ΕΦΣΥΝ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Page 1

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ»

5 | 6 | 2021

ΚΕΙΜΕΝΑ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

Φόροι και ανταγωνιστικότητα Τα χρηματοδοτικά εργαλεία Δίκτυα ενέργειας και περιβάλλον Ναυτιλία και βιώσιμη ανάπτυξη Ο ψηφιακός μετασχηματισμός Τραπεζική και περιβάλλον Ανακύκλωση και νέες προκλήσεις Η φύση συναντά την ιστορία

Για μια συμμετοχική πράσινη μετάβαση

ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ ΣΤΗ ΜΕΤΆ-COVID ΕΠΟΧΗ

Η μεγάλη πρόκληση για την πράσινη ανάπτυξη


50

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΑΠΕ ΜΠΕ / ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

2

ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΦΟΡΟΙ

Μια μεγάλη πρόκληση Του ΓΙΏΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ

Ε Εκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών» Ιούνιος 2021 ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

Νικόλας Βουλέλης ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Σωτήρης Μανιάτης ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΦΥΛΛΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟΥ

Τάσος Παππάς ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣ

Λουίζα Καραγεωργίου ΣΕΛΙ∆ΟΠΟΙΗΣΗ

Δημήτρης Φίλης

νώπιον σημαντικών προκλήσεων βρίσκονται οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. και βέβαια της Ελλάδας, καθώς η υποχρέωση που απορρέει από τη συμφωνία του Παρισιού το 2015 για την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής προβλέπει την επιβολή περιβαλλοντικών φόρων και ιδιαίτερα του φόρου στον άνθρακα. Ηδη το θέμα ετέθη στις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin, στη Λισαβόνα στις 21 και 22 Μαΐου, όπου ο υπουργός Οικονομικών σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση επισήμανε ότι η Ελλάδα τάσσεται θετικά στη χρήση -με δίκαιο και καλά σχεδιασμένο τρόπο- της φορολογικής πολιτικής στην κατεύθυνση αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο είναι προφανές ότι σε μια τέτοια συγκυρία, που οι οικονομίες παλεύουν για την επανεκκίνησή τους αλλά και τη διασφάλιση μιας ανταγωνιστικής θέσης στο διεθνές μετα-Covid στερέωμα, η συζήτηση για φόρους είναι αρκετά επίπονη, ειδικά για μια χώρα όπως η Ελλάδα που η οικονομία της βασίζεται ακόμη σε σημαντικό βαθμό στον άνθρακα, καταγράφει μεγάλα ποσοστά ενεργειακής φτώχειας, έχει τη μεγαλύτερη εμπορική ναυτιλία στον κόσμο, που είναι στο επίκεντρο

Η συζήτηση για φόρους είναι αρκετά επίπονη, ειδικά για την Ελλάδα που η οικονομία της βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στον άνθρακα, καταγράφει μεγάλα ποσοστά ενεργειακής φτώχειας, έχει τη μεγαλύτερη εμπορική ναυτιλία στον κόσμο, η οποία είναι στο επίκεντρο σχετικής συζήτησης, ενώ σε ζητήματα ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει

σχετικής συζήτησης, ενώ σε ζητήματα ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει. Υπενθυμίζεται ότι η Συμφωνία του Παρισιού το 2015 για την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής, συμφωνία στην οποία οι ΗΠΑ επανέκαμψαν και η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει καταθέσει ισχυρές δεσμεύσεις μείωσης των εκπομπών του θερμοκηπίου, εμπεριέχει και την επιβολή των περιβαλλοντικών φόρων και ιδιαίτερα του φόρου στον άνθρακα.

Νέο πλαίσιο Ηδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από λίγες μέρες εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με τη φορολογία των επιχειρήσεων για τον 21ο αιώνα με σκοπό να προωθηθεί ένα ισχυρό, αποτελεσματικό και δίκαιο σύστημα φορολόγησης για τις επιχειρήσεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Στο κείμενο που δημοσιοποίησε η Ε.Ε. παρουσιάζεται ένα μακροπρόθεσμο και ένα βραχυπρόθεσμο όραμα που θα βοηθήσει την Ευρώπη να ανακάμψει από την πανδημία Covid-19 και θα συμβάλει στην εξασφάλιση επαρκών δημόσιων εσόδων κατά τα επόμενα έτη. Στόχος, όπως αναφέρεται, είναι η δημιουργία ενός δίκαιου και σταθερού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, το οποίο μπορεί να ενισχύσει τη βιώσιμη ανάπτυξη με άφθονες θέσεις εργασίας στην Ε.Ε. και να αυξήσει

την ανοιχτή στρατηγική αυτονομία μας. Στην ανακοίνωση λαμβάνεται υπόψη η πρόοδος που σημειώθηκε στο πλαίσιο των συζητήσεων της G20 και του ΟΟΣΑ σχετικά με την παγκόσμια φορολογική μεταρρύθμιση. Στην ανακοίνωση παρουσιάζεται επίσης ένα φορολογικό πρόγραμμα για τα επόμενα δύο έτη, το οποίο περιλαμβάνει μέτρα που αποσκοπούν στην προώθηση των παραγωγικών επενδύσεων και της επιχειρηματικότητας, στην καλύτερη διασφάλιση των εθνικών εσόδων και στη στήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Το πρόγραμμα αυτό βασίζεται στον φιλόδοξο χάρτη πορείας, ο οποίος καθορίζεται στο σχέδιο δράσης για τη φορολογία που παρουσίασε η Επιτροπή το περασμένο καλοκαίρι. Στο μεταξύ πριν από λίγες εβδομάδες ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Paolo Gentiloni, σε δηλώσεις του τόνισε ότι «η υφιστάμενη οδηγία για τη φορολογία της ενέργειας καθορίζει τους ελάχιστους συντελεστές ειδικών φόρων κατανάλωσης σε ολόκληρη την Ε.Ε. για τα ενεργειακά προϊόντα», προαναγγέλλοντας την αλλαγή της, καθώς όπως σημείωσε «αυτοί οι κανόνες είναι σχεδόν δύο δεκαετιών και δυστυχώς δεν ανταποκρίνονται στους σημερινούς στόχους πολιτικής».

Συνέχεια στη σελ. 4



4

52

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΤΟ GREEN DEAL ΚΑΙ ΟΙ ΦΟΡΟΙ

Αυξάνεται το κόστος παραγωγής Συνέχεια από τη σελ. 2 Η Ευρωπαϊκή Ενωση προωθεί την αναθεώρηση των ενεργειακών φόρων στο πλαίσιο του Green Deal και ενώ ετοιμάζει τον οδικό χάρτη για την υλοποίηση δεσμεύσεων περί μείωσης των εκπομπών ρύπων κατά 55% έως το 2030. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η συζήτηση για νέους «πράσινους» φόρους σε καύσιμα, αλλά και η αναθεώρηση του ευρωπαϊκού συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής. Εξετάζεται μάλιστα η πλήρης ένταξη στο σύστημα τιμολόγησης και εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, των κτιρίων, των οδικών μεταφορών, των αερομεταφορών, της ναυτιλίας και άλλων κλάδων. Ουσιαστικά πέρα από την ηλεκτροπαραγωγή και τη βιομηχανία καλούνται και άλλοι κλάδοι να αρχίσουν αγορές δικαιωμάτων, κάτι που όμως θα εκτινάξει το κόστος παραγωγής και θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις αλυσίδες αξίας. Στη ναυτιλία π.χ. όπου μια τέτοια εξέλιξη θα φέρει τα πάνω κάτω ή στις οδικές μεταφορές όπου στα ήδη υπερφορολογημένα καύσιμα θα πρέπει να μπουν και άλλα φορολογικά «καπέλα». Ηδη βέβαια και η ενεργοβόρος βιομηχανία εμμέσως σε κάποιες περιπτώσεις βιώνει τις κυοφορούμενες αλλαγές. Οπως επανειλημμένα έχει σημειώσει η Ενωση Βιομηχανικών

Ο τρόπος λειτουργίας των προμηθευτών ηλεκτρισμού, που ενεργοποιούν ρήτρες αναπροσαρμογής στα συμβόλαια, οδηγεί σε αυξήσεις και σε επιβάρυνση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων

ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΜΕΛΕΤΗ του ΙΟΒΕ με τίτλο «Η διαφορική φορολογία και η επίδρασή της στην προώθηση και την επίτευξη στόχων της δημόσιας πολιτικής» αναδεικνύει τη σημασία του κατάλληλου σχεδιασμού στη χάραξη φορολογικής πολιτικής. Οπως μάλιστα επισημαίνεται στη μελέτη, η φορολογική μεταχείριση είναι σκόπιμο να διαφοροποιείται ανάλογα με το μέγεθος των αρνητικών εξωτερικών επιδράσεων ή αντίστοιχα η παροχή κινήτρων να κλιμακώνεται ανάλογα με τα προσδοκώμενα οφέλη. Αυτό προϋποθέτει την ανάλυση κόστους και οφέλους της παρέμβασης, προκειμένου τα κίνητρα που δίνονται να είναι αποτελεσματικά, αλλά και να ελαχιστοποιείται η εμφάνιση δευτερογενών μη επιθυμητών επιπτώσεων. Επίσης όπως αναφέρεται η διαφορική φορολογία ενδέχεται να οδηγήσει σε αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών (π.χ. σε σημαντική μείωση ή μετατόπιση της κατανάλωσης), αλλά συγχρόνως δύναται να τροφοδοτήσει την τεχνολογική και καινοτομική δραστηριότητα για τη δημιουργία προϊόντων που έχουν μικρότερες αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις, υπό την προϋπόθεση ότι

Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ), το θέμα με το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία είναι μείζον καθώς καταγράφεται προσπάθεια μετακύλισης του κόστους των ρύπων από παρόχους ρεύματος σε βιομηχανικές μονάδες. Σύμφωνα με την Ενωση, ο τρόπος λειτουργίας των προμηθευτών ηλεκτρισμού και των καθετοποιημένων εταιρειών, που ενεργοποιούν ρήτρες αναπροσαρμογής στα συμβόλαια τόσο της Μέσης όσο και της Υψηλής Τάσης, οδηγεί σε αυξήσεις και σε σημαντική επιβάρυνση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων. Ειδικά η ΕΒΙΚΕΝ κάνει λόγο για μο-

νομερείς τροποποιήσεις από καθετοποιημένους προμηθευτές, εκτός ΔΕΗ, των συμβάσεων με επίκληση του αυξημένου κόστους για τις ρήτρες CO2. Πέρα από τη βιομηχανία που αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις λόγω του κόστους των ρύπων, στις οδικές μεταφορές, όπου είναι και οι μεγαλύτερες εκπομπές διοξειδίου, ήδη υπάρχει το πρώτο τέλος. Επιβλήθηκε για την κάλυψη του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ στην κατανάλωση πετρελαίου κίνησης (diesel) και ισούται με 0,03 ευρώ/λίτρο. Βέβαια συνολικά το 67% της τελικής τιμής των καυσίμων κίνησης

-και ειδικότερα της αμόλυβδης βενζίνης- είναι φόροι και δασμοί, ωστόσο δεν καταγράφονται επακριβώς ως «αντίδωρα» στο περιβάλλον και την επιβάρυνσή του. Υπενθυμίζεται, δε, ότι ο κ. Gentiloni στις ίδιες δηλώσεις του είχε αναφέρει ότι «η άρση των επιδοτήσεων, των απαλλαγών και των φορολογικών ελαφρύνσεων για ρυπογόνες δραστηριότητες θα μπορούσε να συμβάλει στην επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης των κρατών-μελών». Εύκολα γίνεται αντιληπτό λοιπόν γιατί το νέο τοπίο συνιστά άλλη μια πρόκληση για το οικονομικό επιτελείο.

ΙΟΒΕ

Εργαλείο η ειδική φορολογία και η παροχή κινήτρων υφίστανται επαρκείς μηχανισμοί ελέγχου ενδεχόμενης διακίνησης παράνομων (αφορολόγητων) παρόμοιων προϊόντων, ώστε η όποια διαφορετική αντιμετώπιση εισάγεται μέσω της διαφορικής φορολόγησης να οδηγεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Επίσης, όπως τονίζει το ΙΟΒΕ, «η ειδική φορολογία και η παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων αποτελεί εργαλείο για την αντιμετώπιση αρνητικών εξωτερικών επιδράσεων που συνδέονται με την παραγωγή, χρήση ή κατανάλωση ορισμένων προϊόντων (π.χ. ρύπανση, εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, κίνδυνοι υγείας και συνακόλουθη επιβάρυνση δημόσιου συστήματος υγείας κ.ά.) και την επίτευξη σχετικών επιμέρους στόχων πολιτικής, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η προάσπιση της υγείας και ο έλεγχος της δημόσιας δαπάνης υγείας».

Πλαστικά και ανακύκλωση Πάντως πρόκριμα για τη νέα αυτή εν μέρει «φορολογική» πολιτική είναι και ο πόρος για τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης από τα μη ανακυκλωμένα απορρίμματα πλαστικών συσκευασιών. Ο ενιαίος συντελεστής καταβολής είναι 0,80 ευρώ ανά χιλιόγραμμο. Οπως έχει αναφέρει στη Βουλή κατά τη νομοθέτηση του εν λόγω τέλους ο κ. Σταϊκούρας, ο συγκεκριμένος πόρος έχει οικολογικό χαρακτήρα, ενθαρρύνει τη μείωση της ρύπανσης, την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία, ενώ είναι και δίκαιος, καθώς λαμβάνει υπόψη του το επίπεδο εισοδήματος κάθε κράτους-μέλους. Η διαχείριση εν γένει πάντως των πλαστικών είναι μια μεγάλη πρόκληση καθώς έχει ισχυρό αποτύπωμα όπως αναφέρθηκε, ενώ δημιουργεί και νέα δε-

δομένα στην αγορά. Ετσι με αγωνία πολλοί κλάδοι αναμένουν το πότε θα κατατεθεί μετά από συνεχείς αναβολές το νέο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση, όπου μπορεί να μην προβλέπεται κάποιος φόρος, όμως προωθούνται προγράμματα εγγυοδοσίας (DRS) για τη διασφάλιση της ανάκτησης προς ανακύκλωση υλικών (πλαστικά μπουκάλια κτλ). Επίσης από τον Ιούνιο ξεκινά το νέο πλαίσιο για τα πλαστικά μιας χρήσης με 10 λεπτά επιβάρυνση για τα κυπελλάκια του καφέ και άλλα προϊόντα. Στον αντίποδα, όπως αναφέρεται, η εφαρμογή υψηλών συντελεστών φορολόγησης είχε και ανεπιθύμητα αποτελέσματα, όπως η αύξηση του παράνομου εμπορίου των προϊόντων που υπόκεινται σε ειδική φορολόγηση, ενώ τα έσοδα υστερούσαν συστηματικά έναντι των προσδοκιών και των στόχων που είχαν τεθεί.


Πρόσφατα η Τράπεζα Πειραιώς συμπεριελήφθη στις 300 κορυφαίες εταιρείες στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις της σε θέματα διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τη λίστα που δημοσιοποίησαν οι Financial Times. Η Πειραιώς είναι η μόνη ελληνική τράπεζα και μία από τις δύο ελληνικές εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται στη λίστα των Financial Times «Europe’s Climate Leaders» προστασία της ανθρωπότητας από τις μεγάλες απειλές που εγκυμονεί η κ λιματική αλλαγή, όχι μόνο για το μέλλον της αλλά και για το παρόν της, βρίσκεται πλέον σταθερά στην κορυφή κάθε στρατηγικής για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς είναι ξεκάθαρο πως ένα βιώσιμο μέλλον εξαρτάται αποκλειστικά και μόνον από την αντιμετώπισή τους. Η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης δημιουργεί ένα νέο πλαίσιο για όλες τις οικονομικές και κοινωνικές στρατηγικές, κάτι που ήδη επιφέρει διεθνώς μεγάλες αλλαγές σε όλα τα μέτωπα και τις λειτουργίες της ζωής των πολιτών. Η Πράσινη Ανάπτυξη, με όσα αυτή περικλείει, αποτελεί τον μεγάλο πυλώνα για την επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης. Στην Ελλάδα η Τράπεζα Πειραιώς π ρωταγωνισ τεί τα τε λ ε υ ταία χ ρό νια στα θέματα της πράσινης και κατ’ επέκταση βιώσιμης ανάπτυξης. Συμμετέχει σε όλες τις μεγάλες διεθνές συμφωνίες και πρωτοβουλίες και έχει διαμορφώσει μια ξεκάθαρη στρατηγική που αφορά όλες τις δραστηριότητές της αποσκοπώντας στο να παίξει καθοριστικό ρόλο στον μετασχηματισμό και στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας σε βιώσιμη κατεύθυνση. Επισημαίνεται ότι είναι η μόνη τράπεζα από την Ελλάδα που μαζί με άλλες 29 διεθνείς τράπεζες συνδιαμόρφωσε τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής (Principles for Responsible Banking) που καθορίζουν το πλαίσιο στο οποίο θα αναπτυ-

Η

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Πρωταγωνιστεί στα θέματα της πράσινης και βιώσιμης ανάπτυξης χθεί η αειφόρος τραπεζική (sustainable banking) στις επόμενες δεκαετίες. Οι αρχές έχουν ως πρωταρχικό στόχο να εναρμονίσουν τη λειτουργία των τραπεζών με τους παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Παράλληλα, πρωτοπορεί και στο μέτωπο της βιοποικιλότητας συμμετέχοντας σε διεθνή πρωτοβουλία 21 χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (Partnership for Biodiversity Accounting Financials) με στόχο την ανάπτυξη κοινής μεθοδολογίας για τον υπολογισμό και τη δημοσιοποίηση των επιπτώσεων που έχουν οι χρηματοδοτήσεις και επενδύσεις τους στη βιοποικιλότητα.

Πράσινη ενέργεια Η Πειραιώς κατέχει ηγετική θέση στον χώρο της χρηματοδότησης επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και ευρύτερα σε δραστηριότητες

που συνδέονται με την πράσινη και βιώσιμη ανάπτυξη. Συνολικά έχει χρηματοδοτήσει πράσινες επενδύσεις με κεφάλαια ύψους περίπου 2,4 δισ. ευρώ. Οι χρηματοδοτήσεις αυτές αντιστοιχούν σε εγκατεστημένη ισχύ άνω των 2GW, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την έκλυση 4 εκατ. τόνων λιγότερου διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Περαιτέρω υποστηρίζει ενεργά τις χρηματοδοτήσεις και σε άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη όπως η εξοικονόμηση και αποθήκευση ενέργειας, η αυτοπαραγωγή ενέργειας (net metering), τα πράσινα στεγαστικά δάνεια, οι ενεργειακές κοινότητες, οι επενδύσεις σε πράσινες μεταφορές, οι επενδύσεις για τη δημιουργία δικτύων και υποδομών για την ηλεκτροκίνηση, ενώ θα συνεχίσει να προσφέρει προϊόντα και υπηρεσίες για δημόσια ή ιδιωτικά ηλεκτροκίνητα

μεταφορικά μέσα. Μεγαλύτερη έμφαση θα δοθεί και σε δραστηριότητες που συνάδουν με την κυκλική οικονομία ιδιαίτερα από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Η «πράσινη τράπεζα» Στο πλαίσιο των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής που η τράπεζα υλοποιεί συστηματικά, αναπτύσσει στρατηγικές για τη βελτίωση των επιδόσεων και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος από τη λειτουργία της. Συγκεκριμένα, τα τελευταία χρόνια η τράπεζα έχει επιτύχει: ■ Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 23,4% την περίοδο 2016-2020 ■ Μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 23,7% την περίοδο 2016-2020 ■ Ετήσια εξοικονόμηση δαπανών από τα περιβαλλοντικά προγράμματα 5,5 δισ. ευρώ

Η ισότητα των φύλων, παράγοντας της βιώσιμης ανάπτυξης ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ για μια βιώσιμη ανάπτυξη όπως έχουν προσδιορισ τεί από τον ΟΗΕ (UN Sustainable Development Goals) δεν περιλαμβάνουν μόνο θέματα που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος και την πράσινη και ισορροπημένη οικονομική ανάπτυξη. Η ανάπτυξη, για να είναι βιώσιμη, πρέπει να περιλαμβάνει και μεγάλους κοινωνικούς στόχους. Μεταξύ αυτών είναι και η ισότητα των φύλων. Στο πλαίσιο του ΟΗΕ έχουν διαμορφωθεί συγκεκριμένες Αρχές για την Ενδυνάμωση των Γυναι-

κών, αναγκαία προϋπόθεση για την ισότητα των φύλων. Η Πειραιώς είναι η πρώτη τράπεζα στην Ελλάδα που υπέγραψε τις Αρχές Ενδυνάμωσης των Γυναικών, συνεπής στην υλοποίηση της στρατηγικής της για την εναρμόνιση των δραστηριοτήτων της με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UN Sustainable Development Goals). Υπογράφοντας τις Αρχές αυτές, η τράπεζα δεσμεύεται να εφαρμόσει το κατάλληλο πλαίσιο για την ενίσ χυση και προώθηση της ισότητας των

φύλων, κάτι που θεωρεί πως θα έχει άμεσα θετικό αντίκτυπο στους εργαζόμενους, τους πελάτες, τους κοινωνικούς εταίρους, τους μετόχους και τους επενδυτές. Οι Αρχές Ενδυνάμωσης των Γυναικών δημιουργήθηκαν το 2010 από θεσμικούς φορείς των Ηνωμένων Εθνών και συγκεκριμένα από το UN Global Compact και το UN Women για να προάγουν την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών παγκοσμίως στην κοινωνία, στον χώρο εργασίας, στην αγορά.


6

Η

54

ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων δημόσιων φορέων, δήμων, κεντρικής κυβέρνησης είναι μεγάλο στοίχημα για την επόμενη περίοδο, ενώ για τον σκοπό αυτό αναμένεται να κινητοποιηθούν σειρά χρηματοδοτικών εργαλείων. Αυτό τόνισε μιλώντας στο πρόσφατο Διεθνές Διαδικτυακό Συνέδριο PRODESA η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών. Οπως σημείωσε η κ. Σδούκου, «τα κτίρια είναι από τους μεγαλύτερους καταναλωτές ενέργειας. Ευθύνονται για σχεδόν το 40% της κατανάλωσης. Η χώρα μας διαθέτει ένα κτιριακό δυναμικό χαμηλής ενεργειακής απόδοσης ενώ από τα περίπου 5 εκατ. κτίρια που καταγράφηκαν στην απογραφή του 2015, περίπου 4,6 εκατ. αφορούν κατοικίες και τουλάχιστον 300.000 αποτελούν κτίρια επιχειρήσεων (δευτερογενής και τριτογενής τομέας) και δημόσια κτίρια». «Θα κινητοποιήσουμε όλους τους διαθέσιμους πόρους, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των διαρθρωτικών ταμείων. Θέλουμε όλα τα καινοτόμα εργαλεία χρηματοδότησης να αξιοποιηθούν, δίνοντας κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις και μεγαλύτερη μόχλευση» ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Σδούκου, που τόνισε ότι πολύτιμος σύμμαχος σε αυτήν την προσπάθεια θα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης. «Από τα 6 δισ. ευρώ που έχουμε στο πλαίσιο του πράσινου πυλώνα, πάνω από 2,5 δισ. ευρώ θα κατευ-

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΑ Σ∆ΟΥΚΟΥ

Το μεγάλο στοίχημα της κεντρικής διοίκησης Η Αλ. Σδούκου

«Από τα 6 δισ. ευρώ του πράσινου πυλώνα, πάνω από 2,5 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν στον άξονα της ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος και της χωροταξικής μεταρρύθμισης»

θυνθούν στον άξονα της ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος και της χωροταξικής μεταρρύθμισης. Ενώ η αναβάθμιση των κτιρίων είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα που εντάσσεται στο σχέδιο “Ελλάδα 2.0”, με προϋπολογισμό περίπου 1,7 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων δράσεων σε κτίρια κατοικίας, επιχειρήσεις, Δημόσιο» συμπλήρωσε. Οπως τόνισε, πέρα από το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» αλλά και την ενεργειακή αναβάθμιση 21 πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ενεργειακή Αναβάθμιση Δημόσιων Κτιρίων σε ΑΕΙ, Φοιτητικές Εστίες και εγκαταστάσεις Τεχνολογικών Φορέων», «σημαντική θα είναι και η συνεισφορά του προγράμματος ΗΛΕΚΤΡΑ, για το οποίο ολοκληρώνεται σε αυτή τη φάση η πρώτη πρόσκληση για την προδημοσίευση και έχουν εξασφαλιστεί 500 εκατ. ευρώ, με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Με την αναμενόμενη μόχλευση, εκτιμώ πως θα φτάσουμε στο 1 δισ. ευρώ» ανέφερε η γ.γ. Ενέργειας.

Παράλληλα υπογράμμισε ότι «προκειμένου οι δήμοι να έχουν ώριμα σχέδια, ώριμες μελέτες, υπάρχει το πρόγραμμα ΕΛΕΝΑ». Οπως είπε, είναι ένας μηχανισμός τεχνικής βοήθειας, μια κοινή πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΤΕπ, και απευθύνεται σε φορείς του δημόσιου τομέα που θέλουν να ωριμάσουν και να υλοποιήσουν έργα ενεργειακής αναβάθμισης. Σημαντικό εργαλείο, επίσης, για την προώθηση της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων κτιρίων αποτελεί ο θεσμός των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών, είπε η κ. Σδούκου, τονίζοντας ότι η αξιοποίηση του θεσμού των ESCOs, στην παρούσα συγκυρία, είναι σημαντική. Σε αυτή την κατεύθυνση, όπως ανέφερε, πρόκειται άμεσα να τυποποιηθεί η διαδικασία τόσο για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα, μέσω πρότυπων τευχών διαγωνισμών και πρότυπων Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης. Επίσης, η γενική γραμματέας του ΥΠΕΝ σημείωσε ότι εξετάζεται και η παροχή κατάλληλων χρηματοδο-

τικών κινήτρων, όπου απαιτείται, ώστε να καταστούν πιο ελκυστικές οι επενδύσεις σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης, όπως η εξασφάλιση εγγυοδοσίας. Προς αυτή την κατεύθυνση, αναμένεται η επιδότηση και δανειοδότηση των φορέων του Δημοσίου και του ευρύτερου Δημοσίου, ώστε να απευθυνθούν σε ESCOs με σκοπό να τους υποστηρίξουν τεχνικά στην υλοποίηση έργων. «Παράλληλα, εξετάζουμε και την παροχή κατάλληλων χρηματοδοτικών κινήτρων, όπου απαιτείται, ώστε οι επενδύσεις σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης να καταστούν πιο ελκυστικές. Εχουμε βεβαίως το ΕΣΠΑ. Οπως ξέρετε καλά, προβλέπονται ενεργειακές αναβαθμίσεις και από τα ΠΕΠ και από το Τομεακό Πρόγραμμα, δράσεις για την ηλεκτροκίνηση, για την αξιοποίηση ΑΠΕ με αυτοπαραγωγή και συστήματα αποθήκευσης. Η ευρωπαϊκή αρχή της “Ενεργειακής Απόδοσης Πρώτα” (Energy Efficiency First principle) είναι μια αρχή την οποία όλοι θα κληθούμε να εφαρμόσουμε γρήγορα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης» τόνισε με νόημα.


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

55

5-6 Ιουνίου 2021

7

ΒΙΚΟΣ: δράσεις συνεργασίας για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης

Μ

ια ευρύτατη γκάμα πρωτοβουλιών και δράσεων περιβα λ λον τικού, κοινωνικού και πολιτιστικού χαρακτήρα έχει αναλάβει τα τελευταία χρόνια η εταιρεία Βίκος. Ειδικότερα στο τελευταίο διάστημα η εταιρεία αναλαμβάνει μια νέα σειρά πρωτοβουλιών και δράσεων, οι οποίες εστιάζουν στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος στην ανάδειξη του πολιτισμού και στην κατάθεση προσφορών για τη θωράκιση της δημόσιας υγείας, οι οποίες αποτυπώνονται στη φράση «Ο Β-οίκος της ζωής μας». Ο στόχος τους είναι να αναδείξουν περαιτέρω, τόσο στο συμβολικό και το επικοινωνιακό πεδίο, όσο και εμπράκτως, πόσο επείγουσα προτεραιότητα αποτελεί η προστασία της φύσης, η πολιτιστικής ανάδειξη της χώρας αλλά και η διασφάλιση της υγείας. Εκτός από οικουμενικές αξίες, όπως αναφέρει η εταιρεία, αυτοί οι τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας και προσφοράς είναι και αλληλένδετοι, αφού ο συνδυασμός τους αποτελεί μια στέρεη βάση καλλιέργειας και ανάπτυξης μιας κουλτούρας δημιουργικής συνύπαρξης και συνεργασίας για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης, αλλά και όλων των κρίσεων που κατά καιρούς απασχολούν την ανθρωπότητα. Παράλληλα το πλέγμα αυτών των αξιών αποτυπώνει τη βαθιά ανθρωποκεντρική αντίληψη της Βίκος, η οποία, καθώς αντικείμενο της δραστηριότητάς της και πηγή της έμπνευσής της είναι το νερό, έχει βαθιά οικείωση με τις έννοιες της αειφορίας και της κυκλικής αναγέννησης. Εκκινώντας από την ιδρυτική αρχή της ότι η δική της επιχειρηματική ανάπτυξη είναι απολύτως συνυφασμένη με την κοινωνική ευημερία, πιστεύει βαθιά στον οικουμενικό χαρακτήρα των μεγάλων προκλήσεων της εποχής μας. Για τη Βίκος η προστασία του περιβάλλοντος είναι μια από τις σημαντικότερες προϋποθέσεις

τόσο της κοινωνικής ευημερίας όσο και της διατήρησης του ανθρώπινου πολιτισμού στην εποχή της παγκόσμιας κλιματικής κρίσης. Η εμβληματική, δε, έναρξη αυτού του νέου κύκλου δράσεων της Βίκος έγινε την Πέμπτη 22 Απριλίου, Ημέρα της Γης, όταν, σε συνεργασία με τον περιβαλλοντικό οργανισμό we4all, προχώρησε στη φύτευση 1.000 κυπαρισσιών σε σημείο της Αναβύσσου, ώστε να συμβάλει στην ενίσχυση του πρασίνου στην ευρύτερη περιοχή, η οποία έχει υποστεί εκτεταμένες ζημιές από πυρκαγιές. Η δενδροφύτευση, άλλωστε, είναι μια εξαιρετικά θετική και άκρως αποτελεσματική περιβαλλοντική δράση, καθώς ένα μόνο δέντρο μπορεί να απορροφήσει 22kg CO2 ανά έτος και να δημιουργήσει 117kg καθαρού οξυγόνου. Η επιλογή του κυπαρισσιού δεν έγινε καθόλου τυχαία, αφού είναι ένα δύσφλεκτο δέντρο και έχει την ικανότητα να παρεμποδίζει την ταχεία εξάπλωση των πυρκαγιών και να αυξάνει τη δυνατότητα έγκαιρης αντίδρασης των

πυροσβεστικών δυνάμεων. Μια εξαιρετικά κατατοπιστική σύνοψη του πνεύματος που ώθησε τη Βίκος στην ανάληψη της νέας σειράς πρωτοβουλιών «Ο Β-οίκος της ζωής μας» έδωσε, την ημέρα της δενδροφύτευσης, ο κ. Κωνσταντίνος Σεπετάς, Sales & Marketing Director

της εταιρείας, ο οποίος δήλωσε: «Η δενδροφύτευση είναι η πρώτη από μία νέα σειρά πρωτοβουλιών και δράσεων που αναλαμβάνουμε με κεντρικό μήνυμα “Ο Β-οίκος της ζωής μας”. Πιστεύουμε ότι, στην εποχή της παγκόσμιας κλιματικής κρίσης, η επιχειρηματική ανάπτυξη είναι

συνδεδεμένη με την κοινωνική ευημερία. Γι’ αυτό θέλουμε, με δράσεις που θα αγκαλιάζουν το φυσικό περιβάλλον και τον πολιτισμό, αναδεικνύοντας –πάντα– την αξία του εθελοντισμού, να δώσουμε ένα μήνυμα. Οτι αυτός ο πλανήτης είναι το κοινό μας σπίτι και η προστασία και η ευημερία του είναι καθήκον όλων μας. Πιστεύουμε ότι η επιχειρηματικότητα και η κοινωνία μπορούν –από κοινού– να συμβάλλουν στη διατήρηση και την προστασία του περιβάλλοντος και η σύμπραξη με την we4all κάνει πράξη την αυτοδέσμευσή μας αυτή». Το επόμενο διάστημα, καθώς τα βήματα προς την απελευθέρωση δραστηριοτήτων και άρσης των περιορισμών, που επέβαλε η πανδημία της Covid-19, θα είναι όλο και πιο γοργά, όλο και πιο σταθερά, θα δούμε να αναπτύσσεται το σύνολο των πρωτοβουλιών που εντάσσονται στον «Β-οίκο της ζωής μας», των οποίων η επιτυχία θα ενισχύσει περαιτέρω την πηγαία διάθεση των εμπνευστών τους για ακόμη περισσότερες ανάλογες δράσεις.


8

56

Ο

ι περιβαλλοντικοί στόχοι για το 2030 και το 2050 είναι δεδομένοι. Το 2030 πρέπει να παράγεται με ΑΠΕ το 32% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται και να παράγονται περίπου 30% λιγότεροι ρύποι από ό,τι το 1996. Αυτό πρακτικά σημαίνει 60% της παραγωγής ενέργειας να είναι από ΑΠΕ, το ένα στα δύο αυτοκίνητα να είναι ηλεκτρικό και για τις κατοικίες να αντικατασταθούν περίπου οι μισές κεντρικές θερμάνσεις που χρησιμοποιούν πετρέλαιο. Το 2050 θα πρέπει να έχει εκλείψει κάθε χρήση για φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Η πράσινη μετάβαση μπορεί να γίνει με δύο διακριτές στρατηγικές. Η πρώτη αναθέτει στις αγορές και στις ιδιωτικές επενδύσεις, κατά κανόνα μεγάλες, την ανάπτυξη των ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας. Η στρατηγική αυτή προσβλέπει στην ενεργοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων με τη χρηματοδότηση των τραπεζών και τη δέσμευση σημαντικού μέρους των πόρων του Ταμείου και άλλων ευρωπαϊκών πόρων. Για όσες περιοχές της πράσινης μετάβασης υπάρχει διστακτικότητα από τα ιδιωτικά κεφάλαια θα υπάρξει κάποιας μορφής κρατική αρωγή. Η στρατηγική αυτή προσβλέπει επίσης σ’ έναν πλήρως ιδιωτικοποιημένο ενεργειακό τομέα, με την ιδιωτικοποίηση των κρατικών εταιρειών δικτύων σε ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο. Η σημερινή κυβέρνηση έχει επιλέξει αυτήν τη στρατηγική. Η στρατηγική αυτή ενέχει τρεις προβληματικές περιοχές. Πρώτον, θα αφήσει έξω μεγάλες κοινωνικές ομάδες με χαμηλά εισοδήματα. Ως καταναλωτές θα αδυνατούν να αγοράσουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα, να αντικαταστήσουν την κεντρική θέρμανση πετρελαίου ή να βάλουν φωτοβολταϊκά στη στέγη. Ταυτόχρονα θα τιμωρούνται ως «βρόμικοι καταναλωτές» με επιπρόσθετους φόρους στη βενζίνη και το πετρέλαιο. Με μια λέξη, η πράσινη μετάβαση κινδυνεύει να γίνει μια νέα μορφή κοινωνικού αποκλεισμού και να διευρύνει το φάσμα της ενεργειακής φτώχειας. Συνεπώς, η πράσινη μετάβαση πρέπει να ξεκινήσει από τα χαμηλότερα εισοδήματα (με κατάλληλα προγράμματα) και να μην «αφήνει κανέναν πίσω». Η δεύτερη περιοχή αφορά την πρόσβαση στα οφέλη από την πράσινη μετάβαση. Η παραγωγή με ΑΠΕ, για παράδειγμα, ενδείκνυται για την άμεση εμπλοκή νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που μπορούν να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες τους με ίδια παραγωγή. Κοινώς, η έννοια του «prosumption», της ιδιο-παραγωγής και ιδιο-κατανάλωσης, είναι απόλυτα ταυτισμένη με τις σημερινές τεχνολογικές δυνατότητες. Συνεπώς, ένα μεγάλο μέρος της πράσινης μετάβασης μπορεί να διαχυθεί ευρύτερα στην

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΜΕ ΠΟΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΤΟΝ ∆ΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΡΙΟ

Συμμετοχική μετάβαση Του ΓΙΏΡΓΟΥ ΣΤΑΘΑΚΗ*

Ο θεσμός των «ενεργειακών κοινοτήτων» μπορεί να αποτελέσει το κατ’ εξοχήν όχημα για την εμπλοκή ομάδων αγροτών, συνεργιών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, συμπράξεων μικρο-ξενοδόχων, δήμων, ομάδων κατοίκων χωριών και νησιών στην από κοινού παραγωγή της ενέργειας που χρειάζονται. Ετσι, τα κέρδη και τα οφέλη από την πράσινη μετάβαση θα διαχέονται σε ευρύτερες κοινωνικές ομάδες

κοινωνία, στα νοικοκυριά, στους αγρότες, στις ΜΜΕ επιχειρήσεις, σε τοπικές κοινότητες κάθε μορφής και είδους. Ο θεσμός των «ενεργειακών κοινοτήτων» μπορεί να αποτελέσει το κατ’ εξοχήν όχημα για την εμπλοκή ομάδων αγροτών, συνεργιών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, συμπράξεων μικρο-ξενοδόχων, δήμων, ομάδων κατοίκων χωριών και νησιών στην από κοινού παραγωγή της ενέργειας που χρειάζονται. Ετσι, τα κέρδη και τα οφέλη από την πράσινη μετάβαση θα διαχέονται σε ευρύτερες κοινωνικές ομάδες. Η ευρωπαϊκή εμπειρία (Γερμανία, Δανία και άλλες χώρες) καταδεικνύει ότι η πράσινη μετάβαση στην ενέργεια μπορεί να έχει δύο σκέλη, με την αγορά και την κοινωνική οικονομία να καταλαμβάνουν διαφορετικά πεδία της μετάβασης. Η κοινωνική οικονομία καταλαμβάνει ήδη το 30%-40% σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα μπορεί να τεθούν και υψηλότεροι στόχοι (50%) που συνάδουν με τον νησιωτικό χαρακτήρα, τη γεωμορφολογία και την κατανομή του πληθυσμού της. Η τρίτη θεματική αφορά την εγχώρια προστιθέμενη αξία. Η πράσινη μετάβαση δεν πρέπει να μετεξελιχθεί σε μια αποκλειστικά «εισαγωγική δραστηριότητα». Αντίθετα, πρέπει να ανοίγει προοπτικές για τις παραγωγικές και τεχνολογι-

κές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας. Αυτές ήδη υπάρχουν σε πολλούς τομείς. Τα προγράμματα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», για παράδειγμα, έχουν εγχώρια προστιθέμενη αξία περίπου στο 70%, καθώς καλύπτονται από εγχώριες πηγές. Οι προοπτικές ανάπτυξης πράσινων τεχνολογιών είναι σημαντικές, καθώς ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων υπάρχουν ήδη στην Ελλάδα (έξυπνοι μετρητές, μπαταρίες). Υπαρκτός είναι επίσης ένας σημαντικός και δυναμικός πυρήνας μικροεπιχειρήσεων ψηφιακών, πληροφοριακών και τεχνολογικών εφαρμογών και καινοτομίας. Οι «πράσινες τεχνολογικές» υπηρεσίες αποτελούν κλάδους με τεράστια δυναμική. Το κριτήριο της εγχώριας προστιθέμενης αξίας καλείται να βρεθεί στο επίκεντρο των σχεδιασμών και της χρηματοδότησης για κάθε ειδικότερο σχέδιο μετάβασης σε επιμέρους κλάδους και δραστηριότητες της οικονομίας. Οι δύο στρατηγικές απαιτούν διαφορετικούς σχεδιασμούς σε πολλά επίπεδα. Πρώτα από όλα στα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας. Είναι διαφορετικές οι ανάγκες ενός συστήματος παραγωγής ενέργειας που εδράζεται στις «βιομηχανικές ΑΠΕ», στις επενδύσεις μεγάλης κλίμακας σε ορισμένες περιοχές της χώρας και στη μετα-

φορά μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας στους τόπους κατανάλωσης και διαφορετικές οι ανάγκες της στρατηγικής που στηρίζεται σ’ ένα τοπικό, αποκεντρωμένο, περιφερειακό σύστημα παραγωγής ενέργειας. Στη δεύτερη περίπτωση προέχει η κατασκευή ευέλικτων τοπικών δικτύων και εν προκειμένω με δυνατότητες τοπικής αποθήκευσης ενέργειας. Δεύτερον, η σταθεροποίηση του ενεργειακού συστήματος απαιτεί διαφορετικές συμπληρωματικές μονάδες σταθερής παραγωγής ενέργειας στις δύο στρατηγικές. Συνεπώς ο ίδιος ο χάρτης της δημιουργίας εταιρειών δικτύων, αποθήκευσης και πληθώρας άλλων ρυθμίσεων πρέπει να αλλάξει. Εν κατακλείδι, η συμμετοχική πράσινη μετάβαση έχει τριπλά οφέλη. Αντιμετωπίζει την ενεργειακή φτώχεια, διαχέει τα οφέλη στην κοινωνία και αυξάνει την εγχώρια προστιθέμενη αξία. Το πιο βασικό όμως είναι το ίδιο το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Είναι συμβατή με τις μικρές κλίμακες και τα ευάλωτα περιβαλλοντικά συστήματα των νησιών, των ορεινών περιοχών και των διάσπαρτων οικισμών. * Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πρ. υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας


57

5-6 Ιουνίου 2021

ΜΕΝ Ασπροπύργου

9

Πηγή: Αρχείο ΕΥΔΑΠ

|

Πηγή: Αρχείο ΕΥΔΑΠ

Βιώσιμη Ανάπτυξη

Μόρνος

Πρόσβαση σε καθαρό νερό, Διασφάλιση Πόρων Παροχής & Κάλυψη Δικτύου Υδρευσης

Η

πρόσβαση σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό αναγνωρίστηκε από τη διεθνή κοινότητα ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας. Η συνεχής διασφάλιση των απαραίτητων υδατικών πόρων, η εξασφάλιση της επαρκούς επεξεργασίας τους για πόσιμο νερό άριστης ποιότητας και η ικανότητα διανομής αυτού μέσω του δικτύου ύδρευσης στους πελάτες της, αποτελούν την κύρια δραστηριότητα της ΕΥΔΑΠ. Η ΕΥΔΑΠ προμηθεύεται ακατέργαστο νερό, μέσω υδραγωγείων και ενωτικών υδραγωγείων συνολικού μήκους 495 χλμ., από τις λεκάνες απορροής του Μαραθώνα, της Υλίκης, του Μόρνου και του Εύηνου που κατατάσσονται στην κατηγορία Α2, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 75/440/ΕΟΚ περί της ποιότητας που απαιτείται για το επιφανειακό νερό που προορίζεται για την παραγωγή πόσιμου νερού. Μετά την επεξεργασία του ακατέργαστου νερού στις Μονάδες Επεξεργασίας Νερού, γίνεται η διανομή του μέσω του δικτύου ύδρευσης το οποίο αποτελείται από περίπου 14.000 χλμ τροφοδοτικών αγωγών. Η διασφάλιση, σε όλη την έκταση του υδροδοτικού συστήματος, επαρκούς ποσότητας πόσιμου νερού υψηλής ποιότητας, με παράλληλη προστασία του φυσικού πόρου, αποτελούν κύρια προτεραιότητα για την Εταιρεία. Η Αττική χαρακτηρίζεται από έντονο εδαφικό ανάγλυφο. Η ΕΥΔΑΠ παρέχει νερό σε περιοχές με υψόμετρο εδάφους από 0 έως και 600 μέτρα από το επίπεδο της θάλασσας. Προκειμένου να ελέγχεται καλύτερα η πίεση των αγωγών δημιουργήθηκαν ζώνες πίεσης, δηλαδή εδαφικές περιοχές ανά 30 έως 40 μέτρα υψομετρικής διαφοράς, οι οποίες έχουν συγκεκριμένη πίεση. Για τη σωστότερη λειτουργία του, το δίκτυο ύδρευσης

Η ΕΥΔΑΠ διαχειρίζεται όλο το πλέγμα των δραστηριοτήτων που συνθέτουν τον κύκλο του νερού. Το νερό αποτελεί έναν πολύτιμο φυσικό πόρο, αλλά και ένα πολύτιμο και ζωτικό αγαθό και έτσι ακριβώς το διαχειρίζεται παρακολουθείται σε 24ωρη βάση από σύστημα τηλελέγχου – τηλεχειρισμού (SCADA). Η κάλυψη της ζήτησης γίνεται με νερό ασφαλούς ποιότητας χωρίς όμως να δημιουργούνται προβλήματα στο περιβάλλον (οικοσύστημα) λόγω υπέρμετρης αποστέρησης νερού προκειμένου αυτό να διατεθεί για υδρευτική χρήση. Στόχο της Εταιρείας, στον τομέα της ύδρευσης, αποτελεί η σταθερή και στοχευμένη μετάβαση στις νέες τεχνολογίες με την παρακολούθηση και αξιοποίηση όλων των σύγχρονων τάσεων της προηγμένης τεχνολογικά διεθνούς αγοράς νερού. Η ΕΥΔΑΠ διαχειρίζεται τη ζήτηση του νερού αναπτύσσοντας προγράμματα μείωσης των διαρροών (διαχείριση πίεσης – υδροδοτικές ζώνες, άμεση αποκατάσταση βλαβών–θραύσεων αγωγών του δικτύου

ύδρευσης, εξυγιάνσεις και αντικαταστάσεις των δικτύων ύδρευσης) με στόχο όχι μόνο την εξυπηρέτηση των πελατών, αλλά και την προστασία από σπατάλη του φυσικού πόρου. Ταυτόχρονα, ο σχεδιασμός, η κατασκευή, η λειτουργία, η συντήρηση καθώς και η συνεχής ανάπτυξη του δικτύου ύδρευσης είναι μια πολύπλοκη πολυπαραγοντική διαδικασία, που απαιτεί υψηλή τεχνογνωσία. Η υπεύθυνη διαχείριση του δικτύου ύδρευσης και η διασφάλιση της υδατικής απόδοσης συντελούν στην ανταπόκριση στις ανάγκες και τις προσδοκίες των ενδιαφερομένων μας μερών και στην αύξηση της εμπιστοσύνης τους προς την Εταιρεία. Με τον τρόπο αυτό η ΕΥΔΑΠ συμβάλλει θετικά στη Βιώσιμη Ανάπτυξη και συγκεκριμένα στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξη, όπως αυτοί έχουν οριστεί από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, που συντελούν στη σταδιακή βελτίωση της παγκόσμιας αποδοτικότητας των πόρων τόσο στην κατανάλωση όσο και στην παραγωγή και στην προσπάθεια διαχωρισμού της οικονομικής ανάπτυξης από την περιβαλλοντική υποβάθμιση. Σήμερα η ΕΥΔΑΠ παρέχει άριστης ποιότητας πόσιμο νερό, στην απαραίτητη ποσότητα και πίεση, ανεξάρτητα αν έχει σε όλες τις περιοχές την αρμοδιότητα διαχείρισης του δικτύου ύδρευσης πρωτογενώς, ή αν σε ορισμένες από αυτές η διαχείριση του τοπικού δικτύου γίνεται από τους οικείους ΟΤΑ. Ως ο μεγαλύτερος πάροχος υπηρεσιών ύδρευσης, με συναίσθηση της ευθύνης της απέναντι σε εκατομμύρια καταναλωτές, μεριμνά για την άριστη ποιότητα του πόσιμου νερού. Μέσα από συνεχείς επενδύσεις σε έργα υποδομής, σε τεχνολογία και σε εκπαίδευση του ανθρώπινου κεφαλαίου της, η Εταιρεία διασφαλίζει ποιότητα πόσιμου νερού, από τις υψηλότερες της Ευρώπης, πάντα σε αρμονία με τις κείμενες διατάξεις.


10

58

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

Η

κυκλική οικονομία είναι κεντρική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο πλαίσιο του Green Deal για την αναθέρμανση της οικονομίας και οδηγός για τη βιώσιμη ανάπτυξη των κρατών-μελών, με το βλέμμα σε ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και το περιβάλλον, όπου η παραγωγή αποβλήτων θα συρρικνωθεί, η ανάκτηση υλικών, η εξοικονόμηση πόρων και ενέργειας θα μεγιστοποιηθούν και η απασχόληση και η επιχειρηματικότητα θα ενισχυθούν. Το αναθεωρημένο σχέδιο δράσης της Ε.Ε. για την κυκλική οικονομία, ως αναπόσπαστο μέρος του σχεδίου Green Deal, φιλοδοξεί να μετατρέψει την Ε.Ε. μέχρι το 2050 σε μία οικονομία με μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, όπου η οικονομική ανάπτυξη θα είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση των φυσικών πόρων. Στη βάση αυτή, η ευρωπαϊκή νομοθεσία θα παράσχει το κατάλληλο πλαίσιο για τον οικολογικό και βιώσιμο σχεδιασμό των προϊόντων, την ενδυνάμωση και ενημέρωση των καταναλωτών, την παροχή κινήτρων για τη δημιουργία δευτερογενών αγορών, την προαγωγή της επιχειρηματικής και βιομηχανικής συμβίωσης και την προώθηση της κυκλικής οικονομίας στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών. Ο σχεδιασμός, η χρήση και η διαχείριση αποβλήτων διαφόρων ρευμάτων προϊόντων, όπως χημικών, ηλεκτρονικών συσκευών, μπαταριών αυτοκινήτων, πλαστικών, συσκευασιών, ρούχων και υφασμάτων, υλικών κατασκευών, αλλά και τροφίμων και νερού αναμένεται να αλλάξουν άρδην. Οι ειδικοί επιστήμονες έχουν εδώ και χρόνια κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι ο πληθυσμός της Γης έως το 2050 θα καταναλώνει το τριπλάσιο από ό,τι σήμερα, εάν δεν εγκαταλείψει το γραμμικό μοντέλο ανάπτυξης. Ως εκ τούτου, όπως αναφέρεται, η στροφή προς το κυκλικό μοντέλο είναι μονόδρομος, καθώς κατ’ αυτόν τον τρόπο προϊόντα και υπηρεσίες θα καταναλώνουν κατά την παραγωγή τους λιγότερες πρώτες ύλες και ενέργεια ως αποτέλεσμα ενός βιώσιμου σχεδιασμού, θα διαρκούν περισσότερο σε χρήση, θα δύνανται να επαναχρησιμοποιηθούν μετά την αρχική χρήση τους και θα έχουν τη δυνατότητα να ανακυκλωθούν, όταν γίνουν απόβλητα, και να επανεισαχθούν στην αγορά, ενώ από το υπόλειμμα της ανακύκλωσης θα παράγονται εναλλακτικά καύσιμα για τη βιομηχανία ή και θα ανακτάται ενέργεια, με αποτέλεσμα να καταλήγει προς ταφή ένα ελάχιστο ποσοστό: <10%. Επιπλέον, οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας

Ο πρόεδρος του ΣΕΠΑΝ Δημήτρης Κονταξής

ΣΕΠΑΝ: ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

700.000 νέες θέσεις εργασίας μέχρι το 2030 στην Ευρώπη στην ευρωπαϊκή οικονομία έχει τη δυνατότητα να αυξήσει το ευρωπαϊκό ΑΕΠ μέχρι το 2030 κατά 0,5% και να δημιουργήσει 700.000 νέες θέσεις εργασίας.

Ουραγός στην ανακύκλωση η Ελλάδα

«Απαιτούνται τολμηρές μεταρρυθμίσεις και βαθιές τομές για να επιταχυνθεί η μετάβαση σε μια πιο κυκλική οικονομία στο πλαίσιο των στόχων που έχει θέσει η Ε.Ε.»

Η Ελλάδα είναι ουραγός στην Ε.Ε. στην ανακύκλωση και ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων, με το 80% των αποβλήτων που παράγονται να οδηγούνται σε ταφή. Αυτό το γεγονός, βέβαια, αφήνει μεγάλα περιθώρια για καλύτερη διαλογή, διαχείριση, ανακύκλωση και ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων που σημαίνει ότι υπάρχει ιδιαίτερα ευρύ πεδίο για επενδύσεις και ανάπτυξη. Την ανησυχητική αυτή κατάσταση, η οποία διαιωνίστηκε κατά το παρελθόν με ευθύνη του Δημοσίου, αλλά και την πραγματικά μεγάλη ευκαιρία που ανοίγεται μπροστά για τη χώρα, έχει πολλάκις επισημάνει ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων διά στόματος του προέδρου του, Δημήτρη Κονταξή. Μιλώντας στην «Εφημερίδα των Συντακτών», ο πρόεδρος του ΣΕΠΑΝ επεσήμανε ότι τα μέλη του Συνδέσμου, εταιρείες που ασκούν βιομηχανική δραστηριότητα στην Ελλάδα στους τομείς της ανακύκλωσης και αξιοποίησης αποβλήτων, υποπροϊόντων και δευτερογενών πρώτων υλών, εξαρχής είχαν αντιληφθεί

την αναγκαιότητα της στροφής προς την κυκλική οικονομία με τη μεταβολή του παραγωγικού προτύπου, όχι μόνο ως διέξοδο στα προβλήματα που σχετίζονται με την επιχειρηματικότητα και το περιβάλλον, αλλά και ως μια ευκαιρία ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας με βιώσιμο τρόπο και σημαντικά οφέλη για την κοινωνία, μεταξύ άλλων, και σε όρους απασχόλησης. Οπως εξήγησε ο κ. Κονταξής, το τελευταίο διάστημα έχουν αναληφθεί σημαντικές πρωτοβουλίες από την Πολιτεία προς αυτή την κατεύθυνση, ωστόσο υπογράμμισε ότι απαιτούνται τολμηρές μεταρρυθμίσεις και βαθιές τομές για να επιταχυνθεί η μετάβαση σε μια πιο κυκλική οικονομία στο πλαίσιο των στόχων που έχει θέσει η Ε.Ε., αλλά και πολύ πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση. «Στον ΣΕΠΑΝ πιστεύουμε ακράδαντα και υποστηρίζουμε τεκμηριωμένα ότι η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης υιοθετώντας αρχές κυκλικής οικονομίας – πρόκειται για ανάγκη και ευκαιρία μαζί. Μόνον έτσι θα επιτύχουμε εξοικονόμηση φυσικών πόρων, ορθολογική διαχείρισή τους, θα μειώσουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, θα περιορίσουμε το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αυξάνοντας παράλληλα τις επενδύσεις, ενισχύοντας τελικά την ανάπτυξη και δημιουργώντας καλές θέσεις εργασίας. Με

άλλα λόγια, η κυκλική οικονομία είναι πράγματι η απάντηση στις περιβαλλοντικές και οικονομικές προκλήσεις του σήμερα, θέτοντας τις βάσεις για τη διαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου για εμάς και τα παιδιά μας. »Πρέπει να κατανοήσουμε, ωστόσο, ότι απαιτούνται ευρύτατες συνεργασίες, τόσο μεταξύ του ιδιωτικού τομέα και της Πολιτείας, για την υιοθέτηση του βέλτιστου ρυθμιστικού πλαισίου, όσο και μεταξύ των δυναμικών και πρωτοπόρων ιδιωτικών εταιρειών από διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας, καθώς η κυκλική οικονομία αφορά στο σύνολο της οικονομίας», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΠΑΝ. «Ηδη, παρότι η χώρα έχει μακρύ δρόμο να διανύσει προς ένα κυκλικότερο μοντέλο, μπορούμε να αναγνωρίσουμε μια σειρά καλών πρακτικών κυκλικής οικονομίας, όπως το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων, στη διαμόρφωση και αναβάθμιση του οποίου συνέβαλε ενεργά ο ΣΕΠΑΝ και πλέον διαχειρίζεται το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η εθελοντική Συμφωνία Συνεργασίας της Ενωσης Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδας για την αξιοποίηση δευτερογενών καυσίμων στο πλαίσιο της βιομηχανικής συμβίωσης και το πανευρωπαϊκό best practice της ΕΝΔΙΑΛΕ, του Εθνικού Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων», κατέληξε.


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

59

5-6 Ιουνίου 2021

11

INTRACOM DEFENSE (IDE):

Το περιβάλλον στο επίκεντρο και για την αμυντική βιομηχανία

Η

INTRACOM DEFENSE (IDE), η κορυφαία ελληνική εταιρεία στον χώρο των αμυντικών συστημάτων, συμμετέχει σε διεθνή προγράμματα και συνεισφέρει σημαντικά στην ανάπτυξη της εγχώριας τεχνολογίας και στη στήριξη της ελληνικής βιομηχανίας, αναθέτοντας υπεργολαβίες σε ελληνικές εταιρείες. Παράλληλα, ενισχύει την εθνική εξωστρέφεια μέσω επενδύσεων, συμμετέχοντας σε προγράμματα ανάπτυξης αμυντικών συστημάτων και αφετέρου μέσω της ισχυρής εξαγωγικής της δραστηριότητας. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο της πολιτικής της εταιρείας για ενεργητική εταιρική κοινωνική ευθύνη, θέτει το περιβάλλον στο επίκεντρο των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει. H IDE διαπνέεται από υπευθυνότητα στην Περιβαλλοντική Διαχείριση. Δεν είναι μόνο η εναρμόνιση με την ελληνική και ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση λειτουργίας της εταιρείας, αλλά και οι πιστοποιήσεις που διαθέτει. Σύμφωνα με το πρότ υπο ISO 14001:2015, εφαρμόζεται Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης. Η IDE έχει θεσπίσει πολιτικές και διαδικασίες, καθορισμού συγκεκριμένου πλάνου περιβαλλοντικής διαχείρισης, κεντρικοί πυλώνες του οποίου είναι: ■ Η συλλογή και αποκομιδή επικίνδυνων

και μη επικίνδυνων αποβλήτων με συγκεκριμένες δεσμεύσεις. ■ Η Διαχείριση των συσκευασιών και αποβλήτων τους και κατάθεση των ανωτέρω στοιχείων στον αρμόδιο φορέα (ΕΕΑΑ). Παράλληλα προάγονται δράσεις ανακύκλωσης στις οποίες συμμετέχει ενεργά το προσωπικό της εταιρείας. Συγκεκριμένα, σε συνεργασία με την Ενωση Μαζί για το Παιδί και την Ανταποδοτική Ανακύκλωση, φορέα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εγκεκριμένου από το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, λαμβάνεται από κοινού δράση συλλογής ανακυκλωμένων γυάλινων, πλαστικών και μεταλλικών συσκευασιών, σε συνεργασία με Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Η ενεργειακή πολιτική της Εταιρείας στηρίζεται στις σύγχρονες απαιτήσεις μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος των εγκαταστάσεων, και για τον σκοπό αυτό ακολουθήθηκε διαδικασία ελέγχου με συγκεκριμένα βήματα: ■ Συλλογή ετήσιων δεδομένων ενεργειακών καταναλώσεων του συνόλου των κτιρίων και εγκαταστάσεων της εταιρείας καθώς και των οχημάτων. ■ Συλλογή στοιχείων καταναλώσεων λογαριασμών ηλεκτρισμού και καυσίμων για τα οχήματα.

■ Αυτοψίες στην εγκατάσταση. ■ Υπολογισμός ισοζυγίου ενέργειας για την κεντρική εγκατάσταση και της γραμμής βάσης. Με τα συμπεράσματα του ελέγχου, δημιουργήθηκε λίστα προτάσεων παρεμβάσεων ενεργειακής εξοικονόμησης και πραγματοποιήθηκε οικονομική ανάλυση αυτών και αξιολόγησή τους. Η εγκατάσταση διαθέτει ήδη πολύ σημαντική υποδομή για την καταγραφή των στοιχείων λειτουργίας. Επιπροσθέτως, αντικαθίστανται τα φωτιστικά σώματα με νέα τύπου LED, οι παλαιές κλιματιστικές μονάδες με νέες υψηλής ενεργειακής κλάσης και με σύγχρονα ψυκτικά υλικά, φιλικά στο περιβάλλον, ενώ εγκαθίστανται inverters σε ενεργοβόρα ηλεκτρικά φορτία, όπως οι κεντρικές κλιματιστικές μονάδες, οι αεροσυμπιεστές και οι αντλίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιλογή του παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας έχει πραγματοποιηθεί με γνώμονα το ποσοστό συμμετοχής του σε ανανεώσιμες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας. Ανάμεσα στις μελλοντικές πρωτοβουλίες της IDE είναι ο σχεδιασμός εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος, ενώ η σύνδεσή του στο δίκτυο θεωρείται ότι θα πραγματοποιηθεί στους υπάρχοντες ζυγούς των υποσταθμών. Η ενέργεια που θα παράγεται από τα Φ/Β θα συμψηφίζεται με τον καταναλισκόμενο

ηλεκτρισμό (κατά τα όσα ορίζονται στα Ν.4513/2018, ΦΕΚ 9Α/23.1.2018 & ΥΑ ΥΠΕΝ/ ΔΑΠΕΕΚ/15084/382, ΦΕΚ 759Β/5.3.2019). Ολες οι παραπάνω ενέργειες έχουν σκοπό τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος της εταιρείας, η οποία ταυτόχρονα χρηματοδοτεί τα ανωτέρω προϊόντα και κατ’ επέκταση την παραγωγή τους, βελτιώνοντας παράλληλα τις συνθήκες εργασίας. Στο ανάλογο πλαίσιο κινείται και η παραγωγική διαδικασία της IDE. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην Ερευνα, την Ανάπτυξη και την Παραγωγή Προϊόντων με χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα, όπως τα υβριδικά συστήματα παραγωγής ενέργειας. Με βάση τα παραπάνω, η IDE εφαρμόζει τις σχετικές πρακτικές που επιβάλλει το ISO 26000, πρότυπο που αφορά στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, το οποίο παρέχει καθοδήγηση στην επιτυχή υλοποίηση της κοινωνικά υπεύθυνης συμπεριφοράς της. Αλλωστε, στη σημερινή εποχή, κάθε εταιρεία οφείλει να αναδεικνύει το θετικό της αποτύπωμα και να αναπροσαρμόζει τις πρακτικές της προς μια «πράσινη» κατεύθυνση. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι αναλυτές επισημαίνουν ότι ο νέος ανθρωπισμός ευθυγραμμίζεται με τις προτεραιότητες για την αντιστροφή των αρνητικών συνεπειών της Κλιματικής Αλλαγής.


12

Α

60

ν και η Ελλάδα υστερεί σε δράσεις που κατευθύνονται προς την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος και την επίτευξη κρίσιμων στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη, εντούτοις υπάρχει μια εξαίρεση που κάνει την έκπληξη. Ο λόγος για την ανακύκλωση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων και το γεγονός πως η χώρα μας έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια να έχει τις καλύτερες επιδόσεις σε όλη την Ευρώπη! Σημειώνεται ότι τα απόβλητα λιπαντικά έλαια είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα απόβλητα, γιατί περιέχουν: ■ Βαρέα μέταλλα που δεν πρέπει να διαφύγουν στην ατμόσφαιρα ή στον υδροφόρο ορίζοντα διότι είναι τοξικά και καρκινογόνα. ■ Πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες σε ποσοστό >3 %wt, ενώσεις καρκινογόνες σε απλή επαφή με το δέρμα. ■ Χλωριωμένες ενώσεις που κατά την καύση τους παράγονται διοξίνες και φουράνια. ■ Θείο σε ποσοστά 0,6-1,0 %wt, πολύ υψηλότερο δηλαδή από τα συμβατικά καύσιμα. Για τον λόγο αυτό έχουν κατηγοριοποιηθεί βάσει των ευρωπαϊκών οδηγιών ως επικίνδυνα απόβλητα και η επαναδιύλιση αποτελεί περιβαλλοντικά την πλέον ενδεδειγμένη λύση, εφόσον αποτελεί διαδικασία ανακύκλωσης και συμβάλλει θετικά στον κύκλο ζωής των λιπαντικών. Το σύνολο των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων που συλλέγονται στην Ελλάδα οδηγούνται σε αναγέννηση κι αυτό συνιστά την ευρωπαϊκή «πρωτιά». Πίσω από αυτή τη μεγάλη επιτυχία βρίσκεται το Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων της ΕΝΔΙΑΛΕ Α.Ε. Αποτελεί τον φορέα που συντονίζει όλα τα στάδια διαχείρισης των απόβλητων λιπαντικών ελαίων, έχει αναπτύξει ένα πλήρες δίκτυο πανελλαδικά για τη συλλογή και ορθή διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, συνεργαζόμενη με αδειοδοτημένους συλλέκτες ΑΛΕ, σημεία παραγωγής αποβλήτων λιπαντικών, όπως πρατήρια, συνεργεία, βιομηχανίες, λιμένες κ.λπ., καθώς και εγκαταστάσεις αξιοποίησης. Επιπλέον, διαθέτει την τεχνογνωσία και το υψηλό επίπεδο εξειδίκευσης 8 κέντρων συλλογής ΑΛΕ σε όλη την Ελλάδα. Η μεθοδολογία που εφαρμόζεται στη διαχείριση, από τα σημεία παραγωγής αποβλήτων έως την ανακύκλωσή τους, φέρνει τη χώρα μας στην πρώτη θέση του ευρωπαϊκού πίνακα σε ποσοστό αναγέννησης λιπαντικών. Μεγαλύτερη επιτυχία από το να φτάσεις στην κορυφή είναι να διατηρηθείς εκεί. Κι αυτό η ΕΝΔΙΑΛΕ Α.Ε. το πέτυχε και το 2020. Υπερκάλυψε και πάλι τόσο τον Στόχο Συλλογής ΑΛΕ (70% των παραγόμενων), συλλέγοντας 24.590 τόνους έναντι στόχου 23.290 τόνων, όσο και τον Στόχο Αναγέννησης ΑΛΕ, αναγεννώντας το σύνολο των 24.590 τόνων έναντι στόχου 18.650 τόνων. Με τον τρόπο αυτό, η ΕΝΔΙΑΛΕ συμβάλλει έμπρακτα στη βέλτιστη διαχείριση φυσικών πόρων και ενέργειας, πετυχαίνει τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και την εξοικονόμηση πολύτιμων για την εθνική οικονομία κεφαλαίων, τοποθετώντας την Ελλάδα στην πρώτη θέση στην Ε.Ε. με ποσοστό ανακύκλωσης 100% επί των συλλεγομένων ΑΛΕ. «Η προώθηση του νέου οικονομικού μοντέλου της κυκλικής οικονομίας, μέρος της οποίας είναι και η αναγέννηση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, αποτελεί μονόδρομο για τη βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας», τονίζει χαρακτηριστικά ο διευθύνων

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΕΝ∆ΙΑΛΕ, ΤΟ SUCCESS STORY ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ ΕΛΑΙΩΝ

Μια αθόρυβη πρωτιά

Χρησιμοποιημένο και αναγεννημένο λάδι

Η ανακύκλωση του 100% των συλλεγόμενων ΑΛΕ δεν είναι μόνο μια «καλή πρακτική» κυκλικής οικονομίας. Είναι πολύ περισσότερο μια εθνική επιτυχία που αποδεικνύει στην πράξη πως κάθε προσπάθεια με όραμα, γνώση και συνεργασία φέρνει αποτελέσματα και πως η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει

σύμβουλος της ΕΝΔΙΑΛΕ Α.Ε., Γιώργος Δεληγιώργης, και συμπληρώνει: «Αισθανόμαστε ιδιαίτερη χαρά που το παράδειγμα της ΕΝΔΙΑΛΕ αναδεικνύεται σε βέλτιστη πρακτική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο στη διαχείριση των ΑΛΕ και βάζει την Ελλάδα στην πρώτη θέση μεταξύ όλων των χωρών της Ε.Ε. στον τομέα αυτό. Στο πλαίσιο αυτό, τα αποτελέσματα και του 2020, μιας ιδιαίτερα δύσκολης χρονιάς, λόγω του Covid-19, μας κάνουν υπερήφανους». Η ανακύκλωση του 100% των συλλεγόμενων ΑΛΕ δεν είναι μόνο μια «καλή πρακτική» κυκλικής οικονομίας. Είναι πολύ περισσότερο μια εθνική επιτυχία που αποδεικνύει στην πράξη πως κάθε προσπάθεια με όραμα, γνώση και συνεργασία φέρνει αποτελέσματα και πως η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει. Γι’ αυτό έχει μεγάλη αξία η «αθόρυβη» επιτυχία της ΕΝΔΙΑΛΕ να γίνει ευρύτερα γνωστή και να εμπνεύσει ως παράδειγμα που δείχνει ότι μπορούμε ως χώρα να βάζουμε ψηλά τον πήχη για το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα και να περνάμε από πάνω. Αυτή άλλωστε είναι και η προτεραιότητα που βάζει για το επόμενο διάστημα η ΕΝΔΙΑΛΕ. Οπως εξηγεί ο κ. Δεληγιώργης, «Θέλουμε να ευαισθητοποιήσουμε τους πολίτες για τα οφέλη της ανακύκλωσης των λιπαντικών ελαίων και τη συμβολή της στη βιώσιμη ανάπτυξη, σε μια χρονική στιγμή που η χώρα μας έχει πιο πολλή ανάγκη από ποτέ από θετικά παραδείγματα που οδηγούν σε ένα καλύτερο αύριο για όλους».



14

62

Ο

σ ύγ χ ρονος άνθρω πος, παρόλο που έχει μια σ χετικά μικρή παρουσία επάν ω σ το ν π λ α ν ή τ η, με την ανάπτυξη των μοναδικών του ικανοτήτων, της λογικής, του λόγου και της προσαρμοστικότητας, εκμεταλλεύεται και κυριαρχεί στα υπόλοιπα είδη ζωής. Επιλέγει, επιβάλλει και διαμορφώνει ο ίδιος τους οικοτόπους του, εκτοπίζοντας τα ανταγωνιστικά είδη, αφανίζοντας τα επιβλαβή για την επέκτασή του, αναπτύσσοντας μεθόδους και τεχνολογίες καταστροφής των εχθρών του. Παρενέβη ακόμη και στον γενετικό τους κώδικα, μεταλλάσσοντάς τα και δημιουργώντας νέα είδη κατά παραγγελία. Κι ενώ συμβιώνουμε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα, μόλις 200.000 χρόνων, σε έναν πλανήτη με άλλους τουλάχιστον 14.000.000 οργανισμούς, η επικράτησή μας και η πληθυσμιακή έκρηξη που ξεκίνησε από την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, δημιούργησε μια σειρά από παρενέργειες: τον συνωστισμό σε περιορισμένους οικοτόπους (μεγαλουπόλεις), την καταστροφή των οικοσυστημάτων, αποτέλεσμα και της ιστορικής διαδικασίας αποδάσωσης και οικειοποίησ ης της φύσ ης, την εξάντληση των φυσικών πόρων, την αδυναμία να διαχειριστεί τα απόβλητά του και, εντέλει, την αλλαγή του ίδιου του κλίματος στον πλανήτη που τον φιλοξενεί. Η π ρώτ η Βιομηχανικ ή Επανάσταση που συνέβη μόλις πριν από 200 περίπου χρόνια, ήταν μια καθορισ τική καμπή σ την ισ το ρία του ανθρώπου αλλά και του πλανήτη. Αποτέλεσε το χρονικό σημείο, όπου άρχισε η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η εκθετική αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, οι έντονες μαζικές με τακιν ήσεις π ληθυσμών από την περιφέρεια προς τις πόλεις, η εγκατάλειψη της παραγωγικής γης και η συσσώρευση κεφαλαίου και πλούτου σε μη παραγωγικές επενδύσεις. Ο ταν άρχισαν να φαίνον ται έντονα οι συνέπειες και οι κίνδυνοι στη διατροφή του πληθυσμού, επιχειρήθηκε να δοθεί λύση μέσω της λεγόμενης «Πράσινης Επανάστασης». Στην πραγματικότητα ήταν μια επιθετική προσπάθεια δυναμικής υπερεκμετάλλευσης του οικοσυστήματος, η οποία έληξε άδοξα καθώς η εξάντληση των εδαφικών πόρων οδήγησε μεσοπρόθεσμα σε μείωση της απόδοσης. Επειτα από αυτό, η Ευρώπη δημιούργησε την πρώτη Κοινή Αγροτική Πολιτική, προκειμένου να αν τιμε τωπίσει προβλήματα όπως η διασφάλιση αυτάρκειας, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η εξασφάλιση ικανοποιητικού γεωργικού εισοδήματος και η μείωση της φτώχειας, χωρίς όμως να

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

Η ΒΙΏΣΙΜΗ ΓΕΏΡΓΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑ-COVID ΕΠΟΧΗΣ

Ωθηση για τον αγρότη

Του ΣΤ. ΑΡΑΧΩΒΙΤΗ*

Η υγειονομική κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία και αφορμή, ώστε τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ελληνικής γεωργίας και η υψηλή γεωγραφική παραλ­ λακτικότητα των καλλιεργειών να μετατραπούν από μειονέκτημα σε πλεονέκτημα

αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκ λήθηκαν, με διαφορε τική ένταση βέβαια, στις διάφορες περιφέρειες του κόσμου, και αφορούν στην ποιότητα των εδαφών, τον αέρα, το νερό και τη βιοποικιλότητα. Ο σχεδιασμός της νέας ΚΑΠ της περιόδου 2021-2027 επιχειρεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην παραγωγικότητα της γεωργίας, την αντοχή και τη βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και των αγροτικών περιοχών. Επιχειρεί να προστατεύσει τη βιοποικιλότητα στην Ευρώπη μέσω της χρηματοδοτικής κατεύθυνσης στην πρωτογενή παραγωγή. Η νέα Κ ΑΠ και η σ τρατηγική «Από το χωράφι στο πιάτο» με τον φιλοπεριβαλλοντικό προσανατολισμό της δημιουργούν ευκαιρίες αλλά κρύβουν και κινδύνους για τους Ελληνες παραγωγούς. Οι ευκαιρίες χρηματοδότησης και καθετοποίησης της παραγωγής με φροντίδα για τον καταναλωτή και το περιβάλλον ταιριάζουν απόλυτα στο μοντέλο της ποιοτικής ελληνικής παραγωγής. Από την άλλη, οι δεσμεύσεις για στόχους περιβαλλοντικούς, δυσανάλογους σε σχέση με τους άλλους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, μπορεί να αποδειχθούν υπερβολικές, δεδομένου ότι ο αγρότης είναι μάλλον το θύμα παρά ο θύτης της κλιματικής αλλαγής.

Η νέα πρόταση της ΚΑΠ και της Πράσινης Συμφωνίας όσο και η υγειονομική κρίση μπορούν να μετατραπούν σε ευκαιρία και αφορμή ώστε τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ελληνικής γεωργίας και η υψηλή γεωγραφική παραλλακτικότητα των καλλιεργειών να μετατραπούν από μειονέκτημα σε πλεονέκτημα. Η ισχυρή πολιτική επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προς το μοντέλο της διαφοροποιημένης παραγωγής προϊόντων ποιότητας και ταυτότητας, γεωγραφικών ενδείξεων και οργανικής γεωργίας, ασφάλειας και πιστοποίησης αποδεικνύεται ορθή, επίκαιρη και, κυρίως, βιώσιμη. Διασφαλίζει ένα παραγωγικό μοντέλο με φιλικότερη σχέση προς τους φυσικούς πόρους και το περιβάλλον, σε σύγκριση με τη μαζική και ομογενοποιημένη παραγωγή. Ταυτόχρονα, ξεφεύγει από το ατέρμονο κυνήγι της «ανταγωνιστικότητας του φθηνότερου» προϊόντος το οποίο και αδιέξοδο είναι και εξαντλητικό για τους φυσικούς πόρους. Δυσ τυχώς, η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν έχει αντιληφθεί τη σύνδεση της προστασίας του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας, τη θωράκιση απέναντι στην κλιματική αλλαγή και τη βιωσιμότητα των εγχώριων γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Βαδίζει χωρίς ολοκληρωμένο και πολύπλευρο σχέδιο και όραμα, χωρίς κατεύθυνση και χωρίς σαφείς

στόχους και προσδοκώμενα αποτελέσματα. Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι το χαρακτηριστικότερο δείγμα ανεπάρκειας σχεδιασμού. Παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης της Ν.Δ. και τις προσδοκίες του αγροτικού κόσμου, μόλις 567 εκατ. ευρώ αποδίδονται σε παραγωγικές δράσεις στον αγροδιατροφικό τομέα, δηλαδή μόνο το 1,8% των πόρων του [ή 767 εκατ. ευρώ (το 2,5%) αν συμπεριλάβουμε και τα αρδευτικά έργα]. Εκτός του ποσού, τίθεται ζήτημα κατεύθυνσης των πόρων που δεν εξυπηρετεί μια συγκεκριμένη στρατηγική. Συμπερασματικά, επειδή η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής που ήδη επηρεάζει την πρωτογενή παραγωγή τροφίμων και τη βιωσιμότητα των μικρών εγχώριων γεωργικών εκμεταλλεύσεων, χρειάζεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική θωράκιση της χώρας. Χρειάζεται ένα σχέδιο θωράκισης με υποδομές, αλλά ταυτόχρονα και θωράκιση της παραγωγής και της διασφάλισης ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης των παραγωγών. Κι αυτό το σχέδιο είναι αυτό που προτείνει η προοδευτική παράταξη τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. * Βουλευτής Λακωνίας και τομεάρχης Αγροτ. Ανάπτυξης ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

63

5-6 Ιουνίου 2021

Μ

πορεί μια εταιρεία να ενισχύει τη δραστηριότητά της διατηρώντας σε πρώτο πλάνο τις αρχές της αειφορίας και της κυκλικής οικονομίας; Για την Coca-Cola Τρία Εψιλον η ανάπτυξή της στην Ελλάδα, την οποία στηρίζει με σημαντικές επενδύσεις που ενισχύουν τη δραστηριότητά της στη χώρα αλλά και την απασχόληση, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επίτευξη στόχων βιώσιμης ανάπτυξης. Σε συνέπεια με τις αρχές του Ομίλου Coca-Cola HBC, που κατατάσσεται στην κορυφή δεικτών όπως το MSCI ESG με «ΑΑΑ» και τον Δείκτη Βιώσιμης Ανάπτυξης Dow Jones (DJSI), η Coca-Cola Τρία Εψιλον έχει ως προτεραιότητα τη δράση και τη συνεργασία με στόχο την αναζήτηση λύσεων για βασικές παγκόσμιες προκλήσεις που επηρεάζουν τον κλάδο τροφίμων και ποτών, την κοινωνία και τον πλανήτη μας. Οι δεσμεύσεις βιώσιμης ανάπτυξης 2025 του Ομίλου Coca-Cola HBC εστιάζουν σε έξι βασικούς τομείς: Μείωση των εκπομπών ρύπων, Ορθολογική διαχείριση του νερού, Υπεύθυνες προμήθειες, Μείωση των Θερμίδων στο Χαρτοφυλάκιο των Αναψυκτικών, Φροντίδα των εργαζομένων, αλλά και των κοινωνιών όπου δραστηριοποιείται, καθώς και δεσμεύσεις στο πλαίσιο του οράματος για Εναν Κόσμο Χωρίς Απορρίμματα (World Without Waste), ώστε για κάθε συσκευασία της που βγαίνει στην αγορά να γίνεται η αντίστοιχη συλλογή και ανακύκλωση καθώς και υποκατάσταση του πλαστικού που χρησιμοποιείται στις συσκευασίες σε ποσοστό 35% τουλάχιστον με ανακυκλωμένο πλαστικό (rPET) μέχρι το 2025.

15

COCA-COLA ΤΡΊΑ ΕΨΊΛΟΝ

Στη νέα εποχή εξελίσσεται στηρίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη με καινοτόμες επενδύσεις

Για Εναν Κόσμο Χωρίς Απορρίμματα Προσέγγιση της εταιρείας είναι ότι οι συσκευασίες αξίζουν και μπορούν να έχουν παραπάνω από μία ζωή. Για αυτό και η συλλογή κάθε συσκευασίας που κυκλοφορεί στην αγορά και η προώθηση της ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησής της είναι στρατηγική προτεραιότητα για τα επόμενα χρόνια. Πολύ προτού περιληφθεί στη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία για τη μείωση των πλαστικών μίας χρήσης, η χρήση ανακυκλωμένου πλαστικού στις συσκευασίες αναψυκτικών αποτελούσε ήδη μια καινοτομία για τη χώρα μας. Μια καινοτομία που ξεκίνησε πρώτη η Coca-Cola Τρία Εψιλον στο Σχηματάρι Mega-Plant. Με το 100% των συσκευασιών της να είναι ανακυκλώσιμο, η Coca-Cola Τρία Εψιλον έχει αναλάβει δράση τόσο ως εταιρεία όσο και στο πλαίσιο κλαδικών πρωτοβουλιών για την επίτευξη των στόχων συλλογής και ανακύκλωσης συσκευασιών στη χώρα μας, που προβλέπουν συλλογή και ανακύκλωση 90% των πλαστικών συσκευασιών ποτών μέχρι το 2030. Για την Coca-Cola Τρία Εψιλον ένα ενιαίο, αποτελεσματικό και διαφανές σύστημα εγγυοδοσίας, που καλείται να οργανώσει και να λειτουργήσει ο κλάδος μπορεί και οφείλει να εκπληρώσει αυτόν τον στόχο. Για αυτό και συμμετέχει στη κοινή Συντονιστική Επιτροπή των Παραγωγών Αναψυκτικών και Ζυθοποιών για την Εγγυοδοσία, αποσκοπώντας να συμβάλει στον σχεδιασμό του καλύτερου δυνατού και πλέον αποτελεσματικού συστήματος. Μία ακόμα κίνηση που αναδεικνύει την προσήλωσή της εταιρείας στο όραμα για «Εναν Κόσμο Χωρίς Απορρίμματα» είναι η επένδυση ύψους €4 εκατ. που θα υλοποιήσει η εταιρεία το 2021 και αφορά την κατάργηση της πλαστικής μεμβράνης στις πολυ-

συσκευασίες αλουμινίου μέσω του νέου τύπου συσκευασίας KeelClip™, μια πρωτοβουλία που υλοποιείται για πρώτη φορά στον κλάδο των μη αλκοολούχων ποτών, αλλά και συνολικά στη χώρα μας και ισοδυναμεί με εξοικονόμηση σχεδόν 287 τόνων πλαστικού ετησίως. Η συνολική μείωση χρήσης υλικών συσκευασίας είναι στρατηγικής σημασίας για την εταιρεία. Ηδη από το 2016 έχει προχωρήσει σε μείωση του όγκου του πλαστικού στις συσκευασίες της, μειώνοντας 23% κατά μέσο όρο το PET που χρησιμοποιεί για την εμφιάλωση του Φυσικού Μεταλλικού Νερού ΑΥΡΑ. Επιπλέον, με τις φιάλες αναψυκτικών Light Weight που χρησιμοποιούνται μειώνεται κατά 300 τόνους η χρήση πλαστικού.

Συνεχής προσπάθεια για τη βέλτιστη διαχείριση των φυσικών πόρων Η προσπάθεια για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος είναι διαρκής και πολύπλευρη. Ξεκινώντας από το νερό, το βασικότερο συστατικό των προϊόντων της, η εταιρεία εφαρμόζει πρότυπα και πολιτικές με επίκεντρο την ορθολογική διαχείριση και τη συνεχή μείωση κατανάλωσης νερού στις εγκαταστάσεις της. Το 2020, η εταιρεία επαναχρησιμοποίησε και ανακύκλωσε 53.520.000 λίτρα νερού στις παραγωγικές της μονάδες, ενώ εξοικονόμησε 177.516.000 λίτρα νερού σε σχέση με το 2019 (μείωση 16%). Οι ανώτατες πιστοποιήσεις για την υπεύθυνη διαχείριση νερού που έλαβαν όλες οι μονάδες παραγωγής της Coca-Cola Τρία Εψιλον από την Alliance for Water Stewardship (AWS) είναι αποτέλεσμα της στοχευμένης στρατηγικής που εφαρμόζει η εταιρεία. Συνεχής είναι και η φροντίδα της εταιρείας για τον έλεγχο και τη μείωση της ενέργειας που καταναλώνεται στα εργοστάσιά της. Η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας των εργοστασίων προέρχεται από 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ το 62,3% του συνόλου της ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες και καθαρές πηγές ενέργειας. Το αποτύπωμα της προσπάθειας της εταιρείας στο σκέλος της ενέργειας και των ρύπων είναι αισθητό με τις απόλυτες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τη δραστηριότητά της το 2020 να έχουν μειωθεί κατά 59% σε σχέση με το 2017. Οι δράσεις, οι πρωτοβουλίες και οι ενέργειες που αφορούν τις μονάδες παραγωγής της εταιρείας οδήγησαν σε συνολικά πολύ υψηλό ποσοστό ανακύκλωσης και αξιοποίησης των αποβλήτων της παραγωγικής διαδικασίας σε όλα τα εργοστάσιά της (99%), ενώ το Σχηματάρι Mega-Plant αποτελεί το πρώτο εργοστάσιο στο οποίο επιτεύχθηκε 100% ανακύκλωση και αξιοποίηση όλων των παραγόμενων απορριμμάτων.


16

64

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΜΟΧΛΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Η ελιά ως σύμβολο βιωσιμότητας και πρότυπο ισορροπίας της φύσης

Η

Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) είναι πλέον ο οδικός χάρτης όλων των ευρωπαϊκών κρατών, των επιχειρήσεων και των πολιτών για την επίτευξη των πολύ φιλόδοξων στόχων που έχουν τεθεί. Εως το 2050 η Ε.Ε. φιλοδοξεί να έχει μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και η οικονομική ανάπτυξη να Του ΦΩΤΗ ΣΟΥΣΑΛΗ* είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση των διαθέσιμων πόρων και να συμπεριλαμβάνει όλους του πολίτες. Η πολύ σημαντική αυτή πρωτοβουλία της Ε.Ε. θεωρούμε ότι θα παρακινήσει και άλλες ανεπτυγμένες κοινωνίες να λάβουν δράση για τη μείωση των αποτελεσμάτων της κλιματικής αλλαγής. Στον αγροδιατροφικό τομέα η Πράσινη Συμφωνία εφαρμόζεται μέσω των πολιτικών «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» («Farm to Fork»). Οι πιο σημαντικοί στόχοι που έχουν τεθεί είναι: ■ Μείωση κατά 50 % της χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων έως το 2030. ■ Μείωση κατά 50 % της χρήσης των πιο επικίνδυνων φυτοφαρμάκων έως το 2030. ■ Μείωση της χρήσης λιπασμάτων κατά τουλάχιστον 20 % έως το 2030. ■ Ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας στην Ε.Ε., με στόχο το 25 % του συνόλου της γεωργικής γης να χρησιμοποιείται για βιολογικές καλλιέργειες έως το 2030. Εάν υπάρχει ένα τρόφιμο συνώνυμο με την ελληνική ιστορία, κουλτούρα και διατροφή, αυτό είναι αναμφίβολα ο καρπός της ελιάς και το ελαιόλαδο. To ελαιόλαδο αντιπροσωπεύει την ισορροπία ανάμεσα στην απόλαυση και την ευζωία, την ουσία της ελληνικής ταυτότητας για χιλιάδες χρόνια όπως μαρτυρούν τα ίδια τα ελαιόδεντρα. Τo ελαιόλαδο Από τα χιλιάδες υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα που αντιπροσωπεύει κοσμούν την ελληνική ύπαιθρο, ίσως το πιο διάτην ισορροπία σημο είναι το αρχαίο δέντρο στο χωρίο Βούβες κοντά στο Κολυμβάρι Χανίων. Το αρχαίο δέντρο, ανάμεσα στην ηλικίας άνω των 3.000 ετών, παράγει ακόμη και απόλαυση και σήμερα καρπό. Αποτελεί επίσημα μνημείο φυσικής κληρονομιάς και θεωρείται από πολλούς το την ευζωία, αρχαιότερο στον κόσμο. Για τους ανθρώπους της την ουσία της Terra Creta αποτελεί ένα ζωντανό σύμβολο βιωσιμότητας, ένα πρότυπο ισορροπίας της φύσης ελληνικής και γι’ αυτό εμπνέει το λογότυπό της αλλά και τη ταυτότητας φιλοσοφία της για τη σημασία της ισορροπίας. για χιλιάδες Είναι, επομένως, φυσικό η βιώσιμη ανάπτυξη να είναι μέρος του DNA της Terra Creta και όλες χρόνια, όπως οι ενέργειές μας να γίνονται υπό το πρίσμα αυτό. μαρτυρούν Η εταιρεία, μέσω της πρωτοβουλίας της «Our world 2025», θέτει ψηλά τον πήχη στη βιώσιμη τα ίδια τα ανάπτυξη σε συνεργασία με τις δύο ομάδες πα- ελαιόδεντρα

ραγωγών της. Οι στόχοι που έχουν τεθεί είναι: ■ Προστασία της βιοποικιλότητας στους ελαιώνες. ■ Αύξηση υγείας του εδάφους. ■ Απαγόρευση χρήσης ζιζανιοκτόνων. ■ Μείωση χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 50%, προστασία των πληθυσμών μελισσών και άλλων ωφέλιμων εντόμων. ■ Λειτουργία του εργοστασίου με μηδενικά απόβλητα (Zero Waste factory). ■ Αύξηση της προστιθέμενης αξίας προς τους παραγωγούς και την τοπική κοινωνία. Μέσω της πρωτοβουλίας αυτής, οι παραγωγοί βλέπουν την παραγωγή τους να αυξάνεται με πιο λελογισμένες εισροές και την παραγωγή τους να αποκτάει μεγαλύτερη αξία. Η Terra Creta προχωράει ένα βήμα παραπέρα και μετρά το κλιματικό αποτύπωμα της παραγωγής ελαιολάδου, με σκοπό να παρεμβαίνει σε όλα τα στάδια και να συνεχίσει να το βελτιώνει. Η ανάλυση του κύκλου ζωής από το χωράφι έως το ράφι ενός καταστήματος στο εξωτερικό μίας φιάλης ελαιολάδου μας έδειξε ότι εκλύονται από 1,1 έως 2,1 Kg CO2e (ισοδύναμα διοξειδίου του άνθρακα) ανά Lt ελαιόλαδου. Ο τρόπος καλλιέργειας (βιολογικός, συμβατικός, ολοκληρωμένης διαχείρισης) επηρεάζει το τελικό αποτύπωμα άνω του 50% οπότε υπάρχει σημαντική ευθύνη στους καλλιεργητές αλλά κατ’ επέκταση στους καταναλωτές για τα προϊόντα που επιλέγουν. Οι ομάδες παραγωγών μας εφαρμόζουν πιστοποιημένα συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης και ελαχιστοποιούν το ανθρακικό τους αποτύπωμα. Σε αυτή τη διαδικασία δεν έχει υπολογιστεί

η συνεισφορά απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα από το ελαιόδεντρο. Δεδομένης της παρουσίας ελαιόδεντρων ηλικίας πολλών δεκάδων ή εκατοντάδων ετών στην Κρήτη, κατά τους υπολογισμούς του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαίας, για κάθε λίτρο ελαιόλαδου που παράγεται δεσμεύονται από το περιβάλλον 10-15Kg διοξεδίου του άνθρακα! Οπότε η κατανάλωση ελαιόλαδου όχι μόνο συμβάλλει στην καλύτερη υγεία του ανθρώπου αλλά και στην προστασία του περιβάλλοντος από την κλιματική αλλαγή. Εντός του έτους, η Terra Creta θα δημοσιεύσει τον πρώτο της απολογισμό βιωσιμότητας περιγράφοντας αναλυτικά όλες τις ενέργειες της και επεκτείνοντας κατ’ ουσία την διαφάνεια στις διεργασίες της που από το 2006 ακολουθεί μέσω της online ιχνηλασιμότητας του ελαιολάδου της. Η υπεραξία κερδίζεται όταν η βιωσιμότητα συνδυάζεται με την υψηλή ποιότητα. Το ελαιόλαδο της Terra Creta έχει κατακτήσει πάνω από 150 διεθνείς βραβεύσεις με τελευταία το 1ο βραβείο στο διαγωνισμό ποιότητας του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαίας Mario Solinas 2021. Πρόκειται για μία πολύ σημαντική διάκριση για το ελληνικό ελαιόλαδο καθώς έχουν περάσει 13 χρόνια από την τελευταία πρωτιά της Ελλάδας στον εν λόγω διαγωνισμό. Συμπληρώνοντας φέτος 20 έτη λειτουργίας, εξάγουμε το 95% της παραγωγής μας σε 45 χώρες και ατενίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία και δυναμισμό για να συμβάλουμε στην ανάπτυξη του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα της χώρας μας. * Γενικός διευθυντής Terra Creta SA


|

65

5-6 Ιουνίου 2021

17

Υγεία και αειφορική ανάπτυξη: ο ρόλος της καινοτομίας ΚΛΕΙΔΙ για τη διασφάλισης της αειφορίας, της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής είναι η διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Ωστόσο, με δεδομένες τις μεγάλες προκλήσεις που έχουν ενσκήψει -με κορυφαία, τελευταία, την πανδημία-, απαιτούνται νέες προσεγγίσεις στον αγώνα για την πρόσβαση σε καλές υπηρεσίες υγείας για όλο τον πληθυσμό. Στο φόντο αυτό η διασφάλιση πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες ή λειτουργίες των συστημάτων είναι εκ των ων ουκ άνευ. Ενδεικτική για τα νέα δεδομένα στον χώρο ήταν η αναφορά της πρόεδρου της PhRMA Innovation Forum Greece (PIF) και managing director της MSD Ελλάδας, Κύπρου & Μάλτας, Agata Jakoncic σε πρόσφατο συνέδριο. Παρουσία του υπουργού Υγείας Βασίλη Κικίλια η κ. Jakoncic τόνισε ότι η καινοτομία είναι άκρως σημαντική για την κοινωνία και την οικονομία. «Χώρες σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να εντοπίσουν τρόπους να επενδύσουν στην καινοτομία ώστε να μειώσουν τα κόστη και να αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες τους», ανέφερε και παραδέχτηκε ότι η αντοχή των συστημάτων σε όλο τον κόσμο αλλά και στην Ελλάδα δοκιμάστηκε εκτενώς τον τελευταίο χρόνο.

Agata Jakoncic

Φωτ.: Sebastian Moise

Βιώσιμη Ανάπτυξη

Εδωσε, δε, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την περίπτωση του AIDS, που πριν από 30 χρόνια η ασθένεια αυτή ήταν σαν καταδίκη για τον πάσχοντα, ενώ σήμερα είναι απλά μια χρόνια νόσος. Ακριβώς έτσι και σήμερα, όταν εμφανίστηκε ο κορονοϊός, οι φαρμακευτικές εταιρείες ξεκίνησαν να φτιάχνουν εμβόλια, τα οποία υπό άλλες συνθήκες θα χρειάζονταν 10 χρόνια για να δημιουργηθούν, τόνισε εμφατικά η κ. Jakoncic. Επιπλέον, έδωσε κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα της αξίας της επένδυσης στις νέες τεχνολογίες, όπως η μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο κατά 10% τα τελευταία χρόνια, αλλά και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. «Οι ασθενείς σήμερα ζουν περισσότερο και καλύτερα, λόγω της καινοτομίας», τόνισε, συμπληρώνοντας ότι η καινοτομία στον τομέα αυτόν είναι κάτι δύσκολο, αν αναλογιστούμε ότι χρειάζονται 10-15 χρόνια για να δημιουργηθούν τα νέα φάρμακα και μετά από 10 χρόνια ερευνών, τελικά μόνο ένα στα 10 φάρμακα καταλήγει να φτάσει στην αγορά, με κόστος κάποια δισ. ευρώ. Παράλληλα ανέφερε ότι με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης και της προόδου που έχει συντελεστεί, ο ιατρικός εξοπλισμός είναι τόσο εξελιγμένος που έχει ενισχύσει το επίπεδο διάγνωσης, παρακολούθησης και θεραπείας, βοηθώντας τους γιατρούς να πάρουν πιο επικαιροποιημένες αποφάσεις και να κάνουν πιο ακριβείς ιατρικές πράξεις και διαγνώσεις. «Η ιατρική καινοτομία, όμως, αφορά όλους», πρόσθεσε. Αρκεί να αναφέρουμε ότι μια μικρή κάψουλα μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση και την ακρίβεια στην επιλογή του φαρμάκου για κάθε ασθενή.


18

66

5-6 Ιουνίου 5-6 Ιουνίου 2021 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

Ο

Παγκόσμιος Οργανισ μό ς Εν έ ργ ειας (International Energy Agency - IEA) είναι ένας ιδιαίτερα συντηρητικός στις εκτιμήσεις του οργανισμός. Ωστόσο στις 18 Μαΐου ο οδικός χάρτης που παρουσίασε για τον μετασχηματισμό του ενεργειακού τομέα σε τομέα μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050 ήταν μια αποκάλυψη. Ανέφερε ξεκάθαρα για πρώτη φορά πως δεν χρειάζονται νέες επενδύσεις σε άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Εκτός από τα έργα που έχουν ήδη εγκριθεί έως το 2021, κανένα νέο ορυχείο άνθρακα, κοίτασμα αερίου ή πετρελαίου δεν έχει νόημα να αναπτυχθεί. Πρόκειται σίγουρα για μια κοσμογονική μεταστροφή του IEA. Λίγες μέρες αργότερα, στις 26 Μαΐου, ολλανδικό δικαστήριο ανακοίνωνε την απόφασή του, με την οποία εξανάγκαζε τη Royal Dutch Shell να μειώσει τις εκπομπές CO2 μέχρι τα τέλη του 2030 κατά 45% σε σύγκριση με τις εκπομπές του 2019. Η απόφαση αφορούσε την προσφυγή που είχαν καταθέσει τον Απρίλιο του 2019 εφτά οργανώσεις, μεταξύ των οποίων η Greenpeace και το ολλανδικό παράρτημα των «Φίλων της Γης», έχοντας μετέπειτα την υποστήριξη περισσότερων από 17.000 Ολλανδών πολιτών. Το σκεπτικό της απόφασης ήταν πως η Shell απειλεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς συνεχίζει να επενδύει δισεκατομμύρια στην παραγωγή ορυκτών καυσίμων. Ιστορική απόφαση, που αλλάζει τελείως το «κλίμα» για τις εταιρείες εξορύξεις πετρελαίου.

Η αντίστροφη πορεία Πώς φτάσαμε όμως αλήθεια μέχρις εδώ και ποιος είναι ο δρόμος μπροστά μας; Από το 1947 ο καθηγητής Hutchinson (θεωρείται από πολλούς ως ο «πατέρας της σύγχρονης οικολογίας») προειδοποιούσε για την κλιματική και περιβαλλοντική καταστροφή τόσο από την καύση ορυκτών καυσίμων όσο και από τα ραδιενεργά απόβλητα των πυρηνικών μονάδων και τόνιζε πως πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η μέγιστη αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας. Το 1981 η Shell ανέθετε ειδική μελέτη στο Κλιματικό Ερευνητικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Ανατολικής Αγγλίας (University of East Anglia). Λίγα χρόνια μετά το 1986 ολοκληρωνόταν και το ΄88 παραδιδόταν στο format που έγινε μετέπειτα γνωστή (Shell Confidential Report). Η μελέτη έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου πως αν συνεχιστεί η εξόρυξη και χρήση ορυκτών καυσίμων, η αύξηση της μέση θερμοκρασίας στον πλανήτη θα αυξηθεί κατά 1 με 2οC τα επόμενα 40 χρόνια. Σήμερα είμαστε ήδη στους 1,2οC. Την ίδια χρονιά, το 1981, ένα εσωτερικό υπόμνημα της Exxon τόνι-

Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΜΗ

Ανάκαμψη με στροφή στην πραγματική ζωή ζε ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από το 50ετές σχέδιο της εταιρείας είναι πιθανό να αποβούν καταστροφικές, τουλάχιστον για ένα σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού. Δυστυχώς, και παρά τις παραπάνω και πολλές άλλες τεκμηριώσεις, συναπτές δεκαετίες πέρασαν ανεκμετάλλευτες. Ομως μοιάζει πως σήμερα οι συνθήκες σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο είναι ευνοϊκές για να προχωρήσουν οι προσπάθειες μετασχηματισμού των οικονομιών σε μηδενικών εκπομπών στη βάση της κλιματικής Συμφωνίας των Παρισίων (2015). Στην Ευρώπη αυτή η προσπάθεια βασίζεται στην Πράσινη Συμφωνία. Πρόσφατα (21/3) εγκρίθηκε και ο Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος, που αποτελεί στην ουσία τον εφαρμοστικό νόμο της Συμφωνίας. Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, στη Σύνοδο Κορυφής για το Κλίμα που διοργάνωσε (22/4), ανέλαβε τη δέσμευση να περιορίσουν

οι ΗΠΑ τουλάχιστον κατά 50% τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, με στόχο τις μηδενικές εκπομπές έως το 2050. Με αυτό τον τρόπο σηματοδοτείται η επιστροφή της Αμερικής στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και αυξάνεται η πίεση στον υπόλοιπο κόσμο να αναλάβει δράση.

Του ΧΑΡΗ ΔΟΥΚΑ*

Τι γίνεται στη χώρα μας Στη χώρα μας το Κίνημα Αλλαγής ήταν το πρώτο που παρουσίασε πριν από δύο χρόνια (4/2019) ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, το επονομαζόμενο «Ενεργειακό διαβατήριο για το μέλλον», με επίκεντρο τον πολίτη/εργαζόμενο. Επιπλέον υπήρξαν εξειδικεύσεις και συγκεκριμένες επεξεργασίες για το «πώς» η μετάβαση αυτή θα έχει εγχώρια προστιθέμενη αξία, με την παραγωγή των πράσινων τεχνολογιών να γίνεται στην Ελλάδα δημιουργώντας πολλές και καλές θέσεις εργασίας. Πρόσφατα, και σε συνέχεια του

Πρόσφατα εγκρίθηκε ο Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος

Ευρωπαϊκού Κλιματικού Νόμου, το Κίνημα Αλλαγής κατέθετε στην κυβέρνηση και σε όλα τα κόμματα ένα συγκεκριμένο πλαίσιο προτάσεων για έναν ελληνικό κλιματικό νόμο. Και παρουσίασε στις αρμόδιες επιτροπές στη Βουλή (18/5) πώς μπορεί ένα τέτοιο εγχείρημα να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις υποχρεώσεις της χώρας αλλά και στις προσδοκίες των νέων ανθρώπων. Η έμφαση στο Κίνημα Αλλαγής το αμέσως επόμενο διάστημα είναι να συνδέσουμε τους στόχους και τις κατευθύνσεις μας για την πράσινη ανάκαμψη με την πραγματική ζωή των ανθρώπων. Για να μπορέσουμε έτσι να μετατρέψουμε τις προτάσεις μας σε δράσεις μετασχηματισμού των χώρων και των τόπων που οι άνθρωποι γεννιούνται, ζουν και μπορούν να αναγεννηθούν μετά την πανδημία. * Αν. καθηγητής ΕΜΠ και γραμματέας Τομέα Ενέργειας Κινήματος Αλλαγής


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

Ο

λοένα και περισσότερο η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση αγγίζει στο σύνολό της το φάσμα της πολιτικής, κοινωνικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οταν μάλιστα η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την καθημερινότητα της παγκόσμιας κοινότητας, τότε το θέμα αποκτά οικουμενικές διαστάσεις. Μάλιστα το παγκόσμιο μήνυμα για τις πρωτοβουλίες που υλοποιούνται στο πλαίσιο του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής ενισχύεται σημαντικά όταν διεθνείς οργανισμοί, κράτη και εμβληματικές επιχειρήσεις αναλαμβάνουν δράση. Για τη MYTILINEOS, μία εκ των κορυφαίων διεθνών βιομηχανικών και ενεργειακών εταιρειών με δυναμική παρουσία και στις 5 ηπείρους, η επείγουσα ανάγκη για δράση και κινητοποίηση σε επίπεδο κοινωνίας και περιβάλλοντος δεν αποτελεί απλά μια προτεραιότητα. Είναι μια συνειδητή αυτοδέσμευση και σε αυτή την κατεύθυνση εστιάζει στους πυλώνες που αφορούν τους Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) με έμφαση στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) και με φιλόδοξη εφαρμογή δεικτών επίδοσης ESG. Αλλωστε η MYTILINEOS έχει στο DNA της τα στοιχεία της καινοτομίας, της οραματικής επιχειρηματικής πρωτοβουλίας και της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό πως για τον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματός της εφαρμόζει διαρκώς τις βέλτιστες πρακτικές για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και των αέριων εκπομπών, ενώ έχει επενδύσει σημαντικά ποσά σε έργα ΑΠΕ καθώς και στην παραγωγή «πράσινου» αλουμινίου.

Η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος Το 2021, η MYTILINEOS έγινε η πρώτη ελληνική εταιρεία και μία από τις πρώτες παγκοσμίως όταν έθεσε σαφείς στόχους και δεσμεύτηκε να ελαχιστοποιήσει το ανθρακικό αποτύπωμά της, δείχνοντας τον δρόμο για μια πιο πράσινη και περιβαλλοντικά φιλική βιομηχανία, βάσει των δεικτών επίδοσης ESG για το Περιβάλλον, την Κοινωνία και τη Διακυβέρνηση. Συγκεκριμένα, η MYTILINEOS δεσμεύτηκε να μειώσει τις συνολικές άμεσες και έμμεσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά τουλάχιστον 30% έως το 2030, σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, ενώ μέχρι το 2050 δεσμεύεται να επιτύχει ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα στο σύνολο της επιχειρηματικής

67

5-6 Ιουνίου 2021

19

MYTILINEOS

Το περιβάλλον στο επίκεντρο

της δραστηριότητας. Επιπλέον, αναγνωρίζοντας τις διαφορετικές ανάγκες που απορρέουν από τις διευρυμένες δραστηριότητές της, η MYTILINEOS ανέπτυξε ένα εξειδικευμένο πλάνο πρωτοβουλιών για τη μείωση των εκπομπών ξεχωριστά για κάθε Τομέα Επιχειρηματικής Δραστηριότητας. Από την πρώτη ημέρα λειτουργίας της, η επιχειρηματική αριστεία, η εταιρική υπευθυνότητα και η βιώσιμη ανάπτυξη είναι έννοιες αλληλένδετες, ενσωματωμένες σε κάθε πτυχή της στρατηγικής και της δραστηριότητας της εταιρείας. Στόχος της MYTILINEOS είναι να επιχειρεί, να δημιουργεί και να συνεισφέρει στις τοπικές κοινότητες στις οποίες δραστηριοποιείται, αλλά και στο ευρύτερο εθνικό και παγκόσμιο οικοσύστημα, αποτελώντας συντελεστή πλέον της πράσινης ανάπτυξης, συμβάλλοντας σε ένα καλύτερο αύριο.

Η ευθυγράμμιση με τους Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης Η MYTILINEOS εδώ και αρκετά χρόνια είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τους 17 Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs), που αποτελούν τη βάση των πολιτικών αλλά και δραστηριοτήτων της, ενώ είναι και ο κώδικας διαλόγου και συνεργασίας με τις βασικές ομάδες των Κοινωνικών της Εταίρων, καθορίζοντας ταυτόχρονα τις βα-

σικές προτεραιότητες ΕΚΕ της εταιρείας. Εχει έτσι να παρουσιάσει πλούσιο έργο αναφορικά με τους περιβαλλοντικούς στόχους. Γι’ αυτό άλλωστε, τη χρονιά που πέρασε, διατήρησε πολύ καλές επιδόσεις και παρουσίασε βελτίωση στις ESG αξιολογήσεις της, ενώ εξασφάλισε τη συμμετοχή της σε ακόμα περισσότερους δείκτες Κοινωνικά Υπεύθυνων Επιχειρήσεων. Στόχος της εξάλλου είναι η ενίσχυση της αποτίμησης της εταιρικής αξίας της και η αποτελεσματική διαχείριση των ESG κινδύνων και ευκαιριών, καθώς και η πλήρης ενσωμάτωση των

ESG κριτηρίων στις στρατηγικές αποφάσεις της.

Η βιώσιμη επιχειρηματική ανάπτυξη Τη βιώσιμη ανάπτυξη είχε στόχο και ο εταιρικός μετασχηματισμός τής MY TILINEOS, οπότε δημιούργησε τη Γενική Διεύθυνση Εταιρικής Διακυβέρνησης και Αειφόρου Ανάπτυξης, που παρακολουθεί την εφαρμογή όλων των σχετικών δράσεων και φροντίζει για την ευθυγράμμιση της στρατηγικής της εταιρείας με την Αειφόρο Ανάπτυξη καθώς και Επιτροπή Αειφόρου

Ανάπτυξης για την ενημέρωση του Δ.Σ. στα σχετικά θέματα. Επιπλέον, μετεξέλιξε τον Τομέα Εργων EPC - METKA σε έναν νέο, σύγχρονο και καινοτόμο Τομέα Επιχειρηματικής Δραστηριότητας, τον Τομέα Ολοκληρωμένων Εργων Βιώσιμης Ανάπτυξης (Sustainable Engineering Solutions - SES BU) δημιουργώντας ανάπτυξη με πράσινα προϊόντα πέραν των δεσμεύσεων της μείωσης αποτυπώματος. Πέρα λοιπόν από την κατασκευή θερμικών σταθμών και επιλεγμένων κατασκευαστικών έργων που παραδοσιακά εκτελεί ο Τομέας, η δραστηριότητά της ενισχύεται με τη δυναμική ανάπτυξη έργων Βιώσιμης Ανάπτυξης. Ενδεικτικά, έργα διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων, υβριδικά και off-grid ενεργειακά έργα, έργα ενεργειακής αναβάθμισης καθώς και καινοτόμα first-of-kind ενεργειακών έργων (π.χ. υδρογόνου). Φυσικά, στην κατεύθυνση της αειφορίας δραστηριοποιείται και ο Τομέας Ανανεώσιμων Πηγών & Αποθήκευσης Ενέργειας της εταιρείας, μάλιστα σε όλη την υφήλιο, δημιουργώντας ένα δυναμικό πράσινο πορτφόλιο για τη MYTILINEOS που εξελίσσεται στο μεγαλύτερο πράσινο ενεργειακό utility της χώρας. Πρωτοπορώντας στην ελληνική βιομηχανία και με ισχυρή διεθνή παρουσία σε περισσότερες από 30 χώρες η MYTILINEOS ξεδιπλώνει το όραμά της για ένα πιο πράσινο και βιώσιμο αύριο.


20

68

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΜΟΡΙΑΣ ’21

Τα αιωνόβια δέντρα «μιλούν» για το περιβάλλον και την ιστορία

Ε

να ολοκ ληρωμέ νο πρό γραμμα πολιτιστικού τουρισμού που, μέσα από 21 θεματικές διαδρομές, συνδέει εμβληματικές πόλεις της Πελοποννήσου, αναδεικνύει την ιστορία του τόπου και τον ρόλο κάθε πόλης στον αγώνα για την ανεξαρτησία, αλλά και παρουσιάζει τον μοναδικό φυσικό πλούτο της ευρύτερης περιοχής είναι το «ΜΟΡΙΑΣ ’21». Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που αναπτύσσουν το Ιδρυμα Καπε τάν Βασί λη και Κάρμεν Κωνσταντακοπούλου και η ΤΕΜΕΣ Α.Ε., απευθύνοντας ανοιχ τό κάλεσμα σ τους απαν ταχού Ελ ληνες να ανταμώσουν φέτος στην Πελοπόννησο, τον τόπο όπου εδραιώθηκε ο αγώνας για την ανεξαρτησία! Η όλη πρωτοβουλία τελεί υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» και της Γενικής Γραμματείας του Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του υπουργείου Εξωτερικών, που προωθεί το πρόγραμμα σε Αρχές του εξωτερικού, στα ομογενειακά μέσα και στις ομογενειακές οργανώσεις. Το πρόγραμμα πραγματοποιείται με στρατηγικούς εταίρους την Περιφέρεια Πελοποννήσου και τους Δήμους Ανατολικής Μάνης, Δυτικής Μάνης, Καλαμάτας, Κορινθίων, Μονεμβασίας, Ναυπλιέων, Πύλου-Νέστορος, Τρίπολης, καθώς και με τους Δήμους Μεσσήνης, Οιχαλίας, Τριφυλίας, σε συνεργασία με την «Πρωτοβουλία 1821-2021». Οι διαδρομές του ΜΟΡΙΑΣ ’21 είναι τριήμερες, πενθήμερες ή επταήμερες και προβάλλουν τα γνωστά και άγνωστα μνημεία κάθε πόλης, ενώ εμπλουτίζονται με 4 άξονες δράσεων (https://www.morias21. com/) που έχουν ως επίκεντρο την ιστορία, την τέχνη, τη γαστρονομία και τη φύση. Την επιστημονική τεκμηρίωση του προγράμματος έχει αναλάβει το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, με τον συντονισμό του καθηγητή Νικόλαου Ζαχαριά και την εποπτεία σε θέματα τεκμηρίωσης του ομότιμου καθηγητή Θάνου Βερέμη και του καθηγητή Θανάση Χρήστου.

Αναλυτικά οι 4 άξονες δράσεων του προγράμματος ■ Ιστορία: Με τη χρήση υψηλής τεχνολογίας και σύγχρονων οπτικοακουσ τικών μέσων, πίνακες Ελλήνων και ξένων δημιουργών που παραχωρήθηκαν από το Μου-

■ Τέχνη: Νέες και νέοι καλλιτέχ νες θα παρέμβουν σ το ασ τικό περιβάλλον επιλεγμένων πόλεων της Πελοποννήσου, με 10 μοντέρνες, δημόσιες τοιχογραφίες ηρώων που αναδεικνύουν ένα ενιαίο πε λοπον ν ησιακό αφήγ ημα! Το πρόγραμμα υλοποιείται από το ΙΓ’ Εργαστήριο της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχ νών με εποπτεία της προέδρου του Τμήματος Εικαστικών Τεχνών δρος Ερατούς Χατζησάββα, η οποία έχει την ευθύνη της ισ τορικής τεκμηρίωσης και την εικαστική επιμέλεια της εικονογράφησης.

σείο Μπενάκη, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο και το Λαογραφικό Μουσείο Καλαμάτας θα ζωντανέψουν ψηφιακά σε σ υνδυασμό με την αφήγηση των γεγονότων από τους πρωταγωνιστές τους στην Πύλο (Οικία Τσικλητήρα), την Καλαμάτα (Πνευματικό Κέντρο), την Τρίπολη (Πετροπούλειο Κ ληροδότημα), την Ανατολική Μάνη (Παλιό Δημαρχείο Αρεόπολης) και το Ναύπλιο (Βουλευτικό). Το πρόγραμμα υλοποιείται με την υποσ τήριξη της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Πολιτιστικού και Κοινω-

φελούς Εργου ΑΙΓΕΑΣ, του Κοινωφελούς Ιδρύματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Εργου, της KOUROS Maritime Enterprises και της Μυτιληναίος. ● Παράλληλα, σε συνεργασία με το Ιδρυμα Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια και το Λύκειον των Ελληνίδων Καλαμάτας, θα πραγματοποιηθεί η σπονδυλωτή έκθεση ελληνικών ενδυμασιών «Ο Μοριάς της Ελευθερίας», παρουσιάζοντας παραδοσιακές τοπικές φορεσιές της Πελοποννήσου και του Αργοσαρωνικού.

Το ΜΟΡΙΑΣ ’21 είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα πολιτιστικού τουρισμού που, μέσα από 21 θεματικές διαδρομές, συνδέει εμβληματικές πόλεις της Πελοποννήσου, αναδεικνύει την ιστορία του τόπου και τον ρόλο κάθε πόλης στον αγώνα για την ανεξαρτησία

■ Γαστρονομία: Οι διατροφικές συνήθειες των αγωνιστών του 1821 δίνουν την αφορμή για ένα ιδιαίτερο γασ τρονομικό ταξίδι σ την ιστορία, σε συνεργασία με τα 5 Επιμελητήρια της Περιφέρειας Πελοποννήσου αλλά και με Επαγγελματικούς Συνδέσμους: υλικά, γεύσεις και μυστικά μιας μακρινής εποχής που ανέδειξαν η έρευνα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και το περιοδικό «Γαστρονόμος» διασταυρώνονται σε ένα ιδιαίτερο μενού που δημιούργησε ο αγαπημένος chef Λευτέρης Λαζάρου με τίτλο «Τα πιάτα της Επανάστασης»! Την ίδια στιγμή, ο master of wine Κωνσταντίνος Λαζαράκης επιμελείται τοπικές ποικιλίες κρασιών. Μέσα από 12 video μαγειρικής το πρόγραμμα εκπαιδεύει εστιατόρια της Πελοποννήσου στην παρασκευή των σ υν ταγών, ε νώ απευθύνει κάλεσμα σε όλα τα εμβληματικά εστιατόρια της χώρας να εμπνευστούν και να εντάξουν στο μενού τους πιάτα εμπνευσμένα από την Επανάσταση, σύμφωνα με τη δική τους δημιουργική προσέγγιση! ■ Φύση: Αιωνόβια δέντρα της Πελοποννήσου αφηγούνται σημαντικές στιγμές του Αγώνα και αποκτούν ειδική σήμανση. Με αυτόν τον τρόπο, γίνονται ζωντανοί μάρτυρες των γεγονότων της εποχής. Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και με την υποστήριξη του Ομίλου Olayan, το πρόγραμμα χαρτογραφεί τα αιωνόβια δέντρα του Μοριά και αναδεικνύει 27 δέντρα-μάρτυρες των γεγονότων της Επανάστασης. Παράλληλα, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καλαμάτας και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σχεδιάζεται εκπαιδευτική δράση σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας.


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

69

5-6 Ιουνίου 2021

21

Η NEUROPUBLIC συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη με την ελληνική καινοτομία gaiasense

Τ

ο σύστημα gaiasense είναι μια ελληνική καινοτομία που παντρεύει τις τεχνολογίες πληροφορικής με τη γεωπονική επιστήμη. Σε σχέση με άλλες λύσεις ευφυούς γεωργίας έχει μια ουσιαστική διαφορά: στηρίζεται σε μια υποδομή που αναπτύσσεται εδώ και χρόνια από τη NEUROPUBLIC σε ολόκληρη την επικράτεια, από τον Εβρο μέχρι και την Κρήτη. Οι πληροφορίες που συλλέγονται από αυτή την υποδομή συνδυάζονται με δορυφορικές εικόνες και τροφοδοτούν ειδικούς αλγορίθμους, που δίνουν τελικά στον Ελληνα αγρότη τις πολύτιμες πληροφορίες που χρειάζεται για κάθε αγροτεμάχιό του. Με το gaiasense, ο αγρότης είναι σαν να έχει για κάθε χωράφι του έναν αγρομετεωρολογικό σταθμό, έναν εξειδικευμένο γεωπόνο να το επισκέπτεται τακτικά και μια στρατιά επιστήμονες να τον συμβουλεύουν. Αυτό είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα του gaiasense και ταυτόχρονα το χαρακτηριστικό που το έχει αναδείξει εδώ και χρόνια ως πανευρωπαϊκή καινοτομία.

Η ευρωπαϊκή πρωτοπορία του gaiasense Η ευρωπαϊκή πρωτοπορία του gaiasense είναι ότι τους αφορά όλους. Για πρώτη φορά ο αγρότης μπορεί να ωφεληθεί ακόμα και αν έχει λίγα στρέμματα. Και μάλιστα χωρίς να απαιτείται να επενδύσει ούτε ευρώ σε τεχνολογικό εξοπλισμό. Για πρώτη φορά ο γεωργικός σύμβουλος έχει στα χέρια του εργαλεία που διευκολύνουν τη δουλειά του. Για πρώτη φορά ο ερευνητής έχει τη δυνατότητα να δοκιμάσει τα ερευνητικά του αποτελέσματα σε πραγματικές συνθήκες. Το gaiasense είναι με λίγα λόγια ένα πολυδιάστατο, ολοκληρωμένο σύστημα υπηρεσιών ευφυούς γεωργίας, που διευκολύνει τη δουλειά τόσο των αγροτών όσο και των γεωργικών συμβούλων και των ειδικών ερευνητών.

σιάζονται. Σε λίγα χρόνια θα καλύπτεται το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής αγροτικής γης. Σημαντικό μέρος της επιτυχίας του συστήματος έγκειται στο γεγονός ότι εξελίσσεται διαρκώς για να καλύψει τις ανάγκες των αγροτών. Στο πλαίσιο αυτής της εξέλιξης δημιουργήθηκε και το gaiasense app.

Το νέο gaiasense app, η πρώτη και μοναδική εφαρμογή ευφυούς γεωργίας για κινητά τηλέφωνα Το gaiasense app αξιοποιεί τις δυνατότητες και τα οφέλη του συστήματος ευφυούς γεωργίας gaiasense με εύκολο τρόπο και μικρό κόστος. Με το νέο app, κάθε αγρότης μπορεί να μάθει περισσότερα για τον καιρό και τα επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα όχι μόνο στην περιοχή του αλλά και στο κάθε αγροτεμάχιό του ξεχωριστά. Μπορεί να μάθει να ποτίζει και να ψεκάζει πιο σωστά. Να βλέπει πώς αναπτύσσεται η καλλιέργειά του από όπου κι αν βρίσκεται. Να μειώνει το κόστος παραγωγής και να αυξάνει την ποιότητα και το κέρδος. Ναι, σήμερα ο αγρότης δεν χρειάζεται να είναι ιδιοφυΐα για να βελτιώσει την παραγωγή του και να μειώσει το κόστος της. Δεν χρειάζεται μεγάλες επενδύσεις για να αξιοποιήσει τις δυνατότητες της ευφυούς γεωργίας. Απλώς τα 3 πακέτα του gaiasense app: τα gaiasense1, gaiasense2 και gaiasense3.

Η εξέλιξη του συστήματος ευφυούς γεωργίας gaiasense

gaiasense1: τo πρώτο βήμα του αγρότη στην ψηφιακή γεωργία

Σήμερα η υποδομή του gaiasense περιλαμβάνει ένα εκτεταμένο δίκτυο αγροτεμαχίων αναφοράς (320 στις αρχές του 2021) σε περισσότερες από 25 διαφορετικές καλλιέργειες. Χρόνο με τον χρόνο οι εκτάσεις που καλύπτονται από το gaiasense υπερδιπλα-

Το gaiasense1, το πρώτο διαθέσιμο πακέτο της εφαρμογής, αποτελεί και το πρώτο βήμα για την είσοδο του αγρότη στην ευφυή γεωργία. Εχει πληροφοριακό χαρακτήρα και παρέχει όλα τα δεδομένα που χρειάζεται ο παραγωγός για να κάνει πιο εύκολα και πιο αποδοτικά τη δουλειά του.

Μέσα από το κινητό του ο αγρότης μπορεί να βλέπει πληροφορίες σχετικά με: Τον καιρό: να λαμβάνει εξατομικευμένες πληροφορίες για το αγροτεμάχιό του, όπως η πρόγνωση καιρού και οι προειδοποιήσεις ακραίων καιρικών φαινομένων. Τη φυτοπροστασία: έγκαιρες προειδοποιήσεις σε περίπτωση πιθανότητας εμφάνισης κάποιου εχθρού ή ασθένειας της καλλιέργειας, καθώς και καταλληλόλητα των καιρικών συνθηκών για την πραγματοποίηση ψεκασμών. Την άρδευση: πληροφορίες για τους υδατικούς δείκτες με σκοπό τη βελτίωση των ποτισμάτων. Τη λίπανση: μέσα από την παρακολούθηση της καλλιέργειάς του από δορυφορικές εικόνες και τον δείκτη βλάστησης NDVI. Την πορεία της καλλιέργειας: μέσα από τους ημεροβαθμούς ανάπτυξης και τις ώρες ψύχους. Την εδαφοκλιματική καταλληλότητα: μέσα από τη λίστα με τις πιο κατάλληλες καλλιέργειες που ευδοκιμούν σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Την οργάνωση των αγροτεμαχίων: με δυνατότητες για προσθήκη ονόματος, έκτασης και είδος της καλλιέργειας. Τον δείκτη βλάστησης NDVI: για τον εντοπισμό προβλημάτων σε κάποιο κομμάτι της καλλιέργειας. Την ευφυή γεωργία: με έναν ψηφιακό οδηγό να δίνει απαντήσεις σε θέματα φυτοπροστασίας, άρδευσης και λίπανσης αλλά και χρήσιμες πληροφορίες για την εφαρμογή. Νέα και ειδοποιήσεις για την παραγωγή και τις επιδοτήσεις του.

gaiasense2: εξατομικευμένες συμβουλές για καλύτερη παραγωγή To gaiasense2 βοηθά τον παραγωγό να προχωρήσει ένα βήμα παραπάνω. Γιατί περιλαμβάνει όλα όσα προσφέρει το gaiasense1 και επιπλέον εξατομικευμένες συμβουλές σχετικά με την ποσότητα λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και αρδευτικού νερού που χρειάζεται η καλλιέργειά του. Με την ορθολογική χρήση των παραπάνω επιτυγχάνεται σημαντική μείωση στο κόστος παραγωγής.

gaiasense3: το μεγάλο «άλμα» στην εξωστρέφεια και τα κέρδη Το gaiasense 3 βοηθά τον παραγωγό να μεγιστοποιήσει την απόδοση της καλλιέργειας εφαρμόζοντας τις πιο σύγχρονες πρακτικές που προσφέρει η τεχνολογία σε

συνδυασμό με την επιστημονική γνώση ενός εξειδικευμένου γεωργικού συμβούλου. Με λίγα λόγια, το gaiasense3 περιλαμβάνει όλα όσα προσφέρουν τα gaiasense1 και gaiasense2 και επιπλέον την υποστήριξη από έναν εξειδικευμένο γεωργικό σύμβουλο. Για να μπορεί να παίρνει σημαντικές αποφάσεις σε θέματα φυτοπροστασίας, άρδευσης και λίπανσης εύκολα, άμεσα και με ασφάλεια.

Ομαλή μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή της γεωργίας Σίγουρα ο αγρότης ξέρει ήδη πολλά από την εμπειρία του και ίσως την επιστημονική γνώση του γεωπόνου της περιοχής του. Αλλά τώρα με το gaiasense app, μπορεί να μάθει ακόμα περισσότερα. Να γνωρίσει καλύτερα το χωράφι του, να βελτιώσει την παραγωγή του και να φτιάξει ό,τι καλύτερο υπάρχει. Με σύγχρονες τεχνολογίες, επιστημονική γνώση και σωστές αποφάσεις που θα ωφελούν όχι μόνο την αγροτική παραγωγή αλλά και το περιβάλλον. Και με τη στήριξη της εταιρείας NEUROPUBLIC, που κατέχει ηγετική θέση στον τομέα της γεωργίας και δημιουργεί ευφυή συστήματα για τη νέα ψηφιακή εποχή στον αγροδιατροφικό τομέα. Περισσότερες πληροφορίες για το gaiasense app, την ενεργοποίηση της εφαρμογής και το δίκτυο συνεργατών μπορείτε να βρείτε στο http://www. gaiasense.gr/app. Και για οποιαδήποτε διευκρίνιση σχετικά με την εφαρμογή gaiasense1 μπορείτε να απευθυνθείτε μέσω email στο gaiasense@neuropublic. gr και τηλεφωνικά στο 216 200 2400.


22

70

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

Ο

ι πόλεις βρίσκονται στα πρόθυρα ενός ιστορικού μετασχηματισμού, ο οποίος θα βασίζεται σε έξυπνες παρεμβάσεις που υποστηρίζονται από στόχους ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας. Ως εκ τούτου η υιοθέτηση στρατηγικών και πολιτικών που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την αποδοτικότητα και τη βιωσιμότητα των πόλεων είναι απαραίτητη. Λόγω της τεχνολογικής προόδου εμφανίζονται νέοι τρόποι και ευκαιρίες για πολλούς τομείς. Ο τομέας των μεταφορών είναι ένας από αυτούς. Ο τομέας των μεταφορών παίζει σημαντικό ρόλο, ιδιαίτερα σε σχέση με το περιβάλλον, καθώς είναι υπεύθυνος για σχεδόν το ένα τέταρτο των εκπομπών που σχετίζονται με την ενέργεια. Τα συμβατικά συστήματα μεταφοράς που κυριαρχούνται από ιδιωτικά αυτοκίνητα έχουν δημιουργήσει σοβαρές περιβαλλοντικές συνέπειες, όπως η έλλειψη πετρελαίου, η επιδείνωση της ποιότητας του αέρα και οι εκπομπές αερίων διοξειδίου του άνθρακα. Επιπλέον η χρήση ορυκτών καυσίμων, δηλαδή το ντίζελ και η βενζίνη, όχι μόνο οδηγούν σε περιβαλλοντικά προβλήματα, αλλά επηρεάζουν επίσης σημαντικά τη δημόσια υγεία. Η μετάβαση από έναν στόλο οχημάτων καύσης ορυκτών καυσίμων σε έναν πιο φιλικό προς το περιβάλλον στις πόλεις θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον, γι’ αυτό και πρέπει τα ηλεκτρικά οχήματα να αντικαταστήσουν τα συμβατικά οχήματα σταδιακά. Πράγματι το κλειδί για τη μετάβαση των πόλεων σε ένα βιώσιμο μέλλον είναι η ηλεκτρoκίνηση και πιο συγκεκριμένα η υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων. Σε αυτό το πλαίσιο η δημιουργία μιας υποδομής που θα υποστηρίζει τα ηλεκτρικά οχήματα και θα εξασφαλίζει τη λειτουργικότητα ολόκληρου του συστήματος είναι κάτι περισσότερο από απαραίτητη.

Οι δήμοι Ο εντοπισμός αλλά και η επιλογή της καταλληλότητας των θέσεων για την ανάπτυξη σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων είναι προϋπόθεση για τη δημιουργία της σχετικής υποδομής. Οι βασικοί παράγοντες επιλογής τοποθεσίας είναι: κόμβοι μεταφοράς, επισημασμένοι ή ελεγχόμενοι χώροι στάθμευσης και σημεία ενδιαφέροντος. Ο δρόμος για να γίνει πράξη η χωροθέτηση των σημείων φόρτισης είναι τα Σχέδια Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ), που υλοποιούνται με χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου το οποίο εντάσσει ως προσωρινούς δικαιούχους 254 δήμους σε χρηματοδότηση για την εκπόνηση ΣΦΗΟ. Στο πλαίσιο αυτό και με βάση τον Νόμο 4710/2020 ως «Σχέδιο Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (Σ.Φ.Η.Ο.)» ορίζεται το πρόγραμμα χωροθέτησης δημοσίως προσβάσιμων σημείων επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων (Η/Ο) κανονικής ή υψηλής ισχύος και θέσεων στάθμευσης Η/Ο, που εκπονείται από τους δήμους εντός των διοικητικών τους ορίων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης. O εξηλεκτρισμός των αυτοκινήτων είναι ένα μέτρο που μειώνει σημαντικά τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις των μεταφορών και βελτιώνει την απόδοσή τους, καθώς ο ηλεκτρικός ωθητήρας είναι ενεργειακά αποδοτικός, δεν προκαλεί τοπικές εκπομπές και μειώνει τον θόρυβο. Σε αυτήν την κατεύθυνση τα ηλεκτρικά οχήματα μπορούν να προσφέρουν πιθανή μείωση κατά 10% έως 24% στον αντίκτυπο της

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ

Μια μεγάλη πρόκληση για καθαρότερες μεταφορές Του ΓΙΏΡΓΟΥ ΚΟΥΜΠΑΡΑΚΗ*

υπερθέρμανσης του πλανήτη σε σύγκριση με τα συμβατικά οχήματα. Το 2017 το μερίδιο των ηλεκτρικών οχημάτων που υπήρχαν στην αγορά αυτοκινήτων έφτασε το 1,8% απεικονίζοντας μια συναρπαστική αύξηση σε σύγκριση με το αντίστοιχο του το 2010. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτή η ανάκαμψη αναμένεται να συνεχιστεί υπερβαίνοντας έτσι το 20% του συνολικού μεριδίου αγοράς έως το έτος 2030. Ωστόσο η υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων σε μεγάλη κλίμακα αναμένεται να δημιουργήσει τόσο προκλήσεις όσο και ευκαιρίες και τεχνικές και οικονομικές προοπτικές.

Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Ιαπωνία βρήκε ότι οι ιδιοκτήτες των EV’s δεν θα είχαν αγοράσει ένα εάν δεν υπήρχε επαρκές επίπεδο διαθεσιμότητας δημόσιου σταθμού. Εμπρος στον δρόμο των ΣΦΗΟ λοιπόν, με την Αυτοδοίκηση να έχει την ευθύνη και τον πρώτο λόγο στο εγχείρημα αυτό, για ένα μέλλον πιο πράσινο και υγιές περιβαλλοντολογικά για όλους μας. * Partner-Manager Local Government Diadikasia Business Consulting Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε.


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

71

5-6 Ιουνίου 2021

23

EUROBANK ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Χρηματοδοτεί με προτεραιότητα

Η

βιώσιμη πράσινη ανάπ τυξη αναδεικνύεται διεθνώς, ειδικά μετά την πανδημία, σε μια ταχέως εξελισσόμενη ανάγκη στην οποία επικεντρώνονται αφενός οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς φορείς, αφετέρου η παγκόσμια επενδυτική κοινότητα. Ειδικά στην Ευρώπη, και κατ' επέκταση στην Ελλάδα, η εξασφάλιση πόρων που θα χρηματοδοτήσουν μεταπανδημικά την ανάκαμψη, έχοντας όμως στο επίκεντρο την πράσινη, ψηφιακή ανάπτυξη, κυριαρχεί στις χρηματοδοτικές προτεραιότητες του Ταμείου Ανάκαμψης για τη σ τήριξη των οικονομιών. Στην Ελλάδα, μία από τις περισσότερο ωφελημένες χώρες, με τη μόχλευση των πόρων του Ταμείου και την αντίστοιχη κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων, δύναται να επενδυθούν στη χώρα σχεδόν 57 δισ. ευρώ ή σχεδόν το ένα τρίτο του ελληνικού ΑΕΠ, εκ των οποίων τα 12,7 δισ. ευρώ αφορούν τραπεζικά δάνεια και τα 6 δισ. ευρώ ιδιωτικά κεφάλαια. Η Eurobank, όπως αναφέρει η διοίκησή της, αναγνωρίζοντας τη στροφή της παγκόσμιας οικονομίας σ τη βιώσιμη ανάπ τυξη, αλ λά και τη μοναδική ευκαιρία που συνιστούν τα κεφάλαια αυτά για την ταχύτερη μετάβαση προς αυτή την κατεύθυνση, εργάζεται εντατικά για την υποστήριξη των πελατών της που ενδιαφέρονται ειδικά για «πράσινες» χρηματοδοτήσεις, ώστε να επωφεληθούν, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, από τις ευκαιρίες που συνδέονται με την ένταξη της βιωσιμότητας στην επιχειρηματική τους στρατηγική. Η στρατηγική της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης τραπεζικής αποτελεί άλλωστε κεντρική προτεραιότητα σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας της τράπεζας, η οποία έχει ευθυγραμμιστεί με τη Συμφωνία των Παρισίων 2015 και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, που όρισαν αρχικά το πλαίσιο ESG (Environmental, Social Governance), ενώ έχει ήδη υποβάλει την πρώτη της αναφορά για τις δράσεις της στο UNEP FI των Ηνωμένων Εθνών. Με την κρίση της πανδημίας να δρα ως επιταχυντής των εξελίξεων, η Eurobank, σύμφωνα με τη διοίκησή της, επιταχύνει την ενσωμάτωση ESG κριτηρίων για τις χρηματοδοτήσεις, επιλέγοντας να χρηματοδοτήσει έργα με θετικό αποτύπωμα σε κοινωνία - περιβάλλον, προάγοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη: ■ Επιχειρήσεις: Επιδιώκει την πε-

ραιτέρω επέκταση του δανειακού της χαρτοφυλακίου σ τον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και τη συνέχιση της στήριξης Ελλήνων και ξένων επενδυτών που δραστηριοποιούνται εκεί. Χαρακτηρισ τικό παράδειγμα είναι η χρηματοδότηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, που θα εξοικονομήσει €400 εκατ. από τους λογαριασμούς κοινής ωφέλειας των καταναλωτών όλης της χώρας, θα δημιουργήσει 300 νέες θέσεις εργασίας, θα κάνει την Κρήτη πιο «πράσινο» νησί, μειώνοντας τους ρύπους άνθρακα κατά 60%, στηρίζοντας και αναβαθμίζοντας την τουριστική ανάπτυξη σε μια περιφέρεια που συμβάλλει 5% στη διαμόρφωση του ελληνικού ΑΕΠ. Η Eurobank στηρίζει τις μεγάλες επενδύσεις ΑΠΕ μέσω σύνθετων τραπεζικών προϊόντων, με έμφαση στις δομημένες χρηματοδοτήσεις Project Finance και, ταυτόχρονα, ενισχύει τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε ΑΠΕ, όπως φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα με μικρή εγκατεστημένη ισχύ. ■ Κινείται δυναμικά στο πεδίο της πράσινης, βιώσιμης αστικής ανάπλασης. Χρηματοδοτεί το μεγάλο έργο του Ελληνικού, ένα έργο-ορόσημο για την Ελλάδα. Είναι ενδεικτι-

κό πως το Μητροπολιτικό Πάρκο, που θα καλύπτει έκταση πρασίνου 2.000.000 τ.μ., θα φυτευθούν 33.000 δέντρα, θα δημιουργηθούν 50 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμων και πεζοδρόμων, θα δημιουργήσει 75.000 θέσεις εργασίας όταν το έργο θα είναι ώριμο και θα λειτουργεί, όσοι δηλαδή είναι περίπου οι εργαζόμενοι μιας μεγάλης ελληνικής πόλης, όπως η Πάτρα ή το Ηράκλειο. Ενα ακόμη σ ημαν τικό έργο, ορόσημο για τον Πειραιά, σύμφωνα με τη διοίκηση, είναι και η επένδυση άνω των 100 εκατ. ευρώ από τη Eurobank στα τρία οικοδομικά τετράγωνα στην περιοχή του Αγίου Διονυσίου στον Πειραιά, το «Piraeus Port Plaza», το πρώην κτιριακό συγκρότημα της καπνοβιομηχανίας «Παπαστράτος». Πρόσφατα, ολοκληρώθηκε η παράδοση των χώρων γραφείων, συνολικού δυναμικού 7.500 εργαζομένων, και σύντομα εγκαθίστανται εκεί 500 εργαζόμενοι της Γενικής Διεύθυνσης Λιανικής Τραπεζικής της Eurobank, σε ένα «έξυπνο» συγκρότημα με βασικό κριτήριο την ενσωμάτωση στοχευμένων δράσεων, οι οποίες συμβάλλουν στην αποτροπή της κλιματικής αλλαγής στη βάση των πλέον σύγχρονων περιβαλλοντικών προτύπων. ■ Αναπτύσσει, παράλληλα, πρά-

Η Eurobank, όπως αναφέρει η διοίκησή της, εργάζεται εντατικά για την υποστήριξη των πελατών της που ενδιαφέρονται ειδικά για «πράσινες» χρηματοδοτήσεις, ώστε να επωφεληθούν, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, από τις ευκαιρίες που συνδέονται με την ένταξη της βιωσιμότητας στην επιχειρηματική τους στρατηγική

σινα χρηματοδοτικά εργαλεία και προϊόντα ενώ είναι ενδεικτικό πως συμμετείχε στην έκδοση του πρώτου πιστοποιημένου «πράσινου» εταιρικού ομολόγου στην ελληνική αγορά. Σήμερα πια, μεγάλες εταιρείες πορεύονται με βασική στρατηγική επιλογή τη βιώσιμη ανάπτυξη, υιοθετώντας φιλόδοξους σ τόχους ESG με τη χρήση αντίστοιχων χρηματοδοτικών εργαλείων όπως τα πράσινα ομόλογα (Green Bonds) ή ESG ομόλογα. Πρόσφατα παραδείγματα ελληνικών εταιρειών είναι το πράσινο ομόλογο που εκδόθηκε επιτυχώς στις ευρωπαϊκές αγορές από τον Ομιλο Μυτιληναίου (€500 εκατ.) και η στρατηγική επιλογή της ΔΕΗ για την εμπροσθοβαρή απολιγνιτοποίηση, η οποία αποτυπώθηκε με Sustainability linked ομόλογο αντλώντας €650 εκατ. από τις αγορές. Οι νέες εκδόσεις πράσινων ομολόγων αναμένεται να εν ταθούν στην τρέχουσα διετία 2021 – 2022 για τη χρηματοδότηση νέων έργων, ενώ η τράπεζα δρασ τηριοποιείται στη χρηματοδότηση λοιπών επενδύσεων φιλικών προς το περιβάλλον, χρηματοδοτώντας επενδύσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο που κατασκευάστηκαν σε αντικατάσταση παλιών ρυπογόνων μονάδων. ■ Με τα προγράμματά της για ιδιώτες, όπως τονίζεται, εστιάζει κυρίως στην ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας και χρηματοδοτεί ιδιοκτήτες προκειμένου να καλύψουν κάθε στεγαστική ανάγκη με πράσινο προσανατολισμό (Πράσινα Δάνεια Κατοικίας). Παράλληλα, παρέχει χρηματοδότηση, με ιδιαίτερα προνομιακή τιμολόγηση, για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου, μέσω δικτύου συνεργατών, ενώ εισήγαγε, πρώτη στην ελληνική αγορά, μια νέα γενιά καρτών από οικολογικό, βιοδιασπώμενο υλικό, υιοθετώντας τα διεθνή περιβαλλοντικά πρωτόκολλα. ■ Εχοντας δεσμευτεί να ελαχιστοποιήσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα, υλοποιεί πολιτική αειφόρου ανάπτυξης, περιβαλλοντική πολιτική και πολιτική διαχείρισης ενέργειας, με γνώμονα την προσ τασία του περιβάλ λοντος σε όλες τις πτυχές της δρασ τηριότητάς της. Εχει θεσπίσει Πράσινη Πολιτική Προμηθειών με στόχο την αξιολόγηση και την επι λογή των προμηθευτών και με περιβαλλοντικά κριτήρια, ενώ αξίζει να υπογραμμιστεί η έκδοση e-Statements για τον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματός της.


24

72

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ Η ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΤΩΝ ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΩΝ

Με γοργό βηματισμό στον «πράσινο» τουρισμό

Η

πρόσφατη πανδημία υπογράμμισε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι, αν δεν εργαστούμε για ένα μέλλον βιώσιμης ανάπτυξης, πολύ απλά, δεν θα υπάρχει κανένα μέλλον ανάπτυξης τουρισμού. Αυτό που φαινόταν ως ρομαντισμός πριν από 22 χρόνια, όταν το 1999 κάναμε τον πρώτο απολογισμό βιωσιμότητας ξενοδοχείου μας, έχοντας τις αξίες της βιωσιμότητας διαχρονικά στο επίκεντρο της στρατηγικής μας, γίνεται ο ρεαλισμός τού σήμερα. Γίνεται παγκόσμια αναγκαιότητα, την οποία η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να καταστήσει εθνική προτεραιότητα, αξιοποιώντας τα μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματά της και τους πολύτιμους πόρους που έχει να λαμβάνει η χώρα τα επόμενα χρόνια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η χώρα μας έχει ένα μοναδικό φυσικό και πολιτισμικό απόθεμα, συνυφασμένο με την παράδοση και τον τρόπο ζωής μας. Ταυτόχρονα, το απόθεμα αυτό είναι και στρατηγική πλουτοπαραγωγική πηγή της εθνικής οικονομίας μέσω της τουριστικής δραστηριότητας. Η βιώσιμη διαχείρισή του είναι η ικανή και αναγκαία συνθήκη για έναν βιώσιμο τουρισμό με οφέλη για όλους και με ευκαιρίες για τις μελλοντικές γενιές να μπορέσουν να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα σε μια Ελλάδα «πράσινη» και αυθεντικά φιλόξενη.

Ηθικό και αναγκαίο Ο μετασχηματισμός του ελληνικού τουρισμού προς την κατεύθυνση της βιωσιμότητας δεν είναι μόνο ένα ηθικό χρέος προς τις μελλοντικές γενιές. Αποτελεί προϋπόθεση της διατήρησης της ελκυστικότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος στην κορυφή των παγκόσμιων προτιμήσεων. Ολο και μεγαλύτερα μερίδια της παγκόσμιας αγοράς αφορούν σε τουρίστες που αναζητούν τουριστικά προϊόντα με κριτήρια οικολογικού αποτυπώματος.

Γι’ αυτό πιστεύω ακράδαντα στην ανάγκη να επενδύσουμε στην επιτάχυνση της μετάβασης στον «πράσινο» τουρισμό, αναλαμβάνοντας κάθε ενδιαφερόμενο μέρος το δικό του μερίδιο ευθύνης για την οικοδόμηση μιας «πράσινης γέφυρας» προς το μέλλον. Να επενδύσουμε συλλογικά, όπως ήδη κάνουμε στο Metaxa Hospitality Group εφαρμόζοντας καινοτόμες δράσεις και καλές πρακτικές: ■ Στην εξοικονόμηση φυσικών πόρων, στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στην αποτελεσματική διαχείριση των απορριμμάτων, στοχεύοντας στη διαρκή βελτιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της τουριστικής δραστηριότητας. Εδώ εντάσσεται και η ανάγκη για τουριστική ανάπτυξη σε απόλυτη αρμονία με το περιβάλλον και την αρχιτεκτονική παράδοση, με χρήση των κατάλληλων υλικών και τεχνικών βιοκλιματικής απόδοσης, μέσα σε ένα σύγχρονο και ρεαλιστικό χωροταξικό πλαίσιο, το οποίο οφείλει να διαμορφώσει η Πολιτεία, θεραπεύοντας ακρότητες του παρελθόντος, χωρίς να φτάνουμε στην αντίθετη ακρότητα, που θα είναι η αναστολή οποιασδήποτε επένδυσης. ■ Στην υπεύθυνη συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες για τη βιώσιμη διαχείριση του φυσικού και πολιτισμικού πλούτου, στην ενίσχυση της αυθεντικότητας των υπηρεσιών, στη στήριξη και επιβράβευση τοπικών παραγωγών που με τα προϊόντα τους εμπλουτίζουν το τουριστικό προϊόν και προάγουν την ελληνική γαστρονομία. Η εξαιρετικά θετική εμπειρία του προγράμματος «We do local», στο οποίο πρωταγωνιστεί o όμιλός μας, είναι η απόδειξη πως κάθε υπεύθυνη προσπάθεια φέρνει αποτελέσματα. ■ Στη διαρκή εκπαίδευση των εργαζομένων μας, στην παροχή ίσων ευκαιριών απασχόλησης σε όλους, με δίκαιες απολαβές, στη διαμόρφωση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος εργασίας που να επιτρέπει στην κινητήρια δύναμη των ξενοδοχείων μας, δηλαδή στους

Του ΑΝΔΡΕΑ ΜΕΤΑΞΑ*

Τουριστική ανάπτυξη σε απόλυτη αρμονία με το περιβάλλον και την αρχιτεκτονική παράδοση, με χρήση των κατάλληλων υλικών και τεχνικών βιοκλιματικής απόδοσης, μέσα σε ένα σύγχρονο και ρεαλιστικό χωροταξικό πλαίσιο, το οποίο οφείλει να διαμορφώσει η Πολιτεία, θεραπεύοντας ακρότητες του παρελθόντος, χωρίς να φτάνουμε στην αντίθετη ακρότητα που θα είναι η αναστολή οποιασδήποτε επένδυσης

ανθρώπους μας, να αναπτύσσονται και να ονειρεύονται. ■ Στην «αναζωογόνηση» των επιχειρήσεών μας με την εισαγωγή σύγχρονων αρχών βιώσιμης εταιρικής διακυβέρνησης, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την προσαρμογή στις σύγχρονες επιταγές προστασίας των προσωπικών δεδομένων των επισκεπτών μας, χωρίς να αφήνουμε πίσω την παραδοσιακή ανάγκη για την προσφορά υπηρεσιών υψηλής ποιότη-

τας σε μια δίκαιη σχέση ποιότητας - τιμής και για τη διατήρηση και ενίσχυση των δεσμών μας με τους προμηθευτές μας πάνω στις αξίες της δικαιοσύνης, της ειλικρίνειας και της εμπιστοσύνης, καθώς και στις δίκαιες αρχές αναδιανομής του πλούτου. Στη μετά-Covid εποχή, το αφήγημα του ελληνικού τουρισμού οφείλει να μετακινηθεί ισόρροπα από τα ποσοτικά δεδομένα προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Με


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

73

5-6 Ιουνίου 2021

25

«ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΛΥΚΕΣ Α.Ε.»

Η Οικολογική Πυραμίδα του… αλατιού

την βιωσιμότητα να συνιστά πλέον βασική διάσταση του τουριστικού προϊόντος μας και αναπόσπαστο μέρος της εμπειρίας του επισκέπτη μας. Ο τουρισμός, εκτός από μια διαρκώς αναπτυσσόμενη παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα, έχει και μια μεγάλη δύναμη μετασχηματισμού. Φέρνει τους ανθρώπους κοντά, δημιουργεί κοινότητες αξιών, διαμορφώνει πρότυπα και συμπεριφορές. Αυτή τη με-

γάλη μετασχηματιστική δύναμη έχουμε την ευκαιρία να την αξιοποιήσουμε με ρεαλισμό και όραμα. Ξεκινώντας από το πιο «ισχυρό χαρτί» που έχουμε ως χώρα, τον τουρισμό με τους ανθρώπους του, να καλλιεργηθεί μια νέα κουλτούρα βιωσιμότητας, με οφέλη για το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνία. * Διευθύνων σύμβουλος του Metaxa Hospitality Group

Στη μετά-Covid εποχή, το αφήγημα του ελληνικού τουρισμού οφείλει να μετακινηθεί ισόρροπα από τα ποσοτικά δεδομένα προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά

ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΆ οι αλατοπηγικές δραστηριότητες είναι ενταγμένες στην εταιρεία «Ελληνικές Αλυκές Α.Ε.» που ανήκει στο κράτος. Πέρα από την παραγωγή που υπερβαίνει τους 220.000 τόνους, οι «Ελληνικές Αλυκές Α.Ε.» αναπτύσσουν μια έντονα πράσινη δραστηριότητα. Σύμφωνα με όσα αναφέρει η εταιρεία στον ιστότοπό της, «η αλυκή αποτελεί ένα ευαίσθητο ημιτεχνητό οικοσύστημα που χαρακτηρίζεται από την έντονη ανταλλαγή ύλης με το περιβάλλον και τη μόνιμη εισαγωγή ενέργειας. Ενας μεγάλος αριθμός οργανισμών ολοκληρώνει ή συμπληρώνει εδώ τον βιολογικό του κύκλο, ενταγμένος στα διάφορα τροφικά επίπεδα. Ο,τι απομένει από αυτή τη βιολογική ανακύκλωση, η βραδύρρυθμα αποικοδομούμενη βιομάζα στον τυρφώδη πυθμένα της αλυκής, και ο βουβός διακανονισμός της ισορροπίας του οικοσυστήματος από μέρους των πουλιών: μετακινούνται από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, χρησιμοποιούν τον χώρο και το δυναμικό των αλυκών προς κάλυψη των βιολογικών αναγκών τους και τελικά μεταναστεύουν αλλού μια και οι περιπτώσεις μόνιμης διαβίωσης εδώ είναι ελάχιστες. Αυτή η συνεχής κινητικότητα αντιτίθεται έντονα στη φαινομενική ακινησία που χαρακτηρίζει Μοναδικό «όπλο» την αλυκή και υπογραμμίζει τη σημαντικότητα των επιτελούυπέρ της βιοποιμενων βιολογικών διεργασιών. κιλότητας και της Υπ’ αυτή την έννοια, η αλυκή παύει να αποτελεί απλώς χώρο περιβαλλοντικής παραγωγής με στενά οικονομικά κριτήρια, αποτελώντας ισορροπίας συνιταυτόχρονα ζωντανό μουσείο στούν οι αλυκές, φυσικής ιστορίας». Οπως σημειώνεται «είτε που παράλληλα υδρόβιοι είτε χερσαίοι παραγωπαράγουν και ένα γοί υπάρχουν σ’ όλες τις αλυκές ζωτικό προϊόν αναλόγως του βαθμού ανθρώπινης επέμβασης στις χερσαίες, κυρίως, εκτάσεις τους. Φυτοπλαγκτόν και φωτοσυνθέτοντα φυσική συνιστούν τους υδρόβιους αντιπροσώπους, ενώ οι χερσαίοι συγκροτούν την αλοφυτική, κυρίως, χλωρίδα των αλυκών». Μάλιστα η σημασία των αλυκών ως υγροβιότοπων στην Ελλάδα είναι μεγάλη. «Το σύνολο των αλυκών υπάγεται στο δίκτυο προστασίας Natura ενώ μερικές, μεταξύ των οποίων και οι μεγαλύτερες, αποτελούν τμήματα ευρύτερων υγροτόπων που προστατεύονται από τη διεθνή σύμβαση Ramsar. Οι αλυκές Μεσολογγίου, Κίτρους και Μέσης αποτελούν τέτοιες περιπτώσεις. Ειδικότερα, το σύμπλεγμα υγροτόπων Μεσολογγίου αποτελεί θέση-κλειδί για τη μεταναστεύουσα ορνιθοπανίδα, αποτελώντας μόνιμο ή περιστασιακό στόχο των ταξιδιών της. Η μοναδικότητα των αλυκών συνίσταται στη συνύπαρξη των υγροτοπικών χαρακτηριστικών από τη μια, μαζί με αυτά των ακραία υπεραλμυρών λειμώνων, χαρακτηριστικά που έντονα διακυμαίνονται κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Τέτοιος συνδυασμός επιτρέπει την πληθυσμιακή αύξηση ολιγάριθμων ειδών εξειδικευμένων σε αφιλόξενα, ακραία περιβάλλοντα, και συναφώς, συνεισφέρει στη διεύρυνση της ποικιλότητας οργανισμών που διαιτολογικά βασίζονται στους πρώτους. Ενα επιπλέον στοιχείο που υπογραμμίζει τη μοναδικότητα των αλυκών και την προτίμησή τους από την περιοικούσα ορνιθοπανίδα είναι το γεγονός ότι εδώ το κυνήγι απαγορεύεται αποτελεσματικότερα σε σχέση με το σύνολο των ευρύτερων υγροτόπων. Ετσι, είτε ως προσωρινό καταφύγιο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους είτε ως χώρος διαχείμανσης και αναπαραγωγής κατά το καλοκαίρι, οι αλυκές δρουν ως πόλος έλξης των πουλιών. Το ζωτικό αυτό χαρακτηριστικό κατατάσσει τις αλυκές μεταξύ των σημαντικών για την ορνιθοπανίδα βιοτόπων και επιτάσσει τη συνεχή τους παρακολούθηση και προστασία» αναφέρει η εταιρεία στην ιστοσελίδα της.


26

74

5-6 Ιουνίου 5-6 Ιουνίου 2021 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

Ε

πιβεβαιώνοντας την ουσιαστική της δέσμευση στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, η Ευρωπαϊκή Ενωση θέτει την «Πράσινη Συμφωνία» ως τον οδικό χάρτη προς την κλιματική ουδετερότητα – την επίτευξη, δηλαδή, μηδενικού ισοζυγίου μεταξύ εκπομπών και απορροφήσεων αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ) έως το 2050. Προχωρά δε, ήδη, στην αναδιαμόρφωση ενός πλαισίου πολιτικών για την επίτευξη νέου ενδιάμεσου στόχου μείωσης εκπομπών ΑτΘ κατά τουλάχιστον 55%, έναντι του ισχύοντος 40%, μέχρι το 2030. Για να αντεπεξέλθουν και να επενδύσουν στην πράσινη ανάπτυξη, οι επιχειρήσεις χρειάζονται τη διαμόρφωση και την υλοποίηση επαρκούς πλαισίου πολιτικών, που θα σταθμίζει αποτελεσματικά την κλιματική φιλοδοξία με την προάσπιση της ανταγωνιστικότητας και τη δίκαιη κοινωνική μετάβαση. Σε μια τέτοιου μεγέθους πρόκληση, είναι σαφές ότι πέραν της πρόβλεψης ότι το 30% του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της Ε.Ε. 2021-2027 θα κατευθυνθεί σε δράσεις για το κλίμα και το περιβάλλον, θα απαιτηθεί και η ισχυρή συμβολή του ιδιωτικού χρηματοπιστωτικού τομέα στην ανεύρεση κεφαλαίων που θα επενδυθούν για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας. Ενδεικτικά, μόνο στο ενεργειακό σύστημα εκτιμάται ότι η ανάγκη επιπρόσθετων ετήσιων επενδύσεων ανέρχεται στα € 350 δισ. για την περίοδο 2021-2030, σε σχέση με τη δεκαετία 2011-2020. Η E.E., μέσω του Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR), έχει ήδη ξεκινήσει την προσπάθεια διαμόρφωσης πλαισίου για τη διάθεση των κονδυλίων αυτών. Προβλέπεται να θεσπιστούν κριτήρια ταξινόμησης (taxonomy) επενδυτικών σχεδίων σχετιζόμενα με έξι περιβαλλοντικούς στόχους: μετριασμός της κλιματικής αλλαγής, προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, βιώσιμη χρήση και προστασία των υδάτινων και θαλάσσιων πόρων, μετάβαση στην κυκλική οικονομία, πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης και προστασία της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων. Σήμερα, η ταξινομία καλύπτει, ήδη, 13 οικονομικές δραστηριότητες στους δύο πρώτους στόχους, προβλέποντας την αρχή «μη πρόκλησης βλάβης» για τους υπόλοιπους, ενώ οι επιχειρήσεις ήδη καλούνται από το 2022 να γνωστοποιούν στοιχεία σχετικά με τον βαθμό που οι δραστηριότητές τους πληρούν τα κριτήρια της ταξινομίας. Παράλληλα, η Ε.Ε. αναβαθμίζει το υφιστάμενο πλαίσιο δημοσίευσης μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών, μέσω της οδηγίας Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), καθιστώντας το απαιτητό σε μεγαλύτερο πλήθος επιχειρήσεων και θέτοντας πιο εξειδικευμένες απαιτήσεις ως προς την αναφορά και την πιστοποίηση των αναφερόμενων στοιχείων. Πλέον, η δημοσιοποίηση των μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών στους τρεις πυλώνες «Περιβάλλον», «Κοινωνία» και «Διακυβέρνηση» (ESG) θα αποτελεί απαραίτητο συστατικό για τη συνολική αξιολόγηση της επίδοσης και του αντικτύπου της δραστηριότητας επιχειρήσεων στο περιβάλλον και στην κοινωνία από επενδυτές, μετόχους και λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της E.E., το νέο πλαίσιο καθιστά υπόχρεες στη σχετική πληροφόρηση σχεδόν πενταπλάσιο αριθμό επιχειρήσεων από ό,τι ισχύει σήμερα. Ενόψει λοιπόν της διαμόρφωσης του νέου πλαισίου, ως βασικά ζητούμενα προκύπτουν η πληρότητα, η αντικειμενικότητα και η δυνατότητα αξιοποίησής του ως εργαλείου λήψης επενδυτικών αποφάσεων. Το εγχείρημα είναι εκ φύσεως πολύπλοκο, δεδομένης της διαφορετικής δυναμικής κάθε επιχειρηματικού κλάδου ή των αντικειμενικών περιορισμών που θέτει η εκάστοτε παραγωγική διεργασία.

Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ*

Οι επικείμενες μεταβολές στο πλαίσιο χρηματοδότησης, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη δημοσιοποίηση τον Ιούλιο του επικαιροποιημένου πλαισίου για την κλιματική αλλαγή (fit for 55), αποτελούν πυλώνες με τους οποίους επιχειρείται η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, με πρώτο σταθμό τη μείωση κατά 55% των εκπομπών ΑτΘ μέχρι το 2030

Νέο πλαίσιο χρηματοδότησης Ηδη, πολλές επιχειρήσεις και στη χώρα μας προχωρούν συστηματικά σε δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών στοιχείων, βάσει διαφορετικών προτύπων, όπως του Global Reporting Initiative, του Sustainability Accounting Standards Board, του International Integrated Reporting Council, της Task Force on Climaterelated Financial Disclosures ή του Carbon Disclosure Standards Board. Η αξιοποίηση της παραπάνω εμπειρίας, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο φόρτος συλλογής, επεξεργασίας και δημοσιοποίησης εκθέσεων αναφοράς έναντι πολλαπλών απαιτήσεων και να διευκολυνθούν οι νεοεισερχόμενες επιχειρήσεις να προσαρμοστούν ταχύτερα και ευκολότερα, είναι εξαιρετικά σημαντική. Ο προγραμματισμός επενδύσεων στη βιομηχανία είναι μια σύνθετη διαδικασία με μακροπρόθεσμο ορίζοντα και απαιτεί ένα όσο το δυνατόν προβλέψιμο κανονιστικό πλαίσιο, που είναι και το ζητούμενο στη μεταβατική αυτή περίοδο. Η χρηματοδότηση θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση των απαραίτητων επενδύσεων και πρέπει να μπορέσει να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών ΑτΘ από όλους τους κλάδους της οικονομίας. Επίσης,

οφείλει να συμβάλει και στην ομαλή μετάβαση σε ένα ενεργειακό μίγμα χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος με λογικό κόστος, στην έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογιών που, εφόσον υιοθετηθούν σε μεγάλη κλίμακα, θα συμβάλουν στη μετάβαση και στην ανάπτυξη των απαραίτητων ψηφιακών εφαρμογών συλλογής και διαχείρισης δεδομένων. Για την επίτευξή της με όρους ανάπτυξης και δίκαιης μετάβασης θα χρειαστούν συγκλίσεις σε κοινές αποφάσεις, όχι πάντα εύκολες, όπως καταδείχθηκε στην πρόσφατη εκτελεστική πράξη για την ταξινομία, αλλά και πίεση σε άλλες μεγάλες, παγκόσμιες οικονομίες για αντίστοιχες δεσμεύσεις και προγράμματα. Αλλωστε, η Ε.Ε. συνεισφέρει κάτω από 10% των παγκόσμιων εκπομπών ΑτΘ, με τον υπαρκτό κίνδυνο απώλειας επενδύσεων σε χώρες χωρίς κλιματικές δεσμεύσεις (κίνδυνος διαρροής άνθρακα) να αυξάνεται όσο αυξάνεται η κλιματική φιλοδοξία. Λόγω δε της γεωγραφικής μας θέσης, η αντιμετώπιση της «διαρροής άνθρακα» έχει ειδική βαρύτητα για τη χώρα μας. * Γενικός διευθυντής, Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

75

5-6 Ιουνίου 2021

27

ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Ανασχεδιασμός με έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό

Μ

προστά σε μια μεγάλη πρόκληση θα βρεθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις την επόμενη μέρα της πανδημίας και αυτή δεν είναι άλλη από την αναζήτηση βιώσιμων λύσεων που θα τις οδηγήσουν στο μέλλον. Η ανθεκτικότητα αποτελεί ένα κλειδί για να ανοίξουν την πόρτα προς το μέλλον, ωστόσο ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος και απαιτεί να αναπτύξουν δράσεις και πολιτικές που θα τις καταστήσουν και βιώσιμες. Σήμερα η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα προσπαθεί να ισορροπήσει πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί, το οποίο όμως θα κινδυνεύσει να σπάσει την «επόμενη μέρα», όταν θα βρεθούν αντιμέτωπες με τις υποχρεώσεις που συσσώρευσε η πανδημία. Βασική προτεραιότητα για το πέρασμα σε ένα βιώσιμο μέλλον αποτελούν αναμφισβήτητα η πρόσβαση σε χρηματοδότηση ή οικονομική ρευστότητα, όμως εξίσου σημαντική είναι και η ψηφιακή αναβάθμισή τους, η αναδιάρθρωση και ο ανασχεδιασμός τους με στόχο την καλύτερη διαχείριση κινδύνων και η βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού τους με πρόσθετες δεξιότητες που θα τις καταστήσουν ανταγωνιστικές. Η ΓΣΕΒΕΕ, μέσω των ερευνών που πραγματοποιεί το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων, έχει καταγράψει την κατάσταση που επικρατεί στο μέτωπο της ψηφιοποίησης των μικρών επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, τον Ιούνιο του 2020 στην ετήσια έκθεση του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ αναφέραμε ότι ηλεκτρονικό κατάστημα διατηρεί μόνο το 20% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Εχουμε επίσης πλήρη επίγνωση ότι ακόμη κι αυτές οι επιχειρήσεις καλούνται να ανταγωνιστούν με πολύ άνισους όρους πολυεθνικές αλυσίδες που επενδύουν εκατομμύρια στην προβολή

των ψηφιακών τους πωλήσεων. Δεν αρκεί επομένως το ηλεκτρονικό κατάστημα για να εξασφαλίσει την είσοδο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στον νέο, ψηφιακό κόσμο. Στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στην παγκόσμια οικονομία εάν η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα θέλει να αποτελέσει έναν από τους πρωταγωνιστές της, θα πρέπει να είναι έτοιμη για να αντιμετωπίσει και θέματα όπως αυτά της περιβαλλοντικής, κοινωνικής αλλά και εταιρικής διακυβέρνησης. Αλλωστε, η ανάγκη καθιέρωσης αυστηρότερων μηχανισμών συμμόρφωσης και επιδίωξης της βιωσιμότητας για τις επιχειρήσεις διεθνώς, οδηγεί σε ένα νέο πλαίσιο για τη βιώσιμη και υπεύθυνη χρηματοδότηση της μελλοντικής ανάπτυξης και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν πρέπει να βρεθούν στο περιθώριο.

Προσαρμογή Στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται, η προσαρμογή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μπορεί να εξασφαλίσει –και μάλιστα με τρόπο αποτελεσματικό– όχι μόνο την ανθεκτικότητα, αλλά και τη βιωσιμότητά τους, προκειμένου να έχουν πρόσβαση τόσο στη χρηματοδότηση μέσω του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης όσο και των τραπεζών και παράλληλα να τις κάνει να συνεχίσουν να αποτελούν «βασικό εταίρο» της Οικονομίας. Στην κατεύθυνση αυτή τα μέτρα για την ανάκαμψη της οικονομίας την περίοδο 2021-2027 θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο να ανασυνταχθούν και μαζί και τις ελληνικές. Αυτό θα γίνει με τη στήριξη επενδύσεων στην πράσινη ανάπτυξη και την ψηφιακή μετάβαση και οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΒΒΑΘΑ*

Στην πλειονότητά τους οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται σε εμβρυϊκό στάδιο αναφορικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους και έχουν επικεντρωθεί στην προσπάθεια απλά να επιβιώσουν

παρούσες και ενεργές. Σήμερα, στη συντριπτική πλειονότητά τους οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας μας ουσιαστικά δεν ξέρει πώς να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που έρχονται, βρίσκονται σε εμβρυϊκό στάδιο αναφορικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους και έχουν επικεντρωθεί στην προσπάθεια απλά να επιβιώσουν. Ομως, στο ξημέρωμα της νέας εποχής, μετά την πανδημία, δεν αρκεί να είναι μόνο παρούσες, θα πρέπει να είναι και βιώσιμες. Και η βιωσιμότητά τους αυτή περνά μέσα από τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, με βασικό παράγοντα διευκόλυνσης της ψηφιακής αυτής μετάβασης την απόκτηση των αναγκαίων δεξιοτήτων από τους εργοδότες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους εργαζομένους. Χωρίς νέες και αναβαθμισμένες σύγχρονες ψηφιακές δεξιότητες, καμία «ψηφιακή μετάβαση» δεν θα μπορέσει να γίνει ομαλά και με ισότιμους όρους. Φυσικά χρειάζεται να διατεθούν δημόσιοι πόροι (π.χ. ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης κ.λπ.) για την επιμόρφωση στις ψηφιακές δεξιότητες και ταυτόχρονα άρση των εμποδίων που υπάρχουν στη συμμετοχή των αυτοαπασχολούμενων και των εργοδοτών στην κατάρτιση. Η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας το έχει επισημάνει προς την Πολιτεία και προωθεί με όλα τα πρόσφορα μέσα προς τα μέλη της τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, καθώς η επόμενη ημέρα μετά την πανδημία πλησιάζει και πρέπει να είναι όλοι παρόντες. * Πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ)


28

76

5-6 Ιουνίου 5-6 Ιουνίου 2021 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΤΑ ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ, Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η πράσινη ενέργεια, τα οφέλη και οι αντιδράσεις των φορέων

Η

Η χωροθέτηση

αιολική ενέργεια και γενικότερα οι ανανεώσιμες πηγές εξυπηρετούν και τους τρεις πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης: οικονομία, περιβάλλον και κοινωνία

Στην οικονομία Προσφέρουν πολύ φθηνή ηλεκτρική ενέργεια. Αντίθετα με ό,τι πιστεύεται, η αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ δεν οδηγεί σε αύξηση του συνολικού κόστους του ρεύματος στον καταναλωτή. Για παράδειγμα, το 2017 –χρονιά για την οποία δημοσιεύθηκαν πλήρη και αναλυτικά στοιχεία στην Ελλάδα– εάν δεν υπήρχαν τα αιολικά πάρκα που λειτουργούσαν τότε, οι καταναλωτές θα πληρώναμε 53,5 εκατ. ευρώ περισσότερα. Οι μελέτες δείχνουν ότι όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη υπάρχει ελάχιστη συσχέτιση της αύξησης των ΑΠΕ με τις αυξήσεις των τιμολογίων ρεύματος.

Στο περιβάλλον Η συμβολή της αιολικής ενέργειας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι αναμφισβήτητη. Η κλιματική αλλαγή είναι μακράν το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης και η αιολική ενέργεια συμβάλλει στην αντιμετώπισή της. Τα αιολικά πάρκα που λειτουργούν σήμερα στην Ελλάδα εξοικονομούν τόσο CO2 όσο εκπέμπουν 3,3 εκατομμύρια αυτοκίνητα. Η αιολική ενέργεια έχει σημαντικά θετικό ενεργειακό και περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Συνολικά, κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής της, μια ανεμογεννήτρια παράγει έως και 50 φορές περισσότερη ενέργεια από αυτήν που καταναλώνεται κατά την κατασκευή, λειτουργία και απεγκατάστασή της. Εάν ληφθεί υπόψη η ανακύκλωση των υλικών της ανεμογεννήτριας μετά το πέρας του κύκλου ζωής της, το ποσοστό αυτό αυξάνεται σημαντικά.

Στην κοινωνία Τα αιολικά πάρκα δεν γίνονται στα αστικά κέντρα αλλά στην επαρχία. Συμβάλλουν έτσι στην περιφερειακή διάχυση της ανάπτυξης. Η δημιουργία ανάπτυξης στην περιφέρεια είναι προϋπόθεση για την ανάσχεση της αστικοποίησης και της ερήμωσης της υπαίθρου. Η αιολική ενέργεια δημιουργεί πολλές περισσότερες θέσεις εργασίας ανά μονάδα εγκατεστημένης

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Γ. ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ*

Στρατιωτικά έργα, έργα υποδομής και ΑΠΕ, δημόσιοι δρόμοι, αγωγοί φυσικού αερίου και πετρελαίου, υδροηλεκτρικά έργα, γραμμές μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, εξόρυξη και εκμετάλλευση ορυκτών πρώτων υλών, μεταλλεία, λατομεία, κάποιες γεωργικές ή κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και αγροτικές χρήσεις, τουριστικές εγκαταστάσεις, κατασκηνώσεις, καταφύγια, βιομηχανίες ξύλου, άντλησης και εμφιάλωσης νερού επιτρέπονται μεταξύ άλλων σε δασικές εκτάσεις. Η εγκατάσταση αιολικών πάρκων επιτρέπεται ύστερα από ειδική μελέτη και άδεια

ισχύος σε σχέση με τις νέες μονάδες ορυκτού αερίου. Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, το 2018 η αιολική ενέργεια διατηρούσε 5.100 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα. Το 3% του τζίρου των αιολικών πάρκων παρακρατείται αυτόματα για να αποδοθεί στις τοπικές κοινωνίες που τα φιλοξενούν: 1% χρησιμοποιείται για τη μείωση των λογαριασμών ρεύματος των οικιακών καταναλωτών των χωριών, 0,3% για το Πράσινο Ταμείο και 1,7% αποδίδεται στους τοπικούς δήμους.

Οι αντιδράσεις Παρά τα ανωτέρω, ο αιολικός κλάδος έρχεται αντιμέτωπος με αντιδράσεις. Οπως σε όλες σχεδόν τις παραγωγικές επενδύσεις, πολλοί πολίτες δεν εμπιστεύονται τη δυνατότητα του κράτους να ελέγχει αποτελεσματικά τις μελέτες και την εφαρμογή των αδειών. Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογούμε για τις αδυναμίες του κράτους μας. Ολοι οι πολίτες τις έχουμε υποστεί. Ομως, αυτή η ανησυχία διανθίζεται πολλές φορές με γενικούς αφορισμούς ενάντια στην αιολική ενέργεια και διατυπώνονται ισχυρισμοί που δεν έχουν βάση. Αντίθετα με αυτούς, η αλήθεια είναι ότι κλιματική αλλαγή υπάρχει, οφείλεται στον άνθρωπο

και η αιολική ενέργεια την αντιμετωπίζει. Η αιολική ενέργεια δεν θίγει την κτηνοτροφία, τη γεωργία ή την μελισσοκομία. Δεν επηρεάζει το μικροκλίμα. Δεν παράγει υπόηχους που να επηρεάζουν την υγεία, την ψυχολογία ή την αναπαραγωγική ικανότητα των θηλαστικών. Είναι γενικά συμβατή με τον τουρισμό και άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Πολλές φορές επίσης δημιουργείται η λανθασμένη εντύπωση ότι όλες οι αιτήσεις που έχουν κατατεθεί στη ΡΑΕ θα υλοποιηθούν. Αυτό είναι αδύνατο. Κατά τους υπολογισμούς μας, το ποσοστό επιτυχούς κατάληξης των αιολικών πάρκων που αναπτύσσονται στην Ελλάδα είναι λίγο παραπάνω από 3%. Η Πολιτεία έχει ευθύνη να ξεκαθαρίζει γρήγορα τις αιτήσεις που υποβάλλονται. Σήμερα υπάρχουν διαδικασίες εξέτασης των έργων που διαρκούν πάνω από 10 έτη. Αυτό είναι απαράδεκτο. Το κράτος πρέπει εντός εύλογου χρόνου που δεν θα ξεπερνά τα 3 έτη, να εξετάζει όλες τις οικονομικές, τεχνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους της κάθε αίτησης και να αποφαίνεται οριστικά, θετικά ή αρνητικά, γι’ αυτήν.

Για να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη και να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις, σημαντική είναι η διαδικασία της χωροθέτησης. Ειδικό θέμα της χωροθέτησης είναι η δυνατότητα επέμβασης σε δάση και δασικές εκτάσεις. Πρόσφατα, πολλά fake news διατυπώθηκαν για τις πυρκαγιές και τα αιολικά πάρκα. Η αλήθεια είναι ότι η περιβαλλοντική νομοθεσία, και συγκεκριμένα το άρθρο 45-57 του νόμου 998/1979, όπως και η νομολογία του ΣτΕ, δεν απαγορεύει την εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε εκτάσεις που χαρακτηρίζονται δάση ή δασικές. Δεν υφίσταται λοιπόν κανένας λόγος ή κίνητρο να καεί μια δασική έκταση για να πραγματοποιηθεί μια εγκατάσταση, όταν αυτή περιλαμβάνεται μεταξύ αυτών που, ούτως ή άλλως, επιτρέπονται να υλοποιηθούν στη δασική έκταση. Αυτές οι επιτρεπτές επεμβάσεις περιλαμβάνουν –μεταξύ άλλων– στρατιωτικά έργα, έργα υποδομής, δημόσιους δρόμους, αγωγούς φυσικού αερίου και πετρελαίου, έργα ΑΠΕ, υδροηλεκτρικά έργα, γραμμές μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, εξόρυξη και εκμετάλλευση ορυκτών πρώτων υλών, μεταλλεία, λατομεία, κάποιες γεωργικές ή κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και αγροτικές χρήσεις, τουριστικές εγκαταστάσεις, χιονοδρομικά κέντρα, κατασκηνώσεις, καταφύγια, βιομηχανίες ξύλου, άντλησης και εμφιάλωσης νερού κ.λπ. Συγκεκριμένα, η εγκατάσταση αιολικών πάρκων επιτρέπεται ύστερα από ειδική μελέτη και άδεια εντός δασών, δασικών εκτάσεων και αναδασωτέων εκτάσεων. Επομένως δεν υφίσταται διαφοροποίηση ως προς την ευκολία ή τη δυσκολία αδειοδότησης ή εγκατάστασης ενός αιολικού πάρκου σε μια συγκεκριμένη περιοχή που χαρακτηρίζεται δασική, εάν αυτή έχει καεί ή όχι. Αντιθέτως, μάλλον αυξάνονται η δυσκολία και οι προϋποθέσεις αδειοδότησης και εγκατάστασης μετά την πυρκαγιά, διότι στην περιοχή, γύρω από τα σημεία όπου θα γίνει η επέμβαση για την εγκατάσταση, θα υφίσταται πλέον η ανάγκη πιο προσεκτικής διαχείρισης ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης που κάηκε. * Γενικός διευθυντής Ελληνικής Επιστημονικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ


Βιώσιμη Ανάπτυξη

Τ

|

77

5-6 Ιουνίου 5-6 Ιουνίου 2021 2021

ον τελευταίο καιρό βιώνουμε ολοένα πιο έντονα τις προκλήσεις που επιφέρει ο σύγχρονος τρόπος ζωής για τα άτομα, τους οργανισμούς και τα κράτη, με σημαντικότερη την κλιματική κρίση. Η τρέχουσα πανδημία μάς δίδαξε ότι, ως ανθρωπότητα, απέχουμε σημαντικά από την ανθεκτικότητα, και το στοίχημα πλέον είναι πώς θα γίνουμε ανθεκτικοί σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, απαντώντας ταυτόχρονα στην κλιματική αλλαγή. Ως εγγυητής της αδιάλειπτης ηλεκτροδότησης της χώρας, ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής μάχης. Από τη θέση του, ως φορέας υλοποίησης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων σε εθνικό επίπεδο, συμβάλλει ουσιαστικά στη μετάβαση της χώρας προς ένα καθαρότερο ενεργειακό μείγμα που θα εξασφαλίσει καλύτερη ποιότητα ζωής για τις επόμενες γενιές. Μέσα από το επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 5 δισ. ευρώ που υλοποιεί έως το 2030, ο Διαχειριστής βάζει όλα σχεδόν τα νησιά «στην πρίζα» εξασφαλίζοντας αξιόπιστη, φθηνή και πράσινη ηλεκτροδότηση για όλους τους καταναλωτές της χώρας. Με τις διασυνδέσεις των νησιών, σβήνουν τα ρυπογόνα φουγάρα των τοπικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Παράλληλα, δημιουργείται ο αναγκαίος ηλεκτρικός χώρος για υψηλότερη απορρόφηση καθαρών μορφών ενέργειας. Με τα έργα του σε Κρήτη, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και Βορειοανατολικό Αιγαίο, καθώς και στην ηπειρωτική Ελλάδα, ο ΑΔΜΗΕ βελτιώνει αισθητά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της χώρας και καθίσταται καταλύτης του ενεργειακού μετασχηματισμού, συμβάλλοντας διπλά στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής. Η Κρήτη είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Με τις δυο διασυνδέσεις που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ, μέσω της Πελοποννήσου που πρόσφατα ολοκληρώθηκε και μέσω της Αττικής που βρίσκεται υπό κατασκευή, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του νησιού θα βελτιωθεί κατά 60% το 2023. Ταυτόχρονα, υπάρχουν και σημαντικά οικονομικά οφέλη, αφού όλοι οι πολίτες θα εξοικονομούν 400 εκατ. ευρώ από τα ΥΚΩ σε ετήσια βάση από τον πρώτο χρόνο πλήρους διασύνδεσης του νησιού. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί πρόσθετος χώρος άνω του 1 GW για την ανάπτυξη καθαρών μορφών ενέργειας που θα καταστήσουν την Κρήτη ενεργειακό κόμβο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Σημαντική επίδραση έχουν τα έργα μας και στις Κυκλάδες. Από το 2018 που διασυνδέθηκαν τα πρώτα νησιά (Σύρος, Πάρος & Μύκονος), έκλεισαν δυο «βρόμικες» μονάδες παραγωγής και οι κάτοικοι και επισκέπτες των νησιών απολαμβάνουν σταθερή και ποιοτική ηλεκτροδότηση. Εως το 2024 που θα διασυνδεθούν η Τήνος, η Σαντορίνη, η Μήλος, η Σέριφος και η Φολέγανδρος, ακόμη δύο ρυπογόνα φουγάρα θα σβήσουν και οι Κυκλάδες θα λύσουν οριστικά το πρόβλημα της ενεργειακής τροφοδότησης. Μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, που θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα νησιωτικών διασυνδέσεων από τον ΑΔΜΗΕ, το περιθώριο ανάπτυξης καθαρών μορφών ενέργειας στο Αιγαίο θα αυξηθεί σε σχεδόν 2,5 GW. Η προσαρμογή μας στα νέα δεδομένα, όμως, εκτός από την ανάπτυξη νέων υποδομών, απαιτεί και ένα συγκροτημένο σχέδιο άμυνας απέναντι στην κλιματική απειλή. Για τον λόγο αυτό, διευρύνουμε και επισπεύδουμε τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας με ένα ανανεωμένο επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 200 εκατ. ευρώ σε βάθος τετραετίας. Ως μια σύγχρονη εταιρεία που ανταποκρίνεται στα διεθνή πρότυπα διακυβέρνησης, ο ΑΔΜΗΕ πρόκειται να δημοσιεύσει –για πρώτη φορά– το επόμενο διάστημα τη στρατηγική του σε θέματα

29

ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ Α∆ΜΗΕ

Καταλύτης του ενεργειακού μετασχηματισμού Του ΜΑΝΟΥ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ*

Η πολυδιάστατη προσέγγιση του ΑΔΜΗΕ στις προκλήσεις της νέας εποχής καταδεικνύει την αποφασιστικότητά του να συμβάλει έμπρακτα σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον για όλους

βιώσιμης ανάπτυξης. Αυτή περιλαμβάνει ένα συμπαγές σχέδιο μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος των δραστηριοτήτων του Διαχειριστή, με σαφώς ορισμένους και μετρήσιμους στόχους. Οι πρωτοβουλίες που σχεδιάζουμε θα αναπροσαρμόσουν τη λειτουργία της εταιρείας σύμφωνα με ένα επιχειρηματικό μοντέλο που θα εκτείνεται πέρα από τον αυτονόητο στόχο για τη μείωση του ανθρακικού μας αποτυπώματος. Λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς καλές πρακτικές, θα διασφαλίσουμε ότι οι δραστηριότητές μας θα συνυπολογίζουν κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά κριτήρια, συνδυάζοντας στοιχεία πρωτοπορίας και τεχνολογικής καινοτομίας. Για να είναι βιώσιμη η νέα αυτή στρατηγική του ΑΔΜΗΕ, θα είναι ολιστική και θα καλύπτει από τη διαχείριση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του περιβάλλοντος μέχρι τη στήριξη των τοπικών κοινωνιών και την επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία. Με την υιοθέτηση της στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης στον τρόπο

λειτουργίας μας, προχωράμε με διαφάνεια στη μέτρηση, δημοσιοποίηση και διαχείριση των κινδύνων και των ευκαιριών για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, δημιουργώντας τελικά προστιθέμενη αξία για τους εταίρους μας και την κοινωνία. Η πολυδιάστατη προσέγγιση του ΑΔΜΗΕ στις προκλήσεις της νέας εποχής καταδεικνύει την αποφασιστικότητά του να συμβάλει έμπρακτα σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον για όλους. Η προσήλωση και τα αντανακλαστικά που θα επιδείξουμε για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, θα κρίνουν την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος. Για τον λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντική η επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής κοινωνικής συναίνεσης. Οι κοινωφελείς επενδύσεις του ΑΔΜΗΕ έχουν τελικούς αποδέκτες τους πολίτες, η στήριξη των οποίων αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην έγκαιρη υλοποίηση των σημαντικών ενεργειακών έργων και στην πράσινη στροφή της χώρας μας. * Πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ


30

Σ

78

5-6 Ιουνίου 2021

|

Βιώσιμη Ανάπτυξη

το επίκεντρο της μεγάλης συζήτησης που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια με αιχμή το Green Deal είναι η ναυτιλία και η συμμετοχή της στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων

(EU ETS). Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο της συνολικής συζήτησης για τη συμμετοχή των μεταφορών στο EU ETS αναπτύσσεται ένας δημιουργικός και συνάμα αποκαλυπτικός διάλογος για το όλο θέμα, καθώς βέβαια δεν έχει αποφασιστεί ακόμη το πώς θα ενταχθεί η ναυτιλία στο EU ETS. Μάλιστα σε πρόσφατο έγγραφο τεκμηρίωσης που συνοδεύει σχετικό σεμινάριο στο πλαίσιο της εν λόγω Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, αναφέρεται ότι το μερίδιο της ναυτιλίας στις εκπομπές αερίων ρύπων του θερμοκηπίου είναι αναλογικά μικρό. Οπως αναφέρεται, ενώ μέσω ναυτικών οδών γίνεται το 40% του εσωτερικού εμπορίου της Ε.Ε. και το 75% του διεθνούς εμπορίου, τα πλοία εκπέμπουν μόλις το 3% των συνολικών ρύπων CO2 και το 13% του συνόλου των μεταφορών (οδικών, αεροπορικών, σιδηροδρομικών, ναυτιλιακών). Να σημειωθεί ότι με βάση τελευταία μελέτη του ΙΜΟ, η διεθνής ναυτιλία, η οποία μεταφέρει περίπου το 90% του παγκόσμιου εμπορίου, εξακολουθεί να είναι υπεύθυνη για το 2% περίπου των ετήσιων ανθρωπογενών εκπομπών CO2. Επίσης η τελευταία μελέτη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) σχετικά με τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου που δημοσιεύτηκε το 2020 έδειξε ότι οι εκπομπές από τη ναυτιλία το 2018 ήταν 7% χαμηλότερες από ό,τι το 2008 και παραμένουν κάτω από τα επίπεδα του 2008, «έτος βάσης» για τον υπολογισμό των στόχων μείωσης των εκπομπών CO2 από τα πλοία για το 2030 και το 2050. Η εξέλιξη αυτή έγινε παρά το γεγονός ότι το θαλάσσιο εμπόριο αυξήθηκε κατά 40% αυτή τη δεκαετία. Ωστόσο η διεθνής ναυτιλία αναγνωρίζει, όπως επισημαίνουν οι φορείς της, την αναγκαιότητα επίτευξης των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή και στοχεύει με τις πρωτοβουλίες της στην ταχεία απαλλαγή της ναυτιλίας από τον άνθρακα. Για τον σκοπό αυτό πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια συνεχείς διαβουλεύσεις στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό και έχουν ληφθεί τα πρώτα τεχνικά και λειτουργικά μέτρα που βελτιώνουν την περιβαλλοντική συμπεριφορά των πλοίων. Επίσης έχουν τεθεί στόχοι όπως η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα πλοία (αέρια θερμοκηπίου GHG) κατά 50% μέχρι το 2050 σε σύγκριση με το 2008 και η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά 40% μέχρι το 2030, καταβάλλοντας προσπάθειες για βελτίωση στο 70% έως το 2050. Επιπλέον και με βάση πρόσφατες δημόσιες τοποθετήσεις διεθνών παραγόντων του κλάδου, όσο και εγχωρίων, η ναυτιλία είναι σταθερά ταγμένη υπέρ της Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal). Ζητεί ωστόσο να ληφθεί υπόψη από τα κέντρα λήψης αποφάσεων της Ε.Ε. ότι αναπτύσσει μια διεθνή δραστηριότητα που υπόκειται σε συγκεκριμένα ρίσκα και προκλήσεις. Μάλιστα σε σχέση με την ευρωπαϊκή ναυτιλία και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει παραβάλλεται το παράδειγμα των ναυπηγείων όπου τελικά μέσα από μια σειρά από ρυθμίσεις οδηγήθηκαν στην Ε.Ε. σε εκφυλισμό. Γι' αυτό ο ευρωπαϊκός εφοπλιστικός κόσμος ζητάει αναλογικότητα στη συνεισφορά για την αντιμετώ-

ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

Τα εναλλακτικά καύσιμα θα σπάσουν τα δεσμά των ορυκτών στη ναυτιλία πιση της κλιματικής αλλαγής με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Από την ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα παράλληλα τονίζεται ότι ο κλάδος είναι μέρος της λύσης των περιβαλλοντικών προβλημάτων καθώς είναι αποδεδειγμένα ο πιο φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος μεταφοράς, συγκρινόμενος με τον οδικό, τον αεροπορικό, ακόμη και τον σιδηρόδρομο. Επίσης αναφέρεται ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες επενδύουν σε νέες τεχνολογίες, στην ψηφιοποίηση, σε νέα καύσιμα προκειμένου να ανταποκριθούν στους στόχους και τις προτεραιότητες του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού για το περιβάλλον. Υπενθυμίζεται ότι η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών έχει κάνει ένα βήμα πιο πέρα και έχει ταχθεί υπέρ της προσέγγισης, η οποία θα διασφαλίσει ότι και οι ναυλωτές θα επωμιστούν το δίκαιο μερίδιο ευθύνης τους για το αποτύπωμα άνθρακα της λειτουργίας του πλοίου. Και αυτό γιατί στην tramp ναυτιλία, συνήθως ο ναυλωτής είναι εκείνος που καθορίζει το δρομολόγιο του πλοίου, τον τύπο και την ποσότητα του φορτίου, την υπηρεσιακή του ταχύτητα και την κατανάλωση καυσίμου. Επίσης η ΕΕΕ επισημαίνει ότι η ναυτιλία είναι από τη φύση της παγκόσμια βιομηχανία και ως εκ τούτου τα μέτρα παγκόσμιας εφαρμογής από τον IMO είναι αυτά που συνιστούν τον αποτελεσματικότερο τρόπο επίλυσης του θέματος. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΕΕ, κ. Θεόδωρο Βενιάμη, μέτρα περιφερειακής φύσεως, όπως

Η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών έχει ταχθεί υπέρ της προσέγγισης που θα διασφαλίσει ότι και οι ναυλωτές θα επωμιστούν το δίκαιο μερίδιο ευθύνης τους για το αποτύπωμα άνθρακα της λειτουργίας του πλοίου

αυτά που σχεδιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της πρόσφατα ανακοινωθείσας Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal), περιλαμβανομένης και της πρότασης για υπαγωγή της ναυτιλίας στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της Ε.Ε. (EU Emissions Trading System -ETS), θα υπονομεύσουν τον παγκόσμιο χαρακτήρα του κανονιστικού πλαισίου που διέπει τη ναυτιλία, όπως και τις προσπάθειες του IMO για την καθιέρωση ισότιμων όρων ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Το ETS, όπως αναφέρεται, δεν είναι κατάλληλο για τη ναυτιλία και θα οδηγούσε σε πλήθος συνεπειών, συμπεριλαμβανομένης και της στρέβλωσης της αγοράς, της «διαρροής άνθρακα» και της μετατόπισης μεταφορικού έργου από τη θάλασσα προς το χερσαίο δίκτυο. Τέλος, η ΕΕΕ εκτιμά ότι, για να πραγματοποιηθεί μακροπρόθεσμα η απεξάρτηση της ναυτιλίας από τον ορυκτό άνθρακα, πρέπει να γεφυρωθεί το σημαντικό τεχνολογικό κενό μεταξύ των επιδιώξεων του UN IMO για το 2050 και της παρούσας κατάστασης. Χωρίς καινοτομία σε εναλλακτικά καύσιμα, η ναυτιλία θα μείνει δέσμια των ορυκτών καυσίμων. Για τον λόγο αυτό, το Διεθνές Ταμείο Ερευνας για τη Ναυτιλία (International Maritime Research Fund - IMRF) που προτείνεται από τη ναυτιλιακή βιομηχανία και περιλαμβάνει βασική χρηματοδότηση από ναυτιλιακές εταιρείες σε όλο τον κόσμο, ύψους περίπου 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ στο διάστημα μιας δεκαετίας, είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.


Βιώσιμη Ανάπτυξη

|

79

5-6 Ιουνίου 2021

31

ΚΡΗΤΗ

Διαδικτυακά Εργαστήρια Πράσινης Επιχειρηματικότητας

Σ

τις 24 Ιουνίου 2021, στο Ηράκλειο Κρήτης, θα διεξαχθεί ο διαγωνισμός της καλύτερης «πράσινης» ε πιχειρηματικής ιδέας που γίνεται στο πλαίσιο των Διαδικτυακών Εργαστηρίων Πράσινης Επιχειρηματικότητας, μέρος του έργου GreenTecLab «Ενδυνάμωση νεοσ ύσ τατων επιχειρήσεων για την προστασία του κλίματος», που οργανώνουν, στην Κρήτη, το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και οι Τεχνικές Σχολές του Επιμελητηρίου Ηρακλείου Κρήτης. Ηδη τα Εργαστήρια Πράσινης Επιχειρηματικότητάς έχουν λειτουργήσει στις 25, 26 & 27 Μαΐου και 2-3 Ιουνίου. Εκεί συμμετείχαν συμμετείχαν νέοι από την Κρήτη που επιθυμούν να αναπ τύξουν «πράσινες» επιχειρηματικές ιδέες και να ιδρύσουν τις δικές τους «βιώσιμες» startups. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία, η οποία, σύμφωνα με το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο, απευθύνεται σε επιχειρηματίες, φοιτητές, νέους επιστήμονες, εκπροσώπους οργανισμών ή επιχειρήσεων, ανέργους, παραγωγούς, θερμοκοιτίδες, ακαδημαϊκά ιδρύματα, τοπικές ομάδες, επιχειρήσεις, συμβούλους επιχειρήσεων και startuppers. Στο πλαίσιο των εργαστηρίων αναπτύχθηκαν θεματικές σχετικά με το βιώσιμο επιχειρείν και τις νέες «πράσινες» τεχνολογίες και καινοτομίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ για τις εμπειρίες τους μίλησαν επιχειρηματίες που ανέπτυξαν startups στον αγροδιατροφικό τομέα. Ειδικότερα, στις 25 Μαΐου, η κ. Silke Steinberg και ο κ. Rüdiger Klatt, CEO και οι δύο του Ερευνητικού Ινστιτούτου Fiap, παρουσίασαν το θέμα «Πράσινη και αειφόρος ανάπτυξη - Τι είναι το Sustainable Business Model Canvas» και η κ. Romina Große από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Fiap έκανε μια εισαγωγική τοποθέτηση με τίτλο «Διάφορες μέθοδοι για να παρουσιάσετε με επιτυχία την επιχειρηματική ιδέα σας». Την ίδια μέρα μίλησαν και εκπρόσωποι startups από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Στις 26 Μαΐου παρουσιάστηκαν οι θεματικές «Πράσινη Επιχειρηματικότητα και καινοτομία μετά την πανδημία» και «Πώς θα κάνω ένα επιχειρηματικό σχέδιο; Ανάλυση ιδέας και Business Model Canvas»

από τον κ. Μιχάλη Καθαράκη, διευθυντή του ΚΕΚ Τεχνικές Σχολές Επιμελητηρίου Ηρακλείου και, εν συνεχεία, ο κ. Αρτέμης Σαϊτάκης,

διευθυντής Επιστημονικού και Τεχνολογικού Πάρκου Κρήτης, μίλησε για τις «Πράσινες» Τεχνολογίες και την καινοτομία.

Το έργο GreenTecLab τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΟΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ του έργου για τις δράσεις στην Κρήτη είναι οι φορείς: Academy of Entrepreneurship Training, Δήμος Ανωγείων, Δήμος Πλατανιά, Δήμος Ηρακλείου, Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, Ιδρυμα Heinrich Böll, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας & Υδατοκαλλιεργειών, People’s Trust, Περιφέρεια Κρήτης, Πολυτεχνείο Κρήτης, StepC. Εκπρόσωποί τους θα κάνουν σύντομους χαιρετισμούς στην έναρξη κάθε εργαστηρίου που υποστηρίζουν.

Μια πρωτοβουλία που απευθύνεται σε επιχειρηματίες, φοιτητές, νέους επιστήμονες, εκπροσώπους οργανισμών ή επιχειρήσεων, ανέργους, παραγωγούς, θερμοκοιτίδες, ακαδημαϊκά ιδρύματα, τοπικές ομάδες, επιχειρήσεις, συμβούλους επιχειρήσεων και startuppers

Στις 27 Μαΐου, που ήταν η «ευρωπαϊκή ημέρα» του προγράμματος, μίλησαν για τη βιωσιμότητα και την επιχειρηματικότητα στον αγροδιατροφικό τομέα καθηγητές του Πανεπιστημίου Γεωργίας της Σλοβακίας και του Πανεπιστήμιο της Κόρδοβα της Ισπανίας. Ειδικότερα, κατά το πρώτο μέρος ο κ. Mgr. Ing. Danka Moravčíková, PhD από το Πανεπιστήμιο Γεωργίας της Σλοβακίας, μί λησε για τις «Κοινωνικές καινοτομίες στην αγροτική ανάπτυξη, τη γεωργία και τα τρόφιμα» και στο δεύτερο μέρος η κ. Lola de Toro, General Manager της ceiA3 Consortium, αναφέρθηκε, εκ μέρους του International Excellence Campus του Πανεπισ τημίου της Κόρδοβα (CEIA3), σε θέματα καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στον αγροδιατροφικό τομέα στην Ανδαλουσία. Την ίδια μέρα παρουσιάστηκαν και τρία Best practice star tups από Ισ πανία. Πρόκειται για τις εταιρείες Byproduct Place, LifeBioencapsulation και Footprint Value. Επίσης σ τις 2 και 3 Ιουνίου οι συμμετέχοντες παρουσίασαν σε διαδραστικά εργαστήρια τα δικά τους «Sustainable Business Model Canvas» και τα αντίστοιχα επιχειρηματικά πλάνα, εν όψει και του διαγωνισμού της καλύτερης επιχειρηματικής ιδέας, που θα διεξαχθεί στις 24 Ιουνίου 2021, στο Ηράκλειο Κρήτης, όπου οι συμμετέχοντες θα παρουσιάσουν τις επιχειρηματικές τους ιδέες και στο πλαίσιο αυτού θα αναδειχθούν και θα βραβευτούν οι πέντε πιο καινοτόμες προτάσεις. Να σημειωθεί ότι νέοι που θα διακριθούν θα απολαύσουν υπηρεσίες mentoring για ένα έτος, από μέντορες του προγράμματος, ενώ ανάλογης υποβοήθησης θα τύχουν και φορείς της Κρήτης. Το έργο GreenTecLab χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Προστασία του Κλίματος (EUKI) του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Προσ τασίας της Φύσης και Πυρηνικής Ασφάλειας, συντονιστής του είναι το Fiap e.V. και εταίροι του το Πανεπιστήμιο του Κάντιθ, το Πανεπιστήμιο της Σεβίλης, το Δημαρχείο του Κάντιθ και η PedalConsulting από τη Σλοβακία και από την Ελ λάδα το Ελ ληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο.



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.