Beurskwartier

PLANNEN VOOR NIEUWE WIJK BEURSKWARTIER TER INZAGE

Binnenhoven, gft-vermalers en minihubs: zo gaat wonen in Beurskwartier eruitzien

De afgelopen jaren waren de grote verbouwingen bij station Utrecht Centraal vooral aan de kant van de historische binnenstad, maar dat gaat veranderen. Tussen de Croeselaan en de Jaarbeurs ligt een gebied dat nu nog voornamelijk bedekt is met grijs beton. Op die plek moet de nieuwe autovrije wijk Beurskwartier komen. In de wijk komen bijna net zoveel huizen als in Leidsche Rijn, maar de oppervlakte waarop Beurskwartier komt is meer dan tien keer kleiner. De gemeente heeft het Stedenbouwkundig Plan voor de nieuwe wijk nu openbaar gemaakt.

Tekst: Ilana Noot / Fotogra e: Gemeente Utrecht/Movares De gft-vermaler die in woningen en bedrijfsruimtes komt Een impressie van de minihub in elk bouwblok

Bij nieuwe woningbouwplannen komt altijd een Stedenbouwkundig Plan kijken. In dit document staat allerlei informatie bijvoorbeeld over hoe een wijk wordt ingericht, wat voor woningen er komen en welke voorzieningen er straks te vinden zijn. Voordat het plan is opgesteld, heeft de gemeente gesprekken gevoerd met bewoners en anderen die betrokken zijn bij de ontwikkeling van Beurskwartier. Nu ligt er dus een compleet plan, waar Utrechters de komende weken op kunnen reageren.

In de wijk Beurskwartier moeten zeker 2.500 woningen komen, waar 4.000 tot 5.000 mensen komen te wonen. 35 procent van de koop- en huurwoningen valt in het sociale segment, 25 procent in het middensegment en 40 procent wordt vrije sector. De dichtheid in de nieuwe wijk wordt heel hoog. Op tien hectare komen 3.200 woningen; 2.500 in Beurskwartier, 300 in de Galaxy Tower en 400 in Wonderwoods. Ter vergelijking: in Leidsche Rijn, dat met 116 hectare meer dan tien keer zo groot is als Beurskwartier, staan 3.750 woningen.

12 tot 90 meter

Beurskwartier krijgt tien bouwblokken, die elk bestaan uit meerdere grote en kleine gebouwen. In die gebouwen worden verschillende typen woningen gebouwd, van 40 tot 200 vierkante meter, en er komen kantoorlocaties en werkplekken. De meeste blokken krijgen een binnenhof, waar zowel bewoners als mensen die in de gebouwen werken terechtkunnen. In de hoven wordt veel groen aangelegd en er is plek voor zaken als afvalinzameling. De woningen krijgen bijvoorbeeld ook een vermaler, waarin bewoners groente-, fruit- en etensresten kunnen gooien.

De gebouwen in de wijk gaan in hoogte variëren van 12 tot 90 meter. De daken van de gebouwen worden gebruikt voor groen, energie-opwekking en dakterrassen voor gezamenlijk gebruik.

Ook krijgt elk bouwblok een zogenoemde minihub, die bereikbaar is vanaf de straat en vanuit de binnenhoven. In de minihub kunnen bewoners die in het blok wonen of wer er is ook een huismeester aanwezig die praktische zaken regelt en waar mensen bijvoorbeeld hun pakketjes kunnen ophalen.

Tien-minuten-stad

De wijk wordt gebouwd volgens het principe van de tien-minuten-stad. Dat houdt in dat elke bewoner binnen tien minuten bij een aantal verschillende voorzieningen moet kunnen zijn. In Beurskwartier komen dan ook ‘op vrijwel elke straathoek’ een café, lunchtentje, werkruimte of dienstverlening, soms gecombineerd met detailhandel. Centraal in de wijk komt een basisschool, waar ook een gymzaal, kinderopvang en buitenspeelruimte gebouwd worden.

Aan de Croeselaan moet een gezondheidscentrum met apotheek komen en mogelijk ook een fysiotherapeut en sportschool. Op de hoek van de Van Zijstweg en de Croeselaan komt een kleine supermarkt, die past bij de ‘duurzame en gezonde missie’ van het gebied. De gemeente denkt bijvoorbeeld aan een verpakkingsvrije supermarkt. Een aantal panden aan de Croeselaan blijft behouden, waaronder het gebouw dat voorheen De Korenbeurs was. Dat staat straks in het Croesepark en moet het ‘paviljoen’ van het park worden.

Zoals in de meeste nieuwe woningbouwplannen in Utrecht, staat duurzaamheid ook in de plannen voor Beurskwartier centraal. De wijk wordt zo goed als autovrij; privéauto’s zijn er niet welkom. Bewoners die wel zelf een auto hebben, kunnen die parkeren in de nieuwe hub die in Papendorp wordt gebouwd. Elk woonblok krijgt deelscooters,

De wijk is volgens de gemeente ‘maximaal kunnen er straks goed uit de voeten. De wijk ners en nog eens 3.200 plekken voor mensen die er werken. Daarbij moet de wijk natuurlijk wel goed bereikbaar zijn voor hulpdiensten. Volgens de gemeente worden ‘extra eisen gesteld aan voorzieningen voor nooddiensten in de bouwblokken’.

Groen

De gebouwen en buitenruimte in Beurskwartier moet bestand zijn tegen het veranderende klimaat en dus zowel hevige buien als droge periodes aankunnen. De wijk krijgt dan ook zo min mogelijk verharding en zoveel mogelijk groen. Regenwater wordt lokaal

De twee parken - het Croesepark en Oranjepark - en de groenstroken in de wijk komen iets lager te liggen dan de straten, zodat het water goed kan weglopen in de bodem. In alle straten, parken en hoven worden bomen geplant. De gevels en daken van de gebouwen worden ook groen.

Het Stedenbouwkundig Plan ligt vanaf vrijdag acht weken ter inzage. Utrechters kunnen reageren op de plannen. De reacties burgemeester en wethouders hoopt dit in september 2023 voor te kunnen leggen aan de gemeenteraad. De voorbereidingen voor de bouw beginnen in de eerste helft van volgend jaar.

Croeselaan

Bewoners van de Croeselaan hebben in aanloop naar de plannen veel geprotesteerd. Zij moeten namelijk wijken voor de woningbouwplannen. Er werd nog hevig over gedebatteerd, maar dat veranderde niets meer aan de plannen. Een meerderheid van de gemeenteraad stemde in november vorig jaar voor de plannen voor het Beurskwartier en dat betekent dat de huizen aan de Croeselaan de nitief tegen de vlakte moeten. De bewoners moeten nu verhuizen naar het gebouw ‘Ondaatje’, vernoemd naar patriottenleider Pieter Quint Ondaatje. Het gebouw had de werktitel De Foreest, maar er kwam langs meerdere kanten kritiek op die naam. De gemeente probeert de nieuwe bewoners van het gebouw tegemoet te komen door ze mee te laten denken over hoe het gebouw eruit moet komen te zien en hoe de woningen kunnen worden ingedeeld. Jaarbeurs

Het gebied waar Beurskwartier moet komen is behoorlijk in beweging. Zo wordt daar ook de Galaxy Tower gebouwd, een 90 meter hoge toren waarin een vestiging van hotelvestiging Amrâth en driehonderd vrije sector huurwoningen komen. Ook Wonderwoods ligt in het gebied. In dat project komen 167 koopappartementen en 252 huurappartementen gebouwd, waarvan zestig in het middenhuursegment. Verder is de Jaarbeurs ink bezig met het maken van plannen voor het gebied. In 2019 kwam de Jaarbeurs met een ‘Masterplan’ voor een nieuwe wijk met beurshallen, kantoren, woningen, horeca en een stadspark. Ook waren er plannen voor een theater- en concertzaal. Onlangs werd duidelijk dat – vanwege verliezen in coronatijd - niet alles uit die plannen meer haalbaar is. De komende periode gaan de gemeente en de Jaarbeurs opnieuw met elkaar in gesprek om te kijken wat wel en niet meer gerealiseerd kan worden. Nu is al duidelijk dat er geen dakpark en geen ondergrondse verbinding meer komen. De Jaarbeursboulevard, een verbinding tussen Transwijk en het centrum, maakt wel nog steeds onderdeel uit van de plannen.