Komiks jako forma krytycznej refleksji
PROCES POWSTAWANIA KOMIKSU Rozpoczynając pracę nad jakimkolwiek projektem artystycznym dobrze jest przemyśleć sobie kilka kwestii. Po co robić komiks? - mam coś ważnego do przekazania - chcę wyrazić swoje poglądy - mam nowy pomysł - chcę szerzyć i popularyzować ważną dla mnie ideę - chcę inspirować innych
CZY KOMIKS TO BĘDZIE ODPOWIEDNIA FORMA ARTYSTYCZNA DO ZREALIZOWANIA TEGO PROJEKTU?
Dziedzina twórcza, którą wybieramy powinna być skorelowana z przekazem, a technika jaką zastosujemy musi być służebna w stosunku do naszej opowieści. Najprościej jest wybrać tę technikę, którą mamy najlepiej opanowaną, bo będziemy mogły szybko rysować komiks. Czasem warto poeksperymentować i przed rozpoczęciem procesu twórczego przetestować inne możliwości. Podobnie jest z doborem dziedziny twórczej. Jeśli przemyślimy dokładnie koncepcję, może okazać się, że ostatecznie nasz projekt będzie video artem, cykle ilustracji, filmem animowanym lub czymś zupełnie innym. Dziedzina, którą wybierzemy to ta, za pomocą której najlepiej przekażemy naszą wizję.
INSPIRACJE
Skąd czerpać inspiracje? Np.: inne komiksy, rysunek współczesny, teksty, rozmowy. POMYSŁY Dobry pomysł to zaczyn komiksu. Pomysły mogą być wypadkową ważnych dla nas kwestii, tego co nas wkurza, co wzbudza nasze emocje. Pomysł na historię może wziąć się z potrzeby opowiedzenia o czymś. O + + + + + +
czym chcemy opowiedzieć? PRAWA ZWIERZĄT FEMINIZM NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE KRYTYKA SYSTEMU WŁADZY WEGANIZM . . . . . . . . . . .
Po co tworzyć komiksy kontestujące rzeczywistość? + mówisz o czymś ważnym + okazujesz solidarność w stosunku do osób o podobnych poglądach + porządkujesz informacje i wiedzę + wyładowanie frustracji, odreagowanie + inspirujesz innych do działania + działanie zamiast pozostawania bierną
JAK RYSOWAĆ?
+ Sposób rysowania uzależniony jest od tematyki naszej historii. + Na każdym etapie myślimy o naszych Czytelniczkach i Czytelnikach. + Kto będzie naszym odbiorcą/odbiorczynią? Styl rysowania również powinien zaplanowany w taki sposób, by trafiał do naszych Czytelniczek. Inaczej będzie rysowany komiks skierowany do dzieci, a inaczej komiks dla osób dorosłych. + Wybierając styl rysowania myślimy o naszym przekazie.
OD POMYSŁU DO PROJEKTU
Proces twórczy dzieli się na kilka etapów. Zbieranie pomysłów, inspiracji, przygotowanie merytoryczne to również część pracy twórczej, o której warto pamiętać. Zwykle swoje pomysły notuję na „luźnych” kartkach, a potem z tych pomysłów tworzę scenariusz. Jest to etap porządkowania koncepcji. Rozpisuję całą fabułę w formie tekstowej lub rozrysowuję w szkicowy, uproszczony sposób. Najważniejsze to pamiętać o głównej idei projektu, którą ustaliłyśmy na początku. W trakcie pracy, która może być burzliwym procesem, dobrze jest wrócić do początku i przypomnieć sobie o pierwotnych założeniach.
PISANIE SCENARIUSZA
Historia powinna zostać przedstawiona w sposób spójny, klarowny i atrakcyjny dla Czytelniczek i Czytelników. Gdy scenariusz jest gotowy, najlepiej go odłożyć i przeczytać go kilka razy za jakiś czas. Dobrze jest skonsultować pomysły i poznać opinię innej osoby o naszym projekcie. Wprowadzanie zmian w projekcie, wyrzucanie fragmentów, skracanie fabuły to część procesu powstawania komiksu. Zwłaszcza w przypadku dłuższej opowieści poprawki są nieuniknione. Ważne by zachować balans i nie popaść w perfekcjonizm.
RYSOWANIE KOMIKSU System małych kroków sprawdza się świetnie w przypadku tworzenia komiksu. Lepiej codziennie wykonać małą rzecz związaną z projektem, niż rysować wiele godzin, a potem przez tydzień nic nie zrobić. Wszystko zależy od naszego temperamentu i sytuacji życiowej. Czasem możemy poświęcić tylko trochę czasu w tygodniu lub nawet w miesiącu na realizację komiksu. Prędzej czy później pierwotna energia, która napędzała nas na początku – wytraca się. Entuzjazm mija, a praca twórcza zamienia się w rutynę. Tworząc komiks zaangażowany, łatwiej jest odnaleźć motywację do dalszego działania. Komiks, który jest formą krytycznej refleksji to wciąż opowieść. Dlatego podczas realizowania projektu musimy pamiętać o zasadach tworzenia historii, a także o tym, że nasz komiks przeczytają inne osoby. To ważne by wyważyć tekst i warstwę graficzną, by nasza fabuła nie została zdominowana przez narrację. Rysunki i tekst w komiksie powinny być komplementarne. Wzajemnie się uzupełniają.
Koncepcja, skład i opracowanie broszury: Edyta Bystroń edytabystron.pl Działanie „Komiks jako forma krytycznej refleksji” zostało zrealizowane w ramach programu „Mobilni w Kulturze 2021”, finansowane ze środków m.st. Warszawa. Operatorem projektu była Fundacja Inna Przestrzeń.