Over dit boek Dit is een digitale kopie van een boek dat al generaties lang op bibliotheekplanken heeft gestaan, maar nu zorgvuldig is gescand door Google. Dat doen we omdat we alle boeken ter wereld online beschikbaar willen maken. Dit boek is zo oud dat het auteursrecht erop is verlopen, zodat het boek nu deel uitmaakt van het publieke domein. Een boek dat tot het publieke domein behoort, is een boek dat nooit onder het auteursrecht is gevallen, of waarvan de wettelijke auteursrechttermijn is verlopen. Het kan per land verschillen of een boek tot het publieke domein behoort. Boeken in het publieke domein zijn een stem uit het verleden. Ze vormen een bron van geschiedenis, cultuur en kennis die anders moeilijk te verkrijgen zou zijn. Aantekeningen, opmerkingen en andere kanttekeningen die in het origineel stonden, worden weergegeven in dit bestand, als herinnering aan de lange reis die het boek heeft gemaakt van uitgever naar bibliotheek, en uiteindelijk naar u. Richtlijnen voor gebruik Google werkt samen met bibliotheken om materiaal uit het publieke domein te digitaliseren, zodat het voor iedereen beschikbaar wordt. Boeken uit het publieke domein behoren toe aan het publiek; wij bewaren ze alleen. Dit is echter een kostbaar proces. Om deze dienst te kunnen blijven leveren, hebben we maatregelen genomen om misbruik door commerciële partijen te voorkomen, zoals het plaatsen van technische beperkingen op automatisch zoeken. Verder vragen we u het volgende: + Gebruik de bestanden alleen voor niet-commerciële doeleinden We hebben Zoeken naar boeken met Google ontworpen voor gebruik door individuen. We vragen u deze bestanden alleen te gebruiken voor persoonlijke en niet-commerciële doeleinden. + Voer geen geautomatiseerde zoekopdrachten uit Stuur geen geautomatiseerde zoekopdrachten naar het systeem van Google. Als u onderzoek doet naar computervertalingen, optische tekenherkenning of andere wetenschapsgebieden waarbij u toegang nodig heeft tot grote hoeveelheden tekst, kunt u contact met ons opnemen. We raden u aan hiervoor materiaal uit het publieke domein te gebruiken, en kunnen u misschien hiermee van dienst zijn. + Laat de eigendomsverklaring staan Het “watermerk” van Google dat u onder aan elk bestand ziet, dient om mensen informatie over het project te geven, en ze te helpen extra materiaal te vinden met Zoeken naar boeken met Google. Verwijder dit watermerk niet. + Houd u aan de wet Wat u ook doet, houd er rekening mee dat u er zelf verantwoordelijk voor bent dat alles wat u doet legaal is. U kunt er niet van uitgaan dat wanneer een werk beschikbaar lijkt te zijn voor het publieke domein in de Verenigde Staten, het ook publiek domein is voor gebruikers in andere landen. Of er nog auteursrecht op een boek rust, verschilt per land. We kunnen u niet vertellen wat u in uw geval met een bepaald boek mag doen. Neem niet zomaar aan dat u een boek overal ter wereld op allerlei manieren kunt gebruiken, wanneer het eenmaal in Zoeken naar boeken met Google staat. De wettelijke aansprakelijkheid voor auteursrechten is behoorlijk streng. Informatie over Zoeken naar boeken met Google Het doel van Google is om alle informatie wereldwijd toegankelijk en bruikbaar te maken. Zoeken naar boeken met Google helpt lezers boeken uit allerlei landen te ontdekken, en helpt auteurs en uitgevers om een nieuw leespubliek te bereiken. U kunt de volledige tekst van dit boek doorzoeken op het web via http://books.google.com
-
| ， ،،
·
|-
， |
|-
-
_.
|--
（）
.
.
-
|-
--
-|.
. . . .|. .-|-|-|-|-· .--|-
|-. （ ）|-
--
|-|-
|-（~~~~
（~~~~\，|-|× ， （）， （~~ （~~~ ||-
-
|-|--
--
--|--
-------
-
-
|-
--
--
-
|-
№
）
（）
|--
-
G.
d
|- ||-
-
-
F. oct. 220,-
âDan
& tº We
gr. : ze, º
ºf
3booft embtſbert-ſorght. CEen ſtichtelijtk 15oetrken/ Cot niemanbg berbitteringhe nochteberargheringhe: maer tot eler nut enbe berbeteringhe/oner meer algbeertich jaer gijemaeckt enbe gijee ſch?eben/enbe nu eerſt in b?uck upt-gijegheben. " Proverb. 6.
Gaet henen totte Miere ghy luye, ſiet haer vve ghen aen, ende vvord vvijs. Hoe vvel ſygheenen Prince, noch Hooftman, noch Heere en heeft, bereyd ſy nochtans haer broodinden Somer,en de vergadert haer ſpyſe inden Ougſt. -
*
UMatth. 6.
Cºnſorght niet boo? u leben unat gijn eten of brintken ſuity notij mocht boo? u lichaem mat gijp aen boen ſuit/enigbat ſeben niet meer banbe
# enbebat iitijaem
niet meer alg behtſecberen # ett.
&%$5
T’AM s t e R D AM,
a9en binbſe te koop bp Claeg 45erritſ5oon/opbt 3?ieume 2.52ugij. 2ïnno 1 62 1.
----
--------
* *
# Yne Heeren, als ick ſekere tijd (sN gheleden yet vvas ſoeckende onder ee nighe oude gheſchriften, quam my in
handen dit gheſchrifte van Hooft ende #S Hert-ſorghe, 'tvvelck inden jare 1562 is EZ) ghemaeckt by D. V. Coornhert, doen E- Sas INTE"s ter tijd Secretaris der Stadt Haerlem,
tvvelck hy my,als ick binnen der ſelver Stadt vvoonachtich vvas, gheleent hadde om te leſen, ende alſoo my'tſelve vvel behaeghde,haddet met zijn gelieven uyt-gheſchreven, meer dan twvintich jaren gheleden. Dit nu daer vindende, vver
de ick luſtich 'tſelve eens vvederom teleſen, 'tbehaeghde my ſoo; dat ickmy liet voorſtaen dat het anderen oock be haghen ſoude moghen, ende dat ick niet qualijck en ſoude doen'tſelve anderen oock mede te deelen. In't leſen van dien quamen my in ghedachteniſſe ſekere propooſten, die by V. E. eenighen tijdgheleden, vvaren gehouden in myne
jeghenvvoordicheyd,vande verdorventheyd deſer tyden,ſoo in koſtelijckheyd van maeltyden, pronckerye in kleederen als anderſſins, daer elck een den anderen in ſoeckt te boven
te gaen, vveſende een groot miſbruyck, verre verſcheyden (-') 2. vande
vande ſlechticheyd onſer voor Ouderen, die daer inne by V. E. ghepreſen vvierden. Ende,vvant ick de ſelve materye, met een ſeer lieflijcken, goeden ende vermakelijcken ſtyle, (mijns bedunckens) oock want daer inne gehandelt te zijn,
ghenoeghſaem Politijcq,ende dattet vvel gheoorloft is goe de, nutte ende ſtichtelijcke ſaken; ſtreckende tot elcx ver beteringhe ende niemands verargheringhe, mede te deelen, nam ick voor my'tſelve kleyn boecxken, door den druck ghemeen te maken, ende niet langher verdruckt te laten legghen, ende 'tſelve V. E. met dit nieujaer,tot een nieuja retegheven, verhopende dat V. E. 'tſelve van myin't goe de ſal nemen, 'tkan in vveynich tijdsgheleſen vverden, en de ſal niet veele verhinderen V. E. groote occupatien, en de
hoop ickoockte aenghenamer zijn andere, die hier uyt haer nut moghen trecken. Hier mede
Mijn Heeren, v.E. inde beſcherminghe van God Al machtich bevelende, dien ick bidde V. E. te verleenen een goet, gheluckigh ende ſaligh nieujare.
V. B. in als dienſtbereyde P. B o R.
-
\
#### Van Hooft ende Hert-ſorghe. 5) 2ter b'eene 25linbt ben amberen Iepb/ bala á ſenſp bepbe inberg?achten: ſenbong bie eenigje
#bienber enbe maerachtighe 3Lepbſman ter Lºes % meſſcher ſalichepb. 45ijelijtſt nu de geſombe gijeen -
ZS 12ebetijn-meeſter en behoeft: aiſon en behoeft mee V be bie ſienbe gheen Hepbſman. #laaer / mant bie
blinben niet meten en maghen/of begbene noch de en ooghen heeft/bie henlupben bpber ijanb mij nemen om te ſepe en: ſodig peghelijtk ſomberlingſje ban noobe/niet lichtelijch pes mann te betroumen: mant biedicijtbaerbelijch ghelooft/merb ſithe telijch bebpoghen. Paeromme5ijt op u hoebe/goebmiſſighe3leſer/ boo2 ben gechipber beſcribinghen : mantbie mede een menſcijeig/ bie mebe gijebooſt heeft/enbcnoch bolen math, 3l3antaſiſtſoo/bat ſuſt tot beginaeſteng mclbaren/bicpenne in beg #thypberg hanb # ghegheben: ſonig ſuïcr bp meenigijen gijeſchied/bie mepnene enut te5ijn/ſchabelijckenbeberberſlijtli 3ijnghenmeeſt met hunſupe ber ſtij:pben: enbebat noch al meeſt om leeringhen/bie al hſaerlijtſt herſtaen5ijnbe/ben menſcheniet een ſjaer hen beter en maken. ſlaaer 'tgunt u hierboo?gheljouben Muerb/enig niet onnut/niet ſluaer of bupſter om merchen: noch doch niet ſchanbelijth/onſcherenbebers berflijtſt. HI?aer inbien gijpt gijeſcljzeben / met ſoo
#
SIII?
bacht leeſt/ embe met ſoo luſtighen hoopnemen te merche ſtelt: alg bit/u terliefbe/mei met een neerſtigje ſinne gheſch?ebenig: ghn ſult in nepmigij tijbg lichtelijck / tot 5obeg cere/ beſeherſteentje oogbaerlijerte bepſichept unier zielen/gbenuare merben. 3Pant/ men binú onghetumpfeit gheen nutter beplichepb/ban bieden mens ſche/hnoyt ſtijgbeſijerte perieuſe/baermen meeſt innebaſt/ berfee hert. Het meeſte beb?ogijgeſchiebooth onderſchijn han beugbben: mantſjetboſch ig meeſtenöeelbgog/enbeelch arbepb om beughbce Hijth te ſchpnen/ en be obermitg jeure booſe baben niet berholen en moghen blpben /ſon beſtſeeben ſp bie met een en beugijnlijchenna
me: alſoo noemen ſp ben 45ierighen/oogbaerlijch: ben 3Pluijmſtrijte her/brunblijck: ben meebeniietijter/rechtbeerbigfj: ben 42uiſte goeb/miſb : eube ben ºppokrijt/hepligh: alſoo noemtmen ooch/bt ongbeloouigbe lºert-ſoigje/een boo?ſithtigheſo?ghe. nbe/buant men ter merelt gijeen
gamiaan peritule #
Van Hooft
2
binben/ ban ſulthe Bert-ſoºghe: ſaſ mijn rebene hier zijn / handt menſchelijthe ſonghen: bie5ijn fmeeberlen/te meten. Hooft-ſongfje enbelaert-ſongſje. Ieierſal # merben/matelch ig: maer ine ne ſpelchamberen onghelijth 5ijn: hoe bateſch zijn heeft
#
inben menſtſjen: embe mat be menſche ban elck gijeniet ofte ghes
booght. Thaer bencht gijp hier: indien ich blinö ben/maer bpſal ich mogjen nucten/of gijp oochſtenbe5ijt / embe mn te rechte acna mijft # #oon boight be moo?ben pauli/p2oubet aſ/#Leſcr/eube mat
gijp goeb bebimb/bat behoub. IËebbp cft berkrijgbbp / inbeſalien bietjier geſjanbelt merben/beter ſepbiſman enbe genuipſer/ ban icht herſtreche/ Haet mp in 4Boobg naem baren/ ſjouüaen't beſte.
#
aer eer gijp oo?beeſt/ſooerhaut bit eerſt inberbebinblijthheph: beboelbp niet/bat u boeten boortbolghen ban beſchanbiepbinghe/ eenen effenber/ghemathelijther/ſcherber/bepligher embc ruſtigher luegh betreben/ban bieopt betraben: ontſſaet u mijnber/laet mijn Ijand baren/ich en g2ppe niemanbg ſjanb/noch en hoube niemand 3ijng onbanct/maerlaet mijn hamb g2ppen/ſoo bat biebolghet/bie ' ſelbet 5pnen belieben math. JPoch hope ith bat haeſt
#
##
bebinben ſuſtaengbemeſen te3ijn/opten rechten banebcgſteheng/ enbe opten #toninghlijchen mibbel-megij/batig/ op ſtijgiſtum 3ſea ſum: iſt maer bat gijp ſounaerſtigh 5ijt/omt ghehoogbegoet/meta ter bacb/te beſoecſten/ in't mercht te b?engijen enbe te plegíjen: alg.
eitherlijcr herte met gierighig/om mat nieug enbe ongfjeljoogtg te bernemen en betonberbpagijen.
e
2iſie beughte beſtaet int mibbeſe/bat ginbe mate: ſoo bataſſe 'tgunt/bat te beleig/of te ſuttel/ſonbe ig. 312en binn menſchen/bie ſoogbeheel bebogelheng laten ſonghen: Dat niet alleen heure hina beren/maer ſpooth bickmaeſſelbe/in eſſenbige armoebe gheraken
enbe bebelen moeten: dat geſchieb ban noch meeſtentieel intjeſmaca he ouberbomme/bie minſt kan minnen/algſg meeſt behoeftigſjig. #n ſuichbanighe heeft bie armoebe bubbelbeſchanbeenbe beroxies fithepb: mant bie matelijck lebenbe/eenganberg laſt habbe mogen berlichten/ merb nu anderen tot een laſt : ooth en iſſer gijeen eſſena
bigbergheb2ech/ban bat upt meelben ghcbozen merb. iBaer mant bemienſchennothaibele minſonbighen inbeſogghe bie te luttelig/ ban in bieſongfje biete beleid: ſoo miſſen mp bierſegghen ban bie te onmatigh groot ig: bieich hier #ert-ſoºghe ſal noemen : en
isaer beneden bamberechte embe beugfjbelijthe ſongc/bie hier ieooft ſogghe gijeljeeten ſai buerben. Hooft ſar ge,1pat.
Hert-ſor ge, wat.
e
Deſe Hert-ſorghe, is een ſotte vreeſe, voor eenigh ghewaent quaed, welcx vermydinghe, buyten des menſchen machte is.
Daerteghens, is de Hooft-ſorghe, een redelijcke voordenckinghe, hoe men 'tquade myden, ende 'tgoede verwerven ſal.
-
”*
«Peſothepb banden eerſten/bſijcht mercheſijchen in briebinghen : Gerſt/ Dat die niet en atijtopte meeſte quaben/ enDeſgo
aat: ſJ
ende Hert-ſorghe.
3
bûo? beminſten bebuchtig: mantber zielen quaben/bie aſſen ane beren te bonen gaen/ en merben ban haer niet gſjeacht/maer bucht aſſcenlijtſt boogt quaeb/bat ben menſche opmarſ, homen/ingſjea ſomtijepb/
# /faume / b2umben /enbe biergijelijche lijfſijche en
uptterlijcke bingen. Lentmeeben/batſe boon guaeb acht het gijene bat in hemſelpen notij goeb/noch quaeb igt bat5ijn be boognoeme belichamelijcheenbeuntterlijche binghen/bic eenen pegelijcken3ijn ſoo hp ta/te meten/ben goeben goeb/enbe ben guaben quaeb : mant etberliegban b2unben/ban ban famic/ enÜe mocht ban't
#
cben/menigt)
# man oo2ſahcig gijemeeſtban 45nbegbyumba
ſchappe/ onbergancheſijchen rijthbomme / eenen onſterflijchen nas me/ente het eeumigheleben te minnen: bger ter contrarpen/tgjes luin ban bieboonſ; iijffijthe embe uptterlijche gennaenbegoebcn/ben mcenighen 'tberlicg enbe'tberberf ban hunſupber zielen ig gijee meeſt. Een berben/iſt een ontnupfelijcheſothenb/ arbepb/moepte enbeblijt te boen/ om bingijen/ biemen te bogen meet onmoghelijtlt te zijn: ſuichbanigijig bieſotte bzeeſe boort berliegban rijtlibom/ ſtafe/b2umben enbe 'tieben; ſjoemel nochtang ban citkerlijch bera
ſtaen man bat mpſuier al ſchoon alle onefenen (tmeſch hout is enbe eichen niet en ghebeurt) behouben / bochten laeſten metter boob/bie ong een ontmpfelijche machtig/altemael moeté beriaten.
Jſlaaer belºooft-ſo2gtje bij ben menſche 3ijnbe/ſomber beſe bootſ3 boo?ſiet/mat ben menſcijenut of ſtijabeſoube hueſen: oza bentlijthemibbelen ſoecht/ tot bermpbingheban ſchabe/ enbe tot berhrpginghe ban ben oogbaer / indien ſuitr mogfjelijth ig: embe een beſchepbenematichepb geb2upcht/na eler bingg maerbichepb/ in theſanghen ban bien: ſoo bat beſe #ooft-ſongfje begint alſfmoot ig/boet dat beſtig/enbehoub op alſt beſorghtig. Dit is een ebele beughbeinben menſche/embe een mathere bochterbanbeſboo?ſiths titljepb: baerommelig ſpong noch gjeboben inber Abchrifturen/bie ong totter ſlaierheng boogſichtichepbaenmijſt: mant beſe beugh lºert-ſo2ge/ig rebelijch embe beſchepben: unantſp ter beguamer tijû
#
beig ong/aig ben bogſjeſheng 'tblieghen/berleent/tot een mibbel
embe megh om onſennootbluft te # : beboghelen ſuſſen Iangije in't neſt blphenſitten/eerhaertſingen of boetſelinben mon
be ſaï maepen. 2ilſoo enig beſe booft-ſonghe oorf niet traghe/ maermaecht ter gijeieghember tijbaenſlagijen/bie melckeban ban
ben menſchen metterbacb bolbracht inerben met b?eugijbe: gelijcht bebgghel/bie al ſinghenbe3ijn koſt ſoecht/ſomber eenigije aenhang
begherten ofteamcrtighe bekommerniſſe/ embe ban noch terſtont na ben berkreghennootbluft/ 3ich meber ter ruſten ſtelt : ter cons trarpe ſietmen be Heert-ſo2gberg 7 alle heur ſaften met treurighe ſmaermoebicijenbbeſtaen en beplegen/maernemmermeer epnben:
mant bie HBert-ſo2ghe / heeft het mantroumen 45obeg tot een moes ber/bientepnt altijd gijeb?echt te Y,
-
brengt: en Ham "# 2
4.
. Van Hooft
gheementpben opſjouben/ tbcrhrpgem bant eene/boet ſjaer 'tanber beſjocuen7 niet amberg/ bant metten grooten Princen te merche gaet/bie altijd ban nieug/bienaeſt-ſeggijembe lambſchappen/ban # Haeſtingſjemonnen en de beneftighoefrontieren/behoebenena cbegijeren/om belacſt gijemonnen frontieren te beb2ebighen en De te berſcheren: alſoo bolgen ooch beſe baren berfo2ghen/b'een bana
ber/met een onophoudelijche ommentclinghe/ Daermen eeng/beur mantroumen & Bobg/gheraechtig in biegoblooſe opinpe/bat «Bob 3pne bienaren gheb?ech laet ipben/ enbebat hp ben ghehoo?ſamen menſche/ minder beſo2ght ban beboghelheng: bie enfaepen/ noch en maepen/noch en bergaberen niet in heureſcijueren/enbemerben
nochtang bauben Haemelſchen Babergheboch: 5ijt gijp (ſept ºf zie ſtug) niet beeimeerberban beſc# Deſe mantroumingeenbe onepne belijche #ert-ſo2ghe ban/ig ongberboben/alg ong gequeienbe ons
nuttelaſt. JBaer Chriſtugſepb) en miſt boo? ben monghen niet ſo?s gijen/ en meentijn niet bie boo?ſ3 nutte embe rebelijthe #ooft-ſoge ghe : het ig bieſotte Ibert-ſonghe/bie nemmermeer af en lactlenbe niet behoo?ſ3: Iaierheng boogſichtichepb/biebaer berboben merts ban Chriſto : be melthebaerommeſepb/tig gbenoegh/bat bemo?s gijen 3ijn epgenfo?ghe mebe brengt: anberg maer oöch hetſaepen/ maepen/mijngaert-planten/entje in ſommaalſe bupſlijchen booza ract boo? ben iDinter/ teghen 'tghebob Chriſti : unantmen ſuite boenbe/niet alleen eenen morgen/maer ooch dichmilg een halfjaer/ beſoght. De trage en huil/omber Hoube milie/niet ploegben/enbe ſaibaeromme doch inben #bomer bebelen/ ſomber bat hem gegeben ſal mogben: omſuitſten armoebe te berboeben/igong beſe #ooft ſo?ge/beg3Poo?ſichticheping bochter/banben. Hºeere (bie niet te bera
gijeefgen maecht) berleent. Paeromme beſe/ bemple bemenſche jongij/ſterch en begiſjeſontig/ boo?ſienbe batſjp oub/ſmacht enbe
ſiech machinerben/ben menſche/met betamelijchen blpte/boet be uaerſtigijen/batterboozljanueuſp/baer beminneloofefiechte/ofbee hoeftigje ouberbommel op gijeboeb matig buerben: op batſjp / bie
nu heenen heeft om gaen/ſoo berbe home/bathp namaela onmache tigh3ijnbe/amberen niet tot een laſte en balie/maer eerlijchennota b2uft hebbe/om af te teeren: alſoo enig beſe Hooft-ſo?gſje/niet als ieen nootlijch/in't beſonghen banber toehomembernootb2uft/maer noch mebe eerlijch: mant ſp pleegijt mijſhepb/int berhoeben ban't aenſtaenbeghebaetſt: ſp gijeb?upchtrechtbaerbitſjepb7int bermpa ben ban een ganberg hitſp/ bemple ſp macht heeft ſjaerſclfgte hele pen: ſp hanteert ſtanthaſtithepb/int bertroumen/bat Bob ijaer merch 5eghenenſal: embe oliberhoub baeromme ooth matichepb/ in't beſogghen bermibbelen omme tot ## tegherahen/in't mine menenbeint berteren bant gijemonnen. 2file bit gijeſchieb in ben ſinnen/ſomber eenigheaffecten begberten: 'tgunitbatbie boogſtcha titijepb opmerpt/aigbeſoggheng noobigſj/hueru met rebene
#
ende Hert-ſorghe.
'
3
ſocht/bie ſtelt ban bieſongfje tijb enbe mate/Inanneer en behoe bere re/ſpſorghe ſaibzaghen: maer bit niet/ban om binghen/bie ben menſche nootlijch embe moghelijtſt om herhrpghen ofte om boſbgene ghen5ijn. Deſongheban/alſoo haer merch/in'ſmenſchen ſinne/ge ºmgocht hebben.be/ſteit haer te ruſten/tertijb toe/ bat/ of in batſeſbe
boornemen/ofte in petanberg / haer meter pet te beſogghen muerts ghegenen/ban haer moeber be bao?ſichtichepb enbe fiebene: mibs belertijb boet het uptterlijch lichaem 3ijn merche met gaen/repſen/
arbepben/etc. holbrengſjembe op bequametijbenbeplaetſe/'tgunt banue boo?ſichtichepbºbooſten/banbeſiebene geſchicht/enbe ban be #ooft-ſongfje beſo?ghtig : embe bit niet met ſuchten/ treuren/ anerte ofſmaermoebitſjepb/maer (ſoohoo! bamben boghelfteng gee ſepbig) met bpolijchen moebe aſſingenbe: mant baerºbit geſchieb/ enig bemenſche niet beſo2ght / bat5pment arbepb qualijch ghebpen ſal enbemiſſuthen/meen gheemſing/inant hp boet5ijn beſte/om biipe ten pemanbg ſchabe enbelaſte/ te ſchen : miſt Bob anberg / bpig
# be milie Bobeg te boſghen/hem gijenoeght/batſuſtr ban upten 5ijn ſchulbe gijeſcijieb. Ben menſelje merbijet arbepben gea boben / maer be lºert-ſo: gije berboben: ſuichen heeft banghebaen
bat hem toeſtont/bat'g arbepben : maertſonghen/ſtaet €5obe toe/ bien meet hp bat3ijnbergabeſſaetaig ben appel 3ijnberoogen/bieg
#
ſo2gheng b2p blpbenbe/ G5obe beſogghe beheeit : hier inne bee oogt men met te gbeloohen/benitoningijſijchen 392opijeet/bie ſept/
athp ban5ijn jongbepb af/tot# olitierbomme toe/nopt rechte beerbigh manſach broobg ghebaehen. iſ een binb geen mereltg cere Hijchen manſou onrebelijth7 bathp 5ijn bienſtboben/gbehoo?ſamee Hijchenbe blptigh zijn gijebob boſb?enghen.be / pet acn hoſt ofaen Hieeberen/noordzuft ſaetgheb?eften. Hºge beſcbeterig bob nu ban bemenſchen? Die menſcijen/baer afgeſepbigſhonoghp bie quaeb 5ijt/uhinberen goebe gabengheben ? etc, mp ſien hier af bagelijer erempelg ghettoegiyimben jPaterg hanbe meeſbige Connenten/bie hebben niet luttel/enbeootá geene klepnefahen beg ſtonbentgooge baetaengaembe/alleen te regeren/enbe5ijn/bieg al niet tegenſtaena be/meeſtenbeet ſon melbarenbe/ſoo gefontenbeſuo betbaer bp/bate
menſe gijemcenſijth gobg-meſtbercheng noemt : ſop luttel hïentht # het bemint enbe 'thclepben ban ſgo g?ootefaften : mat oet bitanberg/ ban batſp alle beſc Hooft-ſogghe hebben/ ſomber eenigije leert-ſonghe te hebben ? ſp b2agenſoºghe/batſuichen langs tot 5jubertijb beſaept/ſulch metten beeſten beſlaghen / enbeſuicht bemaept hierb: Homter geen boºſt alſ kogen inbex aerbenig/b2iea noth ſtreng na batbe beeſten intje mepbe5ijn/reghenerfeer al## tijop in'tſunab ſept/be 3Pater en maecht gheen ſmarichepo niet ale
#
Hen/enbebat om drie falien/bie hp/aig een rebelijch menſche/na* tueriijtſt bebenchen Han. 4Eerſt/ffenthp het #looſter genoeght om gijeen geb2echt met 5pnt 2.520eberg te ſp
#
"#Eers
avata:
Van Hooft
6
ootſt bat aſſe beb?uthten enbeinkomſten begiſtſooſterg ban't ghes
heeſe jaerſte niet gingen en beherbo?nen. @tentmeeben/berſtaethp Koel/bat ijp met alle 3ijn treurige lºert-ſo?ge/bieſalie niet een ſjaer, iten beteren noch helpen en kan. dEnbeten berben/ſon bebgebigſjt hem zijn goede conſcientie/algmel metenbe/bathp aen bieſthalle onſchülbigh ig/ enbe boog ben ghemcenen tonnentualen behupſen kan/batijn in alg begafonbenig ſahen beſchicht heeft/ſoo bat/naer
gijeiegijentſjepb beg tijbe/beſtenbe oogbaerlijtrte ſcheen te meſen in beg menſchen onghen : ift nu miſlucht/ bat homt boo?'t belieben «Bobeg/ entje bupten 5pnen ſchulden. âDat gijelijtheniſſe / heeft nu bie ſcherbepb/bant betroumen op aeroſcije goeben, bie boogbaanb/ ſtmaternoot/ of boo? bpanblijch ghemcit/berlopen moghen merben;
bp beſcherhept /ban't betroumen op be 1Baberlijche ſiefbe bobeg/ een eeumige fontepne aſbergoeden ? macromme en betroumen nºg
ban Bobeſon mei niet/ alg be pater beg «Tonbentg berganthelijne hegoeben t 49! mp ſtehen bol iuantroumigijeenbe ongheloo bigge hert-ſongha/mp en betroumen ben ghenen niet/ biebaetſepbe: # mochte een moeber haer Hinb berghetcn / ſon en ſaſ ich nochtang u niet bergbeten: morij mp en gijeldoben bemaerijepb niet/bie/ongº han onſe onnutte # / b?acgijt: mie bemſela ben/een cubit langer/macijmahen met 3ijn ſoºgijen? GP'een ſo?gijt macht en de bagh intbebbe/ inbeherche/aembe tafel enbe ober al/ batter gheen reghen homen en ſaſ op 3ijn herborenbekozen : brane ber/bai 5ijn ſchip inberninb ſaſhrpgijen: bieberbe/bat bie ſtormen 3ijn bijchen ſuſſen inbgeiten: bie bierbe/batter geen ſonne-ſtijijn opa ſte en ſal komen: enbe meeſt alle bemerelt/bat ſp.notſjeeng
#
ſiech mo?ben/ſterben/enbe heur rijckbommen beriaten ſullen. # bit geen pbelboornemen/onnut gequel/emberaſenbeſothepb? Dit ig immerg recht tegijen ben ohen gapen / enbe metten hoofbe tegen
ben muere loopen: igooch gemann berhonghen/bat hem onmoghee lijch ig/ met alle3pne antrfighe Ibert-ſonghe/een bºuppel regijeng bannen lºemelte ogen ballen, ben mint fe beramberen? ben ſtorm te ſtillen, of bemoſthen bamberſonnen aeuſicht/ alg een goabpnet mech te ſtrijcken ? nochtang/beg al niet teghenſtaenbe/3ijn alle ber merelte herten bui/ban beſcrghelijchepbeſe/onnutte/enbegueſſena beſogghen: ban beſe boomgaenbeſaken/ gheſthicben noch ſomtijbg be gebgeeſbeſchaben niet: maer mie ig ſooſot/bat bp ſoube bothen hopen/bier opter aerben eeumigh rijchenbegijeſont/te lenen ? bieg niettegenſtaenbe/ en binbmen naumelijch pemanb ſoo mijg/bie bes
#
ſe ogbonnantpe/enbe onlucranberlijche noot bernaturen (ich mepne ben boob) niet met b?eeſelijcker antrten en ontſiet: ene be bit niet eenmael/ rot bat bp die berſtaet onberanderlijch te 3ijn/
enbebaer na fulche b?eeſe ontſlaet: maer al t ganſche leben beur. #etig muel een fotte/onnutte eubeherbgietighe7ja beſperate breeſe/
bieſjope berft: hiertegijen ig be gooft-ſogghe/ "# *
**
*
*
Eellig je
ende Hert-ſorghe.
7
eenighe onmoghelijche ſaken behommert: mant ſp (ſon hopen bere Hilaertſtaet) rebelijthia: Teeſe beſogght ter bequamer tijb boort # eſinbe/hoſtenbehſeeberen/ſp beſchicht bät be hinberen/one er beſchepbelijche meeſterg/beſchoſe hanteren/enbebat ſp/ſoo ban ben 392ebitanten/aig banben GPuberg/intretijte 45ijeïoobe onbere meſen mo?ben: maer of be beſo2gijbcnootb2uft/boo? bieben/bzania
of eenigſjanber onghelucht/berſonen ſal mogíjen mo?ben/ en queſt ſn't berte niet mebe: hoe mei ſuitrban haer/na haer beſte hermoa gijen/boo?ſien enbeberhoeb merb : haer gbenoeght/ijaer beſte gijee baen te hebben enbebaghelijer te boen/met opſichtber hinberen : maer bat bie/boben bien/be leeringe en beroebe berachten/ Hetterg/
goblooſe embe booſe menſchen mogen mogben/en bekommertſp ber qPuberen moet niet antrtelijcht mebe : mant ſn meſ berſtact/bat het ſanten enbeijet nat-maſten beg 4Puberg/maer ben maſbom/'tghea
bpen en bemeſgheluchen/inbeghemabigbe miſbhepb Bobg/enbe in't miſſigh enbegheloobigh ontfanghen berRinberen/gbeleghen ig: fiet/ſogig belºooft-ſogge niet ſlofnothberſupmei, maer naers macher/hloech enbebog?ſichtigh: ſp en boet ijeen gijehuiſz
#
ſe ſchabe noch onſchere bate/ich ſimpgje/bat ſp'ſmenſchen ſjerte hce
bpoenenſoube/omt gunt/baertegijen gijeen ſogghe baten en math: beſeibe beſchepbenematichepb/bie haer tot 5ijnber tijbinben mene
ſche mecht en de boetſo2gen/boetſe ooch, na dat haerºſahen uptghee recht 3ijn, meber ſlapen en beruſten: Homt ſp ter plaetſen/baert pee riculoeg enbe ſorghelijch manbelen ig/ of baer ſ# ben megh bol boo?nenfiet beſaept/baer treeb ſp ijch/ſopgijbula
#
#
belijth embe bebachtelijth/met blptigher omſichticijepb/tofbat ſp baer beur) meber op een effen hane embe beplighe megh/ig, enbe/ bie perituien opgfjeljouben 3ijnbe; hjoub ſp meÜe hueber op. Bl?aer be bertſaegijbe #ert-ſongfje 7 hare boeten bol boo2nen hebben.be/
ſogght noch antrtelijch op eenen ſcheren megh/baergheen ſoºghe en ig/ ſoogbeſch2ebenſtaet: ſp beefben ban antrte baergijeen ſoºghe en mag Wenbe om ijaer niet te quetſen/'timelth ſp nochtang niet en mach bermpben/mantalig ben megh effenenbeglat ſomber eenige boonen/ ſon b?aeghtſp be boonen met haer in ſjaer boeten/ bieg moºbſp; boo? epghen laſtenbe telthen trebe gheppichelt/
# # p'bieboeten neberſet: ſoo gaet het ooth metten gijenen/biebcſeſtee enbegijeppnight/al ſjoe ſo2ghbulbelijch embe ſachtelijcht
elighe/ſmettige en bc boognacjtighefo?ghe/inber herten b2aegijt:
mafijp bencht/beſtact of boet/ſpſteecht en beguetſt hem. 25ehalben beſeſmerteigſp noch ſoo ſchabelijch/bat bit de booſanen 3ijnvbie het imoogt 45oobg in ong berbzuchten: batig/bie ſtijgiſtum/ be maera
b/ meghenbeleben/in ongberbupſteren/ onmeeghſaemmahen ºnbebooben: Baer het ſp mufoo/bat ſtijgiſtug bp mennigíjen ſoa hooghaengheſienmern /batſpºt metten #poſieſ / alles boog b2echt achten/opbat ſp Çijgiſtum mochten minnen/ ſulerbat ſeinen #
Van Hooft
8
,
mamb/op beſchabe of bate ber2ielen/ſettenbeig/ſen en blijft ontk . het lichaem embe b'uptimenbighe menſch/niet onbeſchadight boo? beſebertmpfelbe lºert-ſonghe: mantbeljalben batſulth ſorghbute bigh herte/altijb bebermahelijche gheneughte berbenbe/met meera betrebenen / in een berb?ietigh enbe eſſenbigh baghelijtrfterben/
boob te meſen gheſcpb merb/ban ſchenbigh : ſooboſght baer noch uptte/bat een lichaem/niet langhegheſont machblpben/baer een
#" ſieck ſjerte binnen moont :
«Daeromme ſepbe 4Pbibiug
2
Door wackere ſorghen, verdwynen D'ellendighe leden, met pynen. & Pit'g begbemeene teeringhe enbeberömpnenbe ſiechte/alber gobs ºp.
Inoſen/bie (ſog bej??opijeet ſepb) nemmermeer brede en hebben t 32an beſcſpeecht geremiag/ſpſuſſen banancrten manchen/ ghes Hijch eenemeſtenbehee/bie niet ſtille meſen en math: hoe machmen beſe onruſtige berf-ſongſje/met hſaerberghelijtheniſcupfbeelben? be haren ber 3ee 3ijn ſomber epnbe/alg b een boogbp ig/Homt baer
altijd meber een amber: niet anberg en merb ooch 5 ceneſo?ge/upt branberghebogen: maer of be5ee noch aſſomtijbg boo?ſtiſbepb ban minben/bonen op ſcheen te ruſten/ſtiſie te zijn/enbe een blachenſpies gfjelteghelijchen/ghelijth'tiebenbanbe lºert-ſongſjerg/bp mupſen uptmentielijck noch al eenighen ſchijn mach hebben ban ruſte/ſoo en ruſten ſp both inmenbigſj nemmermeer / ooch niet in't mibben ban heure hºolijcrte maerſchappen/ bacr brpben embe ulieten bie Hanaghenbeigert-ſonghen/ſomber eenigh upſjouben/ging ente mee ber/niet amberg ban brebbe enbebloeb/ooch onber een ſtille behen banber:5ee/ eeumelijck haren gang en beheer hebben/ſomber eenigh ophouben/ alniet tegijenſtaenbeſulcr ban gijeen menſchen goghen
#
uptimenbelijch gijemercht en math merben. GEmbe gijentercht ban/
beſemgelenbe ſheet-ſongfje nemmermeer en ruſt/ſoo en macbootſt (baer ſpinben menſche moont) bebermtoepbe #ooft-ſo?ge/tot gees nen tpben eenigje ruſt ghebeuren/ja ooch inben ſlapeniet: bit bee bini) be
# merelt/bieng hatpuigjeſinnen/ooch begmibbers
nachtg/boogbeſe ſlapelooſe libert-ſongc/met arbepbſame/ooch met ancrtelijche bnoomen/inroere gijeljouben merben. De ſeben-jaris ghe bienſtbaerbepb/heeft bp ben #oben hare bypijepb/be baghen ebben heure machten/bemeſten hebben geure biërbaghen/ embe het eben heeft bp allen menſchen een boob/tot een ruſte embc epnbe ban
ben arbepb: maerbe onophoudelijche #ert-ſonghe/enlaet beb?eee ſenbeherten/ be bekommerbe ſinnen/noch be queiſenbelichamen/ naerſm moonplaetſe heeft/nemmermeer eenigbe bermaftelijthbepb/ berpoſ# ofte ruſte gijenieten. 42m beſe hert-Hnaeghſter upt te beelben/hebben beſpoefen boormaclg eenen392omotheumberſiert/ bieng hertebagelijtrban eenen2Erenb opgheſjijcten meru: hiertoe bient juniupben Abpſppijug/ bie inberijelien7 eenen ſmaren ſteen •
IllOCE
- ºº
*
ende Hert-ſorghe.
9
moet brenghen/optentoppeban een naelb-ſcherpenberge/ſulerbat bie ſteen terſtonthan boben te baie rolt/ bieſjpbam telcken/enbe bat eeumigh/meber op moet brenghen : ſop fietmen enbe behinbs men goth/bat het epnben hanbe eeneſo2ge/ het beginnen ban bana berig: unatruſte mach both in't ſjerte meſen/baet beſe onlueerg boa
gheſnacht en be bagh hraept/ baer beſeijelſche bupſent-boofbigje 3terberug gheſtabelijck haſt/enbebaer beſchreefcijcheſtloch onone oubelijck alarme klept? nu en gijeſchieb bit noch niet inben ſtaſe e/baer be ſjanen, noch intboog-ijupg/baer be machtenbchonben;
noch op be herch-too?n/baer behiothen behoopen te 5ijn: maer inbe aep-Hamer op't bebbe / ja binnen in't inmenbigijſte beg herten.
13et epnbeban aſbermenſchen begijeerte/ſtrecht tot ruſte/baeroma meſcpb #balomon : in allen binghen heb ith ruſte gheſocht/bit boet elth hegheerberghemeenlijchſegghen: ſjab ich bifofte bat/ſon ſoue beith rufte hebben/ ophouben enbe te breben meſen/etc. men binb ooch niet ban een cenigh berbziet/ghequel enbe onruſte/bat'g thee
gheerbe te berben/ghemcrchtban beſe Hºcrt-ſo2gberg altijd breeſen/ batſp't begijeerbe niet berHrpgijen/of'fberkregen berlieſen ſulien :
ſoo en hebben ſpooch nemmermeer 'tghene batſp begberen : te mee ten/bie ſchere/bepligbeenbe onberliefelijtherijckbom/bie herhree gijen 3ijnbe/ be begbeerten alſoo beſabight/bat baer niet meer gijee joopt en merb te berlinerben/noch gheb geeſt te berben: ſooberhºrpe
en ſp ban ooth memmermeer 'tguntſp begheren/ bat'g ruſte: ſp erben ban doch altijb het begbeerbe7 entje hebben eeumigh bere briet/ghequel embe onruſte : fiet/bit boorbeel/han be bittere leert ſo?ghe boen/inben menſchen : behalten bat ſp noch ig/een beroïmpe iningſje bambe gijcſontbepb/enbe een berho2tinghe ban't leben iſ het meſtſtſp alt ſamen bohen alle hare rijchbommen en be aerbſche goes ben beminnen: 3g beſe moogb-babigbe Bert-ſonghe / ben eiſenbie gijen menſchen/ban niet boben alle binghen ſchadelijch # hier ſimpe gijeich noch bie onberiuinneſiſche ſchabe/ bieſp inben ſongſjbulbia gijen om taerbſcſje goeb/ muerthenbeig: Baerban ſepb dEſjbiſtug/ mat bactben menſche/ofijp alle bie merelt man/enbe3ijn Zicle bere
ſoun: boo? beplooſe Hert-ſonghe/blijft meeſt alle beſmerelt/upt be 1maerſchappe beg eeumigijen breughbg / berepb hoo? eſcherfijcht:
b'een heeft een ſpijfſb amber een alcher/be berbe ſaſſen te beſorgijen/ maer niemanb en beſo2ght5ijn ebele ziele, bier ſn nu genoegûgea ſepb/ſjoeſot/hoe goblogg/hoe ſchanbelijch/onnutſja hoe ſchadelijtſt beſe berbloechte leert ſo2gheig: bact beneben/bat belºooft-ſo2ghe rebelijck ban Bobegheboben/ eerlijchenbe oogbaerlijchig/'thmeicht u (maerbeenbeſeer jonſtighe3teſer) tot een maerſchoutmingh/ſai mogjen biemen/omboo2 be cierlijthijenbembe behagfjelijthhepb beg goubg/gheen engij of benaumenbe bingherſingh te b?agijen/ban
gijelijchen noch gjeen herten bleeſch te eten: 'timelth / bobenaiſe bleeſcij ter buerelt/ bitterban ſmaſte -
"#3 àu milith boogberg# OilÜETg
* -
1o
Van Hooft
onberſchepb ſpreken/matſahen banbe Ilooft-ſong.be/ entebanbe Bert-ſo2ghe/beſo?gijtenbebebgeeſt huerben.
-
T I Gºt ig een oubſegghen/ #Loenherſoet ben arbepb: 'GEig ootſt boo?luaer alleen be boo?ſicijtigije hope/bie in 'ſmenſchen bera
beeibinghe/tgijemenſchte loonbeſcſjilbert/enbeben lupben gebula belijck en beſtantbaſtelijth/in ſjaer boo2genomen arbepb/boet hole herben. JBeſe berbeeſt, ben afgobiſchen minnaer/ met 3pnen liebe
#
hereeningtje: ben gierighen bate: ben beröerfſijchen krijgſman met buptten: en.be alle menſchen/berärpginge ban heus
reſotte begijeerten: ſomber melchte hopelijche berbeeſbinghe/elchers Hijth ben begonnen arbepb/ niet alleen beriaten/ maer mocht gijeen
arbepb/moepten noch periculen beſtaen en ſoube: #oebele temin ſauneban penaanb/bic maer hinbg berſtanb habbe/miſſengatie 3ijn ſchen/in gijeſtabigben arbepb/ppneenbeghequel/berteren ene ije berbmpmen/omſaſien/Amelerberhepgingſje/hem niet alleen one nut/ maer ooch ſtijabelijch enne berberfijcá mare: het maerime merg een openbare raſermpe enbe ontfinnichepb/bemſelben huiſa
High in een berbgietigh lenen te begijchen/ om beröniet te moghen bermerben tot belooninghe: mieſalober megh gaenbe/een # pacht op 5nnen ſjaig Haben/entje bit alleenlijcht om onbermegen/ met
noch meer laſtigbepachen/beſmaertentiebelaſt te merbem/'ten maa re bathp een puer ſoten.be onhernuftigſj bier maret maer mant niemanùberbo2gijen enig/ Dat alle beïnereſt/ met bitſmare pacht ban Heert-ſo2ghe/opten toegij begiebeng belabenig) ghemercht pes
gelijck beſmacticſjepbban bien eicheure in hem ſeiben met berbziea
# behentig/hmelcht jet # en arbepb begºijerten gijee
ticſjepb gijeboeit: en bebaerteghen Hoonig/ ijaer boog men beſen
booght/foo batmen gijemeenlijchineſ meet matter gijcijoopt merb/ maerſeloen matruſt/nut of luſt het bermperben bant gijeijdopte/in
fitij heeft. Dit acht te nemen/ſal ban bienen/tot een berklaringhe banden binghen ofte ban't loon/batmen bermerft/boo? beeltennis gije lºert-ſo2gbe / opbat ſulerberſtaen 3ijnbete meſen
#
noch een nicumebeſmaringheban michtiger Iaſten/gcenen moepea Hijchen arbepb meer beſtaen en Muerb/alleen op ijope7 ban met notij moepelijcket arbcpb gljeloont te merben. ,,
&Ppbat nu/ bebertupfelbe enbeſotte arbepb ban ben Ibert-ſoze gijen/baerbeneffeng ooth/bebernuftighe en betrooſtelijche arbepb
banbenſ hooft-ſo2ghen/ te maechter geaenmercht moghen mo?ben/ # ig bannoote/te onberſoetſten het epnbe/enbeloon dan hun bepe er moepten en bebemibbelen ban bien/enbebit inben binghen/bie noch maer ben lichameembe uptterlijchen menſche aengaen. De Hooft-ſorghe, ig een bochterbanbe ſiebeneenbe banbe3Booge. ficijtithepb/ enibe heeft haer inerchinghe inben menſchen/algeert
hiſpenſier of mercht-gangſter in een groot gfjeſimbe: mant ##
ende Hert-ſorghe.
Ig
naerſtight/beſchithtenbebeſogght ter bequamer tijb/aſſebehoefte beg menſchelijthen lebeng/tot beatmenſchen meibaren. ... #et meibaren bannen uptterlijtſten menſche (baer afhier merb gijeſp?ohen)ig gijeleggen inbegijeſontheph: nu is men tot geſonte jepbg onberijoubeniſſe/nootlich b?uftigh (batig behoeftigh)tuucee ijerſepe ſaften/bie baëromme ooch nootb2uft ghenaemt merben/bat
ig hoſtenbekleeren : boo, be hoſt/baer onbermen ben b?anth mebe berſtaet/ merbijet lichaeme inmenbelijch gheboeb: maer boot be Heeren/met 5prien aenhangij (alg te meten inooningſje) uierb het uptmenbelijcli beſchermt: bacrom ſtatergheſchgeben/Lºetbonnee melijtrtebaer boogt leben onberhouben Muerb/ig mater/b?oot/klees
bingh embe mooninghe: manghelijchenſepbooth & eneca/bat mas gerenbeb?oot/ gijenoegijig boo2 ben nootb2uft/ enbe mat baer boa benig/ter meiſuſtbient; &#mmerg bººtpoſtel ## iDat imp niet inber muereit gheb?atijt en hebben/enbe dorſt niet baer upt
en ſuſſen b2agijen/bebeeſt te gijenoeghen met boetſelenbe becreſſe. 5|2aer of
# oogbeel/boo? De gemeene opinpe berbo2ben 3ijna
be/beſen boogſ3nootbluft te eng enbe te ſtreng bochte/ſonſaet ong noth/behalben beſpºeüchenenbegljetupgbeniſſen hoogſ3 beſalie in ben grond boorſien. Perſabinghe ban jongerenbebopſtig berecha te mate/banbe inmenbighe nootbluft beg lichaemg: beberſabinge ig gijeleghen/ in't niet ſjongheren enbein't niet boºſten : begijone gberg oogſalte/ig cen pbelemaghe/melerberbullinghebeberſabina gije beroogſaecht/ ban gijelijchen komt be boyſt/upt hetten en De
brooghte/bie ooth met Hoube.cnbebochtegheſeſchtmerb: om nube mag je te hullen/ en behocben mp niet oberbloebigſheenbelethere/ maer mepnigh cube onkoſtelijche beeten : anberg moſten bierijt» ken/nootbluft hebbenbe/meeſt gheſont5ijn/enbeb'armen/alg nogte bluft berbenbe/meeſt fietſt 3ijn/bit behinb men meeſt contrarpe: ſoo
en behoeftmengoch geen ppocrag/maelbeſep/mijn ban beanen/etc. maer nat enbe houtmater/em ben heeten boºſt te leſſchen: in heel gtalpen/#epaenjenenbeſbyanthrijth/merb meeſt niet ban mater gijcbzonchen: goth en leeft maulijer nemanb/bie niet/upt eenighen
noot gijeb?onghen5ijnbe/ met b?ooghbyoob 3pnen hongerigen mas
# gebult/enbehemiban biefjonghetigije bete niet met (ja bat ban anſeckere toeſppſe) bebonben heeft: ſoubemen tegen ben amberen megijen/ 'tgijeſonbeenbehrachtighebaebſel/bat begalep-boeben ſupghen upt hun mater en b2oon/tegheng bieberbmpmenbeenbe
nueiſenbeſmacſiljepb/biebe meeſbigberijchen/lichen upt heur pas ſtcphengenbewupnen/men ſoube'teen een mebecijn/enbe 'tanber een beilijn beglebeng/bebimben: #epb ban pentant/batſuſtr niet boo? beſppfe en de beanth / maer boo? ben arbepbenbelebichepb mogben herod?ſaecht/ ſoo glijchtnotij merchclijcker/het krachtigſjeenbe de bergijenoeghſame boetſele ban't mater enbeb?oob: mant het bes Ijoogtimmerg/buel boetſeig gengegij te een mage Hea 2 ljepb
#n
-
*
'#
Van Hooft
T2
bitſjepb behalbeſppſenoch onberteert Haet leggen flpmeren;'tgunt bat gheſonbelijck berfaben han een magie die boog ſtabigben ara bepb alg een gloepenbeoben berhit 3ijnbri beſppſeberſmelght/opa ſloºptembchongſjerigſj berteert. gnbeuouben teſtamente/plachte men een ſtoerrhen te bath en inber aſftijen/bacrhuerb eenenfriſſtijen
b?onch materg op geb?onchen : alſoo begheerbe Beſpagbanbe #as reptaner inebuïne 7 niet bancen ſtutrhen b2oobgentie een mcpuigft materg: #peroboamg httpſb?oume/millende hem beſchenchen/gaf hem tſjien b2ooben en een bat honighg, bit mag boe een itoningila Hijche milbhepb, maer Cºliſeug met 3ijn geſelſchap/merb begiftight niet ttmeegarſten b?ooben en de mat nieuhozeng in 3ijn Hleeb. HPeſce he ſoberijepb (aſ ſchijnt ſp ſtrenghe/boo? be bermeenbeb?ootb?onta
henljepbonſerberbo?ben 3eben)noch al een meelbe mag te rekenen! tegen tboetſele banſint janbe 'Pooper/niet meſenbeban #prince banen en de miltje honigh: maer ſoube bierpcmanb mailen/ſulerin beſen & Bobg-b?eeſembe mannen / niet gijeſcijiebt te3ijn natuerlijch/ alg in menſchen / maer miraculeuſelijch/alg in Hºeplighen «boodg/ bie heere 3ijn ooghe/banſulche leeplighen/opten #epbenen/bie mp gobloggen.be onſaligh noemen. #eraclitug/millenbeben meelbia gijen 2ltſjenienſerenberklaren / met ſjochſepne behoefte/be nature mag te bernoegijen/ toonbeheniupben een glag met materg/ baer
inne ijp een hand boſ meel ſtrombe: 32u en binbmer niet alleen/ ona ber ben armen en beſtrenghen #Philoſophen/bietgunt metterbaets hebben bemeſen/bat beſc#3hiloſophe met bit bpſpel boogbeeibe/naa
mentlijch bat bgoot enbeïnater ghenoegh mag tot nootb2uftigh boetſcle/maer men bintter oorkºmebcomber ben machtigſjenenbe teberen ſtoningen: mant men leeſt/bat 3Po2ug be ſtoning ban #ſna
open hem ghenocgijbe met materenbebinob : tboebſel banbeïſna bpaenſche Philoſophen/mag meel enbe appelen: ben 392geben of 512agi in ſperſen/paepben benature met meelenbe moeg : #Zeno en at gijeenghelioothtefppſe/ mater mag 5pnen branch : bit maren menſchen en beſonbaren alg mp3ijn/biëſultr niet miraculofelijcht ghebaen hebben/maer natuerlijck. “Embe op bat immerg ben bagua men noch gheen boogbeeld van natuerlijchenootb2uft en onthgehe/ ſoo leeſtmen ban een 3Peruſiner mag jet/Columba genaemt/bie bent hongijer alleene met frupt geïmpone mag te boeten: Hºier bpig ban
licht te merchen/ ſjoeberre beſe moet millighe enbeb?ootbronchen buereſt berb?eemtig/ banber 49uberen natuerlijche nootb2uft/in
ſppſeenbebaanthe/ enbebat bºoberbloebbele/ maer be nootb2uft/ niet ban mater enbeb?oon/behoeft : gheen minder miſb?upch zien heeft beberheerbeen.be/jobaertuigije opimpe/ooth gheb2acht in Hees beten en be
# : Petrelende marmte/ig alleen licht het cpma
be/baer toe men beſtſeeberen gebzupcht: batſpbeenbcffulneel niet meer en bethen ban ſaken/ig blijchelijth/ſon en brengijt oorft behaa
ſtelijtlijjepb banbeſpbe offiunuecle/ gijeen meerber marmte
#
e *-
-
's
ende Hert-ſorghe.
Ig
Hahen/maermin/aſe bunner 3ijnbe: banghelijthen marmt het fijn/ om 3ijn bunbepb/min baartg?of/immers in't taken/en boet doch be bierbare purper/ſcijaerialien/ett. berme niet met allen / noch tot
-
betreſ/noch tot marmte: ſoo gaet het mebe te merche met bemuoos rlinghe : mant/ om beſchermt te5ijn banden injurpen beg#emeig/ alg ban hette/ Hoube/mint/baghel/ſneeuenbereghen/en Hammen niet tochenen/of Diogenegbat/en maregbenoegh/boog een en mene ſche: Idaer of bit bupg/pemanbe om 3ijnggheſintg groothepb/of na bieghemoonte banbenlanbe/niet groot ghenoegh en mare/hoe lichtelijch pinbmen plaetſe hoo! thien oftmaclf menſchen/bie niet anberg en ſaechen/ ban beſcherminghe ban beg hemelg onmeber/ baer en behoeftmen/gheen hooghe #Bemrotſtſje foo?nen/ bie ben blicrem onbermoppen 5ijn/noth gheen heerlijcheſalenſbiebehozins ge berbieben5ijn/maernebere hutheng/bie beplighenbeſcher3ijn: # mel nu beſe/beſen moet miſligheumerelt/te ſlechtſte beratſjtee th enbe te armelijch ſchpnen/ ſoo heeft ſich baer/bie machtighe 52aham; biełtoninghen inben belbeberman, Hanghe mebe gijee ieben en behernoeght: ban gijelijchen leeft men oochbangſaat ene be#atob/bie ober-rijche patriarchen: noch mebeen gebºup.chten be #Iſraeliten/beertich jaren langij/niet ban hutten: ſlàaer/ mant
menſoo ſclben hooghe/ſombernebereijupſen/alg hergen ſomber baa len bimb: foo en iſt niet ban noobe tuntfe gbetupgbeniſſe berboete hen/te betonnen/tgunt ongbe onberbinbinghebagelijerenbe ober al boog oogijen ſtelt. Die en ſiet niet/bat bie ſchamele ſupben/ſoo gfjeſontenbelangh/in heure ſtiepne/ aig bierijche / in heure g?oote
upſen leben 4 ſouben bearmen/boo2gheb?ech ban letherebeten/ an hobaerbighen gijeinabe/ enbeban pompoſigfje timmeragien/ te eiſenbigher leben hebben/ſog moeſte abob een uptnemer berpers foonenſchpnen/enbc en maer gijeen geſijch lenen op aerben/tmeſtſt nochtang maeratijtighig/enbe'tmeitſi Ab. #. in 3ijn 39arabocren/
onumeberſp2ehelijtſt bemijſt/enbe ooth behalben hem/boo?'t ghelijca he begin mettergijeboogten/ enbehetghelijchepnben metter boeb/ in allen menſchen naechtelijch blijeftenbe ig. #ocrateg plach te fegghen/bat ber 05oben offer/behoogbe te gijeſchieben/metten aſber minſten onkoſten : nu en tragüit niet alleen boo2t-gijeſteit ban bea
ſen mpſen man / om batſjp meiberſtonb/bat be ſboben gijeen menia ſchelijche gaben beijoeben : maer oocht mebe/ op bat b'arme mena
ſchen/niet uptghefloten en ſouben meſen/ban ben 45oben te offeren. aer inne de bernuftighe menſche Goch een nabeigerig gijemeeſt/ banbempſe nature/ bieſjeeft aſſeg/bat tot het menſchelijche leben mootbluftigſjig/berepb/ gijemeen en belicht om berfirpghengſjes maecht: men matij niet nootiijcher bebenchen / tot beg menſchen omberhoubeniſſe/ban be lucht om te aeſſemen/ befonne om lichten enbebermermen/enberegen om groepen: binumen ooth pet ter mee telt/ batſoo gijemeen ig? niet minder
#n en 5ijn bie awi:
14
Van Hooft
tot b?artth/eertelt
# jthten om niet/enbe aſſe obelig/ootſt ſaäent
minthelg/tot hoſtenbehieeb/open tot boebſelenbe betrei/om een klepmenarbepb ban ambacht/ of amber gijemeen bienſte/boor alle geſomben banlichaemen/bie eerlijthban herten3ijn. #mmerg (bat meer ig) ſon en # niet alleen be aeimiſſen bergoebe Chriſtenen/ upt broederlijcke ſiefbe/maer ooth berieppohrpfen/upt roem-gice ritljepb/jaber openbare b?onchaertg/hoereerbergenbeanbereſona
baren/upttemroeghenbeugeeſeber helien/gijereeb/ openenbeghea mepn/boog allen onnuttenbebelaren/ith ſimpgbe noch boo? bereche te behoeftighen/boo? ben melchen noch (boben alle bat)ber hupg armen ſl2eeſters in heur gheſonbijepb7 enbebe gaſthupſen in heur ſiechten/eenen ſcheren toebluthte 3ijn: ſiet/ſooghemeen/heeft ban bieſjeplighe3Bature/alſe nootbguſt/met hare3Bijſtjepb/boo?ſien, deaerommemen ooch leeſt/alle binghen geſchapen te3ijn/al eerbat bie menſcije (bie eerſt ten Haeften/aſgaſſe zijn behoefte boo?ſjembee ſo?ght/berepb enbegijeſchapen mag) alg het opperſte embe cbelſte booft-ſtuck7 ban aſie be merchen ber naturen/ gijeſchapen enbe boogt-gijeb?atijthmerb.
-
-
jàuten p?opooſte/mater/byoob/kleebenbe mooninghe/3ijn ban # benootbºuftige behoefſelen/totten onberhoub begmena ſchelijthen Iebeng. #oe ſitijtelijck ſuitr/ banenbe boo?elch mene ſche/merb bermo:ben/kan manipeghelijch/niet alleen upt het hooge gaenbe/maetooth uptten baghelijere onberbinbinghen/ſomber een inigheſmarichepb/gemercht moerben: baeromme machmen terecht ſegghen/ban eiche menſche/bie na ben nootbluft berniaturen/enbe imiet/na ben nootbguftber heb?iegfjelijcke
# 'tguntmen
ban Aootrateplach te ſegghen/te meten: Patter gheen ambachtſe man/banſoo ſlechten ambachte enig/bie niet booſ, ſuſthen een/bie hoſtſoube ſtonnen minnen/ met maer een ure oft mee mercheng: 3 tammen benatuerlijchenootbluft/banſoo lichtelijch berfirpgijen/ ſoo en heeft noch belºooft-ſonghef niet beet te beſoigjen/inben ghee menſbienaber #Baturen en bena be ſiebene/lenen : mant/biel?oofte
# ſtrecht niet berber/ban be behoefte/baer been ophoub/epna et branber/'tberhrpgijen berbeijoefbe nootbguft/ig
beruſt boog be l#ooft-ſo2gfje. Hºetmaer oocht tegijeng reben/batter ggoote ſo?gije
ſoube ghebaaghen merben/om hſepnefahen. Enne gjemertät beſe natuerlijche nootbuft/ſooggereedenbeſcher om binden enbelmina menig/ſon en mach beſe libooft-ſo2ghe/ooch met gijeene bekommere beaenſlaghen/noch met geene tmpfelijche ancrten/belemmert 3ijn : #laaer/alg in een oogenblith/oberbenchtſp/meteen beſchepben ons
berſoeth/be behoorlijcheenbelichſte mibbelen/ om ben nootbuft te hermerben: ſpboet/terbequamer tijb/beſemibbelen/met een hype moebigbenaerſtichepb/te muerche ſteſſen : enbeſp beſchicht/bat het
gijemonnen/met een gheſonbematicſjepb/ghebzitpcâtimerb: Daer en tuſſchen/eer ben gijeſcljichten tijd om arbepbeu/repſen/ “# giſjes '-
-
OſulCIE
ende Hert-ſorghe.
- -
-
I5
homenig/alg bemenſche/tmerth ofmibbel om nontbºnfteberkrpe gijen/beſtaen heeft/enbe alg benature baſbaenig / houb ſp haerſon /alg of hp heel ſongfjeſoog mare/ enbe act ben menſche ghengegblijch in3ijn arbepb ſinghen/ enbe ruſte
gijeheel ſtille inben
#
Hijch na be maeſtijb ſlapen: fiet/ alſgo ig beſe ſ#ooft-ſopgje bere noeght/gheruſtenbe te b2eben/alg bemenſtlje boebſci ſjeeft/ embe baetſjp hem mcbe bebechen/ſoo b 2tpoſtel Paulug gijebieb.
#
, 3Laetong nu metten lichſten/baerteghen eengober loopen/'tgunt banbe #ert-ſo2ghebeſo2ght/bebuchtenbegbebgeeſt merb: gnben eerſten/ſooigbe #ert-ſoºghe/baghenbemacht behommert boo, ben
aupth/ ente dat niet, om't hoogſ3 natuerlijch boebſel, mantbat aeſt beſogght embe herhregbenig, maer en ben laſtig hen obere ſoeb/begulfighe ſecherhepb/enbeherberfſijche mueelbe. Ieier inne merchtmen blijchelijch/belierachtelijcheſnootbepb ban beſebupch bienerg/gemerthtſp beſppſe/bie tot begmenſtijen bienſte/upt niet ig gheſchapen / maerber enbe beter achten/ bail 'gmenſchen Ieben/
#
bat tot een beeſtje Bobegenbegijetupgbeniſſe3ijng epbg/ upt 45obe boogt-gheb2achtig: mant beſe niet en eten h OO ZSDOttige teg bebe) om te leben/ maer ſpſeben mette «Epicurieuſe meſt-berte heng/ alleenlijch om te eten enbe brinthen : #Puig ſomber tmpfel 'tepnbeban alle binghen heter/ban'tmibbel batmer toe geb?upcht/
gijelijth het gfiemach beghupſinga/beberfabing begbgnobg/enbe
# beg b2ancr/beterig/ ban het timmeren/hgehen/of b?numen: maer nu ig ſoo luttel kenniſſe/ ball beg menſchenebel, bepb bp ben ghemeen en hoop bernaem-Chriſtenen batſpooth tea nijen benaechte moogtenbeurs ſlaceſterg (uieng ſchole ſp nopt en anteerben) manen: batſjet hleeb betetig ban't lichaem/embe be'
#
fppſe.beterbantleben: baer upt / batſpheur gijeſontſjepin znbelebenſoo luttel achten/batſpºt ghetrooſt5ijn om een ooghene blitre hetelingheban een ſechere ſmaecrhen/te herlieſen entefonte beren: bat be nature hernoeghtig/bat bemagheberſaebig baer boot ooth be natuerlijthe entje hongberigſje ſmalle bergaenig/en merb niet op ghelet: maer/bat be ſmeltenbe aeniothingje/banbe ſtpmerigſje tonghe/inben ietherenſmahe/ noch niet berſaet enig/ inger merö op gijeietenbeſonberlinghe mei op ghemertht, JPitboet. banſo?ghebzagen/batter oberbloebigfjghennegijfp/banbebegeera. be ſetherljepb: maer/mant te beeie/in allen binghen (foomen ſcpb) omſoetig enbemen onth mel/boot te beeiſjonighgierken/ban haer oetichepb malghen math/ſoo behoeft men noottelijck / omme bent, echerentonghe immerg/tot een gulfigh oberſaſter bermaghen/te: maſten/beciberiep beramberingſje ban ſetherheben : #Piet anberg, en iſt oocht metten branche/met mepnigh materg of ſlecht bierg/ig, be natuerlijche boºſt ghepaept: maer mat baten/ja mat mijn-bera, hen/3ijn gijenoegb/boo2 be onherſabelijche bronchene lechaijern #: ier ligt ſp?upt/ een 3ceboi ſo2gijbuiibieſjepben/oIn De bottº:#
16
Van Hooft
bootſien/metalberſepe 3Penapſoenen/iPatrpſen/ #pſjaſanen/3pas ſtepen/ 45eſepn/1Plaben/ſtaerten/ geticaben/enbe bupſentberſepe biergijeiijche b?ootb?ontkene ſtickerbeetjeng / embe jobaerbighe
ſppſen: banghelijchen / moet bekelber/ met alreſepe ſoorten ban &#iegre/Cambiſche/3epaenſche/ſtijnſcheenbe 3Franſche mpnen/ boo?ſten zijn. @m alle rºmeiche te bekomen/gbeen maenuintjaer/ ja ooch gijeen ure inben bagh / gheheel b2p enig / ban beſc onnnota bluftigje ſo?ghen: mant alle beſe # ſahen/heuren bera
ſchept en ſapſoen of tijd hebben: bitmaecht/ batſp om beur mee inigijbulbichepben/ootſt een eenigij herte/ met menigijbuſbigerſo2e gijen/tot aſien tpben bekommeren enbe belemmeren: tot matepne ije t alleen om een hobaerbige tafel te buſſen/een ſatte magfje te bea
laſten/enbe een onberſabige Ietherljepb te berſaben. #Baer om ban beſemtoepten/bam ſpp.ſe embe b2antſ te beſogghen/berloſt te5ijn/huca
ren bieitooplupben een mercht-gangſter/enbe begroote Beeren een biſpenſier: nochtang en biphen ſp niet te meer b2p banſu2gijen/ de bermitg ſp breene ſo?ghe/ om branber miſſcien: mant/na batſpfitij eeng begijeben hebben/tot begroote ſtaten-ſoo moet banden meeſter
ſelfbeſoight 3ijn/tgunt batbie homelooſe Heuchen-manbe behoeft: bie arbepb in geſtabigbjer ſo?gijbuſbichepben/met de botſjteren ban
«IPanaeg/ombe bobemioſe tonnen met mater te huilen. Baermen een groot bun2 mil onberhouben / moet gijeſtabelijch heel barnincx ingjebracht merben: ſoo berſſint begroote hupſjoubinge/aſſe bat
bemeeſter bamben bupſe/ beſogghen enbe tſamen rapen ofteſch2ae pen han: mant na betafel/moet ootſt be itleebinghe/mooninghe enbeboben 5ijn. 12ieromme kan men ooth inben bienaren/bie fotte
# enbeunerbloebbannen meeſter/lichtmerthen: mant/aſe op bp 3ijnſeife lichaem/boben
be boogſ3 nootb2uft/ban marmt ene be betreſ/met ſpbe/fſumeelenbehoſtelijche boogbeerſeſen/ beſchiſe bert/tot beſjagbelijchbepb banbreemde ongen: aiſon 3ijn ooth3ijn bienaerghleebinghenſ met bonte bermen bemacitenbegbelibaept/ op batimmerg een amber/gheen onberbienbeeere/ban 5eurg. Heeee renſothepb/enſoube ghenieten: @m in't neſtelen banden hooſen/ intomimeſiaen ban een kleeb/ enbein bierghelijche ſijffijthe bienſt/ 3ijn twee handen te ſparen / eube niet te beſorgijen/ baer toeſp ben menſchenberleent 3ijn/joubmen bmie of bier pageg: om ben eenen monb te buſſen / behoeftmen biſpenſier / hotſt/paſtepbacher enbe
heuchen jonghen: ithſiunghe hier noch l be balckenierg/ binnen agberg/bupten-jagherg/biſſcljerg/boghelaerg/garbenierg/bata erg/b?oumers/bottellierg/ſomber hier ootſt te bermanen/banben alfenierg biebe nacht-eterg/ bamben b?achenierg biebe guiſigije gubenbienen/ende ban honbertberiepe andere onnutte bienaren/ ieber g?oote Hiaanſen gſjeſinte behoeftigh ig. ?II bit bolrrhen/ marijbanooth/in gijeen Hiepn ſjuthen ufte hupſtten/ gheherberght merben/ eltſt moet5ijn epgijen hamer hebben : GPact toe behoefte - - - - --
Illgſt
ende Hert-ſorghe.
-
17
mien ban/biegroote en beheerlijthe timmeragien/baer inteelth ben anberen ſtubeert te boben te gaen/ niet anberg/ban of batbe beſte cnbeſalighſte menſchemaer/bie berijchelijtrte hupſinghe/het ticra
lijcrte gijeſinbe/ ente beſccherſteenbe oberbloebighſte tafel ſjoub : maer ſjier buig te merchen / bat be beſogginghe ban alle beſchera ſchepbene eube
# bingijen/op'teenige ijooft/banben
meeſter / aenkomt. Die moet het groote ſupg/ met tapeſſerpen/ ſchiſberpen enbeglaſen/bie beurbeſtomſtenbehoſt bupſter 5ijn/met ſilhermerch/linnemerth/Hoper merch/etc. in raeth enbebaech ona berhouben: bie moet betſjupſgſjeſimbeiebyepen en beloon beſoggen/ embe bie moet/begmercht-gangſterg bo?ſe/met gijeſtſtofferen. Dit behoeftmer beel/enbegijemeenlijtſtmeerber/ ban binhomſten moa # opbrenghen: mailtbie eeng/in bieſotte opinpe/gheraechtig/
atjp al zijn hegheerte/tot bie # oberbloeb, alg of
hem ſuïcr nootbºuftigh mare, gjeſteit heeft/en heeft gijeen maet of reguie/maerbolgijt altijb bië gijene/bie hp bobenijcm/rijchelijche ſtaetfietſjouben: enbeujanteſch menſtij/bralber rijthſte oftmacha tigijſteban inkomſte/niet en mach nieſen/ſoo moet ijp noottelijch pemand binben / bie hem in ſuitr te boben gaet/ baerom en heeft nock beſeſothepb memmermeer epnbenotſj mate. Dit ig ben recha ten eenigijen ggomb/baerboo?men fietſbat eith 3ijn meerber/boben # ſtaet/milbolghen: embeig docht be maerachtighe oogſahe/ . anue onnutte behoeftithepben/ baer aſiebemerelt hemſelbemebe helabet: mant beſefcibe pſagje/bat niemand be minſte mil meſen/ enig oock niet minder/inbenburgherlijchen ſlechte hupſen/ban in ben g?ooten: baer behoeben beklepnebogheig/te hooghe
#
# plupmen ebenſoo moattelijch / alg begrooten: baerſoubet ooth een ſtijanue3ijn/ nabennootb2uftber maturen/ te lenen. De nature ſchijnt al te ſuttel te berteeren/ in't beeſberteeren Zigbeeere mugjelegijen/niemand en miſ hem ſtretken/na 3ijn epgijen behen ſangh ig/maer eith ſiet op 3pnen bungman: baer benchtmen/ bie ig niet rijther banich/enbeſeube fjn in rijthelijchhenb/ban hupſa # en beſchoon kleeberen/mp te bobengaen? Dit maetſit/bat eghemeeneburgherlijche ſupben/in maerſchappen / nu hoſtelijte Her 5ijn/ ban ober mepmigij jaren / be 3Lambſ-heeren maren. Dit boet7ben #thoenlapper met joffrou Abchoenlapperg/ gijep?oncht # jontherg en bejoffrouinen/beg leepligen baeghg feiterca egaen. JPitmaecht / eith hupg bol Hoſtelijche/ onnutte ſchilbes rpen /boſtierlijche onghebeſtrijde kuſſeng/ hol blinchen.be tinne hierch / ſipper-merch ende pſer-merth / batmen bzie oft biermaei jaerlijteſchitect/maer om be bier jaren naudijcr eeng en beſicht: bie ſothepbg boete/boſght noch upt beſefjobaerope/ batſp baerbeure het ſjiipſtaet;'t meich bernootb2uft behoort te bienen, hun ſelfg ona # 2upchelijck maken, gigbat niet3ijngſelfgſchabe benaerſticht/ . eſuert/enbeſelfg: gijektocijt4 niemajib # iJOtt geIl Gilbert
w:#
Van Hooft
13
in
niet/hier bient eitherſijtrarbepb enbeſo?ghe in gijeinabe/hupſtaet en betafele/eeng anberg ooghen: mat bmarmt of betreſe/heeft boch
pemanb/ban een fºutmeelen boo2t om be mantel ofboumen & mat dienſtofghemath heeftmenban't hupſraet/batmen om benponch/ ſelfgnietenberf gheh?upthen : mat baet beſppſe/biemen met mel barenbe geſontbepb/beter berben/ban miſhaupthen math? anberg niet/ban batmen mp niet minder en achte/ban bie of bie: fietſ beſc ſottebermaenthepb/ig boozſahe ban oberbloebithepb/in allen ſtae ten: JBaer moet dan ooth boog hanben 3ijn/baermen beſen ſtact op
math boeren/45ubghebe ooth/maerment hrpgje of hale: bantmen galghnothrab / ſooſoubemen eerſt een ontglijche memighte/niet alleen bambieben/maer noch banghemelbigberooberg en beſtraet ſchenberg/binben: enbebit alleen om beeg ſelfgghemaechte onbea hoeftighe behoefte te ſtoppen : 312aer/ mantmen gijeen openbare quaeb-boenbergen lijt/ ſon ſoecht eich man andere mibbelen/bie bepligger # / om bit gheb2echt te ſtoppen: JPät 3ijn moether/ bea bzogb/balſchept inbe Hoopmanſchap : ſlaaer mat geſtabige #ert ſozgije/beſe bupbelg met jeur b2engen/bp# meeſter/ig lichter om ſeggijen/ ban te gijeboelen: Be moechenaer moet alg een 2tra
gug/met bupſent opgijen omme ſien/op beppoteſten/bo2gen of pana ijen/bathp behooft-ſommen mette moecher niet en berlieſe: ºpe beb?icgerenbebalſche/ſonght eeumigh/batboo2b onnoſcle of b & Da berhepb/beuregoblooſe argeliſten/niet ontbccht en merben/opbat ſnbc bate niet en miſſen/enbein beg fiechtcrg net niet en ballen: #Baer manneer ig onſe ſtaetſuchtighe Hoopman both byp/ban bie ſtnaghenbe # cichte ſtorm berſcljzicht hem/een contrarp. tuinbeken heb?oeft hem/'tgheruchteban af-ſlach beantrthemſenbe alle mangbyeugijbe beb2oeft hem/int af-ſiaen berluaren 5ijn ſjerte en merb niet auberg tuſſchen hopeenbeb?eeſe/onophoubelijck/ban. 3pneonepnbelijthe begbeertcn/omgherupſt/ban een mater-molen niet zijn fmeeraberg/ban een ſnel af-ſtroomenbeiſtibiere. 2llie beſe heiſtſje onruſte/brengſjt beppnighenbe lºert-ſo2gheinben menſche/ enbe bit alleeneiijch om hen oberbloeb enbe onmootbluftighe/ ja uetſclijcke enbelaſtighe binghen. 3Paert batmen pemanb/ in't
#
eetſte banbenſomer Muilſenbecenen bagh-meegijggaen/bgie buba belbe Hieeberen aen bebe/3pnen haig met ſppſe/boog tijien of thmaelf
baghen belabe/ eube bieſelbe dan hem onbermegijen behlaeghbtt bathp/bob2bittenbanaſ 3ijn hleeberen/ſcheen te ſmelten/enbe oa berinitg ben laſt ban alle be gelaben ſppſe/bermoept3ijnbe/fmacra lijch boogt Honſte treben/mie ſoube ſuſch een/niet ter beſpotten/alg een ſot/ban alg een ongheluthighcbehſagijen + ſlaaer of ſulth een ban/hemſelben/5ijng moepelijchen gangg/bchlaegh.be/ſomber nocha tangraeb/tot 3ijngſclfgberkoelingſjeenbeghemath/tcmillenbola # af-legghen ban bie onbehoeftigje laſt / ber ſppſen enbe eeberen: menſuube hem ſcher/boog een ontſilunigje *- -
arbijt #
ende Hert-ſorghe.
#9
bie met grooter beroxietitſjepbenbemoepelijthhepb/ſuïche onnutte ſmaricljepb/millengb2agbembe mare/enbe hem bieg nochtang/alg oft 3ijn onbancrgijeſchiebe/behlaegijbe. Peſerſottenig beganſche merelt bol: inbien permanb mp niet en gijelooft/ biega maer boo? een ſpiegfjele/ ſaſbaer terſtontſuſch een ſien/ich mepne ben ſpice
#
gheiban rebelijchbepb/ biegijeen en menſche en ontbreecht: alPat bebupb bit Haghen ban ober be buerte ! De3Bijngelb bijftehalbe ſtupber behan/'toºngeig-bier thuee ſtupberg/'tuleeſch geld het pont,
tmeeblanchen/ bebotter geib een ſtooter/ al bºmcich men behelft min plarij te koopen. De âoup.cher/32eper/4Benghaer/itaneel/#de ſpe /&Buſtaet/ 5ijn ooth behelft buerber/ ban ban oubg. «tertijbg ſiocijtmen een elle3laheng/om tijien ſtupberg/mengheeft nu tien ſtupberg/boo? een elle te bermen: 'GIberſet/#tamelot/#batijn/&Pae maſtenbe3#lumeeſ/igooch meer/ban behelft/ghereſen. 25obemaſe de bit/notij blijfter een ſtabigbe buerte in titoren/batmen boch niet en matig berben : metten ho?tſten/ alle batterig/ ig buer. Peſe
klachten hooptmen baghelijtr ober al/bp eenen peghelijchen: quae me hier mebe een #bocrategbyagijen/hoe heel een gheſonbemenſche/ bagheiijcraen roggen-bzoob behoefbe/enbemen hem dan antimoogs be/boog een ſjalbe ſtupber/ijn ſoubegijeen minder reben hebben/ons ſeſotte klachten te beriſpen/ban ijp eertijbghabbe/eenen om gelijce Heſothepb/feſtraffen: bieftſaegh.be/ober be buerte inben iBijnupt oChio7 in't Purper embe inben #onigh / bieghem #oocrateg bpber
# nemen.be / totten 25acher /enbeban baer tot ben 3TBarmneg # :ſoo beeiboob enbeſoo beeimpeg/mache men noch omſuitken hiepmenpenning hebben/bugen5ijn noch als Ie binghen niet ſoo buer/alg Haeght: bie met mennighghee noegijt/maeckt hem ſeibe beſppſegoeben hoop. Die tempeeſtban bebuerte op te doen bouben Zigbupten 'ſmenſchen machte/maer 'tſepſte klepnenenbete matighenna ben minb ban brinhomſten/en
#
math niemand berboben merben. #ſch merche hier/beg?Eeſerg ges bachten mel. 3Laet het nu ſoo5ijn/bat materenbeb?oob ghen
ig/tot nootbluft: maer mp en5ijn ſoo niet opghement/men heeft ong/ban jongijg gen/al mat meer ban hiater en bebgoob
##
ſouben mpong nu baer toe mennen/ het mare om een kort lenen/of ſmare ſiechte gijemet: onſe nature is al herbo?ben/beghemoonte is betimeebe nature/met meer beſcrghelijche upt-meghen. 3Paer ong nature/boo: be meeſbigbe opboebinghe/ſultt berbotben/bat beſe ſimpele nootb2uft/ alleen te ghenieten/ hoo? ongfenijn maret ſouben bele boa?ſlagberg/quiſtgoeberhengenbegiſbeheng/teſirene ghe gijeoogbeeltimerben/aiſmen bie/tot ſtrafbanbaerghepleeghue üerteiſjepb/b een briemaenben/branber een halfjaer/ ootlicenighe een jaerenbelanger/te mater enbebnoobe boetfetten: als bieboot ſuiche ongemoontlijtheboebſel/in ſebengueritule moeſten homen. RPitgijebeurt in alle ſteben
vitamargº: hoogtmen beſe ##
Van Hooft
2O
hlaghen/ſptuo:ben biegoockſoo luttelte fietſter ofhrantker/bate menſe gijemeenlijch better enbeglabberbanden too?n/banbaer op fiet gaen. 3Boozig noch ban # gheſepb/ bie ontſien bichmael/be eeuuuigſje ghebangheniſſe/ſſabernpeenbeſlagen meer/ ban eenen quaben boo2-mibbagh: nochtang hebben beſclneelbige hoehcn/ſelben
# beſtrantſite enbeſiechte, beroo?ſaeritt upt
bit onghemoontlijche boedſel van mater en de beoob henlunnen ban ſuich ellenbigh leben/metter gheulenſchten boob/beb2penſal. alPie op tſjongherigſj in b?oogij b2oob gijebeten/ befactieljepb ban
bien gheſmaecht/enbebeg ſcifg gheſontboebſel onberbonden heeft/ bie en ſal niet ſeggijen/ bat het brood alleen een onnatuerlijche of ongheſonbeſppſeig: alle ander bp-ſppſebehoeft b?oob / maer het hyoob alleen ig gijeen amber ſppſe behoeftigſj, 512aer het ſp nu foo
(hoe met het nochtang ambergig) batong nature ſoo berment ſp: bat mp ſomber be boogſepbe oberbloeb niet gheſonbelijchenſouben moghenſeben: ſaetong bit (oft maer mare) noch al toelaten. Aboe moet men nochtang hennen/bat het te beel nuttighen banſppſeena be branch / begijeſonthepb berberſlijth embe ſtijabelijck ig. #leen moet ooth belpben / batüe Icchere ſppſen/ aenlochſeſen 3ijn/tot be
iſichept. TBaeromme be boognoembe geocrateg ooch te berbloecs en plach/bie # enbeb2anthen/ bieben niet-jongerenbenen.be niet-bo2ſtenbeniuſtigh maechten/tot eten en beb2incken: batig tot jaer magije te belaſten enbetebeſmaren. 25eminnen mp ban onſe gheſontſjepb albug/bat mp bie ietherhepb/ombiegtuiilen/ſchpnen niet te miſſen beriaten: knaer om en beriaten imp bie ban oorſtiuieta
om beſcloegjeſonthepba milien: âBaeromme beminnen mp / be perituloſe en beſoete benpnen/onſeg gijeſonthepbg? Pe mijn ſjeefa ter beeſe ghebodb/ſepb be 39gebither. @Both 3ijnber beele (ſept beſela be) boogie gulſichelin gijeſtophen : maerbie onthoubelijch ig/here Hangijt zijn leiden. Hºier merchttmen te recht elckerlijcr ſothepb. alBantbc gijeſomtijepij enbe'tieben/ 'timelch ban alle bemerelt/ boa
ben alle binghen/ ſchijnt bemint te merben; fietmen hier in open bare pericuſe ſtellen/om beho2te ketelingfje/ban een Ierherſmaecra hen en beſtickerbeetjen. Pitmepn.be Hºomerug met Circeg Honſte/ bie Bliſſeg ſtoeperg in Bercheng/3Boiben en beanbere beeſten bera heerbe. #laaer boathan notij be gheſontbepb beg lichaemg berlua
# :# alſt herte eeumelijch/in finaghenbeſoggijen berbmijnt: ena ieben/ in een bagheiijer bitter ſterben / beranbert? 2'fnt@Il
“Dit mercht beſteheligbeenbeſnierfelijche #ert-ſoºghe/ in alle ben ongfjeloebigfjen enue mantrouavenben herten: embe bit om gheen anber ſahen / bant alleenlijtk om bie hoogſ3 onnatuerlijche/ onbes hoeftigheenbe oberbloebige nootbluft: ben melchen eſth/boo?3ijn berheerbe opinpen/hemſelbennootbluftigh maent. Blaercht bach ga- eengſ o menſcije ! ſlaet bit niet reucheloog ober / maer ober meghet
eengterecht/met u natueriijtheſiebene: of bieonmutte "# --
**
ende Hert-ſorghe.
ZI
ingen/mel meerbigſjigſ met ſuichen hertſecr/ſoºghe/ altert/bpeeſe enbe buchten gijebient/beneerſtigſjtenbe gekocht te ºperben. Bere
ſtaet boch eengt hoe bier gijp/ it ſelfg berberfeniſſe embe elienbe hoopt: enbeſaet eens af te beminnen (metten ſotten) binghen/bie uſoo ſchabelijtſt 3ijn. #onbn't niet al teffengſbyeeſbp ugheſonthepb ottelijth/tact het allentrheng Wuijſlijch/minbert mettertijb u obera bloeb. 52eemt boo? u/na ber nature enbenootb?uft te leben. HPijcht
eeng/enbeſchepbubanbeſottegemeen opinpebegboſtr. 19liebbie eere bergheemre/mieng p?ijg/ben gijeppeſen en laſtert: begint eeng/ boog een onſchulbighieben/u conſcientie/enbeboog een ſupberetona ſcientie/ GBntie te behaghen. Hi?etig beeermaerbighſteenbelofſijche ſtemenſche/bieboben amberen/meeſt ghelijthhenbg heeft met Bobe. «Bob en beijoeft niet met aſſen. #odig'footh be beſte menſche/bie -C3 niet en behoeft. Ditg eerlijcherijcſtbom/banbe melche'therhrpgen # 'tghebupch ſcher/ente het epnbeb2glijth ig. #ier toe en ehoeft men moccher/beb2ogſj/balſcljepb/noch gheen biergljelijche
berberſlijche bupbelggheſellenban be onruſtig je leert-ſongſje. De matelijche lºooft-ſo?ge/han hier ſoetelijch toe ſjelpen/bon: âſepnen arbepb/boognootb?uftigh geb?upth/ embe boo? oogbaerlijdteſpaere # QPeſe b?ie/maren oo?ſahe/bat #ocrateg/gaenbeboogbp beel kramen/bol met tierlijche hoſtelijth # mag bp hem ſeibenteſegghen: GP ! luatſieith hier al binghen/bie ich niet <Zo
en behoebe. #niseren bunchen balt met gueſſenber herten: @th ! imatig baer al ſchoon bintr/bat mijn ontb2eecht/enbe mijn gabing imare/machtich mijn geit ontbeeren. Baer tegijen/ mag beſe hupſe man/in hem ſciben blpbe/bat bp na bernaturen Iebenbe/ eilbe fot
hſepn behoefte gijemenit5ijnbe/nieten behoefbe/noch en begbeerde 'tguub/ſilber/gbeſteenten/purpur/ſpbel en beanbere bierbare meel bicljepb ber rijchen/ biefjp meer behoeftigſj enige nuttigher achtet bod? hatementſpeciberg/ban tot het gijch?upch beg ſeheiig,
#u millen inp/be #ooft-ſongſjeenbeigert-ſoºghe/eens een mepo mighteghen berianberenhouben/opbat (ghelijthber gaſſen bittere # gijeſmaecht5ijnbe/beg honigjg ſoetichepb/teſoeter/ ene ebaertegheng/beg fjonigijg ſoetljepb/ber gallen bitterijcpb/noch te bitterber boetſcijpinen) beruſtigfje oogbaer banbe#ooft-ſogghe/ ſoo aenghenaem machinerben in onſen ooghen/bat uip bc laſtig je # banbe lºert-ſogghe/mogíjen bpamb uuogben/ſjaten en de beta ſteil.
3Boo?ig ghehoogt/bat het epnbeban al bermenſchen boen/totrua
ſt:# gbemenſcijte # ig. #oo moet noch/ biengſeben meeſt falichepbginne hebben / baerbe meeſte ruſte inne ig. 4TBienu'thooggaenbeberſtaen heeft/bie mercht licht/ met mat äïepmber lºopft-ſoggen/be nootbºufticheben ben # lea beng/heforght moghen mo?ben. Paer tegen blijchtooth/met mat onepnbelijtät moepte enige arbepb/ ben
vººr ſºort
"#
Van Hooft
22
-
queſt/omtebernoeghen ben onnootbluftighen maneſbieepnbebere benbe/ben herten eenen onophoudelijchenſogghe enbe behommere miſſeboet hebben. Na een beſoight niet ban hoſt/hitebenue moonine ijeſenbebat ſomtijbgaiſtepſcijt/op beguameplaetſen: branber het
oºght bupſentberſen ſahen gijeſtabelijth/ſon bat noch monghen/ notij abond/nocijmibbaghe/noth hebbe/nochtafel/noch marcht/
# # ogghe beſogght binghen/bie nutenbe nootb2uftig
noch herche/noch gijeen tijb/nothplaetſe) ban been hert-eetſter 1g.
/ tot giſjeſonthepij banben menſcije ſeibe : maer al bat ban be
ert-ſonghe beſoght ing?b/ig onnutenbeonnootbluftigh / hoog bleemben luſtigh/ boo? hemſelben laſtigſj: enbebit alleen/omie bernoeghen/biepbele eerſucht/bie onberſabelijchtig. #lſoo beſogght een ſlecht arbepbg man angſtigh / een ſſumeelen boe2b, om 3ijn
#leen : alleen om ambertupben ooghen te behaghen/boo? biefraepe bepb ban bien: 'tmeſtft hem nochtang/ noth tot betrelſ noch tot marmte bienenbe/niet amberg en ſtrecht/ ban ber #Paeumen plupe
men ben eerter bebe! batig/tot een fottebermaentjepb, Paerom ig beſe b?eembeſoggije/ alg beſmet 3ijnbe met een ſotte fjobaerope/ # enbebp.gilen berſtanbighen oneerlijchgheacht: spaer 'amber/alg een
## onghebalſchte mather beſchitre
ter/opt eerlijchenbe ſooflijch igghe meeſt/bp allen looflijchen mane nen. Aep enigniet ſlozbigh intberſupmen/noch ooch niet anartigj in't befo?gijen/ maer houú beitoningijlijche mate. HIPant lºooft ſo2ghe/boight ben raeb bambe beſchepbene ſieben: maer leert-ſona ghe/heeft beblinbeenbeſotte opinipe tot een racbſ-mijf. JBiengepe
enigſplenbemaechtbaeromooth ben menſchen ſnoepgijen/bat 'n ſomber eenighenruſt/met ſuchten/buchten/ſongijen/bjeeſen enbe
met antrten moeten enbeſſanen moeten/meber ſp miſſen/ofnieten miſſen. Aboobat het in juniupber machte niet en ſtaet/beſe moes Ienbe/ ſlaep-bertsenbe/enbe arbepbſame libert-ſo2ghen te ſtillen/ te
boen ſlapen en beruſten. Blaaer be booft-ſonghe/ſact alle menſchen/ baer in ſp het bemint heeft/ in hare bypijepb : ſoo batbemenſche/
met rebene (ben melchen# ſjaren moeber/gijehoorſaemt)haer nac3pnen bedienen enbeſelfg goetbunthen/boet beginnen enbe op houben..5 Bae benarbepb/balt ban beruſt inben ſinnen luſtighere ban of die nopt gbearfiepb en ſjabben : gijelijtk men na ben boºſt in't brincken en bena ben hongher in't eten/meer luſtggheniet/ban of men niet gijebo2ſt/noch gjeſjongherten ijabbe: embe blijft/ benea ben bitſopgijbulbighemertſ inben ſinnen/ therte noch geſtabelijtſt in ruſten/be ## ſalitijepb albaer/ſonberopſjouben/gjea Ilictenbe ; g.
eel amberg/ gaet het met beſe ſtat
## lºert
ſoºgje, 3 Bant behalben dat een herte/baer beſe # erberug: bemafie inbounſeeumelijck in een bertmpfeit berûniet/fiebucht/bee Hommertentiebelemmertig: ſonen mogjen ooth breſſenbigſje ſina men/niet een oogijenblick/begijemenſcijfeenbeſoete ruſt autº:
ende Hert-ſorghe.
'
23
ſten. Ente heeft beſc Wºert-hnaeghſterſoo mepnigh boogbeelg/met
bie onophoudelijthe ſoigben boben belºooft-ſonghe : bat beſef niet alleen ſomber eenigij bemeghen begberten/ ooch al kan beſorgijen/ bat be lºert-ſonghe beſogght : maer merben alle binghen op benta Hijcher) beguamer enbe beſchepbentlijcher / beſogght embe boorſien/
hamber Igooft-ſo2ghe/ban bamber #ert-ſo?ghe. HIBantbeboogſtthe tichepb/boo? be bilpſtere bampen en beſmartemebelen/bieuptteſies benbehetele/banbe menighbulbigbeaffecten ber Ibert-ſonghe/op ſtpghen/beſchabu met/enbeberblinb3ijnbe/niet recht oogbelen en mach: enbebaerom intberhieſenbanbe beſte mibbelen/ om't gjee hoopte te biermerben / of 'tghebgeeſbe te ontbiieben/ biinbelijch bea
b2oghen enbe beriepb merö. Abooig ter contrarpen/baer belºooft ſo?gije bemahe ig beboien/ therteban alle begbeerlijchhepben/hoe penenbebgeeſen/ganſch ruſtigh ende beſabigjf. Zooo bat beſïebee ite/ alg een heibere Abonne in't berſtanb Iicijtenbe/ met Hilaren ons
berſchepbe/betalber beſte /enbaertgeooch b'albergijereenſteen.be lichtſte mibbelen/bertoont. Paer ſiet de menſche# ſelbe/enbe alle faken/bie hem oobaerlijtſtofſchabelijch zijn, bijelijcheen/bie
metten aenſichte Iepb ober een hiate bognput Zbie/ombaer minbee Inoſe ſtilſjepb/beg menſchen aenſicht/alg een kriſtalignenſpieghel/ hlaerlijthbertoont: ,，Daer tegheng/ig bp b'onruſtighe eube moea ſenbe affecten bamber #ert-ſonghen/ſoo luttel henniſſe te binnen/ ban begmenſchen meeſten oogbaer eube mibbelen ban bien: alg in een 3ee/bieng ſchupmenbe haren/ boo2.be tuinben ontſtelt 3ijnbe/ om't ſchip blieghen/gheemſing het beeld banben gheenen/bie ober
'tſchcepgbooztleenb/ontfangijen of ſpiegbelen math. 3Boeght hier motij bp/bat het gijenoerblijcftig/ben arbepb te ſien ghebpen/gge iuchen embe cpnben. JPitfiet belºooft-fo2ghe altijb7enbebe lijert ſo?ghe memmermeer. HPant b'een arbepbom nootb2uft/bie lichte iijckenbeſcherlijch berhreghen5ijnbeſ terſtonb ben arbepb berlaet/ aigbe hongber/bo?ſtenbehoube het lichaemberlaet. ſlaaer mant b'opinnebunſenb binghen begbeert/lueltherberkrpginghe/ noch meeſtal in f gheluch/embe niet in beg menſchen ſoºgbbuſbitljepb/ gbelegbenig,7ſooſiet beſeert ſo?gſjeſclben ſjaer arbepb/met liere inderbinghe ban t begheerberghebpen/maer nemmermeer cpnbenz mantſoo b'opimpe ſomber epºmbe blijft/foo3ijn oochijaer beghter ten epnbeloog: ſulty batter b2ie/ja bupſenù beginnen/baer ecne
opijoub: ſoomen banden ſerpente Hepbja leeſt/ baerbeel boofben boogt-quamen/ inbeplaetſe, ban een afgijeſlagijen ſjooft. 'ſ&en ig.
ooth gheen hlepn onberſchepb/tuſſchen beſetmeeſogghen/bat beee me/aſbeſo2ght hebben.be/ batbiciiſfelijch is tot beg menſchen gijca ſonthepb/ban ooch ſelfophouben hanenberuſten/ombie te onbere
louben: branber/ſelfg onnatueriijck 3ijnbe/arbepb om onnontrca.
heſalien ſombernoot/ſonbermate enteſonberopbouben-anaar *
*
- e . . .
24.
Van Hooft en de Hert-ſorghe.
boogſp/beſinnen met pſompljepb berbooft/begijfd natuerlijcke boeùſel berooft/'therte met treuren afſlooft/ embe tiebenberhout/ meer bammengijelooft. Daerom ſal elth berſtanbigfje/beg392ebie herg raeb boſghen/baer hp ſepb: 2öegheeft uulen moet niet tot treuritijepb/enbeen behommert u niet ſeer in umen rabe. 192eughe beenbeeenen goeben moet begijerten/ig beg menſchen leben: enije be# b begmang/ig een berianginghe 5ijnber bagen. 25ea mintuſieſeſirooſt u hertſeerſenbeblijft treuren herbebanſu. âBant treurichepb heefter bele gijeboob/embeen brenght gheen nut. #ooge gijeenbeangſt/bgengijen ben ouberbom/b002 ben tijd,
Eynde.
T'A M s t e R DAM,
obſjebzuchtbp 2tbraham 25ieſtkeng/ moonenbe bp.be oubeitertite/in geinte2ºnne bluergſtraet, 2，nno 162 I.
€ , f 2e/
-t-
-： №，
（~~~~ ，，，，，
|-
）
， （s.
|-.---
-
|-
-
-
）
， （~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ |
№. Lae
（~~~
（~~~~~ ~~~~ ~~~~ （ --
），，，， ！
,
.
-
（ ） | U（ſ）\， -
-
-
|-
-
，
-
|（~~~~ ~~~~）. （~~~~ ~~~~ ~~~~）;
-
（） （~~~~
-
，， ，， ， ， , -
-
--
--
.
|--|--
|-
|-
） |× ）
|
.
„~~~~ ~~
（~~~~）; -