O πλούτος των φτωχών by panagiotis z

Ο Πλούτος των Φτωχών Τεύχος: 1 Σχολικό Έτος: 2011-2012 Διανέμεται δωρεάν!!;)

ελπίδα πίστη κατανόηση συμπόνια αλληλεγγύη

Μικρές Αγγελίες Ζητείται ισοτιμία, αλληλοσεβασμός και μια κοινωνία χωρίς ακριβά ιδανικά. Ζητούνται ρούχα για να τα προσφέρουμε στις φτωχές οικογένειες της πόλης μας. Ζητώ φαγητό και μέρος για να κοιμηθώ.

Ζητώ μια θέση εργασίας, επειδή είμαι άνεργος. Με τα χρήματα θα αγοράσω τρόφιμα για την οικογένειά μου. Πωλείται κομμάτι αξιοπρέπειας, για να αποκτήσουν και οι πλούσιοι. Πουλάω το κτήμα μου, γιατί χρωστάω χρήματα στην τράπεζα

Πωλείται αγάπη σ’ ένα αξιαγάπητο μέρος, λίγο μικρό, αλλά όλοι οι καλοί χωράνε. Όποιος ενδιαφέρεται ας καλέσει στο 15682. Πουλάω αυτοκίνητο, χρυσό σταυρό συναισθηματικής αξίας, κτήμα για οικονομικούς λόγους, αξιοπρέπεια, το κορμί μου.

Αγοράζω στοργή, η τιμή να είναι προσβάσιμη. Αναζητώ καιρό τώρα και δε βρίσκω πουθενά. Αγοράζω υλικά αγαθά για τους φτωχούς, κουβέρτα για τα παιδιά μου ζεστά ρούχα για να μην κρυώνω. Αγοράζω την καλύβα σας, για να χτίσω το παλάτι μας.

!!!!! Φτώχεια και Επιβίωση !!!!! Στη σημερινή εποχή το φαινόμενο της φτώχειας είναι πάρα πολύ συχνό και λόγω της οικονομικής κρίσης ολοένα και αυξάνεται. Με βάση ορισμένες έρευνες, πάνω από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο υποσιτίζονται, ενώ 1 δισεκατομμύριο από αυτούς υποφέρουν από την πείνα. Ειδικότερα όμως, στην Ελλάδα της κρίσης, οι καταστάσεις είναι χειρότερες, αφού βάσει αντίστοιχων ερευνών ένα αρκετά υψηλό ποσοστό του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Το μεγαλύτερο μέρος των υποσιτιζόμενων του πλανήτη μας βρίσκεται στην Ασία, με περίπου 642 εκατομμύρια, ενώ η δεύτερη πληγείσα χώρα που ακολουθεί είναι η υποσαχάρια Αφρική, με 265 εκατομμύρια. Έπειτα, η τρίτη χώρα κατά σειρά είναι η Λατινική Αμερική, η οποία περιλαμβάνει 53 εκατομμύρια υποσιτιζόμενους, η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική με 42 εκατομμύρια, που μεγαλώνουν την λίστα περισσότερο. Τέλος, περίπου 15 εκατομμύρια ανθρώπων στις ανεπτυγμένες χώρες υποφέρουν επίσης από πείνα. Έτσι, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο υποσιτισμός είναι μία σύγχρονη μορφή φτώχειας που κυριαρχεί σ' όλη την Γη. Όμως, ο πλανήτης μας έχει την δυνατότητα να εξασφαλίζει τροφή περισσότερη από τον σημερινό πληθυσμό, ενώ η όξυνση της φτώχειας και της πείνας μπορεί να χαρακτηριστεί ως το χειρότερο πλήγμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. 4

Επιπλέον, στην Ευρώπη η κατάσταση είναι κρίσιμη, διότι παρ’ όλο που η ήπειρος αυτή αποτελείται από ανεπτυγμένες χώρες τα άτομα που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας είναι πολλά, ενώ παράλληλα και το ποσοστό της φτώχειας είναι υψηλό. Σύμφωνα με την Eurostat στην Ισπανία και στην Πορτογαλία το ποσοστό των κατοίκων που έχουν χαμηλό εισόδημα ανέρχεται στο 20,7% και 17% αντίστοιχα, κάτι το οποίο δικαιολογεί την αρχική μας άποψη. Ακόμα το ποσοστό των πολιτών που ζουν μόνο με τα απαραίτητα υλικά αγαθά ή ακόμη και με ελάχιστα από αυτά είναι μεγάλο και ως αντίκτυπο έχει να επιβιώνουν σε πλαίσια φτώχειας. Συγκεκριμένα στην Ισπανία ανέρχεται στο 28,9% και στην Πορτογαλία στο 42,7%. Εντυπωσιακά, βέβαια, είναι τα στοιχεία που δείχνουν πόσοι βρίσκονται στο όριο της φτώχειας, ενώ είναι παράλληλα και εργαζόμενοι. Σε σύγκριση με τις δύο παραπάνω χώρες τα ποσοστά της Ελλάδος είναι καλύτερα, καθώς όσον αφορά το ποσοστό των Ελλήνων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας ανέρχεται στο 20,1%, ενώ το ποσοστό αυτών που στερούνται τα βασικά υλικά αγαθά είναι 59%. Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό με τα προηγούμενα είναι ότι οι άνθρωποι, οι οποίοι είναι εργαζόμενοι και ζουν ως άποροι αποτελούν το 13,8% του πληθυσμού.

Ο πλανήτης μας, όμως, οδεύει προς μία παρατεταμένη και μακρά περίοδο εξεγέρσεων και ανεξέλεγκτων κυμάτων αποσταθεροποίησης. Τα τελευταία χρόνια ξύπνησαν οι πλούσιοι και ισχυροί του πλανήτη και έσπευσαν, υπό την πίεση φυσικά των ΜΜΕ, να αρχίσουν να δίνουν διαβεβαιώσεις για το πόσο νοιάζονται για την μοίρα των φτωχών κα πεινασμένων. Ως πότε όμως, θα νομίζουν οι άνθρωποι, από οποιοδήποτε ρόλο ή από οποιαδήποτε θέση, ότι μπορούν να συνεχίσουν να κοροϊδεύουν και να αδρανούν απέναντι στο φαινόμενο; Αυτό δείχνει την υποβάθμιση του ατόμου και της κοινωνίας μας. Λες και το φαινόμενο της ανθρώπινης πείνας είναι κάτι πρωτόγνωρο!!! Τόσο πρωτοφανές, που οι «ισχυροί» της Γης τώρα το αντιλήφθηκαν, όταν βέβαια φτάνουμε στα άκρα! Λες και δεν υπήρχε στο παρελθόν ή την προηγούμενη μέρα. Καταφέραμε να χρησιμοποιούμε τη γλώσσα ως κώδικα επικοινωνίας και επαφής μεταξύ των ανθρώπων, για να δικαιολογούμαστε και να προσπαθούμε να ξεγελάσουμε τα απροκάλυπτα στους συνανθρώπους μας και τους εαυτούς μας. Βέβαια, η επίλυση του προβλήματος δεν αποτελεί θέμα μόνο των ηγετών στον πλανήτη. ΑΦΟΡΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ!!!! Πολλοί σκέφτονται λέγοντας: μα, τι μπορεί να κάνει ένας η έστω ορισμένοι άνθρωποι για ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα, το οποίο ξεπερνάει κατά πολύ την ατομική δύναμη; Στην πραγματικότητα, όμως πάρα πολλά μπορούν να γίνουν από τον καθένα μας ξεχωριστά και από όλους μας μαζί. Αρχικά, στον κάδο των σκουπιδιών, των τροφίμων, που αφαιρούνται πιθανώς από κάποιους συνανθρώπους μας, με οργανωμένη προσπάθεια μπορούμε να τους προσφέρουμε γενικότερη βοήθεια. 6

Βέβαια η ορθή στάση, το ενεργό ενδιαφέρον πάνω σ' αυτό το θέμα, η αλλαγή της νοοτροπίας με αυτοπεποίθηση και πίστη, η ανθρωπιά και η αγάπη προς το συνάνθρωπο θα φέρει κάποια στιγμή, οπωσδήποτε καλύτερο αποτέλεσμα. Αρκεί να γίνει τρόπος ζωής…

Πάντως στην εποχή που βλέπουμε ότι η κάθαρση σε όλους τους τομείς της ζωής παίρνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις, οφείλουμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε, ατομικά και συλλογικά, ώστε να ελαττωθεί η δυστυχία του ανθρώπινου όντος στη Γη και στο Σύμπαν. Όχι, όμως για να περνάμε καλά, αλλά για να μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε τον προορισμό μας ως άνθρωποι...

!!!!! Φτώχεια και Υγεία !!!!! Η φτώχεια, όπως όλοι γνωρίζουμε, επηρεάζει πάρα πολλούς τομείς της ζωής των ανθρώπων, όμως ο σημαντικότερος από αυτούς, που θίγεται τόσο άμεσα όσο και έμμεσα, είναι εκείνος της υγείας. Συγκεκριμένα, έχει επίδραση πρώτα στη διασφάλιση της τροφής και κατ’ επέκταση στην υγεία των πολιτών. Με βάση ορισμένες έρευνες που έχουν διεξαχθεί παρατηρείται ότι προς τα τέλη της δεκαετίας του ’90, οι Λ.Αν.Χ. ξόδευαν κατά μέσο όρο το 5% των εθνικών προϋπολογισμών τους σε όλα τα επίπεδα της υγείας, συμπεριλαμβανομένης και της βασικής ιατρικής φροντίδας με διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα. Η Ζάμπια για παράδειγμα δαπάνησε το 13% ενώ άλλες χώρες σημαντικά λιγότερο από 5%.H πρωτοβουλία 20/20 του 1995 για τη χρηματοδότηση βασικών κοινωνικών υπηρεσιών, καλεί κυβερνήσεις και δωρητές ταυτόχρονα να καταμετρήσουν το 20% των δημόσιων δαπανών και της αναπτυξιακής βοήθειας αντίστοιχα, σε βασικές υπηρεσίες. Αυτά τα χαμηλά επίπεδα δαπανών πρέπει να αυξηθούν σημαντικά, διαφορετικά οι θάνατοι των παιδιών θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα στις Λ.Αν.Χ

Κατά μέσο όρο 164 στα 1000 ζώντα νεογνά στις Λ.Αν.Χ. πεθαίνουν πριν φτάσουν το 5ο έτος της ηλικίας τους. Αυτό σημαίνει ότι το 1 παιδί στα 6 στις χώρες αυτές, το 1 στα 14 στις υπόλοιπες αναπτυσσόμενες χώρες και το 1 στα 167 στις βιομηχανικές χώρες πεθαίνει πριν τα 5 του χρόνια. Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι σε χώρες που έχουν γνωρίσει ένοπλες συρράξεις όπως η Αγκόλα και η Σιέρα Λεόνε, 1 στα 3 παιδιά πεθαίνει πριν φθάσει τα 5 του χρόνια. Εξωπραγματικό θεωρείται το γεγονός ότι σχεδόν 4,000,000 παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν από προ λαμβανόμενες αιτίες όπως η διάρροια, οι οξείες πνευμονικές παθήσεις, η ελονοσία και άλλες ασθένειες αντιμετωπίσιμες με εμβολιασμό.

Η φτώχεια συμβάλλει στον υποσιτισμό των παιδιών, ο οποίος με την σειρά του τα εξασθενεί και μειώνει την αντίστασή τους στις ασθένειες. Σχεδόν το 40% των παιδιών είναι λιποβαρή και το 45% πάσχουν από ανάσχεση της ανάπτυξής τους.

Παράλληλα, σε όλα αυτά συμβάλλει και το γεγονός της έλλειψης πόσιμου νερού, που επιδεινώνει την κατάσταση, καθώς στην Ευρώπη οι άνθρωποι αναγκάζονται να αγοράζουν νερό λόγω της μόλυνσης των υδάτων και επιβαρύνονται καθημερινά. Αυτό το οποίο όμως δείχνει την κατάντια στην οποία ως είδος έχουμε φτάσει, είναι ότι δε νοιαζόμαστε γι αυτούς που έχουν πραγματική ανάγκη, αλλά κοιτάμε να περνάμε καλά και να απολαμβάνουμε τις πολυτέλειες αντί να σκεφτούμε τα άτομα που δεν έχουν στον "ήλιο μοίρα" και αναγκάζονται ιδίως στην Αφρική να περπατάνε αρκετά χιλιόμετρα με στόχο την εύρεση πόσιμου νερού για παράδειγμα.

Όλα αυτά έρχεται να τα επιβεβαιώσει, από την άλλη πλευρά το γεγονός ότι με τη πάροδο των χρόνων στις ανεπτυγμένες χώρες και ειδικότερα στην Ελλάδα, καθώς μειώνεται ο εθνικός προϋπολογισμός, ταυτόχρονα υπάρχει μείωση στα πόσα που δαπανούνται για την υγεία, με συνέπεια να μην επαρκούν για τις βασικές ανάγκες των ιατρικών κέντρων. Συγκεκριμένα, γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι της "σημερινής" Ελλάδας "της κρίσης" λόγω της έλλειψης χρημάτων αναγκάζονται να μην επενδύουν τα απαραίτητα χρήματα στον τομέα της υγείας και να τον αγνοούν εν μέρει, διότι «προτρέχουν» άλλες ανάγκες, οι 10

οποίες οφείλουν και πρέπει να καλυφθούν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επιδεινώνουν την υγεία τους αρκετές φορές λόγω της αναγκαστικής αμέλειας που επιδεικνύουν και να οδηγούνται σε σοβαρά προβλήματα που σε ακραίες περιπτώσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα ή και καθόλου, όπως είναι παραδείγματος χάρη η περίπτωση του καρκίνου. Μία άλλη σοβαρή αιτία είναι οι απεργίες που προκαλεί το προσωπικό των κλινικών και γενικότερα των νοσοκομείων με αντίκτυπο σε περίπτωση ενός σοβαρού ατυχήματος να μην υπάρχει ιατρικό προσωπικό να εξετάσει τον ασθενή και έτσι να μένει ουσιαστικά στην "τύχη" του χωρίς να ξέρει το γιατί εκείνος πληρώνει αυτά που προκαλούν οι ανώτεροί του!

Άρα, συμπεραίνουμε πως η υγεία είναι ένας παράγοντας ο οποίος επηρεάζεται άμεσα από την φτώχεια και έχει σοβαρές επιπτώσεις τόσο στο ίδιο το άτομο όσο και στην κοινωνία στην οποία ζει και εργάζεται.

Οι μοιραίοι… Μες στην υπόγεια την ταβέρνα, μες σε καπνούς και σε βρισιές (απάνω στρίγκλιζε η λατέρνα) όλ’ η παρέα πίναμ’ εψές· εψές, σαν όλα τα βραδάκια, να πάνε κάτου τα φαρμάκια. Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλο και κάπου εφτυούσε καταγής. Ω! πόσο βάσανο μεγάλο το βάσανο είναι της ζωής! Όσο κι ο νους να τυραννιέται, άσπρην ημέρα δε θυμιέται. Ήλιε και θάλασσα γαλάζα και βάθος τ’ άσωτ’ ουρανού Ω! της αυγής κροκάτη γάζα, γαρούφαλα του δειλινού, λάμπετε, σβήνετε μακριά μας, χωρίς να μπείτε στην καρδιά μας! Του ενού ο πατέρας χρόνια δέκα παράλυτος, ίδιο στοιχειό τ’ άλλου κοντοήμερ’ η γυναίκα στο σπίτι λιώνει από χτικιό· στο Παλαμήδι ο γιος του Μάζη κι η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι. ―Φταίει το ζαβό το ριζικό μας! ―Φταίει ο Θεός που μας μισεί! ―Φταίει το κεφάλι το κακό μας! ―Φταίει πρώτ’ απ’ όλα το κρασί!

Ποιος φταίει; Ποιος φταίει; Κανένα στόμα δεν το’ βρε και δεν το’ πε ακόμα. Έτσι στη σκοτεινή ταβέρνα πίνουμε πάντα μας σκυφτοί. Σαν τα σκουλήκια, κάθε φτέρνα όπου μας εύρει, μας πατεί. Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα, προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα! Κώστας Βάρναλης

ΦΤΩΧΕΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΦΤΩΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ Με τον όρο φτώχεια εννοούμε την οικονομική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από έλλειψη επαρκών πόρων για την ικανοποίηση βασικών ανθρώπινων αναγκών. Κάποιοι τη χαρακτηρίζουν ως την πιο θανατηφόρα μορφή βίας, αφού καταστρέφει την ψυχολογία και διαλύει την κοινωνική ζωή των ανθρώπων. Η φτώχεια είναι μία κατά- σταση η οποία δεν έχει γεωγραφικά όρια και δεν μπορεί να γνωρίζει κάποιος, αν, πώς και πότε θα μπει στη ζωή του.

Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο παραπάνω ποίημα το οποίο μιλάει για τη φτώχεια καθώς όπως όλοι ξέρουμε η λογοτεχνία σχετίζεται με τη ζωή. Οι άνθρωποι αναγκάζονται να ζουν με χαμηλό βιοτικό επίπεδο όταν βρίσκονται σε μία τέτοια κατάσταση. Η πιο συχνή αιτία είναι η ανεργία. Εξαιτίας της ανεργίας και της φτώχειας ο χαρακτήρας των ανθρώπων αλλάζει, αλλά δυστυχώς όχι προς το καλύτερο. Προκαλεί στον άνθρωπο αισθήματα ντροπής και κατωτερότητας. Η φτώχεια τον κάνει να νοιώθει σα σκουλήκι· είναι δηλαδή τόσο μικρός μπροστά στους άλλους ανθρώπους, που ο καθένας μπορεί να τον πατήσει. Νοιώθει εξευτελισμένος, μειονεκτικά προς τους συνανθρώπους του, απελπισμένος, πικραμένος και πιστεύει πως δεν έχει ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο. Η φτώχεια προκαλεί επιπτώσεις στη υγεία κάθε ανθρώπου, αφού είναι πολύ πιθανό λόγω της στενοχώριας να πέσει κάποιος σε κατάθλιψη. Επίσης οι τσακωμοί, η γκρίνια, τα νεύρα, το άγχος και η απόγνωση είναι πλέον στοιχεία της καθημερινότητάς του.

Κάτι ακόμη πολύ άσχημο είναι ότι η φτώχεια αναγκάζει τον άνθρωπο να μη νοιάζεται για τον εαυτό του και την οικογένειά του, καθώς προτιμά να μένει απόμακρος από τους άλλους ανθρώπους και να ζει στο δικό του σκοτεινό και καταθλιπτικό κόσμο. Αυτή είναι η αιτία που είναι συνεχώς ψυχρός και κακόκεφος. Η αδικία κι η απόγνωση τον κάνουν να πιστεύει ότι οι ευθύνες είναι κάποιου άλλου (π.χ. της μοίρας, του Θεού κ.λπ.). Όλα αυτά οδηγούν τον άνθρωπο σε ανώφελες και ανθυγιεινές λύσεις όπως το τσιγάρο ή το ποτό• εκεί δηλαδή που το μυαλό ξεφεύγει από την πραγματικότητα και από τα προβλήματα που τον απασχολούν.

Κάθεται άβουλος και ανίκανος, περιμένοντας για κάποιο θαύμα που κατά βάθος γνωρίζει πως δεν πρόκειται να συμβεί. Είναι λοιπόν ‘’μοιραίος’’, καθώς αφήνεται στη μοίρα του και περιμένει να δει την τύχη και τη ζωή του να περνάνε μπροστά από τα μάτια του. Καταλαβαίνουμε πως η φτώχεια είναι κάτι πολύ ζωντανό, καθημερινό και έντονο, κάτι το οποίο φαίνεται στο ότι το συναντάμε σε βιβλία, στη μουσική καθώς επίσης και σε οτιδήποτε άλλο είναι βγαλμένο και εμπνευσμένο από τη ζωή.

Ούτε ένας λιγότερος... Η παιδεία αποτελεί αναμφίβολα ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Κανένας δεν πρέπει να στερείται αυτό το δικαίωμα ακόμα και αν αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες, αφού η παιδεία είναι προτεραιότητα για τις πιο πλούσιες όπως και για τις φτωχότερες χώρες. Η πολιτεία και το κράτος θα πρέπει να διασφαλίζουν την παροχή δωρεάν εκπαίδευσης και για τις ασθενέστερες κοινωνικές τάξεις, κάτι όμως που δε γίνεται. Ιδιαίτερα στις υποανάπτυκτες χώρες (π.χ χώρες Αφρικής) εμφανίζεται σε αύξηση το φαινόμενο της πρόωρης διακοπής της φοίτησης. Στις χώρες αυτές η πολιτεία δε διαθέτει τα απαραίτητα οικονομικά μέσα και συνεπώς δεν μπορεί να προσφέρει στους πολίτες της την κατάλληλη μόρφωση.

Άλλος ένας παράγοντας που δεν επιτρέπει την σωστή εκπαίδευση αυτών των χωρών είναι τα πολιτικά καθεστώτα που έχουν. Αυτό γίνεται, επειδή οι πολιτικοί ηγέτες αυτών των χωρών ενδιαφέρονται μόνο για το προσωπικό τους συμφέρον. Αυτό συντελεί στην εξέγερση του λαού, επειδή θέλει να διεκδικήσει καλύτερη ποιότητα ζωής, τα δικαιώματά του. 16

Έτσι δημιουργούνται οι εμφύλιοι πόλεμοι, οι οποίοι αποτελούν εμπόδιο στην εκπαίδευση. Όμως τι φαινόμενο της πρόωρης διακοπής της φοίτησης συναντάται και στις ανεπτυγμένες χώρες. Μία από αυτές είναι και η Ελλάδα. Το φαινόμενο της πρόωρης διακοπής της φοίτησης εμφανίζεται σε αυτές τις χώρες για ποικίλους λόγους. Ένας από αυτούς είναι η οικονομική δυσχέρεια των οικογενειών που δεν μπορούν να συντηρήσουν τα παιδιά τους. Έτσι τα ωθούν στην αγορά εργασίας χωρίς την συγκατάθεσή τους. Έρευνα του ΕΚΚΕ δείχνει ότι το 8,5% των παιδιών των φτωχών νοικοκυριών εμπλέκονται στην αγορά εργασίας ενώ το ποσοστό για τα παιδιά μη φτωχών ανέρχεται στο 3,9%.

Άλλος ένας παράγοντας που λειτουργεί καταλυτικά στην πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου και στην εκπαιδευτική αποστέρηση είναι οι κοινωνικές ανισότητες. Τα παιδιά φτωχών μεταναστών και τσιγγάνων αντιμετωπίζουν τον κοινωνικό αποκλεισμό από το σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον και δεν έχουν ίσα δικαιώματα και ίδιες ευκαιρίες στο επίπεδο της εκπαίδευσης.

. Σε αυτό ευθύνεται και το κράτος το οποίο δεν βοηθά, ώστε να εξαλείψει τις κοινωνικές ανισότητες. Καταρχήν το σχολείο δε θα πρέπει να επιβαρύνει τους μαθητές με το κόστος των βιβλίων και των σχολικών ειδών, αφού με αυτόν τον τρόπο αποθαρρύνουν τους πιο φτωχούς να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο. Επιπλέον τα σχολικά κτήρια δεν είναι αρκετά, ώστε οι μαθητές που μένουν σε απομακρυσμένες περιοχές να αναγκάζονται να διανύουν μεγάλες αποστάσεις με δική τους οικονομική επιβάρυνση, με αποτέλεσμα οι φτωχές οικογένειες να μην έχουν τη δυνατότητα να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο. Αυτό θα πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστεί με το χτίσιμο σχολικών κτηρίων σε αυτές τις περιοχές. Επίσης οι μισθοί των καθηγητών-δασκάλων όλο και μειώνονται και σε συνδυασμό με τον ελλιπή εκπαιδευτικό εξοπλισμό οδηγούν στη μείωση του επιπέδου διδασκαλίας και κατ' επέκταση στην εγκατάλειψη του σχολείου από τα παιδιά. Έτσι τα παιδιά αναγκάζονται να αναζητήσουν αλλού τη μόρφωση. Εδώ εμφανίζονται τα φροντιστήρια τα οποία καλύπτουν το “κενό” των δασκάλων. Όμως πώς μιλάμε για δωρεάν παιδεία όταν τα παιδιά αναγκάζονται να πληρώσουν για να μορφωθούν εφόσον το ανεπαρκές εκπαιδευτικό σύστημα δεν τους βοηθά; Η πολιτεία δεν θα πρέπει να αδιαφορεί αλλά να προνοεί για την εξασφάλιση αυτών των αναγκαίων προϋποθέσεων, έτσι ώστε η εκπαίδευση και η φτώχεια να μπορούν να συνυπάρξουν. 18

Φτώχεια και εγκληματικότητα Στη σημερινή εποχή η φτώχεια αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα και κυριαρχεί σε όλες τις κοινωνίες κατέχοντας μεγάλο ποσοστό. Η παγκόσμια οικονομία στηρίζεται στη φτώχεια. Οι κυβερνήσεις και οι θρησκείες στηρίζονται στη φτώχια. Ο εθνικισμός και η μισαλλοδοξία στηρίζονται στη φτώχια. Το ίδιο και οι βιομηχανίες όπλων, σωματεμπορίας και ναρκωτικών. Η εγκληματικότητα στηρίζεται στη φτώχεια. Έτσι συμπεραίνουμε ότι όλα συνδέονται με τη φτώχια.

Εστιάζοντ ας στην εγκληματικότητα, σύμφωνα με έρευνες έχει αποδειχθεί ότι οι οικονομικές δυσκολίες ωθούν πολλές φορές τους ανθρώπους σε εγκληματικές πράξεις. Όταν είναι άνεργοι και δεν μπορούν να φροντίσουν τις οικογένειες τους, αναγκάζονται να βρουν άλλες λύσεις καταφεύγοντας σε ληστείες και διαρρήξεις. Το φαινόμενο αυτό δεν αφορά μόνο τους ενήλικους αλλά και τους ανήλικους, οι οποίοι πολλές φορές βλέ- ποντας τους γονείς τους να μην μπορούν να τους δώσουν χαρτζιλίκι οδηγούνται σε εγκλήματα. Ακόμη δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι νέοι παρατηρώντας τους συνομηλίκους τους από εύπορες οικογένειες να έχουν

όλες τις ανέσεις, θέλουν και οι ίδιοι να τα αποκτήσουν. Οι πράξεις στις οποίες μπορεί να προβούν είναι: η αρπαγή τσάντας, πορτοφολιού και γενικότερα αντικειμένων που περιέχουν πράγματα υψηλής χρηματικής αξίας(π.χ. γυαλιά κινητό), ληστείες μαγαζιών και οτιδήποτε άλλο που να σχετίζεται με τέτοιες πράξεις. Την ίδια στιγμή που η πλειοψηφία των ελληνικών νοικοκυριών στενάζει από τα δυσβάσταχτα οικονομικά ‘’βάρη’’ και οι πολίτες αυτού του τόπου βρίσκονται κάτω από ένα πέπλο μιζέριας, στο σκηνικό έρχεται να προστεθεί ένας επιπλέον φόβος, αυτός της σωματικής ακεραιότητας και του κατά πόσο μπορεί κανείς να περπατά πλέον ανενόχλητος στους δρόμους αυτής της χώρας. Έτσι, εκτός από τις μικροκλοπές έχει αυξηθεί και ο αριθμός των σοβαρών εγκλημάτων όπως οι απαγωγές, οι εισβολές σε σπίτια με όπλα, αλλά και η πορνεία. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα αστυνομικά δελτία αναφέρουν ότι ληστές σε καθημερινή βάση μπαίνουν σε σπίτια απειλώντας ή ακόμη και σκοτώνοντας προκειμένου να βρουν χρήματα. Επίσης και οι ‘’πορτοφολάδες’’ πολλές φορές μπορεί να προκαλέσουν από απλό τραυματισμό μέχρι και θάνατο του θύματος. Βλέπουμε λοιπόν ότι η ζωή έχει χάσει πλέον την αξία της. Όπως αντιλαμβανόμαστε η φτώχεια ωθεί πολλούς ανθρώπους στην εγκληματικότητα ειδικά στις μέρες μας, γι’ αυτό καλό θα ήταν να γίνουν από κοινού προσπάθειες για περιορισμό του φαινομένου. Αρκεί να κάνουμε αλλαγή της μορφής της κοινωνικής μας ζωής. Δεν μπορούμε να υπερηφανευόμαστε για την ύπαρξη πολιτισμένων κοινωνιών, από τη στιγμή που τα κρούσματα εγκληματικότητας αυξάνονται επικίνδυνα!

Φτώχεια και Αγοραίος Έρωτας Η φτώχεια είναι μια κατάσταση η οποία αναγκάζει τους ανθρώπους να καταφεύγουν σε λύσεις ταπεινωτικές και εξευτελιστικές. Τα μεγαλύτερα θύματα σ’ αυτήν την περίπτωση είναι οι γυναίκες, που γίνονται αντικείμενα εκμετάλλευσης και αγοραπωλησίας (trafficking). Πολλές γυναίκες έχοντας αποτύχει σε κάθε άλλη προσπάθεια εύρεσης εργασίας , καταφεύγουν σε αυτήν τη λύση και αναγκάζονται πουλώντας το κορμί τους να θυσιάσουν ένα μέρος του εαυτού τους. Πουλώντας το κορμί τους χάνουν τον αυτοσεβασμό και την αξιοπρέπεια τους, καθώς δέχονται την κατακραυγή της κοινωνίας, την ταπείνωση και τον εξευτελισμό από τους γύρω τους.

Οι ίδιες νοιώθουν πως δεν υπάρχει ελπίδα και είναι αναγκασμένες να ζουν στο σκοτάδι και να είναι αιχμάλωτες σε δύο διαφορετικές ζωές…

Επίσης, πολλές γυναίκες έρχονται από το εξωτερικό, έχοντας στο μυαλό τους την ιδέα μιας εργασίας για ένα καλύτερο μέλλον, όμως όταν φτάνουν εδώ γίνονται θύματα κυκλωμάτων εμπορίου λευκής σαρκός. Πολύ συχνό φαινόμενο σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι το να προηγούνται βιασμοί από τα κυκλώματα και μετά να εξαναγκάζουν τις κοπέλες να εκδίδονται, να τις κλειδώνουν μέσα σε σπίτια, να τις απειλούν, να τις βιάζουν και μ’ αυτόν τον τρόπο να τις αναγκάζουν να γίνουν ιερόδουλες. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι λίγες εκείνες που καταφέρνουν να δραπετεύσουν απ’ αυτήν τη φυλακή και να κατάγγείλουν αυτά τα κυκλώματα. Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως η φτώχεια μπορεί να αναγκάσει τους ανθρώπους να κάνουν ανήθικα πράγματα ή να τους οδηγήσει στο να θελήσουν να καταφύγουν σε ξεδιάντροπες και μη αξιοπρεπείς λύσεις επιβίωσης.

Ο Έρωτας δεν έχει μόνο Happy End Η φτώχεια σχετίζεται με ό,τι αφορά τον άνθρωπο και ένα από τα πιο έντονα συναισθήματα που βιώνει ένας άνθρωπος είναι ο έρωτας! Ωστόσο η φτώχεια παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον έρωτα. Δύο φτωχοί άνθρωποι, μπορούν να έχουν έναν ουσιαστικό και έντονο έρωτα, αφού το χρήμα στον πραγματικό έρωτα δεν παίζει κανένα ρόλο. Ακόμη, αν σκεφτούμε κάποιες παλιές ελληνικές ταινίες όπως π.χ. ‘’Η νεράιδα και το παλικάρι’’ ή παραμύθια σαν τη ‘’Σταχτοπούτα’’, ένας έρωτας μπορεί να ανθίσει και ανάμεσα σε έναν πλούσιο και μία φτωχή και να είναι το ίδιο έντονος, αληθινός και ουσιαστικός! Πολλές φορές όμως, ο έρωτας αντιμετωπίζει εμπόδια. Διαχρονικά, οι κοινωνικές τάξεις έχουν παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στον έρωτα, αφού μία κοπέλα της ανώτερης τάξης μπορούσε να παντρευτεί μόνο έναν άντρα της ίδιας κοινωνικής τάξης. Το ίδιο συνέβαινε και στις κατώτερες τάξεις· γι’ αυτό το όνειρο μια φτωχής κοπέλας ήταν να βρει και να ερωτευτεί τον πρίγκιπα του παραμυθιού της, που θα ερχόταν για να την βγάλει από τη μίζερη ζωή της και να την κάνει ευτυχισμένη. Επίσης, σημαντικό ρόλο σε έναν γάμο έπαιζε παλαιότερα η προίκα. Οι άνθρωποι ενδιαφέρονταν για το χρήμα και όχι για τον χαρακτήρα του μελλοντικού συζύγου τους. Έτσι, ο γάμος δεν συνδεόταν με τον έρωτα, αλλά με το χρήμα…

Φτώχεια και τυχερά παιχνίδια Πολλές φόρες οι άνθρωποι δεν έχουν εργασία και χρήματα και ο μόνος τρόπος για να βρουν είναι ο τζόγος, αφού χάρη σ’ αυτόν και με κάποια δόση τύχης μπορείς να γίνεις ακόμα και πλούσιος από την μία στιγμή στην άλλη. Όμως τις περισσότερες φορές η τύχη δε σου χαμογελά και γίνεσαι μέρα με την μέρα φτωχότερος. Ωστόσο ο τζόγος κάνει τον παίχτη να ξεχνάει όλα τα άλλα προβλήματα που μπορεί να τον απασχολούν και στρέφεται αποκλειστικά στη διαδικασία του παιχνιδιού και σε ό,τι σχετίζεται με αυτή. Όμως τελικά αν κερδίσει το συγκεκριμένο στοίχημα τότε βιώνει έναν θρίαμβο, η τάση του για στοιχηματισμό ενισχύεται και αμέσως μπαίνει στη διαδικασία να στοιχηματίσει στον επόμενο αγώνα. Αν χάσει, η προσδοκία που είχε για νίκη μετατρέπεται σε πείσμα, σε ανάγκη να στοιχηματίσει περισσότερα για να πάρει πίσω τα χρήματα που θεωρεί πως του ανήκουν, στην ουσία εθίζεται στον τζόγο.

Έτσι, σταδιακά παραμελεί τους ρόλους που έχει σαν σύζυγος, πατέρας, εργαζόμενος, φίλος και δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στους ρόλους εκείνους που έχουν να κάνουν με την εξάρτησή του, δηλαδή το ρόλο του παίχτη, του φίλαθλου και θαμώνα χαρτοπαικτικών λεσχών. Από την άλλη μεριά υπάρχουν πολλές φορές άνθρωποι οι οποίοι έχουν και δουλειά και χρήματα, όμως με την ελπίδα πως θα κερδίσουν και θα γίνουν ακόμα πλουσιότεροι, χάνουν μεγάλα ποσά και έτσι γίνονται και αυτοί φτωχοί και θύματα τζόγου.

Στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης είναι πολύ δύσκολο να βρεις εργασία και να έχεις ένα σίγουρο εισόδημα. Παίζοντας όμως τυχερά παιχνίδια όπως στοίχημα, κίνο, τζόκερ, λότο, προπό, ιππόδρομο και monitor games κ.α. χάνεις πολύτιμο χρόνο αλλά και την ευκαιρία να βρεις μόνος σου μία δουλειά και να βασιστείς στις δικές σου δυνάμεις για να φτιάξεις το μέλλον σου.

Η λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι πολυσύνθετη: η αυτοπειθαρχία οι ικανοποιητικές διαπροσωπικές σχέσεις, η αυτογνωσία και ο αυτοσεβασμός, είναι κάποιοι παράγοντες που αμβλύνουν την πιθανότητα κάποιου να εμπλακεί παθολογικά με τον τζόγο. Γιατί τελικά, όπως και με τις άλλες μορφές εξάρτησης, έτσι και ο εθισμένος στα τυχερά παιχνίδια δεν μπορεί να απεξαρτηθεί, αν δεν πάρει στα χέρια του την ευθύνη του εαυτού του, ώστε να αναγνωρίσει το πρόβλημά του και να ζητήσει επιστημονική βοήθεια.

Η Φτώχεια υπάλληλος του πλούτου… Τα πολύ παλιά χρόνια οι άνθρωποι νομίζανε πως όσοι είχανε πολλά χρήματα ήτανε γιατί στο σπίτι τους είχε πάει ο Πλούτος .Γι’ αυτό τους λέγανε <<πλούσιους>> .Το θέμα που επιλέγει ο Αριστοφάνης είναι ένα θέμα το οποίο δεν απασχολούσε μόνο τους ανθρώπους της Κλασικής εποχής (όταν και γράφτηκε η κωμωδία) αλλά συνεχίζει να απασχολεί τους Έλληνες μέχρι και σήμερα.

Ο << Πλούτος >> στον Αριστοφάνη παρουσιάζεται ως ένας γέροντας τυφλός που εύκολα μπορούσαν οι πονηροί της εποχής να τον παρασύρουν. Ο Πλούτος φαίνεται να συχνάζει σε σπίτια κατεργαραίων και άτιμων ανθρώπων που τον έπιαναν και τον παρέσυραν στα σπίτια τους, για να τον αποκτήσουν εύκολα και γρήγορα, δηλώνοντας έτσι ότι δεν υπάρχουν ίσες ευκαιρίες στην απόκτηση του πλούτου και σημαντικό ρόλο παίζει και η τύχη καθώς και οι ανομίες που γίνονται από το κράτος. Η αλήθεια λοιπόν είναι πως ο Πλούτος δεν έχει δίκαια κριτήρια και δεν <<βλέπει>> ποιοι πραγματικά έχουν ανάγκη ώστε να τους παραδοθεί.

Στη συνέχεια της ιστορίας ,τον Πλούτο τον βρίσκουν δύο φτωχοί χωριάτες οι οποίοι, όταν μαθαίνουν ποιος είναι, θέλουν να τον γιατρέψουν, ώστε ν ’ανατρέψουν αυτήν την αδικία!

Ο Αριστοφάνης οραματίζεται μια κοινωνία τέλεια, σχεδόν ουτοπική όπου οι φτωχοί και οι αδικημένοι συγκεντρώνουν τις δυνάμεις τους, αφήνοντας πίσω οποιοδήποτε συμφέρον και προσπαθούν για μια πιο δίκαιη κοινωνία. Στόχος των κοινωνικά αδικημένων είναι ο Πλούτος να πηγαίνει εκεί που πρέπει και σε αυτούς που τον έχουν πραγματικά ανάγκη . Στο σκηνικό εμφανίζεται και η Πενία.

Η ανησυχία της Φτώχειας είναι πως αν οι άνθρωποι βοηθήσουν τον Πλούτο, δε θα υπάρχει κανείς να δουλεύει και έτσι εκείνη θα χαθεί .Αυτό λοιπόν δείχνει πόσο στενά συνδεδεμένα είναι η φτώχεια με την δουλειά και ο πλούτος με την καλοπέραση. Μετά την Πενία στο σκηνικό εμφανίζεται ο Δίκαιος ,ο οποίος ψάχνει τον Πλούτο, διότι θέλει να τον βοηθήσει μιας και έχει πλέον ξοδέψει όλα του τα χρήματα στο να βοηθάει άλλους .Αυτό δείχνει ότι το δίκαιο ποτέ δεν συμβαδίζει με τον Πλούτο .Είναι λίγοι εκείνοι που έχουν πλουτίσει, ενώ υπήρξαν δίκαιοι . Στο τέλος λοιπόν βλέπουμε ότι ο Πλούτος έχει γιατρευτεί με την βοήθεια των φτωχών και όχι των πλουσίων και πλέον όλοι είναι ευτυχισμένοι και ευχαριστημένοι με αυτό που έχουν, καθώς ο Πλούτος, ικανός πλέον να δει, έχει επισκεφθεί όσους πραγματικά τον είχαν ανάγκη. Παρόλα αυτά όμως παραμένει ένα παραμύθι και εκείνη που έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ζωή των περισσότερων ανθρώπων είναι η … Φτώχεια.

Η αλήθεια μέσα σε έναν ψεύτικο κόσμο… Όλοι σίγουρα θα γνωρίζετε την ιστορία του Κροίσου, ενός πολύ πλούσιου βασιλιά, που η ευτυχία του στηριζόταν στο χρήμα, αφού δεν έβλεπε τίποτα άλλο που να του δείχνει την ευτυχία. Έτσι, θέλοντας να επιδείξει τα πλούτη του, φώναξε τον Αθηναίο σοφό και νομοθέτη Σόλωνα, για να του επιβεβαιώσει ότι είναι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος που έχει γνωρίσει.

Ο Σόλωνας, αφού είδε τα πλούτη του Κροίσου και αφού ο Κροίσος τον ρώτησε ''Ποιός είναι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος που έχει γνωρίσει;'' ο Σόλωνας του απάντησε -προς έκπληξη του Κροίσου- πως ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος είναι ο Τέλλος, ένας τίμιος βασιλιάς, που ευθυνόταν για την ευτυχία του λαού του και που ακόμα και μετά το θάνατό του φημιζόταν για τον ηρωισμό του και την ένδοξη ζωή του. Τότε ο Κροίσος τον ρώτησε για τον δεύτερο κατά σειρά πιο ευτυχισμένο άνθρωπο που είχε ποτέ γνωρίσει ο Σόλωνας. Μπορεί κανείς να πει πως ο Κροίσος ήταν τώρα σίγουρος πως ο Σόλωνας θα ανέφερε το όνομά του, όταν θα του μιλούσε για τον δεύτερο πιο ευτυχισμένο άνθρωπο.

Όμως και τότε η απάντηση που πήρε τον έκανε να μην πιστεύει στ' αυτιά του! Ο Σόλωνας του μίλησε για 2 νέους, τον Κλέοβη και τον Βίτωνα, οι οποίοι είχαν όση περιουσία χρειάζονταν και ήταν πρωταθλητές στους αγώνες. Αυτοί οι 2 νέοι ήταν τίμιοι, με αρχές, σέβονταν τους θεούς και τους χαρακτήριζε η υστεροφημία, καθώς ήταν υπόδειγμα για το πλήθος, μετά από το θαυμαστό γεγονός που έκαναν, όταν η μητέρα τους έπρεπε οπωσδήποτε να μεταφερθεί στο ναό της Ήρας και τα βόδια αργούσαν. Τότε οι 2 νέοι μπήκαν στο ζυγό και άρχισαν να σέρνουν την άμαξα, ενώ επάνω ήταν η μητέρα τους. Όλοι έδιναν συγχαρητήρια στη μάνα για τα παιδιά που έκανε. Επειτα από αυτό είχαν έναν εξαίρετο θάνατο. Όταν ο Κροίσος ρώτησε το Σόλωνα για τη δική του ευτυχία, εκείνος του απάντησε ''Μηδένα προ του τέλους μακάριζε''. Μετά την αποχώρηση του Σόλωνα, πολλές συμφορές βρήκαν τον Κροίσο. Ο γιος του σκοτώθηκε στο κυνήγι, και ο ίδιος πιάστηκε αιχμάλωτος σε έναν πόλεμο με τους Πέρσες. Την ώρα που ήταν ανεβασμένος στη φωτιά για να τον κάψουν, θυμήθηκε την αλήθεια που του είχε πει ο Σόλωνας και φώναξε μετανιωμένος τρεις φορές ''Σόλων! Σόλων! Σόλων!''. Όταν τον ρώτησε ο Πέρσης βασιλιάς προς τι αυτή η επίκληση, ο Κροίσος του είπε την ιστορία και ο Πέρσης βασιλιάς του χάρισε τη ζωή και τον κράτησε κοντά του, ως έμπιστο φίλο.

Καταλαβαίνουμε πως η ευτυχία είναι υποκειμενική, αφού τα κριτήρια είναι διαφορετικά ανάμεσα σε έναν σοφό και έναν πλούσιο. Αν πούμε πως αυτός ο πλούσιος είναι ο Κροίσος, τότε η ευτυχία του σχετίζεται με το χρήμα και καθώς είναι θαμπωμένος από τα πλούτη, δεν μπορεί να αντικρίσει την πραγματική ευτυχία. Την ευτυχία που δε φαίνεται, αλλά ταυτόχρονα αυτή που σε ακολουθεί ακόμα και μετά το θάνατό σου. Ο Κροίσος λοιπόν, ξεπέρασε το μέτρο με τη φιλαργυρία του και τον υλισμό του. Έγινε υβριστής και αλαζόνας, πιστεύοντας σε κάτι φευγαλέο, σε κάτι εφήμερο και επιφανειακό: στο χρήμα! Εξίσωνε την ευτυχία του με τον πλούτο και ήταν περήφανος γι' αυτό. Και αυτή η περηφάνια του, η ύβρη, τον οδήγησε στην ψευδαίσθηση πως είναι ευτυχισμένος. Και τότε, ήρθε η νέμεση να αποκαταστήσει την αλήθεια των πραγμάτων. Για τον σοφό όμως, που σε αυτήν την περίπτωση είναι ο Σόλωνας, η ευτυχία δεν κρύβεται σε ένα περιτύλιγμα, αλλά είναι ουσιώδης. Κρύβεται σε πράγματα που δεν φαίνονται, που δεν επιδεικνύονται και δεν πουλιούνται. Γιατί την πραγματική ευτυχία δεν μπορείς να την εξαγοράσεις! Ο Σόλωνας πίστευε ότι η ευτυχία κρύβεται στις αξίες, στις αρχές και σε όλες τις αρετές που μπορεί να έχει κάποιος. Θεωρούσε τον Τέλλο τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο, γιατί χαρακτηριζόταν από την υστεροφημία και την τιμιότητα. Θεωρούσε τους δύο νέους δεύτερους κατά σειρά πιο ευτυχισμένους, γιατί σέβονταν τη μητέρα τους και γιατί ήταν παράδειγμα για το λαό. Και οι τρεις αυτοί άνθρωποι είχαν αξίες στη ζωή τους, αλλά το κυριότερο ήταν πως είχαν ένδοξο τέλος, αφού η ευτυχία τους ακολούθησε και μετά το θάνατό τους. 32

Στις μέρες μας, ο κόσμος έχει γεμίσει από «Κροίσους», οι οποίοι ζουν στον δικό τους ονειρεμένο και πάνω απ' όλα ευτυχισμένο κόσμο. Μένουν στον κόσμο τους, θαμπωμένοι από την ''ευτυχία'' και πεπεισμένοι πως όλα αυτά είναι τόσο αληθινά, που δεν αντιλαμβάνονται την κατάντια και τη δυστυχία του κόσμου, ο οποίος έχει φτάσει ''στον πάτο'' εξαιτίας τους. Σε αυτόν τον κόσμο όμως, υπάρχουν και άνθρωποι τίμιοι και μορφωμένοι. Άνθρωποι που τα μάτια τους δεν είναι θαμπωμένα από κάποιο ψέμα, άνθρωποι που ξεχωρίζουν το «φαίνεσθαι» από το «είναι». Άνθρωποι ειλικρινείς, άνθρωποι πνευματικοί, σοφοί άνθρωποι. Αυτοί αποκαλύπτουν στους «Κροίσους» και στην κοινωνία τον ψεύτικο κόσμο που κυριαρχεί γύρω μας. Όμως κανείς δεν τους ακούει… Γιατί; Γιατί φυσικά κανένας από αυτούς τους ανθρώπους δε λέει αυτά που θέλουν να ακούσουν. Όμως, όπως όλα τα παραμύθια τελειώνουν, κι όπως μετά από κάθε ψέμα αποκαλύπτεται η αλήθεια, έτσι ήρθε και η στιγμή που αυτή η ψευδαίσθηση τελείωσε και το ψέμα παραδίδει τη θέση του στη αλήθεια. Αυτό το τέλος είναι η καταστροφή του ''ονειρεμένου τους κόσμου'' που με τόση θυσία είχαν χτίσει. Ο Κροίσος, την ώρα του τέλους σκέφτηκε τον Σόλωνα, που του είχε πει την αλήθεια και μετανιωμένος φώναξε το όνομά του τρεις φορές. Όμως ποια θα είναι η αντίδραση των ''σημερινών Κροίσων''; Θα κάνουν αυτοκριτική και θα καταλάβουν το λάθος τους ή θα συνεχίσουν να πιστεύουν στην ψευδαίσθηση που τους λέει πως έκαναν το σωστό; Θα θυμηθούν την αλήθεια που κάποτε είχαν ακούσει ή θα συνεχίσουν να πιστεύουν στο ψέμα; Ο χρόνος θα δείξει…

Εποχή του Χρυσού... Ο Μίδας, ο βασιλιάς της Λυδίας, έχει όλα τα αγαθά, αλλά δεν του φτάνουν! Ζητά από τους θεούς ό,τι αγγίζει να γίνεται χρυσός, χωρίς να σκεφτεί τις συνέπειες. Αυτή την απληστία τη συναντάμε και σήμερα, όπου και αν κοιτάξουμε, γιατί παντού υπάρχει ένας Μίδας...

Όπως και στην ιστορία του Μίδα, οι άνθρωποι σήμερα δεν είναι αυτάρκεις, αλλά αχόρταγοι, επειδή ό,τι έχουν στην κατοχή τους δεν τους ευχαριστεί και ζητούν όλο και περισσότερα. Έτσι περνούν το <<κατώφλι>> του καταναλωτισμού και του υπερκαταναλωτισμού. Οι εποχές αλλάζουν και όλοι μας βρισκόμαστε σ' έναν κόσμο “φούσκα” και ψεύτικων αναγκών που δημιούργησε ο βομβαρδισμός διαφημίσεων, κατασκευάζοντας μια υλιστική εποχή. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου, ενώ καλυτέρευσε τη ζωή μας, μας “τύφλωσε,” αφού θεοποιήσαμε τα υλικά αγαθά που μας προσφέρει. Έτσι αυξήσαμε τους ρυθμούς της ζωής μας και αναταράχθηκε ο εσωτερικός μας κόσμος. Συνεπώς βουλιάξαμε στο άγχος, τα ψυχολογικά προβλήματα και την κατάθλιψη. Σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης του εσωτερικού μας κενού στραφήκαμε στη συσσώρευση “άχρηστων αντικειμένων”, αδυνατώντας να καλύψουμε

τις βασικές μας ανάγκες, με αποτέλεσμα να ζούμε στη ροή ενός φαύλου κύκλου. Ο καταναλωτισμός και ο υπερκαταναλωτισμός μας οδήγησαν στην αλαζονεία, στην πλεονεξία και την απληστία. Ιεραρχήσαμε τα ιδανικά μας βάζοντας στην πρώτη θέση τα υλικά αγαθά και τα προϊόντα των διαφημίσεων και του ακριβού γούστου. Δημιουργήσαμε την ψευδαίσθηση ότι κατέχοντας αυτά είμαστε ευτυχισμένοι.

Σήμερα βιώνουμε την ανόητη, διαδεδομένη πρακτική ότι όλα πουλιούνται και όλα αγοράζονται, ακόμα και οι ηθικές αξίες η αγάπη, οι ιδέες, η τέχνη. Όμως πρέπει να θυμόμαστε ότι τη ζωή μας δεν θα βελτιώσει ούτε θα παρατείνει το ακριβότερο, το καλύτερο και το “άλλο ένα” υλικό αγαθό. Τη ζωή μας θα βελτιώσει η αυτογνωσία, η ανθρώπινη επαφή και οι αληθινές σχέσεις. Η επιλογή είναι δική μας. Ας αποφασίσουμε ότι δε θέλουμε να είμαστε “ασθενείς” του καταναλωτισμού, αλλά “εραστές” της ουσιαστικής αληθινής ζωής! 35

Περιμένοντας τους βαρβάρους… -Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι; Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα. -Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία; Τι κάθοντ’ οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε; Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα. Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί; Οι βάρβαροι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν. -Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη, και κάθεται στης πόλεως την πιο μεγάλη πύλη στον θρόνο επάνω, επίσημος, φορώντας την κορόνα; Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα. Κι ο αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί τον αρχηγό τους. Μάλιστα ετοίμασε για να τον δώσει μια περγαμηνή. Εκεί τον έγραψε τίτλους πολλούς κι ονόματα. -Γιατί οι δυο μας ύπατοι κι οι πραίτορες εβγήκαν σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες τόγες∙ γιατί βραχιόλια φόρεσαν με τόσους αμεθύστους, και δαχτυλίδια με λαμπρά, γυαλιστερά σμαράγδια∙ γιατί να πιάσουν σήμερα πολύτιμα μπαστούνια μ’ ασήμια και μαλάματα έκτακτα σκαλιγμένα; Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα∙ και τέτοια πράγματα θαμπώνουν τους βαρβάρους. -Γιατί κι οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα να βγάλουνε τους λόγους τους, να πούνε τα δικά τους; Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα∙ κι αυτοί βαριούντ’ ευφράδειες και δημηγορίες.

-Γιατί ν’ αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία κι η σύγχυσις. (Τα πρόσωπα τι σοβαρά που εγίναν). Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι δρόμοι και οι πλατέες, κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι; Γιατί ενύχτωσε κι οι βάρβαροι δεν ήλθαν. Και μερικοί έφθασαν απ’ τα σύνορα, και είπανε πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν. Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους. Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις. Κ Π Καβάφης

Ήρθαν οι βάρβαροι.. Αρχικά πιστέψαμε λάθος ανθρώπους, εκλέξαμε λάθος ανθρώπους, αδιαφορήσαμε για το μέλλον μας, μείναμε στο ένδοξο παρελθόν, θεωρώντας το δεδομένο κι έτσι δεν ενδιαφερθήκαμε να συνεχίσουμε αυτή τη δόξα και να την κάνουμε καλύτερη. Προσπαθούσαμε να μοιάσουμε στους άλλους, έχοντας ως πρότυπο την κουλτούρα, τον πολιτισμό και τη ζωή μιας ‘’τέλειας’’ Αμερικής. Φτιάξαμε μια κοινωνία ‘’φούσκα’’ που στηριζόταν στα λόγια και όχι στις πράξεις, δώσαμε σημασία στο περιτύλιγμα και όχι στην ουσία. Στηριζόταν στο χρήμα και σε ό,τι μπορεί να αγοραστεί με το χρήμα: σπίτια, βίλες, πισίνες, αυτοκίνητα, κότερα, φήμη, προβολή. Αγοράσαμε όλα αυτά και ξεπουλήσαμε τους εαυτούς μας.

Δεχτήκαμε ό,τι μας πλασάρανε ως ‘’life style’’ χωρίς να σκεφτούμε αν αυτά που μας δώσανε αξίζουν πραγματικά. Ξεχάσαμε την ένδοξη ιστορία μας, χάσαμε την πίστη στον πολιτισμό μας και στην κουλτούρα μας, γιατί απλά είχαμε το κόμπλεξ της κατωτερότητας και η παιδεία δε μας έδωσε τη δυνατότητα να εκτιμήσουμε αυτά που είχαμε και αυτά που μπορούσαμε να δημιουργήσουμε στηριζόμενοι στις δικές μας δυνατότητες.

Έτσι, φτάσαμε σε σημείο αυτή η φούσκα να σκάσει και να βρεθούμε στον πάτο. Δανειστήκαμε τη ζωή των άλλων, έχοντάς την ως πρότυπο, δανειστήκαμε και τα χρήματά τους, και οι δανειστές μας γίνανε ‘’σωτήρες’’ μας. Ζητήσαμε βοήθεια και ελπίσαμε σε μία λύση που θα ερχόταν από τους ‘’βαρβάρους’’. Και είναι μεγάλη ειρωνεία, που ένας λαός με ιστορία, πολιτισμό, οργάνωση, δημοκρατία και κουλτούρα, να περιμένει τη λύση, τη διέξοδο, την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή, την ανατροπή της κατάστασης, τη σωτηρία και τη λύτρωση από τους ‘’βαρβάρους’’… Και οι βάρβαροι ήρθαν…

Γεμάτοι εκατομμύρια, ενώ κι ο Θεός πεινούσε Μπορεί το περιτύλιγμα μας να είναι χρυσό, αλλά σίγουρα οι περισσότεροι κρύβουμε “άχυρα” μέσα μας. Ξαφνικά γίναμε πλούσιοι, γεμίσαμε με υλικά αγαθά και ξεχάσαμε τη σημασία της αληθινής ζωής, κάναμε πέρα τις αξίες και τα ιδανικά μας και μείναμε κενοί, αλλά ξέραμε ότι θα είμαστε εντάξει όσο έπαιζε ακόμα η “Στιγμή της Αλήθειας”. Μετά την περίφημη οικονομική κρίση, οι μάσκες έπεσαν. Έτσι φάνηκε η ανημποριά του Νεοέλληνα να διαχειριστεί σωστά όσα υλικά αγαθά και ανέσεις του προσφέρθηκαν. Καταναλώναμε τόσα, όσα θα κατανάλωνε ένα άλλο κράτος διπλάσιο σε πληθυσμό. Η απληστία μας ξεπέρασε κατά πολύ τα επιτρεπτά όρια, χάσαμε την αίσθηση του τι είναι σωστό, καλό ή απαραίτητο και βάλαμε στην άκρη αξίες, ιδανικά και συναισθήματα, με αποτέλεσμα να μείνουμε “άδειοι” ως άνθρωποι και το μόνο που είχε σημασία ήταν να έχουμε περισσότερα από τον διπλανό μας. Ξεπουληθήκαμε. Γίναμε Ευρωπαίοι εξευγενισμένοι και πολιτισμένοι με 2 αυτοκίνητα και εξοχικό, χωρίς να ξέρουμε πού πάνε τα τέσσερα. Μας θάμπωσε το lifestyle των σταρ της τηλεόρασης που όλο και αυξάνονται, οι ξανθιές πλαστικές κούκλες που βγαίνουν στις καθημερινές εκπομπές και οι γυμνασμένοι πλούσιοι τύποι με το κάμπριο και τη μεζονέτα στη Γλυφάδα. Στο μυαλό μας οι πραγματικές και ουσιαστικές μας ανάγκες άρχισαν να συγχέονται σιγά σιγά με τις φαινομενικές και ανούσιες, και “αδειάσαμε” ό,τι δεν είχε να κάνει με χρήματα και ό,τι δε θα έδειχνε το πόσο πλούσιοι είμαστε. Ξεχάσαμε λοιπόν τον Πλάτωνα και τους λοιπούς αρχαίους προγόνους, γιατί στο κάτω-κάτω ποιός χρειάζεται 39

φιλοσοφίες όταν έχει το καινούριο Iphone; Τώρα όμως που δε μας έμεινε φράγκο, ήρθε η ώρα να ξυπνήσουμε. Ξυπνήσαμε επειδή το θέλαμε ή επειδή αναγκαστήκαμε; Μάλλον το δεύτερο... Η Αθήνα καίγεται, οι κουκουλοφόροι κυκλοφορούν αμέριμνοι στους δρόμους καταστρέφοντας ό,τι βρουν και οι άνθρωποι που εκλέξαμε ως εκπροσώπους της Δημοκρατίας πίνουν αμέριμνοι τον καφέ τους στο καφενείο της Βουλής. Χρειαζόμασταν ένα γερό ταρακούνημα και μάλλον αυτό ήρθε. Ζούμε μια απογοήτευση. Όλοι έχουν απελπιστεί για την κατάσταση και οι νέοι που υποτίθεται ότι είναι το μέλλον όχι μόνο της χώρας, αλλά και του κόσμου ψάχνουν τρόπους για να φύγουν μέσα στην αναζήτηση για ένα καλύτερο μέλλον.

Παρόλα αυτά όμως οι πλατείες και οι δρόμοι άρχισαν ξανά να γεμίζουν με κόσμο. Κόσμο θυμωμένο και εξαγριωμένο που δεν πρόκειται να ανεχτεί άλλο πια αυτή την κατάντια. Εσείς θα το ανεχτείτε; Θα ανεχτείτε να βλέπετε οικογένειες να κοιμούνται σε παγκάκια ενώ οι βουλευταράδες δεν ξέρουν σε ποιο απ' όλα τα δωμάτια της βίλλας τους να κοιμηθούν; Κι όμως. Το ανέχεστε κι εσείς όπως ακριβώς κι εμείς. 40

Η Ελλάδα μπορεί να πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, όμως εμείς ως Έλληνες πολίτες έχουμε τη δυνατότητα και την ευκαιρία να “αναγεννηθούμε” και να βγούμε από αυτή την τραγική κατάσταση. Με δουλειά και θέληση ίσως μπορέσουμε να επαναφέρουμε την Ελλάδα και να την κάνουμε ξανά αυτό που πραγματικά είναι, μια χώρα με πολιτισμό που αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για πολλές χώρες. Το μόνο που μένει ο Νεοέλληνας να καταλάβει πως η Ελλάδα μας χρειάζεται, να ξυπνήσει και να ξεσηκωθεί. Η μοναδική μας λύση είναι να πιστέψουμε στον εαυτό μας, να υποστηρίξουμε τη χώρα μας και να διεκδικήσουμε τα δικαιώματα μας, βγαίνοντας στους δρόμους με μια νέα νοοτροπία μέσα απ' την οποία θα πετύχουμε την ενότητα και θα ξεπεράσουμε αυτόν τον εγωισμό που έχουμε λίγο πολύ ως έθνος. Μόνο αν ενωθούμε θα καταφέρουμε μια ριζική αλλαγή. Θέλουμε να μπορούμε να πιστέψουμε στη χώρα μας, να νιώσουμε περήφανοι για το ότι είμαστε Έλληνες. “Τα τέρατα δικάστηκαν με μάρτυρα την πείνα, αποκλεισμένα μια ζωή σε ακούσια καραντίνα. Η απελπισία περίστροφο και σφαίρες της οι ανάγκες.”

Εθνικοί Ευεργέτες Ζάππειο Μέγαρο, Βαρβάκειος Σχολή, Μετσόβιο Πολύτεχνείο… ξέρετε άραγε ποιοι τα ίδρυσαν; Είναι οι εθνικοί ευεργέτες, οι οποίοι έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας μας. Είναι πρόσωπαπρότυπα για την Ελλάδα, καθώς σε δύσκολες στιγμές προσέφεραν χρήματα για την ανασυγκρότηση της, κατά κύριο λόγο μετά τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους το 1830. Η Ελλάδα του 1830, αν και είχε τα γεωγραφικά σύνορα, της έλειπε η οικονομική, πολιτική και στρατιωτική οργάνωση. Έτσι οι ευεργέτες, θέλοντας να την βοηθήσουν να αναπτυχθεί και να γίνει ένα ευρωπαϊκό ισχυρό κράτος , συνέβαλαν οικονομικά για την ενίσχυση όλων των τομέων. Βοήθησαν στην ενίσχυση του στρατού. Ας θυμηθούμε το Θωρηκτό Αβέρωφ που προσέφερε ο Γεώργιος Αβέρωφ. Σημαντική ήταν και η συμβολή του Αντώνη Μπενάκη στην ενίσχυση του Μακεδονικού αγώνα. Ακόμη δημιούργησαν μουσεία και κοινωφελή ιδρύματα, όπως το Ίδρυμα Ευγενίδη από τον Ευγένιο Ευγενίδη και το μουσείο Μπενάκη από τον Αντώνη Μπενάκη. Επειδή θεώρησαν σημαντική την ανάπτυξη της παιδείας, συνέβαλαν στην ανοικοδόμηση των κτιρίων πανεπιστημίων και σχολείων, όπως το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η σχολή Ευελπίδων, η Ριζάρειος σχολή και η Φιλεκπαιδευτική Εταιρία από τον Απόστολο Αρσάκη. Τέλος, ο ίδιος διέθεσε χρηματικά ποσά για υποτροφίες διδασκάλων. Αν δεν ήταν οι εθνικοί μας ευεργέτες σε αυτές τις δύσκολες εποχές, η Ελλάδα δεν θα είχε αναπτυχθεί οικονομικά, στρατιωτικά και εκπαιδευτικά και ίσως η πορεία του νεοελληνικού κράτους να ήταν διαφορετική. 42

Ενδεικτικά παραδείγματα ευεργετών και των συνδρομών τους είναι: Γεώργιος Αβέρωφ: Θωρηκτό Αβέρωφ, Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Παναθηναϊκό στάδιο, Σχολή Ευελπίδων, Φυλακές Αβέρωφ, Ωδείο Αθηνών. Γεώργιος Σίνας: Αστεροσκοπείο Αθηνών, Αρσάκειο, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Οφθαλμιατρείο, Αρχαιολογική εταιρία. Σίμων Σίνας: Μητροπολιτικός Ναός Αθηνών, Ακαδημία Αθηνών. Απόστολος Αρσάκης: Κτίριο Φιλεκπαιδευτικής εταιρίας. Ευάγγελος και Κωνσταντίνος Ζάππας: Αναστήλωση Παναθηναϊκού Σταδίου, Ζάππειο Μέγαρο, πρώτη προσπάθεια αναβίωσης των Ολυμπιακών αγώνων στην Ελλάδα. Αντώνης Μπενάκης: Μουσείο Μπενάκη, ενίσχυση του Μακεδονικού αγώνα. Μάνθος και Γεώργιος Ριζάρης: Ριζάρειος σχολή. Ιωάννης Βαρβάκης: Βαρβάκειος σχολή. Ανδρέας Συγγρός: Αποπεράτωση διώρυγας Κορίνθου, Μουσείο Δελφών και αρχαίας Ολυμπίας, Δημοτικό θέατρο Αθηνών, Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων, Κτήμα Συγγρού, Λεωφόρος σύνδεσης Αθηνών-Φαλήρου. Ευγένιος Ευγενίδης: Ίδρυμα Ευγενίδη.

Οι Χορηγίες στην Αρχαιότητα και Σήμερα Στην Αρχαιότητα: Ο θεσμός της χορηγίας ήταν διαδεδομένος στην αρχαιότητα, όμως με την πάροδο των χρόνων διαφοροποιήθηκε και προσαρμόστηκε στις απαιτήσεις της σύγχρονης καταναλωτικής κοινωνίας, με αποτέλεσμα να εκφυλιστεί. Στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην περιοχή της Αθήνας κατά τον 5ο αιώνα προ Χριστού , όπου κύριος ηγέτης ήταν ο Περικλής, βασική πηγή εσόδων ήταν ο θεσμός της <<λειτουργίας>>. Ο θεσμός αυτός, περιελάμβανε πέντε δαπάνες, οι οποίες ήταν υποχρεωτικές και παράλληλα είχαν τιμητικό χαρακτήρα, ενώ λειτούργησαν ευεργετικά για την διαμόρφωση του χαρακτηρισμού «Χρυσός Αιώνας». Οι λειτουργίες αυτές ήταν η χορηγία, η τριηραρχία, η αρχιθεωρία, η εστίαση και τέλος η γυμνασιαρχία. Αναλυτικότερα, οι πέντε παραπάνω αυτές λειτουργίες αποτελούσαν έναν τρόπο μεταφοράς πόρων της ιδιωτικής πρωτοβουλίας προς την πολιτεία, προς χάρη του κοινωνικού συνόλου. Με αυτή την ανακατανομή εσόδων από τους εύπορους, η Πολιτεία ενίσχυσε την άμυνα, τη διατροφή των απόρων, τον αθλητισμό και φυσικά τις τέχνες και τον πολιτισμό. Επρόκειτο για ένα άλλο, έμμεσο τρόπο φορολογίας των πλουσίων Αθηναίων, γιατί όπως έλεγε και ο Δημοσθένης « Οι εύποροι πρέπει να είναι και χρήσιμοι στην πολιτεία ». Η Χορηγία, αρχικά, ήταν υποχρεωτική δια νόμου για τους 120 ευπορότερους πολίτες της κάθε μίας από τις δέκα φυλές της Αθήνας και κάλυπτε το σύνολο των

εξόδων εκδηλώσεων όπως τα Ελευσίνια Μυστήρια, τα Διονύσια, τα Ανθεστήρια κ.ά. Ο χορηγός θεωρείτο «ιερό» πρόσωπο καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης και αυτή η τιμή (της πολιτεία και των συμπολιτών του) προς το πρόσωπο του, αποτελούσε και το μοναδικό αντιστάθμισμά για την προσφορά του. Ταυτόχρονα, όμως, αναπτυσσόταν και έντονη ευγενής άμιλλα μεταξύ των χορηγών για την παρουσίαση της λαμπρότερης εκδήλωσης, αφού η τιμή αντανακλούσε σε ολόκληρη τη φυλή του νικητήχορηγού. Προοδευτικά, ο θεσμός της χορηγίας εξαπλώθηκε από την Αθήνα στην Αίγινα, τη Θήβα, τον Ορχομενό και άλλες ελληνικές πόλεις, καθώς και στα παράλια της Μικράς Ασίας, όπου όμως ο θεσμός λειτούργησε σε εθελοντική βάση, όπως και σήμερα… Με την νομοθετική παρέμβαση που έγινε για την υποχρεωτική χορηγία, οι πρόγονοί μας αναδείκνυαν τη σημασία της οικονομικής, κυρίως, συνδρομής αναλογικά με τη δυνατότητα γι’ αυτήν των ευπόρων συμπολιτών τους, έτσι ώστε οι άποροι να μπορούν να απολαμβάνουν τα αγαθά της ευημερούσας κοινωνίας χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς εκπορευόμενους από την άνιση κατανομή του πλούτου στο κοινωνικό σύνολο. Αυτή η αντίληψη για τη νομιμοποιητική βάση της χορηγίας προσέδιδε στο κοινωνικό κράτος των προγόνων μας φιλελεύθερο χαρακτήρα. Υποχρεούνταν οι έχοντες να συνεισφέρουν για την ανάπτυξη του κοινωνικού συνόλου, έτσι ώστε οι μη έχοντες να αποκτούν πρόσβαση σε δραστηριότητες πολιτιστικής, αθλητικής, κοινωνικοπολιτικής, οικονομικής ή άλλης φύσης, με τη βοήθεια των οποίων οι συμμετέχοντες πολίτες μορφώνονταν και διαμόρφωναν τη βούλησή τους, έτσι ώστε να μπορούν να μετέχουν των κοινών ως 45

ελεύθεροι πολίτες. Δηλαδή ως πολίτες που χάρη στη μόρφωσή τους μπορούσαν να έχουν ελεύθερη σκέψη και βούληση, χωρίς να είναι εξαρτημένοι είτε από δημαγωγούς είτε από τους οικονομικά ισχυρούς της εποχής. Σήμερα: Στη σημερινή εποχή, όμως, η έννοια του θεσμού αυτού έχει αλλάξει πάρα πολύ και όχι προς το καλύτερο, καθώς εκεί που όλοι οι πλούσιοι παρείχαν χρήματα, με στόχο την βοήθεια των ανθρώπων που αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσχέρειες χωρίς την προσωπική τους προβολή, διότι ήταν υποχρεωτικό για όλους, σήμερα όλα γίνο-νται με στόχο την προσωπική προβολή των ατόμων αυτών. Παράλληλα, άλλαξε εντελώς και ο ορισμός - έννοια της λέξης χορηγίας. Σήμερα θεωρούμε ως χορηγία τη χρηματοδότηση και στήριξη μη κερδοσκοπικών οργανισμών ή και δραστηριοτήτων κοινωνικού περιεχομένου από ιδιωτικές επιχειρήσεις, εφ’ όσον εμπεριέχει μεταφορά πόρων από τον ιδιωτικό στον δημόσιο τομέα και με απόκλειστικό αντιστάθμισμα των χορηγιών την πίστωσή τους από την κοινωνία με την κοινωνική ευπορία τους. Η χορηγία αποτελεί ταυτόχρονα έναν πολύτιμο κοινωνικό και πολιτισμικό θεσμό. Ακόμη μέσω ορισμένων ερευνών παρατηρούμε ότι ο σύγχρονος θεσμός της χορηγίας εξελίχθηκε κυρίως στην ηπειρωτική Ευρώπη από νομικούς και οικονομικούς κύκλους από αγγλοσαξονικού δικαίου σε sponsoring, ο οποίος όρος προέρχεται από το λατινικό ρήμα “spondere” που αντιστοιχεί στο ελληνικό ρήμα «σπένδειν / σπένδεσθαι» και σημαίνει «τελώ σπονδάς μετά τινός», συνθηκολογώ, έρχομαι σε συμφωνία. 46

Δηλαδή, η χορηγία επινοήθηκε από τους Έλληνες και εξελίχθηκε κυρίως στην Ευρώπη για να καλύψει την ανάγκη επίτευξης συμφωνιών για χάρη του κοινωνικού συνόλου. Ίσως, για αυτόν το λόγο η χορηγία να έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα στη νεοελληνική κοινωνία των κοινωνικών, πολιτικών, και οικονομικών αντιθέσεων και ανισορροπιών. Σε μία κοινωνία που μαστίζεται από τη δυσκολία επίτευξης συμφωνιών μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων, εκλογέων και εκλεγμένων, πολιτικών και κοινωνικών ομάδων με, δήθεν, κεκτημένα δικαιώματα, αλλά στην ουσία με κεκτημένη μυωπική αντίληψη περί τον ρόλο τους στην υπηρεσία του κοινωνικού συνόλου… Το Συμπόσιο της 21ης Μαρτίου, που είχε ως κύριο άξονά του το θεσμό αυτό της χορηγίας, τον οποίο θεωρούμε ως άθλο ευεργεσίας και εθνικής ενόρασης, έχει τόσο άμεση όσο και έμμεση συσχέτιση με τη ρήση του Αριστοτέλη στην οποία χαρακτηριστικά αναφέρει «Ου πολιτεία γενέσθαι την αρίστην άνευ συμμέτρου χορηγίας».

Η Ελλάδα… Ψωροκώσταινα! H Ψαροκώσταινα ή Ψωροκώσταινα ήταν ένα υπαρκτό πρόσωπο της νεοελληνικής ιστορίας . Έζησε στα χρόνια της Επανάστασης του 1821 και ήταν μια ηρωική και αξιέπαινη γυναίκα η οποία αφιέρωσε τη ζωή της στις υπηρεσίες της πατρίδας. Το πραγματικό της ονοματεπώνυμο είναι Πανωραία Χατζηκώστα. Η Πανωραία ήταν μια αρχόντισσα που έχασε τη μεγάλη της περιουσία και όλη την οικογένεια της κατά την καταστροφή των ΚΥΔΩΝΙΩΝ, πόλης της Μ. Ασίας, στην οποία κατοικούσε. Αφού κατάφερε να σωθεί απ’τη χαλασιά, βρέθηκε στα Ψαρά (Γι’αυτό Ψαροκώσταινα) πάμφτωχη και ολομόναχη. Εκεί την βοήθησαν και την προστάτεψαν οι συντοπίτες της, κυρίως ο Βενιαμίν ο Λέσβιος, δάσκαλος και φιλόσοφος. Σύντομα η Πανωραία άφησε τα Ψαρά και βρέθηκε στο Ναύπλιο, όπου την ακολούθησε ο Βενιαμίν ο Λέσβιος, ο οποίος παρέδιδε μαθήματα και έτσι εξασφάλιζε τα προς το ζην . Τα πράγματα πήγαιναν καλά μέχρι τον θάνατο του Βε-νιαμίν τον Αύγουστο του 1824. Αυτή ήταν η έναρξη του δυσβάστακτου αγώνα επιβίωσης της Ψωροκώσταινας. Ήταν μόνη στον κόσμο, χωρίς γνωστούς ή φίλους, έβγαζε το ψωμί της πότε κάνοντας την αχθοφόρο , πότε την πλύστρα ή χάρη στην ελεημοσύνη όσων την συμπονούσαν. Η επέλαση του Ιμπραήμ δοκίμαζε την αντοχή των Ελλήνων και την επανάσταση τους εκείνη την εποχή, άφησε πίσω της πολλές καταστροφές και εκατοντάδες ορφανά, τα οποία συγκέντρωναν στο Ναύπλιο. Παρά τα προ-βλήματα της η Πανωραία ζήτησε και πήρε υπό την προ-στασία της παιδιά ορφανά. Για να τα θρέψει περνούσε από 48

σπίτι σε σπίτι και ζητιάνευε. Είχε παραμελήσει τον εαυτό της σε τέτοιο βαθμό που τα παιδιά της γειτονίας την φώναζαν Ψωροκώσταινα. Το 1826, έγινε έρανος για την ενίσχυση των πολιορκημένων στο Μεσολόγγι. Μια Κυριακή λοιπόν ζητήθηκε από τους ήδη κατεστραμμένους και πεινασμένους Έλληνες να βοηθήσουν , βάζοντας για ακόμη μια φορά το χέρι στην τσέπη . Ενώ κανείς δεν πλησίαζε στο τραπέζι του εράνου, η φτωχότερη από όλους , η Ψωροκώσταινα, έβγαλε το ασημένιο της δαχτυλίδι και ένα γρόσι , τα ακούμπησε στο τραπέζι της επιτροπής λέγοντας « Δεν έχω τίποτα άλλο από αυτό το ασημένιο δαχτυλίδι και αυτό το γρόσι. Αυτά τα τιποτένια προσφέρω στο μαρτυρικό Μεσολόγγι» . Η Ελλάδα πολύ συχνά στις μέρες μας, χαρακτηρίζεται ως Ψωροκώσταινα. Πολλοί παρομοιάζουν την κατάσταση της Ελλάδας με εκείνη της Ψωροκώσταινας. Μια κατάσταση υποτιθέμενης ζητιανιάς, κακομοιριάς στην οποία βρέθηκε (ή τοποθέτησαν με το ζόρι ) η χώρα μας. Αυτοί οι «πολλοί» , ίσως και μείς όμως , δε γνωρίζουν ποια ήταν πραγματικά η Ψωροκώσταινα και ποιο ήταν το ηρωϊκό της έργο. Την πραγματική Ψωροκώσταινα την χαρακτήριζαν η αλληλεγγύη και η συμπόνια. Είχε συνείδηση του πόνου, γιατί τον είχε ζήσει , έτσι καταλάβαινε την ανάγκη και τον πόνο των άλλων. Βίωσε τον ξεριζωμό από την πατρίδα της , γι ’αυτό και βοήθησε τους Μεσολογγίτες. Έβαζε πάνω από όλα το «εμείς» . Είχε φιλότιμο και τεράστια ψυχή. Αυτό είναι το αληθινό πρόσωπο της , το οποίο στο πέρασμα των αιώνων αλλοιώθηκε και βρέθηκε στην ακριβώς αντίθετη πλευρά, χάνοντας τα λαμπερά του χαρακτηριστικά.

Σήμερ α λοιπόν όποτε ακούμε το όνομα της Ψωροκώσταινας μας έρχεται στο νου η υποτίμηση και η περιφρόνηση. ‘Όταν αποκαλούν την Ελλάδα , Ψωροκώσταινα, έχουν στο μυαλό τους μια άθλια κατάσταση που την συνοδεύει η ζητιανιά, η χρεοκοπία, η υποβάθμιση. Η ερώτηση είναι αν μπορεί η Ελλάδα να ανακτήσει την εκτίμηση και το χαμένο της φιλότιμο! Μπορεί λοιπόν η σύγχρονη Ελλάδα να αναγεννηθεί; Αυτό θα ήταν εφικτό μόνο όταν εμείς οι οποίοι την αποτελούμε , αλλάξουμε ριζικά την κυρίαρχη νοοτροπία μας. Μία νοοτροπία της οποίας τα θεμέλια είναι χτισμένα (ή χτίστηκαν) για το «ΕΓΩ» και όχι για το «ΕΜΕΙΣ». Πρέπει να δημιουργήσουμε έναν δρόμο αλλιώτικο από αυτόν στον οποίο βαδίζουμε τώρα, τον δρόμο της μοιρολατρίας και του βολέματος. Η αυτοπεποίθηση και η πίστη στον εαυτό μας και στη χώρα μας είναι απαραίτητη προϋπόθεση, ώστε να ξεπεράσουμε τα εμπόδια και να τα καταφέρουμε… μόνοι μας!!!

Συνέντευξη του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Χαλκίδος «Η μεγαλύτερη ένδειξη αγάπης προς το Θεό είναι η αγάπη προς το συνάνθρωπο…» Στα πλαίσια του project την Τρίτη 13 Μαρτίου 2012 ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Χαλκίδος κκ Χρυσόστομος μας παραχώρησε μία συνέντευξη κατά τη διάρκεια επίσκεψης μας στην Ιερά Μητρόπολη Χαλκίδος. Θέμα της συνέντευξης αποτέλεσε «Ο πλούτος των Φτωχών» και ο τρόπος που αντιμετωπίζει η Εκκλησία το συγκεκριμένο ζήτημα. Ακολουθεί η συνέντευξη.

Ερώτηση: Η Ελλάδα βιώνει μια εποχή μεγάλης οικονομικής κρίσης και φτώχειας. Η δική μας εργασία έχει τον τίτλο ‘’Ο πλούτος των φτωχών’’. Θα θέλαμε την προσωπικής σας άποψη για το αν υπάρχει πλούτος στους φτωχούς και ποιος είναι αυτός; Απάντηση: Είναι ο πλούτος της καρδιάς! Πιστεύω ότι πράγματι υπάρχει πλούτος που μπορούν να τον έχουν αυτόν τον πλούτο τόσο οι πλούσιοι όσο και οι φτωχοί. Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να τον έχει. Είναι η αίσθηση που έχουμε όλοι μας, γιατί μέσα σε μία κοινωνία χρειάζεται να υπερβαίνουμε τον εγωισμό μας, τον ατομικισμό μας και να αγκαλιάζουμε όλους τους ανθρώπους του κόσμου. Στην Εκκλησία, εμείς αυτό μαθαίνουμε. Μαθαίνουμε ότι κανείς δεν σώζεται μόνος του, αλλά σώζεται από τους συνανθρώπους του και μαζί με τους συνανθρώπους του. Και μαθαίνουμε, ακόμη, να συγχωρούμε και να συμπάσχουμε. Αυτό λοιπόν, αυτή η εσωτερική διάθεση που σε κάνει ως άνθρωπο να μοιράζεσαι την αγάπη σου, την καρδιά σου, τη ζωή σου και τα υπάρχοντα σου για τους άλλους, αυτός είναι ο μεγαλύτερος πλούτος των αισθημάτων. 51

Και αυτόν τον πλούτο μπορεί να τον έχουν όλοι οι άνθρωποι και οι πλούσιοι, γι’ αυτό υπάρχουν στην χώρα μας και γενικότερα στον κόσμο, αλλά ειδικότερα στην χώρα μας, οι πλούσιοι ευεργέτες, οι οποίοι είναι πλούσιοι και εσωτερικά και διαθέτουν τον υλικό τους πλούτο για το κοινό καλό. Και βέβαια τον έχουν και λίγο περισσότερο και οι φτωχοί με την έννοια ότι από τον δικό τους πόνο, καταλαβαίνουν καλύτερα τον πόνο των συνανθρώπων τους. Γι’ αυτό είναι και πιο δεμένοι. Όμως, πρέπει να πούμε ότι έχουμε και φτωχούς, οι οποίοι είναι και κακοί. Εμείς λέμε συνήθως φιλάργυρο αυτόν που έχει πολλά. Όχι, φιλάργυρος μπορεί να είναι και ο φτωχός, δηλαδή φίλος των χρημάτων, και να ξυπνά και να κοιμάται με αυτόν τον πόθο, πώς να αποκτήσει πολλά, ενώ το πραγματικό ζήτημα είναι τι έχει στην καρδιά του ο καθένας και πώς αυτά που του έδωσε ο θεός θα τα αξιοποιήσει. Ερώτηση: Ο Χριστός είπε «Πιο εύκολο είναι να περάσει καμήλα από βελονότρυπα, παρά να μπει πλούσιος στη Βασιλεία του Θεού». Γιατί νομίζετε ότι είναι δύσκολο ένας πλούσιος να ενταχθεί στη Βασιλεία του Θεού; Ποιος είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει ένας πλούσιος για να κερδίσει μία θέση στον Παράδεισο; Απάντηση: Για να μπεις στη Βασιλεία του Θεού πρέπει καταρχήν να πιστεύεις και ν’ αγαπάς το Θεό και η μεγαλύτερη ένδειξη αγάπης προς τον Θεό είναι η αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Λέει ο Ιωάννης ο Ευαγγελιστής, ότι άμα πεις ότι αγαπώ το Θεό και μισώ τον άνθρωπο είσαι ψεύτης. Αγαπάς, το Θεό που δεν τον έχεις δει και με αυτόν που συναναστρέ-φεσαι κάθε μέρα δεν τον αγαπάς; Και το ότι λες ότι αγαπάς το Θεό ψέματα είναι. Ο πλούσιος στηρίζει τη ζωή του, την αγάπη του και την ασφάλεια του στον πλούτο του. Ο πλούτος έρχεται 52

και μπαίνει στη θέση του Θεού, όταν αυτός έχει πιστέψει στα λεφτά. Μεταθέτεται λοιπόν το κέντρο βάρους από το Θεό στον πλούτο και ο πλούτος είναι μέσο, για να δείξεις αγάπη. Έτσι γίνεται ο άνθρωπος φιλοχρήματος και όχι φιλάνθρωπος, γιατί δεν αγαπάει τον άνθρωπο αλλά τον ίδιο του τον εαυτό. Ίσα – ίσα που πρέπει να αγαπάς τον εαυτό σου ορθά. Για να μπορέσει ο πλούσιος να μπει στη Βασιλεία του θεού ο μόνος δρόμος που μπορεί να ακολουθήσει είναι να μοιράζει αγάπη… Ερώτηση: Η αγάπη προς τον συνάνθρωπο είναι βασικό θεμέλιο της χριστιανικής διδασκαλίας και πίστης. Πολλοί άνθρωποι κάνουν φιλανθρωπίες υποκριτικά. Ποιο το αληθινό νόημα της φιλανθρωπίας για την Εκκλησία; Απάντηση: Σε όλα τα θέματα παίζει ρόλο το κίνητρο. Υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν φιλανθρωπίες γιατί τις νιώθουν, τις αισθάνονται. Πραγματικά, όμως, τι σημαίνει αυτή η λέξη; Φιλώ τον άνθρωπο, αγαπώ τον άνθρωπο και έχω τέτοια φιλάνθρωπα αισθήματα. Υπάρχουν και άλλοι που έχουν αυτά τα αισθήματα, αλλά έχουν και λίγη «σκουριά». Το καλό καμία φορά αναμειγνύεται με το κακό και με τον εγωισμό. Και λέει: «Κάνω τη φιλανθρωπία, γιατί πράγματι αγαπώ κάποιον, αλλά ταυτοχρόνως ακούγομαι ως καλός άνθρωπος, κάνω μία επένδυση στην καλή μου φήμη. Αυτός υστερεί λίγο σε σχέση με τον άλλον. Κάνει προσφορά, αλλά η προσφορά του δεν είναι τελείως απαλλαγμένη από την υστεροβουλία, και εδώ μιλάμε περί ιδιοτέλειας. Υπάρχουν όμως και άλλοι άνθρωποι οι οποίοι λένε ότι «εγώ κάνω φιλανθρωπίες, γιατί περιμένω να έχω κάποιο κέρδος».

Ερώτηση: Πολλοί κατηγορούν την Εκκλησία ότι ενώ έχει περιουσία, δεν τη διαθέτει για την ανακούφιση των φτωχών και ζητούν η Εκκλησία να κάνει περισσότερα, για να βοηθήσει στις δύσκολες στιγμές που περνάει η χώρα μας. Ποια είναι η γνώμη σας; Τι κάνει η Μητρόπολη γι’ αυτό; Απάντηση: Εγώ θα σας πω την αλήθεια, η οποία αλήθεια λέει ότι με στοιχεία αποδεικνύεται ότι η Εκκλησία έχει δώσει το 96% της περιουσίας της για την πατρίδα μας και δεν σημαίνει ότι όλο το 96% το έχει δώσει με τη θέλησή της. Τα περισσότερα της τα έχει αρπάξει η Πολιτεία, αλλά η Εκκλησία δεν είπε όχι. Εάν από το 100% αφαιρέσουμε το 96% μένει το 4%, το οποίο 4% είναι δεσμευμένο από την Εκκλησία με νόμους της Πολιτείας, ενώ δεν μπορεί να αξιοποιηθεί όλο, γιατί μέσα σ’ αυτό περιέχονται δασικές εκτάσεις απ’ τις οποίες το μόνο που μπορείς να πάρεις είναι ρετσίνα. Ό,τι έχουμε είναι απ’ τις εισφορές του κόσμου. Από αυτά ζουν οι ενορίες και τα μοναστήρια, παρ’ όλα αυτά οφείλω να σας πω ότι το έργο της Εκκλησίας είναι πολύ σημαντικό. Ερώτηση: Θα μπορούσατε να μας δώσετε κάποιες συμβουλές που θεωρείτε ότι θα μπορούσαν να στηρίξουν εμάς τους νέους, ώστε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο μέλλον; Απάντηση: Όχι, καμία συμβουλή δεν θα σας δώσω. Μου φαίνεται ότι αυτά που είπαμε σήμερα ότι τα έχετε στην καρδία σας. ΚΑΜΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗ!!! Μου φαίνεται ότι αυτά που είπαμε είναι ωραίοι στόχοι τόσο για εμάς όσο και για εσάς…

Τι έκανε τον Steve Jobs ‘’Steve Jobs’’…

Σίγουρα όλοι γνωρίζουμε τον Steve Jobs• Δημιουργό της εταιρίας ‘’Apple’’ καθώς επίσης της ‘’NeXT’’ και της ‘’Pixar’’. Ένας σημαντικός άνθρωπος για την τεχνολογία και τη σύγχρονη εποχή, αφού χάρη στις δημιουργίες του βοήθησε στην εξέλιξη του τρόπου επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Ωστόσο, η ιστορία του, η ζωή του ξεκινάνε πολύ διαφορετικά και καθόλου αισιόδοξα. Η υιοθεσία του είχε προγραμματιστεί πριν τη γέννησή του. Ξεκίνησε τις σπουδές του στο ‘’Reed College’’, αλλά τις εγκατέλειψε μετά από 6 μήνες, αφού δεν έβρισκε εκεί τίποτα που να τον ικανοποιεί. Στη συνέχεια βρήκε αυτό που ήθελε να κάνει, αυτό για το οποίο ήταν φτιαγμένος. Στα 20 του χρόνια, έφτιαξε μια εταιρία, την ‘’Apple’’. Εκεί δούλεψε για 10 χρόνια και στα 30 του τον απέλυσαν από την ίδια του την εταιρεία. Το συναίσθημα που ένοιωσε; Συντριβή!

Έπειτα, ξέροντας πια τι θέλει να κάνει στη ζωή του και συνειδητοποιώντας πως ήταν ακόμα ερωτευμένος με τη δουλειά του, ξεκινάει απ’ το μηδέν και μέσα σε 5 χρόνια φτιάχνει μια νέα εταιρία, τη ‘’NeXT’’, η οποία οδήγησε μακριά ως την ‘’Pixar’’. Παράλληλα απέκτησε μαζί με τη γυναίκα του τη Laurene μια υπέροχη οικογένεια. Το 2004 διαγνώστηκε ότι έχει καρκίνο στο πάγκρεας και θα πέθαινε σε 3-6 μήνες. Ωστόσο έζησε μέχρι το 2011. «Μείνετε πεινασμένοι! Μείνετε χαζοχαρούμενοι!..» αυτή ήταν η τελευταία φράση του Steve Jobs στην ομιλία του, στους απόφοιτους του Stanford. Μετά από μια τόσο μικρή φράση, μπορούμε να κατά-λάβουμε τις αντιλήψεις του για τη ζωή, όχι μόνο στις επιτυχίες, αλλά και στις δυσκολίες. Ο Steve Jobs, παρόλο που ήταν υιοθετημένος, το δέχτηκε με τον καλύτερο τρόπο που θα μπορούσε να το δεχτεί ένα παιδί και αυτό δε στάθηκε εμπόδιο στη μετέπειτα ζωή του. Θεωρώντας πως σπαταλάει τα χρήματα των θετών του γονιών σε σπουδές που δεν του άρεσαν προσπαθεί να επιβιώσει μόνος του. ‘’Δεν γίνεται να συνδέσετε τις τελείες κοιτώντας μπροστά. Μπορείτε να το κάνετε μόνο κοιτώντας πίσω. Έτσι, πρέπει απλώς να έχετε πίστη ότι με κάποιον τρόπο, όλα τα επιμέρους στοιχεία της ζωής σας, κάπως θα συνδεθούν μεταξύ τους στο μέλλον. Πρέπει να πιστεύετε σε κάτι-στο ένστικτό σας, στη ζωή, σε οτιδήποτε. Αυτή η προσέγγιση δεν με έχει ποτέ απογοητεύσει, αντίθετα έχει κάνει τη διαφορά στη ζωή μου’’. Ο Steve Jobs όσο κι αν πληγωνόταν τη στιγμή που γινόταν κάτι άσχημο, μετά από λίγο καιρό κοιτώντας πίσω καταλάβαινε πως όλα γίνονταν για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό. Συνειδητοποίησε, κάτι που όλοι οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε: ό,τι άσχημο και να γίνεται στη ζωή μας, όσο κι αν πληγωθούμε τη στιγμή εκείνη, μετά από 56

καιρό καταλαβαίνουμε πως τελικά ήταν για καλό, γιατί αν δεν είχε γίνει αυτό πολλά πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Έτσι και ο Steve Jobs σε κάθε άσχημο που του συνέβαινε, όπως για παράδειγμα η απόλυσή του, έβλεπε τη θετική πλευρά, συνέχιζε να έχει όνειρα, να έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί και να συνεχίζει την αναζήτηση για κάτι καινούριο. Και όλα αυτά, γιατί ποτέ δεν έπαψε να αγαπά αυτό που κάνει. Αυτό ήταν η αιτία που τα προβλήματά του δεν τον πήραν από κάτω, η αιτία που ποτέ δεν έπαψε να ελπίζει και να χαμογελά. Πριν καν διαγνωστεί ο καρκίνος γνώριζε καλά πως η ζωή είναι μικρή και γι’ αυτό τη ζούσε κάθε μέρα σα να ήταν η τελευταία του. Στην ομιλία του στους απόφοιτους του Stanford ομολόγησε πως από τα 17 του χρόνια κοιτούσε στον καθρέφτη και ρωτούσε τον εαυτό του: ‘’Αν σήμερα ήταν η τελευταία μέρα της ζωής μου, θα ήθελα να κάνω αυτό που πρόκειται να κάνω σήμερα;’’ Όποτε η απάντηση ήταν ‘’όχι’’ για πολλές μέρες στη σειρά, ήξερε πως κάτι έπρεπε να αλλάξει. Ήταν συμβιβασμένος με την ιδέα του θανάτου και συνειδητοποιημένος ότι ο θάνατος είναι κάτι το αναπόφευκτο. Αυτό του έδινε περισσότερη διάθεση για ζωή και χάρη σ’ αυτό έμεινε ονειροπόλος, έμεινε πεινασμένος για ζωή και πάνω απ’ όλα έμεινε αισιόδοξος, απτόητος. Έμεινε παιδί! Γυρνώντας πάλι στην αρχή, θυμόμαστε τις τελευταίες φράσεις του: ‘’Μείνετε πεινασμένοι! Μείνετε χαζοχαρούμενοι…!’’ Έτσι λοιπόν, ακούγοντας τη συμβουλή του οφείλουμε να μη χάσουμε τον αυθορμητισμό μας, την αθωότητά μας, την αισιοδοξία μας, τη διάθεσή μας να ανακαλύπτουμε και να μαθαίνουμε. Δεν πρέπει να πάψουμε να διψάμε για ζωή, να χαμογελάμε σε κάθε 57

αποτυχία, να πιστεύουμε και να ελπίζουμε πως όλα θα φτιάξουν και να ακούμε πάντα την καρδιά μας, κάνοντας αυτό που αγαπάμε, μένοντας χαζοχαρούμενοι! Όλα αυτά έκαναν τον Steve Jobs ‘’Steve Jobs’’, γι’ αυτό ‘’Μείνετε πεινασμένοι, μείνετε χαζοχαρούμενοι..!’’

Διαβάστε ολόκληρο το λόγο του Steve Jobs στους φοιτητές του πανεπιστημίου Stanford: “Είναι τιμή μου να βρίσκομαι σήμερα κοντά σας τη μέρα της αποφοίτησής σας από ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Δεν αποφοίτησα ποτέ από το πανεπιστήμιο. Για να είμαι ειλικρινής, η παρουσία μου εδώ είναι ό,τι κοντινότερο έχω ζήσει σε αποφοίτηση. Θέλω να σας πω τρεις ιστορίες από τη ζωή μου. Αυτό μόνο. Όχι τίποτα φοβερό. Μόνο τρεις ιστορίες. Η πρώτη ιστορία είναι για το πώς συνδέονται οι τελείες... Εγκατέλειψα τις σπουδές μου στο Reed College μετά τους πρώτους 6 μήνες, αλλά παρέμεινα εκεί για 18 μήνες ακόμα πριν πραγματικά το παρατήσω. Γιατί το εγκατέλειψα; Όλα ξεκίνησαν προτού γεννηθώ. Η βιολογική μου μητέρα ήταν μια νέα, ανύπαντρη φοιτήτρια και αποφάσισε να με δώσει για υιοθεσία. Ήταν απόλυτη στο ότι ήθελε να με υιοθετήσουν άνθρωποι με πανεπιστημιακή μόρφωση, οπότε όλα είχαν κανονιστεί να υιοθετηθώ από έναν δικηγόρο και τη γυναίκα του. Μόνο, που μόλις βγήκα, αποφάσισαν τελευταία στιγμή ότι στην πραγματικότητα ήθελαν κορίτσι. Έτσι, οι γονείς μου, που βρισκόντουσαν σε λίστα αναμονής έλαβαν ένα τηλεφώνημα μέσα στη νύχτα, όπου τους ρώτησαν: “Ξαφνικά έχει προκύψει ένα μωρό αγοράκι. Το θέλετε;”. Απάντησαν “φυσικά”. Η βιολογική μου μητέρα έμαθε

αργότερα ότι η μητέρα μου δεν είχε πάρει ποτέ το πτυχίο της από το πανεπιστήμιο και ο πατέρα μου το απολυτήριο λυκείου. Αρνήθηκε να υπογράψει τα τελικά χαρτιά της υιοθεσίας. Άλλαξε γνώμη μερικούς μήνες αργότερα όταν οι γονείς μου της υποσχέθηκαν ότι θα με έστελναν οπωσδήποτε στο πανεπιστήμιο. Δεκαεφτά χρόνια αργότερα, όντως πήγα στο πανεπιστήμιο. Αφελώς όμως, διάλεξα ένα που ήταν τόσο ακριβό, όσο το Στάνφορντ, με αποτέλεσμα όλες οι οικονομίες των γονιών μου –που ανήκαν στην εργατική τάξη- να πάνε στα δίδακτρά μου. Μετά από έξι μήνες, θεώρησα ότι δεν άξιζε τον κόπο και τα χρήματα. Δεν είχα ιδέα τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου, και δεν καταλάβαινα με ποιον τρόπο θα μπορούσε το πανεπιστήμιο να με βοηθήσει να το βρω. Εν τω μεταξύ, εξαφάνιζα τα λεφτά που μάζευαν οι γονείς μου όλη τους τη ζωή. Έτσι, αποφάσισα να το παρατήσω, με την πεποίθηση ότι όλα στο τέλος θα πήγαιναν καλά. Τότε, ήταν αρκετά τρομακτική απόφαση, αλλά κοιτώντας πίσω, ξέρω ότι ήταν μια από τις καλύτερες που πήρα. Από τη στιγμή που εγκατέλειψα την προοπτική πτυχίου, μπορούσα να σταματήσω να παρακολουθώ τα απαιτούμενα μαθήματα που δεν με ενδιέφεραν και άρχισα να πηγαίνω σε όσα μου φαίνονταν ελκυστικά. Δεν ήταν τόσο ρομαντικά όλα όσο ακούγονται. Εφόσον δεν είχα δωμάτιο σε φοιτητική εστία, κοιμόμουνα στα πατώματα των δωματίων φίλων μου, μάζευα μπουκάλια Coca Cola για κουπόνια φαγητού των 5 δολαρίων και περπατούσα 11χλμ από τη μια άκρη της πόλης στην άλλη κάθε Κυριακή βράδυ για να φάω ένα αξιοπρεπές γεύμα στο ναό του Χάρε Κρίσνα. Το λάτρευα. Και πολλά από τα πράγματα που ανακάλυψα τυχαία ακολουθώντας την περιέργεια και το ένστικτό μου αποδείχτηκαν αργότερα ανεκτίμητα. Να σας δώσω ένα παράδειγμα: Το Reed College εκείνη την εποχή είχε ίσως το καλύτερο μάθημα καλλιγραφίας στη χώρα. Μέσα το campus κάθε πόστερ, κάθε ετικέτα σε κάθε συρτάρι ήταν υπέροχα γραμμένα σε καλλιγραφικά. Επειδή τα είχα παρατήσει και δεν ήμουν υποχρεωμένος να παρακολουθώ τα κανονικά μαθήματα, αποφάσισα να παρακολουθήσω την καλλιγραφία για να μάθω κι εγώ να γράφω έτσι. Έμαθα για τις γραμματοσειρές serif και san serif, για την ποικιλία στα μεγέθη των κενών μεταξύ διαφορετικών συνδυασμών γραμμάτων, και για όλα όσα κάνουν την καλή τυπογραφία, καλή. Το μάθημα ήταν υπέροχο, ιστορικό, καλλιτεχνικά διακριτικό, με τρόπο που καμία θετική επιστήμη δε διαθέτει και το έβρισκα συναρπαστικό. Τίποτα από όσα έμαθα εκεί δεν είχε προοπτική για πρακτική εφαρμογή στη ζωή μου. Όμως δέκα χρόνια αργότερα, όταν σχεδίαζα τον πρώτο Macintosh υπολογιστή, μου ξαναήρθαν στο μυαλό. Και τα βάλαμε όλα μέσα στο Mac. Ήταν ο πρώτος υπολογιστής με όμορφη τυπογραφία. Αν δεν είχα ποτέ παρακολουθήσει αυτό το ένα μάθημα στο πανεπιστήμιο, το 59

Mac δεν θα είχε ποτέ διαφορετικές γραμματοσειρές ή γράμματα με σωστό διάκενο. Και, καθώς τα Windows απλώς αντέγραψαν το Mac, είναι πολύ πιθανό, κανένας προσωπικός υπολογιστής να μην τα είχε σήμερα. Αν δεν είχα παρατήσει ποτέ τις σπουδές μου, δεν θα είχα παρακολουθήσει ποτέ το μάθημα καλλιγραφίας και οι υπολογιστές μπορεί να μην είχαν την τυπογραφία που πλέον έχουν. Προφανώς, ήταν αδύνατο τότε να συνδέσω τις τελείες όσο ήμουν στο πανεπιστήμιο. Αλλά το τελικό σχήμα ήταν πολύ, πολύ ξεκάθαρο κοιτώντας πίσω, δέκα χρόνια μετά. Σας το ξαναλέω. Δεν γίνεται να συνδέσετε τις τελείες κοιτώντας μπροστά. Μπορείτε να το κάνετε μόνο κοιτώντας πίσω. Έτσι, πρέπει απλώς να έχετε πίστη ότι με κάποιο τρόπο, όλα τα επιμέρους στοιχεία της ζωής σας, κάπως θα συνδεθούν μεταξύ τους στο μέλλον. Πρέπει να πιστεύετε σε κάτι –στο ένστικτό σας, στη ζωή, στο κάρμα, σε οτιδήποτε. Αυτή η προσέγγιση δεν με έχει ποτέ απογοητεύσει, αντίθετα έχει κάνει τη διαφορά στη ζωή μου. Η δεύτερη ιστορία μου αφορά την αγάπη και την απώλεια. Ήμουν τυχερός –βρήκα νωρίς στη ζωή μου τι αγαπούσα να κάνω. Μαζί με τον Woz ξεκινήσαμε την Apple στο γκαράζ των γονιών μου όταν ήμουν 20 χρονών. Δουλέψαμε σκληρά και σε 10 χρόνια η Apple είχε μεγαλώσει από ένα ντουέτο σε ένα γκαράζ σε μια εταιρία αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων με πάνω από 4.000 υπαλλήλους. Είχαμε μόλις κυκλοφορήσει το ωραιότερο δημιούργημά μας –το Macintosh- ένα χρόνο πριν, κι εγώ είχα μόλις κλείσει τα 30. Και μετά απολύθηκα. Πως γίνεται να απολυθείς από μια εταιρία που εσύ ίδρυσες; Καθώς η Apple αναπτυσσόταν, προσλάβαμε κάποιον που θεωρούσα πολύ ταλαντούχο και ικανό να διευθύνει την εταιρία μαζί με εμένα. Για τον πρώτο χρόνο και κάτι, όλα πήγαιναν καλά. Μετά όμως, τα οράματά μας για το μέλλον άρχισαν να διαφοροποιούνται και τελικά επήλθε η ρήξη. Όταν τα σπάσαμε, το διοικητικό συμβούλιο πήρε το μέρος του. Έτσι, στα 30, με πέταξαν έξω. Και με πολύ δημόσιο τρόπο. Το επίκεντρο της ενήλικης ζωής μου είχε χαθεί και το συναίσθημα ήταν συντριπτικό. Δεν ήξερα τι να κάνω για μερικούς μήνες. Ένιωθα ότι είχα απογοητεύσει πλήρως την προηγούμενη γενιά επιχειρηματιών –ότι είχα ρίξει τη σκυτάλη καθώς μου την έδιναν. Συναντήθηκα με τον David Packard και τον Bob Noyce και προσπάθησα να απολογηθώ που τα είχα καταστρέψει όλα. Ήμουν μια δημόσια αποτυχία και σκεφτόμουν μέχρι και να εξαφανιστώ από την Valley. Εκεί, άρχισα ξαφνικά να συνειδητοποιώ κάτι –αγαπούσα ακόμα τη δουλειά μου. Το πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα στην Apple δεν είχε αλλάξει αυτό το γεγονός ούτε στο ελάχιστο. Με είχαν απορρίψει, αλλά εγώ ήμουν ακόμη ερωτευμένος. Και έτσι, αποφάσισα να ξεκινήσω πάλι από την αρχή. 60

Τότε, δεν μπορούσα να το δω, αλλά όπως εξελίχθηκαν οι καταστάσεις, η απόλυσή μου από την Apple ήταν ό,τι καλύτερο μου συνέβη ποτέ. Το βάρος της επιτυχίας αντικαταστάθηκε από την ελαφρότητα του να είσαι και πάλι αρχάριος, πιο αβέβαιος για τα πάντα. Με απελευθέρωσε και με έβαλε στην πιο δημιουργική περίοδο της ζωής μου. Στα επόμενα πέντε χρόνια, ξεκίνησα μια εταιρία, τη Next, άλλη μια εταιρία, την Pixar και ερωτεύθηκα μια εκπληκτική γυναίκα που μετά θα γινόταν σύζυγός μου. Η Pixar δημιούργησε την πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων, το Toy Story, και σήμερα αποτελεί το πιο επιτυχημένο animation στούντιο στον πλανήτη. Έπειτα, τα γεγονότα πήραν απροσδόκητη τροπή και η Apple αγόρασε τη Next, εγώ επέστρεψα στην Apple και η τεχνολογία που είχαμε αναπτύξει στη Next βρίσκεται στην καρδιά της πρόσφατης αναγέννησης της Apple. Με τη Laurene αποκτήσαμε και μια υπέροχη οικογένεια. Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχε συμβεί αν δεν είχα απολυθεί από την Apple. Ήταν ένα φάρμακο με απαίσια γεύση, αλλά υποθέτω ότι τελικά ο ασθενής το είχε ανάγκη. Καμιά φορά η ζωή σε χτυπάει στο κεφάλι με τούβλο. Μη χάνετε την πίστη σας. Είμαι πεπεισμένος ότι το μόνο πράγμα που με κράτησε στο παιχνίδι, ήταν η αγάπη μου για αυτό που έκανα. Πρέπει να ψάξετε να βρείτε αυτό που αγαπάτε. Και αυτό ισχύει για τη δουλειά και για τους εραστές σας. Η δουλειά θα καλύψει ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής σας και ο μόνος τρόπος να είστε πραγματικά ικανοποιημένοι, είναι να διαπράττετε αυτό που εσείς οι ίδιοι θα θεωρείτε εξαιρετικό έργο. Και ο μόνος τρόπος να παράγετε εξαιρετικό έργο είναι να αγαπάτε αυτό που κάνετε. Αν δεν το έχετε βρει ακόμα, συνεχίστε να ψάχνετε. Μη συμβιβάζεστε. Όπως και με τους έρωτες, όταν το βρείτε, θα το καταλάβετε. Και όπως κάθε υπέροχη σχέση, γίνεται όλο και καλύτερη με το πέρασμα των χρόνων. Οπότε, συνεχίστε να ψάχνετε μέχρι να το βρείτε. Μη συμβιβάζεστε. Η τρίτη μου ιστορία είναι για το θάνατο. Όταν ήμουν 17, διάβασα μια ατάκα που πήγαινε κάπως έτσι: “Άμα ζεις την κάθε σου μέρα σα να είναι η τελευταία, κάποια στιγμή θα βρεθείς να έχεις απόλυτο δίκιο”. Μου έκανε εντύπωση και από τότε, τα τελευταία 33 χρόνια, κοιτάζω κάθε πρωί στον καθρέφτη και ρωτάω τον εαυτό μου: «Αν σήμερα ήταν η τελευταία μέρα της ζωής μου, θα ήθελα να κάνω αυτό που πρόκειται να κάνω σήμερα;». Και όποτε η απάντηση ήταν “’Όχι” για πολλές μέρες στη σειρά, ήξερα ότι κάτι έπρεπε να αλλάξω. Το να θυμάμαι διαρκώς ότι σύντομα θα πεθάνω είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο που έχω ποτέ βρει, ως βοήθημα στο να πάρω τις μεγάλες αποφάσεις στη ζωή μου. Γιατί σχεδόν τα πάντα –όλες οι έξωθεν προσδοκίες, οι περηφάνιες, οι φόβοι της αποτυχίας και του εξευτελισμού – όλα αυτά τα πράγματα εκμηδενίζονται μπροστά στην πιθανότητα του 61

θανάτου, αφήνοντας χώρο μόνο για όσα είναι αληθινά σημαντικά. Το να θυμάσαι πάντα ότι μια μέρα θα πεθάνεις είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις την παγίδα της σκέψης ότι έχεις κάτι να χάσεις. Είσαι ήδη γυμνός. Δεν υπάρχει λόγος να μην ακολουθήσεις την καρδιά σου. Περίπου πριν έναν χρόνο μου διέγνωσαν καρκίνο. Έκανα αξονική στις 7.30 το πρωί και έδειξε ξεκάθαρα όγκο στο πάγκρεάς μου. Δεν ήξερα καν τι είναι το πάγκρεας. Οι γιατροί μου είπαν ότι ήταν σχεδόν σίγουροι ότι επρόκειτο για μη θεραπεύσιμη μορφή καρκίνου και ότι η διάρκεια ζωής που είχα ήταν από τρεις ως έξι μήνες. Ο γιατρός μου με συμβούλεψε να γυρίσω σπίτι και να βάλω τις υποθέσεις μου σε τάξη, που είναι η ιατρική κωδική ονομασία του “ετοιμάσου να πεθάνεις”. Σημαίνει ότι πρέπει να προσπαθήσεις να πεις στα παιδιά σου όλα όσα θα τους έλεγες σε διάρκεια μιας δεκαετίας μέσα σε λίγους μόνο μήνες. Σημαίνει ότι πρέπει να είσαι σίγουρος ότι τα πάντα είναι εν τάξει, ώστε να μην διαταραχθεί η ζωή της οικογένειάς σου. Σημαίνει ότι πρέπει να πεις τα αντίο σου. Έζησα μια ολόκληρη μέρα με αυτή τη διάγνωση. Αργότερα το ίδιο βράδυ μου έκαναν βιοψία. Έχωσαν ένα ενδοσκόπιο μέσα στο λαιμό μου, το πέρασαν από το στομάχι μου μέσα στο έντερό μου, έβαλαν μια βελόνα στο πάγκρεάς μου και πήραν μερικά κύτταρα από τον όγκο. Ήμουν ναρκωμένος, αλλά η γυναίκα μου, που ήταν εκεί, μου είπε ότι μόλις είδαν τα κύτταρα κάτω από μικροσκόπιο οι γιατροί άρχισαν να κλαίνε γιατί αποδείχτηκε μια πολύ σπάνια μορφή καρκίνου του πάγκρεας που θεραπεύεται με εγχείρηση. Έκανα την εγχείρηση και τώρα είμαι καλά. Αυτή ήταν η πιο κοντινή μου αναμέτρηση με το θάνατο και ελπίζω και η τελευταία για μερικές ακόμα δεκαετίες. Έχοντας επιβιώσει από αυτό, μπορώ να σας πω το εξής με λίγη περισσότερη βεβαιότητα από τότε που ο θάνατος ήταν μια χρήσιμη, αλλά καθαρά θεωρητική ιδέα: Κανείς δε θέλει να πεθάνει. Ακόμα και αυτοί που θέλουν να πάνε στον παράδεισο δε θέλουν να πεθάνουν για να φτάσουν εκεί. Ωστόσο, ο θάνατος είναι ο μόνος προορισμός κοινός για όλους μας. Κανείς ποτέ δεν τον έχει ξεγελάσει. Και έτσι πρέπει να συμβαίνει, γιατί ο Θάνατος είναι ίσως η καλύτερη εφεύρεση της Ζωής. Είναι ο παράγοντας αλλαγής της Ζωής. Καθαρίζει τα παλιά για να κάνει χώρο για τα νέα. Αυτή τη στιγμή, το νέο είστε εσείς, αλλά κάποια μέρα, όχι πολύ μακριά από τη σημερινή, θα γίνετε σιγά-σιγά το παλιό και η Ζωή θα σας ξεφορτωθεί. Συγγνώμη που είμαι τόσο μακάβριος, αλλά είναι αλήθεια. Ο χρόνος σας είναι περιορισμένος, οπότε μην το ξοδέψετε ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου. Μην παγιδεύεστε σε δόγματα –που σημαίνει να ζείτε με τα αποτελέσματα της σκέψης άλλων ανθρώπων. Μην αφήνετε τη φασαρία από τις γνώμες των άλλων να πνίξουν τη δική σας εσωτερική φωνή. Και, ακόμα πιο σημαντικό, να έχετε το κουράγιο να ακολουθήσετε την καρδιά και τη διαίσθησή σας. Με κάποιο τρόπο αυτές ξέρουν ήδη τι θέλετε αληθινά να γίνετε στη ζωή σας. Όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα. 62

Όταν ήμουν νέος, υπήρχε μια εξαιρετική έκδοση που λεγόταν, The Whole Earth Catalog, και ήταν μια από τις βίβλους της γενιάς μου. Ήταν δημιούργημα ενός τύπου, του Στιούαρτ Μπραντ που ζούσε όχι μακριά από εδώ, στο Menlo Park και το έφερε στη ζωή χάρη στην ποιητική του ικανότητα. Αυτό έβγαινε στα τέλη των ‘60ς, πριν οι προσωπικοί υπολογιστές και η ηλεκτρονική γραφιστική υπάρξουν, οπότε ήταν όλο φτιαγμένο με γραφομηχανές, ψαλίδια και Polaroid φωτογραφίες. Ήταν σαν Google σε χάρτινη μορφή, 35 χρόνια πριν καν εμφανιστεί το Google. Ήταν ιδεαλιστικό και γεμάτο ωραία εργαλεία και μεγάλες ιδέες. O Στιούαρτ και η ομάδα του έβγαλαν αρκετά τεύχη του The Whole World Catalog, και όταν είχε ολοκληρώσει τον κύκλο του, έβγαλαν ένα τελευταίο τεύχος. Ήταν στα μέσα των ‘70ς και ήμουν περίπου στην ηλικία σας. Στο οπισθόφυλλο αυτού του τελευταίου τεύχους ήταν μια φωτογραφία ενός εξοχικού δρόμου νωρίς το πρωί, από αυτούς τους δρόμους που μπορεί να έκανες οτοστόπ άμα ήσουν περιπετειώδης. Από κάτω ήταν γραμμένο το εξής: “Μείνε πεινασμένος, μείνε χαζοχαρούμενος”. Ήταν το αποχαιρετιστήριο μήνυμά τους πριν αποχωρήσουν. Μείνε πεινασμένος. Μείνε χαζοχαρούμενος. Και εγώ πάντα αυτό εύχομαι για τον εαυτό μου. Και τώρα, καθώς αποφοιτείτε για να κάνετε νέα αρχή, το εύχομαι και για εσάς. Μείνετε πεινασμένοι. Μείνετε χαζοχαρούμενοι. Σας ευχαριστώ όλους πολύ.

Η συνάντηση με τον Πέτρο Χριστούλια Στα πλαίσια του project «Ο Πλούτος των Φτωχών» αποφασίσαμε να επισκεφθούμε τον Πέτρο Χριστούλια, ένα νέο καλλιτέχνη από τη Χαλκίδα ο οποίος ασχολείται με το κόμικ. Ο σκοπός της επίσκεψης ήταν να μάθουμε ποια η σχέση της τέχνης με την φτώχεια. Ο Πέτρος Χριστούλιας γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Χαλκίδα. Από μικρή ηλικία ασχολήθηκε με το σχέδιο, μά- λιστα μαθητής ακόμα εξέδωσε ένα βιβλίο με την ιστορία της Χαλκίδας σε μορφή κόμικ. Από παιδί ήταν φανατικός αναγνώστης και «υπερκαταναλωτής» του είδους, αλλά οι ορίζοντες του όσο ήταν μικρός ήταν περιορισμένοι, κάτι που δεν τον άφηνε έστω να φανταστεί ότι θα μπορούσε να ασκήσει ως επάγγελμα τη μεγάλη του αγάπη. Έδωσε δυο φόρες πανελλήνιες χωρίς επιτυχία, έπειτα μετακόμισε στην Αθήνα. Αλλάζοντας περιβάλλον του ανοίχτηκαν καινούριες προοπτικές, έτσι αποφάσισε πως ήθελε να ακολουθήσει το παιδικό του όνειρο και κατάφερε να το υλοποιήσει!!! Σπούδασε στην σχολή Καλών Τεχνών αλλά όπως μας δήλωσε, δεν επέλεξε το βόλεμα στο δημόσιο, αλλά αποφάσισε να κάνει ακριβώς αυτό που του άρεσε. Αφού τελείωσε τη σχολή εργάστηκε σε πολλά περιοδικά και προσπάθησε να συνδυάσει αυτό που του ζητούσαν οι εργοδότες του με αυτό που ο ίδιος ήθελε να κάνει στα κόμικς , καθώς είναι δύσκολο να συνυπάρξει η έμπνευση του καλλιτέχνη με τις απαιτήσεις του πελάτη. Για το λόγο αυτό επιλέγει να κάνει αυτό-εκδόσεις και να συμμετέχει σε φεστιβάλ κόμικ, όπου μπορεί να εκφράζεται χωρίς περιορισμούς. Τα περισσότερα από τα περιοδικά που εργάστηκε έκλεισαν, ωστόσο ο ίδιος δεν εγκατέλειψε τις προσπάθειες του. 64

Στη συνέχεια μιλήσαμε για την κρίση που βιώνουμε και ο ίδιος δήλωσε πως δεν του αρέσει να συζητεί για την κρίση, αφού θεωρεί πως η τέχνη πρέπει να μας βοηθήσει να αντέξουμε την πραγματικότητα, γιατί «ωμή» δεν αντέχεται, μας γειώνει περισσότερο. Αν και αυτή είναι η άποψη του, ο ίδιος έπεσε στην παγίδα και σε μια από τις δουλειές του δημιούργησε κόμικ που σχετίζονταν άμεσα με την κρίση και τις επιπτώσεις της.

Εν συνεχεία μιλήσαμε για ταλέντα και η άποψη του ήταν πως τα ταλέντα δεν είναι κάτι μεταφυσικό θέλει άσκηση, καθώς η τεχνική διδάσκεται, ωστόσο δεν αρκεί

ο καλλιτέχνης να ξέρει να ζωγραφίζει, πρέπει να ζει κανονικά τη ζωή, να έχει βιώματα και να βάζει την προσωπικότητα του στο έργο του. Άλλωστε δεν ήταν όλοι οι καλλιτέχνες φτωχοί και με προβληματική ζωή, δεν είναι αυτό προϋπόθεση να γίνει κάποιος καλλιτέχνης. Τέλος όταν τον ρωτήσαμε για τον ρόλο της τέχνης στην εποχή μας, εξέφρασε την άποψη ότι η τέχνη δεν προφητεύει , δε μαντεύει το μέλλον. Είναι μύθος ότι οι καλλιτέχνες βλέπουν μπροστά από την εποχή τους, θεωρεί ότι αυτοί διαμορφώνουν την επόμενη εποχή γι’ αυτό και ξέρουν πώς είναι. Η επαφή με έναν άνθρωπο της τέχνης είναι αναμφίβολα μια ξεχωριστή εμπειρία και ένα είναι το σίγουρο "είναι ωραίο να κάνεις επάγγελμα αυτό που σου αρέσει".

GRAFFITI

Το Graffiti είναι ένας όρος ο οποίος δεν μπορεί να μεταφραστεί εύκολα. Το Graffiti είναι τρόπος ζωής, κουλτούρα και επίσης μέσο έκφρασης και τέχνης. Κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να ασχοληθεί με αυτό, όμως πρέπει να του αρέσει και να έχει πάνω απ’ όλα φαντασία και δημιουργικότητα. Το graffiti συνδέεται πολλές φορές με τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες της εποχής. Το Graffiti ή street art δεν έχει όρια και το βασικότερο χαρακτηριστικό του είναι η απόλυτη ελευθερία έκφρασης και η έκθεση σε δημόσιους χώρους. Περιλαμβάνει διάφορες τεχνικές όπως το wheat pasting (δημιουργία έργων σε χαρτί και επικόλλησή τους, σε κάποια άλλη επιφάνεια), το stickering (δημιουργία sticker και επικόλληση σε δημόσιο χώρο), το stenciling, τη δημιουργία τρισδιάστατων αντικειμένων κ.α.

Επίσης στο graffiti βρίσκονται διάφορες φάσεις όπως το ‘’παράνομο’’ στο οποίο βγαίνεις κυρίως τη νύχτα και κάνεις tag ή bombing και έχεις το άγχος να μη σε πιάσουν. Αντίθετα, στο νόμο graffiti το οποίο γίνεται σε ένα μέρος που είναι ή της δικής σου ιδιοκτησίας ή έχεις πάρει κάποια άδεια από τον κάτοχο του τοίχου. Τότε κάνεις το κομμάτι σου άνετα με όλη την ηρεμία και τον χρόνο που χρειάζεσαι. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, έχουν αρχίσει να κάνουν κάποιες διοργανώσεις για την ανάδειξη του καλύτερου writer στη χώρα και κάθε χρόνο παίρνουν μέρος πολλά νέα παιδιά τα οποία φιλοδοξούν να πάρουν την πρώτη θέση, για να κατακτήσουν το πρώτο βραβείο της διοργάνωσης που συνήθως είναι κάποιο χρηματικό έπαθλο, το οποίο σε αυτές τις εποχές το έχουν όλοι ανάγκη. Τέλος, θα έλεγε κανείς πως είμαστε από τις χώρες με παράδοση στο graffiti. Υπάρχουν χιλιάδες παιδιά στην Ελλάδα, που ασχολούνται με αυτή την τέχνη. Αυτό δείχνει πως υπάρχουν πολλά μυαλά με φαντασία και έκφραση. Έτσι το Graffiti έγινε ένας από τους πιο δημιουργικούς τρόπους έκφρασης.

Μάθε να μετακινείσαι διαφορετικά…

Το να κάνεις παρκούρ δεν ισοδυναμεί με το να έχεις

αποκρυπτογραφήσει κάθε δυνατή κίνηση του σώματος. Δεν είναι καν μια performance με κόλπα για το σώμα. Είναι πρωτίστως η παιχνιδιάρικη διάθεση ότι όλα μπορούν να μετατραπούν σε διασκέδαση , ακόμα και τα εμπόδια στο δρόμο. Η νέα τάση είναι ένα μέσω εκτόνωσης των νέων από τα προβλήματα της αστικής κοινωνίας.

Το παρκούρ (γαλλικά και αγγλικά: parkour), γνωστό και ως Τέχνη της Φυγής, είναι μια γαλλικής καταγωγής μη-ανταγωνιστική σωματική και πνευματική τέχνη που έχει ως στόχο την ταχύτατη και βέλτιστη δυνατή μετακίνηση από οποιοδήποτε σημείο του χώρου Α σε διαφορετικό σημείο Β, χρησιμοποιώντας μόνο τις ανθρώπινες σωματικές ικανότητες. Οι μαθητές του παρκούρ ονομάζονται traceurs (τρασέρ). Καθιερώθηκε από το David Belle τη δεκαετία του ’80 γεννημένο σε φτωχογειτονιές του Παρισιού. Εμπνευστής του παρκούρ ωστόσο είναι ο Βιετναμέζικος Raymond Belle, στρατιώτης πυροσβέστης. Ο όρος παρκούρ προκύπτει από το Parcours du Combattant ένα είδος στρατιωτικού αγωνίσματος δρόμου μετ’ εμποδίων.

Η φιλοσοφία του παρκούρ και γενικότερα η κινητήρια αρχή είναι ότι πρέπει να προσπερνά κάποιος τα εμπόδια που βρίσκονται μπροστά του πηγαίνοντας μόνο ευθεία. Στόχος του παρκούρ είναι ουσιαστικά η υπερπήδηση εμποδίων, φυσικών και τεχνητών, όπου ως εμπόδια μπορούν να θεωρηθούν τα πάντα, από βράχοι, ποτάμια, ή κλαδιά μέχρι τοίχοι, πεζούλια, ή κάγκελα. 70

Ένας traceur καλλιεργεί εναλλακτικούς τρόπους οποίους ενδέχεται να καθημερινή του ζωή, όσο αναγκών.

την ικανότητα να εντοπίζει κίνησης και πορείας, τους χρησιμοποιήσει τόσο στην και σε καταστάσεις εκτάκτων

Το παρκούρ αρχίζει από τη στιγμή που θα αναρωτηθεί κανείς «πώς να περάσω αυτό το εμπόδιο;» και δεν είναι δύσκολο να ξεκινήσεις. Για να γίνεις ωστόσο treceur απαιτείται κάτι περισσότερο. Όπως στο παρκούρ ο αθλητής πρέπει να υπερπηδήσει τα εμπόδια που βρίσκονται μπροστά του, έτσι και η Ελλάδα θα πρέπει να προσπαθήσει να ξεπεράσει τα εμπόδια που βρίσκονται μπροστά της...

Ποδόσφαιρο, ένα άθλημα των φτωχών

Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα των φτωχών επειδή ο καθένας μπορεί να παίξει ανεξάρτητα αν είναι πλούσιος ή φτωχός, γι’ αυτό άλλωστε βλέπουμε την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στις φτωχογειτονιές σε χώρες υπανάπτυκτες όπως το Μεξικό , η Αίγυπτος….. Όμως τι χρειάζεται κάποιος, για να μπορέσει να παίξει ποδόσφαιρο; Το μόνο που χρειάζεται είναι μια μπάλα από οποιοδήποτε υλικό , φίλους και πολύ φαντασία, ώστε να μπορέσουν να δημιουργήσουν τον αγωνιστικό χώρο. Αρκεί να έχουν ένα χωράφι , μια αλάνα η ένα δρόμο στον οποίο δεν περνάνε αυτοκίνητα , ώστε να μπορέσουν εύκολα να στήσουν τα τέρματα από πέτρες , ξύλα , κουτάκια και οτιδήποτε που δεν έχει μεγάλη χρηματική αξία. Μέσα από αυτές τις φτωχογειτονιές έχουν αναδειχτεί πολλά ταλέντα που βλέπουμε ακόμα και στην τηλεόραση όπως ο Ροναλτίνιο , ο Μέσσι και πολλοί άλλοι.

Το πραγματικό ποδόσφαιρο λοιπόν δεν έχει σύνορα και ενώνει τους ανθρώπους ανεξάρτητα από τον τόπο καταγωγής τους και τη θρησκεία τους. Δεν υπάρχει ρατσισμός στο ποδόσφαιρο. Υπάρχει ίσως η αντιπαράθεση του ενός παίκτη με τον άλλον ,η οποία μπορεί να περιλαμβάνει μια λέξη η μια χειρονομία που ξεφεύγει από τα όρια. Ίσως να είναι απλώς ένα παιχνίδι . Άλλωστε το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι που στο τέλος δίνουμε τα χεριά. Τα τελευταία χρόνια διοργανώθηκαν τουρνουά παγκοσμίου κυπέλλου αστέγων, ώστε να μπορέσουν αυτοί οι άνθρωποι να πάρουν τη ζωή στα χεριά τους έχοντας ένα κοινό στόχο <<να βάλουν γκολ στη φτώχεια>> (Kick off Poverty). Η διοργάνωση του παγκοσμίου κυπέλλου αστέγων που υποστηρίζεται από την UEFA και τα Ηνωμένα έθνη και συγκεντρώνει συμμέτοχες από 79 χώρες , διανύει τον πέμπτο χρόνο της. Στόχος , να βάλει όσο πιο πολλά γκολ και με τις δυο έννοιες. Το 10ο παγκόσμιο κύπελλο αστέγων θα φιλοξενηθεί στο Μεξικό τον Οκτώβριο του 2012 και οι προπονήσεις της εν Ελλάδι διοργάνωσης ξεκινούν στις 21/11 στο γήπεδο του Ρουφ. Ανάμεσα στους στόχους του είναι η επιστροφή στη σέντρα της κοινωνίας, όσων ανθρώπων βρέθηκαν ακούσια στο περιθώριο της. Το γεγονός ότι διοργανώνονται αυτά τα τουρνουά κατά της φτώχειας μας δίνουν ελπίδα ότι η φτώχεια θα αντιμετωπιστεί και ότι πλέον θα μιλάμε για τον «πλούτο του ποδοσφαίρου» και όχι για το «ποδόσφαιρο των φτωχών».

Η Φτώχεια φίλη της Διασκέδασης! Τέρμα τα μπουζούκια, τέρμα τα κλαμπάκια, τέρμα και η διασκέδαση; Βιώνοντας την κρίση θελήσαμε να αναζητήσουμε το πώς ήταν η διασκέδαση τα παλαιότερα χρόνια και να τη συγκρίνουμε με αυτά που ζούμε εμείς σήμερα. Στα παλαιότερα χρόνια οι τρόποι διασκέδασης ήταν διαφορετικοί. Τα καφενεία από πολύ παλιά ήταν ένας τρόπος εκτόνωσης των ανδρών. Εκεί συναθροίζονταν άνθρωποι διαφορετικών κοινωνικών τάξεων, όμως κατάφερναν να διασκεδάσουν χωρίς να δίνουν μεγάλη βάση στις όποιες διαφορές τους. Εκτός από τα συνηθισμένα καφενεία υπήρχαν και τα “καφενεία του ποδιού” που βρίσκονταν σε μικρά αδιέξοδα και στα πίσω δωμάτια κάποιων καταστημάτων λόγω της αμφιλεγόμενης φήμης τους.

Πέρα από τα καφενεία υπήρχαν φυσικά και οι ταβέρνες. Εκεί στην αρχή απαγορευόταν το κρασί, αλλά παρόλα αυτά οι ταβερνιάρηδες διατηρούσαν την παράδοση. Υπήρχαν και μικρότερες ταβέρνες που παρείχαν αλκοολούχα και μη ποτά, τα οποία και προτιμούσαν οι άνδρες κατώτερων τάξεων. Παρόλο που οι γυναίκες δεν είχαν το δικαίωμα να διασκεδάζουν όπως οι άνδρες, έβρισκαν διέξοδο σε δημόσιες γιορτές όπως πανηγύρια και εθνικές ή θρησκευτικές γιορτές. Στις παραπάνω εκδηλώσεις συμμετείχε ολόκληρη η κοινότητα, προκειμένου να ξεφύγουν λίγο από την καθημερινότητα τους. Όλοι έπιναν, έτρωγαν, χόρευαν και συζητούσαν αλλά πάνω απ' όλα χαίρονταν, επειδή είχε συμβάλλει ο καθένας για να επιτευχθεί αυτή η διασκέδαση.

Όλα αυτά έχουν πλέον αλλάξει ριζικά. Πριν κάποια χρόνια οι Έλληνες βρήκαν ένα νέο τρόπο διασκέδασης, τα μπουζούκια. Μέχρι πριν λίγο καιρό μεγάλα χρηματικά ποσά κατασπαταλήθηκαν σε μουσικά κέντρα γνωστών τραγουδιστών. Βεβαίως η εντύπωση πως όσα περισσότερα χρήματα σπαταλήσουν τόσο καλύτερα θα περάσουν κυριαρχούσε. Σίγουρα δεν ήταν μόνο τα

μπουζούκια, αλλά τα κλαμπ και όλοι οι υπόλοιποι “χλιδάτοι” τρόποι ψυχαγωγίας των Νεοελλήνων. Φαίνεται όμως πως τα μπουζούκια και τα “λούσα” δεν κάλυπταν το κενό των γυναικών και μερίδιο των ανδρών οι οποίοι βρήκαν παρηγοριά στην άσκοπη αγορά διαφόρων πραγμάτων, το λεγόμενο shopping therapy, που και αυτό με τη σειρά του αποδείχθηκε ανούσιο όπως όλα τα παραπάνω. Όλοι αυτοί οι τρόποι διασκέδασης μας θάμπωσαν και μας έκαναν να πιστέψουμε ότι όντως βρήκαμε τον σωστό και ουσιώδη τρόπο για να ψυχαγωγηθούμε. Όμως με την κρίση όταν ξεμείναμε από λεφτά και δεν είχαμε ούτε ένα ευρώ να πετάξουμε λουλούδια στον Κιάμο, καταλάβαμε πως η ουσία ίσως και να βρίσκεται αλλού. Μήπως τελικά η κρίση μας βοήθησε; Πολλοί υποστηρίζουν πως η κρίση μας βοήθησε να βρούμε πιο ουσιαστικούς τρόπους διασκέδασης. Κατά την άποψη μας η κρίση μας έκανε πιο ανθρώπινους, καθώς ανέκαθεν ο κόσμος ενωνόταν σα μια γροθιά απέναντι στο κακό, τη δυστυχία ή την φτώχεια. Αλήθεια υπάρχουν μικρά πραγματάκια που έκαναν την κρίση έναν τόνο “ελαφρύτερη” και τη ζωή μας πιο απολαυστική και ουσιαστική. Ας πούμε, ζητάω τσίχλες στο περίπτερο και ο περιπτεράς μου λέει πως κοστίζουν 1,70 και μέχρι να του δώσω τα χρήματα, έχει ξεκινήσει και συνεχίζει μέχρι να πει αυτά που τον απασχολούν. Αν, λοιπόν, δεν υπήρχε η οικονομική κρίση δεν θα γινόταν ποτέ αυτή η κουβέντα. Κι αυτό μπορεί να συμβεί παντού, στις δημόσιες υπηρεσίες, στις πλατείες, τις καφετέριες.

Ξαναβρεθήκαμε στα πάρκα, τις πλατείες, τις γειτονιές και μειώθηκαν οι έξοδοι μας σε καφετέριες, κλαμπάκια και φανταχτερά μαγαζιά. Φαίνεται να ξαναγυρνάμε στις παλαιότερες εποχές όπου η διασκέδαση δεν απαιτούσε τόσα χρήματα, αλλά παρόλα αυτά μας έφερνε πιο κοντά.

Οι άνθρωποι δεν έπαψαν ποτέ να αναζητούν νέους τρόπους διασκέδασης και ψυχαγωγίας, αλλά απ' ότι φαίνεται έπρεπε να περάσουμε δύσκολους καιρούς ώστε να βρούμε την αληθινή καλοπέραση, που μας γεμίζει χωρίς να αδειάζει αναγκαστικά τα πορτοφόλια μας.

Φτώχεια και μουσική H κατάσταση μιας χώρας, τα προβλήματα της, οι ανάγκες της, η πολιτική και κοινωνική ζωή και, στη δική μας περίπτωση, η κατάντια της, θα γίνονται πάντοτε φανερά από τους καλλιτέχνες της εποχής είτε είναι ποιητές, συγγραφείς, τραγουδιστές ή ζωγράφοι. Οι καλλιτέχνες είναι επαναστάτες, ανήσυχα πνεύματα που βλέπουν πέρα από την εποχή τους και δεν αντέχουν να περιορίζονται στο παρόν το οποίο τους απογοητεύει και τους απωθεί. Σίγουρα έτσι θα ένιωθε και ο Τζίμης Πανούσης, όταν έγραφε για τον Νεοέλληνα και την κατάντια της Ευρώπης καθώς και ο Παύλος Σιδηρόπουλος, όταν έγραφε για την Ελλάδα της εποχής του. Αχ Ευρώπη – Τζίμης Πανούσης Αχ Ευρώπη, αχ Ευρώπη εσύ μας μάρανες, εσύ μας μάρανες Μας τη φέραν οι βάρβαροι Μας θαμπώσαν με δώρα Με χαντρούλες πολύχρωμες και κουτιά κόκα-κόλα Μας τη φέραν οι βάρβαροι μας φλομώσαν στο ψέμα μας τρελάναν στα πέναλτι και δεν έχουμε τέρμα Δεν μπορώ δεν μπορώ δεν μπορώ να τη βρω με κομπιούτερ και με κουμπάκια New Wave, Jazz, Rοck, Sex, Drugs, Rοck 'n' Rοll με τζατζίκι και με σουβλάκια

Αχ Ευρώπη, Αχ Ευρώπη εσύ μας μάρανες, εσύ μας μάρανες Γερμανίδες τουρίστριες που διψάνε για σπέρμα Γιαπωνέζοι βρικόλακες με καλώδια στο αίμα Ξεχυθήκαν στο Σύνταγμα από Δούρειο Ίππο με καπνούς και με λέιζερ και μας πιάσαν στον ύπνο Δεν μπορώ δεν μπορώ δεν μπορώ να τη βρω με κομπιούτερ και με κουμπάκια New Wave, Jazz, Rοck, Sex, Drugs, Rοck 'n' Rοll με τζατζίκι και με σουβλάκια

Νεοέλληνας – Τζίμης Πανούσης Κάνω βουτιές σε βόθρο με εικόνες φουσκώνω τα βυζιά μου με ορμόνες θέλω να γινω σαν Αμερικάνος, μ' αρέσει στα κρυφά κι ο Μητροπάνος Έλληνας νεοέλληνας Μαράθηκε η λουλουδιασμένη ιτιά και ψηλωσε η κοντούλα λεμονιά. στα Σάλωνα δε σφάζουνε αρνιά δεν πάει το παπάκι στην Πόταμιά. Κι η παπαλάμπραινα γυμνή χαιδέυει δώρο συσκευή σ' ένα τηλεπαιχνίδι πουλημένο Πουλάκι ξένο πουλί χαμένο μου τρώει τα σπλάχνα δεν βγάζω άχνα.

Καιω τα δέντρα χτίζω μαιζονέτες θα κάνω τα παιδιά μου μαριονέτες σ' ένα κλουβι γραφείο σαν αγρίμι παιζω ατέλειωτο βουβό ταξίμι Φάκα addidas μου πιασε την φτέρνα μπερδεύω το τζουκ μποξ με τη λατέρνα. πάνω απ του τάφου μου το κυπαρίσσι μαύρη χελώνα με έχει κατουρήσει Έλληνας νεοέλληνας Μαράθηκε η λουλουδιασμένη ιτιά και ψηλωσε η κοντούλα λεμονιά. στα Σάλωνα δεν σφάζουνε αρνιά δεν πάει το παπάκι στην Πόταμιά. Κι η Παπαλάμπραινα γυμνή χαϊδέυει δώρο συσκευή σ' ένα τηλεπαιχνίδι πουλημένο

Άντε... και καλή τύχη μάγκες – Παύλος Σιδηρόπουλος Ληστέψανε την τράπεζα και τι με νοιάζει εμένα δεν είμαι με κανένα. Σου λέω καλά της κάνανε γιατί μας προκαλούσε, γεμάτη εκατομμύρια, ενώ κι ο Θεός πεινούσε. Περαστικοί, αδιάφορα, εκάτσαν και κοιτούσαν, του διευθυντή της οι κοιλιές κι αυτούς τους ενοχλούσαν, κάποιος πανικοβλήθηκε μπας κι ήτανε ο γιος του κι ο ιδρωμένος λογιστής, μπας κι ήταν ανεψιός του κι όσο για τον ταμία που πήγε ν' αμυνθεί, 80

όταν αναρωτήθηκε για ποιόν και το γιατί, "στα αρχίδια μου" ψιθύρισε και γέμισε τις τσάντες. "Άντε... και καλή τύχη μάγκες!" Στο μπάτσο βλέπεις πέρασε μονάχα η κοροϊδία, να έχει την ψευδαίσθηση πως είναι εξουσία και τώρα η χήρα του με δύο ορφανά, με τρεις κι εξήντα σύνταξη, τη μοίρα βλαστημά και μια άγνωστη αιτία. Ψωροκορώνα γράμματα στο τζόγο της ζωής "Επάγγελμα;" "Ποιο επάγγελμα;" "Τι επάγγελμα;" "Ληστής" Τα τέρατα δικάστηκαν με μάρτυρα την πείνα, αποκλεισμένα μια ζωή σε ακούσια καραντίνα. Η απελπισία περίστροφο και σφαίρες της οι ανάγκες. Άντε... και καλή τύχη μάγκες.

Η ΣΤΑΧΤΟΠΟΥΤΑ ΚΑΙ Ο ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΤΩΝ ΦΤΩΧΩΝ Μια φόρα και έναν καιρό ήταν μια όμορφη κοπέλα που είχε χάσει την μητέρα της από πολύ μικρή και ζούσε με τον πατέρα της ,τη μητριά της και τις δύο κόρες της. Την εκμεταλλεύονταν και αντί για κάποια υπηρέτρια, είχαν την Σταχτοπούτα, η οποία ονομάστηκε έτσι, γιατί τα βράδια κοιμόταν δίπλα στην στάχτη του τζακιού, δεν είχε δικό της δωμάτιο όπως όλα τα κορίτσια. Κάθε μέρα έκανε πολύ σκληρές δουλείες και δεν μπορούσε κανείς να την βοηθήσει, γιατί ο πατέρας της έλειπε συνέχεια από το σπίτι και δεν μπορούσε να δει τι συμβαίνει. Η Σταχτοπούτα άκουγε τις απαιτητικές εντολές της μητριάς της καθώς και τις δύο αδερφές της. Έκανε όλες τις δουλείες του σπιτιού, χωρίς να φέρνει αντίρρηση και χωρίς να ξεκουράζεται καθόλου. Τα βράδια, όταν όλοι έπεφταν για ύπνο, η Σταχτοπούτα καθόταν μπροστά στο τζάκι και με το νου της αναζητούσε την πα- ρέα της χαμένης μητέρας της, που της έλειπε τόσο πολύ! Μια μέρα, ενώ συνέχιζε την καθημερινή ρουτίνα της, κάποιος τη διέκοψε χτυπώντας την πόρτα. Όταν άνοιξε, είδε έναν άντρα σε άσχημη κατάσταση, με κουρέλια, ξυπόλητο και πολύ εξαντλημένο. Εκείνη πρόθυμη να τον βοηθήσει, τον κάλεσε μέσα να φάει και να ξεκουραστεί. Εκείνος όμως αρνήθηκε, διότι έπρεπε να εκτελέσει την εντολή που του είχε δώσει ο αφέντης του. Έτσι της ανακοίνωσε πως την είχε προσκαλέσει ο πρίγκιπας στο παλάτι του για μία εκπληκτική νύχτα. Η Σταχτοπούτα ανοίγοντας την πρόσκληση ήθελε πάρα πολύ να πάει, αλλά μετά σκέφτηκε πως δεν μπορούσε να πάει σε αυτήν την κατάσταση. Έτσι, τα άφησε όλα στην άκρη του 82

μυαλού της και ξεκίνησε ξανά την δουλειά. Ο νου της όμως έτρεχε συνέχεια στην πρόσκληση. Ζώντας καθημερινά αυτήν την άθλια ρουτίνα και, ενώ η μητριά και οι αδερφές της ήταν έτοιμες να φύγουν, γιατί και εκείνες ήταν καλεσμένες, εκείνη καθόταν στεναχωρημένη στο τζάκι και έκλαιγε, επειδή δεν μπορούσε να πάει και εκείνη στο παλάτι. Ξαφνικά εμφανίζεται μπροστά της, μια γλυκούλα, χοντρούλα, αλλά πολύ καλή νεράιδα. Η Σταχτοπούτα έκπληκτη τη ρωτάει ποια είναι και εκείνη της απαντάει: << Η καλή σου νεράιδα. Σκούπισε τα δάκρυα σου και έλα μαζί μου…>>. Η νεράιδα παρουσίασε διάφορα φορέματα στη Σταχτοπούτα ψάχνοντας αυτό που θα την έκανε όσο πιο όμορφη γινόταν. Ακόμα της βρήκε και κάτι υπέροχα αστραφτερά, άσπρα γοβάκια. Αφού πέτυχε η νεράιδα τον σκοπό της, η Σταχτοπούτα ήταν έτοιμη να πάει στο παλάτι. Όμως υπήρχε ένα μικρό πρόβλημα, διότι δεν υπήρχε τρόπος να πάει η Σταχτοπούτα, αλλά και γι’ αυτό η νεράιδα είχε μια λύση. Ακουμπώντας μία κολοκύθα τη μεταμόρφωσε σε μιαν αστραφτερή άμαξα, ενώ μεταμόρφωσε και μια γάτα και έναν σκύλο σε άλογα και ένα ποντίκι σε οδηγό. Τώρα όλα ήταν έτοιμα για να πάει στο παλάτι! Όμως υπήρχε ένας μικρός περιορισμός, μετά τις δώδεκα θα ξαναγίνονταν αυτή που ήταν πραγματικά. Καθώς η Σταχτοπούτα πήγαινε στο παλάτι φανταζότανε μεγαλεία, φανταχτερά πράγματα, πανέμορφες γυναίκες και ένα <<χρυσό>> πρίγκιπα. Όμως όταν έφτασε όλα ήταν διαφορετικά. Το παλάτι του <<χρυσού>> πρίγκιπα ήταν μια φτωχή καλύβα. Καθώς έμπαινε, είδε πως ο πρίγκιπας ήταν ένας απλός χωρικός, όμως δεν έπαυε να είναι όμορφος. Στην αρχή η Σταχτοπούτα ένιωθε άβολα, γιατί εκείνη ήταν μια 83

λαμπερή γυναίκα με πολύ όμορφα ρούχα, ενώ οι υπόλοιποι ήταν με απλά ρούχα. Ο << πρίγκιπας >> την πλησίασε κοιτώντας την περίεργα, γιατί νόμιζε πως και εκείνη ήταν μια απλή χωριάτισσα. Η Σταχτοπούτα του εξήγησε πως ήταν τα μοναδικά ωραία ρούχα που είχε και βρήκε την ευκαιρία να τα φορέσει σε αυτήν την μοναδική έξοδο της. Καθώς μιλούσαν υπήρξε μία έλξη μεταξύ τους, διότι η Σταχτοπούτα γνώρισε έναν απλό χωρικό που στην πραγματικότητα ήταν <<ο πρίγκιπάς της>>! Έτσι δεν έφυγε στις δώδεκα η ώρα τρέχοντας σαν κυνηγημένη, όπως της είχε πει η νεράιδα. Το μόνο που έκανε ήταν να βγει έξω και να ξαναμπεί με την πραγματική της εμφάνιση, με αποτέλεσμα ο πρίγκιπας να δει ποια πραγματικά ήταν. Έτσι αγαπήθηκαν, παντρεύτηκαν και συνέχισαν την υπόλοιπη ζωή τους μαζί, φτιάχνοντας μιαν ευτυχισμένη οικογένεια. Ο πρίγκιπας λοιπόν κάθε <<Σταχτοπούτας>> δε χρειάζεται πάντα να είναι πλούσιος, αλλά μπορεί να είναι και ο <<Πρίγκιπας των φτωχών>>. Και ζήσανε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα…!!

Περιμένοντας τον Πρίγκιπα…

Ο Πλούτος των Φτωχών Η Ομάδα Σύνταξης :

Αλατζόγλου Χριστίνα Βλάμης Παναγιώτης Βλαντή Ελένη Γεωργίου Μαρία Γεωργίου Σοφία Γιάνκου Μαρίνα Γλάρος Νίκος Ζημπουλέρης Μιχάλης Ζουμπαταίου Αλεξάνδρα Λύκου Ραφαέλα Λυμπέρη Ελένη Μουσταφάογλου Χάρη Μπακάι Διονύσης Ντόντα Νίκος Ντουλελλάρι Άντι Ντούνας Αργύρης Πατέρογλου Γιώργος Σαπουντζή Ματίνα Στυλιαρά Παρασκευή