YGEIA APRIL 2019 by Εφημερίδα των Συντακτών

Η άνοιξη έρχεται μαζί με τις αλλεργίες

6-7 | 4 | 2019

υγεία ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Επιμέλεια: Ντάνι Βέργου

ΦΑΡΜΑΚΑ

Μνημονιακός «βρόχος» στη φαρμακευτική δαπάνη

φαρμακευτική κάλυψη στη χώρα μας συρρικνώθηκε και απαξιώθηκε κατά την τελευταία δεκαετία. Ο ασθενής αφέθηκε σχεδόν στην τύχη του, να πληρώνει συνεχώς από την τσέπη του για να καλύψει τις ανάγκες του σε φάρμακα. Το φάρμακο δεν αντιμετωπίζεται ως αγαθό αλλά ως εμπόρευμα σε ένα πλαίσιο συνολικής εμπορευματοποίησης της υγείας. Για τους ασθενείς που δεν... βγαίνουν, η διέξοδος είναι η «αυτοθεραπεία», η επιλογή δηλαδή φαρμάκων από αυτά που τους γράφουν οι γιατροί, λόγω αδυναμίας να αγοράσουν όλα όσα χρειάζονται. Την ίδια ώρα οι συνταξιούχοι ξοδεύουν τουλάχιστον μία σύνταξη τον χρόνο για τα φάρμακά τους, ενώ ζουν και βασιλεύουν τα τεφτέρια στα φαρμακεία, όπως παλιά στα μπακάλικα. Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη το 2019 παραμένει στο 1,945 δισ. ευρώ. Οι συμμετοχές των ασθενών σε φάρμακα του ΕΟΠΥΥ έφτασαν τα 875 εκατ. ευρώ

το 2017. Υπενθυμίζεται ότι η συμμετοχή των ασθενών ήταν 9% το 2009, 25% το 2014 και το 2016 άγγιζε το 30%, όπως δήλωνε στην «Εφ.Συν.» ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός. Σε αυτή τη δαπάνη υπολογίζονται, βέβαια, μόνο τα φάρμακα της «θετικής λίστας», δηλαδή αυτά που συνταγογραφούνται και ο ΕΟΠΥΥ συμμετέχει στην αποζημίωσή τους. Οι ασθενείς πληρώνουν τη διαφορά μεταξύ ασφαλιστικής και λιανικής τιμής, που στο ταμείο σημαίνει 25% μέχρι και 80% συμμετοχή και επιπλέον το 1 ευρώ ανά συνταγή. Ασφαλισμένοι και ανασφάλιστοι πληρώνουν ακόμα 1 δισ. ευρώ, 100% από την τσέπη τους τον χρόνο για τα φάρμακα που δεν καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ: τα φάρμακα της «αρνητικής λίστας», εκείνα δηλαδή που συνταγογραφούνται αλλά δεν αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ και τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ), η τιμή των οποίων «απελευθερώθηκε» στα τέλη του 2017.

Η μετακύλιση της φαρμακευτικής δαπάνης στον ασθενή είναι προφανής. Η αξία των φαρμάκων που διακινήθηκαν στη χώρα το 2015 –έφτανε τα 5,603 δισ. ευρώ το 2016– αυξήθηκε σε 5,820 δισ. ευρώ και το 2017 ήταν 5,779 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία στον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ). Το καθαρό κέρδος της φαρμακοβιομηχανίας, σύμφωνα με την ICAP, είναι μεσοσταθμικά 5% και το μικτό κέρδος 32%. Σε αυτό το βαριά τραυματισμένο πλαίσιο, κάτω από συνθήκες γενικευμένης όξυνσης των προβλημάτων και μετρώντας ώρες πριν από τις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου, η «Εφ.Συν.» αναζήτησε τις προθέσεις των κοινοβουλευτικών κομμάτων όσον αφορά την πολιτική φαρμάκου. Και, επιπλέον, των θεσμικών εκπροσώπων της φαρμακοβιομηχανίας αλλά και των συνταξιούχων.

52 50

6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΠΙΟΥ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

Ενα νέο «μείγμα» πολιτικής ολιτική προτεραιότητα του υπουργείου Υγείας στη μεταμνημονιακή περίοδο εξακολουθεί να είναι η καθολική και ισότιμη κάλυψη των φαρμακευτικών αναγκών των πολιτών, η δημιουργία ενός προβλέψιμου και βιώσιμου περιβάλλοντος για όλους τους εμπλεκόμενους στην αγορά φαρμάκου και κυρίως η εγγυημένη πρόσβαση των ασθενών στις σύγχρονες θεραπείες, με παράλληλη μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης που έχουν δεχτεί οι πολίτες τα χρόνια της κρίσης και των μέτρων λιτότητας. Εχουμε ήδη διασφαλίσει τη φαρμακευτική κάλυψη όλων των ανασφάλιστων, με το 1/3 από αυτούς να δικαιούται μηδενική συμμετοχή στο κόστος λόγω εισοδηματικών κριτηρίων. Είναι πολύ σημαντικό, επίσης, ότι, παρά τις επιβαρύνσεις που δημιουργούν οι χαμηλοί κλειστοί προϋπολογισμοί, διαψεύσαμε τις «Κασσάνδρες» για Grexit στα καινοτόμα φάρμακα και ότι, στην πλειονότητά τους, οι φαρμακευτικές εταιρείες εξακολουθούν να ενδιαφέρονται για την είσοδο νέων αποτελεσματικών φαρμάκων στη χώρα μας. Η ευστάθεια και η κανονικότητα στον ευαίσθητο χώρο του φαρμάκου ενισχύει το αναγκαίο κλίμα «υγειονομικής ασφάλειας» στην κοινωνία και ενθαρρύνει επενδύσεις είτε σε κλινικές μελέτες είτε στην εγχώρια παραγωγή αξιόπιστων φαρμακευτικών σκευασμάτων και στην τόνωση των ελληνικών εξαγωγών. Στην Ελλάδα, η βασική στρέβλωση στη φαρμακευτική πολιτική που οδήγησε στην έκρηξη της δημόσιας δαπάνης την προηγούμενη δεκαετία ήταν ότι το κράτος και τα ασφαλιστικά ταμεία αποζημίωναν φάρμακα χωρίς επιστημονική αξιολόγηση, χωρίς διαπραγμάτευση και χωρίς συνταγογραφικά πρωτόκολλα. Η αποζημίωση σε τιμές καταλόγου ήταν πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία. Αυτό το έλλειμμα μηχανισμών ελέγχου οδήγησε στην ασυδοσία και τη διαφθορά και ακριβώς σ’ αυτά τα πεδία εστιάζεται σήμερα η προσπάθεια «θεσμικής θωράκιση» του συστήματος από την πλευρά του υπουργείου Υγείας. Η δέσμη διαρθρωτικών μέτρων που έχουμε δρομολογήσει παρεμβαίνει στους κρίσιμους «κρίκους» της φαρμακευτικής αλυσίδας (κλινική αξιολόγηση μέσω της Επιτροπής ΗΤΑ με ταυτόχρονη διαπραγμάτευση προσιτών τιμών αποζημίωσης, ορθολογική συνταγογράφηση με βάση θεραπευτικά πρωτόκολλα και Μητρώα Ασθενών, ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα νοσοκομεία, κεντρικοί διαγωνισμοί για τα νοσοκομειακά φάρμακα εκτός πατέντας, οικονομικά κίνητρα στους ασθενείς για την επιλογή γενοσήμων κ.λπ.). Τα μέτρα αυτά καθιστούν το σύστημα πιο βιώσιμο, συμβάλλουν στον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης και κατ’ επέκταση στην αναγκαία μείωση του clawback. Ενα πιο ειδικό μέτρο ορθολογικότερης αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων και δικαιότερης κατανομής της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης είναι η σταδιακή εφαρμογή επιμέρους κλειστών προϋπολογισμών ανά θεραπευτική κατηγορία που σχεδιάζουμε να εφαρμοστεί από την επόμενη χρονιά. Τέλος, επειδή θεωρούμε ότι απαιτείται σταδιακή υποχώρηση της λιτότητας και όχι φυσικά επειδή θέλουμε να κάνουμε «δωράκια» στη φαρμακοβιομηχανία, όπως με πολύ φτηνό και εξόχως λαϊκιστικό τρόπο μάς κατηγορεί η αντιπολίτευση, έχουμε ήδη εξα-

EUROKINISSI / ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΙΣΙΝΑΣ

Π Γράφει ο Ανδρέας Ξανθός, υπουργός Υγείας

Υπάρχει διαφάνεια στη διαδικασία τιμολόγησης από τον ΕΟΦ, μετασχηματίζεται η τιμολογιακήαποζημιωτική πολιτική των μνημονιακών χρόνων, έχουμε για πρώτη φορά έναν αξιόπιστο μηχανισμό Αξιολόγησης και Διαπραγμάτευσης των νέων φαρμάκων, ενσωματώνονται συνεχώς σύγχρονα θεραπευτικά πρωτόκολλα στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ, συγκροτούνται αξιόπιστα Μητρώα Ασθενών

σφαλίσει για τα επόμενα 4 χρόνια μια μικρή, αλλά πολύ σημαντική για το αναγκαίο θετικό κλίμα στη φαρμακευτική αγορά, ενίσχυση των ορίων της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης (εξωνοσοκομειακής-νοσοκομειακής), με βάση την προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ. Αυτό, ειδικά για το 2019, μεταφράζεται σε προσαύξηση κατά 45 εκατ. ευρώ του budget των φαρμάκων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Υπάρχουν επίσης ακόμα δύο πεδία μεταρρυθμιστικών αλλαγών: η τιμολογιακή και η αποζημιωτική πολιτική. Στο θέμα της τιμολόγησης των φαρμάκων, νομοθετήσαμε πρόσφατα ένα απλούστερο, διαφανέστερο και ορθολογικότερο σύστημα, γιατί μετά από 10 χρόνια μνημονιακών περιορισμών και στρεβλώσεων οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε τις παρενέργειες της προηγούμενης περιόδου. Κατ’ αρχήν, η ανατιμολόγηση των παλιών φαρμάκων θα γίνεται μία (1) φορά τον χρόνο (αντί για 2 που ίσχυε όλη τη μνημονιακή περίοδο), ενώ παράλληλα αλλάζει η βάση υπολογισμού των τιμών και επιλέγονται οι 2 χαμηλότερες τιμές της ευρωζώνης (αντί για τις 3 χαμηλότερες της Ε.Ε.), επειδή θεωρούμε ότι η χώρα μας πλέον πρέπει να συμβαδίζει με τα standards της ζώνης του ευρώ, με τις χώρες δηλαδή που έχουν παραπλήσιο επίπεδο οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης με τη δική μας. Αποτέλεσμα του νέου μοντέλου είναι μια περίπου ισοδύναμη αυξομείωση τιμών (τα φάρμακα που έχουν τιμή πάνω από τον μέσο όρο των 2 χαμηλότερων της ευρωζώνης θα μειωθούν σταδιακά κατά 10% τον χρόνο, ενώ τα φάρμακα που έχουν τιμή κάτω από τη χαμηλότερη τιμή της ευρωζώνης θα αυξηθούν αντίστοιχα κατά 10% τον χρόνο και μέχρι τη χαμηλότερη τιμή). Ετσι, αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα με τις πολύ χαμηλές πλέον τιμές για αρκετά γενόσημα και of patent (λόγω του συνεχούς dumping τιμών σε κάθε ανατιμολόγηση), την απόσυρση από την

ελληνική αγορά φτηνών και αποτελεσματικών φαρμάκων και την αύξηση των παράλληλων εξαγωγών. Με το νέο αυτό σύστημα ομοιογενοποιούνται σταδιακά οι τιμές των γενοσήμων, διασφαλίζεται η βιωσιμότητα και η επάρκεια στην αγορά καταξιωμένων, αποτελεσματικών και φτηνών φαρμάκων και δημιουργείται ένα πιο ασφαλές και προβλέψιμο περιβάλλον στην αγορά φαρμάκου. Στο θέμα, τώρα, της αποζημιωτικής πολιτικής που θα συνοδεύσει τις αλλαγές στην τιμολόγηση των φαρμάκων, επιδιώκουμε μέσα από την ομοιογενοποίηση της τιμής των γενοσήμων και την εξίσωση της λιανικής τιμής τους με την ασφαλιστική και αντίστοιχα με την ασφαλιστική των of patent να πετύχουμε σημαντική υποχώρηση της επιβάρυνσης των πολιτών λόγω της διαφοράς λιανικής - ασφαλιστικής τιμής. Σήμερα περίπου το 40% της συνολικής συμμετοχής των ασθενών στο κόστος των συνταγογραφούμενων φαρμάκων αφορά αυτή τη διαφορά. Επίσης, θα υπάρχει πρόνοια να υποδιπλασιάζεται η συμμετοχή του ασθενή στα φάρμακα που επιτυγχάνεται μείωση τιμής μέσω της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης του υπουργείου. Θεωρούμε ότι με τη νέα αποζημιωτική πολιτική που καταργεί όλες τις στρεβλώσεις του μνημονιακού «αλγόριθμου αποζημίωσης» και σε συνδυασμό με τα οικονομικά κίνητρα στους πολίτες για την επιλογή γενοσήμων (μηδενική συμμετοχή για τις κατηγορίες νοσημάτων που έχουν συμμετοχή 10% και αντίστοιχα μείωση για τις κατηγορίες που είναι στο 25%), επιτυγχάνουμε μια αισθητή ανακούφιση των πολιτών, μετά από μία περίοδο πολλαπλών επιβαρύνσεων που έπληξαν ιδιαίτερα τα οικονομικά ασθενέστερα στρώματα. Σιγά σιγά, λοιπόν, το τοπίο στο Φάρμακο αλλάζει στην Ελλάδα, υπάρχει διαφάνεια στη διαδικασία τιμολόγησης από τον ΕΟΦ, μετασχηματίζεται η τιμολογιακή-αποζημιωτική πολιτική των μνημονιακών χρόνων, έχουμε για πρώτη φορά έναν αξιόπιστο μηχανισμό Αξιολόγησης και Διαπραγμάτευσης των νέων φαρμάκων, ενσωματώνονται συνεχώς σύγχρονα θεραπευτικά πρωτόκολλα στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ, συγκροτούνται αξιόπιστα Μητρώα Ασθενών, εφαρμόζεται η ρύθμιση για τη δημοσιοποίηση των σχέσεων των φαρμακευτικών με επιστημονικές εταιρείες και γιατρούς, επιχειρούνται αλλαγές στο πεδίο της συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης και των ιατρικών συνεδρίων. Και αυτό συνέβη επειδή στο υπουργείο Υγείας συγκροτήθηκε μία ομάδα ανθρώπων με πολύ καλή γνώση των θεμάτων στον τομέα του φαρμάκου και κυρίως με υψηλό επίπεδο εντιμότητας, ήθους και αφοσίωσης στη Δημόσια Υγεία, που συνέβαλαν καθοριστικά όχι μόνο στην αξιοπιστία της χώρας έναντι των «θεσμών» και στο κλείσιμο όλων των εκκρεμοτήτων και προαπαιτουμένων για τη λήξη του μνημονιακού προγράμματος, αλλά διαμόρφωσαν ένα νέο πλαίσιο βιώσιμης φαρμακευτικής πολιτικής με στόχο την εγγυημένη πρόσβαση των πολιτών στα αναγκαία φάρμακα. Αυτοί οι εξαιρετικοί επιστήμονες και δημόσιοι λειτουργοί απέδειξαν ότι δεν έχουμε ανάγκη τη συνδρομή των «εμπειρογνωμόνων του συστήματος» με τις γνωστές διαπλοκές τους με ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα, για να υπηρετήσουμε το δημόσιο και το κοινωνικό συμφέρον.

6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΔΕΣΜΕΥΣΗ

Αποτελεσματικά, φτηνά και καινοτόμα φάρμακα για όλους τον χώρο της Υγείας, τον κατεξοχήν τομέα στον οποίο η Πολιτεία οφείλει να επιδείξει το ανθρώπινό της πρόσωπο, η κατάσταση σήμερα είναι ζοφερή. Είναι όμως συνειδητή επιλογή μας ως Νέα Δημοκρατία να κοιτάξουμε κατάματα το μέλλον και εμφατικά να προσπεράσουμε τέσσερα και πλέον χρόνια που χάθηκαν για την Υγεία μέσα σε ένα ισοπεδωτικό μείγμα νιρβάνας και αναχρονιστικών ιδεοληψιών. Επιλέγουμε επομένως να παραθέσουμε γνώση, αποφασιστικότητα, ξεκάθαρες, άμεσα εφαρμόσιμες και κοστολογημένες πολιτικές, στο πλαίσιο ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας που θα υπηρετεί κυρίως τους αδύναμους οικονομικά και κοινωνικά συμπολίτες μας. Που θα διασφαλίζει την ελεύθερη επιλογή του πολίτη, θα τον απαλλάξει από τη γραφειοκρατία και θα τον προστατεύει από την εκμετάλλευση του πόνου του και τη διαφθορά. Που θα σέβεται τους φόρους του και το υστέρημά του πατάσσοντας τη σπατάλη και μην επιτρέποντας να πάει χαμένο έστω και ένα ευρώ από τον κόπο του. Από αυτές ακριβώς τις αρχές διατρέχεται ολόκληρο το πρόγραμμα Υγείας της Νέας Δημοκρατίας που πρόσφατα παρουσίασε ο πρόεδρός μας Κυριάκος Μητσοτάκης. Στον ευαίσθητο και νευραλγικό τομέα της φαρμακευτικής πολιτικής ειδικότερα, ανακοινώσαμε δέσμη μέτρων και δράσεων με σκοπό πρωτίστως την απρόσκοπτη πρόσβαση όλων των πολιτών σε αποτελεσματικά, μη κοστοβόρα αλλά και καινοτόμα φάρμακα. Δεσμευτήκαμε για την κατ’ οίκον διανομή φαρμάκων σε συγκεκριμένες ομάδες ασθενών (π.χ. ασθενείς με καρκίνο, ΑμεΑ κ.λπ.) προκειμένου να σταματήσει η απαράδεκτη ταλαιπωρία να περιμένουν ώρες στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ για να πάρουν ειδικά φάρμακα. Τα φάρμακα δύναται να τα παραλαμβάνει ο πολίτης και από το φαρμακείο της γειτονιάς του. Θα μεριμνήσουμε ώστε όλοι οι πολίτες να έχουν πρόσβαση σε όλες τις απαραίτητες και καινοτόμες θεραπείες (π.χ. στην ογκολογία, τα εκφυλιστικά νοσήματα, τις χρόνιες παθήσεις). Η χορήγηση της θεραπείας θα συνδέεται με την αποτελεσματικότητά της: Θα αποζημιώνονται οι θεραπείες με αποδεδειγμένο όφελος στην υγεία των πολιτών. Συγχρόνως, δε, θα μειώσουμε τον χρόνο που απαιτείται από τη συνταγογράφηση μέχρι τη λήψη θεραπείας, ειδικά για νοσοκομειακά φάρμακα, χωρίς να απαιτείται η ταλαιπωρία του πολίτη ή των συγγενών του. Θα κινηθούμε τάχιστα και αποτελεσματικά προς την κατεύθυνση της μείωσης της οικονομικής επιβάρυνσης-συμμετοχής των πολιτών μέσω των χαμηλότερων τιμών στα φάρμακα που θα προκύψουν από διαπραγματεύσεις ενός ισχυρού ΕΟΠΥΥ με τη φαρμακοβιομηχανία: Σε αντίθεση με τα τραγελαφικά έως ύποπτα βήματα που κάνει η σημερινή κυβέρνηση στην τιμολόγηση των φαρμάκων, εμείς εμφατικά προτάσσουμε την αξιολόγηση φαρμακευτικών προϊόντων και τεχνολογιών, τη σκληρή και ουσι-

Σ Γράφει ο Βασίλης Οικονόμου, βουλευτής Επικρατείας και τομεάρχης Υγείας της Ν.Δ.

Οφείλουμε να παράσχουμε κίνητρα σε όσες εταιρείες επενδύουν σε έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή καινοτόμων προϊόντων. Πρεσβεύουμε τη συνυπευθυνότητα της Πολιτείας με τη βιομηχανία στη χάραξη αναπτυξιακής πολιτικής στο φάρμακο, μέσω υπογραφής πενταετούς συμφώνου σταθερότητας με τη φαρμακοβιομηχανία και τους λοιπούς παρόχους υπηρεσιών υγείας

αστική διαπραγμάτευση, τον υγιή ανταγωνισμό των παρόχων προς όφελος του αγοραστή φορολογούμενου πολίτη, το σταθερό και στιβαρό νομοθετικό πλαίσιο. Εχουμε στόχο την επέκταση της χρήσης γενοσήμων, που θα αφήσουν δημοσιονομικό χώρο για την επένδυση στην καινοτομία, τον δίκαιο επιμερισμό του clawback αλλά και τη σταδιακή του μείωση, για την οποία έχουμε δεσμευτεί ως κράτος, αλλά δεν κάνουμε. Εργαλεία προς αυτή την κατεύθυνση διαθέτουμε πολλά: ο έλεγχος της υπερσυνταγογράφησης, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, τα μητρώα ασθενών με χρόνια νόσο θα γίνουν, και θα γίνουν άμεσα. Αμεσα θα προχωρήσουμε στον αυστηρό έλεγχο της διακίνησης των αντιβιοτικών, τα οποία θα χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή. Το ηλεκτρονικό ατομικό ιστορικό υγείας, η ψηφιοποίηση της ιατρικής πληροφορίας, η πληροφορική ομοιογενοποίηση και διασύνδεση των δομών θα γίνουν, και θα γίνουν άμεσα. Καμία δράση δεν θα θεωρείται ολοκληρωμένη αν δεν στηρίζεται στην πλήρη καταγραφή και επεξεργασία των μεγα-δεδομένων (BIG DATA), που θα οδηγήσουν στην κοστολόγηση και την αξιολόγηση των χαρασσόμενων πολιτικών Υγείας. Στη νέα διακυβέρνηση θα αρχίσουμε να μετράμε γιατί θα πρέπει να αξιολογούμε! Μεγάλο μέρος της πολιτικής μας βούλησης και προσπάθειας θα διοχετευτεί στην ανάδειξη της χώρας μας ως κέντρου διεξαγωγής κλινικών μελετών με διεθνή απήχηση που θα δώσει νέα πνοή και ώθηση στη Δημόσια Υγεία και προστιθέμενη αξία στην εθνική οικονομία. Μέσω των κλινικών μελετών οι ασθενείς θα έχουν αμεσότερη πρόσβαση σε καινοτόμες, πρωτοποριακές

θεραπείες, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση για τους ίδιους. Η Πολιτεία θα αυξήσει σημαντικά τα έσοδά της από τη φορολογία, θα δει την ανεργία και το brain drain να υποχωρούν, θα δει τα νοσοκομεία της να αναβαθμίζονται προσφέροντας καλύτερες υπηρεσίες υγείας στο σύνολο των ασθενών (είτε συμμετέχουν σε μια κλινική μελέτη είτε όχι, αφού τα έσοδα θα «επιστρέφονται» σε όλους ανεξαιρέτως τους επωφελούμενους πολίτες). Παράλληλα, οι επιχειρήσεις αντί να αποσύρουν επενδύσεις από τη χώρα και να την αποκλείουν εξαρχής από τα πρωτόκολλα κλινικών μελετών θα επενδύουν διαρκώς σε αυτή, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του ΑΕΠ και της απασχόλησης. Οφείλουμε επομένως να παράσχουμε κίνητρα (όπως αυξημένες αποσβέσεις, μεταφορά φορολογικών ζημιών, απομείωση του clawback) σε όσες εταιρείες επενδύουν σε έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή καινοτόμων προϊόντων. Πρεσβεύουμε τη συνυπευθυνότητα της Πολιτείας με τη βιομηχανία στη χάραξη αναπτυξιακής πολιτικής στο φάρμακο, μέσω υπογραφής πενταετούς συμφώνου σταθερότητας με τη φαρμακοβιομηχανία και τους λοιπούς παρόχους υπηρεσιών υγείας, το οποίο θα καθορίζει τις διμερείς σχέσεις και θα διασφαλίζει τη σταθερότητα στην αγορά. Αφήνουμε μια και καλή πίσω μας τις αγκυλώσεις και τις στρεβλώσεις του παρελθόντος που δαιμονοποιούν την ανάπτυξη. Διότι η ανάπτυξη είναι ευπρόσδεκτη και στον χώρο της Υγείας, όταν έχει ως ορόσημο της αναπτυξιακής προσπάθειας και τελικό αποδέκτη των ευεργετημάτων της τον άνθρωπο και ιδίως τον ασθενή συνάνθρωπό μας.

6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΦΑΡΜΑΚΟ

Νέα εθνική πολιτική όσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η Ν.Δ. εξακολουθούν να αρνούνται επίμονα να αναγνωρίσουν ότι ο έλεγχος της φαρμακευτικής δαπάνης έγινε από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ παρά τις λυσσώδεις αντιδράσεις συντεχνιών και φαρμακευτικών εταιρειών μεταξύ 2009-2012 και συνεχίστηκε μέχρι το 2014. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ παρέλαβε από τις κυβερνήσεις Καραμανλή, τις κυβερνήσεις που προστατεύει συστηματικά ο ΣΥΡΙΖΑ, ένα τεράστιο σκάνδαλο. Αλόγιστες δαπάνες παντού: στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, στα νοσοκομεία, στο φάρμακο. Το 2004 το ΠΑΣΟΚ παραδίδει τη δαπάνη στα 2,430 δισ. ευρώ, ισχύει λίστα φαρμάκων, έχουν εισαχθεί και τηρούνται περιορισμοί στη συνταγογράφηση σε πολλές κατηγορίες φαρμάκων. Η Ν.Δ. καταργεί τους περιορισμούς και τη λίστα. Το 2009 η δαπάνη φτάνει σε ύψος-ρεκόρ: 5,1 δισ. Το ΠΑΣΟΚ αρχίζει έναν αγώνα αποκλιμάκωσης πριν από το Μνημόνιο, μεταξύ 2009-2011. Εισάγονται σε χρόνο-ρεκόρ η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και το παρατηρητήριο τιμών για τις προμήθειες, το διπλογραφικό σύστημα στα λογιστήρια των νοσοκομείων. Μειώνεται δραστικά η τιμή των φαρμάκων με τη φαρμακευτική δαπάνη να ξεφουσκώνει απότομα στα 2,845 δισ. το 2012 στα επίπεδα του 2005 με τεράστια αντίδραση από εταιρείες, γιατρούς και τον… ΣΥΡΙΖΑ. Εισάγονται θεραπευτικά πρωτόκολλα και έλεγχοι. Αλλάζει η διαδικασία τιμολόγησης των φαρμάκων, που περνάει από το υπουργείο Ανάπτυξης στο υπουργείο Υγείας. Ενισχύεται η διαφάνεια της λειτουργίας της επιτροπής τιμολόγησης του ΕΟΦ. Ιδρύεται ο ΕΟΠΥΥ, για να αρχίσει μια νέα εποχή στη διαχείριση των χρημάτων των ασφαλιστικών ταμείων, μακριά από την επιρροή των πελατειακών δικτύων. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλει σταθερά τα πάντα. Καταγγέλλει παντού συνωμοσίες και «συμφέροντα», αντιστέκεται βίαια σε κάθε έλεγχο και προσπάθεια εξορθολογισμού. Ακόμα και την περίοδο που η χώρα κινδύνευε με χρεοκοπία, ζητούσε αύξηση της ήδη παράλογης δαπάνης. Δεν ψήφισε την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, την εφαρμογή του διπλογραφικού στα νοσοκομεία, την ίδρυση του ΕΟΠΥΥ και τη μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Το 2015 ως κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ «ξεχνά» να εκδώσει δελτίο τιμών φαρμάκων για πολλούς μήνες κά-

Τ Γράφει ο Κώστας Μπαργιώτας, βουλευτής Λάρισας με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, υπεύθυνος του τομέα Υγείας

Δεν είμαστε όλοι ίδιοι! Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ συγκρούστηκαν με συμφέροντα προσπαθώντας να εκλογικεύσουν τη φαρμακευτική δαπάνη

νοντας δώρο εκατομμύρια στις εταιρείες. Μεταξύ 2015-2018 η δαπάνη παραμένει καθηλωμένη, χάρη στα εξοντωτικά clawbacks και rebates, ενώ η διείσδυση των γενόσημων υποχωρεί αντί να αυξάνει και δεν εισάγονται πάρα ελάχιστα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Ο αριθμός των συνταγών και ο όγκος των φαρμάκων που διακινούνται (αριθμός συσκευασιών) αυξάνονται διαρκώς. Ολο και περισσότεροι ασφαλισμένοι πληρώνουν τα φάρμακα από την τσέπη τους. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΔΥ, 7% των νοικοκυριών έχει καταστροφικές δαπάνες (δηλαδή 25% του εισοδήματός τους) από φάρμακα. Καταργείται η επιτροπή τιμολόγησης φαρμάκου του ΕΟΦ και η αρμοδιότητα μεταφέρεται στο γραφείο του υπουργού. Το ίδιο και με την επιτροπή διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ. Με το τελευταίο νομοσχέδιο αλλάζει τον τρόπο τιμολόγησης των φαρμάκων, αυξάνοντας τις τιμές σε χιλιάδες φάρμακα. Αδιαφάνεια παντού και υπερσυγκεντρωτισμός. Από την άλλη, η Ν.Δ. δεν αναφέρει ούτε μια λέξη για το φάρμακο στο πρόγραμμά της για την Υγεία και περιορίζεται σε γενικόλογες αναφορές για την ενίσχυση της φαρμακοβιομηχανίας και την αποστολή φαρμάκων υψηλού κόστους με… κούριερ. Το Κίνημα Αλλαγής είναι το μόνο κόμμα που έχει καταθέσει δέσμη προτάσεων, μεταξύ των οποίων: ■ Η ελάφρυνση των ασφαλισμένων των χαμηλών εισοδηματικών τάξεων από τις ήδη επιπλέον επιβαρύνσεις του κόστους φαρμακοθεραπείας. Επιβάλλεται να έρθουν τώρα προς ψήφιση στη Βουλή η πρόταση του Κινήματος Αλλαγής για κατάργηση της εισφοράς υγείας στις επικουρικές συντάξεις και η μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα, ιδιαίτερα για τους αδύναμους, τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους χρονίως πάσχοντες. ■ Η παροχή κάθε αναγκαίου φαρμάκου, όσο ακριβό και εάν είναι, με εξάλειψη όλων των γραφειοκρατικών εμποδίων. ■ Η πλήρης αυτονομία του ΕΟΠΥΥ από το υπουργείο Υγείας και ο εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών του. ■ H σταδιακή ετήσια αύξηση του κλειστού προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ κατά 50 εκατ. ευρώ τον χρόνο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ώστε η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη να πλησιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. ■ Η καθολική διάθεση όλων των φαρμάκων μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. ■ Η καθολική εφαρμογή θερα-

πευτικών πρωτοκόλλων. ■ Η αύξηση της διείσδυσης γενόσημων μέσω της μηδενικής συμμετοχής στους άνω των 65 για όλα τα χρόνια νοσήματα αποκλειστικά για τη συνταγογράφηση γενόσημων. ■ Ο υπολογισμός και καταλογισμός των clawbacks και rebates κατά μεγάλες θεραπευτικές κατηγορίες.

Δεν είμαστε όλοι ίδιοι! Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ συγκρούστηκαν με συμφέροντα προσπαθώντας να εκλογικεύσουν τη φαρμακευτική δαπάνη. Συγκρούστηκαν με συντεχνίες και κρατικούς λειτουργούς, πολεμώντας την ασυδοσία και τη διαφθορά. Σήμερα, χρειαζόμαστε νέα εθνική πολιτική για το φάρμακο που θα ανατρέψει την καταστροφική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ.

6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΚΚΕ

Σύγχρονη, δωρεάν, πλήρης, καθολική φαρμακευτική περίθαλψη τον τομέα του φαρμάκου υπάρχει προαγωγή της έρευνας και παραγωγής νέων καινοτόμων φαρμάκων και εμβολίων και βελτίωση των παλαιότερων. Αυτά είναι αποτέλεσμα της κοινωνικοποιημένης συλλογικής εργασίας χιλιάδων εξειδικευμένων ανθρώπων διαφορετικών κλάδων και ειδικοτήτων. Σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της τεχνολογίας βελτιώθηκε σημαντικά η παραγωγικότητα, μειώθηκε δραστικά ο χρόνος παραγωγής των φαρμάκων σε σχέση με το παρελθόν. Δυστυχώς όμως, μεταξύ αυτής της δυνατότητας και της πραγματικότητας που βιώνουν οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι και οι άνεργοι υπάρχει πολύ μεγάλη απόκλιση, η οποία σταθερά διευρύνεται όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά συνολικά στον καπιταλιστικό κόσμο. Η βασική αιτία είναι ότι το φάρμακο αποτελεί εμπόρευμα, παράγεται και διακινείται στον βαθμό που ικανοποιείται το κέρδος της καπιταλιστικής φαρμακοβιομηχανίας και όχι με το κριτήριο των κοινωνικών αναγκών. Οι ασθενείς με δραστικά μειωμένο εισόδημα πληρώνουν πολύ περισσότερα για την αγορά των φαρμάκων, τροποποιούν ή και διακόπτουν τη φαρμακευτική τους αγωγή λόγω κόστους. Υπάρχουν γονείς που δεν μπορούν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους με σύγχρονα και αποτελεσματικά εμβόλια, π.χ. για τη μηνιγγίτιδα τύπου Β’, επειδή πρέπει να το ακριβοπληρώσουν γιατί δεν αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ παρά μόνο για τα παιδιά «υψηλού κινδύνου». Ολες οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα εφάρμοσαν την αντιλαϊκή στρατηγική της Ε.Ε. στην Υγεία και στο φάρμακο για τη μείωση των δημόσιων δαπανών. Μάλιστα από τη δεκαετία του ‘80 χρησιμοποιούν την ίδια επιχειρηματολογία: «εξορθολογισμός», «νοικοκύρεμα», «αντιμετώπιση της σπατάλης», «πολυφαρμακία», «μέτρα για τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας». Στην επιτροπή για τη διερεύνηση των «σκανδάλων στην Υγεία» διαγκωνίζονταν ο ΣΥΡΙΖΑ, η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ για το ποιος συνέβαλε περισσότερο στη μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης από τα 5,1 δισ. ευρώ που ήταν το 2009 στο 1,94 δισ. ευρώ σήμερα και στην ταυτόχρονη όμως αύξηση της δαπάνης που πληρώνουν οι ασθενείς. Δηλαδή ο τσακωμός τους, το ενδιαφέρον τους δεν ήταν για τη μείωση των πληρωμών από τον λαό, αλλά πώς το κράτος θα εξοικονομήσει χρήματα για να ενισχύει με διάφορους τρόπους (φοροελαφρύνσεις, εισφοροαπαλλαγές, «ζεστό» χρήμα κ.λπ.) τους βιομηχάνους, τους τραπεζίτες, τους εφοπλιστές. Αποδεικνύεται η πλήρης ταύτιση αυτών των κομμάτων όσον αφορά τον πυρήνα της αντιλαϊκής πολιτικής και οι «διαφορές» τους -όλο και λιγότερες- αφορούν τον τρόπο και τις μεθόδους υλοποίησής της. Ετσι η κυβέρνηση εξασφάλισε ώστε το κράτος και τα ασφαλιστικά ταμεία να πληρώνουν κατά 57,7% λιγότερα, ενώ οι ασφαλισμένοι να πληρώνουν κατά 43,1% περισσότερα σε σχέ-

Σ Γράφει ο Γιώργος Νάνος, υπεύθυνος του Τμήματος ΥγείαςΠρόνοιας της Κ.Ε. του ΚΚΕ

Η αποφασιστική ενίσχυση του ΚΚΕ σε όλες τις κάλπες σημαίνει ισχυροποίηση της λαϊκής πάλης και για τη σύγχρονη και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη

ση με το 2009 για τα φάρμακα της «θετικής λίστας» και αρκετά επιπλέον εκατομμύρια ευρώ για φάρμακα που ο ΕΟΠΥΥ πλέον δεν αποζημιώνει. Σύμφωνα με τα στοιχεία του πρώτου οκταμήνου του 2018, τα μέτρα «εξορθολογισμού» της κυβέρνησης στοίχισαν στους ασθενείς επιπλέον 280 εκατομμύρια ευρώ πέραν του ποσού που πληρώνουν ανάλογα με τη συμμετοχή 10% ή 25%. Τα εργαλεία γι’ αυτή την «επιτυχία» ήταν η καθιέρωση της «ασφαλιστικής τιμής», το χαράτσι του 1 ευρώ ανά συνταγή, οι αλλαγές (κυρίως αυξήσεις) των ποσοστών συμμετοχής των ασθενών σε φάρμακα, η επέκταση της «αρνητικής λίστας» και των ΜΗΣΥΦΑ (που πληρώνονται εξ ολοκλήρου από τους ασθενείς). Εξειδίκευση της στρατηγικής της Ε.Ε. είναι και το μέτρο για τη φαρμακευτική κάλυψη των ανασφάλιστων, χωρίς όμως να επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Η δαπάνη φορτώνεται στον ΕΟΠΥΥ, δηλαδή στους φτωχούς εργαζόμενους για να συνδράμουν τους εξαθλιωμένους ανέργους. Στον πρόσφατο νόμο για την Υγεία η κυβέρνηση ικανοποίησε διπλά τους φαρμακοβιομήχανους. Εδωσε αύξηση 10% σε περίπου 2.000 φάρμακα και επιπλέον έκανε δώρο στους φαρμακοβιομήχανους 20 εκατομμύρια ευρώ –το έχει ξανακάνει– που θα έπρεπε να τα δώσουν ως υποχρεωτική επιστροφή στον ΕΟΠΥΥ. Αυτό το «δωράκι» του ΣΥΡΙΖΑ στους φαρμακοβιομήχανους, η Ν.Δ., τα άλλα αστικά κόμματα και τα ΜΜΕ έκαναν πως δεν το είδαν. Τελικά αποδεικνύεται ότι και οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν κάνει το ίδιο στα «μουλωχτά». Δηλαδή δεν ζήτησαν να πάρουν από τους φαρμακοβιομήχα-

νους την επιστροφή των χρημάτων (clawback). Γι’ αυτό ο «καβγάς» περιορίστηκε στην αύξηση του 10%, και πάλι όχι ότι τους πήρε ο πόνος για την επιβάρυνση των ασθενών. Αν ήταν έτσι δεν θα αναπαρήγαν όλη την επιχειρηματολογία της Ε.Ε. και των φαρμακοβιομηχάνων για τη μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, τις «δίκαιες» πληρωμές των ασθενών «ανάλογα με το εισόδημα», τις πληρωμές των ασθενών ως «αναγκαίο κακό» κ.λπ. Το ΚΚΕ είναι το μοναδικό κόμμα που αναδεικνύει το ζήτημα της φαρμακευτικής περίθαλψης από την πλευρά των λαϊκών αναγκών και δικαιωμάτων. Για πλήρη φαρμακευτική περίθαλψη όλων χωρίς πλαφόν και περικοπές, με κατάργηση κάθε πληρωμής, χαρατσιών και συμμετοχής. Σε αντίθεση με όλα τα άλλα κόμματα που είναι υπέρ των πληρωμών των ασθενών και δωρεάν μόνο για ένα μέρος των εξαθλιωμένων. Γι’ αυτό η αποφασιστική ενίσχυση του ΚΚΕ σε όλες τις κάλπες (για την τοπική διοίκηση, τις ευρωεκλογές, τις εθνικές εκλογές όποτε γίνουν) σημαίνει ισχυροποίηση της λαϊκής πάλης και για τη σύγχρονη και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Για να ισχυροποιηθεί η προοπτική του λαϊκού δρόμου ανάπτυξης που θα κοινωνικοποιήσει την καπιταλιστική βιομηχανία έρευνας και παραγωγής φαρμάκων ώστε να μετατραπούν από ακριβοπληρωμένα εμπορεύματα σε κοινωνικά αγαθά που θα χορηγούνται δωρεάν σε όσους τα χρειάζονται με κριτήρια αυστηρά και μόνο επιστημονικά.

Του Παναγιώτη Παπαναγιώτου, καθηγητή Νευροακτινολογίας Πανεπιστημίου του Saarland, Γερμανία, Διευθυντή Τμήματος Επεμβατικής Νευροακτινολογίας, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center

άθε χρόνο υπολογίζεται ότι περίπου 33.000 άνθρωποι στην Ελλάδα παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο, που αποτελεί την πρώτη αιτία μόνιμης αναπηρίας όπως και την τρίτη αιτία θανάτου. Ένα σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σημαίνει για πολλούς ασθενείς πως θα έχουν προβλήματα στην κίνηση, στην ομιλία και άλλους σημαντικούς περιορισμούς που επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής τους. Μία νέα επαναστατική θεραπεία που ονομάζεται θρομβεκτομή προλαμβάνει την αναπηρία αλλάζοντας τη ζωή εκατομμυρίων ασθενών ανά τον κόσμο με εγκεφαλικό επεισόδιο. Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ονομάζεται η νέκρωση μίας περιοχής του εγκεφάλου λόγω διακοπής της τροφοδοσίας της με αίμα. Η νέκρωση οφείλεται σε απόφραξη μίας αρτηρίας του εγκεφάλου μέσω θρόμβου (πήγμα αίματος). Αναλόγως με το ποια αρτηρία του εγκεφάλου αποφράσσεται επηρεάζονται διαφορετικές λειτουργίες του σώματος και του νου, αυτές που ελέγχονται από το αντίστοιχο τμήμα του εγκεφάλου που δεν αιματώνεται πια. Για παράδειγμα, αν νεκρωθεί η περιοχή που ελέγχει την κινητικότητα του αριστερού ποδιού, τότε δεν θα μπορεί ο εγκέφαλος να δώσει εντολή για να κινηθεί το αριστερό πόδι. Ενώ η μέχρι πρότινος θεραπεία αποτελούσε μόνο τη χορήγηση θρομβολυτικού φαρμάκου, νέες μελέτες έδειξαν πως ο συνδυασμός θρομβολυτικών φαρμάκων και μηχανικής διάνοιξης του αποφραγμένου αγγείου έχει σαφώς καλύτερα αποτελέσματα. Η επεμβατική θεραπεία μέσω θρομβεκτομής αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις στην ιατρική τα τελευταία έτη. Κλινικές μελέτες έδειξαν εντυπωσιακά αποτελέσματα, ασθενείς που διαφορετικά θα είχαν καταλήξει σε αναπηρική καρέκλα,

Ο καθηγητής Παναγιώτης Παπαναγιώτου, διευθυντής του τμήματος Επεμβατικής Νευροακτινολογίας του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center, και η επεμβατική νευροακτινολόγος Μαρία Πολίτη μπροστά στο πρώτο ψηφιακό αγγειογραφικό/νευροακτινολογικό σύστημα τελευταίας γενιάς που εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα

Επαναστατική θεραπεία στα οξέα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια με τη θρομβεκτομή μπορούν να φύγουν περπατώντας από το νοσοκομείο εντός 48 ωρών. Η θρομβεκτομή άλλαξε τα δεδομένα στα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, μπορεί να σώσει ζωές και να μειώσει τις πιθανότητες σοβαρής αναπηρίας μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Προϋπόθεση είναι η διενέργεια της θρομβεκτομής εντός λίγων ωρών μετά την έναρξη των συμπτωμάτων του εγκεφαλικού επεισοδίου. Η θρομβεκτομή διενεργείται για την απομάκρυνση του θρόμβου αίματος που έχει αποφράξει ένα αγγείο στον εγκέφαλο, ο οποίος δεν έχει διαλυθεί, παρά το γεγονός ότι ο ασθενής έχει λάβει θρομβολυτικά φάρμακα. Ο γιατρός, που συνήθως είναι

ακτινολόγος, τοποθετεί ένα λεπτό καθετήρα στην αρτηρία του ασθενούς, συνήθως μέσα από τη βουβωνική χώρα, και στη συνέχεια τον προωθεί μέχρι τα αγγεία του εγκεφάλου, όπου βρίσκεται ο θρόμβος. Στη συνέχεια είτε με την τοποθέτηση ενός μεταλλικού πλέγματος -stent- είτε μέσω αναρρόφησης ο θρόμβος απομακρύνεται μηχανικά από το αγγείο. Αυτό αποκαθιστά τη φυσιολογική ροή του αίματος στον εγκέφαλο και μειώνει σημαντικά τη βλάβη στον ιστό του εγκεφάλου, που σε διαφορετική περίπτωση θα προκαλούσε μακροχρόνιες, συχνά σοβαρές, βλάβες στις σωματικές και ψυχικές λειτουργίες του ασθενούς. Καθώς ο εγκέφαλος είναι πολύ ευαίσθητος στην έλλειψη αιμάτωσης, η επέμβαση πρέπει να

πραγματοποιηθεί όσο το δυνατό νωρίτερα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων και συνήθως εντός των πρώτων έξι ωρών από την εμφάνιση του εγκεφαλικού επεισοδίου. Η θρομβεκτομή διενεργείται σε εξειδικευμένες μονάδες που παρέχουν τη δυνατότητα επείγουσας διάγνωσης και αντιμετώπισης των εγκεφαλικών επεισοδίων και οι οποίες είναι στελεχωμένες με εξειδικευμένο ιατρικό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό. Το Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center έχοντας εγκαταστήσει έναν από τους πλέον σύγχρονους αγγειογράφους στον οποίο διενεργείται η επέμβαση, έχει τη δυνατότητα να διενεργήσει την επαναστατική αυτή θεραπεία σε ασθενείς με οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο.

Νέοι ορίζοντες με τεχνολογία τελευταίας γενιάς στο Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center ΑΣΘΕΝΉΣ 47 ΕΤΏΝ βρέθηκε με πλήρη αδυναμία της δεξιάς πλευράς του σώματος, καθώς και αδυναμία ομιλίας. Ο ασθενής δεν ήταν σε θέση να κουνήσει καθόλου τόσο το δεξί χέρι όσο και το δεξί πόδι, ενώ δεν ήταν σε θέση να αρθρώσει ούτε μία λέξη. Μεταφέρθηκε στο Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center όπου διαπιστώθηκε απόφραξη της αρτηρίας που αιματώνει το αριστερό μέρος του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την ομιλία και τη λειτουργία της δεξιάς πλευράς του σώματος. Αποφασίστηκε η μηχανική διάνοιξη της αρτηρίας μέσω αφαίρεσης του θρόμβου (πήγμα αίματος) μέσω επέμβασης που ονομάζεται θρομβεκτομή. Η αφαίρεση ήταν επιτυχής και ο ασθενής είχε άμεση βελτίωση των

συμπτωμάτων του. Την επόμενη κιόλας ημέρα ήταν σε θέση να μιλήσει και να χρησιμοποιήσει τη δεξιά πλευρά του σώματος χωρίς κανένα υπόλειμμα αδυναμίας, ενώ πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο περιπατητικός τρεις ημέρες μετά την επέμβαση και επέστεψε στο σπίτι του. Εάν δεν είχε διενεργηθεί η επέμβαση και η αφαίρεση του θρόμβου, το πιθανότερο είναι πως ο 47χρονος ασθενής θα είχε σοβαρή αναπηρία για το υπόλοιπο της ζωής του. Η διενέργεια της θρομβεκτομής με την πλέον σύγχρονη μέθοδο τού έδωσε τη δυνατότητα, παρότι υπέστη βαρύ εγκεφαλικό, να επανέλθει σύντομα σε φυσιολογική οικογενειακή, κοινωνική και επαγγελματική ζωή.

ΨΉΦΙΑΚΟ ΣΥΣΤΉΜΑ Η επέμβαση διενεργήθηκε με το πλέον σύγχρονο ψηφιακό σύστημα (Azurion 7 B20/15) που επεκτείνει τους ορίζοντες στην Επεμβατική Νευροακτινολογία και, βέβαια, τις δυνατότητες του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center. Πρόκειται για το πρώτο ψηφιακό αγγειογραφικό/νεύρο-ακτινολογικό σύστημα νέας τεχνολογίας δύο επιπέδων Biplane στην Ελλάδα, βασισμένο σε νέας γενιάς πλατφόρμα καθοδηγούμενης θεραπείας μέσω εικόνας (Image Guided Therapy) η οποία επιτρέπει την εύκολη και αποτελεσματική διενέργεια μεγάλου εύρους κλινικών πράξεων τόσο σύνθετων όσο και ρουτίνας με μία μοναδική απλή διεπαφή και διασύνδεση χρήστη.

6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΉ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΚΑΙ ΉΛΕΚΤΡΟΝΙΚΉ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΉΣΉ

Το «κλειδί» για διαφάνεια και εξορθολογισμό

Γράφει ο Γιώργος Μαυρωτάς, αντιπρόεδρος του Ποταμιού

φαρμακευτική πολιτική είναι ένα ζήτημα με πολλές παραμέτρους και πολ λούς εμπλεκόμενους (stakeholders). Υπάρχουν οι ασθενείς, οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις (εγχώριες και ξένες), τα φαρμακεία, οι ασφαλιστικοί φορείς και το κράτος. Δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ξεχωριστά από το σύνολο της πολιτικής για την Υγεία και ασφαλώς αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της. Το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό, αλλά συγχρόνως αποτελεί και επιχειρηματική δραστηριότητα. Για να κατοχυρωθεί και να διασφαλιστεί ως κοινωνικό αγαθό, η πολιτεία, οι επαγγελματίες Υγείας, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον χώρο και οι πολίτες (μέσω συλλόγων ασθενών και άλλων συλλογικοτήτων) πρέπει να δημιουργήσουν πεδίο συγκλίσεων με σκοπό την εξασφάλιση της πρόσβασης στο φάρμακο με χαμηλή ιδιωτική δαπάνη. Παράλληλα, δεν πρέπει να υπονομευθεί η αναπτυξιακή διάσταση του κλάδου. Σε ό,τι αφορά τη φαρμακευτική δαπάνη από την εποχή της ασυδοσίας περάσαμε απότομα στην εποχή της ασφυξίας. Το 2009 η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη ήταν 5,1 δισ. και το 2014 περιορίστηκε στα περίπου 2 δισ. (κλειστός προϋπολογισμός), ενώ το clawback (επιστροφές από τις εταιρείες) και το rebate (υποχρεωτικές εκπτώσεις), δύο νέες έννοιες, μπήκαν στο λεξιλόγιο όσων ασχολούνται με το φάρμακο. Εφόσον υπάρχει ο κλειστός προϋπολογισμός το πρόβλημα ανάγεται σε πρόβλημα κατανομής των πολύ συγκεκριμένων πόρων σε συγκεκριμένες δραστηριότητες ώστε να βελτιστοποιηθεί το αποτέλεσμα, με άλλα λόγια, να βελτιώσεις την κάλυψη της πραγματικής ζήτησης. Για να βελτιώσεις όμως κάτι πρέπει πρώτα να το μετρήσεις. Κι εδώ έρχονται να παίξουν σημα-

Η φαρμακευτική πολιτική χρειάζεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα στηρίζεται σε δεδομένα και διαφανείς διαδικασίες. Αυτό που δεν χρειάζεται είναι λαϊκισμός και υποκρισία

ντικό ρόλο οι πρακτικές της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και της ψηφιοποίησης. Τα μητρώα ασθενών, ο ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Ή ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι λοιπόν το κλειδί για τη μέτρηση, την εφαρμογή και τον έλεγχο του συστήματος γιατί μπορεί να περιοριστεί η τεχνητή ζήτηση. Στη μελέτη «Greece 10 years ahead» (2011) αλλά και σε αντίστοιχη του ΙΟΒΕ (2013), η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία κυρίως λόγω της παραγωγής γενόσημων ήταν στους αναδυόμενους κλάδους. Σε σύγκριση με άλλες χώρες είμαστε αρκετά πίσω στην κατανάλωση γενόσημων. Ή αύξηση της κατανάλωσης γενόσημων στην Ελλάδα είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί (25% με στόχο 40% για το 2017 - όταν στη Γερμανία είναι 80% και στην Ολλανδία 70%). Ή τιμολογιακή πολιτική των φαρμάκων που ρυθμίζεται από το κράτος πρέπει να εξασφαλίζει ότι θα υπάρχει επαρκής προσφορά, χωρίς όμως να επιβαρύνονται υπέρμετρα ο πολίτης και το κράτος. Ο εξορθολογισμός του συστήματος που επιχειρείται εκεί αποσκοπεί: η Ελλάδα να εξασφαλίζει από τις χαμηλότερες τιμές στην ευρωζώνη για τα νέα φάρμακα, χωρίς όμως η ελληνική αγορά να αποτελεί αντικίνητρο για τις επιχειρήσεις. Ή αλήθεια είναι ότι για να βελτιστοποιηθεί το μίγμα φαρμακευτικής πολιτικής χρειάζονται και οι δύο πυλώνες: και τα γενόσημα εγχώριας παραγωγής και τα νέα/καινοτόμα φάρμακα εισαγωγής. Επίσης κομβικός είναι και ο τομέας της έρευνας για το φάρμακο στη χώρα μας. Ή Ελλάδα θα μπορούσε να συμμετάσχει στη διαδικασία παραγωγής πρωτότυπων φαρμάκων είτε με την ανάπτυξη νέων μορίων είτε με την επανατοποθέτηση/επαναστόχευση φαρμάκων χωρίς να απαιτείται η αρχική επένδυση σε έρευνα

και ανάπτυξη. Ή ελληνική φαρμακοβιομηχανία είναι αρκετά δυναμική για να υποστηρίξει μια τέτοια προοπτική και, το κυριότερο, έχουμε πολύ καλούς επιστήμονες και εργαστήρια στη βιοτεχνολογία για την ανάπτυξή τους. Εκτός όμως από την προκλινική έρευνα και ανάπτυξη υπάρχουν και οι κλινικές έρευνες, οι κλινικές μελέτες. Και εδώ η Ελλάδα είναι δραματικά πίσω, κυρίως λόγω γραφειοκρατικών εμποδίων. Κάτι που δεν χρειάζεται χρήματα για να διορθωθεί, αλλά αντίθετα, μπορεί να αποφέρει χρήματα. Το κυριότερο όμως είναι ότι θα ανασχέσει το brain drain των επιστημόνων και συγχρόνως θα έχει ευεργετικές επιδράσεις σε ασθενείς που τυγχάνουν καινοτόμων θεραπειών. Οταν στην Ευρώπη στο Βέλγιο δίνονται 2,5 δισ. € σε κλινικές μελέτες και στην Ελλάδα μόλις 80 εκατ. € καταλαβαίνετε το δυναμικό βελτίωσης που υπάρχει. Ή αλήθεια είναι ότι η φαρμακευτική πολιτική χρειάζεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα στηρίζεται σε δεδομένα και διαφανείς διαδικασίες. Αυτό που σίγουρα δεν χρειάζεται είναι λαϊκισμός και υποκρισία (όπως γινόταν στο παρελθόν από τον ΣΥΡΙΖΑ και προσφάτως από τη Ν.Δ.). Το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό αλλά έχει και αναπτυξιακή διάσταση για τη χώρα μας. Ή λεπτή αυτή ισορροπία για να είναι ευσταθής χρειάζεται τρία πράγματα: αριθμούς (δεδομένα), διαφάνεια και διακομματική συναίνεση. Γι' αυτό ειδικά στο θέμα του φαρμάκου πρέπει να μετριάσουμε την κομματική αντιπαράθεση και να εστιάσουμε στο κοινωνικό συμφέρον που μεταφράζεται σε σύγχρονες αλλά όχι υπερτιμημένες θεραπείες, στις οποίες μπορούν να ανταποκριθούν το κράτος και οι πολίτες, χωρίς να μένει κανένας ακάλυπτος.

60 6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΕΝΤΡΩΩΝ

Πρόσβαση για όλους υγεία είναι κοινωνικό αγαθό την προάσπιση του οποίου εμείς στην Ενωση Κεντρώων έχουμε ως απόλυτη προτεραιότητα. Το φάρμακο δεν είναι εμπόρευμα και τα κατάλληλα φάρμακα πρέπει να διατίθενται σε επαρκείς ποσότητες στους ασθενείς που πραγματικά τα χρειάζονται. Είναι αλήθεια ότι η επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής, που σημαίνει γήρανση του πληθυσμού των δυτικών χωρών συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, καθώς και η παραγωγή νέων αποτελεσματικών αλλά ταυτόχρονα ακριβών φαρμάκων αυξάνουν τη φαρμακευτική δαπάνη. Εξίσου αληθές είναι ότι λόγω της στρεβλής πολιτικής φαρμάκου τόσο της σημερινής κυβέρνησης όσο και των προηγούμενων της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, οι χρόνιες παθογένειες εξακολουθούν να υφίστανται. Αναφέρομαι κυρίως στα σκάνδαλα τύπου Novartis που εμπλέκουν εκπροσώπους του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου αλλά και λειτουργούς της δημόσιας υγείας, «την τεχνητή ζήτηση» που πολλές φορές οφείλεται στο επιθετικό μάρκετινγκ των φαρμακευτικών εταιρειών, την υπερσυνταγογράφηση, την υπερκατανάλωση φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών προϊόντων. Ας μη λησμονούμε ότι πριν από τα μνημόνια η φαρμακευτική δαπάνη είχε όντως ξεφύγει, χωρίς η αύξησή της να συνεπάγεται αντίστοιχη βελτίωση των δεικτών υγείας του πληθυσμού. Ωστόσο, με τις μνημονιακές πολιτικές, ο περιορισμός της δημόσιας δαπάνης για το φάρμακο απλώς μετακύλισε το κόστος στους ασφαλισμένους αυξάνοντας το μερίδιο της ιδιωτικής δαπάνης. Τα μνημονιακά μέτρα υπήρξαν οριζόντια και επιβλήθηκαν επί δικαίους και αδίκους. Ανάμεσα στα διάφορα και αμφίβολης συνταγματικότητας μέτρα ξεχωρίζουν το clawback και το rebate, τα οποία έπληξαν καίρια την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία και ιδιαίτερα τις μικρές και μεσαίες φαρμακοβιομηχανίες, πολλές από τις οποίες αναγκάστηκαν να κλείσουν. Τιμωρήθηκαν χωρίς καμία διάκριση αυτοί που προχωρούν σε επιχειρηματικές κινήσεις οι οποίες αποδίδουν μαζί με όσους ακολουθούν κακές και ανορθόδοξες έως παράνομες τακτικές. Ζημιώθηκαν και ζημιώνονται οι επαγγελματίες υγείας πληρώνοντας ακόμα το rebate, χωρίς να διαφαίνεται η αξιοποίησή του από την κυβέρνηση.

H Γράφει ο Βασίλης Λεβέντης, πρόεδρος της Ενωσης Κεντρώων

Αναμφισβήτητα η προστασία της υγείας των πολιτών συνιστά τον πυρήνα του κοινωνικού κράτους και είναι αδιαπραγμάτευτη πολιτική θέση της Ενωσης Κεντρώων. Παράλληλα δεν παραβλέπουμε την αναπτυξιακή διάσταση της πολιτικής φαρμάκου: η φαρμακοβιομηχανία αποτελεί τη δεύτερη εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας που απασχολεί άμεσα και έμμεσα χιλιάδες εργαζόμενους, και έχει μεγάλες δυνατότητες ως κινητήρας οικονομικής ανάπτυξης. Δυστυχώς οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους. Η δαπάνη του ΕΟΠΥΥ για φάρμακα το 2014 ήταν 3,6 δισ. ευρώ, ενώ το 2018 ήταν 1,945 δισ. ευρώ. Είναι μικρότερη η δαπάνη του ΕΟΠΥΥ, αλλά η συνολική δαπάνη παραμένει στα 3,6 δισ. ευρώ. Γιατί; Οπως προαναφέρθηκε, η μείωση οφείλεται στην αύξηση της συμμετοχής των ασθενών. Από τα 600 εκατ. ευρώ συμμετοχής το 2014, το 2018 φτάσαμε στα 870 εκατ. ευρώ και επιβαρύνθηκε και η φαρμακοβιομηχανία γιατί το clawback και το rebate ανήλθαν από 200 εκατ. ευρώ το 2014 στο 1,2 δισ. ευρώ το 2018. Οι πολιτικές προτάσεις της Ενωσης Κεντρώων για τη φαρμακευτική πολιτική είναι σαφείς και κυρίως εφαρμόσιμες: 1. Απαιτούμε οι τιμές των φαρμάκων να ελέγχονται και να παραμένουν προσιτές στον μέσο πολίτη, συνεχίζοντας να ανήκουν στις χαμηλότερες της Ευρώπης. Εδώ χρειάζεται προσοχή: ένα από τα μεγάλα προβλήματα της πολιτικής φαρμάκου είναι η έλλειψη αρκετών και κατάλληλων φαρμάκων λόγω των εξαγωγών σε χώρες όπου η τιμή τους είναι μεγαλύτερη. Για το προαναφερθέν έλλειμμα μέρος της ευθύνης αναλογεί και στις πολιτικές που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια των μνημονίων για διαρκή μείωση της δαπάνης –κλειστοί προϋπολογισμοί– και οι οποίες αποθαρρύνουν την κυκλοφορία στην ελληνική αγορά καλών φαρμάκων, με δεδομένο ότι η συρρίκνωση της τιμής αποτελεί αντικίνητρο για αρκετές φαρμακοβιομηχανίες. Πρόκειται για ένα δύσκολο πρόβλημα που το κράτος οφείλει να επιλύσει λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους. 2. Ζητάμε μια ισορροπημένη αντιμετώπιση του θέματος που λέγεται «γενόσημα». Η εξίσωση ότι

το πρωτότυπο φάρμακο είναι αποτελεσματικό ενώ το γενόσημο είναι εξ ορισμού αναποτελεσματικό πρέπει να πολεμηθεί. Ο ΕΟΦ οφείλει να αυστηροποιήσει τα κριτήρια ελέγχου της καταλληλότητας και της τιμολόγησης των γενόσημων φαρμάκων ώστε να μην επικρατήσουν λόγω χαμηλής τιμής στην αγορά φάρμακα που δεν εγγυώνται την ιδιότητά τους. Γι' αυτό οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες που παράγουν γενόσημα πρέπει να προστατευθούν με παροχή κινήτρων, π.χ. φορολογικών, ώστε να μπορούν να διαθέτουν τα φάρμακά τους στην ελληνική αγορά, δεδομένου ότι ελέγχονται ούτως ή άλλως αφού δοκιμάζονται στις ευρωπαϊκές αγορές. Αντίθετα, ο έλεγχος χρειάζεται να ενταθεί στα εισαγόμενα γενόσημα τα προερχόμενα από τρίτες χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης που διατίθενται στην ελληνική αγορά και είναι αμφιβόλου ποιότητος και αποτελεσματικότητος. 3. Επίσης, θεωρούμε επιβεβλημένο τον εξορθολογισμό του συστήματος του clawback και του rebate ώστε να υπάρξει ελάφρυνση ταυτόχρονα με δικαιότερη κατανομή και να θεσμοθετηθεί έκπτωση με βάση την παραγωγή προστιθέμενης αξίας ώστε να μην καταστραφεί η εγχώρια παραγωγή φαρμάκου, αλλά τουναντίον να ενισχυθεί η ανάπτυξή της. 4. Πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο η ηλεκτρονική συνταγογράφηση (και τα μηχανογραφικά συστήματα), ένα σωστό διαρθρωτικό μέτρο, να διευρυνθεί ώστε η εισαγωγή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων να επιφέρει μείωση της επέκτασης των αχρείαστων συνταγογραφήσεων. 5. Τέλος, απαιτούμε ένα σοβαρό θεσμικό πλαίσιο που να ρυθμίζει το lobbying των φαρμακευτικών εταιρειών προκειμένου να μην επαναληφθούν σκάνδαλα τύπου Novartis στον χώρο του φαρμάκου και γενικότερα στον ευαίσθητο τομέα της Υγείας. Ολες οι παραπάνω προτάσεις συνοψίζονται στον εξής στόχο της πολιτικής φαρμάκου της Ενωσης Κεντρώων: η διασφάλιση ότι οι ασθενείς, ακόμη και οι ανασφάλιστοι, θα έχουν εγγυημένη πρόσβαση στα αναγκαία φάρμακα είτε αυτό αφορά φάρμακα αποτελεσματικά, φτηνά αλλά παλιότερα είτε σύγχρονα, καινοτόμα και ακριβά.

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

Απόψεις και θέσεις για την πολιτική φαρμάκου

Γράφει ο Σπύρος Κούρτης, γραμματέας Υγείας των Ανεξάρτητων Ελλήνων

ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΌΣ ΣΤΌΧΌΣ της πολιτικής μας στον χώρο του φαρμάκου είναι πρώτα απ' όλα η στήριξη του ελληνικού φαρμακείου της γειτονιάς, που θα πρέπει να μείνει ανοιχτό σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, και δεύτερον, η ενίσχυση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, που πέρα από τον υψηλό της ανταγωνισμό με τις ευρωπαϊκές φαρμακοβιομηχανίες προσφέρει ένα σημαντικό κομμάτι στην αγορά εργασίας

στη χώρα μας. Είναι σε όλους γνωστό στον σύγχρονο πλέον οικονομικό κόσμο ότι εκεί που ευημερούν οι αριθμοί δυστυχούν οι άνθρωποι, κι εμείς εδώ, στην Ελλάδα, θα πρέπει αυτό να το έχουμε πολύ καλά βαλμένο στο πίσω μέρος του μυαλού μας όταν ως πολιτικοί φορείς θα πρέπει να μιλήσουμε για πολιτική υγείας και ειδικά για τον πολύ ευαίσθητο χώρο του φαρμάκου. Σημαίνουσα, λοιπόν,

θέση στην πολιτική μας έχει η στήριξη και η προστασία του ελληνικού φαρμακείου και του Ελληνα φαρμακοποιού, ειδικά των νέων επιστημόνων και των νέων επαγγελματιών. Θεσμοθετούμε τη στήριξη των Ελληνικών Φαρμακευτικών Εταιρειών (Παραγωγή-Διάθεση-Γενόσημα-Εξαγωγές) καθώς και αναβαθμίζουμε τον ρόλο του Ελληνικού Οργανισμού Φαρμάκου (ΕΟΦ). Προτείνουμε την

αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης σε ρεαλιστικά επίπεδα, τη δικαιότερη κατανομή του clawback καθώς και ξεχωριστό προϋπολογισμό για γενόσημα και of patent φάρμακα. Τέλος, πάγια θέση μας σε ό,τι αφορά την πολιτική φαρμάκου στη χώρα μας αποτελεί η συμμετοχή των επαγγελματικών φορέων υγείας στον σχεδιασμό και στη λήψη των αποφάσεων.

62 6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΕΞΙΣΩΣΗ

Πολιτική φαρμάκου στη μεταμνημονιακή Ελλάδα ο 2019 είναι η πρώτη χρονιά που η χώρα μας δεν οφείλει να υπακούει στις επιταγές ενός μνημονίου ύστερα από αρκετά χρόνια βαθιάς οικονομικής ύφεσης. Η χώρα εισέρχεται σε μια νέα πραγματικότητα που αφ' ενός δεν έχει καμία σχέση με την περίοδο πριν από το 2010, αφ' ετέρου θα πρέπει να αποσυνδεθεί και από την περίοδο της βαθιάς ύφεσης. Στην προσπάθεια για την επίτευξη σημαντικών ρυθμών ανάπτυξης, ο κλάδος του φαρμάκου μπορεί να έχει καθοριστική συνεισφορά. Ηδη συμβάλλει στην επίτευξη των εθνικών στόχων, καθώς αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της εθνικής οικονομίας με συμβολή 3,5% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ), υποστηρίζει 26.000 άμεσες και πολλαπλάσιες έμμεσες θέσεις εργασίας και αντιπροσωπεύει το 18% των συνολικών δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί σημαντική εξαγωγική δύναμη της χώρας. Μπορεί, όμως, να συνεισφέρει πολύ περισσότερο, αρκεί η πολιτεία, που όλα αυτά τα χρόνια έχει σταθεί απέναντί του, να έρθει και να σταθεί δίπλα του. Το φάρμακο δεν αποτελεί κόστος για το σύστημα υγείας, αντίθετα θα πρέπει να θεωρείται επένδυση στην καλύτερη υγεία των Ελλήνων πολιτών. Απαιτείται μια ισορροπημένη πολιτική που θα διασφαλίζει αφ' ενός τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας και αφ' ετέρου τη βιωσιμότητα των φαρμακευτικών εταιρειών με τε-

Τ Γράφει ο Ολύμπιος Παπαδημητρίου, πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ)

Η μόνη ρεαλιστική λύση που θα κινητοποιήσει τους πάντες και κυρίως το κράτος είναι η συνυπευθυνότητα πολιτείας και φαρμακοβιομηχανίας στην υπέρβαση της δαπάνης

λικό ζητούμενο την ποιοτική φροντίδα υγείας των πολιτών και την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη ευρύτερα. Ο φαρμακευτικός κλάδος αναπτύσσει και διαθέτει συνεχώς καινοτόμες θεραπείες για σοβαρά νοσήματα, απειλητικά για τη ζωή, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει αποτελεσματικές και ασφαλείς θεραπείες για πληθώρα χρονίων νοσημάτων ή καθημερινών υγειονομικών προβλημάτων. Η πολιτεία χρειάζεται τις θεραπείες αυτές, αφού έτσι εκπληρώνει μια θεμελιώδη υποχρέωση του κοινωνικού κράτους. Οφείλει να τις διασφαλίσει όχι εξοντώνοντας τους προμηθευτές της, αλλά διαμορφώνοντας ένα πλαίσιο που δεν θίγει τη βιωσιμότητά τους. Αντ’ αυτού βλέπουμε τη λιτότητα στον χώρο της Υγείας να συνεχίζεται, αφού η λογική των κλειστών προϋπολογισμών και των χωρίς όριο υποχρεωτικών επιστροφών (του clawback) επεκτείνεται μέχρι το 2022 με νομοθετική ρύθμιση. Την ίδια στιγμή οι ουσιαστικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες για να καταστεί βιώσιμο το σύστημα υλοποιούνται με πολύ αργό ρυθμό ή είναι ακόμη σε φάση σχεδιασμού, ενώ το υπάρχον δίχτυ ασφαλείας, που λέγεται clawback, δεν δημιουργεί κανένα κίνητρο στην πολιτεία να ξεφύγει από την αδράνειά της. Τις συνέπειες υφίσταται προς το παρόν ο κλάδος, αλλά αν δεν αλλάξει το μίγμα πολιτικής θα τις υποστούν και οι ασθενείς. Για τέταρτη συνεχή χρονιά ο κλειστός προϋ-

πολογισμός του ΕΟΠΥΥ παραμένει στο 1,945 δισ., ενώ η υποτιθέμενη αύξηση του νοσοκομειακού προϋπολογισμού κατά 45 εκατ. ευρώ τον φέρνει χαμηλότερα από τους τελικούς αντίστοιχους προϋπολογισμούς και του 2016 και του 2017. Την ίδια στιγμή στους πρακτικά σταθερούς αυτούς προϋπολογισμούς επιχειρείται να χωρέσουν νέες καινοτόμες θεραπείες, πρόσθετες πληθυσμιακές ομάδες (ανασφάλιστοι, μετανάστες), πρόσθετες κοινωνικές παροχές (μειώσεις συμμετοχών), εμβόλια (δηλαδή μέσα πρόληψης και όχι θεραπείας) και μια αυξανόμενη νοσηρότητα σε χρόνιες νόσους, όπως ο καρκίνος, ο σακχαρώδης διαβήτης, το HIV και άλλα. Τονίζεται ότι η κατά κεφαλή δημόσια δαπάνη για το φάρμακο στην Ελλάδα είναι 188 ευρώ, ενώ ο μέσος όρος της Ευρώπης είναι 322 ευρώ. Είμαστε δηλαδή 42% κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η παρούσα τακτική οδηγεί σταθερά, και δυστυχώς όχι πλέον αργά, το σύστημα σε κατάρρευση. Η άσκηση κοινωνικής πολιτικής, ειδικά προς τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, είναι ιδιαίτερα θετική κίνηση, αλλά δεν μπορεί να γίνεται μόνο με τη χρηματοδότηση των ιδιωτών (δηλαδή των φαρμακευτικών εταιρειών). Η συμμετοχή του κράτους παραμένει αμετάβλητη σε απόλυτους αριθμούς και καθοδική ως ποσοστό, η πολιτεία αποποιείται όλο και περισσότερο τις ευθύνες της. Η μόνη ρεαλιστική λύση που θα κινητοποιήσει τους πάντες και

κυρίως το κράτος είναι η συνυπευθυνότητα πολιτείας και φαρμακοβιομηχανίας στην υπέρβαση των κλειστών προϋπολογισμών. Ο φαρμακευτικός κλάδος θα καταβάλλει ένα συγκεκριμένο ποσό ή ποσοστό υπέρβασης και το επιπλέον θα πρέπει να βαραίνει το κράτος. Γιατί, ενώ επικαλούνται οι κυβερνώντες συχνά-πυκνά τις πρακτικές της Πορτογαλίας, δεν εφαρμόζουν και τη συνυπευθυνότητα όπως ισχύει εκεί; Συμπερασματικά: ● Ο φαρμακευτικός κλάδος συμβάλλει στην καλή υγεία των πολιτών και μπορεί να συμβάλει ακόμη περισσότερο στην ανάπτυξη της χώρας και την αύξηση του ΑΕΠ. ● Παραγωγικές μονάδες και εξαγωγικές δραστηριότητες μπορούν με τη βοήθεια επενδυτικών κινήτρων να στηρίξουν ακόμη πιο ουσιαστικά την ελληνική οικονομία. ● Η διεξαγωγή πολλαπλάσιων κλινικών δοκιμών από αυτές που γίνονται σήμερα θα φέρει σημαντικά ξένα κεφάλαια στη χώρα. ● Νέοι επιστήμονες μπορούν να απασχοληθούν σε ρόλους που θα αξιοποιούν τις σπουδές τους και δεν θα χρειάζεται να φεύγουν στο εξωτερικό. ● Επαγγελματίες υγείας θα έχουν ευκαιρίες συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και κατάκτησης επικαιροποιημένης ιατρικής γνώσης. ● Και φυσικά, ένας πιο υγιής πληθυσμός θα διασφαλίζει ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη. Γιατί κάποιοι επιλέγουν να μην αξιοποιούν τις ευκαιρίες και δυνατότητες που προσφέρει ο κλάδος του φαρμάκου;

υγεία

6-7 Απριλίου 2019

Η ασυμμετρία ως απειλή, o εξορθολογισμός ως απάντηση, η συνυπευθυνότητα ως λύση

χώρα εισέρχεται σε μια νέα εποχή και όλοι έχουμε ευθύνη να καταθέσουμε τον στρατηγικό μας σχεδιασμό για την επόμενη μέρα. Αυτονόητη υποχρέωσή μας αποτελεί ο απολογισμός των πεπραγμένων μας, αλλά ταυτόχρονα και η απόλυτη αντιμετώπιση των στρεβλώσεων και η άμεση αποκατάσταση της ασυμμετρίας που προήλθε κατά την περίοδο της κρίσης, ώστε να μην αποτελέσουν ξανά απειλή για την επόμενη μέρα. Η μεγάλη εικόνα παραμένει ο Ελληνας ασθενής, που παρά τις μεγάλες και ουσιαστικές αντιξοότητες, απολαμβάνει καθολική πρόσβαση στο φάρμακο, με τη φαρμακοβιομηχανία να συμβάλλει κατά το ήμισυ στη χρηματοδότηση της φαρμακευτικής κάλυψης. Το τελευταίο δεν συνιστά απλά μια αντίφαση αλλά μια ουσιαστική ανισορροπία του συστήματος υγείας, κυρίως εξαιτίας της απουσίας κανόνων τεκμηριωμένης συνταγογράφησης, γεγονός που αποτελεί την κρίσιμη συνιστώσα για την αύξηση της δαπάνης και την αδυναμία προσδιορισμού των δημόσιων αναγκών, στη βάση των πραγματικών πληθυσμιακών παραμέτρων. Αναμφίβολα και αναντίρρητα οι δημόσιοι πόροι για την Υγεία και το φάρμακο είναι περιορισμένοι, αλλά πλέον έχουμε μεγαλύτερη ευχέρεια να διορθώσουμε τις στρεβλώσεις και να αντιμετωπίσουμε τις παρενέργειες που δημιούργησαν οι παρεμβάσεις λιτότητας. Η ασυμμετρία των υψηλών επιστροφών σε clawback και rebate για τη φαρμακοβιομηχανία οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι έχουμε λιγότερους πόρους σε σχέση με τις

ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και στην έλλειψη ορθολογικής διαχείρισης των υφιστάμενων πόρων. Δεν υφίσταται κανόνας προσδιορισμού του ύψους της δαπάνης για την ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, αλλά και κανένας ορισμός για τον δίκαιο ή τον δικαιότερο επιμερισμό των επιστροφών. Επομένως, οφείλουμε να επαναδιαπραγματευτούμε τη σταδιακή αναπροσαρμογή των προϋπολογισμών, στη βάση των επιδημιολογικών δεδομένων και της τεκμηριωμένης ιατρικής που με ρεαλισμό θα απαντούν στο ελλειμματικό και το ζητούμενο. Η λύση δεν βρίσκεται στη σχηματική σύγκριση με συστήματα άλλων χωρών στην Ευρώπη. Στον χώρο της Υγείας και κυρίως του φαρμάκου, η οικονομική αποδοτικότητα οφείλει να είναι διακριτή και επιτυγχάνεται μόνο όταν οι περιορισμένοι πόροι κατανέμονται με τέτοιο τρόπο ώστε το όφελος να μεγιστοποιείται. Αυτή η κατάσταση αντιμετωπίζεται με τον εξορθολογισμό των δαπανών, ενώ το όφελος που αποκομίζεται αφορά και διαμορφώνει ένα νέο σύστημα αξιών. Η νέα παρακαταθήκη θα υποδεικνύει σε μεγάλο βαθμό και τον τρόπο ιεράρχησης των υγειονομικών αναγκών κατά τον πιο αποδοτικό, αποτελεσματικό, ισότιμο και ποιοτικό τρόπο, στο πλαίσιο ενός ευαίσθητου κοινωνικού κράτους αλλά και του αναφαίρετου δικαιώματος του Ελληνα πολίτη στην Υγεία. Αυτό οφείλει να γίνεται και κοινωνικά αποδεκτό ως δίκαιο. Θα πρέπει να διακρίνουμε το επείγον από το σημαντικό. Η κύρια μέριμνα και προσπάθειά μας για τον βραχυπρόθεσμο σχεδιασμό της φαρμακευτικής πολιτικής θα

πρέπει να επικεντρώνεται στην υλοποίηση δομικών μεταρρυθμίσεων με το τρίπτυχο: (1) Αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας, με τεκμηριωμένο και επιστημονικό τρόπο ώστε η πραγματική καινοτομία να χαρακτηρίζεται με διαφάνεια, ενώ ταυτόχρονα θα διασφαλίζεται η ταχεία και ελεγχόμενη πρόσβαση των ασθενών σε τεχνολογική και θεραπευτική υπεραξία, ειδικά σε παθήσεις που υπάρχει ανεκπλήρωτη ιατρική ανάγκη, (2) Τεκμηριωμένη συνταγογράφηση βάσει θεραπευτικών πρωτοκόλλων τα οποία θα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα νοσολογικών οντοτήτων, και συστηματικού ελέγχου πιθανών αποκλίσεων, με άμεση και επιτακτική πλέον εφαρμογή στα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων, (3) Μητρώα ασθενών καθολικής εφαρμογής για τη χώρα, με όλες τις σχετικές πληροφορίες, ενώ θα υποστηρίζεται η τεκμηριωμένη και ενημερωμένη διαδικασία λήψης αποφάσεων, βασισμένων σε πραγματικά κλινικά δεδομένα. Εως σήμερα και σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχουν προσεγγίσεις που υπηρετούν πρόσκαιρες ανάγκες πολιτικής επικοινωνίας. Η επιστροφή στην κανονικότητα απαιτεί ένα μίγμα φαρμακευτικής πολιτικής το οποίο στην εφαρμογή του δεν θα απειλείται από τους όποιους διοικητικούς χειρισμούς και αυθαιρεσίες, αλλά θα χαρακτηρίζεται από πολιτική αχρωματοψία ώστε η Ελλάδα να καταστεί ένα σύγχρονο και ανταγωνιστικό κράτος. Με αυτόν τον τρόπο και παρ' όλη την κατάχρησή τους ως στρατηγικών και επικοινωνιακών όρων, η επένδυση και η ανάπτυξη δεν θα αποτελούν πλέον απλά μια θεωρία. Είναι γεγονός πως η παγκόσμια

κοινότητα αντιμετωπίζει συνεχείς και αυξανόμενες προκλήσεις, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η πολυνοσηρότητα, η αύξηση του επιπολασμού χρόνιων παθήσεων, και οι ιατρικές εξελίξεις με νέας γενιάς καινοτόμες θεραπείες και τεχνολογίες είναι καταιγιστικές. Ολες αυτές οι παράμετροι συνηγορούν στην ανάγκη διαμόρφωσης ενός νέου, σταθερού και σύγχρονου πλαισίου για το φάρμακο και την Υγεία. Επομένως, η αναζήτηση ευρημάτων και εμπεριστατωμένου σχεδιασμού είναι κυρίαρχα στοιχεία στη διατύπωση φαρμακευτικής πολιτικής. Η μελέτη και η ανάλυση των δεδομένων από τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα της χώρας πρέπει να αξιοποιηθούν ώστε να διαφωτίσουν την υφιστάμενη κατάσταση, ενώ θα αποτελέσουν τη βάση για μια τεκμηριωμένη στρατηγική. Η εφικτότητα και η εφαρμογή συνδέονται περισσότερο με βαθιές διεργασίες, παρά με τη λήψη ευκαιριακών πολιτικών αποφάσεων, ενώ η λύση απαιτεί συνυπευθυνότητα, διαφάνεια, ειλικρινή διάλογο και παιδεία, πράγμα που δεν είναι πάντα ευχερές και δεδομένο. Οφείλουμε πλέον να φέρουμε μια συμμετρία στη χώρα και να δούμε τα πράγματα στα αληθινά τους μεγέθη, με τη συνεργασία να καθίσταται βασική προϋπόθεση στο πλαίσιο θεσμικού διαλόγου. Η αναζήτηση συνεννόησης και των ελάχιστων δυνατών συγκλίσεων για τη χάραξη μακροπρόθεσμης φαρμακευτικής πολιτικής αποτελεί το ζητούμενο εάν θέλουμε να δούμε πέρα από την επόμενη μέρα. Τότε θα είναι και η στιγμή στην υγειονομική πολιτική της χώρας που θα μετακινηθούμε από τα επείγοντα στα σημαντικά.

Γράφει ο Μάκης Παπαταξιάρχης, πρόεδρος PhRMA Innovation Forum (PIF)

Η επιστροφή στην κανονικότητα απαιτεί ένα μίγμα φαρμακευτικής πολιτικής το οποίο στην εφαρμογή του δεν θα απειλείται από τους όποιους διοικητικούς χειρισμούς και αυθαιρεσίες, αλλά θα χαρακτηρίζεται από πολιτική αχρωματοψία

6-7 Απριλίου 2019

υγεία

Tο ελληνικό φάρμακο, λύση για ασθενείς και ΕΣΥ Πανελλήνια Ενωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) έχει ενημερώσει την κυβέρνηση, τα κόμματα και τους αρμόδιους φορείς ότι οι 28 σύγχρονες ελληνικές παραγωγικές μονάδες μπορούν να καλύψουν το 60% των αναγκών της πρωτοβάθμιας υγείας με ποιοτικά, ασφαλή και οικονομικά ελληνικά φάρμακα. Αυτό σημαίνει χαμηλότερες συμμετοχές για τον ασθενή, οικονομίες στο κόστος της δημόσιας υγείας και σημαντική ανταποδοτικότητα στην ελληνική οικονομία: με ενίσχυση της παραγωγής και της απασχόλησης, τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και περισσότερες εξαγωγές. Εχουμε επισημάνει σε όλους τους τόνους ότι αποτελεί οικονομικό έγκλημα να ενισχύουμε διαρκώς τις εισαγωγές και να μην καταναλώνουμε τα ανταγωνιστικά προϊόντα που παράγουμε στην Ελλάδα. Αυτό ισχύει ειδικά στην περίπτωση των ποιοτικών ελληνικών γενόσημων φαρμάκων, που αποτελούν αποδεδειγμένα μία ασφαλή και οικονομική λύση για τον ασθενή και το σύστημα υγείας, αφού είναι ισοδύναμα θεραπευτικά αλλά φτηνότερα κατά 35% από τα αντίστοιχα εισαγόμενα φάρμακα. Δυστυχώς το ελληνικό φάρμακο δεν αξιοποιήθηκε ποτέ στη χώρα μας, παρά το γεγονός ότι έχει αξιολογηθεί ως αποτελεσματική λύση από τους οργανισμούς φαρμάκου σε περισσότερες από 85 χώρες, όπου εξάγεται. Εχουμε σκεφτεί γιατί στις ευρωπαϊκές χώρες χρησιμοποιούνται περισσότερο τα γενόσημα και γιατί η χώρα μας –τελευταία στην Ευρώπη– εξακολουθεί και επιμένει στις ακριβές εισαγωγές; Στις ευρωπαϊκές χώρες υπήρξε ένας μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, με συστηματική ενημέρωση σχετικά με τα γενόσημα και τα παλαιότερα καταξιωμένα οικονομικότερα φάρμακα. Πολυετείς καμπάνιες, έλεγχοι στους γιατρούς και τη συνταγογράφηση και κίνητρα στους φαρμακοποιούς. Στην Ελλάδα, όλο το σύστημα φαρμακευτικής περίθαλψης είχε δομηθεί έτσι ώστε να ενισχύεται και να προωθείται η χρήση κυρίως των ακριβών φαρμάκων. Αποζημιώναμε αλόγιστα, για χρόνια, τα πολύ ακριβά νέα φάρμακα, χωρίς να ενδιαφερόμαστε για τη σχέση θεραπευτικής αποτελεσματικό-

H Γράφει ο Θεόδωρος Τρύφων, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ)

Εχουμε κίνητρα για τα οικονομικότερα φάρμακα, έχουμε αξιολόγηση των εισαγόμενων ακριβών φαρμάκων (κάτι που δεν είχαμε μέχρι τώρα), έχουμε όρια συνταγογράφησης, κάποια πρωτόκολλα

τητάς τους και κόστους αλλά και χωρίς να τα συγκρίνουμε με τα υπόλοιπα καταξιωμένα οικονομικότερα φάρμακα που ήδη κυκλοφορούν στην αγορά. Τώρα, έχει δρομολογηθεί -έστω με σημαντική καθυστέρηση, αλλά καλύτερα αργά από ποτέ- η εφαρμογή μέτρων με θετικό πρόσημο. Εχουμε κίνητρα για τα οικονομικότερα φάρμακα, έχουμε αξιολόγηση των εισαγόμενων ακριβών φαρμάκων (κάτι που δεν είχαμε μέχρι τώρα), έχουμε όρια συνταγογράφησης, κάποια πρωτόκολλα. Υπάρχουν όμως πολλά που πρέπει να γίνουν ακόμη: ■ Οι ασθενείς παραμένουν στην ουσία ελάχιστα ενημερωμένοι για την ουσιαστική αξία της χρήσης γενόσημων και οικονομικότερων φαρμάκων, με αποτέλεσμα να εξακολουθούν να πληρώνουν μεγάλες συμμετοχές στα φάρμακα. ■ Οι φαρμακοποιοί εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οικονομικά αντικίνητρα για τη διάθεση οικονομικότερων φαρμάκων. ■ Τα θεραπευτικά πρωτόκολλα δεν έχουν ενσωματωθεί με τον ρυθμό που απαιτείται στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και

μέχρι τώρα δεν είναι δεσμευτικά. Επίσης δεν έχει ολοκληρωθεί η έκδοση συνταγογραφικών οδηγιών και κατευθύνσεων για τις θεραπείες πρώτης επιλογής. ■ Ειδικά σε ό,τι αφορά τη συνταγογράφηση, θεωρούμε ότι ο γιατρός, εντός του πλαισίου των πρωτοκόλλων και οδηγιών, θα πρέπει παράλληλα να έχει τη δυνατότητα να επιλέγει το φάρμακο που εμπιστεύεται. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω της συνταγογράφησης και με brand και όχι μόνο με τη δραστική ουσία. Επιπλέον θα πρέπει να υπάρξει σχεδιασμός για την αντιμετώπιση στρατηγικών ζητημάτων και αγκυλώσεων που σήμερα εμποδίζουν την ελληνική παραγωγική φαρμακοβιομηχανία να αναπτυχθεί. Δεν είναι δυνατόν να επιβαρύνονται τα γενόσημα και τα οικονομικά φάρμακα με το clawback που προκαλείται από την ανεξέλεγκτη ζήτηση νέων ακριβότερων φαρμάκων. Αυτό είναι μια τεράστια αδικία που βυθίζει τις ήδη εξαιρετικά χαμηλές τιμές των φαρμάκων αυτών επιπλέον κατά 35-45%! Tο clawback και η υψηλή φορολόγηση, που σε κάποιες περιπτώ-

σεις φτάνουν αθροιστικά ακόμη και το 70% του κύκλου εργασιών των φαρμακοβιομηχανιών, οδηγούν σε συσσώρευση χρεών και στη δημιουργία μιας νέας γενιάς προβληματικών επιχειρήσεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απασχόληση, τις εξαγωγές, τις επενδύσεις, την έρευνα και γενικότερα τη δημιουργία πολύτιμης προστιθέμενης αξίας. Η ορθολογική διαχείριση και οργάνωση του κλάδου και της αλυσίδας διανομής - διάθεσης φαρμάκου θα επιτρέψει τη μεγαλύτερη συμμετοχή των ελληνικών φαρμάκων στις θεραπείες των ασθενών. Θα μειώσει το κόστος της δημόσιας δαπάνης. Θα αφήσει χώρο για τις ακριβές θεραπείες που είναι απαραίτητες για συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών. Και ασφαλώς, θα ανακουφίσει τους πολίτες από το κόστος της συμμετοχής τους στα φάρμακα που χρειάζονται. Η χώρα χρειάζεται να περιορίσει τις αλόγιστες δαπάνες. Να δώσει έμφαση στην ανάπτυξη. Πρέπει να εμπιστευτεί τα ποιοτικά προϊόντα που παράγει και όχι να είναι «χρυσός χορηγός» στις άσκοπες εισαγωγές…

υγεία

6-7 Απριλίου 2019

Η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΟΑΕΕ ΓΙΑ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

Διαχρονικό «φαρμάκι» για τους συνταξιούχους α «τεφτέρια» των συνταξιούχων στα φαρμακεία πήραν διαστάσεις στις συνοικίες του Πειραιά, αναφέρθηκε σε συνέδριο στις 9.12.2004 της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ). Και σε συνέδριο (6.11.2011) για το «παρόν και το μέλλον του ΕΟΠΥΥ» αποκαλύφθηκε ότι ασθενείς άρχισαν να «κόβουν τα φάρμακά τους γιατί δεν είχαν να πληρώσουν ούτε τη συμμετοχή τους μέχρι 25%». Η επιβεβαίωση για την πλημμελή φαρμακευτική κάλυψη του πληθυσμού ήρθε (4.12.2012) από πανελλαδική έρευνα του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου: Το 80% των 12.500 φαρμακείων είχαν πολύμηνα τεφτέρια, καθώς ένα στα τέσσερα νοικοκυριά μείωσε λόγω κρίσης τα έξοδα για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Σήμερα δεν υπάρχει φαρμακείο που να μην έχει τεφτέρια, με οχτώ συνταξιούχους στους δέκα να είναι οφειλέτες. Οι συνταξιούχοι ξετινάζουν τις τσέπες τους και οι φαρμακοποιοί εισπράττουν την υπόσχεση: «Τα υπόλοιπα με την επόμενη σύνταξη».

Μια σύνταξη για φάρμακα

Η μέση μηνιαία δαπάνη των συνταξιούχων για φάρμακα υπολογίζεται σε 30-50 ευρώ (και η ετήσια δαπάνη σε 360-600 ευρώ). Δηλαδή, σχεδόν, μία ολόκληρη σύνταξη, όπως οι 350.000 συνταξιούχοι του ΟΑΕΕ –που έχουν μέση σύνταξη 695 ευρώ, χωρίς αφαίρεση του φόρου. Οι 590.000 συνταξιούχοι του ΟΓΑ –με μέση σύνταξη 415 ευρώ– χρειάζονται 1,5 συντάξεις για φάρμακα τον χρόνο. Οι συνταξιούχοι πληρώνουν συμμετοχή 0%, 10% και 25% στα φάρμακα που καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ. Στα χρόνια των μνημονίων τα ποσοστά συμμετοχής αυξήθηκαν αν ο ασθενής προμηθευτεί φάρμακο με ψηλότερη τιμή απ’ αυτήν της δραστικής ουσίας. Επίσης, πληρώνουν 1 ευρώ για κάθε συνταγή. Από τη συμμετοχή στα φάρμακα εξαιρέθηκαν –με εισοδηματικά κριτήρια και περιουσιακά στοιχεία– ορισμένοι ανασφάλιστοι και ευάλωτες ομάδες, όπως ανάπηροι με ποσοστό 67% και άνω, με τις ρυθμίσεις για την «πρόσβαση των ανασφάλιστων στο δημόσιο σύστημα υγείας». Κι αυτές οι εξαιρέσεις καλύπτονται κυρίως από τον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ, στον οποίο οι συνταξιούχοι καταβάλλουν εισφορές 6% μετά το 3ο Μνημόνιο. Το 2017 οι συμμετοχές στα φάρμακα του ΕΟΠΥΥ έφτασαν στα 875 εκατ. ευρώ και αποτελούν το 23,5% –έναντι 9% το 2009– της συνολικής δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Το 2018, όπως έλεγε ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός (12.2.2019) στη

γιορτή της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) η συμμετοχή εκτινάχτηκε στο 28%. Ασφαλισμένοι και ανασφάλιστοι ασθενείς πληρώνουν και ένα δισ. ευρώ τον χρόνο απ’ την τσέπη τους για φάρμακα που δεν καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ. Επανάληψη υποσχέσεων

Ενόψει των εκλογών του Ιανουαρίου του 2015 η «Εφημερίδα των Συντακτών» είχε θέσει στους εκπροσώπους των κομμάτων το ερώτημα για τα άμεσα μέτρα που θα πάρουν «στον χώρο της Υγείας-Πρόνοιας για την ανακούφιση του κοινωνικού συνόλου». Εκ μέρους του Σ ΥΡΙΖ Α απάν τησε (21.1.2015) ο Γιάννης Μπασκόζος, υπεύθυνος για την Υγεία, τότε, και σήμερα γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας. Εκτός από τις ρυθμίσεις για τους ανασφάλιστους υποσχέθηκε «επανεξέταση και μείωση του ποσοστού συμμετοχής των ασθενών στις υπόλοιπες κατηγορίες φαρμάκων». Στη γιορτή της ΠΕΦ ο Ανδρέας Ξανθός, αφού χαρακτήρισε δυσβάσταχτη την επιβάρυνση των νοικοκυριών απ’ τη συμμετοχή στο κόστος των φαρμάκων, είπε ότι υπάρχει ανάγκη για «μια μέριμνα ανακούφισης στην καθημερινότητα του ανθρώπου». Ομως και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έδειξε, όπως και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, μέριμνα μόνο υπέρ της φαρμακοβιομηχανίας: Με νόμο αυξάνει κατά 10% τις «τιμές αναφοράς» των φαρμάκων και μειώνει κατά 20 εκατ. ευρώ τις επιστροφές των φαρμακευτικών εταιρειών για τις προμήθειες των νοσοκομείων. Η φαρμακοβιομηχανία και στα χρόνια της κρίσης είχε περιθώρια μεικτού κέρδους 31,6-33,4% και καθαρά κέρδη 4-6%!

νελλαδικής εμβέλειας έχουν συγκροτήσει τη Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα (ΣΕΑ), που το 2018 οργάνωσε 160 κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα για τις συντάξεις, την Υγεία και τη φορο-ληστεία. Στις 25.5.2018 έγινε παναττική διαμαρτυρία και πορεία προς το υπουργείο Υγείας με αίτημα δωρεάν, δημόσια και χωρίς περιορισμούς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Στη συνάντηση με τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας Παύλο Πολάκη η αντιπροσωπεία των συνταξιούχων εξέφρασε την αντίθεσή της στη λογική «όποιος έχει χρήματα και πληρώνει θα ζήσει, οι άλλοι στον Καιάδα». Σ’ αυτόν τον μονόδρομο του αγώνα θα συνεχίσουν οι συνταξιούχοι και αυτή την απόφαση θα εκφράσουν με την ψήφο τους στις πολλαπλές εκλογές...

Γράφει ο Παντελής Τάτσης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συνταξιούχων ΟΑΕΕ

Από την επεξεργασία των στοιχείων του 2017 προκύπτει ότι οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών ξόδεψαν 2,386 δισ. ευρώ για ιατρο φαρμακευτική περίθαλψη

Διπλό ανθυγιεινό χαράτσι

Σύμφωνα με την Ερευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών, το 2017 η Μέση Μηνιαία Δαπάνη (ΜΜΔ) των νοικοκυριών για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ανήλθε σε 103,33 ευρώ, δηλαδή 7,3% των μηνιαίων εξόδων για αγορά αγαθών και υπηρεσιών. Για τα νοικοκυριά με ηλικιωμένους πάνω από 65 χρόνων το ποσοστό για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι 13,4% της ΜΜΔ. Δηλαδή πληρώνουν 86,02 ευρώ για φάρμακα, επισκέψεις στους γιατρούς, εξετάσεις και νοσηλείες στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα υγείας. Από την επεξεργασία των στοιχείων του 2017 προκύπτει ότι οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών ξόδεψαν 2,386 δισ. ευρώ για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Δηλαδή το 47,12% της συνολικής ιδιωτικής δαπάνης Υγείας. Εννιά συνταξιουχικές οργανώσεις πα-

Ολοι ωφελούνται από το MOLLER’S ΜΙΑ ΥΠΕΡΤΡΟΦΉ που δεν πρέπει να λείπει από κανένα σπίτι είναι το μουρουνέλαιο MOLLER’S. Με το MOLLER’S θα αναβαθμίσετε την υγεία κάθε μέλους της οικογένειάς σας, ενώ, ειδικά αυτή την εποχή, θα προστατευθείτε και από τις τόσο διαδεδομένες ιώσεις του χειμώνα. Αυτό σημαίνει ότι είτε δεν θα νοσήσετε καθόλου ή, αν νοσήσετε, θα τη «βγάλετε» πολύ πιο ελαφρά και γρήγορα. Το μουρουνέλαιο MOLLER’S διατίθεται στις γεύσεις λεμόνι, tutti frutti (κυρίως για παιδιά) και φυσική (παραδοσιακή) γεύση, η οποία, αν και όχι ιδιαίτερα ευχάριστη, έχει τους φανατικούς οπαδούς της. Για όσους επιδιώκουν την ευκολία τους υπάρχουν οι κάψουλες MOLLER’S, ενώ για εκείνα τα παιδιά που δυσκολεύονται να πιουν το μουρουνέλαιό τους, υπάρχουν τα ζελεδάκια MOLLER’S (ιχθυέλαιο, ωμέγα-3, βιταμίνη D3) με υπέροχη γεύση. Σημείωση: άτομα ανήκοντα σε ομάδες υψηλού κινδύνου θα πρέπει, εκτός από τη λήψη του MOLLER’S, να ζητήσουν ιατρική συμβουλή, ώστε να προβούν ενδεχομένως, στον κατάλληλο εμβολιασμό.

66 6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ

Η εκδίκηση της φύσης Γράφει η Ζωή Ι. Δεμέστιχα, αλλεργιολόγος παίδων και ενηλίκων, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας (ΕΕΑΚΑ)

Η υιοθέτηση του «δυτικού» τρόπου ζωής, ενοχοποιείται για την έκταση των ποσοστών των αλλεργικών νοσημάτων

ραγδαία αύξηση των αλ λεργικών νοσ ημάτων τον 21ο αιώνα προβληματίζει την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, η οποία αναζητά τους παράγοντες που αποσταθεροποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. Είναι γνωστό ότι οι αλλεργίες οφείλονται σε γενετικούς παράγοντες. Ομως είναι αδύνατο μέσα σε ένα τόσο μικρό διάστημα, μόλις λίγων δεκαετιών, να αλλάζει το γενετικό υλικό των πληθυσμών. Την απάντηση δίνει η επιγενετική, η οποία μελετά την αλληλεπίδραση των γονιδίων με το περιβάλλον και αφορά τη λειτουργία των γονιδίων χωρίς τη μεταβολή στην αλληλουχία του DNΑ. Το σύγχρονο περιβάλλον διαβίωσης έχει υποστεί τεράστια επιβάρυνση λόγω της αστικοποίησης, της βιομηχανοποίησης και της ανθρωπογενούς αρνητικής επίδρασης στη φύση. Σημαντικός παράγοντας, ο οποίος οδηγεί στην επιδείνωση των αλλεργικών συμπτωμάτων και στην αύξηση των αλλεργιών, είναι η κλιματική αλλαγή. Αυτή είναι που δημιουργεί παγκοσμίως αύξηση της θερμοκρασίας, παρατεταμένες περιόδους ξηρασίας και ακραία καιρικά φαινόμενα, παράγοντες που τροποποιούν την εποχική κατανομή των αλλεργιογόνων. Η καταστροφή των δασών, που απορροφούν το πλεονάζον διοξείδιο του άνθρακα, οδηγεί στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και στην επίταση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Από τους ατμοσφαιρικούς ρύπους ιδιαίτερη κλινική σημασία έχουν το όζον, που αυξάνει τους μεσολαβητές της αλλεργικής φλεγμονής, και τα κυκλοφορούντα μικροσωμάτια ρύπων που καταλήγουν στους πνεύμονες και όχι μόνο επιδεινώνουν την αλλεργική ρινοεπιπεφυκίτιδα και το άσθμα, αλλά διευκολύνουν και τη μεταφορά των αεροαλλεργιογόνων γύρεων στους πνεύμονες, με επακόλουθο την περαιτέρω αύξηση της βρογχικής υπεραντιδραστικότητας και των κρίσεων άσθματος. Η ατμοσφαιρική ρύπανση μαζί με την κλιματική αλλαγή δημιουργούν την «αστική νησίδα θερμότητας», δηλαδή περιοχή με αυξημένη θερμοκρασία περίπου κατά 5οC που συνοδεύεται από μεγάλες συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικών αστικών ρύπων. Οι εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές, η αποψίλωση μεγάλων εκτάσεων και η χρήση φυτοφαρμάκων δημιουργούν συσσώρευση ρύπων όμως και στις αγροτικές περιοχές.

Η επαφή των γυρεόκοκκων με τους ρύπους κάνει τις γύρεις περισσότερο διεισδυτικές, πιο επιθετικές στα όργανα-στόχους (μύτη, μάτια, πνεύμονες) και τα συμπτώματα σοβαρότερα σε ένταση. Εξάλλου, παρατηρείται αλλαγή στην κατανομή της χλωρίδας, αφού φυτά που ευδοκιμούν στις νότιες πιο ζεστές περιοχές ή χώρες, τώρα εκφύονται και σε περιοχές πιο βόρειες, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας. Η περίοδος ανθοφορίας τροποποιείται και επιμηκύνεται, με επακόλουθο να επιμηκύνεται και η περίοδος νοσηρότητας. Παράλληλα, η υιοθέτηση του «δυτικού» τρόπου ζωής, ενοχοποιείται για την έκταση των ποσοστών των αλλεργικών νοσημάτων. Ο υπερπληθυσμός στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις οδήγησε στη δημιουργία τεράστιων κτιριακών συγκροτημάτων. Η συνεχής διαβίωση σε έναν κλειστό χώρο όπου επικρατούν ελλιπής αερισμός, ανακύκλωση αέρα, εκτεταμένη χρήση κεντρικού κλιματισμού με μη συχνό καθαρισμό φίλτρων οδηγεί στην παραμονή ρύπων και αεροαλλεργιογόνων. Η δημιουργία ρευμάτων αέρα ανάμεσα στα ψηλά κτίρια ευοδώνει τη μεταφορά αεροαλλεργιογόνων γύρεων που προκαλούν αναπνευστικές αλλεργίες. Αρνητικά

Στις συνθήκες αυτές προστίθεται στο αρνητικό ισοζύγιο και η καθιστική ζωή λόγω υπερβολικών ωρών εργασίας, με επακόλουθο

την ελλιπή σωματική άσκηση και τη μη επαφή με τη φύση. Η μεταβολή της εντερικής χλωρίδας, είτε μέσω της αλόγιστης χρήσης αντιβιοτικών είτε μέσω της υπερβολικής απολύμανσης και της απομάκρυνσης από τα ζώα και τα υλικά της φύσης (χώμα, φυτά), επέφερε την απομάκρυνση των μη παθογόνων (φιλικών) μικροβίων του περιβάλλοντος από τον ανθρώπινο οργανισμό. Η εξάλειψη των παρασίτων είναι ακόμη ένας επιβαρυντικός παράγοντας, αφού στις υπανάπτυκτες χώρες οι παρασιτώσεις είναι συχνές και τα ποσοστά αλλεργίας ανύπαρκτα. Ας σημειωθεί πως στην Αυστραλία, τις ΗΠΑ και το Χονγκ Κονγκ, χώρες ανεπτυγμένες, οικονομικά προηγμένες και με υψηλό βιοτικό επίπεδο, το 50% του πληθυσμού πάσχει από αλλεργίες. Η παχυσαρκία καθώς και το αυξημένο stress συγκαταλέγονται στους παράγοντες επιδείνωσης. Η μη επαρκής έκθεση στον ήλιο μπορεί να προδιαθέτει για άσθμα και αλλεργία λόγω έλλειψης βιταμίνης D. Εποχικό φαινόμενο

Τέλος, η άνοιξη είναι η εποχή κατά την οποία εμφανίζεται η πιο συχνή αλλεργική πάθηση, με ποσοστό πάνω από 20%, η αλλεργική ρινίτιδα, που χαρακτηρίζεται από μπούκωμα, καταρροή υδαρή, διάφανη, φτερνίσματα, κνησμό στον ρινοφάρυγγα και συνήθως συνυπάρχει με αλλεργική επιπεφυκίτιδα, ήτοι κνησμό στα μάτια,

ερυθρότητα, δακρύρροια, φωτοφοβία, οίδημα. Το αλλεργικό άσθμα εκδηλώνεται με ξηρό βήχα νωρίς το απόγευμα ή όταν κάποιος ασκείται, δύσπνοια και συριγμό. Τα ποσοστά στη χώρα μας για τα παιδιά είναι 7-8%. Το 90% του παιδικού άσθματος είναι αλλεργικό ενώ το 30% των αλλεργικών παιδιών θα εμφανίσουν άσθμα. Ας σημειωθεί πως το 45-50% αυτών που πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα θα νοσήσει από αλλεργικό άσθμα, αφού πρόκειται για νόσο ενιαίων αεραγωγών. Η διάγνωση θα γίνει από τον ειδικό αλλεργιολόγο με δερμοαντιδράσεις διά νυγμού (αλλεργικά τεστ). Η θεραπεία είναι συμπτωματική. Λύση παρέμβασης και απαλλαγής του ασθενούς από τα συμπτώματά του είναι να υποβληθεί σε ανοσοθεραπεία ή εμβόλια απευαισθητοποίησης, με σκοπό την επίτευξη ανοσολογικής ανοχής έτσι ώστε να αρχίσει ο οργανισμός να απαντά στο αλλεργιογόνο με φυσιολογικό μηχανισμό για το υπόλοιπο της ζωής του. Την άνοιξη εμφανίζονται και άλλα νοσήματα αλλεργικά, όπως η αναφυλαξία από νυγμούς υμενόπτερων (μέλισσες, σφήκες), η τροφική αλλεργία που οφείλεται σε εποχικά φρούτα και τροφές, η φαρμακευτική αλλεργία μετά από λήψη αντιβιοτικών, αντιπυρετικών, αφού υπάρχει νοσηρότητα από ιώσεις και, τέλος, διάφοροι τύποι κνιδώσεων (από έντομα, ήλιο κ.ά.).

Εγκριση-ορόσημο από την Ε.Ε. για την πρώτη γονιδιακή θεραπεία πρώτη γονιδιακή θεραπεία, με την επωνυμία voretigene neparvovec, για την αποκατάσταση της όρασης σε άτομα με σπάνια κληρονομική αμφιβληστροειδοπάθεια εγκρίθηκε από την Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το voretigene neparvovec, μια εφάπαξ γονιδιακή θεραπεία για τη θεραπευτική αντιμετώπιση ασθενών με απώλεια όρασης λόγω γενετικής μετάλλαξης και στα δύο αντίγραφα του γονιδίου RPE65 οι οποίοι έχουν επαρκή βιώσιμα αμφιβληστροειδικά κύτταρα. Η άδεια κυκλοφορίας ισχύει και στα 28 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς και στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία. Η θεραπεία αυτή ενδείκνυται για παιδιά και ενήλικες με απώλεια της όρασης που προκαλείται από μεταλλάξεις και στα δύο αντίγραφα του γονιδίου RPE65 οι οποίοι έχουν επαρκή βιώσιμα αμφιβληστροειδικά κύτταρα. Σημειώνεται ότι τα άτομα που γεννιούνται με μεταλλάξεις και στα δύο αντίγραφα του γονιδίου RPE65 μπορεί να εμφανίσουν εκτενή απώλεια όρασης από μικρή ηλικία, ενώ η πλειονότητα των ασθενών εμφανίζουν εξέλιξη σε ολική τύφλωση. Η έρευνα δείχνει ότι η διαταραχή της όρασης και η

τύφλωση στα παιδιά συχνά προκαλούν κοινωνική απομόνωση, συναισθηματικό στρες, απώλεια της ανεξαρτησίας ή κινδύνους όπως πτώσεις και τραυματισμούς. Ομως το λειτουργικό αντίγραφο του γονιδίου RPE65 που παρέχει το voretigene neparvovec μπορεί να αποκαταστήσει την όραση και να τη βελτιώσει σε παιδιά και ενήλικες με επαρκή βιώσιμα αμφιβληστροειδικά κύτταρα.

Μνημειώδης θεραπεία Η Christina Fasser, πρόεδρος της Retina International, ενός κεντρικού φορέα περισσότερων από 43 οργανώσεων ασθενών παγκοσμίως που προωθούν την έρευνα για την εύρεση θεραπειών για τις κληρονομικές εκφυλιστικές αμφιβληστροειδοπάθειες, χαρακτήρισε την έγκριση της Ε.Ε. ως μνημειώδη για τους ασθενείς καθώς μέχρι σήμερα δεν υπήρχαν φαρμακολογικές θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση αυτής της μορφής Συγγενούς Αμαύρωσης Leber (LCA). «Η πρόσβαση σε αυτήν τη θεραπεία έχει τη δυνατότητα να μειώσει τη σημαντική σωματική, συναισθηματική και οικονομική επιβάρυνση που έχει αυτή η νόσος στους ασθενείς και τις οικογένειές τους» τόνισε χαρακτηριστικά η κ. Fasser. Ο Dr. Bart Leroy, οφθαλμολόγος και κλινικός γενετιστής, καθηγητής και επι-

κεφαλής του Τμήματος Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Γάνδης, στο Βέλγιο και διευθυντής της Κλινικής για την Εκφύλιση του Αμφιβληστροειδούς στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφειας, PA, δήλωσε: «Ως κλινικός ιατρός που έχει εργαστεί για περισσότερα από 20 χρόνια με ασθενείς με κληρονομική αμφιβληστροειδοπάθεια και τις οικογένειές τους, γνωρίζω εκ των έσω το βαθύ αντίκτυπο που μπορεί να έχει η τύφλωση στην ποιότητα ζωής. Είναι συναρπαστικό να εξασκείς την ιατρική σε εποχές που μπορείς να προσφέρεις επιλογές σε παιδιά και ενήλικες που είναι αντιμέτωποι με την τύφλωση. Μετά από τουλάχιστον 20 χρόνια έρευνας γονιδιακών θεραπειών, επιτέλους υπάρχει μπροστά μας ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον για τη θεραπεία των σπάνιων γενετικών οφθαλμικών διαταραχών».

Συνεργασία με τους κρατικούς φορείς Οι αποφάσεις από τα εθνικά ασφαλιστικά ταμεία σχετικά με το voretigene neparvovec για ασθενείς με απώλεια όρασης λόγω γενετικής μετάλλαξης και στα δύο αντίγραφα του γονιδίου RPE65 αναμένονται το 2019 και το 2020. Αυτή τη στιγμή διενεργούνται διαδικασίες με τους όλους τους εταίρους ώστε να διασφαλιστεί ότι

οι κατάλληλοι ασθενείς θα μπορούν να ξεκινήσουν να ωφελούνται από αυτή τη θεραπεία το συντομότερο δυνατό αφού ανακοινωθούν οι αποφάσεις σχετικά με την ασφαλιστική κάλυψη το 2019 και το 2020. Επίσης, διερευνάται μια πληθώρα πόρων και καινοτόμων προσεγγίσεων ασφαλιστικής κάλυψης και πρόσβασης ώστε να παρασχεθεί η μεγαλύτερη δυνατή υποστήριξη τόσο στους ασθενείς όσο και στους επαγγελματίες υγείας. Σημειώνεται ότι η γονιδιακή θεραπεία στοχεύει στην αντιμετώπιση ή την πρόληψη ενός ευρέος φάσματος γενετικών νόσων μέσω της καταστολής, της αντικατάστασης ή της αύξησης των μεταλλαγμένων γονιδίων με λειτουργικά αντίγραφα. Τα νέα γονίδια μεταφέρονται σε κύτταρα με τη χρήση μεταφορέων που ονομάζονται φορείς και συχνά δημιουργούνται από τροποποιημένους, αδρανοποιημένους ιούς. Εκτιμάται ότι εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως πάσχουν από περισσότερες από 10.000 σπάνιες νόσους που προκαλούνται από τη μετάλλαξη ενός γονιδίου. Για αυτούς τους ασθενείς η γονιδιακή θεραπεία προσφέρει ελπίδα μέσα από τη δυνατότητα για αντιμετώπιση νόσων που δεν μπορούσαν να αντιμετωπισθούν προηγουμένως σε ένα μεγάλο εύρος ιατρικών πεδίων.

68 6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΑΥΧΕΝΙΚΉ ΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑ

Μια σιωπηλή απειλή αυχενική μυελοπάθεια είναι η κατάσταση κατά την οποία υπάρχει διαταραχή της λειτουργίας του νωτιαίου μυελού. Συνήθως, αρχικά εκδηλώνεται με ήπια συμπτώματα σε διάστημα μηνών ή ετών, τα οποία μπορεί να μη γίνουν αντιληπτά από τον ασθενή ή τους οικείους του. Οι εκδηλώσεις της νόσου μπορεί να περιλαμβάνουν: σπαστικότητα των κάτω άκρων με χαρακτηριστική δυσχέρεια στη βάδιση και ισορροπία, αστάθεια της βάδισης και βαριά ή «μαγκωμένα» πόδια. Επιπρόσθετα, μπορεί να υπάρχει μούδιασμα, αδυναμία στα χέρια (αδυναμία να εκτελέσουν μια λεπτή εργασία, όπως γράψιμο, κούμπωμα του πουκάμισου κ.λπ.), επώδυνες παραισθησίες. Ή διαταραγμένη λειτουργία των σφιγκτήρων του εντέρου και της κύστης, η δυσκαμψία, ο πόνος στον αυχένα και σε προχωρημένες περιπτώσεις η δυσκολία στην ούρηση, την αφόδευση και τη σεξουαλική λειτουργία είναι επίσης μερικά συμπτώματα της πάθησης. Ποιες είναι οι αιτίες που ενοχοποιούνται για την πρόκληση της αυχενικής μυελοπάθειας Ή εκφυλιστική στένωση που προκαλείται από τη σπονδύλωση είναι η πιο συνήθης αιτία. Οι φλεγμονώδεις παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η συγγενής στένωση, η οστεοποίηση του οπίσθιου επιμήκους συνδέσμου, οι κήλες μεσοσπονδυλίου δίσκου και η σπονδύλωση, είναι επίσης αιτίες της νόσου.

Η Γράφει ο Ιωάννης Πολυθοδωράκης, νευροχειρουργός, διευθυντής Δ’ Νευροχειρουργικής Κλινικής «Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center», πρόεδρος της World Spinal Column Society (WScS), επισκέπτης καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης

Πώς γίνεται η διάγνωση;

H διάγνωση της πάθησης γίνεται με την κλινική εξέταση από τον νευροχειρουργό. Ή εξέταση εκλογής που επιβεβαιώνει τη διάγνωση είναι η μαγνητική τομογραφία. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει συμπληρωματικά απλές ακτινογραφίες, δυναμικές ακτινογραφίες, αξονική τομογραφία και δυναμική μαγνητική τομογραφία, ηλεκτρομυογράφημα, νευρογράφημα και διακρανιακά προκλητά δυναμικά. Διαχείριση πόνου

Η συντηρητική θεραπεία είναι κατάλληλη μόνο για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Αν δεν αντιμετωπιστεί χειρουργικά η αιτία που προκαλεί τη μυελοπάθεια, τότε η κατάσταση επιδεινώνεται, μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη και θα οδηγήσει σε βαριά αναπηρία

Ή συντηρητική αγωγή που εφαρμόζεται περιλαμβάνει αντιφλεγμονώδη, μυοχαλαρωτικά, αντικαταθλιπτικά και αναλγητικά φάρμακα. Ή φυσικοθεραπεία καθώς και οι εναλλακτικές θεραπείες της χειροπραξίας, της οστεοπαθητικής και του βελονισμού μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Ή επεμβατική διαχείριση πόνου, όπως η επισκληρίδια έγχυση, η χρήση ραδιοσυχνοτήτων και λοιπά, είναι θεραπευτικές λύσεις. Χειρουργική θεραπεία: είναι η μόνη λύση

Ή συντηρητική θεραπεία είναι κατάλληλη μόνο για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Αν δεν αντιμετωπιστεί χειρουργικά η αιτία που προκαλεί τη μυελοπάθεια, τότε η κατάσταση επιδεινώνεται, μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη και θα οδηγήσει σε βαριά αναπηρία, όπως τετραπληγία, ή ακόμη και θάνατο. Ή αναμονή στη μυελοπάθεια δεν έχει να προσφέρει τίποτα στον ασθενή παρά μόνο περαιτέρω επιδείνωση. Στόχοι της χειρουργικής θεραπείας

Πρωταρχικός στόχος της χειρουργικής αντιμετώπισης είναι η αποφυγή της επιδείνωσης και στη συνέχεια η αναστροφή της μυελοπά-

θειας, η οποία επιτυγχάνεται με την αποσυμπίεση του νωτιαίου μυελού, τη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης και τη βελτίωση της αιμάτωσης του νωτιαίου μυελού. Δευτερογενείς στόχοι είναι η επίτευξη οστικής σπονδυλοδεσίας, η αποκατάσταση της οβελιαίας και στεφανιαίας ισορροπίας της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και η αποφυγή μελλοντικής παραμόρφωσης. Ενδείξεις για την πρόσθια αυχενική σωματεκτομή και σπονδυλοδεσία

Οι ενδείξεις είναι η μέτρια προς βαριά μυελοπάθεια, το ταχέως εξελισσόμενο νευρολογικό έλλειμμα, η βαρεία κυφωτική παραμόρφωση και η συμπίεση πίσω από το σώμα του σπονδύλου. Πώς αντιμετωπίζεται χειρουργικά

Ή επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία, με τομή 3-5 εκατοστών είτε επιμήκης είτε εγκάρσια και με τη χρήση νευροχειρουργικού μικροσκοπίου, υπό συνεχή νευροπαρακολούθηση και ειδικό ακτινοσκοπικό μηχάνημα. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης αφαιρούνται τα μεγάλα οστεόφυτα που πιέζουν τον νωτιαίο μυελό και τα νωτιαία νεύρα. Για να επι-

τευχθεί αυτό πρέπει να αφαιρεθούν σχεδόν ολόκληρο το σπονδυλικό σώμα και οι δίσκοι και στη συνέχεια να ανακατασκευαστεί η σπονδυλική στήλη. Ή ανακατασκευή γίνεται είτε με οστικό μόσχευμα είτε με ειδικό εκπτυσσόμενο κύλινδρο (τιτανίου ή πολυμερούς πλαστικού) που θα ενσωματωθεί με τους άλλους σπονδύλους για να επιτευχθεί η σταθερότητα και να αποκατασταθεί η λόρδωση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Ολοκληρώνεται με την τοποθέτηση μιας ειδικής πλάκας που σταθεροποιείται στην πρόσθια επιφάνεια των σωμάτων των σπονδύλων που βρίσκονται πάνω και κάτω από τους σπόνδυλους που έχουν αφαιρεθεί. Ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασης είναι συνήθως 2-4 ώρες ανάλογα με τον αριθμό σπονδύλων που θα χειρουργηθούν, ενώ η νοσηλεία 1-2 ημέρες. Ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί να φορέσει αυχενικό κολάρο για 15-30 ημέρες. Ή αυχενική σωματεκτομή με τη χρήση εκτεινόμενου κλωβού είναι μια επαρκής και ασφαλής μέθοδος για την αντιμετώπιση της αυχενικής σπονδυλωτικής μυελοπάθειας και τη διόρθωση της κυφωτικής παραμόρφωσης της αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης.

Πρόληψη, μια μείζων προτεραιότητα για την υγεία Εθνικός στόχος οι αποτελεσματικότερες και αποδοτικότερες πολιτικές στον χώρο της Υγείας επίλυση διαρθρωτικών προβλημάτων του κλάδου Υγείας μπορεί να δώσει μεγάλες υπεραξίες στην ελληνική κοινωνία αλλά και την ίδια την οικονομία καθώς μια τέτοια προσέγγιση οδηγεί σε βελτίωση του προσδόκιμου ζωής και διασφάλισης πόρων από το ΕΣΥ. Αλλωστε η στρατηγική διάθεση πόρων στον τομέα της Υγείας αποτελεί απαραίτητη επένδυση στην ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή στην Ελλάδα. Ουσιαστικά η προώθηση της αξιολόγησης της ιατρικής τεχνολογίας, αλλά και της φαρμακευτικής καινοτομίας, η τόνωση των πολιτικών πρόληψης, η αξιοποίηση των δεδομένων για κλινικές έρευνες, η προώθηση πολιτικών που δίνουν επαρκείς απαντήσεις στις υγειονομικές προκλήσεις, η συντεταγμένη συνεργασία πολιτείας και εταιρειών φαρμάκου, ιατρικής τεχνολογίας και παρόχων υπηρεσιών υγείας είναι σημεία που βρίσκονται στην καρδιά ενός προβληματισμού που αναπτύσσεται σε μια συγκυρία που το ΕΣΥ βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο της κρίσης το σύστημα Υγείας δοκιμάστηκε. Η πραγματική υγειονομική δαπάνη στην Ελλάδα έχει μειωθεί δραματικά και αυτό επιτεύχθηκε, κυρίως, με τη μείωση της δημόσιας δαπάνης υγείας, ενώ η ιδιωτική δαπάνη κλήθηκε συχνά να υποκαταστήσει την έλλειψη δημόσιας χρηματοδότησης.

Συμβολή στον διάλογο Στο φόντο αυτό η Roche Hellas στο πλαίσιο της δέσμευσής της να συμμετέχει σε ένα γόνιμο διάλογο και να συνεισφέρει, με την εμπειρία και την τεχνογνωσία της, στη διαμόρφωση μιας ορθολογικής, αποτελεσματικής πολιτικής στον χώρο της Υγείας ήταν χρυσός χορηγός του πρόσφατου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών (Delphi Economic Forum IV). Στρατηγικός άλλωστε στόχος, της εταιρείας, σε σχέση με τις εξελίξεις στον κλάδο στη χώρα, είναι η ανάπτυξη ενός γόνιμου διαλόγου για την υιοθέτηση αποτελεσματικότερων και αποδοτικότερων πολιτικών στον χώρο της Υγείας με μακροπρόθεσμα οφέλη για τους ασθενείς, τον κλάδο και την ελληνική οικονομία. Ετσι, στο φετινό Φόρουμ με θέμα «The Challenge of Inclusive Growth», φιλοξένησε καταξιωμένες προσωπικότητες του πολιτικού, ακαδημαϊκού και επιχειρηματικού κόσμου που κατέγραψαν τις παγκόσμιες τάσεις, αξιολόγησαν τις επιπτώσεις τους και σκιαγράφησαν ένα ρεαλιστικό πλαίσιο στόχων και δράσεων που μετατρέπει τη γνώση σε καινοτόμες και εξωστρεφείς δραστηριότητες και συμβάλλει στην ενδυνάμωση της θέσης της Ελλάδας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.

Ανάγκη για συνεργασία Οι υγειονομικές προκλήσεις απαιτούν τη συνεργασία κράτους και φαρμακευτι-

κών εταιρειών, η συνδρομή δε των τελευταίων μέσω της έρευνας και ανάπτυξης δύναται να προσφέρει τις αναγκαίες καινοτόμες λύσεις, τόνισε παρεμβαίνοντας στις εργασίες του Delphi Economic Forum εκ μέρους της Roche Hellas, η κα Sarbani Chakraborty, Senior Health Systems Strategy Leader του Ομίλου Roche. Η κ. Chakraborty, συμμετέχοντας στη συζήτηση με θέμα «Εθνικές πολιτικές υγείας για την ανάπτυξη» με συντονιστή τον Βασίλη Κοντοζαμάνη, σύμβουλο Πολιτικής και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, υπογράμμισε ότι η εστίαση στην πρόληψη, η οποία προηγείται της περίθαλψης, θα πρέπει να αποτελεί μείζονα προτεραιότητα των κρατών, ενώ μεταξύ άλλων ανέδειξε το ζήτημα των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων σημειώνοντας ότι «Είναι πολύ σημαντικό να μην αποκλείονται ομάδες πληθυσμού που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα για υπηρεσίες υγείας». Στην ομιλία της δεν παρέλειψε να αναδείξει τις κατευθύνσεις που απαιτούνται για την επίλυση της εξίσωσης διασφάλισης της πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες και βιωσιμότητας του συστήματος Υγείας και συγκεκριμένα την ανάγκη για ολοκληρωμένα και όχι κατακερματισμένα συστήματα υγείας και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Η κα Chakraborty τόνισε ότι «υπάρχει θέληση από τις εταιρείες να συνεργαστούν

με τις κυβερνήσεις, βοηθώντας το δημόσιο σύστημα. Αλλά για να πείσουμε τα υπουργεία οικονομικών να επενδύσουν χρήματα στην υγεία, πρέπει να την καταστήσουμε πιο διαφανή». Με αφορμή την ενεργό συμμετοχή της εταιρείας στο φετινό Φόρουμ, η κ. Ξένια Καπόρη, διευθύντρια Εξωτερικών Υποθέσεων της Roche Hellas, αναφέρθηκε στη σημασία ενός βιώσιμου συστήματος Υγείας, στο πλαίσιο της προσπάθειας για οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή. «Ιδιαίτερα για μια χώρα όπως η Ελλάδα, η οποία επιχειρεί να ξαναχτίσει την οικονομία της, η διάθεση πόρων στον τομέα της υγείας θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως στρατηγική επένδυση, σε μια διατηρήσιμη και συνεκτική ανάπτυξη. Στη Roche Hellas προσπαθούμε να συμβάλουμε θετικά προς αυτή την κατεύθυνση, αξιοποιώντας την εμπειρία και την τεχνογνωσία ενός παγκόσμιου οργανισμού. Στόχος μας είναι να προτείνουμε τεκμηριωμένες λύσεις και να συνεργαστούμε εποικοδομητικά με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Ταυτόχρονα, στόχος μας παραμένει να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της εταιρείας μας στην Ελλάδα, ώστε οι ασθενείς να συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση στις καινοτόμες θεραπείες μας», δήλωσε συγκεκριμένα η κ. Καπόρη. Υπογράμμισε, επίσης, τη δέσμευση της Roche Hellas να συνεχίσει να συμμετέχει εποικοδομητικά στον διάλογο,

συνεισφέροντας την εμπειρία και τις προτάσεις της. «Εχοντας πάντα κορυφαία προτεραιότητα τη φροντίδα του ασθενή, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, με στόχο ένα σύγχρονο, βιώσιμο σύστημα Υγείας στην Ελλάδα» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Το προφίλ της εταιρείας Η Roche είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παγκοσμίως στον τομέα της βιοτεχνολογίας και παγκόσμιος ηγέτης στη θεραπεία του καρκίνου. Δραστηριοποιείται στην Ελλάδα για περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες, απασχολώντας σήμερα περίπου 150 άτομα. Τα τελευταία χρόνια (2015-2018), παρά το αντίξοο οικονομικό περιβάλλον, έχει επενδύσει περισσότερα από 12 εκατ. ευρώ σε 32 κλινικές μελέτες και έχει δώσει σε περισσότερους από 1.000 ασθενείς την ευκαιρία να αποκτήσουν δωρεάν και πρώιμη πρόσβαση σε νέες, καινοτόμες θεραπείες. Σύμφωνα με τον κοινωνικό απολογισμό της Roche Hellas, η ίδια συνεισφέρει σημαντικά στην εθνική οικονομία, έχοντας καταβάλει συνολικά 52 εκατ. ευρώ σε φόρους και εισφορές την περίοδο 20152017, ενώ για το χρονικό διάστημα 20152018 επένδυσε συνολικά 400.000 ευρώ σε προγράμματα εκπαίδευσης, έρευνας και ευαισθητοποίησης σε συνεργασία με συλλόγους ασθενών από 11 θεραπευτικές κατηγορίες.

6-7 Απριλίου 2019

υγεία

ΟSTEOSTRONG

Το σύστημα που αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων μέσα από τα οστά τους ● Αραγε πόσοι από εμάς συνειδητοποιούν στη νιότη τους ότι δεν είναι μόνο οι μύες που πρέπει να γυμνάζουμε (ώστε να πετύχουμε καλύτερες αθλητικές επιδόσεις σε βάθος χρόνου), αλλά πρωτίστως τα οστά; Γιατί παραγνωρίζουμε ότι το μυϊκό μας σύστημα εξαρτάται από το σκελετικό, το οποίο είναι η βάση όλου του οργανισμού; ● Πόσοι έχουν καταλάβει την αξία των οστών στην ποιότητα της ζωής και την ευεξία μας, προτού επέλθει κάποιος ορθοπαιδικής φύσεως τραυματισμός; ● Γιατί δεν εφαρμόζουμε το δόγμα τού «κάλλιο το προλαμβάνειν του θεραπεύειν» και για τα οστά, με την ίδια σύνεση που το κάνουμε για όλα τα υπόλοιπα ζωτικά όργανα του οργανισμού μας; ● Είναι μύθος ή πραγματικότητα ότι ο οργανισμός μας μπορεί να παράξει νέο οστικό ιστό, ως τρόπο αντιμετώπισης των ορθοπαιδικών και όχι μόνο παθήσεων; Στις ερωτήσεις αυτές την απάντηση έρχεται να δώσει η OsteoStrong, που αποτελεί το καινοτόμο σύστημα ευεξίας και μυοσκελετικής ενδυνάμωσης που ήρθε πρόσφατα και στην Ελλάδα, το οποίο συνδυάζει τη φυσική διαδικασία της οστεογονικής φόρτισης με τη σύγχρονη τεχνολογία, βοηθώντας άτομα κάθε ηλικίας και φυσικής κατάστασης να βελτιώσουν την υγεία, την ισορροπία, τη δύναμη και τη στάση του σώματός τους, σε λιγότερο από δέκα λεπτά την εβδομάδα! Βασισμένο σε πολύχρονες κλινικές έρευνες στους τομείς της μοριακής βιολογίας, της αντιγήρανσης και της μακροζωίας, το σύστημα OsteoStrong ενεργοποιεί τη δημιουργία οστικής και μυϊκής πυκνότητας με απόλυτη ασφάλεια. Η OsteoStrong στην Ελλάδα

Το σύστημα OsteoStrong έφερε πρόσφατα στην Ελλάδα η εταιρεία OSTEOFIT (που εδρεύει στο Μαρούσι, οδός Σώρου 3-5). Η πρόεδρός της, Μυρτώ Μαυρολέων, γνώρισε πριν από μερικά χρόνια τα οφέλη της οστεογονικής φόρτισης και εντυπωσιάστηκε αμέσως με τα αποτελέσματα. Μελετώντας τις έρευνες, τα στατιστικά στοιχεία των χωρών όπου δραστηριοποιείται η OsteoStrong και επισκεπτόμενη η ίδια την έδρα της εταιρείας στην Αλμπουκέρκη, στο Νέο Μεξικό (ΗΠΑ), αποφάσισε να επενδύσει σε αυτήν, ώστε να δοθεί η δυνατό-

τητα και στους Ελληνες να γίνουν μέλη αυτού του «κινήματος» που φιλοδοξεί να αλλάξει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη, μέσα από τα οστά τους. Οπως η ίδια η κ. Μαυρολέων δηλώνει, «η οστεογονική φόρτιση είναι μια θαυματουργή διεργασία με αξία αποδεδειγμένη από την επιστημονική έρευνα. Δεν είναι μόνον η απόλυτη πρωτοπορία στον τομέα της ευεξίας, αλλά και μια εφεύρεση που κυριολεκτικά αλλάζει τη ζωή των ανθρώπων». Και συνεχίζοντας η κ. Μαυρολέων σημειώνει: «Εχουμε δει νέους αθλητές να ξεπερνούν τα όριά τους, σαραντάρηδες να ξαναβιώνουν τη δύναμη και την ευκινησία των είκοσι χρόνων τους, αλλά και άτομα στα εβδομήντα ή τα ογδόντα τους να αντιστρέφουν την οστεοπόρωση, να ξανακερδίζουν την ισορροπία τους και να βελτιώνουν τη στάση του σώματός τους. Αν δεν το είχα δει να συμβαίνει, δεν θα πίστευα ότι ήταν εφικτό». Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει η αφορμή και το κίνητρο της ίδρυσης της OsteoStrong. Ο εφευρέτης, λοιπόν, του συστήματος και μηχανικός Βιοϊατρικής δρ John Jaquish το δημιούργησε για τη μητέρα του, η οποία σε ηλικία 70 χρόνων παρουσίασε οστεοπόρωση και ήθελε να βρει έναν φυσικό τρόπο, ώστε να καταφέρει να αντιστρέψει την κατάστασή της (χωρίς φαρμακευτική αγωγή και των παρενεργειών που αυτή επιφέρει σε ορισμένες γυναί-

κες), πράγμα το οποίο και πέτυχε μέσα σε 18 μήνες από την έναρξη της χρήσης του συστήματος. Οι παρατηρήσεις του για τη δυνατότητα των οστών να δυναμώνουν ακόμα και μετά την ηλικία των 30, όταν από τη φύση αρχίζει η σταδιακή μείωση της πυκνότητας των οστών, οδήγησαν τον δρα Jaquish σε μια ανακάλυψη που έμελλε να αλλάξει την αντίληψη για την οστεοπόρωση και τη θεραπεία της. Σήμερα, το σύστημα OsteoStrong έχει δοκιμαστεί με εξαιρετικά αποτελέσματα σε χιλιάδες άτομα σε όλον τον κόσμο που υποφέρουν από οστεοπόρωση ή βρίσκονται στα πρώτα στάδια της οστεοπενίας. Περιγραφή και χρήση του συστήματος

Η OsteoStrong, λοιπόν, μας συστήθηκε από τον δρα Jaquish ως το απόλυτο biohack, ένας θετικός επαναπρογραμματισμός του σώματός μας, όπου μέσα από ένα σύστημα 4 ρομποτικών μηχανημάτων φυσικής ενδυνάμωσης των οστών και των μυών του σώματος εντός 10λεπτων συνεδριών ανά εβδομάδα, ο χρήστης βελτιώνει την οστική του πυκνότητα, τη στάση σώματος και αναγεννά όλο το μυοσκελτικό σύστημα, χωρίς να προκαλεί καταπόνηση στις αρθρώσεις και τη μέση. Τα μηχανήματα αυτά αφαιρούν την πίεση από τη σπονδυλική στήλη και, μαζί της, απομακρύνουν κάθε ρίσκο για τους σπονδύλους. Ταυτό-

χρονα, η βιοανάδραση επιτρέπει σε κάθε χρήστη να ειδοποιεί το μηχάνημα, όταν φτάσει στο ψηλότερο επίπεδο αντοχής του, ώστε να μην επιβαρυνθεί αυθαίρετα, όπως συμβαίνει σε μια κοινή προπόνηση με βάρη. Ετσι εξαλείφεται η πιθανότητα να δεχθεί ο χρήστης μια πίεση που δεν αντέχει. Πρόληψη και θεραπεία παθήσεων

Το σύστημα της OsteoStrong δρα αποδεδειγμένα και ευεργετικά στις ακόλουθες περιπτώσεις: Στην οστεοπόρωση και στην οστεοπενία: Με βάση κλινικές μελέτες μέσα σε 12 μήνες, μπορεί κάποιος να πετύχει αύξηση οστικής πυκνότητας από 4% έως 12%, χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Στην άθληση: Εκτός από την προστασία από τα κατάγματα, λόγω της αύξησης της οστικής πυκνότητας που επιτυγχάνεται, η σκελετική ενδυνάμωση σε πολλές περιπτώσεις εξαλείφει τους περιορισμούς όσον αφορά το εύρος προσαρμογής και τη μυϊκή ανάπτυξη. Αυτό σημαίνει καλύτερες αθλητικές επιδόσεις σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου. Στην ισορροπία: Ενα από τα άμεσα και πρώτα αποτελέσματα που παρατηρούνται από τη χρήση του συστήματος είναι η σχεδόν άμεση βελτίωση της ισορροπίας και της ευκινησίας, η οποία χάνεται από την ηλικία των 30 και μετά. Στον διαβήτη Τύπου 2: Υπάρχουν

πολλές αποδεδειγμένα ασφαλείς προσεγγίσεις για τη θεραπεία του διαβήτη Τύπου 2 και της δυσλειτουργίας του μεταβολισμού. Ευτυχώς, οι διαφορετικές αυτές προσεγγίσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό μεταξύ τους. Το εν λόγω σύστημα αποδίδει καλύτερα από τα υπόλοιπα πρότυπα περίθαλψης ως προς τη μείωση της HbA1c (μακροπρόθεσμη μέτρηση γλυκόζης αίματος). Στη στάση του σώματος: Μέσα από τις συνεδρίες με OsteoStrong είναι δυνατόν να επιτευχθούν σημαντικές βελτιώσεις γρήγορα και για όλες τις ηλικίες. Καθώς ενεργοποιείται ολόκληρη η αλυσίδα του μυοσκελετικού συστήματος με τις συνεδρίες, η στάση του σώματος βελτιώνεται μέσα σε λίγο καιρό. Βελτίωση ή και εξάλειψη πόνων στους συνδέσμους και στις αρθρώσεις: Επιτυγχάνει σε σύντομο χρονικό διάστημα ενδυνάμωση του μυοσκελετικού συστήματος, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά πόνους στη μέση, στην πλάτη στα γόνατα και στις αρθρώσεις. Παιδιά και OsteoStrong

Οπως αναφέρει η πρόεδρος της OSTEOFIT Α.Ε., Μυρτώ Μαυρολέων, το σύστημα της OsteoStrong ενδείκνυται για όλες τις ηλικίες. Το Κέντρο της OsteoStrong στο Μαρούσι επισκέπτονται και αρκετά παιδιά που αντιμετωπίζουν θέματα αρθρίτιδων, καθώς και έφηβοι 12 έως 18 ετών, των οποίων οι γονείς θέλουν να τους προσφέρουν ένα ταμιευτήριο οστικής πυκνότητας, προς αξιοποίηση στα χρόνια που η οστική πυκνότητα θα αρχίσει να βαίνει μειούμενη. Η OsteoStrong ως επιχειρηματική ευκαιρία

Το 1ο Κέντρο της OsteoStrong άνοιξε στις 14 Ιανουαρίου του 2019, στο Μαρούσι Αττικής (τηλ. 210 6179265, info@osterostrong.gr) και ήδη έχει λάβει θερμή ανταπόκριση από το κοινό. Στην ερώτηση με ποιον τρόπο η OsteoStrong προγραμματίζει να προσεγγίσει όλο το ελληνικό κοινό, η κ. Μαυρολέων απαντάει: «Εχουμε σκοπό να ανοίξουμε αρκετά κέντρα στην Ελλάδα και την Κύπρο, είτε με τη μέθοδο της οργανικής ανάπτυξης είτε με Franchise είτε μέσω ειδικών μορφών συνεργασίας»…

προώθηση πολιτικών πρόληψης είναι μια από τις βασικές παραμέτρους για τη διασφάλιση όρων βιωσιμότητας και σημαντικής βελτίωσης του συσχετισμού κόστους – αποτελεσματικότητας του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Ειδικά σε έναν ιδιαίτερα παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου παράγοντες λοιμωδών νοσημάτων υπερβαίνουν τα σύνορα και προσβάλλουν μη ανοσοποιημένους/ευπαθείς πληθυσμούς η πρόληψη και ειδικά ο εμβολιασμός είναι εκ των ων ουκ άνευ πρακτική για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο εμβολιασμός αποτελεί μία από τις πιο επιτυχημένες, αλλά και οικονομικά επωφελείς παρεμβάσεις δημόσιας υγείας, καθώς προλαμβάνει έως και 3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως σε ανθρώπους όλων των ηλικιών και προφυλάσσει ακόμα περισσότερους ανθρώπους από νοσήματα ή αναπηρία. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι πολλές λοιμώξεις μπορούν να εξαπλωθούν ανεξαρτήτως των μέτρων υγιεινής που λαμβάνονται, η διατήρηση βέλτιστου επιπέδου ανοσοποίησης και η αποτροπή επανεμφάνισης ασθενειών απαιτούν ένταση εμβολιασμών.

Η ιλαρά Στη Δυτική Ευρώπη, για παράδειγμα, έχουν σημειωθεί επιδημίες ιλαράς σε μη εμβολιασμένους πληθυσμούς στην Αυστρία, το Βέλγιο, τη Δανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο, το ίδιο και στις ΗΠΑ η φετινή χρονιά επίσης σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) έχει εκδηλωθεί επιδημία ιλαράς που βρίσκεται σε εξέλιξη. Κατά την περίοδο 2016-2018 έχουν καταγραφεί σε όλη την Ευρώπη περισσότερα από 20.000 περιστατικά και 79 θάνατοι από ιλαρά. Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΛΠΝΟ) για τη χώρα μας, μέχρι τις 13/12/2018 στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 3.258 κρούσματα ιλαράς Η επανεμφάνιση λοιπόν των επιδημιών στην ευρωπαϊκή ήπειρο υπογραμμίζει την ευθύνη που φέρουν τα κράτη-μέλη να ελέγξουν τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό.

Ζωτικό μέτρο ο εμβολιασμός Είναι προφανές ότι η ενίσχυση των προγραμμάτων εμβολιασμού αποτελεί μέτρο ζωτικής σημασίας προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ η συνεργασία και οι συντονισμένες προσπάθειες όλων των φορέων για την ορθή ενημέρωση και για τη διαμόρφωση των σωστών αντιλήψεων των πολιτών σχετικά με την αναγκαιότητα των εμβολίων θα ισχυροποιήσουν την Ευρώπη στον αγώνα κατά των μεταδιδόμενων νοσημάτων. Ο εμβολιασμός δεν αφορά μόνο τα βρέφη και τα παιδιά, όμως αυτή την αλήθεια μεγάλο μέρος του κοινού δυστυχώς δεν τη γνωρίζει. Ο εμβολιασμός των ενηλίκων είναι επίσης σημαντικός, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα προϊόντος του χρόνου εξασθενεί και ο οργανισμός καθίσταται περισσότερο ευάλωτος στις λοιμώξεις.

Η πνευμονιοκοκκική νόσος Πιο συγκεκριμένα, η πνευμονιοκοκκική νόσος αποτελεί μια σημαντική αιτία

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ

Aσπίδα προστασίας από σοβαρές λοιμώξεις νοσηρότητας και θνησιμότητας, με ένα φορτίο περίπου 1,5 εκατομμυρίου θανάτων από πνευμονιοκοκκική πνευμονία σε όλες τις ηλικίες ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο (στοιχεία 2015). Οι σοβαρότερες μορφές της πνευμονιοκοκκικής νόσου περιλαμβάνουν τη μηνιγγίτιδα, τη βακτηριαιμία και την πνευμονία. Ειδικότερα, η πνευμονιοκοκκική πνευμονία αποτελεί τον πλέον συνηθισμένο τύπο βακτηριακής πνευμονίας της κοινότητας, ενώ το ποσοστό θνητότητάς της στους ενήλικες κυμαίνεται από 6,4% έως άνω του 40% (αναλόγως του αν πρόκειται για εξωτερικούς ασθενείς, ασθενείς που χρήζουν νοσηλείας ή ασθενείς που χρήζουν υποστήριξης σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας). Αξίζει δε να σημειωθεί ότι οι ασθενείς με πνευμονιοκοκκική πνευμονία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για παράλληλη εμφάνιση οξέος καρδιακού συμβάματος, όπως το έμφραγμα μυοκαρδίου, η σοβαρή αρρυθμία και η εμφάνιση ή η επιδείνωση συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.

Η πνευμονιοκοκκική πνευμονία έχει συσχετιστεί με σοβαρότερη κλινική εικόνα, συχνότερη ανάγκη για νοσηλεία και μεγαλύτερη κατανάλωση ιατρικών πόρων σε σχέση με τη μη πνευμονιοκοκκική πνευμονία. Πέραν του παράγοντα ηλικία, επιπρόσθετοι συντελεστές που επαυξάνουν τον κίνδυνο νόσησης από πνευμονιόκοκκο είναι ο διαβήτης, το άσθμα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), τα χρόνια καρδιακά νοσήματα, η ανοσοκαταστολή λόγω νοσήματος ή θεραπείας, ενώ το κάπνισμα και ο αλκοολισμός επίσης επιτείνουν τον κίνδυνο.

Κάλλιον το προλαμβάνειν Κι όμως, παρά το γεγονός ότι συνιστά μια από τις σημαντικότερες επιβαρύνσεις για την υγεία παγκοσμίως, η πνευμονιοκοκκική νόσος δύναται να προληφθεί. Στην Ελλάδα ο εμβολιασμός για πνευμονιόκοκκο είναι ενταγμένος στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ) για όλους τους ενήλικες άνω των 65 ετών (η ηλικία ως αυτοτελής παρά-

γων κινδύνου), καθώς και για ενήλικες 18 έως 64 ετών που ανήκουν στις ομάδες κινδύνου για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις (όπως ασθενείς με χρόνια καρδιακά, μεταβολικά και αναπνευστικά νοσήματα, ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς, αλλά και συστηματικοί καπνιστές).

Γρίπη και πνευμονία Η γρίπη αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας λόγω της γρήγορης μετάδοσής της και της υψηλής νοσηρότητας και θνητότητας που τη συνοδεύουν. Είναι γνωστό ότι η λοίμωξη από γρίπη αυξάνει τον κίνδυνο νόσησης από πνευμονιόκοκκο. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό οι ενήλικες να εμβολιάζονται τόσο κατά της γρίπης όσο και κατά της πνευμονιοκοκκικής νόσου. Συνεπώς, δύο είναι οι βασικοί λόγοι για την ένταση των προγραμμάτων εμβολιασμών: η προστασία του καθενός αλλά και του κοινωνικού περιγύρου, μια και για να ανακοπεί η εξάπλωση μιας νόσου δεν αρκεί μόνο ένας να πράττει το σωστό.