9 minute read
nAJCzĘStSze infeKCJe dlA dzieCi
from DOBRA MAMA 64
by DOBRY DOM
Najczęstsze iNFekCJe
u dzieci
Advertisement
lek. Monika PiecuchKilarowska
specjalista medycyny rodzinnej, mama 4-letniego Antosia, doskonale zaznajomiona z przedszkolnymi infekcjami Dzieci w wieku żłobkowym i przedszkolnym są szczególnie narażone na różnego rodzaju infekcje. Odporność nabywana jest z wiekiem, a ich organizm dopiero uczy się zwalczać bakterie i wirusy. W efekcie możesz odnieść wrażenie, że Twoja pociecha jest notorycznie chora, co nie będzie wcale mijać się z prawdą – najmłodsi chorują zwykle od 10 do 12 razy w roku, najczęściej jesienią i zimą. Na jakie choroby zazwyczaj zapadają dzieci, jakie są ich przyczyny i jak sobie z nimi radzić?
Infekcje wywołane są przeniknięciem do organizmu chorobotwórczych drobnoustrojów, takich jak chociażby bakterie i wirusy. Leczenie jest zależne od rodzaju zakażenia – antybiotyk zadziała wyłącznie w przypadku zakażeń bakteryjnych, nie będzie on jednak skuteczny w terapii infekcji wirusowej. Dzieci najczęściej chorują na infekcje związane z układem oddechowym oraz uszami, których nie należy bagatelizować, nawet jeśli mają łagodny przebieg. Co powinnaś wiedzieć o tego typu chorobach? InfEKCjE Dróg oDDEChowYCh Zakażenia dróg oddechowych są jedną z najczęstszych przyczyn wizyt u lekarzy rodzinnych i pediatrów. Ich typowymi objawami są katar, kaszel, podrażnienie gardła i podwyższenie temperatury. Zazwyczaj występują u dzieci po ukończeniu 6. miesiąca życia, gdy zanikają matczyne przeciwciała przekazane w ciąży. Skłonność do zachorowań jest spowodowana m.in.: nabywaniem odporności z wiekiem, przebywaniem dziecka w towarzystwie rówieśników czy budową układu oddechowego u najmłodszych – średnica ich dróg oddechowych jest mniejsza, dlatego gorzej są z nich usuwane zanieczyszczenia czy wydzielina. Nie jesteśmy w stanie zapobiec wszystkim chorobom, ale dzięki szczepieniu pociech zgodnie z kalendarzem i dodatkowymi zaleceniami, nauce higieny i zadbaniu o odpowiednią ilość snu możemy zmniejszyć ryzyko zachorowania. Dzieci w wieku żłobkowym i przedszkolnym dość często chorują na różne choroby, ale w przypadku infekcji dróg oddechowych ich częstotliwość ma znaczenie. Infekcje sporadyczne, tzn. występują-
ce mniej niż 6 razy w roku, nie powinny wzbudzać niepokoju. Jeśli jednak infekcje układu oddechowego pojawiają się częściej, a zakażenie dolnych dróg oddechowych wystąpiło 3 razy w ciągu 12 miesięcy, możemy mieć do czynienia z nawrotowymi infekcjami, których nie należy ignorować. Mogą one świadczyć o innych chorobach jak: mukowiscydoza, alergie czy pierwotny niedobór odporności, które wymagają specjalnej terapii.
ZApALEnIE oSKrZELI Jedną z infekcji dróg oddechowych, na którą szczególnie często zapadają dzieci jest zapalenie oskrzeli, w większości wywoływane przez wirusy, ale zdarzają się też infekcje bakteryjne, o cięższym przebiegu. Choroba przenosi się drogą kropelkową, a jej początek przypomina infekcję górnych dróg oddechowych – dziecko może skarżyć się na osłabienie, katar, ból gardła oraz podwyższoną temperaturę. Objawy typowe pojawiają się po ok. 2-4 dniach – najbardziej charakterystycznym z nich jest silny kaszel, który zmienia się z suchego w mokry. Jego napady bywają bardzo intensywne, do tego stopnia, że mogą spowodować wymioty. U niemowląt, w przypadku zapalenia oskrzeli, wyróżnia się również świszczący oddech i duszności. Lekarz diagnozuje chorobę na podstawie wywiadu oraz osłuchania płuc, a terapia opiera się głównie na łagodzeniu objawów i zbijaniu temperatury. Nie powinno się podawać leków przeciwgorączkowych „prewencyjnie”, nie należy też stosować dodatkowych środków wykrztuśnych czy wręcz hamujących kaszel – wydzielina powinna być odkrztuszana naturalnie, do czego należy zachęcać malucha. Zapalenie oskrzeli trwa około 2 tygodnie, ale po jego ustąpieniu może pojawiać się kaszel. Pamiętajmy, aby po tym czasie obserwować dziecko – niedoleczone zapalenie oskrzeli może przerodzić się w dużo cięższe choroby jak np.: zapalenie płuc czy krztusiec. ZApALEnIE płuC Zapalenie płuc to choroba tkanki śródmiąższowej i miąższu płucnego, której nie należy lekceważyć – szczególnie u dzieci może mieć ciężki przebieg i prowadzić do powikłań. Przyczyną zapalenia mogą być zarówno bakterie (typowe lub atypowe), jak i wirusy. Co ciekawe, u niemowlaków do 3. miesiąca powodem choroby są częściej bakterie, a po 4. miesiącu, aż do wieku 4 lat, zapalenie płuc rozwija się zazwyczaj przez infekcję wirusową. U nieco starszych dzieci od 5. do 15. roku życia, ponownie bakterie wywołują większość zapaleń. Szczególnie zaraźliwą bakterią, odpowiedzialną za dużą część zachorowań, jest Streptococcus pneumoniae, potocznie zwana pneumokokami.
W zależności od podłoża, zapalenie płuc może mieć różne objawy – zakażenie bakteriami typowymi charakteryzuje się gorączką, kaszlem (początkowo suchym, który przeradza się w mokry), dreszczami oraz bólem brzucha. W przypadku bakterii atypowych temperatura ciała jest nieco podwyższona, pojawiają się bóle głowy, suchy kaszel, świszczący oddech i złe samopoczucie. Przy wirusowej infekcji płuc dziecko jest apatyczne, kaszle, ma duszności oraz ból w klatce piersiowej. Objawy zapalenia płuc powinny być jak najszybciej skonsultowane z lekarzem, który zadecyduje czy terapia może odbywać się w domu. W przypadku lżejszego przebiegu choroby, niewymagającego leczenia szpitalnego, nie jest konieczne wykonywanie RTG klatki piersiowej lub badań bakteriologicznych. Specjalista dobiera leki zgodnie z wiekiem pacjenta i rodzajem infekcji, a terapia ma łagodzić dolegliwości – poza szpitalne zapalenie płuc powinno minąć po 7 dniach. W zapobieganiu tej chorobie przydatne okazują się ogólne zasady stosowane przy zmniejszaniu ryzyka infekcji, a w szczególności szczepienia przeciw grypie, krztuścowi i pneumokokom.
oStrE ZApALEnIE uChA śroDKowEgo Z OZUŚ przeważnie borykają się dzieci do 3. roku życia, a szczyt zachorowań przypada między 6. a 12. miesiącem życia. Przyczyną zwiększonej podatności na zachorowanie przez najmłodszych może być anatomiczna budowa trąbki słuchowej, która jest u nich krótsza i szersza. Sprawia to, że bakterie, naturalnie występujące w nosowej części gardła, mogą przedostawać się do ucha środkowego i powodować zakażenia. Czynnikami zwiększającymi ryzyko choroby są też bierne palenie, karmienie mlekiem modyfikowanym czy uczęszczanie przez dzieci do placówek typu żłobki i przedszkola. Stanowi zapalnemu ucha towarzyszy jego ból, może też wystąpić wyciek wydzieliny z ucha, gorączka, zaburzenia słuchu lub objawy typowe dla przeziębienia jak katar, kaszel, biegunka czy wymioty. U niemowląt mogą dodatkowo pojawić się problemy ze snem, brak apetytu, niechęć do ssania piersi, łapanie się za ucho czy płaczliwość i ogólne złe samopoczucie. Lekarz stawia diagnozę na podstawie wywiadu oraz oceny błony bębenkowej przy pomocy otoskopu. W leczeniu OZUŚ zalecane jest tzw. uważne wyczekiwanie – objawy zazwyczaj ustępują same po 24-48 godzinach, a łagodzić je można poprzez poda-
Infekcje sporadyczne, tzn. występujące mniej niż 6 razy w roku, nie powinny wzbudzać niepokoju.
wanie leków przeciwgorączkowych i przeciwzapalnych. Jeśli po tym czasie nie wystąpi poprawa, konieczne jest podanie antybiotyku. Antybiotyk powinien być też zastosowany w przypadku niemowląt poniżej 6. miesiąca, dzieci z wysoką gorączką, u których występują nasilone dolegliwości, oraz pacjentów poniżej 2. roku życia z obustronnym zapaleniem ucha środkowego. Antybiotykoterapia wskazana jest również u chorych z wyciekiem z ucha bądź dzieci z wadami twarzoczaszki, zespołem Downa, zaburzeniami odporności i nawracającym zapaleniem ucha. Za infekcje u dzieci w większości odpowiadają bakterie i wirusy, ponieważ mali pacjenci nie mają jeszcze w pełni wykształconej odporności, przez co są bardziej podatni na różne choroby. Częstotliwość zachorowań możemy jednak zmniejszać dzięki odpowiedniej higienie, unikaniu przebywania pociech w zadymionym otoczeniu oraz przede wszystkim szczepieniom. Jeśli mimo Twoich starań dziecko choruje bardzo często, a przebieg choroby jest zazwyczaj ciężki i wydłużony, może to oznaczać pierwotny niedobór odporności, który oznacza niezdolność lub upośledzenie układu immunologicznego do zwalczania zakażeń.
Sprzymierzeńcy odporności
uZupEłnIEnIE MIKrofLorY
Preparat probiotyczny zawierający żywe kultury bakterii kwasu mlekowego zamknięte wformie mikroenkapsułek MICROBAC, które kolonizują zarówno jelito cienkie (Lactobacillus rhamnosus GG ATCC 53103), jak ijelito grube (Bifidobacterium BS01). Bez substancji konserwujących ibarwników. Rekomendowany wtrakcie ipo antybiotykoterapii, biegunkach izaparciach oraz wcelu wzmocnienia układu immunologicznego. Compliflora baby krople, SIROWA POLAND SP. zO.O.
MoCnE KośCI I oDporność
Suplement diety. Witamina D 400 IU, wformie kropli na bazie oliwy zoliwek, dla dzieci, młodzieży idorosłych. Aż 400 dziennych porcji do spożycia wjednym opakowaniu. Dla prawidłowego wzrostu irozwoju kości udzieci, na zdrowe zęby iodporność. Produkt zawiera kroplomierz, ułatwiający dokładne odmierzenie jednej kropli. Vitamin D3400, 11 zł, OILeSeN® , ZakupTo.eu wYSoKA DAwKA wItAMIn C I D DLA oDpornośCI
Podając dziecku codziennie 2 kubki po 200 ml Bebiko Junior 3 zwysoką dawką witaminy D i C, rodzice mogą wspierać jego prawidłowy rozwój, w tym prawidłowe funkcjonowanie jego układu odpornościowego. Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert, ok. 36 zł/800 g, NUTRICIA bebiklub.pl
pIELęgnujE DZIĄSłA
Spray od pierwszych dni życia. Przygotowany wtrosce ozdrowie iwłaściwą pielęgnację dziąseł ibłony śluzowej najmłodszych. Zawiera kompleksową kompozycję składników polecaną na afty, pleśniawki, bolesne ząbkowanie, inne dolegliwości, wtym swędzenie ipieczenie dziąseł. Dentosept AMini, PHYTOPHARM KLĘKA SA phytopharm.pl
oChronI prZED poDrAŻEnIEM
Preparat o działaniu ochronno-pielęgnacyjnym, który na długo zabezpiecza przed czynnikami drażniącymi. Można go również stosować jako środek ochronny w profilaktyce świądu. Preparat łagodzi swędzenie, pieczenie, odparzenia i podrażnienia skóry. Polecany jest m.in. przy atopowym zapaleniu skóry i rybiej łusce. L3® Prurigo, ok. 22 zł, MIRALex SP. z O.O. swiad.pl
CHIESI/NKO/AUR/03/02/2021 nAturALnE SKłADnIKI DLA uChA
Aurimax to wyrób medyczny wpostaci sprayu, który zawiera aż 12 naturalnych składników, opodwójnym działaniu. Aurimax wspomaga leczenie zapaleń ucha zewnętrznego oraz pozwala utrzymać higienę uszu izachować ich optymalne nawilżenie. Spray można stosować udzieci po 2. roku życia iudorosłych. Aurimax, CHIeSI POLAND SP. z O.O. smartpharma.com.pl
Czy drób w diecie przyszłej mamy to dobry wybór?
Dla przyszłej mamy ciąża to niezwykły czas w jej życiu. Są dni lepsze i gorsze – także pod względem możliwości przyjmowania posiłków. Te z Was, które wiedzą o czym mówię, dobrze pamiętają momenty, kiedy nie można nic było zjeść. A jeść trzeba! Zdrowa i zbilansowana dieta jest niezwykle istotna na co dzień, a jeszcze bardziej kiedy jesteś w ciąży. Co zatem jeść, aby zadbać o siebie i prawidłowy rozwój dziecka?
Kobieta w okresie trwania ciąży powinna spożywać ok. 5 posiłków dziennie w odstępach co ok. 3 godziny. Najwięcej energii (kalorii) powinny dostarczać śniadanie i obiad. Niezwykle istotnym elementem diety w diecie ciężarnej kobiety jest białko. A żeby było dobrze tolerowane i chętnie zjadane – warto wybrać produkty, które zawierają go stosunkowo dużo i są delikatne. Głównym źródłem białka powinno być m.in. mięso – idąc w myśl tego, o czym wspomniałam powyżej, zalecałabym korzystanie z dobrodziejstw mięsa drobiowego. Kurczak jest nie tylko delikatnym i dobrze tolerowanym gatunkiem mięsa, ale i można go przyrządzić na wiele sposobów, tak aby przyszła mama mogła wedle zachcianek zjeść pyszny i wartościowy posiłek. Mięso drobiowe zaliczane jest do gatunku chudych mięs, cechuje się dużą zawartością białka (ok. 21 g białka/100 g - pierś) oraz niską kalorycznością (pierś kurczaka ma ok. 100 kcal w 100 g mięsa). Mięso to jest także pełnowartościowym źródłem aminokwasów, istotnych w prawidłowym rozwoju dziecka oraz źródłem witamin i minerałów. Mięso drobiowe zawiera m.in. wit. A odpowiedzialną za odporność oraz prawidłowy rozwój narządu wzroku. Wpływa także na rozwój i kondycję błon śluzowych przewodu pokarmowego, moczowego, etc. Kurczak jest naturalnym źródłem wit. z grupy B, m.in. wit. B12 odpowiadającej za prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i pokarmowego. Witaminy z grupy B wpływają także na prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka oraz produkcję białych i czerwonych krwinek. Zapobiegają także powstawaniu wad wrodzonych, przeciwdziałają anemii oraz dodatkowo wpływają na kondycję skóry, włosów i paznokci przyszłej mamy.
Brzmi jak z reklamy suplementu? A to wszystko jest w drobiu!
Do tego kurczak jest rewelacyjnym źródłem wit. D, która jest niezbędna w prawidłowym przyswajaniu wapnia – zapewnia prawidłowy rozwój kości Twojego malucha. Mówiąc o zaletach drobiu nie można nie wspomnieć także o istotnych mikroelementach, jakie w tym mięsie znajdziemy: cynk, który odpowiada m.in. za prawidłowy rozwój mózgu oraz żelazo, na które w okresie ciąży zwiększa się zapotrzebowanie.
Zatem nie bój się sięgać po drób, wybieraj dla siebie naturalną formę suplementacji niezbędnych składników odżywczych – aby Twoje dziecko rozwijało się prawidłowo i abyś Ty czuła się fantastycznie!
lic. Dietetyk Oliwia Płaczek