KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ARAŞTIRMA SİSTEMİ
Doç.Dr. D.Murat ÖZDEN
Kuruluş ve Gelişim • Köy Hizmetleri araştırma çalışmaları (toprak ve su kaynakları araştırmaları) 1940’lı yılların ikinci yarısında başlamıştır. Araştırma çalışmalarını yürüten müesseselerin kuruluşuna, Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünün teklifi üzerine Bayındırlık Bakanlığı ile Tarım Bakanlığı arasında düzenlenen bir protokol gereği 1947 yılında başlanmıştır. Devlet tarafından yapılan büyük sulama şebekeleri içerisinde “Bölge Sulu Ziraat Deneme İstasyonları” halinde kurulan bu kuruluşların o zamanki amacı, bu şebekelerin developman süresini kısaltmak ve üretim artışını sağlamaktır.
• Bu kuruluşlarda sulu tarım tekniklerinin gerektirdiği araştırmalar yapılarak yöre çiftçilerine sulama ve sulu tarım teknikleri öğretiliyordu. Sulama şebekeleri içerisinde kurulan ilk kuruluşların arazi ve bina gibi taşınmaz malları Bayındırlık Bakanlığı DSİ Genel Müdürlüğü tarafından sağlanmış, donatımı ve çalışmalar ise Tarım Bakanlığınca yürütülmüştür. • Bu enstitüler başlangıçta Tarım Bakanlığı Mülga TOPRAKSU Genel Müdürlüğüne bağlı iken 16.07.1964 gün ve 6/3349 sayılı Kararname ile Köyişleri ve Kooperatifler Bakanlığının kurulması üzerine o zamana kadar kurulmuş olan enstitülerden Ankara ve Tokat Araştırma Enstitüleri bu Bakanlığa bağlanırken, diğer 5 enstitü ise Tarım Bakanlığı bünyesinde kalmıştır.
• Kalkınma planlarında tarla içi sulama hizmetlerine önem ve ağırlık verilmesi benimsenmiş olduğundan, söz konusu araştırma enstitülerinin Köyişleri ve Kooperatifler Bakanlığı TOPRAKSU Genel Müdürlüğüne bağlanması Devlet Planlama Teşkilatının 1970 yılı programı İcra planının 138 numaralı tedbiri ile önerilmiştir. • Tedbir uyarınca ilgili iki Bakanlık arasında 5 Mayıs 1970 gün ve 7/691 sayılı Kararname ile söz konusu enstitüler Köyişleri ve Kooperatifler Bakanlığı TOPRAKSU Genel Müdürlüğüne bağlanmıştır.
• 17.6.1982 tarih ve 2680 sayılı Kanun’un verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlar Kurulunca 18.6.1984 tarihinde YSE-TOPRAKSU-TOPRAK ISKAN Genel Müdürlükleri ile Orman Genel Müdürlüğünün Orman Yolları Bölümü’nün birleştirilmesi sonucu 22.05.1985 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 3202 sayılı Kanunla Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün kurulması üzerine Araştırma Enstitüleri bu Genel Müdürlük bünyesinde yer almışlardır.
Araştırma Enstitüleri • Biraz önce belirttiğimiz amaçlar ve gelişime bağlı olarak, aşağıda belirtilen tarihler itibariyle kurulmuş olup ülkemiz toprak ve su kaynaklarının gelişimine ve sürdürülebilir kullanılmasına yönelik araştırma faaliyetlerini gerçekleştirmektedirler. – – – – – – – –
Köy Hizmetleri TARSUS Araştırma Enstitüsü - 1947 Köy Hizmetleri MENEMEN Araştırma Enstitüsü - 1949 Köy Hizmetleri KONYA Araştırma Enstitüsü - 1949 Köy Hizmetleri ESKİŞEHİR Araştırma Enstitüsü - 1953 Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü - 1954 Köy Hizmetleri ANKARA Araştırma Enstitüsü - 1962 Köy Hizmetleri TOKAT Araştırma Enstitüsü - 1963 Köy Hizmetleri SAMSUN Araştırma Enstitüsü - 1970
– Köy Hizmetleri ŞANLIURFA Araştırma Enstitüsü - 1976 – Köy Hizmetleri ERZURUM Araştırma Enstitüsü - 1979 – Köy Hizmetleri Kırklareli ATATÜRK Araştırma Enstitüsü - 1980
• Bu enstitüler yanında, gerek yatırım hizmetlerimizde olsun gerek araştırma hizmetlerimizde olsun, Toprak ve Su kaynaklarının geliştirilmesi ve sürdürülebilir kullanımında sahip olduğumuz deneyimleri uluslar arası alana taşımak için 1995 yılında çalışmalarına başlamış olan Tarımsal Hidroloji Araştırma ve Eğitim Merkezi’ de Genel Müdürlüğümüz Araştırma Sistemi içerisinde yer almaktadır.
• Araştırma Enstitülerimiz uzun bir süre çalışmalarını 7 disiplin içerisinde sürdürmüştür. 1995 yılında ise; ülkemizde Tarımsal Araştırmaların güçlendirilmesi ve görevlerinin yeniden organize edilmesi amacıyla dış kaynak destekli olarak uygulanmış olan Türkiye Tarımsal Araştırma Projesine dayalı olarak, Genel Müdürlüğümüz Araştırma Sistemi için yeni bir görev tanımıyla bu tanıma uygun olacak şekilde çalışma önceliklerini belirlemiştir. Bu tanım ve çalışma önceliklerine uygun olacak çalışma sistemi, hedef ve stratejilerle Araştırma Master Planı uygulamaya konulmuştur. • Bu plana bağlı olarak araştırma çalışmaları önceki disiplinleri içine alacak şekilde Havza Yönetimi, Su Yönetimi, Toprak Yönetimi ve Yatırım Yönetimi adı altında dört ana disiplinde yürütülmektedir. • Araştırma Enstitülerimizce 2002 yılına kadar 1482 araştırma projesi yürütülmüş ve 1984 adet yayın yapılmıştır.