Αποτυπώματα πορείας - Empreintes d'un parcours by eleannabar

Αποτυπώματα πορείας οι μαθητές τιμούν τον δάσκαλο Μανόλη Γιανναδάκη Empreintes d’un parcours les élèves honorent le professeur Manolis Yiannadakis 10-31.3.2023 Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης Institut français de Thessalonique

Empreintes d’un parcours

C’est avec une grande joie que nous accueillons de nouveau Manolis Yiannadakis dans les murs de l’Institut français de Thessalonique, cette fois-ci pour une exposition collective autour de son travail, à apprécier dans une double acception: le travail de création de l’artiste, et le travail de transmission du professeur.

Cette exposition, née sous la triple impulsion de l’artiste luimême, de ses élèves et collaborateurs de l’école des Beauxarts, et de l’équipe de l’Institut français de Thessalonique, propose au spectateur de cheminer à travers les processus créatifs de Manolis Yiannadakis et de ses étudiants, au moyen d’une sélection dont la transversalité promet d’une part, de couvrir les différentes périodes de l’activité artistique du maitre, et d’autre part de faire affleurer les traces de son enseignement dans les créations de celles et ceux qui ont reçu son éthique artistique en héritage.

Déjà connu d’un large public qui, depuis une trentaine d’année, accède à ses œuvres par le truchement des multiples expositions auxquelles il participe en Grèce, dans les Balkans et dans le reste de l’Europe, Manolis Yiannadakis a aussi marqué sa présence dans des manifestations françaises comme La Triennale mondiale de l’Estampe à Chamalières, les expositions de la Maison de l’UNESCO à Paris, la rencontre des jeunes artistes de Marseille, la collaboration franco-grecque dont il est à l’initiative autour du programme de gravure de l’école des Beaux-arts de Limoges, ou encore l’exposition collective «3xxx» qui s’est tenue en 2018 dans notre institut.

Aussi la manifestation que nous accueillons cette fois-ci entend-elle restituer la vitalité et la plasticité du travail d’un artiste qui aura brillamment su faire varier les supports, les techniques comme les sujets au service de son élan créateur. De la gravure aux arts plastiques en passant par le monotype et l’installation, Manolis Yiannadakis n’a eu de cesse, jusqu’alors, de faire évoluer de nombreux mediums ou de les faire travailler de concert pour investiguer, avec la plus grande acuité, des thèmes aussi nombreux que variés: l’environnement urbain, le couple signifiant-signifié, la relation de l’homme à la technologie, le rapport au quotidien, la crise grecque, la mer Méditerranée ou encore les villes de Thessalonique et d’Alexandrie.

και της ομάδας του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, προτείνει στον θεατή να

πορευτεί μέσα από τις δημιουργικές διαδικασίες του Μανόλη Γιανναδάκη και των μαθητών του, μέσω μιας επιλογής, ο εγκάρσιος χαρακτήρας της οποίας υπόσχεται αφενός να καλύψει τις διαφορετικές περιόδους της καλλιτεχνικής δραστηριότητας του δασκάλου και, αφετέρου, να αναδείξει τα ίχνη της διαδασκαλίας του, στις δημιουργίες εκείνων που έχουν κληρονομήσει την καλλιτεχνική ηθική του. Ήδη γνωστός σε ένα μεγάλο κοινό, που τα τελευταία τριάντα χρόνια είχε πρόσβαση στα έργα του, μέσα από

στην Chamalières, οι εκθέσεις της UNESCO στο Παρίσι, η συνάντηση νέων καλλιτεχνών στη Μασσαλία, η γαλλοελληνική συνεργασία που ο ίδιος ξεκίνησε γύρω από το πρόγραμμα χαρακτικής της Σχολής Καλών Τεχνών της Limoges ή η ομαδική έκθεση

τη ζωντάνια και την πλαστικότητα του έργου ενός καλλιτέχνη, που γνωρίζει έξοχα πώς να διαφοροποιεί τα μέσα, τις τεχνικές και τα θέματα στην υπηρεσία του δημιουργικού του πνεύματος. Από τη χαρακτική στις εικαστικές τέχνες, περνώντας από τη μονοτυπία και την εγκατάσταση, ο Μανόλης Γιανναδάκης δεν έπαψε ποτέ μέχρι τώρα, να αναπτύσσει πολλά μέσα ή να τα κάνει να συνεργαστούν μεταξύ τους ώστε να διερευνήσουν, με μεγαλύτερη οξυδέρκεια, θέματα τόσο πολυάριθμα όσο και ποικίλα: το αστικό περιβάλλον, το ζεύγος σημαίνον-σημαινόμενο, τη σχέση του ανθρώπου με την τεχνολογία, τη σχέση με την καθημερινότητα, την ελληνική κρίση, τη Μεσόγειο θάλασσα ή ακόμα και τις πόλεις της Θεσσαλονίκης και της Αλεξάνδρειας.

Αποτυπώματα μιας πορείας Με μεγάλη χαρά καλωσορίζουμε τον Μανόλη Γιανναδάκη στους χώρους του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, με μια συλλογική έκθεση αυτή τη φορά γύρω από το έργο του, που θα εκτιμηθεί με διπλή έννοια: τη δημιουργική δουλειά του ως καλλιτέχνη, και τη μεταβίβαση ως καθηγητή. Η έκθεση αυτή που προέκυψε κατόπιν τριπλής παρόρμησης του ίδιου του καλλιτέχνη, των φοιτητών και των συνεργατών του της Σχολής Καλών Τεχνών, όπως

τις πολλαπλές εκθέσεις στις οποίες είχε συμμετάσχει στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια και την υπόλοιπη Ευρώπη, ο Μανόλης Γιανναδάκης έχει σηματοδοτήσει την παρουσία του και σε γαλλικές εκδήλώσεις, όπως η Παγκόσμια Τριενάλε Χαρακτικής

«3xxx» που πραγματοποιήθηκε το 2018 στο ινστιτούτο μας. Η εκδήλωση που φιλοξενούμε αυτή τη φορά σκοπεύει επίσης να επαναφέρει

Mais derrière l’apparente pluralité de cette œuvre demeure l’unité d’une trame thématique et l’immuabilité d’un désir de transmettre; lequel désir a su baliser de ses empreintes un parcours de création auquel les anciens étudiants de Manolis Yiannadakis proposent aujourd’hui de rendre un vibrant hommage, en retraçant par leurs œuvres l’histoire d’une influence magistrale.

Sandrine MOUCHET

Consule générale de France, directrice de l’Institut français de Thessalonique

Αποτυπώματα πορείας στο χρόνο και το χώρο

Άραγε ο καλλιτέχνης φτιάχνει τα εργαλεία ή το αντίστροφο;

Το παλιό ερώτημα ξαναφυτρώνει όταν αντικρίζουμε εκθέσεις

με ανήσυχες έρευνες τόσο ως προς τα μέσα έκφρασης όσο

και ως προς τα όρια λειτουργίας της τέχνης. Ένα δεύτερο,

πιο έντονο, ερώτημα ακολουθεί σχεδόν πάντα: ποιανού

καλλιτέχνη ο πειραματισμός έχει περισσότερο κύρος, εκείνου

που έχει κατακτήσει τα παραδοσιακά εργαλεία της τέχνης

του πριν ξαπλωθεί σε πειραματισμούς; Ή εκείνου που για να

καινοτομήσει ξεκινά απ΄ όπου θέλει χωρίς να δώσει λογαριασμό

σε καμιά ιστορία και σε καμιά καλλιτεχνική ηθική;

Χάρης Καμπουρίδης ΤΑ ΝΕΑ 27/06/2007

Το περιεχόμενο των έργων αυτής της έκθεσης δίνει μια απάντηση

στο παραπάνω ερώτημα. Αποκτώντας ενσυναίσθηση και εμπειρία γνωρίζω πολύ καλά, ότι υπάρχουν πολλοί δρόμοι

για να φτάσει κανείς στο επιθυμητό αποτέλεσμα και ποτέ δεν

συνδιαλεγόμουν με τους σπουδαστές μου ως μια αυθεντία,

αντιθέτως υποστήριζα ότι προϋπόθεση είναι η κατάκτηση της

γλώσσας του αντικειμένου. Είναι στην φύση του αντικειμένου

της χαρακτικής να γνωρίζει ο κάθε καλλιτέχνης αυτές τις

ιδιαίτερες τεχνικές που πρέπει να αποκτηθούν. Ελεύθερος

εδώ, δεν σημαίνει μεταφυσικά άρνηση της αναγκαιότητας και

υποκείμενη εικόνα του «κάνω ότι θέλω». Σημαίνει παραδοχή της

δυνατότητας να κάνω ότι χρειάζεται για να πετύχω αυτό που

θέλω με δράση, με γνώση και αποδοχή της αναγκαιότητας της

ελευθερίας στην καλλιτεχνική δημιουργία, δηλαδή συνειδητή

επιλογή σκοπών και μέσων με συναίσθηση της κοινωνικής

ευθύνης, στάσης και κριτικής ως δημιουργοί εικόνων, συναισθημάτων, αφηγημάτων. Όλο αυτό σημαίνει την

αναφορά σε αρχές, ιδέες, αξίες, υπερβάσεις με την ανάλογη

ιδεολογική κατεύθυνση - ευθύνη της κάθε καλλιτεχνικής

ιδιοσυγκρασίας στην άσκηση του ανώτερου εκείνου βαθμού

ελευθερίας που πραγματώνεται οποιαδήποτε καλλιτεχνικό

εγχείρημα.

Η γλώσσα της έντυπης Τέχνης στις μέρες μας, εκφράζεται

με ισάξια μορφοπλαστική διαδικασία όπως η ζωγραφική,

η γλυπτική, η φωτογραφία, το βίντεο, η τέχνη με νέες

τεχνολογίες κ.α. ενσωματώνοντας και διευρύνοντας τα όρια

Traces d’itinéraire dans le temps et l’espace

L’artiste fabrique-t-il les outils ou bien est-ce le contraire? La vieille question ressurgit face à des expositions aux recherches préoccupantes, aussi bien sur les moyens d’expression que sur les limites de la fonction de l’art. Une seconde question, plus importante, suit presque toujours: quel est l’artiste dont l’expérimentation a le plus de prestige, celui qui a maîtrisé les outils traditionnels de son art avant de se lancer à des expérimentations? Ou bien celui qui, afin d’innover, commence là où il veut sans tenir compte d’aucune histoire et d’aucune éthique artistique?

Le contenu des œuvres de cette exposition apporte une réponse à la question ci-dessus. En acquérant de l’empathie et de l’expérience, je sais très bien qu’il existe de nombreux chemins pour atteindre le résultat souhaité; je n’ai jamais discuté avec mes étudiants en tant qu’autorité, bien au contraire, je soutenais que la condition était la maîtrise du langage de l’objet. Il est dans la nature de l’objet de la gravure que chaque artiste connaisse ces techniques particulières qui doivent être acquises. Libre ici, ne signifie pas métaphysiquement le déni de la nécessité, et l’image sous-jacente du «je fais ce que je veux». Cela signifie admettre la capacité de faire ce qui est nécessaire afin de réussir ce que je veux en action, avec la connaissance et l’acceptation de la nécessité de la liberté dans la création artistique, c’est-à-dire le choix conscient des fins et des moyens avec la prise de conscience de la responsabilité sociale, de l’attitude et de la critique, en tant que créateurs d’images, d’émotions, de récits. Tout cela signifie la référence à des principes, des idées, des valeurs, des transcendances, avec la direction idéologique correspondante – la responsabilité de chaque tempérament artistique dans l’exercice de ce degré supérieur de liberté, où se réalise tout projet artistique.

Le langage de l’art imprimé s’exprime aujourd’hui avec un processus morphoplastique comme la peinture, la sculpture, la photographie, la vidéo, l’art avec les nouvelles technologies, etc., intégrant et élargissant ses limites, grâce à des connections-fusions de tout ce qui précède, lorsque le graveur, créateur visuel, en a besoin. La valeur de cet art de gravures et d’estampes est directement liée aux évolutions et à leurs

4 5

της, με συνδέσεις-συνενώσεις όλων των παραπάνω, όταν ο χαράκτης, εικαστικός δημιουργός το έχει ανάγκη. Η αξία αυτής της τέχνης των χαράξεων και των εκτυπώσεων συνδέεται

Haris Kampouridis TA NEA 27/06/2007 (journal)

Πίσω όμως από την φαινομενική πολλαπλότητα αυτού του έργου παραμένει η ενότητα ενός θεματικού πλαισίου και το αμετάβλητο της επιθυμίας για μεταβίβαση· επιθυμία η οποία σημάδεψε με τα ίχνη της ένα δημιουργικό ταξίδι στο οποίο οι πρώην φοιτητές του Μανόλη Γιανναδάκη προτείνουν τώρα να αποτίσουν έναν δυνατό φόρο τιμής, ανιχνεύοντας μέσα από τα έργα τους την ιστορία μιας αριστουργηματικής επιρροής. Σαντρίν ΜΟΥΣΕ Γενική Πρόξενος της Γαλλίας, διευθύντρια του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης

«Aποτυπώματα πορείας» τον Ιωάννη Μπελημπασάκη, που

είναι και ο πρώτος απόφοιτος της εκπαιδευτικής μου ομάδας

και είχα την τύχη να συνεργαστώ μαζί του ως διδάσκοντα αυτά

τα τελευταία τρία χρόνια, τα χρόνια του εγκλεισμού. Επίσης

να ευχαριστήσω για τον σχεδιασμό καταλόγου την απόφοιτη

Ελεάννα Μπάρμπα, για τη Διοργάνωση και τη Γραμματειακή

υποστήριξη την απόφοιτη Κριστιάνα Ηλιοπούλου ΕΕΠ, τους συνδιοργάνωτες τελειόφοιτους Σίμο Αδάμου, Γιώργο

Πυργιώτη, Δανάη Θεοδώρογλου και τέλος για την γραμματεία, την απόφοιτη Στεφανία Πατρικίου και την τελειόφοιτη Βάσω Χατζημανώλη.

Ευχαριστώ θερμά ιδιαιτέρως την αξιότιμη Γαλλίδα Πρόξενο κα. Sandrine Mouchet και τον υπεύθυνο πολιτιστικών συνεργασιών του Γαλλικού Ινστιτούτου κ. Μιχάλη Πελαμίδη για

années du confinement, pour l’initiative de l’organisation et du commissariat de l’exposition intitulée «Empreintes d’un parcours». Je voudrais aussi remercier la diplômée Eleanna Barba, pour la conception du catalogue, Cristiana Iliopolos pour l’organisation et le soutien en secrétariat, les co-organisateurs diplômés Simos Adamou, Giorgos Pyrgiotis, Danaé Theodoroglou et enfin pour le secrétariat, les diplômées Stefania Patrikiou et Vaso Hatzimanoli.

Je remercie tout particulièrement l’honorable Consule Générale de France, madame Sandrine Mouchet et le responsable du service culturel de l’Institut Français, monsieur Michael Pelamidis, pour l’occasion unique qui nous a été offerte afin de communiquer les projets, les places-relations entre enseignants et étudiants qui se sont développées depuis vingt-cinq ans dans l’unité académique, parmi ses membres du groupe pédagogique, à qui j’ai eu le plaisir et la chance d’enseigner et d’accompagner durant mon mandat à l’atelier de Gravure, du Département d’Arts Visuels et Appliqués de l’École des Beaux-Arts de l’Université Aristote de Thessalonique.

Manolis Yiannadakis

Professeur Émérite de Gravure

Université Aristote de Thessalonique

8 9

την

τα

διδασκόντων και διδασκομένων που αναπτύχθηκαν εδώ και είκοσι πέντε χρόνια σε μια Ακαδημαϊκή μονάδα, μεταξύ των μελών αυτής της εκπαιδευτικής ομάδας που είχα τη χαρά και την τύχη να διδάξω και να συμπορευτώ κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο εργαστήριο της Χαρακτικής, του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μανόλης Γιανναδάκης Ομότιμος Καθηγητής Χαρακτικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

μοναδική ευκαιρία που μας δόθηκε να επικοινωνήσουμε

έργα, τις θέσεις-σχέσεις μεταξύ

Πεδίον VII/ Champ VII Λινογκραβούρα, μεικτή τεχνική, οξυγραφία σε τσίγκο / Linogravure, technique mixte, gravure sur bois, 140x200εκ., 2000

από τη Ζωγραφική

στην νεοϊδρυθείσα τότε Κατεύθυνση Χαρακτικής του Τμήματος

Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ. Παρόλο του ότι

η Χαρακτική με είχε συνεπάρει, η απόφαση μου αυτή δεν θα ήταν

καθόλου εύκολη εάν ο Μανόλης δεν κέρδιζε την εμπιστοσύνη

μου. Αυτό συνέβη λόγω της πολύ σαφής του θέσης απέναντι

στο τί είναι σπουδή και έρευνα στα πλαίσια μιας σύγχρονης

Σχολής Καλών Τεχνών αλλά και λόγω του αλτρουισμού του,

πράγμα εξόφθαλμο, εάν κανείς αντιληφθεί την ζέση με την

οποία πάντα παρακολουθούσε τα γεγονότα στην Τέχνη και

διαμοιραζόταν τη γνώση, ταξιδεύοντας και συνταξιδεύοντας

στη Ελλάδα και σε μητροπόλεις του εξωτερικού. Είχα την τύχη να

συνταξιδέψω μαζί του στην Βενετία κατά τη περίφημη εκδρομή

του Τμήματος Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών το 1999, στο Παρίσι καθ’ οδόν για τη Σχολή της Limoges-Aubusson όπου συμμετείχαμε σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τον κ. Μάριο

Ελευθεριάδη και τους φοιτητές του τον Απρίλιο του 2000, όπως

και να τον συναντήσω στη Βαρκελώνη το 2001 ως φοιτητής

Εράσμους. Για τον Μανόλη αλλά και για την ακούραστη σύζυγο του Πολυτίμη, αυτά τα ταξίδια είχαν σχεδόν προσκυνηματικό

χαρακτήρα. Ακούραστος, κουβαλώντας για ώρες μια μαύρη

δερμάτινη τσάντα ίσως βαρύτερη από τον ίδιο, θα εξαντλούσε

το μεγαλύτερο μέρος της μέρας στα μουσεία και τους χώρους

τέχνης. Κατά την επιστροφή του, ερχόταν «με ένα τόνο» δελτία

τύπου ή καταλόγους ή slides, τα αράδιαζε πάνω στους μισο-

λερωμένους από μελάνια πάγκους του εργαστηρίου και μας

εξηγούσε τί συμβαίνει «εκεί έξω».

Όταν το 2020

ξεκίνησαν τα διαδικτυακά εξ’ αποστάσεως

μαθήματα λόγω της Covid-19 είχα μόλις διοριστεί ως επίκουρος

καθηγητής. Δεν εξεπλάγην, όταν στην συνδιδασκαλία μου με

τον Μανόλη διαπίστωσα την αμείωτη του διάθεση να εδραιώσει

τρόπους επικοινωνίας και να συνεχίσει το διδακτικό του έργο

διασφαλίζοντας το ενδιαφέρον των φοιτητών στη γνώση. Μέσα

σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες ο Μανόλης φανέρωσε μια πτυχή

του που μέχρι τότε την αποκάλυπτε πιο φειδωλά και αφορούσε

την βαθιά αναλυτική και συναισθηματική του ευφυΐα να διεισδύει

Quelques mots sur le professeur

Ma relation avec Professeur Émérite Manolis Υiannadakis a commencé en tant qu’étudiant en 1998, au début par le biais des cours obligatoires et optionnels de Gravure, puis en tant que son apprenant lorsque, après de nombreuses hésitations personnelles, j’ai choisi de passer de la Peinture à la toute nouvelle spécialité de Gravure, au Département d’Arts Visuels et Appliqués de l’École des Beaux-Arts de l’Université Aristote de Thessalonique. Malgré le fait que j’étais captivé par la Gravure, cette décision n’aurait pas été facile du tout sans la confiance en la personne de Manolis. Ceci est dû à sa position très claire vis-à-vis de ce qu’est l’étude et la recherche dans le cadre d’une École des Beaux-Arts moderne et en raison de son altruisme, qui saute aux yeux si l’on se rend compte de la ferveur avec laquelle il a toujours suivi les événements de l’Art et partagé les connaissances, voyageant seul ou accompagné en Grèce et dans les métropoles de l’étranger. J’ai eu la chance de voyager avec lui à Venise, lors du fameux voyage du Département des Arts Visuels et Appliqués en 1999, à Paris et en route pour l’école de Limoges-Aubusson où nous avons participé à un programme de formation avec M. Marios Eleftheriadis et ses élèves, en avril 2000, tout comme la rencontre à Barcelone en 2001, en tant qu’étudiant Erasmus. Pour Manolis comme pour son infatigable épouse, Polytimi, ces voyages avaient presque un caractère de pèlerinage. Infatigable, portant pendant des heures un sac en cuir noir, peut-être plus lourd que lui-même, il passait la majeure partie de la journée dans des musées et des espaces artistiques. À son retour, il venait «avec une tonne» de communiqués de presse ou de catalogues ou de diapositives, il les disposait sur les planches de l’atelier, à demi-tachés d’encres, et nous expliquait ce qui se passait «làbas, à l’étrange».

Lorsque l’enseignement en ligne a commencé en 2020, en raison du Covid-19, je venais d’être nommé professeur assistant. Je n’ai pas été surpris lorsque, pendant mon co-enseignement avec Manolis, j’ai découvert sa volonté sans faille d’établir des voies de communication et de poursuivre son œuvre didactique en veillant à l’intérêt des étudiants pour le savoir. Dans ces conditions défavorables, Manolis a révélé un aspect de lui-même qu’il ne révélait jusque-là qu’avec plus de parcimonie, et il s’agissait de sa profonde intelligence analytique et émotionnelle pour pénétrer le phénomène de l’Art. Cependant, ce qui est révélateur ici, ce n’est pas sa vive

10 11 Λίγα λόγια για τον δάσκαλο Η σχέση μου με τον Ομότιμο Καθηγητή Μανόλη Γιανναδάκη ξεκίνησε από την ιδιότητα του φοιτητή το 1998, αρχικά μέσω των υποχρεωτικών και κατ’ επιλογής μαθημάτων Χαρακτικής και αργότερα ως μαθητής του όταν μετά από πολλές προσωπικές αμφιταλαντεύσεις επέλεξα να μεταπηδήσω

στο φαινόμενο της Τέχνης. Το αποκαλυπτικό όμως εδώ δεν είναι η δεινή του θεώρηση και οξυδέρκεια αλλά η συνειδητοποιημένη του θέση ότι σε κανονικές συνθήκες Εργαστηρίου, πριν και μετά κορονοϊού, πρωτεύει η εκμάθηση των βασικών αξιών και αρχών

του αντικειμένου που αποτελούν μεθοδολογική προϋπόθεση

για την αργότερα ποιοτική εξέλιξη του περιεχόμενου του

εικαστικού έργου. Με απλά λόγια, ο Μανόλης μας δίδαξε να

«σκάβουμε» βαθιά, διότι ο καλλιτέχνης που ξέρει να σκάβει σε

βάθος θα τα καταφέρει με ότι και αν ασχοληθεί.

Το ακαδημαϊκό έργο του ομότιμου καθηγητή Μανόλη

Γιανναδάκη ξεκινάει το 1986 και ολοκληρώνεται το 2022

συμπληρώνοντας 36 χρόνια αδιάλειπτης διδασκαλίας αλλά

και υψηλού εικαστικού έργου, το οποίο έχει τεκμηριωθεί

στην Ελλάδα και το εξωτερικό υπό την μορφή δεκάδων αν

όχι εκατοντάδων ατομικών και ομαδικών εκθέσεων αλλά

και συμμετοχής σε διεθνείς εκθέσεις χαρακτικής (ΜπιενάλεΤριενάλε) καθώς και με συνεργασίες με πολλαπλούς φορείς

και πανεπιστήμια. Το έργο του στέκεται απέναντι μας με την

ίδια εγκράτεια και σύνεση που χαρακτηρίζει την διδασκαλία του

και το άτομο του, και ίσως τελικά στο μέλλον να φανεί ακόμα

σημαντικό από όσο το αντιλαμβανόμαστε τώρα διότι το μέγεθος του δεν εντοπίζεται τόσο

considération et sa perspicacité, mais sa position consciente que dans des conditions normales de l’atelier, avant et après le confinement, la priorité est d’apprendre les valeurs et les principes de base de l’objet, qui sont une condition méthodologique pour l’évolution qualitative ultérieure de son travail visuel de contenu. En termes simples, Manolis nous a appris à «creuser» en profondeur, car l’artiste qui sait creuser en profondeur réussira dans tout ce qu’il entreprendra.

Le travail académique de Manolis Υiannadakis commence en 1986 et se termine en 2022, complétant 36 ans d’enseignement ininterrompu, ainsi qu’un travail artistique de haut niveau, qui a été documenté en Grèce et à l’étranger sous la forme de dizaines, voire de centaines d’expositions individuelles et collectives, ainsi que la participation à des expositions internationales de gravure (Biennale-Triennale), tout comme à des collaborations avec de multiples organismes et universités. Son œuvre se dresse devant nous avec la même retenue et la même discrétion qui caractérisent son enseignement et sa personne, et peut-être dans l’avenir apparaîtra-t-elle encore plus importante que nous ne le pensons aujourd’hui, car sa grandeur ne réside pas tant dans ses caractéristiques extérieures futuristes que dans la façon dont il préserve la mémoire sociale.

Nous le remercions de tout cœur pour tout ce qu’il nous a offert et tout ce qu’il continuera à nous offrir. Cette exposition est organisée en son honneur.

En concluant, nous tenons à remercier chaleureusement l’Institut Français de Thessalonique, madame Sandrine Mouchet, Consule Générale de France et monsieur Michael Pelamidis pour l’accueil de ce projet.

Ioannis Belimpasakis

Professeur assistant de Gravure

Directeur de l’Atelier de Gravure et d’Impressions

Département des arts visuels et appliqués

École des Beaux-Arts

Université Aristote de Thessalonique

12 13

στα μελλοντολογικά του εξωτερικά χαρακτηριστικά όσο στον τρόπο που διαφυλάσσει την κοινωνική μνήμη. Τον ευχαριστούμε από καρδιάς για όλα όσα μας έχει και θα μας προσφέρει. Αυτή η έκθεση διοργανώνεται προς τιμήν του. Κλείνοντας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, την κα. Πρόξενο Sandrine Mouchet και τον κ. Μιχάλη Πελαμίδη για την φιλοξενία του εγχειρήματος αυτού. Ιωάννης Μπελημπασάκης Επίκουρος Καθηγητής Χαρακτικής Διευθυντής του Εργαστηρίου Χαρακτικής & Εικαστικών Εκτυπώσεων Τμήμα Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών Σχολή Καλών Τεχνών Α.Π.Θ.

πιο

Σίμος Αδάμου / Simos Adamou

Τα έργα αυτά αποτελούν κομμάτι της δουλειάς μου πάνω στο σύμβολο του ποδιού ως ένα κομμένο άκρο. Άκρο που περιφέρεται αναίτια, σαν σε φυγή, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο προορισμό.

Εμφανίζεται σε ένα τοπίο σουρεαλιστικό, σε ένα κόσμο που μάλλον δεν θα μπορούσε να ανήκει

στην κοινή πραγματικότητα. Μοιάζει να είναι αυτούσιο, να έχει δική του βούληση, πάραυτα, κάπως

δυσλειτουργικό, αποπροσανατολισμένο. Πιθανόν σε ψυχική σύγχυση χωρίς να βρίσκει - θέλει μονοπάτι

λύτρωσης, εκτόνωσης ή κάποιον σκοπόν.

Άκρο - Limb as extreme / Extrémité - Limb as extreme

Λινόλεουμ / Linoleum, 70x100cm, 2022-23

14 15

Αντιγόνη Αντωνοπούλου / Antigoni Antonopoulou

Το είδα στον τοίχο… μπρός απ’ τον τοίχο. πίσω, πάνω, κάτω.

Σε κάθε ράγισμά του.

Εκεί που στάθηκα και γαλήνεψα, κι εκεί που κοντοστάθηκα να ξαποστάσω.

Κι όπως παρατηρούσα, κι όπως αγνάντευα,προσπέρναγα τους φραγμούς και τα σύνορα του. Σα να

‘μουν η ίδια πηγαίνοντας, μ’ αυτήν που στεκόταν.

Κι όμως,... το είδα στον τοίχο.

Εκεί που στεκόμουν, ενώ συνεχώς πήγαινα.

Το είδα στον τοίχο / Vu sur le mur

Λινόλεουμ, τύπωμα σε ύφασμα / Linoléum, impression sur tissu, 260x100cm, 2016

16 17

Νένα Γεωργιάδου / Nena Georgiadou

βελτίωσα την δυναμική της εικόνας προσδίδοντάς της έναν

εμβληματικό, με αλλεπάλληλες στρώσεις από διαφορετικό πάχος γραμμών, καθαρά

και άδεια σχήματα σε μεγάλες διαστάσεις.

Κτίρια γιαπιά 3/ Vieil construction 3 Ξυλογραφία / Gravure sur bois, 70x100cm, 2003

18 19 Σιδερένια οροφή / Plafond en fer Ξυλογραφία / Gravure sur bois, 70x100cm, 2003

Τα δυο χαρακτικά που παρουσιάζω είναι μέρος μιας σειράς 16 μονόχρωμων ξυλογραφιών που φιλοτεχνήθηκε από το 2003 και ολοκληρώθηκε το 2004 και αποτελούν την κατάληξη πολλών πειραματισμών με διάφορες τεχνικές και μεθόδους της έντυπης τέχνης. Πηγή έμπνευσής μου στάθηκε η τότε διετής διαμονή μου στο Βελιγράδι ως φοιτήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών. Τον πρώτο χρόνο της διαμονής μου εκεί άλλαξε το καθεστώς και τον δεύτερο χρόνο η πόλη του Βελιγραδίου βομβαρδίστηκε ανελέητα από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ επί τρεις συνεχόμενους μήνες. Όταν επέστρεψα στη Σερβία για να συνεχίσω τις σπουδές μου τίποτα δεν ήταν το ίδιο. Συνάντησα μια πόλη που ξεκινούσε από την αρχή. Τα ερειπωμένα κτίρια δεν διαγράφηκαν ποτέ από τη μνήμη μου ακόμη κι όταν γύρισα μόνιμα στην Ελλάδα για να συνεχίσω τις σπουδές μου. Εκείνες οι εικόνες αποτέλεσαν το έναυσμα για τη δημιουργία δυο σειρών από έργα με τίτλους «αρχιτεκτονικές δομές» και «κτίρια γιαπιά». Κατέληξα στην ξυλογραφία ως μέσο έκφρασης, γιατί μου προσέφερε την δυνατότητα να οπτικοποιώ στο έπακρο την αισθητική μου προσέγγιση πάνω στο θέμα που επεξεργάζομαι. Είναι μια κλασική τεχνική που υποστηρίζει την παραδοσιακή έννοια της μονόχρωμης εγχάραξης πάνω σε ξύλινη επιφάνεια, τεχνική η οποία με βοήθησε να μεταφέρω την ελεύθερη, αβίαστη δύναμη της γραμμής στο χώρο της «μήτρας». Φοιτήτρια πια στη Σχολή Θεσσαλονίκης,

χαρακτήρα

γεμάτα

Μανόλης Γιανναδάκης / Manolis Yiannadakis

Τα έργα που παρουσιάζω σε αυτή την έκθεση, μαζί με τις αγαπητές-τους αποφοίτους και τελειοφοίτους

είναι μία επιλογή από μία ενότητα χαρακτικών έργων, μεγάλων μεγεθών στις 2 διαστάσεις, που

παραπέμπουν στην κεντρική ιδέα του κατακερματισμού και της ανασύνθεσης του χώρου. Στα έργα μου, προσδιορίζω ενότητες από το 1979 μέχρι σήμερα, πρέπει να υπογραμμίσω ότι κύρια

χαρακτηριστικά όλων των περιόδων είναι μια προσέγγιση ως κοινή συνισταμένη η παρατήρηση, το

σχόλιο, και η δημιουργική απόδοση

δουλεμένα με μεικτές τεχνικές, όπως π.χ. αποτυπώματα που έγιναν μετά από μία δράση, πάνω σε

και πάνω σε αυτά

Διασπορά III / Diaspora III Λινογκραβούρα, μεικτή τεχνική, οξυγραφία σε τσίγκο / Linogravure, technique mixte, gravure sur bois, 140x200cm,1999

Χώρος X / Espace Χ Λινογκραβούρα, μεικτή τεχνική, οξυγραφία σε τσίγκο / Linogravure, technique mixte, gravure sur bois, 140x200cm,1999

20 21

ανθρώπου

Είναι

επί

1,50x2,00m), έχουν γίνει με τις τεχνικές της ανάγλυφης χάραξης, πάνω σε μεγάλα φύλλα λινόλεουμ, μερικά από αυτά είναι

τυπώματα από οργανωμένα, σχεδιασμένα και χαραγμένα σχήματα έτσι που να αποδίδουν την έννοια του χώρου με τις κάθετες, οριζόντιες, ή πλάγιες τοποθετήσεις γραμμών ή σχημάτων. Επίσης έργα δουλεμένα σε πλάκες τσίγκου σχεδόν με όλες τις τεχνικές της οξυγραφίας (γραμμές, ακουτίντα, τεχνική του μαλακού βερνικιού ή της ζάχαρης), συνδυάζονται με τυπώματα από ανάγλυφη χάραξη και αποδίδουν ένα ατέλειωτο παιχνίδι γραφισμού και τονικότητας υπερτονίζοντας τα χαρακτηριστικά, της μορφοπλαστικής διαδικασίας αντιτύπων και άλλοτε για την δημιουργία έργων σε ένα μόνο αντίτυπο (monoprint). Αυτή η παράμετρος στη θεματική των έργων αποτύπωμα - τύπωμα, είναι ως ο συμβολισμός των αποτυπωμάτων από τις πατημασιές στο δρόμο, στο πάτωμα, στον τοίχο και ίσως στο πουθενά. Αρχαιολογία του γραφισμού θα μπορούσε να λέγεται η ενότητα αυτή και στη συμβολική της προέκταση ιχνηλασία. Το ίχνιον λοιπόν μπορεί ν αποτελεί για οποιοδήποτε καλλιτέχνη μια μεθοδολογία για την εύρεση του θέματος και της εικόνας του.

της σχέσης, του

και του χώρου.

έργα ως

το πλείστον μεγάλης κλίμακας (τα περισσότερα είναι

χαρτιά,

Μάριος Γκούζος / Marios Gkouzos

22 23 Έκθεση 11- Γιασεμί / Exposition 11- Jasmin Φωτοχάραξη / Photogravure, 12,4x4,8cm, 2022

Τα αντικείμενα που επιλέγω βγαίνουν απο την προθήκη μου και με τη βοήθεια της φωτοχαρακτικής κάμερας επιχειρώ να αποσπάσω και να απομονώσω την ουσία, την ενέργεια λογω της οποίας αρχικά τα επέλεξα. Χρησιμοποιώ τα θέματά μου, εν τω προκειμένω το άνθος, ως εργαλεία, ως απεικονίσεις καταστάσεων, συναισθημάτων και βιωμάτων.

24 25 Άτιτλο / Sans titre Φωτοχάραξη / Photogravure, 70x100cm, 2022 Γιώργος Δημητριάδης / Giorgos Dimitriadis Το φως ως αδιαφιλονίκητος νικητής στη μάχη με το σκοτάδι επιτρέπει στην όραση μας να βλέπει καθαρά ό,τι μας περιβάλλει. Ωστόσο, μια ελάχιστη εμφάνιση σκότους μέσα από τις σκιές επιμένει να συνυπάρχει στον κόσμο μας, επιβεβαιώνοντας τρόπον τινά, την ύπαρξη αυτού που συνοδεύει ‘ όσο πιο δυνατό είναι το φως, τόσο πιο έντονη είναι η σκιά. Στο φωτοχαρακτικό έργο που παρουσιάζω αναζητώ τη σχέση υπόστασης και ουσίας, τη μετουσίωση των αντικειμένων σε σκιαγραφικές απεικονίσεις, τη συνομιλία μεταξύ των αντικειμένων όπως αυτά διευθετούνται στο χώρο αλλά και όπως αυτά αλληλεπιδρούν στη συνάρτηση της σχέσης του χρόνου με το φως. Η επανάληψη της χρήσης του ίδιου αντικειμένου καθιστά πιο φανερή την ευμετάβλητη υπόστασή του, ενώ η ουσία του παραμένει ίδια, είναι το αντικείμενο αυτό καθεαυτό αλλά ενδεδυμένο από το φως κάθε φορά διαφορετική στολή.

Σταυρούλα Δημοπούλου / Stavroula Dimopoulou

οι εικόνες δεν αποτελούν μια απλή καταγραφή, αλλά συντίθενται και επικαλύπτουν η μία

την άλλη μέχρι την τελική αποδόμησή

26 27 Άτιτλο 2 / Sans titre 2 Οξυγραφία / Eau-forte, 70x100cm, 2014

Στις σύγχρονες κοινωνίες της παγκοσμιοποίησης, τα ιστορικά γεγονότα αναδύονται μέσα από μια πληθώρα από εικόνες που κατακλύζουν τον οπτικό μας κόσμο. Στο πεδίο της τέχνης, οι εικόνες αυτές αντανακλώνται ως σύμβολα και εισάγονται σε αυτό που διερευνάται ως πόλεμος των πολιτισμών (“culture wars”, Darts 2008), μιας διαχρονικής δυναμικής αντιπαράθεσης ανάμεσα σε αυτό που είναι η εικόνα, στο πολιτισμικό κεφάλαιο, στις αισθητικές αξίες της κάθε εποχής και στην πολιτισμική ταυτότητα του καλλιτέχνη. Οι εικόνες του πολέμου εξυμνούνται, γίνονται σύμβολα της εποχής τους, αλλά και ελέγχονται και αποτελούν πολιτικό προϊόν. Με κάθε τρόπο αφήνουν βαθύ αποτύπωμα στην μνήμη μας και ανασύρουν μνήμες από το παρελθόν και φόβους του παρόντος. Η χάραξη και η τεχνική της οξυγραφίας, ιστορικά συνδεδεμένες με την τέχνη της φωτογραφίας και την ποπ τέχνη, συμβάλλουν σε συνειρμούς και ερωτήματα για τη συμβολοποίηση αυτών των

και

αποτυπώματος,

έργων,

εικόνων

την αξία του

τόσο στην οπτική αίσθηση όσο και στην μνήμη. Σε αυτή την σειρά

τους σε ένα καινούργιο οπτικό δημιούργημα, το οποίο τελικά αναζητεί τις συνδέσεις του με το παρόν, μέσα από την αφαίρεση των στρωμάτων του παρελθόντος. Άτιτλο 1 / Sans titre 1 Οξυγραφία / Eau-forte, 70x100cm, 2014

Έλενα

/ Elena Zeppou

Inside out

Λινογκραβούρα / Linogravure, stencil, 70x100cm, 2013

Pandora’s box

Λινογκραβούρα / Linogravure, stencil, 70x100cm, 2012

28 29

Ζέππου

Η πρώτη της χαρακτική θεματική ενότητα, από την οποία προέρχονται τα έργα που παρουσιάζει σε αυτή την έκθεση, πραγματοποιήθηκε με την τεχνική της λινογκραβούρας και του stencil. H λινογκραβούρα σε αυτή την περίπτωση τυπώνεται με τον τρόπο τύπωσης της οξυγραφίας στην πρέσσα. Στις χαραγμένες δηλαδή γραμμές μπαίνει το μελάνι και καθαρίζεται η επιφάνεια της μήτρας. Έτσι δηλαδή η γραφή αποκτά ιδιαίτερη αναγλυφότητα. Σε αυτή τη σειρά έργων γραμμές αποτυπώνουν έναν διάλογο που αναπαρίσταται με την εικόνα του ανθρώπινου χεριού προσδίδοντας τη δυναμική της γλώσσας του λόγου που πολλές φορές εκείνος συνοδεύει. Τα χέρια στα έργα της, διάφανα, ρευστά και μετακινούμενα, αναζητούν χώρο και όρια για να δοκιμάσουν να καταρρίψουν ή να

συμφιλιωθούν.

Κριστιάνα Ηλιοπούλου / Cristiana Iliopolos

τις έννοιες του ίχνους και της ανακατασκευής, του πραγματικού και του

πλασματικού, του ανοιχτού και κλειστού, του εφήμερου και του παντοτινού. Η εικόνα βασίζεται στον διπλό αντικατοπτρισμό της τυπωμένης εικόνας με την μήτρα της και είναι αυτό που πυροδοτεί την ανοικτότητά της και την ερώτηση για το ποια είναι η απαρχή του έργου και ποιο το τέλος του.

Consensus

Print-based εγκατάσταση / Print-based installation, μεταβαλλόμενες διαστάσεις / dimensions variables, 2023

30 31

Η μήτρα είναι αναπόσπαστο αλλά αθέατο τμήμα του χαρακτικού έργου. Κουβαλάει όλη την χειρονομία, το στίγμα και την ενέργεια της χαρακτικής πράξης. Τα ίχνη της αποτυπώνονται στο χαρτί και μόνο αυτά αντικρίζουν το βλέμμα του θεατή. Τα τελευταία χρόνια καλλιτέχνες άρχισαν να διερευνήσουν αυτήν τη μήτρα ως μέρος της καλλιτεχνικής ιδέας και να την συγχωνεύουν οπτικά με το ίχνος της στην τελική εικόνα. Για τα τρία monoprints της print-based εγκατάσταση “Consensus” διάλεξα την γάζα ως εφήμερη μήτρα λόγο των ιδιοτήτων της. Η υλικότητα του υφάσματος παραπέμπει στο ευάλωτο - εύθραυστο στοιχείο της θηλυκότητας. Το αποτύπωμά της μοιάζει με κάτοψη ενός κρυμμένου εσωτερικού τοπίου. Χάνοντας την συνήθη υπόστασή της, αυτή η αέρινη μήτρα κλείνεται στον εαυτό της και μεταμορφώνεται σε αντικείμενο. Γεννιέται ένας διάλογος ανάμεσα σε ένα γλυπτικό πλέον στοιχείο, που επιβεβαιώνεται ως αισθητικό αντικείμενο από μόνο του και την αποτύπωσή του στο χαρτί. Μια εικόνα που δημιουργεί μια μεταβολή στην σύλληψη της τελικής μορφής του έργου. Τα ερωτήματα που θέτει έχουν να κάνουν με το πώς κατανοούμε και σχετιζόμαστε με δισδιάστατους και τρισδιάστατους χώρους στο περιβάλλον μας και καλεί για νέους τρόπους κατανόησης της σχέσης μας με αυτούς. Μια σχέση που εμπεριέχει

Ελένη Δανάη Θεοδώρογλου / Eleni Danae Theodoroglou

στοιχεία επηρεασμένα από τον κόσμο των κοχυλιών και των λουλουδιών. Αναζητώ μέσα από αυτή την έρευνα μια ειλικρινή

32 33 Αδελφή μου φίλη μου/ Ma sœur mon amie Οξυγραφία σε τσίγκο (ζάχαρη, σκληρό βερνίκι,

τεχνική

mezzotinta),

repoussé / Eau-forte sur zinc (sucre, vernis dur, mezzotinta), technique repoussé, 70x50cm, 2022

Το πρόσφατο έργο μου αφορά μια σειρά από τάματα προς τιμήν της γονιμότητας, κάποιες αρχέγονες γυναικείες φιγούρες με μορφολογικά

γυναικεία σεξουαλικότητα με όλη την ωμότητα που κρύβει η φύση της. Γυναίκα άγρια και τρυφερή, ζωώδης και όμορφη, μητέρα, με το βάρος του ρόλου της στο κύκλο της ζωής.

Αφήνοντας το πενάκι πάνω στην επιφάνεια του χαρτιού, δημιουργήθηκε μια ελεύθερη σύνθεση με

γραμμές και φόρμες, το μελάνι αποτύπωσε την μετατόπιση στον χώρο και την μετακίνηση στον χρόνο.

Ως μια άλλη μετατόπιση στον χρόνο το προσχέδιο από το 2013 ολοκληρώνεται ως έργο το 2023.

34 35 /’meitriks / GLS Ψηφιακή εκτύπωση σε ύφασμα / Impression numérique sur tissu, 140x96cm, 2023

Θεοχάρους

Στην πρακτική του έργου μου, εντάσσω νέες μεθόδους χάραξης - εκτύπωσης, με σκοπό τη διερεύνηση της Χαρακτικής Τέχνης, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες και μεθόδους δημιουργίας από διάφορα πεδία. Το έργο που παρουσιάζεται -οι ψηφιακές εκτυπώσεις σε ύφασμα- δημιουργήθηκε με αφορμή την παρούσα έκθεση, ενώ η εικόνα είναι ψηφιακή σάρωση προσχέδιου από μπλοκ μου απ’ όταν φοιτούσα στη Σχολή. Είναι μια καταγραφή της διαδρομής με αυτοκίνητο από το εργαστήριο Χαρακτικής στη Θέρμη μέχρι την Άνω Πόλη Θεσσαλονίκης με οδηγό τον Δάσκαλο.

Κυριάκος

/ Kyriakos Theocharous

Παναγιώτης Καλογιάννης / Panagiotis Kalogiannis

θα μπορούσε να προσδιοριστεί με βεβαιότητα, αφού θα μπορούσαν να βρίσκονται σε αποσύνθεση, αναδόμηση, μετάλλαξη, αναζωογόνηση κοκ, αφήνοντας ερωτηματικά για το μέλλον και το παρελθόν τους.

36 37

Λινόλεουμ

titre Λινόλεουμ

Linoleum,

2009

Άτιτλο / Sans titre

/ Linoleum, 90x60cm, 2009 Άτιτλο / Sans

90x60cm,

Τα ανθρωπόμορφα αυτά όντα, είναι μία προσπάθεια να απεικονίσω εκφάνσεις της ανθρώπινης φύσης. Τα όντα αυτά θα μπορούσαν να αναδομούνται ατέρμονα σε μία συνεχή αναδιοργάνωση των συνθετικών τους στοιχείων. Οι μαύρες γραμμές διαφόρων μεγεθών, ενώνουν τα λειτουργικά στοιχεία των μορφών, δίνοντας μία εντύπωση κίνησης και ρυθμού της έμβιας ζωής. Η τεχνική linocut, με την οποία είναι καμωμένα τα έργα αυτά, δημιουργεί εντάσεις και δυνατές αντιθέσεις άσπρου-μαύρου που φορτίζουν συναισθηματικά την εικόνα. Η κατάσταση των όντων αυτών δεν

Κορίνα Καμαλακίδου / Korina Kamalakidou

με τις υπόλοιπες στο τελικό στάδιο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα

την αναδημιουργία και την ανασύνθεση μιας πρωταρχικής

και υφές των σχημάτων να συνομιλούν με το λευκό χαρτί. Στα

αυτά έργα με απασχόλησε η εισαγωγή του

Αυτή η

διαδικασία πραγματοποιήθηκε με την δημιουργία stencil από πλαστική σχηματοποιημένη διαφάνεια, ανάλογα με τα σχήματα που είχα επιλέξει, τα οποία στη συνέχεια, μελανωμένα στο χρώμα επιλογής

τους τυπώνονται, ως επικάλυψη πάνω στα αντίτυπα.

Άτιτλο 1 / Sans titre 1

Οξυγραφία-stencil / Eau-forte-stencil, 50x70εκ., 2019

Άτιτλο 3 / Sans titre 3

Οξυγραφία-stencil / Eau-forte-stencil, 50x70εκ., 2019

Άτιτλο 2 / Sans titre 2

Οξυγραφία-stencil / Eau-forte-stencil, 50x70cm, 2019

Άτιτλο 4 / Sans titre 4

Οξυγραφία-stencil / Eau-forte-stencil, 50x70cm, 2019

38 39 Η παρούσα δουλειά αποτελεί κομμάτι της πτυχιακής μου εργασίας, της οποίας κύριο αντικείμενο είναι η αναζήτηση των συνθετικών και ανασυνθετικών διαδικασιών ως ένα παιγνίδι όψεων και κατόψεων των σχηματικών θέσεων, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο τοποθετούνται οι φόρμες-μοτίβα μέσα στο πλαίσιο του χαρτιού. Καθώς και το πως

η κάθε

μήτρα να αυτονομείται κατά την εκτύπωση αλλά και να

μπορεί

χαραγμένη

αλληλεπιδρά

εικόνας, δημιουργώντας νέες συνθήκες εικονοποίησης. Η δυναμική στο τελικό αποτέλεσμα των έργων μου, προσδίδεται στη συντονισμένη ανάπτυξη όλων αυτών των διαδικασιών ως στάδια σε κάθε έργο. Ξεκίνησα αρχικά με σχεδιαστικές απεικονίσεις και στην συνέχεια με την βοήθεια ομοιοτυπιών-φωτοτυπιών, ως κολάζ, ώστε να καταλήξω στις συνθετικές λύσεις που με ικανοποιούσαν περισσότερο, στη συνέχεια κόβοντας τον τσίγκο σε μορφοποιημένες ανάλογα μήτρες, έτσι δόθηκε η δυνατότητα ανάπτυξης των μοτίβων και η ροή της σύνθεσης στο χαρτί με την εκτύπωσή τους, με χαρακτηριστικές επαναλήψεις ως επικαλύψεις από φόρμα σε φόρμα, εξυπηρετώντας όλο και περισσότερο το παιχνίδι της συνθετικής διαδικασίας. Οι τεχνικές της χαρακτικής που χρησιμοποίησα είναι η οξυγραφία και πιο συγκεκριμένα η γραμμική διατύπωση και η τεχνική της ακουατίντας, με έντονες βαθυτυπικές οξειδώσεις ώστε να πετύχω την αισθητική που αναζητούσα. Οι περισσότερες συνθέσεις, είναι αναπτυγμένες σε μια ασπρόμαυρη αισθητική, όπου οι έντονες γραμμές

συγκεκριμένα

χρώματος είτε προσθέτοντας σε αυτό το διάλογο, ένα χρώμα ή και περισσότερα με την βοήθεια του πολλαπλασιασμού των σχημάτων.

Παναγιώτης

/ Panagiotis Katsios

σχέδιο. Το σχέδιο, οι λέξεις και το χέρι, η χειρωνακτική εργασία δηλαδή, είναι οι πυλώνες της δουλειάς μου.

Τα μορφοπλαστικά χαρακτηριστικά, οι «κανόνες» της χαρακτικής και ο σχεδόν αλλόκοτος τρόπος της πραγμάτωσης των ιδεών μέσω αυτών μετουσιώνουν το όραμα μου και χαρακτηρίζουν την

προσπάθεια μου να βρω εικαστικές λύσεις.

Με ενδιαφέρει η ατομική πρόσληψη του έργου, το μυστήριο, κάτι σαν κρυφοκοίταγμα στις σκέψεις και τα μυστικά μου…

40 41 Μια Επιλογή στο Παράλογο / Un choix dans l’absurde Οξυγραφία σε χαρτί / Eau-forte sur papier, 100x140cm, 2017

Κατσιός

Το έργο μου βασίζεται στο άμεσο περιβάλλον μου, σε ιδέες και πεποιθήσεις που διαμορφώνονται κατά τη διάρκεια της καθημερινής ζωής, στην άποψή μου για την ιστορία της τέχνης, τη θεωρία της τέχνης και στις προσωπικές μου φιλοδοξίες... Ντοκουμέντα και τέχνη, φόρμα, χρώμα, τίτλοι και εικόνες, γλώσσα και

Σταυρούλα Καψάλη / Stavroula Kapsali

με τις οποίες μεγάλωσα, ιστορίες των δικών μου ανθρώπων, με γεγονότα που τους καθόρισαν, και αργότερα επηρέασαν εμένα την ίδια.

ο παππούς μου ο Κώτσιος II / Proclamation- mon grand-père Kotsios II Μεταξοτυπία, οξυγραφία σε χαρτί / Sérigraphie, eau-forte sur papier, 30x42εκ., Λινόλεουμ σε χαρτί / Linoleum sur papier, 70x48cm, 2018

42 43 Μαρίαν και Θεοδώραν / Maria et Théodora Οξυγραφία σε χαρτί / Eau-forte sur papier, 70x60cm, 2019

Κύρια αφορμή των έργων μου αποτελούν οι φωτογραφίες του οικογενειακού μου αρχείου. Φωτογραφίες στις οποίες ενσωμάτωσα στοιχεία, φόρμες και μοτίβα που παραπέμπουν συνειρμικά στις ιστορίες των συγκεκριμένων ανθρώπων και τις επανανοηματοδοτούν. Οι αισθητικές αξίες των έργων έχουν αναφορές στην λαϊκή τέχνη, την ποπ αρτ αλλά και τον κριτικό ρεαλισμό. Οι μορφές μου έχουν αυστηρό περίγραμμα, έντονη παραστατική διάθεση και ως στόχο, κυρίως, την αφήγηση. Οι ιστορίες και οι πρωταγωνιστές παρουσιάζονται με μια διάθεση λυρικότητας και ηρωισμού. Το χιούμορ και ο σαρκασμός, που συντελούν σε έναν παιγνιώδη σχολιασμό, τελικά, μορφοποιούν και πλάθουν την εικόνα των έργων. Η χρήση της φωτογραφίας ως ντοκουμέντο και η ανατύπωσή της, με σύμβολα και στοιχεία, έχει σκοπό την αποκατάσταση της πραγματικότητας μέσα από το προσωπικό μου πρίσμα αντίληψης. Η καταγωγή μου έχει μεγάλη επιρροή στην ιδιοσυγκρασία μου και αποτέλεσε την αφορμή για την δημιουργία της πρώτης ολοκληρωμένης σειράς έργων μου, στην οποία ανήκει το έργο «Μαρίαν και Θεοδώραν». Η συγκεκριμένη σειρά έργων συμπλέκει στο εικαστικό πεδίο ιστορίες

Προκήρυξη-

Νατάσσα Κότσαλα / Natassa Kotsala

The golden age of grotesque II Digital print / Impression numérique, 30x40cm, 2022

44 45

Έχοντας ως βάση δημιουργίας τη βιντεοσκόπηση, τη φωτογράφηση και τη χαρακτική, εργάζομαι εστιάζοντας σε οτιδήποτε υπονοεί κάτι. Μέσω της δημιουργίας σκηνικών που καταγράφονται στην κάμερα, παρουσιάζεται η διττότητα στην αντίληψη της ύλης που ξεχωρίζει το προφανές από τις ανεπαίσθητες εικόνες που έχουν επίπτωση στο ασυνείδητό μας και αναδύουν το συναίσθημα του ανοίκειου. Παράλληλα γίνεται άμεση αναφορά στις έννοιες της δαπάνης και της παράβασης όπως λειτουργούν στη σκέψη του Georges Bataille, στις περιγραφές του Jacques Lacan ως το παράδοξο της απόλαυσης και η απόλαυση της παράβασης, αλλά και στην πορνογραφία και τον φετιχισμό. Έτσι προκύπτει η ανάδειξη εκείνου που κανείς δεν του δίνει σημασία και που απορρίπτεται ως περιθωριακό ή αποκρουστικό. Η εικόνα που τελικά δημιουργείται ενεργοποιεί το αίσθημα του ανοίκειου και προκαλεί ανησυχία.

46 47 Άτιτλο / Sans titre Οξυγραφία (ζάχαρη σε τσιγκο) / Eau-forte (sucre sur zinc), 29x43cm, 2022 Χρήστος Κούσης

Christos Kousis Εις μνήμην του αγαπημένου μας Χρήστου Κούση. Τιμητική συμμετοχή

/ Kostis Lazaridis

Η μηχανιστική αναπαραγωγινότητα ως διαδικασία υλοποίησης της ψηφιακής εικόνας, είναι στην πραγματικότητα μια αλλαγή στην μορφοπλαστική διαδικασία, που επιβάλλει το μέσο (CNC router) και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μετεξέλιξη της νοηματικής της εικόνας που συνεπάγεται την αλλοτρίωση της πολιτικής του αφηγήματος της.

Under Pressure

Σχέδιο με CNC router / Dessin avec CNC router, 70x50cm, 2020

Bubblegum

Σχέδιο με CNC router / Dessin avec CNC router, 70x50cm, 2020

48 49

Κωστής Λαζαρίδης

Στις εικόνες μου το αφήγημα είναι θολό και δεν διέπεται από κάποια ξεκάθαρη αλληλουχία συμβόλων και εννοιών. Τα νοήματα είναι άχνα και σε συστολή. Τα επιμέρους στοιχεία μοιάζουν αυθαίρετα πλέκοντας έναν κόσμο όπου δεν έχει σαφή καταγωγή στη σφαίρα του συνειδητού, έναν κόσμο δυσανάγνωστο και αμήχανο.

/ Danaé Mavrogianni Negri

50 51 Entering Οξυγραφία / Eau-forte, 50x70cm, 2022 Δανάη Μαυρογιάννη

Το έργο “Entering” αποτελεί την ενδοσκοπική κατάδυση ενός παιδιού με στόχο την εξερεύνηση και την κατανόηση του πλέγματος/διάστασης που έχει δημιουργηθεί και εγκατασταθεί σαν κόμπος στις ράγες του τρένου της σκέψης του. Αντλώντας από την φράση «Το μυαλό μου είναι τόπος που ζουν φοβισμένα παιδιά», εκτυλίσσεται η σύνθεση χρησιμοποιώντας συμβολισμούς όπως την πόρτα, τον σβώλο, το κλαδί τριαντάφυλλου και την κάμπια που αιωρούνται εντός ενός άχρονου περιβάλλοντος.

Νεγρή

/ Eleanna Barmpa

Απο-σύνθεση VIIβ / Dé-composition VIIb

Ψηφιακή εκτύπωση / Impression numérique, 95x70cm, 2021

Απο-σύνθεση VIIΙ / Dé-composition VIIΙ

Ψηφιακή εκτύπωση / Impression numérique, 95x70cm, 2022

52 53

Μπάρμπα

Σε µια ξέφρενη πορεία αναζήτησης της εξωτερικής ομορφιάς, της αιώνιας νεότητας, της υλικής αφθονίας, ο αλλοιωμένος εσωτερικός κόσµος δημιουργεί αυτά τα «προθανάτια πορτρέτα» προσώπων σε αποσύνθεση, σε έναν διάλογο µεταµεταθανάτια πορτρέτα που θέλουν να διαιωνίσουν µια «όµορφη» εικόνα του θανόντος, συσχετίζοντάς τα έτσι µε τα πορτραίτα της εποχής των Φαγιούµ.

Ελεάννα

Ιωάννης Μπελημπασάκης / Ioannis Belimpasakis

από τα λευκά περιστέρια που απελευθερώθηκαν προσγειώθηκε ανέλπιστα στο κεφάλι

παρευρισκόμενου Έλληνα αρχηγού πολιτικού κόμματος. Εδώ, τα ετερόκλητα υλικά έχουν ως πρόθεση την παραγωγή νέων αφηγήσεων γύρω από ένα γεγονός όπου η πτητική πορεία ενός «μετά-ομηρικού

πτηνού» τσιγκλίζει την πίστη και το θυμικό ενός ολόκληρου έθνους.

Technique mixte avec sérigraphie, bois, cire en gel, jouets d’enfant (Maquette numérique de l’installation), διαστάσεις μεταβλητές / Dimensions variables,

54 «ALPHA

Μεικτή τεχνική με μεταξοτυπία, ξύλο, κερί ζελέ, παιδικά παιχνίδια (Ψηφιακή μακέτα της εγκατάστασης) /

Male»

2023

Το έργο με τον τίτλο «ALPHA Male» ανήκει στην σειρά έργων On Resistance II, η οποία έχει ως κοινό χαρακτηριστικό την οικειοποίηση οπτικού υλικού της επικαιρότητας ή κλασικών έργων τέχνης και ως στόχο μια σειρά από αισθητικούς,

αυτής

Το συγκεκριμένο έργο μας ταξιδεύει

εορτασμό των

Βόσπορο ένα

κοινωνικούς και πολιτικούς υπαινιγμούς. Τα ζητούμενα της σειράς

είναι ως επί το πλείστον εξωστρεφή και στοχαστικά.

πίσω στο 2004, όταν κατά τον

Θεοφανίων στο

Δημοσθένης Μπογιατζής / Dimosthenis Bogiatzis

σε σύμβολα, λαογραφία, εικόνες πίστεως και λατρείας, τον τρόπο

αναπροσδιορισμού αυτού του ρόλου μέσω της εικαστικής γλώσσας.

Στοιχεία και δρώμενα από το παρελθόν συνεχίζουν σε μία ενιαία γραμμή να αναπαράγονται στο

σήμερα, καθιστώντας έτσι το τελετουργικό σαν ένα απόσταγμα της συλλογής του χρόνου.

Άτιτλο / Sans titre

Οξυγραφία, λινόλεουμ, κολλαγραφία / Eau-forte, linoleum,collage, 70x100cm, 2015

Άτιτλο / Sans titre

Οξυγραφία, λινόλεουμ, κολλαγραφία / Eau-forte, linoleum,collage, 70x100cm, 2015

56 57

Η τελετουργία ως ένα σύνολο κινήσεων συμβολικού νοήματος, έχει διαφοροποιήσει τη θέση της από τις κινήσεις της καθημερινότητας. Ο συμβολισμός που επικρατεί στις δράσεις των τελετουργιών και που μεταλλάσει την “κανονική” λειτουργία του κοινωνικού συνόλου, για κάποιο ορισμένο χρονικό διάστημα, συνιστά την πρώτη ύλη του προβληματισμού μου και της εικαστικής μου δραστηριότητας. Επικεντρώνομαι στις πιθανές συσχετίσεις για το νόημα και το σκοπό της τελετουργίας (έννοιες κυρίως συνδεδεμένες με την παράδοση και το ιερό) σε σχέση με την πολιτική και την κοινωνική δομή. Αν ο κοινωνικός ρόλος της τελετουργίας είναι είτε να προωθήσει είτε να αποκρύψει την επικράτουσα πολιτική τάξη, αναζήτησα

/ Niovi Boliaki

μέχρι και σήμερα.

υπέρβασης, απομάκρυνσης από τον εαυτό, καταργεί την ταυτότητα. Επιτρέπει

φορέα της να ενσαρκώσει κάτι ανώτερο - ισχυρότερο. Αυτά τα χαρακτηριστικά με προσέλκυσαν

μάσκα ως σύμβολο και εικαστικό αντικείμενο.

Στην προσπάθειά μου να συνδυάσω την μασκοτεχνία με τη χαρακτική, οδηγήθηκα σε μια διαδικασία

αποδόμησης του όγκου της κάθε μάσκας στο δισδιάστατο ανάπτυγμά της, και τη μετάφραση

αυτού του “πατρόν” στη χαρακτική επιφάνεια. Το αποτέλεσμα της έντυπης διαδικασίας αποτελεί ένα

αυτόνομο έργο, το οποίο όμως δύναται να κομματιαστεί και να επανασυναρμολογηθεί παίρνοντας τον αρχικό όγκο της μάσκας, ως ένα τρισδιάστατο έντυπο προσωπείο.

προσωπεία / Masques imprimés

τυπώματα σε τρισδιάστατη μορφή / Impressions d’eau-forte en forme tridimensionnelle, διαστάσεις μεταβλητές / dimensions variables, 2022

58 Έντυπα

Οξυγραφικά

Νιόβη Μπολιάκη

Η μάσκα που μεταμορφώνει, που μιμείται, που τρομάζει, φέρει κάτι το αρχέγονο. Μέσα από τα βάθη του χρόνου, η μάσκα, με την πολυμορφικότητά της, έχει αγγίξει όλους τους πολιτισμούς. Το παιχνίδι απόκρυψης και αποκάλυψης χρησιμοποιείται ως εργαλείο πνευματικής εξερεύνησης

Δημιουργεί

στον

στην

μια συνθήκη

Ελενη Νικολακοπούλου / Eleni Nikolakopoulou

καταγράφοντας τον προσωπικό μου επαναπροσδιορισμό στον κοινωνικό χάρτη. Έτσι προκύπτει μία νέα ενότητα έργων στην οποία ενώ κυριαρχεί και πάλι η οντολογία της σχέσης, τα πράγματα είναι πιο ρευστά, περισσότερο ανεξέλεγκτα και με πολλά θολά σημεία.

60 61 Πλεκτάνη Ι/ Pléctane Ι Λινόλεουμ / Linoleum, 60x90cm, 2023

Συνήθιζα να παρατηρώ τις σχέσεις που αναπτύσσονταν μεταξύ των ανθρώπων χωρίς να εμπλέκομαι άμεσα. Τότε πρόεκυψε μια πληθωρική ενότητα έργων στην οποία υπήρξα δημιουργός ενός χάρτη ψυχικών εκφάνσεων. Ως χαράκτρια, η απόσταση από το αντικείμενο που μου προσφέρει το ίδιο το μέσο της χάραξης είναι ιδανική ώστε να διατηρείται η συναισθηματική μου απομάκρυνση από αυτό. Στη πορεία της εικαστικής μου πορείας και ενώ έγινα μητέρα, η οπτική από την οποία αντιλαμβάνομαι την κοινωνία στην οποία ανήκω άρχισε να αλλάζει. Πλέον παρατηρώ τις δικές μου σχέσεις

Αθηνά Παπαγιαννούλη / Athina Papagiannouli

62 63

Η Τέτα Μακρή στο βιβλίο της «Το μερίδιο των αγγέλων» αναφέρει ότι κατά τη δημιουργική διαδικασία, ένα ποσοστό της συγκίνησης που επιθυμεί να μεταφέρει ο καλλιτέχνης στο έργο του, δεν φτάνει στον προορισμό του, καθώς ίσως ως αμοιβή ή δώρο, λαμβάνεται από αγγέλους, για την έμπνευση που μπορεί να προσέφεραν στον δημιουργό. Μετά την παρέμβασή τους, το έργο είναι αποδυναμωμένο κατά 2%, καθώς τόσο είναι κατά τη ζωγράφο και συγγραφέα το μερίδιο των αγγέλων από αυτό. Τι συμβαίνει όμως με τον χώρο - δωμάτιο που τελέστηκαν τα παραπάνω μυστήρια; Ο χώρος αυτός που φιλοξένησε έργα, δημιουργούς, αγγέλους, δεν δικαιούται κάτι; Όταν ο χώρος κάποια στιγμή αδειάσει από παρουσίες και έργα, μένει πραγματικά κενός; Θα δεχτώ με χαρά την υπόθεση της κ.Μακρή για το μερίδιο των αγγέλων θα παρακαλέσω όμως να αφαιρεθεί ένα ακόμα 2% από το έργο, και να μείνει για πάντα σαν ενέργεια στον χώρο που έζησε και δημιούργησε ο καλλιτέχνης, σαν ελαφριά πνοή, σαν ψίθυρος που επιζητεί τη θέση του στη μνήμη. Στη σειρά έργων «Δωμάτια», μέρος της οποίας είναι και οι “Καρέκλες”, γίνεται μία προσπάθεια απόδοσης μέσω της ξηρής χάραξης, του χώρου που δημιούργησε, οραματίστηκε και ονειρεύτηκε ο Βαν Γκογκ, ο Καβάφης και ο Παπαδιαμάντης, τρεις άνθρωποι που βοήθησαν με την τέχνη τους ώστε η ζωή να είναι λιγότερο βάναυση. Καρέκλες / Chaises Ξηρή χάραξη σε ζελατίνα / Gravure sèche sur gélatine, 80x62cm, 2022

Ιωάννα Παπαδημητρίου /Ioanna Papadimitriou

αρχιτεκτονική” του El Lissitzky. Η κίνηση της γραμμής στο χώρο της κάθε πλάκας, η οργάνωση της σύνθεσης, ο ρυθμός των σχημάτων, τα νοητά ίχνη που αφήνουν στην κίνηση τους οι εντάσεις, οι υφέσεις και η ισορροπία μεταξύ τους δημιούργησαν μια σειρά έργων με νέες «όψεις και κατόψεις».

64 65 Άτιτλο / Sans titre Ξηρή χάραξη / Gravure sèche, 49x49cm, 2011 Άτιτλο / Sans titre Ξηρή χάραξη / Gravure sèche, 40x40cm, 2010

“... Η κυκλική κίνηση γύρω από το έργο μας εισάγει δια της περιστροφής στο χώρο... η αρχιτεκτονική μας περιστρέφεται, κολυμπά, πετάει…” Η παραπάνω φράση του El Lissitzky, ενός από τους εκπροσώπους της Ρώσικης Πρωτοπορίας, ήταν καθοριστική για να ξεκινήσω στο τρίτο έτος των σπουδών μου, υπό το άγρυπνο βλέμμα του Δασκάλου μου Μανόλη Γιανναδάκη, την προσωπική μου αναζήτηση. Ο El Lissitzky ανέπτυξε μια σειρά σχεδίων, τα Prouns, τα οποία βασίζονται στη σύλληψη και στη παρουσίαση τρισδιάστατων μορφών μέσω δισδιάστατων αναπαραστάσεων. Τα έργα μου χαρακτηρίζονται από τον πολλαπλασιασμό της γραφής πάνω στις μεταλλικές πλάκες και από τη κυκλική επανεκτύπωση της μεταλλικής μήτρας στο ίδιο χαρτί, δίνοντας στο τελικό έργο την ψευδαίσθηση του βάθους ή της αιώρησης. Χρησιμοποιώ παραδοσιακά εργαλεία χαρακτικής, όπως διαμαντένιες η μεταλλικές βελόνες, καθώς και άλλα, μη- αναμενόμενα, όπως τσεκούρια ή καλέμια και οτιδήποτε μπορεί να χαράξει, να πληγώσει ή να στιγματίσει την πλάκα. Η ατμόσφαιρα του έργου εξαρτάται από την πίεση και τη δύναμη του χεριού. Η γραμμή αποκτά στην αποτύπωσή της όλη τη δύναμη της συναισθηματικής φόρτισης κατά τη λειτουργία της χάραξης. Πάντα με γοήτευαν οι κατόψεις κτιρίων και μνημείων κάτι που θέλησα να εισάγω στην εικόνα μου αξιοποιώντας κατά κύριο λόγο τις αισθητικές δυνατότητες της γραμμής και τη “νέα

Ισιδώρα

και αξιοποιώντας το διάφανο μελάνι της χαρακτικής, δημιούργησα συνθέσεις διαφορετικών χρωμάτων και υφών με στόχο

66 67 Συγχωρημένο ΙΙ / Pardonné II Οξυγραφία-μαλακό βερνίκι, λινόλεουμ / Eau-forte-vernis souple, linoleum, 50x100cm, 2010 Άτιτλο /Sans titre Οξυγραφία-μαλακό βερνίκι, λινόλεουμ / Eau-forte-vernis souple, linoleum, 50x100cm, 2012

Παπαδούλη

Papadouli Αυτή η σειρά έργων διερευνά την αφήγηση του χρόνου και της μνήμης. Στις συνθέσεις παρουσιάζονται στοιχεία παραδοσιακών πλεκτών εργόχειρων και λεπτομέρειες από τραπουλόχαρτα. Ένας διάλογος μεταξύ διαφορετικών στοιχείων που ανασύρουν μνήμες και οικειότητα, που έγιναν με διαφορετικές τεχνικές χαρακτικής. Με τα πολλαπλά τυπώματα,

να ενισχύσω τη δυναμική των στοιχείων που αν και διαφορετικά, αποτελούν ένα σύνολο στη σύνθεση˙ μια συμφωνία όπου οι έννοιες και οι εικόνες σχηματίζουν μαζί μια κατάσταση πραγμάτων, διαχρονική και μοναδική.

/ Isidora

Ναυσικά Παπαθεοδώρου / Nausika Papatheodorou

Λιθογραφία

Schlachthausgasse

68 69

YELINEK

Λιθογραφία σε χαρτί / Lithographie sur papier, 50x60cm, 2020

σε

χαρτί / Lithographie sur papier, 50x57cm, 2021

Το σώμα ως σημείο συσπείρωσης των πολιτικών συνειρμών και επιθυμιών μας, απεικονίζεται ως το υποκείμενο/αντικείμενο ενός βασανιστηρίου. Το τύπωμα αποτελείται κυρίως από παραποιημένες φωτομεταφορές και κατεβασμένο ψηφιακό φωτογραφικό υλικό (πορνογραφία/ διαγράμματα/ πλάνα βασανιστηρίων) το οποίο λογοκρίνεται περαιτέρω από μια σχεδιαστική επικάλυψη, που ενδεχομένως να θέλει να ομοιάσει την ίδια την βία που διαπραγματεύεται. Η ψηφιακή αισθητική στη συνέχεια αλλοιώνεται από μια παραδοσιακή τεχνική τυπώματος -λιθογραφία- που χρησιμοποιώ για την παραγωγή της εικόνας. Αναδεικνύεται ίσως μια ενδιαφέρουσα αντίφαση: μια ψηφιακή εικόνα, τυπωμένη χειροκίνητα, μέσω μια απτής υλικής πέτρας. Ο παντοδύναμος άυλος τεχνολογικός τρόπος παραγωγής της εικόνας υποσκάπτεται από κάτι το τόσο συμπαγές και ποιητικό. Και τα όρια μεταξύ του ψηφιακού και της «προσωπικής γραφής» παραμένουν αδιάκριτα. Τα τυπώματα είναι μέρος ενός φαντασιακού αρχείου με αφορμή τους βασανισμούς στις φυλακές του Abu-ghraib και βασίζονται στις ποιητικές σκέψεις μου για τα καταπατημένα σώματα, για τα αποτυχημένα κινήματα και τη διαφορετική τους έκθεση, κάλυψη, απουσία στα μέσα και την ιστορία: Πως το προσωπικό μπορεί να γίνει τροποποιήσιμο υλικό με πολιτικό ενδιαφέρον

Σταματία Παράσχου / Stamatia Paraschou

70 71 Άτιτλο / Sans titre Χάραξη σε λινόλεουμ / Gravure sur linoleum, 65x85cm, 2016 Άτιτλο / Sans titre Κολαγραφία / Collegraphie, 65x85cm, 2016

Μέσω της παρατήρησης και μελέτης της δύναμης της γραφής ως γραφή προέκυψε μια ενότητα έργων με κύριο χαρακτηριστικό την φυγοκεντρική πορεία γραμμικών μορφοπλαστικών στοιχείων για την επίτευξη μια συνθετικής ισορροπίας του συνόλου των συνθετικών μοτίβων των έργων. Στην προσπάθεια τοποθέτησης στοιχείων σε αρμονική σχέση και στην αναζήτηση μια ισορροπημένης μορφοποίησης βλέπουμε κεντρικές γραμμικές χαράξεις που συναντούν και επιδρούν μέσα από τη διήθηση συντιμη και αλληλουχία του χαρακτήρα του εγχάρακτου γραφισμού που επιδιώκεται αλλά παράλληλα και μια οργάνωση κατάτμησης της κάθε σύνθεσης, εμπλουτισμένη από γραμμικά στοιχεία που δρουν παράλληλα, οριζόντια και κάθετα μεταξύ τους με φυγοκεντρικές δυνάμεις σαν να ορίζουν εν δυνάμει την αίσθηση του βλέμματος ως φυγή προς τα έξω της κάθε σύνθεσης.

εικόνα, η οποία επαναλαμβάνεται, παρουσιάζεται σε διάφορες εκδοχές της, σχεδόν πάντα η ίδια. Οι μικρές διαφοροποιήσεις που αφορούν το χρώμα και το υλικό, συνθέτουν μια γενικότερη εικόνα-κολλάζ (σύνθεση), ή παραπέμπουν σε μια αρχειακού τύπου παρουσίαση. Παραταγμένες, όχι ως ενιαία εικόνα, αλλά διατηρώντας τα πλαίσιά τους, κάθε εικόνα έχει την μοναδικότητά της, αλλά ταυτόχρονα εντάσσεται και σε ένα γενικότερο πλαίσιο, όπως συμβαίνει με τα χαρακτικά αντίτυπα εν γένει.

72 73 A

to be Μεταξοτυπία σε χαρτί, συνεχή μονότυπα

Sérigraphie

διαστάσεις

2020 Στεφανία Πατρικίου

Η θεματική των συνεχών μονότυπων σχετίζεται με την κοινωνικοπολιτική διάσταση της εγκατάλειψης βιομηχανικών και τουριστικών κτιρίων και βρίσκεται σε αντιδιαστολή με τις “διαφημιστικές”, ευανάγνωστες, εικόνες της ποπ κουλτούρας που εμφανίστηκαν στα έργα της δεκαετίας του ‘60 και μετέπειτα (Α. Warhol, R. Lichtenstein). Οι εικόνες λοιπόν, δεν παρουσιάζουν πλέον τα διάφορα προϊόντα και τα καταναλωτικά αντικείμενα της σύγχρονης εποχής (και την εκάστοτε ασκούμενη κριτική σχετικά με αυτά), αλλά αποσκοπούν στην ανάδειξη ενός διαφορετικού κοινωνικοπολιτικού φαινομένου. Η σειρά αυτών των έργων διερευνά τόσο την έννοια της ελάχιστης διαφοροποίησης, όσο και την στοχευμένη επαναληψιμότητα. Σκοπός είναι η συγκέντρωση του θεατή στην εικόνα, σε μια συγκεκριμένη

place

sur papier, monotypes en continu, μεταβλητές

/ dimensions variables,

/ Stefania Patrikiou

Πυργιώτης / Giorgos Pyrgiotis

74 75 Οικείο Πορτραίτο / Portrait familier Οξυγραφία /Eau-forte, Α3/ανά εικόνα / A3/par image, 2022-2023 Γιώργος

Το έργο αυτό είναι ένα σύνολο εικόνων βασισμένο σε ένα οικείο μου πρόσωπο. Χάραξα την μήτρα χρησιμοποιώντας «μη συστηματοποιημένες» γραμμές που ακολουθούν τα μορφολογικά του στοιχεία. Το αποτέλεσμα της κάθε εικόνας προέρχεται από την ίδια μήτρα η οποία ήταν αφορμή για να έρθω σε ένα εικαστικό διάλογο με τις έντυπες τέχνες.

76 77 Gaffarel Μεικτή τεχνική (ψηφιακή εκτύπωση,φωτοχάραξη,οξυγραφία) / Technique Mixte (impression numérique, photogravure, eau-forte, 100x100cm, 2023 Αντωνία Ταράλλη

Antonia Taralli Θα υπάρξει ακόμη ένα αληθινό απομεινάρι. Ο κλέφτης βυθίζεται σε ένα εκμαγείο, προς στιγμήν εγκαταλελειμμένο ή κενό κι αφήνει την σφραγίδα που ταιριάζει στην ουσία του. Από κάτω προβάλλει ανάστροφα το λείψανο.

Ελευθερία Τριανταφύλλου / Eleftheria Triantafyllou

Είναι…

σπασμένα ρολόγια με τον χρόνο να έχει σταματήσει;

Ρωγμές που όλο μεγαλώνουν και απ’ όπου ξεπηδούν αυτά που είναι θαμμένα;

μανιτάρια που φυτρώνουν στις ρίζες των δέντρων;

ή απλώς ένα μπουκέτο λουλούδια;

Ίσως τίποτε απ’ όλα αυτά.

Πάντως σίγουρα είναι για τον καθένα αυτό που θέλει να δει η ψυχή του.

Είναι… / C’est…

Zωγραφική με στυλό σε λινόλεουμ / Peinture au stylo sur linoleum, 86×130cm, 2022

78 79

Κυριακή Φωτιάδου / Kyriaki Fotiadou

Ο επαναπροσδιορισμός των στοιχείων της διάσπασης αλλά και της επανασύνδεσης του σώματος

με την ψυχή, η διαίρεση, η ανασύνθεση, η ανάκληση δηλαδή και η αποκατάσταση του εαυτού μας,

από το πάσχων σώμα στην ολότητα, συναρμολογώντας ξανά πνεύμα και σώμα μαζί, αποτελούν την

αφετηρία στη σειρά των χαρακτικών έργων με τίτλο, Απουσία.

Απουσία / Absence

Έγχρωμη οξυγραφία / Eau-forte couleur, 93x66cm, 2016

80 81

Ελένη Φωτοπούλου / Eleni Fotopoulou

82 83 Marchese Οξυγραφία

/ Eau-forte, 40x50cm, 2016 Explosion Οξυγραφία / Eau-forte, 40x50cm, 2016

Μάσκα: Ουσιαστικό, θηλυκό. Καλύπτρα των ματιών ή ολόκληρου του προσώπου για μεταμφίεση ή σε άλλες περιστάσεις. Προστατευτική, ιατρική κ.τ.λ. (Βικιλεξικό) Η μάσκα σαν αντικείμενο επιβίωσης κατά του πυρηνικού πολέμου. Άνθρωποι που συνεχίζουν να υπάρχουν με πλήρη ή μερική ορατότητα του προσώπου και της φυσικής τους έκφρασης. Έως ότου φύγει το σκοτάδι και έρθει το φως.

Βάσω Χατζημανώλη / Vasso Chatzimanoli

των κανόνων προοπτικής και αναλογιών, παρά το μικρό

του έργου μου. Ο ρόλος της γραφής που διατρέχει τον κενό χώρο στο έργο αποσκοπεί στον επαναπροσδιορισμό της εικόνας που εστιάζει στην αμφίσημη έννοια της και στέκεται κριτικά απέναντι στους σύγχρονους και καθοριστικούς μετασχηματισμούς που συντελούνται στο κοινωνικό πεδίο.

agreement Οξυγραφία σκληρό βερνίκι / Eau-forte, vernis dur, 30x33cm, 2023

snake different skin Οξυγραφία σκληρό βερνίκι / Eau-forte, vernis dur, 30x33cm, 2023

Gentlemen’s

Same

Η αξιοθαύμαστη χρήση των μετάλλων ως υλικό χρησιμοποιήθηκε κυρίως στη βιομηχανία ενισχύοντας την οικονομική και στρατιωτική δύναμη των λαών. Αυτό όμως που προκάλεσε τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις στον άνθρωπο ήταν η λαμπρότητά τους. Τα όπλα της περιόδου 1700 – 1800, που φιλοτεχνήθηκαν από μεταλλουργούς και χαράκτες, τα χαρακτηρίζει μια διακόσμηση από πλούσια φυτικά μοτίβα, τα οποία αποτελούν στοιχεία περισσότερο παράδοσης και λαογραφίας, αλλά όχι οπλουργικής τέχνης και χρήσης, δηλαδή παρατηρείται μια προσπάθεια να εξωραϊστεί το πολεμικό αντικείμενο και να αποκτήσει μια απαλότερη και μια περισσότερο ανάλαφρη εμφάνιση.

σεβασμό

μέγεθος των διακοσμήσεων. Οι ανάγλυφες παραστάσεις διακρίνονται για τη πλαστικότητα και τη τρισδιάστατη απόδοση

σε μικρογραφία. Στη δουλειά μου επιλέγω το όπλο ως αντικείμενο, το οποίο σε συνδυασμό με τη λεζάντα μας παραπέμπει στον εννοιολογικό προσδιορισμό του αντικειμένου, πολλές φορές με καυστικό – ειρωνικό τρόπο σε σχέση με την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα. Η αναφορά στη κυριαρχία της εξουσίας, η διαφθορά της άρχουσας τάξης, η καταπάτηση και η χειραγώγηση των ελευθεριών της μάζας από τους λίγους αποτελεί τον κύριο στόχο

Οι παραστάσεις πάνω στα όπλα αποδίδονται με ακρίβεια και

των όγκων των αναπαραστάσεων

Σίμος Αδάμου / Simos Adamou, Αντιγόνη Αντωνοπούλου / Antigoni Antonopoulou, Νένα Γεωργιάδου / Nena Georgiadou, Μάριος Γκούζος / Marios Gkouzos, Γιώργος Δημητριάδης / Giorgos Dimitriadis, Σταυρούλα Δημοπούλου / Stavroula Dimopoulou, Έλενα Ζέππου / Elena Zeppou, Κριστιάνα Ηλιοπούλου / Cristiana Iliopolos, Ελένη Δανάη Θεοδώρογλου / Eleni Danae Theodoroglou, Κυριάκος Θεοχάρους / Kyriakos Theocharous, Παναγιώτης Καλογιάννης / Panagiotis Kalogiannis, Κορίνα Καμαλακίδου / Korina Kamalakidou, Παναγιώτης Κατσιός / Panagiotis Katsios, Σταυρούλα Καψάλη / Stavroula Kapsali, Νατάσσα Κότσαλα / Natassa Kotsala, Χρήστος Κούσης / Christos Kousis, Κωστής Λαζαρίδης / Kostis Lazaridis, Δανάη

Νεγρή / Danaé Mavrogianni Negri, Ελεάννα Μπάρμπα / Eleanna Barmpa, Ιωάννης Μπελημπασάκης / Ioannis Belimpasakis, Δημοσθένης Μπογιατζής / Dimosthenis Bogiatzis, Νιόβη Μπολιάκη / Niovi Boliaki, Ελενη Νικολακοπούλου / Eleni Nikolakopoulou,

/ Athina Papagiannouli, Ιωάννα Παπαδημητρίου /Ioanna Papadimitriou, Ισιδώρα Παπαδούλη / Isidora Papadouli, Ναυσικά Παπαθεοδώρου / Nausika

Papatheodorou, Σταματία Παράσχου / Stamatia Paraschou, Στεφανία Πατρικίου / Stefania Patrikiou, Γιώργος Πυργιώτης / Giorgos Pyrgiotis, Αντωνία Ταράλλη / Antonia Taralli, Ελευθερία

/ Eleftheria Triantafyllou, Κυριακή Φωτιάδου / Kyriaki Fotiadou, Ελένη Φωτοπούλου / Eleni Fotopoulou, Βάσω Χατζημανώλη / Vasso Chatzimanoli

Πελαμίδη, Υπεύθυνο πολιτιστικών συνεργασιών του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης

• Βάσω Κουΐδου, Υπεύθυνη

Commissaire de l’exposition: Ioannis Belimpasakis

Organisation: Cristiana Iliopolos

Soutien organisationnel: Simos Adamou, George Pyrgiotis, Danae Theodoroglou

Assistance secrétariat: Stefania Patrikiou, Vasso Chatzimanoli

Design et édition du catalogue: Eleanna Barmpa

Nous remercions chaleuresement:

Θεσσαλονίκη / Thessalonique

• Sandrine Mouchet, Consule générale de France, directrice de l’Institut français de Thessalonique

• Michael Pelamidis, affaires culturelles de l’Institut français de Thessalonique

• Vasso Kouidou, chargée de communication de l’Institut français de Thessalonique

• Marianthie Paschou, pour la traduction des textes

• Stavros Panagiotakis, membre de l’équipe des enseignants-assistants du Département des Arts

Plastiques et Appliqués de l’Université Aristote de Thessalonique

Επιμέλεια έκθεσης: Ιωάννης Μπελημπασάκης Διοργάνωση: Κριστιάνα Ηλιοπούλου Διοργανωτική υποστήριξη: Σίμος Αδάμου, Γιώργος Πυργιώτης, Δανάη Θεοδώρογλου Γραμματειακή υποστήριξη: Στεφανία Πατρικίου, Βάσω Χατζημανώλη Σχεδιασμός και επιμέλεια καταλόγου: Ελεάννα Μπάρμπα Θερμές ευχαριστίες στους: • Sandrine Mouchet, Γενική Πρόξενο της Γαλλίας και διευθύντρια του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης • Μιχάλη

Επικοινωνίας του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης • Μαριάνθη Πασχου, για τη μετάφραση των κειμένων • Σταύρο Παναγιωτάκη Ε.Ε.Π. του Τ.Ε.Ε.Τ, Α.Π.Θ.

Παπαγιαννούλη

Μαυρογιάννη

Αθηνά

Τριανταφύλλου

2023