Over dit boek Dit is een digitale kopie van een boek dat al generaties lang op bibliotheekplanken heeft gestaan, maar nu zorgvuldig is gescand door Google. Dat doen we omdat we alle boeken ter wereld online beschikbaar willen maken. Dit boek is zo oud dat het auteursrecht erop is verlopen, zodat het boek nu deel uitmaakt van het publieke domein. Een boek dat tot het publieke domein behoort, is een boek dat nooit onder het auteursrecht is gevallen, of waarvan de wettelijke auteursrechttermijn is verlopen. Het kan per land verschillen of een boek tot het publieke domein behoort. Boeken in het publieke domein zijn een stem uit het verleden. Ze vormen een bron van geschiedenis, cultuur en kennis die anders moeilijk te verkrijgen zou zijn. Aantekeningen, opmerkingen en andere kanttekeningen die in het origineel stonden, worden weergegeven in dit bestand, als herinnering aan de lange reis die het boek heeft gemaakt van uitgever naar bibliotheek, en uiteindelijk naar u. Richtlijnen voor gebruik Google werkt samen met bibliotheken om materiaal uit het publieke domein te digitaliseren, zodat het voor iedereen beschikbaar wordt. Boeken uit het publieke domein behoren toe aan het publiek; wij bewaren ze alleen. Dit is echter een kostbaar proces. Om deze dienst te kunnen blijven leveren, hebben we maatregelen genomen om misbruik door commerciële partijen te voorkomen, zoals het plaatsen van technische beperkingen op automatisch zoeken. Verder vragen we u het volgende: + Gebruik de bestanden alleen voor niet-commerciële doeleinden We hebben Zoeken naar boeken met Google ontworpen voor gebruik door individuen. We vragen u deze bestanden alleen te gebruiken voor persoonlijke en niet-commerciële doeleinden. + Voer geen geautomatiseerde zoekopdrachten uit Stuur geen geautomatiseerde zoekopdrachten naar het systeem van Google. Als u onderzoek doet naar computervertalingen, optische tekenherkenning of andere wetenschapsgebieden waarbij u toegang nodig heeft tot grote hoeveelheden tekst, kunt u contact met ons opnemen. We raden u aan hiervoor materiaal uit het publieke domein te gebruiken, en kunnen u misschien hiermee van dienst zijn. + Laat de eigendomsverklaring staan Het “watermerk” van Google dat u onder aan elk bestand ziet, dient om mensen informatie over het project te geven, en ze te helpen extra materiaal te vinden met Zoeken naar boeken met Google. Verwijder dit watermerk niet. + Houd u aan de wet Wat u ook doet, houd er rekening mee dat u er zelf verantwoordelijk voor bent dat alles wat u doet legaal is. U kunt er niet van uitgaan dat wanneer een werk beschikbaar lijkt te zijn voor het publieke domein in de Verenigde Staten, het ook publiek domein is voor gebruikers in andere landen. Of er nog auteursrecht op een boek rust, verschilt per land. We kunnen u niet vertellen wat u in uw geval met een bepaald boek mag doen. Neem niet zomaar aan dat u een boek overal ter wereld op allerlei manieren kunt gebruiken, wanneer het eenmaal in Zoeken naar boeken met Google staat. De wettelijke aansprakelijkheid voor auteursrechten is behoorlijk streng. Informatie over Zoeken naar boeken met Google Het doel van Google is om alle informatie wereldwijd toegankelijk en bruikbaar te maken. Zoeken naar boeken met Google helpt lezers boeken uit allerlei landen te ontdekken, en helpt auteurs en uitgevers om een nieuw leespubliek te bereiken. U kunt de volledige tekst van dit boek doorzoeken op het web via http://books.google.com
- . -- -- - -- -
a de Dan - -
Toelatinghe ende Decrete Go desbedenckinghe/
Ofdeheylighe Schriftoocinhout/ülex als MeestersIohamCaluijnende Theodore Be/daervan leeren.
Ghebremen.byDierick Volckharts Corember. Pfalen. 111.6.
Desyromenghedachtenfelblüfteerveije, hyan verschrittmietveneenbooghe/chrey,yyant zu
beteiffendevertrouvrettenheer.
-------SF - FS
GhedrätotAltemintLaeren-Heeren, f/ K 7 3. -
-- -
»
--
--
------
AEN DE ALM o . . ghende vyaerhyt.
.
ID -
Aturveyamt(delghen)metconfever ciertis,ende dengrootenhoopaenghe
naem,ismyonuerborgen.Wangelijcken datvWpoordtvoor der vereltnietminyantlycen isendeongom/tich,danditmynfehrjuenflechten deonconflich:daeromme ic hier dooroor miet an
dersenvervyachte,damuyvedienaren gheyvooms /intebehaden:teyvetenbefpottingheyandenghe meynenhoope,endeveruolginghevah deswverelts Heylighen. Maeryvantiaghemootfalektfinde,die beftaten hebbe tot uppen dienfte,Alverywinnende
vvaerheit, ghetrouvyeMeester IefĂźChrifte,hebbe ic myhierinneyvillen vertrooften opupyegoeder tierenheydt,dienlick met herten bidde tot uyves Rijcxvermeerderinghe, te befchermen hergheme dooruwwengheeft,endetebeschamenhetgenedoor menscheljokomueftanthiergefahreuemis,door W. onyyaerdighedienaer. Dierick Corenhert.
)(
Aenden goet willighen Leser.
-
-
En leeftby HZeroditum das tot Babylonien/ eerzy den
LAMedecinsgebuyeten/ een Wetwas datené den cranc
kenaen de merckt brachte, -
om van hare fleckten raets tepleghen metten vooby
lidendeluydé/diegelicke fiecktengehade ofte in andere geweten mochtéhebbé/Sewelcke
dan den Crancken aenfplakenende vermaen den omtedoendenraedt/daer doo: zyluyden
flue/ofteanderevangelisckerfieckrenghiene fen waren gherweef.Oftwyluyden nw in een
verwerdt Babylonienzüngheraecke/ende oft wy oock rechte Tiedecins ghebuycken, ein „ staet my hier miette onderfoecken. Maerdas icfmy altist stilleghehouden niemants reli gie ghclastert/ende met elck(namin vermo
ghen) wedeonderhoudenhebbe/isontwife lick bekene allen den ghenen die my kennen. Vivwasfilckmin doeneenghe Caluiniaen fche Tedecinmeefers onlydelick,daerdoor
3y/niet Christelickinmitnaengeficht, my tot minder beteringhegheftraft/ maergantisch
oncheffelick achterminen rugghetorischen dinghemitder namen/eengheruchtevan my verspeyt hebben/dat ick met een doorlicke ens
de Pestilentiale cranckheytben beladen. All ' NHL
--
-
-
Voorreden.
welc: nv vanfielcke cranckheydegheentee Fen altoos in my enconde bemerken, maer daerreghen claerlickbemerkte/datfulcke hen
luyder veninigbeachterclap van my mieten quam we do deel,oft wt waerheyt,maer nie f
n
e/
danwtenckelepartizdicheytende loghen/So en hebbe icknochtanstflue nietgantischmo ghenverachten eendeelsommet waerheide fulcke walsche achterclap onderooghen tetre den endetebeschamen, ende oock eendeels
t
ommijnewyanden tot münen muttegebuye
y,
Fen/endehetgheneinharen achterclapnoch
t
senichins waerheye fotdemoghenwesen(so sich gheenlogen sonderwaerhytsmonaten ficht laet vercoopen)te bekennen ende aente
I/ C
f
nennen. Wadenmaelnv defe fiecktedie zymy dp dichten/mieten spruyt wt münen wandel
ende letzen, daer opzyluyden(hoewel zyin defen Argizün)niet alroos entwetente fig
' /maerwrt mijnen ghelooue/dwelcfzy
li
uyden Ketterich endegodtloos noennen/ens deditom gheen anderoosafe dan ouermidts
10%
icfnet goeder conscientien allenden opinien
f
Caluinieñ Befe nietenmaehaennemen:Soo hebbeick hierin die Boerfes schriftelic voor
Mal
f,
)
ooghengheftelt ecnighewt menichuuldighe redenen ende ooffen, die mycrachtelick ver
bieden allen de Caluiniaensche opinien toete stemmen. Ziermedefitteicknv opde merckt voot allen voobygaendelnyden. Aietals die
myfluenfieckbekenneterwesen/teroosaken vooscheuen/maerals diebuytenminéwe ten (fomyvoomaelswelghebeurtis)eeni )( ij
ghe
I Voorreden.
-
feckte onderdeledennach hebben/welcs e onghevoelicke crancheden ghemeynlicfde
k"
ZIM.
nde willhier medegantisch viendelick als - lenvoobylyders/ dat is/allen Lesers defer Boecrfens/ghcbedenende vermaent hebben/ dat zy aendachtichlicfletten op nijne redené/ deflue rüpeltcfoodeelen / ende my(hebben sy verfant)mijnfeckte ouertuygheneff den waren remedien daer teghenaen wijsen.Of fozy dit nieten vermoghen/datzyten minfé
nijnenthaluëeengoede rufenennen,mymis nen Zeere latenvallen ende opfaen/endedat zy so eenmaelophouden van haregheloouens ghenooten doo lafterlicken achterclap tear gheren/van henflue Godes strenge oodcel opten halfete halen, doo: hen valchefifout weroodeelen/ende van henfluen wten Rijc fe Godeste bannen / doo: hem godloofe be
fcheldinghen. Willenzyluydenpartijdich blij uenende intschelden volherdé/ick falt leiden: Latenzyafvanfulcf quaetzicffalmywerblij den. Vermaent my yemant, die meine aenden .
perfoonecnsgoeden Tedecins, die nietha telicfmaer minnellicf/niet spijtich maer goets lickende nietomte verderuen macrom tegc
nefen /den crancken zijne recepten aenradet maerniet aendwinghet.Befaetmensnet my
oockanders./foohope icfmet Godts hulpe fulck verderfläck doen/noch tot mijnderfich einghe teghebuycken. Wiltgy Leferdat v. het lesen dieser Boeerkens oock fichtelicfzy,
99 gheeft gheen voooodeelten -
f,
1.
Poorreden. soo vandeongheachthcyt mijnsongeleerden als wandegrootachtbaerheydt der tweeghe A.
-
Leerden, welcker opinien hier onderfochtende
wederfprofenworden. Genercft een onghe leerde onderroijlen oocfwelde waerheyt spes
fet/ende mcn gheen foogheleerten windt die fontijtsniet en doolt / want \
in veledinghcnmiffenwy alle te famen. ÂŤd 9 66
. Vaert wel.
AEN DEN LESER. Enrintmenschenfofimpelengheck, Daf,merkendeeenichghebreck. Ineen Leer,dienganßhwerlaten:
Siemfdameenich/chjnvanyvaerheyt Ineenander Leer/onderfverheyt Aydiegantehelickaenyaten. Recht ofhyinallen moeft miffen
Dieeensdoolyvtmenschelighiffen Dolenvynietalte/amen? Alis oock yemanteenyvaerheytkonde Geºfthemdie vanaldenfinterfont?
Machfülckmietmeerqualickramen? -
--
“
Alywortdaneenva/beytopenbaer Licht verbeptfchdhel/heToouenaer Ineen Engeldeslichtsbehaechlick: SoudienComfenaeromfontbreken? Souhyoockniet Schriftconnenfreien? Soudien Leeuvoorts rußentraechlick?
-
Soubyonsmeer,danChrifumonifien? Dienbracht hySchrift,maermetvalchbedien Metmifbruyck,meteenyreemdefin: Deesliftinhemmynietvergheten Die doet/jnSyrijnsblindelingeten Drafvoorbroodt,/floeckentalin. DeSchrift isyvaer,enheeleendrachtich
Maerdaeromiftmietalyyaerachtich Daerde Duyuelldietoemissruycät: WWanthydeSchriftnur vermufte recke
-
Ajm
-
sinlagenmetfähijnvanyvaerhytdeckg, Enfenjnyvt/feeßsbloemkensfät. Dusvveefnietfoohaeft verleydelie
Spwelchtnietinfoombe/cheydelic Aldatmenvbiedtondertales:
Wander Schrift,die isveleneenfic
Ofteangelbedeämeteenflick. Wette,maerdootljcke kaes, Brengtmen Schrift voor,onder/sectebamme - - -
Offilaxdaerhherrechteverfane OoevanderSchrift, die Leergemein: Twyfelghyletyniet verdauen
Hourfil,bidtGodt wilrmietgelauen“ Tenfemtmet/jngeftauereien. Proeftdengeeßen,gelooffemietd. Geloofmyoocniet,/jdiniermal Gelooftgeenmenßhmaer Godtalleene Ick gelooftnietalwyatmenschenluft Ditmaeämyeenßhadeliceomruf Menyvilt Iahooren,Ic/gmeen.
Elkywildesandersghelofregeren Ditdoen,dienenvoormaelfehleeren - Dat/lexdenChriftenmietbetaemt:
-
-,
Mae/doootmoedichvvashaergedacht Alltnochonder tCruyslachfendermache
-
Nytboomet/jnmachtonbefchaemt.
--
Hoedtvßer,voordeesydelvlieghem,
Dießhalker,damßtebedrighen Oo/olexbloedighierigerfighen
VWlerrtdenpotent vermietfringhe
-
Draeche
-
–-
Pech geenreemtock, lerynietaendring 4ldaerff.de Schrifttoebuyghen. Salmen immer dieTyrannjen Indengewrifenmoetemljen Door/Gndenbyonsbedreuen:
sooisdou.de/echteromdrogen Enßomachmembidden metalgew
Om Dionyéulancleuen.
Aenwitfingefommiger Scheifeltjcke spencken,hier inneghehandelt zjnde/als wt Gemef Capit.18.17.
Dter Atzp verre bäv/ghp, diealder vereltrech zytenfultalso nict odeelen. 1.25oec. 11. IDCUtr0. 19.a.4.
WDie 3jnen naeltcnonwetende flaet.
j.24
1. Kegum.2.25.
-
LBaer 3penhoodenhaers vaders stemmenict/ wantde Heere Toildgedooden. 2.1Kegum.12.11.
J.-13 -
Jck wiluwe Wijuennemen voor uvensoghen ende willeuwennaeltengheuen/Ec. -146 -
2. Regum,16.10.
Maethemvloecken/Spantde Leereheckthen bea j.123
40len Dauidte Bloecken.
3. Kegnm.22.:0
CEndede Heere spzack: wie lal Achabbedziegen,
' baller Ec.
Dathp op
j.96
00. I.22.
-
De Beersheuetghegheuen/de Heereheuetghe j.116
MOMMEN,
POzouerb.16.45.
XDe Beeredoetalledinghenomzinsfelkg pille,
oochwanneerhp den gooloolentotter ivz.akcnet Hiraffebehoudet. -
Die Noten
1.33
FDzouerb. 16.32. werdenghewozpen/Ec. Ezeche.14.9.
25P
Zickde Heerehebbe dien Propheetbedzog. fg LW9atth. 10.19.
Sooptmenniet twee mulchenomeenĂŠpennine nochtansen valter vande Meiunietzen Opteracr Den sondernwen Wlader.
1.16
ABatth.11.28.
-
Coemtsietotmpdie arbeptendebeladen zittch, Malb verquicken.
Hj. Boec.83
Matth,6, 10.
Djnen willeghechiede
-
er Werden / als
Og. ETafel.
den Hemelg,
ij, Boeck.rg 2gto. 2.2 R.
C-
Denfeinen(nadienhpi-wtbedachtérade eli boop ütenichept Godes onergegeuen was)hebdpghe momen/Ec. Item 4.-27. te doen vatdijn hantte
bozenbedachtheeft dathetgeschiede sonde. j.153 1Roman.8.32.
PDieoock zijnenepgé Honentetenheektgelpaert maierheim voozonsallen ghegeuen. 1.153
Roman 9.2. Dmenlche wie3pdp/Ec.
f,9
Ephes.1.9.
Goddort alle dingënaldéraetztins willig. [.53
Eencorte Tafeleyaen. wijsende sommigefaken/voonames lijextte aenncrckenfaende. Adam
Sd (naedeleere Caluint ende Bele)nietgoet geschapen.
ij. Boec. 19
Baddealvooz3 hiné valtnhemde Erfonde.tt. Zsonschuldtchaenzijnen valle. -33.173 U).66.69.iij.3.
Wheeftnietgeren vandeverboden bzuchte. j.5; WHeckt ntetgefondicht. j.53.59.6o Was boozzihnen valieniet bzy. Ü-34 smootitck geuallen. ff.54.55.55 svallédebcter gewordédanhp eerl was. tj.45 eeft ballendedeuchdelick gedaen. H.28 Was mitzt bercozen van Gode. itj.13 Adams val is made leerg Caluini ende Bele
J.34
Sheen Honde. GEen Foerck Godeg.
--
it-2.3
ß.67.68-th-4
IDeuchde.
Teroozialect Awten wille Godeg, 1.32 Bp Godes schulde. j.33-173-it-3 Drgere -
--
De ETafel,
Arghellt, Befe. Galuint,
4ß.12.114
--
f,63.65 Bedpoch.
amera: goetendeernquaet, j,91
Is
Cºla
Argumenteertqualick.
22.2364-7o.ü. 25
Beroemt sich van dchziftuere , dienen bint.
EM .29
Leerttegen Caluijn/oocktegenhemseluk. j.38 leertteghende H. Hchzuf. XWule recht gsendoor omwegen. ARPylt *
Ü-4 j. 1
zne godliche Schriftopmenichellever
II
7.3
Caluijn Argumenteertqualuck.
f.;
Doerfeluetghenehyunanderen,alseenengrous welberoxdeeilt. 1.8 Doetfelueteghen Gode/hetgenehpanders ber -
bledttegen hemdtecen menschelig.
KDnderwindet sich der verholen DES.
f,3 an, Go 56
-
Dnderloect Godes verborgenoodeelen. " "j. Rentendekoochenteen einefake.
f, 14.56
Gheeft 3in goetduncken wt / booz.de hepinghe 1-25.133. ij.18.37
SDchzufrucre.
SPaeckt3nn vernuft DPeelterouerde Bodliche Hchzft.
iif. 18
-
Tierdoemtdeonnoeflekinderkens. 1.5.6 NPederspezct dat Adamgoctig geschapé. tj. Wederfpzeerthemfeluc.
j. 19.92.tt.16
Wederiptectrondeitck deheplighe Schziftuere. i.19.90. it.18. Decreet Godeg
-
Zlsonsiekermade leere Cattantei Befe.
lij. 8
Wandedicnstbacrheptderfonden EnschthnenCaluyn/15ea oockhare gcloonergy netdoozChzustumgeurpette Evcfen. Dfdecere Godes
ü11.17
Sheleghenzprint scheppender menschen ter ber D9Uentile, so Beatleert, -
--
-
s
die GTakele, Erfonds
Masalin Adam vooz zyne ouertredingheise Caluijns leerc. Euangelium Betagtnennb wechte mcnnen. Geschicdennften
tj
Hj.83
endete.
1.17
-
Hijn Mondelickofe Q
-
Isna de cere Caluiniende Befe onrechtmaer dtch.
je I 4
-
Pietalmachtich. ih.1 DHanflachtichaen3pnen Lone Christi. 1.15 -
173.176.178. GEenbedytegher.
s -
.
TAan quader natueren. G50dt O09.
1,97 .29
f,5o.ttj. rt Doylake van tquade endefonde. .75.78
80.85.92-94-122.141-149.157.178
-4
10.31.6o. tr/-1.12.
Radeleere Caluintief-Bele Schept Godhet goedetebederuen. ¡ j. 39
Doet Godtquact / opdattergoet Swt come. H-4-1
ZDoet Godfeluetquadedathphatet, it.es Straft: God Adamsonrechtuaerdeltc. ij.72 Is Godes goctheptminderdan der menschĂŤ geethept.
1.16
MDatgodtloos 3pn goetts / loo Caluijns leere rechts.
49 Genade Godes
Wert ban Caluijn/Belfa/endehareghcloonerg Swedtripzokenefte vergeefzgeroent.tj. 16 WKinderkens
Hochinonmoofelhept teruende / werdendoog Calutensoodeeleeweltckverdoemt. 1.5. Mcdichept Gods intbero0plaken bant quade
Wertbp Beamgeioochent. leere Caluintendg: Bcfig Is Libertinch. . Hennet ozoeghen weich, L. Beletallegaetoptet, -
1.27 Lif, 1,18
it 18
De Tafel.
Barethare Iongherenhaerderberatefinghe Onfeker. th.12 KNatuere. .
Diequaetts wert God vä Befatoegedicht. 1.29 Dnderschept
-
-
Domdelicke ende onlondelickeghe
(" “n f
g G5 Odelteke
s am
d 1.ty Inge ouerderes
Deiche eionredelickeschepfelé. j.19
U" POzedeltinatic Goldes
-
Is (maedeleere Caiutiniende Bele) onbesten dich
ij.13
- -
SHchziftnere
ToechtCalußnzingoendunckentor. 25 j. 1996.iti. 18 Baeckt 3nn vernuft Peeteronerde hopinghe Wederpeect dieopentlick SH.chzukt.
lij. 18
XPerdtvan Befabenedentbernuftgheltelt inf kerhept.
-2
Honde.
-
Debercozenenenmoghenniet sondighennaeds th.13
leere GTalutnt.
CoelatingeGodesbantquade Blickt indcheplughe Hchzift .57 Dock Fotdepencken eine/daermede die wert ghei0ochent.
- 121-145.149.185
/ Luflichenhettoelatenefifeifswillen Godesyon derchept,
j. 60 CToon Godes
---
Blift nochaltytop3pne kinderen zaede leere Caluin.
L).I
Werkteinghe Godes,
ZAs (naCaluyns leere pdel.
4 -
ij.13
TMercogene
WHogenmietfondigen, nadeleere Caluint. lij. 13 Gheenersten menschopaerdenmochte oprge weelt.
1.13
KÖhn nëmermeerhaerder berktefingefeker.ig 13 Werdoementle
K2adeleere Caiuint3pn alle nenfchen (nictnant
wtgenomen)eeweick verwoent
1.92
NPilig
He Etakele,
-
Male Godes/is Calusnendenadelerre Bele
(
A
-
er
zinghebot. Striptchteghenhaer feinen, .320
Do
f 13.134.14
4 wege
van Adams Valle.
-
j.91. tj.re j.32
--
Ceritaetmenmeetdoozdziemtddelen.
it.s
Culchenheit willen endensst willen Godes, on dersichert. 1993
Geg: -
. - -
-
-
-
-
|
4
Ban de Spreucken der Schifuerenby Caluinus ende Bef
II
mifbuyckt.
3.
".
Koma.920.
B mensche wie zigtghp diemet CBode wilt twfeu.
II UI
g
Ainrinusschzytopekplaetsedat H. hp. Commét. dariusChatfotomus, Ambrosius effi. Zu 2.044, gutinus benautzrinde van haren weder
faken/fchmeerbecommerden den feinen te wedertas/dädes Apostelsfünnerecht - te verlaenzendcdt (fohpdaer rechts vooz fept)
Botalregroote verscheptdestivttsinde dufpu tatte/dwelck by Caluynusaffirmattuegheleydt 3ünde van sodanighemannen/en achte ich niet
dathy(foo hp noch opaerden ware) mochte zum tongher Bela redenmogen hebbenommyeleuel
aktenemendaticktseinetwykeinck van hemie denfegghe/Donderlingen ghemerct:ickdaer bp
vereiare de redenenmpdaer toe beweghende/op dathy/oftdezimedefelue redeneneffimettdien) oock mißne boozlichenentwifele vermieten met goettick onderwirts/oft tenminkten dat de zune de teueredenen tende rufenmogen van mpte entruften/omdatickalle watCalujmuseiße
Lasegghennieten machtoelemmcnmetgoeder Conscientiert. 2
Zofieick dat 3pitedenarbepdende tot bele plaetten omitebewylendat Hodtheit quadennet toeenlaet/maerdat Godthetquade seifig mitei
doet/dickmaelgenootfaecktzinte schzhnen faké innhnenoogengants wederschufteinlich 3ijnde Calumnig alste wetten/dat Godden menscheltenhalle bei nebli,
guaenheckt gemaectdooreenaengeboten bzoof heytt dat Hobtdoomeen verboughen Seereerter dolingheschlichtet, oftder doinghen tocepghent Calinie. denghendien hp bemeeltrecht te gaenzdat Hodt SDprophäe Ledetermeerrendeghewillt /
sä
NL/
TALLINN,
Deerfic Boeck.
-
hallenmetmeeranderediergheißcke ongehoo
dedinghenfoount veruoich van deren gelten als moghen werden. Z.
-
Hoodanpemant gheuonden werdtdie ultr Evederspecktoftonderfoeckt/fe ick henlieden daertegehen vootcomen metdefen spucucke - D mensche/ec.egghendedatmcn Gode wedcrspez
ken will,ende zyneoodeelenonderfoecken al plaetfen Taluint ende Befe)ften mach in diese men(metachterlatingc van vele andere ghelthcke
nauolgede eeneplaette Belehoudéde alsvolcht. Hptoph (»k Die verwoppeneenmogen sich oockvan Go
denletbeclaghen, als die (hoe wel3pna denDe crete Hodgin Adam zijn gheuslen) nochtans
Ewtiluchende mietghedwongheninhemminghe uallen, ende des hauen oockniet danschuldtch berdoemt werden. Ist dat b ende henlup den dat mieten voldoet : ickfairoepen met Daulo: D
menschenwiezytghp die Gode wederspeect: »k 4
Avencan ick in die gantische Schrittgheen preuckevinden,daer Kwtmit schriftmatich mach coingeren(tck sowijghe die claer Kwt foundeduc ken dat deverworrenenadendecrete Godes tn Adom zijngheuallen.Wantbpdat iwdobt De gen.2. 17 de ville Godes. Zimmersde heylighe Dichtft SHpeoph. ereet Sodes verstaet Belaunt selue Boeerken
tup.cht opentlijckmerten verbode ZBdam geghe uen dat Adam Ewt Godes wille is gheuallen/
dats well verdewan naie oftmet Godes wille wanttoo ZDanig val Avas/is oock der verwo
wenenval in Adam.Laeromme bedunchtimpdat
hier defelspencke Baultimefbzupet werdtnant devoo scheuenientente ents nict Godesmaier Bef woodtzenden weiterspeectnendaeron mehrerinnente: Gode macr 5efe, die kennen icheig.
--
-
-
45.
gDoch en machter niet recht houden / dat eenmenschehen teiue oozlofgheuende inton der
lockenenonderwinden vandeoodeelen-Gala ",
3MEM
Deerfe 13deckt,
stänen Euen mensche verbtedt het onderfoerkefi
vanznnusemensc onderwdoet undtCaluun heinck eoodeele . Dut bcpde fernuen (»k Daer dealfo:
Calaele e
SperdEnochontalitcke viele Kinderkégor Eieten Taluintus
gheruckt. fchtet nv vveninnte gens God, die den unnoofelen vzucht vander moeders boxtentreckende inden elexigen doot verpt.»k) Dathoude
#
ULTI!
' ' E
icheren Innervt vonntacongheroepenindenvier- binohne schare des bermhertighen Godes/bp Caiutinus hegheuente zyn. pnoemt den kunderkens bp daerteneewige doode verdoeamtztynde) teius onnoofel. Ickenmepne niet undegätschethepiige Schzift geuondétemogen worden, dat Godt dé
-
-
onmoofelé knuderkens werpt inden eewig doot. 6
Die en berclaertooc nicthäi fodanigenfellen bonnnüle ouerdëkinderkés in Hodoma, als daer
afvzpmoedelic wert gegeuen bp Caiutinusscry- Pzedet. uende:datde Kinderkens in dodoma geltozuen
' indêtoncxftsdath verdoët fullen
werdé. itachte ick een alte groote vzpmoedichept dat
Mitcheen méchetalfotegé het otbucketuck gebot
Ehnindinger insbogen odeeisoder Ball.144 effidatnoch ouerde trägstecfongemadtchste zij-19 de/bävcick opdeellmung bedunckësal viele beter
geuoelkheeft Augu.als meermetdebermhertus hept Godes inde Hchziftouerallé Gods wercke
geltelit/ouereen coméde/met weicke SH.Auugt.
Caiutinushenfeine undefake vande pedestina- Pedelt. tiefept gätscheinc Güereente têmen. Diese väde
selue Kinderkens in Hodomafpzekende, gheeft es recht côtrarievnötilledaerafmetdefe woodé.
(ksdyn3p.de kinderkésdaermediennet voozcomeopdatzynietläge leude haerdervadere eré- '
-
pelénetenfoudénauolgé wätzpomeen veéde ". fake gedootzijndevppzyn väÖ Hödocumenisien») ä 7.
I3 •
-
POaer fietmédächoevppmoedich Calutmusic
ueheeft derren treden un de verboughenodcclen des alderhoochten/efilich der seluer onderwin den: denAwelchen ick niet minvzoom en vunde int-onderloecken vande
au
stes
4
Dieerste Foeck,
ºts geweckt wanthponiedichzyndeomte bewiß len dat de voorflientchept Godesoofake isbant
/dwelch ken mp voorwaermietgrootencken uadektte Caluijn. dunc strec tot Godge ereiferthftaifo. (»k Indten Godt voofachdebeder kenille fowell des Dupuels als des LHenschen voop dat hijse
fchtep: Swaerölen dedehpdaer toe bp thts gheen remedie/op datzpfoghenegen nictenfoud E 3in
tenvalier (efiltertontdaernae) Indien henlup der volherdinghe was in Gods hant/Levaeröme
heefthpfe gedoochttevallen Zimmers waerom enheekt hpse ten munten ntet besozcht met een middelbare tandtvalticbept?») 8.
&Taluinns NVaft Caluijnug hier mogeljcmetter Herif doetfelf tuerétebewijfen dat Godesbootentchept ooz tighene dat fake isvantquade/foolen Swathen nict vänoo hpinandez demet bzagente antwoozden. Immers niet met
re es grou- odanigheb zaghen/dnehp fclue eenen grouwel wel oz delt. fchzijftte Boesenvoozalie godfatigheherten: Inltitz. 2. (kWHterteghen(fpdthp)en machoock nicmant Fiiif.
pzuetelen/dat Goldtonfe falichepdt beterhadde meghenveozilien, Indtenhp Adamsballvooz comen hadde/Hvant voor die obiectic/ouermits hacraltetoute curioethept, moetéalle Godtla ligeherteneengrouwel hebben/Ec.»k) Indien de boofepdezijne vzaghenbeantwoozt ltaëunde 3. Hertiftuere/foohadde hpdaermede bchoozentc vermoeghen Wintmen dande vercla
ringhe van dien intet unde. Hchziftuere / loo illt vzeemtdathp wtmenschen wilde hoozentghene hp wiltedat Godtdenmenschëheeft willen ver berghen.Dit ende meer/foudehpfeifsweiheb
Lauinus benconnensegghen/ndten andere heimfluterge eloft hen vsechthadden Eidistzphiermede genoechtot tesé Godebewus/datalunymu themselue onlooktteghen tgenehm. Bod“ tgenehpandere verbiettegenhemselnen, andere verdieeenmensche was,metdefe spieucke: Dmen
“- fche: die hp myns aoxdeeisdaertoemufbzup.cht. 9.
Bouen alle dwelcke ick oock achte dat3p de
den Hpzeucke mußbzupclzen/ouermidts 3? u:
Deerte Boeck. 45 an die daerhenichtstuerlich bewillig Ontbeketform f
in der onderschept banden perfoonen bpdApostel Thter mede ghemepnt/ghewoon 3 integen teiver ri peneck eendie heniupden wederlpzekcn.Man
D'Apostel schafftdien: Bleiftor tweederlep voic
enteiveten/Iodenende Hepdenen eine onder in Den Hoden nochtotghelooutigeeilt engeioonlighe um 3oden. Wilmennhilde berwerpunghetaldaerntet in verstaen vanden Ceremonialen Godsdienst, oft dºch herrlicheprdes Jootischen voller bone einen in anderen bolcken/innenfall die Pmmer berstalenten mintenopten Joden die onnerstandeltjcpuerdä.
benhaddende vercogen Hepdenen noch ooc mit de ghelooutige Joden immer gheen fakealtoos, on Soldete Eweder piekenbande ghenade, die3p vertonden/ei beuondenhemie" bupten alle mit verdienstegesichtet tezhn Betmocendanz in rt de hartneckigheende berwopen Zodendaer als Apostelhiermaecht Divederspiekerg tegE Gode. ZDefen emacht hpdam daer Lheen antwoodeng dh waereich watberoertdit die ghelooutigeefioot
moedigheyeroenenen Ioden'' ick hieromoock gheloouenbat 3plieds defenpzeug Ke/elck drehenliedenende intetGode/tegenspize ken/tegenwerpen/foo ghehoolztis, mitbzupcken endenietbehoolyck ällegeren.
Ich
IO,
Tantberütantdeter preuckéweitot wat lup
'"ohen isgheiweelt/ieelemenby Zür
es gilt aldug:
"dav beweecht Dmentcheswie 3t Pliciallib Ald Hinze ghp die Gode wederspeeckt: Zick houde der datiwoodt(mensche)gheftet te3thmonder defel- Quelt.2, usbekentenille/algoock Lwertgefept:3tzt ghp dä nie menschenende wandeltnaden menschef Al- 1.Corin, 3s daer werden bpdienname berftaende blecliche lückeende dierisicke/toten welcké oock gestopt I„Cozin.2.
werdt: Ickenhebbemer unter moghenfpzcken als netgheeltelijcken/maer als metbleetchellic
themenschen/ende oochmoder : Dedierticke Cot deleiupdendan, Twerdt gesto mensche
a nenliche ein veritaetmietdatden gheelitaengaet.
Lawts
6
Ideerfte Boeck.
wiezeitghy die Gode wederspieleckt»k) Duell,63 Endeetwaert fchzift Augustinus nochdat d'As 83. e
GEphes
Ec/nteten Omenche wooden /die die Heplughen mct postel Gods unberliefden den verbtedt
zehngewotelt so datzp.connen begrnpendebze
", delengde hoochtees biepte er möchte oockner Ato-2-16 ein gheetclijcken diet alles oodeelen: maerdale htjtdaermedc berbuedt den lyckighenaertfchen ontherboxen unentchen/dte noch Dzagenheit beglde
descertghebozen aertfchen mensche. II.
WHiermededuncken mpouer eente stemmé de Swooyden Chanstt: Icdäcke v. Waderdatghp defe
dingë(hphaddeväde verholéondeelé Gods ouer LHatth. 11 ChoozaineñBethaida gcpoké) déonteneffi Lötandugen verbogenefidenciepné geopenbaert 25. -
hebt Daerafftettnenoock eenfupuertuck erem clin Abzahä..Dien wertväden Heereznn ver
l dodomageopembaertmetoo holenodeciouer Bei3,15 doofakchend aertoebewegendete wetende B warunghe haerdersonden. Abzahäderfdaerzthn mepntnge opfeggenefivpaghen: wildp.danoock metten godtlosenden recht uaerdugen vernteilen? WHetmoet verdcvan vzijndat ghpdoodenfoudet
denrechtuaerdigénettégodlosen effidat dërecht uaerdigenfoude geschiede als den godlofen. Dat enberaemtvnietdie alle het Mertrijcke ozdezeit,
ghpenfutt gheenlinsfulckoordgeldoen, I2
Daer fietmen inden Wader des Geloofs een
Swöderbaerlicke vzpmoedichept totten Aldhooch lten untgeuoelenväzymeodeelen dochnietouer de strenge/oldeselupd Edoenmaerouerdeberm Thertige 5tzde. W3p getoeldetntgoedeväden WHere als die hp infichfeluebeuonden hadde lanciaenz
ter wzaké, eñgereedtteontfermen. Daeröfwas Culck3ihn waerachtich geuoelen väden odgeien Godeshem so gamtsintet qualtckakgenomen da Godtoockscheenzijneerste vsoznementefull
verandereneffi. Abzahäsgeuoelenväzinegena dtchept intsparenbävcic godtlosenom wepnich Pom/ptlienmetterdaette bewijsen/bp :
POgérfte 13 deckt,
y
daer nietmeer danrhien bzomen genomden Eva aren gheweelt. IT.
Caluintus defe POzedelt, selue pijnt 2 op een plaetke eenandervertan Lipzeucke/D t teghemensche/ Tren/ende chrift aldus.
(- Die wederfakérepliceren dat SH.Paulusintet tepijnc wartenheeft gheachtint lange zulcken blasphemiete beantwooden: ouermidts dat de
menschen, dic footoutztin/dat 3pfchophelfen teghend-Sode/ntet waerdtchen zijndatmen sich methenlupden bemoepet: alloo Hwp liefendat Ile Tus Christag fomtifts niet en hecktivtllenant
Ewoozdenden ghenen die heim vz.aechben. LAHaer die woozden Pauli wederpzekendat. Eck) I4 t
Oftmb Caluintus ditzinschziuenberghe - ten mochte hebben, ein weite tck niet/ maer tick
Swete viel dat hp anders bande feiue Spreucke chriftgheentweebladekens nactvoolepde/in
-
Defer wissen. (»k De Soederpartien repliceren POzedet dat Godtntetentaettntwifele/däden Houaer- * digenefidengheinen die haer vertantenderheun mieten willengheuanghengheuen. Effidatalfoo
defcberelpunge Dault nict Entrecktdan toten Zierkent
hartneckighen/dat bekenne ick waerachtichte Catulinus midtsdatzpmp van haerder zijdenoock ghenehe # Swesen toelatcn/dat S.PDäuwels verdoemtals kicreeffi tertont
verwaendelupden/alien den ghenen/die nachare daerbooz fantaspederechtmaerdichept Godgoodcelen.») ontälent, Daer bekent Caiuinus demepninghedie hp daervooz wederspeeckt. Weits waerdathp dttztjnbeken watschijnt te bedingthen/maero
nvzin wederlakefoonvoom waredathptghe mchp waerteztin verstact Taluinoneten wil
de toegheuen: loudedan Caluinus tghenc hp
hier wäcrachtichbelitz mede weder wienont kennen: Ablaethédat zimpartipe gheerne toer Swanthetis oock henlupdenepghenegghen 14.
Kaden wacidan Caluinns selueopenlicken
B 4
hchen
Deerfie 230eck.
3
bekentheeft, dat deleberepunghe Pault nieten trecktdanrotten hartneckughen/ Ende doch alle
gheen hartneckughe en3integhen Gode/dte de onschziftelyckefpreucken Calutneft Befe Soe derpzeken/ Hoofchfinthier noch almede datzp
lieden beliefpzeucke mitzuprken/efilmset fulcks gheloouentotdatmenmp beteirefianders at on derrichten/dwcickiciä metfoo viele wooden heb bewuillenfegghen/op datzplieden moghen be denckenonredeltjckte zijn/datmen mp/henkte der ende nict Godes wooxtraweder piekende oft on
der occkende/defluefpzcucketcghen werpen/effi rechts oft hen wondertick egghen daer mede beweisen ware/hct wilighen beucien
h
0UDE,
Aduer.
Spcophäe
Cooptmenniettwee muffen omeenen pºmine? Matth.10.c,29. mochtans en valt gheeuderfellner opter aerdi 9 fonderuwen Bader.
fol. -
16.
Deghemeente effighcreetste wederlegginge Calmini eiä Befe vandelschiftelticketpreucken henlupden ban hare wederlaken voozgewoppen
zijnde beunde ickdele: Thzustusde Apostel/oft de Propheet/enhandcitdaerntet met vooneme vandefefaecke. HP vachte ick billick dat3pliedé
Melueoock onderwoppenzijnde Svetdie3p hier in -
anderen gheuen, sonderinghe allt blicktdat ter
ealtigeerderplaeten fulcks mieten werdt ghe andelt. Datnv. Christusterplaeten van defen ghectteerdenfpzcuckemieteten cent.ch Kwoodt en Speeckt vander pedettnattennochviele min vä tghene Befa op defeztin plaetfemetdefe pzeuc ke arbeptte bewtjfen/namétlick dat Godes wil
deoozlakets vanalteding vendier geschiedenen houdeickniet bewtyfensnoodich/genercktelck dieplaetselelende, sonder wartchept nach Luen dat de Heere Christus daer niet anders voor en
heeft/dandathpzifnionghers vande menscheltic
Rebeccafepiden endetothetbetrouwenGodes
beughenSpi:verclarend steige bpdese
'' Bonille
-
-
dge
rike Zoeck. kernte, befocht dä uavchentische Wader die musp Lenallog: datonwaerde effi, verachte schepfeilkens
-zürnthese beleteme erfalhpuwerfolgbcbzaghen dtc zijnitteuektnderenzit: Alfoomoet ich hter glheuoelen dat Gesa defe spaeucke onrecht doet tot een bzecmt vooztteltreckt/ende gantschelig mufbzugcht. I7. WBoten defenachte ick oock grooten onder
Schept (defenaengaendeghelegen teztjn/mietal leen inde geschuedenfle/macroock indie regern
ghe Gabes, Beroerëde de geschiedenille/te we- gondere
ten/het sallen der mullen/endmentmilifts opdeels fchept
metallen nettot bewusdat Godes wille oofa-tullehen allendung kets bisin
hendner gheschieden/Wan fondie
alleghe schiedensten zijn tweederlep/te Swetent heefion
h
F " oftquade Werftaet chi
g
metzun wederpickers. LBaer verstaetendebe gripthphtcronder oock bedinghen die qualick endclondcluck gheschieden (foohp ongetwifelt
u
Befähierde goedeg sondelic edenten teiveten./dat Godes wille oozlake-e keghe dinghen die jewelende duechdelijck schiede allnzf is en oot gefva chtnede shpgantscheliickhter inne eens mitten doet) footen bewift hp intet metatien. Want int
vallen vanihondert bupfemt mufkäs opter aerdé enghelichtetintet quaets noch sondelijcximaertnt
valien vaneen Adam geschiede fulck quaetende Modantghenfonde, dat oock De Home Godesom
diendalte boeten den fmadelickendoot gghe tozuen. 18.
Waer wilmëhier den voof-onderschepteus ichende onlondelicke eñondeinckeghechie de millenalder dinghen niettsetaten, soo en canick niet bemerken hoenennnetmoot licenfallmoeté
tociaten leelicke ende lalterlticke ongefchtcthe den Want wilmen met Besafegghenidat Godes wille (londer alle onderschepr)oofak eigban al lendunghen die geschieden: mentaloock moeten
egghendatGodes wulle oozlake is geweetdat
Zdamteghen ziunghebot vanden vzuchte heeft
ghegheten oft pygnis
nen datin Adä, 5
fuicks
| Ideerfe Soeck. fulcks niet entsghefchtedt/Hepdt pemant die iaettedie loghentrakt ende wederspeckt den gantischen Bpbel/maer fepdt pennant heteerfte
Gene.2. diemaect Gode oorlake vandefonde Adamsen de oock (5odes willecontraric zijnen gebodc/als die danfelueghewillt loude hebben dat Adä doen
sonde/tghene hp Adam verboodtredoene, wie
machfoodantghedinghentocltemmen“, -
IQ,
Bengaendedegodlijckcregeringhe:mp ver scheptin-wondert waerlick./datmen den mullenbencuen HDnders
degodlijc den menschefkeit in eenen tate. Igdan die mut
ke rege- fcheoock ghelchapentot een Beelde/iae Sone ringe. Godes: Zicklefe weidat Godtongaerne wilre geren ouer den b2fjen mensche/als ouer PDaerden
Pf,31.9. ende LPupien/diemenmoct toomenende bzepde ten: maernerghens enicke ick dat Godt ouer den menschen heerschapt/aisonermuslenende ander onredeltjckeghedterten. Wilmendan onderschept fienindc dBodlicke regeringhe Ouer den redeltjcken ende onredelic
kentschepseien: Die Schriftucrefalons ghetup 4-Std-4-ghendatGodt heta Aertrnckmetten-Bolchen, C).
deb Berghenmettene Welden/efioock ded-Zee
Pfal.103 harepatenheeftgheftelt meteen eeewtch gebot datnieten werdtouertreden.Also entsvanaen Zier.4.22 beghinnenoptcenich onredelijck schepele 3 ins
8.
Pzou.8.fcheppers gebotongehoozlagheweet:pmmers (datmeerscheint)ao.cntettin gebodéplaetsteghen 29Pla.148 hareingeplätenatueroktaert weisende soméleest se
vant bdoogédes Peps, vandëstille tät/iate ruggeganck per Döné/vädebehoudinge Jonas
inden Walutfch/metmeerandere dierghelycken. FDietalso maeralgeheel anders ist nettëmäfche Ge.3.17. Adä, wätdte is3tjns scheppersghebot(nitt ve
4.Eld.3 endetegenzijnnatuere)ongehoozialem geweelt. 2Us
2O,
LKo.-5.14. 1 WHetisdan'aveleentreffelffck onderschopt in ende 9. den regelringe Gades ouerzijnlichtbare schepse lendatallesde menscheefigheenanderfichtbarer
Schepelehetgebot Gods heeft mogé ouertredé. 2 Bloo Godts ghebot ouer den onredelijcken Schepelens
---
Deerke Bock.
Tchepeleneemontuermydelicke dwangistotg
Tr Es
hoo Laemthcpt:dwelck den menscheiseen getröu Eve aenwylfingheter SD altchept. 3 5cmcrckt die gehooxfaemlhept der onredeltcke Tchepfeléfondj/maerdcs méchémet Evillekeuris SHptoph To M5efa fcluewt Taluinus schrifté oocadlegeert. 4. Der gediertégehsofaëhept spruptivteenin
geplantc natuere/macrder menschévtooxdeet. 5 Ende coemt der Dieren onberdanicheptions Der maer Innensichen met berabinghe.
6 Wpant alleandereflientycke schepelengehoo
Lamen Sodebupten, maerde menschealleenmet zynen weten.
7 SHoweetmennede als oock Befatervooge
d
melderplaetsen wt Lalutno citeert dat de Diers děgenendté 3ponderdanich 5nnooc3inen wills nicten kenné:LYacrgheen méchets Godeonö dantch, femöhenefizyně wille dacrintekenné, 8 Aldus is de onderdanichspttnde onredcitycke Achcpfelen intet daneen bloote natuere: maer und E redelijcken menschets die druechde.
9 zuerom ist oock dat de onredelijcke Dieren noch zweinochqualijckendaen(so Besateluebe kent)alsdie meergedaen vor dé/dandoë Ist so Spcoph ooc mettentmenscher dort die we noch qualijck no Herotcoemt danmeldedat op der onredeluc
ker Ghedierten ghehoozsaemtheprinteten voicht loon:maer allen menschen wertloon eñtrafma hare verckenbclookt/ghedzepichtefighegeuen. 2 I.
Behaluendefegrootcongelischeptint godlic ke regerévoofeptfmet sichbengéldedat untballé vädcmulengeen/maerintvalen Adamsgroot quaeteñfon.de gesichtetts/eñmidtsdienbetooné dedat Beladelle Spreucke vande mullentothet
voolepde zijnvoopnemen ntet alleen Högeefs al
legeert/maeroocmifbzupct: Hollaetickmpbe duncken dat Belahner in oocämtlet intargus menteren/daerhp schzyktaldus: 22.
(ºk Algeheelanöshoutdeschriftuerei,diedaer Adyceph
getup.cht/datootzds dingenvan Godeworden geregeert/
2
Deerfite Zoeck, . " geregeert, die aldermeetghetallenschijnen. Deflueroeptdatoock de muflenmieten val lenopteraerden sonder des hemdschäWaders Swille/effidatalledehapzen onlerhoofdenghe teitzin. Hatanen mochte Job oockmietaen roeren/londer dat Godtfulcksozdoncerde ef
daerommeden Hatan dattoelnet. Jade Dup uelsen mochten oock ntet werden inde wij nen, sondereerst macht daertoe verwozu Ehcb bendeban Christo, die datbooz waerniction Swillens toeitet maer willens /alfoorestcert
dan dat op moetenfeggendatalie dingen ge
schieden Godfulcks willende: effidaeröoock, datoo wat wpstenghechiettezyn/dat wijt egghen geschiette zyn mietfonder Gods de creet, dat recht uaeroich/eewich, effionueran
derlickis. Boepthier pemätdatwpeë Stop iche mootsakeit.chept invoeren. Ick bekenng met August. oft veeleermetde waerheptfel
ue/darGodes willeiseemnootsakelicheptder
'
maer ickloochene des Stoplichte
(z.
23.
Ofmenfomepnendete bermijde der Epicu rienen opinie (dietingeender wijseen voighet wt
hetgeuoelédat Godhet quademietfelueen doet maertoelaet) niet nootakeljcen moet vallé in de Stopsche leere / floo Befa hier selue wellbe merckédepoocht te ontkenné/entig hier nb geern trittehandelen/maer come op dee zyne while bäi argumentieren. Wildtit Inductie wesen/fs/moet men die omperfect bekenné: gemerckt intberhael
vandedeelen, het aidertreffeltcüte wert verfwe ghen, datts de sondelicke geschiedenille/effi stact entdtfdienhet, Argumentum Befe aldus; TAan
fommighe geschiedentllen, namentlicdaer geen Conde in is geleghen/ is Godes wille oozfake/te wetcn/bant ballen der mullen-banthaptellen,
vantverloecké Jobsteivant Dupuelche voe den indes wijnen: daer wtvolchtdat Fods wills oock oofaeck moetzijnvanden gheschiedensten daer Sonde insghelsgest/als hetball -
'
Beerfe Goeck,
13
Adams, Ec. Dft dttrecht gheargumenteertis, gheue ick den Dtalecticienente oodeelen. 24
Also houdeick dat Beladelle Spencke.trecke tot een anderepnde dandme Chatfusgebzupckt, dathpdiconbelchepdette mit bzupct/dathp qua
ltc arguméteert/efildathymidtföténiet metalle dacrmebe Evtricht tot bewijs van zijnvoopne men/footypeockendoetmet dandertweepeur ken van Job endeden vertkensdaer bp staende als ickter gelegenderplaetfen denckeltethoon E. NVantin alfuicks niet quaers enghefchtet. Endg
moestemmns bedunckens/Bella (foudchpzin booz.nemen/dat Gods wille oozfakets vanallg
datter ghefchtet/gelooflick bewifen)doenblic - ken een ban bepden/teSwetendatterntet quacts ein geschiet noch optgeschiet ents: oftdat Godt
seiucooc willefildoethetquadeickmepn Sonder endegheen Pete Dziooch, oft Dterte, datomep gentluck inde Schziftquaetgenoennt wert ouer
midts Tivp fuicks (dat nochtans een goede be proeuinghe oft fraffinghe Godes ts)quaetach ten/cnde dttmochte beweisen zin, ntet met foo dantghe onwaerachttghe collecticn : maer met Moo clarefpzeucken/alfmenouer de contrarie i
dcheeft/datalie Godes werckégoet eñvolcoms Set.gr. 3min. Vanticknieten machgeloouendat eenich Deutz onpartydichgoduruchttchmenscheftchmetpde- 4. le Collectien fallaten bzsc8tmak Edat Godt oock hetquade will endc doet/daert contrarie metons tallycke helderentdeclarc getapgemistenblicken
des dooz de gantische Bpbelsche Schziften, We loten werden inden fehoot ghewopen/maerfp wev den vanden Herreghematicht. Pionierb.16.33.
Biefpnen naefen onwetendeflaet. Deuter.19.5. X2
5.
(kWpmoeté(chzift Caluimus)eertmerce
kendatden wille Godsoosakets banale dum-Pedelt. ghendieter vereit ghcfchteden/ende dat Godt des niette min gheenoozaccke ents van defon de/Ec. ( ende eeniutteldaernae) HEv/dat Hodg
doozzinenrade schicktende Riert alle dinghen, |
Dig
14-
Deerfie Boeck,
die de menschengheuallenachten Daeraf hed benwp ghetupgheniffen genoech Swtdzuckelich/ daer ghelcheuen staet : De Mloten Hoerden ghe Swoppen - maer doodeeldaer Sot comendcis van Gode.Waerder erghenseentch ghetaad van auon
tuere, het loudedat zijn/maer wp hoozen dat Godtdaerouerregeert. Wanghelijcken als ee mich mensche op eenen boomzühndc den Tacke/
oft3nn Byle iaet valienoppemandendaeronder Booz indendemen Loudewanen datfraicx gefchte
de bpgeualle. LBaer ABopfesghetupeht dat nicr ghelchtet dooz eenenbcloten raet Godesfondat
hp willdat die unanfoudeftcruen.»k) 26.
Ofde woodë(daez eenenbeflotéraet dSodes)
Calutjn
voecht bp Caluyn toegcuoecht werdentotten woode zyn goet Godsiaetick anderen bedencken. Jck hebbeldte duncken indevizt Boecken LPopfintet commengeuinder. tot be -
Datter geenauontuercenis gheloofteickefibe
hoefdeghren bewijg/soo cnbchoefdet oock niet dat Godniet ledtchen speculeert opter mensché Johan. 5 vercken, want de TAader werckt tot noch tole schzukt. 37a
(epdt Thziftus)ende ick wertke oock. Wie ge looft niet valteil Ick dat Godt versofaeckt ende
oock bestiert aller menschengoede wercken dat oock Godt niet en veroofaeckt/maer weiten goedenepnde bestiert aller menschéquade ware ken: Is hier Godtntetdoende/fo weitndEqual denals inden goeden menschelycke wercken 2 7.
A9aer hier meldetenvermoecht Befanietrecht oft onrecht wäre datmen Godeledich-ghelooftte wesentint willen effi vercken damit quadc/daer hpallootcyznft: Hycoph.(kWantdeleidige toelatingeinde verckinge der quadegercetfchappenende alleen die regeringe vander faecken wtganck/oock allende omwen dunghe des gocots untquade (footaetdaer / ck houdet meldzuckt - ende dat hp de3 quaets unt
goede wüsegghen) behauendatemetdealder
klaerte plaetten der Schziftueren - wederleydt werden./fooltrijdet ulck soock „
'
dieerste Boeck,
15
hern de fiatuere Godes - den welcken dannier litooste doenen soude blijuen /int straffen der zootheden.»k) 8 25.
MOele onghefchicthept dat dBodt dan miette doenen Leude blhuen/unt straffender boofhept,
bp MBela daer Kwtghetoghenencanick daerinne intet vermercken - mäer weiter contrarten dat
CSodt gheen sonde metfondsen ltraffet 1 ten 3p dan dattereerlitt ghefondicht3p bp den mensche/ dwelck mietenmachghefchieden/ifo Gods wille
oofaeckets van alle datterghefchiet. Want daer mach gheen londe3tjndaernteten ghelchtet tes ghen Godes wetzende daermachnietgeschieden teghem Gods wet/indien de vilie Godsoofa ke is van alledatter gesichtet, Ten waerdandats
men wildelegghen dat Godtlelue teghen Gods Soet Saotilde, 29.
2Bouen dienmoetick daer innemijnonuer-Beta
Landt/oftmitmonbeleienherr, oktminonacht-rottich saemtheyt bekennen 4 dat ick nort mnn daghen vägetup plaette inder Heyligher Sichtfeueren gheiesen genialen hebbe/hoadende dat Godtfelueher quave will, derhepi endedoetzendemp verwondertdat15esaatfulc-gerschaft keclare ghetupghenlendaervoozbplindet on- dienen dereentelteilten/ntet man vonderlinckenistmp mieten
omhoorendatulcke ledichept Gods in Lwillen nur ende wercken vantquade/ bp Besadaerghestellt Swerdt, te wesenteghende natuere Godes. Hoo
Beifahrerbp vertonteen A3antcheeufche Gold moelte ick hemgheinck gheuen fulcke ledtchept teghendiensnatuerete 3gn, maerdan mochte hp eerstdoen blicken datter een quade Godt ware/ datonmogelthck is. Dan nv fpzcken Pop vanden
-
ernighengoeden Godt/foudetteghendienstta- Bef B tucrezindathpntet quaetsen will nochte werc= fuerregen
ket/oftsun Godoock eenquadenatueredte aus quadens eenquade boomquade vzuchtendzaechtx?
1uere in G00.
O 30.
Al anders argumenteert den Heere Jesus däEr hp Willende bewylen dat hp migt in Da M
Jältig
(4
Ideernte Zogck,
Batt.12 tans / maerin Sodcs erachte den Dupuelot 33 dzeeffegghende : LM9aeckteenengoeden Booms endedevzuchtfall goetzijn/oft maeckteeněena den boomende debzuchtfaiquaetzyn/Evant die boom wert witzinvzuchtë bekent Zitny inder
Divaerheptghecn quactdat Beifahrer wilfeggen van Gode gedaente vordé/foofept nochbewegt hyniet metallen, want vätquade is alleentghe chilie. Wepnthpdan oock herrechte quaet, foo
Datgodtckandersmietcan mercken/foofclick niet hoe Waet - hpdenboom (uckmepnde wille Godesefi Gödt selue) van quaetheptialconnen verdadtgé.Maer laetons comen tot Caluynus wooden/dacrin duncket mp beuondête werden een gelycke mus bzupck cfimaniere van argumentieren als booz in defpreucke väde muflienis gehoot.Detlefpzensc kenfie ick mede allegeren emte bewifendefel uefake - namentlycdat Gods vulie oozlaketou de 3ihn van alliedtngenbieter vereit geschieden. 3I
MVtéonderschepthiervoo gestellt inde Godt lijcke regeringherthouderck genoechfaemtebinc ken dat untballen Wande Calcken/25mle/ef loté (gelijck oock vande muflen)gheensonde enghe Schiet.Wantfonder wille teghende wetGodes,
enmachgheenfondc geschieden. Indefeldingen ents gheenen wtliealtoosfoo ents oock in loo
dantgenhouthouwer gheen hsteopfetnoch pt leteghendenmanom hcmte dooden/eft dit bleihct oockclaerficktndcommcitanden van Dellentext deooptaeckete wecn dacridooz die houthou wer omschuldtch wert ghehouden. Ghechietdan un allen defen gheen sondcnochquaet/foot blickt:
ende gesichtet undenmenschenfondeeñquaet/dat nucmant machontkennen:foo encanick ntetan dergmercken, dandatdeleipzeucke mufbzupckt
endequalijck oock sonder bzuchtgheadlegeert ts. Manthterntet anders gheargumenteert werdt Caluñn danaldus:Godcs wtile soozlake banden ding&
argumé- die onlondclick gheschieden: daer wtvoicht dat teert qua Godes Sottie oock, sozfakets banden Dungen die
dyck.
sondelyckgeschieden. Wie machdatbeläupt' -
CL
Heerte Boeck,
17
recht houden endeghelooten - Ist nietigheheel telue als tvoozgaende vante mullen 32.
Wildanpemantfuickbeluptvooz waerach tichhouden (datmponmogelyckis) diefaloock noeten booz waerachtuch houden/tghene(mijns bedrunckens) nootlick hier inneis begrepen/te
weten dat Godes willetowelooplatzesvande Bode Woalie Adams (dte ontwinkelujcktsghefchiet) als Totille o2
bant vatiender Tackenefi Bpletoft wtcomé der fake
ban
Zloten/dithoudetck vo02 een openbare Godsla- Zdams Mitsringhe. vermercate Caunus noch wel" nootlickte moeten bolghen wtzhnevalschepzo- *
'
pofitieeffiquadecollette: dwelchem daeromhter bpoock heeftdoentellé: »kEffidat Gold des niet
temingeenoozlakeents vande sonde.»k) MPaer oft suickzijn simpclfeggen/fonöbewijsdaerbp Datfucks nietnoothijck wt zyn beluptenmoet boighen/ghenoechfaems/fallhiernatergheies ghenderplaetlenghelten moghen werden. 33 Be Heere heeft allerdinghenghemaeckton 35mfelfs wills oock den Godloofeten quaden daghe.
Ottnader5urtchersonerfettinghe. Dezeeredet alle dingenom zühfelfs wille oockals ihr den Godloofentotter wzakenende strafbeholdet. Potterb. IG.4.
Oefe Spreucke lieick totbeleplaeten/dger banderpzedestinatien werdt ghehandelt./gheal
legeertbp Taiutinumoock bp Befa diese ineen Tonebe ciepnviermael. BoecrkenImmersindetweede in wepnich clepne bladekengetteert popofitie grijp.Er
G
alleendick tweemael/ende dtt tot bewijs vanver
schepdenhairemepningen.Endeomeen wt vielen
hterteiltelen/allegeertCaluinusdele Textop
enplaetsetotbewus: Dat Woanghetalents, Calumnis mietdooz3ihnen vzijen willeymaerdatztjnéval ledooz eenverboghen decreet Gods gheodo meertis. Defemepnungeftootmpteghentherte, datmoetickopentlich Ende dat oocks
ehen,
d00
--
13
Deerfike Boeck,
dooz dele(behaluenmecrandere) oozlaken. Ich houdedat hetghene wacridoozpetgheschuet/ cf niethetdinck baertinne geschietzoozsakete ve "
den vantghene datter ghelichtet. Ghetijckamen die luchte in den weickende duplternullen Coment als de Sonne onder is ghegaen/ntetenmachfeggen ooy fakevantdoncker vor den/maer Goethet ber berghender Sonnenachter dlichaem deraerben:
-
Also wederom, den opgamckofraenchouwé. Der Sonnenoofake is bandenlichte inde lucht / effi intet de lucht dacrinne de Honne:3hnitchte ltra
det. Zig nv Adam nuet doezzyn bztje Swtlic/maer doo, Sodeg willegheuallen(fo Caluinus leert)
Godfchulfooencanick nterbeureden hoenen Goldener dich Adä, oozlake eñchuldichefi wederom Adamgheen
" ooitaeckeende midtsdien onschuldich alimak men balle
34.» Want sonder willenghechiedtgheenfonde, Ilt nv mietdooz Adams will ghelichtet./hoe can
G
-
Adann ghefondichthebben ? Want wilmen des
Ichepfels willentet moghender maken dan des
schepperswille/foen valt Adamntetmogelück vzytsztinef machttehebbenommtettefondige ofte vallen, so Godtghedecreteerthaddeeñghe Swittdat Adam loude vallen, als deleiupdědooz
gaensleeren, Jadatnoch vzeemder updet: Zls Adamgheuallenmietdoozzynen wilie, maerts
sogabal stinenvaledoor Godesodomantischemacht eenflonde vallesonde oftquaetzhngeweckt wät wt Gods
' "ondonantedie ongewinkelt goetusenmach "9%"sondenochquaetooteomepummers intetinaeen Wi dam (daerafmenhierfpzeeckt) vooz3ihnen val, - als hypnosheen onbedozuen ende httplich instru
ment was, endctingcheeideronschult (tont. 35
|
LM9aerdit berlaté.de ombaeeder tzjnderplaet Mente handelen/come ick opdee SHpzeucke vant scheppen der Godtloosen bpCaluinusten epinde boozscheuengheallegeert. Teweten/dat Adam
--
gheuallents, nict doozhnéiwille/maer datziné Wäl (ohp intnaelte voozgaendebladek -
-
-- -
-
000
Padeerfte Boeck,
19
dooz Godesberboighende treet gheodomeertig ghewcett. Defeifententir Caluintis mponbele denmenschenten/endehoudefulex indegantische Schziftuere metfodanige oft met andere vooz dengeltjcken verstandemerbzengenden erghens
temoghenghcuonden werden.Ende seker so dts
daerergens waergescheuen, 3penmochte Call tuino alseengheleert man ende verfocht Chcolo go niet verborgenzthngheweelt, die deftue dan / oock welvooptgebzachtoudehebben tot bewig
in vandefezhne mepnungheefiniet diese Spreucke dichem hier in maler mach dienentot erncollec tievtte halen: endedat nochmetfooclepnen be
schepdenhept/alst veruolth van de entfallmogen thoonen. 36.
Indéeersten hondeickt onmogclificdat God etwatfoude scheppen/daerinntett ghcuonden toudemogen werden,vanztin Doylyept vanzyn mogenthept, oft väzihn goethept. Daer wtmoet
ick oock gelosuen dat Godt mieten machscheppé dat godtloos 3p/datis dationder undzuck väzyn
Swylheptaimogenthept oftgoetheptzp. Koch
d, tans moefter eenich schepfelbeuondé werdédaer
mutet Godesoft Godlicks incn ware/fouder pct geschapenzihn datgodioos vare. Hier tegéroept j het was alles goet dathpghtchapen
“-
- hab DE,
37.
Beneuendat/foomoetelck dinck:3hngoet, quaet oft ghcen bäbepden. Isgodlooszyn goet noch quaet/fovintméeen werck Godesdat goet noch quaet, effi mtdtfdienpdel oft vergheefs is: te oeten degodtloose van Gode (foo Calbinus
dat verstaet).godtloos endemüdtfdiengoet noch quaet geschapen. Hooditwaerachttch waer/en
mochtende Gewercken Godes nict goetzyn/ick Den 32.4 sowjghe votcomen, so de Schzifttucht. Zsdam godtloos zijnoock quaet/effi schept Godpemant godtloostdatsquaetfomoet die quade vzüchtwt eenen quaden boomvlosztcomen:nade ghetupge antle Chiltiyaende vzuchten d ''
n
A
Gül
„Deerfie
S
oeck,
stelteenetquaden voom effizijne bzuchtenfullen quaetzyn/ende dut loude ons byzengentot verfte ringhe van een LYantcheeuliche Godt. AHaerdat godtloos3tn/goet foude wesen/tryt nuetalleen reghende Schrift/maeroockteghen alle redene, Wifo ist mponmoghel;ckte ghcloouen dat Hodt pemant godtloos schept, soo dut Caluinus na Ds letter will verclaren.
dpeoph
38. Befafclue/oock int beschermenbande booz
fepdemepninge zynsmeeters enthcekt fulcrntet mogen geloouen als die daerrondelijck bekent/ dat van Gode-ouermidts hp geetis/ntetgebzec keiicr en machghefchapen worden.Isny de Ton daer gcbzeckclick, voopwaerdegodtlooettintet minder.Wertdan vä Godeniet gebzeckelujcrge
U
Bcfategé schapen/fo Bella Sweifepdt:hoe nachdegodloofe GTaluinus alder ghebekenboi zünde/banden goeden Godt
eñtegéhé godtloos gefchapen werden: Duts nochtans ooc mede het verstant Bele, die mcde dessen Text al
fcluen.
dus mufbzupckt. 39.
Behalten altet von scheuenfietmen der Zu richer ouersettinghe een gamts ander innennet bpenghen, also daerinniet vermeldeten wert dat Swooyzt scheppen/daert hier alom gedaenis/maer stellen daerwoozbehouden. Watanders tsf.chep
peneffi Lwat anders als behoudentenquaden dage. Een rechter behoudet welcenmoor der tottédach
der straffunghe:maer wteteelteenkinttenepnde hp eenmoodcrefigerabzaektfoude wozden. -
4-O.
Isny der Zuricherouerfttingerecht, so is alletbewis Calutneffi Befe op dele Spzeucke | alleen (tonende oirecht.IBacricken candten van
Zurich gheen veruaschungheint vuerfettentoe betrouwen/ na den mactheniupder groote vinte| van ouer viele Zarentonn een opzechte ouerfetrin ghete hebben Eickmancondts, MBaer wat fou die henlupden oock poren omde ou.deonerlettin ghete verwerpen: scnfotten pueromhare leerin
ghe vanderpedestinatien, daer in3p Dwingels 3jn
Deerfe Foeck,
12
stin bootetaengeenfus, Swant3p velconnen Leerstaen dat 3p dete Dzeucke veranderen de een Woandenhooftpilaernen der voofepder leere(foe hetmentchuuldicheitern deüleluês weltbetoomt
omnutoudenmaienende henfeue aeberoonen ende dat noch metfo fchantlücken däct/ nament inckmer veruaschungelvanbegodincke Schik tuere. Efimoerdaeromgheloouendatzpfuicks
' hebben wtrechtenverstandeefiltiefdeder aerheptomeenopzechte ouerlettingelte hebbé. -4-I
Alfomoeftebewesen zin dat die van Surich in defe harcouerfettlinge gemilt hebben/voozelt alleerdete Dpzetucke also geailegeert, eentch ge loouemach hebben, maerdttachtetckfwaerinck on doen. Rietdattckoordcel hcbbe vande Be byzeeufchefp/ake/macreen deeis datickdie ban
Surich/wei wetendedattermeeranderezündau 5plupden/dte detalle verstaen/teomsichtichhou
den (oftspnochalso onvzoom wildenzündaticks hen mieten machtoe betrouwen) dandat3plupdE henfeluemet(oicelücken schandtvieckfoudé be
3 unecke effioock eendeeisouermidtsdes Spreut
" kcaloo vertachtzinde/ntet eenfacmen istnaer
eendzachtigheghemeentchappe heeft/nietalleen methetalghemepn berstant/maeroock metvels
Fotozuckeincke ghelicklupdende Dpzeucké der hepliger Hchziftuerel/Alstom wtveleneen oft
tweetestellen) die Heere weetden Godtvzeelen-2. Pet.2,9 den wteraenuechtinghente verlollen / ende den
gootloosente behoudentottendachdes oodeeis zob.:1. on them tepijnungen. Zten dequade wertbewaert
tottendachder Herdersfentllen/ende werdt gelee Dettottendach derYowaken/Ec. 4-2 o.
A1 istnbfulerdat ick deredeneefitghetupch boozscheué genocchfé houdctotbewies, waer
omick verstaedat devoo scheuen Spreucke al
so gheciteertzynde/mtsblupet werdtfoo hebbe ick nochtans/ftendehenlupden soo valtop soda
nighencrancken gromtvest bouwen , demoepte noeten doen ban noch meer andereredenen van B. z . fulcá, /
30
12
Deerfie Eoeck,
Lulckmingenoelen hiertestellen. Daertoeffelke tick mphiertegenpcmant devoo scheuen mep ningetoegedaenznnde/denfelucan will ick vags ofthp A3encheffi Godloos/cenfeluedinck hout tewesen. Zick gelooue hpmpfadantwoodéneen. Want footeen dinck war 7 oomoclten nv noch
alle menschen/effi hp danmede godlooszyn. Wpageick voots oftde Dupuci hcmfelue heeft geschapen:Zlck vermocdehp mp salfeggenmeen maer dathpoock van Godcis ghelchapen.Ghe uraechtoft Godhem geschapéheefteen Dupuel: Malmijn manneenfegghen,maercen Enghel die
Condigende, sichfeifswteen Enghelverandert heeftineen Dupuele.Ghpbckentdädat God die Dupueloockheekt geschapen: Ja/maerdat als eéEngelefi nietalses Dupuellal hp mp fegg. 4-3
Werftactmendit alles ulcrºwclint schleppen banden Dupuele/waeromen wilmëttelue oock
nietverstaenintchcppen vande godtloose? Wie en verstaetnetdat dc godtloofe / loo well als de Dupucl/mcdeiseentschepfel Godes: maer Ewte merckt mcdentet dat Godtfoluttel den mensche eengodloos/als hp den geuallen Engel een IOuy
uelheeft geschapen Godtheeftden mensche ge Schapen, maerde mensche hartneckeltck teghen
zijnen schepperoptaende verargertsich feifswt een menschen een godloose.Also ents niet Go
des goethept/maer des mensché boofhept schep pere vande godlooftchept inden mensche- Ende bijct also noch gelückcwelgenomen ofthenlup dergheallegcerde Text recht/ende der Zuricher
balsch ware/alstckneenhoude, dat de boozfepde
Sdpreuckcteghen haren rechten inne ende aert werdtmusbzupczer. «4-4-e ABaertot watepnde foude Godpemantgold loog scheppen/tot zyndereerë? Dtt schiznt WBe
Late willen egghen:te wetenvop dat Godtdoor ficeert Speoph henrechtuaerdtghe verdoementüte gegdozu Loudeworden, maerdt wederdrydtzüncpghen
SeggendatGodmietgebzechglyzr i so s:
-
Deerte Boeck,
-
23
nachfcheppen. Paoten oock Sefa selue septdat Godt zijn verckdat hp gebzeckeltck gheschepen
hadde(indienfuicx almochte zyn)nictrechtaer dclicken soudchebben mogen verdoemen: foo en canickniet mercken wat eerc Godt begaen fau Die intonrechtuaerdich verdoennen van 3ihn epgen
unaeckfeierte weté/om dathetfulcx ware als hijt Befe leere , selueghemaeckthadde/namentlyck godtloos. macct (So 4-5-
. .
de onrecht
Ickencamoocknietbegriffpédateenich verc- uaerdich, manpzis waerdich mach zyn omecnich verck
gemaecktte hebben daerinntetgoets en3p.God salleen geet/londer Godets däniet goets/ecn
godloofets (ode name oock met benget) fonder Godeende midtfdien oock sondergoetz machdä Godtoock eentghe cerebegaenint scheppen van Lodantgenquadéftuck vercr? Wat mochtc ulce
dochanders van Gode ghetupgendanquaetwil Itchept/dan onnermoghen/ofte dan enwylhept: Ltreckt oock een van Defe tucken tot Godsecret“
LWBaerter contrarienhouden alleChzittenen der menschéquaetheptende godioostcheyttezijn een beroouunge van de goethept Gods inden mensche
geschäpen.52v en machniemant verliefen tghe nehpnietenheeft. Heektdaneickmenschepetvä Godesgoetheptin sich gehadt loenig voozwaer Dock niemant godloos ghetchapen. 46
SD. Augustijn/dientckalleenallegerefoobp gebzeck van andere W50eckE/als ouermidts Call
uinushem zynpatroomhoupt indefen/heeft al eenander verstanthier afgehadt/daerhp schzift aldug: (»kWaerom(feggen3p) heeft God ons
sodanich-ghemsect: Ec. DeContenaerroept vä Expositins dueghterichept: Zick hebbedenmenscheghemaect"“
dEhcmele: Ick hebbe démenche gemae.ctefiniet pfb-Joam
efiniert die roouerpe: Zick hebbedémenche ghe maectefiniethet ouerpel/Ec„hecilie.Also rolept degoede scheppere mede met 3ijnen ghecßt inde
gantschechziftuere: Ick hebbe denmsnchsge Macht endg nietdie godlooslichept. -+7 -
ä5 4
(ºkEen
-
Ideerfie "Zoeck.
24Be tempors
fern.94.
(»k Eenmenscheefileenfondaer(epdt melde dcfcluc Wugust.)3qntwce namen. Godheckt die mensche gemacckt macrde menschheeft den Ton
daergemaeckt/Ec.Ende opeenanderplaetle: een menschefieenfondaerzten alstweedingé: Daer
ghphootmenschedatheeft God ghenacct/daer ghphootfondaer/dat heeftdemenschefelfs ge maect. Laet verderuentghenede mensche heeft gemaeckt/otalverlost wordentgene God heeft gemaeckt/datilepdt August.»k) 52v. igonghe Twijfeltalle godtlooseenfondaer/maer allefon daer ents nieteen godtloos. Dockhoudeick een godtloos ergherte zijn dan eenfondaer/natghe
tupchder Sechziftueren. Heeft Goddandenné fcheniet geschapen eenfondaer/datsmetimtinder
quaet: so enmachtcknietgeloouendat Godtden menschefcheppenfoude cengodtloos/dats mst hetaldermeestequaet. 48.
Dockleeren3peluedatin Adam geschapen isdegantscheunenfchelijckenatuere : Hierin ist Int.2.bis Adamghefchapentoteenbeelde Gods. (»k Dit berclaert Caluinus daer hpfepdt dat Adam der godlückerwihlhept/rechtuaerdicheptcracht-up uerhept, waerhepttendeonmoosleiheptideelachttch ts geweeft. Die feiue Caiutinusfchzift daerme
ZAnkt. 2., de/dat Adam die gauen intetalleen boozhem el aen/maeroock boozonsallen heeftverloren.»)
Hohebben oockalle menschendie godtlickega uen in Adamdeelachtich gheweet. Istdanoock mogeljckdateenich menschegodtloos geschaps machzijn?
-
-
49.
Dat Godt schepperts banallendinghen/effi daeron oock banallemenschen./onderde weicke oock godtlootenzijn ents gheenqueltieaf ABaer
de quefietsoft Godleenichmenschelchept god
Loos/Caiutinus effi Befafcluetoockalvoohen liedende H.Schziftuere getupgendatallesgoet is wat God gemaecktheeft. Ist nv wacrachtlich (oo Calutnusende Bela/maerntetdie SHchtf: ture/medeleeren)dat Godtdägodisofen schept godtloost
Oggrfte Boeck.
25
godtloos:foochintoock nootlicht wertezijn Dat godtlooste ztin
' is/want dit waer dan (Fodlogs
mede een goetmaeckscle Gods. Dttgoedemaec-te zijnis
clefoudedanoock (navermogèvädefe dp.euc goet. kealso gedzaeptzijnde)geschapen zyntenquadé Daghe / datster verdoemenillen. Dtt mach ich mietgheloouen/sonderte geloouen dat Godt on
rechtuacrdelic doet.Ghemerct Belafcluechzift dat Godtznn werck/ofhnitalquatt ghellchapen h
mochte hebben (dwelck hpte recht onmoghclick houdt)ntet rechtuaerdelicken foude hebben mos ghen berdoemen, 450.
u h d
CEpntlick verstae ick dat de godloofichept ins den menschecocmt vanden Hchepper/ oft bands
schepfele. Waer voodardementhe geschapé3p, en mach hp/als die noch niet ents/mictaltooszef dazrom oockmietquasts willéoftdsen. So wie dan houdt dat de godtloof van Gode godtloos Swerdt geschapen/encammins achtens)niet feg
ghendatde godtieolchept tnden mensche coemt band Emeniche, die lichteifs niet rn schept, maer
godtloos (loo3p fegghen)ghelchapen wert van Godt. Die ditfluicrgelsoft, meet oock in3ijnen gronde gelosuen datde godtloofchept coemtvä tupgenille denschepper Dauds/dat Gode. Woechtmenhierdan godtloofhept bootcoët bptge-,rittRe 14 d
bandengodtloofen:fogheue ick andere te bedenc-“ ken wat gedachtencrachtelijckdouerhamt moeté hebben inde hertender gheenredte geloouen dat Godt den godtloofenfulcks scheppet.Joktoude
-
meynendatfulck geuoelenscluegodtlooszynde Dat god oockfoude moetengheuoelendat God godtloog Lodloos Bewaer:endedat waer inder herten mettengodt-3 loosen gesepdt:daerentsgheen Godt. Pfalz 41.
Daeromenheeft AHusculus miette vergheeks loo fochuuldelick ghewaerchouwet boopt mt
vertantdeser Dpzeuchen met dele wooden: (»k Effi is dacronnte verhoeden dat niemandt Fot
dele woods Salomonisqualieverlaeneighe appliceertzhnde/engglligere, Godt dg godt s
ioose
126
Deerfite Zoeck.
Looseals godtloosheeftgeschapen. wätde godt doofe als godtloofcenisniet Hot Sode/maerwt seine Traderden Dupucic.Zohan.8. Hecilie. MDolfgangJMufoulus Busanus decreatione/art.5.iu fine. 452.
/
Daerouerdanderzide / defelue Spreucke genommen3ihndenader Zuricherouerleitungenoft oochdandcrouerfettinge verstaen zünde/foto dat
Godtdengodtloofenmede scheptails eenmäkche endemietalseengodtloos, Gelück hpden IDup melgeschapenheeft/maierdatalseen Engelende
nietals een Dupuelenmachnietonghefchichts
mitgetogen werden/ickfwighenooticvölgen. _
Ghemeret die bepdemepnungenouereien tëmen metdegätsche Dichziftuere/bwcic so vooz blict anders baltmetten verstande Caluinieñ Befe,
indeler Spenckeendedemepningedaer tole 3p dieallegeritalfodaer wtnootick (ming odecis) moeten voighenveelmeerandereongeschicthed bp mphtermetboozdachtouer ghellagenzijnde/
als dieder houdehiermedeheimfbzupck der SDPeuckenghenoechlaemtezijnbeweisen, Godt doet allerdinghennadenraedt züns willen, Epheli.1.11. 43.
XOderts geschillebandetocatinghedSodes. Hierby berstaende wederlakéCalunteen ver
hegenie Godsvantquade dattergesichtet: Kuller
hat Googamtsleotchis entwilléeidoen van de Monde oftquade doch alsodathp gebenedikt alt ist daerbeneuemoock verckendcts tunt bestieren effi natigenderdingendie fondelicgeschieden, tem
belteneynde endeditfoo velaenden perfoonen, einige totoeffenungederduechden/ende eenlighe
tot straffungeder londen/alsoock intschick
an
tht/plaetfe, wijle endemate/ibouenende bupren
de welche/gheen schepselpervermach, 44-,
Datenbulck toelatenderfonden watanderg sdam vanfelfste willen dat de sondegeschiede,
halt doozdegätsche
Schriftlichtomte
“
Deerfelsoeck. 27 " ken, Wettsoockwelgeneratordemonderen, ein " namentlick oockbpugustinumfeluedter “ utinus hier tunemethem sepdtcenterweisender Luft macht fien bp Augustinum op ontallische n
g
bele plaetfen / endeCenchirmdad sun eentghcaente Konten, TPedruinationedemonnum. Lattr.cap.95. Zt. cap.96. et contra kauftum/lib.22. Cap.72. Itemde Trutate lib.3 Cap.4.etc. -
-
-
55.
- Ja oock Taunussteueint wederuechtevan detoelstinghe/bckendt die totmentchuuldighe plactfen/daerhpntetderrendelegghenidat (5odt het quadefeue willendedoethetivoordttoela ten ghebzupcket - als onder andere / met defe Pedelt.
wooden wie Augustino: (ºk ABaer hp God) heeft perltaëdathetbeter boerth.de omgoertedoë bandéguadendingen/Danntettoetelatendatter Equaet ware. Item der Bermonde Jac. et Efau. Item Ca
"Wanthetner gesichteten süden (fchenkt Taluimusdaer)in den hinter" Miet/Seende bolcht: maer watcondpdochanders daer wt nemen dan dat Godt fomtitg torlaet,
aghene hp ntettoe entemt/tghene hp damneert Ende verwerpt.
6 456.
-
-
Wat de partien Caiuint daer Hot nementen Sweet ick nict/maer ick machdaernietanders mit
-
nennen dan dat Caluinus daer openbaerlick dg Calut
toettinge. Godesbekent endetoeiset/datis ihr 1. F laetdaer toetghene hp voons endedaerlein ' e onangehendeleznnenaectebelndinge trenge “ ich wederuechtendeloochent. Zillertoelatinghe ' bp hpdaerbeindt:fooil veemtdach ' ' Es die Soweto wederltrijdet.Illeroock geen toelatinge/tis ---
netteminveemtdathpdie beidet. Weiter kentdie.
weder trnden vandebekende waerheytmachme Schriftueren/alsméinttoelatenventgemeinter entsbangodtloose verlieringevp mächztjn mal 3hnepghen (defenauoighende)femtente Geldet seengodtlooseende sacrilegische vertie- Talümie eingeteseggen dat Godtden menscheper quälets toelartnahenlupd-respekt, watdeleby sen so wepnich entschuldichbinnenna tghetupchder
-
L
-
Deerfte MS0eck, dctyoo.dekëns/vant respect willen beteecken, moghen andere berclaren.Zick berlta2 dientet dä boozflappgaten. 2F
457.
Behaluende getupgentlle Augustini/ oocde
atter
toelatige belidinghe Caluinifeluc/dattertoclattnge is bp ügbp Go Gode, so bintmen die doozgaens inden ouden c de chzuf nieuwen Testamente betupghet/LMPeniele vant telic be begheeren eens Conincx der Israeliten, daerfall Swiss.
menopentlijck vtnden Gods wille vanielfs niet
z. Keg.8 te zijngheweelt /datzpeenen Toninck begeeren effi hebbenfouden. Sodt waerchouwethenlieden bj.bt.
but
methetrecht des Conincx/tenhelptalles nietzp Swillen eenen Coninckhebhen gelijck de WHepde nenhadden/weder het God liefoftleedt3p. 65od beueelt Hamueldes volcx stemmete hooren/foo
hpdoct/ende epdttotten volcke:ende ghpfult
1. Re. 12. Poeten effen het groote quaetdat ghp voor den bi.
WHeere gedaen hebt/dat ghp b eenen Contmchebt ghebeden.
3 48.
Also fietmèmede(ouerflaefide declarewooz den Christi/vandetoelattnge des schepdbriefs)
dathp der menschen ongelooueberispeteñfepdt: LBat.17. hoe langheifaltck v ghp ongcloouichef verkeert gcflachte/liden LPencampmmers nict gelooué H7%
Gods wille effiodonantiete zijn geweelt, datzp ongeloouichende verkeert zijn fouden. Hoodat fulcks ware:fooe machmen dttniet noemen een
rechtuaerdtchstraffenromdat3p mieten warédat
#
behoodenende doodaengheboden ghenade in
hauto/vermochtente wesen: maermenfalteer moeten verstaente zijneen bitterbespotten/om
datzpwarentghene hpfelfsghewiltendegheop dincerthadde datzpfotnden weisen. 59.
Also medefepdt Christus indenpersooneban foudeniats satt 13 denhupfvader/dat3phetencrupttoe opte Swallen Dithoudeick voogeengedooginge CEE verhengenle/effitoelatinghe Gods/hee canmerk
dittrecken opden wilde Gods: Godensapeton
crupdtp.mmersntet eine Dikt soude Godt weil -
3 gw
Ideerfe Foeck. z
29
zfinkelfs bpantmoghen wesen? Die bvant(epdt Christus) Laepithetoncrupdt/daten isvppeltyck deihuplvadcrntet. Die laer suicx dä oocktoe/als dtet ovelmachmaernteten willkecren. 6 O.
0
le
Defe onderschepdttetmenclaerlijcindéval- Onder le Adams: Wantdaerinthoont sichnaectelic een schept onuermydelicke ende oock een vermiedelicke/oft tulchédé
r
Evtiment so noemen/eenepntlycke endeeentoe-toelatéde
| |
latende wille Gods.DatGodsepntlicken wille effiepntite mieten was dat Adam vandé Boom soude eten/ hervulle
blijctaentverbot. Cegen dttverbotheeft Adam Godeg, met vppheptbegaeft3indet moghendoen/LPaer e teghenden epntijcken wille Gods/te weten dat hp foudettsruen/fohpdaerafate/gheenfins. Fet tont in Adamsmachte ende keure vanden ver boden vzucht niette eten:naer onmogelnjc walt k hemdaer afghegheten hebbende niet, teilterelen. l I
WHetetenofte mieteten was eentoelatende/maer hetteruennafulcketen een epntlicke wille Go des„Heteten was den oppen Zdam vermydelic:
maerde doot waes den ongehoozsamen Adamon uermydelick: Wpmochtonschulduch zynde de Monde verminden:maerfchuldich3hnde/mocht hp deftratke gheenlins vermeiden, z J) z
0
6I
Optevoor scheuenefimeerandere getupge millender Dichziftucré isdädetoelatinge Gods in quette gegrondet:dietczfuicx oockmoetghe loouen loiangemeinde seluennetmetter Schzuf tueren ein wederlept ende het contrarie doer blic kë. Dmmbdtete wederleggébzengt Befabp de SHptoph boopep de Hpzeucke dat Godt alle dinghendoet Eph.1 xt nadenraedt3ng willens / efftelt die tot een ee nigepplaernezinder Aphozulmen. Av machmë dut woozt verklaentn tweederlep wnete weiten dat Godaille goede dringhendoct, endcdatailcen (
ha
al
unden goeden:oft dat Godtdoetfo weide quade alsde goededinghen/endedito wellindequade, als inde g0ede.
te
y
-
62
Donderschept die Belaopeenplaetscfubti liert -
Deerke Boeck, 3e lifeertalg dat d'Sodt vercktdooymalerniet tenden quaden, entmachthemundefenmetaltooshelpen
Mwantdoct Godthetquade danschoonat nietin/ maerallcendoop, den quaden: leo doet Gedt pm mersnoch allfclue het quade. Godt doer pummers
seluetghenehpdoet / dooz wienhit oock doct. ABaer doet Godt hctquade niet:fooendoet hint oock in/nothdooz pemande: dwelck T5esätegg
de/gamts nuct enoudebewifen. -
63.
Wanthem niemant enontkent dat Godthet goede alles onl/doet/ende soziaeckeakts : maer dequettieis / oft Godthetquadcoock will ende
doet : dan okhpdat nteten Hoti van feifs / maer berhenghctende toelaet. Detoelatinghe Gods Ewederviecht Belafoavelchaerepghenschapbe
Adpeoph roerdtoueral. Denameisepdthp/dathpnteten verwerpt / maer denonderschepdt tullchen den Swille endetoelatinghe/ bp Augustinum wt den Gruecken, ende bp den Hophisten wt August noghenomentendebpzijnenpartpen wt den Ho
phistengheoghenende verdozuen/verwerpthp/ ouermidts 3p dien onderschepdt tot onderdzuc kingheder waerhepdtmifbzupcken. Ich verstag nictweidatmen pet goets in Itch / Omeens an ders mit bzupckrechtelicmach verwerpen/Lavant
Moodoendemocht oockpemant de gantische Bp bele verwerpen/ghemerckt onlochbaeris datal
deketters defeluetot onderdzuckingeder Swaer hept mißbzuptken. 64
ABaerlaetons de mepninghe Belohier ber latenommete comcn tot des Apostels mepnin
ghe in defen woozden inguette. Die en han deit dacruntmunltentet vantquade/van fonds, oft ban ongherechtlichept /daerafhier alleen/cn
dentet vantgoede/rghefchtllets:maerhpfpzeect daer van hepluchept van
"ä ges '
doousende vanliefds. Dat Godtalle fulcr
Deerte Boeer.
n
Lepdt die Apostelende ein werde ban niemandt
p: Eveberpoken / Wachmen daerome
hter Evt
t: Mupten dat Godtoochet QUAde d0et “ Daten y mach ick booz gheen opecht belupdt houden: 23e tr Boldt doet doo den raedt ins willen ihnen gumen Hercogenen alletgoede: der mit bolchtdat d'Bod teert qua
th beur Benraedtzins willäsooch alle tquade.doer in
g inden quadenokteverwogenen, /
65. „
"antideposteten handelt hier mietvan in den verwopemendiehpdaer doch meteeneenich
a Xooozdeken mietennormt, banden vercogenen in Ipzeeckthpdaerwinden weichen Goldtongetwitz 5 felt alle hepitchepdt ende repntchepdt Havercket. Ditibiticktootkiclaerintmarkt bolghende beer Kendaer hp opentlyck Hot speeckttot wat epn
de Godaliedtngeninhenlupden doetzfeggendes Opdat wp souden zyn totpants 3hndcrgiopien. MWp ( epdthp anderweruen)dte daerte b0zen ghehoept hebben in Christo Zac LPet Swat ber we mendele Wwoozden Daultfoude moghentrec Ben opde sondelicke verchender 90dtisolen oft
Mondarenencanickintettmerchen 66.
Phoe BefaeenanderedeSchziftnere infule ker wissen handelende, sonde handelen/laettch
derenbedencken. Ick fieweidaten
In die
eine Boeerken Finewederlaeckengheallegeerr
hebbendede Spieucke Eate 66.9. SDalick, dann dieanderendoebaren fcluenter baren speeckt dg Beere)alfoo antwoodt: Gk Too allegghe ick dat die plaete des PDzo
pheten vantbarem Godes bpb archliftcityck oft onionleinjck ghedaepet Vivodt. Wantde PDzo pheeten handeltdaerntet man de gemepaefthep pingheader menschen / maervende unltauratie des Kercks aiicenlyck : dat s“vander bercoc
nen helhonckene kundtschaplin Chzilto, RPatt
-
Deerte Boeck,
atonschamelhept ist dantghene dat vantaens nementnkintsplactise wortgheiepr/tcaccommo derentotter scheppinghen refitghene datrotten Wercozentenallcen behoot, tot ailienmenschente
bzenghen, sodat ghp.desonderlingeghenade der vercozenéoock dëonterfdenefibataerdé gemepn mäeckt. >k) - SHoo bztendcluck handelt. W5efa den ghenende een Hpzeucketotten vercozen Guides alleen behoozende/na/ZBefe goetduncké,den ber
Swoppenengemepnmaeckt.Ende hpenschzocmt hterntet een Apzeucke die fonder aiic twijfcle clacritics alleen streckendetotten vercozenen/ endealleenlick handelt ban haré opzechten Koert ken/ghemepnte maäen endete trecken nietailei totten goStoofen / maer oock tot defonden ende quade wercken / ende die eine den goeden Gedt tocte ichzyuen.
|
-
67.
Zckfie datmcde MBclanthon de clueooc ber
„ Mitaet vande faltchmakende vercken Godes in deraufa“ de Hepinghen/daerhpfchzift alsoo: (»k LBen pectatt.
Swerptonstegendefe SHpzeucken Ephes.1. Täler cozen nazijnewooz.nemen/diealledingendoetmas den Racdtztjns willens/ende 1.Coz,2. MOaerts egn (5od / die däer doet alles in allen. Dat dele
Spreuckenterplactsendaer3pltaen, alleenlyck ippekenvande kerckc/ende vandefällighe vert kinghen / die God verwecktende regeertinzin
Raerckeis ghewis/endeentspzekëntet bande als ghemepneonderhoudinge derdingen/noch van defonderlinghebewegunghen alder ghedierten. ZDaerommoeten defe Dpteucken recht verstaen endentet banharenatuerlijcke mepningetoteen
bzeemdegetrocken werdeu.Dttvermaent Pau lus/dat de Kerckentet metmenscheltjckenraedt oftcrachten / malerbande wonderltjcke Woercken Godes gheregeert werdtendebehoudenzSc, 68.
Datschzifft bandesefclue Dpzeucke LWHelä thon, die in authezitept netminderents dä Be
fazefigelooue (so mp gheen Boeckenengheba zen)dat ick op deelle Hpzencks dsfeine' -
.
. . -
Deerfie Boeck. -
-
-
33
tutngefoudevinden geleertsten n" indem maeroockinteraue" bpden Duden" Spat
"ein menscheltcke verlangte: "Es sie Feiertagenator Bodegener
h: goddelicke voorhanden is.TBV Esaiam fegghen fuilt on3 W 32
desheuen./yantaleonie verein
hebdp ghe-
-
Foocht Dut platzen pals Repligeudtenu haré
5'aren den Abbachtereich werden, sodatherbende Godtrupmtehe" zyně
n
a
liefeifühnhenlieven teilwerk E.OEF dittrecte
er ongetwykeittotGodeseer MHaeroudet Gods ook een eere3nn/dathp.de oude dolungébphen
er wollenvermelt nuälvergaenter" i n
5
londen
ende afgodernen unheimlichen oockgewzochtfota de hebben? Dat is net gelooftickmaerheit Loude Hecleerdienen tot eenlachterunghe Godes/ende Hubertynsche vzyhePf 69. Befa felue/bewillt int felte WBoecrke datal Adytoph. Jederaedt Godesnieten wasbegreven" SwoopdenPaulin/daer hp fept:Darthy den Ephe- -
"nieren kaedt Godesvercomdichtbar" Acts,
es
Ende hier print Bestatter contrarien/onderdut Pro woodeinen "alle/tebefluyten alledingen/mietsl Tools wirgesondert oock.de sondenoch het quade inter. Sinnvoorden3thn Defe: Dieallgemeemeparticule integge Parlt/ Sycoph einschgantschlickmergeenerceptieh"
",
die oock anzin/gerettringeert worden." of (SoB Tourde undat deelledich mdeten gestellt wordenna
seieerg Epicurioft so Ewp seggen willen, datter etgeschietzinsondaner, so sah berooft OO Hein van zymeonepntlicke almogenthePtK) 7O Datduieketmyfekervzeemde ende onbolgeG
-
naceabiturda. Yät dat demensche quaet doe" Zelaar In oemtvooz waer wir gsenmogenther" Fast meinteer rechtercranchcpt. Doude Goddan van3" mo- qualiche enthept berookt worden, alsmenhen defe mens helicke trancheptinteten will toechtzuen: Dft Toude Goddaeromme noeten ledichznn/almen - Tengern werckmanen will makenvan sonde" " GM-
- -
- -
SH zer
T
34-
IDEETTIL
purr.
Sekerten bolchtntetdat Godzins "F" -
- -
evivongen/wat foude moetenliden, aufmerk wtlite gefchtet. Godt heeft Adam eensvzpe macht verleenroms mczyns Sdcheppers wulleite vollgen/oft daertes
' pet buptěefionder Godes
-
--
gente doen.Adam heftdaertegengedaen. Heckt Godt dscromme watzthns ondancx moeten tri
den Peen vzieltc. Sodtitet bpvillichtve/dst Adam devpphept, die ÖBodt henn eenmaci hadde
gegeuen/mifbzupckte: mser Adammoetteghen Finnen Hotüte endeztines omdanexioorde verschul die strafinden. WPacher niet gheschke den teghen (5odeg willein zum weit begrepenhoemacher
Sonde geschuedcnr. JülernoprpetEvatbupté Go wachmenfegghendat. Als des wie gesichtet, dam gefondichtheckt? MDaergeschittdamiwat/ickfwäge dathetfous
demogenghefchieden/datnt.ctalleenbupten ofts Mondermaer oockteghen Godes wilie in seiner
Vetgheopenbaert/gesichtet. Woemachdem Belo meenunge, hier waer 3nn. Dat altet guntdatter
ä altooswtgenomä geschnetdooz den aetztjnes (Godes) willens
-
YI.
Wilmen dat Swoodekenalteghen den claren ommeltanden Sondereentghe exceptte treckenop allendingen mentaloock wte woopden Chzi
-
Rom.15 üi/houdende: Ickbebt valgeopenbaert dat ich 16
-
van mijn TAsder gehoozthebbe/fegghen moeten dat den JongerenChatfuntets intet verholenen
Bat. 3- 5. Swas. Dit wederfpzeeckt Caluinfelue, LYenfall moeten geloouendatal. Zudeawtgincrot Ioan Act.1.17. ntspzeducatieende gerocpt verdr/ntensnt wt genomé PenaltmoetenhoudendatGod 3pnen B. Ghcett ghekoptheeftopallenviereiche gheen a.Coz.1 vieefch/ oock der Roepen ende Peerden intet)
niemand Da allemenschen, wegenomen.Chztltoleuend '“ uchfullien worden:dat Fen 6, 17 genomk/In ***“ atte vieleschonder den Hemele dacreenieuendige geelt un was, verdzencken mochte Poe noch den de Dierkbphen unser Arckézhndemnet
“
r:
tighenomen: dat allerdinghennoch
NQ -
- -
- --
ProgErfte Foeck,
3 f.
reich godtloofen Kotgenomen/nien geboren 3in 1.roß.5.17. ZDatd Apostel Paulus in alledung, effimits dt. 1.Coz. 10. ooc un hoerderpe/dzonekenfichap/eft in alleboof- 33, n hedenelckenbehaechderendete geualle was met groote menichteandere diergelyckevalsche ende leelicke dungédie altfannen nostelick moeté wol
gen wtdat woodekal/alfmentseine sonderon Derschepteñexceptieverstaen wil/inder wylen
als Besadatalherdapdet. 71.
«entlich nenne sie die vordeten zu gantisch verstaet sonder alle exceptte:lactic mpbe Sunckédathptseine woodtke Asi, unden feuen bzuek intfellnecap.efitint nactboozgaêde verhë" Laende/medealso fallmoetEverstaen:te meer/naz
demaelt einegeenfinsennachgetrocké worden tot eenige alternge Godes. Daerstaetato: Dp vathrin Christofoudcrestaurieren alledungédte Eph. 1.1e tunden Heumeieeffiop der Aerden3thn, boothélel
"uen Herbstfelnewooptnetcarewstdzuckinge vanderdingenplaetsenameir themeleffi Nerde.
" Den Hemel(alsens watte heoghe 5thnde) laet tick litaen, maercome op d'Azrde, die behellitonge
weitalle menkchen: Defezthnalle geuallenge welt. So nennuditalmedeneemt, sonderon derchepdt/vte enferniet/dstmenhier net den verdaoiden. opftenfai moeten houden /datalis menschen(niemant wtgenommen) in Chziftoge restaureertznnzefimidtsdienntemant verdoët l
en Mal werdër"
73.
-
" . Wuzeladandat niet foberta Emserhier die g
II
Soedt Zl/treckenalleenitck op den Tiercozenen
tin Chzusto/dte ongetwyfelt attelaueninhem ge restaureertzen, da er bupten Muptende den gobt
loofen-bweicmins obees oochetepgëttck ver
" Mität des Apostelsis geweet:fo enmachhp oock met geen schyn bä waerhztnaernoigëdeal(hter nu in questie)dat awthet vorf.aits pzuptende trecké opde fondéefionrepntchedé ö öwözrené: maermoer hetfelue attes bedupdé op de hepkichz
enonheulectherr der wruerrornet die Goodooz Chztstü aitamöselucinatiedefeluëtswerckefie C
Koyd
Deerke Boeck.
36
-
_
Händelcredenen niet wichtich ghenorchomme te houd.cn dat Eelade volfpzeucbc mitbzupct/ erdic dat untdtsdten alle Wembouw Opfodantghen Timmcn ende otuafengront Ehebouwet3thnde/ van gifg noet vallen / mcn cnberichte mp dee/
3cklalanders verlaendcoock andershierafge 74
U0CiCM.
LWPaerdaertoczin batino ode/mietleugenach tige verscheidungen, maerwaerachtigeondcrwij Junghen. LHen moetenpoock doen blicken, dat dicic naualgendcongerichtethedenntet noorduck ef
volgen vthet vorf. verlant Befe der vorzfepder pcuken Mantuckdefeluentct verdeghehaelt, nochte omnootclick./maer wtdet fakéfeluevooz C0mCMDCCMIDC nootuoigheuck houde.
Fr 7. s
'
sophant" -
-
75.
verstande banditvolf Hawooz Sefa Rot dcken Zi/bcluptadius: (»k Daerommelftaet.de conclufie/dat Godtflue, alsoothem belieft/ban eewichept alle dingente decernerézdcfeiuetzhn der tytna3p në Sonie/oo.ccrachtelic volbengt:k) Zlt nufo/dat God allerdingédecerneertefi selus Wolbzengt nictwtgcnomen väaldattergesichtet: fo moet oock waerachtuch zyn/dat Godt oock de
fondc.dccerneert, effitzünderthtvollbzeingetende Sodt Alu midts dten LCD oock Autooz 13 vande Monde: of top vande hpmoettiegge ndarter gheen londe Engelchtedt, sonde. noch nopten is geichiedt/ende midts diende WH).
Schziftuere deughcntrafen.
-
WHier mercte Befallclue sel/dat fulcrmootlück
moettevorgen wtdevooz-pne conctufte: tweit
erreich
hcm tit 27. Inttc. wandefelue zyne aphorismem hecktdsen feggenaiso: jochte die voichzedenen ts ntet goet/ (>k Gösdt Woctailedingen/daeron doctitypoock de londe/Swant der senden nameen
vuecht intet Danto degebzeckelicke qualutept/de Evelcke geheelicks vertäédeunt Instrumét»k) Ende hier mcdedunckt Befa genoech bewcente
hebben/Darbie voichzeden net goetenfp. 77.
LPaerdttenmachmp gheenlins vermoegheny -
-
Palins
|
Deerfie Boeck. Kr „Myant defe gebzeckitcke qualitept is inden verc-, -
kende Instrumente/het sp Hathan ofte Zdam/ gherwozden dooz een Everck okdooz eeninden:dat als doozdwerck dat fp telue willengende weitens deden Ofdeur Godes scheppinge, die fp bupten
heurweten ofoille leiden. Gept hphetlaette/ so maect hp (5ode oozakevantquade ende vande ebzeclicke qualitept inden Instrumente. LW9aer
epthpheteerte, so hebbende Schepleiten selue Swatghedaen/dwelck Bodnoptgewitt gedecer mcert nochreghewzochten heeft. Ziller dan opt Swatghefchtet dat Godtfeue naden radeznnes Swtlles nieten hecktgeddincert/fo blickt opent itck on waerachttch.dttfoggen 15ee, namentlick Datdttparticiute untfegyhrn Dault met gheener ceprieen mach werden ghereferungeert endedat Sodtalle dungen so weitquade un ofte oock deur
den quaden, als geedcunottedoozdengoedens Swertkende.
.
-
78,
hierenbouennademael Beladaermedeclaer-Hysoph,
Lickefept: (»k Datdequadegereetschappéquact
3hn/ntet pt der scheppinghen/naer Exot Derco ruptien/>k)en mach hp mietrechteiick (mtjngooz deeis) feggen/Hat Godtalledungen/mietdaerak
Ewtgenomen/wercket. Wäthp danpmmers ooc fai moeten toetemmeneen vanbepdiente veten dat die goede Schepelen hen feiuen verdozuen
hebben: Oft dat sp van Godefelue-nae dathpfe goet geschapen hadde/zyn perdozuen. Hebbende Hchcpfelenthenfelfilt bcdozuen/fooen heeftdat Godt niet gedacn/ende dan geschicteroock Swat
dat Godtntetendoet. M9aer hektise Godt ver
dozusn/hoemach hp feggen/dat God gheenooz Lakeents vande sonde" -
9%
-
ABaertck encan a niet flien/hoehet Beta boecht tefeggen/(sohp hierdoct) dat de Instru menten niet quaetenztin wt der scheppinghen/
Gemerthyunt nactuolgende Articule naectelic
ä 'G “ Instrumenten oochs 3png ShºpPG. -
zyn
voorden. G. ti
-
-
(jk Zillo
*,
-
-
, -
z
POieerste Boeck,
(ke Alfo Everet (5oddooz de Instruments (hr speect bande quade)dathpfeiner alle gedoocht ts vercke/noch hpenmatichtintetalleen dévi gamcverfakk/maerhp verwect oochp-pozret/be wrecht regeert, Zlaoot/dwelchetmeeste bäi all
ts/hpscheptdte/onmedaerdoote doen/dat hy boopghenomenheckt. Et, »k)
–
86.
-
Ypin Belfadaerby vertaktdat Godde Infrn mentenfchept/maer goet: gclickd Duprael als een Engel/maerntetalseen Dupuel: eh Adam
algeoprechtmäfchenefiniemals eifondaeris ge ichapenlocnfept Befanietatieenintermetallen dat boop/maeropentlich egant rechtstegen hem g/wantdam hebbende Instrumenten (Mo booy blick)henseinenquaetgemaerr.Dirhaerdnenen hocktden Sonnetgedaeneibittet dan oock dat het Bodnuetallesendoet/ennezuneoncluftie on gerichtlich, MBaer verstaethp hierbydat Godt
dequade Instrumentenquart scheptidennach Frametrich (clksmieteenszin/daer hpferdt/ dat dequade Instrumentennet gaseten zehn Hot derfahrppingernochoockmet der 3. Dehzukue ren, die gheendunehmeer wiederspizeeckt, den Sodtpetquacts scheppen/ende van het quad
sozialze zijnfouse. - -
- - -- - -
-
-
-
-
-- - gHode opinie Bellevantverkanteder 13 kenrecht warete Hoeten, dathetGod allesie 31.
--
Lat,7,2
Fercht niet wtgenomen/sosonde Christus/al hp Lalfeggen:Wüct vanmv ghpdte daer
'
verckt nietanders seggen aan also: Vijckt van mpghpalle/doozden welche boolhept gewzocht werdtbp mynen Trader/oundat ghpuckguast merken Sodes, vonuermoellick zündelbst Totenschule geloouen Weltwykeit dat Muster -
noch völlighen errtgancrtck netmolett /tot ghelog Watanen mybeter anderrichten fal. LRaer uenzdateenquade endenzet Godes ge" geelt/
erhefs ält, wercht indekindern des ers, - -
-
-
-
Deerke Boeck.
19
Ozsch. 14. b.9. Zndat de Prophet bedsgenz finde/pes bootbengk/Ick Bsdt hebbte dienpea“ bedzoghen/ends mönhandt is op.
'
Mit
Z1.
DE tselatinge. Godesloochët Caluijn. Datter quaetighefchter en mach intemant loochenen.
Daer Kot dan volchteen vandypen, als dat God fnick quaetnteten soll banfelfs - maer dathje tociaettendedat (5od midts dienontschuldtch is Avantguade of dat Godtfulckquaetntet toetaet, naer dat htjteller will endzwerckt / Ende allog
Autooz ende wertkmanßp vamtquade: Ofte dat Sodthetquadedathpntreten will/ gheenfinsen
nachbcletten/endedaeronntet almogède entp Dealmoghenthept Godes entmach-Calutflus niettoochenen: dat Godtvan het quade Autosz foudezijn/oudehp ongaerne bekennen: endedas Godthet quadstoelaer 1 en vtl. hp intettoelaten. Daeromme hp aca allenzt den benautztjnde/heit gerüttelende laette berlatende/ het mtddelte ter
handennecmt:te waten/dat Godt hetzmadentet toe einlagt, maerclue wtl. Ende verckt. Blooz
wacreentchandeltklok bande goodclicke goets
erkehr
hEPD, weibcnnerct/dathpallo vermiss dende dslalteringhe teghen dealnoghenthepdt/ -
-
„mootfakeiuck moet vallenindelattert ngheteghen de goethept Godzs /den welchenhpfoodoende/
hctquadetoelchzikt / endehem einen vtndends verlatenban natuerlick, Zickz wijghe bankchzufs
tuerltck beweis/omme ulcken hatelicken voot Akelte verschoonen: ghetozupickt autozitept/ber btodtelck vandeleztzne (ntet Goddeliche) laken
teoodeelen/endecoentaloo vootsmotdever bogenthept der goddeltickernpüterten/foonmal
ghehootis inde Spreucke:D menschen wie3ths
Ehrdtsmet Sodextittwitten. - - -
-.
itts
. - -
- --
-
-
-
-
-
--
GTals
46
DEérfc Boeck, 83.
Neb, /
Caluinusdam bperichlickde voops.toelatins ge Sodcs wederuechtende schlanktalso:(je 5hp
Calum.
bzengt de toelatingevooztom Godemet uSoebe
Caluminie
E3ech. 14. dziechlicke antwoordetehelpen Ec,Efeen Swep Po
4
nuchdaer sooz : Pft dat de Prophect bedzoghen
3ijnde pet vootbzengt Zc Godhebbeldien Po pheetbedzogen/ende mijnhandt is op hem. Ghy Swtlt datSwp ghenoegenfullenalleen met de toe latinge:Godfept datzijn wulle endchandt dooz
fake zinn WBefictinuivatghetupge geloofwaerdi gerfp/te weten Godt , die doozzpnen gheet.de eentge Bozne der wilhept vanfichfelfs is fpze kende /afghpdte wthetonwys geuoelen uweg
vleeschs zytsmappenge »k)
"mant
Mennemenu/ofhier wederomnefey de:Calnine, ghparbepdtvergeeks om Godemet uwe bedtechlicke aenclachte van hedziechlichept
tebeschuldigé soudediealbedztechlickfpeken Evelck vanbepden soudehter de certierte alle heb ben die Godeontschuldtcht ofdie Gode beschul dichtvan beztegerpe?Also mede metheit vernoe genbphemdaer vermeldet. Wat vermoegen hier unne is certicker van Gode:dat hp leduchig int Kwillen oft verckévamtquade:"ofdat Godtfelue herquade will ende wercket? Dat laerfte leert Caiuin/maerdat leertde Schziftuere. Materiaetonscomeno e ditbedoch in quette,
F" eenreichtuaerdighestrakt dervoozgaende ondësoents hetgheenquaetendesoenbespult Caluin hierbpdannietdat Godthetqnade elfs
Swilende doetzmaer mitbruptdandcle preucke tz bergeefs. Zls dut bedzoch dan oock quaet be doch/ loo mäeckt hp Godedenoozlakerdacraf, Depthpdaerntet wirdzuckelic dat Godesoulig |
snde handt.de oozlake860 daerafzyn " zier isdantem cken datde Schniktureon Der meerandere oockheeft wce forderlinge with e
internationalstreit ,
Ideerfeltzoeck.
4-1
eridanderkigneric fodatmensebywhileverstaet aus den letterticken inne, ende oock on scrwieR anders dande woodenlupden. TW an weltälen On
berscheptzende wanneermenseepgentittkoftett uerlich behootte verstaë/Augustinusstelteen une regule ende bericht in 3pne Doctrina Thai Ituana lib.3.Cap.15.Dochenbeheft fulcr hier gheen bewillinge voordeifelupden, die feiue alte meestertick defen snderschept Swetente gebupc
t
kenteghende Muteranen / unhemlicdon gechille Woant WHocelt. Rademaeldandit voot bedzieghen hieralso Letterlick verstaenzijnde/ eenlaketiuck gguoelen -
d
-
banden goeden Godt benghet inde herten der
menschen, de welcke kguerlick verstaenznnde/ Btreckende is tot eere endepans Bodes footste berwonderendat die hieralso lettenluc Woert muf-, bzupckt bp Calutnum/dic feue, dacrthemdtéit
1ätck is) welvectakte wijcken vanden letzterlic kentottenfiguerlicken verütande, 7.
-
-
Dient gheltekt/machhen lesen wathpfchzift 14 „litif. bantberouwé H5odes. (»k De Schzukture(Tept Int. hp onderanderen) verbeeidetons Godc/ntetfo : hp infichfelkitis-maer so hpvan ons werdtver nomen. »k) Endefeker/foo lachtertick als het
berouwen Godes/fona deiettergeronézijnde, lupidende is ban Godes wohlhept/euenfoo lach terlick is ditbedziegen Goldes lettcrlich verstag
zyn.de/vande goethept/vanderechtucerdtchept ende bande waerhept Godes lupdéde. LPaer ver litaetmendanditbedziegen Godesfiguerlick, so
blyft Sodt nonenooghengoet/rechtueerdtch,
ende waerachtuch - die Schriftuere eenvuldtch detocatinge.Godes onbetont/ende desentset in questicbp. Calun
rat,
Boozwaer/foomendefen Spreucke pmmers wilverstaennadeletter, alsepghentlicßefinier figuerlica van Gode gescheuen, tezzn: Evaerfall einen laten -
tschevels -
- --
' andere gelycke spzeuckcn/ge G
tshebbende, omFeue
*
,
bers - - - -- -
-
ag, 5.5.
Deerke Boeek,
-
"3- Jente vonden als defe want van filmen bin 6. Gasmoetengeloouendat paftet b fpssckt egen.8. ertecat d'hootefür ger, glitaet, Dakts/ds 1 1Gobreen lichaemtheekelsen Ansnche, metoo den “ghennetmondentnach oben entwendeten '“„.. verwandelende vanplastie, Ismet onladtchep e;.TR3- inh kosmichz/in iPhersoeninge/k bedarfenie, Z" , herbibingemeinde berouwe ins doensrecht
fin 18- ofoe wichtfens Pctomwjettexoke onbedach teilter gedienhadde.
33.
Fino
Rosithalten michbeim Bode gheloonen/dst
hpnberdiethekt? Dit taet iwtöruckelic van h Sod. Gode geschneiden. Der Gold wer misch oder geté '- nur sepe de Bfantita. Wat Chztten seggheich
9. 1.
nochmach des dinghonghelosuen van Soder k, Ik. 64
A.
ein
Asslsflexialerlied van Bodenaedekerter
"33". teghalaonen: Smdefakteerltektin van Godete ''W- gheloonen dathp liechtest bevtochte etware 15-36- mjnsoordechsen bereiteltchert/ven Gadetege - "I losuendathy alseenbauwe pbart, Zä als een
''. Aeeuwe qvullenfoudetendehetfoude geehelic al"3nvan Gödeleugen endebevorhtegeloonen nachtansvindtnen allzfuler ende onepntlicks Tren- meermoeredefergheliche binghen Gode togge 33: , scheuen in dieletter der Schriftueren :dwelch Sa. undenmenseiterterlich werden taralun **** hter herbebzteghenmeent) sondet voowser vel r Jert een vermdechpnerameri grouweltckmonter ML. L.
53', mahen/banden waren ernighen almagenden effi ALCu
hepilghen Gode, die mietenigvleesch ok bloedt,
13-
uäler seinen Onliterklickenende boiconnen CSeeft,
b
um.
-
ärz
E322.2o.-
itacre binnen von
3. nde Heylighe Schitktuere bindtnten het
'' oozlaken sfde Werckmeesters
der 13 teivefen,hetentidtgen Herpent bvzeemde Koi ERDo. 12 nen-debrandticksc Sethanzeitvaischeid Dzo Dan. pheten: Be Schnittmereghetup.chtmederdät der 1.
"B
- godtloofeneraedtder visuen
z: B.
sst
LEVE. D
'
ECHIEN/E
er hoerers
DE
Deerke Beeck.
den den menschenbedzieghenloockmede er sp bedzoghendoozi fotheptdoork dolinge dooz t: Dzon. vermekeihept m verwaenthept, in houeerdire/ -23
endamecitaldooohenfeluen. Wie machmualle b Dent
M g h
H
Ich
Todanghcciare/nacckte, ende ontwikclickege- 49
tupghenten der hepligher Schziftueren/ on Kerem einen fuerltckenende millhupeten Spzeucke 4, 5. verwerpen endegheloouen/dat a ghetronuwen Sala. Ende waerachttghe Godt pemanden loudebe- 6-3 Ozieghen"
n Zieren --9. M6. - -
o Zerem
PIs
4-2:20. *
Wasroftmendan noch alteghende waer- S50er ei hepdtCalutnstoelict/datditivoordt Bedoch
quälebs
H
sode epighentlich tot wareghelchenenende".
derfigürlich waren hy dannoch hier meos Lima gementrichtentotbewijs/dat Gödthetgua- Zerem j
deolkswillende doetenist altaos. Want mein "º
moet bekennen, dat inde heplughe Schrifttiere " „C03. deuonden werdttweederlep bedoch waerakdat *** heteenegoettsendehetandere quact. Letgoes die bedrohgheichter weitekdetor des beozogens Werbeteringhe oft wirrechtueerdtchepdt tot des bedroghensürakinghe. Totharen nut waren -
des l d
-
intuitenendev Jeremias van Gobe (wp
nementhier oft epghentlick soo ware) ende de c Espintiersvan Baulo bedzoghen:nachnen hteroeckpetquaestnne binden willon fp Go
diehierdiegoedebedzochtoelichtuenmennale netwittens weerdichachten: maer dann fullen al
totbeweisdat Goot herausschoetherinec Ealutmus hier meide arbepdetta doene)ntet
Fl
also gheleydthebben, ende diesen Spruchs groducbmt bzugeben, -
..
P2
.. .
S. - - -
wantdiemaer eens den ommeltamden let hande feue - alterltondt leer weil ende der
ückgannenmerken, dat hier s: - - werot - -- - ---
-
-
- -
--
-
-
-
Deerte Boeck. 44 anfulck lieklick bedzoch tot beteringetefiooch vantrechtueerdige vözoch tot traffinge. Beste -
den tert Leser ende scheit mp voodalderonsch meistz . Jenaer in dienghpdaernteten beuint dato weide UD2Opheetalstooick bedzoghenzin
gheweet alleen tot straffinge/ ende dat noch net on 30ams/mazron hareepgenfonden/ Moo Hwei liegge ick nocy) de PDxopheteon zijnepgen, alt Voickom hacrepgen loaden. Ende futdaerbenes uenften tot wat epube/namentlick totbetering
endefätichpt des bolcks/dwelcáthettieflickt bei Ezech. doch is. Want de text houdt claerlick also: Ten A+»F epnde het hups Israel nuet micer van mp en ver dolz noch befmet en werde ten alle hare ouertre
dingen/mler Cpdat fp zijnmoghenmp tat eenen Wolcke endeutschenliedentoteen Gadt.Zls null inditiieltsäeende rechtuzzrdige/cfilmudts dien sock goede bedzoch / oock pet wat datmen quaet
nachmoemen? Zickzachte weinecn. sdsobtickt her mißhzupck Caluint hierinne/die defeluefpzo ke tot geenänderepndebpen bengt, dantotbe
wyjs/dat Bodtoock hstquadedoet. Mach ick danoock geloouen dat Calumnusicers Godcnitt snmaecktoozlake vanhetquader -
93.
Alleenander verstandt heeft Augustinus ge hadtinocen Cext/die schnft degratna etlibero arbitrio cap.23. hierafaldus: (»k Zls ghp dan
hoot den Heerefeggen: Ick de Heershebbe den Duopheet bedzoghen: Ende dat d'Ipotcitotten ÄRom.9. sept: Hºp ontfermthen des gheinen dien
hp wil/ende hp verhardctdien hp wil/Hoover fitaet de quade verdienten in den ghenen dicnhy
toelset vertepdt 9fverhardtte werden.»k, Dtet/ dacris Augustinus sowindt verlchepden bande meeninghe Caluint/dte detentext bpbzemgt/tot bewihs dat Godt het quadefclue doet: dat hp oock hetcontrarieleert/te weten dathet Sodt toclaetlefiditmachineen bedzsch/dserinneouer
Sodeszpdenictquaets/maer allegoris. 94 aeralgheheelanders ist methetquadebe doch
se-
Deerfe Soeek. 4 Boch. Datenghefchterntet rechtueerdelick tot -
Irafke,van vooieden, noch ootkitefucktot ber hocdungevantocromendefonden. Gemerct doos Tulckquaet.de ghene die noch onchuldtchts, tot Ton den Moerdt gbcbzacht te 3pnder bederfcnikles
SDoldantchqaetbedzochts ghefchietintonierer Lite Duders, als sp noch ontschuldtch waré. Wie
nach ghetootuen dat Adam, noch ontschuldich sijnderbedzogenisgeweelt tot üraffungezijnder noozledenfonden Hpenhadde noch nopt gefon
dicht. Dfhoe machhpbedzoghenzingheweeft tot zin verbeteringher Sterkeft verderfhpnet Doozfulck bedzoch: Df fouldepemantconnenge Boouen/datmen doozlondigenbeter werdt: "Da
Swaerghelfepdt, datde Sonde den menscheibeter Thadde gemaektdanGodtfluc/diethem nochtans
goetgeschapenhadde. Dittsdanquaet bedzoch. IDitig gefchtet. Doetefi will Goddanaldatter
geschietnaderegel Beleerposterioze/endenae Elegghen Calumni, datGodcs Swtile eenmootwet
is aiderdinghtn/odoet Godt (nahenfegghen) oockditquadebedzoch.Js dit waer/fobzengen Lip Svatbp, totbewtsdat Godt het quadedoet.
' dan en conmentp gheen bewies bpbzengen,
empemantre doen ghetoouen/datip GodentettGodaus enmaken oofake vandefondeef van hetquade. - 95.
Hekerfopemanthartncckellickbljftfeggen
dedat Godryemantbedzogenfoude hebbenmet
quaetoffondellick bedzech (want vantgoedeten zisgeen questie,efi Calutntotzijnbewys gärich omnut)ende ditwthetleitterlick verstant bandt Mitaneien Godes metonfefwachept: 3c fallmee tanghetoouen/dat falckeem tredende indevoets
zstappender letterticke Zoben, oock een Terley der ende TBedziegher moettgemein datomnoleile Zlam Godes/1n Totens monde nochtäg(fode H. Gheelt tup.cht) gheenbedzochen is ghtmonden:
ghemeercktdeeenhept des TRadarsende Soons Moonuerscheydelick 1s/datmendeneenenqualick Mulcr machtoelchztinenfondcr den anderen. Of
unt Calinins leere hier afb.pp ist falmenitchtelick noghen -
“
Deerke Borck.
46
-
- -
mogheften inde naestvoigendc fpzenckebande verlepde Dopheten Alchabg:metdcwelcke Tal annmedevittelickarbeptonmete bewirten dat God het quädeniettoe enlatt, maer clue Hawtlens die DOgt.
96. 3. Rieg:2:2. 22. Shp ful them suerreden ende falthst ba mogheu, gast wt/ends dgst-slos.
(k Watdinck (schrift Calutmus)daer Sod Calten.
felue Hathädendienaerzhnder vzaken tot such
52cbul, beroept/endehem openbaer beue geeftonmets bedznegentenfchultdat niet metallen van de Loe lattingeatlecn Deltemme Godtsenis geenfins totäffelica/wiefalons Achabbedziegen ? WHeten tgoock nuet bedeckteiickdathphengebiedt/gaet ende weeßt een kogengeelt inden mondt alle zehn der Propheten, Zick foudenb ghserne Foeten oft doen endetoeiaten een feiug dinck. Sº k) 97,
WDitbootfepdefchtzft Caluijn boots sende nscßt voozgemeldezyme voozden/van denbedzo ghem Prophete medcomme dacribpte bewhten/ bat Godthetiquade nicttoetaet maerfeltas doet. Wp vzaschtepntlich oft toetaten endet doen, een binck s/willende fegghen neen. Mademaeldan hier ciarrinck rotghedpuckt litaet/dat God herbe Winteghem ghebnet/fo bol.cht oock (nac Caiutins Swinte van Üupten.) Dat God hct bedzoch niettos eniact/maer fettle doet: Dattsdat Gidd feluebe
dziechtendenttfüné(dat volgen moet)eenbelspur
gyerts.Datfulcu vtieggen der Schztftueren tot Godes cerclouds ltreckenhoude itkonghes 3
dooflitik. 9
SBser oft pemant wthenlieden gheerne Koi tesft die scheutdaer Achabaen lierf/ bp geual den Lonunck treffe: fouden pdttoocktoelaten Datütaet noch ans ooch zwtdzuckeluck ghefchze
mcn um den clücin rapitulle endetn dcfcius trans Baug die Calunng ende DGzia ghebzupicken E -
-
--
, -
POgerte Boeer.
a
den AppencMedantischeppendergodloofen.Wellen
pditintettoelatenepithentlich, maerfügueriten helprozentezyn/ouermidtstulex fegghen/den
ere Godes inden Regerungen der lernen dins ghenne nach inttegaten: Hoelalmenmsgen toe aten dttltsghenende bedzieghen/epgentltckges pokente zin van Gode/tvelck zijnen getrous
gepdt waerhepdt ende rechtueerdtcherdie chint vschtentumsn
-
99. -
Wie sie in allendeten handelnietmenschelte- / zer vhse van Gode gheipzok.cntezün? Oeboo megheelten schinenoocktn den Hemelete vers“ chinenvooz Gode/met Sodetefpzeken/ ende Wienlaghente vinden om Godes vooznumen Gott lierechten. Ghebzeket denals wissen / endealerie tenden Goldedam oockratt ? IstEede van oock
foodich(als eenaertsch Cominck) 3üne laden ts
veranen/hareoptintentshoozeu, endenmiddelen ot voibzenghtinghszins opfets oft andernte zoccken. Zsdnt alles dan onepgentlick ban Godegheipzoken (3oot mitins os,deeists) unet wat ichnvan bcfchepdenheyt Salmen het noctiltein die defektorie/namellick liegen ende bedziegen zuen Swaren ende ghetrouven als epghents
'
dick ghelichtet zymdetoemoghenschhuen: LOO -
Laerghenommennoch all dat hier epghentlich
''
mochte zyn/dstGod bebicht (sig neen) footen machnoch Canin in allen gäheuaile
ateteen hapkenmeertrecken zwt defen 7tan Ext en maelt voozgaenden fpzetucke Ezechieltag: 12 neten dat Godeen deelgedioofe FDzopheten mit hemen Godtloolen Coninck gheltrafioude hei
genomhareboothedem/endedatnietaute er rechtzueerbeltcb/s.Daer dann könds oft quald in ghcleghen? Ris
z
48
-
Deerfie Boeck.
- -
-
- Wie loochentdat Godthct quade rechtueerdes dick trafft: MOne unach oock seggen/dat Gold unt rechteerdtch straffen van het quadc / pet quaerg dset: Hinbut bed;teghen Bandwelck CTaduinus
pmmersden getrouwen Gode will roeschzuen, engthcfchtede vooz waeroock niet quaetsaltoos,
Wat bewtylt nu Caluinns bp defe Schzufeuert doch anders dandat Godtpemantrechtucerdelt
gheftralfetheckt:
Piet dt/macr dat Godt wst
quaetgghewtitende ghedaen heeft, font hemte bewpfen, die daer will seggen/dat God het quade
nettoecniaet/maerfeue doet. Dtten vermach hpnet/hetanderen helpthem net. Ende treckt
alsovergeeksdele sichzukttot eenenvzeemden in IO I.
-
Inditgantischeexempel van Alchabs PDzoph ten/cnlcestmen intet een eenich woogdtdienstiuck
zünde/totbewijs dat Godfeiue/Achab oftzine balsche Prophetenbedzogen soude hebben. Ym mers het bzengt doozgaens het wederspeimer
Much/te wc.en, dat Godtfeue Mulck bedzschmet gedaen maerallecnlick.toeghelaten heckt, cidat nochdoo: eentnoodtwercktupch, alle Etottboot -hepts straffunghe. Want Michabs PDzophetenen Mwaren van Godcntct gemaeckt, mäer geuonden godloosende liltichomimetebedziegen. Aifoten heeft Sod Achaboock intett ghemseckt/maerge uonden godloos endeonwillich omme.de waer
hept wt LHtchea, maer willich effiiustichomme delieugen wt3pnevalschc Dzophetente hoozen. - - -
“, / Mltc.8.
PFE
IO 2.
-
Dockig waerachtich/datde WHelle oockopen ts voor den leere / ende datmidts dien oock de
boofedSheeften(foomen in Jobs pltozieleet) boox 3pnenallendenooghen verschihnen, effidat fulckrquadegheelten van feifs berepder 3nn tot bedpoch/dan Godt is totter wzaken. Aloe laet
Godttee/dat de boofe geeilten varende inde boo fe Propheten (ntetanders dann onrepne WAlert kenenfoChiltus den Dupuelentothaerderbe
- deheefttoegelaten) boolheptende bedzoch Ewert kenindeboofe mësche/omunehäerder boolhepts IT00ts
Beerte Boeck.
49
grootheptte straffen. Hicraenen ghethletpm mers interquaets/fooveie Godes doen(hier um queltie)nachbrroeren. 103.
-
Daer Godteertfegt: Wie falons Achab bei zieghenyletmenontwifelick / dat Godt fulcks ifmoodt verck sekuennetdoenen wtide/gemerkt hp omstet nacenander diedat doen foude. Dicke so Godes voozneimen ghcwelt warefulcr leius
-
te docn/zinalmoghende crachte foudedaerinns
nict min boop3pnen wilicberepdtzhngheweet dam due en was inde trafkinghe Dharaonts/f2a dabs-Cholze ende in meer andere 3pne hceritcke enderechtueerdige Toercken. TAzaechtnupenamt
tot watepnde dut bedochfoude geschiedĂŠ? LBen bindt daer gefcheuen: Opdathpoptrecke/ende Woatie und Ramot Galaad/dat is/op dat de Godz Regimes
loose Michab, diequaetvoozden Leeredede/bo-
#
-
uenalleden gemeindevoohen warengeweckt, " rechtueerdclick gheulrafft werde 1 O4+.
Godsvos nennendacr/isdan Achabtetraf fen/hpftet omnaeen Beudet/Dathan totfulck Ampt lulltuchzĂźnde/verschlintberepdt/verclaert 3pnen muddelten bedoch, namentlick de leugen. Astfooghebzupckt Godt Hathans valschept/dte itechtende bedztecht/maerntet de waerachtughe
ende ghetrouwe Godt. freen/ dts Dathans werck/maerGodes werkhtertnne/ts/dstifter bpsonderghefchiede aen Aschab / ende darseen goet werckende opzechte betterunge Gods van
Dathans quabelutende werck. Daerommeen fepot Godoocknet umreiuck: wiefabedrueger
W
alsokhern herbedochlullte: maer hpsepd: Wie
Mai Aschabbedueghen, als dienrechtueerouchepe behaschtunt straffenvan Ichabsboolhept. Klar dutdooz straffunge Godeaus ghefchtet, verclaert
oock op detentext Bullinger Deca.3.Serm. 10. -
-
105.
Godtts waerachtichefide waerhepdtfelne Joan..
hoemachhydan bedziegen. Wenmachpmmers Exxits.
nietbeopteghensonder ueghen.O) Boot shebledt Graz 4 vs JENEN
Deerfte Boeck, ,
40
kinderendatip niet dä Za/dwelek Hlais/ ntet dä Peendwcick Keen istn haren möde ein fullien hebben: Mad Bodtdanfelue doen tgunt
---
hp3pnenkinderen verbuedt? Douden dektnoerk Godes wacrachtichef de Henneiche Tilader leu wesen: oftcmach die leughen Kot der
z"
aerhept vootcomen: Die Schuft epdt hier
opentickneentce. Bedziecht Godfelue/menfel oock hierinne Godemoghennautoghen efmede
bedmeghen: Modeselicden fette teghen den We derdoopcron vandenzweren Godes leeren. Die Leser wat onmootduftiger bewijg hier noottuck -
Evodt/doozdeleonware Paradoxen. " I O 4. -
Devaerachtige Bodten machgeendeugen geeltzin/mochte occk gheen vanden goeden gee ltendes Heimelfthen hepps/met den Godtdes
Swaerhepts in eendpacht taende. Also enisdam dttvatische Sperck nietgedaen bpden getrouwen
Code/maerbp Hathan/dat wederfake bedupdt. Die Swas eenbequaemgereetschappe.omme we derendeteghende waerheyttelpzeken/dwelcz
de waerheydt als eenunidich ende eendpachtich
'' en vermach.
Waer Loudc de aerheptoock waerheptunoghenblitzuen, soof leughenfpzakezende haerfeluenteghen: Caiutin fepdthieroockfeluedatbedpochgheschictte zyn dooz Sdatham/die hpdaernoemt (eñdatte, recht) tendienaerbande Hozake Godes. IO7.
Menschen moghen vander Kwaerheptliegende Pfa. 116-il ich seiuenende anderebedzieghen: maerde ecu Swichblyuende waerhepdt/enmachniet liegthen/ - mochte pemandenbedzueghen. Vplcenhuer wel
dat Michab gheltrakt maerntetdat hpbedzoghen ts ban Gode.So lesen wphiermede/dat Achab van3pnevalsche PDxopheten, effidte vanden Duy
uelharenvaderbedzogenzinghewzelt:maer dat deontschuldigehemclche Taten der eerenfulck
schandtick werck gedaensoudenhebben/enliefen Swp niet/noch veelmin/dat fulcx de Coninck der
glozuenden Godtder waerheytaenden A' -
AENDEg
-
s Ockerte Boeck. aendenbalschen Propheten, ofteaenden godtloo -
- - - - - --
"Ten Wchabgedaenfoude hebben. Ist danalrecht darmen Gebetbupten, Jateghende Schziftuere opentlich fulckcfmoodtchept tocchzyft --
-
108.
.
-
royiesenfomede/dat Godtsendenfondeeens „Chefs
"gheetderdolinghen:maerwien dengetooutgé neen vppeltck:maierdengenen dieder waerhepts
Tit.
liefde verwoppen endentet sintfangenen hebben:
Swant sodangezin bequatem omdelieugentege loouen. Istdan oock onrecht datmende verach
tersder Evaerheptdeieugenddet navoigen Dik datmendehaltersdeslichtstundedupterntledget
Exoandelen Hu enghelichtet in alle defen han Dell gccn ocrargings bandet bzonen goede/maer een traffinghe vander godtloofer quaden wille: den deditootkintet dooz den eerwaerdtgé Gabztel
Anballadeur vande toecoemste des waerhepts, annaer dooz den chandtwaerdigen Hathanvader vander leugen/Ende sozipzonck van deg wereits 169. verderfenille. -
Augustinus selue met den weicken Caluta
Knustcheenste 3pmeberoemet/tmt tuck vander FDzedelttnatten)berclaert wtdzuckeinrk/datdefe
ifendinghc vandengheeft der dolinghennieten ist Lesen Soerck/maer alleklickeentoelatinge. Godes,
segghende alldus: (»k Godtfallenden, wanthp Beeinit. Das doozzijnsfelfs rechtueerdtchooz.deel den Dup lib.20.cap.19
uelfaltoelatenfuierte doeneck) Daer noent
Augustinus opëttic dttwerck geenwerck Go g des/oo Caiuhn hierdoct/maereentoclatinghe dBodcs/fo de Hchtft getuphr doozgaens. TEffi g opeenanderplaerte van Achabspekéde ichzykt defelue,SH. Augultijnfo voicht. IIO,
„G: Iloiletten wir dem Cominck bedroghente aus, es zijn gheweetdooz de valsche prophetie der bal
fcher Propheten. MPaer Kwpielen dat in fulcker l: wpfen/dat whtnzenvindengeschiettezijn somö het godtlicke oodeel, want thnt waerdich wagt also bedzogente werden: endedatoockntet dooz
sodangen Engel/den weickenmietenbetaemde g
D it
DER
IDeerfte Boeck. " den Dienst des bedzuchsteaenueerden: teltar Booz
42
den Engheiderdottinghen/die vanfelfs mct-bin schappen begheerde/dat hemfuickbeuel ghege uen saube von den Ec. Ende een awepnitch daer na: Also ents Godt dan gheen bedieger, want
-
Hoteenverstaet niet/dat fulcrtegheloouen goldt loofichept ware/effi schädeltc konnte verteilé: »k) III
Pfal,57
Whetenmachvoorwaergheen waerhepts geeilt zñn/die/dmedaerlogentale opept den gbeeilt der waerhcpt. Dte betup.cht opentltc dooz deheplige
4Ichzift/dat God geen boolhepten will. Hetqua debedpoch(daerakmenhter speect/efinnct vant goede)ts boolhept. Dsen nach Godoockgheen bedoch willenende midtsdienoockuter betonte
-
oyo. 6.16 Fr. 2" feluegheelttupcht mede, dat Godt.de Eccl. 145-11 leugenachtige Tonge hatet, defgelzcxdata God nieten doct tighene hy hatet. Hademaeldat geen bedpochenmachgherschieden sonderleugen/ Ist ongeloodtckdat'Godtpemamttoude bedxteghen. Pfal-57. Endedefcluegheet verclaert mede, dat Godt banden bedztechlicken grouwelt, Ja oock alle on
gherechtlichepr/vailchept ende sonde vpandt is.
'
Godtfelue nigt SD0 grouwelenwendezynsfeifsby Meughenaer(Moode andtte weisen. MDachvande SEC.34- voozhemfelnöte
Schitktfepdt)ntet waerachrichs comé,sonoeti Swpoock gheloouen/dat van Gode/die Twaerach tich 1s, intetleugenächtlichsein machvoortconnen:
Ion-2- odzipottet oock schinkt Datghenieughemen Cocmt wt der waerheyt, die Godt g. I2.
Hetschijnt gheencleyne onbefchepdenheydt,
..
datmen Godes ende des Dupueis werckunghen nteten onberfthept/wamtménnctmunder enon dicht/datmendes Dupucts quade verrken Go detoechzift:/dan alimen Godes goede Towercken
den meniche/ickfwinghc den Dupueitseichzeiuc. POe strenghe wercken vanden rechtzeerdtghen Gode 3nn/net dengocidente Werderuê, maer den
hartnccktgenquaden rechtueerdcluckte trafen: Ende 3rnehepläne werken zyndsse: De3teien | EgEs
w-m-–
Boeck, 43 herlichtendeDeerte verdooiden rechttelepdennal riefwaerheydt telephen/ teizeipen, tebewaren/ berlighenende falich" malen, Matghemen hebbendelemethlet werderuen vandenLos den schepelen G5 desnetverblinden mehr WET: niepden/met "en
verleghenbeschw
flon
iduchtemaken,endete verdoementierte bpeng" Hindut niet Nathans Hoercken of dan ergens onepgetuck pet fuier: Hode werde tolegescheut
"datepgentrick vanden
Hodt mac
hten verstaen worden
wat ghellickhegt hebben defedupuellche werchen meidegodicke Wool
waerföwepnich als her derouwen metdeeew
gewissheyr ABen will pmmersvan sodeefilden FOupueintet een malen. Rademaeld Dupuel Feenwaerhept noch trot" entmachthanteren "#"nachoock Godtinghender wylcioghen
nochbedzochpleghenI IT l
Als Bodewaechertippeecht." hpeewelick CTitus-1 wort(want Godmeten nachliegen) Id speeckt : hp Hotzhn eggendommer Fiomedeals.de. Die
ä anders niet '' # gingeckt hpw niepgendommelier
0 Pupuclin Achabs Joä.845 Ozophetende leughen pack/dath? Fothemis "Fasedathy Duput ooch maerntet Godt:ende dathy Pague bE dzooth/maer nict Hodt. Zt. mp dan dockmog ick re gheloouen/maedeleere Faluni/datGott Icluetteghenende bedynegyenfoulder Dmme fulcr Gode1 14 op tefeggen fieick nochs tans vielleichtktueredichnach ghebuycken /foe
na oock mootfabzeiuck/als die
-
-"
Intnoemenymer nunvertantcanbegrüpel
intenruycken. " dothenftenokumental Loun zin epigenDen "gerechteheden Goldes paEL: s
hertnietenbei" behinderrentenne den recht Ferdingentoorne Golden nenhalsetehallenSo vielen engact volge ich dieser getrotz wenraedt
-
,
–
pachs met de gantische Hchufto erwendenendetende alltod u en CEEE, 15.15 3
--
-
niEt/
Ideernte Roeck. niethetis des leeren scheult, dat ick ben afghe
44-
-
Kweken want Godt enfalniet doenheit ghemehl hatet. SHpzeckt niethp heeftmpdoen dolen/Loät Godten behoeftden godtloofenniet IIF.
Intbewjsbantmitfbzupck der boof.twer exenpeien, blickthetmifbzupick oock ghenoeth Van meer ändere, dienen medcgewoOnts tennis
bzupcken/omtedethoonédat Godhctquademie toeenleet/maerclue Hoti ende doet, als die noch bele minder verwethebben. Teilweten./dat d5odt
oozlake foudezijn, veelt vantquadegesichtetin deberoouinge Jobs/inde iafteringe Senet/in
defchandeltcachoercrye Absaloms/Ja oock in demoortbedeuéaenonfen Saltchmaker Zeitum Chzustum. Generct GodeUenfoluttelmetroo uerie/mctlasteringhe/metrebellie/hoerderie/ef
moort/alg mctloghenendebedzoch beschulducht mach werdédooz getupgentender FH. Schzukt die oueralcrachtelijck däertegen roept getupgi Homa,9, dedatter gheen ongherechtichptents bp Gode, -
LBacriwant ick welwete dat viele mensché doo sodantgemifbzupctefpreuckémet devolozsche
uenongelooflicke optnien van Godsquaet will effi doen favangerzyn/cf daersm so lange3p mün redencn/Evaer doozick fulcke mit bzupctelpzeu
ken gheengheloouemachgheuentotterckinghe der boozlepder opinien/mietenteneffi vertan, mpongelyckmoeten geuen/dattek de Lelueop ntenniettoe entéme: so hebbelic demoepte wil Lendoen van defclucmede (foo ickopt coptte effi claertemach)te doen blicken mitfbzupttezhn/ oft ten minliten mitin redenen Te Werthoonen war
doozick die houde mit bzuptte Twelen. De Beere heeft ghegheuen/ve zeere nommen. -
beef
ghens
Joh. 1.21,
-
I 16,
Sprophe
Sela schzijktalfo: (»k Job banden WHeere di
Shathanoucrgeleuertzündenteton zünderfon dßunä00m3ihn felslalgomonsbouelt - - -
' Shell
Deerfie Boeck. s Machen wille/doozdatalderschoonfleerempleifept: - -
-- - - -
--
-
->e Geercheck gegeuende Leereheeft genomé. ATPätfutt ghp/o goede mähierantwoodé strect Datwoozt wechnemenop Job/dten hetgoetbe TroměEvert: oft vcelmeeropdien/dietgoetnams nochtans en rocpt Jobintetdat hem ongeljcge Tchtet/nochhp en ontschuldicht den rooners niet. SCAPaer hp bekenteñeertdenrechtuaerdtgen wil die Gods/foint geuen/als intmemcm/Gods wil
le/cggeick/hckenthpdaerin,Want Twteenfet nuietdat Jobfo welmcthetivoort nemé/als met Thpet Dwoodtgheuen, betceckentheeft/mietallgen
Den Totilelende raedt bangheuen effinemen/maer so Ock. mcdedegheuinge ein nenntnge? Want Godt gebzupct 1nt geuen effinemenfo vat gereetfchap
penhem gelieft/ende dat net ghedwongenmaier Totillens, k)
-
-
117.
---
-
- -
Inallendefenen epdt Befantet een voort, dat ick niet vooy waerachtichen houde/maerick Ite daer oock niet een eenich voort datpetdiente UHck is tot bewns vanztin boozrtcl GTc wetten, dat god het quadcniettoelenlaetmaerfeluedoct/
effi dat nietatieenlydeltjck indekzeptighen/maer oeckdadelick in de veruolgers der WHepligen/so TBefallcerdt/Twant hp moeste ecnichquaet werck Gods bewilen/daten mercketck hier intminstig
ntet. Dekerdat Godden Zeplighenoeffentdooz aenuechtinghe/coemt wtzyniouteregoethepteffi Itefde/daerdsoz hp3hnebemindécaltijet/eintet Swtquaetheptoft haetdieden gocdenbederkttende entsdaerö geenquäetmaersen goet verc Gods n
die so ghetrou dacrbpts/dathp den 3hnen boten bermoghennieten laetberfocck Ehier ents oock
gheenquaet verckdat'God hetzjne wederneétt maergoetefi recht. So Job ooc weil wittefeg en.Dathijtneemtdoo quade instrumenten, die
#ebzupct nieten dwinget maermethapé willedaertos (fotn Achabs PDzepheten effi Sathans ' ghchooptis)en is oock mietguaet/maier recht endegoet Lieuer
wat istn allendeten doch“ D 4
W00z
POeerste Toeck.
G-4-
boo4een quade daetdienenden goeden Sodtkoe nach schzyucn? 1 18.
Hulcrftont Beatochter intedoen blicken endedaer to Woerthpdttexempel Jobs oock un/ namentlick dat Godfclucherquade(wantbamt
goedeis geen quette) Mondmeergefepotts, will
Hytoph.
Kreoph.
Ende Boer. Dat ist hierzuin boopneunentreff dauerto boerthphter sei meldende voopgemelde pacucks dat God alledinghen werckt dooz den raedtzt ins
Lwillens. Endeaidssatettcgenstaëdeen vermität hp niette stelleutertont dacraen, dat Sathäeffi demenschen voozfoo vieleals3p quaet doen / den Swille Gods nueten doen, maerdat zy veel eerdi
Svitle Bods wederstaen.Dwelck inmijnen oog Seker fähijnçndungen dtsqualijcoucreen tëmen. 119,
MDant doethet Sod fclueal: wat connen dan
de Hathan oft die menschen doë doen 3p dä oock MSefa hen fetuc vatdat Gods wiliennetents, so Befaeot siuetzgt. fepdt/hoedoethet God aller Immers wedertai 3p Bodgawtlic, so Zca schrift: Hole nach Godt
fakcx un okttenmintendoozhendoen Dkitge doofluick dat Bodfeluetoude evtlé datzinfrizeps eiszyncn wilie wiederstaenfouden - Dttbckent
Bclafciue dargheschuet: doether Goddan noch alle Zicklef ncem hier defake intet inden verdon menschepscienhet3p dathäoft demensche:maer indenoauerdozuen Hathan oft Adam /Thte zum geerdat3pbedonnern waren)Gods willerebelgs Sweelt: hockt Godtdat in heniupden ghewtit oft
ghedaen 2 S.
AHaertenpropoolte/dat Sod denquadenge
bzupcttot selkeningedergoedenen loochent nies namt wät dätiseenloßckmeesterstuck Goda efileenhepllaemgoet werck,Ditscpdtooc Bela in den Goldg verckte wesen; awatdtentdat tot
bewngdat God hctquade nettoelaer/maerfel sepoet sonderouer Gods
' pet quaets unns
bei Hden werden./daten mosltenjetzin het Woel- |
geblingskindergabe untrumenten her
se:
Deerfeltz deck,
445
Tact oftmenschemaerhetquaet maken bangede anstrumente.ABach befa oockbtwffendat God
1aten tuft totguaet doen inden dupucloftChal Dernoockheektgeschapen "Zickhoude weineen. <Baerofhpdat nochalsvermochte/foomoellte hp Doen blickendat Goddit buptenhäre boozgalen
unefchultinhenlupdenhaddegeschapé. Wantan Dersen mochtet nochinterquaetzijn dat God des
Deghemcrckt hetnetquaet/maer rechttaerdic
Heptisdaerfondegestraft werdtmet sonde.God Zlato-1.13. ents gheentemteerderten quadéhoc beeilte min
'
SE van de quade inütenefi willen.Want Boozfuler verderuende goede instrumenten/fsu Documendat. Godeoecktoederren schztjuen I 2 I.
Ecken nepneymmers nietdatpemant loude Derrenfeggendat Godint nennenbantztjne, als Ahaue, kinderenende gefontheyt petquaetsheckt gedaen: wat bewillt nd doch Beamer züntni Literen datdit nemen een awerck Gods was inte
smant enontkentdat, wantdaeris nuetomrechts in defenentnghz (5odes, Reemthpooc watan ders danzjnepgendom : maerelck moet wederö bekennen dat de Chaldeenquaet dieden metharen
roouerfehérvtlerdie meteens anders schade hier Melfsbaetochten,Zlsdsle bä Bods willen hen lieden verooxfaette figeschapébuptenharéschul
de/somenmetallegeren vädeenerempelebedec Keithck inden verstanden willbzungen: hog falmen
Gode verschoonen vangheenoosakete3hn van defondzende tquader beeft God Bieroouersche Soilie danntet gewillt hoe mach Godes wtlie al
desdoen datter geschiet Wantdttroauerschwil iengefchtet dampmmersbupteneftegendégod incken wille:teivetenteghem Godesepntlicke ofttoelatende wille.Shepdtmen heteerste foioo chentmen dealmogenehept Gods, Heptmen her anderdelobckentmendcitoelatinghe Gods. Dit blicktdamitlaertick oock waren exempledaermes demenarbept dtete wederspeken. -
Inviele gelchen -
-
hintmenonghetwißfelt
D 5
een
Deerfie 13 oeck.
g8
een goetefiooekeen quact verck. Wlantgoedeis Goddewerkman/vantquade de Thaldeen. Dit machmenntet verwerren wilmeninfulcke exem mietfvaerijck verwerrcn. Gheefrnendam hierin Godedat Godetoccoemt/te Evct Eecnf lichmakendebermhertigeofteen straffenderecht userdige Votilctoc: efi den menschen namentlich
hierden Chatdeen dathentoecomentals een qua de wille die omrechtuserdeltjck demonnollelen om
haerpzokyt beschadicht/menfalna mijn cranck oodeeinietomrechtuaerdclick oo beeilen. ABaer Swillhierpemantmet Befaeli Caluino het quade dat den Chaldeentoecoemtdengoeden Goldtor schijuen:dienghecktckte bedenckëofhp Modo dealminder/taeniet meerdgren d00lt dann andere
boozmaels gedoolthebben, die den qualdenmen
Mchede godlucke rechtuaerdichepttoeschpeuen effi toeepgenden. Hiertredet menouerbepden zyden teilwydtvanden Continclijckémddelwech. Doch houds icktargerdengoeden Goldpetquaets/dat henn niemantaendwingen mach/dan den quaden
menschepet goetgdat God hem geuen mäch/toe teilchzucn.
-
-
123,
TDe Heere heefthenbeutelen TPauidtevloecken/ends wie ist diefegghenderf waeromme heeft bpralfolge daen:
MS
2. Sieg. 16.10.
boopscheuencrempel Jobshebbé alle
dandere/dienen meldeten boozlz epnde gh Ewoonistent bzupcken (odange gemepnfchap/
datint well verstaen van den gheen dupterhey mccr.cnblyftindandere. Wicen merckt hier nie
opentlück dat Semetdoozeenen verauden haet hanfelfslusttchzijnde tot de lalterlinge3ins Co
mincr/daerin opentlicdoetteghenden gebode effi Exod.22. Ewtghedzuckte ville Godts piefepdtfeue doo 28. ga-Hopsen, ghpensultden Princeuwesvoicrnier blocké Aachnvoöckeenich godbzuchtthher --
-
Sods wil
tegeloouen dat Godfeuepemandentoudebeue
le ürijdich lentegen Gods/dattg/tegen3inen epgen will
tegengodseligebodetedoen Ditieren Caluunuself Be gebot.
salopent
-
Ideerfe MZoeck,
59
Ts opentic ABaectmentfoodoen.de) Gods wilis steghen Godsghebotniettrydtch? I24
OElek beract Roel dat de SH.criftuerekot begl
n
gplaeten übridtch chint inde doottlaendelietter/ ki ernacrdaerbeneuen houden Top die altsamen oock, egnuoudichtmdenleuentmakende geeilt der waer
gept. Wät dieenmachnietitegen nochpetdat in
:: Titchelfscontrarietsleeren.52ochtäsmoestedts 1: Tyter Michelfs nietmincontrarte 3minalinét hier
1: Sooilnemennadeletter epgentlicgespzokéteive
t: Ten/dam booghehootis vantberouwen Gods/ ja Moan tbaren Gods/Bantbyzulien Gods/metmeer
Endzraldaer verhaeldegantschongerijmdcdings. I 24.
13 Er
Also fetmenhier Gods verckef beutelente Sowellen-mist fitunpelijchet bloecken Hemct/ Favant
Die wilde fulcralvanclks: maerdatfulck zijnen
h: Malterlust in den cliendigen tijt Dautds/aenden
er- gperfoone desbedzoekdé Tonincxin günsviuchte tot straffänge zynsschults tot oeffeninghezins ghedults/effitotonenexempel soude geschicden. Dithoudeick hierin het ghebot, den wiile endg Everck Godste weisen. All dittsrechtuaerdtch
hepilichefi goct-LM3aer het Lwillen vloeckenopten er truerigen Prince withatelijcke waergierichept “
is londe effiquaet. Dit is het werck, Hemci/aen
Dauddienhyviant was, maerhetcastijenende
oekenen aenztjnen vztent is Godts werck. Die littertop dientist defen vanselksblaffendenhont den Coninctegenom zijn vermoepdeoozen noch meertevermoepen/geuendedaerbeneuéden Co ... ninekooc genade efficrachtomtelue geduldelick telyden.Istndit verc Gods oockpetdatquaet
3PNVat geschielt hierdochandersouer Gods3p
ve/damcationghemetverlierckungeondcaen
1.
vechtingere verdzagen/endeditalles totdesge Caltsdensfaltchept: 126. "
-
Dulcirconde degodvzeelendeeffi Hoelghcoek
h
fende Princeooch zwei bemerck.de haddegoet onderscheyttuschende godyskegoethept, eide -
- - -
menisches
48
Padgerfte Joeck,
menschelffckeboofhept. Daeröenheefthpooch
mtet so unbeschepdclyc/alfunènb doet, dten laden tuft Godt tseghe scheuen / mser weildie beste
ringhe Gods bandte godtloose tongeaen 3inen
perloone, Zifo enfepöthp oock niet üechteinck God hefthen beuolente bloecké als of huiton der ondcrscheptunt ghemrpnop eickfoude doen, Peendacristaet die hem beuolé Dz Wanthpkenthemseluetegäden undtevloecken, WHeereschuldichef weiblioerkens waerdtchtende
'
necmt mttfdichtfelucaenvooeen bzten delicke
caltigdtn/ge/ntet banden hatelijckémentliche, mae bandenlieuen Gold. ROttoerclacrt oock zijnhop claerlijck/tertont daeraen Totgedzuct taende:t Swetendat Godt zijnberdptetfaiacnfchouweneß
hênoch goet doen boozlulcke geledé bloeckingt, 127.
-
Dit was dä het vooznem ECSodsbp Datuidin defedact gemerkt. Was ulcke Hotlie/mepninge effi boop nennen oock in Hemer De Contmc Swift
Leiue weilanders/sonnamaels bleeck als hp SHalb
3. Re. 2.13men beual Hemcite dooden/omdathpizemmel da der quaetüte biocckt uge ( foonoemet Dautd)
geulockt hadde. Hºpfepdtntet dat Hod hcm ghe ulocckt hadde/nacr Hemet. WHet waeroock een
openbaero nuerütant te vermoeden dat die godt buchtige Conincßteruende, lastenfouldepemä enalleemlic om gedsente hebbentges dente dood nehp weiwtstedenfeinenbeuolétczynvä Sod. LBcnnemedat den op gheheuen (lach Abzahams nict behinderten wser gewcetylonde ooc eenich Dzince/Kvetendedat God clue Abraham Tulcks beuolen hadde/dten Abraham rechtelthckals een
man lachtige aen
sonfonemogé doen dooden IMS
Alfoniet/Datuidbertont bpelzäck oel dat dSodintermant petbeueeltte doentegen.ztjn gebo De. Waermetdttbeuelban Hemsite dooden op
ständpotbeddeghegheuen, bcthoont Dauto Evci elserijc dat Bemeti ntet gedaenen haddstghene
maer weltghene hen hem van Godegheboden,De am Godtberhoden, was
shalb
POgerfe 130erk.
49
dient jttoe3ihnenthaltuen velonghewzoken had connen lateneffi geduldeine verdzagentghene hp ouer lange rechteMck hadde mogen vzcken:maer de Comunc vertont daerbp mede weildathpfuic ken openbaren ein groots mildaet ntet ongelkraft ein bshoozbere latenom tquaeterempelte voozco men: effitheeft daeromdoë straffen in Hemet, nuets
Gods/maer Hemet Totilende verck.
\
-
1. Q,
upct ooc diterempel verarina In defen verstande SH-August. (»kViets Swthsendeverstaet(epdt “
hp)hoc de Leere hierdefen menschef pdt dathy *** Dauildfoudevioecké Wanthpenheuet net bei zuelende gefept als daerde onderdantcheptgeptes -fenfoude vor den/ maerdat
'' Favtille, dig
doozzynsfeifsgebzeck quaet wes/doo, es recht uaerdtchooz Beeli gebogé heeft tot.dte sonde. Daer
omtsdaergesept.de Heereheefthemgesepr:Wär Lohp (Godthemtuicrghebiedende)onderdanich Swacrgeweetfo waerhymeerpz)lens waerdich
geweckt danürafwaerdich. sdo Pop wetédat he
namaelsomdtefondsgestraftis ghewelt.) 130.
APaerofmentnochallname datfulcrepgent
lijek gepokenmochtezwinvan God:dwelck mp
doch interminommogenickt omtegeloonen:dan "dat Sodpet“ vergekenmach, oft dat God bdoe-Pfalz. unchnach wesen: wat salmen dannoch hier wie Judic. 1o -
mogentreckentot bewtsdat Godfluehetqua- 16. de“ onlende doet ? Hier enttaet intet dat Godfel
ue, oftznnengoeden gheet Daudgeuloect heeft Dte speect weit indenzymen (so die Schriftge tupcht) als 3p Utaende vooz den Rechtere zune
waerheptbetupgen: Baerleetmemoockergens dat God oft zynen geeden ghcelt oock spizekende
is undeiastertongen: Der datGodt denen wir een benedpereenvioetkerheeftgemaect Dkdat Godbädelalterlullt Demenooz fake tsgeweelte I31
Datmepnicknuetdatpemantfalderren siegs
gen Gaerve Dchzuktuierefept hier dat defe
He-
uns was vanden hupis Sauls, oock dathy. Das D
-
-
Deerfic Bokek.
61
--
uidzijntegenpoet verweet, diehphenbedeuyde op gecomente zum tot traffinghe dathp SDauls rückten genomEhadde/daer medeopentiuc vercia rendedattn Hemet atte vozé staceen gewogtelde haettegen Dauid/effi mildtidt Esec eenkuft am hé inzijnénootspytalente doë. Nupdet no ooc byzeët digt God willende Dautdtasten,effise kencrn.de
fe wilutgheefibanfeifs begheertjcke roedeghe bzupct/hembeuel geucnde datizigelegcnkzepteffi mtobel getuende zom ZDautdte fchclden: Alfoten bacrthet bezuelen Gods den häkeijchenefi berbo
, den lalterluft niet in Demer: maer God beseelt hemmh voottcbengende bztlichtvan blicngold Igoenluft/Baer medc SHemette zog Eat Danielfs
fwanger was. Watquaerts nb hier in dttgoede beucien Gods: Hp haddchet vcnjnal säfciks in ftchdatbeueelthe God we tespouwéop Daluid. SVPilbaupctmé dädefe Scriftuercnict vergccfss bergeefsfegge ick tot hervoozgenommen bewijs;
maerntetalvergeckstoteenlalteringe Gods.
är
Mlaer pen badern femme niet, want die Heere wildefe dooden: 1. Comun.2.25. -
D texempel der fonen Eli bindeick bpCalut musalmede totbewijsvandevooschen dic
_
Gekaperti-
mael verhaelde3 jnemepningegeallt geertaldus. (»k Eft als hp inteten wilde dat de fonen Eit den
"w. raethaers vaderssondégehoofamen: defe welle wasverseheydé vande wet/daer gefepttsdatde konczijné vaderfallecré.Epntlijckfo dicmaelals
onsdechtfuerelpzeect bande vonölijckeraet flagé Godsef väzündiepegedacht./en speckt 3pintetväbe gebodédie ös vooz oogé gelkeit3jn .
Calutnus -
. I33.
Hier fieick Caluimusdie textands allegeren
boecht het dädteunde schickt verclaerttaet. Wätdie entfept
stine tot
ntet dat Godwidedandesons Elthaers vaders
deihepltge raet nietentouden gehoozaunen/maerditiseen
Schrift, collette Calminibphen daergestellt in plaetlevät ,
defchtftuere. Dock cantcknietmercken/mochte geloouen datGod andergwil/dan hp
ernburg
Deerte Boeck.
6
To Caluimus miedeter voofcheuenplaetke fapdt efinechtans mieten wtl. lhden van hen gefeptte Expozdendathp Gods wille maeckt contrarteztin ghebot. Weilist waerdat hierzhn wooden zyn/
Hods wille verschepdentezynivande ver: maer
. .“ - -
kaerftact httallten Motivat neot vaft hemteleg gen bande wonderlyckeraetflagen Godsef van
- -
Synedtepe gedachten: Evant bläulcren taethter niet ccm woozdekëtndentext. Oft wat mepnen -
bandefe zyne wooden (»kfo entspreccthpnier koande geboden die onszijn gegeuen.»k) -
134.
-
-
Detegenvorp diehphem eine tertontdacr Goldg hy na boozlitelt/betup.chtonlochbacrinckdathphier trindet tes
veritaet/dat
Bodt anders. Soldan hp ghebtedt:
deesiupdtalfo: (k Waer werptmenimpteghen: gebot. hoe Cantzündat Gold attithemteiuegheinck3p, Lekereifiltantvaltich in zyn vooznemé/Sonderdat - tinhem3pleenige schaduwevan veranderungenals
hpmochtansanders wudanhpverthoont »k) W3 p hadde gesepdt: Gods willete 3thn dat de los
mcn Elthaers vaders raet fouden ongehoofaem zijn effidaerbproockverhaelt deswet die daer will dat de Hone zijnen Waderfaleeren/ velcke eere meeft bestaet in onderdantchept.Was nv zijnver
tant nietdat
God anderg banden menschen will
gedaen hebbendanhpinde wet gebuedt: Koaerom
ein fepdt hyniettegenbienznnentegenwop, das Lulce vadisch ist dat doethpntet maerlepdtalleen lyck: (jk Cents gheen vonderdat Godmetten
menschen packendehem boecht naharé begrijpe
Eck) Datdunctnp Ewaertifckeen wöderbaertic
accommoderendat Godons bude inde wetghe biedenden Duderenteeeren:maertnt verborgen foude Gods wille zijn datmendenouderslaib achten metongehoopsaemthept. Wat waerdatan dersdäncengefepteñnagemcpnt Dutenänck net mogelte geloouen inden warachtigen Godt: generetde Lätsche Schzift Daertegen getupcht. 1
4 34.
Dock en machmen fuicks untminste niet be
wijlen wt den text/daerde vzucht vooz dé
:
Deerfie Hoeck,
S. 2
ofthetdinckboomooftewertgeketträvelt kemantere van Ipeken den Leser der WH. Dchzuf tuerentot allenplaetentegencocmt. Bioeiert men (onderncer andere) Godfalle heipen on dat Dal.35,7 zpunhem gehoopt hebben. Hier solltck hen vza Pf:36.40 ghen: oft Godhenlupdenheiprom datzpunhem gehoopt hebben,danvfte Godinhenn doethopi
omdathyfe wilhelpen geteerte wederfpeken zpoueral/vant foodat waer, fegghen 15p, waer Gods ghenade gheengthenade/maer verdtemste, SHp fullien mp dan her andertociaten:te Bioeten dat God henliedern unhemdoekhopérom dathylt wilhelpen. Hochtanstaet.het recht contrarte in
den Psalm: Pannentitjcdathylehelpen Soilom dat 5ptnhemgehoopthebben. 136
-
Evitaettndesenerempeltnquetienschnitt fcheuen dat God wildedat3ponghehoozlaem oudenzthnomdathpfe doodé wilde:AHaerdaer staetailieenlizenzp warthaers vaders stemmentiert
onderdamich want die Heere wurdesiedoodě. He kerop de preuckedenverdienten aengaende/effi inderboomepder wijle taende foudenzpfleggen (foCalumnus doct totvelsplaetten, einament linck Instttnt.1o.txxvtl.) datGodbp fulckens niere banfpzekenmeer verclaert deodtne vandi euoige, dande oozlake bandten, Waeron oock
' nuetator" T
37
Alsomelde sicpdt God oel Fotdzuckelück tot at ghp fuder gedaenhcbt/efiuwen gen-12-16 Abraham:omd eenigenfone om mp nietenhebt gefpaert / loosal tch?v gebenedtjen. Wittmen nvdefe woozdemnae
' des ciarenketters versta/alfo Caluimus
dele evoorden inquetiedupdet: foofad mootlück Koma.-4, moetenvolgen/tegen declare vso die Pault/dat Abraham doozzihn vercken verdientheeft debe lokteteomtfangen. NVantherfactopenttyck:om datghpfuicx gedaenhebtfalick vghebenedien.
Institx. LBaer dit wederspeect Calutmus eineopenttije F 8.
znzin. Zultitution.
-
Selisches
De Erste -
Fet.
65
-
138.
Chelicke wie van Speken als booz ban A Joan.14 bzahamghesepdt is/ghebzupckt de Beere mede/ 274 nachp fepttotzijnen Jongeren : LPyn TNader "heeft vitek/omdat ght
' hebt gehadt. Heeft
Der menschenineidetor Christum hier danden wooganck- NVag der Apostelen liefde tot Chzi "Mitunn ooz(akedat (59d henitcdenlief hadde: Also
"Letmen bpdesciuttelwt ontalticke dicrgelücke SPpzetucken, dat de Dich auftuere welghewoone
s bupten/Jateghende natuerlick odtnanttete packenheit achterste vooz 1 cmdchet laette eerst (tcliende. Ho doctispoock hier in defe Dpzeud
kevanden BonenEu. 139.
-
Rademaelsulcrbp Caluñn weiberfaswert indematerie vande verdienten,foo hpdaerdooz
gaensbethoontended trom de eere Godes boos te litaen inzyn vpp mildeghenade: Hoo ist mp Soonderdatmenfc hternteten will also verftalen In Gmmelte vermihden de lafteringen Godes wtdit i, letter dick verstandt bolgende. Wantmentfuicks leerende Godes willcütrydtchmaeckt (ºtoghe hooptis)tegézijn Swet.Wat noodewalt hier ooe. sodanngen wtviuchttenementot den diepen ge dachten Godes/daertaenmercken bandenmanns revanfpzekenalleeneghemoechts, omdeltefroa rucheptiwechtenement I4-0.
Want de Schziftueredaer pdtpfteroktwija kellickscheint bpalengoetverstandighen woldt
verclaert metaenwinfinghe vandephase oftma nierevan spekéder seluer/ effidatdannochaltigt tot sodantghenmepninghe, die meet streckende istot Godeseere/endcnceit is ouercenfémen
de methetalgemepneverütantder Schauftueré. H2uen us geenandertwinkel, danofGoddefoné Eltbupten harenschulden ongehoofaémaecte omdathpfe wilde.doodé:danofhpfedoodé wil
de omhare fchuldé,dat is omdatipharé Wader ongehootfalem waren. Gelooktmen hierdemee ninghe Caluint/men allmoeten
sens DA OD
-
Deerfte Boeck.
SS
Bodt banfelfs/Sottde/dat pharen TNader onge hoofsemloudenztyn/eñdatbupten haren schul den,want to hetwt boozgaende schulden qualem, Swaerfulcke hare onghchoozsaemhept een traf
fingehaerdersonden in weicke straffedan God, als rechtueerdechept pleghende/net quaets en Swill mochte endloet. I4-I.
dB helooftmen danfulcrmet Calnino / menfall
Fodoofa oock methcm moetengheloouen/dat Godt het ke van het quadcote sonde selue will doct/ende oofakedaer quaDE.
afg. FOat Godt teghen 3pne ÜBheboden ende
teghenthemseluen wicndedat Bodzpnefthep seien oocktegen herniciuêende 3pnen wiiie dort Evtillen. Detconghefchickthe den houlde ick/dat
ghewtsleitck wtde vooz 3. mepninghe Caiutni moctenvoighen/bchaluem noch defer gheithcken mccr/als:SHo Godt den fonen Eltbupten haren schuldeongchoofaemmaecte/ende dacrom noch
metterdqodt tratte:dat piupden Goldes wüt hierinneghehoozaunende ontschuldich waren, pmmers recht dedéint niet gehoofamen vanha renvader diens willefpnier boteneffi tegenden Saville Godes onderdantchen behood E teilweifen,
. Ztem dat Godthenlieden dan strafte om dath 3pnen wille onderdanich warédat God onrecht ueerdtchende Dozeedt is:met viele meer anderefor
danigheonghe schickthedennootlick Swtdevooy, scheuen meenlinge Caluint volgende. Strecken defroock tot Godeseere? I-4-2
-
Wilte Caluinusschziftelickte doen blicken dat defe3pnemceninghetotGodeseereis tret kende : watmoodt walthemmet variatinge van de openbare Dchziftuere/verantwoordinghett
Loecken metden dtepenghedachten Sodes Al fo en doethp nietallt den verdtentäroert, maer behclpthemdaermetderphasen der Schziftuc UEin Ende metde eere Godes. Dftc foudet (5ode
Xavel mtmlachterlick3ihn: alsmen van hemghebe
medydtepde : Dat hphetquade ende de s: -
Lls
alvvt zur Kultur-
wo 7
feltre wercktendedoet : Danalismenfepdt/dat yp wac deuchden ende verdienten (iaetment foo noch allmoemen) beloomt tnden menschen? Bett laettcen warc in allen ghetalle nochmaer recht
ucerdichept: maerheteerte Swaerboolhept/on gherechtlichependeloutere quaethept selus, . . . i43. . . . .. . . . .
-
NBserfeytmen hierter contrarien näe deghe mepin oplé van Speken der Schziftueren (soo berhoontis)datdefonen Eli van felfs onghe
hoozialem waren, endedat Godt hentupdenoni here onghehooziaemhepdt wildetrafken foolen
solchterntetattoos ordatonghefchtcktspekte Eenichinstotonmeere Godes mach strecké: maer
blijuendanalie dinghen hierinne schriftmettch,
einverdienendetot Gödeseere alsnamentlich dat Godes willetseenuuldtch / dat de Schriftuere ..
nter ftrydichen istdat Godthetgsede will maer het quadentet:dat Godt het quade börbtedttoe laet ende straft:dat Godtrechtueerdichts, hep
lichende goet. Wardatde mensche hetquade Ept stchelfs/endeniet wt Gode/Evtlende doet,
ende dat de LHensche daeromme is onghehooza Taten, onrechtueerdtch/fondich/quaetende dever Doerftenig weerdtch in allder manieren. Alteuer
Swanghetupcht de gantische Schziftuere dood
gaensdochandersvan Gode endemenschef -
-
- -
-
14-4-
-
Mßenfetoock velinhetguntivatboot defen i-Reis Spreucke inquette gescheuen litaet vätfiner ghesellen defefonen Eltwaren/te weten Lup den die Goldenieten kenden, kinderen Beltalst
Differdieuenende infommafodanige Boofwuch ten/dathare fonden ouer groot qualmen vooz den WHeere. Wafft dannoch von der dat de Heerehen frafte? Zimmers het warc Awei verwonderens
Sweerdtch gheweelt, so hcn Godt.de teere ntet ghestraften hadde. Mlaetonsnudital ncmendat
Godt wilde/dat sphaers Wadersraedt fouden Onghehoozialem3hn/omdat. hpfe dooden wilde G 2
Dywels
DcerIre TB0eck.
GE
dwelckdentext der Schziftueren niet enfepdt macr Caiutzn:effidat totcen recht ueerdighetraf finghevanthare boozgaende ouer grootebookhe den: Vatfad Calutn dan noch in allen gheualle mct.dcien Spelucke dochanders connébewijsen/ dan dat d'Sod onderwplenfondeftraftmet Tonde?
Ilg ditoockquaetwillenoftcquaet doen: wtcen dacthendarntet gheerne toe? De Schztiftuste felueghetup.cht dulertot veelplacrfen. I4-5.
Zimmers Befa felue verclaert dat Godt hier
SHpcoph.
inden fonen Elideen, sonde straft met Dandere.
Wat bewpstmédanthnerinnemerdesenerempele blickt hier oock petquaets ghewillt ofgedaente zjnvp Godelet quadete willenofdoensson de:macr hetquadctc straffenis rechtueerdichept, In defenexempele binckt dan oock mede / het Favcicke oock, cewelick Swaerachtichtalbiltycken in allem/dat de LHenschen quaet Hotlien ende doen, macr Godt niet. MVtlnochen doet Godt clue |
het quademiet/folaethnittoe. Hotlerdan oock tociatinghebp Gode/aisopentlickenblicktby defenerempele/met den welckensplieden detoe latinghe poeghenteloochenen eü wederspeken. Ende houdemidtsdten./datsp defelueonwple likofarchitstelickimi bzupicken. I4+6, Ick wilongheluck ouerdy verwecken wtdiffnen epghem humpfe ende will dasnen WPhuennemen boox dynnen ua
ghenende willdie dpnennaeftengheuen dat hp bpdp nen Myuen falfapen aen het lichtder Sonnen/datdu hemmelick hebfe gedaen. FMaerck will dit doen vooz - tgantische Ifraelende aen der Honnen.2. Mieg. 12.11.
A GTalumt.
mede tot gheen anderepnde/dan omme den
mensthétc doen geloouen/dat God het quade niettoclaet/macrfclue willefildoethacit Calui nUs 00ck v002tditerempele met defe voorden: (>k Zickfoudevel vuillen veten ofdoenefitee latencen dunck sp. Omdat Dautdhepmelic mil
bzupckt hadde eensanders zupfvzouwe/ver
claert Goddathydoenial,dat zyne zuptvzou -
-
Opg)
Deerfie 130erk,
-
96
woen tot gelijcker schanden untgefichteder Hon nen ghetrockenfullen werden, penfepdtintet:
3Mcz sattghedooghen/maertckfaltdoen.»k) 147.
Ein hetnaeftuoighende exempele banden doot eines Heeren/dencke uckte verthooné,dat Godt Unter quaetsen heeft ghedaen in hetleucrenztins berminden Hoons/inde handeln der moodadigen
Eloden. Alsoo en achte ick hter unncocck niet quaets bp Godeghedaente zijn/dathp tot straffe
der Monden Dautdshupsvzouwengeleuert hceft „ünhanden ban Abfalon , die defelue mit bzupcte.
Fochte oockmiet intschicken vanden tydtende plactfedelcluendaets Abfalonis, foodar hettot
meerder beschaemthepts Dauidsgheschiede bp lichten dageofsdonnenscheinendevoozalleden DAolcke Ende dttongheluck, descrechtueerdige
traffinghe Godesouer Daud houdettkunde Menalleenhet werck Godes. -
d
I
48.
-
WHter toe alleenlickstreckendanoock de Hoooz
den: LBaeruck willditvoenende nettotdevoo Le Rotlicende hetiquade verck Abfälons: daertoe CMTaduijntfcluetreckenende bedupden will. Want einen gheen unshier Hotmachverstaen/dat Godt
in Absalom seine Wercken wildede quadé wille ende defchandelicke hoerderpe. Delic is quaet/ - ende wozdt van Zbfalonghewtitende bedeuten maerde openbare Straffunge Dauds in defen./ts
- goet ende werdt van Bodeghedaen. Cannen nuhtermede oockbewnsen/dat Godt het quade
niettoeenlaet/maerfclue wildendedoet: F-49-
-
-
-
wie mach hier inne Godes verck mitphilene Swiemachthuerinneqock Abfaloms verckpzij den Hochgheuet Caluijn hierhem fluenghe Swonnen/vzaghende: Zicktoude wtv Havel willen
Sweten oftociatenendedoeneendinck fp Daer teghen loude, ich wt
den
'
weil willen EMI Z
ye
dieerste Zocek,
-
ten: Dkte egghen: Zick falldttdoen./teoeten
het voolepde:dantefegghen: Zicktal doen, dat Absalom hetquaetcfide sonde wtl./eendtnckfy. Heteerte speeckt die Hichztkt: hst laette houd Caluinus. Itemofquaet docn/cnde quaet doen
te straffen eendinckspe Zls ditdanoock titet een / ghemerckthetiquaet te straffen goet/maerhetguaette doen quaetigt
sofoudeick othenlupden noch weil wiülen ve ten/ofhet quadedat in Absalon ghesehtede/ghe Sweet pcen werck Godegatten oft een awcrck Abfalomgalleen / ofcen verck Godes ende Zib falomste fannen: Was dit (5odegende intet Zh
laloms/oft oockhen bepder werck: foe foudeick noch wtheniup den Spei willen wetten, waerme
cssdauto defphenfeluenconnen verdcdighen, dat p loo yßtquade, teerende / Gode nieten maken werckman endt Autos banhetquads: Was hetquade in defen ghechiedt/danoock
ntet Godes werck /loofou.de ick wtheniupden welvillen wetten/hoefp metdefenexempelecon anen bewifen/datGod hetquade niettoe entset/ maerdat Godt het quade selue willende doet? Dede dan oock Abfalom ditquaetefi nict Godt, foottethet Godt tole;Ende foude dan oockvt henlteden weit willen weten ofttoelateneffidoen
eendunckisende oft Godtfelue per Expat most gen/om dathyttoelaet -
156.
-
Pedeltin
GTalginus nsemt daer felueditqnade verck " een Powerck Abfaloms/hoe macht Dan Gods wert jn: hp Gode mißhacchde/hoe nach etdan Godsperck zyn; Godendoct.pmmers
'
toph
fclugntettghenedat hemmlhaecht. Befafepdt
Aproph- mede dat Zbfalomditdoendetegen Gode tegen denatuere/teghenzpnen Tadere endeteghens hemfeluenfondtchde. LBen mach danniet qnt kennen./dathier inne watt gheschicdt istcghen dSodes wille.Want Godten Äpit niet hetghens
Pathen michaecht/endefondes, -
ISI,
|
en
-
Deert e Boeck.
-
7r
Pademael hierinnedan ontwijfclick blickt/
oock Fothen epghen wooden /pet gheschtedtte 3integhen Godeswille: somochtmenoock weit met recht gheerne Kothenlupden Swtilien wetten/
hochter medcbestaen nach henlupder fegghen? PDzedeltin
F- dat Bodtdoozhneeuwighe wiedeüinatic" ghedctermuncert heeft ghehadt/ oockal vo02den
val Adams/hetghene hp wildedatvan aidenheit menichellicke ghellachte endevanelck menschbe
fondere ghedaen soude werden. Want mponmo gheinck-tstegheloouen/dataliedungen dooz den Saoulle Gods gheschieden als hetmaerblickt dat
daer pettegensden ville Godes ghelchtedt. Ten Swaerdanfakcdatick geloouen mochte/dat God
eiueteghem Bodewü" wederammeistmyon-Godmola mogheitsnuettegheloonen dat Godtoo fakesp hebäion bande, sonde/aisicki waerachtichte zehn ghclooue de Leere Caiuinis.Dat Godsp2edeltinaticooz
Lake is vanaltedatter ghechiedt:ten waerdan datmen mpder liberthnische grondt wilde doen
heloouen/te wetten, datterghcenfonde enghes chiedt/ofdatsonde gheensondeentsp. I42.
Also griptdekiflufthet SHweertbpderfmeds endequetset.de onbedachtetooznehacrfelue/met
hetgenedaerfpecnanderby waentte vernielen. Vamt hier aimedeblickt, datter nauweltcr pet crachtigersteghenhenlup den en verdt geuon den/dan deexempelenfeluedtep voozhenfeggé te weisen. Betenistheniupdenoocknietgenoech datip totbeois/dat Bodthet quade feue Toil ende doct/vttstelickarbepd.cn Omme Godete be schuldtghenint quäet doenteghenmenschen./alg inden Chaldeen Leghen Job, Zn SHemetief Alb Malonteghen Dauid/Zinden valischen POzopheten teghenznn voickiTc. 23aerfp tredenal wat Swij der. Wantip sparenhierinncoock Gode niette
"ghenzpnen Done. Daertoefpmcdentet anders dande voozgaende/ende oock decnaeruolghende
Hºpzeiuckenopentlich
naten -
WHerodeg
dieerste Zoeck,
7e
-
ten: Dkte egghen:Zick falldttdoen/te weten het voolepde:dante egghen: Zickfall doen, dat Absalom het quaetcfide sonde wtl./eendtnckfy. Heteerte speeckt die SHchtkt: hot lactite houdt Caluinus. Itemofquaet docn/ende quaet Doen
te straffen eendinckspe Zlsditdanoock mieteen / ghemerckthet quaet
te straffen goet/maerhetquaette doen quaetigt sofoudeick othenlupden noch weit willen ve ten/ofhet quadedat in Absalon gheschtede/ghe Sweelt spielen werck Godegatten oft een awcrck Abfalomgalleen / ofcen verck Godes ende Zib falomste fannen: Was dit (5obesende niet Alb
laloms/oftoockhen bepder werck:foe foudeick noch wtheniupden Swei willen weiten, waerme
Sodauto defphenfeluenconnen verdcdighen, dat p loo yßtquade, teerende / Gode nieten maken werckman ende Autos banhet quads:
Washetquade in defen ghechiedt/danoock niet Godes verck / loofou.de ick wthcniup den
wel wilien wetten/hoefp metdefenexempelecon anen bewifen/datGod hetquademiettoe entset/ maerdat Godt het quade selue willende doet? Dede dan oock Abfalom ditquaetefi nict Godt, foottethet Godt tole; Ende foude dan oock evt henlieden zwei willen weten ofttoelatenefidoen
eendunckisende oft c5odt selue pet pat most gen/om dathyttoelaet 156.
-
Pedellin,
GTalginus nsemtdaer felueditqnade verck " een awerck Abfaloms/hoe macht dan Gods wert jn: hp Gode milhacchde/hoemach
Aproph-
' Mclugntettghene elia Lep ' t # dathem 'intshaecht. ' ##' mede dat Zbfalom ditdoendetegen Gode/tegen
denatuere/teghen3pnen Tadere endeteghens hemfeluenfondtchde. LBen mach dannietqnt kennen./dathierinne watt gheschicdt istcghen dösdes wille.MPantGodten pit niet hetghen
Pathen mithäecht/endefondes, -
ISI,
-
/
Hade
Deerte Bogck,
-
7
Rademaelhierinnedan ontwijfclick blickt/
oock Fothen epghen wooden /pet gheschtedtte 3integhen Godes wille: so mochtmenoock weit met recht gheerne Kothenlupden willen weiten/
hochter medcbestaen mach henlupder fegghen? PDzedeltin (k: Dat Bodtdoozzihneeuwighepzedelttnatte ghedctermuncert heeft ghehadt/ oockal vo02den
val Adams/hetghene hp wildedatvanaienhet menschelicke ghellachte endevaneick mensch be
fondere ghedaen soude werden. Want mponmo ghelnicktsteghcloouen/dataliedungen dooz den Soulle Gods gheschieden alshetmaierbinicktdat
dacripettegens den viele Godes gheschtedt. Ten Ewaerdanfakedatick geloouen mochte/dat God d5
selueteghem Godewil wederemmeilt mpon-Godoria meghelienuettegheloouen dat Godtoo fakespevision vandesonde alsich waerachtichtezynghelooue" de Leere Caluinis. DatGodspedestinatieooz Lake is vanalledatterghechiedt:ten waerdan datmen mp der Miliberthnische grondt wilde doen
gheloouen, teilweten dattergyeensondeenghe chicdr/ofdatsonde gheensondeentsp. I42.
Also griptdekiflufthet SHweertbpderfmeds
endequetsetdeonbedachte tooznehaerfelue/met
hetgenedaer speienanderby waentte vernielen. Vamt hier aimedeblickt, datter nauwelier pet crachtigersteghenhenlup den entwerdt geuon den/dandeexempelenfelue die sp voozhenfeggĂŠ
te weisen. Heten isheniupden oockniet genoech datip totbe avis/dat Godthet quade feue Toil ende doct/vttstelickarbepd.cn Omme Godete be schuldtghenintquaet doenteghenmenschen./alg inden Chalde enteghen Job, Zn Hemetief Alb
salonteghen Dauid/Zinden valischen Propheten teghenzhn voicki Tc. DWPaersptredenal wat wij Der. Wantip sparen hierinnc oock Godenriette
"ghenzpnen Done. Daertoefpmcdentet anders dandevoozgaende endeoock defenaeruoighende SHpzeiucken opentlich mithzupcken. E 4.
WHerodeg
72
MOerte TBoeck. I53,
Gerodes ende oock Pontius Pilatns met den Hember nen einde Bolcke Ifraels, hebben sich verfaemitte ghen uuen Hepighenfone Jefim / omnete doen, dat v hand: enderaedtte voyen hadde gheoEditieert teghefchieden. Acto. 4. 26.
Pemfelnen (na dat hp wtbedachtenraedt ende boot flienichept Gods gheleuert was ) hebdp. gbenzonen doo dehanden der anrechtueerdigen./aenden rruptes Shef laghenendeghedoodet. Acto. 2. 2 3
Die3pnen eenigen Homenieten heeft ghefpaert man homous allen ghegheuen. Fiam.“ 8.
32
fedeghefchiedenike vande.doodtons Beeren N
is onghetweifeltquaetendegoetgheiwtitende
ghedaen. 19et gnadchoudeick het hatten, hethe minden/hetveruolghen/vatschouertupgen, ende hetmooden desonnoofelen am Godes. LNBaer
hetgoede hier inne/achte ick te weisen / dat dt Paefchlamgheschoncken/gheleuert, ende Opge offerts gheweelt/toteen versoeningbe endetta lichmakinghe des vereidts. Halmen in d efen recht 007decien/foo litaette onderfoecken, wie Dofakeende verckman is vandtt g0ede/ ende wievanditqnade/indele een geendealderheer
15ßte gheschiedentlle. I454
Bela willendealle dit gheheele vercke, da
hpeoph, Evelhet guadealshet goede. Gode toelchannen, epdraufloo ( k Toozalhanghendcledinghen meteenonderlinghe relationonderftchalologen
mal anderen/te wetten/de werckinghedergener dieden Beplighenveruolgen, endehetiziden der Beylighen/die van henlupdenghequelt werden,
datioopemandt sonde willenfegghen/dat Bodt Ditte (Belaverütaethetiüden der Weylighen) willen/maerdatte.(hpmepntderwerckingheider Teruoighers) alleenicktociaten soude deseine net rechtbanghemepngheuoelen (gft vanfun Min)berg9ft loudeichnen. 2.)
ID dIEF
Deerke Boeck,
73
I4F45.
Daer bpfelt Befa het booyß exempel Jobs elf andere /effi onder den leituen oock hetijden effi
Elteruenons leeren Zielu Chziti: waermede hp F" tebewnfendat Godditquactindefe ghes
chtedentile des doots Chzitt niettoeghelaten/ „ Dracrfelue gewillt effighedaentoude hebben. Dat is dat wt Godes wille voort gecomenfoude stift, To Towcl/datde Jodendit verck aen Christi vol bpacht / ais datonfe Haltchmaker fulck verck
Der Joden geleden heeft, alsohpflonder dat oock nietattoos gheepdtnochte beweisen soude heb benghehadt. r
t
1456,
MPtl Belafo generalijck sonderonderschepdt "bande tweete fannen loopende Wutdes effiooptas
Laen infodangegeschiedensten augmenteren hp Laloockmoeten gedoogenteluctegenhemtc ge Ichiedeneffigefepdtte Kwordenalso: TAoozal han ghen rechtuaerdighe straffunge effifonde met een onderlinge relationalso aen mälcanderen, datko
permant wildelegghen: datGodt derechtuaerdt j ghe straffunghe Foillen/maerden sonde alleenlick Toelatenfou.de/defeluemetrechtevanlinnenbe
rooftoude schinen. 147.
Hlsdit waerachtich / looboicht leer avgl. dat dSod so wepntch.desonde/alsder Cpannen ber uolginghettoegelaten/maer dat Godde sondefel ueghewittheeft. Defe mepningegeeft oock Be Maniotbedectelickte verlaeninditWBoecrkédaler hp seggendedat Godden menschentetrechtuaer Spcoph,
Delick ghestraftenmochte hebben, ohphemge
brecheine geschapen hadde/opentlick wirfpzeerkt dat Godtden valledes opzecht gemaerten effion moofelen mensche moeteo.doneren/om fichten
penendeseneentghen Swechvante ontbermen effi verdoementotzinderglogien, Ec. LWHaerlooalle Luler waeris/egge ick medeomachoock Bella l
nietloochenendatGodt/om den menscherecht uaetdelicktemogen verdoemenyoocktailbaneeu Spighept gewilltheeftdatter fondsgheschie 4S
DEW
Ideerke Boeck,
74-
den/datmidtdienoock defonde vootcoemt Pots eewtgen wille Gods/efidat Goddeloozaecke 3p bande flonde,
Dtt taet Beate Lawederleggëefi gelookwaer dichtebewyfen(nuetmet D méche/Ec.)datulex Swtztin leerenietnooteilcken vollghet/vooz effial
cerpenantschuldichtstebewnien zijn musbrupt endedacr bencuen het rechte verütandt vandels Hchziftuerlicke spzetacken. LW9aer op dat niemät enmepnedatic knietanders entmachfegghen tot
bewys vamt voofepde mtlbzupck/Swtlick dele
Makebzeedchandclen. -
8
1458.
WHiermepneickfalmen mpgaernetoelatěcen banbepdente wetten, dat de Zodenfuickendaet gen Christum vollbracht hebben vppwtlinch/ oft dwo nootcltck bedwanck.Deden zuht onllich/foo haddenzijt mogen vermeiden. So waren 3p oock schuldichefien mochte danfuick haer Hotliichefi bermüdelick werck geenfins van de Onuerminde lijckeville Gods geozdoneertzeffimidtsdienoock van Godentet ghcwtit zyn. AHaerdedent de Zo den oock nootfakclick ende dooz bedwanck/foen mochten 3pdat verckniet vermijden, elf waren daeron dann oock onschuldich aen dat awerck also tsclug dannmeten quam otheniup der / maerwt
Bodes wille einen warendäoock intet de Hoden manlachttchaendé WHeere/maer Gold die Trader, 159.
jeen/falmen mphterfeggen/de Jodědeden dat verck willich macrnoot fakellick.Velaenick
Mal(om (ubtileeffionnutte disputattenhiertever minden) Mulckongelooflickeñonbewylelickfeg gen/aennemen als geloofltickeñbewelenzijnde efficomenaende 18edenen daer mede 3p fulchaer Meggen/beltalente makengeloof weerdtchte Live tcndele. Die Ioden waren vanfelfs genegenten
quaden/efidedé also dttquaer wittch/fonderdat datzijtnochtans mochten taten, oock sonderdat zpban pemanden andersghedwongen waren/effi
dttdoozhenlup der verdozuenaerdt veroofaeckt dooz Adamsonde.Geißckeen wolf
se: ght
Deerfeltzoeck,
75
ghenotepghender aertvpwillich effinochtans anootsakeiick de chapen/daerhijsebecoemt, ber ImO0/DCt.
I6 O.
Ditzpalmedetoegelaten doch metdefenon Berchepide/dat denatuereeens Wolfs niet quaet maer goetig inden Wolf/als daer umfulcx wellen De Dooz den goeden wulle Gods. LM9aer anders is Ecms Wolfsaert inden mensche/te wetten/vzcent onnatuerlijc/quaet/efinietdooz den Totille Gods, Also ein was dandie mootgierighc Wolfs aert
-
inden Zoden nietdooz denSpille ende ordentnge Gods/maerbupten Zategen defelue/alleédooz Adams ouertredunge/to 3pliedsoock fetue lecré. -
I6 I
Aengaende Adam/Godtheeft baneewichcpt ghewiltief gheozdoncert dat Idam foudewesen kei/efroofgierich van Wolfsaert: oftdathpzijn Loude onmoosclef goedertieren van Hehaepkeng aert.LMPaer MZelafclue schziuädedat God Adam SHPoph. h
hecktgeschapenheplic effionnoofelen machpm amersintetfegghen/dat God voo oftintfcheppen DAdamg/ghewilltfsude hebben./dathp3thnfoudg
van Wolfsaert/datisfelende volfghterich: So bolcht datdele quadeaerteñgenegenhept der Zlo den in henlieden was veroofaeckt / nter doop de Swtlle Godes/maer dooz.de ouertredinge Adamgr
-
Inden weicken allenmenschen(so voozgefegdt is)dgnbecide Gods deelachtich3ihn ghewelt. 16 2
d l, f t
52adien dan der Zodenmootgierighe wille nietinhenliedenen quam wt Gode so moetmen
noch geijcke weltbekennen. Dat God niet gewillt maeralleenlick.toeghelaten heeft / fulck wzeedt Swerck der Zodenaen3minenfone.Want mémach geenfins metfulckenaenge erfde quadegenegen hept(so viele demenschenberoert)voorder commen dantottene ersten mensche/wt welckende Jodie pockvooptghetomen zijn/effi Avtcn welckenhen lieden die quade genegenheptaengcerft is. Vamt
vooz Adamsva/en wassuickenbotsakelichepdt omtquadete willennietinhem. Daer Kwt dä öo:
medcloudemoetenvollghen, darindefen ab: 5
76
Ideerte Boeck.
oock niet Godymaer Adädtequaetwilltchept bkr oofacktsondehebbeninde Iloden/efidat also A dammanflachtichfoude geweet zunaendé Heere Chiltum effintet God. Bod/eggheick nochwen
heeftdanhet willennoch het verckvantdooden Chzuttingeendermanteren veroofaect/ gewillt nochghedaen, so Beatleert, maeralleen Christi lijden banfulcke quade wille ende moodelicke daetder Moden. Efi dit nochin allengeualle all mendenootfaeckeincke wilitchepdtheniupdenal Schoontoelaet/de welcke uck (paertmp de WHere) noch eens denckelte doenblijckévalchte weisen. I73.
LYacrfoude Bellahier willen fegghen, dat God vaneewicheptgewilltfoude hebbenefighe odoneert/dat Adameersteen fchaep welcn/ende namaels nootlakclick een Wolf vor défouldeten
epndeztin akcoemte oock van Wolfsaert wordé Loude/effi het lam Gods vermooyden: Zicktoude entwijfcluck moeten bekennendat fulckmooptda delick verck der Hodëalen Chzustümieten waer toeghelaten/maerfclueghewütefighedaen waer gheweeft bp Gode. M9aerdan(mepneick) loude
15efa oock moeten bekennen dat Godt een goet fchepleiheeftgemaccttenbederffenille(so hp ooc dpeoph. Sotdzuckelick, derfischzuzuen) bat Adamonfchul dich was aenzijnen valle, maer Godtschuldich/
Ja oockdat Adamcfide Iodenonschuldich zijn maerdat Godtalleentschuldichis aentquadedat geschietts inden dootons Heeren, also Goddan
daeraffoude zijndeentge verckmanefiautooz. I74
SHoudedit allestegcloouen wilheptzijneffi
falt ontsinntchept wesen/datmen suicke Godfla lteringhen vermijdende metten allgemepnen ver
lande der WZ. Schziftuer sepdt/dat God hetij den in zijnen Hepitgen will effiodoneert/Zamet literckende Thedultfclue in henlieden verdaecht: . maer dathp hetaendoende verck ultrindens in
den godloofentoclaetefitngheender vijsenfelue en willnoch ein verckt:"God voofach vaneewic
heptdes vereits beroeningheinden offerhande 3 ins
Ideerte Boeck.
yr
fing onbeulecten Lams/effi Totilde dat hett gheof ertoude werden. God voolachoock den moot gierighenaertder Zootische Hooluenfodanichts Wullen weisen, datzpdatonmoosellamonderhenis
lupdencomende verscozentouden endeopokeren Also wilde Goddatdutztjn lammckéfoudeln
den effivanden woluten verschoolzt worden: bolicht - hier Hot/dat God wildedat de Jodé woluč woz den Loudem effieenroofgierich herte hebben? 175.
-
dSodtende effileuerdeditonnofele flachchaep
onder den handédelerbloedige vieeschhouwers: Beual Godt daeromdat fp dat souden flachten, dooden/efimooyden: Oft schepte Godtn henlup
, dendiennt dighenende moozdelicken willer Of
i, wümen hier toe 3a fegghen met Lauino - Die " Ichziftopentltck (vanden quaden wille fpeken-Pzedellin, de) (»k Dat Godt tghene hp beiloten heeftniet bolbpengenentoudedoozder menschenhanden,
ten waerfaecke dat hp intheniupdenoock schepte die willen die voort effecteofte gheuoighegaen. (ende een wepnichdaervooz) Dat de menschen Pedeltin. mieten mogendeltbereren nochte willen(hphan
deltvantquade/wamtvantgoede entsgheenge " schille) dandat Godhenlupdentinspiriert.»k) Is God ools h dithendupder feggen waer/hoe cantiloghen zyn/ ke, bande sonde. dat Godoozlakezpvandesondere -
h:
176.
MantekerfoGodfulcke quade willé schept inden Zodentot traffunge van haerepgen of van
Adamssonde/fooencomen fulckequade wnien
"
(onvaldicmae ilberhoonts)ntet wt Gods wille oftordonanti
t
Swederspanntchept, Efi danemis oockniet dBcds
e/maerwtermenschenfondenende
goethepdttnt rechtuaeroich straffendersonden,
vande maerder menschenbootheprintmufbzupck nigeooziaeck goedegauen Gödtsderechte cf es
e
z
vanden quade willecifi moordeihcke daetteghen
f
den WHeere. LBaerfeptmen mphier,dat d'Sodfelue sonderaenichou vander menschen ouertredungen
(oeengenv leerenen Strafe wandten sodangs mootdadigen willeavaneewucheptghelchapen z
z
Endg
-
HDLLTUILD Ult Len.
78
endegheodoneert heeftinden Joden/tenepnden Gods boozgenomE verc indé doot zijns SHoons doo, der Jodenhanden vollbracht foude werden/ locock defe voor den WBefe/ bandoenende in den naectelick metbengen: so laettckhenlupden ar bepdcn intfoccken namuddelēom den WHemelkché
Sod deba Taader vanden mantlacht aen 3inen beminden derman-
Doneteontschuldigé, wantdie inmynenoogen
lachtich onvindclick-ztin. 177. , Christus clue heteewighe Woot des Ölla Hone -
Chzillum. ders,fandtmedezijn Hichaepken sonder de Wol uen:L3achmëdaer wt befuptědat Chztltust die fclue een onmoofel kammckents/fulckenmoort acnztine Hchaepkens felue gedaten soude hebbé Dftdathy dienbloetgierigen Evillein der veruol
gersherten geschapenfoude hebben: Oft dathy den veruolghers Kwt Schapen in MVoluenberan dert foude hebbé: FHp fandt Schapen/maier mac:
te hpdaer mede woluten LPenleet Vivei(fooock inden veruoighenden Hautblickt)dat Christus , ban Woiuen Hchapenheeft gemaect: maerwaer
leetmendathp van Hchapen Woluenheeft gh maeckt pfeindt zijne Schaepkens/nietonte -
-
bsruoighen/maerom beruoigtn getelijden/ende
Swapentic"daertegen meteenen geduldigen wil le: Beueelthpoock ergens den Voluë/oft geef hijse wille om3thn Hichaepkenstequellente ver
derucn/endete vermoozden: Aliso fandt (Bodzi nen lieuen Home als een onnofct Lammeken on der den Voluenom telyden: maerdit senden (50
desen wzochte nietinder Zlodenherte sodantigen wille / noch verck aenden Home
“nn 003,
173.
Hetguadeonchuldtchefigeduldichte kßden is durchde: matreen andertpzannichlickquaette doentsfonds. Wieeft Goddttbepde ineffiaëChi stumgewpocht/o TGefalleert oomoetmen allen onderscheptvan goetefiguaet/duechtende Monde Swechnemen: oft mental Godemeeten beschuldi
ghenvanoschandelickendaet/van -
n:
POeerfe Boeck.
-
79
heptaenztjnen Done/van sonde/ban quaetende van tipzanne. Dockentantek dannietfenhoe men den Zoden rechtclickfad moghen beschuldt ghen van GodesTotile vollbracht, ende zijn Swere un henlupden gheledentehebben. I79. -
gHoudeick ontsinnichtehoudenzfin/ na We Lefegghen/fotckhicitdat Godhetitsdender WHep lighen will/maerheit verck der godisofenaenden Wepitgengeschiedende mieten will, so ickonghe , twijfeithoudet Waer vooz fouden mp alle ware
I
als ich na beteeringhe Bele " Thultenen achten, hielt/dat God nettoelaetdat foodanighemoot " geschietaendenheplighen, maer dat Godfulcke mootfelue wtlefi verckt Zckiefe weit vä Chlt Heb.12.3. todathp het weder packenefidendootheeftge leden van denfondare: maerdat Godsfuick ve der packenendedooden inden fondarenkeluege
Seoult oftghewzochtoude hebben/enliefettkner gens dan bp Befaefidenzijnen. Htermede foude - ickx genoechhouden./maerftendedelefakemet ter geleerdenconte verchtert, endebander nteu
gierigentionste hoochgheachtmoetick mymmer ninghe noch satte
berclaren, 186,
g
Woo is gefepdt:datinde geschiedenike van
den Dootons leeren quaeteñoockgoettsghe n: Swiitefigedaen. Ditghcheele werck so weigdct
3 alsquact is ghewitteigedaen/van Godeallieren Londer menschen: vanden menschen alleenfonder
Gode:oft van Godeeffi menschenteamen. Shepe men van Godealleenfoodatter de menschen niet alt00stoe gewillt noch gedaen en hebbé dat God
Meluentetenheftgewillt eif gedacn: so moetmen oockfeggen/dat Godtfelue alleen zijnenbemin
den Honegehatet/bentjdet, effighedoodetheeft, dit waereen openbaregodlalternge: Paer sept men vanden menschenalleen/foo opentlichter tontdongclooflichept van fodanigheloghentael: Swant danfondende menschen hensetue den Ho ne Gods (daer 3p gheenrecht noch machttoeen
hadden) gefondensnde geschoncken
ben, WHets --
EDG
POeerkte Boeck.
36
derdehier in moetvan waerachtuchzinnamen
luckdathetgoede.efiquade inden Dootons Bee rengeschietzinde/ghewtitendeghedaen32 van Gode Ende. Van
mente
teamen.
IB I.
Alooptigtemcrckendatdit goede endequade by (5odceñmenschengefamentlich effi Peendzach reichtgewilltendc.gedaenzp, fodat Godt ended menschen in defen wteenfeluetoozlake/ endete eenfeue epndealleteiueghewitt.cf gesenheit benghelamentlick:Oft Godtheeftop sich fclue een ander, ende demenschenhebben medeopfich geluecen anderoofake ende cpn.de/click um3unen
willeeinercklunge gehadt/obat3it mildtfolien mietetendachtelic 7maereickbpsondertztine hier inghewütefighedaenhebben. Bet Certe blickt
vaich, wantde Zoden Chzutum gedoodethe Mars. 15.
ben, nettotitcfdedie3pdgoegentothetmensch Iüche gelaachte,maer wtnisdichertdie3p hadden
op Christum Eicmoetdanbekennendat heran
IOs Y,
derweerachtichis/te wetten, dat inde geschiede musstevande Dootons Heeren Godende, dement
ichen mietendzachtelick tesamen alles ghewt hebbeneigedacn/maerdateien darintzingen istnoch oft verschepdkoorlakenei tot" verscher venepnienghe wütend gedaen hegft. 2
gDadtennvindele eenge geschiedenillean wielickbeuenden werden twee sonderlungean tonesoftevaders/ei oock meetweegants ver icherdemoosakenefizwerckungen, soo houdeich moobich(omhterinnietgroflijcktedolen)datei andtenzijnepgenoozfake/voornemen/witen werck werdetoegescheuen.Deeene Autools
goetmaerdanderquaer. Dootsmedeboozlake, Foozmemen, deswileñhet verck vandencenen goetefivan denanderenquaet. Schutzftmennv den goeden Autooz her quadetoe / men faintet minolen , dan oftmendenquaden Autosphet
goedetoescheef Alsoomoetmenhier innetoe fhineneickhetzine/te wetendengoeden Zu toop hetgoede/endedenquadenher Pads IDs -
-
Deerte Boeck, -
-
-
8t
"
173.
De goede Autoothierin ist Sodt : maerde EICsade zyn menschen/ namentlich die Joden/ Zu Toast Herodes, Dilatusefilde Hepdienen. Die goedz oozlakets luefde. Hetgoede epnde oft voonené tes der menschentattchept. Dengoedc willets.de
sozdonantievantinden Christiefihct goede wert user het fchencken ende ieueren vamt lam Sods. SBachmendit goede verck/dcfengoede willedit
goet vooz.ncmenefi defe goede.oo fake oock met eenigen chin van waerhept den quaden Autooz
toettinyuen ? vanalledit goede indeghechiede mittle desdoors Thzttits danntemätanders. Zu too cfi verckman ghewect/dan die menschlief hebbende Godt. Dnderfoectmen dande ooyfake Thet voopnemen, die wille/ef het Koert vantquade
Thter inne./menfall die vindente weisen hate/glo urte/efilofder menschieberdzuckinge van de sond beischamende waerhept / effinnoozt van den Hone Sods. LVachoock eenich Chatten defedingthen Den goeden Goldtoelchzähuen: Ditalics isdande Soulle effihet werck vandenquaden Autoozunde Len/namentlick vanden menschen 174. -
voo scheuen --
-
NOcéonderschepthterin/isaibeterverstaen
geweet bp Bugust dan bp Catulinumeffi Bela/ myns bedunckens/Duc daerödclefclue Hpzeug
„ kennqueltie handelende defclue verclaert also: (»k Bpden Apostel werdtghelepdt: DuempliefEnarratto heeftgehadtefischfeuevoomphecktoucrghe- unpfal-65,
so
teuert. Wlanden Trader werdtghelfepdt:die zynen (5ala. 2.0,
" eengen Doon.nueren hceftghepaert/maerhem vooonsallen heeft ouer Eheleuert Heeft dande 1Boma.8. g
r
Waderden Honegheleuert: 13eeftdes done hcm selue geleuert: war heeft Judas gedacn: De Cla der Innen Donebooz onsieuerende inden doot, heeft welgedaen.Christus sichfcluevooxongle
k uerende, heeft welgedaten: L3aer Judasomzyn giertcheprzynen LHeesterieuerende heeft qualitc
" gedaen.Üpanthetghene onsdootinden Christi
iengoedensgeschietenfaide boolheptvan Zu “ das intettoegerehentivozden,10 heefthetloon 3 gns -
32
Poeerte Boeck,
zins boofhepdts / Chrtiftus heefthetlof-Finder ghenaden. Hectlie.»k) lustvdesmeerieelthen oock Export in Epillt.Ioantract.7. 175.
Hobcuintlichall meldezontwijfclick-dattnde
geschiedentleväde Dootons HeerE nict quaets attoos/maeralle goetouer Gods3ideref weder onnentet goetsaltoog/maer alle quaet outerder
menschenzpde ghcwilt ende gedacnts gherweet. Sachmen hiervtdanoock pettrecken omitebe Swifen dat Bodt hetquade niettoeeniaet, maer dat God clue hetiquade awtlefi vercte Daertoe feickhenlupdcn nochtans defe SHpreucken van den Dootons Heerentreckeneffi altegeren. 176.
-
Ickenhoudeniemantdie malerden Chzisten name voert alBoaert oockatomrecht) sooonscha meldathpfoude derren feggen: dat Godde Wla der felue 5jnen eentghen benuinden SHone hatten benyden/ende doodenoude wtllen. Dit quaetis mochtans inden Jodentegen Thtstum geschiet. WHeuetdä Godniet gewillt nochte gedaen, so heh bentmenschen gedacn/ effidatintet mct Ofte dooz maerplatstegé den wille Gods. Hodit nb God allesteghen zijnen wille ende zijns ondancrheeft Zimo geledem: wiefaithemmogen te weisen “ WHeckthilft danoockstellue mietghewtit noch gedaen (foot binct) maer willenstoegelatt: Swiefalldetoclatinghe G3ds moghen loochenen Hiet Micfer, so verniclenzp dele haerbeemdeo
''
pinten aldermeeltnet de Spreuckender Schrift tuerenflue/daermede zp die bestaente beuctt
gen: ende so beuestighen3ptupdendetoelatinghe Godts albernerest met Ise SHpzclucken,daer mede
3p die poghenre verntele.Gebzuptmento doen de de Schzufuereat beschepdentlick effi recht? 177.
NVicen mcrct net unde Hchziftucrefelue het clareondcrschept tuischen Goldts wiliein effi, der Joden willcregen Thzustum God wili in Thzi fiode wereit verlichten: de Zodentlicht hatende Swillen dat Lot blutlichen. Godt willin Chutor
Deerte Boeck.
8
Möserhept condtmaßen, de Zoden willen diein dThzilto:onderdrucken. EffiGodt willin Chilto
des vereitsfondienvergenien/dendoot Woodnei het quade vernielen mäler de Jodenpogentchaen
«Thxistummeerefimieertebesondigen, heticuen te Wooden effidsgoethepttevernielen. Hoecamms vöchteile soganttchcontrarie dungenden eenutil dugen ofdefe quadedingen den goeden wilde Gs des toesch huen?
-
--
8.
-
---
-
asentee samt schaut sich Soneagefonpenheeft/bgeopenbaert heeft/niet
soms
- r gespaertheeft vandendooden verwecktheeft, Col.1.27 e
F“ gemäect/Verheuenefibouen allenamik "Rs.8.32
eenennensegeuenheeft: MHaerieeltmenooter
2. 4
" inden Fantischen Bpbei native Materinen"Philadse one Chztltütheeftgehaltet benijdet veruolcht/
vermoor- Dttalles is Chiltonochtäsgesichtet.
F
ditdanntethetwerck vandenhemel schëTAa
der/wiens werckläitanders zündandesheischs Dupuelsknurren. Die hebbendangedaenen intet God, die einheuetdanoockntergewitt/maer. gedoocht endetoegelaten. 1794
-
Wlanden 3odengetupchtdeshchziftuere, dat
tatut wevertsentheb 3p vent-Gheeli ben: maer Asst.. fts fulcrghcdaten hecf. sepot merghens dat Godt 3p Hoefoude de eenmuldige Godewesvzedenzymen
'' ist hemfelue wederltaenmoghen
Werrade Godzilnen Doneditder Judas Be spotte Godzynen doneditredender Modendie
maren. Crupte Godzinnen domedit vernmen Schen/quademenschendenender quade verck , effi nietde goeve God De Dchriftleert claerlte/nier dat Godfelue (foodellemenschenfegghen) maer datt Joden Chittumaveruolcht/vghetrupt, Joä. 15.10 eñgedrodet hebben. Seine damväfünnenberöoft Äu.24. zas die daerwtien (eggen dat Bodheitinden derhep I„the 2,19 -
-
-
Ligen willmaerherveruolgen der quad n ociaet:
loosefa leert/lootoude oockvamünnenbrooft moetenzin degheit verwaerhythmeons fulce dooygaensinde H. Schziftuere
fpzeegt,leert, A
SNBC
-
- --
Deerfe Boeck.
84. . . ,
---
endebettpget. Immers danmoefteoock väfin nenberooftzijn Caluintus seluede mcester Befe, die fehnft wtdzuckclick(so Befaflue witzine schriften verhaelt in ditfclue Boecxken Spco phant.) datdit verckaenden Heere gesichtet niet
geachten behootte vordevooreenwere Gods. - -
''. - -
-
- -
186,
Trk gelaoue weidat Betafeluebeeleeroute /
gelage: datalle menschenopaerden, niemät wt
genomen van fünnenberooftoudenzmin/dandat
-
. . . . . de ). Lycelt (ich weige zum Peeter) inhetal .. .
, derintenficdolen soude moghen Zdte betupcht het
„. . . . ga: ich kontrarte (vantgene Befabestattebe . . . . . Koffen) dooz.de gcheele Schriftucre, effidat oock (fogethoonris) inde Spreuckenende exempelen . feue/die3plieden bpbzengentotvernielinge van dctoelatinge Gods. Daer mede 3p poogentebe
Loijcn.(maer vaerlickin minnen oogenbergcefs) dat Bodfeluebedzic.cht dat God liechtzdat God ecnige menschenfchept godtloos/dat God fcius Evtlefi verct/mserniettoclaet/den roouerlichen Swille unden Chatdeen, den lalterluft in Semet, dongehoofacmhept indie SHonen Eii/dehoerde
. . . . . rpe in Absalon endedcnydithept undemoozders ong Hseren Zielu Chztlt. . . . . . -
-
13. - - -
- -- - - - ---
-
SH. August, was vallchclick opgesept dathy
-
dartic. gescheuen sie hebbé (- Mis de Wadershaer "im Dochters/afde Sortenbare Boedersschenden p0 er“ oft deuten harc Heerendaaden/dar hergeschic mets Gold gepzedekuteckt haddcdatfulcr de/our
foude gesichtet, daer ophp antwoozt also. Waert fake dat den Hupael Hooghewoppen werde/dat
hp de Autozeitnauto datsverckmaneñvin
“
dar, sagt Juickcb schede ware/hpioudeichmet " ccug: rena (nepnelk) nogenoutlasten van des jaichepr/cnücbethconcn connen dat haer teils die da vercman waer van fodange boos hieden. Dann auf soo
"ä
verpoedlinge verfondaren/fotoudehr n: EW): -- -
-
-
35
„vcerste Boeck. -
bewijsen dathphenlupdentotdie boofhedonntet enheektgedwögen.Watfothept effitinnetoolhept Loudet dan moghen gheoodeelt worden alfinen
Godsraedt will toeschzuen z tghene menoock niet geheelden Dupuellenmachtoeschziuen: die men inder fondaren unit baden gheloollen molette
F" cenhulper der verboden ulten,
maergheen ader oftteelder des willen Godtenheeftdan handelungen ghepzedeüingertdat gheen . . . . . . .. 5p souden geschieden.»k)
''
-- - -
-
--
- -- - - - - - -
182. -
Schauen Befa effiCaluinus hier nietopen baerlicken Godtoe arger dactdan August hier feptdat den Dupuei Swaerachtelic tuegescheuen mach werden? Zickmepnepmmers dathetdoor vanden Done Godsarghcrisdanthplapen van Dochter oft A3oeder/oftdooden vanzthn LPce
Liter. Immers hierdooden oock deknechtenharé WHeere Chztltum. SDepdt Bcfaniet wtdzuckelick Motheptte wesente geioouendat Godfoude wil den hetindender Hepitghen/maerntethettpan niferenaenden Hepiligen? Heggen 3p nietronde lijck dat Godt dooz zynenraedt ghepedeltmeert heeft dat de Zoden Chztstumfoudendooden/cf Tott fovcle/ het quaetdatter inneghefchtedemnach
belangen: Efinochfepthem Taluinus inderpze Destinatien Censte zynmet. August. 183.
Hagen3pdiergelticke faken ineenige Hchnik ten vanihare wedcrsaken/D. Godt weickenghe roep Tourde Rothenlieden vernomen werdé. Daer foudemenhoopen ende datnaminflechtoozdeel) nietonrechtetuck/foodoende maecktmen (5ode een loghenaer/een Bedztegher/Jaden Autooz ende eenghe werckmeester van godtloofchept van quactwill ichcpt/van lasteringhe/ongchooz faemhept hocrderpe/midtchepdt/ende vande al derschandellickste mooztdadtchepdt. SHp souden
(mepnecknoch)roepen datmen vanden waer achtighen/heylighen/ende eemuuidtghen Gaide/ f3
C2NE
-
=-------86
PDcerte Boeck. eenen ballchen/oncupflichen, entdeouerpeelder
schen Jouem wildemaken.Dutdoen Calutineffi Belarondelickfelue, ende htcrtoemmlhzupicker w-
3p de Heplighe. Dchziftuere/foomen doozgaen inhareboeckenmachfen / ende hierbooz wt.de
t
Swepnich verhael.de Spreucken/meer dante velt isgheblieben.ABaerals3p damghegn Dpzeucken der Schzufuere en Connen geutenden die eentigen berwe heeft omme hare montreueopinien tot
eendeckmanteltedienen./dan egghen 5p lupden bzomellick onghehooz.de ende Valsche Paradora/ Ende
' die methenlupder grootachtbaere
heyt/foodanighenaenslente makĂŠm/datniemant gheoozlooft3p teghen defelue pette ghenoeien,
daer Hot mp defe moepten oock veroozlaeckt zin. Wan welckevalsche Paradoxalb nhpokeent
A
4-
ghe witt handelten, >
Og
Ry
D AT
TV V E ED E Boeef.
Bandeonfchziftelijcke eñtwederfchziftelijckte Spgeurs ken Caluini ende Befe. I
Adler
j hier wissenfegghen opderaetflagen SDpCoph. Gods vanons verstaentc worden.
S
(»k Die eenets wt openbaringedooz.de ETA- „Propheten / weickerexempelenoueral algeunden werden under Dichtfrucré. ID etweede is wteen bpsondere openvarunge des gheelts fo wpielen van Humeonendeoock van -
adiendengelooughcn/welckergheeft ghetup.cht Bengheet Godts de dinghen die henlupden van Chziftogeschonckenznn. Wätdit istdat awp gez looučefivolle verlektringenoemédtedaermaect Dat Koptenexempele Pauli soofcker 3ihn dat Lup onntet van Gode in Thzusto zin vercozent als oft optegenwoozdelick geweet waren in zijnen ecwtghenrade. Dederdeis owt het beruolch der natuerlickerfakcn bp ons waerghenomenzündet maer defe ramunghets in viele dungen bedztechlic endconcker/ oucrm.tdtsde Heere duckmael naie
zinen verholen wilte de middeifaken bupghet. LHaerdcvuerdeavy cusdealder sekerlte/efifon dereentgeexccpttcdcaiderfekerte, wantdie wir
hetachterte so menfeptzoozdeckt»k) effieen Evep mich dacrnabzeeder verclarende wathp vertact bpdttoopdceien Sothetachterlite/chzhftaillo: nde wp hebben oock beweisen alder valteinicke te weisendefe collectie/datis so geschiet:Daeroin waltdenraedt Gods dat hetto geschiedensoude. 2
Wetvertantvandenraedtlaghen Godson Swaertoete mogen geraken/de.booz.chzettenre
gulebp Befa wertgeltelt/vtintmen inde hepige Hchziftuereghcopenbaert, oftennet. Zls 3pdaer
geopenbaert/fobestaet Besathier demenschen af
feiepdenvande waerächtige openbaringhe ende 9mtwyfeliche
seinen G5 --
0
88
GTweede Boeck.
tot hetbcdtechlicke vermutendetot.de onsiekere ratuocinationes oft ducouren der menschen. Hoe hemdat vocchtlaer uck anderen bedencké, Zg de Befa will den raedtlach Godes dan oock nicht geopenbacrt recht gaen
unde 2.Schrift/maer verbogen/footleert Wöcia
D00120m
hoemenfall mogen wetten/tghcnc God hccft Totil den verberghcn/cfi ents danoock nuetze verschoo
Sweghen.
nen vanzyns Weesters oodeeidataldus updet: Institut. (>k laetons dat Däten eerten boo2oogëtzebtät dathetbcgeeren vanecnander kenntsie derpzede
14. i
tinaticn/Dandte unden woozde Godts "wertvt
gedruckt/ gheen minder fothepten is/dan ofpe mant wildercchtgalen doozonweghen/ofte (ten 1nduplternullen. 3
Want dat de materie bp Bcfadaer gehandelt
beroerende is de Pedestinatie, sondechbaerttc. Ho istmede dathpdaerafeen ander/pmmers fe
Ap,22. 18. kerder kennt sie soeckt./dan unden woozde Godts \
werdt wtgedzuct. jvachte ackntet datzprecht handelen/diethaer vernuft bueghentotdchepige
SDchzuf. Teelminhandelt hp dan behooztuckdie zyn vernuftdaertegen Jadaerbouen teilt. Dat tick defen regele MBefehoude voop onfchziftedick,
coemtdaer wtdat ick noch inden Dudénoch un den jeuwen Celtamententet eniefenmetalleen defe worden: Wilic watdaer gesichtet/dat was die
racdtotte wiiie Godes/dat fulcrgeschiedentou de / macricken vinde oock gheen preuckedaer menmeteenigen schijn van waerheptfulckenre ghciotoudemoghencolligeren. ---
MBaertercontrartenicestmendoozgaensind TBpbelontalliscße vele voolheldengeschiettezin, Loo datmen aende waerhept der ghefchiedcntillen so veynchmacht wmfelen,als wpmogentwyfe lenlaendefondendie Levg noch dageticxfeluedde, ofanderenflienbedzijuen. Zls nb defenregel Be fe recht/fomoeten alle defonden/oockdaiderer Sefa leert ste/vootcomen wtenraedtlagen Godts/ende so tegé de WH. näectinnen Gode o0pfake vande Monde/dwelckfoo
Schziftuere plätstegende Schzufuere/dat noch
s ' LA
-
(EZwgede Boerk. k
89
Caluinusfcluefulcksniet derren Hotspackeneffi
Ihner blühct dan defen reghel Töeise openticktcgen j de l'H. Schrift. Cen waerfakedatměmetten it bertinnen wuide feggendatter gheen, sonde enge
Tchtet/oftdat londe gheenfonde en3p / maerdt f a t
Saoacrdan noch inallen genalle weder schatktclick. Atlofretmen hier den boomepden regizeie WBleierte Kocfen nuetalleen, onschziftciuck effi weder schif teilick/maerooconfekcrefibalsch. Hochtäs(teilt
hp daer innedealdermeelteckerhept. . . . . 4.
-
.
:
-
Dnuermindertdäde grootachtbaerhept Be
fe/en schunnthpter voofcheuenplaetsenniet be ichepdentlick genoech gehandelttchebben.Want behauende voozscheuen3pne die eerste midde den mochthter mitnochgeschiedenal foodantghe deplinge. Wpmogen deraedtlagé Gnds verftas Exot.de kenntlic van zinnen woozbe end verckete
famen:oftwt.de kenntsic vanzjné woode alleen Lenderheit verc, oft von de kennic van het verc fonderznnen voorde/ende dttalles noch mietfon
Der verluchtlinge vandengheeltder waerhepdt. -
--
6
-
-
-
Alisolietmen defekerhept vande eerste voor Scheucn mtddeleint voozfeggé van defentoloet eñde gefchiedentlicdaerop geuolcht. Want daer
tt voortende vercktefamen. Defekerkeptvan hettweede bestaet in den ghcloouc vandevoofep de/maernochnictgeschiededungen/als dealghe mepnc verryfentlle des vieleichs/daer van Hoop mb het wostathebben/maer dwerck noch net.Zick dijdehner voozbp feerwepnghe nier ghefchiede boopfegginge Gods bedecteiick inhebbendccon dutie ofte gedinghe,als vande doot Ezechte, ende vernielange der Minuuiten. Alsoo houdeick Defe tweevoozscheuendalder ckerlte/efibuptenallé twyfeledeontwyfelicite middelen om deraedtsda
genefi wille Godeste weten.Ende defe werden bepidemeestachterrugge gestelltefilmint (folge hooptis) gheachtvan M5cia, die alleenttck ncemt booptalder sekerlte het booz.chzeuen derDedeel/
namentlich het verck ofdegeschiedenalle sonder f 45 getup.ch --
GTweede Boeck.
96
getupchbanden woozde Gods. Efiditnochfon derallen onderschept divelic mp niet wepntchen heeft verwondert. Wantickhierin binde dasder
' leberhepdtefioockdal dergroorltconse erhept. 7.
MVantalle gheschiedenisleis een verckinghe Godes/ofte een awercklinge der schepfeden oft een Soerckinge Godeseffider schepfelentefanen. Het
scheppenis Bods verckalleen. Hetducchdelick deueniseen verckinghe van Gode ende mensche te samen/daerom Paulus hemnoemdeeen mede Swiercker Gods.Eftheit sondtgemis een Hoerckin ge der menschenalleenfonder Gode, Han Socicke
bztedegantische Schziftuerevolus. F2adenmael mv.de geschiedentlienfo verschepden werckmee Mers hebben - watfekerhept mach doch in diesen
regule Belegheuonden werden / alsdue Looge Meraclig. 8.
- Ickbekenfie weddatterineenendeele groote Mekerhept is, teilweten/alfmen die neemtineent gefonderlinge gheschiedentllen als inden vater regendes entbioets/inden vierregender SHodo mitten/int verdzooghen des rooden LMPepsende
der Holzbanen/indèltilieftant-Halteruggegant der Honnen/indebartnge vaneenblyuendema getefianderedter ghelicke (nietmenscheincke) maer godtlihcke wercken. Altertn vintmensieker daider fckerltekenntlebandenraedtflagen ende Sville Godes, Want danachtetck waerachtclick beslotente werdétin deler wissen:De Honnefität indentin den Zofuelltulle:dit bißct. Domoet oock
volgen dathetbp Bode beractflaechtefighewitt tsgeweetdatde Donnealldoëtulle litaen soude. 9.
LVaer Bawatt ghemeenfchappehebben defedin
enmetde gheschiedenille bande menschelticke n: Daertoetreetsenochtans Beamct3pnen regelvoofheulen/wamtdaeraf handeltmentn de materie vandetoelatinghe effipzedeltumatie, effi
ntgt vande ghclchwedenillen inden
: Ep-lsa
Lchepfielen diefonder willczündenemmermeer gen Londgen. MDaerom machmen in allendefen, te etenz in alle geschiedenillen inden onredelicken Tchepfelen na den voofcheuen regelwacrachte Auck effifeker beflupten. LBaerinde menscheltjcke en machmenna zijnen regelniet ekers belupten.Vant danfoude oock nadenre
F"
ghe Belegelotenmoeten werdenalso. IO,
A1 vatdaeris ghechiet is ontwijfelick den
raedtlach Gods geweetdatfuller geschiedéfou de. Dat Adam noch een onbedozuen unstrument
zijndetegendengebodeGodsgedakhcektinteten bandeverboden bzuchteis ontwhfeltck gesichtet. SHp holcht(nadenregele Bele)dathetontwij felick den raetflachende Saotille Gods (want God
Hollenserintett ghedwongeuraetflaecht)isghe Sweelt/dat Adam noch een onbedozuen instrumét
3hnde/ willenende doemfoudetegen den ghebode Gods. Machmen oock petbefluptendatonghe schickter3pdat valischer3pdathetal ghemepne verltamt der Schztktueren meerteghenzprº Tibic nachgheloouen/dat Godts raedtlachende wille
popfake soude zijn van Adäsongchoozfaëhepdt fakte Sodsvan ra Ditmoeltenochtans waerzhn loodellenreghel ABelle waerachtichts.
-
'
Feuen
II.
Behaluenheit boozscheuen oo berstaet elek licht/dat een selue wert machgeschieden wt bele
eñverschepdenoorlaken. Benmoederflaethaer kindekenlos/dat volcht zijnmoeder/het balt effi
uetetsich Wildenvpemantfulcxistende wtge chiedentfiebelupten, dat de moeder hetkinde kenalleen hadde latentaen / op dathet vallen effi
sich quetsenfoude/fuick oopdeelder waeronauer
nufichte achten. Wantniet desktntsseerdoen, maerznnalleenleeregas/wasden moeders wil leende b00 nennen.
AlsoleetmendatdetimmeringedesAlltaerg bpdenderdenhaluentammen Israels wasghe
' LBaerdat niet rot fluickentepndeals dcan derestammen, willendeharbzoederendaeröme Zoft. 10 beltrij
ETweede Boeck,
92
betrijdendatberltonden.
-
-
IR
Iduer.
(+ Daeren isniemant(epdt Befa)ten waer
Dpcoph.
dathpgantischbioetdozstich ware /dientoozloch fnpelick behaechlickis,gemerckthetontalitycke
beeilquadenmettichbzenget.Daer 3p een PDzin ce (hterschiintintilattin watmifozuckt)dienter vermogendedes baderlants vpantop eenige an
der willfete wederstaen/dan metecn wettelicke oologheyhetfelueltcueraenueert, danhp oude gedooghen/denztinente vallen inden moetwille der vpanden. Alfoodan willcengoet 4Dzunce het oologe effidatintettmpelick/tt datghp hetoo logeinlich elfsaenmercr: maerhp willdatnoch tans wtrechtuaerdtgherlaken. Nochhpentaet datdenzunenntetiedichincktoemaer hpbetcedt dat vanfeifsende willens, metztjnsieuens ghe Laeritcheyt.»k)
-
U3
Wetdefegelickentlepoocht Besate bewij LendatGods wille sommtgedinghenfümpclick efioocksommigheniet banfelfs/maerom andere
Makenappzobeert. Zlsdatfeggen Befe danflulcr/ -
so tickt inder Kvaerhepthoude, so isdaer oockgen
onderschept inden wille Gods: Ditfelue seggen zijne wederlaken mede. Die verktagnbptghene Beifahrer noemt den wille Godts/dteban elfs
petappwobeertsenabsoluteoftonuermijdelicke/
Ende bpdandere eentoelatende oftvermindericke wille Gods. Hijn zitdancensindtendinghen, Swatnoodt walt Befe omde woodentetwitten -
I4-s
-
-- -
MYaer laetons deleghelickenile Besemet harenvoozdernadzuck/daertochpdie in voert, Swatnaerderinflien.Ick verstaewel Leferdatmé
gheengelickentfleen machvinden, diedenghe Ickenendinckinallesmachgelinckzin: wantdan en waert gheengeljckentle/maerhetdinc selue. LAHaeroock verstaetckdatment gheengheincke nulleenmachnoemen, waerin menintettghelijcks .
envintmetden gheicken dinghen. Immershet behoottenminsten ghelickenilette hebben
'gt
(Tweede Soech,
93
hetboomneemstedesdincksdaertoement die voö ghen wille.
"A
* .. .
-
59
*.
" -
Rhet voozmeemteindesiegeljckentkle Beleis dat een Princedoopemant anders ghenootsaect werdtte docn hetghenehp vanfelfs mietgheerne doet/om dacrbpteverthoonen dat Godooclommtgedingendoet nict väfelfs/maerntetgaerne. Watgeinckenifle heeft dit dochmetdefengodlic kë vute Ickenmepnemietdat Belafoude der renfeggendatter noch eenigheandermacht is, in WHemele ofte op Aerden buptendemoghenthept
Godts.Ztfoomet cenaertsch PDzince? Radien nv bupten Godegheen machtalltoos ents / wie
mach hemmootsakentedoentghene hp van feifs gheenfinsen appzobeert? Hekernckhoudentet dat WBcfafal ontkennen dat Godthetquade ende sondtigen Adams in sich feifs sowepnich appzo beert / als zyn goede PDzince het oozloch in fich
felfs. Zls ditdan foo/Hote faidele andere willein
Soderick seggenochnetmootsakenmaer ameen lick beroosaken:" 16.
-
-
-
-
TUoots/nadenmaclmendannschonder den menschenmeeft vanquader aertztjndennach vin den ecnuch PD zuncefoovzoom (als Befahterden
meeftenhoopeftelt) dat hp zijne wellulittgerufe beratende / pijnlicke moeptenter handen neemt met leuenspericulesalleenlickom zijneondersaté
goedeeffi quade ondereen weisende voozouerdaet ende lauernpete bcfchermen: LYenfallfcker den menschbeminnenden goeden Gode oock geenfins mogen toebetrouwen / dathp Adam zijnen Ho ne/ als hp noch was ontschuldichende toteenen beeide Gods/sondere entgenootsakeit.chept (wte mach den Almogenden nootsaken-)moerwtlicns
doozeeneewichdecreet iwtervzphept foudeftoo tenonder3ijns bpants des dupucis machtvotner daet/endetpzannte Hochtans is Adam daeron der geuallen.Dit is ontwifeltck ghefhuet: ghe looft nv pemant den boofchzcuen reghcl Bele/
die faloock moeten geloouen dathet Gods
'
-- - - -
-
GTweede Boeck. lachisgeweetdatulextoudegeschieden. Heek ---
dan oock pemantanders Sode hiertoeghenoot
saect: wie faizinalmogenthept geloouen: Heuer Goddanvanfelfsso gewtlt, wiemach zyn goet
-
heptgeloouen Javicfal(naidefeghelijckeniils
gleicheliche Besc)niet moetengeloouen hat der menschclicke b
“
Dzintengoedtcheptbeters danGodes -
-
ycne. 17,
(k, Inditfclue Boeerkenschzjft Befoock SHptoph. dit:Wyen seggennictdat Bathanokdemëschen (voozfovelefp qualickgedaen hebben)den Hotlie Gods doen/maer beeileerdat 3p den wille Gods
Swederstaen/efidat3p daeromme de rechtuaerdt ghettraffingehaerder mildadendzaghen.>k) -
WHter bekent danpimmers Befa feiue (dwelcdoch
niemantenmachontkennen)dat suick wedertas banden wille Gods oocgesichtet, Zoe ist dämo
elickdatmennadelen alderckersten regule Be F" Swtdenraedt Godesfoudeverlaen Want danmoelte hierghesepdt worden alsoo: Bliewat dacrgesichtet, was den raedtlachendchoighende diensde ville Gods/dat.fulcxioude geschieden. Hetgeschict( natloggen Belefelue)dat Hathan ende die mensche quaet doende den Swille Godts Soederstaen. H0 moet ooch noottick (nade Lekers ütenregel Bese) bolghen,dat het de ville Godts tig / dat Hathan etde mensche den wille GSodts wedertak. Waerdttweder speect Befa hierfel
ue. So wederspeectoock Belazijnaldersekerlte
F::
Fegele sclue/cidital inhet selueboecken. -)
Bat Bodt denmensche heefighefchapenmetfodania glen wet of conditie, dathy dooz 3ihnen valleiter fout de gantische werelt foude bederuen. Columulie nebulon.
18.
Altdefe vetofteconditie: bp Caluinus hier brmeldeten hebtckmin dagennoptivoort ghcleseninde 3. Hchzift. >k Dewooz den Call
uint3jndele: Wantaloo weighp loochent
s:
-
Tweede Boeck.
95
teffingheweetdat de mensche goetghelchapen Foerde, metfulcke wetofte conditie/ dathylter
tont de gantische wereltmet3üné valle foudebe derruen , so pomuncieert Godt nochtafsdathem
defe Kohle behaechtheek / endedatledaeromme oock is deal der opzechtlte.»k) lieuer wäerpzonuncieert God dochfulcx"Dittsalte wichtigen faecke/dandatdte op eens menschen egghenal
-
•
leenlückghelooftbehootte worden: endefoude (mijnsoodeels) hier van noode 3ihn gheweelt (foot erghensnoodichis)fuicken ongehoozden ententtemetdeauthoztept der Dichtktuerente benetighen.AHaerdatlaet Calutmus ongedaens
ouermidts hp mieten vermach. 18.
Ickleledaer weil dathparbeptte wederple ken, tghene de Hchziftuere opentlick verclaert/ teiweten/dat alle dinghen die ban Gode geschal pen waren goet waren geschapé. Alfo Calutnug
daerfeptdatulcrniet specialick gepoken ents aus, „. bandenmensche, Rechts oftdital/ntetonderlich sperrt hat enbegreepden mensche /die voozwaerntetents “
entwendeminute wertken Gods sind fulcha-"* penbaer wederspizekentegen declare Idchiftne re / eenpzonunciatie Godtsende bewies metter SHchrift/dat Godtdenmenschemetfulcken Wst als Taluinus hierfeydt geschapen heeft: so moetz
ickbekennendatCaiutinusfulck 3iinfeggen van tpçonuncieren Godtsmettert.Schrift bewijft. Waerdat is my onmogheltckteghelooucn/foot mede is datGodpemätgodloos schept/met Twelc
ke Spzeucke Caluint hier oockpoocht te bewij endatalie Godes wertkenntet goet en waren,
Hietdeplaetfenae Lesereihout mp vooz ecno penbaer loghenaer/indicnghpfuicks nietenbe unnt. Want tickentemantongeltjck geuefwacrick
connengeloouen datChristum 7tckfwigcfo| te danige geleerde mannenfoudenderren bestaente #ariehen beweisen dat de menschentetgoeten3p geschapen Institut aus, -
| ende dit noch platteghenhaerepgen ä | claerlijck het contrariehouden. SPaer watdete Spcoph. Dpzeucks
GTweede WBoeck,
94
Abpcoph. Spencke SHalomonis vant schleppender godfo entorfulck bewijs vermachthabdp mogheniten hiervooz/daer de clue pseucke unttange is ghe -
- -
- -
-- "-
handelt.
26.
- -
-
Omdefeboofcheucn SHpetucke Matuintte bewyfents Belaoock onlcdtch / bpden weicken tck Ewelmeer wooden/maerntet meerbefchepts envindedán bp Taluinum / doch oocknet nun
bpumoedichptsomfondcrschrift regen defchzufr tefpzeken. Wanthpletue oock wich bemerckende hemtscluconnogenickte zijn netter H. Hochzufer behelptficheerst metenghewoonlicken wevtucht bande verborgenooz.deellen Bods: sonderte wil den verstaendatmen hier onderfocct ende wedcr
speect (so gehooptis) niet Godesverborgenooz dzeilen - maerhenlupderopenbareoodeelen van denberhölcnoop deelen (5ods.NHaer Avanthpfel aewelverftaetdat lucrgcen beweisen machver
trecken om het voofcheuen egghen Caluins - - - - - -
tedoenghetoouen/epdthpalfo.
-
,
-
2U.
- -- - -
(EAVserdefedtngenentschijnenniet wedzuc Spcoph- keitck genocchfonderlingen vooz v/alfoghpºweit Mondt begeerEdatterieenplaette bpgebracht wer de "Avaerinclaeriick effimetgelicke woodenge
Mept is dat God gedecretcerteñgeweit heeft, dat Als dann foudevallen. ABacrick vage wederomme Swaerghp condt vunden indegodicke Schzuft (so ghpdat Kotit hebben) wtdzucketick vooz mtldaer
gerekent te wesen/de.donckenhept van Hoeeffi Aoth oockdelelfshoerderpe/delogen Isaacrin Gerarde dootillach CDtmeontseffi Leuiz de boof hepteffihoerderpe van Juda/dedubbelde echt vä Abzahan/efilmeer anderen/Ec.Ick vzaghe(fepdt hpdaerna) waerghpdefe endebpnaeontallicke meerandere verboemt oft quaetigheoodeeltfuit bindenmct Hotgedructeefiepgentincke wooden Heker uck duchte ghp fulcrnergensen suit vun "den. Houdtghpdaeromwanendat dge dumghens
niette verdoemenzym - -
-
- -
-
- -
Ende -
||
Tweeve Boeck. -
---
22-
Hy -
Effieen Evepnichdaerbootgaendecoemt Be faiaenzijn bewijs leerendehoe ef, in watmante tenmenfekerlick machtlupten, bandendinghen
dacrafmcn niet Hotdzuckeltckenheeftinde Hep itghe Hchziftuere effifepdt: (»k Bp gcinickenulle ZIbide,7s alhoe weldedadenbponsverhaelt/inde vertei linge bän dienmietelaerlick verdoemten Favozdé Des niette mtnouerndts het woozt Gods o
pentlick verbtedtdonckenhept/bplapinghe van Tladereffi Dochter/iogen/bootslach, hoerderper bedzoch/Ec. Entchromen vpnietväallulckeda den , daertnoockdealdervoobarichste mannen schuldtch3thn geweest/als fondente straffen ende
teberepen.KMäden maleighpnvfulcrallenteten moechtontkennen / hoecomer dandochdatghp aumencoemtaendegeschiedenile Adams/Evaer in 3thnen balle wert bescheuen./dcle Fothenieten Switvolgen/maerbegheerteen wtgedzucktestens
tentieoffpreucke Gods Ditdoct.ghp (legdp) ouermitghet bzcétfühinntvandenatuere Gods
dathy foude willentgenedatquaetts. Sc.»k) 23.
WHierfieick Befamvppmoedichtintoo.deelen
bander Hepligen werckendaerafGodthetoo deel verfoegé heeft inde WH. Hchzuktuere, pieps wp entschzomenntctfulckedadente straffen. Oft Beledaerö zwei betaent/omdat hitsonderschild men doctilen verstaetck nictimaerfte weildat Bele
Duden/effi ooc namentlick Ireneus(omdanct tot
Sencuenherduckt gheencienchronendaerin Irene ad hes der epigen:(k, Tiandendingendiede Hchuf erb
makende, also schgiftbandclefelue werckenal-
tuerenietenbertspet/maerfampeltick gestellt zunap-oº enbehoozenwpgeenbeschuldigerste wozdé.») Endefekeroft verschepdenpersoonen van Iefin genesenzijnderefficiaer verbothebbendebanfulce temelden/te straffentoudenzijndaerin/datzpda weidaden Chzustiloflickvercondichtheb
''
ben/foudealaengetwykeit mogen worden. maer "daeralen mach ick yepnichtwitzfciendat. Belaal
du doends oockmieten soudeghelchzoemthebben G
Muetten
98
GTweede Boeck.
metten Pharifeenden Jongeren Christi, omdate 3phetcözen Hoeuen opten Sabbath / efi Dauud omdathpdethoonbrooden adt/daerin als ouer=
tredcrgte scheiden/te straffen,effite veroideelé Za oocknietJoseph effi Danielom het bedupd E der
dzoomé/fotelüe mieten mochte geschiede, sonder Aen.19.16 optedzoomëtteletté/dweit opentlick isverbodé
Gemerthet bbotvan defen Loclaerbincker /als dedaet. Zsdeferegel/WBeledäolocnz wöderitcké
seker wiemerctmietdathp Dautdefide Aposite lé daer in Bozdeeiende/ntet man onrechtelick, dann touteltcoodeeléfouder. So bewijstmé deeneon sekerhept met dander. 14- -
Aengemerckttck15efandefen oock nieten machgeilsouen sonder fchziftelick bewijste 3ihn/ -
-
dathpneten heefteñdaerom oocknet mach bzengenoachte ick defevzageoockmpte betref fen/ effiantwooz.de hemdaerom/dat ickdelezyme bewihlinge van Adams valnetengelooue ouer midts3pnteten ts als dander vander Heptighen
Mondentmaergantschongcijck met sich brengen deeen beflupt datplatcontrarie ist dongelischept blyctdaerinnedat.fulckezyneepgenmanterevä de hepligemannente beschuldighen in sich heeft dubbeldeghetupgenillen der WH. Hchziftueren/te Swetcn/ Eert vandat Godtfluicke vercken niet
en will, sodaerbetupcht is undenverbodé Gods, effi voots väde geschiedenilledaermede beschzeué 3ihnde. Maer undclebewillinge väWBcfaen vunt
mévooz Bcfantet meer däeéenckelgetupgemis Lete weté/vä tgeschiedéväAdäsvalie, erintet
dat futcr Gods wille was, dwelc foot und schzif tucrébetup.chttonde/ntet vänoodeen waerbe wcente Beworden.
genargum -
24F.
In den Befa Adams sonde bewijfen wilde
wertgualick. infodanger wirfen, alle hpdaerber vaderen fon
debewußt, so moellte also gefepdt3nn.WHet billigckt inder 3. SDchzift, dat Guid Adam verbodenheeft
vandéboomdes wetenschapsteeten Daerblyct oock dat Adamdaerafheeft gegeten. Hoomoet.
men geloouen dat Adam acnluickleten heeftghe Kondicht eintdioten gedaentegen den
“ ODS
GTweede Boeck.
99
Gods/met Gods wille cézinde/alen waerfulce oocknergens inde WH. Hchrift betupget. Zifmen hier hetfchzomenintoo.deelenter 3pden stellten
mcpneicknetdatpemandt dele manierevanbe
willinge alsveröpeken, Efi vätulex gegrödet is op dubbede getupgenßen väclare Schziftuez rc, oblict hier Hotelue/ooc ballsichte weisenheit booptteil Bcle/Hvantmé dämoet geloouédat Al
dä sondigendeeffivallende, gedaëheefttegenden gebode Godshet weicke geentnsteghen Gods Swille en ürdet, macht dä oock Gods wille zijn
geweetdathy vallésoude Ickvoghehiernoch maer3tjnepgE v002ghcwendemantere bäbewijz
singe/rechtsoft nochmergês inde. Schzuktbe tup.cht ware/dat Adävalléde gesondtchtefimits dten dat awerc geenlins dooz den wille Gods ge daëhadded welc de Hichziftueretotailplaeten naectclick betupget, 26, Dongelischeptvande maniere ban bewißfinge
bp Befähier booz gewent/ende bphengepleecht bißct dan wthet boofcheuen/nopendebecötra rieteptvanden beläupte, mach ooc lichteltcaldus blicken. Dat Belafondeoozdzelt teilweisentgens blijcktvan Gode verbodenefibp creattieren ghen daente zujn/Houdettckte coméouermidts hp ver:
„ütaet datfulcrgesichtettegenden ewtille Gods-dte
verclaert wozt indégebode oft öbtedinge Gods: so vathetlatenvätgene Goldgebiedet/dats/vtls ef het doë/bitgene DatGod Wöbietdattsinteten
wil/londe3p Daerwtdan wederövotchthette ' weté, dat hetiatévantgenedSohnes ill Ede Bbtedt/cfi hetdoen vätgene GSod willE de gebtedt deuchde 3p. 27. H2benmepnetckniet dstpemantkoochenen
al,dathetgeschiedeneengherdingentegenden gebode Gods/effihetgeschiedeneentgherdungen na den gebode Gods Contrartie zin: So medeon deeffi deuchde. Befallen weihterindeghefchtede
mille Adamsniet feggen(ohpdoetinder voopf heplighendaden) dathpdedetghene Goldmieten wildedat geschieden soude/maerdat Zdamdede
hetghene dat Godts wille was dat gheschteden G5 z /
Gouds.
Tweede Boeck.
JOE)
Loude. Alsolupdende voorden Befe: Dat Godt gedecreteerteñgewut heeftdat Adam soude vat len. Dtts dan het rechtecontrarne vandervoofs Daaderen fonden als daer de Dchuftak getup.cht dar Godfulcx verboden effi mutsdiennetghewtit
heckt,want onder dwoozt vallen verstaetmähter defonde Adams dte quaet was / effidaerdooz hp
quamtottévalle wt3nnonmoofelnatuere/welc ke valle wederom genommen zunde booeen recht uaerdtgestraffunge Gods,ouer Godes3pdefends
so viele Bods wtute effi werck hier inne, was/goet 3 is geweet. 12
-
Dacromachte ickdat defeepgentlickebewij singe van Bela/alhier loude moetentaenaldus. Dicn taetnergens gestheuen inden TBpbelle/dat düsteten bei Adam unteten vanden Boom des Soetenfchaps
'- deuchdeheek gedacn, somachmendativerck Al Bs.
dams nochtans weldeuchdeoodeelen/ouermits
hetbincketdat het Godts wille effidecreet was, dathijt doenloudewende oocdathijt gedaenheeft. - - - -- -
-
29.
/
Ho waerachtelickalsick ghelooue het boop nennen. Wiesehtermietgeweeltte zin /om fulcrts bewtzten: foomtwifeltck moetick gheloouen dat
fulcrewt zum vooptitel elf de voop 33pnemantere vanonschziftcitycke bewillinge daertoe geuoecht moet worden. Elfialhineket dele ungeouereen3pdebp gebzeck van Schnik
''
tuerlic bewusste wettendaertn dat defchzukt niet engetupget Godts wille geweette zijndat Adä,
Loudcbattcnfofoudende gelooutge vandevoofs regcle Befeom Godtstraedtlagente mogen ber
ütalen desaengaende genoech verfekertmoghen wesen metde eenfameschzuktelicke bewnfinghe/ te wetenzdaermeldedat den valgefchtet is, want
mendantot hetandernteten behoeft.de schrifte incke bewthfinge/dat is gheenmaenlicht daerinnen
denclaren donneschyntheekt. Gemerctmen hier heeftden regel Besc voozfepdt, die hpdealderfe berstehoudtte wesen/ende dacrom oock setzerder dan Weyhzufuere. - - -- - - -
- -
- -
-
-
-
---
- - - - -
Zls
guyEEDE WOOECB 30.
-
10
Is datniet een wonderlickebewijfinger wat gemepnfchappe hceft die doch eenichfins mer dg vooß bewussingedat fulcke vercken der Hepit
genfondenzijn Daer epdt Bela: usblick under Dchziftueren dat Godfulcrverboden (efilmttf dten oocknetghewitt) heckt: Waeris hier doch
Hchziftuerlickbewthsdat God geboden oft ghe wtitheeft/dat Adam foudevalléfoudet welznn in defe wooden Gods, vanden boom des wetten
schapsenfuldp-nieteten. 7 I.
SHumma Adamtsgheuallendooz zijn sonde oft dooz.de ozdonantten vanden wille Godg. Zßt dooz zijnsonde geschiet/foen machtnietgesichtet jndoozozdeninge vandégoditicken willemaer eptmen Idam geuallen teztin dooz de opDonan-
- ,
tie vandegodlickcotlie/ofdat Goldgewillt heeft dat Adam soude vallen (so Beifahrer wtdzucke-
-
itcafepdt/effi(onderlichzuktteghende schuftpinnt
--
te bewegen) so en mach Zdam vallende niet ghesondichthebben / ghemercktdie dan booptcoemt
--
Wawten wtille Godts/daer Hot mietfondclifcr mach
booptcomen. Dft/aotituentdan noch gelthcke weil sondemaken/ loo moetmen oock, den wille Gods
* autooyoosaketen kontepnemakenvandesonde." 32. -
Epntlickfoodegheet Godsinde z. Hchrift ons de waerhept leert (daeraenick min twinkele/
dandat ick dit ichztjuendenniinhant bewege)foo moettck ooch baft gheloouen Gods willentetts
zin geweet dat Adann sondigen cfi valtenfoude/ hen dat verbodenefi hpdaervosz ghe
'' aerfchouwet was van Gode.Gheloouetck, dann
oockditseggen Befe/fo moetick oockgeloouen Gods willete zijn geweetdat Adamfoudefon
dtgemeñvallen. Ist mpoock mogelickdefe twee contrartente geioouenbandéeenuuldigen God/ Moudeick dämoock intet moetégeloouédat Gods Gods offe wille trijdichtsteghen Godsgebot. frydich tegeme
Dozdeeltdoch
3 sei,
Gods g
hierds gelook 3
PS3
02
EZweede Soeck."
waerdichtezijn DegheetGodsindelheylighe Sdchziftuere:oftder menschen vernuft in eenfon dige natuere : Wilmenons wederhter toe ben. ghen: waer toefalten laettende M.Schziftons nutzin: hoefullenwp doozhaer ghetupghenille eenige fckerekennisle meermogen hebben vande Swille Bods waerbp almendanweten oft God meteenich Zaweennecn/dan net eentchmeen een Jamepnteñverstact: Halonsdanntetaltitee
,
mich menschevannoode zin die de Hchzift nas zin vernuft verclaret 34
Behaltuendanoock datde Hchziftuereopent lick getup.cht dat Adam gechapenis gewcetten leuen Ja toteenbeelde Gods, dwelck voozwaer Twatanders is danballen effide heele wereldtbe
gelanlo-deruen: So stelltoock Philippus M9elanthoneen zießmu.de anderepndevan desmenschen scheppinghe, dan hier Caluijneffi Befadoen/te weten het boofz
FN)60.
Ichziftuerlicke leggeñalo: Daeromis hetmen
„ schelicke gelachte geschapen/effi dacromdaernate ooc verlost, op dathettoude weiseneen beeide effi tempeiGods.ZImmers Ausculusefi Bullinger noch gebleuen/maernetfoonbeschepdellick ber loopen zijnde/inde leere Hwanglij vande pede sttnatien Godts leeren oock bandes menschen
scheppingheeen anderepndedanvalleneffibeder
ufenlus uenterwetten aufultisom Godetekenneneffi eiapfu teleeren, dat isnietonte valien endete bederuë/ homunis. (kEffi Bullinger, datdeneerstëmëschentet met Bullinger allen enontblacktervollkomenter vollmaecthept, Ca. 3-
so datoock eené blindë machblicken datdemen
ErnsId- schenietter dootofte verderfemtsleis geschapen maer totten leiten effi volle falichept. »k) Ho eens zijns 3pmetten anderen/eimentscheltmpomdat
ück mp in sodantghen Babelschen verwerringhs mieten willbegheuen. Godfchept den ghemen dient hemghelieft tot rechte uaerdigher verdoenreniffen/ endedatom zünderglo Speophan. 37: Tieu willen.
ansahnwesens son: e
GTweede WBoeck.
16
„cektgesdoneertgehadt/omdicte bederuen. E
dat behaluentot viele mccrandere plactfen)in zijn
der Dermoonvan Jacobende Esau/voozaen, oockinzyne Institut capriffect.15. Daerwt eenige zune Evederfakcn colligeerden dat so fulcr Swaerachtich ware/Sodoockzin goedefchepiele
- tenverbertkentlicgemaect foude hebben.Dmheit welchete wederpické Bcfaonder andere schzykt also.Inthooft vandelentaet. Effieen wepnich daer natnde selue materie zynde/effizijne weder
fakebooz.cen Hotbespottende / schzykthpoock alsvolcht. 36. (»k lieuer/oktick also colligeerde: God heeft SHptoph my gefontgeschapen/daeronnenheefthp mp niet ptop geschapen op datick doofteckte foud leruen:
wie soudentet wanédatick dotiware. Die Here hecktden menscheoplechtefionmooselgeschapent ich bekenne datendedatnochtansten verderikenille.Eertmoetmen Eweten, dat Topaloo mieten plagente pzehenmaerwp fegghendenmensche geschapente3hnterglozien Gods/Ec.»k) -
37.
-
Dat Caluijndaeropenttickschrift dat God alleenhetthiende ofthondertiltedeel der menschen berkielt effidandere verlaet/ Jatothaer verderk
kentflenhecktgeodoneert macheick dientlutter boozlzplacticiclen. Efi dttfepthpdat deheplige Hchzift speect noem Ede teiue deepgen woodé Halomonis, effidat voozwaermetalte onchame
leonwaerachttchept sovooz van hetscheppender godtloofenis gethoont.Want daeroock niemant en mach mercken deepghen woodente zijn dat God allede andereter verderffentllen heeft geop
| doneerto Caluynhier vzpmoedclickfegghende
weibethoontdathyluttrichroemt, zuversität tevoeghentot de H. Schzikt / als oft tulexdaer ütontgescheuen. 38.
-
| _ Degelickenilevangefontgefchapentezin/ | lieck vondenefitteruenhiergelteitbp Befa/be thoontztjnilistischept oftzijnonbedachthept Wät
||
menspeectvaerntet vanons/dtentnvnsdebe G 4 Delle
-
-
We4-
GTweede Boeck.“
Deuerlikonde, nootlichts steckte vor den endete Literuen: LM9acrvan Adamnoch in zin onchuldt
staende. Was die ghefontgefchapen omcranckte Swordenefiteltcrucn foenig de doot geen traf finghederfonden doopfmenschen doen/maereen natueredes menschen dooz Sodesfcheppinghe/
beroofacckt. Wacrtdanfogrootc dwacheptes Teggen van Adam van de Laweickenefi nietväions daer gefpoken wert) God hcefthem gefontdats ppzechtefionnoofci geschapé:daeromenheefthp
hemmietghefchapcnomdoofteckte/dat isdooz sonde teilteruen/ende qualette pozden. 39.
Datsuickstndenooghen Besefothept ware blickttertonthier na/daerhpfchztjftdat Adam
HProph- omderverkorenen willcgoetghefchapenmoette zynmetfulckerconditiendathp quaetoude woz
den/endedatvppwillich soo Beladaerbp voecht, LHaerhoe defe vzpwtlichept Aldäsbestaen mach beneuendiccondutieeñodinantie Godts/fullen
Koptertötonderfoecké. Zimmers inde selueplaet fehier vooz bekent MBelafcluemet clare wooden
dat Adamopzechtefionnoofel was geschapeneffi
sofhegthe datnochtansten verderkentle. Hoecammen dan soebe mittel- noch wederspeken iwthare leeringhenootitckte
effi "* vagen dat Bodhergede scheptten verderue fe --
-
quaette worden. Ditzijnvoorwaergeentwy
-
ücke collectien/maerwtgedzuctectare wgozden, 4-O.
MVelis waerdat Belfasepdt: wpenplegen so
sefa schaemt niette Speken. Waer Spatverschoont datnaden ' bP mael hetbinctdat othélupderbewimpelde wooz ", défulcke sententiéfonaectelic vootcomédat zit zlien-
felue nietenderrenloochené Pmmers nadémael hijt hierfelue Eyei Awtdzuckelickfept.Zickte weit
datměarbeptfulck wederschuftelicfeggé tever wen meteon goctepndg/daer tochet loudeghe -
schicden/te wetendeglozie Gods.LBaerfegghen zpdathettotfulckenepnde gesichtet, so bekennen 3ppmmers dat het geschiet. Hiplaochent den doot
---
achntet, die daer (epdtick hehheitgeeremyng gesägen Ingen. Dennan doot Pass Moorgelagen,
- -
--
-
ETweede Boeck.
105
4 I.
SYaect Goddädenmenschegolettotberderk fentle/foo3p opentlick bekennen( van de glotte Bodnose
hier inne gelegen willick na seggen)fomaeckthyguaer. goetondathetquaetfoude worden. Dulc were
seen quaet werck, often minteneen vergheefs werck-soo doet Godtdan wat quaetsoftrever geefs nadelfeieere,ABacrfeggézpopdatter goet/
fe weten zijnglozie Fotfoude comen.Die Apostel Kom-3.8. Daulus in ghelijckargument weisende/ epdt.de berdoementfle rechtuaerdichte weisen der geenre die hemnagauédathpfepde: Laetonsquaetdokt opdatter goet Hotcome. Watfalt zijnmettenghe nen die Godetoe schzijuendathp quaet doet / op
“,ada, dattergoet wtfoudecomen Dittieickmochtans "
tot bele plaetfenclaerlick ghescheuenvniet alleen coms,
bp Taluijn/maeroock bp Beatervoopscheuen plaetten ende totmeer andere intfelue boecrken bande welckeick hiernoch een witteilen metal
Lenzineomtandentot.de meelte verschooninghe Besetn deserlakenhoudende als volcht. 4-2
(»k Godt willende den menschelcheppen/loo
om3minderbermhertichepts alsomzünderühräg- Dreoph. epts gloziete verclaren/soldatden organck der laken betthoomt/efons dood Apostel ondereeng
Botbackensexempel wertvoot gehouden/Icekt Adam geschapentotzinnenbeelde/dstus/heplich ende onmosel/foons defelue Aposteldat wtlept. Waerom datº eher ouermidtshpdtegoetismiete gebzeckeltcxenmachscheppen. zv waltvänoo dedat3p gebzeckelic moetenzin/oo Hwelde gene der welcker hp voozgenomen hecktte ontkernen/
alsoockdegenedie hpgedecreteertheeftom zijn der glozien willete verdoemen. Docmede indten
hysealgebzeckellick haddemogen scheppen loen soudehpnochtans, indten hple gebzeckellickhad geschapen/zyn werck mietrechtuaerdelichebben
mogenverdoemen. Daeromeggetckmoelte A damgeschapenzijn heplichefionmoosel/maer die Pvtlichef fondereentgeschulde Gods/holghe
becksghewordenzhnder
ren: H003
O 65
Erwerde Soeck.
boozdeeewigheraedtlagen Godts/datis fotot jnder bernherttchepts als totzinder streng zeptsberclarunge. Also moellte Godfchfelkgo
penendeseneentghen wech, dat is/hpmoellte B dans valozdoneren.»k) 4-3
Kopende hetexempel bp Belahiergestellt bäi den Potbackere/diemaecktso weileenpilpot tot Gen Vätder Onezren/als een schoteltot een bat der
eeren/maergheen vanbepdenghebzeckclick met opfetten wille. Noch beeilmintonepindede Dil "potghebzoken oft bedo zuen soude wozden.Want gheen vermuftich Potbacber verloren wertk fal doen. Hoevelemtnfalldie Swijseende goede Godt
fuick verlogen werck doentoteeneewichghequel 3jns goeden macckfels? 4-4-
-,
Hijn de baten deroneerentotberderskentle berepoet/nietdooz haer epgéboolhept/maerdooz Gods of Donantie: WH0e nach Goddte ghedoocht hebben(od Aposteldaer oockfepdt) in veel ghe
duldtchepts LPachoockpemant gedulitpleghen int lijden vantghene hp felue will ende ozdoneert Mulcrtsgeschieden? Waerdatspflichfelfs bequaë hadden gemae.ctter verdoementleneft niet Bod berclaretde Apottelint laettevant neghende, effi int beghin Banthiende Taptt. stellende Fotdzuc keltick booz.de oozlake hier aktdatzpmet de wert
kendesWetsefidooz haerepgengerechtichept, maerntet dooz denghelooue endegherechtlichept Gods/nade gerechtlichept konden. 4-5
WHier soudete andersoecken staen oft die Apo
teln hetir. r.efir,Capt. totten Komepnenis Spekendebande verktefingeeffi verwerpingebä rick menschlbplondere:ofvande Zootscheeffi Hep
densche natie: ofvande Ceremonialeefigeloout ghe Zodeneigelooutige Hepdenen:okvandetwie godt(dtenten alsletterlickeñgeeltelick/te wett de WHopfatscheende Euangelische: ofte oocknb banden eenen effidan vandenanderen. WHaer wät Sulc meer woozden epischet dannjnvooznem mé hier
-
ETweede Boeck.
1 -7
hiermacht den endettelueoockkonterkulckson der oeckgheengenocchfame beiwiftinge(footck mepne) entfalghebzeken, will ick de seluenv ver “ bp lijdenomme/foickdaertoe veroofackt werde ulcropftchfeluenavoldermootdzufrte handelE. 46.
Befa welftende devoofepdezijne wooden fvangerte zijnmetarchdenckenvandegodlijcke rechtuaerdichept/pijnt duete verdadigen lieggen
detertont daeraendatfulckeodomantie Godes recht uaerdich was alsstreckende toteien recht uaerdtchepnde namentlick Godsglotzte. Üpfept - daermede dat in defe felue (van God geopdineer
denvs Adams)gefondichtisgeweet bpdë Ser | pente/bp Euawende bp Adamals die genoech een tsamenfoveringe hadden gemae.cttegen God/om God logemachtichte maken/ende Bewtztjnenfetele
| te verstoozen. 47.
|
APaeronderfoeckendenaedenoopzonck ban
| defenquaden willcendeditquadevoozmemenoft deerte beweginge vandien in henlupden, werpt Befadaerfichfelfstegen alldit:(»k Spen moch
tenfundpfeggen, Gods wille datis decreet niet Deoph wederttalen. Ick kent.LBaer also3pntetenmoch ten/allo en Hotlden 3p niet. M9aer3p en mochten ntet anders. Wollen dat bekenne ick ber0erende
den Totganck-derfalkenende eucrgie, mochtansen was Wdams willenietighedwonghen/Ec. LBaer deledingen (fegdp)en vermögen mp intet/datbe kenne ick mede-Waer wuezijt ghp die geenander rechtuaerdichznoch wilhztnGodenfoudetwil bekenné/dädaer afghp dc redene foudet mogen
begrijpen»k) Ist danoockalbehoozlicdat Be
fageenander middelwetendeomde rechtuaerdic hept Godste verantwoodenvanlalterlickghe uoelen/Dinghenschrift die maotitjck sodanichlal terltjck archdenckendaer van baren inde herten der menschen. Ende hterhaelt 2Befalonderander
woodenvoort: Wenliche wie zitt ghp: Ec. Wen
wederlpzeeckthierniet Gode/maeren menschs
Bess-Ilsztyn voozzfeggen kann
ich
GTweede Boeck.
Jo -
omwtlhijtmetbermuft bewijsen? Ist oockmser
vernuftövaerommilbzuptthp vernuftteghende Dhzuätuerei
n 48Dmdan eens te comcn terfakenfelue bindg
ück in defe voofzleere Befe/onder meerandere etweefaeckenmpgant schonghelooflickt weisende. Valerafdeenets/dat Godtot zünder eerenpemä denfoudescheppenter verdoementflen/cñoander dat Zidann des ntetteghenttaende ( blijuende des die leere Befe waerachtich) vppwillich gefondtcht
Loude hebbenoocfchuldtchende Godonschuldich mit zynfoude. Dat Adävppwillichgefondtcht heeft
geloouetckvasteltck. Diesgelucxdat Midam schult dichtsaenzthnenvaleffi Godonschuldich: Waer onmogclickitt mphierbpte gheloouen dat Godt
Adamsvalfooefitenepnde als Besadiehierbe schzykt/ghewiltendeghcodoncertfoude hebben ende dat Adam des niet temtn vzpwtlich foude geuallenzehn.Hochtanscoppelt. Beladeseongelycke/iae onmogelyckelakenteamen. 4-9
Istoock eenich Christen mogeltickte geloouen dat Godtden mensche onmoofel ende opzecht
ghelchapen soudehebbenter verderkenille? Dtt in
belijdt Beifaopentitck.APsereggendedat noch- ne tans fluickszinmantereniet ents banfpzeken, 11 boecht daer bp eenepn.de/dwelckfuicken oneerlijcken verckeerlijck makentoudette wetende al
eere Godsdaertn ghelegen.zynde. Diese stellt hp oock inde rechtuaerdtcheptvan Gods oodeelouer den verdoemden. Dalinv defeeere Godeste recht gekent worden, so moet oock verstaen vefen Adams vzphept/londe/endeltratfunge, 450.
Allmengelooktdat Godbäeewtchept gewillt in hecktendegheodomeerr, dat Zdamsonde hebben een vxpe üptite fodantchdatzpoock versellschapt Swaremet macht omme Godts beuette gehoofaz 1
menoktte ouertreden:eñmendaerbp gelooft dat h Gods goethept Adamsvalintetenheeft gewillt N datzune boogfuchtuchegt diejeweiheeft
vom
Tweede Joer.
v69
dat zin onneranderijck voozmemen dienteten heeft willen beletten / dooyonthoudinghebande eenmael ghewtidevpphepdtin Adam ende dat de wylhepdt Godesdten valtenallder bestenepnde heeft willentieren. Hoomachmendaerbproock geloouen dat Adann vzpwtlichts geualiä dat Al
damdaeralen schuldtchisendedat Godtdaeraen
onlchuldtchts. Waer onmogheinckhoudeick dtt tegeloouen voodengheloouers der vooz zieere Bele.Want dat Adam dannist vzpwüuchghe ualienmach zyn/blycktaldus. 4 I.
-
Devppheptdaerakmenhier speect/en was fatamon -
niet so derverboauen menschenverpheyttsmaer", hetts Adams vpphepr/dues alsodanichgeweelt genalien. natgetupth ooc van Bullingero/datzyně wiiie Deca.3 haerop defe/oftop die3pde mochtenepghen. Fa Berm.10
het seggen LWBuscuit/dathphet goedemochte dort Delaplin hetquade vermieden, und enthymaer pilde. Da hois-ar.4-s
hetschziuen Caluintilelue dathpmochte ' Zinüttt. ca.
toteick vanbepden, Endenade leerevantenfel-2-see. 6. nen Caiutno vt Augustino getiteentdathphad Zimtutes moghennuetfondighen: Ick lindehiervoozbphet 2 der 59 oueruloedichgetupchhteraf weisendeindeschif
| tnere, als dietgenöechhoudemet degetupchnitt | kenvan tweevermaerde Leeraré vandergereko meerder WKeiligten (too3p dat noemen)ende van Calumnofelue.
- -- - -
45 24
Ho wienbdeicere Befe gelooktindefen, die
gelooft oock dat Godgewittefigedecreteert heeft dat Adam soude vallen / loo Belafonder schuft tegen die schzuktepidt/eñpoochtrebewylen allmé hiervoozheeft mogëften. 52v. leert defelue Be
famedergene hier volcht: (»k Waer tickontken- Spcaph, | medat God pettoelaette geschiedentegentgheng
hpgedecretsertheeft, want thpfoutemethemfel Ueoneenszyn.Üoots ontkenne ick oock, dtt/dat inpemants macht foude 3thn de paten van Gode eens gefteltende bescheuenzyndete ouertreden. | Denghenendtedttloochent/fegghetckte weisen
en lacrilegier/een gobioose/een blasphemeerder END ---
Eweede Boeck,
16)
ende eenfotec Ende een Swepnichdaer Ma - Test machnietgheschiedenfepdt Paulus/datGodts Swooptveruatic.LMPaer datoide moeten veruallé in eentch deci/sodaerpet geschiede oock hetalder
r E
minste Sonderzinnen wille iae oockvandcndingë die hpfimpelick nict Enappzobeert.»k) i -
453.
Sido dampemant gheen Hot/gheen Blasphe meerder/Ecen wtlznn/dtemoetgeioouen dat Al
damonmogellick waste ouertredendepalen hem van Godeghelteile zehnde. Shelooft hpdaer bp dan de hepilghe Schzift/foomoethpgheloouen dat Adams palen hem van Gode gheltelt ghe Sweeltznn/dathp vandé Boom des Evetenschaps nteten foude eten. Delegheloouerfoo wel van Besaals vande WH.SHchrift tesamémoetdan ooc
gheloouen dat Adam depatenhem van Godeeen maleigheftelt3thnde oock nietenheeft ouertredEy nochintminkte oocknietighedaenenheeft sonder Godts Kapills/dat is dat Adam Vandenberboden
n" boomnietigheghetenmochteoocknetgefondicht gegeten
Ferboten voö. enheeft/ende ottgeloouende/en ulmengeen Shot Absurdit- noch Godslalteraernadeleere Bele. Mudam heeftm3 gefoudicht,
54
Y
ABaerfoopemandt de Schziftuere te rugge fehlende defe leeringe Belein bepbedefe tucké
allcengheloouet/te weten, Doo Hweidaer indat Godtgewtitendeghedecreteert heeft dat Adam Loude valien: als däErinne dat het in niemants machteen is den patenhem van Gode ghcltelitte ouertreden. Defen houdeickt onmoghclick on
teghelooucn dat Adam bzpwntitch ghefondicht heeft. Vanthoe machGodesdecreet(dat Adam foude vailen) valitzthn gheweet :allt in Zdams
vermoghen tonthemte Heerentot welchen van bepdenhp wilde - als hy macht hadde omme te voighenfoo awel Godes ghebodt, als des Sher pents verlepdinghe aishp haddemoghen niec fondughen/datis, het fondighenende ballen ver mit den Alsdelenhacht bp Adam was ( egghe
ück noch)soude Godesdccreet nietnootick -- -
-
' E
T z
Tweede Boeck. TT dennoeten veruallen, indien Adam Godehad de Soullen ghehoozfamen, ende hcm hocden booz
het valien
AWochte Bodesdecreet van Adams
valie oock/staende zijnghebleuen, in dien Adam ütaendc waergheblieuen NWas Adam bzp/foo tont dit in zehn machte Hoftontoocktn Adams macht Godts almoghende Totile onmachtichte maken. Waer wie machgheloouen dathetischep
lete moghender soude zyn dan de Schepperer WHoe mach danGodt oock almoghende zyn/loo ons leerthet eerste Arthckelonfes gheloofs Z-
- -
dam wasdan(naedeleere Bele) nietvermaern
m
epghen, ende is oockniet vppwillichmaernoot-’“ faeckelickdooz het onuermüdelicke decreet Go= Adam nootika
des gheuallen. Want Betafepdthiervooznaeck-helich geualls telick dat God den menscheheeftghefchapen op rechtende onmoofel endedat nochtanster ber derkfentlle. Onmoghclick walt dandat Adam
defe pale oft ditcpndehem van Gode eensghe teitzindeteouerreden/ende pette doenfonder defen wille Godcs.So wathemoock onmoge lick te vermyden hetafballen van Gode, sonder
weick hintetenmochte verderuen/foo en mach
Zivanoochnie verwiehungenalien. “'' maer nootische gelallsu.
55
Alfoomoette Godt(schrift Belahiermede) ich feifs defeneenghen wechopenen, datis, (epdthp) hpmoelte Adamsvalozdoneren. Bp dutozdoneren verstaet Betahetbestierentengae den epnde van het verck Adamsteghem Goldeg ghebedtghedaen: oft hp verstaethetballlenende odomercn/dat Adam Hulick verck doen endc val
lenfoude. M9aerdat boozleyde belitterenten goe denependealleenilick effintet elfs wtdien ef, docn/
noemt Besaeen ledighetociatinghe due hp epdt H Legende godricke natuerete weisen. Wp verstaet dan het andere/namentlijck dat Godtfelfs wulde enozdoneerdedat Adamfoude ballen. Der be-
tupghen oock claerlthck de ommestanden van dien/ Desighelycksoock demepnunghe Caluini 3ins Leelters weisende, dat Godt loodannghs unenchez
peoph. -
-
-
-
Eweede Boeck. 2 elicke vercken mieten odónsert onds Infit. 14 mensch htfevoortet: maerdathijsevoopfteten dat hilfe SV -
odoneert. Hadenmaeldan Besafepdtdat Bodt
ghewnitendegheodoneertheaktdat Adam Loude ballenhoe machthpfeggen dat Adam bppwtlich
ts ghetualien, sonderdaer bpte egghen dat Gods decreetonteker effiöods willentetal machtich 3pe 5 6.
-
Caluijn beschaffft dc natuere eens gedwong Refp.com Swillen/die hp doch epdtintette mogen werfen, so e dwanck onderung heftrijdich zyn. tradight. Soulsnd (»k Defenoemen op(epdthp)fo/dat zyniet bäi elfs noch dooz eentnneriicke beweginge des ber kiefings herwaerts oft ghanswaerts is genegen, maerdooz een iwtwendige beweginge geweldeiisc Swert ghedzeuen. »k) WHing nv Adams wille aen Gods decreet/hoe mochte die nietghedwonghen in "men machpmmers danntet seggen dat Al mg wille Gods Spilie effi decreer/maerter con
trartendatGods decreet Adams wille beweecht hecftgehadt. 2b enis Godts decreetgheen ber
kiclinge dieinwendtch was in Zdam/maereen almogende ordentlnghe Godts diebupten Adam Swastin Gode. D00 dan Adam ghetallents dooz dSodsdecreetende Spille/foo"Bella leerten mach niemant koochen Edat Adams Toilie dooz dele be
Speghende cracht Godtsdie bupten Adam was gheweldelick gedgeuentsgheweckt. Dit is made boofz beschleuédwanck Laluinirechte dwanc.
Endenoch soude Adamnadeferiupden leerevpp willich gheuallen moghenzhn ? Wie machdat ghetoouen" - --
57.
-
-
Epntlick hoemachoock Caluijn doch ouer admeteentgenschijn vanernst seggen dat Adam -
-
metzinnen bztjen willeis geualien: Dadienheim den moot gedzongen hecktfuicx opentlickte ont “ kennenendete wederpzeken Hünepgen Swoop
denzijndele: (ksbegdp Adamgheuallente 3in Galtatt
met zuhnen vzijenSwillic/ooexceptiere ickdaer op: Wantfoudehpnet vallé, so waerthem bannoo
degewecßt terchepte, k) Dasrarbepthp '
Ewee
114 k. s gemals, mes Wickt dentebeweisen dat de AdaBoec m niett ihnen vzyen wille. Ende commende toteentgeon uoighelicke absurdabeheipt stehmettenspectacke bant scheppé der godtloofen (fohpdoozgaens Bett
in gelückenoot3nde) daer akhtervooz genoech es gehoot. 58.
MVthetghene bootfegdtis achteick danneer dan genocchteblicken, dat defe Loeraren mieten
betaFmtte schmuen defe waerheydt, namentlich dat Adam vzpwntitch is geualten, gemerkt uick
hattegen haerleerets trndende. Mangelicken t3piupden inharsnherten selue ulcksmieten
mogen beneuen haer vooz leeregheloouen/foo hier näelt boop weiblicitaen Caluinndie benaut zündeteiueopentitck Pederspzeecktefiniet was Taduzünote vermoediantis dathpdaer integen3mms conscientic geschienenfonds hebbt. Also will its
Inv schepdenvanhet vzpwilltchiondigt Bdama/ ende Comensp3nnenschmide. 59.
Weiermeynetick, fatmyelck.toelaten, datter
Ehe entschuldenmachinidaer gheensonde ents '“ -
gesichtet. Datteroogeenfonds entmachgeschie- anders den/daerntet vzpwtiluchen wert ghewitteghen ' den geböde Gods-bertseteckitcht sooock wei “ | gepaenhobben Calutneffi Befardtedaerömeet phetfondige Zäsoock stellédathy vzywil -
isgeuallitefi gefondicht heeft, alsdie Avelfa-2 . anders Bdamaenznnen valic on
#datmen
ichende Gode schuldichloudenmaken Riv bijct hierbooz genoechlaem dat Adam nict vpps
het gottlucke
wütchmae
rgenootfaert/Radeon dscreetgedwo ngenzijnde gewüt heeft tegé Go des gebot. Dobolcht/maede leere Calunt ende Beste DatAdammtetenheeft ghelondicht, Mids heeft aus -
gefoudicht.
6Ö),
(jk De Weville Gods (fpdt Caluijn) is ooza Wie van alledingen die ter wereit geschieden. »k) Pzedeka Adamsvaltsoock ter verelt gesichtet, foolis de
wille Gootsdam oock oozfakevan Adams valis bällende “ ent niet Zidam. Schoenheckt jl - - - - -
QQ)
IT
QLavek de Boeck,
mit ' nietighelondicht. Allerdan gefonbicht, wie
gefondicht
maectmen(soleerende)anders oo fakebande fon
sodautanche de danGodeseine DitschijntCaluyndsertes andsfonds. Hocdcrspekä/ef wtilbewyfendatful ernteten is.
Daerarbepthpomte bewillen oock datdefe 3thnt leerenteten3p der Stopcienen leere/dwelck hp (mins bedunckens)daernteten Bmachtnoch bele mindat God geenoozlakeents bande fonder niet
tegenstaendezynen willeoozlakets vanalledin gen dieter verett gheschieden. O Wiiertoe haelt hpmedeboot de Hchziftuere bande iloten/GTacken, effi Bpien piekende/ hier booz gehandeltzündetoock bandeonbzekelichcpe
der gebetenten Chzitt. Waerfclue weiberstaen dedat (Sod anders regeertouer den redelicken däit
onredelickenfchepselen/efioock datde lotredene ballthisallmentepdt: Gods willets ooyfake bäi dcdtingendaertn gheenfondcengefchtet/daer Fot bolcht dat dieoock oozlake 3p vanden dingEdaer Mondsinghefchtet: ein vermoechthem niet metder boop scheuenbewhlingheder loten/GTacken/effi cbeenten ons Heeren. LHaeckittelue een onder
scheptdaerinne/endefepdtallo. 62.
wiedet.
(»k Waerals deraetflagen willen effiboox memens dermenschendaertuschcncomen/foot fermeerder war ichept: te wettenhoe de boopste ntchept Godes dacrouerregeert. Pteralleendat daerfonder desfcluens goetbelieuensintet attoos
enghefchicde: maeroock dat demenschenmieten mogenberaden nochte willendamtgene Godhen
ungheckt.Endeeen wepnich hier näe: datde hant Godes nietmunder ents omte regerende inwen
dageaffecten, dam3ppeludeertotterde wterlicke Swiercken.Ende oock to enfoulte Gold dooz, der mé
fchen hantnet bolbzengentgenehp heeft ghede termuncertin dienthpnieten schepte in hareher tenden wiliedievooz deneffectegaetxk) 63.
Caluijnhaddefulcrgesepdtchpvanthemtbe Eps van den onmogelick, Daeromhp bp“ --
eva
Eweede Poelek.
ff."
-
die vandenenrechten Hochschverüeeketdöözee
-… …
aen fluppwechWanthpreise quette/propofitie
endezzine epgen Sentenrieter pdenstellende ends onbewceniatende, een andertaet maect feggends aifoo: (kWpen vzaghenthterntet:te weiten oft Govoock scheptende konsert die goewe ende hep
-
lighe affectienindergelooutgenherren, warnt das isbuptentwifele. Waerde quelties oft hp de boofe affecten der verwoppenen in ihnenhandeln
heeft, ofthpietherwaerts endederwaerts wendet tothetghene hygheozdoneert heeft. »k) 54-
---
- --
-
Feen Calutnefooniet/datis de quiettentet Swamt ulcr leerende Scholasticienen fonaecteffi -.
-
einerals ihr Dorentermoechtnoch vinochse dreoph fantctmersuicke mattginge fi besteringe alleé
lick geentns. Waervielfs vooptgelteldequeltis ende onbewesen vºtniets ofGods wille oozlake ig van allendtngendneter werelt geschiedenends
desintette mtingheenoozlake bandzfonds.
-
:
-
-
65.
Is Godts wille oozlake banalledatter Swea relt geschuet/fots Godoock oozlake bands berät
deringe van Adams goede Swtlleineenquads/dns „ . . ongerwinfritter wereittsghefchtet. Hoetan,damit
Gold gefepdt wordengheen no fake vantquader“ Dits vzpzincipalefake bpv vootgelteisreidaer
war oft demenschennettenmogen beratenmochte meine, wiliendantigene Goldhen in gheeft. IOuts
vopt- un" nieef niet mogéde defelue bewifenwaerachttch teiwefcn/berliert ghp een ander/dten niemanten
wederspeect Isdat noch alleenuuudcluck gehä-
- -
- -- -
deir Datpemätandsfuicxdere/ghpupdéfoudet dathp den warévpamt drugge keeröder
# elfs eenfwacke vpant verfuer
derdie verwäefa
' 3hnfeifschaduwe vechtendedomerhans 66.
Eil.
Baerick ncme hierdit seggenCaluinialsoft waerachtich ware. Hoheeft dan Adamoocknet beraden noch gewitt/dant genehemn Godttingafi ende wantmentfonderberadtnge ofte willenteren
nach fondgenzhoegant mogeltekzijndat Adams H. z
-
-
nie
-
-
Sweede Boeck,
16
Gottenhe ime anders weilendeden “nur gefondicht gekomdichtfou de hebbé Heckthpnet * aerbitzft die schulde Adams by Möefaende Cais
uynhuerby ghclzeit - - -
---
67.
-
-- -
-
-
Dock mach niemant rechtmaerdelick doende,
-
-
|
daer innefondigen. Recht uaerdtchepts verckis
elck typnete geuen/Gode coemrtoe band Emmen sche gehoofaemhept. Gaft Godtfelue Adam um dathp vanden verboden vzuchte soude eten (so de macßt voozgaende sententicCaiuint nootlück met
benget) loswalt Jöodes willedat Adamdaer af entghene Loude eten.Adam heeft danetende dSodes wulle was, defelue gehootfalen gheweet
-
ende also Bode gehoozsamende Godetypne gegez uen. Dits recht uaerdtcheptemde hceftfoo DIdann
Calum
deuch.de dacraen gedaen/datsberdebanfonde. - kalun fclueargumenteertalfoo: Wie macht “ hen voosfonderekeinen dat3p Godes beueighes
hooziaemthebben.»k)
-68.
Heeneyt hieryemant. Adams willetreete
-
oteen anderepndedann Goldes wille. Hinboopmemen was nie om Godeteghehoofannen ende
daerom walthemsonde. Dat anderepnitzek vooz memen Adams quammedeim Adambooztberadé ende willenhembam Godeingegeuen, ist anders in
dat deseleertmgheCaluinn waerts, Hodede Aldi in
dannochmerfulck wüentotenanderepnde ein boozmemen/puerlick na den Sottle Gods/diehen
clue ungaffo washp Godegehoofacm, sogar in
„a Beuchds.
hp noch Godetypneydede deuchteñgcenfonde. - -
69.
-
Tenlaetfenenfonduhtniemantinhetgene hemonuermindeickis, Adamtsgheualiendooz het decreetendeozdonantie Godes(fodefeleere) hemgantichonmogeltck:3tinde ' enmach Adamoockdooz het vallenmietschulduch zjn.Dat ick fegghentemant tekondigen int '
-
nehen onuermindelicis, betupchtoock Augu mus selus/dten3p in defe fakemethenfeggeneen te wesen/daerhy schizftaldus (kGemerkt.de -
-
-
-
Swaerhers
- -
--
GTweede Boeck,
-
rry
mietenmach illeghenyfoomoet oock.de Detépole
menscheltckebzoolhepthare pdcleverontschuld fern,6 He ginge wellaten warena Wanthpenhecktnieting genpetomnogelifergebiedentouermits hprecht uaerdtchts./nochhp enfallden menschenlet ver
dpemenom hetgenehpntetennach vermißden, ouermidts hp goedertierenis,2) 70.
-
,
--
- DiNamenmachdanna dele leere Taluini 00cks mietschuldichzyn gewectaenztinentale somit herboopepdeiichtelicktsommercken, doch Typ Calunnitivoozdem voozzfelue/houden dat Godt selte scheptden wille die voodclkette gaet.Wannt
der Sondenoozlakeisdequaderwille. Fedelevan Godetn Adamgeschapenfotenmacht dann geen oozlake vandesonde zimmaer Godt alsschepper banden Hunden wie in Adam. Maetons mbo menopdeltraffe Godesomte.onderfoecken of die nachderleereoock rechtmaerdtchconnen fegg
t3n-Effekterhtertoe waergheendewill meere
dem moode/genercktmootlück voicht wthenlup der leeredat Adammtetvp.wtlich maernootika
-
heischende gedwongen/vangelijckgantschon schalldichts geuallenfoelck weilverstact dative namt buptéoftfander schuldete Strafen
'
naeroucheptis Maerwantzpdat voortrecht uaernehemenfooghewoonzehnte voeghen bp de
ühreffenge Godesaisde vzpwütlicheprendeschule de bp dams valle, weilick meldeten werpunch daer afverclaren.
-
-
-
71.
-
–
-
(kBelaschzüft:maertisomrechtfegegby, Hycoph teghrebteden tghene ghpfmeet intet balbach Eg mogen worden rechts okteenladerzthmen Ho neghebooteenfeenrooteteeten. Een wonder
iche Scherpinntchept. Demenschenen innopt foodalmichgheschapen datzpeen freenclip fouden mogen verweighen.Daeromfoudetonrechtzehn van henlupdenteeplchen datzpeen (teencitp vers fweighen souden. k) - - - - -- -
- --
72.
* -
Aaetonsdtfegghen Befevoegenop Adam -
-
3
Bände
-
.
GTweede Boeck,
1
GZslan.
-
banden welckenmenhandelt.(Defenkept Calls puyn geschapente: zhn nct sodantgen Moetoftcon- -
ditiedathy tertontdoozzihnen valledegantische Swereitfoude bederuen.»k) Adam Masdan eenen so wepnitchfulcrgelchapendathp staende mochte blühuon (gemerctoock Caluijn schzift dathpbooz eenaengcboxébzoolhept dequak gemaect wasten
valle)alspemätouneen steenrootseopte soweigen. Homochte God Wildälfo Paoepnich her staenblijus rechteltck aftpflichen alspennanteenmenische cliplinden. Nochtans epichathan Godak, h metterdoot straffende ondathpniet litaendets geblieben. Ho bol.cht oft die leere Taluintlef Be- so skraft N-fa dat Godt Adam hct ltaten blitzuen onrechtelijcks
-
'“ heestagseplchet Avenmacht genrecht uaer dichept zyn datomrechteltc gefchtet/lo volchtdat Godt hier in onrechtmaerdgiltzgibt dort male des leers Pign Caiuinende Befs. 73,
-
Ende die allessoudeghefchietzin (Hoilmen Befg
' gheuen) tenepude Godteeredaer
medefoude behalten.15clitaetbande godickeleere: inde kennullivan zynemonrechtuaerdtgëozdeeies Wheeft God Adam niet goet Hotlienmakenfo Call ujn dat opentific wederspeect/Wic fallhember
Schoonenvan quaetwitlichepdt. Een machoock Joopwaer.nuet goetende opzechtzhn dat doozeron
aenghebogen bzoolheptbequaemgemaecktisten haile/DitfchzijktCaluijn van Adam. Waer he uet Goddat niet verunogen den Adamopzecht ta.
maken: hoe salmen Gods Almogenthept verant - -- - -
. .“
woozden nach Godoock eerebehalten oft glotzte
intbethoonen Wän quaeiwillicheppt/ oftgomuerz
moghen?
-
---
74-s
-
-
-
Oftheeft Sod Adamdanoockeerstgemaert enmoofelende goeticidatmochtausrot verdertke
Hessph nille-soo Beenet desstelle wooden naectericks Botspeect/waerfalmé hierGodes wilheptpo renzende Mulck (otendebergcefs perck als Be
fahier: Hodeopdichtet zoudedannochalotenen
onglosigghehalen. Wachnen auchper - -
--
-
-
:
GTweede Boeck,
-
ITA
Ende schandelickersbedencken KAbenmachooe. niemant loochenen oft Godtenheeft ghewtilthet:
gheine daer toe hp Adamghefchapenhadde. Dat
Dwas so Besaieert/verdcrskentile. Abo danpehe mclische Walder gewillt heekt datzhnonnoofele effi goede Hoon Idam verderuen foude: waer bljkr hter Godesliefde/daerme.de hp oock 3min bpan den bemtnt? Wiefalinoir werck Godts Wader licke inefdeppnen? Ja, wie falhuerintet Godes tpçzannillchefelhptmoeten lachteren/fchelden effi beruloecké: foudedat Eweide glozte 3in die Gold met Culcken wercke foude (oecken? 75.
WHeeft Goddanzijné Home Aldamalshp noch onnopfdefi goet wä3/fluedoozzrjn decreet will
giftopdonantie der fondéoozlakévoogeltroepet Melue verooz facetteghen 3hnen gebodete wiiliens ende heimisclueherstaëblyuen (dat hemonmoge lick was)tpannuchlick afgheepfcht/effionrecht tazrdeltckm2tterdoot gheltraffet: wie falfulcks
elende met Taiuyneffi Bella Italcketpannt the gheweldige endebittere onrechtuaerdtchept in Bodemogheniouen/pzijsen, effieeren? Is dan de: eereende glozte Bods in Ihdanigenhandel ge
leghen ? Wlan sodanigeglozierende eere Godesen
getup.chtons netde heytughe Schzufuere. 76
Die sepdtdat Godzijnglozieheektindemilde Potdeplinge3 inder gauen als(om bp veynighe
deontaliczementchtete mercken) vander stellen spizfe/dweick de Lwilhept istEccle. 51.33efibant LBanna/voozniales des lichaës pijle. Exo.15.7. Itemuntheipeneft verlosender 5thnen / ende int vermiedenhaerder vpanden. Exod.14.4.PDlalm, 49.15. Sa.51.9.48.8-Zerem.31.12. Knt von derlick genesendercrancheden WHar.2.12,99at, 8.34.15.31. Intth00nen ban bermhertichpdt. 1Korn.15.10.Esa.44.23. ende installichtenääen Esa.61.3.Act0.11.18. -
-
77.
, Doozfodanige ende anderediergelijckevela daden verbzepdt Godzijneerefoo.de ). Dichzikt -
W) 4,
gläErttch
16
(Tweede Foeck."
" _
-
-
claerliekendeoueruloedelickbetupcht metotge druckte wooden, Waertift UBefaoft pennant ans
vergmogeitck/oocknet eeneletter der Schzif tucrente beavyfen dat Godt zu neere heckt ver
bzepdtofte gefochtintonthoudenztyndergauen dat is inonmilthept: Ofttnt bedcruen der ont schuldigen, so hpbekent Adam booz 3inen valie geweette zijn Dktint von den krank maken,
tadooden van3inen omnooseiten schepleierfo Adä serst was oft intthoonen van zynetrcingtchept aenzijnen Home Adam Oftntverdoemen van
sinmentchenke
ZP dann - - - -
-
78.
ers
Befabclitaende.deodtnantierende Kotille (Bods so fakete maken van Adams valle/epdtalloo: (k: Indien Goldvooz des menschen scheppinghe neten heeft ghedeltbereert tot watepndehp den
menschemaerkte/o heefthp onbedachtelickende onwielick gedaen/Ec. >k) Watnvditepnde3p daertoe Bodtdenmensche geschapen Soude heb ben - verclaert hp opeenandere plaetke metdefe naeckte wooden (k Godheeftdenmenscheop Hpeoph. rechtende onmoofelghelchapen/datbekenne ich, ende dat nochtans tot bederffentließ) 79.
-
-
-
Wefa alsthem maerlust Aderkdan byzomellick bande goddelijcke wulheptna zynemenscheltcke
vernuft ooxdeeten ohem pemantfepde: Indien Godtznnonmoock leihepleie tot bederikentflege
schapenheeft, so heeft Godfellujckende Hoyeede
itsck gehandelt: Heuer wateeremach Godtdoch merfelhepteñozeetheptbchalen Watgheidet Belafonde hiermeteren Stopische strengichept roepen: Dmensch wie zeitghp/Ec. APaeris dat nocch om Godete verantwooz den van fothept dekelhept/nootlick werde leere Befe bolgen ditdegloztepe (Hoothtermedefoudebes -
Zo,
- -
- -
WHetepnde daertoe Goddenmenfcheheektges Schapen, Mietmen hiervoozar Aufculote
'
dathy Godehennen endeterensoude, intä -
-
-
-
GTweede Voeck.
12
Winger dathylieuen effisaitchfouve35in. Immers Caluijn seinehier innedes Schriftnauolgende epdt dat vy alle tenlieuen geschapen zyn, bitten - isvoozwaergheen bederffentlle. Die alles treet der glozten Gods. Waerdat God Adamonmoo felghelchapen loudchebbentot bederikentlefoo
Sea opentiick schafftendedat hetdooz Godes Taedt Toulde zehn dat Bdann gheualients ende das
i hyallezijnenacomers getrockenheeft indesewt
gheverdoemenite/fotaluñn wtonuckeltucifept Ealumm, Ende ditalleenomeereef glontete behalten hou.de ick nuet min ongeldofluick, dan oftmen mpoonide bzoedt makendat.fonde effiboolhepteertick soude zühnende loslick. Wepnt Befs unet duteere beha
en Godeseenen Gancheeuchen quadcn Godt | dat Mal noch eenichtinszhn verwe gegeuémogen worden; macr wat Chatten unach sodsmage dup
| neifche lasterhijcke ende schandelijcke glozie den Gode tög
1
ken
-
-
Vaer dit nictopentlick quaet gedaenopdats
ter goet wtfondc.com "Hodaer un eenlitadt voll
| ghefonde menschen een medicus waer/dte eenen dganck ozdoneerde ende defclueleenen ghcfonden
menscheingauer to dat deledaerdooz gheraechte infotoantigen befintgen peilte dathpdegantische ütadt belnette.de niemant wtghenomenende die
alierenten epnde hp Medicus eerefoude behalten int ghenefen banden boopfz zerftsn cranck Eymet woch leer wepnich andere: watredelick, mensche
| foudedochfulckenmoodeltycki Medicoomtge neten van leer luttel, ende vermooden vanfer bele menschenleere bewifen. Hodanichtsdelof
| lijcke gloptedte Betaversitert dat Godtfoude foeckenun een awerck datnoch geening gewpocht en vogtvan Gode/maerheimgebenedytvypnoe delickopgedicht wert
n een mensche. 2-
-
-
-
- -
Wende onderdzuckingebammpongelegrde effi. "
ongeachtemensche islutteleerete behalten: Evil
Belabeuechtenall die defe 3nnelalterlijckeende
im “
berlierde gere Godes mieten -
45
9
Tweede Boeck.
M2
Der M-3 ondermeerandere voor Buningerundtechnike
ermio vandevooßvatstheaters sowie diehphemie ue teghen worpt/aldus: (je Tis vonderdatzp lupenderniet veel meerbpflichfelfouerwegen: 4Teweten./dat God vphem Leifende, sondcrons genoachheekt amfalichte weisen, eidat3 jn glo Artebolzenalien heimelzntstrecken befallen waer dernoptcreatuere ghelchapen gheweckt. Als God
dannletal väeewtcheptemmerdecreatuer is niet ,
“
baneewittchept. 32bts Sod vaneewitcheptalgio
rieus/daeron ishpoock alsonderons glozieus. Wiesloudzooilot zündat bpmochte vermoeden, dat heteewige lichtper avatgloucus soude mogé ontfangen vanoRedupttermuten wandcfen on
den tanckebanonsensonden Houderdangheen Godzs5ihn ghe weelt / ten wäer doozone
'
heden: --
-
-
-
- -
-
-
Ick feggedat Chziffusfpzeectals es Minifer/maer dat is eens rennfers die verhals oPhant. raedtflagen Godegnietenweet/etc. - - - - ---:
'
83 I houdemietdatméindegantische Schrif -Y/tuerefaimogen wunden iteflicker trooßteltic kierende foeter (o nocmet. W5efahterfclue) wooz dendandele wooden Chziütt: Coemttot mp alle dtc daer arbept ende beladenztjt. Want generckt
elck niemandt otghesondertvooz de toccoents Chziftinhemtmarbepttsende beladé/fo volcht dat eickklich in arbept beuindende Verstaen nach
defeadermtmitclte wooden Chzifioocktot hen gefpzoken tezijn. Ditphnt hier Beate Soeder
parken fegghende wtdzuckelick dat hpdaerop exceptegrt. Wat machtck anders dacrot verütalen dandatman Artillensende vereins (datuckongaer
Beleere" soudegelaouen)oftdatmen anbedachtintvie sei "rich voogltalenderoptiien(datickmaet gegoué) den menschen denmenschenbeneemthet Euangelium? Isdat dnung", metenblidehaotschapper Wintmenpockbty der
'
bootschappedan efaenbiedinge van ruste boop den vermoepden stellen. Migheheel an
ders werdt die Hpeucke Christi vertalen -–– -
F
ETweede Boeck.
23
Augustdiesedupdendeopalienmentchénie-In Euan. nant wtgenomenten laettenfeptalfo; Istdan WHatt, lers tot allen gefept: Swaerom geefdp den schulturwen mo,18. NOODETC"
-
---
84.
Deredené Belezin/dat Christusdaerkipze ketalseen LPtnister.Wat wtichpdaerbpflegger Wifteten Winter welcdie bertozentchaepkens
zijn/hpensoude danderntet (vercorézhnde)ntet roepen. ABaer wanthpdatinteten wect/fo roept hpfefonderonderscheptalint gemepn/dit willhp daer feggen.Defe redene verclaert Belaal hier/ -
-
--
reckende telue opten Heere Chzutun / die foo
-
wepntch alseenan der APintter wetende Godes verholenraedtlagen/elck altntghemepntottch beroepet. ZF
Is datniet metcontghearbeptom fulckeal
dertroostelicite waerheytte verduplteren/footik ten minüten met eenenonwijsen puerghepoocht emde waergewaendeiogte verclaré/daer God Hamelthan het scheppen der godtloofen banztjus
liegen,bedziegen, verlepden Et, moethpepgent- - - - dickfpzeken/efifonderalienglofen verstaenwer-
-
den nietteghenstaendet seine natgetupchvands gantische Sochziftuere openbaerlicitrijder tegens begodijcke natuere.Waerdaer Godtepgentlich Lipzeect/alls./hoedickmael heb ickv willenverga Deren Coenttot mp alldie beladen31jt / Zicken
Speoph.
Sadilderfondaren d00t nutzt, Fe. Dagr moet Godt
metons kamelen/ende Chziftus alsonwetende Spzeken/hoe welfulcrghefpzoben noch tang dooz
gaende ouereentemmémet de goedich-ept/berm hertichepteñltekoe Godesonsoneralündchep Jige Hchziftnere er Bewelende, 6
Zickentanniet merckendandat Christus-ooe Speectalseen LHinisteriaetons denonberschepe Schoonter 3pdenstellen tullchen een diender des wooxtsendehet wooz.dtfeifswesende) daer hp
- -
- -
-
epdttotten Wader: Zick Swtl.datdie ghp mphebt Joä.17.24
ghegeuen,zündarickben, dass de Schw -
-
Z
124
GTweede WJogck,
den Herder. Howitthppmmers welckehuss ren gegeuenende welcke nict. Hyp wußt wei weiter
ke verloren wareneinde wolcke miet/alshp epide Wänden ghenendtchenghegeuten waren: alsticks Ilsä17.12 bpheniupden was, oo bewaerdetckfeln dienen namerendeniemant wthenlupdents verloridan het kindt der verderskentälen. Inttbewaren was -
hppmmersharen überderende Winter. Pots hp oock in dit voozbidden aenden Talader. Hier Benthple bepdede vercopenende verwopen. Hºp Swas pmmersderzthnen Herderei Winister als Ilsam.13-1 hpfeinder wereit bemundeten epndstoe/oftbe minds Thzillus int wilde fonder kenntsie " Hp fpack voopwaeroock als Minister ende Herder
'beloofdzom Jongeren als hpfezüné Gheeßtder waer bpheniupden ept
eeweltjck
te blühs
uen. Rendehpfentet vooz wtuercogene Godes:
harmochtehy delebrioften moen oftbetookoehe auontuerefonickers Culex.3hnen Zongeren 7.
-
Eckenmepneoockintetdat Befadamontkés mentaldatChristusoock als LHintüter gesppoks
soä.5.45 foudrehebbendefe wooden: LPserica weer das ghpdeltekdentetenhebtickcome inmijns Wila ders name/ endeghpen neemtimp nter aen. Die machnom noch verstaen vantgenede Heere doen
tegenwoodich unhenlupdenfach. LBaer als hp vooptikpack:foldaererenandercoemtinztjnepgen
-
, name/ducnfutdpaennemé: Heefthpongetwitzfelt " boopwetendat3pden verlepders foudenboighen ende vanden ztinennieten waren die alleen zyn stemme kennen endemiet des vzcemden.Chzistus
theektdanals LHintüterntetalleendenzwinenghe kent/maeroock weit geweten wie dieandere was sendie hemmteten Lou’Den aennennen 38
Oftloude Befall den Schapenwiker willen naken danden Koaerachtigen Herdere. Die sept
Joan.10 "datde Schapenzintemmekendé: laudehpdan zijn Schapenntet kennen? Wendehpfentet: hoe O-3 mochthpfe bp namenroepen Duerdanderpda.
'
Mo.-Fr. sendehyde Rivolaenoock weitsodaer
-
HC Tweede Boer.
11,
Jefusenvertroudehemleluehenlupdenmieto- uerntdtsdathple alle kende, endehetntet moo dich ein was dat pemant wandémenische getupch
derivant hp vult Swat inden mache was. dpwcas immers hier oock een Herder die fichaidolenden oduennteten vertroude.LBen wulldampmmers
mietfeggen (ghenomen schoondfthphierintetals HerderoftLBuntsterfpzake) dathemdefekennt Le wederontvloochoftontdupferde wanneerhy packatsten Werderoft APunter. --
Z9.
3cken piekeniet van b allen(fept Chztüns Joã,13. us totzijnen Jongeren) maerck weet Woelcke icber coxen hebbe. Reemtmédttbande verkuefingelten Apottelamptfowas Judas mede vercoz ELWHaer
- -
die üupthy hier bupten. HaddrChzttusdäkelue
-
dandere verlorenendewitt hp welckerhoemoch-
- - -
tenhemdte verborgen werfen oft spzeecthphter
. . .,
nuetals Binster Hettspmmers onlochbaerdat
'
Chatfusspzeectalsminister/daerhpfpzeectalis Joan Herder-Duelfepdt: Ickbencengoet Herderende 14. kenmemminer Schapenweidaerna: LHyne Sdchaz penhooyen mitin stemme / endettk kenne myns Hichapen ende 3p voighennp na. -- -
90.
Diten Fingheenduplter wooden noch geen whkeitckecolletttenmaier helderepzeucké Thzt litt. Wie alt ick hier geloouen Devaerheptfelue die daerfepdtdathp zhne Hchapenkent ende dat alshare Herderende WHintfter, oft Bela die een
menschets/endeteiue openbaerlickloochenteffi Beta
Loederspieket Allomoetichdiese wooden Bele" dat Christus als Binter Godes verholen raet Magheninteten weet/Dat is dat hp ntet wetende Speicke zijne Schapenende betrogenen Hoaren elf Sveticke mietdaer Hela Dittoe voegetthoudé vooz
onschzifteilick/Swederlchzukteinck/lalterlick./ende onwaerachtuch/tertjttoedat hp oftpemandt ans ders mpveteronderricht falhebben. -
-
Dts
-
ETweede Boeck.
16
die bekenne ick myn leerunghete wesen/Gattifetails
-
leen dooz detoelatinghe/maer oock doo den verholen iraedt Godcs Adam is gheuallen/ endgal den nacome
linghen doögzhnen balle getrockenheeft undesewights berderfeuffe. Ealtumnis: -
-
9I-
Weite recht fepdthpditzinieeringe teilwe fen / wanthetnter ents de Leere Godes. Valerieeltmen inde Schrifttickfegghenietfulc
ke woodenmaieroockfuickenfinne/Jaeenighe spyeuckendaermenfuier wtmachtrecken ? Hier Moudetick vzaghen ofdemenftheiten deuten, dan of -
-
hp tendoodeis gheschapen Lenmachmplant woozdentenleuen/efidat wtCaluhn die schrift
-
". .
Int,7.26 also. (ºk Aslloweltwpons den dootfeluetoege Eommen. bpacht hebben/lohadde hp ons nochtangtenleus
Rom.5.xis geschapérk) Dutleert Calumnus eine, ditieert Detad.4. Bullinger, ditleerenals dandere. Dutleertoock de F. Schziftuere. Was Adamniet geschapétot lern.5. eenbeeide Godesdte is gheen doode/tmacrtleué lelue. Hoe ist ab moghelicktegheloonen dat dele
. -
- flueraedt Sods wütendedat Adam soude leué oock ghewttfoudehebbendat Adam vallenende literuen foulder menmaestymmerg soo tweecon trairie willen in Gods. 92.
Hadienoock Caluijnfept CSodestaette3in ghtweetdat Adam soude vallenendemildtfdten oockterucn/locanickniet stenhoemenCaluyn
hier machverantwooden/van deeneteghenheit anderte sich Huen. Gemerthpfeluemede schrift
datiewp tenkeuengeschapenzin. Hoe machtdaer mede bestaendatGodsraedtons dooz Aldäsball letot verderskentflieheeftgheozdoneert endedat noch niettijtitck maereewtch OBachmb Godes berholenraedt oock mietveranderen, so Calums medeleertende Bewaerachtich ist wie vanalle A aunenensthen dams nacomclingenfaimogen falich wozdé? Zis moeten ver datoock Centrosolteiicke leerer HDefe bekent Call
doemt zyn so b", slick.
ujnvooz de3ine.NVst vzuchtheeft danChzillus
doot gedaem"Is die vooz Adamalleengestozulär Godtstraedteer aller menschen ber LOft
'
-
-
der kenils
-
GTweede Soeek.
-
17
derkentflegewitteewichte wellenende namaels veranderende/defclueeewtgebcderfemtsleberan dert in verganckeisjcke / endedatnoch nietalder maereentghermenschenberderffentller Boemo ghendeanderer Bedeicker verdckentledanonuer
anderlick endeeewitchblift, dan ootkeentchstins verstaendatzpfchuldtch 3 jnaenhare verderfes
mittler Vantdie danntet vocztencocmt wtermé sehenmildaetzmaerwt Godesverholenraet. 93,
-
-
WHierencsnick geenlinseentgeredé,icfwigs noottchept/merckenvädeleconcluste Taluini, oft
'' die '' ' ä
engebzupctzin Almogentheptnietbt
E''
iche
eroofiefomende Fortupnemaert, maer"
'
“F ': '
19 hier ihlhepdtende oodeele. 52 vfepdt Caluijn
-
seluevantghene sodtmieten wildenstgeschie-" denfoude.AlsGoddam willens indettgeneziffe geschieden den
men willenietenis datgeschiedenfoudefoomen“* in Adam heeft moghenien: vatindet Godthier sondancroft vatgelehtethier dat Godfoo wilde/ntetenfoudemogen keeren Demacht en is daeromniette minder nochte verlorettoner
| midtshpdte mieten wirdgebzupicken. Daergeen wille Godes enis/daeren bzupckthpzin macht oock intet. God wilde nietdat Adam tegen Finnen ghebode foude doen: Godt voofach dar Adam daer teghen Moudewen:Godt wildenter beletten dat Adamdaerteghen sondedorn: Is Godhter omniet almachtich?Dat Godhier inne doasentee
wütende bekenneichgerne/maerwolchedaer
-
wtdat Godmteten salmoghendee 49.
-
- Caluijn ende Beatleeren dat Godt bootet Wotzminderreetendepedestinatiewende leerendat Godfcluewilte fullien gheschieden altghene hp doozietdatgheschieden fall: Hocmoghcn ' Godesfalls -
-
JoochenendatGodoock selue gewetten herktdat " de Mondefoude geschieden: Wantdattersondegeschielt machniemandt loochenen. Tlanghetycken " Mietdat Godt defonds medehcsktpoozlien. Wie MäECINE
-
GTweede Boeck.
4:1 R.
macchatmen (oteerende) danpochoozlake bauos ,
sondedanGodefelue wantvooster Gednerghene hpmieten will datghcschiedensonde wt Godfeluedatalietghene hp voozftet fallgeschie den(sogdelemannen leeren)endgvooziet God de fande, oomoetpmmersGod feiuc willen das " de Sonde alghechieden. 94.
--
-
- -
Offoudet welmoghenztjndat God defonds mieten booftete Tie dit sepdtmaett Godeblint " endeder oeft hem vä 3ihneeeuwige
':
Moozietdan Sodtoock de foude(fohp gewußtelickdoct fos zyn wilicdoende ofledithnt veroorlaken datde sondelagheschieden.Is Godes Koitte hier innedoende/foo will Goddat defonds
algeschieden/oft hp Optldat de sonde mietfat geschieden. Seydtmendeerlte vanbesetweefalken-
so maectmen Bode.de oozfakeeft werckman van -
- -
-
-- - -
de sonde. Hepdtmendanoock hetiaette vanbep- /N den so macctmen Godeonmachtich /als die
#
willendedatdetondentet soude geschieden./fnickt geschteden heeft willenumaerntet mogenbeletität
dutznn bepde openbaregodlateringhen. Lºser epdtmendan dat Godes wille ledichts intven oozlaken vande geschiedenste der sondé, so bin
Godunons geloouetgenehp inder jewserhept is
\
dat isgoetende Gockalm 0gende. .
-
-
-
-
96- -
--
-
Wie weetmietdat de sonde ghechiet lsende k noch ghelichtet Taloofter Goddienuet/hoemach da
hp boozsichtlichzyn will Sodtdatdie gesichtcde in deating bis hoemachhp goetzin Immersinonen oogen-
"„ getupgendequade vzuchtkoockdesboomsgoet- in sN -
argumen- hept so letmen hier oock detoelatinghe Godce beuesticht(so doozgaens ghelichtet)metten argumenteneiue , daer mcde men die bestaetonte
tooten. Caiutinleertoock seluedatGodtmieten in wilhetzyme in onsverdermen-Tangelycken das inkl. 7. Fr. hetinomsverdouenende verlorents, Weckt die dan Godintett ghewitfo Catunneltiefept, z-KEoock wacrachtichts: hoe mach Caluynloochen E
dat Godtret dat3thnen willenet entste füen --
-
geschiedens
Eweede Boeck.
-
t19
voostenfone hebbenfantervaerb ". geschieden eloochenende voortentchept Godes Dather" " Godtnter enoti/kenthp: Dathetghene Godt des. mteten will geschietis, kenthp: Hoemachhp dä ontkeunendatGodfuicrvoozitet? 97.
21anders schafft Taluijnergenswt Attgut
fino/te Sweten addus: (»k Bodtheeftalledingen Pedelt. oetgelchape, endehpheeft boozliendattergoet loudecomen namtquade: Dockheefthpotwerdä der 3pd weil gewetédatherbequamer was doo zine almogende goetheptgoette doen vantgens quaet was, danntettoete laten datterquaetge
schiede/Eck) Hiersepdt hpdat Godthetquads | voozften heeft gehabt. Heckt Goddatgewilltote ig anders oozfaeckevantquädt dan Godt selue Derfdit Caluynnter bekennen: hoederfhpont kem EdathetSod voozienz ende des intette min nietgewillt heeft? Heeft Godtdan oockvetiens het voozlienende mietghewtudequadrom beters willentocgelatenwende willens verhenghet/wat
helchtethier integhendcaimogenthept Gods attsthuerdat Godehet aideropperlte gebieten fouDe benennen. 98.
MBenfietdanteilenabsurd halschghedichtet
geenfinsnootvollgetickte weisen ende loude hier akgaenopeenandervangelischer aert zündeten waertickimplietbedunckenalhier gelegentez in een verboughengrondt, dientet verütalen weisende grooteduplterhept/ende wederomte recht gewe ten3tände ouer groote ciaerhept naeckt in ontal litkeveleduplitterschenkte sich aktuerliekefpzeug ken. Daeromttck van dee materie nictenhebbe connenschepdtn/fonterminmepninghe indefen
:
teverclaren. Wie verstamtheeft dise
EE.
99.
-
Godis Almogende./mtaerntetalwillende. Al-
berf
eingefaeckenghewitende " werdenvon so Eh soeentgenietighe want Godt goetis wert wieneue wilt. altjthet gwedt/maer nemmermeer
quade
# willeu Boden
Willy -
Tweede Boeck.
PRO,
Palm.5.5
"det getup.cht de Psalmultivantghp3titeen C5od diegheen boolhepten wilt. Het willen Go des 1g een awcrckinghe, macrheit niet-Totilen Go Degg een rufte Godes. WaerGod will daer vorerc ker, maer Twaer hp mieten wird daher ruftet oft is led ch die Zinoghende Fracht Godes. Het willken
Godesheefteenepndez ende streckt sichaltist tot hct vollbzengen vantgenedaerghewillt werdt dat geschieden fat/oock mede het beletten bantghens
daergewitt wert dat nietial geschieden. Effi Svät dit willen Godesaitit bpilich gerecdt heeftende
getupckende isdeatmogende cracht Godes/foo moet Godes wie altmit geschieden./fo intbalbzé
gen vaintgene gewtit wertdat gefchteden fal/ais untbelettenbäntghenegherwilt wert dat intettal ghefchtcdenIOO,
Also en ist niet mathet willen Godes/Wand fo daergheen wille Goldgen isbanden dinghen die bp Gode nuet gewillten werden dat gefchted E oft nietgeschieden fullen: loen tanooctgenedat inteten is/muet strecken toteentchepinde/omperte , docn geschieden oft pette beletten. Alidus gefchtet
aldat God wildat geschiedëfall: net van altges nedat God ovtldat niet geschiedenfal: maerbele
vantgene Godmeten will datgheschteden fall oft ntet Wanthet wuillen Bodes/als metaimogent hcpt verteilt zynde/isaitut de eerste verckeltckig endedadelicke oozlakedatde dingbendie hp ghes
weitheeftdat geschieden ullen,geschieden: Ende oock medc dat nicten geschieden dedingen die hp gewillt heeftdat nieten ulten ghelchteden.LHaer stemmermeer ts het intett willen Godeg de Taver
keinckeoftdabelickeoozfakedatterieentgedingen bp Godenzek ghewillt zyndegheichteden oft niet en gelichteden. Bemerthier de Vouille Godes niet
en vercket maerrustet 13aomepgentlucktefpze Klm / Godeg van (odantgendunghen # eiltact van het geschiede des quacts ofte
F"
NDE, -
IO I,
Kaetons totmeerideropenings des
ent E
13 Eweede Boeck. het boofepdeboegen opte geschiedenille Zdäs. WHier inopenbaertitchciaerlick een willen effiooc - -- - -- - - -
-
een nuet willen Godes. Beroerende het willen Godesflietmen Gode gewitte hebbendat Adams
soudeweseneenredelickende dpfchepele:ende wilde dacromouck dat hp intetonredeltick noch epgen soude zijn. Defe wille Godesis dooz Go des ZWinogenthcptint werck ghecomsn/ende is
hct gewildegeschiet. Tothter toe hinck Adams fo Danich vonden aen Goldes wille. Baet Adams
so vzpghelchapen3 Hinderbeuandthetfchgantisch anders/ouermits Godeems gervtlthaddedat Adann vpp 5jnfoude. Vantdoe voort ltonthetalen Adam hocdanich hp voots blijuenende vor den
foudeyende of Sodzihn ghehoozacmheptiouen/ danofhpzihn wiederspanntchept foude straffen,in allchet welcke Adams willeniet meeren hunck
aen Godes wille/maerhadde vzpwtliekeureon haer totokvä Godes willetekeerenokte wendé. 1 O2,
-,
-
Want Soden wildeniet(hierishet vools nict Hotlié Godes)dat dit vxpe schepfeloniuermtj delijck het goede doen ofthet quade laten foude, emercronmogelthcts datfulcke onuermijdelic
dt bestaenmach beneuende voofzvzphepbe. Bio fietmEnv dat Adam het goedelatende ends hetquade doender ntetenheefighedaen (aktient epgentlick witfpreisen)teghtn/maer weltbupten ofonderden wilke Bodes. Dattckgesept hebbe
''
nteten foude hebben mogen dat Adams bestaen neuen fulckenonuermijdeklickenmootwet ende wille Godes/tsitchtommercßen. Vant los Godtepntitick ghewilt hadde een vanbepden/te Soetendat Adam vallen foude/oft dat Adammtet oft macht waer in 3 Ballentoude: Swat
'
dann gebleuen omtestaen oft vallen: Want Totilde
dealmogende Schepper dathy valien soudehoe staende bkijuen "Wilds mocht het cranckes Godt danoock dat Adammtet soude valien: hoe mocht hp vallen Sodtheeftherdangheen van bepdenghewitt/te weten Gods Toilie was niet
dathy Laends
das Adam vallen solide / noch d
blaue
132
GTweede Beeck.
-
biläuen Moude : maer Godt wilde dat Adam does Loudefohpfelfs widchet waerdam taende bleiß uen oft valien/gnde dut Soasde vzphept Adam S 103.
Dat (Fod nieten wildgdat Adam foude bal
lenbetup.cht opentlicGodesfochuuldich waer schouwen inden verbode. Hadde ooc Godt gewillt
dat hp niet vallentoude / Zidamen hadde die vzp Swillekeurnietgehabt, ende waer oock veel eer dooz, den Cherubimmetten viertgenfraErde ban den Boom des vetenschaps gewepzt gewCeft/fo hp namacis was vanden Boom des Neuens, als God Evtldedat Adammv fondich weisende daer aknickten foude eten. Also ein wilde oock de Ethan
gelische Tlader niet dat de verloren Home 3 in "
goet verdoensoude/dttwas zijn Swille geenfing, LBaer hadde hp ooc gewillt dathptgoetfietdooz bzengen loude/hp oudethem oftgenootfalect niet "
gegeuen/maer inztinComptoire gehoudenhet
ben, benetdandat dann wo Godes, sonder" zijnepgenLwille goetgewordents: ende wederom
h
dathpdooz3ihnepgen, sonder Godes wille quaet geworden is. I O40
MAI
Hieromhoudeick(onderverbeteringe) dat terntetalltoosen mach geschiedenmaier beleton
derden wie Godes welcke-onderscheptbp Hoep Ingenis/ende bpvelendolinge naect Moat Sodt in
Swilherzpuntgeschieden oft intetgeschiedécent gerdungen daer machniettegengeschieden.roe
deromme wat God nieten willmaer vzplaet: dat " mach geschieden metende oock sonder den Exotile Godes.Wilde vppe Adam Godtgehoofaëztin, God willdatmethem die hemtuiertn zymen ge- W boderaedt ende belockt, willhp Godenietgeheoz läem ivesen/God will dat nictmethem, maer A dam doetdanfluler, sonderden Hotlieeffittghenden gebode Godes. Alsogesichtetdedcuchdentet on der/maerdefonde gesichtet Sonderden wille Go
des/doch mietdaertegen/ifo 3palmachtichzündet van niemant Pettegenheitgewildgmachi "F: AE
d
ETweede Boeck, 1045
133
d
Dathetghebot Godes waranders isdands Moille Godes (foick hierdaerak spzeke/te weten so tickepgentlicxtmach/natghemepnverstant der Hochziftueren) herftmen hier voozlicht moghen
merckentnden onderscheyttulchen deregeringe Godesouer den redelucken ende oderden onrede
''
licken Dock weetmem dataldat God wildat ge chiedenfal/altijtontwijfelic geschiet. LMPaergeschiethet oock altijtdat Godt den men -
“ fchengebiedt? D waerdat/foghelchtedernen
-
mermeerflondg, IO 6
MDaeromenfoud Godesgebototerden men
fchentetoniepgentltjck verstaenmoghen worden Whoop eenen getrouwen baderltckenraedt/dE welc
ken een vzpe Honemachghehoofamen oft ver achten. Gemerkthetghebot Gods(somen inden vppen Adam machten) nietmetfichen benghet een dadelijcke cracht eki Hoerckelijcke executte tot bolbzenginge vantgebodenef ofttotiatinge van tverbodene.Wacrdat/foomochte Adamfo Hoep2 fittch gefondichthebben als alle andere onredeltt ke schepfeilen, also die nistdooz haerfelfs wille
maer dooz Godes regerende crachte beheersich perDEN. 107.
3sdamtgebot Godesouerdenbpenmenische een cöditionale Loitte: wat gefchilleisdaertn bä dEraet Godes" Kecht of God oflaet
'
ghpditofdattenfo willtck vtleuéfchenckéofmer derdoot straffen. Ghpmoghetbepide.Dort weicks
ghpowtit. Maerdoedp.dat/hetal b qualick/doer ghpditrativ weitbecomen.Wildp doédat bmi coemt/ghp hebt de machte /maertck hcb.de wille miet/daeron verbtede ict b/ick raedts v af. Doet
ghpdaertegem/ghpdoetuwenraedt/tegen mijné ebode endetraebt: maergheenfinsteghen münen
ilie/want tcs nietighewtlthebbe dat ghpnoote Itckstaende foudetbliyuen. / 168.
-
WHetwas behoozlich dat Adameentchepfclef Hous ZA 3
14
(EZweide Boeck,
Sdone Godeszijns Hcheppers efi Wladersraedt -
bouendenzijnen geuolcht foudehcbben/dat ber
mochthpoochpdedet nuet/ende dit was ichzuft bareonrechtuaerdicheptefifonde. Laer Founcn
epgentlick (pzekende / Meggenalleentlondete Toc entghenedser gefchtettegen den epatitckëSoulke Godesyslo entfallmen ntet unoghenfegghendatter
sondegesichtede/fonder ooc teleggendat Godpete zijns ondancxidst endemictalmachtichts.Also Letmëhternoch addatternèmermeerpet gefchtet sktmach gesichtsdé(epgentlictefpzckêtegédé al
mogédéiwtille Godes: maerdatter desniettenin vellegesichtet sonderdé Sawtleefiplattegende hepi Lane efterfalscheptaenwissende gebodëGodes. I09.
-
Eide hebbehilflich mitinsoopdeelsdelefaecken also. Daer gefchtet Konder den Totille Godesfon de/daer gesichtet. mst den wille Godes deuchder daergeschicttegen den wille Godes niet altoog, endedaergeschtet dooz den ville Godes alles in den onredelicken eif godlick.cn creatueren.Dwele recht derlitaenzijnde ballet oock lichtom verstaë dat Godtal vaneewichept boozlien heeft datter ",
Mondeloudeghefchieden, die hp nochtans nieten heektgewillt datgeschiedenfoude/endedat Gode heneuendefe voortchtichsptnochblift in vollco menalmogenthept/iwant algefchtetdefondentet legen, so gelichtetdie nochtansfonder zynen wil le/nietdatterpet nach gefchtedEonder de cracht Godsdte finden schepfelen ntet ents fünder Go desSwille: maerdat Godmoptgewittheeftdatter
sondegeschieden soude. LYaer hocCaiutin leeré dedat God nteten vooziettgenezijn
wilie ntet
entsdatgheschiedenfai, fichcanverantwoozden bannte geloouen dat God ntetalle datter gesichtet
booplitenheeft genugret daer oock, sonde gesichtet, oft ten mutmüten dat God seiucgewtitheeftdatter Mondeloude geschieden ende datmidt dtsn alsoo
Biet Hatanoft Adam , maer Godtfelue o0plake
nmoefte vandesonde - laetzck denzyncm vooz gen Nichts des gheen verwe metallene . .
. JQ)
Pang
ETweede Boeck,
135
MPamtnadenmaci (Fod alles doetdathp wti/
HomoetmenGooeymmersrechteileautoooor-Platz, lake/ ende vercman noemen banaiietgene blic
ket oft gelooft wertbphemgebcneont gewittte Swesenbattersalgeschiedé.Gesichteternierattoos dat Godt nieten will dat gefchtsdenfal/foboicht pmmers datalletgenedatter gesichtet vä Godge willt is datgefchtedéfoude. MOttmepnetic Bclaert Caluhn weiwtdzuckeltc genoechdaer hp chinkt Dzedelt. dat Godes wtile oozlake is van allen dtngen die
ter wereitgeschieden, datdemenschénieten mo gen/vtlicnnochdelibererendantigene God hem
in ghecf/Ec. Ende Bcfaint mtlhzupcken des Dzedet. pseuce Pauli(vopengchandelt) dat God naden
redehnenriensiverehelichottesfrachter als Propb den dringen doetfodatterntetattoos wtgenommen
nach wozden/Ec. Datterquaetende sondetn 25 damts geschieten mogen3p nietontkennen.Gez Ichteterdam mietdandat Bod willdat falgsfchte den/Doet Goldtaldat hp Hotl, Zlataldatterghe
sichtet(so Befaende Caluminieeren) effighefchte terfonde endequaet: wie anders dan Godt selue
makenzpatutozvandesonde endetquade: IIU,
Alanders Hieler gaet het ouer dander 3pde. XVant daerhautmen oock Gode oo fake van alle
tgenedaerblijct3nnen wtlicte weisenfotnt ghe schieden als intintet geschieden eeniger dtnghen. Pathp wildatgeschiedenfal/dat ghelichtet dooz zynalnogende cracht/het3p dooz middelokson Hermiddcien van vermuftige instrumenten. Wat hpoock wildat nietfall gesichteden beledthpende machnietghechieden/van weickbeletten Godt medcrechtclick oozlakete noementis/ effito pe Rende en machmen ungeender sollen Bodeoop- -
Makemaken vamtquade oft sonde,Wantmentnde gantische Hchzift nieten nach beweisendat God optgewillt heckt datpetgeschiedentloudedaton deoktquaetzp. / hoe feer defelupdendaertoear bepdenmetmtl.bzupck der Schziftuere gemerkt zp dochniethoogerdaer mede enmogencomene dandat Godlonde traft metlonde/dweitopent Z 4 dickes -
-
126
EZweedc MBoeck,
-
licken blicktte wesenrechtuaervtchert, dient quact nochlondcentis. I
12
SHo wat Goddan optghewilt heeft dat ghe schteden oft oocdat nict gefchiedësoude entmach menintetquaetsin binden/effienmachnen Gods
mttfdten vantquadegheenoozlake maken.Want nabenmael Godfelue nemmermeeren doettgene
hpneten wildat geschiede,met watschten nach menhem werckman noemen vantgunt geenen Sville afents bp Goder die doctaldathp Hotl, effi
doet wederomniettghenehynieten willmaerts hier iniedich. Waechdp waertnende war dttist ickantwoode defonde effitquade. Ditcotl Godt nict dat geschiedetende hier untis God ledtch.Die lidthp nochtanste geschieden endedat niet 3thns
ondantx-maerwillensloghehoolztis. Alsodoet enbeidet Godeimenscheuneenfelue verck. 1 I3.
Desneemt een crempelinde gheschiedentifte
Josephs. Hier geschiede watdat Bodnteten Hotel de/maerde bzoeders wildédatgeschiedensoude datigde benijdinghe. Defeteedt Godefideboe dersdedient.Jin Joseph gheichnede mede wat dat Godt wilde/maer debzoedersen wilden mietdat
geschiedentoudete weté/de verheffinge oft ver eeringhe Josephs. Ditdede Godzende dttleden
debpoeders. Gelic nv hier vandefe verhefinge Josephs Goddie ulcx wilde ende wzochte/ende intet der bpoeders diet nieten wilden malerie-dent rechtelick oozfakets temoemen: also medemoets
mé vande doofz bemidinge op JosephnietGod die ulcrmieten wilde noch dede/dochghedooch de/maerden bzoederen Josephsdtefulcke nijdmc
hept wildenende hanteerden/rechtelick den Au tozesnogmen. 114
Ducrdanderpdetsoock in Joseph nietges Schiethetghene God wilde ende debzoeders ntet Swilden/datintet geschieden soude/namentlick het
dooden bpden bzoeders voozgenomenefi gewtit
naerby Godebsleitende voozoomen, Dut
'
HTweede Boeck,
137
Soddatnietfoude geschieden, hier was zijnal mogenthept gerecdt, die belette dat.Tamdttbe letten endentet geschieden./ts Godde ooyfake effi
nuet deborders lact nv Caluhn/ZBefst oftpe mantanders seggen dat Godditbenßděderbzoc
dercn Josephsnietenheekt voorté: fonder Bod tennaken onuoozfichtlich. Dkitaethenfeggen dat Godfeiue gewillthecktdat3pharen ontschuldigé bzoeder benidentiouden - sonder Godetzmaken autoz ende oozfake vandenjdichepdtbande lon
dewendebandeboolhept. Connen3pvttgeenvan bepden doen , laethen dan belijden dat Godt al machtich weisende endeblijuende / het quadedat
hp nieten willdatgheschieden fal/vaneewichept alheeftgewetenende voozlien. 114.
Deller gelhcke onschziftelicke sppencken/Le fer waren bpmpad veelmeer gereetbooy hands omhter teiltellen/maer fiende ditmijn schiiuen
mijnvoozgenomencotheptalreedete bouenge gaentezin/hebbeticktdie willévoozbplinden also die boozy meerdan genocch zijn tot betooch/dat
tick rechteliceenafchouwen hebbe van een Leers vol3inde van sodantghegrouetongefchtctheden, mietbp collectien/maerbp clareende wtgedzucte Swoopden ban (Taiutin ende Bella selue - bandg
Boelckenbadeentgheabsurdageopentzijn. Ende mit nahelts Boeckenmeerontdectullen werden.
3 45
Da
- “
n;38
D AT“ D ER DE B O ECK 3nhoudende veelongeschichedenzwt.de Caluiniaenscheoptnienmootlick bolghends. erfonds algheweefis in Adam boozzinen
\
Inst-ris
-
Alußnspekédevandererkfondéept diete beltaëtn twee Maké/namentitck intontbe-s renbantgoede/efitindevzuchtbaerheptten
Calunt.
quaden. Die felue Caluijn schzykt Adam dooz zunèvalfo behoekttchef gebzeckuchte3gn erweelt vanftercheptefiltantualttchept(diemen deterechtegoet noemt)dat moellte ballen ende ditisdeenetdtmast stynderfeifs bescheuen erklonde/namentlick ontberinghe van het goede.
Daermendamoock het goetontbeert, wat mach daerandersblijuendantquader watvermachdiese quadeboomdochandersdanquade vzuchtenvoort tebpenghen/effizijn vzuchtbaerheptten quadéal fote bewirten. HekerGodendoerntette Wögeefs. NOtehadde(o Calutjnopentlickfept) Adamdooz aengeboébzoolheptbequaemgemae.ctten valier Holen mochtoock desebzoolhept dooz Godesop dinantie endet scheppinge/Adamaengeboz we Mende geeninsonbzuchtbaer wissensfo berre fulc ke bequaem makinghe Godesten ballenietpdel cndediebzoolhept hemmtet bergeeksaengebogen soudz weilen. Wat mochte hetdanooc anders zijn
in Adam.datinhemdequadeltust,begeerte/Lwille ende Monde foudzbarend andere /dslertoleztjnaen
gebotenbzoolhept. Was dan in Adan vooyzyně valle diesebehoefticheytoft ghebzockcitchept bant
goede/de.gcitycx dieaenghcbozen bzuchtbaerhept intquade/ het weickede zwee hookr/ Fadetwee eentgeltedenzijn dererfonden/nsdebeschnuinge Caluintilelue. Hoo acht icktootltckte bolghen dat der erfondzin Adamals geweetbooz zynen
valle, alsintettn he dooz3 in den
gewesen:
dat derde MBoeck.
13.
Doodsodes scheppingelhemaeingebogen weisende Zls invoock die Erfond quact / 3a aidergnaden Doylake/ende coemtdie Toternatueréoft(ombe terte Meggen) wt Godefotenfeichntet wtende ke Taituliniaensche feere anders oozfakemaestban Dzfondzdan GoD feile. -
TBat Adams val een wexck Godes 33. -
2.
Mit Hodthet quademiettoeenlaet/maertel- Callinie. *-/ue Evtlefidoettieercn Caluiniende Belladooz D'peoph. aens. Spleeren mede dat Godtfeitue alles doet ' eentgeexceptie/ endedat GodesEvtlooza- Dºpcoph ke isvanaiedatter vereit gesichtet. K2adenmaei Pzothons
Adamsvalle medeghefchietig./wiens verckfall Dcebälle doch anders zijndandes geengdtetfel ue alles doct/foo Beatleert namentlick Sodes
-
AOtt was Calutnovaneenander opghefepdt: hp Pzothon beclaechtlich des epdtdathem ongeltjcdäer aen geschict/endemietconnend hemmetredene daer afontschuldigen, poocht dooz zijn gewoonllchol/
namentlicde boozgewende verholenthept Godzst teontluppen/feggende: (»k Raetonsalhterons ZIbiden Lelueniet schamcn oneonwetenhepttebekenné/ madtenmengenoechbekentdäthetisieren verho
lenthepr/die vooz des mentchengeclt(hoefcherp Linnichdie oock nach3tzn) verhozghenis.»k)
Datzjnekervzeemde verantwoodtnghen. Is defe fake Caluino verborgen, wat pynthpande rente leerentgenchem verborgen ist watschelt
hple Godeslateralers/dteandersghenoetendan hp/van eenfake diehem, nazinfelfsbeljdinghe derholents: Asthemberholen/hoe mach hp Ewe tan dat Godt ghcodonecrt hadde datde mensche
Loude valien: dttschzifft Caluijnter boozlzplaet en: maerde H.SHchziftnergens. Heeft Goddan
oock des menschen valle geozdoneert/fo Caluijn daermcdefchzijft:hoe mäch hetdan waerztjadat God des menschenvatlenteten heeft bewirklicht so Calunyn Daermede ich jft " Dft loude Godt -
Speyet wat oz Mergndathynteten -
aulPP30 TER"
POat derde Soeck.
46
beren nach oock pemantden Allmachtigsdwin ghen ompet awatztjusondancrte ozdoneren oft nach Godtegen hemfelue willen Pat Adamomfchuldich was aenzijnen bal/ends Godt schulditz.
D evochenbettentatsseber boogie oelen
. Wantniemamtschuldichen nach aeneensanders werck. Immersiodanich werck daerak ntethpfleitue maler eenanderoozlake ende
Swierckman ofdadertakis.Heckt dan God Adams
balie veroozlaett effighewzocht/hoe mach Adam Schuldtch/ende Godonschuldich dacraen wesen:
Hpeoph, Gall.
was Adamhiroockmeier(fo Besaieert)däeen Scheepkendationder die godtickeregeringe moellte bliju Erwas Godniet deftiermädtetfeluefcheep ken(aihoevel hpdatbetuccit rechtte gaenfo Cad uñnleert)felue terdolingentiert Machmëhter
het lijdende scheepkenoockbeschuldigen mach men hier dendoendenefiqualick ltierenden tier man oock untlichuldigen: Doethet Godtfelue all (oo Bgfaleert) hoe nocht Adam wat doen dede hpniet hoe mochthp quaet doen aent in den van dSodes verck im heun' geenfins. Vater binjftdann Adams schult Dedet dan Godt/Ovaerbijktztjn onschulte Goddoetaldathp witfepdtdeheplige
Pla1346 Schrift. God heeft gedecreteertendeghewitdat Koopy. Didam foudevallen schzykt Befa. Wieanders he uetdangedaendat Adam soude ballen danGod“ Intvalienis sondeghechiet/wie andersis hier schuldtchindandedader? Wantniethetljden, maier hetdoen bäionrecht is onde. Zls Adam dan
oock schuldichtintitydenis Goddanooconfchul dichintdoenvandesonde Hierafietmeer hier bdo.i. 164-170.48-73-83-84-90,93. 134+ 17o Oat Adamint ballen endsfundighen/welendebs zoozlick hoeft ghedaon.
O'
gilijck ist dhetontnerdozuen schepfel
oudeisonhigenint bogen/ijdon/ ",
-
''
Dat derdg - Soeck.
14
bengenbandes Schepperswileefiodonamt / het doetdaer unrecht ende behoopiusck. 4dpcoph efaende Caluynleerendat Godtghewillt heckt Inütit 14
'
endegheodoneert dat Adamfoudevallen. Adam sbt.
heektballEdeldangedaentgenc zinschepper wil de cñozdoneerdedat hpdoen foude/te weiten/val
len. Dovoichtdat Adam unznnévale so weiteffi niet minnatbehgozen heeft gedaen,alsdie SHöne interugge gaen de LBuschéint ballikopteraer den endcde Bple untdootballenwandédaeron
dcridende mensche.Dat 3p mp her foude Switlé loochenen Zidann hier inne zweigedacnte hebbens othermits zündeltberattelende Kotile nuet en strec te op Deghehoofaeumhept Godes endloet untetal toos. Gemerct dan nochnahenlupderieerunghen
net Adam naer Godtdaeromteberifpensouds litaen. Want Gadtvoet alles/dientLoudet dantos gestaen hebben Zdem sdantgen deliberattelende Switie in ghegeuentchcbben. Lochthetcrancks
-
- --
-
schepfeiden Bimogenden Schepper fuchs oocks Ontweidigen. Die menschen enmoghenintet deli
bererennoch sollendam Godt hennigheektieert Pedel. ATaluijn.Adam die wocckerDedämetfulcke 3eine (van God)ingegeuen wilieruierdatdte int verc quam/datis, Gadt Seouldedat Adam foudevalle,
ende Adam viel/Bis ditonghehoofsemhept Ils dit nietverleeronderdanichepte Watshetischen Melden. Schepper meerschulduch. Bat Adam vallende beteris ghewoldeu dan vooz. $.
Efwacheptin Zdä(kfchziftCaluijn)was
D
goet/wamt37m beidertkentflcondancrdaer Calinte,
nabethoondedatbupten Godemietballes nochts tantualttchens. >k)
2.v. Weiaen. Was Wildäs
wacheptdaeromeer goet/ ots de blintheptder blinden oock leer goet op dat3p bailende déhalle
bekentom ledon verstaendatmen sondergesicht nietrecht effeker en mach wandelé, Jadat nie
eenbeualitckeefi wenichellicke goethept Koch
tansbekentCaluynfelue (wiemacht ontkenné) dat Adam goist was bv033hnen valie, FPh# >
-
14.12
Hat derdie Zdeck.
defen balle Adam gelateninzijnen eerten state ofthpheeft Adam verädert.iteteersteig vadfch/ wanttm Adamgheschiede verandertinghe. Diese heefthcm verbetert oft verargert, Heeft.de ver
anderingehem verargert/fonsditseggen Talat nt dat Adásfwächeptgoet awas/vallich/ten waer
tmcn wilde fegghendatargerte vonden goetzp. LBaierhoutméCaluijnsonwaerachtichept vooz Twaerhept/foo washem zynifvalchept feer goet, als die heimbetermaectedanhpeerlt was / ouer
midts dekenntledeleiuéfwachepts.Zsditseg gen Calutnt waerachtich/fomoet oock hetont beren vandeuchdengoetzin: Wantfvachepten tsmietdanontberlinge van Sterchept dwelcdeuch deig,
Batban Sodenfettwaerhepfghefeptmoghen worden defe vooden/het quaet dat ick hate/doeick. 6.
MS Ddtdsetwordenraedtzins willens(epdt Befs)dadelickoft hp vollbzengtailliedingé,
Aytoph -
--
fodatterntet Bandatter ghefchiet Lwtghefonders nach worden. Detondeghechietmede/foodoet God oock defonde. Godthaet.de sondt fehzuzft
- -
Hptoph. Belamede/fo doer Godpmmersfelnetghene hp haet/dats defonde, Dockfepdt Caluijndat Gold imons nieten haet/dlande bedOzuen natuere.Daher toe schzykt Befa vdar Godt den mensche opzecht
PSzcdet.
Hypoph. ende onmoofel heefightechapen / endedatten be derfontfle. Heeft danGodtntetdenmenscheghe
Schapentenepindehpundémenchefoude voé woz dentighene hpselue haet/tc weten/de bederikentf fe ? neben mocht die unenchedaer toe nietcornen sonderafval van Bode. LYaer Befallchzüftdat
Pkt. 134-6 God wildedat Adam soude valien. Godtdoctal dat hpwnlt/God heeftniet alleen ghewitt, maer
oock gedäentghenchphärtet, te wetten/des mens schen verdcriffenille. Dat Bedniet Allmachtichis/ oft nietgoet. -
7.
H" Voillen Godesbantquade/oft detoe Planngevandien/wederspekten defelupden
-
14 Dat derde Boecd. doozgaens - ende machdaerom bphenlup den in delen geendeelofiidtzhn/SHoblijkt hier in Gode andersnietdan willen. Sod wtide dan väeewtc.
-
-
heptdat Adam nict foudefondigenoktquaet doë/ oft Godt wildedat Adam foudefondtghenende quast doen/MVtilde Godtdat hilft niet loudedven/
hoe tähp Wimachtichztjn/dtenietenheeft mogE betettentgenehp witüde datintet loudegeschiedë“
- "
Wilde Goddandat Bdam fondighenende quaet doen fou.de: hoemach hp goetzt in die hetlondigE Soni endetquaderfilet meer wildp. ij. 146. iii-i53 Tat Gods decreet wanckslis/ende onfeker.
3.
MS en (leert Beifa.) “ä Caiutin schriftdat Als dann macht hadde omstaendete bitjuen. Hing Bodts Int.2.1bt derrect hier danntetalen Adams doenende laten“ machtoock valtendefekerzthndat aenmenstehen doenis hangender endedit voichtmootlick wtde leere feifs der geenre die mcerdan een Shtopfche mootwet van Godes detreet ende wille ouer den
menschedoozgaens maké. HekerhetdecreetGo des entmachntet valtendefeker zijnalszynraedt
onvaltende veranderlickis. Hettsdooz Godes raedt (ept Caluñn) dat Adamtsgheuallenende Sallinie dathp alle zyne nacomers ghetrocken heeft inde
erwilghe verdoementle. Homachniemantfalich Sworden / oft Godegraedt moet veranderen ende
-
-
onvaft3ijn/Waer veel wozdenfaltch. Hobilijckt
-
(na defe teere)dat Godsraedttgberanderitc/onfeker ende onbaft. Het decreet Godes wt Godes racdt voortconende en mach danooc nict baft ef eker/maermoet Saranckelbaer zyn effioncker.
-
-
Dat Gods wills für dich is teghen Gods ghebot. 9.
G Ddbeueelt rechtte gaenfeptCaluijn/ende GTal daerbpdat GoddenTeiuêterdolung schickt
als
oft fittert doozzihn verbogk decreetdwetc Godes
Swilie islo Betafepdt. Strydethter Gods wil leniettegen Goldes gebote winnen ongo
e“ LH Peoph. AF
Ogt derde Boeck.
M4-4-
Sävatfekerhepdt fullien Favp meerhebben indes, Hchziftuerei waerbpfalmenmoghen weten oft Godes wilde oock is / tghene wpdaer liefern zin
z“ te Instit, j.7
weisen
was Adam/fo Calutjniciuc ooc
ert/dergodicker wilheptideelachtich / ots hp ongetwürfelt haelt so withs ghcweet als Beifano ts. So heefthpoock so weitals Bella verstaendat God wilde dathp Adamfoudevallé, heefthédit verstant gheen redene gegeuen on Gods ghebot hcttcgendceitnhoud endete verachten/Het hceft ente miffen rechte oopfake gegcuentomte twy noft fulck verbodt van teeten vande bzuchte
endete vallen/Gode oock ernst was./ende ofhjr Oock meen.de/dan nie. GatGod is van contraris willen effiraedtflaghen. -
O
Justy. Er
Alt Sodomistenleué heeft geschapé schrift Calutjnopes plaete. Defclue schafft me de enkentopentlijck zyn leeringhete weisen dat Adam nietalleen Dooz Godest gelatinghe/maer
doozden verbogenraedt Godests gheualteneffi alle zincnacomers getrockenheeft inde verderf femille/dat isdeewige doot.Was danniet (so Cal uin recht leert)Godesraedtlachende wille/dat
Sopieuen Sonden wasdtentetmede (o hp qualic leert) dat op eewich verdcruenende literuen sou den Isieuen ende doot, oft verderfen ille oock
eenfeluedinck hpdzuckettelwaertsciaerlick wie fegghende: Godt willende Spillnigt dat eenficlue e. Salini dinck gefchiede. Bat Godt is godtloos. -
Efende Caluijn leerendat Godden godt B loofen scheptgodloos/fooboots ghehoot. Degodtlooficheptunden godtlooseen coemr dan nietinhen wtztjnepgendoen/vant hp doozzihn scheppinghe noch nieten was nochpet mochte doen , maer die godloofchepdttoemt danwt die scheppinghe Godes/dattsdam wt Gode die hen
godtloos schept, Coemtdande vzuchtdes godt loosicherts
Bstberde Boees.
-
14. -
-
-
toofchepts wt Gode war al Godtden Boom deletuensvzuchte andersmogbenzintangodt loos. Dalmennetmet Dautomoetäfeggendat 1-Weg,24. degodooftchept voortcoemtvandengodoofen. 14 TDat God is oofake vandesonde oft quade. I 24.
CP-
D Maetdaeron hetbefupt oft de conclufte -- (epr Befa)(k dar Godfelue/alfohemdat belieftheeft/van eewicheptalletoccomendedin Spcoph. ghente decerneren defelue oock tot zündertüt
Doom 3infeifs werckeltcke krachte (efficate)te vollbzengenfo hp zwtl.>k) Recht htcrvoo habve hp ghelfept (fonball meergehootts)dativanhet Swoosdekenalbp de Aposteltotten Ephelfenge bzuptgantisch mietwrgelotenenmochte vorbei sonderGoddaer un ledtchoftonmachtichtena ken Hoe ist mp hier mogeltckte geloouen dat de Meleere Bee Gode mieten maect oofaecke bane quade:"Decreteret Hod eine at/welt dBodt feue
a/ent doethet Bonfelue adadelickok wercke lick datter gesichtet/fo Belfasepdt:foodeereteert, Livt/ende doet Godtpmmers oock efficaciter of
dadelick herquade ende de londe. ABenmachpm mersnteronekennendatteroockfonte endeguaer ghelichtet.
-
Dttfach Befa oock welmoorlickte moeten" bolgen wir dttzinfeggen. Hºpbemerktedort weit datdegowoomlcke wtluppingevande berholen oorbeeien Godes tedupter endete eranch war, omfodanigen clarencrachttgentendemootho ge
dickenconclustere wederlegghen/daeromhpern mael.hterbestaettebewisenntet nootlücktehol ' Bothetboop 33 infeggen/dat Sodooziale oudemoeten zum vandesonde endevantquade,
' mer dudantgheredenen - ende in der hlen. -
(kGod bolbpengt deraetflagenzing will doo detweedefake/endemiddele instrument
Deterintrumentenzum sommerlicktweiter banaert/iwant sommtgeznneuendiger weiten diedooz hareinwendtghe bewegingen ghepoyret wordenende danderezijn stellooeintrumenten, - -
, die
Spcoph
Dat der die Boeck,
46
diealleentickdooz een awtwendige aempoaringhe beweecht worden. Waerdestelltjcke oftkeulends instrumenten zyntweederlep van onderschepdt Swanteentgezünbegaeft metredeneende odeeler ende eenige zynonredelickende vorden gebzeuen doozeenblinde beweginghedernatueren. >K) (»k Delielloose/Zla oocmed.deleuédige maler onredelicke instrument worden gefept noch viel
nochqualickte doen, wantzy wozdenmeerghe daen,dan3p doen.ABaer die wozdenghefpdt wel oft qualickte doen / die defe instrumenten ghe- . bzupcken. >k) (k Delieuendige instrumenten die metredene -
eñoodeelznnbegaeft/ztin Engelenoftmensché ende die letue 3tjn Swederöme
“: ban aert.
NVamtsommige Engelenzwingoet/ei sommighe quaet: maerde menschenztjnaltsamévannatue renquaet/maer 3p3thin alsooonderschepden dooz.de ä dat sommtghegantischquaetzten, maer ommighezijneenichtuns goette wetenbootoo bele degheetGodes die gehepitchtheeft.»k)
- (»k Dedingen vanfodanigheraertzünde/dat p in eenager werckingedoozeen inwendige Ende vorden gepopret worden rechteltc gefept watte doens, effidaerövaltaillicen
' epgen bewegtnge
indefeaert van tnstrumentëhetonderscheptcens
goedenokquaden werckings, endeten mogenten acnichou vädtëntetepgentlicgenoemt werdéin strument, maer beeileer werckeltcke ooplaks.»k)
(k Pvnoemeuckeenquade verckinghe, die niet epntlick den gheopenbaerden wille Godes
voozoogenenheeft: endedaertegheneen goeder die dacropftet.»k)
(»k Delefelue/hoe welzp, voozfovelle 3p dooz een innerliche effihareepgenbeweginge vercke, -
oozsakenztyn/so wozden3pnochtansineen ander aenthou instrumentengenoent, teivetenfodic 2 : "..., "E, jägsendevoozlovelezy van een anderghedaen
'
Gelyckais de Beul (doo desouerhepts erre beul) eenmensche doodet oftalsdie
doo Hathansaenporen quetset, oth a Dooremandts beueien oft entsensandere -- -
-
-
- -
gen
- -
y
Dätderde Boeck,
14
pemanden weldoen / oktqualijck. »k)
(»k Infodantgeaert van werckingenfietelck
“ een seine
vercktweetoegescheut wert:
etweten/eenen als aenportrende effidooz een ans derals doozeeninstrument werckendetefidenam
derenals oockfeuerwerckende. Wanthp is alsoo den instrumétdathp ooc doozztinetnwendtgeaë
poprünge verct/maerntet simpelicktals erhamer öfte Bpleindestimmermanshant.»k) (k: Immers/ouermidtsdattweeuuldichres
Spectoktaenchou/schfint daer oockfomtitseen tweeuuldtch werck gedaente words, aifulcrooe datheteenlooflick:3 peñhet anderfondclicklighe
ich als douerhepteenémfoaderden Beulouer Meuert/velck werck pederrechteltckpzift. AZaer imdiende Beul dooz haet/dooz gierichept oft dooz entgeandertuade begeerdtthept ghedjeuenzehn de/meter dandooptalenschon bandes rechters be
uchenden seluendoodet, hpenmachvoorwaer des sondevädootslachvooz Godenietontvlucht.») (»k Maetons nv defeldtngentepalle bengëoß Godefeltue - wiens verckelicke cracht wphier bozentbethoonthebbente interuenteren, oft tun
ichentecomentnallendingendie gesichtedenton der ecnichtwtnennen,effidatalsoldathp kotztjnder tijt vollbzengt doozdendtngendiehp heeft gescha
en, als doozinstrumententghenrhyvaneewies theeftgedecerneert. k)
(»k Wilso wat Soddoetisgetgemerctwther opperftegoet niet quaetsen machvcotcomen. HPb doet Godaliedungen alledingen3inndaeron goet/vooz fooveledieban Godegedaten worden: endedtonderschept" goets effiquaetsheeftalleen
tickplaette indeninstrumenten, effidatin die Avan de welcke wp inde 14. pzopoftie gefepthebben. Wantindien defe instrumentengoetztineffi Go des geopenbaerde wille aenchouwen, so doenzp Swel/efiGoddoetooc veldoozdeleine: daer doos hetdamcoemt/datulck werck tmaldermanteren
goetts/gelück als de goede Engelen vollbpengen ghene Godtbeuereltendeals.de goede menschen Godehen zwependenavoighen. S-Baez Das z. -
148
Dat derdie Boeck,
(»k ABaerdequadeinstrumenten(quaet Wegge ick/mietwterscheppingen/maerwrer cogruptrien ofverderfcniflen) doenaltytquagt./b001, so viele
3p doen endevallendaeromrecht uaerdeliconden den thozen Sodes: maer boozfoobcle Godt daer
dooz vercktfo dienen3p onwillens oftonweten dehct goede Everck Godes.Want Goddoetadt ist
Evel/dooz wat instrumenten hp oock werckt.»k) (>k LBaer hp verctalso doozdie instrumente/ dathyniet alleentoelaetdat3p zwercken/oftdat hpalleenden wtganck regeert/maer hp verwect poret/beweecht regeert7 Ja, dat nochhetmeelt banallen ist, hp scheppetdie ooc omdaer doozte doen hetghenchplvoozgenomenheckt, alle weit kedingen Godt altsamenrechtclick doetefion dereenligheonrechtuaerdichcpt.>k) (»kWantfodtcmaelalsde quadefondichtte genheimfclue/ofttegen een ander quaetmensche -
loo doct Godt fondcreenighe sonde/dat de quade
hemfelue straftloftedatde quadenden quadémet behoolicke trafvergelden / het weick bepdets eenalderrechtuaerdichte werck Godes/efidooz defeexempelenzymderoozdel Sonderschuttetende bertrooft Gold den zijnen.>k) (»k ABaeriodickmaelde quade de goede quet fen/ofondigen 3plupdenende crigenteniaetité
hare verschuldetraffinghe/maerdes niettemun traft/leert/ ende beuesticht Godtdooz de quade denzijnen/ende maeckt3ihnkercke glozieus oock dooz der Kercken vpamdenfeiuc. ) -
(»k Waerdele quadeinstrumenten enmoghen niet gefept worden dSodetegehoozsamen.Want alhoevel Godtzijn verckdooz heniupden voll bzengt/3plup dennochtansfoovcicinhenlupden ts/ckifovcic henlupdervoopnemenefi wtlebe roert/en doënietGodes werck/maerhaerepgen werc/d3erö3pte recht geütraft worden: Vantal hocw.clhet goet ist so wat Godt verckt doozden
quaden, foultnochtans quaetaillo watde quädcn den. Hoch De confequenticendoochntet: Godt doethetal/dacromdoethpoock.de omde. Vant
dename der sondéenbehoozt nie Dantotten ber --
-
-
DOzuen
–
idat derde Boeck,
149
dozuenqualitept/die geheelis inden verckenden
-- -- - -- --
instrumente.)
- Daerstedy lieferde redene waerbp Bella will ifendativtzinfegghen, dat Goösonderee bew mich wtnemenalledingthen doet/ntet nootlicken bol.cht dat Godt dann de Monde endetquade foude doen. Laetons inveens onderfoeckenhoe waer achtichfuick-ztin bewijsende befluptts. In den eertenteick TBefa hier leer arbepden omte be wijlen tweefaké die niemäten ontkent/Zimmers die bpden Scholastictenenbeter endeclaerderbe wesen werden danhner bp Bela/ende die midt dienfogant schonmood ich waren omte bewijlen/
alsdefeluealbewesen zuindegantschmietendoen tot blijck vanztjnvoozlz voonemen. Wantdat God in den quadenfondemnet sondelkraft, effidat“ oock totoeffenunge endctbeuestinghe der bercope nen/belijdteick gacrneefiseen goet verck Go
des. Geschietdaernvbupten behaluenende fon derfulck goet werck Godes/gheen anderwercks
metallen indenquade: hoe fatmenmogen seggen etsgheichnet: datter petgua Gesichter danbupten dat goet verck Godes oock noch eenichquact Everc/o hp vooz seluefept
inden Beuteghechieden, namentlich die quade
mepntnge ende wille wt quade begeerten voort connende:hoemach Bella danmeteenighenschijn van waerhept bat Godalledingen doet/
''
Londerte moetenfeggen dat Godoock fuickfon ug Doetz Dellick en werck fel weerfeer weldateenfelue Werkfonds - LMP
isboozenquaetwilligen mensche/efiooc deuch at de De Hooz den weltierenden Gode/dietfelued emants
quaetdoenderomte verderuendoet/toty falichepteñtenbelten keert. ABaer hiermedebe wijt WBefantet dat ouer Godeszpdepet quaets
daeringhelichtet. Dittierenten besten epindels algoet. Gelichtet daerniet anders danCodfelus htertn doet: Livatis dan doch hetquadedatter ge: Schiet - Geschiet daerdanoock quaet in den qua
den mensche, ende doctdat/ntet Godtzmaerbe muenche:hoe altdan-God agdoen of
'
--
3
Q
-
WE
Natdrde Joeck, "
Godfelneal/hoe doct God hetqnadeniete ist Selte.
Ick mercke hier een lilticheptint afwijcken Bande rechtepzopoftie, nzt verliertnge baneen anderbooptitel. Belahadde bestaente bewhfen
dat Godtfeluedadelick oft verckeltckaliedungé doettniet altoos otgenomé.Toots namhp booz ke beweisen dat daer Pot mieten bol.cht dat Godt
oozlake oft vercman3p vandefonde.Ditfach hp hemonmogelickende berandert daerömeint 19. artijckelztineerste booztlitel feggende: wpheb benvooz beweisendat de werckelicke cracht Bio des internentieert ofttulchen Coent/in allendtn
ghen dieghelchteden.
-
Heker dat fonder de Boerckelicke cracht Gos
des endennatuere derredeltcker schepfeilen ghe plantztjnde/de Engelenende menschen so tuttel Wawat moghendoen als een blockis waerachtich
Soldatde godtlihcke cracht interuenteren moet in alle verckingenfalldaerpetgeschiedé: maer doet daeron Godtfelue alle datter ghefchietrofis dtt
internentieren van Godescracht/cfi het elf wil enende werckéeenfeluedinck Weeft dttfinters nenteren oktetufichencomen der goditickercracht
danoock gewzochtendeveroofaect.de houaerdte inden Engelenefideouertredtnge in denleerten anenscher (obeneueltmende oogen der eenuuidt
Fä so viuchtmenden rechten vpantomeen ersterdete bewinnen endgte schinen victozug
Eig vgchten.
teuer legt doch: warende Engelen bäiaens
beginnequaet Ackhoude weineen/maer datzp quaetgewordenzijn/effi datdooz een qusst wert dttdc.de.Godtoftdie Engelen. Dedet dSodt Ess anders ist Mercnanbantguade Debentde Ein
elenendentet Gold- hoe doct Godal datter ge-,
tet. Also mede mct Adam:die entsmietquaet geweelt(belijdt Besafelfs) wterscheppinghem, maerwtercogruptik/datsverderfemtslen. Ist die in Adamghecomiendooz Godes, okdooy Adams foerckendedoen depthp dooy Adams doen, so
endget het Godtntetal. Heydthpdam dooz So des Merck/foodort Goddelon.de/ endetsidaer 00fabs -
15f
BattdErde 3 deck,
•Partizidge ä hept/di erlept noch een argelittchept/diemerct.de lieferntet/Befadaellt ' eerten op de Alta Bekel d
-
quade instrumenten.De goede instrumentenfept
Thy doen welals3p op Godes geopenbaerde wti deften/efide quade instrumenten doen altjtqua dick/Ec. Adam ende de Engelen waren goede in
Mtrumenten.Wieheefte quaetgemaeckt“Godt Wie anders is damquaetheptsauto dan Godt?
WHebbentoocdeinstrumenten feuegedaen/fooen doethetGodtintetal. Dat Adam noch een goet instrument zijnde op Godes geopenbaerde ville
mietenheeftgesien/maerftch daer afghewendet
endeghelondichtheeft machenennietloochenen. WHeeft Gold Adamsoogeakgekeortvande geopé baerde wille Godze/tot des Herpents verborgê
schalcke wille: Wieandersdan Godheeft dä A dam doenfondigen den sonde beroozialect effiheit quade flueghewzocht: -
Dellenakkeerendefonde Adamsisontwike lick ghechiet. SH00moetmendamoock boopwaer
(mtetallicennae defe optnie Befa dat het Godtan
|
doetzmaeroockma:3jnvoozgemeldetalderlekerte regelte weitendatis gesichtet daeriot voichtdar het (Fods wille was datgeschieden fou.de) noot falicken beläupten. Dat Godfeue gewillt endege wzocht heeft den afkeerende sonde Adams, dat God.de sonde Werckt./endedat Godt oozliketg vant quade. . . Beifall beschaffthierpmmersfeltie een quaete Swerte weisendat dengeopenbaerden wille Go -
des nietenheefttotesbupt ofteepnde. Ditqua de Boerck is waerachtelic inden Engelenende. Z damal eer 3p verdozuen waren ghefchizt. Doet
Godmetzyne werckeltcke crachtalledingendie z" altoos otgenomë(als Bgfaleert)
o heeft Goopmmers oock dttquade werck ghe daen. Wathelpetnv Befa dathphieriooklicken inngdzaept de quade tnstrumenten - waren die noptte bozen goetgewect/effi van eenligen Wal
"ä" God quaet geschapen: somochte ' Dg s
rechtfeggen, gelten seine -
--
A“
g
Oat derde Boeck, "
de krengedoettinckenende debloemeenenede -- --
-- -- -
den reucke geeft:also wertkteentelue werckett ke crachte Godes,hetquade in den quaden, effi het oede unden goeden unstruments. Waernv bekent fclue (Lwne macht ioochenen?)datzpecrst goet ende goede.tnstruments waren: waer Lotithphier mbthens mctten quadé qualitept der quadeinstru menten was die quadequalitept oock inden goe den instrumenten/eerdatzp. ghesondlicht hadden? Was haer corrupticofte verderfonille oozfaecke
'
bande sonderhoc mochtë3p(nochgoetzijnde)een quadequalitepraenfuchhebben: ofthoe mochten 3p voop het fondugen verdozuenztin "Dot Godes scheppinge-dit derf Befantet Meggen, Duam die dandooz besonde/Lwie wpocht die God ofZdä
endeder Engelten Menmachnetfeggendar Al Danofde Engelen die deden/Zlt anders waerfo Belaleert/dat het Godtat doet Hodedet Godt danflue: is dan Godt nochintetoogfacckebande Monde: Dttwil Beifaloochcn Emaeren vermachs
(mijnsoodzeis)geenfins: Depthpnierteiue dat Bodtgedecreteertefigewillt hecktdat Adam fou devaliens Septhphierniet claerltck datdecom ciufe vaßt taet, dat Godfelue alsototzindertjt doozzijns elfs Hoerckeltcke cracht woibzengetfe
hp wil/alletoecomendedunghenfoothenbeineft heeft gehadtdie väeewucheptte decerneren Gold heeft Adams vai (fept hp claerlic) ghedecerneert, WHeeft GoD die dannuettotzhnder tzt dooz zins Selfs verckelticketcracht vollbzächt. Is dttwaer
hoemachtlogenzijndatGod.de sonde endetquade Inteten wertet/doet/ende verooplaett
Int26. Britzckelfept Beladat de quadein strumenten/voogfo velchentup der vooznemě effi " Sottleberoertynieten werck&Godeg. Werckmaler
haer epgen verck Fis dit waer(o ict under waer hept honde) soo täler onderschept tullchen Bodes Swerck effi,der quaden wert, so datheteen vatan ders isdantander. WHachmen oock Godes verck
derquaden schepfelen werck noement neen vooz waer. Do en machenen wederöne het vertk der
onnen Shepelenghegn-Hoesch-Eigdas n: -
- -
-
-
Datderdie TBoeck.
153
Ditdoet Befahteroockmietvendefepdt: 3p doen, mict (5odes verck / maerhaer verck. Zlthaer - Swerck/hoe macht Bodes werkzyn ? Zist Godes Soerck miet/hoe mach Goddat Ewercken: Wercke het God nuet/hoe doethet Godal: maerwercket Godat/hoetenfall gheen verckman der Londen
'
zins nochsept Beifachetgheuolcheen doochnet: Goddoetalle dingen/daerona doet hp ooc de lon
de. WHooptzijn reden. Want epdt TBefadename der Londenten behootinier dan tot.de gebzeckeltic
kequalitept. Een wonderlacke redene. Doende verdozuen qualitept in Adam was geschiede zum akkeer vanden gheopenbaerden wille Godes, dit Swas een quaetowerck/Doernv. Godaidatter ge
schiet/lodede Godtpmmers oock desonde inden opzechtensende nochonuerdozuen Adam. Ende hiermede schijnt Befa genoech bewe Cente hebben , dat wtzhnc voopfzopunternieten
voicht dat Godoozakevantquade3p: dwelcmp. daer so wepntch bitjct/dat mp oocktercontrarie Kot dele boozgenomen bewillinge Bielefelue on
twyfeltckenbinict/datnootfakclick moet voigen Saotdevoozlzzehne optimie/datGodfelue de Monde Doetende veroofaeckt.
-
-
Alsoheeft het Bela gelten van zinen Mee- r" Mer/diens voethphterinne voicht.oozlakets Wantalsvät De Pedelt, feluegesepthadde dat Godeswille G
alle dinghendieter vereit gheschieden./ende wel mercte wat daernoottck wt mochte vollgenuclaidt
hpdaermede bpaidttte: eidesntettegenstaende is God gheenoozlakevant quade. Wie machdas geloouen/dtedaergelooft Javeet/dattersonde endequaetter verett gheschiet: daermenallepdt en wertpmmersintet hotgefloten. Bela Wotloock mietdatterpet wtgheloten werde.Hetgoedebe
-
kenteick Chilten verdopfaecitte werden Hot den
wille Godes. Allois de quettealleen vantqua-
Weydatgelichtetmehr.Is Gods wilvan Mulck ge- - - - - fchiedendanoockoozlake 2 fal Bodntetoozlake moeten3thn vant quader"
--
-
Derevenedte Calujndaervoorthseltomte - noghen vereisnighendigzyneFunkt mir -
6
dass
-- - -
--
-
- -
M44-
Datderbe Boeck, -
dan bierehiwatertegen den andersfliridende zehn meldedat Goddaerinnedoende is/met het quade ten goedenependelte Mieren/ende datalso eenfelug werckvooz Gode deuchde/ende voozden mensche
Sonde3p. Kechtalso Bela htervoozoocdoetmet nen Beulende quade instrumenté/welcke glo ennballbeelmeerdägenoechpdelibethoontzijn. Caluijn bzengt hier oock de bp/te
ä
Sweten/deppeuckenbande loten/CTacken/TBp den/Ec-endedatmetfodantghe beschepdenheptals boozinthandelen vandiengheftents. LWHaerhoe macht Godfonde metfonds trafen in Zdamals hp noch noptghefondichten hadder Watfoude in dttwerckoock Gods bettieringe zijntengoeden
epnde? Adamsfondigen Adams verderuen A
damsquaet worden. Alsditeengoetepn.de? Oft Savas Godseeregheleghenint verberuen ganzin
goettchepfeler Besafept Jammaerde dchzuktur weniet. Wie wpocht diese quade mepninge in Adär" Adamfeine Hoemocht Godes oilte danooza kedaerafztin? Wasdan oock Gods wille aola ke daeraf: hoetsdiegheenoozlake vande sonde endetgnadenerck Wut Goddat alletghene dathy booplietghe Lichtedenfallfo Caiutinieert: ende voofier Godt alle Datter ghefchtet/fo de Hchtftuergieert/ Moa voofach Godoock B dams ende Hathansonde, Ende so wilde God oack datdie Sonden geschieden Louden. Goddoestaldathpwtl,leert de Hehziftue ve: Wie anders dan Godfelue heeftdan die fondé inden Engelenefi in Adam gedacn -
GTalulu.
Hodginechdelijckevtericheptintdisputeren fichal hadde bergrepen / waert wellbehootijck/ immersin een hooft legraer/dat den tythct beres oeckenteil verkanteenbeteroopdeelsoudé voort bzengen. Ottvin Heick ekerntet in Bella. Vant
dte noch weltwaelf Jahrennahetschijuévä zijn Duelkio- Scheltboecrken Ald SHptophantarü/Ec. hcmfelue mü E respötegenwerpende hoe Godes decreetbanderquader Lionti-Chzt quade vercken/voozoo beie die quäletztjn ber
Hitsmarum. Schoont mach wozden/futcreertbeantwooztmet üwel des zins dsondegriffig zijns bäi b
erren
“,
- -- -
Datderde Boeck. "
155
doren/ende willende voots watredens ghenen/
fept, dathet nieten nachgeschiedetegen Godes wille mochte bupten Godes weréoftandersfot denen moeten valien inder Atheisten ofte Ept curtemenfectenwende willdaer wtflupté (macr die bedecteltck/foo hythem hier schaemtopenttickte
Ceggen)dathetghefchtetdooz Godesdecreet oft wille. Es defezhne opinteal Hvatibeterdäder A theisten ofte Eptcurien, diehpfchthnt te wtilien bermijden Wattsditdochandersgefeptdanal dus dientetenhouden netten Mthetten oft E
picturienendathet quade geschietteghen Godes Svitle oft bupten Sodes weté, die moetmetmin LYeesterCaluijnende met nup geloouendat God
Schuchet quade wtl/decreteert/ende werckt/ende entdtsdien dat Godtfeluede quadeboom is daer dequade byzuchtéiwt booptconnen: Als dat niet een treffettcke bewijstinghe dat Godalies doetefi des
miettemtn gheenoozakevant quades Zsdam defe3tine Hectealthcpligherdan Cenbande twee booß egghe ick noch? Zickenmeynepmmers niet dat Bella oktpe -
unantal willenioochenen dat Godtonuerschep deltjck een tsmetzhnen wille. Die wille Gods
noemt Belaseine Godes decreet: Gods decreet Speed enmachniet geschepden Livozdon bande fontepne
der sondenschnitt Bella. Bachdan Besa Godt Spcoph. Meluetoock schepden vande konteyne der fondene Behoekthieroock meerbewys dat dele leerunge
Godemaextoozakevantquader Woozwaerfoo wepnichals suickbewhs hier meermoodtch istso oueruloedtchfoudettckthter connen stellen, waer ück des intet allmoede endefädt. Mutpemant hier
afmeerendebzeederte Lien/dte oecke voop.j.106. J53.162.165.178. ), 11.48. 59.77-84. 93.149. 17.J63-167.80,89.134.163.167. 1.26./27.24. 57.12d.I27.136.137-14-1
Datbespinien «aunten Bef barengheloeuersen fekter maeckt van haerlieder verkiefinghe. I3.
-
Alujn schafftals bolicht: (eGodtondersitut Ealinig, verzogen, meteenon
Cdengenendtenhrheeft -
-
ÜGEWNa
Hat derde Boeck.
TFS
nerwinnelicke sterckhepttottantualtichept/Ec. ende dtton te bewtzten dat Adamtenvalle was gheodoneert van Bode. Hier otboicht danntet alleen/dat Adam nieten was vercozentgemerkt hpnet sodanngheonuerwinneltjckelterchept niet en, was begaefttottantuatichepto dat Taluthn daer leert: LHaerhter Swtvoicht meldedat dever Cozene mieten mogen valien wanthoetit mogeltc dat de ghenedtenet onuerwtunnelijcke ferchept som litantualttchte blijuen/ voopfen is van Gods eenicht uns verwonné ballen ende mildtfdienon
- -- - - -
--
- - --
-
ütantualtichzyn souden - TAalten 3p danntetdie van Gode vercozenztjn/foenfondigen 3p danooc miet/ouermitsintemantfonderfonditgëmachbal den.Dutntetsondighender vercozenentleert Cal uinoock op mcer andere plaetfen namentlick int Woijfde Hermeson vä Flacob eff, CEfau in deiner Foli Len. (>k Alfo dan/ als onte Heere Tooz zijnen W3. Gheeft in oneherten graueertztin vzeele, effo Damigen onderbanichaepttothemwaerts/als 3tjne kinderen hem schuldichzijnteteueren/dattsdam als ofthpzijne verkielinge besiegelde/Eck) Waer sodanngheonderdantchepts, daer ein wertnuetgefondicht: gemercthpnieten sondichte dte Gode teuerttgenehp Gode schuldichis. jb leerr Caluijndoozgaës in zijne Goeckédat futc ke-onderdanichept hierin desertift bpniemanden
entswoock nterbpdenalderhepluchteneffi wt Go degeboxenmenschen, foomenlesen machunztjne Institution.cap 3. ect.94.Comment.1.Zoh.3.9 effitotseer veelandereplaetten.Wloostetnv God zijne vercogene met de vool onuerwunnelijcke üterchepttottantdattchept, sodarzpmieten mo genvallenoftfondigen/endenettodamtgeonder dantcheptals 3phem schuldtchzijndwelchpdaer noemthet Spiegel der godtckerberkteinge;orde
entg des tercheptendegehoozlaemhept Sodes, datis dit Hege/bp niemantopteragoennochte optgewcelt: Homoet (mijns ooeels)mootlick volgen/dat.de otuercogene CEOdeshier nemmer
- - - - meermogenhebbeneentgeversickerthcptvähare herkicillinge: Anoock(datnoch ergharts)datten . gheen - - - - - --
-
Dat derde Boeck.
157
gheen bercogenen3plopaerden - noch oocknopt geweeltents. Houdedatnietzindenrechtétoe padtter vertwijfelthept: Wloecht sodantghe lee rtngeoockdeniupdendiealle endcChatte ker ke willen 3thnendebouen allen andere sichhooch beroemen bande ontwyfelicke versickerthepthaer der verkiefingher SHutcrvoicht oock nootfakeltck wtmeeran- C5erten,
dere opinten Calunt want icktese dathpop de 1.Pet.1.15 Swoozden van D.Peeter, opdat ghpvangelnycké oocheplich zijtun uwe wandeltnge/deiheplichept fepdtte wesen/ hctepnde daer toe wp zehn beroe pen/Ende dit (Motck verstae)na den recht Efinne bandes Apostels wooden-aidaer. Watmbdefe
hepluchept 3p/verclaert Calurntnzünharmonte egghende:" (k: Dit wooptheplichept begript in Auc,1. 75.
sich alle hetghene wp Bodefchuiduchzyn/omte aenbedienende eerenztine LWBatellitept naer inhou denbande eerste Tafele des Wets.) Bouédt E.
schzykt oock Caduhn inzine Commentarien op defepiaete van S.Peeter: dat oock dealderbolt maecste weit verdets vädele hepincheptons booz 1.9et. 1.15
geltelit Watmachmendit doch andersachtendan een openbare loochentinge/van dat gefchtedéfou demogen unden wtuercogene het genezptoever cozenzthn Wachdantinntenant werdé het gene
dSodtdenzthnentoeverktet: hoemachpemandt Swetendathp van Gode vercozen3prº Täoozder/nadenmachertinde WH. Hchrift ooc Swt.de wooden Caluinfelue onlochbaerinc blic
ket/dat Godtdenzynenberoept totheplicheptun hare wandeilinge/datongetwürfeithner inden linc haem verstaen moet werden, feo het beuelendes DApostels oockmetbenget ouermits weilbelofté
maergheen ixettenplaetfemoghen hebben unden hemele: Ende na dien oocktn miteinandt van alle den vercozenen, fulcke hepluge oandeilinge allhier
en mach wesen/ foo Calunynteghen D.Peeters Swoopden weil Lawtdzuckeltck heeft deruen ieeren: Wie enfalntet moetenfeggen, dat Godesberkie fümgefcluepdel 3pende ontcker/gcmerct hierdan
nemmermeer undein vergolzenenen Üoude - -- -
ge
EU
158
Jgt derde Boeck,
den/hetghemedaer toe Bodheniupdenheekt bei roepen ende bercozent"
Bchauen alle dit/sn mach geen Chziftéloo
chenen Godes willete3ijndat geschiedenfal/het ghcnehp dcnztinentoeberoept. Dtt gefchtetintet a.113. 3. chanft Caluijn. Hoemogen damde Palmist, effi Efalias de Cavaerhept fegghenmetdefe woodens
5"
Goddie indcnhemeleis/doet alles dathp Kotloft odoncert./zijnenraetlachis bestandichende alle
znnen wille gesichtet.LABaecktmeinaldusleerende oock bestandtchefivat Godesberoepinge, ber ktcfingeendepzedeftnatte. Nochbelogghendefe menschen dat 3pomfoudcn vailen dat 3p die met
ghcenc montreue opinnen ende bloedighefwaer den enonderfutteden,
WHaer waerblüffthier onseerfte Artickel des loofs Beroept God den zijnentot sodanighen Swandelinge allhier, effi will Godt dat ge schiedenfaltghene daer hpdenzijnentoe bewoept so die Apostelbetup.cht/oock Caluijnleitue belijt,
ä
ende gesichtet (ulernemmermeerflo Caluijn leert maerntet der Apostel/ Kalmen niet opentlick moe
tenfeggen/dat Godpet wat wildoendwelck hp mieten vermachte doemer LPachdegeloouer de fer optnien Caluint/ oock senich ins geloouédat
Petr,1.2 Godalmachtichis? Wen moetpmmers gelooué na des Apostelsleeredat Degelooutige ban Gode den TNader naziäne voopwetenhept beroepenzijn in theplicheptdes Gheets om hemte ghchoozfa men.Aengaende defe heplicheptisakgesepdt: dtt
moetoock ulcrvaiten netten ghehooxfaemhept medeal htcr bp den Apostel vermelt. Want nies mantts Gode gehoofaemdan die den wille Go des dadeluck (ntet osozdekick) bolbyengt. Dtten doet niemant lo Catunicert)opaerdëso volche
mededat de verkiefunge Godes hier inne pdelts eñondereffekt. Wilmen mp hier feggë-dat God tevzedentsmethalue gehoozsaemthepr:fomoet /
menoockbewifen Godes wtliete zijndat zyne
, kinderen intet dantenhalucn ofteint deelle 3thmen Goditicken/ef wederommetenhaluentintander
deeldes Dupuels willig soudendoen, dat is
3P. GE
Dat derde Boeer. 59 wee Beeren foudendtemen. LBaerdithoudeicks
h
allenmenschenonmogelicktebewijlen. Bat die Kinderen Boden, solanghezphierheuen, noch bluemonder Godes thoozne/ua Calujusleere.
-
Aßnt behaltué de innere flexdoogales Antenz plattellick wederfpzeeer, so schzykt oocial ußnflue/dat het van Godeg rechtuaerdtchepdt
veemtis oftverschepdendathpeenige gemepn Schappetoudehebbenmettersonden, dochwie
ke (oo Caluyndaer wt Paulo rechtbewusst)de mensche een vpamt Godesis.Cercluer piaeisen schzyktCaluynmede/datGoesthofenüreetop allen menschen./foo langhe3p volhardente weisen Londaren.Inden voozgemeldëCapittele der In üttuttenschriftoock defelue Caiutin, datos.de
godbzuchtigemenschen/solange3pmettensterf kelticken bleeische omcingheitzin noch fondaten ihn dovo harden 3p oockalhetleuendoofon
daren teilweisen. Blitzuen3x danal het leuendwo oocknteronderden thozen Godes es datalen Troostelicke leere
-
Beeft Godooch gheen gemepnfchappe metter
–
sonden, so Caluhn welschinkt: Endefindige menschen die wir Godegeboxenzynnochaltito Laturn op D. Ioannis wooden opentlich der Cömene.
teigenschaft: hoemach Godgemepulchaphebbt I-Roh-3-9 met sodange noch attit sondighende menschen Webben defektnderen Godesdanoock gheen ghes mepnfchap metGode endevoighendedienstes mietmetChzusto: hoemoghen3p der sondern bere geuingedeelachttch3in Waeris hierde gemadt
geberoeningher Zimmersmakendefondenten schepdmuertullchen Gode effiong/ende berbergE
die Bodes aengeftchte/fodathpongnietenber
hoot als dePropheetopentlickfepdt:endewem Eilat.59. allemenschen z oock die Gewt Godegheboten 3hn/ nochalledagefondeal hetleuten doo, so Lauten
epdt:moetnetmootluck adermenschenghebelt onuerhootGod vanallenmenschen verschepdär 3hnaenlicht hoozallen
nanntes
-
Allg
v
- --
---
66
bat derde Zoeter,
allemenschenoch altüt onder den thosen Goldes blijuen Wanthet stupphol vander umputatien ennachhenlupden hierniethelpen: gemerckt de "boozleden Monden niettoeghcrekenten werdenniet den ghencn dicnoch alteht biyft sondigende,
Ezech.18. maerden ghenendtepenitentic doetvan alte 3mine 21. . . . bedpeuen Mondenzendealle Godesgebodenonder hout/ende oozdecdcfi gerechttcheptowerct. LMPser Swatte?fullende voopstandersder Caluintaenische optimientelue oock weiderrenloochenen/Datallen der gelooutigen ende nietder ongeloauigenfondé vergeuen werden? Zichoude weineen. Homoe tenoock ontwitzfeiick de geloouers Caluint noch
altijt der fonden vergiffenille ontberen/ende on derden tholen Goldes blijuen, als maerbinct dat
geleuch 3jn/omen intnauoighende nach Bat deghelooters veropinen Caluini, den wacz
-
..
de Godesutet engheloouen. 14.
Inttb37.
jnichtsftfeluedat het geloo t (Calui Winuets eenfickere perftuafite des goddelicken
“-
Swaerheptsfo datonsdie niet liegen noch bedzie
gennochte vergeefsenmach weisen.Diedelefe
Kerheptontfangen hebben verwachtenvoorwaer ..
. . . oock gefamenttickte fuillen geschicden/dat Godt zijne beioftenfall vollbzemghen/Ec.»k) Dat is dann tghelooue/ende fodanichztindegheloouighe/nale
reggen vanTaluinfelue. Pvtsdehooft belofte lupdende op onenfaltchmaker Jesum Chziff, MLts-75- dat awp verlost zijnde van onter vpanden handty Godefouden dienen sonder vzeeseinheplichepde ende rechtmaerdtchept Ptehem beuallica tg/ alle
dedagenonlesieuens.Daerde Euangelistfepdt - - - - berlost 3tindcm0ctmenpmmers verstaen beriof singhe vätquade, dats bandefonde endcdttnet tenhaluem maer wolcomentütck(fode geloounghe Neuendtch britift am den ouderdom Chztstitebe
repcken)tndten menanders ditaldexheerlickte
“ Swerck Godesdiens werczkyolsomenzin DNV0
-
-
- - --
--
Datderde Boeck. . . wst omnoleomen willmaken. Wenmachoock dshep -
- lichepteñrechtuaerdtchept die Bodebeuallick3p ghegan Bhariseeusche maken - die mettcn monds WHeere/Heere londer den Toilie des TAaders
teboen / maermoet sodanich weisen als Calunn die eine op dcifeplaetfein zineharmonie ivtlept daerafhiervooghefepdtis.Ende daerhp sepdte
alledemaghenonsieuens verklaerthpnetatieren datulexhnerunderttat geschieden gemeretin
benachteiloofe eewtchept gheen dachtellingheen balt: maeroockmedcdatfuicreen ltadige Godes diente als wesentalionsleuendoze/ ende miet/loo
datiophupden Godevolcomentlitkdienenmaer
-
noz ghenniet. (5helooft mb Caluijndat dele alder treffelicke
- -
beloittehierter vereit in pemande wertvcruult: MWaeromfepdthpdoozgaensdatfulcronunogelf: ist. Ist danoocksdathp/vangelnicke den zinen mieten geloouen dat fuiermoghelickis/hoemo ghen 3p ontfangenhebben het boozlichneuen31jns
feifsbescheuengeloouerdat Godfüllerbelockt, ist onlochbaer:Dathet:Taluijn loochentmogelic teztin/is openbacr: Hoemocht in hemdan zijnde boozscheuen sickere persualie vande verhepdt
Gods/datdte nieten nachleghen: Oft isgeen lueghen alsmennietenghcef hetbeloefdc.? WHetalien hooch acht Taluijn D.Augultijn,
daer die boozhem schnittezwjn. Defe schzijktop de woozden SH.Johannis in zijneersten bziekal
dus: (»k Wieghelooft ntet dat Jesus is Tht- In Epis, Litus - dientet en leckt - als Thzistus gheboden b.Joan. " heckt. Welefeggen weltck ghclooue/maer hetge-tract,10, loouemae.ct nuetfalichonder vercken. 4) Dat zijn de Wooden van H. Augustijn: ende comen
gantscheincouereen netde woodendesbooge
meinen Apostels/houldendealfoo: Die daerftpot 1.3loh... dathphemkencendezhne gebodennietenhoudt
die isloghenachrich: Endenoch /alledie inhen 1.3oh; s, blijktenfondtchtintet/ende alledicdaerfondicht, enheeft hemmtet gefien, mochte enkenthemmtet. -
F2v houdan Calutn/Bellaendehaergelooughe dat niemand hier einnach ent ent: -
-
A0
-
*
- -
-
-
MSP Dat derde Boeck, zuolenheckt / endedat alle menschen noch toeters sondighenloolanghe3phiereuen:foomoctmen
ymmers wtdefehareepghenbekentemuseflupté
'
batzplogemachtich zyn als 3pleggendatzp tum kennen/datzpnjet engheloanendat.3
ig Christus/eß dat 3p Chziftuunmieten hebbens
gheften/endehemmterenkennen. - - Caluin feue schlanktoptf.verfetbanden, Taput.deseertenWözefs dä D.Zandcle Swooz den: (»k CTeghcloquendathp (Kiefus) Chzustus p/tsdatmenhoeptendsvanhem verwachtalle ' ghenedatbelooftts vanLHellas»k) Beha zuginnv depoozlzbeiofteiluc.1.75„so vtintméon
Ezech. 37. der leerveciandere oock belockt repninghe van alle (ondenvodatms sich nietmeerenfall belnet
33je
ten/ende Dat die Schapen van defenherder-Da und/wandeltenfuillen in Sodsrechten/zijmeghe bodenonderhoudcnende die vollbzengen Ec, Alte
-
-
-
dutloochent Caluijn openbaerlte. Dochthpdan madeboozscheuenzins epgentententicooeghes Joouendat Jesus is Christus ZIcßenmeyne nict dat mppenant ontkennen fal/nadenpulie Bodes gebediente zin/almen in
dengheeltende Gewaerhewt Godebeddetontemos ghen vercrighen hett ghene Goldgebuedteñvan
den 18. ins will Dat God willendons gehiedtdat wir Hat,548 holmaectfullen3tjn/getupcht des Schriftuere
Holzrondelickochtdaerntet wtdatsowie die una perdoon Christumhierömeindengeeteh waer
-
heptbilddet dat die teuemdet vercrighen? Will
hier vementfeggen hattergheenfulcke waerach tige senhederster wercit enzin mochteoptghes
weckten ihn dielogenstraft opentlichen Christi Jol. 4.23. Maer hp epdt; Dentytcoemtende tsminaldat die -
wareaenbederg/Ec. Desalnietteghenstaende ä hez Perhoozen ofte bergrigen van ulck ghebet hier onmoghelick. LHochthy selue
Danoock alghetooutchzyn Wyfelueheeft medeonfalckebelmaecthepdt hierter vereltte mogenberwexuentgebedenmst ---
dele wooden (AkEndebiddenhemdathen ge
(dbrund-Situr ongsterepnighenyanaisonsgebieten
Bat derde Boeck,
-
63
emstedoen wandeléinfodantger bolcomenhept/de Jacobs dationsleuenbolcomemlick nazine rechtuaerdtc- Elan.
heptconfozmzp/Fc »k)Daten istdamom geenge kucteofte haluemaer vppeltck weit omeen vol connen gehoofaemhept ende vollmaccthept ghebe den. Ilsinv Caluyn in ulckztin biddenberhoot
ghewcett hoecoemtdathp3nnloochenen vando onderdantchept Godes nietenhecktwederroepé Hcefthnt oock nter der regen/hoemocht hpges
loouuch ghebeden hebben? Wenicestdat Goddengclooutgen berhoot 1.3ohä..
wie bidden. Die 1. inalle hetghene3pnaznnen werdélybercri bäi Gode verhoozt
gentghenedser
spombidden gemerktChristusfelue voibzengt
-
allo wat"op in3hnt naem den Trader bidden/op Joh 14,1
dat denn aberinden dome gegiouficeert werden. " Dittsvppeltc weileenan der middeltotter eeren CSodgs, dann dat Godt diefoudgoecken d007 het
ppedeltunerenter verdoementenfonderaenschon kenemenopder menschendaenende fonden.Defe
Lateritcke eere Godes dichten3p Godetoe: eñde boopf lofelicke eere Godeskoochenen3p.APaer ter akzen. (K. Als wp danbiddédat Godes wille fo velopter aerdenals inden heimelco
'' ddenwp
, " – .
als befalleluedatverclaert) dar alle dreogh.
onleleuenghe accommodeertmachztjn totztjnen
Soulle. Alfoomede chanfthterop zymen Meester Caluijn: dat op déibtddé/mtetaileen dat Godal
Leone affectendiezins wille wederlaipdelei Antitrb. tentetfoublemaken/maerviceteer dat hp eenneu 37. hertendefinne/ofte genoet(hetonle wech gedak
ä inonsfoubelc heppen/foodar wp/gheen vanbegeerlicheytinonsengeuoelen eginge
dan die louternetztjné Voille oder een tëmet. »e)
Darittdän-Konder anderen ) dat de geloounge mal den Daville Godes inden nannz Chitfit vanden Mader bidden/na declare Toooozden Talutnende Bef felne. WHaerdat htcrpenantter verglt foo eheel wert beurtjdt bande quade begeerlichept
ckfwyghe datpemants beghcerlichept lauter metten godlicken wie euereenfoude stemmen
loochenen Calugnsü5esa
en / '
" -
9
POat derdie WBoeck,
64-
-
(omeenplaete wt duplenttenoemen) Caluff . . . in zine Institut kaputrot. ect.11. gantisch istdpuckeltc. Wat nachmennvhter Gewtdoch an ders
belupten, dandat Talujn/Bella/ende hatte ghe loouers/ Godes waerhepdtloochenen Gode in
zyme beloften een bediegermakenendemether telooleitppébiddende/fclueniet (mogelictethn)
engcloouen/httghene3plupdenombidden?Wät geloouenzhtmogelick: waerhmeloochenen3tzt gheloouenzistdannnet/hoemogen3pfuickecla reende liteflicke betoften Godcs niet geloouende
Instv.
hetghelosuehebben/dat Caluijn selue beschrift endeop Godesbeioften gegrondetist? Hºpfchzijkt daerfeine(seggcick anderwerk)dat hett ghelooue 6 teuntofteruditopte substantie der beloftents, als - opdes geloofsepgentluckegrontket droeleiweth genomenzijnde/hetgheloone oockterütont moet LBachhenlupder ghelooue danoocks
ä
eblijuen - allfmen die heloften Godes miss
trout/iwechneemt/Zaopentlizeiwederlärmdete (k: Deaenbedinge Godes epdt Talutin den hoochtenproeuedesgheloofste werfen, oock dak
Löment. Godnietrechtelick nochindenghelooueen wert
z-Jo-5 4 aengebeden/damals wp sekerlitk gheperfuadeert zündatonlegebedem intette vergheeksenfullen
zyn/Kyant(epdthp)de Apostelioochentdat de
' dietntwijkeie zijn/ eenich betrouwenhcb
en/waerbpdan blickt dat de leere des gheloofs
geheelbegrauenrefibpna wtgebiulltistint Paul bom/gheimercktmendaer wechneennt alle eker hept/Eck)Alémerctdoch leiser watditzy Heek
''Homtghelooue begrauen/om dermens engebet in twitzfelegelteitte hebben wat als
menfeggen van Caluino ende Bela, diedenteils
uentwinkelenochgantisch wechnemen/ende Hot dzuckeltckloochenenmogeltcktezündatdemen schema den Koitle Godes/biddende verhootfous de vor den SDoudeynendat niette recht een ver
moodinge/Zaeengantische Ämtroedinge des ges
oofsmogennoemen DidoenCaluynefi Belar k" ditisthetfalichinakendeghelooue - dwelche
updenhebben diehenseigensgeloouge, es -
-m „Dauerbessert. Ellert
... ütern sf anderen inallen" hennetotteren
*enderongheit" -
-
enhangheraban allede opinien Caluini, ds henade Boden wiederspielten, fich derfeluten 0Mnnt naken/ends hen des te berghees berottmen. TDat die
YN Jenaeihierboomdan biet/daebetetupds wederspielter 3M bande albertroostelic
eingelooutehirns War behoeuer beweis dat 3plupden sichder ghe haden Godesomm maken ende der entkamckeltekten 3in 3pen noghenpummersinter betoften Godes, ende der fettner
Moochenen das 3plupden Die boozlz betonten me untaillicke andereder getickenopentlich looche
enende wiederspiele" Daenmogen 3P00cntet Atle.1.7 nennendat niet" gheloouende Pemand Czech.37. Mulcke belofen hierter wertete nachberweruen 230 Stindande ohngelootigeder Lodlifeker genaden dellcluens ooch ontfenckelich" Daten machte Intett gheloauen, (kCaiutinfeine fehzifft Twtdzug eltcz
-
Wittmeninh beftenoft der updenfichder ge
-
enberoeplinge Godes.Mwaeredie
"Entlemen'' beroepen interne the "nicheptmaertor hepligtinge fepdt dez
49
"die infichalie het gene wpLAMP0 F" tenroepingideen "singheschuldicht" so Söneme, Cainin dat Kroove hepitcherdie eine
*: Austiz aer
das der de Voeck,
AG
-
Daerfodange hepligungeenmach hier mal Call utinsleere) bpmtemant weisen. So bolchtooedat hterntemant ein respondeert zijnderberoeplinge. Hoenresponderen Caiutin noch die zune derbe roepingen Sodesntetendeberoemenfich deshal
uenoockte vergheefs derghenaden Godes/atles nahettupden van Caluijnsepgen woorben. (« Defelue schickt mede dat Godefonsvers
Cöment.
2. Pet.1.1okteltenderoept tot sodangeneynde/dat wp fou den Hoefen upuer ende sonderlfmette vooz ztins aengefechte.»k) Dat no Calmtin muet en verstone
dat deft fupuerhepteerst wesentoudenadefenie uen, oftesockadieentcktndcamputatie oftetoes rekentnge, verclaren zijnenauolgende woodens daer hp befe fupuerhept banlieuen moenteentees
kenende ghetupgenifle bande verkatefinghe, dass dooz de ghelooutghe bethoonen dat 3p kinderen Godes zufn/ekdttnteralleen vooz den menschen
-
maerdat3phentelue oock verfekteren inditghes looue.Wantnader dooren valtdefe verlekeringe des geloofs niet gemercthet geloone (so Caiutin GLömen. fclueleert) na der dootinteten biusft, so einbeboef
dootgheenberhoon vande antithap "3" oocknader pe Godes/wantdie damitneick gheopendaert als GLöment. Sworden. (ze HAvieeltmembpdenfeluenCaluthn -Joh-29 mede/dat wpnemmermeer solanghe wptndeler Swereltieren, gherepnachten zijn vanalle onghes
rechtlichept.»k) Calutinefilde zijne bekennendann feiueberoepenteztjnomhuerte weisen supuereffi
/
sonder fmerts voor denaenghelichte Godes. Die loochenen 3p tnpemandentemoghen geschieden fo engefchiedet oock unhenlupdenfeluentet, soe enrespondierenzpooc deberoeplinge Godesnet,
, Ende oberoemen3plupden sich oocktebergheefs Berghenaden Godes. Bar defevoofcheuen lupden van Christanist ghes vzpet, maeruachflauen derfondeu zün.
-
-
17. . . -. - - A - - --
Z" fiedat eenigediepfubttilisieren intdichten Wänzenen onderscheyde tuschen sondete das - -
- - A
- -
-
Ende
Daederbe Boek. 187 endefondstentenenvoocktullchenfondienende -– –
sonde doen. DieChziltonteten Hotl vederspze hen/moetbekennendatde genedtefondedoetder londenknecht is. Wie nachoockloochenendat elck knecht zünen Heere moet dienen. Dat de Ro.6. 26
unechtender fonden vpp zyn wandergherechtit hepts Gockmede, nadenmaleihp or dem Dupnel 1.Ioa,3.So stefonds doet: watonderscheptmach hierdoch blimentulichenfondcte doenende sonde tedt
'
pmmersgheen minderquaerma diente defeneren ktnt des Dupucks danken die
naerdersonden Fictmunozeittsdeonderscher ' verlieren weitulchen het sonnigen ende etedoeme. Poelcke subtilitepten doch wech ghenomen worden wt den mauoighende wooden Galuintflut. Gettock Chatstende hettock dersonden EHuttert" zünteferonsens metmaicanderen dandaten WK6.6. 16s menschede eine bepdsteffens machdaghen.Ist -
-- -
-
datopfondgen/foobegheuen vonsonderds blematbaerheit der Sonden.HRw 3unter contrarten
deghelooughevyghetochtvandetramnyder Forden, op dat pündendienst Chitti soudi we
Tenettsdamonmogeltjckdat3p den fonds noch anderwochenende daeraenghchecht souden wie entscheidendt Lalunnhier netciaerlich: Ill datopondughenyobeghemen wp onsonder des otenstbaerheit der Sonden - WOte dan onders den dienstbaerheitder fondents/defondsonde wog entsendealendefandeghehechtunen machez
-
- -
-
eroorgheenfinsgeloouch endevanderfonds Avchrift Caluinmede weil wtonchclick/gsment. . (Datdeghenedte wt Godegheboren3undat, Roh-3-s inymmersgelooutige nochallen sondghen) von ihnde gelooughe oock nemmermeerhier Glauzrmpe vzy wellen,
-
-
Dip, maervesondeonberwogen die3 dienen detersen gehechtzhnyende welchstock3 dpa
'
megheueickhieranderemtebeden-
afdroochbeerbeneuen mogendtagenher. " tock Ehnitivdat Calmynfeluebekktalteneen -
anntenmustern: 4
-
-
-
-
" - -
daverversoeck. -
68
bepdetekensfudemogendzaghen.SH infodam ghcdzagers der tweecontrarietocken./sodanghe
dienaren dertweecontrarte Heeren - sodannghe GTöment. hinckers ouerbepden3pden.(dweick Caiutinhier
DR0. 6, 14. den geloouigenalthetieuen dooztoeschahft) ende sodantghellauenderfondendanoocktaiwaerach telicken bzprº LHogen3poock bandenghenendts
3sä8.36. vanhemfeue sprachendefepot Istdativ de Soons vpp maect/fo 3pdp waerachteltc. vppwinder waer
heptvpp gemaeckt wesen?
-
Defe Bewooz den Chmtlitt ghebzupcktCaluijn
gezment. daernatelue/onntebeweisen (kdatniemant(dut
Folg.3nn Caturns wooden) degerechtichepten nach dienen,tenzp dandathp eerltdooz de mogethept endeghenade Gods verlost 3p vanderfondenty rannpe.»k) Gemercktdande mensche alshpson ducht, sich begheefton der derfondendienstbacr hept, so Caluijnntet minciaeritzek.dan waerlic fept: ende gemerckt.de gelooutige noch althton
“
dughen moeren, oock het fondighenonderwozzpen bitzuen/ende midtdienhiernemmermeer van der
Londentpanne verlost mogen worden: als Call uijn mede lobzomeitcals qualick leert, Homoet
pmmers vorgen datde gelooutghehier nemmer meer ban Christo gh /maerhier nochsitzt
“
flauen der Mondenzmin/effi oockshternemmermeer
Mo. 6.13.2 gerechtichepten mogen dienen.
tot
Meggen ghp3nt vander sondernverlost/endeder ghcrech
fulckegetootungen oockmetter
etchepts dtenaren ghcworden .
.. .
Insts „'' geloungen fielen desse ergheboozte noch um rweedereien, onder weicke
een onepndelicke twittsendeblickt.Die eendeel , - - -
derfielen, doweck hpdaerfchzifft nochattittghe fonckente tigghenonderdeguade begeerlichedé effite stehen indenflujtke der Sondenzen nachdan fekeroockniet vandesonde geurpet vefen. SHat hier dan God alte bzedenztjnmerdchaluefteles DutloochentCaluijn vant halueherte. Noch ste
Harmon. ck velevandsztynengantisch weit vermoegenmet Paris + suickenghedzoomdehaluev pheptsdie damide boozlz heplichepdt by Caluyn ---
-
-
ausweichen, DIE
Dat derde Soeck, “
M69
die Sodbanons is epflichende ? TAao waeroda mitgentur wererken endeghedeeide heplichepten mepndede Apostelniet alshpischeeft. Die Godt 1. Chel.5ä des vzedenheplüge v inallen fodatuwe gamtliche 23 gheet/tele/endcitchaem bewaertmoet werden onstraffelick.totopdetoecoèlteones leeren Ple in Chutt, De Apostelenfepdthterniet baneen
halue üeiermaerbanden gantischengheelt/fiele/ endeltchaem/datsvppelick weddegheheelemen
sche. Endeditenistniet alleensen wensche/maer oock een ontwijfelick.toefeggen.NVanthp voecht
daerbp defe woodé:hpts waerachtich die v be roepenheeft diedstoock doenfal: endebeuesticht
also die toelegginghe van dathet Godtsaldoen metde waerachticheptdes toeleggers.
Deletrefkeitcke beloften wederspeeckt-Calls ujndoozgaens/ende oockhiermerzijnhalkghes vppdefcle naectelick.Diese wederspeecten ge looftdie net/efildtese mieten gelooften vererzicht
-
de beloften intet. Aldes ntette mintoo latenzijns
gelooutgehen beduncken/dat3p de rechtgheloo nighezin/diealleeninChatto geurpetztjn ban der Sonde. Waerdat nietinder waerheptomghes lick degerechttcheptte dienen, want dathier on
snogetickts/foo 3p feggen/maerfulcrghelichtet -
Gschnitt Calumn)under tmputatten alleenick. Intirbt. Hls devzuchte haers geloofs dannietandersdann, een implantatte alleentluckende wesentloose recht
uaerdtchept: Dalden Boom/te wetenhacrghe soue (dtemen aende vzuchtenkent)oock watan ders zindaneen waenende onwelentinjckepmas" ginatte? ---
TPat die leere Caluini maerkt ware Lidereffnen. 18.
SIN Wer laetons nv eens intcoztebefien defe Caluintaensche bzphept. Die blinde uckdate
met de libertijnsche vzpheptbestaet indie hooft puncten.
De eerste bphepthierakis/unt wts
lieggen der FH. Schziftueren naepgenends onges Supnerde vermuftichert, die médaermeeteroner i, 45
-
anaechst
Dgkder de Joeck,
po
-
maect. Dietweedevpheptbestaetineenballch genoegen, meteenheplichscheinende wandeltvon derhertclick opfetomte gerakentot de warege
rechtlichept. Ende dederdzvppheptisghelegen tnt wechnemenbant waerachttgeendefaltchina kende Sozoeghem outer de Monden.
Bengaendeheteertepunct/blicktdoozgaens inCalunyals hy doende is untotieggender H.
Hehztfueren, diehp/daerthemgheleghenisyo penbaerlick derkwtleggenteghenden rechtenes clarenfinne der SHchtftueren bphem verclaert
oftvon rechttefegghen: bphem verduplittertende bemeuelt/foomenalen Eventchplaetzen wtvelen
hieritchteltck almoghenften. Wenleet unden zersten15ptek Ioannis defe wooden: daer aen hebben opzine liefdeghekent/dat hp zünteuen voozonshecktghelaten Alfoobchooren wgons lenenoocktelatenvooy debzoederen.Caluynde sen wech wattscherpzijnde, baenteenenande ren wech watfachterzünde/ende Schrift ents wt
deggen op deeplaetke also.(»k Hochtansen teils hp (otckgelegthebbe)onsdeitefde Christalso
''
mietbooz oogeti, dat hpmtdtfdten Utekdevanons isepflehende. Wantiwat wasr das
andersdannalle menschen die ter vereidt zijnin
Lwamhopentebzenghenk)
-
HBerghens sinbindetck defe Caluiniaenische “ rupmtetnde H.Schztktuere. 2opende Caiutins voozgewende wanhoep/daerin Calatinhem Leis
uevoogfuchtiger unhecktgeachtdam ab. Jandte danonuoozfichtichgheleertfoude hebbenhouds tick dat niemantte recht op Godecanhopen, die
noch ntet vanhen elfs/ende allenfchepelenen Swanhoept. Dock verstaenaliegeleoulige Lichtbp Gudenogelickte weisen, hetghene onmogeltics ts bpdenmenschen. Dat wpaltcfamenqualitchs martelaerscannen3thin bekenne ick gserne: maer
dateen Chzilten/pmmerseen Leeraerrechtelick beroofaect3jndeom3tznieuen booz zujnenb
derteiatenhteraffo bzyztin soude/dathemfuls keitefde nietgeepfchtentoude wozdon/enhebbs ichnerging -- -
-- - -
är mendintfnicken
-
-
Flugticket
-
wesen“
inde
“nsvermessens
de Jongherntetbeter ents danzhn ABeelter.
2-4,
Dithoudetick heimfeiuenmeeltergheemaecke auerde wooden Godes, endeditplattegen Call unsepgen leere houdende endedat wette (k intet geoozloakt entsalfomet Gödete
'
“:
deelen, datghy bandendingendtev voopgeschlez Intreffs nen werden unzine wooden een deetfoudetalen nennen, effieendeeinadthnebeitetenfoudet booz
bpfinden,sec.) BifofchenenCalutmomede wat
te, strenghe defedeleifs Apostels voorden maer 1. Joh... | die zijn evoopthoudet, um sodantgetig waertick.de
| Utekoe Sodesvolcomen , daeralen weiten Epp dat | wp.tnthem znn/Ec. Daerom Caluhndefe sichzuf tuere mede natgoetdunckenztzins bernuftsfoe teltckverfachtet, feggëde daer opalo: (kWerpt Cömene,
menimpreghen datternopt mensch isgheweleit 13Joh 2.5. die Sodefotovolcomeinckheeftitefghehadt: Ick antwoodsdathett ghemoechts als eickmasr litaet.
-- -
mavesevoimaechert, madematedergenadendts
-
hpheeftamtfanghenk) Klieuer, waerieetinnen datternoptpemantis geweetdte Godefoliefheeft gehadtdatihr Go des voort onderheit: Mergenstunde. -
,
maerdoozgaksbp Caiutin. Immerghterschrift
de Apostel schue: ende daerbp weten wpdato inhenztin. Wittdit die Apostelidaerdp/somoe datoock unhem weisen, somoettehp oockgewts beuindendathy Godts ghebodenonderheit. Als
des Apostels woodt dan hier waerachtlich: hoe mach Caluhn(seggende fuernoptnmenschge chtette3rin)de waerheptfegghen - Is datnies touteltick den Apostei wederfpzoken ende ghe doochent/int wtleggen bandes Apostels wooz denfelues“
Boogderfoudetick gaerne wetten: waernten
finden Bpbelle gescheuenvuntgemoechte3thn das mernaftaetom Godsghcbotteonderhouven/al
enonverhoutmen die mieteChzuktusfept weidas nietalle en suiten ingaen die daer feggëeere sere - naer, die den mittle 3thing TNaders doen,
sonde Calumdie dogm/bädeg Wadersivtie weil -
-
berflaeng
- -
POat derde Boeckt.
72
-
-
- z.: - verstaen/boovaernaetestaenalleenick, fenber … dat tedoener waervintmendoch gemacketticher banevoozallenvieelche A-Jaer sepdt Caiutin daer bp(tokeen verwe)nadematevandeghenade . diehp heeftsintfangen. Die sodaernalltaetsge trouintciepnelende falldaeromme oock ouer beis gestellt worden. Immersfohpdaertnne ghetron ...--
-
is/cfidaernaftaetnademste Hinderontkamghen
-
genade (boué weickeniemant van Gode F" en werdt)dteen versupmt ntet/nothenfondicht - intet/biliftin zyns Heeren wooden/houdtdie effi us intdtfdienaivoicomen.
Tadten nb niemant
sonderiiefoegetrouteghen Gode can weisen ends ghnen gebodenghehoozlamen/endefulcr in diesem bp Cattann hierfeiuebescheuenghelchiedet: met - - - - - watverwemach Caluhn hier egghen datulcks -
… …
innemanveenghefchtete Gelicke onchamclheptbzupet Caluijn oecks
Johä-5- teghendenaechte wooden van H.Ilan - datdie wt Godtghebogen ist nietenfondtcht. NVanthp daer boozlanck ende bpeedt mietiteltende constags
beptomtebewyfendatde Swt Godt gedopencmé fche nochalle daghe moetfon dighen. Is dat ntet
welrondellickherrechte contrartevan des Apos fitels clare woodé? LM9aer Caluhn weit duchten
dedatzthndupfter vernuft gheenghettoeuefouds hebben, teghen endcbouen looclaretupchnellen des gheets Godes ende gheendehagen hebben detn sodannghen enghen wech, maccthier alme
dceentrupme baneopzynsfelfshant egghende
Cömert also: (knietfondigen, tei, alsdie gelooutgefon 1. Rohä-feeighenmaer datdooz.cramchept des vicechs.Is 3.
datintritterechtfachtecuflenkensghelepdtonder denellenbogedercnboctuaerdtghenztin datnett beuailtcke glolen:"wte fandicht doch dooz Sterck
hcpt des viecfchs: sterchepts deuchder/dieentan
gheenochfake van fonde weisen. Q9aertaetonshterditnemennadebestemey minge Caluint indessen. Die falmogeltc. ften das
denghelooutghen/maerwaeken frideregheen onderen werttoegherekent. Wochtdaer Totdate fondigennicht sonditgentsyoundathetntettos -
-
-
- -
gegeben,
– . . . Bat derde Boerk. ry gerekenten vertr Weliaentsdit damintetfondts ghenfoo en Mondlicht oockde Vot Godgheboxen
menschenist: Hoenach Caluindaervooz/leg ghendedat3p nochalle daghefondigen, de water hept feggen - ABaectmentfoniet vanfondegheen sonder Zlt dan ooentet Mondigen/fo Caluihn hier
fepdt/hoeconnen3p ivzoeghendaerouer maken? De Apostel leertnectelick dat3p Gods ghebot onderhoudenveñalso mietenlondighen:dtts Calls
uüntvier wattena gelepdt/daerom loochent hp Meutelijck des Apostels Leere./ende epdt dstzp Godsgebotnuet enthoudenende fondtghenende dat stillermochtansmietfondighen3p. Datmepne
tickheethem eine teiltellen undeheplugeplaete. Tenis in minnen ooghen oock gheenclepne Mitouthcpt in Calutino/dathp den Apostelteghen den Apostelbedupdenderloochentdatterzhn die HotGode 3 in geboten. Wen machden 3. Gheek pmmers geenfinstoebetrouwen/dat hp/ghelnick Cicero zihnen perfecten Dzatoo ende Diato zij
nenempublicansoude willen beschnué de cha duwealleenitt eens dincr/dat nietun wesenents, te wetten/deghedacnte eens vt Godghcbozenen menschen./daer nochrans htcropaeroen nopt wie
God ghebozene mensche entwas oft werden fal. 32v staet daer hoedanich deghenezin / die Tore Bodezijngheboren/revetten/Godefo ondertda
ntchdstzpmieten fondgenoktemogenfondigen Houdendan daergheene sodanichzthn - Svaertoe
dientdanoocdochdekenntlevanden onderschep detertont daeraen bolgende: Die Apostelhadde te voyenoockmede bescheuen des Dupueis kin deren metharenaert/namentlick her fondghen: zünderoock damgheenfodanigher Wiederfdat jegghenoktztjndermaer Dupuelskunderen die altyt/ende gheen Godeskinderendieintet meer Mondigenhterter vereit: so staendaerte vergeefs
defe voorden, ende daergenkentmendenkinde rcn Godeg/efiden kinderen des Dupuels. Akzente men denktnder Godes Danoocdaeraen/o heb
ben 3peocouerhenlupdéi dat mercteecké vä niet
sondgen/spozinder von oocksodange an“,s -
L'4
dat derder Gosch
Desalniettegenstaende soeckt Caduffn hier een luppgatendefepdt:dat de ghcbooptetnons erst begonnentsgenoschdaer bp Hotdzuckende
dat die in niemanden voor den inflyckendootts bollenghcfchtet. Doudemenalso doende denitzk dijcken doot net crachttgher maken dann Godes enade/ ons unden doot Thzutt ghelchoncken? sdtt egghen Taluint waerachttch / endeztin des Apostels woodenonwaerachtuch / oomoe Oock waerztIn- dat de Chzittenen maer intdeel Endenic.tint ghehecherboxen3thniefimaerboot eendeelhaerder fielentet Godemoghenfegghen Wader, Wieblitzft hier danboot ander dcel der
Chzttenen Wader "de Dupueir datmoetdann mmers also zum.
-- - - - -
K2echbehaechtdit (Taluinofeer weit,als feier Mwei ouereien stemmende metzyme
bzphept
endehalue dient Godes. Ende niettegenütaende zyneschuften vollztin ban ulcke zyne lautliche den / heeft hg die nochtans opeenplagtederren Atelienbeneuem den H. Gheelt in gelookwaerdic hept/loggende onbeschzoemdelick also: (»k De deeringhe die phouden ein nach ban niemande Aberoog declt werden - dan van de ghend die daer Swis Hanente weisen bouenden. Geest-Ec.se) Ende fehler hier inne moeten Calutno ghelooue
gheuenalledeghenedtehengeloouënn desedin ghen als datGodt selue teghenztinghebot van rechtgsen / den merkliche schicketterdoltnghen, dat Gadt will Ende Oock mieten will, dat een clue
dinck geschiede: Dat Goddenmensche herft ge
Schapenmetfulckerconditten, dathp tertontde gantische wereit foudccozrumperen./mctontal duckemeieranderedtergelücke montreue Call uintaenscheopinnen. Wät alle fultraweetdan Call utin dooz den gheet Godes/hoe welde eine H. Gheeßtmietfluicr/maergamtlich hettegendeclin de H. dchziktheeft Awtghespokern/vant ulcerts
oockdeleere Caluint/dtennismantenmach we der packen dan die wijfer mepnt te vefendamde W).Gheelt. Miteuer/iwat binnendoch claerder ek
Gendzashtigste dooz Godsghegütunde
se:
d n
'
Rudat derde Soet.
75
ot gefpokk/dandat hetalltegoetwas, wat Gold Callinte. heefightechapene Rechenschaemtsich Caluhnnebulon. mietditopentitck sonder SH.chztft wt zyn bernuft te Hoederrechten alleen omte bewiesen dat Bdam amtet goeten was geschapen. Immers Talentynoniedichzfindetomna3 ffne -
gewoonte oockdalderhepluchte vziendenGodes ebecladden/koennt oock inztine harmonie toto dantghe vermietelhept / dathpnteten will in den Datmende LHoederons WHeerenberfchoone. Die beschuldichthpltoutellick vanonghelooutchept, daer bp leerende Hyat 3p behoozthaddete doens: endeditplattellick tegende voor den Elisabeths -
bolzinde vanden H. Gheefti updendealso:taltch 3tzt ghpdiedaerghelooft hebt: hadde LAHariadam daerinneghelooft odegheelt Godstup.cht/hoe
mochtzpbaerinneongelooutchzynighewcelt, so Calutznieert. Die bekent,daer seine dat Etifas
beth defe voozden Spracdoozernhepmclicke be weginghe des H. Bheets.Die defenderflogens
Stralkenießt wederpycken: wtenfalhpfchzonen" ck hebbelmeer gefegt dannood ich waer/den Belettersbau gerftenpunctaengsende/ten waerfaecke Batt des bist sostopft.
- voicxpartijdtcheptdefermenschik, bouen Bodes Swooztgeloofde: endedaer bp ooc munder inmein vermoghen was/fotckghewtthaddemetfoda entghettonehelden deser leeraren den Liefermeer ste befwaren, ende comedaeromnbophettweeve
gpunckt, namentitck vant valisch vermoegheninde. Schünende deucht, sonder ermütitick opfetonter
Svaerderdetuchdcnte geraken, Zickenhoudemiete datpemanden Caluijng ende Befe schriftenmee
opmerckingegeliefen hebbende/berboyghennach gin darzpumpden boozern Godflasteringe ends berciepningevan Godeseerehoudcn/teghenoe endat.de gheloout gehterdooz Chzttum gamts Schellick bandesonde geurpet mach worden.Wane
-
danfoude(so3plupdendattrecken) Godesgena detn Christote bergheefsztin. Recht ok Godes
ghenade clepinder waer intonsschuldtch bewaren boozlonden / damimt daghelier vergheuen van
dien. Endsdithoudetskoockhenlupderherten Muzynings/
-
--
-
- -
-
-
.... .
176
bat derde 150eck,
mepningewalentthaerdermonts voortniet, F2benmepnetcknietdatmennader H.schrift terecht een goetopfetmachnoementhetgenemiet entrect on met geheelder herten in allen doeneft latentGodenazijmegebodente gehoofans, maer Dat niet voorder endencket damhalf eñhalfGo deende den Dupuele/de rechtuaerdtchepdtende defondiete dienen. Behaluen dann dat hetrechte
goedeoplet vanGodetn allen metgantischerher tente gehoozsammen gheenfinsen mach connen ins den ghenendie fulcronmoghellick ghetoouen (oo |
allegheloouers Taluñnsende Beledoen) ouer midts niemant ongelooflicke dingen boomemen nach oftebestaen: sofoudettuickopzecht goetop
fet indentoogendeferiup den oocktrecken toteen openbare verciepflinge der godlijcker ghenaden/ also defeluegheen eere uneeroude mogen beha lenint dagelicx ghenellenbanden ghenen diesen
maelte rechtende vollcomentlick banden rechten LPedecijnmeester gefontgemaertoudenztjn: effi enmachmidtsdienfodantch ghelooner tot fulck
Swaerachtich goetopfet nemmermeercomen/ge merckthp inteten Hotlbestaen/dateentchfümstot
verclepntnge der godlicker ghenadenfoudelkret ken/fodt voofsrecht opfet(nazijnder leeraden optnien) gewillelijckfoudeltrecken.
d
ETermin noch ouermidts defelue 3hne Leerg
Dzedelt,
renheitdagelice fondigen der gelooutigendscreog noodtchrckenenlopdatzplupden sich intetenfou-|h den verhoua erdigen: Ja oock dat Godfelueonck
Adamsvalgeogdoneert heeftgehadttoteenooz (ake van allztin der akcoemütéootmoedtchept. H2a denmaclimb dehouaerdps gamlalien fanden der al ( derarchite is / food unckzethempmmersbeter in
mtnderfondente blijuen omingheenmeerderte e
geraken: danbanallen Sondenverlotte werden 15 endemüdtfdienhoouaerdichte worden. Hier le der rechtoft dieoock ntet vandeihoouaordtchepot e berlosten ware/ die ban allen Konden verlost ig,
LMPaeraenmerckt hieroftfodanachgelsouer Eals 1 uinioock mogheitickts/indat 3iin gelooue bzt - Mende/tegherabien tot sein vooznennen om unden -
des
-
Datderde Boer.
Wheerehet fondtghengantschelickte beraten Damrattocineertmenvoortaldus. Doo Hwat Godtfeluedoetefiodeneert, dat meetgoetzin/ alduncket denmenschen schoon altsamen quaet.
SodheeftAdam byzooschgeschapen efbequalen
Cannte.
ten balle/foomtine Heere Caluintus teert. Het
boofchzijn, endehrtballendes menschen moet danoock goetztin. Alstck.dan voo nennen witüde on inden Heeresterckte worden, endemüdtirbten miette ballen: wat fouds dat doch anders zijndan Godes werckte berispen - Hetgoedete verwer
pen/endetquadeteaenueerdë Jßtmietquaetdat die menschelteghen Godes willentlz will Godt
dandat op boosch-ztjnende væKen:fs waerpm mers one willen banmietmeerbtoolchte3ihnek
tevallen teghen Goldes willeghewittefi quaet. Radien nie alle goetopfet dtenttot verbeterin ghe/hoemach sodantch menscheeentch waerachs Tichopfetvantquadegamtschte beraten/mabien/ oft booznamen Evantdat waerdoozquaet doen goet willen worden. Zick pectiveldat de Jons
gers Befe ende Taintintaldus nietenargumen Derenmettenmonde/wäthenlup der manierenice ents vanotefpzeken: maerokit fulcke endedier gelücke gedachten bedectelic indenakgrontharra derhertencruppende./henlupdenntetonbeletten eenichrechtgoet opfettsmoghennaken: fullien
mp gaerne bekennen als deghene dte pt defen haren vzoom wacker ghewozden3jn oft wacker vor den Mullen/generct de wackereendentettla pendemenschenharedzoomen verteilienmoghen. aer als oockpemandt deopunte Bele, dat Sodfeluealledingen dort nietattoos wtgheno gheeft:hoeilthen doch mogheltcks eentchoppecht waoz.nemente maken/omfeiuepet
'
Swatte does ermoet hp dannietnootsakeit.cdenc
ken: Zicken vernach gantisch miet/wat will ick opfet maken? WillGoddat ick verandere/hpfei uefaitdoten sonder mp.MOil hpdat ick dus blue Lkwat vermach ick zijn Almogende Hotlles
S-Baartot watepndzoudeickeengoetopfetmas bens gm defonds latende unde verdogmentflets KH 9ntgomeus -
-
MDatdetde Boeck. 178 ontcomen NPie enmerckt dat nieteeliopenbare , pdelheptte Swesen/nadenmael Godtmuemanten -
VELDOENIt OR
' sonden ? Dtt leert pmmers.
Adytoph min Heere Sefa weickaeritjck - egghende: dat "
fuicksomgheschickt onbequaem/ende veemtis
voor degoslackenatuere. Hethanghetalles aen
Korophäe degodtlocke verkielinghedie gheenaenschon al toosenmeemtspdermenschengelooneokte were -
ken. Sodt selue (epdt min Heere Caluijn)hes
Pedelt. uetdooz3hn erwight pedeltinstie algheodo meert wathy Hottbedat van allehetmenscheincke ghellachte, endevancick menschelbplondere ge „Da baen (al, wozden. Zls het nb tick unpfad bekeeren, oomoet dat ghellhieden
doozGodesende niet mthn boozmemen. WHaerts geo.doncertdat ick mp nieten alsbekeeren: Swat teghende gewoba mach dochmin ghe ordentlmghe Godes
' “e ztin “ '“'Godeseewtgh pzedeltinatie 03 min, -
DO
Soude willenbestaente veranderen
- -
Endefeker
allment weitniet fools het onderhoudem der ghetboden onmogheltck: alfoodtsons ghegenen stjn/omonsdsonschuitte benennen/enbenuetoms debolbzengen. Sonde ich dann willen lernen sons der bootsmeertiefondighen: wat waer datan ders ghewillt/dantegen Goldes willer hoc mochte
ück(degheboden onderhoudende)mithnischulden bekennen watbehoekdeick dandockdeimputa tier Sldusts hetmp troolhelticker / oock (onn de waerheptte egghen)ghemackelickermpte beraten op derimputatten, dante hopenop goet
te worden. Want dit soudetot wanhopenier den / daer de tmputatie de conscientie soeteichs bermoeghet. - -
Sidoodanighe ende meer andere diergheliche gedachtenmoeten (mijnsbedunckens)nootsake lick weisenindenghetoouers deferoptinnen/wan
meerzp innerlick totecnopfer vanbeterien des woert werdéIcemfpzekehterntet van ernsehtin bare beterungherintiaten vamdevalsche Eeremo Mienende wwendighelonden, ende int
“
Vat, derde Soeck,
179
eiopenbart
danderechte Ceremonienende wterlicke deuch
niemanten
den alleenick gelegen zünde/wamtmendefebete
trymmer
rtngetaneltck gemepn vint bpden grootenhoope
ghunde da devermtl. hetallesan
onderallen Schijnchzustené: maer ick packehier ban wacrachtige heteringe/bestaende ineenenie menorgen hatetenquadenendeliefdeten goeden
aenichend
daer Hot(so suick menschentkeuenbijft)eenafia
neokrise Calujn)he
menschlich plauderg-
tinghevantquade endehamtertmghe vamt goede mootakellick moeten vollghen / Hoetcke bcterin ghe vanlieuen hier ts by Swepnich Chztstemen/ Ende verdt het opfet van Btendooz de Voopeyde leere(soonvghehootts) behindert, betet, ends
vonen hat gehieden
gantisch wechghenommen. - Zadatnochergherts, mencoemtnivfoder
'' en, hurts
de/batzpfodamtghe warebeteringhe danlieuen
unen weit
rondelickende Fotoznckellick derkwederippeken/
nuten defineonmoghelick.noemen/ende diealsoft ein Swechter wanhopen wareopentlich derkooche findet nenende weder triven: Wen tele Belaminzin Zink 2.0fang eine 250eekendatmenden Letters behoottestraf- '“ Endelieber ken/endedatmettervoot. Wintmen daer Malcks genervt handender mietendedatinnen mit couetten, maermetclaren “n. ghegnen. Sooo denbp Befamghclchzstuentezijn, ick Evtl. dieautom neuenloh
eerns boozden Logemachttchtenmenscheghe ouden weisen. Doodantghe endemser andere
er datan
viergheitliche groue ende schandelteke opunten ausoettckghsloouen mootlücke berniederste Save
unschulden
Lenvanallengoedenopfetten indenmenschen, die
"um % (an
einegheloouemetertyttoemen mir anders al hebbenonderwesen
icherung ' '
-
Laetons no commentottenderdenpunete/be-Nozoeghen unt net iwzoeghen ouer de Koech.
gegenDEDE
"ener Sonden. Bp hopen "teltics - een isott Dat awerckst wierck
her woobt, sonde/veritaetck hier
deninghebode Godes '' luft, begheerte,
ergleich
weder wille
teuer. Die anade were noeteme vereht Godt selue/ endeten laet datniet ledichlicktoe: ofte Godt is ledtch in dit verck , foo dar: htt
erleude
seluentetendoet / maer toelaet. Hadenmael
nicht Feren thanter
nuraufneue Beladeseeolchepdt intguane, Ende toelatinghe Godes dooygaens loochenen
panos
Loo bolcht nachaerin der leere/dat Godt fulcks Sz) 2 wercy
Dat derde Soecd.
sFo
werckfluer doet. Ditteren3p oock(foodoos
ghenoech is ghehoot) openbaerlich. Boomoer Dan een vambcpden mootlijck waer zün/te wes ten/dat Godt (eiuzhet quade Towerckt. Ende Doct3 ofdat hetfondughenniet quaeten3p. LAHaer God
en doet het quade ntet / looCaluthnende Bes Laoockfeuebp wijlennetten Libertynenbeken-
nen. Woichtdanntet, dathetsondighen, als we sende een ocrck des goldenGodes, nier quales En3Pr"
Radiennballegheloouers TaluinieñBele Mulcrinharcngronde noeten gheloouen/alen is
fulx haermaniere banfpzekennztet/hoeilthen lupdenmogheltc. wzoegente, makenouer defonde , die3p stemmoeten flienbooz een goet Twercks Godes Sckertsde sonde gheen werc des schep Mels/maer des aid0enden Dichcpperg / loo wt die leere Befenoordick voicht, so enmoghen3ppm mers niet strafbaers vinden int Swerck Godes/
gemerckt Godes wertken volcomen zijn. Abou Denzplupden dan ottlende wzoegen maken oder de Monde/felue mietmoetenfondighentnt straffen bantonstrafbare goede werck Godes
Ick enthoude oock ntet dat eentchmetische Wozoegen unath maken ouereenich vercin heune
dwelck Godfeluefimpeltckapprobtertendeaens gemaennig/eñoocknetenghelichtet bupten Go Dies wille. (k Befafchankt dat Godes wooz.de Adpeoph. soude moeten veruallenincenichdeellfodaerpet-
oocktintalderminte / ghechiede bupten bodes wille/Ja oock vanden dungendie hpnetfimpo licken approbiert.»k) Boicht hier zwtnetcialer ltck/dat besonde/weltk ghefchieden./muemanten machloochenenloock nteten gesichtetbupten Go
des wille/eude dat Godde fondcfimpelickappzo beerr ? Hoc ist nv den Zongher Becmogheitchs Kozoegente. makenoucrhetghemehp gelooftdat Bodfimpelickappzobeert: Waertnuetteiuege fondlicht dat ulck menschhenktet mtlhaghen hete ene hp ghelooft Godefmpetyck (dat nieroms at anders.) te behaghen"
-
Het soude heuliugbenpnummers een openbauer otheydt
Part derde Soer.
13
Abtheydt zijn/londe metfondcts willen afwall
schen.Sonde is willen, anders dan Bod Awtl.ZWl Adpeophä. Swatdaer gesichtet, leert Beifa/was Godes wille,
dat fulcrgheschieden loude.Wilmennv egghen datter gheen sondeengeschictiouermitshet God die goetts, selue alles doetdatterghelchtet: doo Divaertpmmerseen flotted zoefhepr, wzocghente maken ouer hetghementeten gesichtet.Ghefchtet daerdanoock, sonde/foo watt (nade leere Bele) de wille Godes dat die geschieden loude. HPbis
ditozoegen een waerachtichleedtweilen effi we derwille ouerpet quaetsdatterghefchtetts “dit Swaerdampmmers ghewtitteghen Godes Totile.
Waerdatintetfonde met sondegewalchen Ende dutachte, ick den rechtengrontte wesen daer Kwt Saturn wildende vermieden de leeringe
des Apostelsbantntetfondigen, der wt Godge bozen ende 00ck vant goet betrouwen tot Gode/
dwelcde Apostel daerhaelt wthetniet wzoegen desherten der Winderen Godes, als bepdellrec Rends(fo Caluijnbedochte)tot wanhopen - als
een veeltrootetickerende rupner wechbamet, oockfekerder betrouwen vooz 3ihne Zongheren/ fegghende: (»k dat zythenfluenvergheuen als pflondtghen.>k) Recht oftCalafin in3thnherts ouwendedatter vooz Gode ende in der waerhept
gten sondern gefchtet/bertont(ohpieert)dat de kinderren-Godeshenfelucn welmochten ber
' de fouden als oftmalereien
waren waerbäi
leen besondentevergeuenlanders ondeGodetoetet bemercatalunfeueleeredendothetal-Init. den menscheint vergheuen zynrefonden gheen-’“ finsentoudegheltelt hebben in Godesplaetseal hoe welmb de Libertynenmede vandeler nep mingen zijn met Talujn/fo gebzeeckthentipden nochtanscont onhet Nozoeghen metfoo abellen berwe/ads Calum hier
' Swechtenemé,
g
-
ütertoe dient oock mede leer wei Caluyne Cöment. ententfie optvnkbecapit.SP.Johans/daermede 1.Zlohä.45, Calußnbansonde gheensonde ismakende waer 18. akhter voor vermaent is, teiweten./dat het niet Mondighen ist, als der Wot >
z-
-
ab:
MDatdérde Voeck, 132 des pleelchsfondighen. Dattsanders niet
z
Leptin pectedan oftpemant willende des To Rinck Datuid troolten 7hen hadde pillen vzbede
maken/datztinendootslach aen Utan bedeuen dootflachen ware/ouermidts falcks ghe tedt was vt cranchept des bleeschs. Houde defe truerigen ende rechtboetuaerdtgen Conincks Modannghen troolter oock ghelookt hebben loude
'
TAzias oock leuendtch 3nn gheworden / om date
boottlaenot cranchept des bleeschs gheen doot flachen is datmepnetckispmmers openbaer
kick van sondegheensonde gemaeckt, endemidt dienalie ozoeghen (datdaernootlicht wtvollget)
enomen, gantisch wechgh nputteldeergrontfoppen Wilmen
denrechte STallinie. (kdat'Godt den mensche doozeen aengheboxen dzoolhept bequaemtheeft ghennäeckttenballe. 5 aenchouwen/meniels Talujndaer hp schrift:
Wantdänfallflich defe ratiocinatto aidusbeutn den. Godttsgoet/foozinoock alGodes verc ken. Die boolhept is des vleeischstseen wercks
Godes indeneerten mensche/foo voichtdandat debzoolept inden mensche goetzp. Watgoettis enmachgheen quaet veroozfatzen. Der gelqout
gher onbughen werdt veroofaeckt wtde goeds bzoolhept desvleeschs, hetfondighender geloos, utgen en machdanoock nietquaetztjn-Iüt gheen Quartfo enttoock gheenfonds, Ende ditacco deertooczkijn metde andere hooktleere Calung
ende Sele, teilweten/henlup der vertant vander pedestinatien. Wantgfhier pennant wilde '' alditte; Iltfondigen Optcranchept desviereichsmietfon dtghenfoemfonbughsnöock de godtloosenmiet/
aniemanten fondtcht dan/ghemerckt op alle tcranchept des hleelchs foudighen: doofals menhemantwooden / hatCaluyn weil wtdzucs kettckdaerby telt, datiooptghelooutge. Wang Sodt (nae Caluijns leere) enügtop gheen mens Ichendoen okte laten-daeronymr hp oockniemant odeeltnazijnen wercken / pser berkteilt der
'F9eyer werptpien / endgye zyns n: >
POgt derde Boeck.
1 Kg
leite verck den vercozenen tot gheen Ronde hp den verweppenen totfonde rekent/Pieth het verrk in sich elfssonde 3p , want daer
tenmachgheschieden(nade leere Bele)buy I '' LAHaerdathet gbelooutghe verstaen dat filmicks henntettoe wertgherekent/ende zijndaeron warnt voes
en vpp. AHaerwantdaerteghende ongeloonis ehouden dat hethenlup den toegerekent wert/ eron hethenluppen oock bootfonde werttoes
erekent, endeihenupdensonde verstreckt met uerenende ozoeghen.
Sdiet dieser offmen fooderfandenquacthept
jet enteilt alleemitcktmit toerekeinen Godesbaus
ouertradingheyendeniettnteuertreiben vande hebe den Sodes.
GTen lactsten nadientck Bellamfeer fiepzoncs enmet voorthallinghe van veel bladen wt den
5oecrken Caluiniteghen den Mitbertinen ghes
heuen rechtoftdatatieenghenoechsameblicks
varedat Caluhn beemt was vande libertin cheleckte, falhpmogheltckhterroepen/dattck,
Tatummiereende zyncn mcetergroot ongetijck Moe/dat1ck 3tine opinien fegghe Libertynichts wesen. Waeroft boozmaels ghenoech was booz engroot gelacht leeraer dat hp Boeckcn cheek eghen der ghemepnten opzoerithepdt/om fichte verschoonen vant arch denckenlop henn, datzhn chzijuenoozfaecke was vonden oppoer/laetricks
anderen oodeelen, dochfieick weidatfulck arch dencken opthemdaer doozeer vermeerderdedam verminderdebyden verstandighen. Gemerckthp
nietenghebzupckte de rechte verantwoodlinge namentlich een blickelhebewts/dat zune schiks tengheenoozfaecke van oppoer infchen hadden. Diten vermochthpnet/dacromnamhp dander middelter handeln, te wetten, WHethitterlichelden der oppoerighenom Jointet alsooziaeckelbande
opzoerghefchoidenteworden.
Alsomedefte ick bp Beamtindt zijnlichelte boerken tot bescheidingheder Libertynen, weil
veebladeren gheltelittszyn witzins DHeesters Kรถops XP 4
-,
datt déridc Boeck 184. Boeerken: maer itk en Liedaerntet een limie, s een Swoozt niet dienende tot bewtsdatCainijns optnten niet ein 31jn den putte ende wogtele der -
Albertinischergodtloofichept. DutmoelltebeweLenzintendentetdat Caluijnden Mitbertijnen zei indenfeluenheimfluefcheidet ernde altert. Vtle nnen naectedtfck flien dat Talentin die Libertinen
Calcstra scheidende hcmfeluenende Befamoock scheidet Flübert- Penamt lese hetritt.Capit vanteluebeerken/ nog.cap. 14. daer gescheuen staetalous: (st Waerdeledzonc kaerts ruplchende dat alle dingen van Godeges
schieden/makenhemoozlakevantquade/Ec. Hiermoetmen bekennen dat Caluin den Mit
bertynenterechtdaerinne scheidet, dat3phouds dat alledingen van Gode geschieden/want ditis openbaerlick saisch. APaer hoemachno dit bal Mche ende rechtfcheltwaerbich foggender liber tijnen / in Caluino ende Befs waerachtichende pzhelick werfen Sheggé diebepdedat seine oocks nietdoozgaens rondellick bot“ (»k Caluinfepdt
-
Pedelt, pmmerswei wtdzuckelijck datdemenschenntet enmoghemdeitbereren ofte willen dan Geothens in gheeft: dat Godt advaneewichept geozdoneert heeft, hetghene hp Fivtldedat van alle menschen/
endevamelck bpsonderefoude gesichteden. Item dat Godes wtle oozfakets van alle dinghen die ter wereit geschieden/Ec.xk)
-
hä
Wat verclaertoock Befa anders netzinéal Derekersten regele bozen bermeit/(jk dandat al
Sophiehergheinedarfergheichtet, vandbodeghewte was dat hetgeschiedenstfoude LMBetzinfegghen dat Godfclue alledtngendoet/mtetattoos wege
--
nomen? WPetztjne optnie dat Godes wille is een
nootsakelicheytalderdinghensc.»k) LBachmen devoozy valsche opinie der Libertinen oock Soci claerder/dupdelicker/endebotter wtfpzekëDitt scheidetnochtans Talutjn inden Mitberthnen/effi datte rechtsef Awetteltck. Hofchelt hijt oockniet
-
mtn inheimfluenende in zijnen Zongher Bela die teluemedelceren.
-
-
-
MVt defe baltische opinte der Libertinen/oock
Caluinnende Belefeluetooblickt/ ).
nennt
Nat Berde Boeck, 18 datale dinghen van Godeghechieden - belupt Eglutintervoortyplaetten weilende waerachten
luck/datde ltbertyně,fulcreggende/Godemas ken oofake wantquadg: WHoetst dann doch nuoges
lick meteentgeschyn van waerhepttefeggendat Belaende Calunn/dte medcfulcsseggen, Gods inteten makenoozlake ban tquade. Hollich hierpemant wilde vzoedtnakendat aldes intettegenstaende/Caiutins leeremiereens / en warenetter Mitbertinchefecten effdit ouers
midtseeneentchpunctdaer unne3pongeltjcfchij nen, namentltcktmit vermutjden banden onlchzuks
telickenofts oock wederschriftetjcke Ceremo nien, dwelck den Altberthnenvppendede Calut nisten gentschonvzpºts / die alteneersten voog
antwoozde van mphoozen / dat ick merghensen logghe datzist in allendingen eens zijn/maerweis
inden vooznesmten ende godtloofichte stucken
ohtervoozoock genoechstaenblict, welckeme zlichuuldige wareeendpachtichept dooz dele een
ameschijnende one:entheprintet weichen wertge
nomen.Wantten volchtniet- 3pzijnuneen stuck neens / ergo 3in3tzt in gheenen tucken eens. Neen.Die Pharifeenende Haduceen warenton ensintstuckvamdeberrzentile, wärenzijt dae
Immenier eengint hatten, belaghen/ende beruol
hen vanden Heere Christo MBaeriaetons hieroptcotte wat onderfoees en/hoe one-ensdeleere Caluiniin defensbucks
smsten Albertinen.Inden LoteritckenefiCes Emonials ' willCalujnfogamtlich vep ichhinckensofte onrepinskijden/ooc miet indes
Kinderenendsfroackenvangelooue/dathpoocks
engenendtedoozesn Kercke gaends daer Seels en inneztjn/oft andereen Tipouwenilofde Boa
etitchtet booz eenlidtmaet Antechzuktiveroop
gelt. So volcannen wuhpdenzijnenhebben indes inghendie sichtbaer, ende müdtdien oock ver amckeltckzijn. Want(epdthp)dte de fieleheckt
efthapen, die herktoockhetitchaemghelchapen. Pen nachgheentwes leerendienen.Watt ghes lepnithappeheckt Chztltusmet Beltal/gc. K) g
Zicks
ERS
POat derde Joeck,
Ick Mtilllehterter 3pdende voor den Chilft deotwendigherepnigtnghe beroerende, dieniet entleeren datmenhet wtwendigheeerlt/maerdat
LBatch-23- men het inwendigheeertrepnigenfal/CSemerce S6
hct gamtscheichalen
' ist als deoogherepnis
Hßst-Saal- scontra Pmmersdat aluijn clueleert Infit. F-34.datterdoo.de vercken gheenhepitchept ein Bewertvercreghen/ten3p
dathet herte eert Havel F" 3p/endetertont daeraen. 35.dat.de upueringhedes herten vooz moetgalen. Itemtn
' Commentarten 1.Petr,1.12. dat de tinner tcke upuerunghetalsdandermettlich brengende esrlt bannoode ist, ende dat de Swterliche repnt
ginghentet met sich einbengtdeinnerlicke, ende etwaerts Harmonie, Luc.11.37 dat Godtnteten
letopde wterlicherepntchept des vierschs/maer rechtuaerdtchept
Dathp begheerteen
'
Sotterherten/FC.
„
LAHaertick willhier bpaghenalleendick:0faent inwendighentet so vieleents gheleghen/adsaent Septwendige mentalmp moetenantwoozden Jau Dovzaghe ick voots: oftde Ceremoniendedin ghentelue zijn/ofalleenbeteeckentngen der dtn ghen: deantwoodefalztjn/dat de Ceremonien mieten zijnde dinghen eine maleralleenbeteec -
'
dinghem. Ick bzaghe boozt: is het beteeckendedttick/allt goettsbeter, ende weder somme alltquaet is argher, ofis het teecken ban
dien beteirokargherte weten/Isthet nachtmael den Dootende Lekde Christibeteeckenends be KE / faltchinakende Doot ende liefde/
'
ofzijndestbeteeckendedingen beterdamhettect kenteiuerdat is/zijnderdinghen schaduwenar gherendebeter/okdedingen jetue. Ick vermoe
bemensallmp moetenbekennédathetbeteecken dedinca goerzündebeter, ende wederöme quaet zijndsergher is dan hetteecken. Hier wt voicht dandat het minder/maer peet eermeerder quaetus alimen hetquade letue doct/datbpden
'
quadenCeremonien wertbeteeckent damalsmein den quaden Ceremonien pleechtefihanteert.
V-Tv
so0ßt Danin der verhext
sagt
-
-
dat derde Boeck, Zy pennantpet wathoept veeltoftebemintbuy /bcneuen,oftcbouen Gode/alt machzindat nandt een akgodtliche Ceremonte hantcert, nt fulckhop.cn/beelen oft beminnen ontwig
cklo weide fielebelnetalst hanterenderCo monien hetichaemdoct. Daer3plupdendamm pen/dts die sicheheckt ghelchapen/heeftoock lichaemgheschapen: moetenzpoock hoozen/ hettichscnheektgeschapen / dtchecktoock.de e geschapen. Dacromme will God Däpmmers vel dat de fiele onbefmct verdcgchoudenalt ame, flog die Apostel oock viel claerlick ot
cket. 1.Chelal 5.23. KAbleertEaluijn(sovooghelients)dathet
deel der herbozenen fielenindengeiooutghen Institute, r noch altyt gefoncken blinktlegghenondor de 8, debegbeerkucheden/ende nochattit bizkitte
ntndenflicke der fonden: Wolchthier ivtintet tick dat Caluyns ghelooughen intedelte ldes menschen, daerhytoteenbeelde Bades
gheschapennochaitnt-totrer doottoemoeton nzühnendeblucn/efiouerbepdenzyden hinc 1 Zls dit gheen afgoderner Ilsdnt warequaes nderdan het teecken oft schadtwe wandten Wanditquaeten maeckt Caluijn geen Hopoes
eninden3nnen ouermidtsdathenlupden (foo fepdt)meten werttoegherekent pmmerszp rgeuenthenfelue/Zaennakendaer geenfon afouermtots suicksinden gelooutgen (loo hp 13inennoent)ghelchtet döozcranckhept des echs.Wepntmendat de libertijnende quaet ihnende Ceremonien hanteren Gewitterckhepe 3. vleefths? K2een bzpellick. 13p doendicomden
otte vermijden/dats Tot bleeschscranchept, tdanoockvzeemt dat de Alibertijnendtehen uen 00ck boop achten)gheenfonde
z"
maken vande fonden die3p doen vtcranchept svieeschs Watdozn3p hier inne doch anders
nCaluinfelueleert zynzphierinnedanoock Eging
-
Ignbder Libertin Ebyhept indelenbalsch:
zfilme hopply Csintaenshe vpphepdt Chzußelick
"
FR
POgte der de Goeck,
Christellick maken Ilg Caluintindefendaer in Anetten übertjnennt et opentlick eens - dat3p
bepdevppheydt aennemen in het ghene Caduihn
beyde bekent sondete weisen. Dochmoetmende onIelschepttuschen den libertüncnef Calistin endeten daertnne bekennen - dat de Libertinen
gheen sonde en maken vaneen chinnende quaet of banden schaduwendes quaets/maer dat Caluijn
hierakondemakende,gheenfondeenmaectvant Swacrachtige eenige quaet eine als die Opelfonds
- anaeckt bande schaduwelicke effi schijnakgoderie/ smaerntet van de wesentlicks wars akgoderie. MVät Caluijn willgeenlins in dendat eenich wter Ltjck knicbupghen in Ceremonienouschifteitjck
zitinde, machgheschieden sonderafgoderiete ple ghen: maer weil dathet innerlick hertbupgen tns
-
benlehchederfonden sonder afgoderte
Schieden,also enmach(naeCaluijns leere) Loter licken indentichamelicken schijns geenlinsmaler
Swell innerlictnderherten waerachteltck/Beltal metChytilito, de sonde ende ongerechtiche ptends Duplterntemethrtlicht gemeentchappe hebben. WHierig dan die leere Caluijns daertnne oneens muetten Mitbertihnen, dat3p bande wterltcke ende LichtjnemDeafgoderte, maer Taluhn bandeinner
ütcke elf wareafgoderie geen iwzoegen en maken. Whier fedp dan liefereen deelder redenen die mp doen geloouen dat de leeringhe Calnintende Bei in den gromt volcomentlich een is net de
godrioozfetteder Libertinen/endedat inde Hot nennedictetuckenwaermedede Libertinental
''
den anderen Hectentinioutere Soht suertreifen, endete bonen gaen: Namentlich. Dat Caluynende Beifacendpachtelick netten Mitber tyten/defonde wechnemen/ de conscientiente
niet maken/alle goetopfetbeletten/haerdup Sterbernuft LMPeeter maken ouerde glars Hehziftuere ef Godems
den oözialze vantquade.
-
–--------------------
R9
er Vellmptbanden die 1 Goeckens,
M ende Bella dedanopentlickblicktdat Saluijn H. Hchziftmilbzupckende/ha re optntenbouwen opfppeucken/dte haer opinicus mietbeueltigen/maertermeder toten/Svaer dooy plupden oockallenthaluem vonden genootsaect bele wederschziftclicke endelalterlicke optiniens Evtte packen, wt.de weitkedanoock bootcomé
bele grouwelicke ongerichtetheidendtr onlochbaer lick blickente weisen Mitbertins: Hooennepne ick mietdateentch redeltfck mensche, hp3p cock fopartizidtch alshp wil/fulcx ghslesenende vers staen hebbende/voortalen weg ongellick geuen/ icks
wige scheiden/Malmogen/om bat ickmptoteen
Secte/o Godtloosende Dupueisch weisende in untmen ooghen/nict Encan begheinen unetgoedens
ghewtslenfoo langholmen mp het wederpei van alletosozschzeueninteteerüten dort blicken,nicht met Dupuciiche fcheltwooděmaermet Schzif
tuerlicke onderwilunghe. Also ick defe kauten in mijnen ooghen/ mtztom henlupdenmoerrwill ich te beschuldighen, macraileen omimpmootsakeitc teontschuldigen/gescheuen hebbe: ende datmet
so geheele vermijdinge vanftheldinghe derper Loonen / als met een onbettepnfide verclaringhe mins geuoelens van hen opunten/bereptzijn deomhetghene boozfehzeuen litaet/booz allede verett openttickte verda
dighen/ofte ouerwonnen – ---
zijnde./mtjndoltinge te bekennen.
(-:-)
K 3 R 3 Ad "M
-
Ertrag,
Folkinte ZKot/leetbupten,fol.4. indemar gine/boozCalutinfleet Calumte,fol: 4.1.36. alien/allsen koi.18. lt. 2. dit wsodeken(dat)lact
Svtkot. 83.itzo verradenverruedt fok87. it18 ge« doouen/gelosue fol.87./ti,39.is3prighet,fol.89. Lt.25.endtviolettfundtvloetko.90it.1 Is lt. Z R „ws/wten. fo,9 5 „kt.I4
“-
z“
s.
E: „ Dzuckersuntfetten,