Wat koopt de nieuwe

WAT KOOPT DE NIEUWE EIGENAAR VAN T-MOBILE?

T-Mobile is recent voor 5,1 miljard euro verkocht aan twee Amerikaanse investeringsfondsen; Apax en Warburg Princus. De ambitie is om met de challenger op de Nederlandse markt door te gaan met de aanleg van glasvezel en de komende jaren zo 1 miljoen huishoudens aan te sluiten. Maar wat kopen de nieuwe eigenaren en hoe is de verhouding ten opzichte van je twee concurrerende operators op de Nederlandse markt?

T-Mobile heeft in het verleden veel reuring veroorzaakt. Zij waren de eersten die de iPhone naar Nederland haalden, in 2008. Het succes van de smartphone verkoop leidde er ook toe dat ze in 2010 grote congestieproblemen kregen met mobiele data. In 2017 waren ze de eerste die unlimited data abonnementen durfde te verkopen, wat uiteindelijk door de andere operators is gevolgd. Kortom; in de cultuur van het bedrijf heeft altijd een `challenger’ mentaliteit gezeten, iets wat de huidige CEO Søren Abildgard ook geweldig uitdraagt.

Waarde per klant

T-Mobile is al veel langer in het nieuws als het om een overname gaat . De Telegraaf meldde al in 2015 dat Deutsche Telekom (grootaandeelhouder van T-Mobile) haar Nederlandse tak wilde verkopen. Overigens is sinds de overname in 2017 Tele2 AB voor 25 procent eigenaar van T-Mobile Nederland. De verkoop zou deels ingegeven zijn door het feit dat de Nederlandse tak geen eigen vast netwerk heeft en bijvoorbeeld de passieve infrastructuur heeft overgelaten aan het Primevest FTTH-netwerk. Een vast netwerk zorgt immers voor stabiele inkomsten over langere termijn.

T-Mobile heeft 7 miljoen klanten op haar mobiele netwerk en 700.000 internet-klanten. Het bedrijf maakt naast T-Mobile gebruik van de merknamen Tele2 en Simpel.

Liberty Global (voor de helft eigenaar van VodafoneZiggo) heeft er in 2015 ook over nagedacht, maar heeft er vanaf gezien. Een grote internationale investeerde heeft indertijd 2,2 miljard euro geboden, maar Deutsche Telekom wilde graag 3 miljard ontvangen. Vanaf eind 2019 waren er weer geruchten dat T-Mobile te koop zou komen en sinds zomer 2021 is het dus officieel. Een van de geïnteresseerden was Reliance Industries, een conglomeraat bedrijven van de Indiase miljardair Mukesh Ambani. Het bedrijf doet in olieraffinage, petrochemie, retail en telecom en is met dat laatste nog niet in Europa actief. Ook private equity funds als private equity firms including Apax Partners, Apollo Global Management Inc., BC Partners, Providence Equity Partners and Warburg Pincus hebben interesse getoond.

Naar verluidt moet het bedrijf nu 5 miljard opbrengen. T-Mobile heeft nu 6,9 miljoen klanten in Nederland en is daarmee de grootste mobiele operator, maar speelt op vaste internet verbindingen een bescheiden rol ten opzichte van KPN en VodafoneZiggo.

Over de auteur

Eildert van Dijken is Principal Consultant bij Strict en is al vele jaren bezig met mobiele communicatie. Hij is vooral betrokken bij connectiviteitsvraagstukken, voert regelmatig onderzoek uit en publiceert over nieuwe technologieën.

De nieuwe eigenaar moet dus ongeveer € 735 per klant betalen. De EBITDA over 2020 (zeg maar de brutowinst) bedroeg € 554 miljoen. De vraagprijs voor T-Mobile is dus precies 9 keer de brutowinst, wat op zich geen verkeerd bedrag is. De grootste zorgen zijn over de gemiddelde opbrengst per klant: omdat T-Mobile minder zakelijke klanten heeft.”

Vodafone heeft relatief meer zendmasten, maar veel van die masten hebben veel minder capaciteit

Kwaliteit radionetwerk

In dit artikel focussen we op de kwaliteit van het mobiele netwerk. Wat krijgt een potentiële koper; een mobiele operator met een verwaarloosd netwerk of juist een netwerk van hoge kwaliteit? Onafhankelijk onderzoek door P3 in het afgelopen jaar plaatst T-Mobile aan de absolute wereldtop qua dekking en datasnelheid. We gaan wat verder kijken naar de opbouw van het netwerk en maken onder andere gebruik van informatie van antennekaart.nl, een website met veel interessante informatie over de zendmasten van mobiele operators in Nederland en de hardware erachter.

Sinds 2013 maakt T-Mobile gebruik van een Huawei radionetwerk, waarbij Huawei zelfs het volledige dagelijks beheer van het netwerk 5 jaar lang heeft uitgevoerd. In 2017 werd een contract getekend voor een volledige netwerkmodernisering, waarbij T-Mobile vanaf 2019 is begonnen met grootschalige vervanging van de zendmasten door nieuwe 4G/5G apparatuur. T-Mobile had zelfs beloofd om eind 2020 heel Nederland 5G dekking te leveren, als de overname van Tele2 zou worden goedgekeurd. Die belofte heeft men naar verluid eind oktober 2020 al ingelost, ruim voor de beloofde deadline. Ondertussen zijn er bijna 5.000 zendmasten voorzien van moderne radio apparatuur. T-Mobile heeft daarbij niet bespaard op capaciteit. Omdat het verkeer nog elk jaar groeit met ongeveer 50% (zeker dankzij de unlimited abonnementen), moeten operators regelmatig veel investeren in hun netwerken. Op dat vlak heeft T-Mobile een prima uitgangspositie.

In de onderstaande tabel wordt T-Mobile vergeleken met de andere operators qua aantal zendmasten.

T-Mobile KPN VodafoneZiggo 4G Zendmasten Waarvan 5G

4956 4935 5489 3337 3162 3279

Hoe zit het met 5G?

De onderlinge verschillen zijn niet zo heel groot. Vodafone heeft relatief meer zendmasten (11% meer dan T-Mobile), maar veel van die masten hebben veel minder capaciteit. Maar hoe zit het dan met 5G? 5G verbindingen zijn op dit moment bij T-Mobile alleen mogelijk op de 700 MHz band, die weinig snelheid toevoegt, maar wel dekking. Vodafone maakt gebruik van 5G gecombineerd met 4G op de 1800 MHz band, waarmee ze met weinig investeringen ook 5G dekking hebben gerealiseerd. Maar ook hier blijft de snelheid sterk achter bij wat 5G uiteindelijk kan bieden. Daarnaast werkt 5G op dit moment in combinatie met 4G: via 4G wordt de verbinding opgebouwd en als veel data verstuurd moet worden, schakelt het netwerk 5G bij.

Overigens is Vodafone dit jaar gestart met de bouw van nieuwe sites op plekken met beperkte dekking, waarbij ook 700 MHz wordt uitgerold. Dit wordt nog niet voor 5G gebruikt, maar dat is met een configuratiewijziging in de software zo aan te passen. Vodafone heeft wel 3.279 zendmasten met 5G, maar het bereik van die 1800 MHz frequentie is minder dan de helft van de 700 MHz 5G frequentie van KPN en T-Mobile. T-Mobile heeft 5G op 700 MHz al voldoende uitgerold.

Voldoende capaciteit?

De capaciteit van een moderne zendmast (ook wel: site) is tegenwoordig enorm. Een site met behoorlijke capaciteit staat bijvoorbeeld op de kruising A2 / A9 net ten zuiden van Amsterdam. In deze zendmast zitten alle drie de operators, we zoomen hier in op de T-Mobile configuratie.

Actieve Frequenties T-Mobile

4G Frequentie, bandbreedte, modulatie, antenne

900 MHz: 10 MHz, 256QAM, 2x2 MIMO 1800 MHz: 10 MHz, 256QAM, 4x4 MIMO 1800 MHz: 20 MHz, 256QAM, 4x4 MIMO 2100 MHz: 20 MHz, 256QAM, 4x4 MIMO 2600 MHZ TDD: 20 MHz, 256QAM, 4x4 MIMO

Totale max downlink snelheid per sector: Theoretisch maximum

100 Mbit/s 200 Mbit/s 400 Mbit/s 400 Mbit/s 300 Mbit/s

1.4 Gbit/s

5G Frequentie, bandbreedte, modulatie, antenne

700 MHz: 10 MHz, 256QAM, 2x2 MIMO Is te combineren met 1800 MHz (400 Mbit/s) tot max

Theoretisch maximum

110 Mbit/s 510 Mbit/s

5G wordt pas sneller als de 3.5 GHz band beschikbaar komt

T-Mobile KPN VodafoneZiggo Masten naast de snelweg Masten verder weg

5 5 6 2 3 4

Totale radio capaciteit zendmasten

40 46 30

Vanwege nieuwe regels van de overheid, is men bij T-Mobile druk bezig om de kern van het netwerk volledig te vervangen door een Europese leverancier

Zoals in de afbeelding is te zien, is de 4G capaciteit enorm. Dit is overigens nog niet eens de zwaarste T-Mobile zendmast configuratie. T-Mobile heeft 290 MHz totaal aan spectrum (dat is ruim meer dan VodafoneZiggo en KPN), waarbij de maximale 4G capaciteit zelfs boven 2 Gbit/s komt. Dit is niet wat een individueel toestel krijgt, maar het geeft wel een heel hoge capaciteit voor veel gebruikers. Bij de start van 4G in Nederland (2014) was het theoretisch maximum 150 Mbit/s, terwijl operators zoals T-Mobile 125 Mbit/s aan eindgebruikers beloofde.

Een andere manier van vergelijken is op het traject van de A2, vanaf de zendmast bij Amsterdam naar de ring van Utrecht, en te kijken wat voor capaciteit de verschillende operators hebben toegepast.

De operators hebben langs dit stuk zendmasten staan bij de kruising A9/A2, vervolgens ter hoogte van Baanbrugge, Nieuwersluis, Breukelen, Maarssenbroek en ten slotte bij de Kruising A2/ N230. Niet alle operators zitten in dezelfde mast, sommige masten staan ongeveer 600 meter van de snelweg.

Uit bovenstaande tabel blijkt wel een andere strategie bij de verschillende operators. KPN heeft sinds de laatste modernisering de meeste capaciteit in deze zendmasten (totaal 46 frequenties op de zendmasten). Als we kijken naar de beschikbare capaciteit voor gebruikers op de A2, waarbij de zendmasten verder weg maar voor de helft meetellen, blijkt dat er forse verschillen zijn tussen de 3 netwerken. KPN staat aan kop, T-Mobile vlak daarachter, maar VodafoneZiggo blijft behoorlijk ver achter. VodafoneZiggo heeft een ander investeringsbeleid gehanteerd de afgelopen jaren: zij hebben slimme upgrades uitgevoerd in processor upgrades zodat 5G met een software upgrade mogelijk was. Zij hebben nog niet echt in netwerk capaciteit geïnvesteerd. VodafoneZiggo heeft ook eerder aangegeven dat ze willen zien wat de financiële impact is van de veiling van de 3.5 GHz band en de 26 GHz band. Daarna zullen ze de business case en plannen voor de 5G uitrol pas definitief bepalen. T-Mobile heeft op veel zendmasten ook al voorbereidingen getroffen voor verdere uitbreidingenmet 2600 MHz 4G Massive MIMO en voor 3.5 GHz 5G zenders, waarmee bijvoorbeeld 4 Gbit/s mogelijk is.

Gewogen capaciteit (masten verder weg)

33 37

23 Kern van het netwerk

Een mobiel netwerk bestaat naast ongeveer 5.000 zendmasten, ook uit centrale servers. In de datacenters staat de apparatuur die het netwerk bestuurt, ook wel het core netwerk. Daarnaast zijn er ook nog veel IT systemen die facturen sturen, systemen voor de klantenservice en alles wat ermee samenhangt. Deze IT systemen ondersteunen de business. De core systemen besturen het netwerk. Naast Huawei in het radio netwerk, bestond ook het core netwerk helemaal uit Huawei systemen. Vanwege nieuwe regels van de overheid, is men bij T-Mobile druk bezig om de kern van het netwerk volledig te vervangen door een Europese leverancier. Deze ombouw is geen sinecure, maar er komt nu wel een volledig nieuw systeem gebaseerd op de nieuwste technologie. Een potentiële koper heeft daar dus wel voordeel bij.

Conclusie

Of het voor een potentiële investeerder interessant is om T-Mobile te kopen, kan ik niet helemaal beoordelen. Maar over het radionetwerk en het core netwerk heb ik weinig twijfel: beide netwerkdelen zijn modern en bieden een mooie uitgangspositie voor de toekomst. Mobiele verbindingen worden steeds meer een basis levensbehoefte. Uiteindelijk moet het toch mogelijk zijn om met de grootste mobiele operator, een modern netwerk, goede mensen en een gezonde bedrijfscultuur aan een stabiele en rendabele toekomst te bouwen?

T-Mobile in Nederland

T-Mobile kwam in 2002 in Nederland op de markt via de overname van BEN. In 2007 verwierf T-Mobile Netherlands, een volledige dochteronderneming van T-Mobile International, Orange Netherlands van France Télécom voor 1,33 miljard EUR. In augustus 2016, nadat Ziggo en Vodafone Nederland hun fusie aankondigden, verplichtte de Europese Commissie Vodafone om hun vaste internetactiviteiten op te splitsen, als voorwaarde om de fusie goed te keuren. T-Mobile Nederland bereikte in november 2016 overeenstemming over de overname van Vodafone Thuis en nam daarmee hun 150.000 klanten over. De deal werd in december 2016 afgerond. De dienst werd op 15 februari 2017 omgedoopt tot T-Mobile Thuis.

In december 2017 maakte T-Mobile bekend van plan te zijn Tele2 Nederland over te nemen.Na vertraging door een onderzoek van de Europese Commissie werd de fusie in januari 2019 afgerond. (bron Wikipedia)