Jg 19 nr 1 Een Europa van en voor het volk, dat is mijn hoofddoel by Erasmix

‘EEN EUROPA VAN EN VOOR HET VOLK, DAT IS MIJN HOOFDDOEL’ Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht hij tegen de Duitse bezetter en werd hij een symbool van de bevrijding toen hij als 19-jarige de nazivlag op de Akropolis weghaalde. Eind jaren veertig rebelleerde hij tijdens de Griekse burgeroorlog. Op 25-jarige leeftijd was hij al hoofdredacteur van het Griekse dagblad Rizos Pastis. In ‘58 kreeg hij de Internationale Prijs van de Journalistiek. Vele jaren van zijn leven zat hij in de gevangenis en in totaal kreeg hij drie keer de doodstraf. Vandaag zetelt de 92-jarige Griek Manolis Glezos in het Europees Parlement als lid van het radicaal-linkse Syriza. Jilan Berroho

n Griekenland is hij het populairste parlementslid, maar in België is hij voor velen nog een nobele onbekende. Na lang aandringen vindt hij na een van zijn commissievergaderingen dan toch de tijd voor mij in zijn kantoor in het Europees parlement. Glezos zit ver boven de pensioenleeftijd, maar enkel zijn gebroken stem en witte haren verraden dat. Hij geeft mij een stevige handdruk en beweegt zich vol enthousiasme in zijn verrassend moderne kantoor. Zijn agenda zit ook nog goed vol. Op een gewone dag werkt hij tot 15 uur, rust dan een uurtje, en werkt vervolgens door tot de avond. Tussendoor probeert hij ook nog zijn journalistieke honger te stillen door boeken te schrijven. ‘Ik ben sinds 1943 journalist, toen de nazi’s Griekenland bezetten. Sindsdien publiceer en leid ik kranten en ben ik 28 keer veroordeeld voor mijn werk als journalist, zelfs enkele keren tot de doodstraf. Mijn eerste veroordeling tot de doodstraf kwam van de nazi’s, toen ik met een vriend de swastikavlag van de Akropolis heb gehaald. Ik werd nog twee keer ter dood veroordeeld voor mijn activiteiten in de Griekse burgeroorlog tegen een rechtse, corrupte regering.’

Is het dankzij de internationale druk dat u aan de doodstraf kon ontsnappen? ‘De tweede keer dat ik veroordeeld werd speelde de internationale pers inderdaad een rol in mijn vrijlating. Ook Charles De Gaulle, de aartsbisschop van Canterbury, schrijvers en journalisten uit alle hoeken van de wereld: allemaal verwierpen ze mijn veroordeling. Een goede vriendin van mij kende de toenmalige minister van Justitie. Ze sprak met hem over het wereldwijde protest tegen mijn doodstraf. De minister was niet zozeer onder de indruk van het protest van die illustere figuren, maar wel van de karrenvrachten brieven van het volk die elke dag bleven toestromen. Ik ben ontsnapt aan de dood dankzij het volk, niet dankzij de bekende namen.’ U heeft in 1958 de Internationale Prijs voor de Journalistiek gewonnen. Hoe is dat gegaan? ‘Ik was redactiechef bij de krant Avgi toen de Sovjet-Unie in 1957 de eerste Spoetniksatelliet de ruimte in stuurde. De chef Buitenland wilde daarover berichten in een column op de laat-

ERASMIX magazine

“

Ik verberg nooit de waarheid voor het volk, ook als ik er vijanden mee maak.”

Tijdens de Griekse verkiezingen van 2014 haalde u 430.000 stemmen, het meeste van alle politici in Griekenland. U werd meteen ook de oudste verkozene in het Europees Parlement. Hoe verklaart u die populariteit? ‘Ik verberg nooit de waarheid voor het volk. Ik vertel de waarheid, ook als ik er vijanden mee maak. Een tweede reden is dat ik nooit een ambt heb aangenomen. Verschillende regeringen hebben mij een ministerie aangeboden, ze wilden zelfs standbeelden van mij maken. Maar ik heb dat altijd geweigerd. Bovendien doe ik als verkozene nooit mijn termijn uit. Ik geef mijn plaats altijd door. Ik geloof in rotatie: één iemand mag niet te lang aan de macht blijven. Of dat nu in de journalistiek is of in de politiek.’

“

We willen geen Europa van de NAVO of van Merkel of een Amerikaans Europa.”

Zal u deze keer ook uw plaats in het parlement doorgeven? ‘Ik was 30 jaar geleden al verkozen voor het Europees Parlement en toen heb ik dat ook gedaan. Ik ben dan slechts zes maanden gebleven. Maar deze keer blijf ik een volledig jaar, aan het einde van het jaar geef ik mijn functie weer door.’

Manolis Glezos ERASMIX magazine

ste pagina, maar daar was ik het niet mee eens. Voor het eerst kon de mens zich losrukken van de zwaartekracht. Dit was hét nieuws van de dag en ik vulde er tegen de zin van zowat iedereen op de redactie een hele pagina mee. De chef Buitenland vertelde mij zelfs dat ik de krant zou ruïneren. Het nieuws over Spoetnik werd overal gegeven, maar wij deden dat op de beste manier. We drukten 100.000 exemplaren, 60.000 meer dan normaal, die allemaal verkocht raakten. Tegen de middag had de raad van bestuur van Avgi zijn ongelijk toegegeven en het jaar daarop reikte de Internationale Federatie van Journalisten dan haar prijs aan mij uit.’ Vroeger deed men nog aan journalistiek zoals het hoorde. Tegenwoordig worden sommige journalistieke principes steeds vaker geschonden. Het belangrijkste is om de feiten te respecteren. Wie deed wat? Wanneer? Waar? Waarom gebeurde het? Hoe gebeurde het? Die vragen moet de journalist beantwoorden. Pas daarna is er plaats voor commentaar. Tegenwoordig krijg je, vooral op televisie, eerst de commentaar. Het is niet meteen duidelijk wat het nieuws precies is. Je krijgt enkel reacties en soms zijn zelfs die niet nagekeken. Een journalist die niet checkt wat hij hoort of ziet, vind ik de naam journalist niet waardig.

Wat wilt u in dat jaar bereiken? ‘Mijn hoofddoel is om de mensen binnen en buiten het parlement aan te tonen welk soort Europa wij eigenlijk willen. We willen geen Europa van de NAVO. Geen Amerikaans Europa. We willen geen Europa van Merkel. We willen geen Europa met ongelijkheid tussen de lidstaten en geen Europa waar mens en staat onderdrukt worden. We

willen een Europa van en voor het volk. Waar het volk écht de macht heeft. ‘Het Europees Parlement moet ook minder autoritair en minder conservatief worden. Het moet een echt parlement worden waar alle afgevaardigden zich vrij kunnen uiten en discussies kunnen hebben. Maar vandaag is het parlement in handen van de verschillende partijen. Je krijgt enkel spreekrecht als je lid bent van een van de fracties. De onafhankelijken in het halfrond wordt onrecht aangedaan. ‘Daarnaast wil ik de manier veranderen waarop het volk denkt. Aan mensen uit alle hoeken van Europa vraag ik wat ze het liefst willen. Ik krijg altijd het antwoord dat ze niet willen dat anderen voor hen beslissen. Maar dat is slechts de helft van het juiste antwoord. Ze zouden zelf ook moeten willen deelnemen aan de besluitvorming. Ten slotte moeten we het Europese volk bewust maken van het feit dat Duitsland verplichtingen heeft ten opzichte van Griekenland.’ Ziet u Duitsland als de motor of de last van Europa? In 1943 kwamen de drie machten samen in Jalta. Ze besloten om de kolonisatie te stoppen en de geknechte volkeren te bevrijden. Alles zou gebeuren in het voordeel van de rechten van de mens. Goebbels gaf hen een antwoord. Hij schreef een commentaarstuk in het weekblad ‘Das Reich’ met de titel ‘Das Jahr 2000’. In dat stuk schrijft hij dat alles wat besloten werd in Jalta lege woorden zijn en dat in het jaar 2000 Duitsland de dominante macht zal zijn in Europa. (stilte) U hebt lang geleden nog tegen de nazi’s gevochten. Hoe voelt het voor u om met neonazi’s in hetzelfde parlement te zetelen? Wat ik daarover denk en voel kan ik niet samenvatten in één antwoord. Maar ik ben niet onder de indruk van de heropleving van het nazisme en fascisme. Het is een natuurlijke ontwikkeling in tijden van crisis en besparingen. Hoe ervaart u de politieke gebeurtenissen in Griekenland? ‘Ik geloof dat er een oplossing gevonden zal worden en dat Griekenland de bovenhand haalt. De eerste stap was de moeilijkste, maar nu heeft het volk een duidelijk signaal gegeven. Dat is een uiting van hoop van alle Europeanen, niet alleen van de Grieken. Het feit dat het volk aan de macht komt, is iets nieuws voor Europa. Het zal niet eenvoudig zijn en er is een lange weg af te leggen. Degenen die aan de macht zijn, gaan vechten om die te behouden. Maar ik geloof dat we uiteindelijk zullen winnen. Dit is een nieuw tijdperk voor Griekenland, Europa en de wereld. Ons land moet zijn nationale onafhankelijkheid terugkrijgen en van de strop verlost raken die rond zijn nek is gehangen door de schuldeisers.’

Gelooft u dat Griekenland en Europa een oplossing zullen vinden? Op 25 januari vonden de verkiezingen plaats in Griekenland. Het waren geen gewone verkiezingen. Het volk kwam deze keer aan de macht. De regering is niet gewoon van gezicht veranderd, van Samaras naar Tsipras. Er is iets veel belangrijkers gebeurd. Het is de hoop van alle Europeanen, niet alleen de Grieken. Het feit dat het volk aan de macht komt is iets nieuws voor Europa. Het zal niet eenvoudig zijn en er is een lange weg te gaan. Degenen die macht hebben gaan vechten om het te behouden, maar ik geloof dat we uiteindelijk zullen winnen. Dit is een nieuwe era voor Griekenland, Europa en de wereld. De nieuwe weg voor Europa is de weg van Syriza?

Ja. En we vechten niet alleen tegen de politiek van soberheid en draconische besparingen maar ook tegen terrorisme, geweld en al die negatieve dingen. Het Griekse volk draagt u op handen. Belooft u hen terug te keren naar de Griekse politiek na uw Europese termijn? ‘Of ik het nu wil of niet, ik zal altijd deel uitmaken van de Griekse politiek. Mijn leven is zoals het is. Maar ik zal wel eerst de mening van het volk vragen. Op mijn agenda staat nog veel publiceerwerk, waardoor ik eigenlijk niet veel tijd meer heb. Ik heb intussen al 20 boeken geschreven en ik zou er nog 36 meer willen publiceren. Ik heb ook al twee gedichtenbundels uitgebracht en de derde komt eraan. Soms schrijf ik gedichten in het parlement (lacht).’

“

Ik geloof dat er een oplossing gevonden zal worden en dat Griekenland de bovenhand haalt.”

Onze reporter met levende legende Manolis Glezos, zelf journalist sinds 1943

Lors des élections grecques de 2014, Manolis Glezos (92 ans) a obtenu plus de 400.000 votes et aujourd’hui il siège au Parlement européen. En dehors de sa vie politique, Glezos a une riche histoire à raconter. Pendant l’occupation Nazi il a participé à la résistance grecque et à 19 ans il enlevait le drapeau Nazi de l’Acropole. Il s’est battu pendant la guerre civile dans son pays et a été condamné à mort plusieurs fois. En tant que journaliste Glezos a beaucoup d’expérience et il a même gagné le Prix International du Journalisme en 1958. Aujourd’hui il souhaite raconter son histoire à Eurasmix.

Manolis Glezos (92) was elected to the European Parliament in 2014, getting the most votes of any Greek politician, with his left-wing party Syriza. Beyond politics, Glezos has a long story to tell. He fought the Nazis off during the German occupation of his country and pulled their flag from the Acropolis , fought in the Greek Civil War and was sentenced to death multiple times. He is also a veteran journalist, working since 1943 and winning the International Award of Journalism in 1958. He was the editor-in-chief of three different newspapers. Now he wishes to tell his story to Eurasmix.

ERASMIX magazine