ΖΜΔΡΗΓΑ Ζ ζπκβνιή ηεο Σερληθήο Γεσινγίαο ζηα έξγα αλάπηπμεο & ππνδνκήο ζηε Β. Διιάδα
ΔΙΗΓΗΗ «Ο πόλορ ηηρ Σεσνικήρ Γευλογίαρ ζηο πλαίζιο ηηρ Ολοκληπυμένηρ Γιασείπιζηρ ηυν Πλημμςπών (ΟΓΠ). Η πεπίπηυζη ηος π. Έβπος: ςπάπσοςζα καηάζηαζη – πποοπηικέρ» Σηέλιορ Σκιάρ, Επικ. Καθ., ΔΠΘ
Η. Αλαγθαίεο-θξίζηκεο εηζαγσγηθέο επηζεκάλζεηο: νη εθαξκνζκέλνη επηζηεκ. θιάδνη, όπσο είλαη ε Σερληθή Γεσινγία (Σ.Γ.) γηα ηε Γεσι. Δπηζηήκε, δεκηνπξγνύληαη πξνθεηκέλνπ λα επηιπζνύλ, κε ηνλ βέιηηζην επηζηεκ. ηξόπν, ηα ηερλ. πξνβιήκαηα πνπ ζπλδένληαη κε ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ ζπλερώο εμειηζζόκελσλ αλζξώπηλσλ αλαγθώλ ε δεκηνπξγία* ηεο Σ.Γ.: απάληεζε ηεο Γεσινγίαο ζην αίηεκα γηα βειηηζηνπνίεζε (αζθάιεηα, νηθνλνκία, ιεηηνπξγηθόηεηα) ηεο παξαγσγήο ησλ έξγσλ Πνιηηηθνύ Μεραληθνύ, πνπ σο γλσζηόλ θαηαζθεπάδνληαη γηα λα ηθαλνπνηεζνύλ νη εθάζηνηε πξνθύπηνπζεο, ζε δεδνκέλν ρξόλν θαη ρώξν, αλζξώπηλεο αλάγθεο (*) επιμέποςρ σπονικά ζημεία καηά σώπα…
Δίλαη δε, γλσζηό όηη ε βειηηζηνπνίεζε απηή είλαη ζπλάξηεζε ηεο βέιηηζηεο αμηνπνίεζεο ηνπ Γεσινγηθνύ παξάγνληα κέζσ ηεο δηαζέζηκεο θαη αλαγθαίαο θαηά πεξίπησζε γεσινγηθήο πιεξνθνξίαο. Δμάιινπ, είλαη θαηαγεγξακκέλν ζηε δηεζλή βηβιηνγξαθία όηη ε άγλνηα ή ππνηίκεζε ηεο ζεκαζίαο ηνπ γεσινγηθνύ παξάγνληα έρεη νδεγήζεη ζε αζηνρίεο κεγάια ηερληθά έξγα ππνδνκήο κε θαηαζηξνθηθέο ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο ζπλέπεηεο……. Η Σ.Γ., ινηπόλ δεκηνπξγήζεθε γηα λα απνηειέζεη ηνλ «ηκάληα κεηαθνξάο» θαη ην εξγαιείν αμηνπνίεζεο όισλ ησλ αλαγθαίσλ γεσ-πιεξνθνξηώλ γηα ηε βέιη. παξαγσγή ησλ εξγσλ πνι. Μερ/θνύ, θαη γεληθόηεξα ηεο αλζξώπ. επέκβαζεο ζην Γεσπεξηβάιινλ…
Γηαθνξνπνίεζε αληηθεηκέλσλ κεηαμύ θιαζζηθήο, εθαξκνζκέλεο Γεσινγίαο θαη Σ.Γ. -Η θιαζζηθή εθαξκνζκέλε Γεσινγία εξεπλά-κειεηά κόλν έλα ύζηεκα δει. ην Γεσπεξηβάιινλ, γηα εληνπηζκό-εθκεηάιιεπζε ρξήζηκσλ γεσ-πιηθώλ -Δλώ, ε Σ.Γ. εξεπλά-κειεηά: (α) επηιεγκέλα ραξαθηεξηζηηθά (γεσκεηξ.-θπζ.-κερ.) θαη (β) ηελ Σερληθή πκπεξηθνξά ηνπ (δεδομένος, καηά πεπίπηωζη) Γεσπεξηβάιινληνο πνπ πξνθύπηεη σο απνηέιεζκα ηεο αιιειεπίδξαζεο (επιβολή «θοπηίυν») κεηαμύ δύν δεδνκέλσλ πζηεκάησλ, δει,: 1. ηνπ δεδνκ. Γευπεπιβάλλονηορ (Φςζ. ύζηημα) & 2. ηος Σεσν. Έπγος, γενικά ηηρ Ανθπωπ. Δπέμβαζηρ (Σεσν. ύζηημα)
Σα δύν απηά ςζηήμαηα (Φςζικό & Σεσνικό), έρνπλ, εκ ηυν ππαγμάηυν, δηαθνξεηηθνύο ηξόπνπο ιεηηνπξγίαο θαη ζπκπεξηθνξάο
Σν γεγνλόο ηεο ΑΛΛΖΛΔΠΗΓΡΑΖ κεηαμύ ησλ δύν πζηεκάησλ ΔΠΗΒΑΛΔΗ ηελ δηαξθή* ΤΝΔΡΓΑΗΑ (team work) (ζρεδηαζκόο-θαηαζθεπή-ιεηηνπξγία ηνπ ΔΡΓΟΤ)* κεηαμύ ησλ επηζηεκόλσλ (Γεσιόγσλ, Μεραληθώλ & άιισλ ) πνπ ηα εθπξνζσπνύλ, γεληθά, ζην πιαίζην ηεο δηαδηθαζίαο απηήο & εηδηθόηεξα (αιιειεπίδξαζε κέζσ ηεο ζεκειίσζεο), ηνπ Σερλ. Γεσιόγνπ θαη ηνπ Γεσηερλ. Μεραληθνύ.
Δίλαη, άξα, αλαγθαίν λα ππάξρεη κεηαμύ Σ.Γ. & Γ.Μ., “θνηλή γιώζζα” θαη ηθαλή γλσζηηθή αιιεινεπηθάιπςε (overlap). Σν θνηλό δε Εεηνύκελν-ηόρνο (δει. ε βέιηηζηε ιύζε) ηεο ζπλεξγαζίαο απηήο είλαη ην βέιηηζην «πάληξεκα» (αξκνληθή ζπκβίσζε) κεηαμύ ησλ Γπλαηνηήησλ ηνπ 1νπ (Φπζ. ύζηεκα) κε ηηο όπνηεο Απαηηήζεηο ηνπ 2νπ (Σερλ. ύζηεκα), πνπ ζρεδηάδεη & επηβάιιεη ν άλζξσπνο.
ην πιαίζην επαξθνύο-απνηειεζκαηηθήο (ζηόρνο) άζθεζεο ηνπ ξόινπ ηεο Σ.Γ., θξίζηκεο έλλνηεο-όξνη «θιεηδηά» πνπ πξέπεη λα νξηνζεηνύληαη, θαηά πεξίπησζε, είλαη (κεηαμύ άιισλ): - ν Υώπορ Δπιπποήρ ηνπ Έξγνπ (αλζξσπ. επέκβαζεο), δει. ε Θέζε + Δπξύηεξε Πεξηνρή Δπηξξνήο ηνπ Έξγνπ - ην 3Γ Σεσνικο-γευλογικό Πποζομοίυμα* (3D Eng. Geol. Model) πνπ εθθξάδεη ην ρ. επηξ.ηνπ Έξγνπ - ε Φέποςζα Ικανόηηηα ηνπ Φπζηθνύ πζη.αλαθνξάο (Γεσπεξηβάιινλ) εληόο ηνπ ρ. επηξ.ηνπ Έξγνπ - ν Υξόλνο Χθέιηκεο Λεηηνπξγίαο ηνπ Έξγνπ - νη Απαηηήζεηο Αζθάιεηαο, Πεξηβαιινληηθήο ζπκβαηόηεηαο & Απνδνηηθόηεηαο ηνπ Έξγνπ
Σεσνικο-γευλογικό Πποζομοίυμα: η καηανομή ζηο σώπο ηυν επιμέποςρ εδαθικών και βπασυδών ζσημαηιζμών, ηυν αζςνεσειών και ηυν επιμέποςρ ποιοη. + ποζοη. ιδιοηήηυν ηοςρ (πεπιλαμβάνεηαι η καηανομή ηηρ παποςζίαρ ηος νεπού και ηυν ποιοη. + ποζοη. παπαμέηπυν ηηρ) Ο βαθμόρ πποζέγγιζηρ ηηρ θςζικήρ ΠΡΑΓΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ ζηην καηαζκεςή – απεικόνιζη ηος Πποζομοιώμαηορ αςηού είναι, πποθανώρ, ζςνάπηηζη: ηηρ ςθιζηάμενηρ θςζικήρ πολςπλοκόηηηαρ (ζηο σώπο αναθοπάρ) ηυν διαθέζιμυν ηεσνικών μέζυν και μεθόδυν και ηυν γνώζευν και εμπειπιών ηος Σ.Γ. Η επαπκήρ καηαζκεςή ηος αποηελεί , υζηόζο, λίαν δςζσεπέρ και επίπονο έπγο λόγυ ηυν εγγενών αβεβαιοηήηυν και πολςπλοκοηήηυν ηος Φςζ. .* (*) ηο Γευπεπιβάλλον και οι ζςνιζηώζερ ηος (π.σ. γευ-ςλικά)
ΗΗ. Σερληθή Γεσινγία θαη ΝΔΡΟ Σν ΝΔΡΟ (επηθαλεηαθό ή ππόγεην θαη κε ηηο επηκέξνπο, θαηά πεξίπησζε, πξνειεύζεηο-δηαδξνκέο θαη θαηαζηάζεηο-κνξθέο ηνπ) βξίζθεηαη ζε ζπλερή αιιειεπίδξαζε κε ηνπο εδαθηθνύο θαη βξαρώδεηο ζρεκαηηζκνύο, κέζσ ησλ πόξσλ θαη ησλ αζπλερεηώλ ηνπο, αληίζηνηρα, απνηειώληαο ηνλ βαζηθό παξάγνληα πνπ ειέγρεη ηε ρξνληθή κεηαβνιή ησλ πνηνηηθώλ θαη πνζνηηθώλ παξακέηξσλ ηνπο θαη επνκέλσο ηελ ηερληθή ζπκπεξηθνξά ηνπο ζηελ επηθάλεηα θαη ζην εζσηεξηθό ηνπο. Σν θύξην ελδηαθέξνλ ηεο Σ. Γ. εζηηάδεηαη ζην ξπζκό (rate) θαη ζηηο άκεζεο, έκκεζεο ή ζσξεπηηθά αξλεηηθέο ζπλέπεηεο ησλ κεηαβνιώλ (πνπ πξναλαθέξζεθαλ), σο πξνο ηνλ άλζξσπν & ηα Έξγα/Πεξηνπζία ηνπ
Δίλαη γλσζηό θαη πξνθαλέο από ηα πξναλαθεξζέληα όηη ην ΝΔΡΟ αληηκεησπίδεηαη από ηελ Σ.Γ., ζην πιαίζην ηνπ ξόινπ ηεο ζηελ παξαγσγή έξγσλ Πνι.Μερ/θνύ, θαηά βάζε, σο «πξνζβάιινλ ζηνηρείν» θαη σο παξάγνληαο κε αξλεηηθή επηξξνή ζηελ δεηνύκελε αζθάιεηα θαη ην νηθνλνκηθό θαη ρξνληθό θόζηνο ησλ έξγσλ απηώλ. Η αξλεηηθή γηα ηνλ άλζξσπν επηξξνή ηνπ λεξνύ εθθξάδεηαη από ηελ αηηηώδε δξάζε ηνπ ζηε δεκηνπξγία θαη εθδήισζε ηνπ απνζαζξσηηθνύδηαβξσηηθνύ-απνζεηηθνύ θαηλνκέλνπ, ησλ θαζηδήζεσλ, θαηνιηζζήζεσλ θαη πιεκκπξώλ πνπ απνηεινύλ επηθηλδπλόηεηεο (hazards) κε θπζηθά ή θαη αλζξσπνγελή αίηηα
ΗΗΗ. Βηώζηκε Αλάπηπμε, Κιηκαηηθή Αιιαγή,
Πιεκκύξεο & Σερλ. Γεσινγία
Η παγθόζκηα απνδνρή & ζεζκνζέηεζε (1992) ηεο Β. Αλάπηπμεο (ζπλύπαξμε-ζύδεπμε θξηηεξίσλ: Οηθνλ. Μεγέζπλζεο, Κνηλσλ. Γηθαηνζύλεο & Πεξηβαιι. Πξνζηαζίαο, κε ρξ. νξίδνληα αλαθνξάο ηα δηθαηώκαηα ησλ Δπεξρόκελσλ Γελεώλ) δεκηνύξγεζε λέα θξηηήξηα & λέα δεηνύκελα/ζηόρνπο, ζηε δηαρείξηζε ησλ: 1o. ανθπώπινων έπγυν/δπαζηηπιοηήηυν, 2o. ηων θςζικών πόπυν & 3o. ηων θςζικών κινδύνυν. Δηδηθόηεξα, ε δηαρείξηζε ησλ θ. πόξσλ & θ. θηλδύλσλ, επηβάιιεηαη από ην ηζρύνλ λνκηθό θαζεζηώο (δηεζλέο, επξσπατθό θαη εζληθό, εθαξκνζηηθνί θαλνληζκνί & πξόηππα) λα ηθαλνπνηεί ηα ζεζκνζεηεκέλα θξηηήξηα ηεο Β. Ανάπηςξηρ & ηεο ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΔΝΗ / Γιαζςνδεδεμένηρ) Γιασείπιζηρ (INTEGRATED Management).
Η Οινθιεξσκέλε Γηαρείξηζε ησλ Τδαηηθώλ Πόξσλ (ΟΓΤΠ), Integrated Water Resources Management (IWRM), έρεη σο βαζηθά ηεο ραξ/θά (εμπεπιέσονηαι ζηην Δ. Οδ. Πλαίζιο για ηο Νεπό 60/2000):
ηε δηαρείξηζε ηνπ νεπού, σο ενιαίος ζςζηήμαηορ (ππόγεην & επηθαλεηαθό) & ζε θιίκαθα ιεθάλεο απνξξνήο πνηακνύ κε βάζε ηα θξηηήξηα ηεο Βησζηκόηεηαο (Sustainability) & ηε δήηεζε (ΟΥΗ ηελ πξνζθνξά) ησλ επηκέξνπο ρξήζεσλ θαη ρξεζηώλ λεξνύ (+ θπζ. Οηθνζπζηήκαηα!!) ηελ νιηζηηθή & δηεπηζηεκνληθή αληηκεηώπηζε πνπ εθθξάδεηαη από ηε κόληκε δηαζύλδεζε κεηαμύ: λεξνύ, εδάθνπο θαη ζρεηηδόκελσλ εππαζώλ νηθνζπζηεκάησλ ηε ζπλερή αμηνιόγεζε, επηθαηξνπνίεζε θαη πξνζαξκνγή (adaptation) ηεο δηαρεηξηζηηθήο ζηξαηεγηθήο (αλά ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα) αλάινγα θαη κε ηα εθάζηνηε δεδνκέλα ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο
ΠΛΗΜΜΤΡΑ (πολλά είδη: αίηια, σώπορ, διαδπομή+ ηασύηηηα+ ποζοη. μεγέθη ηος πλημμςπικού νεπού): Οξηζκόο: παξνδηθή-πξνζσξηλή θάιπςε επηθαλ. εδάθνπο κε λεξό (αζηηθόο ή ππαίζξηνο ρώξνο, ζπλδπαζκόο) Αίηηα: θπζηθά & αλζξσπνγελή (ζπλδπαζκόο) Δπηθίλδπλν θαηλόκελν (Hazard) όηαλ κηα θξίζηκε παξάκεηξνο π.ρ. πνζόηεηα βξνρόπησζεο (ζε δεδνκέλν ρξόλν & ρώξν) ππεξβεί κηα Oξηαθή Tηκή (Hazard Σhreshold) Υξόλνο / ηαρύηεηα εθδήισζεο: α. ζύληνκνο /κεγάιε (flash floods), π.ρ. νξεηλό αλάγιπθν, αζηηθόο ρώξνο, β. αξγόο/κηθξή, π.ρ. πεδηλό αλάγιπθν, κεγάιν πνηάκη Διιάδα: πεξηζζ. Ξαθληθέο, Flash floods (ιόγσ νξεηλνύ αλαγι. π.ρ. Ξάλζε 1996, Γηάλλελα 2011), αιιά & Πνηάκηεο, π.ρ. Πελεηόο, Έβξνο (ηαθηηθά επαλαιακβαλόκελεο ηα ηειεπηαία ρξόληα….)
Βαζηθέο Χθέιεηεο από ρξήζε Πιεκκπξηθνύ Νεξνύ: Δκπινπηηζκόο Τπόγεηαο Τδξνθνξίαο Λίπαλζε εδαθώλ (ζξεπηηθέο θεξηέο εδαθ. κάδεο) Βησζηκόηεηα-πγεία πνιπηίκσλ θαη εππαζώλ πγξνηόπσλ (π.ρ. παλίδα-ρισξίδα Γέιηα πνηακώλ) Υξήζε σο αξδεπηηθό & νηθηαθό λεξό (θαινθαίξη & πεξηνδ. ιεηςπδξίαο) Υξήζε ζηε δεκηνπξγία πδάηηλσλ ρώξσλ αλαςπρήο
Αλαθπθινύκελε κεηαθνξά 1. Νεπού, 2. Γευ-ςλικών & 3. Ρςπανηών α. ΑΠΟ θαη β. ΠΡΟ ην Πνηάκη: α. ζηε Γηάξθεηα Πιεκκύξαο, β. ΠΡΗΝ & ΜΔΣΑ
Η Οινθιεξσκέλε Γηαρείξηζε ησλ Πιεκκπξώλ (ΟΓΠ) είλαη ππνζύζηεκα ηεο ΟΓΤΠ & ππόθεηηαη ζηα θξηηήξηά ηεο, εηδηθόηεξα δε & επηπξόζζεηα ε ΟΓΠ έρεη σο βαζηθό δηπιό ζηόρν-δεηνύκελν (Δςπ. Οδηγ. 60/2007, ενζυμ. Δθν. Γικ. Ιοςλ. 2010): «ηην ηαςηόσπονη επίηεςξη βέληιζηηρ υθέλειαρ από ηο πλημμςπικό νεπό και ηα ζςνδεόμενα θεπηά εδαθικά ςλικά καθώρ και ηη βέληιζηη μείυζηάμβλςνζη ηων απνηηικών ζςνεπειών ηων πλημμςπών ζηον άνθπυπο και ηο θςζικό πεπιβάλλον» Η ΟΓΠ επηβάιιεηαη (Ννκνζεζία) λα πεξηιακβάλεη: ηελ ηαπηόρξνλε βειη. αληηκεηώπηζε ησλ διπόλυν «νεπού και εδάθοςρ» και «πλημμύπαρ και λειτςδπίαρ»
νιόθιεξε ηελ έθηαζε ηεο ιεθάλεο απνξξνήο ηνπ πιεκκπξηθνύ λεξνύ. Γει. ηε δηαδξνκή από πεγή (νξεηλή-ινθώδε δώλε), έσο ηνλ ηειηθό απνδέθηε (πεδηλή δώλε, δέιηα πνηακνύ, αθηέο ζάιαζζαο ή ιίκλεο) ηελ ηαπηόρξνλε αληηκεηώπηζε ηνπ λεξνύ σο «πξνζβάιινληνο» (απνζάζξσζε-δηάβξσζεαπόζεζε, θαζηδήζεηο, θαηνιηζζήζεηο) αιιά θαη σο «πξνζβαιιόκελνπ» κέζνπ (ξύπαλζε επηθαλ. + ππνγ. λεξώλ ιεθάλεο απνξξνήο) ηελ πξνηεξαηόηεηα ζε κέηξα πξόιεςεο αληί ζε κέηξα άκπλαο ηε ραξη/ζε ηνπ πιεκκπξ. Κινδύνος (Hazard mapping) & ηεο ζπλδεδ. Γιακινδύνεςζηρ (Risk mapping), δει. ηε ζρέζε δεδνκ. %πηζαλ. πιεκκύξαο (π.ρ. κε πεξηνδ. επαλαι. 100 έηε) ηηο αξλεη. Σςνέπειέρ ηεο (Consequences), ζρέζε: R= %Η.C
Σηόσορ: Η β. μείυζη ηος R μέζω μείυζηρ ηος C
ΠΖΓΖ ηεο Φπζ. Δπηθηλδ. / Κηλδύλνπ
ΓΗΑΓΡΟΜΖ
ΤΠΟΓΟΥΔΑ ρώξνο επηξξνήο Φ.Δ/Κ
ΤΝΔΠΔΗΔ (απώιεηεο, θαηαζηξνθέο)
S-P-R-C Model, RISK-HAZARD relation, Π-Γ-Τ-
Απνδεθηή Γηαθηλδύλεπζε (επίπεδν) Acceptable Risk (level of) Γπζθνιία ζπκθσλίαο θξηηεξίσλ πξνζδηνξηζκνύ κε επηζηεκ. ηξόπν. Γηαθνξεηηθά επίπεδα ζεκαζίαο-αληίιεςεο-απνδνρήο αλάινγα κε ηελ πξνέιεπζε-ραξ/θα ηνπ R, εκπεηξίεο πξνζώπνπ, ραξ/θα θνηλσλίαο, θ.ά. Κνηλσληθή απόθαζε Καζηεξσκέλε ηερληθή δηαδηθαζία πξνζδηνξηζκνύ (πξνέιεπζε Βηνκεραλία) ηνπ επηπέδνπ απνδνρήο κε βάζε ηε γεληθή αξρή: «όζν ρακειόηεξε δηαθηλδύλεπζε είλαη πξαθηηθά εθηθηή» / “As Low As Reasonably Practicable” (ALARP, principle). Σξία επίπεδα δηαρσξηζκνύ R: -αλση. Mε Απνδεθηόο, -θαηση. Ακειεηένο, -κεζ. Ανεκηόρ…!
Decision making: Acceptable risk levels and the “ALARP� principle (acceptability criteria)
ΓΗΑΚΗΝΓΤΝΔΤΖ
ΓΗΑΚΗΝΓΤΝΔΤΖ ΓΙΑΚΙΝΓΤΝΔΤΗ
Κύθινο ΑΠΟΚΑΣ/Ζ Γηαρείξηζεο πιεκκπξηθνύ ζπκβάληνο κεηά
Γηαρ/ζε Κξίζεο
ΠΡΟΛΖΦΖ
ΔΣΟΗΜΟΣΖΣΑ
Τεπκηθόξ Γεωιόγμξ θαη ΟΔΠ Βαζηθό Γπαγγειμαηηθό-Γνεοκεηηθό Ακηηθείμεκμ:
δηαπείνηζε ηεξ αιιειεπίδναζεξ ημο δίπμιμο α. Γεω-μάδεξ (εδαθ. & βναπ.) ΚΑΙ Νενό (επηθ. + οπμγ. ωξ εκηαίμ ζύζηεμα). Ακηημεηώπηζε Πιεμμονηθμύ Νενμύ ωξ «πνμζβάιιμκ» & ωξ «πνμζβαιόμεκμ» μέζμ Φώνμξ ακαθμνάξ ακηηθεημέκμο: μνεηκή & πεδηκή δώκε, πιεμμονηθά πεδία & δέιηα πμηαμώκ, αθηέξ/όπζεξ (ζάιαζζα, ιίμκε, οδαημνεύμαηα)
Σομβμιή-Σοκενγαζία ζε επημένμοξ ακηηθείμεκα: -πανημγνάθεζε Κηκδύκμο (Hazard) & Δηαθηκδύκεοζεξ (Risk) ζύμθωκα με Οδεγ.60/2007, -Φωνμζέηεζε-Σπεδηαζμόξ-Καηαζθεοή/Υιμπμίεζε: α. «ζθιενώκ», δμμηθώκ ένγωκ (π.π. θνάγμαηα, ακαπώμαηα, ιημκμδελαμεκέξ), θαη θαηά Πνμηεναηόηεηα β. «μαιαθώκ» μέηνωκ (π.π. πνήζεξ γεξ πιεμμονηθώκ πεδίωκ)
Ο Τεπκ. Γεωιόγμξ πνέπεη κα γκωνίδεη όηη:
ε ΟΔΠ ζηεκ μπμία θαιείηαη κα ζομμεηάζπεη είκαη «ελ μνηζμμύ»: δηεπηζηεμμκηθή-ζοκδοαζηηθή, μνζμιμγηθή (rational), βηώζημε (sustainable), θαη πνμζανμμζμέκε «θαηά πενίπηωζε» (case specific “tailored”)
ζα δηαπεηνηζηεί δε, «ακαγθαζηηθά», ζημ πιαίζημ ηεξ ΟΔΠ, ζοκζήθεξ: -Αβεβαηόηεηαξ (Uncertainty), -Πμιοπιμθόηεηαξ (Complexity) -Αζάθεηαξ (Ambiguity, Fuzziness*) -Αιιειεπίδναζεξ (interaction) μεηαλύ θοζηθώκ θαη ακζνωπμγεκώκ ζοζηεμάηωκ
Ποέπει & ξυείλει μα έςει απξτελεσματική ζομμεημπή στιπ μξμξθετημέμεπ δηαδηθαζίεξ δηαιόγμο με πμιηηηθμύξ decision makers και πμιίηεξ (stakeholders in public participation) με τη βξήθεια τωμ σρμεςώπ ενελισσόμεμωμ πζηεκάησλ ηήξημεο Απνθάζεσλ (Decision Support Systems, DSS)* (*)Φνήζε μπηηθμπ. ζεκανίωκ (με GIS, θ.ά) γηα εκαιθη. ιύζεηξ
SE-Europe, prior to 1992: 6 Internat. River Basins
EVROS (Maritza-Meric) R. BASIN. The largest in SE Europe (Balkan peninsula)
SE-EUROPE, Present status: 14 Intern. R.B. River Evros/Maritza/Meric Basin System: 4 Intern. Sub-Basins
FYR
SE-EUROPE (below Danube river, EUmembers: only (3) (Greece, Slovenia and Bulgaria)
BULGARIA 66%
Evros/Maritsa/Meric River Βasin Area: 53.000 Km² Population: 1.8 million
GREECE 6,5%
TURKEY 27,5% River Evros: GR-TR borderline (203 km)
System of River Evros/Maritza/Meric transboundary basin: 4 shared transb. sub-basins
2 1
3
4
Αίηηα πιεκκπξώλ ζηελ ιεθάλε ηνπ π. Έβξνπ: 1. Φπζηθ. πξνέιεπζεο (έλα ή πεξηζζόηεξα): αθξ. Έληαζε βξνρνπη. ή ρηνλνπη. ζηνλ άλσ ξνπ (θπξ. Βνπιγαξία), ζεξκνθξαζ. αλαζηξνθέο κε απνη. ιηώζηκν ρηνληνύ, κεγ. θιίζεηο αλάληε & κηθξέο θαηάληε 2. Αξλεη. αλζξώπηλεο παξεκβάζεηο: κεγ. κείσζε ησλ θπζ. πιεκκπξ. πεδίσλ ηνπ πνηακνύ (π.ρ. από 2ρικ ζε 200κ.!) Καθή ρσξνζέηεζε & θαηαζθεπή πξνζηαηεπη. Αλαρσκάησλ (3 ζεηξέο). Θξαύζεηο από ππεξπήδεζε, ζπειαηώζεηο από δώα, ηερλεηέο (εθξεθηηθά) Καθή θαηαζθεπή, ζπληήξεζε & ιεηηνπξγία θξαγκάησλ (Βνπιγαξία: νηθνλνκηθ. ιόγνη, ηδηώηεο) 3. ΚΛΗΜΑΣΗΚΖ ΑΛΛΑΓΖ;;; Πιεκκύξεο: 6 ηειεπη. 10ρ.
Position of main H/E Dams in Bulgarian part of R. Evros Basin (the three in Ardas: critical for flood control downstream. Technical problems for proper operation)
Edirne, Turkey
GREECE
Floods 2006: inundated agricultural fields in Evros River flood plains, Evros Prefecture, GR Total Inundated Area: 25-30.000 Hectares
Flooding in R. Evros is a repeated phenomenon. Deterioration in last decade. 2006 floods: max. values of last 50 years (inundated areas and costs)
R. Evros: Floods 2005 and 2006, the same picture!! First time, Jan. 2007, Decision, EU Solidarity Fund: 9.3 mill. € for flood compensation granted to Greece
•Estimated economic losses, only in public infrastructure, from 2006 flood events in the Greek part of Evros River Basin: >30 mill. €
•Edirne city, TURKEY: >25 mill. € damages
Catastrophic FLOODS: Failure of NATURAL subsyst. 2 & 3 in Subsystem Evros basin (Geo-environment) 1
INPUT
•Investments
•Science
•Technology
Dynamic
(river, precipit., land)
OUTPUT
interactions •Land uses
ENGINEERING Subsystem
ADMINISTRATIVE
Subsystem
•Regulations
(dikes…)
2
•Water uses
3
CONSTRAINTS: political, socio-economic
Flood Risk Response System for a River Basin (3 Subsystems)
Greek mon. st/s 1: Komara Dam, r. Ardas, Gr.B., 2: Ormenio, r. Evros, Gr. B., 3: Pithio Bridge, r. Evros & Erythropotamos confluence, 4: Erythropotamos bridge, 5: Kipi Bridge, r. Evros & Ergines confluence, 6: Evros Delta, river mouth
Causes/barriers for the slow transboundary Cooperation process and its low productivity (political, economic, cultural) Political and socio-economic particularities and problems in each riparian country Past-present transb. conflicts and disputes Differences regarding EU membership status and progress Economic constraints (in varying degree) Difference of arguments/perceptions in interpreting the concepts & principles* of International Law (rights, duties): UP vs. DOWN stream country (*) Efficiency, Equity, No harm, Sustainability
Bulgaria: map presenting spatial allocation of the four Water Districts (implementation of EU Directive 60/2000) The name AEGEAN is considered by Greece as a new “hot spot� for current Greek-Bulgarian political relations
GR-BL-TR Cooperation at Present 1. All information that has been mentioned previously 2. The two new (2010) agreements and formation of bilateral joint comissions between GR-BUL. & GR-TURK. Only few technical meatings, no any sound results-decisions outputs 3. No, yet visible signs of mobility in bilateral or tripartite cooperation regarding joint IWRM of shared river waters
First step forward: Creation of an effective (tailored to the case) River Basin Organization (RBO) RBO requirements (effectiveness prerequisites): Strong political & financial commitment ΔU Dir. 60/2000 & 60/2007, MASTER PLAN for all the Basin! Clear legal status RBO good examples: Rheine, Nile, Mekong, First task/duty and permanent function: undisputable water relevant data collection and sharing ( precipitation, hydrology, dam operat.)
Prerequisites for beginning sound and effective cooperation Basic Prerequisite: Creation of the ENABLING Environment for persuading the Governments riparian countries to cooperate for the Integrated Management of the transboundary basins as: DUTY, OBLIGATION, BENEFIT expectation Potential Initiatives: “Third Party�: proper involvement of respected and influential political and scientific bodies/organisations Domestic civil society, academic/scientific community: pressure to decision makers and transb. cooperation with equivalent riparian community bodies
Continuing learning process Vision, staged strategy Innovative ideas initiatives for benefit sharing NEED for HYDRO-DIPLOMACY!!
PROPOSED Negotiation Strategy: WIN-WIN with positive sum benefits Instead of the usually followed WINLOSE, With ZERO sum benefits
We need Transboundary Water Cooperation
in all levels and issues!! The role and responsibilities of Internat. Institutions-Bodies (Intern. Law and UNESCO, etc‌) and Influental Countries!!
ΔΤΥΑΡΗΣΏ ΠΟΛΤ ΓΗΑ ΣΖΝ ΠΡΟΟΥΖ ΚΑΗ ΣΖΝ ΤΠΟΜΟΝΖ Α ηέιηνο θηάο
Floods 2006, “Lavara” riparian Village, Evros Prefecture, GR
Several tens of houses have been evacuated
R. Evros Basin: No proper synergy and cooperation among stakeholders within each country, neither among the three neighboring countries. Hence, no IWRM up to present
Best flood mitigation practice: 5 Element Strategy (in order of importance): 1. Prevention 2. Protection 3. Preparedness 4. Emergency response 5. Recovery and lessons learnt
Final comments and a proposal In our border regions, Greece, Bulgaria and Turkey are sharing extremely valuable water resources (surface + g. water) manifested by the water system of the cross border river Evros Thus, the three countries (the two full members of EU!!), must work hard and invest adequate human and financial resources for an Integrated Water Management, permanently oriented towards maximizing the related to it Public Goods, in these regions. Existing examples of relevant good practice must be considered.
The most valuable Public Goods, directly engaged to Sustainable Development in our border regions, and controlled be the Water Resources Management, are:
Flood* and Drought* protection (* Water Q. extremes which must undergone common management) Biodiversity, and Water Quality All regional policies and action plans regarding Energy, Wastes, Agriculture and Tourism (among others) must have as their first priority the Optimization of above Public Goods. Since, they are controlling the fundamental human rights for: Quality of life, Prosperity, Peace and Stability in our Regions.
A comment about “cost and benefit� The financial and other costs for implementing a sound Water Management action/project (engaged to a Consensus among Stakeholders), must be paid justifiably, by those who gain the benefit of it, irrespectively from the place* of its realization (upstream or downstream side) *e.g. Bulgaria (upstream side) qualify to come up with this principle relatively to existing or new water retaining structures for flood control in the framework of an IWRM regarding the river Evros basin
Δπραξηζηώ γηα ηελ πξνζνρή ζαο!
ηέιηνο θηάο, ΓΠΘ