Κανάρη 36, Δάφνη Τηλ. 210 9713934 & 210 9769376
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΘΕΜΑ Α Να σημειώσετε το γράμμα που συμπληρώνει σωστά κάθε μία από τις παρακάτω προτάσεις : 1. Σε ένα αυτότροφο οικοσύστημα με τρία τροφικά επίπεδα, αν απομακρυνθούν οι κορυφαίοι καταναλωτές, η βιομάζα των παραγωγών του οικοσυστήματος: α) Θα μειωθεί. β) Μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί, ανάλογα με το είδος των καταναλωτών που θα απομακρυνθούν. γ) Θα αυξηθεί. δ) Η αποικοδομήσιμη ύλη θα παραμείνει σταθερή. 2. Η πενικιλίνη ως αντιβιοτικό δρα: α) Αναστέλλοντας τη σύνθεση των νουκλεϊκών οξέων. β) Αναστέλλοντας την παραγωγή ουσίας, απαραίτητης για τη σύνθεση του κυτταρικού τοιχώματος. γ) Αναστέλλοντας τη σύνθεση των πρωτεϊνών στους προκαρυωτικούς οργανισμούς. δ) Αναστέλλοντας κάποιο μηχανισμό του μεταβολισμού των μικροοργανισμών. 3. Το αέριο που δεν παράγεται με βιολογική διαδικασία είναι: α) Το διοξείδιο του άνθρακα. β) Το διοξείδιο του θείου. γ) Τα οξείδια του αζώτου. δ) Το μονοξείδιο του άνθρακα. 4. Ο αριθμός των ειδών της Ελληνικής χλωρίδας σε συγκεκριμένες περιοχές, ανέρχεται σε 650. Σύμφωνα με τη συνθετική θεωρία, στην ερμηνεία της βιοποικιλότητας της Ελληνικής χλωρίδας καθοριστικός παράγοντας είναι: α) Η έμφυτη τάση των οργανισμών να προσαρμόζονται στο περιβάλλον τους. β) Η ικανότητα των φυτικών οργανισμών να αναπαράγονται και μονογονικά. γ) Η γενετική απομόνωση, που είναι αποτέλεσμα της γεωγραφικής απομόνωσης. δ) Η μακροβιότητα πολλών φυτικών ειδών.
5. Το συμπλήρωμα και η προπερδίνη είναι ουσίες που βρίσκονται: α) Στον ιδρώτα. β) Στον ορό του αίματος. γ) Στον εγκέφαλο. δ) Στο μυελό των οστών.
Μονάδες 25
ΘΕΜΑ Β 1. Αν θεωρήσουμε ως οικοσύστημα μια περιφραγμένη έκταση, όπου καλλιεργούνται δύο φυτικά είδη. α) Μπορούμε να ορίσουμε με ακρίβεια το μέγεθος και τα όρια του; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. β) Πόσο ισορροπημένο θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε και γιατί; γ) Αν το ένα από τα φυτικά είδη είναι τριφύλλι, πώς πραγματοποιείται ο εμπλουτισμός του εδάφους με νιτρικά ιόντα, χωρίς την παρέμβαση του ανθρώπου; Μονάδες 9 2. Σε ποιο χαρακτηριστικό των πρωτευόντων στηρίζεται η ικανότητα τους να πραγματοποιούν σύνθετες νοητικές λειτουργίες; Μονάδες 6 3. Να τοποθετήσετε στη σωστή σειρά τα παρακάτω γεγονότα που συμβαίνουν όταν το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ανθρώπου συναντήσει για πρώτη φορά ένα παθογόνο μικροοργανισμό. Α. Το παθογόνο καταστρέφεται. Β. Τα ενεργοποιημένα Β- λεμφοκύτταρα εκκρίνουν αντισώματα. Γ. Οι αντιγονικοί καθοριστές του παθογόνου αναγνωρίζονται και συνδέονται με τους αντιγονικούς υποδοχείς κάποιων Β- λεμφοκυττάρων. ∆. Τα ειδικά Β- λεμφοκύτταρα που αναγνώρισαν τους αντιγονικούς καθοριστές του με τους υποδοχείς τους, ενεργοποιούνται και πολλαπλασιάζονται. Ε. Παραμένουν στον οργανισμό τα ειδικά για το παθογόνο Β- κύτταρα μνήμης. (Π.Δ.Β.) Μονάδες 5 4. Σε ποια κατηγορία νοσημάτων ανήκει η ρευματοειδής αρθρίτιδα; Πείτε δύο πιθανές αιτίες πρόκλησης τους. Μονάδες 5
ΘΕΜΑ Γ 1. Στην παρακάτω εικόνα απεικονίζονται τέσσερα είδη πουλιών που εξελίχθηκαν από ένα είδος που είχε μικρό ράμφος. Τα πουλιά αυτά τρέφονταν με σπόρους. Για την καλύτερη συλλογή των σπόρων ενδείκνυται το κοντό και λιγότερο μυτερό ράμφος.
α) Ποιο στοιχείο της σύγχρονης θεωρίας της εξέλιξης εξηγεί την εμφάνιση των
διαφορετικών μορφών ράμφους σε αυτό τον πληθυσμό των πουλιών; (Μον.4) β) Τα τέσσερα αυτά είδη πουλιών κατοικούσαν στο ίδιο νησί, αλλά σήμερα υπάρχουν μόνο τα πτηνά με το λιγότερο μυτερό ράμφος. Πώς μπορεί να εξηγηθεί η επικράτηση τους, σύμφωνα με την σύγχρονη θεωρία της εξέλιξης; (Μον.5) Μονάδες 9 2. Η παρακάτω εικόνα αναπαριστά τις μεταβολές στο άνοιγμα των στομάτων των φύλλων ενός φυτικού είδους στη διάρκεια της μέρας και της νύχτας.
α) Τι είναι τα στόματα και σε ποιες διαδικασίες ανταλλαγής αερίων
συμμετέχουν; (Μον. 4) β) Για ποια βασική διαδικασία του κύκλου του νερού είναι απαραίτητα και ποιος είναι ο ρόλος της; (Μον. 5) Μονάδες 9
3. Η χώρα μας έχει τους περισσότερους καπνιστές στην Ευρώπη. Ανησυχητικά είναι και τα ποσοστά καπνιστών στους νέους. α) Σε ποιες κατηγορίες ουσιών ανήκει η νικοτίνη και ποια είναι η δράση της στον οργανισμό του ανθρώπου; (Μον. 3) β) Τι κινδύνους για την υγεία τους εμφανίζουν οι καπνιστές; (Μον. 4) Μονάδες 7
ΘΕΜΑ Δ 1. Η διπλανή εικόνα παρουσιάζει στιγμιότυπα από την αντίδραση του αμυντικού μας συστήματος στην μόλυνση από έναν ιό.
α) Να βάλετε σε σειρά τις εικόνες, σύμφωνα με την αντίδραση των μηχανισμών
άμυνας, από την μόλυνση για πρώτη φορά από τον ιό. (Μον. 3) β) Ποιος από τους μηχανισμούς αυτούς αποτελεί μηχανισμό μη ειδικής άμυνας; Να τον περιγράψετε. (Μον. 4) γ) Ποιο είδος ανοσίας παρουσιάζεται στην εικόνα Γ και πότε άλλοτε αναπτύσσεται; (Μον. 4) δ) Ποια είναι η δράση των παραγόμενων αντισωμάτων, στην συγκεκριμένη περίπτωση; (Μον. 3) Μονάδες 14
2. Με ποια φαινόμενα ρύπανσης μπορεί να μειωθεί το οξυγόνο που είναι διαλυμένο στο νερό; Μονάδες 7 3. Πως εξηγείται η διαφορά στο χρώμα του δέρματος των ανθρώπων ως παράδειγμα δράσης της φυσικής επιλογής με προσαρμοστική σημασία. Μονάδες 4 (Οι εικόνες είναι από τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Βιολογίας.)
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΥΓΟΥΛΕΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ