ΚΤΡΙΕ ΚΑΙ ΔΕΤΣΕΡΕΤΟΤΕ ΠΡΟΣΑΕΙ Οι κύπιερ ή ανεξάπηηηερ πποηάζειρ έσοςν ολοκληπωμένο νόημα και μποπούν να ζηαθούν μόνερ ηοςρ ζηο λόγο. π.σ. θα πάμε εκδπομή. Σα παιδιά ηπέσοςν ζηην αςλή. Οι δεςηεπεύοςζερ η εξαπηημένερ πποηάζειρ δεν μποπούν να ζηαθούν μόνερ ηοςρ ζηο λόγο, αλλά ζςνοδεύοςν ( σπειάζονηαι δίπλα ηοςρ) μια κύπια. π.σ. Όηαν θα έσει καλό καιπό…… Μόλιρ σηςπήζει ηο κοςδούνι……
ΥΡΟΝΙΚΕ ΠΡΟΣΑΕΙ Οι σπονικέρ πποηάζειρ είναι δεςηεπεύοςζερ πποηάζειρ πος πποζδιοπίζοςν ηην κύπια, από ηην οποία εξαπηώνηαι, απανηάνε ζηην επώηηζη «πόηε» και ειζάγονηαι με ηοςρ σπονικούρ ζςνδέζμοςρ (όηαν, ζαν, αθού, αθόηος, ππιν(να), ενώ, καθώρ, μόλιρ, πποηού, ώζπος, ωζόηος, όζο(πος), άμα, έωρ όηος να, κάθε πος …). π.σ. Όηαν σηύπηζε ηο ηηλέθωνο, ήμοςν ζηην πόπηα. Οι σπονικέρ πποηάζειρ σωπίζονηαι από ηιρ κύπιερ πος πποζδιοπίζοςν με κόμμα.
Αζκήζειρ πος μποπούν να εκηςπωθούν .
Πηγή αναδημοζίεςζηρ e-selides
1. Να βάιεηο ην θαηάιιειν ρξνληθό ζύλδεζκν ζηηο παξαθάησ πξνηάζεηο γηα δείμεηο πόηε έγηλε απηό πνπ ιέεη ε θύξηα πξόηαζε. Εξρόηαλ λα καο δεη ν παππνύο / Τα παηδηά έθαλαλ κεγάιεο ραξέο. Όηαν ερχόηαν να μας δει ο παππούς , ηα παιδιά έκαναν μεγάλες χαρές. Έπαηδαλ καδί / Ο Κώζηαο έθπγε απόηνκα. ................................................................................................................................ Ήηαλ ζην κπάλην / Χηύπεζε ην θνπδνύλη. ................................................................................................................................ Πάσ ζην γξαθείν / Έβγαια ιεθηά από ηελ ηξάπεδα. ................................................................................................................................ Ξαπιώλσ ζην θαλαπέ / Γπξίδσ από ηελ δνπιεηά. ................................................................................................................................ 2. Να ελώζεηο ηηο παξαθάησ πξνηάζεηο κε ηνλ ρξνληθό ζύλδεζκν πνπ είλαη ζηελ παξέλζεζε.
Έκαζε ηη έγηλε / Γύξηζε ζην ζρνιείν. (όηαλ) ........................................................................................................................ Άλνημε ην παξάζπξν / Είδε έμσ λα ρηνλίδεη αθαηάπαπζηα.(κόιηο) ........................................................................................................................ Είζαη αράξηζηε / Δελ αλαγλσξίδεηο ηηο ζπζίεο κνπ γηα ζέλα (αθνύ)
........................................................................................................................ Άξρηζε λα γθξηληάδεη / Άλνημε ηα κάηηα ηνπ κσξό (πξνηνύ) ........................................................................................................................ Έθπγε / Να γπξίζσ λα ηνλ δσ (ώζπνπ) ........................................................................................................................ Βιέπεη ηειεόξαζε / Τνλ παίξλεη ν ύπλνο (όπνηε) ........................................................................................................................
3. Να αληηθαηαζηήζεηο ηηο παξαθάησ κεηνρέο κε ρξνληθέο πξνηάζεηο, όπσο ζην παξάδεηγκα.
Μπαίλνληαο ζην ζπίηη ν Νίθνο έπεζε θαη ρηύπεζε. Όηαν μπήκε ζηο ζπίηι , ο Νίκος έπεζε και χηύπηζε. Ο παππνύο απνθνηκήζεθε ζηε πνιπζξόλα βιέπνληαο ηειεόξαζε. ........................................................................................................................ Βξίζθνληαο απηό ην πνξηνθόιη ην πήγα ακέζσο ζηελ αζηπλνκία. ........................................................................................................................ Δηαβάδνληαο ζην δσκάηηό ηνπ αθνύεη κνπζηθή. ........................................................................................................................ Φεύγνληαο λα πάξεηο όηη ζεο. ........................................................................................................................ Κιάςακε όινη πνιύ καζαίλνληαο ηα άζρεκα λέα. ........................................................................................................................
4. Να μαλαγξάςεηο ηηο παξαθάησ πξνηάζεηο αληηθαζηζηώληαο ηηο ρξνληθέο θξάζεηο κε ρξνληθέο πξνηάζεηο, όπσο ζην παξάδεηγκα. Όια είραλ ηειεηώζεη πξηλ ην κεζεκέξη. Όλα είχαν ηελειώζει πριν μεζημεριάζει. Καιύηεξα λα θύγεηο πξηλ ην βξάδπ. ........................................................................................................................ Να έρεηο δηαβάζεη θαιά πξηλ ηελ επηζηξνθή κνπ ζην ζπίηη. ........................................................................................................................ Ξεθίλεζε ην πάξηη πξηλ ηε ιήμε ηνπ σξαξίνπ. ........................................................................................................................ Πξηλ ηελ γλσξηκία δελ ηνλ είρε μαλαδεί πνηέ. ........................................................................................................................ Κάζνληαλ όινη ζησπεινί πξηλ ηελ έλαξμε ησλ γηνξηώλ. ........................................................................................................................ Πξηλ ην ράξακα ήηαλ κνλάρνο θαη ιππεκέλνο. ........................................................................................................................ Τνλ αξλήζεθε ηξεηο θνξέο πξηλ ην ιάιεκα ηνπ πεηεηλνύ. ........................................................................................................................ Πξηλ ην δύκσκα πξέπεη λα θνζθηλίδνπκε ην αιεύξη. ........................................................................................................................