EFSYN BIO February 2021 by Εφημερίδα των Συντακτών

ΕfSyn

BIO Κέλλυ Βλαχάκη / ECOS «Θέλω να αγωνιστώ για την αλλαγή στις επιχειρησιακές πολιτικές»

ΕΙΔ ΙΚΗ ΕΚ ΔΟΣΗ ΤΗΣ «ΕΦΗΜΕΡΙΔ Α Σ ΤΩΝ Σ Υ ΝΤΑΚ ΤΩΝ»

13 | 2 | 2021

Κωνσταντίνος & Αννα Τόττη / AROMA «Δεν χρειάζεται ένα προϊόν να είναι ακριβό για να είναι πολύ καλό»

ΑΓΟΡΑ

Το ΛΑ∆Ι είναι υπερτροφή OΣΠΡΙΑ ξανά στο τραπέζι

vegans efsynBIO

Είναι η διατροφή του µέλλοντος;

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ KΕΛΛΥ ΒΛΑΧΑΚΗ

Πρέσβειρα της βιώσιμης ανάπτυξης

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΟΤΤΗΣ & ΑΝΝΑ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΥΤΟΤΤΗ

Οι δημιουργοί των

AROMA

ΑΓΟΡΑ

BIO ΕfSyn

Ξανά στο τραπέζι

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Νικόλας Βουλέλης ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Σωτήρης Μανιάτης ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΦΥΛΛΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟΥ Τάσος Παππάς ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ Κώστας Μανιμανάκης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΚΕΙΜΕΝΑ Βάση Παναγοπούλου ART DIRECTOR Δημήτρης Φωτόπουλος ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Λουίζα Καραγεωργίου

ΒΙΒΛΙΑ

ΘΕΜΑ

Παιδί &

διατροφή 10 βιβλία για να παίξει µε την τροφή του

Στον κόσμο των

vegans 30

efsynBIO

Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΙΝΑΙ ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Περιβάλλον & Διατροφή Αρρηκτη η σχέση τους Οπως δείχνουν όλα τα επιστημονικά ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, αειφορία, βιοοικονομία, αγροοικολογία. Οι λέξεις που δεδομένα και η σκληρή πραγματικότητα μπήκαν στη ζωή μας και θα σηματοδο- της πανδημίας, το αίτιο για όλα τα δεινά της τήσουν το μέλλον του κόσμου μας. Μέσα ανθρωπότητας σήμερα είναι η καταστροφή τους ενυπάρχουν ο σεβασμός του περιβάλ- του περιβάλλοντος που είναι ανθρωπογενής. Δηλαδή την προκάλεσε ο άνθρωλοντος, η ορθή χρήση των φυσικών πος με τον τρόπο που δραστηριοπόρων, η προστασία των φυσικών ποιείται. οικοσυστημάτων και της βιοποικιΤώρα όμως όλα πρέπει να αλλότητας, η διασφάλιση του αγαEDITORIAL λάξουν, έχει έρθει η στιγμή που θού του νερού. οι άνθρωποι θα πρέπει να κάνουν Μείωση εκπομπών αερίων του ειρήνη με τη Γη. θερμοκηπίου, φρένο στη λαίμαρΑβλάβεια, μη βία, υγεία και σεβαγη χρήση ορυκτών πόρων, διατήσμός απέναντι σε όλους και όλα. Αυτές ρηση και προστασία όλων των έμβιων και άβιων του πλανήτη, ανάγκη για καθαρή είναι οι αρχές που θέτουν τις συντεταγμένες ατμόσφαιρα είναι οι στόχοι που τέθηκαν και του μέλλοντος. Αυτές οι αρχές είναι εξ αρχής οι πυλώνες πίσω τους κρύβουν τη συνειδητοποίηση της ζημιάς που έχει προκαλέσει η ανθρώπινη της βιολογικής γεωργίας και άλλων μεθόδων καλλιέργειας όπως η βιοδυναμική, η φυλή πάνω στη Γη. μέθοδος Fukuoka κ.ά. Τις ίδιες αρχές πρεσβεύει το vegan κίνημα. Και αυτές τις μεθόδους, πρακτικές και αρχές ενστερνίζονται πλέον οι επιστήμονες για να αναστραφεί η ζημιά και να επανέλθει η ισορροπία πάνω στη Γη. Αποδέχονται και

ενσωματώνουν όλες αυτές τις μεθόδους που αφορούν τον πρωτογενή τομέα, την παραγωγή δηλαδή τροφής, όχι μόνο σε τοπικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, γιατί αυτές, καθώς έχουν περιορισμένες ή μηδαμινές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, είναι το κλειδί για τη δική μας επιβίωση και ευζωία αλλά και των επόμενων γενεών. Επομένως γίνεται κατανοητό ότι η επιλογή του κάθε καταναλωτή έχει δύναμη, δύναμη που κατευθύνεται σε πολλά επίπεδα. Γιατί η κάθε αγορά τροφής παραγμένης με βιολογικές, βιοδυναμικές κ.λπ. μεθόδους είναι μια απόφαση και άσκηση πολιτικής βούλησης και θέσης που αφορά τον εαυτό μας, τους γύρω μας και το περιβάλλον. Το μέλλον ανήκει στην αειφόρο ανάπτυξη, οι καταναλωτές έχουν πλέον γνώση και απαιτούν καθαρή τροφή παραγμένη με βιώσιμες μεθόδους. Η αύξηση των ομάδων που σήμερα ονομάζονται ηθικοί καταναλωτές φανερώνει ότι η έκφραση «είσαι ό,τι τρως» έχει γίνει σαφώς κατανοητή, καθώς η υγεία πλέον βρίσκεται στην κορυφή των επιλογών ζωής, τουλάχιστον σε όσους έχουν αυτή την ευτυχία επιλογής. Και το φαγητό που συντηρεί το σώμα μας εν ζωή, συντηρεί επίσης και το θετικό του ψυχισμού μας αλλά και του νοητικού μας. Ο θετικός αντίκτυπος όμως κάνει μεγάλο κύκλο, γιατί τρώγοντας καθαρή τροφή υποστηρίζουμε τους τοπικούς παραγωγούς που δραστηριοποιούνται αειφορικά, κρατάμε καθαρό και σε ισορροπία το περιβάλλον μας, οπότε και η αλληλουχία των σχέσεων-δράσεων καταλήγει στη δημιουργία υγιών, αυτοδύναμων κοινοτήτων, άρα και πόλεων που μπορούν να αντεπεξέλθουν στις μελλοντικές προκλήσεις γιατί με τις επιλογές τους οι πολίτες έχουν συνεργήσει στο να μπουν τα θεμέλια μιας υγιούς ζωής. Β.Π.

efsynBIO

KΕΛΛΥ ΒΛΑΧΑΚΗ

Πρέσβειρα της βιώσιμης ανάπτυξης

Η Κέλλυ Βλαχάκη-Χανκς ηγείται μιας πρωτοπόρου «πράσινης», πολυβραβευμένης επιχείρησης, τιμά με τις επενδύσεις της στην Ελλάδα τις ρίζες της, το όραμα του πατέρα της, ενώ, παράγοντας προϊόντα φιλικά στο περιβάλλον και ασφαλή για τους καταναλωτές υπηρετεί αυτό που ονομάζουμε ηθικό εμπόριο. Της Βάσης Παναγοπούλου

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΗΣ, Earth Friendly Products, κρατάει τα σκήπτρα της πρωτοπορίας στον χώρο της παραγωγής οικολογικών απορρυπαντικών και καθαριστικών σπιτιού όχι μόνο για την ποιότητα των προϊόντων της, που βρίσκουμε σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα υπό την επωνυμία ECOS, αλλά ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ γιατί βρίσκεται πάνω από 50 χρόνια στον χώρο, κατέχει σημαντική θέση στην παγκόσμια αγορά, ενώ συνεχώς αναπτύσσεται και καινοτομεί ακολουθώντας τις επιταγές της αειφόρου ανάπτυξης. Η Κέλλυ Βλαχάκη-Χανκς είναι μια σημαντική γυναίκα, πρέσβειρα της πράσινης, βιώσιμης, αειφορικής ανάπτυξης, που είναι ο στόχος του μέλλοντος. ΘΑ ΗΘΕΛΑ πολύ να τη γνωρίσω από κοντά αλλά από τη μια η πανδημία, από την άλλη ότι η έδρα της εταιρείας Earth Friendly Products και της ζωής της βρίσκεται στην Αμερική, καταλήξαμε στη διαδικτυακής μορφής συνέντευξη. Γιατί όμως την προσεγγίσαμε; Παρατηρώντας τη διείσδυση των προϊόντων της στην ελληνική αγορά με εξαιρετικά προσιτές οικονομικές προωθητικές ενέργειες ακόμη και εν μέσω πανδημίας –όταν κάθε εβδομάδα βρίσκαμε και υψηλότερες τιμές στα περισσότερα είδη–, διαπιστώνοντας ότι όλα παράγονται στην Ελλάδα, ότι οι πρώτες ύλες τους είναι φυτικής προέλευσης, ότι είναι προϊόντα ασφαλή efsynBIO

για τον καταναλωτή και φιλικά προς το περιβάλλον, και το γεγονός ότι η Earth Friendly Products είναι η πρώτη εταιρεία στον κόσμο που απέκτησε την τριπλή πιστοποίηση Platinum Zero Waste για το ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, νερού, μείωσης των αποβλήτων σε ποσοστό παραπάνω από 95% αλλά και το ότι οι τέσσερις εγκαταστάσεις της στην Αμερική λειτουργούν βασιζόμενες 100% σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ήλιος, αέρας, νερό), αντιληφθήκαμε τον πρωτοπόρο χαρακτήρα της εταιρείας που πρεσβεύει το πρόσφατα απαιτητό προφίλ για τις ανάγκες διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής, αυτό της αειφορικής ανάπτυξης.

ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ της εταιρείας μπορεί να διαβάσει κανείς πώς περιγράφεται η δραστηριότητά τους: «Σκοπός μας είναι η προστασία της υγείας και της ευζωίας των ανθρώπων, των ζώων αλλά και του πλανήτη. Γι’ αυτό παράγουμε τα πιο καθαρά, αειφόρα και προσιτά οικονομικά απορρυπαντικά και προϊόντα καθαρισμού σε όλους». ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ φυσικά τίποτε δεν είναι τυχαίο, δεν μπορούσαμε παρά να αναγνωρίσουμε την αξία του ανθρώπου που βρίσκεται σήμερα πίσω από αυτή την οικογενειακή επιχείρηση, της Κέλλυς Βλαχάκη. Ας τη γνωρίσουμε.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ KΕΛΛΥ ΒΛΑΧΑΚΗ

Συνεχίζουν τα προϊόντα της Earth Friendly Products να είναι πρώτα σε πωλήσεις στην αμερικανική «πράσινη» αγορά;

νεργασίες με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Το καλύτερο σε πωλήσεις προϊόν μας είναι το απορρυπαντικό πλυντηρίου ρούχων, με μανόλια και κρίνο του 1.5 lt.

Ναι, το ECOS απορρυπαντικό πλυντηρίου Γνωρίζετε το προφίλ της Earth Friendly Products είναι το πρώτο των καταναλωτών σας; σε πωλήσεις «πράσινο» απορρυπαντικό στην Συναντάμε τον ενεργό «πράσινο» καταναΑμερική. Τα προϊόντα μας βρίσκονται στα λωτή κυρίως στο πρόσωπο γυναικών πανεράφια των μεγαλύτερων σημείων λιανικής πιστημιακής εκπαίδευσης, ηλικίας μεταξύ στον κόσμο και ανάμεσα σε αυτά είναι και τα 35 και 54 χρονών. Αγοράζει σε τακτική βάση καταστήματα Walmart που εδρεύουν στην βιολογικά τρόφιμα και απορρυπαντικά, κάΑμερική, τα Sam’s Club, Costco, Whole Foods νει ανακύκλωση, προσπαθεί να μειώσει την Market, Kroger, Amazon και πολλά ακόμη. κατανάλωση ενέργειας και τον ενδιαφέρει Κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι πωλήσεις η προστασία του περιβάλλοντος, χρησιμοαυξήθηκαν σημαντικά, γιατί είχαμε αύξηση ποιώντας π.χ. τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή της ζήτησης, αλλά το ότι αυτή η πανδημία αντικαθιστώντας τις παλιές και ενεργοβόρες ταλανίζει σήμερα την ανθρωπότητα ολάκεοικιακές συσκευές με εναλλακτικές λύσεις ρη, μας κάνει ακόμη πιο αφοσιωμένους στον χαμηλότερης κατανάλωσης στόχο μας, που είναι η προστασία ενέργειας ή ενεργειακής κλάτης υγείας των ανθρώπων αλλά σης ηλεκτρικές συσκευές. Το να και του πλανήτη. Οι καταναλωτές μας είναι ευαιαναγράφεται Η θέση σας στην ελληνική σθητοποιημένοι σε περιβαλλοστα προϊόντα αγορά αυτή τη στιγμή ποια ντικά θέματα και προβληματίμας «Παράγεται είναι; ζονται συχνά για τη ζημιά που στην Ελλάδα» Στην ελληνική αγορά μπήκαμε το μπορεί να προκαλέσουν στο ήταν εξαιρετικά 2013, ενώ η παραγωγή των προϊόπεριβάλλον διάφορα προϊόσημαντικό για ντων μας στην Ελλάδα ξεκίνησε ντα. Θεωρούν ότι οι επιχειρήτον πατέρα μου το 2018. Βρισκόμαστε σε όλα τα σεις παίζουν μεγάλο ρόλο στην και για μένα σούπερ μάρκετ της ελληνικής προστασία του περιβάλλοντος, βέβαια, ως αγοράς (Σκλαβενίτης, My market, γι’ αυτό επιλέγουν να υποστηΕλληνες πολίτες AB Βασιλόπουλος, Γαλαξίας, Θαρίζουν εταιρείες που σέβονται που είμαστε. νόπουλος, Χαλκιαδάκης και SYN. την αειφορία και αποφεύγουν KA.) και οι πωλήσεις κατατάσσουν όσες έχουν αρνητικό αντίκτυτα προϊόντα μας στις 2-3 πρώτες πο στο περιβάλλον. Αναζητούν θέσεις της αγοράς «πράσινων» απορρυπαντι- στις συσκευασίες τις «πράσινες» πιστοποιήκών, ανάλογα βέβαια πάντα με την κατηγορία. σεις όπως είναι η αμερικανική (EPA) Safer Choice την οποία φέρουν πολλά από τα δικά Πιστεύετε ότι έχετε αγγίξει τους Ελληνες μας προϊόντα. καταναλωτές; Ποιο είναι το πρώτο σε Η πιστοποίηση Safer Choice, αποδεικνύει ότι πωλήσεις προϊόν σας στην Ελλάδα; κάθε ένα συστατικό του προϊόντος είναι το Ναι, πραγματικά αισθάνομαι ότι έχουμε καασφαλέστερο στην κατηγορία του, ότι είναι ταφέρει να αναπτύξουμε βαθείς συναισθηλειτουργικό και ότι η εταιρεία παραγωγής ολοματικούς δεσμούς με τους Ελληνες καταναένα καινοτομεί και αναπτύσσει καινούργιες λωτές. Το ότι είμαστε μια καθαρά ελληνική, «πράσινες» φόρμουλες. οικογενειακή, ιδιόκτητη επιχείρηση και το γεγονός ότι φέραμε την εταιρεία στον τόπο Αναζητούν ακόμη την πιστοποίηση της The καταγωγής του πατέρα μου, την Ελλάδα (η κα- Vegan Society, το σήμα της οποίας (Vegan) διταγωγή του είναι από τα Χανιά), υλοποιώντας ασφαλίζει ότι όλα τα προϊόντα που το φέρουν, το όραμά του, έτυχε της ευρείας αποδοχής όπως και τα συστατικά τους, δεν περιέχουν των Ελλήνων καταναλωτών. Εχουμε πολύ δυ- κανένα συστατικό ζωικής προέλευσης ούτε ναμικές συνεργασίες με ραδιοτηλεοπτικούς έχουν δοκιμαστεί με πειράματα σε ζώα. σταθμούς στην Ελλάδα, υποστηρίζουμε φιλανθρωπικές οργανώσεις όπως είναι το «Χαμόγελο του παιδιού» αλλά και τις τέχνες με συ6

Τα ποσοστά αποδοχής και αναγνώρισης των πράσινων πιστοποιητικών σήμερα έχουν αυξηθεί σημαντικά και το βλέπουμε στις μεefsynBIO

τρήσεις που δείχνουν ότι το 29% των καταναλωτών είναι ενήμεροι και αναγνωρίζουν τις πιστοποιήσεις των φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων, όταν το 2009 αυτό το ποσοστό βρισκόταν μόλις στο 2%. Η δημιουργία της εταιρείας και η παραγωγή των προϊόντων σας στην Ελλάδα, είναι ένας όρκος προς τον πατέρα σας που τιμάτε. Πέρα από το συναισθηματικό κομμάτι, αυτή η επένδυση στη χώρα, ανοίγει τον δρόμο και για άλλες αγορές;

σμού είναι ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους που έχουμε για να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας από περιβαλλοντικών παραγόντων ασθένειες όπως είναι οι αλλεργίες και το έκζεμα, ο καρκίνος και οι διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος. Οι έρευνες δείχνουν σαφή σύνδεση καρκίνων με τις τοξικές χημικές ουσίες που συνήθως περιέχουν τα κοινά προϊόντα καθαρισμού. Και οι καταναλωτές χρησιμοποιούν αυτές τις πληροφορίες για να κάνουν καλύτερες επιλογές στο τι τρώνε, στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής που βάζουν στο δέρμα τους και, τα τελευταία χρόνια, δίνουν σημασία και στο τι προϊόντα θα χρησιμοποιήσουν για τον καθαρισμό των ρούχων τους, των πιάτων φαγητού και των σπιτιών τους.

Απολύτως. Το να αναγράφεται στα προϊόντα μας «Παράγεται στην Ελλάδα» ήταν εξαιρετικά σημαντικό για τον πατέρα μου και για μένα βέβαια, ως Ελληνες πολίτες που είμαστε. Αλλά η Ελλάδα είναι επίσης στρατηγικής Αυτή η βαθιά κατανόηση του κρίσιμου ρόλου σημασίας χώρα για την έγκαιρη που παίζουν τα προϊόντα καθαρικαι καλύτερη εξυπηρέτηση των σμού στην υγεία και στην ευζωία αγορών της EMEA (Ευρώπη, Η πράσινη αγορά μας αλλά και στην υγεία του πλαΜέση Ανατολή και Αφρική), αγο- δεν είναι απλά νήτη, είναι που έδωσε ώθηση ρές όπου έχουμε δημιουργήσει ακόμη μία τάση, στην ανάπτυξη της εταιρείας μας. ένα εξαιρετικό δίκτυο διανομής. είναι το μέλλον. Και δεν σας κρύβω πως είμαστε Πιστεύετε ότι η πράσινη αγο- Είναι σημαντικό πολύ περήφανοι για τις αποφάγια τους νέους ρά και η αγορά βιολογικών σεις των πολιτικών μας, που στοεπιχειρηματίες προϊόντων είναι ένας τομέας χεύουν στη μακροβιότητα και να αναπτύξουν που μπορούν να επενδύσουν δεν καθορίζονται από βραχύβιες καινοτομίες και να ευημερήσουν νεοφυκαπιταλιστικές επιλογές. που θα είς επιχειρήσεις; ανταποκρίνονται Σχεδιάζετε κάποια καινούργια Ναι, η πράσινη αγορά δεν είναι στις μεγάλες προϊόντα; Στην Ελλάδα βρίαπλά ακόμη μία τάση, είναι το ανάγκες που σκουμε ότι και ο Αμερικανός μέλλον. Δεν υπάρχει τίποτα πιο αντιμετωπίζουμε. καταναλωτής; σημαντικό για τους νέους επιχειΣυνεχώς καινοτομούμε και σπάρηματίες από το να αναπτύξουν με τα μέχρι τώρα δεδομένα και καινοτομίες που θα ανταποκρίφραγμούς της «πράσινης» επιστήμης. Κάνονται στις μεγάλες ανάγκες που αντιμετωπίζουμε, ειδικά σε ό,τι αφορά την κλιματική ποια από τα νέα καινοτόμα προϊόντα μας που κρίση και την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση θα βγάλουμε στην ελληνική αγορά είναι τα για «πράσινα» προϊόντα. Οι καταναλωτές θα ECOSNext και ECOS Mother & Child Reill ανταμείψουν τις εταιρείες που θα δημιουρ- Kits. γήσουν καλύτερα «πράσινα» προϊόντα και ασφαλέστερες φόρμουλες. Θεωρείτε ότι οι καταναλωτές, σε παγκόσμιο επίπεδο, έχουν συνειδητοποιήσει τη σημασία της χρήσης προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον; Οι καταναλωτές έχουν σήμερα μεγαλύτερη ενημέρωση και πρόσβαση στην πληροφόρηση από ό,τι στο παρελθόν. Αναζητούν τρόπους για να προστατεύσουν την οικογένειά τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Το να αγοράζουν ασφαλέστερα προϊόντα καθαριefsynBIO

Το ECOSNext είναι ένα απορρυπαντικό ρούχων σε μορφή φύλλων. Είναι ελαφρύ και εύκολο στη μεταφορά και στη χρήση. Κάθε φύλλο διαλύεται εντελώς σε όλες τις θερμοκρασίες νερού. Είναι σχεδιασμένο να στοχεύει σκληρούς λεκέδες, είναι επίσης υποαλλεργικό, ώστε να είναι απαλό στο δέρμα. Και ακριβώς επειδή είναι βιοαποικοδομήσιμο, είναι ασφαλέστερο για τους ανθρώπους, τα κατοικίδια ζώα και τον πλανήτη. Δεν περιέχει βαφές, οπτικά λαμπρυντικά, parabens ή φθαλικές/φωσφορικές ενώσεις.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ KΕΛΛΥ ΒΛΑΧΑΚΗ

Τα ECOS Mother & Child Reill Kits είναι μια νέα συσκευασία, όπου ένα μικρό μπουκάλι θα είναι ενσωματωμένο σε ένα μεγαλύτερο, που θα μπορείς να το βγάζεις και να το γεμίζεις για ευκολότερη χρήση στη καθημερινότητα, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα μικρότερη σπατάλη υλικών και μεγαλύτερο όφελος για το περιβάλλον. Εχουμε ήδη δειγματίσει στους σημαντικότερους εκπροσώπους λιανικής στην Ελλάδα και φυσικά είμαστε χαρούμενοι που θα μπορέσουμε να τα δείξουμε στον Ελληνα καταναλωτή. Στην αμερικανική αγορά έχουμε παρουσία για περισσότερα από πενήντα χρόνια, οπότε είναι φυσικό εδώ να έχουμε περισσότερους κωδικούς, αλλά είναι στους στόχους μας να αναπτύξουμε το ίδιο εύρος προϊόντων στην ελληνική αγορά και εργαζόμαστε προς αυτή τη κατεύθυνση. Οσο οι Ελληνες καταναλωτές μάς προτιμούν και υποστηρίζουν τη δουλειά μας τόσο περισσότεροι λιανέμποροι θα θελήσουν να τοποθετήσουν περισσότερα δικά μας προϊόντα στους χώρους τους. Για μένα όσο σημαντικό είναι ο χώρος μου και τα ρούχα μου να μην έχουν πάνω τους κατάλοιπα χημικών ουσιών, έτσι θέλω να είναι και το πιάτο που τρώω το φαγητό μου. Καθαρό, απαλλαγμένο από χημικά. Συμφωνείτε μαζί μου; Ναι, το πιάτο από το οποίο τρώτε το φαγητό σας είναι εξίσου σημαντικό με το φαγητό που βάζετε στο στόμα σας αλλά ξέρετε, τα υπολείμματα των απορρυπαντικών στα ρούχα σας εισέρχονται στο σώμα σας γρηγορότερα διαμέσου του δέρματός σας παρά από το στόμα σας. Σκεφτείτε, το δέρμα σας είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματός σας. Γι’ αυτό είναι απολύτως επιτακτική ανάγκη να κοιτάμε τις ετικέτες, να διαβάζουμε τα συστατικά και να κατανοήσουμε ότι το κάθε προϊόν καθαρισμού επηρεάζει άμεσα την υγεία μας. Υπάρχουν τόσα συστατικά που έχει αποδειχτεί ότι σχετίζονται με καρκίνους, βλάβες των νεύρων και των οργάνων, για να μην αναφερθώ στη δραματική αύξηση των αλλεργιών και του εκζέματος. Πρέπει να επιλέγουμε προσεκτικά, προϊόντα που δεν βλάπτουν την υγεία μας αλλά και την υγεία του πλανήτη. Οι αναγνώστες σας θα πρέπει να αποφεύγουν επικίνδυνα συστατικά όπως φορμαλ8

δεΰδη, βαφές, αιθέρες, φθαλάτες, παραμπένες και πολλά ακόμη, στα προϊόντα που βάζουν στο σπίτι τους. Ο καθένας θα πρέπει να κάνει τη δική του έρευνα αγοράς και να αγοράζει από αξιόπιστες «πράσινες» εταιρείες, από τα προϊόντα των οποίων αποκλείονται αυστηρά τέτοια συστατικά. Το ότι επιχειρείτε ηθικά σε έναν τόσο σκληρό χώρο σάς δίνει στιγμές χαράς και ικανοποίησης;

Αθηνών, καθώς και το Αριστείο του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου, το βραβείο Athens/Livanos Award στο Ελληνοκυπριακό Συνέδριο Ηγεσίας. Για μένα είναι μεγάλη ικανοποίηση το να βλέπω ανθρώπους επιρροής και διασημότητες να στηρίζουν τόσο την εταιρεία μας όσο και το πρόσωπό μου ως ηγέτιδα της εταιρείας. Είναι πολύ όμορφο να βλέπεις διασημότητες του Χόλιγουντ και όχι μόνο, να μεταδίδουν στον κόσμο το μήνυμα, την ανάγκη να περάσουμε σε μια πράσινη επιχειρηματικότητα και να μιλούν για τα ECOS.

Το ότι βρίσκομαι στην κορυφή μιας περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνης εταιρείας μού δίνει τρομακτική χαρά και ευτυχία όχι Αισθάνεστε δικαιωμένη για την μόνο γιατί θέλω να λειτουργήσω σαν δυναεπιλογή σας και φυσικά του πατέρα μική πρέσβειρα του brand μας αλλά γιατί θέλω ακόμη να αγωνιστώ για την αλλαγή σας να επενδύσετε στην πράσινη στις επιχειρησιακές πολιτικές. Θέλω να δεί- επιχειρηματικότητα, τώρα που ξω ότι μπορεί ένας επιχειρηματίας να κάνει παγκόσμια πρέπει να στραφούμε το σωστό και το καλύτερο για την υγεία των προς την κυκλική οικονομία και σε λύσεις βασισμένες στη ανθρώπων και του πλανήτη σοφία της φύσης για να και συνάμα να έχει μια επιανταποκριθούμε στην Θέλω να κερδή επιχείρηση. Οι επιχειπρόκληση της κλιματικής αγωνιστώ για ρήσεις πρέπει να αρχίσουν να αλλαγής; την αλλαγή στις σκέφτονται και να υιοθετούν επιχειρησιακές Αισθάνομαι εξαιρετικά υπερήως πρωταρχικές τους ευθύπολιτικές. Θέλω φανη για τον πατέρα μου που νες, την υγεία των ανθρώπων να δείξω ότι είχε το όραμα, την προορατικόκαι του πλανήτη. μπορεί ένας τητα από τη δεκαετία του 1960, Τόσο εσείς όσο και η επιχειρηματίας της ανάγκης να στραφούμε εταιρεία σας έχετε να κάνει το σε πιο πράσινα, οικολογικά βραβευθεί. Θέλετε να σωστό και το απορρυπαντικά. Ιδέα που του μας μιλήσετε για αυτές τις καλύτερο για γεννήθηκε από τις αναμνήσεις βραβεύσεις; την υγεία των της παιδικής του ηλικίας, στην ανθρώπων και Το ότι η προσπάθειά μας να Κρήτη, όταν έβλεπε τη μητέρα του πλανήτη και δημιουργήσουμε έναν καλύτου να καθαρίζει το σπίτι με φυσυνάμα να έχει τερο κόσμο έχει βρει διεθνή σικά συστατικά, όπως είναι το μια επικερδή αναγνώριση με κάνει να αιξίδι και το λεμόνι. Αυτή η εικόνα επιχείρηση. σθάνομαι υπερήφανη αλλά ήταν η έμπνευσή του, που τον το δέχομαι με εξαιρετική ταέκανε να ψάξει για λύσεις στη πεινότητα. φύση, όταν κανείς ακόμα δεν μπορούσε να αξιολογήσει αυτή τη σημαντιΕίμαστε πολύ περήφανοι που κερδίσαμε κή πορεία δράσης. το βραβείο του Safer Choice Partner για το έτος 2020 της EPA (για τέταρτη φορά), για Ηταν μεγάλη ικανοποίηση και για τους δυο τα πιο «πράσινα» συστατικά των προϊόντων μας να είμαστε στην Ελλάδα το 2013, όταν μας, για την αποτελεσματικότητά τους μόλις είχε ξεκινήσει η προβολή της ταινίας και για τις συνεχείς καινοτομίες μας στην «A Green Story» («Μια πράσινη ιστορία»), μια «πράσινη» επιστήμη. Το logo του βραβείου ταινία που αφηγούνταν την ιστορία του και Safer Choice βρίσκεται στην πρόσοψη των το έργο ζωής του. συσκευασιών των πιστοποιημένων προϊό- Αισθάνομαι εξαιρετικά τυχερή που συνεντων μας. χίζω την αποστολή και το όραμά του, καΑισθάνομαι ακόμη υπερήφανη για τις διακρίσεις που έχουμε λάβει από ελληνικούς οργανισμούς, μεταξύ των οποίων το βραβείο «Ηγέτης στη διεθνή καινοτόμα επιχειρηματικότητα» από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο

θώς τώρα είναι πιο σημαντικό από ποτέ, οι επιχειρήσεις να αναπτύξουν λύσεις για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής, τη μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή που αντιμετωπίζει ο κόσμος μας. efsynBIO

Χρηματοδότηση

υγιών επενδύσεων σε πρωτογενή τομέα και μεταποίηση αγροτικών προϊόντων Aγρότες, συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών και επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα στηρίζει η Τράπεζα Πειραιώς, με τα επενδυτικά δάνεια και τα συμπληρωματικά προς αυτά κεφάλαια κίνησης συνολικού ύψους μέχρι και 200 εκατ. ευρώ, που χορηγεί στο πλαίσιο του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης. Η ΔΙΑΘΕΣΗ των προϊόντων, η οποία ξεκίνησε από την Τράπεζα Πειραιώς, αποσκοπεί στην ενίσχυση της ρευστότητας, για την υλοποίηση επενδυτικών έργων του πρωτογενούς τομέα και της μεταποίησης αγροτικών προϊόντων. Στόχος, σε κάθε περίπτωση, είναι ο εκσυγχρονισμός του αγροδιατροφικού τομέα, προκειμένου να καταστεί ανταγωνιστικός στη διεθνή αγορά. Το αύριο του αγροτικού κόσμου είναι άμεσα συνδεδεμένο με μια βιώσιμη ανάπτυξη. Σε αυτό είναι σαφής και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία στις προτάσεις της για την ΚΑΠ της περιόδου 2021-2027, ορίζει ότι τουλάχιστον το 40 % του συνολικού προϋπολογισμού της κοινής γεωργικής πολιτικής θα συμβάλει στη δράση για το κλίμα. Το πρόγραμμα της Τράπεζας Πειραιώς διατίθεται με τη μορφή επενδυτικών δανείων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε για efsynBIO

την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής των επενδυτικών σχεδίων δικαιούχων, που έχουν ενταχθεί στα Σχέδια Βελτίωσης (Υπομέτρο 4.1) ή Επενδύσεις σε μεταποίηση (Υπομέτρο 4.2) είτε για τη χρηματοδότηση λοιπών σχετικών επενδύσεων. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα να χορηγηθεί και κεφάλαιο κίνησης για δαπάνες, που είναι άμεσα συνδεδεμένες με την υλοποίηση των συγκεκριμένων επενδύσεων. Στις περιπτώσεις ένταξης σε κάποιο πρόγραμμα επιχορήγησης, τα δάνεια δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, για την προχρηματοδότηση επιχορήγησης. Τα δάνεια καλύπτονται από την εγγύηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων σε ποσοστό 80%. Δικαιούχοι του Προγράμματος είναι επαγγελματίες αγρότες, αγροτικοί συνεταιρισμοί, ομάδες και οργανώσεις παραγωγών, καθώς και ιδιωτικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους κλάδους της μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων, που πραγματοποιούν επιλέξιμες επενδύσεις και πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να υποβάλουν την αίτησή τους στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (https:// www.ependyseis.gr/mis) επιλέγοντας μία εκ των δύο κάτωθι δράσεων:

4.1.4 «Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλουν στην ανταγωνιστικότητα της εκμετάλλευσης μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων» ή 4.2.4 «Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη με τελικό προϊόν εντός του Παραρτήματος I μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων». Οι δικαιούχοι μπορούν να χρηματοδοτηθούν με χαμηλότερο επιτόκιο και μειωμένες εξασφαλίσεις, με την εγγύηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, για ποσά που κυμαίνονται από €10.000 έως και €5.000.000. Η αποπληρωμή του δανείου μπορεί να γίνει σε μηνιαίες, 3μηνιαίες, 6μηνιαίες ή ετήσιες τοκοχρεωλυτικές ή χρεολυτικές δόσεις, ενώ παρέχεται και περίοδος χάριτος μέχρι 2 έτη. Η συμμετοχή της Τράπεζας Πειραιώς στο νέο εγγυοδοτικό εργαλείο, με συνολικό προϋπολογισμό, που ανέρχεται έως του ποσού των €200 εκατ., επιβεβαιώνει τη στρατηγική επιλογή της, για τη στήριξη του αγροτικού τομέα. Το Ταμείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης συγχρηματοδοτείται από την Ελληνική Δημοκρατία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI). 9

efsynBIO

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΟΤΤΗΣ & ΑΝΝΑ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΥ-ΤΟΤΤΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Με κυρίαρχο το άρωμα

Οι δημιουργοί των AROMA Προτού γνωρίσω τον Κωνσταντίνο Τόττη και την Αννα Μοσχοπούλου-Τόττη, τους δημιουργούς των καλλυντικών AROMA & AROMA BIOACTIVE, γνώριζα ήδη τα προϊόντα τους. Αυτό που μου τράβηξε την προσοχή πέραν της πολύ προσιτής τιμής τους ήταν ότι περιείχαν φυτικά συστατικά, όλα ελληνικής προέλευσης και μάλιστα πιστοποιημένα βιολογικά. Μου έκανε εντύπωση γιατί δεν πιστοποιούνταν το προϊόν εξ ολοκλήρου ως bio, είτε ήταν αφρόλουτρο είτε κρέμα σώματος, προσώπου, χεριών, αφού όλα τα συστατικά ήταν βιολογικής καλλιέργειας και είχαν το πιστοποιητικό τους; Της Βάσης Παναγοπούλου

Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΑΠΟΡΙΑ που μου γεννήθηκε ήταν, γιατί να θελήσει ένας επιχειρηματίας να φτιάξει καλλυντικά με βιολογικά ελληνικά συστατικά, που αυτόματα σημαίνει αυξημένο κόστος παραγωγής, και να τα προωθεί στα σούπερ μάρκετ σε εξαιρετικά οικονομικές τιμές, να κάνει πολύ καλές οικονομικά προωθητικές ενέργειες, όταν θα μπορούσε να έχει θέση σε καταστήματα βιολογικών και να έχει υψηλότερες τιμές επομένως και κέρδη; Εχοντας και την εμπειρία της ποιότητάς τους, το όλο concept έδειχνε πολύ ενδιαφέρον και να κινείται στο πλαίσιο αυτού που ονομάζουμε ηθικό εμπόριο. Οταν τους γνώρισα –είναι ένα ζευγάρι επιστημόνων, πεπειραμένων επιχειρηματιών, που προχώρησαν πέρα από τις σπουδές τους, πολιτικοί μηχανικοί και οι δυο, με μεταπτυχιακά στο μάρκετινγκ η Αννα και ΜΒΑ ο Κώστας, νέα παιδιά, Μακεδόνες– κατάλαβα ότι είχα απέναντί μου δυο έντιμους efsynBIO

επιχειρηματίες που θέλησαν να αφήσουν το αποτύπωμά τους περνώντας στον χώρο των καλλυντικών, επενδύοντας κατ’ επιλογήν στο δυναμικό της Ελλάδας σε όλη τη γραμμή παραγωγής. Ετσι ξεκίνησε η συζήτησή μας, μην κρύβοντας την ικανοποίηση που νιώθω όταν συναντώ ανθρώπους που έχουν ηθική στην επιχείρησή τους, κατάθεση που αποδέχτηκαν και οι δυο ως εξής: Κ.Τ.: Σπουδαίο πράγμα. Α.Μ.-Τ.: Κι εμείς αυτό προσπαθούμε. Κ.Τ.: Ο τόπος μας χρειάζεται ανάπτυξη και πρωτίστως χρειάζεται ανάπτυξη εντός των πυλών. Πρέπει να μάθει ο Ελληνας να επιχειρεί, γιατί έχουμε πάρα πολλούς δρόμους να διανύσουμε ως έθνος, ως κουλτούρα, προκειμένου να φτάσουμε στην επιχειρηματικότητα, που φέρνει βέβαια και τον πλουτισμό της χώρας. Χωρίς επιχειρηματική

κουλτούρα δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη καμίας χώρας, είναι το μόνο βέβαιο. Α.Μ.-Τ.: Και να αγαπάει ο Ελληνας την Ελλάδα· γιατί την αγαπάει ο Ελληνας που ζει στο εξωτερικό; Αν αγαπήσουμε τη χώρα μας και μάθουμε να τη σεβόμαστε και να την εκτιμάμε –κάτι που πρέπει να ξεκινήσει από την παιδική ηλικία και τα σχολεία–, πιστεύω ότι θα είναι κι αυτός ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για να ανθήσει η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Πέραν φυσικά των άλλων παραγόντων που είναι αναγκαίοι, και είναι βέβαια κυρίως οικονομικοί, η οικονομική βοήθεια δηλαδή από το κράτος ή από την Ευρώπη για την ανάπτυξη μιας επιχείρησης. Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν η απόφασή σας να δημιουργήσετε καλλυντικά περιποίησης της επιδερμίδας, τα οποία έχουν και ελληνικά και πιστοποιημένα βιολογικά συστατικά, προσιτά στο ευρύ κοινό και να δραστηριοποιηθείτε σε ένα πεδίο που λέμε «πράσινη» επιχείρηση, πεδίο ακόμη όχι ιδιαίτερα αξιοποιημένο στη χώρα μας. Αυτό είναι το κλειδί, γιατί μέχρι στιγμής τα βιολογικά προϊόντα, παρότι βάσει μετρήσεων καταγράφουν αύξηση στις πωλήσεις τους, στον περισσότερο κόσμο ακόμα δεν έχει γίνει συνείδηση για ποιο λόγο είναι καλό να τα προτιμούμε. Κάποιοι ακόμη τα θεωρούν τάση ή κάτι που αφορά τους πλούσιους – εν μέρει έχουν και κάποιο δίκιο.

Α.Μ.-Τ.: Ακριβώς έτσι. Κ.Τ.: Εντάξει, το βιολογικό έχει μια υπεραξία

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΟΤΤΗΣ & ΑΝΝΑ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΥ-ΤΟΤΤΗ

την οποία, όσοι προσπαθούν να δραστηριοποιηθούν σε αυτό τον χώρο, τη βλέπουν λίγο ευκαιριακά. Μέχρι πρότινος στην Ελλάδα δεν υπήρχε οργανωμένη τάση προς τα βιολογικά προϊόντα και οι μικρότεροι, μην αντέχοντας και τα υψηλά κόστη παραγωγής, αναγκάζονταν να μπαίνουν σε ακριβές τιμές για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Γιατί τα μερίδια που κρατούν αυτή τη στιγμή τα βιολογικά στην Ελλάδα είναι πάρα πολύ χαμηλά. Εγώ, ξέρετε, είμαι στον χώρο της αγοράς τροφίμων πάρα πολλά χρόνια. Ξέρετε ποια προϊόντα παράγω: serenata, amaretti, κρουασάν, πατατάκια Τottis και πολλά άλλα. Δεν το γνώριζα, δεν είχα κάνει τον συνειρμό του ονόματος Τόττης. Αλλά πώς μπήκατε στον χώρο των καλλυντικών;

Κ.Τ.: Με τη γυναίκα μου, ως μηχανικοί που είμαστε, είχαμε μια τεχνική εταιρεία μαζί. Μετά την κρίση του 2010 αφήσαμε τις κατασκευές και είπαμε να ξεκινήσουμε κάτι άλλο, πάλι μαζί. Αποφασίσαμε να μπούμε στον χώρο των καλλυντικών. Μας φάνηκε πολύ ενδιαφέρων ο χώρος, υπό την έννοια ότι μπορείς να δημιουργείς, με φαντασία, πάντα βέβαια με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Κι αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο σε όλη μου τη ζωή αλλά και της Αννας. Οπότε η ποιότητα ήταν αυτή που σας ώθησε στα βιολογικά συστατικά και προϊόντα; Γιατί μπορεί το προϊόν να μην είναι συνολικά πιστοποιημένο ως bio αλλά τα συστατικά είναι πιστοποιημένα βιολογικά.

Α.Μ.-Τ.: Ακριβώς έτσι. Δεν μπορούσαμε να πιστοποιήσουμε τα προϊόντα μας ως 100% βιολογικά γιατί περιέχουν αρώματα. Αρώματα που φτιάξαμε εμείς και είναι μοναδικά. Κ.Τ.: Ακούστε πώς ξεκινήσαμε. Αφού περιπλανηθήκαμε σε ποιο αντικείμενο και τι να κάνουμε, μας ήρθε η ιδέα να μπούμε στα καλλυντικά. Υπάρχει βέβαια από την πλευρά μας μια δυνατότητα να προσεγγίζουμε καλύτερα τις μαζικές αγορές, όπως είναι αυτές των σούπερ μάρκετ· έχουμε μια στενή σχέση λόγω της συνεργασίας μας με τα υπόλοιπα προϊόντα που εμπορεύομαι εδώ και τριάντα χρόνια, όπως σας είπα. Υπήρχε έτοιμο και το δίκτυο διανομής φαντάζομαι.

Κ.Τ.: Το δίκτυο διανομής, να σας πω την αλήθεια, είναι εντελώς ανεξάρτητο από τα τρόφιμα. Το ξαναχτίσαμε από την αρχή. Είναι άλλη ομάδα που εργάζεται εδώ. Παρακολουθούσαμε λοιπόν τότε την προσπάθεια που έκαναν ο Κορρές, η Apivita να μπουν στα 12

φαρμακεία και είπαμε να δημιουργήσουμε κι εμείς κάτι αντίστοιχο στα σούπερ μάρκετ. Οσο ψαχνόμασταν, είδαμε προσπάθειες πολλών μικρών εταιρειών να προσεγγίσουν κάποια καλή ποιότητα, αλλά αποτύγχαναν κυρίως στο μάρκετινγκ και φυσικά λόγω έλλειψης πόρων. Ενώ είχαν πίσω τους κάποιο σούπερ μάρκετ, γιατί υπάρχουν και αυτά που στηρίζουν τέτοιες προσπάθειες. Αρχικά κάναμε μια περιπλάνηση, του πώς να βαφτίσουμε τα προϊόντα μας. Κάναμε έρευνα και καταλήξαμε στο AROMA. Μπορεί βέβαια να είναι ένα generic όνομα που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από πολλούς άλλους, αλλά είναι αρχαία ελληνική λέξη που χαρακτηρίζει και την κατηγορία των προϊόντων, υπό την έννοια ότι ένα από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά που έχουν τα καλλυντικά είναι το άρωμά τους. Αν παρατηρήσετε τις κυρίες στα καταστήματα πώς ψωνίζουν καλλυντικά, θα δείτε ότι το πρώτο που κάνουν είναι να ανοίγουν το καπάκι και να μυρίζουν. Οπότε είπαμε να τα βαφτίσουμε με το κυρίαρχο χαρακτηριστικό τους που είναι το πρώτο που επικρατεί στην επιλογή αγοράς, που είναι η ίδια η λέξη Aroma.

Εμείς θέλουμε να υποστηρίξουμε την ελληνικότητα των πρώτων υλών. Βιολογικά και ελληνικά. Αυτό είναι η βασική ιδέα της δημιουργίας των προϊόντων και της εταιρείας ολόκληρης. Να δώσουμε υψηλής αξίας προϊόντα σε τιμή προσιτή και ανεκτή από τον καταναλωτή.

Α.Μ.-Τ.: Για το ότι θα είχαμε πάρα πολύ καλή ποιότητα ήμασταν βέβαιοι, επειδή γνωρίζαμε το τι θα κάναμε. Αλλά ώσπου να το αντιληφθεί αυτό ο καταναλωτής θα έπρεπε να επηρεαστεί από κάτι οικείο, που θα τον προέτρεπε να μας αγοράσει. Και βλέποντας ότι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό ήταν το άρωμα, είπαμε ότι θα δημιουργήσουμε δικά μας αρώματα που να ξεχωρίζουν στην αγορά, να μη θυμίζουμε κάποιο άλλο, ώστε ο καταναλωτής να μας προτιμήσει. Και κατόπιν, θα έβλεπε πόσο καλή ποιότητα έχει το προϊόν. Το άρωμα έχει ως βάση τα αιθέρια έλαια;

Α.Μ.-Τ.: Εχει ένα ποσοστό αιθέριων ελαίων μέσα ως άρωμα, αλλά έχει ως βάση αρώματα υποαλλεργικά, φυσικής προέλευσης. Απουσιάζει κάθε ουσία που έχει κριθεί ένοχη για προβλήματα υγείας, επιβαρυντική για τον οργανισμό (SLS, parabens, φθαλάτες κ.λπ.). Κ.Τ.: Ακούστε, στην αρχή προσπαθήσαμε να βγάλουμε βιολογικά προϊόντα. Παιδευτήκαμε περίπου κάνα-δυο χρόνια μέχρι να φτιάξουμε τις συνταγές. Εχουμε μόνιμο χημικό στην εταιρεία και συνεργαστήκαμε με πολλούς ακόμη μέχρι να φτάσουμε στο τελικό αποτέλεσμα. Στην πορεία διαπιστώσαμε efsynBIO

ότι σε ένα βιολογικό προϊόν, πιστοποιημένο 100%, τα υλικά που μπορείς να χρησιμοποιήσεις είναι πολύ περιορισμένα. Επρεπε να βάλουμε εκχυλίσματα αιθέριων ελαίων, με τα οποία ό,τι συνδυασμούς κι αν φτιάξαμε δεν ήμασταν ικανοποιημένοι. Ετσι αποκλείσαμε κάποια συστατικά, φροντίσαμε όμως να είναι ό,τι καλύτερο υπάρχει, ελεγμένα, πιστοποιημένα και τελικά καταλήξαμε στα προϊόντα μας, τα οποία είναι σε ποσοστό της τάξης περίπου του 95%-97% βιολογικά. Α.Μ.-Τ.: Ολα μας τα συστατικά, από το αμυγδαλέλαιο, την αλόη, το ρόδι, το βούτυρο Karite, το βούτυρο καρύδας, το κερί μέλισσας, το βαλσαμέλαιο, το ελαιόλαδο, και όσα ακόμη χρησιμοποιούμε, όλα είναι πιστοποιημένα βιολογικά. Φυσικά ζητάμε τις πιστοποιήσεις και από τους προμηθευτές μας. Κάθε τι το ψάχνουμε ενδελεχώς. Επιλέξατε συστατικά ελληνικά και βιολογικά, επιλογή που σίγουρα ανεβάζει το κόστος παραγωγής. Ταυτόχρονα όμως υποδεικνύει συνολικά τον χαρακτήρα της επένδυσής σας.

Ο Ελληνας καταναλωτής πρέπει να εκπαιδευτεί και σε κάτι άλλο: στο ότι κάθε τι που είναι ακριβό δεν σημαίνει ότι είναι και καλό. Γι’ αυτό νομίζω ότι αυτό που κάνουμε είναι λίγο καινοτομικό. Αλλάζουμε μια νοοτροπία και δείχνουμε ότι δεν χρειάζεται κάτι να είναι ακριβό για να είναι πάρα πολύ καλό.

efsynBIO

Α.Μ.-Τ.: Α, ναι! Αυτό είναι αλήθεια.Υπάρχει βέβαια αυξημένο κόστος, αλλά όχι σε επίπεδο που να είναι απαγορευτικό. Κ.Τ.: Εμείς θέλουμε να υποστηρίξουμε την ελληνικότητα των πρώτων υλών. Βιολογικά και ελληνικά. Αυτό ήταν η βασική ιδέα της δημιουργίας των προϊόντων και της εταιρείας ολόκληρης. Παραλείψαμε να σας το πούμε. Θέλαμε να προσφέρουμε ένα ελληνικό προϊόν, κατά το πλείστον βιολογικό, με υψηλότατα ποιοτικά στάνταρντ. Και παράλληλα, θέλαμε να δώσουμε αυτό που λέμε value for money. Αυτό ήταν το βασικό μας concept. Να δώσουμε υψηλής αξίας προϊόντα σε τιμή προσιτή και ανεκτή από τον καταναλωτή. Α.Μ.-Τ.: Βέβαια αυτό σημαίνει ότι έχουμε χαμηλή κερδοφορία. Κ.Τ.: Εντάξει, έχουμε χαμηλή κερδοφορία αλλά, χρόνο με τον χρόνο, οι πωλήσεις μας αυξάνουν. Κι όσο πιο μαζικές γίνονται οι πωλήσεις, αντιλαμβάνεστε ότι πέφτουν και τα κόστη. Εχουμε οικονομία κλίμακας, συνέργειες κι έτσι πέφτουν τα κόστη. Τώρα, μέσα στο 2021, να περάσει και αυτό το κακό που ζούμε, σκοπεύουμε, ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή μας στην αγορά, να βγούμε πιο επιθετικά στην επικοινωνία μας. Ολα τα καταναλωτικά προϊόντα διέπονται από τους ίδιους κανόνες μάρκετινγκ που διέπονται και οι άλλες αγορές. Ναι, τα προϊόντα μας είναι σχεδόν σε όλα τα σούπερ μάρκετ.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΟΤΤΗΣ & ΑΝΝΑ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΥ-ΤΟΤΤΗ

Με το νέο έτος μπαίνουμε και στο Α-Β Βασιλόπουλος.

όποια ανατίμηση κι αν γίνει, δεν θα αποκλίνει της βασικής μας ιδέας, που είναι το value for money, δηλαδή εξαιρετική ποιότητα σε προσιτή τιμή.

Α.Μ.-Τ.: Με το μάρκετινγκ ασχοληθήκαμε πάρα πολλά χρόνια, το σπουδάσαμε κιόλας, κάναμε κι ένα μεταπτυχιακό, εγώ στο μάρκετινγκ, ο Κώστας στο ΜΒΑ, οπότε ξέραμε τους κανόνες.

Μόνο η σειρά premium (μαύρη σειρά) θα είναι λίγο πιο ακριβή. Αυτή φτιάχτηκε για εξαγωγές, ήδη τη δειγματίζουμε και είμαστε έτοιμοι για συμφωνία με αλυσίδα της Γερμανίας και με ελληνική εταιρεία που θέλει να δημιουργήσει shop in shop και θα μπει στα καταστήματα «Βιολογικό χωριό». Εξαγωγές βέβαια πάντα κάναμε, αλλά σε μικρές ποσότητες. Σουηδία, Φιλανδία, Αμερική, Γερμανία.

Μου είπατε κάποια στιγμή ότι δέχεστε τηλέφωνα από καταναλωτές που σας λένε τα καλύτερα για τα καλλυντικά σας.

Κ.Τ.: Να σας πω ότι τόσα χρόνια που είμαι στα τρόφιμα σπάνια θα συμβεί να μας πάρει καταναλωτής να μας πει «ω, τι νόστιμο που είναι αυτό... εκείνο... το άλλο». Ενώ για τα καλλυντικά, μας κατακλύζουν με τηλεφωνήματα για να μας συγχαρούν για την ποιότητα των προϊόντων μας. Εμεινα έκπληκτος με αυτή τη συμπεριφορά καταναλωτή. Α.Μ.-Τ.: Μας παίρνουν και άντρες. Πολλές γυναίκες έπαιρναν κι έλεγαν «σας παρακαλούμε μην τα αλλάξετε όταν γίνετε γνωστοί, γιατί το κάνανε πολλές εταιρείες αυτό». Ξέρετε, από τους συνεργάτες και τους προμηθευτές μας γνωρίζουμε ότι κάποια προϊόντα που μπαίνουν σε προσφορά, αν κοιτάξει κανείς πίσω τα συστατικά τους, δεν είναι τα ίδια με το βασικό τους προϊόν. Οι εταιρείες αλλάζουν το άρωμά τους, το υποβαθμίζουν, δεν βάζουν και κάποια από τα συστατικά για να κάνουν καλύτερες προσφορές. Εμείς είμαστε ενάντια σε τέτοιες πρακτικές, δεν το κάνουμε αυτό, θέλουμε να είμαστε έντιμοι. Είναι βασική αρχή αυτή για εμάς και θα συνεχίσουμε έτσι, δεν θα κάνουμε στην ποιότητα καμία έκπτωση. Κ.Τ.: Η αγωνία των καταναλωτών δεν είναι να μην ακριβύνει 10, 20, 30 λεπτά το προϊόν, είναι να μην πειραχτεί η ποιότητα. Το λαδάκι προσώπου που έχουμε είναι εξαιρετικό, όταν τα περισσότερα είναι γεμάτα παραφινέλαιο που είναι παράγωγο του πετρελαίου, όπως ξέρετε.

Α.Μ.-Τ.: Θα ήθελα να συμπληρώσω πως ο Ελληνας καταναλωτής πρέπει να εκπαιδευτεί και σε κάτι άλλο: στο ότι κάθε τι που είναι ακριβό δεν σημαίνει ότι είναι και καλό. Γι’ αυτό νομίζω ότι αυτό που κάνουμε είναι λίγο καινοτομικό. Αλλάζουμε μια νοοτροπία και δείχνουμε ότι δεν χρειάζεται κάτι να είναι ακριβό για να είναι πάρα πολύ καλό.

παιδεύσεις στο καλό προϊόν. Υπάρχει βέβαια ένας χρόνος αδράνειας μεγάλος, γιατί δεν κάνουμε και την αντίστοιχη διαφήμιση έναντι του ανταγωνισμού, οπότε το προϊόν μας θα γίνεται γνωστό μόνο από την ποιότητά και μέσα από τους καταναλωτές σου. Κι αυτό σημαίνει ότι αναπτύσσεσαι λίγο πιο αργά. Βέβαια πρέπει να έχεις και τη δυνατότητα να αντέχεις.

Η ηθική επιχείρηση λειτουργεί εκπαιδευτικά; Δημιουργεί ηθικούς καταναλωτές και το αντίστροφο;

Πολλές φορές σκέφτομαι τα νέα παιδιά που έχουν πολύ ωραίες ιδέες αλλά δεν είναι εύκολο ούτε να τις υλοποιήσουν αλλά ούτε και να τις προωθήσουν, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Κακά τα ψέματα, αν δεν ήταν ο Κώστας με τις γνωριμίες του τόσων ετών στα σούπερ μάρκετ, θα ήταν πολύ δύσκολο και θα είχαμε ακόμη μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση για να κρατήσουμε την εταιρεία μας ενεργή.

Α.Μ.-Τ.: Λειτουργεί, αλλά ως Ελληνες τώρα αρχίζουμε νομίζω να μαθαίνουμε. Τώρα έχει αρχίσει και ψάχνει ο Ελληνας καταναλωτής τον επιχειρηματία που είναι και έντιμος· αλλά είναι μια πάρα πολύ δύσκολη εποχή, γιατί δεν έχει την οικονομική δυνατότητα πλέον να επιλέξει μεταξύ δύο καλών προϊόντων. Οταν όμως του απευθύνεσαι όπως εμείς, σε χαμηλή τιμή, πολύ πιο εύκολα θα τον εκ-

Κ.Τ.: Η Ελλάδα δεν είναι φιλική στο επιχειρείν. Πρέπει να γίνουν πολλά βήματα ακόμη και θα περάσουν φαντάζομαι μερικές δεκαετίες για να επιτευχθεί αυτό. Θα γίνει όμως, γιατί είναι μονόδρομος. Οταν μια start up επιχείρηση ξεκινάει, οι πιθανότητες να επιβιώσει είναι μικρές. Είναι κάτω από το 5% αυτές που επιβιώνουν, παγκόσμια. Εμείς είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε κι

Κ.Τ.: Εντάξει, οι μεγάλες εταιρείες παράγουν εξαιρετικά προϊόντα. Οτι πουλάνε υπερβολικά κάποιοι γιατί αποβλέπουν σε τεράστια κέρδη, ναι, γιατί δουλεύουν με 85%-90% μικτό, γιατί έχουν τεράστια έξοδα διαφήμισης και promo. Εμείς τα έχουμε ελαχιστοποιήσει αυτά ώστε να δώσουμε όλη την υπεραξία του κόστους που έχουμε στον καταναλωτή. Μέσα στα χρόνια της κρίσης, στο κυνήγι της προσφοράς, οι καταναλωτές ξεχάσαμε την ποιότητα ξεχνώντας και το σημαντικότερο: ότι η ποιότητα οδηγεί στην υγεία.

Α.Μ.-Τ.: Κυρία Παναγοπούλου, η αρχή μας είναι απαραβίαστη. Δεν δημιουργούμε προϊόντα που δεν θα τα δίναμε να τα χρησιμοποιήσουν τα παιδιά μας ή εμείς οι ίδιοι. Κι αυτό μπορεί να ακούγεται γραφικό ή υπερβολικό, αλλά είναι αλήθεια. Το κόστος είναι βέβαιο ότι ανεβαίνει όταν χρησιμοποιείς εξαιρετικές πρώτες ύλες και είναι εις βάρος του κέρδους. Εμείς όμως προτιμούμε να είμαστε ήρεμοι με τη συνείδησή μας. Τα προϊόντα μας μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και σε μωρά, χωρίς κανένα πρόβλημα. Θα μπορούσαμε άνετα να τα βάλουμε και στην baby σειρά.

Info http://oikos-sa.com/

efsynBIO

Οικολογικά Αγροκτήματα Καραμάνου

Βιο...λογικό Λεωφόρος Ασκληπιού 7, Αρια Ναυπλίου, τηλ.: 2752023371

Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ της οικογένειας Καραμάνου στη βιολογική γεωργία κρατάει από το 1996. Ξεκίνησαν καλλιεργώντας εσπεριδοειδή σε 180 στρέμματα γης και λίγο μετά επεκτάθηκαν και σε άλλες καλλιέργειες φρούτων αλλά και κηπευτικών. Η δημιουργία μιας καθετοποιημένης μονάδας βιολογικών προϊόντων δεν άργησε να έρθει. Σήμερα η επόμενη γενιά της οικογένειας ο γεωπόνος Νίκος Αντύπας με την τεχνολόγο τροφίμων Χάρι Καραμάνου, έκαναν ακόμη ένα βήμα, εκτός από το να συνεχίζουν να καλλιεργούν και να διαθέτουν στην αγορά βιολογικά φρούτα και λαχανικά αλλά και προϊόντα μεταποίησης. Ανακαίνισαν το παραδο-

efsynBIO

σιακό βιολογικό μπακάλικο σε ένα σύγχρονο Organic Food Market στην πόλη του Ναυπλίου, το «Βιο... λογικό». Εδώ οι καταναλωτές μπορούν να βρουν ολόφρεσκα βιολογικά φρούτα και λαχανικά από τα κτήματα της οικογένειας αλλά και από άλλους εκλεκτούς βιοκαλλιεργητές. Τίποτα δεν λείπει από τα ράφια του: όσπρια, ρύζι, άλευρα από διάφορα δημητριακά, προϊόντα χωρίς γλουτένη, vegan επιλογές, παραδοσιακά ζυμαρικά και μαρμελάδες δικής τους παραγωγής, ξηροί καρποί, τυριά και αλλαντικά, φρέσκο γάλα, γιαούρτια και αυγά, μέλι, λάδι, ελιές, προϊόντα τομάτας, φρέσκα και κατεψυγμένα κρέατα, παγωτά

και κρασιά, αναψυκτικά, αλλά και προϊόντα διατροφής για βρέφη και παιδιά. Φυσικά τα φυτικά και βιολογικά καλλυντικά, τα προϊόντα περιποίησης σώματος, τα φιλικά στο περιβάλλον απορρυπαντικά και καθαριστικά σπιτιού έχουν κι αυτά παρουσία. Η ζήτηση της αγοράς όμως έδωσε ζωή σε ακόμη ένα Organic Food Market, το «Βολβός» στην Κάντζα Αττικής, για να προσφέρει στους καταναλωτές όλα τα προϊόντα από τα Αγροκτήματα Καραμάνου μαζί με μια ευρεία γκάμα βιολογικών προϊόντων και ένα σύγχρονο juice bar.

Βολβός Λ. Λαυρίου 5, Κάντζα Αττικής, τηλ.: 2106041438 Οικολογικά Αγροκτήματα Καραμάνου

Βρίσκετε προϊόντα τους σε Σκλαβενίτη, ΑΒ Βασιλόπουλο, My Market, στις υπαίθριες βιολογικές αγορές της Αθήνας και σε πολλά βιολογικά και μη καταστήματα.

Λάδι ΑΓΟΡΑ

πηγή ζωής

Πάρα πολλές ελληνικές οικογένειες έχουν πρόσβαση σε ελαιοπαραγωγούς είτε μέσω συγγενών και φίλων είτε μέσω άμεσης γνωριμίας και έτσι είναι κάτι σαν εθιμική πράξη η ετήσια αγορά ελαιολάδου απευθείας από τον παραγωγό, συνήθως σε τενεκέ περιεκτικότητας 17-18 λίτρων. Κάποιοι είναι τυχεροί με αυτές τις αγορές, κάποιοι ίσως όχι.

ΓΙΑΤΙ ΟΧΙ; Κατ' αρχάς γιατί η αγορά εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου σε 17 λίτρων τενεκέ είναι το απόλυτο λάθος. Οι εχθροί του λαδιού είναι τέσσερις, το φως, το οξυγόνο, η θερμότητα και το μέταλλο. Ετσι, όταν θα ανοίγουμε κάθε τρεις και λίγο τον τενεκέ για να γεμίσουμε κάποια μικρότερα μπουκάλια, έρχεται σε επαφή με το οξυγόνο και έτσι αρχίζει η διαδικασία απώλειας όλων των ουσιών που το κάνουν εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και μπορεί μέχρι να το καταναλώσουμε να «ταγγίσει» όπως έλεγαν οι παλαιότεροι. Καλό είναι λοιπόν να αγοράζουμε μικρότερες συσκευασίες, των 4-5 λίτρων. Σημαντικό επίσης ρόλο -αλλά παραγνωρισμένο από τους καταναλωτές- στην ποιότητα και στην καλή διατήρηση του ελαι-

ολάδου παίζει και η συσκευασία: παρόλο που έχουμε συνηθίσει στα ειδικά σκούρα πλαστικά μπουκάλια, καλύτερο είναι να προτιμούμε τους σκούρου χρώματος γυάλινους περιέκτες. Το σημαντικότερο όμως απ' όλα είναι ότι το τυποποιημένο προϊόν -ό,τι κι αν είναι αυτόέχει ταυτότητα. Μας δίνει πληροφορίες σημαντικές όπως: το όνομα του παραγωγού, την περιοχή καλλιέργειας, την ποικιλία της ελιάς, τεχνικές επεξεργασίας στο ελαιοτριβείο, θερμοκρασία αποθήκευσης, πληροφορίες συσκευασίας, όλες τις πληροφορίες δηλαδή που εξασφαλίζουν αφενός την ποιότητα, αφετέρου δίνουν το δικαίωμα στον καταναλωτή να ελέγξει το προϊόν και να έχει πού να απευθυνθεί σε περίπτωση αλλοίωσης.

efsynBIO

ΟΛΕΣ ΑΥΤΕΣ οι πληροφορίες μπαίνουν κάτω από την ταμπέλα της ιχνηλασιμότητας, που πάρα πολλά ελληνικής παραγωγής εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα πλέον φέρουν στη συσκευασία τους μέσω του κώδικα QR (code), που μπορεί κανείς να τον σκανάρει με το κινητό του και να έχει άμεσα όλες τις πληροφορίες. Η ιχνηλασιμότητα είναι το α και το ω στον έλεγχο κάθε προϊόντος γιατί καλύπτει τη διαδρομή από το χωράφι στο ράφι και από κει στο πιάτο μας. Αντιστοιχεί στην ερώτηση που έκαναν οι γηραιοί στα χωριά σε όσους νεοφερμένους ή περαστικούς δεν γνώριζαν «Τίνος είσαι εσύ; Πούθε έρχεσαι;». Μπορεί πολλές φορές να καταστρατηγούνταν τα όρια της απλής κοινωνικής επαφής, αλλά στη βάση της η ερώτηση ήταν ορθή. «Τίνος είσαι εσύ; Πούθε έρχεσαι;» ήθελαν να γνωρίζουν. Ομως ποιοι λόγοι κατατάσσουν ένα ελαιόλαδο στην κατηγορία παρθένο ή εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο; Διαβάζουμε στη σελίδα του ΣΕΒΙΤΕΛ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου): «Ως παρθένα χαρακτηρίζονται τα ελαιόλαδα, τα οποία προέρχονται από την έκθλιψη του ελαιοκάρπου με μηχανικές μεθόδους ή άλλες φυσικές επεξεργασίες σε συνθήκες που δεν προκαλούν αλλοίωση του ελαίου και τα οποία δεν έχουν υποστεί καμία άλλη επεξεργασία πλην της πλύσης, της μετάγγισης, της φυγοκέντρισης και της διήθησης. Τα παρθένα ελαιόλαδα κατατάσσονται ανάλογα με τον βαθμό της οξύτητάς τους στις παρακάτω κατηγορίες: α. Εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο:

Εκλεκτή ποιότητα παρθένου ελαιολάδου του οποίου η περιεκτικότητα σε ελεύθερα λιπαρά οξέα, εκφρασμένη σε ελαϊκό οξύ, δεν υπερβαίνει τα 0,8 g ανά 100g. β. Παρθένο ελαιόλαδο:

Παρθένο ελαιόλαδο του οποίου η περιεκτικότητα σε ελεύθερα λιπαρά οξέα, εκφρασμένη σε ελαϊκό οξύ, δεν υπερβαίνει τα 2g ανά 100g». ΔΙΑΛΕΞΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα Ελλήνων παραγωγών, άλλα έχουν διακριθεί και βραβευθεί για την υπέροχη γεύση τους, άλλα για την περιεκτικότητά τους σε πολυφαινόλες, φέρουν δηλαδή Ισχυρισμό Υγείας στα πιστοποιητικά τους, πράγμα που σημαίνει ότι προσφέρουν υπηρεσίες υγείας σε όσους τα καταναλώνουν. Και επειδή όλα είναι εξαιρετικής ποιότητας, δεν τα χαλαλίζουμε για να τηγανίσουμε αλλά τα χρησιμοποιούμε ως πηγή πρόσληψης συστατικών με υψηλή οργανοληπτική αξία, οπότε και τα καταναλώνουμε ωμά στις σαλάτες μας ή τα συμπληρώνουμε στο φαγητό μας μετά το τέλος του μαγειρέματος ή όταν είναι σχεδόν έτοιμο το φαγητό. Οσα έχουν υψηλή περιεκτικότητα πολυφαινολών τα χρησιμοποιούμε ως υπερτροφή, δηλαδή πίνουμε ποσότητα ίση με ένα - δυο κουταλάκια του γλυκού, ανάλογα με την προτεινόμενη δόση. Β.Π.

efsynBIO

ΑΓΟΡΑ

1. Agro.Πoly Από την Καλαμάτα, πιστοποιημένο ως ΠΟΠ εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, έχει ελαφρώς πικάντικη γεύση και προέρχεται από κορωνέικη ποικιλία ελιάς. Είναι της εταιρείας Agro.Πoly, που ιδρύθηκε το 2013 από μια ομάδα νέων ανθρώπων με όραμα την παραγωγή και την εμπορία τοπικών προϊόντων διατροφής, υψηλής ποιότητας. Παράγουν ακόμη ένα πολυφαινολικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο που ακριβώς λόγω του υψηλού ποσοστού του σε πολυφαινόλες φέρει Ισχυρισμό Υγείας κι έχει έντονα φρουτώδη και πικρή γεύση (κάτω). http://www.agropoly.gr/

2. Sparta Original Greek Η SPARTA είναι μια οικογενειακή επιχείρηση. Στους ιδιόκτητους ελαιώνες της καλλιεργούνται αγριελιές, πράγμα σπάνιο για τα σημερινά δεδομένα, σε αρμονία με το φυσικό οικοσύστημα του τόπου (λεβάντες, τσάι του βουνού, άγρια ρίγανη, θυμάρια, δεντρολίβανα κ.ά). Είναι από τις ηγέτιδες εταιρείες στην παραγωγή αγριελαίου με υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες (2.503mg/kg) οπότε και έχει κερδίσει με άνεση το δικαίωμα να φέρει Ισχυρισμό Υγείας. http://www.sparta.com

efsynBIO

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΑΡΘΕΝΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ

5. ΣΤΑΓΟΝΑ ΖΩΗΣ THE GREEK OLIVE ESTATE Αυτό το αγουρέλαιο που κατάγεται από τη Γορτυνία της Αρκαδίας, φέρει ισχυρισμό υγείας και ενδείκνυται για την προστασία του οργανισμού από το οξειδωτικό στρες. Είναι της Greek Olive Estate και παράγεται από μια φυσικά εξελιγμένη ποικιλία ελιάς που παρουσιάζει πολύ υψηλά φυσικά επίπεδα πολυφαινολών και χαρακτηριστικά χαμηλή οξύτητα. «Ενα ισορροπημένο αγουρέλαιο με αρώματα από γρασίδια, μέτρια φρουτώδη ένταση και πικρή - πικάντικη επίγευση». Ετσι το περιγράφει ο παραγωγός. Χρειάζεται ημερήσια κατανάλωση 2 κουταλιών (20g) προκειμένου να δρέψουμε τα οφέλη που προκύπτουν από τον Ισχυρισμό Υγείας. http://www.thegreekoliveestate.com

4. ΤΗΕΜΑ

3. Lesvos Gold Premium PGI Είναι ένα εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ενδειξης (ΠΓΕ) υψηλής ποιότητας. Προέρχεται από την ποικιλία «κολοβή» που είναι γηγενής του νησιού. Ξεχωρίζει για το έντονο άρωμα, τη φρουτώδη και συνάμα πικάντικη γεύση του αλλά και την πλούσια κι απαλή του υφή. Οπως αναφέρει η ομάδα του Lesvos Gold, έχει την καλύτερη ισορροπία όσον αφορά τη γεύση, το άρωμα, το χρώμα και τα επίπεδα οξύτητας (μικρότερη του 0,35).

Ενα αφιλτράριστο, υψηλής ποιότητας έξτρα παρθένο ελαιόλαδο (EVOO) χαρακτηρισμένο ως ΠΟΠ Σητείας. Από ελιές ποικιλίας κορωνέικη, είναι χαμηλής οξύτητας (0,3 - 0,6%) με ισορροπημένη φρουτώδη γεύση, ελαφριά επίγευση και λαμπερό χρυσοπράσινο χρώμα, όπως το παρουσιάζει η Terra di Sitia που είναι οικογενειακή επιχείρηση με έδρα τη Σητεία της Κρήτης. https://www.terradisitia.gr

http://www.lesvosgold.gr

efsynBIO

ΑΓΟΡΑ

7. E-LA-WON Organic

6. Ladolea Από το Μελίσσι Κορινθίας αυτό το μονοποικιλιακό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο σε δύο εμπνευσμένες συσκευασίες - κεραμικό δοχείο και tin, είναι επίσης πολυβραβευμένο. Ποικιλίας κορωνέικη με εξαιρετικά αρώματα και γεύση, αφιλτράριστο, είναι προϊόν της προσπάθειας δύο αδερφών, του Πάνου και του Θάνου Κλουτσινιώτη, που αποφάσισαν να κάνουν γνωστή σε όλο τον κόσμο τη δύναμη του ελληνικού εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου ως πηγής υγείας. Εχουν και ελαιόλαδο από την ποικιλία μεγαρίτικη, που φέρει Ισχυρισμό Υγείας.

Βραβευμένο πάμπολλες φορές σε όλους τους διεθνείς και αναγνωρισμένους διαγωνισμούς ελαιολάδου, υψηλής ποιότητας εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, εξάγεται από κορωνέικη ποικιλία ελιάς, έχει ιδιαίτερα αρώματα και ισορροπημένο πικρό και πικάντικο χαρακτήρα.«Η παραγωγή είναι πρώιμη και έχει χαμηλή οξύτητα (<0,3 mg/ml)» ενημερώνει η εταιρεία E-LA-WON που έχει πίσω της πολλές δεκαετίες εμπειρίας. https://www.olivelawon.com

https://www.ladolea.gr

efsynBIO

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΑΡΘΕΝΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ

9. Volvi Estate Το αγριέλαιο θεωρείται υπερτροφή. Το αγριέλαιο που παράγεται από το Κτήμα Βόλβη έχει πολλαπλάσιες τιμές αυτών των φαινολών από τις μέσες τιμές των έξτρα παρθένων ελαιολάδων, επομένως φέρει και αυτό Ισχυρισμό Υγείας. «Με τέτοια πυκνότητα, αρκεί μια κουταλιά κάθε πρωί για τη μέγιστη ωφέλεια στην υγεία» προτείνει το Κτήμα Βόλβη. «Οι αγριελιές (Olea Europaea sylvestris) μεγαλώνουν στο κτήμα εδώ και αιώνες, ανέγγιχτες από ανθρώπινη παρέμβαση, μόνο με την προστασία του ήπιου μικροκλίματος της λίμνης». https://www.volviestate.gr

10. Pélagros

8. THERIANOS Από τη Ζάκυνθο έρχεται αυτό το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και την οικογένεια Θεριανού που έχει τον ιδιόκτητο ελαιώνα της σε ένα μικρό χωριό του βουνού Βραχίωνα. Το ελαιόλαδο της οικογένειας Θεριανού δεν υφίσταται κανενός είδους επεξεργασία (ραφινάρισμα) σε οποιοδήποτε στάδιο της παραγωγής. Παράγουν ακόμη ένα ελαιόλαδο υψηλής περιεκτικότητας σε πολυφαινόλες (High Polyphenol EVOO).

Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο πρώιμης συγκομιδής, από τις ποικιλίες Κορωνέικη και Λιανολιά της περιοχής Πρεβέζης, με έντονο πράσινο χρώμα, φρουτώδη γεύση, πικάντικη κι ελαφρά πικρή επίγευση και ιδιαίτερο άρωμα. «Το ελαιόλαδο πρώιμης συγκομιδής αφήνει πικρή γεύση στο πίσω μέρος του στόματος και μια ελαφρά αίσθηση καψίματος στον φάρυγγα, ένδειξη ότι πρόκειται για εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο» τονίζει η οικογένεια Νικολάου Ματθαίου Καραγιάννη που έχει τους ελαιώνες της στο παλιό Μετόχι της Μονής Αγίου Ιωάννη, έξω από την πόλη της Φιλιππιάδας, «την πόλη των Πελαργών», εξ ου και το όνομα του ελαιολάδου τους. http://www.pelagros.gr

www.therianos.gr

efsynBIO

Γιατί βιολογικά; Οι συχνότερες αντιστάσεις απέναντι στα βιολογικά προϊόντα εκφράζονται ως εξής: «Μα πράγματι είναι βιολογικά;» «Αφού το περιβάλλον, ο αέρας είναι βρόμικος, πόσο καθαρά μπορεί να είναι;» «σιγά που άμα αγοράσω βιολογικά θα σώσω τον πλανήτη». Γιά να δούμε τις απαντήσεις στον αντίλογο από επίσημους φορείς, εν προκειμένω από τον επίσημο ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

της οικονομίας. Η ευημερία και η ευεξία των πολιτών της Ευρώπης και των μελλοντικών γενεών θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιηθούν οι απαιτούμενοι μετασχηματισμοί.

Κανόνες βιολογικής παραγωγής

Οι στόχοι της βιολογικής καλλιέργειας

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ βιολογικών προϊόντων πρέπει να τηρούνται οι κανόνες βιολογικής γεωργίας. Οι κανόνες αυτοί αποσκοπούν στην προώθηση της προστασίας του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας της Ευρώπης και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα βιολογικά προϊόντα. Διέπουν όλους τους τομείς της βιολογικής παραγωγής και βασίζονται σε σειρά βασικών αρχών, όπως: ● απαγόρευση της χρήσης ΓΤΟ (Γενετικά Τροποποιημένες Ουσίες), ● απαγόρευση της χρήσης ιοντίζουσας ακτινοβολίας, ● περιορισμός της χρήσης χημικών λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων και παρασιτοκτόνων, ● απαγόρευση της χρήσης ορμονών και περιορισμός, μόνο στις απολύτως απαραίτητες περιπτώσεις, της χρήσης αντιβιοτικών για την υγεία των ζώων.

Η ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ έχει περιορισμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθώς ενθαρρύνει: ● την υπεύθυνη χρήση της ενέργειας και των φυσικών πόρων, ● τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, ● τη διατήρηση των περιφερειακών οικολογικών ισορροπιών, ● τη βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους, ● τη διατήρηση της ποιότητας του νερού.

Τις τελευταίες δεκαετίες τέθηκαν σε εφαρμογή ή αναθεωρήθηκαν από την Ε.Ε πολλές πολιτικές για την αντιμετώπιση των εν λόγω προκλήσεων και την προώθηση του μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ωστόσο, οι σύνθετες αλληλεξαρτήσεις μεταξύ των προκλήσεων μπορεί να οδηγήσουν σε αντισταθμίσματα, όπως η αντιπαράθεση για τις ανταγωνιστικές χρήσεις της βιομάζας. Η εν λόγω αντιπαράθεση ανέκυψε από ανησυχίες για τις πιθανές επιπτώσεις στην επισιτιστική ασφάλεια της αυξανόμενης ζήτησης για ανανεώσιμους βιολογικούς πόρους που προέρχεται από άλλους τομείς, τη χρήση σπάνιων φυσικών πόρων και το περιβάλλον στην Ευρώπη και σε τρίτες χώρες.

* Επιπλέον, οι κανόνες για τη βιολογική γεωργία προωθούν υψηλού επιπέδου πρότυπα όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης των ζώων και απαιτούν από τους γεωργούς να καλύπτουν τις ανάγκες συμπεριφοράς των ζώων ανά είδος. * Στόχος είναι να ικανοποιηθεί η ζήτηση των καταναλωτών για αξιόπιστα βιολογικά προϊόντα, ενώ παράλληλα θα προσφέρουν μια δίκαιη αγορά για τους παραγωγούς, τους διανομείς και τους εμπόρους.

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ «Ευρώπη 2020» θεωρεί τη βιο-οικονομία κύριο στοιχείο μιας έξυπνης και οικολογικής ανάπτυξης στην Ευρώπη. Τα επιτεύγματα της έρευνας στη βιο-οικονομία και η αφομοίωση της καινοτομίας θα επιτρέψουν στην Ευρώπη να βελτιώσει τη διαχείριση των ανανεώσιμων βιολογικών πόρων της και να ανοίξει νέες και διαφοροποιημένες αγορές για τα τρόφιμα και τα βιολογικά προϊόντα.

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί βιολογικών προϊόντων οφείλουν να εφαρμόζουν διαφορετικές μεθόδους για τη διατήρηση της γονιμότητας των εδαφών και της υγείας των ζώων και των φυτών, όπως, μεταξύ άλλων, τα εξής: ● Αμειψισπορά ● Καλλιέργειες φυτών που δεσμεύουν το άζωτο και άλλες καλλιέργειες χλωρής λίπανσης για την αποκατάσταση της γονιμότητας του εδάφους ● Απαγόρευση της χρήσης αζωτούχων ορυκτών λιπασμάτων ● Μείωση των επιπτώσεων των ζιζανίων και των επιβλαβών οργανισμών με την επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών και φυλών, καθώς και τεχνικών που προάγουν τους φυσικούς μηχανισμούς ελέγχου των επιβλαβών οργανισμών ● Ενίσχυση της φυσικής ανοσοποιητικής άμυνας των ζώων ● Πρόληψη της υπερεκμετάλλευσης των ζώων με σκοπό την καλύτερη υγεία τους

Μια βιο-οικονομία για την Ευρώπη

Η βιο-οικονομία συνιστά χρήσιμη βάση, δεδομένου ότι περιλαμβάνει την παραγωγή ανανεώσιμων βιολογικών πόρων και τη μετατροπή των εν λόγω πόρων και ροών αποβλήτων σε προϊόντα προστιθέμενης αξίας, όπως τρόφιμα, ζωοτροφές, προϊόντα βιολογικής προέλευσης και βιοενέργεια. Οι τομείς και οι βιομηχανικοί της κλάδοι διαθέτουν ισχυρό δυναμικό καινοτομίας επειδή χρησιμοποιούν ευρύ φάσμα επιστημών, τεχνολογίες ευρείας εφαρμογής και βιομηχανικές, παράλληλα με τοπικές και άδηλες γνώσεις.

Η ΕΥΡΩΠΗ αντιμετωπίζει μία άνευ προηγουμένου και μη διαχειρίσιμη εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων, σημαντικές και δυνητικά μη αναστρέψιμες αλλαγές στο κλίμα της και συνεχιζόμενη απώλεια της βιοποικιλότητας, προβλήματα που απειλούν τη σταθερότητα των έμβιων συστημάτων από τα οποία εξαρτάται. Αυτό επιτείνεται από την πρόβλεψη ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί περισσότερο από 30% τα επόμενα 40 χρόνια, από 7 δισεκατομμύρια το 2012 σε πάνω από 9 δισ. το 2050. Η υπέρβαση των εν λόγω πολύπλοκων και διασυνδεόμενων προκλήσεων απαιτεί έρευνα και καινοτομία προκειμένου να επιτευχθούν ταχείες, συντονισμένες και διατηρήσιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής και στη χρήση πόρων που θα διαπερνούν όλα τα επίπεδα της κοινωνίας και

Η στρατηγική για τη βιο-οικονομία και το σχέδιο δράσης της αποσκοπούν να προετοιμάσουν το έδαφος για μια κοινωνία περισσότερο καινοτόμο και ανταγωνιστική, με αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων, που συμβιβάζει την επισιτιστική ασφάλεια με τη βιώσιμη χρήση των ανανεώσιμων πόρων για βιομηχανικούς σκοπούς, διασφαλίζοντας παράλληλα την προστασία του περιβάλλοντος.

ΙΝFO: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52012DC0060&from=EN Η στρατηγική βασίζεται στο Εβδομο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Ερευνα και την Τεχνολογική Ανάπτυξη (7ο ΠΠ) και στο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Ερευνα και την Καινοτομία («Ορίζοντας 2020») της Ε.Ε.

efsynBIO

ΑΓΟΡΑ

ξανά στο τραπέζι ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ δεκαετία σχεδόν, η ελληνική αγορά δέχτηκε στους κόλπους της την αναγεννημένη ελληνική καλλιέργεια οσπρίων που κατάφερε να βγει από τη νάρκη όπου βρισκόταν επί δεκαετίες. Οι λόγοι της αποκατάστασης και ανάδειξης της διατροφικής αξίας των οσπρίων; Λίγο η ανάδειξη της μεσογειακής διατροφής ως της καλύτερης για μακροβιότητα και ευζωία, λίγο γιατί τα όσπρια χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγή ζωοτροφών αλλά και για την αναβάθμιση της ποιότητας των εδαφών, λίγο γιατί η Ε.Ε. επιδότησε την καλλιέργειά τους. Αποτέλεσμα ήταν τα όσπρια να βρουν ξανά τη θέση τους στο ελληνικό τραπέζι. Και μαζί με τις ελληνικές φακές, τη φάβα, τα ρεβίθια και τα κάθε λογής φασόλια, μπήκαν στη ζωή μας και νέες ποικιλίες οσπρίων. Ροβίτσα, κόκκινη φακή, φακή bellunga και πολλά ακόμη. Μπορούν να γίνουν σαλάτα, να είναι το κυρίως πιάτο, να μπουν σε σάντουιτς, να συνοδέψουν κρέατα και ψαρικά. Οι συνταγές πολλές και καλύπτουν όλες τις γευστικές προτιμήσεις.

efsynBIO

ΟΣΠΡΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ

1. ΒιοΑγρός Φακές ψιλές, φασόλια μαυρομάτικα, φασόλια έγχρωμα, φάβα κίτρινη από τις περιοχές της Πρέσπας και της Στερεάς Ελλάδας

2. ΒioVita Φάβα από αφυδατωμένα σπέρματα αρακά, φακές και φασόλια γίγαντες, όλα Ελλήνων παραγωγών

efsynBIO

3. Εύφορη Γη

4. ΒιοΣιτώ

Φακές, ρεβίθια μέτρια και χοντρά, φασόλια γίγαντες ελληνικά από την εταιρεία OλaBio

Ροβίτσα, φασόλια μαυρομάτικα, φακές, φασόλια μπαρμπούνια και φακές μαύρες bellunga 25

8. Αροσις

ΑΓΟΡΑ

Φασόλια ελέφαντες Καστοριάς (ΠΓΕ) και Πρεσπών Φλώρινας (ΠΓΕ), φασόλια έγχρωμα γίγαντες δυτικής Μακεδονίας, φασόλια μεγαλόσπερμα πλακέ Πρεσπών Φλώρινας (ΠΓΕ), φάβα από λαθούρι Φθιώτιδας

5. Aimilios Organics Βιολογικοί γίγαντες Πρεσπών, που καλλιεργούνται σε περιοχή ενταγμένη στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, νεοεισερχόμενο προϊόν στα καταστήματα βιολογικών

7. BDL Ρεβίθια, φασόλια, φάβα από λαθούρι, φακή, όλα ελληνικής παραγωγής αλλά και φακές κόκκινες, μαύρες bellunga και φασόλια ροβίτσα

9. BioPlus Φακή από τη Λάρισα, φάβα, φασόλια ροβίτσα, φασόλια μέτρια, ρεβίθια κι ακόμη ένα νεοεισερχόμενο όσπριο, τα κουκιά

6. Οι Γουμένισσες Φασόλια μέτρια, πλακέ, γίγαντες και μαυρομάτικα, ρεβίθια χονδρά, φακές ψιλές, φάβα κίτρινη, από επιλεγμένους βιοκαλλιεργητές της Ελλάδας

efsynBIO

ΟΣΠΡΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ

12. Αγροκτήματα Νέστορας Φασόλια ψιλά Γρεβενών, φασόλια πλακέ, ρεβίθια, φακές, όλα ελληνικής παραγωγής

10. Το Φάβα Σχοινούσας Είναι η πρώτη καλλιεργούμενη φάβα Σχοινούσας και είναι προϊόν Βιολογικής Καλλιέργειας υπό Μετατροπή

13. Αγρόκτημα Αντωνόπουλου Από τους παλαιότερους βιοκαλλιεργητές (Δίλοφο Ναρθακίου) που επένδυσαν στην καλλιέργεια οσπρίων. Ρεβίθια μέτρια και χοντρά, φακή ψιλή και πλατιά, φάβα κίτρινη από λαθούρι, φασόλια αζούκι από τοπική ποικιλία, φασόλια Δίλοφου, φασόλια κόκκινα μπαρμπουνοφάσουλα

11. Βιόδωρος Γαία Οσπριάδα, ένα θρεπτικό μείγμα από φασόλια χάντρες, μέτρια, μαυρομάτικα, ροβίτσα και φάβα. Η εταιρεία έχει μεγάλη ποικιλία οσπρίων και εισαγόμενων, όπως φασόλια αζούκι, φακές κόκκινες efsynBIO efsyn

ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ που συμπυκνώνει και την απόγνωση -τις περισσότερες φορέςτων γονέων για την «ελλειπή» διατροφή του παιδιού τους ακουμπάει σε φράσεις όπως: «δεν τρώει τίποτα», «μπα, είναι πάρα πολύ επιλεκτικός», «ό,τι είναι πράσινο είναι εχθρός του», «το δικό μου το μεγάλωσα με γάλα», «η γιαγιά της φταίει που της φτιάχνει ό,τι ζητάει», «και τι να κάνω, να το αφήσω να πεινάσει;» «την έβαλα τιμωρία, μέχρι να φάει να μη σηκωθεί από το τραπέζι» και πολλά ακόμα. Οι παραπάνω φράσεις είναι ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζει κυρίως την ελληνική οικογένεια που φέρνει την καταστροφή όταν το παιδί δεν αδειάζει το πιάτο του. Γνώριμος ο διάλογος μαμάδων - παιδιών τα παλαιότερα χρόνια που ακόμη καλά κρατεί: «-Μαμά, έφαγα καλά;» «-Ναι, ήσουνα καλό παιδί!». Ο συσχετισμός του «καλού παιδιού» με το «έφαγε όλο του το φαγητό» δεν είναι ό,τι καλύτερο παιδαγωγικά. Είναι σαφές ότι η αποχή του παιδιού από το φαγητό είναι βασανιστήριο για τους γονείς, γι’ αυτό δεν πρέπει να γίνει βασανιστήριο για τα ΒΙΒΛΙΟ παιδιά. Το φαγητό είναι ένα ΠΑΙΔΙ & κομμάτι στην ανάπτυξή του ΔΙΑΤΡΟΦΗ που θα καθορίσει το μέλλον του ακόμη και τη διαμόρφωση των χαρακτηριστικών του προσώπου του, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα. Τα αίτια για την επιλεκτική διατροφή (Picky Eating) οι ειδικοί τονίζουν ότι συνήθως είναι περιστασιακά. Είναι όμως αναγκαίο να γίνει συνείδηση ότι το φαγητό είναι μια διαδικασία επαφής και διάδρασης του παιδιού με το περιβάλλον του, ανάπτυξης δεξιοτήτων, αισθήσεων· είναι χαρά, και η λέξη-κλειδί για να το χαρεί είναι: παιχνίδι. Κάντε παιχνίδι με τα χρώματα των λαχανικών και φρούτων, κόψτε σε σχήματα τα καρότα, τις πατάτες, δώστε φωνή στον κύριο Μπρόκολη και την κυρία Σπανάκη, δώστε στο παιδί την ελευθερία να πιάσει, να γευτεί, να πετάξει, να έρθει σε διάλογο με την τροφή του. Και πρωτίστως, γίνετε το παράδειγμά του. Αν δεν τρώτε φρούτα και λαχανικά ή είστε συνέχεια σε ελεγχόμενη διατροφή, το παιδί γιατί να φάει; Αφού τα πρώτα χρόνια της ζωής του μαθαίνει από αυτό που βλέπει. Συνδρομή στους γονείς που θέλουν να δουν το παιδί τους να έχει καλύτερη σχέση με το φαγητό έρχονται να δώσουν και βιβλία γνωστών συγγραφέων. Διαλέξαμε μερικά από τις προτάσεις που δίνει το Elniplex με θέμα τη διατροφή και τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών. 28

«∆εν πεινά «Ο ωραίος Δαρείος» Σοφία Ζαραμπούκα (εκδόσεις Πατάκη) Σαλάτες, φρούτα κι όσπρια - είναι φαΐ αυτό για έναν ωραίο γάτο; Ο Δαρείος προτιμάει τα σκουπίδια. Αλλά, άμα βγεις στον δρόμο, πώς θα γυρίσεις πίσω; Μια περιπέτεια με εκπλήξεις... «Το σάντουιτς του γίγαντα» Ευγένιος Τριβιζάς (εκδόσεις Διάπλαση) Ενα ηλιόλουστο πρωί, ο Τουκιθεμπλόμ, ένας πεινασμένος γίγαντας, αποφασίζει να φτιάξει ένα μοναδικό, ένα ζηλευτό, ένα πεντανόστιμο σάντουιτς, ένα σάντουιτς από τα πολύ χορταστικά εκείνα, ένα σάντουιτς με ιπποπόταμο και λεοπάρδαλη, με σκαντζόχοιρο και χήνα! Ο γίγαντας όμως, εκτός από πεινασμένος, είναι και φοβερά ακατάστατος. Ετσι, ούτε που φαντάζεται τι θα συμβεί στο λαχταριστό του σάντουιτς όταν αρχίζει να ψάχνει να βρει τη μουστάρδα! «Δείπνο με μάγισσες και κολατσιό με δράκους» Ζωή Βαλάση (εκδόσεις Κέδρος) Είκοσι εννιά ελληνικά λαϊκά παραμύθια στην ντοπιολαλιά της

προέλευσής τους, με κοινό στοιχείο τη σημασία του φαγητού στην πλοκή τους. Μια μικρή μελέτη, ως πρόλογος, ξεναγεί τον αναγνώστη σ’ αυτόν τον κόσμο με τις πραγματικές ή συμβολικές πανδαισίες, τα εξωτικά ή απατηλά εδέσματα, με φρούτα και ζαρζαβατικά που γονιμοποιούν, ζαχαρένιους γαμπρούς, ψωμί κι αλάτι, αίμα, γάλα του φεγγαριού και... Μια συλλογή παραμυθιών που απευθύνεται σε ερευνητές, σε όσους αγαπούν τα παραμύθια και σε μεγάλα παιδιά. «Ο Λούκουλος» Ευγένιος Τριβιζάς εικονογράφηση Αλέξης Κυριτσόπουλος (εκδόσεις Κέδρος) «Μια μέρα, εκεί που πηγαίνει να κάνει επίσκεψη στη φίλη του την παρδαλή λεοπάρδαλη, περνάει από ένα ξέφωτο με χιλιάδες παπαρούνες και αποφασίζει να τις φάει όλες. Τρώει τόσο πολλές παπαρούνες που το χρώμα του αλλάζει, από άσπρο γίνεται ροζ και από ροζ παπαρουνί. Τον βλέπει τότε ένας κυνηγός ελεφάντων, τον πιάνει με μια απόχη και τον πουλάει στο τσίρκο του Γρύπα Αγρύπα, όπου χίλια δυο βάσανα τον περιμένουν». Αυτά όλα συμβαίνουν στο πρώτο βιβλίο «Ο Λούκουλος τρώει παπαρούνες». Οι ιστορίες με προβοσκίδα είναι 4 διαφορετικά παραμύθια efsynBIO

νάω!» με κεντρικό ήρωα τον Λούκουλο που είναι ένας λιχούδης άσπρος ελέφαντας, που τρώει ό,τι να ’ναι. «Η βασίλισσα Καλοφαγού» Εύη ΤσιτιρίδουΧριστοφορίδου (εκδόσεις Παπαδόπουλος) Φαγάκια νόστιμα, λιχουδιές, φρούτα και λαχανικά, πατατάκια και σουβλάκια… Μα πώς έμπλεξε έτσι η Αριάδνη; Θα τα καταφέρει να στεφθεί… Βασίλισσα Καλοφαγού; Μια πολύ… νόστιμη και αστεία ιστορία για την υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή. «Μην τρως ό,τι σου σερβίρουν» Ελένη Σβορώνου (εκδόσεις Παιδική Νομική Βιβλιοθήκη)

efsynBIO

Ενα Μενού με Νόμους και με Νου. Ο κύριος Φρικασές, ο γευσιγνώστης-φιλόσοφος, θα μας οδηγήσει, χέρι χέρι, μπουκιά την μπουκιά, σε μια πολιτεία που υπήρξε κάποτε ο παράδεισος της γεύσης και της υγιούς οικονομίας και θα μας δείξει με το παράδειγμά του ότι χάρη στους νόμους που μας προστατεύουν από κάθε λογής αυθαιρεσίες, οι οποίες μπορεί να συμβούν στην παραγωγή της τροφής μας, μπορούμε να διεκδικούμε τροφή που σέβεται την υγεία μας και τον πλανήτη μας. Ο κύριος Φρικασές αναλαμβάνει να βοηθήσει τα παιδιά μέσα από ευχάριστες και εκπαιδευτικές δραστηριότητες στο τέλος του βιβλίου. «Η παρέλαση των φρούτων» Σοφία Τσιάμη (εκδόσεις Ελληνοεκδοτική) Kάποτε, στο παρελθόν ή και στο μέλλον, κάπου κοντά ή απίστευτα μακριά... έγινε κάτι τρομερό! Δυο πριγκιπόπουλα έτσι ξαφνικά αποφάσισαν να μην ξαναδοκιμάσουν φρούτα! Θα κατορθώ-

σουν ο βασιλιάς και η βασίλισσα να πείσουν τον πρίγκιπα Μηλαστέριο και την πριγκίπισσα Ροδοφεγγαρένια να αλλάξουν γνώμη; Θα αποκαλυφθεί ποιος κρύβεται πίσω από αυτή τη διατροφικη συνωμοσια; «Πέντε σωματοφύλακες κλεισμένοι στο ψυγείο» Αννα Βερούλη και Νίκος Μιχαλόπουλος (εκδόσεις Αγκυρα) Είναι ποτέ δυνατόν να χωρέσουν πέντε σωματοφύλακες σ’ ένα ψυγείο; Είναι ποτέ δυνατόν μέσα στη νύχτα να ακούγεται μουσική από το ίδιο αυτό ψυγείο; Ακολουθήστε το περιπετειώδες ταξίδι του Mάνου στο πάρτι του ψυγείου του, στο πάρτι της ζωής του, και γνωρίστε μαζί του τους σημαντικότερους φύλακες του σώματός μας και της υγείας μας.

κολουθείς τα φυτά σου να μεγαλώνουν, να προστατεύεις τα χρήσιμα ζωύφια του κήπου και, βέβαια, να απολαμβάνεις τους κόπους σου στο πιάτο!

«Ο ιπτάμενος δίσκος» Ευγένιος Τριβιζάς (εκδόσεις Μεταίχμιο) Ενώ η κυρα-Κατίνα έλειπε για λίγο από την κουζίνα, μια φρυγανιά, μια καυτή πιπεριά, ένας κύβος ζάχαρης, ένας δακρυσμένος γιαρμάς, μια πατάτα που τα δάκρυά της τρέχαν βρύση και η παρέα τους παίρνουν μια κοσμοϊστορική απόφαση. Να δραπετεύσουν από την κουζίνα με έναν ιπτάμενο δίσκο και να ταξιδέψουν στο διάστημα όπου χίλια δυο θαυμαστά και αναπάντεχα τους περιμένουν!

«Στον λαχανόκηπο με τον παππού και τη γιαγιά» Gerda Muller (εκδόσεις Καλειδοσκόπιο) Η Σοφία είναι παιδί της πόλης, περνά όμως όλες τις διακοπές της στην εξοχή, στον παππού και στη γιαγιά, που έχουν έναν υπέροχο λαχανόκηπο με όλων των ειδών τα λαχανικά. Φέτος, μάλιστα, ο παππούς θα της δώσει εργαλεία στο μπόι της για να φυτέψει τα δικά της φυτά. Σιγά σιγά, η Σοφία θα μάθει όλα τα μυστικά της κηπουρικής και θ’ ανακαλύψει τη χαρά να παρα-

* Τα κείμενα που συνοδεύουν τους τίτλους των βιβλίων είναι από την παρουσίαση των εκδοτικών οίκων

TO ΘEMA

Στοντων κόσμο

vegans 30

efsynBIO

Πρέπει να αλλάξουμε διατροφικές συνήθειες και να στραφούμε σε μια βίγκαν διατροφή. Αυτή ήταν η προτροπή των Ηνωμένων Εθνών από το 2010, όταν δημοσιοποίησαν έρευνα που συμπέραινε ότι, για να τα βγάλουμε πέρα με το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, θα έπρεπε να περιορίσουμε την κατανάλωση κρέατος, γάλακτος και, φυσικά, γαλακτοκομικών προϊόντων. Η έρευνα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η στροφή σε βίγκαν διατροφή είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να προστατευθεί ο κόσμος από την πείνα, την έλλειψη φυσικών πόρων και φυσικά για να μη δούμε τα χειρότερα της κλιματικής αλλαγής. Της Βάσης Παναγοπούλου

ΜΟΛΙΣ ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ που μας πέρασε, δέκα χρόνια μετά τη δημοσίευση της προαναφερθείσας έρευνας, μια τελευταία από τις τόσες επιστημονικές μελέτες που αφορούν το πρόβλημα της παγκόσμιας παραγωγής τροφής αλλά και της γεωργίας – τους δύο μεγάλους τομείς εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου–, επισημαίνει ότι οι κλιματικοί στόχοι της συνθήκης των Παρισίων μπορούν να τιναχτούν στον αέρα και μόνο από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που εκλύει το παγκόσμιο σύστημα παραγωγής τροφής, ακόμη κι αν οι υπόλοιποι τομείς εκπομπών αερίων έπαυαν να υφίστανται, δηλαδή ακόμη κι αν μηδενίσουν τους ρύπους τους. Το οποίο μοντέλο παραγωγής τροφής, από το 2012 μέχρι το 2017, εξαπέλυε στην ατμόσφαιρα 16 δισ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα, ετησίως.

efsynBIO

Σε ακόμη μία έρευνα του FAO με τίτλο «Η βαριά σκιά της κτηνοτροφίας - Περιβαλλοντικά προβλήματα και εναλλακτικές» διαβάζουμε ότι τα ζωικά προϊόντα προσφέρουν το 1/3 των ανθρώπινων αναγκών για πρωτεΐνη, αποτελούν όμως σημαντικό παράγοντα στο παγκόσμιο πρόβλημα παχυσαρκίας. Η παγκόσμια δε παραγωγή κρέατος υπολογίζεται να υπερδιπλασιαστεί από τους 229 εκατ. τόνους που παράχθηκαν το 1999 στους 465 εκατ. τόνους μέχρι το 2050. Αντίστοιχα, η παραγωγή γάλακτος υπολογίζεται να αγγίξει τους 1.043 εκατ. τόνους την ίδια χρονιά από τους 580 εκατ. τόνους παραγωγής. Και βέβαια σημαντική είναι η διαπίστωση πως το περιβαλλοντικό αποτύπωμα κάθε κτηνοτροφικής μονάδας πρέπει να μειωθεί κατά το ήμισυ, μόνο και μόνο για να κρατήσουμε τις ζημιές σταθερές στα σημερινά επίπεδα. Ας αφήσουμε προς στιγμήν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της κτηνοτροφίας και να δούμε λίγο τον τρόπο παραγωγής. Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ότι προωθείται η έννοια της ηθικής κατανάλωσης και του ηθικού καταναλωτή. Γνωρίζουμε για τους σύγχρονους «δούλους» στην εντατική αλιεία, γεωργία ή την παράνομη παιδική εργασία σε φυτείες μπανανόδεντρων, κακάο, καφεόδεντρων και μην πάμε μακριά, η Μανωλάδα είναι στην Ελλάδα. Διαβάζουμε για την κακοποίηση των ζώων στην εντατικής μορφής βιομηχανική παραγωγή γάλακτος, κρέατος, ακόμη και στην παραγωγή μαλλιού. Για τις απάνθρωπες συνθήκες εκτροφής και τη βαναυσότητα που υφίστανται. Δεν μπορούμε να πούμε πια ότι δεν ξέρουμε. Ο καπιταλισμός δεν λογίζει τίποτα άλλο παρά μόνο άκρατη και συνεχώς αυξανόμενη παραγωγή, καταλήστευση των φυσικών πόρων, καταδυνάστευση του εργατικού δυναμικού και κανένα δικαίωμα των ζώων σε μια καλή ζωή μέχρι τουλάχιστον να θανατωθούν για να γίνουν η τροφή μας. Και καλή ζωή σημαίνει να μην είναι συνεχώς σταβλισμένα, ακινητοποιημένα σε κλουβιά, να μην ταΐζονται με βία, να μην υπόκεινται σε πολλές βάρβαρες πρακτικές (τεχνητής γονιμοποίησης κ.λπ.), να μπορούν να περπατήσουν, να τεντωθούν, να δουν τον ήλιο, να αναπνεύσουν καθαρό αέρα. Εννοείται ότι απαιτούνται και οι σωστές συνθήκες σφαγής. Γιατί τα ζώα δεν είναι μηχανές. Αν ήταν, γιατί αναζητούμε το κρέας από το χωριό ή από τον κτηνοτρόφο

ή τον χασάπη που «γνωρίζουμε» ότι έχει καλά κρέατα; Επιπλέον, για να προχωρήσουμε λίγο τη σκέψη μας, αν ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής τροφής δεν δίνει σημασία σε εργατικό δυναμικό και πρώτη ύλη, δηλαδή τα ζώα, γιατί να ενδιαφερθεί για την ποιότητα των τροφών που προσφέρει; Επομένως, πόσο πραγματικά ποιοτική, θρεπτική, ασφαλή τροφή μπορεί να προσφέρει η εντατική κτηνοτροφία μέσα από όλη αυτή την αλυσίδα δράσης; Πόσο πραγματικά αυτός ο τρόπος παραγωγής τροφής υπηρετεί την ευζωία των ανθρώπων;

Στοντων κόσμο

vegans

Οι στατιστικές δείχνουν ότι οι ηθικοί καταναλωτές είναι ορατή δύναμη πια στις αγορές. Οπως πολύ εύστοχα γράφει ο Κώστας Ζέρβας στο βιβλίο του «Ηθική κατανάλωση Αγοράζοντας αλλάζουμε τον κόσμο» (εκδόσεις Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη), «Ο καταναλωτικός ακτιβισμός αμφισβητεί την κυριαρχία του καταναλωτισμού και την ασυδοσία των πολυεθνικών εταιρειών πιο αποτελεσματικά ίσως απ’ ό,τι οι παραδοσιακές μορφές πολιτικής δράσης. Το μποϊκοτάζ δεν γνωρίζει χωρικούς ή χρονικούς περιορισμούς. Ο καταναλωτής δεν μπορεί ούτε να απολυθεί ούτε να αγνοηθεί. Ο “πολιτικός καταναλωτής” με την πιστωτική του κάρτα μπορεί να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση απ’ ό,τι με το ψηφοδέλτιο. Η ηθική όμως δεν είναι μόνο ευγενικά συναισθήματα ή προσταγές καθήκοντος. Η ηθική συμφέρει. Ο οικονομικός ορθολογισμός σήμερα επιβάλλει ένα μοντέλο ηθικής - βιώσιμης κατανάλωσης». Και φτάνουμε έτσι στην πράσινη βιώσιμη ανάπτυξη που πλέον πρέπει να στραφούν οι κοινωνίες προκειμένου να πετύχουμε ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής, να προστατεύσουμε τους φυσικούς πόρους του πλανήτη, για να εξασφαλίσουμε μέλλον για τα παιδιά μας, ότι δηλαδή θα έχουν γη, νερό, τροφή, υγιή φυσικά οικοσυστήματα για να μπορέσουν να ζήσουν. Αν θέλουμε λοιπόν να είμαστε δίκαιοι, θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι η κοινωνία των βίγκαν καταναλωτών είναι μια πρωτοπόρα κοινωνία ατόμων που επιλέγουν την αβλάβεια του πλανήτη και των ζώων και την υποστηρίζουν με τις διατροφικές και καταναλωτικές τους συνήθειες. Είναι συνειδητοί ή, αν θέλετε, συνειδητοποιημένοι καταναλωτές. Oχι, δεν είμαι βίγκαν, αλλά θα ήθελα να τα καταφέρω. efsynBIO

Τι είναι ο βιγκανισμός; «Ο βιγκανισμός είναι ένας τρόπος ζωής που προσπαθεί να αποκλείσει όλες τις μορφές εκμετάλλευσης και βαναυσότητας στα ζώα, στον μεγαλύτερο βαθμό που αυτό είναι εφικτό και δυνατό. Vegan είναι αυτός που συνειδητά απορρίπτει και αποφεύγει να χρησιμοποιεί, βλάπτει ή σκοτώνει (έμμεσα ή άμεσα) οποιοδήποτε ζώο, για τροφή, ένδυση, διασκέδαση, έρευνα ή άλλη μορφή εκμετάλλευσης». Ετσι περιγράφηκε αρχικά ο όρος.

TO ΘEMA

Ο βίγκαν τρόπος ζωής υπάρχει από το 1944, η λέξη επινοήθηκε από τον Donald Watson και ο όρος προκύπτει από τη σύντμηση της λέξης «vegetarian» (χορτοφάγος). Τότε ο Donald Watson είχε πει: «Ο βιγκανισμός ξεκινά με τη χορτοφαγία και τη φτάνει στη λογική της κατάληξη». Οπως διαβάζουμε στο ιστολόγιο της Vegan Society, τo 1979, ανανεώθηκε ο ορισμός του βιγκανισμού ως εξής: «Είναι μια φιλοσοφία αλλά και ένας τρόπος ζωής που προσπαθεί να αποκλείσει –στον μεγαλύτερο δυνατό και πρακτικά εφικτό βαθμό– κάθε μορφή εκμετάλλευσης και βαναυσότητας κατά των ζώων, για τροφή, ένδυση ή οποιοδήποτε άλλο σκοπό και κατ’ επέκταση να προαγάγει τη δημιουργία και χρήση μη ζωικών εναλλακτικών, για το συμφέρον των ζώων, των ανθρώπων και του περιβάλλοντος. Στον τομέα της διατροφής υποστηρίζει τη μη κατανάλωση όλων των προϊόντων που προέρχονται εξ ολοκλήρου ή μερικώς από ζώα». Οι vegans λοιπόν ακολουθούν αυστηρά φυτοφαγική διατροφή, καταναλώνουν δηλαδή μονάχα λαχανικά, φρούτα, όσπρια, δημητριακά και ξηρούς καρπούς και

efsynBIO

αποφεύγουν κάθε τροφή ζωικής προέλευσης (κρέας, ψάρι, οστρακόδερμα), γαλακτοκομικά, αυγά αλλά και το μέλι. Δεν αγοράζουν και δεν χρησιμοποιούν προϊόντα που έχουν δοκιμαστεί σε ζώα ή προέρχονται από δέρμα ζώων, μαλλί, μετάξι, κόκαλα, φτερά πουλιών κ.λπ. Η φυτοφαγική διατροφή, αν το σκεφτούμε χωρίς παρωπίδες ή πανικούς, είναι πολύ κοντά στη μεσογειακή διατροφή που οι παππούδες μας ακολουθούσαν και που προτείνεται ως η καλύτερη διατροφή για την ανθρώπινη υγεία. Δεν ακολουθούν όλοι οι άνθρωποι βίγκαν διατροφή για τους ίδιους λόγους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει θετικό αντίκτυπο η επιλογή τους. Αν θέλουμε να συγκρίνουμε δύο διατροφικές τάσεις, η κοινωνία των βίγκαν λοιδορείται όπως λοιδορήθηκαν και οι καταναλωτές των βιολογικών τροφίμων. Οπως στέλνεται στο πυρ το εξώτερον κάθε τι καινούργιο που σπάει αγορές, συνήθειες.

info

www.vegansociety.com

veganforlifegreece.wordpress.com

www.fao.org

Χ ΥΔ

ΙΕΣ

ΑΦΙΕΡΩΜ

E G A N ΛΙ

•V

Πληθώρα συνταγών, πάμπολλες εκδόσεις βιβλίων, κυρίως σε αγγλική γλώσσα, γιατί η Αγγλία είναι μια χώρα που έχει αγκαλιάσει τον βιγκανισμό. Υπάρχουν όμως και ελληνικά βίγκαν ιστολόγια, όπου κανείς μπορεί να βρει πολλές δοκιμασμένες συνταγές αλλά και συνταγές μεταφρασμένες από βιβλία βίγκαν σεφ και ξένα ιστολόγια. Διαλέξαμε τις συνταγές που μας άρεσαν.

Τραγανιστό πολύσπορο ψωμί χωρίς αλεύρι Υλικά για ένα καρβέλι σχεδόν 1,5 κιλό: 290 γραμμ. βρόμη 270 γραμμ. ηλιόσπορος 180 γραμμ. λιναρόσπορος 65 γραμμ. σουσάμι 65 γραμμ. κολοκυθόσπορος 4 κ.γ. σπόροι chia 8 κ.σ. ψύλλιο 2 κ.γ. αλάτι 2 κ.σ. σιρόπι αγαύης ή μέλι για τους μη vegan 6 κ.σ. ελαιόλαδο 700 ml ζεστό νερό

info: https://theveggiesisters.gr

Αλέθουμε όλα τα υλικά. Κατόπιν τα βάζουμε σε μια λεκάνη και τα ανακατεύουμε. Σε μπολάκι ανακατεύουμε το λάδι με την αγαύη και τα αδειάζουμε στα στερεά υλικά. Ρίχνουμε σιγά σιγά και το νερό κι ανακατεύουμε με προσοχή. Αδειάζουμε το μείγμα σε μια φόρμα μακρόστενη του κέικ, στην οποία έχουμε στρώσει πρώτα λαδόκολλα. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 200º C για περίπου 45 λεπτά. Αναποδογυρίζουμε, βγάζουμε τη λαδόκολλα και αφήνουμε το ψωμί να κρυώσει.

efsynBIO

Χ ΥΔ

ΑΦΙΕΡΩΜ

E G A N ΛΙ

•V

ΙΕΣ

Τορτίγια με σαλάτα ρεβιθιού

Υλικά, για 2 άτομα 1/2 κούπα ρεβίθια 1 αβοκάντο 1 μικρό κρεμμύδι κομμένο σε κύβους 1/2 αγγουράκι Κνωσού (χωρίς τα σπόρια) κομμένο σε κύβους 1 κ.γ. μουστάρδα dijon χυμό ενός λάιμ/λεμονιού 2 κ.σ. μαϊντανό ψιλοκομμένο ανθός αλατιού φρεσκοτριμμένο πιπέρι 1/4 κ.γ. σκόνη σκόρδου 4 τορτίγιες χωρίς γλουτένη

Μουλιάζουμε τα ρεβίθια αποβραδίς, τα ξεπλένουμε και τα βράζουμε σε άφθονο νερό. Τα αφήνουμε να κρυώσουν. Τα ρίχνουμε κατόπιν σε ένα μεγάλο ρηχό μπολ και τα λιώνουμε με ένα πιρούνι. Προσθέτουμε το αβοκάντο και πιέζουμε με το πιρούνι για να λιώσει. Προσθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά και ανακατεύουμε καλά. Διορθώνουμε τη γεύση ανάλογα με το γούστο μας σε λεμόνι/ αλάτι/πιπέρι. Βάζουμε 1/4 του μείγματος σε μια τορτίγια και την τυλίγουμε ρολό. Κόβουμε το ρολό στη μέση και απολαμβάνουμε

info: http://www.sweetbynature.gr efsynBIO

E G A N ΛΙ

Χ ΥΔ

ΙΕΣ

ΑΦΙΕΡΩΜ

•V

Παιδικές μπάρες μήλου Υλικά για 8 μπάρες 200 γραμμ. βρόμη αλεσμένη 100 γραμμ. καρύδια, αλεσμένα 230 γραμμ. μήλα, πολτοποιημένα 25 γραμμ. λάδι καρύδας 50 γραμμ. σιρόπι αγαύης 2 κ.γ. κανέλα 1/4 κ.γ. γαρίφαλο

Μπιφτέκια από μαυρομάτικα φασόλια

info: https://theveggiesisters.gr

Μουλιάζουμε τα φασόλια για μία ώρα και κατόπιν τα πολτοποιούμε στο μούλτι.

Υλικά 300 γραμμ. μαυρομάτικα φασόλια 1/2 κούπα τριμμένη φρυγανιά 1 κρεμμύδι αλάτι, πιπέρι ελαιόλαδο

Στη συνέχεια πολτοποιούμε το κρεμμύδι. Τα βάζουμε σε ένα μπολ μαζί με τη φρυγανιά, το ελαιόλαδο, το αλάτι, το πιπέρι (αν θέλουμε προσθέτουμε και άλλα μπαχαρικά της αρεσκείας μας). Πλάθουμε το μείγμα, προσθέτοντας ελάχιστο νερό και τους δίνουμε το σχήμα που θέλουμε.

info: http://xortosyntages.blogspot.com

Στη συνέχεια τα τοποθετούμε σε ένα λαδωμένο πυρέξ και τα ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο.

efsynBIO

Σε ένα μπολ ανακατεύουμε το σιρόπι αγαύης με το λάδι και τα πολτοποιημένα μήλα. Σε άλλο ενώνουμε τη βρόμη, τα καρύδια και τα μπαχαρικά. Ρίχνουμε μέσα στα υγρά υλικά τα στερεά και ανακατεύουμε ωσότου να αναμειχθούν καλά. Στρώνουμε ένα τετράγωνο ταψάκι (20×20) με λαδόκολλα και αδειάζουμε το μείγμα. Ισιώνουμε με το κουτάλι το μείγμα και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 για περίπου 30 λεπτά. Βγάζουμε από τον φούρνο και, όταν κρυώσουν, τις κόβουμε σε 8 μπάρες.

Μουλιάζουμε σε νερό τα κάσιους αποβραδίς.

Vegan καπνιστό τυρί Υλικά 1/2 κούπα ωμά κάσιους 40-45 γραμμ. ψητή πιπεριά Φλωρίνης σε βάζο 2 κ.σ. διατροφική μαγιά 1/2 κ.γ. καπνιστή πάπρικα 1 1/4 κ.γ. αλάτι 1/2 κ.γ. σκόνη κρεμμύδι 1/2 κ.γ. σκόνη σκόρδο 1 κ.σ. φρέσκο χυμό λεμονιού 1/2 κούπα νερό Για την άγαρ άγαρ: 1 1/2 κ.σ. σκόνη άγαρ άγαρ 1/2 + 1/4 κούπα νερό

info: http://vegankainostimo.blogspot.com Σημείωση: Λόγω του ότι το τζελ από άγαρ άγαρ γίνεται γρήγορα στέρεο, πρέπει να κινηθούμε γρήγορα μόλις γίνει τζελ, για να προλάβουμε να το ενσωματώσουμε στο μείγμα μας και να το απλώσουμε στο φορμάκι ώστε να μας πετύχει το τυρί. Επίσης θα πρέπει να τη μετρήσουμε με τα ειδικά κουταλάκια μέτρησης καθώς η ακρίβεια

efsynBIO

είναι σημαντική στο να μας γίνει ζελατίνη. Η άγαρ άγαρ είναι φυτική ζελατίνη, βασικό συστατικό της ασιατικής κουζίνας, προέρχεται από κόκκινα θαλάσσια άλγη και χρησιμοποιείται για να δέσουμε σάλτσες, να πήξουμε σούπες, ζελέ, παγωτά κ.λπ. Τα βρίσκουμε τυποποιημένα σε σακουλάκι σε παντοπωλεία και καταστήματα βιολογικών τροφών.

Σε ένα δυνατό μπλέντερ ρίχνουμε τη 1/2 κούπα νερό, τα μουλιασμένα κάσιους, την πιπεριά Φλωρίνης καλά στραγγισμένη από τη μαρινάδα του βάζου και όλα τα υπόλοιπα υλικά εκτός της άγαρ άγαρ. Χτυπάμε στο μπλέντερ μέχρι να γίνει μια λεία κρέμα. Σε ένα κατσαρολάκι ρίχνουμε το νερό για την άγαρ άγαρ και το βάζουμε σε δυνατή φωτιά. Μόλις αρχίσει να βράζει το νερό ρίχνουμε σιγά σιγά τη σκόνη άγαρ άγαρ ανακατεύοντας συνέχεια με το σύρμα και μόλις αρχίζει και πήζει κλείνουμε τη φωτιά και συνεχίζουμε να ανακατεύουμε μέχρι να γίνει ένα παχύρρευστο τζελ. Ρίχνουμε αμέσως το τζελ στο μπλέντερ και χτυπάμε καλά να ενσωματωθεί με το μείγμα του τυριού μας. Αδειάζουμε γρήγορα σε ένα μικρό φορμάκι διαμέτρου 11 εκ. ή σε ένα μικρό τάπερ της επιλογή μας και το αφήνουμε στο ψυγείο να σφίξει για τουλάχιστον 1 ώρα.

Χ ΥΔ

ΙΕΣ

ΑΦΙΕΡΩΜ

E G A N ΛΙ

•V

Μόλις λιώσει, την αφήνουμε στην άκρη μέχρι να κρυώσει. Εν τω μεταξύ, κοσκινίζουμε το αλεύρι και το κακάο σε ένα μεγάλο μπολ, ρίχνουμε έπειτα τη ζάχαρη και μια πρέζα αλάτι. Σχίζουμε στα δύο τον λοβό της βανίλιας κατά μήκος, βγάζουμε τα σποράκια με ένα μαχαίρι και τα ρίχνουμε στο μπολ. Προσθέτουμε το λάδι, το γάλα σόγιας και τη λιωμένη σοκολάτα μέχρι το μείγμα να ομογενοποιηθεί.

Vegan brownies σοκολάτας Υλικά 5 κ.σ. ηλιέλαιο, και λίγο για το άλειμμα 200 γραμμ. μαύρη σοκολάτα 170 γραμμ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του 3 γεμάτα κ.γ. κακάο σκόνη 180 γραμμ. ανεπεξέργαστη κατά προτίμηση άχνη ζάχαρη αλάτι 1 λοβό βανίλιας 230 ml γάλα σόγιας χωρίς γλυκαντικό 200 γραμμ. πεκάν καρύδια

Χοντροκόβουμε την υπόλοιπη σοκολάτα και την προσθέτουμε στο μείγμα μαζί με τα περισσότερα καρύδια πεκάν, κρατώντας μερικά για να στολίσουμε το brownie στο τέλος. Αδειάζουμε το μείγμα στο ταψάκι που έχουμε Προθερμαίνουμε τον προετοιμάσει, ρίχνουμε φούρνο στους 180º C. στην κορυφή του τα Αλείφουμε ένα τετρά- υπόλοιπα πεκάν, και το γωνο ταψάκι ψησίματος βάζουμε στον προθερ(περίπου 20 εκατοστών) μασμένο φούρνο, για 20 με 25 λεπτά ή μέχρι με λίγο λάδι, και μετά το να έχει ψηθεί εξωτεριστρώνουμε με λαδόκά, αλλά να παραμένει κολλα. μαλακό στο κέντρο. Τοποθετούμε ένα Αφήνουμε να κρυώσει μπολ κατάλληλο για για περίπου 5 λεπτά, το υψηλές θερμοκρασίες βγάζουμε από το ταψί και πάνω σε μια κατσαρόλα το μεταφέρουμε σε μια με νερό που βράζει, χωσχάρα για να κρυώσει ρίς όμως ο πάτος του να αγγίζει το νερό. Σπάζου- λίγο ακόμα, και έπειτα το με 150 γραμμ. σοκολάτα σερβίρουμε χλιαρό συνοδευμένο με μια μπάλα μέσα στο μπολ και περιβίγκαν παγωτό βανίλιας. μένουμε να λιώσουν.

info: https://veganforlifegreece.wordpress.com

efsynBIO

ΕfSyn

ΚΡΑΣΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ∆ΕΚΑΗΜΕΡΟ ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Μαζί µε την «Εφ.Συν.» του Σαββατοκύριακου

efsynBIO