หนาปก
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2 โมดู ล การฝ ก ที่ 6
คูมือผูรับการฝก 0920164170202 สาขาชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 2
ชุดการฝกตามความสามารถ (CBT)
โมดูลการฝกที่ 6 09217308
วิธีการประกอบติดตั้งระบบทอสารทําความเย็น ที่ใชในเครื่องปรับอากาศ
กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
คํา นํา
คูมือผูรับการฝก สาขาชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 2 โมดูล 6 วิธีการประกอบ ติดตั้ง ระบบทอ สารทํ า ความเย็น ที่ ใ ช ในเครื่ องปรับ อากาศฉบับนี้ เปนสวนหนึ่ง ของหลั ก สูต รฝ กอบรมฝ มือ แรงงานตาม ความสามารถ (Competency Based Training : CBT) ซึ่งพัฒนาขึ้นเพื่อใชเปนเอกสารประกอบการจัดการฝกอบรมกับชุด การฝกตามความสามารถ โดยไดดําเนินการภายใตโครงการพัฒนาระบบฝกและชุดการฝกตามความสามารถเพื่อการพัฒนา ฝมือแรงงาน ดวยระบบการฝกตามความสามารถ (Competency Based Workforce Skill Training System) พ.ศ. 2560 โดยมีวัตถุประสงคเพื่อใหผูรับการฝกไดใชเปนเครื่องมือในการฝกอบรมใหเปนไปตามหลักสูตร กลาวคือ หลังเรียนจบโมดูล การฝก ผูรับการฝกสามารถอธิบายหลักการ และปฏิบัติงานในการเดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวน เวียนในระบบทั้งแบบ 1 ตัว และแบบตั้งแต 2 ตัวขึ้นไป ไดอยางถูกตอง ระบบการฝกอบรมตามความสามารถเปนระบบการฝกอบรมที่สงเสริมใหผูรับการฝกอบรมสามารถฝกฝนเรียนรูได ตามพื้นฐานความสามารถของตนในเวลาที่มีความสะดวก โดยเนนในเรื่องของการสงมอบการฝกอบรมที่หลากหลายไปใหแก ผู รั บ การฝ ก อบรม และต อ งการใหผู รั บการฝ ก อบรมเกิด การเรียนรูด วยตนเอง การฝ ก ปฏิ บั ติ จ ะดํ า เนิน การในรูปแบบ Learning by Doing และเนนผลลัพธการฝกอบรมในการที่ทําใหผูรับการฝกอบรมมีความสามารถในการปฏิบัติงานตามที่ ตลาดแรงงานตองการ โดยยึดความสามารถของผูรับการฝกเปนหลัก การฝกอบรมในระบบดัง กลาว จึง เปนรูปแบบการ ฝกอบรมที่สามารถรองรับการพัฒนารายบุคคลไดเปนอยางดี นอกจากนี้ เนื้อหาวิชาในหลักสูตรการฝกตามความสามารถ (Competency Based Curriculum : CBC) ซึ่งไดจากการวิเคราะหงานอาชีพ (Job Analysis) ในแตละสาขาอาชีพ จะถูก กําหนดเปนรายการความสามารถหรือสมรรถนะ (Competency) ที่ผูรับการฝกอบรมจําเปนตองใชในการปฏิบัติงาน และ สอดคลองกับความตองการของสถานประกอบกิจการและภาคอุตสาหกรรม ซึ่งผูรับการฝกจะตองเรียนรูและฝกฝนจนกวาจะ สามารถปฏิบัติเองได ตามมาตรฐานที่กําหนดในแตละรายการความสามารถ ทั้งนี้ การสงมอบการฝก สามารถดําเนินการได ทั้งรูปแบบการเรียนรูผานสื่อสิ่งพิมพ (Paper Based) และผานสื่อคอมพิวเตอร (Computer Based) โดยผูรับการฝกสามารถ เรียนรูไดดวยตนเอง (Self-Learning) ที่บานหรือที่ทํางาน และเขารับการฝกภาคปฏิบัติตามความพรอม ตามความสะดวก ของตน หรือตามแผนการฝก หรือตามตารางการนัดหมาย การฝกหรือทดสอบประเมินผลความรูความสามารถกับหนวยฝก โดยมีครูฝกหรือผูสอนคอยใหคําปรึกษา แนะนําและจัดเตรียมการฝกภาคปฏิบัติ รวมถึงจัดเตรียมและดําเนินการทดสอบ ประเมินผลในลักษณะตาง ๆ อันจะทําใหสามารถเพิ่มจํานวนผูรับการฝกไดมากยิ่งขึ้น ชวยประหยัดเวลาในการเดินทาง และ ประหยัดงบประมาณคา ใช จา ยในการพัฒ นาฝมือ แรงงานใหแกกํ า ลัง แรงงานในระยะยาว จึง ถือเปนรูปแบบการฝ ก ที่ มี ความสําคัญตอการพัฒนาฝมือแรงงาน ทั้งในปจจุบันและอนาคต ซึ่งหากมีการนําระบบการฝกอบรมตามความสามารถมาใช ในการพัฒ นาฝมือแรงงาน จะชวยทําใหประชาชน ผูใชแรงงานผูวางงาน นักเรียน นักศึกษา และผูประกอบอาชีพอิสระ สามารถเขาถึงการฝกอบรมเพื่อพัฒนาตนเองไดอยางสะดวก และไดรับประโยชนอยางทั่วถึงมากยิ่งขึ้น กรมพัฒนาฝมือแรงงาน
ก กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
เรื่อง
สารบั ญ
หนา
คํานํา
ก
สารบัญ ขอแนะนําสําหรับผูรับการฝก
ข 1
โมดูลการฝกที่ 6 09217308 วิธีการประกอบติดตั้งระบบทอสารทําความเย็นที่ใชในเครื่องปรับอากาศ หัวขอวิชาที่ 1 0921730801 การเดินทอสารทําความเย็น
14
หัวขอวิชาที่ 2 0921730802 การเลือกแคปปลลารี่ทิ้วป คณะผูจัดทําโครงการ
43 52
ข กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ขอแนะนําสําหรับผูรับการฝก ขอแนะนําสําหรับผูรับการฝก คือ คําอธิบายเกี่ยวกับรายละเอียดของคูมือ และขั้นตอนการเขารับการฝก ซึ่งมีอยูดวยกัน 6 ขอ ดังนี้
1. รายละเอียดของคูมือ 1.1 โมดูลการฝก / หัวขอวิชา หมายถึง โมดูลการฝกที่ครูฝกตองจัดการฝกอบรม โดยภายในโมดูลจะประกอบไปดวย หัวขอวิชาที่ผูรับการฝกตองเรียนรูและฝก ฝน ซึ่ง มีรหัสโมดูลและรหัสหัวขอวิชาเปนตัวกําหนดความสามารถ ที่ตองเรียนรู 1.2 ระยะเวลาการฝก หมายถึง จํานวนชั่วโมงในการฝกอบรม เพื่อใหบรรลุตามวัตถุประสงคของแตละโมดูล 1.3 ระบบการฝกตามความสามารถ (CBT) หมายถึง ระบบการฝกที่เกิดจากการนําความรู ทักษะ ความสามารถ (Competency) ที่จําเปนสําหรับการทํางานมาเปนฐาน (Based) ของการจัดฝกอบรม หรือนํามากําหนดเปนเนื้อหา (Content) และเกณฑก ารประเมิน การฝก อบรม ทํา ใหผูรับ การฝก อบรมมีค วามสามารถ (Competency) ตามเกณฑมาตรฐานที่กําหนด และตามความสามารถในการเรียนรูของผูรับการฝกเปนหลัก 1.4 ชุดการฝก หมายถึง สื่อสิ่งพิมพ และสื่ออิเล็กทรอนิกส ใชสําหรับเปนอุปกรณชวยฝก โดยแตละโมดูลประกอบดวย คูมือครูฝก คูมือผูรับการฝก คูมือประเมิน สื่อวีดิทัศน 1.5 ระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร (Computer Managed Instruction : CMI) หมายถึง การนําระบบคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศ ซึ่งใชในการจัดการเรียนรูและฝกอบรม เชน ระบบรับสมัครออนไลน ระบบลงทะเบียน เขา รับ การฝกอบรมออนไลน ระบบการฝกอบรมภาคทฤษฎีผา นอุปกรณอิเ ล็กทรอนิกสห รือ อุป กรณสื่อสาร แบบพกพา การทดสอบออนไลน การบันทึกผลการฝกอัตโนมัติ และการออกใบวุฒิบัตรอิเล็กทรอนิกส เปนตน โดยการเขา ใชง านระบบ แบง สว นการใชง านตามความรับ ผิด ชอบของผูมีสว นไดสว นเสีย ดัง ภาพในหนา 2 ซึ่ง รายละเอียดการใชงานของผูเขารับการฝกสามารถดูไดจากลิงค mlearning.dsd.go.th/download/files/trainee.pdf
1 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
2 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
2. ผังการฝกอบรม
3 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
3. วิธีการฝกอบรม 3.1 ผูรับการฝก ทําความเขาใจการฝกอบรมในระบบ CBT ซึ่งสามารถฝกอบรมได 3 รูปแบบ คือ 3.1.1 การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) 3.1.2 การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม (Offline) 3.1.3 การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน (Online) โดยในแตละรูปแบบจะมีรายละเอียดแตกตางกัน ดังนี้ 3.1.1 การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) คือ การฝก อบรมที่ผูรับ การฝกเรียนรูภ าคทฤษฎี (ดา นความรู) ดว ยตนเอง โดยครูฝก เปน ผูสง มอบ คูมือผูรับการฝกที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) และวีดิทัศน (DVD) แกผูรับการฝก และฝกภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) ที่ศูนยฝกอบรม การฝกภาคทฤษฎี - ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีดวยตนเอง โดยใชคูมือผูรับการฝกที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) และวีดิทัศน (DVD) ที่ครูฝกสงมอบให การประเมินผลภาคทฤษฎี 1) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Pre-Test) ลงในกระดาษคําตอบ แลวสงกระดาษคําตอบ ใหครูฝก เพื่อตรวจและประเมินผล 2) ครูฝกประเมินแบบทดสอบกอนฝก - ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลัก สูตร จะมีสิท ธิ์ข อเขา รับ การฝก ภาคปฏิบัติ (ถา มี) หรือ เขา รับ การฝก ในโมดูล ถัด ไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได - ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหา จากสื่อดวยตนเองจนเขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 3) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) ลงในกระดาษคําตอบ แลวสงใหครูฝกตรวจ และประเมินผล โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก การฝกภาคปฏิบตั ิ 1) ผูรับการฝกตรวจสอบวันฝกภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม - หากครูฝกกําหนดวันฝกและหองฝกโดยระบุชื่อผูรับการฝกไวแลว ใหผูรับการฝกมา ฝกภาคปฏิบัติใหตรงวันและเวลาที่กําหนด - หากครูฝกกําหนดวันฝกและหองฝกแตไมไดระบุชื่อผูรับการฝก ใหผูรับการฝกลงชื่อ ในวันและเวลาที่ตนเองสะดวก
4 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
2) ผูรับการฝกศึกษาใบขั้นตอนปฏิบัติงานกอนเขารับการฝกภาคปฏิบัติ 3) เมื่อถึง วัน ฝกภาคปฏิบัติ ใหผูรับการฝกฟง คําชี้แจงขั้นตอนการปฏิบัติงานจากครูฝก แลวฝก ปฏิบัติงานตามขั้นตอน 4) ผูรับการฝกสงผลงานใหครูผูฝกประเมินผล และวิเคราะหผลงานรวมกับครูฝกเพื่อใหมาตรฐาน เปนไปตามเกณฑการประเมิน การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ผูรับการฝกตรวจสอบวันสอบภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม - หากครูฝกกําหนดวันสอบและหองสอบโดยระบุชื่อผูรับการฝกไวแลว ใหผูรับการฝก มาสอบภาคปฏิบัติใหตรงวันและเวลาที่กําหนด - หากครูฝกกําหนดวันสอบและหองสอบแตไมไดระบุชื่อผูรับการฝก ใหผูรับการฝกลงชื่อ ในวันและเวลาที่ตนเองสะดวก 2) เมื่อถึงวันสอบภาคปฏิบัติ ใหผูรับการฝกฟงคําชี้แจงจากครูฝก แลวสอบปฏิบัติงานตามคําชี้แจง 3) ผูรับการฝกสงผลงานใหครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบประเมินโดยตองผานเกณฑ รอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 4) ผูรับการฝกดูประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติจากครูฝก 3.1.2 การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม (Offline) คือ การฝกอบรมที่ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีจากครูฝก และฝกภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม การฝกภาคทฤษฎี - ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีจากครูฝกโดยใชสื่อสิ่งพิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) และวีดิทัศน (DVD) ที่ศูนยฝกอบรม การประเมินผลภาคทฤษฎี 1) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Pre-Test) ลงในกระดาษคําตอบ แลวสงกระดาษคําตอบ ใหครูฝกตรวจและประเมินผล 2) ครูฝกประเมินแบบทดสอบกอนฝก - ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลัก สูตร ผูรับการฝกจะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝกภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได - ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหาจากสื่อดวยตนเอง จนเขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 3) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) ลงในกระดาษคําตอบ แลวสงใหครูฝกตรวจ และประเมินผล โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก 5 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
การฝกภาคปฏิบัติ 1) ผูรับการฝกตรวจสอบวันฝกภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม - หากครูฝกกําหนดวันฝกและหองฝกโดยระบุชื่อผูรับการฝกไวแลว ใหผูรับการฝกมา ฝกภาคปฏิบัติใหตรงวันและเวลาที่กําหนด - หากครูฝกกําหนดวันฝกและหองฝกแตไมไดระบุชื่อผูรับการฝก ใหผูรับการฝกลงชื่อ ในวันและเวลาที่ตนเองสะดวก 2) ผูรับการฝกศึกษาใบขั้นตอนปฏิบัติงานกอนเขารับการฝกภาคปฏิบัติ 3) เมื่อถึง วัน ฝกภาคปฏิบัติ ใหผูรับการฝกฟง คําชี้แจงขั้นตอนการปฏิบัติงานจากครูฝก แลวฝก ปฏิบัติงานตามขั้นตอน 4) ผูรับการฝกสงผลงานใหครูผูฝกประเมินผล และวิเคราะหผลงานรวมกับครูฝกเพื่อใหมาตรฐาน เปนไปตามเกณฑการประเมิน การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ผูรับการฝกตรวจสอบวันสอบภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม - หากครูฝกกําหนดวันสอบและหองสอบโดยระบุชื่อผูรับการฝกไวแลว ใหผูรับการฝก มาสอบภาคปฏิบัติใหตรงวันและเวลาที่กําหนด - หากครูฝกกําหนดวันสอบและหองสอบแตไมไดระบุชื่อผูรับการฝก ใหผูรับการฝกลงชื่อ ในวันและเวลาที่ตนเองสะดวก 2) เมื่อถึงวันสอบภาคปฏิบัติ ใหผูรับการฝกฟงคําชี้แจงจากครูฝก แลวสอบปฏิบัติงานตามคําชี้แจง 3) ผูรับการฝกสงผลงานใหครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบประเมินโดยตองผานเกณฑ รอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 4) ผูรับการฝกดูประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติจากครูฝก 3.1.3 การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน (Online) คือ การฝกอบรมที่ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีดวยตนเองผานระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI โดยใชคูมือผูรับการฝกที่เปนสื่อออนไลนในแอปพลิเคชัน DSD m-Learning และฝกภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม วิธีดาวนโหลดแอปพลิเคชัน DSD m-Learning - ผูรับการฝกดาวนโหลดแอปพลิเคชัน DSD m-Learning ซึ่ง วิธีการดาวนโหลดแอปพลิเคชัน สามารถแบงออกเปน 2 ชองทางตามแตละระบบปฏิบัติการ คือ 1) ผูรับการฝกที่ใชเครื่องมือสื่อสารอิเล็กทรอนิกส ระบบปฏิบัติการ iOS คนหา แอปพลิเคชัน DSD m-Learning ใน App Store จากนั้นกดดาวนโหลด เพื่อติดตั้งบนเครื่องมือสื่อสาร และเขาใชงานโดยกรอก Username และ Password ตามที่เคยลงทะเบียนไว
6 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
2) ผูรับการฝกที่ใชเครื่องมือสื่อสารอิเล็กทรอนิกส ระบบปฏิบัติการ Android คนหา แอปพลิ เ คชั น DSD m-Learning ใน Google Play Store จากนั้ น กดดาวน โ หลด เพื่อติดตั้งบนเครื่องมือสื่อสาร และเขาใชงานโดยกรอก Username และ Password ตามที่เคยลงทะเบียนไว การฝกภาคทฤษฎี - ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีดวยตนเอง จากคูมือผูรับการฝก ซึ่งเปนสื่อออนไลนบนแอปพลิเคชัน DSD m-Learning การประเมินผลภาคทฤษฎี 1) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Pre-Test) ลงในแอปพลิเคชัน โดยระบบจะตรวจและประเมินผล อัตโนมัติ - ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลัก สูตร ผูรับการฝกจะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝกภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได - ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหาจากสื่อดวยตนเอง จนเขาใจแลวจึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 2) ผูรับการฝกทําแบบทดสอบหลังฝก โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมินแบบทดสอบกอนฝก การฝกภาคปฏิบตั ิ 1) ผูรับการฝกตรวจสอบวันฝกภาคปฏิบัติในแอปพลิเคชัน - หากครูฝกกําหนดวันฝกและหองฝกโดยระบุชื่อผูรับการฝกไวแลว ใหผูรับการฝกมา ฝกภาคปฏิบัติใหตรงวันและเวลาที่กําหนด - หากครูฝกกําหนดวันฝกและหองฝกแตไมไดระบุชื่อผูรับการฝก ใหผูรับการฝกลงชื่อ ในวันและเวลาที่ตนเองสะดวก 2) ผูรับการฝกศึกษาใบขั้นตอนปฏิบัติงานกอนเขารับการฝกภาคปฏิบัติ 3) เมื่อถึง วัน ฝกภาคปฏิบัติ ใหผูรับการฝกฟง คําชี้แจงขั้นตอนการปฏิบัติงานจากครูฝก แลวฝก ปฏิบัติงานตามขั้นตอน 4) ผูรับการฝกสงผลงานใหครูผูฝกประเมินผล และวิเคราะหผลงานรวมกับครูฝกเพื่อใหมาตรฐาน เปนไปตามเกณฑการประเมิน การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ผูรับการฝกตรวจสอบวันสอบภาคปฏิบัติในแอปพลิเคชัน - หากครูฝกกําหนดวันสอบและหองสอบโดยระบุชื่อผูรับการฝกไวแลว ใหผูรับการฝก มาสอบภาคปฏิบัติใหตรงวันและเวลาทีก่ ําหนด 7 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
- หากครูฝกกําหนดวันสอบและหองสอบแตไมไดระบุชื่อผูรับการฝก ใหผูรับการฝกลงชื่อ ในวันและเวลาที่ตนเองสะดวก 2) เมื่อถึงวันสอบภาคปฏิบัติ ใหผูรับการฝกฟงคําชี้แจงจากครูฝก แลวสอบปฏิบัติงานตามคําชี้แจง 3) ผูรับการฝกสงผลงานใหครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบประเมินโดยตองผานเกณฑ รอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 4) ผูรับการฝกดูประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติในแอปพลิเคชัน 3.2 ครูฝกชี้แจงรูปแบบการฝกอบรมทั้ง 3 รูปแบบแกผูรับการฝก เพื่อทําการตกลงรูปแบบการฝกอบรมรวมกับผูรับการฝก โดยใหผูรับการฝกเลือกวิธีที่สะดวก 3.3 ครูฝกวางแผนการฝกตลอดหลักสูตรรวมกันกับผูรับการฝก
4. อุปกรณชวยฝกและชองทางการเขาถึงอุปกรณชวยฝก ผูรับการฝกสามารถเลือกใชอุปกรณชวยฝกได 2 รูปแบบ คือ รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) และรูปแบบระบบจัดการฝก ดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI (Online) โดยมีชองทางการเขาถึงอุปกรณชวยฝกแตละรูปแบบแตกตางกัน ดังนี้ 4.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือผูรับการฝก เพื่อใชศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ - คูมือการประเมิน เพื่อใชในการทดสอบ - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ 4.2 รูปแบบระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI (Online) ดังนี้ - คูมือผูรับการฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อใชศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อใชในการทดสอบ - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ
5. การวัดและประเมินผล 5.1 การประเมินผลภาคทฤษฎี (ดานความรู) ประเมินผลจากแบบทดสอบภาคทฤษฎีกอนฝก และแบบทดสอบภาคทฤษฎีหลังฝก โดยกําหนดเกณฑการใหคะแนน และการระบุความสามารถดานความรู ดังนี้ เกณฑการใหคะแนน ภาคทฤษฎี ตั้งแตรอยละ 70 ขึ้นไป ต่ํากวารอยละ 70
เกณฑการประเมิน ความสามารถ ผาน (C) ไมผาน (NYC) 8
กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
5.2 การประเมินผลภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) ประเมินผลจากแบบทดสอบภาคปฏิบัติกอนฝก และแบบทดสอบภาคปฏิบัติหลังฝก โดยกําหนดเกณฑการใหคะแนน และการระบุความสามารถดานทักษะ ดังนี้ เกณฑการประเมิน ภาคปฏิบัติ ตั้งแตรอยละ 70 ขึ้นไป หรือทํา ไดตามเกณฑการปฏิบัติงาน ต่ํากวารอยละ 70 หรือ ไม สามารถทําได ตามเกณฑการปฏิบัติงาน
เกณฑการประเมิน ความสามารถ ผาน (C) ไมผาน (NYC)
ผูรับการฝกจะไดรับการประเมินผลการฝกจากครูฝก โดยจะตองสามารถปฏิบัติตามความสามารถในแตละโมดูลนั้น ๆ ไดตามเกณฑที่กําหนด จึงจะถือวาผานการฝกโมดูลนั้น และเมื่อผานการฝกครบทุกโมดูล จึงจะถือวาฝกครบชุดการฝกนั้น ๆ แลว
6. เงื่อนไขการผานการฝก ผูรับการฝกที่จะผานโมดูลการฝก ตองไดรับคารอยละของคะแนนการทดสอบหลังฝก ภาคทฤษฎี คะแนนรวมไมต่ํากวารอยละ 70 ภาคปฏิบัติ คะแนนรวมไมต่ํากวารอยละ 70 โดยคะแนนรวมจะถูกนํามาคิดแบงเปนสัดสวน ภาคทฤษฎี คิดเปนรอยละ 20 ภาคปฏิบัติ คิดเปนรอยละ 80 เมื่อนําคะแนนมารวมกัน ผูรับการฝกจะตองไดไมต่ํากวารอยละ 70 จึงจะผานเกณฑ ทั้งนี้ ผูรับการฝกจะตองทําคะแนนผานเกณฑทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ จึงจะผานโมดูลการฝก
9 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
รายละเอียดหลักสูตร หลักสูตรฝกอบรมฝมือแรงงานตามความสามารถ สาขาชางเครื่องปรับอากาศในบานและ การพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 2 กรมพัฒนาฝมือแรงงาน กระทรวงแรงงาน
รหัสหลักสูตร 0920164170202
1. ขอบเขตของหลักสูตร หลักสูตรนี้พัฒ นาขึ้น ให ครอบคลุ มด านความรู ทักษะ และเจตคติแก ผูรั บการฝ กในสาขาช างเครื่ องปรั บอากาศ ในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก เพื่อใหมีความรู ความสามารถและทัศนคติตามมาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติ สาขา ชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 2 ดังนี้ 1.1 มีความรูความสามารถเกี่ยวกับสัญลักษณทางไฟฟา การอานแบบ และวงจรทางไฟฟา 1.2 มีความรูความสามารถเกี่ยวกับวงจรไฟฟาในเครื่องปรับอากาศระบบ 3 เฟส อุปกรณและหลักการทํางานของ ระบบควบคุมตาง ๆ ที่อยูในเครื่องปรับอากาศ 1.3 มีความรูความสามารถในการตัด ปรับแตง ขยาย บาน ดัด และเชื่อมทอ 1.4 มี ค วามรู ความสามารถเกี่ยวกับหลักการทํางานของมอเตอรไฟฟา 1 เฟส 3 เฟส และการตอมอเตอร หลายความเร็ว 1.5 มีความรูเกี่ยวกับการเลือกใชชนิดและขนาดของคอมเพรสเซอรไดอยางเหมาะสม 1.6 มีความรูความสามารถในการประกอบติดตั้งระบบทอสารทําความเย็นที่ใชในเครื่องปรับอากาศ 1.7 มีความรูความสามารถเกี่ยวกับหลักการและวิธีการหลอลื่นอุปกรณในระบบเครื่องปรับอากาศ 1.8 มีความรูเกี่ยวกับการจัดเก็บสารทําเย็น เพื่อการเคลื่อนยายหรือการซอมบํารุงโดยการปมดาวน หรือ ใชเครื่องเก็บสารทําความเย็นอยางถูกตอง และการจัดเก็บอุปกรณระบบสารทําความเย็นเพื่อปองกันความชื้น 1.9 มีความรูความสามารถในการทําความสะอาดระบบ เมื่อภายในระบบมีความชื้น 1.10 มีความรูความสามารถในการตรวจสอบการทํางานเครื่องปรับอากาศ และการวัดคาตาง ๆ 1.11 มีความรูความสามารถในการวิเคราะหและแกไขขอขัดของของเครื่องปรับอากาศ 2. ระยะเวลาการฝก ผู รั บ การฝ ก จะได รับ การฝ ก ในภาคทฤษฎี และภาคปฏิ บั ติ โดยสถาบั น พั ฒ นาฝ มือ แรงงาน หรื อ สํานักงานพัฒนา ฝมือแรงงานที่เปนหนวยฝกตามความสามารถใชระยะเวลาในการฝก 72 ชั่วโมง เนื่ อ งจากเป น การฝ ก ที่ ขึ้ น อยู กั บ พื้ น ฐานความรู ทั ก ษะ ความสามารถและความพร อ มของผู รั บ การฝ ก แตละคน มีผลใหผูรับการฝกจบการฝกไมพรอมกัน สามารถจบกอนหรือเกินระยะเวลาที่กําหนดไวในหลักสูตรได 10 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
หนวยฝกจึง ตองบริหารระยะเวลาในการฝกใหเหมาะสมตามความจําเปน ทั้ง นี้ ใหอยูในดุลยพินิจของผูอํานวยการ สถาบันพัฒนาฝมือแรงงาน หรือผูอํานวยการสํานักงานพัฒนาฝมือแรงงานที่เปนหนวยฝกตามความสามารถจะเห็นสมควร 3. หนวยความสามารถและโมดูลการฝก จํานวนหนวยความสามารถ 11 หนวย จํานวนโมดูลการฝก 11 โมดูล 4. วุฒิบัตร 4.1 ชื่อเต็ม : วุฒิบัตรพัฒนาฝมือแรงงาน สาขา ชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 2 4.2 ชื่อยอ : วพร. สาขา ชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 2 4.3 ผู รั บ การฝ ก ที่ ผ า นการประเมิ น ผลหรื อ ผ า นการฝ ก ครบทุ ก หน ว ยความสามารถ จะได รั บ วุ ฒิบั ต ร วพร. สาขา ชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ระดับ 2
11 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
รายละเอียดโมดูลการฝกที่ 6 1. ชื่อหลักสูตร
สาขาชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก รหัสหลักสูตร ระดับ 2 0920164170202 2. ชื่อโมดูลการฝก วิธีการประกอบติดตั้งระบบทอสารทําความเย็น รหัสโมดูลการฝก ที่ใชในเครื่องปรับอากาศ 09217308 3. ระยะเวลาการฝก รวม 8 ชั่วโมง ทฤษฎี 2 ชั่วโมง ปฏิบัติ 6 ชั่วโมง 4. ขอบเขตของหนวย หนวยการฝกนี้ พัฒ นาขึ้นใหครอบคลุ มด านความรู ทักษะ และเจตคติแก ผูรั บการฝ ก การฝก เพื่อใหมีความสามารถ ดังนี้ 1. อธิบายวิธีการเดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียนในระบบ ไดถูกตอง 2. เดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียนในระบบได 3. อธิบายวิธีการเดินทอเพื่อปองกันไมใหสารทําความเย็น เหลวเขาไปในทางดูดและ ทําอันตรายตอคอมเพรสเซอรไ ด 4. เดินทอเพื่อปองกันไมใหสารทําความเย็นเหลวเขาไปในทางดูดและทําอันตราย ตอคอมเพรสเซอรไ ด 5. อธิบายวิธีการเดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็น (Evaporator) ตั้งแต 2 ตัวขึ้นไปได 6. เดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็น (Evaporator) ตั้งแต 2 ตัวขึ้นไปได 7. อธิบายวิธีการเลือกหรือเปลี่ยนขนาด และความยาวของแคปปลลารี่ทิ้วปได 5. พื้นฐาน ผูสมัครเขารับการฝกตองมีคุณสมบัติ ดังตอไปนี้ ความสามารถของ 1. มีความรูพื้นฐานเกี่ยวกับ วิธีการเดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่น ผูรับการฝก ไหลวนเวียนในระบบทั้งแบบ 1 ตัว และแบบตั้งแต 2 ตัวขึ้นไป หรือผานการฝกอบรม ที่เกี่ยวของจากหนวยงานหรือสถาบันที่เชื่อถือได 2. ผูรับการฝกผานระดับ 1 มาแลว 3. ผูรับการฝกผานโมดูลที่ 5 มาแลว 6. ผลลัพธการเรียนรู : เมื่อสําเร็จการฝกในโมดูลนี้แลวผูรับการฝกสามารถปฏิบัติงานโดยมีความรูความสามารถและใช ระยะเวลาฝก ดังนี้
12 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ผลลัพธการเรียนรู
ชื่อหัวขอวิชา
1. อธิบายวิธีการเดินทอเพื่อให หัวขอที่ 1 : การเดินทอสารทําความเย็น สารทําความเย็นและ น้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียน ในระบบไดถูกตอง 2. เดินทอเพื่อใหสารทําความเย็น และน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียน ในระบบได 3. อธิบายวิธีการเดิน ทอเพื่อ ปองกันไมให สารทําความเย็นเหลวเขาไป ในทางดูดและทําอันตรายตอ คอมเพรสเซอรไ ด 4. เดิน ทอเพื่อปองกันไมให สารทําความเย็นเหลวเขาไป ในทางดูดและทําอันตรายตอ คอมเพรสเซอรไ ด 5. อธิบายวิธีการเดินทอเพื่อเฉลี่ย สารทําความเย็นใหแผง ทําความเย็น (Evaporator) ตั้งแต 2 ตัวขึ้นไปได 6. เดินทอเพื่อเฉลี่ย สารทําความเย็นใหแผง ทําความเย็น (Evaporator) ตั้งแต 2 ตัวขึ้นไปได 7. อธิบายวิธีการเลือกหรือเปลี่ยน หัวขอที่ 2 : การเลือกแคปปลลารี่ทิวป ขนาด และความยาวของ แคปปลลารี่ทิ้วปได รวมทั้งสิ้น 13 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ระยะเวลาฝก (ชั่วโมง : นาที) ทฤษฎี ปฏิบัติ รวม 1:30 6:00 7:30
0:30
-
0:30
2:00
6:00
8:00
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 1 0921730801 การเดินทอสารทําความเย็น (ใบแนะนํา) 1. ผลลัพธการเรียนรู 1. 2. 3. 4. 5. 6.
อธิบายวิธีการเดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียนในระบบไดถูกตอง เดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียนในระบบได อธิบายวิธีการเดินทอเพื่อปองกันไมใหสารทําความเย็นเหลวเขาไปในทางดูด และทําอันตรายตอคอมเพรสเซอรได เดิน ทอเพื่อปองกันไมใหสารทําความเย็นเหลวเขาไปในทางดูดและทําอันตรายตอคอมเพรสเซอรไ ด อธิบายวิธีการเดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็น (Evaporator) ตั้งแต 2 ตัวขึ้นไปได เดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็น (Evaporator) ตั้งแต 2 ตัวขึ้นไปได
2. หัวขอสําคัญ 1. การเดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียนในระบบ 2. การเดินทอเพื่อปองกันไมใหสารทําความเย็นเหลวเขาไปในทางดูดและทําอันตรายตอคอมเพรสเซอร 3. การเดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็นตั้งแต 2 ตัวขึ้นไป
3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับผูรับการฝก
4. อุปกรณชวยฝก อุปกรณชว ยฝกสามารถเลือกใชงานได 2 รูปแบบ คือ 1. รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือผูรับการฝก เพื่อใชศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ - คูมือการประเมิน เพื่อใชในการทดสอบ - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ 14 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
2. รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือผูรับการฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อใชศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อใชในการทดสอบ - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ
5. การรับการฝกอบรม 1. ผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Post-Test) แลวสงใหครูฝกหรือระบบประเมินผลตามวิธีที่เลือกฝกอบรม 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหผูรับการฝกเขาฝกอบรมภาคทฤษฎี 2. การฝกอบรมภาคทฤษฎี ใหผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝก และฝกหัดทําใบทดสอบทายหัวขอวิชา 3. เมื่อผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝกประจําโมดูลนั้นเขาใจแลว ใหทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) แลวสงให ครูฝกหรือระบบประเมินผลเชนเดียวกับแบบทดสอบกอนฝก 4. การฝกอบรมภาคปฏิบัติ ผูรับการฝกอานและทําความเขาใจกับใบงาน ใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน และเกณฑการวัด และประเมินผลงาน 5. ผูรับการฝกเขารับการฝกที่ศูนยฝกอบรมที่ลงทะเบียนหรือจองไว 6. ผูรับการฝกอานระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับความปลอดภัยในการฝกของหนวยฝก 7. ผูรับการฝกฟงคําชี้แจงลําดับการปฏิบัติงานตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน 8. ผูรับการฝกปฏิบัติงานตามใบงาน แลวสงใหครูฝกตรวจประเมินผล 9. ผูรับการฝกที่คะแนนผลงานผานเกณฑรอยละ 70 สามารถขอทดสอบเพื่อจบโมดูลที่ฝกกับครูฝก
6. การวัดผล 1. ผูรับการฝกสงแบบทดสอบกอนฝก ใหครูฝกหรือระบบประเมินผลภาคทฤษฎีตามวิธีที่เลือกฝกอบรม 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไปได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหาจากสื่อดวยตนเองจนเขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 2. ผูรับการฝกสงแบบทดสอบหลังฝก ใหครูฝกหรือระบบประเมินผลภาคทฤษฎี โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมิน แบบทดสอบกอนฝก 3. ผูรับการฝกสงผลงานในการฝกภาคปฏิบัติใหครูฝกตรวจประเมินผลงานของผูรับการฝก โดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะมีสิทธิ์เขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ ครูฝกกําหนดได 15 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
7. บรรณานุกรม ฉัตรชาญ ทองจับ. 2557. เครื่องทําความเย็นและปรับอากาศ. ปทุมธานี : สกายบุกส นุกูล แกวมะหิงษ. 2558. เครื่องปรับอากาศ (ภาคทฤษฎี). กรุงเทพฯ : สํานักพิมพศูนยสงเสริมอาชีวะ.
16 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ใบขอมูล หัวขอวิชาที่ 1 การเดินทอสารทําความเย็น ทอของสารทําความเย็นที่ใชในงานติดตั้งเครื่องปรับอากาศ มี 2 ชนิด ไดแก 1) ทอชนิดออน เชน ทอทองแดงอยางออน ทออะลูมิเนียม ทออัลลอยด โดยสวนมากชางจะใชทอทองแดง ชนิดบางแบบมวน หรือ แบบขด 2) ทอ ชนิด แข็ง เชน ทอ ทองแดงอยางแข็ง ทอ เหล็ก ทอ สเตนเลส จะจํา หนา ยเปนเสนสั้น ๆ ไมย าวมาก โดยมีเสนผานศูนยกลางเทากับทอชนิดออน การจําแนกทอสารทําความเย็น ดวยหนาที่ในระบบเครื่องปรับอากาศ จําแนกได 2 ชนิด คือ 1) ทอซัคชั่น (Suction Line) เปนทอทางเดินของสารทําความเย็นที่ เชื่อมระหวางอีวาพอเรเตอรกับทางดู ดของ คอมเพรสเซอรแอร ซึ่งเปนทางผานของสารทําความเย็นในสถานะแกสและความดันต่ําจากอีวาพอเรเตอร เพื่อสงไปยังคอมเพรสเซอร 2) ท อ ดิ ส ชาร จ (Discharge Line) เป น ท อ ที่ ต อ ระหว า งคอนเดนเซอร กั บ คอมเพรสเซอร แ อร ซึ่ ง ส ง ผ า น สารทําความเย็นที่มีสถานะเปนแกสความดันสูงไปยังคอนเดนเซอร ระบบทอน้ํายาสารทํ าความเย็นนั บวาเป นส วนที่มี ความสํ าคัญ มากที่สุ ดในการติดตั้ง เครื่องปรั บอากาศแบบแยกส วน การเลือกใชขนาดทอที่มีข นาดเล็กเกิน ไปจะมีผ ลทํา ใหเ กิด ปญ หาตามมา เชน ทํา ใหป ระสิท ธิภ าพของเครื่องต่ํา ลงหรือ เกิ ด ความดั น ตกคร อ มระหว า งท อ มากเกิ น ไป เป น ต น ดั ง นั้ น ในการเลื อ กใช ข นาดท อ น้ํา ยาต อ งพิ จ ารณาถึ ง ขนาด เส น ผานศูนยกลางของทอน้ํายา (Pipe Diameter) ความยาวทอน้ํายา (Pipe Length) จํานวนของขอตอตาง ๆ (Number of Fitting) ความเร็วในการเคลื่อนที่ของสารทําความเย็น (Fluid Velocity) การเลือกใชทอน้ํายาควรเลือกตามคูมือติดตั้งเครื่องปรับอากาศนั้น ๆ แตถาไมทราบก็สามารถหาขนาดเบื้องตนไดจาก แผนผังคํานวณขนาดทอน้ํายา ซึ่งโดยทั่วไปกําหนดความดันตกครอมดานดูด 2 Psi/100 Ft. และความดันตกครอมดานสง 4 Psi/100 Ft.
17 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ตารางที่ 1.1 ขนาดทอน้ํายาที่ตัวเครื่องปรับอากาศ รุน CD18/AR18R, CSD18/ASD18,
ขนาดทอ ทอสารทําความเย็นสถานะของเหลว
ทอสารทําความเย็นสถานะแกส
3/8"
5/8"
3/8"
3/4"
CSD25/ASD25, CSD30/ASD30 CD25/AR25R, CD30/AR30R, CD36/AR36R, CD36/AR36TR, CSD36/ASD36, CSD36T/ASD36T, CD40/AR40SR, CD40/AR40STR, CD44/AR44STR ตามตารางที่ 1.1 แสดงขนาดของท อ สารทํ า ความเย็ น ที่ เ หมาะสมกั บ เครื่ อ งปรั บ อากาศรุ น ต า ง ๆ โดยที่ ท อ สารทําความเย็นสถานะของเหลวจะมีขนาดเล็กกวาทอสารทําความเย็นสถานะแกส ซึ่งขนาดที่กําหนดในตารางนี้ จะใชใน กรณีที่มีความยาวของการเดินทอตามปกติ นั่นคือ ความยาวไมเกิน 10 เมตร แตถาจําเปนตองเดินทอสารทําความเย็นยาวกวา 10 เมตร จะตองพิจารณาขนาดทอใหม เนื่องจากความยาวที่เพิ่มขึ้นจะสงผลใหแรงดันของสารทําความเย็นเปลี่ยนไป ซึ่งแสดงไดตาม ตาราง
18 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ตารางที่ 1.2 แสดงความยางทอติดตั้งที่ตัวเครื่องปรับอากาศ ความยาวทอติดตั้ง รุน
15 ม.
20 ม.
25 ม.
30 ม.
35 ม.
ทอ ทอ ทอ ทอ ทอ ทอแกส ทอแกส ทอแกส ทอแกส ทอแกส ของเหลว ของเหลว ของเหลว ของเหลว ของเหลว
CD18/AR18R CSD18/ASD18
3/8"
5/8"
3/8"
5/8"
3/8"
5/8"
3/8"
5/8"
1/2"
3/4"
CSD25/ASD25 CSD30/ASD30
3/8"
5/8"
3/8"
5/8"
3/8"
5/8"
1/2"
3/4"
1/2"
3/4"
CD25/AR25R CD30/AR30R
3/8"
3/4"
3/8"
3/4"
3/8"
3/4"
1/2"
3/4"
1/2"
3/4"
CD36/AR36R CD36/AR36TR
3/8"
3/4"
3/8"
3/4"
3/8"
3/4"
1/2"
7/8"
1/2"
7/8"
CSD36/ASD36 CSD36T/ASD3 6T
3/8"
3/4"
3/8"
3/4"
3/8"
3/4"
1/2"
7/8"
1/2"
7/8"
จากตารางจะพบวา ยิ่งความยาวในการเดินทอเพิ่มมากขึ้น ขนาดของทอสารทําความเย็นตองมากขึ้นดวย เพื่อใหแรงดัน สารทําความเย็นคงเดิม และในการเดินทอสารทําความเย็นยาวเกิน 10 เมตร จะตองเติมน้ํามันหลอลื่นเพิ่มเติม เพื่อชดเชยผล ของฟลมน้ํามันที่ตกคางผิวดานในของทอดูด ตามอัตราในตารางตอไปนี้ ทุก ๆ ความยาวของทอ 1 เมตร ตารางที่ 1.3 แสดงขนาดของทอและอัตราการเติมน้ํามันตอทุกความยาว 1 เมตร ขนาดทอ (นิ้ว) อัตราเติมน้ํามันตอทุกความยาว 1 เมตร (มิลลิลิตร) 3/8
7.5
1/2
10
5/8
20
3/4
30
7/8
40
1-1/8
50
19 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ในการติดตั้งระบบทอสารทําความเย็นมีวิธีปองกันความเสียหาย แบงตามกรณีตาง ๆ ที่เกิดขึ้น ไดแก 1. การเดินทอเพือ่ ใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียนในระบบ การเดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียนในระบบไดถูกตองทําไดโดยการทําทอ Oil Trap เพื่อดักน้ํามัน ในระบบปรับอากาศ ซึ่งจะเกิดขึ้นในกรณีที่ติดตั้งคอยลรอนสูงกวาคอยลเย็น ซึ่งการทํา Oil Trap คือ การดัดทอใหเปนรูปคอหาน เมื่อน้ํามันคอมเพรสเซอรที่หลอลื่นในระบบถูกดูดใหไหลกลับเขาคอมเพรสเซอร จะถูกดูดไปไดบางสวน สวนใหญจะไหลมา ตกคางในทอดักน้ํามันที่ทําใหเกิดแรงกดอากาศลงบนน้ํามัน
ภาพที่ 1.1 การทําทอ Oil Trap เพื่อดักน้ํามันหลอลื่น คอมเพรสเซอรจึงสามารถดูดน้ํามันหลอลื่นกลับไดอยางมีประสิทธิภาพ และในชวงที่คอมเพรสเซอรหยุดการทํางาน น้ํา มัน หลอ ลื่น ที่ไ หลมาคางอยูที่ Oil Trap จะถูก ดูด กลับไปเพื่อ หลอ ลื่นคอมเพรสเซอรไ ดร วดเร็ว เมื่อ คอมเพรสเซอร เริ่มทํางานใหม 1.1 กรณีที่ไมมีน้ํามันหลอลื่นไหลกลับเขาคอมเพรสเซอร หรือกรณีที่คอยลรอนติดตั้งอยูสูงกวาคอยลเย็น ประมาณ 2.5 – 7.5 เมตร ตองติดตั้งทอ Oil Trap แบบ P-Trap บริเวณดานลางของทอแนวดิ่ง เพื่อดักเก็บน้ํามันหลอลื่น ที่ไหลตกลงมาขณะที่คอมเพรสเซอรหยุดทํางาน และเมื่อคอมเพรสเซอรทํางาน น้ํามันหลอลื่นที่คางอยูจะถูกดูดกลับขึ้น คอมเพรสเซอรอยางรวดเร็ว
ภาพที่ 1.2 การติดตั้งทอ P-Trap 20 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
1.2 กรณีที่ตองติดตั้งคอยลรอนสูงกวาคอยลเย็นมากกวา 2.5 -7.5 เมตร ตองติดตั้ง Oil Trap แบบ S-Trap ที่ดานลาง ของแนวดิ่ง ทุก ๆ 2.5 เมตร เพื่อดักเก็บน้ํามันหลอลื่นที่ติดตามผนังทอใหลงมารวมอยูในทอเก็บน้ํามันในขณะที่ คอมเพรสเซอรหยุดทํางาน เมื่อคอมเพรสเซอรทํางานน้ํามันหลอลื่นเหลานี้ก็จะถูกดูดกลับ
ภาพที่ 1.3 การติดตั้งทอ P-Trap และทอ S-Trap 2. การเดินทอเพื่อปองกันไมใหสารทําความเย็นเหลวเขาไปในทางดูดและทําอันตรายตอคอมเพรสเซอร 2.1 กรณีที่มีสารทําความเย็น เหลวไหลกลับเขาคอมเพรสเซอร เมื่อติดตั้ง คอยลเย็นสูง กวาคอยลรอนตองติดตั้ง Invert-Trap หรือ Loop ที่ทอทางออกของคอยลเย็น เพื่อชวยปองกันสารทําความเย็นไหลกลับเขาคอมเพรสเซอร ขณะหยุ ด ทํ า งาน ซึ่ ง จะก อ ให เ กิ ด ความเสี ย หายเมื่ อ สารทํ า ความเย็ น ไปรวมกั บ น้ํ า มั น หล อ ลื่ น ทํ า ให ก ารหล อ ลื่ น คอมเพรสเซอรผิดปกติและทําใหอายุการใชงานของคอมเพรสเซอรสั้นลง
ภาพที่ 1.4 การทํา Invert-Trap 2.2 กรณีที่ปองกันคาความดันของทอสารทําความเย็นเหลวความดันสูงลดลง ในกรณีนี้ ปองกันโดยไมติดตั้งคอยลเย็น สูงกวาคอยลรอนเกิน 6 เมตร เนื่องจากความสูงของของเหลวทําใหความดันในทอลด และสารทําความเย็นจะเดือดเปนไอ ทําใหประสิทธิภาพในการทําความเย็นลดลง อีกทั้งยังชวยปองกันน้ํายาเหลวไหลเขาสูคอมเพรสเซอร ที่มักจะเกิดขึ้น โดยเฉพาะกับคอมเพรสเซอรแบบลูกสูบ 21 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
3. การเดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็นตั้งแต 2 ตัวขึ้นไป ระบบ VRV (Variable Refrigerant Volume) หรือ ระบบ VRF (Variable Refrigerant Flow) เปนระบบเครื่องปรับอากาศ ที่มีลักษณะการทํางานที่สามารถเปลี่ยนเเปลงปริมาณสารทําความเย็นตามภาระโหลดของการทําความเย็นเเละจํานวน ตัวเครื่องภายในที่ทําการติดตั้ง เปนระบบเครื่องปรับอากาศที่ใชในเชิงพาณิชย เหมาะกับการติดตั้งในพื้นที่จํากัดพื้นติดตั้ง คอยลรอน (Outdoor Unit) เนื่องจากคอยลรอน 1 ตัว สามารถติดตั้งคอยลเย็น (Indoor Unit) ไดหลายตัวเเละหลายชั้น ซึ่งคอยลเย็นจะเเยกการทํางานโดยอิสระ จึงสามาถควบคุบอุณหภูมิไดเเมนยํา การทํางานระบบ VRV หรือระบบ VRF ลักษณะการทํางานของตัวเครื่องภายนอก (Outdoor Unit) จะทํางานในลักษณะการเปลี่ยนเเปลงปริมาณการไหล ของสารทํ า ความเย็ น ในระบบตามโหลดของตั ว เครื่ อ งภายใน (Indoor Unit) โดยตั ว เครื่ อ งภายนอกจะถู ก ออกเเบบ ใหมีคอมเพรสเซอรอยางนอย 2 ตัวขึ้นไป ซึ่งการทํางานของคอมเพรสเซอรจะถูกออกแบบใหทํางานลักษณะสลับการทํางาน เเลวสงสารทําความเย็นไปตามทอของเหลว (Liquid Side) ไปยังตัวเครื่องภายใน ซึ่งตัวเครื่องภายในก็จะมีตัวควบคุมปริมาณ ของสารทําความเย็น (PMV Valve) เปนตัวจายสารทําความเย็นตามภาระโหลดการทํางาน เเละตัวคอมเพรสเซอรจะทํางาน เต็มที่เมื่อมีการเปดใชจํานวนตัวเครื่องภายในมากขึ้น
ภาพที่ 1.5 เครื่องปรับอากาศระบบ VRV
22 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ใบทดสอบ คําชี้แจง ใหผูรับการฝกทําเครื่องหมาย x ลงในกระดาษคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ปจจัยใดที่สงผลใหการเดินทอสารทําความเย็นตองใหความสําคัญกับขนาดทอและความยาวของทอ ก. มาตรฐานคุณภาพของสารทําความเย็น ข. ยี่หอของทอเดินสารทําความเย็น ค. ความดันของสารทําความเย็น ง. น้ํามันหลอลื่น 2. เมื่อเดินทอสารทําความเย็นยาวมาก ขนาดของทอจะเปลี่ยนแปลงไปอยางไร ก. ขนาดของทอตองใหญขึ้น ข. ขนาดของทอตองเล็กลง 20 เปอรเซ็นต ค. ขนาดของทอตองใหญขึ้น 20 เปอรเซ็นต ง. ขนาดของทอตองเล็กลง 3. การเดินทอสารทําความเย็นยาวเกิน 10 เมตร ตองเพิ่มเติมสิ่งใดเปนพิเศษ ก. ไขหลอลื่น ข. น้ํามันหลอลื่น ค. ใบพัดปรับแรงดัน ง. ประตูเปดปดสารทําความเย็น 4. ขอใดเปนการติดตั้งระบบทอสารความเย็น กรณีที่ไมมีน้ํามันหลอลื่นไหลกลับเขาคอมเพรสเซอร ก. ติดตั้งทอ Oil Trap แบบ P-Trap บริเวณดานลางของทอแนวดิ่ง ข. ติดตั้งทอ Oil Trap แบบ U-Trap บริเวณดานลางของทอแนวดิ่ง ค. ติดตั้งทอ Oil Trap แบบ S-Trap บริเวณดานลางของทอแนวดิ่ง ง. ติดตั้งทอ Oil Trap แบบ I-Trap บริเวณดานลางของทอแนวดิ่ง
23 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
5. ขอใดกลาวถูกตองเกี่ยวกับ VRF ก. คอยลรอน 1 ตัว สามารถติดตั้งคอยลเย็นได 1 ตัว ข. คอยลเย็น 1 ตัว ตองติดตั้งคอยลรอน 1 ตัว ค. คอยลเย็น 1 ตัว ตองติดตั้งคอยลรอนหลายตัว ง. คอยลรอ น 1 ตัว สามารถติดตั้งคอยลเย็นไดหลายตัว
24 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
กระดาษคําตอบ ขอ 1 2 3 4 5
ก
ข
ค
25 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ใบงาน ใบงานที่ 1.1 การเดินทอสารทําความเย็น 1. วัตถุประสงคเชิงพฤติกรรม 1. เดินทอเพื่อใหสารทําความเย็นและน้ํามันหลอลื่นไหลวนเวียนในระบบได 2. เดิน ทอเพื่อปองกันไมใหสารทําความเย็นเหลวเขาไปในทางดูดและทําอันตรายตอคอมเพรสเซอรไ ด 3. เดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็น (Evaporator) ตั้งแต 2 ตัวขึ้นไปได
2. ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน - ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงานรวม 6 ชั่วโมง
3. คําชี้แจง ใหผูรับการฝกเดินทอสารทําความเย็น ในรูปแบบที่กําหนด ดังนี้ 1. เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่คอยลรอนติดตั้งอยูสูงกวาคอยลเย็น 2. เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่คอยลเย็นสูงกวาคอยลรอน 3. เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่มีแผงทําความเย็น 2 ตัว
เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่คอยลรอนติดตั้งอยูสูงกวาคอยลเย็น
26 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่คอยลเย็นสูงกวาคอยลรอน
เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่มีแผงทําความเย็น 2 ตัว
27 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ใบขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ 1.1 การเดินทอสารทําความเย็น 1. การเตรียมการ 1.1 การเตรียมอุปกรณปองกันสวนบุคคล สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคลกอนเริ่มปฏิบัติงาน ไดแก - ถุงมือผา - รองเทานิรภัย - ชุดปฏิบัติการชาง 1.2 รับฟงคําสั่งจากครูฝก พรอมรับใบงาน 1.3 การเตรียมสถานที่ 1. ตรวจสอบสภาพพื้น ที่ปฏิบัติง าน ไมใหมีอุปกรณอื่น ๆ ที่ไ มเกี่ยวของ หรือวัสดุอันตราย เชน สายไฟฟา วางกีดขวางอยู 2. ดูแลไมใหบุคคลที่ไมเกี่ยวของเขามาในบริเวณปฏิบัติงาน 3. เตรียมชุดปฐมพยาบาลเพื่อใชในกรณีฉุกเฉิน 4. รับทราบจุดที่ตั้งของอุปกรณชวยเหลือในกรณีฉุกเฉินตาง ๆ รวมถึงวิธีการใชอุปกรณเหลานั้น 1.4 การเตรียมเครื่องมือและอุปกรณตอผูรับการฝก 1 คน 1. ไขควงแฉก 2. ไขควงแบน
จํานวน 1 ตัว จํานวน 1 ตัว
3. คอน 4. คีมชางไฟฟา
จํานวน 1 คอน จํานวน 1 ตัว
5. คีมตัด 6. คีมล็อก
จํานวน 1 ตัว จํานวน 1 ตัว
7. เครื่องปรับอากาศ 8. ชุดเครือ่ งมืองานทอ (ตัด บาน ขยาย ดัด)
จํานวน 1 ชุด จํานวน 1 ชุด
9. ชุดเชื่อมแกส 10. ชุดดอกสวานเจาะเหล็ก
จํานวน 1 ชุด จํานวน 1 ชุด 28 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
11. ชุดประแจปากตาย
จํานวน 1 ชุด
12. ดอกสวานเจาะปูน 13. ประแจเลื่อน 8 นิ้ว
จํานวน 1 ชุด จํานวน 1 ตัว
14. สวานไฟฟา 15. โฮลซอ
จํานวน 1 ตัว จํานวน 1 ตัว
หมายเหตุ ตรวจสอบเครื่องมือวามีสภาพพรอมใชงานหรือไม หากพบวาเครื่องมือชิ้นใดชํารุด ใหรายงานครูฝกใหทราบ 1.5 การเตรียมวัสดุตอผูรับการฝก 1 คน 1. ขาแขวนยึดคอยลเย็น 2. ฉนวนหุมทอ
จํานวน 1 ชุด จํานวน 2 เสน
3. เทปพันทอ 4. พุกตะกัว่ เบอร 3/8 นิ้ว
จํานวน 2 มวน จํานวน 1 ชุด
5. พุกพลาสติก เบอร 10
จํานวน 1 ชุด
6. ลวดเชื่อมเงิน 7. สกรู เบอร 3/8 นิ้ว
จํานวน 2 เสน จํานวน 1 ชุด
8. สกรูเกลียวปลอย เบอร 10
จํานวน 1 ชุด
29 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
2. ลําดับการปฏิบัติงาน 2.1 เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่คอยลรอนติดตั้งอยูสูงกวาคอยลเย็น ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย
1. ติดตั้งเพลทหรือขาแขวนแฟนคอยล
ติดตั้งแผนเพลท/ขาแขวนติดตั้ง แฟนคอยลยูนิต
2. ติดตั้งแฟนคอยล
ติดตั้งแฟนคอยลยูนิต
3. ติดตั้งคอนเดนซิ่งยูนิต
ติดตั้งคอนเดนซิ่งยูนิต
4. ดัดทอแฟนคอยลยูนิตเตรียมทํา P-Trap
ดัดทอจากแฟนคอยลยูนิตออกมา เพื่อเตรียมทํา P-Trap
30 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย
5. ทํา P-Trap
ทํา P-Trap
6. เดินทอเชื่อมแฟนคอยลกับคอนเดนซิ่ง
เดินทอเชื่อมตอระหวาง แฟนคอยลยูนิต และคอนเดนซิ่งยูนิต
7. หุมฉนวนทอทองแดง
หุมฉนวนทอทองแดง
31 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย
8. บานแฟลรและขันแฟลรใสทอซัคชั่นและ บานแฟลรและขันแฟลรใสทอซัคชั่น ทอลิควิด และทอลิควิด
9. พันเทปพันทอ
พันเทปพันทอใหเรียบรอย
32 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
2.2 เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่คอยลเย็นติดตั้งอยูสูงกวาคอยลรอน ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย ติดตั้งแผนเพลท / ขาแขวน
1. ติดตั้งเพลทหรือขาแขวนแฟนคอยล
ติดตั้งแฟนคอยลยูนิต
2. ติดตั้งแฟนคอยล
ติดตั้งแฟนคอยลยูนิต
3. ติดตั้งคอนเดนซิ่งยูนิต
ติดตั้งคอนเดนซิ่งยูนิต
33 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย
4. ดัดทอแฟนคอยลยูนิตเตรียมทํา P-Trap
ดัดทอจากแฟนคอยลยูนิตออก มาเพื่อเตรียมทํา P-Trap
5. ทํา P-Trap
ทํา P-Trap
6. เดินทอเชื่อมแฟนคอยลกับคอนเดนซิ่ง
เดินทอเชื่อมตอระหวาง แฟนคอยลยูนิต และคอนเดนซิ่ง ยูนิต
7. หุมฉนวนทอทองแดง
หุมฉนวนทอทองแดง
34 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย
8. บานแฟลรและขันแฟลรใสทอซัคชั่นและทอลิควิด
บ า น แ ฟ ล ร แ ล ะ ขั น แ ฟ ล ร ใสทอซัคชั่นและทอลิควิด
9. พันเทปพันทอ
พันเทปพันทอใหเรียบรอย
35 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
2.3 เดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็นตั้งแต 2 ตัวขึ้นไป ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. ติดตั้งเพลทหรือขาแขวนแฟนคอยล
คําอธิบาย ติ ด ตั้ ง แผ น เพลท/ขาแขวนติ ด ตั้ ง แฟนคอยลยูนิต
2. ติดตั้งแฟนคอยลยูนิตทั้ง 2 ตัว
ติดตั้งแฟนคอยลยูนิต ตัวที่ 1 แลวติดตั้งแฟนคอยลยูนิตตัวที่ 2
3. ติดตั้งคอนเดนซิ่ง
ติดตั้งคอนเดนซิ่งยูนิต
4. ดัดทอแฟนคอยลยูนิตตัวที่ 1 เพื่อเตรียมทํา Invert- ดัดทอจากแฟนคอยลยูนิต ตัวที่ 1 Trap ออกมาเพื่อเตรียม Invert-Trap
5. ทํา Invert-Trap
ทํา Invert-Trap ของแฟนคอยล ตัวที่ 1
36 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย
6. เดินทอเชื่อมตอระหวางแฟนคอยลยูนิต ตัวที่ 1 กับ จาก Invert-Trap เดินทอเชื่อม คอนเดนซิ่งยูนิต ตอระหวางแฟนคอยลยูนิต ตัวที่ 1 กับคอนเดนซิ่งยูนิต
7. หุมฉนวนทอ
หุมฉนวนทอทองแดง
8. บานแฟลรและขันแฟลรใสทอซัคชั่นและทอลิควิด
บานแฟลรและขันแฟลร ใสทอซัคชั่น และทอลิควิด
9. ดัดทอแฟนคอยลยูนิตตัวที่ 2 เพื่อเตรียมทํา Invert- ดัดทอจากแฟนคอยลยูนิต Trap ตัวที่ 2 ออกมาเพื่อเตรียม Invert-Trap
37 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 10. ทํา Invert-Trap
คําอธิบาย ทํา Invert-Trap ของแฟนคอยลตัวที่ 2
11. เดิน ทอเชื่อมตอระหวางแฟนคอยลยูนิต ตัวที่ 2 จาก Invert-Trap เดินทอเชื่อม ตอ กับคอนเดนซิ่งยูนิต
ระหวางแฟนคอยลยูนิต ตัวที่ 2 กับ คอนเดนซิ่งยูนิต
12. หุมฉนวนทอ
หุมฉนวนทอทองแดง
38 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
คําอธิบาย
13. บานแฟลรและขันแฟลรใสทอซัคชั่นและทอลิควิด บานแฟลร แ ละขั น แฟลร ใส ท อ พันเทปพันทอใหเรียบรอย ซัคชั่นและทอลิควิด พันเทปพันทอ ใหเรียบรอย
39 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ขอควรระวัง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
3. ตรวจสอบชิ้นงาน ตรวจสอบและบันทึกขอบกพรองตอไปนี้ ลําดับที่
รายการตรวจสอบ
เกณฑการพิจารณา
1
เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่คอยลรอนติดตั้งอยูสูงกวาคอยลเย็น 1.1 งานดัดทอ P-Trap
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
1.2 รอยเชื่อม
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
เดินทอสารทําความเย็นกรณีที่คอยลเย็นติดตั้งอยูสูงกวาคอยลรอน 1.3 งานดัดทอ Invert-Trap
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
1.4 รอยเชื่อม
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
เดินทอเพื่อเฉลี่ยสารทําความเย็นใหแผงทําความเย็นตั้งแต 2 ตัว ขึ้นไป
2
1.5 งานดัดทอ
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
1.6 รอยเชื่อม
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
กิจนิสัย 2.1 เตรียมเครื่องมือและอุปกรณอยางถูกตองและครบถวน
ความถูกตองตามวิธีการใชงาน
2.2 สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคลอยางถูกตองและ ครบถวน กอนเริ่มปฏิบัติงาน
ความถูกตองตามวิธีการใชงาน
2.3 ปฏิบัติตามลําดับขั้นตอนการทํางาน
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
2.4 ความปลอดภัยระหวางการปฏิบัติงาน
ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน
2.5 การเก็บเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ และทําความสะอาดพื้นที่
ความถูกตองตามวิธีการใชงาน
ปฏิบัติงาน
40 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ใบใหคะแนนการตรวจสอบ ลําดับที่ 1
รายการประเมิน
เกณฑการใหคะแนน
การปฏิบัติงาน 1.1 งานดัดทอ P-Trap
คะแนนเต็ม 30
- กํ า หนดระยะดั ดได ถู ก ต อง ทํ า P-Trap ได ส วยงาม ให ค ะแนน 5
5
คะแนน - กําหนดระยะตําแหนงดัดขาด หรือเกิน ตั้งแต 1-2 มิลลิเมตร หรือ ดัด ขาด หรือ เกิน 1-2 องศา ใหคะแนน 3 คะแนน - กําหนดระยะตําแหนงดัดขาด หรือเกิน ตั้งแต 3 มิลลิเมตรขึ้นไป หรือ ดัดขาด หรือ เกินตั้งแต 3 องศาขึ้นไป ใหคะแนน 3 คะแนน 1.2 รอยเชื่อม
- เชื่อมทอไดแนบสนิท แข็งแรง ทอตรงสวยงาม ใหคะแนน 5 คะแนน
5
- เชื่อมทอไดตรง แข็งแรง แตไมแนบสนิท ใหคะแนน 3 คะแนน - เชื่อมทอไมตรง ไมแข็งแรง ไมแนบสนิท ใหคะแนน 1 คะแนน 1.3 งานดัดทอ Invert-Trap
- กําหนดระยะดัดไดถูกตอง ทํา Invert-Trap ไดสวยงาม ใหคะแนน 5 คะแนน
5
- กําหนดระยะตําแหนงดัดขาด หรือเกิน ตั้งแต 1-2 มิลลิเมตร หรือ ดัด ขาด หรือ เกิน 1-2 องศา ใหคะแนน 3 คะแนน - กําหนดระยะตําแหนงดัดขาด หรือเกิน ตั้งแต 3 มิลลิเมตรขึ้นไป หรือ ดัดขาด หรือ เกินตั้งแต 3 องศาขึ้นไป ใหคะแนน 3 คะแนน 1.4 รอยเชื่อม
- เชื่อมทอไดแนบสนิท แข็งแรง ทอตรงสวยงาม ใหคะแนน 5 คะแนน - เชื่อมทอไดตรง แข็งแรง แตไมแนบสนิท ใหคะแนน 3 คะแนน - เชื่อมทอไมตรง ไมแข็งแรง ไมแนบสนิท ใหคะแนน 1 คะแนน
5
1.5 งานดัดทอ
- กําหนดระยะดัดไดถูกตอง ทํา Invert-Trap ไดสวยงาม ใหคะแนน
5
5 คะแนน - กําหนดระยะตําแหนงดัดขาด หรือเกิน ตั้งแต 1-2 มิลลิเมตร หรือ ดัดขาด หรือ เกิน 1-2 องศา ใหคะแนน 3 คะแนน - กําหนดระยะตําแหนงดัดขาด หรือเกิน ตั้งแต 3 มิลลิเมตรขึ้นไป หรือ ดัดขาด หรือ เกินตั้งแต 3 องศาขึ้นไป ใหคะแนน 3 คะแนน 1.6 รอยเชื่อม
- เชื่อมทอไดแนบสนิท แข็งแรง ทอตรงสวยงาม ใหคะแนน 5 คะแนน
5
- เชื่อมทอไดตรง แข็งแรง แตไมแนบสนิท ใหคะแนน 3 คะแนน - เชื่อมทอไมตรง ไมแข็งแรง ไมแนบสนิท ใหคะแนน 1 คะแนน 2
กิจนิสัย
5
2.1 เตรียมเครื่องมือและอุปกรณอยางถูกตองและ - ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน ครบถวน - ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน
1
2.2 สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคล อยางถูกตองและครบถวน กอนเริ่มปฏิบัติงาน
1
- ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน - ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน
41 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คะแนนที่ได
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ลําดับที่
รายการประเมิน
เกณฑการใหคะแนน
คะแนนเต็ม
2.3 ปฏิบัติตามลําดับขั้นตอนการทํางาน
- ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน - ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน
1
2.4 ความปลอดภัยระหวางการปฏิบัติงาน
- ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน - ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน
1
2.5 การเก็บเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ และทํา
- ปฏิบัติไดครบถวน ถูกตอง ใหคะแนน 1 คะแนน
1
ความสะอาดพื้นที่ปฏิบัติงาน
- ปฏิบัติไมครบถวน ไมถูกตอง ใหคะแนน 0 คะแนน คะแนนเต็ม
คะแนนที่ได
35
หมายเหตุ หากผูเขารับการฝกไดรับคะแนน 25 คะแนนขึ้นไป (คะแนนมากกวาหรือเทากับรอยละ 70) ใหผูเขารับการฝก ขอเขารับการทดสอบภาคปฏิบัติได
42 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 2 0921730802 การเลือกแคปปลลารี่ทิ้วป (ใบแนะนํา) 1. ผลลัพธการเรียนรู - อธิบายวิธีการเลือกหรือเปลี่ยนขนาด และความยาวของแคปปลลารี่ทิ้วปได
2. หัวขอสําคัญ - การเลือกแคปปลลารี่ทิ้วป 3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับผูรับการฝก
4. อุปกรณชวยฝก อุปกรณชว ยฝกสามารถเลือกใชงานได 2 รูปแบบ คือ 1. รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือผูรับการฝก เพื่อใชศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ - คูมือการประเมิน เพื่อใชในการทดสอบ - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ 2. รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือผูรับการฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อใชศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อใชในการทดสอบ - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการศึกษาภาคทฤษฎีและปฏิบัติ
43 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
5. การรับการฝกอบรม 1. ผูรับการฝกทําแบบทดสอบกอนฝก (Post-Test) แลวสงใหครูฝกหรือระบบประเมินผลตามวิธีที่เลือกฝกอบรม 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไป หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหผูรับการฝกเขาฝกอบรมภาคทฤษฎี 2. การฝกอบรมภาคทฤษฎี ใหผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝก และฝกหัดทําใบทดสอบทายหัวขอวิชา 3. เมื่อผูรับการฝกศึกษาคูมือผูรับการฝกประจําโมดูลนั้นเขาใจแลว ใหทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) แลวสงให ครูฝกหรือระบบประเมินผลเชนเดียวกับแบบทดสอบกอนฝก
6. การวัดผล 1. ผูรับการฝกสงแบบทดสอบกอนฝก ใหครูฝกหรือระบบประเมินผลภาคทฤษฎีตามวิธีที่เลือกฝกอบรม 1.1 ถาผลการประเมินผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสารโครงรางหลักสูตร จะมีสิทธิ์ขอเขารับการฝก ภาคปฏิบัติ (ถามี) หรือเขารับการฝกในโมดูลถัดไปได 1.2 ถาผลการประเมินต่ํากวารอยละ 70 ใหครูฝกมอบหมายใหผูรับการฝกศึกษาเนื้อหาจากสื่อดวยตนเองจนเขาใจ จึงทําแบบทดสอบหลังฝก (Post-Test) 2. ผูรับการฝกสงแบบทดสอบหลังฝก ใหครูฝกหรือระบบประเมินผลภาคทฤษฎี โดยใชหลักเกณฑเดียวกับการประเมิน แบบทดสอบกอนฝก
7. บรรณานุกรม สนอง อิ่มเอม. 2547. เครื่องทําความเย็นและเครื่องปรับอากาศรถยนต. กรุงเทพฯ : อมรินทรพริ้นติ้งแอนดพับลิชชิ่ง
44 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ใบขอมูล หั ว ข อ วิ ช าที่ 2 การเลื อ กแคปป ล ลารี่ ทิ้ว ป 1. การเลื อ กแคปป ล ลารี่ ทิ้ ว ป ทอแคปปลลารี่หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งวา “ทอแคปทิ้วป” มีลักษณะเปนทอขนาดเล็ก ซึ่งระบบเครื่องทําความเย็น จะใช ทอแคปปลลารี่ในการควบคุมการไหลของน้ํายา โดยทอแคปทิ้วปที่เลือกใชงานสวนใหญ มีขนาดเสนผานศูนยกลางของทอ ตั ้ง แต 0.028 - 0.095 นิ ้ว ในระบบเครื ่อ งทํ า ความเย็น ทอ แคปปล ลารี ่จ ะติด ตั ้ง อยู ร ะหวา งคอนเดนเซอรก ับ อีวาพอเรเตอร เนื่องจากเปนทอที่มีรูขนาดเล็ก ดังนั้นบริเวณทางเขาของทอแคปปลลารี่ควรมีตะแกรงกรองเพื่อปองกันฝุน ที่อาจหลงเหลืออยูในระบบไมใหเขาไปอุดตันในทอ
ภาพที่ 2.1 ทอแคปปลลารี่ เนื่อ งจากทอ แคปปล ลารี่ตอ อยูใ นระบบแบบอนุก รมและมีข นาดเล็ก ทํา ใหน้ํา ยาที่ไ หลจากคอนเดนเซอรไ ปยัง อีวาพอเรเตอรถูกจํากัดใหไหลผานเล็กนอย สงผลใหความดันของน้ํายาในระบบลดลง โดยอัตราการไหลของน้าํ ยาที่ไหลผาน ทอแคปปลลารี่ควรมีปริมาณที่เหมาะกับคอมเพรสเซอร เพื่อประสิทธิภาพสูงสุดในการทําความเย็นของระบบ หากทอแคปปลลารี่ มี ข นาดเล็ ก หรื อ ยาวเกิน ไป อั ต ราการไหลของน้ํา ยาจากคอนเดนเซอร ไ ปยั ง อี ว าพอเรเตอร จ ะลดลง สงผลใหความดัน และอุณหภูมิในคอนเดนเซอรสูงขึ้น และคาผลความเย็นของระบบที่อีวาพอเรเตอรลดลง หากทอแคปปลลารี่มีขนาดใหญหรือสั้น เกินไป อัตราการไหลของน้ํายาจะเพิ่มขึ้น ทําใหน้ํายาเหลวทวมในอีวาพอเรเตอร และอาจถูกดูดกลับเขาคอมเพรสเซอร ซึ่งเปนอันตรายตอคอมเพรสเซอร ทําใหคาความดันของน้ํายาบริเวณคอนเดนเซอรลดลง สงผลใหน้ํายาไมสามารถกลั่นตัวเปน น้ํายาเหลว และประสิทธิภาพของระบบลดลง ในการเลือกทอแคปปลลารี่ที่เหมาะกับขนาดคอมเพรสเซอรสามารถดูไดจาก ตารางที่ 2.1 ดังตอไปนี้
45 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ตารางที่ 2.1 ตารางแสดงขนาดและความยาวของทอแคปปลลารี่ที่เหมาะกับขนาดคอมเพรสเซอร Compressor Quantity BTU/h
4,500 5,000 5,500 6,000 6,500 7,000 8,000 9,000 10,000 11,000 12,000 13,000 14,000 15,000 16,000 17,000 18,000 19,000 20,000
Capillary Tube
Circuit Coil
Capillary Dim.3/8'' Dim.1/2'' Tube 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2
Short Long Diameter
Long
Diameter
inch 36 25 20 40 35 28 36 28 36 28 40 32 44 36 30 38 35 28 40
inch 80 64 52 75 65 52 65 48 64 50 68 56 70 56 48 65 55 48 58
mm 0.049 0.049 0.049 0.054 0.054 0.054 0.059 0.059 0.064 0.064 0.07 0.07 0.075 0.075 0.075 0.08 0.08 0.08 0.085
mm 0.042 0.042 0.042 0.049 0.049 0.049 0.054 0.054 0.059 0.059 0.064 0.064 0.07 0.07 0.07 0.075 0.075 0.075 0.08
Long
ในการกําหนดขนาดและความยาวของทอแคปปลลารี่ จะสงผลตอประสิทธิภาพการทําความเย็นของระบบ ซึ่งคาปริมาณ ความรอนที่คิดเปนโหลดที่เพิ่มขึ้นหรือลดลง อัตราการไหลของน้ํายาที่ไหลผานทอแคปปลลารี่ก็จะเพิ่มขึ้นหรือลดลงตามดวย ดังนั้น จึงควรเลือกใหเหมาะกับปริมาณความรอนที่คิดเปนโหลด เนื่องจากคาความดันของน้ํายาในระบบที่คอนเดนเซอร จะเปลี่ยนแปลงตามปริมาณความรอนที่โหลด 46 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
การหาขนาดและความยาวของทอแคปปล ลารี่ โดยทั่ว ไปในการเลือกซื้อมอเตอรค อมเพรสเซอรจะมีใบคูมือแสดง รายละเอียดของคอมเพรสเซอรที่กําหนดขนาดแคลอรี ความเร็วรอบตอนาที ระบุขนาด และความยาวของทอแคปปลลารี่ แนบมาในใบคูมือ ซึ่งอาจระบุความยาวในการบัดกรีทอแคปปลลารี่กับทอซัคชั่นไว หากเปนการซอมของเกาที่ใชมอเตอร คอมเพรสเซอรเทาเดิม ควรใชทอแคปปลลารี่ที่มีขนาดและความยาวเทาเดิม ตารางที่ 2.2 ตารางแสดงสัมประสิทธิ์การคูณของขนาดและความยาวของทอแคปปลลารี่ เบอร ขนาด ( นิ้ว ) 0.024 0.028 0.036 0.038 0.040 0.042 0.046 0.048 0.049
TC-26 0.026 1.44 0.72
TC-31 0.031 1.59 0.5 0.39 0.31 0.25
TC-36 0.036
TC-42 0.042
TC-44 0.044
TC-49 0.049
TC-50 0.050
1.00 0.80 0.62 0.50 0.32
2.10 1.59 1.25 1.00 0.67 0.54 0.049
1.91 1.55 1.24 0.82 0.67 0.61
2.51 2.03 1.34 1.10 1.00
2.23 1.47 1.20 1.09
หมายเหตุ ขนาดแคปทิ้วป แนวตั้งดานซาย : ขนาดแคปทิ้วปกําหนดใหใชงาน ขนาดแคปทิ้วป แนวนอนดานบน : ขนาดของทอแคปทิ้วปที่ตองการเปลี่ยนแปลง ตัวเลขภายในตาราง : คาสัมประสิทธิ์ใชคํานวณเพื่อหาขนาดของความยาวของแคปทิ้วปที่ถูกตอง ตัวอยาง คูมือกําหนดใหใชทอแคปปลลารี่ยาว 10 ฟุต ขนาด 0.040 แตตองการใชทอแคปปลลารี่ ขนาด 0.044 จะตองใช ความยาวเทาใด วิธีการคํานวณ คือ 1) ดูที่ทอแคปปลลารีข่ นาด 0.040 ตามตารางแนวตั้งดานซาย 2) ดูตารางดานบนทอแคปปลลารี่ขนาด 0.044 ที่ชอง TC-44 3) นําขนาดความยาวเดิมคูณกับคาสัมประสิทธิ์ที่อานได คือ 10 x 1.55 = 15.5 ดังนั้นจะตองใชทอแคปปลลารีข่ นาด 0.044 ยาว 15.5 ฟุต 47 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ทอแคปปลลารี่นิยมใชกับระบบเครื่องทําความเย็นที่มีคาปริมาณความรอนที่คิดเปนโหลดเปลี่ยนแปลงไมมาก เชน ตูเย็น ตูแช และ เครื่องปรับอากาศชนิดติดหนาตาง เปนตน ขอดีของทอแคปปลลารี่ มีดังนี้ - หลักการทํางานไมซับซอน - ราคายอมเยา - ระบบออกตัวไดงาย เนื่องจากขณะหยุดระบบ ความดันของน้ํายาในระบบดานความดันสูงสามารถไหลกลับ เขาสูดานความดันต่ําของระบบจนมีความดันเทากัน - ใชปริมาณน้ํายาลดลง เนื่องจากระบบไมมีทอพักน้าํ ยาเหลว ระบบของเครื่องทําความเย็นที่ใชทอแคปปลลารี่ ควรบัดกรีทอแคปปลลารี่กับทอซัคชั่น เพื่อการถายเทความรอนระหวาง ทอทั้ง สอง เปน การใช ความเย็น จากท อซั ค ชั่น ทํ าซั บ คู ล ให กับน้ํ า ยาในท อแคปป ลลารี่ ขณะเดียวกันก็ ใช ค วามรอ นจาก ทอแคปปลลารี่ทําซูเปอรฮีตใหกับน้ํายาในทอซัคชั่น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทําความเย็นของระบบใหสูงขึ้น ทอ แคปปล ลารี ่ส ามารถแบง ตามอัต ราการไหลได 2 ชนิด คือ ทอ แคปปล ลารี ่แ บบฉีด ใน (ติด ตั ้ง ในแฟนคอยล) และทอแคปปลลารี่แบบฉีดนอก (ติดตั้งในคอนเดนซิ่ง)
48 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
ใบทดสอบ คําชี้แจง ใหผูรับการฝกทําเครื่องหมาย x ลงในกระดาษคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. กําหนดใชทอแคปปลลารีย่ าว 12 ฟุต ขนาด 0.046 แตตองการใชทอแคปปลลารี่ ขนาด 0.049 จะตองใชความยาวเทาใด ก. 0.049 ยาว 16 ฟุต ข. 0.049 ยาว 32 ฟุต ค. 0.056 ยาว 16 ฟุต ง. 0.056 ยาว 32 ฟุต 2. จงเติมขนาดและเบอรลงในตารางของทอแคปปลลารี่ใหถูกตอง เบอร ขนาด ( นิ้ว ) 0.024 0.028 0.036 0.038 0.040 0.042 0.046 0.048 0.049 ก. ข. ค. ง.
TC-26 TC-31 TC-36 TC-42 0.026 0.031 0.036 0.042 1.44 0.72 1.59 A 1.00 2.10 0.39 0.80 1.59 0.31 0.62 B 0.25 0.50 1.00 0.32 0.67 0.54 0.049
TC-44 0.044
TC-49 0.049
TC-50 0.050
1.91 1.55 1.24 0.82 0.67 0.61
2.51 2.03 C 1.10 1.00
2.23 1.47 1.20 1.09
0.25 / 1.25 / 1.34 0.5 / 1.25 / 1.34 0.5 / 1.34 / 0.65 0.25 / 1.25 / 0.65
49 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
3. การติ ด ตั้ ง เครื่ อ งปรั บ อากาศที่ มี ข นาด 25000 BTU ควรเลื อกท อ แคปป ล ล ารี่ ที่ มี อั ต ราก ารไหลเท า ใด ในหนวยลูกบาศกฟุตตอนาที (CFM) ก. 1200 CFM ข. 1500 CFM ค. 800 CFM ง. 600 CFM
50 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
กระดาษคําตอบ ขอ 1 2 3
ก
ข
ค
51 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
ง
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
คณะผูจัดทําโครงการ คณะผูบริหาร 1. นายสุทธิ 2. นางถวิล
สุโกศล เพิ่มเพียรสิน
อธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน
3. นายธวัช 4. นายสุรพล
เบญจาทิกุล พลอยสุข
รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน
5. วาที่รอยตรี สมศักดิ์ พรหมดํา 6. นางเพ็ญประภา ศิริรัตน
ผูอํานวยการสํานักพัฒนาผูฝกและเทคโนโลยีการฝก ผูอํานวยการกลุมงานพัฒนาระบบการฝก
7. นายวัชรพงษ
มุขเชิด
ผูอํานวยการสํานักงานรับรองความรูความสามารถ
คําเงิน
ภาควิชาวิศวกรรมโทรคมนาคม คณะวิศวกรรมศาสตร
สุนทรกนกพงศ
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง ภาควิชาวิศวกรรมไฟฟาสื่อสาร คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม
ตันตระกูล
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม
พิมพสาลี
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม
คณะที่ปรึกษาโครงการ 1. ผศ. ดร. มนตรี 2. รศ. ดร. วิสุทธิ์ 3. ผศ. สันติ 4. นายสุระชัย
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง 5. นายวินัย
ใจกลา
ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง
6. นายวราวิช
กําภู ณ อยุธยา
สํานักบริหารงานวิจัยและนวัตกรรมพระจอมเกลาลาดกระบัง สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง
7. นายมนตรี 8. นายธเนศ
ประชารัตน วงควัฒนานุรักษ
แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี
9. นายณัฐวุฒิ 10. นายหาญยงค
เสรีธรรม หอสุขสิริ
แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี แผนกวิชาโลหะการ วิทยาลัยเทคนิคกาญจนาภิเษก มหานคร
11. นายสวัสดิ์
บุญเถื่อน
แผนกวิชาชางยนต วิทยาลัยเทคนิคกาญจนาภิเษก มหานคร 52 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน
คู มื อ ผู รั บ การฝ ก สาขาช า งเครื่ อ งปรั บ อากาศในบ า นและการพาณิ ช ย ข นาดเล็ ก ระดั บ 2
โมดู ล การฝ ก ที่ 6
53 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน