หนาปก
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3
โมดู ล การฝ ก ที่ 11
คูมือครูฝก 0920164170203 สาขาชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 3
ชุดการฝกตามความสามารถ (CBT)
โมดูลการฝกที่ 11 09217322 หลักความปลอดภัยในการทํางาน
กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3
โมดู ล การฝ ก ที่ 11
คํานํา
คูมือครูฝกสาขาชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 3 โมดูล 11 หลักความปลอดภัย ในการทํางานฉบับนี้ เปนสวนหนึ่งของหลักสูตรฝกอบรมฝมือแรงงานตามความสามารถ (Competency Based Training : CBT) ซึ่งพัฒนาขึ้นเพื่อใชเปนเอกสารประกอบการจัดการฝกอบรมกับชุดการฝกตามความสามารถ โดยไดดําเนินการภายใต โครงการพัฒนาระบบฝกและชุดการฝกตามความสามารถเพื่อการพัฒนาฝมือแรงงาน ดวยระบบการฝกตามความสามารถ (Competency Based Workforce Skill Training System) พ.ศ. 2560 โดยมีวัตถุประสงคเพื่อใหครูฝกไดใชเปนเครื่องมือ ในการบริหารจัดการการฝกอบรมใหเปนไปตามหลักสูตร กลาวคือ อบรมผูรับการฝกใหสามารถนําความรูเกี่ยวกับวิธีการเลื อก อุป กรณปอ งกัน ทางไฟฟา วิธีก ารตั้ง คา อุป กรณค วบคุม การใชก ระแสไฟฟา กอ นเริ่ม เดิน เครื่อ งปรับ อากาศ การเลือ ก ขนาดสายไฟฟากํา ลัง และสายไฟฟา ควบคุม ตามมาตรฐานการติดตั้ง และติดตามความกาวหนาของผูรับการฝกอบรม ในดานความสามารถหรือสมรรถนะใหเปนไปตามมาตรฐานที่กําหนด ระบบการฝกอบรมตามความสามารถเปนระบบการฝกอบรมที่สงเสริมใหผูรับการฝกอบรมสามารถฝกฝนเรียนรู ไดตามพื้นฐานความสามารถของตนในเวลาที่มีความสะดวก โดยเนนในเรื่องของการสงมอบการฝกอบรมที่หลากหลาย ไปใหแกผูรับการฝกอบรม และตองการใหผูรับการฝกอบรมเกิดการเรียนรูดวยตนเอง การฝกปฏิบัติจะดําเนินการในรูปแบบ Learning by Doing และเน น ผลลั พธ การฝ กอบรมในการที่ทําใหผูรับ การฝกอบรมมีความสามารถในการปฏิบัติงาน ตามที่ตลาดแรงงานตองการ โดยยึดความสามารถของผูรับการฝกเปนหลัก การฝกอบรมในระบบดังกลาว จึงเปนรูปแบบ การฝกอบรมที่สามารถรองรับการพัฒนารายบุคคลไดเปนอยางดี นอกจากนี้ เนื้อหาวิชาในหลักสูตรการฝกตามความสามารถ (Competency Based Curriculum : CBC) ซึ่งไดจากการวิเ คราะหงานอาชี พ (Job Analysis) ในแตละสาขาอาชี พ จะถูกกําหนดเปนรายการความสามารถหรือสมรรถนะ (Competency) ที่ผูรับการฝกอบรมจําเปนตองใชในการปฏิบัติงาน และสอดคลองกับความตองการของสถานประกอบกิจการและภาคอุตสาหกรรม ซึ่งผูรับการฝกจะตองเรียนรูและฝกฝน จนกว า จะสามารถปฏิ บั ติ เ องได ตามมาตรฐานที่ กํา หนดในแต ล ะรายการความสามารถ ทั้ ง นี้ การส ง มอบการฝ ก สามารถดําเนินการไดทั้งรูปแบบการเรียนรูผานสื่อสิ่งพิมพ (Paper Based) และผานสื่อคอมพิวเตอร (Computer Based) โดยผูรับการฝกสามารถเรียนรูไดดวยตนเอง (Self-Learning) ที่บานหรือที่ทํางาน และเขารับการฝกภาคปฏิบัติตามความพรอม ตามความสะดวกของตน หรื อ ตามแผนการฝ ก หรื อ ตามตารางการนั ด หมาย การฝ ก หรื อ ทดสอบประเมิ น ผลความรู ความสามารถกับหนวยฝก โดยมีครูฝกหรือผูสอนคอยใหคําปรึกษา แนะนําและจัดเตรียมการฝกภาคปฏิบัติ รวมถึงจัดเตรียม และดํา เนิ น การทดสอบ ประเมิ น ผลในลั ก ษณะต า ง ๆ อั น จะทํา ให ส ามารถเพิ่ ม จํา นวนผู รั บ การฝ ก ได ม ากยิ่ ง ขึ้ น ชวยประหยัดเวลาในการเดินทาง และประหยัดงบประมาณคาใชจายในการพัฒนาฝมือแรงงานใหแกกําลังแรงงานในระยะยาว จึ งถื อเป น รู ป แบบการฝ ก ที่ มี ความสํา คั ญต อ การพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน ทั้งในปจ จุบัน และอนาคต ซึ่งหากมี ก ารนํา ระบบ การฝกอบรมตามความสามารถมาใชในการพัฒนาฝ มือแรงงาน จะชวยทําใหประชาชน ผูใชแรงงานผูวางงาน นักเรียน นักศึกษา และผูประกอบอาชีพอิสระ สามารถเขาถึงการฝกอบรมเพื่อพัฒนาตนเองไดอยางสะดวก และไดรับประโยชน อยางทั่วถึงมากยิ่งขึ้น กรมพัฒนาฝมือแรงงาน ก กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3
โมดู ล การฝ ก ที่ 11
เรื่อง
สารบั ญ
หนา
คํานํา
ก
สารบัญ
ข
ขอแนะนําสําหรับครูฝก
1
โมดูลการฝกที่ 11 09217322 หลักความปลอดภัยในการทํางาน หัวขอวิชาที่ 1 0921732201 การเลือกอุปกรณปองกันทางไฟฟา 15 หัวขอวิชาที่ 2 0921732202 การตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟา 25 หัวขอวิชาที่ 3 0921732203 การเลือกขนาดสายไฟฟากําลัง และสายไฟฟาควบคุมตามมาตรฐานการติดตั้ง 45 คณะผูจัดทําโครงการ 59
ข กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขอแนะนําสําหรับครูฝก ขอแนะนําสําหรับครูฝก คือ คําอธิบายเกี่ยวกับรายละเอียดของคูมือ และขั้นตอนการเขารับการฝก ซึ่งมีอยูดวยกัน 6 ขอ ดังนี้
1. รายละเอียดของคูมือ 1.1 โมดูลการฝก / หัวขอวิชา หมายถึง โมดูลการฝกที่ครูฝกตองจัดการฝกอบรม โดยภายในโมดูลจะประกอบไปดวย หัวขอวิชาที่ผูรับการฝกตองเรียนรูและฝกฝน ซึ่งมีรหัสโมดูลและรหัสหัวขอวิชาเปนตัวกําหนดความสามารถ ที่ตองเรียนรู 1.2 ระยะเวลาการฝก หมายถึง จํานวนชั่วโมงในการฝกอบรม เพื่อใหบรรลุตามวัตถุประสงคของแตละโมดูล 1.3 ระบบการฝกตามความสามารถ (CBT) หมายถึง ระบบการฝกที่เกิดจากการนําความรู ทักษะ ความสามารถ (Competency) ที่จําเปนสําหรับการทํางานมาเปนฐาน (Based) ของการจัดฝกอบรม หรือนํามากําหนดเปนเนื้อหา (Content) และเกณฑการประเมิน การฝกอบรม ทําใหผูรับ การฝกอบรมมีความสามารถ (Competency) ตามเกณฑมาตรฐานที่กําหนด และตามความสามารถในการเรียนรูของผูรับการฝกเปนหลัก 1.4 ชุดการฝก หมายถึง สื่อสิ่งพิมพ และสื่ออิเล็กทรอนิกส ใชสําหรับเปนอุปกรณชวยฝก โดยแตละโมดูลประกอบดวย คูมือครูฝก คูมือผูรับการฝก คูมือประเมิน สื่อวีดิทัศน 1.5 ระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร (Computer Managed Instruction : CMI) หมายถึง การนําระบบคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศ ซึง่ ใชในการจัดการเรียนรูและฝกอบรม เชน ระบบรับสมัครออนไลน ระบบลงทะเบียน เขารับ การฝกอบรมออนไลน ระบบการฝกอบรมภาคทฤษฎีผานอุปกรณอิเล็กทรอนิกสหรืออุปกรณสื่อสาร แบบพกพา การทดสอบออนไลน การบันทึกผลการฝกอัตโนมัติ และการออกใบวุฒิบัตรอิเล็กทรอนิกส เปนตน โดยการเขาใชงานระบบ แบงสวนการใชงานตามความรับ ผิดชอบของผูมีสวนไดสวนเสียดังภาพในหนาที่ 2 ซึ่งสามารถศึกษารายละเอียดการใชงานไดจากลิงคดังตอไปนี้ - ผูดูแลระบบ mlearning.dsd.go.th/download/files/admin.pdf - ผูพัฒนาบทเรียน mlearning.dsd.go.th/download/files/content.pdf - ครูฝก mlearning.dsd.go.th/download/files/teacher.pdf
1 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
2 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
2. ผังการฝกอบรม
3 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
3. วิธีการฝกอบรม 3.1 ครูฝก ทําความเขาใจการฝกอบรมในระบบ CBT ซึ่งสามารถสงมอบการฝกอบรมใหแกผูรับการฝกได 3 รูปแบบ คือ 3.1.1 การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) 3.1.2 การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม (Offline) 3.1.3 การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน (Online) โดยในแตละรูปแบบจะมีรายละเอียดแตกตางกัน ดังนี้ 3.1.1 การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) คือ การฝกอบรมที่ผูรับ การฝกเรียนรูภาคทฤษฎี (ดานความรู) ดว ยตนเอง โดยครูฝกเปน ผูสงมอบ คูมือผูรับการฝกที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) และวีดิทัศน (DVD) แกผูรับการฝก และฝกภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) ที่ศูนยฝกอบรม การฝกภาคทฤษฎี - ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีดวยตนเอง โดยใชคูมือผูรับการฝกที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) และวีดิทัศน (DVD) ที่ครูฝกสงมอบให การประเมินผลภาคทฤษฎี 1) ครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Pre-Test) ลงในกระดาษคําตอบ ของคูมือการประเมินที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) 2) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Pre-Test) ลงในกระดาษคําตอบ แลวสงกระดาษคําตอบ ใหครูฝก เพื่อตรวจและประเมินผล 3) ครูฝกประเมินแบบทดสอบกอนฝก - ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิท ธิ์ข อเขา รับ การฝก ภาคปฏิบัติ (ถา มี) หรือ เขา รับ การฝก ในโมดูล ถัด ไป หรือเขารับการฝกในโมดูล ที่ครูฝ กกําหนดได - ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหา จากสื่อดวยตนเองจนเขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 4) ครูฝกประเมินแบบทดสอบหลังฝก โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก การฝกภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองฝกภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันฝกและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองฝก - ครูฝกกําหนดวันฝกใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) ครูฝกแจงวันฝกภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก
4 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
3) กอนวันฝกภาคปฏิบัติ ใหครูฝกเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 4) เมื่อถึงวัน ฝกภาคปฏิบัติ ครูฝกใหใบงานแกผูรับ การฝก อธิบ ายขั้น ตอนการฝกปฏิบัติงาน และใหคําแนะนําชวยเหลือผูรับการฝกตลอดระยะเวลาในการฝกภาคปฏิบัติ 5) ครูฝกประเมินผลงานการฝกภาคปฏิบัติ การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองสอบภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันสอบและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองสอบ - ครูฝกกําหนดวันสอบใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) กอนวันสอบภาคปฏิบัติ ครูฝกจัดเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบประเมินชิ้นงาน เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 3) ครูฝกควบคุมการทดสอบภาคปฏิบัติ 4) ครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบใหคะแนนการตรวจสอบของคูมือการประเมิน ที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) 5) ครูฝกประเมินผลงานของผูรับการฝก โดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสาร โครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 6) ครูฝกบันทึกผลการประเมินลงในระบบ และประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก 3.1.2 การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม (Offline) คือ การฝกอบรมที่ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีจากครูฝก และฝกภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม การฝกภาคทฤษฎี - ครูฝกใชคูมือครูฝกที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) และวีดิทัศน (DVD) เปนสื่อชวยในการฝก ภาคทฤษฎี โดยสงมอบคูมือผูรับการฝกแกผูรับการฝกที่ศูนยฝกอบรม และฝกภาคปฏิบัติ ที่ศูนยฝกอบรม การประเมินผลภาคทฤษฎี 1) ครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Pre-Test) ลงในกระดาษคําตอบ ของคูมือการประเมินที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) 2) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Pre-Test) ลงในกระดาษคําตอบ แลวสงกระดาษคําตอบ ใหครูฝก เพื่อตรวจและประเมินผล 3) ครูฝกประเมินแบบทดสอบกอนฝก
5 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
- ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝกภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได - ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหา จากสื่อดวยตนเองจนเขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 4) ครูฝกประเมินแบบทดสอบหลังฝก โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก การฝกภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองฝกภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันฝกและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองฝก - ครูฝกกําหนดวันฝกใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) ครูฝกแจงวันฝกภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก 3) กอนวันฝกภาคปฏิบัติ ใหครูฝกเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 4) เมื่อถึงวัน ฝกภาคปฏิบัติ ครูฝกใหใบงานแกผูรับ การฝก อธิบ ายขั้น ตอนการฝกปฏิบัติงาน และใหคําแนะนําชวยเหลือผูรับการฝกตลอดระยะเวลาในการฝกภาคปฏิบัติ 5) ครูฝกประเมินผลงานการฝกภาคปฏิบัติ การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองสอบภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันสอบและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองสอบ - ครูฝกกําหนดวันสอบใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) กอนวันสอบภาคปฏิบัติ ครูฝกจัดเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 3) ครูฝกควบคุมการทดสอบภาคปฏิบัติ 4) ครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบใหคะแนนการตรวจสอบของคูมือการประเมิน ที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) 5) ครูฝกประเมินผลงานของผูรับการฝก โดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสาร โครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 6) ครูฝกบันทึกผลการประเมินลงในระบบ และประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก
6 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
3.1.3 การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน (Online) คือ การฝกอบรมที่ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีดวยตนเองผานระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI โดยใชคูมือผูรับการฝกที่เปนสื่อออนไลนในแอปพลิเคชัน DSD m-Learning และฝกภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม วิธีดาวนโหลดแอปพลิเคชัน DSD m-Learning - ครูฝกอธิบายวิธีการดาวนโหลดแอปพลิเคชัน DSD m-Learning ใหแกผูรับการฝก ซึ่งวิธีการ ดาวนโหลดแอปพลิเคชัน สามารถแบงออกเปน 3 ชองทางตามแตละระบบปฏิบัติการ คือ 1) ผูรับการฝกที่ใชเครื่องมือสื่อสารอิเล็กทรอนิกส ระบบปฏิบัติการ iOS คนหาแอปพลิเคชัน DSD m-Learning ใน App Store จากนั้นกดดาวนโหลด เพื่อติดตั้งบนเครื่องมือสื่อสาร และเขาใชงานโดยกรอก Username และ Password ตามที่เคยลงทะเบียนไว 2) ผูรับการฝกที่ใชเครื่องมือสื่อสารอิเล็กทรอนิกส ระบบปฏิบัติการ Android คนหา แอปพลิเคชัน DSD m-Learning ใน Google Play จากนั้นกดดาวนโหลด เพื่อติดตั้ง บนเครื่องมือสื่อสาร และเขาใชงานโดยกรอก Username และ Password ตามที่เคย ลงทะเบียนไว 3) ผูรับ การฝกที่ใชคอมพิว เตอร ระบบปฏิบัติการ Windows สามารถดาวนโ หลด แอปพลิเคชัน DSD m-Learning โดยเขาเว็บไซต mlearning.dsd.go.th แลวเขาใชงาน โดยกรอก Username และ Password ตามที่เคยลงทะเบียนไว ใหกดปุม Download DSD m-learning เพื่อดาวนโหลดแอปพลิเคชันลงบนคอมพิวเตอร การฝกภาคทฤษฎี - ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีดวยตนเอง จากคูมือผูรับการฝก ซึ่งเปนสื่อออนไลนบนแอปพลิเค ชัน DSD m-Learning การประเมินผลภาคทฤษฎี 1) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Pre-Test) ลงในแอปพลิเคชัน โดยระบบจะตรวจและประเมินผล อัตโนมัติ - ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร ผูรับการฝกจะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝกภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได - ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหาจากสื่อดวยตนเอง จนเขาใจแลวจึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 2) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบหลังฝก โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก
7 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
การฝกภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองฝกภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันฝกและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองฝก - ครูฝกกําหนดวันฝกใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) ครูฝกแจงวันฝกภาคปฏิบัติแกผูรับการฝกในระบบ 3) กอนวันฝกภาคปฏิบัติ ใหครูฝกเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 4) เมื่อถึงวัน ฝกภาคปฏิบัติ ครูฝกใหใบงานแกผูรับ การฝก อธิบ ายขั้น ตอนการฝกปฏิบัติงาน และใหคําแนะนําชวยเหลือผูรับการฝกตลอดระยะเวลาในการฝกภาคปฏิบัติ 5) ครูฝกประเมินผลงานการฝกภาคปฏิบัติ การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองสอบภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันสอบและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองสอบ - ครูฝกกําหนดวันสอบใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) กอนวันสอบภาคปฏิบัติ ครูฝกจัดเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 3) ครูฝกควบคุมการทดสอบภาคปฏิบัติ 4) ครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบใหคะแนนการตรวจสอบของคูมือการประเมิน ที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) 5) ครูฝกประเมินผลงานของผูรับการฝก โดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสาร โครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 6) ครูฝกบันทึกผลการประเมินลงในระบบ และประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก 3.2 ครูฝกชี้แจงรูปแบบการฝกอบรมทั้ง 3 รูปแบบแกผูรับการฝก เพื่อทําการตกลงรูปแบบการฝกอบรมรวมกับผูรับการฝก โดยใหผูรับการฝกเลือกวิธีที่สะดวก 3.3 ครูฝกวางแผนการฝกตลอดหลักสูตรรวมกันกับผูรับการฝก
4. อุปกรณชวยฝกและชองทางการเขาถึงอุปกรณชวยฝก ครูฝกสามารถเลือกใชอุปกรณชวยฝกได 2 รูปแบบ คือ รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) และรูปแบบระบบจัดการฝก ดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI (Online) โดยมีชองทางการเขาถึงอุปกรณชวยฝกแตละรูปแบบแตกตางกัน ดังนี้ 4.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก 8 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
- สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 4.2 รูปแบบระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI (Online) ดังนี้ - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศนรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม
5. การวัดและประเมินผล ครูฝกมีหนาที่มอบหมายใหผูรับการฝกทดสอบความรูภาคทฤษฎี (ดานความรู) และภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) โดยใช คูมือการประเมินบันทึกผลการประเมินของผูรับการฝก โดยแบงการประเมินผลไดดังนี้ 5.1 การประเมินผลภาคทฤษฎี (ดานความรู) ประเมินผลจากแบบทดสอบภาคทฤษฎีกอนฝก และแบบทดสอบภาคทฤษฎีหลังฝก โดยกําหนดเกณฑการใหคะแนน และการระบุความสามารถดานความรู ดังนี้ เกณฑการใหคะแนน ภาคทฤษฎี ตั้งแตรอยละ 70 ขึ้นไป ต่ํากวารอยละ 70
เกณฑการประเมิน ความสามารถ ผาน (C) ไมผาน (NYC)
5.2 การประเมินผลภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) ประเมินผลจากแบบทดสอบภาคปฏิบัติกอนฝก และแบบทดสอบภาคปฏิบัติหลังฝก โดยกําหนดเกณฑการใหคะแนน และการระบุความสามารถดานทักษะ ดังนี้ เกณฑการประเมิน ภาคปฏิบัติ ตั้งแตรอยละ 70 ขึ้นไป หรือ ทําไดตามเกณฑการปฏิบัติงาน ต่ํากวารอยละ 70 หรือ ไมสามารถทําได ตามเกณฑการปฏิบัติงาน
เกณฑการประเมิน ความสามารถ ผาน (C) ไมผาน (NYC)
ผูรับการฝกจะไดรับการประเมินผลการฝกจากครูฝก โดยจะตองสามารถปฏิบัติตามความสามารถในแตละโมดูลนั้น ๆ ไดตามเกณฑที่กําหนด จึงจะถือวาผานการฝกโมดูลนั้น และเมื่อผานการฝกครบทุกโมดูล จึงจะถือวาฝกครบชุดการฝกนั้น ๆ แลว 9 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
6. เงื่อนไขการผานการฝก ผูรับการฝกที่จะผานโมดูลการฝก ตองไดรับคารอยละของคะแนนการทดสอบหลังฝก ภาคทฤษฏี คะแนนรวมไมต่ํากวารอยละ 70 ภาคปฏิบัติ คะแนนรวมไมต่ํากวารอยละ 70 โดยคะแนนรวมจะถูกนํามาคิดแบงเปนสัดสวน ภาคทฤษฏี คิดเปนรอยละ 20 ภาคปฏิบัติ คิดเปนรอยละ 80 เมื่อนําคะแนนมารวมกัน ผูรับการฝกจะตองไดไมต่ํากวารอยละ 70 จึงจะผานเกณฑ ทั้งนี้ ผูรับการฝกจะตองทําคะแนนผานเกณฑทั้งภาคทฤษฏีและภาคปฏิบัติ จึงจะผานโมดูลการฝก
10 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
รายละเอียดหลักสูตร หลักสูตรฝกอบรมฝมือแรงงานตามความสามารถ สาขาชางเครื่องปรับอากาศในบาน และการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 3 กรมพัฒนาฝมือแรงงาน กระทรวงแรงงาน
รหัสหลักสูตร 0920164170203
1. ขอบเขตของหลักสูตร หลักสูตรนี้พัฒนาขึ้นใหครอบคลุมดานความรู ทักษะ และเจตคติแกผูรับการฝกในสาขาชางเครื่องปรับอากาศใน บานและการพาณิชยขนาดเล็กเพื่อใหมีความรู ความสามารถและทัศนคติตามมาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติ สาขาชาง เครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 3 ดังนี้ 1.1 มีความรูความสามารถเกี่ยวกับสัญลักษณสากลของอุปกรณ และเขียนแบบรางเพื่อแสดงแผนผังการติด ตั้ง เครื่องปรับอากาศ 1.2 มีความรูความสามารถในการใชเครื่องมือวัดตาง ๆ ที่ใชในเครื่องปรับอากาศ 1.3 มี ความรู เ กี่ ย วกั บ การทํ า ความเย็ น ด ว ยระบบระเหยตรง (Direct Expansion System) และระบบน้ํ าเย็ น (Chilled Water System) 1.4 มี ความรู เ กี่ ย วกั บ ระบบสารทํา ความเย็ น ทว ม (Flooded System) และไดเร็กเอ็กซ แพนชั่น วาลว (Direct Expansion Valve) 1.5 มีความรูเกี่ยวกับองคประกอบที่มีผลตอสมรรถนะของคอนเดนเซอร และแฟนคอยลแบบครีบ 1.6 มีความรูเกี่ยวกับองคประกอบที่มีผลตอสมรรถนะของคอนเดนเซอรแบบระบายความรอนดวยน้ํา 1.7 มีความรูเกี่ยวกับพื้นผิวถายเทความรอนผานชั้นตัวนําความรอนลําดับตาง ๆ 1.8 มีความรูความสามารถในการแขวนหรือยึดทอใหมั่นคง 1.9 มีความรูเกี่ยวกับผลกระทบของสารเจือปนในสารทําความเย็น 1.10 มีความรูเกี่ยวกับการประหยัดพลังงานไฟฟา การคํานวณหากําลังไฟฟาของมอเตอร การคํานวณหาความเร็วรอบ ของมอเตอร การคํานวณคาใชจายคากระแสไฟฟาที่เครื่องปรับอากาศใช 1.11 มีความรูเกี่ยวกับหลักความปลอดภัยในการทํางาน
11 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
2. ระยะเวลาการฝก ผูรับการฝกจะไดรับการฝกในภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ โดยสถาบันพัฒนาฝมือแรงงาน หรือสํานักงานพัฒนาฝมือแรงงาน ที่เปนหนวยฝกตามความสามารถใชระยะเวลาในการฝก 50 ชั่วโมง เนื่ อ งจากเป น การฝ ก ที่ ขึ้ น อยู กั บ พื้ น ฐานความรู ทั ก ษะ ความสามารถและความพร อ มของผู รั บ การฝ ก แตละคน มีผลใหผูรับการฝกจบการฝกไมพรอมกัน สามารถจบกอนหรือเกินระยะเวลาที่กําหนดไวในหลักสูตรไดหนวยฝก จึงตองบริหารระยะเวลาในการฝกใหเหมาะสมตามความจําเปน ทั้งนี้ ใหอยูในดุลยพินิจของผูอํานวยการสถาบันพัฒนา ฝมือแรงงาน หรือผูอํานวยการสํานักงานพัฒนาฝมือแรงงานที่เปนหนวยฝกตามความสามารถจะเห็นสมควร 3. หนวยความสามารถและโมดูลการฝก จํานวนหนวยความสามารถ 11 หนวย จํานวนโมดูลการฝก
11 โมดูล
4. วุฒิบัตร 4.1 ชื่อเต็ม : วุฒิบัตรพัฒนาฝมือแรงงาน สาขา ชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 3 4.2 ชื่อยอ : วพร. สาขา ชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 3 4.3 ผู รั บ การฝ ก ที่ ผ า นการประเมิ น ผลหรื อ ผ า นการฝ ก ครบทุ ก หน ว ยความสามารถ จะได รั บ วุ ฒิ บั ต ร วพร. สาขา ชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 3
12 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
รายละเอียดโมดูลการฝกที่ 11 1. ชื่อหลักสูตร 2. ชื่อโมดูลการฝก
รหัสหลักสูตร
สาขาชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 3
0920164170203
หลักความปลอดภัยในการทํางาน
รหัสโมดูลการฝก 09217322
3. ระยะเวลาการฝก
รวม 5 ชั่วโมง 30 นาที
4. ขอบเขตของหน วย
หน ว ยการฝ กนี้ พั ฒ นาขึ้น ใหครอบคลุมดานความรู ทักษะ และเจตคติแกผูรับ การฝ ก
การฝก
ทฤษฎี 1 ชั่วโมง 30 นาที
ปฏิบัติ 4 ชั่วโมง
เพื่อใหมีความสามารถ ดังนี้ 1. อธิบายวิธีการเลือกอุปกรณปองกันทางไฟฟาได 2. อธิบายวิธีการตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟากอนเริ่มเดิน เครื่องปรับอากาศได 3. ตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟากอนเริ่มเดินเครื่องปรับอากาศได 4. อธิบายการเลือกขนาดสายไฟฟากําลัง และสายไฟฟาควบคุมตามมาตรฐาน การติดตั้งได
5. พื้นฐาน ความสามารถของ ผูรับการฝก
ผูสมัครเขารับการฝกตองมีคุณสมบัติ ดังตอไปนี้ 1. มีค วามรูพื้น ฐานเกี่ย วกับ วิธีก ารเลือ กอุป กรณปอ งกัน ทางไฟฟา วิธีก ารตั้ ง ค า อุป กรณ ค วบคุม การใชก ระแสไฟฟา กอ นเริ่ม เดิน เครื่อ งปรับ อากาศการเลื อ ก ขนาดสายไฟฟา กํา ลั ง และสายไฟฟาควบคุมตามมาตรฐานการติดตั้งได หรือผาน การฝกอบรมที่เกี่ยวของ จากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได 2. ผูรับการฝกผานระดับ 2 มาแลว 3. ผูรับการฝกผานโมดูลที่ 10 มาแลว
6. ผลลัพธการเรียนรู : เมื่อสําเร็จการฝกในโมดูลนี้แลวผูรับการฝกสามารถปฏิบัติงานโดยมีความรูความสามารถและใช ระยะเวลาฝก ดังนี้
13 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ระยะเวลาฝก ผลลัพธการเรียนรู 1. อธิบายวิธีการเลือกอุปกรณ
(ชั่วโมง: นาที)
ชื่อหัวขอวิชา
ทฤษฎี ปฏิบัติ
รวม
หัวขอที่ 1 : การเลือกอุปกรณปองกันทางไฟฟา
0:30
-
0:30
หัวขอที่ 2 : การตั้งคาอุปกรณควบคุมการใช
0:30
4:00
4:30
0:30
-
0:30
1:30
4:00
5:30
ปองกันทางไฟฟาได 2. อธิบายวิธีการตั้งคาอุปกรณ ควบคุมการใชกระแสไฟฟา
กระแสไฟฟา
กอนเริ่มเดินเครื่องปรับอากาศได 3. ตั้งคาอุปกรณควบคุมการใช กระแสไฟฟากอนเริ่มเดิน เครื่องปรับอากาศได 4. อธิบายการเลือกขนาด
หัวขอที่ 3 : การเลือกขนาดสายไฟฟากําลัง และ
สายไฟฟากําลัง และสายไฟฟา
สายไฟฟาควบคุมตามมาตรฐาน
ควบคุมตามมาตรฐานการติดตั้ง
การติดตั้ง
ได รวมทั้งสิ้น
14 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 1 0921732201 การเลือกอุปกรณปองกันทางไฟฟา (ใบเตรียมการสอน) 1. ผลลัพธการเรียนรู - อธิบายวิธีการเลือกอุปกรณปองกันทางไฟฟาได
2. หัวขอสําคัญ - การเลือกอุปกรณปองกันทางไฟฟา
3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับครูฝก
4. อุปกรณชวยฝก 1. สื่อการฝกอบรม ครูฝกสามารถเลือกใชงานสื่อได 2 รูปแบบ คือ 1.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 1.2 รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม
15 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
5. ขั้นตอนการฝกอบรม 1. ครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Post-Test) และประเมินผล 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายผูรับการฝกใหฝกอบรมภาคทฤษฎี 2. การฝกอบรมภาคทฤษฎี ใหผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝก และฝกหัดทําใบทดสอบทายหัวขอวิชา 3. เมื่อผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝกประจําโมดูลนั้นเขาใจแลว ใหครูฝกมอบหมายผูรับการฝกใหทําแบบทดสอบ หลังฝก (Post-Test) และประเมินผลเชนเดียวกับแบบทดสอบกอนฝก
6. การวัดผล 1. ครูฝกประเมินผลภาคทฤษฎีจากแบบทดสอบกอนฝก 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไปได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหาจากสื่อดวยตนเองจน เขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 2. ครูฝกประเมินแบบทดสอบหลังฝก โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก
7. บรรณานุกรม วิทยาลัยสารพัดชางกําแพงเพชร. อุปกรณปองกันไฟฟา. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก : http://kpp.ac.th/elearning/elearning3/book-16.html
16 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบขอมูล หัวขอวิชาที่ 1 การเลือกอุปกรณปองกันทางไฟฟา 1. การเลือกอุปกรณปองกันทางไฟฟา 1.1 เซอร กิ ต เบรกเกอร (Curcuit Breaker) เซอร กิ ต เบรกเกอร จ ะทํา งานเกี่ ย วกั บ การป อ งกั น เมื่ อ กระแสไฟฟ า เกิ น โดยแบ ง ออกเป น 3 ประเภท 1.1.1 Molded Case Circuit Breaker (MCCB) มีหนาที่เปนสวิตชเปดปดดวยมือ และเปนตัวเปดวงจรอัตโนมัติเมื่อมีกระแสเกิน MCCB ที่ขายอยูทั่วไป มี 2 ชนิด ไดแก 1) Thermal Magnetic MCCB มี โ ครงสร า งการทํา งาน 2 ส ว น ได แ ก Thermal Unit ทํา หน า ที่ ปลดวงจรเมื่อมี โ หลด เกิน ความรอ นจะทํา ใหแ ผน ไบเมทอลโคง งอไปปลดวงจรออกและMagnetic Unit ทํา หน า ที่ ป ลดวงจรเมื่ อ มี ก ารลั ด วงจร หรื อ มี ก ระแสสู ง 8 – 10 เท า ไหลผ า น ทํ า ใ ห เ กิ ด สนามแม เ หล็ ก ไปดึ ง ปลดวงจรออก
ภาพที่ 1.1 Thermal Magnetic MCCB
17 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
2) Electronic Trip MCCB เปนวงจรอิเล็กทรอนิกสที่มีไมโครโปรเซสเซอร ทําหนาที่วิเคราะหคากระแสไหลผาน เมื่อมีคา สูงกวากําหนดจะไปดึงปลดวงจร โดยสามารถปรับตั้งคากระแสและเวลาปลดวงจรได
ภาพที่ 1.2 Electronic Trip MCCB 1.1.2 Air Circuit Breaker (ACB) เหมาะสํ าหรั บระบบที่ แรงดั นไฟฟ าน อยกว า 1,000 V โครงสร างทํ าด วยเหล็ กมี น้ํ าหนั กมาก ใช วงจร อิเล็กทรอนิกสในการสั่งปลดวงจร
ภาพที่ 1.3 Air Circuit Breaker 1.1.3 Miniature Circuit Breaker มีขนาดเล็ก ใชติดตั้งเปนอุปกรณปองกันในแผงวงจรยอย นิยมใชปองกันวงจรแสงสวาง เครื่องปรับอากาศ และเครื่องทําน้ํารอน
18 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ภาพที่ 1.4 Miniature Circuit Breaker 1.2 ฟ ว ส (Fuse) เปนอุปกรณปองกันกระแสเกิน เนื่องจากโหลดเกินและการลัดวงจร เมื่อเกิดการโหลดเกินจะทําใหเกิดความรอน ซึ่ง จะไปหลอมละลายฟวสจนขาด และตัดวงจรการไหลของไฟฟา ฟวสแรงดันต่ําจะใชกับไฟฟากระแสสลับที่มีแรงดันต่ํากวา 600 โวลต ไดแก 1) ฟ ว ส ต ะกั่ ว ทํา จากส ว นผสมของตะกั่ ว กั บ ดี บุ ก ซึ่ ง มี จุ ด หลอมละลายต่ํา มั ก จะใช กั บ คั ต เอาต (Cut out) ฟวสตะกั่วจะมีหลายขนาดตามเบอร ซึ่งจะมีอัตราการทนกระแสตางกัน
ภาพที่ 1.5 ฟวสตะกั่ว 2) ฟวสกามปู มีลักษณะแบนเรียบ หัวทายทําดวยแผนทองแดงสําหรับขันสกรู ใชติดตั้งรวมกับคัตเอาต โดยดูพิกัดกระแสไดที่แผนทองแดง
ภาพที่ 1.6 ฟวสกามปู 19 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
3) ปลั๊กฟวส หรือ เรียกอีกอยางว า ฟวสหลอด เนื่องจากฟวสบรรจุ ไวในหลอดกระเบื้ องที่ มีทรายบรรจุ ไว รอบ ๆ เพื่อระบายความรอน
ภาพที่ 1.7 ปลั๊กฟวส 4) คารทริดจฟวส (Cartridge Fuse) เรียกวา ฟวสกระบอก ใชติดตั้งในเซฟตี้สวิตช มีอยูดวยกัน 2 แบบ คือ - แบบปลอก มีขนาดเล็ก ทนกระแสไดตั้งแต 10 A – 60 A - แบบใบมีด มีขนาดใหญ ทนกระแสไดตั้งแต 70 A ขึ้นไป สามารถเปลี่ยนไสฟวสได 1.3 เซฟตี้สวิ ตช (Safety Switch) ทําหน าที่ป องกั นกระแสไฟฟ าไหลเกิน ในวงจร และสามารถใชเป ดป ดวงจรเซฟตี้สวิตช มีสวนประกอบ ดังนี้ 1) ตูสวิตช ทํามาจากโลหะแข็งแรง ทนตอแรงระเบิดของฟวสได 2) ฝาตู 3) ฐานยึดฟวส ตองยึดติดกับตูใหแนน เพื่อใหกระแสไฟฟาไหลสะดวกและทนตอแรงดึงในการถอด และใสฟวส 4) ฟวส ใชคารทริดจฟวส 5) คันโยกสวิตช เปนตัวเปดปดวงจรไฟฟา 6) ขั้วตอสาย ตอสายเมนที่มาจากระบบจายไฟของการไฟฟา และเปนขั้วตอไปยังโหลดเซ็นเตอร 7) ขั้วตอสายดิน ใชเปนขั้วตอสายดินของวงจร
ภาพที่ 1.8 เซฟตี้สวิตช 20 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
1.4 โหลดเซ็ น เตอร (Load Center) ทําหนาที่เปนศูนยรวมการควบคุมโหลดใหตัดและตอวงจรของแตละวงจรยอย
ภาพที่ 1.9 โหลดเซ็นเตอร 1.5 สวิตชทิชิโน (Ticino) ใชในการควบคุมวงจรเฉพาะชุด เชน ปมน้ํา มอเตอร ตูเย็น เปนตน อาศัยการทํางานแผนโลหะ ที่เรียกวา ชั้นทคอยลทริป (Shunt Coil Trip) เพื่อปรับอัตราการไหลของกระแสไฟฟา
ภาพที่ 1.10 สวิตชทิชิโน 1.6 อุ ป กรณ ป อ งการลั ด วงจรลงดิ น เบรกเกอรกันไฟดูด ELCB จะมีคาความไวในการตรวจจับกระแสไฟรั่วหรือที่เรียกวาคา Sensitive มีหนวยเปน มิลลิแอมแปร : mA หลักการทํางานของ ELCB คือการเปรียบเทียบกระแสไฟฟาระหวางสายไฟ 2 สาย โดยที่ในสภาวะ ปกตินั้น กระแสไฟฟาที่ไหลไปกลับตองมีคาเทากัน ผลรวมของคากระแสไฟฟาที่ไหลไปและกลับจะมีคาเทากับ 0 แตหากมีกระแสรั่วออกจากระบบหรือมีคนถูกไฟดูด ผลรวมของกระแสไฟฟาที่ไหลไปและกลับจะไมเปน 0 และผลตาง ที่เ กิด ขึ้น นี้หากมีคามากพอถึงจุดที่กําหนด ก็จ ะถูกสงเขาวงจรขยายสัญญาณ และสั่งการใหคอยลแมเ หล็กภายใน ปลดวงจรออกทันที
21 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ภาพที่ 1.11 วงจรของอุปกรณปองกันอันตรายจากไฟฟาดูด 1.7 รีเลยปองกันทางไฟฟา เปนอุปกรณควบคุมสภาวะผิดปกติที่จะทําใหเกิดความเสียหายตอวงจรไฟฟา โดยจะสงสัญญาณใหเซอรกิต เบรกเกอรตัดวงจรที่มีปญหาทันที แตระบบใหญยังสามารถทํางานตอไปได โดยมีรีเลยหลายชนิดดังนี้ 1) รีเลยระยะไกล (Distance Relay) ใชตรวจสอบระยะทางในการเกิดฟอลต 2) รีเลยตรวจจับแรงดันต่ําเกิน (Under Voltage) ทํางานเมื่อแรงดันมีคาต่ําลงกวาพิกัด 3) รีเลยตรวจจับแรงดันสูงเกิน (Over Voltage) ทํางานเมื่อแรงดันมีคาสูงเกินพิกัด
22 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบทดสอบ คําชี้แจง ใหผูรับการฝกทําเครื่องหมาย x ลงในกระดาษคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. การเลือกใชอุปกรณปองกันทางไฟฟาไมจําเปนตองคํานึงถึงสิ่งใด ก. กระแสไฟฟาที่ใชงาน ข. คุณภาพของอุปกรณปองกันทางไฟฟา ค. ลักษณะการใชงาน ง. เวลาในการใชงาน 2. ขอใดเปนอุปกรณปองกันทางไฟฟา ก. ฟวส ข. เทอรมินอล ค. สายไฟ THW ง. สวิตช 3. พิกัดกระแสไฟของฟวสกามปู สามารถสังเกตไดที่ใด ก. แผนทองแดงที่ฟวส ข. แผนปายปะเก็น ค. ขั้วเบรกเกอร ง. ตูควบคุม
23 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
เฉลยใบทดสอบ ขอ
ก
ข
ค
1 2 3
24 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 2 0921732202 การตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟา (ใบเตรียมการสอน) 1. ผลลัพธการเรียนรู 1. อธิบายวิธีการตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟากอนเริ่มเดินเครื่องปรับอากาศได 2. ตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟากอนเริ่มเดินเครื่องปรับอากาศได
2. หัวขอสําคัญ - การตั้งคาอุปกรณควบคุมทางไฟฟา
3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับครูฝก
4. อุปกรณชวยฝก 1. สื่อการฝกอบรม ครูฝกสามารถเลือกใชงานสื่อได 2 รูปแบบ คือ 1.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 1.2 รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม
25 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
2. วัสดุและอุปกรณประกอบการจัดฝกอบรมตอผูรับการฝก 1 คน 2.1 วัสดุ 2.2 เครื่องมือและอุปกรณ 1) เครื่องควบคุมการใชกระแสไฟฟา 2) ระบบวงจรไฟฟาที่พรอมใชงาน
5. ขั้นตอนการฝกอบรม 1. ครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Post-Test) และประเมินผล 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายผูรับการฝกใหฝกอบรมภาคทฤษฎี 2. การฝกอบรมภาคทฤษฎี ใหผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝก และฝกหัดทําใบทดสอบทายหัวขอวิชา 3. เมื่อผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝกประจําโมดูลนั้นเขาใจแลว ใหครูฝกมอบหมายผูรับการฝกใหทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) และประเมินผลเชนเดียวกับแบบทดสอบกอนฝก 4. การฝกอบรมภาคปฏิบัติ ครูฝกชี้แจงลําดับการปฏิบัติงานตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน 5. ครูฝกใหผูรับการฝกทําการฝก โดยครูฝกตองคอยสอบถาม ชี้แนะ และใหคําแนะนําเมื่อผูรับการฝกมีขอสงสัย 6. ครูฝกตรวจผลงานตามแบบประเมินผลใบงาน พรอมวิเคราะหผลงานรวมกับผูรับการฝกและแนะนําวิธีแกไข 7. ครูฝกแนะนําผูรับการฝกที่คะแนนผลงานผานเกณฑรอยละ 70 ใหทดสอบเพื่อจบโมดูลที่ฝก
6. การวัดผล 1. ครูฝกประเมินผลภาคทฤษฎีจากแบบทดสอบกอนฝก 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไปได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหาจากสื่อดวยตนเองจน เขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 2. ครูฝกประเมินแบบทดสอบหลังฝก โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก 3. ครูฝกประเมินผลภาคปฏิบัติจากการตรวจประเมินผลงานของผูรับการฝกโดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนด ในเอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะมีสิทธิ์เขารับการฝกในโมดูลถัดไปได หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได
26 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
7. บรรณานุกรม ศิลารีเสิรช. Real Time Controller. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก : https://www.es.co.th/Schemetic/PDF/SILA-TMX-28.PDF
27 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบขอมูล หัวขอวิชาที่ 2 การตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟา 1. การตั้งคาอุปกรณควบคุมทางไฟฟา 1.1 ระบบทําน้ําเย็นระบายความรอนดวยน้ํา ระบบทําน้ําเย็นระบายความรอนดวยน้ํา มีสวนประกอบสําคัญ คือ เครื่องทําน้ําเย็น (Chiller) เครื่องสูบน้ําเย็น (Chiled Water Pump) เครื่ องสู บ น้ํ า ระบายความร อน (Condenser Water Pump) หอผึ่งน้ํา (Cooling Tower) เครื่ อ งส ง ลมเย็ น (Air Handintg Unit, Fan Coil Unit) ระบบปรั บ อากาศเมื่ อ ใช ง านไประยะเวลาหนึ่ ง จะทํ า ให สมรรถนะลดลง ทําใหเกิดการใชพลังงานสูงขึ้น หรือถามีการใชงานไมถูกตองก็ทําใหเกิดการใชพลังงานสูงเชนกัน ดังนั้น ผูดูแลระบบปรับอากาศจะตองศึกษาถึงการใช การดูแลรักษา และปรับปรุงระบบเพื่อใหเกิดการใชพลังงานได อยาง มีประสิทธิภาพสูงสุด 2 สวนหลัก ดังนี้ 1.1.1 การเปดระบบปรับอากาศและการตรวจสอบการทํางานกอนการใช ระบบปรับอากาศตองมีขอมูล การสํารวจวาอาคารนั้น ๆ ในแตละเวลาของวัน มีภาระความเย็นเทาใด เพื่อจะไดเดินเครื่องปรับอากาศ ตามจํานวนของภาระความเย็นในแตละเวลานั้น เชน เริ่มเดินเครื่องทําน้ําเย็น 1 ชุด ตั้งแตเวลา 7.30 น. และเพิ่มขึ้นอีก 1 ชุด เวลา 10.00 น. และปดเครื่องแรกกอนเลิกใชอาคาร 1 ชั่วโมง และเครื่องที่ 2 ปดในเวลาเลิกงาน โดยผูดูแลจะตองเปนผูวัดอุณหภูมิภายในอาคารวาจะใชชวงเวลาการปดและ เปดเครื่องปรับอากาศแตละชุดเทาใด จึงจะไมทําใหสภาวะความสุขสบายของผูอยูอาศัยเสียไป ลําดับขั้นตอน การเปดอุปกรณในระบบตาง ๆ ควรดําเนินการ ดังนี้ 1) เปดหอผึ่งน้ําในขนาดที่เหมาะสมกับเครื่องทําน้ําเย็นที่จะเปด 2) เปดปมน้ําระบายความรอนตามจํานวนที่เปดหอผึ่งน้ํา 3) เปดปมน้ําเย็นในขนาดเทากับเครื่องทําน้ําเย็น 4) เปดเครื่องทําน้ําเย็นในขนาดที่เหมาะสมกับภาระการปรับอากาศของอาคารขณะนั้น 5) ตรวจสอบอุณหภูมิของน้ําเย็นไดตามตองการแลวจึงเปด FCU และ AHU กรณีถาความเย็น ยังไมเพียงพอ จะตองเปดหอผึ่งน้ําเพิ่มขึ้น โดยดําเนินการตามขั้นตอนที่กลาวแลว ในการเปด อุปกรณตางๆ ไมควรใหอยูภายใน 15 นาทีเดียวกัน เนื่องจากจะทําใหเกินความตองการไฟฟาสูงสุด ของอาคารได และในการเปดเครื่องทําน้ําเย็นเพิ่มนั้นตองตรวจสอบอุณหภูมิน้ําเย็นใหแนใจวา อุณหภูมิน้ําเย็นไมไดตามที่ตั้งไวและควรจะเปดหอผึ่งน้ําเพิ่มหรือไม
28 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
6) ควรตรวจดูอุณหภูมิน้ําระบายความรอนที่เขาเครื่องไดตามที่กําหนดไวหรือไมหลังจากระบบ ทํางานปกติแลวควรตรวจสอบดูคาตาง ๆ ตอไปนี้ - CHILLED WATER LEAVING POINT ป ก ติ เ มื่ อ เ ค รื่ อ ง ทํ า ง า น ไ ด ถู ก ต อ ง แ ล ะ เ ป ด ไ ด เพียงพอกับภาระการปรับอากาศ และอานอุณหภูมิได 44 °F หรือ 45 °F คาที่อานได สูงกวานี้จะแสดงผลวาภาระการปรับอากาศยังสูง - CHILLED WATER ENTERING POINT ปกติ จ ะอ า นค า ได สู ง พอควร และจะได คาประมาณตั้งแต 52 °F จน 58 °F ถึง คาที่อานไดสูงขึ้นแสดงผลวาภาระของระบบ ปรับอากาศของอาคารยังสูง - ENTERING CONDENSER TEMPERATURE ปกติจะอานคาประมาณตั้งแต 85 °F จนถึง 90 °F อุณหภูมิที่สูงกวานี้แสดงผลวาเปดหอผึ่งน้ํานอยเกินไป - LEAVING CONDENSER TEMPERATURE ปกติควรจะอานคาไดโดยประมาณที่ชวง 95100 °F อุณหภูมิที่สูงกวา 100 °F แสดงวาเปดหอผึ่งน้ํานอยเกินไป ควรเปดเพิ่ม เพื่อลดคาการใชพลังงานไฟฟาที่เครื่องทําน้ําเย็น - CHILLED WATER SET POINT ควรตั้งคาไวที่ 45°F - CURRENT LIMITING SET POINT ควรตั้งคาไวที่ 80 - 90% - CAPACITY CONTROL โดยปกติจ ะสามารถเลือ กการใชง านไดเ ปน 2 แบบ ขึ้นอยูกับวิจารณญาณและประสบการณของชางควบคุม - OIL PRESSURE คาความดันของน้ํามันหลอลื่นชุดคอมเพรสเซอรของระบบทั่ว ๆ ไป จะมีคาประมาณ 45 - 60 psi - คาอื่น ๆ เชน EVAPORATOR PRESSURE, ONDENSER PRESSURE OIL TEMPERATURE ของเครื่องทําน้ําเย็นแตละประเภทจะแตกตางกัน ในที่นี้จะไมแสดงคาไว - POWER CONSUMPTION เปนคาที่แสดงการใชพลังงานไฟฟาของเครื่องทําน้ําเย็น หมายเหตุ ในการเดินอุปกรณที่ใชไฟฟาของระบบปรับอากาศในแตละขั้นตอนควรจะเดินโดยเวนชวงหางกันประมาณ 2-3 นาที และถาเปนไปไดโหลดใหญๆควรเดินใหหางกันเกิน 15 นาที
29 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
1.1.2 การปดระบบปรับอากาศ การปดอุปกรณตาง ๆ ควรปดใหเร็วที่สุดโดยไมจําเปนตองเวนชวงหางในการปด โดยเริ่มปดเครื่องทํา น้ําเย็น ปดปมน้ําระบายความรอนและปดหอผึ่งน้ํา ในสวนปมน้ําเย็นและอุปกรณสงลมเย็น (AHU / FCU) สามารถเดินไดอีกประมาณ 15 - 30 นาที แลวจึงปด ดังนั้นจะเห็นวากอนเลิกงานประมาณ 15 - 30 นาที อุปกรณบางชุดสามารถหยุดไดแลว แตทั้งนี้ควรตรวจสอบอุณหภูมิภายในบริเวณปรับอากาศ หลังจากทําการหยุด เดินเครื่องทําน้ําเย็นแลว เนื่องจากอาคารบางลักษณะไมสามารถเก็บความเย็นไวไดนาน เพราะอาคารใชวัสดุ ประกอบอาคารเปนวัสดุที่ทําใหความรอนจากภายนอกเขาสูอาคารไดมาก ดังนั้นบางอาคารอาจหยุดเครื่องทํา น้ําเย็นกอนเลิกงานมากกวา 30 นาที 1.2 ระบบทําน้ําเย็นแบบระบายความรอนดวยอากาศ (Air Cooled Water Chiller) ระบบทําน้ําเย็นระบายความรอนดวยอากาศ จะมีสวนประกอบสวนใหญเหมือนกับระบบน้ําเย็นระบายความรอน ด วยน้ํ า เพี ย งแต ขาดป มน้ํ า ระบายความร อนและหอผึ่งน้ํา ดังนั้ น สารทําความเย็น ในคอนเดนเซอรจ ะถูกระบาย ความรอนออกโดยใชอากาศแวดลอม 2 สวนหลัก ดังนี้ 1.2.1 การเปดระบบปรับอากาศ เริ่มจากการเปดปมน้ําเย็น แลวเปดเครื่องทําน้ําเย็นเพื่อทําความเย็นแกน้ําในระบบทอกอน แลวจึงทยอยเปด AHU และ FCU พร อ ม ๆ กั บ การเพิ่ ม เปอร เ ซนต โ หลดเอง เครื่ อ งทํ า น้ํ า เย็ น ในการตรวจสอบนั้ น ปฏิ บั ติ เชนเดียวกับเครื่องทําน้ําเย็นแบบระบายความรอนดวยน้ํา เรื่องการระบายความรอนนั้น เครื่องปรับอากาศแบบ ระบายความรอนดวยอากาศ จะมีประสิทธิภาพในการระบายความรอนที่ต่ํากวาแบบระบายความรอนดวยน้ํ า เนื่องจากความจุความรอนของอากาศต่ํากวาของน้ําจึงสงผลใหอากาศมีความสามารถในการพาความรอนออกจาก ทอคอนเดนเซอรไดนอยกวา ดังนั้น เครื่องทําน้ําเย็นที่มีขนาดเทากัน เครื่องที่ระบายความรอนดวยอากาศ จะมีความดันคอนเดนเซอรสูงกวาแบบระบายความรอนดวยน้ํา จึงทําใหใชพลังไฟฟาสูง 1.2.2 การปดระบบปรับอากาศ เริ่ม จากการปด เครื่อ งทํา น้ํา เย็น ตอ จากนั้น เวน ชว งหา งประมาณ 15-20 นาที แลว คอ ยปด ปม น้ํ า เย็น และ AHU หรือ FCU เนื่องจากน้ําในระบบท อและความเย็ นในอาคารยังคงหลงเหลื อที่ จะใช ไปได อี กช วง ระยะเวลาหนึ่ง
30 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบทดสอบ คําชี้แจง ใหผูรับการฝกทําเครื่องหมาย x ลงในกระดาษคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ในการเปดระบบทําน้ําเย็นระบายความรอนดวยน้ํา ตองเปดอุปกรณใดเปนลําดับแรก ก. เครื่องทําน้ําเย็น ข. ปมน้ําระบายความรอน ค. เปดปมน้ําเย็น ง. หอผึ่งน้ํา 2. คาความดันของน้ํามันหลอลื่นชุดคอมเพรสเซอรอยูที่ประมาณเทาใด ก. 45-60 psi ข. 100-150 psi ค. 150 -200 psi ง. 60-70 psi 3. AHU ใชนําเย็นจากสวนใดในการทําความเย็น ก. FCU ข. ปมน้ําเย็น ค. คอมเพรสเซอร ง. เครื่องสูบน้ําระบายความรอน
31 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
เฉลยใบทดสอบ ขอ
ก
ข
ค
1 2 3
32 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบงาน ใบงานที่ 2.1 การตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟา 1. วัตถุประสงคเชิงพฤติกรรม - ตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟากอนเริ่มเดินเครื่องปรับอากาศได
2. ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน - ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน รวม 2 ชั่วโมง
3. คําชี้แจง ใหผูรับ การฝ กตั้ ง คาโปรแกรมการเปด – ปด เครื่ องปรั บอากาศแบบระบายความร อนดวยน้ํา เพื่ อการประหยั ดพลั งงาน
แบบบันทึกขอมูลพื้นฐาน Chilled Water Set Point
………………………………………………………………… °F
Current Limit Set Point
………………………………………………………………… %
Chilled Water Entering Point
………………………………………………………………… °F
Chilled Water Leaving Point
………………………………………………………………… °F
Condenser Water Entering Point ………………………………………………………………… °F Condenser Water Leaving Point ………………………………………………………………… °F 33 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ใบขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ 2.1 การตั้งคาอุปกรณควบคุมการใชกระแสไฟฟา 1. การเตรียมการ 1.1 การเตรียมอุปกรณปองกันสวนบุคคล สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคลกอนเริ่มปฏิบัติงาน ไดแก - ถุงมือผา - รองเทานิรภัย - ชุดปฏิบัติการชาง 1.2 รับฟงคําสั่งจากครูฝก พรอมรับใบงาน 1.3 การเตรียมสถานที่ 1. ตรวจสอบสภาพพื้นที่ปฏิบัติงาน ไมใหมีอุปกรณอื่น ๆ ที่ไมเกี่ยวของ หรือวัสดุอันตราย เชน สายไฟฟาวาง กีดขวางอยู 2. ดูแลไมใหบุคคลที่ไมเกี่ยวของเขามาในบริเวณปฏิบัติงาน 3. เตรียมชุดปฐมพยาบาลเพื่อใชในกรณีฉุกเฉิน 4. รับทราบจุดที่ตั้งของอุปกรณชวยเหลือในกรณีฉุกเฉินตาง ๆ รวมถึงวิธีการใชอุปกรณเหลานั้น 1.4 การเตรียมเครื่องมือและอุปกรณตอผูรับการฝก 1 คน - ชุดเครื่องปรับอากาศแบบระบายความรอนดวยน้ําขนาด 150 - 500 ตัน
จํานวน 1 ชุด
หมายเหตุ ตรวจสอบเครื่องมือวามีสภาพพรอมใชงานหรือไม หากพบวาเครื่องมือชิ้นใดชํารุด ใหรายงานครูฝกใหทราบ 1.5 การเตรียมวัสดุตอผูรับการฝก 1 คน 1. ดินสอ/ปากกา
จํานวน 1 แทง
2. แบบบันทึกผล
จํานวน 1 แผน
34 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
2. ลําดับการปฏิบัติงาน 2.1 การเปดการทํางานเครื่องปรับอากาศแบบระบายความรอนดวยน้ํา ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. ศึกษาขอมูลจากคูมือการใชงาน
คําอธิบาย ศึกษาคูมือการใชงาน เครื่องปรับอากาศแบบระบาย ความรอนดวยน้ําชนิดนั้น ๆ
2. เปดหอผึ่งน้ํา
เป ด หอผึ่ ง น้ํ า (Cooling Tower) ใน ขนาดที่เหมาะสมกับเครื่องทําน้ําเย็น ที่จะเปด
35 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 3. เปดปมน้ํา
คําอธิบาย เปดปมน้ําเย็นในขนาดเทากับเครื่อง ทําน้ําเย็น (Condenser Water Pump)
4. เปดปมน้ําเครื่องทําน้ําเย็นและเปดเครื่อง เปดปมน้ําเครื่องทําน้ําเย็นและเปด ทําน้ําเย็น
เครื่องทําน้ําเย็นในขนาดที่เหมาะสม กับภาระการปรับอากาศของอาคาร ขณะนั้น
36 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 5. ตรวจอุณหภูมิน้ําเย็นที่หนาจอ
คําอธิบาย
ขอควรระวัง
ตรวจอุณหภูมิน้ําเย็นที่หนาจอ แสดงผล
6. เปด FCU และหรือ AHU
เปด FCU และ/หรือ AHU
กรณีถ า น้ํ า เย็น ไมพ อจะต อ ง เ ป ด ห อ ผึ ่ง น้ํ า เ พิ ่ ม ขึ ้ น โ ด ย ดํ า เ น ิน ก า ร ตามข อ ขั้ น ตอน เบื้ อ งต น ที ล ะขั้ น ตอน ในการ พิจารณาวาควรเปดหอผึ่งน้ําเพิ่ม หรือไมนั้น ตองตรวจดูอุณหภูมิ น้ําระบายความรอนที่เขาเครื่อง วาไดตามที่ตั้งคาไวหรือไม
7. ตรวจคาตาง ๆ จากหนาจอของอุปกรณ
หลังจากระบบทํางานตามปกติแลว ให
ตาง ๆ
ตรวจคาตาง ๆ ตอไปนี้จากหนา จอแสดงผลของเครื่องปรับอากาศ
37 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 8. ตรวจคา Chilled Water Entering Point
คําอธิบาย ตรวจ Chilled Water Entering Point ปกติจะอานคาไดสูงพอควร โดยจะมีคาประมาณ 52-58 °F (ฟาเรนไฮต) คาที่อานไดสูงแสดงวา ภาระของระบบปรับอากาศของ อาคารยังสูง
9. ตรวจคา Chilled Water Leaving Point
ตรวจ Chilled Water Leaving Point ปกติเมื่อเครื่องทํางานแลวจะ อานคาได 44-46 °F
10. ตรวจคา Entering Condenser
ตรวจ Entering Condenser
Temperature
Temperature ปกติจะอานคาได ประมาณ 85-90 °F อุณหภูมิที่สูงกวา นี้แสดงวาเปดหอผึ่งน้ํานอยเกินไป
11.ตรวจคา Leaving Condenser
ตรวจ
Leaving Condenser
Temperature
Temperature ป ก ติ อ า น ค า ไ ด ที่ ประมาณ 95-100 °F อุ ณ หภู มิ ที่ สู ง กวา 100 ฟาเรนไฮต แสดงวาเปดหอ ผึ่งน้ํานอยเกินไป ควรเปดเพิ่มเพื่อลด
38 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย การใช พ ลั ง งานไฟฟ า ที่ เ ครื่ อ งทํ า น้ําเย็น
12. ตรวจคา Chilled Water Set Point
ตรวจ Chilled Water Set Point ควรตั้งไวที่ 45 °F
13. ตรวจคา Current Limiting Set Point
ตรวจ Current Limiting Set Point ควรตั้งไวที่ 80-90%
14. ตรวจคา Capacity Control
ตรวจ Capacity Control โดยปกติ จะสามารถเลือกการใชงานไดเปน 2 แ บ บ ขึ้ น อยู กั บ วิ จ ารณญาณ และ ประสบการณของชางควบคุม
39 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 15. ตรวจคา Oil Pressure
คําอธิบาย ตรวจ Oil Pressure คาความดันของ น้ํ า มั น หล อ ลื่ น คอมเพรสเซอร ข อง ระบบทั่ว ๆ ไปจะมีคาประมาณ 4560 Psi
16. บันทึกคาต าง ๆ ที่นอกเหนื อจากนี้ ล ง บั น ทึ ก ค า ต า ง ๆ เช น Evaporator ใบบันทึก
Pressure, Condenser Pressure, Oil Temperature ของเครื่องทําน้ําเย็น แตละประเภทจะแตกตางกัน
17. ตรวจ Power Consumption
ตรว จ Power Consumption เป น คาที่แสดงการใชพลังงานของเครื่องทํา น้ําเย็น
40 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 18. สงผลการบันทึก
คําอธิบาย สงผลการบันทึกใหครูฝกประเมิน
41 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
2.2 การปดการทํางานเครื่องปรับอากาศแบบระบายความรอนดวยน้ํา ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. ศึกษาคูมือการใชงาน
คําอธิบาย ศึกษาคูมือการใชงาน เครื่องปรับอากาศแบบระบาย ความรอนดวยน้ําชนิดนั้น ๆ
2. ปดเครื่องทําความเย็น
ปดเครื่องทําน้ําเย็น (Chiller)
42 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 3. ปดปมน้ําระบายความรอน และหอผึ่งน้ํา
คําอธิบาย ปดปมน้ําระบายความรอน และ
ปมน้ําเย็นและอุปกรณสงลมเย็น
หอผึ่งน้ํา โดยยังคงใหปมน้ําเย็น
(AHU,FCU) สามารถเดินไดอีก
ทํางานตออี กระยะหนึ่ง
ประมาณ 15-30 นาทีแลวจึงปด
4. ปดปมน้ําเย็นและอุปกรณสงลมเย็น เปน ลําดับสุดทายปดปมน้ําเย็นและ ลําดับสุดทาย
ขอควรระวัง
อุปกรณสงลมเย็น (AHU,FCU) สามารถเดินไดอีกประมาณ 15-30 นาทีแลวจึงปด
43 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
3. ตรวจสอบชิ้นงาน ตรวจสอบและบันทึกขอบกพรองตอไปนี้ ลําดับที่ 1
2
รายการตรวจสอบ
เกณฑการพิจารณา
เปด – ปด เครื่องปรับอากาศแบบระบายความรอนดวยน้ํา 1.1 เปดเครื่องปรับอากาศแบบระบายความรอนดวยน้ําไดถูกตอง
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
1.2 ปดเครื่องปรับอากาศแบบระบายความรอนดวยน้ําไดถูกตอง
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
1.3 บันทึกขอมูลไดถูกตอง
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
กิจนิสัย 2.1 เตรียมเครื่องมือและอุปกรณอยางถูกตองและครบถวน
ความถูกตองตามวิธีการใชงาน
2.2 สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคลอยางถูกตองและ
ความถูกตองตามวิธีการใชงาน
ครบถวน กอนเริ่มปฏิบัติงาน 2.3 ปฏิบัติตามลําดับขั้นตอนการทํางาน
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
2.4 ความปลอดภัยระหวางการปฏิบัติงาน
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
2.5 การเก็บเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ และทําความสะอาดพื้นที่
ความถูกตองตามวิธีการใชงาน
ปฏิบัติงาน
44 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบใหคะแนนการตรวจสอบ ลําดับที่
รายการประเมิน
เกณฑการใหคะแนน
คะแนนเต็ม
คะแนนที่ ได
1
การปฏิบัติงาน
15
1.1 เปดเครื่องปรับอากาศแบบระบายความ
- เป ด เครื ่อ งปรับ อากาศตามลํ า ดับ ขั ้น ตอนการทํ า งานทุ ก
รอนดวยน้ําไดถูกตอง
ขั้ น ตอน ให คะแนน 5 คะแนน
5
- เป ด เครื่ อ งปรั บ อากาศผิ ด ลํ า ดั บ ขั้ น ตอน หั ก คะแนนจุ ด ละ 1 คะแนน 1.2 ปดเครื่องปรับอากาศแบบระบายความ
- ปด เครื่ อ งปรั บ อากาศตามลํา ดับ ขั้นตอนการทํา งานทุก ขั้นตอน
รอนดวยน้ําไดถูกตอง
ให คะแนน 5 คะแนน
5
- ปดเครื่องปรับอากาศผิดลําดับขั้นตอน หักคะแนนจุดละ 1 คะแนน 1.3 บันทึกขอมูลไดถูกตอง
- บันทึกขอมูลไดถูกตอง ครบถวน ใหคะแนน 5 คะแนน
5
- บั น ทึ ก ข อ มู ล ผิ ด พลาด หรื อ ไม ไ ด บั น ทึ ก หั ก คะแนนจุ ด ละ 1 คะแนน 2
กิจนิสัย
5
2.1 เตรียมเครื่องมือและอุปกรณอยางถูกตอง
- ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน
และครบถวน
- ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน
1
2.2 สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคล - ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน อยางถูกตองและครบถวน กอนเริ่มปฏิบตั ิงาน - ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน
1
2.3 ปฏิบัติตามลําดับขั้นตอนการทํางาน
1
- ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน - ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน
2.4 ความปลอดภัยระหวางการปฏิบัติงาน
- ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน - ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน
1
2.5 การเก็บเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ และทํา
- ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน
1
ความสะอาดพื้นที่ปฏิบัติงาน
- ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน คะแนนเต็ม
20
หมายเหตุ หากผูเขารับการฝกไดรับคะแนน 14 คะแนนขึ้นไป (คะแนนมากกวาหรือเทากับรอยละ 70) ใหผูเขารับการฝก ขอเขารับการทดสอบภาคปฏิบัติได
45 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 3 0921732203 การเลือกขนาดสายไฟฟากําลัง และสายไฟฟาควบคุมตามมาตรฐานการติดตั้ง (ใบเตรียมการสอน) 1. ผลลัพธการเรียนรู - อธิบายการเลือกขนาดสายไฟฟากําลัง และสายไฟฟาควบคุมตามมาตรฐานการติดตั้งได
2. หัวขอสําคัญ 1. การเลือกขนาดสายไฟฟากําลัง 2. การเลือกขนาดสายไฟฟาควบคุม
3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับครูฝก
4. อุปกรณชวยฝก 1. สื่อการฝกอบรม ครูฝกสามารถเลือกใชงานสื่อได 2 รูปแบบ คือ 1.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 1.2 รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 46 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
5. ขั้นตอนการฝกอบรม 1. ครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Post-Test) และประเมินผล 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายผูรับการฝกใหฝกอบรมภาคทฤษฎี 2. การฝกอบรมภาคทฤษฎี ใหผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝก และฝกหัดทําใบทดสอบทายหัวขอวิชา 3. เมื่อผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝกประจําโมดูลนั้นเขาใจแลว ใหครูฝกมอบหมายผูร ับการฝกใหทําแบบทดสอบ หลังฝก (Post-Test) และประเมินผลเชนเดียวกับแบบทดสอบกอนฝก
6. การวัดผล 1. ครูฝกประเมินผลภาคทฤษฎีจากแบบทดสอบกอนฝก 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไปได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหาจากสื่อดวยตนเองจน เขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 2. ครูฝกประเมินแบบทดสอบหลังฝก โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก
7. บรรณานุกรม ธํารงศักดิ์ หมินกาหรีม. 2559. กฎและมาตรฐานทางไฟฟา. พิมพครั้งที่ 2. นนทบุรี : ศูนยหนังสือเมืองไทย. ลือชัย ทองนิล. มาตรฐานการติดตั้ง. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก : ttp://www.technologymedia.co.th/articledetail .asp?arid=2492&pid=257
47 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบขอมูล หัวขอวิชาที่ 3 การเลือกขนาดสายไฟฟาตามมาตรฐานการติดตั้ง การเลือกขนาดของสายไฟฟามีความสําคัญกับวงจรไฟฟามาก เนื่องจากขนาดของสายไฟฟาจะเปนตัวบงชี้ถึงปริมาณมากนอย ที่สามารถรับกระแสไฟฟาได ดังนั้น การเลือกขนาดสายไฟตองเลือกใหมีขนาดเหมาะสม ซึ่งสายไฟฟามีอยู 2 ประเภท ไดแก สายไฟฟากําลัง และสายไฟฟาควบคุม สําหรับการเลือกขนาดของสายไฟทั้งสองประเภทมีลักษณะคลายคลึงกัน และอิงตามมาตรฐาน เดียวกันได 1. การเลือกขนาดสายไฟฟากําลัง มาตรฐานที่กําหนดของสายไฟฟาหุมฉนวนนั้นจะแบงตามลักษณะของสายไฟฟา ซึ่งมีดังนี้ 1) สายไฟฟาทองแดงหุมฉนวน พีวีซี ตาม มอก.11 – 2553 สายไฟชนิดนี้จะมีตัวนําไฟฟาเปนทองแดง และมีพีวีซี เปนฉนวนหุม โดยมีมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมควบคุมบังคับใช 2) สายไฟฟาอะลูมิเนียมหุมฉนวน พีวีซี ตาม มอก. 293 -2541 สายไฟชนิดนี้จะมีตัวนําไฟฟาเปนอะลูมิเนียม และมีพีวีซีเปนฉนวนหุม มีน้ําหนักเบาแตมีขนาดใหญกวาสายตัวนําทองแดงในขนาดกระแสเทากัน จึงนิยมใช ในงานไฟฟาชั่วคราว ไมอนุญาตใหใชกับระบบสายแรงต่ําภายใน 3) สายไฟฟาตามมาตรฐานการไฟฟานครหลวงหรือการไฟฟ าสวนภูมิภาค คือ สายไฟฟาที่ไมไดผลิ ตตาม มาตรฐาน มอก. เชน สายไฟฟา ทองแดงหุ มฉนวนแข็ง แบบดรอสลิ ง คโ พลีเ อทีลีน สายเคเบิล เอ็ ม ไอ (MI-Mineral Insulated) ซึ่งเปนสายชนิดทนอุณหภูมิสูงสีฉนวนตามมาตรฐาน มอก. 11-2553 ดังตารางที่ 3.1 ตารางที่ 3.1 การเทียบเคียงสีฉนวนสายไฟฟา ชื่อสายไฟ
สีฉนวน
สีฉนวน
มอก.11-2531
มอก.11-2553
L1
ดํา
น้ําตาล
L2
แดง
ดํา
L3
น้ําเงิน
เทา
N
เทา หรือ ขาว
ฟา
G
เขียวแถบเหลือง
เขียวแถบเหลือง
48 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
สีฉนวน ตามมาตรฐาน มอก.11-2553 1 แกน : ไมกําหนดสี 2 แกน : สีฟาและสีน้ําตาล 3 แกน : สีฟา สีน้ําตาล และสีเขียวแถบเหลือง หรือ สีน้ําตาล สีดํา และสีเทา 4 แกน : สีน้ําตาล สีดํา สีเทา และสีเขียวแถบเหลือง หรือ สีฟา สีน้ําตาล สีดํา และสีเทา 5 แกน : สีฟา สีน้ําตาล สีดํา สีเทา และสีเขียวแถบเหลือง หรือ สีฟา สีน้ําตาล สีดํา สีเทา 2. การเลือกขนาดสายไฟฟาควบคุม ขนาดกระแสของสายไฟฟาจะขึ้นอยูกับพื้นที่หนาตัดของตัวนําที่จะยอมใหกระแสไหลผานได นอกจากนี้ สายไฟฟาแตละ ชนิดมีวิธีการเดิน สายที่ตางกัน ซึ่งสงผลตอขนาดกระแสของสายที่มีพื้นที่หนาตัดเทากัน และอีกปจ จัยที่มีผลตอขนาด กระแสของสายไฟฟา คือ ความรอนของตัว นําไฟฟา เนื่องจากกระแสไฟฟาที่ไหลผานทําใหอุณหภูมิของตัว นําสูงขึ้ น หากระบายความรอนไมดีอาจทําใหเกิดการไหมได ดังนั้น การเลือกใชสายไฟฟาตองเปนไปตามมาตรฐานที่กําหนด โดยขนาด กระแสไฟฟาตามมาตรฐานจะกําหนดใหใชงานที่อุณหภูมิโดยรอบ 40 องศาเซลเซียส แตถาหากบริเวณที่ใชงานที่มีอุณหภูมิสูง กวาขางตนควรลดขนาดกระแสของสายไฟฟา และในกรณีสายไฟฟาที่มีระยะความยาวของสายมากจะสงผลใหแรงดันตกในสาย ปญหานี้สามารถแกไขไดโดย ใชสายไฟฟาที่มีขนาดพื้นที่หนาตัดใหญขึ้นหรือใชสายมากกวา 1 เสนตอเฟส เพื่อลดความ ตานทานของสายไฟฟา การเดิน สายไฟฟ า ในช อ งเดิน สายไฟฟานั้น กรณีที่มีจํา นวนสายไฟฟา มากกว า 3 เสน ในท อ รอยสายหรื อ มากกว า 30 เสน ในรางเดินสายเดียวกัน โดยไมนับสายดิน จะตองใชตัวคูณลดขนาดกระแสของสายไฟฟา เนื่องจากอุณหภูมิในชองเดินสายที่สูงขึ้นเพราะจํานวนสายที่มากขึ้น ตารางที่ 3.2 ตัวคูณคากระแสของสายเนื่องจากจํานวนสายหลายเสนในชองเดินสายเดียวกัน จํานวนสาย
ตัวคูณ
4–6
0.82
7–9
0.72
10 – 20
0.56
21 – 30
0.48
31 – 40
0.44
เกิน 40
0.38
49 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
- ขนาดของสายไฟและการเลือกใชขนาดสายไฟสําหรับอาคารและโรงงาน ซึ่งใชกระแสไฟที่ 380 โวลต ตองใชสายไฟที่สามารถรองรับกระแสไฟฟาที่มีแรงดันสูง ซึ่งมีคุณสมบัติที่แตกตางกันดังนี้ ชนิดของสายไฟฟาและลักษณะการติดตั้ง สายไฟฟาตาม มอก. 11-2553 ซึ่งเปนตัวนําทองแดงเทานั้น โดยแตละชนิดจะมีขอกําหนดและลักษณะการใชงาน ที่ตางกันไป ดังนั้นจําเปนตองเลือกใชงานใหถูกตองและเหมาะสม 1) สายไฟฟาชนิดทีเอสดับบลิว (THW) ภาพที่ 3.1 ลักษณะสายทีเอสดับบลิว โครงสราง - ตัวนําทองแดง - ไมกําหนดสีของฉนวน การติดตั้ง - เดิน ลอยตอ งยึด ดว ยวัส ดุฉ นวน เอนในชอ งเดิน สา ยในสถานที่แ หง หา มฝง ดิน โดยตรง สามารถเดิ น ร อ ยฝง ดิน แตต อ งปอ งกัน น้ํ า ไม ใ ห เ ขา ภายในทอ และไมใ หส ายแชน้ํ า แรงดันไฟฟา ที่กําหนด 750 โวลต ตารางที่ 3.3 ขนาดสายไฟฟาชนิดทีเอสดับบลิว ขนาดสาย (มม.2)
เสนผาศูนยกลางสายไฟฟา (มม.)
พื้นที่หนาตัดสายไฟฟา (มม.2)
0.5
3
7.07
1
3.3
8.55
1.5
3.6
10.18
2.5
4
12.57
4
4.8
18.10
6
5.8
26.42
10
7.2
40.72
16
8.4
55.42
25
10.5
86.59
35
11.5
103.87 50
กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขนาดสาย (มม.2)
เสนผาศูนยกลางสายไฟฟา (มม.)
พื้นที่หนาตัดสายไฟฟา (มม.2)
50
13.5
143.14
70
15.5
188.69
95
18
254.47
120
19.5
198.65
150
21.5
363.05
185
24
452.56
240
27
572.56
300
30
706.86
400
33.5
881.41
500
38
1,134.11
2) สายไฟฟาชนิดเอ็นวายวาย (NYY) ภาพที่ 3.2 ลักษณะสายเอ็นวายวาย โครงสราง - ตัวนําทองแดง - สีของฉนวนตามตารางที่ 3.1 - เปลือกในพีวีซีสีดํา - เปลือกนอกพีวีซีสีดํา การติดตั้ง - ใชงานทั่วไป เดินรอยทอฝงดิน ฝงดินโดยตรงแรงดันไฟฟาที่กําหนด 750 โวลต
51 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ตารางที่ 3.4 ขนาดสายไฟฟาชนิดเอ็นวายวาย ขนาดสาย
พื้นที่หนาตัดสายไฟฟา (มม.2)
เสนผาศูนยกลางสายไฟฟา (มม.)
(มม.2)
แกนเดียว
2 แกน
3 แกน
4 แกน
แกนเดียว
2 แกน
3 แกน
4 แกน
1
8.6
12
12.5
13.5
58.09
113.10
122.72
143.14
1.5
9
12.5
13
14
63.62
122.72
132.73
1533.94
2.5
9.4
13.5
14
15
69.40
143.14
153.94
176.71
4
10
15
15.5
17
78.54
176.71
188.69
226.98
6
11
17
18
19
95.03
226.98
254.47
283.53
10
12
19.5
20.5
23
113.10
298.65
330.06
415.48
16
13
22.5
24.5
26.5
132.73
397.61
471.11
551.55
25
14.5
27
28.5
31
165.13
572.56
637.94
754.77
35
16
29.5
31.5
35
201.06
683.49
779.31
962.11
50
17
33.5
36
39.5
226.98
881.41
1,017.88
1,225.42
70
19
38
40.5
44.5
283.53
1,134.11
1,288.25
1,555.28
95
21.5
42.5
46
51.5
363.05
1,418.63
1,661.90
2,083.07
120
23
46.5
50.5
56
415.48
1,698.23
2,002.96
2,463.01
150
26
52
56
62
530.96
2,123.72
2,463.01
3,019.07
185
28
57
61.5
68
615.75
2,551.76
2,970.57
3,631.68
240
31.5
64
69
76.5
779.31
3,216.99
3,739.28
4,596.35
300
35
70.5
76
85
962.11
3,903.63
4,536.46
5,674.50
400
38.5
-
-
-
1,164.16
-
-
-
500
43
-
-
-
1,452.20
-
-
-
52 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
3) สายไฟฟาชนิดวีซีที (VCT)
ภาพที่ 3.3 ลักษณะสายไฟฟาชนิดวีซีท โครงสราง - ตัวนําทองแดง - สีของฉนวนตามตารางที่ 3.1 - เปลือกพีวีซีสีดํา การติดตั้ง - ใชงานทั่วไป เดินรอยทอฝงดิน ฝงดินโดยตรง ใชตอเขาเครื่องใชไฟฟา และอุปกรณไฟฟา แรงดันไฟฟาที่กําหนด 750 โวลต ตารางที่ 3.5 ขนาดสายไฟฟาชนิดวีซีที ขนาดสาย
พื้นที่หนาตัดสายไฟฟา (มม.2)
เสนผาศูนยกลางสายไฟฟา (มม.)
(มม.2)
แกนเดียว
2 แกน
3 แกน
4 แกน
แกนเดียว
2 แกน
3 แกน
4 แกน
0.5
5.4
8.8
9.2
10.5
22.90
60.82
66.48
86.59
0.75
5.6
9.2
9.6
11
24.63
66.48
72.38
95.03
1
6.2
9.6
10.5
12
30.19
72.38
86.59
113.10
1.5
6.6
11
11.5
12.5
34.21
95.03
103.87
122.72
2.5
7.4
12.5
13
15
43.01
122.72
132.73
176.71
4
8.6
14.5
15.5
17
58.09
165.13
188.69
226.98
6
9.4
16
17.5
19.5
69.40
201.06
240.53
298.65
10
12
20
21.5
24
113.10
312.16
363.05
452.39
16
13.5
23
25
28
143.14
415.48
490.87
615.75
25
16
27
30
33
201.06
593.96
706.86
855.30
35
17.5
31
33.5
37
240.53
754.77
811.41
1,075.21
50
21
-
-
-
346.36
-
-
-
53 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขนาดสาย
พื้นที่หนาตัดสายไฟฟา (มม.2)
เสนผาศูนยกลางสายไฟฟา (มม.)
(มม.2)
แกนเดียว
2 แกน
3 แกน
4 แกน
แกนเดียว
2 แกน
3 แกน
4 แกน
70
23
-
-
-
415.48
-
-
-
95
26.5
-
-
-
551.55
-
-
-
การเลือกสายไฟฟาและเซอรกิตเบรกเกอรใหเหมาะสมกับโหลด การเลือกสายไฟฟาใหเหมาะสมกับการใชกระแสไฟฟา จะตองพิจารณาที่พิกัดการทนกระแสของสายไฟฟา ถาอุปกรณท่ีใชกระแสไฟฟามากควรใชสายไฟขนาดใหญ ถาอุปกรณใชกระแสไฟฟานอยควรใชสายไฟขนาดเล็ก โดยขั้นตอนการหาขนาดสายไฟฟา มีดังนี้ 1) ตองทราบคากระแสไฟฟาที่อุปกรณไฟฟาใช ในเครื่องปรับอากาศจะมีฉลากติดที่อุปกรณ รุน
DK040S130
Model ประสิทธิภาพการทําความเย็น
114,190 BTU/h
Cooling Capacity ระบบไฟฟา
380 V.
Power Source
3 PH. 50 Hz.
กระแสไฟฟา
กําลังไฟฟา
Current
Power
30 Amps.
ขนาด
34,436 W.
(77×34.5×68.2) inches
Overall Dimensions
ถาหากไมมีฉลากระบุ สามารถคํานวณคากระแสไฟฟาไดจาก I = P/U โดย
I = คากระแสไฟฟาของอุปกรณไฟฟา หนวย แอมป (A) P = คากําลังไฟฟาของอุปกรณไฟฟา หนวย วัตต (W) U = คาแรงดันไฟฟาที่อุปกรณใชงาน หนวย โวลต (V)
54 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ตัวอยางที่ 1 เครื่องปรับอากาศ กําลังไฟฟา 22,800 วัตต ใชแรงดันไฟฟาในประเทศไทย 380 โวลต แทนคาในสูตรดานบน จะได I
= 34,436 W / 380 V = 90.62 A
2) คิ ด ค า กระแสไฟฟ า เพิ่ มอี ก 25% เนื่ อ งจากอุ ป กรณ ไฟฟ าที่ใช งานติ ดต อกั น เกิ น 3 ชั่ ว โมงขึ้น ไป ส งผลใหป ระสิ ทธิ ภ าพการทนของกระแสของสายไฟฟาลดลง จึงตองคํานวณเผื่อสําหรับอัตราการทน กระแสไฟฟาดวย จากตัวอยางที่ 1 คํานวณคากระแสไฟฟาทั้งหมด ไดดังนี้ คากระแสไฟฟา = 90.62 x 1.25 = 113.27 A 3) เทียบคากระแสไฟฟาที่คํานวณไดกับตารางหาขนาดสายไฟฟา ตารางที่ 3.6 แสดงขนาดกระแสของสายไฟฟา ขนาดกระแส (แอมแปร) วิธีการเดินสาย (ดูหมายเหตุ)
ขนาดสาย (ตร.มม.)
ก
ข
0.5
9
1
ค
ง
จ
ทอโลหะ
ทอโลหะ
ทอโลหะ
ทอโลหะ
8
8
7
10
9
-
14
11
11
10
15
13
21
1.5
17
15
14
13
18
16
26
2.5
23
20
18
17
24
21
34
4
31
27
24
23
32
28
45
6
42
35
31
30
42
36
56
10
60
50
43
42
58
50
75
16
81
66
56
54
77
65
97
25
111
89
77
74
103
87
125
35
137
110
95
91
126
105
50
50
169
-
119
114
156
129
177
70
217
-
148
141
195
160
216
95
271
-
187
180
242
200
259
55 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ขนาดกระแส (แอมแปร) ขนาดสาย
วิธีการเดินสาย (ดูหมายเหตุ)
(ตร.มม.)
ค
ก
ข
120
316
150
ง
จ
ทอโลหะ
ทอโลหะ
ทอโลหะ
ทอโลหะ
-
214
205
279
228
294
364
-
251
236
322
259
330
185
424
-
287
269
370
296
372
240
509
-
344
329
440
352
431
300
592
-
400
373
508
400
487
400
696
-
474
416
599
455
552
500
818
-
541
469
684
516
623
ตามตารางคาทนกระแสไฟฟาของสายไฟฟาจะแตกตางกันไปขึ้นกับวิธีการเดินสาย ดังนี้ - แบบ ก หมายถึง สายแกนเดียวหุมฉนวนเดินในอากาศ - แบบ ข หมายถึง สายแบบหุมฉนวนมีเปลือกเดินเกาะผนัง - แบบ ค หมายถึง สายแกนเดียวหุมฉนวนไมเกิน 3 เสน หรือสายหุมฉนวนมีเปลือกไมเกิน 3 แกน เดินในทอ ในอากาศ ในทอฝง ในผนังปูน ในทอ หรือในฝาเพดาน - แบบ ง หมายถึง สายแกนเดียวหุมฉนวนไมเกิน 3 เสน หรือสายหุมฉนวนมีเปลือกไมเกิน 3 แกน เดินในทอฝงดิน - แบบ จ หมายถึง สายแกนเดียวหุมฉนวนมีเปลือกไมเกิน 3 แกนฝงดินโดยตรง ในกรณี ตั ว อย า งที่ 1 ถ า ต องการเดิ น สายไฟฟ า แบบ ค โดยที่มีคาการใช กระแส 113.27 จากตารางพบว า สายไฟฟาที่เหมาะสม คือ ขนาด 50 ตร.มม. ซึ่งมีคาทนกระแสไฟฟาถึง 114 A เพื่อปองกันการเกิดอัคคีภัย เนื่องจาก ความรอนของสายไฟฟามากเกินไป สวนเซอรกิตเบรกเกอร ซึ่งมีหนาที่ปองกันการลัดวงจร จะพิจารณาจากคากระแสไฟฟาที่เครื่องปรับอากาศใช ในกรณีตัว อยางที่ 1 คากระแสไฟฟาที่เครื่องปรับอากาศใช เทากับ 113.27 A ดังนั้น เซอรกิตเบรกเกอรที่เหมาะสม ควรเปนขนาด 120 A
56 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
สายตอหลักดิน สายตอหลักดิน เปนตัวนําที่อยูระหวางขั้วตอสายดินกับหลักดิน ซึ่งเปนตัวนําทองแดงเปลือยหรือหุมดวยฉนวน โดยขนาดของสายตอหลักดินจะตองทนกระแสลัดวงจร ตารางที่ 3.7 ขนาดต่ําสุดของสายตอหลักดิน ขนาดตัวนําประธาน (ตัวนําทองแดง) (มม.2)
ขนาดต่ําสุดของสายตอหลักดิน (มม.2)
ไมเกิน 35
10
เกิน 35 แตไมเกิน 50
16
เกิน 50 แตไมเกิน 95
25
เกิน 95 แตไมเกิน 185
35
เกิน 185 แตไมเกิน 300
50
เกิน 300 แตไมเกิน 500
70
เกิน 500
95
โดยสายตอหลักดินที่มีขนาด 10 มม.2 ควรติดตั้งในทอโลหะหนา ปานกลาง บาง เพื่อเปนการปองกันความเสียหาย ทางกายภาพ
57 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
ใบทดสอบ คําชี้แจง ใหผูรับการฝกทําเครื่องหมาย x ลงในกระดาษคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ในกรณีที่มีสายไฟจํานวน 12 สายในตองในชองเดินสายเดียวกันจะใชตัวคูณที่จํานวนเทาใด ก. 0.44 ข. 0.56 ค. 0.48 ง. 0.38 2. ตามมาตรฐาน มอก. 11-2553 สายไฟ 2 แกน มีฉนวนสีอะไรบาง ก. สีฟาและสีน้ําตาล ข. สีเขียวและสีดํา ค. เขียว ง. ดํา 3. หากสายไฟมีความรอนมากเกินไปจะเกิดผลอยางไร ก. นํากระแสไฟไดนอยลง ข. ไมสามารถทนน้ําได ค. ฉนวนอาจเกิดสนิม ง. สายอาจไหมได
58 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
เฉลยใบทดสอบ ขอ
ก
ข
ค
1 2 3
59 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ง
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
คณะผูจัดทําโครงการ คณะผูบริหาร 1. นายสุทธิ
สุโกศล
อธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน
2. นางถวิล
เพิ่มเพียรสิน
รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน
3. นายธวัช
เบญจาทิกุล
รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน
4. นายสุรพล
พลอยสุข
รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน
5. วาที่รอยตรี สมศักดิ์ พรหมดํา
ผูอํานวยการสํานักพัฒนาผูฝกและเทคโนโลยีการฝก
6. นางเพ็ญประภา
ศิริรัตน
ผูอํานวยการกลุมงานพัฒนาระบบการฝก
7. นายวัชรพงษ
มุขเชิด
ผูอํานวยการสํานักงานรับรองความรูความสามารถ
คําเงิน
ภาควิชาวิศวกรรมโทรคมนาคม คณะวิศวกรรมศาสตร
คณะที่ปรึกษาโครงการ 1. ผศ. ดร. มนตรี
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง 2. รศ. ดร. วิสุทธิ์
สุนทรกนกพงศ
ภาควิชาวิศวกรรมไฟฟาสื่อสาร คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง
3. ผศ. สันติ
ตันตระกูล
ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง
4. นายสุระชัย
พิมพสาลี
ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง
5. นายวินัย
ใจกลา
ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง
6. นายวราวิช
กําภู ณ อยุธยา
สํานักบริหารงานวิจัยและนวัตกรรมพระจอมเกลาลาดกระบัง สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง
7. นายมนตรี
ประชารัตน
แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี
8. นายธเนศ
วงควัฒนานุรักษ
แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี
9. นายณัฐวุฒิ
เสรีธรรม
แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี
10. นายหาญยงค
หอสุขสิริ
แผนกวิชาโลหะการ วิทยาลัยเทคนิคกาญจนาภิเษก มหานคร
11. นายสวัสดิ์
บุญเถื่อน
แผนกวิชาชางยนต วิทยาลัยเทคนิคกาญจนาภิเษก มหานคร 60 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศภายในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 3 โมดู ล การฝ ก ที่ 11
61 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน