DOBRA MAMA 46 by DOBRY DOM

MAMA

nr 6 (46) 2017 cena: 3,99 zł (w tym 8% VAT)

STREFA MAMY

Karmienie

PIERSIĄ MAMA w karnawale

czyli wystrzałowe kreacje!

OPIEKA nad

ciężarną

ISSN 2080-5551 INDEKS 256013

Rola rodziny w życiu świeżo upieczonej mamy

ŚWIAT DZIECKA

faktów na temat AZS

Zapobiegamy odwodnieniu przy rotawirusach LOVE IT: na MAŁE STÓPKI

NAJLEPSI PRZYJACIELE

ŚNIEŻNY PUCH

Adorra

nowa w rodzinie

KOMPLET POŚCIELI

Z WYPEŁNIENIEM DREAM

4 tasieMKI ZAPOBIEGAJĄCE ROZKOPYWANIU SIĘ MALUCHA

Małe dziecko i długi sen? To możliwe!

BEZPIECZNY SEN gniazdko niemowlęce

Zapewnij dziecku i sobie długi i bezpieczny sen, ponieważ good sleep matters”. odzwierciedla warunki znane z brzucha mamy zapobiega wybudzaniu poprzez eliminację odruchu moro w błyskawiczny sposób uspokaja dziecko wyklucza podrapanie się malucha wydłuża sen dziecka łagodzi objawy kolki

więcej informacji na stronie www.sleepee.pl

Droga Mamo!

Za nami kolejny rok. Czas pełen marzeń, obietnic oraz wyzwań, w którym swój początek miało wiele niezwykłych historii. Od tej chwili mały człowiek, tak upragniony, wypełnia całą życiową przestrzeń, ofiarując bagaż doświadczeń i wspomnień, których wartości nie da się oszacować. I oto beztroska kobieta staje się matką, a zabiegany mężczyzna ostoją domowej przystani. Dziecko, maleńki dar wprowadzający do życia ten rozkoszny chaos, łączy ludzi w jedno – rodzinę. Wraz z jej początkiem kobieta wchodzi w nową rolę, poznaje nieznane dotąd emocje, zarówno te radosne, jak i te smutne, rodzące obawy, które na łamach numeru trzymanego przez Ciebie w dłoni pomożemy rozwiać. O tym, co nowe i budzące niepokój wspominamy w kontekście infekcji, karmienia i pielęgnacji dziecka, ponieważ dolegliwości brzuszka i problemy ze skórą często determinują życie całej rodziny. Zakłócane płaczem, stresują mamę, nie pozwalając jej cieszyć się w pełni urokami macierzyństwa. Ku jej odprężeniu i dobremu samopoczuciu przygotowaliśmy relaks dla ciała – porady trenera oraz przegląd kosmetyków, które jedwabistym dotykiem otulą nie tylko skórę, ale i zmysły mamy. Do pełni spokoju podsuwamy rady na udany start laktacyjny, a w trosce o zdrowie dziecka must have produktów na spacery po śnieżnym puchu, które w mroźne dni pieczołowicie okryją maluszka. Zimową porą, gdy szczególnie mocno odczuwamy zbliżający się koniec roku, czas na kolejną odsłonę mody, która pozwoli Ci zabłysnąć w karnawale, w tym symbolicznym czasie przejścia, gdy z nową energią rozpoczynamy kolejny rozdział życia. W związku z tym wyjątkowym okresem życzymy Ci spełnienia pragnień, niezapomnianych wspomnień i codzienności uwitej z radości niesionej przez Twoją pociechę. Do zobaczenia w Nowym Roku! Redakcja DOBRA MAMA

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk ginekolog-położnik

lek. Bogumiła Górczewska autorka bloga poradypediatry.blogspot.com

Aleksandra Zima rezydent pediatrii

Natasza Dajewska położna w szkole rodzenia „Położna z Sercem”

Barbara Laskus Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA

Adrianna Frelich dietetyk kliniczny, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA

Klaudia Wiśniewska dietetyk kliniczny, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej Sanvita

Paulina Polak psycholog, Centrum Medyczne Falck Warszawa

Beata Mąkolska trenerka rozwoju osobistego

Marta Gargas trener Structogram® Polska

Denis Romek trener personalny

dr n. med. Agnieszka Krzywicka pediatra, gastroenterolog dziecięcy, ekspert bebiklub.pl

Anna Poprawska projektantka wnętrz Homebook

Ewa Bielawny ekspert marki Anita

Mateusz Grabowski Karty Grabowskiego

dr n. med. Agnieszka Rudzka-Kocjan pediatra, ekspert bebiprogram.pl

Krystyna Pluta szef kontroli jakości, Jurajska Sp. z o.o.

• • • • •

lek. med. Konrad Michalski, lekarz rodzinny, Centrum Medyczne CMP Halina Moneta, położna M. Zieleń-Puszczecka, autorka Karolina Andros, położna z 10-letnim stażem, matka dwójki dzieci mgr inż. beata sikorska, biotechnolog, ekspert Medela

MAMA

Co w numerze? 8

12 14

Dobra Mama nie lukruje Tekst miesiąca. Co, gdzie, kiedy? Wydarzenia, w których warto wziąć udział. konkurs VIII edycja konkursu „Śmieszna minka”. II EDYCJA TARGÓW DOBRA MAMA DAYS Obszerna fotorelacja. Szkoły rodzenia Baza najlepszych placówek w kraju. Dobre adresy Polecane sklepy.

Z dbałości o skórę Kosmetyki, którym możesz zaufać.

Prezenty, prezenty Upominki dla całej rodziny.

DOBRA MAMA na zakupach Produkty, które warto mieć.

Abc odporności malucha Wzmocnij organizm dziecka. Nawadnianie przy infekcji rotawirusowej Ważne dla każdego rodzica.

Biznesmama Jak pogodzić macierzyństwo z pracą?

Mama – to brzmi dumnie Bycie mamą to niezwykłe wyzwanie.

Rozwój umysłowy dziecka Jak mądrze pomagać w rozwijaniu umiejętności.

Moda karnawałowa Mama idzie na bal.

Mama w formie Wywiad z trenerem.

bezpieczeństwo w pokoju malucha Stwórz przyjazną przestrzeń.

Suplementacja dla ciężarnej Rola kwasu foliowego.

Brzuszkowe niepokoje Problemy z brzuszkiem twojego dziecka.

Na małe stópki Piękne buciki i skarpeteczki.

Laktoferyna Białko odpowiedzialne za odporność.

Opieka nad ciężarną Ważna rola taty.

Stop wirusom Jak uniknąć infekcji w czasie ciąży.

Wanienka czy wiaderko? Co jest najlepsze do kąpieli malucha.

Start Laktacyjny Problemy początkującej mamy.

Najlepsi przyjaciele Przytulanki dla każdego dziecka.

Zanim zajdziesz w ciążę Przygotuj organizm do nowej roli.

8 faktów na temat AZS Delikatna pielęgnacja wymagającej skóry.

Śnieżny puch Przyjemne otulenie na przekór zimie.

Wanienka czy wiaderko? Kąpielowe dylematy.

Biznesmama, czyli praca i macierzyństwo.

Pinette

Lotta

Hoppa odwiedź nas na www.bellamy.pl i dowiedz się więcej

Dołącz do nas

Bellamy ul. Kościuszki 27, 38-500 Sanok, tel. +48 13 44 40 156, kom. 533 994 698, www.bellamy.pl. biuro@bellamy.pl

CO ADOPCJA DZIECKA oznacza dla otoczenia? K

ilka dni temu byłam z Małą Księżniczką na pierwszej wizycie u lekarza. Oczywiście zdarzyło się małe opóźnienie, więc w poczekalni mamy umilały sobie czas rozmową. Wszystko szło idealnie, dopóki wymiana doświadczeń nie zeszła na temat porodu. Siedziałam zatem w samym oku cesarkowo-rozwarciowo-skurczowego cyklonu, modląc się w duchu, żeby nikt nie zapytał mnie, jak rodziłam. Kłamać nie umiem, nie lubię i nie chcę, ale nie czuję też potrzeby wtajemniczania obcych w nasze rodzinne sprawy. Na szczęście cudem kolejka utyskiwań mnie ominęła. Nieco inna refleksja towarzyszyła mi w drodze do domu: czego właściwie się wystraszyłam? Oceny kilku osób, których prawdopodobnie już nigdy nie spotkam? Przecież większość ludzi reaguje przewidywalnie – do tego stopnia, że można ich na potrzeby niniejszego nieco zaszufladkować i przyporządkować do określonych kategorii. Niektóre z nich pasują także do rodzicielstwa biologicznego. Poniższą listę potraktujcie, proszę, z mocnym przymrużeniem oka, zwłaszcza jeśli sami się na niej odnajdujecie. Jakoś przecież zareagować trzeba… Pewnie siebie też mogłabym gdzieś tam przypisać, więc się nie gniewajcie :)

ALFRED HITCHCOCK

Najczęściej jest dalekim znajomym o bujnej wyobraźni. Ogląda horrory, thrillery, programy informacyjne i „Trudne sprawy”, dzięki czemu jest przekonany, że adoptowane dziecko okaże się mutantem o patologicznych genach, który w pijackim szale zarąbie siekierą matkę, ojca, psa, ekspedientkę z Żabki i byłą żonę Waldka spod 10, choć tej ostatniej to akurat nie żal, bo to zła kobieta jest. Jednym słowem w dniu poznania Waszego dziecka ma już ułożony scenariusz oscarowego dreszczowca.

AS WYWIADU

Sąsiad, przeważnie starszy o minimum dwie dekady od świeżo upieczonych rodziców. Wie wszystko o wszystkich, a jeśli nie wie, to tym gorzej dla zainteresowanych. Po adopcji rozmawia o dziecku konspiracyjnym szeptem nawet w jego obecności. Koniecznie wypowiada dwa zdania, kto wie, być może będące jakimiś zaszyfrowanymi komunikatami: „Nikt nie musi wiedzieć, że jest adoptowane” oraz „Już dawno wiedziałem, że coś jest nie tak, skoro tyle lat po ślubie nie macie dzieci”. As Wywiadu często uprawia też osiedlowy monitoring, więc mimo wszystko warto żyć z nim w zgodzie.

BOB BUDOWNICZY

Przyjaciel rodziny, ewentualnie wujek lub dziadek maleństwa. O nic nie pyta, niczego nie komentuje, za to składa. Najpierw gratulacje, a potem łóżeczko. Odwiedza młodych rodziców z torbą ubranek w jednej ręce i skrzynką narzędzi w drugiej. W zębach trzyma kluczyki od auta, cedząc przez nie coś w stylu: „gybysie poszeoali, fo ja fas wszezie safioze”. Na wieść o tym, że trzeba zrobić dziecku jakieś badania w stolicy województwa, wyciąga ogromny plan miasta i zaznacza trasę niczym wojskowy strateg przed bitwą. Kiedy zakłopotana mama lub tata próbuje go lekko przystopować, odpowiada (już bez kluczyków w zębach): „Dobra jest, damy radę!”

czego właściwie się wystraszyłam? Oceny kilku osób, których prawdopodobnie już nigdy nie spotkam? Pisz o blaskach, sukcesach, porażkach, marzeniach – o wszystkim, co jest dla Ciebie ważne i o czym chcesz opowiedzieć światu. Czy są to więc kroniki chaosu, czy pełna wyzwań twórcza przystań – pisz i inspiruj innych.Warunek jest jeden – NIE LUKRUJ!

Zapraszamy w nasze szeregi blogujące mamy i nie tylko:

www.dobra-mama.pl/mama-nie-lukruje

8 PIXABAY

MAMA Nagrodę dla autorki opublikowanego tekstu ufundowała firma NATURATIV

Większość ludzi reaguje przewidywalnie - do tego stopnia, że można ich przyporządkować do określonych kategorii. PAN PREZES

Przełożony w pracy, rzadziej ktoś z kręgu znajomych. Nie zadaje pytań, nie okazuje emocji. Rzeczowym i urzędowym tonem winszuje: „Gratuluję państwu. Niech się zdrowo chowa”, po czym odbiera niecierpiące zwłoki połączenie telefoniczne i zapomina, że w ogóle przed chwilą z kimś rozmawiał. No cóż, takie życie biznesmena.

EWA DRZYZGA

Bliska znajoma, ale jeszcze nie przyjaciółka. Odwiedza młodych rodziców w pierwszym możliwym terminie. Jest zafascynowana tematem adopcji. Dopytuje o emocje, procedurę, historię dziecka, reakcje otoczenia. Zadaje pytania raz mamie, raz tacie, zachowując przy tym idealne proporcje, jak gdyby chciała dobrze wykorzystać czas antenowy. Uważnie słucha, rzadko się wtrąca, a jeśli już, to oferuje konkretne wsparcie. W gruncie rzeczy jest to bardzo miłe, o ile taką Ewę Drzyzgę ma się w otoczeniu jedną albo dwie. Odpowiadanie piętnasty raz w ciągu weekendu na pytanie „jak się czujesz w nowej roli?” powoduje uporczywe déjà vu, a w skrajnych przypadkach może budzić agresję niewyspanego rodzica adopcyjnego.

KSIĘŻNICZKA DISNEYA

Koleżanka z pracy mamy albo taty lub inna bliska znajoma. Wzruszenie odbiera jej mowę, a przynajmniej zdolność wypowiadania się pełnymi zdaniami. Wydaje z siebie liczne „ochy” i „achy”, okraszając je obficie łzami. Kiedy wreszcie odzyskuje jako taką równowagę, nazywa rodziców adopcyjnych aniołami, do których okazane dobro na pewno powróci. Następnie lituje się nad „biedną uroczą kruszynką”, by potem snuć sielankowe wizje jej przyszłości w nowej rodzinie. Wycierając opuchnięte oczy, zapewnia jeszcze, że zawsze można na nią liczyć – i zwykle nie jest to pusta deklaracja.

MATKA POLKA

To dosyć ciekawy typ. Ma dzieci biologiczne, przysposobieniem nigdy dotąd się nie interesowała, więc teraz dopytuje. Wyraża święte oburzenie na wieść o tym, że ona również musiałaby przejść kurs w ośrodku adopcyjnym, gdyby chciała adoptować. Przecież urodziła, wychowuje, zatem to ona powinna takie szkolenia prowadzić. Dziecko to dziecko, potrzebuje cyca lub pełnej butelki i świeżej pieluchy, żadna filozofia. Testy psychologiczne i tzw. USG domu uważa za marnotrawienie czasu – bo skoro jej pociechy do tej pory żyją i biegają po mieszkaniu, to znaczy że mają ku temu warunki i emocjonalne, i lokalowe. E tam, fanaberie jakieś z tą adopcją, chyba jednak łatwiej jest urodzić.

WRÓŻ MACIEJ

W tej roli występują przeróżne osoby. Ich cechą wspólną jest to, że znają rodziców adopcyjnych lepiej, niż oni je. Na wieść o adopcji Wróż Maciej mówi „wiedziałem”. No oczywiście, że wiedział, skoro jest Wróżem. Postawienie tarota z fusów albo innego pasjansa na Windowsie XP pozwala mu też z całą pewnością stwierdzić, że z dziecka będzie wspaniała pociecha, a właściwie z dzieci, bo po adopcji to już na bank matka zajdzie w ciążę i urodzi biologiczne. On wie, że tak się dzieje. Cóż… skoro wie, to najlepiej go z tą (nie) wiedzą pozostawić.

Odpowiadanie piętnasty raz w ciągu weekendu na pytanie „jak się czujesz w nowej roli?” powoduje uporczywe déjà vu, a w skrajnych przypadkach może budzić agresję. WUJEK DOBRA RADA

Przyjaciel lub krewny. Ma najszlachetniejsze intencje, nieba by przychylił dziecku i jego adopcyjnym rodzicom. Jest trochę podobną kategorią do Boba Budowniczego, ale bardziej wkurza (szczerze mówiąc, to jest jedyny typ z opisanych tutaj, który podnosi mi ciśnienie). Zwykle ma już dziecko – jeśli nie swoje, to przynajmniej w najbliższym otoczeniu. I dlatego sypie jak z rękawa receptami na wychowanie pociechy. Świeżo upieczeni rodzice w kilka minut dowiadują się, że źle trzymają malucha do karmienia, kupują za drogie mleko i za tanie pieluchy (albo na odwrót), wózek wybrali niewygodny, a łóżeczko nie powinno stać pod oknem. Czasem dziecko jeszcze nie zdąży zrobić pierwszej kupy w nowym domu, a Wujek Dobra Rada już wybierze mu przedszkole, szkołę i zapisze na balet. Na szczęście tylko teoretycznie, bo za praktykę matka i ojciec gotowi byliby udusić delikwenta. Delikatnych prób zwrócenia uwagi, żeby pozwolił rodzicom być rodzicami i wychowywać po swojemu, nie rozumie. Na bardziej stanowcze reaguje wielkim fochem. Najwyraźniej trzeba dać jemu i sobie czas na przyzwyczajenie się do nowej sytuacji. Tekst: Lady Makbet, autorka bloga: www.takietamstozki.wordpress.com 9

Sniezny puch Zimowy krajobraz za oknem, delikatnie prószące płatki śniegu, w takiej aurze każdy maluszek najlepiej czuje się otulony miękkim puchem.

2. 1.

Cieplutkie, odporne na śnieg, deszcz i zimny wiatr śpiworki. Pasują do każdego typu wózka. Śpiworek rozpinany z obu stron suwakiem. Wygodny w czyszczeniu, przystosowany do prania w pralce oraz suszenia w suszarce. Śpiworek Elodie Details, 387 zł, producent: Elodie Details, dystrybutor: SCANDINAVIAN BABY

www.scandinavianbaby.pl

Kocyk z kapturkiem zakończonym uroczymi bąbelkami. Przeznaczony dla dzieci od pierwszych chwil życia. Jest gruby, mięsisty, ciepły i niesamowicie miękki. Z zewnątrz wykonany z najwyższej jakości bawełny z certyfikatem Oeko-tex standard 100 (klasa 1), wewnętrzna strona to mięciutki misio. Misiowy Kocyk First Touch Grey, 149 zł, SLEEPEE

www.sleepee.pl

5. Ochraniacz wykonany z bawełnianego weluru, wypełniony antyalergiczną włókniną silikonową. Na zamówienie – możliwość dopasowania koloru lub rozmiaru. Ochraniacz do łóżeczka warkocz, od 149,99 zł, SPARROW

3. Urocza i ciepła pościel z gwiazdkami na pewno przyniesie maluszkowi piękne sny. Shining Star, 219 zł, Bellamy

www.babydeco.eu

Można bezpośrednio dostawić je do łóżka rodzica, dzięki czemu dziecko jest jednocześnie „u siebie” i z mamą. 5-stopniowa regulacja umożliwia dopasowanie Theo do każdej wysokości. Dołączana do zestawu moskitiera i delikatne dla skóry pasy bezpieczeństwa zapewniają dziecku ochronę. Dostawne łóżeczko Theo, 399 zł, LIONELO

www.lionelo.com

MILUTKIE OTULENIE

www.sparrow.sklep.pl

Rożek zapewnia dziecku odpowiednie otulenie, maksymalny komfort i poczucie bezpieczeństwa. Otuli Malucha już od pierwszych chwil życia! Z zewnątrz z mięciutkiego weluru, a w środku ze 100% bawełny. Antyalergiczne silikonowe wypełnienie zapewni dziecku odpowiednią temperaturę ciała, ciepłotę oraz miękkość i puszystość. Dzięki wiązaniu na kokardkę możesz regulować otulenie dziecka poprzez mocniejsze bądź luźniejsze wiązanie. Rożek niemowlęcy royal baby, 139 zł, Sleepee

www.sleepee.pl

1. Klasyczny rożek z regulowanym wiązaniem. 159 zł, LA MILLOU, www.lamillou.com

2. Pościel do wózka i kołyski KROPY niebieski. 129 zł, TRILLI, www.trilli.pl

3. Kocyk polarowy Milusie. Wykonany z mięsistego, grubego i miękkiego polaru w pastelowe słonie. Jedwabisty w dotyku, wykończony lanoliną dla zwiększenia delikatności. Od 59 zł, HEVEA, www.heveamaterace.pl

W TROSCE O MALUCHY

8. Piękna, funkcjonalna i ponadczasowa. Komoda Lukas ma trzy pojemne szuflady na w włoskich prowadnicach z samodomykaczami. Charakterystycznie zaokrąglone narożniki zwiększają bezpieczeństwo bawiących się wokół dzieci. Funkcjonalny przewijak można umiejscowić zarówno z prawej, jak i lewej strony uzyskując bezpieczną powierzchnię do przewijania. Komoda wykonana z litego drewna i MDF, pomalowana bezpieczną farbą dla dzieci na bazie wody. Komoda LUKAS z przewijakiem, 1339 zł, Troll Nursery

www.lulubaby.pl AMY nowość 2017, kolekcja Glamour, linia Glamour Star – diamonds on grey. Megazestaw dla dzieciaczka zawierający: baldachim, ochraniacz z systemem Real Wash, poszewki na podusię i kołderkę z aplikacją, podusię i kołderkę, prześcieradło z gumką, falbanę pod materacyk, przybornik, becik-rożek z usztywnieniem kokosowym, poduchę do karmienia, kocyk, kosz wczesnoniemowlęcy Sissi z wyposażeniem tekstylnym biały na białym podwoziu. Megazestaw dla dzieciaczka, ok. 1200 zł, AMY

10.

www.amy.com.pl

Komplet składa się z wkładki do wózka i poduszki typu „motylek”. Służy poprawie komfortu dziecka oraz chroni tapicerkę wózka. Oba elementy są dwustronne – wykorzystano tkaninę minky oraz bawełnę. Wkładka do Wózka Sensillo Deluxe, 105 zł, Sensillo

www.sensillo.pl

Chroni skórę ust, policzków i noska dziecka przed wiatrem i chłodem. Zawiera masła roślinne i ceramidy, które chronią skórę dziecka od 1. dnia życia. Sztyft ochronny z Cold Cream, 17 zł/ 10 ml, Mustela

www.mustela.pl

11.

Oprócz bajecznie kolorowej, oryginalnej odzieży Endo to również stylowe zabawki i akcesoria, w tym najwierniejszy z dziecięcych przyjaciół, powiernik sekretów i kompan zabaw – Miś ENDO. To ktoś zupełnie wyjątkowy. Miś Endo, od 49,90 zł, ENDO

www.endo.pl

Pościel wykonana w 100% z wysokojakościowej bawełny. Spód kołderki z bawełny satynowej. Rozmiary: poszewka na kołderkę 100 x 135 cm oraz poszewka na poduszkę 40 x 60 cm. Zestaw pościeli dziecięcej Bee, 124 zł, Troll Nursery

www.lulubaby.pl

13.

12.

Połączenie delikatnej bawełny z bambusową wiskozą. Subtelne wzory wykonano farbami bezpiecznymi dla dziecka. Rozmiar: 120 x 120 cm, skład: 60% bambusa, 40% bawełny. Certfikat Oeko-Tex Standrd 100. Otulacz muślinowy Gwiazdki, 79 zł, PINK NO MORE

www.pinknomore.pl

14.

Ten niezwykle popularny w ostatnich latach produkt został wykonany z niezwykłą starannością w Polsce z atestowanych materiałów. Niezwykły, dwustronny rożek niemowlęcy – z jednej strony pokryty został wysokiej jakości kolorową bawełną o ciekawych wzorach, z drugiej zaś strony niewiarygodnie miłym w dotyku pluszem MINKY. Becik Minky, BABY BOOM

www.babyboom.net.pl

Najlepsi przyjaciele W świecie naszego maluszka bardzo ważną rolę odgrywają jego pluszowi przyjaciele – maskotki, przytulanki, które pomagają dziecku poznać i zrozumieć świat.

2. 1.

Miękka interaktywna zabawka i nowy przyjaciel do przytulania, a także idealna zabawka dwujęzyczna, która pomoże dziecku przyswoić słowa i cyfry w języku polskim i angielskim. Miś Licz ze mną, 159 zł, CHICCO

www.chicco.pl Przytulanka-usypianka wyposażona jest w Baby Sensor, który emituje kilka kojących dźwięków: szum, bicie serca i 4 kołysanki. Uaktywnia się na płacz lub dotyk. Wspaniały pomocnik dla rodziców i opiekunów. Przytulanka-usypianka z bijącym sercem Coco, 129 zł, ZAZU, www.mamissima.pl

5. 4.

3. Inteligentna grzechotka Alilo Smarty Bunny rośnie razem z twoim dzieckiem i wspiera jego rozwój. Mały króliczek potrafi rozpoznać 9 różnych kolorów - gdy przyciśniesz jego spód do karty z wybranym kolorem, króliczek powie w języku angielskim i polskim jaki kolor rozpoznaje i odegra dźwięk przypisany do wybranej karty. Króliczek Alilo Smarty Bunny, 189 zł, ALILO

Kremowa, pluszowa maskotka z kolorowymi uszami i stópkami. Przeznaczona jest dla dziecka już od pierwszego dnia jego życia. Wysokość: 31 cm. Królik z uszami Rose, 99 zł, JELLYCAT

www.ecobobo.pl

www.alilo.pl

PLUSZOWE MARZENIA

1. Delfin szary. Materiał najwyższej jakości. Długość: 55 cm. 79,99 zł, Dubi, www.pluszaki.com 2. Mięciutka przytulanka angielskiej firmy. 79 zł, JELLYCAT, www.mamissima.pl

3. Ragtales Miś Parker. Wykonany z bawełny, weluru oraz wełny. 65 zł, FLISAK MED, www.flisakmed.pl

Ręcznie szyte pluszaki, stworzone specjalnie dla twojego dziecka. Produkt polski, wykonany z materiałów antyalergicznych. Możliwość wykonania indywidualnych projektów. Ręcznie robione pluszaki, SPARROW

www.sparrow.sklep.pl

Przytulanka z czujnikiem płaczu i lampką nocną brytyjskiej marki to idealny towarzysz snu twojego maluszka. Do wyboru masz 4 kojące niemowlę dźwięki – bicie serca, deszcz oraz kołysankę Brahmsa, a łagodne, ciepłe światło stwarza dziecku dodatkowe poczucie bezpieczeństwa. Sowa Ollie Szumiąca Przytulanka, 179 zł, GRO COMPANY

www.mamagama.pl

Na male stopki Malutkie dziecięce nóżki potrzebują nie tylko wygodnych bucików, lecz także pomysłowych i kolorowych skarpeteczek.

2. Papcie idealne dla dzieci w każdym wieku. Użycie naturalnych tkanin daje poczucie komfortu i wygody, a miękka podeszwa chroni stópki dziecka przed nienaturalnym podłożem. Z zewnątrz uszyte są z kolorowej tkaniny bawełnianej, w środku wyściełane welurem z organicznego bambusa. Podeszwa w środku to miękka sherpa, a na zewnątrz – micro zamsz, który się nie ślizga. Papcie Titot, od 69 zł, Captain America

www.titot.pl

5. Bawełniana skarpetka połączona z antypoślizgową podeszwą to przepis na bezpieczną i beztroską zabawę. Attipasy zadowolą najbardziej wymagającego, małego podróżnika i spełnią wysokie wymagania rodziców. Attipasy, ATTIPAS, www.attipas.pl

Model ocieplony leczniczą owczą skórą, która zapewnia ciepłochłonność, puszystość i sprężystość, cyrkulację powietrza wewnątrz buta, a tym samym komfort i higienę. Lecznicze właściwości owczej skóry Relugan wspomagają uśmierzanie bólu, neutralizują działanie negatywnych pól magnetycznych i żył wodnych. Warmth of nature, od 199,90 zł, BARTEK

www.bartek.com.pl

Bawełniana skarpetka oraz silikonowa, elastyczna podeszwa z otworkami to przepis na bezpieczną zabawę. Attipasy wspierają dziecko w nauce chodzenia, dbając jednocześnie o prawidłowy rozwój dziecięcych stóp. Attipasy, od 79,90 zł, ATTIPAS

W 100% rękodzieło zrobione z najlepszej jakościowo włóczki. Buciki są miłe, delikatnie i mięciutkie w dotyku. Buciki króliczki, 59 zł, MAMI DADI

www.mamidadi.pl

www.attipas.pl

W KOLORACH TECZY

1. Chinchillas Papcie ze skórą. Od 75 zł, TITOT, www.titot.pl

2. Skarpety. Rozmiary: 22/24-28/30. 24,99 zł, SMYK

3. Wygodne i kolorowe kalosze Endo. Pozwolą poskromić niejedną kałużę. 39,90 zł, ENDO, www.endo.pl

Bawełniane, mięciutkie skarpetki, bardzo przyjemne w dotyku. Posiadają gumki antypoślizgowe. Przeznaczone dla dzieci od dnia narodzin do 3 miesięcy. Skarpetki niemowlęce, 15 zł, JUDDLIES

www.ecobobo.com

Jeszcze większy Kids’ Time!

Kieleckie targi branży dziecięcej w rozkwicie

Po raz pierwszy osiem hal wystawienniczych, mnóstwo premier produktowych i zwiedzających z całego świata – tak zapowiada się wielkie święto branży dziecięcej. IX Międzynarodowe Targi Zabawek i Artykułów dla Matki i Dziecka KIDS’ TIME, które odbędą się w dniach od 21 do 23 lutego w Targach Kielce to

wydarzenie, na którym obecność jest po prostu obowiązkowa. Już chyba nikt na stałe funkcjonujący w branży dziecięcej nie wyobraża sobie lutego bez targów w Kielcach. Nic w tym dziwnego, bowiem Kids’ Time to jedno z najważniejszych wydarzeń tego sektora w całej Euro-

8 lat Kampanii Bezpieczny Maluch Rozwijaj z nami swoj wiedzę na temat bezpieczeństwa

2018 to ósmy rok działalności edukacyjnej Kampanii Bezpieczny Maluch. Organizatorzy zaczynali od kilku warsztatów rocznie, by w ostatnich latach spotykać się z rodzicami ponad 100 razy. W 2018 roku zespół organizacyjny nie poprzestanie w staraniach, by szerzyć wiedzę o bezpiecznym rodzicielstwie wśród osób spodziewających się potomstwa. Jeśli jesteście ciekawi, jak bezpiecznie i zdrowo opiekować się swoim 16

nowo narodzonym maluszkiem, nie możecie przegapić warsztatów w waszym mieście. Głównym punktem każdego spotkania jest warsztat z pierwszej pomocy, podczas którego uczestnicy ćwiczą zachowanie przy najczęściej spotykanych w pierwszych miesiącach życia dziecka sytuacjach. Warsztaty to okazja do zdobycia bezcennej wiedzy oraz spotkania z ekspertami w swoich dziedzinach – a to wszystko bezpłatnie, by jak najwięcej rodziców mogło lepiej przygotować się do nowej roli. Każda uczestniczka spotkania oprócz upominków od Partnerów Kampanii otrzymuje „Podręcznik Bezpiecznego Malucha”, który zawiera schematy postępowania w nieszczęśliwych wypadkach. Już dziś zarezerwuj miejsce! „Dobra Mama” jest patronem medialnym warsztatów. www.bezpiecznymaluch.pl/ warsztaty

pie. Impreza, która przez siedem ostatnich lat urosła do rangi kluczowych wystaw na Starym Kontynencie, z roku na rok poszerza grono swoich sympatyków – zarówno wystawców, jak i zwiedzających. Coraz większe zainteresowanie wśród światowych przedstawicieli branży dziecięcej owocuje sukcesywnym powiększaniem powierzchni wystawienniczej. W tym roku po raz pierwszy na terenie kieleckiego ośrodka stanie specjalnie zbudowana mobilna hala, w której swoją ofertę prezentować będą producenci i dystrybutorzy wózków. Na pozostałej przestrzeni będzie można zobaczyć wiele nowości, a w tym: foteliki, ubranka, zabawki, meble czy akcesoria dziecięce. – Choć do wystawy pozostało jeszcze kilka miesięcy, swój udział

w nadchodzącej edycji targów Kids’ Time potwierdziło blisko 90 procent ubiegłorocznych wystawców z prawie całej Europy – mówi Aldona Matla, manager projektu. Tak duże zainteresowanie branży targami w Kielcach to efekt świadomego budowania wydarzenia „szytego na miarę”. Doświadczenie organizatora – Targów Kielce, które w tym roku obchodzą jubileusz 25-lecia istnienia, to czynnik, który zdecydowanie wpływa na sukces wystawy. – Od lat wsłuchujemy się w głos branży i odpowiadamy na jego potrzeby. Przykładem tego może być choćby fakt, że tegoroczne targi organizowane są od środy do piątku, a nie jak dotychczas od czwartku do soboty – dodaje manager wystawy. www.kidstime.pl

Razem Możemy Więcej

Akcja Endo dla Fundacji Spełnionych Marzeń rozpoczęta!

Marka ENDO wraz z Fundacją Spełnionych Marzeń zapraszają do udziału w akcji charytatywnej „Razem Możemy Więcej”. Do sprzedaży weszła właśnie limitowana kolekcja koszulek, z której całkowity zysk zostanie przekazany dla dzieci dotkniętych chorobami onkologicznymi. Akcję wspierają polskie gwiazdy, m.in. Magdalena Różczka, Anna Dereszowska oraz Szymon Majewski. Spotkanie prasowe inaugurujące II edycję tej szczytnej inicjatywy odbyło się 13 listopada

w przestrzeni Mysia 3 w Warszawie. „Razem Możemy Więcej” to projekt marki ENDO organizowany dla Fundacji Spełnionych Marzeń. ENDO produkuje i sprzedaje koszulki, a uzyskane w ten sposób środki są przeznaczane na turnusy rehabilitacyjne dla podopiecznych Fundacji. Specjalne t-shirty są dostępne w rozmiarach dla całej rodziny – od niemowlęcego body po duże rozmiary dla dorosłych. Zachęcamy wszystkich do zakupu koszulek oraz pomagania. Dowiedz się więcej o akcji i zobacz koszulki charytatywne na: www.endo.pl/razemmozemywiecej.html

rum volupta tiumquas ab iduciet eius ped quamendipis utss v. Tatent. Ut eumn.

Pół miliona dla małych serduszek Firma Wiśniowski wspiera ratowanie życia dzieci

We wrześniu firma Wiśniowski ruszyła z akcją „Razem ratujmy małe serduszka”. Jej celem było zebranie funduszy na sprzęt do ratowania życia małych pacjentów Kliniki Kardiochirurgii Dziecięcej w Krakowie. Do akcji dołączyło 155 partnerów handlowych firmy z całej Polski. Razem przekazali klinice pół miliona złotych! 5 grudnia w szpitalnej bibliotece odbył się wielki finał akcji. Patronat medialny nad nią objęły radio RMF FM oraz „Dobry Tygodnik Sądecki”, a działania w social mediach wsparł dziennikarz Filip Chajzer. Efekty przerosły oczekiwania! Partnerzy handlowi wspólnie przekazali klinice ponad 199 tys. zł. Zgodnie z obietnicą marka Wiśniowski miała podwoić tę kwotę, a finalnie Krystyna Baran, prezes firmy, na czeku wypisała kwotę aż 500 tys. złotych. Czek odebrał kierownik kliniki prof. Janusz Skalski. Dodatkowo na subkonto fundacji Schola Cordis zbierającej fundusze na funkcjonowanie kliniki wpłynęło 13 tys. złotych od indywidualnych darczyńców. www.wisniowski.pl

Ty też możesz pomóc Akademia pozytywnego myślenia

AKADEMIA PRZYSZŁOŚCI to nowatorski program edukacyjny skierowany do dzieci ze szkół podstawowych. Działa od 2003 roku i jest obecna w 55 miejscowościach w całej Polsce. W tym roku obejmie opieką ponad 2300 dzieci. Podopieczni AKADEMII to mali ludzie „z długą historią”, niekiedy trudną i niepozbawioną rozczarowań. Udział w projekcie to dla nich szansa, by uwierzyli w siebie i zmienili sposób myślenia. By im pomóc, wystarczy wejść na stronę akademiaprzyszlosci.org.pl i wybrać, w jaki sposób chcemy to zrobić. Na przykład – jak Paweł Fajdek i Konrad Bukowiecki – fundując wybranemu dziecku Indeks Sukcesów. Można go kupić indywidualnie lub dołączyć do zbiórki. W minionych latach ideą AKADEMII zachwycili się m.in. Anna i Robert Lewandowscy, którzy przekazali na rzecz dzieci pieniądze zebrane na swoim ślubie. „Kupieniem indeksu” chwalił się też aktor Paweł Małaszyński, a ostatnio rok indywidualnych zajęć z tutorem ufundowali dzieciom Wojciech Szczęsny i Grzegorz Krychowiak. www.akademiaprzyszlosci.org.pl

REKLAMA

Ekocuda po raz trzeci!

Już dziś powiedz dziękuję” swojej położnej

Podczas porodu poza partnerem, mamą lub przyjaciółką mamie towarzyszy jeszcze jedna wyjątkowa osoba – położna. Tylko do końca grudnia każda mama może podziękować swojej położnej i zagłosować w plebiscycie „Położna na medal”. W kwietniu 2017 wystartowała 4. edycja kampanii „Położna na medal” organizowana przez

Maluszek na 6+”

Rozszerzenie diety w pigułce Czy możliwe jest połączenie zawiłego świata medycyny z prostymi i szybkimi przepisami na dania dla niemowląt? Od dziś już tak! Dwie energiczne mamy – pedagog i lekarka – przelały na papier swoją wiedzę, pasję i serce. Tak powstała książka „Maluszek na 6+”. 18

Akademię Malucha Alantan. Celem akcji jest podnoszenie świadomości w społeczeństwie, dotyczącej roli położnej w okresie okołoporodowym oraz pokazanie, że położna to wsparcie, źródło rzetelnej wiedzy, a także osoba, do której należy mieć zaufanie. W ramach kampanii edukacyjnej prowadzony jest konkurs na najlepszą położną w Polsce oraz w poszczególnych województwach. Do 31 grudnia każda mama może podziękować położnej za wsparcie oraz pomoc i oddać swój głos na położną wybraną w drodze nominacji za pośrednictwem strony WWW kampanii: www.poloznanamedal2017.pl. W tegorocznej odsłonie konkursu zgłoszonych zostało 427 położnych z całego kraju. Do tej pory oddano 14 794 głosów. Patronat honorowy nad czwartą edycją kampanii objęła Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Partnerami merytorycznymi zostali: Polskie Towarzystwo Położnych, Fundacja Rodzić po Ludzku, Stowarzyszenie Dobrze Urodzeni. Mecenasem kampanii jest marka Alantan Plus. www.poloznanamedal2017.pl To zupełna nowość na polskim rynku! „Maluszek na 6+” to pierwsza książka kucharska zawierająca nie tylko zdrowe i smaczne przepisy na dania dla niemowląt, ale również cenne wskazówki lekarskie dotyczące prawidłowego rozszerzania diety i żywienia dzieci, oparte na najnowszych wytycznych towarzystw naukowych. Poradnik kulinarny pełen smaków, zapachów i fotografii, tak apetycznych, że nie sposób przejść obok nich obojętnie. Przejrzysta formuła oraz określenie czasu potrzebnego do przygotowania każdego dania sprawiają, że rozszerzanie diety staje się dziecinnie proste. A przy tym smaczne i zdrowe! Maluszek na 6+ to wiedza, która pachnie, smakuje i kusi kolorami. Książka do kupienia na: www.maluszekna6plus.pl

Warsztaty Świadomej Mamy Rozmawiamy o macierzyństwie

Jesteś w ciąży lub niedawno urodziłaś maluszka? Poszukujesz sprawdzonego źródła wiedzy? Te bezpłatne warsztaty Świadomej Mamy są dla ciebie! Spotkanie podzielone jest na dwa panele – osobne dla rodziców z dziećmi i kobiet w ciąży. Warsztaty prowadzi Ambasadorka Projektu – aktywna mama i aktorka Paulina Holtz, która również jest specjalistką ds. treningu bezpiecznego dla kobiet oraz mięśni dla miednicy. W programie każdych warsz-

tatów m.in.: wystąpienie ginekologa, położnej, pediatry, fizjoterapeuty, logopedy, psychologa i wielu innych. Bezpłatne konsultacje z lokalnymi lekarzami, sesja fotograficzna, upominki dla uczestników oraz atrakcyjne nagrody to tylko niektóre atrakcje. Łódź – 10 stycznia; Warszawa – 11 stycznia; Poznań – 25 stycznia; Zielona Góra – 8 lutego; Wejherowo – 15 lutego; Szczecin – 22 lutego; Wrocław – 15 marca; Bydgoszcz – 22 marca; Gdańsk – 19 kwietnia. Zapisz się już dziś! „Dobra Mama” jest patronem medialnym warsztatów. www.swiadomamama.pl

Ekocuda po raz trzeci! Sukces listopadowej edycji targów

Miłośnicy kosmetyków naturalnych spotkali się 25–26 listopada w Domu Towarowym Bracia Jabłkowscy, gdzie już po raz trzeci odbyły się Targi Kosmetyków Naturalnych Ekocuda. Swoje produkty zaprezentowało ponad 100 marek. Dwa dni zakupowego szaleństwa i dwa piętra z naturalnymi produktami, a ponad strefą wystawienniczą dodatkowo strefa warsztatowo-wykładowa. Jedni przyszli na targi po wypatrzone wcześniej w Internecie produkty, drudzy po kosmetyczne rady i wiedzę, jeszcze inni spotkać osoby po-

zytywnie zakręcone na punkcie ekologii. Zarówno wystawcy, jak i uczestnicy przybyli do Warszawy z najdalszych części Polski. Podczas Ekocudów można było powąchać, przetestować, optymalnie dobrać do własnych potrzeb po konsultacji z producentem i zakupić wybrany kosmetyk. Natomiast w strefie wykładowej i warsztatowej specjaliści z branży przekazywali uczestnikom wiedzę dotyczącą czytania składów czy domowej produkcji kosmetyków. Listopadowe EKOCUDA 2017 z sukcesem przechodzą do historii. Przed nami kolejne edycje – w marcu w Gdańsku, w kwietniu w Warszawie. „Dobra Mama” była patronem medialnym wydarzenia. www.ekocuda.com

Wszystko dla mam i maluszkoów Kupując w naszym e-sklepie, masz największy wybór produktów, gwarancję najniższej ceny oraz bony rabatowe i licznie promocje!

www.babyboom.net.pl

Kupon rabatowy ważny do 28.02.2018 r. DOBRAMAMA2017 - 5% rabatu na wszystkie zamówienia. Wysyłka Pocztą Polską gratis przy zamówieniu na ponad 200 zł

tel. 887-600-100 | e-mail: sklep@babyboom.net.pl

EDYCJA U! S R U K N KO

Weź udział i wygra j atrakcyjne nagro dy! łej, śmiesznej, sz nam zdjęcie weso śle ze pr że , zy rc ta ys W ojego dziecka. nietypowej minki sw ierzemy 2.02.2018 roku wyb ”! ze „Śmieszne minki i nagrodzimy najleps merze nu likujemy w kolejnym ub op ów zc ię yc zw Listę onie MAMA oraz na str magazynu DOBRA pl www.dobra-mama. Zasady konkursu:

1. Zrób zdjęcie wesołej, zabawnej minki swojego malucha dowolnej klasy aparatem lub telefonem. 2. Wejdź na stronę www.dobra-mama.pl i za pomocą specjalnego formularza prześlij nam zdjęcie. 3. Czas trwania konkursu: od 20.12.2017 r. do 30.01.2018 r. 4. Specjalnie powołane jury wybierze najciekawsze zdjęcia „Śmiesznych minek”. Więcej o konkursie oraz regulamin dostępne na stronie www.dobra-mama.pl

NAGRODY

Zestaw kosmetyków marki MEDICA FISHER PRICE

Ręcznik oraz mata turystyczna marki CEBA BABY

Dwa komplety poszewek dekoracyjnych (różne wzory) marki SANGO TRADE

Wesołe Zawieszki na łóżeczko Tiny Love Little BIG SHOP

Rozstrzygnięcie 2. edycji konkursu „Moja przytulanka”

Pani Natasza z Chrzanowa

Pan Mariusz z Pszczyny

Pani Berenika ze Sławy

Pani Katarzyna z Kielc

Zwycięzcom serdecznie gratulujemy!

ZANIM ZAJDZIESZ W CIĄŻĘ Jak się przygotować? Ciąża – piękne oczekiwanie na nowe życie. Warto więc zrobić wszystko, aby był to czas przyjemny, bezpieczny i zakończony szczęśliwym porodem. Na to wszystko jest już pora, zanim zatrzyma się krwawienie miesięczne, a test pokaże dwie kreski.

Badania

Dobrze jest wykonać podstawowe badania krwi, aby wcześniej wyprowadzić w granice bezpiecznych norm wszelkie parametry. Podstawowy to oczywiście morfologia. Ważne, aby jej wartość, zanim pojawi się ciąża, była powyżej 13g%. Trudno bowiem walczy się z anemią, kiedy ciężarna ma niedobory żelaza w organizmie, a to podawane bardzo słabo się wchłania. Często anemia pojawia się już wiele miesięcy wcześniej, a jej przyczyną może być przewlekły stan zapalny śluzówki jelit i niedobory białka w diecie, a w konsekwencji w surowicy krwi. Anemia może być przyczyną nawracających infekcji, ale też przedwczesnych skurczów macicy i zwiększonego ryzyka poronień. Kolejnym badaniem jest określenie ogólnego stanu zdrowia. Wykonanie badania ogólnego moczu, określenie poziomu glukozy w surowicy krwi, grupy krwi, poziomu TSH i fT4 oraz prze-

ciwciał w klasie IgG i IgM różyczki, cytomegalii, toksoplazmozy czy oznaczenie obecności przeciwciał anty-Hbs czy HIV. Większość badań wykonujemy, zakładając, że dziewczyna jest zdrowa. Jednak jeśli obecnie choruje na: nadciśnienie, cukrzycę, tarczycę, nerki czy inne choroby, to w każdym przypadku należy wykonać określone testy wydolności i stanu ogólnego zdrowia. O zakresie badań decyduje lekarz prowadzący aktualne leczenie oraz ginekologpołożnik, który będzie w przyszłości czuwał nad prawidłowym przebiegiem ciąży. W tych bowiem przypadkach, podczas wizyt kontrolnych, wykonuje się jeszcze inne badania, wynikające z choroby podstawowej, mającej wpływ na przebieg ciąży.

Analiza diety

Przygotować się do ciąży można już kilka miesięcy wcześniej, zmieniając nawyki żywieniowe oraz zwiększając zawartość surowych warzyw w diecie, eliminując alkohol, używki i nadmiar słodyczy czy tłuste czerwone mięso poddane długotrwałej obróbce technologicznej. Warto zadbać w ten sposób o masę ciała i kondycję ogólną. Zrezygnować z konserwowanej żywności na korzyść surowych warzyw i owoców. Sama kobieta ma największy wpływ na to, jak przygotuje się do ciąży. Zadba o odpowiednią suplementację witaminową i mineralną w zgodzie z osobistymi uwarunkowaniami i oceną specjalisty. Stan ogólny zdrowia w dużej mierze wpływa na zajście w ciążę, jak i na jej przebieg. Zaniedbanie jakichkolwiek elementów przygotowania bardzo trudno jest wyrównać w trakcie ciąży. Stosowanie większości leków w ciąży jest zakazane, a przyjmować można tylko te, które w danym momencie stanowią ratunek, a korzyść z ich przyjęcia jest większa niż ryzyko powikłań. Pozostaje więc przygotować się kilka miesięcy wcześniej na spokojnie i zadbać o dobre parametry zdrowia potwierdzone odpowiednimi badaniami. Najlepiej jednak planować ciążę spontanicznie, bo natura nie lubi, jak się ją pogania. Tekst: dr n. med. Tadeusz Oleszczuk, ginekolog-położnik

PRZEBIEG CIĄŻY

NA PIERWSZE MROZY PHOTOGENICA

Każda ciąża przebiega w inny sposób – w zależności od normalizacji środowiska, odżywiania, zaburzeń mogących wynikać z innych chorób pojawiających się w ciąży czy takich, które pojawiły się jeszcze przed ciążą.

Niezależnie od pory roku, wypijanie dużej ilości płynów to podstawa zdrowia i dobrego samopoczucia. Sok zaspokaja pragnienie lepiej niż woda, a jego walory smakowe również przemawiają za tym, żeby pić go przez cały rok! Naturalny sok z brzozy, OSKOŁA

www.oskola.pl

Kod rabatowy B79ITVQS na całe zakupu 5% dla czytelników Dobrej Mamy. Kod obowiązuje do 15.02.2018 r.

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

ZDROWE BAKTERIE

Żywność wspomagającą rozwój pożytecznych jelitowych mikroorganizmów nazywa się prebiotykami, a same dobroczynne drobnoustroje probiotykami.

PAMIĘTAJ!

Cynk, selen i żelazo to mikroelementy wywierające największy wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego.

Stop wirusom w ciąży!

Wzmocnij swój system odpornościowy Pogoda już od dobrych kilku tygodni przestała nas rozpieszczać, mijające dni coraz częściej moglibyśmy opisać wyłącznie jako deszczowe, pochmurne czy mroźne. W pomieszczeniach natomiast, jako rekompensatę braku słońca na niebie, ustawiamy wysokie temperatury na termostatach grzejników.

uże wartości amplitud temperatur i wilgotności powietrza stwarzają idealne warunki do namnażania się patogennych bakterii i wirusów. Każda infekcja u ciężarnej kobiety niesie ze sobą ryzyko powikłań, dlatego zamiast leczyć skutki, warto postawić na fundamentalną profilaktykę żywieniową.

PODSTAWY

Efektywne działanie układu odpornościowego ciężarnej możliwe jest wyłącznie przy prawidłowym stanie odżywienia jej organizmu. Zgodnie z wytycznymi Instytutu Żywności i Żywienia w II trymestrze ciąży należy zwiększyć kaloryczność dobowej diety ciężarnej o 360 kcal, natomiast w III trymestrze o 475 kcal. W przypadku ciężarnych z nadwagą lub otyłością kaloryczność diety powinna być konsultowana przez lekarza prowadzącego ciążę oraz wykwalifikowanego dietetyka. Oprócz wartości energetycznej diety, należy zwrócić uwagę na stosunek poszczególnych makroskładników: węglowodanów, białek i tłuszczów. W kontekście odporności szczególnie ważna jest optymalna podaż białka pokarmowego. Już niewielkie niedobory protein w diecie powodują zmiany destrukcyjne w narządach produkujących komórki odpornościowe, co oczywiście przekłada się na obniżenie odporności i otwarcie „wrót” dla chorobotwórczych patogenów. Przyszła mama powinna także pamiętać o wybieraniu jak najmniej przetworzonej żywności, regularnym jedzeniu 5 (lub więcej) zbilansowanych posiłków, wypijaniu odpowiedniej ilości wody oraz eliminacji używek. Im większa różnorodność w diecie (oczywiście w obrębie zalecanych produktów), tym mniejsze prawdopodobieństwo niedoborów składników odżywczych.

ODPORNOŚĆ JEST W JELITACH

Za odporność przyszłej mamy w głównej mierze odpowiada specjalny układ tkanek limfatycznych związanych z błonami śluzowymi jelita, tzw. GALT (ang. gut-associated lymphoid tissue). Okazuje się, że do prawidłowego funkcjonowania tych wyspecjalizowanych tkanek układu odpornościowego niezbędna jest obecność mikrobioty (mikroflory) jelitowej. Żywność wspomagającą rozwój pożytecznych jelitowych mikroorganizmów nazywa się prebiotykami, a same dobroczynne drobnoustroje – probiotykami. Podstawowym prebiotykiem jest błonnik pokarmowy obecny w: produktach zbożowych z pełnego przemiału, grubych kaszach, nasionach roślin strączkowych, orzechach, warzywach i owocach. Przykładami doskonałych probiotyków są uwielbiane przez ciężarne kobiety kiszone

ZBILANSOWANA DIETA TO SPRZYMIERZENIEC MAMY W BUDOWANIU ODPORNOŚci ORGANIZMU. ogórki i kapusta (uwaga na dużą zawartość soli) oraz fermentowane produkty mleczne, takie jak: jogurty naturalne, kefiry, maślanka. Na rynku obecne są także bardzo modne w ostatnim czasie preparaty probiotyczne. Stosowanie tego typu suplementów diety powinno być poprzedzone dokładnym wywiadem żywieniowo-zdrowotnym u specjalisty, który wykaże, czy istnieje konieczność uzupełniania nimi diety.

WITAMINA C WSPOMAGA WCHŁANIANIE ŻELAZA, PIeRWIASTKA, KTÓREGO NIEDOBÓR MOŻE PROWADZIĆ DO ANEMII.

SKŁADNIKI MINERALNE

Cynk, selen i żelazo to mikroelementy wywierające największy wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego i równocześnie dość często o niskim poziomie w organizmach kobiet ciężarnych (zwłaszcza żelazo). Deficyt tych pierwiastków w organizmie jest skorelowany z częstszymi infekcjami bakteryjnymi i wirusowymi. Źródła żelaza w diecie to: mięso, podroby, nasiona roślin strączkowych, orzechy, produkty zbożowe, natka pietruszki. Przyswajalność żelaza zwiększa obecność witaminy C (cenna informacja zwłaszcza dla ciężarnych stosujących diety wegetariańskie). Selen i cynk dostarczymy, spożywając: ryby i owoce morza, orzechy brazylijskie, nasiona roślin strączkowych, pestki dyni, mięso i podroby.

KROPKA NAD „I”

Pamiętajmy, że produkty, takie jak imbir, czosnek czy zioła, wykazujące działanie aseptyczne i immunomodulujące powinny stanowić wyłącznie dodatek do diety w niewielkich ilościach. Regularne spożywanie małych ilości, przyniesie organizmowi więcej korzyści niż jednorazowe ogromne dawki. Tekst: Barbara Laskus, dietetyk, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA www.instytutsanvita.pl

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

WITAMINY

Wśród witamin wpływających na układ immunologiczny na szczególną uwagę zasługuje witamina D oraz C. Kobiety w ciąży stanowią grupę ryzyka szczególnie zagrożoną niedoborami witaminy D. Dlatego Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca profilaktyczną suplementację witaminą D wynoszącą 2000 IU na dobę. W przypadku podejrzeń niedoborów witaminy D wskazana jest diagnostyka laboratoryjna poziomu metabolitów witaminy w organizmie oraz kontrolowana przez lekarza suplementacja. Wpływ witaminy C na zapobieganie i walkę z infekcjami ciągle jest dyskutowany wśród naukowców. Rekomendacje nie wskazują na konieczność profilaktycznej suplementacji witaminy C, zalecana jest jej podaż z naturalnych źródeł. Szczególnie bogate w witaminę C są: owoce porzeczki, dzikiej róży, rokitnika, truskawki, kiwi, cytrusy, papryka, natka pietruszki, jarmuż. W okresie jesienno-zimowym, przy mniejszej dostępności do świeżych warzyw i owoców, warto korzystać również z mrożonek.

Suplementacja W Ciąży Rola kwasu foliowego

Ciąża, a w szczególności jej pierwsze dwa trymestry to czas bardzo szybkiego namnażania się komórek, podziałów genetycznych i metabolizmu kwasów nukleinowych. Do tego jest potrzebne zabezpieczenie odpowiedniej ilości kwasu foliowego w organizmie matki. Brak kwasu foliowego powoduje niedokrwistość megaloblastyczną, a jeśli go nie ma w wystarczającej ilości we wczesnej ciąży, może to prowadzić do wad otwartych ośrodkowego układu nerwowego.

Przeciwwskazania ○○ Wśród przeciwwskazań do suplementacji wielowitaminowej podczas ciąży należy wymienić: hiperwitaminozę A i D, niewydolność nerek oraz zaburzenia metabolizmu żelaza, hiperkalcemię i hipernatremię.

pieczną suplementację. Prawidłowo dobrana suplementacja zwiększa szansę na zajście w ciążę, fizjologiczny jej przebieg, a także na rozwój płodu i noworodka. Dużo kwasu foliowego jest w zielonych warzywach liściastych, takich jak: szpinak, kapusta, kalafior, burak, szparagi, soja, brukselka. Występuje też w wątróbce, żółtku jajka kurzego, ale przygotowanego na miękko, bo ugotowanie jajka niszczy cenne witaminy. Wiele nieprawidłowych nawyków żywieniowych, jak: nadmierne picie kawy, herbaty, spożycie cukru i słodyczy oraz palenie papierosów, szczególnie mocno redukuje zapasy kwasu foliowego w organizmie. W tych sytuacjach warto rozważyć odpowiednie zmiany w diecie oraz dodatkową suplementację rozpoczętą odpowiednio wcześniej przed zajściem w ciążę. Dieta jednak powinna być różnorodnie kształtowana, z wieloma warzywami czy różnymi owocami, kaszami. Należy zwracać uwagę na obecność w niej olei roślinnych tłoczonych na zimno, oraz nasion, takich jak siemię lniane czy słonecznik. Dopiero różnorodność w diecie zapewnia szeroki wachlarz odpowiednich witamin i minerałów oraz pozostałych potrzebnych składników. Tekst: dr n. med. Tadeusz Oleszczuk, ginekolog-położnik

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

koło 50% kobiet posiada blok enzymatyczny, utrudniający wchłanianie kwasu foliowego. W takiej sytuacji powinno się uzupełnić jego przyjmowanie w formę czynną już przygotowaną do wchłaniania, czyli metafolinę. Zalecane jest przyjmowanie kwasu foliowego oraz jego formy czynnej kobietom planującym ciążę już na sześć do dziesięciu tygodni przed ciążą, a następnie przynajmniej do końca drugiego trymestru. Podobnie, wyższe jest zapotrzebowanie na kwas foliowy w okresie karmienia piersią. Zwykle zapas zgromadzony wcześniej w organizmie wystarcza na cztery miesiące. Dodatkowo, wyższe zapotrzebowanie mają kobiety z podwyższonym wskaźnikiem BMI, powyżej 30. Ważne jest, aby odpowiednią suplementację dostosować do normalnej diety. Dopiero analiza sposobu odżywiania kilka miesięcy przed ciążą, czy doświadczenia z poprzednich ciąż mogą sugerować dobrze zbilansowaną i indywidualnie dobraną bez-

Ciąża a rak jajnika Rak jajnika. Jedyne miejsce w człowieku, gdzie znajduje się największa różnorodność typów komórek. Są tam również komórki zawierające materiał genetyczny „całego człowieka”. W zależności od tego, który typ komórek zapoczątkuje rozrost nowotworowy, taki będzie jego przebieg. Istnieją trzy możliwości rozwoju nowotworu: łagodny, złośliwy i o granicznej złośliwości, czyli ogólnie mówiąc, wyglądający jak złośliwy, ale rosnący w jednym miejscu. Z rakiem jajnika trudno walczyć. Nie ma jednego wyraźnego czynnika sprawczego. Wynika to pewnie z różnorodności typów komórkowych wchodzących w skład budowy jajnika. Profilaktyka również jest niezwykle trudna. W jamie brzusznej jest bowiem dużo miejsca i powiększający się nawet nieznacznie jajnik zwykle nie daje żadnych objawów poza gastrycznymi, jak wzdęcia brzucha, nudności. Chore kobiety z powodu tych dolegliwości często diagnozowane są na oddziałach internistycznych. Duży guz łatwo zobaczyć w obrazie USG i jeśli jest to nowotwór łagodny czy o granicznej złośliwości, to usunięcie go zwykle kończy sprawę. Pozostaje drugi jajnik, który może być miejscem powstawania komórek jajowych i ciąża jest możliwa. Wiele zależy od stopnia zaawansowania raka w chwili rozpoznania oraz od wyniku dalszych obserwacji po leczeniu. Niestety, rak złośliwy zwykle dotyczy dwóch jajników i często jest rozpoznawany dopiero w fazie, gdy objawy są nasilone, a sama choroba zaawansowana. Dodatkowo w leczeniu uzupełniającym stosuje się często tzw. leczenie chemią, polegajace na tym, że podany lek ma za zadanie zniszczyć szybko namnażające się komórki nowotworowe, które w jakikolwiek sposób próbowałyby przetrwać pomimo wykonania operacji. W leczeniu onkologicznym wykorzystuje się także promieniowanie, podczas którego chora może być poddana radioterapii z zewnętrznego aparatu lub wewnętrznego źródła, tak jak w przypadku nowotworu szyjki macicy, zakładanego do pochwy. Tak agresywne leczenie musi być skuteczne, ale jego działanie ogranicza i praktycznie wyklucza powrót płodności, jeśli w polu rażenia promieniowania czy leczenia chemicznego znajdują się jajniki.

Zagrożenia, obawy, a może niepotrzebny stres?. Dlatego, przewidując skutki leczenia onkologicznego, w szczególnych przypadkach stosuje się metodę pobrania fragmentów jajnika zawierającego komórki jajowe, aby wykorzystać je po zakończeniu całego cyklu terapii nowotworu. Są one zamrażane na czas leczenia. W piśmiennictwie światowym znane i opisywane są przypadki uzyskania ciąży u kobiety, która przeszła leczenie onkologiczne. W całym procesie jednak najważniejsze jest najwcześniejsze rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia w ośrodku mającym zespół współpracujących ze sobą specjalistów z wielu dziedzin onkologii. Sam proces pozyskania fragmentów jajników z komórkami jajowymi i ponowne ich wykorzystanie po leczeniu onkologicznym jest możliwy, ale bardzo skomplikowany. Dlatego wymagana jest ścisła współpraca specjalistów zajmujących się kompleksowo tą nowoczesną metodą zachowania płodności pomimo konieczności leczenia onkologicznego. Tekst: dr n. med. Tadeusz Oleszczuk, lekarz ginekolog, POLMED ul. Wołoska 16, Warszawa, Rada Ekspertów Kwiatu Kobiecości

19 września zainaugurowana została III odsłona Ogólnopolskiej Kampanii Społecznej Diagnostyka Jajnika 2017 pod hasłem: „Miłość? Pewnie! Ale zdrowie przede wszystkim!” Jej organizatorem jest Ogólnopolska Organizacja Kwiat Kobiecości. Ambasadorami tegorocznej akcji zostało znane i lubiane małżeństwo aktorów: Krystian i Maria Wieczorkowie. Celem tegorocznej odsłony jest zmiana zachowań wśród mężczyzn w postrzeganiu nowotworów kobiecych jako sprawy wyłącznie osobistej. Kampania ma dostarczyć im niezbędnej wiedzy, by w pełni zainteresowali się życiem i zdrowiem kobiet. Więcej informacji na temat kampanii na www.kwiatkobiecosci.pl 30

KOJĄCY

DLA WRAŻLIWEJ SKÓRY

Balsam łagodzi suchą skórę już od pierwszego użycia i zapewnia jej nawilżenie przez cały dzień, pozostawiając ją wyraźnie gładszą. Bezzapachowy, hipoalergiczny, testowany dermatologicznie, zatwierdzony przez pediatrów. Sensitive Moisture, 15,99 zł/ 200 ml, BABY DOVE

Wieloskładnikowy preparat pielęgnacyjny o działaniu natłuszczającym i nawilżającym. Przeznaczony do pielęgnacji wrażliwej skóry dziecka. Polecany do skóry z problemem nadmiernej suchości, atopowym zapaleniem skóry, skłonnością do alergii lub objawami łuszczycy. Masło intensywnie natłuszczające do twarzy i ciała Dermedic Linum Emolient baby, ok. 46 zł, DERMEDIC

www.rossmann.pl

NAWILŻA Nawilżający olejek pod prysznic i do kąpieli intensywnie odżywia i nawilża. Otula skórę ochronnym płaszczem, dzięki czemu skóra nie wymaga smarowania kremem po kąpieli. Atoderm Huile de douche, 65 zł/ 1 l, BIODERMA

www.bioderma.pl

REGENERUJĄCY

Eliminuje uczucie ciężkich i zmęczonych nóg oraz ramion. Drenuje i usuwa nadmiar płynów. Poprawia mikrokrążenie i uszczelnia naczynka krwionośne. Łagodzi podrażnienia. Nawilża i zapobiega utracie wody z naskórka. Dermo body mum, balsam na zmęczone nogi, 39,99 zł/ 150 ml, TOŁPA

www.dermedic.pl

MAMA MAMIE W dbałośći

o skórę

sekret MŁODOŚCI

Seria stworzona dzięki inspiracji profesjonalnym zabiegiem hydradermabrazji, który wykorzystuje odmładzającą synergię eksfoliacji i nawilżenia skóry. Zestaw zawiera Hydralogiq Krem hydra-matujący na dzień, 50 ml oraz Maseczkę Alabaster. Zestaw Hydralogiq, 69 zł/ 50 ml, Dermika

www.dermika.pl

www.tolpa.pl

specjalnie dla mamy

NATURALNY

W pełni naturalny kosmetyk do włosów i ciała, który nie podrażnia skóry oraz dodatkowo minimalizuje różnego rodzaju problemy z włosami, w tym łupież i wypadanie. Naturalny i organiczny 2 w 1 szampon do włosów i ciała, 35 zł/ 200 ml, BIO IQ

Specjalistyczny balsam o formule dostosowanej do skóry kobiet w ciąży, polecany zwłaszcza od 4. miesiąca ciąży oraz w okresie karmienia piersią. Skutecznie ujędrnia, uelastycznia i regeneruje, nawilża, wygładza i wzmacnia naskórek. Sexi Mama Skuteczny balsam ujędrniający do ciała Antycellulit, ok. 18 zł/ 200 ml, BIELENDA

PHOTOGENICA

www.bioiq.eu

www.bielenda.pl

›SKUTECZNA PIELĘGNACJA‹

›Do zadań specjalnych‹ Kosmetyk naturalny doskonale odżywia, nawilża, koi i regeneruje skórę. Zwalcza wolne rodniki. Zawiera kombinację olei i maseł roślinnych. Bogate masło do ciała Home Spa, Naturativ

www.naturativ.pl

›Urzekający zapach‹ Lekki krem do pielęgnacji dłoni z olejem arganowym, słonecznikowym i masłem shea. Uelastycznia, regeneruje, wygładza i zmiękcza naskórek, zapobiegając nadmiernemu wysuszaniu. Dodatkowo przepięknie pachnie przez cały dzień! Raspberry kiss, 24 zł/ 300 ml zł, APIS

www.apiscosmetics.pl

›moc tauryny‹ Linia kosmetyków z silnie energetyzującą roślinną tauryną. Dodaje blasku szarej, zmęczonej cerze, skutecznie zwalcza pierwsze oznaki starzenia, nawilża i zapewnia jej wypoczęty wygląd, nawet po nieprzespanej nocy. W serii: Wake-Up krem na młode zmarszczki na dzień i na noc; Wake-Up serum na młode zmarszczki i Rozświetlający krem pod oczy. tauryNOWA ENERGIA, Soraya,

www.soraya.pl

REKLAMA

›NAJLEPSZA OCHRONA‹

NOWOŚĆ!

Ochronny żel do mycia dla niemowląt i dzieci do stosowania do skóry podrażnionej oraz do higieny intymnej dziewczynek i chłopców, od 1. dnia życia. Zawiera kompleks łagodzących mikroelementów, bez mydła i substancji zapachowych. Mustela Stelatria®, 36 zł/ 150 ml, MUSTELA

www.mustela.pl

ROZGRZEWAJĄCY

Najnowszy kosmetyk BodyBoom dzięki naturalnym składnikom i niezwykłemu zapachowi, który łączy w sobie energetyczną pomarańczę i ognisty imbir, rozgrzeje nas w długie, zimowe wieczory. Zawarta w kosmetyku kawa robusta pomoże nam w walce z cellulitem i rozstępami. Imbir & Pomarańcza to Ognisty Duet, któremu nie oprze się żadna kobieta! Imbir & Pomarańcza „Ognisty Duet”, 65 zł, BODY BOOM

codzienna pielęgnacja w AZS i Egzemie

www.bodyboom.pl

HIT NA ZIMĘ

Masło kakaowe zawarte w kremie to ratunek dla suchych rąk! Pachnący czekoladą krem nie tylko odnowi skórę twoich dłoni, skutecznie ją nawilżając, lecz także z pewnością pobudzi wydzielanie endorfin. Lepsze samopoczucie gwarantowane! Skoncentrowany krem do rąk z masłem kakaowym, 13 zł, PALMER’S

Zapewnia długotrwałe nawilżenie (do 24 godzin!!!)

www.palmers.pl

SIŁA OGÓRECZNIKA

Emulsja skutecznie oczyszcza bardzo suchą skórę wymagającą regeneracji. Nie zawiera mydła ani SLES/SLS, dzięki czemu nie narusza naturalnej bariery ochronnej skóry. Oleje jojoba i z ogórecznika lekarskiego intensywnie zmiękczają i nawilżają skórę oraz odbudowują jej barierę hydrolipidową. Oillan Balance Kremowa emulsja do mycia twarzy, 22 zł/ 150 ml, Oceanic S.A.

Wydłuża okres remisji nawet do 3 miesięcy!!!*

www.oillan.pl

Wspiera prawidłową mikroﬂorę skóry

Kosmetyk 150 ml

OLEJ

www.pharmaceris.pl

PREB

›PRZECIW ROZSTĘPOM‹ Preparat zapobiegający powstawaniu rozstępów oraz wzmacniający strukturę osłabionej i nadwrażliwej skóry kobiet w ciąży. FOLIACTI Pharmaceris M, 41,50 zł/ 150 ml, PHARMACERIS

ITNIKA

*Stettler et al.: A new topical panthenol-containing emollient for maintenance treatment of childhood atopic dermatitis: results from a multicenter prospective study; J Dermatolog Treat. 2017 May 24:1-6 L.PL.MKT.10.2017.5705

DEPOSITPHOTOS

Opieka nad ciężarną

Ciąża to szczególny okres w życiu przyszłych rodziców, który wiąże się z wieloma emocjami. W tym czasie zarówno przyszłej mamie, jak i przyszłemu tacie przychodzą do głowy różne myśli, wyobrażenia i fantazje związane z powiększeniem się rodziny. To całkiem naturalne.

asza rodzina się zmienia, nie będziecie dłużej sami, niedługo dołączy do was nowy członek rodziny. Oprócz radości, ekscytacji i zadowolenia okres ten konfrontuje też z takimi uczuciami, jak: żal, że pewne rzeczy będą utracone, niepokój, strach. Pojawia się również obawa przed zmianami w dotychczasowym życiu, relacjach oraz o samo zdrowie rozwijającego się dziecka. Pojawienie się przeciwstawnych uczuć jest zupełnie oczywiste, to one pozwalają adaptować się do nowych warunków, oswoić się z nową sytuacją i przygotować do zmian, które z pewnością nastaną. 34

Gdy pojawia się niepokój dotyczący relacji, warto być świadomym, że wiele rzeczy nie będzie takich samych. Ciąża i przyjście dziecka na świat to trudny moment dla rodziny, bo zmienia się jej cały system – rodzice muszą odnaleźć się w nowych rolach, tworząc przy tym miejsce dla wyczekiwanego członka rodziny. Czas i uwagę, które dotychczas dzieliliście pomiędzy siebie, będziecie teraz dzielić z maleństwem. Możecie pomóc sobie wzajemnie w oswojeniu lęków i tym samym w przygotowaniu do nowej roli. Ułatwić to mogą m.in. otwarte rozmowy na temat przeżywanych trudności, rozumienie siebie oraz akceptacja i uznanie pojawiających się emocji. Istotne jest to, aby komunikacja pomiędzy wami pozwalała na dzielenie się: rozterkami, przeżyciami, fantazjami i oczekiwaniami co do przyszłego życia. Nie istnieje jeden sposób, który pomoże świeżo upieczonemu tacie przystosować się do nowej roli czy nawet oswoić się z tą myślą. Jednak zaangażowana postawa przyszłego taty jest w tym bardzo pomocna. Dobrym pomysłem jest obecność podczas badania USG, zabawa z dzieckiem, np. mówienie do niego, czytanie bajki lub wyczuwanie jego ruchów. Warto również, aby przyszli ojcowie czytali książki lub artykuły do-

Dla przyszłej mamy egzotycznie

Używając masełka do ciała, uwodzisz zdrową, promienną skórą. Egzotyczne olejki i dodatek żeń-szenia nie tylko głęboko nawilżą, ujędrnią i silnie odżywią ciało, lecz także pozostawią na nim naturalny zapach kokosa, którym uwiedziesz każdego! Masło do ciała z olejkiem kokosowym, ok. 35 zł, Palmer’s

www.palmers.com.pl

Ciąża i przyjście dziecka na świat to trudny moment dla rodziny, bo zmienia się jej cały system. tyczące rozwoju ciąży czy opieki nad noworodkiem. Nie trzeba traktować informacji zawartych w poradnikach jako wyroczni, ale można wykorzystać je jako refleksje nad tym, jakim chciałoby się być ojcem, co jest ważne w tacierzyństwie itp. Śledzenie rozwoju dziecka daje świadomość, jak rośnie mały człowiek i jakie zachodzą w nim zmiany. Udział w zajęciach w szkole rodzenia, wybór wózka, urządzanie przestrzeni dla dziecka – to wszystko wpływa na tworzenie więzi jeszcze w okresie prenatalnym, a kobiecie daje poczucie, że jesteście w tym razem. Swoją partnerkę możesz wesprzeć zrozumieniem i cierpliwością. Wyobraź sobie, co przeżywa – doświadcza dużych zmian na poziomie fizjologicznym oraz psychicznym. Ciąża to piękny czas, ale przynosi też: trudności ze snem, opuchliznę, zgagę, skurcze łydek, przyrost masy ciała. Postaraj się zrozumieć swoją drugą połówkę. Może mieć zmienne nastroje, czuć się zmęczona lub zdenerwowana. Wysłuchaj ją bez

Ważne dla taty

Nie istnieje jeden sposób, który pomoże świeżo upieczonemu tacie przystosować się do nowej roli czy nawet oswoić się z tą myślą. Jednak zaangażowana postawa przyszłego taty jest w tym bardzo pomocna.

Bólom pleców powiedz NIE

Specjalna konstrukcja pasów podtrzymuje brzuch i odciąża odcinek lędźwiowy kręgosłupa, wyraźnie zmniejszając dolegliwości bólowe w tym obszarze. Zapięcie na rzep pozwala dopasować BabyBelt do sylwetki, a miękka mikrofaza jest przyjemna dla skóry. Rozmiary XS-XL Pas ciążowy BabyBelt 1700, 169 zł, ANITA MATERNITY

www.anita.com

oceniania czy komentowania. Już takie drobne wsparcie bywa często bardzo pomocne. Warto zapytać ją o oczekiwania – o to, jakiej pomocy będzie od ciebie potrzebowała. W kryzysowych momentach łatwiej poradzi sobie z trudnościami, wiedząc, że ma w tobie oparcie. Czas po narodzinach również bywa bardzo emocjonujący. Urodzenie dziecka to jeden z najważniejszych dni w waszym życiu. Wtedy też mogą pojawić się te najbardziej nieprzyjemne odczucia – nie tylko u młodych matek, lecz także u ojców. Młody tata może czuć się odsunięty na dalszy plan lub odrzucony, bo partnerka, z którą wcześniej spędzał czas, koncentruje się tylko na dziecku. To, co można zrobić, to uświadomić sobie te uczucia i włączyć się w nowe życie rodzinne. Mimo iż na samym początku życia we trójkę mama i dziecko żyją w całkowitej symbiozie, a uwaga wszystkich skupia się tylko na nich, to tata także jest ważny i potrzebny. Będziesz o tym wiedział, gdy zaj-

Pamiętajcie, że ciąża i wychowywanie dziecka mogą być magicznym czasem dla was obojga. miesz się dzieckiem podczas codziennych czynności, takich jak: kąpiel, przewijanie czy zabawa, a ono odpowie ci na to np. uspokajając się w twoich ramionach, łapiąc za włosy, uśmiechając się. To daje niesamowitą radość i energię do działania. Buduje więź i doświadczenie, że jesteś ważny dla swojego syna lub córki. Pamiętajcie, że ciąża i wychowywanie dziecka mogą być magicznym czasem dla was obojga. Gdy wykażecie się wzajemnym zrozumieniem dla swoich emocji i ewentualnych trudności w odnalezieniu się w nowej sytuacji, będziecie mogli przejść przez nie jeszcze silniejsi. Ważne, aby tata angażował się w życie rodzinne i wspierał mamę nie tylko emocjonalnie, lecz także w codziennych czynnościach. Z czasem życie we trójkę stanie się dla was całkowicie naturalne. Tekst: Paulina Polak, psycholog z Centrum Medycznego Falck w Warszawie 35

wspiera mamy

Jestem w ciazy Zmieniam stanik!

Wygodnie i pięknie

Żakardowy wzór i ozdoby przy ramiączkach są niezwykle kobiece. Biustonosz ciążowy Basic pięknie modeluje biust dzięki specjalnym, miękkim fiszbinom. Biustonosz Basic 5135 – rozmiary 75-100, C-H, 215 zł, Anita maternity

www.anita.com

Test. Dwie kreski. Wybuch emocji. I świat przewraca się do góry nogami. Szczególnie przy pierwszej ciąży pojawia się milion pytań, na które odpowiedzi znajdujemy stopniowo, powoli zdobywając kolejne doświadczenia. Tak jest też w przypadku bielizny. Radosna informacja, że jesteś w ciąży, nie oznacza natychmiastowej potrzeby wymiany całości bieliźniarki. Ale ten moment nadejdzie…

Push-upom na razie podziękujemy

Około czwartego miesiąca ciąży twoje ciało zacznie nabierać zupełnie nowych kształtów. I przede wszystkim zaczniesz to odczuwać. Wprawdzie biust już jakiś czas temu zaczął się powiększać, ale to właśnie 4. miesiąc jest tym, w którym pora rozejrzeć się za bielizną przeznaczoną na ten wyjątkowy czas. Mniej więcej wtedy kupujesz pierwsze spodnie ciążowe, szukasz poszerzanych topów. Żeby nic nie uciskało. To samo dotyczy bielizny.

Do ćwiczeń

Także w ciąży podczas ćwiczeń nie zapomnij o biustonoszu sportowym. Model momentum od Anita active będzie maksymalnie chronił biust przed wstrząsami. Biustonosz sportowy momentum 5529 – rozmiary 65-105, A-H, 245 zł, Anita active

www.anita.com

Ćwiczysz? Zmień stanik!

Dziewczyny, które tego próbowały, z pewnością potwierdzą: sport w ciąży w bieliźnie do tego nieprzystosowanej jest udręką. Przestrzegamy! Nie ćwicz w normalnym biustonoszu – nawet tym ciążowym. Twoje piersi są w tym okresie bardzo wrażliwe, opuchnięte, często obolałe i przez to w jeszcze większym stopniu niż zwykle narażone na utratę elastyczności i jędrności. A poza tym „latający” w górę i w dół ciążowy biust nie ma nic wspólnego z przyjemnością – i wcale nie musisz mieć dużego rozmiaru miseczki. Piersi trzeba chronić przed nadmiernymi wstrząsami podczas uprawiania jakiejkolwiek aktywności fizycznej. A to zadanie spełni tylko dobry biustonosz sportowy.

Dlaczego w ciąży potrzebujesz specjalnego biustonosza? Bądź praktyczna Biustonosz ciążowy, dobrze dopasowany około 4. miesiąca ciąży, będzie z tobą do jej końca, a potem wykorzystasz go po porodzie do noszenia po domu czy spania. Specjalna konstrukcja takiego stanika pozwala mu „rosnąć” wraz z powiększającym się ciałem przyszłej mamy. Dotyczy to zarówno miseczek, jak i obwodu pod biustem. Pamiętaj jednak, kupuj biustonosz ciążowy zapięty na ostatni rząd haftek (odwrotnie niż w przypadku innych staników), abyś mogła go poluźnić.

Specjalna konstrukcja Anita maternity Dzięki przemyślanym przez projektantów elementom budowy biustonosz ciążowy zapewni idealne podtrzymanie wrażliwych piersi oraz niezbędny komfort noszenia.

Postaw na wygodę

Nie pozwól, aby cokolwiek cię uciskało. Pozwól sobie na komfort – zmieniające się ciało bardzo tego potrzebuje. Biustonosze ciążowe mają zwykle bezszwowe wykończenie, a wszelkie zastosowane szwy są miękkie i płaskie. Zapobiega to podrażnieniom wyjątkowo wrażliwych w tym okresie piersi. Ponadto projektanci stosują przyjemną dla skóry mikrofazę, która pozwala skórze oddychać i łagodnie otacza biust. Powiększające się piersi są dla organizmu wyzwaniem – pomóż mu, biustonosz ciążowy dobrze je podtrzyma. Zwróć uwagę także na ramiączka – niech będą szersze, miękkie, aby nie wrzynały się w ramiona, powodując ból. Biustonosze ciążowe Anita maternity mają dodatkowo specjalnie ukształtowaną taśmę dolną (tzw. anatomiczną), która układa się zgodnie z krzywizną ciała, zapobiegając w ten sposób uciskowi na rosnący brzuszek i żołądek.

ZAPOBIEGAJ

Dobrze podtrzymane piersi, które nie są narażone na: nadmierny ucisk, otarcia, podrażnienia, mają mniejszą skłonność to nadwrażliwości oraz rozstępów. Skóra ubrana w odpowiedni materiał przepuszczający powietrze będzie w dobrej kondycji przez całą ciążę, a i po porodzie łatwiej zniesie trudy karmienia.

Tekst: Ewa Bielawny, Anita, www.anita.com

W kolorze landrynek Czyż można wyobrazić sobie bardziej wesoły kolor? Komplet ciążowy Seamless z miękkiej mikrofazy jest bardzo komfortowy i świetnie podtrzymuje biust. Top ciążowy Seamless 5197 i figi Seamless 1497 – rozmiary S-XXL, 89 zł (top), 59 zł (figi), Anita maternity

www.anita.com

4. 3.

5. 6.

Niech żyje bal... Przed nami karnawał. Podczas niego przyszła mama również może wyglądać zjawiskowo i elegancko.

12.

13. 10. 9.

11.

/ 1. Sukienka Dacja. 149 zł, 9 FASHION, www.9fashion.pl / 2. Powlekana sukienka T-shirt. 79,90 zł, H&M, www.hm.com/pl/ / 3. Kolczyki w kształcie muszli. 39,90 zł, H&M, www.hm.com/pl/ / 4. Bluzka model 1757, spodnie model 2465. 102 zł (bluzka), 119 zł (spodnie), BRANCO, www.branco.pl / 5. Naszyjnik NRG0016. 84 zł, BY DZIUBEKA, www.bydziubeka.pl / 6. Torebka Sapace Stone. 250 zł, LULL, www.pakamera.pl / 7. Kolczyki. 39,90 zł, H&M, www.hm.com/pl/ / 8. Bransoletka BSI0176. 74 zł, BY DZIUBEKA, www.bydziubeka.pl / 14. Dżersejowa sukienka. 99,90 zł, H&M, www.hm.com/pl/ / 10. Naszyjnik NPT0097. 98 zł, BY DZIUBEKA, www.bydziubeka.pl / 11. Szpilki The Night. 129,99 zł, DEEZEE, www.deezee.pl / 12. Kolczyki KSS0258. 74 zł, BY DZIUBEKA, www.bydziubeka.pl / 13. Sukienka India. 159 zł, TORELLE, www.torelle.pl / 14. Sukienka. 99,99 zł, MOHITO, www.mohito.com / 15. Kolczyki KMS0935. 118 zł, BY DZIUBEKA, www.bydziubeka.pl / 16. Sukienka model 4452. 130 zł, BRANCO, www.branco.pl / 17. Szpilki. 269 zł, Baldowski, www.eobuwie.pl / 18. Elegancka sukienka Rose, wykonana z wysokogatunkowej koronki, która w połączeniu z delikatną wiskozą dopasowuje się do zmieniającej się sylwetki. 149 zł, LIMONE, www.limone.pl / 19. Wyjątkowa koronkowa sukienka ciążowa Beauty you dress. 239 zł, Happy mum, www.happymum.pl

16.

18.

14.

15.

17. 19. REKLAMA

22.

23.

20. 21. 28.

27.

26. 25.

29.

24.

30.

Ważne aby przyszła mama czuła się pięknie i swobodnie.

31.

32. / 20. Torba z haftem i łańcuszkowymi rączkami. 199 zł, ZARA, www.zara.com / 21. Sukienkia Yena róża. 149 zł, PIĘKNA MAMA, www.pieknamama.pl / 22. Naszyjnik NPT0052. 103 zł, BY DZIUBEKA, www.bydziubeka.pl / 23. Kryształkowe niebieskie kolczyki wieczorowe, otoczone kryształkami. 59,90 zł, LEJDI, www.lejdi.pl / 24. Sukienka. 99,90 zł, H&M, www.hm.com/pl/ / 25. Elegancka sukienka koronkowa Evelin, dopasowuje się do zmieniającej się sylwetki w takcie ciąży. 149 zł, LIMONE, www.limone.pl / 26. Sukienka ciążowa i do karmienia z koronkową górą, Glam ruby dress. 259 zł, HAPPY MUM, www.happymum.pl / 27. Kolczyki KET0027. 79 zł, BY DZIUBEKA, www.bydziubeka.pl / 28. Szpilki. 359 zł, Kazar, www.eobuwie.pl / 29. Kolczyki KSS0165. 44 zł, BY DZIUBEKA, www.bydziubeka.pl / 30. Sukienka. 279,90 zł, LEJDI.PL, www.lejdi.pl / 31. Szpilki. 549 zł, KAZAR, www.eobuwie.pl / 32. Torebka Morgana - brudny róż, skóra naturalna. 219 zł, ROSEBOUTIQUE, www.roseboutique.pl

REKLAMA

34.

ABC dobrej mamy

Spodziewasz się dziecka?

33. 35.

37.

36.

38.

Szukasz informacji na temat ciąży, porodu, opieki nad maluszkiem? Zajrzyj na portal:

www.abcdobrejmamy.pl

/ 33. Kombinezon na ramiączkach ze sztucznymi perłami. 249 zł, ZARA, www.zara.com / 34. Sukienka ciążowa i do karmienia Happy mum, Lady in red dress. 199 zł, HAPPY MUM, www.happymum.pl / 35. Bluzka. 69,99 zł, TOP SECRET, www.topsecret.com.pl / 36. Choker. 19,99 zł, MOHITO, www.mohito.com / 37. Welurowa sukienka Happy mum, Tender velour dress. 219 zł, HAPPY MUM, www.happymum.pl / 38. Sukienka koronkowa. 239 zł, PIĘKNA MAMA, www.pieknamama.pl

Szukaj nas także na fb:

www.facebook.com/dobra.mama

Dobra Mama: Kobiety, które są w ciąży, mają już dziecko albo dopiero rozpoczynają o nie starania, są aktywne fizyczne czy raczej wolą spędzać czas np. z książką na kanapie? Denis Romek: Widzę, że ogólnie coraz więcej ludzi spędza czas na siłowniach i w klubach fitness. Nie tylko mam. Jest to związane z panującą modą na bycie fit, na zdrowie i aktywny tryb życia. Chcemy być coraz ładniejsi, dłużej zachować młodość oraz cieszyć się umięśnioną sylwetką. DM: To chyba dobrze... D.R.: Zdecydowanie! Szczególnie w dużych miastach można zauważyć, że uprawianie sportu to coraz popularniejszy sposób na spędzenie wolnego czasu. DM: Zapewne trudno też z takiego hobby zrezygnować. Dlatego co radzisz kobietom w ciąży, gdy przychodzą z tobą ćwiczyć? D.R.: Po pierwsze, proszę je o to, aby zapytały się swoich ginekologów, czy nie ma jakichkolwiek przeciwwskazań do ćwiczeń. Muszę wiedzieć, czy ciąża przebiega prawidłowo. Dodatkowo zawsze pytam o to, czy mama uprawiała sport przed ciążą.

w formie Dlaczego warto regularnie ćwiczyć, jaki rodzaj aktywności fizycznej jest najlepszy dla mam oraz dlaczego poród jest jak maraton? Na te i wiele innych pytań odpowiada Denis Romek, trener personalny.

zespołowych, agresywnych dyscyplin sportowych, nie może wykonywać ćwiczeń, które obciążają brzuch. Bardzo ważne jest również kategoryczne unikanie wszelkich wstrząsów, dlatego trzeba zrezygnować z podskoków, np. skakania na skakance czy jazdy konnej. DM: Co zatem polecasz? D.R.: Przede wszystkim spacery. Do tego delikatne ćwiczenia rozciągające. Warto wybrać się na basen lub na jogę. Dodatkowo polecam ćwiczenia z wykorzystaniem ciężaru własnego ciała. Ważna jest świadomość tego, jak i w którym trymestrze możemy ćwiczyć. Bardzo istotne jest, by po pierwszych 12 tygodniach ograniczać powoli pozycję stojącą. Zamiast tego polecam siedzenie – w klęku podpartym lub leżenie bokiem. Pozycja w siadzie ułatwia oddychanie przeponą i ogranicza nadmierną pracę mięśni brzucha. DM: O czym kobieta w ciąży musi pamiętać? D.R.: Powinna pamiętać, że nie wolno jej się przemęczać. Ćwiczymy tylko do pierwszego zmęczenia, nie przegrzewamy organizmu i cały czas myślimy o dziecku.

DM: Jeżeli nie? D.R.: Ciąża jest pewnego rodzaju „szokiem” dla organizmu, który musi przywyknąć do nowej sytuacji. Można powiedzieć, że stanowi dla kobiety obciążenie. Narażenie organizmu na dodatkowy szok może być ryzykowne.

DM: Kiedy należy przerwać ćwiczenia? D.R.: Myślę, że najbezpieczniej jest ćwiczyć przez pierwsze dwa trymestry. W trzecim występuje utrudniona wentylacja płuc. To w siódmym, ósmym i dziewiątym miesiącu trzeba najbardziej pamiętać o pozycji, która zapewni mamom stabilizację. Warto skupić się na relaksacji i usprawnieniu oddychania, by się przygotować...

DM: Czyli taka mama ma nie ćwiczyć? D.R.: Oczywiście, że ma ćwiczyć! Jednak powinna wiedzieć co i w jaki sposób. Nie może się przemęczać. Musi unikać wszelkich gier

DM: ...na poród. D.R.: Tak. Kobieta podczas porodu wykonuje taki sam wysiłek jak przy pokonywaniu maratonu!

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

Mama

DM: A co później? W połogu nie ćwiczymy? D.R.: Zgadza się. To czas na regenerację organizmu. Mamy muszą wtedy poznać swoje dziecko, oswoić się z nową sytuacją. DM: Na siłownię po połogu? D.R.: Jak najbardziej. DM: A jeśli nie ma na to czasu? D.R.: Na początek polecam po prostu spacery z dzieckiem. Z czasem można zacząć ćwiczyć z maluszkiem. Jest mnóstwo ciekawych propozycji dla mamy i niemowlaka, np. podnoszenie dziecka z przysiadu do góry. DM: Mówi się, że zbyt intensywne ćwiczenia wpływają na zanik pokarmu. D.R.: A jest wręcz przeciwnie. Regularne uprawianie sportu może nawet pobudzić laktację. Jeśli mamy planują cięższy trening, zalecam, aby nakarmiły dziecko tuż przed nim. Kobiety boją się, że podczas ćwiczeń ilość kwasu mlekowego w mleku matki wzrasta. Plotka głosi, że taki pokarm jest trujący. Nic bardziej mylnego. Rzeczywiście może on mieć zmieniony smak, jednak nie ma negatywnego wpływu na niemowlę. Dodatkowo należy pamiętać, że kwaskowaty smak mija po około godzinie po treningu. DM: Jakie ćwiczenia są najlepsze dla młodej matki? D.R.: Polecam treningi obwodowe, które angażują wszystkie główne grupy mięśniowe. Polegają one na wykonywaniu przynajmniej trzech serii, które składają się z kilku następujących po sobie ćwiczeń. Liczba powtórzeń pojedynczego ćwiczenia wynosi około 15–20. Po ich zakoń-

czeniu zaleca się trening cardio na bieżni lub orbitreku. Wówczas organizm najlepiej spala tkankę tłuszczową. To idealne rozwiązanie dla wszystkich, którzy nie mają za wiele czasu, a liczą na szybkie efekty. DM: Jaki spadek masy ciała jest najzdrowszy? D.R.: Około pół kilograma tygodniowo. Dzięki temu istnieje mniejsze ryzyko wystąpienia efektu jojo. DM: Czy jesteśmy w stanie osiągnąć to samymi ćwiczeniami, bez stosowania diet ubogo energetycznych? D.R.: Najlepiej połączyć jedno i drugie. Mamy, które karmią piersią, wiedzą, jak ważna jest odpowiednio zbilansowana dieta. Chociaż zdarza się, że nie mogą uchronić się od zjedzenia czegoś słodkiego. To wszystko za sprawą prolaktyny, która powoduje łaknienie (szczególnie na słodycze), a także może spowalniać metabolizm. DM: Na rozpoczęcie aktywnego trybu życia nigdy nie jest za późno? D.R.: Lepiej późno niż wcale. Nie można się zniechęcać brakiem formy, wynajdywać wymówki lub czekać do sylwestra, aby przez pierwszy tydzień stycznia regularnie chodzić na siłownię. Uprawianie sportu najlepiej zacząć od teraz. Nie przejmować się początkowymi niepowodzeniami. Z każdym treningiem będzie coraz łatwiej. Wywiad z Denisem Romkiem, trenerem personalnym (denis.romek@wp.pl) przeprowadziła M. Zieleń-Puszczecka

Denis Romek, trener personalny Pasjonat sportu od najmłodszych lat. Początkowo grał w piłkę nożną, następnie trenował: boks, kick-boxing, kalistenikę, crossfit oraz kulturystykę. Podczas treningów personalnych pomaga kształtować nie tylko ciało, lecz także przezwyciężać swoje słabości.

www.anita.com

›KRYSTALICZNA‹ Krystalicznie czysta, bogata w minerały i wyjątkowo smaczna. Jurajska to naturalnie czysta woda należąca do wód średniozmineralizowanych, dlatego rekomendowana jest do codziennego spożywania dla każdego. Ma pozytywną opinię Instytutu Matki i Dziecka. Naturalna Woda Mineralna Jurajska niegazowana, 1,49 zł, Jurajska Sp. z o.o.

www.jurajska.pl

REKLAMA

›Idealna talia ‹ To nic, że twój brzuch nie wrócił jeszcze do formy. Odpowiednia bielizna pozwoli ci ukryć niedoskonałości sylwetki. Figi modelujące podtrzymają brzuch aż do biustu oraz wymodelują talię i pośladki. Dzięki miękkiej mikrofazie i bezszwowym wstawkom noszenie tych fig będzie przyjemnością. Rozmiary: XS-XL Figi Twin Shaper firm high 1785, 135 zł, ROSA FAIA

8 faktow na temat AZS

Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba z nasilonym świądem, która zmusza chorego do uporczywego drapania i utrudnia mu codzienne funkcjonowanie. Szacuje się, że choroba ta dotyczy ok. 15–25% dzieci, a częstość jej występowania na przełomie ostatnich lat notorycznie wzrasta. Co warto wiedzieć na jej temat? Oto 10 najważniejszych pytań o azs.

Kiedy mogą pojawić się pierwsze objawy?

U 60% dzieci najczęściej pojawiają się przed 1. rokiem życia, lecz mogą również wystąpić w każdym wieku. Przebieg choroby jest nieobliczalny. W każdym okresie atopowego zapalenia skóry obserwujemy suchą, odwodnioną skórę, uporczywy świąd oraz liczne nadkażenia skóry pod postacią widocznych nadżerek i strupów, a przebieg choroby jest przewlekły i nawrotny. Dziecko wygląda na starsze niż rówieśnicy – jest „zmęczone życiem”.

2 Jakie są najczęstsze przyczyny?

Powodem zachorowania na atopowe zapalenie skóry są czynniki: genetyczne, immunologiczne, środowiskowe, psychosomatyczne oraz defekty bariery naskórkowej.

wyjątkowa dbałość 3 Czy o czystość może pomóc?

Nie. Ważną rolę w zachorowaniu na atopowe zapalenie skóry odgrywa tzw. teoria higieniczna, która udowadnia, że im więcej chronimy nasze dziecko przed alergenami, tym gorsze skutki to za sobą niesie. Dobrym argumentem potwierdzającym tę teorię jest fakt, iż dzieci dorastające w środowisku

wiejskim, mające liczne rodzeństwo, uczęszczające do żłobka, mają obniżone ryzyko zachorowania na atopowe zapalenie skóry.

objawy azs można 4 Czy kontrolowac?

Nie jesteśmy obecnie w stanie wyleczyć atopowego zapalenia skóry, możemy jednak kontrolować tę chorobę i zmniejszyć nasilenie dolegliwości. Wiemy już, że powodem zgłaszanych objawów jest sucha, odwodniona i odtłuszczona skóra. Dlatego tak duży nacisk kładzie się na emolienty, czyli preparaty nawilżające i natłuszczające skórę.

Jakie etapy choroby można prawidłowo kąpać dziecko 7 5 Jak wyróżnić? z azs? U osób chorych na atopowe zapalenie skóry ważne są ścisłe zasady pielęgnacji skóry w trakcie kąpieli. Należy zapamiętać, że kąpiel powinna być krótka (ok. 5 minut), woda nie powinna być ciepła (temp. ok. 36–37°C), o pH 5,5, a do kąpieli należy używać emolientów, np.: nadmanganianu potasu, tianiny, mąki ziemniaczanej. Nie należy używać do kąpieli środków perfumowanych, detergentów. Po kąpieli należy osuszyć ciało, delikatnie dotykając je ręcznikiem (nie pocierając), a następnie zastosować emolient.

Emolienty

To kosmetyki, które działają na 3 sposoby: • natuszczają skórę, tworząc na jej powierzchni warstwę ochronną, • zatrzymują wodę w głębi naskórka, co pozwala utrzymać właściwe nawilżenie, • pozostawiają uczucie gładkości skóry.

Okres niemowlęcy (niemowlęta i dzieci do 2. roku życia) Obserwujemy wówczas zmiany skórne o charakterze rumieniowo-wysiękowym z obecnością drobnych grudek i pęcherzyków. Objawy pojawiają się głównie na twarzy (przede wszystkim na policzkach i czole), płatkach usznych, owłosionej skórze głowy oraz wyprostnych częściach kończyn. Warto zapamiętać, że okolica pieluszkowa zazwyczaj nie jest zajęta. Okres dzieciństwa (dzieci pomiędzy 2. a 12. rokiem życia) Obserwujemy wówczas zmiany skórne rumieniowo-grudkowe o charakterze wypryskowym. Zmiany najczęściej lokalizują się symetrycznie w obrębie zgięć stawowych – głównie na stawach łokciowych i stawach podkolanowych, na nadgarstkach oraz na powierzchniach grzbietowych rąk i stóp. Na skórze szyi, powiekach i wokół ust (rzadziej na policzkach). Może również wystąpić złuszczanie opuszek palców rąk i podeszew stóp oraz towarzysząca zmianom lichenizacja (pogrubienie, ściemnienie naskórka). Okres młodzieńczy (powyżej 12. roku życia) Obserwujemy wówczas zmiany skórne o charakterze wyprysku z tendencją do lichenizacji (pogrubienie, ściemnienie naskórka). Zmiany mogą występować w każdej okolicy ciała, jednak najczęściej lokalizują się: na twarzy (wokół ust, na czole, powiekach), szyi, górnej części tułowia, w okolicach zgięć stawów łokciowych i stawów podkolanowych, na grzbietowych powierzchniach rąk.

można zapobiec rozwojowi 6 Czy AZS? 8 Postępowanie zapobiegawcze rozwoju choroby jest takie jak w innych chorobach atopowych, dlatego duży nacisk kładzie się na: karmienie piersią, właściwe rozszerzanie diety dziecka (4–6 m-c życia), unikanie alergenów środowiskowych (dym tytoniowy, roztocze, detergenty) oraz zapobieganie infekcjom. Również zmiana klimatu powoduje zmniejszenie nasilenia zmian, stąd korzystny wpływ w leczeniu mają leczenia sanatoryjne.

Co może zaostrzyć azs?

Stres, infekcja, ząbkowanie, niewłaściwa dieta, kontakt z alergenami powietrznopochodnymi, częste kąpiele, niewłaściwy ubiór (np. wełna, materiały syntetyczne), przesuszone powietrze oraz agresywne środki piorące. Tekst: lekarz Bogumiła Górczewska, autorka bloga www.poradypediatry.blogspot.com

›NA RATUNEK SKÓRZE‹ Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

Skóra maluszka, który zmaga się z AZS wymaga stosowania specjalnych preparatów.

OLEJ KONOPNY Idealny krem emoliencyjny do długotrwałej ochrony, nawilżania i regeneracji skóry dotkniętej Atopowym Zapaleniem Skóry (AZS). Wysoka zawartość oleju konopnego gwarantuje natychmiastową i skuteczną odbudowę oraz działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Od 1. dnia życia. CutisHelp MIMI „Egzema”, ok. 30 zł, CUTISHELP MIMI

www.cutishelpmimi.pl

SZYBKA REGENERACJA

Bogata konsystencja kremu, o silnych właściwościach natłuszczająco-zmiękczających, wspomaga proces dogłębnego nawilżenia i odnowy skóry w okresie nasilonych zmian: znacznego wysuszenia, łuszczenia, rogowacenia i mikrouszkodzeń naskórka. Emotopic, pharmaceris

www.emotopic.pl

NATYCHMIASTOWA ULGA

W życiu codziennym cały czas nasza skóra narażona jest na szereg reakcji alergicznych oraz bakteryjnych. Efektem może być nieprzyjemne swędzenie lub pieczenie skóry w miejscach, w których jest ona najdelikatniejsza. Rozwiązaniem tego problemu jest maść L3 Prurigo, która koi i łagodzi w stanach podrażnienia skóry. Doskonale sprawdza się również jako uzupełnienie w procesie leczenia atopowego zapalenia skóry i tzw. rybiej łuski. L3 Prurigo, MIRALEX

www.miralex.pl

PEAU NORMALE

PEAU SÈCHE

PEAU TRÈS SENSIBLE

SÉCHERESSE EXTRÊME

WANIENKA czy Co wybrać WIADERKO... do kąpieli? Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

Kąpiel jest niezwykle ważną częścią życia dziecka i jego rodziców. Pozwala ona zachować odpowiednią higienę malucha oraz pomaga dziecku oswajać się z otaczającym światem.

ażne jest zapewnienie dziecku bezpieczeństwa podczas zabiegu kąpieli, a rodzicom komfortu w postaci odpowiednich akcesoriów kąpielowych, które ułatwiają wykonywanie tej ważnej czynności. Dlatego przed podjęciem decyzji o zakupie odpowiednich przyborów kąpielowych, a wśród nich wanienki czy wiaderka kąpielowego, trzeba dobrze się zastanowić, a najlepiej popytać znajomych, którzy są bardziej doświadczonymi rodzicami. Nie dostaniemy gotowego zbioru recept i nie będziemy mogli robić czegokolwiek według książki, lecz zawsze według dziecka. Ścisłe trzymanie się jakiegokolwiek poradnika, metod czy koncepcji może nie sprawdzić 48

się w praktyce. Nie każda metoda postępowania może pasować do indywidualności dziecka i do rodziców. Nawet drobna rozbieżność – może stać się przyczyną codziennej udręki. Weźmy na przykład właściwą metodę dbania o higienę. Niektóre maleństwa bardzo lubią kąpiel – jest ona codziennym przyjemnym dla nich rytuałem, a rodzice mają zadowolenie z dobrze spełnionego obowiązku. Inne natomiast głośno wrzeszcząc obwieszczają wszystkim silny lęk przed zanurzeniem w wodzie. Starania rodziców chcących kąpać zgodnie z zasadami często zawodzą, a dziecko wyraźnie podpowiada jakiego przyrządu użyć do kąpieli. Jednym z podstawowych akcesoriów kąpielowych, które muszą znaleźć się na liście zakupów są wanienki, które można używać już od urodzenia, aż do momentu kiedy dziecko z niej wyrośnie, a przeważnie odbywa się to około 7—9 miesiąca życia, w zależności od tempa przybierania na wadze. W wanience kąpiel jest prosta, bezpieczna i wygodna w porównaniu z tradycyjną wanną. Producenci ofiarują wiele rodzajów wanienek do kąpieli, a wśród nich wanienki: ceramiczne – niezwykle wytrzymałe, emaliowane – nierdzewne, plastikowe – najpopularniejsze, profilowane – zapewniające dzięki odpowiedniemu kształtowi większe

Przed rozpoczęciem kąpieli przygotuj wszystkie niezbędne akcesoria, pamiętaj o kosmetykach i akcesoriach do pielęgnacji, pieluszce, kocyku do otulenia i czystym ubranku.

›jak w brzuchu mamy‹ Kształt, wyprofilowanie i wymiary zostały opracowane we współpracy z położnymi, pielęgniarkami i pediatrami. Dzięki temu, dziecko podczas kąpieli przyjmuje pozycję zbliżoną do embrionalnej jak w łonie matki, ma optymalnie ograniczoną przestrzeń i jest do ramion zanurzone w ciepłej wodzie, dzięki temu ciało nie wychładza się. Wiaderko do kąpieli — zielone, 85 zł, Tummy Tub

www.dlawczesniaka.pl

›CIEPŁE OTULENIE‹ Dzięki kapturkowi przyszytemu do powierzchni ręcznika, ochrania najbardziej wrażliwą na temperaturę główkę dziecka, a miła i puszysta tkanina, która dobrze się układa, otuli maluszka. Okrycie kąpielowe bambusowe (85 x 85 cm), 92 zł, SUPERMAMI

www.supermami.pl

›mięciutki‹ Ręcznik wykonany z wysokiej jakości frotte pochłaniającego wilgoć po jednej stronie i miłego w dotyku weluru po drugiej, co potęguje uczucie świeżości. Ręcznik Marble Grey, 129 zł, Elodie Details

www.scandinavianbaby.pl

›OD PIERWSZYCH DNI ŻYCIA‹ Spray od pierwszych dni życia. Przygotowany w trosce o zdrowie i właściwą pielęgnację dziąseł i błony śluzowej najmłodszych. Zawiera kompleksową kompozycję składników polecaną na afty, pleśniawki, bolesne ząbkowanie, inne dolegliwości, w tym swędzenie i pieczenie dziąseł. Dentosept A Mini, 16,80 zł/ 30 ml, Phytopharm Klęka S.A.

www.phytopharm.pl

›SKUTECZNE DZIAŁANIE‹ Krem pielęgnacyjno-ochronny dla dzieci i niemowląt od 1. dnia życia przeznaczony dla skóry suchej i niedojrzałej. Dzięki specjalnej recepturze mocno natłuszcza skórę, a tworzący się na jej powierzchni ochronny filtr zabezpiecza ją przed utratą wody i działaniem czynników zewnętrznych zapewniając skuteczną i długotrwałą ochronę. Aquastop® krem dla noworodków, 12 zł, ZIOŁOLEK

www.ziololek.pl

REKLAMA

Przydatne w kąpieli

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

ki i psycholodzy. Obecnie metoda ta stosowana jest na całym świebezpieczeństwo i nadmuchiwane turystyczne na wyjazdy. Jak wszystkie inne produkty, wanienki dla niemowląt posiadają cie. Wiaderko stworzone zostało dla maluchów od urodzenia nawet swoje wady i zalety. Zaletą jest zapewnione bezpieczeństwo dzięki do drugiego roku życia. odpowiedniemu kształtowi i zastosowaniu wkładek antypoślizgo- Dziecko podczas kąpieli przyjmuje postawę podobną do tej jaką wych. Ważna jest możliwość używania w dowolnym pomieszcze- miało w łonie matki, czyli jest bezpieczne, dobrze się czuje i uspokają się. Główną zaletą wiaderniu w domu. Dziecko można kąpać ka jest jego kształt, dno zaprojekw pozycji leżącej, półleżącej i siedzącej. Wadą jest zajmowanie dodatko- UŁOŻENIE DZIECKA W WIADER- towano tak, aby przypominało Gumowy pierścień uniewego miejsca w domu i krótki okres KU W ODPOWIEDNIEJ POZYCJI macicę. możliwia poślizgnięcie się. Wiaprzydatności (niecały rok). W dziecięcej wyprawce noworodka POMAGA ŁAGODZIĆ WZDĘCIA. derko jest na tyle szerokie, by powinny znaleźć się również inne akrodzic mógł swobodnie włożyć cesoria kąpielowe pomagające w zachowaniu czystości i zdrowia. Są ręce aby umyć dziecko, a wieko na tyle szerokie aby podeprzeć się to: kosmetyki nawilżające i natłuszczające skórę dziecka, ręczniki, łokciami. Pojemnik jest lekki, a dzięki uchwytowi można go przeoctenisept do pielęgnacji pępka, pieluszki, ubranka dla dziecka i ter- nieść w dowolne miejsce. Do toalety w wiaderku wystarczą 3—4 limometr do wanny. try wody, ponadto nie zawiera ono substancji toksycznych i podleMetodą kąpieli ostatnio modną i kontrowersyjną stały się wiader- ga recyklingowi.Wiaderko napełniamy wodą do oznaczonej kreski ka do kąpieli, której twórcami są holenderskie położne, pielęgniar- (wystarcza dla noworodka). Trzymając dziecko pod pachą i pod po-

Łagodna pielęgnacja HYPOALERGICZNA

Codzienna pielęgnacja to chwila bliskości z twoim maluszkiem. Dobór najlepszych kosmetyków jest jedną z form czułości, jaką możesz mu wówczas okazać. Hypoalergiczna formuła oliwki oparta jest na olejkach. Lipidowa oliwka do pielęgnacji i masażu, 15,99 zł, BOBINI

www.bobini.pl

łagodna formuła

Szampon eliminuje ciemieniuchę oraz delikatnie usuwa zanieczyszczenia i łagodzi podrażnienia. Przeznaczony dla niemowląt i małych dzieci. Nie szczypie w oczy, nie zawiera alkoholu oraz parabenów. A-DERMA Primalba szampon w piance na ciemieniuchę, 54,90 zł/ 150 ml, A-DERMA

www.aderma.com

śladkami powoli zanurzamy w wodzie zaczynając od stópek. Po oswojeniu z wodą sadzamy na dnie wiaderka i przekładamy ręce pod buzię dziecka. Podczas kąpieli dziecko przybiera pozycję zbliżoną do embrionalnej, w której przebywało w łonie, i w której jest mu wygodnie. Jest zanurzone do ramion, wystaje tylko główka. Ogarniające ciepło sprzyja unoszeniu się w wodzie. Wiaderko jest doskonałym rozwiązaniem aby nieść ulgę dzieciom cierpiącym na kolki, gdyż ułożenie dziecka likwiduje lub łagodzi wzdęcia. Woda w nim nie stygnie tak szybko jak w wanience, pozostaje ciepła przez 15-20 minut. Wśród najczęściej wymienianych przez rodziców wad należy obawa o bezpieczeństwo, trudności z dokładnym umyciem dziecka i brak miejsca do zabaw gumowymi zabawkami. Nie bez znaczenia jest cena wynosząca ponad sto złotych za wiaderko z podstawką. Trudno jest podać rodzicom gotową receptę na to w jaki sposób kąpać dziecko. Jedni uważają, że najlepsza, najwygodniejsza i najbardziej higieniczna jest zwykła wanienka, gładka nie pozwalająca na wyhodowanie bakterii. Inni rodzice przekonani do kąpieli w wiaderku twierdzą, że maluchy lubią poczucie gniazda zwłaszcza, gdy jest im tam przyjemnie, ciepło i wilgotnie. Zarówno jednym jak i drugim trudno nie przyznać racji. Pozostaje tylko zdać się na wybór maluchów.

KILKA WAŻNYCH ZASAD Decydując się na wykąpanie noworodka, należy pa-

aNTYBAKTERYJNY

Produkt zawiera wyciąg z aloesu i pantenol, które pielęgnują i regenerują naskórek, a także koją i łagodzą podrażnienia. Pantenol dodatkowo chroni i utrzymuje odpowiedni stopień nawilżenia skóry. Oktenidyna, zawarta w preparacie, wykazuje działanie antybakteryjne, co pomaga zachować czystość. Płyn Octedin mini 0+, środek higieniczno-kosmetyczny, Phytopharm Klęka S.A.

www.octedin.pl

Tekst: Halina Moneta, położna

REKLAMA

miętać o kilku ważnych zasadach. • Wanienka powinna być umieszczona blisko miejsca ubierania dziecka. • Optymalna temperatura w miejscu kąpieli wynosi 22-24oC • Wszystkie akcesoria do kąpieli( mydełko, ręcznik, oliwka), jak również i ubranka ( body, kaftanik, śpioszki, czapeczka, skarpetki, pampers)powinny być ułożone na wyciągnięcie ręki. Należy przygotować również maść do pupy, octenisept i gaziki do przemywania pępka, puder, letnią, przegotowaną wodę do przemywania oczu. • Optymalna woda do kąpieli to 37oC. • W przypadku suchej skóry noworodka należy używać, przestrzegając zaleceń lekarza specjalnych płynów nawilżających i natłuszczających. • W czasie kąpieli należy zachować ostrożność i nie wykonywać gwałtownych ruchów. • Po sprawdzeniu temperatury, rozebrane dziecko należy zanurzyć w wodzie trzymając (osoby praworęczne) lewą ręką pod jego pachą, z głową uniesioną lekko do góry, opartą na lewym przedramieniu, pośladki dziecka oparte delikatnie o dno wanienki. • Ciało dziecka myć drugą ręką delikatnie masując i polewając wodą. • Wyciągając dziecko owinąć szybko w ręcznik i osuszyć ciało. • Oczy należy przemywać w kierunku od ucha do nosa, jeden gazik na jedno oko, małżowinę uszną myć wacikiem dobrze odciśniętym z wody przegotowanej tylko od zewnętrznej strony. • Kikut pępowinowy przemywać octeniseptem co najmniej dwa razy dziennie aż do całkowitego wysuszenia. • Nałożyć na ciało krem pielęgnacyjny i następnie ubrać maluszka.

Start laktacyjny Kilka sprawdzonych rad Mleko matki jest najlepszym pokarmem dla nowonarodzonego dziecka. Zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze potrzebne do jego wzrostu i rozwoju. Karmienie piersią dla niedoświadczonej kobiety może jednak wiązać się z wieloma silnymi emocjami i obawami. Dlatego postaramy się przybliżyć tę kwestię i rozwiać wszelkie wątpliwości, by karmienie piersią maluszka wiązało się z samymi pozytywnymi emocjami.

rzygotowując się do roli matki, postaraj się pozyskać jak najwięcej informacji na temat karmienia piersią. Pomocą powinna ci służyć położna, która przygotowuje cię do porodu. Porad warto również szukać u konsultantki laktacyjnej, która jest najlepszym źródłem wiedzy w zakresie karmienia piersią. Wsparciem mogą być dla ciebie także twoje koleżanki, które posiadają już dzieci i mają doświadczenie w zakresie laktacji.

Pozycja do karmienia – nie ma jednEj uniwersalnej

Najczęściej można spotkać się z przykładem ukazującym karmiącą matkę podtrzymującą ramieniem niemowlę przytulone brzuszkiem do jej tułowia. Nie jest to jednak jedyna pozycja karmienia, mimo że najbardziej rozpowszechniona. Pod tym względem bardzo wiele zależy od samego dziecka, warto wsłuchać się w jego potrzeby i tak układać je do karmienia, by wam obojgu było jak najwygodniej. Bardzo naturalne jest na przykład karmienie w pozycji półleżącej, z poduszką lub bez. Karmienie piersią, podobnie jak każda inna czynność, wymaga praktyki.

MEDELA

Bardzo wiele zależy od twojego nastawienia. Nie zniechęcaj siĘ i uwierz w swoje możliwości.

REKLAMA

Zaufaj specjalistom

Pomocne może okazać się Centrum Nauki o Laktacji, które ma narzędzie umożliwiające wyszukiwanie specjalistów w pobliżu miejsca zamieszkania.

Nie bój się poprosić o radę

Żadna kobieta nie przychodzi na świat z wiedzą dotyczącą karmienia piersią. Każda z nas musi się tego nauczyć. Czasami samodzielna praktyka okazuje się nieskuteczna i wówczas warto zwrócić się do kogoś o pomoc, najlepiej konsultantki laktacyjnej, która posiada odpowiednią wiedzę i doświadczenie w tym zakresie. Pomocne może okazać się Centrum Nauki o Laktacji, które posiada narzędzie umożliwiające wyszukiwanie specjalistów w pobliżu miejsca zamieszkania. Nie warto samemu mierzyć się z problemami, gdyż rodzić to może wyłącznie frustrację, a to niekorzystnie będzie odbijać się zarówno na twoim, jak i twojego dziecka zdrowiu i samopoczuciu.

Co zrobić z nadmierną laktacją?

Niektóre kobiety produkują zbyt dużo mleka, co może wiązać się z różnego rodzaju problemami i dyskomfortem. Istnieją jednak sposoby na ograniczenie wydzielania pokarmu. Nawał pokarmu to nierzadko bolesny obrzęk piersi, zablokowane kanaliki mleczne albo zapalenie piersi. Stabilizacja laktacji następuje po okresie dwóch-trzech miesięcy, kiedy to organizm dostosowuje się do potrzeb pokarmowych dziecka. Czasami jednak tak się nie dzieje. Wówczas zaleca się konsultację ze specjalistą, który z pewnością będzie w stanie znaleźć odpowiednie rozwiązanie.

WYGODA KARMIENIA BEZ KOLEk

Antykolkowa szwedzka butelka organiczna z szeroką szyjką do przechowywania odciągniętego mleka i karmienia w silikonowej rękawiczce. Pojemność 120 ml. Butelka antykolowa, 69,99 zł, Eco Viking Sweden

www.bbtb.pl

WYGODNE KARMIENIE Ułatwia prawidłowe ułożenie dziecka podczas karmienia, mamie pozwala na rozluźnienie ramion, pleców i karku, odciążając kręgosłup. Poduszka bawełniana do karmienia, 32 zł, SUPERMAMI

www.supermami.pl

MEDELA

Karmienie, jak każda inna czynność, WYMAGA TROCHĘ PRAKTYKI.

Warto pomyśleć o laktatorze

Laktator umożliwia odciąganie pokarmu z piersi, jest to idealne rozwiązanie dla aktywnych kobiet, które nie zawsze mają możliwość, by nakarmić swoje dziecko albo często poruszają się z nim poza domem. Przed zakupem urządzenia, warto zrobić rozeznanie wśród swoich koleżanek i w Internecie. Pamiętaj, że laktator kupujesz na dłużej, więc nie warto inwestować w sprzęt, który ma wątpliwą jakość, zwłaszcza jeśli planujesz więcej niż jedno dziecko. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele laktatorów, w tym mobilne, to znaczy takie, które możesz zabrać ze sobą w podróż czy na dwór. To bardzo dobre rozwiązanie. Przez pierwszy okres karmienie może powodować dyskomfort. Często przedstawia się kobiety karmiące z uśmiechem i spokojem na twarzy. Czasem jednak niestety proces ten może powodować pewnego rodzaju dyskomfort. Musi minąć bowiem trochę czasu zanim brodawki przyzwyczają się do ssania mleka przez noworodka. Zazwyczaj zajmuje to organizmowi od 2 do 3 tygodni, po tym okresie kobieta nie powinna już odczuwać bolesności.

„Do tego czasu, w przypadku bolesności brodawek warto po każdym karmieniu stosować maść ochronną na bazie lanoliny. Powinien być to hipoalergiczny i bezpieczny dla dziecka preparat o działaniu przeciwzapalnym i nawilżającym, który koi i wspomaga proces gojenia brodawek podrażnionych karmieniem piersią” – mówi Beata Sikorska, specjalistka ds. naukowo-edukacyjnych Medela Polska.

Karmienie piersią nie jest łatwą pracą

W pierwszym okresie życia dziecko przyjmuje pokarm bardzo często, czasem nawet co 2–3 godziny. W efekcie może się wydawać, że jest to praca, która trwa przez całą dobę przez 7 dni w tygodniu. Z badań wynika, że niemowlęta mogą domagać się pokarmu od 4 do 13 razy na dobę, przy czym jedno karmienie może trwać nawet 67 minut.

PomocnE DLA MAMY

Jak wiedzą wszystkie mamy, karmienie piersią nie jest łatwą pracą, dlatego wszystkie środki mogące w tym pomóc są wskazane i warte zainteresowania.

WYGODA Przenośny laktator, który umożliwia odciąganie pokarmu z obu piersi równocześnie, co pozwala uzyskać większą ilość mleka o wyższej wartości energetycznej. Podwójny elektryczny laktator Swing maxi, MEDELA

www.medela.pl

przydatny

CO ZA ULGA!

Do pielęgnacji brodawek sutkowych w okresie ciąży i karmienia piersią. Poprawia elastyczność skóry brodawki, co ułatwia dziecku ssanie, a matce bezbolesne karmienie. Maść Maltan, 11 zł/ 10 g i 19 zł/ 40 g, MIRALEX

www.miralex.pl

Urządzenie monitoruje czas przydatności bioaktywnego mleka mamy po odciągnięciu nadmiaru z piersi i zapobiega podaniu mleka niebezpiecznego dla maluszka. Milk Monster pasuje do każdej butelki. Strażnik bioaktywnego dobrego składu mleka mamy, 85 zł, Milk Monster

www.bbtb.pl

REKLAMA

›Czy karmienie piersią boli?‹ Przez pierwsze dwa-trzy tygodnie kobieta może odczuwać dyskomfort w trakcie karmienia piersią. Wynika on przede wszystkim z bolesności brodawek, które nie są przyzwyczajone do ssania przez dziecko. Noworodki, szczególnie te nieprawidłowo przystawione do piersi, często bardzo łapczywie ssą mleko, przez co mogą ranić lub lekko uszkadzać brodawki. Po skorygowaniu techniki karmienia organizm kobiety przyzwyczaja się do regularnego ssania, niwelując tym samym uczucie dyskomfortu. W tym pierwszym okresie warto stosować specjalne maści na brodawki z lanoliną, dzięki którym będą one szybciej się goić. Tego typu preparaty mają działanie nawilżające i natłuszczające. Wybierając maść pamiętajmy jednak, by była ona hipoalergiczna i bezpieczna dla naszego dziecka. Tekst: Beata Sikorska, specjalistka ds. naukowo-edukacyjnych Medela Polska, www.medela.pl

Rozwiązanie na wyciekający pokarm

Odruch wypływu pokarmu może wystąpić nie tylko w trakcie karmienia dziecka, ale także w innej, mniej komfortowej sytuacji. Najlepszym rozwiązaniem tego problemu będzie stosowanie wkładek laktacyjnych, które można dyskretnie ukryć pod ubraniem. Ze względów higienicznych powinno się je wymieniać po każdym karmieniu albo odciąganiu pokarmu. Tekst powstał we współpracy z firmą Medela Polska

W Kokardki

Stonowany odcień kakao jest świetnym kolorem pod jesienno-zimowe ubrania. Delikatny nadruk w urocze kokardki dodaje dziewczęcego uroku. Rozmiary: 70-95 B-G Biustonosz do karmienia Miss Ribbon 5026 z usztywnianymi miseczkami, 185 zł, ANITA MATERNITY

www.anita.com

CHRONI I CHŁODZI

Tworzą na skórze ochronną, chłodzącą poduszkę, która przynosi ulgę bolesnym brodawkom; natychmiast łagodzą podrażnienia obolałych i popękanych miejsc, zmniejszając uczucie bólu; wspomagają proces gojenia, nawilżają i wygładzą skórę; można je stosować przez 24 h. Wkładki hydrożelowe, MEDELA

www.medela.pl

Brzuszkowe

niepokoje

Pojawienie się w rodzinie noworodka wywołuje obok poczucia szczęścia i wielu radosnych momentów także odczuwanie niepokoju. Wynika to z braku pewności rodziców, czy wszystko robią, jak powinni, czy dziecku niczego nie brakuje, czy nic go nie boli, czy na pewno się najada.

ymczasem wszystko, co stresuje rodziców małego człowieka jest prawdopodobnie całkowicie naturalne i fizjologiczne. Najwięcej niepokojów rodziców dotyczy karmienia i trawienia noworodka. Możliwe, że to z tej przyczyny, że są to dwie najbardziej czasochłonne i dynamicznie zmieniające się zjawiska w życiu zarówno noworodka jak i jego rodziców. Jednym ze sposobów komunikowania się noworodka ze światem jest płacz. W ten sposób dziecko komunikuje rodzicom i otoczeniu, że czegoś potrzebuje, że nie chce być samo, że coś się zmieniło. Dla rodziców jednak płacz dziecka to niemal zawsze krzywda, której należy zapobiec, albo szybko ją naprawić. Tymczasem niepotrzebnie się stresując, jednocześnie wywołują silny stres u dziecka. Przyczyną płaczu maluszka może być głód lub zimno, brudna pieluszka, jednak znacznie częściej dziecko sygnalizuje, że potrzebuje towarzystwa, kołysania, do którego przywykło w łonie mamy, albo jest mu za gorąco. Warto porozmawiać o przyczynie płaczu dziecka z położną rodzinną, którą każda kobieta powinna wybrać świadomie przed planowaniem lub na początku ciąży. Wówczas mama zna już swoją położną, ma zaufanie do niej i może konsultować wiele stresujących zachowań dziecka, ustalić przyczyny i elimino-

wać ewentualne zagrożenia. Rozmowa ze specjalistą, jakim niewątpliwie jest położna rodzinna, znacznie pomaga przetrwanie tego stresującego czasu. Najczęstszą przyczyną płaczu noworodka są zmiany spowodowane trawieniem. Jelita noworodka już w pierwszym miesiącu przechodzą szereg zmian, które mają na celu ich dojrzewanie. Jelita się wydłużają i przechodzą kilka faz, by nauczyć się trawić i wchłaniać coraz bogatsze składniki mleka. Od tego, jak teraz ułoży się praca jelit, będzie zależało, jak będą one funkcjonowały przez resztę życia człowieka. To bardzo ważny moment, dlatego szalenie istotne jest, byśmy my, dorośli, niczego nie przyspieszali. Niestety, zmiany te, tak naturalne, wiążą się z pewnym zachowaniem noworodka, które my, dorośli, rozumiemy niekiedy opacznie. Dziecko w trakcie przesuwania się resztek pokarmowych przez jelita, pręży się i napina. To jego naturalny sposób, by sobie pomóc. Na skutek niedoskonałej jeszcze komunikacji na całej długości jelit, dochodzi do fermentacji, a w efekcie do tworzenia gazów, przez które dziecko ma wzdęcia. Zjawisko dyschezji utrudnia szybką ewakuację gazów, dlatego maluch krzyczy lub stęka, zwiększając w ten sposób szansę na pozbycie się tego, co powoduje dyskomfort.Wszystkie te objawy nasuwają py-

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

CZAS ZMIAN

Najczęstszą przyczyną płaczu noworodka, są zmiany spowodowane trawieniem. Jelita noworodka już w pierwszym miesiącu przechodzą szereg zmian, które mają na celu ich dojrzewanie.

tanie, czy to, co dziecko je, nie powoduje dolegliwości. Pojawiają się pytania o alergię, nietolerancję czy też szkodliwość pożywienia mamy, która karmi swoje dziecko piersią. Kiedyś panowała moda na tzw. dietę laktacyjną. Polegała ona na wyeliminowaniu potraw smażonych, pieczonych, wzdymających, surowych owoców i warzyw, potraw obficie doprawionych, produktów mlecznych. W efekcie niewiele było produktów bezpiecznych. Tak uboga dieta była frustrująca dla mamy karmiącej, przez co niewiele kobiet karmiło swoje dzieci dłużej niż miesiąc. Warto podkreślić, że taka dieta była szkodliwa dla mamy i zubożała szanse dziecka na prawidłowy rozwój jelit. Dziś na podstawie badań i obserwacji wiemy, że dieta mamy nie ma wpływu na zachowanie dziecka, gdyż składniki pokarmu matki, które dostają się do jej krwi, są najlepiej przystosowane, by wzbogacać możliwości trawienne dziecka i w takiej postaci docierają do pokarmu, by noworodek mógł je bez problemu przyswoić. Mama nie powinna eliminować ze swojej diety produktów świeżych, urozmaiconych, z dobrego źródła, ponieważ wszystkie one są potrzebne zarówno jej jak i dziecku. Nie ma sensu także dieta bezmleczna, gdyż poziom laktozy w mleku mamy jest stały i bardzo potrzebny do prawidłowego rozwoju mózgu dziecka. Jeśli maluch jest karmiony mlekiem modyfikowanym, jest wiele możliwości wyboru odpowiedniej mieszanki, której zakup warto skonsultować z położną rodzinną, gdyż w gąszczu proponowanych preparatów łatwo się zagubić. Położna, która zna dziecko, jego potrzeby i preparaty dostępne na rynku, z pewnością ułatwi rodzicom wybór. Pamiętajmy, że alergie, nietolerancje i skazy u noworodka zdarzają się zdecydowanie rzadziej niż je podejrzewamy. Zanim podejmiemy próbę leczenia, musimy mieć pewność, że nietolerancja występuje, jest patologiczna i poparta wynikami badań.

Prawidłowe funkcjonowanie brzuszka wpływa na samopoczucie dziecka oraz rozwój jego całego organizmu. W czasie 1000 pierwszych dni układ pokarmowy Juniora stale się rozwija, dlatego jest szczególnie wrażliwy. Zanim osiągnie pełną dojrzałość, mogą dokuczać mu pewne trudności dla wieku niemowlęcego i wczesnodziecięcego. Przełyk niemowlęcia jest krótszy, a napięcie dolnego zwieracza przełyku jest obniżone. Wszystko to sprzyja fizjologicznej skłonności do ulewania pokarmu po posiłku. W okresie niemowlęcym zmienia się również pojemność żołądka z objętości ok. 5 ml po urodzeniu do 80-150 ml pod koniec pierwszego miesiąca życia. Opróżnianie żołądka jest z kolei zależne od rodzaju posiłków. Dopiero po 1. urodzinach dziecka wzrasta wydzielanie enzymów jelitowych, które biorą udział w trawieniu poszczególnych składników pokarmowych. Z tego powodu u wielu niemowląt obserwujemy początkowo luźniejsze stolce, zwane przejściowymi, będące wynikiem obniżonej aktywności enzymu (laktazy), która rozkłada zawartą w mleku mamy laktozę. Z powodu zmniejszonego wchłaniania kwasów żółciowych w jelicie cienkim do 3. miesiąca życia możemy obserwować ich zielonkawe zabarwienie. Dla większości niemowląt, karmionych piersią jest charakterystyczne oddawanie luźniejszych stolców po każdym przystawieniu do piersi – nawet 10 razy dziennie. W wieku poniemowlęcym liczba wypróżnień zwykle nie przekracza 1-2 razy w ciągu doby.

Tekst: Natasza Dajewska, położna w szkole rodzenia „Położna z Sercem”

Tekst: dr n.med. Agnieszka Krzywicka, pediatra, gastroenterolog dziecięcy, ekspert bebiklub.pl

BEZPIECZNY BRZUSZEK Kiedy nasz maluszek ma problemy z trawieniem, wybierajmy dla niego produkty bezpieczne i pomagające w pracy jelit.

›Dolegliwości brzuszka‹

BEZ KONSERWANTÓW

Każda partia różnorodnych warzyw, z których powstają posiłki BoboVita, przechodzi nawet ponad 600 testów jakości i bezpieczeństwa. Dzięki temu rodzice mogą mieć pewność, że podają swoim dzieciom produkty odpowiedniej jakości i bezpieczne. Posiłek nie zawiera konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku. BoboVita Warzywa z delikatną wołowiną, ok. 4,99 zł/ 190 g, BoboVita

www.bobovita.pl

Produkt nie zawiera składników modyfikowanych genetycznie (GMO) – podobnie jak wszystkie inne produkty dla niemowląt i małych dzieci na rynku polskim.

Dla odporności Juniora

Dostarcza składniki, wspierające odporność i rozwój mózgu u dzieci powyżej 2. roku życia. Zwiera unikalną kompozycję składników, inspirowaną badaniami nad mlekiem matki: witaminy A, C i D* dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, kwas α-linolenowy*, ważny dla rozwoju mózgu i tkanek nerwowych, opatentowaną, klinicznie przebadaną kompozycję oligosacharydów (GOS/FOS). Bebilon Junior 4 z Pronutra+, ok. 50,99 zł/ 800 g, NUTRICIA

www.bebiprogram.pl

* Bebilon Junior 4 z Pronutra+, podobnie jak inne mleka modyfikowane, zawiera witaminy A, C i D oraz kwas α-linolenowy (ALA).

LoGgicznie i ekonomicznie

Probiotyczne krople doustne z najlepiej przebadanym szczepem LGG oraz z witaminami D i E. Technologia MICROBAC zwiększa skuteczność kolonizacji jelit aż 5-krotnie! Niezastąpione w biegunkach (np. rotawirusowych), w trakcie i po antybiotykoterapii, we wspomaganiu odporności, alergii i nadwrażliwości pokarmowej, a przy tym uszczelniają jelita. Od pierwszych dni życia. LoGGic+®, krople doustne, PHARMABEST

www.pharmabest.pl

w diecie niemowląt

Laktoferyna jest rodzajem białka występującym w mleku krowim oraz kobiecym. W siarze stanowi około 30% całkowitej zawartości białka, w mleku dojrzałym 15–20%. Posiada zdolność do silnego i odwracalnego wiązania się z żelazem. Poza tym przypisywane jest jej również działanie antybakteryjne.

aktoferyna działa bezpośrednio na powierzchnię bakterii, powodując uszkodzenie błony komórkowej i w konsekwencji rozpad bakterii. Jednak jej negatywne działania nie są skierowane na bakterie probiotyczne, czyli nie niszczy naturalnej flory bakteryjnej człowieka. Co więcej, wspomaga namnażanie Bifidobacterium udostępniając im jony żelaza, dzięki czemu działa podobnie jak prebiotyki. Laktoferyna działa również przeciwwirusowo zapobiegając interakcji wirusa z komórkami człowieka i tym sposobem nie dopuszcza do zakażenia. Poza tym ma również działanie immunomodulacyjne, gdyż wpływa na aktywację komórek odpowiedzialnych za odporność organizmu. Największe stężenia laktoferyny u człowieka występują w mleku kobiecym bezpośrednio po urodzeniu dziecka, czyli w siarze. Można przyjąć, że jest ona głównym źródłem żelaza w pierwszym okresie życia dziecka. Układ odpornościowy noworodka w porównaniu z osobnikami dorosłymi jest niedojrzały. Działanie przeciwdrobnoustrojowe i immunomodulujące może mieć szczególne znaczenie przede wszystkim dla dzieci urodzonych przedwcześnie. Dodatkowo wspomaga rozrost flory bakteryjnej i zapobiega przyczepianiu się bakterii chorobotwórczych do nabłonka jelita, dzięki czemu ochrona przed drobnoustrojami jest jeszcze silniejsza. Poza tym laktoferyna działa na komórki nabłonkowe w jelicie cienkim stymulując ich rozwój, dzięki czemu zwiększa się aktywność enzymów trawiennych, które są uwalniane właśnie w jelicie cienkim. Dojrzewanie błony śluzówkowej jelita pod wpływem laktoferyny mogłoby ograniczyć infekcje związane z przemieszczaniem się bakterii z jelita do krwi, a także ograniczyć rozwój alergii pokarmowych u dzieci, które w tym wieku są szczególnie częste. Wynikają one z niedojrzałości części układu odpornościowego zlokalizowanego w przewodzie pokarmowym

i małej efektywności enzymów trawiennych u niemowląt. Noworodek urodzony terminowo oraz karmiony wyłącznie piersią spożywa ok. 3 g laktoferyny na dobę w pierwszym tygodniu życia. Dzieci urodzone przedwcześnie ze względu na niedojrzałość przewodu pokarmowego przyjmują zdecydowanie mniejsze ilości laktoferyny. Dlatego aby wyrównać te różnice wcześniaki powinny przyjmować ok 100-200 mg/kg m.c./dobę. W badaniach klinicznych prowadzonych z udziałem dzieci cierpiących na biegunkę, ta glikoproteina wykazywała skuteczność zarówno na zmniejszenie częstości występowania biegunki, jak i łagodzenie jej przebiegu. Poza tym wykazano również działanie ochronne w zakażeniach przewodu pokarmowego, a także w wspomaganiu leczenia sepsy u noworodków. W jednym z badań obejmującym 472 noworodki z bardzo małą urodzeniową masą ciała (VLBW) wykazano, że podawanie samej laktoferyny bydlęcej, a także z dodatkiem bakterii Lactobacillus rhamnosus zmniejszało częstość wystąpienia późnej sepsy w tej grupie dzieci. W tej samej grupie noworodków stwierdzono również zmniejszenie częstości występowania zakażeń grzybiczych (m.in. powierzchni skóry i błon śluzowych jamy ustnej). Laktoferyna wykazuje szereg pozytywnych właściwości na organizm noworodka. Ma działanie przeciwdrobnoustrojowe, immunomodulujące, przeciewzapalne, a także wywiera dobry wpływ na tkankę kostną. Dzięki swojemu działaniu jest bardzo popularnym dodatkiem m.in. do przetworów mlecznych, a także środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Można bez obaw podawać dzieciom produkty z jej dodatkiem, gdyż została uznana przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) jako substancja bezpieczna i zezwolono na jej wprowadzenie do obrotu jako nowego składnika żywności. Tekst: Adrianna Frelich, dietetyk kliniczny, www.instytutsanvita.pl

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

LAKTOFERYNA

odporności malucha

pierwszym roku życia maluch karmiony piersią i zaopatrzony w przeciwciała od mamy korzysta z przekazanej mu zdolności do obrony przed drobnoustrojami. W kolejnych miesiącach i latach buduje własny system obronny. Dopiero około 12 roku życia odporność dziecka jest podobna do tej, jaką mają dorośli. Układ immunologiczny intensywnie dojrzewa w okresie przypadającym na czas żłobka i przedszkola. Kontakt z innymi dziećmi i duża ekspozycja na wirusy będące najczęstszą przyczyną infekcji sprawia, że kilkulatek choruje 8, a nawet 10 razy w roku, zwykle w okresie jesienno-zimowym. Co możemy zrobić, aby mu pomóc? To, że dziecko w żłobku czy przedszkolu częściej choruje, nie jest powodem do izolowania go od rówieśników. Prędzej czy później będzie musiało się zmierzyć z zakażeniami. Sprawdzonym, skutecznym i bezpiecznym sposobem ochrony przed poważnymi chorobami są obowiązkowe i zalecane szczepienia. Na początek – nie osłabiajmy systemu immunologicznego. W razie infekcji warto dać organizmowi czas na uruchomienie obrony. Nie śpieszmy się z podawaniem antybiotyku! Nie ma wątpliwości, że w leczeniu np. zapalenia płuc czy ropnego zapalenia ucha środkowego taka terapia jest niezbędna i chroni przed poważnymi powikłaniami. Jednak nadużywanie lub stosowanie antybiotyku niezgodnie z zaleceniami prowadzi do spadku odporności. Lek szkodzi bardzo ważnej dla zdrowia florze bakteryjnej w jelitach.

›Kształtowanie odporności‹ Proces kształtowania odporności zaczyna się już w okresie płodowym i trwa co najmniej do 12. roku życia dziecka. W chwili narodzin układ immunologiczny jest niedojrzały, ponieważ nie mając wcześniej kontaktu z drobnoustrojami, nie umie jeszcze odpowiednio z nimi walczyć. W kształtowaniu odporności kluczową rolę odgrywa odpowiednie żywienie – jest ono ważne najpierw u przyszłej mamy, a później u dziecka. Najlepszym pokarmem, który umożliwia stopniowy i zrównoważony rozwój, również układu immunologicznego, jest mleko mamy. Pokarm kobiety posiada właściwości antybakteryjne. Na kształtowanie układu immunologicznego poza właściwą dietą, bogatą w witaminy (m.in. A, C, D) i składniki mineralne (m.in. żelazo i cynk), korzystny wpływ mają m.in. szczepienia ochronne – zarówno te obowiązkowe, jak i zalecane. Tekst: dr n. med. Agnieszka Rudzka-Kocjan, pediatra, ekspert bebiprogram.pl 60

Dysponujemy coraz większą liczbą badań mówiących o niezwykle istotnej roli bakterii jelitowych w kształtowaniu i działaniu odporności ustroju. Od najmłodszych lat należy także promować zdrowy sposób odżywiania się. Dieta dziecka powinna być zrównoważona – zawierać odpowiednie ilości białka, złożonych węglowodanów i dobrych tłuszczów, a także bogata w naturalne witaminy i składniki mineralne pochodzące z warzyw i owoców. Przekarmianie, monotonne posiłki, słodycze, gazowane i słodzone napoje oraz przesłodzone desery (także te udające zdrowe przekąski – jak słodzone jogurty i musy owocowe) to niestety częste przyczyny nadwagi i niedoborów cennych składników pokarmowych. Oprócz warzyw i owoców na talerzu malucha nie powinno zabraknąć produktów zbożowych, najlepiej pełnoziarnistych i niedosładzanych (uwaga na płatki śniadaniowe), dobrej jakości mięs, ryb oraz jaj. W diecie powinny się znaleźć produkty mleczne takie jak naturalne jogurty, maślanka czy kefir. Po pierwszym roku życia mleko nadal jest ważnym elementem diety i nie powinno go zabraknąć w codziennym menu. Mleka modyfikowane są wzbogacane w ważne dla odporności witaminy A,C,D a także cynk, czy żelazo. Korzystny wpływ na dojrzewający układ odpornościowy mają pożyteczne bakterie, których dostarczają kiszone ogórki i kapusta - kiedyś bardzo popularny dodatek do obiadu czy kanapek, do którego warto wrócić. Z suplementów jedynym składnikiem, który w polskich warunkach musimy uzupełniać, jest witamina D3 – obecna w niewystarczających ilościach w żywności. W naszym klimacie, gdy zimą brakuje słońca, nie wytwarzamy odpowiedniej dawki tej witaminy w skórze. Szukając naturalnych źródeł witaminy D3, można skorzystać z tranu i oleju z ryb, dodatkowo dostarczającego niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3. Z tradycyjnych sposobów wzmacniania odporności warto polecić domowe soki z malin oraz czarnego bzu – bogate w witaminę C i naturalne substancje przeciwwirusowe. Podobne składniki zawiera cebula, czosnek oraz miód, który może być bezpiecznie podawany dzieciom po ukończeniu 1 roku życia. Tekst: lek. med. Konrad Michalski, lekarz rodzinny, Centrum Medyczne CMP

›UNIKALNA KOMPOZYCJA – REKOMENDOWANY PRZEZ PEDIATRÓW*‹ Dla niemowląt po 6. miesiącu życia, które z różnych przyczyn nie mogą być karmione piersią. Zawiera unikalną kompozycję składników, inspirowaną badaniami nad mlekiem matki: witaminy A, C i D** dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, kwas α-linolenowy**, ważny dla rozwoju mózgu i tkanek nerwowych, DHA*** dla prawidłowego rozwoju wzroku. Bebilon 2 z Pronutra+, 50,99 zł/ 800 g, NUTRICIA

www.bebiprogram.pl

* Wśród mlek następnych, na podstawie badania TNS Polska S.A. z maja 2017 r., błąd statystyczny badania do 5,6%. ** Bebilon 2 z Pronutra+, podobnie jak inne mleka modyfikowane, zawiera witaminy A, C i D oraz kwas α-linolenowy (ALA). *** Korzystne działanie występuje, gdy wraz z urozmaiconą dietą dziecko spożywa 100 mg DHA dziennie.

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

ABC

Często w gabinecie słyszę od rodziców przedszkolaka pytanie: „Doktorze, czemu nasze dziecko tak często choruje?” Spróbujmy wspólnie zastanowić się, dlaczego tak jest i czy są sposoby, by przynajmniej częściowo zapobiegać sezonowym infekcjom.

Nawadnianie przy infekcji Jak zapobiec odwodnieniu u dzieci z infekcją rotawirusową?

Zakażenia rotawirusowe stanowią jedną z głównych przyczyn pojawienia się ostrej biegunki infekcyjnej u dzieci do 5. roku życia wywołującej odwodnienie organizmu. Postępujące odwodnienie prowadzić może do powstania kwasicy metabolicznej i zaburzeń elektrolitowych, które wymagają hospitalizacji i mogą stanowić istotne zagrożenie dla zdrowia i życia maluszka. Z tego względu zapobieganie infekcjom i odwodnieniu, szczególnie w przypadku małych dzieci jest bardzo ważne.

otawirusy to małe i kuliste wirusy, należące do rodziny Reoviridae, bardzo odporne na niekorzystne warunki. Źródłem zakażenia rotawirusami są przede wszystkim osoby chore, które mogą wydalać wirusy na 2 do 5 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów zakażenia i około 10 do 14 po ich ustąpieniu. Do rozprzestrzenienia zakażenia dochodzi głównie poprzez przeniesienie wirusa rękoma oraz w mniejszym stopniu drogą kropelkową – w wyniku kichania lub kaszlenia na inną osobę. Przyczyną zakażenia może być zanieczyszczona woda oraz produkty spożywcze, które nie zostały poddane obróbce cieplnej. Czasem zarazić się można również poprzez kontakt z przedmiotami, które zostały zainfekowane.

Jak rozpoznać infekcję rotawirusową?

Głównym objawem zakażenia rotawirusami jest wodnista biegunka, której czasami towarzyszą wymioty. U większej części dzieci obserwuje się także bóle brzucha, nudności oraz gorączkę. Najczęstszym powikłaniem biegunki rotawirusowej jest jednak odwodnienie, które w ciężkich przypadkach może prowadzić do zaburzeń metabolicznych, takich jak: kwasica metaboliczna, zaburzenia elektrolitowe, a w konsekwencji do niewydolności narządowej. W takich ciężkich przypadkach niezbędna jest hospitalizacja. Zdarzają się również sytuacje, kiedy zaka62

żenie rotawirusami ma charakter bezobjawowy lub daje objawy bardzo niespecyficzne. Okres rozwoju choroby wynosi najczęściej od 1 do 3, ale może trwać również do tygodnia. Najczęściej infekcja ma przebieg ostry, a jej czas trwania szacuje się na 3–10 dni.

CO TO JEST?

Osmolarność, molarność – liczba moli substancji osmotycznie czynnych w 1 litrze roztworu.

Groźne odwodnienie

Leczenie infekcji rotawirusowych najczęściej uzależnione jest od stopnia odwodnienia. Ocenia się je, biorąc pod uwagę między innymi stan ogólny dziecka – czy jest ono spragnione, niespokojne lub senne, stan błon śluzowych – czy są suche, czy wilgotne oraz wygląd oczu i obecność łzawienia. Oceny takiej dokonuje lekarz, który następnie ustala przebieg leczenia.

Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

Zdarzają się również sytuacje, kiedy zakażenie rotawirusami ma charakter bezobjawowy lub daje objawy bardzo niespecyficzne.

›Ile wody potrzebujemy?‹ Woda to podstawowy składnik naszego organizmu. U kobiet to ok. 60%, a u mężczyzn 65% wagi. Naturalny ubytek wody z organizmu uzupełniamy różnymi formami żywności płynnej (woda, herbata, soki, zupy itp.), ale łatwo zakłócić bilans wodny i doprowadzić do odwodnienia. Najbardziej narażone są na to małe dzieci, u których woda to ok. 75% organizmu, oraz osoby starsze, które słabiej odczuwają pragnienie. Pierwszą naturalną oznaką odwodnienia jest pragnienie, które czujemy, gdy utracimy już 1% wodnych zasobów organizmu. Jednak samo zaspokojenie pragnienia nie wystarczy. W ten sposób uzupełniamy ok. 70% niedoboru. Resztę musimy dostarczyć organizmowi, pijąc wodę mineralną w niewielkich porcjach przez cały dzień. Dzięki temu nie dopuścimy do odwodnienia i zadbamy o równowagę elektrolitową w organizmie. Oczywiście w upalne dni i podczas wzmożonego wysiłku fizycznego po ugaszeniu pragnienia powinniśmy wypić dużo więcej. Wysiłek fizyczny to także utrata związków mineralnych i pierwiastków śladowych, które najlepiej uzupełnić wodą mineralną. W oparciu o dane medyczne można

stwierdzić, że dzienna dawka wody dla zdrowego dorosłego człowieka, który prawidłowo się odżywia, wynosi 2–2,5 litra. Zapotrzebowanie zwiększy się w zależności od naszej aktywności i warunków zewnętrznych. Przy żywieniu niemowląt i dzieci wody używa się do ich pojenia i przygotowywania posiłków. Woda powinna być dla nich podstawowym płynem. Już od 6. miesiąca życia lub wcześniej (jeżeli dziecko jest karmione mlekiem modyfikowanym) w celu zaspokojenia pragnienia należy podawać wodę. Instytut Żywności i Żywienia podaje, że niemowlęta powinny pić około 800 ml wody dziennie. Dzieci w wieku 1–3 lat – 1300 ml, w wieku 4–6 lat – 1700 ml, w wieku 7–9 lat – 1900 ml. Podstawowe znaczenie ma nie tylko ilość, lecz i odpowiednia jakość tej wody. Musi być ona bezpieczna dla naszych najmłodszych konsumentów i pod względem mikrobiologicznym i chemicznym. Najlepsza dla nich będzie woda źródlana oraz naturalna woda mineralna o mineralizacji około 500 mg/l, niskosodowa i uboga w siarczany. Tekst: Krystyna Pluta, szef kontroli jakości, Jurajska Sp. z o.o., www.jurajska.pl 63

Jak odpowiednio nawodnić dziecko, stosując doustne płyny nawadniające? Zalecana ilość płynu, jaki należy podać dziecku, zależy przede wszystkim od stopnia odwodnienia. Jeśli natomiast nie jest on nam znany, eksperci zalecają podawanie 75 ml płynu na kilogram masy ciała przez 4 godziny. W przypadku określonego stopnia odwodnienia należy kierować się wytycznymi z tabeli. Należy jednocześnie pamiętać o dodatkowej podaży płynu w ilości 5-10 ml na kilogram masy ciała po każdym oddanym stolcu czy wymiotach.

Zasady nawadniania doustnymi płynami nawadniającymi Faza faza rehydratacji — do 4 godzin

Odwodnienie lekkie, umiarkowane, ciężkie

faza leczenia podtrzymującego — powyżej 4 godzin

doustne płyny nawadniające lub inne płyny zalecane w celu pokrycia podstawowego zapotrzebowania na wodę

Każdorazowo płyn należy podawać dziecku bardzo powoli i przez dłuższy czas, np. kilka czy kilkanaście minut.

Rola nawodnienia

Leczeniem odwodnienia pierwszego wyboru jest jak najwcześniejsze zastosowanie doustnego płynu nawadniającego o zmniejszonej osmolarności, którego stężenie sodu optymalnie powinno wynosić 50–60 mmol/l. Płyny te są powszechnie dostępne w aptekach. Oprócz specjalnych płynów nawadniających dziecku podawać można także inne dostępne płyny, takie jak: woda, herbata, zupy (nawet lekko posolone), jogurty oraz mus czy kompot jabłkowy. Płyny te należy podawać dziecku już od pierwszej chwili wystąpienia biegunki, tak aby zapobiec odwodnieniu.

Magiczny sok jabłkowy

Badania wskazują, że w przypadku dzieci z ostrą biegunką, ale bez cech odwonienia lub odwodnionych w minimalnym stopniu, bardzo dobrze sprawdza się podawanie rozcieńczonego soku jabłkowego. Wykazano, że sok ten może być równie skuteczny, jak doustne płyny nawadniające. Kiedy jednak dziecko jest odwodnione w znacznym stopniu, priorytetem jest stosowanie specjalnych płynów.

Czego nie podajemy dziecku do picia?

Należy pamiętać, aby podczas występowania ostrej biegunki nie podawać soków (innych niż jabłkowy), napojów typu cola i innych napojów gazowanych i niegazowanych. Płyny te ze względu na obecność cukrów prostych mogą nasilać biegunkę. Nieodpowiednim napojom ze względu na zbyt wysoką zawartość sodu, jest również rosół.

Jak zapobiegać?

Najprostszą metodą profilaktyki zakażeń rotawirusami jest oczywiście bezwzględne przestrzeganie zasad higieny. Osoby chore powinny ograniczyć kontakty z pozostałymi osobami, a w szczególności z dziećmi, nawet do tygodnia po ustąpieniu zakażenia. Tekst: Klaudia Wiśniewska, dietetyk kliniczny, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA, Instytut Profilaktyki Zdrowia Dzieci i Niemowląt BABY CLINIC, www.instytutsanvita.pl

›SPECJALNIE DLA DZIECI‹ NA ODPORNOŚĆ

Wspieraj odporność swojego dziecka – naturalnie! Laktoferyna wzbogaca dietę w składnik naturalnie występujący w mleku mamy. Można ją podawać już od pierwszych dni życia maleństwa. Porcja dzienna dla niemowląt i dzieci: 12 kropli (100 mg laktoferyny z mleka krowiego bLF). Stosować przez okres minimum 3–6 miesięcy. Laktoferyna, krople doustne, ok. 20 zł, PHARMABEST

www.pharmabest.pl

ZDROWA

Średnio zmineralizowana naturalna woda mineralna dostarcza niezbędnych minerałów i jest całkowicie bezpieczna, dzięki temu ma pozytywną opinię Instytutu Matki i Dziecka, jako właściwa do nawadniania dzieci po 1. roku życia. Nakrętka niekapek ułatwia użytkowanie. Naturalna Woda Mineralna Jurajska Junior, 1,40 zł, Jurajska Sp. z o.o.

www.jurajska.pl

WESOŁA WIEWIÓRKA

Zabawna czapka z uszami wykonana ze sztucznego futerka. Środek wykonany z bawełny. Czapka bonetka z uszami wiewiórka, 83 zł, LADY STUMP

www.ladystump.com

KOLOROWE SNY

Długość łóżeczka można w szybki i łatwy sposób dopasować do wzrostu dziecka. Zakres regulacji powierzchni do spania wynosi od 110 cm do 200 cm. Do łóżeczka należy dokupić zestaw trzech Przytulny leżaczek dla niemowląt. materacy, które umożliwiają osiągnięcie żądanej Wyróżnia się jakością wykonania i nodługości leżyska. woczesną stylistyką. Konstrukcja poŁóżeczko dziecięco–młodzieżowe Viktor, 1039 zł, zwala na użycie go w chwilę po wyTroll Nursery jęciu z opakowania. Posiada również www.lulubaby.pl wygodną regulację oparcia. Leżaczek Caretero Boom, 175 zł, Caretero

WYGODNA REGULACJA

www.caretero.pl

PREZENTY, PREZENTY... Dla dziecka

Świąteczny coroczny dylemat – jaki prezent byłby najlepszy dla naszej pociechy? podsuwamy garść pomysłów na oryginalne upominki.

CIEPŁO DLA STÓPEK

Na chłodniejsze wieczory i poranki najmłodszym domownikom polecamy Attipasy. Ich elastyczność zapewni komfort podczas zabawy nawet najbardziej ruchliwemu malcowi. To również doskonały pomysł na prezent. Attipasy, od 79,90 zł, ATTIPAS

www.attipas.pl

DO BUJANIA I JAZDY

Ma wygodne siedzisko wykonane z pluszu i solidną konstrukcję. Wydaje dźwięki po naciśnięciu ucha. Elementy z naturalnego drewna są lakierowane. Płozy mają dodatkowe koła – po ich opuszczeniu bujak zmienia się w jeździk. Od 1 roku do 30 kg. Produkt jest dostępny w 5 wariantach. Bujak 2 w 1 od Kinderkraft, 199 zł, KINDERKRAFT

www.kinderkraft.com

MILUTKI

AMY nowość 2017, kolekcja Glamour, linia Aztec Arrows Mint – Grey Minky. Becik-rożek wykonany jest z jednej strony z wysokogatunkowej 100% bawełny, a z drugiej z mięciutkiego, milutkiego Minky (100% poliester). Becik ten idealnie nadaje się do karmienia, spania, noszenia i ukochania szkraba. Dwustronny Becik Rożek 4w1, ok. 72 zł, AMY

Wiele radości lucha um wyboru prezentu dla ma Oczywiście głównym kryteri ąć nak rodzice mogą podszepn jest radość z podarunku. Jed yczyni się minek, który przy okazji prz Mikołajowi, aby przyniósł upo do rozwoju brzdąca.

mobilne zwierzaki Zbiór krótkich, śmiesznych historyjek o zwierzętach i różnych środkach transportu. „Słoń w autobusie?”, Patricia Cleveland-Peck, 24,90 zł, PRÓSZYŃSKI i ska

www.proszynski.pl

www.amy.com.pl

szpak Kajtek Pięknie ilustrowana historia, której główny bohater Kajtek – mały szpak kochający książki – boryka się z problemami ze wzrokiem. „Kajtek, uważaj! Mały miłośnik książek zakłada okulary”, Jennifer Berne, 25 zł, PRÓSZYŃSKI i ska

www.proszynski.pl

REKLAMA

OD URODZENIA

Miękka, puszysta, mała owieczka, która towarzyszy dziecku w czasie snu. W brzuszku owieczki ukryty został mechanizm, dzięki któremu dziecko, kiedy zapłacze, usłyszy nagrany wcześniej głos mamy. Owieczka z projektorem, 99 zł, CHICCO

www.chicco.pl

UŁATWIA ZASYPIANIE

Dzięki oczyszczającemu aromatowi sosny oraz wyciągom z lipy i rumianku balsam ułatwia oddychanie i zasypianie maluszka w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych. Od 1. dnia życia. Mustela Kojący balsam do nacierania klatki piersiowej, ok. 28 zł/ 40 ml, MUSTELA

www.mustela.pl

wielofunkcyjne

Gniazdko niemowlęce to wielofunkcyjne łóżeczko przenośne, którego nie może zabraknąć w Twojej wyprawce. To sposób na bezpieczny sen między rodzicami, wypełnienie gondoli czy kosza mojżesza, łóżeczko turystyczne z wyjmowanym materacykiem czy miękki przewijak. Wstawiając je do łóżeczka lub kołyski ograniczasz maluchowi przestrzeń, dzięki czemu czuje się bezpiecznie. Gniazdko niemowlęce, 169 zł, Sleepee

www.sleepee.pl

WSZECHSTRONNY

Poznaj Alilo Honey Bunny – najbardziej niesamowity odtwarzacz MP3, dyktafon i lampka nocna dla dzieci w każdym wieku. Króliczki Alilo zostały stworzone po to, aby wspierać rozwój Maluszka, Przedszkolaka i Pierwszaka. Dzięki wielu przydatnym funkcjom: bawią, uczą, opowiadają bajki i ułatwiają dziecku zasypianie po dniu pełnym wrażeń. Teraz również w zestawach z praktyczną torbą Funny Bunny Bag. Króliczek Alilo Honey Bunny, 279 zł, ALILO

www.alilo.pl

UCZY WSPÓŁPRACY

Pomóż mieszkańcom zbudować zamek, który ochroni ich przed smokami. To wielka kooperacja, gdzie liczy się spryt i szybkość. Pozbierajcie wszystkie elementy zamku z planszy, nim smoki dotrą do łąki. Celem wspólnych działań jest odbudowa zamku. Liczba graczy: 2–4. Wyspa smoków, GRANNA

www.granna.pl

CIEPŁY NAPÓJ

KRÓLEWSKA

Ubrany w ręcznie robiony sweterek, wykonany z wysokiej jakości białej ceramiki. Kubek ceramiczny, pojemność: 300 ml, 39,90 zł, COSY GREY,

Spełni szereg funkcji – będzie nie tylko doskonałą ozdobą i umili królewską drzemkę, ale oznaczy ulubione miejsce Jej Wysokości. Poduszka, 44 zł, SPOD LADY

www.garneczki.pl

www.spodlady.com

dla supermena

PREZENTY, PREZENTY...

Bardzo eleganckie, masywne i dość ciężkie spinki do mankietów w kolorze srebra z odkręcaną górną obręczą. Baza spinki ma 20 mm, średnica zdjęcia to 14 mm. Spinki dla supertaty, 89 zł, Kameleonia

Dla rodziców

Nie tylko dzieci lubią dostawać prezenty! Pamiętajmy także o mamach, które zasługują na docenienie i na pewno ucieszą się z ciekawego drobiazgu.

DO PLANOWANIA

ZIMOWA HERBATA Dzięki niemu wyrazisz swoją wdzięczność i utwierdzisz tatę w przekonaniu, że jest najlepszy na świecie. Kubek, 19 zł, SPOD LADY

BOGATA RECEPTURA W codziennej pielęgnacji sięgnijmy po przywracający równowagę krem z ekstraktem z tej cennej rośliny leczniczej, której działanie przeciwbakteryjne i oczyszczające wzmacnia skuteczność kosmetyku. Krem brzozowo-nagietkowy z betuliną, 34,20 zł, SYLVECO

www.sylveco.pl

COŚ DLA CIAŁA

Cynamonowy peeling kawowy zmysłowo otuli nas swoim uwodzicielskim, korzennym zapachem i skutecznie rozgrzeje nasze ciało. Kosmetyk bazuje na kawie robusta, która w duecie z cynamonem efektywnie rozprawi się z cellulitem i rozstępami, wspomagając również spalanie tkanki tłuszczowej. Cynamonowy peeling kawowy, 65 zł, BODY BOOM

www.bodyboom.pl

Kalendarz – planer na rok 2018, stworzony z myślą o kobietach, które mają głowę pełną marzeń i ambitnych celów. Zaplanuj, co chcesz osiągnąć w danym roku i ile czasu na to potrzebujesz, a także kontroluj domowe finanse, planuj główne cele miesięczne, finansowe i rodzinne, szczegółowo planuj każdy dzień, określaj trzy główne zadania dnia i spisuj listę “to do“. Simple Calendar 2018, by LoveSimple creations

www.lovesimple.pl

www.spodlady.com

www.pakamera.pl

DLA GRZECZNYCH...

grzecznych rodziców, a pod Święty Mikołaj odwiedza też iejsze i większe prezenty. choinką zostawia dla nich mn że dać dużo radości i stać się Nawet drobny upominek mo a. ulubionym gadżetem rodzic

NATURA DLA WŁOSÓW W skład zestawu wchodzą: normalizujący szampon do włosów oraz normalizujący tonik-wcierka do skóry głowy. Zestaw normalizujący do włosów, 35 zł, VIANEK

www.sylveco.pl

Wspólny spacer z 1. Liv – trójkołowy, kompaktowy wózek, idealny w miejskich warunkach. Do zestawu dołączana jest pojemna torba. • Demontowalna przednia tacka • 5-punktowe pasy bezpieczeństwa • Głęboki daszek z szerokim okienkiem Wiek: od 0 do 36 miesięcy Cena: 349 zł

LIONELO

2. Emma Plus to uniwersalny wózek

na każdą pogodę. Składany, głęboki daszek z szerokim okienkiem chroni przed wiatrem i deszczem, a tkanina FrictResist 300 DEN jest miękka, wygodna i odporna na przetarcia. • Praktyczny schowek na akcesoria i uchwyt na kubek dla rodzica i dziecka • Amortyzacja przednich kół • 5-punktowe pasy bezpieczeństwa Wiek: od 6 do 36 miesięcy Cena: 249 zł

3. Lea doskonale sprawdzi się

przy dłuższych spacerach. Wózek wyposażony jest w duży kosz na zakupy, a regulowane oparcie i dołączany do zestawu ocieplacz na nogi dbają o komfort maluszka. • Amortyzacja przednich kół • Nowoczesny design • 5-punktowe pasy bezpieczeństwa Wiek: od 6 do 36 miesięcy Cena: 299 zł

4. Dex Plus – rowerek biegowy, który pozwoli młodemu kierowcy przygotować się do prowadzenia prawdziwego pojazdu. • Możliwość dopasowania kierownicy i wysokości siodełka do wzrostu dziecka • Wysokiej jakości dętkowane opony • Bezpieczny kask w zestawie Wiek: od 3 do 6 lat Cena: 179 zł

Pakiet gwarancyjny dla Twojego komfortu!

Aż do 5 lat gwarancji Naprawa door-to-door Produkt zastępczy

Lionelo życzy bajkowych świąt!

Mądry maluch

czyli jak wspierać rozwój umysłowy dziecka

Okres przedszkolny to czas niezwykle ważny dla każdego dziecka. To nie tylko moment intensywnego wzrostu i rozwoju fizycznego, ale to przede wszystkim etap kiedy maluch wykształca w sobie bardzo trudne umiejętności. Nagle z małego brzdąca wyrasta mały człowiek, który zaczyna przyswajać wiedzę i poznawać emocje.

kres przedszkolny to czas szczególnego rozwoju umysłowego dziecka, o który my, jako rodzice, powinniśmy zadbać w sposób szczególny.

BĄDŹ PRZYKŁADEM

Mówiąc o rozwoju dziecka, musimy pamiętać, że dzieci uczą się najszybciej, naśladując nas i nasze zachowania. Dlatego tak ważne jest, w jaki sposób kształtujemy nasze wzajemne relacje. Aby rozwój dziecka był optymalny, powinno ono wzrastać w atmosferze wzajemnego szacunku oraz zrozumienia. Przytulanie, wspólne pieszczoty, a co za tym idzie, nieustanny kontakt z dzieckiem przyspiesza jego ogólny rozwój i rozwija zainteresowanie otoczeniem. To właśnie rodzice, dziadkowie, bliskie osoby stanowią podstawy, na których mały człowiek buduje: swój wewnętrzny świat, swoją pewność siebie, wrażliwość, a tym samym wszystko, czym będzie się cechował, mając lat piętnaście, dwadzieścia lub trzydzieści. 70

Bardzo ważną rolę w życiu kilkulatka odgrywają również relacje i interakcje z rówieśnikami. To właśnie kontakt z innymi dziećmi staje się z jednej strony bodźcem do wykształcenia własnej tożsamości, poczucia odrębności, z drugiej zaś kształtuje umiejętność działania i pracy w grupie.

DAJ DZIECKU SIĘ WYKAZAĆ

Jak więc zatem wspierać i prawidłowo kształtować rozwój umysłowy naszego malucha? Przede wszystkim pozwólmy mu na pewną samodzielność, zachęcajmy do dbania o własne otoczenie, o samego siebie. Powierzmy naszemu dziecku codzienne zadania do wykonania, np. podlanie kwiatów, posprzątanie zabawek, pościeranie stołu, odniesienie talerzy. Będzie to dla niego doskonałym ćwiczeniem, zarówno koncentracji, jak i analizy. Niejednokrotnie dziecko zniechęci się lub też nie wykona idealnie naszego polecenia. Jednak sam fakt, że zostało mu ono powierzone, sprawi, że będzie czuło się docenione oraz współodpowiedzialne za sprawy całej rodziny.

Wspieraja pracę

mózgu

›Zabawa poprzez naukę‹

›POKONAJ REKINA‹ Na małe rybki czyha niebezpieczeństwo – zbliża się rekin i jego banda! Ławica rybek próbuje znaleźć bezpieczne schronienie na rafie. Pomóż im pokonać wyznaczoną drogę, umknąć drapieżnikom i szczęśliwie dotrzeć do celu! Wygrywasz, jeśli jako pierwszy dotrzesz jedną ze swoich rybek na rafę lub jako jedyny pozostaniesz w grze. Liczba graczy: 2–4. Rekin, GRANNA

www.granna.pl

›WYJĄTKOWA FORMUŁA‹ Zawiera opatentowaną kompozycję oligosacharydów GOS/FOS. Wyjątkowa formuła mleka wspiera prawidłowy rozwój dziecka po 1. urodzinach dzięki zawartości: wapnia i witaminy D dla mocnych kości, żelaza dla rozwoju poznawczego, kwasu alfa-linolenowego (omega-3). Bebiko Junior 3 NutriFlor+, ok. 30 zł/ 800 g, BEBIKO

www.bebiklub.pl

* Bebiko Junior 3 NutriFlor+, zgodnie z przepisami prawa, zawiera wapń, witaminę D, żelazo i kwas alfa-linolenowy (ALA).

›MAŁY MATEMATYK‹ Sprawdzony sposób na naukę tabliczki mnożenia przez zabawę. Zawiera talię kart i instrukcję z opisami 11 gier. Stopień trudności gier pozwala na naukę i zabawę dzieciom w wieku 7 lat i starszym. Tabliczka mnożenia, 56 zł, Karty Grabowskiego®

www.kartygrabowskiego.pl

Rozmawiajmy z dziećmi jak najwięcej, również na tematy trudne. Pytajmy dzieci o ich uczucia i emocje, sami nie bójmy się nazywać swoich emocji po imieniu – wszystko to rozwija wrażliwość społeczną i emocjonalną naszego malca. W naszych rozmowach pobudzajmy dziecko do używania wyobraźni. Dla przykładu, możemy rozpocząć opowiadanie bajki, a dziecku pozwólmy wedle własnej wyobraźni kontynuować jej treścć, jedynie delikatnie naprowadzając je na kolejne wydarzenia i wątki. Bawmy się z dzieckiem w teatrzyk, starajmy się odgrywać różnorodne role, pokazując w ten sposób różne uczucia bohaterów, będących w tej samej sytuacji. Wszystko to sprawi, że dziecko będzie uczyło się patrzenia na otaczający je świat z różnych perspektyw.

POMOCNICY W NAUCE

W naszym przebywaniu z kilkulatkiem sięgajmy jak najczęściej po książki, wybierając pozycje poszerzające wiedzę dziecka. Szczególnie cenne będą albumy: przyrodnicze, podróżnicze, techniczne, w których oprócz barwnych ilustracji odnaleźć można cenne informacje na temat otaczającego nas świata. To doskonały sposób, by przez zabawę stymulować rozwój mózgu. Inną metodą, która rozwija umysłowo naszego malucha, są gry i zabawy logiczne, takie jak: odnajdywanie par, przeciwieństw, wyszukiwanie logicznych ciągów wydarzeń. Obecnie na rynku odnaleźć można ogromną ilość tego typu narzędzi. W tym miejscu należy również zaznaczyć, że nawet najprostsze akcesoria, takie jak: puzzle, układanki i klocki – są doskonałym pomysłem na spędzenie czasu z dzieckiem. Nie bójmy się stawiać poprzeczki nieco wyżej. Jeżeli dziecko wyka-

Zabawa (i nauka) z Kartami Grabowskiego® przebiega w trakcie różnego rodzaju gier. Dzieci mogą uczestniczyć w grach spokojnych, dynamicznych, planszowych lub strategicznych. W trakcie rozgrywek dzieci nie tylko ćwiczą tabliczkę mnożenia, rozwijają matematyczne myślenie czy doskonalą rachunek pamięciowy. Zabawa z Kartami idzie o kilka kroków dalej. Grając w Karty, dzieci usprawniają również spostrzeganie wzrokowe oraz umiejętność skupiania się na jednej rzeczy przez dłuższy czas. W grach kilkuosobowych, dzieci bardzo często muszą uważnie śledzić ruchy innych graczy, przebieg rozgrywki i zastanowić się np. nad tym, jakiej karty teraz użyć, żeby przybliżyć się do zwycięstwa. Dużą motywacją do uczestnictwa i wygranej w grze jest też możliwość zdobycia tytułu, co odbywa się po każdej grze. Uczestnictwo w rozgrywkach z Kartami wpływa na rozwój umysłowy i emocjonalny dziecka. Dzieci uczą się zasady fair-play, jak smakuje zwycięstwo oraz jak pogodzić się z porażką. Często rozgrywki z Kartami są szybkie, trwają 10–15 minut. Dzięki temu dzieci mają możliwość przetestowania różnego rodzaju gier i ćwiczenia odporności emocjonalnej. Tekst: Mateusz Grabowski, KARTY GRABOWSKIEGO®, www.kartygrabowskiego.pl

zuje zainteresowanie, pozwólmy mu na obcowanie z językami obcymi, muzyką, instrumentami. Wspólne śpiewanie, nauka wierszyków to nic innego, jak codzienna mała gimnastyka dla naszego mózgu. Z drugiej zaś strony, aby nie popaść w zupełną skrajność, musimy pozwolić dziecku również na swobodny, nieskrępowany czas zabawy, szczególnie ruchowej. Codzienna aktywność fizyczna na świeżym powietrzu wpływa dobroczynnie nie tylko na ciało, lecz także na umysł. Rozwój intelektualny dziecka to nie tylko praca i nauka. To również wartościowy odpoczynek. Rodzice często zapominają, jak ważny dla regeneracji ośrodkowego układu nerwowego jest sen. Przedszkolak powinien spać około 10–13 godzin na dobę. Regularne przesypianie przez dziecko zalecanej liczby godzin sprzyja: prawidłowej koncentracji, poprawie uwagi, pamięci, polepsza wyniki w nauce. Ponadto szczególny nacisk kładzie się również na jakość snu – dzieci powinny spać w pomieszczeniach: nieprzegrzanych, przewietrzonych, wolnych od dymu tytoniowego. Przed snem zadbajmy o odpowiednie wyciszenie dziecka, zmniejszajmy do minimum ilość bodźców, szczególnie płynących z dobrodziejstw techniki (laptopów, telewizji, smartfonów). Dziecko w wieku 3–6 lat powinno dziennie spędzać maksymalnie godzinę przed ekranem komputera lub telewizora. Aby zapewnić naszemu dziecku prawidłowy i optymalny rozwój, nie tylko fizyczny, ale i umysłowy, spędzajmy z nim jak najwięcej wolnego czasu. Wykorzystujmy go mądrze i pamiętajmy, że najciekawsza zabawa może być jednocześnie najlepszą nauką! Tekst: lek. Aleksandra Zima, rezydent pediatrii 71

Bezpieczeństwo w pokoju malucha

Pokój dziecka musi być funkcjonalny i stylowy, ale przede wszystkim bezpieczny. Maluchy mają mnóstwo energii oraz niezwykłych pomysłów, dlatego też całe wnętrze powinno być zaprojektowane tak, aby mogły swobodnie bawić się i odkrywać świat. Na co zwrócić uwagę i jak wyposażyć pokój dziecka?

rządzając pokoik maluszka, musimy mieć na uwadze wszystkie elementy, a nie tylko te najbardziej oczywiste. Podłogi i ściany, okna i drzwi, meble i zabawki – lepiej od razu sprawdzić ich stan oraz zabezpieczyć miejsca stanowiące potencjalne zagrożenie. Wbrew pozorom pokój wcale nie musi być minimalistyczny, wypełniony jedynie miękkimi przedmiotami i zawiniętymi kantami łóżka, szafki czy stołu. Pozwólmy dzieciom bawić się oraz korzystać z zabawek i gier samodzielnie, mając na uwadze największe niebezpieczeństwo – duże meble, okna czy kontakty elektryczne. Na co zwrócić uwagę, opowie architekt wnętrz, ekspert z portalu Homebook.pl Anna Poprawska.

Jak wykończyć ściany?

Zacznijmy od samego początku, czyli od dużych powierzchni – ścian. Farba powinna mieć atesty PZH/ImiD lub zawierać informację, że jest antyalergiczna. W pokoju z tapetą zwróćmy uwagę na to, aby dokładnie przylegała ona do ściany. Wszelkie odstające kawałki natychmiast przyklejamy ponownie. Z uwagi na funkcjonalność warto wybrać farbę lub tapetę zmywalną. Bardzo istotne są kolory w pokoju dziecka wpływające na jego rozwój, stymulujące inteligencję i aktywizujące umysł. Według najnowszych badań najlepiej sprawdzają się odcienie brązu, szarości oraz bieli. Kolory te sprzyjają rozwojowi umysłowemu i emocjonalnemu. Do takiej bazy warto dodać intensywniejsze kolory – pomarańczowy wpływający na wykształcenie się uczuć społecznych oraz zieleń, która uspokaja i pomaga się skupić. Wybierajmy barwy jasne, wesołe i ciepłe, a unikajmy zbyt intensywnej, krzykliwej kolorystyki, wywołującej rozdrażnienie, a nawet agresję.

Wygodna i ciepła podłoga BABYBOOM

Dzieci spędzają dużo czasu na podłodze, bawiąc się, grając, ucząc lub raczkując. Podłoga przede wszystkim musi być utrzymana w czystości i wyłożona miękkim, asekurującym ewentualny upadek dywanem lub wykładziną. Ważne też, aby była ciepła, w miarę możliwości podgrzewana. Powierzchnia podłogi powinna być: odporna na zaplamienia, łatwa do czyszczenia, nieśliska, wykończona materiałami nietoksycznymi. Dzieci biegają i skaczą, przemieszczają się szybko oraz nagle, dlatego mniejsze dywaniki najlepiej przymocować za pomocą maty lub siatki antypoślizgowej. Jako materiał wykończeniowy dobrze sprawdzają się: podłogi parkietowe, panele, podłoga z korka, łatwa do czyszczenia wykładzina PCV lub dywanowa.

Okna i drzwi

Okna powinny mieć specjalne blokady uniemożliwiające ich otwarcie i być umieszczone na tyle wysoko, by maluch nie mógł ich dosięgnąć. Klamki mogą być także zamykane na kluczyk dostępny tylko dla rodziców. Pamiętajmy, że w pokoju malucha niezbędna jest prawidłowa wentylacja, dlatego wybierzmy okna z możliwością mikrowentylacji lub z nawiewnikami. Unikniemy wtedy konieczności uchylania ich, a tym samym przytrzaśnięcia rączki lub przeciągu i przewiania malucha. W pobliżu okna najlepiej unikać mebli, po których dziecko

wdrapie się na parapet. Nie stawiajmy też na nich nic ciężkiego, bo mogłoby spaść. Kaloryfery warto osłonić, bo można się od nich oparzyć, a o ich ostre krawędzie rozciąć głowę. W pokoju dziecka unikamy firan i zasłon, zwłaszcza tych długich. Dzieci mogą próbować się na nich wspinać, co może spowodować urwanie materiału lub całego karnisza. Warto też zabezpieczyć drzwi przed mocnym zatrzaśnięciem i przytrzaśnięciem przez malucha rączki lub nóżki. W tym celu zastosujmy siłowniki, które samodzielnie zamkną drzwi lub zamontujmy haczyk, który przytrzyma skrzydło w pozycji otwartej.

Elektryka i elektronika

Kontakty trzeba dokładnie przykręcić do ściany i zabezpieczyć zaślepkami, tak by dziecko nie mogło włożyć tam palców albo cienkiego przedmiotu, a kable od urządzeń elektrycznych należy dokładnie schować w listwach ochronnych. Dziecko mogłoby zacząć się nimi bawić i włożyć je do buzi. Wszelkie sprzęty elektroniczne najlepiej trzymać poza pokojem malucha lub stawiać wysoko poza zasięgiem rąk i wzroku dziecka. To istotne również ze względów zdrowotnych. Silne fale radiowe wysyłane przez telefony, laptopy czy tablety mogą powodować bóle głowy oraz złe samopoczucie dziecka. Jeśli chcemy wyświetlić maluchowi bajkę na ekranie, po skończeniu wynieśmy sprzęt z pokoju.

›PRZYDATNE‹ RELAKSUJE

Kompaktowa huśtawka dla niemowląt. Oferuje kilka prędkości bujania oraz pozytywkę z bogatym zestawem melodii i odgłosów. Pałąk z pluszowymi „leśnymi” zabawkami dodatkowo urozmaica chwile relaksu. Huśtawka Caretero Forest, 315 zł, Caretero

www.caretero.pl

WIELE ZASTOSOWAŃ

Nowoczesny produkt wielofunkcyjny wykonany z innowacyjnego, oddychającego materiału. Mata może być świetnym uzupełnieniem bagażu podczas turystycznych wojaży, sprawdzi się także w kojcach jako mata do zabawy czy nakładka ochronna. MATA Happy Baby, od 49 zł, HEVEA

www.hevea.pl

z drewna brzozowego Stylowe łóżeczko dziecięce Romantica 120 x 60. Wykonane z litego drewna brzozowego posiada w standardzie opuszczany bok, szufladę oraz zestaw kółek z mechanizmem blokującym. Trzy poziomy regulacji wysokości materaca oraz nakładki silikonowe zwiększają bezpieczeństwo użytkowania. Łóżeczko dziecięce Romantica 120 x 60 cm, 1039 zł, Troll Nursery

www.lulubaby.pl

Na straży bezpieczeństwa Dzięki wbudowanemu głośnikowi mama nie tylko widzi i słyszy dziecko, ale może też do niego mówić. Wysokiej jakości kamera i wyświetlacz 3,2”. Niania elektroniczna Babyline 6.1, 299 zł, OVERMAX

www.ov.overmax.eu

›Spać razem czy osobno?‹

BELLAMY

Często młode mamy pytają mnie, czy powinno się spać z dzieckiem w jednym łóżku. A może lepsze jest osobne łóżeczko? Doświadczenie każe mi wybrać trzecie rozwiązanie. Uważam, że maluszek powinien od pierwszych miesięcy życia przyzwyczajać się do „swojego” terenu, w którym czuje się bezpiecznie i komfortowo. Wykreowanie nawyku dzielenia łóżka sprawi, że gdy dziecko będzie starsze, przekonanie go do spędzenia nocy w oddzielnym pokoju może być problematyczne. Z drugiej jednak strony, wspólny sen niesamowicie wzmacnia więź matki z dzieckiem. Poczucie bliskości dosłownie na wyciągnięcie ręki sprawia, że budujemy trwałą, niedającą się zastąpić relację. Ma to też czysto praktyczne zalety – nie trzeba specjalnie wstawać, by na przykład nakarmić pociechę w nocy. Jestem zwolenniczką korzystania z dostawnego łóżeczka, które łączy zalety obydwu rozwiązań, ale likwiduje ich wady. Dzięki temu dziecko śpi w miejscu, które doskonale zna i czuje się w nim najlepiej, a cały czas pielęgnuje bliskość z rodzicami.

ponieważ dzieci często chcą samodzielnie sięgać po zabawki oraz książeczki lub wspinać się na półki. Nie stawiajmy na nich nic ciężkiego lub zakończonego w ostry, nieregularny sposób. Łóżeczko najlepiej umieścić z daleka od: okna, lampy, grzejnika czy innych mebli. Przy małych dzieciach warto zamontować dodatkową drabinkę chroniącą przed spadnięciem z łóżka. Uczmy maluchy spać na płaskiej poduszce, dopasowanej kształtem do ciała.

Zabawki do bezpiecznej zabawy

Tekst: Karolina Andros, położna z 10-letnim stażem, matka dwójki dzieci

Bezpieczne meble, czyli jakie?

Przede wszystkim meble do pokoju dziecka muszą być objęte odpowiednim atestem bezpieczeństwa. Te pokryte farbą lub lakierem warto sprawdzić pod kątem zastosowanych środków. Zobaczmy, czy nie występują na nich drzazgi, ostre pęknięcia lub uszkodzenia. Zabezpieczmy szuflady oraz drzwiczki szafek, aby maluch nie mógł otworzyć ich samodzielnie, a na ostre kanty załóżmy specjalne nakładki. Regały i komody najlepiej przykręcić do ścian,

W pokoju malucha musi znaleźć się też kolekcja zabawek oraz książeczek. Pamiętajmy, aby odpowiadały one wiekowi dziecka. Przy najmłodszych najlepiej unikać malutkich elementów puzzli, klocków czy figurek, które mogą zostać połknięte. Zapewnijmy dostęp do kredek i kartek, kolorowanek, książeczek, interaktywnych zabawek wydających dźwięki, a także maskotek. Wybierajmy zabawki wykonane z naturalnych materiałów – bawełny, lnu czy drewna. Zrezygnujmy z produktów z tworzyw sztucznych. Stawiajmy na zabawki wpływające na rozwój i kształtujące ciekawość świata. Gry, zabawki czy książeczki stawiajmy na niskich regałach albo na dolnych półkach. Dziecko nie będzie musiało się podciągać i kombinować, aby sięgnąć po upragnioną zabawkę. Tekst: Anna Poprawska, architekt wnętrz, ekspert z portalu Homebook.pl

›UŁATWIENIA DLA RODZINY‹

piĘkne i praktyczne

Nowość. W skład zestawu wchodzą: łóżeczko 120 lub 140, komoda z przewijakiem, szafa. Łóżeczko 140 można przerobić na tapczanik. W komodzie i szafie zastosowano włoskie prowadnice z samodomykaczami. Scandy zaprojektowane zostało w Szwecji, wykonane z litego drewna brzozowego z dbałością o każdy detal. Zestaw mebli dziecięcych Scandy, 3900 zł, LULUBABY

PRAKTYCZNA OSŁONA

System Baby Dan FLEX pełni funkcję bramki ochronnej lub osłony kominka. Pasuje do kominków z wkładem, otwartych i wolnostojących. Osłona kominka Baby Dan FLEX, od 319 zł, Baby Dan

www.lulubaby.pl

www.scandinavianbaby.pl

NA STRAŻY BEZPIECZEŃSTWA

Praktyczna aplikacja połączona z czujnikami obecnymi w zamkach drzwi i bram za pośrednictwem szyfrowanego protokołu radiowego, daje ci pełną kontrolę nad twoim domem i posesją. W każdej chwili i z dowolnego miejsca na świecie możesz sprawdzić, czy dom jest należycie zabezpieczony oraz zdalnie otwierać i zamykać drzwi i bramy. SmartCONNECTED, WIŚNIOWSKI

www.wisniowski.pl

Biznes M ama czyli praca i macierzyństwo Połączenie pracy zawodowej z prowadzeniem domu to niełatwa sprawa. Wiele aktywnych zawodowo mam każdego dnia mierzy się ze swoimi marzeniami, konsekwencją, determinacją, celami. Momentami nie wystarcza sił na zrobienie kubka herbaty po nocy zarwanej przy dziecięcym łóżku. Która z nas tego nie zna?

iby jesteśmy silne, ale w głębi duszy czasami nie dajemy już rady. Co zrobić? Jak się nie poddać, gdy zalana z takim trudem herbata dawno już wystygła?!

Organizacja czasu i logistyka

jak ty to robisz?

Jestem mamą trzech chłopców. Tak jak ty, każdego dnia walczę o lepszy start dla swoich „łobuziaków”. Prowadzę firmę. Gdy wyjeżdżam w delegacje, czasem na cały tydzień, w domu zostają mężczyźni. Sami sobie zagospodarowują czas. Mają zadania do wykonania i przygotowane wszystko, co się da, by miło i pożytecznie spędzić czas. Czasem słyszę od swoich klientek: „jak ty to ograniasz? Jak to robisz, że oni mają obiady przygotowane, zakupy porobione, a ty spakowana, przygotowana do pracy wyjeżdżasz? I jeszcze masz uśmiech na twarzy…”.

Chcesz? Podpowiem ci, jak działać efektywnie. Zadaj sobie poniższe pytania i uwolnij swój czas. To naprawdę jest możliwe.

1. Ile czasu tygodniowo przeznaczasz na zakupy? Wszystkie. U mnie to są 3 h tygodniowo. Wiesz dlaczego? Bo do sklepów chodzę raz w tygodniu. Mam listę rzeczy, które kupuję. A wcześniej plan obiadów. Robię duże zakupy. Na co dzień dokupuję tylko pieczywo. Szerokim łukiem omijam markety, bo nie dość, że nie sprzyjają oszczędzaniu, to jeszcze zabierają mnóstwo czasu. 2. Jak często gotujesz? Osobiście gotuję dwa

razy w tygodniu. Pakuję, wekuję, mrożę. Przygotowuję półprodukty. Potem kończę. Co dzięki temu zyskuję? Czas, pieniądze i domowe jedzenie. Znam osoby, które codziennie kupują jedzenie na wynos. Kiedy pytają mnie, po co gotuję, skoro dziś jest tyle opcji na „gotowe” – odpowiadam: bo pieniądze są dla mnie ważne, a gotowanie w domu jest tańsze niż codzienne jedzenie na wynos. Bo zdrowie jest dla mnie ważne, a tylko samodzielnie gotując, wiem, co wkładam do garnka. Bo cenię sobie domowe jedzenie – to moja namiastka normalności w zapędzonym świecie.

76 Obraz licencjonowany przez Depositphotos.com/Drukarnia Chroma

przeanalizuj dobę — tylko uczciwie. zawsze znajdzie się moment, w którym można coś wygospodarować dla siebie. 3. Ile czasu spędzasz przed telewizorem? Łącznie – seriale, gry? Nie korzystam z TV. Dla mnie relaks to książka. Wyjątek stanowią wydarzenia, w których biało-czerwona reprezentacja daje z siebie wszystko. Wtedy nie mogę sobie odmówić. A co, gdy leci film, który chcę obejrzeć? Nagrywam i oglądam w czasie przeznaczonym na relaks. To ja, a nie program telewizyjny, dysponuję czasem i podejmuję decyzję, kiedy coś oglądam.

4. Ile czasu zaoszczędziłaś ostatnio dzięki delegowaniu obowiązków domowych? Podział to podstawa sukcesu. Obowiązkiem mojego męża jest prasowanie. Delegując zadania, liczę się z tym, że nie wszystko będzie idealne. Godzę się na pewien kompromis, zyskując np. czas dla siebie.

5. Ile czasu spędzasz na praniu rzeczy? Jak często włączasz pral-

kę? Ja piorę, gdy kosze na bieliznę są pełne. Wiem, że dopóki z koszy nie wysypują się ubrania – moje dzieci mają w czym chodzić.

6. Ile czasu spędzasz, przeglądając media społecznościowe? FB

i Instagram to współcześnie największy pożeracz czasu. Zaczynasz od przeglądania aktualności, a kończysz na oglądaniu zdjęć i plotkach. Nie jestem przeciwnikiem mediów społecznościowych. Jestem zwolennikiem umiejętnego korzystania z ich dobrodziejstw i niepopadania w manię klikania.

7. Jak często dajesz się wyręczyć w przyziemnych sprawach? Inni też potrafią załatwić drobne rzeczy – nie jesteś niezastąpiona!

Dasz radę!

Dokładna organizacja swojego czasu może ci się wydawać niemożliwa do wypracowania, ale warto spróbować ją wprowadzić w życie. Nie zrażaj się, jeśli z początku nie wszystko ci się uda – po pewnym czasie zauważysz efekty.

8. Ile czasu zaoszczędzasz na samodzielności swoich dzieci? Pamiętam czas, gdy mój starszy syn był karmiony. Biegaliśmy za nim z łyżką po domu i namawialiśmy do jedzenia. Wiem, że to był mój błąd – nie pozwoliłam mu na samodzielność. „Bo się ubrudzisz, bo zachlapiesz dywan, bo ja szybciej…” – miałam miliony wymówek. Dziś młodszy syn sam łapie za łyżkę czy widelec. Czasem trzeba wytrzeć podłogę albo zmienić obrus na stole, ale wiem, że to zaprocentuje. Dziecko szybciej jest samodzielne. Przy drugim dziecku jest łatwiej. Młodszy często podgląda starszego i chce jak on robić wiele rzeczy sam. Trzeba mu na to pozwolić, wspierać i absolutnie nie wyręczać. Szkoda, że takiej wiedzy nie miałam kilka lat temu – gdy dorastał mój pierworodny.

9. Ile czasu zaoszczędzasz, dając dzieciom szansę na pomoc? Nie pamiętam kiedy ostatnio składałam skarpetki po praniu. Tym zajmuje się mój starszak. Gdy ściągam pranie, przychodzi do mnie i pomaga. To jego obowiązek. 10. Kiedy przygotowujesz rzeczy na następny dzień? U mnie rytuał pakowania pozostawiony jest zawsze na wieczór dnia poprzedniego. Gdy chłopcy wstają rano, w wyznaczonym miejscu czekają na nich: ubrania, przygotowane śniadanie, spakowane plecaki. Nigdy takich rzeczy nie robię rano. Są dwa powody. Po pierwsze jestem sową — wieczorem mam więcej energii do działania niż zaraz po przebudzeniu. Po drugie: przygotowanie rzeczy daje mi komfort, że rano nie napotkam na przykrą niespodziankę, np. dziurę w skarpetce.

I co? Zauważyłaś luki czasowe w swoim zegarku? Przeanalizuj dobę – tylko uczciwie. Zawsze znajdzie się moment, w którym można coś wygospodarować dla siebie. Pamiętaj, że dbając o siebie, zapewniasz dzieciom szczęśliwą, uśmiechniętą mamę, a mężowi radosną żonę. Nie miej wyrzutów sumienia, że masz ochotę na chwilę oddechu, kąpiel w pianie czy wieczór z książką. Jesteś tak samo ważna, jak inni członkowie waszej rodziny. A efektywność u zmęczonej, niewyspanej, rozdrażnionej mamy i żony jest praktycznie nieosiągalna. Czy powyższe wskazówki zapewniają mi w 100% sukces w połączeniu biznesu z domem? Pewnie nie, ale na pewno go przybliżają. Przejrzyj jeszcze raz swoją listę zadań, obowiązków i czasu, jakim zarządzasz. Skontroluj wyciekający przez palce czas. Ogranicz jego pożeracze i… czasami po prostu odpocznij. Każdy z nas ma w trakcie doby równe 86 400 sekund. Tylko od ciebie zależy, jak je wykorzystasz. Powodzenia. Tekst: Marta Gargas, trener Structogram®Polska, #BiznesMama, www.martagargas.pl, www.biznesmama.biz 77

Macierzyństwo to zupełnie nowy rozdział w życiu kobiety, który tak naprawdę zaczyna się już w momencie pierwszych myśli na temat dziecka. W tym bowiem czasie rodzą się pierwsze wyobrażenia na temat tego, jakimi mamami chcemy być i jakich błędów (zwłaszcza błędów naszych rodziców) nie chcemy popełniać. Gdy nasze pragnienia się spełniają i trzymamy w rękach nasze nowo narodzone dziecko, przychodzi pierwsza weryfikacja wyobrażeń. I od tego, czy oceniamy wynik na plus czy na minus, zależy nierzadko nasze... samopoczucie.

Rozterki młodej mamy

Niektóre mamy odnajdują się w nowej roli z pewnością siebie, nader często przesadnie afiszowaną wobec innych. Takie mamy recytują z pamięci modne poradniki, są na bieżąco z trendami w macierzyństwie (nieważne, czy w stronę ekorodzicielstwa, czy nowoczesnego, bezstresowego wychowania), a także... mają gotowe odpowiedzi na pytania i wątpliwości innych. Po tym właśnie poznacie owe superpewne siebie mamy – zawsze wiedzą wszystko lepiej. Choć ta postawa wydaje się godna pozazdroszczenia, to jednak moje doświadczenia w pracy z takimi mamami dowodzą zupełnie czegoś innego – to często kobiety perfekcjonistki, które próbują wszystko kontrolować, co prędzej czy później nie kończy się dobrze (ponieważ, jak wiemy, wszystkiego kontrolować się nie da!). Często za maską superpewnej siebie mamy stoi jakiś ogromny lęk (np. przed bliskością) bądź nie najlepsze relacje z... partnerem. Dlatego odpuść sobie 78

bycie mamą perfekcyjną, ponieważ takich matek nie ma. Rozterki czy wątpliwości związane z prawidłowym wykonywaniem czynności przy dziecku są zupełnie normalne, ponieważ cała sytuacja, w jakiej znajdują się świeżo upieczone mamy, jest dla nich zupełną nowością. Tak jak maluszek od pierwszych chwil życia uczy się poprzez nas i nasze emocje nowego świata, tak my, od pierwszego kontaktu z nim, uczymy się tej nowej, cudownej istoty. Dlatego pytanie, które tak często krąży po głowach młodym mamom: „czy jestem wystarczająco dobrą mamą?”, ma zazwyczaj jedną odpowiedź: „tak, jesteś wystarczająco dobrą mamą!”

Szczęśliwa mama – szczęśliwe dziecko

Jedyne, czego potrzeba noworodkowi, to bliskość mamy, a wraz z tym dostęp do piersi (co nie zawsze oznacza tylko głód, czasem maluszek chce być najbliżej mamy, jak się da). To dla dziecka oaza bezpieczeństwa, o ile mama kontroluje swoje własne emocje. Malutkie dziecko żyjące w zupełnej symbiozie z matką jest bowiem niezwykle wyczulone na zmiany jej emocji, odbiera świat, niejako „czując”, a nie „myśląc”. Zwykle przedkładamy rozum nad serce, ponieważ od wczesnych lat szkolnych jesteśmy uczeni, aby właśnie: „myśleć”, „analizować”, „liczyć”, tymczasem świat ciąży i świat macierzyństwa to bezkresny ocean wielu, wielu uczuć. Ostatnie odkrycia naukowe dowiodły,

PIXABAY

Mama to brzmi dumnie

że serce wydziela silniejsze pole elektromagnetyczne niż mózg i to serce wysyła impuls do mózgu częściej niż odwrotnie. Gdy czujemy się: dobrze, spokojnie, szczęśliwie, przekazywany impuls jest niejako „pozytywny” i otrzymujący go mózg harmonijnie zarządza wszystkimi narządami i całym naszym ciałem. Gdy targa nami: smutek, zwątpienie, złość – impuls jest nieharmonijny i tak też (w dużym skrócie) pracują nasze ciała. I teraz wyobraź sobie, droga mamo, że o tym wszystkim twoje cudowne maleństwo co prawda nie wie „rozumem”, ale wie całym swoim ciałem – bo również odbiera te impulsy. Gdy wchodzisz nerwowa do pokoju, dziecko już to czuje, gdy próbujesz je uśpić, bo chcesz gdzieś wyjść i ci się spieszy, ono też to czuje i niekoniecznie będzie ci to ułatwiało... Dlatego im młoda mama jest bardziej świadoma swoich emocji i potrafi je kontrolować, potrafi sobie poprawiać nastrój sama i sama rozwiewać swoje wątpliwości, by powrócić do emocjonalnego spoko-

O twoim samopoczuciu

w pierwszych tygodniach po urodzeniu dziecka decyduje najmocniej:

○○ WSPARCIE A raczej jego brak. Chroniczne niewyspanie daje się we znaki nawet mamom, które zupełnie oddały się swojemu maleństwu i są szczęśliwe w nowej roli. Brak odpowiedniej ilości snu objawia się: poddenerwowaniem, płaczliwością, zmiennością nastrojów, wybuchami irytacji, zapotrzebowaniem na słodycze i skłonnościami do nabierania wagi. Kiedyś przeprowadzone zostało badanie, w którym młodzi, zdrowi mężczyźni o fantastycznych wynikach krwi mogli spać tylko 4 godziny na dobę. Po sześciu dniach tego eksperymentu ci młodzi ludzie mieli wyniki krwi jak osoby chore na cukrzycę i czuli się, jakby mieli depresję. Tak więc, droga mamo, wstając kilka czy kilkanaście razy w nocy do dziecka, jesteś po prostu bohaterem i nie czekaj, aż ktoś ci to powie – tak po prostu jest! Miej jednak świadomość, że chroniczny niedobór snu może powodować: stany obniżonego nastroju, napady łaknienia, brak humoru i ogromne, ogromne zmęczenie fizyczne. Miej zatem do siebie cierpliwość, miej dla siebie wyrozumiałość. A co najważniejsze – śpij, kiedy tylko możesz, nawet 10–15-minutowa drzemka, jeżeli ucinasz taką kilka razy w ciągu dnia, będzie działać zbawiennie. Śpij i nie miej żadnych wyrzutów sumienia! ○○ WSPARCIE PARTNERA Wsparcie męża / partnera / ojca dziecka jest nieocenione. To człowiek, który w połowie jest odpowiedzialny za powołanie danej istoty na świat, ale... mimo wszystko najczęściej nie ma z nią tak bliskiego kontaktu, jak mama. Dlatego najważniejsza rola partnera to: wspierać młodą mamę, ułatwiać jej funkcjonowanie, przejmować opiekę, by mogła się wyspać czy coś zjeść, a także powtarzać, jak wspaniale sobie radzi, jak cudowną jest matką. Często partnerzy sami są w szoku, że pierwsze tygodnie po porodzie kobieta po prostu przepada – bezustannie karmi dziecko albo je przewija, albo wykończona śpi. Wiele kobiet nie tylko czuje się na początku niepewnie w roli mamy, ich cała kobiecość i pojmowanie własnej seksualności ulega kompletnej rewo-

AFIRMACJA

Oto kilka jej przykładów na pierwsze dni czy tygodnie po porodzie: 1. Jestem najlepszą mamą dla mojego dziecka. 2. Dziękuję mojemu ciału, że tak długo było domem dla mojego maleństwa. Traktuję moje ciało z szacunkiem i życzliwością. 3. Doceniam zdrowie swoje i dziecka i każdy moment, gdy jesteśmy razem. 4. Jestem wdzięczna za ogromną miłość, jaka staje się moim udziałem wraz z urodzeniem ... (imię dziecka). 5. Wybieram te myśli, które budują we mnie spokój i miłość.

ju czy radości – tym lepsze będą jej relacje z dzieckiem. Szczęśliwa mama to szczęśliwe dziecko – właśnie w tej kolejności!

Na huśtawce

Macierzyństwo jest nieustanną zmianą i nieustannym zaskoczeniem. Bardzo dobrze to wpływa na rozwój naszego mózgu (tak, mózgu mamy!), gdyż konieczność rozwiązywania nowych problemów, postępowanie zupełnie inaczej niż dotychczas to nowe połączenia neuronowe, lepsza elastyczność poznawcza. Na nic to się jednak nie zda, jeżeli nie zadbamy o własne emocje. Jak to zatem zrobić?

lucji. W zależności od tego, jak przebiegał poród i połóg, kobieta może naprawdę różnie czuć się w swoim ciele, dlatego tak ważne jest dla niej widzieć podziw i miłość w oczach męża, a nie słuchać, co ona jeszcze dla niego miałaby zrobić... ○○ WSPARCIE INNEJ MAMY Wsparcie a dobre rady – to różnica! Czasem dobra rada jest bardzo, bardzo cenna, ale nikt tak nie zrozumie wykończenia, zmęczenia, poprzeplatanego błogością i miłością, jakich doświadcza się po urodzeniu dziecka, jak... mama, która już przez to przeszła. Dlatego tak ważne jest wsparcie innej mamy czy innych mam, które (uwaga, to bardzo ważne) pozytywnie doświadczają macierzyństwa. Pozytywnie, czyli ważne jest ogólne nastawienie do macierzyństwa, a nie ilość konfliktów czy ich brak. Pozytywnie nastawiona mama zawsze wesprze drugą mamę słowami: wiem, jak potrafi być ciężko, ale zobaczysz, wytrzymasz, dasz radę, znajdziesz na to sposób... i tak dalej. Po czym poznasz mamę pozytywnie doświadczającą macierzyństwa? Po tym, że potrafi cię podnieść na duchu, że po spotkaniu czy rozmowie z nią czujesz się lepiej! Z takimi mamami utrzymuj kontakt i nie wahaj się dzwonić zapłakana (każda mama wie, co to znaczy chwila załamania!). ○○ PRACA Z MYŚLAMI Miej w głowie pozytywne afirmacje, które będą skutecznie odsuwały negatywne myśli czy katastroficzne wizje w chwilach zwątpienia. Po pierwsze, jeżeli coś tu i teraz jest źle (np.: dziecko płacze już drugą godzinę, a ty tulisz je, chodząc bez przerwy, chce ci się siusiu, marzysz o wyspaniu się, łzy cisną ci się same do oczu i czujesz się samotna, niezrozumiana i opuszczona), powtarzaj sobie w myślach: „to minie, to minie, to minie”. Ten stan, w jakim jesteś obecnie, naprawdę w końcu minie, a ty będziesz bogatsza o nowe doświadczenia, silniejsza w roli mamy. Jeżeli zaś w głowie będziesz miała pretensje do siebie, męża czy świata – to sobie nie pomożesz, a pogorszysz jeszcze swój stan psychiczny. Pomocne mogą być także afirmacje – warto przyczepić sobie karteczkę z afirmacjami np. na lustrze, nad łóżeczkiem czy w miejscu, w którym karmisz maluszka.

I na koniec: naprawdę jesteś najlepszą mamą dla swojego dziecka. To ono wybrało ciebie, wybrało sobie taką mamę, więc tak – podołasz i dasz radę. W tej wielkiej fali miłości macierzyńskiej nie zapomnij tylko... kochać siebie. :) Tekst: Beata Mąkolska, trenerka rozwoju osobistego, współautorka książki „Coaching relacji z sobą i innymi”, www.rozwoj-osobisty.info, www.wellnessday.eu 79

I I MAMA edyc D A Y S [ T A R G I ]

Pierwsi goście przybyli z samego rana.

W październiku odbyła się II edycja Targów Dobra Mama Days. Na odwiedzających czekały jak zawsze niezwykłe atrakcje.

abiegane na co dzień mamy mogły spokojnie odwiedzić stoiska sklepów dziecięcych i nie tylko. Wiele osób skorzystało z porad na stoiskach udzielanych przez specjalistów z zakresu bankowania krwi, odpowiedniej suplementacji czy laktacji, doboru bielizny oraz właściwego przechowywania żywności. Nie zabrakło firm z branży kosmetycznej, których przedstawiciele podpowiadali, jak profesjonalnie dbać o urodę.

Najmłodsi mieli szczególne miejsce na targach.

WSPANIALI GOSCIE

Już kolejny raz gościliśmy Państwa w Hotelu Rzeszów. Na stoiskach wystawców jak zwykle duży ruch.

Patroni medialni

Każdy mógł znaleźć coś dla siebie.

WIELU WYSTAWCOW

Targi były doskonałą okazją do wypróbowania nowości kosmetycznych i nie tylko!

Specjaliści reprezentujący wystawców udzielali bezpłatnych konsultacji.

Relację z wydarzenia przygotowała Telewizja Obiektyw.

Partnerzy

jak zawsze PEŁNA SALA

Podczas Targów odbywały się też Spotkania z Dobrą Mamą, które zgromadziły komplet gości.

Mamom często towarzyszyły ich maluszki.

Nie zabrakło emocji, śmiechu i radości. Do dyspozycji rodziców i dzieci był plac zabaw, kącik mamy karmiącej oraz pyszny bufet przygotowany przez resaturację Oranżeria. Warto wspomnieć o możliwości badania poziomu cukru oraz pomiaru ciśnienia na stoisku Szpitala Specjalistycznego PRO-FAMILIA.

Jedna z najciekawszych prelekcji – pokaz chustonoszenia.

Partnerzy

Specjaliści ze Szpitala Specjalistycznego Pro-Familia odpowiadali na pytania uczestniczek. Centralny punkt targów to warsztaty w dwóch odsłonach, zarówno dla kobiet w ciąży, jak i dla mam z dziećmi, gdzie odbyły się bezpłatne konsultacje lekarskie ze specjalistami ze Szpitala Pro-Familia. Każda z uczestniczek mogła zadać pytanie na prawie każdy temat, zdobyć cenne informacje i wymienić się doświadczeniami z innymi. Po części merytorycznej nadszedł czas na konkursy z nagrodami. Tradycyjnie już, każdy z rodziców opuścił targi ze wspanaiałymi prezentami, a zwycięzcy zmagań konkursowych wzbogacili się dodatkowo o cenne upominki w tym główna nagrodę – wózek 3 w 1. Nie zabrakło emocji i radości. Serdecznie dziękujemy naszym partnerom, wszystkim wystawcom, specjalistom oraz odwiedzającym Targi DOBRA MAMA Days. Dzięki Wam udało się stworzyć sympatyczną atmosferę oraz porozmawiać na ważne tematy dotyczące ciąży, porodu i wychowywania dzieci.

Na uczestników konkursów czekało mnóstwo nagród.

CENNE NAGRODY

Kolejna szczęśliwa mama wróciła do domu ze wspaniałą nagrodą.

DO ZOBACZENIA NA NASTĘPNYCH TARGACH Dobra Mama DAYS! Partnerzy

DUO RE-LIFT

Bebilon Junior 3 z Pronutra+

Stworzony w oparciu o szczegółową analizę potrzeb żywieniowych dzieci po 1. roku życia. Zawiera unikalną kompozycję składników, inspirowaną badaniami nad mlekiem matki: witaminy A, C i D* dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, kwas α-linolenowy*, ważny dla rozwoju mózgu i tkanek nerwowych, opatentowaną, klinicznie przebadaną kompozycję oligosacharydów (GOS/FOS). 50,99 zł/ 800 g, NUTRICIA, www.bebiprogram.pl

To luksusowy zestaw – serum oraz spray 3D, wykorzystujący intensywne składniki liftingujące, poprawiające strukturę i gęstość skóry. Innowacyjne połączenie 100% naturalnego składnika Cobiolift™ z nasion Quinoa z l-aminokwasami przenika w głąb skóry, uruchamiając naturalne funkcje regenerujące i naprawcze. Kosmetyk modeluje owal i kontur twarzy i podnosi powieki. Zapewnia 30% redukcji zmarszczek po 1h. 499 zł/ 2 x 50 ml, APIS, www.apiscosmetics.pl

Wytłaczarka soku marki Discovery

Produkcja koreańska, z mocnym silnikiem 200 WAT, ze ślimakiem drugiej generacji oraz niskimi 47 obrotami na minutę. Jest szczególnie polecana do wyciskania soków z zielonych części roślin. Na hasło DOBRA MAMA – 200 zł RABATU. SUN-VITA, www.sokidlazdrowia.pl

* Bebilon Junior 3 z Pronutra+, podobnie jak inne mleka modyfikowane, zawiera witaminy A, C i D oraz kwas α-linolenowy (ALA).

Mamutki ciastka biszkoptowe

Lekka przekąska dla dzieci stworzona w oparciu o znane i lubiane biszkopty. Ich specjalna receptura została przygotowana tak, aby spełnić warunki rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r., czyli tzw. „ustawy sklepikowej”. Mamutki są bez dodatku: barwników, cukrów, substancji konserwujących oraz syropu glukozowo-fruktozowego. Ciastka biszkoptowe zapakowano w poręczną paczkę „na raz”. 1,30 zł, Mamut Polska S.A., www.mamutki.pl

Co kupić? Co powinno być warte uwagi rodziców? Co może się okazać szczególnie przydatne w opiece nad maluszkiem? Oto ciekawe propozycje.

Capricare®. Wyjątkowej jakości mleko następne dla niemowląt powyżej 6. miesiąca życia, stworzone w oparciu o walory pełnego mleka koziego. Mleko następne Capricare® zapewnia niemowlętom bezpieczeństwo i komfort – łatwe i szybkie trawienie, bogaty skład, a do tego przyjemny zapach i smak. Produkowane w Nowej Zelandii. 45 zł, Miralex www.capricare.pl

Suszone pomidory z czarnymi oliwkami i kaparami w oleju z ziołami

SC 1 – siłą pary

Zaletą czyszczenia parą jest brak potrzeby stosowania detergentów. Jest to rozwiązanie bezpieczne dla zdrowia domowników, a zwłaszcza dzieci. Parownica SC 1 czyści różnorodne wodoodporne powierzchnie. Ergonomiczny kształt, zredukowana waga (1,5 kg) oraz krótki czas nagrzewania (3 minuty) sprawiają, że jest bardzo wygodna. 299 zł, KÄRCHER, www.karcher.pl

Aromatyczna kompozycja pomidorów, kaparów i czarnych oliwek nie tylko zachwyca bogactwem smaków, ale daje także upust naszej kulinarnej fantazji. Wystarczy odkręcić wieczko słoiczka Suszonych pomidorów z kaparami i czarnymi oliwkami w oleju z ziołami. Przekąska ma oryginalny i wyszukany charakter, łączy w sobie smaki: słodkawy – suszonych pomidorów, pikantny – kaparów, gorzkawy – oliwek oraz aromat ziół: bazylii i oregano. Ok. 10 zł/ 305 ml, OLE!, www.ole-ole.pl

Oliwa z oliwek Extra Vergine Monini Classico 500 ml

Oliwa z oliwek extra vergine Classico jest od lat najlepiej sprzedającą się oliwą we Włoszech i w Polsce. Dzięki osobistemu zaangażowaniu właściciela Zefferino Monini Vego udało się stworzyć produkt wysokiej jakości, o smaku na tyle zrównoważonym, aby zadowolić wymagające podniebienia zarówno mieszkańców północnych Włoch, gdzie oliwa jest łagodniejsza w smaku, jak i na południu kraju, znanym z produkcji oliwy pikantnej i aromatycznej. MONINI, www.monini.pl

Kołderka Motylek

Niezwykły komplet podróżny do idealne rozwiązanie na długie spacery z maluchem. Wygodny motylek antywstrząsowy, cieplutki kocyk i płaska poduszka bezpieczna nawet dla noworodków to połączenie idealne. Wykorzystane do stworzenia tego zestawu tkaniny — wysokiej jakości kolorowa bawełna w modne wzory oraz mięciutki, sensoryczny plusz MINKY, są bezpieczne nawet dla najwrażliwszej dziecięcej skóry. BABY BOOM, www.babyboom.net.pl

Puri

Zestaw dla dzieciaczka

AMY nowość 2017, kolekcja Glamour, linia Aztec diamonds mint – arrows mint. Zestaw dla dzieciaczka zawierający: dwustronny ochraniacz z systemem Real Wash, poszewki na: podusię i kołderkę, podusię i kołderkę. Ok. 170zł, AMY www.amy.com.pl

To, czym oddychamy, ma ogromny wpływ na nasze zdrowie. Złożony, 6-etapowy proces oczyszczania powietrza zastosowany w Puri skutecznie poprawi twój komfort, a niezwykle żywotny filtr (do 12 miesięcy) i energooszczędność zgodna ze standardem Energy Star sprawiają, że koszty eksploatacji utrzymują się na minimalnym poziomie. 499 zł, OVERMAX HOME, www.home.overmax.eu

Szkoła Rodzenia Strywald Baby, ul. Matejki 45a, Gorzów Wlkp., tel. 501 873 070, strywald.baby@gwm.net.pl

JABŁONNA Szkoła Rodzenia Szczęśliwa Rodzinka, ul. Modlińska 102, 05-110 Jabłonna, tel. 515 234 513, polozna@szczesliwarodzinka.pl

KALISZ „Wspaniały początek” Estera Michalak, ul. Legionów 52, Kalisz, tel. 608 666 909

BIAŁYSTOK Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Miejskim im.PCK, ul. Bema 89d, tel. (85) 741 58 95 Szkoła Rodzenia „DAR” Poradnia Laktacyjna mgr Małgorzata Tymińska, ul. Wojskowa 4, Białystok, tel. 501 675 997, www.szkolarodzeniadar.pl, info@szkolarodzeniadar.pl Centrum Medyczne Ryska sp. z o. o. – bezpłatna szkoła rodzenia, ul. Sobieskiego 13 lok. 8, Białystok, tel. (85) 733 32 22

BIELSKO–BIAŁA Szkoła Rodzenia Marek Chrzanowski przy Szpitalu Ogólnym im. dr. E. Wojtyły, ul. Wyspiańskiego 26, Bielsko-Biała, tel.: 503 010 980, 602 262 206, www.szkolarodzenia.bielsko.pl Szkoła rodzenia „Dzidziuś”, Krokusów 18, Wilkowice, tel. 724 533 555, kontakt@szkolarodzeniabielsko.pl

BRZEZINY Szkoła Rodzenia przy Powiatowym Centrum Zdrowia w Brzezinach Sp. z o.o., ul. Marii Skłodowskiej-Curie 6, Brzeziny, tel. 506 008 861, m.trojanowska@szpital-brzeziny.pl

BYDGOSZCZ Szkoła Rodzenia „Brzdąc”, ul. Wrocławska 3, Bydgoszcz, tel. (52) 372 30 25, 601 499 747, www.brzdac.bydgoszcz.eu Szkoła Rodzenia „VITA” Anna Appelt, ul. Unii Lubelskiej 1/5, Bydgoszcz, tel. 607 329 426, anna.appelt@vita.edu.pl, www.vita.edu.pl Weekendowa Szkoła Rodzenia przy Centrum Medycznym Białe Błota, ul. Szubińska 67, Białe Błota, tel. (52) 320 37 80, recepcja@cm-bb.pl

CHEŁMNO Szkoła Rodzenia Zespół Opieki Zdrowotnej, Beata Durawa – oddział ginekologiczno-położniczy, pl. Rydygiera 1, Chełmno, tel. (56) 677 26 45

CHORZÓW Szkoła Rodzenia Babi-Med, ul. Sobieskiego 19, Chorzów, tel. (32) 241 28 31, 505 051 410, 505 051 411, www.babi-med.eu

CZECHOWICE–DZIEDZICE Szkoła Rodzenia – Bożena Węglarz-Kwarcińska, ul. Kochanowskiego 4, Czechowice–Dziedzice, tel. 606 124 737

DZIERŻONIÓW Dzierżoniowska Szkoła Rodzenia przy NZOZ Szpitalu Powiatowym w Dzierżoniowie, ul. Cicha 1, tel. (72) 401 00 08

ELBLĄG Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym, ul. Królewiecka 146, Elbląg, tel. 55 23 95 606 Szkoła Rodzenia przy SPSZOZ Szpital Miejski im. Jana Pawła II, ul. Żeromskiego 22, Elbląg, tel. (55) 230 42 54

GDAŃSK Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Klinicznym nr 2, ul. Kliniczna 1a, Gdańsk, tel. 502 156 827, (58) 341 18 03 POZ-Medik Mama i Ja, ul. Hynka 30, Gdańsk, tel. 535 911 195, pozmedik.biuro@gmail.com Szkoła Rodzenia MagMed, ul. Łanowa 66b, Gdańsk, tel. 603 912 151, kontakt@magmed.eu Pielęgniarki i położne środowiskowe PULS MEDIC, Przychodnia Suchanino, ul. Otwarta 4, Gdańsk, tel. 697 376 045 Szkoła Rodzenia „Majka”, Gdańsk Żabianka, ul. Gospody 3b, Szkoła Językowa Well, tel. 501 262 980, szkolarodzeniamajka@gmail.com

GDYNIA Szkoła Rodzenia „Och Mamo”, ul. Oliwkowa 29, Gdynia, tel. 501 854 923, irzykowska.agnieszka@gmail.com Szkoła Rodzenia Iwony Guć, ul. Romualda Traugutta 2, Gdynia, tel. 602 122 672

GIŻYCKO Indywidualna Szkoła Rodzenia Ewa Chabas, ul. Żeglarska 1/2 Giżycko, tel. 600 924 875, www.ewachabas.pl Szkoła Rodzenia przy SP ZOZ Giżycko ul. Warszawska 41, Giżycko, tel. 87 429 67 15

GLIWICE Szkoła Rodzenia „Bliżej dziecka – bliżej siebie”, Ośrodek Terapii Rodzin i Par, ul. Zwycięstwa 31, Gliwice, tel. 517 494 641

GŁOGÓW Szkoła Rodzenia „BOCIAN”, ul. Kościuszki 15, Głogów, tel. 502 232 979, www.bocian.glogow.pl

Gocław Szkoła Rodzenia „Oleńka”, ul. Tadeusza Bora-Komorowskiego 56c/U13, Warszawa, tel. 606 982 778

Gorzów Wielkopolski Prywatna Szkoła Rodzenia przy Wojciechowska Dent, ul. Wyszyńskiego 106/1, Gorzów Wlkp., tel. 693 295 075

Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym, ul. Toruńska 7, Kalisz, tel. (62) 757 90 17

KATOWICE Szkoła Rodzenia „Będziemy Rodzicami” – Helena Fiuk, ul. Zawiszy Czarnego 7a, Katowice, tel. 608 195 456 Fundacja Edukacji Zdrowotnej STIM, plac Tadeusza Kościuszki 5, Sosnowiec, tel. 692 689 391 Szkoła Rodzenia przy Szpitalu im. St. Leszczyńskiego, ul. Raciborska 27 (szpital) Katowice, tel. 601 558 953 Szkoła rodzenia SISMED, ul. Dworcowa 3, Katowice, tel. 504 383 840, 690 308 12

KĘDZIERZYN–KOŹLE Szkoła Rodzenia w Szpitalu nr 1, ul. Roosvelta 4, Kędzierzyn-Koźle, tel. (77) 406 24 12

KÓRNIK RUBUS Malinowa Szkoła Rodzenia Iwona Marczak, ul. Wyspiańskiego 13, Kórnik, tel. 692 194 491, www.malinowerodzenie.pl

KRAKÓW Szkoła Rodzenia „Ujastek”, ul. Ujastek 3, Kraków Katarzyna Białek, tel. 600 420 674, www.szkola-rodzenia.ujastek.pl, szkola@ujastek.pl Szkoła Rodzenia Picolino, ul. Lea 22/7, Kraków, tel. 883 608 832, biuro@picolino.pl Szkoła Rodzenia Bobaskowo, ul. Grzegórzecka 12/VIII, Kraków, tel. 791 557 767, kontakt@bobaskowo.com.pl Centrum Opieki Okołoporodowej Położniczo-Ginekologicznej, ul. Strzelców 15, Kraków, tel. 604 175 518, bmarzec@poczta.onet.pl

KUTNO Szkoła Rodzenia przy Szpitalu im. Troczewskiego, ul. Kościuszki 52, Kutno, tel. (24) 355 81 00 wew. 297, 609 089 862, www.szpital.kutno.pl

LEGIONOWO Szkoła Rodzenia TatiMami, ul. Sowińskiego 15a (na piętrze), 05-120 Legionowo, tel. 502 307 967

LEGNICA Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym, ul. Iwaszkiewicza 5, Legnica, tel. 516 076 737, szkolarodzenia@szpital.legnica.pl SZKOŁA RODZENIA, ul. Chojnowska 112, Legnica, tel. 609 571 842

LUBLIN „Twoja Położna” Bezpłatna Szkoła Rodzenia, ul. Jana Kiepury 5, Lublin, tel. 571 328 477, info@polozna.lublin.pl

Szkoła Rodzenia „Lidia”, ul. Żulińskiego 8, Lublin, tel. 607 217 417, lidia@szkolarodzenia-lublin.pl Bezpłatna Szkoła Rodzenia Agnieszki Brześcińskiej, ul. Lotnicza 5, 20-322 Lublin, tel. 502 104 461, 530 235 292, agabrzescinska@wp.pl Szkoła Rodzenia „Gravi MED”, ul. Rzemieślnicza 19, Lublin, 692 491 036, info@gravimed.pl Szkoła Rodzenia – Szkoła dla Przyszłych Rodziców Bajbus, ul. Paganiniego 17, Lublin, tel. 603 130 850, szkolabajbus@op.pl Praktyka Położnej z Poradnią Laktacyjną, Lublin, Al. Spółdzielczości Pracy 36, Galeria Olimp, HopSala, www.poloznalublin.pl, 504 267 218

ŁOMŻA Bezpłatna Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Wojewódzkim w Łomży im. Kard. Stefana Wyszyńskiego, ul. Piłsudskiego 11, Łomża, tel. (86) 473 36 61, 602 460 478, szkola@szpital-lomza.pl, www.szpital-lomza.pl Akademia Rodzica przy Łomżyńskim Centrum Medycznym sp. z o.o. ul. ks. kard. Wyszyńskiego 9, tel. (86) 216 65 55, tel. 602 460 478, www.medycynalomza.pl

ŁÓDŹ Szkoła Rodzenia „NAS TROJE”, ul. Sterlinga 16/18, Łódź, tel. 797 422 408, www.nas-troje.ipt.pl, sborowska@ipt.pl Centrum Wsparcia Przyszłych Mam, Kosodrzewiny 88 A, Łódź, tel. 502 206 577 Akademia Rodzenia Malinowa, ul. Kilińskiego 21, Łódź, tel. 731 189 069, rejestracja@przychodniamalinowa.pl Centrum okołoporodowe Wesoła Rodzinka, ul. Przełajowa 22b/12, Łódź, tel. 730 011 722, kontakt@wesola-rodzinka.pl Szkoła Rodzenia „Medin”, ul. Nawrot 82, Łódź, tel. 608 42 82 82, rejestracja@medin.med.pl

MIASTKO Szkoła rodzenia przy oddziale położniczo-ginekologicznym szpitala miejskiego w Miastku, ul. gen. Wybickiego 30, Miastko, tel. (59) 857 09 00, wew. 5

OLSZTYN Szkoła Rodzenia przy Miejskim Szpitalu Zespolonym w Olsztynie, ul. Niepodległości 44, Olsztyn, tel. 609 230 318, www.szpital.olsztyn.pl, wiesia213@op.pl Szkoła Rodzenia Grażyny Łaganowskiej, ul. Wańkowicza 5/29, Olsztyn, tel. (89) 542 97 66, 501 243 256

OSTROŁĘKA Mazowiecki Szpital Specjalistyczny im. dr. Józefa Psarskiego, Al. Jana Pawła II 120a, Ostrołęka, Szkoła Rodzenia, tel. 502 597 127

OSTRÓW WIELKOPOLSKI Centrum Rozwoju i Terapii ”Uśmiech Dziecka”, ul. Wybickiego 35, 63-400 Ostrów Wielkopolski kontakt@centrumusmiech.pl, tel. 698 699 564 SZKOŁA RODZENIA, Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej, ul. Limanowskiego 20-22, Ostrów Wielkopolski, tel. (62) 595 12 62

PIASECZNO Bajkowa Szkoła Rodzenia, ul. Puławska 49, Piaseczno, tel. (22) 737 50 50, www.bajkowa-szkola-rodzenia.cmp.med.pl

PIEKARY ŚLĄSKIE SZKOŁA RODZENIA przy Medicare, ul. Bytomska 64, Piekary Śląskie, tel. 797 405 024 Szkoła Rodzenia przy Piekarskim Centrum Medycznym, ul. Piłsudskiego 5, Piekary Śląskie, tel. 693 867 521 Edukacja przedporodowa cieżarnych w ramach gabinetu położnej POZ, ul. Tarnogórska 46a, Piekary Śląskie, tel. 509 951 180

PIŁA Szkoła Rodzenia Aliny Wasilewskiej, ul. Kobego 20b, 64-920 Piła, tel. 606 228 715, alina@szkol-rodzenia.pl

PIOTRKÓW TRYBUNALSKI Szkoła Rodzenia Jolanty Dędek, ul. Grota-Roweckiego 7/17, Piotrków Trybunalski, tel. 501 299 476, www.szkolajoli.info

PRUDNIK Szkoła Rodzenia w PCM SA, oddziałowa, ul. Szpitalna 14, 48-200 Prudnik, tel. (77) 406 78 57, pcm@pcm.prudnik.pl

PRUSZKÓW Szkoła Rodzenia „Powitajmy Je Razem”, ul. Armii Krajowej 2/4, Pruszków, tel. 603 099 771

Radomsko Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Powiatowym, ul. Jagiellońska 36, 97-500 Radomsko, tel. (44) 685 47 20, ginekologia@szpital.biz.pl

Rybnik Szkoła Rodzenia NZOZ „PRO FEMINAE” S.C., ul. Reymonta 60, 44-200 Rybnik, tel. (32) 422 65 82, 607 677 320, szkolarodzenia.rybnik@poczta.onet.pl

RZESZÓW

Szkoła Rodzenia Ewy Czopor i Elżbiety Nowak, Poradnia Sante, ul. Garbarska 10/12, Piotrków Trybunalski, tel. 608 611 114

Szpital Pro-Familia, ul. Witolda 6b, Rzeszów, tel. (17) 773 57 00, www.pro-familia.pl

Szkoła Rodzenia ,,Świadome Narodziny”/ Poradnictwo laktacyjne, ul. Rakowska 15, 97-300, tel. 607 221 590

Coachingowa szkoła rodzenia i karmienia Lakta Vita, ul. Zagłoby 8/8, Rzeszów, tel. 664 156 366, www.laktavita.pl

POZNAŃ Szkoła Rodzenia „z brzuszkiem” w Poznaniu, ul. Sarmacka 9, Poznań, tel. 665 499 975, kontakt@zbrzuszkiem.pl Bezpłatna szkoła rodzenia „Położna z Sercem”, ul. Mickiewicza 5/2, Poznań, tel. 511 963 979, biuro@poloznazsercem.pl Bezpłatna szkoła rodzenia „Bambino”, ul. Górki 17a/5, Poznań, tel. 730 701 378, kontakt@szkola-bambino.pl Centrum Opieki Okołoporodowej Mamutek, ul. Ratajczaka 35, Poznań, tel. 533 515 515, mamutek@mamutek.eu Bezpłatna Szkoła Rodzenia DzieciOK, ul. Katowicka 67b/104, Poznań, tel. 600 912 769, info@dzieciok.pl Bezpłatna Szkoła Rodzenia HEGET, ul. Kancierska 2, Poznań, tel. 795 88 44 22 Bezpłatna Naramowicka Szkoła Rodzenia, ul. Boranta 15, Poznań, tel. 530 603 862, info@szkolarodzeniapoznan.pl Q-MED, ul Poznańska 37/8, Poznań Soma Medica, ul. Szkolna 7 62-002 Suchy Las k. Poznania 505 988 502, info@somamedica.pl

Szkoła Rodzenia – Aktywna w Ciąży, Tutmed Rzeszów, Langiewicza 13a, Rzeszów, tel. 662 273 989 Szkoła rodzenia przy CM MEDYK, ul. Leska 2, Rzeszów, tel. 505 583 988 Szkoła Rodzenia przy szpitalu miejskim, ul. Czackiego 2, Rzeszów, tel. (17) 861 10 31 do 37 i 39 w. 356 SZKOŁA RODZENIA NZOZ Homo Homini, ul. Marszałkowska 9, II piętro, Rzeszów, tel. 608 367 129 Szkoła Rodzenia przy szpitalu Wojewódzkim nr 2 w Rzeszowie, ul. Lwowska 60, Rzeszów, tel. (17) 866 40 07, www.szpital2.rzeszow.pl Szkoła Rodzenia Nasz Skarb, ul. Reformacka 4, Rzeszów, tel. 601 31 65 46, 506 43 63 23

SOSNOWIEC Centrum pomocy rodzinie i życiu, Sosnowiec, ul. Skautów 1, tel. 692 974 618, marga692@wp.pl Indywidualna Szkoła Rodzenia, Poliklinika Doktora Bessera, ul. Sucha 7a, Sosnowiec, tel. (32) 294 51 77, biuro@poliklinika-besser.pl Szkoła Taty i Mamy przy Fundacji Edukacji Zdrowotnej STIM, ul. Bohaterów Monte Cassino 44, 41-219 Sosnowiewc, 796 113 723, szkola@fundacjastim.pl

STALOWA WOLA Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Specjalistycznym w Stalowej Woli, ul. Staszica 4, Stalowa Wola, tel. (15) 843 33 38, 843 33 58, www.szpital-stw.com

SUPRAŚL Szkoła Rodzenia BOBAS, Beata Bogusz, ul. Krasny Las 2/2 – Gajówka, Supraśl, tel. 609 265 551

SZCZECIN C.E.O. – Centrum Edukacji Okołoporodowej Szkoła Rodzenia „Nowe Życie”, ul. Więckowskiego 1/5 (I p.), Szczecin, tel. 509 508 109, info@szkolarodzenia-ceo.pl Indywidualna Praktyka Położnicza Katarzyna Zamiela, ul. Bolesława Śmiałego 14c, Szczecin, tel. 662 272 282, oliwka230204@wp.pl Położna / Doradca Laktacyjny / Szkoła Rodzenia, al. Powstańców Wielkopolskich 72, Szczecin, tel. 739 203 614

ŚRODA WIELKOPOLSKA Przyszpitalna Szkoła Rodzenia „BAJBUS”, ul. Prądzyńskiego 16/3, Środa Wielkopolska, tel. 609 618 434

ŚwiĘtochłowice Szkoła Rodzenia w Świętochłowicach, ul. Zubrzyckiego 36, Świętochłowice, tel. 694 626 831, www.zoz.net.pl

TORUŃ NZOZ Twoja Położna, ul. Olsztyńska 18b, Toruń, tel. 508 115 961 Szkoła Rodzenia Marta Kokorzycka, ul. Na Skarpie 10 c, Toruń, tel. 515 108 215

WARSZAWA PRO-GYM Agnieszka Świątek, Masaż Shantala, gimnastyka dla niemowląt, gimnastyka korekcyjna, tel. 608 38 38 83, www.pro-gym.pl Szkoła Rodzenia w Centrum Medycznym CMP, ul. Berensona 11, Białołęka, Warszawa, tel. 801 412 414, www.cmp.med.pl Bajkowa Szkoła Rodzenia, ul. Ciszewskiego 15, Warszawa, tel. (22) 737 50 50, www.bajkowa-szkola-rodzenia.cmp.med.pl Szkoła Rodzenia Beaty Szol, ul. Banderii 4/127 Warszawa, tel. 601 234 367, (22) 403 48 65, beata-szol@o2.pl Szkoła Rodzenia przy Centrum mamy i dziecka, ul. Hubala 7a/U1, Pruszków, 606 517 379, biuro@beautymama.com.pl

Szkoła Rodzenia Przy Inflanckiej, Małgorzata Stefaniak, ul. Inflancka 6, 00-189 Warszawa, tel. 508 066 787 Szkoła Rodzenia Centrum Dydaktycznego IPS, ul. Poleczki 40a, Warszawa, tel. 501 380 424 (zapisy), 663 805 824 (zapisy), k.wasilewska@ips.pl Szkoła Rodzenia „DAR” Poradnia Laktacyjna, mgr Małgorzata Tymińska, ul. Wojskowa 4, Białystok, tel. 501 675 997, 506 616 999, info@szkolarodzeniadar.pl Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej, ul. Karowa 2, Warszawa, tel. (22) 596 61 00 Szkoła Narodzin Jeannette, Jeannette Kalyta, ul. Grupy AK Północ 2/33, 00-713 Warszawa, tel. (22) 402 24 03 Szkoła Rodzenia Alina Rumowska, ul. Czerniakowska 231, Warszawa, tel. 605 304 657 Szkoła Rodzenia Bogumiły Wiśniewskiej, ul. Kleszczowa 19/3, 02-485 Warszawa, tel. 502 618 775 Szkoła Rodzenia „ANNA”, ul. Zielonych traw 7, Warszawa, tel. (22) 614 87 40

WROCŁAW Bezpłatna Szkoła Rodzenia ,,Świadomi Rodzice”, ul. Partynicka 34c/2u, Wrocław, tel. 607 855 212, mar.olb@interia.pl, www.fizjomedicum.pl Szkoła rodzenia – Ewa Kusiak, Centrum Diagnostyczno-Rehabilitacyjne, Szkoła Rodzenia, ul. Swobodna 8a, Wrocław, tel. 606 78 22 84, ewa@szkolarodzeniawroclaw.com.pl Szkoła Rodzenia przy CE Mama, ul. Tomaszowska 6/1, Wrocław, tel. 605 197 972, polozna.wroc@wp.pl Szkoła Rodzenia „Sage femme”, ul. Macedońska 29, Wrocław, tel. 607 625 177, joannasyrek@interia.pl Centrum Rodzicielstwa Bliskości Joanna Paluchiewicz, ul. Podwale 36a/1, Wrocław, tel. 662 130 197, kontakt@centrumrodzicielstwa.pl

ZABRZE Szkoła rodzenia przy CZ kobiety i dziecka im. Prof. Wojciecha Starzewskiego szpital miejski, ul. Zamkowa 4, Zabrze, tel. 783 918 101

ZAMOŚĆ Szkoła Rodzenia przy Woj. Szpitalu im. Jana Pawła II, Kazimiera Rogucka, al. Jana Pawła II 10, Zamość, tel. 513 042 690 Akademia Rodzenia, ul. Peowiaków 1, 22-400 Zamość, tel. 504 576 003, 660 753 342

Zapraszamy do współpracy! Jeśli chcesz, by Twoja Szkoła Rodzenia znalazła się w naszym spisie – napisz do nas! Dane adresowe zamieścimy również na naszej stronie www.dobra-mama.pl. Jeśli chcesz podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem w zakresie przygotowywania do macierzyństwa i opieki nad niemowlęciem – skontaktuj się z nami! Na maile czekamy pod adresem:

redakcja@grupadobrydom.pl 87

AFLOFARM www.aflofarm.com.pl ALILO www.alilo.pl AMY www.amy.com.pl ANITA www.anita.com APIS www.apiscosmetics.pl ATTIPAS www.attipas.pl BABY BOOM www.babyboom.net.pl BABY DECO www.babydeco.eu BARTEK www.bartek.com.pl BBTB www.bbtb.pl BEBILON www.bebiprogram.pl BELLAMY www.bellamy.pl BEPANTHEN www.bepanthen.pl BODY BOOM www.bodyboom.pl

LIMONE www.limone.pl LIONELO www.lionelo.com LOVESIMPLE www.lovesimple.pl LULUBABY www.lulubaby.pl MAMUT POLSKA www.mamutki.pl

MEDELA www.medela.pl MIRALEX www.miralex.pl MONINI www.monini.com MOTHERHOOD www.motherhood.pl MUSTELA www.mustela.pl NESLING www.nesling.pl NUTRICIA www.nutricia.pl OZNACZONE www.oznaczone.pl PALMER’S www.palmers.com.pl PELAFEN www.pelafen.pl BRANCO www.branco.pl PHARMABEST www.pharmabest.pl CARETERO www.caretero.pl PHARMACERIS www.emotopic.pl CHICCO www.chiccopolska.pl PRO-FAMILIA www.pro-familia.pl DERMAPROFIL www.cutishelpmimi.pl ROSSMANN www.rossmann.pl DOREL www.maxicosi.pl ROTARIX www.sokidlazdrowia.pl FOLIK www.gedeonrichter.pl SCANDINAVIAN BABY www.scandinavianbaby.pl GRANNA www.granna.pl SLEEPEE www.sleepee.pl HAPPY MUM www.happymum.pl SPARROW www.sparrow.sklep.pl HEVEA www.heveamaterace.pl SUPERMAMI www.supermami.pl JURAJSKA www.jurajska.pl SUN VITA www.sokidlazdrowia.pl KARTY GRABOWSKIEGO TOYZ www.toyz.pl www.kartygrabowskiego.pl ZIOŁOLEK www.ziololek.pl KӒRCHER www.karcher.pl KIDS’ TIME www.kidstime.pl

RELAKS W CIENIU Światowy lider w produKCji żagli, rolet i pERgoli.

www.nesling.pl 88

Infolinia: 530 509 110

Poznaj całą rodzinę króliczków na ALILO.pl

Wszystko oznaczone! Dzięki naszym naklejkom imiennym i naprasowankom.

Niezawodne w żłobku, przeszkolu i szkole personalizowane naklejki i naprasowanki od Oznaczone. Tylko teraz 20% zniżki na cały asortyment Oznaczone. Oznaczone się nie zgubi!

2zn0iż% ki! Kod:

Wodoodporne

Bez toksycznych barwników

Można używać w zmywarce

www.oznaczone.pl

Można używać w mikrofalówce

017

OZN-ABC2 do: ważny 30.6.2018

oznaczone

LIONELO

2. Emma Plus to uniwersalny wózek

3. Lea doskonale sprawdzi się

Pakiet gwarancyjny dla Twojego komfortu!

Aż do 5 lat gwarancji Naprawa door-to-door Produkt zastępczy

Lionelo życzy bajkowych świąt!

AUTOPROM OCJA

zamów już dziś: www.dobra-mama.pl/prenumerata infolinia: 17 85 25 230 * Niespodzianki dostępne do wyczerpania zapasów.

MAMA ISSN 2080-5551 INDEKS 256013 nr 6 (46) 2017 DOBRY DOM Sp. z o.o. Sp. Komandytowa 35-302 Rzeszów, ul. Litewska 10 tel.: (17) 852 52 20 www.dobra-mama.pl, www.grupadobrydom.pl

BIURO REKLAMY Krzysztof Babiarz | Dorota Prokopiak reklama@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 5

OPRACOWANIE GRAFICZNE Grzegorz Piwko | Katarzyna Nazimek | Rafał Koziarz Marek Koszuta

FOTOGRAFIA NA OKŁADCE Shutterstock

ASYSTENT DS. MARKETINGU Małgorzata Lomper malgorzata.lomper@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 3

KOLPORTAŻ Mirosław Trawka mt@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 2

PRENUMERATA prenumerata@dobre-produkty.pl tel. 17 852 52 30, 601 213 376

ZESPÓŁ REDAKCYJNY Agnieszka Pawlus | Joanna Lubiniecka Agnieszka Rejment | Agata Schiffer redakcja@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 4

DZIAŁ IT Anna Zimych az@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 8

Copyright by DOBRY DOM 2017 Opracowanie graficzne i merytoryczne magazynu stanowi własność Wydawcy. Kopiowanie oraz wykorzystywanie w jakikolwiek sposób materiałów bez pisemnej zgody Wydawcy jest zabronione. Wydawca nie odpowiada za treść reklam oraz artykułów sponsorowanych zamieszczonych w katalogu. Ceny prezentowanych produktów są uaktualnione w okresie redagowania pisma (listopad/grudzień 2017). Przewodnik DOBRA MAMA ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Jest zbiorem wielu przydatnych informacji o ciąży oraz macierzyństwie, które nie mogą być traktowane jako zalecenia, ale wyłącznie jako pomoc w poznawaniu tajników ciąży, wychowania i pielęgnacji noworodków. Zaistniałe problemy czy wątpliwości dotyczące konkretnych przypadków należy bezzwłocznie konsultować z prowadzącym lekarzem ginekologiem lub innym stosownym specjalistą w danej dziedzinie. Wydawca nie odpowiada za treść reklam, nie ponosi również żadnych konsekwencji prawnych ani odpowiedzialności za następstwa mogące wyniknąć na skutek zastosowania podanych informacji bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Kupon rabatowy ważny do 28.02.2018 r. DOBRAMAMA2017 - 5% rabatu na wszystkie zamówienia. Wysyłka Pocztą Polską gratis przy zamówieniu na ponad 200 zł.