[Title will be auto-generated] by eetg eetg

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ/ΕΓΕ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΩΛΟΓΩΝ ΓΕΩΤΕΕ-ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΗΜΕΡΙΔΑ: «Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΕΡΓΩΝ»

«ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ» ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΜΑΡΙΝΟΣ Καθηγητής Ε.Μ.Π. Αθήνα, Φεβρουάριος 2006

Ό,τι περιλαμβάνεται στις διαφάνειες που ακολουθούν έχει βασικώς εποπτικό χαρακτήρα και πολλές φορές υπάρχουν απλοποιήσεις, χωρίς βεβαίως να αφαιρείται τίποτα από την ουσία του συζητούμενου θέματος, προκειμένου η παρουσίαση να είναι φιλική. Δεν θα πρέπει συνεπώς η επιμέρους πληροφορία που παρέχεται από τις διαφάνειες να χρησιμοποιείται ανεξάρτητα και χωρίς κρίση, ούτε για καταστάσεις που δεν αντιστοιχούν στα δεδομένα τους. Για την περαιτέρω πληροφόρηση δίνονται στο τέλος και επιλεκτικές βιβλιογραφικές αναφορές. Περαιτέρω πληροφορίες μπορούν να αναζητηθούν από το site http://users.civil.ntua.gr/marinos/ ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, στο marinos@central.ntua.gr

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Η Τεχνική Γεωλογία παρούσα σε όλες τις φάσεις της μελέτης και κατασκευής. ü Εξακριβώνει τις γεωλογικές συνθήκες (γεωλογικό προσομοίωμα) και τις ερμηνεύει σε όρους μηχανικού. Αποφασιστική η σημασία της στην επιλογή της χάραξης και των βασικών αρχών της μεθόδου κατασκευής. ü Συμβάλει στον προσδιορισμό των ιδιοτήτων του γεωυλικού και στην επιλογή των παραμέτρων σχεδιασμού. ü Συνεργάζεται στον σχεδιασμό προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι οι υπολογισμοί και οι προσομοιώσεις κατά τη μελέτη είναι σύμφωνες με την (γεωλογική) πραγματικότητα. ü Παρακολουθεί την κατασκευή •για την επαλήθευση των παραδοχών της μελέτης •για ενδεχόμενες προσαρμογές των εφαρμοζόμενων μέτρων υποστήριξης •για την υποστήριξη θεμάτων που σχετίζονται με την ομαλή εφαρμογή της σύμβασης και για την συμβολή στα μέτρα αντιμετώπισης εκτάκτων εξαιρετικών κινδύνων (απρόβλεπτων ή μη προβλέψιμων). ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΠΡΟΒΛΕΦΘΕΙΣΕΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΗΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ Σημασία: • στην ασφάλεια • στο κόστος και την υπέρβαση χρόνου Αποκλίσεις λόγω: •Εσφαλμένης κατανόησης των γεωλογικών διατάξεων αλλά και των •Αβεβαιοτήτων λόγω των συμφυών ιδιαιτεροτήτων του γεωλογικού προσομοιώματος ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΠΡΟΒΛΕΨΟΥΜΕ; ✔Το γεωλογικό προσομοίωμα ✔Τη συμπεριφορά του γεωυλικού ✔Τις ιδιότητες του γεωυλικού ✔Τις περιβαλλοντικές καταστάσεις ✔Τις αποκρίσεις σε αλλαγές ✔Το πλαίσιο αβεβαιότητας στην πρόβλεψη ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Δομή παρουσίασης • Γεωλογικό προσομοίωμα • Προσεγγίζοντας τη συμπεριφορά του γεωυλικού • Γεωτεχνικές ιδιότητες – Γεωτεχνικές επιδράσεις και περιορισμοί • Προσεγγίζοντας τον Σχεδιασμό • Παραδείγματα • Κόστος και συμβατικά θέματα ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Το Γεωλογικό Προσομοίωμα Η πρόκληση της πρόβλεψης των συνθηκών που θα συναντηθούν

“… εάν από την αρχή η γεωλογική δομή της περιοχής δεν ερμηνεύεται σωστά, τότε οι υπολογισμοί που ακολουθούν μπορεί να αποτελούν ένα μάταιο κόπο.” R. Glossop, 8th Rankine Lecture, 1968

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

“Η συνολική γεωλογική ιστορία είναι υπεύθυνη για τα χαρακτηριστικά των πετρωμάτων και των σχηματισμών. Για να καταλάβει κανείς αυτή την ιστορία απαιτείται η διαμόρφωση ενός ειδικού γεωλογικού προσομοιώματος που θα βασίζεται στην αντίληψη της ευρύτερης και τοπικής γεωλογικής και μορφολογικής ιστορίας και στις σημερινές συνθήκες του εδάφους.” Fookes, 1st Glossop Lecture, 1997

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Τα συστατικά χαρακτηριστικά του γεωλογικού προσομοιώματος – γενετικές διαδικασίες – διαγενετικές διαδικασίες, μεταμόρφωση – τεκτονική εξέλιξη και παραμορφώσεις – παλαιογεωγραφική εξέλιξη, διάβρωση – γεωδυναμικό περιβάλλον – υδρογεωλογικές συνθήκες

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Παράδειγμα γεωλογικού προσομοιώματος: σε περιβάλλον πλουτωνικών διεισδύσεων

(Fookes et al., 2000)

Παράδειγμα γεωλογικού προσομοιώματος: σε οφιολιθικό σύμπλεγμα

Σχηματική τομή τεκτονικών καλυμμάτων στις κεντρικές Άλπεις. Με μαύρο σημειώνονται τα καλύμματα οφιολίθων (details in Pollino et al. 1990 in Mercier and Vergely 1999)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Τι απαιτεί ο σχεδιασμός τεχνικού έργου από το Γεωλογικό Προσομοίωμα; —

Προσδιορισμό των γεωλογικών συνθηκών που θα συναντηθούν ως προς την ποιότητα του εδάφους

—

Προσδιορισμό της φύσης, της θέσης και του μεγέθους των πιθανών κινδύνων

—

Επιλογή κατάλληλης χάραξης εφ’ όσον οι άλλες συνιστώσες του έργου το επιτρέπουν

—

Επιλογή μεθόδου κατασκευής (συμβατική ή μηχανοποιημένη και βασικές αρχές επιλογής του κατάλληλου μηχανήματος)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ Η έρευνα πεδίου αποτελεί μία σημαντική παράμετρο

για

τη

διαμόρφωση

του

γεωλογικού προσομοιώματος αλλά πρέπει να βασίζεται στη σωστή κατανόηση της γεωλογίας της ευρύτερης περιοχής.

“… αν δεν γνωρίζεις τι πρέπει να ψάξεις στην έρευνα πεδίου, μάλλον οι πληροφορίες που θα μαζέψεις δεν θα έχουν αξία.” R. Glossop, 8th Rankine Lecture, 1968

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ Η έρευνα πεδίου αποτελεί την βασική πληροφορία που εξασφαλίζει ασφαλές, οικονομικό και εφαρμόσιμο σχεδιασμό. Πληροφορία πάνω στην οποία στηρίζεται η σύμβαση. Πληροφορία βάση της οποίας εκτιμάται η επικινδυνότητα. Πληροφορία στην οποία στηρίζεται η προετοιμασία των τιμολογίων Είναι συνεπώς σημαντικό ο σκοπός και οι λεπτομέρειες της γεωέρευνας να αναφέρονται τόσο στις απαιτήσεις του σχεδιασμού, όσο και στις κατασκευαστικές ανάγκες. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ Το κόστος των γεωλογικών –γεωτεχνικών ερευνών που αναφέρονται στη βιβλιογραφία γενικά κυμαίνεται από 0,5-3% του συνολικού κόστους του έργου. Το κόστος των διεκδικήσεων λόγω απρόβλεπτων γεωλογικών συνθηκών είναι συχνά πολύ μεγαλύτερο από το ως άνω ποσοστό

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Έρευνα πεδίου Είναι μεγάλο λάθος η προσπάθεια τυποποίησης της διαδικασίας. Ο αριθμός π.χ., η πυκνότητα και το βάθος των γεωτρήσεων εξαρτάται από το τι ψάχνεις, δηλαδή από τους όρους και κανόνες του γεωλογικού μοντέλου που πρέπει να είναι γνωστό στις βασικές του αρχές. Αυτές οι αρχές εύκολα προκύπτουν από μια πρώιμη γεωλογική εκτίμηση βασισμένη στη γνώση της γεωλογικής ιστορίας που δίνουν οι γενικοί γεωλογικοί χάρτες και η βασική γεωλογική βιβλιογραφία. Διαφοροποίηση προγράμματος σε αστικές έναντι ορεινών περιοχών ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ερευνητικές γεωτρήσεις. üΤο θέμα της ποιότητας δειγματοληψίας (αντιπροσωπευτικότητα) που δεν εξυπακούεται από το υψηλό ποσοστό δειγματοληψίας (ΤCR). üΠροσοχή στο θέμα επίσης του χαρακτηρισμού του δείκτη RQD σε ασθενείς βραχόμαζες. üΚλπ. Υψηλή ποιότητα δειγματοληψίας Γεώτρηση MB3, σήραγγα Ανθοχωρίου Εγνατίας Οδού. Φλύσχης στη ζώνη επώθησης της Πίνδου, σε φλύσχη

Εμφάνιση διατμημένου αργιλικού σχιστόλιθου σε φλύσχη σε επιφανειακή εμφάνιση και σε πυρήνα καλής ποιότητας δειγματοληψίας

Πρόσφατες εξελίξεις στην γεωέρευνα: üΚατευθυνόμενες ερευνητικές γεωτρήσεις üΓεωφυσικές διασκοπήσεις από το μέτωπο της σήραγγας και την εξέλιξη της εκσκαφής üΠεραιτέρω ανάπτυξη γεωτρήσεων προπορείας

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Σιδηροδρομική Σήραγγα Βάσης Turin – Lyon (LTF) (σήμερα σε φάση μελέτης) Γεωέρευνα με κατευθυνόμενες γεωτρήσεις σε περιοχές σύνθετης γεωλογικής δομής

Απλοποιημένη γεωλογική τομή της σήραγγας Torino-Lyon, (από Brulard et, 1999 και Darmendrail, 2005) ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Σιδηροδρομική Σήραγγα Βάσης Turin – Lyon (LTF) (σε φάση μελέτης) Μακριές κατευθυνόμενες επικλινείς γεωτρήσεις

από Vignate et al., 2000

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Σιδηροδρομική Σήραγγα Βάσης Turin – Lyon (LTF) (σε φάση μελέτης) Γεωτρήσεις με κατευθυνόμενη διάτρηση

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Σήραγγα βάσης St. Gotthard (57Km) Ειδικό πρόγραμμα διερεύνησης περιοχής Piora με τεκτονικό εβαποριτικό μίγμα με δολομίτη συχνά κονιοποιημένο (Cargneules)

Γεωλογική τομή κατά μήκος της σήραγγας βάσης Gotthard (in Steiner, 1999) και η ζώνη υψηλής διακινδύνευσης Piora

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Τεκτονικό εβαποριτικό μίγμα με δολομίτη συχνά κονιοποιημένο (Cargneules)

Φωτογραφία από τις Γαλλο-Ιταλικές Άλπεις, 2005 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Σήραγγα βάσης St. Gotthard (57Km) Ζώνη Piora με τεκτονικό εβαποριτικό μίγμα με δολομίτη συχνά κονιοποιημένο (cargneules) και δολομίτες με ζαχαρώδη υφή

Αναγνωριστική σήραγγα 5Km για τη ζώνη Piora (in Loew et al, 2000)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Σήραγγα βάσης St. Gotthard (57Km) Ζώνη Piora

Μεγάλου βεληνεκούς διατρήσεις από την αναγνωριστική σήραγγα και τελική γεωλογική τομή (in Loew et al, 2000). Διαπιστώθηκε ότι το τεκτονικό εβαποριτικό μίγμα με τον χωρίς συνοχή δολομίτη είναι συμπαγές σε βάθος.

Ανάπτυξη τεχνικών γεωέρευνας κατά την εξέλιξη της κατασκευής όταν οι ιδιαιτερότητες του γεωλογικού προσομοιώματος και η παρουσία εγγενών αβεβαιοτήτων το επιβάλλουν

Γεωφυσικές μέθοδοι εφαρμοζόμενες από την περιοχή του μετώπου

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Τύποι διατρήσεων προπορείας σε κατασκευή σήραγγας με TBM (Fabbri, 2005) Η τρίτη περίπτωση είναι ανεξάρτητη της λειτουργίας του ΤΒΜ ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Διάνοιξη γεωτρήσεων προπορείας μεγάλου μήκους από φωλεά μέσα στη σήραγγα με διατάξεις ασφαλείας (βαλβίδες αντεπιστροφής)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Γεωτρήσεις προπορείας για τη διερεύνηση κατακερματισμένων ζωνών σε ρήγματα και εκτίμηση του κινδύνου για «άδειασμα» του μυλονιτιωμένου και συχνά υδροφόρου υλικού ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Οι διατρήσεις προπορείας είναι επιτακτική ανάγκη σε καρστικοποιημένες βραχόμαζες. Η γεωφυσική βοηθά επίσης

Τοπική παρουσία μικρών καρστικών κενών πληρωμένων με άργιλο και ιλύ. Σήραγγα Δωδώνη Εγνατίας Οδού, 2000

Μετά από το συμβάν εκτελούντο γεωτρήσεις προπορείας 30 – 50m από το άνω τμήμα του μετώπου

Καταβύθιση του υλικού πλήρωσης μιας καρστικής καμινάδας που συνάντησε η σήραγγα Δωδώνης. Η κατάρρευση έφτασε στην επιφάνεια, 100m περίπου από την σήραγγα.

Παρουσίαση αποτελεσμάτων και διευκόλυνση ερμηνειών με προσομοιώματα 3D. Παράδειγμα από τη σήραγγα Σ2 της Εγνατίας Οδού Α.Ε.. Σήραγγα πρανούς όπου υπάρχει το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν επιφάνειες ολίσθησης

Από γραφείο Ι. Μάλιου Α.Ε., 2005

Προσοχή το «περιτύλιγμα» να μην κρύβει την ουσία του περιεχομένου

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Προσεγγίζοντας τη συμπεριφορά του γεωυλικού Αποτίμηση των τύπων βραχόμαζας που θα συναντήσει η σήραγγα Ενδιαφέρει: Η ποιότητα του άρρηκτου πετρώματος Η δομή της βραχόμαζάς του Η ποιότητα των ασυνεχειών της ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ο ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΣΥΝΕΠΩΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ)

•

Οι συνθήκες γένεσης διαμορφώνουν την ποιότητα των άρρηκτων βράχων και των πρωτογενών (έμφυτων) δομών του

•

Η τεκτονική εξέλιξη διαμορφώνει την δευτερογενή δομή της μάζας και την ποιότητα των ασυνεχειών

•

Η παλαιογεωγραφική εξέλιξη είναι υπεύθυνη για την αποσάθρωση και την τελική μορφή της δομής της βραχόμαζας

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Τύποι δομών βραχόμαζας Άρρηκτο πέτρωμα

Γενικώς ισότροπη, ψαθυρή,ελαστική συμπεριφορά στη θραύση

Άρρηκτο πέτρωμα με μία ασυνέχεια

Εντελώς ανισότροπη εξαρτάται από τον προσανατολισμό και την διατμητική αντοχή της ασυνέχειας

Τεμαχισμένη βραχόμαζα από τρείς ορθογωνίως τεμνόμενες ασυνέχειες

Ανισότροπη ανάλογα με τον αριθμό, προσανατολισμό, εμμονή και αντοχή των ασυνεχειών

Πολύ τεμαχισμένη βραχόμαζα από 4 ή περισσότερες ασυνέχειες

Ευλόγως ισότροπη, έντονα διαστελλόμενη σε χαμηλές τάσεις, με θραύση των τεμαχιδίων σε υψηλές τάσεις

Κερματισμένη Διαταραγμένη και Στρωματώδης

Ανισότροπη ανάλογα με τον κερματισμό των επιπέδων στρώσης ή της σχιστότητας και της αντοχής των ασυνεχειών

Αποδομημένη βραχόμαζα

Ευλόγως ισότροπη

Φυλλώδης/ Διατμημένη

Ευλόγως ισότροπη, μικρή διαφορά μεταξύ αντοχών πετρώματος και ασυνεχειών. Θραύση τεμαχών ακόμη και σε χαμηλές τάσεις

Σε προέκταση του αρχικού πίνακα του E. Hoek, 1994

Τύποι δομών της βραχόμαζας (συνέχεια) Όπως επίσης Ετερογενείς βραχόμαζες

Εναλλαγές ισχυρών και ασθενών βραχομαζών

Χαοτικές βραχόμαζες

Μίγματα σκληρών και μαλακών πετρωμάτων ή εδαφών

Ανισότροπη, εξαρτώμενη από τον κερματισμό κατά μήκος των στρώσεων, μικροπτυχώσεων

Προσομοιώνεται ως ισότροπη.

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

σκίτσο του E. Medley

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: Ζώνες GSI

STRUCTURE INTACT OR MASSIVE intact rock specimens or massive in situ rock with few widely spaced discontinuities BLOCKY-well interlocked undisturbed rock mass consisting of cubical blocks formed by three intersecting discontinuity sets

VERY BLOCKY-interlocked, partially disturbed mass with multi-faceted angular blocks formed by 4 or more joint sets BLOCKY/DISTURBED/ SEAMY folded with angular blocks formed by many intersecting discontinuity sets. Persistence of bedding planes or schistosity

DISINTEGRATED poorly interlocked, heavily broken rock mass with mixture of angular and rounded rock LAMINATED/SHEARED Lack of blockiness due to close spacing of weak schistosity or shear planes

VERY POOR

POOR

FAIR

GOOD

VERY GOOD

FOR JOINTED ROCKS (Hoek and Marinos, 2000)

σcm/ρo Υψηλό

σcm/ρo Χαμηλό

I. Ευστάθεια

I. Εκτινάξεις (burst) πετρώματος

II. Αστάθεια «βαρύτητος» από δομικές ασυνέχειες (π.χ. σφήνες) (structurally dependent instability)

II. Αστάθεια λόγω τασικού πεδίου (stress dependent instability)

III. Προβλήματα παραμορφώσεων (stress dependent instability

III. Μεγάλα

DECREASING SURFACE QUALITY

90 DECREASING INTERLOCKING OF ROCK PIECES

GSI

SURFACE CONDITIONS

Marinos, 2002, 6th Glossop Lecture και Marinos 2005, Cross Canada Lecture

N/A

80 70 60 50 40 30 20 10 N/A

N/A

Προβλήματα παραμορφώσεων (stress dependent instability

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: Ζώνη I GSI

DISINTEGRATED poorly interlocked, heavily broken rock mass with mixture of angular and rounded rock LAMINATED/SHEARED Lack of blockiness due to close spacing of weak schistosity or shear planes

VERY POOR

POOR

FAIR

GOOD

VERY GOOD

FOR JOINTED ROCKS (Hoek and Marinos, 2000)

σcm/po Υψηλό

σcm/po Χαμηλό

ευστάθεια

Εκτινάξεις (burst) πετρώματος

DECREASING SURFACE QUALITY

90 DECREASING INTERLOCKING OF ROCK PIECES

GSI

SURFACE CONDITIONS

Marinos, 2002, 6th Glossop Lecture και Marinos 2005, Cross Canada Lecture

N/A

80 70 60 50 40 30 20 10 N/A

N/A

Ταξινόμηση βραχόμαζας για σήραγγες: GSI Ζώνη Ι

Μεταλλευτική σήραγγα στη Ν.Αφρική

Συμπεριφορά Αστάθεια κάτω από πολύ υψηλές τάσεις βραχόμαζας: Αρχές αντιμετώπισης:

Περιορισμός συγκέντρωσης των τάσεων

Σχεδιασμός: Αριθμητική ανάλυση ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ταξινόμηση βραχόμαζας για σήραγγες: GSI Ζώνη Ι, εκτινάξεις βράχων Η υπάρχουσα εμπειρία αποτελεί πολύτιμο εργαλείο

Αντιμετωπίζοντας εκτινάξεις πετρωμάτων στη σήραγγα Mont Blanc

Σημερινή αντιμετώπιση: Πυκνή διάταξη εφαρμογής αγκυρίων τύπου swellex

documents A. Borie, Chamonix ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: Ζώνη II GSI

DISINTEGRATED poorly interlocked, heavily broken rock mass with mixture of angular and rounded rock LAMINATED/SHEARED Lack of blockiness due to close spacing of weak schistosity or shear planes

VERY POOR

POOR

FAIR

GOOD

VERY GOOD

FOR JOINTED ROCKS (Hoek and Marinos, 2000)

σcm/ρo Υψηλό

DECREASING SURFACE QUALITY

90 DECREASING INTERLOCKING OF ROCK PIECES

GSI

SURFACE CONDITIONS

Marinos, 2002, 6th Glossop Lecture και Marinos 2005, Cross Canada Lecture

N/A

Αστάθεια «βαρύτητος» από δομικές ασυνέχειες (π.χ. σφήνες) (structurally dependent instability)

70 60 50 40 30 20 10 N/A

N/A

σcm/ρo Χαμηλό

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: GSI Ζώνη ΙΙ Αποστραγγιστική σήραγγα Φράγματος Θησαυρού

Συμπεριφορά Αστάθεια λόγω δομικών ασυνεχειών, π.χ σφήνες. (σε χαμηλές - μέσες τάσεις) βραχόμαζας:

Αρχές αντιμετώπισης:

Περιορισμός χαλάρωσης-αποδιοργάνωσης της μάζας

Σχεδιασμός: Ανάλυση σφηνών ή απλή ανάλυση τάσεων. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: Ζώνη II GSI

DISINTEGRATED poorly interlocked, heavily broken rock mass with mixture of angular and rounded rock LAMINATED/SHEARED Lack of blockiness due to close spacing of weak schistosity or shear planes

VERY POOR

POOR

FAIR

GOOD

VERY GOOD

FOR JOINTED ROCKS (Hoek and Marinos, 2000)

σcm/ρo Υψηλό

σcm/ρo Χαμηλό

Αστάθεια «βαρύτητος» από δομικές ασυνέχειες (π.χ. σφήνες) (structurally dependent instability)

Αστάθεια λόγω τασικού πεδίου (stress dependent instability)

DECREASING SURFACE QUALITY

90 DECREASING INTERLOCKING OF ROCK PIECES

GSI

SURFACE CONDITIONS

Marinos, 2002, 6th Glossop Lecture και Marinos 2005, Cross Canada Lecture

N/A

80 70 60 50 40 30 20 10 N/A

N/A

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: GSI Ζώνη ΙΙ

Συμπεριφορά Ελεγχόμενη από το περιβάλλον τασικό πεδίο, π.χ αν σcm/p0<0,3 βραχόμαζας: Αρχές αντιμετώπισης: Περιορισμός χαλάρωσης-αποδιοργάνωσης της μάζας

Σχεδιασμός: β. Ταξινομήσεις βραχόμαζας μπορεί να εφαρμοσθούν. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: Ζώνη III GSI

DISINTEGRATED poorly interlocked, heavily broken rock mass with mixture of angular and rounded rock LAMINATED/SHEARED Lack of blockiness due to close spacing of weak schistosity or shear planes

VERY POOR

POOR

FAIR

GOOD

VERY GOOD

FOR JOINTED ROCKS (Hoek and Marinos, 2000)

σcm/ρo Υψηλό

DECREASING SURFACE QUALITY

90 DECREASING INTERLOCKING OF ROCK PIECES

GSI

SURFACE CONDITIONS

Marinos, 2002, 6th Glossop Lecture και Marinos 2005, Cross Canada Lecture

N/A

80 70 60 50 40 30 20 10 N/A

N/A

Προβλήματα παραμορφώσεων (stress dependent instability

σcm/ρo Χαμηλό

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: GSI Ζώνη ΙΙΙ Υπερφόρτιση του κελύφους Προσωρινής υποστήριξης

Φωτογραφία από Δρίσκο Συμπεριφορά Προβλήματα παραμορφώσεων βραχόμαζας: σcm/p0 < 0.3 Αρχές σχεδιασμού: Έλεγχος-συγκράτηση των παραμορφώσεων Σχεδιασμός: Αριθμητική ανάλυση ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: Ζώνη III GSI

DISINTEGRATED poorly interlocked, heavily broken rock mass with mixture of angular and rounded rock LAMINATED/SHEARED Lack of blockiness due to close spacing of weak schistosity or shear planes

VERY POOR

POOR

FAIR

GOOD

VERY GOOD

FOR JOINTED ROCKS (Hoek and Marinos, 2000)

σcm/ρo Υψηλό

σcm/ρo Χαμηλό

DECREASING SURFACE QUALITY

90 DECREASING INTERLOCKING OF ROCK PIECES

GSI

SURFACE CONDITIONS

Marinos, 2002, 6th Glossop Lecture και Marinos 2005, Cross Canada Lecture

N/A

80 70 60 50 40 30

Μεγάλα

20 10 N/A

N/A

Προβλήματα παραμορφώσεων (stress dependent instability

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: GSI Ζώνη ΙΙΙ (κάτω περιοχή GSI)

Φωτογραφία E. Hoek

Σήραγγα στην Ινδία

Συμπεριφορά Προβλήματα παραμορφώσεων βραχόμαζας: (φαινόμενα ισχυρής σύνθλιψης) Κύρια ενέργεια: Συγκράτηση παραμορφώσεων Σχεδιασμός: Αριθμητική ανάλυση ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

VERY POOR

POOR

FAIR

GOOD

VERY GOOD

FOR JOINTED ROCKS (Hoek and Marinos, 2000)

DECREASING SURFACE QUALITY

90 DECREASING INTERLOCKING OF ROCK PIECES

GSI

SURFACE CONDITIONS

Ταξινόμηση βραχόμαζας για σήραγγες: GSI Ζώνη ΙΙ

N/A

80 70 60

50 40 30

DISINTEGRATED poorly interlocked, heavily 20 broken rock mass with mixture of angular and rounded rock LAMINATED/SHEARED 10 Lack of blockiness due to N/A N/A close spacing of weak schistosity or shear planes Marinos, 2002, 6th Glossop Lecture και Marinos 2005, Cross Canada Lecture

Αστάθεια λόγω πολλών, πολύ πυκνών ασυνεχειών σε ψαθυρής θραύσης πέτρωμα (καταρροή)

Ταξινόμηση συμπεριφοράς βραχόμαζας για σήραγγες: Ειδική περιοχή στην GSI Ζώνη ΙΙ Σήραγγα Παραμυθιάς

Καταρρέον υλικό Συμπεριφορά βραχόμαζας: Καταρροή Αρχές Αντιμετώπισης: Αν διατηρείται ο περιορισμός της, απλά μέτρα υποστήριξης μπορεί να αρκούν σε περιβάλλον χαμηλών τάσεων ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Εκτίμηση των ιδιοτήτων της βραχόμαζας – Εργαστηριακές δοκιμές – Επι τόπου δοκιμές – Ανάστροφες αναλύσεις –

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Σωστή χρήση ταξινομήσεων βραχόμαζας (RQD, Q, RMR, GSI ...)

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Με την ανάπτυξη των εξαιρετικά ισχυρών μικρουπολογιστών και των φιλικών λογισμικών προέκυψε μεγαλύτερη απαίτηση στην αξιόπιστη εισαγωγή δεδομένων σχετικών με τις ιδιότητες της βραχόμαζας, δεδομένων απαραίτητων για την αριθμητική ανάλυση που απαιτεί ο σχεδιασμός των έργων. Αυτή η ανάγκη οδήγησε στην ανάπτυξη μιας διαφορετικής μορφής ταξινόμησης της βραχόμαζας και ο

Γεωλογικός Δείκτης Αντοχής αποτελεί μια τέτοια ταξινόμηση ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΤΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΣΤΟΧΙΑΣ HOEK - BROWN

σ1΄ : μέγιστη κύρια ενεργή τάση κατά την αστοχία σ3΄: ελάχιστη κύρια ενεργή τάση κατά την αστοχία σci : μονοαξονική αντοχή του άρρηκτου βράχου mb : απομειωμένη τιμή της σταθεράς mi (που εκφράζει το αλληλοκλείδωμα των ορυκτών και κόκκων) a, s: σταθερές

mb, a, s : ? ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Hoek E., Brown E.T. (1997)

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΤΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΣΤΟΧΙΑΣ HOEK - BROWN • Υπολογισμοί mb, a, s από το GSI ως (2002 Hoek-Brown edition, Hoek E., Carranza-Torres CT., Corkum B., 2002)

mb : απομειωμένη τιμή της σταθεράς mi

a, s: σταθερές

D: Παράμετρος βαθμού διαταραχής της βραχόμαζας λόγω χρήσης ανατινάξεων ή λόγω χαλάρωσης(από 0 για αδιατάρακτη, έως 1 για πολύ διαταραγμένη βραχόμαζα) (Η πρόσφατη επίλυση του κριτηρίου Hoek and Brown γίνεται με το πρόγραμμα Roclab που μπορεί να αναζητηθεί ελεύθερα στο διαδίκτυο, www.rocscience.com). ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

STRUCTURE

Slickensided, highly weathered surfaces with soft clay coatings or fillings

VERY POOR

Slickensided, highly weathered surfaces with compact coatings or fillings or angular fragments

POOR

FAIR

Rough, slightly weathered, iron stained surfaces

GOOD

Very rough, fresh unweathered surfaces

VERY GOOD

(Hoek and Marinos, 2000) From the lithology, structure and surface conditions of the discontinuities, estimate the average value of GSI. Do not try to be too precise. Quoting a range from 33 to 37 is more realistic than stating that GSI = 35. Note that the table does not apply to structurally controlled failures. Where weak planar structural planes are present in an unfavourable orientation with respect to the exc avation face, these will dominate the rock mass behaviour. The shear strength of surfaces in rock s that are prone to deterioration as a result of changes in moisture content will be reduced if water is present. When working with rocks in the fair to very poor categories, a shift to the right may be made for wet conditions. Water pressure is dealt with by effective stress analysis.

SURFACE CONDITIONS

GEOLOGICAL STRENGTH INDEX FOR JOINTED ROCKS

Smooth, moderately weathered and altered surfaces

GSI for jointed rock masses, Hoek & Marinos 2000 Σημειώστε τον «ποιοτικό» χαρακτήρα της περιγραφής ο οποίος σέβεται τις γεωλογικές καταστάσεις και τους γεωλογικούς περιορισμούς • •

DECREASING SURFA CE QUALITY

INTACT OR MASSIVE

BLOCKY - well interlocked undisturbed rock mass consisting of cubical blocks formed by three intersecting discontinuity sets

VERY BLOCKY- interlocked, partially disturbed mass with multi-faceted angular blocks formed by 4 or more joint sets

BLOCKY/DISTURBED/ SEAMY folded with angular blocks formed by many intersecting discontinuity sets. Persistence of bedding planes or schistosity

DISINTEGRATED poorly interlocked, heavily broken rock mass with mixture of angular and rounded rock pieces

90 DECREASING INTERLOCKING OF ROCK PIECES

intact rock specimens or massive in situ rock with few widely spaced discontinuities

N/A

•

70 60 50 40 30 20 10

LAMINATED/SHEARED Lackof blockiness due to close spacing of weak schistosity or shear planes

N/A

Μόλις επιλεγεί μία τιμή GSI το σύστημα γίνεται εντελώς ποσοτικό Σημαντικό στοιχείο στην επίλυση του κριτηρίου θραύσης Hoek and Brown και στοιχείο εισαγωγής στις αριθμητικές αναλύσεις Με το GSI εκφράζεται αριθμητικά η απομείωση των σταθερών του υλικού ανάλογα με τη ρωγμάτωση της βραχόμαζας

N/A

Για Παρατηρήσεις επί της εφαρμογής και περιορισμούς βλέπε Marinos, V., Marinos, P., Hoek, E. (2005) και Μαρίνος Β., Μαρίνος Π., Hoek E.,(2004)

Σημειώστε ότι η ταξινόμηση του GSI δεν αποτελεί εναλλακτική αντικατάσταση της ταξινόμησης RMR ή Q αφού δεν αντιστοιχείται με απαιτήσεις υποστήριξης. Η μόνη της λειτουργία είναι η εκτίμηση των ιδιοτήτων της βραχόμαζας

Τιμές της σταθεράς mi ανάλογα με τους πετρογραφικούς τύπους (οι τιμές σε παρένθεση αποτελούν εκτιμήσεις) (αναθεωρημένο από Hoek & Marinos, 2001)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Οι τιμές αφορούν δείγματα άρρηκτου βράχου που δοκιμάστηκαν κάθετα στη στρώση και στη σχιστότητα. Η τιμή mi θα είναι θεαματικά διαφορετική αν υπάρξει αστοχία σε επιφάνεια αδυναμίας * Στα κροκαλοπαγή και λατυποπαγή η τιμή εξαρτάται από την φύση του συνδετικού υλικού ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

MPa

GSI, σci , mi η Ταυτότητα της βραχόμαζας που επιτρέπει την εκτίμηση των γεωτεχνικών ιδιοτήτων της Μέτρο Παραμορφωσιμότητας:

D=0 Για Ε δες και πρόσφατη δημοσίευση των Hoek and Diederich, 2006

Οι γεωτεχνικές παράμετροι μπορούν να υπολογισθούν με το πρόγραμμα “RocLab” ver. 2002, για Windows που μπορεί να κατεβεί ελεύθερα από www.rocscience.com. Hoek, Carranza-Torres, Corkum, 2002 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

GSI, σci , mi η Ταυτότητα της βραχόμαζας που επιτρέπει την εκτίμηση των γεωτεχνικών ιδιοτήτων της Ολική αντοχή βραχόμαζας, σ'cm: 2002 edition

Οι γεωτεχνικές παράμετροι μπορούν να υπολογισθούν με το πρόγραμμα “RocLab” ver. 2002, για Windows που μπορεί να κατεβεί ελεύθερα από www.rocsciense.com. Hoek, Carranza-Torres, Corkum, 2002 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ακραίες μεταβολές της ποιότητας σε μια οφιολιθική βραχόμαζα και η δυνατότητα χαρακτηρισμού της, για τον σχεδιασμό, με το GSI (Marinos, Hoek, Marinos, 2005)

GSI =80±5

GSI =35±5

GSI =15-20

Ετερογενείς βραχόμαζες. Κατάστασή τους στην επιφάνεια

Μόλασσα με εναλλαγές ψαμμίτη και ιλυόλιθου στη περιοχή Κηπουριό Γρεβενών

Φλύσχης με εναλλαγές ψαμμίτη και ιλυολίθου, στη περιοχή Μετσόβου ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ετερογενείς βραχόμαζες. Κατάστασή τους σε βάθος Εναλλαγές ψαμμιτών και ιλυολίθων

Φλύσχης στη σήραγγα Δρίσκου. Οι επιφάνειες στρώσης είναι «ελευθερωμένες» και λίγο ή πολύ διατμημένες

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Μολάσσα στη σήραγγα Αγ. Παρασκευής. Οι επιφάνειες στρώσεις δεν είναι «ελευθερωμένες»

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ετερογενείς βραχόμαζες. Κατάστασή τους σε βάθος Εναλλαγές ψαμμιτών και ιλυολίθων

Καταπονημένος Φλύσχης στη σήραγγα Ανηλίου.

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Μολάσσα σε βάθος 45m στην περιοχή Παναγιάς-Γρεβενών

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

A. Thick bedded, very blocky sandstone. The effect of pelitic coatings on the bedding planes is minimized by the confinement of the rock mass. In shallow tunnels or slopes these bedding planes may cause structurally

B. Sandstone with thin interlayers of siltstone

C. Sand-

D. Siltstone

E. Weak

stone and siltstone in similar amounts

or silty shale with sandstone layers

siltstone or clayey shale with sandstone

C,D, E and G - may be more or less folded than llustrated but this does not change the strength. Tectonic deformation, faulting and loss of continuity moves these categories to F and H.

F. Tectonically deformed, intensively

folded/faulted, sheared clayey shale or siltstone with broken and deformed sandstone layers forming an almost chaotic structure

G. Undisturbed silty

H. Tectonically deformed silty or

or clayey shale with or without a few very thin sandstone layers

clayey shale forming a chaotic structure with pockets of clay. Thin layers of sandstone are transformed into small rock pieces.

: Means deformation after tectonic disturbance

slickensided or highly weathered surfaces with soft clay coatings or

VERY POOR - Very smooth

FAIR - Smooth, moderately

GOOD - Rough, slightly

fresh unweathered surfaces

VERY GOOD - Very rough,

COMPOSITION AND STRUCTURE

(Predominantly bedding planes)

(Marinos.P and Hoek. E, 2000) From a description of the lithology, structure and surface conditions (particularly of the bedding planes), choose a box in the chart. Locate the position in the box that corresponds to the condition of the discontinuities and estimate the average value of GSI from the contours. Do not attempt to be too precise. Quoting a range from 33 to 37 is more realistic than giving GSI = 35. Note that the Hoek-Brown criterion does not apply to structurally controlled failures. Where unfavourably oriented continuous weak planar discontinuities are present, these will dominate the behaviour of the rock mass. The strength of some rock masses is reduced by the presence of groundwater and this can be allowed for by a slight shift to the right in the columns for fair, poor and very poor conditions. Water pressure does not change the value of GSI and it is dealt with by using effective stress analysis.

SURFACE CONDITIONS OF DISCONTINUITIES

GSI FOR HETEROGENEOUS ROCK MASSES SUCH AS FLYSCH

slickensided surfaces with compact coatings or fillings with angular fragments

POOR - Very smooth, occasionally

GSI για ετερογενείς βραχόμαζες όπως ο φλύσχης, Marinos & Hoek 2001

B. Sandstone with thin interlayers of siltstone

C. Sand-

D. Siltstone

E. Weak

stone and siltstone in similar amounts

or silty shale with sandstone layers

siltstone or clayey shale with sandstone

C,D, E and G - may be more or less folded than llustrated but this does not change the strength. Tectonic deformation, faulting and loss of continuity moves these categories to F and H.

F. Tectonically deformed, intensively

folded/faulted, sheared clayey shale or siltstone with broken and deformed sandstone layers forming an almost chaotic structure

G. Undisturbed silty

H. Tectonically deformed silty or

or clayey shale with or without a few very thin sandstone layers

clayey shale forming a chaotic structure with pockets of clay. Thin layers of sandstone are transformed into small rock pieces.

: Means deformation after tectonic disturbance

GSI 40±5

slickensided or highly weathered surfaces with soft clay coatings or

VERY POOR - Very smooth

FAIR - Smooth, moderately

GOOD - Rough, slightly

COMPOSITION AND STRUCTURE

fresh unweathered surfaces

amounts

VERY GOOD - Very rough,

και ιλυόλιθος siltstone in σε ίση similar αναλογία

(Predominantly bedding planes)

C.. Ψαμμίτης SandC stone and

(Marinos.P and Hoek. E, 2000)

From a description of the lithology, structure and surface conditions (particularly of the bedding planes), choose a box in the chart. Locate the position in the box that corresponds to the condition of the discontinuities and estimate the average value of GSI from the contours. Do not attempt to be too precise. Quoting a range from 33 to 37 is more realistic than giving GSI = 35. Note that the Hoek-Brown criterion does not apply to structurally controlled failures. Where unfavourably oriented continuous weak planar discontinuities are present, these will dominate the behaviour of the rock mass. The strength of some rock masses is reduced by the presence of groundwater and this can be allowed for by a slight shift to the right in the columns for fair, poor and very poor conditions. Water pressure does not change the value of GSI and it is dealt with by using effective stress analysis.

SURFACE CONDITIONS OF DISCONTINUITIES

GSI FOR HETEROGENEOUS ROCK MASSES SUCH AS FLYSCH

slickensided surfaces with compact coatings or fillings with angular fragments

POOR - Very smooth, occasionally

GSI για ετερογενείς βραχόμαζες όπως ο φλύσχης : ΤΥΠΟΣ C/B

(Hoek, Marinos, Marinos, 2005)

Μ1: Συνεχής Μόλασσα χωρίς εκπεφρασμένα τα επίπεδα στρώσεων (είτε ομοιογενής, είτε με ψαμμιτικές και ιλυολιθικές εναλλαγές) (το πεδίο εφαρμογής Μ1 αναφέρεται κυρίως σε σήραγγες),

BLOCKY - Αδιατάρακτη βραχόμαζα με πολύ καλό αλληλοκλείδωμα που αποτελείται από κυβικά τεμάχη οριζόμενα από τρεις ορθογώνια τεμνόμενες οικογένειες ασυνεχειών

DISINTEGRATED - Ισχυρά κερματισμένη βραχόμαζα με πτωχό αλληλοκλείδωμα και με ταυτόχρονη παρουσία γωνιωδών και αποστρογγυλωμένων τεμαχών LAMINATED/SHEARED - Φυλλώδης ή σχιστοποιημένη και τεκτονικώς διατμημένη ασθενής βραχόμαζα. Η

N/A 80 70

N/A

Μ1 60 50

GSI ±65

σχιστότητα επικρατεί έναντι οποιασδήποτε άλλης οικογένειας ασυνεχειών εμποδίζοντας την δημιουργία γωνιωδών τεμαχών

ΠΤΩΧΗ Επιφάνειες ολίσθησης, πολύ αποσαθρωμένες με συμπαγή επιφλοιώματα ή υλικό πλήρωσης με γωνιώδη θραύσματα ΠΟΛΥ ΠΤΩΧΗ Επιφάνειες ολίσθησης πολύ αποσαθρωμένες με μαλακό αργιλικό υλικό πλήρωσης

VERY BLOCKY- Μερικώς διαταραγμένη βραχόμαζα με πολύπλευρα γωνιώδη τεμάχη (blocks) που σχηματίζονται από τέσσερις ή περισσότερες οικογένειες ασυνεχειών BLOCKY/DISTURBED/SEAMY Πτυχωμένη με γωνιώδη τεμάχη που σχηματίζονται απο πολλές αλληλοτεμνόμενες οικογένειες ασυνεχειών. Εμμονή στρώσης ή σχιστότητας

ΜΕΤΡΙΑ Λείες, μετρίως αποσαθρωμένες και εξαλλοιωμένες επιφάνειες

ΚΑΛΗ Τραχείες, ελαφρά αποσαθρωμένες και οξειδωμένες επιφάνειες

ΜΕΙΟΥΜΕΝΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΑΣΥΝΕΧΕΙΩΝ

ΔΟΜΗ INTACT OR MASSIVE - Άρρηκτα βραχώδη τεμάχη ή άστρωτος βράχος με λίγες ασυνέχειες σε μεγάλη απόσταση

ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ Πολύ τραχείες, μη αποσαθρωμένες επιφάνειες

1. Σε βάθος όπου λόγω παρεμποδισμού και απουσίας συμπιεστικού τεκτονισμού δεν έχουν ¨ελευθερωθεί¨ και διατμηθεί οι επιφάνειες στρώσεις

(Hoek and Marinos, 2000) Βασιζόμενοι στην εμφάνιση της βραχόμαζας (περιγραφή δομής και κατάσταση επιφάνειας ασυνεχειών) εκτιιμήστε τη μέση τιμή του GSI, χωρίς υποχρεωτικά μεγάλη ακρίβεια. Το να επιλέξετε ενα εύρος τιμών από 33 ως 37 είναι πιο ρεαλιστικό από το να δήλώσετε ότι GSΙ=35. Σημειώνεται ότι ο Πίνακας δεν εφαρμόζεται σε κινηματικά ελεγχόμενες αστάθειες . Στην περίπτωση που οι ασθενείς επίπεδες επιφάνειεςέχουν μη ευνοϊκό προσανατολίσμο σε σχέση με το πρανές εκσκαφής, τότε αυτές καθορίζουν την συμπεριφορά της βραχόμαζας. Η διατμητική αντοχή επιφανειών σε βράχους που υπόκεινται σε εξασθένιση λόγω διακύμανσης της περιεκτικότητας σε υγρασία, είναι περαιτέρω μειωμένη όταν υπάρχει νερό. Οταν, οι βραχόμαζες ανήκουν στις μέτριες έως πτωχές κατηγορίες και υπάρχει νερό τότε μετακινούμαστε προς τα δέξια. Η υδροστατική πιέση λαμβάνεται υπόψη με την ανάλυση ενεργών τάσεων.

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΑΣΥΝΕΧΕΙΑΣ

η Μολάσσα

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΕ ΡΗΓΜΑΤΩΜΕΝΟΥΣ ΒΡΑΧΟΥΣ

ΜΕΙΟΥΜΕΝΟ ΑΛΛΗΛΟΚΛΕΙΔΩΜΑ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΔΩΝ ΤΕΜΑΧΩΝ

Πεδία μεταβολών του GSI για ετερογενείς βραχόμαζες όπως

10 N/A

N/A

Αλλαγή δομής Μόλασσας (σχιστοποίηση) μετά από έκθεση ψαμμιτών - ιλυολίθων στην επιφάνεια.

Δείγμα Μόλασσας Αμέσως μετά τη διάτρηση

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Το ίδιο δείγμα μετά από 6 μήνες, σχιστοποιημένο.

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Πεδία μεταβολών του GSI για ετερογενείς βραχόμαζες όπως

η Μολάσσα

2. Σε επιφανειακές εκσκαφές-πρανή όπου η Μολάσσα έχει εκπεφρασμένη τη στρωματώδη της δομή λόγω χαλάρωσης. (Hoek, Marinos, Marinos, 2005)

GSI ±40

Περιορισμοί στην εφαρμογή (για αστοχίες δομικού χαρακτήρα) ή ανάγκη προσαρμογών όταν η βραχόμαζα ελέγχεται έντονα από την ανισοτροπία.

Βραχόμαζα πάνω από τη σήραγγα βάσης Torino – Lyon στη θέση της ενδιάμεσης προσβολής St Martin la Porte. Ασβεστιτικοί φυλλίτες με έντονη σχιστότητα και φολίωση

(Φωτογραφία Mark Diederichs)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Εμφάνιση της σήραγγας προσβολής St Martin la Porte τον Ιούνιο του 2005. Φαίνεται η ολισθαίνουσα διατομή με εγκοπές για ελεγχόμενη σύγκλιση και η μικρή έκκεντρη αστοχία στα δεξιά.

(Φωτογραφία μεταπτυχιακών φοιτητών ΕΜΠ)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Μέθοδοι σχεδιασμού υποστήριξης σε σήραγγες σε ασθενείς βραχόμαζες 1. Εμπειρικές μέθοδοι βασισμένες σε παρατηρήσεις των παραμορφώσεων στις σήραγγες και στον έλεγχό τους με την εφαρμογή διαφόρων μέσων υποστήριξης. Ή μέθοδοι γεωτεχνικών ταξινομήσεων (π.χ. Q, RMR) 2. Εξισώσεις κλειστού τύπου: Υπολογισμός της έκτασης της ¨πλαστικής¨αστοχίας και της πίεσης υποστήριξης που απαιτείται για τον έλεγχο των προκαλουμένων παραμορφώσεων. Με την διάθεση όλο και περισσότερων πληροφοριών επί των ιδιοτήτων της βραχόμαζας και της υποστήριξης και των παραμέτρων των φάσεων της κατασκευής, είναι δύσκολος ο χειρισμός λύσεων με κλειστές εξισώσεις. Εντούτοις μπορεί αυτές να δώσουν μέσα στα όρια εφαρμογής τους πολύ χρήσιμες αρχές και ιδέες για το σχεδιασμό. 3. Αριθμητική ανάλυση της προοδευτικής αστοχίας της περιβάλλουσας βραχόμαζας και της αλληλοεπίδρασης με την υποστήριξη Προτεινόμενη ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Πρόβλεψη του μεγέθους της σύνθλιψης (Hoek and Marinos, 2000)

2000 1993

Ισότροπο τασικό πεδίο

Διάγραμμα σύγκλισης της σήραγγας συναρτήσει του λόγου της αντοχής της βραχόμαζας προς την τάση του πεδίου, για ανυποστήρικτες σήραγγες. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Πρόβλεψη μεγέθους σύνθλιψης και τρόποι αντιμετώπισης (Hoek & Marinos 2000)

Συσχέτιση μεταξύ παραμόρφωσης και αντοχής της βραχόμαζας ανάλογα με το τασικό πεδίο (θεωρούμενο ισότροπο) και το κατά περίπτωση πλαίσιο (Α-Ε) επιλογής των κατάλληλων μέτρων υποστήριξης. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Παραμόρφωση (ε%)

Γεωτεχνικά θέματα

Τύπος υποστήριξης

(Marinos, Hoek, 2001)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Υποστήριξη σε συνθλίβοντα εδάφη ή

Άκαμπτη • Βαρύ κέλυφος

Εύκαμπτη Υπερεκσκαφή + Σχισμές σύνθλιψης στο κέλυφος

Bolu tunnel, Turkey, Metkini et al, 2001

• Δοκοί προπορείας, ενίσχυση μετώπου

Ή συνδυασμός Σήραγγα Ανηλίου ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Χρήση «αμορτισέρ» ελεγχόμενης σύνθλιψης σε ολισθαίνοντα πλαίσια (Schubert) στη σήραγγα βάσης Loetschberg (Keller, 2005)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Υποστήριξη σε συνθλίβουσες βραχόμαζες με ελεγχόμενα ενδίδουσα υποστήριξη

“Για κάθε χιλιοστό αύξησης της παραμόρφωσης του βράχου, η απαιτούμενη πίεση υποστηρίξεως μικραίνει E. Wiesman, 1912 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Υποστήριξη σε συνθλίβουσες βραχόμαζες με ελεγχόμενα ενδίδουσα υποστήριξη

Καμπύλες σύγκλισης-αποτόνωσης για την άνω ημιδιατομή της σήραγγας το οποίο υπόκειται σε καταστάσεις σύνθλιψης. Το σύστημα άκαμπτης αποτυγχάνει λόγω υπερφόρτισης ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Υποστήριξη σε συνθλίβουσες βραχόμαζες με ελεγχόμενα ενδίδουσα υποστήριξη

Καμπύλες σύγκλισης-αποτόνωσης για την άνω ημιδιατομή σήραγγας σε περιοχή εντόνων συγκλίσεων. Στο παράδειγμα το σύστημα άκαμπτης υποστήριξης αποτυγχάνει λόγω υπερφόρτισης, ενώ το εύκαμπτο σύστημα εξασφαλίζει ευστάθεια ύστερα από ελεγχόμενη μετατόπιση της τάξεως των 0.3m. (από έκθεση Hoek, Marinos, 2001) ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Προσομοίωση της πραγματικότητας στη περίπτωση σαφούς ανισοτροπίας.

Σήραγγα Βάσης Torino-Lyon. Εμφάνιση της σήραγγας προσβολής St Martin la Porte τον Ιούνιο του 2005. Φαίνεται η ολισθαίνουσα διατομή με εγκοπές για ελεγχόμενη σύγκλιση και η μικρή έκκεντρη αστοχία στα δεξιά. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Βραχόμαζα πάνω από τη σήραγγα βάσης Torino – Lyon πάνω από το παράθυρο ενδιάμεσης προσβολής St Martin la Porte. Ασβεστιτικοί φυλλίτες με έντονη σχιστότητα και φολίωση

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Προσομοίωση της πραγματικότητας στη περίπτωση σαφούς ανισοτροπίας. Σήραγγα βάσης Torino - Lyon. Πρόσβαση St Martin la Port. Επίθεση ασυνεχειών σχιστότητας στην βραχόμαζα

Μοντέλο πεπερασμένων στοιχείων στο Τρόπος θραύσης στο μοντέλο με τις πρόγραμμα Phase2 όπου περιλαμβάνεται συστηματικές, κεκλιμένες, παράλληλες μια σειρά από έντονα κεκλιμένες, πυκνές, ασυνέχειες παράλληλες ασυνέχειες (Από έκθεση Hoek, 2005) ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Σιδηροδρομικές σήραγγες βάσης των Άλπεων. Αποσυμφόρηση κορεσμένων αυτοκινητοδρόμων Ευρώπης

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km

Από ενημερωτικό φυλλάδιο του έργου AlpTransit Gotthard AG ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km

Σχηματική αναπαράσταση των σηράγγων Από ενημερωτικό φυλλάδιο του έργου AlpTransit Gotthard AG ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km

Tavetsch

Urseren Garver

Aar

3000m

St. Gotthard

penninic γνεύσιος

0 km

57km

Longitudinal geological profile of the Gotthard Base Tunnel from Löw et al., 2000

Επιλογή των μεθόδων κατασκευής,Herrenknecht προφορική επικοινωνία, 2002 Κρυσταλλικά πετρώματα Πιθανές εκτινάξεις Κάτω από μεγάλες τάσεις

Βραχόμαζες χαμηλών αντοχών – υψηλής παραμορφωσιμότητας Μεγάλες παραμορφώσεις

Γεωλογία από Steiner, 1999, και Loew, 2000

Φαινόμενα εκτίναξης βράχου σε γρανίτες (βάθος 1500m)

Σήραγγα Bedretto στην ορεινή μάζα του St Gotthard Φωτογραφίες από εκπαιδευτική εκδρομή μεταπτυχιακών φοιτητών ΕΜΠ, 2005 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km Φαινόμενα σύνθλιψης κατά την κατασκευή της οδικής σήραγγας St Gotthard (1970-1980)

Φωτογραφία από Kovari & Fechtig, 2000

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km Φυλλίτες στη περιοχή Tavetscher (TZM) στην επιφάνεια και σε βάθος, στη σήραγγα (υπερκείμενο 900m)

Φωτογραφίες Π. Μαρίνου

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km Εκτίμηση του GSI για την περιοχή του Tavetscher massif με φυλλίτες και τεκτονισμένη ζώνη.

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km Πρόβλεψη του μεγέθους της σύνθλιψης στην τεκτονισμένη ζώνη Tavetscher Εκτίμηση για τεκτονισμένη ζώνη Tavetscher (TZM), σήραγγα βάσης St. Gotthard

GSI = 25 σci=30 mi=12 Υπερκείμενα 900m

Διάγραμμα σύγκλισης της σήραγγας συναρτήσει του λόγου της αντοχής της βραχόμαζας προς την τάση του πεδίου, για ανυποστήρικτες σήραγγες. (Hoek and Marinos, 2000)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km Οι γνεύσιοι - γρανίτες σε μεγάλα βάθη μπορεί να δώσουν φαινόμενα εκτίναξης. Όταν είναι όμως τεκτονισμένοι-μυλονιτιωμένοι και εκ του γεγονότος αυτού εξαλλοιωμένοι, μπορεί να παρουσιάσουν, αντίθετα, σοβαρά φαινόμενα σύγκλισης. Η περίπτωση στο τμήμα του σταθμού πολλαπλών χρήσεων Faido. Μια περίπτωση που ξέφυγε από τις προβλέψεις.

Ολισθαίνοντα πλαίσια στο τμήμα Faido

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Μέτωπο στον εξαλλοιωμένο και αναστατωμένο γνεύσιο στο τμήμα Faido

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Σήραγγα Βάσης St Gotthard 57Km Τυπικές διατομές στη περιοχή του Sedrun (ζώνη Tavetscher)

Ευνοϊκή γεωλογία

Συνθλίβον πέτρωμα M. Rehbock-Sander & Y. Boissonnas

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Υδραυλική σήραγγα Ευήνου – Μόρνου (μήκος 29Km) Η υδραυλική Σήραγγα Ευήνου-Μόρνου, 4.2μ διάμετρος, 29.5 χλμ. μήκος, για την υδροδότηση της Αθήνας

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Υδραυλική σήραγγα Ευήνου – Μόρνου (μήκος 29Km)

Η περιοχή εισόδου της σήραγγας από το φράγμα Ευήνου ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Υδραυλική σήραγγα Ευήνου – Μόρνου (μήκος 29Km)

ΦΛΥΣΧΗΣ

Το Γεωλογικό Προσομοίωμα

Επικράτηση ιλυολίθων ψαμμιτών παχυστρ. ψαμμίτες κροκαλοπαγή

Μεταβατικά στρώματα Κρητιδικοί ασβεστόλιθοι Ιουρασικοί Σχιστ. Με κερατολίθους Ιουρασικοί ασβεστόλιθοι

ΡΗΓΜΑ ΕΠΩΘΗΣΗ

ΙΓΜΕ (Δ.Ματαράγκας et al), 1991, με τροποποιήσεις

Κανόνες και επικρατούσες συνθήκες • πτυχωμένοι σχηματισμοί • ετερογένεια ασβεστόλιθοι, κερατόλιθοι και φλύσχης (ψαμμίτες και ιλυόλιθοι) • παρουσία συνθλιβόντων εδαφών φλύσχης, τεκτονισμένοι κερατόλιθοι, υλικό ζωνών εφιππεύσεων • χαμηλής περατότητας ασβεστόλιθοι στο βάθος ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Υδραυλική σήραγγα Ευήνου – Μόρνου (μήκος 29Km) Επιλογή TBM

Απλοποιημένη Γεωλογική Τομή

Επιλογή ΤΒΜ βασισμένη στις γεωλογικές συνθήκες

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Υδραυλική σήραγγα Ευήνου – Μόρνου (μήκος 29Km)

TBM ανοικτού τύπου (βράχου χωρίς ασπίδα)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Απλοποιημένη Γεωλογική Τομή

Επιλογή ΤΒΜ βασισμένη στις γεωλογικές συνθήκες

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Υδραυλική σήραγγα Ευήνου – Μόρνου (μήκος 29Km) TBM με διπλή ασπίδα

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Υδραυλική σήραγγα Ευήνου – Μόρνου (μήκος 29Km) Απόδοση των TBM

Δεδομένα από Μαρίνο, 1994 και Dolcini et al, 1996 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Κανόνες και επικρατούσες συνθήκες

• ποικιλία λιθολογικών φάσεων • σύνθετη δομική κατάσταση • διατμημένες ζώνες σε συνδυασμό με θραυσμένα παρεμβαλλόμενα στρώματα σκληρών πετρωμάτων που καταλήγουν σε χαοτικές δομές (ΒΙΜ rocks)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο Γεωλογία

Σχηματική γεωλογική τομή με την γενική γεωλογική δομή του “Αθηναϊκού Σχιστόλιθου” Ανώτερη Ενότητα: κρυσταλλικοί ασβεστόλιθοι, μεταψαμμίτες & σχιστόλιθοι Κατώτερη Ενότητα: αργιλικοί σχιστόλιθοι, φυλλίτες, γραουβάκες και παρεμβολές ασβεστολιθικών ενδιαστρώσεων, εξαλλοιωμένοι οφιόλιθοι

Σχηματική γεωλογική τομή των περιοχών Κεραμικού, Μοναστηρακίου, Συντάγματος, Ευαγγελισμού ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο “Αθηναϊκός Σχιστόλιθος” Ανώτερη Ενότητα: Μεταψαμμίτες & Σχιστόλιθοι Κατώτερη Σχιστόλιθοι Μεταιλυόλιθοι & Μεταψαμμίτες ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο Το βασικό μηχάνημα ΤΒΜ του έργου

• διάμετρος:

9.5μ

• τύπος: • κοπτικά κεφαλής:

με ασπίδα δίσκοι οδόντες

• ανοίγματα 30% της εισόδου επιφάνειας προϊόντων της κεφαλής εκσκαφής: • μεταφορά προϊόντων εκσκαφής

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

ταινίες μεταφοράς

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο Εκσκαφή όλων των ενοτήτων με το συγκεκριμένο TBM

Ανώτερη Ενότητα: Ψαμμίτες

Κατώτερη Ενότητα: Αργιλικοί Σχιστόλιθοι & Ιλυόλιθοι ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο Το γεωλογικό προσομοίωμα γεωτεχνικά προσανατολισμένο

Line 2

σταθμός

κτίρια

Marinos P., Blanke J., Benissi M., Rovolis G., Novack M., Papadatos I., Antoniou A., Angelidaki K. (1998) ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο Εκτίμηση των γεωλογικών-γεωτεχνικών συνθηκών για εκσκαφή με το συγκεκριμένο TBM Συμπεριφορά έναντι υπερεκσκαφών: - φιλική - δυσμενής

Συνολική βαθμολογία

βαθμολογία υπερκειμένων

πάχος υπερκειμένων

βαθμολογία μετώπου εκσκαφής

συμμετοχή βραχώδους ή εδαφικής φάσης

βαθμολογία συστήματος ταξινόμησης βραχόμαζας

τεχνικογεωλογική εκτίμηση σύμφωνα με την παρατήρηση δειγμάτων γεωτρήσεων, υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά, συνεκτίμηση μη γεωλογικών στοιχείων όπως αρχαίες κατασκευές ή πηγάδια

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο Εκτίμηση επικινδυνότητας ως προς την δημιουργία υπερεκσκαφών από τη λειτουργία του ΤΒΜ

Marinos P., Blanke J., Benissi M., Rovolis G., Novack M., Papadatos I., Antoniou A., Angelidaki K. (1998) ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο Μέτρα σε περιοχές με δύσκολες γεωλογικές συνθήκες

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΠΙΛΕΓΕΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό Αθηνών, βασικό έργο Αποτελεσματικότητα μέτρων ενίσχυσης ή βελτίωσης της βραχόμαζας

Average TBM progress (m/day)

15 15

14 12

Χωρίς μέτρα

Με μέτρα

Χωρίς μέτρα

Με μέτρα

10 8 5.58

6 4

1.92

2 0

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

0.33 Καλά εδάφη

Πολύ Πτωχή βραχόμαζα

Πτωχή βραχόμαζα

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό του Πόρτο

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό του Πόρτο Γρανίτης του ΠΟΡΤΟ

Κανόνες και επικρατούσες συνθήκες • περιβάλλον γρανιτικών πετρωμάτων • ακανόνιστη γεωμετρία μεταξύ αποσαθρωμένων και υγιών βραχομαζών ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό του Πόρτο Το γεωλογικό προσομοίωμα

Χαρακτήρες αποσαθρωμένων γρανιτών και άλλων πυριγενών πετρωμάτων R. Fell et al. 1992

Αποσάθρωση σε βάθος στο Faculdade de Ciências, Porto Begonha and Braga, 2002

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Μητροπολιτικός Σιδηρόδρομος του ΠΟΡΤΟ

Υγιής γρανίτης Αποσαθρωμένος γρανίτης

25.5μ ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό του Πόρτο Ποιότητα του γρανίτη του Πόρτο και εναλλακτικοί τρόποι λειτουργίας Μορφή του EPB λειτουργίας

χωρίς την παρουσία υλικού στις ασυνέχειες.

Ανοιχτή

1. Συμπαγής γρανίτης ή ελαφρά αποσαθρωμένος, 2. Γρανίτης με έντονη την παρουσία υλικού

Κλειστή

πλήρωσης στις ασυνέχειες. Οι ασυνέχειες αυτές μπορεί να επικοινωνούν με υπερκείμενες πολύ αποσαθρωμένες ζώνες. 3. Πολύ αποσαθρωμένος έως εντελώς αποσαθρωμένος γρανίτης (πρακτικώς άμμος, με ελάχιστη έως καθόλου συνοχή). 4. Πολύ αποσαθρωμένος έως εντελώς αποσαθρωμένος γρανίτης με μπλοκ συμπαγών τεμαχών 5. Μεικτές συνθήκες συμπαγούς και πολύ αποσαθρωμένου γρανίτη στο μέτωπο

Σε όλες τις περιπτώσεις ο υδροφόρος ορίζοντας βρίσκεται πάνω από την σήραγγα

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό του Πόρτο Γεωλογικό Προσομοίωμα

Προβλεπόμενες γεωλογικές συνθήκες στο σταθμό Heroismo, από Transmetro

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό του Πόρτο Βελτίωση της λειτουργίας του μηχανήματος EPB με τη προσάρτηση ενεργητικού συστήματος ενίσχυσης της πίεσης μετώπου

(Babedenerde, Cardoso, Hoek, Marinos, 2001)

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ: Μετρό του Πόρτο Εκσκαφή κάτω από παλαιά κτίρια με κάλυμμα 2,5-4μ χαλαρού εδάφους. Η ευστάθεια επετεύχθη από το σύστημα πίεσης του EPB

Ξετρύπημα 21 Οκτ. 2002 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: Εγνατία Οδός, 75 σήραγγες, 100Km (12 σήραγγες πάνω από 1000m, σήραγγα Δρίσκου 4.600m)

Διατμημένες ζώνες και εφιππεύσεις στις ζώνες 1,2,4 και τοπικά στη 5

Παρουσία φλύσχη (και τοπικά εβαποριτών) Παρουσία φλύσχη και οφιολίθων Μολασσικές αποθέσεις Παρουσία ζωνών ασθενούς σχιστόλιθου Πρόσφατες αποθέσεις και τοπικά αποσαθρωμένες βραχόμαζες ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: Εγνατία Οδός, 75 σήραγγες, 100Km (12 σήραγγες πάνω από 1000m, σήραγγα Δρίσκου 4.600m) Οφιολιθικό κάλυμμα Φλύσχης Πίνδου Ιόνιος Ζώνη

Πίνδου

Μολάσσα

Σχηματική γεωλογική τομή στο δυτικό τμήμα της Εγνατίας Οδού Από Δ. Παπανικολάου

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Διασχίζοντας εφιππεύσεις σε ψαθυρά υλικά - Σήραγγες Παραμυθιάς Εγνατία Οδός

Ρήγμα Πετουσίου

Γεωλογικό προσομοίωμα για την εφίππευση Χιονίστρας-Παραμυθιάς από ΙΓΜΕ - IFP, 1966 Περιοχή Σηράγγων

Υλικό με τάση να καταρρέει ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Διασχίζοντας εφιππεύσεις σε ψαθυρά υλικά - Σήραγγες Παραμυθιάς

Υλικό με τάση να καταρρέει

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Διασχίζοντας εφιππεύσεις σε μαλακές-ασθενείς βραχόμαζες (διατμημένος φλύσχης) Σήραγγα Ανθοχωρίου

Υλικό με μεγάλες παραμορφώσεις -συγκλίσεις

ενότητα ΠΙΝΔΟΥ ενότητα ΙΟΝΙΟΥ ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Γεωλογικό προσομοίωμα σε τεκτονική ευρέως διατμημένη ζώνη, με ασθενείς βραχόμαζες (φλύσχης) Μαρίνος, Προυντζόπουλος, Φορτσάκης, 2006 (υπό δημοσίευση)

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Σχεδιασμός στη σήραγγα Ανθοχωρίου. Λόγω της χαοτικής δομής και άτακτης επανάληψης των ασθενών ζωνών η βαρύτερη διατομή εφαρμόστηκε ως περιβάλλουσα διατομή για ένα μεγάλο τμήμα της σήραγγας

Support measures from the designer With G. Anagnostou contribution, 2003 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ: Εκτίμηση φαινομένων σύνθλιψης στη σήραγγα Δρίσκου Βραχόμαζα τυπικού φλύσχη

Σήραγγα Δρίσκου, 4.7χλμ μήκος 12μ διάμετρος εκσκαφής

Στόμιο Εισόδου

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ: Εκτίμηση φαινομένων σύνθλιψης στη σήραγγα Δρίσκου

Ψαμμιτικός Φλύσχης

Διατμημένος Ιλυόλιθος

Ιλυολιθικός Φλύσχης

Το προσομοίωμα της τεχνικής γεωλογίας της σήραγγας (Απλοποιημένο, από Γ. Εμμανουηλίδη, Σ.Φώτη,1997)

Βάθος σήραγγας σε σχέση με τη χιλιομετρική θέση ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Percentage strain = (tunnel closure/tunnel diameter) * 100

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ: Εκτίμηση φαινομένων σύνθλιψης στη σήραγγα Δρίσκου

0.1

0.01

0.001 6000

7000

8000

9000

10000

11000

Chainage along Driskos tunnel

Πρόβλεψη των μεγεθών σύνθλιψης (άνω και κάτω όριο) στη σήραγγα Δρίσκου, βάσει της αντοχής της βραχόμαζας και του πάχους των υπερκειμένων. Hoek & Marinos, 2000 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ: Εκτίμηση φαινομένων σύνθλιψης στη σήραγγα Δρίσκου

Υποστήριξη στην περιοχή όπου τα φαινόμενα σύνθλιψης είχαν προβλεφθεί Από έκθεση Hoek & Marinos, 1999 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ: Εκτίμηση φαινομένων σύνθλιψης στη σήραγγα Δρίσκου

Τοπική στρέβλωση του πλαισίου από υπερφόρτιση του κελύφους της άνω ημιδιατομής. Εδώ διακρίνεται και προεντεταμένο αγκύριο από τα πρόσθετα μέτρα υποστήριξης του ήδη υπερφορτισμένου κελύφους.

Διάγραμμα παραμορφώσεων με το χρόνο σε τρείς στόχους στο θόλο (στον αριστερό κλάδο στην Χ.Θ. 8+657)

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ: Εκτίμηση φαινομένων σύνθλιψης στη σήραγγα Δρίσκου Περιοχές υπερφόρτισης του κελύφους της άνω ημιδιατομής Προεντεταμένα αγκύρια Μοντέλο της τωρινής εκσκαφής σε κρίσιμη διατομή στη σήραγγα Δρίσκου

Από έκθεση Hoek & Marinos, 1999, με βάση τα στοιχεία μελέτης του κατασκευαστή

Τελικό στάδιο εκσκαφής σε κρίσιμη διατομή στη σήραγγα Δρίσκου.

Μηκοτομή σήραγγας Ανηλίου, από τον μελετητή (Γεωλογία από Μουρτζάς Ν. & Σωτηρόπουλος Ε., 1999, υποστήριξη και παραμορφώσεις από Schubert W & Riedmueler G 2000) Συναντηθείσες συνθήκες: üΓεωλογική πρόβλεψη ικανοποιητική. üΑποκλίσεις στην ποιότητα της βραχόμαζας στο κεντρικό τμήμα. Αποκλίσεις που μπορούν να συμβαίνουν σε ζώνες τεκτονικών παραμορφώσεων, γεγονός που επιβάλει να υπάρχει ευελιξία στην συμβατική θεώρηση εφαρμογής παραλλαγών στις διατομές υποστήριξης που προβλέπει η μελέτη

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ: Παράδειγμα όπου η συστηματική καταγραφή της ποιότητας της βραχόμαζας και η αξιόπιστη ενόργανη παρακολούθηση επέτρεψαν σημαντικές προσαρμογές στις εφαρμόσιμες διατομές σχεδιασμού. Σήραγγα Ανηλίου Εγνατίας Οδού. Αλλαγές και προσαρμογές της αρχικής κατηγορίας υποστήριξης G, για ασθενή διατμημένη βραχόμαζα φλύσχη G CATEGORY

G CATEGORY (G minus)

G= CATEGORY (G minus minus)

Forepoles

Micropiles

Yes

Rockbolts

9 m long self-drilling in idewalls

9 m long self-drilling in sidewalls

6 m long - 32mm grouted rebar in walls and Swellex in crown

Ribs/Girders

HEB 160 at 1 m spacing

Shotcrete

30 cm

Inverts

Yes

If required

Face reinforcement

26 Grouted fiberglass+5cm shotcrete

20 Grouted fiberglass+5cm shotcrete

Grouted fiberglass (if required)+5cm shotcrete

Heading advance

1.3 m

Bench advance

2.6 m

ITEM

HEB 160 at

1 m spacing

HEB 160 at

1.3 m spacing

Αποτέλεσμα: οικονομία 35% περίπου και κέρδος 12 μηνών (από Rachaniotis, Tsitouridis, Lambropoulos, Hoek and Marinos, 2006, in print) Τυπική όψη μετώπου

Πτωχή ποιότητα φλύσχη στο μέτωπο (δεξιός κλάδος στη χ.θ. 12+579)

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΙΣΡΟΩΝ: Το θέμα της επιλογής των ενεργών υδραυλικών παραμέτρων, από την κατανόηση της κατά περίπτωση συμπεριφοράς των υδροφόρων στρωμάτων Σήραγγα σε περιβάλλον υδροφόρου ορίζοντα. .Η επέκταση του Μετρό της Αθήνας προς Αιγάλεω περνώντας από τις προσχώσεις του Κηφισσού. Λειτουργούσες και υπό επέκταση γραμμές του Μετρό Αθηνών.

Κατά μήκος τομή της χάραξης, εγκάρσια στις προσχώσεις του Κηφισσού

(Μαρίνος, Νόβακ, Μπενίση, Παντελιάδου, Παπούλη, Στούμπος, Μαρίνος, Κορκάρης, 2006, υπό εκτύπωση)

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΙΣΡΟΩΝ: Το θέμα της επιλογής των ενεργών υδραυλικών παραμέτρων, από την κατανόηση της κατά περίπτωση συμπεριφοράς των υδροφόρων στρωμάτων Σήραγγα σε περιβάλλον υδροφόρου ορίζοντα. Το πέρασμα του Μετρό της Αθήνας από τις προσχώσεις του Κηφισσού. Διάγραμμα κατανομής περατότητας από δοκιμές μεταβλητού ή σταθερού φορτίου. Δεν συνιστάται οι δοκιμές αυτές να χρησιμοποιούνται από μόνες τους λόγω του σημειακού τους χαρακτήρα. Να συνδυάζονται με δοκιμές αντλήσεων.

(Μαρίνος, Νόβακ, Μπενίση, Παντελιάδου, Παπούλη, Στούμπος, Μαρίνος, Κορκάρης, 2006, υπό εκτύπωση) ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΙΣΡΟΩΝ: Το θέμα της επιλογής των ενεργών υδραυλικών παραμέτρων, από την κατανόηση της κατά περίπτωση συμπεριφοράς των υδροφόρων στρωμάτων Σήραγγα σε περιβάλλον υδροφόρου ορίζοντα. Το πέρασμα του Μετρό της Αθήνας από τις προσχώσεις του Κηφισσού. Μεταβιβαστικότητα, Τ, από δοκιμαστικές αντλήσεις. Ποιά τιμή πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τους υπολογισμούς των εισροών;

Διάγραμμα επαναφοράς στάθμης μετά από δοκιμαστική άντληση της υδρογεώτρησης Y4 στη θέση «Ιερή Ελιά». Η πλασματική τιμή αναφέρεται στις απώλειες φορτίου στην συγκλίνουσα ροή μέσω των κροκαλοπαγών

Διάγραμμα επαναφοράς στάθμης πιεζομέτρου γειτονικού στην υδρογεώτρηση Y4 (απόσταση 5.5m) στη θέση «Ιερή Ελιά». (Μαρίνος, Νόβακ, Μπενίση, Παντελιάδου, Παπούλη, Στούμπος, Μαρίνος, Κορκάρης, 2006, υπό εκτύπωση)

Τμήμα σήραγγας εντός υδρογεωλογικής ζώνης (χ.θ.)

Εκτιμηθείσες εισροές στο μέτωπο εκσκαφής ως και 15 – 20 m πίσω από αυτό (m3/h) (πίνακας 2)

Μέγιστες μετρηθείσες τιμές εισροών στο μέτωπο εκσκαφής και 15 – 20 m πίσω από αυτό (m3/h)

Περιοχή Αγίου Σάββα (2+050 – 2+350)

15 – 50

Φρέαρ «Προφήτης Δανιήλ» /Θέση Ιερή Ελιά (2+680 -2+900)

100 – 300

140

Φρέαρ Γεωπονικής (2+950 - 3+450)

15 – 60

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο (3+450 - 3+600)

2 – 10

Εκτιμηθείσες εισροές και εισροές παρατηρηθείσες κατά τη διάρκεια της κατασκευής της σήραγγας. Οι εκτιμηθείσες εισροές υπολογίστηκαν με διορθωμένες τιμές μεταβιβαστικότητας, Τ, μεταξύ ισοδυνάμου και πλασματικής τιμής

Εισροή νερού από διατρήματα στην παρειά της σήραγγας στην περιοχή της παλαιάς κοίτης

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΣΤΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΣΕ ΜΕΓΑΛΗ ΟΡΕΙΝΗ ΜΑΖΑ Κατανόηση του υδρογεωλογικού μοντέλου στο εσωτερικό της Γκιώνας

Ο καρστικός ορεινός όγκος της Γκιώνας (+2500). Συνεχείς ασβεστόλιθοι από το Τριαδικό μέχρι το Ηώκαινο. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΣΤΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΣΕ ΜΕΓΑΛΗ ΟΡΕΙΝΗ ΜΑΖΑ Υπόγειο υδραυλικό καθεστώς στο εσωτερικό της Γκιώνας (Marinos, 1992). S

GIONAΓΚΙΩΝΑ MOUNTAIN 1700

Σήραγγα Tunnel 0

Sea

A: General situation Καρστικοποιημένη Karstified zoneζώνη Limestone fine-jointed only, non karstic Ασβεστόλιθοι λεπτοδιακλασμένοι μη καρστικοί Θέση επιπέδου βάσης τουof κάρστ Base level position main karst Υδροφόρος ορίζων (καρστικός ή μέσα στους λεπτοδιακλασμένους Water table (karstic or in finely-jointed medium) ασβεστόλιθους Ροή στηin κορεσμένη ζώνηzone Flow saturated Ροή στηin ζώνη μεταβίβασης Flow transfer zone drawing Χωρίς not toκλίμακα scale

Η θέση της σήραγγας βρίσκεται κάτω από το επίπεδο βάσης του καρστ στο εσωτερικό του βουνού Συνολικά δεν υπήρξαν προβλήματα από την παρουσία καρστικών μορφών ούτε σημαντικές εισροές. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Σήραγγα Γκιώνας. Ο ασβεστόλιθος σε βάθος κατά την κατασκευή της σήραγγας (χωρίς προσωρινή υποστήριξη λόγω της εξαιρετικής γεωτεχνικής του ποιότητας). Το νερό προέρχεται από μία μυλονιτιωμένη ζώνη ρήγματος

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων του γεωλογικού μοντέλου σε καρστικό περιβάλλον σε αβαθή σήραγγα Η σύγχρονη αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού και αποχετευτικού προβλήματος στην Kuala Lumpur, Μαλαισία, με το έργο SMART

Οι καταστροφικές πλημμύρες και τα ασφυκτικά μποτιλιαρίσματα θα αντιμετωπισθούν από το έργο SMART (από Tunnels & Tunnelling, 2005)

Τομή της σήραγγας με το διώροφο τμήμα δύο λωρίδων κυκλοφορίας σε κάθε κατεύθυνση και το μόνιμο αποχετευτικό αγωγό ομβρίων στο δάπεδο

ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων του γεωλογικού μοντέλου σε καρστικό περιβάλλον σε αβαθή σήραγγα Γεωλογικό μοντέλο στην Kuala Lumpur για το έργο SMART “Πύργος” “Κρημνός” Επιφάνεια εδάφους

Εξοχή

Κατακρημνισμένα σπήλαια Επιπλέον τέμαχος

Σπήλαιο

Καταβόθρα

Αλλούβια

Ασβεστόλιθοι Διασυνδεόμενοι θύλακες με υπόγεια αποστράγγιση Παράδειγμα καρστικών μορφών που θα διασχιστούν από τη σήραγγα SMART κάτω από τη Kuala Lumpur (in Wallis, 2005) ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: Η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων του γεωλογικού μοντέλου σε καρστικό περιβάλλον σε αβαθή σήραγγα Επιλογή κατάλληλου μηχανήματος για μηχανοποιημένη διάτρηση

Δύο μικτές ασπίδες (Mixshield) 13,2m διαμέτρου εκσκάπτουν τη σήραγγα του έργου SMART συνολικού μήκους 9,7Km, κάτω από τους δρόμους της Kuala Lumpur, Μαλαισία. Η εκσκαφή άρχισε το καλοκαίρι του 2004 και θα τελειώσει την Άνοιξη του 2006 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Κόστος έναντι ποιότητας βραχόμαζας

Συνήθως GSI<35

Προσεγγιστικά κόστη για εκσκαφή και προσωρινή υποστήριξη σήραγγας. (1999 US$). Οι τιμές δεν περιλαμβάνουν την μόνιμη επένδυση ή σήραγγες με TBM. E. Hoek, 2000 με προσθήκες από Π. Μαρίνο, 2002, 6th Glossop Lecture ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

0% risk to and engineering input of Owner DesignLump Build Unit 100% 100% Sum Target Price CostContractor reimbursable risk to and engineering input of 0%

Contract types

Το “Geotechnical Baseline Report” (GBR) έρχεται σήμερα να καλύψει το πρόβλημα του επιμερισμού της διακινδύνευσης και των ευθυνών μεταξύ του κυρίου του έργου και του κατασκευαστή

Τύποι συμβολαίων, διακινδύνευση μεταξύ κύριου του έργου και κατασκευαστή και δυσκολία κατασκευής λόγω γεωτεχνικών συνθηκών ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Προσαρμογή των στοιχείων της CIRIA, από Π. Μαρίνο, 2002, 6th Glossop Lecture

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ (1) “Η κρίση είναι απαραίτητο συστατικό στη γεωτεχνική και δεν μπορεί να τυποποιηθεί.” R. Peck 1997

“Το να κατανοείς την πραγματική συμπεριφορά είναι πιο σημαντικό από έναν ακριβή υπολογισμό ... καλύτερη πρόβλεψη ... είναι μόνο δυνατή όταν προσομοιώνεται η πραγματικότητα.” P. Vaughan, 34th Rankine Lecture, 1994

“Η διάνοιξη σηράγγων βρίσκεται στα σύνορα μεταξύ γεωλογίας και τεχνικής” “Tunnelling is at the borderline between geology and engineering” Karl Terzaghi, Harvard Lectures Notes

ΠΡΟΦΑΝΗΣ ΛΟΙΠΟΝ ΚΑΙ ΤΕΡΑΣΤΙΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ (2) Επιπλέον και ειδικότερα: Η ταξινόμηση της βραχόμαζας φαίνεται ότι κρατά τον δρόμο ανοικτό και μπροστά για την τεχνική γεωλογία όχι μόνο για τον προσδιορισμό του γεωλογικού προσομοιώματος αλλά και για την ποσοτικοποίηση που απαιτείται στις αναλύσεις. Εάν κάτι τέτοιο ολοκληρώνεται σε συνδυασμό με την αριθμητική προσομοίωση, προσφέρει ορίζοντες για την πολύ καλύτερη κατανόηση των αιτίων της συμπεριφοράς της βραχόμαζας. Chandler, De Freitas, Marinos, 2004

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

Ξετρύπημα σήραγγας του Μετρό Αθηνών στον σταθμό Ευαγγελισμός, 1996 Ξετρύπημα σήραγγας βάσης Loetschberg, Απρίλιος 2005 ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Επιλεγμένες αναφορές Anonymous (2005) “Stormwater Management and Road Tunnel”. Tunnels & Tunnelling, May 2005, Special issue Babendererde S., Hoek E., Marinos P., Cardoso A. S. (2004) “Characterization of Granite and the Underground Construction in Metro do Porto, Portugal”. Keynote lecture, Proceedings of the 2nd International Conference on Geotechnical and Geophysical Site Characterization, ed: V. de Fonseca et al., 39-47, Porto Brulard J., Lacombe P., Robert J., Bois A. (1999) “Lyon-to-Turin Railway Base Tunnel: an Alps geology project”. News Journal, International Society for Rock Mechanics, vol 5/3, p. 6-12 Chandler R. J., de Freitas M. H., Marinos, P. (2004) “Geotechnical Characterisation of Soils and Rocks: a Geological Perspective”. Proceedings of the Skempton Conference: Advances in Geotechnical Engineering, Thomas Telford, 1, 67102, London Darmendrail X., Brino L., Monin N., Parisi M.E. (2005) “Lyon-Turin Railway Project – Geological constraints and various stages of studies along the joint ItalianFrench stretch of the international section”. Proceedings of the Internationa Symposium: Geology and linear infrastructures, Geoline2005, eds: Arnould & Ledru, publ: BRGM ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Επιλεγμένες αναφορές (συνέχεια) Dolcini G., Fuoco S., Ribacchi R. (1996) “Performance of TBMs in complex masses”. Proceedings of the North American Tunnelling 1996 Congress, ed: Ozdemir, publ: Balkema, p. 145-154, Rotterdam Hoek E., Brown E.T. (1997) “Practical estimates of rock mass strength”. Int. J. Rock Mech Min Sci, 34/8, p. 1165-1186 Hoek E., Diederichs M.S. (2006) “Empirical estimation of rock mass modulus”. International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 43, p. 203–215 Hoek E., Marinos, P. (2000) “Predicting tunnel squeezing problems in weak heterogeneous rock masses”, part 1: estimating rock mass strength & part 2: estimating tunnel squeezing problems. Tunnels & Tunnelling International, November 32/11, p. 45-51 and December 32/12, p. 33-36 Hoek E., Carranza-Torres CT., Corkum B. (2002) “Hoek-Brown failure criterion 2002 edition”. Procceedings of the 5th North American rock mechanics symposium, Toronto, Canada, vol 1, p. 267-273 Hoek E., Marinos P., Marinos V. (2005) “Characterisation and engineering properties of tectonically undisturbed but lithologically varied sedimentary rock masses”. International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 42, p. 277–285 Keller M. (2005) “Die Beherrschung der Hohlraumverformungen in der Karbonzone”. Procceedings of the Alp-Transit 2005 Swiss Tunnel Congress, band 4, p. 31-38 Kovari K., Fechtig R. (2000) “Historical Tunnels in the Swiss Alps”. Society of the art of civil engineering, vol.2, 128 p. ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Επιλεγμένες αναφορές (συνέχεια) Loew S., Ziegler H, Keller G. (2000) “Alptransit Engineering Geology of the world’s longest tunnel system”. GeoEng 2000 International Conference, Technomat, Melbourne Marinos P. (1992) “Karstification and groundwater hydraulics of the interior of large calcareous massif. The case of Giona mountain in Central Greece”. Hydrogeology of selected karst regions, ed: Paloc & Bac, publ: Balkema, IAH International Contributions to Hydrogeology, vol.13, p 241-247 Marinos P., Hoek E. (2000) “GSI: A Geologically Friendly Tool for Rock Mass Strength Estimation”. International Conference on Geotechnical & Geological Engineering (GeoEng 2000), Technomic publ., 1422-1442, Melbourne Marinos P., Hoek E. (2001) “Estimating the geotechnical properties of heterogeneous rock masses such as flysch”. Bull. Eng. Geol. Env., 60, 85-92 Marinos P., Blanke J., Benissi M., Rovolis G., Novack M., Papadatos I., Antoniou A., Angelidaki K. (1998) “Characterisation of the “Athens Schist” for TBM excavation of the Athens Metro Tunnels; A Geological Assessment for Engineering Purposes”. Proceedings of the 8th International Congress of the Geological Society of Greece, ΧΧΧΙΙ/4, 167-177, Patra Marinos P., Hoek E., Kazilis N., Agistalis G., Rahaniotis N., Marinos V . (2006) “The tunnels of Egnatia Highway. Design in a variety of rock masses under difficult geological conditions”. 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής και Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Ξάνθη (υπό εκτύπωση) ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Επιλεγμένες αναφορές (συνέχεια) Marinos P., Hoek E., Marinos V. (2006) “Variability of the engineering properties of rock masses quantified by the geological strength index: the case of ophiolites with special emphasis on tunnelling”. Bull Eng Geol Env, in print Μαρίνος Π., Νόβακ Μ., Μπενίση Μ., Παντελιάδου Μ., Παπούλη Δ., Στούμπος Γ., Μαρίνος Β., Κορκάρης Κ. (2006) «Διασχίζοντας την παλαιά κοίτη του Κηφισού ποταμού. Προβλέψεις και εμπειρίες από τη διάνοιξη της σήραγγας επέκτασης του Μετρό Αθηνών προς Αιγάλεω». 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής και Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Ξάνθη (υπό εκτύπωση) Μαρίνος Β., Μαρίνος Π., Hoek E. (2004) “Γεωλογικός Δείκτης Αντοχής GSI. Εφαρμογή, συστάσεις, περιορισμοί και πεδία μεταβολών ανάλογα με τον τύπο του πετρώματος”. Πρακτικά 10ου Διεθνούς Συνεδρίου της ΕΓΕ, XXXVI/4, σελ. 1767-1772 Marinos V., Marinos P., Hoek E. (2005) “The geological Strength index: applications and limitations”. Bull. Eng. Geol. Environ., 64, 55-65 Marinos V., Fortsakis P., Prountzopoulos G. (2006) “Estimation of rock mass properties of heavily sheared flysch using data from tunnelling construction”. IAEG2006 International Congress, in print Μουρτζάς Ν., Σωτηρόπουλος Ε. (1999) “Σήραγγα Ανηλίουl”. Πρακτικά Συνεδρίου, έκδοση Εγνατίας Οδού Α.Ε. και Ελληνικής Επιτροπής Σηράγγων ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος

Επιλεγμένες αναφορές (συνέχεια) Rahaniotis N., Tsitouridis G., Lambropoulos S., Hoek E., Marinos P. (2006) “The tunnels of Egnatia Highway. Experiences in managing construction ”. 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής και Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Ξάνθη (υπό εκτύπωση) Schubert W., Riedmueller G. (2000) “Tunnelling in fault zones – state of the art in investigation and construction”. Felsbau, vol. 18/2, p. 7-15 Steiner W. (1999) “Rock mechanics challenges from deep Alpine tunnels in Switzerland”. J. New Journal, ISRM, 5/3, P.13-19

ΕΕΤΓ, ΣΕΓ, ΓΕΩΤΕΕ, 2006

Ο Ρόλος της Τεχνικής Γεωλογίας στην Κατασκευή Υπογείων Έργων

Π. Γ. Μαρίνος