ΕΦΣΥΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2022

οικονομία, κυρίως σε σχέση με τις Αμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ), ωστόσο προσπαθεί να βρει βηματισμό, περνώντας από τις παραδοσιακές νόρμες ανάπτυξης, που βασίζονταν, κυρίως, σε επενδύσεις σε ακίνητα ή εξαγορές κρατικών ή μη περιουσιακών στοιχείων, στην εποχή της καινοτόμου παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής αξίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση όσα αναφέρθηκαν κατά την παρουσίαση της Ετήσιας Εκθεσης του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας της Ελλάδας, το μεσημέρι της Παρασκευής 16/12 στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), το 2021 οι ΑΞΕ αυξήθηκαν κατά 73% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά φτάνοντας τα 5,73 δισ. δολάρια, που αποτελεί ιστορικό υψηλό. Οπως τονίζεται, το 2022 είναι πολύ πιθανό να επιτευχθεί νέο ιστορικό υψηλό, ωστόσο, παρά

η

οι οποίες έχουν τα θετικότερα αποτελέσματα στην οικονομία (π.χ., δημιουργία νέων οικονομικών δραστηριοτήτων, θέσεις εργασίας, αύξηση παραγωγικότητας, διάχυση τεχνολογιών).

Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), πέρυσι η συνολική αξία των

και μόλις 2 σε Ερευνα και

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, πέρυσι η συνολική αξία των άμεσων ξένων επενδύσεων ανήλθε σε 6,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι αντίστοιχες επενδύσεις στην Πορτογαλία ήταν 9,3 δισ. ευρώ

ματος, καθηγητής Νίκος Βέττας, αποτυπώνοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Αντώνης Παπαδεράκης, αντιπεριφερειάρχης Κρήτης, που έχοντας υπό την ευθύνη του τα ζητήματα επιχειρηματικότητας και καινοτομίας σε μια περιοχή με σημαντικές επιδόσεις στο πεδίο της καινοτομίας, αλλά με κυρίαρχη δραστηριότητα τον τουρισμό, επισημαίνει μιλώντας στην «Εφημερίδα των Συντακτών» ότι είναι αδήριτη ανάγκη η ανάδειξη της οικονομίας της γνώσης για τη Μεγαλόνησο, πέρα από τη «μονοκαλλιέργεια» του τουρισμού. Με αφορμή, μάλιστα, το τριήμε-

-

τις

Αξίζει να

ότι

πως φαίνεται από την Ετήσια Εκθεση του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας της Ελλάδας, η Ελλάδα έχει μεν βελτιώσει τη θέση της σε ό,τι αφορά τον δείκτη καινοτομίας, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο Θεόδωρος Τσέκερης, ο οποίος παρουσίασε την Ετήσια Εκθεση του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας της Ελλάδας για το έτος 2022, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι υπάρχει ταχεία ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από το σοκ της πανδημίας, με σημαντικές βελτιώσεις σε διάφορους δείκτες παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο τόνισε ότι υπάρχει η ανάγκη διαμόρφωσης, εφαρμογής και αξιολόγησης συνεκτικού πλέγματος πολιτικών, όπως: (α) η τόνωση των επενδύσεων που αφορούν τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων από ξένους επενδυτές με περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, (β) η προώθηση της πράσινης μετάβασης, και (γ) η ενίσχυση των πόρων για έρευνα και ανάπτυξη, βελτιώνοντας παράλληλα την αποτελεσματικότητα των δαπανών και προωθώντας την εκπαίδευση και την απασχόληση εξειδικευμένου προσωπικού. Να σημειωθεί ότι με βάση την Εκθεση οι ακαθάριστες δαπάνες για Ερευνα και Ανάπτυξη (Ε&ΑGERD) έχουν αυξηθεί σημαντικά στην Ελλάδα μεταξύ 2011-20, αλλά η χώρα κατατάσσεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, τόσο ως

προς τις δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ (17η θέση) όσο και ως προς τις δαπάνες ανά κάτοικο (19η θέση). Επίσης, αν και η Ελλάδα έχει σχετικά καλές επιδόσεις σε δύο δείκτες αποτελεσματικότητας Ε&Α: δημοσιεύσεις και αναφορές ανά εκατομμύριο GERD, κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις στην Ε.Ε.27 όταν η αποτελεσματικότητα της Ε&Α μετριέται σε σχέση με τις αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τις εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας.

8,7% και η απασχόληση κατά 0,5%. Ως συνέπεια, η παραγωγικότητα της εργασίας, υπολογισμένη ως πραγματικό προϊόν προς ώρες εργασίας, οριακά μειώθηκε κατά 0,3%.

Αντίθετα, η παραγωγικότητα της

εργασίας υπολογισμένη ως πραγματικό προϊόν προς απασχολούμενους αυξήθηκε κατά 7,55%. Οπως τονίζεται, η αύξηση του συνολικού κατά κεφαλήν προϊόντος μπορεί συνεπώς να αποδοθεί αποκλειστικά στην αύξηση του βαθμού αξιοποίησης της εργασίας κατά 8,7%.

Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αλλά και στα προβλήματα σχεδιασμού και υλοποίησής του, που επηρεάζει την προσπάθεια για ανάκτηση ικανοποιητικών επιπέδων ανταγωνιστικότητας και βέβαια ενσωμάτωσης της καινοτομίας στην

ομαλή πορεία του Ταμείου. Από την πλευρά του ο βουλευτής τού ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Τσίπρας, που παρενέβη στην ίδια εκδήλωση του ΚΕΠΕ, αφού τόνισε ότι δεν έχει εκλείψει το στοιχείο του κρατικού σχεδιασμού, μετά ειδικά την κρίση του 2009, υπογράμμισε τη σημασία της διάκρισης μεταξύ παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας και τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζει για την ελληνική οικονομία η κατανάλωση και κυρίως πώς αυτή επηρεάζει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Ο κ. Τσίπρας, αφού τόνισε την ανάγκη για επενδύσεις, συμφώνησε με τα σχόλια και τις προτάσεις του κ. Χριστοδουλάκη για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και επισήμανε την ανάγκη να συμμετέχει σε αυτό το σύνολο της οικονομίας και όχι μόνο σε λίγες επιχειρήσεις. Τέλος, στηλίτευσε το γεγονός ότι παρά τις καλές επιδόσεις των ελληνικών πανεπιστημίων, σε ακαδημαϊκό επίπεδο αυτές

δεν αξιοποιούνται από τον ιδιωτικό τομέα σε όρους επιχειρηματικότητας και καινοτομίας.

Η αλλαγή της παθητικής οικονομικής πολιτικής

είναι

προσκήνιο

αναγκαιότητα

υστέρηση

κερδών», μαζί με τη διορθωτική παρέμβαση της έκτακτης φορολόγησης των «υπερκερδών». Εδώ δεν έγιναν οι

τιμής της

κτων δημοσιονομικών αναγκών από δανεισμό. Πέμπτον, η αξιολόγηση των εθνικών οικονομιών από τις αγορές θα είναι πάλι στο προσκήνιο δυσχεραίνοντας τον δανεισμό των πιο αδύναμων οικονομίων της Ευρώπης και αφήνοντας άθικτη την έκτακτη δανειοδότηση των ισχυρών οικονομιών (η Γερμανία θα δανειστεί το 2023 ποσό ρεκόρ, περίπου 530 δισ.).

Αναγκαιότητα διορθώσεων

Δεύτερον,

στην Ο πληθωρισμός «κερδών» και «φόρων» και η επερχόμενη στασιμότητα της οικονομίας

σε

Χωρίς αναφορά στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα κινείται η υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης με βάση όσα τόνισε μιλώντας στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό ο Μιχάλης Κατρίνης, επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδα του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής. «Τα 41 πρώτα δάνεια του Ταμείου που εγκρίθηκαν δόθηκαν σε πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, μετά από αξιολόγηση που αφέθηκε εν λευκώ στις τράπεζες», σημείωσε ο κ. Κατρίνης ενώ υπογράμμισε ότι η πραγματική εικόνα της ελληνικής οικονομίας είναι διαφορετική από αυτήν που παρουσιάζει η κυβέρνηση. Χαρακτηριστικά τόνισε τα εξής σημεία: ● Οι παραγωγικές επενδύσεις στη χώρα μειώθηκαν, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 63,2% και το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 4,7 δισ. ευρώ. ● Το 55% των θέσεων εργασίας που δημιουργούνται είναι θέσεις

μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, με μισθούς κάτω των 400 ευρώ. ● Το δημόσιο χρέος σήμερα είναι μεγαλύτερο κατά 3 δισ. - μεγαλύτερο ακόμα και από το δημόσιο χρέος πριν γίνει το PSI. Αυτός

ο εφιάλτης του χρέους δεν έχει

απομακρυνθεί, είναι εδώ. ● Οι Ελληνες πληρώνουν έμμεσους φόρους για τα καύσιμα δύο φορές μεγαλύτερους από τους αντίστοιχους χωρών της Ε.Ε. ● Η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών είναι ανυπεράσπιστοι απέναντι στην ακρίβεια και την αισχροκέρδεια. Τρία εκατομμύρια πολίτες αντιμετωπίζουν άμεσα τον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού και 1,8 εκατ. πολίτες στερούνται βασικά αγαθά για τη διαβίωσή τους. ● Η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών έχει εγκλωβιστεί στον κυκεώνα του ιδιωτικού χρέους που ξεπερνά τα 270 δισ. ευρώ, 1.200.000 είναι τα «κόκκινα» δάνεια, ενώ 4.200.000 πολίτες χρωστάνε στην Εφορία. «Ολα αυτά τα προβλήματα που αφορούν τον μέσο πολίτη, τους κανονικούς ανθρώπους, δεν τα γνωρίζουν ο κ. Μητσοτάκης και οι υπουργοί του. Γνωρίζουν, όμως, ανθρώπους σαν τον

κ. Πάτση, που μπορεί να δανείζεται προνομιακά από τις τράπεζες για να πλουτίσει πάνω στους κόπους μιας ζωής χιλιάδων πολιτών, μέσα από πλειστηριασμούς

κύριας κατοικίας.

»Γνωρίζουν τους παρόχους

ρεύματος και φυσικού αερίου

που καταγράφουν το δεύτερο

υψηλότερο ποσοστό κέρδους

στην Ευρώπη, πουλώντας ρεύμα σε διπλάσιες τιμές από ό,τι το

αγόρασαν στο χρηματιστήριο

ενέργειας. Και επειδή τους γνωρίζουν, δεν τους αγγίζουν. Τα

Τα προβλήματα που αφορούν τον μέσο

πολίτη, τους κανονικούς

οικονομικά συμφέροντα αποτελούν την ιερή αγελάδα για αυτή την κυβέρνηση», τόνισε ο κ. Κατρίνης. Ρευστότητα ΜμΕ Για το μείζον ζήτημα της διασφάλισης όρων βιωσιμότητας για τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ο κ. Κατρίνης, μιλώντας πριν από λίγες μέρες κατά την παρουσίαση της Ετήσιας Εκθεσης του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων, με θέμα «Κρίσεις, ελληνική

Πάτση, που μπορεί να δανείζεται προνομιακά

τις τράπεζες για

πλουτίσει πάνω

κόπους μιας ζωής

πολιτών, μέσα

πλειστηριασμούς

κατοικίας

ευκαιρία για την ενίσχυση

ΜμΕ, ωστόσο, η κυβέρνηση επέλεξε η πρόσβαση στα κονδύλια να γίνεται μέσω του τραπεζικού τομέα, οπότε ουσιαστικά αποκλείει τη συντριπτική πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων». «Δεν είναι λίγες οι δημόσιες δηλώσεις των αρμοδίων υπουργών ότι μόνο όσες επιχειρήσεις

πληρούν τα αυστηρά τραπεζικά κριτήρια θα έχουν τη δυνατότητα λήψης δανείων», ανέφερε ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής. Κι αυτό την ώρα που, όπως σημείωσε ο Μιχάλης Κατρίνης, οι ΜμΕ αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος χρήματος. «Στα επιτόκια δανεισμού, από τον Αύγουστο του 2022 βλέπουμε μια οριακή αύξησή τους τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις. Κάτι που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι τα επιτόκια δανεισμού είναι σημαντικά υψηλότερα για τους αυτοαπασχολούμενους,

τους αγρότες και τις ατομικές επιχειρήσεις, σε σχέση με τις υπόλοιπες μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, με τις πρώτες να δανείζονται με έως και 2,5% υψηλότερο επιτόκιο από τις δεύτερες, δηλαδή ακριβότερο κόστος δανεισμού για τις μικρές επιχειρήσεις σε σχέση με τις μεγαλύτερες». Και συμπλήρωσε πως η κατάσταση έχει επιδεινωθεί σημαντικά από την έναρξη της πανδημίας, καθώς παράλληλα οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις διαθέτουν μηδενικά ή αρκετά χαμηλά ταμειακά διαθέσιμα. Στο φόντο αυτό, όπως είπε ο κ. Κατρίνης, οι προσδοκίες των ελληνικών ΜμΕ από την έναρξη του 2022 κατέγραψαν φθίνουσα πορεία. «Ο δείκτης προσδοκιών των ΜμΕ υποχώρησε στις 48 μονάδες, δηλαδή στα επίπεδα του 2017, όταν η οικονομία βίωνε ακόμα τις επιπτώσεις της κρίσης χρέους και των capital controls». «Δεδομένης της αβεβαιότητας που κυριαρχεί λόγω των δυσμενών συνεπειών, οι οποίες προκαλούνται κυρίως από τις πληθωριστικές πιέσεις, οι προσδοκίες που διατηρούνται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα ενδέχεται να αποτελούν πρόδρομη ένδειξη εισδοχής

σχυρή είναι η αναπτυξιακή προοπτική για τον Ομιλο Intrakat, ο οποίος εισέρχεται σε νέα εξελικτική τροχιά με νέα μετοχική δομή και διοικητική ομάδα αλλά και ισχυρότατη κεφαλαιακή βάση, η οποία ενισχύθηκε περαιτέρω έπειτα από την πρόσφατη καθολική υπερψήφιση της Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου ύψους 100 εκατ. ευρώ. Με μια «ιστορική» απόφαση, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Intrakat, Αλέξανδρος Εξάρχου, οι μέτοχοι της εταιρείας απέδειξαν τη στήριξή τους στο όραμα και το φιλόδοξο στρατηγικό πλάνο της νέας διοίκησης. Η νέα διοίκηση λαμβάνοντας υπόψιν το περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, προχωρά αποφασιστικά στον μετασχηματισμό της εταιρείας, με στόχο την ανάδειξη της Intrakat σε έναν σύγχρονο, κορυφαίο Ομιλο με μακρόπνοη προοπτική. Αλλωστε, η σημαντική εμπειρία, η τεχνογνωσία και η εκτεταμένη εξειδίκευση της Intrakat, στα 35 χρόνια που δραστηριοποιείται στην αγορά, την καθιστούν έναν από τους ισχυρότερους Ομίλους της χώρας.

Τομείς δραστηριότητας

Το αναπτυξιακό πλάνο της εταιρείας βασίζεται σε έναν σαφή στρατηγικό και επενδυτικό προσανατολισμό και εστιάζει στους τομείς Κατασκευών – Υποδομών, Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Ανάπτυξης Ακινήτων, Παραχωρήσεων / ΣΔΙΤ και Διαχείρισης

Απορριμμάτων. Τομείς στους οποίους ο Ομιλος σχεδιάζει να

επεκτείνει ακόμα περισσότερο

το επιχειρησιακό του αποτύπωμα

στα επόμενα έτη, στοχεύοντας σε ένα βιώσιμο μέλλον για τον ίδιο τον Ομιλο, τη χώρα, τις υποδομές και τους πολίτες. Ο Ομιλος συμμετέχει σε εμβληματικά αναπτυξιακά έργα εθνικής σημασίας όπως τα

Hellinikon Marina Tower, ο Οδικός Αξονας Ν.Δ. Πελοποννήσου, η ολοκλήρωση της Λ. Κύμης, ο ΒΟΑΚ, τα Δίκτυα Διανομής ΔΕΔΔΗΕ, κ.α. και σε μεγάλα έργα ΣΔΙΤ, ενώ δραστηριοποιείται με

επιτυχία σε αντίστοιχα έργα υποδομών στην ΝΑ Ευρώπη. Σημειώνεται πως, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης Γ.Σ., ανακοινώθηκε ότι η Intrakat θα διεκδικήσει τη νέα παραχώ-

ρηση της Αττικής Οδού συμμετέχοντας με ποσοστό 30% στην ένωση εταιρειών BRISA – AUTO ESTRADAS de PORTUGAL S.A. και RUBICONE BIDCO S.A., που έχει ήδη προεπιλεγεί για τη Β` φάση του διαγωνισμού που πραγματοποιεί το ΤΑΙΠΕΔ. Ισχυρή ανάπτυξη στην Αξιοποίηση Ακινήτων Στα σχέδια του Ομίλου συγκαταλέγεται, επίσης, η ισχυρο-

ποίηση της παρουσίας του στο Real Estate και τις τουριστικές υποδομές, όπου διαβλέπει σημάδια έντονης ανάκαμψης και σημαντικών προοπτικών. Ειδικότερα, η Intrakat εστιάζει σε high end τουριστικούς προορισμούς, όπως είναι η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Πάρος, η Σύρος, η Αθήνα και η Κρήτη, όπου σχεδιάζει να αναπτύξει πολυτελείς ξενοδοχειακές και οικιστικές μονάδες. Το πλέον πρόσφατο απόκτημα

της εταιρείας είναι το Apanema Resort στη χώρα Μυκόνου, το οποίο θα μετατραπεί σε ένα υπερσύγχρονο luxury boutique hotel, ενώ από τις αρχές του έτους, λειτουργεί το επίσης 5άστερο “Xenodocheio Milos” στην καρδιά της Αθήνας. Πράσινη Ανάπτυξη Με τη βιωσιμότητα να αποτελεί μέρος της στρατηγικής του, ο Ομιλος έχει υιοθετήσει πλήρως τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, ενώ επιδιώκει να ενισχύσει την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων

ο Ομιλος επενδύει στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, οι οποίες και θα αποτελέσουν βασικό μοχλό ανάπτυξης για τα

ναμφίβολα η περίοδος που διανύουμε είναι γεμάτη από πρωτόγνωρα γεγονότα και εξελίξεις. Συνέπεσε χρονικά με το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης, με την ενεργειακή και την κρίση ακρίβειας που εξελίσσεται. Οι επιπτώσεις αυτών των διαδοχικών ως προς την έναρξή τους και ταυτόχρονων ως προς τις επιπτώσεις τους γεγονότων στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στον κόσμο ολόκληρο έχουν δυστυχώς αφήσει διακριτό αποτύπωμα στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και κατ’ επέκταση στην οικονομία. Επιπτώσεις που αναμφισβήτητα έρχονται να προστεθούν σε δομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν εδώ και χρόνια οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις της χώρας μας. Ταυτόχρονα η κλιματική αλλαγή αλλά και η ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη με τον συνακόλουθο ψηφιακό μετασχηματισμό που φέρνει η 4η Βιομηχανική Επανάσταση, δημιουργούν αλλαγές και νέα δεδομένα στην εργασία και την επιχειρηματικότητα. Το μείγμα των πολιτικών που ακολουθήθηκε μέχρι σήμερα, καθώς και ο σχεδιασμός αξιοποίησης των διαθέσιμων, τακτικών και έκτακτων, χρηματοδοτικών εργαλείων θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι λειτούργησαν ως προστατευτικό φίλτρο ορισμένων επιπτώσεων, όχι όμως στον βαθμό που θα έπρεπε. Διπλή πρόκληση Οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα την τελευταία περίοδο

ών Βιοτεχνών και Εμπόρων

(ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ), το 2022 δοκιμάστηκε και δοκιμάζεται έντονα ο βαθμός ανθεκτικότητας των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων σε κάθε δράση

οικονομικού κύκλου.

ανατιμήσεις, ιδίως στις τιμές ενέργειας, προκάλε-

και πολύ μικρές επιχειρήσεις και τα οποία αποτυπώνονται από την αύξηση των ήδη υψηλών ποσοστών επιχειρήσεων με μηδενικά ή αρκετά χαμηλά ταμειακά διαθέσιμα, μια κατάσταση η οποία φαίνεται να έχει επιδεινωθεί σημαντικά από την έναρξη της πανδημίας. Ενδεικτικό είναι ότι τον

να υπάρξουν αναπτυξιακές προοπτικές για την ελληνική οικονομία. Και αυτό γιατί ελληνική οικονομία χωρίς τη ραχοκοκαλιά της, που είναι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, δεν μπορεί να υπάρξει. Θα είναι μια οικονομία σε βαριά ασθένεια που θα συμπαρασύρει τα πάντα, και αυτό σίγουρα δεν το θέλει κανείς!

που είναι τομέας έντασης κεφαλαίΩΡΙΜΕΣ ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ «Προσκλητήριο στις ΜμΕ για τις ευκαιρίες καινοτομίας»

με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η ανάκαμψη, επομένως και η έξοδος από την κρίση περνούν μέσα από τη στήριξη των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Απαιτούμενες ενέργειες Σύμφωνα με τη μελέτη που παρουσίασε η Μckinsey, οι απαιτούμενες ενέργειες για τη βιωσιμότητα των εμπορικών επιχειρήσεων εστιάζουν σε πέντε επενδυτικά έργα προτεραιότητας: την επιτάχυνση της ψηφιοποίησης, τον εκσυγχρονισμό καταστημάτων με νέο ρόλο στα κέντρα των πόλεων, την προώθηση μηδενικού αποτυπώματος για «καθαρή» λειτουργία, τη μείωση των απορριμμάτων και τη δημιουργία και ανάπτυξη δεξιοτήτων. Αυτά τα έργα όμως απαιτούν να επενδυθούν 600 δισ. ευρώ έως το 2030 για να μετασχηματιστούν οι επιχειρήσεις ψηφιακά και βιώσιμα, να βρουν στελέχη με ικανές δεξιότητες υποστήριξης και προώθησης αυτής της μεγάλης αλλαγής. Οσον αφορά τις δεξιότητες, που επισημαίνει και η προαναφερθείσα

να

ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ είναι μία σύγχρονη, πρωτοπόρος ελληνική εταιρεία, που επενδύει με γνώμονα τη βιωσιμότητα, την ποιότητα και την καινοτομία, δημιουργώντας αξία για την κοινωνία, το περιβάλλον και την εθνική και τοπική οικονομία. Με 23,7% μερίδιο αγοράς στο κύριο brand της, το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΖΑΓΟΡΙ, η εταιρεία συνεχίζει να πρωταγωνιστεί στον κλάδο της. Μία πρωτιά που επιβραβεύει την ευρύτερη φιλοσοφία της, η οποία έχει στο επίκεντρο την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων υψηλής ποιότητας σε βιώσιμες συσκευασίες, με σεβασμό και υπευθυνότητα προς την κοινωνία και το περιβάλλον. Ως ενεργό μέλος της κοινωνίας, η ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ υλοποιεί διαχρονικά σημαντικές πρωτοβουλίες με υψηλό αίσθημα συλλογικής ευθύνης και υπευθυνότητας, ενσωματώνοντας τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης σε κάθε της δραστηριότητα. Κατά την κρίσιμη περίοδο της πανδημίας, η εταιρεία συμμετείχε από την πρώτη στιγμή στη συλλογική εθνική προσπάθεια ενίσχυσης των δομών της χώρας με νοσοκομειακό εξοπλισμό για την αντιμετώπιση της πρωτόγνωρης συγκυρίας, ενώ συμμετείχε ενεργά στην ανάκαμψη της χώρας μετά την πανδημία με την έμπρακτη στήριξή της στην επανεκκίνηση του κρίσιμου κλάδου του τουρισμού. Σήμερα, συνεχίζει το έργο της κοινωνικής προσφοράς μέσα από συνεργασίες με πολλούς φορείς και υποστηρίζοντας δράσεις και πρωτοβουλίες, όπως το project «Street Work» και «Βοήθεια στο Σπίτι Plus» του Δήμου Αθηναίων, αλλά και το έργο φορέων που στηρίζουν ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, ενώ στέκεται σταθερά δίπλα στις κοινότητες σεισμοπαθών, πλημμυροπαθών και πυρόπληκτων σε κάθε περίπτωση ανάγκης. Επιπλέον, έχει θέσει στόχο τη συνεχή μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της. Ετσι, είναι η πρώτη εταιρεία στον κλάδο της που λάνσαρε την επιστρεφόμενη γυάλινη φιάλη για την αγορά HoReCa, όπως και η πρώτη που παρουσίασε φιάλες από ανακυκλωμένη πρώτη ύλη r-PET με τη σειρά ZAΓΟΡΙ GO GREEN, εφαρμόζοντας νωρίτερα κατά 5 χρόνια τη σχετική Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Συνεχίζοντας να πρωτοπορεί στον κλάδο της πανελλαδικά, έχει πιστοποιήσει το Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης για την παραγωγική διαδικασία των υλικών συσκευασίας r-PET, καθώς και το σύνολο των ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας για όλα τα προϊόντα της. Διευρύνοντας τη δράση της στην πράσινη οικονομία, είναι μέλος στα εθνικά συλλογικά συστήματα ανακύκλωσης των υλικών συσκευασίας, και μέσω του “Ανταποδοτική Ανακύκλωση” συμμετέχει και υποστηρίζει εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις περιβαλλοντικού χαρακτήρα, όπως η υλοποίηση πανελλήνιων εκπαιδευτικών διαγωνισμών ανακύκλωσης για μαθητές. Η εταιρεία συνεχίζει τη στρατηγική υλοποίηση του τριετούς επενδυτικού της πλάνου ύψους 25 εκατ. ευρώ, με σταθερό στόχο να πρωτοπορεί στον κλάδο της και με το βλέμμα στραμμένο προς στο μέλλον. Η αναπτυξιακή της πορεία περιλαμβάνει την εξαγορά της πηγής και της μονάδας παραγωγής της Ζήρεια ΕΠΕ στην Κυλλήνη Στυμφαλίας στην Κορινθία, καθώς και

φιλικό προς το περιβάλλον στην παγκόσμια βιομηχανία εμφιάλωσης νερού. Παράλληλα, ολοκλήρωσε την εγκατάσταση της νέας γραμμής παραγωγής CANS, με αφορμή το λανσάρισμα του ανθρακούχου Φυσικού Μεταλλικού Νερού ΖΑΓΟΡΙ Sparkling και ΖΑΓΟΡΙ Sparkling με Φυσικά Αρώματα σε συσκευασία αλουμινίου. Με σταθερό στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών της, δημιούργησε δίκτυο σταθμών αποθήκευσης και διανομής στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας για τη βελτιστοποίηση των υπηρεσιών της logistics. Με διαρκή αναπτυξιακή προοπτική, ενισχύει μεθοδικά και σταθερά τον εξωστρεφή της προσανατολισμό με διεθνείς συνεργασίες κομβικής σημασίας, όπως αυτή με τη γαλλική DANONE WATERS για την αποκλειστική διανομή, εμπορία, merchandising και μάρκετινγκ των κορυφαίων διεθνώς Evian και Ferrarelle στην Ελλάδα. Επιπλέον, προχώρησε στην επέκταση της επιτυχημένης συνεργασίας της με την Green Cola Hellas Α.Ε., συστήνοντας την Green Beverages με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, με στόχο την από κοινού ισχυροποίηση της παρουσίας τους στη διεθνή αγορά. Η ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ συνεχίζει να αναπτύσ-

να φτάσει το 30% μέχρι το 2030, ενώ οι επενδύσεις που υπολογίζεται ότι θα γίνουν στο «αυτοματοποιημένο»

είτε γιατί δεν διέθεταν τους οικονομικούς πόρους. Σήμερα, ωστόσο, η μετάβαση σε ένα άλλο «υβριδικό»

περιβάλλον

όταν η κατάρτιση και η επιμόρφωση θέλουν σαρωτικές αλλαγές; Για ένα μικρό εμπορικό κατάστημα, οι ψηφιακές υποδομές, η διαχείριση μεγάλου όγκου δεδομένων, το ψηφιακό μάρκετινγκ απαιτούν πόρους και γνώση. Για να μπορεί ένα κατάστημα να δημιουργήσει μια «εμπειρία χωρίς εμπόδια» στους πελάτες του χρειάζεται να επενδύσει σε ηλεκτρονικές ετικέτες τιμών με το αντίστοιχο λειτουργικό σύστημα, σε ψηφιακά ράφια και ψηφιακά δοκιμαστήρια, σε εξελιγμένες μεθόδους πληρωμών (π.χ. με σάρωση αμφιβληστροειδούς, δακτυλικών αποτυπωμάτων κ.λπ.) και βεβαίως στη συστηματική χρήση των social media με την αντίστοιχη διαφημιστική δαπάνη. Ο δρόμος για να γίνει πιο ανταγωνιστική μια μικρή επιχείρηση σε σχέση με μια μεγάλη, η οποία έχει πρόσβαση σε περισσότερους πόρους υλικούς και άυλους, σε μεγαλύτερα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, σε μεγαλύτερο εύρος και βάθος στοιχείων, είναι αναμφίβολα

μια ισόρροπη και ισότιμη ανάπτυξη για όλο το εμπόριο, χρειάζεται να σχεδιαστούν και να χρηματοδοτηθούν συγκεκριμένες και στοχευμένες πολιτικές μέσω προγραμμάτων, που να μη συμπεριλαμβάνουν αόριστα τον όρο «μικρομεσαία επιχειρηματικότητα», αλλά να προβλέπουν συγκεκριμένα κονδύλια για τις επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερο από πέντε μισθωτούς.

Να σημειωθεί ότι οι ειδικότητες (Ηλεκτρολόγοι Αυτοματιστές και Τεχνικοί Εφαρμογών Πληροφορικής) προέκυψαν κατόπιν έρευνας που πραγματοποίησε ο ΣΕΒ σε επιχειρήσεις-μέλη του, οι οποίες συν-διαμόρφωσαν με τους παρόχους κατάρτισης τα εκπαιδευτικά προγράμματα. Οι πρωτοβουλίες αυτές απευθύνονται σε νέες και νέους που έχουν αποφοιτήσει πρόσφατα από την τεχνολογική και τεχνική εκπαίδευση σε συναφείς ειδικότητες και έχουν σχετικά μικρή προϋπηρεσία. Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν σε δύο στάδια: ψυχομετρικά τεστ (game based assessment) και συνεντεύξεις με στελέχη επιχειρήσεων. Πρόκειται για δράσεις, οι οποίες σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒ SKILLS4JOBS Επανακατάρτιση για ποιοτικές θέσ Η γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού είναι μείζον ζήτημα, καθώς περιορίζει το εργατικό δυναμικό. Αυτό είναι και το μεγάλο πρόβλημα στην ελληνική οικονομία όπου απαιτείται επανειδίκευσή του με αλλαγές και ποιοτικές βελτιώσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα

από τις επιχειρήσεις-μέλη του ΣΕΒ

χρηματοδοτήθηκαν

έσεις εργασίας

Η πρωτοβουλία Skills4Jobs του ΣΕΒ περιλαμβάνει δράσεις κατάρτισης σε τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες που ζητούν οι σύγχρονες, οργανωμένες και εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Στόχος είναι η κατάρτιση να οδηγεί στην απασχόληση όσων ολοκληρώνουν το πρόγραμμα σε ποιοτικές θέσεις εργασίας με προοπτικές εξέλιξης

τους επιλογές.

Οπως τόνισε, κατά την εκδήλωση για την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου, ο κ. Ευθύμιος Ο. Βιδάλης, Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΣΕΒ, κατά τον χαιρετισμό του στην εκδήλωση, υπογράμμισε: «Σήμερα δεν τελειώνει η πρωτοβουλία Skills4Jobs, αλλά σήμερα ξεκινάει, καθώς οι ανάγκες των επιχειρήσεών μας για ανθρώπινο δυναμικό με σύγχρονες γνώσεις και δεξιότητες είναι μεγάλες και μέσα από τέτοιου είδους πρω-

έμπρακτα και ουσιαστικά

νέες και στους νέους, κάτι που

προτεραιότητα του ΣΕΒ».

ο κ. Γιώργος Λεκάκος, Αντιπρύτανης Ερευνας και Διά Βίου Μάθησης του Οικονομικού Πανεπιστήμιου Αθηνών, επισήμανε μεταξύ άλλων ότι: «Η πρωτοβουλία Skills4Jobs δημιουργεί ένα νέο μοντέλο άμεσης συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημίων και αγοράς για την αντιμετώπιση του κρίσιμου ζητήματος της έλλειψης στελεχών πληροφορικής. Το πρόγραμμα Skills4Jobs είναι όμως κάτι περισσότερο από ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, αφού αναδεικνύει μια νέα αντίληψη: ότι η ανάπτυξη της χώρας μας αφορά όλους – Πανεπιστήμια και Επιχειρήσεις». Από την πλευρά του, ο κ. Κωνσταντίνος Κίντζιος, Deputy Director του ReGeneration, τόνισε: «Με την κατάργηση των ΤΕΙ, χάσαμε τον ενδιάμεσο κρίκο – αυτόν που κάλυπτε κατά κύριο λόγο τις ανάγκες των βιομηχανιών.

φωτογραφικό λεύκωμα «Υπάρξεις», το έκτο του Πλάτωνα Τσούλου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ολκός και είναι το όγδοο σε μια σειρά ανάλογων εκδόσεων Συγκεκριμένα, μέσα από τη νέα του δουλειά ο Πλάτων Τσούλος επιχειρεί να δώσει ζωή, πνοή, συναίσθημα στις κούκλες που στέκουν ακίνητες, αμίλητες, αλλά όχι ανέκφραστες, στις βιτρίνες των εμπορικών καταστημάτων. Προσεγγίζει το αντικείμενο θεωρώντας ότι κρύβει έναν «αληθινό» δυναμισμό, την ψευδαίσθηση της ύπαρξης. Σε κάθε φωτογραφική λήψη εντοπίζει και από μια διαφορετική προσωπικότητα. Αποτυπώνει το τέλειο, το αληθινό, το ζωντανό... Πρόσωπα αψεγάδιαστα, σώματα καλλίγραμμα –ανδρικά και γυναικεία- αποκτούν ζωή και επικοινωνούν με τον αναγνώστη του λευκώματος. Μάλιστα, ο δημιουργός στον πρόλογο του έργου αναφέρει το εξής: «Οι “Υπάρξεις” προέκυψαν όπως μια καθημερινή βόλτα στην αγορά, όπως οι γρήγορες ματιές στις βιτρίνες. “Υπάρξεις” που αποπνέουν η καθεμιά κάτι το ξεχωριστό, το μοναδικό, γεμάτες συναίσθημα, που ζουν τη δική τους ζωή και δίνουν

την αίσθηση ότι όταν σβήνουν τα φώτα επιστρέφουν σπίτια τους. Οπως εμείς...». Ο φωτογράφος Πλάτων Τσούλος έχει παρουσιάσει έργα του σε ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα, τη Σουηδία και τη Ρωσία καθώς και σε ομαδικές εκθέσεις στην Αθήνα, ενώ φωτογραφίες του έχουν εικονογραφήσει εξώφυλλα λογοτεχνικών βιβλίων. Το 1990 ήταν βοηθός

σκηνοθέτη στο ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Μαυρίκιου «Aenigma est» (1ο Βραβείο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης). Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, είναι κάτοχος MSc στον τομέα Marketing & Επικοινωνία (ΟΠΑ) και εργάζεται ως δημοσιογράφος με ειδίκευση στο οικονομικό ρεπορτάζ. Το 2010 του απονεμήθηκε το Βραβείο Μπότση.

ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων αποτελεί τη σημαντικότερη πρόκληση για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας σήμερα και στο μέλλον. Ζούμε ήδη στην εποχή της ψηφιακής οικονομίας. Με τις ψηφιακές τεχνολογίες να ανατρέπουν υφιστάμενες οργανωτικές δομές και μοντέλα να δημιουργούν νέα εργαλεία και διαδικασίες, νέα πρότυπα επιχειρηματικής ανάπτυξης. Σε αυτό το περιβάλλον, η εφαρμογή και η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών δεν αποτελεί πλέον προαιρετική επιλογή για τις επιχειρήσεις. Η προσαρμογή των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις σύγχρονες απαιτήσεις και τον διεθνή ανταγωνισμό, αποτελεί μονόδρομο και όρο επιβίωσής τους και η έγκαιρη και ολοκληρωμένη στήριξη της κυβέρνησης θα διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία της αγοράς και τη διάσωση χιλιάδων επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας. Υστέρηση Παρά τις προσπάθειες που γίνονται, ως Μικρομεσαίες Μεταποιητικές Επιχειρήσεις, είμαστε ακόμα σε

αρχικό στάδιο. Οι ελληνικές Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις εμφανίζουν σημαντική υστέρηση στους εξής τομείς: ● Ελλειμμα δυνατότητας επενδύσεων στη σύγχρονη τεχνολογία.

● Ελλειμμα εμπειρίας και τεχνογνωσίας των επιχειρηματιών και των στελεχών των επιχειρήσεων αναφορικά με την υιοθέτηση και πλήρη ενσωμάτωση της σύγχρονης τεχνολογίας στη στρατηγική και την καθημερινή λειτουργία των

νέων εφαρμογών. ● Ελλειμμα άντλησης από την ελληνική αγορά στελεχών που διαθέτουν επαρκή εμπειρία και γνώση, σε θέματα υιοθέτησης της τεχνολογίας, με έμφαση στον εκσυγχρονισμό των μεταποιητικών και εν γένει επιχειρηματικών τους πρακτικών, για το σύνολο των επιχειρησιακών τους πόρων. Για τους λόγους αυτούς, και προκειμένου να επιταχυνθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων από πλευράς ΒΕΑ έχουμε προτείνει τις παρακάτω ενέργειες:

1 Ενταξη προγραμμάτων, με αντικείμενο τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό για μεταποιητικές επιχειρήσεις στο ΕΣΠΑ.

2

Ενίσχυση των χρηματοδοτικών εργαλείων και των κινήτρων για επενδύσεις ψηφιακής αναβάθμισης. Με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και σε κλάδους στους οποίους η ελληνική οικονομία διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

3

Ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων, μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος, αλλά και με επένδυση σε προγράμματα διά βίου μάθησης για επιχειρηματίες και εργαζόμενους.

4

Απλοποίηση της διαδικασίας ένταξης έργων, με ψηφιακό αντικείμενο και περιεχόμενο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία».

Δημιουργία ενός ευρύτερου

5

δικτύου υποστήριξης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με την αξιοποίηση συνεργειών μεταξύ των φορέων της αγοράς. Είναι ζωτικής σημασίας ζητούμενο να στηριχθεί και να επιταχυνθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Με την ανάπτυξη κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων. Με τη δημιουργία αποτελεσματικών μηχανισμών υποστήριξης και καθοδήγησης. Είναι ανάγκη να καλύψουμε το

κενό των ψηφιακών δεξιοτήτων. Χρειαζόμαστε περισσότερους ανθρώπους, κατάλληλα καταρτισμένους, ώστε να μπορέσουν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν ψηφιακές στρατηγικές. Ανθρώπους που θα μπορέσουν να στηρίξουν τις προσπάθειες των επιχειρήσεων –και της ελληνικής οικονομίας– για ανάπτυξη στην ψηφιακή εποχή. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους (μέσω της πλήρους διαλειτουργικότητας των βασικών συστημάτων και της απλοποίησης των διαδικασιών που σχετίζονται με τις επιχειρήσεις) και των επιχειρήσεων αποτελεί πλέον εθνική προτεραιότητα, με εξαιρετικά επείγοντα χαρακτήρα. Η Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις στην Ε.Ε. αναφορικά με τις ψηφιακές επιδόσεις. Αυτό κοστίζει ακριβά στη χώρα σε όρους ΑΕΠ, ανάπτυξης, επιχειρηματικότητας και απασχόλησης. Ως ΒΕΑ προτείναμε συγκεκριμένες δράσεις, απολύτως απαραίτητες και εφαρμόσιμες, μέσα από τα υπάρχοντα και νέα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και στο πλαίσιο της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής. Ζητήσαμε τη στήριξη της Πολιτείας, ώστε η μικρομεσαία επιχείρηση να συμμετέχει ισότιμα σε αυτή τη μετάβαση.

Ευρώπη διανύει έναν δύσκολο χειμώνα, με την ακρίβεια και την ενεργειακή κρίση να συρρικνώνουν τα εισοδήματα και την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, να δημιουργούν συνθήκες φτωχοποίησης για έναν στους πέντε πολίτες και να απειλούν τη βιωσιμότητα χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η πιθανότητα ύφεσης στην ευρωζώνη τους επόμενους μήνες έχει αυξηθεί σημαντικά, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποιεί ότι η αύξηση των επιτοκίων σε συνδυασμό με την επιβράδυνση των οικονομιών, θα προκαλέσει δυσκολίες στην εξυπηρέτηση του χρέους των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Η Ελλάδα καταφέρνει μέχρι στιγμής να αντιστέκεται στις υφεσιακές πιέσεις, καταγράφοντας αύξηση του ΑΕΠ της και θετικές επιδόσεις στις εξαγωγές και τις επενδύσεις. Ωστόσο, η κατάσταση στην κοινωνία και στην αγορά είναι ασφυκτική και επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, έχοντας αντιμετωπίσει διαδοχικές κρίσεις τα τελευταία 12 χρόνια, εξακολουθούν σήμερα να βαδίζουν σε τεντωμένο σκοινί, εξαιτίας της εκρηκτικής αύξησης του λειτουργικού κόστους και της πιεστικής έλλειψης ρευστότητας. Αύξηση του ιδιωτικού χρέους Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ετήσιας Εκθεσης της ΓΣΕΒΕΕ για το 2022, το πρώτο εξάμηνο του έτους το κόστος της ενέργειας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αυξήθηκε μεσοσταθμικά κατά 76%, το κόστος προμήθειας πρώτων υλών και εμπορευμάτων κατά 43,5%, το κόστος καυσίμων οχημάτων κατά 57,8% και το κόστος προμήθειας εξοπλισμού και μηχανημάτων κατά 26,2%. Το 27,8% του συνόλου των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων δήλωναν, ήδη από τον Ιούλιο του 2022, ότι λειτουργούν με μηδενικά ρευστά διαθέσιμα. Με τα έσοδα και τα ταμειακά διαθέσιμα να περιορίζονται και με την πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό να παραμένει αδύνατη, η πίεση στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις αυξάνεται διαρκώς. Μια από τις συνέπειες

που οδηγεί σε νέα αύξηση του ιδιωτικού χρέους. Τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση έχουν απορροφήσει ώς τώρα ένα μέρος της επιβάρυνσης από τις ανατιμήσεις στην ενέργεια, χωρίς ωστόσο να λύνουν το πρόβλημα. Οσο η ασφυξία συνεχίζεται, οι κίνδυνοι για την αγορά, την οικονομία και την απασχόληση θα μεγαλώνουν, καθώς η έλλειψη ταμειακών ροών μπορεί να φέρει γρήγορα σε αδιέξοδο βιώσιμες επιχειρήσεις και να προκαλέσει σοβαρές απώλειες θέσεων εργασίας. Εξίσου σημαντικό είναι και το ζήτημα της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε χρηματοδοτικά εργαλεία και πόρους, για την υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων και επενδύσεων απαραίτητων για την ανθεκτικότητα και τη μελλοντική τους ανάπτυξη.

διευκολύνονται κυρίως οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις έναντι των μικρότερων, οι οποίες χωρίς ευκαιρίες ενδυνάμωσης θα γίνονται όλο και πιο ευάλωτες στις προκλήσεις του εξωτερικού περιβάλλοντος. Καθώς η ενεργειακή κρίση δεν δείχνει σημάδια αποκλιμάκωσης και οι συνθήκες στο σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας επιδεινώνονται, γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη στήριξης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, με παρεμβάσεις οι οποίες θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητά

αφορά τη βελτίωση της προσβασιμότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων σε πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Για να μπορέσει να σταθεί όρθια απέναντι σε μια ακόμη κρίση και –κυρίως– να διασφαλίσει όρους συνεκτικής ανάπτυξης στα επόμενα χρόνια, η Ελλάδα χρειάζεται βιώσιμες και ισχυρές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτό απαιτεί άμεσα μέτρα ενίσχυ-

αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα διαταράξει σημαντικά τις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, προκαλώντας αλλαγές στους τομείς της ενέργειας και της διαχείρισης ακινήτων. Οι επιχειρήσεις, για να πετύχουν τον εταιρικό τους στόχο, θα οδηγηθούν στον μετασχηματισμό και στην καινοτομία, που είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Παρατηρείται το φαινόμενο σε μεγάλες εταιρείες οι επενδυτές να είναι κατά πολύ πιο

απαιτητικοί από τους νομοθέτες σχετικά με στόχους για τους οποίους υπάρχει δημόσια ανακοίνωση και δέσμευση, ιδιαίτερα π.χ. στον τραπεζικό τομέα. Ετσι, υπάρχουν δεσμεύσεις μέσω Στόχων Επιστημονικής Βάσης (Science Based Targets - SBTs) που θεωρούνται βασικές, όπως είναι η τυπική προσδοκία για ανθρακική ουδετερότητα (carbon neutral) των ίδιων των λειτουργιών τους πριν από το 2030. Βεβαίως είναι ανάγκη να υπάρξει λεπτομερής έλεγχος των κριτηρίων βιώσιμης χρηματοδότησης των δανειστών/χρηματοδοτών για αποφυγή φαινομένων εξαπάτησης (greenwashing) και να υπάρξουν αυξημένα επίπεδα λεπτομερειών στις γνωστοποιήσεις των εκπομπών στα πλαίσια Scope 1, 2 και 3 emissions καθώς και στις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Κλιματικός νόμος Είναι πολύ σημαντική για τη χώρα μας η ψήφιση του κλιματικού νόμου (Ν. 4936/2022). Χαρακτηριστικά θέματα που μπορούν να αναφερθούν είναι: 1 Υποχρέωση μείωσης εκπομπών κατά 30%, έως το 2030 σε σχέση με το έτος 2019 για τα εξής έργα και δραστηριότητες: ● συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών, ● τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπτυξης, κτιριακού τομέα, αθλητισμού και αναψυχής, νοσοκομεία, ● πτηνοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, ● υδατοκαλλιέργειες, ● βιομηχανικές δραστηριότητες.

προσδιορίζονται ποσοτικά οι οικονομικώς αποδοτικές δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας και μετά την οποία συντάσσεται έκθεση αποτελεσμάτων. Στα πλαίσια του Ενεργειακού Ελέγχου προκύπτει η ανάγκη να υπάρχουν:

● επικαιροποιημένα, μετρήσιμα, ανιχνεύσιμα λειτουργικά δεδομένα ως προς την κατανάλωση ενέργειας και (για την ηλεκτρική ενέργεια) σε χαρακτηριστικά φορτίου,

Τα οφέλη για τις επιχειρήσεις Είναι μεγάλη ευκαιρία

υπάρχουν πολλά οφέλη για

και

ρυθμιζό-

Ελλάδα,

2

Απαγόρευση πώλησης και εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης το 2025.

3

Υποχρέωση εγκατάστασης

4 Υποχρέωση (1/4) κικού αποτυπώματος μεγάλων επιχειρήσεων έως και την 31η Οκτωβρίου 2023 για το έτος αναφοράς 2022 και επικαιροποίηση και επαλήθευση ετησίως αφορά τις εξής εταιρείες: ● A.E. με μετοχές ή άλλες κινητές αξίες εισηγμένες σε

οχήματα

πιστωτικά

και ασφαλιστικές επιχειρήσεις, ● επιχειρήσεις επενδύσεων της περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4514/2018 (Α΄ 14), ● utilities - επιχειρήσεις σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, ύδρευσης και αποχέτευσης, ● εταιρείες ταχυμεταφορών και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας,

αναβάθμιση εξοπλισμού και βελτίωση της λειτουργίας των εγκαταστάσεων του και των παραγωγικών του διαδικασιών, ● μείωση του περιβαλλοντικού και ανθρακικού αποτυπώματος, ● αυτοματοποίηση διαδικασιών, απομακρυσμένο έλεγχο και εποπτεία της λειτουργίας των εγκαταστάσεων, ● βελτίωση των εσωτερικών συνθηκών άνεσης και εργασίας των εργαζομένων. Η πράσινη μετάβαση δημιουργεί ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις και μπορούν όλοι να συμμετέχουν

αυξήσουν το ΑΕΠ της χώρας κατά σχεδόν €88 δισ. σε ορίζοντα 20ετίας και να απασχολήσουν σχεδόν 420.000 εργαζόμενους. Τα μεγέθη αποτυπώνουν την ισχυρή δυναμική που μπορεί να αναπτυχθεί στην ελληνική οικονομία μέσω ενός προσεκτικά σχεδιασμένου επενδυτικού οδικού χάρτη, σε πέντε κυρίως πυλώνες: Υποδομές και εμπορικό Real Estate, Ενέργεια, Τηλεπικοινωνίες, Τουρισμό και Καινοτόμο Βιομηχανία. Η Eurobank, με ισχυρά οικονομικά αποτελέσματα και διαφοροποιημένες πηγές εσόδων Μύλοι Κεπενού

εξαιτίας της διεθνούς της παρουσίας, αντιμετωπίζει ολιστικά το επενδυτικό οικοσύστημα και λαμβάνει υπόψη

τητες. Πρωτοστατεί

επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους άνω των €38 δισ., τα οποία όταν υλοποιηθούν μπορούν Eurobank | Χρηματοδοτεί επενδύσεις σε 5 πυλώνες: Υποδομές & Eμπορικό Real Estate, Ενέργεια, Τηλεπικοινωνίες, Τουρισμό, Καινοτόμο Βιομηχανία EUROBANK: ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΏΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΠΈΝΤΈ «ΠΡΏΤΑΓΏΝΙΣΤΈΣ» ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Μέρισμα ανάπτυξης και απασχόλησης στην κοινωνία μέσω επενδύσεων Ολυμπία Οδός

Σε κάθε δύσκολη στιγμή για τη χώρα και τους πολίτες ο τουρισμός «βάζει πλάτη» στην οικονομία και στηρίζει την κοινωνία. Ας μην ξεχνάμε πως το ελληνικό ξενοδοχείο τροφοδοτεί, ακόμη και μέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες, με 1 δισ. κάθε χρόνο την πραγματική οικονομία για ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις

τη δημοσιονομική σταθερότητα. Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πως σε κάθε δύσκολη στιγμή για τη χώρα και τους πολίτες το ξενοδοχείο και ο τουρισμός «βάζουν πλάτη» στην οικονομία και στηρίζουν την κοινωνία. Ας μην ξεχνάμε πως το ελληνικό ξενοδοχείο τροφοδοτεί, ακόμη και μέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες, με 1 δισ. κάθε χρόνο την πραγματική οικονομία για ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις. Οπως επίσης είναι σημαντικό πως το 88% της δαπάνης προμηθειών των ξενοδοχείων αφορά τρόφιμα και ποτά ελληνικής παραγωγής, στηρίζοντας τον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση. Αυτό ασφαλώς δεν σημαίνει πως λύθηκαν τα προβλήματα για τις ίδιες τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Είναι άλλο πράγμα η συνεισφορά στην πραγματική οικονομία και η τονωτική ένεση του τουρισμού στα δημόσια έσοδα και είναι τελείως άλλο το τι θα γράψει ο ισολογισμός στα αποτελέσματα των επιχειρήσεων. Οι μεγάλες απώλειες από τη διετία της πανδημίας, η εκτόξευση του λειτουργικού κόστους, η έλλειψη ρευστότητας που επιτείνεται από την αύξηση των επιτοκίων χρηματοδότησης αλλά και ο αθέμιτος ανταγωνισμός των βραχυχρόνιων μισθώσεων συνθέτουν τον γρίφο των δυσκολιών

Στην εποχή της επέλασης της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, όπου η ψηφιακή οικονομία αναπτύσσεται ραγδαία και η συντριπτική πλειονότητα των πελατών διαθέτει ένα smartphone για να αναζητήσει μέσω του Διαδικτύου, να επιλέξει και τελικά να πληρώσει τα αγαθά και τις υπηρεσίες που θέλει, ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ο μόνος εξασφαλισμένος δρόμος για τις τουριστικές επιχειρήσεις για να καλύψουν το κενό μεταξύ του αυτού που περιμένουν οι ψηφιακοί πελάτες σε σχέση με εκείνο που μπορεί να προσφέρει μια επιχείρηση που λειτουργεί με αναλογικό τρόπο. Στο πλαίσιο αυτό η σύγχρονη τουριστική επιχείρηση της ψηφιακής εποχής έχει στη διάθεσή της ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό «οπλοστάσιο»: Για την προβολή της, το digital marketing και τη βελτιστοποίηση της διαδικτυακής προβολής στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης και την ψηφιακή διαφήμιση. Στην κατεύθυνση της ανάπτυξης των πωλήσεων, η χρήση των online καναλιών πώλησης, είτε αυτές προέρχονται από κάποιο διεθνές portal, είτε από κάποιο πρακτορείο, είτε απευθείας από τη μηχανή κρατήσεων στον ιστότοπο ενός ξενοδοχείου, σε συνδυασμό με μια έξυπνη υπηρεσία channel manager της δίνουν τη δυνατότητα να απευθυνθεί σε ένα ευρύτερο κοινό και να έχει πρόσβαση σε περισσότερες αγορές.

Τα εργαλεία RMS (Revenue Management System), αναλύοντας τη ζήτηση και

την προσφορά της αγοράς

αλλά και τις τάσεις της, προσφέρουν μια πολύ βαθιά και

ολοκληρωμένη εικόνα της

αγοράς ενισχύοντας έτσι

την ανταγωνιστικότητα της

τουριστικής επιχείρησης. Σε

ό,τι αφορά, δε, τη βελτίωση

της εμπειρίας του τελικού

πελάτη, οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν mobile εφαρμογές για την πληροφόρηση του πελάτη τους, για

παράδειγμα σχετικά με τις

παροχές ενός ξενοδοχείου,

τη διευκόλυνσή του, όπως το mobile check-in, αλλά και εφαρμογές loyalty για την επιβράβευση της προτίμησής του. Αυτοματοποίηση εργασιών Στην καθημερινότητα της τουριστικής επιχείρησης, η διεκπεραίωση επαναλαμβανόμενων εργασιών και η φορολογική και εργατική συμμόρφωση είναι κάτι που θα πρέπει να αντλεί τον ελάχιστο χρόνο και τη λιγότερη δυνατή ενέργεια από τον ιδιοκτήτη και τους εργαζόμενους, έτσι ώστε να μπορούν να εστιάσουν στην καλύτερη εξυπηρέτηση του πελάτη και στη βελτιστοποίηση της εμπειρίας του. Η

χρήση σύγχρονου λογισμικού παράλληλα με τη χρήση online υπηρεσιών είναι μονόδρομος για την επίτευξη αυτού του στόχου. Ενα σύγχρονο λογισμικό PMS, για παράδειγμα, αυτοματοποιεί τις καθημερινές εργασίες έτσι ώστε να ολοκληρώνο-

νται σε ελάχιστο χρόνο και με ελάχιστες κινήσεις. Εργαλεία Business Intelligence & Analytics δίνουν μια πλήρη, πολύπλευρη και έγκυρη πληροφόρηση ώστε να υποστηρίζουν την ταχύτερη και ασφαλέστερη λήψη αποφάσεων και να αποφεύγονται λάθη που μπορεί να κοστίζουν στην επιχείρηση. Οι αμφίδρομες διασυνδέσεις του PMS με online υπηρεσίες όπως channel manager - booking engine, online πληρωμές, e-invoicing κ.λπ. αυτοματοποιούν τις αντίστοιχες διαδικασίες και ελαχιστοποιούν περαιτέρω τον χρόνο που δαπανά η επιχείρηση στην καθημερινότητα. Και φυσικά η διασύνδεση με αυτόματη ενημέρωση με τις online υπηρεσίες των κρατικών αρχών, όπως το myData της ΑΑΔΕ για τα στοιχεία τιμολογήσεων ή την ERGANI για την ενημέρωση του ωραρίου του προσωπικού, εξασφαλίζουν την απροβλημάτιστη φορολο-

γική και εργατική συμμόρφωση της επιχείρησης χωρίς την ανάγκη πρόσθετων ελέγχων και χειροκίνητων διαδικασιών. Ο Ομιλος Epsilon Net, με τη διακεκριμένη και βραβευμένη ομάδα του υπηρεσιών υποστήριξης, είναι ο μόνος Ομιλος πληροφορικής στην Ελλάδα ο οποίος μπορεί να καλύψει το σύνολο των αναγκών της τουριστικής αγοράς με λογισμικά και υπηρεσίες. H Epsilon Hospitality είναι η εξειδικευμένη θυγατρική του Ομίλου & μέλος του ΣΕΤΕ, με 120 εξειδικευμένα στελέχη. Υποστηρίζει περισσότερες από 10.000 τουριστικές μονάδες και αποτελεί τον πιο ολοκληρωμένο τεχνολογικό πάροχο και σύμβουλο για τον επιχειρηματία του τουρισμού και τα στελέχη του. Μέσα από ένα επενδυτικό πλάνο ανάπτυξης δημιούργησε και εξελίσσει αξιόπιστες λύσεις και υπηρεσίες για τις τουριστικές μονάδες που προ-

σαρμόζονται ανάλογα με

και

ιδιαίτερα

Οι λύ-

αυτές περιλαμβάνουν:

Ιδιοπαραγόμενο PMS λογισμικό που βασίζεται στην τεχνολογία PYLON Hybrid και μπορεί να καλύψει από το πιο μικρό κατάλυμα μέχρι και μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων και εταιρειών διαχείρισης.

● Backoffice λογισμικό με ολοκληρωμένη χρηματοοικονομική και λογιστική διαχείριση στην ίδια πλατφόρμα με το PMS χωρίς την ανάγκη γεφυρών.

● Λογισμικό Payroll/HRMS για τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού και τη διασύνδεση με την ERGANI. ● Channel Manager και Booking Engine για τη διαχείριση των κρατήσεων. ● Μobile εφαρμογές-ψηφιακά εργαλεία τόσο για

Οι ψηφιακές δεξιότητες αποτελούν σήμερα έναν κεντρικό παράγοντα επαγγελματικής εξέλιξης. Χρειαζόμαστε άμεσα μια συνολική στρατηγική ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων με επενδύσεις, πρόσβαση στην

κατάρτιση και

την αντιμετώπιση

των προκλήσεων

στο ανθρώπινο

δυναμικό

καίρια ζητήματα τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος επαναπροσεγγίζονται μέσα από μια άλλη διάσταση και υπό το πρίσμα νέων δεδομένων. Η αγορά εργασίας ειδικότερα συνιστά πλέον μια νέα συνθήκη σε αυτό το περιβάλλον, η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσήλωση και μεγάλη ευαισθησία, στο πλαίσιο των παραμέτρων που συνθέτουν τη σύγχρονη επαγγελματική καθημερινότητα αλλά και την ευρύτερη δυναμική της παγκόσμιας οικονομίας. Η ανάπτυξη της έννοιας της συναντίληψης από το σύνολο του οικοσυστήματος, ακαδημαϊκό–ερευνητικό, θεσμικό αλλά και επιχειρηματικό, αποτελεί καταρχάς μια αναγκαία προϋπόθεση ώστε να διαμορφωθεί ένας κοινός οδικός χάρτης που θα οδηγεί στη χάραξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής η οποία θα αφορά την ανάπτυξη των δεξιοτήτων εκείνων που θα συνδέσουν την εκπαίδευση με την ουσιαστική επαγγελματική και αναπτυξιακή προοπτική. Η έμφαση στην ενίσχυση της καινοτομίας στην εκπαίδευση, η ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης, σε συνδυασμό με την επένδυση στον ψηφιακό μετασχηματισμό με επίκεντρο τον ίδιο τον άνθρωπο, είναι μια βάση αρχών πάνω στις

παρακολουθήσουν με με-

γάλη προσοχή τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της αγοράς. Το στοίχημα σε αυτή τη μετάβαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό είναι πρωτευόντως η υιοθέτηση μιας νέας εργασιακής κουλτούρας πάνω στην οποία θα ενσωματώνονται οι τεχνολογίες. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις οφείλουν να επενδύσουν στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων τους, αλλά και στην ανάπτυξη πρωτοβουλιών με στόχο την παροχή κινήτρων, ευκαιριών εκπαίδευσης και απασχόλησης σε υποψήφιους και εργαζομένους που διεκδικούν μια καλύτερη επαγγελματική προοπτική. Επομένως, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική διά βίου μάθηση και ανάπτυξη δεξιοτήτων. Βιώνουμε μια πραγματικότητα η οποία έχει δημιουργήσει μια συνδυαστική συνθήκη στην αγορά εργασίας όπου περισσότερες πιθανότητες απασχόλησης έχουν όσοι διαθέτουν ισχυρές εξειδικεύσεις ή δεξιότητες/προσόντα που τους επιτρέπουν να καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα τομέων (multitasking). Βλέποντας συνολικά την εικόνα, καθίσταται σαφές ότι απαιτείται η δημιουργία μιας νέας, καλύτερης εκδοχής της χώρας μας που θα είναι πιο παραγωγική, πιο δίκαιη, πιο τεχνολογική, πιο ψηφιακή και πιο

εξωστρεφής. Ωστόσο, για να επιτευχθεί χρειάζεται ο συντονισμός του επιχειρησιακού πλάνου της Πολιτείας και της εκπαιδευτικής κοινότητας, με το βλέμμα στραμμένο στη νέα γενιά και στοχευμένες κλαδικές πολιτικές σε παραγωγικές δραστηριότητες υψηλής εξειδίκευσης. Στο σημερινό παγκόσμιο και άκρως ανταγωνιστικό οικονομικό περιβάλλον, αναγκαία προϋπόθεση είναι η στήριξη επιχειρήσεων που παρέχουν ποιοτικές θέσεις εργασίας, οι οποίες εξασφαλίζουν δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης σε σύγχρονους και επιδραστικούς τομείς. Επιχειρήσεις που επενδύουν στο ανθρώπινο δυναμικό τους και που έχουν ως κεντρική φιλοσοφία τον σχεδιασμό ενός αποδοτικού και παράλληλα ευχάριστου εργασιακού περιβάλλοντος, με επίκεντρο τον ίδιο τον άνθρωπο. Τέτοιες θέσεις εργασίας όμως μπορούν να δημιουργηθούν μόνο μέσα από την αλλαγή του οικονομικού και παραγωγικού υποδείγματος της χώρας. Αντίστοιχα, για το brain drain φαινόμενο είναι πολύ σημαντική η αναβάθμιση των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, δημόσιων και ιδιωτικών, με στόχευση την εξωστρέφεια, την τεχνολογία, την έρευνα και τη διασύνδεσή τους με την πραγματική οικονομία.

Novartis Hellas, πιστή

στη δέσμευσή της για διαφανή και υπεύθυνη ενημέρωση των συμμετόχων της, παρουσιάζει την 6η Εκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης 2020 & 2021. Η έκθεση περιλαμβάνει αναλυτικά τις ενέργειες και τις επιδράσεις της εταιρείας κατά την προηγούμενη διετία, με πλήρη ενσωμάτωση περιβαλλοντικών, κοινωνικών και κριτηρίων διακυβέρνησης (ESG). Εκτενής αναφορά γίνεται στον τρόπο με τον οποίο η Novartis Hellas στήριξε το Εθνικό Σύστημα Υγείας, τους ασθενείς και τους ανθρώπους της στις ιδιαίτερες συνθήκες που επέβαλε η πανδημία Covid-19.

Το 2021, 3,4 εκατ. Ελληνες πολίτες είχαν πρόσβαση σε 80 θεραπείες της Novartis με 31.385 Ποιοτικά Προσαρμοσμένα Ετη Ζωής (QALYs). Αξίζει να σημειωθεί ότι η κοινωνική/πολλαπλασιαστική αξία των θεραπειών αυτών -μέσω της συνεισφοράς του υγιούς πληθυσμού στο ΑΕΠ της χώρας- ανήλθε σε $823,5 εκατ. το 2021 και $658 εκατ. το 2020 (σύμφωνα με την Εκθεση Αποτίμησης της Κοινωνικής, Περιβαλλοντικής & Οικονομικής Επίδρασης (SEE) που εκπόνησε το Ινστιτούτο WifOR για λογαριασμό της εταιρείας). Η εταιρεία πραγματοποίησε, το 2021, 72 κλινικές μελέτες, ύψους άνω των 7 εκατ. ευρώ, με 718 συμμετέχοντες, καθώς και 6 προγράμματα υποστήριξης ασθενών/πρόσβασης με 2.901 ωφελούμενους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η εταιρεία προχώρησε τη διετία 2020-2021 σε συνολικές άμεσες επενδύσεις άνω των €468 εκατ.* Επιπλέον, η εταιρεία δημιούργησε συνολικά 1.726 άμεσες, έμμεσες και επαγόμενες θέσεις εργασίας σε όλη την αλυσίδα αξίας της, το 2021. Σε επίπεδο της εταιρικής υπευθυνότητας, η έκθεση για το 2020-2021 τεκμηριώνει την προσήλωση της Novartis Hellas στους ανθρώπους της, στην υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας, των ενώσεων ασθενών και στο περιβάλλον.

Εργαζόμενοι

Υπογραμμίζοντας τη συνεχή δέσμευση της εταιρείας στη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη, η έκθεση αποτυπώνει ότι το 63,73% των θέσεων αυξημένης ευθύνης καταλαμβάνονται από γυναίκες. Παράλληλα, με σκοπό τη διαρκή διαμόρφωση ενός εργασιακού περιβάλλοντος, όπου όλοι οι εργαζόμενοι ανεξαιρέτως θα μπορούν να εμπνέονται

και να εξελίσσονται, η Novartis Hellas πραγματοποίησε περισσότερες από 39.000 ώρες εκπαίδευσης, είτε εσωτερικά είτε μέσω κορυφαίων παρόχων. Επίσης, με απώτερο σκοπό την

προστασία της υγείας των εργα-

ζομένων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εφαρμόστηκε υβριδικό μοντέλο εργασίας. Ενώσεις ασθενώνΤοπική κοινωνία Κατά τη διετία 2020-2021, το πρόγραμμα για την ολιστική υποστήριξη των γυναικών με καρκίνο μαστού «Είσαι γυναίκα. Είσαι δύναμη!», υπό την αιγίδα της Εταιρείας Ογκολόγων - Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ) και με την υποστήριξη των Συλλόγων «Αλμα Ζωής», συμπλήρωσε πε-

ρισσότερες από 2.800 εγγραφές. Υλοποιήθηκε το European Patient Innovation Summit, με στόχο την ενδυνάμωση των φορέων ασθενών στο διαρκώς εξελισσόμενο ψηφιακό περιβάλλον και 110 εκπρόσωποι από 38 ενώσεις ασθενών συμμετείχαν στο διαδραστικό Ψηφιακό Σεμινάριο Ενδυνάμωσης & Ανάπτυξης Δεξιοτήτων που διοργάνωσε η εταιρεία τοπικά. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ανοιχτά Φτερά», που εστιάζει στην υποστήριξη των νέων ταλέντων, 100 απόφοι-

τοι συμμετείχαν στο πρόγραμμα Digital Skills, σε συνεργασία με το Foundation, 8 νέοι ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα πρακτικής άσκησης διάρκειας 18 μηνών, ενώ υποστηρίχθηκε και ο θεσμός «Falling Walls Lab Greece», ένα διεθνές φόρουμ για τη νέα γενιά καινοτόμων, πρωτοπόρων, δημιουργών και οραματιστών. Περιβάλλον Η ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος παραμένει σημαντική προτεραιότητα για την εταιρεία. Το 2021, ολοκληρώθηκε η απομάκρυνση όλων των πλαστικών μιας χρήσης από τις εγκαταστάσεις της, ενώ είναι σε εξέλιξη η αντικατάσταση του στόλου συμβατικών οχημάτων της εταιρείας με αντίστοιχα προηγμένης τεχνολογίας. Η έκθεση είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της Novartis Hellas.

*Μέσω δημοσιονομικής συνεισφοράς (συμπεριλαμβανομένων clawback και rebates), θέσεων εργασίας, έρευνας και ανάπτυξης, δαπανών σε εγχώριους προμηθευτές, υποστήριξης επιστημονικών και κοινωνικών προγραμμάτων.

Γέφυρες με τις εκπαιδευτικές κοινότητες όλων των βαθμίδων χτίζει ο βιομηχανικός όμιλος GIZELIS, που όπως αναφέρουν τα στελέχη του, περιγράφοντας τους άξονες στρατηγικής του, με συνέπεια επενδύει διαρκώς στο ανθρώπινο κεφάλαιο, ενδυναμώνει τις ελληνικές επιχειρήσεις με δοκιμασμένες λύσεις και πολύτιμη τεχνογνωσία πάνω στις νέες τεχνολογίες αιχμής, που χτίζουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην εποχή του Industry 4.0. Ετσι, στο πνεύμα της διαρκούς ενδυνάμωσης και ενημέρωσης στην πράξη συνεργάζεται με σχολεία και Πανεπιστήμια και ανοίγει τακτικά τους χώρους του εργοστασίου στο Σχηματάρι για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Με βάση τα όσα αναφέρει ο Ομιλος, η φετινή έκθεση OPEN HOUSE (που πραγματοποιήθηκε στις 11-12-13 Νοεμβρίου 2022) αποτέλεσε μια ακόμη ευκαιρία κινητοποίησης σπουδαστών και μαθητών. «Με μεγάλη ικανοποίηση διαπιστώσαμε ότι οι νέες τεχνολογίες και εφαρμογές της 4ης βιομηχανικής επανάστασης και των έξυπνων εργοστασίων κερδίζουν το ενδιαφέρον και συγκινούν τη νέα γενιά. Νέοι μαθητές και σπουδαστές πλημμύρισαν τους χώρους της έκθεσης, ξεναγήθηκαν στις εγκαταστάσεις και είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν από κοντά πραγματικές εφαρμογές» αναφέρεται από τον Ομιλο Gizelis. Συγκεκριμένα, στο Σχηματάρι βρέθηκαν σπουδαστές από το ΕΚΠΑ Ψαχνών και μαθητές από το 3ο ΕΠΑΛ Αγ. Αναργύρων, το 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αμαρουσίου, το Πρότυπο ΓΕΛ Ευαγγελικής Σχολής της Νέας Σμύρνης και

το Πρότυπο Κέντρο Ερευνας

Ρομποτικής και Τεχνολογίας, Makerlab, με έδρα το Αγρίνιο.

Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να δουν πώς κατασκευάζεται ένα βιομηχανικό ρομπότ, πώς λειτουργεί μια βιομηχανική μονάδα και ένα έξυπνο εργοστάσιο, καθώς και να λάβουν

Ο βιομηχανικός

απαντήσεις σε απορίες και προβληματισμούς σχετικά με τη λειτουργία και τις δυνατότητες του αυτοματισμού και των σύγχρονων ρομποτικών συστημάτων στο περιβάλλον της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Τεχνολογίες αιχμής «Στον βιομηχανικό όμιλο GIZELIS πιστεύουμε στη νέα γενιά και στηρίζουμε την επαφή της με τον πραγματικό κόσμο της βιομηχανίας. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που οι νέοι σπουδαστές και μαθητές ανταποκρίνονται με ενθουσιασμό στην πρόσκληση αυτή και υποσχόμαστε ότι θα συνεχίσουμε

να χτίζουμε ένα παραγωγικό μέλλον μαζί τους» τόνισε με αφορμή το γεγονός ο κ. Ευάγγελος Γκιζελής, Πρόεδρος του Ομίλου Gizelis. Επιπλέον ο βιομηχανικός όμιλος Gizelis παρουσίασε, πρόσφατα, πρωτοπόρες τεχνολογίες αιχμής και ρομποτικά συστήματα στους φοιτητές του Τμήματος Τεχνολογιών Ψηφιακής Βιομηχανίας του ΕΚΠΑ, διευρύνοντας τις πρωτοβουλίες και δράσεις διασύνδεσής του με τη νέα γενιά, και ειδικότερα με τον κόσμο της επιστήμης και της εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, υποδέχθηκε πρόσφατα φοιτητές και καθηγητές από το Τμήμα

Τεχνολογιών Ψηφιακής Βιομηχανίας του ΕΚΠΑ. Η αποστολή του ΕΚΠΑ, που συμμετείχε στο OPEN HOUSE 2022, είχε την ευκαιρία να γνωρίσει τη νέα εποχή που φέρνουν στην ελληνική βιομηχανία και παραγωγή οι τεχνολογίες αιχμής που αναπτύσσει ο βιομηχανικός όμιλος GIZELIS (Gizelis SA & Gizelis Robotics).

Συμβουλές εξέλιξης Οι φοιτητές του τμήματος ξεναγήθηκαν στις εγκαταστάσεις στο Σχηματάρι και έμαθαν από πρώτο χέρι πως δουλεύουν στην πράξη τεχνολογίες και μηχανήματα, όπως οι CNC Στραντζόπρεσσες & Ψαλίδια, CNC Διατρητικές Μηχανές Punching, CNC Fiber Laser Κοπής, CNC Routers, Λογισμικά για Κοπή & Διαμόρφωση, Ρομποτική Συγκόλληση, Ρομπότ και Στραντζόπρεσσα, Ρομπότ Παλετοποίηση & Συσκευασία, 3D Additive & 3D Machining, INDUSTRY 4.0 Software Platform. Επίσης, από τη διευθυντική ομάδα της Gizelis Robotics, ο κ. Ευάγγελος Γκιζελής (CEO) και ο κ. Παναγιώτης Λάγιος Cofounder, καθώς και η κ. Κωνσταντίνα Αντωνίου από το τμήμα Ανθρωπίνων Πόρων, παρουσίασαν τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται ο βιομηχανικός

όμιλος, έδωσαν χρήσιμες συμβουλές εξέλιξης στους φοιτητές, τους ενημέρωσαν για τις τρέχουσες ανάγκες της αγοράς εργασίας, εμπνέοντας τους για τη μετέπειτα πορεία τους. Και από τις δυο πλευρές συμφωνήθηκε ότι η επίσκεψη αυτή θέτει τις βάσεις για περαιτέρω συνεργασία στο άμεσο μέλλον. Σημειώνεται ότι στην αποστολή του Τμήματος Τεχνολογιών Ψηφιακής Βιομηχανίας του ΕΚΠΑ συμμετείχαν συνολικά 5 μέλη ΔΕΠ του Τμήματος (Καθ. Μαρία Τζαμτζή, Επικ. Καθηγήτρια Πέγκυ Παπαδοπούλου, Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Κούβακας, Επίκ. Καθηγητής Δημήτρης Φραγκούλης, Επικ. Καθηγητής Δημήτρης Κατσιάνης, Επικ. Καθηγητής Διονύσης Ξενάκης), καθώς και πάνω από 50 προπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος. Οπως, μάλιστα, χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Ευάγγελος Γκιζελής, επικεφαλής του Ομίλου Gizelis «τα νέα παιδιά πρέπει να τα εμπνεύσουμε εμείς οι πρωταγωνιστές της βιομηχανίας. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν για τις προοπτικές της βιομηχανίας, ότι η Βιομηχανία είναι ένας κόσμος δημιουργίας. Ενας κόσμος όπου αν ενταχθούν θα έχουν την ευκαιρία εάν το θέλουν να εξελιχθούν και να μεγαλουργήσουν».

ημαντικές ευκαιρίες για πολλές επιχειρήσεις προσφέρει το πρόγραμμα «Εξυπνη Μεταποίηση» της γενικής γραμματείας Βιομηχανίας, στο πλαίσιο του Ελλάδα 2.0. Ηδη άνοιξε η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων για το πρόγραμμα κρατικής ενίσχυσης ύψους 73 εκατομμυρίων ευρώ για τη δράση, που αφορά την οικονομική υποστήριξη πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων του μεταποιητικού και εν γένει βιομηχανικού κλάδου με σκοπό να προχωρήσουν σε επενδύσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των παραγωγικών και λειτουργικών δραστηριοτήτων τους. Υλοποιείται, δε, από τρεις φορείς υλοποίησης, τη γενική γραμματεία Βιομηχανίας, το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδος και το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος. Με βάση όσα έχει αναφέρει η Θέμις Ευτυχίδου, γενική γραμματέας Βιομηχανίας, τα επενδυτικά σχέδια μπορούν να έχουν προϋπολογισμό από 250.000 ευρώ έως 6.000.000 ευρώ, και οι επιλέξιμες δαπάνες είναι:

● Μηχανολογικός εξοπλισμός έως 100%

● Κτίρια, εγκαταστάσεις και περιβάλλων χώρος για τη λειτουργία της επιχείρησης έως 20%

● Ειδικές εγκαταστάσεις κτιριακών για εγκαταστάσεις που θα

συμβάλουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό έως 40%

●

Δαπάνες εργαστηριακού εξοπλισμού έως 30%

●

Δαπάνες λογισμικού και εξοπλισμού πληροφορικής έως 20%

●

Δαπάνες συμβουλευτικών υπηρεσιών-μελετών για την υποστήριξη, καθοδήγηση και προσαρμογή της επιχείρησης στις απαιτήσεις

της Βιομηχανίας 4.0 για τη βελτίωση της οργάνωσης και παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, στην υποστήριξη καινοτομικής και τεχνολογικής επιχειρηματικότητας και της εξωστρέφειας έως 10% ● Training Προσαρμογή Εργατικού Δυναμικού (Upskilling and reskilling) άμεσα σχετιζόμενη με το επενδυτικό σχέδιο έως 10% Επιλέξιμες είναι υφιστάμενες επιχειρήσεις που μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2021 έχουν κλεισμένες δύο ή περισσότερες διαχειριστικές χρήσεις και νέες επιχειρήσεις που μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2021 δεν έχουν

πριν από την ημερομηνία της δημοσίευσης της Πρόσκλησης) και χρησιμοποιούν απλογραφικό ή διπλογραφικό λογιστικό σύστημα (βιβλία Β΄ ή Γ΄ κατηγορίας). Δικαιούχοι είναι όλοι οι τύποι νομικής μορφής και οι ατομικές επιχειρήσεις. Οπως σημειώνει η γενική γραμματέας Βιομηχανίας, «η δράση “Εξυπνη Μεταποίηση”, αποτελεί μία εμβληματική δράση, που θα έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στην ελληνική επιχειρηματικότητα,

μετάβαση των

κ.ά.,

«ΕΞΥΠΝΗ ΜΕΤΑΠΟΊΗΣΗ» Ευκαιρίες επενδύσεων για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις Παραδείγματα έξυπνης μεταποίησης είναι η χρήση συστημάτων αυτόματης διακίνησης υλικών, εφαρμογών Logistics και διαχείρισης αποθηκών μέσω αυτόνομων περονοφόρων οχημάτων και συστημάτων

για την επίλυση του ζητήματος». Οσον αφορά την αποδοτικότητα και την εξοικονόμηση, μπορούν να προέρθουν από τη μείωση του χρόνου διακοπής της παραγωγής. Τα σύγχρονα μηχανήματα είναι συχνά εξοπλισμένα με αισθητήρες/σένσορες και διαγνωστικές λειτουργίες, ώστε να ειδοποιούν τους χειριστές για τυχόν προβλήματα. Παράλληλα, τονίζει ότι «με τη χρήση προηγμένων μοντέλων και προσομοιώσεων (data analytics) για τον προγραμματισμό της παραγωγής και των αποθεμάτων μειώνεται και ο χρόνος αλλαγής γραμμών παραγωγής. Μείωση του κόστους, καθώς και υψηλότερη ποιότητα επιτυγχάνεται και με την εισαγωγή ρομποτικών συστημάτων στην παραγωγή, τις εργασίες εφοδιασμού καθώς και με την παροχή οδηγιών για εργασίες συναρμολόγησης/ συντήρησης μέσα από επαυξημένη πραγματικότητα (augmented reality)». «Φυσικά, η αποτελεσματικότερη λειτουργία μίας επιχείρησης συμπεριλαμβάνει και τεχνολογίες αυτοματοποίησης, ενώ απαιτεί και

την αλληλεπίδραση, και συνεργασία, ανθρώπου - μηχανής. Ετσι, οι νέες τεχνολογίες συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγικότητας του προσωπικού, μειώνουν την κόπωση και επιτρέποντας την ενασχόληση με περισσότερο παραγωγικές –και δημιουργικές–διαδικασίες. Επίσης, μειώνουν τον κίνδυνο ατυχημάτων και τραυματισμών».

Σε δεκάδες πολιτικές και οικονομικές αναλύσεις διαβάζουμε καθημερινά πως η Ελλάδα 2.0, το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, αυτός ο θεμελιώδης οικονομικός αλλά και κοινωνικός μετασχηματισμός που επιχειρείται ώστε να μπορέσει και η Ελλάδα να ακολουθήσει τις καλπάζουσες διεθνείς οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις, έχει θέσει συγκεκριμένους και πολύ σαφείς στόχους. Στους κύριους στόχους περιλαμβάνονται ο περιορισμός των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης του Covid-19, η αντιμετώπιση των παραγωγικών και επενδυτικών ελλείψεων και προκλήσεων και βέβαια η ενίσχυση της ανάπτυξης μέσω δημιουργίας θέσεων εργασίας, αλλά και η βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής

και λειτουργεί σε ένα άλλο, δικό του, παράλληλο σύμπαν... Μια μικρή αναδρομή για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με το θέμα. Οι ιχθυοκαλλιέργειες στην Ελλάδα, μια δραστηριότητα 80% εξαγωγική, αναδείχθηκαν εδώ και αρκετά χρόνια ως ο πρώτος εξαγωγικός κλάδος ζωικών προϊόντων και ο τρίτος ως προς την αξία, μετά τα φρούτα/λαχανικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Και βέβαια είμαστε οι πρώτοι σε παραγωγή μεσογειακών ιχθύων στην Ε.Ε. Φυσικό ήταν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον μεγάλων επενδυτικών σχημάτων, με αποτέλεσμα πριν από περίπου 2-3 χρόνια να γίνουν σημαντικές εξαγορές και αναδιάρθρωση του κλάδου με την είσοδο funds-κολοσσών όπως η Mubadala, η Amerra και η Diorasis. Μετά την απόκτηση των υποδομών (assets) οι επενδυτές αναζήτησαν κάποια σχετική ασφάλεια

μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Και όμως, παρ’ όλη τη διάθεση και εκπεφρασμένη επιθυμία και του ιδίου του πρωθυπουργού, υπάρχουν περιπτώσεις όπως ο κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας, όπου ο ίδιος ο κρατικός μηχανισμός φρενάρει αυτή τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί. Λες

χρόνων του κλάδου, ο ορισμός ζωνών ανάπτυξης της δραστηριότητας, οι περίφημες ΠΟΑΥ, δηλαδή Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιέργειας, με καθορισμένη παραγωγικότητα, κανόνες και φορέα διαχείρισης. Ολα καλά μέχρι εδώ... Οσο και αν ακούγεται εξωφρενικό, η ιστορία της ίδρυσης των ΠΟΑΥ ξεκίνησε από το 2011 (!!!), αλλά ο καθορισμός τους κατέστη αναγκαίος μετά τις εξαγορές και την αναδιάρθρωση του κλάδου. Και τι έχει γίνει

ανταγωνίζεται

βάρος της

νέσει ή να υπογράψει αποφεύγοντας την εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας. Στην πράξη οι χρήσεις τόσο στις χερσαίες όσο και θαλάσσιες περιοχές καθώς και οι όποιες συγκρούσεις με άλλες δραστηριότητες έχουν πλέον διευθετηθεί, διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιώσιμη συνύπαρξη με το φυσικό περιβάλλον. Η επίκληση επίσης των αντιδράσεων των «τοπικών κοινωνιών» ως η κύρια δικαιολογία για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται υποκρύπτει ιδιοτελείς βλέψεις και μικροκομματικό συμφέρον διάφορων παραγόντων ή αυτοδιοικητικών αρχόντων, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η πλειονότητα του τοπικού στοιχείου που ζει και βιοπορίζεται γύρω από την ιχθυοκαλλιέργεια. Και όλα αυτά σε όφελος της γειτονικής Τουρκίας, η οποία υπερδιπλασιάζοντας την παραγωγή της τα τελευταία χρόνια χτυπά και Πυροβολώντας τα πόδια μας... Η σημασία της χωροταξικής διευθέτησης για την ανάπτυξηΗ περίπτωση των ιχθυοκαλλιεργειών

οικονομίας, αυτό δεν είναι υπερβολή και το κατανοούν άπαντες. Το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει, οι αγορές υπάρχουν, οι επενδυτές αδημονούν, έχουμε ανάγκη αυτή την ανάπτυξη, κι όμως εμείς συνεχίζουμε να πυροβολάμε τα πόδια μας... Μέχρι πότε άραγε;