Verdwenen winkels

VERDWENEN WINKELS IN UTRECHT Muziek Sta horst in de Drieharingstraat

In Utrecht is de naam Sta horst al sinds de 19e eeuw bekend van de drank en uit de 20e eeuw ook van de muziek. De muziekzaak kende van het begin af aan drie onderdelen: platen, afspeelapparatuur en muziekinstrumenten. De platenwinkel ging al eerder ten onder, maar in 2013 kwam er na driekwart eeuw ook een einde aan de instrumentenwinkel. Muziek Sta horst was kort voor de Tweede Wereldoorlog opricht door een pianist-accordeonist. Tekst: Arjan den Boer / Fotogra e: Het Utrechts Archief, R. van den Berg, G. van Straalen

Harry Staffhorst (19031973), telg uit de bekende Utrechtse slijterijfamilie, werkte vanaf 1925 als muzikant. Hij speelde piano bij Hotel De Leyen in Bilthoven en in de Utrechtse artiestensociëteit Musica. In 1926 ging Staffhorst als lid van een scheepsorkestje naar Buenos Aires met de Koninklijke Hollandsche Lloyd. Naast klassieke piano speelde hij aan boord jazz op accordeon. Daarna werkte hij periodes in verschillende Nederlandse steden, zoals bij Dancing La Gaité in Den Haag. Harry gaf radio-optredens voor de KRO en AVRO.

Na zijn huwelijk met Greet Jonker en de komst van twee kinderen bleef hij nog even rondreizen, om zich in 1935 blijvend in Utrecht te vestigen, waar hun derde kind werd geboren.

Om het 'vaste' bestaan mogelijk te maken, opende Staffhorst in april 1937 een muziekwinkel aan de Drieharingstraat 5. Volgens de advertentie verkocht hij zowel grammofoonplaten 'in alle genres' als grammofoons (afspeelapparatuur) en muziekinstrumenten, waarbij hij de accordeon apart vermeldde. Als beeldmerk diende echter een saxofoon. De winkel had ook een kleine studio waar men een 'Natuurgetrouwe opname van Uw stem, zang of spel' kon laten vastleggen op plaat. Ondertussen bleef Harry ook optreden, werkte als pianist bij dansschool Zegers en gaf accordeonles. In de oorlogsjaren verhuisde het gezin Staffhorst van Tuindorp naar de verdieping boven de winkel.

Nieuwe generatie

Midden jaren vijftig kwamen de drie zoons Hein, Will en Harry Staffhorst in de zaak. Tussen de broers ontstond een taakverdeling in platen, muziekinstrumenten en audioapparatuur. Daarbij pasten ook aparte winkelruimtes en daarom werden de buurpanden Drieharingstraat 7 en 9 in gebruik genomen voor de apparatuur en de instrumenten. Enkele jaren later kwam Wim Vocking in dienst, die samen met Harry junior de electronica-afdeling groot zou maken.

In 1963 opende Staffhorst een vestiging aan de Nachtegaalstraat 9, waar grammofoonplaten, bandrecorders, pickups, radio's en tv's werden verkocht, maar geen muziekinstrumenten. Bijzonder was daar de platenautomaat waarmee men 'ook na 6 uur' muziek kon kopen. Bijvoorbeeld 'de nieuwe Rolling Stones', Satisfaction, waarmee Staffhorst in 1965 lokaal adverteerde. Dat men aansluiting vond bij de jeugdcultuur, blijkt ook uit de verkoop van kaartjes voor Flight to Lowlands' Paradise in 1967.

Staffhorst senior had nog de leiding maar trad soms op in heel andere genres, zoals in 1967 met een 'heerlijk programma uit de oude doos van Louis Davids en andere vroegere cabaretgoden'.

Kennelijk zong hij zelf, en niet slecht volgens het Utrechtsch Nieuwsblad: 'Het volume van de geroutineerde Staffhorst mag dan zijn teruggelopen, het métier beheerst hij nog ten volle en de ijzersterke teksten, gedoopt in de rechtlijnige Hollandse humor en sentimentaliteit, weet hij tot de laatste druppel uit te buiten.' Zes jaar later zou Harry Staffhorst onverwachts aan een hartaanval overlijden, in zijn eigen zaak. een vestiging in het nieuwe Hoog Catharijne. Die aan de Nachtegaalstraat werd toen gesloten, de Drieharingstraat bleef open en werd zelfs uitgebreid. In de oude biljartzaal achter hotel-restaurant Noord-Brabant (naar Hoog Catharijne vertrokken als Hoog Brabant) kwam een grote afdeling klassieke muziek, die een goede naam zou krijgen vanwege het deskundige personeel. Tegelijkertijd verhuisden de muziekinstrumenten van Will Staffhorst naar Paardenveld, bij de parkeergarage. Deze locatie kreeg Staffhorst toegewezen omdat hun centrale magazijn aan de Kaatstraat werd gesloopt.

Een grote stap zette het bedrijf in 1989 met de aankoop van het Vinkepand op de hoek Vredenburg-Catharijnekade. Staffhorsts nieuwe elektronicawarenhuis daar werd geopend door maar liefst drie prominenten: Chriet Titulaer, Anton Geesink en burgemeester Vos-van Gortel. Boven de deur stond: 'Meer in muziek, groot in geluid, best in beeld'. De platenzaak aan de Drieharingstraat bleef. Wel opende Staffhorst in 1990 een speciale cd-winkel aan de Sint-Jacobsstraat 8, die ondanks het aanbod van 100.000 cd's al snel weer sloot.

In 1995 trad Harry Staffhorst junior uit de platenzaak, die aan de Drieharingstraat verder ging als Ear & Eye. Later werd dit Boudisque, dat in 2009 failliet ging. Platenzaken hadden het moeilijk door internet en MediaMarkt. Die brachten ook de elektronicawinkel tot wankelen. Ondanks aansluiting bij de RAF-keten moest Staffhorst Electronics in 2009 het Vinkepand verkopen.

De muziekinstrumentenwinkel op Paardenveld ging in 2013 als laatste failliet. Er waren honderden liefhebbers bij de veiling van de inventaris. Zo kwam er na ruim Muziek Staffhorst. Oud-directeur Wim Vocking vertelde in het AD: 'Er zit geen emotie meer in de handel, en als winkel heb je geen toegevoegde waarde. Mensen laten zich in een winkel voorlichten en struinen vervolgens thuis het internet af om het ergens voor een euro minder te kopen'.