Kushtet e përgjithëshme të sigurimit te prones

Page 1

Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

KUSHTET E PËRGJITHËSHME TË SIGURIMIT TE PRONES Neni 1 Dispozita të përgjithshme 1.1 “Kushtet e Sigurimit” kupton kushtet e pëë rgjithshme tëë kontratëë s pëë r Sigurim. 1.2

“Siguruesi” kupton kompaninëë e Sigurimit qëë lëë shon këë tëë kontratëë .

1.3 “I Siguruari” kupton personin fizik ose juridik, interesi i tëë cilit mbrohet nga sigurimi. 1.4 “Pëë rfituesi” kupton personin fizik apo juridik i cili ka interes pasuror mbi objektin e siguruar dhe nëë dobi tëë tëë cilit lidhet kontrata. Neni 2 Objekti i sigurimit I Siguruari mund tëë sigurojëë pranëë Siguruesit pasuri qëë e ka nëë pronëë si tëë tij ose nëë çdo formëë tjetëë r tëë pronëë sisëë me kusht qëë tëë jetëë njëë kontratëë sipas këë rkesave ligjore me pronarin e pasurisëë apo sendin. Siguruesi ofron Sigurim pëë r objektet e mëë poshtëë me: 2.1 Pasurinë e paluajtshme, ndërtesat dhe pjesët e tjera të njësisë së siguruar; Njëë si e siguruar do tëë konsiderohet tëë jenëë ndëë rtesat ose dhomat e ndëë rtesave ose vendet e pëë rcaktuara si tëë tilla nëë kontratëë . 2.2

Pasurinë e luajtshme.

Konsiderohen tëë gjitha pajisjet tëë cilat ndodhen nëë njëë ndëë rtesëë dhe nuk janëë tëë lidhura pazgjidhshmëë risht me tëë . 2.2.1 Objektet e mëë poshtme do tëë sigurohen vetëë m nëë kasaforta sipas llojit tëë pëë rshkruar nëë kontratëë : 2.2.2 kartmonedha; 2.2.3 dokumenta si libreza kursimesh, libra llogarie,letra me vlerëë , etj. 2.2.4 pulla postale; 2.2.5 monedha e medalje;

1


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

2.2.6 metale tëë çmuar tëë papëë rpunuar dhe objekte tëë prodhuara nga metale tëë çmuar, pëë rveç objekteve qëë shëë rbejnëë si zbukurime dhome; 2.2.7 bizhuteri, perla e gurëë tëë çmuar; 2.2.8 objekte pëë r tëë cilat ëë shtëë rëë nëë dakord nëë mëë nyrëë tëë vecantëë . 2.3 Kartmonedhat do tëë mbulohen gjatëë orëë ve tëë punëë s deri nëë njëë shumëë tëë pëë rcaktuar shprehimisht nëë kontratëë , pavarëë sisht nëë se ato nuk janëë vendosur nëë kasafortëë , sipas llojit tëë parashikuar nëë kontratëë . 2.4

Nuk pëë rbëë jnëë objekt sigurimi sipas këë saj kontrate:

2.4.1 sendet vetiake qëë u pëë rkasin dhe pëë rdoren nga punonjëë sit, pëë rveç rasteve kur janëë pëë rcaktuar shprehimisht nëë policëë n e sigurimit. 2.4.2 Specimenet, modelet ose kampionet, ose stampat pëë r prodhimin e njëë lloji tëë vecantëë produkti qëë nuk nevojiten mëë pëë r prodhimin vijues; 2.4.3 Makinat e fatit, makinat automatike pëë r thyerjen e tëë rheqjen e parave, pëë rfshirëë pëë rmbajtjet e tyre, vetëë m nëë se pëë r to ëë shtëë rëë nëë dakord shprehimisht nëë kontratëë . Neni 3 Shpenzime te mbuluara 3.1 Siguruesi do tëë dëë mshpëë rblej shpenzimet pëë rfshirëë edhe ato pa efekt, qëë i Siguruari i ka quajtur tëë nevojshme tëë kryej pëë r tëë mëë njanuar ose minimizuar dëë min. Kompensmi i këë tyre shpenzimeve sëë bashku me dëë mshpëë rblimin pëë r njëë sitëë e siguruara nuk do tëë kalojëë shumëë n e siguruar pëë r njëë sitëë . Nëë rastin e nëë nsigurimit shpenzimet do tëë rimbursohen nëë tëë njëë jtin pëë rpjestim si dëë mtimi, pavarsisht nga udhëë zimet e dhëë na nga Siguruesi. Nuk do tëë dëë mshpëë rblehen shpenzimet pëë r shëë rbimet e kryera nga njëë sitëë zjarrfikse ose personat e tjerëë tëë detyruar pëë r tëë dhëë nëë ndihmëë nëë interes tëë popullatëë s si dhe kur Siguruesi provon se mjetet e pëë rdorura dhe shpenzimet e bëë ra nga i Siguruari janëë pëë rdorur ose janëë bëë rëë pa kujdes. 3.2 Siguruesi do tëë rimbursojëë shpenzimet qëë kryhen nëë vijim tëë dëë mit si shpenzimet e pastrimit nëë vendndodhjen e dëë mit, pëë rfshirëë prishjen e pjesëë ve tëë pavlefshme, heqjen e mbeturinave dhe mbetjeve tëë tjera nëë vendin mëë tëë afëë rt tëë hedhurinave dhe shpenzimet e depozitimit ose shkatrrimit tëë tyre (shpenzimet e prishjes dhe heqjes sëë mbeturinave); brenda njëë limiti tëë pëë rcaktuar nëë policëë n e sigurimit, sipas njëë preventivi, por jo mëë shumëë se 1 % e shumëë s sëë siguruar, sidoqoftëë nuk do tëë mbulohen shpenzimet e pastrimit nga ndotja e tokëë s dhe e ujit. Neni 4 2


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

Rreziqet e sigurimit 4.1 tij.

Sigurimi nga zjarri, rrufeja, eksplozioni, rëë nia e avioneve ose pjesëë ve tëë

Siguruesi dëë mshpëë rblen tëë Siguruarin pëë r humbjen ose dëë mtimin e pasurisëë sëë siguruar nëë mëë nyrëë tëë papritur, tëë paparashikuar dhe aksidentale si pasojëë e zjarrit, rrufesëë , eksplozionit, pëë rplasjes ose rëë nies sëë njëë avioni, pjesëë ve ose ngarkesëë s sëë tij. Pëë rpjekjeve pëë r shuarjen e zjarrit, prishjet ose lëë vizjet nëë lidhje me çdo njëë rëë n prej ngjarjeve tëë mëë sipëë rme nëë kufirin deri 3 % tëë shumëë s sëë siguruar. 4.1.1 Pëë rcaktime tëë rreziqeve tëë mbuluara: 4.1.1.1 Zjarr do tëë konsiderohet tëë jetëë njëë formëë e djegijes me flakëë e tëë mirave materiale jashtëë vatrëë s qëë ekziston qëë llimisht pëë r tëë , e aftëë tëë vetpëë rhapet dhe tëë vetzgjerohet. 4.1.1.2 Rrufe do tëë konsiderohet tëë jetëë njëë shkrepje e rrufesëë , e cila e godet njëë objekt drejpëë rdrejt. 4.1.1.3 Eksplozion do tëë konsiderohet tëë jetëë njëë çlirim i papritur i energjisëë i shkaktuar nga forca e gazrave ose avujve nëë pëë rpjekje pëë r zgjerim. Shpëë rthimi i njëë ene (ngrohëë se, tubacione etj.) do tëë merret nëë konsideratëë si i tillëë nëë se pareti i enëë s ëë shtëë dëë mtuar nëë atëë shkallëë qëë bëë nëë tëë mundur barazimin e papritur tëë presionit brenda dhe jashtëë enëë s. Nëë se shkak pëë r shpëë rthimin brenda enëë s ëë shtëë njëë reaksion kimik, atëë herëë do tëë dëë mshpëë rblehet çdo dëë mtim i enëë s, dhe nëë se paretet e saj nuk janëë shkatëë rruar. 4.1.2 Nuk mbulohen: 4.1.2.1 dëë mtimi nga zjarri i objekteve tëë siguruara shkaktuar nga vëë nia e tyre nëë zjarre utilitare (zjarre pëë rdorimi ose shëë rbimi) ose nga trajtimi i tyre me nxehje: kjo do tëë zbatohet gjithashtu pëë r objektet nëë tëë cilat ose pëë rmes tëë cilave prodhohet ose pëë rçohet zjarri apo nxehtëë sia utilitare; 4.1.2.2 djegiet sipëë rfaqëë sore, pëë rveç se kur shkaktohen nga njëë ri prej rreziqeve tëë mbuluara nëë Nenin 4; 4.1.2.3 dëë mi nëë motorëë t me djegie tëë brendëë shme shkaktuar nga shpëë rthimet e ndodhura brenda dhomëë s sëë djegijes; 4.1.2.4 dëë mi i shkaktuar nga kontaktet e çelëë save elektrike si rrjedhojëë e presioneve tëë gazrave qëë lindin brenda tyre; 4.1.2.5 instalimit

dëë mi nëë çdo makineri dhe aparaturëë elektrike, ose nëë çdo pjesëë tëë elektrik shkaktuar nga rryma elektrike me ose pa ndodhjen e 3


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

zjarrit (p.sh. Si pasojëë e mbirrymëë s, tejkalimit tëë kufijve normal tëë tensionit mbitensionit ose nëë ntensionit, defekteve tëë izolimit si qarqe tëë shkurtëë ra, kontakte trupore ose defekte tokëë zimi; kontaktit tëë pamjaftueshëë m, mos funksionimit tëë instalimeve tëë matjes, kontrollit ose sigurisëë ), por jo demi vijues. 4.1.2.6 dëë mi nëë çdo makineri dhe aparaturëë elektrike, ose nëë çdo pjesëë tëë instalimit elektrik si pasojëë e rrufesëë , nëë se ky dëë m nuk ëë shtëë shkaktuar nga goditja direkte e rrufesëë ; 4.1.2.7 dëë mi nga zjarri i cili shkaktohet nga tëë rmeti; ( nese prona nuk eshte siguruar nga termeti) 4.1.2.8 dëë met e shkaktuara nga implozioni; 4.1.2.9 fitimi i munguar dhe dëë met vijuese tëë çdo lloji dhe natyre tëë tilla si: dëë met pëë r shkak tëë vonesave, humbjes sëë kontratëë s, gjobat etj. Neni 5 Përjashtime 5.1

Nuk mbulohen:

5.1.1 dëë met e shkaktuara me dashje apo nga pakujdesia e rëë ndëë e tëë siguruarit apo e anëë tareve madhorëë tëë familjes sëë tëë Siguruarit , vertetuar si e tille nga organet kompetente shteterore. 5.1.2 Veprimet e pandershme, tëë qëë llimshme ose neglizhenca e tëë Siguruarit tëë cilat duhet tëë parashikoheshin nga I Siguruari duke pasur parasysh natyrëë n dhe rrethanat e këë tyre veprimeve ose neglizhence, vertetuar si e tille nga organet kompetente shteterore. 5.1.3 Dëë met keqdashëë se.

e

shkaktuara

direkt

ose

indirekt

nga

veprimet

(aktet)

Me veprimet (aktet) keqëë dashëë se do tëë kuptohet humbja, shkatëë rrimi apo dëë mtimi i (shkaktuar nga zjarri, eksplozioni ose tëë tjera) e pasurisëë sëë siguruar shkaktuar direkt ose indirekt nga dëë mtimet keqdashëë se tëë çdo personi ose grup personash, pavarëë sisht nëë se njëë akt i tillëë ëë shtëë bëë rëë ose jo si pasojëë e prishjes sëë qetëë sisëë publike dhe percaktuar si e tille nga organet kompetente shteterore. 5.2 Ky sigurim nuk do tëë mbuloj dëë mtimin e objekteve tëë siguruara ose shpenzimet e siguruara tëë lindura ose tëë shkaktuara drejtpëë rdrejt ose indirekt si pasojëë e;

4


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

5.2.1 Shpëë rthimit bëë rthamor, rrezatimit bëë rthamor dhe ndotjes radioaktive, jonizimit, çdo arme me lëë ndëë bëë rthamore. 5.2.2 Luftëë s sëë çdo lloji invazioni, luftime tëë tjera tëë armatosura pavarsisht nëë se ëë shtëë deklaruar ose jo lufta civile; 5.2.3 Turbullirave civile, revolucioneve, lëë vizjeve seperatiste, kryengritjeve popullore, rebelimeve, revoltave, puçeve, grushteve tëë shtetit, eksodeve; 5.2.4 Konfiskimeve, rekuizimeve, shtetëë zimeve tëë detyruara tëë kryera me urdhëë r tëë çfardolloj qeverie apo autoriteti shtetëë ror; 5.2.5 Trazirave, grevave, lokautit, sabotimit, terrorizmit. Terrorizëë m do tëë konsiderohet kryerja e veprimeve tëë dhunshme ndaj pasurisëë ndëë rmjet vjedhjeve, dëë mtimeve e shkatëë rrimeve masive qëë kanëë si qëë llim turbullimin e rendit publik dhe ngjalljen e frikëë s e tëë pasigurisëë sëë publikut; 5.2.6 Shpalljes sëë ligjit tëë luftëë s, deklarimit dhe vendosjes sëë gjendjes sëë jashtëë zakonshme, anarkisëë ose mosfunksionimit tëë shtetit, qoftëë edhe nëë pjesëë tëë caktuara tëë vendit; 5.2.7 Nëë se nëë rastin e njëë dëë mi Siguruesi pëë rdor tëë drejtëë n e tij pëë r tëë mos dëë mshpëë rblyer nëë bazëë tëë pëë rjashtimeve, I Siguruari do tëë jetëë pëë rgjegjëë s pëë r tëë provuar se dëë mi qëë ka ndodhur nuk ishte shkaktuar direkt ose indirekt nëë lidhje me këë to pëë rjashtime; Neni 6 Shuma e siguruar Shuma e siguruar, si rregull do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n e sigurimit. Baza mbi tëë cilin do tëë pëë rcaktohet shuma e siguruar do tëë vendoset nëë policëë n e sigurimit. 6.1

Pëë r ndëë rtesat;

6.1.1 Shuma e siguruar do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n e zëë vendëë simit tëë saj. Vlera e zëë vendëë simit do tëë jetëë vlera lokale e ndëë rtimit duke pëë rfshirëë shpenzimet e arkitektit dhe shpenzimet e tjera tëë projektimit. 6.1.2 Nëë qoftëë se ndëë rtesa nuk ëë shtëë e re pra ka amortizim atëë herëë shuma e sigurimit do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n aktuale. Vlera aktuale do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n e zëë vendëë simit tëë ndëë rtesëë s minus njëë zbritje nëë pëë rputhje me gjendjen aktuale tëë saj, nëë veçanti me shkallëë n e amortizimit;

5


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

6.1.3 Nëë qoftëë se ndëë rtesa nuk ëë shtëë nëë gjendje tëë mirëë dhe nuk do tëë rindëë rtohet mëë atëë herëë shuma e sigurimit do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n e tregut tëë saj. Vlera e tregut do tëë jetëë e barabartëë me çmimin e mundshëë m tëë shitjes sëë ndëë rtesëë s ose vlerëë n e materialit qëë mund tëë pëë rfitoj i Siguruari nga prishja e saj. 6.2

Pëë r makineri dhe pajisje;

6.2.1 Shuma e sigurimit, si rregull do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n e zëë vendëë simit tëë tyre. Vlera e zëë vendëë simit, do tëë jetëë vlera pëë r t’u paguar pëë r blerjen ose prodhimin e objekteve tëë tëë njëë jtit tip dhe cilëë si nëë njëë gjendje si tëë reja, cilado qoftëë shuma mëë e ulëë t; 6.2.2 Nëë raste tëë vecanta kur njëë makineri ose grup makinerish ose pajisjesh nuk mund tëë pëë rdoren mëë ose nuk janëë tëë pëë rdorshme pëë r qëë llimin e tëë siguruarit, shuma e siguruar do tëë jetëë vlera e tregut. 6.3

Pëë r mallra qëë prodhohen, tregtohen, lëë ndëë tëë para, produkte natyrore.

6.3.1 Shuma e siguruar do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n maksimale tëë tyre, e cila pëë rfaqëë son vlerëë n maksimale tëë mundshme tëë mallrave tëë depozituara, deklaruar me shkrim nga i siguruari. 6.3.2 Nëë raste tëë vecanta, shuma e siguruar do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n mesatare tëë tyre, e cila pëë rfaqëë son vlerëë n qëë i Siguruari parashikon ta ketëë gjatëë vitit, deklaruar me shkrim nga i Siguruari. 6.4 Pëë r pajisjet shuma e sigurimit do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n e zëë vendëë simit tëë tyre. 6.5 Nëë rast tëë sigurimit nëë “bazëë tëë rrezikut tëë parëë ”, i cili do tëë deklarohet shprehimisht nëë policëë n e sigurimit, shuma e sigurimit do tëë pëë rfaqëë soj njëë pjesëë tëë vlerëë s sëë plotëë dhe siguruesi do tëë paguaj nëë rast dëë mi deri nëë këë tëë shumëë tëë siguruar, duke mos zbatuar kushtin e nëë nsigurimit. Primi i sigurimit do tëë jetëë mëë i lartëë nga ai i llogaritur pëë r sigurimin nëë bazëë tëë vlerëë s sëë plotëë . Neni 7 Polica e sigurimit 7.1 Polica e sigurimit qëë Siguruesi i lëë shon tëë Siguruarit, vëë rteton lidhjen e kontratëë s sëë sigurimit. 7.2 Nëë se Polica e Sigurimit humbet ose dëë mtohet nëë masëë n qëë behëë t e pavlefshme, me këë rkesëë n dhe shpenzimet e tëë Siguruarit, Siguruesi duhet tëë lëë shojëë njëë dublikatëë tëë saj. 6


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

7.3 Siguruesi lëë shon Policëë n e Sigurimit dhe pëë rcakton primin e sigurimit nëë bazëë tëë tëë dhëë nave tëë Pyetëë sorit dhe deklarimeve tëë bëë ra nga I Siguruari. Pyetëë sori, njoftimet e deklarimet e tjera tëë tëë Siguruarit i bashkëë ngjiten Policëë s sëë Sigurimit dhe janëë pjesëë pëë rbëë rëë se e saj. I Siguruari ëë shtëë pëë rgjegjëë s lidhur me saktëë sinëë dhe vëë rtetëë sinëë e njoftimeve dhe deklarimeve tëë bëë ra prej tij. 7.4 Siguruesi ka tëë drejtëë tëë verifikojëë vëë rtetëë sinëë e njoftimeve dhe deklarimeve tëë tëë Siguruarit dhe tëë kryejëë inspektime pëë r saktëë sime tëë dhëë nash. 7.5 Kushtet e pëë rcaktuara nëë Policëë n e Sigurimit nuk mund tëë ndryshohen, pëë rveç me shtojcëë qëë ëë shtëë pjesëë e Policëë s nëë nshkruar nga Siguruesi dhe I Siguruari. Duke pranuar Policëë n e Sigurimit, I Siguruari pranon se Polica pëë rfshin tëë gjitha marrëë veshjet ekzistuese ndëë rmjet tëë Siguruarit dhe Siguruesit ose Agjentëë ve tëë tij nëë lidhje me këë tëë mbulim nëë sigurim. Neni 8 Periudha e sigurimit 8.1 Periudha e sigurimit si rregull ëë shtëë jo mëë pak se njëë vit, pëë rveç rasteve kur nëë Policëë n e Sigurimit pëë rcaktohet ndryshe, por jo mëë pak se tre muaj, pëë rjashtuar raste tëë tilla si ekspozita, panaire etj. 8.2 Mbulimi nëë sigurim fillon nëë orëë n 24°° tëë ditëë s sëë pëë rcaktuar si ditëë e fillimit nëë Policëë n e Sigurimit, me kusht qëë tëë jetëë paguar mëë parëë primi i sigurimit ose këë sti i tij i parëë . Mbulimi nëë sigurim pëë rfundon nëë orëë n 24°° tëë ditëë s sëë pëë rcaktuar si ditëë mbarimi nëë Policëë n e Sigurimit. 8.3 Pëë rgjegjëë sia e Siguruesit do tëë fillojëë nëë momentin kohor tëë pëë rcaktuar nëë policëë , edhe nëë se pagesa e primit tëë sigurimit kryhet mëë parëë . Neni 9 Tarifa e primit të sigurimit Tarifa do tëë caktohet nëë bazëë tëë shumëë s sëë sigurimit, masave mbrojtëë se dhe kushteve tëë sigurimit.Tarifa do tëë caktohet veçanëë risht pëë r çdo Policëë Sigurimi. Neni 10 Primi i sigurimit 10.1 I Siguruari detyrohet t'i paguajëë Siguruesit primin e sigurimit sipas shumave dhe afateve tëë pëë rcaktuara nëë Policëë . 10.2 Pagesa e primit tëë sigurimit bëë het pranëë Degëë s ose agjencisëë sëë Siguruesit ku ëë shtëë lëë shuar Polica e Sigurimit. Pagesa do tëë quhet e kryer nëë momentin e kalimit tëë shumëë s sëë caktuar nëë llogarinëë e Siguruesit. 7


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

10.3 Primi i sigurimit paguhet nëë monedhëë n e pëë rcaktuar nëë Policëë n e Sigurimit. 10.4 Primi i sigurimit mund tëë paguhet tëë rëë sisht ose me këë ste, sipas marëë veshjes midis palëë ve. 10.5 Nëë rastin e pagesëë s sëë primit tëë sigurimit me këë ste: 10.5.1 shuma e këë stit tëë parëë do tëë jetëë jo mëë e vogëë l se 50 pëë r qind e shumëë s sëë pëë rgjithshme; 10.5.2 data e pagesëë s sëë këë stit tëë dytëë do tëë caktohet jo mëë vonëë se pesëë muaj nga data e hyrjes nëë fuqi tëë kontratëë s sëë sigurimit; 10.5.3 këë sti i fundit do tëë paguhet jo mëë vonëë se tre muaj nga data e mbarimit tëë afatit tëë Policëë s sëë Sigurimit. 10.5.4 kur polica e sigurimit ëë shtëë lidhur pëë r njëë periudhëë disa vjeçare, primi i sigurimit do tëë paguhet me këë ste vjetore. 10.6 I Siguruari detyrohet t’i paguajëë Siguruesit primin e sigurimit nëë afatet e caktuara nëë Policëë n e Sigurimit. 10.6.1 Nëë se primi ose këë sti i parëë i tij nuk paguhet nëë afat, mbulimi nëë sigurim pezullohet deri nëë orëë n 24°° tëë ditëë s qëë i Siguruari paguan shumëë n qëë detyrohet. 10.6.2 Kur i Siguruari nuk paguan primet nëë vazhdim sipas afateve tëë caktuara, sigurimi pezullohet nga ora 24°° e ditëë s sëë pesëë mbëë dhjetëë mbas mbarimit tëë afatit tëë pagimit dhe Siguruesi ka tëë drejtëë tëë këë rkojëë zgjidhjen e Policëë s sëë Sigurimit. 10.6.3 Humbjet dhe dëë mtimet e vëë rtetuara brenda afatit tëë mëë sipëë rm dëë mshperblehen vetëë m pasi tëë jetëë zbritur shuma e këë steve vijuese tëë primit tëë sigurimit. 10.6.4 Mospagimi nëë kohëë i këë steve tëë primit tëë sigurimit sjell pasojat e mëë poshtme: 10.6.4.1Siguruesi ka tëë drejtëë tëë zgjidhëë kontratëë n e sigurimit; 10.6.4.2 Siguruesi ka tëë drejtëë tëë dëë mshpëë rblejëë nëë mëë nyrëë tëë reduktuar nëë porporcion me këë stin e primit tëë sigurimit tëë paguar; 10.7 Kur pasuria e siguruar kalon nëë pronëë sine e njëë personi tjetëë r, kontrata e sigurimit quhet e zgjidhur. Nëë këë tëë rast primi i paguar i kthehet tëë siguruarit nëë pëë rpjestim me kohëë n qëë mbetet deri nëë mbarim tëë afatit tëë kontratëë s, duke ju mbajtur shpenzimet administrative nëë masëë n 20% tëë primit tëë pashfrytëë zuar. 8


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

Neni 11 Pjesa e zbritëshme Nëë rastet e ndodhjes sëë ngjarjes sëë sigurimit do tëë zbatohet pjesëë e zbritshme dhe/ose franshizëë .Pëë r çdo rast dëë mi Siguruesi do tëë zbresëë nga dëë mshpëë rblimi i llogaritur pjesëë n e zbritshme dhe/ose franshizëë n tëë pëë rcaktuar nëë Policëë n e Sigurimit nëë shumëë absolute ose nëë pëë rqindje. Pjesa e zbritëë shme dhe/ose franshiza zbatohet pëë r çdo rast dëë mi. Masa e pjesëë s sëë zbritshme dhe/ose franshizëë s do tëë pëë rcaktohet nëë Policëë n e Sigurimit. Neni 12 Detyrime 12.1 I Siguruari nëë kohëë n e lidhjes sëë kontratëë s sëë sigurmit duhet tëë informojëë , me shkrim Siguruesin pëë r tëë gjitha rrethanat e njohura prej tij dhe qëë janëë thelbëë sore pëë r vlerëë simin e rrezikut. Rrethanat janëë thelbëë sore nëë se ato janëë tëë njëë natyre tëë tillëë qëë mund tëë influencojnëë vendimin e Siguruesit pëë r tëë pëë rfunduar ose jo kontratëë n, apo pëë r kushtet qëë duhet tëë vendosëë . Siguruesi ka tëë drejtëë tëë ndryshojëë masëë n e primit tëë sigurimit, tëë shumëë s sëë sigurimit ose afatin e sigurimit si dhe te zgjidhëë kontratëë n e sigurimit. 12.2 Siguruesi mund gjithashtu tëë zgjidhëë kontratëë n e sigurimit nëë se i ëë shtëë dhëë nëë informacion i gabuar. Primi i sigurimit nuk i kthehet tëë Siguruarit. 12.3 Nëë rast dëë mi, Siguruesi lirohet nga detyrimi pëë r dhëë nie dëë mshpëë rblimi kur shkak i dëë mit ëë shtëë njëë rrethanëë qëë nuk i ishte bëë rëë e njohur atij, nga I Siguruari, i cili ka patur dijeni per rrethanen. 12.4 Këë to dispozita janëë tëë vlefshme edhe pëë r pëë rfituesin, nëë se vëë rtetohet nga Siguruesi se ai kishte dijeni pëë r pasaktëë sinëë e deklarimeve ose harresave nëë lidhje me rrezikun. 12.5 Nëë se i Siguruari ndëë rmerr ose ndryshon njëë veprimtari tëë çfarëë do lloji apo madhëë sie, ai duhet tëë njoftojëë menjëë herëë me shkrim Siguruesin. Nëë se ndëë rrmarrja apo ndryshimi i veprimtarisëë pëë rfshin shtim tëë rrezikut zbatohen parashikimet e paragrafit 1. Nga dita qëë ëë shtëë ndëë rrmarrëë ose ndryshuar veprimtaria Siguruesi do tëë ketëë tëë drejtëë n pëë r njëë tarife primi mëë tëë lartëë . Kjo nuk do tëë zbatohet nëë se Siguruesi ëë shtëë liruar nga plotëë simi i detyrimit tëë tij nëë rast dëë mi pëë r shkak tëë shtimit tëë rrezikut. 12.6 I Siguruari duhet: 12.6.1 Tëë plotëë sojëë dhe zbatojëë tëë gjitha masat e sigurimit tëë pëë rcaktuara nëë mëë nyrëë specifike nëë policëë n e sigurimit dhe tëë tregojëë pëë rkujdesjen e duhur nëë parandalimin e dëë mit. 9


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

12.6.2 Tëë ketëë tëë regjistruara letrat me vlerëë dokumentat tëë tjerëë , koleksione dhe objekte tëë tjera pëë r tëë cilat janëë parashikuar qëë tëë kryhen regjistrime, dhe t’i ruajëë ato nëë mëë nyrëë tëë tillëë qëë tëë mos ketëë mundëë si tëë dëë mtohen ose humbasin sëë bashku me objektet e siguruara. 12.7 Nëë se I Siguruari nuk arrin tëë plotëë sojëë kushtet e pëë rcaktuara mëë sipëë r, Siguruesi, brenda njëë muaji qëë ka marrëë dijeni, mund tëë zgjidhëë kontratëë n e sigurimit duke e njoftuar tëë Siguruarin me shkrim. Siguruesi do tëë lirohet nga detyrimi pëë r dhëë nien e dëë mshpëë rblimit nëë se shkaku i dëë mit ose humbjes ëë shtëë mosplotëë simi nga I Siguruari i detyrimeve me qëë llim ose nga neglizhenca e rëë ndëë , percaktuar kjo nga organet shteterore kompetente. 12.8 I Siguruari do tëë lajmëë rojëë menjëë herëë Siguruesin pëë r: 12.8.1 çdo bashkim ose shkrirje me veprimtari tëë tjera ekonomike ose çdo blerje, dhëë nie, transferim, lëë nie peng apo shitje tëë pasurive apo aksioneve qëë shkaktojnëë ndryshime nëë pronëë sinëë ose kontrollin financiar ose tjetëë r, tëë veprimtarisëë ekonomike; 12.8.2 heqjen e kontrollit tëë tëë Siguruarit mbi veprimtarinëë ekonomike nga çdo Qeveri apo zyrtar i caktuar nga çdo Qeveri apo Autoritet Lokal. 12.9 Kusht pëë r vazhdimin e mbulimit nëë sigurim ëë shtëë qëë I Siguruari t'i japëë menjëë herëë Siguruesit informacionin qëë Siguruesi do tëë këë rkojëë dhe I Siguruari tëë paguajëë primin shtesëë siç mund tëë këë rkojëë Siguruesi si rrjedhojëë e këë tij ndryshimi. Neni 13 Interesi i siguruar 13.1 Nëë se interesi i siguruar pushon sëë ekzistuari pas fillimit tëë sigurimit si rrjedhojëë e njëë akti lufte ose njëë veprimi administrativ nëë rast lufte ose nëë se pushimi i interesit ëë shtëë pasojëë e paevitueshme e luftëë s, Siguruesi ka tëë drejtëë ta mbajëë pjesëë n e primit qëë i pëë rket periudhëë s sëë mbulimit tëë rrezikut. 13.2 Nëë se interesi i siguruar pushon sëë ekzistuari pëë r shkak tëë ndodhjes sëë ngjarjes sëë sigurimit, Siguruesi ka tëë drejtëë n e primit pëë r tëë gjithëë periudhëë n e sigurimit. Neni 14 Sigurime te tjera 14.1 Nëë se I Siguruari kryen sigurim tjetëë r kundrejt rreziqeve tëë siguruara pëë r mbulimin e objekteve tëë siguruara me këë tëë kontratëë , ai duhet t’i njoftojëë menjëë herëë me shkrim Siguruesit, emrin e siguruesit tjetëë r dhe shumëë n e siguruar. Nëë se I Siguruari, me dashje ose pëë r shkak tëë pakujdesisëë , nuk 10


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

plotëë son detyrimet e paragrafit tëë mëë sipëë rm, atëë herëë Siguruesi ka tëë drejtëë n e zgjidhjes sëë kontratëë s sëë sigurimit dhe mospagimit tëë dëë mshpëë rblimit. 14.2 Nëë se ekziston sigurim tjetëë r masa e dëë mshpëë rblimit qëë pëë rfiton I Siguruari nga tëë gjitha kontratat nuk mund tëë jetëë mëë e lartëë se sa masa e humbjes minus pjesëë n e zbritshme. 14.3 Nëë se nëë kohëë n e ndodhjes sëë njëë ngjarje sigurimi i cili shkakton njëë humbje sipas këë saj Police ekzistojnëë sigurime te tjera prej tëë Siguruarit ose çdo personi qëë vepron nëë emëë r tëë tij qëë mbulojnëë njëë humbjëë tëë tillëë ose pjesëë te veçanta te saj, pëë rgjegjëë sia e Siguruesit do tëë kufizohet nëë pjesëë n qëë i takon nëë njëë ngjarje tëë tillëë . 14.4 Nëë se I Siguruari kryen sigurime tëë tjera me qëë llim qëë tëë arrijëë pëë rfitime tëë paligjshme, kontratae sigurimit quhet e pavlefshme dhe Siguruesi mban primin e sigurimit. Neni 15 Mbisigurimi 15.1 Nëë se shuma e siguruar e tejkalon ndjeshëë m vlerëë n e sigurimit, atëë herëë si Siguruesi ashtu edhe I Sigurari mund tëë këë rkojnëë zvogëë limin e shumëë s sëë siguruar, si dhe primi i sigurimit do tëë pakëë sohet proporcionalisht me zvogëë limin e shumëë s sëë sigurimit. 15.2 Nëë se I Siguruari lidh kontratëë n e sigurimit me qëë llim qëë tëë arrijëë pëë rfitime tëë paligjshme nga mbisigurimi, kontrata quhet e pavlefshme. Siguruesi ka tëë drejtëë n e mbajtjes sëë primit tëë sigurimit.

Neni 16 Nënsigurimi Nëë se nëë momentin menjëë herëë para ndodhjes sëë ngjarjes sëë sigurimit shuma e siguruar ëë shtëë mëë e ulëë t se vlera e sigurimit, dëë mshpëë rblimi i llogaritur do tëë shumëë zohet me koeficientin e nëë nsigurimit, i cili pëë rcaktohet si raport i shumëë s sëë sigurar ndaj vlerëë s sëë sigurimit. Neni 17 Anullimi 17.1 Kjo Policëë mund tëë pëë rfundojëë nëë çdo kohëë me kerkesëë tëë tëë Siguruarit dhe nëë këë tëë rast Siguruesi do tëë mbajëë primin pëë r kohëë n qëë Polica ka qenëë nëë fuqi, si dhe 20% tëë primit tëë sigurimit tëë pashfrytëë zuar pëë r shpenzime administrative. 11


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

17.2 Kjo Policëë gjithashtu mund tëë pëë rfundojëë nëë çdo kohëë me dëë shirëë n e Siguruesit duke njoftuar tëë Siguruarin lidhur me këë tëë ndëë rprerje dhe nëë këë tëë rast Siguruesi do tëë jetëë i detyruar tëë ktheje primin nëë proporcion me kohëë n e mbetur nga anullimi i Policëë s deri nëë pëë rfundim tëë saj. Neni 18 Ngjarja e sigurimit 18.1

Nëë rastin e ndodhjes sëë ngjarjes sëë sigurimit i Siguruari duhet:

18.1.1 tëë njoftojëë me shkrim Siguruesin menjëë herëë duke specifikuar rrethanat e ngjarjes, si dhe tëë njoftojëë organet e rendit e njëë sitëë zjarrëë fikse. Njëë njoftim i tillëë do tëë quhet i dhëë nëë Siguruesit menjëë herëë nëë se ëë shtëë dëë rguar brenda 24 deri 48 orëë ve nga ndodhja e ngjarjes; 18.1.2

Te dorezoje prane Siguruesit :

a. Kerkesen e bere prane organeve te PMNZH, per ngjarjen, ne rast ndodhje zjarri b. Kallximin e bere ne Rajonin e Policise ne rast ndodhje vjedhje c. Kerkesen e bere prane organeve shteterore kompetente ne rastin e ndodhjes se rreziqeve shtese. 18.1.3 tëë marrëë tëë gjitha masat pëë r tëë shmangur ose minimizuar humbjet ose dëë mtimet me sa ëë shtëë e mundur dhe gjatëë këë tyre veprimeve tëë ndjekëë udhëë zimet e Siguruesit; I Siguruari ëë shtëë i detyruar tëë këë rkojëë dhëë nien e këë tyre udhëë zimeve nëë se lejojnëë kushtet; 18.1.4 tëë pajisëë Siguruesin me librat e llogarisëë dhe libra tëë tjerëë tëë veprimtarisëë sëë tij ekonomike si fatura, bilance, informacione, evidenca tëë ndryshme si dhe dëë shmi tëë tjera tëë pasurisëë tëë tij, tëë cilat janëë tëë nevojshme tëë këë rkohen prej Siguruesit pëë r qëë llim verifikimi ose hetimi tëë ngjarjes sëë Sigurimit, bashkëë me, njëë deklaratëë ligjore pëë r vëë rtetëë sin e deklarimeve dhe tëë çdo çëë shtjeje lidhur me to, nëë se këë rkohet; 18.1.5 tëë lejojëë Siguruesin me këë rkesëë n e tij dhe pëë r sa ëë shtëë e arsyeshme, tëë hetojëë lidhur me shkakun dhe shumëë n e humbjes si dhe masëë n e dëë mshpëë rblimit, duke i dhëë nëë çdo informacion qëë ndihmon hetimin. 18.1.6 nëë se ëë shtëë e mundur, tëë mos ndryshojëë asgjëë nëë vend ngjarje pa miratimin e Siguruesit; 18.1.7 t’i dorëë zojëë Siguruesit Brenda 10 ditëë ve nga ndodhja e ngjarjes njëë listëë tëë firmosur tëë tëë gjitha objekteve tëë dëë mtuara apo tëë shkatëë rruara,

12


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

sipas formularit tëë dhëë nëë nga Siguruesi, si dhe vlerëë n pëë r tëë cilëë n këë rkon tëë dëë mshpëë rblehet. 18.1.8 Data e dorezimit te dokumentave sipas pikes 18.1.7 dhe plotesimi kerkesave sipas pikes 18.1.2, do te quhet si date e plotesimit te gjithe dokumentacionit te nevojshem per trajtimin e kerkese per demshperblimi. 18.2 Nëë se I Siguruari me qëë llim apo pëë r neglizhence nuk zbaton tëë rëë sisht apo pjesëë risht detyrimet e mëë sipëë rme, Siguruesi çlirohet nga pëë rmbushja e detyrimeve tëë tij. Nëë se organi i rendit nuk ëë shtëë njoftuar pëë r objektet e humbura apo dëë mtuara nëë kohëë , Siguruesi ka tëë drejtëë tëë çlirohet nga detyrimi i tij vetëë m pëë r këë to objekte.

Neni 19 Ekspertimi 19.1 Siguruesi brenda 10 ditëë ve nga njoftimi i tëë Siguruarit duhet tëë fillojëë ekspertimin e dëë mit tëë ndodhur. 19.2 Nëë rastet kur i Siguruari nuk pranon plotëë sisht ose pjesëë risht aktekspertimin e Siguruesit, e njofton atëë me shkrim brenda tre ditëë ve nga marrja e këë tij akti. 19.3 Lidhur me mosmarrëë veshjen tëë dy palëë t caktojnëë njëë ekspert tjetëë r ose njëë grup ekspertëë sh tëë pëë rbëë rëë nga pëë rfaqëë sues tëë tyre ose tëë tretëë . Eksperti ose grupi i ekspertëë ve tëë lartpëë rmendur nuk kanëë tëë drejtëë tëë riekspertojnëë apo tëë vazhdojnëë riekspertimin e filluar kur vëë rtetohen dëë mtime tëë tjera tëë pasurisëë sëë siguruar. Nëë këë to kushte, procedura e ekspertimit do tëë rifillonte sipas pikëë s mëë sipëë r. 19.4 Ekspertëë t duhet: 19.4.1

tëë verifikojnëë dhe sqarojnëë rrethanat e ngjarjes;

19.4.2 tëë verifikojnëë saktëë sinëë e deklaratave apo pëë rshkrimeve qëë rezultojnëë nga aktet kontraktore dhe tëë pëë rcaktojnëë nëë se nëë momentin e dëë mtimit ekzistonin rrethana qëë kishin ndryshuar rrezikun dhe nuk ishin komunikuar; 19.4.3

tëë verifikojnëë nëë se i Siguruari ka plotëë suar detyrimet e tij;

19.4.4 tëë verifikojnëë ekzistencëë n, sasinëë dhe cilëë sinëë e sendeve tëë siguruara;

13


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

19.4.5 tëë kryejnëë vlerëë simin e dëë mit, konform Kushteve te Sigurimit dhe Policëë s sëë Sigurimit.

Neni 20 Dëmshpërblimi 20.1 Tëë gjitha pëë rfitimet sipas këë saj Police do tëë humbasin nëë se njëë këë rkesëë pëë r dëë mshpëë rblim e bëë rëë sipas këë saj Police pëë rmban: 20.1.1

Mashtrim, ose

20.1.2 falls, ose

nëë mbëë shtetje tëë këë rkesëë s ëë shtëë bëë rëë ose pëë rdorur ndonjëë deklarim

20.1.3 nga I Siguruari apo dikush tjetëë r qëë vepron nëë emëë r tëë tij janëë pëë rdorur mëë nyra ose mjete mashtruese pëë r tëë pëë rfituar sipas këë saj Police, ose 20.1.4 nëë se çdo dëë m shkaktohet nga veprimet e qëë llimshme ose me paramendim tëë tëë Siguruarit e percaktuar si e tille nga organet shteterore kompetente. 20.2 Nёse padia pёr dёmshpёrblim nuk ёshtё paraqitur nё Gjykat brenda dy vjetёsh nga data qё Siguruesi e ka refuzuar ngjarjen e sigurimit, Siguruesi çlirohet nga detyrimet e tij. 20.3 Detyrimi i Siguruesit pёr dёmshpёrblim kufizohet deri nё masёn e shumёs sё siguruar. Dёmshpёrblimi nuk do tё jetё mё i lartё se masa e humbjes, edhe nёse nё momentin e ndodhjes sё ngjarjes sё sigurimit shuma e siguruar ёshtё mё e lartё se vlera e sigurimit. 20.4 Do tё dёmshpёrblehet si mё poshtëë : 20.4.1

Ndёrtesa:

20.4.1.1nё rastin e objekteve tё shkatёrruara ose humbura si pasojё e njё ngjarje sigurimi. Siguruesi do tё dёmshpёrblejё vlerёn e siguruar sipas nenit 6.1; 20.4.1.2 nё rastin e objekteve tё dёmtuara si pasojëë e njё ngjarje sigurimi, Siguruesi do tё dёmshpёrblej shpenzimet e riparimit qё bёhen tё nevojshme nga dёmtimi, por jo mё shumё se vlera e siguruar sipas nenit 6.1. Kur sigurimi ёshtё bёrё nё bazё tё vlerёs aktuale do tё bёhet njё zbritje nё pёrputhje me shkallëë n e amortizimit; 20.4.2

Makineria dhe pajisjet

14


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

20.4.2.1nё rastin e objekteve tё shkatёrruara ose tё humbura, Siguruesi do tё dёmshpёrblej vlerёn aktuale menjёherё para ndodhjes sё ngjarjes sё sigurimi sipas nenit 6.2 dhe pёrcaktuar nё Policёn e Sigurimit. Shpenzimet pёr transportin, koston e montimit, taksat doganore do tё dёmshpёrblehen nё qoftёse se nё momentin e marrjes nё sigurim kёto shpenzime janё pёrfshirё veçanёrisht nё shumёn e siguruar; 20.4.2.2 nё rastin e objekteve tё dёmtuara Siguruesi do tё dёmshpёrblejëë shpenzimet e nevojshme qё duhet tё bёhen pёr restaurimin e makinёs sё dёmtuara nё gjendjen e mёparshme sipas nenit 6.2, dhe e pёrcaktuar nё Policёn e Sigurimit, por jo mё shumё se vlera aktuale, menjёherё para ndodhjes sё ngjarje sё sigurimit. 20.4.3 Mallrat; nëë rastin e mallrave tëë shkatëë rruara, tëë humbura ose tëë dëë mtuara, Siguruesi do tëë dëë mshpëë rblejëë vlerëë n e tyre pëë rkatëë se, por jo mëë shumëë se shuma e siguruar sipas nenit 6.3 e pëë rcaktuar nëë Policëë n e Sigurimit. 20.4.4 nga dëë mshpëë blimi do tëë zbritet vlera e pjesëë ve tëë mbetura ose tëë shpëë tuara; 20.4.5 nuk do tëë merren parasysh shpenzimet pëë r punimet restauruese tëë vendosura nga autoritetet shtetëë rore dhe shpenzimet shtesëë qëë janëë rrjedhojëë e progresit teknologjik. 20.5 Dëë mshpëë rblimi maksimal qëë do tëë paguajëë Siguruesi pëë r çdo dëë m nuk do tëë kalojëë shumëë n e siguruar tëë rëë nëë dakord pëë r secilin objekt. 20.6 Siguruesi mund tëë shtyjëë kohëë n e pagesëë s: 20.6.1 pëë r aq kohëë sa ekzistojnëë dyshime mbi tëë drejtëë n e tëë Siguruarit pëë r tëë marrëë pagesëë n, vertetuar nga organet shteterore kompetente. 20.6.2 nëë qoftëë se janëë filluar hetime penale nëë lidhje me ngjarjen e sigurimit kundëë r tëë Siguruarit; 20.6.3 pëë r aq kohëë sa I Siguruari nuk paraqet dhe plotëë son dokumentat e këë rkuara nga Siguruesi sipas pikes18.1.8. 20.7 Pas likuidimit tëë dëë mshpëë rblimit, objektet mbeten tëë siguruara deri nëë mbarim tëë afatit tëë kontratëë s sëë sigurimit pëë r diferencëë midis shumëë s sëë siguruar dhe dëë mshpëë rblimit tëë paguar, duke bëë rëë pëë r këë tëë shëë nime tëë veçanta nëë policëë n e sigurimit. Me këë rkesëë n e tëë Siguruarit, shuma e sigururar mund tëë rivendoset duke paguar prim shtesëë dhe duke bëë rëë shëë nimet pëë rkatëë se nëë policëë n e sigurimit.

15


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

20.8 Siguruesi, brenda 30 ditëë ve nga data e marrjes sëë dokumenteve, sipas pikes18.1.8, tëë dëë mit nga I Siguruari, detyrohet qëë : 20.8.1

tëë bëë jëë pagesëë n nëë rast tëë dëë mshpëë rblimit.

20.8.2

tëë shpjegojëë arsyet e refuzimit, nëë rast tëë refuzimit.

Siguruesi do tëë dëë mshpëë rblejëë tëë Siguruarin pëë r dëë min duke paguar me para, duke riparuar ose zëë vendëë suar sipas zgjedhjes sëë Siguresit. Neni 21 Kalimi i të drejtës (sabrogimi) I Siguruari, me shpenzimet e tij, do te jete dakort dhe do te lejoje te kryhen te gjitha veprimet e nevojshme ose te kerkuara nga Siguruesi ne interes te cdo te drejte ose kompensimi, ose perfitimit te lehtesimeve apo perfitimeve nga pale te tjera (te tjera nga ata te siguruar sipas kesaj Police) per te cilat Siguruesi do te kete ose do te kishte te drejte apo do t’I kaloje apo kalohej e drejta e marrjes se pageses ose perfitimit per humbje, demtime ose pergjegjesi sipas kesaj Police, nese keto veprime do te behen te nevojshme ose do te kerkohen para ose pas demshperblimit te te Siguruarit nga I Siguruari Neni 22 Zgjidhja e mosmarveshjeve Mosmarrëë veshjet nëë qoftëë se nuk zgjidhen me mirëë kuptim, do tëë zgjidhen nga gjykata e vendit ku ëë shtëë lidhur Polica e Sigurimit. Neni 23 Aplikimi i ligjit Pëë r gjithçka qëë nuk ëë shtëë parashikuar nëë këë to kushte do tëë aplikohen normativat ligjore. MBULIMI I RREZIQEVE SHTESE 001 TERMETI Eshte rene dakort dhe pranuar qe perveç ketyre neneve, perjashtimeve, klauzolave dhe kushteve te permbajtura ne Police ose te shtuara ne te dhe me kusht qe pasi i Siguruari te kete rene dakort per te paguar primin shtese, kjo Police do te zgjerohet per te mbuluar demet per objektet e siguruara, te cilat jane shkaterruar ose demtuar nga termeti, si dhe zjarri i cili pason termetin. Me kusht qe : 16


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

• termeti duhet te jete i rregjistruar nga stacionet sizmike, si dhe te kete nje vlere jo me te vogel se 3 Balle sipas shkalles Rihter. •

ndertimi te jete bere ne perputhje me kushte sizmike te zones.

• shuma e siguruar e termetit te jete 100% e shumes se siguruar te zjarrit. Ky sigurim nuk do te mbuloje demtimet: •

ne themelet e nderteses

ne afresket dhe zbukurimet murale

• ne enet uje mbajtese te vendosura ne muret, gardhet ose rrethimet e jashtme • lindur, shkaktuar, shtuar direkt ose indirekt nga reaksioni berthamor, rrezatimi berthamor ose ndotjet radioaktive •

shkaktuar nga permbytja, vershimi, valet e batices.

17


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

002 STUHIA Eshte rene dakort dhe pranuar qe perveç ketyre neneve, perjashtimeve, klauzolave dhe kushteve te permbajtura ne Police ose te shtuara ne te, dhe me kusht qe pasi I Siguruari te kete rene dakort per te paguar primin shtese, kjo Police do te zgjerohet per te mbuluar demet per objektet e siguruara, te cilat jane shkaterruar ose demtuar per shkak te veprimit te stuhise. Stuhi do te konsiderohet nje levizje ajri me force jo me te vogel se 8 shkalle (17.2 m/s ose 62 km/ore) shkaktuar nga kushtet metereologjike.Ne qofte se nuk ka matje nga stacionet meterologjike qe kjo force ere mbizoteron kur ndodh nje ngjarje, do te jete e mjaftueshme ne qofte se I Siguruari sjell te dhena qe ne afersi te zones se siguruar, stuhia shkakton humbje ose deme ne ndertesat e ndertuara siç duhet ose ne objektet e tjera me rezistence te njejte ose qe duke marre parasysh konstruksionin e rregullt te nderteses, humbja ose demi te jene shkaktuar vetem nga stuhia. Siguruesi do te paguaje demshperblimin per objektet e siguruara, te cilat jane shkaterruar ose demtuar nga stuhia, nese shkaterrimi ose demtimi : •

shkaktohet nga ndikimi direkt i stuhise ose

• shkaktohet nga stuhia, duke hedhur pjese te nderteses, peme ose objekte te tjera brenda objekteve te siguruara ose nderteses ne te cilen jane vendosur objektet e siguruara ose • eshte si pasoje e humbjes ose demit te shkaktuar nga stuhia ne objektet e siguruara ose elemente te nderteses te ketyre objekteve. Ky mbulim nuk do te shtrihet tek : • humbja ose demi ne ndertesat qe nuk jane gati per shfrytezim ose objekte brenda ndertesave te tilla; •

humbja ose demi I shkaktuar nga permbytja ose orteku;

Demi i shkaktuar nga Rreshqitja e tokes (cedimi i tokes)

• humbja ose demi per shkak te shiut, bresherit, debores ose hyrjes te papastertive nepermjet dritareve te cilat nuk kane qene mbyllur ose nepermjet hapjeve te tjera, ne qofte se te tilla hapje nuk jane shkaktuar nga vete stuhia.

18


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

003 BRESHERI Eshte rene dakort dhe pranuar qe perveç ketyre neneve, perjashtimeve, klauzolave dhe kushteve te permbajtura ne Police ose te shtuara ne te dhe me kusht qe pasi i Siguruari te kete rene dakort per te paguar primin shtese, kjo Police do te zgjerohet per te mbuluar demet per objektet e siguruara, te cilat jane shkaterruar ose demtuar per shkak te veprimit te bresherit. Mbulimi ne sigurim nuk do te shtrihet tek •dëë mi nëë ndëë rtesat qëë nuk janëë gati pëë r shfrytëë zim ose objekte brenda këë tyre objekteve, •humbja ose dëë mi pëë r shkak tëë shiut, bresherit, dëë borëë s, papastëë rtive qëë hyjnëë nëë pëë rmjet hapjeve tëë tjera, nëë se hapje tëë tilla nuk janëë shkaktuar nga vetëë bresheri, •Humbja ose demi ne objektet e vendosura jashte, •humbja ose dëë mi nëë objekte tëë fiksuara nëë pjesëë n e jashtme tëë ndëë rtesëë s ( p.sh sinjalet, ndriçuesit neon, tenda, qepena, antenna radio ose televizive) linja elektrike mbitokëë sore, duke pëë rfshirëë mbëë shtetëë set

I siguruari garanton mirembajtjen e rregullt te objekteve te siguruar, vecanerisht çative.

19


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

004 PERMBYTJA Eshte rene dakort dhe pranuar qe perveç ketyre neneve, perjashtimeve, klauzolave dhe kushteve te permbajtura ne Police ose te shtuara ne te dhe me kusht qe pasi I Siguruari te kete rene dakort per te paguar primin shtese, kjo Police do te zgjerohet per te mbuluar demet per objektet e siguruara, te cilat jane shkaterruar ose demtuar per shkak te veprimit te permbytjes. Permbytje do te konsiderohet rasti kur : • uji i shtratit te qendrueshem (lumit, liqenit, detit) permbyt rastesisht vendin ku eshte vendosur pasuria e siguruar, vershon duke kaluar bregun, ledhet, cektinat, çan ledhet dhe digat dhe shperndahet per shkak te rrymes se ujit me nivel te larte, valeve dhe ujit te tepert nga liqenet artificiale; • vershimi i ujit per shkak te shiut te madh, te papritur, si dhe vershimi rastesisht per shkak te rreshjeve shume te medha, gerryen gjate pjerresive, rrugeve; • tejkalohet ngritja e nivelit te ujrave siperfaqesore dhe nentokesore, krahas me pasojat e saj, por vetem kur kjo prek trupin e objektit ne uje. Ngritja e nivelit te ujrave siperfaqesore matet sipas gjendjes mujore normale te ujit ose prurjes te tij te matur ne hidromatesin me te afert. Per çdo muaj ne veçanti konsiderohet normal niveli me I larte I ujit ose prurja e tij gjate 20 viteve te fundit, perveç rasteve kur nivelet ekstremale te ujit jane tejkaluar jashte mase; • ky sigurim mbulon vetem demet e shkaktuara ne artikujt e siguruar gjate vershimit (permbytjes) ose menjehere pasi uji ka vershuar; •

ky sigurim nuk mbulon demet per shkak te:      

 

influences mekanike te ujit brenda tubacioneve te ujit, kanaleve, tuneleve; kalbezimit te thate; fundosjes, uljes se tokes, qe rrjedh nga permbytja; ndikimit te ujit te nendheshem ne pilota, gropa themeli ose punime te ndryshme, puse miniere, koridore nentokesore dhe gropa minerare. ujit te leshuar prej sistemeve te vaditjes, me kusht qe vershimi I tij jashte nuk eshte pasoje e permbytjes; vendosjes te objekteve te siguruara ne shtrate lumi ose perroi te thate dhe aktive, ose ne hapsiren midis shtratit te lumit dhe bregut te lumit (hapesira e vershimit); magazinimit te mallrave jo sipas rregullave te kerkuara; mallrave dhe produkteve te gateshme te cilat nuk jane vendosur dhe sistemuar ne rafte qe te jene te ngritura nga toka te pakten 10 cm. 20


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese



Ky sigurim nuk do te mbuloje demtimet ne ndertesat e ngritura mbi uje, te shkaktuar nga errozioni nga jashte; ne kanalet, tunelet ose tubacionet e ujit si dhe demet e shkaktuara nga presioni per shkak te permbytjes, n.q.s. nuk eshte rene dakort ndryshe.

21


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

005 RRESHQITJA E TOKES Eshte rene dakort dhe pranuar qe perveç ketyre neneve, perjashtimeve, klauzolave dhe kushteve te permbajtura ne Police ose te shtuara ne te dhe me kusht qe pasi i Siguruari te kete rene dakort per te paguar primin shtese, kjo Police do te zgjerohet per te mbuluar demet per objektet e siguruara te cilat jane shkaterruar ose demtuar per shkak te rreshqitjes se tokes. •Ky sigurim mbulon humbjen ose demin per shkak te rreshqitjes se siperfaqes se tokes ne zona te pjerreta, me plasaritje dhe çarje ne forme damaresh, qe shihen qarte, te cilat ne periudha te shkurtera kohe shkaktojne deformacione statike te rrezikshme ose çarje te medha ne ndertesat. •Siguruesi çlirohet nga detyrimi per te paguar kerkesat per demshperblim ne rastet kur:     

 

 

zona ku eshte vendosur ndertesa ka filluar te rreshqase perpara se te leshohet Polica e Sigurimit; veprimet e njeriut (si hapje kanali, germime, sizmiciteti i induktuar, etj.) çojne ne nje shkeputje tektonike siperfaqsore; ndodh ulje, fundosje e themeleve, cedim; ndodh nje rreshqitje e vogel gjeologjike e tokes dhe qe duket ne çarje te vogla te ndertesave; ka gropethithese, goditje ose shkaterrime te malit ndersa punohet nentoke apo mbi siperfaqen e tokes (karriera) neper galeri ose ballin e saj; ka rreshqitje te poshtme te strukturave te reja ose vendbanimeve ose errozion bregdetar; ka demtim ne ose qe duket ne levizjen e pllakave te dyshemese, nese themelet e poshtme te mureve te jashme te nderteses nuk jane te demtuara ne te njejten kohe; ka demtime ne muret e pishinave, verandave, tarracave, rrugeve, portave, gardheve ose kopshteve, nese ndertesat ose ngrehinat ndihmese ose garazhdet nuk jane te demtuara ne te njejten kohe; perdoren materiale difektoze ose demet qe rrjedhin nga te metat e mjeshterise gjate periudhes se ndertimit te themeleve; rreshqitja ka ardhur si rezultat i permbytjes.

Ky sigurim nuk do te mbuloje shpenzimet per permiresimin e tokes.

22


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

011 SIGURIMI I XHAMAVE Eshte rene dakort dhe pranuar qe perveç ketyre neneve, perjashtimeve, klauzolave dhe kushteve te permbajtura ne Police ose te shtuara ne te dhe me kusht qe pasi i Siguruari te kete rene dakort per te paguar primin shtese, kjo Police do te zgjerohet per te mbuluar demet deri ne masen dhe ne menyren qe parashikohet ketu e me poshte, te demshperbleje te Siguruarin deri ne shumen e vendosur ne Formular ne lidhje me : 1. Thyerjen e te gjithe fleteve dhe/ose shtresave te xhamit te fiksuara ne dritaret dhe dyert e ndertesave duke perfshire pjeset e ambjentit rrethues qe jane te perfshira ne aktivitetin e Biznesit te te Siguruarit te paraqitura ne Formular dhe te xhamave te jashtem te ndertesave, duke perfshire pasqyrat e fiksuara ne mure dhe xhamat e fiksuara ne vitrine (perveç dhomave frigoriferike per ushqime te ngrira). 2. Shpenzimet e zevendesimit te skeletit te dritareve dhe pajisjeve te tyre qe demtohen si rrjedhim i thyerjes se ketyre xhamave nga çdo shkak 3. Gjithashtu Siguruesi do tëë dëë mshpëë rblejëë tëë Siguruarin nëë lidhje me dëë min nëë mallrat e vendosura nëë dritare qëë vjen si shkak i thyerjes sëë këë tyre xhamave deri nëë vlerëë n 30,000 leke pëë r tëë gjitha rastet nëë total gjatëë Periudhëë s sëë Sigurimit

Perjashtimet. Nuk do te demshperblehen: 1. Shkrimet e shkrojtura mbi xhama, relievimet mbi xhama, perkuljet e xhamave; 2. Shpenzimet e rilevizjes dhe rimagazinimit te skeleteve te dritareve si dhe te paisjeve te tyre (nese nuk perfshihen ne Formular); 3.

Humbjet e shkaktuara nga vonesat ose nderprerja e Biznesit;

4. Thyerja shtesave ose Siguruarit ose dhe qëë vijnëë si

ose dëë mtimi qëë vijnëë si rezultat i riparimeve, zbukurimeve, ndryshimeve nëë zonëë n pëë rreth qëë ëë shtëë nëë pronëë si tëë tëë thyerja ose dëë mtimi i xhamave tëë vendosur nëë mëë nyrëë korrekte pasojëë e këë tyre thyerjeve ose dëë mtimeve;

5. Xhamat qe konstatohet se jane demtuar para fillimit te periudhes se sigurimit si dhe çdo dem vijues i ketij demi; 6. Pjesa e zbritshme e shenuar ne Formular e cila duhet zbritur ne çdo rast thyerje ose demi; 23


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

7.

Thyerja ose dëë mtimi i shkaktuar nga zjarri.

Kushtet 1.

Klauzola e Vleresimit.

Aty ku xhamat e ndonje lloji qe jane te siguruar sipas ketij Seksioni nuk prodhohen me, atehere vlera e xhamit te thyer do te merret sipas çmimit te fundit qe disponohet nga nje prodhues xhamash qe eshte me reputacion dhe qe prodhon xhama te ngjashem me xhamin e thyer si dhe palet do te vendosin bashkarisht. 2.

Klauzola e pjeseve te shpetuara.

Ne lidhje me pagesen e demshperblimit Siguruesi ka te drejte te zbrese nga shuma e demshperblimit vleren e çdo pjese te shpetuar te perdorshme, dhe i Siguruari me shpenzimet e tij, do te marre te gjitha masat per te ruajtur pjeset e shpetuara dhe do te levize çdo germe (a), ornament (e) dhe sende te ngjashme me to qe nuk jane te ngjitura me xhamin e demtuar. 3.

Klauzola e Periudhes se Sigurimit dhe Shumes se Siguruar.

Periudha e Sigurimit eshte e njejte me ate te Polices se Sigurimit nga Zjarri. Shuma e siguruar eshte e paraqitur ne formularin baze.

Shtojca 012 Vjedhja & Vjedhja me dhune

DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

1. Kushtet e Pëë rgjithshme tëë kontratëë s pëë r Sigurimin nga Vjedhja, këë tu mëë poshtëë do tëë quhen shkurtimisht "Kushtet e Sigurimit". Shoqëë rite e Sigurimit SIVIG sh.a., këë tu mëë poshtëë do tëë quhet shkurtimisht "Siguruesi". Personi fizik ose juridik, interesi pasuror i tëë cilit do tëë mbulohet sipas këë tyre Kushteve tëë Sigurimit nga Vjedhja, këë tu mëë poshtëë do tëë quhet shkurtimisht "i Siguruari ". Kontrata pëë r Sigurimin nga Vjedhja, e lidhur midis Siguruesit dhe tëë Siguruarit, këë tu mëë poshtëë do tëë quhet shkurtimisht "Polica e Sigurimit".

24


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

OBJEKTI I SIGURIMIT 2. Siguruesi ofron Sigurimin nga Vjedhja pëë r objektet e mëë poshtme: makineri e pajisje - pajisje, makineri, impiante tëë lëë vizshme, veglat dhe pjesëë t e ndëë rrimit e bazamentet pëë rkatëë se; pajisje zyre - bashkëë sia e mobiljeve, makinave, veglave e orendive qëë pëë rbëë jnëë pajimet normale tëë njëë zyre, ose qëë i shëë rbejnëë pëë rmbushjes normale sëë njëë veprimtarie tregtare apo profesionale, si dhe impianteve tëë parandalimit e alarmit, kasafortat, raftet e sigurimit e tëë pëë rforcuara, blloqet e kasetave tëë sigurimit (pëë rjashtuar pëë rmbajtjet pëë rkatëë se), pëë rjashtuar sa treguar nëë pëë rcaktimin e mallrave, sendeve me vlerëë , objekteve tëë vlefshme e letrave me vlerëë ; mallra - mallra, lëë ndëë tëë para, prodhime gjysëë m tëë gatshme, lëë ndëë rezervëë e materiale konsumi, amballazhe tëë brendshme e tëë jashtme, skarcot e mbetjet si dhe tëë tjera qëë kanëë afëë ri me veprimtarinëë e deklaruar, pëë rjashtuar sa treguar nëë pëë rcaktimin e sendeve me vlerëë , objekteve tëë vlefshme e letrave me vlerëë ; objekte tëë vlefshme - kuadro pikture, skulptura, objekte arti qëë nuk janëë mobilje, peliçe, objekte argjendi, tapete e sixhade, pëë rjashtuar sa treguar nëë pëë rcaktimin sende me vlerëë e letra me vlerëë ; sende me vlerëë - gurëë tëë çmuar, metale tëë vlefshme (ar e platin) tëë pëë rpunuar ose jo, objekte me metal tëë vlefshëë m e perla natyrale; letra me vlerëë - kartmonedha, tituj krediti, obligacione e lloje tëë tjera tëë letrave me vlerëë . 3. I Siguruari mund tëë sigurojëë pranëë Siguruesit pasuri qëë e ka nëë pronëë si tëë tij ose nëë çdo formëë tjetëë r tëë pronëë sisëë me kusht qëë tëë ketëë njëë kontratëë tëë rregullt me pronarin e pasurisëë apo tëë sendit.

RREZIQET E SIGURIMIT 4. Siguruesi dëë mshpëë rblen tëë Siguruarin pëë r humbjen, dëë mtimin ose shkatëë rrimin e pasurisëë sëë siguruar qëë rrjedhin nga vjedhja, si dhe veprimet nëë tentativëë gjatëë kryerjes sëë saj si rrjedhojëë e futjes nëë lokalin e siguruar nëë pëë rmjet; a. dhunimit tëë mjeteve mbrojtëë se tëë jashtme me anëë tëë thyerjes, shqyerjes, pëë rdorimit tëë çelëë save levëë ose veglave tëë tjera tëë ngjashme me to;

25


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

b. rrugëë ve jo tëë zakonshme, qëë këë rkojnëë kalimin e pengesave ose tëë mbrojtëë seve duke pëë rdorur mjete artificiale ose aftëë si tëë veçanta vetjake; c. mëë nyrave tëë fshehta, me kusht qëë marrja e sendeve tëë vjedhura tëë bëë het pas mbylljes sëë lokalit. 5. Nëë se pëë r tëë gjitha ose njëë pjesëë tëë sendeve tëë siguruara nëë Policëë n e Sigurimit janëë parashikuar mjete mbrojtëë se tëë veçanta tëë brendshme, Siguruesi ka detyrim vetëë m nëë se autori i vjedhjes, pasi tëë jetëë futur nëë lokal me njëë prej mëë nyrave tëë sipëë rmendura, i ka dhunuar mjetet mbrojtëë se me mëë nyrat e treguara nëë nenin 4, pika a . 6. Sigurimi nga Vjedhja mbulon vjedhjet dhe dëë mtimet qëë pëë son i Siguruari sipas nenit 4, pikat a, b e c, me kusht qëë tëë jenëë lëë nëë gjurmëë tëë cilat mund tëë pëë rdoren si provëë .

RREZIQE TË PËRJASHTUARA 7. Sigurimi nga Vjedhja nuk mbulon dëë mtimet apo humbjet qëë shkaktohen drejtpëë rdrejt apo indirekt prej: a. shpëë rdorimit, pëë rvetëë simit, falsifikimit, mashtrimit, apo veprimeve tëë tjera tëë kryera me qëë llim ose nga pakujdesia e rëë ndëë e tëë Siguruarit, pjestarëë ve tëë familjes ose punonjëë sve tëë tij; vertetuar si e tille nga organet kompetente shteterore b. humbjeve tëë pashpjegueshme, zhdukjeve misterioze, mungesave nëë inventar, mungesave tëë shkaktuara nga gabimet kontabëë l ose nëë numëë rim gjatëë inventarit; c. vjedhjes sëë thjeshtëë , vjedhjes nga klientëë t, vjedhjes me mashtrim, etj., qëë nuk pëë rfshijnëë dhunëë n e drejtpëë rdrejtëë fizike apo psikike ndaj personave apo objekteve tëë siguruara; d. manipulimit ose keqpëë rdorimit tëë pajisjeve elektronike tëë pëë rpunimit tëë tëë dhëë nave; gjithashtu do tëë pëë rjashtohen dëë met qëë rrjedhin nga dëë mtimi i çdo lloj pajisjeje hardëë are e softëë are; e.

zjarrit, eksplozionit ose çarjes sëë tubacioneve tëë ujit,

f. tëë rmetit, stuhive, shpëë rthimeve vullkanike, pëë rmbytjeve, ndotjeve radioaktive e shpëë rthimit bëë rthamor; vetem nese objekti nuk eshte siguruar nga keto rreziqe g. veprimeve luftarake pavarëë sisht nëë se ëë shtëë shpallur lufta ose jo (pëë rfshirëë luftëë n civile), pushtimit ushtarak, gjendjes sëë luftëë s, terrorizmit apo 26


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

sabotimit tëë organizuar, revoltave, kryengritjeve, grevave, trazirave popullore, turbullirave civile, eksodeve, konfiskimeve, rekuizimeve, shkatëë rrimeve apo dëë mtimeve tëë kryera me urdhëë r tëë çfarëë dolloj qeverie apo autoriteti shtetëë ror. Tëë Siguruarit i bie detyrimi tëë provojëë se dëë mi i shkaktuar pasurisëë sëë tij nuk ka lidhje me ngjarje tëë tilla. 8. Siguruesi nuk mbulon dëë me qëë shkaktohen e lehtëë sohen me qëë llim e faj nga: - persona qëë banojnëë me tëë Siguruarin dhe zenëë lokalet ku ndodhen sendet e siguruara ose lokalet me tëë cilat komunikojnëë ; - vartëë sit e tëë Siguruarit; - tëë ngarkuarit me mbikqyrjen e sendeve tëë siguruara ose lokaleve ku ndodhen këë to objekte; - personat e lidhur me tëë Siguruarin nëë raporte farefisnie ose krushqie edhe nëë qoftëë se nuk bashkëë jetojnëë . Percaktimet e perjashtimeve te pikes 8 do te njihen si te tilla pas vertetimit te tyre nga organet shteterore kompetente

VLERA DHE SHUMA E SIGURUAR 9. Vlera e sigurimit do tëë jetëë : a. pëë r makineri dhe pajisje dhe pajisje zyre, vlera e zëë vendëë simit qëë do tëë konsiderohet vlera fillestare e tyre; b. pëë r prodhimet e gatshme e gjysëë m tëë gatshme do tëë jetëë çmimi i blerjes sëë tyre plus shpenzimet e tjera pëë r pëë rpunimin, deri nëë momentin menjëë herëë para ndodhjes sëë ngjarjes sëë sigurimit; c. pëë r artikujt e pëë rfshirëë nëë termin mallra (pëë rveç sa trajtuar nëë pikëë n b), objekte tëë vlefshme e sende me vlerëë , çmimi i blerjes sëë tyre; d. pëë r letrat me vlerëë , vlera e tyre nominale. 10. Shuma e siguruar, si rregull, do tëë jetëë e barabartëë me vlerëë n e sigurimit dhe do tëë jetëë : a. pëë r makineri e pajisje, pajisje zyre, objekte tëë vlefshme e sende me vlerëë , do tëë pëë rcaktohet nëë Policëë n e Sigurimit, sipas listëë s bashkëë ngjitur Policëë s; b. pëë r mallrat, nëë Policëë n e Sigurimit do tëë pëë rcaktohet kufiri maksimal i mbulimit dhe nëë fund tëë çdo muaji, i Siguruari do t'i dëë rgojëë Siguruesit njëë 27


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

deklaratëë tëë specifikuar pëë r shumëë n maksimale tëë muajit. Nëë bazëë tëë këë tyre deklaratave, nëë fund tëë periudhëë s sëë sigurimit do tëë bëë het rillogaritja e shumëë s sëë siguruar pëë r tëë vendosur primin qëë duhet paguar dhe rregullimin e diferencëë s pëë rkatëë se. I Siguruari mund tëë rrisëë kufirin maksimal tëë mbulimit pasi ka njoftuar Siguruesin dhe ka marrëë miratimin me shkrim prej Siguruesit.

TARIFA E PRIMIT TË SIGURIMIT 11. Tarifa do tëë caktohet pëë r çdo grup artikujsh nëë bazëë tëë këë tyre kritereve: shkallëë s sëë kriminalitetit nëë njëë sinëë territoriale pëë rkatëë se, vendndodhjes sëë lokalit apo ambjentit tëë siguruar, tipit tëë dhomëë s nëë tëë cilëë n ëë shtëë vendosur pasuria e siguruar, natyrëë s dhe llojit tëë pasurisëë sëë siguruar, shumëë s sëë siguruar, llojit tëë Policëë s sëë Sigurimit. 12. Tarifa e primit tëë sigurimit do tëë variojëë sipas nivelit te vleresuar te rrezikut dhe llogaritet nëë pëë r mijëë ose nëë pëë r qind tëë shumëë s sëë siguruar.

PRIMI I SIGURIMIT 13. Primi i sigurimit llogaritet duke shumëë zuar tarifëë n e primit tëë sigurimit me shumëë n e siguruar. 14. Primi i sigurimit mund tëë paguhet tëë rëë sisht ose me këë ste, sipas këë tyre rregullave: a. kur periudha e sigurimit ëë shtëë nëë n nje vit, si rregull, primi i sigurimit do tëë paguhet njëë herëë sh; b. kur periudha e sigurimit ëë shtëë 1 vit, si rregull, primi i sigurimit do tëë paguhet me dy këë ste tëë barabarta. 15. Nëë rastin e pagesëë s sëë primit tëë sigurimit me dy këë ste, data e pagesëë s sëë këë stit tëë dytëë do tëë caktohet jo mëë vonëë se katëë r muaj nga data e pagesëë s sëë këë stit tëë parëë , sipas pëë rcaktimit nëë Policëë n e Sigurimit. 16. Pagesa e primit ose e këë steve tëë tij bëë het pranëë degëë s ose agjencisëë sëë Siguruesit ku ëë shtëë lëë shuar Polica e Sigurimit. Pagesa do tëë quhet e kryer nëë momentin e kalimit tëë shumëë s sëë caktuar nëë llogarinëë bankare tëë Siguruesit. 17.

Primi i sigurimit paguhet nëë monedhëë n e caktuar nëë Policëë n e Sigurimit.

28


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

18. Nëë rast se gjatëë periudhes sëë mbulimit nëë sigurim nuk vëë rtetohen ngjarje sigurimi, nëë pëë rtëë ritjen e Policëë s sëë Sigurimit pëë r vitin pasardhëë s primit tëë sigurimit tëë llogaritur i bëë het zbritje nëë masëë n 10 pëë r qind.

PJESA E ZBRITSHME 19. Nëë rastet e ndodhjes sëë ngjarjes sëë sigurimit do tëë zbatohet pjesëë e zbritshme dhe franshizëë . Pëë r çdo rast dëë mi Siguruesi do tëë zbresëë nga dëë mshpëë rblimi i llogaritur pjesëë n e zbritshme tëë pëë rcaktuar nëë Policëë n e Sigurimit nëë shumëë absolute ose nëë pëë rqindje. Siguruesi nuk do tëë paguajëë dëë me tëë veçanta qëë janëë nëë n shumëë n e pëë rcaktuar si franshizëë nëë Policëë n e Sigurimit. Masat e pjesëë s sëë zbritshme dhe franshizëë s do tëë pëë rcaktohen nëë Policëë n e Sigurimit, por nuk mund tëë kalojëë 25% tëë shumëë s sëë siguruar.

POLICA E SIGURIMIT 20. Polica e Sigurimit lidhet nëë bazëë tëë këë rkesëë s me shkrim tëë tëë Siguruarit. Siguruesi lëë shon Policëë n e Sigurimit dhe pëë rcakton primin e sigurimit nëë bazëë tëë njoftimeve dhe deklarimeve tëë bëë ra nga i Siguruari. Këë rkesat dhe njoftimet e deklarimet e tjera tëë tëë Siguruarit i bashkëë ngjiten Policëë s sëë Sigurimit. 21. I Siguruari, me nëë nshkrimin e Policëë s sëë Sigurimit, ëë shtëë pëë rgjegjëë s lidhur me saktëë sinëë dhe vëë rtetëë sinëë e njoftimeve e deklarimeve tëë bëë ra prej tij. 22. Siguruesi ka tëë drejtëë tëë verifikojëë vëë rtetëë sinëë e njoftimeve e deklarimeve tëë tëë Siguruarit e tëë kryejëë inspektime pëë r saktëë sime tëë dhëë nash. 23. Siguruesi ose i Siguruari kanëë tëë drejtëë tëë heqin dorëë nga Polica e Sigurimit deri nëë momentin e hyrjes nëë fuqi tëë Policëë s sipas nenit 28 tëë këë tyre Kushteve tëë Sigurimit, kur objekti i siguruar pushon sëë ekzistuari deri nëë këë tëë moment, duke bëë rëë njoftim me shkrim. Polica e Sigurimit do tëë quhet e zgjidhur nëë momentin e marrjes sëë njoftimit me shkrim sipas paragrafit tëë mëë sipëë rm. 24. I Siguruari ka tëë drejtëë n e këë rkimit tëë primit ose këë stit tëë primit tëë paguar, ndëë rsa Siguruesi ka tëë drejtëë n e këë rkimit tëë shpenzimeve tëë bëë ra pëë r lidhjen e kontratëë s sëë sigurimit. 25. Polica e Sigurimit mbetet nëë fuqi pëë r njëë afat 15 ditor edhe pas ditëë s sëë fillimit tëë detyrimit pëë r pagimin e këë stit tëë dytëë tëë sigurimit.

29


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

Humbjet dhe dëë mtimet e vëë rtetuara brenda afatit tëë mëë sipëë rm dëë mshpëë rblehen vetëë m pasi tëë jetëë zbritur vlefta e këë stit tëë dytëë tëë primit tëë sigurimit. 26. Mospagimi i këë stit tëë dytëë tëë primit tëë sigurimit sjell pasojat e mëë poshtme: a.

Siguruesi ka tëë drejtëë tëë zgjidhëë Policëë n e Sigurimit;

b. dëë mshpëë rblimin e reduktuar nëë masëë n 50 pëë r qind pëë r humbjet dhe dëë mtimet e vëë rtetuara pëë rpara pëë rfundimit tëë afatit tëë mbulimit nëë sigurim sipas këë stit tëë parëë tëë primit tëë sigurimit; c. kthimin nga i Siguruari tëë dëë mshpëë rblimeve tëë paguara nëë masëë n 50 % pëë r çdo humbje apo dëë mtim tëë vëë rtetuar pëë rpara pëë rfundimit tëë afatit tëë mbulimit nëë sigurim sipas këë stit tëë parëë tëë primit tëë sigurimit.

PERIUDHA E SIGURIMIT 27. Periudha e sigurimit ëë shtëë njëë vit, pëë rveç rasteve kur nëë Policëë n e Sigurimit pëë rcaktohet ndryshe, por jo mëë pak se tre muaj. 28. Sigurimi fillon nga ora 24 e ditëë s sëë pëë rcaktuar nëë Policëë n e Sigurimit, me kusht qëë tëë jetëë paguar mëë parëë primi i sigurimit ose këë sti i tij i parëë .

DETYRIME 29.

I Siguruari detyrohet:

a. tëë zbatojëë masat e rregullat e sigurimit tëë pëë rcaktuara nëë mëë nyrëë specifike nëë Policëë n e Sigurimit, rregullat e rekomandimet e policisëë si dhe tëë tregojëë pëë rkujdesjen e duhur pëë r parandalimin e dëë mit; b. tëë regjistrojëë mallin,sendet e letrat me vlerëë dhe dokumenta tëë tjere dhe t'i ruajëë ato nëë kasafortëë .

SHTIMI I RREZIKUT 30. Nëë rast se gjatëë periudhëë s sëë mbulimit nëë sigurim ndryshon ose shtohet rreziku, edhe nëë se se këë to ndryshime ndodhin kundëë r vullnetit tëë tëë Siguruarit, ai ëë shtëë i detyruar qëë tëë njoftojëë me shkrim Siguruesin. 30


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

31. Shtimi i rrezikut ndodh kur: - mjetet e sigurimit qëë ekzistonin nëë kohëë n e pëë rpilimit tëë këë rkesëë s sëë sigurimit apo tëë pëë rcaktuara nëë Policëë n e Sigurimit janëë pakëë suar nëë numëë r, janëë zvogëë luar nëë pëë rmasa apo ju ëë shtëë pakëë suar efektiviteti; - pasi ka humbur njëë çelëë s i hyrjes nëë lokal apo çelëë s dhome a mbajtëë seje, dryni apo brava nuk ëë shtëë zëë vendëë suar me njëë tjetëë r tëë sëë njëë tëë s cilëë si; - nëë godinëë n ku janëë vendosur lokalet e siguruara kryhen punime ndëë rtimi ose riparimi, ose nëë ndëë rtesëë n ngjitur me tëë janëë vendosur vinça apo pajisje tëë sëë njëë jtëë s natyrëë ; - dhomat qëë kufizohen direkt me lokalin e siguruar nga lart, poshtëë apo anash, rrinëë pëë rherëë apo pëë rkohëë sisht bosh; - ndëë rpritet pëë r mëë shumëë se 3 ditëë veprimtaria normale nëë njëë sinëë ku ëë shtëë vendosur pasuria e siguruar. 32. Nëë se shtimi i rrezikut ëë shtëë i tillëë qëë , sikur gjendja e re tëë kishte ekzistuar dhe tëë ishte njohur nga Siguruesi nëë momentin e nëë nshkrimit tëë Policëë s, Siguruesi nuk do ta pranonte mbulimin e rrezikut, Siguruesi mund tëë zgjidhëë Policëë n e Sigurimit dhe detyrimi i Siguruesit pushon sëë ekzistuari. Siguruesi mund tëë zgjidhëë Policëë n duke njoftuar me shkrim tëë siguruarin brenda 30 ditëë ve nga data e marrjes sëë informacionit apo vëë nies nëë dijeni nëë rrugëë tëë tjera pëë r shtimin e rrezikut. Nëë këë tëë rast Polica e Sigurimit pëë rfundon nëë momentin qëë Siguruesi dëë rgon njoftimin. 33. Nëë raste tëë veçanta Siguruesi mund tëë pëë rjashtojëë nga Polica pjesëë t tëë cilave u referohet shtimi i rrezikut, nëë rastin kur këë to pjesëë konsiderohen si tëë veçanta nëë Policëë . Nëë se dëë mi ndodh mëë parëë se tëë kenëë kaluar afatet e njoftimit dhe tëë zgjidhjes sëë Policëë s, Siguruesi nuk pëë rgjigjet kur shtimi i rrezikut ëë shtëë i tillëë qëë nuk do tëë kishte lejuar sigurimin. 34. Nëë se shtimi i rrezikut ëë shtëë i tillëë qëë pëë r sigurimin do tëë ishte këë rkuar njëë prim mëë i madh, Siguruesi mund tëë këë rkojëë modifikimin e Kushteve tëë Sigurimit vazhdues. Nëë rast se i Siguruari nuk njofton pranimin e kushteve tëë reja brenda 15 ditëë sh nga data e komunikimit duke paguar primin shtesëë tëë këë rkuar, Siguruesi ka tëë drejtëë qëë , sipas paragrafit tëë mëë sipëë rm dhe me afat paralajmëë rimi 15 ditor, tëë zgjidhëë Policëë n e Sigurimit, ose tëë pëë rjashtojëë nga Polica pjesëë t qëë iu referohet shtimi i rrezikut kur këë to pjesëë konsiderohen si tëë veçanta nëë Policëë .

31


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

Nëë se dëë mi ndodh mëë parëë se tëë kenëë kaluar afatet e komunikimit dhe tëë zgjidhjes sëë Policëë s, shuma qëë Siguruesi detyrohet tëë paguajëë , pakëë sohet duke patur parasysh pëë rpjestimin midis primit tëë caktuar nëë Policëë dhe atij qëë do tëë fiksohej nëë se rreziku i shtuar do tëë kishte ekzistuar nëë momentin e lidhjes sëë Policëë s.

TRANSFERIMI I SENDEVE TË SIGURUARA 35. Nëë rast transferimi tëë sendeve tëë siguruara, i Siguruari duhet tëë njoftojëë Siguruesin tëë paktëë n 10 ditëë pëë rpara transferimit. Nëë qoftëë se i Siguruari nuk pëë rmbush nëë kohëë n e duhur këë tëë detyrim, sigurimi mbetet i pezulluar nga ora 24 e ditëë s sëë mëë parshme tëë transferimit dhe hyn pëë rsëë ri nëë fuqi vetëë m nëë orëë n 24 tëë ditëë s tëë dhjetëë nga dita nëë tëë cilëë n Siguruesi ka marrëë njoftim. Nëë rastin e transferimit zbatohen dispozitat e pëë rcaktuara nëë kapitullin Shtimi i Rrezikut.

NGJARJA E SIGURIMIT 36. Nëë rastin e ndodhjes sëë ngjarjes sëë sigurimit, i Siguruari duhet: a. tëë njoftojëë me shkrim Siguruesin menjëë herëë , tëë paktëë n brenda 24 orëë ve nga momenti qëë ëë shtëë vëë nëë nëë dijeni tëë ngjarjes, duke specifikuar rrethanat e ngjarjes dhe vlerëë n e pëë rafëë rt tëë dëë mit, si dhe tëë bëë jëë denoncimin pëë rkatëë s pranëë organeve kompetente; b. tëë paraqesëë Siguruesit, brenda 3 ditëë ve nga ndodhja e ngjarjes, njëë listëë tëë plotëë e tëë specifikuar tëë sendeve tëë vjedhura apo tëë dëë mtuara, me vlerat pëë rkatëë se, si dhe njëë kopje tëë denoncimit tëë kryer pranëë organeve kompetente; c.

tëë bllokojëë librat e llogarisëë dhe dëë shmi tëë tjera tëë pasurisëë sëë tij;

d. tëë veprojëë menjëë herëë pëë r kthimin e sendeve tëë vjedhura dhe pëë r ruajtjen e atyre tëë mbetura, edhe pse tëë dëë mtuara. Shpenzimet e kryera pëë r këë tëë qëë llim janëë nëë ngarkim tëë Siguruesit. 37. Kur i Siguruari nuk zbaton tëë rëë sisht ose pjesëë risht detyrimet sipas nenit 36, pika a, b, c, d, Siguruesi mund tëë çlirohet nga pëë rmbushja e detyrimeve tëë tij. 38. I Siguruari qëë me qëë llim nuk kryen tëë rëë sisht apo pjesëë risht detyrimet sipas nenit 36, pika a, b, c, d, humbet tëë drejtëë n e dëë mshpëë rblimit. 39. I Siguruari qëë pëë r qëë llime pëë rfitimi tëë padrejtëë , zmadhon vlerëë n e dëë mit, deklaron tëë jenëë vjedhur sende qëë nuk ekzistonin nëë momentin e ngjarjes sëë 32


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

sigurimit, fsheh apo vëë dorëë mbi sende tëë pavjedhura, krijon dokumenta tëë rreme, ndryshon me qëë llim gjurmëë t e provat materiale tëë krimit, humbet tëë drejtëë n pëë r dëë mshpëë rblim. 40. Pas çdo denoncimi apo këë rkese pëë r dëë mshpëë rblim, pavarëë sisht nga vlera dhe fakti nëë se dëë mi ëë shtëë i dëë mshpëë rblyeshëë m ose jo, deri nëë ditëë n e 60-tëë nga data qëë dëë mi qëë ëë shtëë paguar ose pëë rfunduar me njëë mëë nyrëë tjetëë r, Siguruesi mund tëë zgjidhëë Policëë n e Sigurimit duke paralajmëë ruar 30 ditëë pëë rpara tëë Siguruarin.

EKSPERTIMI 41. Siguruesi brenda 10 ditëë ve nga njoftimi i tëë Siguruarit duhet tëë fillojëë ekspertimin e dëë mit tëë ndodhur. 42. Nëë rastet kur i Siguruari nuk pranon plotëë sisht ose pjesëë risht aktekspertimin e Siguruesit, e njofton atëë me shkrim brenda tre ditëë ve nga marrja e këë tij akti. Lidhur me mosmarrëë veshjen tëë dy palëë t caktojnëë njëë ekspert tjetëë r ose njëë grup ekspertëë sh tëë pëë rbëë rëë nga pëë rfaqëë sues tëë tyre ose tëë tretëë . Eksperti ose grupi i ekspertëë ve tëë lartëë pëë rmendur nuk kanëë tëë drejtëë tëë riekspertojnëë apo tëë vazhdojnëë riekspertimin e filluar kur vëë rtetohen dëë mtime tëë tjera tëë pasurisëë sëë siguruar. Nëë këë to kushte, procedura e ekspertimit do tëë rifillonte sipas nenit 41. 43.

Ekspertëë t duhet:

a.

tëë verifikojnëë dhe sqarojnëë rrethanat e ngjarjes;

b. tëë verifikojnëë saktëë sinëë e deklaratave apo pëë rshkrimeve qëë rezultojnëë nga aktet kontraktore dhe tëë pëë rcaktojnëë nëë se nëë momentin e dëë mtimit ekzistonin rrethana qëë kishin ndryshuar rrezikun dhe nuk ishin komunikuar; c. tëë verifikojnëë nëë se i Siguruari ka plotëë suar detyrimet e tij; d. tëë verifikojnëë ekzistencëë n, sasinëë dhe cilëë sinëë e sendeve tëë siguruara (tëë vjedhura ose jo ); e. tëë kryejnëë vlerëë simin e dëë mit, konform Kushteve tëë Sigurimit dhe Policëë s sëë SIgurimit.

KËRKESA PËR DËMSHPËRBLIM 44. I Siguruari, pëë r marrjen e dëë mshpëë rblimit, i paraqet Siguruesit këë rkesëë n me shkrim, e cila duhet tëë tregojëë edhe emrin e tëë Siguruarit, numrin dhe datëë n e Policëë s sëë Sigurimit. 33


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

45. Siguruesi paguan dëë mshpëë rblimin mbi bazëë n e ekspertimit pëë rfundimtar dhe vetëë m nëë qoftëë se i paraqitet këë rkesa me shkrim nga i Siguruari. 46. Siguruesi paguan ose refuzon pagimin e dëë mshpëë rblimit brenda 30 ditëë ve nga data e marrjes sëë këë rkesëë s pëë r dëë mshpëë rblim. 47. Fillimi i afatit, nëë pëë rputhje me nenin 46, pezullohet pëë r aq kohëë sa dëë mshpëë rblimi nuk mund tëë paguhet ose pëë rcaktohet pëë r shkak tëë tëë metave qëë ka i Siguruari. 48.

Siguruesi mund tëë shtyjëë pagesëë n e dëë mshpëë rblimit:

a, pëë r aq kohëë sa ekzistojnëë dyshimet mbi tëë drejtëë n e tëë Siguruarit pëë r tëë marrëë pagesëë n; dyshime te vertetuara nga organet shteterore kompetente; b. nëë qoftëë se ëë shtëë filluar çëë shtja penale lidhur me ngjarjen e sigurimit ndaj tëë Siguruarit ose njerit prej pëë rfaqëë suesve tëë tij deri nëë pëë rfundimin e njëë procedure tëë tillëë . 48.1 Dokumentacioni qe duhet te paraqese I Siguruari ne rast ngjarje sigurimi: - njoftimin e humbjes, - kerkesen per demshperblim si dhe vleren e perafert te humbjes - deklarate per ngjarjen - kallzimin e bere prane policise gjyqesore per ngjarjen - vertetim nga Prokuroria per ngjarjen.

DËMSHPËRBLIMI 49. Siguruesi pëë rgjigjet pëë r dëë met qëë vëë rtetohen gjatëë periudhes sëë mbulimit nëë sigurim, por shuma e pëë rgjithshme e dëë mshpëë rblimeve nuk mund tëë jetëë mëë e lartëë se shuma e siguruar e treguar nëë Policëë n e Sigurimit. 49.1 Siguruesi, brenda 30 ditëë ve nga data e marrjes sëë dokumenteve, sipas pikes 48.1, detyrohet qëë : -

tëë bëë jëë pagesëë n nëë rast tëë dëë mshpëë rblimit.

-

tëë shpjegojëë arsyet e refuzimit, nëë rast tëë refuzimit.

Pas kalimit te afatit 30 ditor , Siguruesi do te paguaje nje interes ditor ne masen 0,1% te vleres se demshperblimit te kerkuar nga I SIGURUARI. 34


Kushtet e Pergjithshme te Sigurimit nga Zjarri dhe Rreziqet Shtese

Siguruesi do tëë dëë mshpëë rblejëë tëë Siguruarin pëë r dëë min duke paguar me para, duke riparuar ose zëë vendëë suar sipas zgjedhjes sëë Siguresit 50.

Pëë r makineri e pajisje dhe pajisje zyre, dëë mshpëë rblimi do tëë llogaritet:

a. nëë rast tëë vjedhjes do tëë jetëë vlera e zëë vendëë simit nëë momentin e dëë mshpëë rblimit; b. nëë rast dëë mtimi, kur vlera e zëë vendëë simit ëë shtëë mëë e lartëë se shpenzimet e riparimit, dëë mshpëë rblimi do tëë jetëë diferenca midis shpenzimeve tëë riparimit dhe pjesëë s sëë shpëë tuar e pjesëë s sëë zbritshme; ndëë rsa kur shpenzimet e riparimit janëë mëë tëë larta se vlera e zëë vendëë simit, dëë mshpëë rblimi do tëë jetëë diferenca midis vlerëë s sëë zëë vendesimit dhe pjesëë s sëë shpëë tuar e pjesëë s sëë zbritshme. 51. Pëë r produktet e gatshme e gjysëë m tëë gatshme, dëë mshpëë rblimi do tëë llogaritet me çmimin e blerjes plus shpenzimet e pëë rpunimit. 52. Pëë r mallrat (pëë rveç sa trajtuar nëë nenin 51), objektet e vlefshme dhe sendet me vlerëë , do tëë llogaritet me çmimin e blerjes. 53. Pëë r letrat me vlerëë , me vlerëë n e tyre nominale. 54. Nëë se nëë momentin e ndodhjes sëë dëë mit shuma e siguruar ëë shtëë mëë e ulëë t se vlera e sigurimit (nëë nsigurimit), dëë mshpëë rblimi i llogaritur si mëë sipëë r do tëë shumëë zohet me koeficientin e nëë nsigurimit, i cili pëë rcaktohet si raport i shumëë s sëë siguruar ndaj vlerëë s sëë sigurimit. 55. Pagesa e dëë mshpëë rblimit bëë het nëë monedhëë n e pëë rcaktuar nëë Policëë n e Sigurimit. 56. Pas likuidimit tëë dëë mshpëë rblimit, pasuria mbetet e siguruar deri nëë pëë rfundim tëë afatit tëë Policëë s sëë Sigurimit pëë r diferencëë midis shumëë s sëë siguruar dhe dëë mshpëë rblimit tëë paguar, duke bëë rëë pëë r këë tëë shëë nime tëë veçanta nëë Policëë n Sigurimit. 57. Nëë qoftëë se Siguruesi ka bëë rëë pagesëë n e çdëë mtimit pëë r vlerat e dëë mtuara, sendet e siguruara automatikisht bëë hen pronëë e Siguruesit. Nëë qoftëë se sendet e vjedhura janëë zbuluar pas pagesëë s sëë zhdëë mtimit i Siguruari ka tëë drejtëë tëë marrëë ato kundrejt rimbursimit tëë dëë mshpëë rblimit ose tëë vendosëë ato nëë dispozicion tëë Siguruesit.

35


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.