John Dee - Epistola Fratris Rogerii Baconis (Latin), 1618

Epistot!a Fratris | ROGERII BACONIS,

DE SECRETIS OPIIRIBUS ARTIS ET NATURiE, ET DE NULLITAT E

MA e 1 M.

Opera IOHANNIS DEE LONDICensis e pluribus exempla- i, RlBUS CASTIGATA OLIM, ET AD

|

fenfum integrum reftituta.

Nunc vero A ll OD AM VERITATIS AMA* *ORE> jn gratiam vera SCIENT candidatorum foras emijfa ; cum notis quibuf • dampartim ipfius Jo hannis dee, ' partim edentis.

hamburgi, ExBibliopolio Frobeniano.

Anno da. Ia. cxviii.

}

Clarissimis Restitutionis uhiverfi Phofphoris, illu-

ROSEAE CRUCIS FRA* T R IB U S U N Amis: Gratia & pax multiplicetur, cum firmi & perpetui prote&ione Divini.

Uum in Silefiam veniffem anno communis ara ChrU J fiianorum ijp 7. nihil mihi { potiusfuit, quam utJ oh an-1 nem Montanum Strigoni-| enfem convenirem celebri hominis per-1 motus fama, & maxime quod illa Tbeophrafli Hohenheimenfsfcripta, qua medi "inam traBantibus maximo ufu ej[e judiÂŹ2 i.v cabam y ex illius Bibliotheca in publicum! * frodyjfeperficeremj. Ab illo autem hui

A

*

manti

4

Dedicatio.

maniter acceptus adventus caufam expofui. 'uum% multi hmc indejaBarent ut fermones, ad Heha Artijla mentionem* tandem delati, interrogavi exiftimaretnt in vivis efte Heliam illum Theophraftaum, a quo omnium fcientiarum & artium, maxime vero Chemia & medicina reftitutio' (peraretur? Liberius hicfuamfententiarru profejfus, affev eranter dixit, & in vivis ef fe Heliam illumyde quo Theophraftus tahau •vaticinatur, nec adeo diu illam rejlitutionem expe&andam ;fidutram ab uno aliquo viroi an unanimiplurium conjenjit facienda eftet illa reftitutio clam me habuit. Multa auteinjuper addidit divinus illevir * qu£ ne in aurem quidemJitfurrare licet, mfi ilbus, qui ad ultimam fui abnegationem ad' nititur. Et quamvis injuria quorundant* inceptum meum frujlra eftet 7 quod medici' na reliftis ftudqs aliam vita viam inire co< aHusfitm: tamen quantum vicius > pro*

Dedicatio.

j

---r- . “if

jefiionis me a ratio pateretur; omni animi \ Impetu in rerum cognitionemferebar.: &f} quidfubfidij aut e xjcriptis' aliorum,autpro-v prys conatibus nancifcebar, eo omnia referebam. Opera namcp Domini magnafuntl f quafita omnibus'volentibus ea P/dl. ///. M Et hanc negotiationem malam dedit Deu% filijs Adami, adaffligendum(e in ea. E cclej§ /♦ ig. PoH aliquot annos,apparuitfub nomi i ne Heliophili a Percis difquifitio quadam di Delia Artifia: in qua etfiauElor difertequi ■ dem & nervose, duorum Jefuitarum ina, nes metallica metamorphofeos oppugnatio nes rejecerit: argumentum tamen itapror; Jus deferuit, ut totius rei fides penes ipfum Tbeopbraftum relinqueretur. Anno tan i dem 161$. libellus quidam cui titulus Myfie rium Arithmeticum emanavit in vulgus quem etfiparumintelligerem; mirabar ta > men quinam effient illuminatifiimi illi, fapi J entifimiffratres R. C.quibus eH infcnpt u.

4V_

Dedicatxo.

porto enim certiusperjuafi mihi, nonpoffo fjfedef&ce illa ignavorumfraterculorunu ifUnimalium Papa, qui tantispraconys dignarentur; qui fua vocationis qudfimt,wn pcgligerent; qui inventi,novi, ardui, admif andi,judices darentur; quipromifia charifateviverent; qui virtutibus exaSlifiimis, pnoribus nil nif gratiamJpirantibus efient f xcultifimi> qui divinj ingenij claritatcj, percnnifapientiafonte, inpno paterna lu~ cis candore gauderentfquibus nihildignius, pihilgratius, nihiloptatius,pofiit occurrere.

Exardebat animus cognofcendifiudio, qux lundem fiet ffia jucundifiima bonorurrLs fonfenfio ,adquospreciofifiimum illud chaptatis unguentum in Chriflifimmi Jacerfotis caput ejfufum.) tanquam adoram ve* fomentorum, id efl mgmbrorum ejus de~ penderataui illumfidei articulum de Com> punione Jan&orum antea tantum credi;um,vere re aliterprofiterentur^ Anno 1616.

1

Dedicatio-

"j?

i fii tiTamici cujufdam ope afiexi Famam*, fraternitatis cu adnexa Confefiione. Tum | &*»///» redi)t mihi in mente diBqrumMonM tani, tum demum(fierdbamfore , ut quam; nfiitutione Chriftusohm incepit in religio1-1 neperpradicationemhutherv, eam humana. | conditionis mifertus ,etia infrienti)s, £> in) unifersd denig \vita acceleraret, tandemA i perficeret; ut abolita omniu inimicor umpo- jj tefiate; ignorantia,peccati, etiam mortis.| qua peccati ftipendium eft,folus Chrifim | regnetinfuis ( /. Corinth. if. 2f.) utquoi| precari jubemur y tandem etiam ajfequad >nur jUt veniat regnum ejus, utfiat vo/unf tas eiusficut in coelo,fic & in terra, Mace-| himillafiunt qua loquutus eH Deus, per o. | omniu quifuerunt d feculo prophetarum' \ ut nos de manuinimicorum (peccati,, tyran\1 dorum, mortis, diaboli j liberati:fine tim0‘ J refirviamus ei, omnibus diebus vita nofir J|, (Luc.i.yo. (fic.) Atcp ifa unufiquippm.; '

jd

*

t

1

<*

'jamfcire debet ejfefutura> quam certo fcil puerum ejfe illum qui promifirit. Habet ii jilluminatifratres} quibusgradibus advoi feduBusfum. Et (i illi efis quos ego ani* ■gnum induxi meum, nihilopus habetis ut e* go quicquam de me tefer. habetis enim d jpfi UnBionem ajanBo illo quavos omnia jdocet. Et quemadmodum illa ipfa vos dopetde omnibus( d deme} in eo manetcjy yuia vera cft d minimefallax (i.Joh. 2.)

Jsloliter mirari ( exoptati fratres } quia rquum vos omniafiatis, hanc RogenanA EpifioU editionem vobis infcripjerim: ne£ *nim aliorjumfeci, nifiut ( quemadmodum famavejlra jubet) defderium meum d obfirvantiam vobis tefatam ejfepercupiam : tumetiam quiaplurima hicfunt apud 'pulgus incognita, quamvis nullo modo f;'nilis veftrisfd longo poli intervallo? ineor/nita tamen; excitare voluifludiojortwLs ngenia, ut d crederentplunmas adhac latere

JJ B.LTI W* *â&#x2013; a

- ,

teTf^iFa7'rfm^dditarumcQgni4

tionem leBarentur: ut quamprabetis ?.- â&#x2013; lucefcentis fapientia flem, alacrioribus 4-j

nimis ample Berentur. f Valete fratres dileBiflmi, me%Jum- < mi animi obfer-vantia -vobis commenda- , tum babetCj.

n

In ConfefsV sVbfannatorVM nonfcDI. Pfalm.i.

A 5

|

Le&cj

1

L

>0. v^T> C^> Ci^> CZ7> C

40*^0* c£0 U ' '' - — - 'k' -

***&*&*&*

Ledori pio S, Ackonishanc Epiftolam omniujtt primus evulgavit Orontius Fineus arihd 1542. Siraoms Colniaci typis impreflam* Corruptiffimum videtur fuifie Orontij exemplar,adeo ut 'verborum confextus 2©n dTet ubiq; obvius. Edidit tamen ne tanto the* flauro fcientia: amatores deftituerentur: nec libi a £ <iumpfit quicquam vel mutare vel addere ; ne renium auaoris non aflequutus ipfius fcriptum-. perrumperet. Hinc poftea fecundo volumini Turjpx, & reliquorum chymicorum fcriptojfam adharfit* ^ervatis etiam ubiq; errroibus. Tandem circa annum ^^4. iriiprefla eft Oxoniae haec ipfa cpi/lola a Iqfcphbj ^arnefio: cujus ita avide arrepta %it& detenta exempla , ut ne unum quidem ullo ftuilio nancifci pof-" «m, Quare quum e bibliotheca amici cujufdam i^ud.exemplar aJohanncDc^iteratifiuno viro,& ,p timorum aurorum inquii^rc«dihgentifiimo b' Hiiribus exemplaribus caftigatum , & notis etiarru .fciibufdam iliuftramm impetralTem : operse pre‘um me fadurum exiftimabam, fi typis publicis exdideretur. Et quoniam ec^tionis mea: ratio hoc po-” >ilat, ut famam audoris vindicem,cluenda mihi vi:tur inprimis illa fupcrftitionis macula > quam An- 1 •" ' dreas

Ad

Lectorem.

ii

I

jkcas Libavhis eius famae infperfit [ Excrcit: dc phi- j| jpfiophia Harmonica Magica fratrum R.C.pag.joi.J ^ quamvis illud Libavij fcriptum clumb.6 quidem-. j| J* male confareiriatum, refponfionc indignillimum | eo quod maxima ex parte aut inanes quafdam & ^utiles fufpiciones dc fraternitate R. C. excitet, aut|| .viros bonbs & dc Philofophia optime meritos in- | Ipftis opprobrijs oneret: tamen quia ipfa fapientia-* | tfionct [ Proverb. 26.5.] refpondcndum ciie ftultojji *?e'fibi fapuifTe videatur 5 feriptoris omnium aetatum i’ ^alcdiccntiffimi convitio occurrendum elle arbi-'f: tr‘ibar.Hic igitur Libayius ne omni turpitudinis ma- | c°la careret Rogerius, a qua intatftum neminem fe-1 rcphilofophum dimittit; eum fbperftitionis crimi-l[; ‘afflavit: non ejus videlicet quae magi diabolici; ; S.fips merito damnat; ad impia tervitia impuros fpi-1 rRus allicere credunt; fatetur enim noluilic Bacho-j| magiam; fcilicet diabolicam ; probare > qui ar- J Jj* <$c naturae potentiam commendavit: [pag. praedjffi Rdilliusfortalfc qua falfus Deo cultus? fecundum Aditiones & praecepta hominum exhibetur pro vc- si f° ? qui cft fecundum fidem in pura confcicntia. At § Jpcpte nimiuiA hoc crimen Bachoni qusefitum ivit! jdbavius. neque enim ab illo religionis dogmata^.! %Urimus,;fedquia; ut hominem philofopnum de- i c.mt; naturae vires & potentiam rimatus eft: utnaJl JpramXciamUs feripta ejus perlegimus. Et fi eorum § §ripta nihili erunt, qui non rette de religione len-fj ^runt; exulabit omnis ethnicoru philofophia, Hcr- f fietis, Ariftotelis, Galeni, reliquorum; exulabit et- 1 *amLibavio judice papillarum. ita quani illephilo-j?! ic?phiam fummopercupit opere cqnVeller^quamqjj omni

ii ' f / ' $ a

Epistola

<

omni conata rcje&am vellet Paracclficam nempe‘J R.C. fratrum, eam ncceffario docet adeundam- Atf det igitur Libavius quae fuerit illa Bachonisfuperff tioquae ejus fcripta fufpe&a reddiderit , aut celW tandem; fi potis eft i bonorum famam lacerare. Qu* in ipsa carpfit epiftola, illis inferius ubi occurrent r< (pondebitur. Et quia mihi Bachonis hoc icriptutf recognofcenticum Libavio res neceffario eft; unurf addam quod a R. de Flu&ibus qui Libavij refeript1 exprofeffo rcfponditj praetermiffum effe demirof Et quamvis ad praefens inftitutum minime pertineat tamen quia moram aliquam bonorum animis fac« re poflit) quo minus cupide ad illam omnium Refr' tutionem anhelent, quam fratres, & ante illos ali| non modo affuturam, fed& jam inceptam effe d< i nunciarunt: addam (inquam) aliquid infatisfatfi' H onem >fed ea brevitate quae praefens inftitutum d* dP ccrcpoffit. Etenim nifi ante deliberatum fit &cotf' } ftitutum, fore tandem reftitutionem omnium: frtf H ftra certe Rofcae Crucis fratres talia propofuiflent, 4 f bonos undique viros feripto publice edito ad iuurf ,1 eonfortium allexiffent. Difficile effe agnoico der* v>: bus futuris judicare > etiam illis quarum indicia f ipfisfacrofan&is prophetam feripturis defumuntuf ilidq; a dile&is D. N. Jefu Chrifti dilcipulis viderq rf perfacile eft. Nam quamvis per propheta Danicletf1 gelare fatis minatus effet Deus, fe oc Ecclefiam* & gei1' ‘item Judaicam ita abdicaturummtpoft occifum Mei' &fiham, & civitatem, & fan&uarium diffiparet pop.ti; 7lus cum duce venturo : camq; defolationem uiquO' radeonfummatione & finem perfeveraturam ['DaHj 9-26.17-] Omnium tamen Judaeorum animos ira-'

praroC'

Pteoccupaverat illa fpes & cogitatio regni Ifraelitici || reftitucndi, ut Chrifto a mortuis excitato ,ipfi (m- ' ^Uam ) difcipuli, horum penitus immemores, aut et- j •Uni ignari , exiftimarent jam tum reftitutumiri I- | Tracli regnum [Ad. i. 6. ] fic etiam in hunc ufq; diem w C*cutiunt humanae mentes, femperque caecutiunt i M opera Dei, donec lpiritus fandi accepta vir- U tute, tempora rerum & mementa poffint dif- : c<;rnere. Quo minus mirandum eft, quum hoclecu- |, lotota plerifq; propofita fuerint de rerum omniunj I ‘reftitutione, quae in hanc fententiam afferuntur, a 'r< Nonnullis quidem fomniatoribus haberi contcm- • ptui- ab alijs Berrhoeenfium ioyeve&pap exemplo, ! e*fcripturis quaeri numhaec ita fc habeant. Fateor jL ^cceffe habere Romanum Antichriftum hanc Uni- j ^crfirefiitutionem negare; ut vicariatufuiim, quem. ^ dentitur ad extremam ufq; piorum & impiorum re- , frrredionem perduraturum ftabiliat: athujulcepa- ^ pifticse cim&tGevs fordes abfterbffet animo Li- :i Ravius, nifi fibi affumeret temerario aufu de rebus L ^cognitis judicare, & quaefemel rata habuit perti-l, Ociter defendere. Sed ut Ledori pio faciam fatis, & jj lPh etiam (i velit Libavio : Legantur quae in proba- . ^onemReftitutionisUniverfi attulit Gulielmus Po-D ftcllus, libro de Nativitate Mediatoris ultima im-L; i PrefT. Bafiileae 1547» Clavis item abfconditoru a con- ) ftitutione mundi ejufdem Poflclli. Item quse fcripfid| bicobus Brocardus irt Gencfin, in Apocalypfin, ali-1 ufquc facrarum feripturarum libros, & libri itidem > de Prophetia. Legantur & Thomae Brightmann , Angli commentarij in Cant* Canticorum , Danie | lem ^

E risTOLA 1*4 ' lcm, & Apocalypfiri fi vacat etiam quos citat Br^ , * cardus: inter quos funt Martinus Cellarius De opc, f 3 ribus Dei impreff. Argent. 1527. Et Joachimus abb^j j 1 circa annum 1200. etiam homil. 13. Henrici Effrhc( 4 1 Argent. edita: 1571. &Fabricij Capitonis commenti - !rij in Hofeam apud Cephaleum Argent. PolM $ 3 lus cx facran feripturarum myftica intefpreratibhcj jg ^ rem docet,& duce ratione Brocardus, & Brightmai] * 3nus, ex interpretatione myfterij, & litcrce. At horni, }} 3 *um>inquis,funt hac commenta & expofitiontS, pc J (tis igitur ut nudum offendatur feripturarum Vef| V. ^bum;&: apertus fenfus,talem forfc omnium reform* / Bionem quam fratres R. C. futuram effle denuncian' i 3Etre&e. Nam quum nullum faciat DominuS vd V:3 bum nili revelavit fecretum fuum ad fervos fuos Prfl .4’3 phetas [ Ambs 3.7.] a prophetam feriptis certifliraj /} 3 pdtcrut argumenta fumi de rebus futuris.Quarrentf k} ' cft igitur inprimis, quis futurus efbin illa ofiiniu r c d? ‘formatione autreftitutioneflatus fivc qua: conditi1 p 1 ftatus illius reformati. Illa autem in tribus potiffim 01 rebus cernetur. Prima erit in cjc&ione impiorum,U ? ‘non apponat ultra magnificare fc homo fuperterf [Pfal. 10. i8.]fcdutfidesChrifti,& Ecclclia, per n ,:*niverfum terrarum orbem propagetur , Judaeis e( iam,&Ifraelitis rebellibus ad fidem Chrifli conive* fis, ut univerfa anima laudet Iah. Secunda in reru* 'f ! omnium affluentia & copia. Tertia in bonis anirt virtutibus omnibus & fcientia exaggerati, ut juffl .^fobrie, pie, & in pace vivatur; quemadmodum ab if ^3j itio fieri debuit, fi Adamus aftutia diaboli in pccci ^ tum non incidi flet. Hoc cninveft illud quod pre'cf :s jubemur , ut veniat, regnum,.Dei» ut fiat voltint; $ ipfi'

pGusfirutincoelofie & in terra [Matth.6. io.]hie Sabbatifmus ille qui populo Dei expea.inaustcinquitur^tquemadmoduDeus^taet.am&homo ‘funoperibus, avaritia, fuperbm, in]uftitia&c. re. luiefcat. [Heb.4-9-] Kto au'em ab a-qurs -e<a°r1™’’ «exmultis'facr. feripturarum locis qua: hucatter[i portent, fine praejudicio hic adnotatos textus feno I gant , 6c diligenter expendanr : m jmbus0 <3C dingcruei l" fJWJZV folummodo IUIUUIIIIV^v*^ fpedes, »r--' nihil poteft di-1i i....

-lm' explicatius. .«iimmui De prtiKs didi, nihil De nrieno primo vide vide Num. Num. , k. 17. robi cap. ;8- IS- & cap. 40.7.8-Pblm- ’•v-.4- £ ,t 6. & 2.8.0. & 9- 5- ufq;ad fir.em,& Pfal. 10. totum. &. 5 Pfal.it d vetfu 27. ad finem. Pfal. 8-8. Kalm-.47- tqUm.Pfal. 66.1.2.3. 4- Kal. 67. totum. Pfal. 71- a veri. f [• ad finem. Pfal. 86. 9- Kal- 96 . totum. Pfalm-97. v-7Ridentur papiftte cum PeUquis 1dpl0.atr1s.P1al.102.

.

7-15. ad25.Kal-W4-?S-Kal-IJ8-4-Kal. 145- fi* «ai*

,

fap. a. 10. ad finem. If. 54- 5- Ier.16.19. Ier. if • y. ?i- 3 » k Dan-cap. 7. v. 1414- <8- M? Amofi 9.8- ubi lege (eNidumhebraitam veritatem. Regnumjpeccati diiPerdam dc facie terrae. Etibid.v. n.u.Nah.2.11. oc p* 8«Zach.9iio*'Matt.i3'*4n & Luc. u >o.ad 7*6. Ad.?.U. 1;Cor.!5.i5.H<?br.2.8^eb.io..j.

Dc fecundo legantur etiam Pfal. 22.16. Pfal. 36.8.

Kl 67.6. Pfal. 8 5.u. Pfal.107.35- ad finem. PUU44v'crf. u. ad finem. Ez. cap. 34-27- Hof> caP‘2’v’2l'

■f ,

, ;i .

1 ;

ll' Pe'terrimKalm.25.9. & 12. Ifa. n. V. 6. ad .0. lia.; j 54.12.14. Ifa.65. id.&feq- Ier, 31.31. Pan-12.4 «oi. , 18.19.20. Mic. 4.3. 4- Matth.10.26. Iohan. 6. 45. , Hebr. 4.9.10 Pefccundo & tertie > legatur itidem Ifai* cap..

Epistola.

i 116 1 < 1 1 i 1 J 1 1 t 1 t 1

1 t I <

i i 1

s [

1 ,i ’i c ' .

vcrf.i.ad6. & Ioelis cap. 2. v. 21. ad finem, copic autem ifta omnia defcribunturEfdrae. lib. 4. fi leg< vacat attente, de confiderarc.

Dc lfraelitis autem ad Ecclefiam Chrifti aggf gandis, & in fuam terram reftituendis legantur G<J cap. 13. v. 15. Num. 23. 23. & confer cum. Ier. 16.14J Ifa. ii. v. 11. ad finem. & cap. 27.12.13. & cap. 60. f, totum . Ier. 23.3.ad 9. Ier. cap. 30. & cap. 31. per t tum. & cap. 32. v. 37. ad finem. Ezech.cap.20. v. 4 ad 45. Ezech. cap. 34. ti. ad finem. Ezech. cap. 36.' cap. 37. Hofi 1. v. 10.11'. & cap. 3. per totum. Amos' 14. Obad.17. adfinem.Micn. 2.12. & 4. .6-ad finef Nah. 3.13. ad finem. Zach. 2.4. & Zach. 8- per totuj & 10.3. ad finem. & iz.d. ad finem. Luc. 1.33. Rom.j 24. ad finem- De Turea etiam per Ifraelitas.in te* Canaan funditus exfeindendo , legatur Ezech. d 38. dc cap. 39. Ioelis cap. 3.9. ad finem. Zach. 9.13 .j finem. & confer Apoc. cap. 6. v. n. ad 17. & ApocJ cap. 19. v. 11. ad finem, poft quodeft Sabbatifmus» quo Apoc. 20. ad v. 7. Interea vero omnis Chriflj norum conatus in Tuream irritus fuit,eft, dccri; propter idololatriam in fecundo concilio Nicdj ftabilitam anno 781. Etenim in illius Iceleris vin4 tfram i Univcrfam orientis imperium Deus zelotypa Tureaetanquamftipendiumconccflit,utolimNab‘, chodonofori fervo fuo jEgyptum, propter Tyrum;, verfam. Gonferat etiam Roma Ifa. cap. 13. dc 14. o

1

_

0_

_.

.0 AT,riArr

uclis, Nathani, cc vanad? aeicripta ene uaviuis i,& regni ejus, dc fortitudinis, dc temporum qj|

Ad Lectorem.

r; I

^anfierunt fuf>er eum, &fuper univerfa regna terra id multo magis locum habet in univerfispro Pnctaru feripturis; qui quidem per fpiritum Chrift. qunn ipfis erat, fcrufcantcs illas Chrifti pafliones, & jublequuturas deinde glorias [i.Pct.i.n.J ita univer. «tcclefiac ftatu, & actates,&gelh,& tempora deferi.

Fjerunt; ut mon immerito Chriftus Dominus de Te. ?• Pr*dlcarit filiae cap. 4 6. io. ] Annuncio ab expdl° noviflimum, & ab initio quae nondum fadju; ‘Urit- verum ut fingula rede intelligantur, neceffe eft jf codeiT1 Chriftifpiritu,quoferiptafuntlegantur j? autem inlabbatifmo five in reftitutione univerffi !)et> quum repleta erit terra fcientia Domini, ficut a-; J^are operientes, tum enim ab omnibus, uniuf^Hiiq; literae & apicis in facro contextu, ultima ra. «o reddi potent, adnoftrum enim ufum deferiptus ldq; dum in via fumus, ut perfedus fit vir Dei, & omne opus bonum inftrudus. Affert contra Li.^vms : Quod ad humana attinet politiae leges five ,°aperij,& regnorumChriftianorum; five gentilium, Ujufmodi reformationem non paffuras : Oblitus ™utus quod in Mofe dixerit Deus, Deut. cap. 18. v. a r9* & Ad* 423» Exterminatum iri omnem animam e populo, qui Chriftum [in Ecdefia loquentem] audient* Eft enim haec gloria omnibus fandis Jus, ad faciendam vindidam in nationibus, incrcr tiones in populis : ad alligandos reges eorum ia. ^nipedibus,& nobiles eorumin manicis ferreisPlal.

Ptu ^^Uojophia autem & medicina accejfu luminis ferk HermcticafolertU in chymicic, magna exparte bav*

' eU' Utvinam ex animo hoc diceres & vereLi-

Vl* vera^erte eft qus inde petitur philofophia, at ^ B vero.

Er ist di i

, ero ut adhuc fiderunt hominum ingenia e puteis A* jiftotelis & fimilium. dernerfa veritas extracta efb , dedicina fateor, ex chymica induftria nonnullis faj utaribus cxperirficntis ornata eft i at plurimis etiani j fc periculohs * & incertis ita deformata, ut nihilo fit ] juam ante corredior. Quis autem medicinam praei-laris illis chymicis medicamentis inftruxkrinon j itngus Paracclfus, non Artefius, non Grollius? a Ut fi' 3 ni lia diaboli (vide pag. 290. & immane hominis fut ierbiam agnofees: qui fe fupra Dei folium extollere lioti erubelcit, & illos cum Simone mago &c. a; t tiandare diabolo, pro quibus moirtuus eft Chriftus3 Ad. Roiri.14.4. Matt. 7. ad 6.) pecora: hoc enim Li' 1 bavio hcfas dicere.Quis igitur ? Andreas iple Libavi; t as, corralis Undecunq; & emendicatis experimenti* j Alchymiam nobis 6c Arcanorum fyiitagmd adorna; < vit.o correcta medicinam / 6 caftigatOS <5c flagellato* i medicos ! In divinis aute duplex toceditur reforma' jtio: Una quUm gentes idola averfatae Ghrifti fidert1 1 amplexa lurit:Altera quae minifterio Lutheti peracta jeft. inceptam quidem Libavi concedimus, fed nom | perada m\ idq; etiam & ipfe quem«ffftftt fcripturaelo' 3 cus [ 2.Thef.t.g. ] potuit luculentius mdieafle. 'SSA

j abfumet Dominus fpintu orisfui, 6f abolebit iri claritM

Qu od fit illud Iniquitatis 'rtiyfteriutfi' non ambigitur inter nos. quae etiam fuerint djus ilii' tia* qui progreffus, concordamus, quanto ftudio uj reclamatum eftin omni aetate^quam ferale belliijj fandis indixerit, & quomodo in illOs’ita praeValucnf' ut duos etiam tcftes, verbum fcilicet Euangelicum j prophetidi per traditiones &falfa interprcramenr occident» abunde fatis ab hifbrijs Ecclefiae, & nop1'

i adventus fui.

< 3 i ;3 :t i

Ad Lectorem.

*9

J^tim a Jacobo llflerio>qai hoc argumentum ex pro- ' fttto tradlavit, edifd poteft. Quum vero omnes illos | i*ut vi,aut fraude fubverterit Romanus Antichri-* j ■Aus, qui illi quomodolibet reftiterunt, ufque ad Lu- 11 fherkm : tum demum inceptus cft abfumi,q]iiuni i, ’ferLutherum&caeteros qui fidelem religioni nava- ! 'k nt °Peram > fides & veritas Chrifti paterent omni- [ quse ita penitus exuiabarit, ut in illo adventu fi- I, ’;li hominis fides in terris vix inveniretur. Sed quam- / ftjstum primum eseptus fit abfumi fpiritu Oris Chri- " pb id cft verbo eius, quod quidem illum adhuc abfu- *j *?4t, & indies abfumet: reftat tamen adhuc Facienda }\ politio in illuftratione adventus, quando Papa, & !’

Ypiftae, cum reliquis impijs,gentilibus, & pie fido- r> phtiftianis ejicientur. Triplex igitur ex facris lcFiptu- jj jriseft adventus Chrifti. De primo in carne, deulti- ! in gloria nulla eftquteftio apud nos. De fecundo !

Autem qui eft m fpiritu, Romanus pontifex Chriftia- jJ noorbiitaillufit,utapauciiTimisagRofcatul\ Quiim. lanien haec magna pars firgloriae illius, quas paftioftij ; ^tfubfequutura; fponfam quidem ver'm FempCr | fponfi caufa hunc adventum e’xpetiyifte,ut ' fili Sederetur omne genu , & omnis lingfua counte- 5 *cturDeo [Rom. 14. 11.] & etiam fua, Ut fpii itus; ’ *n<ftus in omnem carnem effunderetur; cujus qui- J; fiein illuftre fpecimen & argumentum ftatim poft l ^omintim in cados eve&um, in apoftolis facftum eft ;• ^ Ut reliqua illagloriofa quae de civitate Dei praedi- J’ cantur,ad perfcftam ipfius & perpetuam beatitatem J! apparerent:. Objicitur. Omnem illam Ecclefiae fcRitatem decoelcfti gloriainfigurisdici:intcrea vero § CCucem efte tollendam, probra <$c affluftiones tole-j ^_ 13 4 randas,^

io

Epistola ad Lectorem.

• . i t

randas. At diftinguenda funt Ecclefiae tempora. tnim omnibus tempus determinatum: tempus occk dendi, & tempus medendi: tempus flendi, & tempus fidendi. [ Ecclef. 3. ] fuit quidem tempus quum judi' iium a domo Dei fieri inciperet,quum lpfum patret i familias non tantum convitijs profcmderent,fed n in crucem tollerent t quum apoftoli & martyres,.

1

affliaionum Chrifti implerent,;

7 i i .

V

fedhoc pro reliquo corpore, ut quileminant m la;:hrymis,in exultatione metant Jam vero hycrns prt* 't«»i]t, & melTis tempus adeft, ut Ecckfiam figenti bus reddatur duplum, ut omnibus Chrifti adventui*. txpeaantibus, omnis lachjrymaabftergatur. Quod iutem in typis hujufmodi, aeterna vitae gaudia pro' 1 ponuntur, veriffimum efle concedo. Scduttypifinfi, *1 Pecefle etiam eft ut fint, aut certe non pofiuntcile^ •* ‘Vvpi: _ootime Tac:Brocai' quemadmodum optime difputat Jac: Brocarj ' qus lib.i. de prophetia; aa quem,& r eli quo sante .cita j 'dUSllb.I.UepropncLia,<tuH«vw.,-1 , Vos au&ores, ledores harum rerum cupidos ablega i: bo; illud primum & ultimum adhotatus, ut firmum ,: habentes fermonem propheticum; illi attendant,do , nec dies elucefcat, & phofphorus exoriatur lti cordi f : bus eorum.». i

In ConfefsV sVbfannatorVM non leDI. Psal. u

EPISTOLA FRATRIS RQSERII BACONIS,

De Secretis OpeRIBUS ARTIS ET N ATURB ET DE n u l Litate Magiae.

■

Caput I.

contra apparentias fiSlas, 0* de & contra invocationes Jfii* rituunu.

61

Eftrae petitioni refpondeo diligenter. Nam licet natura potens fit & mirabilis* tamen ars utens natura pro ^ftrumento, potentior cft virtute nasali, ficut videmus in multis. Quic^id autem eft praeter operationem-* iturae vel artis, aut non eft huma^Utn>auteft fidium & fraudibusoccuB 3 patum.

Epistola

II

-

occ1 patum. Nam funt qui motu veloc membrorum apparentia fingunt vocum diverfitate , aut inftrument? rumfubtilitate,aut tenebris,aut cof fenfu multa mortalibus proponui! miranda quae non habent exiftentl veritatem, his mundus plenus eft, fici manifeftumeftinquirenti. Namjod latores multa manum velocitate mef tiuntur, & Pthyonifiac vocum variet* te in ventre* & gutture fingentes, &4 re, formant voces humanas longe v* prop$ prout volunt, ac fi fpiritus cuj homine loqueretur j etiam fonos br11 torum confingunt. Cannae ver6 gf* minifubditae* aut latebris terrae con^j tae, oftendunt quod vox humana eft, * non fpiritus^qua: magno fingunt meij dacio. Quu vero in tenebris crepufcrf matutinis vel nodurnis res inanima# moventur violenter j non eft verita5 fedfraus & dolus. Confenfus vero 4 mnia fingit quse volunt horni nes^proti1 adinvicem difponunt. In his vero ignibus, necphilofophica ratioconfi derat'

,

i

o

Rogerii Baconis._3$

derat, nec ars. y necpoteftas naturae ,re^ net. Sed praeter hax,nequior eft occm» patio,quando homo contemnit leges pbilofophiae, & contra omnem rationem fpiritus invocat nefarios, ut per eosfuam compleat voluntatem. Et in hoc eft error /quod credit fibi fubjici fpiritus, & quod fpiritus cogantur humana virtute} hoc enim impoflibilo eft quia vis humana longfc inferior eft fpirituum- Atque in hoc magis, ^errant huj.ufmodi homines qui per liquas res naturales quibus utuntur, eredunt vel advocari > vel fugari fpiri^ *Us malignos. Et adhuc errant, quando Per invocationes, deprecationes, & fa-i Orificia nituntur homines eos placare, ^adducere pro utilitate vocantium.», filius enim fine comparatione & Deo itnpetradu foret,vel a bonis fpiritibus, 'luicquid homo debet utile reputaro^d nec in rebus inutilibus favorabiles ^ftiftunt fpiritus maligni, nifi in quanpropter hominum peccata a Deo Permittuntur, qui humanum genus

B 4

,

regi£

*4

Epistola

regk & gubernat. Et ideo iftae viae fun| praeter fapicntiae documenta, imo po-* • • ___rw»i tius in contrarium operantur, nec| unquam ver£ philofophantcs dc hi*; fex modis curaverunt.

Caput IL

Q

DecharaBeribus, carminibus, 0* eorum ufu.

Uid vero de carminibus, & chara* dteribus, & hujufmodi alijs fit tcnendum, confidere per hunc modum.

Nam proculdubio omnia hujufmodi nunc temporis funt falfa, aut dubia: & quaedam funt irrationabilia; quae philolbphi adinveneruntin operibus na' turx& artis ,ut fecreta occultarent ab indignis. Sicut fi omnino eflet igno* tum quod magnes traheret ferrum aliquis volens hoc opus perficere coram populo , faceret charaderes, & carmina proferret, ne perciperetur quod totum opusattradionis eflet naturale, Sic igitur quam plurima in libris

Rogerii Raconij._25 ‘riTphilofophoru occultantur multis nodis: in quibus fapiens debet hac habere prudentia,ut carmina & charadees negligat,&opus naturae & artis pro3ct:

& fic tam res animatas, qua inanimatas videbit adinvice cocurrerc,prober natur? conformitate,non propter Artute carminis,vel characteris. Et fic multa fecreta natur? & artis exiftimantUr ab indodis magica. Et magi confidunt fluite carminibus & charaderi^Us,quod ijs praebeant virtutem3 & pro ^Tecurationc eorum relinquunt opus daturae vel artis, propter errorem carminum &charaderum* EtficutrumH^e genus hominum iftorum privatur Militate fapientiae> fua, ftultitia cogeti- ' te. Sunt aute quaeda deprecationes anbcluitus inftitutae ab hominib. virtutis, *ut veritatis, aut magis & Deo & ange- Num. lis ordinatae 3 & hujufmodi virtute fua Kima pofiunt retinere. Sicut in multis regionibus adhuc quaedam orationes fiuntfuper ferrum candens, &fuper a^am fluminis, & fimiliter alia, in qui-

B 5

bus

i6

tum.;,

Epistola

bus innocentes probantur, & rei cb: mnantur: & audtoritateEcclefiaefiun* & praelatoru.Nam & ipfi faccrdotes e*' orcifmos faciunt in aqua bcnedifta,fic ut in lege veteri de aqua purgationij legitur qua probatu^ adultera,, vel fide* fuo viro. & multa funt hujufmodi. Se^ quae in libris.Magicor.un) continentufi omnia funt jure arcenda , quamvis ali' quid veri contineant; quia tot fallis in' volvuntur, ut non porfitdifcernuntef verum&falfum. unde q^i cunque di' eunt quod Solomon compofuit hoÂŁ vel illud, aut alij fapientes ,ncgandurtÂť eft* quia non recipiuntur hujufmod1 libri audoritate Ecclefiae, nec k fapien' tibus,feda fedu&oribus qui mundufl1 decipiunt: etiam & ipfi novos, libro* componunt,& novas adinventione* multiplicant,.ficutfcimus per experi'; entiam ; & ut vehementius hpmine* alliciant titulos praeponunt famofo^ fqis operibus, & eos magnis aufto' ribus afleribunt impudenter: ac ut nihif omittant de contingentibus, fti*

Rogerii Raconis.

27

Ium grandifonum faciunt, &fub forma textus mendacia fua confingunt.

Charaderes vero aut funt verba figuris literaruinvolutiscompofiti, cptinentes fenfum orationis adinvetse, vel funt fa&iad vultus ftellaru in temporibus cledis. De charaderibus igitur primo ttiodo fic judicandu ficut de orationib. didum eft: de figillis autem & charaderibus fecundo modo nifi fiant temporibus ciedis, nullam efficaciam penitus habere nofcuntur. Et ideo qui facit ea ficut in libris formantur, non respiciens nifi folam figuram quam repraefentat exemplar, nihil facere ab o*x\ni fapiente judicatur. Qui autem fciUntin conftellationibus debitis opera facere ad vultus coelorum j illi non fotam characteres, fcd omnia opera fua_* , pofluntdifponere,tam artis, quam na1 turae fecundum coeli virtutenu. Sed ^uia difficile eft in his certitudinenu cmleftium percipere : ideo in his multus eft error apud multos: & pauci funt qui fciunt aliquid utiliter & vera* citer

z%

Epistola

citer ordinare. Et propter hoc, vulgtf mathematicorum judicantium & o perantium per ftellas, non multuul perficiunt, aut aliquid utile faciuntj quamvis peritiffimi, & artem fufficii enter habentes, pofTent multas utilitai tes facere tam per opera, quam per jui dicia in temporibus elecftis. Confidej randum tamen quia peritus medicusi & alter quicunque habe(t animam exi citare5 carmina &characlercs licet fil (flos utiliter(fecundum Conftantinufll medicum ) poteft adhibere^, non qui* ipfi charadteres aut carmina aliquid o\ perentur : fed| ut devotius & avidius recipiatur medicina, & animus patM entis excitetur, & confidat liberius, # fperet, & congaudeat,quoniam anim* excitata poteft in corpore proprio mut ta renovare j ita ut de infirmitate in fe' nitatem convalcfcat, exgaudio & cofl' fidentia. Si ergo medicus, ad magnifr candum opus fuum, ut patiens exciti turad fpem & confidentiam, aliqui^1 hujufmodi faciat 5 non propter fraU'! detfi'

RoGfilUI BACONlf._29

lem, fed propter hoc ut confidat quod pvaleat(fi credimus medico Conflando) non cffc abominandum. Nanu pfe de his quae fufpenduntur ad colum, fic concedit ad collum carmina^ ^chara&eres&eosin hoccafudefeupt. Nam anima multum poteft fuper c°rpus fuum, per fuas affectiones forK ut docet Avicenna in lib. deAnipa. & 8. de animalibus, &tomnes fapiRtes concordant. Et ideo fiunt coratn 'ufirmis ludi > & res dcle&abiles affeptur:immo aliquando appetitui mul^cemceduntur contraria : quia vincit Weftus, &defiderium > & animae fpes ^pra morbum.

Caput III. Qe virtutefermonis^ redargutione magia.

P\Uoniam vero in nullo laedenda efi: 'xveritas,oportet diligentius confici e, quod omne agens facit virtu^m&fpecictn^ fe, in materiam ex-

50

Epistola

trinfecam j nonfolum fubftantiae, frf accidentia adiva de tertia fpecie quaj litatis. & fiunt virtutes a rebus, aliqui fenfibiles, aliquae infenfibiles. Etidej homo potcft facere virtutem & fpeci1 em extra fc, maximi quum fit nobilioalijs rebus corporalibus, & praecipuj propter dignitatem animae rationali* & nihilominus exeunt fpiritus & calo res ab eo, ficut ab alijs animalibus. £ t) pii», nos videmus quod aliqua animalia itft ,tfi. n*t. mutant & alterant res fibi objedas, fi<j ut* bafilifcus interficit folo vifu, &j lupus reddit raucum,fi prius videat M W. /• <r. minem > & c hyaena intra umbram fi| "init’ am canem non permittit latrare, ficif »/ Ptly, Solinus de mirabilibus mundi narrat ’.Af. X. t) Plm. & alij audores. & Ariftoteles in libt W* X. fecundo deVegetabilibusdidtjpalm1 r *t>- 3° ■ Soli». c»p rum foeminarum frudus maturefd re per odorem mafculorum_». & eqO S.ftTc. impraegnantur in aliquibus regnis pUnij Hb. odorem equorum, ut dSolinus narr** +\c*32'g &mulfa rnnfincrnnt., perfpecitj oer foeci* & multa alia contingunt ' & virtutes animalium, & plantaruP* .**/• +1.

muM

Rogerii Baconis. ^vltaqs mirabiliora ficut Ariftoteles lcit in libro Secretorum. Quum ergo Alitae & animalia non poffint attinge ad dignitatem humanae naturae j 0fUo multo magis poteHt facere vir& fpecies, & colores emittere ad ‘Arationem corporum extra fe: proterquod dicit Arift. in lib*defomno < Agilia,quod mulier meftruota fi ad^Xcritfpeculiim, inficit ipfum, & apdetineo nubes fanguinis.Et^Solinus e)c*p. cr. larrat:InScythia funt mulieres haben- Ff ie ^ geminas pupillas in uti© oculo ( un- c. pii». e Ovidius : nocet pupilla duplex)quae »**■ Nm irafeuntur interficiunt homines ^ 7Jt vifu. Et nos {cimus quod liomo tlatacomplexionis,& habens infirmiate contagiofam, ut lepram, vel morcaducum> vel febrem acutam,vel [cUlos multum infirmos,vel hujufmol> inficit alios praelentes & contamiiat* e contrario homines bene coml^xionati & fani, & maxime juvenes, ■°nfortant alios, & homines gaudent eorum praefetniib k hoc dt propter

Epistola 5^_

fpiritus fuavcs, & vapores falubres deledabiles,& naturalem coloremb nam,& propter fpecies & virtutes q fiunt ab i js, ficut Galenus docet ini chne. Et augetur malum fi anima peccatis magnis & multis corrupta,!â&#x20AC;&#x2122; bens corpus infirmum , & malae coi plexionis, & fit cogitatio fortis, & de derium vehemens ad nocendum malignandum. Nam natura compi xionis& infirmitatis obedit cogitati nibus animae, & defiderijs, & fortiiis git. Unde leprofus qui ex defiderio ti,& cogitatione,& follicitudine vel menti, intenderet alium prafentei inficere: & citius & fortius ipfum in ceret, quam fi ad hoc non eogitar^ nec defiderarct, nec intenderet. Naj rae enim corporis (utAvicenna do^ locis praedidis) obedit cogitationib^ & vehementibus defiderijs anifl1} Nam (ficut Avicenna docet tertio M taph.) primum movens eft cogita1] deinde defiderium conformatum 0 gitationi} poltea virtus naturaris if

_

Rooerii BaconIs.

#

Membris quae obedit defiderio & coÂŹ ptationi :& hoc in malo (ut -dictum) ^ in bono fi militer. Unde quum in domine inveniuntur haec: fcilicct bocomplexio, & fanitas corporis, & Eventus, & pulchritudo & elegantia Membrorum> & anima munda a pecc*tis, & cogitatio fortis,& defiderium Vehemens ad aliquod opus magnum, tum quicquid fieri poteft per fpeciem ^ virtutem hominis, & fpiritus, & caJprem naturalem , necefic eft quod *0rtiiis& vehementius fiat perhujuf^odi fpiritus, [al. fpccies] & vapores, ^influentias 3 quam fi aliquod iftoru ^Aceret : & praecipue fi defideriunu ;0rte & intentio valida non defit. Et jdeo pet Verba, & opera hominis, pof'unt aliqua magna fieri: quando o^nes didtae caulk concurrunt, verbis funt ab interids per cogitationes Jnimae & defiderium , per motunu PiHtuum, & calorem, & vocalem artcrianv:& eorum generatio habet vi* ^apertas, per quas eft magnus exitus C fpiri-

54

_EmtoLA_\

ibirituum, & caloris & evaporationi & virtutis, & fpecierum qux poflu fieri ab anima & cordo. Et ideo altj rationes fiunt 4 partibus per verba> fecundum quod ijs debetur ex pot j flate naturae, videmusemm quod p' hujufmodi vias apertas 4 corde ferioribus, anhelitus, & ofcitatio, inultce refolutiones fpirituirm, & c loris fiunt : quae aliquando noce* quu ab infirmo,& malae complexio*

corpore proveniut: & profunt,& co

fortant quum a corpore mundo> fafl & bonae complexionis producunt*' Et ideo fimiliter aliquae operation< magnae naturales poliunt neri inv^ boni generatione & prolatione, tu* intentione &dcfiderio operandi.U1 de non immerito dicitur quod vox v va magna habet virtute : non quia d habet virtute qu4 magici fingunt, nC non fimiliter ad faciendum & altera' dum (ut exiftimant) fed fecundu' quod natura ordinavit. Et ideo va*

cautÂŁ in his intendendum

N*

RoGEfctl Baconis*

facili homo potefi: errare, & mul» ^errant in utramque partem? quoNiath aliqui omnem operationem» legantj & alij fuperfluunt,&ad mancam declinant. Multi igitur libri Avendi funt proptdt carmina & chafieres, & orationes,& conjuratio_ Sc facrificia, & hujufmodi quia^//#www^ Rre magici funt. Ut liber de Offifpirituum > liber de morte animae, 4er de arte notorii , & hujufmodi ‘^finiti: * qui nec artis, nec naturae c°ntinent poteftatem , fed figmen.

- magicorum-. Confiderandum efb Mam quia multi libri reputanturinp magicos qui non funt tales, fed retinent fapientiae dignitatem, qui fetur funt fufpe&i, & qui non > expepntia cujuslibet fapientis docebit. fi quis iri aliquo illoru opus nata' . ' ‘ irsejvcl artis inveniat,illutri accipiat: P^on,relinquat velut fufpcftum, & Pc^tindignu &iliicitu fapienti. quia jtagici eft pertra&arc fic fuperfluutrij? pc necefiarium-'* Nam Q ut fenfifc

C

2

Jfaac

36

Epistola

iTaTchriib.dcfebribus) anima rati' nalisnon impeditur in fuis operati nibus ni(i detineatur ignorantia.Et J riftoteles vult in libro fecretorurfl quod intcllcdus fanus & bonus potf in omnia quae hotninineceflariafutf cum influendi tamen divinae virtut Et tertio Meteororu dicit, quod cft virtus nifi per Deum. Etinfinei thicorum dicit, quod nulla eft virt nec moralis nec naturalis fine inflj entia divini. Unde quum loquiiw de poteftate agentium particulariutj non excludimus regimen agentis utf verfalis,&primaecaufae. Namomfl caufe prima plus influit in caufatuij quim fecunda, ut prima propofitio^ caufis proponit.

Caput IV.

De inflrumentis artificiojis mi* rabilibw.

\T Arrabo igitur nunc primo Šp< artis & naturae miranda, ut pofr caU'

!_R0J3ERII BAC0K1S._37

l^ufas &modos eorum aflignem: in-* Quibus nihil magicum cft. ut videatur iU6d omnis poteftas magica fit infeÂŹ ror his operibus & indigna. Ec primo i figurationem Iblius artis. Nam* pftrumenta navigandi poflunt fieri Wehominibus remigantibus, ut namaxim? fluviales & marinae ferantor unico homine regente, majori veÂŹ litate quim fi eflent plenae hominiOus navigantibus.. Currus etiam poP &nt fieri ut fine animali moveantur pnn impetu inaeftimabili, utcxifti-. ^tur currus falcati fuiflc, quibus an*l(iuitus pugnabatur. Poflunt etiam-* ,6cri inftrumenta volandi,ut homo fcpens in medio inftrumcnti revolvens *)iquod ingeniu * per quod ais artifir ^aliter compofits acrem verberent, ^tnodumavis volantis. Fieri etiam ^teftinftrumentu parvum in quanÂŹ titate ad elevandum & deprimendum Pondera qfiafiinfinita, quo nihil utiS* eft in cafu. Nam per inftrumenaltitudinis trium digitorum , & C j latitu-

3S

^

#

Epistola^_

latitudinis eorum, & minoris quatif tatis,poflethomo feipfum &fociosJ omni periculo earccris eripere, & el! vare,&defcendere. Poteftetiamd< facili fieri inftrumentum quo un’ homo traheret ad fc mille hornis per violentiam ipfis invitis fic d( rebus ali js attrahendis. Poliunt etia1 fieri * inftrumenta ambulandi in tfl ri,& in fluvijs ad fundum fine pcric lo corporali* Nam Alexander ftf gnus hisufus eft, ut fecreta maris i deret, fecundum quod Ethicus n* rat aftronomus. Haec autem fad funt antiquitus , & noftris tempo' bus. & certum eft, praeter inftrume tum volandi quod non vidi, nec h minem qui vidiffet cognovi, fed faf entem qui hoc artificium excogita^ explicit& cognofco. Et infinita ali poflfuntfieri, ut * pontes ultrafluri na fine column&, vel aliquo fuftefl |aculo,&machinae, & ingenia inaudita-*’

Cafi

RpGfcR H B A CONISÂť_^ Caput V.

j 0, experienti)s perfyeBvvis Artu k

'

.

:Q Ed profefto mirandae fatis tnve* Uniuntur figurationes phyf^ac raÂŹ diorum^ Nam fic poffunt figurari I perfpicua & fpecula ,ut unum appajf tcat multa, & unus homo exercitus j f k utplurcs & quot volumus Soles, Sc i kinae appareant. Nam natura fic ali* i Quando figurat vapores, ut duo Soles, r ^cduxLunx, & aliquando tres Soles I Apparuerintfimul in aere, ut Plinius c i recitat in z. naturalis hiftorix. Et qua i itione plures&infinitx poteft una-* / res apparere : quia poftquam excedit y fuam virtutemi nullus cft ei numerus f determinatus ficut arguit Ariftot.uy /i cap. dc vacuo. Et fic omni civitati, k exercitui contrario , potiunt fieri terrores maximi: ut vel propter mul* j titudinc apparitionumftellarum > W

40 ^

_

- ,

r

-TT-

EfltTOLJll ■

r

_

r ■■

hominum fupcr ipfoscongregatorurf difpercant $ praecipud fi fequens do cumentum cum illo primo habeatitf poliunt enim fic figurari perfpicua o\ longilTim£ polita appareant propin quilifima,&econtrario; ita quod ex in' credibili diftatifclegeremusliteras mi nutiflimas,& numeraremus resquan' tumcunqj parvas, & ftellas faceremuf apparere quo vellemus. Sic enim exi' ftimatur quod Julius Csefarper littu* maris in Galli js, deprehendilTct p^i ingentia fpecula difpofitionem & frtum caftrorum & civitatum Britafl' ftiat majoris. Polftmt etiam fic figura ri corpora,ut maxima appareant mi< tiima, & econtrario:& alta apparcan1 ima & infima,& econtrario; & occule videantur manifefta^. Nam ut S04 crates draconem corrumpente civi4 tatem & regionem fuo anhelitu & influentia peftilenti, deprehendit intr* montium latibula relidere: Sicetiatfl omnia quae efient in civitatibus & eX' ercitibus contrarijs poffunt ab inirni'

Rogiiui Bacowis._4! ci^dcprchcndi. Poflunt etiam fic figufaricorpora, ut fpecies & influentiae Veoenofae & infeftivs ducerentur Novellet homo : nam fic Ariftoteles fertur docuifle Alexandrum, quo documento venenum Bafilifci eredi fuper murum civitatis contra exercitum , deduxit in ipfam civitatem. Poffent etiam fic figurari perfpicua, ut oUmis homo ingrediens domum , viaret veraciter aurum, & argentum, fe lapides pretiofos, & quicquid ho*Uo vellet, & quicunque feftinaret ad ^ * vifionis locum nihil inveniret. Non ^itur oportet nos uti magicis illufioUibu$,quum potcftas Philofophic doceat operari quod fufficit. Sed de fub^tnioribus poteftatibus figurandi efl, ^Uqd ducantur & congregentur radij fer varias fra&ioncs , & reflexiones, tUomnidiftantii qua volumus,quatenus comburatur quicquid fit obje^utn, nam hoc teftantur perfpicua-, comburentia ante & retro, ficut auftores certi docent in fuis libris. Et C 5 majus

4*

Epistola

,

J-

majus omnium figurationum & rC' rum figuratarum eft , ut coelcftia cR feriberentur, fecundum fuas longimj dines& latitudines in figura corpora* li, qua moventur naturaliter motu & urno: & haec valeret regnum unuflV homini fapienti. Haec igitur fuffkiaP, pro exemplo figurationum, quamvif infinita alia miranda proponi poffefl1 jnmediuiiu.

Caput

H

Vi.

De exprimentis mirabihjbus.

IS vero funt quaedam annexa 6 ne figurationibus, t^am in omneUj diftantfam quam volumus, poffunH11 artificialiter componere ignem corf burentem px fale petrae 8c alijs. Itetf1 ex oleo petroleo rubro & alijs. Itetf ex maltha & naphtha & fimilibu*1 fecundum quod Plinius dicit in lib^ i. cap. 104. civitatem quandam fo defendiflfe contra exercitum Rom*

nu^

Roger i i

_4$

num : nam maltha proje&a combufi fit militem armatum-*. His vicinus eft ignis Graecus, & multa comburcn* ha. Praeterea pofliintfieri lumina per* petua & balnea ardentia fine fino.

Nam multa cognovimus quas non_# confumuntur in flamma } ut pelles Salamandrae, talk, & hujufmodiquae adjun&o aliquo inflammantur & lutent, fednon comburuntur imo purificantur. Praeter vero haec funtalia^ ftupenda naturae. * Nam Toni velut tonitrus, &corufcationes pofTuntfieri in aere $ immo majori horrore qua Hlaquaefiuntpernaturam. nam modica materia adaptata, fcilicet ad quati titatem unius pollicis , fonum facit horribilem & corufcatione oftendit Vehementem. & hoc fit multis modis? quibus civitas,autexercitusdeftruatur ad modu artificij Gede6nis,qui lagunculis fra&is, & lam padibus, igne exfihente cum fragore inseftimabili, inflatu Midianitaru deftruxitexercitum ’ tutrecetis hominibus, Mirafunt ha:c,

Epistola 44 fi quis fciret uti ad plenum in debiti quantitate & materi&. De alio verd genere funt multa miranda 3 quae licet in mundo fenfibilem utilitatem/, non habeant, habent tamen fpe&a' culum ineffabile fapientiae 3 & poffunt: applicari ad probationem Šmniunu occultorum , quibus vulgus inexperj tum contradicit: & funt fimilia attra* dtioni ferri per magnetem, nam qui* crederet hujufmodi attra&ioni nff videret ? Et multa miracula natur* funtin hac ferri attra&ione quae noiv fciuntur 4 vulgo, ficut experientia do' cetfollicitum. Sed plura funt haec # rM majora* Nam fimiliter per lapidem/ â&#x20AC;˘s<r. * fitauriattra&io,& argenti, &omnitf M0' metallorum. Item lapis currit ad * a' ?. M§rm cetum: & plantae adinvicem, & paf' m. tes animalium divifae localiter, natU' raliterconcurrunt.Et pofteaquam htf' jufmodi perfpexi, nihil mihi difficile efi: ad credendum , quando bene con' fidero,nec in divinis, ficut nec inhtf' manis* Sed majora his funt: nor

ROGERII BACOKI», _4? poteftas mathematicae non poteft nifi inftrumentu Sphrricu juxta artificiu Ptolemaei in g. Almagcfti, in quo ottmia quae funt in coelo fuis longitudinib. & latitudinib. edent deferipta ve* Ociter: quod aute moverentur naturaliter motu diurno n6 eft in mathematica poteftate. Experilnentator tamefidelis & magnificus, ad hoc anhelat,ut ex tali materi^ fieret,& tali artificio,qudd naturaliter coeli motu diur Uo volveretur: quod fieri videtur poffibile. quoniam multa motu coeleftiu deferuntur, ut cometae, & mare in_» fluxu,& alia in toto,vel in partibus fuis. quod effet majus miraculii quam °mnia praedida, & majoris utilitatis ^uafiinfinitae. Nam tunc omnia indumenta aftronomiae cefTarenttam fecialia quam vulgata: nec thefaurus ^nius regis vix pofiet huic comparari. d licet non quantum ad miraculum, mrnenquantum ad utilitatem public*tn & privatam, majora pofliint fieri‘‘fcilicetutauri copia & argenti de' (du c a-

i PISTOLA

,

<*_

ducatur in medium, quantum place' homini, non tamert fecundum natu' rse poflibilitatem, fcd fecundum artij complementum: *quumfintdecetf & feptem modi auri, odo fcilicet Q admixtione argenti cum auro. Ej primus modus fit ex 16. partibus aut cum aliquibus partibus argenti, ufqu( ad vigefimum quartum gradum au*1 pertingatur $ cum uno argenti feni' per unum gradum auri augmentapj do. Et totidem funtex admixtione riscum auro! ita ultimus modus ft exviginti quatuor gradibus auri puri) fine admixtione alterius metalli: # non poteft natura ulterius procede^ ficut experientia docet. Sed ars poteft augmentare aurum in gradibus pP' ritatis ufquc in infinitum $ fimilite( argentum complere poteft fine fraP' de. Sed praecedentibus majus cft, quc4 Jicet anima rationalis cogi non poteft co quod libertate gaudet arbitfij: ta' men efficaciter difponi, & induci, # excitari poteft, ut gratis velit fuos

[^Rogerii B a conis.

_47

p mutare, & affed: io nes, & voluntaites> fecundum arbitrium alterius5 & pn folum fingularis perfojoa, fed toexercitus, & civitas, & totus popujW regionis. & hujufmodi experientem docet Ariftoteles in libr. fecret: hm de regione, quam dc exercitu. & p/on^Hngulari. Et in hisfereeftfir n*s naturae & artis.

Caput VII.

be retardatione accidentium fine8utis ,& de prolongatione viU buman*.

CEd ultimus gradus in quem poteft artis complementu, eum omni napoteftatc > eft prolongatio vitae *mtyan«e in magnu tempus, quod aut^m hoc iit poffibile , multa experimenta docuerunt. Nam Plinius reci- zit, tat> Pollionem ftrenuum corpore & «*?■ atdmo ultra aetatem hominis confueta duralfe in fu& probitate, que quum Bavius Auguftus interrogaret quid faceret

48

Epistola

faceretutdiufic viveret: refpondit aenigmate qubd oleum pofuit extci us,& mulfuminterius. (Mulfuma tem habet odo partes aquae & nove mellis fecundum audores) Etpofl fimilia multa contigerunt. Nam < fticuseffodiensin campis cum arati invenit vas aureum cum liquoro* exiftimans rorem coeli, lavic faciei &bibit:&fpiritu,&corpore & boi tate fapientiae renovatus, de bubul fadus eft bajulus regis Siciliae * qu1 accidit tempore regis Wilhclmi. probatum eft tcftimonio literaru* papalium, quod Almannusquide* ptivus inter Saracenos recepit meâ&#x20AC;&#x2DC; cinam, quaufque ad quingentos i nos vitam fuam prolongavit-. Na* rex qui ipfum habuerat captivum cepit regis magni nuncios cum medicina, fedquia eos habuit fuff dos, voluit probare in captivo qn1 fuerat ei delatum. Ac domina de^ more in Brirania majori,quaerens c< vam albam, invenit unguentum 4'

Rogekii Baconis.

49 i Mos nemoris fe perunxerat in toto ^orpore, praeterquam in plantis : vi^trecentis annis fine corruptiono, Ineptis pedum paflionibus. Et plu- ' , flcsexperti fumus in npftris tempori' quod homines rurales fineconfimedicorum,vixerunt centum an^svel circiter fatis fane. Hsee etiam.* infirmantur per opera animalium, i c«rvi,&aquilae,& ferpentis, & mulepum^quae per virtutem herbarum & Cpidum, fuam renovant juventutem, f^deofapientes dederunt fe ad hujuf|N>di fecretum,excitati exemplis bruchum, exiftimantes quod pofiibilo M homini, quod brutis animanti^sefteoncefTumj. Propter quod Artus , fu& fapientia fecretas vires anilium, & lapidum, & herbarum, & , ferarum rerum ferutatus", ob fecrcP daturae fcienda, & maximi propter i* prolongationem , * gloriatur ^.fef mille & viginti quinque annos. gaH*et, H pofiibilitas prolongationis vitae infirmatur per hoc, quod homo eft i * D natu-

5fo

ÂŁ PISTOtA

naturaliter immortalis, id eft poteii non mori, atque etiam poft peccatufl potuit vivere circiter mille annos & deinceps paulatitn abbreviata el vitae longitudoi Ergo oportet quo1 hujufmodi abbreviatio fit accident* lis: quare poterit in toto, vel in pal te reparari. Sed nos, fi velimus cat fom accidentalem hujufmodi cd ruptionis inveftigdro * invenient quod non eft & coelo,neque ab alio q11 defe&u regiminis fanitatis. Namii1 hoc quod patres corrupti funt,geflj rant filios corruptae complexionis ÂŤ compofitionis* & filij eOrum t&d^ decaus& fecorrumpunt:& ficderi^ tur corruptio & patribus in filios nec invalefcat continuo abbreviat' vitae; Non tamen propter hoc fcq11 tur quod abbreviabitur femper in d1 tius, quia terminus in fpecie hum*11 politus eft > iit in pluribus viVant mines go. annis, fed amplior eft cl tum labor & dolor. Remedium effet contra corruptionem propH*

cuj^

I

KoGERIf BACONTS._$S

Muslibet, fi quilibet exerceret regimen completum fanitatis i juVentuquod Confidit in his quae funt cibus jk potus, fomrius & vigilia, motus & |uies, evacuatio & retentio, aer, paff°animi. Nam fi quis hoc regimen ^fervaret £ nativitate, viveret quan» pm natura aflumpta^ £ parentibus (Amitteret. & duceretur ad ultimum i feminum natura [lapfae aborigina- D f juftitia ] quem tamen praeterire, j^n poflet: quia hoc regimen nom» !Confert, aut modicum, cOntra COti^ptionem antiquam parentum. Sed Mafi impolfibiie cft, quod homo fic legatur in omni mediocritate iftoru, pciit exigit regimen fanitatis. & ideo °Pbrtct.quod abbreviatio vitae con® '^ngat ex hac Caus& , non folum ex Irruptione parentum. Ars veto me•^rinac determinat hoc.regimen, fuf'lenter. Sed nec dives, nec pauper, Capiens , ncc inficiens, nec ipft podici quantutnctin^ue perfe&i jPsffuftt lioc regimen ih fc, ri*c iiU

t>

%

*hj$

5i

Epistola

alijs perficere, ut patet cuilibetÂť* Se natura non deficit in neccfiarijs, uj ar$ completa-.: immo valet infurg re & irrumpere contra accidenta^ pafiiones > ut in parte vel in toto & leantur. Et in principio quando incf perataetas hominu declinare, facito fui fiet remedium: fpd nunc a quinqi1: millibus annis & plus, difficile cft ii medium apponere. Sapientes tanW moti confidcrationibus prardi&is, ni funt vias excogitare,non folum co^ tradefe&umproprij regiminis cuji1! libet,fed contra corruptionem par tum : non quod reducatur homo $ vitam Adas, vel Artefij propter e<>| ruptionem invalefeentem: fed tit fj, centenarium annorum , vel pluresV1 ta prolongetur ultra communem * tatem hominum nunc viventiunv quatenus pafiiones feneftutis retari rentur, &fi omnino prohiberi noft pofiunt, mitigarentur: ut ultra cO^ munem aeftimationem hominum^ ta prolongetur utiliter: femper tarnf ciif

Rogerii Baconis.

c^ca ultimum terminu naturae. Nam Eminus naturae eft ultimus,quiiru P^mis hominibus pofitus eft poft pec|atum : & alius eft terminus cujusliNex proprii parentum corru ptione.

Hftra iftos ambos non cohtimgit tranf•rc,fedbene terminum propria: corOptionis. Nec tamen ufque ad terginum primum credo quod aliquis ^antumcunquc fapiens eft his tem|°ribus poffet attingere j licet poflibiiJitas fit,&aptitudo natur? humanae ad !®um terminum qui fuit in primis hominibus. Nec mirum eft quum aptiMq ifta fe extendat ad immortalitateni, ficut ante peccatum fuit, &erit Pnft refurre(ftionenij. Sed fi tu dicas m|od nec Ariftoteles, nec Plato, nec Hippocrates, nec Galenus,ad hujufmodi prolongationem pervenerunt: spondeo tibi,quod nec ad m ultas ve^ates mediocres, quae poftea fcitae per alios ftudiofos: & ideo hxc Maxima potuerunt ignorare , quan^am ad haec laboraverunt. Sed niD $ mis

54

Epistola_

I

inis in alijs fe occupaverunt,& citi1 perdu&i funt ad fenecTutem , con^l tnenterites vitam in pejpribus&v^ gatis, quam vias ad haec fccreta mag^ perciperent. Scimus enim quod An ftoteles dicitinprxdicamentis, Qu^J quadratura circuli poffibilis cft, no11; dum tamen fcitzu* Etfic fatetur fe( omnes ufqj ad tempus fuum ignoraj fe. Sed nos fcimus his diebus quod ffl turhaec veritas, & ideo longi mag'! poterat Ariftoteles ulteriora natun fecreta ignoraro. Multa etiam rnn dd ignorant fapientes quae yulgui M dentium fciet in temporibus futurn Unde haecobjedio vana cft per omJ1' modum-;.

Caput I IX; De occultando fecreta natura & artis.

Numeratis quibufdam exempti1 â&#x20AC;˘^circa naturae & artis poteftatcm, f ÂŤx paucis multa colligamus, ex parti'

Rogerix Bagonis._n

bus tota,ex particularibus univerfalia, Quatenus videamus quod non eft ncjj celTc nobis afpirare ad magicam ,cum natura & ars fufficiant: volo modo per °fdinem fingulaprofcquij» & caufas» k modum dare in particulari. Sed confidero quod in pellibus caprarum & ovium non traduntur fccreta [na- Defuit **, turse] ita ut * quolibet intclligantur, *lt0\ bcut vult Socrates & Ariftoteles. Ipfeftiet enim dicit in fecretis fecreto*Um, quod eftet fragor figilli coelebis qui communicaret fecreta natu* r* & artis 3 adjungens quod multatoala fequuntur eum , qui occulta— Retegit & arcana revelat. CKterdrn itv hoc cafu dicit A. Gellius lib. no&iu ^tticaru de collatione fapientu quod bulm cft afino pr^bere laducas,quum *i fufficiantcardui. Atqj in libro lapidum feribitur quod rerum minuit maRftatem,qui divulgat myftica-: nec ^anet fecreta quoru turba eft confcia, ^^divifionen. probabilis patet vulgus *. dividi in oppofitum contra fapien-t c*r- *•.

D 4 tes

56

Epistola

tes. Nam quod videtur omnibus e*11 verum,&quod fapientibusfimiliter! & maxime notis.Ergo quod pluribus]1 hoc eft vulgo in quantum hujufmOi' di videtur, oportetquodfitfalfum.^ vulgo loquor,quod contra fapicntf5 in hac divifionc diftinguitur. Na^j in communibus conceptionibus afli'| mi concordat cum lapientibus, (cd proprijs principijs & conclufionibU5 '1.<*ac*hs arcium & fcientiarum a fapientibtf5 yhtjM** difeordat, [laborans circa apparentia5 *n soph^matibus] fubtilitatibusj&d^ quibus fapientes non curant. In pro' prijs igitur vel fecrctis vulgus errat j # hc dividitur contra lapientes 3 fcdiiv communibus animi conceptionibus/ fublcge omnium continetur, dccun1 fapicntibusconcbrdat. Communiam vero pauci funtvaloris, nec funtpro* pter fe quaerenda, fed propter partiet laria & propria. Sedcaufa hujus latefl' tiae vulgi fuit apud omnes fapientes/ ' ',**** quia vulgus deridet fapientes, & [ne' gligitj fecrctafapientiÂŤ, & nefeit uti rcbu$

$1

ROGEKII B A CON IS._

rebus dignifsimis: atq; fi aliquod magnificum cadat in ejus notitiam a fortuna, illud pervertit, & eo abutitur in damnum multiplex perfonarum atque communitatis. Et ideo infanus eftqUialiquodfecretumferibit nili ut Evulgo celetur, & vix a fapientibus & ftudiofifEmis polTit intelligi. Sic cucurrit totafapicntu multitudo a principio, & multis modis occultaverunt a vulgo fapientiae fecreta-.. Nam aliqui per chara&ercs, & carmina occultaverat multa, alij per verba senigmatica & figurativa ,ut Ariftoteles dicit itilib. Secretorum. O Alexander, volo tibi oftendere fecretorum maxi^utn,& divina potenti^ juvet te adeeWdum arcanum , & perficiendum..* Propofitum. Accipe igitur lapidem-* qui non eft lapis, & cft in quolibet homine, & in quolibet loco, & in qUoll“ bet tempore: & vocatur ovum phuofuphorum,& terminus ovi. Et inveniuntur in multis libris & fcientijs innumerabilia > talibus Termonibus obD 5 fcurata?

Epistola 58_

(curata , ut nemo intelJigat fine d<7 iftore aliquo. Tertio occultaverunt per modos fcribendi, fcilicet per coti' fonantes tantum, ut nemo fciatlegC' re, nifi fciat fignificata di&ionum, fit' ut Hebraei, & Chald*i,& Syri ,& A' rabes (cribunt fccreta, imo quali o* mn ia pro majori parte fle fcribuntuf' & ideo magna eft fapientis occultatio apud eos, & maxime apud Hebraeos-' quoniam Ariftoteles dicit in libr* me' morato , quod Deus dederit ijs 0' mnem (apientiam antequa (ucruntPhilofophi, & ab Hebraeis omnes ni' tiones habuerunt philofophiae princi' pium. Et Albumafar in libro introdtf' dorij majoris, & alij philofophi, # jofephus primo & o&avo libro Anti' quitatum hoc manifefte docet. Quat* to accidit occultatio permixtionenv literarum diverfi generis. Nam fic E* thicus Aftronomus fuam fapientianv occultavit, ed quod literis Hebraeis* Graecis, & Latinis eam confcripfititv eadem ferieferipturae. Quinto occul*

uvr

F0GEK.II BAC0N1S.

_

_—_ —

59

taverunt quida per alias litcras quam.» ftnt apud gentem fuam,aut quam funt apud alias nationes, feci* fingunt eas prq fua voluntate j & hoc eft maximum impedimentum , quo ufus eft Artefius in libro fuo de fecretis natu^ r*. Sexto fiunt non figurae literarum fed aliae figuras geometricae quas fecundum diverfitatem pundlorum & noerum, habent literarum poteftatem, k ifiis fimiJiter ufus eft Artefius in fu* fcicutia. Septimo eft majus artificium Occultandi quod dicitur ars Notoria, ^U§ eft ars notandi & feribedi ea breviate qua volumus, & ei velocitate qua defideramus. Etfic multa fecreta feriPta funt in libris Latinorum. Neceftar*um verd exiftimavi has occultationes tangero: quia forfan propter fe« cretorum magnitudinem his utar modis, ut fiefaltem te juveni ut poflunij*

Caput

6q ait Ati tr£' te fient tgntata.

'L ttntet 'na.

Citer metcholia tura. *

i liter, iktfibtle-j.

Epistola

Caput IX. De modo faciendi ovum 'Pbilo fofhorunL-». ]~Mco igitur tibi quod volo ordinat ■*-'quae fuperius narravi exponere ideo volo ovum Philofophorum dif fol vere, & partes philofophici ovi in' veftigare: nam hoc eft initium ad aliuCalcem igitur diligenter aquis alkali/ &alijs aquis acutis purifica , & varrj5 contritionibus cum Talibus confrica» & pluribus aflationibus [concrema] ut fiat terrq pura liberata ab alijs ek' mentis,quam tibi pro [meae * longi' tudinis flaturi ] dignam dico. Intel' lige fi potes, quia proculdubio erif cotnpofitum ex elementis 5 & ideo <J' ritpars lapidis qui non eft lapis,&etf in quolibet homine& irt quolibetk' co hominis, & in quolibectemporo, anni reperies hoc in Tuo loco. Deinck oleum ad modum crocei cafei & vi(j cofiaccipias,primo [iduinfecabik) cui tota virtus ignea dividatur, & k' paretur per diflblutioncmjdiflblvatuf

Rogerii Baconis.

6r

autem inaqua acuta temperatae acuistis cum igne le vi,& decoquatur quatenus fepateturfua [ pinguedo] ficut Pinguedo in carnibus, per diftillatio- "friet* | *tem,utnon egrediatur aliquid deun« ^uofitate, & hsec virtus ignea in aqu& l]rina: diftillatur. Pofte& in aceto dec°quatur, donec minimum quod in-* de causli aduftionis deficcetur , I: vtetus ignea habeatur. Sed fi non cu• '■ Sturdcilla [iterum] fiat: evigila & M tum e*cute: nam fermodifficiliseft. Ole- fiu. ^ ver6 di fiolvitur in aquis acutis,vel Soleo communi quod expreflfiis oParatur,[ vel] inokoacutoamygda- Al1 ^riimfuperignenu: ita ut oleum fePcretur, & remaneat fpiritus occultans, in partibus animalium, & fui phuj"6 > & arfenico. Nam lapides in quibus oleum humiditatis fuperfluit, terginum habent in unione fuarum partluttu : quoniam non eft vehemens Jteho,quinpoflit unum ab alio diffol!

1 per naturam aquae, quae eft fubje^Ul*i liquefacit ionis in fpiritu j qui , , medi-

Epistola 61_

medium ititer partes ficcas &oleufl^

1

1 ***• 1 1

eft. Fa£U igitur diftblutionc , fetidi nebit nobis in fpiritu, humiditas pU'| ra . vehementer permixta partibu* ficcis, quas moventur in e&, cum rc' folveret eam ignis , qui vocatur 1 Philofophis aliquando Sulphur fu»' i bile , aliquando oleum , aliquando humor aereus, aliquando Cubitantia conjundliva quam ignis noti fep*' rat, aliquando Camphora_. :& fi vi$j < iftud cft ovum Philofophonitfi, vd magis terminus & finis ovi. & pd"' venit ad nos de oleis iftis, & intej fubtilia reputatur , quando ab aqu^ vel oleo in quo efit purgetur vel fepf 1 retur. Praeterea corrumpitur oleu^;1 terendo ipfum cum rebus deficcafl' tibus, ficut fale aut atramento fando, quoniam paflio fit a contr*' J rio, & poftea fublimetur donec ^ [ oleagineitate fua ] privetur. Et quf j eft ficut Sulphur vel arfenicum mineralibus, praeparari poteft ficU 1 & ipfa_^ Melius eft tamcii nt dcc?i1 qtia^l

^

Roge uti Baconis.

6|

?uatur in aquis, temperatis in acuite , donec purgetur & dealbetur. verd faiutaris exaltatio, fic im, %nc ficto vel humido: & iteretur Jjftillatio , ut effettum bonitatis reClpiat fufficienter, donec redlificetur: ^ificationis cujus noviffimar figna, candor & criftallina ferenitas* ? cum caetcra nigrefeunt ab igno ^pc albefcit, mundatur, ferenitato ^tefeit , & rplendore mirabili. Ex ac aqua & terr& fui , argentum vipui generatur quod eft ficut argentu ,vum in mineralibus. & [ quando inPuduit hoc modo materia ] congea*Ur* Lapis verd Ariftotclisqui non Hapis, ponitur in pyramide loco vel ( Ii vis) in ventrem equi cl bovis : & febrem acutam imiI^Ur. nam de feptem in 14. & de c°c in 21. aliquando procedit : utfe^5 elementorum diffolvantur in aqui antequam feparentur|& multo*Cs iteretur diflblutio,& diftillatio, 0jicc re^ificctur* £t hic eft finis

j| *

;

i', ’

1

64

Epistola

hujus intentionis. Scias tamen, quoâ&#x20AC;&#x2DC; quumconfummaveris, tunc oportf1 teincipero.

Aliud ver6 fecretum volo tibi ^ cere. Nam argentum vivum praepa rabis mortificando ipfum cum vapo*f ftanni pro margaritis, & cum vapo^ plumbi pro Ibero lapido- deinde tC ratur cum rebus deficcantibus, & 3 tramentis, & hujufmodi (ut diduij eft) & afletur: deinde fublimetur \l.feftUsâ&#x2122;Ś fi ad unionem, duodecies 5 fi ad rub^ dinem[n] donec in eo humidit** omnino corrumpatur. Neceftpo$ bile , quod humiditas ejus feparetU1 per vaporem,ficut oleum antedidutf1 quia vehementer eft permixta part( bus fuis ficcis j nec terminum contf1' tuit, ficut didum eft in metallis prijjj didis. In hoc capitulo decipieris, fignificata verborum diftinguas/Tetf1' pus eft tertium involvi capitulum: '/, cLtem calcem [ calcem corporis ] quod W >erit. tendis acquiras. Corpus vero calcii' tur quando appodiatur, hoc eft >1)1 hiintf1

Rogerii Bagonis,

6/

bumor in eo corrumpatur per falemu, & fale armoniaco, & aceto, & quandoque rebus adurentibus, & cum Sulphure & arfenico : & quandoque cibantur corpora argento vivo, & fubli^aturab ijs donec remaneant putris *Sunt igitur elaves artis. Congelatio, refolutio, inceratio, proportio. Sed aHo modo purificatio, diftillatio, feparatia, calci natio, & fixio: & tum potes ^Uiefcero.

jj

|

: ■

j

Caput X.

De eodem,Jed alio modo. ^^Ranfadtis annis Arabum fexcenA tis & duobus, rogafti me de quiWdam (ecretis. Accipe igitur lapi^cm,&calcina ipfum aflatione levi, ^ contritione forti, five cum rebus a5utis. Sed in fine parum commifcc* cUm aqu& dulci: & medicinam laxatam compone de feptem rebus (fi yis) vel de fex, vel de quinque, vel dc Sl^ot vis, fed quiefeit animus meus icu ^Babus rebus; quaru proportio melior

S

eft

Ferte fi.

E F16 T O L A

66 ..

i, -~

‘‘i

iiii iimu

eft in fefquialtera proportione, vel ci* citer, ficut te docere poteft experieti* imtUtus refolvetame aurum ad ignem & [ ntf UfcAnt. liuscola] fed fi mihi credas, accipe rem unam, hoc eft fecretum fecretor' naturae potens mirabilia. Mixto igitU cx duobus, aut ex pluribus, aut Ph.oeni l Md^ ce,quod eft animal fingulare [ad igne ->• & incorpora per fortem motum: cui' liquor calidus quater , vel quinqui^ adhibeatur, habebis ultimu compolj tum. Sed poftea coelcftis natura debi litatur, fi aquam infundis calidam te' vel quater. Divide igi tur debile a fortii in vafisdiverfisjfi mihi credis :evacu* to igitur quod bonum eft. Iteru adhib^ pulverem,& aquam quae remanfit dill' genter exprime: nam pro certo partd pulveris deducet, non incorporata*1 & ideo illam aqua per fe collige: quia^ pulvis cxficeatus ab ea habet incorpfl' rari medicinae laxativae, fac igitur ,\ prius, donec forte 4 debili diftingua*1 & ter, vel quater, vel quinquies, W ' plus, [ pulverem] adhibeas: & fcmpe^

L •^n n°

Roger ii B a conis.

6;

modo facias. Et fi cum aqu& calioperari non potcris,fac aqua alkali; Perhujufmodi acuta > medicinae fafles violentiatru. Si autem propter [a- Al. A»r£ \ ^tatem &] mollitie medicinae, fran- titn *»t. pulvereappofito, apponecautd 'JUs de duro & molli. Si verd propter Undantia m pulveris,appone plus de I 1cdicinl Si verd propter fortitudine rigua cum piftiilo: & congrega pteriam, uc potes; & aquam fepanu ^latim>& redibitad ftatumj quam ayl,am cxficcabis: nam continet pulveCttl& aquam medicinae, quaefunt in'°rporanda ficut pulvis principalis.

0t* dormias hic, quia valdeutile& '3§num continetur fecretum* Si verd 3rtes virgulti coryli autfalicis, jufta rum ferie aptd ordinaveris, unio* ^ naturalem fervabunt: & hoc non 3{tas oblivioni, quia valet ad multa, ^initarem verd cum unione fa&a | lfcebis: & exurget ut credo fimile> l P^di Ibero, & proculdubio mortifi■ ^tood mortificatum eftpcr yapoS 2 rem

ÂŤ8

1 ''

|

Epist ola

rem plumbi. Invenies plumbum ; exprimas vivum & mortuo: & mort' um fepelies in olibano & farcocol' Tene hoc fccretum.Nam nonnulli1 eft utilitatis* Et idem facias cum v pore margaritae vel lapidis Tagi, &> pelias mortuum ut dixn Caput XI.

De eodem tamen alio modo, itne<nj,

!

\ â&#x20AC;&#x2DC;i

A Nnis Arabum [630.] tranfa$ petitioni tuae refpondeo in hi|! modum. Oportet te habere medi1 nam quae diflolvatur inliquefa&o; immergatur in eo,& penetret inter1! ra ejus,& permifeeatur cu eo: & n<?' fervus fugitivus, & tranfmutet ipf^ Ratione ver6 fpiritus permifcetD1 & per calcem metalli figitur. ABlti^ tur aute quodfixio praeparatur, q^ docorpus & fpiritus in fuo loco po*1' tur,& fublimantur :& totiens fiat) corpus fiat fpiritus, & fpiritus fiat cj pus. Acci piatis igitur de oflibusA^ & de calce fub eodem pondere :&*!

Rogerii Baconis.

69

^ ad "lapidem Tagi, & quinq; adlapiunionis: & terantur fimul cum aMvitae, cujus proprium eft diflblve^omnes res alias, ita quod in ea di£ Ovantur & a flentur. Et iteretur muldiens contritio &aflatio , donec indentur * hoc eft uniantur partes, fic^in cera. Et fignum incerationis eft, food medicina liquefcat fuper ferrum Mde ignitum. Deinde ponatur in eadiaqu*i in loco calido & humido, d fufpendatur in vapore aquarunu dde calidarum 5 deinde diftolvantur, congelentur ad Solem. Deinde acc'Piasfalem petrae, & argentu vivum ^Uvertes in plumbum , & iterum-j Atubum eo lavabis & mundificabis proxima argento, & tunc opera-W ^Utpius. Item pondus totum fit 30, $ tamen falis petrae Luru. Vopo 'rCan VtrietSulphuris 3 & ficfacies jP^itru &corufcationem,fi fciasartiVideas tamen utrum loquar in cgmate vel fecundum veritatem. Et ■‘^uicxiftimaverunt aliter. Nam diE 3 dum

7°

Epistola

dum cft mihi quod debes omnia f* folvere in materiam primam, de qu* habebis ab Ariftotele in locis vulga11 & famofis: propter quod taceo. ^ cum i fiam habueris, tunc habetis pu* elementa fimplicia & aequalia : & h* facies per res contrarias,& varias opf rationes,quas prius vocavi claves arti* Et Arifloteles dicit, quod aequalitj' potentiarum excludit adionem > paflionem,& corruptionem. Et b#1 dicit Averrhoes, reprobando Galff num. Et haec exiftimatur fimplici0 medicina quae reperiri poteft, & puf| or: & quae valet contra febres, & p*1 fionesanimi, & corporum. Valo. \ quicunque haec referaverit, habet'1 ^elavem quae aperit, & nemo claudi* & quum clauferit nemo aperit.

Explicuit Epifida Baconis defecrt# natur & (f artis, de militate magict [ Ad Gulielmum Parifienfcm conferipta-*.]

A>

Rogbrii

Bacosjis.

AD B A CONIS EPISTOLAM ADNOTATA.

*

CAput I.

i\llt confenfu multa mortalibus proponunt mirat da. ] Confenfus plurima potefl: net^ in illis tantum, pr&fligiatorcs nequam mentiuntur, fed in rebus etiai t MtMus & magni momenti > quas non fiupidum tantumm^ I0 Vulgus admiratur, fed quibus & fcioli magicas fubcjjc* '^udes arbitrantur.Hinc Tritemij Steganographia tota de fydet, quam bine illum baufjjfefufpicor. Et licet eam mu i excoluerit & amplificarit Tritemiusy hic tamenjaftaj Steganographia fundameta certijfimu eByquod ex capi hbusfequentibtts & maxime ottavo latius patet. Priorum. forum librorum (ut hoc obiter moneam ) clavis vera es °bgrapbidy qui intelligit mecum fentit: tertium ijla Ba b*is epiftola referat.“Atque utinam Sigifmundus quipri f temio tfpologiaxnfcripfit,hoc mihi credat>neqs enim du quin pro ejus ingenio facite intelligat,& de tertio illo li l^hfifitarc definat. Sedut pro Tritemiofemelrejpondean V Libaviusftpenumero defipity aio Tritemij magiam; in universa Steganographia cotinetur} non ejfe aliam. modum quendam artificiofum Celandi arcanumL, *k°dcuncjj y ut folis artem unafeientibusinnotefeat. P. S. ., Facilius enim a Deo impetrandum foret vel a boa Spiritibus. ] Si per fontaneam carnis afflittionem im, fndusjpiritus infunditur ; quanto uberius quis per vitai' f17 dici em, mundijpiritus particeps fieripofit ? Ingemui4, ^bbi Echina i fla proferens, ut habetur apud Paulum Rt~ hn!{upcrj6f praceptum negativum. J.D*

Ad Baconis Epistolam Caput II* Super ferreum condens. ] Caput reo obnubitur, v I dis pedibus per novem candentes vomeres luftralibuspd h,us incantatos, & in incerta difiantid pojitos ducitut\ os ft indemnis tranficrit abfolvitur. Hocprobationisgeti* •delium dicitur, quo matris fisa caflitatem explorare V* it, & oculos interim fp e51 a culo pafcert fiufiinuit impt^ ns rex & in matrem impius Eduardus,papifHsfian5lusfi wfeffor dtchis : ut habent ficriptores hijloria Britannid '

Et quicunque dicunt quod Solomon.] Praterb& /modi libros & illos qui infra cap.g. recenfentur: mulo 'iternio enumerantur in Antipalo maleficiorum, fi Itbet n P. S, .

Vel funt fa&i ad vultus ftellarum. ] De his opi* e fcripfit fiapiens Picatris. & fi inutilia quadam ampttr 'ntwr, digniffimits ejfet ille liber qui lucem afficeret. P > Vulgus mathematicorum-,. J Non hic fidentiat^ ‘ fiam, fied hominum imperitiam damnat. Ipfie enim cd f. terti/ operis quod fcripfit in opus majus & mmus ad & i entem Ponti fi Rom. ait fine mathematica nihil digrr iripotcH inphilofophid.: ut ofiendiin quarta parte opd' tajoris multum diffuse. J.D.

Caput III. Qui nec artis, nec naturae continent poteftaten^, ! ifuamvis & magna Dei mifiericordid fiaElum fit utplttt^ i ujusfermenti libri a fpurcis confi5li nebulonibus jam 0 < 1 risfiepulti jaceant: intime tamen dolendum efl duf^S, ’ uotidte prodire libros , qui ffeciofio argumento maxi^ i um rerum agnitionem promittunt ; in quibus tamen cdf ■ 'Mores, nihilprater ficripturientium ambitionem &

7::

A DNOT ATA.

Er deprehendunt.

Et fi per Lumrnuncrf communem utilitatemfacercj^ IUM. tLlJlper —. ./ 'ceret, met tu hic 'teret, Nir praterijjfem orat er ii flem au qua a 'fcrtpftt (cripfit Andreas Andre as Li Liba a % De azotho, de mercurio, '>*Kiis ciusproMus..

0

* lap: philofophorum, Sj

Silmjfem etiam de eius Hepmdej,

?#drhdiuilU commenta mode jio Divinationum titulo JeJt.v ^finderent. Sed quia jam non amplius Divinationes w, (*»& funt illa annotata, fed qua juniores [cire debent pb, kophemam ex fundamentis ipfis [De podagra Siheun< ?*»»* /» calce def: Syntag. ]quia in Novi luminis aulUn,, 'tH que vult LibaviusMichaelSedmrogius,de quo tam far

bonus & honefius efie defiderajfet

mcuiffedebuit [A;

k chv prafinanir. ] quia inquam tn illo impegit, a qi. ^veram pbilojophiam prima mihi 'Ulli fit S vivo, & mortuo!

janua apem

dUob

ita impegit, ut divinum^

*ks Cmptumji Libavij Divinationes attendas ,pronfusi:

.

'Me effUlumfit: quia etiam idipfum dfratemirateK c.p hiat ut catalogum futim

chymicorUm fcnptorum quar:

Mmhm edant: ego tibi Libavifalvo eorum judicio prop tribus reflondeo, & omnes quitecum def pere nollentfed,

k admoneo, ut d pranominati* tuis [criptis diligenter caz*nt in quibus ne obfcura qmde ventatis umbella appar fenfum philofophorum , & fi cretum quod ipfiadim 'truntattingat, quatenus inquam a fuo cerebro profet. a fantytf non aliunde mutuata.Polff*

^osquUrmre non vultis ,d lapide philofophorum quem [ Bavius defcripfit, tf ignorat tameiy. Sed ut tfttujmi Ominibus aquiorfim', faciunt no (Ira, faciunt etiam n inorum autlorum errata communiau. Et ut non, abei\ longius quid huic ipftBaconi in naturam arte perjua

ES

Ji

,4_Ajd Baconis

Epistolam

!potuit ut equas fine equo gravidasfieri adeo crediderit, * tam m argumentum cmijftonis (pccierum & virtutum A Hxerit ? Solmu exettfabit infantia, Plinium etiam ficripit" \ \m optimum &folertifiimum nirniq credidit as, qua bM \fiulam ad illa hominum monftra [lib, yficap. 2!] ablefi t. Dc prodigiofa hominum quorundum Mcrlini & a% •m conc eptione, ex humano tamen feminefrirituumfr^‘ ?Jurrepto, alia ratio ett yfied non ett huius loci. De pti' tpoTbeopbrafio quid dicam adhuc non habeo. Sedqu0* wdB, UhannemMontnnum quererer quod tampricUd e dic in a theori c£,tamfirmis nixa radicibus, praxis f?

'VU aliquando parum feliciter re fronderent y infit illJ Cumfibi contigifife nonnunquam qu une primo receptu. illiP , *fifi***h. qua rumenpofieq verifiimaejfie deprehendit. B ■■1bene perpenderit quibufeum hominibus Theopbrafh* tflittaretur, paci/e exifiimet dium fidentiam fiuam di/1* ilajjefiepius, ne quam illi gloriam prariperent adverfiarM t iipfis immerito vendicarent. P. S.

,

Caput IV. Nam inftrumenta navigandi &c. J Multa huj/

ai in frumenta apud Anglos olim inventa dicuntur. Et' m & Th ornas Nor tonus y cuius etiam liber de motu p et* uo extare dicitur , & pro ingenti tbefmro clam potfiderii mjufimodi Scapha folusfedens legijje autficripfijfie perbi' 'ir, & quanta vifium ett velocitate moveri. Apud Sui' , \os etiam Horfiwgtonus quidam molendinum fieipfiwru vensfiruxijfiefertur. Fidimus etiam &ipfidum Londitf \ rfmus inventum quoddam bellicum, machinis intus in, fi Agendum, five in terrefiri itinere jive aquatico. Dedi' tannifequentes cymbam qua aquis fere tota immerfa-a | meret) & cum celonibrts Londinenfibus expeditifiinid 1 veloci-

Adn ota t a.

Glocitote certaret,quam nec aquarum moles fubmergere, de ventorum impetus retardaret. P. $• Ad elevandum pondera.] Id autem cochlea qua,t Scatit continuam five perpetuam facile praftat. P. S. \ Inftrumcnta ambulandi in mari-] Humfmodi te mt VirginU nuperi coloni ad conchas margaritiferas e. mas. ... . , meandas.

Pontes ultra flamina.] Suberefortean £f hgnu iribus intertextis. P. S.

Caput V.

Longiflime pofita appareant propinquiflima-..! ^magna animorum voluptate tubos iaos Jpecutares uju\\ hnt dolii indotti. Hinc tamen videre licet ittfimm **per(hicua his longe pr&ftanti ora Baconi fuiffc, qui talia.

Cillit pradicarepojfct. Qua autem fcientU perfpefti\ ^flantia Jit, audi ipfum Baconem in opere tertio a Pont. cap. /7. Neceffe eH omnia fciriper hanc [ciet *toni, quia omnes a Ilion es rerum fiuntfe eundum $ e cieru § virtutum multiplicationem ab agentibus in materias p,, mittes. Et leges hujufmodi multiplicationum non fciu. nifidperjpettivd, nec alibi funt tradita ad nos: cum t,; non folum fint communes a Bioni in viftm,fedm dfem fenfum, & in totam mundi machinam, & m ccel rihts y. inferiorbus. Magnam idcirco gratiam jurt tyitohabemus Johanni Combachioliteratiffimo viro,c, }kt opera ejfctlumeB, ut Perfcetiiv* Batonis &ffecula mcb veneant. P. S. , Nam Socrates draconem. ] Hoc habetur in qua Rapite libri fecundi Arifotelis de proprietatibus elcme\

J.A

„ , Capu

5

-

.

--

Ad Baconis Epistolam

_ ___

»

;

Caput VI. Soni vclut tonitrus & corufcationes.] Mirant i‘' fciolorum audacia, qui idfibi ajjkmunt, ut de rebus P 'fiibus quantumvis incognitis fententiam ferant. Arp; mtepotcfl ejfe Libavius, qui ab hoc loco Rogcrij aufttf' ^em ita elevat [t)e philofophid magica fratrum R. C.p&b 'l' ] ut cum in fanis bi baculi cujufdam infomnijs, quit* Hrcam debellandti vix und aftate opus ejfe arbitrabatuA i l*clara eius inventa, aut ut minimum dicam experinttt' 'compararet. Si hac cum reliquis contulijfes AndrerU' ■yenijfes pulverem tormentarium hic indicari cujus qW 'm & compoftio Baconi innotuerat, & ufus, tdq3 ultrtO htum annospriu/quam ignotus Polydoro aufitor illum i* Igus extulerat. Et quamvis experientia humana vid ■urxre inventumfuijfe comprobant, manifeflum tametU ()idco homines pulverem hunc cclajfe Baconem, quod t 'multa exinde mala ominaretur. Et certe te demiror Ll‘ vi qui in feriptis aliorum videri vis elephanto nafu0 '- pulverem illum fulpbureum non olfecijji.*.• Adfcribi' hiftc infanis Burgravius. Ipfefi vivit, fi libet,refpondeA;, '(tm interimaffirmare, pluris ejfe. curationem Burgrafi tgneticam, quarn omnes Andrea Libavij Divinationi' •cfubmoneo ut animal confettum(cpeliatur, aliasposl *' uot dies, morti nonnulli redirent. P. S, ; Lapis currit ad acetum.] VideAlbertumdeLt‘ le aceti hb. 2. de mineralibus cap. 6. J. D. NonvidetU1 nen Albertusid velle quod hoc loco Roger insequi illuni ■ius lapidem innuit, qui infpeculoaut levigata ali qua fi' ficiepofitus, infpcrfo aceto movetur, ut palea qua certi' ■ ve lita, & in aqtia placidam injeUa difeurrit; atqJtd' I -0 ab Italispietra caminante nuncupatur. •p. s.

DecertU

Adnotata.

JL

Decem & feptem modi auri.] Tabula J. I). r ^dorurp ligatura 0 cum 2) 6f $ gradus

2) 0 «m.

8

I 91 IO

—

—

12

_5_ ]9

7 I7

2

6

i 8

.

-r

3

-

$ O

16

]9

8

ii

±

16

7

»7

6

18

4 ! io 5

i_3_

4

20

2_ ii

*4

±

21

2

I

22

6

7_ 8

116

!~

2

22

I

2$

furum.

i24 Caput VII. De retardatione accidentium feneclutis.] Ex iconis libellus de accidentibus feneftutis excufiu Oxo *tbi & illa qua hoc capite & plura etiam adhocargum jpettantia plenius rccenfentur. P. S. !

Sed natura non deficit in neceflarijs&c.] M’ ridiculi Libavio videntur R. C. fratres qui vitam , gam & fanam pollicentur & pleniorem rerum cogniti on Magica hac vult ejfe deliramenta quibus ipfiplacide ,\n

;g

Ad Baconis Epistolam

ifcant. Licuit tamen iUi non hinc tantim fed ex otn^ <s fere philofophorum thymicorumficriptisanimadversi (,y necfoLos, nec primosfratres iUos taliafiripfijfe. P. S.

Caput lix.

1 Fingunt eas pro lua voluntate^. ] Vide fitpcr ■tptiftam Portam De furtivis literarum notie,vide ctiaM* l-item; Polygr: lib. 6. & ufum earum in eo libro }cui tituli ^noufiafies eiufdcm Tritemij. P. S.

'I*

Caput IX.

i; melancholia ftaturac. ] Vide librum meutV ('bra Portam Avie en na, ubi melancholia, pro calcefivO 'rrainteUigitur. J. D. In igne ficco vel humido. 1 Utuntur philofophi * *ii ignium genere 'y quos omnes fiuo tempore, ut decet J' S>ere, totum lapidis artificium continet\ Hic eB autem) ■ linU Pontani, humidus interius, & extra ftccus, obfV' \f,&inteliettu difficilis. P. S. Si ad unionem duodecies> fi ad rubedinem 21J \ium (inquiunt philofophi ) opus eB, unus operandi modS rn ad album, quam ad rubeum: addo etiam una m/td' •l> ea% non fimplex,fed ex duobus compofita cum fiuo i*1' \medio, quod defuper in binario erit ab infra fenario. P-& Sunt igitur claves attis congelatio &c. ] Alcbf 'fi eBJfeculativa, & praffica. jfeculativa eB /cientia) rerum generatione ex elementis, & de omnibus rebus fr /matis : ut de elementis, de humoribus fimplicibus / & ‘npofitis} de lapidibus, communibus, de gemmis & mfip yibus, de auro & cat eris met aliis, de Sulphuribus fffili' , ) atramentis y de azurio y minio y (£ exteris coloribus* -

M

Adnotata. r°kis&‘ bituminibus ardentibus > & alijs infinitis. rtem alcbymia operativa (f prablica y qua docet facere, f talla nobilia, & colores, & alia multa, melius & copic1 rfper artem, quam per naturam-*. Et hujus/cientia ei, Vfl^r omnibus procedentibus y quia majores utilitatespro [ Hft. Nam non foIum expenfasy & alia infinita reip .pe \ r * dare , feddat invenire alia qua vitam hominumpojfim Wlongare in multa temporay ad qua per naturam produc jfpoteB. Radices alcbymia fpcculativ* ego pofuifecun conftderationem Avicenna,pracipue in expofitionz*, ftipraccpti in(ludio Theologia, nam ibi texui totam re. j generationem ex elementis conatus fum certi ficarii magna diligentia quicquidoportet ibificiri , fecundum, ** alcbymiay & naturalis philofephia, & medicina, qw $c*s applicari debent ad omnium rerum generationem-*' . b«nc applicationem expofui in auro, & metallis c at eris.

■I* mtgno fiudio. Et meo judicio hac qua ibi tango deS Radicibus, cum Applicatione ad metalla; valent longi ff <]uam quicquid aftimatur Jciri ab omnibus naturalibus, Jtoodo fiunt: qui extra radices has in vanum quarunt ra. ^t\flny9r.

Pvfjfl-Iie f Tt/irn ivi ntutvo ■> *// Cl.-m

Miaprattic*potius quam jfeculativa. J. JX Caput X*

j.

Annis Arabum fexcentis & duobus. ] Itaq. circa /Uni Domini 120J. A. Chrifio enim ad Machometi furo. ^l»t ere efferunt anni 621. menfes-6. dies 14. ( Stc tradit1 ,/Hpes Saxonicusin Commentario ad Alcabitij I/ago. \ \ *■ Colinao impreffo anno 1521. fol. 81. Alij auttm_ ™*nt i» annum Ckrifii 6 j 9,) Annus autem Arabi-

go

Ad Bac. Epist. Adnotata.

( cus conflat diebus 33 4. & fingulis 30. Annis accd ' 11. dies, colldh ex minutis 44. qua reflant ex menftM jf no di cis /apra 29. dtes 12. horas. Ergo anni Arabici30S 1 m tinent dies 10631. froe annos Julianos zy.&Jup erant dtf ; hora 12. Anni igitur Arabici 602. efficiunt annos fuw 1 <3$4 quibus additus ad annos Domini 621. eveniunt1 h Chrifti 1203. Veri ergofimi lias efl Clementem illum p4. ti cui opera fua infcripfit Regeritis, Clementem tertium fn % qui anno ugg. adpapatum eveflus efl; quam quarti^ 1 <, anno 1265. /edebat in cathedra peflilentia; nifl Rofl ' • tum valde fenuerit. idqs amplius hinc licebit conijcert\ Ii Hhus difctpulus Robertus, & eximiam tum rerum, ttf ‘i terarum Gracarum , & Hebraicarum cognitionem, & ’■ fteflve magnum caput appellatus , Epifcopus Lincoln * anno 1240. defignaretur, annis centum ferius qW * vult Tritemius nifl mendum efl imprcJfQ<! ris. J. D. *

Aofcct, ce vyfxsvif Qea.

Responsum

FRATRES ROsace.e CRUCIS ILLUSTRES.

Heus Leo

CRUCE FIDIS, LUX SATHODIE. Nam quando

^ide curris, onus propulsans ECCLESIAS, VIGEBIT.

A N H O

Mt £<;. 'xi ix.

s. p.

:

Iri fratres inf Domino: quem habitu-' ri ficis aflenlum &afflu-' xum doctorum , probe novimus.

Quamvis enim prafto fit tem-i Pus, quo vincentes cornutam beftiam ^ntichriftum flabunt fupra vitreum ^are igne miflum, ac habebunt ciÂŹ naras ac cantabunt canticum Moyllsj & canticum agni, dicentes: Ma~ ffta & mirabilia iunt opera tua Do^ine&c.

Novimus tamen templum glo-' fia & virtute Dei fumans adhucdum ^naiaem introire pofTe donec le)â&#x20AC;˘*( % ptem

pttm novifsimae plagae, quarum du* .adhucreftant, fexta currens eft. Aqu* ^enim orientis exiccatae funt, & regi' bus viaftrata videtur, reliqua fient:. * At vos viam laltem fternitis, ut pe* â&#x2013; ultimam plagam omnium auguitif i;fimam ad auguftam & magnam prO' 'peremus felicitatem > hineque ad & / ternum illud jubilaeum, in fandtifsL Jma civitate, quae per temporalem ii' ? lam felicitatem praefigurabitur. Sei 'vae priufquam magna arbor aitiagn* < illa aquila deLibano decerpta in met' 'catoriam civitatem Babel plantat* humilietur, crefcat vero & exaltetu* arbor a Domino in monte excelf^ plantata, deeodem Libano decerpta! ,Vae donec typus volantis aquilae, qti^ devaftavit Jerulalem , tranfeat, # magna Babel exhauriat mripiov irae Deh &ficbeftia illa, quae fuit, & non eft denu<?:

denuoque ex abyffo afcendit in exi-i tium detrudatur* Oppugnabunt eÂŤ nim agnunji : fed ab agno, quicunp faciunt vocati credentes, &ele<5ti Dei Vincentur &c.

Novimus fane, viri fratres, opta tum eruditorum affluxum his non dum peradtis vos plene non habitu ros, ac tamdiu templum Dei clau fum , veftrumque de Spiritu fanftc aedificium cum fuis repolitorijs recon ditum manere,ulque dum feptima et iam plaga finiatur, ubi vos V. F* bo nae caulae fiibvenietis. Dominus et enim vindictam exercebit inbeftian per vos. Ipfe eft malleus n ofter & ar ma, vos ipfius fervi : ille conte ret currus & aurigas , mares parite & fceminas, fenes ac viros, juvenes a virgines, pallores ac greges, ruflicc ac jugum, principes ac magnates: vc ):( j inftri

jinftrutnentum. Experiemur hoc,

'&

[lartabicur cor noftrum , vireicemus §ramcn- Manus Jeliov.r apparebit ’Sn fervulis fuis & ira eius in hoftibus. i.Exfeptentrione fulgurabitmalum, H • Leo ex virgulto luo irruet. Marga(ritadiuamifla ab abjedtilsimo homi|tie reperiecur, qua: etiam auro cinge;tui 5 ax Leoni dono dabitur, is de coi■ 1° luo fulpenlam maximo cum honore geftabit. Idem vim Lupi Urii£ue prohibebit, eofque difperget,ut , seftix fylvat fecuram vitam agere poP 'Int. Antiquaarstumobtinebit,noi/a autem jacebit contempta: novus lidus emerget, omnisgloriaperibitr ’cnn^ ori en talis illius avis conium enur per Polem meridianum. At tu -eo terreftris, qui decurvatus es atjue ligatus, quomodo habebis ? O imis gloria tuaperibit, omnifque tua forti-

fortitudo commutabitur. Tum erit quando tandem laeti canemus A l l e^U-j AH, falus & honor, gloria&potentia,iterumq; Allelu-Jah!beati qui vocati fant,imd qui digni judicabuntur.

Quando igitur vos, V* F. ad divinam illamfapientiam, &quarunica Antichriftum de fede Fua dejicit, oUines lapientia amatores, divinique cultus promotores, libcralilsimo nutu in diverlis veftris libellis vocare, k provocare non dubitaftis, quis non Videt invitationis veftraepram&lanftumpropofitum ? Nonfiquidemvcdfimile eft, etiamfi omnes mu ndi theWi apud vos liint reconditi,quempiam ad divitias, quae unice a malis indantur , divini nominis gloria pofb habita , vocari* Libet cum pientild*io patre C. R* C. exclamare, Pfui ):( 4 aurum

iturum nifi quantum aurum* Surgat .Ecclefia, vigeat Refpublica , efflore' ';fcat Theologorum concordia, mul' (,;tisgemitibushaftenus efflagitata, E' ^vangelicorumq; reformatio promo aveatur. Felicitatem precamini Jeru; Jjlalem?fit pax intra muros tuos, exulet somnis confufio , atque praepofteru* !iordo,ejufque partus Impietas&coiv «Itemptus cultus divini, furta, adulte' iim,fcelera: Servetur ordo,& omnia ‘ibene habebunt.

j,

k

Liceat & nobis noftro tempor?

De U M ordinis videre , ordinelquq

lapientia ejus nobis influant j ordi' :nes[ inquam ] bis triplicis mundi) ut ad omnis ordinis Icaturiginetf1 refluere pofsint. Liceat nobis, poft' •quam quarti millenarij menfurafl1 ^tranaverimus, regredi in fluminis ri'

p*t

pa, frudiferafque, in beatius iifque feculum, videre arbores, folijs nonflaccefcentibus ac menftruis frudibus Oon putrefeentibus. Liceat nobis hiCce vefei frudibus, hifque fanari folijs,1 cibo frui immortali, a flamma indiflolubili, quamvis ut glacies facile liquefeat.

Quare lugentes flatum infeliciC fitni hujus feculi turbulentifsimum, veftrse,feu potius vobis defuper con* cc(fe fapientiae cupidi, veftram im-; foramus, veftram expedamus voitionem, noftram, fi Deo ita vifum ^Uerit, offenfi Antichrifto, pro gloria Chrifti noftri, vitam, quam ipfi acccPtam ferimus, devovimus, & devoÂŹ cemus , nil, nifi quod ad facrofandi ^ominis fui gloriam &chonorem, fanftique fui ordinis Ecclefiae & politias ^ftitutionem noftri^ue informati o):( 5 nem

;:[ J? si i i

nem fpe&at amantes, nfl nifi fapietf tiam inhiantes. Sapientia namqu< bo,num amabile, & radius Majcftati divina,filiaejue altilsimi.

Petimusigitur, perquicquid pof fumus, per gloriam, dicebamus, i & Chrifti noftri, quam libenter pr0 motam videremus, nil facientes per i fonatos & perforatos iftos homine*/ !l qui lapiendam illam divinam ne pti' i mis,quodajunt,Iabijslibaverunt, i cationis feu invitationis veftrat no* : dignos & participes faciatis. IngS' milcit columbaunicavirentisramuU1 i olivat tenens; libentercpie vident 0' culi noftri pulchra & jucunda*, ad bentius fementem virelcentem. Vi'1 refeat, floreat, vigeat, crelcat regnutf1 Chrifti, Ecclelia, Refpublica, Evan â&#x20AC;&#x2DC; â&#x20AC;˘gelicorum reformatio. Videbim^[ f^nim lumen luminum, & ros nofte*

r°$ 'herbarum virentium erit, ut GiSentes deturbemus in ruinam; quan? ^Oquide aperientur januae, & porta: N claudentur. Chriftus nofter nos j^teibit, & gloriofos terra: humiliap .* portas sereas conteret, &ve<ftes etreos confringet, & dabit nobis the^rosabfcondicos, &arcanafecretotl1 > ut cognofcamus ipfum Jehovah.

Qui autem ,aut cujus conditiohomines fidius, ubive degamus, ^ile vobis patebit* Pars fumus CoÂŁ ^polita:., pars pro Chrifti gloria Scertamus , quibus religione, p taciturnitate, lapientia, fcientia, pil antiquius effe potefl; quique diluridifq; hujus mudi irritamenls imponere poffiint. Subjecimus ^fhper noftra nomina plane & per- * Ni , non tamen quibulvis obyia ^ nou, ex quibus vefka prudentia no-

ftrum inftitutum facile intelliger* aut ex alijs circumftantijs colligi vos reputamus* Apertius enim iu mundo huic mundo nos proftitutf nobis relligio eft, neque etiam lic* nec conducit, fed noftro potius pf1 pofito plane adverlatur.

Iterum igitur veftram liberi tatem& beneficentiam, viri pulchc rimi, imploramus, juvate nos invi( tos* Dcfponfari enim nobis fapi^! tiam jamdiu precibus noftris a Dl efflagitavimus, quae vapor eft vi^1 tis Dei, & emanatio quaedam v ritatis omnipotentis D E i fyn^1

Scc,

\

I

Juvet nos utrinque Deus cituutn, & pater luminum, ut feitf E inhiemus, non quae infra, iedqu*1

i

rafimt, gloriam & potentiam omnilotentis , & celebrantes & agentes W&infecula. Valete* V.

E

Studiojijfrmi Hercules Ovallodius Alfatm.

Heermannus Condesyanus.

Martius a Casa Ceg~ dejfti Marjilienfis.

_