East Midlands po Polsku, nr 149 by The Signpost to Polish Success (East Midlands po Polsku)

East Midlands News

NOWA ENERGIA W SPS - strona 2

Free Monthly Newspaper

BILLBOARDY LED BY DONKEYS - strona 9

www.empp.co.uk

September 2019

WALECZNY NIEDŹWIEDŹ WOJTEK - strona 8

No 149

MP Z SHERWOOD W RZĄDZIE - strona 3

Porażki Premiera Beata Polanowska Na pierwszym po wakacyjnej przerwie posiedzeniu Izby Gmin Boris Johnson odniósł miażdżącą porażkę. Doprowadził do utraty parlamentarnej większości partii Tory oraz stracił kontrolę nad obradami Izby Gmin, a co za tym idzie, został pozbawiony tymczasowej kontroli nad procesem wyjścia z Unii. Wrześniowe obrady Izby Gmin odbywały się w pośpiechu, żeby zdążyć przed zawieszeniem parlamentu, rozpoczynającym się w drugim tygodniu. Posłowie skumulowali siły i w proteście przeciwko dyktatorskim posunięciom Borisa Johnsona poddali głosowaniu ustawę uniemożliwiającą wyjście UK z UE 31 października bez porozumienia oraz ustawę o opóźnieniu daty wyjścia z Unii o kolejne trzy miesiące. Pierwszym krokiem posłów było przejęcie kontroli nad porządkiem wrześniowych obrad. Kolejne kluczowe debaty odbywają się w momencie, kiedy nasza gazeta jest wysyłana do drukarni. Komentatorzy polityczni twierdzą, że pierwsza ustawa najprawdopodobniej zostanie przegłosowana i w poniedziałek 9.09.2019 powinna otrzymać ‘royal assent’, czyli zgodę królewską. Na drugą nie zgodzi się premier. Pozycja Johnsona została znacznie osłabiona na skutek działań podjętych podczas pierwszych obrad. Rząd stracił roboczą większość i niekoniecznie będzie mógł sprawnie negocjować propozycje ustaw. Jeszcze przed głosowaniem poseł Tory Phillip Lee ceremonialnie przeszedł przez salę poselską i zasiadł na ławach partii Liberal Democrats. Następnie 21 posłów Tory, wśród nich osoby zasłużone, takie jak były Minister ds. Finansów Philip Hammond, szeroko respektowany i prounijny Ken Clarke (z Nottingamshire) oraz wnuk Churchilla Nicholas Soames, głosowało przeciwko wyznacznikom swojej partii, w związku z czym zo-

stali wydaleni i pozbawieni prawa startowania w kolejnych wyborach z ramienia Tory. Łącznie zatem konserwatyści stracili aż 22 posłów oraz większość parlamentarną. Wydaje się zatem, że jedynym rozwiązaniem dla Johnsona jest zarządzenie wyborów parlamentarnych w połowie października. Potrzebuje jednak zgody 2/3 posłów, a w obecnej sytuacji może jej nie uzyskać. Przewodniczący Labour, Jeremy Corbyn, nie zgodzi się na przedwczesne wybory, o ile nie uzyska prawnej gwarancji, że premier nie dopuści do Brexitu bez umowy. W obecnej chwili Johnson nie przyjmie takiego układu. Możliwe, twierdzą komentatorzy polityczni, że z biegiem czasu zaakceptuje kompromis i zmieni zdanie. Zagwarantuje Corbynowi, że nie przeprowadzi ‘no deal’ Brexitu, aczkolwiek jeśli wygra wybory, to decyzję tę będzie mógł odwołać. Zamach stanu Premier Boris Johnson zawiesił parlament na pięć tygodni, jest to najdłuższy okres wstrzymania jego pracy od czasów II Wojny Światowej. Posłowie spotkali się w pierwszym tygodniu września, a następnie wrócą do obradowania po przemowie Królowej Elżbiety II, która odbędzie się 14 października. W brytyjskiej polityce zawieszenie parlamentu jest cyklicznym mechanizmem, zwanym ‘prorogation’, który umożliwia zakończenie starego okresu parlamentarnego i rozpoczęcie nowego i odbywa się jesienią przed dniem przemowy królowej. Trwa krótko, nie dłużej niż tydzień, sprawia, że wygasają wszelkie niezakończone dyskusje nad ustawami; obrady posłów w tym czasie ulegają zawieszeniu. Królowa brytyjska zawsze udziela zgody na zawieszenie parlamentu. Decyzja premiera wzbudziła oburzenie posłów strony rządowej jak i opozycji oraz milionów Brytyjczyków. Rząd został powołany do sądu w Edynburgu, Belfaście i Lon-

dynie. W ostatnim przypadku pozywającymi są: były premier John Major oraz kobieta biznesu Gina Miller. Johnson zaprzecza, że obecne ‘prorogation’ ma charakter zamachu stanu i że jego celem jest ograniczenie możliwości działania posłów. Tłumaczy się, że chce się skupić na przygotowaniu nowej wizji dla kraju i że posłowie będą mieli czas na wyrażenie swojego stanowiska po szczycie europejskim, który odbędzie się 17 października. We wrześniu tradycyjnie odbywają się konferencje głównych partii UK, podczas których Izba Gmin wstrzymuje obrady. W tym roku posłowie mieli zamiar przegłosować decyzję o odwołaniu konferencji partyjnych i skonsolidowaniu sił na debatach dotyczących Brexitu. Zawieszenie parlamentu oznacza, że posłowie będą mieli bardzo mało czasu na przegłosowanie jakichkolwiek ustaw, które wstrzymałyby proces przygotowywany przez premiera i jego rząd. Dlatego też wykorzystali jedyny tydzień obrad przed zawieszeniem na podjęcie drastycznych decyzji, wetujących działania rządu, skonsolidowali siły ponad partyjnymi podziałami i wspólnie sprzeciwili się dyktatorskim zapędom. Wolny przepływ osób Johnson od przejęcia rządów od Teresy May energicznie dąży do przeprowadzenia Brexitu. Podczas sierpniowych spotkań z liderami europejskimi wymownie prezentował plany na opcję ‘no deal’ – na tyle przekonująco – że przywódcy europejscy traktowali go poważnie, zapewniając, iż podejmą się przedyskutowania ‘backstopu’ i że są otwarci na przedłożenie przez Johnsona rozwiązania alternatywnego. Nowy premier otoczył się ministrami, którzy głosowali za Brexitem i którzy w krótkim czasie od objęcia swoich stanowisk zdążyli już podjąć działania dążące do realizacji tego zamierzenia. Home Secretary Priti Patel wyszła z pro-

Boris Johnson w Biarritz / fot. Number 10

pozycją, żeby wolny przepływ osób do UK zakończył się 31.10.2019. Plany zakończenia wolnego przepływu osób – kiedy jeszcze miliony obywateli UE nie uporządkowały swojego prawa do pobytu w UK i nie wnioskowały o settled status – mogłyby się okazać problematyczne. Miejmy nadzieję, że pozostaną tylko planami. Według dziennika The Independent rząd brytyjski wycofał się z tego posunięcia na początku września po przeprowadzeniu konsultacji prawnych: bez przegłosowania w parlamencie, zniesienie wolnego przepływu osób byłoby nielegalne i mogłoby doprowadzić do pozwania rządu UK do sądu. Gazeta the Guardian podała: „Wolny przepływ obywateli UE nie zakończy się automatycznie w rezultacie wyjścia UK z Unii bez porozumienia ponieważ przepisy UE obowiązują do momentu, kiedy uchylona zostanie ich prawna podstawa.” Dotychczas ponad milion obywateli UE złożyło wniosek o settled lub presettled status. Według założeń Home Office przygotowanych za czasów Theresy May wnioskować można było do końca czerwca 2021. Według najnowszych deklaracji Johnsona proces wnioskowania będzie otwarty do co najmniej końca grudnia 2020. SPS pomaga bezpłatnie w składaniu wniosków, więcej informacji na str. 6.

‘No deal’ - zagrożenia Zapowiedzi premiera o realizacji Brexitu wzbudzają ogólny niepokój. Lokalne samorządy, supermarkety, domy opieki dla osób starszych, szkoły, więzienia, służby medyczne, foodbanki i wiele innych placówek obawiają się nie tylko wzrostu cen, ale także ograniczeń lub braków artykułów żywnościowych, medycznych, paliwa, chaosu na przejściach granicznych, korków na drogach w południowowschodniej Anglii. Premier twierdzi, że Wielka Brytania będzie gotowa na ‘no deal’ Brexit. Samorządy mają otrzymać dodatkowe fundusze na przygotowanie magazynów i sprowadzanie towarów, aczkolwiek niecałe dwa miesiące, jakie pozostały do końca października, nie wystarczą na zapewnienie stabilności sytuacji w UK po Brexicie. Rozważa się wprowadzenie reglamentacji na podstawowe produkty żywnościowe. W traktacie rozwodowym Theresy May z największą krytyką spotkała się propozycja rozwiązania kwestii irlandzkiej. Obecny premier nie zgadza się na wcześniej uzgodniony ‘backstop’ ale proponuje enigmatycznie brzmiące rozwiązanie alternatywne oparte na wykorzystaniu nowoczesnej technologii. Ciąg dalszy na str. 2

2 Drodzy Czytelnicy Zapraszamy do lektury wrześniowego wydania EMpP. W momencie, kiedy wysyłamy EMpP do druku, dzieje się tak dużo w brytyjskiej polityce, że mamy nadzieję, iż informacje, które podajemy na pierwszej stronie naszej gazety, pozostaną aktualne w momencie, kiedy trafią do naszych czytelników. Ograniczyliśmy miejsce na niniejszy list od redakcji, by pomieścić nadchodzące w niesamowicie szybkim tempie najnowsze wiadomości z Westminsteru. Staramy się wyselekcjonować te informacje, które się nie zestarzeją na przestrzeni najbliższych dni. Nie mniej, nasze pozostałe artykuły pozostaną aktualne, zachęcamy do ich przeczytania. Wrzesień to miesiąc, w którym odbywa się wiele uroczystości upamiętniających różnorodne wydarzenia historyczne, takie jak 70-lecie harcerstwa w Nottingham czy wspomnienie gen. Sosabowskiego w Grantham, o czym piszemy w sekcji regionalnej EMpP. Zachęcamy do przeczytania tekstu ‘Lwy dowodzone przez osły’ o ciekawej kampanii billboardowej, wskazującej na sprzeczne wypowiedzi prominentnych polityków odnośnie Brexitu. Radzimy osobom przygotowującym się do rozmowy kwalifikacyjnej i tym, którzy chcą niedrogo wysprzątać własny dom. Nawiązujemy także do wzbudzających zainteresowanie lub poirytowanie wypowiedzi prezydenta Trumpa oraz do rewelacji dotyczących brytyjskiej rodziny królewskiej. Jak zawsze, podajemy listę wydarzeń, w których naszym zdaniem, warto wziąć udział, no i prezentujemy nowych pracowników organizacji charytatywnej SPS i zarazem redkacji EMpP. Zatem, siadajmy i bierzmy się do czytania! Beata Polanowska Ciąg dalszy ze str. 1 Najbliższe miesiące zapowiadają się burzliwie. W niedzielę pierwszego września przez angielskie miasta przeszły tłumy protestujących przeciwko działaniom premiera. Posłowie podczas kilku dni obrad przed zawieszeniem parlamentu obmyślali efektywne działania na wstrzymanie wyjścia bez porozumienia. Nie potrafię sobie wyobrazić życia w Wielkiej Brytanii za dwa miesiące. Chciałabym czuć się w tym kraju bezpiecznie i dobrze, i chcę wierzyć, że będzie to możliwe. n

The Signpost to Polish Success

East Midlands po Polsku Tennyson, Unit B, Forest Road West, Nottingham NG7 4EP 0115 97 81 396 info.empp@empp.co.uk www.empp.co.uk

East Midlands po Polsku

No 149 | September 2019

NoWa eNerGia W SPS

Do zespołu The Signpost to Polish Success (SPS, wydawcy miesięcznika East Midlands po Polsku) dołączyły dwie nowe osoby: Ewa Sosnowska i Robert Skwierawski. Robert, który objął w SPS stanowisko Information Officer, przyjechał do Wielkiej Brytanii 10 lat temu. Z uśmiechem wspomina, że w Nottingham zaskoczyła go wielokulturowość miasta i... język angielski, który nie do końca przypominał ten, którego używał na studiach na Uniwesytecie Jagiellońskim i którego później nauczał swoich studentów. Gdy już przyzwyczaił się do specyficznego dialektu mieszkańców miasta, postanowił wraz z rodziną poszukać swojego miejsca na ziemi. Najpierw trafił do Szkocji, potem na południe w rejony Devon i Somerset, aby na końcu jednak zdecydować się na powrót do East Midlands, gdyż, jak sam mówi, łatwiej tutaj o dobrą pracę. Robert pracował w różnych zawodach: począwszy od opiekuna społecznego, a skończywszy na koordynatorze i tłumaczu. Tym samym zdobył mnóstwo doświadczenia w załatwianiu

spraw w różnych instytucjach, m.in. HMRS, NHS, City Council, itd. „Chciałbym przyczynić się do tego, aby organizacja SPS w jeszcze większym stopniu udzielała pomocy Polakom oraz innym imigrantom z Europy Wschodniej w rozwiązywaniu problemów, jakie niesie życie w Wielkiej Brytanii. Zachęcam rodaków do korzystania z usług SPS, miejsca, gdzie można się spotkać, podszkolić w języku angielskim, uzyskać pomoc w załatwianiu wielu spraw, wypożyczyć ciekawe książki, nauczyć obsługi komputera, przygotować wspólnie polskie imprezy, tak aby nasza obecność była widoczna w Anglii i abyśmy współpracowali ze sobą i stali się bardziej zintegrowani.” Robert doradzać będzie klientom biura SPS we wtorki (11.00-17.00) i czwartki (10.00-14.30), oraz w środy na wcześniej umówionych spotkaniach. Robert będzie pomagał także we wnioskowaniu o status osiedleńca (settled status) w poniedziałki (10.30-13.00 i 14.00-17.00). Można się z nim kontaktować w

EDITOR-IN-CHIEF: Dr Beata Polanowska (editor@empp.co.uk) tel. 0115 97 00 442 ADVERTISING: Natalia Karpińska-Zając (adverts@empp.co.uk) tel. 0115 97 81 396 CONTENTS: Natalia Karpińska-Zając, Robert Skwierawski, Ewa Sosnowskwa,

Peter Brown, Paweł Chrostowski, Michael Czajkowski, Justyna Czekaj, Joanna Feliszek, Danuta Kantyka, Katarzyna Kociniewska, Dominika Potempa, Monika Savage, Darek Skoczylas, Edyta Szromnik, Agata Terriss LAYOUT: Natalia Karpińska-Zając (natalia.zajac@empp.co.uk)

SPS w godzinach otwarcia biura dla klientów oraz wysyłając maila na adres: robert.skwierawski@empp. co.uk. Ewa objęła stanowisko Development Officer & Volunteer Co-ordinator, na którym będzie nie tylko dbać o sprawy bieżące związane z funkcjonowaniem organizacji, ale również o kontakty z wolontariuszami. Ewę mogą Państwo pamiętać z artykułu pt. „Nie mam zgody na nicnierobienie” z marcowego wydania East Midlands po Polsku (EMpP, nr 143). To ona w wolnych chwilach zajmuje się tworzeniem kolorowych ilustracji przedstawiających ludzi i ich zwierzęta domowe. Ewa przyjechała do Anglii 4 lata temu ze Stanów Zjednoczonych i od razu zaangażowała się w wolontariat na rzecz lokalnej społeczności. Szczególnie bliska jej sercu jest sytuacja chartów wyścigowych. Pragnie wykorzystać doświadczenie zdobyte podczas pracy w organizacjach charytatywnych w USA w pracy na rzecz SPS. „Mam wiele pomysłów i chciała-

BI UR O TH E SI GN P OST TO P OL I SH SUC CES S: P OR AD Y I I N F OR M ACJE

Robert Skwierawski info.sps@empp.co.uk tel. 0115 97 00 446 W OLON TAR IAT

Ewa Sosnowska volunteering@empp.co.uk Czynne: poniedziałek - czwartek

bym zarazić ludzi swoją pozytywną energią. Zachęcam wszystkich, którzy myślą lub kiedykolwiek myśleli o wolontariacie do dołączenia do naszego zespołu i zaangażowania się w realizację akcji organizowanych przez SPS. A może razem wymyślimy coś nowego, a wspólna praca stanie się fascynującą przygodą? Wszystko jest możliwe. Szukamy wolontariuszy tłumaczy ale jesteśmy otwarci na wszelkie inne pomysły na społeczne zaangażowanie się. Przed każdą imprezą rodzinną będziemy poszukiwać chętnych do pomocy w prowadzeniu zajęć. Będę także opiekować się biblioteką SPS, zachęcam do wypożyczania naszych książek, mamy bogaty księgozbiór dla dzieci. A jeśli potrafisz pisać artykuły do gazety, to wyślij mi maila. Może wspólnie znajdziemy ciekawy temat i Twój tekst zostanie opublikowany na łamach EMpP.” Z Ewą skontaktować się można dzwoniąc pod numer telefonu 0115 978 13 96 lub pisząc maila na adres: ewa.sosnowska@empp.co.uk n Zespół SPS

East Midlands po Polsku jest miesięcznikiem wydawanym przez organizację charytatywną na rzecz nowoprzybyłych Polaków

The Signpost to Polish Success Wszelkie prawa zastrzeżone. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania, redagowania oraz publikowania na łamach nadesłanych materiałów. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych.

www.empp.co.uk | info.empp@empp.co.uk

70-LeCie HarCerSTWa NoTTiNGHam Harcerstwo w Nottingham spotka się na obchodach siedemdziesięciolecia działalności swojej organizacji w sobotę 28 września w stanicy w Calverton. Uroczystość rozpocznie się Mszą św., po której odbędzie się ognisko, po czym goście zostaną zaproszeni na grilla i wieczorne przyjęcie. Następnego dnia członkowie harcerstwa w Nottingham spotkają się na cmentarzu w Newark na Warsaw Air Bridge Memorial, czyli na corocznej uroczystości upamiętniającej poświęcenie lotników biorących udział w moście powietrznym dostarczającym

prowiant dla walczących w Powstaniu Warszawskim. Harcerstwo stało się jedną z ważniejszych organizacji zrzeszających polskie dzieci i młodzież w UK. W

Nottingham działają drużyny skrzatów, zuchów, harcerek i harcerzy. Tutaj także znajdują się obecnie siedziby żeńskiego Hufca Mazowsze i męskiego Hufca Wrocław. n BP

mP Z SHerWood W rZądZie NoTTiNGHam Boris Johnson, nowy premier Wielkiej Brytanii, powołał na stanowisko rzecznika dyscypliny partyjnej (chief whip) Marka Spencera – MP z dzielnicy Sherwood z Nottingham. Spencer pełni obowiązki posła od 2010 roku. 49-letni Mark Spencer jest rolnikiem, hodowcą warzyw, sprzedawcą jajek od kur z wolnego wybiegu i jagnięciny. Jeśli chodzi o

jego stanowisko w sprawie Brexitu, to pierwotnie opowiadał się za tym, aby Wielka Brytania pozostała w Unii Europejskiej – takie zresztą było oficjalne stanowisko rządu przed referendum z 2016 roku. Koledzy z Partii Konserwatywnej chwalą wybór. Nawet Nick Boles, który odszedł z partii w proteście przeciw Brexitowi bez umowy, napisał o Spencerze: “To jeden z najmilszych ludzi w Partii

Konserwatywnej... sprawiedliwy, twardy, mocno stąpający po ziemi.” Jako chief whip, Spencer będzie kontrolował przestrzeganie dyscypliny partyjnej, kolokwialnie rzecz ujmując będzie parlamentarnymi uszami i oczami premiera Johnsona. Osoba pełniąca rolę chief whip zazwyczaj dostaje dom przy Downing Street (pod numerem 12). n NkZ

LukraTyWNe mieSiąCe LeTNie NoTTiNGHam Nottingham stało się najpopularniejszym miastem wśród żebraków. Okazuje się, że "zarobki" tu są o wiele wyższe niż w innych dużych miastach East Midlands, np. w Lincoln czy Derby. Przedstawiciele organizacji charytatywnych podkreślają, że prawdziwie bezdomni ludzie najczęściej szukają schronienia przed chłodem i przyjmują pomoc od specjalnych grup wolontariuszy, które każdego ranka oferują im tymczasowe

mieszkanie, np. w hostelu. Natomiast "zawodowi" żebracy, ludzie z reguły posiadający stałe lokum, chętnie wykorzystują złe warunki pogodowe w celu wywarcia większego wrażenia na przechodniach i, tym samym, do zdobycia większej ilości datków. Co więcej, najczęściej pieniądze przeznaczają na alkohol i narkotyki. Szacuje się, że "profesjonalny"żebrak może na ulicach Nottingham zarobić nawet 45000 funtów rocznie i jest to – rzecz jasna – kwota

nieopodatkowana. Letnie miesiące to, obok grudnia, czas przynoszący największe zyski. Osoby pracujące dla organizacji Framework próbują edukować społeczeństwo i wskazują, że dawanie pieniędzy żebrakom nie jest wcale dobrym pomysłem, gdyż naraża ich na niebezpieczeństwo, opłaca ich nałogi i utrwala status quo. Można natomiast pokierować taką osobę w potrzebie choćby do Emmanuel House. n NkZ

PoNad 13 miLioNóW doTaCji LeiCeSTer Centrum badawcze METEOR (pełna nazwa to: Manufacturing, Engineering, Technology and Earth Observation Research Centre) przy Uniwersytecie w Leicester otrzymało od rządu grant w wysokości 13.75 miliona funtów. Placówka zostanie ulokowana w National Space Centre w 2020 roku i ma stać się wiodącym centrum badawczym i dydaktycznym. METEOR ma stworzyć pole do współpracy kadry naukowej i przedstawicieli przemysłu kosmicznego, dzięki czemu będzie można rozwijać nowe usługi i technologie, które docelowo wesprzeć będą mogły inne sektory gospodarki, np. rolnictwo, transport i logistykę, handel detaliczny, usługi finan-

sowe, energetyczne czy zdrowotne. Uniwersytet w Leicester nigdy wcześniej nie otrzymał tak dużej dotacji. Profesor Edmund Burke, pełniący obowiązki wice- Projekt centrum METEOR / fot. University of Leicester kanclerza, nie krył zadowolenia z otrzymania Budowa centrum wpisuje się w długrantu. Zauważył, że ośrodek aka- goterminową strategię dla miasta demicki w Leicester jest znany z Leicester i całego Leicestershire. tworzenia najnowocześniejszej Dzięki niej region ma stać się sertechnologii kosmicznej od ponad cem brytyjskiej technologii ko50 lat, a obecnie odgrywa znaczącą smicznej. rolę w misji BepiColombo na Mer- n NkZ kurego.

East Midlands po Polsku

No 149 | September 2019

NoWa fLoTa Na koLei eaST midLaNdS Firma Abellio, która w sierpniu przejęła zarządzanie koleją w regionie ogłosiła, że planuje wymianę floty pociągów, co kosztować będzie 400 milionów funtów. Wykonawcą 165 nowych wagonów, których konstrukcja oparta jest na japońskiej technologii, będzie firma Hitachi Rail. Tabor będzie budowany w Wielkiej Brytanii. Nowe wagony zaoferują większą liczbę miejsc, a pasażerowie będą mogli cieszyć się z nowoczesnych, klimatyzowanych wnętrz. W standardzie dostępne będą gniazda USB, Wi-Fi i ekrany wyświetlające

informacje dla podróżnych. Same pociągi będą cichsze i bardziej ekologiczne. Będą mogły wykorzystywać linie elektryczne jak i pracować w trybie dieslowskim, w którym emisja szkodliwych sub- Projekt pociągu / fot. Abellio UK stancji ograniczona będzie o 90% w porównaniu pobliżu linii kolejowych. Nowe podo poprzedniej wersji pociągu. Wy- ciągi wejdą do użytku w 2022 roku, miana floty ma być tym samym ko- a całkowity koszt inwestycji wynierzystna dla pasażerów, środowiska sie 600 milionów funtów. i społeczności, które mieszkają w n NkZ

Co daLej Z Tamą WHaLey BridGe derBySHire Na początku sierpnia tama Whaley Bridge w Derbyshire uległa poważnemu uszkodzeniu. W obawie przed jej zawaleniem ewakuowano 1500 mieszkańców pobliskiego miasta. Rozpoczęła się dramatyczna walka z czasem, w którą, oprócz sił ratunkowych, zaangażowano RAF. Ze zbiornika wodnego Toddbrook Reservoir wypompowy-

Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Nottingham zaprasza

wano wodę tak, aby obniżyć jej poziom. Zrzucano również worki z piaskiem na uszkodzony fragment zapory.

Po kilku tygodniach inżynierowie z Canal and River Trust ogłosili, że jeśli okazałoby się, że zaporę można Rob Jowitt / fot. Canal & River Trust naprawić, to prace mogą potrwać nawet 3 lata, acz- Według Canal and River Trust kolwiek nie wiadomo jesz- uszkodzenie tamy należy uznać za cze, czy nie lepiej byłoby „anomalię”, do której doszło na tamę kompletnie przebudo- skutek ekstremalnie dużych opawać. Rob Jowitt, który nad- dów deszczu. Zapora została zbuzoruje prace, powiedział, że dowana w 1831 roku (źródła naprawa może kosztować Agencji Środowiska wskazują na miliony funtów i wymagać lata 1840-1841) i do tej pory stawiała opór 1,3 milionom ton wody. wsparcia rządu. n NkZ Toddbrook Reservoir / fot. Canal & River Trust

WSPomNieNie GeN. SoSaBoWSkieGo

PIELGRZYMKA do Matki Bożej z Guadelupe (Meksyk) 7-17 luty 2020 roku (10 dni) Organizator zapewnia:

- zwiedzanie miast Meksyk, Teotihuacan,Taxco, Xochimilco, Puebla, Cholula, Tonantzintla, Cuernavaca, Acapulco, La Quebrada, - komfortowa podróż (lot z Londynu Heathrow): przeloty wraz z opłatami lotniskowymi, - 8 noclegów w hotelach 3 i 4-gwiazdkowych w pokojach 2-osobowych z łazienkami, - śniadania i obiadokolacje, - opieka i informacja turystyczna pilota, - ubezpieczenie i opłata na TFG, - bilety wstępu do zwiedzanych obiektów i wszystkich stref archeologicznych, - opieka duchowa kapłana, - możliwość uczestnictwa w Mszach Świętych. Koszt pielgrzymki to 1700 funtów.

ZAPISY: p. Teresa Gan, tel. 0772 242 9040 p. Sylwia Tarka, tel. 0799 007 0095

GraNTHam Stowarzyszenie historyków Saltby Airfield z okolic Grantham zaprasza czytelników East Midlands po Polsku na uroczystość upamiętniającą wizytę gen. Sosabowskiego na lotnisku Saltby 21 sierpnia 1944 r. oraz 75-tą rocznicę operacji powietrznej Market Garden. Uroczystość odbędzie się 21 września. Rozpocznie się o godz. 15.00 modlitwą przy pomniku, po której organizatorzy zaproszą przybyłych

na kawę i herbatę oraz wykład historyczny prowadzony przez prof. Hala Sosabowskiego, prawnuka generała. Dokładny adres wydarzenia to Saltby Airfield, Sproxton Rd, Skillington, Grantham, NG33 5FE. Zainteresowani mogą uzyskać więcej informacji dzwoniąc do Petera Shepherda pod numer 07973663408. n BP Gen. Sosabowski / fot. CAW

mNiej BroNi PaLNej Na uLiCaCH NoTTiNGHam 4 sierpnia zakończył się kolejny ogólnokrajowy program zrzekania się nielicencjonowanej broni palnej. Pomiędzy 20 lipca a 4 sierpnia policja przyjmowała od członków społeczeństwa broń palną i amunicję bez konieczności udzielania jakichkolwiek wyjaśnień. W Nottinghamshire ten dwutygodniowy program zakończył się sukcesem. W rękach policji znalazło się w sumie 61 sztuk broni – 37

sztuk broni palnej i 24 sztuki amunicji. Były to nie tylko pistolety, strzelby i karabiny, ale także tłumiki, kusza i pistolety startowe. Trafiły się nawet egzemplarze o wartości historycznej: niemiecki Mauser, Luger i pistolet Dreyse 1907 z kaburą. Broń wręczona policji jest sprawdzana pod kątem możliwych powiązań z jakimkolwiek otwartym dochodzeniem. Jeśli takie powiązanie istnieje, broń staje się dowodem

w sprawie. Broń mająca wartość historyczną może być przekazana do muzeów. Pozostała jest niszczona. Usuwanie broni z obiegu jest niezwykle ważne, gdyż może ona potencjalnie znaleźć się w niewłaściwych rękach. Każdy, kto wie o posiadaniu przez kogokolwiek nielegalnej broni palnej może to zgłosić policji lub, anonimowo, powiadomić organizację Crimestoppers (tel. 0800 555 111 08). n eS

www.empp.co.uk | info.empp@empp.co.uk

króLeWSkie ZaPrZeCZeNia Jeffrey Epstein był milionerem i finansistą obracającym się w kręgach światowych elit. Mimo skromnych początków dorobił się fortuny, wykorzystując swój talent do biznesu i koneksje wśród bogaczy. Epstein zmarł nagle, 10 sierpnia w nowojorskim więzieniu, gdzie oczekiwał na proces z zarzutem handlu kobietami w celach seksualnych. Podczas gdy jego śmierć została oficjalnie uznana za samobójstwo i umieściła go poza zasięgiem prawa, FBI zadecydowało o kontynuacji dochodzenia w sprawie zarzucanych mu przestępstw. To oznacza, że byli przyjaciele i współpracownicy Epsteina mogą się znaleźć w centrum zainteresowania śledczych. Wielu sławnych i wpływowych ludzi żałuje teraz utrzymywania bliskich kontaktów z Epsteinem. W świetle ostatnio ujawnionych faktów, jednym z tych ludzi jest członek rodziny królewskiej, Książę Andrzej. Na przestrzeni lat Epstein miał molestować, nakłaniać do prostytucji i wykorzystywać seksualnie dzie-

siątki młodych kobiet i dziewcząt, wiele z nich małoletnich. Jedna z rzekomych ofiar, Virginia Roberts (obecnie Giuffre), która twierdzi, że była zmuszona do kontaktów seksualnych z Księciem Andrzejem, poprosiła go o zapewnienie sprawiedliwości dla ofiar Epsteina poprzez ujawnienie „wszystkiego, co wie”. Książę zdecydowanie zaprzecza. W oficjalnym oświadczeniu Pałacu Buckingham czytamy: „sugestia, że (książę) tolerował, uczestniczył i zachęcał do takiego zachowania jest odrażająca”. Takie zaprzeczenia są typową reakcją rodziny królewskiej na nawet najmniejszy cień skandalu dotyczącego jednego z jej członków. Wydawane są w nadziei, że ograniczą możliwość dalszych komentarzy czy śledztwa. Jednak w tym przypadku takie oficjalne oświadczenie nie jest wystarczające, nie dostarcza bowiem żadnych wyjaśnień na temat znanych powiązań Księcia Andrzeja z Epsteinem. A powiązania istnieją. Udokumentowane kontakty i przyjaźń między

nimi sięgają roku 1999, kiedy Epstein był gościem Księcia Andrzeja w Zamku Balmoral. Przyjaźń była kontynuowana nawet po tym, jak w roku 2008 Epstein przyznał się do nakłaniania małoletnich do prostytucji. Mimo tych oskarżeń książę w dalszym ciągu utrzymywał kontakty z zarejestrowanym sprawcą przestępstw seksualnych. W roku 2010 Książę Andrzej był sfotografowany w czasie wizyty w rezydencji Epsteina. Rok później angielska gazeta „The News of the World” opublikowała zdjęcie obu mężczyzn spacerujących w nowojorskim Parku Centralnym. Prawnicy prowadzący sprawy niektórych z ofiar Epsteina chcieliby, żeby książę Andrzej złożył zeznanie pod przysięgą, ujawniając „wszystko, co wie” na ten temat. Taki krok byłby na pewno właściwy i dobrze przyjęty. Wszak dotychczasowe oświadczenia i zaprzeczenia brzmią raczej pusto i nieszczerze. Kobietom, które są ofiarami Epsteina, należy się sprawiedliwość. n PB

GreNLaNdia Nie Na SPrZedaż Donald Trump zawsze uważał się za mistrza negocjacji. Bogactwo i pozycję osiągnał w handlu nieruchomościami, wykorzystując swój talent do negocjowania kupna i sprzedaży. Jednakże jego ostania próba transakcji – zakup Grenlandii – zakończyła się wielkim fiaskiem. Premier Danii, Mette Frederiksen, określiła tę ofertę jako „absurdalną dyskusję”. Ale z historycznego punktu widzenia nie jest to przypadek odosobniony – kilka obszarów współczesnych Stanów Zjednoczonych było w przeszłości przedmiotem transakcji handlowych. Luizjana została kupiona od Francji w 1803 r. za 15 milionów dolarów.

W roku 1854 Ameryka zapłaciła Meksykowi 10 milionów dolarów za obszar wielkości 29670 mil kwadratowych, a w 1867 r. nabyła Alaskę od Emporium Rosyjskiego za 7,2 miliona dolarów.

użytym przez premier, która opisała jego propozycję jako żart i absurd. Sięgnał więc po swój ulubiony sposób komunikacji, Twitter, gdzie wyraził niezadowolenie z „paskudnej” odpowiedzi Duńczyków.

Jednakże Grenlandia, największa wyspa świata, nie jest własnością Danii, tylko jej mieszkańców. Jest duńskim autonomicznym terytorium zależnym – i jako takie – nie jest na sprzedaż. Premier Danii stwierdziła, że minęły już czasy, kiedy można było kupować czy sprzedawać całe kraje, łącznie z ich mieszkańcami.

W rezultacie Trump, zawsze wrażliwy nawet na najmniejszą krytykę czy kwestionowanie swojej osoby, odwołał planowaną na 2 września oficjalną wizytę w Danii i spotkanie z duńskim premierem. Ludzie biznesu mówią, że wszystko i każdy ma swoją cenę. To powiedzenie jednak się nie sprawdza kiedy, tak jak w przypadku Grenlandii, coś nie jest na sprzedaż. n PB

Trump poczuł sie urażony językiem

ŚWiaT: króTko i Na TemaT • Kanadyjska policja zaliczyła wpadkę podczas konferencji prasowej, w trakcie której informowała o morderstwie pary obcokrajowców. Konferencję transmitowano na Facebooku i nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że został włączony “koci filtr”, który automatycznie dorobił sierżant prowadzącej kocie uszy, nos i wąsy. Policja przeprosiła za cyfrowy in-

cydent tłumacząc się wyzwaniami towarzyszącymi używaniu mediów społecznościowych.

• Wrześniowy numer brytyjskiego magazynu Vogue, nazwany „Siły do zmian”, jest wyjątkowy, gdyż gościnną redaktor naczelną została meghan markle. Księżna Sussex nie chciała, aby jej zdjęcie znalazło się na okładce pisma i zaproponowała, aby umieścić na niej 16 zdjęć – 15 kobiet, które uważa za inspirujące (m.in. aktorki Salma Hayek i Jane Fonda, aktywistka Greta Thunberg, bokserka Ramla Ali) oraz lustra – aby czytelniczka magazynu mogła metaforycznie dojrzeć na okładce siebie. Koci filtr podczas konferencji / fot. Facebook

• Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego wynaleźli soczewki kontaktowe z funkcją zoomu. Soczewki są w stanie wykryć sygnały generowane podczas ruchów gałki ocznej, dzięki czemu powiększenie obrazu może nastąpić np. po dwukrotnym mrugnięciu. Wynalazek w przyszłości może przydać się w protetyce oka i robotyce. • Prezydent Indonezji ogłosił plan przeniesienia stolicy kraju z Dżakarty na wyspę Borneo. Koszt przeprowadzki, która wymuszona jest zagrożeniem zmianami klimatycznymi wyniesie prawdopodobnie 33 miliardy dolarów. Mówi się, że duża część starej stolicy do 2050 roku może znaleźć się pod wodą. n NkZ

East Midlands po Polsku

No 149 | September 2019

koNieC SkLePóW STaCjoNarNyCH Wartość sprzedaży detalicznej w Wielkiej Brytanii spada najszybciej od 24 lat. Zamykane są kolejne sklepy, a co za tym idzie – ludzie tracą pracę. do kłopotów branży niewątpliwie przyczyniają się niski kurs funta i zawirowania polityczne, aczkolwiek jest szereg innych czynników, które sprawiają, że tzw. high street znika z centrów miast. Natalia karpińska-Zając Rok 2018 przyzwyczaił nas do tego, że z ulic miast znikają duże i znane marki sklepów. Pożegnaliśmy m.in. giganta sprzedającego zabawki – Toys R Us oraz markę dostarczającą elektronikę – Maplin. Poważnych kłopotów nie uniknęła sieć Poundworld, co może być nieco zaskakujące, zważywszy na fakt, że w całej tej zawierusze to dyskonty trzymają się całkiem nieźle. Istniejącą od 1849 r. sieć House of Fraser, która ma w swym portfolio regionalne marki cenione na brytyjskim rynku, takie jak Jenners, Rackhams i Kendalls, kupił założyciel Sports Direct – Mike Ashley. Mówi się, że House of Fraser padł ofiarą źle dobranej kadry managerskiej, która nie miała doświadczenia w branży sprzedaży detalicznej i niewystarczających inwestycji w handel internetowy. W sumie w 2018 r. upadły 43 firmy i zamknięto 2594 sklepy, co negatywnie wpłynęło na ponad 46 tys. miejsc pracy. upadki, nie wzloty Obecne dane Centre for Retail Research nie wyglądają optymistycznie: tylko do czerwca 2019 roku upadło 27 firm, co przełożyło się na zamknięcie 932 sklepów i pro-

blemy z pracą dla ponad 32000 osób. W kwietniu głośno było o kłopotach sieci Debenhams, która postanowiła zamknąć 50 swoich sklepów w przeciągu 3 lat. Do wiadomości podano informację z 22 lokalizacjami poza East Midlands, aczkolwiek nie jest niemożliwe, że w bliskiej przyszłości zamknięty zostanie sklep w centrum Nottingham, zważywszy na typ lokalu, w jakim się znajduje (miejsce mało ustawne, ciężkie do utrzymania). Problemy nie ominęły też znanej sieci dla młodych rodziców – Mothercare, który do końca czerwca 2019 roku zamknął 60 swoich sklepów, Homebase, który zamyka 42 ze swych 246 marketów budowlanych oraz Marks & Spencer, który do końca roku 2022 planuje zamknąć 100 sklepów. W tarapatach są też New Look, Carpetright, Monsoon i Topshop. Skąd problemy w branży? Na pewno ich początku należy upatrywać w zmianach zwyczajów zakupowych – konsumenci wolą robić zakupy w internecie niźli odwiedzać lokalne sklepy. Trend ten najpewniej przyspieszy, a sprzedaż on-line będzie stanowić ponad połowę całej sprzedaży detalicznej w ciągu najbliższych 10 lat (obecnie

jest to 1/5 całkowitej wartości rynku). Nie pomagają też niepewność polityczna i Brexit. High street przyszłości Brytyjska high street nigdy już nie będzie taka sama. Z centrów miast najszybciej znikają banki (-716 placówek w 2018 roku) i – o dziwo – puby (-636), lecz przybywa salonów piękności (+495) i fryzjerskich (+813). Analiza rynku z zeszłego roku ujawnia też zmniejszenie ilości biur nieruchomości (-448), odziałów pocztowych (-283), a nawet klinik dentystycznych (-230). Na ich miejsce wchodzą sklepy z epapierosami (+244), restauracje (+218), kawiarnie (+214) i siłownie (+144). Niektórzy za taki stan rzeczy obwiniają rosnące koszty operacyjne. Mike Ashley wprost mówił o „zachłannych wynajmujących”, detaliści skarżą się też na wysokie podatki. W czerwcu Tesco, największy sprzedawca w UK, ponaglił rząd, aby wprowadzić 2% podatek od sprzedaży internetowej. Tesco twierdzi, że obecne prawo faworyzuje sprzedawców online, a niszczy sprzedawców posiadających fizyczną przestrzeń handlową, na czym w konsekwencji cierpią lo-

kalne społeczności. Rząd, póki co, nie zdecydował się na podjęcie żadnych działań w celu wprowadzenia tego podatku, ale przeznaczył 675 milionów funtów na regenerację dzielnic, z których zniknęły sklepy po to, aby stworzyć tzw. future high street. Planowane jest także przeprowadzenie konsultacji, które miałyby umożliwić łatwiejsze przekształcanie przestrzeni handlowych w przestrzeń mieszkalną i usługową.

marką własną w przystępnych cenach. Popularna sieć dyskontów B&M odnotowała w drugim kwartale 2019 r. pięciokrotny wzrost zysków i planuje otwarcie 45 sklepów do marca 2020 roku w całym UK (obecnie sieć posiada 632 markety). Założyciel Poundworld, Christopher Edwards, wprowadził na rynek podobną do poprzedniej markę: One Below i planuje otwarcie 50 sklepów w całym kraju do końca tego roku.

Liczy się cena Nadzieją dla istniejących nadal sklepów ma być – według specjalistów – inwestycja w działania zmierzające do podniesienia satysfakcji klienta, aczkolwiek sami konsumenci, jako główny czynnik decydujący o przyciągnięciu ich pieniędzy, wymieniają... cenę produktów. Idąc tym tropem trudno jest nie zauważyć, że niektóre biznesy kwitną. Na prowadzeniu znajduje się Aldi, otwierający kolejne markety spożywcze, w których sprzedaje jakościowe produkty pod

Skoro tak, to co dalej z House of Fraser? Cóż, Mike Ashley ogłosił, że będzie dążył do tego, aby 80% sklepów pozostało otwartych. Jego recepta na sukces to wprowadzenie bardziej luksusowych – i oczywiście drogich – produktów do sprzedaży oraz oferowanie klientom wysoko spersonalizowanych usług. Mimo to w styczniu 2019 sieć zamknęła 31 z 59 sklepów, co skutkowało utratą pracy przez 6000 osób. Czas pokaże czy plan Ashleya się uda. n

pięć lat. Uwaga! To jest podchwytliwe pytanie! Musisz pokazać, że nie chcesz stać w miejscu, ale również, że jesteś realistą. Nie mów, że za pięć lat chcesz być dyrektorem tej firmy! Nie mów też, że za pięć lat będziesz prowadzić swoją firmę lub pracować dla innej firmy. Dobrze zabrzmi stwierdzenie: „Pięć lat to długi okres czasu. Mam nadzieję rozwinąć swoje umiejętności, chciałbym awansować, może móc szkolić ludzi, jeśli pracodawca mi na to pozwoli.”

która zajęła kilka dni i była naprawdę wyczerpująca. Największe porażki? O tym nie jest łatwo mówić. Tutaj najważniejsze jest to, żeby pokazać, że rozumiesz, gdzie popełniłeś błąd. Mów otwarcie, przyznając, że gdyby dało się cofnąć czas, zrobiłbyś coś inaczej, osiągając tym samym lepszy rezultat.

WiedZieć, Co odPoWiedZieć Bezpłatnie pomagamy w składaniu wniosków o

SETTLED STATUS Zapraszamy w PONIEDZIAŁKI godz. 10.30-13.00 oraz 14.00-17.00 Weź ze sobą: - Paszport - Telefon komórkowy - Dostęp do maila - Numer NI - Dla dzieci, oprócz paszportów, akty urodzenia

Godziny otwarcia Biura SPS: wtorki (11.00-17.00) środy (na zapisy) czwartki (10.00-14.30)

rozmowa kwalifikacyjna może zestresować najbardziej doświadczonego poszukiwacza pracy. Nigdy nie wiadomo, o co zapyta rekruter i jaka odpowiedź ma szansę się spodobać. Na szczęście pewne pytania można przewidzieć, a odpowiedzi na nie przygotować wcześniej. agata Terriss opowiedz mi o sobie Taka prośba może być zrozumiana na dwa sposoby. Rekruter albo chce się dowiedzieć, jakie masz doświadczenie zawodowe, albo posłuchać o tym, co lubisz robić poza pracą. Najlepiej będzie, jeśli zapytasz, na który temat masz opowiedzieć. W większości przypadków rozmówca ma na myśli karierę, ale lepiej się upewnić! Jak odpowiadać? Zwięźle i na temat. Zacznij od swojej pierwszej pracy i krótko opisz swoją podróż zawodową do teraźniejszości. Mów o obowiązkach i sukcesach, skup się na pozytywnych rzeczach. Wady i zalety Każdy z nas ma i zalety, i wady. Zapytany o nie, zacznij od zalet – wybierz te, które w jakimś stopniu mogą pomóc w pracy, o którą się starasz. Na przykład, jeśli praca jest w sprzedaży, to zaletą będzie otwartość na ludzi. Jeśli będziesz wykonywać pracę fizyczną, zaletą będzie wytrzymałość. O wadach trochę trudniej mówić, ale też jest na to sposób! Wybierz takie, które nie będą w żaden sposób przeszkadzać

w wykonywanej pracy: starając się o pracę w fabryce, możesz powiedzieć, że nie za dobrze radzisz sobie z obsługą Microsoft Office, a starając się o pracę w sprzedaży, jako wadę wskazać możesz gadulstwo... które akurat w sprzedaży nie powinno przeszkadzać, a wręcz może pomóc. Na koniec ciekawostka: jedną z najczęściej wymienianych przez kandydatów do pracy wad jest perfekcjonizm - większość rekruterów z przymrużeniem oka podejdzie do takiej odpowiedzi. Wybór pracodawcy Gdy padnie pytanie o to, dlaczego chcesz pracować w tej, a nie innej firmie, masz duże pole do popisu! Postaraj się dobrze poznać firmę, zanim pojawisz się na rozmowie. Zajrzyj na jej stronę internetową, dowiedz się, jakie wyznawane są w niej wartości i odpowiedz, że Twoje są takie same. Możesz powiedzieć, że praca na stanowisku, o które się starasz, pozwoli Ci się rozwinąć i że słyszałeś wiele o tym, że ludzie awansują i są doceniani. Najbliższa przyszłość Często rekruterzy pytają o to, gdzie kandydat do pracy widzi siebie za

osięgnięcia i porażki Jakie są Twoje największe osiągnięcia? Odpowiedz szczerze, mów o tym, z czego jesteś bardzo dumny. Rodzice mają tendencję do tego, żeby powiedzieć, że najbardziej dumni są ze swoich pociech, ale nie jest to odpowiedź pożądana. Skup się raczej na czymś innym, co wymagało dużo pracy i poświęcenia, na przykład obrona pracy dyplomowej, lub wspinaczka po górach,

Twoje pytania Czy masz jakieś pytania? TAK! To jedyna dobra odpowiedź. Przygotuj sobie 2-3 pytania. Od dziada pradziada wiadomo, że ludzie najbardziej lubią rozmawiać o…. sobie! Najlepsze pytania do zadania rekruterowi: Czy możesz opowiedzieć mi o swojej karierze w tej firmie? Co lubisz najbardziej w tej firmie? Dlaczego zatrudniacie na to stanowisko? Czy ktoś odszedł, czy awansował? Jak rozwija się firma? Jakie są plany firmy na następne 5-10 lat? n

www.empp.co.uk | info.empp@empp.co.uk

fiNaNSe dLa oPorNyCH:

ZaNim PożyCZySZ Pożyczanie pieniędzy w Polsce jest prostsze niż w uk. raty 0%? Nie ma problemu. Biorąc kredyt gotówkowy zawsze wiesz, ile za niego zapłacisz przed aplikowaniem. W uk nie jest aż tak różowo, choć przeciętni pożyczkobiorcy mają – zdawałoby się – więcej pieniędzy. Natomiast wpaść w spiralę długów tak samo łatwo jest i w Wielkiej Brytanii, i w Polsce. Podpowiadamy, jak pożyczać z głową. Natalia karpińska-Zając Credit score Zanim w ogóle pożyczysz pieniądze, warto poznać swój osobisty rating kredytowy. Specjalne agencje (Experian, TransUnion, Equifax) przechowują dane finansowe o większości z nas i to na podstawie tych danych pożyczkodawcy przedstawiają nam oferty: lepsze, gdy mamy dobry rating, a gorsze lub żadne, gdy zły. Jak poznać swój credit score za darmo? Można skorzystać na przykład ze stron Credit Karma (creditkarma.co.uk) lub Experian (experian.co.uk). Co zawiera raport o Tobie? Oprócz podstawowych danych, jak imię, nazwisko i adres, będą to m.in.: twoja historia kredytowa, powiązania finansowe z innymi ludźmi (gdy na przykład masz z kimś wspólne konto), jakiekolwiek spóźnione lub pominięte spłaty rat pożyczek, ilość pieniędzy, które jesteś winien pożyczkodawcom, tzw. CCJs czyli sądowe nakazy spłaty zadłużenia, o ile nie spłacisz długu w ciągu miesiąca od otrzymania wezwania. Budowanie historii kredytowej i dobrego credit score trwa często latami. Im więcej zobowiązań płacisz terminowo (mowa nie tylko o pożyczkach, lecz także o rachunkach za prąd, telefon, wodę, itp.), tym lepszy masz rating. Ważne jest także, aby być zarejestrowanym jako wyborca i nie zmieniać zbyt często adresu zamieszkania. Wpływ na ocenę mają także to, jak korzystasz z dostępnego limitu kredytowego (gdy twój limit na karcie kredytowej wynosi £1000, wykorzystuj co najwyżej 50% tej kwoty, dążąc do 25% lub mniej), obecne długi i ich wartość i – jak już wspomniano – powiązania z innymi osobami. Jeśli powinie ci się noga, to ślad tego incydentu pozostanie w dokumentach przez 6 lat. Aby poprawić zły rating, można rozważyć skorzystanie ze specjalnej, wysokooprocentowanej karty kredytowej

(tzw. credit-building card), ale należy bezwzględnie spłacać całość zobowiązań w terminie – inaczej przyniesie to więcej szkody niż pożytku. dobre i złe długi Dobry dług, to dług zaciągnięty na sfinansowanie rozsądnej inwestycji w przyszłość finansową. Twoją przyszłość. Ta inwestycja powinna ci pomóc w dłuższej perspektywie i nie powinna mieć negatywnego wpływu na ogólną sytuację finansową. Za dobre zadłużenie można na przykład uznać kredyt hipoteczny, pożyczkę studencką, czy pożyczkę na rozwój własnej działalności gospodarczej (pod warunkiem posiadania dobrego i realistycznego biznes planu). A co z kupnem samochodu? Ta kwestia jest nieco bardziej skomplikowana, tym bardziej, że samochody bardzo szybko tracą na wartości. Jeśli auto niezbędne jest do dojeżdżania do pracy, można potraktować je jako inwestycję. Ważne jednak, abyś mógł pozwolić sobie na spłatę zadłużenia i pokrycie kosztów bieżących użytkowania samochodu.

Shop around, czyli porównuj oferty Aby nie przepłacać, warto wybrać najlepszą z dostępnych opcji pożyczenia pieniędzy. Porównując proponowane pożyczki zwracaj uwagę na APR, stopę procentową, kwotę całkowitą, którą będziesz mieć do spłaty, oraz wszelkie kary i opłaty za spóźnione wpłaty lub za ich brak. Jeśli masz zły credit score (czyli wyżej wspomniany rating kredytowy), to propozycje pożyczek nie będą specjalnie atrakcyjne i warto wtedy zastanowić się poraz kolejny, czy naprawdę pożyczenie pieniędzy jest niezbędne.

takim APR, a reszta dostanie gorszą ofertę (lub wcale jej nie otrzyma). Czasem banki wabią nas ofertami pożyczek podając miesięczną stopę procentową – np. 2%. Wow? Nie do końca. Roczna stopa procentowa wyniesie 24% (wszak rok ma 12 miesięcy), a APR np. 27%. Dlatego zawsze szukajmy APR na umowach kredytowych pamiętając, że nie jest legalne niepodawanie tej wartości.

Zły dług nigdy nie przyczyni się do powiększenia majątku. Świetnym przykładem jest pożyczka na luksusowe wakacje lub na nowy samochód, którego tak naprawdę nie potrzebujesz. Pożyczanie pieniędzy na spłatę innych zobowiązań tym bardziej nie jest dobrym pomysłem, gdyż wprowadza w błędnę koło zadłużenia.

interest rate przy pożyczkach Interest rate to po polsku stopa procentowa. Jest to całkowity koszt kapitału, który musisz zapłacić, jeżeli pożyczasz pieniądze. Koszt ten wyrażony jest zazwyczaj jako procent od pożyczonej sumy i mierzony jest w ujęciu rocznym. Wyobraź sobie, że chcesz pożyczyć £1000 na rok przy stopie procentowej równej 10%. Po roku będziesz musiał oddać te £1000 plus 10% odsetek, czyli £1100. Jeśli pożyczysz pieniądze na dłuższy czas, będziesz musiał oddać więcej. Gdyby tylko było to takie łatwe!

opłaty, prowizje, kary Mogą człowieka zaskoczyć, dlatego tak ważne jest przestudiowanie oferty ze zrozumieniem. Late payment charges to opłaty za spóźnienie się ze spłatą. Returned payment fee to opłata, która jest pobierana, gdy ustawiłeś direct debit, aby spłacać swoje zobowiązanie, a na twoim koncie nie ma pieniędzy. Posiadacze kart kredytowych mogą spotkać się ponadto z cash withdrawal fees, czyli opłatami za wypłaty pieniędzy z bankomatów, dormancy fees – za nieużywanie karty, wreszcie opłaty za przekroczenie limitu na karcie (going over your credit limit) czy używanie jej za granicą.

Ponadto złe długi to długi zaciągnięte bezmyślnie lub pod wpływem impulsu. Dlatego zawsze należy porównać dostępne oferty kredytowe i wybrać najlepszą. Trzeba mieć pewność, że pożyczamy pieniądze najtaniej jak to możliwe. Warto przemyśleć, czy będzie nas stać na miesięczne spłaty (również w przypadku wzrostu stóp procentowych w przyszłości). Należy także upewnić się, że zrozumiałe są wszystkie warunki, na jakich udzielana jest pożyczka.

annual Percentage rate APR to roczna stopa procentowa, w której zawarto dodatkowo wszelkie obowiązkowe opłaty, które są automatycznie uwzględnione w pożyczce. Gdy porównujesz dostępne pożyczki, warto kierować się właśnie APR. Ale należy uważać. APR nie uwzględnia opłat dobrowolnych, np. ubezpieczenia pożyczki. Poza tym, gdy bank w ofercie kredytowej podaje nam „representative APR” oznacza to, że tylko 51% aplikujących dostanie pożyczkę z

Czy stać cię na kredyt? Oto jest pytanie! Warto, przed wzięciem pożyczki, sporządzić dokładną listę swoich wpływów i wydatków miesięcznych, żeby się tego dowiedzieć. Jeśli jest dobrze, to zadaj sobie pytanie, czy dasz radę spłacać pożyczkę gdy stracisz pracę lub zachorujesz. I zadaj sobie to pytanie kilka razy. Jeśli ledwo wiążesz koniec z końcem – nie pożyczaj. Koniec kropka. n

ZaLeTy PerSoNaL Tax aCCouNT Dokładny dochód, kwota składki ubezpieczeniowej (National Insurance contribution), sytuacja podatkowa, informacja o pobieranych świadczeniach, możliwość dokonania tzw. Tax Credit renewal to tylko niektóre z zalet konta Personal Tax Account. Konto umożliwia wgląd w naszą sytuację jeśli chodzi o różnego rodzaju świadczenia (Child Benefit, Marriage Allowance, Tax Credit). Jeśli jesteśmy zobowiązani do rozliczania się z podatków, np. mamy dodatkowy dochód, albo prowadzimy działalność gospodarczą – konto umożliwi sprawne rozliczenie się z podatku czy uzupełnienie tzw. self-assessment. Możemy sprawdzić, jakie podatki zapłaciliśmy w poprzednich latach. Jeśli kwalifiku-

jemy się na zwrot podatku – to też jest najszybsza forma i jedyna umożliwiająca otrzymanie zwrotu na nasze konto bankowe. Jeśli zadzwonimy do Revenue z prośbą o zwrot podatku, wyłączną możliwą opcją jest otrzymanie czeku. Zakładając Personal Tax Account otrzymujemy zwrot bezpośrednio na konto bankowe. Chyba najbardziej interesujące informacje są w sekcjach National Insurance oraz Pension. Możemy upewnić się na przykład, że w każdym roku odprowadziliśmy właściwe składki National Insurance, czyli że lata te będą wliczone do naszej emerytury. Możemy sprawdzić również, kiedy otrzymamy państwową emeryturę i jaka będzie jej szacunkowa wysokość. Emerytura, którą płacimy poprzez pracodawcę (Employment pension) nie jest

zawarta w tych kalkulacjach – składki płacone na poczet tej emerytury stanowić będą nasz dodatkowy dochód. Niewykluczone, że w kolejnych miesiącach i latach będziemy mieli dostęp do większej liczby usług i informacji. Rząd pracuje nad nowymi rozwiązaniami. Reasumując, uruchomienie tego rachunku i sprawdzanie przynajmniej raz w roku co się z nim dzieje, jest dobrym pomysłem, ponieważ uzyskujemy w ten sposób więcej informacji o naszej sytuacji i możemy podjąć lepsze decyzje.

unt, odnajdziemy dwa zielone przyciski umożliwiające utworzenie konta na dwa różne sposoby. Możemy stworzyć konto albo przez Government Gateway, albo poprzez GOV.UK Verify, procedura Government Gateway jest jednak nieco łatwiejsza.

Aby utworzyć konto, musimy odwiedzić stronę: Personal Tax Account: sign in or set up i kliknąć zielony przycisk Start now. Następnie, na stronie Prove you identity to continue, wybieramy ostatnią opcję Create an account. Na kolejnej stronie, Create an acco-

Założenie konta Personal Tax Account umożliwi każdemu monitorowanie własnej sytuacji finansowo-podatkowej, jest wygodne w nawigacji i umożliwia dogodną komunikację z urzędem skarbowym. n dr

W kolejnych krokach należy postępować według wskazówek. Niezbędne będzie podanie swojego adresu e-mail, danych osobowych, numeru National Insurance. Pojawią się także pytania weryfikujące naszą tożsamość.

East Midlands po Polsku

No 149 | September 2019

kaPraL WojTek – NieZWykły żołNierZ ii WojNy ŚWiaToWej Wśród wielu pasjonujących opowieści z okresu ii Wojny Światowej nie brakuje i takich, w które po prostu ciężko uwierzyć. Na szczególną uwagę zasługuje opowieść o Wojtku, syryjskim niedźwiedziu brunatnym, który stał się polskim żołnierzem 22 kompanii Zaopatrzenia artyleryjskiego w 2 korpusie Polskim dowodzonym przez generała Władysława andersa. Leonard ilski Prawdopodobnie pierwszymi zwierzętami, które człowiek wykorzystywał do celów militarnych były słonie. Informacje o ich zastosowaniu w bitwie pochodzą z około 1100 r. p.n.e. Słonie bojowe używane były na obszarze całych starożytnych Indii. W czasach bliższych współczesności w działaniach bojowych znalazło zastosowanie wiele innych gatunków zwierząt, wśród nich muły, konie, psy, wielbłądy, gołębie, kanarki, delfiny i morskie lwy. Wyruszający na wojnę Wojtek szedł w ślady wielu niezwykle odważnych zwierząt, które towarzyszyły człowiekowi podczas działań wojennych. Między Wojtkiem a innymi zwierzętami wykorzystywanymi na wojnie istniała wszakże jedna zasadnicza różnica. Niedźwiedź nigdy nie przeszedł żadnego szkolenia wojskowego. adopcja Wojtka Był kwiecień 1942 roku. Na poboczu drogi zatrzymuje się konwój. Polscy żołnierze korzystają z postoju i przygotowują sobie posiłek. Po chwili dosłownie z nikąd pojawia się bosonogi chłopiec z przewieszonym przez szyję jutowym workiem. Uczucie głodu przemogło lęk przed obcymi i skłoniło chłopca do zbliżenia się do Polaków. Po podzieleniu się posiłkiem z przybyszem, Polaków zaciekawił jutowy worek który miał chłopiec. Kapral Piotr Prendys (późniejszy opiekun

Wojtka) ostrożnie poluzował sznurek zaciskający koniec worka i z jego czeluści wychylił się czarny pyszczek małego niedźwiedzia. Niedźwiadek okazał się wymizerowanym, niedożywionym kilku miesięcznym stworzonkiem o zmierzwionej sierści. Młody Pers otrzymał za niedźwiadka wielką puszkę konserwy wołowej, tabliczkę czekolady oraz garść drobnych pieniędzy, co w ówczesnych warunkach i tak było wysoką kwotą. Polacy dorzucili jeszcze szwajcarski nóż oficerski. Żołnierze czule zaopiekowali się zwierzakiem, odkarmili go i wychowali. Początkowo Wojtek, jak pieszczotliwie nazwano misia, miał trudności z przyjmowaniem pokarmu, wobec czego karmiono go improwizowanym smoczkiem przytwierdzonym do... butelki po wódce. W butelce znajdowało się oczywiście mleko. Niedźwiadek rósł i mężniał wraz z 2 Korpusem Polskim. W dorosłym wieku ważył już ponad 250 kilogramów i mierzył 180 centymetrów! Na temat jego zachowań wśród żołnierzy krążyły setki anegdot, warto jednak podkreślić jego zżycie z opiekunami i ogromne zaufanie, jakim obdarzał otaczających go ludzi. Polakom w przedziwny sposób udało się Wojtka wychować. Zwierzak nie był agresywny i uwielbiał towarzystwo ludzi. Trzeba jednak przyznać, że sprawiał im także sporo kłopotów, głównie ze względu na niesforne

zachowania, Wojtek podkradał jedzenie, zrywał suszące się pranie, a samo jego pojawienie się wśród osób nie znających realiów 22 Kompanii wzbudzało przerażenie. Przyjaciel i kompan Wojtek towarzyszył żołnierzom w życiu codziennym, będąc nieodłącznym elementem 2 Korpusu. Spał przy namiocie, często uwiązany na sznurku, który wyglądał groteskowo na szyi potężnego zwierzaka. W ramach zabawy siłował się z żołnierzami, a ci z czułością odnosili się do ulubieńca. Początkowo żołnierze jakoś dawali sobie radę z potężnym zwierzakiem, ale później - gdy też już zmężniał - nie dawał szans żadnym rywalom w improwizowanych zapasach. Pokonanych lizał po twarzy i nigdy nie zrobił nikomu krzywdy. Polacy z ułańską wręcz fantazją ufali Wojtkowi, czyniąc z niego na pół-żołnierza. Niedźwiedź został nawet wpisany do stanu kompanii w stopniu szeregowego. Później oficjalnie awansowano go do stopnia kaprala. Jest to swego rodzaju kuriozum, które jednak należy osadzić w realiach specyficznej sytuacji Polaków z 2 Korpusu. Wielu żołnierzy utraciło na skutek wojny i okupacji rodziny, dobytek całego życia, byli więzieni, torturowani, cudem uniknęli śmierci. Obecność Wojtka była dla nich odskocznią od wojennej codzienności, pewną ulgą w cierpieniu. Niedźwiedzia traktowano jak maskotkę korpusu, ale z ogromnym wyczuciem i troską. Mógł spać z żołnierzami w namiocie, jadł z nimi posiłki, uczestniczył w zabawach. Podobno uwielbiał piwo, które pił wprost z butelki tak jak niegdyś mleko. Żołnierze zaakceptowali jego obecność i uznali za kolegę, który przebył z nimi trudny szlak bojowy kampanii włoskiej 2 Korpusu walcząc z nimi ramię w ramie. Z Iranu Polacy trafili do Palestyny, stamtąd do Egiptu i wreszcie do Włoch, gdzie w składzie 8 Armii bili się o przełamanie Linii Gustawa. Punktem kulminacyjnym walk było zdobycie Monte Cassino, co pozwoliło aliantom na kontynuowanie ofensywy i wkroczenie do Rzymu. Polacy odznaczyli się w bitwie szczególnie, wkraczając na kluczowe dla losów batalii wzgórze. Wojtek po raz kolejny towarzyszył 22 Kompanii. Do jego zadań należało noszenie skrzynek z amunicją. Trzeba jednak podkreślić, że Wojtek od początku swojej obecności w 2 Korpusie był oswojony z hukiem armat, strzałami karabinów i warunkami charakterystycznymi dla wojny. Stanowiły część jego żołnierskiego życia, które współ-

Poszukiwany: Łukasz Biskupiak, wiek 31 lat, wzrost ok. 178 cm, średnia budowa ciała, włosy ciemny blond, przebywa na terenie Anglii od 2009 roku, mieszka w Nottingham w dzielnicy Hyson Green, ostatni kontakt telefoniczny odbył się 26.05.2017 r. Osoby, które mogą pomóc w znalezieniu Łukasza, proszone są o kontakt z matką Barbarą pod numerem telefonu +48 693 713 387 lub z redakcją miesięcznika EMpP (editor@empp.co.uk, tel. 0 115 970 0442)

dzielił z kolegami. Dość oryginalnymi jak na niedźwiedzia, ale jednak kolegami. Smutny los Wojtka Po zakończeniu działań zbrojnych w 1946 roku na wyraźne żądanie Stalina, Polaków przeniesiono z Włoch do Szkocji. Wraz z nimi na Wyspy trafił Wojtek. Obecność wielotysięcznej rzeszy polskich żołnierzy była ogromnym problemem logistycznym. Wojna się skończyła, ale oni wciąż nie mogli wrócić do ojczyzny, gdzie nowe komunistyczne władze prześladowały członków Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Ludziom Andersa groziło aresztowanie. Ostatecznie w 1947 roku wojska zostały rozformowane, a Polacy przeszli do cywila. Ich powojenną tułaczkę podzielił także Wojtek. 15 listopada 1947 roku niedźwiedź trafił bowiem do edynburskiego zoo, co dla zwierzaka było prawdziwym dramatem. Został zamknięty za kratami i odcięty od ludzkiego towarzystwa, do którego był przecież przyzwyczajony. Nie udało się go przywrócić naturze, gdyż nie był w stanie żyć z innymi niedźwiedziami. Lata spędzone wśród ludzi odcisnęły piętno na jego zachowaniu i odruchach. Wojtek nie był szczęśliwy w Edynburgu, choć na pozór miał wszystko zapewnione. Brakowało mu jednak swobody i towarzystwa.

Na towarzystwo mógł liczyć sporadycznie przy okazji odwiedzin dawnych "towarzyszy broni". Przez lata odwiedzali go polscy żołnierze, którzy niejednokrotnie wchodzili do klatki z Wojtkiem. Niedźwiedź nigdy nie zapomniał swoich kompanów i zawsze witał się z nimi serdecznie. Nie trzeba dodawać, że tego typu sceny wprawiały w zdumienie obserwatorów, którzy nie znali historii Wojtka. Niedźwiedź wytrzymał w niewoli 16 lat. Zmarł 2 grudnia 1963 roku. Współczesna misja Wojtka Postać niedźwiedzia-żołnierza cieszy się rosnącą międzynarodową popularnością. We wrześniu 2008 roku powołano do życia fundację Wojtek Memorial Trust. Jej celem jest promowanie kontaktów edukacyjnych i naukowych między młodymi Szkotami i Polakami, zaś w szerszych kategoriach, nadanie trwałego charakteru przyjaznym stosunkom, które od pewnego czasu istnieją między tymi dwoma narodami. Dzięki staraniom fundacji, 7 listopada 2017 roku w Princes Street Garden w Edynburgu odsłonięto naturalnej wielkości pomnik niedźwiedzia, kaprala Wojtka, z żołnierzem (żołnierz to Piotr Prendys opiekun Wojtka). Autorem pomnika jest rzeźbiarz Alan Herriot. n

www.empp.co.uk | info.empp@empp.co.uk

LWy doWodZoNe PrZeZ oSły Natalia karpińska-Zając W marcu 2019 roku w całej Wielkiej Brytanii można było napotkać billboardy przedstawiające słowa czołowych polityków na temat Brexitu w formie tweetu (czyli tak, jakby zostały opublikowane na popularnej platformie społecznościowej zwanej Tweeter). Słowa, które powinny być postrzegane jako dyskredytujące osoby, które je wypowiedziały. Poniżej cytatu zawsze znajdowała się krótka informacja o jego pochodzeniu i tajemnicza sugestia, żeby w mediach społecznościowych poszukać słów #LedByDonkeys. Wnikliwi obserwatorzy zauważyli, że nazwa Led By Donkeys nawiązuje do frazy popularnej podczas I Wojny Światowej: „Lions led by donkeys”, która odnosiła się do odważnych żołnierzy (lwy) dowodzonych przez nieudolnych generałów (osły). Billboardy towarzyszyły londyńskiemu marszowi nawołującemu do przeprowadzenia drugiego referendum i były ciepło przyjęte przez jego uczestników. Wykorzystano wówczas m.in. wymowne słowa Davida Davisa, który w 2012 roku stwierdził: „Jeśli demokracja nie może zmienić zdania, przestaje być demokracją.” W maju 2019 roku grupa Led By Donkeys zdradziła na łamach magazynu Observer, kim są jej twórcy:

Boris Johnson: „Głosowałbym za pozostaniem w strukturach jednolitego rynku, jestem za jednolitym rynkiem.” / fot. Led By Donkeys to obecni i byli pracownicy Greenpeace, aktywiści James Sadri, Ben Stewart, Oliver Knowles i Will Rose. Czwórka przyjaciół wpadła na pomysł swojej kampanii... w pubie podczas dyskusji nad Brexitem. Szybko doszli do wniosku, że warto byłoby konfrontować polityków z ich własnymi słowami umieszczonymi w mediach społecznościowych. W ciągu kilku dni wykupili przestrzeń reklamową na pięciu billboardach i zamieścili na nich cytaty m.in. Davida Camerona, Michaela Gove i Davida Davisa. Te pierwsze plakaty grupy zniknęły z fizycznej przestrzeni miejskiej w ciągu 24 godzin, ale ich drugie życie rozkwitło w internecie: zdjęcia billboardów na Instagramie, Facebooku i Tweeterze biły rekordy popularności.

David Davies: „Jeśli demokracja nie może zmienić zdania, przestaje być demokracją.” / fot. Led By Donkeys

Andrea Leadsom: „Uważam, że Wielka Brytania nie powinna opuszczać UE. Uważam, że byłaby to katastrofa dla naszej gospodarki, skutkiem której byłaby dekada politycznej i ekonomicznej niepewności.” / fot. Led By Donkeys

Wesprzeć inicjatywę chciało coraz więcej osób, co sprawiło, że grupa postanowiła zbierać fundusze na kontynuację kampanii na stronie crowdfundingowej. Najpierw w ekspresowym tempie zebrano 10000 funtów, następnie prawie 500000 funtów. Warto dodać, że 50000 funtów starcza przeciętnie na zakupienie przestrzeni na 50 billboardach. Kampania nabrała tempa. Co ciekawe, korporacje medialne nie chciały współpracować: firma JCDecaux uznała postery za „zbyt polityczne”. Grupa skorzystała więc z usług mniejszych agencji reklamowych. Kolejna kampania zagościła na ulicach miast przed wyborami w 2019 roku. Ponieważ Partia Brexit, która wystawiła swoich kandydatów i w wyborach lokalnych, i w wyborach do Parlamentu UE, nie miała swojego manifestu, grupa postanowiła stworzyć go, wykorzystując kontrowersyjne wypowiedzi czołowych przedstawicieli tej partii. Co więcej, podczas gdy oficjalna strona partii wykorzystuje internetową domenę thebrexitparty.org, grupie udało się kupić domenę thebrexitparty.com. I tak, w internecie funkcjonują dwie strony: oficjalna i nieoficjalna, która prezentuje zdjęcia billboardów Led By Donkeys. Dzięki temu ludzie mają szansę dowiedzieć się, co Nigel Farage myśli naprawdę o wysokości zasiłku macierzyńskiego (obecnie SMP

Nigel Farage: „Musimy zmienić system opieki zdrowotnej na taki, który bazuje na prywatnych ubezpieczeniach.” / fot. Led By Donkeys

Matt Hancock: „Nie możemy zagwarantować, że ludzie nie będą umierać w wyniku Brexitu bez umowy.” / fot. Led By Donkeys wynosi £148.68 tygodniowo), oraz, że jest za prywatyzacją służby zdrowia według modelu amerykańskiego. Led By Donkeys twierdzą, że przedsawiciele rządu nie są godni zaufania. Śmiało obwieszczają to całemu światu: w lipcu na pałacu Buckingham wyświetlano słowa „Wasza Wysokość, Wasz nowy premier jest kłamcą”. Z początkiem września rząd Borisa Johnsona rozpoczął kampanię informacyjną dotyczącą Brexitu (przeznaczono na nią około 100 milionów funtów z publicznych środków). Grupa nie czekała na jej rozpoczącie. Kilka tygodni wcześniej zaczęła informować na billboardach o skutkach Brexitu, wykorzystując m.in. cytaty z oficjalnej analizy rządowej, wskazującej na możliwą panikę konsumentów i niedobory żywno-

ści po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej bez umowy. Kampania prowadzona przez grupę niewątpliwie odniosła sukces, ale czy jest w stanie wpłynąć na zmianę poglądów jednostek? Może prawdą jest, że większość ludzi przywykła do otaczającego nas szumu medialnego tak bardzo, że nie zwraca już uwagi na wypowiedzi polityków, nie ważne, jak bardzo dyskredytujące. Bo jak inaczej wytłumaczyć, że niektórzy wyborcy, po przeczytaniu słów Nigela Farage o prywatyzacji NHS, nadal głosują na jego partię? Jak inaczej zrozumieć zaciekłe żądanie wyjścia z Unii Europejskiej bez umowy w obliczu tylu analiz obwieszczających zapaść gospodarczą? n

Nigel Farage: „Parlament Europejski w swej głupocie zagłosował za podwyższeniem stawki, jaką dostają kobiety na macierzyńskim.” / fot. Led By Donkeys

East Midlands po Polsku

No 149 | September 2019

ProPoZyCje Na WrZeSieŃ

Dni Dziedzictwa (od 13 do 22 września) to największy w Anglii doroczny festiwal historii i kultury. Jest to doskonała okazja do zwiedzania najciekawszych atrakcji turystycznych zupełnie za darmo. Pełną listę imprez na terenie East Midlands (i całego kraju) można znaleźć na oficjalnej stronie heritageopendays.org.uk Lincolnshire Zabytkowa drukarnia 21 września Godz. 10.00-13.00 Odwiedzający będą mieli okazję poznać stare techniki drukarskie. Będą także mogli, wykorzystując dostępne materiały, wydrukować własne obrazki i zabrać je sobie na pamiątkę. Wilderspin National School Museum, Queen Street, Barton upon Humber, DN18 5QP

Let’s Ride / fot. letsride.co.uk

ewa Sosnowska LeiCeSTer international music festival 19-20 września Godz. 13.00, 19.30 21 września Godz. 12.00, 19.30 Leicester International Music Festival to niezwykłe wydarzenie dla miłośników muzyki poważnej. Tegoroczna edycja odbędzie się pod hasłem „W poszukiwaniu duszy”. Publiczność będzie miała okazję wysłuchać muzyki Schuberta, Mozarta i utalentowanego młodego brytyjskiego kompozytora, Marka Simpsona. Sobotni koncert popołudniowy w godz. 12.00-13.00 jest darmowy. Na inne należy zakupić bilety. New Walk Museum and Art Gallery, 53 New Walk, LE1 7EA derBy derby festé 2019 27-28 września W tym roku już po raz dwunasty centrum Derby zamieni sie w świat pełen muzyki, koloru i fantazji. Futurystyczna podróż w czasie, pełnia księżyca, kabarety, parady, muzyka i taniec – uczta dla zmysłów i zabawa dla całej rodziny. Impreza nie do przegapienia. Bilety w cenie £10 konieczne są na przedstawienia Los Galindos: Udul i Close Act:

Malaya, inne imprezy są darmowe. Pełen program i mapę festiwalu można znaleźć na stronie derbyfeste.com.

gramu wraz z mapą wyznaczonej trasy. Meadows Recreation Ground, NG2 2DU

NoTTiNGHam

WorkSoP

Nottingham Green festival 15 września Godz. 12.00-18.00 Zorganizowany przez lokalnych wolontariuszy ekofestiwal ma na celu promowanie korzystnych dla środowiska naturalnego produktów i technologii. Oprócz płaszczyzny edukacyjnej organizatorzy postawili na rozrywkę. Nie zabraknie więc oprawy muzycznej, zabaw dla dzieci oraz występów artystycznych. Oczywiście zgodnie z zielonym duchem imprezy prąd będzie dostarczany poprzez panele i baterie słoneczne. Arboretum Park, NG7 4ED

festival of food & drink 2019 14-15 września Święto jedzenia w urokliwym Clumber Park, gdzie – po spróbowaniu pyszności serwowanych m.in. przez takie kuchenne sławy jak John Torode, Rachel Green and Laurence Henry – można spalić kalorie spacerując wokół jeziora i po lesie. I dzieci i dorośli mogą wziąć udział w warsztatach kulinarnych, na które należy się wcześniej zapisać. Bilet dla całej rodziny (2 dorosłych i 2 dzieci) kosztuje £20. Clumber Park, Worksop, S80 3AZ

Let`s ride – festiwal rowerowy 15 września Godz.11.00 Dołącz do wciąż rosnącej grupy miłośników dwóch kółek i zobacz jak miasto wygląda z siodełka roweru. Nie musisz być mistrzem – ulice w centrum miasta będą zamknięte dla ruchu samochodowego, więc można spokojnie i bezpiecznie jechać prosto, zygzakiem czy w kółko. Chęć uczestnictwa można zgłaszać na stronie letsride.co.uk. Wszyscy otrzymają szczegóły pro-

Southwell Ploughing match 28 września Godz. 8.00-18.00 Czy festiwal rolnictwa może być fajną atrakcją dla całej rodziny? Jak najbardziej! Będą zwierzęta, wielkie i nowoczesne traktory, stare sprzęty farmerskie, lekcje jazdy konnej dla dzieci, wystawa psów i wiele innych. Wstęp darmowy dla dzieci do 14 roku życia, dorośli muszą zapłacić £10. Thoresby, NG22 9EP n

SouTHWeLL

Uwaga! Wybory do Sejmu RP i Senatu RP odbędą się w niedzielę, 13 października 2019 r. w godz. 7.00-21.00. Informacja o numerach i granicach obwodów głosowania za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych ma być podana do publicznej wiadomości do 22 września 2019 r. i będzie umieszczona na manchester.msz.gov.pl

anglosaksoński dwór 15 września Godz. 11.00-15.00 Podczas imprezy będzie można dowiedzieć się jak wyglądało życie na anglosaksońskim dworze. Dzieci będą mogły spróbować szczęścia w ówczesnych grach planszowych, stworzyć własne monety i nauczyć się czegoś o runach. The Beonna at All Saints, Main Road, Benington, PE22 0BT The Cadwell Vale Trail 13, 16-18, 20 września Godz. 9.00-16.00 Posmak dziedzictwa sportów motorowych w historycznym usytuowaniu Cadwell Park, z codzienną akcją na torze wyścigowym. Jeden z lepiej strzeżonych sekretow Lincolnshire. Cadwell Park Circuit, Cadwell, LN11 9SE Nauka w epoce Tudorów 14 września 9.30-14.00 Nasze pociechy mogą niechętnie myśleć o powrocie do szkoły. Warto jednak spróbować podróży w czasie i odwiedzić szkołę, w której prawie 400 lat temu uczył się fizyk i matematyk Sir Isaac Newton. Można będzie obejrzeć wystawę szkolnych pamiątek i fotografii oraz zobaczyć gdzie na parapetach i framugach przyszly naukowiec i jego koledzy wyrzezali swoje podpisy. Najmłodsi bedą mogli wziąć udział w specjalnej lekcji łaciny o godz. 11.00. The Old King’s School, Church Street, Grantham, NG31 6RP Nottinghamshire Wiatrak w North Leverton 14 września Godz. 12.00-20.00 15 września Godz. 12.00-16.00

Fantastyczny weekend dla całej rodziny, z mnóstwem wystaw i demonstracji. Można będzie obejrzeć zabytkowe traktory i pokaz przędzenia wełny, konie pociągowe i wystawę psów. Wiatrak będzie pracował pełną parą mieląc mąką kukurydzianą, a rozgrzane do czerwoności piece będą piekły świeżutką pizzę. W sobotę wieczorem – muzyka na żywo. North Leverton Windmill, Mill Lane, North Leverton, DN22 0BA kościół St. mary the Virgin 14 września Godz. 10.00-15.00 Wejście na wieżę od godz. 11.00 Historia, piękna architektura i niepowtarzalne widoki ze szczytu wieży – w samym sercu Nottingham. Zajęcia dla najmłodszych pomogą wypełnić czas dla całej rodziny. 40 High Pavement, Lace Market, Nottingham, NG1 1HN fabryka szali 14 września Godz. 9.00-13.00 G. H. Hurt & Son produkują koronkowe szale i chusty od ponad 100 lat. Fabryka, prowadzona przez czwarte już pokolenie rodziny Hurt, kontynuuje produkcję dzianin przy użyciu tradycyjnych metod. Odwiedzający będą mogli podziwiać nie tylko najdelikatniejsze wyroby, ale też kolekcję maszyn dziewiarskich, od zabytkowych po współczesne. To niepowtarzalna okazja, gdyż fabryka jest otwarta dla zwiedzających tylko raz w roku. G. H. Hurt & Son Ltd, 65 High Road, Chilwell, NG9 4AJ 175-lecie katedry Św. Barnaby 21 września Godz. 11.00-14.00 Katedra, zaprojektowana przez znanego architekta epoki wiktoriańskiej, Augusta Pugina, obchodzi w tym roku 175 urodziny. Przewodnicy woluntariusze będą gotowi do odpowiedzi na wszelkie pytania. Będą też prowadzić zainspirowane przez Pugina zajęcia artystyczne. St. Barnabas Cathedral, North Circus Street, Nottingham, NG1 5AE derbyshire Buxton opera House 21 września Godz. 11.00-15.00 Zwiedzić będzie można piękny budynek, zaprojektowany przez słynnego architekta Franka Matchama i wysłuchać ciekawej historii, o której opwiadać będą przewodnicy woluntariusze. Buxton Opera House, Water Street, SK17 6XN n

www.empp.co.uk | info.empp@empp.co.uk wodzeniem łazienkę. Zapach octu stanie się bardziej znośny. Olejek miętowy odstrasza pająki i mrówki. Nie ograniczajcie się – ja lubię poeksperymentować z mieszankami zapachów.

WaLka Z Brudem – oCeT i Soda justyna Czekaj W szafce z produktami do sprzątania mam kilka nowoczesnych specyfików, lecz mimo to z chęcią sięgam po sprawdzone, od lat znane metody. Po pierwsze, są przyjazne mojej skórze, a po drugie, naprawdę działają. Czym czyścić, żeby było ekologicznie i skutecznie? Ocet i soda. Brzmi niewiarygodnie, jeśli nigdy nie mieliście do czynienia z ekosprzątaniem, ale te dwa produkty w zupełności wystarczą, żeby wyczyścić dokładnie całe mieszkanie. Prawdopodobnie myśląc o tym, widzicie siebie na kolanach szorujących szczoteczką do zębów płytki w łazience, zamiast psiknąć dwa razy mgiełką specyfiku do płytek i delikatnie przetrzeć ręcznikiem papierowym, ale uwierzcie mi, że to tylko brzmi tak ascetycznie. W rzeczywistości

wspomniany ocet z sodą dokładnie wyczyszczą te same miejsca i pomieszczenia, do których użylibyśmy specjalnego płynu. Ocet zastąpi wiele syntetycznych środków czystości. Tylko, uwaga – pachnie jak ocet. Jeśli więc przywiązaliście się do zapachu konwalii czy tropikalnych owoców, być może będziecie musieli otworzyć się na nowe zapachy. Plus tego jest taki, że używając octu dokładnie wiemy, co znajduje się w środku butelki. Ocet odtłuszcza, nadaje połysk i, wbrew pozorom, usuwa nieprzyjemne zapachy. Sodą oczyszczoną również wyczyścimy cały dom. Soda neutralizuje i odświeża wszelkie powierzchnie. Świetnie sprawdza się w walce z tłuszczem i plamami. Niewątpliwą zaletą zarówno octu, jak i sody są ich ceny – w porównaniu do sklepowych specyfików zaoszczędzimy naprawdę sporo.

jeść czy nie jeść Cepeliny

Popularnym daniem kuchni litewskiej są cepeliny nazywane czasem po polsku kartaczami. Składniki Ciasto: 12 surowych ziemniaków, 3 ugotowane ziemniaki, szczypta soli Nadzienie: 500 g mielonego mięsa 1 surowe jajko, 1 cebula, 1 łyżka oleju lub masła, pieprz i sól Sos: 1 cebula, 200 g słoniny na skwarki, pół szklanki śmietany Dodatkowo 2 łyżki skrobi ziemniaczanej dodanej do wody na gotowanie Przygotowanie 1. Pierwszym krokiem jest przygotowanie nadzienia. Posiekaną drobno cebulę podsmaż na oleju albo maśle, następnie zmieszaj z mielonym mięsem, dodaj pieprz i sól oraz 1 jajko. 2. Aby zrobić ciasto zmiel obrane ziemniaki, następnie odciśnij z nich wodę nad naczyniem używając czystej bawełnianej szmatki albo gazy. Odciśnięta woda z ziemnia-

ków musi postać aż do momentu, kiedy na dnie naczynia pojawi się krochmal. Krochmal, po odlaniu od niego wody dodajemy do odciśniętej masy ziemniaczanej. Następnie dodajemy do masy ugotowane uprzednio zimne ziemniaki 3. Cepeliny lepimy biorąc garść ciasta mokrymi dłońmi (aby się nie przykleiło). Ciasto formujemy w kulkę, następnie spłaszczamy na placek, kładziemy nadzienie, dokładnie zlepiamy brzegi i nadajemy im owalny kształt. 4. Do gotującej się wody dodajemy szczyptę soli oraz 2 łyżki skrobi ziemniaczanej, aby nasze cepeliny się nie rozpadły. Cepeliny wrzucamy powoli na wrzątek. Gdy cepeliny wypłyną na powierzchnię zmniejszamy ogień i gotujemy jeszcze przez około 20 minut. 5. Gdy cepeliny się gotują, przygotowujemy sos. Smażymy słoninę na skwarki, pod koniec smażenia dodajemy posiekaną cebulę, a na koniec śmietanę. 6. Ugotowane cepeliny serwujemy z sosem. Możemy też posypać je koperkiem albo szczypiorkiem. n rS

Cytryna i olejki eteryczne Oprócz złotej pary ekosprzątania, octu i sody, przyda się też cytryna i ewentualnie ulubione olejki. Cytryna, oprócz odświażenia, ma działanie antybakteryjne, odkażające i wybielające. Olejki eteryczne sprawdzą się doskonale jako wkładka zapachowa – możecie wybrać takie, które lubicie i dobrze wam się kojarzą, a wybór jest bardzo duży. Olejek rozmarynowy ma silne właściwości antyseptyczne i antybakteryjne. Tymiankowy świetnie dezynfekuje deski do krojenia. Sosnowego dodajemy do mycia podłogi. Olejek cynamonowy skutecznie chroni przed pleśnią oraz pomaga się jej pozbyć. Mielony cynamon (spożywczy) czy olejek eteryczny to też dobra broń przed szkodnikami – rozsypcie cynamon w wybranym miejscu albo pokropcie je kilkoma kroplami olejku. Lawendowy działa antybakteryjnie – możecie dodać kilka kropli do octu i taką mieszanką wyczyścić z po-

kilka przepisów Przechodząc do sedna – jak czyścić, żeby było czysto, miło i nawet pachnąco, a na dodatek ekologicznie, przyjemnie dla portfela i zdrowo dla nas i naszych bliskich? Na początek zaopatrzcie się w następujące rzeczy: ocet, soda oczyszczona, cytryna, ulubione olejki eteryczne, miska, ściereczka, gąbka i butelka ze spryskiwaczem. Gotowi? Łazienka – umywalkę, wannę oraz kafelki z powodzeniem czyścimy taką mieszanką: pół szklanki sody oczyszczonej i 3 łyżki octu. Z tą cudowną miksturą wyczyścimy dosłownie wszystko! Słuchawkę prysznicową łatwo myje się, jeśli wcześniej włożymy ją do szczelnej torby z 4-5 łyżkami octu tak, aby część dolna była zanurzona w occie. Torbę wiążemy gumką recepturką, zostawiamy na noc, a rano spłukujemy wodą. Zasłonkę prysznicową zabezpieczamy przed pleśnią i nieprzyjemnym zapachem mieszanką octu i wody wlaną do buteleczki ze spryskiwaczem – wystarczy pryskać zasłonkę po każdej kąpieli. Umywalkę i odpływy wyczyścimy za pomocą sody. Posypujemy dno umywalki sodą, kropimy wodą do powstania pasty i myjemy gąbką.

11 Na osad z kamienia na kranach pomoże cytryna. Przekrojoną nacieramy kamień wokół kranu, a po kilku godzinach zmywamy wodą. Kuchnia – czajnik z kamienia wyczyścimy wrzucając do czajnika kilka plasterków cytryny lub wlewając sok z cytryny, gotujemy wodę i zostawiamy na godzinę. Potem całość wylewamy, a czajnik płuczemy. Zapachy z lodówki zneutralizujemy wkładając do niej miseczkę z 2-3 łyżkami sody oczyszczonej. Naczynia umyjemy wodą z octem. Tak, tyle wystarczy. Może na początku wydaje wam się, że naczynia nie są domyte, ale może być to kwestia przyzwyczajenia do mocno pieniących się sklepowych płynów do mycia naczyń. Na przypalone garnki pomoże ocet zagotowany przez kilka sekund – spaleniznę pocieramy gąbką. Osad z kawy czy herbaty w kubkach wyczyścimy cytryną. To tylko niektóre z zastosowań octu, cytryny i sody, zachęcam was mocno do eksperymentowania i szukania własnych mieszanek i rozwiązań – Internet pełen jest podpowiedzi. Nawet nie będąc fanem ekologicznego stylu życia, warto sprawdzić jak takie sprzątanie wpłynie na waszą skórę, samopoczucie, zapachy w domu i czystość łatwo brudzących się miejsc. n

East Midlands po Polsku

No 149 | September 2019