EFSYN ENERGEIA OCTOBER 2020 by Εφημερίδα των Συντακτών

Ενέργεια ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΏΝ ΣΥΝΤΑΚΤΏΝ»

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

24-25 | 10 | 2020 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΚΕΙΜΕΝΑ: ΓΙΏΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

Το βαρόμετρο για το νέο μοντέλο ανάπτυξης Η ΠΟΡΕΙΑ και τα νέα χαρακτηριστικά που θα πάρει η αγορά ενέργειας στη χώρα είναι στην καρδιά της παραγωγικής ανασυγκρότησης αλλά και της προσπάθειας για διασφάλιση συνθηκών αειφόρου ανάπτυξης. Ακουμπούν σε κάθε κλάδο της οικονομίας, από τον τουρισμό μέχρι τη βιομηχανία, ενώ συνδέονται άρρηκτα με τα θέματα της κλιματικής αλλαγής, που αναδεικνύονται ως μείζονα στο φόντο των φυσικών καταστροφών και της πανδημίας. Πέρα από την ασφάλεια εφοδιασμού, τη γεωπολιτική και την τιμή στα προϊόντα της ενεργειακής αγοράς, η μορφή που θα πάρει η ενεργειακή αγορά τα επόμενα χρόνια καθορίζει το πώς η χώρα θα αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις για βιώσιμη ανάπτυξη, σεβασμό του περιβάλλοντος και οικονομική ευημερία. Ετσι, η πορεία εφαρμογής του νέου μοντέλου λειτουργίας της αγοράς ενέργειας (target model), που εδώ και χρόνια εκκρεμεί και αναμένεται να ξεκινήσει την 1η Νοεμβρίου, η επιχειρηματική εξέλιξη της ΔΕΗ και των ιδιωτών παραγωγών ενέργειας, οι τιμές ρεύματος για τη βιομηχανία, η αξιοποίηση φυσικών πόρων απέναντι στην τουρκική επεκτατική διάθεση, οι ενεργειακές προδιαγραφές για τα κτίρια, τα εναλλακτικά καύσιμα, η χωροθέτηση των ΑΠΕ, αλλά και τα ελλείμματα στην αγορά των ανανεώσιμων πηγών είναι θέματα που εν πολλοίς φαίνονται τεχνικά και δύσκολα, ωστόσο ακουμπούν την καθημερινότητα και καθορίζουν το αύριο. Γι’ αυτό και αξίζει τον κόπο να ενταθεί ο διάλογος που εντέλει αφορά το δημόσιο καλό και το εθνικό συμφέρον.

ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Σε κρίσιμο σταυροδρόμι

24-25 Οκτωβρίου 2020 |

Eνέργεια

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΘΑΚΗ, καθηγητή Πανεπιστημίου Κρήτης και πρ. υπουργού

Πράσινη μετάβαση

Πεδίο αντιπαράθεσης Δεξιάς - Αριστεράς

πράσινη μετάβαση με βάση τους στόχους για την κλιματική αλλαγή που τέθηκαν στη συμφωνία του Παρισιού, και ως ευρωπαϊκή πλέον πολιτική (Νέα Πράσινη Συμφωνία) με συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους για το 2030 και μηδενική παραγωγή ρύπων το 2050 (κλιματική ουδετερότητα), αποτελεί μια αδιαπραγμάτευτη πραγματικότητα για την Ελλάδα. Εκ των πραγμάτων το 2030 πρέπει να παράγουμε το 60% της ενέργειας από ΑΠΕ και πρέπει να καταναλώνουμε λιγότερη ενέργεια κατά 40% σε σχέση με το 1990. Η επίτευξη αυτών των στόχων επιβάλλει έναν τριπλό μετασχηματισμό. Αλλαγή στο παραγωγικό μοντέλο, όπου η Ελλάδα έχει ισχυρό πυρήνα ενεργοβόρων βιομηχανιών (τσιμέντα, αλουμίνα, σιδηροβιομηχανία), παρά τον αδύναμο βιομηχανικό τομέα, αλλαγές στον κλάδο τουρισμού-μεταφορών, που είναι διογκωμένος, και προσαρμογή στα νέα περιβαλλοντικά δεδομένα του αγροτοδιατροφικού τομέα. Δεύτερον, αλλαγές στο καταναλωτικό πρότυπο, πρωτίστως στην κατοικία και στις μεταφορές. Η Ελλάδα έχει από τα μεγαλύτερα ποσοστά χτισμένων τετραγωνικών ανά κάτοικο στην Ευρώπη, μαζί με άλλες μεσογειακές χώρες, και η κατοικία αποτελεί τον τομέα με τη μεγαλύτερη συμβολή στην κατανάλωση ενέργειας (περίπου 40%) και την περιβαλλοντική επιβάρυνση λόγω χρήσης πετρελαίου. Το ίδιο ισχύει στις μεταφορές με τον γερασμένο στόλο ιδιωτικών μέσων μεταφοράς. Τέλος, χρειάζεται αλλαγές στον κοινωνικό τομέα με την αντιμετώπιση της εκτεταμένης «ενεργειακής φτώχειας» και του «ενεργειακού κόστους» για την εγχώρια παραγωγή που επιδεινώθηκε μέσα στην παρατεταμένη οικονομική κρίση μιας δεκαετίας. Η στρατηγική της πράσινης μετάβασης βρίσκεται στο επίκεντρο της διαμάχης Δεξιάς και Αριστεράς στην Ευρώπη. Τα επίμαχα θέματα είναι τρία. Πρώτον, ο κοινωνικός αποκλεισμός. Δεύτερον, η κοινωνική συμμετοχή. Τρίτον, η ίδια η οικονομική ανάπτυξη. Η πράσινη μετάβαση κινδυνεύει να μετατραπεί στη νέα μορφή κοινωνικού αποκλεισμού δίπλα στις δύο πιο συνήθεις (εισόδημα, εκπαίδευση), καθώς η πράσινη κατοικία, το πράσινο αυτοκίνητο και η πράσινη κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών θα ενσωματώνονται από τα πιο ευκατάστατα στρώματα, τιμωρώντας διπλά τα χαμηλότερα. Αδυναμία αλλαγής της κατανάλωσης και ταυτόχρονα φορολογικής και άλλης επιβάρυνσης της «βρόμικης κατανάλωσης», των συμβατικών αυτοκινήτων, του πετρελαίου κ.λπ. Συνεπώς, προκειμένου να αποτραπεί αυτό, οι πολιτικές πράσινης μετάβασης πρέπει να ξεκινήσουν με τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, με ειδικά επιδοτούμενα προγράμματα παραγωγής ενέργειας, αναβάθμισης κατοικιών και πράσινων μεταφορών. Η πράσινη μετάβαση, η ανάπτυξη των ΑΠΕ, πρέπει να είναι συμμετοχική. Κοινώς, δεν μπορεί να αφεθεί στις δυνάμεις της αγοράς. Η ανάπτυξη μεγάλης κλίμακας αιολικών πάρκων και φωτοβολταϊκών είναι μια στρατηγική για την επίτευξη των στόχων της πράσινης ενέργειας. Τέσσερις-πέντε μεγάλες εταιρείες γίνονται οι αποκλειστικοί επιχειρηματικοί φορείς της με-

Η πράσινη μετάβαση, η ανάπτυξη των ΑΠΕ, πρέπει να είναι συμμετοχική. Κοινώς δεν μπορεί να αφεθεί στις δυνάμεις της αγοράς

τάβασης. Η δεύτερη στρατηγική είναι η μικρής και μεσαίας κλίμακας αποκεντρωμένη και συμμετοχική ανάπτυξη. Αυτό πρακτικά σημαίνει αποκεντρωμένη, τοπική και συμμετοχική ανάπτυξη. Αποκεντρωμένη σημαίνει φωτοβολταϊκά στη στέγη, τοπική παραγωγή κοντά στα σημεία κατανάλωσης, δηλαδή «ενεργειακές κοινότητες» από ιδιώτες, επιχειρήσεις, δήμους ή άλλα σχήματα, και κατάλληλα αποκεντρωμένα δίκτυα και υποδομές που θα διευκολύνουν την τοπική και περιφερειακή διάσταση. Το κομβικό σημείο είναι η διπλή ενθάρρυνση της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας και

οι «ενεργειακές κοινότητες». Οι ενεργειακές κοινότητες, που τις θεσμοθέτησε η προηγούμενη κυβέρνηση, είναι καθοριστικό στοιχείο. Δεν είναι καν θεωρητικό ζήτημα πλέον. Η Γερμανία με τη γρηγορότερη πράσινη μετάβαση (λόγω αδρανοποίησης πυρηνικών και άνθρακα) έχει ισχυρή παρουσία των ενεργειακών κοινοτήτων, που παράγουν περίπου το 30% της ενέργειας από ΑΠΕ. Με δεδομένες τις τοπικές αντιδράσεις στα μεγάλης κλίμακας έργα -σε πολλές περιπτώσεις και υπερβολικές, καθώς στρέφονται και κατά μικρών έργων-, η εμπέδωση της κουλτούρας της τοπικής και αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας θα συμβάλει στη μετάβαση. Το τελευταίο ζήτημα είναι η οικονομική ανάπτυξη. Η αναμόρφωση του παραγωγικού συστήματος -βιομηχανία, τουρισμός, γεωργία- και ο συνδυασμός της πράσινης ανάπτυξης με την 4η βιομηχανική επανάσταση, θα φέρουν τεράστιες αλλαγές στην παραγωγή, την απασχόληση, τις επενδύσεις και την παραγωγικότητα της εργασίας. Κάποιες οικονομίες θα προσαρμοστούν καλύτερα αποκτώντας πλεονεκτήματα και νέα δυναμική, κάποιες θα μείνουν πίσω. Η ισόρροπη ανάπτυξη στην Ευρώπη, με δεδομένες τις άνισες επιπτώσεις που είχε η κρίση του 2008, καλείται να ενισχύσει πολιτικές που θα αντιστρέψουν την απόκλιση των εθνικών οικονομιών. Ταυτόχρονα κάθε χώρα καλείται να κάνει σημαντικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν το παραγωγικό και τεχνολογικό δυναμικό της και θα επιτρέψουν την ενεργή συμμετοχή της στην πράσινη μετάβαση. Με μια λέξη, η πράσινη μετάβαση, οι πόροι που θα διατεθούν και η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτώνται από σημαντικές μετατοπίσεις στις αναπτυξιακές πολιτικές και φυσικά τις βαθιές μεταρρυθμίσεις σε κάθε χώρα. Στην Ελλάδα προέχει η επίλυση των προβλημάτων της χωροταξίας (δασικοί χάρτες, κτηματολόγια, χωροταξικά σχέδια παντού) που δυστυχώς η παρούσα κυβέρνηση ανέστειλε. Η πράσινη μετάβαση έχει στο επίκεντρό της τη χωροταξία και το περιβάλλον. Η αναπτυξιακή νομοθεσία σημαίνει ότι οι αναπτυξιακοί νόμοι και οι δημόσιες επενδύσεις, μαζί και το επερχόμενο Ταμείο Ανάκαμψης, καλούνται να επιλέξουν όχι μόνο δραστηριότητες, αλλά και επιχειρηματικά υποκείμενα και συνδυασμένες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η Πράσινη Μετάβαση βρίσκεται στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης Δεξιάς και Αριστεράς στην Ευρώπη. Δεν αφορά πλέον το πού θα πάμε, αλλά το πόσο γρήγορα θα πάμε και με ποιον τρόπο. Στο επίκεντρό της βρίσκεται η κεντρική ιδέα της οικονομικής ανάταξης, με μέριμνες για τις περιφερειακές και κοινωνικές ανισότητες που κάθε μετάβαση εμπεριέχει.

Τράπεζα Πειραιώς

Μειώνει σταθερά την κατανάλωση ενέργειας

κατανάλωση ενέργειας ενός οργανισμού αποτελεί ένα κρίσιμο μέγεθος άμεσα συνδεδεμένο με την μέτρηση του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος που με τη σειρά του σχετίζεται άμεσα με τη διαχείριση του περιβαλλοντικού και κλιματικού κινδύνου που σήμερα αποτελεί κορυφαία αναγκαιότητα και προτεραιότητα σε παγκόσμια κλίμακα. Η Τράπεζα Πειραιώς, έχοντας δεσμευτεί στις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής του ΟΗΕ, έχει ουσιαστικά, μεταξύ άλλων, δεσμευτεί για τη συνεχή μείωση των επιπτώσεων από τη λειτουργία της. Στο πλαίσιο αυτό παρακολουθεί και μετρά τις περιβαλλοντικές της επιδόσεις, θέτει στόχους βελτίωσης, εφαρμόζει και αξιολογεί δράσεις περιβαλλοντικής διαχείρισης & προστασίας του περιβάλλοντος, όπως προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας και νερού, διαχείρισης απορριμμάτων-ανακύκλωσης, μείωσης μετακινήσεων και προώθησης πράσινων προμηθειών. Είναι χαρακτηριστική η διατύπωση της πρώτης Αρχής: «Θα εναρμονίσουμε την επιχειρηματική μας στρατηγική προκειμένου να συμφωνεί με και να συνεισφέρει στις ανάγκες των ατόμων και στους στόχους της κοινωνίας, όπως αποτυπώνονται στους παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, καθώς και σε άλλα συναφή εθνικά και περιφερειακά πλαίσια». Η Τράπεζα, δεν αντιμετωπίζει μόνο την πρόκληση μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας αλλά αντιμετωπίζει συνολικά με συγκεκριμένη στρατηγική τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη λειτουργία της. Για το σκοπό αυτό έχει αναπτύξει και εφαρμόζει Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ) σε όλα της τα καταστήματα και τα κτήρια διοίκησης. Το Σύστημα αυτό παρέχει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την καταγραφή, παρακολούθηση και τελικά μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που συνδέονται με τη λειτουργία των εγκαταστάσεων της Τράπεζας αλλά και των δραστηριοτήτων της. Επίσης έχει δημιουργήσει Ενεργειακό Γραφείο το οποίο χρησιμοποιεί εξειδικευμένο λογισμικό, μοναδικό στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, με το οποίο παρακολουθούνται διαδικτυακά και σε πραγματικό χρόνο οι ενεργειακές καταναλώσεις και η κατανάλωση νερού σε περίπου 350 κτηριακές υποδομές της Τράπεζας.

και το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα την μικρότερη επιλογή εγκατάστασης εξοπλισμού, μέχρι ειδικού σχεδιασμού, υψηλών προδιαγραφών project finance.

Η «Πράσινη Μονάδα» Η Τράπεζα έχει δημιουργήσει εξειδικευμένη μονάδα Development & Sustainable Banking με στόχο να παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες σε ιδιώτες και επιχειρήσεις που επιλέγουν τεχνολογίες φιλικές προς το περιβάλλον.

Εργα ενεργειακής αναβάθμισης

Μακροπρόθεσμοι Στόχοι Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Η Τράπεζα έχει θέσει τους ακόλουθους Στόχους Περιβαλλοντικής Διαχείρισης ■ 5% μείωση της συνολικής κατανάλωσης χαρτιού ανά εργαζόμενο (τριετής στόχος με έτος αναφοράς το 2020). ■ 10% μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ανά μονάδα επιφάνειας (τριετής στόχος με έτος αναφοράς το 2018). ■ 5% μείωση των συνολικών έμμεσων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, σχετιζόμενων με την ηλεκτρική ενέργεια, ανά μονάδα επιφάνειας (διετής στόχος με έτος αναφοράς το 2018). ■ 5% μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ανά τετραγωνικό μέτρο στο σύνολο των υποδομών της Τράπεζας που

Η Τράπεζα Πειραιώς έχει επιτύχει: ■ Μείωση κατά 19% της ηλεκτρικής κατανάλωση ανά τ.μ. (2014-2019) ■ Κατανάλωση ενέργειας από ΑΠΕ: 0,9 GWh _ ■ Μείωση κατά 33% των εκπομπών CO2 ανά εργαζόμενο (2014-2019)

έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα ολοκληρωμένης ενεργειακής διαχείρισης (διετής στόχος με έτος αναφοράς το 2020).

Ολοκληρωμένη υποστήριξη εργασιών και επενδύσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας Μέσα από μια πλήρη γκάμα προγραμμάτων, υπηρεσιών και προϊόντων που απευθύνονται τόσο σε ιδιώτες όσο και σε επιχειρήσεις, η Τράπεζα Πειραιώς δίνει πολλαπλές δυνατότητες για εργασίες και επενδύσεις με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας με την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων και την εγκατάσταση τεχνολογιών ΑΠΕ. Τέτοια προγράμματα περιλαμβάνουν στεγαστικά, επισκευαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια, δυνατότητα αυτοπαραγωγής ενέργειας, ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, από

Ενδεικτικές εργασίες για την ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων: ■ Θερμομόνωση κελύφους, κουφώματα, σταθερά και κινητά σκίαστρα ■ Ενεργειακή αναβάθμιση μηχανολογικών συστημάτων (θέρμανση, ψύξη, κλιματισμού, ζεστού νερού) με νέα υψηλότερης απόδοσης ■ Ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενου συστήματος φωτισμού Ενδεικτικές εργασίες για την ενεργειακή αναβάθμιση της παραγωγικής διαδικασίας (εφόσον δεν συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγικής ικανότητας της επιχείρησης περισσότερο από 30%): ■ Ανάκτηση θερμότητας ■ Ηλεκτρικοί κινητήρες ■ Αεροσυμπιεστές ■ Economizers (εξοικονομητές) λεβήτων ■ Συστήματα μεταβλητών στροφών (variable speed drive VSD) Ενεργειακή αναβάθμιση συστημάτων φωτισμού εξωτερικών χώρων. Αντικατάσταση συστημάτων φωτισμού εξωτερικών χώρων π.χ. σε ξενοδοχεία, μαρίνες και συστημάτων οδοφωτισμού (εκτός Εθνικών Οδών). Φωτοβολταϊκά συστήματα για αυτοπαραγωγή με συμψηφισμό ενέργειας (net metering) και μονάδες βιομάζας/βιοαέριου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με ισχύ μικρότερη από 1MWp/t.

Περιβαλλοντικές Επιδόσεις Για την περίοδο 2014-2019: ● Δεν χρειάστηκε να κοπούν 1.850 δέντρα ● Δεν εκλύθηκαν 92 τόνοι CO2 ● Δεν καταναλώθηκαν 77 τόνοι χαρτιού ● Εξοικονομήθηκαν 4.010.000 λίτρα νερού ● Σε 32 καταστήματα τέθηκαν σε πλήρη λειτουργία φωτοβολταϊκά συστήματα για αυτοπαραγωγή με ενεργειακό συμψηφισμό (net metering).

● Σε 14 καταστήματα έγιναν παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας και νερού. ● Συνεχίστηκε το πρόγραμμα αντικατάστασης των λαμπτήρων των εξωτερικών πινακίδων με LED σε όλα τα καταστήματα. Δεδομένης της μεγάλης εξοικονόμησης ενέργειας των εξωτερικών πινακίδων που αγγίζει το 50% ανά κατάστημα, το μέτρο εφαρμόστηκε και σε 6 μεγάλα κτήρια της Αθήνας.

24-25 Οκτωβρίου 2020 |

Eνέργεια

«Eπενδυτική καταιγίδα»

Για λίγους ή για την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης; Του ΣΩΚΡΑΤΗ ΦΑΜΕΛΛΟΥ

μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα πέρα από υποχρέωση αποτελεί και μια τεράστια πρόκληση για όλες τις εθνικές οικονομίες αλλά και για τις κοινωνίες μας. Η τρέχουσα συγκυρία δε, με την οικονομική κρίση και την επερχόμενη ύφεση λόγω του κορονοϊού, μεγαλώνει τη δυσκολία αυτής της μετάβασης. Η πρόκληση λοιπόν είναι διττή, μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και ανάκαμψη μετά τον κορονοϊο. Μπορεί όμως αυτή η πρόκληση να αποτελέσει και ευκαιρία για το μετασχηματισμό των οικονομιών μας προς όφελος του περιβάλλοντος, του κλίματος και των κοινωνιών μας. Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη, που δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να αφήσουμε να πάει χαμένη. Μια ευκαιρία για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη της οικονομίας του πραγματικού προϊόντος, σε στέρεες βάσεις, μια οικονομία φιλική για το περιβάλλον, το κλίμα και την κοινωνία. Ο κίνδυνος αναπαραγωγής των παθογενειών και των αδικιών που μας οδήγησε στην κρίση και στα μνημόνια ελλοχεύει βέβαια ακόμη και σήμερα, εφόσον η ίδια χρηματοοικονομική ελίτ στοχεύει και σήμερα στον κρατικό πλούτο και στα ευρωπαϊκά κονδύλια και καθώς αναπαράγονται τα λάθη του 2010-2014 σε κυβερνητικό επίπεδο. Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος, η «αναδιάρθρωση» των οικονομιών την επόμενη μέρα του κορονοϊού, αλλά και ο κλιματικός ανταγωνισμός, να βαθύνουν περαιτέρω τις σημερινές κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες καθώς και να ενισχύσουν τη συγκέντρωση κεφαλαίων και μεριδίου της αγοράς σε όλο και λιγότερους «παίκτες». Με απλά λόγια, ο βασικός κίνδυνος είναι οι πλούσιοι να γίνουν πιο πλούσιοι και οι φτωχοί ακόμη πιο φτωχοί. Οι πιο ευάλωτες εισοδηματικές και κοινωνικές ομάδες είναι επιπρόσθετα αυτές που βιώνουν πιο έντονα τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης αλλά και της ενεργειακής φτώχειας. Η Αριστερά και η Οικολογία στην Ευρώπη θέτουν τα κρίσιμα ερωτήματα: Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα προς όφελος ποιων; Για ποιους και με ποιους; Ποιοι ωφελούνται από τις επιλεχθείσες πολιτικές και ποιοι θα επωμιστούν το κόστος μιας άδικης και βίαιης χωρίς σχέδιο μετάβασης; Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα είναι αυτές που χαράσσουν και τις διακριτές πολιτικές μας γραμμές και αναδεικνύουν τις βασικές διαφορές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία με τη Νέα Δημοκρατία. Χρειαζόμαστε επενδύσεις που θα είναι πραγματικά πράσινες και θα ωφελούν και τους πολίτες και το περιβάλλον, όπως είναι η κυκλική οικονομία,

Η βίαιη και χωρίς σχέδιο απολιγνιτοποίηση της Ν.Δ. θα δημιουργήσει ρεκόρ φτώχειας και ανεργίας

Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη, που δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να αφήσουμε να πάει χαμένη

και όχι μόνο μια μικρή ελίτ, όπως είναι η ιδιωτικοποίηση στη διαχείριση απορριμμάτων και η καύση όλων των σκουπιδιών που προωθεί η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Επενδύσεις καινοτομίας, φιλικές προς τους φυσικούς πόρους, ανταγωνιστικές και στο εξωτερικό, που δημιουργούν θέσεις εργασίας με καλές αμοιβές και όχι απλώς ξεπούλημα κερδοφόρων επιχειρήσεων που ελέγχει το Δημόσιο από τις οποίες εξαρτάται και η ενεργειακή μετάβαση της χώρας μας. Χρειαζόμαστε επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και όχι επιδοτήσεις του μη ανανεώσιμου φυσικού αερίου, που μας δεσμεύει ως χώρα σε ιδιωτική ηλεκτροπαραγωγή λίγων που θα ελέγχουν την αγορά, σε αντίθεση μάλιστα με τους κλιματικούς στόχους. Θέλουμε όμως σε αυτή την «επενδυτική καταιγίδα» να μη συμμετάσχουν μόνο λίγοι μεγάλοι «παίκτες» της αγοράς αλλά να αποτελέσει ευκαιρία για την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης της χώρας μας. Νομοθετήσαμε, το 2018, τις Ενεργειακές Κοινότητες, έναν νόμο-τομή που θα μπορούσε να εμπλέξει ενεργά τους πολίτες, τους δήμους, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τις τοπικές κοινωνίες στην παραγωγή καθαρής ενέργειας. Αυτή μας η επιλογή είναι και ένα εργαλείο ώστε να αυξηθεί η κοινωνική αποδοχή των έργων ΑΠΕ, αφού πλέον οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να συμμετέχουν στον σχεδιασμό των έργων αλλά και να έχουν και απευθείας οφέλη. Η Νέα Δημοκρατία από την άλλη κάνει ό,τι μπορεί για να «παγώσει» τις Ενεργειακές Κοινότητες και το χρηματοδοτικό εργαλείο των 25 εκατ. ευρώ που είχαμε προβλέψει από το ΕΣΠΑ. Η πρόβλεψη δημιουργίας Ενεργειακών Κοινοτήτων από τους δήμους και η χρηματοδότησή τους από το Ταμείο Ανάκαμψης θα μπορούσε ακόμη να

καταπολεμήσει την ενεργειακή φτώχεια και να δημιουργήσει βιώσιμες θέσεις εργασίας στις τοπικές κοινωνίες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση-πρόταση της WWF, εκτιμάται πως οι Ενεργειακές Κοινότητες στους δήμους της χώρας μπορούν να δημιουργήσουν 7.739 νέες θέσεις εργασίας. Κρίσιμο στη διαδικασία της κλιματικής μετάβασης είναι επιπλέον να διασφαλίσουμε ότι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα έχουν πρόσβαση σε ενέργεια σε χαμηλό κόστος. Αυτό καθώς το κόστος ενέργειας κρίνεται και το επίπεδο και κόστος διαβίωσης αλλά και η ανταγωνιστικότητα και επιβίωση των ελληνικών επιχειρήσεων, ειδικά την επόμενη μέρα της πανδημίας. Ομως, ο κύριος Χατζηδάκης επέλεξε μία από τις πρώτες του αποφάσεις, ως υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, να είναι η αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ κατά περίπου 20% τον Σεπτέμβριο του 2019, ενώ, και σήμερα που οι τιμές της χονδρεμπορικής ρεύματος κατέρρευσαν λόγω του κορονοϊού, η μείωση αυτή δεν έχει ακόμη μετακυλιστεί στους πολίτες και στις επιχειρήσεις αλλά έχει οδηγήσει μόνο σε υπερκέρδη των προμηθευτών, έως και 170% πάνω από τη χονδρική τιμή σε μέσο όρο του α' εξαμήνου του 2020! Τέλος, η υποχρέωσή μας κανείς να μη μείνει πίσω αφορά και τις ανισότητες που θα δημιουργήσει η απολιγνιτοποίηση στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη. Εκεί, η βίαιη και χωρίς σχέδιο απολιγνιτοποίηση του κυρίου Μητσοτάκη θα δημιουργήσει ρεκόρ φτώχειας και ανεργίας. Και αυτό, δυστυχώς, μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσει τον στόχο αντικατάστασης του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή από ιδιωτικές μονάδες φυσικού αερίου και όχι από ΑΠΕ, σε συνδυασμό με την ιδιωτικοποίηση των ενεργειακών δικτύων, χωρίς σχέδιο για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών και χωρίς επιχειρησιακό πλάνο για τη ΔΕΗ.

ράσινη και ασφαλή ηλεκτροδότηση εξασφαλίζουν οι Κυκλάδες με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις που υλοποιεί ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) –ένα έργο-μαμούθ με συνολικό προϋπολογισμό 832 εκατ. ευρώ και ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2024. Πριν από λίγες ημέρες, εγκαινιάστηκε η διασύνδεση της Νάξου στην Υψηλή Τάση και ταυτόχρονα ηλεκτρίστηκε και το δεύτερο υποβρύχιο καλώδιο που συνδέει τη Σύρο με το Λαύριο. Με αυτά τα δύο εμβληματικά έργα, ολοκληρώθηκαν η δεύτερη και η τρίτη φάση διασύνδεσης των Κυκλάδων, ανοίγοντας τον δρόμο για την τέταρτη –και τελευταία– φάση. Με τη διασύνδεση της Σαντορίνης, της Σερίφου, της Φολέγανδρου και της Μήλου, 10 κυκλαδίτικα νησιά θα έχουν ενταχθεί συνολικά στην «οικογένεια» των διασυνδεδεμένων νησιών μέσα στην επόμενη τετραετία.

Η Νάξος διασυνδέεται στην Υψηλή Τάση Μετά από πολλά χρόνια σχεδιασμών και «περιπετειών», η Νάξος μπήκε στην «πρίζα» πριν λίγες ημέρες και μαζί της θωρακίστηκαν ενεργειακά και οι «Μικρές Κυκλάδες», δηλαδή η Σχοινούσα, η Δονούσα και η Ηρακλειά. Στο εμβληματικό έργο εντάσσεται και η αναβάθμιση των υφιστάμενων θαλάσσιων γραμμών μεταξύ της Εύβοιας, της Άνδρου και της Τήνου, ένα έργο που ολοκληρώθηκε από τον ΑΔΜΗΕ στις αρχές του 2020. Με το νέο υποβρύχιο καλώδιο 150 kV, κλείνει το κύκλωμα μεταξύ Πάρου, Νάξου και Μυκόνου. Αυτό σημαίνει ότι εξασφαλίζεται διπλή τροφοδότηση των νησιών ώστε και ακόμη και στο ενδεχόμενο απώλειας ενός εκ των καλωδίων (λόγω καιρικών συνθηκών ή άλλης βλάβης), τα νησιά να μην μείνουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα.

Με σημαντικές προκλήσεις οι διασυνδέσεις στο Αιγαίο Οι νησιωτικές διασυνδέσεις, όμως, δεν είναι απλή υπόθεση, αφού το Αιγαίο επιφυλάσσει σημαντικές προκλήσεις για το έργο του ΑΔΜΗΕ. Η έντονη αλιευτική δραστηριότητα, καθώς και η ιδιαίτερη μορφολογία του βυθού, απαιτούν τεχνολογίες state-of-the-art και υψηλή τεχνογνωσία στα έργα του Διαχειριστή. Για τον λόγο αυτό, ο ΑΔΜΗΕ χρησιμοποιεί στις υποβρύχιες διασυνδέσεις του καινοτόμα και ελαφρύτερα υλικά, τα οποία φθείρονται λιγότερο και έχουν μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Επιπλέον, όλα τα υποθαλάσσια καλώδια «προστατεύονται», δηλαδή θάβονται κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας, ώστε να μην καταστρέφονται από τα αλιευτικά και άλλα σκάφη. Η διασύνδεση της Νάξου, για παράδειγμα, περιλαμβάνει την εγκατάσταση υποβρύχιου καλωδίου μήκους 45 χλμ που συνδέει το νησί με τη Μύκονο και δεύτερο καλώδιο 7 χλμ προς την Πάρο. Το πρώτο καλώδιο ποντίστηκε σε βάθος 115 μέτρων μέσα στη θάλασσα και το δεύτερο σε βάθος 45 μέτρων. Όλα τα καλώδια θάφτηκαν μέχρι βάθος

Οι Κυκλάδες μπαίνουν στην «πρίζα» από τον ΑΔΜΗΕ του ΑΔΜΗΕ στα νησιά. Ο υποσταθμός που κατασκευάστηκε στη Νάξο πληροί τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές παγκοσμίως και ταυτόχρονα σέβεται απόλυτα την αρχιτεκτονική του τόπου. Στόχος του ΑΔΜΗΕ είναι ο σχεδιασμός όλων των έργων του να γίνεται με τέτοιον τρόπο ώστε να ελαχιστοποιείται η αισθητική και περιβαλλοντική όχληση. Για τον λόγο αυτό, ο Υποσταθμός της Νάξου χωροθετήθηκε κοντά στη θάλασσα, ώστε να μην εγκατασταθούν εναέριες Γραμμές Μεταφοράς πάνω στο νησί. Οι διασυνδέσεις των Κυκλάδων υλοποιήθηκαν στις τρεις πρώτες φάσεις με συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ για την τέταρτη φάση το υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας προέκρινε το έργο για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. 30 μέτρων, προκειμένου να μην υπάρχει κίνδυνος να αλλοιωθούν. Ταυτόχρονα, ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην αισθητική των εγκαταστάσεων

Καθαρός κυκλαδίτικος ουρανός το όραμα του ΑΔΜΗΕ Το όραμα του ΑΔΜΗΕ για τη διασύνδεση των ελληνικών νησιών είναι πολ-

λαπλό και εμπεριέχει έναν τριπλό στόχο: αξιόπιστο, πράσινο και φθηνό ρεύμα για τους κατοίκους και επισκέπτες των νησιών: ● «αξιόπιστο» γιατί τα νησιά διασυνδέονται στην Υψηλή Τάση ● «πράσινο» γιατί κλείνουν τα «φουγάρα» των σταθμών της ΔΕΗ στη νησιωτική χώρα, και ● «φθηνό» γιατί με την ολοκλήρωση των πρώτων τριών φάσεων των Κυκλάδων, όλοι οι καταναλωτές της χώρας εξοικονομούν έως και 90 εκατ. ευρώ από τους λογαριασμούς ρεύματος ετησίως. Επιπλέον, με τις σύγχρονες νησιωτικές διασυνδέσεις, δημιουργούνται στο Αιγαίο ισχυροί «διάδρομοι» που θα επιτρέψουν τη μεταφορά καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας από και προς τα νησιά. Καθώς το ενεργειακό μείγμα της χώρας «πρασινίζει» και διευρύνεται η μέγιστη αξιοποίηση του αιολικού και ηλιακού δυναμικού της χώρας, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις του ΑΔΜΗΕ θα αποτελέσουν το «όχημα» για να φτάσει η καθαρή ενέργεια σε κάθε γωνιά της χώρας.

24-25 Οκτωβρίου 2020 |

τα µέσα Νοεµβρίου αναµένεται να κατατεθεί στις Βρυξέλλες τα προσχέδιο της εθνικής πρότασης για τη διαχείριση των περίπου 30 δισ. ευρώ του Ταµείου Ανάκαµψης που αναλογούν στην Ελλάδα. Η όλη διαδικασία είναι επίπονη και απαιτητική, καθώς η οµάδα εργασίας, συνεπικουρούµενη από ανεξάρτητο σύµβουλο, και η πολιτική ηγεσία καλούνται να διαµορφώσουν τους όρους για την αναµόρφωση του παραγωγικού µοντέλου και την αξιοποίηση µιας µοναδικής ευκαιρίας για τη χώρα. Ουσιαστικά µέσα από το Ταµείο Ανάκαµψης προωθείται µε βάση τις συστάσεις της Κοµισιόν µεταξύ άλλων η πράσινη µετάβαση, δηλαδή δράσεις όπως η ανακαίνιση κατοικιών, ο εκσυγχρονισµός των συστηµάτων θέρµανσης, η ανάπτυξη υποδοµών ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, η προώθηση «καθαρών» µέσων µαζικής µεταφοράς, οι επενδύσεις στη διαχείριση των απορριµµάτων, αλλά και ο ψηφιακός µετασχηµατισµός µε επενδύσεις σε ασφαλή δίκτυα, η χρηµατοδότηση για την κατάρτιση ψηφιακών δεξιοτήτων, η υποστήριξη της ψηφιοποίησης των µικρών επιχειρήσεων κ.λπ. Τα χρήµατα αυτά, που σε ένα ύψος 13-19 δισ. είναι επιδοτήσεις, εφόσον επενδυθούν σωστά µπορεί να αλλάξουν τη µορφή της χώρας. Ενδεικτική η αναφορά του Αιµίλιου Αυγουλέα, καθηγητή Χρηµατοοικονοµικών Αγορών και Τραπεζικού ∆ικαίου στο Πανεπιστήµιο του Εδιµβούργου, πριν από λίγες µέρες στον ρ/σ «Στο Κόκκινο» και στον Νίκο Ξυδάκη, όπου τόνισε ότι οι πόροι του Ταµείου Ανάκαµψης αποτελούν µια ευκαιρία για επενδύσεις σε τοµείς που θα δώσουν απασχόληση σε όλη την γκάµα του ανθρώπινου δυναµικού, θα στηρίξουν την περιβαλλοντική ασφάλεια και θα προωθήσουν την ψηφιακή µετάβαση. Ως τέτοιου ύφους επενδύσεις ανέφερε ότι είναι π.χ. τα «έξυπνα» αντιπληµµυρικά έργα στην περιοχή της Θεσσαλίας στο φόντο των τελευταίων καταστροφών, που θα δώσουν απασχόληση σε ήπια καταρτισµένο ανθρώπινο δυναµικό της περιοχής, θα διασφαλίσουν υδάτινους πόρους για την παραγωγή και θα προωθήσουν τη χρήση έξυπνων τεχνολογιών στη διαχείριση του περιβάλλοντος και της αγροτικής παραγωγής. Επίσης ανέφερε ως κεντρικό ζήτηµα για την οικονοµία την προώθηση στήριξης βιοµηχανικών µονάδων και κυρίως την επιλογή έργων που δεν θα έχουν µόνο «άπαξ» επίδραση («one oﬀ») και δεν θα δίνουν συνεχή υπεραξία στην εγχώρια οικονοµία, αλλά και απασχόληση. ∆εν µπορεί, όπως αναφέρθηκε, να γίνει µόνο «µπαταρία» της Ευρώπης η χώρα, µε εισαγωγές υλικών από άλλες χώρες και µηδενικό αποτύπωµα στην απασχόληση. Γι' αυτό ο κ. Αυγουλέας τόνισε ότι η επιλογή των εντάξεων έργων στο Ταµείο Ανάκαµψης θα πρέπει να γίνει µε όρους εθνικών στόχων κι όχι προώθησης αλλότριων συµφερόντων, π.χ. έργων που θα αξιοποιήσουν µόνο µηχανολογικό και άλλο εξοπλισµό εισαγόµενο και θα αφήνουν την εθνική οικονοµία µε πολλαπλασιαστικές υπεραξίες. Πέρα από την επιλογή των έργων τα οποία αφήνουν ισχυρό αποτύπωµα στην οικονοµία, η οµάδα εργασίας που έχει «πέσει» πάνω από το προσχέδιο θα πρέπει να διαχειριστεί άλλα δύο «καυτά» πολιτικά και οικονοµικά ζητήµατα. Το ένα έχει να κάνει µε την αγορά εργασίας και το νέο ασφαλιστικό, όπου ήδη στην ενδιάµεση έκθεση της οµάδας Πισσαρίδη έχει τεθεί το ζήτηµα της αναµόρφωσής τους, µε στοιχεία ευελιξίας-επανα-

Eνέργεια

Τα στοιχήµατα του Ταµείου Ανάκαµψης

Η οµάδα εργασίας που έχει «πέσει» πάνω από το προσχέδιο θα πρέπει να διαχειριστεί δύο «καυτά» πολιτικά και οικονοµικά ζητήµατα. Το ένα είναι η αγορά εργασίας και το δεύτερο τα αιτήµατα πολλών κλάδων της οικονοµίας για στήριξη

κατάρτισης και κεφαλαιοποιητικού συστήµατος αντίστοιχα. Μάλιστα οι πόροι του Ταµείου εξετάζεται εάν µπορούν να τροφοδοτήσουν δράσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, κάτι που δηµιουργεί εύλογες αντιδράσεις σε πολιτικό και συνδικαλιστικό επίπεδο. Η δεύτερη «καυτή» πατάτα της ετοιµασίας του προσχεδίου έχει να κάνει µε τα αιτήµατα πολλών κλάδων της οικονοµίας για στήριξη, κάτι που έχει προβολή και σε οικονοµικά και επιχειρηµατικά συµφέροντα. Εκεί είναι προφανές ότι πέρα από πελατειακές σχέσεις ή άλλες προτιµήσεις θα πρέπει να προταχθεί η παραγωγική ανασυγκρότηση σε νέες βάσεις και µε καινοτοµικό προσανατολισµό. Ενδεικτική είναι η τοποθέτηση π.χ. στελεχών από τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών όπου υπάρχει η απαιτητική σε επένδυση προοπτική τού 5G. «Είναι στη σωστή κατεύθυνση το γεγονός ότι τουλάχιστον 5 από τις 7 προτεραιότητες που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρηµατοδότηση έργων από το Ταµείο Ανάκαµψης αφορούν τις ψηφιακές τεχνολογίες. Επίσης και οι άλλες 2 προτεραιότητες γύρω από την ενέργεια και το περιβάλλον προϋποθέτουν τη χρήση νέων "έξυπνων" τεχνολογιών» αναφέρεται σχετικά από στελέχη του τηλεπικοινωνιακού κλάδου, που συµπληρώνουν ότι «τουλάχιστον το 20% που αφορά τις ψηφιακές τεχνολογίες, αλλά και το 37% που αφορά την πράσινη ενέργεια συνδέονται άµεσα µε την ψηφιακή τεχνολογία, την ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς και τις ψηφιακές δεξιότητες». Ουσιαστικά η επένδυση στις ψηφιακές τεχνολογίες µέσα από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Ανάκαµψης µπορεί να λειτουργήσει άκρως θετικά για όλους τους κλάδους παραγωγής. «Είναι η χρυσή ευκαιρία της Ελλάδας για να κάνει το άλµα της προς το αύριο, να καλύψει τα κενά ανταγωνιστικότητας και να εξισορροπήσει τις οικονοµικές απώλειες που έχουν προκληθεί από την πανδηµία. Εάν λάβει κανείς υπόψη ότι σύµφωνα µε την Ε.Ε. αυτή η

δεκαετία θα είναι η ψηφιακή δεκαετία, µπορεί να υποθέσει ότι ο ψηφιακός µετασχηµατισµός της Ελλάδας µπορεί να πατήσει σε γερά θεµέλια» επισηµαίνουν στελέχη του κλάδου των τηλεπικοινωνιών αναφέροντας τους τρεις πυλώνες που είναι ιδιαίτερα σηµαντικοί σε αυτήν την προσπάθεια. Αυτοί είναι η επιτάχυνση της ανάπτυξης του 5G και σε αποµακρυσµένες περιοχές, η ψηφιοποίηση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων και του κράτους και η καλλιέργεια των ψηφιακών δεξιοτήτων. Στο φόντο αυτό ιδιαίτερη σηµασία είχε η τοποθέτηση που έκανε ο πρόεδρος του Συνδέσµου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, Γιάννης Ρέτσος, συµµετέχοντας διαδικτυακά σε δύο εκδηλώσεις µε σχετικά θέµατα, οι οποίες διοργανώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Κοινοβουλευτική Οµάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόµµατος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αντίστοιχα, τη ∆ευτέρα 12 Οκτωβρίου. Για την ψηφιακή µετάβαση υπογράµµισε τη σηµασία που έχει η υλοποίηση επενδύσεων σε υποδοµές, η υλοποίηση στρατηγικών µάρκετινγκ -σε επίπεδο επιχειρήσεων και προορισµών- βάσει µεγάλων δεδοµένων που προσφέρουν εντελώς νέες δυνατότητες άντλησης πληροφοριών για τη λήψη αποφάσεων, καθώς και ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας του τουρισµού µε το οικοσύστηµα των νεοφυών επιχειρήσεων. Ο κ. Ρέτσος στάθηκε ιδιαίτερα στις πολιτικές που πρέπει να χαραχθούν για την ανάπτυξη δεξιοτήτων από τους εργαζόµενους, προκειµένου να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις στο διαρκώς µεταβαλλόµενο επιχειρηµατικό τουριστικό περιβάλλον. Παράλληλα πρόσθεσε ότι η δυνατότητα πρόβλεψης των δεξιοτήτων του µέλλοντος, σε συνδυασµό µε την υλοποίηση προγραµµάτων κατάρτισης, θα διασφαλίσει ότι οι ευάλωτες οµάδες εργαζοµένων θα µπορούν να αξιοποιηθούν σε θέσεις και τοµείς που θα έχει ανάγκη η αγορά εργασίας.

Eνέργεια

| 24-25 Οκτωβρίου 2020

ψηφιακός µετασχηµατισµός των εταιρειών είναι µία από τις µεγαλύτερες προκλήσεις τα επόµενα χρόνια, καθώς η ταχύτητα που αναπτύσσεται η τεχνολογία ανοίγει νέες δυνατότητες, τις οποίες αν δεν καταφέρουν να ασπαστούν εγκαίρως, κινδυνεύουν να τους αφήσουν πίσω οι εξελίξεις. Ιδιαίτερα στην περίπτωση του retail, η προσπάθεια να διευκολυνθεί όλο και περισσότερο ο καταναλωτής, ιδιαίτερα πια και εξαιτίας της πανδηµίας που έχει δηµιουργήσει νέα δεδοµένα, είναι το µεγαλύτερο ζητούµενο και θα καθορίσει όχι µόνο τις πρωτιές και τα µερίδια των εταιρειών, αλλά ακόµα και την επιβίωσή τους, καθώς θα εξασφαλίσει νέες ροές εισοδήµατος µε ταυτόχρονη βελτιστοποίηση των εσωτερικών διαδικασιών. Η Protergia, ο Τοµέας Ηλεκτρικής Ενέργειας και Φυσικού Αερίου της MYTILINEOS, της µεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας ενέργειας, έχει κατορθώσει τα τελευταία χρόνια να δείχνει κυριολεκτικά το µέλλον στην περίπτωση της ενέργειας και να ανοίγει δρόµους, τόσο στην καινοτοµία, όσο και στα δεδοµένα που δηµιουργεί η προσπάθεια για κλιµατική ουδετερότητα. Έτσι, επενδύει σηµαντικά στην Τεχνητή Νοηµοσύνη και την Εφαρµοσµένη Eρευνα και Καινοτοµία, µε στόχο να αξιοποιήσει την πληθώρα των δεδοµένων, να δηµιουργήσει νέες υπηρεσίες και προϊόντα

Στην υπηρεσία του καταναλωτή Σε αυτό το πλαίσιο, η Protergia διαθέτει στους καταναλωτές µια καινοτόµο «πράσινη» υπηρεσία, την υπηρεσία ενεργειακού συµψηφισµού (Net Metering) που µπορεί να εφαρµοστεί σε οικιακούς και επαγγελµατικούς χώρους και αφορά στον συµψηφισµό της ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταϊκό σταθµό εγκατεστηµένο στο ακίνητο, µε την ενέργεια που καταναλώνεται από την εγκατάσταση. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα «προσωπικό φωτοβολταϊκό σύστηµα, µε το κλειδί στο χέρι!» Πιο αναλυτικά, σύµφωνα µε την εταιρία, ο συµψηφισµός παραγωγής και κατανάλωσης πραγµατοποιείται σε κάθε εκκαθαριστικό λογαριασµό. Σε περίπτωση που η παραγωγή είναι µεγαλύτερη από την κατανάλωση, το πλεόνασµα παρέχεται στο ηλεκτρικό δίκτυο και ο αυτοπαραγωγός επωφελείται τη διαφορά στον επόµενο εκκαθαριστικό λογαριασµό του.

Protergia

Πρωτοποριακές υπηρεσίες µε επίκεντρο τον καταναλωτή Σε περίπτωση που η παραγόµενη ενέργεια είναι µικρότερη αυτής που καταναλώνεται, η διαφορά αυτή αποτελεί το ποσό του λογαριασµού. Στο φόντο αυτό σηµαντικά είναι τα οφέλη για τον καταναλωτή µε βάση τα όσα αναφέρει η Protergia. Πιο συγκεκριµένα διασφαλίζεται: ● Εξοικονόµηση στο λογαριασµό του ρεύµατος ● Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος της εγκατάστασης ● Μετατροπή της εγκατάστασης σε «πράσινη» ● Άµεσο χρόνο απόσβεσης της επένδυσης σε σχέση µε τη διάρκεια ζωής του φωτοβολταϊκού συστήµατος Επίσης, µέσω της υπηρεσίας αυτής ικανοποιούνται όλα τα στάδια της διαδικασίας για τη θέση του συστήµατος σε λειτουργία: ενεργειακή ανάλυση του ακινήτου, σχεδιασµός, µελέτη και εγκατάσταση του συστήµατος των πανέλων µε τις υψηλότερες προδιαγραφές ασφαλείας παγκοσµίως, µε συνεχή και έγκαιρη τεχνική υποστήριξη. Πέρα από το υπηρεσία ενεργειακού συµψηφισµού (Net Metering) η Ptotergia προσφέρει µια πλούσια γκάµα ψηφιακών υπηρεσιών στους πελάτες της. Πιο συγκεκριµένα διαθέτει: ● ολοκληρωµένες υπηρεσίες Ηλεκτροκίνησης µέσω της σύγχρονης πλατφόρµας διαχείρισης Protergia CΗΑRGEAPP, σε περισσότερα από 55 σηµεία επαναφόρτισης σε όλη την Ελλάδα, µέσω χάρτη πλοήγησης. Μάλιστα πληροφορεί για την διαθεσιµότητα των σηµείων φόρτισης και δίνει

τη δυνατότητα κράτησης θέσης για τους χρήστες Ηλεκτρικών Οχηµάτων . Μελλοντικά, δε, η Protergia θα επενδύσει σε διάφορες καινοτόµες ψηφιακές υπηρεσίες και πλατφόρµες που θα συνδυάζουν διάφορους υπο-τοµεις της Ηλεκτροκίνησης και των Ηλεκτρικών αυτοκίνητων/scooters ● την υπηρεσία myprotergia, που επιτρέπει στους πελάτες Ηλεκτρικής Ενέργειας & Φυσικού Αερίου να έχουν συνεχή έλεγχο της κατανάλωσης που κάνουν! Η υπηρεσία παρέχεται τόσο µέσω App, σε IOS & σε Android, όσο και µέσω Internet Browser. Παρέχει µάλιστα πλήρη εικόνα για την κατανάλωση τους σπιτιού ή της εταιρίας, µέσα από κατανοητά διαγράµµατα, σύγκριση κατανάλωσης µε προηγούµενες χρονικές περιόδους, σύγκριση κατανάλωσης µε τους γείτονές (peer comparison) και έξυπνες συµβουλές και χρήσιµες πληροφορίες για την εξοικονόµηση ενέργειας. ● την υπηρεσία e-bill µέσα από το my protergia, που επιτρέπει στους πελάτες Ηλεκτρικής Ενέργειας & Φυσικού Αερίου να λαµβάνουν τον λογαριασµό τους ηλεκτρονικά ● Την υπηρεσία e – υπογραφή που επιτρέπει στους πελάτες της να υπογράφουν ηλεκτρονικά, εύκολα και µε ασφάλεια, τις Αιτήσεις ενεργοποίησης των υπηρεσιών τους, χωρίς Φυσική Παρουσία, στο χρόνο και στο χώρο που εξυπηρετεί τον πελάτη

Τα ερευνητικά προγράµµατα H Protergia πρωτοπορεί και στην συµµετοχή της σε Ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα, τρέχοντας ήδη 3 Horizon projects

(UtilitEE, HOLISDER, Interface) και έχοντας ήδη κερδίσει στον πρόσφατο κύκλο αξιολόγησης την συµµετοχή της σε άλλα 4 έργα (TwinERGY, ACCEPT, BEYOND, OneNet). Η συµµετοχή της δεν είναι παθητική αλλά αξιοποιώντας διαδικασίες Εταιρικής Καινοτοµίας (Corporate Innovation) και µεταφοράς τεχνογνωσίας (Technology Transfer) «µετατρέπει» τα ερευνητικά αποτελέσµατα και την Ευρωπαϊκή της συµµετοχή σε νέες υπηρεσίες, νέα πιλοτικά και νέα καινοτόµα προϊόντα για την αγορά ενέργειας. Ο τοµέας της Ενεργειακής Καινοτοµίας είναι ένας “Deep Tech” χώρος, όπου η έρευνα και η τεχνολογία παίζουν σηµαντικό ρόλο και είναι µεγάλη πρόκληση η επιτυχής συσχέτιση αυτών των δύο µε την κεντρική στρατηγική ενός παρόχου ενέργειας. Η Protergia είναι ο Τοµέας Ηλεκτρικής Ενέργειας & Φυσικού Αερίου της MYTILINEOS, της µεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας ενέργειας στην Ελλάδα, καθώς είναι ο µεγαλύτερος ιδιώτης παραγωγός ρεύµατος στην Ελλάδα και ο µεγαλύτερος πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. ∆ιαχειρίζεται τις ηλεκτροπαραγωγικές µονάδες και τις µονάδες Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας της MYTILINEOS, ενώ δραστηριοποιείται στην εµπορία και προµήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου προσφέροντας σύγχρονες και αξιόπιστες υπηρεσίες και συνδυαστικά πακέτα ρεύµατος και φυσικού αερίου σε πάνω από 250.000 επιχειρήσεις, επαγγελµατίες και νοικοκυριά σε όλη την χώρα.

24-25 Οκτωβρίου 2020 |

Eνέργεια

Γερμανικό ενδιαφέρον για πράσινες επενδύσεις

ην αισιοδοξία τους ότι θα υπάρξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για γερμανικές επενδύσεις στην Ελλάδα εξέφρασαν ο πρέσβης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Dr. Ernst Reichel, και ο επικεφαλής Εξωτερικού Εμπορίου και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κεντρικής Ενωσης Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων Γερμανίας (DIHK), Dr. Volker Treier, τοποθετούμενοι στην πρόσφατη ψηφιακή εκδήλωση του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου με τίτλο: «Ελληνογερμανική Ημέρα για την Οικονομία και τις Επενδύσεις», στο πλαίσιο της οποίας ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης, επισήμανε ότι οι οικονομικές σχέσεις των δύο χώρων βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο ιστορικά. Ειδικότερα, μιλώντας στην «Ελληνογερμανική Ημέρα για την Οικονομία και τις Επενδύσεις», που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της γερμανικής πρεσβείας στην Αθήνα και του DIHK, ο αναπληρωτής υπουργός σχολίασε ως ελκυστικούς για τους Γερμανούς επενδυτές τομείς της ελληνικής οικονομίας, όπως η ενέργεια και ειδικότερα οι ΑΠΕ, η διαχείριση αποβλήτων, τα logistics, οι υποδομές, η αγροδιατροφή, η βιομηχανία φαρμάκων και οι τεχνολογίες, ενώ αναφερόμενος στις στρατηγικές επενδύσεις σημείωσε ότι μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί από την κυβέρνηση 14 ενεργειακά και τουριστικά έργα συνολικής αξίας 1,8 δισ. ευρώ και στο διάστημα που ακολουθεί, όπως αποκάλυψε, θα εγκριθούν ακόμη 3 ενεργειακά έργα συνολικού ύψους 1,6 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον ίδιο, «βασική επιδίωξή της κυβέρνησης είναι η αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας στο ΑΕΠ της χώρας, από το 9,5% που είναι σήμερα, στο 12% την επόμενη 3ετία και στο 15% μακροπρόθεσμα». Μάλιστα ο πρέσβης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Dr. Ernst Reichel, έδωσε έμφαση στους τομείς της πράσινης οικονομίας, της υγείας και της καινοτομίας, όπου ήδη δραστηριοποιούνται πολλές εταιρείες. «Είμαι αισιόδοξος ότι θα υπάρξει περαιτέρω ενδιαφέρον για γερμανικές επενδύσεις στην Ελλάδα», είπε. Ο επικεφαλής Εξωτερικού Εμπορίου και Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κεντρικής Ενωσης Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων Γερμανίας, κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης, ανέδειξε το γεγονός ότι πολυάριθμες γερμανικές εταιρείες συμμετέχουν σε σημαντικά έργα εκσυγχρονισμού των ελληνικών υποδομών, καθώς και στον τομέα παροχής ενέργειας και IT, σημειώνοντας πως «σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς είναι σημαντικό να συνεχίσουμε τη συνεργασία και να διατηρήσουμε την επικοινωνία». Ανοίγοντας τις εργασίες της «Ελληνογερμανικής Ημέρας», ο πρόεδρος του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου, Κωνσταντίνος Μαραγκός, σημείωσε ότι η Γερμανία κατατάσσεται στην πρώτη θέση ως χώρα προέλευσης άμεσων ξένων επεν-

«Κάθε χρόνο η Ελλάδα παράγει 700.000 τόνους πλαστικών ή/και 2 δισεκατομμύρια πλαστικά μπουκάλια, τα οποία δεν ανακυκλώνονται αλλά καταλήγουν σε χωματερές. Αυτό το παράδειγμα δείχνει πόσο μεγάλο δυναμικό υπάρχει για γερμανικές εταιρείες στον τομέα των απορριμμάτων και της ανακύκλωσης»

δύσεων προς την Ελλάδα με μερίδιο 23% επί του συνολικού αποθεματικού επενδεδυμένου κεφαλαίου και πρόσθεσε πως κατά τη χρονική περίοδο 2007-2018 οι καθαρές άμεσες γερμανικές επενδύσεις ανήλθαν σε 6,3 δισ. ευρώ. «Το 2018 δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα 162 επιχειρήσεις γερμανικών συμφερόντων, με περίπου 29.000 εργαζομένους και ετήσιο κύκλο εργασιών 8,7 δισ. ευρώ», συμπλήρωσε ο κ. Μαραγκός. Σε σχέση με τις «πράσινες» επενδύσεις, ο Παναγιώτης Σαρρής, διευθύνων σύμβουλος της juwi Hellas, ανέφερε ότι η εταιρεία του αναπτύσσει για πρώτη φορά στη χώρα μεγάλης κλίμακας Φωτοβολταϊκούς Σταθμούς. Αναφέρθηκε στον εμβληματικό Φωτοβολταϊκό Σταθμό Κοζάνης ισχύος 204 MW. «Ενα εμβληματικό έργο, που θα αποτελέσει παγκόσμιο σημείο αναφοράς, όντας ο μεγαλύτερος Φωτοβολταϊκός Σταθμός στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και μέσα στους πέντε μεγαλύτερους της ηπείρου. Μια επένδυση που θα παράγει πράσινη ενέργεια για 75.000 νοικοκυριά και θα αποτρέψει εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που αντιστοιχούν σε 1,1 εκατ. στρέμματα δάσους. Θα αποτελέσει την απαρχή της μεταλιγνιτικής εποχής για την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, προσφέροντας εργασία σε εκατοντάδες εργαζομένους, ενώ θα αφήνει στα ταμεία των δήμων 500.000 ευρώ ετησίως εν είδει ανταποδοτικών τελών», είπε ο κ. Σαρρής,

Σημειώνεται ότι ολοκληρώθηκε την 1η Οκτωβρίου από την «ΕΛΠΕ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ» η εξαγορά του ισχυρού χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών έργων που θα κατασκευάσει η γερμανική εταιρεία juwi στην περιοχή της Κοζάνης, το οποίο βρίσκεται σε τελικό στάδιο αδειοδότησης. Πρόκειται για το σημαντικότερο έργο ΑΠΕ στην Ελλάδα και ένα από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά πάρκα της Ευρώπης, συνολικής ισχύος 204 MW. Η συνολική επένδυση θα ανέλθει σε 130 εκατ. ευρώ, με ελληνική συμμετοχή σε υλικά, εξοπλισμό και εργασία άνω του 35%, ενώ οι περισσότερες από τις 350 άμεσες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή θα προέλθουν από την περιοχή. Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή 18 φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων που θα αναπτυχθούν σε μια έκταση 4.400 στρεμμάτων, ενώ οι εργασίες κατασκευής θα ξεκινήσουν εντός του Οκτωβρίου και θα διαρκέσουν 16 μήνες, προκειμένου να τεθεί σε πλήρη λειτουργία κατά το α' τρίμηνο του 2022. Με την υλοποίηση του έργου επισπεύδεται η υλοποίηση του μεσοπρόθεσμου στρατηγικού στόχου που έχει θέσει η διοίκηση του Ομίλου ΕΛΠΕ για 600 MW εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ μέχρι το 2025 και βελτίωση του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος κατά 50% έως το 2030. Στη σύμπραξη των δύο πλευρών εστίασε ο Δημήτρης Ματσούκης, διευθύνων σύμβουλος της Veridos Matsoukis, που είναι η μόνη ιδιωτική εταιρεία που κατασκευάζει στην Ελλάδα ταυτότητες, διαβατήρια και άλλα κρατικά έντυπα ασφαλείας έχοντας εγκαταστάσεις με υψηλό δείκτη ενεργειακής απόδοσης. «Το “μυστικό” της επιτυχίας μας είναι η αμοιβαία εμπιστοσύνη, ο συνδυασμός της ελληνικής και γερμανικής μακροχρόνιας εμπειρίας, η αξιοποίηση της γερμανικής τεχνολογίας και η υψηλή τεχνική κατάρτιση και απόδοση του ελληνικού προσωπικού», ανέφερε ο κ. Ματσούκης. Επίσης ο Norbert Pestka, senior advisor του εντεταλμένου της καγκελαρίας για την Ελληνογερμανική Συνέλευση (DGV), αναφέρθηκε στη σημασία της κυκλικής οικονομίας. «Κάθε χρόνο η Ελλάδα παράγει 700.000 τόνους πλαστικών ή/και 2 δισεκατομμύρια πλαστικά μπουκάλια, τα οποία δεν ανακυκλώνονται αλλά καταλήγουν σε χωματερές. Αυτό το παράδειγμα δείχνει πόσο μεγάλο δυναμικό υπάρχει για γερμανικές εταιρείες στον τομέα των απορριμμάτων και της ανακύκλωσης», τόνισε. Σημειώνεται ότι 140 e-B2B προγραμματισμένες συναντήσεις έλαβαν χώρα στο πλαίσιο της ψηφιακής εκδήλωσης, ενώ την παρακολούθησαν συνολικά 874 ενδιαφερόμενοι. Στην πλειονότητά τους δε, οι e-επαφές εστίαζαν στον κλάδο ενέργειας και στο περιβάλλον, ενώ σημαντικός αριθμός αυτών αφορούσε τους τομείς Information and Communications Technology (ICT), Research and Development (R&D) και logistics.

Eνέργεια

| 24-25 Οκτωβρίου 2020

Του ΝΙΚΟΥ ΞΥ∆ΑΚΗ*

ν κάποιος έλεγε πριν από δυο χρόνια, όταν οι πλατείες γέμιζαν μακεδονομάχους, ότι τα τουρκικά πλοία θα γκρίζαραν την αιγιαλίτιδα ζώνη αρχίζοντας από το Καστελόριζο, ότι η ανακήρυξη της ελληνο-αιγυπτιακής ΑΟΖ δεν θα έδινε πλήρη επήρεια στην Κρήτη και τη Ρόδο, ότι ο πρωθυπουργός της χώρας θα πρότεινε να πάμε στη Χάγη και ας χάσουμε «κάτι», ότι ο ίδιος πρωθυπουργός δεν θα τολμούσε να ψελλίσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για κυρώσεις στην παραβιάζουσα Τουρκία, ότι ο υπουργός Επικρατείας θα όριζε «κόκκινη γραμμή» τα 6 μίλια, όποιος έλεγε οτιδήποτε από όλα αυτά, θα χαρακτηριζόταν είτε παράφρων είτε εθνομηδενιστής. Βεβαίως, τα παραπάνω, ως ενδεχόμενα, ως προβλέψιμα εντός των διεθνών σχέσεων, ή ως συζητηθέντα σε παλαιότερες διμερείς επαφές, είναι εις γνώσιν όλων όσοι ασχολούνται με τα ελληνοτουρκικά. Ποτέ όμως δεν έφτασαν να τίθενται ως τετελεσμένα από την ελληνική πλευρά, είτε ως de facto ατζέντα από την άλλη πλευρά. Υπό αυτή την έννοια, το 2020, τρία χρόνια πριν από την εκατονταετηρίδα της Συνθήκης της Λωζάνης, μπορεί να ονομαστεί έτος αναθεώρησης του status quo στην Ανατολική Μεσόγειο, ίσως και στο Αιγαίο, πάντως όχι με ελληνική πρωτοβουλία. Η Ελλάδα προσπαθεί να ορίσει τις θαλάσσιες ζώνες της και να διασφαλίσει το στρατηγικό της ίχνος στη Μεσόγειο, ακολουθώντας το διεθνές δίκαιο, την αρχή της ευθυδικίας και των διμερών συμφωνιών (Ιταλία, Αίγυπτος), αλλά και υπό τη σκιά του casus belli της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης σε ό,τι αφορά την αιγιαλίτιδα ζώνη στο Αιγαίο.

Η γεωπολιτική διαστολή της Τουρκίας Ουσιαστικά η Ελλάδα προς το παρόν ακολουθεί τον επεκτατικό οίστρο της Τουρκίας. Η Τουρκία διαστέλλεται διαρκώς, γεωπολιτικά και οικονομικά, προς τη Μ. Ανατολή, τη Βόρεια και Ανατολική Αφρική, τον Καύκασο και βέβαια δυτικά προς τη Μεσόγειο. Οι κινήσεις και η ρητορική της Αγκυρας συμπίπτουν: ζητά τον θαλάσσιο χώρο της Γαλάζιας Πατρίδας. Προς τούτο οι Τούρκοι εργάζονται αόκνως σε όλα τα πεδία. Στο διπλωματικό πεδίο: μοιράζουν χάρτες στα ευρωπαϊκά υπουργεία Εξωτερικών, με τους οποίους υπονομεύουν τις ελληνικές αξιώσεις, έχουν εξασφαλίσει ένα προστατευτικό τείχος εντός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από τους εμπορικούς τους εταίρους (κυρίως Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία), δημιουργούν τετελεσμένα, όπως το τουρκολιβυκό σύμφωνο και το άνοιγμα των Βαρωσίων. Ταυτόχρονα, εκδίδουν αλλεπάλληλες Navtex και στέλνουν ερευνητικά σκάφη και συνοδά πολεμικά όχι μόνο εντός της ακήρυκτης ελληνικής υφαλοκρηπίδας, αλλά και εντός της ακήρυκτης αιγιαλίτιδας ζώνης των 12 μιλίων. Μαρκάρουν κατ’ αυτόν τον τρόπο τις διεκδικούμενες περιοχές και αμφισβητούν την επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας στα 12 μίλια. Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, και με τη ρητορική της παροξυμένη, η Τουρκία καλεί την Ελλάδα σε διάλογο εφ’ όλης της ύλης, όχι μόνο για τον συγκαθορισμό των θαλασσίων ζωνών, αλλά και με θέματα-ταμπού για κάθε κυβέρνηση, ασφαλώς και την ελληνική: η Τουρκία ζητά αφοπλισμό νησιών, διευθετήσεις για τη μειονότητα της Θράκης και το

ΑΟΖ και εθνική κυριαρχία

Ο Ερντογάν φουσκώνει, ο Μητσοτάκης ζαρώνει Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προετοιμασμένος μόνο για το νεοφιλελεύθερο blitzkrieg των αρίστων, φάνηκε παντελώς ανέτοιμος να διαχειριστεί μια μείζονα εθνική κρίση, όπως φαίνεται ανέτοιμος να διαχειριστεί τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας

τέμενος στην Αθήνα. Πρόκειται για θέματα που θίγουν τον σκληρό πυρήνα της κυριαρχίας, αλλά και της ασφάλειας του εθνικού χώρου. Η Τουρκία είχε προειδοποιήσει με πολλούς τρόπους ότι δεν θα επέτρεπε να καθοριστούν σφαίρες επιρροής στη ΝΑ Μεσόγειο από το τρίγωνο Ελλάδας, Ισραήλ, Αιγύπτου, χωρίς να συμμετάσχει. Οι υδρογονάνθρακες δεν φαίνεται να είναι το πρώτο ζητούμενο γι’ αυτήν· ζητούμενο είναι το στρατηγικό βάθος και η ναυτική παρουσία σε μια περιοχή απ’ όπου περνούν πολλοί εμπορικοί και ενεργειακοί δρόμοι. Το σημαντικότερο εμπόδιο για την επέκτασή της είναι το ελληνικό αρχιπέλαγος, που δεσπόζει στο Αιγαίο, αλλά και τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη που προβάλλουν στη ΝΑ Μεσόγειο. Ουσιαστικά η Τουρκία πιέζει την Ελλάδα να περιοριστεί στα νότια παράλια της Κρήτης και στα ανατολικά της Ρόδου.

Ο Κυρ. Μητσοτάκης αιφνιδιάστηκε Η συμπεριφορά της Τουρκίας, καίτοι στα όρια της πειρατείας, δεν πρέπει να αιφνιδιάζει. Η αναθεωρητική της στάση και η επέκτασή της στη Συρία έχουν εκδηλωθεί από χρόνια. Εντούτοις η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδειξε να αιφνιδιάζεται. Αιφνιδιάστηκε από το τουρκολιβυκό σύμφωνο, και έσπευσε να ισοφαρίσει καθορίζοντας ΑΟΖ με την Ιταλία: έκανε παραχωρήσεις, εύλογες ώς έναν βαθμό, αλλά που ενισχύουν τα επιχειρήματα της Τουρκίας. Ακολούθως προσέφυγε στη μεσολάβηση και οιονεί διαιτησία της Γερμανίας, οδηγούμενη στην Τριμερή του Βερολίνου, όπου συμφώνησε

ένα πλαίσιο διαλόγου και μια εκεχειρία, την οποία όμως φαίνεται ότι παραβίασε συνάπτοντας την ελληνο-αιγυπτιακή ΑΟΖ. Από εκείνο το σημείο, και ενώ οι τουρκικές προκλήσεις κλιμακώνονται, η κυβέρνηση παλινωδεί διαρκώς, δέχεται πιέσεις από τους διαμεσολαβητές εταίρους, ιδίως Γερμανία και ΗΠΑ, και έχει απολέσει πρακτικά κάθε δυνατότητα να θέσει στο πλευρό της ενεργητικά την Ευρωπαϊκή Ενωση, ούτε καν τη Γαλλία που ανταγωνίζεται την Τουρκία. Η χώρα εμφανίζεται χωρίς συμμαχίες, ενώ η κυβέρνηση, με καταρρακωμένο κύρος, παραπαίει εξαιτίας της αποτελεσματικότητάς της, της έλλειψης σχεδιασμού και οδικού χάρτη, αλλά και των ισχυρών αντιθέσεων στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος. Ο Κυρ. Μητσοτάκης, προετοιμασμένος μόνο για το νεοφιλελεύθερο blitzkrieg των αρίστων, φάνηκε παντελώς ανέτοιμος να διαχειριστεί μια μείζονα εθνική κρίση, όπως φαίνεται ανέτοιμος να διαχειριστεί τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας. Επιπλέον, η αντιπολίτευση, ιδίως η αξιωματική, δεν φέρεται να συναινεί άνευ όρων και προϋποθέσεων. Ο Αλ. Τσίπρας είναι σε θέση να υπαγορεύει όρους και θα το κάνει· κατά κάποιο τρόπο, σε αυτό το πεδίο μπορεί να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Μαζί με την απρόβλεπτη ύφεση και την κοινωνική αναστάτωση εξαιτίας της πανδημίας, η ελληνοτουρκική κρίση λειτουργεί ήδη καταλυτικά στο εσωτερικό της χώρας. *Δημοσιογράφος, πρ. αν. υπουργός Εξωτερικών

24-25 Οκτωβρίου 2020 |

Eνέργεια

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΡΒΑΝΙΤΙ∆Η, βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης, τομεάρχη Ενέργειας και Περιβάλλοντος του Κινήματος Αλλαγής

έσα σε ένα παγκόσμιο σκηνικό που αλλάζει ραγδαία, βιώνουμε ήδη την ενεργειακή μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ΑΠΕ. Σε αυτή τη μετάβαση προκύπτουν διλήμματα και ανοίγονται διαφορετικά μονοπάτια για την επίτευξη των φιλοπεριβαλλοντικών ενεργειακών στόχων που έχουν θέσει η διεθνής και η ευρωπαϊκή κοινότητα. Το Ευρωκοινοβούλιο, με πρόσφατο ψήφισμά του, ανέβασε στο 60% τον στόχο περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2030. Από την άλλη πλευρά, παρά το πρόσκαιρο «φρένο» που μπήκε λόγω του πλανητικού λοκντάουν, θα αποτύχουμε να συγκρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 2°C έως το 2050 και άρα οι προσπάθειες πρέπει να ενταθούν. Με αυτά ως δεδομένα, η πολιτική καλείται να λάβει γενναίες αποφάσεις και να χαράξει προτεραιότητες. Πέρα από τη στοχοθεσία ποσοστών για εξοικονόμηση ενέργειας, παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και μηδενικές εκπομπές άνθρακα, για εμάς στο Κίνημα Αλλαγής, κεντρικής σημασίας ζήτημα είναι ο τρόπος που θέλει να τα πετύχει αυτά μια κυβέρνηση. Ή για να θέσω το δίλημμα αλλιώς: Το πώς, με ποιους και για ποιους θα γίνει αυτή η ενεργειακή μετάβαση. Εμείς θέλουμε διάχυση της ωφέλειας και όχι συγκέντρωση σε λίγους και ισχυρούς. Βλέπουμε την ενέργεια ως τομέα αιχμής όπου μπορούμε να εφαρμόσουμε ένα άλλο μοντέλο παραγωγής ώστε να πετύχουμε ισόρροπη βιώσιμη ανάπτυξη και μηδενικές εκπομπές άνθρακα στη χώρα μας. Και γι' αυτό μιλάμε για τον εκδημοκρατισμό της ενέργειας, δίνοντας τη δυνατότητα στους πολίτες να παράγουν, να καταναλώνουν αλλά και να αποθηκεύουν ΑΠΕ. Η πολύ μεγάλη διείσδυση των κυμαινόμενων ΑΠΕ που έχει ανάγκη η Ελλάδα (φωτοβολταϊκά, αιολικά) στο ενεργειακό της μίγμα την επόμενη δεκαετία απαιτεί και μεγάλη ανάπτυξη των μέσων αποθήκευσης σε διασπορά. Για κάθε νέο MW έργων από κυμαινόμενα ΑΠΕ θα πρέπει να σχεδιάζεται και η κατασκευή περίπου 0,25 MW έργων αποθήκευσης. Στην παρούσα φάση ο ενεργειακός σχεδιασμός περιλαμβάνει κυρίως έργα αντλησιοταμιευτικά και μπαταρίες. Αλλά μέχρι το 2025 θα πρέπει να σχεδιαστεί η ένταξη στο ενεργειακό σύστημα της χώρας και άλλων τεχνολογιών αποθήκευσης, σε αποκεντρωμένη μικροκλίμακα από τους πολίτες. Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι ότι η μετάβαση στις ΑΠΕ, στις περισσότερες περιπτώσεις, γίνεται με παλιούς όρους. Εχει κυρίως συγκεντρωτικό χαρακτήρα και διενεργείται βασικά με μεγάλα έργα και συμμετοχή μερικών μόνο μεγάλων εταιρειών. Η επιλογή αυτή αποτελεί μια κλασική συντηρητική συνταγή, ενώ η δική μας προοδευτική πρόταση προωθεί ένα άλλο υπόδειγμα ανάπτυξης των ΑΠΕ. Εμείς θέλουμε αποκεντρωμένη παραγωγή ΑΠΕ από τον απλό πολίτη, ο οποίος μετατρέπεται από καταναλωτή σε αυτοπαραγωγό πράσινης ενέργειας και βασικό συν-διαμορφωτή της ενεργειακής μετάβασης. Αυτό το μοντέλο της συνιδιοκτησίας από τους πολίτες και τις τοπικές κοι-

Αποκεντρωμένη παραγωγή και αποθήκευση ΑΠΕ από τους πολίτες

Το στοίχημα του εκδημοκρατισμού της ενέργειας Το ζητούμενο είναι η ισόρροπη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της αποκεντρωμένης παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ κάθε κλίμακας. Και όχι μόνο η κατασκευή μεγάλων έργων από λίγες ισχυρές εταιρείες

νωνίες μπορεί να δώσει το βάθος και την ένταση που χρειαζόμαστε για τα επόμενα κρίσιμα δέκα χρόνια. Αυξάνοντας την ταχύτητα προώθησης των έργων και διασφαλίζοντας ταυτόχρονα μεγάλα ποσοστά συναίνεσης στην κλιματική δράση. Στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης άλλωστε, τη Γερμανία, αυτό το μοντέλο ήδη λειτουργεί στην πράξη. Πάνω από το 40% των έργων ΑΠΕ ανήκει σε πολίτες που παράγουν τη δική τους πράσινη ενέργεια. Γιατί να μη γίνει κάτι αντίστοιχο και στην Ελλάδα; Αυτό θα αποτελεί μόνιμο ερώτημά μου προς τον ΥΠΕΝ κ. Χατζηδάκη, που αρέσκεται να αναφέρεται σε βέλτιστες πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Το ζητούμενο λοιπόν για εμάς είναι η ισόρροπη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της αποκεντρωμένης παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ κάθε κλίμακας. Και όχι μόνο η κατασκευή μεγάλων έργων από λίγες ισχυρές εταιρείες, όπως δηλαδή συνέβαινε στο παρελθόν με τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρισμού από ορυκτά καύσιμα. Το Κίνημα Αλλαγής είναι υπέρ της μεγάλης ενίσχυσης των ΑΠΕ για να καλύψουν το 65% της

ζήτησης στον ηλεκτρισμό ώς το 2030, με σχέδιο για τη χωροθέτησή τους και συνεννόηση με τις τοπικές κοινωνίες. Με εκδημοκρατισμό της ενέργειας, ουσιαστική συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης, των αγροτών και των ενεργειακών κοινοτήτων που μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά και στην απολιγνιτοποίηση. Προτείνουμε επίσης να μελετηθεί ένας κανόνας ή μια ρήτρα δυναμικής αυτάρκειας, π.χ. Ν+2 για τα νησιά και τις περιοχές όπου πρόκειται να εγκατασταθούν νέα έργα ΑΠΕ. Ενώ είναι ιδιαίτερα σημαντικό το συντομότερο δυνατό να γνωρίζουμε όλοι μας τι θα απογίνουν αυτές οι εγκαταστάσεις (ανεμογεννήτριες, πάνελ κ.λπ.) όταν ολοκληρώσουν τον 25ετή, περίπου, κύκλο ζωής τους. Η εποχή της ενεργειακής μετάβασης μας οδηγεί στο να σκεφτούμε λύσεις και να χαράξουμε δρόμους -παγκόσμια και τοπικά- που δεν είχαμε ακολουθήσει μέχρι τώρα. Και το δίλημμα είναι αν η πορεία αυτή προς την ενεργειακή μετάβαση θα βασίζεται τελικά σε επιλογές που θα γίνουν μέσα από ανοιχτά συστήματα «συν-διαμόρφωσης», με όφελος για τους πολλούς, ή μέσα από κλειστά συστήματα διατήρησης του «ελέγχου», με όφελος για τους λίγους. Εμείς απαντάμε το πρώτο.

Eνέργεια

| 24-25 Οκτωβρίου 2020

Κλιµατική ουδετερότητα και αιολική ενέργεια Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, γενικού διευθυντή της Ελληνικής Επιστηµονικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ)

η 16η Σεπτεµβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την πρότασή της για αύξηση του στόχου µείωσης των εκποµπών σε τουλάχιστον 55% (από σηµερινό στόχο 40%) έως το 2030. Η Επιτροπή ξεκαθάρισε ότι η κρίση COVID-19 δεν θα επισκιάσει την Πράσινη Συµφωνία για την Ευρώπη. Αντίθετα, το European Green Deal πρέπει να ενισχυθεί. Η πρόταση της Επιτροπής βασίστηκε στην ανάγκη να παραµείνει η Ευρώπη εντός της πορείας για κλιµατική ουδετερότητα τo 2050. Φυσικά, ο νέος στόχος υπόκειται σε διαπραγµατεύσεις µε το Κοινοβούλιο και τα κράτη-µέλη, που αναµένεται να ολοκληρωθούν πριν από το τέλος του 2020. Την 6η Οκτωβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της αύξησης του ευρωπαϊκού στόχου στο 60% έως το 2030 (αυξηµένος σε σχέση µε το 55% που έχει προτείνει η Επιτροπή). Η απόφαση αυτή στηρίχθηκε πρωτίστως στις ψήφους των κοινοβουλευτικών οµάδων των Σοσιαλδηµοκρατών, των Φιλελευθέρων, των Πρασίνων και της Αριστεράς και έλαβε ψήφους από την οµάδα του Λαϊκού Κόµµατος και από ανεξάρτητους ευρωβουλευτές. Πρόκειται για µια σηµαντική εξέλιξη που δείχνει την ευρεία διακοµµατική συµφωνία η Ευρώπη να παραµείνει προσηλωµένη στον στόχο της κλιµατικής ουδετερότητας το 2050. Και η Κίνα στοχεύει να µηδενίσει τις εκποµπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030 και να πετύχει την πλήρη ουδετερότητα από τον άνθρακα έως το 2060, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ στην οµιλία του στον ΟΗΕ στις 22 Σεπτεµβρίου. Κανονικά, η είδηση αυτή θα έπρεπε να είναι από τις πρώτες σε όλα τα µέσα ενηµέρωσης. Τα παραπάνω δείχνουν ότι η ταχεία προώθηση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας είναι µια παγκόσµια τάση. Στην Ελλάδα, η αύξηση του στόχου θα οδηγήσει σε ανάγκη αναθεώρησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίµα σε ακόµα πιο φιλόδοξη κατεύθυνση. O σηµερινός στόχος για 35% διείσδυση ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας δεν θα είναι αρκετός. Η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιµα αφορά τον τοµέα της ενέργειας (ηλεκτρισµός, θέρµανση, µεταφορές), αλλά φυσικά αγκαλιάζει και όλους τους τοµείς της οικονοµίας. Σε κάθε περίπτωση, σε όλα τα σενάρια που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η αιολική

Εφόσον συµφωνούµε ότι η αιολική ενέργεια -και γενικά οι ανανεώσιµες πηγές ενέργειαςείναι µέρος της λύσης για την αντιµετώπιση της κλιµατικής κρίσης, τότε ο δηµοκρατικός διάλογος µε ψυχραιµία και νηφαλιότητα είναι βασική προϋπόθεση για την εγκατάσταση αυτών των επενδύσεων στην Ελλάδα

ενέργεια διαδραµατίζει κυρίαρχο ρόλο. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια η αιολική ενέργεια έχει γνωρίσει άνθηση. Εκτός από τους ευρωπαϊκούς στόχους που αυξάνονται, βασικός λόγος αυτής της ανάπτυξης είναι η τεχνολογική εξέλιξη των νεότερων ανεµογεννητριών που εξασφαλίζουν υψηλότερη παραγωγικότητα µε χαµηλότερο κόστος. Αυτό οδηγεί σε µείωση του κόστους του ρεύµατος για τους καταναλωτές. Εφόσον συµφωνούµε ότι η αιολική ενέργεια -και γενικά οι ανανεώσιµες πηγές ενέργειας- είναι µέρος της λύσης για την αντιµετώπιση της κλιµατικής κρίσης, τότε ο δηµοκρατικός διάλογος µε ψυχραιµία και νηφαλιότητα είναι βασική προϋπόθεση για την εγκατάσταση αυτών των επενδύσεων στην Ελλάδα. Ως ανθρώπινη δραστηριότητα, η αιολική ενέργεια έχει επιπτώσεις. Οι επιπτώσεις αυτές µπορεί να ελαχιστοποιηθούν µε ορθή χωροθέτηση και κατάλληλα µέτρα που προβλέπονται στους περιβαλλοντικούς όρους. Το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ, που είναι υπό αναθεώρηση, είναι µία µόνο παράµετρος της συνολικής περιβαλλοντικής αδειοδοτικής διαδικασίας στην Ελλάδα. Η διαδικασία αυτή είναι περίπλοκη,

αναλυτική και χρονοβόρα. Η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο αυστηρά πλαίσια αδειοδότησης. Μόνο εάν περάσουν από το σύνολο αυτής της διαδικασίας οι επενδυτικές προτάσεις που έχουν λάβει κάποιες προκαταρκτικές άδειες, όπως είναι η λεγόµενη άδεια παραγωγής από τη ΡΑΕ, θα έχουν πιθανότητες υλοποίησης. Η πλειονότητα των σχεδίων που φαίνονται σε διάφορους χάρτες, όπως αυτός της ΡΑΕ, τελικά δεν θα υλοποιηθούν. Αυτό που απαιτείται είναι σαφείς και καθαροί κανόνες και πολύ πιο γρήγορες διαδικασίες, ώστε η εξέταση των επενδύσεων να ολοκληρώνεται σύντοµα και να υπάρχει οριστική απόφαση σε εύλογο χρόνο λίγων ετών και όχι µετά από δεκαετία και πλέον. Η οριστική απόφαση µπορεί να είναι θετική ή αρνητική για την επένδυση. Αλλά πρέπει να λαµβάνεται σε εύλογο χρόνο, ώστε όλοι να γνωρίζουν τι θα γίνει και πού και να αποφεύγονται συγχύσεις και ανακρίβειες. Λόγω επικαιρότητας, αξίζει µια ειδική αναφορά στο Αιγαίο. Το Αιγαίο διαθέτει τον 100% βεβαιωµένο ενεργειακό πλούτο της πατρίδας µας, το ανανεώσιµο δυναµικό του. Εως τώρα η ελληνική πολιτεία έχει διαθέσει τεράστια ποσά και τεράστιο όγκο διπλωµατικού κεφαλαίου στην πολιτική έρευνας και αξιοποίησης υδρογονανθράκων. Ακόµα και αν κάποτε βρεθούν υδρογονάνθρακες και ακόµα και αν αυτοί δικαιολογούν οικονοµικά την εξόρυξή τους, τότε η εκµετάλλευσή τους θα ξεκινήσει σε πάνω από 15 έτη. Από την άλλη πλευρά, το αιολικό δυναµικό του Αιγαίου, χερσαίο και θαλάσσιο, µπορεί να αξιοποιηθεί σήµερα. Και βεβαίως µε σαφώς µικρότερες και κυρίως απολύτως προβλέψιµες επιπτώσεις στο περιβάλλον, τον τουρισµό και τις ανθρώπινες δρασ τηριότητες, που µπορεί να ελαχιστοποιηθούν µε ορθή χωροθέτηση, εφαρµογή των βέλτιστων πρακτικών και πιστή τήρηση της ευρωπαϊκής και εθνικής νοµοθεσίας. Ετσι θα αυξάνουµε συνεχώς τα οφέλη από την αιολική ενέργεια. ★ H Ελληνική Επιστηµονική Ενωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) εκπροσωπεί όλο το εύρος της εφοδιαστικής αλυσίδας της αιολικής ενέργειας. Μέλη της ανήκουν σε επιχειρηµατικούς οµίλους µε ποικίλες δραστηριότητες. Σηµειώνεται ότι από την ίδρυσή της είναι µέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας WindEurope και λειτουργεί ως εθνικός εκπρόσωπός της στην Ελλάδα.

24-25 Οκτωβρίου 2020 |

Eνέργεια

Εθνική Ασφαλιστική

Στο μικροσκόπιο οι νέοι κίνδυνοι για οικονομία και κοινωνία

ασφαλιστική αγορά αποτελεί μέρος της οικονομικής αλυσίδας κι επομένως καλείται να συμβάλει στη διατήρηση και ενίσχυση της οικονομίας. Αυτό είναι ένα βασικό μήνυμα που εκπέμπει η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής στο φόντο της συζήτησης για την επόμενη μέρα σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο μετά την πανδημία. Με τα στοιχήματα της βιωσιμότητας-αειφορίας στο οικονομικό γίγνεσθαι και της ενίσχυσης επενδυτικών προτάσεων για την «πράσινη» και την ψηφιακή μετάβαση να είναι στην κορυφή της δημόσιας ατζέντας, η διοίκηση της μεγαλύτερης ελληνικής ασφαλιστικής εταιρείας καταγράφει και αναλύει τα νέα δεδομένα της εποχής στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού της. «Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στην αξιολόγηση του κινδύνου. Αν η πανδημία άφησε κάτι θετικό, αυτό είναι ότι η ασφαλιστική αγορά “είδε” πολλούς κινδύνους, για την οικονομία, την κοινωνία κίνδυνοι οι οποίοι μέχρι τώρα δεν τύγχαναν της ιδιαίτερης προσοχής των ασφαλιστικών εταιριών. Κίνδυνοι όπως αυτή της κλιματικής αλλαγής, των φυσικών καταστροφών, όπως πυρκαγιές, πλημύρες, που γίνονται όλο και πιο συχνές, καθώς και αυτοί της αστικής ευθύνης που όλο και περισσότερο ζητούνται από τις επιχειρήσεις» αναφέρει μιλώντας στην ειδική έκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών» για την Ενέργεια και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη η διοίκηση της εταιρείας. Παράλληλα, τονίζει ότι στο φόντο των νέων δεδομένων που έφερε η πανδημία η Εθνική Ασφαλιστική κινητοποιήθηκε άμεσα έχοντας πάντα ψηλά το κριτήριο στήριξης της κοινωνικής συνοχής. «Επανεξετάσαμε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας και, όπου κρίθηκε αναγκαίο, προβήκαμε σε λελογισμένη μείωση ασφαλίστρων. Τροποποιήσαμε τις διαδικασίες επικοινωνίας και εξυπηρέτησης στελεχών, αλλά και κοινού, με ψηφιοποιημένες διαδικασίες. Τέλος, αναθεωρήσαμε τεχνικά χαρακτηριστικά προϊόντων ζωής εναρμονισμένα με τα νέα δεδομένα του επενδυτικού περιβάλλοντος και θα συνεχίσουμε να δίνουμε δυνατότητες προαιρετικές στους ασφαλισμένους μας για μεγαλύτερη ευελιξία στις επιλογές τους με συνέπεια και απόλυτη διαφάνεια» σημειώνει χαρακτηριστικά η διοίκηση της εταιρείας και προσθέτει: «Η εταιρεία μας όχι μόνο διατήρησε το υψηλό επίπεδο της εξυπηρέτησης των πελατών μας κατά την περίοδο του lockdown, αλλά κατορθώσαμε να πετύχουμε ανοδική πορεία στην παραγωγή ασφαλίστρων κατά το α’ εξάμηνο του 2020 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, με το σύνολο των ακαθάριστων εγγεγραμμένων ασφαλίστρων, εξαιρουμένης της παραγωγής του προϊόντος Εφάπαξ, να σημειώνει αύξηση 4,8% και να διαμορφώνονται στα €278,5 εκατ., στοιχείο που καταδεικνύει την εμπεριστατωμένη

Πρωταρχικός σκοπός της εταιρείας είναι η διατήρηση και ενίσχυση της ηγετικής θέσης της στην ασφαλιστική αγορά, η παροχή καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρουν προστιθέμενη αξία στους πελάτες μας

δουλειά που έχει γίνει για τη σωστή οργάνωση και τον συντονισμό της εργασίας των στελεχών και των εργαζομένων μας εξ αποστάσεως». Σε σχέση με τον κλάδο υγείας, η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής σημειώνει: «Ως εταιρεία, από την πρώτη στιγμή της εκδήλωσης της πανδημίας, κινητοποιηθήκαμε άμεσα, εντάξαμε το τεστ της μοριακής εξέτασης στο πρόγραμμα πρωτοβάθμιας κάλυψης Full [Health]. Διάγνωση σε εξαιρετικά προνομιακές τιμές τόσο για το αρχικό τεστ όσο και για την ανάγκη επανάληψής του. Εξετάσαμε πολύ προσεκτικά τις αυξήσεις ασφαλίστρων στον κλάδο υγείας με βάση την αδιάλειπτη κοινωνική προσέγγιση της εταιρείας». Ωστόσο αναφέρεται ότι «σε γενικές γραμμές, οι συνέπειες της πανδημίας για την ασφαλιστική αγορά είναι αρνητικές - όπως και για το σύνολο σχεδόν της οικονομίας. Οι ισολογισμοί των ασφαλιστικών εταιρειών δέχθηκαν ισχυρά πλήγματα. Τα επιτόκια με τα οποία προεξοφλούμε τις μελλοντικές μας υποχρεώσεις έναντι των ασφαλισμένων μας υποχώρησαν περαιτέρω. Ταυτόχρονα, μειώθηκαν οι αποδόσεις των στοιχείων του ενεργητικού, ιδιαίτερα στις εταιρείες του ευρωπαϊκού

Νότου, κόστος που έρχεται να καλυφθεί εν μέρει από τις παρεμβάσεις της ΕΚΤ. Ολα αυτά καταδεικνύουν ότι η οικονομική ευρωστία και η φερεγγυότητα των ασφαλιστικών εταιρειών έχουν μεγάλη μεταβλητότητα» αναφέρεται σχετικά. Σε σχέση, μάλιστα, με τις συγχωνεύσεις και τις εξαγορές στον ασφαλιστικό κλάδο στη δεδομένη συγκυρία, η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής αναφέρει ότι το 2020 είναι μια χρονιά με τεράστιους κλυδωνισμούς στην παγκόσμια οικονομία. «Σε γενικές γραμμές, η πανδημία του Covid-19 δημιούργησε χρέη στις οικονομίες όλων των χωρών. Πολλές χώρες θα βγουν από την κρίση της πανδημίας με ακόμη υψηλότερα χρέη, τα οποία ενδέχεται να υποβαθμίσουν τον δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας, επιδεινώνοντας το πρόβλημα. Οι οικονομίες, όμως, πρέπει να αντέξουν και να ανταποκριθούν. Οι κρίσεις, όπως λέγεται, δημιουργούν ευκαιρίες εξαγορών, συγχωνεύσεων, ενίσχυσης των επιχειρήσεων και δημιουργίας μεγαλύτερων σχημάτων οικονομικά εύρωστων, που μπορούν να αντέξουν σε αντίξοες συνθήκες, να προσφέρουν προστιθέμενη αξία στους πελάτες τους και τελικά να δημιουργήσουν πλού-

Eνέργεια

| 24-25 Οκτωβρίου 2020

το στηρίζοντας τις οικονοµίες και τις κοινωνίες µέσα στις οποίες δραστηριοποιούνται». Ειδικότερα για την ελληνική οικονοµία, η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής εκτιµά ότι «µια πιθανή ανάκαµψη αναµένεται το δεύτερο εξάµηνο του 2021, αξιοποιώντας την ανοδική πορεία κατά την προ κορονοϊού περίοδο, µια τάση που αναµένεται να επιστρέψει, ωστόσο τα αποτελέσµατα αυτά θα φανούν σε µεταγενέστερο στάδιο». Βέβαια τονίζει ότι «ο ασφαλιστικός κλάδος αποτελεί έναν από τους µεγαλύτερους θεσµικούς επενδυτές της ελληνικής οικονοµίας, συµβάλλοντας ενεργά και αποτελεσµατικά στην ανάκαµψη και ανάπτυξή της». «Σε κάθε περίπτωση, η Εθνική Ασφαλιστική αποτελεί ηγέτιδα δύναµη στην ελληνική ασφαλιστική αγορά σε όλους στους κλάδους στους οποίους δραστηριοποιείται, µε ισχυρή οικονοµική ευρωστία και µε κέρδη που ξεπερνούν τα €660 εκατ. στην επταετία. Πρωταρχικός µας σκοπός είναι η διατήρηση και ενίσχυση της ηγετικής θέσης της εταιρείας στην ασφαλιστική αγορά, η παροχή καινοτόµων προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρουν προστιθέµενη αξία στους πελάτες µας, η ενίσχυση των οικονοµικών αποτελεσµάτων της εταιρείας, η µετάβαση στην ψηφιοποιηµένη οικονοµία δίνοντας τη δυνατότητα στους πελάτες µας να απολαµβάνουν υψηλής ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες από οποιοδήποτε κανάλι επιλέξουν» υπογραµµίζει η διοίκηση της κορυφαίας ελληνικής ασφαλιστικής εταιρείας. Στο φόντο αυτό µάλιστα, η Εθνική Ασφαλιστική προχώρησε µε γοργά βήµατα στο ψηφιακό µέλλον. «Στην κρίση του Covid-19, η εταιρεία ανταποκρίθηκε άµεσα από την πρώτη στιγµή. Εφαρµόσαµε άµεσα την εξ αποστάσεως εργασία για το 60% του προσωπικού µας, µε στόχο την προστασία όλων των εργαζοµένων, τη συνέχιση της εύρυθµης λειτουργίας της και την άµεση και αναπόσπαστη εξυπηρέτηση των ασφαλισµένων της. Λάβαµε άµεσα όλα τα µέτρα υγιεινής, σύµφωνα µε τις οδηγίες της πολιτείας, για τους εργαζοµένους της εταιρείας και τα δίκτυά µας, σταθήκαµε δίπλα στα δίκτυά µας µέσα από συνεχείς τηλεδιασκέψεις. Παραµείναµε σε συνεχή επαφή µε τα δίκτυά µας και τους πελάτες µας καλύπτοντας το µεγαλύτερο µέρος των ασφαλιστικών τους αναγκών διαδικτυακά. Ως εταιρεία, συνεχίζουµε να επενδύουµε στον στρατηγικό µετασχηµατισµό µε αιχµή του δόρατος την τεχνολογία. Η εταιρεία θα αξιοποιήσει στο έπακρο τις δυνατότητες του συστήµατος CRM για την επικοινωνία της µε τους πελάτες και την ενίσχυση των δικτύων πωλήσεων». Μάλιστα, όπως τονίζεται, η Εθνική Ασφαλιστική «έχει εκπονήσει και αναπτύσσει ένα φιλόδοξο σχέδιο ψηφιακού µετασχηµατισµού, µε στόχο την αποτελεσµατικότερη εξυπηρέτηση του πελάτη. Στόχος είναι οι ασφαλισµένοι και οι συνεργάτες να µπορούν να λαµβάνουν γρήγορη και ποιοτική εξυπηρέτηση στις συναλλαγές τους µε την εταιρεία µε τη χρήση των ηλεκτρονικών µέσων. Το µέτρο της τηλεργασίας λειτούργησε αποτελεσµατικά για την εταιρεία µας από την πρώτη στιγµή της εφαρµογής του, καλύπτοντας τόσο τις ανάγκες των εργαζοµένων και των δικτύων πωλήσεών µας όσο και τους πελάτες µας. Ως γνωστόν, όσο οι συνθήκες του κορονοϊού το απαιτούν, εµείς θα παραµείνουµε προσηλωµένοι στη διασφάλιση της υγείας του προσωπικού και των συνεργατών µας και στη συνεχή και ποιοτική εξυπηρέτηση των ασφαλισµένων µας που µας εµπιστεύονται διαχρονικά».

Το «κύµα ανακαινίσεων» και η ενεργειακή φτώχεια ΕΝΑ ΚΥΜΑ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΕΩΝ που έχει ως στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων ανακοίνωσε ότι θα στηρίξει η Κοµισιόν. Οπως τονίστηκε σε σχετική ανακοίνωση στις 15/10 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ως στόχο να υπερδιπλασιάσει τα ποσοστά ανακαινίσεων την επόµενη δεκαετία και να διασφαλίσει ότι οι ανακαινίσεις θα οδηγήσουν σε υψηλότερη ενεργειακή απόδοση και αποδοτικότερη χρήση των πόρων. Ετσι θα βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ενοίκων και όσων χρησιµοποιούν τα κτίρια, θα µειωθούν οι εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου στην Ευρώπη, θα τονωθεί η ψηφιοποίηση και θα ενισχυθεί η επαναχρησιµοποίηση και η ανακύκλωση των υλικών. Εως το 2030, θα µπορούσαν να ανακαινιστούν 35 εκατοµµύρια κτίρια και να δηµιουργηθούν έως και 160.000 επιπλέον πράσινες θέσεις εργασίας στον κατασκευαστικό τοµέα. Οπως αναφέρεται, στα κτίρια αναλογεί περίπου το 40% της ενεργειακής κατανάλωσης της Ε.Ε. και το 36% των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου. Ωστόσο, καθώς µόλις το 1% των κτιρίων υποβάλλονται σε ενεργειακά αποδοτική ανακαίνιση κάθε έτος, η ανάληψη αποτελεσµατικής δράσης είναι ζωτικής σηµασίας για να καταστεί η Ευρώπη κλιµατικά ουδέτερη έως το 2050. Με δεδοµένο ότι σχεδόν 34 εκατοµµύρια Ευρωπαίοι αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στα έξοδα θέρµανσης των σπιτιών τους, οι δηµόσιες πολιτικές για την υποστήριξη της ενεργειακά αποδοτικής ανακαίνισης αποτελούν ταυτόχρονα τρόπο αντιµετώπισης της ενεργειακής φτώχειας, στηρίζουν την υγεία και την ευεξία των πολιτών, ενώ συµβάλλουν και στη µείωση των λογαριασµών ενέργειας. Στο φόντο αυτό µάλιστα η Ευρ. Επιτροπή δηµοσίευσε επίσης σύσταση προς τα κράτη-µέλη για την αντιµετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. «Θέλουµε οι πάντες στην Ευρώπη να µπορούν να ηλεκτροδοτήσουν την κατοικία τους, να τη θερµάνουν ή να την κρατούν δροσερή χωρίς υπερβολικές δαπάνες και µε σεβασµό στον πλανήτη. Το “κύµα ανακαινίσεων” θα βελτιώσει τους χώρους όπου εργαζόµαστε, ζούµε και σπουδάζουµε, µειώνοντας παράλληλα τον αντίκτυπό µας στο περιβάλλον και δηµιουργώντας θέσεις εργασίας για χιλιάδες Ευρωπαίους. Για την καλύτερη ανασυγκρότηση, χρειαζόµαστε καλύτερα κτίρια» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Φρανς Τίµερµανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συµφωνία. Επιπλέον η επίτροπος Ενέργειας, κ. Κάντρι Σίµσον, δεσµεύτηκε ότι θα αρθούν οι πολυάριθµοι φραγµοί που σήµερα «καθιστούν τις ανακαινίσεις πολύπλοκες, δαπανηρές και χρονοβόρες, παρεµποδίζοντας την απολύτως αναγκαία δράση. Θα προτείνουµε καλύτερους τρόπους για τη µέτρηση των οφελών από τις ανακαινίσεις, ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης, περισσότερη χρηµατοδότηση από την Ε.Ε. και τεχνική συνδροµή για την ενθάρρυνση των πράσινων ενυπόθηκων δανείων και τη στήριξη περισσότερων ανανεώσιµων πηγών ενέργειας στον τοµέα της θέρµανσης και της ψύξης. Αυτό θα αλλάξει τα δεδοµένα για τους ιδιοκτήτες κατοικιών, τους ενοίκους και τις δηµόσιες αρχές». Σύµφωνα µε την Κοµισιόν, η στρατηγική θα δώσει προτεραιότητα σε δράσεις σε τρεις τοµείς: στην απανθρακοποίηση της θέρµανσης και της ψύξης· στην αντιµετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και των κτιρίων µε τις χειρότερες επιδόσεις· και

στην ανακαίνιση δηµόσιων κτιρίων, όπως σχολεία, νοσοκοµεία και διοικητικά κτίρια. Η Επιτροπή προτείνει να αρθούν οι υφιστάµενοι φραγµοί σε ολόκληρη την αλυσίδα ανακαίνισης –από τη σύλληψη ενός έργου έως τη χρηµατοδότηση και την ολοκλήρωσή του– µε µια σειρά µέτρων πολιτικής, χρηµατοδοτικών εργαλείων και µέσων τεχνικής βοήθειας. Η στρατηγική που προωθεί η Κοµισιόν θα περιλαµβάνει µεταξύ άλλων: ■ Την επέκταση της αγοράς βιώσιµων δοµικών προϊόντων και υπηρεσιών, συµπεριλαµβανοµένης της ενσωµάτωσης νέων υλικών, καθώς και φυσικών λύσεων και αναθεωρηµένης νοµοθεσίας για την εµπορία δοµικών προϊόντων και στόχων επαναχρησιµοποίησης και ανάκτησης υλικών. ■ Τη δηµιουργία ενός Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, ενός διεπιστηµονικού εγχειρήµατος που συντονίζεται από µια συµβουλευτική επιτροπή εξωτερικών εµπειρογνωµόνων, στην οποία θα συµµετάσχουν επιστήµονες, αρχιτέκτονες, σχεδιαστές, καλλιτέχνες, πολεοδόµοι, και από την κοινωνία των πολιτών. Από τώρα έως το καλοκαίρι του 2021, η Επιτροπή θα διευθύνει µια ευρεία συµµετοχική διαδικασία συνδιαµόρφωσης και στη συνέχεια, το 2022, θα συστήσει ένα δίκτυο πέντε ιδρυτικών Μπάουχαους σε διάφορες χώρες της Ε.Ε. ■ Την ανάπτυξη προσεγγίσεων σε επίπεδο γειτονιάς, ώστε οι τοπικές κοινότητες να ενσωµατώσουν ανανεώσιµες και ψηφιακές λύσεις και να δηµιουργήσουν περιοχές µηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, στις οποίες οι καταναλωτές καθίστανται παραγωγοί-καταναλωτές που πωλούν ενέργεια στο δίκτυο. Η στρατηγική περιλαµβάνει επίσης µια πρωτοβουλία προσιτής στέγασης για 100 περιοχές. Αξίζει να σηµειωθεί ότι ήδη η τσιµεντοβιοµηχανία έχει χαράξει έναν οδικό χάρτη µε στόχο την ευθυγράµµιση των κλιµατικών στόχων στον κλάδο τσιµέντου µε θέρµανση του πλανήτη έως 1,5 °C, διευρύνοντας έτσι τα όρια των πράσινων κατασκευών. Μάλιστα η εταιρεία LafargeHolcim, µέλος της οποίας είναι ο Οµιλος Ηρακλής, συµµετέχει στην πρωτοβουλία Science Based Targets (SBT) «Business Ambition for 1,5°C», αποτελώντας την πρώτη παγκοσµίως εταιρεία δοµικών υλικών που υπογράφει τη δέσµευση µε ενδιάµεσους στόχους για το 2030, η οποία έχει επικυρωθεί από την πρωτοβουλία SBT. Οπως αναφέρεται «αυτή η δέσµευση βασίζεται στον ηγετικό ρόλο που διατηρεί η LafargeHolcim στις πράσινες κατασκευές µε υπερσύγχρονες λύσεις όπως το ECOPact, το πράσινο σκυρόδεµα και το Susteno, το κορυφαίο κυκλικό τσιµέντο της. Στο πλαίσιο των φιλοδοξιών της για το 2030, η LafargeHolcim µειώνει περαιτέρω τον στόχο για την ένταση CO2 στην παραγωγή τσιµέντου στα 475 kg καθαρού CO2 ανά τόνο τσιµεντοειδούς υλικού (καθαρό CΟ2/τόνο τσιµέντου). Η Ευρώπη βρίσκεται στη σωστή πορεία ώστε να αποτελέσει την πρώτη περιφέρεια που θα επιτύχει αυτή τη φιλοδοξία καθαρού µηδενικού άνθρακα, βασιζόµενη στον οδικό χάρτη επενδύσεων ύψους 160 εκατοµµυρίων ελβετικών φράγκων που δροµολογήθηκε πέρυσι». «Στην πορεία της προς καθαρό µηδενικό άνθρακα, η LafargeHolcim θα επιταχύνει τις κυκλικές κατασκευές αυξάνοντας τη χρήση ανακυκλωµένων υλικών στα προϊόντα και τις διεργασίες της και ανακτώντας παράλληλα υλικά στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Μόνο το 2019, η LafargeHolcim ανακύκλωσε 48 εκατοµµύρια τόνους αποβλήτων».

24-25 Οκτωβρίου 2020 |

Eνέργεια

Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΛΗΜΝΙΟΥ*

Η χρήση των απορριμματογενών καυσίμων

Επιτροπή Αγώνα Πολιτών Βόλου κατά της Καύσης Απορριμμάτων δυστυχώς διεκδικεί το αυτονόητο. Την ποιότητα ζωής που πρέπει να διασφαλίζει η πολιτεία για όλους τους πολίτες και παράλληλα να αναδείξει το πρόβλημα ρύπανσης της ατμόσφαιρας στην πόλη και στην ευρύτερη περιοχή από την καύση σκουπιδιών στο εργοστάσιο της τσιμεντοβιομηχανίας ΑΓΕΤ – Lafarge, που δυστυχώς βρίσκεται εντός του πολεοδομικού ιστού της πόλης του Βόλου. Η καταγραφή του προβλήματος βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και τεκμαίρεται από θεσμικούς επιστημονικούς φορείς, όπως πολλάκις έχει αναπτύξει, σε σχετικά ρεπορτάζ και άρθρα, ο συνεργάτης της «Εφημερίδας των Συντακτών» κ. Τάσος Σαραντής. Επί της ουσίας έχουμε δύο ενότητες στο κεφάλαιο της καύσης των σκουπιδιών: Α) Η ρύπανση της ατμόσφαιρας από τη λειτουργία του εργοστασίου. Το εργοστάσιο της ΑΓΕΤ, εκ της σχετικής έγκρισης, έχει τέσσερις γραμμές παραγωγής, ενώ τον τελευταίο καιρό λειτουργεί μόνο μία λόγω πτώσης της ζήτησης στην οικοδομική δραστηριότητα. Το παράδοξο είναι πως με βάση την ισχύουσα νομοθεσία (ΦΕΚ 1450/2013, οδηγ. Ε.Ε./75/2010) στην περίπτωση ταυτόχρονης λειτουργίας δύο ή περισσότερων γραμμών παραγωγής, οι εκπεμπόμενοι ρύποι δεν αθροίζονται, αλλά η κάθε γραμμή θεωρείται μόνη και αυτοτελής. Για τη λειτουργία του αντλεί ενέργεια από την καύση πετ κοκ και καυσίμων που προέρχονται από αστικά απορρίμματα (RDF ΕΚΑ 191210). Η ετήσια κατανάλωση ανέρχεται συνολικά σε 200.000 τόνους για τη μία γραμμή παραγωγής, δηλαδή περίπου 120.000 τόνοι πετ κοκ και 75.000 τόνοι RDF. Μόνο δε κατά την έναρξη και το τέλος μιας παραγωγικής διαδικασίας χρησιμοποιεί αναγκαστικά (για ακριβή έλεγχο των συνθηκών καύσης) μικρή ποσότητα φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) που η εταιρεία κατέθεσε το 2016 στο αρμόδιο υπουργείο, κάθε έτος εκπέμπει (μετά και από τα φίλτρα) στην ατμόσφαιρα του Βόλου 27,1 κιλά υδράργυρο, 59,5 κιλά χαλκό, 88,5 κιλά νικέλιο, 71,1 κιλά ψευδάργυρο, 9,2 κιλά μόλυβδο και άλλες σημαντικές ποσότητες βαρέων μετάλλων, που είναι τοξικοί ρύποι και βάζουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Παράλληλα, η Μελέτη Διασποράς των Ρύπων που κατέθεσε η ΑΓΕΤ αποδεικνύει ότι η διάχυσή τους γίνεται κυρίως σε ζώνη ακτίνας 700 μ. και σε δεύτερο βαθμό σε ζώνη 2.500 μ. έως 3.000 μ. από το εργοστάσιο. Με βάση τους πνέοντες ανέμους, τα καυσαέρια προσβάλλουν κυρίως το τμήμα της πόλης που βρίσκεται δυτικά και βορειοδυτικά του εργοστασίου (ΜΠΕ, Μελέτη Διασποράς Ρύπων). Η Επιτροπή Αγώνα Πολιτών Βόλου έκανε μετρήσεις εδάφους γύρω από το εργοστάσιο για βαρέα μέταλλα σε διαπιστευμένο εργαστήριο του Καναδά όπου το αρσενικό μετρήθηκε στα 750 ppm, όταν το φινλανδικό όριο είναι το 5. Επίσης εκπέμπονται ανησυχητικές, μετρήσιμες και βιοσυσσωρευόμενες ποσότητες διοξινών και φουρανίων, ως αποτέλεσμα της σταθερά αυξανόμενης ποσότητας καύσης πλαστικών. Ολα αυτά από τη μία γραμμή παραγωγής.

Τι λέει η κοινωνία των πολιτών;

Η Επιτροπή Αγώνα Πολιτών Βόλου έκανε μετρήσεις εδάφους γύρω από το εργοστάσιο για βαρέα μέταλλα σε διαπιστευμένο εργαστήριο του Καναδά όπου το αρσενικό μετρήθηκε στα 750 ppm, όταν το φινλανδικό όριο είναι το 5

Β) Η ποιότητα της ατμόσφαιρας και η δημόσια υγεία στον Βόλο. Η ανακοίνωση τον Φεβρουάριο του 2019 της μελέτης που διεξήγαγε η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε συνεργασία με το Νοσοκομείο Βόλου αλλά και τον Ιατρικό Σύλλογο Μαγνησίας, απλά επιβεβαίωσε τους φόβους και τις υποψίες των κατοίκων. Σύμφωνα με το αποτέλεσμά της, τόσο η νοσηρότητα όσο και η θνησιμότητα στην πόλη του Βόλου κατέχουν την πρώτη θέση πανελλαδικά. Το ανεξήγητο όμως είναι ότι η θλιβερή αυτή πρωτιά καταγράφει διαφορά της τάξης του 400% για θανάτους από εγκεφαλικά και 350% για θανάτους από καρκίνο του ήπατος. Ουσιαστικά και για τις υπόλοιπες αιτίες θανάτων την πρώτη θέση κατέχει ο Βόλος. Τον Μάρτιο του 2019 ο σημερινός πρωθυπουργός αναγνώρισε το πρόβλημα και μίλησε για το «ηθικό πρόβλημα του Βόλου». Στο πλαίσιο αυτό ήταν και η απόφαση της κυβέρνησής του να επιτρέψει στην ΑΓΕΤ την καύση 5.000 τόνων ενός άλλου απορριμματογενούς καυσίμου, το οποίο προέρχεται από υπολείμματα της επεξεργασίας των αστικών αποβλήτων που δέχεται ο πράσινος κάδος. Το ΕΚΑ 190305 ή CLO θα διετίθετο από τον ΕΣΔΝΑ ατελώς στην ΑΓΕΤ Βόλου και Αλιβερίου. Μετά τις πιέσεις των πολιτών, η Lafarge αποφάσισε να το αποσύρει ως καύσιμο από το εργοστάσιο του Βόλου. Η χρήση των απορριμματογενών καυσίμων από τις βιομηχανίες παραγωγής τσιμέντου ξεκίνησε το 2010, όταν η Ε.Ε. με την οδηγία της όριζε το πλαίσιο και τις προδιαγραφές του εγχειρήματος. Στην οδηγία αυτή, η οποία μεταφέρθηκε

στην ελληνική νομοθεσία το 2013 (ΦΕΚ 1450), στο άρθρο 46 παρ. 1, καθορίζεται ρητά ότι για να μπορούν αυτά τα εργοστάσια να καίνε με ασφάλεια τέτοιας προέλευσης καύσιμα, θα πρέπει να υπολογίσουν εκ νέου το ύψος της καπνοδόχου, έτσι ώστε να προστατεύονται η υγεία των ανθρώπων και το περιβάλλον. Η τόσο καθοριστική αυτή οδηγία, η οποία δημιουργεί την υποχρέωση νέας μελέτης διασποράς ρύπων από την πλευρά του εργοστασίου, σε σχέση με το εκ νέου υπολογισμένο ύψος της καπνοδόχου,... μεταφέρθηκε στην ελληνική νομοθεσία (ΦΕΚ 1450/2013 άρθρο 25 παρ. 1β) μόνο για τις μονάδες αποτέφρωσης αποβλήτων που θα παράγουν ηλεκτρική ισχύ. Με ανεξήγητο και αυθαίρετο τρόπο η υποχρέωση αυτή δεν ισχύει για τις μονάδες συναποτέφρωσης όπως είναι οι τσιμεντοβιομηχανίες. Ετσι, τα εργοστάσια αυτά στη χώρα μας λειτουργούν με τις παλαιές καπνοδόχους, παραβιάζοντας την ευρωπαϊκή οδηγία και εκθέτοντας σε διαρκή κίνδυνο τη δημόσια υγεία λόγω της διασποράς των επικίνδυνων χημικών ρύπων μέσα σε αστικές, πυκνοδομημένες περιοχές. Οι συμφωνίες εθελοντικής συνεργασίας μεταξύ της Ενωσης Ελληνικών Τσιμεντοβιομηχανιών και του Ελληνικού Δημοσίου προέβλεπαν ρητά τη δημιουργία Τοπικών Επιτροπών Ελέγχου με σημαντικές δυνατότητες στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κάθε εργοστασίου αυτού του είδους. Δυστυχώς, η πρόβλεψη αυτή ποτέ δεν λειτούργησε και τελικά καταργήθηκε στη νέα συμφωνία που υπογράφτηκε τον Ιούλιο του 2019. *Τεχνολόγος μηχανολόγος μηχανικός ΑΣΕΤΕΜ-ΣΕΛΕΤΕ, τέως αντιδήμαρχος Καθαριότητας Δήμου Νέας Ιωνίας. Μέλος της Επιτροπής Αγώνα Πολιτών Βόλου κατά της Καύσης Απορριμμάτων από την ΑΓΕΤ

Eνέργεια

| 24-25 Οκτωβρίου 2020

Το πράσινο εγχείρημα της Ν.Δ. θα αποδειχτεί κενό γράμμα Του ΧΑΡΗ ΜΑΜΟΥΛΑΚΗ*

ια την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ οι αρχές της κυκλικής οικονομίας ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για τον πράσινο μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, γι’ αυτό και δούλεψε συστηματικά προς αυτήν την κατεύθυνση. H σύνταξη και η υιοθέτηση του εθνικού σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία και η ψήφιση του νόμου για τον περιορισμό της χρήσης πλαστικής σακούλας μιας χρήσης επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση της σταδιακής συρρίκνωσης της κατανάλωσης πλαστικού στη χώρα μας. Η Ν.Δ. προσπαθεί να πείσει ότι έχει «πράσινο» όραμα και «πράσινη» ατζέντα. Αλλά όπως αποδεικνύεται και με το νομοσχέδιο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον», το οποίο ήδη ψηφίστηκε στη Βουλή, χρησιμοποιεί το «πράσινο» πρόσημο αποκλειστικά για επικοινωνιακούς σκοπούς. Η εν λόγω οδηγία προβλέπει την περαιτέρω συρρίκνωση της χρήσης καθημερινών προϊόντων μιας χρήσης όπως τα πλαστικά ποτήρια, τα καλαμάκια, οι μπατονέτες κ.ά., με σταδιακή εφαρμογή του μέτρου, από την πλήρη απαγόρευση μέχρι την επιβολή τελών ή την υποχρεωτική χρήση ανακυκλώσιμων υλικών για τη διάθεσή τους στην αγορά. Αυτό, βέβαια, προϋποθέτει ότι η Ν.Δ. θα είχε προηγουμένως

φροντίσει να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες, δηλαδή να κάνει τις απαραίτητες ζυμώσεις ώστε να γίνουν σύμμαχοί της στην προσπάθεια αυτή τόσο οι ίδιοι οι καταναλωτές όσο και οι επιχειρήσεις. Πώς θα έχει η κυβέρνηση στο πλευρό της τους Ελληνες παραγωγούς πλαστικού και την ελληνική βιομηχανία που θα πρέπει να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός νέου θεσμικού πλαισίου; Εξασφάλισε η Ν.Δ. την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας

και την κοινωνική συναίνεση; Σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα, η απάντηση, δυστυχώς, είναι αρνητική. Αν δε εντάξουμε το εν λόγω νομοσχέδιο στο πλαίσιο μιας συνολικότερης στρατηγικής, που λαμβάνει υπόψη την πολιτική της κυβέρνησης για τα απορρίμματα, η μεγάλη εικόνα αποδεικνύει ότι η Ν.Δ. δεν δικαιούνται να μιλάει για φιλο-περιβαλλοντική πολιτική. Ο αρμόδιος υπουργός βιάστηκε να φέρει στη Βουλή το νομοσχέδιο, ωσάν η ψή-

φισή του να αρκεί για να κατασκευαστεί η «πράσινη» εικόνα μιας δήθεν φιλο-περιβαλλοντικής κυβέρνησης. Δεν φρόντισαν καν να ενημερωθούν για το ποια είναι τα πλαστικά μιας χρήσης. Δεν φρόντισαν καν να ενημερώσουν τους ΟΤΑ, οι οποίοι πλέον θα πρέπει να δημιουργήσουν ειδικές περιβαλλοντικές υποδομές για το εάν θα λάβουν επιπλέον χρηματοδότηση. Δεν φρόντισαν καν να εξασφαλίσουν επαρκή χρηματοδότηση για τον ιδιωτικό τομέα, αφού οι βιομηχανίες πλέον θα έχουν την υποχρέωση να χρησιμοποιούν ανακυκλώσιμο υλικό. Να σημειώσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει ακόμα ολοκληρώσει τη συζήτηση για την υλοποίηση της οδηγίας! Αρα, το υπουργείο Περιβάλλοντος, κατά μία έννοια, νομοθετεί στα «τυφλά». Για ακόμη μία φορά η κυβέρνηση της Ν.Δ. νομοθετεί «άτσαλα», βιαστικά, χωρίς να έχει εξασφαλίσει την κοινωνική συναίνεση που απαιτείται για την εφαρμογή ενός τόσο σημαντικού εγχειρήματος. Ο εν λόγω νόμος θα αποδειχτεί στην πράξη… κενό γράμμα. Και η ευθύνη για αυτό θα βαραίνει αποκλειστικά την παρούσα κυβέρνηση, η οποία, ενώ επαίρεται ότι είναι «πράσινη», και το κάνει μάλιστα με τυμπανοκρουσίες, αποδεικνύει ότι το «πράσινο» εγχείρημα θυσιάζεται στον βωμό της επικοινωνίας ως ακόμα ενός δήθεν μεγάλου ατού του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. *Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ν. Ηρακλείου - πολιτικός μηχανικός BEng MSc, Αν. τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων

Φυσικό αέριο στη βιομηχανία: συμφωνία-ρεκόρ ΕΔΑ ΘΕΣΣ - ΜΕΛ ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ συμφωνία για την πορεία ενεργειακού μετασχηματισμού του βιομηχανικού κλάδου στη χώρα υπέγραψαν η ΕΔΑ ΘΕΣΣ και η ΜΕΛ ΜΑΕ, η μεγαλύτερη δύναμη στον κλάδο παραγωγής ανακυκλωμένου χαρτονιού στην Ελλάδα. Ετσι, η ΕΔΑ ΘΕΣΣ, πρωτοπόρος στον κλάδο της ενέργειας με πολυετή ανοδική πορεία, σε ετήσια βάση θα προμηθεύει 16,5 εκατ. Νm3 φυσικού αερίου στη ΜΕΛ ΜΑΕ, που είναι μέλος του ομίλου PAK GROUP B.V. Οπως τόνισε ο γενικός διευθυντής της ΕΔΑ ΘΕΣΣ, Λεωνίδας Μπακούρας, με αφορμή τη συμφωνία που αποτελεί ρεκόρ, «στην ΕΔΑ ΘΕΣΣ εφαρμόζουμε στοχευμένη

και ξεκάθαρη στρατηγική που βασίζεται στον ολοκληρωμένο σχεδιασμό, στην υψηλή τεχνογνωσία και στη συνέπεια στον προγραμματισμό μας. Στο επίκεντρο αυτής της στρατηγικής διαχρονικά βρίσκεται η ανάπτυξη των υποδομών και της διείσδυσης του φυσικού αερίου, επιτυγχάνοντας τη μείωση του ενεργειακού κόστους». «Συνεισφέρουμε καταλυτικά στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα του τόπου και ευθυγραμμιζόμαστε πλήρως με τις αποφάσεις τις Πολιτείας», σημείωσε ο κ. Μπακούρας. Σημειώνεται ότι η ΜΕΛ ΜΑΕ είναι η μοναδική βιομηχανική μονάδα που παράγει ανακυκλωμένο χαρτόνι στην Ελλάδα, με την ετήσια πα-

ραγωγή σε επιχρισμένο χαρτόνι να ανέρχεται στους 120.000 τόνους. Διαθέτει υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις και προσφέρει προϊόντα και υπηρεσίες εφαρμόζοντας βέλτιστες πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης, με στόχο την εξοικονόμηση πόρων και την περιβαλλοντική αναβάθμιση. Τα προϊόντα της εξάγονται σε περισσότερες από 30 χώρες, ενώ σημαντικό μέρος της παραγωγής διοχετεύεται στην ελληνική αγορά. Μάλιστα η ΜΕΛ προτίθεται να κατασκευάσει στο μεταξύ μια μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος προς πώληση με τη χρήση φυσικού αερίου, επένδυση που ανέρχεται στα 5 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί με ίδια κεφάλαια της εταιρείας, χω-

ρίς τραπεζικό δανεισμό ή κοινοτικές επενδύσεις, και με τη στήριξη της PAK Group, όπου και ανήκει. Από τη νέα αυτή μονάδα ηλεκτροπαραγωγής δυναμικότητας 8,6MW ανά έτος, η MΕΛ θα κάνει χρήση επίσης των εκλυόμενων θερμικών φορτίων στην παραγωγική της διαδικασία και ευελπιστεί να αποκομίζει συνολικά ποσό άνω των 2 εκατ. ευρώ ετησίως. Η επένδυση αυτή ισχυροποιεί τα μέγιστα τη ΜΕΛ και θα επιφέρει πρόσθετα σημαντικά οφέλη σε χιλιάδες κατοίκους στην ευρύτερη περιοχή, που θα κάνουν και αυτοί φυσικά χρήση του δικτύου φυσικού αερίου. Ουσιαστικά η κίνηση αυτή της ΕΔΑ ΘΕΣΣ οδηγεί σε επέκταση του δικτύου της αλλά και σε διεύρυν-

ση της χρήσης του φυσικού αερίου προς όφελος των ενεργοβόρων βιομηχανιών, ενισχύοντας την ενεργειακή αποδοτικότητα αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος. Οπως μάλιστα τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της ΜΕΛ, Δημήτρης Θεοχάρης, «η ΜΕΛ, η μεγαλύτερη χαρτονοβιομηχανία των Βαλκανίων και από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές μονάδες της Β. Ελλάδας γιορτάζει φέτος τα 53α γενέθλιά της ανοίγοντας μια νέα σελίδα στην ιστορία της. Ενα όνειρο δεκαετιών έγινε πραγματικότητα, με την υπογραφή σύμβασης με την ΕΔΑ ΘΕΣΣ, σύμφωνα με την οποία εντός του 2021 θα φτάσει ο αγωγός φυσικού αερίου στο εργοστάσιο».