ΕΦΣΥΝ ΥΓΕΙΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2023

Page 1

τσιγάρο σκοτώνει μία ζωή κάθε 8 δευτερόλεπτα

● Θερίζει τους καπνιστές το

κάπνισμα. Μελέτες δείχνουν

ότι ακόμη κι ένα τσιγάρο την

ημέρα μπορεί να ευθύνεται

για σημαντικό αριθμό

νοσημάτων

υγεία

● Σήμερα ο σακχαρώδης

διαβήτης θεωρείται

το κύριο αίτιο

της τύφλωσης ενηλίκων,

της νεφροπάθειας τελικού

σταδίου, των μη

τραυματικών

ακρωτηριασμών των κάτω

άκρων και το κύριο αίτιο

καρδιαγγειακών επιπλοκών

ΥΠΕΡΤΑΣΗ

Ολα όσα

πρέπει

να γνωρίζετε

● Η υπέρταση έχει

χαρακτηριστεί και «ύπουλη

νόσος» γιατί συνήθως δεν

προκαλεί κανένα απολύτως

σύμπτωμα

ΥΠΕΡΠΑΡΑ-

ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ

Νέο όπλο στα

χέρια των

γιατρών η ταχεία

διεγχειρητική

μέτρηση

παραθορμόνης

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ

& ζωή Ασφαλείς διακοπές χωρίς προβλήµατα

● Ο ήλιος απειλεί την υγεία μας

● Οι παχύσαρκες πρέπει

την αρχή της κύησης

ΚΑΠΝΙΣΜΑ
Τo
Μάστιγα για την υγεία οι χρόνιες επιπλοκές
του διαβήτη
Η παχυσαρκία κατά
εγκυμονεί κινδύνους
την κύηση
από
να μπουν σε πρόγραμμα παρακολούθησης
● Η πρώτη επαφή με τον
Τι να προσέξετε ● Πώς να αντιμετωπίσουμε
από έντομα το καλοκαίρι ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ « ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ » 15.7.2023
● Το μελάνωμα και πώς αντιμετωπίζεται
ήλιο.
τα τσιμπήματα

καρκίνος του δέρμα-

τος αποτελεί τον πιο

συχνό τύπο καρκίνου.

Είναι δε πολύ συχνός

στις χώρες με αυξη-

μένη ηλιακή ακτινοβολία, όπως η

Ελλάδα. Ο καρκίνος του δέρματος

εμφανίζεται συχνότερα στην πε-

ριοχή του δέρματος που εκτίθεται

στην ηλιακή ακτινοβολία. Μπορεί

όμως να εμφανιστεί και σε σημεία

του σώματος που δεν είναι εκτεθει-

μένα. Ενας στους τρεις καρκίνους

που ανιχνεύονται κάθε χρόνο πα-

γκοσμίως είναι καρκίνοι του δέρ-

ματος, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο

Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Στη χώρα

μας, μόνο ο αριθμός των νέων δι-

αγνώσεων, για παράδειγμα του

μελανώματος, μεταξύ 2000-2018

έχει τετραπλασιαστεί, σύμφωνα με

την τελευταία καταγραφή του ΠΟΥ.

Υπάρχουν τρεις τύποι καρκίνου

του δέρματος: το βασικοκυτταρικό

καρκίνωμα, το ακανθοκυτταρικό

καρκίνωμα και το μελάνωμα, που

αποτελεί και τον σοβαρότερο τύπο

καρκίνου του δέρματος. Και οι τρεις

τύποι καρκίνου του δέρματος μπο-

ρεί να προληφθούν.

Παράγοντες κινδύνου

● Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο.

Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο

αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης

καρκίνου του δέρματος, ακόμη και

αν το δέρμα είναι προστατευμένο

με ρουχισμό ή αντηλιακό γαλάκτω-

μα. Το μαύρισμα από την ηλιοθερα-

πεία είναι η απόκριση του δέρμα-

τος στη βλάβη από την υπερβολική

ηλιακή ακτινοβολία.

● Το ανοιχτό χρώμα του δέρματος.

Η μικρότερη ποσότητα μελανίνης

στο δέρμα παρέχει μικρότερη προστασία από τη βλαβερή ηλιακή ακτινοβολία.

● Το ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων. Κάθε ηλιακό έγκαυμα καταστρέφει τα κύτταρα του δέρματος

και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης

καρκίνου του δέρματος.

● Οι δερματικοί σπίλοι (ελιές) στο δέρμα. Οι φυσιολογικές ή μη φυσιολογικές ελιές του δέρματος, που

είναι μεγαλύτερου μεγέθους από

το φυσιολογικό, είναι πιο πιθανό να

μετατραπούν σε καρκινωματώδεις.

● Οι προκαρκινωματώδεις βλάβες του δέρματος.

● Το θετικό οικογενειακό ιστορικό.

● Το ατομικό ιστορικό καρκίνου του δέρματος.

● Το αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα.

● Το ευαίσθητο δέρμα, για παράδειγμα, μετά από έγκαυμα.

● Η έκθεση σε περιβαλλοντικούς

παράγοντες κινδύνου, κυρίως χημικές ουσίες.

● Η μεγάλη ηλικία.

Γράφει η ΝΤΑΝΙ ΒΈΡΓΟΥ danivergou@yahoo.com

Αλλοιώσεις και

αλλαγές στην όψη της

επιδερμίδας αποτελούν

προειδοποιητικές

ενδείξεις και επιβάλλουν

την επίσκεψη στον

ειδικό για περαιτέρω

αξιολόγηση. Η

τακτική αυτοεξέταση

της επιδερμίδας

είναι απαραίτητη

ώστε να εντοπιστεί

–και επομένως να

αντιμετωπιστεί– έγκαιρα

ο καρκίνος του δέρματος.

● Ελέγχετε το δέρμα σας

τακτικά και απευθυνθείτε

στον γιατρό σας για

οποιαδήποτε αλλαγή

παρατηρήσετε σε αυτό.

● Μετά τα 50 χρόνια,

ανά διετία, συστήνεται

κλινική εξέταση

δέρματος από γιατρό,

ενώ για τα άτομα με

ανοιχτόχρωμο δέρμα

κάθε χρόνο μετά την

ηλικία των 40 ετών.

Οι 3 τύπου καρκίνου του δέρματος 1 Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα πλήττει την επιδερμίδα, δηλαδή τα κύτταρα που αποτελούν τις εξωτερικές στρώσεις του δέρματος. Περίπου το 75% των καρκίνων του δέρματος ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Το βασικοκυτταρι-

κό καρκίνωμα αναπτύσσεται αργά και σχεδόν ποτέ δεν εξαπλώνεται σε άλλα μέρη του σώματος.

2 Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα εμφανίζεται κυρίως στο πρόσωπο, στον λαιμό, στο κρανίο (σε σημεία που δεν υπάρχουν μαλλιά), στα χέρια, στις παλάμες και στα κάτω άκρα. Οι αλλοιώσεις του αφορούν την εξωτερική στιβάδα του δέρματος. Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα είναι πιο σπάνιο από το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα. 3

Το μελάνωμα είναι η πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, είναι όμως συνηθέστερο στην πλάτη, στα πόδια, στα χέρια και στο πρόσωπο. Αν και πιο σπάνιο από το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, το μελάνωμα είναι πολύ πιο επικίνδυνο καθώς είναι πιο πιθανό να εξαπλωθεί και σε άλλα σημεία του σώματος.

Σημεία & συμπτώματα

Βασικοκυτταρικός καρκίνος

● Ενα οζίδιο με υφή κεριού ή μαργαριταριού στο πρόσωπο, στα αυτιά ή στον λαιμό.

● Ενας επίπεδος σπίλος στο χρώμα

του δέρματος ή μία ουλώδης βλάβη

καφέ χρώματος στο στήθος ή στην

πλάτη.

Ακανθοκυτταρικός καρκίνος

● Μια ακίνητη, κόκκινη σφαιρική

μάζα στο πρόσωπο, στα χείλη, στα

αυτιά, στους βραχίονες ή στα χέ-

ρια.

● Ενας επίπεδος σπίλος, με φολιδωτή, σκληρή επιφάνεια στο πρό-

σωπο, στα αυτιά, στον λαιμό, στους

βραχίονες ή στα χέρια.

Μελάνωμα

● Μια καφετί κηλίδα με μικρότερες κηλίδες σε οποιοδήποτε σημείο

του σώματος.

● Ενας δερματικός σπίλος σε

οποιοδήποτε σημείο του σώματος, που αλλάζει χρώμα, μέγεθος, υφή

ή που αιμορραγεί.

● Ενας μικρός σπίλος με ασαφή

όρια και κόκκινα, λευκά, μπλε ή

μπλε-μαύρα στίγματα στον κορμό

ή στα άκρα του σώματος.

● Ενα γυαλιστερό, ακίνητο οζίδιο

με θολωτό σχήμα σε οποιοδήποτε

σημείο του σώματος.

● Σκούρου χρώματος σπίλοι στις

παλάμες, στο πέλμα, στα δάχτυλα

ή στους βλεννογόνους του στόμα-

τος, της μύτης, του κόλπου ή του

πρωκτού.

ΠΗΓΕΣ: WHO, MAYO CLINIC, ΓΕΝΙΚΟ

ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟ - ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΝΟΣΟ-

ΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ «ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ», Ο

ήλιος βλάπτει σοβαρά την υγεία μας

Αποφύγετε την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, κυρίως κατά τις πρωινές και μεσημεριανές ώρες.

● Χρησιμοποιήστε αντηλιακό γαλάκτωμα. Κάνετε επάλειψη με αντηλιακό γαλάκτωμα τουλάχιστον 20' με 30' πριν από την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.

● Να φοράτε ρούχα που προστατεύουν το δέρμα. Τα αντηλιακά γαλακτώματα δεν παρέχουν πλήρη προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία.

● Ενημερωθείτε από τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας για τις παρενέργειες των φαρμακευτικών σκευασμάτων που λαμβάνετε. Κάποια φαρμακευτικά

σκευάσματα κάνουν το δέρμα πιο ευάλωτο στην ηλιακή ακτινοβολία.

2 ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ Σωτήρης Μανιάτης ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΣΥΝΤΑΞΉΣ Γιάννης Κιμπουρόπουλος ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΦΥΛΛΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟΥ Τάσος Παππάς ΚΕΙΜΕΝΑ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Ντάνι Βέργου danivergou@yahoo.com ART DIRECTOR Λουίζα Καραγεωργίου ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΉΣΉ Βίκυ Σιώμου ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΘΕΤΟ
Ο
Αυτοεξέταση & επίσκεψη στον γιατρό
Πρόληψη: τρόπος ζωής
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Ο ήλιος βλάπτει
σοβαρά την υγεία μας
15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

15-16 Ιουλίου 2023

ο μελάνωμα είναι μια

μορφή καρκίνου που προέρχεται από εξαλλαγή των μελανοκυττάρων (κύτταρα που παράγουν

μελανίνη). Η αυξανόμενη συχνό-

τητα των κρουσμάτων το καθιστά

ένα από τα ταχύτερα εξαπλούμενα

κακοήθη νοσήματα στον άνθρωπο.

Το μελάνωμα είναι απολύτως θερα-

πεύσιμο εάν διαγνωστεί και αντιμε-

τωπιστεί έγκαιρα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Οι κυριότεροι παράγοντες κιν-

δύνου για ανάπτυξη μελανώματος

είναι:

● Υπεριώδης (UV) ακτινοβολία: Η

υπέρμετρη και «κατά διαστήματα»

έκθεση σε έντονη ηλιακή ακτινο-

βολία, όπως στις καλοκαιρινές δι-

ακοπές, φαίνεται να διαδραματίζει

σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη

μελανώματος. Οι τεχνητές πηγές

υπεριώδους ακτινοβολίας, όπως

οι τεχνητές πηγές μαυρίσματος

(solarium), μπορούν επίσης να

προκαλέσουν βλάβες στο δέρμα

και να αυξήσουν τον κίνδυνο με-

λανώματος.

● Ανοιχτόχρωμος φωτότυπος: Τα

άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, μάτια και μαλλιά, που καίγονται

εύκολα στον ήλιο και μαυρίζουν

ελάχιστα, διατρέχουν μεγαλύτερο

κίνδυνο για ανάπτυξη μελανώμα-

τος.

● Μεγάλος αριθμός σπίλων (ελι-

ών) στο δέρμα.

● Ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό

καρκίνου του δέρματος.

● Σοβαρά εγκαύματα από τον

ήλιο (ιδιαίτερα κατά την παιδική

ηλικία).

Σε περίπτωση αλλαγής στο

μέγεθος, στη μορφή, στο χρώμα

ενός ήδη υπάρχοντος σπίλου ή

παρουσίας ενός νέου σπίλου με

άτυπα χαρακτηριστικά θα πρέπει

να συμβουλευτείτε τον δερματο-

λόγο σας. Ενα χρήσιμο μνημονι-

κό τέχνασμα, το «ABCD», μπορεί

να σας βοηθήσει να θυμηθείτε τι

πρέπει να προσέχετε:

A

Asymmetry – η ασυμμετρία:

η ασυμμετρία του σχήματος

της βλάβης. Εάν χωρίσουμε τη

βλάβη με μια γραμμή στη μέση, τα

δύο μισά τμήματα δεν είναι ίδια.

Β

Border – η περιφέρεια της

βλάβης: τα όρια της βλάβης

είναι ανώμαλα.

C

D

Color – το χρώμα: παρουσία

πολλών χρωμάτων.

Diameter – η διάμετρος: αλ-

λαγή στο μέγεθος της βλά-

βης. Τα μελανώματα συνήθως –αν

και όχι πάντα– είναι μεγαλύτερα

από τη γόμα ενός μολυβιού (6 χιλιοστά).

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Πώς γίνεται η πρόληψη και η

πρώιμη διάγνωση;

Το μελάνωμα είναι θεραπεύσιμο εάν διαγνωστεί έγκαιρα. Η

πρώιμη ανίχνευση επιτυγχάνεται

με τους εξής τρόπους:

● Ορθή εφαρμογή των κανόνων

Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΛΑΝΟΣ*

αντηλιακής προστασίας.

● Τακτική εξέταση του δέρματος από δερματολόγο.

● Περιοδική αυτοεξέταση του

δέρματος (εξέταση από τον ίδιο

τον ασθενή).

Η εξέταση του δέρματος από

Το δέρμα

εξετάζεται

από δερματολόγο,

είτε με απλή

εξέταση είτε

με εξέταση

με ειδικό φακό

των σπίλων,

αλλά και τη χρήση

ψηφιακής

φωτογράφησης

και ανάλυσης

από ηλεκτρονικό

υπολογιστή

δερματολόγο γίνεται με την απλή εξέταση (επισκόπηση), με την εξέταση με ειδικό φακό που μεγεθύνει τις λεπτομέρειες των σπίλων (δερματοσκόπηση) και τη χρήση ψηφιακής φωτογράφησης και ανάλυσης από ηλεκτρονικό υπολογιστή (χαρτογράφηση σπίλων).

Η τελευταία αυτή μέθοδος γίνεται με ειδικό εξοπλισμό που επιτρέπει την ψηφιακή απεικόνιση

των σπίλων και τη σύγκριση των

εικόνων αυτών σε μια μελλοντική

εξέταση του ασθενούς για την ανί-

χνευση πιθανών αλλαγών στους

σπίλους αυτούς.

Η αυτοεξέταση του δέρματος

έχει σημαντικό ρόλο στην έγκαιρη

εντόπιση ύποπτων βλαβών. Ο καλύ-

τερος τρόπος είναι να βρίσκεστε σε

ένα καλά φωτισμένο δωμάτιο χρη-

σιμοποιώντας έναν ολόσωμο καθρέ-

φτη και έναν φορητό καθρέφτη.

Ο έλεγχος πρέπει να γίνεται

από την κεφαλή ώς τα πόδια. Μην

ξεχάσετε να ελέγξετε όλες τις περιοχές του δέρματος, συμπεριλαμβανομένων της πλάτης, του τριχωτού της κεφαλής και της

γεννητικής περιοχής.

Το μελάνωμα στους άνδρες εντοπίζεται συχνότερα στον κορμό και στις γυναίκες στα κάτω άκρα, μπορεί όμως να παρουσιαστεί σε οποιοδήποτε σημείο του

Προστατευτείτε!

δέρματος, ακόμα και σε μη φωτοεκτεθειμένες περιοχές. Με την αυτοεξέταση ελέγξτε εάν υπάρχουν νέοι σπίλοι με άτυπα χαρακτηριστικά, αλλαγές στο μέγεθος, στο σχήμα, στο χρώμα ή στα όρια ενός σπίλου ή αν αιμορραγεί.

* Δερματολόγος - αφροδισιολόγος, συνεργάτης Δερματολογικού Τμήματος ΥΓΕΙΑ

Οι κανόνες αντηλιακής προστασίας είναι:

● Περιορίστε την έκθεση στον ήλιο, ειδικά τις μεσημβρινές ώρες (10 π.μ. έως 4 μ.μ.).

● Να φοράτε καπέλο, να χρησιμοποιείτε προστατευτικό

ρουχισμό και να είστε στη σκιά.

● Να χρησιμοποιείτε αντηλιακά με ευρύ φάσμα προστασίας (UVB + UVA) και υψηλό δείκτη προστασίας (SPF >25).

4
Τ
ΤΑΧΥΤΑΤΑ ΕΞΑΠΛΟΥΜΕΝΗ ΝΟΣΟΣ
Προστατευόμαστε από το μελάνωμα
υγεία & ζωή

15-16 Ιουλίου 2023 υγεία

Hέκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, με τις κατάλληλες προφυλάξεις, έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία μας. Αποτελεί την

κύρια πηγή για τη σύνθεσή της βι-

ταμίνης D, η οποία είναι σημαντική

όχι μόνο για την υγεία των οστών,

αλλά σύμφωνα με πρόσφατες μελέ-

τες και για την πρόληψη διαφόρων

μορφών καρκίνων. Ο ήλιος φαίνε-

ται ότι επιδρά και στην ψυχική μας

υγεία. Περισσότερο ηλιακό φως

δημιουργεί καλύτερη διάθεση, ενώ

η έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει

ακόμα και στην κατάθλιψη. Επιπρό-

σθετα, εδώ και πολλά χρόνια είναι

γνωστή και η θεραπευτική δράση

της ηλιακής ακτινοβολίας σε φλεγ-

μονώδη νοσήματα του δέρματος, όπως η ψωρίαση και το έκζεμα.

Οι κίνδυνοι Ωστόσο η έκθεση στον ήλιο, εκτός από την ευεργετική δράση, εγκυμονεί και αρκετούς κινδύνους, όπως τον κίνδυνο ανάπτυξης δερματικού καρκίνου (με κύρια απειλή

το μελάνωμα), ηλιακά εγκαύματα, φωτοδερματίτιδες. Συγκεκριμένα, οι κλινικές εκδηλώσεις του ηλιακού εγκαύματος κυμαίνονται από

ήπιο ερύθημα (κοκκίνισμα) ώς δημιουργία φυσαλίδων. Τα ηλιακά

εγκαύματα αποτελούν σημαντικό

παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη

καρκίνου του δέρματος και πρόκληση φωτογήρανσης, γι’ αυτό θα

πρέπει πάντα να λαμβάνουμε αντηλιακά μέτρα προφύλαξης.

Αλλα νοσήματα που παρουσιά-

ζουν επιδείνωση με τον ήλιο είναι ο επιχείλιος έρπης, η ροδόχρους νόσος, ο ερυθηματώδης λύκος.

Η έκθεση στην υπεριώδη ακτι-

νοβολία μπορεί να προκαλέσει και

φαρμακευτική φωτοευαισθησία.

Πρόκειται για αντίδραση του δέρ-

ματος που προκύπτει μετά από το-

πική ή συστηματική (από το στόμα)

χορήγηση μιας φαρμακευτικής

ουσίας και έκθεση στο ηλιακό φως.

Κλινικά εμφανίζονται ερύθημα, οίδημα, φυσαλίδες.

Φάρμακα που προκαλούν συχνά

φωτοευαισθησία είναι αντιβιοτικά (π.χ. τετρακυκλίνες), αντικαταθλιπτικά, αντιυπερτασικά, αντιδιαβητικοί παράγοντες, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη.

Στις συχνές αντιδράσεις του δέρματος στον ήλιο συγκαταλέγονται και οι φωτοδερματίτιδες. Οφείλονται στην επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας σε συνδυασμό με την προη-

γηθείσα τοπική χρήση ουσιών που

συχνά περιέχονται σε καλλυντικά και

αρώματα. Το δέρμα παρουσιάζει ερυ-

θρότητα, απολέπιση και κνησμό.

Για την αποφυγή τέτοιων αντι-

δράσεων θα πρέπει να είστε ιδιαί-

τερα προσεκτικοί στη χρήση καλλυντικών σκευασμάτων πριν από την

έκθεση στον ήλιο.

Μια άλλη δερματική πάθηση που

εμφανίζεται

Γράφει 0

εποχή είναι το πολύμορφο εξάνθημα εκ φωτός. Εκδηλώνεται ως κνησμώδες εξάνθημα, αποτελούμενο

από κηλίδες, βλατίδες (μικρά κόκκινα σπυράκια), ακόμα και φυσαλίδες στα φωτοεκτεθειμένα μέρη του σώματος. Περιοχές του σώματος που είναι μονίμως εκτεθειμένες (πρόσωπο, τράχηλος) προσβάλλονται λιγότερο συχνά. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν σταδιακή βελτίωση κατά τη διάρκεια του

καλοκαιριού, καθώς εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο και το δέρμα γίνεται πιο ανθεκτικό. Η χρήση αντηλιακών και η προοδευτική απευαισθητοποίηση με σταδιακά

αυξανόμενη έκθεση στον ήλιο είναι χρήσιμα μέτρα για την πρόληψη της

εμφάνισης της νόσου.

*Δερματολόγος-αφροδισιολόγος, συνεργάτης Δερματολογικού Τμήματος ΥΓΕΙΑ

Για αποτελεσματική προστασία από τον ήλιο και αποφυγή των δερματοπαθειών που εκλύονται από την υπεριώδη ακτινοβολία συνιστάται:

● Να αποφεύγετε την έντονη έκθεση στον ήλιο. Οι υπεριώδεις ακτινοβολίες περνούν ακόμη και τα σύννεφα, γι’ αυτό χρειάζεται προστασία και τις συννεφιασμένες μέρες.

● Χρήση καπέλου με πλατύ γείσο και προστατευτικός ρουχισμός.

● Χρησιμοποιήστε αντηλιακά με ευρύ φάσμα προστασίας (UVB + UVA) και υψηλό δείκτη προστασίας (SPF >25).

● Τοποθετήστε το αντηλιακό 30 λεπτά πριν από την έκθεση στον ήλιο. Ξαναβάλτε αντηλιακό αν μπείτε στη θάλασσα ή ιδρώσετε πολύ.

● Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν λαμβάνετε φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία του δέρματος στον ήλιο. Συμπερασματικά, με βάση τα έγκυρα επιστημονικά στοιχεία, η έκθεση στον ήλιο θα πρέπει να γίνεται με μέτρο και με τις κατάλληλες προφυλάξεις ώστε να επωφεληθούμε από τις θετικές επιδράσεις της ηλιακής ακτινοβολίας, χωρίς να θέτουμε την υγεία μας σε κίνδυνο.

6
μετά τις πρώτες φορές έκθεσης στον ήλιο, στην αρχή του καλοκαιριού, και έχει την τάση να υποτροπιάζει κάθε χρόνο την ίδια
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΛΑΝΟΣ*
Αποτελεσματική προστασία
Για
ΗΛΙΟΣ ΚΑΙ ΔΕΡΜΑ
να μην «καούμε» από τον ήλιο
& ζωή

α γυαλιά ηλίου μπορούν να προσφέρουν

προστασία, αλλά δεν είναι όλα τους κατάλληλα. Οταν αγοράζετε

γυαλιά ηλίου, επιλέξτε εκείνα που

να δηλώνουν ότι παρέχουν 100%

προστασία από UVA και UVB.

Προσοχή: η απόχρωση των φα-

κών, το πόσο σκούροι είναι ή το κό-

στος τους δεν έχουν σχέση με την

προστασία που μας παρέχουν από

την υπεριώδη ακτινοβολία.

Συνήθεις κίνδυνοι της έκθεσης

των οφθαλμών στην ηλιακή ακτι-

νοβολία: Υπεριώδης ακτινοβολία

(ultraviolet ή αλλιώς UV) είναι η

ηλεκτρομαγνητικήακτινοβολίατης

οποίαςτομήκοςκύματοςείναιανά-

μεσα στο μήκος κύματος του ορα-

τού σε εμάς φωτός και στο μήκος

κύματος των γνωστών ακτίνων Χ. Ονομάζεται υπερ-ιώδης διότι

βρίσκεται στο φάσμα συχνοτήτων

αμέσως πέραν του ιώδους φωτός

του ορατού φάσματος. Την υπερι-

ώδη ακτινοβολία, λοιπόν, δεν τη

βλέπουμε εμείς οι άνθρωποι. Υπάρχουνπολλέςυποδιαιρέσεις

της υπεριώδους ακτινοβολίας, με

κυριότερες τις ακόλουθες:

 UV-A: δεν απορροφάται από το

στρώμα του όζοντoς.

 UV-B: απορροφάται από το

στρώμα του όζοντος κατά ένα ποσοστό.

 UV-C: είναι το πιο επικίνδυνο είδος της υπεριώδους ακτινοβολίας,

καθώς με αυτήν έχουν επιτευχθεί εργαστηριακά μεταλλάξεις. Απορ-

ροφάται από το στρώμα του όζοντος και την ατμόσφαιρα.

Κύρια πηγή υπεριώδους ακτι-

νοβολίας είναι ο ήλιος. Η ακτινο-

βολία του ήλιου είναι απαραίτητη

τόσο για τη σωματική όσο και για

τη συναισθηματική μας σταθερό-

τητα, για τη σύνθεση βιταμίνης D

(UV-B) και για τη φωτοσύνθεση

των φυτών, εξαιρετικά σημαντική

για τη ζωή στον πλανήτη.

Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει

ασφαλής για τον άνθρωπο υπε-

ριώδης ακτινοβολία. Ενδεικτικά

αναφέρονται ορισμένα προβλή-

ματα που δημιουργούνται στους

οφθαλμούς από την υπέρμετρη

έκθεση σε αυτήν:

Η ιδιαίτερα λεπτή δομή των

βλεφάρων και του δέρματός τους

καθιστά τα μάτια ευαίσθητα στην

ηλιακή ακτινοβολία. Η μη συνετή

έκθεση στον ήλιο οδηγεί σε γή-

ρανση και σε εμφάνιση ρυτίδων,

τραχύτητας, χαλάρωσης, ωχρού δέρματος,δυσχρωμιών,καθώςκαι

σε εμφάνιση όγκων.

Με την υπέρμετρη έκθεση στην

υπεριώδη ακτινοβολία έχει συν-

δεθεί η αύξηση της θόλωσης του

κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού, ο γνωστός καταρράκτης.

Ο φακός του ματιού είναι η

δομή μέσα από την οποία περνά το

ορατό φως (αλλά προσπίπτει και η

υπεριώδης ακτινοβoλία) και είναι

φυσιολογικά διαφανής.

Ο φακός, μετά τη χρόνια έκθε-

Eπιλέγουμε σωστά γυαλιά

Γράφουν οι

ΒΑΣΊΛΕΊΟΣ ΤΖΑΝΗΣ, ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ

ΚΟΎΛΑΣ*

Η απόχρωση των

φακών, το πόσο

σκούροι είναι ή

το κόστος τους δεν

έχουν σχέση με την

προστασία που μας

παρέχουν από

την υπεριώδη

ακτινοβολία

ση στην υπεριώδη ακτινοβολία, συνήθως αρχίζει να αποκτά ένα υποκίτρινο χρώμα, χάνει τη διαφάνειά του και οι διαθλαστικές του ιδιότητες αλλάζουν. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η μείωση της οπτικής οξύτητας του οφθαλμού, η μείωση της ευαισθησίας στην αντίθεση και η σταδιακή αλλοίωση των χρωμάτων.

Η εκφύλιση της ωχράς, πάθηση

που προκαλεί προβλήματα στην

όραση, έχει επίσης συνδεθεί με

την έκθεση στην υπεριώδη ακτι-

νοβολία αλλά και με την έκθεση στις ακτίνες υψηλής ενέργειας στο ορατόφάσμαπουαντιστοιχούνστο μπλε-ιώδες φως.

Η εκφύλιση της ωχράς ανάλογα με την έκταση και τη μορφή της προκαλεί έκπτωση της οπτικής οξύτητας.

Ηλιακά εγκαύματα του κερατοειδούς (υπεριώδης φωτοκερατί-

τιδα), από την παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία

κατά τα θαλάσσια σπορ καθώς και κατά τα χειμερινά που λαμβάνουν χώρα σε χιονισμένες επιφάνειες, είναι εύκολο να προκληθούν εντός ωρών.

Πτερύγια από τη χρόνια έκθεση είναι άλλο ένα πρόβλημα που εμφανίζεται συχνά.

Ο περιορισμός της χρονικής διάρκειας της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία και η επιλογή της κατάλληλης ώρας της ημέρας είναι ο πιο απλός τρόπος ώστε να περιοριστούν και οι δυσμενείς επιπτώσεις της.

Κατά την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία είναι σοφό να προστατεύουμε κατά το δυνατόν τα μάτια μας τόσο με τη χρήση καπέλων με

ευρύ γείσο που να εξασφαλίζουν

επαρκή σκίαση όσο και με γυαλιά

ηλίου με τις κατάλληλες ιδιότητες.

Τα υλικά κατασκευής θα πρέπει να παρέχουν ένδειξη του κατά πόσο προστατεύουν ή όχι από την ηλιακή ακτινοβολία.

Στην περιοχή του δέρματος γύρω από τα μάτια, η χρήση των εξειδικευμένων αντηλιακών προϊόντων δύναται να προσφέρει κάποια προστασία από κάποιο τμήμα ή τμήματα του φάσματος της υπεριώδους ακτινοβολίας, για συγκεκριμένο και σαφώς ορισμένο χρόνο, ανάλογο με τον τύπο του δέρματος και το προϊόν.

Συμβουλευτείτε τον δερματολόγο σας για τον καθορισμό του τύπου του δέρματός σας, του αντίστοιχου κατάλληλου αντηλιακού, του τρόπου εφαρμογής του και τις ιδιότητες αυτού. Δεν είναι όλα τα προϊόντα ίδια.

Είναι σοφό να χρησιμοποιούμε

8
Τ
ΗΛΙΟΣ ΚΑΙ ΜΑΤΙΑ
↘ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 10
15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 8

τα αντηλιακά σε συνδυασμό με τις

υπόλοιπες προφυλάξεις και όχι ως

το μοναδικό μέσο προστασίας.

Πρέπει να γνωρίζουμε ότι το

ποσοστό των υπεριωδών ακτίνων

που αντανακλώνται στις λείες

επιφάνειες είναι ιδιαίτερα υψηλό.

Επιφάνειες όπως το χιόνι, ο πάγος,

το τσιμέντο, η άσφαλτος, το ήρε-

μο νερό και η άμμος της παραλίας

αντανακλούν σημαντικότατο πο-

σοστό της ακτινοβολίας που προ-

σπίπτει σε αυτές.

Ακόμα και στην περίπτωση που

το νερό δεν είναι ήρεμο, το ποσο-

στό της υπεριώδους ακτινοβολίας

που αντανακλάται είναι σημαντι-

κό. Η σκιά της ομπρέλας, λοιπόν,

δεν μας απαλλάσσει από την έκθε-

ση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Η

συννεφιά δεν παρέχει κάποια σι-

γουριά. Η υπεριώδης ακτινοβολία

μπορεί να περάσει μέσα από την

ομίχλη και τα σύννεφα.

Η υπεριώδης ακτινοβολία που

δεχόμαστε είναι ισχυρότερη σε

μεγαλύτερο υψόμετρο, λόγω της

διαφοράς στην ποσότητα των συστατικών της ατμόσφαιρας που την απορροφούν.

Ακόμα, η υπεριώδης ακτινοβο-

λία είναι ισχυρότερη όσο ψηλότερα είναι ο ήλιος στον ουρανό (μικρότερη κλίση των ακτίνων του),

όπως συμβαίνει κατά τις μεσημε-

ριανές ώρες.

Γι’ αυτόν τον λόγο το καλοκαίρι

έχουμε εντονότερη ακτινοβολία

από ό,τι τον χειμώνα. Σημαντι-

κότατο μέρος της υπεριώδους

ακτινοβολίας διεισδύει στο νερό

περίπου τρία μέτρα, οπότε το

νερό δεν μας προστατεύει όταν

κολυμπάμε.

Τα γυαλιά ηλίου μπορούν να

προσφέρουν προστασία, αλλά δεν

είναι όλα τους κατάλληλα. Οταν

αγοράζετε γυαλιά ηλίου επιλέξτε

εκείνα που να παρέχουν τα ακόλουθα:

Να δηλώνουν ότι παρέχουν

100% προστασία από UVA και

UVB.

Προσοχή, η απόχρωση των φα-

κών, το πόσο σκούροι είναι ή το

κόστος τους δεν έχουν σχέση με

την προστασία που μας παρέχουν

από την υπεριώδη ακτινοβολία.

Οι φακοί των γυαλιών θα πρέ-

πει να μπορούν να απορροφούν

τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου,

χωρίς όμως να αλλοιώνουν την

οπτική αντίληψη και τα χρώματα.

Επιλέξτε γυαλιά wrap-around

στιλ: στην ιδανική περίπτωση, τα

γυαλιά ηλίου σας θα πρέπει να εί-

ναι αρκετά μεγάλα ώστε να καλύ-

πτουν ολόκληρη την περιοχή των

ματιών, έτσι ώστε η ηλιακή ακτι-

νοβολία να μην μπορεί να εισέλθει

από τα πλάγια ή την επάνω πλευ-

ρά του προσώπου σας στα μάτια.

Προσοχή απαιτείται στη βασική

καμπύλη των γυαλιών ηλίου που

επιλέγουμε.

Τα γυαλιά με μεγάλη καμπυλό-

τητα φακών προκαλούν παραμόρφωση της εικόνας.

Οι φακοί μελανίνης, οι blue blockers και οι πολωτικοί φακοί

ηλίου (πάντα εφόσον έχουν πιστο-

ποίηση για 100% UV Protection

από αξιόπιστο κατασκευαστή)

προσφέρουν τη μέγιστη προστασία στα μάτια σας.

Συμβουλευτείτε τον οφθαλμία-

τρο και τον οπτικό σας σχετικά με

τις ιδιότητές τους.

Ο τρόπος να διασφαλιστεί ότι

τα γυαλιά ηλίου σάς παρέχουν

πραγματικά UV προστασία, είναι

να τα αγοράσετε από μια αξιόπι-

στη, επίσημη και πιστοποιημένη

πηγή και να το πιστοποιεί ο κατασκευαστής τους.

Κάθε ζευγάρι γυαλιών ηλίου

οφείλει να συνοδεύεται από ενημερωτικό σημείωμα, όπου τα τεχνικά χαρακτηριστικά και η ιδιότη-

τές του να σας γνωστοποιούνται,

καθώς και ειδικό πιστοποιητικό.

Επίσης, πρέπει να αναζητάτε το

σήμα CE, που πιστοποιεί ότι είναι

σύμφωνο με τις ευρωπαϊκές οδη-

γίες. Ποτέ μην αγοράζετε γυαλιά

ηλίου από αναξιόπιστες ή άγνω-

στες πηγές ή από τον δρόμο.

Μη βασίζεστε στις φακούς επα-

φής: ακόμα κι αν φοράτε φακούς επαφής με προστασία UV, θυμηθείτε να φοράτε τα γυαλιά ηλίου σας με τις κατάλληλες ιδιότητες.

Ο

Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι τα μάτια μας δέχονται το 80% της ισόβιας έκθεσης με υπεριώδεις ακτίνες στην ηλικία των 18,2 ετών.

Τα βρέφη και τα παιδιά χρειάζονται ειδική προστασία. Συχνά, περνούν περισσότερο χρόνο εκτεθειμένα στον ήλιο απ’ ό,τι οι ενήλικοι, καθώς και λόγω του πιο διαφανούς κερατοειδούς χιτώνα και του φακού, τα μάτια των παιδιών έχουν ανάγκη μεγαλύτερης προστασίας. Συνδυάστε τα γυαλιά ηλίου με προστασία στην υπεριώδη ακτινοβολία με ένα καπέλο.

Μην επιτρέψετε στο παιδί σας να κοιτάξει απευθείας στον ήλιο γιατί μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία ουλής στον αμφιβληστροειδή, στην περιοχή της ωχράς, στο πίσω μέρος του ματιού, με συνέπεια μόνιμη βλάβη στην όραση. Για τα παιδιά διαλέξτε άθραυστα γυαλιά. Ορισμένα πλαστικά γυαλιά απορροφούν μόνο το 88% της υπεριώδους ακτινοβολίας και απαιτείται έξτρα

Για να διασφαλίσετε ότι

τα γυαλιά ηλίου

σάς παρέχουν πραγματικά UV προστασία, πρέπει

να τα αγοράσετε

από μια αξιόπιστη, επίσημη και

πιστοποιημένη

πηγή

επίστρωση των φακών για να παρέχουν 100% προστασία. Συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρο και τον οπτικό σας. Επιπλέον, προσπαθήστε να κρατήσετε τα παιδιά μακριά από τον ήλιο κατά τις μεσημεριανές ώρες όταν η ακτινοβολία του ήλιου είναι ισχυρότερη. Το μέγεθος της επικινδυνότητας της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου εκφράζεται από τον δείκτη UV, ένα μέγεθος το οποίο είναι καθιερωμένο διεθνώς. Τιμές του δείκτη UV και προβλέψεις για την επόμενη ημέρα είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο και στα ΜΜΕ σχεδόν σε όλες τις χώρες. Ο δείκτης UV είναι μικρότερος όταν ο ήλιος είναι κοντά στον ορίζοντα. Αντίστοιχα μικρότερος είναι και ο κίνδυνος από την υπεριώδη ακτινοβολία. Μεγαλύτερος δείκτης UV σημαίνει μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης αρνητικών επιδράσε ων της υπεριώδους ακτινοβολίας.

* Χειρουργοί οφθαλμίατροι, επιστημονικά υπεύθυνοι Αττικό Οφθαλμολογικό (Αμαρουσίου και Νέας Ερυθραίας, αντίστοιχα)

10

1 στους 2 Ελληνες ταλαιπωρείται

γαστρεντερικές διαταραχές

ύμφωνα με μελέτες οι γαστρεντερικές διαταραχές αποτελούν μια από τις πιο συχνές ενοχλήσεις στο γενικό πληθυσμό της Ελλάδας και επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των Ελλήνων.

Συγκεκριμένα, 1 στους 2 Ελληνες ταλαιπωρείται από γαστρεντερικές ενοχλήσεις. Η καούρα, η δυσπεψία αλλά και η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση είναι κάποιες από αυτές. Ο μηνιαίος επιπολασμός της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρομικής Νόσου (ΓΟΠΝ) στην Ελλάδα ανέρχεται σε ποσοστό 38%, γεγονός που την καθιστά μια από τις πιο συχνές διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος.

Καούρα και αίσθηση καψίματος;

H καούρα είναι η αίσθηση καψίματος που εμφανίζεται όταν το περιεχόμενο του στομάχου μαζί με το οξύ, παλινδρομεί στον οισοφάγο. Ο οισοφάγος δεν είναι φτιαγμένος

για να υποδέχεται το χαμηλό pH των οξέων του στομάχου και έτσι ερεθίζεται και έχουμε

αυτό το άβολο κάψιμο στο στήθος.

Οταν τα περιστατικά καούρας είναι περιστασιακά και εμφανίζονται μετά από ένα

βαρύ λιπαρό γεύμα ή κατά την κατάκλιση

αμέσως μετά το φαγητό, κατά πάσα πιθανό-

τητα δεν σχετίζονται με Γαστροοισοφαγική

Παλινδρομική Νόσο (ΓΟΠΝ) και μπορεί να βοηθήσει η συμπτωματολογική αντιμετώπιση.

Δυσπεψία και φούσκωμα; Η δυσπεψία περιλαμβάνει μια ομάδα συμπτωμάτων που συνήθως εκδηλώνονται

μαζί και σχετίζονται με πόνο στο στομάχι, φούσκωμα, μεταγευματική πληρότητα, καούρα στο στομάχι και πρώιμος κορεσμός. Ο επιπολασμός της δυσπεψίας είναι αρκετά υψηλός καθώς το 48% των Ελλήνων που ταλαιπωρούνται από γαστρεντερικές ενοχλήσεις εμφανίζουν δυσπεψία.

Το 48% των Ελλήνων που ταλαιπωρούνται από γαστρεντερικές ενοχλήσεις εµφανίζουν δυσπεψία

παλινδρόμησης με τα REFLUX NO BURN

και REFLUX REPAIR

ΤΑ ΗΠΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ καούρας

και δυσπεψίας που μπορεί να

εμφανίζονται σε περιόδους που είμαστε λίγο πιο «χαλαροί» όπως

είναι η περίοδος των διακοπών, μπορούν να βελτιωθούν με τη διατροφή και την αλλαγή του τρόπου ζωής.

● Καταναλώνουμε μικρότερα και συχνότερα γεύματα.

● Τρώμε αργά και μασάμε καλά την τροφή μας.

● Αποφεύγουμε τρόφιμα που μπορεί να επιτείνουν τη δυσπεψία όπως λιπαρά, πικάντικα φαγητά, ανθρακούχα ποτά και καφέδες.

● Αποφεύγουμε την κατανάλωση φαγητού πριν από άσκηση.

● Αποφεύγουμε να ξαπλώσουμε πριν περάσουν 2-3 ώρες από το φαγητό μας.

● Ανυψώνουμε την κεφαλή του κρεβατιού.

● Αποφεύγουμε την υπερβολική

κατανάλωση αλκοόλ.

● Μειώνουμε το κάπνισμα.

● Επιδιώκουμε την απώλεια σωματικού βάρους.

Η ELPEN έχει εμπλουτίσει το χαρτοφυλάκιο των σκευασμάτων της σειράς almora PLUS®, στην κατηγορία του γαστρεντερικού συστήματος, με δύο ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Πρόκειται για τα almora PLUS® REFLUX NO BURN για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων δυσπεψίας και καούρας και almora PLUS® REFLUX REPAIR για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.

● almora PLUS® REFLUX ΝΟ BURN για τη συνολική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της δυσπεψίας & της καούρας.

Επαναφέρει το pH στο γαστρικό βλεννογόνο σε φυσιολογικά επίπεδα, προστατεύει το βλεννογόνο του στομάχου και ασκεί αντιοξειδωτική δράση.

Η σύνθεσή του αποτελείται από κλινικά μελετημένα συστατικά και περιέχει φυτική χιτοζάνη, πηκτίνη, L καρνιτίνη & Ν- ακετυλοκυστεΐνη και οξείδιο του μαγνησίου. Διατίθεται σε συσκευασία των 30 μασώμενων δισκίων και είναι κατάλληλο για ενήλικες.

● almora PLUS® REFLUX REPAIR για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.

3πλή δράση: Προσφέρει ολιστική προστασία στο βλεννογόνο του οισοφάγου και του στομάχου μέσω της δημιουργίας ενός «φιλμ». Εχει ισχυρή αντιοξειδωτική

δράση που βοηθά στην αποφυγή γαστρικών φλεγμονών λόγω οξειδωτικού στρες. Ρυθμίζει το pH του στομάχου. H σύνθεσή του αποτελείται από κλινικά μελετημένα συστατικά και περιέχει Αλόη Βέρα, Fucus Vesiculosus & Undaria Pinnatifida, Κιτρικό κάλιο και Ανθρακικό μαγνήσιο. Διατίθεται σε συσκευασία των 20 φακελίσκων μιας δόσης με υγρό περιεχόμενο και είναι κατάλληλο για ενήλικες.

Σ
Το almora PLUS® αντιμετωπίζει τα συμπτώματα
της δυσπεψίας και της γαστροοισοφαγικής
Πώς μπορείτε
να ανακουφίσετε τα συμπτώματα
από

Οσο κι αν σας φαίνεται

απίστευτο ή υπερβολικό, τα τσιμπήματα εντόμων αποτελούν ένα σοβαρό

πρόβλημα υγείας την περίοδο του

καλοκαιριού. Το ποσοστό αναφυ-

λακτικών αντιδράσεων ανέρχε-

ται σε ποσοστό 1%, αρκετά υψη-

λό στους μελισσοκόμους και στις

οικογένειές τους. Το καλοκαίρι τα

πράγματα επιδεινώνονται σε με-

γάλο βαθμό.

Λόγω των κλιματικών συν-

θήκων και του γεγονότος ότι τα

υμενόπτερα αναπαράγονται την

άνοιξη και το καλοκαίρι, έχουμε

αφενός αυξημένη συχνότητα τσι-

μπημάτων και αφετέρου είμαστε

περισσότερο εκτεθειμένοι στα

τσιμπήματα.

Η οικογένεια των υμενοπτέ-

ρων στην Ευρώπη περιλαμβάνει

τις μέλισσες και τις σφήκες. Πιο

συγκεκριμένα, η οικογένεια πε-

ριλαμβάνει την κοινή μέλισσα,

τη μελιτοφόρο που το σώμα της

ζει σε κυψέλες, και τη μέλισσα

«βόμβο» (bumble bee) που είναι

μοναχική και αναγνωρίζεται από

τον χαρακτηριστικό βόμβο που

παράγει. Ο κανόνας είναι ότι η μέλισσα χάνει το κεντρί της κατά

το τσίμπημα με συνέπεια τον θά-

νατό της. Από την άλλη, η οικογέ-

νεια των σφηκών περιλαμβάνει

την κοινή σφήκα (common wasp),

που κάνει τη φωλιά της σε σκέ-

πες, χαλάσματα δηλαδή σε κατοικημένες περιοχές, και τη μεγάλη

σφήκα (hornet) την επονομαζό-

μενη σερσέγκι ή μπάμπουρα. Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους απρόσκλητους επισκέπτες ώστε οι ανέμελεςδιακοπέςναμηγίνουν

εφιάλτης;

1 Τα υμενόπτερα (σφήκα, μέλισσα, σερσέγκι) όταν ενοχληθούν ή είναι κουρασμένα γίνονται πολύ επιθετικά όταν απειλούνται, ιδι-

αίτερα τις απογευματινές ώρες.

2 Ελκύονται από τις έντονες μυρωδιές (κολόνιες, αντηλιακά, spray, αποσμητικά).

3 Ελκύονται από έντονες μυρωδιές τροφών.

4 Ελκύονται ιδιαίτερα από πολύχρωμα καλοκαιρινά ρούχα.

5 Ιδιαίτερα επιθετικές είναι οι σφήκες και τα σερσέγκια, ενώ οι μέλισσες συνήθως δεν είναι επιθετικές.

6 Μην επιχειρήσετε να σκοτώσετε ένα έντομο εάν έχει μπει

στο αυτοκίνητο σας την ώρα που

οδηγείτε, γιατί είναι πολύ επικίν-

δυνο. Είναι προτιμότερο να στα-

ματήσετε το αυτοκίνητό σας και

μετά να το απομακρύνετε για να

αποφευχθεί τυχόν ατύχημα από

τσίμπημα του εντόμου.

7 Μην πανικοβάλλεστε μετά από τσίμπημα υμενόπτερου.

Το πιο πιθανό είναι να εμφανίσετε μια φυσιολογική τοπική αντίδρα-

Πώς να αντιμετωπίσουμε τα τσιμπήματα από έντομα;

8

Αν τα συμπτώματα εκτός από το τσίμπημα αφορούν και αλλά όργανα (αναφυλαξία) με γενικευμένο κνησμό, δύσπνοια, ζάλη, ναυτία, βράχνιασμα φωνής, θα πρέπει να απευθυνθείτε στο πλησιέστερο υγειονομικό κέντρο.

9 Ατομα με ιστορικό αλλεργίας, όπως αλλεργικό άσθμα, κνίδωση, τροφική ή φαρμακευτική αλλεργία, δεν σημαίνει ότι κινδυνεύουν περισσότερο από εκείνους που δεν πάσχουν από αυτά.

νούς. Η τεκμηρίωση της ευαισθησίας καθώς και η προληπτική αγωγή (ανοσοθεραπεία - εμβόλια) από τον ειδικό αλλεργιολόγο

μπορεί να αποβεί σωτήρια. Η κλι-

νική εμπειρία έχει δείξει ότι όσο νωρίτερα αρχίζουν τα συμπτώματα μετά από ένα τσίμπημα υμενόπτερου τόσο σοβαρότερη είναι η αλλεργική αντίδραση.

10

Ατομα που εμφάνισαν συστηματική αναφυλαξία από τσίμπημα υμενόπτερου, είναι απαραίτητο να φέρουν πάντοτε μαζί τους τα κατάλληλα φάρμακα και προπαντός αδρεναλίνη.

11 Η αλλεργία στα υμενόπτερα

είναι από τις σημαντικότερες μορφές αλλεργίας, διακινδυνεύοντας σοβαρά τη ζωή του ασθε-

Πώς γίνεται η διάγνωση; Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στο ατομικό ιατρικό ιστορικό,

στις συνθήκες που συνέβη το πε-

ριστατικό και στην ταυτοποίηση

του ένοχου εντόμου. Ο προσδιο-

ρισμός του υμενόπτερου γίνεται

κυρίως με δερματικές δοκιμασίες

και με εξετάσεις αίματος (RAST).

* Αλλεργιολόγος, επιστημονική

συνεργάτις ΥΓΕΙΑ & ΜΗΤΕΡΑ

12 Γράφει η ΕΥΘΥΜΊΑ ΠΟΛΥΖΟΥ*
ση στο σημείο του τσιμπήματος, όπως πρήξιμο, ερεθισμό ή κνησμό, διάρκειας 3 με 12 ωρών. ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ & ΤΣΙΜΠΗΜΑΤΑ
Μην πανικοβάλλεστε. Σε λίγες ώρες μετά το τσίμπημα, το πρήξιμο θα υποχωρήσει. Εκτός κι αν έχετε ιστορικό αλλεργίας ή αν τα συμπτώματα αφορούν και άλλα όργανα 15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

ΗIntrakat προχωρά

για πρώτη φορά

στη δημιουργία της

δικής της Τράπεζας

Αίματος, έπειτα από

τη διοργάνωση επιτυχημένης

εθελοντικής αιμοδοσίας από

τους εργαζόμενους της εταιρείας, που πραγματοποιήθηκε τις προηγούμενες ημέρες στις εγκαταστάσεις της στην Παιανία.

Εχοντας στόχο να καλύψει τις

ολοένα αυξανόμενες ανάγκες

για αίμα, οι οποίες κορυφώνο-

νται ιδιαίτερα κατά τη θερινή

περίοδο, η Intrakat συγκέ-

ντρωσε, σε συνεργασία με το

Τμήμα Αιμοδοσίας του Γενικού

Νοσοκομείου Αθηνών «Ευαγγε-

λισμός», 41 φιάλες αίματος, που

αποτελούν πλέον τη βάση της

δικής της Τράπεζας Αίματος. Επιπλέον, το Κέντρο Ενημέ-

ρωσης και προσέλκυσης εθελοντών δοτών Μυελού των Οστών

του Πανεπιστημίου Πατρών

πραγματοποίησε ενημέρωση

στους εργαζόμενους της θυγατρικής της Intrakat, Fracasso

Hellas, με έδρα τη Λάρισα, για τις δυνατότητες δωρεάς μυελού των οστών, ενώ ελήφθησαν και σχετικά δείγματα.

Στόχος της Intrakat είναι η διενέργεια εθελοντικών αιμοδοσιών δύο φορές κατ’ έτος, οι οποίες θα πραγματοποιούνται σε συνεργασία με το Τμήμα Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός».

Η δωρεά αίματος αποτελεί το πολυτιμότερο δώρο που μπορούμε όλοι να προσφέρου-

Γεγονός η Τράπεζα Αίματος της Intrakat

Επιτυχημένη

εθελοντική δράση

από τους

εργαζόμενους

της εταιρείας, με την οποία συγκεντρώθηκαν

41 φιάλες αίματος

με στους συνανθρώπους μας και αποτελεί κορυφαία πράξης αλληλεγγύης, με ανεκτίμητη σημασία. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο στην Ελλάδα χρειάζονται περίπου 600.000 φιάλες αίματος, όμως πολύ συχνά παρουσιάζονται ελλείψεις, ειδικά το καλοκαίρι και κατά τις περιόδους των εορτών.

Το αίμα αποτελεί ένα αναντικατάστατο θεραπευτικό μέσο και μία μονάδα αίματος μπορεί να σώσει ως και τρεις ζωές. Εξαιτίας της ανόδου του μέσου όρου ζωής αλλά και της εξέλιξης της ιατρικής, οι ανάγκες σε αίμα αυξάνονται διαρκώς. Εχει υπολογιστεί ότι εάν το 2% του πληθυσμού μιας χώρας προ-

σφέρει συστηματικά αίμα, τότε αυτή μπορεί να είναι αυτάρκης σε αίμα. Σε αντίθεση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπου το 100% του αίματος προέρχεται από εθελοντές αιμοδότες, στην Ελλάδα μόνο 6 στις 10 φιάλες αίματος, περίπου, προέρχονται από εθελοντική αιμοδοσία.

15-16 Ιουλίου 2023 υγεία

Γράφει η ΝΤΑΝΙ ΒΕΡΓΟΥ danivergou@yahoo.com

Είμαστε μηχανές ενέργειας. Πρέπει να αναπληρώνουμε

την ενέργεια που ξοδεύου-

με», λέει ο Αμερικανός Joe Robinson, συγγραφέας του

βιβλίου «Work to Live», ομιλητής

και εκπαιδευτής σε θέματα ισορρο-

πίας μεταξύ εργασίας και προσω-

πικής ζωής και παραγωγικότητας.

«Τις αποζητούμε ψυχολογικά επει-

δή οι νευρώνες του εγκεφάλου μας

θέλουν δύο πράγματα περισσότερο

από οτιδήποτε άλλο για μακροπρό-

θεσμη εκπλήρωση: καινοτομία και

πρόκληση. Οι διακοπές παρέχουν

και τα δύο σε μεγάλο βαθμό».

Επιστημονικές έρευνες έχουν

αποδείξει αυτό που όλοι μας λί-

γο-πολύ διαισθητικά γνωρίζουμε:

εκείνο που πραγματικά χρειαζό-

μαστε είναι λίγο χρόνο μακριά από

τον χώρο εργασίας, σε όποιο μέρος

του κόσμου και αν ζούμε. Τι είναι

αυτό που κάνει τις διακοπές να ενι-

σχύουν την ευημερία μας, να μας

ανακουφίζουν από το άγχος και να

μας βοηθούν να ζούμε πιο ολοκληρωμένες ζωές;

1. Ανακούφιση από το στρες Το σώμα σας είναι σχεδιασμέ-

νο να απελευθερώνει ορμόνες του

στρες όπως η κορτιζόλη και η επινεφρίνη όταν αντιλαμβάνεται κίνδυ-

νο. Αλλά οι πιέσεις της καθημερινής

ζωής μπορεί να πυροδοτήσουν την

ίδια αντίδραση. Με την πάροδο του

χρόνου αυτό μπορεί να αυξήσει τις

πιθανότητες να διαγνωστείτε με

κατάθλιψη, να πάρετε βάρος, να

κοιμάστε άσχημα και να έχετε άλλα

προβλήματα υγείας. Η απομάκρυν-

ση από τις πιέσεις της ρουτίνας από

καιρό σε καιρό μπορεί να δώσει στο

σώμα σας την ευκαιρία να αποκαταστήσει μέρος της ζημιάς.

2. Νιώστε πιο ευτυχισμένοι Οι πιθανότητες είναι ότι η διά-

θεσή σας θα είναι καλύτερη κατά

τη διάρκεια των διακοπών απ’ ό,τι

στην καθημερινότητά σας. Αυτό το

συναίσθημα μπορεί να διαρκέσει

ακόμη και τις εβδομάδες προγραμ-

ματισμού πριν από την αναχώρησή

σας. Αλλά είναι λιγότερο ξεκάθαρο

αν κρατάει εξίσου πολύ και μετά

την επιστροφή. Το κλειδί της ευ-

τυχίας φαίνεται να εξαρτάται από

τη συχνότητα (πόσο συχνά) και

όχι την ποσότητα (για πόσο καιρό φεύγετε).

3. Ενισχύστε την καρδιά σας

Πώς σας φαίνεται αυτό το στοι-

χείο ως πρόσκληση για να χαλαρώ-

σετε; Το να παίρνετε άδεια μπορεί

να μειώσει τις πιθανότητες να πε-

θάνετε από στεφανιαία νόσο. Οι

αποδείξεις μπορεί να φανούν στις

ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΟΙ ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΕΣ

Γιατί πρέπει οπωσδήποτε να κατεβάζουμε ρολά;

Πιστεύετε ότι έχετε τόσα πολλά να κάνετε που δεν βρίσκετε χρόνο να ξεφύγετε λίγο από τη δουλειά σας;

όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Οι διακοπές σάς επιτρέπουν να μειώσετε λίγο την ταχύτητα και να επιτρέψετε στο ανοσοποιητικό σας σύστημα να ανακάμψει.

7. Περισσότερο σεξ

Μπορεί να κάνετε πιο συχνά έρωτα όταν βρίσκεστε σε διακοπές. Ο περισσότερος χρόνος για αγκαλιές με τον σύντροφό σας βοηθάει. Το ίδιο μπορεί να κάνει και η πτώση των ορμονών του στρες, όπως η κορτιζόλη, που μπορεί να αυξήσει τη διέγερση και τη λίμπιντο τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. 8. Ενισχύστε τις σχέσεις Τα ζευγάρια που ταξιδεύουν μαζί λένε ότι είναι πιο ευτυχισμένα και πιο ικανοποιημένα από τις σχέσεις τους σε σχέση με εκείνα που δεν ταξιδεύουν. Αυτοί οι ισχυροί ρομαντικοί και άλλοι κοινωνικοί δεσμοί μπορούν να σας βοηθήσουν να παραμείνετε σωματικά και πνευματικά σε φόρμα, ειδικά όσο μεγαλώνετε.

Τις διακοπές

τις αποζητούμε

ψυχολογικά επειδή

οι νευρώνες του

εγκεφάλου μας

θέλουν δύο πράγματα

περισσότερο από

οτιδήποτε άλλο

για μακροπρόθεσμη

εκπλήρωση:

την καινοτομία

και την πρόκληση

διαλείμματα από την εργασία σας και μένετε στο σπίτι, όχι αν το διάλειμμα είναι ένα και μεγάλο, είτε παραμείνετε στο σπίτι είτε φύγετε εκτός πόλης όπου ζείτε.

4. Καλύτερος ύπνος Η καθημερινότητα μπορεί να σας στερήσει τον ύπνο σας. Η υπερκόπωση μπορεί να απορροφήσει τις ώρες που πρέπει να περνάτε στο κρεβάτι. Οι οικογενειακές υποχρεώσεις ή το άγχος μπορεί να σας εμποδίζουν να κοιμηθείτε ή να παραμείνετε κοιμισμένοι. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να είστε κουρασμένοι, αγχωμένοι, κακόκεφοι, ακόμα και άρρωστοι. Οι αποδράσεις είναι ιδανικές για μεσημεριανούς ύπνους – μεγάλης ή μικρής διάρκειας. Και αν προγραμματίσετε το ταξίδι σας εκ των προτέρων, θα κοιμάστε καλύτερα τόσο πριν όσο και μετά τις διακοπές σας.

5. Οξύτερη εστίαση

Οι ατελείωτες ώρες δουλειάς με

πολύ λίγα διαλείμματα μπορεί να

θολώσουν τον εγκέφαλό σας. Μπο-

ρεί να δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε και να θυμάστε πράγματα. Η

απόσταση από τη δουλειά μπορεί

να σας επαναφορτίσει ψυχικά και

σωματικά, ώστε να επιστρέψετε πιο συγκεντρωμένοι και γεμάτοι ενέργεια. Το κέρδος; Μπορεί να γίνετε πιο παραγωγικοί τόσο στη δουλειά

όσο και στο σπίτι.

6. Αρρωσταίνετε λιγότερο Η υπερβολικά σκληρή εργασία μπορεί να υπερδιεγείρει το σύστημα των επινεφριδίων σας. Αυτό σημαίνει ότι απελευθερώνονται ορμόνες που μπορεί να αποδυναμώσουν

το ανοσοποιητικό σας σύστημα.

Ετσι, μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστείτε με ένα απλό κρυολόγημα ή γρίπη, ή ακόμα και πιο σοβαρές παθήσεις

9. Ζήστε περισσότερο Είναι λογικό ότι οι διακοπές σάς χαλαρώνουν, σας απαλλάσσουν από το άγχος, κάτι που μεταφράζεται σε λιγότερη φθορά στο σώμα, καλύτερη υγεία και περισσότερα χρόνια που προστίθενται στη ζωή σας. Οι επιστήμονες δεν μπορούν να εξηγήσουν πώς ακριβώς συμβαίνει αυτό. Η έρευνα συνεχίζεται.

10. Αποδράστε

Το να περάσετε τις διακοπές σας βλέποντας τηλεόραση μόνοι σας ή κάνοντας παρέα με μέλη της οικογένειας που σας αγχώνουν δεν θα σας αφήσει να γεμίσετε τις μπαταρίες σας.

Αφιερώστε χρόνο για να προγραμματίσετε προσεκτικά το ταξίδι σας και κάνετε τις κρατήσεις σας εκ των προτέρων. Διαλέξτε έναν προορισμό όπου θα αισθάνεστε ασφαλείς και θα έχετε πολύ χρόνο για να αράξετε και να συνδεθείτε με τα αγαπημένα σας πρόσωπα.

ΠΗΓΈΣ: WHO, JAMA, NATURE, MAYO CLINIC

14
εργαστηριακές
μειωμένα
αίμα
την
χοληστερόλης
διαπίστωσε ότι τα οφέλη μπορεί να φανούν μόνο αν κάνετε συχνά
εξετάσεις, από τα
επίπεδα σακχάρου στο
μέχρι
αύξηση της «καλής»
HDL. Μία μελέτη
Σκέφτεστε να μην πάτε διακοπές; Εστω να κάνετε ένα διάλειμμα λίγων ημερών; Ξανασκεφτείτε το γιατί η επιστημονική κοινότητα συστήνει ξεκούραση και διακοπές & ζωή

Τοκάπνισμαείναιημεγα-

λύτερη επιδημία όλων

των εποχών, με τραγικό

απολογισμό 7 εκατομ-

μύρια θανάτους ετησί-

ως, δηλαδή ένας άνθρωπος κάθε

οκτώ δευτερόλεπτα, αλλά και μία

τραγικότερηπρόβλεψηότιτο2025

δέκα εκατομμύρια συνάνθρωποί

μας θα πεθάνουν από αίτια σχετιζόμενα με το κάπνισμα.

Τι περιέχει ένα τσιγάρο

Στον καπνό του τσιγάρου περι-

λαμβάνονται 7.000 χημικές ενώ-

σεις, μεταξύ των οποίων περίπου

70 καρκινογόνες ουσίες, όπως η

φορμαλδεΰδη, το ολικά οξειδω-

μένο άζωτο, το υδροκυάνιο, το

κάδμιο και άλλα βαριά μέταλλα. Οιουσίεςτουμείγματοςτουκα-

πνού βρίσκονται είτε σε σωματι-

διακή είτε σε αέρια μορφή. Ενδεικτικές ουσίες της αέριας φάσης

είναι το μονοξείδιο και διοξείδιο

του άνθρακα, το υδροκυάνιο, τα οξείδια του αζώτου, πτητικές θειούχες ενώσεις, πτητικοί υδρογονάνθρακες, νιτρίλια, αλκοόλες, αλδεΰδες και κετόνες. Σ ε σωματιδιακή μορφή βρίσκο-

νται η νικοτίνη, η πίσσα, το μονοξείδιο του άνθρακα. Η νικοτίνη εί-

ναι η κύρια ουσία που ευθύνεται

για την εξάρτηση που αναπτύσ-

σεται από τον καπνό. Ητοξικήτηςδράσηείναιμέτρια

συγκριτικά με την τοξικότητα των

υπολοίπων συστατικών του κα-

πνού.

Η νικοτίνη, όπως και το μονο-

ξείδιο του άνθρακα, δεν έχει καρκινογόνοδράση,ενώηπίσσαείναι

ένωση πολλών ουσιών, μερικές

από τις οποίες είναι καρκινογόνες

(πολυκυκλικοί και αρωματικοί υδρογονάνθρακες). Η πίσσα είναι

ουσιαστικά αυτό που απομένει

μετά την απομάκρυνση της νικο-

τίνης και της υγρασίας. Πρόκειται

για ένωση πολλών και καρκινο-

γόνων ουσιών, έχει σκούρο χρώ-

μα και κολλώδη υφή. Επικάθεται

στους βλεννογόνους του στόμα-

τος, των πνευμόνων, του στομά-

χου και του εντέρου, συμβάλλο-

ντας στην πρόκληση καρκίνου

αυτών των περιοχών, αλλά και

στηνεκδήλωσηεμφυσήματοςκαι

άλλων χρόνιων αναπνευστικών

και συστηματικών νοσημάτων.

Το μονοξείδιο του άνθρακα

αποτελεί βλαπτική ουσία που

περιέχεται στον καπνό του τσι-

γάρου. Καθώς έχει μεγαλύτερη

συγγένεια ως προς την πρόσδεσή

του στην αιμοσφαιρίνη από ό,τι το

οξυγόνο, εμποδίζει τη μεταφορά

οξυγόνου από τους πνεύμονες

στο αίμα και κατ’ επέκταση τη με-

ταφορά οξυγόνου σε όλους τους

ιστούς του ανθρώπινου σώμα-

τος. Ταυτόχρονα, δυσχεραίνει και

την αποβολή του διοξειδίου του

άνθρακα από τον οργανισμό μας

μέσω της αναπνοής, με παρόμοιο

μηχανισμό. Ετσι, προκαλούνται

χρόνιες βλάβες στους ιστούς.

Η ποσότητα μονοξειδίου του

Σκοτώνει έναν άνθρωπο

κάθε 8 δευτερόλεπτα

άνθρακα που περιέχεται στον καπνό του τσιγάρου είναι τουλάχιστον τόσο υψηλή όσο εκείνη ενός μηκαταλυτικούβενζινοκινητήρα. Το παθητικό κάπνισμα Το παθητικό κάπνισμα, δηλαδή ο εισπνεόμενος και εκπνεόμενος από τους καπνιστές καπνός (καπνός κεντρικής ροής) και κυρίως ο καπνός που εξέρχεται από την άκρη του τσιγάρου μεταξύ δύο εισπνοών (καπνός περιφερικής ροής), έχει επιπτώσεις στην υγεία και των μη καπνιστών. Μόλις το 26% των προϊόντων και υποπροϊόντων καπνού μένει μέσα στο τσιγάρο (φίλτρο), το 28% εισπνέεται από τον καπνιστή και το 46% σκορπίζεται στον αέρα. Περισσότερες από 50 καρκινογόνες ουσίες έχουν ταυτοποιηθεί στον καπνό του τσιγάρου που απελευθερώνεται στον αέρα.

15-20 ΧΡΟΝΙΑ

ο κίνδυνος για καρκίνο του πνεύµονα είναι ελάχιστα µεγαλύτερος

από ό,τι στους

µη καπνιστές

20 ΛΕΠΤΑ

Βελτίωση καρδιακής συχνότητας

και αρτηριακής πίεσης

8 ΩΡΕΣ

µείωση επιπέδων νικοτίνης

και µονοξειδίου άνθρακα (CO)

ΩΡΕΣ

αποβάλλεται το CO, βελτίωση της

οξυγόνωσης

του οργανισµού

48

3-9 ΜΗΝΕΣ

υποχωρούν

τα αναπνευστικά

συµπτώµατα (βήχας, δύσπνοια, απόχρεµψη)

ΩΡΕΣ

2-12 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ

βελτίωση κυκλοφορίας του

ΩΡΕΣ

αποµάκρυνση νικοτίνης, βελτίωση γεύσης και

όσφρησης

χαλαρώνουν οι βρόγχοι και αυξάνεται αναπνεόµενος όγκος αέρα στους πνεύµονες

Στα ούρα και στο αίμα των ατόμων που εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα εντοπίζονται νικοτίνη, κοτινίνη (το μεταβολικό της προϊόν) και καρκινογόνες ουσίες. Στους μη καπνιστές ο καπνός (ιδιαίτερα σε κλειστούς χώρους) ερεθίζει τα μάτια, προδιαθέτει σε συχνές φλεγμονές του επιπεφυκότα και ερεθίζει το αναπνευστικό σύστημα.

Επίσης προκαλεί ρινικά συμπτώματα, βήχα και κεφαλαλγίες καθώς και κρίσεις βρογχικού άσθματος ή άλλες αλλεργικές αντιδράσεις.

Οι επιδράσεις αυτές είναι πιο έντονες στα παιδιά. Πρόκειται, ωστόσο, για ένα φαινόμενο που αφορά και τους καπνιστές, καθώς η έκθεσή τους στον περιβαλλοντικό καπνό πολλαπλασιάζει την πιθανότητα να προσβληθούν από νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα.

Γενικότερα, μπορεί να υποστηριχτεί ότι η έκθεση των μη καπνιστών στον περιβαλλοντικό καπνό προκαλεί στον οργανισμό μεταβολές παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται στους καπνιστές, έστω και σε μικρότερο βαθμό. Εκτός από τις άμεσες επιδράσεις, ο καπνός του τσιγάρου αυξάνει τον σχετικό κίνδυνο για όλα τα βασικά νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα, τόσο στους ενηλίκους όσο και στα παιδιά που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα.

16
24
72
αίµατος, ορατή βελτίωση επιδόσεων σε βάδισµα/άσκηση 10 ΧΡΟΝΙΑ ο κίνδυνος µειώνεται στα επίπεδα του µη καπνιστή 5 ΧΡΟΝΙΑ ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής µειώνεται στο µισό ΟΦΕΛΗ ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑ
Γράφει η ΝΤΆΝΙ ΒΈΡΓΟΥ, danivergou@yahoo.com 15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

πρωτοπαθής υπερπα-

ραθυρεοειδισμός είναι

μια νόσος που οφεί-

λεται στην αύξηση ή

απρόσφορη έκκριση

της παραθορμόνης από έναν, συ-

νηθέστερα (αδένωμα παραθυρεοειδούς), ή 2 και περισσότερους

διογκωμένους παραθυρεοειδείς

αδένες, που εντοπίζονται συνήθως

σε στενή γειτνίαση με τον θυρεοει-

δή αδένα.

Η αύξηση της παραθορμόνης

έχει ως συνέπεια την αύξηση του

ασβεστίου και έναν καταρράκτη

γεγονότων, με τελικό αποτέλεσμα

την προοδευτικά αυξανόμενη δι-

αταραχή διαφόρων συστημάτων

του οργανισμού, κυρίως του μυο-

σκελετικού και του ουροποιητικού

συστήματος αλλά και της ψυχικής

σφαίρας.

Από το μυοσκελετικό, οι ασθε-

νείς εμφανίζουν αρχικά οστεοπενία

καιπροοδευτικάοστεοπόρωση,κα-

θώς επίσης και μυϊκή κόπωση. Από

το ουροποιητικό, έχουμε συχνά

λιθίαση με την εμφάνιση κολικών

νεφρού, ενώ εκσεσημασμένη νεφρολιθίαση μπορεί να οδηγήσει και

σε έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας. Από την ψυχική σφαίρα, έχουμε κατάθλιψη, διαταραχές μνήμης, εκνευρισμό και ακραίες μεταβολές συμπεριφοράς. Η διάγνωση είναι δύσκολο να

γίνει στα αρχικά στάδια της νόσου, στην πορεία όμως μπορεί να τεθεί

από την ταυτόχρονη αύξηση ασβεστίου και παραθορμόνης και τα χα-

μηλά επίπεδα φωσφόρου.

Η διάγνωση πραγματοποιείται

από έναν έμπειρο ενδοκρινολόγο, ο

οποίος θα αξιολογήσει τη σοβαρό-

τητα της νόσου και θα επιλέξει τους

ασθενείςπουχρήζουνχειρουργικής

αντιμετώπισης.

Η επιτυχημένη χειρουργική

επέμβαση προϋποθέτει την αφαί-

ρεση όλων των παθολογικών πα-

ραθυρεοειδών αδένων. Στο 80%

των ασθενών υπάρχει ένα μονήρες

αδένωμα, αλλά είναι δυνατόν να

υπάρχουν 2 ή και περισσότεροι πα-

θολογικοί παραθυρεοειδείς αδένες

που πρέπει να αφαιρεθούν. Στο 4%-

5% μπορεί να υπάρχει διπλό αδέ-

νωμα, ενώ σε ένα περίπου 15% των

ασθενών ανευρίσκονται 2 ή και πε-

ρισσότεροι υπερπλαστικοί παραθυ-

ρεοειδείς αδένες. Αν προσθέσουμε

στην εξίσωση ένα μικρό ποσοστό

υπεράριθμων παραθυρεοειδών

αδένων και ακόμα κάποιες έκτοπες

θέσεις που μπορούν να βρίσκονται, αντιλαμβάνεταικανείςότιμπορείτο

επιτυχημένο χειρουργείο να είναι

μια πολύ δύσκολη υπόθεση.

Στα παραπάνω προβλήματα

προστίθεται η δυσκολία στην προ-

εγχειρητική απεικόνιση. Οι ειδικές

απεικονιστικές εξετάσεις δεν εντο-

πίζουν πάντα τον ή τους παθολογι-

κούς παραθυρεοειδείς αδένες. Οι

πιο ειδικές εξετάσεις που έχουμε

είναι το σπινθηρογράφημα παρα-

θυρεοειδών αδένων, που μπορεί να

εντοπίσει το 75%-80% των μονήρων

ΤΑΧΕΙΑ ΜΕΤΡΗΣΗ ΠΑΡΑΘΟΡΜΟΝΗΣ

Γράφει ο ΚΥΡΙΆΚΟΣ Θ. ΒΆΜΒΆΚΙΔΗΣ*

Η ταχεία

διεγχειρητική

μέτρηση

παραθορμόνης που

γίνεται στο «Ερρίκος

Ντυνάν» λύνει τα

χέρια των γιατρών

αδενωμάτων, ενώ στις περιπτώσεις

ύπαρξης περισσοτέρων παθολογι-

κών παραθυρεοειδών το ποσοστό

ανεύρεσής τους από την εν λόγω εξέταση μειώνεται περίπου στο μισό. Αντίστοιχα το υπερηχογράφημαπουεξαρτάταιαπότηνικανότητα

και εμπειρία του ακτινολόγου βρίσκει το 45%-80% των παθολογικών

παραθυρεοειδών. Είναι προφανές

ότι το υπερηχογράφημα παραθυρεοειδών θα πρέπει να διενεργείται

από πολύ έμπειρο ακτινολόγο, ώστε

να έχουμε τα καλύτερα αποτελέ-

σματα όσον αφορά την προεγχει-

ρητική εντόπιση των παθολογικών

παραθυρεοειδών. Στις περιπτώσεις

που οι δύο παραπάνω εξετάσεις

δεν επιφέρουν κάποιο αποτέλεσμα,

τότε διενεργούμε την 4D CT, μια

πολύ ειδική εξέταση, με εξαιρετικά

αποτελέσματα, η οποία όμως έχει

το μειονέκτημα της επιβάρυνσης

με υψηλά ποσά ακτινοβολίας.

Είναι κατανοητό ότι δεν μπορεί

να υπάρξει ποτέ, προεγχειρητικά,

απόλυτη βεβαιότητα για το πό-

σοι παθολογικοί παραθυρεοειδείς

υπάρχουν και, πολύ περισσότερο, ποια ακριβώς είναι η θέση τους.

Ο χειρουργός δηλαδή, όταν αφαιρέσει έναν παθολογικό παραθυρεοειδή αδένα, δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι δεν υπάρχει άλλος, ακόμα και αν προβεί σε μια ενδελεχήδιερεύνησηστηνπεριοχή

του τραχήλου, που μπορεί να αυξήσειτηνοσηρότητακαιτιςεπιπλοκές

της επέμβασης.

Ηλύσηστοπρόβλημααυτόακούει στο όνομα ταχεία διεγχειρητική μέτρησηπαραθορμόνης.ΣτοΤμήμα Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων του Νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν»

διαθέτουμε ειδικό εξοπλισμό μέσα στον χώρο του χειρουργείου, όπου μετράμε μέσα σε 8 λεπτά τα επίπεδα παραθορμόνης του ασθενούς. Η

όλη διαδικασία έχει ως εξής:

Με το που κοιμηθεί και διασωληνωθεί ο ασθενής, πριν αρχίσει η επέμβαση, παίρνουμε περιφερικό

φλεβικό αίμα και προσδιορίζουμε ταχέωςτηνπαραθορμόνητουασθενούς.

Στη συνέχεια, ξεκινάμε το χειρουργείοκαιμόλιςαφαιρέσουμετον πρώτο παθολογικό παραθυρεοειδή αδένα περιμένουμε 10 λεπτά και επαναλαμβάνουμε τη μέτρηση της

παραθορμόνης. Αν αυτή εμφανίσει πτώση πάνω από το 50% της αρχικής τιμής, ξέρουμε ότι δεν υπάρχει άλλος παθολογικός παραθυρεοειδής και τερματίζουμε την επέμβαση. Αν δεν έχουμε την ανωτέρω επιθυμητήπτώση,συνεχίζουμετην επέμβαση έως ότου εντοπίσουμε τον επόμενο παθολογικό παραθυρεοειδή, τον οποίο αφαιρούμε, και επαναλαμβάνουμε τη μέτρηση της παραθορμόνης.

Με τον τρόπο αυτόν μπορούμε να ξέρουμε ότι έχει επέλθει βιοχημική ίαση στον ασθενή την ώρα της επέμβασης.

Η ταχεία διεγχειρητική μέτρηση παραθορμόνηςβασίζεταιστονπολύ μικρό χρόνο ζωής της παραθορμόνης, που είναι 3-5 λεπτά. Αποτελεί το πιο απαραίτητο βοήθημα στον χειρουργό, ώστε να λύσει με τον καλύτερο τρόπο το πρόβλημα υγείας του ασθενούς και να μειώσει την πιθανότητα υπολειμματικής νόσου και την ανάγκη επανεπέμβασης.

*Διευθυντής Τμήματος Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων «Ερρίκος Ντυνάν»

18
Νέο
των χειρουργών
όπλο στη φαρέτρα
για τον υπερπαραθυρεοειδισμό Ο
15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ

Οι κίνδυνοι, η πρόληψη

και τρόποι αντιμετώπισης

Ηπαχυσαρκία αναγνωρίζεται σήμερα παγκό-

σμια ως ένα ενδημικό

φαινόμενο με αίτια φυ-

σιο-παθολογικά, κοινωνικά, ορμονικά, οικονομικά, γενετικά και περιβαλλοντικά.

Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες

το ποσοστό των παχυσάρκων έχει

διπλασιαστεί, με αποτέλεσμα όλο

και περισσότερες γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας να είναι παχύσαρκες.

Η παχυσαρκία κατά την εγκυμοσύνη συνοδεύεται από σοβαρή

μητρική, εμβρυϊκή και νεογνική

θνησιμότητα.

Η μητρική παχυσαρκία μπορεί

να συνοδεύεται από δυσκολία στη

σύλληψη, πρώιμη αυτόματη απο-

βολή, υψηλό κίνδυνο νεογνικών

ανωμαλιών (εκτός γαστρόσχισης),

διαβήτη της κύησης, χρόνια ή κατά την κύηση υπέρταση, προεκλαμψία, αποφρακτική υπνική άπνοια, αυτόματο πρόωρο τοκετό, παράταση της κύησης, δύσκολο τοκετό, υψηλότερο ποσοστό καισαρικών τομών, αιμορραγίες μετά τον τοκετό, χειρουργικές λοιμώξεις στο

τραύμα της καισαρικής και θρομβο-εμβολικά επεισόδια.

Πριν από την εγκυμοσύνη

Πρέπει οι παχύσαρκες γυναίκες

να γνωρίζουν ότι τα αντισυλληπτι-

κά στις συνηθισμένες δόσεις δεν

επαρκούν και μια μη προγραμματισμένη σύλληψη είναι πιθανή.

Είναι δε σημαντικό να ελεγχθεί η

σωματική κατάσταση της γυναί-

κας πριν από τη σύλληψη και την

εγκυμοσύνη.

Είναι απαραίτητο να ακολουθή-

σουνπρόγραμμααπώλειαςβάρους

αν σχεδιάζουν μια εγκυμοσύνη. Η

απώλεια έστω του 30% του παρα-

πάνω βάρους θα έχει ευεργετική

επίδραση στην πορεία της κύησης.

Αν οι συντηρητικές μέθοδοι δεν

αποφέρουν αποτέλεσμα, τότε η

επιλογή της βαριατρικής επέμβα-

σης πρέπει να αποτελεί μια απο-

δεκτή επιλογή. Οι επεμβάσεις

παχυσαρκίας πλέον είναι αποτελε-

σματικές με πολύ χαμηλό ποσοστό

επιπλοκών.

Πρέπει όμως να έχουμε κατά

νου πάντοτε ότι μετά μια βαριατρι-

κή επέμβαση η σύλληψη πρέπει να

καθυστερεί για τουλάχιστον ένα

έτος.

Τι πρέπει να προσέχετε κατά

τη διάρκεια της κύησης

Γράφει ο ΗΛΊΑΣ ΜΑΡΓΑΡΗΣ*

Παχύσαρκες

γυναίκες που

συλλαμβάνουν

πρέπει από την

αρχή της κύησης

να μπουν σε

πρόγραμμα

παρακολούθησης

ούτως ώστε να

επιτευχθεί

ο στόχος της

φυσιολογικής

ωρίμανσης

του εμβρύου

και της ασφαλούς

γέννας

Παχύσαρκες γυναίκες που συλλαμβάνουν πρέπει από την αρχή

της κύησης να μπουν σε πρόγραμ-

μα παρακολούθησης ούτως ώστε

να επιτευχθεί ο στόχος της φυσι-

ολογικής ωρίμανσης του εμβρύου

και της ασφαλούς γέννας.

Επειδή οι εμβρυϊκές ανωμαλίες

παρουσιάζονται σε υψηλότερο ποσοστό, ένα εμβρυϊκό υπερηχογρά-

φημα, έστω και με τη δυσκολία

απεικόνισης λόγω του ενδιάμεσου

λίπους τη 18η-20ή εβδομάδα θα

μας δώσει μια εικόνα του εμβρύου.

Επειδή ο διαβήτης της κύησης

εμφανίζεται συχνότερα σε παχύ-

σαρκες μητέρες, πρέπει να εκτι-

μηθούν τόσο η αντίσταση στην ιν-

σουλίνη όσο και η διακύμανση

Ο έλεγχος για επεισόδια αποφρακτικής υπνικής άπνοιας είναι απαραίτητος διότι προδιαθέτει σε εμφάνιση προεκλαμψίας, εκλαμψίας, μητρικών καρδιολογικών και θρομβωτικών προβλημάτων, πρόωρο τοκετό, διαταραχές στην ανάπτυξη του εμβρύου και ενδομήτριο ή περιγεννητικό θάνατο. Ο περιορισμός των επεισοδίων επιβάλλεται με χρήση κατάλληλης μάσκας κατά τον ύπνο.

Γυναίκες με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 50 έχουν 5,7-13,6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν ενδομήτριο ή περιγεννητικό θάνατο του εμβρύου. Μητέρες που έχουν υποβληθεί σε βαριατρική επέμβαση θα πρέπει να ελέγχονται για πιθανές διαταραχές σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, σίδερο ή ηλεκτρολύτες. Ολες οι διαταραχές θα πρέπει να διορθώνονται.

σακχάρου στο αίμα. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει είτε αντιδιαβητικά δισκία είτε ινσουλίνη.

Η συμμετοχή του ενδοκρινολόγου κρίνεται απαραίτητη.

Η υπέρταση στην κύηση είναι πιθανή και ο αυτοέλεγχος με μετρήσεις από την ίδια τη μητέρα με ικανού μεγέθους ζώνη χεριού πρέπει να είναι καθημερινή πρακτική. Οι υπερβολικά παχύσαρκες γυναίκες εμφανίζουν οριακές τιμές πίεσης (140/90) και η θεραπευτική χορήγηση κατάλληλων φαρμάκων είναι απαραίτητη.

Ο έλεγχος της πίεσης απομακρύνει τον κίνδυνο προεκλαμψίας και καθιστά την ολοκλήρωση της κύησης ασφαλή.

Στην τελική ευθεία Καθώς η κύηση εισέρχεται στο τρίτο τρίμηνο πρέπει να εκτιμηθεί επακριβώς ο κίνδυνος για κάθε εγκυμονούσα λαμβάνοντας υπόψη το βάρος του εμβρύου, τη ρύθμιση του σακχάρου, τη διόρθωση της πίεσης, την ανάπτυξη του εμβρύου, ιστορικό από προβλήματα από προηγούμενη γέννα, την αναπνευστική κατάσταση της εγκύου, καρδιολογική εκτίμηση για πιθανή μείζονα χειρουργική επέμβαση, αναισθησιολογική εκτίμηση και πλάνο σχετικό με την ακολουθητέα πολιτική κατά τον τοκετό. Τέλος, κατά τον τοκετό, επειδή στις παχύσαρκες διαταράσσεται η έκθεση του γονιδίου της corticotrophin releasing hormone (CRH), ορμόνης του πλακούντα που προμηνύει την έναρξη της διαδικασίας, η τεχνική πρόκληση ωδίνων ίσως είναι απαραίτητη. Η δοσολογία των φαρμάκων πρέπει να προσαρμόζεται στο βάρος της εγκύου και η ολοκλήρωση με καισαρική τομή της διαδικασίας πρέπει πάντα να αποφασίζεται νωρίς ούτως ώστε να ελαττώνονται οι πιθανότητεςεμφάνισηςεπιπλοκών. Η χειρουργική παρέμβαση σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να εφαρμόζει καλή χειρουργική τεχνική, επιμελή αιμόσταση και σύγκλιση του τραύματος, ούτως ώστε να ελαττωθεί η πιθανότητα εμφάνισης μετεγχειρητικών επιπλοκών (ύγρωμα, αιμάτωμα). Μετά την επιτυχή για την έγκυο και το νεογνό ολοκλήρωση της κύησης και του τοκετού, ιδιαίτερη πρέπει να είναι η προσπάθεια της μητέρας να ακολουθήσει πρόγραμμα ελέγχου του βάρους ούτως ώστε αφ’ ενός να χάσει τα περιττά κιλά της κύησης, αφ’ ετέρου να διατηρήσει μειωμένο βάρος ώστε μια νέα κύηση να μην έχει τους κινδύνους που αναλύσαμε παραπάνω. * Διευθυντής Ε' Χειρουργικής Κλινικής, υπεύθυνος Τμήματος Βαριατρικής Χειρουργικής «Ερρίκος Ντυνάν»

20
του
15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

Aύξηση των περιστατι-

κών με στρεπτοκοκκική

λοίμωξη σε παιδιά κάτω

των 10 ετών καταγράφε-

ται διεθνώς –ενώ έχουν

καταγραφεί και θάνατοι– προκαλώ-

ντας ανησυχία. Η Ελλάδα φέτος με-

τρά ήδη έξι απώλειες παιδιών, ενώ

τα θετικά κρούσματα έχουν θέσει

σε επιφυλακή τις αρμόδιες αρχές.

Τι είναι ο στρεπτόκοκκος

Πρόκειται για ένα κοινό μικρόβιο

το οποίο απαντά πολύ συχνά και οι

λοιμώξεις από διεισδυτικό στρεπτό-

κοκκο της ομάδας Α δεν επιτηρού-

νται μέσω του συστήματος υποχρε-

ωτικής δήλωσης νοσημάτων στην

Ελλάδα. Εντούτοις, λόγω της πρόσφατης έξαρσης κρουσμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες χώ-

ρες της Ευρώπης, ο ΕΟΔΥ έχει ζητήσει να δηλώνονται τα επιβεβαιωμέ-

να περιστατικά στρεπτόκοκκου της

ομάδας Α από τις υπηρεσίες υγείας

της χώρας. Ο στρεπτόκοκκος της ομά-

δας Α, γνωστός και ως πυογόνος στρεπτόκοκκος ή GAS (Group A

Streptococcus), είναι ένα βακτή-

ριο που μπορεί να προκαλέσει δι-

άφορες λοιμώξεις στον άνθρωπο, συνήθως ήπιες, αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις πολύ σοβαρές, ακόμη και θανατηφόρες αν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα. Σε ένα μικρό

ποσοστό (1-5%) ατόμων το βακτή-

ριο εντοπίζεται στον φάρυγγα ή στο

δέρμα τους ή και σε άλλα σημεία, χωρίς να νοσούν· αποτελούν, δη-

λαδή, αυτά τα άτομα υγιείς φορείς

του βακτηρίου.

Πώς μεταδίδεται

ο στρεπτόκοκκος

Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται μέσω των μολυσμένων

σταγονιδίων από τις εκκρίσεις ασθενών, της επαφής με επιμολυσμένες

επιφάνειες,τηςεπαφήςμεμολυσμέ-

νες πληγές στο δέρμα των ασθενών καιαπόυγιείςφορείςτουβακτηρίου.

ΟπωςσημειώνειοΕΟΔΥ,οστρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται

πολύ πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπωματικά και νοσούν, παρά

από υγιείς φορείς του βακτηρίου.

Σε κάποιες περιπτώσεις, εάν

η στρεπτοκοκκική λοίμωξη

δεν θεραπευτεί με τα

κατάλληλα αντιβιοτικά, μπορεί

να οδηγήσει σε σοβαρές

επιπλοκές, όπως προσβολή

των νεφρών ή της καρδιάς

(ρευματικός πυρετός).

Τα συμπτώματα που θα παρουσιάσει το πάσχον άτομο είναι ανάλογα με το είδος της λοίμωξης που θα του προκαλέσει το βακτήριο. Για παράδειγμα, η φαρυγγοαμυ-

γδαλίτιδα εκδηλώνεται με πυρετό, πονόλαιμο, δυσκαταποσία, διόγκωση των αμυγδαλών με λευκωπό επίχρισμα, διόγκωση των λεμφαδένωνκαιαιμορραγικάστίγματα

στην υπερώα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μπορεί να

συμπτώματα, η μετάδοση

πώς αντιμετωπίζεται

Ολα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τη λοίμωξη στρεπτόκοκκου της ομάδας Α. Ποιες οι οδηγίες του ΕΟΔΥ

Γράφει η

ΝΤΑΝΙ ΒΈΡΓΟΥ danivergou@yahoo.com

Πιο ευάλωτοι

στο βακτήριο είναι

τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι ανοσοκατεσταλμένοι, οι άνθρωποι

με χρόνια

νοσήματα και όσοι

διαβιούν σε κακές

συνθήκες

υγιεινής και

σε συνθήκες

συγχρωτισμού

προκαλέσει διεισδυτική νόσο στον άνθρωπο (iGAS-invasive Group A Streptococcus), δηλαδή πολύ σοβαρή λοίμωξη που χωρίς την κατάλληλη και άμεση αντιμετώπιση

μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο. Μορφέςδιεισδυτικήςνόσουτουβακτηριδίου αποτελούν η νεκρωτική περιτονίτιδα και το στρεπτοκοκκικό σύνδρομο τοξικής καταπληξίας.

Πώς εκδηλώνεται μια λοίμωξη από στρεπτόκοκκο Α Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α συνήθως προκαλεί λοιμώξεις, όπως φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, πυρετό και δερματικό εξάνθημα γνωστό ως οστρακιά, δερματικές λοιμώξεις

όπως μολυσματικό κηρίο και κυτταρίτιδα, δηλαδή φλεγμονή της επιδερμίδας και του υποδόριου λίπους.

Οι πιο ευάλωτοι

Οποιοσδήποτε μπορεί να νοσήσει από στρεπτοκοκκική λοίμωξη.

Ωστόσο πιο ευάλωτοι στο βακτήριο

είναι τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι ανοσοκατεσταλμένοι, οι άνθρωποι με χρόνια νοσήματα και

όσοι διαβιούν σε κακές συνθήκες

υγιεινής και σε συνθήκες συγχρωτισμού.

Ο πυογόνος στρεπτόκοκκος

αποτελεί ένα από τα πιο συχνά

αίτια φαρυγγοαμυγδαλίτιδας στα

παιδιά σχολικής ηλικίας.

Δεν υπάρχει εμβόλιο

Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο ομάδας Α.

Ωστόσο υπάρχουν κάποια εμβόλια

υπό μελέτη εναντί του βακτηρίου.

Τα μέτρα πρόληψης

Τα μέτρα πρόληψης της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο περιλαμ-

βάνουν:

● Σωστή εφαρμογή των κανόνων

υγιεινής και της υγιεινής των χεριών

● Εφαρμογή των μέτρων ατομικής

προστασίας

● Αποφυγή του συγχρωτισμού και

σωστό αερισμό των χώρων

● Σωστή καθαριότητα και απολύμανση των επιφανειών και των συχνά χρησιμοποιούμενων αντικειμένων, σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών ● Περιορισμό των ατόμων που νοσούν σε κατ’ οίκον νοσηλεία, τουλάχιστον για ένα εικοσιτετράωρο

μετά την έναρξη της αντιβιοτικής τους αγωγής

Ποια είναι η θεραπεία Η στρεπτοκοκκική λοίμωξη από τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α πρέπει εγκαίρως να αντιμετωπίζεται με τα κατάλληλα αντιβιοτικά, ανάλογα με τη βαρύτητα της λοίμωξης. Πότε πρέπει να αναζητούμε βοήθεια

Ο πυρετός που επιμένει, η έντονη κυνάγχη, η δυσκαταποσία, ο πυρετός σε συνδυασμό με εξάνθημα, η έντονη καταβολή είναι συμπτώματα που πρέπει να αναζητήσουμε αμέσως ιατρική βοήθεια. Η διεισδυτική λοίμωξη από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο εξελίσσεται ταχύτατα, γι’ αυτό οποιαδήποτε υποψία νόσου χρήζει άμεσης ιατρικής εκτίμησης. Ο ΕΟΔΥ σημειώνει πως έχει αποστείλει συστάσεις για τα ενδεικνυόμενα μέτρα προστασίας και τη θεραπευτική αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών και τελεί σε εγρήγορσηγιατηνέγκαιρηαναγνώριση κρουσμάτων. Τα επιδημιολογικά δεδομένα δεν υποδεικνύουν ότι υπάρχει ανησυχία για τη δημόσια υγεία της χώρας.

ΠΗΓEΣ: WHO, CDC, ΕΟΔΥ

21
Τα
και
ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟΣ 15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

Πολλοί άνθρωποι ανα-

ζητούν στο διαδίκτυο

πληροφορίες για ιατρικά προβλήματα

και διάφορα θέματα

που άπτονται της ιατρικής επι-

στήμης. Οι αριθμοί που δίνουν

όλες οι έρευνες είναι ξεκάθαροι:

το μεγαλύτερο ποσοστό των κα-

τοίκων των ευρωπαϊκών χωρών

σερφάρει πλέον στο ίντερνετ.

Για την Ελλάδα το ποσοστό αυτό

αγγίζει το 65% του πληθυσμού

και βρίσκεται σε διαρκή ανοδι-

κή πορεία.

Οι παραπάνω αριθμοί είναι

ιδιαίτερα αποκαλυπτικοί και

φανερώνουν μια νέα πραγμα-

τικότητα στη σχέση γιατρού

- ασθενούς. Πολλά άτομα συμ-

βουλεύονται το διαδίκτυο με

βάση τα συμπτώματά τους, χω-

ρίς να πάνε στον γιατρό. Αυτό

μπορεί να τους οδηγήσει σε

λανθασμένα συμπεράσματα. Η

αναζήτηση πληροφοριών υγείας

είναι πλέον πραγματικότητα και

γι’ αυτόν τον λόγο οι ασθενείς θα

πρέπει να είναι επίσης ενήμεροι

για τους κινδύνους που ενέχει η

εξεύρεση πληροφοριών από ιστο-

σελίδες που δεν χαρακτηρίζονται

για την εγκυρότητα, αξιοπιστία

και επικαιροποίηση των πληροφοριών τους.

Η διαδικτυακή πληροφορία με

κριτικό στοχασμό μπορεί να βοη-

θήσει τους ασθενείς:

● να αυξήσουν το επίπεδο γνώ-

σεών τους σε θέματα υγείας και

να ενδυναμώσουν τις δεξιότητές

τους στην προάσπιση και τη δια-

χείριση της υγείας τους.

● να αυξήσει την ικανότητά τους

να αναζητούν τις υπηρεσίες υγεί-

ας που είναι πιο κατάλληλες για το

πρόβλημα που τους απασχολεί.

Αν ο ασθενής γνωρίζει ήδη

κάποια πράγματα, η ιατρική συμ-

βουλή μπορεί να γίνει γι’ αυτόν

πολύ πιο εύκολα κατανοητή. Οσο

υψηλότερο είναι το επίπεδο πλη-

ροφόρησης και γνώσης που έχει

ο ασθενής για την ασθένειά του

τόσο καλύτερη είναι η αποδοχή

της θεραπείας. Η έγκυρη πλη-

ροφόρηση από το διαδίκτυο έχει

αποτέλεσμα ο ασθενής να συμ-

μετέχει ενεργά, να ζητάει περισ-

σότερες πληροφορίες και να θέ-

τει περισσότερες ερωτήσεις στη

διάρκεια της ιατρικής εξέτασης.

Ωστόσο η χρήση της διαδι-

κτυακή πληροφόρησης από τους

ασθενείς ενέχει κινδύνους που

μπορεί να οδηγήσουν σε λανθα-

σμένες επιλογές υποτιμώντας ή

υπερεκτιμώντας συμπτώματα

και σημεία. Οι ασθενείς μπορεί

να εμπιστεύονται ιστότοπους με

πληροφορίες κακής ποιότητας ή

ακόμα και να ερμηνεύουν λάθος

τα δεδομένα. Επιπλέον το διαδί-

κτυο μπορεί να είναι επιβλαβές

δημιουργώντας προσδοκίες

στους ασθενείς που όταν αντιμε-

τωπίζουν τη γνώση ενός πραγμα-

τικού σταδίου ασθένειας-θερα-

πείας απογοητεύονται.

Η πληροφόρηση

μέσω του

διαδικτύου

λειτουργεί

επικουρικά και

δεν αντικαθιστά

σε καμία

περίπτωση τη

γνώση και την

εμπειρία ενός

γιατρού

Ως εκ τούτου θα πρέπει να γίνει σαφές ότι αυτού του είδους η πληροφόρηση λειτουργεί επικουρικά και δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση τη γνώση και την εμπειρία ενός γιατρού

Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ CHECK UP Η σύγχρονη άποψη για την υγεία εστιάζει όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον στον τομέα της πρόληψης και της πρώιμης διάγνωσης. Ο προληπτικός έλεγχος (check up) αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της διαφύλαξης της υγείας. Επικεντρώνεται στην προσυμπτωματική διάγνωση ενηλίκων, ώστε να προσδιοριστούν ορισμένα νοσήματα και παθολογικές καταστάσεις που κατά κανόνα δεν προκαλούν συμπτώματα. Η πρόληψη έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα για την υγεία, την ευεξία και τη μακροζωία. Ο περιοδικός προληπτικός έλεγχος (check up) στοχεύει στο να διαγνωστούν έγκαιρα και να αντιμετωπιστούν νοσήματα πριν από τη δημιουργία μη αναστρέψιμων επιπλοκών. Επιπλέον στοχεύει στο να δοθούν εξατομικευμένες οδηγίες-συμβουλές για να διαφυλαχτεί η καλή υγεία του εκάστοτε ασθενούς.

Πρόκειται για μια στοιχειώδη

υποχρέωση-επιλογή του ατόμου απέναντι στον εαυτό του.

Το πρόγραμμα του περιοδικού προληπτικού ελέγχου πρέπει να εξατομικεύεται από τον

γιατρό ανάλογα με το ιστορικό,

τους παράγοντες κινδύνου και

τα αποτελέσματα προηγούμε-

νων διαγνωστικών εξετάσεων.

Στόχος του είναι η προαγωγή

της ατομικής και οικογενειακής

υγείας. Επιπλέον στοχεύει στην

ανίχνευση παραγόντων κινδύ-

νου που μπορούν να εξελιχθούν

σε νόσο και που μπορούν να

αντιστραφούν με αλλαγή του

τρόπου ζωής. Τέλος, γίνεται ανί-

χνευση παθήσεων που συνήθως

είναι ασυμπτωματικές καθώς

επίσης η καλή συμμόρφωση με

την αγωγή των ήδη υφιστάμε-

νων παθήσεων.

Ανάλογα με το φύλο και την

ηλικία, τα υφιστάμενα προβλή-

ματα υγείας, προδιαθεσικούς ή

κληρονομικούς παράγοντες, η

συχνότητα του check up διαφοροποιείται. Επίσης, μπορεί να

αλλάζει με βάση τα αρχικά ευρήματα. Ο προληπτικός έλεγχος

περιλαμβάνει τη λήψη ιατρικού

ιστορικού, κλινική εξέταση και εργαστηριακό-απεικονιστικό έλεγχο.

Στο «Ερρίκος Ντυνάν», αναγνωρίζοντας τη σημαντικότητα του περιοδικού προληπτικού ελέγχου και ότι αποτελεί επιλογή των ασθενών να εμπιστευτούν το νοσοκομείο μας, δημιουργήθηκε ένας σύγχρονος ξεχωριστός χώρος με πιστοποιημένο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και τη συμμετοχή όλων των ιατρικών ειδικοτήτων με στόχο την εξατομικευμένη προληπτική ιατρική. Στόχος του νοσοκομείου μας είναι να πραγματοποιείται ολοκληρωμένος προληπτικός έλεγχος σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Εχουμε δημιουργήσει πακέτα προληπτικού ελέγχου που καλύπτουν τις ανάγκες των ασθενών μας, αλλά είμαστε και στη διάθεσή τους να δημιουργήσουμε εξατομικευμένα πακέτα. Επιπλέον διαχειριζόμαστε προληπτικούς ελέγχους μεγάλων εταιρειών που έχουν δημιουργήσει οι γιατροί εργασίας τους ή που έχουμε κληθεί να δημιουργήσουμε εμείς ανάλογα με τις ανάγκες τους. Προβαίνουμε σε συνεχείς ενημερώσεις και καμπάνιες αφύπνισης του κοινού για τη σημαντικότητα του περιοδικού προληπτικού ελέγχου είτε μέσω διαφημιστικών εκστρατειών είτε μέσω δημιουργίας μικρών, ευέλικτων πακέτων για προληπτικό έλεγχο και έγκαιρη διάγνωση ασθενειών όπως καρκίνος του μαστού, καρκίνος προστάτη κ.ά. «Κάλλιον του θεραπεύειν, το προλαµβάνειν», υποστήριζε ο Ιπποκράτης από την αρχαιότητα. * Διευθύντρια Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών-Τμήματος Check Up «Ερρίκος Ντυνάν»

22
Γράφει
ΒΑΡΒΑΡΑ
η
ΚΑΛΟΓΕΡΗ*
Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ
Υπέρ και κατά της
ιατρικής
του
διαδικτύου 15-16 Ιουλίου 2023 υγεία & ζωή

Ιουλίου 2023

Πέντε συμβουλές για ασθενείς

που είναι χαμένες στο

1. Χρειάζομαι πλαστικό

διαδίκτυο

ή «αισθητικό» χειρουργό; Οποιος επιθυμεί να βελτιώσει την εμφάνισή

του χρειάζεται γιατρό που να γνωρίζει ώστε να

συμβουλεύσει επαρκώς. Οι «αισθητικοί» γιατροί, έχοντας άλλη ειδικότητα, δεν έχουν εκπαιδευτεί

γι’ αυτό που προσφέρουν. Μέσα από ολιγοήμερα σεμινάρια μοιράζονται τίτλοι μηδενικού αντικρίσματος σε επιστημονικό επίπεδο, οι οποίοι εξαργυρώνονται από ευκολόπιστους ασθενείς.

Αντίθετα, οι πλαστικοί χειρουργοί εκπαιδεύονται για 6 χρόνια μετά το πτυχίο ιατρικής, αποκτούν τον τίτλο τους μετά από επίσημες εξετάσεις και παρακολουθούνται κατά τη διάρκεια του επιστημονικού τους βίου.

2. Χρειάζομαι κάτι απλό, γιατί να πάω σε πλαστικό; Οι μέθοδοι που υπόσχονται πολλά με απλούς και φτηνούς τρόπους δεν αντικαθιστούν τις χειρουργικές επεμβάσεις. Οι αντιγηραντικές θεραπείες ιατρείου είναι προορισμένες για να διορθώνουν επιμέρους προβλήματα, χρησιμοποιούνται συνδυαστικά και συμπληρώνουν τις χειρουργικές επεμβάσεις. Π.χ. το Botox διορθώνει τις ρυτίδες έκφρασης αλλά όχι της βαρύτητας, τα fillers τις

λειαίνουν αλλά δεν έχουν lifting effect, τα νήματα

σε ορισμένα πρόσωπα θα δώσουν καλά αποτελέσματα, σε άλλα μέτρια και σε άλλα κανένα απολύτως. Η ασθενής που θα συμβουλευτεί γιατρό

ο οποίος έχει τη δυνατότητα να προσφέρει μόνο θεραπείες ιατρείου δεν θα λάβει μια πλήρη και σωστή συμβουλή για το τι της ταιριάζει, πότε και πώς θα πρέπει να το κάνει και τι πρέπει να αναμένει.

3. Θέλω να κάνω κάτι,

αλλά το κόστος με αποθαρρύνει.

Οι ασθενείς δικαιούνται να κάνουν αυτό που

πραγματικά χρειάζονται για να διορθώσουν το πρό-

βλημά τους και ίσως αξίζει τον κόπο να περιμένουν

μέχρι να έχουν την οικονομική δυνατότητα παρά

να επιλέξουν βιαστικά μια φτηνότερη ακατάλλη-

λη θεραπεία. Είναι αναμενόμενο ότι εκτός από την απογοήτευση και την απώλεια χρόνου, στο τέλος θα επιβαρυνθούν περισσότερο.

4. Ασθενής ή πελάτης; Στο ιατρείο του πλαστικού χειρουργού οι άνθρωποι που αναζητούν συμβουλή σε μεγάλο ποσοστό είναι απολύτως υγιείς. Εχουν όμως το δικαίωμα για πλήρη, λεπτομερή, ειλικρινή ενημέρωση και τήρηση της δεοντολογίας σε όλες τις φάσεις της θεραπείας τους. Καλό θα είναι λοιπόν όταν μπαίνουν σε χώρους όπου διαπιστώνουν πρακτικές ασυνήθιστες για ιατρεία (προσφορές, διαφημιζόμενες εκπτώσεις, επιθετική προώθηση, κουπόνια, όλα αυτά που συνιστούν αντιδεοντολογικές συμπεριφορές) να θυμούνται ότι αυτά έχουν αντανάκλαση και στην ποιότητα των υπηρεσιών

που θα λάβουν.

5. Το διάβασα στο διαδίκτυο για να το συζητήσω με τον πλαστικό μου

Μην το κάνετε! Στην Αμερική ήδη στα ιατρεία των πλαστικών χειρουργών υπάρχουν ταμπέλες

που γράφουν «Δεν μας ενδιαφέρει να συζητήσουμε

αυτό που διαβάσατε στο διαδίκτυο». Και προσοχή!

Το διαδίκτυο δεν ελέγχεται από κανέναν και δεν

μπορείτε να διαλέξετε από εκεί αυτό που σας ταιριάζει όπως κάποιο απλό προϊόν. Η επίσκεψη στον

γιατρό είναι αναγκαία και δεν υποκαθίσταται. Μη συγκρίνετε τις συμβουλές του με ό,τι διαβάσατε στο διαδίκτυο αλλά συζητήστε μαζί του ανεπηρέαστα.

* Πρόεδρος Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου

Χρειάζομαι πλαστική

Γράφει ο

Το καλοκαίρι ως χρόνος προετοιμασίας

Οι «αισθητικοί» γιατροί, έχοντας άλλη ειδικότητα, δεν έχουν εκπαιδευτεί γι’ αυτό που προσφέρουν.

Αντίθετα, οι πλαστικοί χειρουργοί

Αν όμως υπάρχει σκέψη για επεμβάσεις προσώπου (facelift, βλεφαροπλαστική, lifting λαιμού), θα πρέπει να χρησιμοποιείτε συστηματικά αντηλιακή προστασία και να διατηρείτε το πρόσωπο σταθερά ενυδατωμένο. Τα τέλη του καλοκαιριού είναι ιδανική περίοδος για επεμβάσεις ρινοπλαστικής, λιποαναρρόφησης και κοιλιοπλαστικής, καθώς η κολύμβηση και το θαλασσινό νερό μία εβδομάδα μετά την επέμβαση βοηθούν στην ταχύτερη αποθεραπεία, με καλύτερα αποτελέσματα.

Καλό καλοκαίρι!

23
εκπαιδεύονται για 6 χρόνια μετά το πτυχίο ιατρικής δρ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΕΞΑΔΑΚΤΥΛΟΣ*
για τις επεμβάσεις του φθινοπώρου
Ο ήλιος, η θάλασσα, η αυξημένη φυσική δραστηριότητα και τα σπορ μπορούν να βοηθήσουν όσους σκέφτονται να υποβληθούν σε επέμβαση πλαστικής χειρουργικής μετά το καλοκαίρι. Τα ση μάδια του μαυρίσματος μπορούν να καθοδηγήσουν τον πλαστικό χειρουργό πού να τοποθετήσει τις τομές του ώστε να κρύβονται αποτελεσματικά στο μέλλον (αφορά επεμβάσεις κοιλιοπλαστικής, μα στοπλαστικής, ανόρθωσης γλουτών, μηρών και πλαστική βραχιόνων). Η ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος με την κολύμβηση βοηθά επίσης στην ταχύτερη ανάρρωση.
15-16
υγεία & ζωή

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.