Çakma Anne BİZ MÜKEMMEL OLAMAYAN ANNELER İÇİN EBEVEYNLİK REHBERİ
ÇEVİRİ: IRMAK ERTUNA HOWISON
LAURIE KILMARTIN KAREN MOLINE ALICIA YBARBO MARY ANN ZOELLNER
ÇAKMA ANNE
LAURIE KILMARTIN, KAREN MOLINE, ALICIA YBARBO, MARY ANN ZOELLNER
Özgün ismi: Sh*tty Mom © 2012, Laurie Kilmartin, Karen Moline, Alicia Ybarbo, Mary Ann Zoellner Bu kitabın Türkçe yayın hakları Akcalı Telif Ajansı aracılığıyla alınmıştır. Türkçe yayın hakları: © 2013 Bkz Yayıncılık Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. Sertifika No: 12746 Domingo, Bkz Yayıncılık markasıdır. Çeviri: Irmak Ertuna Howison Editör: Emre Ülgen Dal Kapak uyarlama: Ayşe Nur Ataysoy Sayfa uyarlama: Bahadır Erşık Özgün tasarım: Kara Strubel ISBN: 978-605-4729-10-4 Baskı: Ağustos 2013 Elma Basım Yayın ve İletişim Hizm. San.Tic. A.Ş. Halkalı Caddesi, No:164 B-4 Blok 34395 Sefaköy-K.Çekmece/İstanbul Tel: (0212) 697 30 30 Sertifika No: 12058 Tüm hakları saklıdır. Bu kitabın tümünün veya içeriğinin herhangi bir bölümünün yayıncının yazılı izni olmadan, fotokopi yöntemi dahil, elektronik ya da mekanik herhangi bir yolla çoğaltılması yasaktır.
Bkz Yayıncılık Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. Asmalımescit Mah. Ensiz Sok. No: 2 D: 4 Tünel İstanbul Tel: (212) 245 08 39 e-posta: domingo@domingo.com.tr www.domingo.com.tr Bu kitapta sunulan içerik sadece mizahi ve sanatsal kaygıları gözetmektedir. Yazarlar ve yayıncı kitaptaki bilgi ya da önerilerin uygulanması sonucunda oluşabilecek kişisel ya da toplumsal, doğrudan ya da dolaylı, hiç bir zarar ve kayıptan sorumlu tutulamaz. (Cidden, Çakma Anne olmak hadi neyse de, çakma ebeveynlikten dolayı bizi suçlamak… yok artık!)
TEŞEKKÜR Bu kitap muhteşem Yfat Reiss Gendell’in dâhiyane fikirleri sayesinde yazıldı. Foundry’deki değerli ekibinin –yurtdışı telif hakları direktörü Stephanie Abou, yurtdışı telif hakları sorumlusu Rachel Hecht ve editör asistanları Cecilia Campbell Westlind ve Erica Walker– katkıları da sonsuz. Bizi Yfat’le tanıştıran ve bu ortaklığın oluşmasını sağlayan eşsiz Madeleine Morel’e de minnettarız. Abrams’daki editörümüz Jennifer Levesque ile benzer hisleri paylaştığımız için çok şanslıydık. Ekibindeki herkes –Yönetici Editör David Blatty, Sanat Direktörü Sarah Gifford, Tasarımcı Kara Strubel ve Halkla İlişkiler Uzmanı Claire Bamundo– dört dörtlük profesyoneldi. Geniş hayal gücüyle Çakma Anne’nin kapağını yaratan Christoph Niemann’a da çok teşekkürler. Ayrıca aşağıdaki isimlere teşekkürlerimizi sunuyoruz: Laurie Kilmartin: Babam, Ron ve oğlum (annesi olduğum ortaya çıkar da utanır diye adını saklı tutuyorum) ve bebek bakıcılarımız Klare ile Kathleen. Bebek bakıcılarıyla ilgili iki bölümün de sizinle uzaktan yakından alakası yok. Karen Moline: Gözümün nuru oğlum Emmanuel’e teşekkür ediyorum; bana içine edecek yepyeni alanlar yarattı. Ayrıca bebek bakıcılarımız Sara, Kassaundra ve Diane’e de çok teşekkürler. Bizde çalıştıkları mesai saatleri sayesinde üniversite borçlarını epey azalttılar. Ve son olarak da şahane anneler Deborah Feingold, Maggie Alderson ve Eve Blouin’e teşekkürler; hayat her zaman komik olmasa da, onlar bizi hep güldürdüler. Alicia Ybarbo: Ebeveynlikteki ortağım Mark Zimmerman: Sevgi dolu bir eş ve babasın. Sana teşekkür ediyorum ve seni seviyorum. Ve Goose ve Scottie: Şu dünyada beni anneniz olmaktan daha mutlu eden başka bir şey yok. Mary Ann Zoellner: Eşim Alexander ve iki küçük kızım Beanie ve Pinkie’ye teşekkürler. Mizah duygunuz, desteğiniz ve sevginiz sayesinde her gün bir öncekinden daha güzel.
İÇİNDEKİLER Giriş
16
BİRİNCİ KISIM
ÇOCUKLARINIZ SİZİ MAHVETMEK İSTİYOR 1
2
3
4
Çocuklarla Araba Yolculuğu: Düşündüğünüzden Yüz Bin Kat Daha Beter
21
Evde Çocukla Berabersiniz ve On Dakika Sonra Önemli Bir Telefon Görüşmeniz Var
24
Ekranlara Hayır: Çocuğunuzun 26 Elektronik Manyağı Olmasına İzin Vermeyin Ekranlara Evet: Sonunda Çocuğumu Restorana Götürebilirim. Teşekkürler Angry Birds!
29
İKİNCİ KISIM
AMA BAZEN DE HARİKULADE OLUYORLAR 5
6
Çocuğunuz Sizden Başka Irka/Etnisiteye Mensupsa
33
Yavrunuzun Zekâsının Ancak Ortalama Seviyede Olduğunu Fark Ettiniz. . .
36
ÜÇÜNCÜ KISIM
KOLAY YOLU SEÇMEMEKTEN VAZGEÇİN 7
On Saniye Kuralı: Yere Düşen Emzik
41
8
Her Hafta Sonu 9’a Kadar Yatakta Kalmanın Yolları
42
9
Bir Çocuk Kime Yetmez: Siz Hariç Hiç Kimseye
45
10 İki Dakika Markete Uğrarken Bebeğinizi
Arabada Bırakmanın Yolları
11 Takım Sporları Çocuklar İçin Faydalı
59
Arkadaşlarınızdan Alın
14 Çocuklarınızı Evde Bırakıp İş Gezisine
55
Yaz Boyu/Sonsuza Dek Annenize Bırakırken Hiçbir Şey Hissetmemenin Yolları
13 Bedava Çocuk Eşyaları: Bencil
52
Olabilir Ama Size Geçmiş Olsun
12 Çocuğunuzu Hafta Sonu/Hafta İçi/Ay Boyu/
48
62
Çıkmanın Yolları
DÖRDÜNCÜ KISIM
DİĞER İNSANLAR KORKUNÇTUR 15 Biri Bebeğinizin İsmini Çaldı!
67
16 Fenalıkların En Büyüğü: Parkta –Şişme
70
Kaleyle– Kutlanan Özel Doğum Günü Partisi
17 Dedesinin Bulduğu Takma İsme
72
Geçit Vermeyin
BEŞİNCİ KISIM
KİMİ ZAMAN ÖKÜZLÜĞÜ SİZİN YAPMANIZ GEREKECEK 18 Hasta Çocuğunuzu Öğretmenine Fark
19 Başka Bir Anne Çocuğunuza Bağırırsa,
79
Telefonla Mesajlaşmayı Kesmeli misiniz?
20 Bezini Dolduran Yeni Doğanı Anında
75
Ettirmeden Kreşe Nasıl Bırakırsınız?
82
Başkasına Teslim Etmenin Püf Noktaları
21 Off, Sonunda Patladınız!
84
22 Gecenin Köründe Ağlayan Bebeği
88
Duymamanın Yolları
ALTINCI KISIM
ÖTEKİ ANNELER 23 Yaşlı Anneler: Şu Sağlam Tek Bir Yumurtası
24 Genç Anneler: Hayatınızı Erkenden
91
Kalana da Bir Bak! 94
Mahvetmenin En Garantili Yolu!
25 Spor Yapan Annelerle Başa Çıkmanın Yolları 96 26 Bekâr Anneler: Üzgünüz Ama Evlenene
99
Kadar Size Kimse Güvenmeyecek
YEDİNCİ KISIM
NA-ANNELER (ANNE OLMAYANLAR) 27 Köpeğini Çocuğu Sanan Na-Anne
103
28 Eskiden Beraber Azıttığınız Na-Anneyle
106
Arkadaş Kalmanın Yolları
29 “Eh Canım, Çocuğunu da Getir,
109
Eğlenceli Olur!”
SEKİZİNCİ KISIM
PARANOYAK DEĞİLSİNİZ. HERKES GERÇEKTEN BEBEĞİNİZDEN NEFRET EDİYOR. 30 Pazarda/Markette/Alışverişte Sinir Krizleri! 113 31 Harika Bir Bakıcı Aramayı Bırakın,
116
Vaktinde Gelen Bakıcıya Razı Olun
32 Evet, Bakıcınız Sizi Yargılıyor
118
33 Lanet Bir Uçakta Lanet Bir Bebekle
120
34 İşi Arayıp, “Çocuğum Hasta, Gelemeyeceğim” 123
Demek İstemiyorsunuz: Ne Yapmalı?
DOKUZUNCU KISIM
UYGUNSUZ MUHABBETLER 35 Çocuğunu Evinize Bırakmaya Geldiğinde
36 “Baban Domuzun Teki ve Beni Aldatıyor”:
131
Bu ve Kendinize Saklamanız Gereken Diğer Hisler
37 Uzun Saçlı Oğlunuzu Kız Çocuğu
129
Kendisi de Kalmak İsteyen Anneyi Defetmenin Yolları
133
Sandıklarında
ONUNCU KISIM
HİÇ SİZİ UNUTUR MUYUZ: ÇAKMA BABALAR! 38 Adam Sevişmek İstiyor, Sizse Önümüzdeki
On Sene Boyunca Bacaklarınızı Kapalı Tutmak İstiyorsunuz
39 Buna Bir Dur Demek Göreviniz: Eşiniz
139
Oğlunuza “Kanka” Diye Seslenince
40 Çalışmayan Babaya Çakma Anne’den
137
141
Bir Kaside
ON BİRİNCİ KISIM
EVET, HAYVANAT BAHÇESİNDEN NEFRET ETMEYE HAKKINIZ VAR 41 Hayvanat Bahçesinin İşten Atılması
42 En Kötü Çocuk Kitabı: Cömert Ağaç,
145
Gereken Hayvanları
Seni Sonsuza Dek Seveceğim’e Karşı
150
ON İKİNCİ KISIM
ÇAKMA ANNE YARDIMA HAZIR 43 Bedava Kreş Hizmeti Veren Çokuluslu
44 Bir Bebek Gördünüz, Aklınızı Kaybettiniz:
166
Kafayı Yemeden Çocuklarınızla Oyun Oynamanın Yolları
48 Doğurmadan Önce Yapmanız Gereken
163
Nasıl Korursunuz?
47 İster Tren Setiyle, İster Bebek Eviyle:
159
Filmler ve Şakalar: Tekrar Keyif Almak İçin Ne Yapmalı?
46 Kötü Haberler Çarkında Akıl Sağlığınızı
156
Yeni Bir Çocuk Yapmak da Nereden Çıktı Şimdi?
45 Şiddet İçeren Televizyon Programları,
153
Şirketler ya da Çakma Anne İsimli Bir Kitabı, Bütün Avansı Bakıcıya Harcamadan Yazmanın Yolları
169
Son Şey
Yazarlar Hakkında
173
GİRİŞ
Çocuklar. Sahip olduğunuz her şeyi isterler, hem de hemen şimdi. Karın kaslarınızı mahvetmeye, seks hayatınızı bitirmeye aldırmazlar. Dün gece dört saat uyumuş olmanızı da hiç ama hiç iplemezler. Çocuklar –ve onların ilkel versiyonu bebekler– ev kredinizi, emeklilik tasarruflarınızı ya da göğüslerinizin yirmi santim sarkmış olmasını umursamazlar. İşinizi bırakmanızı ve sadece onlarla ilgilenmenizi isterler. Bebekler arkadaşlarınızdan nefret eder, köpeğinizin barınağa yollanıp öldürülmesini ister. Beş saniyecik bile ilgi isteyen her kişi, fiziksel ihtiyaç ya da hayal onların doğal düşmanıdır ve bitmek bilmez ağlamalarla sona erdirilmelidir. Tüm bunlar yetmezmiş gibi bebekler tamamen acizdir. Bıngıldakları vardır, boyunları güçsüzdür. Yırtıcılardan kaçamazlar. Bırakın onu, mikrodalgaya hazır yemek bile koyamazlar. Hayatta kalabilmek için başkalarına bu kadar muhtaç yaratıkların anne babalarına ya da bakıcılarına biraz minnet duyacağını sanırsınız. Çok yanılırsınız. Bebekler bencil ve kendilerini öldürmeye meyillidir. Gün boyu bıçaklara uzanırlar, ne kadar temizlik malzemesi şişesi varsa yalamaya, akşam da yataklarında ters dönmeye çalışırlar. Her sabah birbirleriyle telefonlaşıp, ailecek başınızı polisle derde sokacak yeni yollar arayışındadırlar. Gizli saklı yazıştıkları bir e-posta grupları bile vardır; bebeğin biri “Dilinizi prize sokun” diye bir başlık açar, sonra diğer bebekler de, bunun en iyi nasıl yapılacağı üzerine fikir beyan etmeye
Giriş
başlar. Hayvanlar âleminin en kötü kalpli çocukları insan bebekleridir. Hastaneden ya da yetimhaneden eve bir tane getirirken şunu unutmayın: Bebeğinizin şu dünyada tek bir amacı var, o da hayatınızı mahvetmek. Bu kitabı bebeklerle ve sonradan dönüşecekleri çocuklarla nasıl baş edeceğinizi anlatan bir tür rehber gibi düşünebilirsiniz. Kestirme yollardan bahsediyor, sadece yüzde kırk çabayla nasıl ebeveynlik yapılacağına dair taktikler veriyor. Yarım yamalak bir iş çıkartıp bunu kimseye fark ettirmemenin püf noktalarını sunuyor. Kısacası bundan sonra, Çakma Anne sayesinde, o bebek her savaştan galip gelemeyecek.
17
Çakma Anne misiniz? Testimizi çözün. * Çocuk sahibi olmadan önce onlardan nefret ediyor muydunuz? * Şimdi (kendinizinki hariç) daha da mı fazla nefret ediyorsunuz? * İnsanlar, “Anne olmak çok yorucu” dediğinde, “Benim için öyle değil” diye düşünüyor musunuz? * Sırf bir saat daha fazla uyumak için çocuğunuzun mutluluğundan bir parça feda etmeye hazır mısınız? * Çocuk doktorunuzun (söylediklerine katılmadığınız için) tavsiyelerine uymadığınız hiç oluyor mu? * Çocuğunuzu okula yollamamanız için ateşi en az 38 mi olmalı? * 38 derece ateşi varken, “okula yollamama tavanını” 39’a çıkarmayı düşündüğünüz hiç oldu mu? * Diyelim ki parkta iki tür anne var: “Çocuğuyla Oynayan Anne” ile “Bankta Cep Telefonuyla Mesajlaşan Anne”. Siz ikinci türden misiniz? * İki tür bakıcı arasında tercih yapmak zorunda kalsanız: a) çocuğunuzla oynayan ama geç gelen b) çocuğunuzla ilgilenmeyen ama vaktinde gelen b şıkkını mı tercih edersin? (a şıkkındaki bakıcının vaktinde gelmesini sağlarım falan demeyin) * Anne olmak, kendi annenizin düşündüğünüzden de kötü olduğunu anlamanıza mı yol açtı? Üç ya da daha fazla soruya evet yanıtı verdiyseniz, “Çakma Anne”siniz. Hepsine evet yanıtı verdiyseniz, idolümüzsünüz.
ÜÇÜNCÜ KISIM
KOLAY YOLU SEÇMEMEKTEN VAZGEÇİN
*
7. BÖLÜM
*
On Saniye Kuralı: Yere Düşen Emzik Offf. Bu, o sırf dostlar alışverişte görsün diye yapılan annelik görevlerinden biri. Sokaklar şarbon ya da kokainle kaplı değil. Bebeğiniz, yere düşen emziğini ağzına geri verdiniz diye ölecek de değil. Aslına bakarsanız, sokağın o kendine has benzersiz besinlerini hazmederse bağışıklık sistemi daha bile güçlenebilir. Kimse açıkça kaldırımı yalayın demiyor, ama bundan ölen de görülmedi. Ama şimdi kim vakit bulup da sokaktan geçen bir yabancıya bunları anlatacak? Bir daha emzik yere düştüğünde, şu iki aşamalı süreci uygulayın. Etrafınıza bakın. Emziğin düştüğünü gören oldu mu? 1. Olmadıysa: Emziği bluzünüze silin. Bebeğin ağzına geri yerleştirin. 2. Olduysa: Kahretsin. Şahit var. Belki de iPhone’uyla sizi filme çekti ve “korkunç anne” başlığıyla YouTube’a koyacak. Ama kaybeden o olacak, çünkü kimse sizi kötü annelik yaparken filme almayı başaramayacak. Tek yapmanız gereken bir önceki çözüme bir aşama eklemek. Emziği bluzünüze sildikten sonra kendi ağzınıza koyun. İyi bir asker gibi kendinizi öne atın. Sonra da bebeğin ağzına geri koyun. YouTube skandalı önlendi.
Unutmayın: Yanında yedek emzik taşıyanlardansanız, bu kitap size göre değil. Kusura bakmayın, öyle.
*
8. BÖLÜM
*
Her Hafta Sonu 9’a Kadar Yatakta Kalmanın Yolları Diğer anneler arkanızdan konuşuyor, sizin için tembel diyorlar. Pazar sabahı civcivlerini arabaya yükleyip şehrin öte yanındaki futbol maçına götürüyorlar. Sizin evin önünden geçerlerken, arabanızı küstahça park etmiş vaziyette görüyorlar. Pencereden içeri baktıklarında sizin çocuğu devasa televizyonun önünde oturmuş Kâşif Dora’yı izlerken görüyorlar. Etrafta anneye benzer kimse yok. Hâlâ yatakta olabilir misiniz? Yok artık! Kaltak. Bakın şimdi, niye yorgun olduğunuzun hiç önemi yok. Belki tek başına yaşayan bir annesiniz, belki yaşlısınız, belki kansızsınız, belki iki işte birden çalışıyorsunuz ya da “henüz dibe vurmamış” bir alkoliksiniz. Önemli olan şu; bebeğiniz nihayet sabaha kadar uyumaya başlayınca, siz de biraz dinlenmezseniz öleceğinizi fark ettiniz. Ee, çocuk şimdi dört yaşında; Çin’de o yaşta çocuklar işe gidiyor. Sizinki de, siz biraz daha uyurken, elbette kendini eğlendirmeyi başarabilir.
KAHVALTIYI GECEDEN HAZIR BIRAKIN. Cuma ve cumartesi geceleri Noel gecesi gibi olmalı. Noel Baba için kurabiye bırakmak yerine, çocuklar için kahvaltılık bir şeyler bırakacaksınız. Siz yattıktan onlar kalkana kadar bozulmayacak türde şeyler. (İsterseniz bir piknik buzluğunun
Kolay Yolu Seçmemekten Vazgeçin
içine de bırakabilirsiniz. Hem üstüne fiyonk da yaparsanız, hediye açmış gibi olurlar.)
* Bütün elma. (Dilimlemeyin. Çünkü kahverengiye dö-
nerlerse, kapınız “bozuk elma” yüzünden çalınabilir.) * Dilim peynir (saklama poşetinde) * Alıştırma bardağında meyve suyu (çocuk başına iki bardak) * Zeytin ezmeli sandviçler (ya da zeytin ezmesi yerine artık ne kullanıyorsanız) * Kurabiye. Sonunda evlatlarınız “Çakma Anne Prensibi” olarak bilinen kuramı öğrenecekler: Anne + uyku = kurabiye ve çizgi film. (Sağlıklı kahvaltıyı hafta içine saklayın.)
EĞLENCE. Önsöz: Bu tavsiye enerji israfı içeriyor –çevreciler duysa çok kızar. Çocuğunuzun kumandada play tuşuna basmayı bildiğini farz ediyoruz. Televizyonu gece açık bırakın (gelecek nesillerden bu israf için özür dileriz). DVD oynatıcıyı doksan dakikalık Meraklı Maymun türünden bir çizgi filmin açılış sahnesinde durdurun. Kumandayı orta yere bırakın. Oğlunuz sabahın köründe sizi kaldırmaya gelirken, televizyondaki sarı kıyafetli adamı ve kumandadaki play tuşunu gördüğü anda sizi unutacak. DVD oynatıcınız veya çizgi film DVD’iniz yoksa, çizgi film kanalını açıp bütün gece açık bırakın. Bunun dezavantajı televizyondaki her çizgi filmin sadece yarım saat sürmesi. Eğer biri bittiği anda öteki başlamazsa, çocuk reklam arasını anneyi uyandırma zamanı olarak algılayabilir.
43
44
Çakma Anne
ÇOCUKLARINIZ SİZİ UYANDIRMAYA ÇALIŞIRSA, UYUYOR TAKLİDİ YAPIN. Odanıza sızıp fısıldaşabilirler. Hiçbir koşulda onlara bakmayın, yarı tebessümle ya da hareketle varlıklarını fark ettiğinizi belli etmeyin. Belki giderler. Ama gözünüzün beyazını bile görürlerse, uyandığınızı kabul edip işkencelerine başlarlar. Bu da demek oluyor ki yataktan kalkmamak için bir kaba işemeniz gerekecek. Yatağın altında her zaman temiz bir kap bulundurun. “BIRAK DA ANNEN UYUSUN”: LÜGATLARINDA YOK. Tek bir isteklerine bile boyun eğerseniz (mesela kalkıp kahvaltı hazırlarsanız), hepten kalkın daha iyi. Çünkü başka türlü davranma şansınız yok. Çocuklar tekrar uyumanıza “izin” vermez. Tıpkı fidyeciler gibi, talepleri artar da artar; isteklerinin yerine getirilmesi giderek imkânsızlaşır. Önce kızarmış ekmek, sonra süt, en sonunda da kale ile at isterler. Bunları yapmanızın imkânsız olduğunu söylediğinizde, onlarla oynarsanız bütün rehineleri salacaklarına söz verirler. Kalkma vakti geldi. BAŞKA ANNE İÇİN “TEMBELLİK” OLAN ÇAKMA ANNE İÇİN “SERBESTLİKTİR”. Evet, kolay değil. Neredeyse kimse size destek olmayacak. Ama sırf oyuna dahil olmamak bile bir başkaldırı. Ders yok, sınıf yok, oyun yok. Bu bir başkaldırı. Pijamalı bir özgürlük savaşçısısınız siz. Pazartesiden cumaya görev başında olabilirsiniz, ama hafta sonları çarşı iznine çıkıyorsunuz.
Unutmayın: Çakma Anne Prensibi: Anne + uyku = kurabiye ve çizgi film.