ΕΦΣΥΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2022 by Εφημερίδα των Συντακτών

Επιχειρήσεις

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΚΕΙΜΕΝΑ: Γιώργος Αλεξάκης

ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Το αναπτυξιακό μοντέλο που ακολουθούμε και που στηρίζεται αποκλειστικά στον τουρισμό, στις κατασκευές- real estate οδηγεί πάλι σε αδιέξοδα

■ Τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και οι μεγάλες προκλήσεις ■ Η επιδοματική πολιτική και οι ανατιμήσεις ■ Πληθωρισμός και αγορά ■ Βιώσιμος τουρισμός και καινοτομίες

2-3 | 7 | 2022

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και μεγάλες προκλήσεις

ε ένα περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας, λόγω της ενεργειακής κρίσης, της εκτίναξης των τιμών πρώτων υλών, αλλά και των μεγάλων και σχεδόν «τεκτονικών» γεωπολιτικών αλλαγών, η ελληνική επιχειρηματικότητα, μικρή και μεγάλη, καλείται και πάλι, μετά τα δεκαετή μνημόνια και βέβαια την πανδημία, να βρει βηματισμό, να κρατηθεί στη ζωή αλλά και να ανοίξει φτερά. Βέβαια, η 10ετης κρίση έδειξε ότι η επιχειρηματικότητα έχει τα «φόντα», τη γνώση και, πλέον, την εμπειρία για να τα καταφέρει. Ακόμη και οι από πολλούς κατακρινόμενες για τις ελλείψεις και τα κενά τους σε σχέση με τον διεθνή ανταγωνισμό ΜμΕ φάνηκε ότι μπορούν να περάσουν στην αντίπερα όχθη, να μεγαλώσουν και να κοιτάξουν τον διεθνή ανταγωνισμό στα μάτια, φτάνει να υπάρξει το κατάλληλο πλαίσιο, πολιτικό όραμα και βέβαια βούληση ώστε από την πολιτική της «φτηνής ανάπτυξης» να πάμε σε μια τολμηρή αλλαγή του κοινωνικο-οικονομικού υποδείγματος με έμφαση στην «ποιοτική ανάπτυξη».

Λαμπρά παραδείγματα

ΕFSYΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Νικόλας Βουλέλης ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Σωτήρης Μανιάτης ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΦΥΛΛΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟΥ Τάσος Παππάς ΚΕΙΜΕΝΑ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Γιώργος Αλεξάκης ART DIRECTOR Λουίζα Καραγεωργίου ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Μαρία Ντούνη

Δεν είναι τυχαία τα παραδείγματα καινοτομίας και ανάπτυξης υψηλής στάθμης απασχόλησης που καταγράφονται στις σελίδες της Ειδικής Εκδοσης της «Εφημερίδας των Συντακτών». Στα παραδείγματα αυτά καταφαίνονται οι μεγάλες αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο, τις οποίες επιφέρουν μεγάλοι «παίκτες» στις υποδομές και στην ενέργεια, όπως η Mytilineos, η ΤΕΡΝΑ ή Ελλάκτωρ και η ΔΕΗ, η ΔΕΠΑ Εμπορίας, αλλά και στη μεταποίηση, όπως η εταιρεία «Βίκος». Βέβαια και σε άλλες περιπτώσεις, όπως π.χ. η GIZELIS ROBOTICS, που αποτελεί σήμερα τον μεγαλύτερο integrator συστημάτων ρομποτικής και εφαρμογών αυτοματισμού υψηλής τεχνολογίας στη χώρα μας, βλέπουμε αισιόδοξα μηνύματα για το μέλλον. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας (CDI) της Pfizer, που αλλάζει τα δεδομένα για τη Θεσσαλονίκη και την Ελλάδα ή οι δράσεις ανάπτυξης προϊόντων του Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ με τα νέα προϊόντα σε έναν παραδοσιακό κλάδο της εθνικής οικονομίας, την τσιμεντοβιομηχανία, αλλά ακόμη και οι συστημικές τράπεζες με το μεγάλο βάρος που καλούνται να σηκώσουν μέσα από τον μετασχηματισμό που προωθούν.

Οι άξονες «βατήρες» Είναι αλήθεια ότι πόροι εισρέουν και μένει να γίνει η κατάλληλη προετοιμασία από όλους αλλά ακόμη και προσαρμογές και διορθώσεις στις πολιτικές, ώστε, π.χ., τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, οι πόροι του ΕΠΑνΕΚ, το Πρόγραμμα Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το ΕΣΠΑ, ο Αναπτυξιακός Νόμος, να λειτουργήσουν α) ως βατήρας ανάπτυξης για τις ελληνικές επιχειρήσεις, β) ως εφαλτήριο στήριξης μιας συγκροτημένης βιομηχανικής και αγροτικής πολιτικής, αναγκαίων στο νέο περιβάλλον που αναδύεται, γ) ενίσχυσης του ψηφιακού - καινοτομικού μετασχηματισμού και μιας συμπεριληπτικής οικονομικής διαδικασίας αλλά και δ) ως ανάχωμα στο αυξανόμενο κόστος χρήματος.

Οι προκλήσεις Είναι ενδεικτική των προκλήσεων αυτών η αναφορά από έναν παραδοσιακό κοινωνικό εταίρο, τον ΣΕΒ. Κατά την ετήσια γενική συνέλευσή του, ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, έθεσε το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων τονίζοντας τη σημασία της επιδίωξης ευρύτερων συναινέσεων σε ολόκληρο το φάσμα της κοινωνίας. «Σήμερα καλούμαστε να αναμετρηθούμε με πιο δύσκολους, διαχρονικούς “δαίμονες”, γι’ αυτό και οφείλουμε να συνεχίσουμε στην πορεία οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας, εκμεταλλευόμενοι τη μοναδική ευκαιρία που έχουμε τα επόμενα χρόνια, βάζοντας τον πήχη πιο ψηλά, κράτος και επιχειρήσεις», ανέφερε ο κ. Παπαλεξόπουλος και αφού επέμεινε στην ανάγκη συνεννόησης κατέγραψε τις πέντε μεγάλες προκλήσεις όπου κρίνεται το μέλλον της οικονομίας και των επιχειρήσεων. Αυτές είναι:  Το μη μισθολογικό κόστος.  Η βελτίωση της ποιότητας της νομοθέτησης, η απλοποίησή της και η επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.  Η αδειοδότηση και ειδικά ο χωροταξικός σχεδιασμός. Αν και έχει γίνει αρκετή δουλειά βάσης, με μια ιστορικής σημασίας προσπάθεια απλοποίησης και δυνατότητας προβλέψιμης αδειοδότησης παραγωγικών επιχειρήσεων, η υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού έχει ακόμα δρόμο.  Η ευκαιρία αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης. Οπως σημείωσε ο κ. Παπαλεξόπουλος, πρόκειται για ένα κρίσιμο έργο για την προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια δικαίου των επενδύσεων και την ανάπτυξη, που απαιτεί συντονισμένες δράσεις από όλους τους εμπλεκόμενους.  Επίσης, μια κρίσιμη και επείγουσα εκκρεμό-

Η ευκαιρία αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης, ένα κρίσιμο έργο για την προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια δικαίου των επενδύσεων και την ανάπτυξη, απαιτεί συντονισμένες δράσεις από όλους τους εμπλεκόμενους τητα αφορά τις παρεμβάσεις και τις επενδύσεις εκείνες που χρειάζονται ώστε να λειτουργήσει αποτελεσματικά η αγορά ενέργειας. «Κατ’ ελάχιστον πρέπει να φροντίσουμε οι ελληνικές επιχειρήσεις να μην είναι σε μειονεκτική θέση απέναντι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Δεν είμαστε εκεί σήμερα. Αντίστοιχα, σημαντική ευρωπαϊκή και συνάμα ελληνική πρόκληση είναι και η νομοθέτηση κανόνων που να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα, δηλαδή της μεταφοράς παραγωγής εκτός Ευρώπης σε αναζήτηση πιο χαλαρών περιβαλλοντικών κανόνων. Τα διλήμματα του τρίπτυχου: αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής - κόστος και ασφάλεια εφοδιασμού ενέργειας - ανταγωνιστικότητα της παραγωγής προϋπήρχαν. Η κρίση, όμως, άλλαξε τα δεδομένα προς το χειρότερο και η Ελλάδα, στο πλαίσιο βέβαια των ευρωπαϊκών πολιτικών, πρέπει να αναζητήσει τον βέλτιστο τρόπο αντιμετώπισης», συμπλήρωσε ο κ. Παπαλεξόπουλος.

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

τις 16 Ιουνίου ο πρωθυπουργός προέβη σε σειρά δηλώσεων για τον χαρακτήρα και τη συμβολή του ΕΣΠΑ και των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων στην ανάπτυξη της χώρας. Αφού οικειοποιήθηκε το έργο των κυβερνήσεων των τελευταίων 22 ετών και παρουσίασε τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το πρασίνισμα και την ψηφιοποίηση της οικονομίας περίπου ως δική του έμπνευση, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη σημασία της απόδοσης των σχετικών πόρων στην αρμοδιότητα των Περιφερειών. Αν και κοινότοπος, σε αυτό το σημείο είχε δίκιο. Τα χρήματα των διαρθρωτικών ταμείων, από την εποχή των Μεσογειακών Προγραμμάτων, αποτελούσαν ανταποδοτικούς πόρους για την απώλεια της ανταγωνιστικότητας εξαιτίας της δημιουργίας της ενιαίας αγοράς. Αρα το βασικό κριτήριο, Αρθρο του ΧΆΡΗ στη βάση του οποίου ΜΆΜΟΥΛΆΚΗ, θα έπρεπε εξ αρχής να αν. τομεάρχη Ανάπτυξης & αξιολογείται η αποτεΕπενδύσεων λεσματικότητά τους, Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., ήταν η συμβολή στην βουλευτή Ηρακλείου άρση των περιφερει- πολιτικού μηχανικού ακών και κοινωνικών BEng MSc ανισοτήτων. Η επενδυτική ανομβρία της δεκαετίας της κρίσης έκανε τους οικονομικούς δρώντες στη χώρα μας να βλέπουν τα ΕΣΠΑ ως τη μοναδική πηγή δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων και το ελληνικό πολιτικό σύστημα εύλογα να ανταγωνίζεται για τις επιδόσεις του στην απορρόφηση των εν λόγω πόρων. Η αλήθεια επίσης είναι ότι στη χώρα μας έχουν σημειωθεί μικρές απώλειες κοινοτικών πόρων, αλλά και μεγάλες σπατάλες, όπως και περιπτώσεις κακοδιαχείρισης. Ετσι όμως παραμένει ασαφής ο λόγος για τον οποίο η «απορροφητικότητα» αποτελεί το νούμερο ένα κριτήριο πολιτικής αποτελεσματικότητας για την εκάστοτε ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης. Η σημερινή κυβέρνηση μάλιστα, λειτουργώντας σε ένα περιβάλλον πλήρους απελευθέρωσης των κανόνων διαχείρισης των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων, τις κατηύθυνε κατά βάση στις επιχορηγήσεις της πανδημίας που δεν απαιτούσαν καμία προετοιμασία ή ωρίμανση και στη συνέχεια διέπρεψε στην «απορροφησιολογία». Καθώς όμως η χώρα οδεύει προς τη νέα προγραμματική περίοδο και χωρίς να είμαστε σε θέση να ασκήσουμε κριτική στις προθέσεις της κυβέρνησης για έναν σχεδιασμό που είναι ακόμα ασαφής, δύο είναι τα σημεία που πρέπει να δώσουμε προσοχή: Πρώτον, το ΕΣΠΑ 2021-2027 θα υλοποιηθεί την ώρα που θα υπάρχει τουλάχιστον ακόμη ένα μεγάλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα από την Ε.Ε., το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, χωρίς να αποκλείεται η ενεργειακή κρίση να προσθέσει ακόμη περισσότερους πόρους σε αυτή την κατεύθυνση. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι ανάγκες ολιστικού σχεδιασμού μεταξύ των διαφορετικών χρηματοδοτικών εργαλείων είναι περισσότερες από ποτέ. Δυστυχώς όμως η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει δώσει κανένα δείγμα ότι προτίθεται να σχεδιάσει καθολικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι φορείς που ασκούν στρατηγικό σχεδιασμό στο Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, οι οποίοι είναι διαφορετικοί και υπάγονται σε διαφορετικά υπουργεία. Δεύτερον, η έναρξη της προετοιμασίας της νέας προγραμματικής περιόδου είναι μια πρώ-

Τι «μετράμε» όταν αποτιμάμε τη συμβολή των ΕΣΠΑ; Η επενδυτική ανομβρία της δεκαετίας της κρίσης έκανε τους οικονομικούς δρώντες στη χώρα μας να βλέπουν τα ΕΣΠΑ ως τη μοναδική πηγή δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων και το ελληνικό πολιτικό σύστημα εύλογα να ανταγωνίζεται για τις επιδόσεις του στην απορρόφηση των εν λόγω πόρων

της τάξεως ευκαιρία για να ξεκινήσουμε όλοι -πολιτικοί, τεχνοκρατική διοίκηση και ιδιωτικός τομέας- να βλέπουμε και κυρίως να αξιολογούμε το ΕΣΠΑ μ’ έναν νέο τρόπο. Αν και η συμβολή του ΕΣΠΑ στην ανάπτυξη και στην ενίσχυση των εξαγωγών μέχρι σήμερα παρουσιάζεται ως στοιχείο της επιτυχίας του, έχει έρθει ο καιρός να αρχίσουμε να «μετράμε» τους πόρους των διαρθρωτικών ταμείων τόσο ως προς τη συμβολή τους στην άρση των κοινωνικών ανισοτήτων όσο και ως προς τις επιπτώσεις τους στην παραγωγή προϊόντων υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Οι προγραμματικοί στόχοι της ψηφιοποίησης της οικονομίας και της στροφής στη βιώσιμη ανάπτυξη θα δημιουργήσουν δεκάδες ευκαιρίες για την ανάπτυξη νέων, εγχώριων

προϊόντων που θα μπορούσαν με τη σειρά τους να οδηγήσουν στην ανάπτυξη νέων τοπικών παραγωγικών οικοσυστημάτων. Φτάνει να μην αφήσουμε κι αυτή την ευκαιρία να πάει χαμένη.

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

H αύξηση του κόστους παραγωγής και πώς αντιμετωπίζεται στην πράξη

στερα από πολλές δεκαετίες –ουσιαστικά από τα τέλη της δεκαετίας του ’70– οικονομολόγοι, πολιτικοί παράγοντες, επιχειρηματίες και ιδιώτες κάθε μορφής ταλανίζονται από μια κοινή και έντονη ανησυχία, της οποίας η σκιά δημιουργεί ιδιαζόντως απειλητικές προβλέψεις, τόσο σε οικονομικό-παραγωγικό όσο και σε πολιτικό-κοινωνικό επίπεδο: ο πληθωρισμός είναι και πάλι παρών και αποτελεί καίριο ρυθμιστικό παράγοντα στη συνάρτηση της καθημερινότητας των αρχών του 21ου αιώνα. Ο πληθωρισμός –από αμιγώς επιστημονική σκοπιά– αφορά την ποσότητα του χρήματος που κυκλοφορεί. Η πλεονάζουσα κυκλοφορία χρήματος πυροδοτεί αύξηση στις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών, κατά τρόπο τέτοιο που η μεν τελική αξία ενός προϊόντος δεν αντιστοιχεί στην πραγματική του, η δε Του ΒΑΣΊΛΗ αξία του χρήματος κατραΚΟΥΦΟΥ, κυλάει καθώς η ταχύτητα συμβούλου Βιώσιμης κυκλοφορίας του πολλαΑνάπτυξης, πλασιάζει την εμφάνισή διαχειριστή-εταίρου, Capa Epsilon spPCC® του. Ταυτοχρόνως δημιουργούνται απαιτήσεις ανατιμήσεων από την πλευρά της προσφοράς, οπότε η αέναη σπείρα ακρίβειας τίθεται σε λειτουργία. Υστερα από σχεδόν 30 μήνες σε καθεστώς υγειονομικής κρίσης, οι επιβεβλημένες (;) επεκτατικές πολιτικές των ανά τον κόσμο κυβερνήσεων δημιούργησαν ένα οικονομικό περιβάλλον με τα εξής χαρακτηριστικά:  πλεονάζον χρήμα  προσδοκίες οικονομικής ανάπτυξης  αύξηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Η εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία, συνοδευόμενη από τις τεράστιες ενεργειακές και επισιτιστικές εξαρτήσεις του συνόλου της Δύσης από τις δύο αυτές χώρες, συντέλεσε στο να υπάρξει ένα πληθωριστικό σοκ προσφοράς: εν μιά νυκτί οι τιμές των καυσίμων, των σιτηρών και των βιομηχανικών ορυκτών ανήλθαν σε δυσθεώρητα ύψη, με την ταυτόχρονη απειλή του μηδενισμού της προσφοράς τους να τις συνοδεύει.

Οι πληττόμενοι Το φαινόμενο αυτό της ταυτόχρονης εμφάνισης ενός υβριδικού πληθωρισμού με μονεταριστική βάση δημιουργίας και κεϊνσιανές αιτίες μεγέθυνσης αποτελεί πρωτόγνωρο κίνδυνο για τη διεθνή οικονομία, καθώς συνιστά μια οιονεί δομική και όχι προσωρινή κατασκευή. Η πληθωριστική απειλή θέτει σε σοβαρότατους κινδύνους όλους τους δρώντες: ■ Το πολιτικό προσωπικό καλείται να λειτουργήσει θεσμικά, προστατεύοντας όσο περισσότερες κοινωνικές και οικονομικές ομάδες μπορεί. ■ Οι ιδιώτες –είτε ως αυτοαπασχολούμενοι είτε ως μισθωτοί– δυσανασχετούν αντιμετωπίζοντας διαρκή φαινόμενα ακρίβειας σε κάθε είδους ανάγκη τους. ■ Οι επιχειρηματίες πιέζονται από τρεις κατευθύνσεις: πρώτον, οι εργαζόμενοι διαμαρτύρονται για τις αμοιβές τους, δεύτερον, το κόστος των πρώτων

υλών –ειδικά εάν αυτό διαμορφώνεται χρηματιστηριακά– εκτινάσσεται και, τρίτον, οι καταναλωτές περιορίζουν τη ζήτηση καθώς οι αγοραστικές δυνατότητές τους τείνουν σε οριακό σημείο. Από τα παραπάνω προκύπτει πως ο σοβαρά ασθενής αυτής της συγκυρίας είναι και πάλι (;) οι επιχειρήσεις. Ουσιαστικά καλούνται τόσο να βρουν μια βιώσιμη λύση όσο και να την εφαρμόσουν αποτελεσματικά.

Τρόποι αντίδρασης των επιχειρήσεων Η εργαλειοθήκη ανάσχεσης του πληθωρισμού για έναν επιχειρηματία σήμερα διέρχεται από δύο συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: Πρώτον, την ύπαρξη ολοκληρωμένης ή σχετικά πλήρους απεικόνισης του επιπέδου διαχείρισης κινδύνων της επιχείρησης. Δεύτερον, την ύπαρξη δομημένου ενδοεπιχειρησιακού πλαισίου μεσο-μακροπρόθεσμων προγνωστικών μοντέλων (ουσιαστικά μια οργανωμένη ομάδα εκπόνησης προϋπολογιστικών στοιχείων και διοικητικής πληροφόρησης). Εφόσον η περιγραφή και η αξιολόγηση των παραπάνω δεδομένων κριθεί ικανοποιητική και λειτουργική, η εταιρεία μπορεί να προχωρήσει στην επιλογή των κατάλληλων μεθόδων που θα περιορίσουν τις πληθωριστικές επιπτώσεις και την επικείμενη εκροή πόρων.

Ο σοβαρά ασθενής αυτής της νέας οικονομικής κρίσης είναι οι επιχειρήσεις που καλούνται τόσο να βρουν μια βιώσιμη λύση όσο και να την εφαρμόσουν αποτελεσματικά για να επιβιώσουν

Η πρώτη δέσμη εργαλείων περιλαμβάνει τη χρήση κλασικών χρηματοοικονομικών προϊόντων. Ο επιχειρηματίας μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε cash instruments (ομόλογα, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια, καταθέσεις, commodities), σε παράγωγα (interest rate swap, futures & options, forwards) και σε επενδύσεις μέσω συναλλάγματος. Οριζόντιο χαρακτηριστικό όλων αυτών των λύσεων αποτελεί η προϋπόθεση προσδιορισμού του χρονικού βάθους απόδοσης από πλευράς επιχείρησης σε συνδυασμό με την τήρηση μιας αρχιτεκτονικής διασποράς των επενδύσεων, ώστε να περιοριστεί δραστικά ο αθροιστικός κίνδυνος. Από διαχειριστικής άποψης η χρήση χρηματοοικονομικών προϊόντων ως αντιστάθμιση έναντι ενδεχόμενων ζημιών λόγω αύξησης των τιμών κόστους αποτελεί επιλογή που απαιτεί λεπτομερή εξειδίκευση και συνεχή παρακολούθηση. Παράλληλα, δε, η επιχείρηση οφείλει να υιοθετήσει τις ανάλογες λογιστικές πολιτικές αντιστάθμισης. Ωστόσο, υπάρχει μια δεύτερη δέσμη βοηθημάτων που έχουν τη δυνατότητα, όχι μόνον να αντισταθμίσουν πιθανές πληθωριστικές απώλειες κάθε είδους, αλλά και να αποκαλύψουν δυνητικούς θύλακες διαρροής –υλικών και μη– πόρων (resources leak spots) ικανών να προκαλέσουν, ακόμη και βραχυπρόθεσμα, σημαντικά επιπλέον λειτουργικά προβλήματα. Η βάση αυτής της προσέγγισης διαμορφώνεται από τον βαθμό ευθυγράμμισης του εταιρικού risk management με τα δεδομένα της οικονομικής συγκυρίας. Παράλληλα, οφείλουν να επικαιροποιηθούν ή να διαμορφωθούν από μηδενικής βάσης:  η στρατηγική διαχείρισης κόστους (strategic cost management)  το πλαίσιο αξιολόγησης ευκαιριών (opportunity assessment)  o σχεδιασμός των ροών εργασίας (workflows) και των εσωτερικών επιχειρηματικών διαδικασιών (business politics & processes). Ολοκληρώνοντας τον σχεδιασμό αυτών των τριών βασικών υποστηρικτικών παραγόντων αποκαλύπτεται το ακριβές περιθώριο των χρηματικών κυρίως πόρων που εκφεύγουν από την εταιρεία δημιουργώντας χρηματοδοτικό κενό. Το κενό αυτό, εάν δεν εντοπιστεί, εκτός του ότι καθίσταται δεδομένο, αυξάνει τόσο λειτουργικά όσο και διαχειριστικά, καθώς ο επιχειρηματίας, αγνοώντας πού πραγματικά σημειώνεται διαρροή, είτε θα δανειστεί πληρώνοντας τόκους είτε θα αναδομήσει την παραγωγή –απολύσεις, αγορά φτηνότερων πρώτων υλών, περιορισμός προσφοράς– είτε θα καταφύγει σε αύξηση της τιμής πώλησης των προϊόντων του. Και τα τρία ενδεχόμενα καταδικάζουν την επιχείρηση σε παραμονή της σε συνθήκες ανωμαλίας. Αντίθετα, εάν η εταιρεία προχωρήσει σε αναδιαμόρφωση των διαχειριστικών υποδομών της, μπορεί με μεγαλύτερη ασφάλεια να χρησιμοποιήσει συνδυαστικά ένα σετ χρηματοοικονομικών προϊόντων αντιστάθμισης, επιτυγχάνοντας, όχι απλώς την ανάσχεση των επιθετικών επιδράσεων της αύξησης των τιμών κόστους, αλλά μεγιστοποιώντας τα οφέλη της, μετατρέποντας την οδυνηρή οικονομική συγκυρία σε περιουσιακό στοιχείο. Το ότι η κρίση αποτελεί ευκαιρία, πιθανόν να αποτελεί μια παρωχημένη φράση. Οταν όμως δημιουργεί κέρδη, ποιος νοιάζεται;

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

Aνάπτυξη με ρήξεις και συναινέσεις

Τ Του ΛΌΗ ΛΑΜΠΡΙΑΝΙΔΗ, οικονομικού γεωγράφου, καθηγητή Πανεπιστημίου Μακεδονίας, πρ. γενικού γραμματέα Ιδιωτικών Επενδύσεων, υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης

ο κυρίαρχο αναπτυξιακό πρότυπο μεταπολεμικά, και ιδίως μεταπολιτευτικά, «έριξε την ελληνική οικονομία στα βράχια», υπονόμευσε πολλαπλά την κοινωνία και υποβάθμισε συνολικά τις συνθήκες ζωής μας – αν και δεν πρέπει να αγνοούμε την εξίσου αποφασιστική συμμετοχή του διεθνούς παράγοντα (π.χ., μέσω της ελλιπούς αρχιτεκτονικής του ευρώ και της απουσίας στοιχειώδους αλληλεγγύης εκ μέρους των ενωσιακών μας εταίρων). Τα Μνημόνια και οι συνοδευτικές «μεταρρυθμίσεις» οδήγησαν σε εσωτερική υποτίμηση, που υποτίθεται θα οδηγούσε σε αύξηση της ανταγωνιστικότητας· εν πολλοίς, δεν συνέβη. Σήμερα, η οικονομία αντιμετωπίζει σημαντικά δομικά προβλήματα. Οι εγχώριες αλλά και οι ξένες άμεσες επενδύσεις είναι περιορισμένες ποσοτικά, αλλά και πενιχρές ως προς τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά· έχουμε τεράστιο και αυξανόμενο χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό), μεγάλα και διαρκώς αυξανόμενα εμπορικά ελλείμματα, υψηλά spreads και πληθωρισμό (ιδίως διαφορικό πληθωρισμό προς την Ε.Ε.)· το δημογραφικό παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις, ενώ υπάρχει σημαντική φυγή εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού (brain drain). Ακόμη και ταξιδεύοντας για λίγο σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώ-

ρα, διαπιστώνει κανείς τις μεγάλες διαφορές που μας χωρίζουν, όχι μόνο σε όρους οικονομίας αλλά συνολικότερα (οργάνωση της καθημερινότητας πολίτη, του αστικού περιβάλλοντος κτλ.). Τι πρέπει να γίνει λοιπόν; Προέχει να ανοίξει μια τεκμηριωμένη συζήτηση για να κατανοήσει η κοινωνία πού βρισκόμαστε, προς τα πού και πώς θέλουμε να πορευτούμε. Στη συνέχεια, επιχειρώ σχηματικά να παρουσιάσω την ασκούμενη σήμερα κυβερνητική πολιτική αντιπαραβάλλοντάς τη με μια εναλλακτική πολιτική που οδηγεί σε ένα άλλο αναπτυξιακό υπόδειγμα. Η κυβέρνηση ακολουθεί το παλιό αναπτυξιακό μοντέλο που στηρίζεται στον τουρισμό, στις κατασκευές-real estate και στη χαμηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία. Αυτό ακριβώς που μας οδήγησε στα σημερινά αδιέξοδα. Πρόκειται για ένα τυπικά νεοφιλελεύθερης έμπνευσης μοντέλο, όπου κυρίαρχος μοχλός ανάπτυξης είναι η αγορά και συνεπώς δεν υπάρχει χώρος για προγραμματισμό-σχεδιασμό της αναπτυξιακής διαδικασίας. Κεντρικός στόχος είναι η ενίσχυση των μεγάλων επιχειρήσεων και η δραστική συρρίκνωση του αριθμού των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Παράλληλα, επιδιώκει την ολοκληρωτική απόσυρση του κράτους από

Το ζητούμενο είναι αν θέλουμε «φτηνή ανάπτυξη» ή ανάπτυξη στηριζόμενη στο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό

τον επιχειρηματικό τομέα, ακόμα και σε συνθήκες μονοπωλιακές, ενώ παράλληλα επιτελεί τα ελεγκτικά/ρυθμιστικά καθήκοντά της πλημμελέστατα, την ώρα που η απουσία ενός καλά μελετημένου/σχεδιασμένου προγράμματος για τη ριζική αναβάθμιση της Δημόσιας Διοίκησης, την οποία έχει ανάγκη η χώρα, είναι παραπάνω από πρόδηλη. Η κυβέρνηση ασκεί πολιτική «φτηνής ανάπτυξης» (χαμηλό κόστος εργασίας, χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές για τις επιχειρήσεις, περιορισμένη προστασία φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και πολιτιστικής κληρονομιάς κ.ά.). Ειδικότερα, οι πολιτικές της σημαίνουν περαιτέρω υποβάθμιση στην αγορά εργασίας (μείωση πραγματικών μισθών, ελαστικοποίηση εργασιακών σχέσεων κτλ.), με απο-

τέλεσμα την επιδείνωση της αναλογίας μισθών/κερδών και κυρίως την αύξηση των ανισοτήτων, χωρίς αυξήσεις στην παραγωγικότητα. Μάλιστα, σε αντίστιξη με την πολιτική των αναπτυγμένων οικονομιών, όχι μόνο δεν δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην αξιοποίηση του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, αλλά, αντίθετα, περιορίζει τον αριθμό των εισακτέων στην ανώτατη εκπαίδευση και υποβαθμίζει τα πανεπιστήμια, που αποτελούν τον βασικό μοχλό για τη μετάβαση στην οικονομία της γνώσης, με πολλούς τρόπους (π.χ., μείωση της χρηματοδότησης και των προσλήψεων, ενώ το νομοσχέδιο για τα πανεπιστήμια έχει ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών). Η κυβέρνηση μείωσε τον συντελεστή φόρων των νομικών προσώπων, τον εισαγωγικό φορολογικό συντελεστή για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, τον φόρο στα μερίσματα και τον ΕΝΦΙΑ ειδικά για τις μεγάλες περιουσίες. Οι μειώσεις αυτές (εν πολλοίς αντιπαραγωγικές) πραγματοποιήθηκαν χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί άλλες πηγές αναπλήρωσής τους, με τελικό αποτέλεσμα είτε τη νέα συσσώρευση χρεών, είτε την καταφυγή στο γνωστό μοτίβο της άδικης και ανισοποιητικής έμμεσης φορολογίας – και βέβαια στην

περικοπή των πολύ αναγκαίων και παραγωγικών δημόσιων δαπανών (starving the beast). Συνοψίζοντας, ενώ η κυβέρνηση διακηρύσσει ότι επιδιώκει την τεχνοοικονομική αναβάθμιση και μια πιο βιώσιμη κοινωνικά και περιβαλλοντικά ανάπτυξη, στην πράξη αναβιώνει τις πιο αδιαφανείς, πελατειακές/ ευνοιοκεντρικές και αντιαναπτυξιακές πολιτικές των περασμένων δεκαετιών. Διακινδυνεύω την πρόβλεψη ότι, μάλλον βραχυπρόθεσμα παρά μεσομακροπρόθεσμα, η συνέχιση της τρέχουσας πολιτικής θα επαναφέρει τη χώρα σε μείζονα κρίση. Πρόκειται για προσέγγιση ξεπερασμένη, εν πολλοίς νεοφιλελεύθερη, συμβατή με συμφέροντα κυρίως μιας περιορισμένης ομάδας ανθρώπων, που δεν ζημιώνονται από την παραγωγική καθυστέρηση της χώρας, και εναρμονισμένη με συντηρητικά βορειοδυτικο-ευρωπαϊκά και ατλαντικά κέντρα ισχύος. Ικανοποιούνται από τις προσόδους και τις οιονεί προσόδους που απολαμβάνουν και δεν έχουν κίνητρο για πραγματικά παραγωγικές και καινοτομικές πρακτικές με ανάληψη κινδύνων. Εμείς, αντίθετα, υποστηρίζουμε πως η επιλογή της «φτηνής ανάπτυξης», ο λεγόμενος «κατηφορικός δρόμος» («low road»), είναι αδιέξοδη για μια σχετικά ανεπτυγμένη και δημοκρατική χώρα όπως η Ελλάδα. Δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε στη βάση του φτηνού κόστους γιατί υπάρχουν πολλές χώρες με πολύ χαμηλότερο κόστος παραγωγής και επίσης κάτι τέτοιο θα επιδεινώσει τη θέση της χώρας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας. Για να αποφύγουμε την αναπτυξιακή στασιμότητα και τις επακόλουθες κοινωνικές, πολιτικές και εθνικές επιπτώσεις, χρειάζεται, εκτός από μια γενναία αναδιάρθρωση των χρεών (δημόσιων και ιδιωτικών), και μια τολμηρή αλλαγή του κοινωνικο-οικονομικού υποδείγματος. Με έμφαση στην «ποιοτική ανάπτυξη», στον «ανηφορικό δρόμο» («high road»), που στηρίζεται στο εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό για τη σταδιακή αύξηση της παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, με αύξηση ιδίως της βιομηχανικής, αλλά και της αγροτικής παραγωγής και των εξαγωγών. Ετσι, θα μπορέσει η Ελλάδα να ξεφύγει από τη λεγόμενη «παγίδα των χωρών μεσαίου εισοδήματος», δηλαδή τις χώρες που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν ούτε τις χώρες χαμηλού κόστους αλλά ούτε και τις ανεπτυγμένες (stuck in the middle). Αυτό προϋποθέτει τη χάραξη ενός «αναπτυξιακού μονοπατιού» που θα της επιτρέψει ένα «μεγάλο παραγωγικό άλμα προς τα εμπρός», όπως αυτό που πέτυχαν αρκετές χώρες της ανατολικής Ασίας και σε μικρότερο βαθμό ορισμένες βορειοευρωπαϊκές. Ομως, το εγχείρημα στην περίπτωσή μας δεν είναι ούτε απλό στη

2-3 Ιουλίου 2022

σύλληψη ούτε βέβαιο στην κατάληξή του. Το ελληνικό κράτος, με την ευρύτερη έννοιά του (κυβέρνηση, κόμματα, Βουλή κτλ.), είναι διαχρονικά ανίσχυρο, άγεται και φέρεται από συμφέροντα και αδράνειες χωρίς αναπτυξιακή δυναμική. Εχει αδυναμία στρατηγικής σκέψης, στερείται δυνατοτήτων οργανωμένης πρόσληψης και ανάλυσης της πραγματικότητας. Απουσιάζει διαχρονικά η «συλλογική αναλυτική δυνατότητα» (thinking capacity) από την κυβερνητική λειτουργία. Υπάρχει έλλειψη σχεδιασμού, συντονισμού, εφαρμογής και αξιολόγησης της πορείας των δημόσιων πολιτικών επί τη βάσει δεδομένων. Ταυτόχρονα, υπάρχει διαπιστωμένα μια άρνηση άσκησης βιομηχανικής πολιτικής (industrial

Η κυβέρνηση ακολουθεί το παλιό αναπτυξιακό μοντέλο που στηρίζεται στον τουρισμό, στις κατασκευέςreal estate και στη χαμηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία. Αυτό ακριβώς που μας οδήγησε στα σημερινά αδιέξοδα

policy), όπως κάνουν όλα σχεδόν τα αναπτυγμένα κράτη (Γερμανία, Γαλλία) αλλά και αυτά που επιτυγχάνουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης (Κίνα), ώστε να ξεπεράσουμε τα τρέχοντα, στατικά συγκριτικά πλεονεκτήματα και να οικοδομήσουμε νέα, δυναμικά. Περαιτέρω, κρίσιμης σημασίας είναι και η ενιαία αντιμετώπιση της οικονομίας, της κοινωνίας και της φύσης, με άλλα λόγια ένα νέο ολιστικό αναπτυξιακό πρότυπο. Σήμερα, η επινόηση ενός νέου υποσχόμενου αναπτυξιακού μονοπατιού καθίσταται δυσχερέστερη, λόγω των διεθνών εξελίξεων, της αμφισβήτησης της παγκοσμιοποίησης, του στασιμοπληθωρισμού, της εμμένουσας και επιδεινούμενης κρίσης της Ε.Ε. Ομως, κάθε κρίση είναι και μια ευκαιρία. Εάν η χώρα

Επιχειρήσεις

ζυγίσει σωστά τις επιλογές της, μπορεί να βρεθεί καβάλα στο νέο αναπτυξιακό κύμα, αποκτώντας το πλεονέκτημα του πρωτοπορούντος. Αυτό που μας φοβίζει δεν είναι η επερχόμενη κρίση, αλλά η ανυπαρξία κατάλληλων πολιτικών. Γι’ αυτό και έχει ιδιαίτερη σημασία ποιες πολιτικές δυνάμεις θα βρεθούν στο τιμόνι της χώρας σε τέτοιες κρίσιμες περιόδους και πόσο προετοιμασμένες θα είναι. Και βέβαια ας συνειδητοποιήσουμε πως, για να μπορέσει να υλοποιηθεί το νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα μεσομακροπρόθεσμα, απαιτούνται ευρύτερες κοινωνικοπολιτικές συναινέσεις, αλλά και ρήξεις, καθώς και ανάδυση νέων κοινωνικοοικονομικών παικτών και πολιτικής ηγεμονίας στην αναπτυξιακή σκακιέρα.

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ

καταιγίδα του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και αρκετούς μήνες, προκαλώντας υπέρογκες αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων, του ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά και βασικών πρώτων υλών και καταναλωτικών αγαθών. Τα μηνύματα από την αγορά είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, με σχεδόν τις μισές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να δηλώνουν ότι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε τράπεζες, σε ασφαλιστικά ταμεία, λογαριασμούς ενέργειας, προμηθευτές κ.ά. Δυστυχώς, στον ορίζοντα δεν φαίνονται σημάδια αποκλιμάκωσης. Και όλα δείχνουν ότι έχουμε μπροστά μας ακόμα αρκετούς δύσκολους μήνες, ιδιαίτερα μετά το καλοκαίΤου ΙΩΆΝΝΗ ρι. Σύμφωνα με έκθεση ΧΆΤΖΗΘΕΟΔΟΣΙΟΥ, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας προέδρου ΕΕΑ Επενδύσεων που δημοσικαι επίτιμου εύθηκε πρόσφατα, μέχρι διδάκτορα ΠΑΠΕΙ τον Φεβρουάριο του 2023 οι ζημιογόνες επιχειρήσεις στην Ελλάδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 27,6%, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από όλες τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. Στο ίδιο διάστημα προβλέπεται ότι θα αυξηθεί στο 29,37% –από 26,87 το 2020– το ποσοστό των Ελλήνων που κινδυνεύουν να βρεθούν κάτω από το όριο της φτώχειας. Ανάμεσα στις δυσοίωνες προβλέψεις, μόνη πηγή αισιοδοξίας είναι οι εκτιμήσεις για την πορεία του τουρισμού, που σύμφωνα με τους εκπροσώπους του κλάδου αναμένεται να ξεπεράσει φέτος κάθε προσδοκία όσον αφορά τον αριθμό των αφίξεων, φτάνοντας στα επίπεδα του 2019. Παραμένει, ωστόσο, αμφίβολο το αν η αύξηση των επισκεπτών θα αποτυπωθεί και στα έσοδα, καθώς

Η επιδοματική πολιτική δεν λύνει το πρόβλημα των ανατιμήσεων πολλές ευρωπαϊκές χώρες –που συνιστούν κύριες αγορές προέλευσης για την Ελλάδα– αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα με την άνοδο του πληθωρισμού. Παρά το ότι οι άνθρωποι έχουν, λοιπόν, ανάγκη από διακοπές μετά από δύο χρόνια περιορισμών λόγω της πανδημίας, είναι πιθανόν να συγκρατήσουν τις δαπάνες κατά τη διάρκεια της διαμονής τους, προκειμένου να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις που θα τους περιμένουν κατά την επιστροφή. Στο μεταξύ, ο πληθωρισμός συνεχίζει να σκαρφαλώνει σε ιλιγγιώδη επίπεδα, φτάνοντας το 11,3% τον Μάιο, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα ξεπεράσει το 12% τον Ιούνιο. Οι καταναλωτές δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να καλύψουν βασικές ανάγκες και υποχρεώσεις, περιορίζοντας αναγκαστικά όλες τις άλλες αγορές, ακόμα και τις μετακινήσεις τους. Οι επιχειρήσεις βλέπουν τον τζίρο τους να μειώνεται δραματικά, την ώρα που καλούνται να πληρώσουν πολλαπλάσιους λογαριασμούς ενέργειας και ακριβότερες προμήθειες, ενώ έρχεται και η ώρα της αποπληρωμής των υποχρεώσεων που συσσωρεύτηκαν στη διάρκεια της πανδημίας. Σε μια προσπάθεια να στηρίξει τους καταναλωτές και την αγορά, η κυβέρνηση ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες ένα νέο πρόγραμμα επιδό-

τησης στα καύσιμα για το επόμενο τρίμηνο, μέσω του οποίου θα δοθεί στους δικαιούχους το ποσό των 80 ευρώ ως αντιστάθμισμα στις αυξήσεις της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης. Το ποσό της επιδότησης προβλέπεται, μάλιστα, αυξημένο για τους κατοίκους της νησιωτικής Ελλάδας, όπου η τιμή της βενζίνης είναι υψηλότερη. Η νέα αυτή παρέμβαση είναι αναμφίβολα καλοδεχούμενη, καθώς θα δώσει μια ανάσα σε περίπου 3 εκατομμύρια ιδιοκτήτες οχημάτων. Δεν αρκεί, όμως, για να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα που ταλαιπωρεί επί μήνες την ελληνική κοινωνία και –όπως όλα δείχνουν– θα συνεχίσει να υφίσταται για αρκετό καιρό ακόμα. Η άσκηση επιδοματικής πολιτικής, από τρίμηνο σε τρίμηνο, δεν αποτελεί βιώσιμη λύση, αν σκεφτεί κανείς ότι το ποσό του επιδόματος αρκεί πλέον οριακά για ένα γέμισμα του ντεπόζιτου. Πάγια θέση του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών είναι ότι απαιτούνται ουσιαστικές παρεμβάσεις, με ειδικά σχεδιασμένα μέτρα, τα οποία θα αφαιρούν φόρους και θα στηρίζουν τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Στο πλαίσιο αυτό έχει διατυπώσει συγκεκριμένες, κοστολογημένες προτάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν τη μείωση του ΦΠΑ από το 13% στο 6% για τα βασικά αγαθά, τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα, την αύξηση των

Η άσκηση επιδοματικής πολιτικής, από τρίμηνο σε τρίμηνο, δεν αποτελεί βιώσιμη λύση, αν σκεφτεί κανείς ότι το ποσό του επιδόματος αρκεί πλέον οριακά για ένα γέμισμα του ντεπόζιτου

δόσεων στις 120 για το σύνολο των οφειλών των επιχειρήσεων. Πρόκειται για παρεμβάσεις που μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη συγκράτηση των τιμών και την ανακούφιση των καταναλωτών. Υπάρχει, επίσης, ανάγκη για ευρύτερο πλέγμα δράσεων ενίσχυσης των επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν δεχτεί αλλεπάλληλα πλήγματα από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, της πανδημίας και τώρα των ανατιμήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να αξιοποιηθούν επαρκείς πόροι από το νέο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάπτυξης, με νέες δράσεις και χρηματοδοτικά εργαλεία ειδικά σχεδιασμένα για τα μεγέθη και τις ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η κυβέρνηση οφείλει να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια και οι ευκαιρίες της νέας περιόδου θα πρέπει να φτάσουν σε όσο το δυνατόν περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις προκειμένου να στηριχτεί ο παραγωγικός αλλά και ο κοινωνικός ιστός της χώρας. Οι έκτακτες περιστάσεις επιβάλλουν γενναίες αποφάσεις. Οσο οι πολίτες νιώθουν απροστάτευτοι και το αρνητικό κλίμα επιδεινώνεται, δημιουργούνται προϋποθέσεις ύφεσης στην οικονομία και κίνδυνοι για την κοινωνική και πολιτική σταθερότητα. Ας ελπίσουμε ότι θα υπάρξουν κατάλληλες κινήσεις, πριν οδηγηθούμε σε τέτοιες καταστάσεις.

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

πρόταση για το Σχέδιο Δράσης REPowerEU, που ανακοίνωσε τον προηγούμενο Μάιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, περιέχει μερικές σημαντικά προωθημένες πρόνοιες. Κατά το REPowerEU πρέπει να επιταχύνουμε στη μαζική ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στην εξοικονόμηση ενέργειας, στο πράσινο υδρογόνο και στον εξηλεκτρισμό του ενεργειακού μας συστήματος, ώστε να οδηγηθούμε στην πλήρη απεξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές των ακριβών και βλαβερών για το περιβάλλον ορυκτών καυσίμων, που σήμερα είναι υπεύθυνα για τα ¾ της κατανάλωσης ενέργειας στην Ενωση. Μέ χ ρι τώρα η ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης προέΤου ΠΑΝΑΓΙΏΤΗ τασσε την προσταΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, σία του κλίματος. Ο Ελληνική σ τόχος αυτός δεν Επιστημονική υποβαθμίζεται, και Ενωση Αιολικής αυτό αποδεικνύεται Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ και στο σχέδιο περιβαλλοντικής προστασίας που ανακοίνωσε πρόσφατα η Επιτροπή, αλλά πλέον συμπληρώνεται με τον ισάξιο στόχο για την ανάγκη ευρωπαϊκής ασφάλειας και ενεργειακής ανεξαρτησίας, μέσω της ανάπτυξης των ΑΠΕ.

Η Ευρώπη διαθέτει αυτή τη στιγμή αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 236 GW. Με το REPowerEU, η Ε.Ε. θέλει να αυξήσει την εγκατεστημένη αιολική ισχύ από 190 GW σε τουλάχιστον 480 GW έως το 2030. Στη χώρα μας, η συνολική εγκατεστημένη αιολική ισχύς μέχρι τέλη του 2021 ήταν 4,5 GW. Ο θεσμοθετημένος ελάχιστος στόχος για το 2030 είναι αυτή τη στιγμή 7 GW. Ο στόχος αυτός, όμως, θα αυξηθεί σημαντικά στο νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που πρόκειται να ανακοινωθεί, προκειμένου η χώρα μας να συνεισφέρει περισσότερο, με τον φυσικό πλούτο που διαθέτει, στην ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης υπό την πίεση της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία. Για να γίνει αυτό, η Ελλάδα πρέπει να αδράξει την ευκαιρία, εγκαταλείποντας κακές πολιτικές και διοικητικές πρακτικές του παρελθόντος. Πιο συγκεκριμένα, η μακροχρόνια αδειοδοτική στενωπός, που στη χώρα μας αγγίζει τα δέκα και πλέον έτη, επιβάλλεται να μειωθεί στα δύο έτη για νέα έργα, σύμφωνα και με την Ευρωπαϊκή Οδηγία, και σε ένα έτος για έργα repowering. Περαιτέρω, κατά το REPowerEU, τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα θεωρείται πλέον ότι είναι υπέρτατου δημόσιου συμφέροντος και ότι υπηρετούν την ασφάλεια και τη δημόσια υγεία, αφού αποτελούν κατεξοχήν φιλοπεριβαλλοντικά έργα που καταπολεμούν με βεβαιότητα την κλιματική αλλαγή και προωθούν την ανεξαρτησία. Ολα αυτά θα πρέπει από εδώ και στο εξής να λαμβάνονται ισχυρά υπόψη κατά τη στάθμιση με άλλα συμφέροντα, όπως είναι η προστασία της βιοποικιλότητας και των νερών. Ενα έργο ΑΠΕ μπορεί να απαγο-

GREENPEACE-ΑΠΕ

Η αιολική ενέργεια στο REPowerEU

ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Περιβαλλοντικό αγαθό και ενέργεια ελευθερίας ρεύεται μόνο όπου υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, οι οποίες δεν μπορούν να μετριαστούν ή να αντισταθμιστούν. Επιπλέον, στη νομοθεσία που προτείνει η Επιτροπή στο σχέδιο δράσης REPowerEU, τα κράτη-μέλη πρέπει να ορίσουν με μια συνολική στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση ευρύτερες περιοχές «go-to» για έργα ΑΠΕ. Η κατασκευή των έργων ΑΠΕ θα πρέπει να εγκρίνεται εντός ενός έτους από την αίτηση, μέσα στις περιοχές αυτές. Η πρόταση αυτή αποτελεί πραγματική τομή στη δημόσια συζήτηση: μέχρι τώρα στην Ελλάδα η συνηθισμένη συντηρητική προσέγγιση ήταν ο καθορισμός μόνο ζωνών αποκλεισμού στις οποίες απαγορεύεται να υποβληθεί αίτηση και μελέτη για ένα έργο, ενώ σε κάθε άλλη θέση εκτός αυτών των ζωνών ο

επενδυτής πρέπει να ακολουθήσει τη μακρά αδειοδοτική διαδικασία. Αυτό τώρα αλλάζει.

Τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θεωρείται πλέον ότι είναι υπέρτατου δημόσιου συμφέροντος και ότι υπηρετούν την ασφάλεια και τη δημόσια υγεία, αφού αποτελούν κατεξοχήν φιλοπεριβαλλοντικά έργα που καταπολεμούν με βεβαιότητα την κλιματική αλλαγή και προωθούν την ανεξαρτησία

Τι πρέπει να γίνει Είναι προφανές ότι το REPowerEU έχει χαρακτήρα επείγοντος εξαιτίας του κινδύνου να ξεμείνει η Ευρώπη από ενεργειακά αποθέματα τον επόμενο χειμώνα. Χαρακτήρα επείγοντος όμως έχει εδώ και χρόνια και η προστασία του περιβάλλοντος. Ωστόσο, όπως συμβαίνει αρκετές φορές σε περιόδους κρίσεων, αντί να εστιάζουμε στην κινδυνολογία, πρέπει η υφιστάμενη συγκυρία να λειτουργήσει ως καταλύτης για την επίσπευση της πράσινης μετάβασης στην Ευρώπη και να επιταχύνει τις εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας. Να οδηγηθούμε σε πιο φτηνές πηγές ενέργειας που είναι εγχώριες και προστατεύουν το περιβάλλον, όπως η αιολική ενέργεια.

Ομιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με έντονη δραστηριότητα στον κλάδο των υποδομών και της καθαρής ενέργειας γυρίζει σελίδα με τα έργα και τις επενδύσεις του διαμορφώνοντας την Ελλάδα της επόμενης ημέρας. Αφοσιωμένος στις επιχειρηματικές αξίες του, συμβάλλει σημαντικά στην τόνωση της απασχόλησης, της εγχώριας οικονομίας και κοινωνίας. Αξιοσημείωτη άλλωστε είναι η υλοποίηση του μεγαλύτερου ιδιωτικού επενδυτικού προγράμματος στην Ελλάδα από την πλευρά του Ομίλου, συνολικού ύψους άνω των 6,5 δισ. ευρώ, το οποίο θα δημιουργήσει περισσότερες από 20.000 νέες καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας στα προσεχή χρόνια.

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

Σε αναπτυξιακή τροχιά με ισχυρό χαρτοφυλάκιο έργων και επενδύσεων θερά, μακροπρόθεσμα έσοδα. Παράλληλα, στον τομέα των υποδομών, μέσω της ΤΕΡΝΑ, κατέχει επάξια θέση ισχύος στον ελληνικό τεχνικό χώρο τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Επίσης, στο χαρτοφυλάκιο καίριων υποδομών του Ομίλου που βρίσκονται σε εξέλιξη, συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, το νότιο και βόρειο τμήμα τού Ε65, το έργο μελέτης, κατασκευής και διαχείρισης του νέου διεθνούς αερολιμένα Ηρακλείου στο Καστέλι της Κρήτης που μετατρέπει τη μεγαλόνησο σε περιφερειακό αεροπορικό κόμβο, καθώς και σειρά σημαντικών οικοδομικών έργων. Στον τομέα της θερμικής ενέργειας, ο Ομιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ μέσω της –100% πλέον– θυγατρικής του εταιρείας ΗΡΩΝ διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο μονάδων συνολικής ισχύος 600 MW ενώ παράλληλα κατέχει ισχυρή θέση μεταξύ των ιδιωτών παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Σε ομιλικό επίπεδο, η συνολική ισχύς ενισχύεται από τη μονάδα ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο στην Κομοτηνή, ισχύος 877 MW, μια επένδυση ύψους 375 εκατ. ευρώ, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη Μοtor Oil.

Πρωτοπόρος στο χώρο της καθαρής ενέργειας Πρωτοστάτης στον κλάδο της καθαρής ενέργειας, ο Ομιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ήταν από τους πρώτους που δραστηριοποιήθηκαν συστηματικά προς την πράσινη μετάβαση της Ελλάδας. Μέσω της θυγατρικής του Oμίλου, ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, ο Ομιλος στοχεύει πριν από το τέλος της δεκαετίας να διαθέτει ένα χαρτοφυλάκιο έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 6,4 GW, αποτελώντας τον ισχυρότερο εγχώριο επενδυτή στην παραγωγή και αποθήκευση καθαρής ενέργειας μέσω έργων που επιφέρουν επιπρόσθετη αξία στην κοινωνία. Επιπροσθέτως, σε φάση αδειοδοτικής ωρίμανσης βρίσκονται (έχοντας εξασφαλίσει άδεια παραγωγής) νέα αιολικά έργα συνολικής ισχύος 2.200 MW, αναπτύσσονται και σχεδιάζονται φωτοβολταϊκά πάρκα (χερσαία και πλωτά) συνολικής ισχύος 1.700 MW, ενώ προωθούνται συστήματα υβριδικών έργων και έργων αποθήκευσης (κυρίως αντλησοταμίευσης) συνολικής ισχύος 3.750 MW, καθώς και περίπου 200 MW έργων άλλων τεχνολογιών (υδροηλεκτρικά, βιοαέριο, βιομάζα κ.ά.). Επιπλέον, αναγνωρίζοντας τις ανάγκες τού αύριο, ο Ομιλος έχει τοποθετηθεί εγκαίρως και στην αγορά των θαλάσσιων αιολικών πάρκων, όπου σε συνεργασία με την OCEAN WINDS (κοινοπραξία των εταιρειών EDP Renewables και ENGIE) σχεδιάζει να αναπτύξει πλωτά υπεράκτια αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 1,5 GW στις ελληνικές θάλασσες.

Aγκαλιάζοντας έμπρακτα την κοινωνία

Θέση ισχύος στις παραχωρήσεις και σε έργα υποδομών Ο Ομιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κατέχει σήμερα το μεγαλύτερο στην Ελλάδα χαρτοφυλάκιο παραχωρήσεων. Το IRC Athens, η ολοκληρωμένη τουριστική και ψυχαγωγική ανάπτυξη με καζίνο στο Ελληνικό, που θα ενισχύσει περαιτέρω το ελληνικό τουριστι-

κό brand, προσφέροντας έναν απόλυτο τουριστικό προορισμό διεθνούς εμβέλειας, αποτελώντας την πιο πρόσφατη προσθήκη επένδυσης που θα υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ και θα έχει πολλαπλα-

σιαστική αξία για την ελληνική οικονομία. Παράλληλα η Εγνατία Οδός, οι συμμετοχές του Ομίλου στους υπόλοιπους υπερσύγχρονους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους, καθώς και άλλες παρα-

χωρήσεις και ΣΔΙΤ, όπως π.χ. σε λιμάνια, σε υποδομές ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων συνθέτουν το πολυσχιδές χαρτοφυλάκιο του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που εξασφαλίζει στον Ομιλο στα-

Ο Ομιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στηρίζει αδιάλειπτα την ελληνική κοινωνία έχοντας ως όραμα την επίτευξη βιώσιμης ευημερίας όλων. Ως ενεργός αρωγός της κοινωνίας ο Ομιλος φροντίζει την έμπρακτη στήριξη της κοινωνίας μέσω ενός ολοκληρωμένου προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Το κοινωνικό αποτύπωμα του Ομίλου ενισχύεται μέσω στοχευμένων πρωτοβουλιών καθ’ όλη την επιχειρησιακή πορεία του. Χαρακτηριστικά παραδείγματα κοινωνικού έργου αποτελούν το νεοσύστατο σχολείο στο σεισμόπληκτο Δαμάσι, η μετατροπή του στρατιωτικού αεροδρομίου στη Σούδα σε πρώτο πράσινο και ενεργειακά αυτόνομο στρατιωτικό αεροδρόμιο παγκοσμίως, η στήριξη στο εθνικό σύστημα υγείας στην πανδημία με δωρεές εξοπλισμού και αναλώσιμων υλικών σε νοσοκομεία αναφοράς και κέντρα υγείας και η παροχή μηχανημάτων έργου και ανθρώπινου δυναμικού στη διάρκεια των καταστροφικών πυρκαγιών του καλοκαιριού.

2-3 Ιουλίου 2022

ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ

Ωρα δράσης για τον κλάδο φιλοξενίας

«O

nly One Earth» είναι ο τίτλος της φετινής καμπάνιας του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, που εστιάζει στα θέματα βιωσιμότητας με τίτλο «Living Sustainably in Harmony with Nature». Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και οι αναφορές των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης για ενίσχυση της προσπάθειας για ουδέτερο αποτύπωμα σε κάθε κλάδο. Στις λέξεις, λοιπόν, αυτές κορυφαίων θεσμών «ήπιας ισχύος», αναχωμάτων ελπίδας του νεωτερικού κόσμου, αποτυπώνεται το μεγάλο στοίχημα για κάθε πολίτη, για κάθε οικονομικά ενεργό φορέα. Είναι ο ευσύνοπτος οδηγός που αφορά καθημερινές ατομικές πρακτικές, αλλά και μανιέρες εταιρικής διακυβέρνησης για κάθε κλάδο, πολλώ δε μάλλον για τον τουρισμό και τη φιλοξενία, που από Του ΑΝΔΡΈΑ μόνα τους ως φαιΜΈΤΑΞΑ, νόμενα έχουν ολιδιευθύνοντος στικό χαρακτήρα. συμβούλου του Ακουμπούν σε όλη Metaxa Hospitality Group την οικονομία, το κοινωνικό γίγνεσθαι και βέβαια το φυσικό περιβάλλον. Καθώς μάλιστα στην καρδιά της έννοιας της φιλοξενίας είναι το άνοιγμα της καρδιάς στον «ξένο» (Ξένιος Ζευς), τον «άλλο» και η προσφορά από το περίσσευμα ψυχής του εγχώριου παραγωγικού, φυσικού και πολιτιστικού πλούτου, «αποστάλαγμα» της ιστορικής πορείας του τόπου και των ανθρώπων του, η έννοια της βιωσιμότητας αποκτά ξεχωριστό περιεχόμενο. Είναι σχεδόν ταυτοτικό και βασικός σηματωρός δράσης. Αλλωστε, για να υπάρχει περίσσευμα και πλούτος απαιτούνται δράσεις και ενέργειες που θα θωρακίζουν κοινωνίες και φυσικό περιβάλλον. Για μας βέβαια στο Metaxa Hospitality Group η βιωσιμότητα είναι «η νέα κανονικότητα», όπως αναφέρει και προτείνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού. Λειτουργεί ως οριζόντια σταθερά που διεισδύει σε ολόκληρη την εταιρική μας διακυβέρνηση. Πιο συγκεκριμένα, οι βιώσιμες, φιλικές προς το περιβάλλον και κοινωνικά υπεύθυνες πολιτικές και πρακτικές είναι η βασική φιλοσοφία της στρατηγικής μας αλλά και της καθημερινής μας διαχείρισης σε κάθε υποτομέα της λειτουργίας μας, δηλαδή, Τρόφιμα & Ποτά, Εφοδιαστική Αλυσίδα, Κατασκευή & Ανακατασκευή και Διαχείριση Χημικών Ουσιών. Και βέβαια στη διαχείρι-

ση του ανθρώπινου δυναμικού. Ουσιαστικά, το μακροπρόθεσμο βιώσιμο όραμά μας ενσωματώνεται σε όλα τα στάδια ανάπτυξης των ξενοδοχείων μας, από τον σχεδιασμό και την κατασκευή έως τη λειτουργία τους. Στόχος μας είναι να μεταφέρουμε αυτό το μήνυμα σε κάθε ηλικιακή ομάδα, στους millennials, τους Gen-Zs, τους Gen-Xs και τις νέες γενιές στελεχών, εργαζομένων και συνεργατών, βάζοντας ένα λιθαράκι κι εμείς στη μεγάλη προσπάθεια για έναν νέο κόσμο.

Η αναγέννηση είναι το κλειδί που ανοίγει την πόρτα της φιλοξενίας του μέλλοντος, με σεβασμό στον άνθρωπο, την ηθική και το περιβάλλον

Κεντρικός μας στόχος είναι να διασφαλίζουμε ότι οι επιχειρηματικές μας πρακτικές συμμορφώνονται με τις συνιστώσες για την Πράσινη Μετάβαση των υπηρεσιών φιλοξενίας μας:  Κατανόηση (σε βάθος) της εφοδιαστικής μας αλυσίδας (understanding supply chain of Metaxa Hospitality Group): Σχεδιάζουμε, κοστολογούμε, εγκρίνουμε και υλοποιούμε οδηγό βιωσιμότητας για την εφοδιαστική αλυσίδα. Εστιάζουμε στις αναγεννητικές υπηρεσίες φιλοξενίας (regenerative hospitality services).  Υπολογισμός του κοινωνικού μας αποτυπώματος: Διασυνδέουμε τη φιλοξενία με την τοπική κοινωνία και οικονομία. Στηρίζουμε τις τοπικές οικονομίες επιλέγοντας τοπικούς προμηθευτές. Ενθαρρύνουμε την τοπική παραγωγή ενισχύοντας μετρήσιμα την ποιότητα ζωής στις αγροτικές κοινωνίες.  Μετρώντας-υπολογίζοντας τον αντίκτυπό μας: Επανασχεδιάζουμε την πολυτέλεια ηθικά και υπεύθυνα.  Πράσινη μετάβαση μέσω της εμπειρίας φιλοξενίας: Αναδεικνύουμε τους τοπικούς πρωταγωνιστές. Ενθαρρύνουμε τους επισκέπτες να βιώσουν τοπικές εμπειρίες. Ετσι, αποτυπώνουμε με όρους καθημερινούς το «ζύγι» βιωσιμότητας πιστεύοντας πως η αναγέννηση είναι το κλειδί που ανοίγει την πόρτα της φιλοξενίας του μέλλοντος, με σεβασμό στον άνθρωπο, την ηθική και το περιβάλλον.

Επιχειρήσεις

2-3 Ιουλίου 2022

Με σεβασμό στο περιβάλλον

σφραγίδα βιωσιμότητας τόσο στο ανθρωπογενές όσο και στο φυσικό περιβάλλον είναι το κεντρικό πρόταγμα του τουριστικού επενδυτικού έργου «Gundari Resort» στη Φολέγανδρο. Το project στηρίζει μια ομάδα Αυστραλών, στην πλειονότητα, επιχειρηματιών με επικεφαλής τον ιδρυτή και CEO Ρικάρντο Λαριέρα. «Εχουμε να κάνουμε με μια εξαιρετική τοποθεσία σε ένα πολύ ιδιαίτερο νησί με μοναδική ψυχή. Ανυπομονούμε να ανοίξουμε τις πόρτες μας εδώ και να δημιουργήσουμε ένα μέρος που θα αγαπούν το ίδιο όχι μόνο οι καλεσμένοι αλλά και όσοι εργάζονται σε αυτό. Είναι ένα έργο που θα δείχνει αγάπη και σεβασμό για το περιβάλλον και την κοινότητα της Φολεγάνδρου. Επιθυμία μας είναι το “Gundari” να διευρύνει την εμπειρία του νησιού, όχι να την αλλάξει. Είναι ήδη τέλεια» σημείωσε μιλώντας στην «Εφημερίδα των Συντακτών» ο Ρικάρντο Λαριέρα. Να σημειωθεί ότι το «Gundari Resort» θα ολοκληρωθεί σε δύο στάδια: το πρώτο με 26 δωμάτια θα ανοίξει τις πόρτες του το 2023, ενώ το δεύτερο θα είναι έτοιμο μέσα σε μια διετία, με τον αριθμό των δωματίων να φτάνει συνολικά τα 50. Στόχος του είναι να φέρει τους επισκέπτες όχι μόνο κοντά στη φύση αλλά και σε εμπειρίες που θα τους αλλάξουν τον τρόπο που βλέπουν τη ζωή. Αλλωστε, όπως σημειώνουν οι συντελεστές της επένδυσης στην Ειδική Εκδοση της «Εφ.Συν.», το «Gundari Resort», που φέρει την υπογραφή των Block722, αρχιτεκτονικού γραφείου με διεθνείς περγαμηνές, έθεσε ως προτεραιότητα την πλήρη εναρμόνιση του πολυτελούς ξενοδοχείου με την άγρια γη του νησιού. Εξάλλου, το όνομα του resort είναι ένας φόρος τιμής στην ιστορία του νησιού: Gundari ονόμασαν τη Φολέγανδρο οι Φοίνικες το 3000 π.Χ., θέλοντας έτσι να περιγρά-

ψουν την πετρώδη γη της. Υπογραμμίζουν δε ότι το ξενοδοχείο σχεδιάστηκε να λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές της βιωσιμότητας, ακολουθώντας zero waste πολιτική σε σχέση με τα απόβλητα, ενώ θα απουσιάζουν τελείως τα πλαστικά μιας χρήσης. Πιστό στην υπόσχεσή του για την προστασία της ντόπιας χλωρίδας και πανίδας, το resort έχει εξαγγείλει και πρόγραμμα αναγέννησης των φυτών στη γύρω περιοχή. Τα εγκαίνια των εργασιών τίμησε, μάλιστα, με την παρουσία του ο Αυστραλός πρέσβης, Αρθουρ Σπύρου, που εξήρε την ομορφιά του νησιού και τόνισε την αγάπη των Αυστραλών για την Ελλάδα, τον πολιτισμό της και τη μοναδικότητα της φύσης της. Από την πλευρά της η δήμαρχος Φολεγάνδρου, Ευθαλία Παπαδοπούλου, αναφέρθηκε εκτενώς στα οφέλη από την τεράστια αυτή επένδυση στο νησί, μένοντας στη σημαντική βοήθεια που το «Gundari Resort» θα προσφέρει για τη στήριξη και την αναβάθμιση του ιατρικού κέντρου. «Η Φολέγανδρος, όπως και τόσα άλλα μικρά νησιά, μπορεί να ωφεληθεί από καλύτερη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Το δημοτικό συμβούλιο βρίσκεται αυτήν τη στιγμή σε αναζήτηση πόρων για τη δημιουργία ενός μεγαλύτερου ιατρικού κέντρου, καλύτερα εξοπλισμένου, με διαγνωστικά μηχανήματα και με δυνατότητα ταχύτερης ανταπόκρισης σε επείγοντα περιστατικά. Το “Gundari Resort” έχει δεσμευτεί να προσφέρει τεχνογνωσία, αλλά και οικονομική ενίσχυση». Η «Gundari» μαζί με τους συνεργάτες της, APAX Constructions, Block722 και Focal, θα αναλάβουν την αρχιτεκτονική και κατασκευαστική μελέτη, ενώ έχουν δεσμευτεί για δωρεά 50.000 ευρώ με προοπτική να συνεισφέρουν ακόμη περισσότερο όταν ολοκληρωθεί ο υπολογισμός του συνολικού κόστους.

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

CSR-SCHOOL

Ξεκαθαρίζοντας τον δρόμο προς τη βιώσιμη ανάπτυξη

ολύς λόγος γίνεται, τα τελευταία χρόνια, για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και την προετοιμασία των χωρών που δεσμεύονται στην ατζέντα οδεύοντας προς το 2030. Για δεύτερη συνεχή χρονιά, τα στοιχεία δείχνουν ότι η πρόοδός μας, σε σχέση με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης 2030, τίθεται υπό αμφισβήτηση καθώς σύμφωνα με την πρόσφατη Εκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης και το SDG Inde x 202 2 του SDSN, ο παγκόσ μιος μέσος όρος απόδοσης Της ΑΡΙΑΔΝΗΣ σε σχέση με ΣΤΑΓΚΟΥ-ΜΠΕΛΛ, τους 17 ΣτόProject Manager, χους και τους CSR-School, CSR 169 υπο-στό& Communication Specialist, χους που τους CSR HELLAS αντιστοιχούν δεν έχει μόνο μείνει στάσιμος αλλά έχει μάλιστα πάρει αρνητική κατεύθυνση από το 2021, ως αποτέλεσμα παράλληλων και αλληλένδετων κρίσεων, μεταξύ άλλων στους τομείς της ενέργειας, της υγείας και των γεωπολιτικών αναταραχών. Παράλληλα, τόσο η ελληνική όσο και η ευρωπαϊκή πραγματικότητα δείχνουν ότι οι προσπάθειες που σημειώνονται σε θεσμικό επίπεδο για την οριοθέτηση των νέων απαιτήσεων και την επεξήγηση του αναδυόμενου πλαισίου επιχειρηματικής δραστηριότητας ναι μεν είναι αξιοσημείωτες και παρουσιάζουν για τις επιχειρήσεις την κατευθυντήρια γραμμή για τη μετάβασή τους στο νέο επιχειρηματικό περιβάλλον, από την άλλη δε δημιουργούν και μία πρόκληση για αυτές, κυρίως όσον αφορά την κατανόηση του ποιες, πού και πώς επηρεάζουν τις ίδιες, αναλόγως κλάδου δραστηριότητας, μεγέθους κ.ά. Η Οδηγία για την Υποβολή Εκθέσεων Εταιρικής Βιωσιμότητας (CSRD), η Οδηγία για την εταιρική δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τη βιωσιμότητα (CSDDD), ο Κανονισμός περί γνωστοποιήσεων αειφορίας στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (SFDR), η Ευρωπαϊκή Ταξινομία (EU Taxonomy), τα πρότυπα υποβολής εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας από την Ευρωπαϊκή Συμβουλευτική Ομάδα για Θέματα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (EFRAG) είναι

Στόχος του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι να ανατρέψει την κλασική παρανόηση που επικρατεί ότι η βιώσιμη ανάπτυξη αφορά μονάχα τις μεγάλες, εισηγμένες, πολυεθνικές επιχειρήσεις

ενδεικτικά κάποιες από τις Οδηγίες, συμφωνίες και πρότυπα που έχουν δημοσιευτεί πρόσφατα, που ορίζουν διαφορετικές πτυχές του νέου αυτού επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Είναι ξεκάθαρο από τα παραπάνω ότι η προσαρμογή σε αυτό το περιβάλλον όμως δεν είναι ούτε εύκολη υπόθεση ούτε δεδομένη. Οι καινοτόμες εξελίξεις απαιτούν και καινοτόμες λύσεις. Στο πλαίσιο των καινοτόμων προσεγγίσεων εντάσσεται και η πρωτοποριακή εκπαιδευτική πρωτοβουλία CSR-School που παρέχει το CSR HELLAS σε διεθνές επίπεδο για τέταρτη συνεχή χρονιά. Το διεθνές πρόγραμμα διοργανώνεται από το CSR HELLAS, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Executive Development, ALBA Graduate Business School, The American College of Greece, και με την υποστήριξη του ACG Center of Excellence for Sustainability του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος. Εχοντας ανιχνεύσει από το 2019

την εκκίνηση της προσπάθειας ενίσχυσης του κανονιστικού πλαισίου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και τη Βιώσιμη Επιχειρηματικότητα, το Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη επιδιώκει να προετοιμάσει τις επιχειρήσεις-μέλη του αλλά και την ευρύτερη επιχειρηματική και ακαδημαϊκή κοινότητα ώστε να μπορέσουν να κατανοήσουν θεωρητικά αλλά και να εξοπλιστούν πρακτικά για τις αναδυόμενες τάσεις της αγοράς εργασίας, που πλέον ζητά επαγγελματίες με δεξιότητες και γνώσεις σχετικές με τη βιωσιμότητα. Η υπεύθυνη εταιρική διακυβέρνηση και οι νομικές πτυχές της βιωσιμότητας, η βιώσιμη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας, του ανθρώπινου και του κοινωνικού κεφαλαίου, η κλιματική αλλαγή, η βιώσιμη χρηματοδότηση, το marketing καθοδηγούμενο από την εταιρική υπευθυνότητα και βιωσιμότητα και οι απολογισμοί βιωσιμότητας αποτελούν μέρος μόνο της σειράς 10 Webinars 4ωρης διάρκειας το καθένα που θα υλοποιηθούν το φθινόπωρο του 2022. Θεωρητική γνώση συνδυασμένη με πρακτικές εφαρμογές, εργαλεία, και αναλύσεις καλών επιχειρηματικών πρακτικών και μελετών περίπτωσης συμβάλλουν στο ολιστικό αυτό μοντέλο εκπαίδευσης και ενίσχυσης του επιπέδου ωριμότητας των στελεχών των επιχειρήσεων. Τονίζοντας συγχρόνως την αξία της συνεργασίας και της σύμπραξης, το πρόγραμμα έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε να προσφέρει σημαντικές δυνατότητες αλληλεπίδρασης και ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών μεταξύ των εκπαιδευομέ-

νων, που προέρχονται από εταιρείες διαφορετικών μεγεθών και κλάδων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Τελικά, στόχος είναι η αλλαγή του τρόπου προσέγγισης παραδοσιακών ζητημάτων που μέχρι πρότινος εξετάζονταν μέσα από μία καθαρά οικονομική σκοπιά, στην εξέτασή τους μέσα από το τρίπτυχο του ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση), τα οποία ως θέματα καλούνται να διαχειριστούν οι ίδιοι επαγγελματίες, αλλάζοντας τελικά τη στάση τους ως προς τη σημαντικότητα των θεμάτων και τη διασύνδεσή τους με τους εταιρικούς στόχους και προτεραιότητες. Η καινοτομία του CSR-School όμως δεν σταματά εδώ. Στόχος του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι να ανατρέψει την κλασική παρανόηση που επικρατεί ότι η βιώσιμη ανάπτυξη αφορά μονάχα τις μεγάλες, εισηγμένες, πολυεθνικές επιχειρήσεις. Αντιθέτως, το CSR HELLAS, μέσω αυτής και άλλων πρωτοβουλιών, σκοπό έχει όχι μόνο να συμπεριλάβει τυπικά, αλλά και να ενεργοποιήσει έμπρακτα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ως βασικούς συμμετόχους στον αγώνα αυτό της βιωσιμότητας, μιας και, ιδιαίτερα στην ελληνική πραγματικότητα, αυτές αποτελούν την πλειονότητα της επιχειρηματικής δραστηριότητας και έτσι είναι επί της αρχής παράλογο να τις αγνοήσουμε. Σειρά ερευνών δείχνουν πως οι μικρότερες επιχειρήσεις συχνά δεν έχουν εικόνα του εάν και πώς το νέο κανονιστικό πλαίσιο θα τις επηρεάσει. Συγχρόνως, σε αρκετές περιπτώσεις θεωρούν ότι πολλά από τα όσα προσπαθούμε να εντάξουμε σε σαφή πλαίσια Οδηγιών και κανόνων δεν τις αφορούν άμεσα διότι οι αρχές και πολιτικές αυτές καλύπτονται από άτυπες επιχειρηματικές πρακτικές ή επειδή δεν απασχολούν αρκετά μεγάλο αριθμό εργαζομένων. Το CSR-School έρχεται να απορρίψει τις αντιλήψεις αυτές, μέσω πρακτικών παραδειγμάτων και εμπεριστατωμένων πρακτικών, και στη συνέχεια να αποδείξει πώς μπορούμε όλοι μαζί να κερδίσουμε το μεγάλο αυτό στοίχημα, παρά τις προκλήσεις και τις κρίσεις που αντιμετωπίζουμε σε παγκόσμια κλίμακα. Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να συμβάλουμε στην επανεκκίνηση του φιλόδοξου αγώνα που είχαμε βάλει εμπρός από το 2015, με την υπογραφή της δέσμευσης για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξής έως το 2030.

Μάθετε περισσότερα στο https://csr-school.eu/

αγορά ακινήτων αποτελεί διαχρονικά έναν από τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Δέχτηκε ένα ισχυρό πλήγμα καθώς την τελευταία δεκαετία βιώνει μία άνευ προηγουμένου ύφεση, με τον κατασκευαστικό κλάδο να συρρικνώνεται κατά σχεδόν 90%, ενώ η έλευση της πανδημίας άλλαξε και πάλι τα δεδομένα. Ομως, εκτός από τους εξωγενείς παράγοντες, η ελληνική αγορά ακινήτων ταλανίζεται από διαχρονικά προβλήματα με τα οποία όσοι έχουν εμπλακεί σε μια αγοραπωλησία έχουν βρεθεί αντιμέτωποι. Δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες, υψηλό κόστος, ύπαρξη πληθώρας προβληματικών ακινήτων, ακίνητα που διατίθενται πάνω από την πραγματική αξία τους και άλλα, είναι μερικά από τα προβλήματα του κλάδου. Ωστόσο, σήμερα, η καινοτομία και ειδικά νέα τεχνολογικά εργαλεία τίθενται στην υπηρεσία του μεσίτη και του πελάτη για μια καλύτερη Του ΝΊΚΟΥ εμπειρία. ΜΑΝOΜΕΝΊΔΗ, Στο φόντο αυτό και επικεφαλής με τις προκλήσεις για της eΧp Realty την αγορά να είναι μεγάλες, η Ειδική Εκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών» μίλησε με τον επικεφαλής της eΧp Realty, Νίκο Μανoμενίδη. Σημειώνεται ότι η eXp Realty έχει αναπτύξει μια σειρά από ψηφιακά εργαλεία και διαθέτοντας γνώση της αγοράς αναλαμβάνει να λύσει προβλήματα που συχνά συνοδεύουν το ακίνητο, προτού αυτό τεθεί προς πώληση. Δηλαδή, όπως αναφέρεται, «μέσω της σύγχρονης τεχνολογίας, της ψηφιοποίησης των διαδικασιών και της χρήσης δεδομένων της, eXp Realty μετασχηματίζει την αγοραπωλησία ακινήτων, προσφέροντας τη μέγιστη ευκολία, διαφάνεια και αξιοπιστία. Παράλληλα, συμβουλεύει τους πωλητές ακινήτων για τον καθορισμό της σωστής/ ρεαλιστικής τιμής, ελέγχει εάν τα ακίνητα είναι τελικά μεταβιβάσιμα και ταυτόχρονα συμβουλεύει τους αγοραστές προς την ορθή επιλογή ακινήτου».

Ψηφιακές διαδικασίες Η eXp Realty, ειδικά, όπως σημειώνει η διοίκησή της, «προχωρά στη χρήση σύγχρονων εργαλείων και εικονικής πραγματικότητας (ΑΙ) και δίνει τη δυνατότητα πιστοποίησης των στοιχείων κάθε ακινήτου και τη δυνατότητα απομακρυσμένης εικονικής επίσκεψης μέσα στο ακίνητο. »Με τα ψηφιοποιημένα έγγραφα του ακινήτου και την αυτοματοποιημένη διαδικασία αγοραπωλησίας, όλοι οι εμπλεκόμενοι (δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι) μπορούν να τρέξουν τις σχετικές διαδικασίες μέσω της πλατφόρμας της eXp Realty, υπογράφοντας ηλεκτρονικά ό,τι απαιτείται, ανεβάζοντας τα απαραίτητα έγγραφα, διενεργώντας τους απαραίτητους ελέγχους και καθιστώντας την όλη διαδικασία απλή και διαφανή τόσο για τον ιδιοκτήτη όσο και για τον αγοραστή, μέχρι το τελικό κλείσιμο». Με βάση όσα μάς αναφέρει ο Νίκος Μανoμενίδης, στέλεχος με μακροχρόνια διαδρομή και πείρα σε οικιστικά και εμπορικά ακίνητα, ο οποίος έχει διατελέσει πρόεδρος στο Δίκτυο Ενώσεων Ακινήτων Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ενωσης

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α Η EXP REALTY

Καινοτομία και real estate μεσα στις μεγαλύτερες εταιρείες των ΗΠΑ.

Μείωση κόστους Με βάση τη διοίκηση, η αξία της συνεργασίας είναι αδιαμφισβήτητη σε μια εταιρεία όπως η eXp, όπου η δικτύωση και οι νέες πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία των μεσιτών. Δεδομένου ότι οι εικονικοί κόσμοι επιτρέπουν στις εταιρείες να προσλαμβάνουν τα καλύτερα ταλέντα από οπουδήποτε, η eXp Realty αναβαθμίζει συνεχώς το εργατικό δυναμικό της και ποσοτικά και ποιοτικά. Οπως αναφέρεται, σε αντίθεση με άλλες εταιρείες real estate, όπου ο χώρος γραφείων μπορεί να περιορίσει τη χωρητικότητα της ομάδας, η eXp Realty μπορεί να υποστηρίξει νέους ή ανερχόμενους μεσίτες ανά πάσα στιγμή. Συγκεκριμένα, με τα χρήματα που εξοικονομούνται από τη διατήρηση γραφείων, η eXp Realty επενδύει σε ελκυστικές αποζημιώσεις, καθώς και σε εκπαίδευση για τους μεσίτες της. Ουσιαστικά, όπως τονίζεται, η ευελιξία και η καινοτομία της eXp Realty προσελκύει τους κορυφαίους μεσίτες.

Ενδυναμώνοντας τους μεσίτες

Μεσιτών Αμερικής, «στην ελληνική αγορά λία με δέκα διαφορετικά στοιχεία, η eXp των ακινήτων δεν υπάρχει διαφάνεια και Realty εγγυάται ότι θα έχει μία αγγελία με δεν υπάρχουν διαθέσιμα τα αληθινά στοιχεία, αυτά νούμερα για τον αριθμό των που θα αναφέρονται στα ακινήτων ακόμη και για τον συμβόλαια και αυτός είναι αριθμό των συμβολαίων. ο παράγοντας που θα κάνει Πώς μια εταιρεία Υπάρχουν χιλιάδες μεσίτες, τους αγοραστές να μας προκάποιοι με άδεια και αρκεεπιχειρεί να αλλάξει τιμήσουν». τές δεκάδες χωρίς, οι οποίΟ κ. Μανομενίδης τοτα δεδομένα στην οι αγωνίζονται καθημερινά, νίζει ότι «η eXp Realty αγορά ακινήτων αντιμετωπίζοντας μια σειρά δημιουργήθηκε μετά τη από εμπόδια. Η αδιαφάνεια χρηματοπιστωτική κρίση στην αγορά των ακινήτων και γιγαντώθηκε τα χρόνια είναι ο κανόνας και εμείς της πανδημίας. Ως ειδική θέλουμε να τον αλλάξουμε· και αυτό θα το στα ακίνητα, η eXp Realty είναι σε θέση να δείτε σύντομα. Επιδιώκουμε να ενταχθεί σε αναγνωρίζει το πότε ο φυσικός χώρος είναι εμάς το 100% των καλύτερων μεσιτών στην απαραίτητος και πότε οι “εικονικοί κόσμοι” εγχώρια αγορά». μπορούν να αντικαταστήσουν ή ακόμη και να ξεπεράσουν τους περιορισμούς ενός Η τρισδιάστατη γραφείου. Κάποια από αυτή τη σοφία αποεικονική πλατφόρμα κτήθηκε στη διάρκεια της κρίσης των ενυΟπως σημειώνει ο κ. Μανομενίδης, το πόθηκων δανείων 2007-2009». στοιχείο που κάνει την eΧp Realty να διαφέΗ καινοτομία στη δράση ρει είναι ότι η μεσιτεία βασίζεται στο cloud μέσω της Virbela, μιας τρισδιάστατης εικοΣήμερα, όπως αναφέρει η εταιρεία, «πάνικής πλατφόρμας η οποία επιτρέπει στους νω από 80.000 μεσίτες από τις ΗΠΑ, τον μεσίτες της εταιρείας να επικοινωνούν, να Καναδά και 20 άλλες χώρες εργάζονται στο «συναντιούνται» και να διεξάγουν επιχειeXp World. Οι εικονικοί κόσμοι της Virbela ρηματικές δραστηριότητες στο Metaverse. αναβαθμίζονται έτσι ώστε να μπορούν να Επί του παρόντος, έχει ολοκληρωθεί η μετάφιλοξενήσουν δεκάδες χιλιάδες χρήστες, φραση της πλατφόρμας και των εκπαιδευτιαπό όλες τις αγορές όπου δραστηριοποιείκών προγραμμάτων στα ελληνικά, ενώ έχει ται η eXp Realty. ήδη ξεκινήσει να υποδέχεται τα πρώτα της Ακόμη και σε έναν κλάδο, όπως αυτός μέλη. «Εκτιμώ ότι μέχρι τον Σεπτέμβριο η της αγοράς ακινήτων, όπου οι διαπροσωεταιρεία θα έχει μια αξιοσημείωτη παρουπικές σχέσεις και η προσωπική εργασιακή σία με έναν αξιόλογο αριθμό ακινήτων», ηθική οδηγούν σε αποτελέσματα, οι μεσίτες συμπλήρωσε ο κ. Μανoμενίδης. της eXp Realty αναφέρουν την εταιρεία ως Παράλληλα πρόσθεσε πως «σε αντίθεση κύριο παράγοντα της επιτυχίας τους. με την υφιστάμενη κατάσταση, όπου στις Το 2022, η eXp βραβεύτηκε για πέμπτη ιστοσελίδες βρίσκει κανείς την ίδια αγγεσυνεχόμενη χρονιά ως Best Workplace ανά-

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μεσίτες που χρησιμοποιούν το eXp World έχουν πλήρη πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο eXp, ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με περισσότερες από 50 ώρες μαθημάτων κάθε εβδομάδα. Μαθήματα όπως το «Grow, Build and Scale with Video» ή «Accounting 101» επιτρέπουν στους μεσίτες σε όλα τα επίπεδα να μάθουν περισσότερα για τα ακίνητα, τις πωλήσεις, το μάρκετινγκ και τα οικονομικά στα Αγγλικά και τα Ισπανικά. Οπως αναφέρεται, οι συναντήσεις και τα συνέδρια αποκτούν επίσης την αίσθηση πραγματικών γεγονότων. Στο αμφιθέατρο του eXp World, ηγέτες και εκπαιδευτές της eXp Realty φιλοξενούν εκπαιδευτικές συνεδρίες με εκατοντάδες συμμετέχοντες. Σε συνέδριο το γ’ τρίμηνο του 2020 πήραν μέρος 12.000 συμμετέχοντες από 35 χώρες απολαμβάνοντας παρουσιάσεις, συζητήσεις και ατομική δικτύωση. Αυτές οι συγκεντρώσεις αποτελούν θεμελιώδες μέρος της οικοδόμησης ομάδας, αλλά και ενισχύουν την άνεση στον εικονικό κόσμο, έτσι ώστε οι μεσίτες να χρησιμοποιούν τον χώρο για τις δικές τους συνομιλίες ή τη δημιουργία σχέσεων ανά πάσα στιγμή.

Μια νέα εταιρική κουλτούρα Αυτό που υπογραμμίζει η εταιρεία είναι ότι με «έναν εκτεταμένο εικονικό χώρο και 24/7 συνεργατική κουλτούρα, η eXp Realty έχει σχεδιάσει μια εταιρεία που «σπάει» το τυπικό καλούπι μιας εταιρείας real estate. Με το να γίνει εταιρεία ακινήτων χωρίς πραγματική ακίνητη περιουσία, το αποτέλεσμα είναι μια ανανεωμένη εστίαση στους καλύτερους τρόπους συγκέντρωσης μιας παγκόσμιας ομάδας, ενισχύοντας παράλληλα τις ανεξάρτητες δυνάμεις που οδηγούν τη βιομηχανία. «Με το σύνολο των παραπάνω υπηρεσιών, η eXp Realty έχει στόχο να γίνει το σημείο αναφοράς για τις αγοραπωλησίες ακινήτων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλες τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται» σημειώνεται σχετικά.

Επιχειρήσεις

2-3 Ιουλίου 2022

ν υπάρχει μια εταιρεία που σε βάθος χρόνου επιδεικνύει ανθεκτικότητα, αντοχές και διαρκή δυναμική, αυτή είναι η ΜYTILINEOS. Και για την ελληνική εταιρεία με το τεράστιο διεθνές αποτύπωμα αυτό δεν υπήρξε ποτέ τυχαίο. Με εξαιρετική ανάγνωση του περιβάλλοντος, διορατικό management και επιλογές που κοιτούν πάντοτε την «επόμενη ημέρα», εστιάζει στην ανάπτυξη επενδύοντας διαχρονικά στα σημεία που τη φέρνουν μπροστά από τον ανταγωνισμό. Ισως αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο και την περίοδο αυτή, σε ένα διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από τεράστια αστάθεια και πρωτοφανείς προκλήσεις, η ΜYTΙLINEOS, όχι μόνο επιδεικνύει εξαιρετικές αντοχές, αλλά είναι έτοιμη να υπερκαλύψει τους φιλόδοξους στόχους που η ίδια είχε θέσει: τον διπλασιασμό των κερδών της σε σχέση με το 2020, τη διεύρυνση των επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια και την προσήλωση στα milestones του προγράμματος Βιωσιμότητας. Οταν η MYTILINEOS έθετε τους στόχους αυτούς κανείς δεν φανταζόταν το διεθνές αλλά και εσωτερικό περιβάλλον που επρόκειτο να προκύψει: πόλεμος στην Ευρώπη με διεθνείς προεκτάσεις και αντίκτυπο στα ενεργειακά θέματα, πληθωρισμός που καλπάζει και μια ενεργειακή κρίση που εντείνεται. Ολα αυτά διαμορφώνουν έναν εκρηκτικό συνδυασμό που κλυδωνίζει την πορεία εθνικών οικονομιών και των εταιρειών διεθνώς. Ομως ακόμα και αυτό το περιβάλλον δεν ανακόπτει την πορεία της MYTILINEOS. Στη ετήσια Γενική Συνέλευση της εταιρείας ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Ευάγγελος Μυτιληναίος, ήταν κάτι περισσότερο από σαφής για τα κέρδη του 2022, σημειώνοντας πως η MYTILINEOS «είναι σε θέση αυτή τη στιγμή να προβλέψει ότι ο στόχος όχι απλώς παραμένει εφικτός αλλά θα ξεπεραστεί». Δεν είναι τυχαίο ότι στο περίπλοκο και ασταθές αυτό περιβάλλον η MYTILINEOS υλοποιεί το μεγαλύτερο επενδυτικό πλάνο μεταξύ των ελληνικών εταιρικών οργανισμών, το οποίο ξεπερνά τα 600 εκατομμύρια ευρώ. Οπως επίσης και το ότι μόνο την προηγούμενη χρονιά το ποσό αυτό ανήλθε σε 358 εκατομμύρια €. Ενα σημαντικό μέρος των επενδύσεων αυτών κατευθύνεται με ειδικά μελετημένη στρατηγική στις ΑΠΕ, η ανάπτυξη των οποίων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, μέσω του Τομέα Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών & Αποθήκευσης Ενέργειας αποτελεί κεντρική επιλογή της MYTILINEOS. Ενδεικτικό είναι ότι για την εταιρεία είναι ήδη «ώριμα» έργα 8 GW. Απ’ αυτά, τα 5 GW (3 υπό ανάπτυξη) κατανέμονται διεθνώς (Λατινική Αμερική, Ευρώπη, Ασία, Αυστραλία), άλλο 1 GW στην Ιταλία και 2 GW στην Ελλάδα. Εξ αυτών, έργα 250 MW λειτουργούν ήδη και τα υπόλοιπα βρίσκονται σε διάφορα στάδια κατασκευής ή αδειοδότησής τους. Για τη MYTILINEOS, βέβαια, οι επιλογές στα έργα ΑΠΕ δεν είναι «τυχαίες επιλογές». Αντίθετα έρχονται ως αποτέλεσμα μιας δομημένης στρατηγικής: «Αυτό που επιδιώκουμε είναι να παραμείνουμε ψηλά στα ratings και να μη γεμίσουμε απλά με φωτοβολταϊκά» σημείωσε ο κ. Μυτιληναίος. Στόχος της στρατηγικής, να χτίζει ένα χαρτοφυλάκιο με σωστή οργάνωση, ώστε να δίνει ευελιξία και στα έργα BOT ανά τον κόσμο και μέσω των πωλήσεων να αφήνουν πολύ μεγάλο περιθώριο κέρδους. Αλλωστε τα BOT (Build, Operate & Transfer) έργα είχαν τη μεγαλύτερη συμβολή στο δυναμικό ξεκίνημα του Τομέα

MYTILINEOS

Τα «μυστικά» της αντοχής στο δυσμενές τοπίο Διατηρούνται στο ακέραιο οι στόχοι για διπλασιασμό των κερδών, επενδύσεις σε ΑΠΕ και Βιωσιμότητα ● Το «κλειδί» του MSCI Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών & Αποθήκευσης Ενέργειας της MYTILINEOS, που άρχισε το 2022 με ένα εντυπωσιακό +128% στα EBITDA του. Ο συγκεκριμένος τομέας αποτελεί τον διεθνή πρεσβευτή όχι μόνο της MYTILINEOS, αλλά και του ελληνικού επιχειρείν στο εξωτερικό, καθώς η δυναμική του αναδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντική. Παρά το γεγονός ότι ως τομέας δραστηριότητας είναι σχετικά καινούργιος, τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά και οι

προσδοκίες μεγάλες. Οπως μάλιστα ανέφερε ο κ. Μυτιληναίος, για το 2022 ο συγκεκριμένος τομέας αναμένεται να εισφέρει στην εταιρεία πάνω από 100 εκατομμύρια € καθαρά κέρδη, ενώ οι προοπτικές για το 2023 ανέρχονται στα 150 εκατομμύρια €. Στην πορεία αυτή για τη MYTILINEOS, στο «αφιλόξενο τοπίο» του ασταθούς διεθνούς περιβάλλοντος ένας σημαντικός σταθμός ήταν η ένταξή της στον δείκτη MSCI. Μια εξέλιξη που έδωσε ακόμη μία ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική πολυεθνική, κατατάσσοντάς την μεταξύ των ελκυστικότερων προορισμών για διεθνή κεφάλαια. Ο κ. Μυτιληναίος, μιλώντας στην ετήσια Γενική Συνέλευση, ανέφερε ότι το εγχείρημα του MSCI «μας πήρε 5 χρόνια προετοιμασίας». Οπως αποκάλυψε, όμως, έχει ήδη αναβαθμίσει «την ποιότητα των μετόχων» που μπαίνουν στην εταιρεία και βέβαια την αντίστοιχη στήριξη που διαμορφώνεται γι’ αυτήν. Σε αυτό το διεθνές περιβάλλον, πολλοί αναρωτιούνται εάν πλέον υπάρχει χώρος για τους

φιλόδοξους στόχους που είχαν τεθεί πρόσφατα για τη Βιωσιμότητα. Οπως μάλιστα παρατήρησε αφοπλιστικά και ο κ. Μυτιληναίος, «όντως η ανησυχία του πολέμου ξεπερνά πλέον την ανησυχία για το κλίμα»... Αυτό όμως δεν επηρεάζει ούτε τους φιλόδοξους στόχους ESG που έχει θέσει η MYTILINEOS ούτε την προσήλωση στην επίτευξή τους. «Από αυτό το βήμα σήμερα σας επιβεβαιώνω τους στόχους για το 2030 και το 2050», είπε ο κ. Μυτιληναίος. Πέρυσι η MYTILINEOS έγινε η πρώτη βιομηχανία στην Ελλάδα και από τις πρώτες παγκοσμίως που δεσμεύτηκε σε σαφείς στόχους απανθρακοποίησης για το 2030 και το 2050: στοχεύει μέχρι το 2030 σε μείωση των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 30% και ουδέτερο ανθρακικό αποτύπωμα του 50% των Τομέων Επιχειρηματικής Δραστηριότητας, ενώ μέχρι το 2050 σε ουδέτερο ανθρακικό αποτύπωμα στο σύνολο της δραστηριότητάς της. Ταυτόχρονα, κατέστη μία από τις πρώτες εταιρείες που ενσωμάτωσε πλήρως κριτήρια ESG στη συνολική της επιχειρησιακή και επιχειρηματική στρατηγική. Πρόκειται πράγματι για μια ισχυρότατη δέσμευση που ήδη επιβραβεύεται διεθνώς. Ηδη αναγνωρίστηκε από τη Sustainalytics, έναν από τους πιο σημαντικούς και αξιόλογους ESG Raters παγκοσμίως, ως μία από τις «κορυφαίες βιομηχανικές εταιρείες» για την ESG επίδοσή της καταλαμβάνοντας τη 2η θέση σε σύνολο 114 εταιρειών του κλάδου των Industrial Conglomerates. Παράλληλα, την ίδια χρονιά η MYTILINEOS εντάχθηκε στην ομάδα των «Science Based committed companies» της διεθνούς πρωτοβουλίας SBTi, με σκοπό την επιστημονική επικύρωση των κλιματικών της στόχων, ενώ κατάφερε επίσης να ολοκληρώσει με επιτυχία 11 ESG αξιολογήσεις από διεθνείς οργανισμούς (ESG Raters) βελτιώνοντας αισθητά τις επιδόσεις της.

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

SKILLS4JOBS

«Μια μεγάλη ευκαιρία για νέους»

δυσκολία εύρεσης ανθρώπινου δυναμικού με τις κατάλληλες δεξιότητες δεν είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν μόνο οι ελληνικές επιχειρήσεις. Είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλές επιχειρήσεις διεθνώς. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, οι νέες τεχνολογίες και η πράσινη μετάβαση μεταβάλλουν διαρκώς τη ζήτηση για γνώσεις και δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού, καθιστώντας τις διαδικασίες αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανακατάρτισης ιδιαίτερα σημαντικές στις σύγχρονες αγορές εργασίας. Ομως, τα συστήματα αρχικής και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και κατάρτισης δεν προσαρμόζονται άμεσα στις μεταβολές αυτές. Το κενό αυτό έρχονται, σε ορισμένες περιπτώσεις, να το καλύψουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις, μέσω ολοκληρωμένων πρωτοβουλιών, οι οποίες περιλαμβάνουν τη διερεύνηση των αναγκών των επιχειρήσεων για ειδικότητες και δεξιότητες, την ανάπτυξη ήπιων και τεχνικών δεξιοτήτων και την απασχόληση. ΕνδειΤου ΚΥΡΙΆΚΟΥ κτικά αναφέρονται τα παραδείγματα οριΦΙΛΙΝΗ, policy σμένων τέτοιων πρωτοβουλιών, όπως analyst, ΣΕΒ των Volvo και AstraZeneca στη Σουηδία, των Nestlé, SAP και Sonae στην Πορτογαλία και των Iberdrola, SAP και Telefónica στην Ισπανία. Στην Ελλάδα, όπως και διεθνώς, τα προγράμματα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης δεν προσαρμόζονται άμεσα στις τεχνολογικές αλλαγές. Επιπλέον, υπάρχουν και ειδικότητες όπου το σύστημα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης δεν καλύπτει τη ζήτηση για ορισμένες ειδικότητες στην αγορά ερΣτην Ελλάδα, γασίας. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των ηλεκτρολόγων: την περίοόπως και διεθνώς, δο 2021-2022 μόλις τέσσερα δημόσια τα προγράμματα ΙΕΚ σε όλη τη χώρα –εκ των οποίων τα δύο στην Αττική– προσέφεραν την ειτης επαγγελματικής δικότητα του ηλεκτρολόγου για να καεκπαίδευσης λύψουν τις ανάγκες όλων των κλάδων και κατάρτισης δεν της οικονομίας (εμπόριο, κατασκευές, βιομηχανία, παροχή υπηρεσιών ηλεπροσαρμόζονται κτρολόγου κ.λπ.). άμεσα στις Λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες προσαρμογής των συστημάτων εκπαίτεχνολογικές δευσης και κατάρτισης στις διαρκώς αλλαγές μεταβαλλόμενες ανάγκες για γνώσεις και δεξιότητες, οι σύγχρονες, οργανωμένες και εξωστρεφείς επιχειρήσεις θα πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού τους. Οι πρωτοβουλίες αυτές θα πρέπει να ξεκινούν από τη διάγνωση των αναγκών τους σε ειδικότητες και δεξιότητες σε τοπικό επίπεδο, να περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ήπιων και τεχνικών δεξιοτήτων στη βάση προγραμμάτων κατάρτισης προσαρμοσμένων στις ανάγκες τους και να καταλήγουν στην απασχόληση. Στο πλαίσιο αυτό υλοποιούνται και οι δύο πιλοτικές πρωτοβουλίες του ΣΕΒ «Skills4Jobs για Ηλεκτρολόγους Αυτοματιστές» και «Skills4Jobs για Τεχνικούς Εφαρμογών Πληροφορικής», οι οποίες απευθύνονται σε νέες και νέους που έχουν αποφοιτήσει πρόσφατα από την τεχνολογική και τεχνική εκπαίδευση σε συναφείς ειδικότητες και περιλαμβάνουν: 1. Ανάπτυξη τεχνικών δεξιοτήτων, 2. Ανάπτυξη ήπιων δεξιοτήτων (soft skills), 3. Συμβουλευτική & Μentoring, και 4. Απασχόληση για διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών με ανταγωνιστικούς μισθούς σε επιχειρήσεις-μέλη του ΣΕΒ στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Οι πρωτοβουλίες αυτές αφενός διευκολύνουν τις επιχειρήσεις να βρουν ανθρώπινο δυναμικό με τις κατάλληλες δεξιότητες, αφετέρου παρέχουν ευκαιρίες σε νέους με μικρή προϋπηρεσία να βρουν θέσεις εργασίας σε μεγάλες, σύγχρονες και οργανωμένες επιχειρήσεις.

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

ο μέλλον είναι ήδη εδώ. Οχι μόνο στην τεχνολογία, αλλά και στην εργασία. Τα 2,5 χρόνια που ζήσαμε με την πανδημία δίπλα μας, η προηγούμενη δεκαετία της οικονομικής κρίσης αλλά και οι αλλαγές που έρχονται δημιουργούν νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας και εγείρουν το ερώτημα «πώς θα δουλεύουμε αύριο;». Στο kariera.gr, παρακολουθώντας και καταγράφοντας τις νέες τάσεις της αγοράς εργασίας, διακρίναμε μεγάλες αλλαγές στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της εργασίας. Τρεις πυλώνες που παρουσιάζουν ενδιαφέρον σε σχέση με τις αλλαγές στην αγορά εργασίας είναι: η εξ αποστάσεως εργασία, η νέα σχέση εργαζόμενου - εργοδότη και ο παγκόσμιος ανταγωνισμός για το ταλέντο. Η δυνατότητα απομακρυσμένης εργασίας είναι πλέον για τους «knowledge workers» εκ των ων ουκ άνευ. Μπορεί οι «εργάτες του πνεύματος» να αφορούν μόνο το 20-25% του εργατικού δυναμικού, αλλά η επιλογή τους να μην πηγαίO ΘΕΌΦΙΛΌΣ νουν στο γραφείο ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ, αποτελεί πραγματιCEO του kariera.gr, κά σημαντικό εύρηγράφει για τις μα. Ειδικά, μάλιστα, τεκτονικές αλλαγές για όσους έ χουν στην εργασία που έφερε η πανδημία προσληφθεί κατά και ήρθαν τη διάρκεια της πανγια να μείνουν δημίας, η πιθανότητα επιστροφής στο προηγούμενο μοντέλο μπορεί να αποτελέσει ακόμη και λόγο αποχώρησης από την επιχείρηση. Το αποτέλεσμα αυτής της νέας συνθήκης είναι η μετεξέλιξη της κοινωνικής ζωής και κατ’ επέκταση της κουλτούρας μιας εταιρείας σε ένα νέο υβριδικό μοντέλο. Η εκτός πλαισίου συνεργασίας συναναστροφή με συναδέλφους οδηγείται στο να γίνεται είτε ηλεκτρονικά είτε μόνο σε συγκεκριμένες δραστηριότητες που διοργανώνει η εταιρεία, όπως εταιρικά πάρτι, εκπαιδευτικά προγράμματα κ.λπ. Ταυτόχρονα, αλλάζουν και οι συνήθειες στην καθημερινή συνεργασία – σκεφτείτε πόσο συχνά πλέον κάνουμε τηλεδιάσκεψη ακόμα και με συναδέλφους που βρίσκονται στο ίδιο γραφείο με μας. Αυτό εντείνει ακόμα περισσότερο την ανάγκη αναζήτησης νέων τρόπων ενδυνάμωσης της εταιρικής κουλτούρας. Αλλάζει και η σχέση εργοδότη - εργαζόμενου. Εχει παρατηρηθεί μια σταδιακή απομάκρυνση από το μοντέλο της... απομακρυσμένης εργασίας αορίστου χρόνου, όπου δηλαδή μια εταιρεία πληρώνει για τον χρόνο του εργαζόμενου, αλλά δημιουργείται ένα νέο εργασιακό περιβάλλον όπου ο εκάστοτε εργοδότης θα αμείβει έναν επαγγελματία για να αξιοποιήσει τις ικανότητές του με σκοπό την παραγωγή αποτελέσματος. Η παραπάνω τάση, τα τεχνολογικά εργαλεία συνεργασίας και επικοινωνίας, η δυνατότητα απομακρυσμένης εργασίας και η αύξηση των δεξιοτήτων των εργαζομένων, αναπόφευκτα οδηγούν στην αύξηση του παγκόσμιου ανταγωνισμού για την απόκτηση ταλέντου, αλλά και στην αύξηση των αμοιβών των καλών επαγγελματιών. Οι ελληνικές εταιρείες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτούς τους υψηλά καταρτισμένους εργαζόμενους παγκόσμιας εμβέλειας και, αν είναι διατεθειμένες να τους πληρώσουν, να

Η πανδημία επιτάχυνε τη μετάβαση στην ηλεκτρονική εκπαίδευση και κατάρτιση

Οι μεγάλες αλλαγές στην εργασία είναι ήδη εδώ συνεργαστούν με επαγγελματίες το αντικείμενο των οποίων πιθανώς να μην υφίσταται καν στην Ελλάδα. Παράλληλα, οι υψηλά καταρτισμένοι Ελληνες επαγγελματίες μπαίνουν κι αυτοί στην παγκόσμια αγορά εργασίας, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους σε διεθνείς εργοδότες με αμοιβές που μπορεί να είναι πολύ υψηλότερες από τις ελληνικές, μένοντας είτε στο ίδιο timezone ή ενδεχομένως σε λίγο διαφορετικό. Είναι δεδομένο πως βρισκόμαστε μπροστά σε τεκτονικές αλλαγές του τρόπου με τον οποίο εργαζόμαστε. Η νέα παγκόσμια αγορά εργασίας μπορεί να αφήσει πίσω αυτούς που θα προσκολληθούν στα παλιά μοντέλα. Σε αυτό το μοντέλο παγκόσμιας αγοράς και καθώς το marketplace μέσα από

Βρισκόμαστε μπροστά σε τεκτονικές αλλαγές του τρόπου με τον οποίο εργαζόμαστε. Η νέα παγκόσμια αγορά εργασίας μπορεί να αφήσει πίσω αυτούς που θα προσκολληθούν στα παλιά μοντέλα

το οποίο θα γίνεται το ταίριασμα μεταξύ αυτώ που προσφέρουν υπηρεσίες και αυτών που τις ζητούν, θα υπάρχουν κάποιες παγκόσμιες τεχνολογικές πλατφόρμες, και πολλοί επαγγελματίες θα δυσκολευτούν να ανταποκριθούν στον ανταγωνισμό χωρίς τις βασικές γνώσεις διαχείρισης αλλά και προβολής μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Οι νέες τάσεις, όμως, μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλες ευκαιρίες στους εργοδότες και τους εργαζόμενους που θα τις αγκαλιάσουν. Και επειδή κανείς δεν πρέπει να μένει πίσω, είναι απαραίτητο, οριζόντια, εργαζόμενοι και εργοδότες να αποκτήσουν νέες ικανότητες και να εκπαιδευτούν σε νέες ψηφιακές δεξιότητες που θα τους «ξεκλειδώσουν» τις ευκαιρίες που αναδύονται.

ι επιδόσεις του ασφαλιστικού κλάδου για το 2021 σε παγκόσμιο επίπεδο –με ασφάλιστρα που αγγίζουν τα 6 τρισεκατομμύρια δολάρια και με 36 τρισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση– είναι για άλλη μια χρονιά εντυπωσιακές. Η επέκταση του κλάδου εξίσου εντυπωσιακή σε συνδυασμό και με την έκθεσή του σε ολοένα και υψηλότερα επίπεδα κινδύνου, λόγω της αύξησης και της έντασης των περιστατικών κλιματικής αλλαγής (πλημμύρες, τυφώνες, πυρκαγιές κ.λπ.) που συνηθίζουμε να τα αποκαλούμε φυσικούς κινδύνους. Η παγκόσμια κοινότητα βίωσε υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες και καταστροφικές πυρκαΤης ΕΛΠΗΣ γιές στις βοΚΑΡΑΜΠΑΛΗ, συμβούλου ρειοδυ τικ ές Βιωσιμότητας ΗΠΑ και στη νότια Ευρώπη, καταστροφικές πλημμύρες στη Γερμανία και την Κίνα, πυρκαγιές στη Σιβηρία. Η τελευταία Εκθεση του IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), του επίσημου οργάνου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, παρουσιάζει μια ζοφερή εικόνα για το μέλλον. Κρούει τον κώδωνα για την κάθετη αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, με επιπτώσεις πολύ πιο σοβαρές από το αναμενόμενο, και υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για ταχεία επένδυση στην προσαρμογή του κλίματος και την ανθεκτικότητα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

2-3 Ιουλίου 2022

ESG ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΗ:

Κρίσιμη σχέση ή κρίσιμη ευκαιρία;

Επιχειρήσεις

χρηματοοικονομικών κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα για χρήση από εταιρείες, τράπεζες και επενδυτές για την παροχή πληροφοριών στους ενδιαφερόμενους. Τελικά, ο ασφαλιστικός κλάδος περισσότερο ίσως από όλους τους άλλους επιχειρηματικούς κλάδους θα πρέπει να προσθέσει την παράμετρο του «κλιματικού κινδύνου» (climate risk) σε όλη του τη ραχοκοκαλιά: από τη στρατηγική, τη διακυβέρνηση, τη διοίκηση, τις καθημερινές πρακτικές, τον τρόπο μέτρησης και αξιολόγησης των κινδύνων, τη διαχείριση των απαιτήσεων, την παραγωγή και βελτίωση των δεδομένων και τις επενδύσεις.

Ο ασφαλιστικός κλάδος περισσότερο ίσως από όλους τους άλλους επιχειρηματικούς κλάδους θα πρέπει να προσθέσει την παρά μετρο του «κλιματικού κινδύνου»

Πρωτοβουλίες

Η πρόκληση Μοιάζει λογικό ο ασφαλιστικός κλάδος εξ ορισμού να μπορεί να αντιμετωπίσει την πρόκληση της διαχείρισης των κινδύνων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Αρκεί όμως ο κλάδος απλώς να ενσωματώσει τη μέτρηση των ESG κινδύνων στη συνολική πρακτική διαχείρισής τους και να προχωρήσει με τη λογική του «business as usual»; Μάλλον όχι, αφού ως γνωστόν ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Η μέτρηση του αντικτύπου της κλιματικής αλλαγής δείχνει τελικά ότι είναι πιο καταστροφική, πιο περιεκτική και έρχεται με μεγαλύτερη ταχύτητα από το αναμενόμενο. Αρα και δύσκολη. Μήπως και ακατόρθωτη; Προφανώς όχι, αφού οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις έχουν ένα μοναδικό πλεονέκτημα: είναι σε θέση να επηρεάσουν και να ελέγξουν τις επιχειρήσεις-πελάτες τους, δεδομένης της αναμενόμενης αύξησης των ζημιών από την

επέλευση των κινδύνων ESG, είτε αυτοί αφορούν φυσικούς κινδύνους είτε κινδύνους από τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία είτε κινδύνους από την εφαρμογή του νέου κανονιστικού πλαισίου. Είναι προφανείς πλέον οι βασικοί άξονες στους οποίους θα πρέπει να κινηθούν οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις στο άμεσο μέλλον: Αμεση, πλήρης και σε βάθος κατανόηση και προβολή όλων των υποκείμενων κινδύνων που σχετίζονται με το ESG και την κλι-

ματική αλλαγή για το σύνολο της πελατειακής τους βάσης (επίπονο, χρονοβόρο αλλά απαραίτητο). Αξιολόγηση και εντοπισμός επιχειρήσεων-πελατών χαμηλού κινδύνου: διαδικασία που θα οδηγήσει την ηγεσία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων σε κρίσιμες αποφάσεις, δηλαδή σε ποιους κλάδους τελικά είναι προς το συμφέρον τους να συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται (λαμβάνοντας υπόψη δραστηριότητες που σχετίζονται με τον άνθρακα, το πετρέλαιο, το

φυσικό αέριο, τις χημικές ουσίες). Ενσωμάτωση της διενέργειας αξιολόγησης κινδύνων ESG στην καθημερινή πρακτική για την ανάληψη κινδύνων. Ενσωμάτωση πλαισίου διακυβέρνησης και ανάπτυξη πολιτικών - διαδικασιών διαχείρισης κινδύνων βάσει των συστάσεων του TCFD (Task Force on ClimateRelated Financial Disclosures) του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB) για την ανάπτυξη συνεπών γνωστοποιήσεων

Ηδη μεγάλοι διεθνείς ασφαλιστικοί όμιλοι, δηλαδή οι παίκτες που διαμορφώνουν το προφίλ της ασφαλιστικής αγοράς, προχωρούν σε πρωτοβουλίες όπως: Την παροχή κινήτρων για την υπεύθυνη συμπεριφορά πελατών που προάγουν την πρόληψη και την ενεργειακή απόδοση (π.χ. ειδικές ασφάλειες για ενεργειακά αποδοτικά κτίρια ή αυτοκίνητα με ανακυκλωμένα ανταλλακτικά και ταξιδιωτική ασφάλιση που ενσωματώνει αντισταθμίσεις άνθρακα) καθώς και κίνητρα (π.χ. μέσω σημαντικής εξοικονόμησης ασφάλισης) σε βιομηχανίες που εφαρμόζουν λύσεις απανθρακοποίησης. Την υποστήριξη σε επιχειρήσεις κατασκευής και παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Την επέκταση της συνεργασίας τους με InsurTechs για την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης για την πρόληψη, την καλύτερη αντιμετώπιση των απαιτήσεων αλλά και την περαιτέρω μοντελοποίηση των συστημάτων αξιολόγησης των κινδύνων. Την ανάπτυξη πράσινων προϊόντων. Η σχέση ESG και ασφάλισης είναι μια κρίσιμη σχέση που οδηγεί σε μια κρίσιμη ευκαιρία: απλά και μόνο ας επεξεργαστούμε τα στοιχεία που αφορούν τα επενδυτικά σχέδια προς έγκριση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στη χώρα μας. Ισως έτσι έχουμε την πλήρη εικόνα για τα επόμενα πέντε χρόνια (τουλάχιστον).

Επιχειρήσεις

2-3 Ιουλίου 2022

ι αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως έχουν αποτυπωθεί από τον ΟΗΕ σε 17 σημεία, στοχεύουν, μεταξύ άλλων, σε έναν ειρηνικό κόσμο, περιβαλλοντικά προστατευμένο και πιο δίκαιο σε σχέση με την κοινωνική ευημερία. Το ενδιαφέρον είναι ότι το πλαίσιο αυτό έχει μετατραπεί στο νέο μεγάλο στοίχημα των εταιρειών, που πλέον έχουν ως κεντρική στρατηγική τους τη μετάβαση σε έναν πιο βιώσιμο κόσμο, με αειφορική παραγωγή και βέβαια με σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο. Ετσι, και η εταιρεία «Βίκος», όπως συχνά έχει σημειώσει η διοίκησή της, το αφουγκράζεται και αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα τις περιβαλλοντικές προκλήσεις. Εχει ήδη, δε, υιοθετήσει «πράσινες» επιχειρηματικές πρακτικές σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, την κοινωνία και την αγορά γενικότερα. Πρακτικές που, όπως τονίζεται, στηρίζονται στις Αρχές Βιώσιμης Ανάπτυξης σε όλα τα στάδια της παραγωγής, από τους αποθηκευτικούς χώρους και τον εξοπλισμό μέχρι το τελικό προϊόν και τη φιλική προς το περιβάλλον rPET* συσκευασία που προέρχεται από ανακυκλωμένο υλικό.

Συνεργασία με τον Δήμο Ιωαννιτών Εμπρακτη, μάλιστα, απόδειξη του σεβασμού που τρέφει προς την Ηπειρο αποτελεί το Μνημόνιο Συνεργασίας και Συναντίληψης (MOU) που συνυπέγραψε με τον Δήμο Ιωαννιτών για να στηρίξει την υποψηφιότητά του στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «100 Ενεργειακά Ουδέτερες και Εξυπνες Πόλεις». Κοινός στόχος είναι να μετατραπούν τα Ιωάννινα σε κοιτίδα καινοτομίας και πρωτοπορίας, με πολλαπλά οφέλη για τους πολίτες, την οικονομία και το περιβάλλον. Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την περασμένη άνοιξη ότι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Καλαμάτα, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα και η Κοζάνη επελέγησαν ανάμεσα σε 377 ευρωπαϊκές πόλεις για να συμμετάσχουν στο πρόγραμμά της «100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις έως το 2030 από και προς τους πολίτες», εξέλιξη που, σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συνιστά «μεγάλη εθνική επιτυχία». Οι έξι ελληνικές πόλεις, εντασσόμενες στο πρόγραμμα, καλούνται να επιτύχουν σε λιγότερο από δέκα χρόνια τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, δηλαδή 20 χρόνια νωρίτερα από όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, αξιοποιώντας σημαντικούς κοινοτικούς πόρους με πολλά περιβαλλοντικά, κοινωνικά, οικονομικά, επενδυτικά, αναπτυξιακά και εκπαιδευτικά οφέλη.

«Πράσινη» λειτουργία Στο φόντο αυτό η εταιρεία «Βίκος» τονίζει ότι στην καθημερινή της λειτουργία εφαρμόζονται πρακτικές που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα, από τις εγκαταστάσεις μέχρι τη ροή της παραγωγής. Ετσι, η εταιρεία «Βίκος» υποστηρίζει έμπρακτα το δικαίωμα των μελλοντικών γενιών των Ιωαννίνων να απολαύσουν μια βιώσιμη πόλη. Μεταξύ άλλων, οι πρακτικές, που «κουμπώνουν» με το MOU, αφορούν τα εξής: • Τα εργοστάσια εμφιάλωσης και παραγωγής και οι μεγάλοι αποθηκευτικοί της χώροι (logistic centers) έχουν πιστοποιηθεί για να χρησιμοποιούν ρεύμα που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. • H εμφιάλωση του νερού στις εγκαταστάσεις της εταιρείας γίνεται με μηδενικό ανθρακικό

ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Η «Βίκος» πρωτοστατεί

σε συνεργασία με τον Δήμο Ιωαννιτών

για ένα βιώσιμο μέλλον αποτύπωμα, το οποίο έχει επιτευχθεί με τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, αλλά και με τις συνεχείς δράσεις αντιστάθμισης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τις οποίες πραγματοποιεί η εταιρεία, όπως δενδροφυτεύσεις κ.ά. • Το νέο, υπερσύγχρονο βιομηχανοστάσιο στο Καλπάκι του Δήμου Πωγωνίου, που θα τεθεί σύντομα σε λειτουργία, έχει σχεδιαστεί με προδιαγραφές που πληρούν τις Αρχές της Αειφορίας. • Πραγματοποιείται εξοικονόμηση ενέργειας με την εφαρμογή «έξυπνων» συστημάτων διαχείρισης της καταναλισκόμενης ενέργειας και αντικατάσταση των ενεργοβόρων μηχανημάτων με μηχανήματα υψηλότερης απόδοσης και χαμηλότερης ενεργειακής κατανάλωσης.

Δράσεις σε όλη την Ελλάδα Πάντως η εταιρεία «Βίκος» δεν εστιάζει μόνο στην έδρα της, την Ηπειρο. Είναι ενδεικτικό ότι με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος (Κυριακή 5 Ιουνίου) πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη We4All

δωρεά και φύτευση χιλίων καρποφόρων δέντρων στη Βόρεια Εύβοια, σε κοινότητες που επλήγησαν από τις φωτιές του καλοκαιριού του 2021. Συγκεκριμένα, η ενέργεια πραγματοποιήθηκε στις Κοινότητες Μονοκαρυάς, Γουβών, Γερακίου και άλλες κοινότητες της Β. Εύβοιας, στις οποίες φυτεύτηκαν 1.000 καρποφόρα δέντρα. Η επιλογή των φυτών και δέντρων που δωρίστηκαν στους αγρότες της περιοχής έγινε με σκοπό να αποκατασταθεί, όχι μόνο το πράσινο της φύσης, αλλά και μέρος του εισοδήματος που έχασαν λόγω των καταστροφών που υπέστη η περιοχή τους. Ελαιόδεντρα, αμυγδαλιές, αμπέλια και άλλα καρποφόρα φυτά έφτασαν στη Βόρεια Εύβοια και χάρισαν χαμόγελα και αισιοδοξία στους κατοίκους των κοινοτήτων. Η ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Εύβοιας έχει υποστεί εκτεταμένες καταστροφές από πυρκαγιές και υπάρχει έντονη ανάγκη για δραστική ενίσχυση του πρασίνου. Ενα μόνο δέντρο μπορεί να απορροφήσει 22kg CO2 ανά έτος και να δημιουργήσει 117kg καθαρού οξυγόνου. Πέρα από την προστασία της φύσης, στόχος της συγκεκριμένης δενδροφύτευσης από την εταιρεία «Βίκος» και τη We4all είναι η ουσιαστική βοή-

θεια των κατοίκων, των αγροτών, των οποίων οι πληγές σιγά σιγά μπορούν να επουλωθούν με την ουσιαστική βοήθεια και στήριξη.

Συλλογική προσπάθεια Επίσης, η εταιρεία «Βίκος» ως μέλος του ΣΕΦΥΜΕΝ (Σύνδεσμος Ελληνικών Φυσικών Μεταλλικών Νερών) μετέχει ενεργά στη συλλογική προσπάθεια διασφάλισης της κυκλικότητας του κλάδου και στη χρήση πλήρως ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας, όπως είναι το PET, το αλουμίνιο και το γυαλί, στηρίζοντας έτσι την κυκλική οικονομία. Να σημειωθεί ότι τα μέλη του ΣΕΦΥΜΕΝ έχουν δεσμευτεί ρητά να συνεργάζονται αποτελεσματικά με το σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας και να χρηματοδοτούν τη δημιουργία συστημάτων συλλογής συσκευασιών με στόχο να εξασφαλίζουν για τις συσκευασίες τους μια δεύτερη ζωή. Καθοριστικός παράγοντας είναι να επαναχρησιμοποιούνται τα υλικά των συσκευασιών και να αυξηθούν τα ποσοστά συλλογής και ανακύκλωσης. *φιάλη 0,33 L φυσικό μεταλλικό νερό «Βίκος»

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

Η ΕΠΙ∆ΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ

Η καινοτομία αναβαθμίζει την ποιό

συνεχώς αναπτυσσόμενη και επιβίωσης των γυναικών με καρκίνο του εξελισσόμενη τεχνολογία στη βιμαστού ξεπερνά το 95%. Τα σημαντικότεο-ιατρική και βιο-πληρα όπλα μας στην προσπάθεια ροφορική επηρεάζει για έγκαιρη διάγνωση είναι η τασημαντικά τον χώρο κτική ψηλάφηση και η ψηφιακή της υγείας με τρόπους καινοτόμαστογραφία ή, με την πλέον μους, καταδεικνύοντας τις θεασύγχρονη τεχνική της, η Ψηφιματικές δυνατότητες που μπορεί ακή Τομοσύνθεση (DBTή 3D μανα προσφέρει στην ανακάλυψη στογραφία), η οποία πρόσφατα αλλά και στη βελτιστοποίηση έχει συμπεριληφθεί ως σύσταση νέων μεθόδων πρόληψης και (recommendation) στις οδηγίες αντιμετώπισης των ασθενειών. Του ΘΑΝΑΣΗ προληπτικού μαστογραφικού Ο καρκίνος του μαστού είναι ο ΠΑΠΑΠΟΣΤΟΛΟΥ, ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επισυνηθέστερος καρκίνος στις director και τρoπής για ασυμπτωματικές γυναίκες και η συχνότητα εμφά- μέλους του Δ.Σ. γυναίκες με μέτριο κίνδυνο ανάνισής του αυξάνεται σταθερά. της Papapostolou πτυξης καρκίνου του μαστού, Κάθε χρόνο γίνεται διάγνωση Healthcare ενώ η συγκεκριμένη τεχνολογία περίπου 250.000 νέων περι- Technologies Ψηφιακής Τομοσύνθεσης έχει στατικών καρκίνου του μαστού αναγνωριστεί από την FDA Αμεστην Ευρώπη και 3.500 στην Ελλάδα ενώ ρικής ως καλύτερη εξέταση για τις γυναίκες εκτιμάται ότι ποσοστό 8%- 9% των γυναικών με πυκνούς μαστούς. θα αναπτύξουν καρκίνο του μαστού κατά Ο παράγοντας της πυκνότητας τη διάρκεια της ζωής τους. Αν όμως ο καρκίνος διαγνωστεί έγκαιρα, πριν επεκταθεί Αυτό που δεν είναι ευρύτερα γνωστό πέραν του μαστού, το πενταετές ποσοστό είναι το γεγονός πως η πυκνότητα του μα-

στού είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού που επίσης μειώνει την ευαισθησία της μαστογραφίας κατά τον προληπτικό έλεγχο. Κατά συνέπεια οι γυναίκες με εξαιρετικά πυκνό μαστό αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο καθυστερημένης διάγνωσης καρκίνου του μαστού καθώς δεν εξυπηρετούνται κατά βέλτιστο τρόπο με τα τρέχοντα προγράμματα μαστογραφικού ελέγχου. Τα αποτελέσματα πρόσφατων μελετών που αναφέρουν τη μαγνητική τομογραφία μαστού με σκιαγραφικό ως μέθοδο προσυμπτωματικού ελέγχου σε γυναίκες με εξαιρετικά πυκνούς μαστούς, παρέχουν πειστικές αποδείξεις ότι αυτή η προσέγγιση μπορεί να επιτρέψει σημαντική μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού για αυτές τις γυναίκες και είναι οικονομικά αποδοτική. Επειδή πλέον υπάρχει μια έγκυρη επιλογή για τη βελτίωση του προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Απεικόνισης Μαστού (EUSOBI) συνιστά στις γυναίκες να ενημερώνονται για την πυκνότητα

του μαστού τους. Η EUSOBI καλεί λοιπόν όλους τους παρόχους μαστογραφίας να μοιραστούν πληροφορίες πυκνότητας με τις γυναίκες που υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο. Υπό το φως των διαθέσιμων στοιχείων, σε γυναίκες ηλικίας 50 έως 70 ετών με εξαιρετικά πυκνούς μαστούς η EUSOBI συνιστά πλέον να προσφέρεται μαγνητική τομογραφία μαστού προσυμπτωματικού ελέγχου κάθε 2 έως 4 χρόνια. Πώς όμως εκτιμάται η πυκνότητα του μαστού; Βεβαίως σήμερα δεν μπορούμε να βασιζόμαστε σε υποκειμενικές απόψεις καθώς η τεχνολογία μάς δίνει λύσεις με ειδικά Breast Density λογισμικά τα οποία προσφέρουν αντικειμενικό προσδιορισμό της πυκνότητας (Α, Β, C, D) του κάθε μαστού για κάθε εξεταζόμενη.

Τεχνητή νοημοσύνη Αλλη μια καινοτόμα προσφορά της βιο-πληροφορικής είναι η ανάπτυξη λογισμικών τεχνητής νοημοσύνης για την ανίχνευση του καρκίνου του μαστού, με deeplearning αλγορίθμους που «διαβά-

Επιχειρήσεις

2-3 Ιουλίου 2022

τητα ζωής των ασθενών ζουν» πλέον συνολικά όλες τις εικόνες της εξέτασης της μαστογραφίας συνεκτιμώντας το σύνολο των εικόνων και παραμέτρων. Τα νέα αυτά λογισμικά τεχνητής νοημοσύνης έχουν «εκπαιδευτεί» χρησιμοποιώντας δεδομένα από δεκάδες χιλιάδες περιστατικά, ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν ύποπτες περιοχές του μαστού που τις περιγραμμίζουν αλλά και τις βαθμολογούν. Κάθε εύρημα βαθμολογείται χωριστά αλλά και το σύνολο της εξέτασης ως περιστατικό λαμβάνει μια βαθμολογία, ένα σκορ επικινδυνότητας (0-100%). (Certainty of Findings and Case Scores). Οι εν λόγω βαθμολογίες/σκορ καταδεικνύουν, κατά πρώτον, το κατά πόσο ο αλγόριθμος αναγνωρίζει ορθά την ύπαρξη μιας αλλοίωσης και, κατά δεύτερον, τον βαθμό επικινδυνότητας της εν λόγω αλλοίωσης καθώς και το αν αυτή χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Τα λογισμικά τεχνητής νοημοσύνης έχουν πλέον τέτοια ευαισθησία (>95%) και ειδικότητα ώστε να θεωρούνται ο ακούραστος εξπέρ βοηθός δίπλα σε κάθε ακτινοδιαγνώστη.

Οι σύγχρονες τεχνολογίες φέρνουν επανάσταση στην πιστότητα της έγκαιρης προληπτικής απεικόνισης και ακριβή αποτελέσματα για κάθε ξεχωριστή γυναίκα ώστε να παρθούν και οι κατάλληλες κλινικές αποφάσεις

Ενα τελείως καινοτόμο λογισμικό που έχει πιστοποιηθεί τον τελευταίο χρόνο είναι το πρώτο εργαλείο υποστήριξης κλινικών αποφάσεων στον κόσμο που παρέχει ακριβή βραχυπρόθεσμη εκτίμηση κινδύνου καρκίνου του μαστού με βάση την

ηλικία, την πυκνότητα του μαστού και τα μαστογραφικά χαρακτηριστικά, όπως δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο έγκριτο περιοδικό Science Translational Medicine. Στη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 154.200 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε προληπτικό έλεγχο σε τέσσερα συμμετέχοντα κέντρα προσυμπτωματικού ελέγχου στις ΗΠΑ χρησιμοποιώντας εξετάσεις ψηφιακής τομοσύνθεσης DBT από το 2014-2019, ερευνητές στο Karolinska Institutet στη Στοκχόλμη της Σουηδίας βρήκαν ότι ο αλγόριθμος ProFound AI Risk καθόριζε με ακρίβεια τις γυναίκες που διέτρεχαν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού, με πολύ μεγάλη ευαισθησία και ειδικότητα. Συνεπώς μπορούν πλέον να εφαρμοστούν εξατομικευμένα προγράμματα προληπτικού ελέγχου όπου κάθε γυναίκα θα έχει την καταλληλότερη εξέταση ανάλογα με την πυκνότητα των μαστών της και τον βαθμό ρίσκου που θα προκύπτει από την ψηφιακή μαστογραφία της. Για παράδειγμα, υψηλού ρίσκου γυναίκες με πυκνούς μαστούς θα πρέπει να δικαιούνται και να

παραπέμπονται για περαιτέρω διερεύνηση, π.χ. τομοσύνθεση, υπερηχογράφημα, μαγνητική μαστογραφία, ενώ χαμηλού ρίσκου γυναίκες θα μπορούσαν να εξετάζονται αραιότερα, π.χ. κάθε δύο χρόνια. Οι σύγχρονες τεχνολογίες λοιπόν, όπου χρησιμοποιούνται συνδυαστικά, φέρνουν επανάσταση στην πιστότητα της έγκαιρης προληπτικής απεικόνισης προσφέροντας αξιόπιστα και ακριβή αποτελέσματα για κάθε ξεχωριστή γυναίκα ώστε να παρθούν και οι κατάλληλες κλινικές αποφάσεις για την όποια εξέλιξη και πιθανή θεραπεία. Είναι ενδεικτικό ότι και οι πολιτικές των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν επικεντρωθεί στον τομέα της πρόληψης, καθώς προωθούνται ολοένα και περισσότερες μεταρρυθμίσεις στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Στην κατεύθυνση αυτή κινείται και η χώρα μας με στόχο να κάνει χρήση των βέλτιστων τεχνολογικών δυνατοτήτων που διαθέτουμε, προωθώντας για πρώτη φορά ένα μεγάλο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου, το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά».

2-3 Ιουλίου 2022

Επιχειρήσεις

Κυκλική οικονομία στον τομέα των

Η Της ΕΦΗΣ ΤΡΙΤΟΠΟΎΛΟΎ, δρος χημικού μηχανικού ΕΜΠ, προέδρου της Ενωσης Διπλωματούχων Ελληνίδων Μηχανικών, πρόεδρου της NoWaste21*

κ υκ λικ ή οικονομία έχει κύρια αρχή την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων σε όλο τον κύκλο ζωής των προϊόντων και υπηρεσιών και θέτει ως βασικό στόχο τη μείωση της ταφής των αποβλήτων σε <10% το 2030 (από 80% ταφή που έχουμε στην Ελλάδα σήμερα). Ο τομέας των κλωστοϋφαντουργικών (Κ/Υ) έχει αναγνωριστεί από την Ε.Ε. ως τομέας προτεραιότητας για τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη (Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, 2020). Ως κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα ορίζονται τα ενδύματα, υποδήματα, υφάσματα και αξεσουάρ. Tα ενδύματα αποτελούν το 60% των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, με τα τελευταία 15 χρόνια η παραγωγή ενδυμάτων να έχει διπλασιαστεί, ενώ αντίστοιχα ο χρόνος ζωής των ενδυμάτων έχει μειωθεί κατά 40%. Και οι δύο αυτοί παράγοντες οφείλονται κυρίως στην αύξηση τους φαινομένου της «γρήγορης μόδας», δηλαδή της γρήγορης εναλλαγής του στιλ των ρούχων, του αυξημένου αριθμού των νέων τάσεων της μόδας (κολεξιόν) κάθε χρόνο, που συχνά χαρακτηρίζονται από χαμηλές τιμές (Ellen McArthur Foundation). Οι συνήθεις λόγοι δημιουργίας κλωστοϋφαντουργικών (Κ/Υ) αποβλήτων είναι:  Τρόπος αντίληψης και συμπεριφοράς απέναντι στα μεταχειρισμένα, μεταποιημένα προϊόντα  «Γρήγορη μόδα»  Συχνότητα αγοράς νέων – συνήθως λόγω χαμηλής τιμής αγοράζονται περισσότερα  Ελλειψη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον  Ελλειψη εφαρμογής οικολογικών πρακτικών στην παραγωγή και διαχείριση (επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση) των κλωστοϋφαντουργικών και πρακτικών μεταποίησης  Ελλειψη ποιοτικών υλικών στην παραγωγή (σχεδιασμός και διαδικασίες παραγωγής) To αποτέλεσμα είναι η αύξηση του όγκου των ενδυμάτων που απορρίπτονται, ακόμα κι όταν αυτά είναι σε καλή κατάσταση, αυξάνοντας έτσι τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Υπολογίζεται ότι η βιομηχανία κλωστοϋφαντουργικών ευθύνεται για το 20% της παγκόσμιας ρύπανσης καθαρών υδάτων εξαιτίας των προϊόντων βαψίματος και φινιρίσματος. Η παραγωγή κλωσ τοϋφαντουργικών προϊόντων απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού, επιφάνεια γης (καλλιέργεια βαμβακιού και

Υπολογίζεται ότι η βιομηχανία κλωστοϋφαντουργικών ευθύνεται για το 20% της παγκόσμιας ρύπανσης καθαρών υδάτων εξαιτίας των προϊόντων βαψίματος και φινιρίσματος άλλων ινών) και ενέργειας. Το πλύσιμο των συνθετικών υφασμάτων απελευθερώνει ετησίως περίπου 0,5 εκατ. τόνους μικροϊνών στους ωκεανούς και ευθύνεται για το 35% των πρωτογενών μικροπλαστικών που απελευθερώνονται στο περιβάλλον. Με τις νέες κατευθύνσεις της κυκλικής οικονομίας, που προκύπτουν από το Σχέδιο Δράσης Κυκλικής Οικονομίας, και την Πράσινη Συμφωνία, η Ε.Ε. σκοπεύει να θέσει ένα νέο πλαίσιο για τη διαχείριση των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και μετά το τέλος χρήσης, προωθώντας τη δημιουργία Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης, για αυτό το ρεύμα. Πρόσφατα (Μάρτιος 2022), δημοσιεύθηκε η Ευρωπαϊκή

Στρατηγική για τα αειφόρα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, που περιλαμβάνει 16 νέες νομοθετικές δράσεις και άλλες πολιτικές που θα έχουν πολύ σημαντική επίδραση στους παραγωγούς, στο εμπόριο λιανικής αλλά και στους καταναλωτές. Μεταξύ των μέτρων περιλαμβάνονται: η δημιουργία διαβατηρίου ψηφιακού προϊόντος, η εισαγωγή απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού, η παύση της καταστροφής απούλητων ή επιστρεφόμενων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, η αντιστροφή της υπερπαραγωγής και της υπερκατανάλωσης ρούχων, η υποστήριξη της έρευνας, της καινοτομίας και των επενδύσεων, η ανάπτυξη των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και άλλα. Για την επιτυχή υλοποίηση στρατηγικών κυκλικής οικονομίας σε εθνικό επίπεδο θα πρέπει να αναδειχθούν οι δυνατότητες πρόληψης και επαναχρησιμοποίησης των Κ/Υ. Επιπλέον, θα πρέπει να αλλάξουν η κουλτούρα και οι καταναλωτικές συνήθειες των πολιτών σε συνδυασμό με την ανάπτυξη ενός οργανωμένου δικτύου συλλογής και αξιοποίησής τους. Βασική προϋπόθεση για την αλλαγή των συνηθειών των πολιτών/καταναλωτών είναι η ενημέρωση για τις δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης στην καθημερινότητά τους. Στην Ελλάδα αλλά και στην Ευ-

ρώπη με εξαίρεση τη Γαλλία, που έχει ήδη καθιερωμένο Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ), η βιωσιμότητα και η κυκλικότητα στον τομέα των Κ/Υ βρίσκεται σε πολύ αρχικό στάδιο, με τις όποιες δράσεις να γίνονται σε επίπεδο φιλανθρωπικών, μη κερδοσκοπικών οργανώσεων, απευθυνόμενες κυρίως σε περιορισμένο, ήδη ευαισθητοποιημένο καταναλωτικό κοινό. Αυτές οι δράσεις καλύπτουν μόνο ένα μικρό μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας της κλωστοϋφαντουργίας, όπως αυτό της επαναχρησιμοποίησης (ρούχα «δεύτερο χέρι»/μεταχειρισμένα) και σε ελάχιστο βαθμό της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τις επιπτώσεις, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση ως προς την παραγωγή και τη μεταποίηση δεν υπάρχει. Επιπλέον, υπάρχει σημαντική έλλειψη στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση όλων των εμπλεκομένων, όπως των παραγωγών, των εμπόρων αλλά και μεταποιητών σχετικά με τη βιωσιμότητα και κυκλικότητα των διαδικασιών, των υλικών και των προϊόντων που χρησιμοποιούν. Οι μέχρι τώρα δράσεις προς αυτή την κατεύθυνση έχουν γίνει από ιδιωτικές πρωτοβουλίες διεθνών εταιρειών, ανταποκρινόμενες σε εσωτερικές αποφάσεις εταιρικής ευθύνης. Η Ενωση Διπλωματούχων Ελ-

Επιχειρήσεις

2-3 Ιουλίου 2022

κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων ΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

ΤΩΝ ΥΦΑΣΜΑΤΩΝ

0,5 εκατοµµύρια τόνοι µικροϊνών απελευθερώνονται κάθε χρόνο στις θάλασσες από το πλύσιµο συνθετικών υφασµάτων

Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί στο

των πρωτογενών µικροπλαστικών που απελευθερώνονται στο περιβάλλον

δισεκατοµµύρια κυβικά µέτρα νερού κατανάλωσαν η κλωστοϋφαντουργία και η βιοµηχανία ένδυσης το 2015

2.700 λίτρα νερού

χρειάζονται για να παραχθεί ένα µπλουζάκι

όσο πόσιµο νερό καταναλώνει ένας άνθρωπος σε

2,5

χρόνια

Πηγές: ΕΟΠ (2019), EPRS (2017), EPRS (2019, 2020)

Το 1ο ζωντανό εργαστήριο με θέμα «Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα - Μια νέα προτεραιότητα της κυκλικής οικονομίας» παρουσιάστηκε στις 18 Mαρτίου στο πλαίσιο της 4ης Διεθνούς Εκθεσης για το Περιβάλλον «VERDETEC»

Φωτογραφία από το 1ο Bazaar ανταλλαγής ρούχων, παρουσία του δημάρχου Λυκόβρυσης-Πεύκης, Α. Μαυρίδη, που έλαβε χώρα στις 21 Μαΐου, στη Βιβλιοθήκη του Δήμου Λυκόβρυσης-Πεύκης

ληνίδων Μηχανικών, μαζί με το ΕΜΠ και την TAG Green υλοποιούν το έργο Uptextile, που χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο. Σκοπός του έργου είναι να διερευνήσει και να αποτυπώσει την υφιστάμενη κατάσταση, ως προς τα κλωστοϋφαντουργικά, να βελτιώσει την αποδοτικότητά τους σε όλη των αλυσίδα αξίας (παραγωγή, χρήση, επεξεργασία, διάθεση) και να ενισχύσει την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και διαχείρισης των κλωστοϋφαντουργικών, παράλληλα με την υλοποίηση πιλοτικής εφαρμογής διαλογής στην πηγή κλωστοϋφαντουργικών στον Δήμο Λυκόβρυσης-Πεύκης, όπου πρόσφατα υλοποιήθηκε το 1ο Bazaar ανταλλαγής ρούχων. Επειδή το κόστος διαλογής και ανακύκλωσης των κλωστοϋφαντουργικών είναι πολύ υψηλό και οι υπάρχουσες αγορές των ανακυκλωμένων υφασμάτων και ρούχων είναι περιορισμένες, η δημιουργία ενός συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης κλωστοϋφαντουργικών στην Ελλάδα θα βοηθήσει στην κυκλικότητα των κλωστοϋφαντουργικών. Οι παραγωγοί πρόσφατα ενημερώθηκαν για τις υποχρεώσεις τους, σε ζωντανό

εργαστήριο που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου Uptextile Τρόποι πρόληψης-μείωσης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων: 1. Αγοράζουμε ρούχα και παπούτσια στην ποσότητα που χρειαζόμαστε 2. Χρησιμοποιούμε τα ρούχα μας όσο περισσότερο μπορούμε 3. Χαρίζουμε ή/και δωρίζουμε σε γνωστούς και φίλους, φιλανθρωπικούς οργανισμούς, στο Τμήμα Πρόνοιας του δήμου, εκκλησίες, όσα δεν θέλουμε και είναι σε καλή κατάσταση 4. Αγοράζουμε ρούχα καλής ποιότητας, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να χαλάσουν 5. Αγοράζουμε ρούχα που είναι φιλικά προς το περιβάλλον και κατασκευασμένα από υλικά όπως βαμβάκι, μαλλί, ανακυκλώσιμα υλικά 6. Επιδιορθώνουμε και επαναχρησιμοποιούμε τα ρούχα μας 7. Οταν δεν τα θέλουμε, δεν τα πετάμε στα σκουπίδια, αλλά αναζητάμε ειδικούς κάδους συλλογήςανακύκλωσης κλωστοϋφαντουργικών Χρησιμοποιώντας τα ρούχα μας για τρεις μήνες περισσότερο, μειώνουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμα κατά 10%.