Ανά(σ)ταση ψυχής

ΑΠΟΔΡΑΣΕΙΣ

ΠΑΣΧΑΛΙΝΈΣ ΈΞΟΡΜΉΣΈΙΣ ΣΤΉΝ ΈΑΡΙΝΉ ΓΉ

Ανά(σ)ταση ψυχής

«Ακουσα τη χαρά της αγάπης στο κελάηδισμα των πουλιών… Είδα τη γιορτή των δέντρων που είχαν τα κλαδιά στολισμένα με τα άνθη της αναγέννησης και τους αγρούς να κυματίζουν με μυριάδες χρώματα στο θρόισμα του ανέμου… Ενιωσα βαθιά μέσα στην ψυχή μου όλα αυτά τα θαυμαστά έργα της άνοιξης σαν να τραγουδούσαν τη μελωδία της ελπίδας…»

ΗΑνοιξη στη Φύση είναι μια γιορτή χαράς και αισιοδοξίας, είναι η αναγέννηση της γης, είναι η ζωή όπως θα έπρεπε να είναι, γεμάτη ήχους και χρώματα, αγάπη και ελπίδα, μια νίκη του φωτός πάνω στο σκοτάδι… Ο συμβολισμός της δυνατός και αναγκαίος όσο ποτέ, πόσο μάλλον στις ζοφερές μέρες που σήμερα όλοι μας ζούμε, μέσα σε μια καθημερινότητα που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο μάς συνθλίβει… Υπάρχει ανάγκη λοιπόν να βρεθούμε κοντά στην ανοιξιάτικη φύση, τον μέγιστο θεραπευτή σώματος και ψυχής, για ηρεμία, χαλάρωση και κάθαρση της σκέψης αλλά και της ψυχολογίας μας από κάθε είδους τοξικότητα που έχει εισβάλει στη ζωή μας.

Κάποτε, στα χωριά μας, τον πρώτο μήνα της άνοιξης τα παιδιά έφτιαχναν τη «μάρτα», ένα ασπροκόκκινο βραχιόλι που συμβόλιζε την αγάπη και την αγνότητα και φορώντας το τραγουδούσαν από πόρτα σε πόρτα τα «χελιδονίσματα», δηλαδή τα κάλαντα της Ανοιξης. Σήμερα, που εκείνες οι μέρες της αθωότητας έχουν πια περάσει ανεπιστρεπτί, τόσο για εμάς όσο και για την ελληνική φύση, η οποία ποικιλοτρόπως κακοποιείται βάναυσα, έχουμε χρέος να συνδεθούμε ξανά μαζί της με τον σεβασμό και την αγάπη που της αξίζει, να κάνουμε βίωμα και ένστικτο επιβίωσής μας την ανάγκη να τη χαιρόμαστε ανόθευτη και αλώβητη από κάθε ανθρώπινη επιβουλή και να την προστατεύουμε.

Με το παραπάνω έρεισμα θα σας παρουσιάσουμε βιωματικές ιδέες για αποδράσεις σε βουνό και θάλασσα που πιστεύουμε ότι θα καλύψουν όλες τις «φυλές» των ταξιδευτών.

Σε αυτήν την ταξινόμηση, βέβαια, βοηθά τα μέγιστα και η ποικιλόμορφη, πολυμορφική και συνεχώς μεταβαλλόμενη ελληνική τοπιογραφία, όπου με εκπληκτική μαεστρία και θαυμαστή ικανότητα, μέσα σε λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα γης, πάλλεται όλη η ομορφιά και η διαφορετικότητα του τόπου μας.

Σε αυτό το ταξιδιωτικό, εαρινό αφιέρωμά μας θα προτείνουμε, εκτός από έναν ή δυο δημοφιλείς προορισμούς που όμως λόγω πασχαλινών εθίμων παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, συναρπαστικά road trips στη ράχη της Πίνδου και στο ακρωτήρι του Κάβο Μαλιά, που θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα αρέσουν στους λάτρεις της οδήγησης και των εξερευνήσεων.

Παράλληλα, όμως, φροντίσαμε να έχουμε στο ανοιξιάτικο μενού των… εκδρομοφάγων και ιδέες για σύντομες –ακόμη και μονοήμερες– αποδράσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν με αφετηρία την τσιμεντωμένη πρωτεύουσα.

Για ακόμη μία φορά, τόσο η «ανεξερεύνητη» Εύβοια όσο και οι ομορφιές της ανεξάντλητης Κρήτης θα βρεθούν στο ταξιδιωτικό μας στόχαστρο με συγκεκριμένες προτάσεις, που όμως ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα και τα χιλιογραμμένα.

Οπως σας έχουμε συνηθίσει εδώ και χρόνια, όλο το ρεπορτάζ έγινε στο πεδίο με σύγχρονο φωτογραφικό εξοπλισμό και όχι αλιεύοντας επαναλαμβανόμενες πληροφορίες και φωτογραφίες από το διαδίκτυο. Φυσικά και «γράψαμε» ατέλειωτα μοναχικά χιλιόμετρα στο κοντέρ του αυτοκίνητου μας, προσπαθώντας να αποτυπώσουμε για εσάς ταξιδιωτικές αλήθειες, αυτά που μας άρεσαν, αλλά και όσα δεν θα θέλαμε να δούμε να υπάρχουν στην πανέμορφη ελληνική γη, που τελευταία πληγώνεται όλο και περισσότερο από την ανθρωποκεντρική και εγωιστική συμπεριφορά μας.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΚΡΗΤΗ: ΕΠΑΝΩ

Το λασιθιώτικο «Αγιον Ορος»

Πίσω από τον τουριστικά υπερανεπτυγμένο κόλπο του Μεραμπέλου απλώνεται μια ολόκληρη επαρχία που, ενώ μοιάζει να κινείται με ρυθμούς από το παρελθόν, εκπέμπει «μηνύματα» από το μέλλον

ΚΕΙΜΕΝΟ – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Ηρακλής Μήλας/Views of Greece

Ηκαρτποσταλική ομορφιά του

Αγίου Νικολάου, η κοσμοπολί-

τικη λάμψη της Ελούντας και

το τηλεοπτικό σουξέ Πλάκας

και Σπιναλόγκας τυφλώνουν

τον επισκέπτη και μοιάζει να κρατούν στη

σκιά όλη την υπόλοιπη επαρχία Μεραμπέ-

λου. Δεν πειράζει, δεν γίνεται να είναι όλα «best seller»!

Μέσα στην κάψα της πολυκοσμίας η νωχελικότητα της αρχοντικής Νεάπολης

και οι «ολιγοσύχναστοι» δρόμοι του Επάνω

Μεραμπέλου αποτελούν όαση δροσιάς.

Κάποιες γωνιές κλέβουν λίγη από τη λάμψη των «πλούσιων συγγενών», όπως το χωριουδάκι της Πάνω Ελούντας, που έγινε

πόλος έλξης επισκεπτών γιατί αποτέλεσε

το «σκηνικό» γυρισμάτων της επιτυχημέ-

νης σειράς «Το Νησί», ενώ λίγη από την

τηλεοπτική αστρόσκονη σειρών, όπως το

«Καρτ Ποστάλ» ή το «Μια νύχτα του Αυγού-

στου», έφτασε ώς τη Φουρνή και το Καστέ-

λι. Να ’ναι καλά η Βρετανίδα συγγραφέας

Βικτόρια Χίσλοπ (στα πονήματα της οποίας

βασίζονται όλες οι προαναφερθείσες σει-

ρές), η οποία επέλεξε το Μεραμπέλο για

δεύτερο σπίτι της.

Πίσω από τις τηλεοπτικές οθόνες και

λίγο ψηλότερα από τα πολυτελή ξενοδο-

χεία της Ελούντας, τόσο κοντά αλλά και

τόσο μακριά, στο άγονο και άνυδρο Επάνω

ή «Ξερικό» Μεραμπέλο οι λιγοστοί κάτοικοι

δεν φαίνεται να ασχολούνται ιδιαίτερα με

φυσικές ή τεχνητές «λάμψεις». Δεν αλλά-

ζουν τον ξάστερο ουρανό που τους σκεπά-

ζει με κανένα «πεντάστερο» του κόσμου.

Κανένας εξωτερικός παράγοντας δεν είναι

ικανός να τους κάνει να χάσουν την ησυχία τους! Το κάνουν μόνο όταν οι ίδιοι το επιθυ-

μούν, σε κάποιο από τα πανηγυράκια για

λίγους «μυημένους»! Ή στα φθινοπωρινά

ρακοκάζανα «Στο Καζάνι» στη Φουρνή. Ή

στα υπέροχα live «Στον Πρόδρομο» στο Καστέλι. Στα 4-5 χωριά και στους μικροσκοπικούς οικισμούς, τα «Μετόχια», όπως τα

αποκαλούν οι ντόπιοι, η ζωή κυλά αργά, ήρεμα κι απλά και οι μέρες περνούν σαν τις

μικρές σελίδες που αποκολλούσαμε από

τα παλιά ημερολόγια και είχαν κρυμμένες

πίσω τους μαντινάδες και γνωμικά λαϊκής

σοφίας.

Διαμονή

Για τη διαμονή σας θα προτείνουμε κάποια καταλύματα που ξεφεύγουν από τη λογική των υπερπολυτελών ξενοδοχείων της Ελούντας. ΝΕΆΠΟΛΗ

«Hotel Neapolis», τηλ. 28410-33967

ΚΟΥΝΆΛΙ

«Kounali Mountain Resort», τηλ.-6940193197

ΦΟΥΡΝΗ

«Terre Crétoise», τηλ. 6973882130

ΜΕΡΑΜΠΕΛΟ

Θέα στην Ελούντα και στον κόλπο του Μεραμπέλου από τις Πινές

Τα «δίδυμα» χωριά, Καστέλι Φουρνής (μπροστά) και Φουρνή (πίσω)

όλις λίγα χιλιόμετρα μετά την Πλάκα ανεβαίνοντας προς Βρουχά, το τοπίο αλλάζει, αγριεύει! Πρώτη στάση στον Κάβο του Αγίου Ιωάννη, που είναι πιο γνωστός ως «Αφορεσμένος», διότι σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση εδώ θάφτηκε ο Καϊάφας, ο «σταυρωτής» του Χριστού. Εκτοτε η θάλασσα σε αυτό το σημείο δεν έπαψε να αφρίζει και ο αέρας να λυσσομανά!

Εδώ πλάι στο αιολικό πάρκο με τις

παντελώς αταίριαστες στην τοπογραφία

τεράστιες ανεμογεννήτριες, οι παλιοί πέ-

τρινοι ανεμόμυλοι, χτισμένοι σε διάφορα

σημεία της περιοχής, στα «σκασίματα»

του αγέρα, δείχνουν περίτρανα τα μεγέ-

θη της κάθε εποχής.

Είναι συγκινητική η προσπάθεια που

έκαναν οι κάτοικοι αυτής της φτωχικής

περιοχής για να εκμεταλλευτούν τα

στοιχεία της φύσης, τον αέρα, αλλά και

το λιγοστό νερό, χτίζοντας περίτεχνες

στέρνες που πολλές φορές τους κόστιζαν

περισσότερο κι από τα ίδια τους τα σπίτια.

Ανάμεσα στους οικισμούς της περιοχής συγκαταλέγεται το Καρύδι, ένα χωριό–κιβωτός της λαϊκής παράδοσης και τόπος καταγωγής δύο σπουδαίων παραδοσιακών μουσικών, του Χαραλάμπη

Παρασκάκη και του Βαγγέλη Γρηγοράκη.

Κοντά στο χωριό θα βρείτε δύο από τα πολλά, σημαντικά μοναστήρια (16ος αι.) της περιοχής. Το μεγαλύτερο είναι η Μονή Αρετίου (Αγίας Τριάδας) και η ανακαινισμένη Μονή Καρδαμούτσας (Τιμίου Σταυρού). Βορειότερα, κοντά στον Φινοκαλιά, χτισμένη σε κάθετη βραχώδη

πλαγιά, πάνω από τη θάλασσα, θα δείτε

την ατμοσφαιρική Μονή Αγίου Ανδρέα με

το σπηλαιοκκλησάκι της.

Τα πιο «ζωντανά» χωριά της περιοχής

είναι τα «δίδυμα» Φουρνή και Καστέλι

Φουρνής, όπου θα βρείτε και τις περισσό-

τερες επιλογές για διαμονή και φαγητό.

Στα γραφικά σοκάκια τους θα ανακαλύψετε υπέροχα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με ενετικές επιρροές.

Η γαλήνια ατμόσφαιρά τους θα σας μαγέψει, ενώ μαγαζιά, όπως ο «Πρόδρομος» στο Καστέλι και το «Καζάνι» στη

Φουρνή, είναι πολύ πιθανό να γίνουν τα αγαπημένα στέκια σας.

Βορειότερα, κοντά στις Κουρούνες, θα βρείτε ακόμα δύο σημαντικά, αλλά εγκαταλειμμένα μοναστήρια του 17ου αιώνα, τη Μονή Κεράμου και τη Μονή Αγίου Γεωργίου στα Ξερά Ξύλα. Οι Κουρούνες αποτελούν το κτηνοτροφικό κέντρο της περιοχής και όπως είναι φυσικό θα βρείτε πολύ καλά κρεατικά (το Πάσχα πλησιάζει, άλλωστε) και εξαιρετικά τυροκομικά προϊόντα.

Πάνω από το χωριό, στον Εσταυρωμένο, θα απολαύσετε την εντυπωσιακή θέα της Νεάπολης και του κάμπου της («Σκάφη του Μεραμπέλου») με τα επιβλητικά

λασιθιώτικα βουνά (Δίκτη) στο βάθος.

Πριν κατηφορίσετε για Νεάπολη, αξίζει

να κάνετε μια στάση στον αρχαιολογικό

χώρο της Δρήρου.

στέρνες

ΕΠΆΝΩ ΜΕΡΆΜΠΕΛΟ:

ΕΠΆΝΩ ΜΕΡΆΜΠΕΛΟ: ΝΕΆΠΟΛΗ

Ο Μανώλης Χαρούλης στο εργαστήρι του στα Εξω Λακώνια. Παίζει μια λύρα με συμπαθητικές χορδές, δικής του κατασκευής

Νεάπολη, παλιά πρωτεύουσα

Από την παλιά πρωτεύουσα ώς τη Μίλατο και τον Κριτσά Η

του νομού Λασιθίου, παραμένει άτυπη «πρωτεύουσα» της «Σκάφης» και του Επάνω Μεραμπέλου. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα χωριουδάκια και μετόχια που συναντήσαμε στην πορεία μας μέχρι τώρα ονομάζονται από κάποιους σκωπτικά «Η.Π. ΝΕ.» («Ηνωμένες Πολιτείες Νεαπόλεως»).

Η Νεάπολη είναι μία από τις ελάχιστες πόλεις ή κωμοπόλεις της Κρήτης που βρίσκεται στην ενδοχώρα, χωρίς οπτική επαφή

με τη θάλασσα. Οσοι από τους επισκέπτες

περνούν από εδώ θα κάνουν μια στάση στη

μεγάλη πλατεία της και περπατώντας στα

γραφικά σοκάκια της θα γοητευτούν από

τη ραθυμία της και την ατμόσφαιρα της

γλυκιάς, μα διόλου μεμψίμοιρης «παρακ-

μής» που αποπνέουν τα παλιά αρχοντικά

της. Στον παλιό δρόμο της αγοράς τα κα-

ταστήματα έχουν κατεβάσει μόνιμα τα

κεπέγκια (ρολά) τους, αλλά αξίζει να ανα-

ζητήσετε παραδοσιακά εργαστήρια όπως

το οργανοποιείο του Γιώργου Παπαχατζάκη

και το λευκοσιδηρουργείο του Δημήτρη

Σαρρή. Η θέα της επιβλητικής Μεγάλης

Παναγίας, η δροσιά στον όμορφο κήπο της

και ένα ποτήρι παραδοσιακής σουμάδας

συμπληρώνουν τη νοσταλγική «επίγευση».

Η κωμόπολη ενδείκνυται για ορμη-

τήριο εξερεύνησης της γύρω περιοχής.

Φεύγοντας με κατεύθυνση δυτική, προς Βουλισμένη και Λατσίδα, λίγο έξω από τη

Νεάπολη, αξίζει να αναζητήσετε τα ερείπια της μονής Φραγκισκανών (Φραρώ),

όπου έζησε τον 14ο αιώνα ο επιφανέστε-

ρος Νεαπολίτης όλων των εποχών, ο κα-

τά κόσμον Πέτρος Φίλαργος, μετέπειτα

Πάπας της Ρώμης, Αλέξανδρος! Βορειό-

τερα, θα φτάσετε στη Μίλατο, όπου θα

βρείτε ένα από τα ομορφότερα (σίγουρα

το μαρτυρικότερο) σπήλαια της Κρήτης.

Επιστρέφοντας από το σπήλαιο, κάντε μια

στάση στη Λατσίδα, στον «Μηλιαρά», για

τα καλύτερα παϊδάκια - σουβλάκια - τη-

γανητές πατάτες του Λασιθίου, ίσως και

ολόκληρης της Κρήτης!

Κοντά στη Νεάπολη θα βρείτε τα χω-

ριά Νικηθιανό, Χουμεριάκο, Λίμνες, και

στον δρόμο προς οροπέδιο Λασιθίου τα

χωριά Βρύσες, Αμυγδάλοι, Ζένια, Μέσα

και Εξω Ποτάμοι. Αξίζει μια στάση στη

Μονή Κρεμαστών (Παμμεγίστων Ταξιαρ-

χών 16ος αι.).

Στο Δράσι μπορείτε να στρίψετε αρι-

στερά προς Εξω Λακώνια και από εκεί

να συνεχίσετε προς Κριτσά. Στα μισά της

διαδρομής για Κριτσά θα συναντήσετε

τον εντυπωσιακό αρχαιολογικό χώρο της

Λατούς. Ομως αξίζει να αφιερώσετε λίγο χρόνο παραπάνω στα Εξω Λακώνια, τόπο καταγωγής του εξαιρετικού τραγουδιστή και μουσικού Γιάννη Χαρούλη. Αναζητήστε το εργαστήρι του Μανώλη Χαρούλη, του πατέρα του «Γιαννιού», για να γνωρίσετε έναν άνθρωπο πολυτάλαντο με πνεύμα ανήσυχο, καρδιά ανυπότακτη και ψυχή ευγενική. Κι ύστερα, φεύγοντας από Επάνω Μεραμπέλο και Λασίθι, βάλτε να ακούσετε στο αυτοκίνητο το Γιαννιό να

τραγουδάει: «Ολοι μου λεν ν’ απαρνηστώ

του Λασιθιού το δρόμο / μα

Η παραδοσιακή Χώρα της Σκύρου

Μύηση στα μυστικά του Αιγαίου

Για πολλούς η άνοιξη στα νησιά θεωρείται η πιο ευχάριστη, χαρούμενη και πολύχρωμη εποχή. Πόσο μάλλον σε αυτό το ιδιόμορφο νησί των Σποράδων

με τα πολλά διαφορετικά πρόσωπα, την πολυποίκιλη γεωμορφολογία, την εκτυφλωτική φύση αλλά και τη σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά! Η Σκύρος θα σας μυήσει στα μυστικά του πελάγους, χωρίς να μπλέξετε σε πολύωρα ταξίδια και θαλασσινές περιπέτειες στο απρόβλεπτο ανοιξιάτικο Αιγαίο

α τελευταία χρόνια η Σκύρος, λόγω και της εύκολης πρόσβασης μέσω Εύβοιας, των αεροπορικών δρομολογίων από Αθήνα και της ακτοπλοϊκής

σύνδεσής της με τις υπόλοιπες Σποράδες, έχει ανέβει αισθητά στις προτιμήσεις των επισκεπτών.

Πρόκειται για έναν γνωστό προορισμό.

Κρατά σταθερά χαμηλό προφίλ και έχει καταφέρει να αποφύγει τις ακρότητες και τις

επιλογές μιας εύκολης, βιαστικής τουριστι-

κής ανάπτυξης. Λόγω της ποικιλόμορφης

φύσης της, δεν είναι μόνο καλοκαιρινός

προορισμός, αλλά και μια θαυμάσια εαρι-

νή επιλογή.

Εύκολη πρόσβαση Διασχίζοντας την ενδοχώρα της Εύβοιας

θα βρεθείτε στο λιμάνι της Κύμης (175 χλμ.

από Αθήνα, 85 χλμ. από Χαλκίδα), από όπου

αναχωρούν τα πλοία για τη Σκύρο. Το θα-

λασσινό ταξίδι θα διαρκέσει περίπου δύο

ώρες (22 ν.μ.) μέχρι τη Λιναριά, το λιμάνι της

Σκύρου. Από εδώ η Χώρα της Σκύρου απέ-

χει 11 χιλιόμετρα. Το νησί έχει αεροπορική

σύνδεση με την Αθήνα, ενώ το καλοκαίρι

συνδέεται ακτοπλοϊκώς με τη Σκόπελο και

την Αλόννησο.

Νησιώτικο καλωσόρισμα Η πρώτη θέαση της Χώρας της Σκύρου

σίγουρα θα σας συνεπάρει. Ακόμη πιο έντο-

να θα είναι τα συνθήματα όταν ξεκινήσετε

να ανηφορίζετε τη «Μεγάλη Στράτα» για τις

ψηλότερες γειτονιές που σκαρφαλώνουν

ώς τα ριζά του κάστρου.

Ο παραδοσιακός οικισμός της Σκύρου,

αν και κατά καιρούς έχει πληγεί από τους

σεισμούς, διατηρεί την αρχέτυπη δομή του, χωρίς σοβαρές αλλοιώσεις. Μπορεί να μη συναντάς πια τους παππούδες με την τσοπάνικη στολή, με τις βράκες, τον τροβά, τα τροχάδια (δερμάτινα σαντάλια) και το γερανιό μαντίλι στον λαιμό να ρουφούν τον καφέ τους στα πεζούλια των παραδοσιακών καφενέδων, όμως ξεφεύγοντας από το πολυσύχναστο κέντρο θα ανακαλύψεις μια Χώρα που δεν αποτελεί τουριστική ατραξιόν, αλλά ένα ζωντανό οικιστικό κύτταρο.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ

Ο βραχώδης αλλά πευκόφυτος όρμος της Ατσίτσας

Το λευκό κυριαρχεί παντού. Ανάμεσα στο αστραφτερό επίχρισμα των τοίχων και στους κολυπτέδες (καμινάδες, καλυμμένες

με σκυριανά πήλινα πιθάρια), ξανοίγονται

μικρά γαλάζια «παράθυρα» στον πελαγίσιο ορίζοντα. Ψηλά εκεί όπου τελειώνουν οι αρχοντογειτονιές ξεχωρίζει το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, του προστάτη του νησιού, το οποίο ιδρύθηκε από τον Ιωάννη Τσιμισκή, τον 10ο αιώνα, κυριολεκτικά γαντζωμένο στο «φρύδι» του κάθετου βράχου.

Ελάχιστα ψηλότερα βρίσκεται η είσοδος

του ενετικού κάστρου που δεσπόζει στην

κορφή του λόφου, χτισμένο επάνω σε βυ-

ζαντινά και παλαιότερα αρχαιοελληνικά

θεμέλια. Τόσο από το κάστρο όσο και από

τον Αγιο Γεώργιο η θέα προς το νησί και το

πέλαγος είναι πέραν κάθε περιγραφής.

Θα πρέπει να δείτε

Αρχαιολογικό Μουσείο: Στην ανατολική

άκρη του οικισμού ξεχωρίζει η πλατεία-εξώστης, αφιερωμένη στον Αγγλο ποιητή

Ρούπερτ Μπρουκ, ο οποίος πέθανε στη

Σκύρο ενώ υπηρετούσε στο ναυτικό, το

1915. Εδώ υπάρχει ένα άγαλμα αφιερωμέ-

νο στην Αιώνια Ποίηση. Σε μικρή απόστα-

ση συναντάμε το Αρχαιολογικό Μουσείο

Σκύρου όπου εκθέτονται αρκετά ευρήματα

από τις αρχαιολογικές ανασκαφές στο νησί.

Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Μά-

νου και Αναστασίας Φαλτάιτς: Λίγο πιο

χαμηλά θα δείτε το παραδοσιακό σκυριανό

σπίτι που το ζεύγος Φαλτάιτς μετέτρεψε σε

Εικόνα από το Μουσείο Μάνου και Αναστασίας Φαλτάιτς

μουσείο. Ενα μεγάλο μέρος του μουσείου

είναι αφιερωμένο στην αναπαράσταση του

«Σκυριανού Σπιτιού», όμως υπάρχουν και

δωμάτια με ιστορικά εκθέματα, λαογραφι-

κά αντικείμενα, παλιά έγραφα και βιβλία,

αλλά και ένα σημαντικό τμήμα των έργων

του Μάνου Φαλτάιτς.

Αρχαίο λατομείο: Στην παραλιακή τοπο-

θεσία Πουριά που έχει εύκολη οδική πρό-

σβαση από τη Χώρα βρίσκονται τα αρχαία

λατομεία πωρόλιθου. Ξεχωρίζει το εκκλη-

σάκι του Αγίου Νικολάου, χτισμένο μέσα

στο κοίλωμα ενός μεγάλου σμιλεμένου πωρόλιθου.

Σε ελάχιστη απόσταση, πάνω σε βραχώδη

ακτή

Προϊστορικός οικισμός: Στο ανεμοδαρμένο βόρειο ανατολικό άκρο του νησιού, στις παρυφές του ορμίσκου Παλαμάρι, έχει έρθει στο φως από την αρχαιολογική σκαπάνη, ένας σημαντικός προϊστορικός οικισμός (από τους αρχαιότερους και μεγαλύ-

τερους στο Αιγαίο), ο οποίος κατοικήθηκε

αδιάλειπτα από το 2500 έως το 1800 π.Χ. Ο χώρος είναι οργανωμένος και επισκέψιμος.

Εαρινές περιηγήσεις

Οι παραλίες της Σκύρου είναι πολλές και

αξιόλογες και έχουμε ασχοληθεί με αυτές

σε προγενέστερα καλοκαιρινά μας αφιε-

ρώματα. Αυτήν την εποχή, καθώς ακόμη τα

νερά του Αιγαίου είναι κρύα, οι πελαγίσιες

ακρογιαλιές δεν ενδείκνυνται για βουτιές.

Ομως υπάρχουν αρκετές σύντομες οδικές

διαδρομές σε ασφάλτινους δρόμους που

διατρέχουν μεγάλο μέρος του νησιού και

τις οποίες προτείνουμε να ακολουθήσετε.

Βόρεια Σκύρος: Από τη Χώρα παίρνοντας

τη μεσόγεια διαδρομή που διασχίζει τον πε-

ρίφημο πευκώνα της Σκύρου, θα περάσε-

τε τις εγκαταστάσεις του αεροδρομίου και

θα συνεχίσετε πάντα σε ασφάλτινο δρόμο

προς τον όρμο της Κυρά Παναγιάς για να

καταλήξετε στην ακτή της Ατσίτσας με τα

βράχια και τα πεύκα να κατεβαίνουν ώς το

κύμα (18 χλμ. από τη Χώρα). Από εδώ αρχι-

νά μια διαδρομή με αρκετές στροφές που

όμως παρουσιάζει περιηγητικό ενδιαφέ-

ρον καθώς προσφέρει θαυμάσια θέα προς

τα δυτικά του νησιού και την αντικρινή Εύ-

βοια. Θα περάσετε το δημοφιλές ακρογιάλι

του Αγίου Φωκά και θα συνεχίστε προς τον

όρμο του Πεύκου από όπου η Χώρα απέχει

μόλις 8 χιλιόμετρα.

Κυκλαδίτικο τοπίο στη νότια Σκύρο: Αν

το βόρειο τμήμα της Σκύρου καθηλώνει με

τον συνδυασμό πεύκων, βράχων και θάλασ-

σας, εδώ στη νότια άκρη του νησιού όλα

θυμίζουν Κυκλάδες. Γυμνά ανεμοδαρμένα

βράχια, απρόσιτες ακρογιαλιές, σπηλιές

και γκρεμοί βουτούν στο βαθύ μπλε του Αι-

γαίου συνθέτοντας το ξεχωριστό πρόσωπο

του νησιού.

Παρ’ όλο που στην περιοχή «Τρεις Μπού-

κες» ο μαγευτικός κλειστός κόλπος έχει

καταληφθεί από τις εγκαταστάσεις του

ναύσταθμου, υπάρχουν ωστόσο αρκετά

σημεία όπου μπορείτε να προσεγγίσετε

οδικώς και να απολαύσετε το άγριο τοπίο.

Από Λιναριά θα ακολουθήσετε τον ασφάλ-

τινο δρόμο προς την ακτή Νύφι και στη συ-

νέχεια τη διαδρομή προς τη συναρπαστικά

γοητευτική γη του όρους Κοχυλάς. Η περι-

οχή είναι ενταγμένη στο δίκτυο «Natura», καθώς εδώ, εκτός των άλλων σπάνιων ειδών της αιγαιοπελαγίτικης ορνιθοπανίδας,

καταγράφεται η μεγαλύτερη παγκοσμίως

αποικία του αυστηρά προστατευόμενου

είδους, του γερακιού Μαυροπετρίτη (Falco eleonorae).

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι και η

χλωρίδα της περιοχής, ενώ άξιο αναφοράς

είναι ότι ο τόπος θεωρείται βιότοπος του

προστατευόμενου Σκυριανού αλόγου.

Πεζοπορία στη Σκύρο: Αν αγαπάτε την

πεζοπορία η εποχή αυτή είναι ιδανική για υπέροχες διαδρομές. Στο νησί υπάρχουν

οκτώ σηματοδοτημένα μονοπάτια που θα

σας φέρουν σε απίθανες εξοχικές τοποθεσίες. Ζητήστε χάρτες από το ξενοδοχείο που διαμένετε ή απευθυνθείτε σε κάποιο

οργανωμένο τουριστικό γραφείο.

Σκυριανή Πασχαλιά

Υπάρχουν τρεις ενορίες στη Χώρα, αυτή του Αγίου Γεωργίου στο Κάστρο, της Παναγίας Μελικαρούς, που είναι η μητρόπολη, και του Αγίου Ιωάννη στα Κοχύλια.

Τη Μεγάλη Παρασκευή οι επιτάφιοι, αφού περιηγηθούν στις γειτονιές της ενορίας τους, συναντιούνται στην κεντρική πλατεία. Για την ανάσταση προτείνουμε είτε τον Αγιο Γεώργιο στο Κάστρο με την πανώρια θέα ή την Παναγιά Μελικαρού από όπου θα έχετε εξαιρετική οπτική επαφή με τα πολύχρωμα βεγγαλικά που σχεδόν ξημερώνουν τον ουρανό της Σκύρου στον Αγιο Γεώργιο, ψηλά στο Κάστρο, κατά την ώρα της Ανάστασης. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τις πεντανόστιμες σκυριανές τηγανίτες, τα ντόπια τυριά όπως είναι η σκυριανή γραβιέρα, η μυζήθρα (χλωρή και ξερή) και οπωσδήποτε το ξινοτύρι, ένα αλειφωτό τυρί με ιδιαίτερη γεύση. Το μενού της Κυριακής του

Πάσχα περιλαμβάνει κατσικάκι ελεύθερης

βοσκής από αυτά που ζουν στα ερημονήσια

και τρέφονται με βότανα και αλμυρό νερό!

Ξωμάχος στους αγρούς της Σκύρου

Διαμονή

Αυτήν την εποχή θα βρείτε ανοιχτά τα ξενοδοχεία:

«Νεφέλη» (Χώρα), τηλ. 22220-91964 https://www.skyros-nefeli.gr/ «Αχίλλειο» (Ασπούς), τηλ. 2222093300 https://hotelescon.com.es/ achilleion/

«Περιγιάλι» (Μαγαζιά), τηλ. 22220-92075 https://www.perigiali.com/

Θέα από τη διαδρομή Πεύκος - Αγιος Φωκάς

Ο Αγιος Νικόλαος στα Πουριά

Το λιμανάκι του Αλμυροπόταμου και μέρος της θαυμάσιας ακρογιαλιάς

Η μαγική λίμνη Δύστου και

ακρογιαλιές σε Αιγαίο - Ευβοϊκό

Η περιοχή αυτή της Νότιας Εύβοιας, αν και απέχει από την πρωτεύουσα περίπου 130 χιλιόμετρα (μέσω Χαλκίδας), καταφέρνει και κρατά κρυφά από

τους πολλούς τα μικρά μυστικά της. Η λίμνη Δύστου και τα υπέροχα ακρογιάλια του Αιγαίου και του Ευβοϊκού κόλπου είναι μερικά από αυτά

Αν και το οδικό δίκτυο της Εύβοιας, κυρίως προς το νότιο μέρος του νησιού, είναι σε αρκετά σημεία δύσκολο, δεν θα χρειαστείτε περισσότερο από 90 λεπτά για να βρεθείτε –μέσω Ερέτριας– από τη Χαλκίδα στην κωμόπολη του Αλιβερίου. Από εδώ εύκολα θα έχετε πρόσβαση προς τον μικροσκοπικό αλλά μαγικό υγρότοπο της λίμνης Δύστου, προς τους κολπίσκους του Ευβοϊκού κόλπου, όπως είναι το Πόρτο Μπούφαλο και ο Αλμυροπόταμος, αλλά και προς τα απλωτά ακρογιαλιά του Αιγαίου που ξεδιπλώνονται βόρεια και νότια από το ψαροχώρι Πετριές.

Ενας μικρός παράδεισος Η λίμνη Δύστος βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Νότιας Εύβοιας, απέχει 45 χλμ. από τη Χαλκίδα και μόλις 8 χλμ. από το Αλιβέρι. Απλώνεται μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα

ΕΎΒΌΙΑ

Αιγαίο, ο διπλός κόλπος Μάγειρος Ο Κάλαμος και οι παραλίες του είναι από τους δημοφιλείς καλοκαιρινούς προορισμούς

των πολλών, αφού η πυκνή βλάστηση καλύπτει την όλο και συρρικνούμενη υγρή

της επιφάνεια.

Στην πεδινή ολόγυρα έκταση ξεχωρί-

ζει ο λόφος Καστρί όπου ξεχωρίζουν τα

υπολείμματα μεσαιωνικού πύργου.

Η έκταση της λίμνης δεν είναι σταθερή

αφού επηρεάζεται άμεσα από τις βροχο-

πτώσεις και κατά συνέπεια το μέγεθός

της αυξομειώνεται ανάμεσα στα 2.000

και 5.000 στρέμματα. Πρόκειται για μια

ρηχή λίμνη της οποίας το μέγιστο βάθος

δεν ξεπερνά τα 5 μέτρα και είναι περίκλει-

στη από υπερτροφικούς καλαμιώνες. Πα-

λαιότερα είχε σχεδόν τριπλάσια έκταση

και ο λόφος Καστρί εξείχε σαν νησί στο

κέντρο της.

Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα αρχαιολογικά ευρήματα η περιοχή κατοικείται αδιάλειπτα από τη Νεολιθική εποχή, ενώ στα Κλασικά και Ελληνιστικά χρόνια γύρω από τον λόφο Καστρί άκμασε η πόλη Δύστος.

Η φυσική θέση της λίμνης, αλλά και η μορφολογία της (πυκνοί καλαμιώνες - ρηχά νερά) ευνοούν στη διαβίωση μιας εξαιρετικά πλούσιας ορνιθοπανίδας που

ακόμη δεν έχει μελετηθεί εμπεριστα-

τωμένα. Η λίμνη Δύστου, καθώς βρί-

σκεται επάνω στους μεταναστευτικούς

διάδρομους των πουλιών, έχει κηρυχτεί

«Ζώνη Ειδικής Προστασίας» και βιότοπος

«Natura». Βέβαια η ζοφερή νεοελληνική

πραγματικότητα αποδεικνύει περίτρανα

και εδώ πως όποιο καθεστώς προστασίας

κι αν υπάρχει, απλώς δεν εφαρμόζεται!

Στην πραγματικότητα η λίμνη Δυστού

είναι ακόμα μία κιβωτός της φύσης, τα-

λαιπωρημένη από κάθε είδους ανθρώπινη δραστηριότητα.

Η υπεράντληση νερού, η μόλυνση με

κάθε είδους γεωργικά και κτηνοτροφι-

κά υπολείμματα, η ύπαρξη τεράστιων

αιολικών πάρκων που στην κυριολεξία

σκεπάζουν τις γύρω κορυφογραμμές και

εμποδίζουν τις μετακινήσεις των που-

λιών, μαζί με το παράνομο κυνήγι είναι

μερικά από τα τεράστια προβλήματα που

αντιμετωπίζει ο κατά τα άλλα προστατευόμενος βιότοπος Natura.

Για να επισκεφθείτε τις όχθες της

χρειάζεται λίγο αυτοσχεδιασμός. Ομως

αν σας ενδιαφέρει η παρακολούθηση

πουλιών, παίρνοντας μαζί σας ένα καλό

ζευγάρι κιάλια θα έχετε την ευκαιρία να

τα θαυμάσετε στο φυσικό τους περιβάλ-

λον. Κατευθυνθείτε προς το εκκλησάκι

του Αγίου Γεωργίου και συνεχίσετε με

τα πόδια. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και

τα εγκαταλειμμένα οικήματα τα οποία

οι ντόπιοι συνηθίζουν να αποκαλούν

«το Σεράι» και είναι ό,τι απέμεινε από τις

εγκαταστάσεις και το σπίτι του τραπεζίτη-μεγαλοκτηματία Αλέξανδρου Κοντόσταυλου που κατηγορήθηκε για κατάχρη-

ση δημόσιου χρήματος στα πρώτα χρόνια της απελευθέρωσης της Ελλάδας.

Υπέροχα ανοιξιάτικα τοπία

Εύκολα από τη λίμνη Δύστου θα κατη-

φορίσετε έτσι όπως δείχνουν οι πινακίδες

προς τον ορμίσκο του Πόρτο Μπούφαλο,

που βρέχεται από τα νερά του Νότιου Ευ-

βοϊκού κόλπου. Πρόκειται για έναν βαθύ

όρμο που μοιάζει με φιόρδ. Στην άκρη του

ορμίσκου απλώνεται ο ομώνυμος μικρός

οικισμός που περιλαμβάνει εξοχικές κα-

τοικίες, ένα ξενοδοχείο, παραθαλάσσιες

ταβέρνες και ένα καφέ.

Το καλοκαίρι η περιοχή μαζεύει αρκε-

τό κόσμο καθώς διαθέτει μια θαυμάσια

ακρογιαλιά και πεντακάθαρα νερά. Χαρα-

κτηριστικό σημείο στο Πόρτο Μπούφαλο

είναι η αμμώδης γλώσσα όπου υπάρχει ο

φάρος και μια μεγάλη άγκυρα που έχει

ανασυρθεί από ναυάγιο του 17ου αιώνα.

Σε μικρή απόσταση από το γραφικό λιμανάκι ξεχωρίζει η νησίδα Δασκαλειό,

με ίχνη μεσαιωνικής οχύρωσης. Οι κατα-

πράσινες και γεμάτες με αγριολούλουδα

αυτήν την εποχή εξοχές είναι ιδανικές για

σύντομους ευχάριστους περιπάτους.

Από το Πόρτο Μπούφαλο ακολου-

θώντας τον παραλιακό χωματόδρομο

ή μέσω της ασφάλτινης διαδρομής από

το Αλιβέρι εύκολα θα προσεγγίσετε τον

κόλπο του Αλμυροπόταμου, που είναι ένα

σαφώς πιο οργανωμένο θέρετρο. Αυτήν

την εποχή περπατήστε στην απλωτή βο-

τσαλιά και με το αυτοκίνητο οδηγήστε

μέχρι την παραλιακή τοποθεσία Γαλάζια Λίμνη με τα υπέροχα νερά και τη βράχινη χερσόνησο.

Αν έχουν ξεκινήσει τα δρομολόγια της πορθμειακής γραμμής που συνδέουν τον Αλμυροπόταμο με το λιμάνι της Αγίας Μαρίνας, μπορείτε να επιστρέψετε στην Αθήνα χωρίς να χρειαστεί να οδηγήσετε και πάλι στον δύσκολο και γεμάτο παγίδες δρόμο Αλιβερίου - Χαλκίδας.

Με θέα το απέραντο γαλάζιο Από το Αλιβέρι –με κατεύθυνση ανατολική– εύκολα θα περάσετε από τα χωριά Λέπουρα, Κριεζά, Πετριές για να

καταλήξετε στην ακτή του Αιγαίου όπου δεσπόζει το ψαροχώρι των Αγίων Αποστόλων, το θαλασσινό επίνειο του χωριού Πετριές (18 χλμ. από Αλιβέρι). Η περιοχή αυτή είναι εξαιρετικά δημοφιλής το καλοκαίρι, αφού συγκεντρώνει πλήθος

επισκεπτών λόγω των πολυσχιδών ακτογραμμών που αποκαλύπτουν θαυμάσιες ακρογιαλιές τόσο προς τα βόρεια του μικρού λιμανιού όσο και προς τον Νότο. Ωστόσο αυτήν την εποχή θα απολαύσετε με ησυχία τα τοπία στα καλύτερά τους, ενώ σε μια ηλιόλουστη, απάνεμη ημέρα θα περπατήσετε σε ερημικές, απίστευτης ομορφιάς παραλίες και θα μαγευτείτε από το διάπλατο Αιγαίο που θα απλώνεται στα πόδια σας. Χίλια μέτρα νότια από τους Αγίους Αποστόλους υπάρχει το ακρογιάλι Κλιμάκι, όμως σε αυτήν την πλευρά της Εύβοιας ξεχωρίζει

η εκπληκτική παραλία Λιανή Αμμος που

αξίζει να την κατατάξετε στη λίστα των

καλοκαιρινών σας εξορμήσεων, καθώς

θεωρείται μία από τις ομορφότερες όλου

του νησιού!

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η βόρεια παράκτια διαδρομή που περνά από τα μοναχικά ακρογιάλια Μάγειρος, Χερόμυλος και καταλήγει στο θέρετρο του Κάλαμου με τις τέσσερις αμμουδιές του και τον χαρακτηριστικό τρύπιο βράχο.

Αυτήν την εποχή, στο λιμάνι των Αγίων Αποστόλων και στον Κάλαμο θα δοκιμάσετε φρέσκο ψάρι στις καλές ψαροταβέρνες που υπάρχουν εδώ.

Στο γραφικό Πόρτο

Διαμονή

ΠΌΡΤΌ ΜΠΌΎΦΑΛΌ παραλιακό ξενοδοχείο «Evia Silence», τηλ. 22230-55353, https://www.eviasilence.com/

ΠΕΤΡΙΕΣ, ΑΓΙΌΙ ΑΠΌΣΤΌΛΌΙ «Petries Studios», τηλ. 22230-58777

https://www.petriesstudios.com/

«Triantafilia Guesthouse», τηλ. 22230-58692 https://triantafilia.gr/ «Paramithenio Village Resort», τηλ. 22230-58221 & 6944804719

http://www.paramithenio.gr/

Μπούφαλο

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: ΣΤΑ ΟΡΕΙΝΑ ΤΟΥ ΚΑΒΟ

ΜΑΛΙΑ

Χωριά-εξώστες με εκπλήξεις

Στον Νότο του Μοριά, αν και θα βρεθούμε σε κατ’ εξοχήν θαλασσινό προορισμό, εμείς θα ανακαλύψουμε σε αυτόν υπέροχες ορεινές τοποθεσίες

και μερικά από τα ομορφότερα χωριά-εξώστες της Πελοποννήσου. Σε αυτόν τον ξεχωριστό τόπο οι εκπλήξεις περισσεύουν!

Είχε πάρει να σουρουπώνει όταν ξεκίνησα να ανηφορίζω τις σύντομες αλλά απότομες στροφές από

τη Νεάπολη (Βάτικα για τους Μοραΐτες), που εύκολα όμως, ύστερα

από 10 λεπτά πορείας με το αυτοκίνητο, με

έφεραν στα ριζά του βράχινου λόφου όπου

δεσπόζει το φράγκικο κάστρο-βιγλάτο-

ρας στον Κάμπο Βοιών και στο σύνολο

του Λακωνικού κόλπου. Εκεί, δίπλα στο

ταπεινό εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευ-

ής, που θαρρείς και κουρνιάζει κάτω από

τα καχεκτικά δέντρα για να προφυλαχθεί

από τους αέρηδες, άφησα το αυτοκίνητο

και περπάτησα το πέτρινο μονοπάτι που

οδηγεί στην είσοδο του κάστρου. Γύρω

δεν υπήρχε ψυχή. Μόνο η απόμακρη βοή

από την κίνηση των αυτοκίνητων στη Νε-

άπολη που την παράσερνε ο αέρας προς

το μέρος μου δήλωνε την ανθρώπινη πα-

ρουσία σε έναν τόπο μοναχικό και έρημο.

Ο Λακωνικός κόλπος ξεκίνησε να λού-

ζεται στα πιο θερμά χρώματα του ήλιου

που καθώς έγερνε πίσω από το Ελαφονήσι

σκόρπιζε τις τελευταίες αδύναμες ακτίνες

που φώτιζαν σαν μακρινοί προβολείς τον

εαρινό ουρανό.

Εκείνα τα λίγα δευτερόλεπτα που χώρι-

ζαν τη νύχτα από την ημέρα φάνηκαν σαν

να πάγωσαν τον χρόνο, καθώς το μεσαι-

ωνικό καστέλι βυθιζόταν στην απόκοσμη

σκοτεινή μοναξιά του.

Αυτές τις στιγμές δεν μπορείς να κάνεις

τίποτα άλλο από το να καθίσεις σιωπηλά

στον βράχο που κρέμεται πάνω από τα χά-

σμα του γκρεμού και να αγναντεύεις…

Καθώς το δειλινό σκοτεινιάζει, γέρνει

και σκεπάζει τη θάλασσα και τα μοραΐτι-

κα βουνά, τα φώτα της παραλίας ανάβουν

και καθρεφτίζονται στη θάλασσα, ενώ τα

καΐκια γυρνούν βιαστικά αποζητώντας τη σιγουριά του λιμανιού…

Κάστρο Αγίας Παρασκευής, ένα ξεχασμένο μεσαιωνικό μνημείο

Το κάστρο της Αγίας Παρασκευής, που βρίσκεται κοντά στα χωριά Μεσοχώρι και Φαρακλό, 4 χιλιόμετρα βόρεια και ανατολικά από την παραλιακή κωμόπολη της Νεάπολης, πήρε το σημερινό του όνομα

από το ομώνυμο εκκλησάκι που υπάρχει σε μικρή απόσταση από αυτό.

Πρόκειται για ένα κτίσμα πιθανόν του

11ου αιώνα, ίσως και λίγο μεταγενέστερο, που χτίστηκε από τους Φράγκους όταν ξεκίνησαν να «πατούν πόδι» στην Πελοπόν-

νησο. Η ευρύτερη περιοχή, που υπαγόταν

στην κυριαρχία του Γουλιέλμου Βιλεαρδουίνου του Β', παραχωρήθηκε στους άρχοντες της Μονεμβασιάς, αλλά αργότερα

πέρασε για λίγο στα χέρια των Βυζαντινών

του Μιστρά. Η θέση του εκτιμάται ότι ήταν

εξαιρετικά σημαντική αφού από το σημείο

αυτό μπορούσαν να επιβλέπουν όλο τον

Λακωνικό κόλπο αλλά και το ανοιχτό πέλαγος του Κάβο Μαλιά, που ήταν ένα από

τα σημαντικότερα θαλασσινά περάσματα

από τη Δύση προς την Ανατολή και αντίστροφα. Σήμερα διατηρείται σε σχετικά

καλή κατάσταση μεγάλο μέρος των εξω-

τερικών τειχών. Στο εσωτερικό οι αρχαιο-

λόγοι εκτιμούν ότι υπάρχουν χαλάσματα

από τρία μεγάλα κτίρια, ένα εκ των οποίων

ήταν εκκλησιά και τα άλλα πύργοι που λειτουργούσαν ως παρατηρητήρια.

Μεσοχώρι - Φαρακλό, τα «μπαλκόνια» του Λακωνικού

Από το κάστρο της Αγίας Παρασκευής ο

δρόμος με συνέχεις ελικοειδείς ανηφοριές

θα μας φέρει πρώτα στο Μεσοχώρι και στη συνέχεια στο Φαρακλό, χωριά που στην κυριολεξία μοιάζουν να κρέμονται πάνω από τον Λακωνικό κόλπο. Το Φαρακλό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 480 μέτρων και θεωρείται το υψηλότερο της περιοχής. Χτίστηκε

Σούρουπο στον Λακωνικό κόλπο

| 1-2 Απριλίου 2023

στρου και της ορεινής απρόσιτης θέσης

του εξελίχτηκε σε μια μικρή πολιτεία.

Επί τουρκοκρατίας, μάλιστα, ήταν το δι-

οικητικό κέντρο του Κάβο Μαλιά, όπου είχε

την έδρα του ο Χότζας. Σήμερα διασώζο-

νται εδώ αρκετά παλιά σπίτια, κυρίως του

17ου, 18ου και 19ου αιώνα. Ομως αυτό που

έχει κάνει το Φαρακλό πασίγνωστο σε όλη

τη Λακωνία είναι η θέα του και τα δροσερά

καλοκαιρινά του βράδια.

Ενας παράδεισος

στο Παραδείσι…

Το χωριό Παραδείσι, αν και βρίσκεται

μόλις 5 χιλιόμετρα μακριά από το λιμάνι

της Νεάπολης, εύκολα θα το προσπερά-

σεις –αν δεν σου έχουν μιλήσει για αυτό–

καθώς είναι χτισμένο στα απότομα πρανή

μιας καταπράσινης χαράδρας. Επάνω στον

δρόμο, κάτω από τα πλατάνια και δίπλα

στην κρήνη με το τρεχούμενο νερό, θα

δείτε τον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτό-

κου. Εδώ θα αφήσετε το όχημά σας και θα

συνεχίσετε με τα πόδια ακολουθώντας το

καλοσυντηρημένο καλντερίμι που κατη-

φορίζει τις γειτονιές του. Το εντυπωσιακό

χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής του

έρημου σήμερα οικισμού είναι ότι μοιάζει

να στυλώνει τα σπίτια του πάνω στις από-

κρημνες πλαγιές της χαράδρας, χτισμένα

σκαλωτά καθώς είναι με τέτοια σειρά που

κυριολεκτικά το ένα στηρίζεται πάνω στο

άλλο. Ολο αυτό το σκεπτικό της δόμησης

δεν είναι καθόλου τυχαίο, ούτε έγινε για λο-

γούς αισθητικής. Απλώς στα περισσότερα

χτίσματα που σήμερα βλέπουμε ερειπωμένα λειτουργούσαν νερόμυλοι. Το νερό

ερχόταν από ψηλότερο σημείο του βου-

νού, περνούσε μέσα από διαμορφωμένα

πέτρινα αυλάκια που ακόμη διακρίνονται

και κυλούσε από τον ένα νερόμυλο στον

άλλο, μέχρι τελικά να καταλήξει στο βάθος

της χαράδρας.

Σήμερα το Παραδείσι, όπως το λέει και

το όνομά του, είναι ένας μικρός παράδει-

σος για όσους αρέσκονται να εξερευνούν

αυτά τα σιωπηλά μέρη με τα αμπαρωμένα

σπίτια, τις εγκαταλειμμένες αυλές, τα ξεχασμένα παρτέρια όπου κάποτε άνθιζαν ολάκεροι κήποι.

Κάποια χτίσματα έχουν αναστηλωθεί

και συντηρηθεί από τους ιδιοκτήτες τους, αρκετά όμως δέχονται ακόμα τη φθορά

του χρόνου, μαραζώνουν και σβήνουν σιγά

σιγά από τον οικιστικό χάρτη. Πραγματικά

ελπίζουμε κάποτε το Παραδείσι να αναστηλωθεί στο σύνολό του και οι ανθρώ-

πινες φωνές, έστω και τα καλοκαίρια, να

ζωντανεύουν ξανά τις γειτονιές.

Παραδείσι - Καστανιά και

επιστροφή στη Νεάπολη

Μετά το Παραδείσι, η διαδρομή μάς

αποκαλύπτει το τραχύ ορεινό της πρό-

σωπο καθώς ο δρόμος στην κυριολεξία

κουλουριάζεται στο πολύπτυχο ανάγλυφο

των βουνών. Το παιχνίδισμα των καταπρά-

σινων τοπίων με το ανοιχτό Αιγαίο είναι

πραγματικά εντυπωσιακό. Εχουμε κάνει

πάρα πολλά χιλιόμετρα στην ελληνική γη,

οι εικόνες όμως αυτής της διαδρομής, παρ’

όλο που την έχουμε επαναλάβει αρκετές

φορές, μας έχουν μείνει αλησμόνητες. Αν

μας ακολουθήσετε, ιδίως αυτήν την εποχή

που οι εξοχές είναι ολάνθιστες, σίγουρα θα

συμφωνήσετε μαζί μας. Πρώτα θα περά-

σετε από το χωριό Κάτω Καστανιά και θα

συνεχίσετε προς Ανω Καστανιά (16 χλμ.

από Νεάπολη). Στα μισά της πορείας σας

Παραδείσι, το κρυφό χωριό του Κάβο Μαλιά

Φαρακλό, ένα χωριό-εξώστης

θα δείτε τις πινακίδες που οδηγούν στο αξιοποιημένο και επισκέψιμο σπήλαιο. Αν πά-

τε καλοκαίρι, για μπάνιο θα κατηφορίσετε

την άσφαλτο μέχρι τη διπλή αμμουδερή

παραλία της Παναγίας, στον όρμο Καμήλι.

Αν δεν φυσά βοριάς, εδώ πραγματικά θα

απολαύσετε τις βουτιές σας σε πεντακά-

θαρα πελαγίσια νερά.

Από Ανω Καστανιά ο δρόμος στρέφεται

δυτικά και πάντα με πολυάριθμες στρο-

φές οδηγεί προς Φαρακλό από όπου πλέον

θα κατηφορίσετε προς τη Νεάπολη, που

όπως είπαμε και στην αρχή του οδοιπο-

ρικού μας θα είναι η αφετηρία για όλες τις

εξορμήσεις σας στον υπέροχο και άγνω-

στο, ακόμη, κόσμο του Κάβο Μαλιά. Ο τόπος αυτός, εκτός από τα απαράμιλλα τοπία του, ξεχωρίζει και για την πλούσια

χλωρίδα του. Ανάμεσα στα εκατοντάδες

διαφορετικά χλωριδικά είδη, ευδοκιμεί

μόνο εδώ –στη χερσόνησο του Μαλέα, στην Ελαφόνησο, στα Κύθηρα και πουθενά αλλού στον κόσμο– η σπάνια «Τουλίπα του Γουλιμή» (Tulipa goulimyi)! Δυστυχώς αυτήν την υπέροχη γη που ακόμη δεν την έχει ανακαλύψει ο ταξιδιώτης, η αιολική βιομηχανία σχεδιάζει σύντομα να τη μετατρέψει σε ένα απέραντο εργοτάξιο με σκοπό την εγκατάσταση δεκάδων ανεμογεννητριών. Πόσο κρίμα!

Η λίθινη είσοδος στο Παραδείσι

Διαμονή

Θα μείνετε στη Νεάπολη στο παραλιακό «Limira Mare» που βρίσκεται πολύ κοντά στο λιμάνι. Για την καλοκαιρινή σεζόν το ξενοδοχείο ξεκινά να λειτουργεί από τα μέσα Απριλίου, τηλέφωνο 27340-22957 http://www.limiramare.gr

ΗΠΕΙΡΟΣ: ΟΝΕΙΡΕΜΕΝΕΣ ΜΙΚΡΕΣ ΛΙΜΝΕΣ

Γαλάζιες πινελιές στο τραχύ ορεινό περιβάλλον

Στο αλλεπάλληλα εναλλασσόμενο τοπίο της ηπειρώτικης γης υπάρχουν ήδη χαρτογραφημένες και γνωστές αρκετές φυσικές και τεχνητές λίμνες που με την υγρή παρουσία τους ομορφαίνουν την τραχιά φυσιογραφία της. Σας προτείνουμε, αν βρεθείτε στα Ιωάννινα, στην Αρτα ή την Πρέβεζα, να αναζητήσετε τέσσερις λιμνούλες που δύσκολα εντοπίζονται στους χάρτες. Είναι μικρές σαν γαλάζιες πινελιές, ωστόσο διαθέτουν μια φυσική, μαγνητική γοητεία και, μια και προσεγγίζονται από κεντρικούς, ασφάλτινους δρόμους, σίγουρα αξίζει τον κόπο να τις ψάξετε

ΠΩΓΩΝΙ

Λίμνη Ζαραβίνα

Επάνω στο γεωπολιτισμικό ανάγλυφο

του Πωγωνίου και στον οδικό άξονα Ιωαννίνων - Καλπακίου - Κακαβιάς δεσπόζει

η μικρή λίμνη Ζαραβίνα (45 χλμ. από Γιάννενα). Η επιφάνεια της λίμνης απλώνεται

σε ύψος περίπου 500 μέτρων πάνω από τη

στάθμη της θάλασσας, σε ένα υψίπεδο μεσαίου υψομέτρου, περίκλειστο από βουνά.

Οι ντόπιοι τη γνωρίζουν και ως λίμνη «Νίζερος» ή «Νεζερός», ονομασία που έχει σλάβικη προέλευση.

Η λίμνη Ζαραβίνα, αν και έχει μικρή έκτα-

ση μόλις μερικών δεκάδων στρεμμάτων, εί-

ναι αρκετά βαθιά (31 μέτρα) και θεωρείται

από τις πιο βαθιές φυσικές λίμνες της Ελλά-

δας. Εχει καταταχθεί από τους ειδικούς στην

ομάδα των καρστικών γεωλογικών σχημα-

τισμών που απαντούν σε όλο τον κορμό των

νοτίων Αλπεων, της Ηπείρου, των δυτικών

πρανών της Πίνδου και της Πελοποννήσου.

Η ανανέωση των νερών της γίνεται από επιφανειακές και υπολίμνιες πηγές. Τα πλεονάζοντα νερά κυλούν προς τον ποταμό Καλαμά μέσω του Νεζεραύλακα. Στα νερά της ζουν και αναπαράγονται 11 είδη ψαριών γλυκού νερού, ενώ έχει αναφερθεί και η ύπαρξη της βίδρας. Η λίμνη υπάγεται στο δίκτυο προστασίας «NATURA 2000».

Περιμετρικά της, αν και υπάρχουν αρκετά βαλτώδη σημεία, μπορούν παρ’ όλα αυτά να πραγματοποιηθούν υπέροχοι περίπατοι. Σύμφωνα με μαρτυρίες των παλαιότερων κατοίκων, στον βυθό της λίμνης βρίσκονται

ιταλικά άρματα που απέμειναν εδώ μετά

την αποτυχημένη εισβολή των Ιταλών, τον Οκτώβριο του 1940.

Αν θέλετε να έχετε μια πανοραμική άποψη της τοπιογραφίας, θα ανηφορίσετε προς

το Κρυονέρι που απέχει μόλις 6 χιλιόμετρα

από τον κεντρικό δρόμο. Το ορεινό χωριό, χτισμένο καθώς είναι στη ράχη του βουνού

Τούρλα και σε υψόμετρο 700 μέτρων, προ-

σφέρει υπέροχη θέα στην υγρή λεκάνη και

στα γύρω βουνά που μοιάζουν να αγκαλιά-

ζουν από παντού τον τόπο. Καλές ταβέρνες

και επιλογές στη διαμονή θα βρείτε στο κο-

ντινό κεφαλοχώρι Δελβινάκι.

ΒΟΥΛΙΑΣΤΑ

Λίμνη Πηγών Λούρου

-

Κοντά στον παλιό οδικό άξονα Ιωαννίνων

Αρτας, με πρόσβαση όμως και από τη νεό-

τευκτη Ιόνια Οδό, και μόλις 22 χλμ. μακριά

από τον σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο της

Λίμνη Ζαραβίνα, το άγνωστο διαμάντι του Πωγωνίου

καταλήγουν στον ποταμό Λούρο. Η λίμνη Πηγών Λούρου είναι όπως είπαμε στρογγυλή και η διάμετρός της δεν ξεπερνά τα 100 μέτρα με μέγιστο βάθος τα 10 μέτρα.

Eικόνα γαλήνης στη λιμνούλα του Ζηρού

Δωδώνης –μέσω επαρχιακού οδικού δικτύ-

συναντάμε την πιο… στρογγυλή λίμνη

Ελλάδας!

Λούρου

Ο χώρος γύρω από τη λίμνη είναι κατάφυτος από θεόρατα πλατάνια και διαμορφωμένος για περιπάτους, ενώ το καλοκαίρι δεν είναι λίγοι αυτοί που δοκιμάζουν βουτιές στα δροσερά νερά της. Η Λίμνη Πηγών Λούρου αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τροφοδότες νερού του ποταμού Λούρου που πηγάζει από το όρος Τόμαρος, διατρέχει τον κορμό της Ηπείρου και μετά από 80 χιλιόμετρα πορείας αδειάζει τα νερά του στον κόλπο του Αμβρακικού. Πρόκειται για ένα πανέμορφο ποτάμι με παραποτάμια δάση πλατύφυλλων που δυστυχώς έχει κακοποιηθεί από τη διάνοιξη του παλιού δρόμου Αρτας - Ιωάννινων, αλλά και από τη δημιουργία φράγματος της ΔΕΗ.

Σε μικρή απόσταση από τις όχθες της λίμνης υπάρχουν ψαροταβέρνες που σερ-

Το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο στις όχθες του ποταμού Λούρου

ΑΡΤΑ - ΠΡΕΒΕΖΑ

Λίμνη Ζηρού Οδηγώντας στην Ιόνια Οδό από Αρτα προς Ιωάννινα, θα στρίψετε στη διασταύ-

ρωση της Φιλιππιάδας και θα κατευθυνθεί-

τε προς το χωριό Παντάνασσα (25 χλμ. από Αρτα). Στη συνέχεια, ακολουθώντας τις πινα-

κίδες, εύκολα θα βρεθείτε μπρος στο μικρό

φυσικό θαύμα της λίμνης Ζηρός (πιθανόν

και εδώ παράφραση της σλαβικής λέξης Νεζερός που σημαίνει λίμνη–έλος).

Η λίμνη Ζηρός βρίσκεται σχεδόν πάνω

στα όρια των νομών Αρτας και Πρέβεζας, έχει ελλειψοειδές σχήμα και καταλαμβάνει

μια έκταση μερικών εκατοντάδων στρεμμά-

των με μέγιστο βάθος γύρω στα 60 μέτρα.

Τα νερά της τροφοδοτούνται από καστρικές

πηγές και ανάλογα την ετήσια βροχόπτω-

ση παρουσιάζεται μια μικρή αυξομείωση, τόσο στο μέγεθος όσο και στο βάθος της.

Οι όχθες της είναι κατάφυτες από υδροχα-

ρή δέντρα, όπως νερόφραξοι ή πλάτανια, σφενδάμια και ιτιές. Στη λίμνη διαβιούν ή βρίσκουν προσωρινό καταφύγιο αρκετά εί-

δη πτηνών. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η ιχθυοπανίδα και η ερπετοπανίδα που περιλαμβάνει βαλτοχελώνες, ποταμοχελώνες, αρκετά είδη βατράχων, σαύρες, φίδια του

γλυκού νερού, ενώ έχει εντοπιστεί και η παρουσία της βίδρας, η οποία όμως τελευταία λόγω των όλο και περισσότερων ανθρώπινων δραστηριοτήτων έχει περιοριστεί. Το 1999 η λίμνη εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Natura 2000».

Στις όχθες της μπορείτε να κάνετε ποδήλατο και ευχάριστους, ασφαλείς περιπάτους. Μπορείτε να νοικιάσετε κανό και να γνωρίσετε τα πιο όμορφα σημεία της. Εδώ

επίσης λειτουργεί καφέ-εστιατόριο που εξυπηρετεί τους όλο και αυξανόμενους επισκέπτες.

Λίγο βορειότερα, σε μικρή απόσταση από

τη λίμνη Ζηρού και με πρόσβαση από το χω-

H λίμνη Ζαραβίνα όπως τη βλέπουμε από

το όρος Κασιδιάρης που δυστυχώς το έχει κακοποιήσει η αιολική βιομηχανία Η στρογγυλή γαλαζοπράσινη λιμνούλα που σχηματίζεται στις πηγές του ποταμού Λούρου

ριό Αγιος Γεώργιος στις όχθες του ποταμού

Λούρου, μπορείτε να ξεχωρίσετε ένα μεγάλο

τμήμα του επιβλητικού Ρωμαϊκού Υδραγω-

γείου της Αρχαίας Νικόπολης που σίγουρα

αξίζει να το επισκεφθείτε.

Βέβαια θα ήταν παράλειψη να μην ανα-

φέρουμε ότι πέρα από το ειδυλλιακό τοπίο

της, η λίμνη Ζηρού έχει συνδέσει την παρου-

σία της με την τραγική ιστορία των ορφανών

παιδιών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά

κυρίως του Εμφυλίου. Εδώ το 1947 χτίστηκε

η λεγομένη Ζηρόπολη, γνωστή και ως «παι-

δούπολη της Φρειδερίκης», που λειτούργη-

σε μέχρι το 1975 και όπου φυσικά τα ορφανά

–αγόρια ως επί το πλείστον– εκπαιδεύονταν

με τα εθνικο-θρησκευτικά ιδεώδη της με-

τεμφυλιακής εποχής!

ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ

Λίμνη - Ελος Καλοδικίου

Ερχόμενοι οδικώς από Πρέβεζα και πη-

γαίνοντας προς το δημοφιλές παραλιακό

θέρετρο της Πάργας, θα παρατηρήσετε

δεξιά σας ένα εκτεταμένο έλος με πυκνούς

καλαμιώνες και ζωηρή κίνηση από πολυάριθμα είδη πουλιών. Αυτό δεν είναι άλλο

από το Ελος Καλοδικίου που βρίσκεται

πάνω στον δυτικό μεταναστευτικό αεροδιάδρομο που χρησιμοποιούν τα πουλιά κατά τις αποδημητικές περιόδους (φθινόπωρο – άνοιξη). Σύμφωνα λοιπόν με τους επιστήμονες του Φορέα Διαχειρίσης των

ποταμών Αχέροντα και Καλαμά, πρόκει-

ται για έναν από τους πλέον σημαντικούς και ιδιαίτερους υγροτόπους στην Ελλάδα, ο οποίος αποτελεί μοναδικό σχηματισμό

τυρφώδους - γαιώδους περιοχής με μεγάλη οικολογική και ιδιαίτερη αισθητική

αξία. Αποτελεί έναν εσωτερικό υγρότοπο με 7 τύπους οικοτόπων, οι 5 από τους οποίους συμπεριλαμβάνονται στην Οδηγία

92/43/Ε.Ε. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί 301 φυτικά είδη, 120 είδη πουλιών και 20 είδη θηλαστικών.

Οπως αντιλαμβάνεστε, το έλος Καλοδικίου δεν αποτελεί έναν εύκολο και δημοφιλή χώρο αναψυχής, αλλά έναν μικρό παράδεισο για κάποιον που ασχολείται με το «bird watching» και γενικά την παρατήρηση της άγριας ζωής.

Το μικρό, αλλά σημαντικό αυτό οικοσύστημα δέχεται έντονες ανθρωπογενείς πιέσεις. Το καλοκαίρι τμήμα του έλους αποξηραίνεται, ενώ συχνή είναι η ρύπανση με γεωργικά και αστικά απόβλητα.

Για διαμονή και φαγητό θα προτείνουμε την Πάργα, 10 χλμ. από το έλος Καλοδικίου, ή το ψαροχώρι της Αμμουδιάς (11 χλμ.) στις εκβολές του Αχέροντα ποταμού με τις εξαιρετικές ψαροταβέρνες.

Στο Τσεπέλοβο, στο Κεντρικό Ζαγόρι, λιώνουν τα χιόνια κι αρχίζει η περιήγηση

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Ανοιξιάτικες βόλτες στη Β. Πίνδο

Διατρέχοντας κάθετα τον κορμό της Βόρειας Πίνδου και ακολουθώντας μόνο ασφάλτινους δρόμους θα βρεθούμε από τα Ιωάννινα στα Ζαγοροχώρια και στη συνέχεια θα διασχίσουμε την Πίνδο με κατεύθυνση τα χωριά των Γρεβενών και της Κόνιτσας!

Από τα Ιωάννινα, όπου πλέον

θα φτάσουμε εύκολα μέσω

Εγνατίας οδού, είτε αεροπορικώς, θα ακολουθήσουμε

τη δημοφιλή διαδρομή που

θα μας οδηγήσει εύκολα στα χωριά του

Κεντρικού Ζαγοριού και στο Τσεπέλοβο.

Ουσιαστικά το οδοιπορικό αυτό, που

«κόβει» στα δύο τη στιβαρή κορμοστασιά

της Πίνδου, θα ξεκινήσει από τις γειτο-

νιές ενός αρχοντικού κεφαλοχωρίου όπου

υπάρχουν όλες οι υποδομές για διαμονή

και φαγητό.

Κυρίαρχη παρουσία στο τοπίο είναι η

αλπική οροσειρά της πολύκορφης Τύμφης, η οποία επιβάλλεται δυναμικά στον φυσικό χώρο της Ηπείρου, σχηματίζο-

ντας ένα πολυποίκιλο ανάγλυφο με έντονες εξάρσεις, βαθιά αυλακωμένα φαράγγια και αδιαπέραστα δάση. Παρ’ όλο που

με την πρώτη ματιά θα νόμιζε κανείς πως

η ασφαλτόστρωση των δρόμων της περιοχής δάμασε τούτη την άγρια ομορφιά,

ο τόπος διατηρεί ακόμα αναλλοίωτη την

ορεινή γοητεία του και καταφέρνει με τον

τρόπο του να προσφέρει ακόμα δυνατές

συγκινήσεις σε όσους αγαπούν να περιηγούνται σε ανέγγιχτα ορεινά τοπία.

Αν και το σύνολο της διαδρομής όπως

προείπαμε είναι ασφάλτινο, θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για αρκετές στροφές σε δρόμους άκρως ορεινούς. Αν βρίσκεται σε εξέλιξη κάποια εαρινή καταιγίδα, καλύτερα θα ήταν να μην ξεκινήσετε

μέχρι να στρώσει ο καιρός.

Οδηγούμε στη ράχη της Γκαμήλας

Από το Τσεπέλοβο ο ασφάλτινος δρό-

μος συνεχίζει την ανηφορική πορεία του

για ακόμα τέσσερα χιλιόμετρα ώς το καταπράσινο Σκαμνέλι, που το συναντάμε σε ύψος 1.200 μέτρων. Στην είσοδο του χωριού, πάνω σε βραχώδη πλαγιά, δεσπόζει το επιβλητικό μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής όπου θα φτάσετε ακολουθώντας το ανηφορικό καλντερίμι. Από

Πανόραμα της Τύμφης από το Δίστρατο

την κάτω πλευρά του δρόμου και πλάι στο κοιμητήριο, θα ξεχωρίσετε το παλιό (1683) μοναστήρι του Αγίου Νικολάου.

Το Σκαμνέλι έχει μια εξαιρετική ταβέρνα

στην πλατεία του χωριού που αξίζει να την προτιμήσετε.

Μετά το Σκαμνέλι, ο δρόμος οδηγεί στο κατάφυτο υψίπεδο του Γυφτόκαμπου. Η

διαδρομή από εδώ μέχρι το Ηλιοχώρι και

το Βρυσοχώρι θα σας μείνει αξέχαστη. Η

βουή του ποταμού σκορπά τριγύρω μουσι-

κές και η Τσούκα Ρόσσα (=κόκκινη κορφή),

η χιλιοτραγουδισμένη κορφή των Βλάχων

της Πίνδου, μοιάζει να κρέμεται κρυσταλ-

λιασμένη πάνω από τη μικρή κοιλάδα που

την εποχή αυτή έχει αρχίσει να ντύνεται

ανοιξιάτικα. Αξίζει να επισκεφθείτε τον

χώρο όπου έχει στηθεί αναπαράσταση σα-

ρακατσάνικου οικισμού. Εδώ λειτουργεί

καταφύγιο όπου μπορείτε να σταματήσετε

και για φαγητό.

Μετά τον Γυφτόκαμπο, θα συναντήσετε μια διασταύρωση. Αν πάτε δεξιά, θα

περιπλανηθείτε για 13 χλμ. πριν καταλήξετε στη Λάιστα. Αν συνεχίσετε ευθεία, θα

κατευθυνθείτε προς τα χωριά Ηλιοχώρι, Βρυσοχώρι. Ο δρόμος για τη Λάιστα είναι

πλέον ασφάλτινος. Η διαδρομή καταπληκτική, περνά μέσα από πυκνά πευκοδάση.

Ο οικισμός είναι χτισμένος σε ύψος 1.050

μέτρων σε μια υπέροχη δασική τοποθεσία

με θέα στα γύρω βουνά της Β. Πίνδου. Η

σχεδόν έρημη σήμερα Λάιστα δημιουρ-

γήθηκε από τη συγχώνευση των χωριών

Λάκα και Λάσσετε, στα τέλη του προηγού-

μενου αιώνα είχε 3.500 κατοίκους και ήταν

από τα πιο πολύκοσμα του Ζαγοριού.

Από την άλλη πλευρά της διαδρομής, φτάνοντας στο Ηλιοχώρι, ακολουθήστε το

μονοπάτι για τους πανέμορφους καταρρά-

κτες που βρίσκονται 1.500 μέτρα νότια του

χωριού, στη θέση «Μπάλτα Ντι Στρίγκα». Η

διαδρομή είναι σημαδεμένη και το μονοπάτι ασφαλές, αν και σε μερικά σημεία οι

Διαμονή

Ενδεικτικά να αναφέρουμε κάποια χωριά που έχουν υποδομές για διανυκτέρευση.

ΤΣΕΠΕΛΟΒΟ

«Τυμφαία», τηλ. 26530-81011, https://tsepelovo.com/

«Το Αρχοντικό 1787», τηλ. 26530-81216, https://www.archontiko1787.gr/

«Παπιγκιώτης», τηλ. 26530-81012, https://www.zagori-papigiotis.com/

«Το Καδί», τηλ. 26530-81029, http://kadi.gr/ «Καμάρες», τηλ. 26530-81008, https://www.zagori-kamares.gr/gr/

ΣΚΑΜΝΕΛΙ

«Το ραδιό», τηλ. 26530-81300, https://www.hotelradio.gr/

ΠΑΔΕΣ «Munti Smolikas», τηλ. 2655-100004 & 6936155773 http://muntismolikas. com/

ΔΙΣΤΡΑΤΟ

Συγκρότημα ενοικιαζόμενων

δωματίων «Τα φρατέλια», τηλ. 2655024816, υπεύθυνος Ν. Μάιπας

κλίσεις είναι αρκετά έντονες. Στο Ηλιοχώρι

υπάρχει ταβέρνα και στην πλατεία της Λάι-

στας ξενώνας και εστιατόριο.

Από το Βρυσοχώρι στον Αώο

Το Βρυσοχώρι θεωρείται το μπαλκόνι

της Τύμφης καθώς οι γειτονιές του προσφέρουν την ωραιότερη θέα στις αλπικές

κορφές και στη θρυλική «Τσούκα Ρόσσα»

της Γκαμήλας. Αξίζει να περιηγηθείτε

για λίγο στις γειτονιές του πανέμορφου

χωριού. Επίσης, επάνω στον δρόμο, στο

κέντρο του χωριού, δεσπόζει η εκκλησία

του Αγ. Χαραλάμπους που χτίστηκε το

1835. Στο Βρυσοχώρι υπάρχουν λίγα ενοι-

κιαζόμενα δωμάτια και ψησταριές. Από

το Βρυσοχώρι ο ασφάλτινος δρόμος κατη-

φορίζει με άφθονες στροφές για την κοίτη

του ποταμού Αώου (6 χλμ.). Θα περάσετε

το ποτάμι χρησιμοποιώντας την καινούρ-

για τσιμεντένια γέφυρα και θα αρχίσετε

να στριφογυρίζετε τις αλλεπάλληλες και

μάλλον κουραστικές «κορδέλες» που θα

σας φέρουν μετά από 7 χιλιόμετρα γερής

ανάβασης στο χωριό Παλαιοσέλι, πάνω

στον οδικό άξονα που συνδέει τα χωριά της

Λάκας Αώου με την Κόνιτσα και τα Γρεβενά.

Από το Παλαιοσέλι, αν πάτε αριστερά με

κατεύθυνση βορειοδυτική, θα περάσετε

από το χωριό Ελεύθερο και θα καταλήξετε

στην Κόνιτσα (20 χλμ.).

Σε όλη σχεδόν τη διάρκεια της διαδρο-

μής θα απολαύσετε το υπερθέαμα των

κορφών της Τύμφης που φράζουν σαν τε-

ράστιο τείχος τον ορίζοντα, αλλά και τη θέα

στη χαράδρα του ποταμού Αώου, ο οποίος

κυλά τα γρήγορα νερά του καμιά 400 μέ-

τρα χαμηλότερα διατρέχοντάς ένα σπάνιο

παραποτάμιο οικοσύστημα.

Επιλέξτε τη διαδρομή προς Γρεβενά

Από το Παλαιοσέλι πάλι, αν πάτε δεξιά

(με κατεύθυνση νοτιοανατολική), θα περάσετε τα όρια του νομού Γρεβενών και θα

καταλήξετε στο χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας που απέχει από τα Γρεβενά και την Εγνατία οδό 50 χιλιόμετρα. Το Παλαιοσέλι μπορεί σήμερα να δείχνει

έρημο και απομονωμένο, όμως κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν ένα ακμάζον κεφαλοχώρι με αρκετά αρχοντόσπιτα.

Μάλιστα εδώ υπήρχε το «Ελληνικό Σχολείο»

όπου οι μαθητές διδάσκονταν Αρχαία Ελληνικά, Λατινικά και... Γαλλικά(!). Επίσης το

1889 άρχισε η λειτουργία και παρθεναγωγείου, αποκλειστικά για τη φοίτηση κοριτσιών.

Αμέσως μετά το Παλαιοσέλι (3 χλμ.)

φτάνετε στις Πάδες, ένα όμορφο χωριό

που βρίσκεται σε ύψος 1.100 μέτρων.

Ετυμολογικά η ονομασία του πιθανόν να

προήλθε από τη βλάχικη λέξη «πάντε», που σημαίνει «επίπεδος τόπος, ίσωμα».

Οι Πάδες θεωρούνταν από τα πιο πλούσια

κεφαλοχώρια του Σμόλικα με διώροφα και τριώροφα πέτρινα σπίτια που δυστυχώς τα πυρπόλησαν οι Γερμανοί τον Οκτώβριο του 1943. Στις Πάδες, στην είσοδο του χωριού, θα βρείτε μια ταβέρνα-ψησταριά με προσεγμένο εσωτερικό χώρο. Επίσης στην όμορφη πλατεία υπάρχει ο δημοτικός ξενώνας, που τα τελευταία χρόνια τον διαχειρίζονται με ιδιαίτερη επιτυχία δύο νέοι, και στον ίδιο χώρο λειτουργεί ταβέρνα.

Εννέα χιλιόμετρα μετά τις Πάδες θα συναντήσετε το χωριό Αρματα ή Αρμάτοβο. Σύμφωνα με τους ντόπιους, η ονομασία προέρχεται από την εξειδίκευση που είχαν επί τουρκοκρατίας οι τεχνίτες του χωριού να κατασκευάζουν άρματα (όπλα, σπαθιά, μαχαίρια). Στον δρόμο από Πάδες προς Βασιλίτσα θα σταματήσετε για να δείτε το παραδοσιακό νεροπρίονο που στήθηκε εδώ πρόσφατα.

Το τελευταίο χωριό της Λάκκας Αώου είναι το Δίστρατο (παλαιότερα Μπριάζα) με τις τρεις γειτονιές του. Δικαιολογημένα θεωρείται κεφαλοχώρι αφού είναι το μοναδικό από τα χωριά της Λάκκας που παρουσιάζει κίνηση χειμώνα - καλοκαίρι.

Από εδώ το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας και ο νομός Γρεβενών απέχουν μόλις 12 χιλιόμετρα και ο δρόμος είναι ασφάλτινος.

ΚΈΡΚΥΡΑ: ΖΩΝΤΑΝΑ

ΤΑ ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΈΘΙΜΑ

Φιλαρμονικές, εκδρομές και… ιπτάμενοι «μπότηδες»

Στο νησί των Φαιάκων, εδώ στο βόρειο άκρο του Ιονίου, αυτήν την εποχή που τα πελάγη καταλαγιάζουν και η θερμοκρασία ανεβαίνει, η άνοιξη γίνεται εκτυφλωτική, γεμάτη χρώματα, μυρωδιές και έντονες δραστηριότητες από τις κοινότητες των ανθρώπων. Αν προσθέσεις το γεγονός ότι στην Κέρκυρα υπάρχουν ακόμη ζωντανά μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά πασχαλινά έθιμα, δικαίως μπορούμε να μιλάμε για τον απόλυτο εαρινό προορισμό

Οι αργίες των εορτών του Πάσχα, καθώς τις περισσότερες φορές συνδυάζονται με ανοιξιάτικες λιακάδες, ενδείκνυνται για

γνωριμία με τα αξιοθέατα του

νησιού, αλλά και τις πανέμορφες καταπράσινες εξοχές του.

Αν λοιπόν βρεθείτε στο νησί αυτήν την

εποχή, θα απολαύσετε υπέροχες βόλτες στην

Παλιά Πόλη, στο μεσαιωνικό λιμάνι, στην ενδιαφέρουσα ορεινή ενδοχώρα και φυσικά στις μοναχικές ακρογιαλιές.

Είναι σίγουρο πως σε ένα σύντομο ταξιδιωτικό άρθρο όπως αυτό, δεν μπορούν να χωρέσουν όλες οι ομορφιές του μεγάλου, ξεχωριστού αυτού νησιού, όμως θα σταθού-

με ιδιαίτερα σε κάποια μέρη που θα πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε εκμεταλλευό-

μενοι στο έπακρο τον χρόνο της παραμονής σας.

Εξερευνήστε την Παλιά Πόλη

Η πόλη της Κέρκυρας παραμένει μέχρι

σήμερα ένα ζωντανό πολιτισμικό κύτταρο

που αρμολογεί με τον δικό του τρόπο τα γνωρίσματα της Ανατολής με αυτά της Δύσης.

Η Παλιά Πόλη (Ξωπόλι) έχει χαρακτηρι-

στεί από την Unesco «Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς». Επιβάλλεται, παρά τον αναμενόμενο συνωστισμό, μια βόλτα στην πλατεία Εσπιανάδα και μια στάση για καφέ στο Λιστόν, που ήταν κάποτε τόπος συγκέντρωσης αποκλειστικά των ευγενών.

Εφαπτόμενο στην πλατεία είναι το Ανάκτορο των Μιχαήλ και Γεωργίου (19ος αι), κατοικία των Αγγλων αρμοστών. Από εδώ και στο εξής προετοιμαστείτε για ατελείωτους ποδαρόδρομους. Θα επισκεφθείτε το Νέο

Φρούριο και το Παλιό Φρούριο, ενώ σημαντι-

κά αξιοθέατα είναι τα ερείπια της Παλαιόπολης και του αρχαίου ναού της Ηρας Ακραίας

που παραπέμπουν στις απαρχές της ίδρυ-

σης της πόλης (8ος αι. π.Χ.). Το πασίγνωστο

Σαν Τζιάκομο, το Μον Ρεπό, η Μητρόπολη

(1577) και φυσικά ο ναός του Αγίου Σπυρίδω-

να (1590) είναι μόνο κάποια από τα λαμπρά

κτίσματα που θα ξεναγήσουν τον επισκέπτη

στις πτυχές της Ιστορίας της Κέρκυρας αλλά

και εν γένει των Επτανήσων.

Εκδρομές που πρέπει να κάνετε

Η αλήθεια είναι πως μερικές ημέρες στην

Κέρκυρα δεν αρκούν ούτε στο ελάχιστο για

να γνωρίσετε το νησί. Εμείς θα σας βάλουμε

κάποιες ιδέες για ευχάριστες εαρινές περι-

ηγήσεις που θα ήταν μεγάλη παράλειψη να

μην τις επιχειρήσετε.

Δείτε τη θέα από το Κανόνι και το θρυλικό

Ποντικονήσι: Μόλις 4 χιλιόμετρα από το λιμά-

νι της Κέρκυρας βρίσκεται η διάσημη τοπο-

θεσία «Κανόνι», όπου θα πάτε για να βγάλετε

τη δική σας φωτογραφία από το φημισμένο

Ποντικονήσι και το μοναστήρι της Παναγίας

Βλαχέρνας. Στη συνέχεια τραβήξτε νοτιότερα ώς το Γαστούρι (10 χλμ. από την πόλη) για να

δείτε το περίφημο «Αχίλλειο», το λαμπρό ανά-

κτορο που κτίστηκε το 1892 από την αυτοκρά-

τειρα της Αυστρίας Ελισάβετ, τη γνωστή Σίσι.

Εκδρομή στην Παλαιοκαστρίτσα: Η τοπι-

ογραφία της Παλαιοκαστρίτσας (25 χλμ. βορειοδυτικά από την πόλη της Κέρκυρας) μα-

γεύει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Ιδίως

αυτήν την εποχή, που δεν έχει ξεκινήσει

ακόμη η μαζική προσέλευση των χιλιάδων

καλοκαιρινών επισκεπτών, η άκρη αυτή του

νησιού μοιάζει με μικρό θαλασσινό επίγειο

παράδεισο. Εξι μικροί όρμοι όπου

μοιάζει ακράτητη, μεταμορφώνοντάς χρόνο με τον χρόνο το υπέροχο τοπίο. Στην άκρη του όρμου κτισμένο ανάμεσα στα βράχια εδώ και 800 χρόνια, το φημισμένο μοναστήρι αφιερωμένο στην Παναγία, έχει καθιερωθεί ως ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα

του Ιονίου. Θα περιπλανηθείτε στους καλαί-

σθητους χώρους με τις λουλουδιασμένες

αυλές και τις καμάρες, θα επισκεφθείτε το

μικρό, αλλά αξιόλογο Εκκλησιαστικό Μου-

σείο και θα απολαύσετε τη μοναδική θέα στο

ανοιχτό πέλαγος.

Ο μεγάλος γύρος στα βόρεια του νησιού:

Από την Παλαιοκαστρίτσα θα ανηφορίσε-

τε με μπόλικες στροφές στα κατάφυτα από

ελιές και κυπαρίσσια πρανή του βουνού ώς

την τοποθεσία «Μπέλλα Βίστα» από όπου θα

αγναντεύετε την πανώρια θέα σε όλη τη βορειοδυτική ακτογραμμή. Στη συνέχεια αξίζει

μια στάση στο περίφημο Αγγελόκαστρο, το

στιβαρό κάστρο που κτίστηκε τον 13ο αιώνα

από τον Δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Αγ-

γελο. Από το Αγγελόκαστρο μια θαυμάσια

μεσόγεια διαδρομή θα σας φέρει στα χωριά

Μακράδες, Βίστωνα, Πάγοι όπου θα φτάσετε

διασχίζοντας τα κατάφυτα αγροτικά τοπία

για τα οποία είναι πασίγνωστη η Κέρκυρα.

Το καλοκαίρι όλες οι παράλιες, εδώ στο βο-

ρειοδυτικό τμήμα του νησιού, πλημυρίζουν

από χιλιάδες επισκέπτες. Αυτήν την εποχή

θα προτείνουμε να πάτε λίγο βορειότερα

ώς το χωριό Περουλάδες (το βορειότερο

της Κέρκυρας) για να δείτε το εντυπωσιακό

φυσικό τοπίο στο ακρωτήριο Δράστης, την

γκρεμισμένη παραλία του Λογγά και τους

αλλεπάλληλους ορμίσκους στο διάσημο Σιδάρι (35 χλμ. από την πόλη της Κέρκυρας).

Στην ορεινή καρδιά του νησιού αναζητήστε το χωριό Κυρπιανάδες (13 χλμ. από Σιδάρι) για να δείτε τον όμορφο καταρράκτη. Στα ανατολικά παράλια, ακολουθώντας την παραλιακή

διαδρομή που θα σας γυρίσει πίσω στην πόλη

της Κέρκυρας, σταθείτε για λίγο να θαυμάσε-

τε το κουκλίστικο λιμανάκι της Κουλούρας

–πριν το «πνίξουν» τα πολυτελή γιοτ–, με τις

παραδοσιακές επτανησιακής αρχιτεκτονικής

βίλες.

Ο Επιτάφιος βγαίνει το Μ. Σάββατο Ενας από τους λόγους που τούτη την επο-

χή παρατηρείται συνωστισμός στο μεγάλο

νησί του Ιονίου, είναι τα πασίγνωστα πασχαλινά έθιμα της Κέρκυρας που έχουν δεχτεί

επιρροές από τον δυτικοευρωπαϊκό και κυρίως τον ιταλικό πολιτισμό.

Ξεχωριστή νότα δίνουν σε όλες τις εορτα-

Τοιχογραφία που απεικονίζει τη δίκη του Χριστού, στο καθολικό παρεκκλήσι της Ελισσάβετ στο περίφημο «Aχίλλειον»

στικές εκδηλώσεις οι πολυάριθμες φιλαρμονικές ορχήστρες που συνοδεύουν με το μουσικό τους ρεπερτόριο κάθε θρησκευτική και πολιτιστική δραστηριότητα.

Το τελετουργικό της Μεγάλης Εβδομάδας

ξεκινά δυνατά ήδη από την Κυριακή των Βαΐων με την περιφορά του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος του προστάτη του νησιού.

Τη Μεγάλη Παρασκευή πρώτος βγαίνει ο Επιτάφιος της Παναγίας της Σπηλιώτισσας από το Νέο Φρούριο, έπειτα του Παντοκράτορα στο Καμπιέλο και τέλος ο Επιτάφιος της Μητρόπολης. Αργά το βράδυ οι επιτάφιοι ανταμώνουν στο ιστορικό κέντρο μαζί με τις φιλαρμονικές που τους συνοδεύουν, παίζοντας πένθιμα κομμάτια κλασικών μουσουργών όπως Μπετόβεν, Σοπέν, Βέρντι και άλλων.

Το Μεγάλο Σάββατο, στις 9.00 το πρωί, γίνεται η περιφορά του Επιταφίου της εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνος, έθιμο που διατηρείται ζωντανό από το 1574, όταν η πόλη σώθηκε από τον λιμό, μετά από παρέμβαση του Αγίου.

Στις 11.00 ο κόσμος περιμένει τη λεγόμενη Πρώτη Ανάσταση. Μόλις ολοκληρωθεί η θεία λειτουργία χτυπούν οι καμπάνες και τότε δίνεται το σύνθημα να πετάξουν οι νοικοκυρές από τα παράθυρα τους «μπότηδες», πήλινα κανάτια που τα γεμίζουν με νερό για να κάνουν μεγαλύτερο θόρυβο όταν σκάνε με δύναμη στον πλακόστρωτο δρόμο. Το έθιμο αυτό, το πήραν οι Κερκυραίοι από τους Ενετούς, οι οποίοι συνήθιζαν την Πρωτοχρονιά να πετούν από τα μπαλκόνια των σπιτιών τους παλιά αντικείμενα για να είναι ο νέος χρόνος καλότυχος και πλούσιος.

Διαμονή

Υπάρχουν εκατοντάδες

ποιοτικά καταλύματα που

καλύπτουν όλες τις οικονομικές

δυνατότητες, αν και θα πρέπει

να γνωρίζετε ότι το Πάσχα οι

τιμές είναι πάντα πιο αυξημένες λόγω ζήτησης. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικά από τα καταλύματα που υπάρχουν

στην πόλη της Κέρκυρας: «Bella Venezia», τηλ. 26610-46500, www.bellaveneziahotel.com/ «Corfu Palace», τηλ. 26610-39485, https://corfupalace.com/ «Κωνσταντινούπολις», τηλ. 26610-48716, www.konstantinoupolis.gr/

«Siorra Vittoria boutique hotel», τηλ. 26610-36300 www.sioravittoria.com/

«Αρκάδιον», τηλ. 26610-37670, www.arcadionhotel.com/

«Corfu City Marina Hotel», τηλ. 26610-39505, https://citymarina.gr/

«Cavalieri Hotel», τηλ. 26610-39041, https://cavalierihotel.gr/

«μπότηδες» έτοιμοι

τον καφέ σας στο δημοφιλές Λιστόν Το εντυπωσιακό ακρωτήρι Δράστης, κοντά στο χωριό Περουλάδες

να κυριακάτικο πρωινό, χωρίς ιδιαίτερες προετοιμασίες και χωρίς να χρειαστεί να διανύσετε πολλά χιλιόμετρα, μπορείτε να πραγματοποιήσετε μια ενδιαφέ-

ρουσα εξόρμηση με όλη την οικογένεια, να περπατήσετε πλάι σε ακροποταμιές και

μέσα σε σκιερά δάση, να επισκεφθείτε αρχαία κάστρα και βυζαντινά μοναστήρια.

Ο επίλογος μιας θαυμάσιας μονοήμερης

εκδρομής θα κλείσει σε κάποιο συμπαθη-

τικό ταβερνάκι από αυτά που απλώνουν

τα τραπεζάκια τους κάτω από τα πεύκα, πάνω στην ακροθαλασσιά, ή στην πλατεία

κάποιου μικρού, άσημου χωριού.

Ολες οι προτεινόμενες περιοχές βρίσκονται στην Αττική και στα κοντινά με τη

Βοιωτία όρια. Σε καμία περίπτωση δεν θα

χρειαστεί να διανύσετε περισσότερα από 90 χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας.

Φρούριο Φυλής

(35 χλμ. από Αθήνα)

Μέσω της Αττικής οδού ή της λεωφό-

ρου Φυλής θα φτάσετε εύκολα στην πό-

λη της Φυλής, γνωστή και ως Χασιά. Στη

συνέχεια θα ακολουθήσετε τη διαδρομή

προς Δερβενοχώρια, προσέχοντας λίγο

τις κλειστές στροφές. Θα προσπεράσετε

τη διασταύρωση για μοναστήρι της Πανα-

γιάς Κλειστών και λίγο ψηλότερα θα δείτε

το περίφημο κεφαλάρι της Φυλής (υψόμ.

710), όπου στα αρχαία χρόνια υπήρχε ιερό, αφιερωμένο στον θεό Πάνα. Αμέσως

μετά, ξεχωρίζει στα δεξιά σας ο βατός χωματόδρομος (υπάρχει ταμπέλα) που, αφού διασχίσει δάσος με πανύψηλα πεύκα, θα

σας φέρει στα ριζά του βράχου όπου είναι

χτισμένο το Φρούριο της Φυλής (υψόμ.

850). Το κάστρο αυτό ήταν ένα από τα σημαντικότερα που είχαν δημιουργήσει οι

Αθηναίοι πάνω στον λεγόμενο «δρόμο του

σταριού», τη διαδρομή δηλαδή από όπου

μετέφεραν από τη Βοιωτία προς την Αττι-

κή τα σιτηρά, αλλά και άλλα εμπορεύματα.

Από το αρχαίο φρούριο διασώζονται μόνο

τμήματα των τειχών, όμως η τοποθεσία

με τον υπέροχο πευκώνα και τη θέα προς

τον κόλπο της Ελευσίνα είναι απαράμιλ-

λη. Για φαγητό θα επιστρέψετε πίσω στη

Χασιά που είναι πασίγνωστη για τις καλές

ψησταριές της αλλά και τον συνωστισμό

που επικρατεί σε αυτές τα κυριακάτικα μεσημέρια.

Γεφύρι Δαφνούλας (60 χλμ. από Αθήνα)

Από το Φρούριο της Φυλής επιστρέ-

φουμε στον δρόμο Φυλής - Δερβενοχω-

ρίων, στριφογυρίζουμε για λίγο μερικές

απότομες στροφές που δρασκελίζουν τις

βορειοδυτικές υπώρειες της Πάρνηθας

και φτάνουμε στο υψίπεδο των Δερβε-

νοχωρίων. Περνάμε τα χωριά Σκούρτα

και Πύλη –αγνοώντας τις παρακείμενές

ανεμογεννήτριες που βεβηλώνουν την

τοπιογραφία– και στη συνέχεια κατηφο-

ρίζουμε σε ασφάλτινο δρόμο και μετά σε

βατό αγροτικό χωματόδρομο μέχρι την

κοίτη του ποταμού Ασωπού. Εδώ, κοντά

σε ένα πάρκο φωτοβολταϊκών συναντά-

με το άγνωστο στους πολλούς γεφύρι της

Δαφνούλας. Πρόκειται για ένα μικρό, πέ-

τρινο, μονότοξο κτίσμα με δύο ανακουφι-

στικά ανοίγματα το οποίο δρασκελίζει τις

βράχινες όχθες του ποταμού Ασωπού και

πιθανόν να χτίστηκε προς τα τέλη του 17ου

αιώνα. Η περιοχή γύρω από το γεφύρι είναι

κατάφυτη και η πεζοπορία στις όχθες του

Ανηφορίζοντας για τους Πύργους Βαθυχωρίων θα απολαύσουμε το πανόραμα του Κορινθιακού κόλπου

Μονοήμερες εκδρομές με την οικογένεια

ο κάτοικος της πρωτεύουσας μπορεί να βρεθεί σε υπέροχες εξοχικές τοποθεσίες, να επισκεφθεί σημαντικά και όχι ιδιαίτερα γνωστά ιστορικά πολιτιστικά και θρησκευτικά μνημεία, να αναπνεύσει τον καθαρό αέρα και να απολαύσει μια υπέροχη απόδραση στην ανοιξιάτικη φύση, χωρίς να δαπανήσει υπέρογκα ποσά για διαμονή, διόδια και καύσιμα

ταλαιπωρημένου από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις Ασωπού ειδυλλιακή. Λίγο πιο ανατολικά ο Ασωπός εγκλωβίζεται στο όμορφο φαράγγι του όπου παλιότερα υπήρχαν αρκετοί νερόμυλοι. Η εντυπωσιακή τοποθεσία παραπέμπει σε ηπειρώτικο τοπίο, αν και απέχει μόλις 45 λεπτά από την Αθήνα!

Πύργοι Βαθυχωρίων (65 χλμ. από Αθήνα)

Από την πρωτεύουσα εύκολα θα βρεθείτε στην πανέμορφη και εξαιρετικά δημοφιλή το καλοκαίρι παραλία της

Ψάθας που απλώνεται στην αγκαλιά του Κορινθιακού κόλπου. Προς το τέλος της ακρογιαλιάς, στον δρόμο που πηγαίνει προς Πόρτο Γερμενό, θα δείτε μια πρόχειρη πινακίδα που κατευθύνει προς έναν χωματόδρομο ο οποίος χάνεται στο πευκοδάσος. Η ανάβαση είναι λίγο απότομη και ίσως τα χαμηλά αυτοκίνητα να έχουν πρόβλημα. Ομως δεν θα χρειαστεί να διανύσετε περισσότερα από 5 χιλιόμετρα

ΠΡΟΤΆΣΈΙΣ

Το γεφύρι της Δαφνούλας

Το φρούριο των Ελευθερών σε φόντο ανοιξιάτικο

μέχρι να συναντήσετε τον πρώτο από τους

δύο πύργους του Βαθυχωρίου και μετά

από 500 μέτρα τον δεύτερο. Οι πύργοι

χτίστηκαν στη βορειοδυτική πλευρά του

όρους Πατέρα και είναι του 4ου π.Χ. αι. Εικάζεται ότι επιτηρούσαν και αυτοί το πέ-

ρασμα από τη Βοιωτία στην Αττική, ή ότι απλώς επόπτευαν μια συνοριακή περιοχή

η οποία ταλανιζόταν από πολλές εντάσεις

ανάμεσα στις πόλεις των Αθηνών και των Μεγάρων. Η έκταση ολόγυρα παραμένει κατάφυτη, αφού οι τελευταίες καταστρο-

φικές πυρκαγιές που κατέκαψαν την περιοχή των Βιλίων δεν έφτασαν ευτυχώς

μέχρι εδώ. Γύρω από τους πύργους την

άνοιξη η φύση κυριολεκτικά οργιάζει και ο συνδυασμός των πολύχρωμων λουλουδιών με το καταπράσινο του πευκοδάσους θα αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις. Για

φαγητό θα προτείνουμε να κατηφορίσετε

στην Ψάθα, γνωστή για τις παραδοσιακές, παραλιακές της ταβέρνες. Φρούριο Ελευθερών (50 χλμ. από Αθήνα) Ακολουθώντας από τη Μάνδρα Αττικής τον παλιό εθνικό δρόμο Ελευσίνας - Θήβας, θα φτάσετε χωρίς δυσκολία μέχρι τη διασταύρωση που οδηγεί στο γνωστό χωριό Βίλια. Λίγο ψηλότερα, στις νότιες υπώρειες του όρους Πάστρα, κυριολεκτικά κρυμμένο μέσα στο θαλερό πευκοδάσος, βρίσκεται το φρούριο των Ελευθερών (4ος π.Χ. αιώνας). Καλό θα ήταν να αφήσετε

το όχημά σας στην άκρη του δρόμου και να συνεχίσετε για λίγες δεκάδες μέτρα ώς

την είσοδο του κάστρου, καθώς ο χωματό-

δρομος που οδηγεί εδώ είναι κακός.

Το Φρούριο των Ελευθερών –γνωστό και ως Γυφτόκαστρο– μαζί με αυτό τη Φυλής

έλεγχαν τα ορεινά περάσματα του Κιθαιρώ-

να και της Πάρνηθας απ’ όπου περνούσαν

οι εμπορικοί δρόμοι που συνέδεαν τις πό-

λεις της Βοιωτίας με την Αθήνα. Το Γυφτόκαστρο βρισκόταν στα όρια των ισχυρών

Ο ένας εκ των δύο αρχαίων πύργων στα Βαθυχώρια Αττικής κρύβεται μέσα στο πευκοδάσος

στερεοελλαδίτικων πόλεων της Θήβας και των Αθηνών. Μάλιστα υπάρχουν ιστορικοί που διατείνονται ότι είναι κατασκευή των Θηβαίων και όχι των Αθηναίων. Σήμερα είναι ιδιαίτερα ευχάριστο να περπατάς στους χορταριασμένους προμαχώνες του και να ατενίζεις την κατάφυτη γύρω περιοχή που δυστυχώς αμαυρώνουν οι θεόρατοι πυλώνες μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και οι φτερωτές των ανεμογεννητριών που δεσπόζουν στο παρακείμενο ύψωμα. Από το Φρούριο των Ελευθερών θα έχετε επιλογές για φαγητό είτε σε κάποια από τις ταβέρνες που υπάρχουν στην περιοχή της Κάζας είτε στα Βίλια ή, αν προτιμάτε θάλασσα, θα κατηφορίσετε προς το Πόρτο Γερμενό και τις όμορφες ακτές του. Μονή Σαγματά (90 χλμ. από Αθήνα) Χρησιμοποιώντας την εθνική οδό Αθηνών - Λαμίας θα βγείτε στην έξοδο προς Θήβα και θα επιλέξετε τον δρόμο προς το χωριό Υπατο. Στη συνέχεια, ακολουθώντας τσιμεντένιο δρόμο θα ανηφορίσετε με μερικές απότομες στροφές προς τις υπώρειες του Σαγμάτειου όρους. Εδώ, σε ένα κατάφυτο από βελανιδιές και οπωροφόρα δέντρα πλάτωμα θα δείτε τη μονή που δημιούργησε ο όσιος Κλήμης, αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρα ή Σαγματά. Αργότερα, τον 12ο αιώνα, με χορηγία του αυτοκράτορα Αλέξιου του Κομνηνού στο μοναστήρι παραχωρήθηκαν πολλά προνόμια καθώς και πλούσια δώρα. Το καθολικό της μονής είναι βασιλική, ρυθμού σταυροειδούς με τρούλο και χτίστηκε τον 12ο αιώνα πάνω στα ερείπια του ναού του Υπατου Διός με χρήση των αρχαίων δομικών υλικών. Εντυπωσιακό είναι το ψηφιδωτό δάπεδο με παραστάσεις ζώων και φυτών. Αξίζει να κατηφορίσετε το σχετικά απόκρημνο μονοπάτι που οδηγεί στη σκήτη του οσίου Κλήμη, η οποία κυριολεκτικά «κρέμεται» πάνω από τον κάμπο της Υλίκης. Το πλάτωμα που υπάρχει δίπλα στη μονή είναι ιδανικό για να παίξουν ή να κάνουν ποδήλατο τα παιδιά. Τη Μεγάλη Εβδομάδα καταφτάνουν εδώ αρκετοί προσκυνητές από την Αθήνα, τη Θήβα, τη Λειβαδιά και τη Χαλκίδα, ενώ ιδιαίτερα συγκινητική είναι η περιφορά του Επιταφίου. Για φαγητό θα πάτε στο κοντινό χωριό Μουρίκι όπου θα βρείτε την παλιά ταβέρνα του Παππού.