e-Poradnik Rowerzysty by Dobre Sklepy Rowerowe

PORADNIK ROWERZYSTY

Zakup nowego roweru to początek nowej drogi. Chcielibyśmy, aby Poradnik rowerzysty, który trzymasz w ręku, stał się drogowskazem, który pomoże Ci tę drogę zamienić w fascynującą przygodę.

Foto: Maciej Łuczycki / bikeWorld.pl

Poradnik rowerzysty stworzony został przez ludzi, którzy w swoim życiu połączyli pasję jazdy na rowerze z pracą. Na co dzień tworzymy największą sieć specjalistycznych sklepów rowerowych w Polsce. Staramy się wykorzystywać posiadaną wiedzę i długoletnie doświadczenie jak najtrafniej odpowiadając na potrzeby każdego, kto odwiedza nasze sklepy. Dlatego pod szyldem Dobre Sklepy Rowerowe zawsze znajdziesz fachowy serwis i indywidualne podejście do potrzeb klienta. Jeżeli będziesz chciał dowiedzieć się więcej na temat sprzętu rowerowego lub też odnaleźć najbliższy nasz sklep, zajrzyj na naszą stronę internetową: www.DobreSklepyRowerowe.pl Życzymy miłej lektury

Spis treści 04 06 10 14 18 22 26 30 32 34 36 40 42 46 48

Historia roweru Rower PLUS Bezpieczny rower Wszystko jasne Siodełka i opony W czym na rower? Jazda z głową, czyli w kasku Prawidłowa pozycja na rowerze Rower a zdrowie Technika jazdy Serwisuj sobie sam Rowery dziecięce Rodzinne wycieczki Od przejażdżki po wyprawę Kolarskie trendy

PORADNIK ROWERZYSTY / HISTORIA ROWERU

Historia roweru Rower, którym jeździsz, powstawał w drodze ewolucji. Trudno jednoznacznie wyznaczyć datę jego narodzin, ale wiele źródeł przypisuje wynalezienie bicykla Leonardowi da Vinci (koniec XV w.). Nie ma stuprocentowej pewności, czy odnaleziony stosunkowo niedawno szkic przedstawiający pojazd przypominający rower jest w całości autorstwa genialnego mistrza. Wiadomo natomiast, że da Vinci wynalazł łożysko kulkowe oraz napęd łańcuchowy, mające ogromny wpływ na dalszy rozwój roweru.

Od Leonarda do bicykla // Musiały minąć stulecia, aby powstały pojazdy chociażby zbliżone konstrukcyjnie do roweru. Co prawda spotkamy siedemnastowieczne rysunki przedstawiające prostą konstrukcję kół i ramy, którą wprawiano w ruch, odpychając się nogami od ziemi, jednak pojazd ten bardziej przypomina hulajnogę lub wehikuł Flinstone’ów. Dopiero początek XIX w. przynosi konkretne rozwiązania. W 1839 roku szkocki kowal Kirkaprick Macmillan buduje pierwszy dwuślad z pedałami przymocowanymi do przedniego koła, ale napędzającymi koło tylne za pomocą dwóch dźwigni. Dwadzieścia lat później Francuz Pierre Michaux udoskonala konstrukcję, tworząc pierwszy welocyped z pedałami rowerowymi napędzającymi przednie koło. Pierwsi właściciele pojazdów nazwali go wdzięcznie „kościotłukiem”, ponieważ obite żelazem drewniane koła gwarantowały ekstremalne doznania podczas przejażdżek brukowanymi drogami. Rozpowszechnienie nazwy bicykl zawdzięczamy Jamesowi Starleyowi, który w 1870 r. skonstruował pojazd z wielkim przednim kołem, małym tylnym i wkrótce rozpoczął ich masową produkcję. Dzisiaj bicykle w akcji możesz obejrzeć podczas ulicznych

POCZĄTKI ROWERU Zdjęcie wykonane ok. 1885 roku. Jazda na bicyklach w swoim czasie była bardzo niebezpieczna. Wymagała dużej wprawy, a upadek ze sporej wysokości mógł zakończyć się nawet śmiercią.

festynów. Jazda nimi wymaga dużej wprawy, a upadek ze sporej wysokości jest niebezpieczny. W tamtych czasach zdarzały się nawet wypadki śmiertelne.

Rover i rower // Pierwowzór dzisiejszego roweru, składający się z kół o takiej samej wielkości i z napędem łańcuchowym, powstał w 1885 r. w fabryce Rovera (od słowa rove – wędrować) w Anglii. Kierowanie nim było prostsze, a jazda

bezpieczniejsza i bardziej komfortowa. Masowa produkcja nowych pojazdów rozprzestrzeniała się poza Wyspy, docierając do Polski, gdzie zyskały sporą popularność. Nazwa została spolszczona i tak powstał nasz „rower”.

nami, których konstrukcja jest prawie taka sama jak Twojego roweru. Oczywiście mają lżejszą i sztywniejszą ramę, przerzutki bardziej precyzyjne, z większą liczbą biegów, a hamulce zdecydowanie lepsze.

Przełom wieku XIX i XX to złote lata cyklistyki, w których dokonywano ciągłych udoskonaleń. Pojawiły się opony pneumatyczne, piasta wolnobiegowa, pierwsze przerzutki… Na początku XX wieku mamy do czynienia z maszy-

Gdy porównasz każdy komponent z osobna, dostrzeżesz ogromną różnicę. Jednak patrząc na rower jako całość składającą się z dwóch kół, kierownicy, ramy, pedałów, łańcucha i „całej reszty”, okazuje się, że w za-

sadzie pozostał bez zmian. Dlatego, że proste rozwiązania są najlepsze. A rower jest właśnie takim prostym, ale w wielu przypadkach nadal najlepszym pojazdem wymyślonym przez człowieka.

CZASY OBECNE Zdjęcie wykonane w 2010 r. Współczesne profesjonalne rowery to precyzyjne maszyny, które powstały w wyniku lat testów, badań i rozwoju. Główny nacisk kładzie się na bezpieczeństwo i komfort jazdy.

PORADNIK ROWERZYSTY / ROWER PLUS

Rower PLUS Czy swój rower wyposażyłeś w dodatkowy osprzęt, czy raczej posiadasz „gołą” wersję? W zależności od stylu jazdy i swoich potrzeb możesz wybrać opcję minimum i maksimum. Niektóre z naszych propozycji mogą się okazać zbędne, a inne zwiększyć radość z jazdy. Oto sprzęt dodatkowy, nad którym warto się zastanowić:

Błotniki

BŁOTNIK Shock Blade Vario Jest to błotnik, który szybko zamontujesz w swoim rowerze, gdy będzie Ci potrzebny, i równie szybko zdemontujesz, gdy taka potrzeba minie.

// Nawet w słoneczny dzień przejechanie przez małą kałużę zakończy się nowym wzorkiem na plecach (nowa koszula – auć!). Dlatego warto na stałe zamontować błotniki, jeśli roweru używasz do codziennej komunikacji. Z dobrymi błotnikami założonymi blisko kół możesz się śmiało wybrać w garniturze na wesele. Jeśli preferujesz styl turystyczny (z nastawieniem na wertepy), zbyt długie błotniki mogą Ci przeszkadzać. Dobrym kompromisem będą mniejsze, plastikowe, do szybkiego montażu. Będą one jednak chronić garderobę trochę mniej dokładnie.

Narzędzia

NARZĘDZIA Toolbox Travel oraz Miniwyciskacz do łańcucha Dzięki kompaktowemu zestawowi kluczy, który posiada aż 18 funkcji, oraz wyciskaczowi do łańcucha naprawisz rower nawet na środku leśnej polany.

// Najmniej miejsca zajmie „niezbędnik”, czyli zestaw składanych kluczy. Woź ze sobą skuwacz do łańcucha i naucz się go obsługiwać. Zerwany łańcuch to jeden z najczęstszych defektów, ale łatwy do naprawy. Na dłuższe wyprawy zaopatrz się w małe plastikowe łyżki do opon, łatki oraz pompkę. Miniaturowa pompka teleskopowa zajmie niewiele miejsca, a przebita dętka nie zepsuje Ci już żadnej wycieczki.

Bagażnik // Jeżeli planujesz wycieczki dalsze i bliższe, na pewno przyda się bagażnik. Rynek rowerowy oferuje ogromny wybór. Od najprostszych stalowych do superlekkich i wytrzymałych, z wygodnym i szybkim systemem mocowania, uchwytami na pompkę i tylną lampką. Niezależnie od tego, jaki model jest Ci potrzebny, po bagażnik wybierz się do sklepu z rowerem, by zamontować go na miejscu. Niektóre bagażniki bowiem mogą nie pasować do kształtu ramy lub hamulców, więc lepiej uniknąć niespodzianek.

BAGAŻNIK Hamax Plus Jeżeli planujesz zamontować fotelik dla dziecka, to tylko dzięki systemowi Hamax Plus będziesz mógł równocześnie używać fotelika i bagażnika.

Licznik // Jeśli jeszcze nie używałeś licznika, to zjeżdżając z ulubionej górki, zapewne zadawałeś sobie pytanie: „jak szybko jadę?” Licznik daje odpowiedź na to i jeszcze wiele innych pytań. Możliwość kontrolowania prędkości, sprawdzania dystansu, czasu wycieczki pozwoli Ci zupełnie inaczej spojrzeć na jazdę rowerem. Jeśli masz wątpliwości, czy licznik rowerowy to aby nie fanaberia… odpowiedź brzmi NIE. Nie musisz sięgać po modele przeznaczone dla zawodowych kolarzy. Prosty, niedrogi komputerek z podstawowymi i najważniejszymi funkcjami będzie najlepszym rozwiązaniem. W co na pewno powinien być wyposażony: prędkość aktualna, dystans, czas jazdy, zegar. Zanim zamontujesz licznik, uważnie przeczytaj dołączoną instrukcję lub poproś o pomoc sprzedawcę. Przed użyciem musisz wpisać dane dotyczące wielkości koła w Twoim rowerze.

PORADNIK ROWERZYSTY / ROWER HISTORIAPLUS ROWERU

Koszyk na bidon

POMPKA DIAGO Pompka Diago otrzymała prestiżową nagrodę „Oskara Designu” przyznawaną w konkursie IF Product Design Awards.

// Większość ram rowerowych wyposażono w otwory na dwa koszyki. Warto się zaopatrzyć chociaż w jeden, bo przewożenie napoju w plecaku jest mniej wygodne, a do koszyka – nawet gdy nie masz ze sobą bidonu włożysz butelkę 0.5 l typu PET.

Pompka // Warto znaleźć miejsce w rowerze, do którego będzie można przytwierdzić pompkę. Znajdziesz je w niektórych modelach bagażników rowerowych. Przez dziesięciolecia używano długich pompek, które zakładano pod rurą górną. Wraz z pojawieniem się rowerów górskich, gdy kolarz podczas zawodów musi sam naprawiać rower, powstały miniaturowe, krótkie pompki.

Koszyk na bidon Damasco Uniwersalny koszyk na bidon z profilowaną gumką na wewnętrznej ściance, która zapobiega obracaniu i wypadaniu bidonu.

Oświetlenie // Ważny i obowiązkowy element rowerowego wyposażenia. Temat potraktowaliśmy bardzo serio, poświęcając mu osobny rozdział.

Dzwonek // Nie zajmuje dużo miejsca, ale bardzo się przydaje, a ponadto (gdybyś nie wiedział) – jest obowiązkowy. W miejskim zgiełku sprawdzi się solidny, głośny dzwonek, a nawet trąbka.

Podpórka // Nazywana również stopką lub nóżką bardzo przydaje się w rowerach przeznaczonych do jazdy po mieście i turystyki.

Dzięki poradom ekspertów i zawodników, po lekturze Poradnika wiele czynności przy rowerze będziesz potrafił wykonać sam. Jednak musisz do tego zaopatrzyć się w odpowiednie narzędzia rowerowe. Zwracaj szczególną uwagę na jakość narzędzi, które kupujesz, i wybieraj tylko sprawdzonych producentów. Uszkodzenie główki śruby w często bardzo drogim sprzęcie rowerowym może mieć opłakane skutki.

PODPÓRKA/STOPKA Uni2 Taką uniwersalną podpórkę o skokowo regulowanej wysokości zamontujesz do każdego typu ramy.

09 9

PORADNIK ROWERZYSTY / BEZPIECZNY ROWER

Ważne zasady // Najbezpieczniej jest trzymać rower w mieszkaniu. Jednak z różnych powodów nie zawsze jest to możliwe, dlatego najpopularniejszymi miejscami do przechowania są garaże, balkony i piwnice. Wszystkie te miejsca nieodpowiednio zabezpieczone mogą stać się celem złodzieja. Dlatego, nawet jeśli mieszkasz na dziesiątym piętrze i wydaje Ci się, że tylko człowiek-pająk byłby w stanie znaleźć się na Twoim balkonie, nie trać czujności! Przypinaj rower. Zawsze!

Bezpieczny rower

Warto zabezpieczać rower. Zawsze! Posiadanie roweru wiąże się niestety z ryzykiem jego utraty. Złodzieje nie śpią, dlatego trzeba być wyjątkowo przezornym i czujnym. Zapewne słyszałeś historie ludzi, którzy „tylko na chwilę” zostawili swój rower przed sklepem. Takie „dosłownie dwie sekundki” spuszczenia pojazdu z oka może jego właściciela sporo kosztować. Co zatem robić? Najlepiej nie rozstawać się ze swoim pojazdem. Łatwo powiedzieć wiadomo, że to nie zawsze jest możliwe.

Niezależnie od tego, jaki rodzaj zapięcia rowerowego wybrałeś, trzymaj się kilku ważnych zasad: • Zanim zostawisz rower bez opieki, ściągnij z niego te elementy, które łatwo mogą paść łupem złodzieja, a w szczególności licznik, lampki na baterie. • Patrz, do czego przypinasz rower. Złodziej nie musi niszczyć zapięcia. Wystarczy, że słup lub płot są słabe. • Zapinaj rower za ramę, a nie przednie koło. Rower bez koła też można ukraść. • Przyjrzyj się, czy w miejscu parkowania zainstalowane są kamery telewizji przemysłowej. Kamery odstraszają złodziei, a w przypadku kradzieży masz szansę, że zdarzenie zostało nagrane. • Zapisz numery seryjne ramy i sfotografuj swój rower. Ułatwi to identyfikację w przypadku ewentualnej kradzieży.

Nie ryzykuj // Zadawałeś sobie pytanie, czy kradzież roweru pozostawionego w miejscu publicznym można zupełnie wyeliminować? Odpowiedź brzmi: niestety nie. Ryzyko utraty istnieje, bo przecież nawet najgrubszy łańcuch można przeciąć. Pytanie tylko, jakie jest prawdopodobieństwo, że złodziej będzie miał przy sobie odpowiednie narzędzia. Z pewnością będzie ono dużo niższe, bo zabawa w kotka i myszkę ze złodziejem polega na tym, by zminimalizować ryzyko kradzieży. Przysłowiowe „dwie sekundki” są bardzo cenne, bo gdy wrócisz ze sklepu, złodzieja zdąży odstraszyć solidne zapięcie i zrezygnuje, a jeśli będzie wyjątkowo uparty, nie zdoła lub nie zdąży sforsować blokady. Dlatego warto zainwestować w dobre zabezpieczenie.

Wybierz dobrze // Po pierwsze, postaw na renomowaną firmę. Specjaliści mają duże doświadczenie i stosują materiały najwyższej jakości. Bardzo tanie linki są kiepskie i łatwiej je przeciąć. Tutaj nie warto oszczędzać. Przypomnij sobie, ile kosztował Twój rower i czy warto ryzykować! Zwróć też uwagę na konstrukcję swojego roweru, grubość i kształt ramy. To będą istotne dane przy wyborze odpowiedniego typu zapięcia, ponieważ musisz mieć pewność, że obejmie ono pojazd. Masz do wyboru kilka rodzajów zabezpieczeń:

• U-lock

Zapięcia szeklowe w kształcie litery U. Posiadają praktyczny uchwyt na ramę, wykonano je z utwardzanej stali odpornej na cięcie narzędziami ręcznymi.

Zamek Evolution wykonany jest z utwardzanej stali o grubości 14 mm.

• Łańcuch

Wykonany z utwardzanej stali z domieszką manganu łańcuch o sześciobocznych ogniwach o grubości 14 mm. Kłódka z pałąkiem grubości 15 mm. Oferują 12., najwyższy stopień ochrony, co przekłada się na bardzo wysoką odporność na wszelkiego rodzaju przecięcia i podważenia. Supertwardy łańcuch New York Fagettaboudit.

• Linka Najczęściej stosowana w rowerach. Dostępne są różne długości linek oraz systemy zapinania na zamek szyfrowy lub klucz. Łatwo się je transportuje, najczęściej na uchwycie mocowanym do rury podsiodłowej. Kryptoflex – stalowa linka zamykana na zamek lub szyfr. Dostępna jest w trzech rozmiarach.

PORADNIK ROWERZYSTY / BEZPIECZNY HISTORIA ROWERU ROWER

WARTO WIEDZIEĆ Stopień ochrony // Jest rzeczą oczywistą, że nie wszystkie zapięcia skonstruowane są w ten sam sposób. Jedne oferują najwyższy stopień ochrony, drugie są wygodne i łatwe w użyciu, zapewniając mniejsze bezpieczeństwo. W celu łatwego porównania i, co za tym idzie, wybrania właściwego zapięcia, Kryptonite wprowadził własną 12-stopniową skalę stopnia ochrony. 12. stopień został przypisany zapięciom z aktualnej oferty, które zapewniają najlepszą ochronę, natomiast 1. stopień zapięciom służącym do zabezpieczania części i akcesoriów o niskiej wartości lub jako zapięcia dodatkowe. Jest to skala pozwalająca porównać wyłącznie zapięcia Kryptonite i nie należy jej stosować do oceny zapięć innych producentów, którzy stosują odrębne systemy klasyfikowania oparte na własnych sposobach testowania.

Wiele modeli zapięć oferuje kilka długości linki lub łańcucha. Choć dłuższy łańcuch jest cięższy, to jednak znacznie zwiększa on możliwości bezpiecznego przypięcia roweru.

Key Safe Program // Użytkownik zamknięcia objętego programem Key Safe może zarejestrować na stronie www.kryptonitelock.com numer seryjny używanego klucza lub zachować go w innym bezpiecznym miejscu. W przypadku zgubienia lub uszkodzenia klucza może uzyskać zapasowy, kontaktując się z producentem. Pierwsze dwa klucze wysyłane są bezpłatnie, kolejne za dodatkową opłatą.

Combo Safe Program // Użytkownik zamknięcia objętego tym programem może zarejestrować na stronie internetowej www.kryptonitelock.com własną kombinację cyfr stosowaną do otwierania i zamykania lub kod służący do zmiany używanej kombinacji. W przypadku zapomnienia lub zagubienia kombinacji wystarczy skontaktować się z producentem celem przypomnienia. Wszelkie zmiany używanej kombinacji powinny być aktualizowane na stronie internetowej.

PORADNIK ROWERZYSTY / WSZYSTKO JASNE

Wszystko jasne Oświetlenie rowerowe a prawo // Prawo drogowe obowiązujące rowerzystów w zakresie jazdy z oświetleniem jest mniej restrykcyjne od przepisów dotyczących kierowców. Przede wszystkim, pedałując, nie musisz mieć włączonych świateł przez całą dobę. To oczywiste, że lampki w rowerze mają zbyt małą moc, by mogły poprawić widoczność. Po zmierzchu z przodu używaj białego światła stałego, a z tyłu czerwonego migającego lub stałego. Lepszym rozwiązaniem będzie lampka migająca, która jest bardziej widoczna. Kierowcy często narzekają, że miganie zbyt ich rozprasza i utrudnia ocenę odległości (w niektórych krajach jej stosowanie jest nawet zabronione), jednak mocując dodatkowy odblask, rozwiążesz problem.

Lampy diodowe przednie

Małe jest praktyczne

Lampy elektryczne diodowe tylne

// Ich dużym plusem jest to, że szybko możesz je założyć i zdemontować. Jeszcze do niedawna używano miniaturowych żarówek wolframowych, które były energochłonne i niezbyt wydajne.

// Podstawową funkcją oświetlenia rowerowego jest informowanie uczestników ruchu drogowego o Twojej obecności. Dlatego jeżeli po zmroku jeździsz głównie po mieście, gdzie drogi są oświetlone, nie potrzebujesz mocnej lampy rozświetlającej drogę. Wystarczy mała i poręczna lampka diodowa, jak Cateye UNO. Waży tylko 73 g, zamontujesz ją bez problemu do kierownic o różnej średnicy lub mostka, a nawet na kasku. Po ściągnięciu lampka może służyć jako latarka.

// Tylne lampki diodowe w rowerach to niewielkie „gadżety”, które można montować na kilka sposobów, w zależności od tego, jaki uchwyt przewidział producent. Ich miejscem przeznaczenia najczęściej jest rura podsiodłowa.

Obecnie najpopularniejsze są lampy diodowe LED, które potrafią uzyskać światło trzy razy mocniejsze przy dużo mniejszym zużyciu baterii. Diody są nie tylko coraz wydajniejsze i jaśniejsze, ale też tańsze.

SINGLE SHOT W nowej lampie Single Shot zastosowano nowy system ROL.

CATEYE UNO Jedna bateria. Jedna dioda LED. Jedno jasne światło.

UWAGA: zwróć uwagę, na jakiej wysokości przyczepiłeś lampkę. Jeśli zbyt blisko siodła, może ją zasłonić np. wystająca bluza, a jeśli blisko koła – błotnik. Dobrym miejscem będzie np. pasek od spodni albo plecak.

TL-LD610 Lampkę możesz zamontować w pionie lub poziomie.

PORADNIK ROWERZYSTY / WSZYSTKO JASNE

Więcej mocy

Kamizelki i lampy odblaskowe

// Jeśli lubisz śmigać w nocy po lesie albo po prostu jeździsz w miejscach słabo lub w ogóle nieoświetlonych, powinieneś uzbroić się w mocną lampę diodową. Do zadań specjalnych przeznaczona jest lampa Cateye HL-EL-610RC Single Shot Plus o mocy aż 15000 kandeli! To lampa o potężnych możliwościach, która rozświetli egipskie ciemności i sprawi, że nawet kierowca tira pomyli Cię z motocyklistą i zmieni światła z długich na mijania. Jednym słowem masz dużą szansę, że zmotoryzowani potraktują Cię bardziej serio.

// Dzięki odblaskom będziesz widoczny po zmroku, a nawet w dzień przy szarej pogodzie. Od kiedy kierowcy zobowiązani są jeździć z włączonymi światłami, stosowanie odblasków w rowerze stało się bardziej zasadne. Prawie każdy rower wystawiony w sklepie wyposażony jest w światełka odblaskowe z przodu i z tyłu (ich stosowanie w Polsce jest obowiązkowe). Widoczność z boku umożliwiają odblaski zamontowane między szprychami kół, a szczególną uwagę kierowców zwracają znajdujące się w ciągłym ruchu odblaski na pedałach. A jeśli chcesz poczuć się jeszcze bezpieczniej, zafunduj sobie kamizelkę odblaskową. Kamizelka Lumina marki Accent to świetna propozycja, która w dodatku jest dostępna w bardzo przystępnej cenie.

Precyzyjnie ukształtowana wewnętrzna soczewka kierująca światło

Soczewka wewnętrzna

Skoncentrowany strumień światła

ROL

Legenda

Podstawowe pojęcia ROL // System ROL (Reverse Offset Lens) to przełom w technologii oświetlenia wykorzystującej diody LED. Dzięki specjalnej powierzchni soczewki wewnętrznej i odpowiednio ukształtowanej powierzchni lustrzanej strumień światła nie jest kierowany bezpośrednio na soczewkę przednią. Możliwe jest uzyskanie bardziej skupionego strumienia światła bez zbędnego rozproszenia.

mającemu więcej lumenów większej „jasności”. Wynika to z faktu, iż lumen odnosi się do szerokiego pasma światła. Postrzegana przez ludzkie oko ilość światła jest mniejsza od tej obiektywnie emitowanej przez dane źródło. Pomiar lumenów dotyczy nie tylko pasma światła widzialnego przez ludzkie oko. Dodatkowo nie sposób w lumenach określić spadku mocy względem odległości. Kandela wyraża intensywność światła emitowanego w danym kierunku i w określonej odległości. Jest tym samym jednostką pomiarową określającą ilość światła użytecznego, czyli takiego, przy którym jest w stanie dobrze postrzegać ludzkie oko.

Technologia OptiCube Wat. Lumen. Kandela. // Wat określa ile, energii wykorzystuje dane źródło światła. Mimo iż nie jest miarą jasności danej lampki, często jest stosowana do porównań między poszczególnymi modelami lamp halogenowych. Lumen jest miarą wielkości strumienia światła emitowanego przez dany system. Jednostka ta wykazuje obiektywne różnice w świetle emitowanym przez dane źródło. Bardzo często informacja o ilości lumenów znajduje się na opakowaniach żarówek. Błędem jest przypisywanie systemowi

// Zastrzeżona technologia soczewek OptiCube maksymalizuje jasność, znacznie zwiększając widoczność.

Całkowita ilość kandeli // CatEye mierzy ilość kandeli swoich lampek w warunkach najbardziej odpowiadających realnym. Inżynierowie posługują się w tym celu systemem 21 punktów pomiarowych znajdujących się w okręgu o średnicy 3,5 metra, w odległości 10 metrów od źródła światła.

PORADNIK ROWERZYSTY / SIODEŁKA I OPONY / SIODEŁKA

Siodełka i opony Akademicko podchodząc do sprawy, można powiedzieć, że w układzie rowerzysta-rower możemy wyróżnić dwa punkty krytyczne w ich wzajemnych relacjach. Pierwszy z nich to punkt, w którym rower łączy się z podłożem, czyli opony, a drugi to siodełko gdzie rowerzysta styka się z rowerem. Rozsiądź się // Siodełko, na którym jeździsz, zazwyczaj należy do standardowego wyposażenia Twojego roweru. Producenci bicykli nie mają możliwości dostarczenia swoim klientom wyboru odpowiedniego siodła,

bo każdy z nas jest inny i w ofercie musiałoby się pojawić wiele różnych wersji tego samego modelu roweru, ale z różnymi siodełkami. Dlatego w rowerach pojawia się najbardziej uniwersalne wyposażenie, co wcale nie znaczy, że najlepsze. I nawet gdy

ASPIDE RACING TEAM Siodełko dla zawodników

Roma Elastomers Fusion Siodełko miejskie

Jeżeli do jazdy na rowerze podchodzisz bardziej wyczynowo, może spodoba Ci się Aspide Racing Team.

Na drugim biegunie są komfortowe siodełka przeznaczone do jazdy miejskiej.

Ogromną popularność zdobyły siodła Aspide, Mantra, Regale, Zoncolan czy kultowy już Concor. Używany m.in. przez zwycięzcę wyścigu Tour de France - Alberta Contadora.

rowerzysta zdecyduje się kupić nowe siodło (bo stare zostało zużyte lub uszkodzone), często przy wyborze kierują nim bardziej względy estetyczne niż naukowe.

Phobos XCy Sportowe siodełko do rowerów MTB Najlepszy wybór dla ceniących komfort i ciekawy wygląd.

Nino Fusion Idealne siodełko na każdą wycieczkę rowerową Dzięki zastosowaniu specjalnej pianki Bio Foam bardzo komfortowe i wygodne.

Technologia stosowana w siodełkach rowerowych ewoluuje. Używa się coraz lepszych materiałów i żeli. Różnicuje się panele w zależności od miejsca nacisku, dobiera się superlekkie stelaże, a profil siodła jest dokładny jak nigdy dotąd. Nowoczesne siodełko jest zaawansowanym technicznie i (jak potwierdzają badania naukowe) jednym z najważniejszych elementów wyposażenia roweru. Wraz z pedałami i kierownicą łączy rowerzystę z jego pojazdem i w bardzo dużym stopniu wpływa na komfort pedałowania. Obecnie kolarstwo bardzo się wyspecjalizowało. Mamy rowery turystyczne i miejskie, na których „jazda w siodle” oznacza komfort i wygodę. W rowerach wyścigowych większą rolę odgrywa efektywność i niska waga. Są wreszcie rowery przeznaczone do jazdy ekstremalnej, w której podczas skoków czy szybkich zjazdów siodło służy bardziej za chwilowe podparcie, bo większość trasy i tak jest pokonywana na stojąco. Każdy styl jazdy wymaga zastosowania innego siodła. Dlatego przede wszystkim powinieneś zwrócić uwagę na jego przeznaczenie, ale nawet w jednej kategorii istnieje wiele wersji zróżnicowanych pod względem: wagi, wielkości ciała, komfortu, profilowania, a nawet płci. Oferta jest bardzo duża, dzięki czemu możesz wybrać najlepsze dla siebie rozwiązanie. Z drugiej jednak strony trudno się połapać, gdy trzeba brać po uwagę wiele kryteriów. Do porządkowania „siodełkowego chaosu” zabrali się najbardziej cenieni w branży rowerowej specjaliści z Selle San Marco, umieszczając na swoich produktach oznaczenie, do jakiego stylu jazdy przeznaczone jest siodełko. Ułatwia to samodzielne odnalezienie się w ofercie tego włoskiego producenta, ale nie zastąpi indywidualnej konsultacji ze sprzedawcą w sklepie.

PORADNIK ROWERZYSTY / SIODEŁKA I OPONY / OPONY

Foto: Maciej Łuczycki / bikeWorld.pl

Bieżnik

Dobry wybór // Ponieważ prędzej czy później Twoje opony się zużyją, staniesz przed wyborem kupna nowego kompletu. W sklepie rowerowym sprzedawca zapewne wypyta Cię o szczegóły, które entuzjasta dwóch kółek powinien znać, ale „normalny” rowerzysta już niekoniecznie. Opony z mniejszą średnicą 26” stosuje się w większości rowerów górskich (poza grupą coraz bardziej

// Oprócz szerokości, ważnym wyróżnikiem jest kształt bieżnika. Zawodnicy nie bez powodu wożą ze sobą na wyścigi po kilka kompletów opon, wybierając przed startem najlepiej pasujące do panujących warunków atmosferycznych i stanu nawierzchni. Na suchą i gładką nawierzchnię zakłada się tzw. slicki lub semi-slicki, czyli opony posiadające drobny bieżnik, nie wpływający negatywnie na opory toczenia. Przykładem takiej nawierzchni może być trasa maratonu w większości poprowadzona ubitymi drogami szutrowymi. Im trasa ma trudniejszą i bardziej urozmaiconą nawierzchnię, tym większe będą klocki bieżnika opon. Do warunków ekstremalnych, na deszcz i błoto, stosuje się specjalne opony z wyjątkowo „agresywnym” profilem zapewniającym pewniejsze trzymanie roweru oraz sprawiającym, że błoto nie zapycha przestrzeni między klockami. W rowerach szosowych, większości turystycznych i miejskich opony na kołach 28-calowych są zdecydowanie węższe od „górskich” odpowiedników. Ich zadaniem jest pokonywanie dróg asfaltowych i ubitych ścieżek. W tej klasie na jednym biegunie znajdują się cieniutkie „gumki” do rowerów szosowych bez bieżnika, które muszą być lekkie i toczyć się bez zbędnych oporów. Po drugiej stronie znajdziesz masywniejsze opony turystyczne z wyraźnymi klockami, na których pokonasz nie tylko dziesiątki kilometrów po asfalcie, ale też z powodzeniem przejedziesz drogami szutrowymi i ubitymi ścieżkami.

popularnych rowerów 29’’) i niektórych bicyklach przeznaczonych do turystyki i jazdy po mieście.

Rada eksperta:

Opony w „góralach” różnią się między sobą szerokością i rodzajem bieżnika. Do cross-country zakłada się najwęższe, o szerokości około 1.9 – 2.0 cala. Dzięki ich mniejszej powierzchni styku z nawierzchnią charakteryzują się mniejszymi oporami toczenia, czyli lżej Ci będzie na nich podjeżdżać. Ale już w ekstremalnych odmianach MTB, gdzie liczy się duża prędkość na zjazdach, standardem są opony, których szerokość sięga aż 2.7 cala.

Na koniec informacja dla miłośników dwóch kółek nie uznających kompromisów. Jeśli jazdę na rowerze traktujesz bardzo poważnie, posłuchaj rad specjalistów, którzy uważają, że po zakupie roweru powinieneś wymienić mostek, kierownicę i siodełko, bo te trzy elementy zapewnią idealne dopasowanie roweru.

Mieszanka gum // W przemyśle oponiarskim rozróżnia się twardości gum, które znacząco wpływają na komfort, efektywność jazdy oraz trwałość opon. Generalna zasada jest taka, że bardziej miękka opona lepiej się „klei” do nawierzchni, co znacznie poprawia komfort i pozwala lepiej panować nad rowerem, np. podczas ciasnych zakrętów. Niestety, mimo że są droższe od twardszych odpowiedników, szybciej się zużywają, dlatego stosują je przede wszystkim zawodnicy. Co prawda w kolarstwie nie zmienia się opon tak często jak na wyścigu Formuły 1, ale zawodowiec potrafi wytrzeć swoje „gumki” bardzo szybko. Dlatego większość opon, które znajdziesz w fabrycznie montowanych rowerach, charakteryzuje się większą twardością, a zarazem żywotnością.

PORADNIK ROWERZYSTY / W CZYM NA ROWER?

W czym na rower? Nawet jeśli jeździsz typowo rekreacyjnie, poczujesz zdecydowaną różnicę między pedałowaniem w ubraniu „cywilnym” a rowerowym. Oczywiście na korzyść odzieży kolarskiej. Oto dlaczego: Odpowiedni strój rowerowy podnosi komfort i bezpieczeństwo jazdy.

Koszulki // Koszulki kolarskie szyje się z lekkich tkanin, które są przewiewne oraz odprowadzają pot na zewnątrz. Podczas pedałowania Twoje ciało jest w ciągłym ruchu, dlatego ważne jest, aby ubiór nie krępował ruchów. W przeciwieństwie do zwykłych koszulek sportowych odzież rowerowa posiada płaskie szwy eliminujące możliwość otarcia skóry. Klasyczne rowerowe koszulki, jak na przykład Accent Tormenta, ściśle przylegają do ciała, mają ściągacze na dole i przy rękawach. Jeżdżą w nich zawodowi kolarze, których obejrzysz podczas wyścigów. Możesz wybrać też opcję z luźnym, wygodnym krojem. Taki jest model Argent uszyty z miękkich tkanin, który doskonale maskuje wszelkie wypukłości i niedoskonałości ciała. Na chłodniejsze dni włóż koszulkę z długim rękawem.

Spodenki // Wiele osób odstrasza jazda rowerem z powodu obawy przed bólem „siedzenia”. Nie wiedzą, że dobrze dobrane siodełko oraz spodenki z wkładką antybakteryjną problem ten redukują niemal do zera. Jeśli chcesz się o tym przekonać (na własnej skórze oczywiście), wypróbuj obcisłe elastyczne spodenki wyposażone w profesjonalną, profilowaną wkładkę zapewniającą tłumienie drgań. Tak zwany „pampers” nie tylko pełni funkcję amortyzującą. Dodatkowo wykorzystuje specjalne włókna z jonkami srebra posiadające wła-

ściwości bakteriostatyczne, odprowadzające nadmiar wilgoci i oddychające. Poza wkładką koniecznie zwróć uwagę na materiał i sposób szycia. Ciekawą propozycją jest Lycra Power stymulująca pracę mięśni nóg; z kolei płaskie szwy redukują do minimum problem z obtarciami wrażliwych miejsc, np. pachwin. Jeśli wybierasz spodenki z szelkami, atutem będzie elastyczna i przewiewna siateczka na plecach. Jeśli preferujesz bardziej uniwersalny styl (na przykład jako turysta często zsiadasz z roweru i zwiedzasz okoliczne zabytki), wybierz szorty. W kolekcji ubrań Accent znajdziesz model Tanger; na zewnątrz mają „cywilny” krój z kieszeniami, ale w środku mają wpinane na zatrzaski bokserki z elastycznej lycry z wkładką antybakteryjną.

Buty // Niezwykle ważny element rowerowej garderoby. Obuwie przeznaczone na rower przystosowane jest do montażu bloków, którymi możesz wpiąć się do pedałów zatrzaskowych. Jeśli zastanawiasz się, czy spróbować jazdy w zatrzaskach, odpowiadamy: TAK! Buty rowerowe to nie tylko charakterystyczna, sztywna podeszwa, ale również odpowiednio lekkie, trwałe i przewiewne materiały oraz niezawodny system zapięć. Musisz mieć przecież pewność, że stopa zawsze będzie się trzymać na swoim miejscu. Wyskoczyć z butów w czasie zjazdu z górki? Spójrz na topowy model butów SIDI MTB Dragon Carbon SRS, aby przekonać się, że to niemożliwe. Zaawansowane technologicznie sprzączki, pokrętła, regulacje. Stopy poradzą sobie z największymi przeciążeniami. Jeśli na-

Model MTB Dragon Carbon Srs to najeżony najnowszą technologią but przeznaczony dla kolarzy górskich.

tomiast preferujesz klasyczny wygląd, skorzystaj z oferty butów turystycznych łączących możliwość montażu bloków do pedałów zatrzaskowych z wyglądem i przeznaczeniem sportowych butów do chodzenia. Takie buty znajdziesz w ofercie Accent, np. model Terrano lub Rush.

Na chłodniejsze dni // Tajemnicą odpowiedniego ubierania się jest stosowanie zasady „na cebulkę”. Kilka warstw pozwoli na włożenie kurtki, gdy spadnie deszcz, lub ściągnięcie jej, gdy zrobi Ci się gorąco podczas dłuższego podjazdu. Gdy zrobi się naprawdę zimno, nie musisz rezygnować z jazdy na rowerze. Nagłe załamanie pogody w górach też nie stanowi problemu, gdy będziesz dysponować odpowiednią odzieżą.

Ergo 2 Carbon W takich butach jeździ światowa czołówka kolarstwa szosowego, m.in. Fabian Cancellara i Alberto Contador.

PORADNIK ROWERZYSTY / W CZYM NA ROWER?

Z przenikliwym wiatrem, chłodem i wilgocią poradzą sobie kurtki z membraną Tek-Series – Accent El Niño czy Scirocco. Dobrze, gdy spodnie również wyposażono w membranę, chroniącą przede wszystkim wrażliwe stawy kolanowe. Przed ulewnym deszczem natomiast ochroni Cię kurtka wykonana z impregnowanych tkanin nieprzepuszczających wody, tak jak np. model Lumina, który nie tylko nie przepuszcza wody, ale również oddycha. Jazda w deszczu po mieście związana jest ze znacznym ograniczeniem widoczności u kierowców samochodów – dlatego kamizelka Lumina występuje w żółtym, widocznym z daleka kolorze. Z pewnością przyda się również duży kaptur, który ochroni Cię nawet z kaskiem na głowie.

MERYL® SKINLIFE® Jest to bakteriostatyczne włókno, które sprawia, że zachowana zostaje naturalna równowaga skóry, niezależnie od stopnia aktywności fizycznej. Czynnikiem aktywnym w przypadku włókien Meryl® Skinlife są jonki srebra (Ag+) , które działają na bakterie na zasadzie reakcji fizycznej, a nie chemicznej. Nie ma zatem możliwości wystąpienia odczynu alergicznego na skórze. OBOK: Bokserki oraz podkoszulek Portofino wykonane są z tkanin zawierających włókna MERYL® SKINLIFE.

Bielizna // Nawet najbardziej profesjonalne spodenki, koszulki czy bluzy nie będą właściwie spełniać swoich funkcji, jeżeli nie zadbasz o pierwszą warstwę odzieży. Pamiętaj, że proces odparowywania potu oraz cyrkulacji powietrza zaczyna się na skórze. Bielizna sportowa powinna więc umożliwiać kolejnym warstwom ubrań zachowanie ich specjalistycznych właściwości. Od bielizny „cywilnej” różni się ona nie tylko sposobem szycia, ale przede wszystkim materiałami, z których jest produkowana. Materiały z włóknami Meryl® Skinlife posiadają bardzo dobre właściwości oddychające i szybko odprowadzają wilgoć na zewnątrz.

Rowerowy szyk. Mnogość krojów i wzorów, spośród których możesz wybierać, jest oszałamiająca.

Okulary // Oczy są bardzo wrażliwą częścią ludzkiego ciała i należy o nie dbać zawsze, a podczas jazdy rowerem w szczególności. Okulary rowerowe pełnią kilka ważnych zadań. Przede wszystkim chronią przed szkodliwym promieniowaniem, a ciemne szyby pomagają pracować oczom przy mocnym natężeniu światła. U rozpędzonego rowerzysty stanowią barierę ochronną przed uciążliwymi wszelkiego rodzaju insektami i czynnikami zewnętrznymi (np. piasek, woda) i nie doprowadzają wrażliwych oczu do łzawienia. Sportowe okulary muszą spełniać szereg dodatkowych wymogów. Możesz powiedzieć, że Twoje okulary rowerowe są dobre, jeśli: zrobiono je z wytrzymałych, ale lekkich oprawek (np. z nylonu), oprawki są aerodynamiczne, soczewki są odporne na odpryski (np. z poliwęglanu), posiadają filtr UV oraz powłokę antyrefleksyjną i redukującą parowanie. Ponadto dobrze, jeśli okulary mają w komplecie wymienne szkła przeznaczone do różnych warunków atmosferycznych (ciemniejsze i jaśniejsze).

PORADNIK ROWERZYSTY / JAZDA Z GŁOWĄ, CZYLI W KASKU

Jazda z głową, czyli w kasku Foto: Dzięki uprzejmości Liquigas Spa - Bettini Foto

W Polsce nie ma przepisów mówiących o obowiązkowej jeździe na rowerze w kaskach, a kwestię ich stosowania pozostawiono indywidualnej decyzji każdego rowerzysty. Natomiast nie ma wątpliwości, że wraz z włożeniem kasku zdecydowanie zmniejszasz ryzyko odniesienia obrażeń głowy. Przekonują się o tym sportowcy, którzy są najbardziej narażeni na wypadki. Gdy w 2003 roku na Tour de France doszło do kraksy, w której zginął Andriej Kiwiliew, lekarze zgodnie orzekli, że gdyby kolarz miał na sobie kask, najprawdopodobniej by przeżył. Tragedia przyspieszyła decyzję Unii Kolarskiej o obowiązku noszenia przez zawodników kasków rowerowych. // Wciąż na drogach widzimy wiele osób, które nie zdają sobie sprawy, jakie poważne konsekwencje ściągają na siebie, nie wkładając kasku. Najlepiej dając samemu dobry przykład, już od najmłod-

Sine Thesis Najlepszy polski kolarz ostatnich lat Sylwester Szmyd (patrz zdjęcie) używa specjalnej, profesjonalnej wersji kasku MET Sine Thesis.

szych lat uczyć nasze pociechy jazdy w kasku na głowie. Na rynku jest duży wybór kasków dla dzieci, nawet już tych najmłodszych. Tak na przykład czołowy producent fotelików rowerowych, norweska firma Hamax, oferuje kaski dla dzieci w komplecie z fotelikiem rowerowym. Jeśli przymierzasz się do kupna kasku, to po pierwsze kieruj się uznaną marką. O wysokiej jakości świadczą wygodne paski, dzięki którym kask dobrze się trzyma na głowie wraz z systemem regulacji oraz skorupą z wytrzymałego materiału. Bardzo istotną cechą jest odpowiednia wentylacja. Bo przecież tak naprawdę dobry kask to taki, o którym zapomnisz, że masz go na głowie! W sztuce tworzenia kasków chodzi mianowicie o pogodzenie ognia z wodą: dobrej wentylacji i niskiej wagi z jednej strony, a wytrzymałości i trwałości z drugiej.

Rodzaje kasków // W zależności od wielkości, kaski dzielą się na dziecięce i dla dorosłych. Niektóre firmy, np. MET, mają w swojej ofercie również wersję młodzieżową. Pamiętaj, że kask jest częścią kolarskiej garderoby tak jak buty czy rękawiczki, dlatego zawsze przymierz go przed zakupem. Głowy różnią się nie tylko wielkością, ale i kształtem. Jak w odpowiedni sposób włożyć kask: 1. Umieść centralnie kask na głowie, używając obu rąk, tak aby:

• znaleźć właściwą pozycję kasku na głowie; kask nie może być przekrzywiony na prawy lub lewy bok ani też znajdować się zbyt nisko na czole lub karku, • ustawić elementy gwarantujące bezpieczeństwo w odpowiednim położeniu. 2. Trzy kroki do bezpieczeństwa: • wyreguluj system dopasowania tak, aby kask trzymał się stabilnie na głowie, • wyreguluj długość bocznych pasków i ustaw je w kształcie litery Y wokół uszu oraz pod nimi, • zapnij klamrę. Długość paska pod brodą powinna zostać wyregulowana tak, aby lezał dosyć ciasno, ale nie powodował dyskomfortu. 3. Oceń stopień dopasowania kasku: • mając kask na głowie, powinieneś czuć się komfortowo, a kask powinien pozostawać na miejscu kiedy ruszasz głową, • kask nie powinien ograniczać widoczności ani krępować ruchów głowy, • by jeszcze lepiej dopasować kask, zacieśnij lub poluzuj system dopasowania z tyłu kasku.

Z czego składa się dobry kask: Skorupa: z lekkich, utwardzanych materiałów styropianowych. Zewnętrzną warstwę wtapia się w styropian (system In-Molding). Gąbki: od ich szerokości i jakości zależy, czy kask na głowie trzyma się pewnie, a pot odprowadzany jest

na zewnątrz. Firma MET stosuje wkładki z Coolmaxu, które nie trzymają wilgoci jak zwykłe gąbki oraz mają właściwości antyalergiczne. Uprząż: zwróć uwagę na detale, czyli sposób wykonania samego zapięcia oraz klamer. MET proponuje klamry z blokadą przesuwu, dzięki którym raz wyregulowane paski będą się trzymać na swoim miejscu podczas użytkowania. System regulacji: znajduje się z tyłu głowy. Pomaga dopasować kask do wielkości głowy. Dobre regulacje są proste w obsłudze i niezawodne. Daszek: daszki najczęściej spotkasz w modelach przeznaczonych do kolarstwa górskiego, turystyki i jazdy miejskiej. Zadaniem daszka jest ochrona przed słońcem i błotem, które pryska spod kół roweru jadącego przed nami, a także dodatkowa osłona głowy przed uderzeniami (np. o wystające gałęzie). W przedstawionych modelach można je zdejmować oraz regulować ich położenie. W kaskach szosowych daszki nie są stosowane. Siatki: w otworach wentylacyjnych chronią przed insektami. Dostępne w niektórych modelach, przede wszystkim w kaskach dla dzieci. Odblaskowe naklejki MET stosuje w tylnej części. Bardzo ważne jest, by rowerzysta był dobrze widoczny na drodze.

PORADNIK ROWERZYSTY / JAZDA Z GŁOWĄ, CZYLI W KASKU

W jaki sposób włożyć kask:

WARTO WIEDZIEĆ: REPLACEMENT

P R O G R A M

Ułóż kask na głowie, tak abyś czuł się w nim wygodnie.

Paski boczne powinny tworzyć kształt litery Y wokół uszu.

Po zapięciu klamra nie może uwierać ani krępować ruchów głowy.

Dokonaj ostatecznej korekty ułożenia kasku systemem dopasowania kasku z tyłu głowy.

CRASH REPLACEMENT to program umożliwiający wymianę uszkodzonego w wypadku rowerowym kasku MET w okresie 3 lat od daty jego zakupu w obniżonej cenie. Aby zakupić nowy kask ze specjalnym rabatem w zamian za zniszczony, skontaktuj się z skontaktuj się z dystrybutorem (office@velo.com.pl), od którego uzyskasz informacje o koszcie wymiany. Wyślij uszkodzony kask (na własny koszt) do siedziby firmy Velo (Velo sp. z o.o., ul. Pszczyńska 305, 44-100 Gliwice) wraz z dowodem zakupu i dokładnym opisem wypadku. Uszkodzony kask zostanie niezwłocznie wymieniony na nowy model dostępny w aktualnej ofercie o zbliżonej cenie, rozmiarze i kolorze. Twój nowy kask zostanie wysłany pocztą kurierską za zaliczeniem pocztowym. Program wymiany obowiązuje jedynie w kraju, w którym kask został zakupiony.

Komfort użytkowania kasków MET jest rezultatem zastosowanej technologii oraz wprowadzonych innowacji: • system Safe-T w połączeniu z bocznymi paskami zapewnia stabilność, bezpieczeństwo, prostotę w obsłudze oraz dobre samopoczucie, • wewnętrzne wkładki kasku MET są wykonane z włókien najnowszej generacji, takich jak Coolmax®, które w połączeniu z odpowiednią wentylacją gwarantują doskonałą absorpcję oraz odparowywanie potu. • Kaski marki MET są projektowane oraz produkowane we Włoszech. Każdy kask przechodzi 29 punktów kontroli jakości.

MET Fortissimo Kask szosowy

Prawdziwa historia pewnego wypadku Chciałbym skorzystać z programu „Crash Replacement”. Jadąc na rowerze miałem wypadek, który skończył się zniszczeniem kasku. Mi natomiast nic się nie stało.Kask: MET Formula, kolor czarno-szaro-srebrny. Opis wypadku: Wypadek miał miejsce w niedzielę, 13 stycznia 2008. Myślę, że ta „13-stka” w dacie nie oznacza w tym przypadku pecha. Bo gdybym miał pecha, to rozwaliłbym sobie głowę; miałem wręcz wielkie szczęście, że nie rozwaliłem głowy, a tylko kask. I drugie szczęście to fakt, że kask jest, a raczej był, po prostu dobry. To był początek przejażdżki, bo wywróciłem się około 300 m od domu, na leśnej ścieżce, chcąc zakręcić pod kątem prawie prostym w lewo. Znam tą ścieżkę doskonale, praktycznie każdy mój wyjazd rowerowy rozpoczyna się i kończy na tej ścieżce. Nie zauważyłem, że w miejscu zakrętu jest lód. Bo nie był to lód świeży, biały - raczej ciemny, bo z ziemią nieco pomieszany. Mimo że nie jechałem szybko (zakręt raczej ostry zamierzałem zrobić), to poślizg był bardzo szybki i niespodziewany. Wydaje mi się, że po prostu koła straciły przyczepność, rower wyrzuciło na zewnątrz zakrętu, a ja głową, właściwie kaskiem, uderzyłem w zmarzniętą ziemię. Uderzenie było mocne, krótką chwilę się zbierałem. Przez rękawiczkę (grubą, zimowa) sprawdziłem kask bez zdejmowania go z głowy i nie wyczułem w nim pęknięcia ani wgniecenia. Odczuwałem w głowie lekki szum, ale uznałem, że nic wielkiego się nie stało, i pojechałem dalej. Po około 1 godz. wróciłem do domu, rozebrałem z zimowych ubrań i obejrzałem kask. Dopiero wówczas stwierdziłem, że kask jest pęknięty. Lekko poruszałem pękniętą częścią - została mi w ręce. Nic więcej się nie stało, głowa cała, szum przeszedł po kilkunastu minutach. Nie przypuszczałem w czasie przejażdżki, że aż tak mocno uderzyłem. Ale jak po powrocie zobaczyłem, że kask pękł, to zdałem sobie sprawę, że gdybym nie miał go na głowie, to pewnie … Wolę nie pisać i się nie zastanawiać, co pewnie. Natomiast wiem, że bez kasku na rower nie wsiądę. Z poważaniem

Model został wyposażony w ultralekkie i wytrzymałe kevlarowe paski, które są lżejsze i mocniejsze od standardowych pasków.

MET Veleno Sim Kask MTB Kask posiada system Safe-T Smart umożliwiający dopasowanie kasku jedną ręką zarówno w poziomie, jak i w pionie.

MET Kaos UL Kask MTB Oznaczenia UL, czyli ultima lite, to specjalne włókna używane przy produkcji najlżejszych kasków. Pozwalają bez straty wytrzymałości skonstruować lżejszy kask, używając mniej materiału. Ten model waży zaledwie 235g!

Krzysztof Przybył

PORADNIK ROWERZYSTY / PRAWIDŁOWA POZYCJA NA ROWERZE

Prawidłowa pozycja na rowerze Ustawianie siodełka // Prawidłowe ustawienie wysokości siodełka jest pierwszą czynnością, którą powinieneś zrobić tuż po zakupie roweru. Nawet jeśli wyręczy Cię w tym obsługa sklepu, prędzej czy później zmienisz wysokość rury podsiodłowej (np. podczas transportu samochodem), dlatego nim rozpoczniesz pedałowanie, przeczytaj trochę teorii. Usiądź na siodełku, oprzyj piętę na pedale i zakręć korbą tak, by noga znajdowała się w najniższym położeniu. Co dzieje się z Twoim stawem kolanowym? Jest nadal ugięty, czy może wyprostowany, a Ty ledwo dosięgasz do pedału? W pierwszym przypadku siedzisz za nisko, w drugim – za wysoko. I tak źle i tak niedobrze. Idealna pozycja występuje wtedy, gdy noga jest wyprostowana lub lekko ugięta, ponieważ zabezpiecza przed przekraczaniem fizjologicznego i bezpiecznego ruchu w stawie kolanowym. Innymi słowy: prawidłowe ustawienie wysokości siodełka zapobiega kontuzjom, które mogą spowodować szkodliwe przeciążenia. Brzmi groźnie? Nie martw się: powyższa teoria odnosi się do jazdy sportowej, podczas której kolarze„cisną”z całej siły. Natomiast nie ulega wątpliwości, że metoda „wyprostowanej nogi na dole” jest najbardziej efektywna. Aby się o tym przekonać, przejedź kilkaset metrów, mocno pedałując z siodełkiem nisko opuszczonym,

a następnie pokonaj tę samą trasę, ustawiając poziom sztycy w idealnej pozycji. Za drugim razem jedziesz szybciej i wkładasz mniej siły w pedałowanie, prawda?

Ustawianie kierownicy // Określenie pozycji na rowerze zależy od typu roweru, którym dysponujesz. Najbardziej pochyleni są kolarze szosowi, dla których najważniejszy nie jest komfort, ale efektywność jazdy i aerodynamiczna pozycja. Mocno wyciągnięci do przodu są również kolarze górscy, dzięki czemu na stromych podjazdach nie wywrócą się na plecy. Rowery turystyczne są kompromisem między POZYCJA 01 Zobacz, jak bardzo pochylony na swoim rowerze jest kolarz szosowy.

efektywnym pedałowaniem a wygodą. Na nich będziesz jechał bardziej wyprostowany. Zdecydowanie najwięcej komfortu dostarczają rowery miejskie, na których plecy rowerzysty znajdują się niemal w pionie. Różne pozycje na rowerze wynikają z geometrii ramy oraz z pozycji kierownicy względem siodełka. U zawodników siodełko znajduje się nawet 7-15 cm wyżej od położenia kierownicy, podczas gdy w pojazdach komfortowych kierownica jest zdecydowanie wyżej siodełka. Wysokość kierownicy możesz regulować na wiele sposobów, ale dla własnego bezpieczeństwa konsultuj je, a najlepiej zlecaj serwisowi rowerowemu. POZYCJA 02 Na rowerze górskim pozycja wciąż jest mocno pochylona do przodu.

Możesz wykonać następujące operacje: 1. Regulować wysokość podkładkami dystansowymi w systemie sterów A-head lub wysuwać mostek w tradycyjnym systemie gwintowanym; 2. Założyć mostek „do góry nogami”, jeśli posiadasz wersję dwustronną; 3. Coraz więcej rowerów turystycznych i miejskich posiada mostki z regulowaną wysokością za pomocą śruby.

Odstępstwa od reguły // Mimo że jazda z nisko ustawionym siodełkiem jest bardziej męcząca, niewątpliwą zaletą takiej pozycji jest wygodniejsze wsiadanie i zsiadanie z roweru. Ma to duże znaczenie, zwłaszcza jeśli poruszasz się po zatłoczonym mieście, gdzie jazda nie jest płynna i co chwilę musisz zatrzymywać się na światłach. Niżej siodełko ustawia się również w grawitacyjnych, czy jak POZYCJA 03 Rowery krosowe zazwyczaj oferują spore możliwości regulacji kąta nachylenia wspornika kierownicy.

kto woli – ekstremalnych odmianach kolarstwa górskiego, co związane jest z utrzymaniem prawidłowego środka ciężkości. Podczas karkołomnych zjazdów ciało wysunięte jest mocno do tyłu, więc rura tylko by przeszkadzała. Poza tym większość tras zjazdowych i tak pokonuje się na stojąco. Skoro jesteśmy przy ekstremie, mała uwaga: do downhillu, skoków i tego typu zabaw zamontuj siodełko z nosem skierowanym lekko w górę. Będziesz mógł lepiej kontrolować rower podczas zjazdów, a tylna część siodełka nie będzie przeszkadzać, gdy mocno się odchylisz.

UWAGA! Wspornik siodełka ma zaznaczony ogranicznik pozwalający na jego maksymalne wysunięcie. Przekroczenie tej granicy grozi złamaniem wspornika i poważnymi konsekwencjami. Pozycja 04 Podczas jazdy na rowerze miejskim plecy są prawie wyprostowane.

Rada eksperta: Wybierając siodło, należy brać pod uwagę przeznaczenie roweru. Przy sportowej jeździe kolarz przyjmuje pochyloną aerodynamiczną pozycję. Ciężar ciała spoczywa głównie na rękach i nogach. Dlatego też do sportowych zastosowań przeznaczone są wąskie twarde siodła preferowane przez wyczynowców. Im bardziej wyprostowana turystyczna pozycja na rowerze, tym większa część ciężaru ciała spoczywa na siedzisku. W związku z tym szerokie, miękkie, żelowe „kanapy” będą idealne do spokojnych wycieczek. Ze względu na różnice w budowie anatomicznej ciała (w szczególności w budowie kości kulszowych) najbardziej „indywidualnym” komponentem zamontowanym w rowerze jest siodełko. Dlatego przed zakupem najlepiej po prostu „przymierzyć” się do interesującego nas egzemplarza. Tylko w ten sposób można sprawdzić czy wymarzony model będzie nam naprawdę odpowiadał.

PORADNIK ROWERZYSTY / ROWER A ZDROWIE

Rower a zdrowie Jazda na rowerze związana jest z aktywnością fizyczną. Nawet jeśli „kręcisz” rekreacyjnie, jesteś rowerowym dostawcą pizzy lub kurierem, zawsze pedałujesz po zdrowie. Badania naukowe dowodzą, że rowerzyści jeżdżący cztery razy w tygodniu dwa razy rzadziej chorują na serce. Jazda rowerem ma zbawienny wpływ na ciało (i umysł). A jednak wiele osób ma wątpliwości, dopatrując się szkodliwych efektów korzystania z jednośladów. Oto trzy często przytaczane argumenty przeciw. Mit pierwszy: rower powoduje impotencję

Mit drugi: jazda rowerem jest niebezpieczna

// Stosunkowo niedawno, bo w 1998 r., świat kolarski obiegła wiadomość, że długotrwała jazda rowerem grozi impotencją. Amerykańscy naukowcy mieli dowieść, że powodem tego jest ciągłe uciskanie przez siodełko tętnicy doprowadzającej krew. Hipotezę tę obalono, powołując się na wyniki badań, w których liczba uskarżających się rowerzystów mieściła się w błędzie statystycznym. Mimo to sensacyjne doniesienia o rzekomym fatalnym wpływie jeżdżenia rowerem na sprawność seksualną nadal pojawiały się w mediach. Zdecydowano się rozwiązać wątpliwości, przeprowadzając nowe badania. Ich wyniki ostatecznie obaliły mity. Otóż grupa mężczyzn jeżdżąca regularnie na rowerze odbywała stosunki seksualne znaczenie częściej od mężczyzn, którzy nie jeździli w ogóle.

// Jeśli uważasz, że jazda samochodem jest bezpieczniejsza od pedałowania, to jesteś w błędzie. Oczywiście, że w zderzeniu z autem rowerzysta nie ma najmniejszych szans, jednak statystyki są bezlitosne dla kierowców. Okazuje się, że najmłodsi kierowcy w wieku 18-24 lat są pięciokrotnie bardziej narażeni na wypadki od rówieśników jeżdżących rowerami. Również obrażenia rowerzystów są mniejsze niż u pozostałych uczestników ruchu. Niestety odsetek wypadków na drogach w Polsce należy do jednych z najwyższych w Europie, a to za sprawą kiepskiej jakości dróg. Rowerzyści mogą jednak z optymizmem patrzeć w przyszłość. Poprawia się jakość nawierzchni dróg. Z różnym skutkiem, ale jednak budowane są ścieżki rowerowe. Użytkownicy bicykli, dbając o własne bezpieczeństwo, zakładają dodatkowe oświetlenie, a widok rowerzysty w kasku przestaje już kogo-

ZBIGNIEW KRZESZOWIEC to legenda polskiego kolarstwa. Jest jeżdżącym dowodem na poparcie tez o zdrowotnym wpływie uprawiania sportów rowerowych na tężyznę człowieka.

Rada eksperta:

…Jazda na rowerze polecana jest jako aktywność fizyczna z kilku powodów. Po pierwsze jest mniej urazową formą uprawiania sportu niż na przykład gry zespołowe czy bieganie. Zdecydowanie mniej obciąża stawy i kości, dlatego mogą ją uprawiać osoby starsze, również z chorobami zwyrodnieniowymi stawów czy osteoporozą. Ponadto rower to bezpieczny środek transportu, wykluczający poważniejsze upadki, a tym samym zmniejszający ryzyko złamań, skręceń czy stłuczeń. Udowodnionym jest fakt, że osoby regularnie jeżdżące na rowerze rzadziej ulegają różnego typu urazom, niż gdy uprawiałyby jakąkolwiek inną dyscyplinę sportową. Poza tym jazda na rowerze ma jeszcze jedną cenną zaletę – oprócz mięśni wyrabia koordynację ruchową i zmysł równowagi… mgr rehabilitacji Jolanta Nowicka

W latach ‘70 wygrywał Wyścig Pokoju, teraz ponownie ściga się z wielkimi sukcesami. W sezonie 2010 aż 27 razy wygrywał zawody w swojej kategorii (w tym Tatry Tour – Otwarte Mistrzostwa Europy w kolarstwie szosowym), przeważnie wyprzedzając też kolarzy w młodszych kategoriach.

kolwiek dziwić. Nawet jeśli Twoim celem nie jest jeżdżenie wśród samochodów, ale wybierzesz mało uczęszczane drogi, ścieżki lub górskie szlaki, to również mamy dla Ciebie dobrą wiadomość. Statystycznie bowiem kolarze są mniej narażeni na urazy od np. osób grających w tenisa.

Mit trzeci: jazda po mieście jest niezdrowa // Fakt, jazda rowerem za zdezelowanym autobusem komunikacji miejskiej nie należy do najprzyjemniejszych na świecie. Huk i smród spalin z aktywnym wypoczynkiem mają niewiele wspólnego. Naukowcy zajęli się i tym problemem, a wnioski ich badań są zaskakujące. Otóż okazuje się, że wśród wszystkich uczestników ruchu najzdrowszym powietrzem oddychają piesi i rowerzyści (wdychają nawet kilkakrotnie mniej spalin). Najwięcej zanieczyszczeń znajduje się wewnątrz pojazdów, które wbrew pozorom, mimo iż szczelnie zamknięte, nie izolują skutecznie od złego powietrza. Powody są proste. Najwięcej spalin krąży przy ziemi, a rowerzysta znajduje się znacznie wyżej od kierowcy samochodu osobowego. Poza tym, siedząc w aucie, wąchasz zanieczyszczenia pojazdu z przodu, a będąc w siodełku, jesteś z boku „spalinowego tunelu”. Co możesz zyskać regularnie jeżdżąc rowerem? 1. Ryzyko zachorowania na serce jest dwa razy mniejsze, 2. Zmniejszasz ryzyko wystąpienia żylaków, 3. Zmniejszasz ryzyko wystąpienia chorób ortopedycznych, 4. Spalasz kalorie, zrzucając przy okazji zbędne kilogramy.

PORADNIK ROWERZYSTY / TECHNIKA JAZDY

Zawodowi kolarze wszystkie elementy poruszania się rowerem, łącznie z techniką pedałowania, mają opanowane do perfekcji. Ten aspekt pominiemy. Nie będziemy też pisać o trikach powietrznych, pokonywaniu metrowych uskoków i technice wybijania się na hopkach. Warto jednak skorzystać z rad doświadczonych zawodników, które przydadzą się podczas jazdy rekreacyjnej lub sportowej po drogach asfaltowych albo w terenie.

Zmiana biegów // Wyjaśnijmy raz na zawsze: w rowerze masz najwyżej dwie przerzutki: przednią i tylną. Jeśli ktoś twierdzi, że ma ich 5 albo 27, ma zapewne na myśli liczbę biegów. Dysponując 3 tarczami zębatymi z przodu i 9 z tyłu, masz teoretycznie 27 przełożeń. Jednak nie polecamy używania krzyżujących się konfiguracji (największa z przodu i z tyłu lub najmniejsza z przodu i z tyłu). W takiej pozycji łańcuch poprowadzony jest krzywo, szybko się zużywa, niszczy koronki i może pęknąć.

Czy w ogóle można mówić o nauce jazdy rowerem? Przecież tego się nie zapomina! Kiedy już raz jako małe dziecko przejechałeś pierwsze metry bez bocznych kółek, to już do końca życia będziesz umiał utrzymać równowagę. Po prostu pedałujesz, skręcasz kierownicą, hamujesz i zmieniasz biegi. Niby nic prostszego, ale musisz uwierzyć: różnica między zwykłą jazdą na rowerze a dobrą jazdą na rowerze jest jak kopanie w piłkę na poziomie zespołu szkolnego i ekstraklasy.

Najlepiej, jeśli zastosujesz konfiguracje: • największa (3) tarcza z przodu = 9, 8, 7, 6, 5 tarcza z tyłu (9 to najmniejsza); • środkowa (2) tarcza z przodu = 7, 6, 5, 4, 3 tarcza z tyłu; • najmniejsza (1) tarcza z przodu = 5, 4, 3, 2, 1. Dużej tarczy (3) używaj do zjazdu i szybkiego pedałowania w płaskim terenie. Środkowa (2) będzie najlepsza do jazdy po płaskim w wolniejszym tempie oraz przy łagodnych podjazdach. Najmniejszą (1) wrzucaj, gdy

pokonujesz strome podjazdy. Tylna przerzutka pozwoli dopasować biegi do aktualnych warunków panujących na trasie, abyś mógł utrzymać tempo i częstotliwość pedałowania. Przewiduj sytuacje podczas jazdy i nie zmieniaj przełożeń w ostatniej chwili. W ten sposób utrzymasz płynność jazdy, nawet gdy stromy zjazd nagle zamieni się w podjazd.

Hamowanie // Umiejętne hamowanie jest gwarancją bezpiecznej i efektywnej jazdy. Nie wystarczy po prostu nacisnąć na dźwignie. Należy wiedzieć, kiedy dokładnie to zrobić i jak dużej siły użyć. Niezależnie od uprawianego stylu jazdy, zasady prawidłowego hamowania warto opanować. 1. Zawsze hamuj na prostej. Jeśli robisz to na zakręcie, to albo siła bezwładności Cię wyprostuje i pojedziesz nie tam, gdzie chcesz, albo rower Ci „ucieknie”, a koła wpadną w poślizg. 2. Używaj obu hamulców, bardziej ufając przedniemu. Gdy hamujesz, przednie koło mocniej się trzyma podłoża, podczas gdy tylne łatwiej traci przyczepność. Musiałbyś bardzo mocno nacisnąć lewą dźwignię hamulcową i przesunąć się równocześnie do przodu, żeby przelecieć przez kierownicę. Dlatego nie unikaj przedniego hamulca. 3. Patrz, na czym hamujesz. Jeśli to będzie trawa mokra od deszczu albo błoto, zamiast hamowania zablokujesz koła i stracisz panowanie nad rowerem.

4. Pamiętaj o modulacji, czyli hamuj z wyczuciem. Aby uniknąć zablokowania kół, a w konsekwencji poślizgów, nacisk na dźwignie hamulcowe zwiększaj stopniowo.

Zakręt // Skręcanie rowerem nie należy do skomplikowanych czynności. A jednak, czy zdarzyło Ci się podczas ostrego zakrętu przy większej prędkości poczuć, że tracisz kontrolę nad pojazdem? Oto kilka rad:

1. Przede wszystkim nie hamuj na zakręcie, ale przed nim. 2. Patrz uważnie, jak wygląda zakręt, i wybierz najlepszą, czyli najłagodniejszą linię pokonania łuku. W skrócie wygląda to tak: wchodzisz w zakręt szeroko, będąc na zewnętrznej, mijasz środek łuku po wewnętrznej, a następnie wychodzisz z zakrętu również po zewnętrznej. 3. Obniż środek ciężkości, pochylając się w skręcie. Wyluzuj się i nie próbuj na siłę trzymać się kurczowo obranego kierunku. Skręcanie polega na delikatnym balansowaniu i szybkim reagowaniu na zmieniające się warunki.

Szczególnie wymagające technicznie są tzw. single tracki, czyli wąskie i kręte ścieżki w górskim terenie.

PORADNIK ROWERZYSTY / SERWISUJ SOBIE SAM

Serwisuj sobie sam Swoją popularność rower zawdzięcza między innymi temu, że jest pojazdem nieskomplikowanym i prostym w obsłudze. Ale nawet proste urządzenie zużywa się, ulega defektom i wymaga napraw. Skomplikowane naprawy zlecaj serwisom rowerowym, które dysponują przeszkolonymi mechanikami i odpowiednimi narzędziami. Sam jednak powinieneś nauczyć się podstawowych napraw. Pchanie roweru z zerwanym łańcuchem kilkanaście kilometrów w lesie do domu to marna perspektywa. Zwłaszcza jeśli można go naprawić samemu w ciągu kilku minut.

Wymiana dętki krok po kroku: 1. Spuść resztę powietrza i przełóż kciukami jeden bok opony na zewnątrz obręczy. Możesz posłużyć się łyżkami do opon. Podważając jednym końcem łyżki rant opony, zaczep haczyk łyżki o szprychę. Drugą łyżkę zaczep ok. 10 cm dalej. 2. Przesuwając palcami pod rantem, zsuń go na zewnątrz. Nie ściągaj drugiego rantu, jeśli nie wymieniasz opony. 3. Odkręć nakrętkę z wentyla i wyjmij dętkę. 4. Sprawdź dłonią, czy w środku opony tkwi jakiś zadzior. Może to być kawałek drutu lub ostry kamyk. Jeśli tak – usuń go. 5. Lekko napompuj nową dętkę, włóż wentyl do obręczy, a potem wepchnij całą dętkę do opony. 6. Załóż rant opony na obręcz, zaczynając od zaworu, a następnie wciskaj go symetrycznie na obręcz. 7. Nakręć nakrętkę i napompuj koło. Gotowe. Możesz jechać dalej.

Pęknięta guma? Żaden problem // Każda jazda rowerem może się zakończyć przebiciem dętki, dlatego musisz się nauczyć ją wymieniać, bo jak to mówią: „nie znasz dnia ani godziny”. Będziesz potrzebować pompki pasującej do wentyli w Twoim rowerze. Woź ją zawsze ze sobą. Na dłuższe wycieczki zabierz zapasową dętkę, a jeśli jesteś minimalistą – zestaw łatek w małym plastikowym pudełku z klejem i papierem ściernym. Przydadzą się również plastikowe łyżki do opon.

Posmaruj, a pojedziesz dalej... // Ta stara prawda sprawdza się też w przypadku rowerów. Dlatego pamiętaj, aby przed sezonem bądź dłuższą wyprawą odpowiednio zadbać o nasmarowanie elementów, które tego wymagają, w szczególności łańcucha. Zawodowcy każdorazowo dobierają smary odpowiednio do tras i warunków, w jakich będą się ścigać. Na szczęście na rynku dostępne są smary do bardziej uniwersalnych zastosowań. Jednym z takich smarów jest olej Cross Country firmy Finish Line; zawiera molibden i dzięki temu tworzy powłokę, która długo utrzymuje właściwości smarujące.

Łatanie dętki // Jest szybkie i bezbolesne. Jedyny problem w warunkach polowych stanowi prawidłowe wykrycie nieszczelności. W domu łatwo namierzysz dziurę, wkładając przebitą i lekko napompowaną dętkę do miski z wodą. Dadzą o sobie znać bąble powietrza. Jeśli nie dysponujesz wodą, musisz mieć nosa. Dosłownie. Powoli przesuwaj trochę napompowaną dętkę pod nosem, jakbyś ją wąchał. Znalezioną dziurkę zatkaj palcem i szukaj dalej. Prawdopodobnie obok znajduje się druga. Jeśli tak, to znaczy, że złapałeś „snake bite’a” (ang. ukąszenie węża). Tak w rowerowym slangu nazywa się przedziurawienie dętki w dwóch miejscach spowodowane silnym dobiciem opony. Kiedy najedziesz na kamień, opona wraz z dętką zostaje przecięta przez obręcz z dwóch stron. Znalezioną dziurkę oczyść papierem ściernym, nanieś niewielką warstwę kleju i poczekaj kilka sekund, aż zmatowieje. Następnie ściągnij z łatki aluminiową folię i przyklej łatkę, mocno ją ściskając pół minuty. Prawda, że łatwe?

PORADNIK ROWERZYSTY / SERWISUJ SOBIE SAM

Zerwany łańcuch // Woź ze sobą skuwacz (inaczej wyciskacz) do łańcucha i naucz się go obsługiwać. Zerwany łańcuch to jeden z najczęstszych defektów, ale łatwy do naprawy.

miniwyciskacz do łańcucha Niezbędne narzędzie każdego rowerzysty, pozwoli szybko i sprawnie naprawić łańcuch.

NARZĘDZIE DO sPRAWDZANIA ZUŻYCIA ŁAŃCUCHA

Naprawa łańcucha: 1. Połóż w imadełku wyciskacza ostatnie nieuszkodzone ogniwo z blaszkami zewnętrznymi. 2. Wyciśnij uszkodzone ogniwa, zwracając uwagę, by sworzeń ogniwa pozostał w blaszce zewnętrznej. W przeciwnym razie nie założysz sworznia i będziesz musiał skrócić kolejne ogniwa. 3. Załóż łańcuch na najmniejsze zębatki kasety i korby sworzniem na zewnątrz dla łatwiejszego posługiwania się wyciskaczem. 4. Złóż ogniwa łańcucha i wciskaj sworzeń. Uważaj, by nie wszedł zbyt głęboko, dlatego sprawdzaj jego położenie co kilka obrotów. Gotowe? Teraz powyginaj łańcuch na boki, aby wciśnięty sworzeń pracował równie lekko jak pozostałe w łańcuchu. Możesz jechać dalej!

Czyść i smaruj profesjonalnie // Czyszczenie i konserwacja roweru to bardzo ważne aspekty jego użytkowania. Niezależnie od tego, czy używasz roweru sporadycznie, czy też jest on Twoim stałym kompanem, odpowiednia pielęgnacja i konserwacja nie tylko zwiększy jego żywotność, ale także sprawi, że jazda będzie przyjemniejsza i bardziej płynna. Więcej porad serwisowych znajdziesz na www.dobresklepyrowerowe.pl

PORADNIK ROWERZYSTY / ROWERY DZIECIĘCE

Rowery dziecięce Rower to marzenie każdego dziecka, które obok komputera znajduje się na początku listy prezentów pisanych do Świętego Mikołaja. Zanim jednak kupisz nowy rowerek, zapakujesz go i schowasz pod choinkę, koniecznie wybierz się z przyszłym rowerzystą do sklepu, aby sprawdzić odpowiednią wielkość. Może maluch nie będzie miał niespodzianki, ale Ty zaoszczędzisz dziecku rozczarowań, gdy okaże się, że bicykl nie pasuje. Zastanów się, czy warto wybrać na wyrost. Jeśli dziecko nie może sięgnąć do pedałów, jaką będzie miało przyjemność z jazdy? Dla bardzo szybko rosnących pociech znajdziesz rowerek odpowiedniej wielkości. W odróżnieniu od wersji dla dorosłych jednoślady dla najmłodszych różnią się między sobą nie wielkością ramy, ale rozmiarami kół.

12” i 16” // Najmniejsze bicykle mają koła dwunastocalowe, drugie w kolejności są szesnastocalowe. Elementy charakterystycz-

Zazwyczaj bakcyla rowerowania połyka się już w dzieciństwie.

ne takich rowerków to rama z mocno obniżoną rurą górną, dzięki której łatwo jest wsiadać i zsiadać. Bardzo ważnym elementem jest osłona łańcucha, która izolując ostre zakończenia tarczy zębatej, sprawia, że jazda rowerem jest bezpieczniejsza, a dodatkowo masz pewność, że Twoja pociecha po przejażdżce nie wróci do domu umorusana smarem od łańcucha. O czystość zadbają błotniki, a o bezpieczeństwo światełka odblaskowe oraz obowiązkowy dzwonek. Ponieważ mały rowerzysta dopiero zaczyna jeździć, nie obejdzie

się bez bocznych kółek, które będzie można zdemontować, gdy już nauczy się utrzymywać równowagę. Dla dziecka ogromne znaczenie ma odpowiedni wygląd. Rama, siodełko i błotniki pomalowane na podobne kolory podnoszą atrakcyjność roweru. Chłopcy preferują wygląd„wyścigowy” z dominującymi kolorami czerwieni. Rowery dla dziewczynek mają delikatniejszą grafikę, często z motywami kwiatowymi. Atrakcyjność pojazdu młodej damy podniesie dodatkowy koszyk oraz kolorowe wstążki na końcach kierownicy.

Rada eksperta: 1. Nawet na najkrótsze przejażdżki wkładaj dziecku kask. Niech jazda w kasku będzie dla niego czymś naturalnym. Jak je przekonać? Najlepiej, dając przykład i samemu jeżdżąc w kasku. Poza tym zadbaj, by był on wysokiej jakości, wygodny i… podobał się Twojemu małemu rowerzyście. 2. Pamiętaj również o rękawiczkach, które także pełnią funkcję ochronną. 3. Pierwsza w życiu jazda bez bocznych kółek to wielkie przeżycie. Od około czwartego roku życia zaczynają one przeszkadzać: hałasują, ciężko z nimi skręcać. Czas się ich pozbyć! Pierwszym krokiem będzie podniesienie kółek kilka centymetrów do góry. Dziecko będzie ćwiczyć balansowanie ciałem, a przy początkowych problemach z utrzymaniem równowagi rower bezpiecznie oprze się na jednym z kółek. Później ćwicz z maluchem, korzystając ze znanej metody kija od szczotki.

ACCENT LILLY Dla młodej damy rowerek na 12’’ kołach z obowiązkowymi wstążkami przy kierownicy i koszykiem.

W co rower juniorski powinien być wyposażony: • górna rura przyspawana niżej, aby ułatwić dziecku wsiadanie i zsiadanie, • dobre hamulce. W rowerach z przerzutką będą to •

20” i 24” // Rower dla starszych dzieci (nazywany czasem juniorskim) na kołach dwudziesto- lub dwudziestoczterocalowych wygląda już jak mniejsza wersja roweru dla dorosłych. A zatem znajdziesz wśród nich: rowery górskie, turystyczne, miejskie, BMX. Pamiętaj jednak, że wyczynowe rowery BMX służą do wyprawiania ekwilibrystycznych podniebnych trików i przeznaczone są dla dorosłych rowerzystów. O tym, że profesjonalny rower BMX nie jest tylko zabawką dla juniorów, może świadczyć fakt, iż wyścigi BMX wpisano po raz pierwszy do programu Igrzysk Olimpijskich w Pekinie!

• •

AUTHOR MATRIX Jest odpowiedzią na „dorosłe” potrzeby naszych młodych pociech.

• • •

dwa hamulce szczękowe typu V-brake z dźwigniami na kierownicy. Wersje bez przerzutek mogą być wyposażone we wsteczny hamulec nożny torpedo wspomagany przednim V-brakiem, prosta w obsłudze tylna przerzutka z sześcioma biegami. Zwróć uwagę na rodzaj manetek. Dla małych rączek najwygodniejszym rozwiązaniem będą obrotowe, światełka odblaskowe na kołach, pedałach oraz z przodu i z tyłu, osłona korby i łańcucha, dzięki której dziecko nie będzie narażone na kontakt z ostrą tarczą zębatą, podpórka, błotniki, dzwonek.

PORADNIK ROWERZYSTY / RODZINNE WYCIECZKI

Rodzinne wycieczki czyli na rowerze z małym pasażerem

Jeśli masz bardzo małe dziecko, nie musisz rezygnować ze wspólnych wypadów rowerami za miasto. Wystarczy, że skorzystasz ze sprawdzonego rozwiązania, jakim jest montowany z tyłu na rowerze specjalny fotelik. Dzięki niemu odkryjesz na nowo radość ze spędzania wolnego czasu na dwóch kółkach w gronie bliskich. Tylko dobry fotelik // Zwróć uwagę, że fotelik dziecięcy może być montowany do różnych rowerów: z większymi kołami do bicykli turystycznych lub mniejszymi do górskich. W niektórych rowerach pojawiają się też bagażniki. Dlatego jeśli planujesz zakup fotelika, wybierz się do sklepu ze swoim rowerem (i dzieckiem oczywiście), aby mieć pewność, że wszystko będzie pasować. Zwróć uwagę na jakość wykonania produktu. Sprawdź też, czy: • jest łatwy w montażu i bezpieczny, • posiada profilowane oparcie na głowę przesunięte do tyłu, aby małemu pasażerowi nie przeszkadzał kask, • jest wyposażony w regulowane podpórki na nogi, które opuszcza się, gdy maluch rośnie, oraz dodatkowe paski utrzymujące nogi na miejscu,

FOTELIK HAMAX Sprężyna amortyzująca pochłania wstrząsy. Fotelik można również odchylić 20 stopni do tyłu, dzięki czemu dziecko leży komfortowo i bezpiecznie.

• ma pasy bezpieczeństwa uniemożliwiające dziecku ich otwarcie, • posiada podpórki na ręce, • ma dodatkowe światełko odblaskowe. Z wycieczkami rodzinnymi wiąże się konieczność zabrania ze sobą dodatkowego ekwipunku: ubrania, jedzenia, mapy itd. Transportując dziecko z tyłu roweru, nie będziesz mógł założyć plecaka. Jedynym rozwiązaniem będzie montaż specjalnych sakw. Niestety w ich miejscu znajduje się już fotelik. Co zatem robić?

BAGAŻNIK Hamax Plus System Hamax Plus bazuje na specjalnie zaprojektowanych bagażnikach rowerowych.

Rowerowe wycieczki w rodzinnym komplecie.

PORADNIK ROWERZYSTY / RODZINNE WYCIECZKI

Transport na Plus // Konstruktorom w końcu udało się rozwiązać problem dzięki kompletnemu i kompatybilnemu systemowi o nazwie Hamax Plus do przewozu dzieci i bagażu. Dzięki niemu będziesz mógł w pełni cieszyć się urokami rodzinnych wycieczek rowerowych. Wszystkie części składowe systemu są kompatybilne, bardzo proste i szybkie w montażu. Poza fotelikiem dziecięcym o wyjątkowych właściwościach i bagażnikiem znajdziesz w nim koszyk. Dodatkowy pojemnik z mocnego plastiku szybko założysz z przodu roweru. Po jego zdjęciu śmiało możesz wybrać się z koszykiem, który posiada uchwyt, na zakupy lub iść zbierać jabłka w sadzie.

Dlaczego warto? // Foteliki przeznaczone są do transportowania maluchów od 9 miesiąca życia do ważących 22 kg. Dzieci szybko rosną i zanim się obejrzysz, Twój szkrab będzie pędził obok Ciebie na rowerku bez bocznych kółek. Zestawu Hamax Plus nie wyrzucisz jednak na strych. Bagażnik i koszyk nadal będą pełnić swoją funkcję. Plastikowy koszyk możesz zamontować w miejscu fotelika z tyłu roweru. W ten sposób zyskasz profesjonalny zestaw turystyczny na rowerowe wyprawy z większym już dzieckiem, które pewnego dnia prześcignie Cię na waszym ulubionym podjeździe.

Zobacz, jak wygląda zestaw Hamax Plus. Podczas rodzinnej wycieczki korzystasz z fotelika, który możesz łatwo ściągnąć, zostawiając sam bagażnik.

Rada eksperta: 01

Zaopatrz fotelik w dodatkowe światełka odblaskowe. Producenci fotelików na ogół nie zapominają o naklejkach odblaskowych, ale dobrej widoczności nigdy za wiele. Sprawdź również, jak działa oświetlenie w Twoim rowerze.

4 5

2 6

1 3

BEZPIECZEŃSTWO W PRAKTYCE

02 03

Zawsze wkładaj dziecku kask. Naucz się obsługiwać system Step by Step. Zatrzaskowe zapięcia w fotelikach Hamax mogą być obsługiwane jedną ręką, dzięki czemu zakładanie jest łatwiejsze i bezpieczniejsze.

Nowe zatrzaskowe zapięcie i szelki mogą być obsługiwane tylko jedną ręką, dzięki czemu zakładanie ich jest łatwiejsze i bezpieczniejsze.

1. Mechanizm zatrzaskowy wyposażony w sprężynę, usłyszysz kliknięcie po zablokowaniu. 2. Mocowanie wyposażone jest we wskaźniki informujące o poprawnym zablokowaniu. 3. Mocowanie wykonane jest ze stali pokrytej tworzywem sztucznym, co daje optymalną sztywność.

ŁATWY MONTAŻ 4. Uniwersalna gumowa tuleja umożliwia montaż do rur podsiodłowych o średnicy 28-40 mm. 5. Łatwiejszy montaż dzięki 4 śrubom. Nakrętki są umieszczone na stałe w mocowaniu.

ELASTYCZNOŚĆ 6. Mocowanie może zostać zainstalowane pomiędzy przelotkami tak, aby umożliwić lince przerzutki swobodny ruch.

PORADNIK ROWERZYSTY / Od przejażdżki po wyprawę

Od przejażdżki po wyprawę Jeśli zwiedziłeś już na rowerze wszystkie okoliczne miejsca, zapewne będziesz chciał wybrać się gdzieś dalej. Możliwości spędzenia wolnego czasu w siodle (a właściwie siodełku) jest bardzo wiele, a wakacje na dwóch kółkach mogą stać się ciekawą alternatywą. Organizacje zajmujące się wyznaczaniem tras rowerowych starają się łączyć aktywny wypoczynek z innymi atrakcjami. Ciągłe pedałowanie, nawet wśród pięknej przyrody, dla wielu może być zbyt monotonne, dlatego do programu rowerowej wyprawy z rodziną lub przyjaciółmi możesz dołożyć zwiedzanie okolicznych zabytków, poznawanie lokalnej kultury czy chociażby wędkarstwo.

Z asfaltu w teren // Rosnąca popularność kolarstwa górskiego i przeniesienie turystyki rowerowej z dróg asfaltowych w teren spowodowały, że rowerzyści stali się równoprawnymi uczestnikami szlaków turystycznych. No, może tak nie do końca równoprawnymi, bo piesi wcale nie są zachwyceni rowerzystami pędzącymi po „ich” ścieżkach. Pojawiają się argumenty, że szybko jadący rowerzysta stanowi zagrożenie dla pozostałych uczestników ruchu, a poza tym szlaki piesze (zwłaszcza w wyższych partiach gór) posiadają odcinki bardzo trudne do prze-

jechania lub w ogóle nieprzejezdne. Z tego powodu już w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych zaczęto wytyczać szlaki rowerowe znajdujące się w miejscach o zwiększonym ruchu rowerzystów. Obecnie najczęściej spotykanym oznaczeniem jest symbol roweru znajdujący się na białej prostokątnej planszy. Dodatkowo pod rowerem umieszcza się kolorowy prostokąt, którego barwa uważana jest za kolor szlaku. Trasy te zostały oficjalnie uznane przez PTTK (Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze). Zgodnie z jego wytycznymi większość szlaków rowerowych prowadzi drogami leśnymi i polnymi, a także innymi istniejącymi drogami o małym ruchu samochodowym. Wytyczono je w taki sposób, aby w całości były przejezdne nawet dla mało wprawnego rowerzysty.

Przekraczaj granice // Podróż rowerem to też dobry pomysł na spędzenie wakacji czy urlopu. Dla stale rosnącej rzeszy turystów poszukujących ciekawych tras rekreacyjnych i krajo-

Pozdrowienia z Himalajów! Niewiele pozostało już miejsc, do których nie możesz dojechać rowerem.

znawczych ciekawą alternatywą są rowerowe trasy międzynarodowe. Na południu Polski powstają sieci EuroVelo (European Cyclists Federation), które w Polsce oznacza się białymi kwadratowymi polami z zieloną obwódką, zielonym rowerem i numerem trasy. Jedna z najbardziej znanych tras EV4 ma aż 4000 km (!) i rozpoczyna się w Roscoff (Francja); prowadzi przez

Francję, Belgię, Niemcy, Czechy (Praga) i Polskę południową (Opolskie, Górny Śląsk, Kraków), a kończy w Kijowie na Ukrainie. Innym przykładem może być trasa „Bursztynowy Szlak” Greenways, która prowadzi przez Polskę, Słowację i Węgry. Trasa nawiązuje do słynnego starożytnego szlaku, którym transportowano bursztyn. Obecnie, podróżując „Bursztynowym Szlakiem”, możesz odwiedzić wiele znanych miejsc znajdujących się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Popedałować możesz również wokół Bałtyku, wybierając się w podróż trasą EV-10. Oczywiście przejechanie całej pętli, zahaczając po drodze o stolice krajów skandynawskich i nadbałtyckich, Polskę, Kaliningrad i Niemcy, byłoby nie lada wyczynem, jednak możliwość wybrania ciekawych odcinków w Polsce lub poza jej granicami pozwala na sprawne i przyjemne poruszanie się rowerem po najciekawszych zakątkach obszaru nadbałtyckiego.

Turystyka rowerowa w sieci www.greenways.pl Greenways to wielofunkcyjne szlaki dziedzictwa. Łączą regiony, atrakcje turystyczne i lokalne inicjatywy, wspierają rozwój turystyki przyjaznej dla środowiska i rekreacji oraz promują zdrowy styl życia i niezmotoryzowane formy transportu, w tym turystykę rowerową. www.przyjaznyrowerom.pl to krajowy system certyfikacji obiektów turystycznych i innych, które promują zrównoważony transport uwzględniający specyficzne potrzeby rowerzystów i turystów rowerowych. www.blogrowerowy.pl możesz tu przeczytać szczegółowe relacje z wypraw z różnych zakątków Polski i świata. Warto przed planowaną wyprawą poznać doświadczenia innych podróżników. www.dobresklepyrowerowe.pl w dziale ‘trasy’ znajdziesz propozycje kilku ciekawych tras prowadzących po najróżniejszych zakątkach Polski. Serwis jest stale powiększany, warto więc tu regularnie zaglądać.

PORADNIK ROWERZYSTY / KOLARSKIE TRENDY

Kolarskie trendy Rower towarzyszy ludziom już od stuleci. Choć od początku wykorzystywany był do celów rekreacyjnych, to szczególnie obecnie możemy zaobserwować ogromny rozkwit różnorodnych form rowerowych rozrywek. Co chwilę pojawiają się nowe pomysły na zabawę na rowerze i można odnieść wrażenie, że ograniczeniem może być tylko wyobraźnia fanów dwóch kółek.

Na szosie… // Zdecydowanie największe tradycje spośród sportów rowerowych ma kolarstwo szosowe. Dziś to profesjonalny sport, za którym stoją wielkie pieniądze i zainteresowanie kibiców. Największe wyścigi, takie jak Tour de France czy Giro d’ Italia, mogą pochwalić się już ponadstuletnią tradycją. Zawodowcy bardzo dużą wagę przykładają do sprzętu, którego używają, i swoich osiągnięć. W ich rowerach liczy się każdy

gram, dlatego używają najnowszych rozwiązań technologicznych, a komfort jazdy schodzi na dalszy plan. Pozycja kolarza na rowerze szosowym jest mocno pochylona do przodu, co redukuje opór powietrza, z którymi zawodnik musi walczyć. Z drugiej jednak strony u niektórych osób taka pozycja może powodować ból pleców. Kolarstwo szosowe przypadnie do gustu amatorom dużych prędkości i taktycznej walki podczas wyścigu.

MTB, czyli renesans kolarstwa // Odkąd kalifornijscy hipisi uznali zjazd na rowerze z najwyższej góry w okolicy za dobrą zabawę, rozpoczął się renesans kolarstwa. Ich zabawa miała bezpośredni wpływ na powstanie grupy rowerów, które dziś określamy rowerami MTB (mountain bike). Ze swoją niezwykłą popularnością rowery górskie wkroczyły na ścieżki i szlaki do tej pory bardzo trudno dostępne dla rowerzystów. Z czasem powstały nowe grupy ro-

Aby wykonywać takie ewolucje, potrzeba talentu i wielu lat ćwiczeń.

werów do coraz to bardziej specyficznych warunków terenowych. Dziś możemy mówić o kilkunastu rodzajach rowerów i dyscyplin MTB. Cross-country (XC) to jazda po górskich szlakach, leśnych ścieżkach i trudnych nawierzchniach, które cechują się urozmaiconymi zjazdami, podjazdami i przeszkodami. Rowery MTB XC wyposażone są w przedni amortyzator, a ich ramy są wykonane z aluminium i coraz częściej z karbonu. Enduro to styl jazdy zbliżony do XC, ale w jeszcze trudniejszych warunkach, a co za tym idzie, na jeszcze bardziej wytrzymałych rowerach. Często są to pojazdy podwójne amortyzowane (full-suspension) i wyposażone w hydrauliczne hamulce tarczowe. Jeżeli poza tym, że będziemy jeździć w trudnych warunkach, zdarza się tak, że jeździmy poza wyznaczonymi trasami, to wtedy możemy mówić już o jeździe freeride. Nierzadko podczas takich zjazdów zawodnicy wykonują kilkumetrowe zeskoki z napotkanych na trasie kamieni czy uskoków. Są też rowerzyści, którzy więcej czasu na rowerze spędzają w powietrzu niż na ziemi. Takich właśnie zawodników możesz spotkać pośród ludzi uprawiających dirt. Wykonują oni ewolucje w powietrzu (triki), wybijając się ze specjalnie przygotowanych do tego celu hopów. Tutaj większą wagę przykłada

PORADNIK ROWERZYSTY / KOLARSKIE TRENDY

się do sposobu i dokładności, z jaką wykonany jest dany trik, niż do tego, jak szybko został on wykonany. Natomiast jeżeli takie ewolucje wykonywane są w mieście, możemy mówić o stylu street. Wymaga on sporej kreatywności i odszukania odpowiedniej infrastruktury, która nada się do ćwiczenia trików. Wspólną cechą dirtu i streetu jest to, że w obu przypadkach wykorzystywane są rowery na 26- lub 24-calowych kołach. Wszyscy też na pewno słyszeli o rowerach typu BMX. BMX’y są często mylone z rowerkami dla dzieci z powodu stosowania w nich 20-calowych kół. Są to jednak profesjonalne maszyny, które pod względem technologicznym (i cenowym) zdecydowanie różnią się od rowerów dla najmłodszych. BMX, dirt i street zaliczane są do jednej grupy kolarstwa dowolnego, tzw. freestyle (z ang. styl wolny). Chodź freestyle to bardzo atrakcyjna zabawa zarówno dla kibiców, jak i startujących, apelujemy o zachowane ostrożności przy próbach wykonywania ewolucji i trików. Najczęściej efektowne skoki, które oglądamy w massmediach, wykonywane są przez profesjonalistów z wieloletnim doświadczeniem.

Rower dla każdego, zawsze i wszędzie // Oczywiście rowery nie są tworzone wyłącznie z myślą o sportowcach. Na rynku dostępna jest bardzo szeroka grupa rowerów turystycznych.

Wyróżniamy wśród nich rowery miejskie, które są uznawane przez wielu za najodpowiedniejszy sposób na poruszanie się po zatłoczonych miastach. Projektanci rowerów miejskich większą wagę przykładają do wygody i komfortu jazdy niż do ekstremalnej wytrzymałości komponentów, z których zrobiony jest rower. Rama z maksymalnie obniżoną rurą górną ułatwia wsiadanie na rower i zsiadanie. Rowery miejskie najczęściej są wyposażone w błotniki, bagażnik i oświetlenie, czyli elementy, których na próżno szukać w rowerach MTB czy szosowych. W transporcie miejskim sprawdzać się będą również rowery typu trekking. Jednak w odróżnieniu od rowerów miejskich na rowerach trekkingowych prowadzący siedzi w pozycji bardziej pochylonej, co plasuje tę grupę rowerów jako sprzęt odpowiedni również do jazdy turystyczno-rekreacyjnej. Podobnie jak rowery miejskie, rowery trekkingowe są w pełni wyposażone. Do rekreacyjnej jazdy po drogach gładkich i równych ścieżkach najbardziej odpowiednie są rowery typu cross. Konstrukcyjnie przypominają one na pierwszy rzut oka rowery MTB, ale stosuje się w nich koła o średnicy 28 cali, czyli takie jak w rowerach szosowych. Rowery crossowe mają też zazwyczaj węższy bieżnik niż rowery MTB, dzięki czemu łatwiej jest na nich jeździć po jezdniach asfaltowych.

Rada eksperta: Wymieniaj komponenty i zmieniaj swój rower. Każdy rower można dostosować do indywidualnych wymagań jego użytkownika. Wymieniając komponenty, takie jak wspornik kierownicy i kierownica czy siodełko i opony, w łatwy sposób zmieniasz charakter swojego pojazdu, który może dostarczyć Ci całkiem nowych doświadczeń i radości z jazdy, nawet jeśli używasz go już kolejny sezon. Doświadczeni serwisanci w dobrym sklepie rowerowym pomogą Ci we właściwym doborze komponentów.

www.dobresklepyrowerowe.pl

Wydanie specjalne. Egzemplarz dodawany jako suplement do zakupionego roweru. VELO sp. z o.o. z siedzibą w Gliwicach, ul. Pszczyńska 305, wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem 0000059870 (Sąd Rejonowy w Gliwicach), wysokość kapitału zakładowego 200 000 zł., rejestr GIOŚ E0006030WBW, NIP 631-19-90-396, REGON 273449599. Wszelkie wykorzystywanie utworów zawartych w Poradniku Rowerzysty, a w szczególności utrwalanie i zwielokrotnianie techniką drukarską lub cyfrową, modyfikowanie, dystrybucja lub ich sprzedaż w części lub w całości dozwolone jest wyłącznie za pisemną zgodą Velo sp. z o.o. Autorskie prawa majątkowe do utworów zawartych w niniejszym Poradniku jak i do Poradnika jako całości należą do Velo sp. z o.o. z siedzibą w Gliwicach. Wszystkie znaki towarowe użyte zostały wyłącznie w celach informacyjnych i należą do ich właścicieli. Treść poradnika i wszystkie jego elementy podlegają ochronie przewidzianej przez prawo polskie i międzynarodowe, w szczególności określonej w Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. (Dz.U. z 2006r., Nr 90, poz. 631). Copyright © 2011 Velo Gliwice.