11 χρόνια Εφημερίδα των Συντακτών by Εφημερίδα των Συντακτών

ΜΠΑΜΠΗΣ ΜΙΧ Α ΛΗΣ | ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑ Ζ ΑΙΟΣ

ΔΙΟΝΕΛΛΗΣ | ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΡΟΥΚ ΑΣ | ΝΙΚΟΣ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑΣΚ ΑΚΗΣ | ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΠΕΪΟΓΛΟΥ

ΕΓΓΛΕ ΖΟΣ | Κ Ω Σ ΤΑ Σ Ζ ΑΦΕΙΡ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΠΕΣΙΑ | ΠΟΤΟΥΛΑ ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑ

ΠΑΝΟΣ ΖΑΧΑΡΗΣ | ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΖΙΑΜΠΑΚΑΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΡΑΤΙΜΟΥ | ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΑΝΟΥΡΗΣ

ΝΙΚΗΦΟΡ ΟΣ Ζ ΥΛ Α ΛΗΣ | Σ ΤΡΑΤΗΣ

Κ ΩΝΣ ΤΑΝΤΙΝΟΣ ΝΙΚΟΛ ΑΚ ΑΚΟΣ | ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΗΛΙΑΚΗΣ

ΝΤΑΒΟΣ | ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΕΝΤΟΠΟΥΛΟΣ | ΑΛΕΞΙΑ

Λ Η Δ Α Θ ΩΜ Α ΚΟΥ

ΑΝΤΩΝΗΣ ΘΩΜΑ Σ | ΓΙΑΝΝΗΣ

ΟΘΩΝΑΙΟΥ

ΙΑΤΡΟΥ | ΧΑΡΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ | ΑΝΔΡΕΑΣ

ΠΑΓΟΥΔΗΣ | ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΑΓΩΝΗΣ | ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

ΚΑΓΓΕΛΑΡΗΣ | ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ | ΝΙΚΟΣ

ΠΑΖΑΡΑΣ ΛΥΚΕΣΑΣ | ΦΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ | ΒΑΣΗ

ΚΑΛΤΣΑΣ | ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΜΑΡΗΣ | ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ | ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΝΤΖΟΥ | ΒΑΓΓΕΛΗΣ

Κ ΑΜΕΝΟΣ

ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ | ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ | ΒΑΣΙΛΙΚΗ

| ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ ΑΝΕΛ ΛΟΠΟΥΛΟΣ

Β Ι Κ Υ Κ Α Π Ε ΤΑ Ν Ο Π Ο ΥΛ Ο Υ

| ΦΑΛΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ | ΓΙΩΡΓΟΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ

ΠΑΠΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ | ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΠΑΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ

Κ Α ΠΟΠΟΥΛΟΣ | ΛΟΥ Ι Ζ Α Κ Α ΡΑ Γ Ε Ω Ρ Γ ΙΟΥ

ΤΑ ΣΟΣ Π Α ΠΠ Α Σ | Γ ΙΩΡΓΟΣ ΠΕ Τ Ρ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΘΑ Ν Α ΣΗΣ Κ Α ΡΑ Γ Ι Α ΝΝΙ Δ ΗΣ

| ΦΙΛ ΗΜΩΝ

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΕΤΡΟΥ | ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΕΤΡΩΤΟΣ

ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ | ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ | ΑΡΧΟΝΤΙΑ

ΝΟΡΑ ΡΑΛΛΗ | ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΣΑΪΝΗΣ | ΓΕΩΡΓΙΑ

ΚΑΤΣΟΥΡΑ | ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΕΡΚΕΝΤΖΕΣ | ΓΙΑΝΝΗΣ

ΣΑΚΚΟΥΛΑ | ΤΑΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ | ΔΩΡΑ ΣΕΛΛΑ

ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ | ΜΑΓΔ Α Κ Λ ΑΥΔΙΑΝΟΥ

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΙΓΚΟΥΝΑ Σ | Κ ΑΤΕΡΙΝΑ ΣΙΩΜΟΥ

ΛΕ ΑΝΔΡΟΣ ΚΟΚΚΟΡΗΣ

| ΠΑΝΟΣ ΚΟΣΜΑ Σ

ΒΙΚ Υ ΣΙΩΜΟΥ | Α Ν Τ ΙΓΟΝΗ ΣΠΑ ΝΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΚ ΛΟΥΜΠΕΡΗΣ | ΓΙΑΝΝΗΣ

ΑΡΤΕΜΙΣ ΣΠΗΛΙΩΤΗ | ΠΑΡΗ ΣΠΙΝΟΥ | ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΚΟΥΚΟΥΛΑΣ | ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΚΟΥΛΙΦΕΤΗΣ | ΜΙΧΑΛΗΣ

Σ ΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ | ΓΙΩΡΓΟΣ Σ ΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΚΟΥ Ν ΤΟΥ ΡΗΣ | Α Γ Γ Ε ΛΙΚ Η ΚΟΥ Τ Ρ ΟΥ ΜΠΗ

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΥΓΓΕΛΑΚΗΣ-ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ | ΝΤΟΝΙΚΑ

ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΟΥΤΣΕΛΑΚΗ | ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΤΣΙΑΥΤΗΣ Χ Ρ ΙΣ Τ ΙΝ Α ΚΟ Ψ ΙΝΗ

ΛΕΝΑ Κ ΥΡΙΑΚΙΔΗ

ΧΡΟΝΙΑ

ΛΙΒΙΕΡΑΤΟΣ | ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΑΛΑΓΚΟΝΙΑΡΗΣ | ΑΝΤΙΓΟΝΗ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΑΡΑΣ | ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΤΣΙΧΡΙΤΖΗΣ | ΚΩΣΤΑΣ

ΜΑΛΙΒΙΤΣΗ | ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΕΤΑΚΗΣ | ΣΩΤΗΡΗΣ

ΤΣΟΥΣΤΑΣ | ΜΙΣΕΛ ΦΑΪΣ | ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΑΝΑΡΙΩΤΗΣ

ΜΑΝΙΑΤΗΣ | ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΝΙΜΑΝΑΚΗΣ | ΣΠΥΡΟΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΙΛΗΣ | ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΟΒΑΚΗΣ | ΝΙΚΟΣ

Μ Α ΝΟΥ Σ Ε Λ Η Σ | ΠΕ Τ Ρ ΟΣ Μ Α Ν ΤΑ ΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΝΙΩΤΗΣ | ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΝΩΛΙΟΥΔΑΚΗΣ | ΣΤΕΛΙΝΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΙΔΟΥ ΙΩ ΑΝΝΑ ΜΑΡΓΙΩΚΗ Μ ΑΤ Ζ Ω Ρ Ο Υ

Σ ΤΑΥ Ρ Ο ΥΛ Α

Π ΑΥΛ Ο Σ Μ Ε Θ Ε Ν Ι Τ Η Σ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ | ΜΥΡΤΩ ΜΗΤΡΑΙΝΑ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

ΜΟΝΑΔΙΚΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΜΑΣ

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ! ΕΙΔΙΚΗ ΕΚ ΔΟΣΗ ΤΗΣ «ΕΦΗΜΕΡΙΔ Α Σ ΤΩΝ Σ ΥΝΤΑΚ ΤΩΝ» 4.11.202 3

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΗΣ «ΕΦ.ΣΥΝ.»

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ

Ο Η «Εφ.Συν.» πράγματι έχει αφανείς χρηματοδότες. Πρώτους απ’ όλους τους αναγνώστες της, αυτούς που τα τελευταία 11 χρόνια έχουν αγοράσει τα 27 εκατ. φύλλα των 3.241 εκδόσεων της εφημερίδας που έχουν πωληθεί μέχρι σήμερα

λα είναι λάθος σε αυτή την εφημερίδα. Τίποτα δεν είναι κανονικό, τίποτα δεν είναι φυσιολογικό σ’ αυτή και στην 11χρονη διαδρομή της. Βάσει των ρεαλιστικών εκτιμήσεων της «αγοράς», κατά την εκκίνησή της, το 2012, δεν είχε παρά ελάχιστο προσδόκιμο επιβιώσεως. Το φυσιολογικό θα ήταν να έχει ήδη κλείσει. Ή να έχει ακολουθήσει τη μοίρα του καταρρέοντος εν μέσω μνημονίων Τύπου, μέρος του οποίου επιβίωσε, σε όποιον βαθμό επιβίωσε, αλλάζοντας χέρια και αφεντικά. Αν συγκρίνει κανείς το μιντιακό τοπίο του 2012 με το σημερινό, θα καταλάβει ότι στις τεράστιες αλλαγές που έχουν συντελεστεί αυτά τα 11 χρόνια –με 4 «παλαιούς» και 3 «νέους» μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους να μονοπωλούν την ενημέρωση και πολλούς «μικρούς» να διαγκωνίζονται για ένα μερίδιο στην αγορά ή μια καλή τιμή εξαγοράς– το μόνο παράταιρο είναι «Η Εφημερίδα των Συντακτών». Μια εφημερίδα και μια ιστοσελίδα που ανήκουν στους συνεταιριστές δημοσιογράφους, τεχνικούς και διοικητικούς εργαζόμενους που την ίδρυσαν το 2012 ή την πλαισίωσαν σε δεύτερο χρόνο. Είναι τόσο μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα η εδραίωση ενός συνεταιριστικού μέσου στο σκληρά ανταγωνιστικό και καταθλιπτικά μονοφωνικό μιντιακό περιβάλλον, ώστε συχνά ακόμη και αφοσιωμένοι φίλοι ή αναγνώστες της «Εφ.Συν.» δεν πιστεύουν ότι είναι πραγματικά ανεξάρτητη ιδιοκτησιακά. «Μα, πώς επιβιώνετε;» είναι η ειλικρινής απορία όσων καταλαβαίνουν ότι στους άλλους, ιδιωτικούς μιντιακούς ομίλους μικρή σημασία έχει τι πραγματικά «πουλάνε» οι εφημερίδες, οι τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα και οι ιστοσελίδες τους. Οι ιδιοκτήτες τους

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

www.efsyn.gr

 ΤOY JOHN ANTONO

βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να καλύψουν το κόστος λειτουργίας τους. Εκ του ασφαλούς βεβαίως, μια και απλώς μεταφέρουν υπεραξίες από άλλες επικερδείς επιχειρηματικές δραστηριότητες στη μεγάλη αγορά επιρροής που αποτε λούν τα ΜΜΕ. Και με δεδομένο αυτό, η αθώα απορία για το πώς εδραιώθηκε η συνεταιριστική «Εφ.Συν.» δίνει τη θέση της σε ευφάνταστες θεωρίες συνωμοσίας για τους πιθανούς αφανείς χρηματοδότες της. Που μπορεί να είναι από ισχυρούς εγχώριους επιχειρηματίες μέχρι τον ΣΥΡΙΖΑ ή τον… Σόρος. Η «Εφ.Συν.» βέβαια, πράγματι έχει αφανείς χρηματοδότες. Πρώτους απ’ όλους τους αναγ νώσ τες της, αυτούς που τα τελευταία 11 χρόνια έχουν αγοράσει τα 27 εκατ. φύλλα των 3.241 εκδόσεων της εφημερίδας που έχουν πωληθεί μέχρι σήμερα. Συχνά διανύοντας μερικά χιλιόμετρα μέχρι το πλησιέστερο περίπτερο ή σημείο πώλησης, καθώς το δίκτυο διανομής του Τύπου συρρικνώνεται χρόνο με τον χρόνο δραματικά, αποκλείοντας ένα μεγάλο μέρος της επικράτειας από το συνταγματικό δικαίωμα στην ενημέρωση. Στους αφανείς χρηματοδότες μας είναι φυσικά και οι συνδρομητές, που παίρνουν την εφημερίδα καθημερινά στην ψηφιακή της εκδοχή, αλλά και οι φίλοι που ανταποκρίνονται καθημερινά στη διαρκή κα-

μπάνια ενίσχυσης της ανεξάρτητης, συνεταιριστικής εφημερίδας που διακηρύσσει και το εννοεί πως μόνοι εργοδότες της είναι οι αναγνώστες της. Η «Εφ.Συν.» έχει και φανερούς χρηματοδότες. Τις εκατοντάδες μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις –από τράπεζες και ενεργειακές εταιρείες μέχρι εκδοτικούς οίκους και θεατρικές σκηνές– που διαφημίζονται μέσα από την έντυπη έκδοση ή την ισ τοσελίδα μας. Οχι απαραίτητα γιατί μας «αγαπάνε» ή γιατί αδιαφορούν για όσα ενοχλητικά αναφέρουμε ενίοτε γι’ αυτούς στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής έρευνας. Αλλά γιατί αναγνωρίζουν ότι η «Εφ.Συν.», με τη μοναδική ταυτότητά της ως ανεξάρτητης εφημερίδας, που εκφράζει με πλουραλισμό και χωρίς την παραμικρή σκιά λογοκρισίας την ευρύτερη Αριστερά και Κεντροαριστερά και υπηρετεί με αποκαλυπτική δημοσιογραφία το δημόσιο συμφέρον και τα δικαιώματα των αδύναμων, έχει κατακτήσει μια αδιαμφισβήτητη θέση στην «αγορά» της ενημέρωσης. Κανείς δεν μπορεί να την αγνοήσει, έστω κι αν η ροή του διαφημιστικού χρήματος ρέει πολύ πιο γενναιόδωρα σε «μαγαζιά» με πολύ μικρότερη κυκλοφορία και εμβέλεια. Η «Εφ.Συν.», σε τελική ανάλυση, είναι ένα μοναδικό, αναντικατάστατο και κοινωνικά αναγκαίο «προϊ-

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Σωτήρης Μανιάτης

Γιώργος Πετρόπουλος (Πολιτικό)

Γιώργος Μανετάκης (Αθλητικό)

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Πάνος Κοσμάς (Οικονομικό)

Σωτήρης Γούλατης (Σύνταξη ύλης)

Γιάννης Κιμπουρόπουλος

όν». Οσο κι αν αυτό κοστίζει στους συντελεστές του, σε χρόνο και σε χρήμα. Οσο κι αν δεν αρέσει η λέξη «προϊόν», όταν συνδέεται με το αγαθό της ενημέρωσης και το κυνήγι της αλήθειας. Το τίμημα της ανεξαρτησίας ενός τέτοιου «προϊόντος» είναι υψηλό. Και όχι μόνο οικονομικό. «Με ποιον είναι η “Εφ.Συν.”;» είναι το ερώτημα που περιφέρεται σε χεί λη καλοθελητών, για κάθε αντιπαράθεση. Αλλοι μας καταλογίζουν ότι υπήρξαμε πολύ «τσιπρικοί». Αλλοι πως φλερτάρουμε με την εξωκοινο βουλευτική Αριστερά. Αλλοι λένε ότι «μπατάρουμε» προς το ΠΑΣΟΚ και την Κεντροαριστερά. Αλλοι ότι εκτεθήκαμε υπερβολικά υπέρ ή κατά Κασσελάκη στην ενδοκομματική μάχη εξουσίας στον ΣΥΡΙΖΑ. Κι άλλοι πως στην ουκρανική κρίση ή στο Παλαιστινιακό βρεθήκαμε στη «λάθος πλευρά της ιστορίας», κι ας έχει αυτή αντιδιαμετρικά αντίθετες πλευρές. Από μια άποψη η ε υκολία να μας κολλούν «ταμπέλες» είναι ένα επιπλέον τεκμήριο ανεξαρτησίας. Είμαστε αταξινόμητοι. Είμαστε με το ρεπορτάζ, τα ντοκουμέντα και την ανάδειξη της αλήθειας. Δεν είμασ τε με την ε νημέρωση των κυβερνητικών non papers και των «λιστών Πέτσα». Είμαστε ένα ελεύθερο βήμα απόψεων που αποκλείει μόνο τον φασισμό, τον ρατσισμό και την απανθρωπιά. Και είμαστε μια εφημερίδα που προκαλεί τους αναγνώστες να διαφωνήσουν μαζί της. Αυτό μας «καταλογίζει» ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, που είναι ανάμεσα σε αυτούς που μας εξηγούν γιατί μας διαβάζουν. Κι είναι το καλύτερο κομπλιμέντο που θα μπορούσε να μας κάνει κανείς στα ενδέκατα γενέθλιά μας. Ανταποδίδουμε τη φιλοφρόνηση με αυτό το γενέθλιο ειδικό ένθετο. Επιλέγουμε 11 πρωτοσέλιδα της ζοφερής (μέχρι τώρα) χρονιάς, ακτινογραφούμε την επίσης ζοφερή κατάσταση του Τύπου στη χώρα μας, «συνομιλούμε» με τις συλλογικότητες της ανεξάρτητης, ερευνητικής δημοσιογραφίας και ρωτάμε τους αναγνώσ τες, επώνυμους κι «ανώνυμους»: Γιατί μας διαβάζετε; Οι απαντήσεις τους είναι το κίνητρο να συνεχίσουμε. ΕΦ.ΣΥΝ.

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

Λήδα Θωμάκου ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣ

Φώτης Παναγόπουλος

Κορίνα Βασιλοπούλου (Διεθνή)

Τάσος Παππάς (Υπεύθυνος φύλλου Σαββατοκύριακου)

Ελένη Γκρούη (Ελεύθερο - Επαρχιακό)

Τάσος Τσακίρογλου (www.efsyn.gr)

Λουίζα Καραγεωργίου

Ναταλί Χατζηαντωνίου (Πολιτιστικό)

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Πάνος Χιονίδης

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΔΙΑΣ ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΗ A.E.

ART DIRECTOR

Ιδιοκτήτης & Κύριος Μέτοχος: Συνεταιρισμός των εργαζομένων σε εφημερίδες και περιοδικά ΣΥΝ. Π.Ε. Νόμιμος Εκπρόσωπος: Σωτήρης Μανιάτης ΈΚΔΟΣΗ: ΑΝΈΞΑΡΤΗΤΑ ΜΈΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΈΝΗΜΈΡΩΣΗΣ Α.Έ. Κολοκοτρώνη 8 Τ.Κ. 105 61 Αθήνα ΤΗΛ.: 211 1045000 ΦΑΞ: 211 1045175  Γραφεία Κρήτης ΤΗΛ.: 2810 330033

e-mail: contact@efsyn.gr

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΕΠΙΜΕΝΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤOY ΣΩΤΉΡΉ ΜΑΝΙΑΤΉ

ΑΎΓΟΎΣΤΟ και Σεπτέμβριο του 2012, που άρχιζε να παίρνει σάρκα και οστά αυτό το ανεξάρτητο συνεταιριστικό εγχείρημα, οι περισσότεροι μας αποθάρρυναν. Μας προέτρεπαν να μην το επιχειρήσουμε. Εκαναν λόγο για αποτυχημένη προσπάθεια που θα βούλιαζε, αν όχι τις πρώτες μέρες, μέσα στο πρώτο τρίμηνο. Στοιχημάτιζαν μάλιστα υπέρ άλλων εκδόσεων που ετοιμάζονταν την ίδια περίοδο.

Μέσα σε αυτά τα 11 χρόνια πολλές εφημερίδες δυσ τυχώς κατέβασαν ρολά. Κι όμως, αυτό το μοναδικό συνεταιριστικό ανεξάρτητο εγχείρημα στον χώρο των ΜΜΕ της Ελλάδας συνεχίζει τη δική του πορεία. Παρά τις αντίξοες συνθήκες, τους κυβερνητικούς και κρατικούς... αποκλεισμούς, συνεχίζει ακάθεκτο. Αντέχει και με πανιά σηκωμένα πορεύεται στην επόμενη δεκαετία και σχε-

ώς φτιάχνεται αλήθεια το πρωτοσέλιδο στη συνεταιριστική, χωρίς αφεντικό Εφημερίδα των Συντακτών; Μα φυσικά όπως φτιάχνεται και στις άλλες εφημερίδες, εκείνες τουλάχιστον όπου οι τίτλοι δεν έρχονται... άνωθεν, δηλαδή ουρανοκατέβατοι από τον εκάστοτε εκδότη ή το κόμμα. Μαζευόμαστε που λέτε κάθε βράδυ πεντεξεφτά αρχισυντάκτες, η λεγόμενη Σύσκεψη (το καλλιτεχνικό μας είναι «Συντακτική Επιτροπή»), κοσκινίζουμε τα πιο σοβαρά θέματα της ημέρας, διαλέγουμε και... αλευρώνουμε το πιο «βαρύ» ή τέλος πάντων αυτό που θεωρούμε πιο πιασάρικο, και στη συνέχεια λέμε ο/η καθένας/καθεμιά το μακρύ του/της και το κοντό του/της, ό,τι εξυπνάδα κατεβάσει η γκλάβα μας. Μέχρι που, είτε θα καταλήξουμε σε έναν τίτλο που κάπως να τρώγεται, είτε θα εξαντλήσουμε τόσο πολύ ο καθένας την αντοχή των άλλων, και όλοι μαζί τον λιγοστό χρόνο που απομένει σε όλους μας μέχρι το ανελαστικό deadline της έκδοσης, που είναι και το συνηθέστερο. Ενα έχω να σας πω: κατά γενική ομολογία τα καλύτερα πρωτοσέλιδά μας είναι αυτά που... δεν είδατε, αυτά που θα θέλαμε να είχαμε φτιάξει, αλλά δεν είχαμε την τόλμη, το θράσος ή την άγνοια κίνδυνου να τα τυπώσουμε με «ξύλινα» γράμματα στο χαρτί. Πολλές φορές βέβαια το πρώτο θέμα «φωνάζει», επιβάλλεται, είναι τόσο δυνατό, που μπαίνει μόνο του και εκτοπίζει όλα τα υπόλοιπα, τόσο που το πρωτοσέλιδο καταλήγει μονοθεματικό. Αλλες φορές, όμως, η... ξεραΐλα και η αμηχανία μας είναι τόσο μεγάλες, που το «οικόπεδο» της πρώτης σελίδας κατακερματίζεται σαν κουρελού σε μικρά, δυσανάγνωστα κουτάκια. Ενίοτε η διαδικασία αυτή έχει πολλή πλάκα, ιδίως όταν θυμίζει «αυτόματη γραφή» όπου ο ένας συμπληρώνει, μεταστρέφει ή απλά... κοροϊδεύει και αποδομεί

 ΤOY ΚΩΣΤΑ ΓΡΉΓΟΡΙΑΔΉ

διάζει τη δική του νέα εποχή. Σήμερα, 11 χρόνια μετά, ορισμένοι γνωστοί και μη εξαιρετέοι εξακολουθούν να προσπαθούν να... βουλιάξουν αυτό το καράβι. Να καταλάβουν αυτό το... γαλατικό

χωριό. Να επιβάλουν τους δικούς τους όρους και προϋποθέσεις. Κι όμως, αυτό το γαλατικό χωριό καταφέρνει και αντιστέκεται. Γιατί εμείς απαντάμε ανανεώνοντας την εφημερίδα, ενισχύοντας την ιστο-

Μετά τη βραδινή σύσκεψη, Σωτήρης Μανιάτης, Γιάννης Κιμπουρόπουλος και Τάσος Παππάς ετοιμάζουν την πρώτη σελίδα

ΠΩΣ ΣΤΉΝΕΤΑΙ ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΎ ΤΣΙΑΡΑ

τον τίτλο του άλλου: πολλές φορές όμως, πιστέψτε με, όλη αυτή η άσκηση εφαρμοσμένης κοπτοραπτικής είναι τρομερά βαρετή και επαναλαμβανόμενη. Και γίνεται ιδιαίτερα δυσβάσταχτη, αν τυχόν η ώρα κοντεύει έντεκα, εσύ έχεις όλες τις σελίδες ανοιχτές και το αυριανό σου άρθρο μισογραμμένο, αλλά η λοιπή Σύσκεψη χρονοτριβεί συζητώντας χαλαρά για άσχετα θέματα, ή «πλακώνεται» για το φύλο των αγγέλων! Να πω εδώ πως στα έντεκα χρόνια της ύπαρξής μας, η Σύσκεψη έχει αλλάξει πολλές φορές σύνθεση. Κάποιοι συνοδοιπόροι μας την έκαναν, άλλοι συνταξιοδοτήθηκαν, κάποιοι έφυγαν κι απ’ τη ζωή. Και αυτό το...

ροτέισον παίζει ρόλο, γιατί οι χαρακτήρες των συμμετεχόντων, η πολιτική τους τοποθέτηση –που στην περίπτωσή μας ξεκινάει από την αναρχία και το ΚΚΕ(μλ) μέχρι το παλιό, το ορθόδοξο, το πρόστυχο ΠΑΣΟΚ!– αλλά και το ιδιαίτερο χιούμορ και ο τρόπος έκφρασης του/της καθενός/καθεμιάς μας, συνδιαμορφώνουν τη «χημεία» της εκάστοτε ομάδας και, τελικά, του πρωτοσέλιδου. Εγώ, ας πούμε, εκπροσωπούσα μέχρι πρότινος το Διεθνές τμήμα: όμως για να μπει ξένο θέμα πρώτο σε ελληνική εφημερίδα πρέπει να ξεσπάσει πόλεμος ή κάποια άλλη μεγάλης κλίμακας ανθρωποσφαγή ή φυσική καταστροφή, πράγμα οπωσδήποτε σπάνιο. Ετσι, ο

σελίδα μας και σχεδιάζοντας νέες κινήσεις για την επόμενη μέρα, με ήχο και εικόνα αλλά πάνω απ’ όλα με ερευνητική δημοσιογραφία και αποκαλυπτικά ρεπορτάζ σε όλα τα επίπεδα. Επιμένουμε στην ερευνητική δημοσιογραφία που κοστίζει ιδιαίτερα αλλά αποδίδει στους πολίτες. Και η ύπαρξή μας, όπως και να το κάνουμε, μέσα σε αυτό το ασφυκτικό και σχεδόν μονοφωνικό τοπίο είναι θέμα Δημοκρατίας. Δική μας ευθύνη είναι να συνεχίσουμε και να υπηρετούμε την ερευνητική δημοσιογραφία και τις αποκαλύψεις. Δική σας, αγαπητοί αναγνώστες, είναι να συνεχίσετε να αγοράζετε καθημερινά την «Εφημερίδα των Συντακτών» και όσο είναι δυνατόν το φύλλο του Σαββατοκύριακου με την προσφορά μας. Να επισκέπτεστε την ιστοσελίδα μας efsyn.gr, να μας ενισχύετε με τις συνδρομές σας ή και με τις δωρεές. Σας ευχαριστούμε για τη στήριξη και την εμπιστοσύνη σας και σας υποσχόμαστε να συνεχίσουμε να... ταράζουμε και να ελέγχουμε κάθε εξουσία.

κύριος ρόλος μου στο καθημερινό μίτινγκ που σας περιέγραψα είναι να σκαρφίζομαι και να εκσφενδονίζω στην ομήγυρη με αγέλαστο, σοβαροφανές ύφος α λα Μπάστερ Κίτον διάφορα «πειραγμένα» κλισέ, αμφίσημους νεολογισμούς, port-manteau και γενικώς λιγότερο ή περισσότερο ευφάνταστα λογοπαίγνια, για τα θέματα των... άλλων! Κι όσο πιο αιχμηρά και «κοφτά» τόσο καλύτερα. Οπως και άλλοι συνάδελφοι, βλέπετε, μεγάλωσα στην προϊστορική εποχή της δημοσιογραφίας, με τα πρωτοσέλιδα του «Ποντικιού» και της παλιάς καλής «Ελευθεροτυπίας» – πριν εκμαυλιστούμε όλοι μας από τα social media και το ίντερνετ. Και πάντα με συνάρπαζαν τα εύστροφα, ανατρεπτικά, αλλά και «διπλής ανάγνωσης» πρωτοσέλιδα, που παίζουν παιχνίδια με το μυαλό του αναγνώστη. Κάποιες φορές λοιπόν, ας πούμε μια φορά στις είκοσι, μου ’ρχεται εμένα ή κάποιου άλλου συναδέλφου μια καλή έμπνευση – π.χ. το «ΚΟΚΟ-ΜΠΛΟΚΟ ΣΤΗ Ν.Δ.» όταν τα τίναξε ο άναξ, ή το δίγλωσσο/υβριδικό «Ω ΤΕΜΠΗ, Ο MORES», οπότε γελάνε όλοι, το αποδέχονται και ξεμπερδεύουμε αμέσως. Ομως τις περισσότερες φορές, τα αστειάκια μου αλλά και οι αντίστοιχες εξυπνάδες άλλων ευρηματικών συναδέλφων δεν περνάνε από την υπόλοιπη ομάδα, είτε γιατί κρίνονται –συνήθως ακριβοδίκαια– ως άνοστα, δυσνόητα ή «παρεξηγήσιμα», ου μην και μηνύσιμα, είτε γιατί το θέμα είναι τόσο βαρύ κι ασήκωτο, οπότε απλά συμφωνούμε πως δεν σηκώνει εξυπνάδες και αστεϊσμούς και ψάχνουμε έναν πιο στρέιτ (συγγνώμη, Στέφανε, δεν το εννοούσα!), δηλαδή τέλος πάντων έναν πιο βαρετό μεν, αλλά πολιτικά correct τίτλο. Κάτι που όπως καταλαβαίνετε συμβαίνει όλο και συχνότερα στη μαύρη τετραετία του Μητσοτάκη, όπου το μόνο που απομένει πια να μας συμβεί είναι να πέσει ο ουρανός στα κεφάλια μας!

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

ΟΤΑΝ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΓΛΥΚΟΚΟΙΤΑΖΕ ΤΟΥΣ ΒΑΣΙΛΟΦΡΟΝΕΣ ΤOY ΓΙΑΝΝΗ ΜΠΑΣΚΑΚΗ

α δεν θα μπορούσε να μη γίνει πρωτοσέλιδο το «Κοκο-μπλόκο» που υπέστη η Ν.Δ. όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη κλήθηκε να διαχειριστεί το ζήτημα της κηδείας του έκπτωτου βασιλιά. Είναι γνωστό ότι στην «Εφ.Συν.», ήδη από όταν τη δημιουργήσαμε, έχουμε μια ιδιαίτερη ευαισθησία σε όλη την γκάμα των ζητημάτων που αφορούν την ατζέντα της Ακροδεξιάς. Δεν θα αφήναμε λοιπόν στο απυρόβλητο τις παρενέργειες που προκάλεσε το γεγονός της κηδείας του Γκλίξμπουργκ στον χώρο της Δεξιάς και βέβαια στο πρωθυπουργικό περιβάλλον. Πρόκειται για μια υπόθεση που πραγματικά τριχοτόμησε τη Ν.Δ. Στη μία πλευρά βρέθηκε το μέγαρο Μαξίμου, το οποίο αρχικά προσπάθησε με μια μεσοβέζικη απόφαση από τη μια να μη δυσαρεστήσει το δημοκρατικό ακροατήριο και από την άλλη να κλείσει και το μάτι στο φιλοβασιλικό, το οποίο όμως τελικά το παραχάιδεψε, υποχωρώντας καθαρά σε σχέση με τα όσα είχε αρχικά αποφασίσει, καθώς τελικά σύρθηκε πίσω από τις εσωκομματικές αντιδράσεις, με κυριότερη αυτή του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά. Στη δεύτερη πλευρά βρέθηκαν όσοι θέλησαν να απευθυνθούν ανοιχτά στο ακροατήριο των νοσταλγών της μοναρχίας, με τον κ. Σαμαρά να στρέφει τα πυρά του στο Μαξίμου, διαφωνώντας ευθέως με την απόφαση της κυβέρνησης για ταφή του τέως βασιλιά ως ιδιώτη (που εντέλει επί της ουσίας δεν τηρήθηκε), ενώ παρέστη και στο λαϊκό προσκύνημα (που αρχικά ήταν να μη γίνει αλλά έγινε) στο παρεκκλήσι. Σε αυτήν την πλευρά ήταν βέβαια και άλλα στελέχη της Ν.Δ., όπως ο σημερινός «αντ’ αυτού» του πρωθυπουργού στη Βουλή και υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, ο οποίος εκτός από τα όσα είπε περί «βασιλέως Κωνσταντίνου», πήγε στην κηδεία, αν και επιχείρησε να υποβιβάσει την παρουσία του σε κοινωνικές επαφές με την οικογένεια. Και όπως ο αντιπρόεδρος του κόμματος Αδωνις Γεωργιάδης, που έσπευσε να δικαιολογήσει το γεγονός ότι δεν πήγε στην κηδεία γιατί έλειπε σε ταξίδι και να πει ότι αν δεν έλειπε, θα είχε πάει. Και στην τρίτη πλευρά βρέθηκαν οι καραμανλικοί, που με δεδομένο το ιστορικό μίσος των φιλοβασιλικών για τον ιδρυτή της Ν.Δ. Κωνσταντίνο Καραμανλή, αλλά και την πολιτική του μεσαίου χώρου του Κώστα Καραμανλή, πήραν σαφείς αποστάσεις από όλα αυτά. Τη «γαλάζια» αυτή τριχοτόμηση αποτυπώσαμε ανάγλυφα τότε (Ιανουάριος 2023) με σειρά δημοσιευμάτων. ■

Μ Δεν θα αφήναμε στο απυρόβλητο τις παρενέργειες που προκάλεσε το γεγονός της κηδείας του Γκλίξμπουργκ στον χώρο της Δεξιάς και βέβαια στο πρωθυπουργικό περιβάλλον. Πρόκειται για μια υπόθεση που πραγματικά τριχοτόμησε τη Ν.Δ.

8 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

10 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ... ΣΚΟΤΑΔΙ ΤΗΣ ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ

χω γράψει πολλές φορές για το πόσο… ανισότιμα λειτουργεί το πολιτιστικό ρεπορτάζ μέσα στο μιντιακό περιβάλλον όπου, κατά κανόνα, ο πολιτισμός αντιμετωπίζεται κυρίως ως ένα πιο ανάλαφρο πεδίο ενδιαφερόντων, προορισμένο κυρίως για ψυχαγωγική ειδησεογραφία. Οχι παντού, όχι πάντα. Σε μια εποχή που η πολιτιστική άποψη αποφεύγεται (με ορισμένες λαμπρές εξαιρέσεις μετρημένες στα δάχτυλα), που η διαμαρτυρία αποσιωπάται ή αποδίδεται εύκολα κατευθείαν σε… σκοτεινά πολιτικά κίνητρα και που το υπουργείο Πολιτισμού σπανίως απαντά σε τεκμηριωμένη κριτική αν προέρχεται από τον αντιπολιτευόμενο Τύπο κι αν απαντήσει προτιμά να το κάνει σε φιλικό μιντιακό περιβάλλον, η «Εφημερίδα των Συντακτών» συνεχίζει ν' αντιμετωπίζει τον τομέα του πολιτισμού με αμιγώς δημοσιογραφικούς όρους: ως ρεπορτάζ δηλαδή που υπαγορεύει «οριζόντια» θεματολογική φιλοξενία, αναζήτηση, τεκμηρίωση και τοποθέτηση. Ως ρεπορτάζ επίσης που συμμετέχει ισότιμα στην καθημερινή σύσκεψη και στην επιλογή των βασικών θεμάτων της ημέρας.

Ε Οι φορές που εφημερίδες αφιέρωσαν το βασικό τους θέμα στον πολιτισμό αφορούσαν ή τον θάνατο μιας προσωπικότητας διεθνούς εμβέλειας ή ένα πολιτιστικό γεγονός με θετικό πρόσημο. Οχι όμως μια είδηση που ξεφεύγει απολύτως από το πιο «ψυχαγωγικό» ή «κοσμοπολίτικο» πλαίσιο. Αλλά αυτό έκανε η «Εφ.Συν.» - και συνεχίζει να το κάνει

Εξ ου και τα πρωτοσέλιδα που αναγνώριζαν ότι το κεντρικό θέμα της ημέρας είναι πολιτιστικό. Διότι αυτό συνέβη και στην περίπτωση της περσινής μεγάλης καλλιτεχνικής διαμαρτυρίας ενάντια στο προεδρικό διάταγμα υποβάθμισης των καλλιτεχνικών πτυχίων (θέμα τις επιπτώσεις του οποίου ζούμε και φέτος στην κατάσταση π.χ. των ΔΗΠΕΘΕ και των μισθολογικών τους ανισοτήτων) καθώς και σ' αυτήν της υπόθεσης του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα - με όρους που από ελληνικής πλευράς διαπραγματεύεται αποκλειστικά ο πρωθυπουργός, χωρίς να μας έχει πείσει ότι η διαδικασία απορρίπτει την πρακτική του «δανεισμού», όσο κι αν η λέξη «δανεισμός» αποφεύγεται. Πάντως αυτό συνέβη στην «Εφ.Συν.»: μόνον το τελευταίο διάστημα τουλάχιστον τρία πρωτοσέλιδα αφιερώθηκαν σε θέματα του πολιτιστικού ρεπορτάζ. Πρωτοσέλιδα σχεδόν «συλλεκτικά» θα τολμούσα να πω για εμάς που είμαστε «πολιτιστικάριοι» καθώς ανάλογα δεν βρίσκει κάποιος ούτε καν στον ξένο Τύπο. Οι φορές που εφημερίδες αφιέρωσαν το βασικό τους θέμα στον πολιτισμό αφορούσαν ή τον θάνατο μιας προσωπικότητας διεθνούς εμβέλειας ή ένα πολιτιστικό γεγονός με θετικό πρόσημο. Οχι όμως μια είδηση που ξεφεύγει απολύτως από το πιο «ψυχαγωγικό» ή «κοσμοπολίτικο» πλαίσιο. Αλλά αυτό έκανε η «Εφ.Συν.» - και συνεχίζει να το κάνει. Μια αναγκαία διευκρίνιση: Η διαπίστωση δεν έχει να κάνει με την αποκατάσταση του... αισθήματος και

της θέσης των πολιτιστικών ρεπόρτερ, ούτε μόνο με την αποκατάσταση της φήμης και της θέσης του ρεπορτάζ, ούτε καν με την υπεράσπιση της ουσιαστικής δουλειάς που θα μπορούσαν να κάνουν νέοι δημοσιογράφοι του πολιτιστικού ρεπορτάζ οι οποίοι όλο και συχνότερα εκπαιδεύονται πρωτίσ τως στο copy-paste και στην εξάλειψη της προσωπικής τους άποψης. Εχει να κάνει με την ουσία της υπεράσπισης της δημοσιογραφίας (συνεπώς και της δημοκρατίας) από μια τέτοια ανοιχτόμυαλη και προοδευτική εφημερίδα. Αν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα υπάρχουν ειδήσεις που αποσιωπούνται, υπουργοί που απαξιούν να τις σχολιάσουν, μέσα που δίνουν έναν κοινό τόνο και θέματα που δεν προβάλλονται ή προβάλλονται μονοδιάστατα, επιβιώνουν ακόμα 2-3 «γαλατικά χωριά». Η «Εφημερίδα των Συντακτών» είναι κατ' εξοχήν ένα τέτοιο: ένα αυτοδιαχειριζόμενο «γαλατικό χωριό» που βά λ λ ε ται πολ λαπ λώς από επιθέσεις, που έχει τις εσωτερικές της διαφωνίες, που τις συζητά, που «γονιμοποιείται» εκ των έσω και που επιμένει να σέβεται και να προβάλλει το ρεπορτάζ. Το ρεπορτάζ, μάλιστα, που δεν χρειάζεται επιθετικό προσδιορισμό. ■

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

ΔΥΟ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΕΝΑΣ ΠΟΝΟΣ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΑΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

πάρχουν φορές που σπαζοκεφαλιάζεις προκειμένου να επιλέξεις το βασικό θέμα και κατ’ επέκταση το πρωτοσέλιδο της επόμενης μέρας. Αλλες, πάλι, η επικαιρότητα είναι τόσο καταιγιστική που δεν σου αφήνει περιθώρια αμφιβολιών για την επιλογή σου. Ο φονικός σεισμός σε Τουρκία και Συρία τον Φεβρουάριο με τις δεκάδες χιλιάδες θύματα ήταν μία από αυτές τις περιπτώσεις, καθώς κι από εκείνες τις φορές που οι σελίδες των διεθνών μας ήταν μονοθεματικές. Πέρα όμως από την καταγραφή του ανθρώπινου πόνου και της υλικής καταστροφής, προσπαθήσαμε, όπως κάνουμε συνήθως, να πάμε ένα βήμα παρακάτω: να μιλήσουμε για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει το χτύπημα του Εγκέλαδου στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας, καθώς τον Μάιο ήταν προγραμματισμένο να γίνουν οι προεδρικές εκλογές, αλλά και τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που ίσως αυτό επέφερε.

Υ Πέρα από την καταγραφή του ανθρώπινου πόνου και της υλικής καταστροφής, προσπαθήσαμε, όπως κάνουμε συνήθως, να πάμε ένα βήμα παρακάτω: να μιλήσουμε για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει το χτύπημα του Εγκέλαδου στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας, καθώς τον Μάιο ήταν προγραμματισμένο να γίνουν οι προεδρικές εκλογές, αλλά και τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που ίσως αυτό επέφερε

Αμέσως θέσαμε το ερώτημα για τις δυνατότητες επανέναρξης μιας «διπλωματίας των σεισμών» μέσα από το πολύ καλό άρθρο του καθηγητή Σωτήρη Ρούσσου. Και πράγματι, αν και ίσως δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτό που ακολούθησε ήταν μια νέα «διπλωματία των σεισμών», το βέβαιο είναι ότι Ελλάδα και Τουρκία έθαψαν το «τσεκούρι του πολέμου», τουλάχιστον μέχρι νεωτέρας, και η αλληλεγγύη απέναντι στα θύματα του σεισμού μπήκε πάλι σε πρώτο πλάνο. Οσο για τον Ερντογάν, ο θυμός που εξέφρασε εναντίον του σημαντική μερίδα του κόσμου, ειδικά στις σεισμόπληκτες περιοχές, τελικά δεν μεταφράστηκε σε τιμωρία στην κάλπη (κάτι παρόμοιο είδαμε αμέσως μετά και στην Ελλάδα). Αν και χρειάστηκε να πάει σε δεύτερο γύρο, κατάφερε να νικήσει την ενωμένη, αλλά ετερόκλητη αντιπολίτευση και να ξαναγίνει κυρίαρχος του παιχνιδιού. Ο Τούρκος πρόεδρος διεκδικεί ξανά τον ρόλο του ισχυρού περιφερειακού παράγοντα με μαστίγιο και καρότο, πότε ως διαμεσολαβητής στο ουκρανικό μέτωπο, πότε ως υπερασπιστής των Παλαιστινίων, ερχόμενος σε ανοιχτή διένεξη με το Ισραήλ. Και απέναντι στη Δύση, αλλά όχι τόσο ώστε να καταστεί «παρίας». Ενα παιχνίδι διπλωματικών ακροβασιών με θολή, ακόμα, έκβαση... ■

12 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

14 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΤΑ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΡΑΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΕΡΖΗ

«Εφ.Συν.» ήταν το πρώτο έντυπο που πριν από δύο χρόνια ξεκίνησε τον χορό των αποκαλύψεων γύρω από το παρακράτος παρακολούθησης που είχε στηθεί με ευθύνη του Μαξίμου. Τον Νοέμβριο του 2021 είχαμε δημοσιεύσει σήματα της ΕΥΠ με τα οποία έμπαιναν σε καθεστώς παρακολούθησης ο δημοσιογράφος του Solomon, Σταύρος Μαλιχούδης, αλλά και πολίτες που είχαν ενεργή σχέση με το προσφυγικό και όχι μόνο. Εκείνη η έρευνα και έως τη στιγμή που τα επίμαχα έγγραφα ήρθαν στα χέρια μας κράτησε σχεδόν πέντε μήνες κάτω από άκρα μυστικότητα και με την ανάλογη προσοχή για ευνόητους λόγους. Ηταν η πρώτη ρωγμή στο σύστημα των παρακολουθήσεων. Εν συνεχεία στις έρευνες μπήκαν και άλλα μέσα ενημέρωσης και τα αποτελέσματα τα γνωρίζουμε όλοι, καθώς το παρακράτος αποκαλύφθηκε σε μεγάλο βαθμό, με την κυβέρνηση να αποδεικνύεται ιδιαίτερα απρόσεχτη σε ό,τι είχε να κάνει με τα αποδεικτικά στοιχεία που είχε αφήσει πίσω της, δείγμα ενδεχομένως της αλαζονείας πως τίποτε και κανείς δεν την αγγίζει. Σε αυτό, προσώρας δικαιώνεται, καθώς εδώ και 18 μήνες ουδείς έχει κατηγορηθεί για κάτι παρά το γεγονός ότι έχει αποδειχθεί πως το λογισμικό Predator αλώνιζε τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, έχοντας στο στόχαστρο δεκάδες υπουργούς, δημοσιογράφους, επιχειρηματίες, στελέχη της κεντρικής διακυβέρνησης, στελέχη της αντιπολίτευσης, μεταξύ των οποίων και τον πρόεδρο του τρίτου κοινοβουλευτικού κόμματος, κ.ά.

Η Με εικονικά τιμολόγια πολλών εκατ. ευρώ που διακινήθηκαν μεταξύ εταιρειών του Γιάννη Λαβράνου και του Φέλιξ Μπίτζιου «κρύφτηκε» η αγορά του Predator από την ΕΥΠ

Η «Εφ.Συν.» εν συνεχεία επικέντρωσε την έρευνά της πάνω στις εταιρείες του Γιάννη Λαβράνου και του Φέλιξ Μπίτζιου αναδεικνύοντας άλλο ένα τεράστιο σκάνδαλο, αυτό των εικονικών τιμολογίων μέσω ενός δαιδαλώδους συστήματος εταιρειών με πρόσωπα-βιτρίνα, το οποίο δραστηριοποιείται εδώ και μια δεκαετία, τουλάχιστον, με την ανοχή ενός συγκεκριμένου κομματιού των φορολογικών αρχών. Από την πλευρά της εφημερίδας και προκειμένου να βγουν αυτά τα ρεπορτάζ χρειάστηκε απίστευτη δουλειά, πολλά ραντεβού με συγκεκριμένους ανθρώπους ακόμα και στα πιο απίθανα μέρη, άπειρες ώρες διασταύρωσης στοιχείων, πάρα πολύ ψάξιμο και αρκετές «στραβές» με τις οποίες ήρθαμε αντιμέτωποι στην πορεία, καθώς στην έρευνά μας δε ν είχαμε καμία βοήθεια από πλευράς των αρμόδι ων α ρ χών. Πα ρ’ όλα αυτά πέρυσι καταφέραμε να καταθέσουμε στην Οικονομική Εισαγγελία 328 εικονικά τιμολόγια αξίας ουκ ολίγων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία διακινούνταν από τις ανωτέρω εταιρείες και στα οποία περιλαμβάνονταν κι εκείνα με τα οποία είχε αγοραστεί ο ε ξοπ λ ισ μό ς του Predator. ■

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

16 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΑΚΟΥΣΕ ΤΑ ΚΑΜΠΑΝΑΚΙΑ ΠΡΙΝ ΤΑ ΤΕΜΠΗ ΤΟΥ ΑΡΗ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ

α γραφεία της εφημερίδας άδειαζαν μετά τις 11 εκείνο το τελευταίο βράδυ του Φεβρουαρίου, όταν το τηλέφωνο χτύπησε χωρίς τίποτε να προμηνύει αυτό που θα ακουγόταν. Κάπως έτσι θα μπορούσε να ξεκινά ένα από αυτά τα νουάρ διηγήματα του συρμού με πρόσωπα και γεγονότα «προϊόντα μυθοπλασίας». Η πραγματικότητα όμως ήταν ολότελα διαφορετική στις 28 Φεβρουαρίου 2023. Το τηλεφώνημα ερχόταν από τα τελευταία βαγόνια της αμαξοστοιχίας 62, η οποία δεν έφτασε ποτέ στη Θεσσαλονίκη, αφού συγκρούστηκε μετωπικά με εμπορικό τρένο. Η κοπέλα που τηλεφωνούσε προσπαθούσε μέσα σε απόλυτη σύγχυση να καταλάβει πού βρισκόταν και τι είχε συμβεί. Δεκάδες άλλοι συνεπιβάτες της είχαν ήδη χάσει τη ζωή τους ή είχαν τραυματιστεί. Πρόσωπα που τις επόμενες μέρες θα έβγαιναν συνεχώς στις τηλεοράσεις, «ξύπνησαν» εκείνο το βράδυ από τηλεφωνήματα του υπογράφοντος.

Το πρώτο κείμενο μετέφερε «Μαρτυρίες πανικού και εγκλωβισμού». Ωστόσο, η ανατριχίλα είχε ήδη απλωθεί,

Εως εκείνο το βράδυ, τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης ουδέποτε ασχολήθηκαν με τα προβλήματα του σιδηροδρόμου, αν και τις επόμενες μέρες γέμισαν με τα συντρίμμια του εκατοντάδες ώρες απευθείας συνδέσεων

καθώς στο ίδιο φύλλο υπήρχε ακόμη ένα εκτενές ρεπορτάζ που περιέγραφε σοβαρότατη βλάβη στο σιδηροδρομικό δίκτυο, λίγες ώρες πριν από το δυστύχημα και σε μικρή απόσταση. Με το ρεπορτάζ εκείνο, η «Εφ.Συν.» χτυπούσε για πολλοστή φορά τα καμπανάκια για ένα σιδηροδρομικό σύστημα που έδειχνε επί σειρά μηνών τα σημάδια της διάλυσης και της επερχόμενης καταστροφής. Τα «καμπανάκια» εκείνα αντιμετωπίζονταν από την κυβέρνηση ως «αντιπολίτευση» στα μεγάλα έργα που σχεδίαζε. Εως εκείνο το βράδυ, τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης ουδέποτε ασχολήθηκαν με τα προβλήματα του σιδηροδρόμου, αν και τις επόμενες μέρες γέμισαν με τα συντρίμμια του εκατοντάδες ώρες απευθείας συνδέσεων.

Το πρώτο πρωτοσέλιδο, αφιερωμένο αποκλειστικά στο δυστύχημα των Τεμπών ήρθε στο αμέσως επόμενο φύλλο της 2ας Μαρτίου: «ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ, ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑ» φώναζε μέσα από 18 σελίδες ρεπορτάζ. Θα ακολουθούσαν ακόμη 14 πρωτοσέλιδα στη σειρά, και πολλά άλλα στη συνέχεια, αναδεικνύοντας τις εκδοχές για τα αίτια, τις ευθύνες των πολιτικών διαχειριστών, τις πρώτες προσπάθειες συγκάλυψης, τις έρευνες που συναντούσαν εμπόδια. Οκτώ μήνες αργότερα, η πραγματική διερεύνηση για τα αίτια παραμένει ζητούμενο και ο σιδηρόδρομος συνεχίζει να υπολειτουργεί, ενώ δεν έχουν καν δοθεί οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις στα θύματα των Τεμπών. ■

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

18 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΤΟ ΚΕΡΑΜΙΔΙ ΚΑΙ Η ΚΕΡΑΜΙΔΑ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

ένε ότι δουλειά της δημοσιογραφίας είναι να υπηρετεί την ενημέρωση. Να ενημερώνει για τα συντελεσμένα ή να αποκαλύπτει σχεδιασμούς, ειλημμένες αποφάσεις που οσονούπω θα δημοσιοποιηθούν, πρωτοβουλίες που θα δουν το φως της μέρας. Αν δεν κάνει αυτά με στοιχειώδη αμεροληψία, τότε δεν είναι δημοσιογραφία. Τίποτε όμως από αυτά -τα οπωσδήποτε σημαντικά- δεν δικαιολογεί τον ρόλο που επίσης της αποδίδεται, της «τέταρτης εξουσίας» και του «λειτουργήματος». Για να αρθεί στην περιωπή του «λειτουργήματος», η δημοσιογραφία πρέπει να διαθέτει ακόμη μία, αλλά την πιο κρίσιμη και πιο σπάνια, αρετή: να έχει την ανεξαρτησία, τη δύναμη και τις αντοχές να κριτικάρει και να ασκεί έλεγχο στην εξουσία – κάθε είδους εξουσία: πολιτική, οικονομική, υπερεθνική, κρατική, κομματική, θρησκευτική…

Γιατί αυτός ο μικρός πρόλογος; Για να γίνει κατανοητό

Tο κυβερνητικό πρόγραμμα είναι ήδη υπό κατάρρευση ενώ από κυβερνητικούς «κύκλους» υπάρχουν διαρροές ότι η κυβέρνηση σκέφτεται «περιοριστικά» μέτρα για το airbnb για να πιέσει την υπερβάλλουσα ζήτηση καταλυμάτων για τον τουρισμό και έτσι να ελέγξει την αυξητική πορεία των τιμών και να αυξήσει τη διαθεσιμότητα κατοικιών

πώς στο οικονομικό μας τμήμα οργανώσαμε το ρεπορτάζ για το κυβερνητικό πρόγραμμα «Σπίτι μου», του οποίου διακηρυγμένος στόχος ήταν να προσφέρει σε νέα ζευγάρια τη δυνατότητα να αποκτήσουν φτηνή στέγη. Υπήρχε -και πάντα υπάρχει, σε κάθε είδους ρεπορτάζ- η πεπατημένη οδός για να το κάνεις αυτό: να αναφέρεις τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, να επεξηγήσεις τον τρόπο εφαρμογής τους, να προσφέρεις στο αναγνωστικό κοινό συμβουλές και παραινέσεις για το πώς θα αξιοποιηθούν από τους/τις ενδιαφερόμενους/ες. Δεν τα υποτιμήσαμε όλα αυτά, αλλά αν μέναμε σε αυτά δεν θα λέγαμε καν τη μισή αλήθεια. Πήγαμε λοιπόν πέρα από αυτά: ● Διαπιστώσαμε ότι η φιλοσοφία του κυβερνητικού προγράμματος αντί να διασφαλίζει κάποια παρέμβαση στην αγορά ακινήτων, απλώς πρόσθετε ακόμη ένα γρανάζι στη λειτουργία της: Δημιουργώντας επιπλέον ζήτηση για συγκεκριμένη κατηγορία κατοικιών (15ετίας και με συγκεκριμένο εύρος τιμής), αύξαινε άμεσα τις τιμές γι’ αυτές τις κατοικίες, σε σημείο ώστε να βγαίνουν εκτός του προβλε-

πόμενου από το πρόγραμμα εύρους τιμής, με αποτέλεσμα να παρατηρείται έλλειψη τέτοιων κατοικιών. ● Διαπιστώσαμε επίσης ότι δυνατότητα πρόσβασης στο πρόγραμμα είχαν -αυτονόητα- νοικοκυριά που μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την αγορά κατοικίας επειδή είχαν το εισόδημα και τη ρευστότητα για να το κάνουν. Μη βάζοντας εισοδηματικά κριτήρια και ειδικές πρόνοιες για νέα ζευγάρια με εισοδηματική «καχεξία», στην πραγματικότητα το κυβερνητικό πρόγραμμα έβαζε εισοδηματικά κριτήρια από την «πίσω πόρτα».

Συνδυάζοντας αυτούς τους δύο βασικούς παράγοντες, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι σε μια αγορά ακινήτων που συνεχίζει να «φουσκώνει» με τις τιμές αγοράς και τα ενοίκια στα ύψη, η αύξηση της ζήτησης χωρίς μέτρα για την αύξηση της προσφοράς κατοικιών είναι αδιέξοδη, η δε πρόσβαση σε μια τέτοια αγορά είναι πρακτικά απαγορευτική για τους πολίτες, νέους ή μη, με χαμηλά εισοδήματα. Οι εξελίξεις μάς δικαίωσαν: το κυβερνητικό πρόγραμμα είναι ήδη υπό κατάρρευση ενώ από κυβερνητικούς «κύκλους» υπάρχουν διαρροές ότι η κυβέρνηση σκέφτεται «περιοριστικά» μέτρα για το airbnb για να πιέσει την υπερβάλλουσα ζήτηση καταλυμάτων για τον τουρισμό και έτσι να ελέγξει την αυξητική πορεία των τιμών και να αυξήσει τη διαθεσιμότητα κατοικιών. Οταν έχουμε τα στοιχεία για κάποιο νέο κυβερνητικό πρόγραμμα, θα επανατοποθετηθούμε. Εχοντας όμως ήδη σημειώσει ότι η κυβέρνηση είναι «αλλεργική», λόγω νεοφιλελεύθερης ιδεοληψίας, στο μόνο πραγματικά αποτελεσματικό μέτρο: ένα δημόσιο πρόγραμμα μαζικής κατασκευής ποιοτικών και φτηνών κατοικιών... ■

19 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ε οικονομικά αποτελέσματα που ξεπέρασαν τις εκτιμήσεις των περισσότερων αναλυτών για το εννεάμην ο του 2023 , η MY TILINEOS συνεχίζει να κατακτά ολοένα και υψηλότερα επίπεδα οικονομικών μεγεθών και βρίσκεται σε τροχιά επίτευξης του φιλόδοξου στόχου της για EBITDA της τάξης του 1 δισ. ευρώ. Στηριζόμενη σε ένα μοναδικό επιχειρηματικό μοντέλο που διακρίνεται για τη διορατικότητα, την ανάλυση του περιβάλλοντος και την τεχνολογική πρωτοπορία, η εταιρεία συνεχίζει τις επενδύσεις, διευρύνει τη διεθνοποίησή της, πρωταγωνιστεί στην ενεργειακή μετάβαση και πλέον βρίσκεται ένα βήμα πριν από την επενδυτική βαθμίδα. Σε συνέχεια των ιστορικά υψηλών επιδόσεων που ήδη κατέγραψε τα προηγούμενα τρίμηνα, τα αποτελέσματα εννεαμήνου της MYTILINEOS συνεχίζουν να έχουν μια σταθερά σε ανοδική πορεία, παρά τη σημαντική μείωση των τιμών ενέργειας και μετάλλων, ενώ παρουσιάζουν εντυπωσιακές υψηλές επιδόσεις. Οι σημαντικότερες από αυτές περιλαμβάνουν: ● Αύξηση 48% στα Καθαρά Κέρδη Μετά από Δικαιώματα Μειοψηφίας που ανήλθαν σε €462 εκατ. έναντι €312 εκατ. το εννεάμηνο του 2022. ● Αύξηση 46% στα κέρδη ανά μετοχή –σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους– τα οποία διαμορφώθηκαν σε €3,336. ● Αύξηση 36% στα Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων (EBITDA) που ανήλθαν σε €723 εκατ., έναντι €533 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι αναλυτές που σχολίασαν τα αποτελέσματα αναφέρθηκαν σε επιδόσεις υψηλότερες των εκτιμήσεων στις οποίες είχαν προβεί. Συγκεκριμένα, η Citi υπογραμμίζει ότι οι τελικές επιδόσεις ήταν κατά 10% ανώτερες από τα επίπεδα που είχε προβλέψει. Η ίδια όπως και πολλοί άλλοι αναλυτές επισημαίνουν ότι ατμομηχανή για την εταιρεία ήταν ο κλάδος της Ενέργειας και ειδικότερα η ανάκαμψη της δραστηριότητας παραγωγής, πλέον και με τη συνεισφορά της νέας μονάδας παραγωγής ενέργειας 826MW στον Αγ. Νικόλαο Βοιωτίας. Την ίδια στιγμή, ο κλάδος της Μεταλλουργίας συνεχίζει να επιτυγχάνει εξαιρετικές επιδόσεις, παρά την ιδιαίτερα αρνητική συγκυρία για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα.

MYTILINEOS: Καταρρίπτοντας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, γίνεται όλο και πιο ελκυστική στους επενδυτές Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο γ' τρίμηνο του 2023, σε επίπεδο κερδοφορίας, η ΜYTILINEOS κατέγραψε ιστορικά την υψηλότερη επίδοση τριμήνου. Επιπλέον, αξιοποιώντας στο μέγιστο την ανθεκτικότητα του επιχειρηματικού της μοντέλου συνεργειών, εδραιώνει την κερδοφορία της στα σημερινά, πολύ υψηλότερα επίπεδα, που διαμορφώνονται σε +200% υψηλότερα σε σχέση με τα προ 2021 επίπεδα. Οπως επισημαίνει σ τη δική της ανάλυση η Morgan Stanley, το EBITDA της MYTILINEOS για το 2023 θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ (1,03 δισ. για την ακρίβεια), φέρνοντας την εταιρεία στην κατάκτηση ακόμη ενός οροσήμου. Αξίζει να σημειωθεί πως μετά τις διαδοχικές αναβαθμίσεις από FITCH και S&P, η MY TILINEOS βρίσκεται πλέον στο κατώφλι της επίτευξης του στόχου κατάκτη-

σης της επενδυτικής βαθμίδας, για πρώτη φορά στην ιστορία της. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα εννεαμήνου, το προσαρμοσμένο Net Debt/EBITDA διαμορφώθηκε στο 1,37x, επίπεδο εφάμιλλο ή και καλύτερο από τις επιδόσεις

εταιρειών εντός της επενδυτικής βαθμίδας. Για όλους αυτούς τους λόγους κι ακόμα περισσότερους, οι αναλυτές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό διατηρούν τη σύσταση αγοράς για τη μετοχή.

Επιδόσεις με πυξίδα τη βιωσιμότητα στη δραστηριότητα και τη λειτουργία

Το ρεκόρ κερδοφορίας, η σταθερή προοπτική για το EBITDA του 1 δισ. ευρώ, το επενδυτικό κρεσέντο και η είσοδος στην ελίτ των βιώσιμων πρακτικών

Πέραν των ισχυρών οικονομικών επιδόσεων, στη διάρκεια του 2023, η MY TLINEOS προώθησε περαιτέρω τους στρατηγικούς της στόχους μέσω σειράς εξαγορών, όπως των εταιρειών Watt & Volt, Unison, EfAEnergy και Volterra. Ετσι, ενίσχυσε περισσότερο τον ενεργειακό πυλώνα της. Δεν είναι τυχαίο ότι σ την εγχώρια αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας το μερίδιό της πλέον προσεγγίζει το 13%, με περισσότερους από

520.000 πελάτες. Ακόμη πιο εντυπωσιακή είναι η διείσδυση στην πολλά υποσχόμενη αγορά της Β. Αμερικής στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), που ξεκίνησε με την εξαγορά του χαρτοφυλακίου 5 φωτοβολταϊκών έργων ισχύος 1,4 GW από την τοπική Westbridge. Ενα project με αναμενόμενη συνολική ισχύ 1.410 MWdc (1,4 GW), κατά την εμπορική του λειτουργία, αλλά και πολύ «μέλλον» καθώς η ζήτηση στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή θεωρείται «απεριόριστη». Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κλάδος της Ενέργειας ευνοήθηκε μεταξύ άλλων και από την ουσιαστική ενδυνάμωση της παρουσίας της MYTILINEOS στην προμήθεια φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της ΝΑ Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό, καταστρώνονται ήδη τα σχέδια για την επέκταση της διεθνούς αυτής δραστηριότητας σε όλη την Ευρώπη. Σε αυτό το περιβάλλον που διαμορφώνει η MYTILINEOS, ειδική σημασία αποκτά και η ένταξή της στους ESG Leaders του δείκτη MSCI, με αξιολόγηση «AA» για τις πρακτικές ESG. Με την εξέλιξη αυτήν, εισέρχεται στην παγκόσμια ελίτ εταιρειών με υψηλές επιδόσεις σε θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης. Παράλληλα, όμως, έρχεται και στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής, καθώς η αξιολόγηση MSCI ESG είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς παγκόσμιους δείκτες που αποτιμώνται στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Η παγκόσμια ηγε τική θέσ η της MYTILINEOS στον τομέα της βιωσιμότητας επιβεβαιώνε ται μέσω της παρουσίας της στο κορυφαίο 10% των εταιρειών του κλάδου της και σε άλλους διεθνώς αναγ νωρισμέ νους ESG R aters όπως: Sustainalytics, ISS Quality Score, S&P Global, Refinitiv, FTSE, EcoVadis, ESG Book, Bloomberg & Ideal Ratings. Οι συνέργειες ανάμεσα στους κλάδους της Ενέργειας και της Μεταλλουργίας και τα ευρύτερα οφέλη που προκύπτουν από τον πρόσφατο εταιρικό μετασχηματισμό της MY TILINEOS Energy & Metals γίνονται όλο και περισσότερο ορατά, μάλισ τα σε μια συγκυρία ιδιαίτερα απαιτητική. Επιπλέον, ο διεθνοποιημένος χαρακτήρας της MYTILINEOS και το ιδιαίτερα φιλόδοξο επενδυτικό της σχέδιο στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στον τομέα των ΑΠΕ, φαίνεται πως ήδη οδηγεί αλλά και θα συνεχίσει να οδηγεί την εταιρεία σε νέα υψηλότερα επίπεδα κερδοφορίας.

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

20 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤOY ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ

ο αποτέλεσμα των εκλογών της 21ης Μαΐου ήταν αναμφίβολα ένα σοκ για όλους. Ευχάριστο σοκ για τη Ν.Δ., δυσάρεστο για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ενα σοκ ανάμεικτων συναισθημάτων για το εκλογικό σώμα που στο βάθος του έκρυβε μια ανησυχία. Κανείς δεν περίμενε ότι η διαφορά ανάμεσα στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ θα έφτανε και θα ξεπερνούσε τις 20 ποσοστιαίες μονάδες. Ούτε τα κόμματα ούτε η κοινωνία είναι συνηθισμένα με διαφορές τέτοιου μεγέθους ανάμεσα στο κυβερνών κόμμα και στην αξιωματική αντιπολίτευση, που μόνο στις πρώτες εκλογές της Μεταπολίτευσης καταγράφηκαν αλλά είχαν εξήγηση και ιστορική αιτία. Ηταν φανερό πως η Ν.Δ. αποκτούσε τον αέρα της απόλυτης εκλογικής και πολιτικής κυριαρχίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκ των πραγμάτων, ύστερα από μια τέτοια συντριπτική ήττα, οδηγούνταν σε κρίση, τα αποτελέσματα της οποίας κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει. Οι πολιτικές ισορροπίες είχαν πλέον διαταραχτεί έξω από κάθε πλαίσιο κανονικότητας. Αναμφίβολα υπήρχαν και οι επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου. Αλλά ήταν φανερό πως η εικόνα δεν θα άλλαζε. Θα μπορούσε μάλιστα να γίνει χειρότερη.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο τιτλοφορήσαμε το πρώτο μετεκλογικό μας φύλλο με τη φράση «Δεξιό Σοκ και Δέος». Δεξιό γιατί το προκάλεσε η Δεξιά. Αλλά και γιατί πίσω από αυτό το

Κανείς δεν περίμενε ότι η διαφορά ανάμεσα στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ θα έφτανε και θα ξεπερνούσε τις 20 ποσοστιαίες μονάδες. Ούτε τα κόμματα ούτε η κοινωνία είναι συνηθισμένα με διαφορές τέτοιου μεγέθους ανάμεσα στο κυβερνών κόμμα και στην αξιωματική αντιπολίτευση

σοκ βρισκόταν μια πολιτική που προκαλούσε μεγαλύτερο σοκ, όπως και η επικείμενη αλαζονεία με την οποία θα πολιτευόταν στο εξής η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχοντας απέναντί της μια ισχνή, συνολικά, αντιπολίτευση και μια αξιωματική αντιπολίτευση σε κρίση. Η λέξη «Δέος» στον τίτλο μας εξέφραζε τον φόβο που προκαλούσε το εκλογικό αποτέλεσμα όχι μόνο στην αντιπολίτευση, αλλά ακόμα και στο συντηρητικό εκλογικό σώμα. Και τώρα τι;

Το ερώτημα αυτό δεν έχει ακόμα απαντηθεί και δεν γνωρίζουμε το πώς και το πότε θα απαντηθεί. Με αυτή την έννοια, ο τίτλος μας «Δεξιό Σοκ και Δέος» απεικόνισε με ακρίβεια τη στιγμή, αλλά παραμένει και σήμερα το ίδιο επίκαιρος. Η διέξοδος από το σοκ και τον φόβο που γέννησαν οι εκλογές του Μαΐου και επιβεβαίωσαν οι εκλογές του Ιουνίου είναι υπόθεση της κοινωνίας και των αριστερών-προοδευτικών πολιτικών και κοινωνικών οργανώσεων της χώρας. ■

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΣΤΗΝ ΠΥΛΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΓΓΕΛΊΔΗ

ο πολύνεκρο ναυάγιο έξω από την Πύλο λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 14ης Ιουνίου, με 82 νεκρούς και εκατοντάδες αγνοούμενους, το μεγαλύτερο στην πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας και ένα από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου, γίνεται το κύριο θέμα στο πρωτοσέλιδο της «Εφ.Συν.» στις 15 Ιουνίου. Ο τίτλος «Ντροπή» σε έξι ευρωπαϊκές γλώσσες δηλώνει ότι η τραγωδία δεν ήταν αναπόφευκτη αλλά «υπήρξε το αποτέλεσμα πολιτικών αποφάσεων», όπως θα υπογραμμίσει αργότερα η Μαίρη Λόλορ, ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τους υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τ Η «Εφ.Συν.» αναδεικνύει όχι μόνο τις ευρωπαϊκές και ελληνικές αντιπροσφυγικές πολιτικές που βάζουν τη ζωή των προσφύγων σε κίνδυνο στα σύνορα, αλλά και τον σκοτεινό ρόλο του Λιμενικού στην τραγωδία

Από την πρώτη στιγμή, η «Εφ.Συν.» αναδεικνύει όχι μόνο τις ευρωπαϊκές και ελληνικές αντιπροσφυγικές πολιτικές που βάζουν τη ζωή των προσφύγων σε κίνδυνο στα σύνορα, αλλά και τον σκοτεινό ρόλο του Λιμενικού στην τραγωδία: την ολιγωρία για 15 ολόκληρες ώρες να κάνει επιχείρηση διάσωσης, τις εξόφθαλμες αντιφάσεις και τα κενά στις ανακοινώσεις του, τις πανομοιότυπες αρχικές καταθέσεις-καρμπόν από επιζώντες, οι οποίοι κατήγγειλαν στη συνέχεια ότι πλαστογραφήθηκαν, τις συγκλίνουσες μαρτυρίες επιζώντων που βεβαιώνουν ότι η βάρκα τους βυθίστηκε κατά τη διάρκεια ρυμούλκησης από σκάφος του Λιμενικού, ρυμούλκηση που παραβιάζει κάθε πρωτόκολλο διάσωσης και που είναι εξαιρετικά επικίνδυνη σε αυτές τις συνθήκες, εξ ου και την αρνείται σθεναρά το Λιμενικό, αν και όχι ιδιαιτέρως πειστικά. Το έγκλημα της Πύλου θα είναι το κεντρικό θέμα του πρωτοσέλιδου και τις επόμενες τρεις ημέρες με χαρακτηριστικούς τίτλους: «Είναι έγκλημα, ζητούνται οι ένοχοι», «Οι πολιτικοί αυτουργοί της τραγωδίας», «Μπάζει νερά το σενάριο του Λιμενικού». Μέχρι σήμερα η εφημερίδα καταγράφει αναλυτικά στις σελίδες της τις βασικές εξελίξεις αυτής της εγκληματικής υπόθεσης, που εξακολουθεί να συγκλονίζει διεθνώς: τη δικαστική έρευνα για τις συνθήκες του ναυαγίου που ανέλαβε σχεδόν εν κρυπτώ

το Ναυτοδικείο Πειραιά, αποφεύγοντας για τουλάχιστον τρεις μήνες να ζητήσει την κατάθεση επιζώντων, τις εξοντωτικές ποινές σε όσους επιζώντες κατηγορήθηκαν ως διακινητές, την εξόφθαλμη επιχείρηση εκ μέρους της κυβέρνησης και του Λιμενικού να συγκαλυφθούν οι ευθύνες του Λιμενικού, τα ευρήματα της εντυπωσιακής σε πληρότητα και τεκμηρίωση δημοσιογραφικής έρευνας που ανέλαβαν τα εγκυρότερα διεθνή μέσα ενημέρωσης, τις κινηματικές πρωτοβουλίες και τις οργανώσεις που πλαισίωσαν τους επιζώντες από την πρώτη στιγμή και κατέβαλαν κάθε προσπάθεια για να βγει στο φως η αλήθεια και να υπάρξει λογοδοσία, συμπεριλαμβανομένης της μήνυσης που κατέθεσαν στο Ναυτοδικείο πέντε οργανώσεις εκ μέρους 40 επιζώντων, τις διεθνείς αντιδράσεις για την τραγωδία που κατάφερε να συγκλονίσει το καλοκαίρι την Ευρώπη, την εμφανή αλλαγή στάσης του Λιμενικού -δυστυχώς προσωρινή-, όπως αποτυπώνεται στο γεγονός ότι για ένα διάλειμμα τριών μηνών μετά το ναυάγιο καταγράφονται ελάχιστες επιχειρήσεις επαναπροώθησης προσφύγων στο Αιγαίο. ■

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

24 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ: ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΕΡΖΗ

Στο Ζάππειο έκλεισε ένας συγκεκριμένος ιστορικός κύκλος, ο οποίος περιελάμβανε την άνοδο και την πτώση ενός κόμματος που ταυτίστηκε σε τεράστιο βαθμό με τον επικεφαλής του

την αρχή ακούστηκε σαν ψέμα. Οταν η είδηση επιβεβαιώθηκε τα τηλέφωνα πήραν φωτιά. Ο Αλέξης Τσίπρας είχε δηλώσει την πρόθεσή του να παραιτηθεί από πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. μπροστά στα μέλη του διευρυμένου Εκτελεστικού Γραφείου και όδευε ήδη προς το Ζάππειο προκειμένου να το ανακοινώσει και επίσημα μπροστά στις κάμερες. Η κλισέ δημοσιογραφική φράση «Τέλος Εποχής» δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερη εφαρμογή. Για να φτάσουμε στην παραίτηση της 29ης Ιουνίου λίγες μέρες μετά τις δεύτερες εθνικές εκλογές, στις οποίες το κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς καταποντίστηκε στο 17,8% αφήνοντας τη χώρα χωρίς ουσιαστική αξιωματική αντιπολίτευση και έρμαιο της παντοδυναμίας Μητσοτάκη, είχαν προηγηθεί αρκετά γεγονότα, ήδη από το βράδυ των πρώτων εκλογών της 21ης Μαΐου, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε λίγο πιο κάτω από το 21%. Ηταν ένα αποτέλεσμα που κανείς δεν περίμενε στην Κουμουνδούρου, όχι πως είχαν πολλές ελπίδες να κερδίσουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη –κάτι που ήταν γνωστό στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις–, ωστόσο ουδείς είχε προβλέψει αυτή την πανωλεθρία.

Ο Αλέξης Τσίπρας εξέφρασε την επιθυμία να αποχωρήσει από εκείνο το βράδυ γνωρίζοντας καλά πως δεν μπορούσε να ηγείται του κόμματος. Οι ήττες ήταν πολλές, η συγκεκριμένη ήταν ίσως η χειρότερη όλων και γνώριζε πως αυτό το αποτέλεσμα θα τον συνόδευε σε κάθε αντιπαράθεσή του στη Βουλή, αν έμενε αρχηγός, απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να έχει διάδοχη κατάσταση έτοιμη και ικανή να τον βγάλει από τη δύσκολη θέση, απέτρεψε εκείνη την αποχώρηση. Δεν κατάφερε, ωστόσο, να το πετύχει και τη δεύτερη φορά, όταν το αποτέλεσμα ήταν χειρότερο από εκείνο των πρώτων εκλογών. Μετά την 25η Ιουνίου ο Αλέξης Τσίπρας «εξαφανίστηκε». Ακόμα και στενοί συνεργάτες του δεν ήξεραν τι σκέφτεται και τι προτίθεται να κάνει. Κάποιοι εξ αυτών,

αντιλαμβανόμενοι ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά, την παραμονή της παραίτησής του διέδωσαν στον ηλεκτρονικό Τύπο πως όχι μόνο δεν θα αποχωρήσει, αλλά ότι θα επιστρέψει ανακοινώνοντας σαρωτικές αλλαγές. Η συνέχεια είναι γνωστή σε όλους. Στο Ζάππειο έκλεισε ένας συγκεκριμένος ιστορικός κύκλος, ο οποίος περιελάμβανε την άνοδο και την πτώση ενός κόμματος που ταυτίστηκε σε τεράστιο βαθμό με τον επικεφαλής του. Η συνέχεια αυτού του χώρου και η ιστορική διαδρομή του βρίσκονται πλέον σε ένα νέο καθεστώς διαμόρφωσης. ■

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΣΤΑΧΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΝΤΙΝΑΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ

ο πιο σκοτεινό καλοκαίρι των τελευταίων χρόνων έζησε η Ελλάδα φέτος. Με την κλιματική αλλαγή να σαρώνει τη Μεσόγειο και παρά τις διαβεβαιώσεις όλων των κυβερνητικών φορέων περί του αντιθέτου, η χώρα μας βρέθηκε για ακόμα μία φορά έρμαιο του κακού (μας) του καιρού. Οι αναμενόμενες πυρκαγιές σε αυτό το καλοκαίρι-καμίνι, για το οποίο είχαν προειδοποιήσει οι επιστήμονες, εξελίχθηκαν σε ταινία τρόμου: όχι μονάχα δεν είχαμε πυροσβέστες και επαρκή μέσα πυρόσβεσης, αλλά οι φλόγες έφτασαν σε πόλεις, πρωτεύουσες νομών, νοσοκομεία, ενώ ακόμα και ζωτικής σημασίας στρατιωτικές υποδομές μετατράπηκαν σε εμπόλεμες ζώνες, με πυρομαχικά να σκάνε και πανικόβλητους πολίτες να διασώζονται ακόμα και με βάρκες εν μέσω εκρήξεων εν καιρώ ειρήνης.

Τ Οι πυρκαγιές κατέστρεψαν το βιος και τα σπίτια των ανθρώπων, το τουριστικό προϊόν και τη διεθνή φήμη της χώρας, αλλά και την τσέπη κάθε πολίτη αφού τον λογαριασμό της κυβερνητικής ανεπάρκειας θα πληρώσουμε όλοι εμείς

Ολόκληρο το κυβερνητικό αφήγημα έγινε στάχτη καθώς η χώρα θαβόταν κάτω από τις στάχτες. Στις αρχές Ιουλίου ο πρωθυπουργός υποσχόταν καινούργια πυροσβεστικά αεροσκάφη και λίγες μέρες μετά συνετρίβη το Canadair στην Κάρυστο - νεκροί ο 34χρονος κυβερνήτης, ο 27χρονος συγκυβερνήτης, όπως και άλλοι πέντε πολίτες αυτόν τον μαύρο μήνα. Κι έπειτα ήρθε ο Αύγουστος που κατέκαψε τόσο τη χώρα ώστε να σπάσει κάθε αρνητικό ευρωπαϊκό ρεκόρ - και μαζί την υποκρισία της ευρωπαϊκής «μεταναστευτικής» και «προσφυγικής» πολιτικής. Καθώς η φωτιά έκαιγε επί μέρες τον Εβρο, 18 άνθρωποι που αναγκάστηκαν να περάσουν από εκεί ψάχνοντας το... ευρωπαϊκό όνειρο, κάηκαν ζωντανοί. Σπάν ι α οι κο σ υ στήματα, όπως της Δαδιάς και της Πάρν ηθας, κατασ τράφηκ αν, το ά λ λο τε εύκρατο κλίμα της Αττικής μετά τις φωτιές και του φετινού καλοκαιριού βρίσκεται πια ένα βήμα πριν από την κατάρρευση, ενώ σύμφωνα με το Ευ ρωπαϊκό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών η πυρ -

καγιά στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί σε ευρωπαϊκό έδαφος εδώ και χρόνια και η χειρότερη που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η Ελλάδα - η φονική πυρκαγιά στην Ηλεία το 2007 είχε κατακάψει περίπου 450.000 στρέμματα, ενώ η φετινή ξεπέρασε τις 753.000. Συνολικά στάχτη έγιναν τουλάχιστον 1,7 εκατομμύριο στρέμματα, σύμφωνα με το Εθνικό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών.

Οι πυρκαγιές κατέστρεψαν το βιος και τα σπίτια των ανθρώπων, το τουριστικό προϊόν και τη διεθνή φήμη της χώρας, αλλά και την τσέπη κάθε πολίτη αφού τον λογαριασμό της κυβερνητικής ανεπάρκειας θα πληρώσουμε όλοι εμείς. Ομως αυτό που κυρίως έκαψαν ήταν το όποιο ελάχιστο αίσθημα ασφάλειας κι εμπιστοσύνης στο κράτος είχε απομείνει στους πολίτες μετά και το τρομακτικό δυστύχημα στα Τέμπη. Κι ύστερα ήρθαν οι πλημμύρες... ■

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

EΠΙΤΕΛΙΚΗ ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΣΕ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΤΟΥ Μ.-Α. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

εν μπορούσα να φανταστώ ότι θα ξαναζούσαμε τον «Ιανό» στο τριπλάσιο και τόσο γρήγορα. Ο Daniel και ο Elias ήρθαν να καταστρέψουν ολόκληρη τη Θεσσαλία και την αγροτική της παραγωγή δείχνοντάς μας ότι η κλιματική κρίση είναι παρούσα και το επιτελικό κράτος σε κάθε φυσική καταστροφή λάμπει διά της απουσίας του. Για να πούμε τι έγινε με απλά λόγια: Καταστράφηκε μία από τις 13 περιφέρειες της χώρας με μεγάλες ζημιές στη Λάρισα και στον Βόλο, ανυπολόγιστες ζημιές στο Πήλιο, τα χωριά του νομού Καρδίτσας και των Τρικάλων, όπως και σε πολλές αγροτικές περιοχές στη Λάρισα. Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα από καλλιέργειες και ζωικό κεφάλαιο χάθηκαν στα λασπόνερα, η υγειονομική κατάσταση και η ποιότητα του νερού παραμένουν επίφοβες και καταγράφονται οι πρώτες χιλιάδες περιβαλλοντικοί πρόσφυγες στη χώρα μας.

Φτάνοντας στις πλημμυρισμένες περιοχές της Θεσσαλίας τα όσα βίωσα με τις πέντε αισθήσεις μου θα έφταναν για να γεμίσω πολλές σελίδες. Η εικόνα που παρέπεμπε σε εμπόλεμη ζώνη, οι λάσπες και τα λιμνάζοντα νερά και η μυρωδιά από τα πεθαμένα ζώα είναι ίσως η μεγαλύτερη καταστροφή που θα μπορούσε να δει κάποιος σε καιρό ειρήνης και αυτό μου εκμυστηρεύτηκαν έως και συνάδελφοι που έχουν εμπειρία ως πολεμικοί ανταποκριτές. Η απελπισία των κατοίκων και το μονότονα επαναλαμβανόμενο «δεν μας βοήθησε ο επίσημος κρατικός μηχανισμός αλλά μόνο η αυτοοργάνωση και οι εθελοντές» συνοψίζουν το κλίμα των ημερών. Η οργή, ο αγώνας για τις αποζημιώσεις και η προσπάθεια κάποιων ανθρώπων να ξανασηκωθούν ύστερα από δύο απανωτές καταστροφές σε τρία χρόνια απλά με κάνουν να υποκλίνομαι. Ολοι τους αγκάλιασαν τους εκπροσώπους των ΜΜΕ που τους έδωσαν για λίγες μέρες βήμα να πουν τα προβλήματά τους, όμως ξέρουν ότι θα είναι και πάλι μόνοι τους μόλις περάσει το ενδιαφέρον για τα ρεπορτάζ και τις ζωντανές συνδέσεις. Ενας κύκλος του δράματος ολοκληρώθηκε με το τέλος των περιφερειακών εκλογών όπου ο περιφερειάρχης Κώστας Αγοραστός τιμωρήθηκε για την ολιγωρία τουλάχιστον από το 2020 και μετά. Για την επόμενη μέρα και εάν η Θεσσαλία θα αλλάξει σελίδα οι προβλέψεις παραμένουν δυσοίωνες... ■

Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα από καλλιέργειες και ζωικό κεφάλαιο χάθηκαν στα λασπόνερα, η υγειονομική κατάσταση και η ποιότητα του νερού παραμένουν επίφοβες και καταγράφονται οι πρώτες χιλιάδες περιβαλλοντικοί πρόσφυγες στη χώρα μας

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΟ ΔΕΝ ΧΩΡΑΝΕ ΙΣΕΣ ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΑΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

ε πολ λά πράγματα δεν χωράνε ίσες αποστάσεις. Το Παλαιστινιακό είναι ένα από αυτά. Γιατί, πώς να το κάνουμε, δεν μπορείς να είσαι και με τον θύτη και με το θύμα. Τρεις μέρες μετά την αιματηρή επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ με πάνω από 1.000 θύματα, την απαγωγή 200 ομήρων και το ανελέητο σφυροκόπημα που ακολούθησε στη Γάζα, δεν είχαμε καμία αμφιβολία για το πρωτοσέλιδο που θα βγάζαμε. Γιατί κανένα έγκλημα δεν μπορεί να δικαιολογεί κάποιο άλλο, πολύ μεγαλύτερου βεληνεκούς και χωρίς προοπτική για σύντομο τέλος. Εξάλλου, το έγκλημα της Χαμάς δεν προέκυψε από το πουθενά. Ηταν απόρροια ενός εγκλήματος που διαιωνίζεται εδώ και 75 χρόνια στις πλάτες ολόκληρου του παλαιστινιακού λαού. Δεν είναι καμιά τεράστια φιλοσοφία να λες ότι το μίσος γεννάει μίσος κι ότι αν οι Παλαιστίνιοι δεν αποκτήσουν το δικό τους κράτος θα υπάρξουν και άλλες επιθέσεις και άλλες Χαμάς και άλλοι Νετανιάχου που θα τρέφονται από αυτόν τον φαύλο κύκλο του αίματος.

Κι αυτά δεν τα λέμε μόνο εμείς, οι «συνήθεις ύπο-

Κανένα έγκλημα δεν μπορεί να δικαιολογεί κάποιο άλλο, πολύ μεγαλύτερου βεληνεκούς και χωρίς προοπτική για σύντομο τέλος. Εξάλλου, το έγκλημα της Χαμάς ήταν απόρροια ενός εγκλήματος που διαιωνίζεται εδώ και 75 χρόνια στις πλάτες ολόκληρου του παλαιστινιακού λαού

πτοι». Τα ίδια περίπου είπε τις προάλλες και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Εξεμάνη ο πρέσβης του Ισραήλ στον Οργανισμό και ζήτησε την παραίτησή του! Α λλά, αυτά παθαίνει όποιος δεν κρατά ίσες αποστάσεις. Οπότε κι εμείς επιλέξαμε το εξώφυλλό μας, καθώς και κάποια άλλα στη συνέχεια, «μεροληπτώντας». Πήραμε το μέρος του δικαίου. Το μέρος των θυμάτων, των αμάχων, των ανθρώπων που δικαιούνται να έχουν κι αυτοί πατρίδα και να ζουν μια φυσιολογική ζωή και όχι να σφαγιάζονται καθημερινά, των Ισραηλινών που διαδηλώνουν ενάντια σε έναν υπόδικο, ακροδεξιό και εν τέλει επικίνδυνο και για τους ίδιους πρωθυπουργό, των Εβραίων στις ΗΠΑ και αλλού στον κόσμο που παίρνουν σαφή θέση υπέρ της ειρήνης και απαιτούν να σταματήσουν τα εγκλήματά στο όνομά τους. Και ναι, δεν θα μπορούσαμε να είμαστε πιο περήφανοι για αυτό. ■

28 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

«Eναλλακτικά» συνεργατικά μέσα ενημέρωσης

«Εφ.Συν.» αποτελεί πιθανότατα το πιο πετυχημένο – σε επίπεδο κλίμακας και συνέπειας– και ένα από τα μακροβιότερα συνεταιριστικά δημοσιογραφικά εγχειρήματα που γεννήθηκαν στην Ελλάδα την περίοδο της κρίσης, της ψηφιακής μετάβασης και της έντονης αμφισβήτησης και απαξίωσης της δημοσιογραφίας των συστημικών μέσων ενημέρωσης και των αποδεδειγμένα διαπλεκόμενων συμφερόντων.

Ομως δίπλα μας αυτά τα χρόνια και παρότι η χώρα κατρακυλάει, ειδικά τα τελευταία χρόνια, στα ζητήματα της ελευθερίας και της πολυφωνίας του Τύπου έχει ανθήσει –από τα κάτω– μια κοινότητα ανεξάρτητών δημοσιογραφικών ομάδων και εγχειρημάτων που κάνει την παρουσία της ολοένα και πιο αισθητή, ένα μικρό «γαλατικό» χωριό που παράγει τολμηρή ερευνητική δημοσιογραφία για το δημόσιο συμφέρον, μακριά από εξαρτήσεις, αφιερώνοντας χρόνο και πόρους (οι οποίοι συνήθως είναι ελάχιστοι) φέρνοντας στην επιφάνεια ζητήματα που επιλέγουν να αγνοούν τα κυρίαρχα μέσα. Κοινό χαρακτηριστικό όλων των ομάδων, που περιγράφονται παρακάτω (με τυχαία σειρά), η επιλογή μιας κουλτούρας συνεργασίας (ακόμα και μεταξύ τους) και διαφάνειας στο πνεύμα επιτυχημένων ανεξάρτητων αντίστοιχων ομάδων στην Ευρώπη και αλλού. Μία από τις παλαιότερες ομάδες είναι αυτή του Solomon (solomon. gr), το οποίο ξεκίνησε καλύπτοντας περισσότερο θέματα που αφορούσαν το προσφυγικό και το μεταναστευτικό, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει διευρύνει τη θεματική του και με ρεπορτάζ που ασχολούνται με τη λογοδοσία φορέων εξουσίας, το περιβάλλον και τα διατροφικά ζητήματα. Πριν από λίγες μέρες η ομάδα του Solomon αλλά και δημοσιογράφοι του ARD και του Guardian όπως και το Forensis έλαβαν το σημαντικό βραβείο του Ευρωκοινοβουλίου «Δάφνη Καρουάνα Γκαλίθια» για την έρευνα «Μπροστά στις κλειστές κάμερες των Αρχών: Πεθαίνοντας στο βαθύτερο σημείο της Μεσογείου», που δημοσιεύθηκε λίγες εβδομάδες μετά το πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο.

Αναμφισβήτητα μία από τις πιο ενεργές ερευνητικές ομάδες είναι οι Reporters United (reportersunited. gr), ένα δίκτυο συνεργαζόμενων δημοσιογράφων που τα τελευταία 4 χρόνια έχει καταγράψει επιτυχίες έχοντας συμμετάσχει σε πλήθος διασυνοριακών ερευνών, με δεκάδες συνεργασίες και δημοσιεύσεις

O ΓΑΛΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η «ΕΦ. ΣΥΝ.» ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ (Η) ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ

σε διεθνή ΜΜΕ και δημοσιογραφικούς οργανισμούς (Investigate Europe, Arena κ.ά.) αλλά και με την «Εφ.Συν.». Είναι η πρώτη ελληνική ομάδα που έγινε μέλος του Global Investigative Journalism Network. Ξεχωρίζουν, μεταξύ άλλων, οι έρευνες για την αλιεία και την αλιευτική βιομηχανία (Outlaw Ocean Project) αλλά και για τους αδελφούς Λασκαρίδη, για τους κερδοσκόπους του real estate (Cities For Rent), για τον σιδηρόδρομο στην Ευρώπη, για το ναυάγιο της Πύλου, αλλά πάνω από όλα για την καθοριστική και επίμονη συμβολή τους στην ανάδειξη του σκανδάλου των παρακολουθήσεων με αποκλειστικά θέματα. Για την ίδια υπόθεση εξίσου καθοριστικός ήταν βέβαια και ο ρόλος της ομάδας του Inside Story, που ξετύλιξε πρώτο το κουβάρι των αποκαλύψεων και συνεχίζει αδιάλειπτα. Το insidestory.gr είναι ένα καθημερινό συνδρομητικό μέσο ενημέρωσης που προσφέρει με συνέπεια εδώ και τουλάχιστον 8 χρόνια ανεξάρτητη, ερευνητική, σε βάθος δημοσιογραφία με ευρεία θεματολογία.

Η «The Manifold » (themanifoldfiles.org) είναι μια μη κερδοσκο-

πική, ερευνητική ομάδα με μέλη στην Αθήνα, τη Λευκωσία και στο Λονδίνο, που ιδρύθηκε το 2018 εστιάζοντας σε περίπλοκα ζητήματα που απαιτούν μακροπρόθεσμη δέσμευση για αποσαφήνιση, διαμόρφωση και παρακολούθηση. Ξεχωρίζουν μέχρι τώρα οι φάκελοι της ομάδας (με διάφορα micro-site) για την παιδική κακοποίηση, για την αστυνομική βία και αυθαιρεσία καθώς και τα ημερολόγια ενεργειακής μετάβασης, μια εξαιρετική έρευνα για την ενέργεια, τις αγορές και την κλιματική κρίση στην Ελλάδα.

Το MIIR (Μεσογειακό Ινστιτούτο Eρευνητικής Δημοσιογραφίας, miir.gr) ιδρύθηκε το 2019, λειτουρ-

γεί συνεταιριστικά (ΚΟΙΝΣΕΠ) και έχει δημοσιεύσει τα τελευταία 4 χρόνια πλήθος ερευνών για μια σειρά κοινωνικών ζητημάτων, πολλές από τις οποίες έχουν φιλοξενηθεί στην «Εφ.Συν.». Είναι από τα παλαιότερα μέλη του Πανευρωπαϊκού Δικτύου Δημοσιογραφίας Δεδομένων (European Data Journalism Network - EDJNET), το οποίο πλέον περιλαμβάνει 31 οργανισμούς από 21 χώρες. Ξεχωρίζουν οι έρευνες για τη χρήση bots στις πολιτικές καμπάνιες σ την Ελ λάδα, για τη σκοτεινή πλευρά του ελληνικού τουρισμού, για τα προβλήματα του ελληνικού σιδηρόδρομου (αποκάλυψε πρώτο, 3 χρόνια πριν από το δυστύχημα, το θέμα της τηλεδιοίκησης που οδήγησε στο έγκλημα στα Τέμπη), για τα οικονομικά της δασοπυροπροστασίας, για τις γυναικοκτονίες στην Ευρώπη (πρώτη σχετική πανευρωπαϊκή έρευνα δεδομένων), για τις συνθήκες στις φυλακές και για τις ελλείψεις φαρμάκων σε Ελλάδα και Ευρώπη.

Το 2022 δημιουργήθηκε και μια νέα δημοσιογραφική ομάδα, οι Data Journalists, μια «ιδιωτική πρωτοβουλία ερευνητικής δημοσιογραφίας», όπως την περιγράφουν οι έμπειροι συντάκτες που την αποτελούν, με πολυάριθμες δημοσιεύσεις μέχρι σήμερα, κυρίως ελληνικού ενδιαφέροντος.

ΟΛΟΙ ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ οργανισμοί πασχίζουν να επιβιώσουν και να κρατήσουν την ανεξαρτησία τους –δεν δέχονται κατά τεκμήριο διαφημίσεις– βασιζόμενοι, με μερικές διαφορές ο καθένας, σε συνεργασίες με αντίστοιχους ξένους φορείς, σε ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, σε συμμετοχή τους σε ερευνητικά προγράμματα, σε συνδρομές και πάνω από όλα επιδιώκουν να αλλάξουν σιγά σιγά την ελληνική «κουλτούρα» που θέλει το κοινό να «καταναλώνει» δημοσιογραφικό περιεχόμενο για το δημόσιο συμφέρον χωρίς να πληρώνει τους εργαζόμενους και τα μέσα που το παράγουν.

Εξαιρε τικά παραγω γική, με καθημερινή ειδησεογραφία, αναλύσεις, πρωτότυπα ρεπορτάζ, σχόλια, βίντεο και διαδικτυακές εκπομπές, έχει υπάρξει τα τελευταία 13 χρόνια και η ομάδα του The Press Project (πρωτοποριακό εγχείρημα όταν πρωτ ο δη μ ι ο υ ργ ήθ η κ ε), ένα ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης, το οποίο –όπως και οι περισσότεροι προαναφερθέντες οργανισμοί– καταστατικά δεν δέχεται καμία συναλλαγή με το κράτος, τις τράπεζες και τις πολυεθνικές. Πολύ σ υνε π ή παρουσία έχει από το 2011 και το omnia tv, μια διαδικτυακή πλατφόρμα ενημέρωσης «από τα κάτω», που επικεντρώνεται σε ζητήματα κοινωνικού και πολιτικού ενδιαφέροντος, με έμφαση «σε θέματα που τα κυρίαρχα ΜΜΕ επιλέγουν να θέτουν εκτός της ατζέντας τους ή να τα παρουσιάζουν με μεθόδους που προκαλούν στρεβλώσεις». Ενδεικτικά αναφέρουμε τη διεξοδική κάλυψη θεμάτων ναζιστικής βίας, ΛΟΑΤΚΙ+ ζητημάτων, τη δίκη της Χρυσής Αυγής, των δολοφόνων του Ζακ, αστυνομικής αυθαιρεσίας κ.ά. Εδώ και 13 χ ρόνια λειτουργεί επίσης το Alter thess, ένα ανεξάρτητο εναλλακτικό μέσο ενημέρωσης με ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα, τον κόσμο. Προσπαθεί να καταγράφει και να π ρ οβά λ λ ει π λ ε υ ρ ές των γεγονότων που παραμένουν αθέατες από τα κυρίαρχα ΜΜΕ, τα οποία συρρικνώνουν ολοένα και περισσότερο το πεδίο της πληροφορίας και της γνώσης πάνω σε ζητήματα που επηρεάζουν τις ζωές όλων μας.

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΘΕΣΗ 107: Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΒΆΛΙΆΣ ΚΆΪΜΆΚΗ*

Η συγκέντρωση του Τύπου στα χέρια λίγων, με προνομιακούς δεσμούς με την εξουσία, δημιουργεί έναν ασφυκτικό κλοιό για τα οικονομικά ανεξάρτητα μέσα. Με τους διαφημιστές εξαφανισμένους για τον Τύπο και με το κοινό εθισμένο σε δωρεάν copy paste, το δύσκολο κάποτε «έργο» της λογοκρισίας έχει μετατραπεί σε παιχνιδάκι. Αρκεί να χρηματοδοτήσεις τόσα μέσα ενημέρωσης που να μπορούν να πνίξουν τις ανεξάρτητες φωνές

πό τον Μάιο του 2021, όταν στην έκθεση που δημοσιεύουν ετησίως οι « Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» (RSF) η χώρα μας έχασε τριάντα οκτώ θέσεις σε σ χέση με την προηγούμενη χρονιά στην ελευθερία του Τύπου και βρέθηκε στην 107η θέση σε σύνολο 180 χωρών, η συζήτηση που θα έπρεπε να ανοίξει δεν ξεκίνησε ποτέ. Ακολούθησε το 2022 η 108η θέση και το 2023 καταφέραμε να ξαναπάμε στην 107η. Χωρίς να μας αξίζουν συγχαρητήρια.

Ο Τύπος νοσεί, και βαριά μάλιστα, αφού είμαστε τελευταίοι στην Ευρώπη και πιο κάτω ακόμα από την Μποτσουάνα και τη Μογγολία, αλλά πέρα από τις πολιτικές αντιπαραθέσεις, όταν οι ανακοινώσεις ήταν ακόμα φρέσκιες, η κοινωνία στο σύνολό της δεν βγήκε από την απάθειά της. Εξήγηση υπάρχει και είναι απλή. Ολες οι έρευνες τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι η εμπιστοσύνη του πολίτη στον ελληνικό Τύπο είναι στο ναδίρ. Αξιωματικά, ο πολίτης θεωρεί ότι τα «μέσα» τού κρύβουν την αλήθεια ή και ότι του λένε ψέματα και γι’ αυτό, σε μια άλλη, εξίσου σημαντική ετήσια έρευνα στο Digital News Report του Ινστιτούτου Reuters είμαστε σταθερά τελευταίοι στην εμπιστοσύνη των πολιτών προς τα μέσα ενημέρωσης. Φέτος καταφέραμε και χάσαμε ακόμα ένα 8%, ποσοστό μεγάλο ακόμα κι όταν είσαι στον πάτο. Αντίθετα, είμαστε πρώτοι στην ενημέρωση μέσω των social media!

Οτιδήποτε και να σχολιάσεις θα ακουστεί κοινοτοπία: η δημοκρατία κινδυνεύει, η διαπλοκή έχει πλοκάμια παντού, η πολιτεία έχει αποτύχει στον προστατευτικό της ρόλο… φωνάξαμε

 ΤOY ΠΕΤΡΟΥ ΖΕΡΒΟΥ

«βοήθεια ο λύκος» γιατί ο λύκος ερχόταν. Κι όμως, ο λύκος μάς έφαγε και κανείς δεν ασχολήθηκε μ’ αυτό. Ανεξάρτητα από τη μεθοδολογία που χρησιμοποιούν οι συντάκτες της έκθεσης των RSF –και ναι, έχουν ακουστεί παράπονα γι’ αυτήν και στο εξωτερικό–, η ελευθερία του Τύπου είναι άρρηκτα δεμένη με τέσσερις παράγοντες: τη βία, τη λογοκρισία, την παραπληροφόρηση και τις SLAPPs. Η βία είναι ένα από τα σχετικά καινούργια φαινόμενα στη χώρα μας. Ενας από τους λόγους που κατρακυλήσαμε τόσες θέσεις είναι το γεγονός ότι η δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ παραμένει ακόμα ανεξιχνίαστη, παρά τη σύλληψη κάποιων υπόπτων. Αστυνομική βία, επίσης, στις διαδηλώσεις και αλλού. Σεξισμός στην εργασία για τις γυναίκες. Παράνομες παρακολουθήσεις. Η βία έχει πολλά πρόσωπα.

Η λογοκρισία, από την πλευρά της, είναι πιο ύπουλη. Ναι, όταν ρωτήθηκε στο Στρασβούργο, τον Ιούλιο του 2022, ο πρωθυπουργός έδειξε «αντιπολιτευτικά» έντυπα στους εταίρους του. Αλλά δεν ζούμε στην εποχή του Μεταξά το 1936. Η λογοκρισία έχει άλλα όπλα σήμερα και για να την αποκαλύψεις πρέπει να ψάξεις τον βασικό μέτοχο σε εφημερίδες, κανάλια, ενημερωτικούς(;) ιστότοπους. Η συγκέντρωση του Τύπου στα χέρια λίγων, με προνομιακούς δεσμούς με την εξουσία, δημιουργεί έναν ασφυκτικό κλοιό για τα οικονομικά ανεξάρτητα μέσα. Με τους διαφημιστές εξαφανισμένους για τον Τύπο και με το κοινό εθισμένο σε δωρεάν copy paste, το δύσκολο

κάποτε «έργο» της λογοκρισίας έχει μετατραπεί σε παιχνιδάκι. Αρκεί να χρηματοδοτήσεις τόσα μέσα ενημέρωσης που να μπορούν να πνίξουν τις ανεξάρτητες φωνές.

Η παραπληροφόρηση είναι απότοκη του πολυκερματισμένου μιντιακού τοπίου, στο οποίο κάθε σκοτεινό blog έχει την ίδια αξία με τον ιστότοπο μιας μεγάλης εφημερίδας. Η λογική Τραμπ: «τα μέσα μάς κρύβουν την αλήθεια, γι’ αυτό ας πάμε στα “δικά μας” που μας λένε μόνο την αληθινή αλήθεια», έχει δυστυχώς επικρατήσει και στη χώρα μας. Ο ιλιγγιώδης αριθμός των ελληνικών ημι-blogs, ημι-ιστότοπων, χωρίς υπογραφές και με παράξενα ονόματα, αν και δεν έχουν ακόμα σχηματίσει έναν τύπου alt.right αστερισμό, εξυπηρετεί κυρίως τη λογοκρισία. Πώς να μιλήσεις για τις παρακολουθήσεις από το Predator σ’ ένα κοινό που πιστεύει ότι έτσι κι αλλιώς μας παρακολουθούν διάφορα σκοτεινά κέντρα; Η αλήθεια πνίγεται μέσα σε πολλές εναλλακτικές αλήθειες στο ίδιο σύμπαν. Δεν μας χρειάζεται καν η διακλάδωση της χρονογραμμής α λα Marvel. Τέλος, οι SLAPPs, το νεότερο μέλος της παρακμιακής οικογένειας, είναι ένας όρος που το ευρύ κοινό δεν γνωρίζει καν, αλλά χτυπά τους δημοσιογράφους και τα μέσα σε ανησυχητικό βαθμό. Το παράξενο όνομά τους «στρατηγικές νομικές αγωγές ενάντια στη συμμετοχή του κοινού» κρύβει πίσω του τον εκφοβισμό μέσω αγωγών δημοσιογράφων

και μέσων (όπως και ακτιβιστών, πολιτών κ.λπ.). Τον περασμένο Ιούλιο, η ΠΟΕΣΥ ξεκίνησε τη διαδικασία καταγραφής υποθέσεων SLAPPs σε βάρος δημοσιογράφων με στόχο την ίδρυση Παρατηρητηρίου καταχρηστικών αγωγών. Τα παραπάνω δε ν σ υνισ τούν επ’ ουδενί αποκλειστικά ελληνικά προβλήματα. Ολόκληρη η Ευρώπη υποφέρει από τη συγκέντρωση των μέσων και τη διαπλοκή της ιδιοκτησίας τους με την πολιτική εξουσία, από τις SLAPPs, από την παραπληροφόρηση, τη βία στις διαφορετικές εκφάνσεις της. Η ειδοποιός διαφορά έγκειται στον ρόλο της πολιτείας κυρίως μέσω της νομοθεσίας. Ακόμα και οι γραφειοκρατικές Βρυξέλλες αναγκάστηκαν να παρέμβουν με την Ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Προστατεύει τη συντακτική ανεξαρτησία, αντιτίθεται σ τη χρήση κατασκοπευτικών λογισμικών, προάγει την ανεξαρτησία των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, ρυθμίζει τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας, επιβάλλει διαφάνεια στην κρατική διαφήμιση και προστατεύει το περιεχόμενο των μέσων στο διαδίκτυο. Το κάθε κράτος-μέλος, ωστόσο, μπορεί να εφαρμόσει το μίνιμουμ από τα παραπάνω στην εθνική νομοθεσία, κάτι που κανείς δεν αμφιβάλλει ότι θα πράξουμε κι εμείς. Για ν’ ανέβουμε, όμως, ξανά ψηλότερα στη λίστα των RSF ούτε καν το μάξιμουμ δεν θα είναι αρκετό.  Επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ΓΙΑΤΙ ΔΙΑΒΑΖΩ «ΕΦ.ΣΥΝ.» Ζητήσαμε από πιστούς αναγνώστες της «Εφ.Συν.» -πολιτικά πρόσωπα, καλλιτέχνες, προσωπικότητες του αθλητισμού αλλά και «απλούς», καθημερινούς ανθρώπουςνα μας πουν με δυο λόγια γιατί εμπιστεύονται εμάς για την ενημέρωσή τους όλα αυτά τα 11 χρόνια. Δεν θέλαμε ν' ακούσουμε κομπλιμέντα χωρίς κριτική σκέψη· άλλωστε αυτή η εφημερίδα από την πρώτη μέρα της λειτουργίας της καλλιεργεί τον διάλογο με τη διαφορετική άποψη και «προκαλεί» τον αναγνώστη να συνεχίσει να διαβάζει, ακόμα και αν διαφωνεί με κάποια από τα κείμενά μας. Οι απαντήσεις που λάβαμε είναι άκρως τιμητικές.

χρόνια –αφού ξεπεραστεί το τραύμα της κρίσης και του θανάτου της παλιάς μητέρας εφημερίδας– να ξαναγίνει με νέους όρους, αυτό που θα κάνει κι εμάς καλύτερους: η εφημερίδα των πολλών αποχρώσεων που επιτυγχάνει το «όλον», όχι ως ξεθυμασμένο «λίγο απ’ όλα», αλλά ως πολύχρωμος χάρτης που μας γεωγραφεί. Δύσκολο σε εποχές πολέμων· πιο απαραίτητο όμως από ποτέ.

Τέλος, μια επιθυμία μου είναι να υπάρχουν κάποιες φορές αφιερώματα για ιστορικά γεγονότα, κυρίως της Ελλάδας. Πολύ θα ήθελα να μάθει ο κόσμος την ελληνική Ιστορία την οποία αγνοεί. Αυτά είχα να πω.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΣΑΛΑΚΗΣ, ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ,

πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων της Εθνικής Ασφαλιστικής

81 ετών

ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ

«Εφημερίδα που σε προκαλεί να διαφωνήσεις» Διαβάζω την «Εφ.Συν.» γιατί είναι μια εφημερίδα που σέβεται τον αναγνώστη της. Εχει ταυτότητα, έχει άποψη, δεν το κρύβει. Η άποψη αυτή, όμως, δεν προκύπτει από τη σκοπιμότητα συμφερόντων, αλλά από τη ματιά των συντακτών της. Μπορεί να συμφωνείς ή να διαφωνείς, αλλά γνωρίζεις ότι διαβάζεις μια εφημερίδα που δεν θα επιχειρήσει να σου κρύψει την αλήθεια, δεν θα καταφύγει σε φτηνούς εντυπωσιασμούς και διαπνέεται από αυτό που θα αποκαλούσα δημοσιογραφική εντιμότητα. Είναι μια εφημερίδα που με κάποιο τρόπο αναγνωρίζει σε αυτόν που τη διαβάζει το δικαίωμα της κριτικής ματιάς, της συμμετοχής σε έναν άτυπο διάλογο για το σωστό και το λάθος, για την αντίληψη της επικαιρότητας, για την προσέγγιση σε όσα γίνονται και έρχονται. Μια εφημερίδα που συχνά σε προκαλεί να διαφωνήσεις με την άποψη των συντακτών της. Αλλά αυτό ακριβώς πρέπει να συμβαίνει με μια ζωντανή εφημερίδα και τον αναγνώστη, που έχει τη δική του άποψη και τη δική του αντίληψη για τα γεγονότα. Τέλος, θεωρώ ότι το σημαντικότερο πλεονέκτημα της «Εφ.Συν.» είναι το γεγονός πως δεν έχει, όπως αντίθετα σχεδόν όλα τα άλλα ΜΜΕ, κάποιον επιχειρηματία ιδιοκτήτη, με τις δικές του συχνά ιδιοτελείς και άσχετες με την ενημέρωση βλέψεις. Είναι μια συνεταιριστική προσπάθεια που αντέχει στον σκληρό ανταγωνισμό και από την άποψη αυτή αποτελεί ένα «κακό» παράδειγμα για το καθεστώς της ενημέρωσης στην Ελλάδα, που έχει κατακρημνιστεί στην 108η θέση παγκοσμίως. Αλλά ένα καλό και αξιέπαινο παράδειγμα για το πώς μπορεί τελικά να αντέξει, παρά την κρίση του Τύπου, μια εφημερίδα που στηρίζεται μόνο στους αναγνώστες και στους συντάκτες της. Οι καλύτερες ευχές μου, λοιπόν, για πολλά ακόμη φύλλα της «Εφ.Συν.». Γιατί είναι χρήσιμο για κάθε ανήσυχο πολίτη να τη διαβάζει. Και χρήσιμο για την ελευθερία του Τύπου να τη στηρίζει.

ΦΟΙΒΟΣ ΔΕΛΗΒΟΡΙΑΣ, τραγουδοποιός

«Ζητούμενο μία εφημερίδα των πολλών αποχρώσεων που θα επιτυγχάνει το "όλον"» Μεγάλωσα ακούγοντας πολλές φωνές. Εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνατζήδες, ραδιοπειρατές, φωνές κρατικές, φωνές ιδιωτών, μεγάλων δημιουργών, αλεξιπτωτιστών πολιτικών, λαϊκών θυμοσόφων, δημοσιογράφων που άγγιζαν καμιά φορά την ποίηση. Κι ήρθε η κρίση και οι φωνές έγιναν δύο. Αντίπαλες και αλληλοαναιρούμενες, με μίσος η μία για την άλλη, σαν κόλπο του αλγόριθμου. Τα τελευταία χρόνια, η ροπή είναι να υπάρξει μόνο μία φωνή. Μια μοναδική φωνή, που θα καταπιεί όλες τις άλλες. Πόση ασφυξία νιώθω ως άνθρωπος που πρόλαβε το πριν, ως καλλιτέχνης και ως… Ζυγός! Μόνη μου παρηγοριά, οι ελάχιστες ακόμη εφημερίδες που τον εξωτερικό διχασμό τον περιέχουν εντός τους και συνεχίζουν την –έστω– διφωνία μέσα στους ίδιους τους κόλπους τους. Η «Εφ.Συν.» το έχει αυτό. Συνεργάζονται ακόμη εντός της άνθρωποι εκ διαμέτρου αντίθετοι και εκφράζονται ελεύθερα απολύτως. Εύχομαι ειλικρινά να μην αλλάξει κανείς τους άποψη, αλλά να συνυπάρχουν για πάντα. Και με τα

«Η "Εφ.Συν" με εκφράζει γιατί έχει δημοκρατικές ιδέες»

«Γιατί την "Εφ.Συν."; Γιατί είναι η εφημερίδα μου» Γιατί την «Εφ.Συν.»;

Λέγομαι Θεόφιλος Τριανταφύλλου και είμαι κάτοικος στο χωριό Καλαπόδι (Φθιώτιδας) 81 χρόνια. Γραμματικές γνώσεις Στ΄ Δημοτικού. Μου αρέσει το διάβασμα, συνήθως ιστορικά βιβλία. Επειδή είμαι δημοκρατικός πολίτης, η «Εφημερίδα των Συντακτών» με εκφράζει γιατί έχει δημοκρατικές ιδέες. Τη διαβάζω από τότε που πρωτοεκδόθηκε γιατί είναι η μόνη που με καλύπτει. Θαυμάζω όλους τους δημοσιογράφους σας, συγχωρέσ τε με που δεν αναφέρω τα ονόματα όλων, αλλά κυρίως θαυμάζω τον Τάσο Παππά, είναι για μένα η κορυφή. Η «Εφ.Συν.» έχει δυνατή φωνή και ταυτίζομαι με τα άρθρα και τις απόψεις της ομάδας. Ιδιαιτέρως να σας συγχαρώ για τον τρόπο που διαχειριστήκατε την κρίση που συμβαίνει στην αξιωματική αντιπολίτευση. Μπράβο στην ομάδα σας για τη σοβαρή ενημέρωση, κυρίως των τελευταίων γεγονότων. Γράφονται άρθρα από σπουδαίους ανθρώπους τους οποίους παραδέχομαι. Κ λείνοντας, πισ τεύω πως η εφημερίδα πρέπει να υπάρχει, γιατί διαμορφώνει τις απόψεις μας και καλό θα είναι να διαβάζεται από όλο τον κόσμο. Κυρίως η έντυπη.

Γιατί είναι ανεξάρτητη και συνάμα προοδευτική φωνή στα ΜΜΕ. Γιατί δεν αλλάζει γραμμή ανάλογα με την κυβέρνηση. Γιατί μου παρέχει την ενημέρωση που χρειάζομαι. Γιατί μια εφημερίδα είναι πάνω απ’ όλα οι άνθρωποί της. Γιατί είναι η εφημερίδα των συντακτών της, όλων των εργαζόμενων σ’ αυτή. Γιατί δεν έχει εξάρτηση από διαπλεκόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα. Γιατί έχει πλουραλιστική και όχι μονοθεματική ενημέρωση. Γιατί προβάλλει τα προβλήματα των εργαζομένων. Γιατί έχει ανεξαρτησία από κόμματα. Γιατί έχει ένθετα για τον πολιτισμό. Γιατί έχει οικολογικό προσανατολισμό. Γιατί χρόνια τώρα οι συντάκτες της είναι μια δεμένη ομάδα. Γιατί προωθεί τον διάλογο και όχι τις κραυγές. Γιατί έχει αξιόπιστα άρθρα γνώμης. Γιατί έχει τεκμηρίωση. Γιατί οι προσφορές της σε βιβλία είναι εύστοχες. Γιατί καλύπτει επάξια την ανάγκη ενημέρωσης των προοδευτικών πολιτών. Γιατί είναι η σταθερή έντυπη και ηλεκτρονική φωνή που έχει ανάγκη η Αριστερά. Γιατί είναι η εφημερίδα μου.

35 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

τικότητα όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και του κόσμου όλου με ευθύνη, αλλά και με άποψη, με το κύρος της υπογραφής του κάθε συνεργάτη. Γι’ αυτά και άλ λα πολ λά και ανεκτίμητα την «Εφημερίδα των Συντακτών», την «Εφ.Συν.» μας, την έχουμε ανάγκη. Κι εμείς αυτό που κυρίως της οφείλουμε είναι να «μυρίζουμε» καθημερινά το χαρτί της, κι όχι να περιοριζόμαστε, ως συνήθως, στην ηλεκτρονική μορφή της.

ΜΑΡΩ ΔΟΥΚΑ, συγγραφέας (έχει τιμηθεί για τη συνολική προσφορά της με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων του 2019)

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΡΤΖΩΚΑΣ, προπονητής μπάσκετ του Ολυμπιακού

«Ζωντανός οργανισμός που ανησυχεί» ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, η ανάγνωση της εφημερίδας ήταν μια οικογενειακή ιεροτελεστία. Και παραμένει παρά την... επέλαση του ηλεκτρονικού Τύπου και των social media. Ειδικά ο πατέρας μου, ο οποίος είχε έντονη πολιτική δράση, συνήθιζε να επιστρέφει από τη δουλειά στο σπίτι αγοράζοντας έντυπα που κάλυπταν σχεδόν όλο το πολιτικό φάσμα. Ηθελε να έχει σφαιρική ενημέρωση για τις εξελίξεις, και αυτή τη φιλοσοφία τη μετέφερε διά του παραδείγματος στα παιδιά του. Εννοείται πως για να υπάρχει αυτή η «σφαιρική ενημέρωση» είναι απαραίτητο να υπάρχουν Μέσα που καλύπτουν όλο το πολιτικό και κοινωνικό φάσμα. Και είναι ακόμη πιο σημαντικό να έχουν τη διάθεση να φιλοξενήσουν, χωρίς αγκυλώσεις, απόψεις που εξετάζουν τα πράγματα από διαφορετική οπτική γωνία. Παρακολουθώ την «Εφημερίδα των Συντακτών» από την πρώτη μέρα που ξεκίνησε τη διαδρομή της. Παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον με πολλαπλές διαστάσεις. Κατ’ αρχάς ως εκδοτικό εγχείρημα. Ηταν η πρώτη συνεταιριστική εφημερίδα, με μοναδικούς μετόχους τους εργαζομένους της με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Παράλληλα, στην εκκίνησή της βασίστηκε, κατά κύριο λόγο, σε στελέχη που προέρχονταν από την ιστορική «Ελευθεροτυπία». Ως αναγνώστης, με την ευρύτερη έννοια του όρου, νιώθω σε όλη αυτή την πορεία των 11 χρόνων πως πρόκειται για έναν ζωντανό οργανισμό ο οποίος ανησυχεί και προσπαθεί να αφουγκραστεί όλες τις τάσεις, σε μια εποχή που έχουν συντελεστεί κοσμοϊστορικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Αλλαγές που, όπως είναι φυσικό, έχουν αγγίξει και χώρο που εμείς κινούμαστε, αυτόν του Αθλητισμού.

«Μια Εφημερίδα για το Μέλλον» 1. Η «Εφημερίδα των Συντακτών» με τα γενέθλιά της σηματοδοτεί ένα κεκτημένο πολιτικής, πολιτισμικής και κοινωνικής πολυφωνίας. • Στα χρόνια της πολυκύμαντης ζωής της έχει καταφέρει να αναδειχτεί σε μία κριτική, μαχητική και δημιουργική έπαλξη Ενημέρωσης με πλουραλισμό ιδεών, θέσεων, προταγμάτων και προτάσεων. • Η ημερομηνία της πρώτης έκδοσής της (5/11/12) συμπίπτει με τις αντίξοες και εκρηκτικές συνθήκες των Μνημονίων, παραπέμπει σε μια εποχή πρωτόγνωρης και πολύμορφης οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης, παραπέμπει σε μια εποχή γενικευμένης αμφισβήτησης των δεδομένων, των στερεοτύπων και των βεβαιοτήτων του Μεταπολιτευτικού Κύκλου. 2. Η «Εφημερίδα των Συντακτών» ως ανεξάρτητο και ακηδεμόνευτο από οικονομικά συμφέροντα Μέσο Ενημέρωσης, με τα πρωτοσέλιδά της και τους τίτλους της, με τις ειδήσεις και τα άρθρα της, διεκδικούσε και διεκδικεί έναν πρωταγωνιστικό και καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις. • Είχε και έχει διακηρυκτικά αλλά και στον καθημερινό της Λόγο ένα καθαρό μήνυμα, μια και δεν ήταν ποτέ ουδέτερη και κρυπτόμενη. Η αναφορά της, η θέασή της και το στίγμα της τόσο για τα τεκταινόμενα στον κόσμο και στην Ευρώπη με τις κοσμογονικές, γεωπολιτικές, γεωοικονομικές και τεχνολογικές ανακατατάξεις και τις κλιματικές αλλαγές όσο και για τις πολιτικές, πολιτισμικές και κοινωνικές διεργασίες στην Ελλάδα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένα και συμπροσδιορισμένα με τη σύγχρονη και προοδευτική Κεντρο-Αριστερά, με τη Δημοκρατική και Ριζοσπαστική Αριστερά, με τις δυνάμεις της Οικολογίας, με τα Κινήματα κοινωνικής κριτικής και χειραφέτησης, με τα Κινήματα ελευθερίας και δικαιωμάτων. 3. Εκφράζω την ευχή μου στους καθ’ όλα σεβαστούς και αγαπητούς Συντάκτες να είναι πάντα, με την πολύμοχθη, ανυπότακτη και δημιουργική τους προσπάθεια, «Φαρο-Φύλακες» γι’ αυτά που ζούμε και γι’ αυτά που έρχονται. Να είστε πάντα ανοιχτοί στα Ρεύματα σκέψης, ιδεολογίας, φιλοσοφίας και ιστορίας, στα Ρεύματα επιστήμης, τέχνης και τεχνολογίας. Να είστε πάντα πρωτοπόροι και καινοτόμοι στην ερευνητική, αποκαλυπτική και τεκμηριωμένη Δημοσιογραφία σας, στις έγκυρες ένθετες εκδόσεις σας και στα ειδικά αφιερώματα της ιστοσελίδας σας. Σας εύχομαι Χρόνια Πολλά με πίστη, προσδοκία και ελπίδα. Σας εύχομαι τα καλύτερα και πιο αισιόδοξα χρόνια σας να είναι αυτά που έρχονται.

«Αποτελεί σημείο αναφοράς της πληροφόρησης που μας σέβεται» Εντεκα χρόνια, με την «Εφημερίδα των Συντακτών» να μας συντροφεύει, αδέσμευτη, χωρίς να την «αναγκάζουν» εργοδοτικά συμφέροντα, αλλά και χωρίς την προχειρότητα και την τοξικότητα της δημοσιογραφίας που «πολιτεύεται» παραπληροφορώντας. Πολυφωνική και αναγνωρίσιμη η «Εφημερίδα των Συντακτών», στην υπηρεσία της ερευνητικής δημοσιογραφίας για την αλήθεια στην υπηρεσία του αναγνώστη. Δημοκρατική εφημερίδα, με αριστερή ματιά, χωρίς να υπακούει σε θέσφατα, χωρίς να περιορίζεται από κομματικά στερεότυπα. Μια εφημερίδα που έρχεται από τα παλιά, ακολουθώντας την παράδοση της «Ελευθεροτυπίας», της ικανής τότε, να υπηρετήσει τον Τύπο που αντιλαμβάνεται τον ρόλο του ως λειτούργημα και προσφορά στον πολίτη και στη δημοκρατία, με τη σφραγίδα και την πνοή της αλλαγής. Εστω κι αν την παρέσυραν εκείνη την «Ελευθεροτυπία» οι δύσκολοι καιροί, η ιδέα της έμεινε ζωντανή, ικανή πάντα να εμπνεύσει, γι’ αυτό και η «Εφημερίδα των Συντακτών» ως «συνέχειά» της αποτελεί όχι μόνο σημείο αναφοράς της πληροφόρησης που μας σέβε ται, αλλά και προχωρώντας ένα βήμα μπροστά, ανέδειξε με κόπο και συνέπεια τη δυνατότητα των δημοσιογράφων να συνεργάζονται χωρίς αφεντικό. Με τους έμπειρους και αποφασισμένους δημοσιογράφους από τη μια, με τους νέους και δυναμικούς συνεργάτες από την άλλη, υπηρετώντας ενημερωτικά στο π λαίσιο του κοινού καλού την πολιτική και πολιτιστική πραγμα-

ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ, δικηγόρος

«Η φωνή της κοινωνίας, των κινημάτων, της ανατρεπτικής Αριστεράς» Νοσταλγώ τα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Και με το φύλλο της «Εφ.Συν.» στα χέρια νιώθω ότι κρατάω την «Ελευθεροτυπία» του 1975. Γιατί είναι μια εφημερίδα που όχι μόνο βγήκε από τα σπλάχ να της, αλλά κουβαλάει την κουλτούρα της, δε ν έ γινε ποτέ καθεστωτική, ακόμα κι όταν στήριζε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δεν λογόκρινε, αλλά ανέδειξε τη φωνή της κοινωνίας, των κινημάτων, των κοινωνικών αντιστάσεων, της ανατρεπτικής Αριστεράς. Ακόμα, στα δέκα χρόνια που κυκλοφορεί ήταν η μόνη καθημερινή εφημερίδα που έδωσε πετυχημένες μάχες για την αποκάλυψη του εγκληματικού χαρακτήρα της Χ.Α., την ανάδειξη της κοινωνικής ευαισθησίας απέναντι σε θύματα έμφυλης, ενδοοικογενειακής και ρατσιστικής βίας και συνέβαλε στην κινηματική τους έκφραση. Στάθηκε μπροστά στους αγώνες εναντίον αστυνομικών σκευωριών, κρατικού αυταρχισμού, περισ τολής δικαιωμάτων και ελευθεριών και ποινικού λαϊκισμού. Ηταν πάντα φιλόξενη στην άλλη άποψη. Και η «δημοσιογραφική σχολή» που συνεχίζει παράγει προσωπικότητες συντακτών που δικαιολογούν τον τίτλο της.

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ, δήμαρχος ΚερατσινίουΔραπετσώνας

«Στέκεστε με ειλικρίνεια στο πλευρό των αδικημένων» Με αφορμή τη συμπλήρωση 11 χρόνων παρουσίας της εφημερίδας σας στον χώρο του ημερήσιου Τύπου θέλω να σας δώσω τα συγχαρητήριά μου και να σας ευχηθώ δύναμη και κουράγιο στον δύσκολο δρόμο που έχετε επιλέξει να βαδίζετε. Διαβάζω την «Εφ.Συν.» γιατί προσπαθείτε να στέκεστε μαχητικοί και με ειλικρίνεια στο πλευρό των αδικημένων σε τούτη τη χώρα, κόντρα στην κανονικότητα της κατασκευής ειδήσεων που βιώνουμε από την πλειονότητα των ΜΜΕ. Να σ υνεχίσε τε τη μαχητική ερευνητική δημοσιογραφία, γιατί αυτήν έχει ανάγκη ο τόπος, οι άνθρωποι αλλά και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο δρόμος που έχετε επιλέξει, ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, αντιλαμβάνομαι ότι είναι δύσκολος, επίπονος και πολλές φορές μοναχικός. Ομως είναι δρόμος έντιμος χωρίς εξαρτήσεις και σκοπιμότητες. Ιδιαίτερα στην εποχή μας, μέσα σε ένα θολό πολιτικά τοπίο που δεν υπόσχεται κάτι θετικό για τη χώρα και τον λαό της, συνεχίστε να υπηρετείτε αυτό το είδος της ενημέρωσης που θέλει να ενεργοποιήσει το μυαλό και την καρδιά των ανθρώπων και κατά τη γνώμη μου τιμά τη δημοσιογραφία.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΖΙΔΗΣ, οικονομολόγος

«Εμπρακτη απόδειξη ότι τα "πράγματα" μπορούν να πάνε ΑΛΛΙΩΣ» Σε μια εποχή όπου κυριαρχεί η παραπληροφόρηση από τα συ-

στημικά, ηλεκτρονικά και έντυπα, μέσα «ενημέρωσης», η έντυπη και ηλεκτρονική παρουσία της «Εφημερίδας των Συντακτών» αποτελεί την έμπρακτη απόδειξη ότι τα «πράγματα» μπορούν να πάνε ΑΛΛΙΩΣ τόσο ως προς τη μορφή (συνεταιρισμός) όσο και ως προς το περιεχόμενο (αριστερή ματιά χωρίς αποκλεισμούς). Αν και καλύπτομαι από τα «περιεχόμενα» της εφημερίδας, θέλω να προτείνω μία μηνιαία έκδοση των ΝΗΣΙΔΩΝ με αναλύσεις σε διεθνή θέματα (π.χ. κατά το πρότυπο της MONDE DIPLOMATIQUE). Εύχομαι καλή δύναμη για να συνεχίσετε να μας προσφέρετε την ενημέρωση και τον προβληματισμό που τόσο έχουμε ανάγκη.

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

και αντίσταση αλλά και σεβασμό στον εαυτό σου και στην ελευθερία σου. Είναι δύσκολο να βρεις κάποια σοβαρή και ανεξάρτητη πηγή ενημέρωσης στις ημέρες των «πέτσινων», μισθοφόρων της διαπλοκής και της κατευθυνόμενης(;) προπαγάνδας. Η «Εφ.Συν.» αν τέ χει. Με τις σοβαρές αναλύσεις, τις τεκμηριωμένες απόψεις, τη σταθερή και αδιαπραγμάτευτη προοδευτική - δημοκρατική της κατεύθυνση απέναντι στα πολιτικο-κοινωνικά ζητήματα, αποτελεί δυστυχώς μέρος της εξαίρεσης και όχι του κανόνα στον τόπο μας. Ελπίζω και εύχομαι να συνεχίσει για πολλά χρόνια ακόμη αυτόν τον αγώνα και τη στάση στην πληροφόρηση, στην ενημέρωση, στον σεβασμό στον πολίτη, στον Πολιτισμό και στην ελευθερία της άποψης.

ΣΙΜΟΣ ΡΟΥΣΣΟΣ, δήμαρχος Χαλανδρίου

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΛΔΑΡΑΣ, συνθέτης - στιχουργός, εικαστικός

«Να κυκλοφορείτε και να οπλοφορείτε απέναντι στο κατεστημένο» Διαβάζω την «Εφημερίδα των Συντακτών» είτε στην ηλεκτρονική είτε στην έντυπη μορφή της. Εκτός από τους προφανείς λόγους της επιλογής μου, δηλαδή τη σοβαρότητα και την εγκυρότητά της, την ανεξάρτητη ενημέρωση και το στελεχικό δυναμικό της, το να διαβάζεις «Εφ.Συν.» αυτά τα χρόνια, που η Ελλάδα βρίσκεται στις χαμηλότερες θέσεις σε σχέση με την ελευθερία του Τύπου, το λες

Σήμ ε ρ α, π ε ρισσ ό τε ρ ο από ποτέ, η εφημερίδα έχει την ευκαιρία να εκπληρώσει τον ρόλο της ως μέσο στήριξης της δημοκρατίας, της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών και του ορθού λόγου, να λειτουργήσει ως αντίβαρο όχι μόνο σ την ελεγχόμενη ενημέρωση και την ανεξέλεγκτη παραπληροφόρηση, αλλά και στην πολιτιστική εξαχρείωση και την υποκουλτούρα που προωθούν και αναπαράγουν η τηλεόραση, τα social media και τα ηλεκτρονικά μέσα… ενημέρωσης. Το μαύρο και άνυδρο τοπίο της ενημέρωσης στη χώρα μας και διεθνώς κάνει ξανά επίκαιρη τη ρήση του Χέγκελ ότι «η ανάγνωση της εφημερίδας είναι η πρωινή προσευχή του πολίτη». Κι αυτή ακριβώς η σκέψη μού επιτρέπει να ευχηθώ χρόνια πολλά, ανεξάρτητα και μαχητικά στην «Εφ.Συν.»!

ΝΙΚΟΣ ΓΚΙΩΝΗΣ, εκδόσεις ΠΟΛΙΣ

«Η πρωινή προσευχή του πολίτη»

«Εκφράζει την πληθυντική Αριστερά»

Παραπληροφόρηση, προπαγάνδα, fake news, παρακολούθηση δημοσιογράφων, πλήρης υποταγή στη «γραμμή» της εξουσίας, δολοφονία χαρακτήρων, δημοσιογραφία με όρους lifestyle, γκλαμουριάς και δημόσιων σχέσεων. Θέση 108 στην παγκόσμια κατάταξη της ελευθερίας του Τύπου. Βαθιά αντιδημοκρατικό και πολύ επικίνδυνο, πλέον, το πλαίσιο μέσα στο οποίο ασκείται η δημοσιογραφία στη χώρα μας. Ελάχιστες οι εξαιρέσεις ερευνητικής δημοσιογραφίας, ελάχιστες ακόμα και οι περιπτώσεις στοιχειώδους διασταύρωσης των πληροφοριών. Στο δυσοίωνο αυτό περιβάλλον της ελεγχόμενης ενημέρωσης, το συνεταιριστικό εγχείρημα της «Εφ.Συν.» αποτελεί μια σανίδα να πιαστείς και να ελπίσεις για κάτι καλύτερο. Μια αγαπημένη συνήθεια, μια πολιτική πράξη και ένας τρόπος αντίστασης στην «ενημέρωση» των social media, που γίνεται με όρους αναμέτρησης στρατών τρολ, αλλά και στην «ενημέρωση» του copy paste των διάφορων sites.

1975. Ημασταν νέοι και πολιτικοποιημένοι. Διαβάζαμε εφημερίδες και τότε εμφανίστηκε η «Ελευθεροτυπία», για ένα μικρό διάστημα μόνο αδέσμευτη, αλλά που σχεδόν πάντα άφηνε ελεύθερους τους συντάκτες της· εφημερίδα ζωντανή και μαχητική που εξέφραζε την πληθυντική Αριστερά, το ΠΑΣΟΚ κυρίως (αν και όλο πιο κριτικά), και που μας συνόδεψε για πολύ καιρό. Τα χρόνια πέρασαν, η κρίση της Αριστεράς συνόδευε την κρίση του γραπτού Τύπου ή και αντίστροφα, η «Ελευθεροτυπία» έκλεισε, ήρθε η σ τιγμή της «Εφημερίδας των Συντακτών», με το καλό ότι είναι όντως αδέσμευτη, με το κακό ότι καλείται να αντιμετωπίζει συνεχώς το πρόβλημα της έλλειψης πόρων. Εκφράζει, όμως, όσο καλύτερα μπορεί, την πληθυντική Αριστερά, τον ΣΥΡΙΖΑ κυρίως (όλο και πιο κριτικά), φιλοξενεί ανήσυχες και αντισυμβατικές φωνές, υπερασπίζεται τα δικαιώματα και τους αδύναμους, και θα ανακαλώ πάντα με ευγνωμοσύνη το πώς κάλυψε τα θέματα των προσφύγων και των μετανα-

στών και πώς τις υποκλοπές. Και να θυμάμαι να συνεχίζω να την αγοράζω από το περίπτερο.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ, μέλος Ε.Ε. της ΑΔΕΔΥ

«Εφημερίδα των εργαζομένων» Η Εφημερίδα των Συντακτών είναι κατά κάποιον τρόπο και η εφημερίδα των εργαζομένων. Οχι μόνο γιατί αποτελεί αδέσμευτο συλλογικό εγχείρημα, κατ' αρχάς των εργαζομένων του Τύπου, αλλά και γιατί αυτά τα έντεκα χρόνια αποτέλεσε βήμα για να ακουστεί η φωνή των εργαζομένων αυτής της χώρας. Και αναφερόμαστε σε μια συνταρακτική περίοδο, των κοινωνικών αγώνων ενάντια στη μονόπλευρη λιτότητα που επιβλήθηκε σε βάρος των εργαζομένων μετά τη χρεοκοπία και τα μνημόνια. Ειδικά που όλα αυτά τα χρόνια, οι εργατικοί αγώνες ενάντια στις απολύσεις, τις μειώσεις μισθών και συντάξεων, για τη διαφύλαξη των εργασιακών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων συναντούσαν τείχος σιωπής ή τη συκοφαντία από μερίδα μέσων ενημέρωσης. Δεν πρόκειται απλά για μια αλληλέγγυα συνεισφορά στον δίκαιο αγώνα των εργαζομένων, αλλά για μια προσφορά στην αλήθεια και τελικά στη Δημοκρατία, που κι αυτή δοκιμάστηκε και συνεχίζει όλα αυτά τα χρόνια Στην Ελλάδα που η ανεξαρτησία και η ελευθερία των ΜΜΕ ατενίζονται νωχελικά από τη θέση 108 της παγκόσμιας κατάταξης, η «Εφημερίδα των Συντακτών» αποτελεί παράδειγμα ανεξαρτησίας και εγκυρότητας που οφείλουμε να διαφυλάξουμε με τη στήριξή μας.

ΕΛΕΝΗ ΑΛ. ΠΕΤΡΑΚΗ, δημόσιος υπάλληλος

«Ελεύθερα, αντικειμενικά, δημοκρατικά, πλουραλιστικά» Είμαι αναγνώστρια της «Εφ.Συν.» στην ηλεκτρονική έκδοση καθημε-

37 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

ρινά τα τελευταία χρόνια. Φυσικά αγοράζω και την έντυπη έκδοσή της, κυρίως όταν έχει άρθρα που με ενδιαφέρουν και κρατώ για το αρχείο μου, αλλά και όταν η «Εφ. Συν.» προσφέρει αξιόλογα βιβλία, όπως το βιβλίο της Ζιζής Σαλίμπα «Ο φεμινισμός στην Ελλάδα», του Δημήτρη Ψαρρά «Η σκοτεινή διαδρομή του Ηλία Κασιδιάρη • Ο Ναζισμός, το Εγκλημα, η Πολιτική» και φυσικά το φύλλο που φιλοξενεί δύο φορές τον χρόνο «Τα Αποδημητικά Πουλιά». Για να περιγράψω την ποιότητα της «Εφ.Συν.» δανείζομαι τον τίτλο του πρωτοσέλιδου της 21ης Σε π τέμβρη 2023: «Η "Εφ.Συν." ούτε ψηφίζει ούτε τσιρίζει» και θα πρόσθετα: «ούτε προπαγανδίζει». Σέβεται και φιλοξενεί τις διαφορετικές απόψεις. Δίνει βήμα στους αναγνώστες και τις αναγνώστριες που ιδεολογικά δεν «συνομιλούν» με την Αριστερά. Καλύπτει με αξιόπιστο τρόπο, έγκυρα και έγκαιρα τα γεγονότα εντός και εκτός της χώρας. Η «Εφ.Συν.» είναι ανεξάρτητη, συνεταιριστική εφημερίδα που οι υποστηρικτές της είναι οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες και οι αναγνώστες και οι αναγνώστριές της. Εύχομαι καλή συνέχεια, ελεύθερα, αντικειμενικά, δημοκρατικά, πλουραλιστικά.

την εφημερίδα από το πρώτο της φύλλο. Ανελλιπώς την ωραία έκδοση του Σαββατοκύριακου, συχνά την ημερήσια, και βέβαια ανατρέχω καθημερινά στην ηλεκτρονική της έκδοση. Γιατί; Διότι η «Εφ.Συν.» είναι μια απαραίτητη και αναν τικατάσ τατη φωνή μέσα στο σημερινό θλιβερό τοπίο του Τύπου στη χώρα μας. Ως συνέχεια της ιστορικής «Ελευθεροτυπίας», αποτελεί τη σύγχρονη αδέσμευτη άποψη που υπερασπίζεται εμπράκτως την ελευθεροτυπία. Αν δεν υπήρχε η «Εφ.Συν.», πολ λά από τα νεοδημοκρατικά κυβερνητικά σκάνδαλα, από όσα συμβαίνουν εν κρυπτώ και παραβύστω, θα παρέμεναν στο σκοτάδι. Η εφημερίδα αυτή πρωτοπορεί και είναι πάντα ανοιχτή στα νέα ρεύματα: πολιτικά, ιδεολογικά, πολιτισμικά. Οι διεισδυτικές αναλύσεις που φιλοξενούνται στις σελίδες της βοηθούν τον αναγνώστη και την αναγνώστρια να αντιληφθεί τα σύγχρονα διακυβεύματα της ελληνικής και της διεθνούς πραγματικότητας, αλλά και να έρθει σε επαφή με καινούργιες ιδέες, κατανοώντας τους περίπλοκους συσχετισμούς δυνάμεων. Με χαρά δημοσιεύω κείμενά μου, κυρίως βιβλιοκρισίες, στις φιλόξενες στήλες της, ελπίζοντας να έχω αυτή τη δυνατότητα και στο μέλλον. Εύχομαι από καρδιάς στην «Εφημερίδα των Συντακτών» να μακροημερεύει και να βελτιώνεται καθημερινά, προς όφελος της ενημέρωσης και της δημοκρατίας, για μια καλύτερη ζωή σε μια πιο δίκαιη κοινωνία.

 ΤOY ΒΑΓΓΕΛΗ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΖΗΣ, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου

ΑΡΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ και πρώην πρόεδρος του Δ.Σ. του Κρατικού Θεάτρου Β. Ελλάδος

«Πάντα ανοιχτή στα νέα ρεύματα» Η «Εφημερίδα των Συντακτών» γιορτάζει αυτές τις μέρες τα έντεκα χρόνια της. Αγοράζω και διαβάζω

«Ελπιδοφόρα ανάσα» Η ανάδυση της «Εφημερίδας των Συντακτών» σε συνθήκες έντασης της κρίσης χρέους, με τις συνακόλουθες και συνεχιζόμενες καταστροφικές συνέπειες για την ελ ληνική κοινωνία, αποτέλεσε ελπιδοφόρα ανάσα απέναντι στο κυριαρχούμενο, από ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, τοπίο της μονομερούς ενημέρωσης. Ταυτόχρο-

να το πρωτοπόρο για τα ελληνικά δεδομένα συνεργατικό εγχείρημα που τη χαρακτηρίζει, συνιστά πετυχημένο πείραμα και παράδειγμα για τον πολύπαθο χώρο του ελληνικού Τύπου. Η ανεξαρτησία της από οικονομικά συμφέροντα και ο συνεργατικός χαρακτήρας συνιστούν αναγκαία εύσημα για τη συνέχεια της παρουσίας μιας καθημερινής πολιτικής εφημερίδας, σε μια συγκυρία που η κυκλοφορία των εφημερίδων υποχωρεί δραματικά και η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα προσβάλλεται βάναυσα και αδιάλειπτα. Η φιλοξενία της σε απόψεις με συχνότητα που δύσκολα συναντάται, αν αυτές δεν αποκλείονται, σε άλλα έντυπα, αποτελεί σημαντική συμβολή κατά της απόλυτης ισοπέδωσης που επιβάλλει η κυρίαρχη σκέψη. Η ευχή για τη μακροημέρευση αυτού του αναγκαίου εγχειρήματος απαιτεί και τη συνεχή έμπρα-

κτη κατοχύρωση της αξιοπιστίας του, αποφεύγοντας τον κίνδυνο του στενού χρωματισμού, μη ελκυστικού για σεβαστό τμήμα του δυνάμει αναγνωστικού της κοινού. Και αυτό ιδιαίτερα σήμερα, με το πολιτικό τοπίο έντονα ρευστό από την παταγώδη αποκαθήλωση «σταθερών» και την αγωνιώσα κοινωνία να αναζητεί δρόμους και αλήθειες που επίμονα αποκρύπτονται στον αδιέξοδο κυρίαρχο λόγο.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΙΡΜΠΑΣ, δημοτικός σύμβουλος (και πρώην δήμαρχος) Αιγάλεω, μέλος Δ.Σ. ΚΕΔΕ

«Φωτεινή εξαίρεση» Σε έναν κόσμο όπου τα media παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση συνειδήσεων, η ποδηγέτησή τους από την οικονομική ολιγαρχία, που δυστυχώς είναι ο

κανόνας σε παγκόσμιο επίπεδο, η προσπάθεια μιας ελεύθερης, αντικειμενικής, πλουραλιστικής ενημέρωσης είναι η εξαίρεση, που την τιμούν στη χώρα μας ελάχιστα έντυπα και ιστοσελίδες. Σε αυτές τις φωτεινές εξαιρέσεις ανήκει και η «Εφημερίδα των Συντακτών» ως ιστορική συνέχεια των κ α λών ημ ε ρ ών τ ης αγαπημένης «Ελευθερο-

ΧΡΟΝΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

τυπίας». Η ποιότητα ενημέρωσης που παρέχει και των αναλύσεων που φιλοξενεί προσωπικά με βοηθά στο να κατανοήσω καλύτερα το «γίγνεσθαι» στα κοινωνικοπολιτικά ενδιαφέροντά μου. Εύχομαι σε όλους τους συντελεστές της υγεία και δύναμη και στην «Εφ.Συν.» να τα εκατοστίσει, να προσαρμοστεί, με τη βοήθεια όλων μας, στον νέο ψηφιακό κόσμο, διατηρώντας τις ίδιες αρχές στη λειτουργία και την έκδοσή της.

μια περίοδο που ενώ κορυφώνονται καταιγιστικά, δεν τους αντιστοιχεί δημοσιότητα στο πεδίο των ΜΜΕ στον τόπο μας, είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα ελεύθερης λειτουργίας και στήριξης του κόσμου της εργασίας. Η «Εφημερίδα των Συντακτών» είναι για εμάς η Εφημερίδα των Αναγνωστών. Να τα χιλιάσει.

4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

αυτούς τους τομείς που άλλωστε έχουν άμεση σχέση με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Είμαι βέβαιος ότι θα υπάρξει θετική ανταπόκριση από τους αναγνώστες. Σε κάθε περίπτωση, με αφορμή τα γενέθλια της εφημερίδας, θέλω να ευχηθώ ολόψυχα να συνεχίσει την επιτυχημένη της διαδρομή για πάρα πολλά χρόνια. Αυτό είναι προς όφελος της πλουραλιστικής ενημέρωσης και τελικά της Δημοκρατίας.

φορίας της έγινε η κύρια πηγή της ενημέρωσής μου, της τροφοδότησης με άρθρα που αφορούν επίκαιρα αλ λά και διαχρονικά θέματα, τη διεθνή και εγχώρια πολιτική σκηνή, τα σ πουδαία γεγονότα, την Επιστήμη, το Περιβάλλον, τα Γράμματα και τις Τέ χ νες. Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής μου ζωής χρησιμοποιούσα συχνά τα κείμενά της ως υλικό για τη διδασκαλία των Γλωσσικών μαθημάτων και της Ιστορίας. Ο αριστερά τοποθετημένος φακός των συνεργατών της φωτίζει γκάμα θεμάτων που ή αποσιωπώνται ή υποβαθμίζονται από τα άλλα ΜΜΕ. Οι Νησίδες με τις βιβλιοπροτάσεις είναι φάρος πολιτισμού.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΕΡΟΣ, συγγραφέας

«Η ρωγμή που άνοιξε την τελευταία δεκαετία η «Εφ.Συν.» πρέπει να μεγαλώσει» ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΟΣΙΟΥ,

Δρ ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΤΟΪΜΕΝΙΔΗΣ, γραμματέας ΥΑΕ ΓΣΕΕ, πρόεδρος Ευρωπαϊκού Οργανισμού Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία

«Η Εφημερίδα των Αναγνωστών» Τα 11 χρόνια έκδοσης της «Εφημερίδας των Συν τακ τών», του αδέσμευτου, ανεξάρτητου συνεταιριστικού αυτού εγχειρήματος, αποτελούν μία ελπιδοφόρα πρωτοβουλία στον χώρο των ΜΜΕ στη χώρα μας, σε μια εποχή εξαιρετικά δύσκολη που χαρακτηρίστηκε κυρίαρχα από μνημονιακές και νεοφιλελεύθερες, αντιλαϊκές πολιτικές. Η «Εφημερίδα των Συντακτών» συμβάλλει, με ρεαλισμό και όραμα, καθορισ τικά σ την ελευθεροτυπία στον τόπο μας με τρόπο πολλαπλό και αποφασιστικό. Αποδίδει δίχως φίλτρα και παρεμβάσεις την πληροφορία στον αναγνώστη, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα ανάδειξης γεγονότων και απόψεων που η κρατούσα κατάσταση δεν προβάλλει. Θέτει ψηλά στην ατζέντα κοινωνικά, εργασιακά, περιβαλλοντικά και πολιτιστικά ζητήματα στην πραγματική τους διάσ ταση, η οποία είναι επώδυνη για τα μεγαλύτερα στρώματα του πληθυσμού και ιδιαίτερα τα πιο αδύναμα. Το παράδειγμα της ανάδειξης των εργατικών δυστυχημάτων σε

πρόεδρος ΕΕΑ, επίτιμος διδάκτορας ΠΑ.ΠΕΙ.

ΑΘΗΝΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ,

«Kαλύπτει ένα πολύ μεγάλο μέρος των απαιτήσεων του αναγνωστικού κοινού»

«Είναι η κύρια πηγή της ενημέρωσής μου»

Από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας της, εδώ και 11 χρόνια, η «Εφημερίδα των Συντακτών» έχει δώσει το δικό της ξεκάθαρο στίγμα στον χώρο της ενημέρωσης. Ειδικά στον τομέα της ερευνητικής δημοσιογραφίας εκτιμώ ότι επιτελεί ένα πολύ σημαντικό έργο. Με έμφαση στην πολιτική, σε θέματα που απασχολούν την κοινωνία αλλά δίνοντας και ιδιαίτερη βαρύ τ ητα στον πολιτισμό, μπορώ να πω ότι καλύπτει ένα πολύ μεγάλο μέρος των απαιτήσεων του αναγνωστικού κοινού. Για να μη λέμε όμως μόνο τα κ α λ ά, π ισ τ ε ύ ω ότι θα μπορούσε η «Εφημερίδα των Συντακτών» να δώσει περισσότερο χώρο στην κάλυψη θεμάτων επιχειρηματικότητας. Κρίνω ιδιαίτερα θετικά το γεγονός ότι κατά καιρούς κυκλοφορεί με ειδικά ένθετα που έχουν σχέση με την οικονομία και το επιχειρείν, όμως σίγουρα θα μπορούσε να υπάρχει περισσότερη ενημέρωση σε

συνταξιούχος εκπαιδευτικός

H «Eφημερίδα των Συντακτών» από την πρώτη μέρα της κυκλο-

 ΤOY ΜΙΧΑΛΗ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗ

«Μια Κυριακή έχουμε και μας την τρώνε οι εκδότες» έλεγε κάποτε ο Τζίμης Πανούσης. Τότε, δίναμε ανελλιπώς το βδομαδιάτικο ραντεβού μας Σάββατο βράδυ στην Ομόνοια για να αγοράσουμε τις κυριακάτικες εφημερίδες, τις οποίες για να τις διαβάσεις δεν έφτανε όλη η επόμενη εβδομά-

δα. Ακόμα και οι συντηρητικές, τουλάχιστον οι λεγόμενες σοβαρές, εφημερίδες φιλοξενούσαν αντίθετες απόψεις και αιρετικούς αρθρογράφους. Η «Εφ.Συν.» διασώζει κάτι από το άρωμα εκείνης της εποχής σε ένα τοπίο που δυστυχώς έχει γίνει από πολλές απόψεις πολύ πιο γκρίζο, βλέπε μαύρο. Μια αυτοδιαχειριζόμενη εφημερίδα, ενώ σχεδόν το σύνολο των έντυπων και ηλεκτρονικών ΜΜΕ βρίσκεται σ τα χέρια άσ χε των με την ενημέρωση μεγαλοεπιχειρηματιών και σκοτεινών σ υμφερόντων δεν είναι και το πιο εύκολο εγχείρημα. Η ρωγμή που άνοιξε την τελευταία δεκαετία η «Εφ. Συν.» ενώ κλείνουν ερμητικά παράθυρα και φεγγίτες πρέπει να μεγαλώσει.

39 4-5 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2023

Προσωπικά θα ήθελα ακόμα περισσότερη ερευνητική δημοσιογραφία και άρθρα γ νώμης. Νομίζω πως ακριβώς σε αυτό το πεδίο η εφημερίδα δεν μπορεί να υποκατασταθεί από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Θα μπορούσε επίσης να πάρει πρωτοβουλίες για το άνοιγμα διαλόγου πάνω σε μια σει ρά φλέ γον τα πολιτικά ζητήματα ανεξάρτητα με την τρέχουσα επικαιρότητα. Ακόμα πιο σημαντική θα ήταν η παρέμβασή της για να σπάσει ο επαρχιωτισμός μας, δηλαδή μια συστηματική διεθνής ενημέρωση, και όχι μόνο για την Ευρώπη, ακόμη κι αν το κοινό που ενδιαφέρεται σχετικά μπορεί και να είναι μικρό. Εύχομαι το καλύτερο, δεν έχετε το δικαίωμα να μην τα καταφέρετε!

Aγαπητή «Εφημερίδα των Συντακτών»,

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΓΓΑΝΗΣ, συνταξιούχος, κάτοικος Θεσσαλονίκης

«Μια αριστερή, χωρίς παρωπίδες έκφραση γνώμης» Η «Εφημερίδα των Συντακτών»

ΓΙΏΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, καθηγητής ΑΠΘ

«Η εφημερίδα ως ανάγκη και ως απόλαυση» Αν «η ανάγνωση της εφημερίδας είναι η πρωινή προσευχή του σύγχρονου ανθρώπου», όπως υποστήριξε ο Χέγκελ, τότε αυτή η ανάγνωση καλύπτει την ανάγκη σύνδεσής μας με τον κόσμο. Διαφορετικές εφημερίδες μάς συνδέουν με διαφορετικούς κόσμους (αθλητικούς, «κίτρινους», τοπικούς, κομματικούς κ.λπ.). Η «Εφημερίδα των Συ ντακτών» είναι μία από τις ελάχιστες εφημερίδες στην Ελλάδα που προσφέρει μια σύνδεση με έναν κόσμο ψύχραιμης κριτικής ενημέρωσης όπου πολλαπλές οπτικές συνυπάρχουν χωρίς τοξικότητες, όπου δεν εκφράζονται απλά γνώμες αλλά τεκμηριώνονται τα γεγονότα, όπου η πολιτική ανάλυση συνομιλεί με τον πολιτισμό και τις προσωπικές αναζητήσεις. Το διάβασμά της αποτελεί καθημερινή ιεροτελεστία απόλαυσης.

είναι η καθημερινή συντροφιά μου. Αποτελεί μια έγκυρη ενημέρωση για τα γεγονότα σ την Ελλάδα και σ’ όλο τον κόσμο. Κυρίως όμως μια αριστερή, χωρίς παρωπίδες έκφραση γ νώμης. Με αυτά τα χαρακτηριστικά παραμένει σταθερά βασικό βήμα ελέγχου και κριτικής όλων των κρατικών, οικονομικών και κομματικών εξουσιών. Χωρίς να γνωρίζω προσωπικά τους συντάκτες και τακτικούς συνεργάτες, τους θεωρώ όλους μια μεγάλη παρέα φίλων με τους οποίους μπορώ να «συνομιλώ» κ αι ν α μοι ρ άζομαι του ς π ρ οβληματισ μού ς μου. Θα ήθε λα περισσότερες ειδήσεις και αναλύσεις που αφορούν το συνδικαλιστικό και εργατικό κίνημα. Ελπίζω να συνεχίσει δυναμικά η εφημερίδα το πρωτότυπο συνεργατικό εγχείρημά της.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΣ, αρχισυντάκτης περιοδικού «Antivirus»

«Είναι ένα ασφαλές περιβάλλον της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας» Καθημερινά οι ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητές μας κακοποιούνται από μέσα και δημοσιογράφους που αναγνωρίζουν τη ρητορική μίσους ως «άλλη άποψη» και διεξάγουν συζητήσεις για το «αν χρειαζόμαστε ή όχι τα δικαιώματά μας». Που διακρίνουν τους

ανθρώπους σε «γκέι και κανονικούς» και ρωτούν το κάθε άτομο που θα βρεθεί στο διάβα του σχετικά με το πώς θα αντιδράσει αν το παιδί του βγει γκέι, λεσβία, τρανς ή ό,τι. Επιτρέψτε μου να σας πω πως η ανάγκη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας για «ασφαλή περιβάλλοντα» είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Πιστεύω πως η «Εφημερίδα των Συντακτών» είναι ένα τέτοιο ασφαλές περιβάλλον για εμάς και εύχομαι να παραμείνει.

Δεν είναι μόνο τα καλά λόγια που διατυπώνει στην επιστολή του ο φίλος αναγνώστης Σπύρος Χειμωνάκης που μας ενθαρρύνουν να συνεχίσουμε. Είναι και η ίδια η χειρόγραφη επιστολή που είναι χάρμα ιδέσθαι. Τον ευχαριστούμε που δεν προτίμησε το μέιλ

Φαντάζομαι ότι θα είναι έκπληξη για εσάς που σας στέλνω μια χειρόγραφη επιστολή, όχι ένα e-mail, ή τουλάχιστον γραμμένη σε PC τη σήμερον ημέρα που κυριαρχούν τα ηλεκτρονικά μέσα. Αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς εγώ παραμένω, ας πούμε, λίγο της παλιάς σχολής στο θέμα της αλληλογραφίας. Σημειώστε ότι είμαι τακτικός αναγνώστης της έντυπης έκδοσης της εφημερίδας από την έναρξη της κυκλοφορίας της. Επίσης, υπήρξα τακτικός αναγνώστης, μέχρι την εποχή που έκλεισε, της εξαιρετικής «Ελευθεροτυπίας» που κι αυτή άφησε εποχή. Είναι αρκετός ο καιρός που είχα πάρει απόφαση να σας γράψω μερικές σκέψεις μου, αλλά δυστυχώς για διάφορους άσχετους λόγους το ανέβαλλα. Θα ήθελα, λοιπόν, μέσω αυτής της επιστολής να σας εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια και ένα μεγάλο ευχαριστώ για την εξαιρετική δημοσιογραφική και ενημερωτική (ερευνητική) δουλειά που κάνετε όλη η «συντακτική ομάδα» και να σας βεβαιώσω ότι η ενημέρωση που μας προσφέρετε είναι υψηλού επιπέδου. Οπως το αντιλαμβάνομαι, όλη η «συντακτική ομάδα» λειτουργεί με εξαιρετική επαγγελματική ευσυνειδησία. Αλλά και οι συνεργασίες που κάνετε και τα άρθρα που δημοσιεύετε είναι επιλεγμένα με προσοχή ώστε να παρουσιάζονται όλες οι απόψεις. Η κριτική και τα ρεπορτάζ που παρουσιάζετε είναι πάντα καλά ενημερωμένα και πλήρη για όλα τα θέματα που αφορούν τόσο το εσωτερικό γίγνεσθαι όσο και τα συμβαίνοντα στον υπόλοιπο κόσμο. Την ενημέρωση και την τεκμηριωμένη κριτική που ασκείτε πιστεύω ότι την έχει ανάγκη το αναγνωστικό κοινό. Και γίνεται ακόμη πιο σημαντικό επειδή εργάζεστε σε αντίξοες συνθήκες, αφού τα τελευταία χρόνια η ενημέρωση που προσφέρουν τα υπόλοιπα ΜΜΕ (στην έντυπη ή ηλεκτρονική τους μορφή) είναι: μονομερής, κατευθυνόμενη και αρκετές φορές με στοιχεία παραπληροφόρησης και απόκρυψης γεγονότων. Σας παρακαλούμε, λοιπόν, να συνεχίσετε τον δύσκολο δρόμο που έχετε χαράξει, γιατί είναι άκρως απαραίτητη για τη μικρή μας κοινωνία η δημοσιογραφική λειτουργία με τον τρόπο που την ασκείτε. Με εκτίμηση Σπύρος Α. Χειμωνάκης