2019 // UITGAVE VAN ENSCHEDE PROMOTIE
Ontdek EnscheDe
DISCOVER ENSCHEDE ENTDECKE ENSCHEDE
( ADVERTENTIE )
DISCOVER GROLSCH WITH A BREWERYTOUR
OLSCH.NL BOOK ON GR 2 90
3) 483 3 OR CALL: (05
A history of 400 years of character, the brewhouse, the bottling lines, a famous and iconic bottle. An expert guide will tell the best Grolsch stories and lead you through the Grolsch brewery. And of course a Grolsch beer tasting is included. Minimum age 18 years. Visitors from 12 to 17 years accompanied by 18+.
Brewed with pride, no alcohol served under 18.
// Nicolas Mansfield "TOEN IK IN ‘T GOOI WOONDE EN WERKTE VOELDE ENSCHEDE VOORAL HEEL VER WEG. ER WERD SOMS OOK EEN BEETJE NEERBUIGEND OVER GESPROKEN. HOE ONTERECHT DAT WAS MERKTE IK VANAF MIJN EERSTE DAG BIJ DE NEDERLANDSE REISOPERA. IK VOND ENSCHEDE METEEN FANTASTISCH. ZOVEEL RUST EN RUIMTE; JE KUNT JE VOLLEDIG CONCENTREREN OP JE WERK."
'IN ENSCHEDE BEN JE GEEN BEZOEKER MAAR GAST'
“Ik kwam vlak na de vuurwerkramp in 2000, de stad was getekend. Maar je voelde ook de enorme veerkracht. Enschedeërs laten zich er niet zo snel onder krijgen. Hoe langer je hier bent, hoe meer je de stad en de mensen gaat waarderen. De gemoedelijkheid is onovertroffen. Hier ben je geen bezoeker, hier ben je een echte gast. Ik merk het ook aan onze artiesten. Ze zijn hier graag. Alles ligt op loop- of fietsafstand van elkaar, dat geeft veel rust. Tegelijkertijd valt hier veel te ontdekken. Er gebeurt gigantisch veel. Ook op cultureel gebied, met onder meer het Orkest van het Oosten, Theater Sonnevanck, Rijksmuseum Twenthe en wij als opera. Niet iedereen is op de hoogte van die rijkdom. Vroeger stoorde me dat wel eens, maar je moet er zelf mee aan de slag. Ervoor zorgen dat het wel wordt gezien. Gelukkig werken de culturele instellingen hier met veel liefde samen. Om als koorleider de zangers niet steeds tegen te komen ben ik destijds buiten Enschede gaan wonen. Des te meer
waardeer ik het nu om op een mooie dag de Oude Markt op te zoeken, waar je dan wordt bedwelmd door gezelligheid. Het beste is om hier wat langer dan een dag te blijven, zodat je ook de prachtige omgeving kunt ontdekken.
TIPS VAN NICOLAS Enschede heeft prachtige parken. Ik kom graag in het Wooldrikspark, bij theehuis Ik & mijn moeder. Zó dicht bij de stad en toch ben je helemaal buiten. Het Wilminktheater is een van de mooiste theaters van het land. En ik kan het weten, want ik ken ze allemaal. En ja, een operavoorstelling komt in deze zaal geweldig tot zijn recht. De Twentsche Foodhal in de Performance Factory - waar ook onze ateliers zijn is een aanwinst. Een echte ontmoetingsplek.
3
Er is een tijd geweest dat de opera dacht het wel zonder de stad af te kunnen. Dat is een misvatting. De stad en de Reisopera kunnen veel voor elkaar betekenen. Daarom ben ik ook zo blij dat we naar het centrum zijn verhuisd.”
// NICOLAS MANSFIELD Geboren in Groot-Brittannië en is zelf geschoold dirigent en zanger. Hij studeerde aan de universiteit van Sheffield (muziek en bijbelstudies) en aan het Royal Northern College of Music in Manchester (opera). Toen hij 21 jaar was kwam hij als zanger naar Nederland. Bij de Nederlandse Reisopera werkte hij eerst als dirigent en koorleider. Sinds 2013 is Mansfield algemeen directeur en artistiek leider. // reisopera.nl
// INHOUD 16. DE SMAAK VAN TWENTE
Neem een hapje van de streek
17. RONDJE ENSCHEDE
Laat je verrassen langs de stadsgrens
03. WELKOM IN ENSCHEDE!
Nicolas Mansfield (Nederlandse Reisopera) over de sfeer van Enschede
06. GRENZEN VERLEGGEN
Textielfietsroute legt de ziel van Enschede bloot
10. KLOPPEND HART
18. DE STAD IN JE GLAS
De Oude Markt: huiskamer van vroeg tot laat
Het brouwambacht leeft in Enschede
21. SCHATKAMER VAN HET JOODSE LEVEN Ontdek de pracht van de synagoge
22. EEN WERELD AAN CULTUUR Ervaringen op elk formaat
12. KIJKEN EN KOPEN
Winkelstad met smoel
15. TIJD VOOR KOFFIE MET LEKKERS Zeven van de beste adresjes
Colofon
// REDACTIE - Ingrid Bosman, team Enschede Promotie // CONCEPT & VORMGEVING - SPRNKL Creative Company // FOTOGRAFIE - Ebo Fraterman, Annina Romita, Laurens Kuipers, Marjo Baas, Rob Elsjan, Clifton Buitink, Enschede Promotie, coverfoto: Ebo Fraterman // VERTALINGEN ARTIKELEN - Henriette Brouwer (Eng), Sabine van Vugt - Passie voor Talen, Sonja Bruns (D) // DRUKKERIJ - Lulof // CONTACT - info@enschedepromotie.nl
4
ONTDEK ENSCHEDE 32. VAN ALLE SMAKEN THUIS
De wereld rond in Twentsche Foodhal
25. HOLLANDSE GLORIE MET EEN TWENTSE DRAAI De Lonneker Molen
34. AANLOKKELIJKE AGENDA
Evenementen het hele jaar door
26. DE PADEN OP
Attracties over de (stads)grens
36. EINDELOOS STRUINEN
Groene zee van ruimte op voormalige vliegbasis
28. ACTIE VOOR GROOT EN KLEIN De leukste uitjes met kinderen
38. WIJK VAN DE TOEKOMST
30. DIT WIL JE NIET MISSEN
Voel de kracht van Roombeek
31. PROEF DE GASTVRIJHEID
39. STUDENTEN EN STARTUPS
Tips van ingewijden
Restaurants voor elke gelegenheid
Profiel van de stad in het kort
// HET ENSCHEDE CITY MAGAZINE IS EEN INITIATIEF VAN ENSCHEDE PROMOTIE. Dit magazine is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Voor eventuele onjuistheden is Enschede Promotie niet aansprakelijk. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. ©2019
5
// Textielroute Enschede-Gronau: op de fiets langs rode priester en witte dame
OUDE SPOREN EN NIEUWE ENERGIE IN EEN OUDE TURBINEHAL MAAK JE EEN REIS DOOR DE POPMUZIEK EN WAAR OOIT WEEFGETOUWEN RATELDEN KUN JE NU ZELF AAN DE SLAG MET LASERSNIJDER OF 3D-PRINTER. STAP OP DE FIETS EN ONTDEK HOE ENSCHEDE EN GRONAU HUN GEDEELDE TEXTIELGESCHIEDENIS EEN NIEUWE DRAAI GAVEN. Hij kijkt hem met de nek aan. Alsof Gerrit Jan van Heek het niet kan aanzien, dat hij gezelschap heeft gekregen van een wereldberoemde oproerkraaier. De gevelsteen met de streng kijkende textielfabrikant herinnert aan de tijd dat hij met zijn gezin deze witte villa achter de Grote Kerk bewoonde. Nu kun je daar chorizokroketjes of gefrituurde puntpaprika eten. En dient het portret van revolutionair Che Guevara als uithangbord voor het tapas-restaurant.
Van Heek en Guevara samen op een pui: het kan verkeren. Het is een klein voorbeeld van hoe Enschede het textielverleden wel van zich heeft afgeschud, maar niet is vergeten. Niet kán vergeten ook, want daarvoor heeft de textielindustrie een te groot stempel op de stad en haar inwoners gedrukt.
BEDRIJVIGHEID
De invloed strekte zich uit tot over de grens: ook bij de ontwikkeling van de
6
textielnijverheid in de Duitse buurgemeente Gronau waren Enschedese fabrikanten betrokken. Die gedeelde historie wordt zichtbaar wanneer je op de fiets stapt voor de Grensoverschrijdende Textielfietsroute. Het station van Enschede is een toepasselijk startpunt: de aanleg van de spoorlijn naar Münster en Dortmund via Gronau deed de bedrijvigheid vanaf 1875 aan weerszijden van de grens exploderen.
Gronau
Al is van de twee textielfabrieken pal naast het Enschedese station niets terug te vinden. Ze werden in de jaren 70, geheel in de geest van die tijd, gesloopt. Des te meer glans heeft het industriële erfgoed dat drie decennia later in de wijk Roombeek wél bewaard is gebleven. Op de plek waar zich in 2000 de vuurwerkramp voltrok ontvouwt zich nu een spectaculaire mix van oud en nieuw. Temidden van hedendaagse architectuur steelt menig fabriekspand de show, als kunstacademie, expositieruimte, school, mediacentrum of appartementencomplex. Waar ooit poetskatoen werd gemaakt kun je nu in De Museumfabriek zelf aan de slag met technologische snufjes als 3D-printer of lasersnijder.
GEDURFD
Even verderop lonkt Rijksmuseum Twenthe, met een rijk overzicht van de kunst van de Middeleeuwen tot nu. Het museum is tegelijk een levend monument voor het textielverleden, want grondlegger van het museum was fabrikant en kunstverzamelaar Jan Bernard van Heek. Bouwend op diens erfenis vangt het het museum nu de tijdgeest in gedurfde tentoonstellingen. De route voert terug naar het centrum, via het gebied waar zich het fabriekscomplex van Van Heek ooit over anderhalve kilo-
meter langs het spoor uitstrekte. Om een paar overgebleven stoere gevels hangt nog een zweem van die tijd, hoe ver de nieuwe woonfunctie ook af staat van de omstandigheden waaronder vroeger in deze spinnerij en het aanpalende pakhuis werd gezwoegd. Om vuil en zweet van zich af te wassen konden de arbeiders terecht in het overdekte zwembad annex badhuis dat Van Heek voor de Enschedeërs liet bouwen. Het stond op de plek waar nu het naar hem vernoemde (markt)plein een nieuw winkelhart vormt. De in 1892 geopende ‘zweminrichting’ had een interieur met een gewelfd koepeldak en gietijzeren pilaren. Die grandeur straalt nu alleen nog van oude foto’s. In 1972 vaagde de slopershamer het complex tot de laatste baksteen weg.
7
Het was de tijd die Willem Wilmink indringend wist te vatten in zijn gedicht Textielstad (1976), nu te lezen op de gevel van boekhandel Broekhuis. De periode van neergang en verval na het ineenstorten van de textielindustrie. Toen ‘de burchten van de nijverheid’ waren verworden tot ‘spelonken, hol en afgeleefd, waar nu de wind vrij spel in heeft’.
HERREZEN
Al in 1987 schreef Wilmink een versie waarin het sombere beeld werd bijgesteld. ‘Wat eens een droevig schouwspel was, is als een phoenix herrezen uit de as’. Want Enschede was ondertussen onherkenbaar veranderd. Het is mooi dat niet het ronkende lofdicht maar het melancholische origineel een plek heeft gekregen op kruispunt De Graaff. Zo kan iedere lezer met eigen ogen vaststellen hoe groot het contrast is tussen de stad van toen en die van nu.
( ADVERTENTIE )
BRS 20.027
ZET IN OP EEN SPANNENDE AVOND UIT
HOLLAND CASINO ENSCHEDE DAGELIJKS OPEN VAN 12.00 TOT 03.00 UUR Tegen inlevering van deze advertentie ontvang je voor twee personen gratis entree en een drankje. Deze actie is geldig t/m 31 december 2019.
Met Wilmink kun je je op deze plek ook afvragen waar al die fabrikanten zijn gebleven; de Van Heeks, Ter Kuiles, Blijdensteins. Het befaamde hotel De Graaff verloor zijn bestaansrecht toen zij hun fabrieken sloten en is in de tijd opgelost. De fraaie villa Baurichter op hetzelfde pleintje, eens ook woonhuis voor een van de loten aan de Van Heek-stam, is nu een Mexicaans restaurant. Maar kijk, een straatlengte verder stuit je ineens toch op hun aanwezigheid. Al is het een bescheiden bordje waarop de familienaam prijkt. ‘Van Heek Holding en Beheer’, staat tussen de namen van andere kantoorfirma’s. Boven de deur verwijst het familiewapen van de familie Blijdenstein naar bankier B.W. Blijdenstein, grondlegger van De Twentsche Bank die hier was gevestigd, als knooppunt in het handelsverkeer van de textielondernemers. Op een steenworp afstand van dit monumentale pand staat Alfons Ariëns, in gedachten verzonken. Het standbeeld eert de ‘rode’ priester als voorman en stuwer van de katholieke arbeidersbeweging. Achter hem maakt een enorm spandoek gewag van de zoveelste transformatie in de Enschedese binnenstad: het vroegere ziekenhuis Stadsmaten wordt ‘the most funky place to meet, learn and live.’
MACHTIGE OMVANG
In Gronau voltrekken de ontwikkelingen zich in een minder hoog tempo, lijkt het. In het gebied rondom het station staan nog verschillende fabriekscomplexen te wachten op een nieuwe bestemming. Hier en daar roept dat onvermijdelijk het beeld van vergane glorie op uit het gedicht van Willem Wilmink, maar aan de andere kant krijg je hier nog wel een goed beeld van de machtige omvang en invloed die de bedrijfstak ooit had. Staand op de moderne Bogenbrücke zie je textielfabrieken zo ver het vizier reikt. Van het vroegere kantoor van de firma Mathieu van Delden - nu een trots innovatiecentrum - tot De Witte Dame, de bijnaam van wat eens een spinnerij van Gerrit van Delden was. Ontworpen door Arend Beltman uit Enschede, huisarchitect van de textielfabrikanten. Nog altijd ligt de dame er met haar prachtige watertoren majesteitelijk bij. Maar het verval grijpt om zich heen, terwijl de particuliere eigenaren
blijven broeden op een metamorfose die wel genade vindt in de ogen van het stadsbestuur.
GROENE PIRAMIDE
Op andere plekken kwam die al wel tot stand. Zoals op het terrein van de Baumwoll Spinnerei Gronau BSG, nu een enorme groothandel in levensmiddelen en horecaproducten. Het uitgestrekte fabrieksterrein van Mathieu van Delden is een park, sinds in 2003 de Landesgartenschau Gronau/Losser hier werd gehouden. De groene piramide die boven de perken, waterpartijen en speelplekken uitsteekt werd aangelegd met puin van de gesloopte fabriek. Bovenop heb je ook weer een mooi uitzicht. Voor wie meer uitdaging wil is er de trappentoren van het spinnerijgebouw, die gespaard bleef en een klimwand kreeg.
ROCK’N’POPMUSEUM
Maar het meest opvallend is de transformatie van het voormalige turbinehuis tot rock’n’popmuseum. Een logische bestemming,
als je weet dat de kleurrijke rockmuzikant Udo Lindenberg in Gronau werd geboren. In het recent vernieuwde museum maak je een multimediale reis door de geschiedenis van de rock- en popmuziek. Van een afstandje ziet de in brons gegoten Mathieu van Delden het aan, op zijn sokkel in het park. Hij heeft geen keus, net als Gerrit Jan van Heek in Enschede. Hun tijd is voorbij, maar hun namen leven voort.
// De Grensoverschrijdende Textielfietsroute Enschede-Gronau (30 kilometer) is samengesteld door Enschede Promotie en Stadtmarketing Gronau. Routebeschrijving verkrijgbaar bij de Tourist Info Punten in de stad (o.a. Langestraat 41) en online via https://www.uitinenschede.nl/locaties/textielroute. Tip voor wie niet kan of wil fietsen: je kunt ook de route in beide steden wandelen en dan voor het deel tussen Enschede en Gronau de trein nemen.
9
OUDE MARKT: HUISKAMER 09.00 UUR
Wanneer de terrassen nog leeg zijn heeft de Oude Markt zo haar eigen charme. De historische zonnewijzer in de zijmuur van de Grote Kerk is een goede plek om de klokken gelijk te zetten.
09.30 UUR
Brand een kaarsje in de Maria-AriĂŤnskapel in de Jacobuskerk aan de andere kant van het plein, waar ook de herinnering aan de sociale priester Alfons AriĂŤns levend wordt gehouden. De kerk zelf laat zich van april tot september op zaterdagmiddag bewonderen.
10.00 UUR
Leg een stevige basis voor de dag met Sam Sam's ontbijt (dagelijks vanaf 9.30 uur), Oude Markt 15-17. Een plek waar je graag blijft hangen, bijvoorbeeld aan de leestafel.
11.00 UUR
Bij Kunst & Designwinkel Concordia, Langestraat 56, is het prettig snuffelen. Ook het adres voor originele souvenirs, want het accent ligt op Twents design.
12.00 UUR
Bij NOVI, Oude Markt 2, wordt de lunch een pranzo. Op de kaart verschillende soepen, focaccia en pasta. Uit eigen keuken, net als de tiramisu.
13.00 UUR
Het brandmonument heeft een voorname plek in de geschiedenis van de stad. Je kunt er lekker zitten en het stadsgewoel in je opnemen.
14.00 UUR
In de zomer staat de deur van de Grote Kerk op een groot aantal dinsdag- en zondagmiddagen open. Ook tijdens een (orgel)concert of voorstelling kun je van het interieur genieten. De kerk is onderdeel van het Wilminktheater.
15.00 UUR
Kies uit de tientallen smaken bij IJssalon Van der Poel, Oude Markt 23, jouw favoriete combinatie. Nog meer ijspret? In de winter kun je op het plein rondjes draaien op een nostalgische ijsbaan.
16.00 UUR
Pak een filmhuishit mee bij Concordia, Oude Markt 15. Of ga naar Cineast om de hoek (Bolwerkstraat 4), waar het aanbod een tikje meer mainstream is. Liever buiten? Wandel een rondje om het plein met de blik naar boven en verbaas je over de fraaie gevels.
10
VAN VROEG TOT LAAT 17.00 UUR
Doe een drankje en hapje, bijvoorbeeld bij Moeke, die je aan de Oude Markt 8 met open armen ontvangt. Of een deur verder bij Jansen & Janssen, Oude Markt 10, waar gezelligheid geen tijd kent.
18.00 UUR
Dinner-time? Fabels Eten en Drinken, Oude Markt 4, is zo’n adres waar iedereen zich thuis kan voelen. Stijlvol zonder opsmuk en de open haard knettert niet alleen in de winter.
19.00 UUR
Zoek de spanning op in The Escaperoom, Langestraat 58-60. Ontrafel met je gezelschap puzzels en raadsels om te kunnen ontsnappen.
20.00 UUR
Leun achterover in een van de mooiste theaterzaaltjes van het land. In de barokke bonbonnière van Concordia, Oude Markt 15, zit je met je neus bovenop de voorstelling.
21.00 UUR
Vlaamse gezelligheid vind je bij Proeflokaal België, Oude Markt 20, met ook een fijn terras. De medewerkers helpen je graag kiezen uit de meer dan 100 biertjes.
22.00 UUR
Bij FoodBar Bluff krijgt het begrip borrelhap een nieuwe dimensie. Probeer een high wine of high gin, of stort je op een 'belachelijk bomvolle borrelplank'.
23.00 UUR
Dansen! Bijvoorbeeld bij Aspen Valley, erkend feestcafé aan de Oude Markt 18. Of bij Paddy’s op nummer 12, waar na elven de stoelen aan de kant gaan.
02.00 UUR
Trek in een snack? De Muur, Oude Markt 9a, is een begrip onder stappers.
11
KLOF VOOR MANNEN
De naam is afgeleid van kloffie, maar vergis je niet: KLOF is allesbehalve doorsnee. ‘Echte kleding voor echte mannen’ is hier het motto. Daarnaast vind je er schoenen en accessoires, zoals horloges, tassen en riemen. Ook voor je interieur hebben ze stoere (vintage)items. // Haverstraatpassage 17
SOOCO FOOTBAR ENSCHEDE
Je hebt schoenenwinkels en je hebt Sooco Footbar Enschede. “Waar schoenen worden verkocht alsof het hippe cocktails zijn”, aldus vakblad Tred, dat Sooco in de nationale top 50 van schoenenzaken plaatste. Of je nou high heels xzoekt of sneakers: hier helpen ze je vooruit. // Langestraat 27a
WINKELEN ZOALS HET IS BEDOELD MATOU BYOUX
Aan gewoon doen ze niet in deze schatkamer, waar al bijna 30 jaar originele sieraden over de toonbank gaan voor eigenzinnige dragers. Opsmuk zonder overbodige opsmuk. // Stadsgravenstraat 38
FIER
Neem je man of vriend gerust mee naar Fier. Behalve van bijzondere damesmode hebben de vier vrouwen die deze zaak runnen namelijk ook verstand van voetbal. Zo heb jij alle tijd om te neuzen in de collectie met merken als Drykorn, Modström, Jacky Luxury en Summum. // Van Loenshof 14
BOEKHANDEL BROEKHUIS
Dat het boek springlevend is voel je zodra je hier de drempel over stapt. Van roman tot kookboek of tijdschrift, je slaagt altijd. Dankzij 150 jaar ervaring is een goed advies hier vanzelfsprekend. // Marktstraat 12
12
SCOOTER DAMESKLEDING EN ACCESSOIRES
In een van de oudste winkelstraten van Nederland is de damesmode van Scooter al meer dan 30 jaar een begrip. Met die ervaring adviseren Ellen Schepers en haar team vrouwen die zich graag kleden zoals ze zijn: stijlvol, eigenzinnig en een tikje opvallend. // Haverstraatpassage 60
LA STANS CHOCOLATERIE & PATISSERIE
Zoete verleiding? Laat dat maar aan Dennis Stans over. Na jaren ervaring te hebben opgedaan in binnen- en buitenland is de chocolatier/patissier in Enschede zijn eigen zaak begonnen. Vanuit de winkel kun je zien hoe alle heerlijkheden worden gemaakt. Zelf aan de slag? Boek een workshop! // Marktstraat 5
ROSEE FASHION & STYLING Na een reizend bestaan als styliste doet eigenaresse Hermie nu vanuit Enschede waar ze ijzersterk in is: de eigen stijl van vrouwen het beste laten uitkomen. Ze combineert haar persoonlijke aanpak met een onderscheidend aanbod. // Haverstraatpassage 84
TARBOOSH SWEETS
Royaal opgetast liggen de verlokkingen uit het MiddenOosten in de vitrines. Zoals Arabische baklava (minder zoet dan de Turkse variant), weelderige roomflappen en kunefe. Dat laatste is een dessert/ gebak, gemaakt van witte kaas bedekt met griesmeel of engelenhaarpasta en afgemaakt met boter en siroop. // Zuiderhagen 15
TOFF KIDSWEAR
Scoor een toffe outfit voor je tiener. Er is keuze uit vele bekende merken zoals Scotch R'Belle, Scotch Shrunk, Tommy Hilfiger en McGregor. Ook voor jongere kids natuurlijk. // Van Loenshof 6
13
SO FIFTIES
Een winkel als een tijdmachine. Met Marlies en Raymon aan de knoppen. Zij bestiert de winkel in kleding en accessoires, hij is heer en meester in de barbershop. Hier gaan de jaren 50 nooit voorbij. // Korte Haaksbergerstraat 14c
HOUSE OF SNOBS
Exclusief is het sleutelwoord. Een mini-warenhuis, al dekt die vlag de lading amper. Van high end kleding of een cosmetische behandeling tot geuren en diamanten. Voor wie het zich kan permitteren. // H.J. van Heekplein 1
GOODS4HOME
Bij Goods4Home draait het om interieur en lifestyle. Hier houden ze ervan trends en stijlen te mixen. Kleurrijk Afrikaans met strak Scandinavisch bijvoorbeeld. Het buitengewone assortiment varieert van loungebank tot sieraad. // Haverstraatpassage 40
In Enschede heeft het winkelaanbod nog een eigen gezicht, dankzij de afwisseling van kleinere speciaalzaken en grotere ketens. Van die laatste vind je er onder meer Go Britain, Xando, Zara (flagstore in Nederland), Zara Home, Superdry, Primark, Hudson’s Bay, Mango, Scotch & Soda, Simon Lévelt en Søstrene Grene.
WARENMARKT
Iedere dinsdag en zaterdag van 08.00-17.00 uur is er markt op het H.J. Van Heekplein. Met een groot aanbod verse producten zoals vis, kaas, brood en bloemen, maar ook kleding, stoffen, accessoires en huishoudelijke artikelen is het de grootste markt van het Oosten van Nederland. De markt, die in 2017 500 jaar bestond, trekt bezoekers vanuit de regio en van ver over de Duitse grens.
OPENINGSTIJDEN WINKELS BINNENSTAD
Ma: 13.00-18.00 uur Di, wo, vr, za: 09.30-18.00 uur Do: 09.30-21.00 uur
KOOPZONDAG
Elke zondag zijn de winkels geopend van 12.00-17.00 uur. Met uitzondering van: 14 april, 21 april, 9 juni, 25 december, 1 januari.
14
7 KEER KOFFIE OF THEE MET LEKKERS MRS. BROWN, WALSTRAAT 8-10
Wat er bij Mrs. Brown uit de oven komt heeft geen poespas nodig. Tartelettes, carrotcake, appeltaart of triple chocolatecake: alles ziet er puur en ongekunsteld uit. De perfectie schuilt in de smaak.
NIENKE’S CUPCAKES, MUFFINS & MORE, KORTE HAAKSBERGERSTRAAT 15
Cheesecake op een stokje, icing cookie of mojito-cupcake: bij Nienke is het motto ‘voor elk wat wils’ geen loze kreet. Macarons? Check. Tip voor als je met meer bent: de sweet tea of chcoladefondue.
SCHENKERIJ WATTEZ, ROESSINGHSBLEEKWEG 20
In deze monumentale uitspanning in het Van Heekpark word je met een glimlach bediend door cliënten van zorgorganisatie Aveleijn. Met terras en speeltuin. De appeltaart is een begrip.
DE BRANDERIE, H.J. VAN HEEKPLEIN 35
Een knus adres temidden van het stadsgewoel. De steeds wisselende zoetigheden komen allemaal uit eigen oven. Net als het brood voor ontbijt en lunch trouwens. Kersttip: de glittercappuccino.
STOET, PIJPENSTRAAT 15
Stoet is Twents voor brood en Stoet is méér dan brood. Op de kaart staan behalve stevige broodjes ook wraps, salades en soep. Het Zoetplankje biedt uitkomst voor twijfelende zoetekauwen.
MOEKE, OUDE MARKT 8
Wat maakt het uit als je wat langer blijft plakken: je zit immers bij Moeke. Dus neem nog een Moeke’s Momentje (cappuccinospecial). Of zet je tanden in het gezondste broodje van Nederland.
SPRAKEL IN ‘T BOS, OVERMAATWEG 45 (LONNEKER)
Een sprookje, op een steenworp afstand van de stad. Een klassiek theehuis waar je de seizoenen nog proeft; binnen, buiten én op je bord. De ideale mix van Engelse romantiek en Twentse nuchterheid.
15
LEKKER TWENTS
WAAROM ER MET PASEN MANNEN IN REGENJASSEN DOOR OOTMARSUM TREKKEN EN JE OP OUDEJAARSDAG EEN ANDER KOEKJE BIJ DE KOFFIE KRIJGT DAN OP 1 JANUARI. EEN KLEINE INTRODUCTIE IN TRADITIES EN STREEKGERECHTEN VAN TWENTE. VAN HUMKESSOEP TOT RULLEKES
Pasen kent in Twente een aantal speciale tradities. Redelijk bekend zijn de paasvuren (boakes). Uniek is het vlöggeln in het stadje Ootmarsum. Een ritueel waarbij acht vrijgezelle katholieke mannen hun stap naar volwassenheid demonstreren. Als Poaskearls trekken ze zingend door het centrum, met inwoners en bezoekers in een sliert achter zich aan. De Poaskearls dragen een regenjas en hoed. Net als het vlöggeln zijn ook de paasgebruiken in Denekamp tot immateriëel erfgoed uitgeroepen. Centraal staat hier de paasstaak, een boom die uit het bos van landgoed ‘t Singraven naar het dorp wordt gesleept. In de boom hangt een ton die tegelijk met het paasvuur in band wordt gestoken.
Humkessoep is een soep van gesneden snijbonen, worst en/of vlees en soms aardappel (tuffel of earpel). Bakleverworst is een Twentse specialiteit. Bestanddelen zijn kopvlees, lever, spek en vet dat overblijft bij het slachten. Hete bliksem heet in Twente ook wel Hemmel en Earde, naar de appels die uit de hemel komen en de aardappels uit de aarde. Krentenwegge wordt gegeten bij de koffie. Het is ook een populair kraamcadeau. Soms krijgen jonge ouders een wegge van meer dan een meter lang.
Met Pinksteren dansen en zingen in Borne nog altijd de Pinksterbruidjes: in witte jurkjes geklede meisjes met een bloemenkroon in het haar.
Knieperkes en nijjoarsrullekes zijn twee verschillende koekjes van hetzelfde deeg. De platte knieperkes staan voor het jaar dat achter ons ligt. De opgerolde variant symboliseert het nieuwe jaar, waarvan we moeten afwachten wat het brengt.
In de periode van advent tot en met Driekoningen (6 jan.) kun je overal in Twente het klaaglijke geluid van de midwinterhoorn horen. Tip: doe mee aan een van de wandelingen die rondom deze traditie worden gehouden.
16
// Rondje Enschede
VERRASSINGEN LANGS DE STADSRAND Op de grens van bebouwing en buitengebied vind je het Rondje Enschede. Een route van in totaal 52 kilometer, eventueel makkelijk in delen op te splitsen, om te fietsen of te wandelen. Je slingert door een gevarieerd landschap met attractieve pleisterplaatsen. Van theetuin tot kunstatelier en van speelbos tot bosbessenkwekerij. Rondje Enschede voert over nieuw aangelegde en bestaande paden.
De route is te herkennen aan een witgroene pijl. Rondje Enschede is geïnspireerd op de ronde vorm die al eeuwenlang de historische stadsrand van Enschede markeert. De eerste herkenbare stadsrand van Enschede dateert van omstreeks 1800. De singels zijn rond 1930 aangelegd en markeerden toen, als nieuw ‘rondje’, de toenmalige stadsgrens.
17
De huidige stadsgrens is bepalend geweest voor de wandel- en fietsroute.
PLATTEGROND EN ROUTEBOEKJES
De plattegrond en routeboekjes van Rondje Enschede zijn gratis verkrijgbaar bij Tourist Info Enschede, bij horeca en ondernemers langs de route. Rondje Enschede is ook te vinden op uitinenschede.nl
ENSCHEDE MET SCHUIMKRAAG
18
AL SINDS 1895 WORDT ER IN ENSCHEDE BIER GEBROUWEN. VANDAAG DE DAG GIST HET NOG STEEDS. NIET ALLEEN IN DE TROTSE BROUWERIJ VAN GROLSCH, MAAR OOK BIJ DE AL EVEN FIERE AMBACHTELIJKE BROUWERS. VRIJ NAAR DE MEEZINGER VAN DE BAND DE DIJK: ALS HET IN ENSCHEDE SCHUIMT, DAN SCHUIMT HET GOED.
Keuzestress is er om weg te drinken. Bij Stanislaus Brewskovitch is er een eenvoudige manier om je als onervaren speciaalbierdrinker een weg te banen door het onwaarschijnlijke aanbod. Stap één: kies een biertje van de tap. Stap twee: beperk je tot de specialiteiten uit de eigen brouwerij. Dan blijft er nog een uitdagend rijtje over om uit te kiezen, maar daar roep je dan de hulp bij in van een van de goedgeluimde medewerkers. Zoals Jamal, die ons meetroont naar de bar voor tekst en uitleg bij het krijtbord.
BIERORGEL
Hij stelt wat vragen over smaak en voorkeur, geeft van elk huisgebrouwen biertje een paar karakteristieken en zo zijn we er snel uit. Met de donkere Winterblues (winterale), de ‘rode’ Tukr (IPA) en de goudblonde Smugglers Gold (golden ale) hebben we een smakelijke dwarsdoorsnede te pakken van wat er bij Stanislaus Brewskovitch in het vat zit. Het brouwproces is hier zichtbaar: je zit met je neus bovenop de aluminium ketels. Er lopen pijpleidingen direct naar de bar, die daarom ook wel bierorgel wordt genoemd.
STOERE UITSTRALING
Een verwijzing naar de vroegere functie van dit monumentale kerkje, waar ooit de menisten (mennonieten of doopsgezinden) voor de eredienst in de banken schoven. Een enkele kerkbank en fraaie glas-inloodvensters herinneren nog aan die tijd, maar verder heeft het interieur vooral een stoere uitstraling. Al even ‘no nonsense’ is de menukaart, met een bescheiden keuze aan prettig geprijsde gerechten. Aan de achterkant vind je een deels overdekte
biertuin en naast het brouwerijgedeelte is een winkel, waar onafzienbare rijen bierflesjes in het gelid staan. De liefde voor ambachtelijk gebrouwen bier wordt bij Stanislaus Brewskovitch niet als een religie beleden, maar wel met hart en ziel uitgedragen. Regelmatig ook met live-muziek erbij, zoals tijdens de Church Sessions. // stanislausbrewskovitch.nl
In The Performance Factory opent dit voorjaar Brouwerij Eanske van Oscar Moerman, geestelijk vader van bieren als Heilige Jacobus en Het Ei van Kolumbus. Moerman kan die specialiteiten nu in eigen huis produceren. Net als Spontaan Eanske, een bier waarin ook de gist uit de Enschedese buitenlucht een kans krijgt. // brouwerijeanske.nl In het vroegere hoofdkantoor van textielfabriek Van Heek draait het nu om bier en nog eens bier. Biercafé De Beiaard heeft 25 bieren op de tap en 150 soorten uit de krat. Van Straffe Hendrik tot Lellebel: hier vraag je niet mis. Ze schenken ook bieren van de buren (Stanislaus). Een hapje eten kan eveneens. Voor wie dat liever in een echt restaurant doet is Beiaard’s Bistro een aanrader. Hier proef je het huisbier Zwarte Ros in het brood, of Mongozo Banana in de Bieramisu - jawel, een dessert. // beiaardenschede.nl Bij Proeflokaal België ligt de focus op de speciaalbieren van de zuiderburen. Maar dan wel met Twentse gastvrijheid geserveerd. Ontdek ‘het mooiste stukje België van Enschede.’ Let ook op de pubquizzen die hier regelmatig op het programma staan. // proeflokaalbelgië.nl/enschede Tip: Het Dutch Craft Beer Festival op 11 mei 2019, georganiseerd door Stanislaus Brewskovitch, met speciaalbieren van 20 micro-brouwerijen, optredens van bands, eten en andere activiteiten. Van 13 tot 21 uur, Metropool Enschede (binnen en buiten).
19
( ADVERTENTIE )
Rijksmuseum Twenthe
De Museumfabriek
Lasondersingel 129-131, Enschede rijksmuseumtwenthe.nl
Het Rozendaal 11, Enschede demuseumfabriek.nl
20
ZE HOORT THUIS IN HETZELFDE RIJTJE ALS DE DOM IN UTRECHT EN DE ONZE LIEVE VROUWE BASILIEK IN MAASTRICHT. DE SYNAGOGE IN ENSCHEDE IS ÉÉN VAN DE DERTIEN BEELDBEPALENDE KERKEN DIE SAMEN HET GROOTSTE MUSEUM VAN NEDERLAND VORMEN. DE MOOISTE SYNAGOGE VAN HET LAND EN VOLGENS VELEN VAN WEST-EUROPA.
SCHATKAMER VAN HET JOODSE LEVEN
Het ruikt er verleidelijk naar gebak. “Appeltaart en boterkoek”, verklapt een vrijwilligster. Koosjer, oftewel bereid volgens de joodse spijswetten, dat spreekt voor zich. Een gezelschap dat net een rondleiding heeft gehad laat het zich in de feestzaal goed smaken. Naast de overrompelende architectuur is dat wat de synagoge in Enschede zo bijzonder maakt: het is meer dan een gebedshuis alleen. Het complex omvat een grote sjoel (gebedsruimte), de kleine dagsjoel, een badhuis, kerkenraadskamer, feestzaal en joodse school, en is daarmee een monument van het joodse leven. Alles is bovendien even gaaf bewaard gebleven, wat gezien de bewogen geschiedenis een wonder mag heten.
SCHOONHEID
Met een audiotour kun je de belangrijkste - en soms verborgen - schatten in een half uur ontdekken. Maar trek vooral meer tijd uit voor je bezoek. Alleen al de grote sjoel, de gebedsruime die alleen op hoogtijdagen nog wordt gebruikt, eist vanzelf ruime aandacht op. Grote kans dat de uitleg over de joodse getalssymboliek een beetje langs je heen gaat, want bij zoveel schoonheid in oriëntaalse stijl staat je verstand even stil. De stem van de audiotour loodst je langs de meest prominente ruimtes van dit totaalkunstwerk, dat in 1928 werd gebouwd naar het ontwerp van architect Karel de Bazel. Het loont om daarna nog wat verder te dwalen door het complex. Om te eindigen in het koosjere sjoelcafé beneden. Want net als in de feestzaal wordt ook daar appeltaart geserveerd.
Open dinsdag tot en met donderdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur. Op zondag en woensdag om 14 uur zijn er rondleidingen met begeleiding van een gids. Elke laatste zondag en tweede woensdag van de maand vanaf 12.30 uur een wijkwandeling langs sporen van het joodse verleden. // Prinsestraat 16, synagogeenschede.nl
21
// Kunst en cultuur in Enschede
GROOTSTEEDS AANBOD, GEMOEDELIJKE SFEER NOEM HET TWENTSE NUCHTERHEID. VOOR KUNST EN CULTUUR GELDT HIER: DAAR MOET JE NIET GEWICHTIG OVER DOEN, DAAR MOET JE VAN GENIETEN. DIE VANZELFSPREKENDHEID VIND JE TERUG IN DE MANIER WAAROP JE OVERAL WORDT ONTVANGEN. VAN INTIEM THEATER TOT RIANTE CONCERTZAAL EN MUSEUM MET NATIONALE FAAM: JE VOELT JE METEEN THUIS.
22
Het Muziekkwartier aan de Wenninkgaarde is het vlaggenschip van de podiumkunst in Enschede. Onder één dak vind je daar het riante Wilminktheater, het om zijn akoestiek geprezen Muziekcentrum en zalen van Metropool, poppodium Twente. Het Wilminktheater en het Muziekcentrum zijn tevens de thuisbasis van het Orkest van het Oosten en de Nederlandse Reisopera. Enschede behoort met Amsterdam en Maastricht tot de enige steden in het land die zowel een symfonieorkest als een operagezelschap en ook nog een conservatorium in huis hebben. Het aanbod is er naar: hier leiden dirigenten uit binnenen buitenland het orkest naar grote hoogten en presenteert de Nederlandse Reisopera haar grensverleggende producties. Tip: de (gratis) lunchconcerten van jong talent in de Arkezaal van het Muziekcentrum. Op een steenworp afstand liggen nog twee locaties van het Wilminktheater. De Kleine Willem, een charmante kleine zaal, geknipt voor cabaret, jeugd- en muziektheater. En de Grote Kerk op de Oude Markt, behalve icoon van Enschede ook een sfeervolle concertzaal. Waar organisten net zo makkelijk vol op het oude Van Dam-orgel gaan als DJ’s hun dancepubliek opzwepen. wilminktheater.nl reisopera.nl orkestvanhetoosten.nl metropool.nl
Rijksmuseum Twenthe is het kunstmuseum van Enschede. Van middeleeuwse pronkstukken tot digitale kunst, van grote namen tot rijzende sterren: in 36 zalen mengen oude en moderne kunst zich op prikkelende wijze. Ars Longa Vita Brevis is de actuele opstelling van de vaste collectie, met werk van Armando tot Anne Wenzel. Een van de hoogtepunten onder de tentoonstellingen in 2019 is De Naakte Waarheid, over de ontwikkeling van de mens in zes eeuwen beeldende kunst, van Geertgen tot Sint Jans tot Andy Warhol. In de zomer neemt Peter Zegveld met zijn bewegende kunst bezit van het museum en vanaf november toont het museum de serie Berlin Geisterbahn van fotograaf Fons Brasser, ter herdenking van de val van de Muur, dan 30 jaar geleden. // rijksmuseumtwenthe.nl Een museum waar je verbeelding op hol slaat en je handen gaan jeuken? Welkom in De Museumfabriek, een spannend gebouw waar je ervaart hoe natuur, cultuur, wetenschap en techniek met elkaar samenhangen. Uitdagende tentoon-
23
stellingen laten zien dat vernieuwing in maakregio Twente een lange geschiedenis heeft. Zoals in De Tijdelijke Textieldrukkerij, waar tot 9 juni oude ambachten en nieuwe technieken in het verfraaien van textiel hand in hand gaan. Op 6 april openen 25 gloednieuwe Wunderkammer, die samen een ware ontdekkingsreis bieden. Wanneer je dan bent aanbeland in de Makerspace wil je nog maar één ding: zelf aan de slag. Dat treft, want de Makerspace biedt elke dag workshops, lezingen en meer. // museumfabriek.nl Tetem is één van de weinige presentatieplekken in Nederland waar mediakunst een hoofdrol speelt. Tetem programmeert tentoonstellingen en events die een link hebben met actuele thema’s in de samenleving. In een voormalige dekenfabriek worden de nieuwste ontwikkelingen getoond, met interactieve installaties, robotica, virtual en augmented reality, licht- en geluidskunst en meer. Liefst met verbindingen naar technologie, wetenschap, design, games en e-cultuur. // tetem.nl
Enschede biedt ook tal van kleinere podia met karakteristieke kwaliteiten. Neem Theater Concordia, een snoepje van een bonbonnière aan de Oude Markt. De barokke zaal is een warm bad, of je nou komt voor theater, muziek of een film. Want Concordia biedt behalve theater ook film in drie zalen en - op een tweede locatie aan de Langestraat - hedendaagse beeldende kunst in verschillende expositieruimtes. // concordia.nl
een van de oudste jazzclubs van het land, zijn coryfeeën uit binnen- en buitenland kind aan huis. In dit geval: een karakteristiek pand aan de Walstraat. Tip: de serie ‘Ruud Ouwehand ontmoet…’, waarin de bassist een collega-artiest presenteert die een groter publiek verdient. // jazzpodiumdetor.nl
Klein, kleiner, kleinst. Het Vestzaktheater aan de Walstraat biedt een groot aanbod op huiskamerformaat, van toneel en cabaret tot muziek. Tip: het Mooie Liedjes-programma i.s.m. het Twents Songschrijversgilde. // hetvestzaktheater.nl
De Vrijhof is het culturele hart van de Universiteit Twente, met onder meer verschillende theaterzalen en een theatercafé. Ook niet-studenten zijn welkom. Vrijhof Cultuur presenteert professionele voorstellingen, concerten, lezingen, exposities. Er is ook een fraai openluchttheater. // utwente.nl
Theater Sonnevanck maakt toonaangevend jeugdtheater, dat al regelmatig werd bekroond. Het gezelschap brengt voorstellingen door het hele land, maar ook regelmatig in het eigen, sfeervolle theater aan de Walstraat. Sonnevanck neemt haar publiek serieus, of het nou peuters zijn of pubers. // sonnevanck.nl
In het dorpje Boekelo, onder de rook van Enschede, is het Verborgen Theater helemaal niet zo moeilijk te vinden. Geliefd podium bij zowel beginnende als gelouterde cabaretiers. Gerede kans dat je hier een optreden meemaakt van een toekomstige topper. Ook concerten. // verborgentheater.nl
Bij jazzpodium De Tor zit je met je neus bovenop de artiesten. Die zijn niet zelden van wereldformaat. In De Tor, met 50 jaar
Ook in de kunst in Enschede is de textielhistorie nooit ver weg. Dynamo Expo is een expositieruimte in het voormalige
24
Transformatorhuis van textiel-fabriek De Bamshoeve. Hier tonen (beginnende) Nederlandse en Duitse kunstenaars en vormgevers hun werk. // dynamo-expo.nl In Tankstation Enschede kun je jezelf volgooien met een flinke portie cultuur, een goed gesprek en (elke dinsdag) een vegetarische of veganistische maaltijd. Een huiskamer in het groot met een internationale sfeer. Er zijn exposities, concerten, jamsessies, open mic-avonden en workshops. Tip: de yoga-brunch elke laatste zondag van de maand. // tankstationenschede.nl Een culturele parel van de buitencategorie is café Het Bolwerk, anno 1904. Zoals stadsdichter Moes Wagenaar ooit schreef: ‘Iedereen kan zijn eigen Bolwerk hebben.’ De geest van schrijver, dichter en stamgast Willem Wilmink waart hier nog altijd rond. // cafehetbolwerk.nl Tip: Kijk voor een uitgebreid overzicht van expositieruimtes in Enschede op kunstnonstop.nl
VEEL HOLLANDSER WORDT HET PLAATJE IN TWENTE NIET. GEEN WONDER DAT DE LONNEKER MOLEN BEZOEKERS VAN OVER DE HELE WERELD TREKT.
HOLLANDS GLORIE MET TWENTSE DRAAI De molen is de trots van het dorp Lonneker, onder de rook van Enschede. Dat blijkt ook uit de inzet van tientallen vrijwilligers. Twentenaren hebben de naam nuchter te zijn, maar de gedrevenheid waarmee de molen in bedrijf wordt gehouden maakt tijdens rondleidingen en de wekelijkse openstellingen steevast indruk. De Lonneker Molen is de enige molen in Nederland met een rieten mantel rondom de stenen romp. Het zorgt voor een mooi aanzicht, maar overbodige luxe is het niet. Het riet heeft de molen in haar bijna 170-jarige bestaan verscheidene keren voor verval en ander onheil behoed. De laatste keer in februari 2016, toen de molen door brand werd getroffen. Het rieten dek ving de meeste vlammen op. Inmiddels staat de beltmolen weer te pronken op de verhoging waaraan ze die naam heeft te danken. In volle glorie, en tot in de puntjes maalvaardig. Dat is ook te zien in de winkel, waar een royaal assortiment producten van eigen meel te koop is. Van pannenkoekenmeel tot mix voor de legendarische Lonneker Stoet: hier ga je altijd met een smaakvol souvenir naar huis. Je kunt de Lonneker Molen op woensdag en zaterdag bezoeken. Van 1 april tot 1 oktober ook op donderdag en zondag. Kijk voor de openingstijden op de site. Rondleidingen voor groepen op afspraak. Het jaar door zijn er speciale activiteiten, met de oogstdag in september als een van de hoogtepunten. // Lonneker Molenweg 80, lonnekermolen.nl
25
ONTDEKKINGEN OVER DE (STADS)GRENS DUITS SPROOKJE
KASTELEN TE OVER
HET SUCCESRECEPT VAN GROLSCH
ETALAGE VAN NATUUR
Met twee torens, kantelen en een weergang is de burcht in Bad Bentheim een kasteel uit een sprookjesboek. Een spannende combinatie van geschiedenis en avontuur, op een half uurtje rijden van Enschede. De grootste hoogteburcht van Noordwest-Duitsland torent ver boven het stadje uit. Aan de voet vind je behalve een sfeervol centrum en een kasteelpark ook een modern kuuroord voor wellnessplezier. // kasteel-bentheim.nl
Waarom Twente wel het Landgoed van Nederland wordt genoemd? In Hof van Twente wordt het je op slag duidelijk. Zes landgoederen met kasteel of havezathe telt die gemeente. Zoals Twickel, met rondom het trotse kasteel fraaie tuinen. Op loopafstand ligt het nieuwe particuliere kunstmuseum No Hero. Even verderop combineert Diepenheim kastelen met een ongekend aanbod aan hedendaagse kunst. // twickel.nl // deheerlijckheiddiepenheim.nl
Met de karakteristieke pilssmaak, de unieke beugelfles en spraakmakende reclames is Grolsch een toonaangevend biermerk dat in Enschede wordt gebrouwen. Wil je meer weten over de rijke geschiedenis - die teruggaat tot 1615 - en de hypermoderne brouwerij van nu in werking zien, boek dan een tour. Natuurlijk kan er ook worden geproefd. // grolsch.nl
Natura Docet Wonderryck Twente is het oudste natuurhistorisch museum van het land, gevestigd in een modern architectonisch hoogstandje. Het vormt de poort naar het omliggende Nationaal Landschap Noordoost Twente. Welke rijkdom daar op je ligt te wachten, en hoe die is ontstaan, laat het museum je op een vaak interactieve manier ervaren. Uniek voor Nederland is Funky Forest, waar kinderen hun eigen (digitale) natuur scheppen. // wonderryck.nl
KUNSTSTADJE OOTMARSUM
In Ootmarsum rijgen de galeries zich aaneen, maar proef je ook nog steeds de sfeer van de historische vesting die het ooit was. Het kunststadje heeft een reputatie onder liefhebbers uit het hele land, onder meer dankzij het museum Ton Schulten en de kunstmarkt in augustus. Aan de rand van het stadje laat het openluchtmuseum Het land van Heeren en Boeren zien waar de regio die (bij)naam aan dankt. // ootmarsum-dinkelland.nl
DICHT BIJ DE STERREN
Bij het rustieke dorpje Lattrop trekt Cosmos Sterrenwacht de blik naar boven. Het is een van de grootste sterrenwachten in het land, met behalve een planetarium ook een observatorium. Daar staat de grootste telescoop van Nederland. Elke zaterdag is er sterrenkijkavond. // cosmossterrenwacht.nl
ONTDEKKEN EN SPELEN
GOLFEN EN GENIETEN
Is het een attractiepark? Een speeltuin? Een natuurgebied? Speelpark Ketteler Hof nabij het Duitse Haltern am See is het allemaal. Klimparcoursen, glijbanen, waterbanen (droge kleding mee!), een rodelbaan, een natuurbelevingspad, speelplekken met water en zand en ook nog een grote indoor speeltuin: dit is een grenzenloos pretpark voor alle leeftijden. // kettelerhof.de
Geroemd om zijn gastvrijheid en de fraaie omgeving: golfbaan Het Rijk van Sybrook biedt het beste van Twente. Gelegen op een oud landgoed net buiten de stad is de 27-holes golfbaan geliefd bij golfers uit het hele land. De holes bieden uitzicht op het typisch Twentse coulisselandschap, worden omsloten door bos of zijn gecombineerd met een uitdagende waterpartij. // golfenophetrijk.nl
26
// (Met de klok mee) burcht Bad Bentheim, Natura Docet Wonderryck Twente, Ootmarsum, Grolsch Brouwerijtour, Het Rijk van Sybrook.
27
DROMEN, DURVEN OF DOEN MET JE KROOST TRAMPOLINEPARADIJS
Uitgekeken op die ene trampoline in de (speel)tuin? Krazy Kangaroo is andere koek. Dit eerste indoor trampolinepark van Enschede is een jump-walhalla voor beginners en gevorderden. En als toeschouwer kijk je je ogen uit. Er zijn de standaard aaneengesloten trampolinevelden voor wie het simpel wil houden, maar ook aangepaste ruimtes voor speciale technieken als freejumping en bounceboard. // De Reulver 120, krazykangaroo.nl
SPRINGEN EN BUITELEN
Zelfs aan de allerkleinsten heb je geen kind in de overdekte speeltuin Ballorig. Dit ruim opgezette ravotparadijs heeft een apart gedeelte voor peuters, inclusief een overzichtelijke ballenbak. Op hetzelfde terrein nog meer actie voor jong en wat ouder, zoals glow in the dark-golf, Starworld paintball en lasergame en klimcentrum Arque. // J.J. van Deinselaan 30, ballorig.nl/enschede
TREINREIS VAN TOEN
Haast is er niet bij en hoe voller de trein zit, hoe beter de stemming. De hedendaagse spoorstress is in de treinen van Museum Buurt Spoorweg in Haaksbergen ver te zoeken. Hier reis je als het ware terug in de tijd. De historische stoomtreinen, piekfijn onderhouden door vrijwilligers, rijden tussen de museumlocaties in Haaksbergen en Boekelo. MBS belooft iedereen een eersteklas uitje. Let ook op de speciale activiteiten. // Stationsstraat 3 Haaksbergen, museumbuurtspoorweg.nl
28
PRETBOULEVARD
Je bent op zoek naar vermaak maar niet iedereen wil hetzelfde doen. Op naar Go Planet Parc! Een amusementsboulevard waar je kunt schaatsen, duiken, naar de bios gaan, bowlen, indoor voetbal spelen, (e-)karten, lasertaggen, een highscore neerzetten in escaperoom Space Exit of virtual reality racing ervaren. Uitblazen kan bij verschillende restaurants. // Colosseum 64, go-planet.nl
DE DROOM VAN WATERRATTEN
Discozwemmen, schatduiken, zeemeermin-zwemmen, glijbaanrace, watervoetbal: Aquadrome is veel meer dan een zwembad. Natuurlijk mag je baantjes trekken als je dat wilt, maar de verleiding van de glijbanen en de activiteiten is groot. Word jij kampioen bommetje? Pauzeren kan in het Aqua CafĂŠ. // J.J. van Deinselaan 2, sportaal.nl
SPELEN OP STATIONSPLEIN
Skateboarden kon je er al, maar dankzij een toevoeging van kunst en muziek is het Stationsplein een speeltuin voor jongeren geworden. Bij de dj-tafel kun je met je smartphone zelf muziek mixen en twee grote schommels laten ook muziek horen zodra je ze in beweging zet. Enschede is de eerste stad ter wereld waar de rondreizende Wannaplayschommels een vaste plek hebben gekregen. // Stationsplein
ONTDEKKEN EN MAKEN
Het Familiemuseum van Twente: dat is De Museumfabriek. Waar je in maar liefst 25 gloednieuwe Wunderkammer het spoor volgt van ontdekkingsreizigers, de magie van wit ervaart, leert hoeveel robots op dieren lijken of de sterrenhemel kunt verkennen. In de Makerspace kun je zelf aan de slag met 3D-printer, lasersnijder en nog veel meer. Check ook de agenda voor coole workshops en colleges. // Het Rozendaal 11, demuseumfabriek.nl
29
TIPS!
VAN INGEWIJDEN
Een rondleiding met Titia Boitelle door het energieke Roombeek, om te ervaren hoe die wijk zichzelf na de vuurwerkramp opnieuw uitvond. WAAR IEDEREEN THUIS IS EN ENSCHEDE Z’N OUDE ZELF BLEEF: CAFÉ HET BOLWERK. HIER KUN JE OOK IN JE UPPIE OP JE GEMAK EEN DRANKJE DOEN. Café De Kater. Juist omdat ook na veertig jaar nog steeds geldt: het is je ding of niet. Elke
avond open, voor alle leeftijden, ontspannen sfeer, vaak gratis live muziek en altijd gezellig: café Rocks. WAAR VIND JE EEN STUKJE SAINT-TROPEZ IN ENSCHEDE, DIE SFEER VAN ‘JE NE SAIS QUOI’? BIJ CAFÉ-RESTAURANT BARDOT NATUURLIJK! Ook dat is Enschede: het rustieke kerkdorp Boekelo, waar de stoomtrein van Museum Buurtspoorweg stopt. Met gezellige evenementen als de kerstmarkt en het Pinksterfestival. Vegetarisch restaurant en binnentuin Het Paradijs
gaat al jaren met de originaliteitsprijs strijken. Ook voor een brunch. DE STROINKSBLEEK ACHTER DE MUSEUMFABRIEK IN ROOMBEEK. EEN URBAN OASE. VOOR EEN PICKNICK AAN HET WATER OF EEN CULTUREEL EVENEMENT ZOALS DE MUZIKALE VIJVERDAGEN. De Walstraat is niet alleen de culinaire hoofdstraat van Enschede. Je vindt hier ook café’s, galeries, en bijzondere winkels zoals Het Lichtatelier en een barbershop. Voor cultuur: jazzcafé De Tor, het Vestzaktheater en Theater Sonnevanck. Net buiten de stad: de forelderij, met behalve forelvisserij
ook een (pluk)tuin en winkel. Vlakbij ligt Wissinks Möl, een stendermolen of stenderkast, het oudste type houten windmolen. MET DANK AAN: Jeannine, Annemarie de Leeuw, Karin de Roo, Guus van Deurzen sr., Theo van Gils, Linda Nales, Daphne Jogems, Estelle Vultink, Sander Roosien, Cita Gaikema, William van Gorkum, Lieneke Wegter, Terda Kucerí, Debbie Voogsgeerd, Ronald van Dorland.
30
DE STAD OP JE BORD
YUZU
DE BEIAARD
Veel dichter bij het Verre Oosten kun je in Enschede niet komen. De keukens van Vietnam, Thailand, Japan en China laten zich op de kaart van Yuzu van hun beste kant zien. Afhankelijk van het aanbod aan producten verandert het menu per dag, waardoor ook andere Aziatische landen aan bod komen. // Van Loenshof 35
Bierliefhebbers zitten in dit oergezellige lokaal eerste rang. Maar ook als eetcafé heeft De Beiaard een reputatie hoog te houden. Stoere kost voor prettige prijzen, inclusief bieradvies. Tip: de special waarin het bier van de maand is verwerkt. En elke maandag onbeperkt spare-ribs kluiven. // Oude Markt 24
KOSIE
DE TROPEN
‘Knus met klasse’, prees de restaurantcriticus van de regionale krant. Met Kosie maakte Moniek Eberhard haar droom waar. In een vorig leven was ze secretaresse, nu zorgt ze dat het haar gasten aan niets ontbreekt. Samen met chef-kok Kevin Scheper, wiens Chef ’s Menu (drie tot acht gangen) een hit is. De teller van lokale leveranciers staat ondertussen op twaalf. // Van Lochemstraat 226
Eten met een exotische inslag, zonder dat het extreem wordt. Dat is restaurant De Tropen in het kort. Soms is de herkomst van een gerecht helder, zoals bij de Tom Kha Kai (Thaise kokossoep), maar je kunt ook kiezen voor een mix van internationale invloeden op je bord. Zelfs dicht bij huis blijven is in De Tropen een optie, met bijvoorbeeld kalfsoester in een jus van bospaddenstoelen of oer-Hollandse hangop. Liever geen vlees? Probeer Biet Bourguignon. // Bolwerkstraat 9
VERSO
Verso is Italiaans voor ‘in de richting van’. Maar we moeten het begrip vooral ruim zien, want dit restaurant nét buiten het centrum nodigt je uit voor een reis door de pure Italiaanse keuken. Tartaar van Piemontees rundvlees, Ossobuco Milanese, tiramisu naar het recept van nonna (oma) Carmela - en dat is dan nog maar één van de vele routes. Liever op de bonnefooi? Kies een verrassingsmenu. Al is de spaghetti Parmigiana eigenlijk een must eat. // Deurningerstraat 11
LOVELY LOCAL
In het huiskamerrestaurant van Gijs en Clarissa voel je je meteen op je gemak. Klein maar fijn is de entourage, groots zijn de daden die kokkin Clarissa in de keuken verricht. De compacte kaart biedt drie gangen voor € 28,75. Let op: beperkt open. Onder de naam Smuls biedt het pandje ook andere culinaire activiteiten. // Walstraat 7
31
// Heel veel smaken onder één stoer fabrieksdak
DE WERELD ROND IN TWENTSCHE FOODHAL ROBUUST ‘COUNTRY STYLE’ VLEES, COMFORT FOOD UIT DE ANDES, OF TOCH LIEVER IETS PITTIGS UIT DE INDONESISCHE KEUKEN? IN DE TWENTSCHE FOODHAL HOEF JE NIET TE KIEZEN.
32
Wat drink je op een plek waar duurzaamheid hoog in het vaandel staat? Een lokaal gebrouwen biertje natuurlijk. Het wordt een Eanske Heilige Jacobus. Vernoemd naar de schutspatroon van de stad en ook dankzij een laag alcoholpercentage een veilige keuze.
garanderen bedrijvigheid en warmte. Bij Omma’s Kitchen komt daar dan ook nog een graadje Koreaanse pit bij. De kip blijkt precies zo spicy en crispy als de kaart belooft, dankzij het gefrituurde jasje van gochujang: gefermenteerde chilipasta.
Terwijl Jacobus zich in het glas ontpopt tot een vriendelijke baas met amberkleurige allure gaan we voor het voorgerecht meteen ver weg. Boliviaans restaurant Tinkus is genoemd naar een traditionele dans, die oorspronkelijk staat voor de ontmoeting tussen mannen en vrouwen. Gina BruningImana kwam naar Nederland om haar rechtenstudie af te ronden, maar op een feestje in een studentenhuis in Enschede ontmoette ze haar huidige man. “Ik ben nu tien jaar hier. Koken is al heel lang meer dan een hobby. Nu kunnen we mensen echt laten kennismaken met de Boliviaanse keuken.”
KLEINE STAP
VASTE KLANTEN
Dat ze inmiddels vaste klanten hebben kun je je goed voorstellen zodra Gina de Boliviaanse Proeverij op tafel zet. Een plank met kruidig gehakt, chips van bakbanaan, zeldzaam brosse frites van cassave die je kunt dopen in groenige hukataya-mayonaise, een dip met een korianderachtig kruid. De kleine Cholita, een broodje warm vlees, vormt het middelpunt. Genoemd naar de vrouwen die dit streetfood in Bolivia verkopen. De ambachtelijke sfeer van de Twentsche Foodhal past bij de industriële functie die dit complex ooit had. Aan poespas doen ze hier niet, maar de open keukens
Met sla, rijst en wat kimchi (gefermenteerde groenten) kun je er een wrap van maken. Stokjes krijg je er ook bij en anders brengen de bestekbakjes op de tafels redding. Van Korea naar de Achterhoek is hier een kleine stap, zodat we kunnen afsluiten met een fris zuiveltoetje van eigen bodem, van De Melkbus uit Eibergen.
nog, net als schoondochter Annemarie. De opening van de Twentsche Foodhal “past wel bij de ontwikkeling die Enschede doormaakt”, vindt Herwin. Het ongedwongen karakter spreekt de familie aan. Terwijl baby Ties alles langs zich heen laat gaan komt Teun van twee net uit de speelhoek gelopen. Zusje Saar (vier) is nog op onderzoek uit. Opa Johnny: “Ik denk dat ze bij de Koreaan aan het bestellen is.”
Even verderop moeten de drie generaties van de familie Ter Riet uit Enschede nog aan de reis beginnen. “Ik denk dat ik voor Indonesisch ga”, zegt moeder Marion. Haar man Johnny en zoon Herwin twijfelen
Alle keukens van de Twentsche Foodhal zijn geopend op donderdag en vrijdag van 16.00 tot 22.00 uur, op zaterdag van 12.00 tot 22.00 uur en zondag van 12.00 tot 21.00 uur. Bar open tot 23.00 uur. Regelmatig live muziek en elke zondag kinderactiviteiten. Van maandag tot en met vrijdag ook open voor werken en lunchen van 09.00 tot 17.00 uur. Het culinaire aanbod wisselt regelmatig: check de website. De Twentsche Foodhal is gevestigd in de Performance Factory, een voormalig fabriekscomplex op loopafstand van het centrum, waar het gonst van nieuwe bedrijvigheid in kunst, cultuur, ambacht, recreatie, sport en meer. Een bezoek biedt verrassingen voor het hele gezin: van een authentieke barbershop en houtatelier tot het Miljata bouwlab waar kinderen met Lego aan de slag kunnen. Trampolinespringen, boulderen (klimmen) of ontsnappen uit een escaperoom is ook mogelijk. Voor alle activiteiten, zie: performancefactory.nl
33
EVENEMENTEN DIE ENSCHEDE MAKEN 30.05 T/M 16.06 - MUZIEK IN DE STRATEN
Winkelen wordt een muzikale belevenis. Klassiek in een muziekkoepel, urban & street music vanuit een giga-geluidsbox, singer- singwriters in een huiskamersetting: de ludieke aankleding en verrassingselementen geven het programma een onweerstaanbare charme. De meeste artiesten hebben een band met de stad. Zo swingend was shoppen nog nooit. // uitinenschede.nl
09.06 - EEN PARK VOL KUNST
Zo’n 150 kunstenaars stallen elk jaar op een zondag in juni hun werk uit in een van de mooiste parken van Enschede. Kunst in het Volkspark is een publiekstrekker van jewelste. De kunstenaars worden geselecteerd door een deskundige jury, waardoor kwaliteit is verzekerd. Voor muzikale omlijsting zorgen onder meer het Orkest van het Oosten en de Nederlandse Reisopera. // kunstinhetvolkspark.nl
13.07 T/M 25.08 - DE DINO’S KOMEN!
In Dinopark Twente spelen 57 bewegende replica’s de hoofdrol. Van de vreedzame Brachiosaurus tot de bloeddorstige Tyrannosaurus rex en van de zwemmende Plesiosaurus tot de vliegende Pterodatctyl: in en rond de oude bunkers van de vliegbasis kom je ze allemaal tegen. Voor de echte durfals is er een camping waar je een paar keer per week tussen de dino’s kunt slapen (vanaf zeven jaar). Van 13 juli tot en met 25 augustus (de hele zomervakantie), dagelijks van 12 tot 20 uur. Dinopark Twente is een initiatief van Enschedeër Tim Lammers. // dinopark-twenteairport.nl
18.07/20.07/25.07/01.08/08.08/15.08/22.08 - GROLSCH SUMMER SOUNDS
Zomerstop? Niet in Enschede. Met Grolsch Summer Sounds wordt er 6 achtereenvolgende donderdagen en 1 zaterdag een zomerfeestje gevierd op de Oude Markt. Telkens met een ander thema, zoals het extravagante Bölke Open Air, de zwoele Rico Latino Salsa Night en een stevig avondje rocken. // uitinenschede.nl
34
30.08 T/M 01.09 - DE STAD PROEVEN
Met een traditie van meer dan 30 jaar is de Proef Eet één van de oudste culinaire evenementen van het land. Een zinnenprikkelend festijn waar ambacht en experiment hand in hand gaan. Hier proef je zowel vertrouwde als nieuwe gerechten, bereid door een veelzijdige culinaire brigade. De Oude Markt als openluchtproeftuin, met een aanbod van eetcafé en foodtruck tot sterrenzaak, omlijst met entertainment. // proefeet.nl
07.09 - TUCKERVILLE MET ILSE EN VRIENDEN
Een stukje Nashville in Twente. Dat belooft zangeres Ilse de Lange bezoekers van haar eigen festival Tuckerville. Een sprookje, oordeelde het publiek eerder. Met de vijvers van recreatiepark Het Rutbeek als decor presenteert De Lange een line up met artiesten als James Morrison, Bløf, Douwe Bob en Daniël Lohues. En natuurlijk treedt ze ook zelf op. De relaxte countrystyle sfeer maakt het festival ook gezinsproof. // tuckerville.nl
10.10 T/M 13.10 - HERFSTTOPPER
Wanneer de herfstkleuren op hun mooist zijn is het tijd voor de Military: één van Nederlands grootste paardensportevenementen, midden in de Twentse natuur. Topsport, ontmoeten en genieten. De Week van de Military biedt een veelzijdig programma in de aanloop naar wat traditioneel het hoogtepunt is: de cross country op zaterdag. Lekker struinen van hindernis naar hindernis, met ontzag voor ruiters en paarden, maar ook tijd voor najaarsgeneugten als bokbier en stevige kost. // military-boekelo.nl
06.12 T/M 05.01 - WINTERSE WEELDE
Walking in a Winter Wonderland. De kersthit komt in de decembermaand tot leven in Enschede. Ook al dalen de temperaturen onder het vriespunt, de binnenstad laat zich in de aanloop naar de feestdagen van haar warmste kant zien. Op de Oude Markt staat een romantische schaatsbaan met café, de binnenstad is sfeervol verlicht, in de stadsherberg met culturele activiteiten is plek voor iedereen en overal kom je verrassingen in kerstsfeer tegen. Nou de sneeuw nog... // uitinenschede.nl
35
LUCHTRUIM VOL VERHALEN
36
OP DE VOORMALIGE VLIEGBASIS TWENTHE DELEN WANDELAARS EN FIETSERS DE ZEE VAN RUIMTE NU MET VELDLEEUWERIK EN GRASPIEPER. OUDE SPOREN EN NIEUWE KUNST LATEN DE RIJKE GESCHIEDENIS VAN DIT GEBIED SPREKEN.
Ze zijn vleugellam, al zie je dat er niet aan af. Keurig achter elkaar staan een Boeing 747 van KLM en een Airbus A340 van Air France op de baan. Alsof ze elk moment kunnen vertrekken. In werkelijkheid staan de toestellen op wat je hun laatste rustplaats zou kunnen noemen. Het bedrijf Aircraft End-Of-Life-Solutions, sinds kort hier gevestigd, zal ze ontmantelen. Een bord aan een hek (‘landingsterrein streng verboden toegang’) maakt duidelijk dat de afgedankte vliegtuigen niet uit de lucht zijn komen vallen. Onder de naam Twente Airport blijft het terrein bovendien gedeeltelijk in gebruik voor zakelijk en recreatief vliegverkeer.
IMMENS GEBIED
Die landingsbaan moet je dus links laten liggen, maar verder kun je voet zetten op wat lang verboden terrein was. Er opent zich een immens gebied waar van alles te ontdekken valt aan natuur, landschapskunst en historie. Neem alleen al de klinkers die je naar het zogenoemde Belevingspad leiden: in de oorlog gebruikten de Duitsers dit als rollerbaan. En deze loopt weer langs de allereerste luchthaven, die in 1931 werd geopend. Nu is de 130 hectare van de militaire vliegbasis toegevoegd aan de waardevolle natuur die zich in de loop der tijd rondom dit gebied heeft ontwikkeld. Je kunt er vogels en dus ook nog steeds (zweef )vliegtuigen spotten, wandelen en fietsen, genieten van landschapskunst, op zoek gaan naar zeldzame flora en fauna of de geheimzinnige (militaire) historie van het gebied ervaren. Alleen maar de eindeloze ruimte op je laten inwerken kan ook. In voorjaar en zomer verandert de vlakte dankzij het maaibeheer in een bloemenzee. De veldleeuwerik houdt je bij dit alles wel buiten de deur, voorzover dat hier kan: zijn leefgebied is afgebakend met bordjes die je manen om niet van de paden af te gaan.
37
SPANNENDE BLIK
Een mooie plek om ze te observeren is de uitkijkpost die bijna als een ufo uit de vlakte oprijst. Kunstenaar Paul de Kort toverde een oude brandstofopslag om tot ‘Parallax’. Bovenop de opengewerkte brandstoftanks heb je een weids uitzicht op het omringende gebied, waarin nieuwe kikkerpoelen - aangelegd in de vorm van bomkraters - als blauwe ogen oplichten. In de jonge eikenaanplant beneden scharrelen twee Amerikaanse staffords; hun bazin trekt zich niks aan van het aanlijngebod. Aan de voet van de heuvel biedt een tunnel je op ander niveau een spannende blik op het landschap. Parallax is een van de plekken waar (landschaps)kunstenaars sporen van de militaire geschiedenis voor de bezoeker tot leven brengen. Daarnaast vormen wachthuisjes, hangars en de bij vleermuizen geliefde bunkers met recht stille getuigen. Maar aan het eind van het pad klinkt ineens een kakofonie. In gebouw C-26 werden ooit de motoren van F-16 straaljagers getest, nu is het stalen karkas het geluidskunstwerk Doppler. Hier wisselen het geronk van een oude Messerschmidt en de zangvlucht van een graspieper elkaar af en hoor je een vroegere bewoner vertellen hoe hij met zijn familie door de Duitse bezetter uit het gebied werd verdreven. Meer verhalen zijn te vinden op het Herinneringspad, op de baan waar vroeger de boordwapens werden afgesteld. En niet ver van de parkeerplaats aan de Grefteberghoekweg ligt een luistersteen. Met je mobiele telefoon luister je hier naar een hoorspel in het Twents of Nederlands.
// Er zijn routes voor wandelaars, fietsers, mountainbikers en ruiters. Kijk voor alle informatie (ook over begeleide excursies) op www.vliegbasistwenthe.info
HET NIEUWE GEZICHT VAN ROOMBEEK Je kunt er de vitaliteit en inspiratie bijna aanraken. De wijk Roombeek, vlakbij het centrum van de stad, is een toonbeeld van elan. Op 13 mei 2000 werd Roombeek getroffen door de vuurwerkramp. Er kwamen 23 mensen om, meer dan 1000 mensen raakten gewond en 42,5 hectare stad werd verwoest. Roombeek is
herbouwd tot een eigentijdse, dynamische en inspirerende wijk die bekend staat om haar hoogwaardige architectuur en aansprekende openbare ruimtes. Typerend is de bijzondere mix van oud en nieuw, gedurfd en traditioneel en van ruime en intieme architectuur.
Met het grote aantal culturele instellingen is Roombeek een echte culturele hotspot binnen Enschede. Combineer een wandeling door de interessante wijk met een bezoek aan de uiteenlopende musea, galeries en ateliers die hier gevestigd zijn.
// RONDLEIDINGEN ROOMBEEK Diverse gidsen, die elk om hun eigen reden een band hebben met de wijk, nemen u mee in het verhaal rond Roombeek. Een enerverende wandeling. Huis van Verhalen, huisvanverhalenenschede.nl, T. 053 - 4316288, info@huisvanverhalenenschede.nl // Robin Pater, T. 06 - 14154969, stadswandelingenschede.nl, info@stadswandelingenschede.nl // Titia Boitelle, T. 06 - 27170769, rondleidingenroombeek.nl, titiaboitelle@gmail.com
38
WAT JE (MISSCHIEN) NOG NIET WIST OVER ENSCHEDE Enschede telt bijna 160.000 inwoners, van 160 nationaliteiten. Van hen zijn er 60.000 jonger dan 27 jaar.
Als ‘de meest Duitse stad van Nederland’ heeft Enschede een innige relatie met de oosterburen. Het evenement Die Tolle Woche laat jaarlijks zien welke kansen er over en weer liggen.
Nieuwe, kleinschalige initiatieven bouwen voort op de erfenis van de textielindustrie. Zo gaan de op maat gemaakte jeans van Paul Kruize de hele wereld over, runt Annemieke Koster een duurzame weverij en maken de slaapzakken/jassen van Sheltersuit het leven van daklozen en vluchtelingen een beetje draaglijker.
Op innovatiecampus Kennispark Twente zijn 469 innovatieve bedrijven gevestigd, met ruim 8500 banen. Verder vind je er zeven onderzoeksinstituten met wereldfaam, zoals MESA+, het grootste nanotechnologisch instituut in Nederland.
Het meest gefotografeerde object van Enschede is het hartenbankje van kunstenares Guusje Beverdam in de Langestraat.
Kennispark Twente is ook de kraamkamer van startups. De teller stond begin 2019 op 955 startups.
Partnersteden van Enschede zijn Palo Alto in de VS (sinds 1980) en Dalian in China (sinds 2009).
In Enschede ben je nooit langer dan een kwartier verwijderd van natuur. Ook door de vele parken die de stad telt, met dank aan de textielfabrikanten die ze aanlegden voor hun arbeiders.
Aan de Universiteit Twente en Saxion Hogeschool volgen jaarlijks zo’n 26.000 studenten een opleiding. Enschede werd in 2018 uitgeroepen tot beste studentenkamerstad van Nederland.
39
De bijnaam van Enschede is Krekkelstad. Naar de krekkel, het brosse koekje dat vroeger met een strik om de arm van een jarig kind werd gespeld.
In Enschede is het al goed fietsen, maar de stad werkt eraan om in 2020 een echte fietsstad te zijn. Met voorzieningen als ‘meer groen licht voor fietsers bij regen’, deelfietslocaties en fietssnelweg F35. Het fietsroutenetwerk Twente biedt toeristen een probleemloze verkenning.
( ADVERTENTIE )
Beleef de stad op haar best in Wilminktheater en Muziekcentrum Enschede Kijk ook eens op wilminktheater.nl voor het rijke aanbod voorstellingen en concerten.
U wilt Enschede meemaken. Deelgenoot worden van het beste wat de stad aan podiumkunst te bieden heeft. Daar samen met Enschedeërs van genieten. In zalen waar het u aan niets ontbreekt. Welkom in Wilminktheater en Muziekcentrum Enschede, hét podium van de stad en de
Wilminktheater: Royaal in alle opzichten. Met de PAY. Zaal als uitnodigend middelpunt.
Grote Kerk: al eeuwen een baken en tegenwoordig ook podium. Voor monumentale ervaringen, van wereldmuziek tot orgelconcert.
regio Twente. Trotse thuisbasis van het Orkest van het Oosten en de Nederlandse Reisopera. Bij ons wordt ook de kleinste voorstelling een grootse ervaring. Dankzij vier verschillende locaties in hartje centrum. Stuk voor stuk zijn ze beeldbepalend voor de stad.
De Kleine Willem: Waar in 1889 de theatergeschiedenis van Enschede begon vindt u nu onze charmante kleine zaal, met het accent op cabaret, kleinkunst en jeugdtheater.
wilminktheater.nl
Muziekcentrum: toonaangevende concertzaal voor zowel klassieke programma’s als popconcerten.