Rok XIII nr 4 (67) październik-listopad 2020
nasze refleksje Słowo od redakcji SŁOWA MAJą MOC
Powikłania epidemiczne
W lipcu 1993 roku swą działalność rozpoczęło rwandyjskie Radio Tysiąca Wzgórz. Była to nowoczesna, stworzona na wzór zachodni rozgłośnia, która szybko zyskała popularPo wielu miesiącach oczekiwania rozpoczęły się szczepienia ność. Niewielu wtedy dostrzegało jak niebezpieczna machiprzeciw COVID-19, a wraz z nimi odżyła nadzieja na przywróna zostaje wprawiona w ruch, przyczyniając się do jednego cenie normalności w relacjach międzyludzkich, jaką pamiętaz najstraszniejszych aktów ludobójstwa XX wieku. my sprzed epidemii. Wiele jednak wskazuje na to, że prosty Z całą mocą Radio wykorzystywało narzędzia propaganpowrót do tego, co było, nie jest już możliwy. I nie chodzi dowe, posługując się głównie dwiema znanymi metodami: tylko o czas, który musi upłynąć, aby większość społeczeńwzbudzaniem strachu oraz dehumanizacją przeciwnika. Po stwa została zaszczepiona albo o doniesienia o nowych mupierwsze, budowano „syndrom oblężonej twierdzy”, podtacjach czy szczepach koronawirusa. Epidemia po prostu już grzewając napięcie społeczne oraz przekonując słuchaczy, nas zmieniła i wydaje się, że głębiej niż się spodziewaliśmy. że członkowie plemienia Tutsi śmiertelnie zagrażają pleDystans społeczny, lęk przed osobistymi spotkaniami, mieniu Hutu. Po drugie, agresywnie demonizowano Tutsi, przeniesienie wielu sfer życia do Internetu, to nasza codzienprzedstawiając ich jako istoty pozbawione cech ludzkich, ność. Pójście do kina, teatru, filharmonii wydaje się nierepodstępne, fałszywe i niebezpieczne. Nieustannie nazywaalnym marzeniem, jeszcze co najmniej przez kilka tygodni. no ich „inyenzi” czyli „karaluchami”. Frekwencja w kościołach, wymuszona obostrzeniami z poSłowa mają moc sprawczą. Zmanipulowani Hutu chwywodu epidemii, jest wciąż znikoma, a ci, którzy decydują się cili za maczety, aby „tępić karaluchy”. W ciągu stu dni bruna uczestnictwo w stacjonarnym nabożeństwie, muszą nietalnie zamordowano milion Tutsi, w tym kobiety i dzieci. ustannie być czujni i zwracać uwagę na to, czy na przykład W oczach oprawców nie ginęli jednak ludzie, lecz robaki. zajmując miejsce w ławce zachowują zasady bezpieczeństwa Zwykłemu człowiekowi, mającemu dom, dzieci, rodzinę, (czy nie siedzą zbyt blisko drugiej osoby). Zmienił się też niełatwo podnieść dłoń na bliźniego, ale każdy potrafi zdepsposób podawania Komunii Świętej – wino w kieliszkach, tać insekta. Jeśli nas zastanawia, jak to było możliwe, że a opłatek, często przy użyciu szczypiec, na rękę. Zapewne hitlerowscy zbrodniarze, dokonujący bestialstw w obozach wielu z nas daje się już we znaki brak możliwości rozmowy, koncentracyjnych, w domach stawali się kochającymi męktórej nie krępuje maseczka zasłaniająca usta i wykonyważami i ojcami, spędzającymi czas z rodzinami na niedzielnie odruchowego kroku w tył, aby nie stać zbyt blisko siebie. nych spacerach, to tu jest jedna z odpowiedzi. Słowo bywa Zastanawiamy się też, kiedy będziemy mogli znów podać jedną z najgroźniejszych broni, potrafi zniszczyć, wyklusobie rękę, wychodząc z kościoła i serdecznie pozdrowić się czyć, zabić. Jego moc jest znana od tysięcy lat. Już w Desłowami: „z Bogiem”, „miłej niedzieli”, „do zobaczenia”. Czy kalogu mamy ostrzeżenie: „Nie mów fałszywego świadecte nowe zachowania, związane z dystansem społecznym i lętwa przeciw bliźniemu swemu”. kiem przed swobodnym kontaktem z innymi, nie staną się Na szczęście, słowo ma też moc pozytywną. Ma siłę, jednymi z „powikłań epidemicznych”, które z nami jeszcze aby budować, wspierać, podnosić, dawać życie, tworzyć. na długo zostaną? Bóg już na początku istnienia oddzielił „Słowem” światło od Na szczęście jest też nadzieja na pozytywne zmiany. Zaciemności, stwarzając świat i wszystko, co istnieje. częliśmy dynamiczniej działać w Internecie. Udoskonaliliśmy Czy dzisiaj, wzbogaceni wiedzą oraz doświadczeniaumiejętności komunikowania się w sieci, rozwijamy aktywmi z przeszłości, jesteśmy wrażliwsi na słowa? Czy jęności na czatach i forach dyskusyjnych, w mediach społeczzyk, którym się posługujemy, sprzyja tworzeniu czy nisznościowych, zyskaliśmy większą możliwość interakcji. To na czeniu? W jaki sposób słowa, które tworzą myśl kreującą pewno nowa przestrzeń, która daje szansę na rozwój, choć rzeczywistość, stają się źródłem społecznego wykluczenia, jeszcze nie wiemy, jaki wpływ na naszą przyszłość będą miaa w skrajnych przypadkach nazizmu czy faszyzmu? To tylko ły te działania. Zapraszam do lektury nowego numeru WiM, część tematów podejmowanych w bieżącym numerze Wiabo chcielibyśmy Ciebie, szanowny Czytelniku, zachęcić do rery i Munduru, który z radością oddajemy w Państwa ręce. fleksji na temat, który dotyczy nas wszystkich. Być może na I jeszcze jedno. Na pytanie: po czym poznawano pierwwiele zmian mamy niewielki wpływ, ale najważniejsze jest, szych chrześcijan? – odpowiedź jest prosta: „Po świadecabyśmy zachowali wolność we wpływaniu na siebie samych. twie miłości”. A po czym rozpoznawani są współcześni Życzę miłej lektury chrześcijanie? Życzę miłej lektury
Marcin Orawski
Marcin Orawski redaktor naczelny
Zaufanie Na szacunek nie musisz zasłużyć
Na dowody trzeba poczekać
Jedno z bardziej smutnych twierdzeń, które usłyszałem w swoim życiu brzmi: „Na szacunek trzeba sobie zasłużyć”. Jakże złe i błędne jest takie myślenie. Szacunek należy się bezwarunkowo, tak jakzawsze wolność, prawo do życia czy U protestantów wiara i nauka szły w parze. Nie było decydowania o sobie. Szacunek powinniśmy okazywać innigdy czegoś takiego, jak indeks ksiąg zakazanych. Odkrynym, a inni nam. cia astronoma Jana Heweliusza, wynalazek Daniela FahrenSzanując innych odnosimy się z dystansem do ich odheita (termometr rtęciowy, skala temperatur nazwana jego miennych opinii, z którymi niekoniecznie się zgadzamy. Ponazwiskiem) czy lekarza Edwarda (szczepionka na trafimy wysłuchać te osoby bez Jennera osądzania ich wyborów ospę) są ponadczasowe. Przełomowe znaczenie odkrycia i podejmowanych przez nich decyzji. Bierzemy pod uwaJennera polegało na wykazaniu, że w celu uodpornienia gę odmienne zapatrywania tych osób. W owej postawie człowieka przeciw ospie nie potrzeba zarażać go wirusem poszanowania nie oczekujemy, aby druga osoba zmieniła ospy lecz wystarczy użycie dosię szczepienia wiswojeprawdziwej, poglądy i myślała czy zachowywała tak, jak my. względem która drugiego człowieka od przejarusaNasz ospyszacunek krowiej (krowianki), w odróżnieniu ludzwia się nieużywaniu swojej przewagi nad się nim, w brakiej, mawprzebieg łagodny i nigdy nie kończy śmiercią. ku Ciekawostką agresji i napaści na niego, w niestosowaniu mobbinjest fakt, że niedługo po wynalezieniu tej gu, ale oczywiście, niewalki musiz ospą, to oznaczać rewolucyjnej metody ksiądz naszej JohannakceptaSamuel cji dla jego przekonań, odmiennych od naszych. W wieRichter z parafii ewangelickiej w Hołdunowie na Śląsku, lu sprawach możemy mieć różne poglądy: konserwatywoddalonej kilka kilometrów od mojego rodzinnego domu, ne, liberalne czy inne, ale nie mogą one być powodem do zaczął przeprowadzać szczepienia ochronne przeciwko tego, aby aby nie szanować ludzi o odmiennych przekoospie (1804). Najpierw on system się zaszczepił i w ten naniach. Nawet, jeśli czyjś wartości będziesposób całkoudowodnił, że można zaufać szczepionce że wicie inny od mojego, nie oznacza to braku Jennera szacunkui do szczepienie nie Właśnie jest szkodliwą walki z chorobą. tego człowieka. w takichmetodą sytuacjach szacunek staStał on wzorem dla lokalnej społeczności, która mu nowi się najlepszą podstawę do nawiązywania relacji, współpracy i dialogu. zaufała. Później przeprowadził szczepienia w Hołdunowie Niestety, praktycznie niemożliwym wyrażenie szai w okolicznych miejscowościach, dziękijest czemu wielu ludzi cunku, jeśli z góry będziemyospą, zakładali, że i przed zawsze iśmiercią wyłączuchronił przed zarażeniem a więc nie spowodowaną. to my mamy rację. Trzeba wziąć pod uwagę, że też nią jesteśmy omylni. Niemożliwym jest okazanie jeśPiszę oczywiście o innym okresie rozwojuszacunku, medycy, jedli zakładamy, że jedynie nasze przekonania są poprawne. nak innowacyjna metoda profilaktyki wprowadzana była Trudno także mówić o szacunku, gdy czasem chcemy usływ atmosferze, podobnie jak ma to miejsce dziś, braku szeć czyjąś radę lub opinię, ale tak naprawdę mamy już zaufania części środowisk, także lekarskich, co do skuteczwyrobione własne zdanie na dany temat. Ponad wszystko ności przeciwko nie ospie. Można powiedzieć, że jednakszczepienia w żadnym przypadku możemy wykazywać agreze szczepieniem jest tak jak z religią: w niej nie ma dowosywnego nastawienia. dówOczywiście naukowych na istnienie (choćutożsamiać Tomasz z Akwinu szacunku nie Boga będziemy z tolemiał na Tolerancja ten temat oznaczać inne zdanie), a w kwestii szczepionki rancją. będzie akceptację, co może prowadzić do rozmydlenia własnego systemu nie było wtedy naukowychi porzucenia dowodów na jej bezpieczeńwartości, a w dalszej fazie tolerując wszystkochodzi i wszystkich, stwo. Niemniej jednak, w obu przypadkach przede staniemy się bezkrytyczni. brak tolerancji nie wywszystkim o zaufanie, któreJednak jest jakże ważnym zjawiskiem klucza braku szacunku innych. w naszym życiu. Zatemwobec sporym wyzwaniem przy każdym nowym projekcie medycznym jest budowanie społecznego zaufania. Na dowody trzeba poczekać.
ks. mjr Tomasz TomaszWola Wola ks. mjr
redaktor naczelny
Rok XIV nr 1 (69) luty-kwiecień 2021
33
