OOST T hu is in
Het gevoel van Nijmegen-Oost
40 JAAR
“Café ’t Haantje is mijn leven”
Al die jaren Wijkkrant: wat is hier veel gebeurd!
Bijzondere plekjes in de wijk Ondernemers in Oost van het eerste uur “Een paar keer per week ging mijn vader met de geldbus langs de deuren”
Wijkwerkers aan het woord
De postbode: “Soms krijg ik chocolaatjes aangeboden”
Feest!
Topkoks uit de buurt koken voor elkaar
Met liefde gemaakt door mensen uit de wijk
WIJKKRANT nijmegen-oost
1
2
3
De jeugd heeft de toekomst! foto: Nicky Lameijn.
O is van Oost (gemaakt door schoolkinderen van basisschool De Buut)
4
5
Onderwerp: thuis in onze wijk
Nijmegen-Oost, 30 mei 2013
Beste lezer, Al veertig jaar zetten wijkbewoners zich als redactielid in om anderen te vertellen wat er allemaal in onze wijk gebeurt. Ze vinden het een uitdaging maar ook geweldig om elke maand weer een blad te maken over Nijmegen-Oost, hún wijk. En om die trots te delen. De wijkkrant ontstond in 1972 als ‘kommunikatiekanaal van gemeente, instellingen, verenigingen en wijkbewoners onderling’. In 2013 zijn we niet alleen ruim veertig jaar verder maar zijn er meer dan 400 wijkkranten verschenen met talloze verhalen en gebeurtenissen in Nijmegen-Oost. Een ‘ouderwetse’ papieren krant die elke maand bij ruim 12.000 huishoudens op de deurmat valt. In 2005 maakten we onze eerste wijkwebsite. Deze ontwikkelde zich in de loop der tijd tot een standaard buurtcommunicatieplatform voor andere wijken in Nijmegen en inmiddels ook voor andere Nederlandse gemeenten. Een ‘kommunikatiekanaal’ als in 1972, maar dan in een modern jasje! Het idee voor dit luxe blad ontstond op een buurtterrasje in de zon. De redactie droomde hardop over hoe het veertigjarig bestaan van de Wijkkrant te vieren. Een groot wijkfeest? Een boek? Dat laatste leek ons wel wat, maar dan een moderne variant: een luxe tijdschrift met geweldige foto’s en mooie persoonlijke verhalen. We wilden de eerste wijkglossy in Nederland! Over veertig jaar Wijkkrant en over alle geweldige mensen en kenmerken van Nijmegen-Oost. Want we wonen met veel plezier in deze wijk en zijn trots op onze buurt. En ook dat vieren we. Je hebt ’m nu zowaar in je handen... Voor ons is dit prachtige blad het resultaat van een tijd van hard werken met bevlogen vrijwilligers. Maar het was ook een tijd van veel plezier. We hebben er met z’n allen in onze vrije tijd een half jaar aan gewerkt en zijn enorm trots dat het gelukt is! In het blad zie je terugkerende thema’s als het gevoel van NijmegenOost, wijkwerkers aan het woord en ondernemers van het eerste uur. En we lieten bijvoorbeeld ook de geboortehoroscoop van de Wijkkrant tekenen. We willen graag dat je je nóg beter thuis voelt in Oost. Ik hoop dat je een nog mooier beeld van je wijk krijgt als je de verhalen leest en de prachtige foto’s bekijkt. Want dat vind ik het mooie aan verhalen vertellen: het zorgt ervoor dat je anders aankijkt tegen dingen. Door het persoonlijk verhaal van een buurtgenoot krijg je meer begrip voor zijn situatie. En door de prachtige foto’s word je nóg trotser op je buurt. Dát is het verbindende effect dat we nastreven. En dát gaan we hopelijk nogmaals veertig jaar doen... Met de papieren Wijkkrant maar ook met het online buurtplatform. Ik ben dan ook benieuwd wat dit blad bij je los maakt. Ik nodig je van harte uit om dat met ons te delen op onze buurtsite: www.dewijkwebsite.nl. Ik wens je veel lees- en kijkplezier! Hartelijke buurtgroet, Eric Hendriks Voorzitter Stichting Wijkkrant & Wijkwebsite Nijmegen-Oost.
P.S. De kosten betalen we uit de gulle bijdrage van onze enorm betrokken adverteerders én met de verkoop van losse nummers. Dus als je nog een origineel cadeau zoekt…Je hebt het in je handen! En de aanschaf verdien je direct terug als je de kortingsbonnen achterin het blad verzilvert.
7
INHOUD Bewoners over hún Oost-gevoel Mevrouw Peters (93): “Mijn kinderen zijn opgegroeid in deze prachtige speelstraat” p. 11 25 36 49 55 77 85 100 105 117
En verder:
Het staat in de sterren… “Het is een sociaal gerichte krant! Dat haal ik uit de horoscoop” p. 32
Tijdgeest: dít stond in de Wijkkrant de afgelopen vier decennia! Fa Rijhnen-Bax heeft weer Interlock Dames Ondergoed in de aanbieding (nu met gratis bankzegels!) p. 12 38 52 78 88 98 110 122
De stijl van Oost Deze bijzondere mensen kom je tegen in de wijk! p. 14 27 81 97 120
Wie maakten samen dit feestelijke nummer? p. 8
Dit betekent de wijkkrant voor mij! Hoe de krant het leven van mensen veranderde p. 34 Columniste Loes Wijffels: Veertig jaar Wijkkrant vieren, hoe dat je dat eigenlijk? p. 37
Verschil moet er zijn: bewoners op huisnummer 40 “Ons huishouden in één woord? Muzikaal!” p. 31 41 75 87 107 113 121 125
Nijmegen-Oost in getallen p. 50 Gedicht: Hier is ons Oost p. 54 Jubileumstrip: Maikel tekent Oost! p. 108 De wijkbewoners achter de knol “Klokjes met houtworm mogen óók” p. 114 De 28.100 vrijwilligersuren en 17.421 mailtjes van de Wijkkrant p. 116 Colofon: Wie zorgden samen dat dit unieke nummer verschijnt? p. 129
Feest in de køken van Oost! Topkoks en superfoodies bereiden hun favoriete gerecht p. 15
Ondernemers van het eerste uur Bas Bruinewoud: “Van de wegwerpcultuur moet ik niets hebben” p. 28 42 56 82 102 118 126
De krantenmakers van Oost Redacteuren en fotografen over hun hilarische vergaderingen en de vele mooie ontmoetingen p. 44
bijzondere plekjes in de wijk Kijk eens met andere ogen p. 59
Wijkwerkers aan het woord DAR-medewerker Patrick van Blijderveen: “Mensen zeggen me vaak gedag” p. 91
Totaal bijna 25 euro korting! Mooie aanbiedingen van ondernemers in Oost: uitknippen en verzilveren!
p. 130
8
The making of…
9
Wie maakten deze feestglossy voor Nijmegen-Oost? Een aantal van de vele vrijwilligers vertelt hun verhaal!
Redacteur Loes Wijffels deed ondermeer: Bewoners op huisnummer 40 “Vanwege het 40-jarig jubileum bedacht ik om op huisnummers 40 in straten van Nijmegen-Oost aan te bellen en te vragen of de bewoners op de foto wilden. In de wintersneeuw gleed ik door de wijken. Ik ontdekte hoekjes waar ik nog niet eerder was geweest. Veel korte straten bleken niet langer dan 20-30 woningen; soms stuitte ik op een leeg pand of een bedrijf. En soms ontbrak huisnummer 40 gewoon in het rijtje… Maar bijna iedereen die ik sprak, reageerde enthousiast. Het verraste me wat een verschillende mensen er in mijn directe omgeving wonen!”
Redacteur Anna Bakker deed ondermeer: De stijl van Oost “Begin 2013. Wie had ooit gedacht dat ik nog eens als een evangelist door de wijk zou trekken, gewapend met aktetas en laptop? Ik niet. Stichtelijke verhalen maakten wel plaats voor verkooppraatjes voor advertenties voor dit blad. En eerlijk is eerlijk, het viel mee. Het was zelfs een genoegen om de wijk en haar inwoners beter te leren kennen, te horen wat hen beweegt. Om de betrokkenheid te voelen. Gelukkig was er naast de commerciële óók de creatieve uitda-
ging om samen met fotograaf Marc van Kempen de stijl van NijmegenOost vast te leggen. Weliswaar soms met een dikke knipoog naar onze gewéldige wijk, maar ondertussen woon ik er dus mooi wel!”
tot beeldend therapeut werk ik halve weken op het CWZ en de andere helft op het atelier. Ik heb de wijk en de Wijkkrant in tekeningen vervat. Ik kijk uit naar de volgende tekeningen.” www.gabirets.nl
Fotograaf Jet van Gaal deed ondermeer: Het gevoel van Nijmegen-Oost “Voor deze Glossy heb ik samen met Anne-Marie en Simone aan ‘Het gevoel van Nijmegen-Oost’ gewerkt. We hebben willekeurig mensen uitgekozen en gevraagd wat hun favoriete plek in Oost is. Dit was leuk om te doen: je ontmoet zo heel verschillende mensen en komt op mooie plekken. De meeste plekken kende ik niet eens, want zolang woon ik hier nog niet. De samenwerking met Anne-Marie en Simone was heel prettig, het liep soepel en ondanks kou en regen was het heel gezellig. Ik denk dat we een mooi resultaat hebben neergezet.” www.jetphotography.nl
Fotograaf Fien Kraanen deed ondermeer: Bewoners op huisnummer 40 “Spannende, korte ontmoetingen met mensen die ik niet ken. Voordat ik aanbel, leg ik met mijn camera het huisnummer 40 vast. Op een keukenkrukje, bierkrat of klapstoel sta ik enkele minuten oog in oog met wijkbewoners uit Nijmegen-Oost. Het is snerpend koud, maar toch is iedereen bereid om zonder jas even bij hun ‘40’ te gaan staan. Gezinnen, studenten, een ouder echtpaar, de pastoor, de vrouw met hond; allemaal even enthousiast. Gastvrij word ik, na de fotoshoot op Heijdenrijck 40, uitgenodigd voor een warme kop thee met heerlijke koek! Mooi om zo ‘te ontmoeten’. Ik fiets met een warm hart weer naar huis.”
Kunstenaar Gabi Rets maakte twee bijzondere infographics “Van huis uit ben ik kunstenaar. Ik ben Duits en heb lang in Berlijn gewoond. Vanwege de liefde ben ik naar Nijmegen verhuisd, alweer zeventien jaar geleden. Na de opleiding
Redacteur Simone Kiekebosch deed ondermeer: Het gevoel van Nijmegen-Oost “Terwijl ik buurtbewoners interviewde over hun gevoel van NijmegenOost, viel me op dat het onderwerp
‘thuiskomen’ vaak naar voren kwam. Dat heeft me aan het denken gezet over de vraag: wat maakt dat je je ergens thuis voelt? Zijn het je buren of komt het door je huis? Is NijmegenOost nou zo bijzonder of zit het meer in jezelf en hoe je in de wereld staat? Is het wel plaatsafhankelijk? En is het voor David (16) anders dan voor mevrouw Peters (93) die al sinds 1920 in Nijmegen-Oost woont? Misschien is het toch gewoon thuiskomen bij jezelf.”
“Enige tijd geleden vroeg hoofdredacteur Eric Hendriks me om enkele foto’s aan te leveren die een duidelijke link hebben met NijmegenOost. En of ik de redacteuren wilde adviseren bij de fotografie voor deze glossy. Erg leuk vond ik het om Alex en Anne-Marie aan te mogen sturen. Daarnaast heb ik met veel plezier professionals uit de wijk gefotografeerd in mijn studio aan de Van Heutszstraat 29. Ik feliciteer de Wijkkrant en alle medewerkers van harte met dit mooie eindresultaat en het behaalde jubileum.” www.ronmoesfotograaf.nl
Redacteur Alex Holderbusch deed ondermeer:Bijzondere plekjes in de wijk Ooit kreeg ik van een werkgever bij een nieuwe baan de vreemde opdracht: “Blijf je vooral verbazen.” Wat stond me te wachten? Fietsend door Nijmegen-Oost werd ik geconfronteerd met mijn onbekendheid met mijn omgeving. Om mooie plekjes in de wijk vast te leggen, moest ik eerst op ontdekkingstocht. Verbazing over al het groen, pleintjes, indrukwekkende gebouwen, oude huizen en vele hekjes. Ik moest waarnemen en niet slechts kijken. De omgeving vatten in een aansprekende compositie, liefst zonder clichés. Lastig. Ik hoop dat we lezers kunnen verrassen en met een klein beetje verbazing naar hun eigen leefomgeving kunnen laten kijken.”
Redacteur Anne-Marie Kirch deed ondermeer: Bijzondere plekjes in de wijk “Voor onze fotoserie was het lastigste om een keuze te maken uit al die mooie plekken in Nijmegen-Oost. Samen met Alex ben ik meerdere keren door de wijk gefietst om de meest verrassende plekjes te spotten. Erg leerzaam vond ik het om samen te werken met Ron Moes, professioneel fotograaf uit onze wijk. Hij leerde ons om met een andere kijk naar bestaande beelden te kijken. Hij leende ons zelfs een van zijn camera’s om uiteindelijk de perfecte foto te kunnen maken. Ik ben trots op onze selectie!”
Fotograaf Ron Moes deed ondermeer: Wijkwerkers van Oost
Fotograaf Marc van Kempen deed ondermeer: Ondernemers van het eerste uur
“Ik heb twee series gemaakt: één met ondernemers die veertig jaar of langer actief zijn in Nijmegen-Oost. En één met vierluiken van typische Nijmegen-Oost bewoners: alternatief, hbo, kunstzinnig, eigenzinnig enzovoorts. Herkent u zich hierin? De positiviteit en het enthousiasme van alle deelnemers prikkelden me om steeds weer op zoek te gaan naar de juiste mensen en onderwerpen. Volgens mij is het resultaat in de foto’s terug te zien. Een leuke bijkomstigheid is dat ik een doka gekregen heb van een de ondernemers, waarvoor nogmaals dank. Het gaat me wel een paar jaar studie kosten om het oude fotografiewerk perfect onder de knie te krijgen.” www.photographernl.com
Marketeer Jikke Marek deed ondermeer: De communicatie rondom de glossy “Als kersverse Nijmegen-Oost bewoonster werd ik begin dit jaar benaderd door de Wijkkrant vanwege mijn marketingervaring met tijdschriften. Of ik kon zorgen dat de hele wijk niet om het 40-jarig jubileum heen kan. Het enthousiasme van de medewerkers werkte zeer aanstekelijk en zo was ik ineens marketing- én salesmedewerker want ja, er moesten ook nog wat advertenties worden verkocht...Wat me echt verraste, was dat de deur van de ondernemers altijd wagenwijd open stond. Oók als ik langskwam om een advertentie te verkopen. En er zijn zo veel mensen die de Wijkkrant een warm hart toedragen en belangeloos willen meewerken aan deze mooie uitgave. Wat een toppers in deze wijk!”
10
“Het is een dynamisch stadsdeel” Tekst: Simone Kiekebosch. Foto: Jet van Gaal.
Peter Versteegen Leeftijd: 64 jaar Straatnaam: Policestraat in Lent In Nijmegen-Oost sinds: 1970 Beroep: reisorganisator van wandelvakanties Leefwijze: samenwonend Locatie: het ponyweitje bij de Maartenskliniek “Vorig jaar ben ik verhuisd naar Lent, na zo’n veertig jaar in Nijmegen-Oost te hebben gewoond. Het grootste verschil is, dat het in Lent heel stil is. Het ponyweitje herinnert mij aan vele wandelingen die ik hier heb gemaakt. Je hebt het idee dat je in een vallei zit, het einde van het Hengstdal. En het mooie is, dat als je terugloopt, je in de verte de toren van de Christus Koningkerk ziet uitsteken boven de boerderij. Het is er rustig en landelijk. Nijmegen-Oost is een dynamisch stadsdeel. Met verschillende bevolkingsgroepen, goede voorzieningen, veel groen, veel cultuur… En het is ook dicht bij het centrum van de stad. De wijk spreekt mij aan omdat er van alles te doen is, ook al hoef je er geen gebruik van te maken.”
het gevoel van nijmegen-oost
11
12
TIJDGEEST
TIJDGEEST
In de Wijkkrant: begin jaren zeventig
Over trimschaatsen en cafĂŠ Gerry Selectie: Marleen de Jong en Simone Kiekebosch.
13
14
de stijl van oost
foto’s: Marc van Kempen. productie: Anna Bakker.
F
15
eest!
Feest in de Køken van Oost!
Eten verbindt. Samen koken, eten en drinken maakt ons leven tot een feestje. En dat kan iedere dag weer! Speciaal voor deze feestelijke uitgave van de Wijkkrant organiseerde het team van Køken ‘The big night’ in de keuken van Wereldkoks. Op deze bijzondere locatie maken zeven gepassioneerde koks het gerecht klaar waar je hen ’s nachts voor wakker mag maken. Gemaakt vanuit hun hart en zó lekker dat alleen de gedachte hieraan al een feest is.
‘King-Louie’-vrouwen
16
feest in de kØken van oost
feest in de kØken van oost
Gerecht: Geroosterde langoustines Køker: Pe Cardynaals, chef-kok bij De Altena www.dealtena.nl
Limburgse kunsten Het mooie van brood is, vindt Pe, dat het overal in de wereld zijn eigen varianten kent, aangepast aan de cultuur en omstandigheden waarin mensen leven en koken.
Køken-redacteur Helen Arenz kijkt voor de Wijkkrant maandelijks bij mensen in Oost in de keuken. Voor dit jubileumnummer doet ze met gastredacteur Karin Giesen verslag van een bijzondere ontmoeting met Køkens fabulous 7. Zeven unieke mensen die sowieso één ding gemeen hebben: hun liefde voor koken en lekker eten!
De køkers hebben ook allemaal iets speciaals met de wijk. Het is Anna’s thuis en ook Maayke woont er al sinds haar zeventiende met heel veel plezier. Lot heeft veel familie en vrienden in de wijk en Nicolette werkte bij Home (dat is nu Beij Ons). Emiles Nieuwe Winkel staat weliswaar in Nijmegen-centrum, maar hij droomt van een huis in Oost. Dat doet ook Marcel, want hij woonde hier jarenlang en zou het liefst zo weer terug willen. En Pe van de Altena nodigt je van harte uit een keertje in dat mooie restaurant aan de Waal te komen eten!
Helen Arenz (HA) is mede-eigenaar van The Learning Factory en adviseert gemeenten en andere organisaties over opleiden en leren in de praktijk / www.thelearningfactory.nl Karin Giesen (KG) is eigenaar van Geen Gebakken Lucht, bureau voor communicatie / www.geengebakkenlucht.com Foto’s en styling: fotojournalist Bert Beelen / vormgever Eugene Arts Met dank aan Wereldkoks (www.ontmoetplanb.nl) Een deel van de recepten staat op de site van de Wijkkrant: www.dewijkwebsite.nl
Eigenlijk wilde Pe - van huis uit Peter - Cardynaals vroeger piloot worden. Omdat hij een beetje kleurenblind is, werd ie daarvoor afgekeurd. Gelukkig maar, zouden we bijna zeggen. Want nu brengt hij dagelijks zijn gasten in De Altena in hogere sferen. En vanavond ook mij, met zijn overheerlijke langoustines. Pe kookt zó graag, zegt ie, dat als ie nóg een keer geboren zou worden, hij opnieuw zou kiezen voor het vak van kok! Al zestien jaar is hij chef-kok van restaurant De Altena aan de Oosterhoutse Waaldijk. Daar heeft hij zijn ‘pied-a-terre’. Want deze rasechte Limburger kookt er weliswaar de sterren van de hemel; na het weekend zakt ie toch heel graag af naar zijn geliefde Maastricht, waar hij woont met zijn vrouw. Zoervleis Sowieso heeft Pe iets met het zuiden. Hij werkte jarenlang in Frankrijk en kookte daar onder meer
bij beroemdheden als Paul Bocuse. Zijn Limburgse roots bewijst Pe met zijn eigen ‘zoervleis’. Met dit Limburgse stoofvleesgerecht, dat ie echt van huis uit heeft leren maken, verwent hij regelmatig zijn team. Ze zijn er dol op. “Wat vind je nou zelf het allerlekkerst?”, vraag ik Pe. Daar kan ie kort over zijn: brood. Door de eenvoudige smaak, maar vooral de structuur. En het mooie van brood is, vindt Pe, dat het overal in de wereld zijn eigen varianten kent, aangepast aan de cultuur en omstandigheden waarin mensen leven en koken. Geen kunst Speciaal voor ons maakt Pe, samen met zijn leerlingkok Teun Willemse (een echt talent, volgens Pe!), een van zijn favoriete gerechten klaar: geroosterde langoustines met puree van snijbonen, couscous, mayo van augurk en worteltexturen. “Gewoon omdat het superlekker is!” Als een klassiek opgeleide kok iets moois maakt van een verfijnde zeevrucht als kreeft, of een blik kaviaar opentrekt, dan vindt Pe dat geen kunst. Maar met een ‘gewoon langoustientje’ iets bijzonders doen, dat ziet hij als een echte uitdaging. (KG)
17
18
feest in de kØken van oost
Back to the basics! Marcel laat ons proeven hoe pure gerechten smaken. Rechtstreeks uit het hart en op eerlijke wijze gemaakt. Je krijgt wat je ziet. En dat geldt ook voor Marcel. Een stand-up comedian in de keuken, met veel gevoel voor ingrediënten, mensen en humor. Alles begint bij brood “En wat maak je, Marcel?”, vraag ik. “Een hartig wentelteefje met Danish Blue, gebakken rauwe ham, zuurkool met rode ui en appeltjes!” Het begint voor Marcel allemaal bij brood. Brood moet puur zijn, het liefste gekneed met de hand en bereid van de allerbeste grondstoffen. Voor dat soort krokant gebakken warm brood uit de oven, gemaakt met liefde en gevoel - daar kun je hem voor wakker maken. En velen met hem! De basis van het koken Marcel had een eigen evenementenbureau en hoorde van een baan als kook-entertainer. Dat leek hem wel wat. Al snel werd werk zijn passie en is hij nu fulltime bezig mensen te inspireren op kookgebied. Zijn uitdaging is om toegankelijke, vernieuwende en verrassende gerechten met hen te maken. In zijn kookstudio geeft hij ook een basiscursus koken. “Ik vind het zeer dankbaar werk om mensen basiskook-
feest in de kØken van oost
19
vaardigheden te leren. Hoe fileer je vis? Hoe bak ik een malse biefstuk?” Marcel laat zijn cursisten ervaren hoe je op eenvoudige wijze lekker eten kunt maken. Door die succeservaringen probeert hij iedereen aan het koken te krijgen. Voor Floor Zijn inspiratie komt vanuit het ingrediënt. Mooie, seizoensgebonden producten dagen hem uit om iets nieuws te proberen: “Alles wat de aarde ons geeft, wil ik als een cadeau bereiden.” Als ik hem vraag voor wie hij het liefste kookt, antwoordt hij: “Voor mijn vriendin Floor.” Dat is wat alle vrouwen willen horen, toch?
Toveren met tofu Loskomen van denken in hokjes. Smaakpapillen van je gasten uitdagen, prikkelen en laten exploderen door een balans van de vijf smaken in gerechten.
Café Jos Marcel woonde lang in Nijmegen-Oost, waar café Jos zijn favoriete kroeg was. Het liefste wil hij terug naar Oost! (HA)
Gerecht: Zwarte truffeltofu Køker: Emile van der Staak, eigenaar van De Nieuwe Winkel www.denieuwewinkel.nl
Gerecht: Hartig wentelteefje Køker: Marcel Weber, eigenaar van het Kook College in Wijchen www.kookcollegewijchen.nl
shiitake en munt verenigt Emile de vijf fundamentele smaaksensaties in een juweeltje van een gerecht.
Eerlijke kookentertainer “Ik vind het zeer dankbaar werk om mensen basiskookvaardigheden te leren. Hoe fileer je vis? Hoe bak ik een malse biefstuk?”
“En waar kan ik jou ’s nachts voor wakker maken Emile?” Met deze vraag begin ik mijn interview ‘on the job’ met mijn held op kookgebied Emile van der Staak. Ik ben al een tijdje fan van hem. Hoe gewaagd is het een kerstmenu in een restaurant geheel vegetarisch te maken? Loskomen van denken in hokjes. De smaakpapillen van je gasten uitdagen, prikkelen en laten exploderen door een balans van de vijf smaken in gerechten. En dan ook nog op een supercreatieve manier bedacht, bereid en opgemaakt. Juweeltje Dat laat Emile vanavond wederom zien in het gerechtje waar je mij voortaan ook mij uit mijn bed mag halen! Zwarte truffeltofu, Chinese kool, shiitake en munt. Emile zet tofu door zijn hoogwaardige bereidingswijze in een compleet ander daglicht. In combinatie met truffel krijgt deze zijdezachte tofu de kans die het verdient. Samen met Chinese kool,
Umami “Eigenlijk kun je me wakker maken voor de basissmaak Umami”, legt Emile me uit. “Umami is een van oorsprong Japans woord dat heerlijkheid of hartig betekent. Het is één van de vijf basissmaken naast zout, zoet, zuur en bitter. Umami verhoogt de speekselafscheiding en versterkt de hartig zoute en zoete smaken.” Leermeesters Emiles moeder had vroeger een moestuin en gaf hem het gevoel en verbinding met de gewassen. Ook voerde ze Emile als baby, eerder dan het consultatiebureau adviseerde, hutspot! Jaren later ging Emile in de leer bij grote leermeesters als Paul Fagel, Pierre Wynants, Edwin Kats en Schilo van Coevorden. Voor Emile is het een grote droom ooit in NijmegenOost te wonen. En dan natuurlijk in een huis met (moes)tuin! (HA)
20
feest in de kØken van oost
feest in de kØken van oost
Gerecht: Black-tiger garnalen, matapa en kokosrijst Køker: Lot Aarts, kok bij BliXem www.blixemnijmegen.nl
Soul food uit Nijmegen “Ik heb het allemaal gezien en ben het na gaan doen. Gewoon op mijn gevoel en nooit met een recept. Net zoals mijn moeder deed.”
Veertig jaar Wijkkrant inspireerde Nicolette Schuurman tot het maken van een gerecht dat herinnert aan haar jeugd. Nicolette was veertig jaar geleden regelmatig bij haar opa en oma. Bij hen at ze vaak krootjes, dat is Brabants voor bietjes, met seutertjes. Seutertjes zijn kleine, in varkensreuzel gebakken aardappeltjes. Nicolette denkt met veel liefde terug aan haar jeugd in Dordrecht met haar - Brabantse! - opa en oma. Tussen hen in op de Zundapp tuften ze regelmatig langs het rooiveld, om daar kleine aardappeltjes te rapen. Dat mocht best, vond oma, want wat op de grond lag was immers van iedereen? “Ik heb zo veel goede herinneringen aan mijn oma”, zegt Nicolette, “en aan haar lekkere eten.” Gek op spek Bij de krootjes en seutertjes aten ze uitgebakken spekjes. Nicolette is dan ook gek op spek! Vanavond
Lot Aarts is van alle markten thuis. Ze kookt, begeleidt de mensen van haar team én runt samen met haar man een garagebedrijf. Lot is kok bij het cateringbedrijf van eetcafé en cadeauwinkel BliXem aan de Groesbeekseweg. Ze kookt daar met mensen met ‘een grote afstand tot de arbeidsmarkt’, zoals dat officieel heet. Maar Lot vindt gewoon dat ze samenwerkt met bijzondere, pure mensen met heel veel potentie. Mensen met kansen Haar medewerkers krijgen bij BliXem de kans een echt vak te leren en door te stromen naar een betaalde baan. “Deze kans verdienen ze en maken ze ook waar”, zegt Lot. “Misschien gaat het bij sommigen net iets langzamer, maar BliXem werkt als een commercieel bedrijf. Wij leveren echt kwaliteit. Het is wel belangrijk dat ik structuur en overzicht bied aan mijn team. Ik kook dan ook heel georganiseerd en blijf altijd rustig.” Op mijn gevoel Lot is gek op koken. Deze passie heeft ze van haar moeder, vertelt ze. Haar moeder kookte zó lekker, alles wat zij klaarmaakte vond Lot heerlijk: “Ik heb het allemaal gezien en ben het na gaan doen. Gewoon op mijn gevoel.” Mozambique Vanavond trakteert Lot ons op haar roergebakken en
maakt Nicolette porchetta met een bijzondere bietensalade, gemaakt van chioggiabiet. Porchetta is een variant op onze Hollandse speklap. Het is een Italiaanse specialiteit uit de regio Lazio en bestaat al sinds de Romeinse tijd. We eten de porchetta vanavond lauwwarm, maar ook dan is ie overheerlijk! West Nicolette is niet alleen een foodie. Ze is ook kookgek en van beroep redacteur bij een juridische uitgeverij. Stiekem is ze ook een beetje kok. Twaalf jaar geleden stond Nicolette namelijk dagelijks in de keuken van Home (nu Beij Ons). Zelf woont ze nu in NijmegenWest en schrijft ook daar voor de wijkkrant. Køken vindt ze een geweldig leuke rubriek. Ze introduceerde de rubriek daarom onlangs ook in wijkkrant De Wester. Experimenteren Ik vraag Nicolette wat koken in haar leven betekent. “Als ik uit mijn werk kom, is koken voor mij echt een meditatief moment. Naast mijn bed liggen altijd kookboeken; ik vind het heerlijk om daarin te lezen, inspiratie op te doen en dan zelf te gaan experimenteren.” Ze begon al jong met koken, toen ze een jaar of tien was. Op vrijdag ging Nicolette dan met haar moeder naar de markt om inkopen te doen. “En weet je wat zo leuk is? Mijn dochters koken nu ook al!” (KG)
Gerecht: Porchetta met salade van chioggiabiet Køker: Nicolette Schuurman, foodie en redacteur
gemarineerde black-tiger garnalen, matapa en kokosrijst. Waarom dit gerecht, vraag ik haar. “Omdat ik er gek op ben”, roept Lot, terwijl ze met aandacht de garnalen in een enorme wok omschept. “En niet alleen ik, mijn hele gezin is er dol op.” Het is geïnspireerd op de Mozambikaanse keuken. En … matapa? “Dat is een door mij verhollandst groentestoofpotje”, legt Lot uit. “De cashewnotenbasis is hetzelfde, maar ik verwerk er onder meer de typisch Hollandse andijvie in. Dat is het mooie van dit gerecht. Je kunt toevoegen wat je zelf lekker vindt. In Mozambique gebruiken ze bijvoorbeeld maniok- of pompoenbladeren, net wat voorhanden is.” Lot woonde jarenlang in Mozambique en heeft daar ook haar man ontmoet. Ze wonen inmiddels alweer lange tijd samen in Nijmegen. Niet in Oost weliswaar, maar Lot kent de wijk heel goed. Ze heeft hier veel gewerkt, haar zussen en veel van haar vrienden wonen er. (KG)
Mediteren in de keuken “Als ik uit mijn werk kom, is koken voor mij echt een meditatief moment. Naast mijn bed liggen ook altijd kookboeken; ik vind het heerlijk om daarin te lezen, inspiratie op te doen en dan zelf te gaan experimenteren.”
21
22
feest in de kØken van oost
Iemand zoals Anna heb ik nog niet eerder ontmoet. Haar excentrieke manier van koken is kunstzinnig, oorspronkelijk en respectvol naar wat de aarde ons geeft. Anna kocht in 1998 een Mercedes Benz vrachtwagen uit bouwjaar ’58 en startte een mobiele keuken. Het begin van een andere manier van cateren. Groeifasen Haar inspiratie en gerechten komen voort uit inleving in het product. Zo teelde ze thuis witlof en zag hoe deze groente een tweede groei nodig heeft om witlof te worden. Witlof groeit in twee fasen, een stuk op het land en een stuk binnen in duisternis. Ontroerd door dit proces, fotografeerde ze deze groeifasen en bedacht een witlofwaardig recept. Het is daarom goed te begrijpen waarom je haar ’s nacht wakker kunt maken voor de witlofsoep die ze vanavond voor ons maakt.
feest in de kØken van oost
Aandacht voor de goede dingen van het leven
hen te koken. Wat ik ga maken, komt voort uit de ontmoeting die ik heb met mijn gasten”, legt ze uit. “Op die manier is er altijd veel verbinding tussen het eten en mijn klanten.” Ze heeft een eenvoudige wens in het leven. “Iedereen verdient het om mooi eten te krijgen. En daar wil ik graag voor koken.” Die wens tovert bij mij een glimlach tevoorschijn.
“Eten en koken staan voor mij symbool voor de goede dingen van het leven. Voelen, ruiken, proeven, samenzijn… allemaal intense ervaringen die zin aan je leven geven.”
Thuis in Oost Nijmegen-Oost is haar thuis. “Door de mooie energie die ik in Oost voel, ervaar ik vrijheid in verbondenheid. Alle ruimte om bijvoorbeeld gerechten te ondersteunen met een gedicht of andere bijzondere presentatie.” Speciaal voor ons maakte ze een gedicht, ter ere aan de tweede-groei-groente: Hulde aan de lof / Zomergroen ontnomen / Gevoed door het duister / Tot wasdom gekomen
(HA)
Verbinding De mobiele keuken heeft haar standplaats in Elst. Naast het verzorgen van catering, ontwikkelt Anna lessen voor scholen en workshops die ze op locatie geeft. “Mensen komen bij mij met de vraag om tijdens een bijzondere gebeurtenis in hun leven voor
Gerecht: Gefrituurde groene olijven Køker: Maayke Gieben, foodie en haptotherapeut www.maaykegieben.nl
Gerecht: Witlofsoep Køker: Anna PetronovA, originele cateraar www.annapetronova.nl
dingen van het leven. Voelen, ruiken, proeven, samenzijn… allemaal intense ervaringen die zin aan je leven geven.” De schaal waarop Maayke haar gevulde olijven serveert, maakte ze zelf. “Met mijn keramiek ondersteun ik wat ik kook. Zo heb ik een serie van schaaltjes gemaakt, die samen één spreuk vormen: ‘In water zie je je eigen gezicht, in wijn zie je dat van een ander’.”
Ontroerd door lof “Mensen komen bij mij met de vraag om tijdens een bijzondere gebeurtenis in hun leven voor hen te koken. Wat ik ga maken, komt voort uit de ontmoeting die ik heb met mijn gasten”
Ze voelt zich een beetje een vreemde eend in de bijt, geeft Maayke Gieben toe, tussen al die professionele kökers. Dat is nergens voor nodig, blijkt al snel. Want Maayke heeft niet alleen talent voor koken, ze is ook haptotherapeut, hulpverlenerscoach én keramist. Heerlijk Maayke serveert ons grote gefrituurde groene olijven, gevuld met geitenkaas, ansjovis en parmaham. Een heerlijke borrelhap, waar ik geen genoeg van kan krijgen! Ze koos dit gerecht speciaal voor vanavond. Dan kunnen de andere koks en gasten alvast een lekker hapje eten, terwijl het eten wordt klaargemaakt. Intens Ik vraag Maayke welke overeenkomsten zij ziet tussen haptoherapie en lekker koken & eten: “In haptotherapie gaat het om het ervaren van het leven. Eten en koken staan voor mij symbool voor de goede
Innerlijk opgevoed Koken heeft voor Maayke al sinds haar jeugd een speciale betekenis. Ze hadden thuis een winkel en de hulp kookte doordeweeks. “Mijn moeder kookte dus alleen in het weekend en dat was echt een belevenis. Dan kwam er een glaasje sherry bij en maakte ze bijzondere dingen.” Hierdoor is Maayke ook innerlijk opgevoed, zoals ze dat zelf noemt. En koken vindt ze gewoon héél erg leuk. “Ik ga met kookboeken naar bed, lees kookbladen in de trein. Maar ik kook wel uit mijn hoofd hoor, ik volg bijna nooit een recept.” Dorpje in de stad Maayke komt uit Sint Anthonis, maar woont al sinds haar zeventiende in Nijmegen-Oost. Wat Oost nu toch zo leuk maakt? Volgens Maayke heeft de wijk het allemaal: dichtbij het centrum, dichtbij bos en natuur, met veel sfeervolle oude woningen. Een dorpje in de stad waar iedereen elkaar kent… (KG)
23
24
feest in de kØken van oost
het gevoel van nijmegen-oost
“Zolang De Ark bestaat, kom ik er al”
Liefde uit Portugal “Als ik uitga, drink ik graag whisky! Whisky kun je, net als wijn, aanpassen aan hoe je je voelt, soms soepel en fruitig of soms juist heftig rokerig met veel turf. Je drinkt dan waar je zin in hebt en luistert naar je gevoel.”
Wijnschenker: Gil Nunes Xavier de Medeiros, eigenaar van Delícia www.delicia-shop.nl Tekst: Anne-Marie Kirch. Foto: Jet van Gaal.
Misschien zien jullie door Nijmegen-Oost weleens een tuktuk rijden met het logo van Delícia? Dat is de bedrijfswagen en het handelsmerk van Gil. Voor ons schenkt hij vanavond de allerlekkerste wijnen uit Portugal! Liefde voor wijn Samen met zijn broer Joël startte hij vier jaar geleden een wijnhandel en Portugese catering in de Paraplufabriek aan de Van Oldenbarneveltstraat 63a in Nijmegen. De broers leerden de liefde voor wijn van hun Portugese vader, die al vroeg in wijnen handelde. Het kunnen waarderen van lekkere wijn en heerlijk eten is vanuit een liefdevolle opvoeding verankerd in de smaakpapillen van Gil en Joël. Gil werkte zelf in Nijmeegse cafés en restaurants en leerde al snel ‘toute’ horeca-Nijmegen kennen. En nog steeds werkt hij een paar uurtjes per week bij café Beij Ons, waar ze natuurlijk ook de wijnen van Delícia schenken! Heftig rokerig “Wat is je favoriete wijn, Gil?” vraag ik hem. “Af-
hankelijk van mijn gemoedstoestand en van wat we eten, houd ik erg van rode wijnen met donker fruit, zoals de bekende Syrah-druif of de minder bekende Portugese Trincadeira-druif”, antwoordt Gil bescheiden. “Als ik uitga, drink ik graag whisky! Whisky kun je, net als wijn, aanpassen aan hoe je je voelt, soms soepel en fruitig of soms juist heftig rokerig met veel turf. Je drinkt dan waar je zin in hebt en luistert naar je gevoel.” Aan huis geleverd “We hebben het plan om onze Portugese wijnen letterlijk aan de man te brengen. Onze webwinkel is in de maak: mensen kunnen er online hun wijn bestellen. We bezorgen uiteraard met de tuktuk. Lege flessen nemen we weer mee terug.” Portugese wijnen zijn uniek en hebben een eigen karakter door het gebruik van veel inheemse druivensoorten. “De witte wijnen zijn vaak fris en de rode zijn veelal stevig. We hopen met onze service veel mensen met onze wijnen te mogen bedienen”, vertelt hij. Eigenheid Naast fotografie heeft Gil liefde voor Nijmegen-Oost. Iedereen wil er wonen! De eigenheid van de wijk past bij de mensen die er wonen, of precies andersom? In ieder geval is er een klik met de eigenheid van Delícia, lijkt me! (HA)
Agnes van Hoogstraaten Leeftijd: 67 jaar Straatnaam: Hengstdalseweg In Nijmegen-Oost sinds: mijn hele leven , maar wel op verschillende plekken. Leefwijze: getrouwd Locatie: kantine wijkcentrum De Ark van Oost “Elke week ben ik hier in De Ark van Oost te vinden voor Koersbal en bewegen op muziek voor ouderen, ook zing ik hier met een zanggroepje. Ik kom hier al zolang het centrum bestaat en daarvoor in het oude wijkcentrum. Het gezellige vind ik dat ik vaak bekenden tref; mensen uit de wijk zoals de overbuurvrouw. De sfeer is geweldig en na het sporten drinken we gezellig een kopje koffie met zijn allen in de kantine. Ik kom ook wel eens in een ander wijkcentrum, maar ik voel me toch echt het meest thuis in Nijmegen-Oost.”
25
26
foto’s: Marc van Kempen. productie: Anna Bakker.
Dagloners
de stijl van oost
27
28
ondernemers van het eerste uur
Juwelier Pince Van der Aa heeft nog immer een strakke hand
“Ik ben nog nooit ziek geweest” Tekst: Loes Wijffels. Foto: Marc van Kempen
Juwelier en horlogier Pince Van der Aa aan de Tooropstraat is één van de laatste ambachtelijke bedrijven in de wijk. Het is er nog steeds razend druk. Als ik net na negenen de kleine zaak aan de Tooropstraat binnenstap, kijkt Jan Pince Van der Aa verbaasd op: zo vroeg had hij me niet verwacht. Hij nodigt me uit in zijn werkplaats achter de winkel. Groot is het niet, vol wel. Maar Jan weet precies waar alles ligt: drogende uurwerken op de gaskachel, losse raderen in een plastic bak en behuizingen van verschillende oude klokken her en der op planken en kasten. Om mij heen meervoudig getik van uurwerken in alle soorten en maten.
Staartklok
Toen Jan de opleiding tot horlogemaker in Rotterdam volgde, wist hij al dat hij zijn vader, Cees, zou opvolgen. “Een horlogemaker is ook een klokkenmaker”, legt hij me uit. “Maar andersom geldt dat niet. Bovendien heb je veel autodidacten.” Jan houdt zich bezig met het op- en verkopen, repareren en restaureren van ouderwetse (dus niet-digitale) uurwerken. Hij heeft in zijn winkel Friese staartklokken hangen en Franse klokjes van rond 1800.
Strakke hand
Jan is een echte kenner en krijgt vaak opdrachten van verschillende juweliers in de stad. Bij het restaureren moet hij soms zelf nieuwe onderdelen maken; leuk maar tijdrovend werk, waar veel mensen tegenwoordig het geld niet meer voor over hebben. “Het is een ambacht dat verloren zal gaan, hè.” Toch is er voorlopig nog genoeg te doen voor Jan en komt zijn vrouw hem gelukkig af en toe helpen met
het schoonmaken, inpakken en verzenden, en met de administratie. Hoewel Jan de jongste niet meer is, kunnen chirurgen nog jaloers zijn op zijn strakke hand. “Het is een leuk vak,” zegt hij, “en ik ben nog nooit ziek geweest. Maar als ik de jackpot zou winnen, hield ik er direct mee op.”
Tien uur slaat de klok
Als geboren en getogen Nijmegenaar heeft Jan de stad wel zien veranderen. Zo is zijn vader na de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog een tijd gestopt en later met zijn zaak naar NijmegenOost verhuisd. Jan vindt dat de wijk is verjongd, maar betreurt het dat veel karakteristieke zaken de laatste jaren, onder meer door de hoge gemeentelijke kosten, verdwenen zijn. Dan slaat plots het ene na het andere uurwerk tien uur en neem ik afscheid van Jan en zijn klinkende klokken.
29
30
foto: Fien Kraanen. productie: Loes Wijffels.
verschil moet er zijn: bewoners op nr. 40
“Ons huishouden in één woord?
Groene vingers & beestenboel!”
Palestrinastraat 40 Marleen Remy 53 jaar hond Beppie 5 jaar
31
32
HOROSCOOP
Het staat in de sterren… Astrologe Jopie Tillema tekent geboortehoroscoop van de jarige Wijkkrant
Een horoscoop, die teken je voor een mens. Maar het kan ook voor een bedrijf of voor zoiets als de Wijkkrant, zegt astrologe Jopie Tillema. We gaven haar de geboortedag van de krant en zij stelde de geboortehoroscoop op. Met alle mooie eigenschappen en mogelijkheden van de Wijkkrant.
Véél dynamiek en optimisme De geboortehoroscoop van de Wijkkrant van Nijmegen-Oost geeft in de aanleg veel dynamiek, optimisme en integriteit aan. Het straalt iets uit van een vrij sterk bewustzijn met en in het leven. Van nature heeft de wijkkrant daarom alles in zich om succesvol te kunnen draaien. Op een heel zinvolle manier. Veelzijdig vanaf de start Bijzonder frappant is het feit dat er een enorme veelzijdigheid in de horoscoop blijkt te zitten. Daardoor kan de krant een breed georiënteerd publiek bereiken. Dat is juist in een wijk als Nijmegen-Oost bijzonder belangrijk. Het draait om dienstbaarheid Astrologisch komt meteen sterk naar voren dat vooral dienstbaarheid centraal staat. Dit is zich in de loop der jaren op veel
verschillende terreinen verder gaan ontwikkelen. Vanuit het ene ontstond als het ware het andere. Bijvoorbeeld op sociaal terrein: via de wijkkrant gingen mensen elkaar helpen en steunen in de wijk. Wijkkrant als doorgeefluik Maar ook op het gebied van ziekte, gezondheid, voeding en verschillende vormen van geneeswijzen is de wijkkrant een soort doorgeefluik. Daarom zijn er voor bewoners (zowel op regulier als op alternatief gebied) goede mogelijkheden om zichzelf via de wijkkrant verder in de wereld te zetten. Ambitie en empathie Tevens lees ik uit de horoscoop veel intentie, creativiteit, ambitie en een goed empatisch vermogen af. Dit houdt in dat er in de basis
veel potentie is om er een gevarieerde, boeiende krant van te maken. Iedereen kan een stukje van zichzelf erin herkennen of erin kwijt.
financieel opzicht. Daarnaast lag het af en toe wat moeilijk om de juiste medewerkers te krijgen. Daardoor leken wat stagnaties te ontstaan.
Sociaal gerichte krant De krant is sociaal gericht en heeft de juiste mogelijkheden om in te spelen op de interesses, ambities en wensen van de mensen in de wijk. Er liggen ook voldoende perspectieven om mensen van buitenaf aan te trekken. Opvallend is de enorme daadkracht die de krant in de aanleg uitstraalt, inclusief een groot perfectionisme en verantwoordelijkheidsgevoel.
Mensen met daadkracht Maar er zit enorm veel actie in de horoscoop: dat geeft aan dat juist deze wijkkrant elke keer opnieuw mensen aantrekt die met een enorme inzet en daadkracht ervoor willen gaan. Ze doen dat op een perfectionistische, vernieuwende, kwalitatief hoogstaande en vooral ook idealistische manier. Vol enthousiasme en met veel originele, creatieve talenten.
Wat onzekerheid in het begin Vermoedelijk was de start eerst wat moeizaam. Er was wat onzekerheid of het allemaal wel goed zou gaan lukken. Ook in
Krant is hulpvaardig en origineel Dit maakt de Wijkkrant tot wat de krant astrologisch in de aanleg kenmerkend in zich heeft, namelijk: idealistisch, hulpvaardig, cre-
atief, communicatief, dynamisch, sociaal, meelevend, invoelend, diepgaand, integer, vernieuwend, ambitieus en origineel. Compliment voor de medewerkers En steeds opnieuw blijken er enthousiaste mensen aan te werken die precies datgene eruit naar voren weten te halen wat er volgens deze geboortehoroscoop onmiskenbaar als basis zit. Dit is niet alleen heel treffend maar ook een compliment waard voor iedereen die de afgelopen 40 jaar zich ervoor ingezet heeft! Rooskleurige toekomst De toekomst van de Wijkkrant van Nijmegen-Oost ziet er positief uit. Vooral vanaf de tweede helft van 2013 loopt alles heel soepel en komen er mogelijk nog enkele veranderingen en vernieuwingen.
Wie is Jopie Tillema? “Ik woon op de Veluwe, maar vertoef al jaren zeer frequent in de prachtige wijk Nijmegen-Oost omdat mijn vriend er woont. De natuur heeft intens mijn hart. De dagelijkse wandelingen met mijn hondje Benthe zijn daarom enorm fijn en inspirerend. Ik ben sociaal en empatisch ingesteld. Zweverigheid past niet bij me. Ik heb vijftien jaar als leerkracht gewerkt en deed een 3-jarige hbo-opleiding Astrologie. Sinds 1995 heb ik een eigen praktijk. Ik schreef jarenlang de astrologische voorspellingen voor bekende weekbladen. Met mijn astrologisch werk mag ik eraan bijdragen mensen verder te helpen op hun levensweg.”
www.acacia-astro.com
33
34
de betekenis van de wijkkrant
de betekenis van de wijkkrant
Dit betekent de wijkkrant voor mij!
Maike Woldring was bijna 40 toen ze vanuit Utrecht naar Nijmegen-Oost verhuisde. “Je begint in Nijmegen aan een nieuwe baan. Vers gescheiden van je lief, met een pak zakdoeken voor de luddevedu, en met een goede vriendenkring 100 kilometer weg. Ook dan biedt de Wijkkrant uitkomst!”
Teksten: Loes Wijffels, Maike Woldring. Foto’s: Arnoud Pollmann, Carolien van der Linden, Eric Hendriks
fijne contact dat hij heeft met zijn collega’s. Sinds december heeft hij al ontzettend veel geleerd; onder andere over digitale technieken en de samenwerking met de papieren Wijkkrant. Ook schrijft hij nu weer. “Ik was trots dat het eerste interview dat ik hield na 25 jaar, meteen de voorpagina haalde.” Eric verbaast zich over de vele activiteiten die in de wijk plaatsvinden. Hij leest voortaan elke maand de hele wijkkrant door.
“Mensen verbinden is het mooiste dat er is” Eric Stuart zag wat verbeterpunten voor de website en werkt er nu Eric Stuart, van huis uit Neerlandicus, deed al veel vrijwilligerswerk voor een woningcorporatie. Hij begeleidde bewoners in het kader van de leefbaarheid. Een jaar geleden wees iemand hem op de rubriek ‘De helpende hand’ van de wijkwebsite. Een contactfunctie voor vrijwillige hulp. Zijn eerste reactie was op een bericht van een vrouw die vervoer nodig had. Eric hield er een leuk contact aan over. “Ik vind het een mooi medium; het eerste contact gaat anoniem via de site. Dat is prettig. En gelukkig wordt vrijwilligerswerk tegenwoordig veel serieuzer genomen.” Omdat Eric ook in de ICT goed thuis is (hij gaf vijftien jaar bedrijfstrainingen op dat gebied), bood hij zich al snel aan als webhulp bij www.dewijkwebsite.nl. “Ik zag nog wel een paar digitale verbeterpunten.” Eric mocht op gesprek komen en inmiddels werkt hij op het kantoor van de site. Ook dit is vrijwilligerswerk maar Eric geniet van het
“Zowel de site als de krant groeit nog steeds in aandacht. Ze zijn in principe verschillend, maar vullen elkaar ook aan. Het leuke is, dat de bewoners de site zelf vullen. Ze kunnen berichten plaatsen. De prikbordadvertenties komen automatisch ook weer in de krant. De site is ook breder dan het papieren exemplaar. Alleen mensen plaatsen nog niet zo vaak reacties,” aldus de webredacteur. Via beide media leggen mensen contacten met elkaar en die verbindende rol is precies waar Eric warm voor loopt. Inmiddels heeft hij ook weer contact met de woningbouwvereniging; “Samen gaan we nu kijken naar een toekomstige samenwerking Prachtig toch?!”
“De lol in het koken kwam weer terug”
“Knollen, citroenen en een bonkje goud” Maike Woldring bouwde een club trouwe vrienden op
Monique Wolf plaatste zeven jaar geleden een oproepje en heeft sindsdien een leuke eetgroep Monique Wolf (52) woont op de Daalseweg gevaarlijk dichtbij een snackbar, een afhaalchinees en diverse winkels met kant-en klaarmaaltijden. Het zijn wel erg grote verleidingen, naast een drukke baan. Ze merkte dan ook dat ze steeds minder voor zichzelf ging koken en steeds slechter at. Monique is in het dagelijks leven beleidsmedewerker bij een religieus instituut. Omdat koken voor haar geen hobby is, zocht ze zeven jaar geleden via de wijkkrant contact met anderen om samen een eetgroepje te vormen. “Als je er niet de hele avond mee kwijt wilt zijn, kan zoiets alleen in je eigen wijk”, aldus de geboren Nijmeegse. Ze kreeg vijf reacties en nog steeds komt de groep (twee vrouwen en drie mannen) eens in de twee weken bij elkaar. De afspraak is dat de gastheer of gastvrouw kookt en afwast. ”Je hebt het er
Een advertentie tussen de knollen & citroenen deed haar belanden in een zwaan-kleef-aan vriendenclub. ‘Wie heeft zin om samen wat te ondernemen: film, wandelen, eten…’ Maike: “Wie zoekt nog nieuwe vrienden tegen zijn veertigste, denk je. Nou, hou je vast. De één zocht een praatmaat, de ander eigenlijk een vrouw. Weer een ander wilde juist even aan de grijparmen van het gezin ontvluchten, en nog iemand durfde niet alleen te wandelen, of kon niet meer lachen met zijn echtgenote.” Het is wat geworden en gebleven met de club. “We zijn stuk voor stuk redelijk eigenzinnig, maar wel zo kleurrijk. Soms zijn we met zes, soms met twaalf, en vaak ook met twee. In dertien jaar zien we langzaam op elkaars gezicht lachrimpels en meeleefrimpels verschijnen. Wandelen, dansen, sterren kijken, kaarten of je mooiste gedicht voorlezen. Samen kerst overleven: de een in joggingbroek, de ander in stemmig zwart… Ik geloof dat we makkelijker met elkaar zijn dan met familie en zelfs met ‘normale’ vrienden. Wat dat betreft, heb ik via de Wijkkrant een bonkje goud gekregen, in plaats van knollen of citroenen.”
dus maar eens in de twee, drie maanden druk mee. Verder geniet je met elkaar van lekker eten: praktisch en gezellig.” Monique toont me een boekje met recepten dat ze uitgaven ter ere van hun eerste jaar. “De lol in koken is er voor mij weer een beetje door teruggekomen. Ik kook de recepten van de anderen nu ook regelmatig voor mezelf.” Hoewel de groep elkaar buiten het samen eten weinig ziet, is iedereen erg gesteld op de vaste eetafspraak. Monique kijkt elke maand uit naar de Wijkkrant. Ze bewondert het streven van de makers om er echt iets van te willen maken in de wijk: “De krant geeft leuke evenementen en adresjes in de buurt; je kunt gebruikmaken van diensten van je medebewoners of nieuwe contacten leggen.” Enthousiast over haar succes, plaatste Monique een paar jaren geleden een oproepje voor hulp in de tuin, waarop ze wel zestig reacties kreeg. Ze moest toen heuse sollicitatiegesprekken voeren om haar keuze te kunnen maken. Inmiddels is ze erg tevreden met haar tuinvrouw.
35
36
HET GEVOEL van NIJMEGEN-oost
column
“Ik word vrolijk van mijn klanten”
Tekst: Anne-Marie Kirch. Foto: Jet van Gaal.
Marga Kamp Leeftijd: 57 jaar Straatnaam: Van Heutszstraat In Nijmegen-Oost sinds: 1980 Leefwijze: alleenstaand Locatie: De Knollentuin “Ik ben nu dertig jaar eigenaar van De Knollentuin, samen met twee anderen. Het is mijn ‘kindje’. De winkel is begonnen als natuurvoedingswinkel. En we hadden ook kleding en boeken, volgens het MEMO-concept. MEMO staat voor Mens en Milieuvriendelijk Ondernemen. Ik heb de winkel zien groeien tot een zaak met vijf bakkers en tien verkopers in dienst. De mensen die hier binnenkomen, zijn heel positief en vaak sportief. Ze hebben een bewuste levensstijl. Ik word altijd vrolijk van de klanten als ik in de winkel sta, dat maakt dat ik me hier echt op mijn plek voel. Bovendien vind ik Nijmegen-Oost een prettige wijk om te wonen. Er staan mooie huizen, het is vlakbij de natuur én vlakbij het centrum; je hebt hier eigenlijk het beste van beide werelden.”
Feest Door Loes Wijffels
40 jaar Wijkkrant vieren. Hoe doe je dat? Je kunt natuurlijk 40 mensen van 40 jaar uitnodigen, 40 muzikanten laten opdraven, 40 kaartjes versturen, 40 vlaggetjes ophangen, 40 feesthoedjes opzetten, 40 stickers met 40 erop laten drukken, 40 ballonnen oplaten, 40 bloemen weggeven, 40 bonnen uitdelen voor 40 kopjes koffie op 40 verschillende adressen, 40 glaasjes champagne inschenken, 40 hoeraatjes roepen, 40 vuurpijlen afschieten, 40 foto’s van 40 jaar geleden ophangen, 40 kaarsjes uitblazen, 40 clowns laten optreden, 40 liedjes zingen, 40 cadeautjes uitpakken, 40 gasten ten dans vragen en 40 verjaardagszoenen geven.
Of je maakt een prachtige glossy. Waarom?
Omdat we blij zijn. En trots. Met elkaar. Op elkaar. Op de voorgangers, de initiatiefnemers, de volhouders, de vrijwilligers en de harde werkers. Omdat ze genoten hebben en samen gezwoegd. Omdat we een wijkkrant hebben, waarin al 40 jaar lief en leed wordt gedeeld. 40 jaar wijknieuws; 40 jaar verbonden zijn. Feest is een van de rituelen van het leven. Stilstaan bij een belangrijk moment. Samen delen van een mijlpaal, iets wat je hebt bereikt. Je maakt er een vrolijk moment van. In feite vier je daarmee het leven. En dat geeft een goed gevoel. Misschien zoeken we alleen maar excuses, om daar zo nu dan weer even bij stil te kunnen staan. Bij dat leven. Ik weet nog dat ik 40 werd. Vierde het met een groot feest in de Romeinse Herberg van (wat nu heet) Museumpark Orientalis. Met mijn zus, die ook 40 werd. Er werd gedanst en gelachen. Na afloop liepen we met brandende fakkels door het park. We voelden ons samen. We voelden ons rijk. Jaren later kwam ik terug in Nijmegen en ging er wonen. Het voelde direct weer als een feestje. Met de Wijkkrant als kroontje. Ook mij hielp het bij mijn eerste stappen in de nieuwe buurt. 40 is een bijzonder getal in een mensenleven; je bent al aardig op weg, hebt al iets gepresteerd; snapt al een beetje hoe het leven in elkaar zit. En jijzelf. Toch ben je pas zo’n beetje op de helft. En hebt dus nog de belofte van een heel tijdperk voor je. De Wijkkrant is ook volwassen geworden. En staat midden in de moderne tijd met zijn eigen website. De behoefte aan contact zal altijd blijven en daar staat het stoere blaadje dan ook voor. Hopelijk nog vele jaren. Proost! Op een mooie wijk met bijzondere mensen en een unieke krant!
37
38
TIJDGEEST
TIJDGEEST
In de Wijkkrant: tweede helft jaren zeventig
Over leefgroepen en kresjes
Selectie: Marleen de Jong en Simone Kiekebosch.
39
40
foto: Fien Kraanen. productie: Loes Wijffels.
verschil moet er zijn: bewoners op nr. 40
“Ons huishouden in één woord?
Internationaal”
Bachstraat 40 Jon Kucera 41 jaar Garrett 6 jaar Krystof 4 jaar Kate 37 jaar
41
42
ondernemers van het eerste uur
Fietsreparatie met ouderwetse degelijkheid
“Van de wegwerpcultuur moet ik niets hebben” Tekst: Loes Wijffels. Foto: Marc van Kempen
Fietshandel Bruinewoud aan de Tooropstraat bestaat al vele jaren. Het is een echt familiebedrijf. Bas Bruinewoud is de derde generatie. Hij geeft op zijn eigen wijze vorm aan het bedrijf. Terwijl hij ongemerkt de winkeldeur in de gaten houdt, drinken we een bekertje koffie in het zithoekje van zijn knusse zaak. Bas Bruinewoud zit er ontspannen bij. Hij is dan ook geen beginner meer en geniet zichtbaar van zijn werk in de fietshandel. Enthousiast vertelt hij over het bedrijf dat zijn grootvader Alexander destijds is begonnen. Toen zat de winkel nog in het naastgelegen pand (nu dierenspeciaalzaak Dobey, dol op dieren). Bas weet het nog precies: “Slagerij Friederichs zat hier. Maar toen mijn vader de zaak overnam, was de slagerij al verdwenen en verhuisden wij naar deze ruimte.”
Eigen stempel
Na een opleiding in de fietstechniek nam Bas acht jaar geleden de zaak over van zijn vader en heeft er inmiddels zijn eigen stempel op gedrukt. Hij doet het graag op zijn eigen manier. Dat hij daarbij wel eens zijn neus flink heeft gestoten, was alleen maar leerzaam, vindt hij. De fietsreparatie is nu hoofdzaak, maar wel op een ouderwets degelijke manier, met roestvrije, vervangbare onderdelen tot op het kleinste schroefje.
Lekker sleutelen
“Helaas is tegenwoordig de kwaliteit vaak minder, onder meer door de milieueisen”, vertelt Bas. Dat hij niets moet hebben van de moderne wegwerpcultuur, is voelbaar wanneer hij het over ‘zijn fietsen’ heeft. Er komen prachtige oude foto’s tevoorschijn en Bas vertelt honderd uit. Zijn werk is dan ook zijn leven. Hij woont boven zijn zaak en in zijn vrije tijd mag hij graag met een goede vriend aan oude Amerikaanse
wagens sleutelen. In de winkel staat een originele, gave omafiets, vermoedelijk uit de jaren ’40 of ’50. Kocht hij onlangs nog van een klant. En achterin pronken twee fraaie racefietsen die zijn vader destijds helemaal zelf heeft gemaakt.
Yuppenwijk
Bas groeide op in Nijmegen-Oost en zag de wijk in de loop van de jaren veranderen. Vrienden van vroeger zijn er niet meer. Hij vindt het meer een yuppenwijk geworden, wat hij goed kan merken aan de vele jonge gezinnen die zijn huidige klanten zijn. Bas heeft een echte kruideniersmentaliteit, in de positieve zin van het woord: hij behandelt zijn klanten graag op basis van vertrouwen. Dat hem dat wel degelijk iets oplevert, merk ik aan den lijve als ik even later een proefritje mag maken op de oude omafiets. Nog nooit reed ik zo lekker door de stad en ik besluit spontaan het oude besje van hem over te nemen. Bas doet er maar met moeite afstand van…
43
44
Redacteuren en fotografen door de jaren heen
Redacteuren en fotografen door de jaren heen
De krantenmakers van Oost In de loop van de jaren werkten vele wijkbewoners mee aan de Wijkkrant. Als redacteur, fotograaf, corrector, penningmeester, advertentiecoördinator, coördinator bezorging, websitebouwer en ga zo maar door. We vroegen een paar mensen naar hun bijdrage en speciale herinneringen. Teksten: Eric Hendriks en Erik van Huizen en de oud-medewerkers zelf. Foto’s: privé-collecties. Foto Frans Stuart: Gerard Verschooten.
Frans Stuart: Man met een groot hart voor de wijk Frans Stuart werkte tussen 1972 en 2001, ruim 29 jaar lang, voor de Wijkkrant en was één van de grondleggers. Een man met een groot hart, en dan speciaal voor Nijmegen-Oost. Frans was een kritisch redacteur maar schreef met groot gemak pagina’s vol: met twee vingers op een typemachine, uit de jaren vijftig. Maar als het om Nijmegen-Oost ging kon je Frans niets wijsmaken. Hij wist alles als eerste. Hij vond het ook geweldig om met de redactie avonden lang te discussiëren over waar we die maand over zouden schrijven en tijdens de eindredactie vooral over wat er niet in het blad zou komen. Frans kon je artikel zomaar afkeuren, terwijl je zelf het gevoel had er enorm je best voor gedaan te hebben. ‘Op de soms hectische redactievergaderingen thuis bij eindredac-
teur Jeanet de Groote bracht hij zijn uitgetypte stukjes mee, de computer vond ie maar niks. Frans presteerde het altijd weer om met een rode pen te corrigeren, dat bracht voor ons vaak schooltrauma’s naar boven. Hij coördineerde ook de bezorging van de krant door de buurtjongens en -meisjes en ging trouw één keer per jaar met ze bowlen. Frans was ook de man die af en toe zijn trui binnenste buiten aanhad. En de man met een markante stem waardoor je hem niet kón missen. Die je door de wijk zag lopen met zijn handen op zijn rug, altijd speurend naar een nieuw verhaal voor de krant.
Theo Bleeker: “Mijn serie verhalen over de Tweede Wereldoorlog lees ik nog vaak” Werkte mee: “Ik heb in de jaren negentig bij de Wijkkrant gewerkt, om
en tekende diverse levensverhalen op, van de melkwinkel op de Van ‘t Santstraat, bakker Nieuwenhuis aan de Groesbeeksedwarsweg tot manufacturenwinkel Angora aan de Van Heutzstraat.” Wat doe je nu: “Ik ben eigenaar van een opleidingsinstituut en schrijf nog regelmatig columns in diverse vakbladen.”
Inger Stokkink: “Het leukste was het prutsen en pielen aan video’s”
en nabij acht tot tien jaar. Mijn vrouw las een oproep in de Wijkkrant voor mensen die zich betrokken voelden bij de wijk. En die ook nog leuk konden schrijven (daar hadden ze een mooie slagzin voor bedacht, maar die herinner ik me niet meer). Ik mocht op gesprek komen bij Jeanette de Groot en Frans Stuart. Mijn eerste interview was bij de heer Waltman, voorzitter van sterrenkundigenvereniging Saturnus.” Reden: “Schrijven vind ik leuk en kan ik redelijk. Maar vooral de betrokkenheid bij de wijk trok mij aan. In die periode heb ik veel bijzondere mensen ontmoet en geïnterviewd in Nijmegen-Oost, variërend van een voetbaltrainer tot burgemeester d’Hondt. Maar ik heb vooral gevoeld en ervaren hoe betrokken de bewoners zijn bij HUN wijk.” Functie: “Redacteur en voorzitter van de Stichting Wijkkrant NijmegenOost.” Leukste herinnering: “Mijn leukste, maar ook mooiste herinneringen zijn de series die ik mocht schrijven over de Tweede Wereldoorlog en de ‘winkels van toen’. Een heel seizoen (jaar) schreef ik iedere maand een verhaal van en over mensen die in de Tweede Wereldoorlog in NijmegenOost woonden. Dat varieerde van ondergedoken Joden en verzetsmensen tot bewoners die op het Limosterrein in de schuilkelders hebben gezeten. Al die nummers heb ik bewaard en lees ik nog regelmatig. Ik heb ben ook een jaar lang op zoek geweest naar de ‘winkels van toen’
Werkte mee: “Van 2006 tot 2010.” Reden: “Bas en ik wilden video-items maken over de wijk.” Functie bij de Wijkkrant: “Videoredacteur, maar van lieverlee ging ik schrijven en verdween het video’s maken naar de achtergrond.” Leukste herinnering: “De vergaderingen waren hilarisch, maar het leukst vond ik toch het prutsen en pielen met Bas aan video’s. Lekker frutselen in het donker (op de een of andere manier werd het altijd nachtwerk) en dan dat heerlijke gevoel als muziek en beeld met elkaar klopten. High five!” Wat doe je nu: “Ik ben freelance journalist in Denemarken.”
Grieta Spannenburg: “Bij de patattest aten we koude frites” Werkte mee: “Van 2006 tot en met 2010. Ik geloof dat ik in het najaar van 2005 mijn eerste stukje inleverde. Het ging over Van Heutsz. In januari
2006 begon ik met een interview met de pastoor van de Maria Geboortekerk.” Reden: “Schrijven is leuk. En met een groepje leuke stukjes schrijven is nóg leuker. Het bleek een heel gezellig en laagdrempelig clubje. De vergaderingen waren gewoon erg lollig. Mooi meegenomen is dat je bij een Wijkkrant natuurlijk heel veel ins en outs over je eigen buurt te weten komt.” Functie: “Interviewer en schrijver. Ik vond vooral de interviews leuk om te doen en dan thuis zo spoedig mogelijk uit te werken. Mooi om twee pagina’s te vullen met een fraai gesprek en een mooie foto. En tijdens de vergaderingen controleerden we allemaal elkaars teksten en zorgden we ervoor dat we genoeg materiaal hadden. En natuurlijk: brainstormen over leuke koppen op de voorpagina.” Leukste herinnering: “Naast de lollige vergaderingen is dat de patattest waarbij we allemaal friet haalden. We gingen het bij redactielid Erik van Huizen proeven en waarderen. Dat bleek lastig, want bijna geen enkel bakje/zakje kwam warm genoeg aan.... En natuurlijk de wijkpicknicks (2) die we hadden georganiseerd en die legendarisch moesten worden. Werden ze ook! Maar vooral doordat er vrijwel geen wijkbewoners kwamen opdagen. Waarschijnlijk omdat het een bring your own-feestje was. Maar gelachen hebben we.” Wat doe je nu: “Ik ben meteoroloog bij Meteo Consult. Deed ik toen ook al en daar werk ik nog steeds. Inmiddels heb ik Nijmegen-Oost kortgeleden verlaten om ook eens ergens anders rond te kijken. Ik woon nu in Arnhem...volgens veel Nijmegenaren een onbegrijpelijke keuze.”
Karin Veldkamp: “Ik heb plekken ontdekt waarvan ik het bestaan niet wist” Werkt mee: “Sinds december 2010.” Reden om bij de Wijkkrant te gaan werken: “Het leek mij leuk om wat meer betrokken te zijn bij mijn eigen wijk. De Wijkkrant leek mij een goede manier daarvoor omdat je met veel
verschillende mensen in aanraking komt en op verschillende plekken belandt. En dat klopt dus ook. Ik heb in die 2,5 jaar al de nodige mensen geïnterviewd en plaatsen ontdekt waarvan ik het bestaan niet wist. Daarnaast vond ik het leuk om weer eens wat nieuws te doen en nieuwe mensen te ontmoeten. En natuurlijk vind ik het leuk om te schrijven.” Functie?: “Ik schrijf artikelen.” Leukste herinnering: “Ik geloof niet dat ik een speciale leuke herinnering heb. Ik vind het gewoon erg leuk om te doen. Om mensen te interviewen die je totaal niet kent of juist met mensen een avond om de tafel die je al tig jaar kent maar waarbij je opeens in een andere rol zit ten opzichte van elkaar. Het liefste neem ik interviews af met wijkbewoners, wat ze doen en beweegt. Onderzoek is niet echt mijn ding.” Wat doe je nu?: “Ik schrijf nog steeds.”
Kitty Tenten: “De kidspagina was leuk om te maken” Werkte mee aan de Wijkkrant in de jaren: “Van 2005 tot 2010.” Reden: “De wijk en de bewoners leren kennen na mijn verhuizing naar Nijmegen.” Functie: “Ik was bestuurslid en redactielid.” Leukste herinnering: “De kidspagina, de interviews, de efficiënte, snelle redactieavonden, het contact met andere redactieleden.” Wat doe je nu: “Nog steeds ondernemer.”
45
46
Redacteuren en fotografen door de jaren heen
Leon Gruppelaar “De vergaderingen waren altijd hectisch en gezellig” Werkte mee: “In de beginjaren ‘80, ik denk tot 1986.” Reden: “Het was betrokkenheid bij de wijk. Ik vond het leuk om over de actuelere zaken in de wijk en over de geschiedenis van de wijk te schrijven.” Functie: “Redactielid en later ook bestuurslid.” Leukste herinnering: “De redactievergaderingen waren altijd heel hectisch en gezellig. Ik heb zeer warme herinneringen aan mede-redactielid Frans Stuart, een man met een groot hart voor de medemens en de wijk. Een heel gevoelige man met een bulderende lach. Helaas is Frans op te jonge leeftijd overleden.” Wat doe je nu?: “Ik ben coördinator van het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.”
Erik van Huizen “Soms heb je te maken met een spraakwaterval” Werkte mee: “Van 2005 tot 2013 (ik vertrek dit jaar uit Nijmegen).” Reden: “Ik zag in de Wijkkrant een advertentie staan voor redacteuren. Het leek mij een noodoproep. Omdat ik de Wijkkrant altijd graag las, en natuurlijk nog steeds lees, wilde ik voorkomen dat de Wijkkrant vanwege een gebrek een vrijwilligers niet meer zou verschijnen. Ook wilde ik na mijn komst in Nijmegen-Oost de buurt een beetje beter leren kennen.
En dat is gelukt.” Functie: “Redacteur. Ik ben ook nog even penningmeester geweest, maar daarvoor bleek ik niet in de wieg gelegd te zijn. Daarna had ik nog af en toe enige bemoeienis met de Wijk TV.” Leukste herinnering: “In het algemeen: het schrijven van de artikelen. Het is leuk om buurtgenoten of organisaties te portretteren. Soms vergt het iets meer inspanning als niemand niet zo’n prater is, maar soms heb je te maken met een spraakwaterval en is schrappen het moeilijkste. In het bijzonder: de avonden waarop we de Wijkkrant met zijn allen in elkaar zetten. Met aardige mensen iets creatiefs doen, schrijven, schrappen of fotograferen, blijkt toch erg leuk te zijn. We hebben veel gelachen.” Wat doe je nu?: “Ik ben freelance journalist.”
Redacteuren en fotografen door de jaren heen
ook de ‘inspectie’ van restaurants in Oost vond ik prettig! Lekker eten voor niets of weinig!” Wat doe je nu?: “Ik schrijf nog steeds voor de sportredactie van De Gelderlander (op zondag) en in het dagelijks leven werk ik bij de Belastingdienst. Verder maak ik nog steeds muziek in een band.”
Pieter van der Kaaij “Het leukste was de borrel bij Café Jos” Werkte mee: “In 2008.” Reden: “Ik wilde iets betekenen voor een sociaal iets in mijn woonomgeving, ook om als nieuwe bewoner in Oost contacten te leggen.” Functie: “Ik was advertentiecoördinator.” Leukste herinnering: “Dat was een borrel bij Café Jos.” Wat doe je nu?: “Ik ben administratief ontzorger.”
stellen over hun beroep of specialiteit. Vaak liepen de gesprekken dan uit in hele verhalen. Dat was erg leuk, het uitwerken en uittikken van de interviews in een artikel voor de Wijkkrant was echter een stuk lastiger dan ik dacht.” Wat doe je nu: “Ik maak nog steeds elke maand een MIK-stripje voor de Wijkkrant. Daarnaast werk ik fulltime als illustrator en ben ik bezig met kinderboekjes, reclameopdrachten, vormgeving van apps en strips uiteraard!” (zie ook de jubileumstrip van Maikel op pagina 108)
Arnoud Pollmann “We deden verslag onder de mooie titel ‘Onze man in Kiribati’”
Marjon & Kees Spoorenberg “Zo komt Groenewoud ook goed aan bod”
René van Onna: “De ‘inspectie’ van restaurants in Oost vond ik prettig” Werkte mee: “Van pakweg 2000 tot en met 2004.” Reden: “Ik vond (en vind) het leuk om te schrijven en dan vooral ook over mensen, dingen en gebeurtenissen in mijn woonwijk Nijmegen-Oost.” Functie: “Ik was redacteur.” Leukste herinnering: “Ik vond het altijd heel leuk om bewoners uit de wijk te interviewen. Het gesprek met de moeder van Ciska Peters vond ik erg aardig. Die woonde tegenover me op de Hengstdalseweg en zij had mooie verhalen over zichzelf en over haar indertijd beroemde dochter. En
Maikel Verkoelen: “Ineens moest ik invallen als interviewer” Werkt mee: “Sinds 2008.” Reden: “Het leek me leuk om met een strip de wijkbewoners te ontdekken en vice versa.” Functie: “Striptekenaar/illustrator.” Leukste herinnering: “Leukste was toch wel die ene keer dat ik moest invallen als interviewer. Er waren er destijds te weinig. Dus kreeg ik de vraag of ik wilde bijspringen. Ik moest zonder interviewervaring bij de mensen thuis komen en vragen
van twee bellenblazende kinderen stond op de voorpagina. Daar heb ik heel veel leuke reacties op gehad.” Wat doe je nu? Marjon: “Ik ben nog steeds redacteur voor de Wijkkrant.” Kees: “En ik fotograaf voor Groenewoud.”
Werkt mee: “Beiden sinds januari 2009.” Reden: Marjon: “Ik wil betrokken zijn bij Nijmegen-Oost en vind het belangrijk dat er in de Wijkkrant ook aandacht besteed wordt aan Groenewoud.” Kees: “Ik vind het belangrijk dat er goede foto’s in de Wijkkrant komen, dit verhoogt de leesbaarheid.” Functie: Marjon: “Redacteur met het zwaartepunt op Groenewoud.” Kees: “Fotograaf voor met name Groenewoud.” Leukste herinnering: Marjon: “Dat is de ontvangst van de Woutertje Groenewoudprijs tijdens het buurtfeest afgelopen zomer als blijk van waardering.” Kees: “Koninginnedag 2011 in Groenewoud. De Wijkkrant kwam toen voor het eerst uit in een ander formaat met kleur en mijn foto
Werkte mee: “Ik fotografeerde van 1998 tot 2000 voor de Wijkkrant, samen met onder meer Ton Gelsing.” Reden: “Gewoon omdat er ik wat tijd voor had en ook wat voor de wijk wilde doen. Op deze manier kom je op onvermoede plekken.” Functie: “Fotograaf.” Leukste herinneringen?: “Spectaculair was toen het Lutherse kerkje aan de Daalseweg zijn prachtige Gouden Zwaantje weer terug kreeg bovenop de toren. Twee hoge hijskranen zorgden voor fraaie plaatjes. En er was een collega-fotograaf van De Gelderlander die meteen zijn foto’s via zijn laptop in de auto naar de redactie doormailde. Wat een mirakel toen! Als fotograaf was je natuurlijk dienstbaar aan de redactie. Redacteur Frans Stuart, gepensioneerd ambtenaar van de gemeente, belde mij. “OPDRACHT!”, klonk dan zijn basstem in mijn voicemail. Ik moest dan naar een bingotoernooi, een buurtfeest of de jubilerende SWON.” “In de zomer van 2000 kwam Eric Hendriks bij ons langs voor een interview in de Wijkkrant. Mijn vrouw Paulien en ik vertrokken toen om twee jaar vrijwilligerswerk te gaan
doen op een atol in de Stille Zuidzee. Toen wij daar eenmaal zaten, plukte Eric verhalen van onze website voor een serie in de Wijkkrant onder de titel ‘Onze man in Kiribati’. Een grappige titel, ook omdat af en toe zo duidelijk mijn vrouw Paulien Hagers haar verslag deed van het leven en werken in die verre fascinerende wereld. Wij zijn Eric hiervoor nog steeds dankbaar, want daardoor kregen we erg verschillende, leuke en nuttige contacten met wijkbewoners (zie Kiribati.nl).” Wat doe je nu?: “Op dit moment doe ik veel vrijwilligerswerk. Bijvoorbeeld in het bestuur van de Nijmeegse afdeling van Amnesty International en af en toe word ik uitgezonden door PUM Netherlands senior experts naar een ontwikkelingsland. Daarnaast heeft deze pensionado natuurlijk hobby’s, zoals fagotspelen in orkest Flos Campi.”
Pascal Huinink “Het was spannend om het blad elke maand vol te krijgen” Werkte mee: “In de jaren 2003 tot 2008.” Reden: “Wij kwamen in 2002 in Nijmegen-Oost wonen. In de Wijkkrant stond destijds een vacature voor penningmeester. Aangezien ik in de financiële wereld werkzaam ben, heb ik mij aangemeld. Met name om op deze manier meer mensen in de wijk te leren kennen en om de wijk te ontdekken.” Functie: “In het begin penningmeester. Later planner en redacteur. Ik heb zelfs nog eens een column geschreven.” Leukste herinnering: “Vooral in het begin was het, door de magere bezetting, altijd erg spannend om maandelijks het blad vol te krijgen. Met veel kunst- en vliegwerk is het toch altijd gelukt. Daarnaast waren de (half-)jaarlijkse uitjes altijd zeer geslaagd, waarbij de buurthoreca goed werd gespekt.” Wat doe je nu?: “Ik ben nog steeds (tot volle tevredenheid) accountant.”
47
48
het gevoel van nijmegen-oost
Redacteuren en fotografen door de jaren heen
Terugblik op de jaren tachtig
Aribert Guiking: “Er leek alsof er een Berlijnse muur tussen Altrade en Hengstdal stond” Aribert Guiking zat ongeveer dertig jaar geleden in de redactie van de Wijkkrant van Nijmegen-Oost. Hij schetst een beeld van wat toen het actieve Altrade was en het rustige Hengstdal. Aribert is nu journalist in Arnhem. “Waarschijnlijk waren het de midden tachtiger jaren dat ik in de redactie van de Wijkkrant zat”, vertelt Aribert. “In die tijd bestond er nog een kunstmatige scheiding tussen de wijken Altrade (waar ik woonde) en Hengstdal. In Altrade was enige economische activiteit, in Hengstdal vrijwel niets. In de eerste wijk begonnen ex-studenten, die vaak net bezig waren aan hun eerste baan, huizen te kopen en veranderde de bewonerssamenstelling langzamerhand. De jonge ouders die er kwamen wonen, eisten speelplekken voor hun kroost. Ook werd hier en daar wel eens wat
gekraakt en werden hele straten opgeknapt. Langzamerhand werd Altrade een populaire woonwijk.” Hengstdal was volgens Aribert in die tijd een vrij eenvormige, rustige wijk aan de rand van Nijmegen. “Er gebeurde niet veel. De tegels bij het bushokje lagen los (foei gemeente!), de eerste paal voor het Groene Kruisgebouw werd geslagen, de Vierdaagse kwam eens een keer niet door de Van ’t Santstraat (actie!!) en het dak van het Groene Kruisgebouw bereikte zijn hoogste punt. Dat was het dan ook wel zo’n beetje in die tijd in Hengstdal.”
Berlijnse muur Bovengenoemde uiterlijke verschillen reflecteerden zich volgens Aribert ook tot op zekere hoogte in de redactie van de Wijkkrant van NijmegenOost. “In Altrade waren het (ex)studenten, in Hengstdal was het toch een beetje een allegaartje. Vooral de mensen uit Hengstdal stelden zich op alsof er een Berlijnse muur tussen die wijken stond. Dé exponent daarvan op de redactie was een gesjeesde student die zich arbeideristische eigenschappen aanmat en alleen kon denken in termen van anti-gemeente
en pro-welzijnswerk. Hij was vooral tegen alles wat commercieel was. Dus mochten er geen foto’s van winkels in de krant waar de naam van de zaak zichtbaar was. Dat zij mogelijk wel adverteerden, of zouden kunnen adverteren, speelde hierin helemaal geen rol.” De houding van de twee verschillende redacties speelde een grote rol. “Vooral hierdoor besloot op een gegeven moment de voltallige redactie van Altrade op te stappen.”
Overtypen Hoe anders werd de Wijkkrant in de jaren tachtig nog in elkaar gezet. Zetten de redacteuren tegenwoordig de artikelen en foto’s klaar in de online werkruimte Dropbox, in de tijd van Aribert ging dat nog compleet anders. Ook werd de krant nog niet kant en klaar opgemaakt naar de drukker gemaild. “In die dagen leverden we als redactie de krant bij de drukker aan op losse velletjes getypte tekst. Op de drukkerij typte dan iemand alles weer over voor de zetterij, waarna het naar de drukkerlij kon. En wie op de redactie al erg vooruitstrevend was, leverde zijn stukkie aan op een diskette.”
Tekst: Simone Kiekebosch. Foto: Jet van Gaal.
De andere medewerkers van de Wijkkrant door de jaren heen Alex Holderbusch Anda Schippers Angela Jans Anna Bakker Anne-Marie Kirch Annemiek Hoogenboom Annette Kamp Antoon Jansen Barbara Jeurissen Bas Olbertz Ben Hulshot Bert Balter Bonny Aansorgh Cees van Wezel Chris Hermsen Clemens Thonen Doppy Kerkhoven Ellen Moritz Els Bax Els Overmars - van der Kaay Els van Megen Eric Hendriks Eric Muller Eric van Gijzel Erik van ‘t Hullenaar Erwin Janssen Gerard Verschooten Gert Koopmans
Greet Timmers Hanna Albrecht Hanneke Hilbers Hein van Hoof Heleen van den Bergh Henk Theloosen Henk van Oostveen Huub Bekers Ietje van de Wall Inge Straten Irma Sanders Jan Cornelissen Jan de Jong Jan Geraads Jan Schopman Jan Sinnige Jan Theunissen Janine Princéé Jeannet de Groote John Jacobs Jos Joosten Jos Kersten José Coppes José Lobel José Rutten Maarten Omvlee Marco van Wieringen Marianne Verbruggen
“Onze wijk is groen en gemoedelijk”
Marja Theunissen Marjan van de Laar Marleen de Jong Marthi Rentjes Martin van Summeren Max Bouts Miek Willemsen-Alferink Mira Tax Mirjam Bedaf Monique Kok Nico Vlaar Nicole Nooijen Olga Jonas Peter Verstraelen Ria Eltink Ria Kannegieter Richelle van Hees Rieki Tonk Rob Brouwer Sarah Albers Seph Shreurs Sylvie van Gerwen Ton Burgers Ton Coppes Ton Gelsink Wietske Walder Wilma Biessels-Terpstra
Joop Puijn Leeftijd: 62 jaar Straatnaam: Daalseweg In Nijmegen-Oost sinds: 1957 Beroep: kastelein Leefwijze: samenwonend Locatie: café ’t Haantje “Nijmegen-Oost is een prima plek om te wonen. Het ligt lekker centraal. Je kunt zo de stad in, naar het station, de Waalbrug over en in een wip sta je in de Ooypolder. De wijk is groen en gemoedelijk, op een bepaalde manier dorps. Ik ken veel mensen die door de straat komen. Mijn favoriete plek is ‘t Haantje. Ik ben mede-eigenaar. Ik ben tevreden met mijn leven hier, we gaan op een gemoedelijke manier met elkaar om. Dit café is de grootste Nijmeegse woonkamer. Het is mijn leven.”
49
50
illustratie: Gabi Rets, beeldend kunstenaar
51
52
TIJDGEEST
53
TIJDGEEST
In de Wijkkrant: Begin jaren tachtig
Over de bieb en hondenpoep
Selectie: Marleen de Jong en Simone Kiekebosch.
54
gedicht
Oost
Hier waar de zon opkomt Romeinen hun tenten opsloegen wonen wij op de scherven van het 10e legioen. Hier stuurt Bereket wanneer de dag vers is geuren de straat in en staan de kruidvatmeisjes rokend te wachten tot ze naar binnen mogen. Hier zetten de heren van Bruna het krantenrek buiten kinderstemmen worden de school ingezogen hun ouders waaieren uit.
“Het uitzicht op de Waal is fantastisch”
Hier zoeken wij in tijden van plaatjes achter dranghekken op de muzikale hangplek naar de vriendelijke viooljongen. Hier zweten wij nog even samen in water waarin kinderen hun A halen zwangeren drijven en ouderen ondiep de week aan elkaar praten. Hier zijn café’s met biermenu op loopafstand. Hier sneeuwen bomen hun bloesems en zoeken wij zon op onze gezichten met uitzicht op mensen die elders heen gaan. Hier horen wij in tijden van wandelaars de start en na de finish werpen in een dwarsstraat ieder jaar dezelfde vrouwen zich voor een bezemwagen. Hier sporten wij op zondagochtend terwijl treinen langs de velden razen.
Geschreven door wijkdichteres Saskia van Leendert. In 2012 verscheen haar nieuwe bundel ‘Een doodgewone donderdag’, ISBN 978-94-90834-34-0 en
Hier is een badhuis een theater een kazerne allesbehalve een kazerne en zijn jaren van inschrijftijd of geluk vereist. Hier zingen wij samen in tijden van troost.
te koop in iedere boekhandel. www.saskiavanleendert.nl
Hier is ons Oost.
Tekst: Simone Kiekebosch. Foto: Jet van Gaal.
Mevrouw Peters Leeftijd: 93 jaar Straatnaam: Vermeerstraat In Nijmegen-Oost sinds: 1920 Beroep: voormalig caissière bij de firma Kreymborg Leefwijze: weduwe Locatie: in eigen tuin “Mijn favoriete plek in NijmegenOost is mijn eigen huis. Mijn kinderen zijn hier allemaal opgegroeid in een prachtige speelstraat. De straat is qua bouw hetzelfde gebleven in de loop der jaren. De zon schijnt ’s ochtends prachtig de huiskamer in. Ik ben ook blij met mijn buren. Ze letten op me en verrichten hand- en spandiensten. Nijmegen-Oost heeft veel te bieden. De winkels zijn in de buurt, het postkantoor ligt om de hoek en er is veel groen in de straat. Het is altijd weer thuiskomen. Er is ook veel te zien. Vanaf de Batavierenweg hebben we een fantastisch uitzicht over de rivier. En de Waal doet het altijd!”
het gevoel van nijmegen-oost
55
56
ondernemers van het eerste uur
Ton de Vos Hairstylist: Graag een goed gesprek, maar zwijgen mag ook
“Het omgaan met mensen blijft het leukst” Tekst: Loes Wijffels. Foto: Marc van Kempen
De Vos kappers is een begrip in de stad. Het familiebedrijf knipt dan ook al 75 jaar het haar van vele Nijmegenaren. Wat begon als een herenzaak, breidde zich later uit met diverse damessalons en zelfs een pruikenmakerij. Zonen volgden hun vaders op, dochters kwamen in de zaak. Ze organiseerden oefenavonden en deden aan wedstrijden mee. Op het hoogtepunt waren er zes zaken van De Vos in Nijmegen: één onder de naam Jan de Vos, vijf andere van Ton de Vos.
Leren in de praktijk
Zoon Maurice, nu 47, leerde het vak op zijn zestiende van zijn vader Ton. Samen met zijn vrouw runt hij nu nog twee bedrijven: een op de Wolfskuilseweg, de andere aan de Hengstdalseweg. Daar tref ik hem in het kleine keukentje achterin de zaak. Voorin zijn zijn medewerkers ijverig aan het knippen en föhnen. Sommigen werken al 27 jaar voor hem. “Ervaren personeel”, aldus de kapper, “en allemaal zelf ingewerkt. Het kappersvak moet je echt in de praktijk leren, zoals ik dat deed bij mijn vader. Later ben ik natuurlijk ook wel mijn diploma’s gaan halen.” Hij vindt het belangrijk dat er een goede onderlinge sfeer heerst in de zaak en beslissingen over de kleding of het interieur nemen ze dan ook graag samen. Maurice is naast het knipwerk gespecialiseerd in het maken van pruiken en haarwerken. Daar is nog steeds veel vraag naar; tegenwoordig ook vaak van mensen die door bestraling tijdelijk hun eigen haar zijn kwijtgeraakt.
Nauwelijks reclame maken
Toen hij nog vijf zaken leidde, dreigde de boel even boven zijn hoofd te groeien: “Zo’n 35 man personeel is eigenlijk niet te doen, dan gaat de lol er gauw af.”
Nu, met twee zaken en hulp van zijn vrouw bij de administratie, heeft Maurice gelukkig nog steeds plezier in zijn vak. “Het omgaan met mensen blijft het leukst; we hebben veel vaste klanten en hoeven nauwelijks reclame te maken.” Hij houdt wel van een goed gesprek tijdens het werk, maar zwijgen is ook prima; het gebeurt dan wel eens dat een klant bij hem op de stoel in slaap valt.
Gewone woonwijk geworden
De kapper vindt dat de buurt hier in Oost de afgelopen jaren is veranderd: veel winkels zijn verdwenen. “De loop in de straat is er daarmee ook een beetje uit. We zitten nu eigenlijk in een gewone woonwijk.” De tijden veranderen en hij wordt zelf natuurlijk ook een jaartje ouder. Maurice ervaart dat als rustgevend: hij maakt zich minder druk om de dingen en geniet het liefst van alles wat hij doet, zoals het trainen van zijn twee Duitse herders. Of de twee zaken nog een volgende generatie in de familie blijven, betwijfelt hij. Zijn zoon en dochter hebben niet gekozen voor het kappersvak en nemen de zaak dus niet over. “We zullen wel zien,” rondt de kapper af en begroet zijn eerste eigen klant voor die dag.
57
58
foto’s en productie: Ron Moes, Anne-Marie Kirch en Alex Holderbusch
bijzondere plekjes in de wijk
Rotonde + kerk Hengstdalseweg
foto: Ron Moes
59
60
foto: Alex Holderbusch
Bankje+fietsGroesbeeksedwarsweg Altrade
foto: Ron Moes
Pegasus Hoek Berg en Dalseweg / KwakkenbergwegHengstdal
61
62
foto: Alex Holderbusch
foto: Anne-Marie Kirch
Tante KoosjeBerg en DalsewegHunnerberg
Paard in weiBoswegKwakkenberg
63
64
foto: Alex Holderbusch
foto: Alex Holderbusch
HerenhuisFransestraatGalgenveld
AlbertinumHeyendaalsewegGroenewoud
65
66
foto: Anne-Marie Kirch
foto: Alex Holderbusch
ParkUbbergseveldwegHunnerberg
St. AnnekeHoek Fransestraat/Annastraat Galgenveld
67
68
foto: Anne-Marie Kirch
foto: Anne-Marie Kirch
RoeibootjeBerg en DalsewegHunnerberg
VrouwSumatrapleinGalgenveld
69
70
foto: Anne-Marie Kirch
foto: Ron Moes
ROCHeyendaalsewegGroenewoud
Landgoed WesterhellingSophiawegKwakkenberg
71
72
foto: Alex Holderbusch
foto: Anne-Marie Kirch
TrianonBerg en DalsewegHunnerberg
straatfeestHeydenrijckstraataltrade
73
74
foto: Ron Moes
foto: Fien Kraanen. productie: Loes Wijffels.
verschil moet er zijn: bewoners op nr. 40
“Mijn huishouden in één woord?
Maria Geboorte”
SweelinckstraatHengstdal nu en 40 jaar geleden
Berg & Dalseweg 40 Pastoor Van Vught 40 jaar
75
76
het gevoel van nijmegen-oost
“Het centrum is lekker dichtbij!” Tekst: Anne-Marie Kirch. Foto: Jet van Gaal.
Jolien Mombarg Leeftijd: 21 jaar Straatnaam: Bijleveldsingel In Nijmegen-Oost sinds: augustus 2012 Leefwijze: studentenhuis samen met negen meiden Locatie: kamer in studentenhuis “Hier op mijn kamertje voelt het een beetje als mijn tweede thuis. Ik studeer Pedagogiek aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Hiervoor heb ik een interieuropleiding gedaan en afgerond, maar ik wilde graag doorstuderen. Ik heb het hier naar mijn zin, al ken ik de wijk nog niet zo goed. Het centrum is lekker dichtbij, erg prettig! Voor mijn opleiding loop ik stage bij kinderopvangorganisatie KION, dat is ook vlakbij. In het weekend ga ik vaak naar mijn ouders in Lochem om mijn vriendinnetjes en mijn vriend te zien. Mijn doel is om mijn eerste jaar van de opleiding te halen. Wellicht komt er dit jaar een grotere kamer vrij in het studentenhuis en kan ik doorschuiven. Het was een leuke uitdaging om met mijn eigen spulletjes de kamer in te richten en ik ben tevreden over hoe het geworden is.”
77
78
TIJDGEEST
TIJDGEEST
In de Wijkkrant: Tweede helft jaren tachtig
Over opgravingen en een dichte wijkwinkel
Selectie: Marleen de Jong en Simone Kiekebosch.
79
80
foto’s: Marc van Kempen. productie: Anna Bakker.
Muzikanten
de Stijl van oost
81
82
ondernemers van het eerste uur
Bloemsierkunst Lady Paula kiest voor natuurlijk materiaal
“Wij verkopen geen zonnebloemen in de winter” Tekst: Karin Veldkamp. Foto: Marc van Kempen
Het uithangbord op de Fransestraat geeft de weg naar de winkel duidelijk aan. Wie niet bekend is in de buurt, zal zich desondanks even afvragen of hij wel goed zit. Het smalle steegje onder het poortje lijkt te leiden naar privé-terrein. Maar voor de aankoop van een mooie bos bloemen, zit de klant toch op de juiste weg.
Jaap en Han Ensink zijn al druk met een paar klanten als ik op het afgesproken tijdstip arriveer. Ik word naar het kantoortje gebracht en geniet ondertussen van het unieke plekje; een oude boerderij, in het bosachtige terrein tussen de herenhuizen van de Annastraat en de Fransestraat en aan de rand van het ‘Javabosje’. De oorspronkelijke boerderij stamt van rond 1880. In die tijd stond het pand nog helemaal vrij aan de verdiepte ‘St.Annalaan’. In 1902 is er een stuk aangebouwd dat in gebruik werd genomen als verkooppunt van bloemen.
Andere smaak
Het echtpaar Ensink zat in 2012 veertig jaar in de zaak. “Toen wij het overnamen werden hier ook bloemen en planten gekweekt. Wij hebben ons vanaf het begin alleen op de verkoop van bloemen en planten toegelegd. De kweekkassen hebben we daarom verbouwd tot een echte bloemenwinkel.” Ik ben natuurlijk erg benieuwd welke veranderingen de bloemenhandel de afgelopen veertig jaar heeft ondergaan. “Er is zeker het een en ander veranderd, maar niet op mechanisch gebied. Uiteraard gaan orderopdrachten tegenwoordig digitaal. Vroeger ging het allemaal per post. Maar verder... De mensen zijn veranderd. Ze hebben een andere smaak. En zelf gaan we ook mee met de tijd. We kiezen voor natuurlijk materiaal bijvoorbeeld.”
Seizoensbloemen
Jaap Ensink zit achter de computer en luistert overduidelijk met één oor mee. “Veertig jaar geleden koos je niet voor importbloemen”, vult hij aan. “Die waren er toen zelfs nauwelijks. Nu komt in de winter tachtig procent van de snijbloemen uit het buitenland, van Afrika tot Ecuador. In de zomer komt alles uit Nederland.” Dat heeft, ook vanuit milieuoogpunt, de voorkeur. Maar in de winter is er weinig keuze. De kosten voor het stoken en verlichten wegen bij de Nederlandse kwekers vaak niet meer op tegen de opbrengst. “Toch willen wij zo dicht mogelijk bij de seizoensbloemen blijven. Wij verkopen geen zonnebloemen in de winter.”
Begeleiden bij emoties
Han Ensink is nog steeds blij met de winkel en haar vak: “Ik zou nooit op een bedrijventerrein willen werken waar ik alleen opdrachten uitvoer voor bedrijven. Ik houd van de sociale contacten. Je begeleidt mensen bij hun emoties. Het ene moment staat hier een vader die net een zoon heeft gekregen en drie minuten later help je een klant die een dierbare is verloren.”
83
84
het gevoel van nijmegen-oost
“Bij café Jos voel ik me op mijn gemak” Tekst: Simone Kiekebosch. Foto: Jet van Gaal.
Anne-Marie Kirch Leeftijd: 40 jaar Straatnaam: Groesbeeksedwarsweg In Nijmegen-Oost sinds: 1997 Beroep: tennistrainer Leefwijze: single Locatie: café Jos
“Nijmegen-Oost is een wijk waarin alles voor mij lopend of per fiets bereikbaar is. Er is altijd iets te beleven en het is ook altijd weer prettig om thuis te komen. De Groesbeeksedwarsweg is heel speciaal, vooral tijdens de Vierdaagse. We zetten met z’n allen de wandelaars centraal en die dragen we zo als het ware naar de finish. Café Jos is de plek waar ik mensen mee naar toe neem als ik Nijmegen-Oost wil laten zien. Het is een plek waar ik me op mijn gemak voel. Prettig personeel, heel toegankelijk, een fijn terras en een gigantische keuze aan biersoorten! Het is ook een plek om mijn gedachten even te verzetten. Je ontmoet er andere mensen dan uit je eigen omgeving. Hier borrelt voor mij het gevoel van Nijmegen-Oost!”
85
86
foto: Fien Kraanen. productie: Loes Wijffels.
verschil moet er zijn: bewoners op nr. 40
“Ons huishouden in een paar woorden?
Spelletjes en levende geschiedenis!”
Heijdenrijckstraat 40 Door 9 jaar Odile 45 jaar Roeland 12 jaar Louis 49 jaar
87
88
TIJDGEEST
TIJDGEEST
In de Wijkkrant: Begin jaren negentig
Over jeugdsentiment en de koningstoren
Selectie: Marleen de Jong en Simone Kiekebosch.
89
90
Wijkwerkers aan het woord Teksten: Alex Holderbusch (eerste vier interviews). Foto’s: Ron Moes.
Nijmegen-Oost is niet alleen woonwijk: er wérken ook heel veel mensen. We laten vijf typische wijkwerkers aan het woord. Mensen die iedereen in de wijk zo maar tegen kan komen op een dag. Hun motivatie spat van de pagina’s af.
Wijkpostbode Sanne Immens:
Eén van de vele postbodes in Nijmegen-Oost is Sanne Immens. Zij is hier opgegroeid en combineert het werk met haar studie.
“Soms krijg ik koffie of chocolaatjes aangeboden” Heb je veel contact met bewoners? “Ik ben geen postbode die zijn werk als beroep uitoefent. Ik loop ’s middags ongeveer 1,5 tot 2,5 uur door een klein gedeelte van de wijk. Ik heb een vaste bezorgroute. Grappig is dat ik soms bewoners buiten hun wijk herken. Een bewoner heeft mij wel eens koffie aangeboden.” Wat vind je leuk aan je werk? “Ik vind het fijn om buiten te zijn. De beweging in de buitenlucht doet me goed. Voor mij is het handig dat dit werk te combineren is met mijn studie. Als er een kindje is geboren, vind ik dat een mooi moment. Dan bezorg ik veel kaartjes op dat adres. Soms ontvangt een bewoner mij hartelijk, vooral met kerst.” Ooit iets grappigs of geks meegemaakt? “Ooit zag ik bij een antiquariaat sleutels in de deur zitten. Toen ik later weer voorbij liep, zaten ze er nog steeds in. Ik heb toen het telefoonnummer gebeld. Uit dankbaarheid heb ik drie boeken cadeau gekregen. En, iemand bood mij ooit chocolaatjes aan, bang dat de postbode niet meer zou komen. Haha!” Wat betekent post voor mensen, denk je? “Ik denk dat voor sommige men-
sen post nog steeds belangrijk is. Ik bezorg boekjes van de bank met overschrijvingsformulieren. Blijkbaar gebruikt niet iedereen dus de computer. Ik bezorg veel tijdschriften. Misschien dat mensen die graag blijven lezen. En wie ontvangt er bij een heugelijke gebeurtenis niet graag een kaartje? Ik kan niet voorspellen of de postbezorging ooit zal verdwijnen. En anders duurt dat nog heel lang, denk ik.” Nog obstakels bij de bezorging, zoals enthousiaste honden? “Honden! Daar zeg je me wat. Dat is bijna een cliché. Ik heb meegemaakt dat een hond blaffend op mij af kwam. Dat vond ik wel een beetje intimiderend. Ik wil graag mijn werk goed kunnen doen. Het gebeurt zelden, moet ik zeggen. Wat soms lastig is, zijn de te kleine brievenbussen in oude huizen. Ik bezorg ook pakjes, die door het standaard brievenbusformaat passen. Die kan ik dan niet bezorgen. En ach, ik weet bij voorbaat al waar ergens een hekje klemt.” Hoe zou je Nijmegen-Oost willen typeren? “Vriendelijk. Er wonen veel verschillende soorten mensen.”
91
92
Wijkwerkers aan het woord
Wijkmanager Eric van Ewijk:
Wijkwerkers aan het woord
Eric van Ewijk is één van de wijkmanagers van de gemeente. Naast Nijmegen-Centrum is hij verantwoordelijk voor Nijmegen-Oost. Hij kent de wijk op zijn duimpje.
“Oost is een soort zelfvoorzienende enclave”
DAR-medewerker Patrick van Blijderveen:
“Leuk is dat de kinderen heel vriendelijk zijn” Zamel jij de bekende groene zakken in? “Voor de hoogbouw in Nijmegen-Oost ledig ik de verzamelcontainers met GFT, die in betonnen bakken staan. Mensen die in laagbouw wonen, hebben eigen rolcontainers voor hun GFT-afval.”
Wat doet een wijkmanager? “Ik wil de bewoners met elkaar verbinden. Ik wil ze helpen meer eigen verantwoordelijkheid te nemen. Ze kunnen invloed uitoefenen op wonen, zorg en welzijn in hun wijk en zelf zaken organiseren. Informele contacten worden weer belangrijker. Een wijkmanager moet vooral weten wat er speelt in de wijk. Hij zorgt ervoor dat de dingen gebeuren die nodig zijn, juist in afstemming tussen alle partijen. Ik word in Nijmegen-Oost bijgestaan door projectleider wijkaanpak Edward van der Putten. Hij is de eerst aan te spreken collega geworden voor leefbaarheid en veiligheid.” Wat levert het de wijk op? “Uiteindelijk: sociale samenhang, hogere kwaliteit van leven en een gevoel van veiligheid.” Hoe zou je Nijmegen-Oost willen typeren? “Het typische Nijmegen-Oost bestaat mijns inziens niet. De wijken en bevolking zijn heel divers. Juist deze diversiteit heeft kwaliteit in zich. Het is een sociaal-economisch sterk gebied. Ik vind het een soort zelfvoorzienende enclave, waarin wonen, werk, winkels, cultuur, groen aanwezig zijn. En dat vlakbij het centrum van de stad.” Welke toekomst voor Nijmegen-Oost zie je voor je? “Dat mensen zich om elkaar bekommeren en initiatieven nemen om elkaar te helpen. Ik hoop dat bewoners ook denken aan anderen die het wat minder hebben. Ouderen maken zich bijvoorbeeld zorgen over hun afnemende mobiliteit. Het is fantastisch als mensen zich inzetten voor de wijk en invloed uitoefenen. Ik zie bereidheid elkaar te helpen. Verder zou ik een kwaliteitsverbetering van de sociale woningbouw willen zien. Door de economische recessie en een terugtrekkende overheid staat de culturele sector onder druk. En die is van belang voor Nijmegen-Oost.” Volg wat de gemeente in de wijk doet via www.twitter.com/NMGNcentrumoost en www.facebook.com: NMGNcentrumoost
Patrick van Blijderveen is chauffeur en belader bij afvalinzamelaar DAR. Hoe houden hij en zijn collega’s de wijk schoon?
Wat vind je leuk aan je werk? “Dat iedere dag anders is! Wil je ook weten wat ik het minst leuk vind? De kou en regen. Afgelopen winter hebben we onze portie wel gehad.” Hoe voorkomen we met zijn allen zwerfafval? “Soms zie je wel eens afval liggen naast de verzamelbakken. Wij nemen dat niet mee. Elke inwoner kan twee keer per jaar gratis grofvuil tot vier kuub laten ophalen. Maak daar gebruik van, zou ik zeggen. Ik krijg de indruk dat het zwerfafval is toegenomen nu de zakken voor restafval duurder zijn geworden. Ik merk ook dat de zakken restafval gemiddeld zwaarder lijken te worden.” Heb je veel contact met de wijkbewoners? “Mensen zeggen vaak wel gedag. Kinderen zijn enthousiast en heel vriendelijk. Dat vind ik leuk. Ik krijg vragen over de inzameling. Wat we wel en niet meenemen. Of hoe het aanmelden van grofvuil werkt. In die zin ben ik dan het eerste aanspreekpunt van de DAR. Als je vriendelijk uitlegt dat je gewoon je werk doet, zijn de contacten prima, is mijn ervaring.” In hoeverre zijn de bewoners zich bewust van jouw werk? “Het is zinvol werk dat ik doe. Zou je stoppen met het inzamelen, dan zal een wijk snel vervuilen, denk ik. Ik proef ook dankbaarheid als de vuilnisbak weer leeg is. Pas op met scherpe voorwerpen in de zak, zoals glas of ijzer. Wij kunnen ons verwonden. In het verkeer krijg ik de indruk dat mensen ongeduldiger zijn geworden. Dat kan voor onveilige situaties zorgen. Wij houden het verkeer namelijk wel eens op voor korte duur. Fietsers zijn kwetsbaar en realiseren zich niet altijd hoe gevaarlijk een vrachtwagen kan zijn. Ondanks onze oplettendheid met camera’s en spiegels.” Hoe zou je Nijmegen-Oost willen typeren? “Het bestaat uit rustige wijken zonder problemen. Het oude gedeelte van Altrade vind ik een mooie wijk.”
93
94
Wijkwerkers aan het woord
Wijkagent Eric Jansen draagt bij aan een veiliger NijmegenOost. Maar wel samen met de bewoners. Wijkagent Eric Jansen:
“Ik wil iets voor de bewoners kunnen betekenen”
Wijkwerkers aan het woord
Hoe ziet jouw dag als wijkagent er zoal uit? “Ik ben verantwoordelijk voor de veiligheid in de wijk. En in mindere mate ook voor de leefbaarheid. Dat laatste is weliswaar de verantwoordelijkheid van de bewoners en de gemeente, maar dat kan je mijns inziens niet geheel los zien van de politie. Ik houd me onder andere bezig met terugkerende incidenten, zoals diefstallen, inbraken en overlast. Die incidenten willen wij zo veel mogelijk samen met de bewoners, de jeugd, de gemeente en de welzijnsorganisaties oplossen. Huiselijk geweld komt ook regelmatig voor. Dat is voor ons niet altijd eenvoudig aan te pakken. Het is ook lastig te voorkomen.” Wat vind je leuk aan je werk? “Nou, een inbreker op heterdaad kunnen betrappen en inrekenen. Daarvoor hebben we wel vaak informatie van bewoners nodig. Overigens, optreden tegen strafbare feiten is niet onze belangrijkste taak. Wat ik mooi vind, is de omgang met de bewoners op een manier dat ik iets voor hen kan betekenen. En als je resultaat boekt, is dat natuurlijk fantastisch.”
Kan je een indruk geven van jouw werkdag? “Ik lever samen met mijn collega’s verpleegkundige zorg bij mensen thuis. Zo kunnen mensen langer thuis blijven wonen, of bijvoorbeeld eerder uit het ziekenhuis komen. De zorg kan heel intensief zijn, zoals bij palliatieve zorg, als mensen niet meer beter kunnen worden. Ook hebben we gesprekken met mensen thuis over hun ziekte (of die van hun partner), en hoe ze daar mee kunnen omgaan.” Wat vind je leuk aan je werk? “Omdat ik bij mensen thuis kom, leer ik ze beter kennen. Dat echte contact vind ik het meest bijzonder. Maar er zijn veel meer dingen die het leuk maken. Zo is het werk bij iedere cliënt helemaal anders, dat houdt het afwisselend en boeiend. En we werken veel samen met andere hulpverleners zoals het ziekenhuis, de huisarts en de fysiotherapeut. We kunnen daardoor zorg op maat leveren en dat vind
Femke Claassen is sinds anderhalf jaar wijkverpleegkundige bij de ZZG Zorggroep. Ze is een vast gezicht in Nijmegen-Oost. Wijkverpleegkundige Femke Claassen::
“We willen weten wat er in de wijk speelt” ik belangrijk. Verder vind ik het leuk dat mijn beroep volop in ontwikkeling is en dat ik daar binnen ZZG zorggroep aan kan bijdragen.”
Hoe zou je Nijmegen-Oost willen typeren? “Nijmegen-Oost bestrijkt een groot gebied met ongeveer 35.000 inwoners. We zijn hiervoor met twee wijkagenten verantwoordelijk. Het is overigens landelijk beleid om in de nabije toekomst meer wijkagenten in te zetten. De inwoners kunnen kritisch zijn en niet altijd even tolerant bij geringe overlast. Ik vind het echter een gemoedelijke wijk. De jeugd is redelijk tot goed aanspreekbaar. Zo divers en gemengd als de wijken zijn mogen: de sociale verschillen zijn niet heel groot. Er wonen ook veel studenten. Wist je dat het overgrote deel van de inbraken bij studentenwoningen plaatsvindt? Daar kom je relatief eenvoudig naar binnen. Soms zelfs door gewoon aan te bellen, dan laat iemand je wel naar binnen.”
Hoe kijk jij als wijkverpleegkundige naar de wijk? “Met het team hebben we een start gemaakt met de wijk in beeld brengen: wie wonen er en wat hebben zij nodig? Dan kunnen we daar goed op inspelen. Wat in deze wijk opvalt, is dat niet alle huizen geschikt zijn voor ouderen. Een huis hoeft niet groot of luxe te zijn, wel belangrijk is bijvoorbeeld dat de douche ruim genoeg is. Op straat kan ook wat verbeterd worden. Niet iedereen is zich er misschien van bewust, maar mensen ervaren barrières in de wijk. Deze proberen wij in kaart te brengen zodat wij het, samen met andere hulpinstanties, kunnen oplossen. Het Spoorbuurtje bijvoorbeeld heeft weinig stoepen. Dat is lastig voor iemand met een rollator.”
Wat maakt een wijk veilig? “Dat de bewoners goed opletten en verdachte zaken bij ons melden. Wij vinden het belangrijk dat mensen betrokken zijn bij hun omgeving. Mensen mogen best vaker verdachte zaken melden. De meeste zaken lossen we dankzij het publiek op. Pas geleden hebben we in drie gevallen door oplettendheid van burgers drie woninginbrekers en drie jeugdige vandalen kunnen aanhouden. Misschien een mooi voorbeeld dat het loont om verdachte zaken te melden.”
Wat verandert er in je werk? “We werken nu met kleinere teams in de wijk. Per team hebben we een deel van de wijk onder onze hoede. Zo komen minder verschillende medewerkers bij cliënten over de vloer. En we leren onze cliënten heel goed kennen. Dat vinden mensen belangrijk. Daarnaast staat steeds meer voorop mensen te helpen zo veel als mogelijk zelfstandig te blijven, met hulp van hun omgeving. Daar voelt iedereen zich toch het beste bij.”
Wat kunnen burgers doen aan inbraakpreventie? “Eigenlijk is het niet zo ingewikkeld. Een donker huis is aantrekkelijk voor het dievengilde. Zorg dat ’s avonds een lamp brandt. Deugdelijk hang- en sluitwerk is belangrijk. En laat geen waardevolle spullen in het zicht liggen. Lees uitgebreide preventieadviezen op www.politie.nl!”
Hoe zou je Nijmegen-Oost willen typeren? “Heel divers! Het bevat mooie wijken. De verschillende buurten in de wijk hebben elk een eigen karakter. Maar toch lijken ze samen een algemeen wijkgevoel op te roepen.”
95
96
foto’s: Marc van Kempen. productie: Anna Bakker.
Bakfietshuishoudens
de stijl van oost
97
98
TIJDGEEST
TIJDGEEST
In de Wijkkrant: Tweede helft jaren negentig
Over de Giromaat en de vlindertuin Selectie: Marleen de Jong en Simone Kiekebosch.
99
100
101
het gevoel van nijmegen-oost
“Ik loop graag met Sammy op de Kopse Hof” Tekst: Anne-Marie Kirch. Foto: Jet van Gaal.
David Olthaar Leeftijd: 15 Straatnaam: Iepstraat In Nijmegen-Oost sinds: 2004 Onderwijs: 3VWO (Citadel College) Leefwijze: samen met moeder, zus Locatie: Kopse Hof met hond Sammy “Ik woon hier ongeveer acht jaar samen met mijn zus en mijn moeder. Mijn vader woont ook in Nijmegen-Oost, in de Schildersbuurt. Ik ga regelmatig naar hem toe. Met hond Sammy loop ik graag in het wandelgebied op de Kopse Hof. Daar komen ook veel andere mensen met honden en Sammy mag daar lekker los rennen. Elke zondagmorgen loop ik hard door Nijmegen-Oost. Dat vind ik fijn, want dan ik kan meteen de bossen in. Ik heb op basisschool De Sterredans gezeten, lekker dicht bij huis. Nu zit ik in 3 VWO op het Citadel College en moet ik naar Lent fietsen. Nijmegen-Oost is een fijne wijk om te wonen, maar misschien ga ik wel ergens anders studeren. Ik wil graag kok worden. Ik kook nu al regelmatig, onder meer voor een cateringbedrijf, om ervaring op te doen.”
102
ondernemers van het eerste uur
Delicatessen Van de Laak levert genietmomenten
“Alle boodschappen werden opgeschreven in het boekje” Tekst: Karin Veldkamp. Foto: Marc van Kempen
De foto aan de muur dateert van net na de oorlog. De familie Van de Laak poseert voor de winkel waar boter, kaas en melk de hoofdproducten zijn. In de jaren zestig gaat de winkel van vader op zoon over: het wordt een buurtwinkel met diepvriesproducten en closetpapier. Anno 2013 verkoopt Arno van de Laak delicatessen waaronder wijn, noten en...kaas. Toch een link naar het verleden. “In 1983 kwam ik van de havo en één ding wist ik zeker”, steekt Arno van wal, “ik zou de winkel nooit overnemen.” Zijn overtuiging hield geen stand, want sinds begin jaren negentig veranderde er iets. “Mijn vader ging wijn verkopen en dat werd mijn ding. Ik kwam in loondienst en in 2005 hebben mijn vrouw en ik de zaak overgenomen.”
melkflessen klaar én een boodschappenbriefje. De geuren van die huizen komen zo weer naar boven als ik erover vertel”, mijmert Arno. “Na verloop van tijd breidde mijn vader zijn bezorgservice uit door melk te leveren aan bejaardencentra en later ook aan de universiteit.”
Grenzen trekken
De huidige delicatessenzaak is inmiddels twee tot drie keer zo groot als het oorspronkelijke winkeloppervlakte. “Vroeger woonde opa en oma in een deel van de winkel, maar dat is later bij de zaak getrokken. Stond net na de oorlog de melk centraal, inmiddels dus de wijn. Ook het klantenbestand is drastisch veranderd. In de periode dat zijn (groot)ouders de winkel bestierden, had deze echt een buurtfunctie. Nu komen de klanten uit de wijde omgeving.
Arno is geboren en getogen boven de winkel maar heeft het woonhuis wel verruild voor een andere stek. Dagelijks rijdt hij op en neer. Maar met plezier. “Ik ben blij dat ik niet boven de winkel woon. In principe ben je dan nooit klaar. Ik heb wel geleerd om grenzen te trekken en ook tijd te besteden aan mijn gezin bijvoorbeeld. Ja, dat was vroeger wel anders. Het was hard werken. Nu ook, maar anders.” Vroeger was het vooral fysiek; om half zes stond de vrachtauto van Coberco voor de deur.
Achterom naar binnen
“Ja, vroeger was alles anders. Alle boodschappen werden opgeschreven in het boekje. En een of twee keer per week ging mijn vader met de bus langs de deuren. Dan ging ik altijd mee. Je liep hier op de Berg en Dalseweg gewoon achterom naar binnen bij de klanten. Daar stond het ijzeren melkrekje met lege
Wijn in plaats van melk
Advies op maat
“We hebben het alleenrecht op bepaalde wijnsoorten”, glundert Arno. “Daar komen mensen speciaal voor en natuurlijk ook voor de service. We geven advies-op-maat waardoor het vertrouwen van de klant groot is. We willen dat mensen een goede avond hebben met een goed glas wijn. Ik noem dat genietmomenten. Zo’n moment blijft je namelijk bij. En bezit niet.”
103
104
het gevoel van nijmegen-oost
“We hebben ons groenparkje weten te behouden” Tekst: Anne-Marie Kirch. Foto: Jet van Gaal.
Hans de Raad Leeftijd: 55 Straatnaam: Sweelinckstraat In Nijmegen-Oost sinds: 1998 Beroep: beeldend kunstenaar Leefwijze: LAT-relatie Locatie: groenparkje Limos
“Ik woon ruim vijftien jaar in de Spoorbuurt, vlak bij het Limos-terrein. Vroeger was dit terrein van Defensie (de Limoskazerne) helemaal omheind, nu ben ik vrij om er te wandelen wanneer ik wil. Het liefst ga ik naar het ‘groenparkje’: ik heb - samen met buurtbewoners - gestreden om dit stukje groen open te houden. Er was een woontoren gepland en die is er uiteindelijk gelukkig niet gekomen. Ik ben er trots op dat dat ons is gelukt en ik vind het prachtig om de resultaten te zien die we tot nu toe bereikt hebben. Vooral op de Dag van het Park die de groengroep organiseert in mei, komen veel mensen af. Er zijn dan allerlei activiteiten in het park: een plantenmarkt, muziek, een kinderworkshop, verhalen vertellen in de bunker. Wij als groengroep koesteren het parkje, en vooral het oude stukje bos. Wij zijn blij dat er in oost zo’n unieke plek bestaat en met ons vele buurtbewoners.”
105
106
foto: Anne-Marie Kirch
foto: Fien Kraanen. productie: Loes Wijffels.
verschil moet er zijn: bewoners op nr. 40
“Ons huishouden in één woord?
Sportief!”
Professor Van de Veldenstraat 40 Heer 80 jaar & mevrouw 78 jaar van der Lans
107
108
jubileumstrip
Maikel tekent Oost!
illustratie: Maikel Verkoelen, de vaste striptekenaar van de Wijkkrant
109
110
TIJDGEEST
TIJDGEEST
In de Wijkkrant: Begin 21e eeuw
Over het huiskamerproject en de vijf ritmes Selectie: Marleen de Jong en Simone Kiekebosch.
111
112
foto: Fien Kraanen. productie: Loes Wijffels.
verschil moet er zijn: bewoners op nr. 40
“Ons huishouden in een paar woorden?
Villa Goris!”
Gorisstraat 40 Ilse 22 jaar Kim 21 jaar Matthijs 28 jaar Stan 22 jaar Mitchel 20 jaar Christel 20 jaar
113
114
115
knollen in de krant
Het verhaal achter de rubriek Knollen & Citroenen
Gratis af te halen:vijftig koffieblikken! Tekst: Lucy Holl Wijkbewoners kunnen sinds jaar en dag gratis advertenties plaatsen in de Wijkkrant voor Nijmegen-Oost. De eerste Knollen&Citroenen stammen uit juni 1975. En in september van dat jaar bood iemand écht knollen aan! Het is nog steeds één van de populairste rubrieken! Maar wat zit erachter? En wat levert het op?
“Klokjes met houtworm mogen óók” Gevraagd Heeft u op zolder nog een klok(je) en u doet er niets mee, dan wil ik hem graag op komen halen voor onderdelen of kleine rep. Zijn ze stuk of zit er houtworm in? Geen bezwaar. Bel: 3227204 c.hendriks58@upcmail.nl
Cor Hendriks: “Ik heb vijf reacties gekregen. Dat leverde mij vijf klokjes op waarvan twee voor de onderdelen zijn. En drie heb ik er aan het lopen gekregen. Leuk! Ik ben tevreden. Ik wil bij deze die mensen en de wijkkrant bedanken dat ik de oproep kan doen. Ik heb denk ik een stuk of tachtig klokjes. Ik probeer ze te repareren. Ik vind ze overal, op de markt, via internet, via de Wijkkrant. Het lukt aardig om ze weer aan de praat te krijgen. Beetje prutsen, beetje doorblazen. Ik doe ook reparaties voor mensen uit de buurt of op het werk. Als ze vragen wat ik ervoor wil hebben, zeg ik: ‘Doe maar een Bossche bol.’ Ik heb trouwens ook wat met porselein, dus als mensen nog wat hebben liggen…”
“Ik ben grootverbruiker van koffie” Aangeboden Gratis af te halen: ± 50 lege, ronde koffieblikken van het merk Illy. Metaal met deksel. 024-3238171. schreurs.paul59@gmail.com
Paul Schreurs: “Het is niet zo dat ik een blikkenverzamelaar ben. Ik ben grootverbruiker van Illy-koffiecups. Er zitten 21 cups in een blik. Die jaag ik er in een week doorheen. Ik vind het zonde om de blikken bij het huisvuil te doen. Ik heb nu toevallig nog geen reactie gehad op de advertentie, maar wel op een eerdere, ergens anderhalf jaar geleden. Toen had ik een stuk of honderd blikken bij elkaar. Degene die ze wilde hebben, is kunstenares. Ze gebruikt de blikken om ze creatief te beschilderen.”
“Beer lekt kleine korreltjes” Gevraagd Berendokter gevraagd voor reparatie van een koalabeer van 22 cm.roos1958@gmail.com, 024-3888606
Roos: “We hebben de koalabeer op een lange reis door Australië gekocht, het is een dierbare herinnering. Hij zit mooi op de kast, maar lekt korreltjes. Hij loopt leeg. Ik heb een paar reacties gekregen op mijn advertentie. Twee mensen hebben hun diensten aangeboden. Een derde heeft mij doorverwezen. Eén persoon heb ik ontmoet. Leuke match qua persoon, overeenkomsten qua werk en hobby’s, maar we vonden het te gewaagd om aan de beer te werken. De beer is nog niet gemaakt. Dat vraagt toch meer specialisme. Ik had nog een andere advertentie voor oude banken. Daar kwamen twee reacties op. Beide mensen zijn komen kijken en beiden waren enthousiast. Een van hen heeft de banken gekocht. Iedereen blij. Het is fijn om iemand anders blij te maken en iets te kunnen recyclen.”
“Herman Brood heeft mijn drumstel beschilderd” Gevraagd Hebt u op zolder of in de kelder nog een oud drumstel staan dat u niet meer gebruikt? Onder het stof en veel ruimte innemend? Dan neem ik het graag van u over. Ik knap het op en houd het voor mijn kleine verzameling of maak er iemand anders weer blij mee. t.vermulst2@upcmail.nl 06-51577065
Tom Vermulst: “Ik heb een paar jaar geleden in de Wijkkrant gestaan omdat ik een enorme verzameling drumstellen had. Ik organiseer een drumbeurs, ik heb er een boek over geschreven. Ik koop en restaureer drumstellen. Het is leuk om van een oud lelijk ding iets heel moois te maken. Op een gegeven moment heb ik leegverkoop gehouden. Een heel stel drumstellen is naar een popmuseum gegaan. Alles heb ik verkocht. Maar dat vintage drumstellenwereldje trekt me zeer. Ik ben sinds een paar maanden weer begonnen met kopen en opknappen. Ik drum zelf en een ouder drumstel heeft mijn voorliefde qua charme en klank. Ik heb pas een drumstel van de drummer van de band van Herman Brood gekocht. Het kostte een paar centen, maar het is een instrument én een kunstwerk. Herman heeft het zelf beschilderd!”
“Toch is die Brother een grappig ding” Aangeboden Wie heeft belangstelling voor een ‘antieke’ tekstverwerker, de elektrische Brother WP-1, voorloper van de pc, inclusief printer. Collectors item. Prijs n.o.t.k. w.roerdinkholder@gmail.com 024-3237341
Willeke Roerdinkholder: “Ja, zo’n antieke tekstverwerker heeft iets romantisch. Op papier dan. Maar de meeste mensen zijn nuchter en hoeven zo’n ding niet. Net als ikzelf. Je moet al echt een passie hebben voor de techniek van het nabije verleden, om naast computer, smartphone en iPad een oude Brother te willen hebben. Niemand heeft gebeld om hem te kopen. Wel kreeg ik een oude mevrouw aan de telefoon die er ook een heeft. Precies dezelfde. Ze vroeg zich af wat ze ervoor vragen kon. En of ik ze naar haar door zou willen sturen, als er meerdere kopers (kapers op de kust) waren. Ik heb het haar beloofd en haar telefoonnummer genoteerd. En toch is die Brother een mooi en grappig ding. Ik ga hem maar opzetten, denk ik.”
116
illustratie: Gabi Rets, beeldend kunstenaar
het gevoel van nijmegen-oost
“Dit is een wijk waar echt gewoond wordt”
Tekst: Simone Kiekebosch. Foto: Jet van Gaal.
Sies Meuwese Leeftijd: 66 jaar Straatnaam: Wachterslaan In Nijmegen-Oost sinds: 2004 Beroep: gepensioneerd sociaal werker Leefwijze: alleenstaand Locatie: dakterras van Centraal Wonen-project Mozaïek op het Limos-terrein “Ik ben vanuit Schiedam hier komen wonen en voel me al vanaf het begin helemaal thuis. Ik heb voor Centraal Wonen gekozen vanwege de fantastische locatie, midden in een park en omdat ik niet anoniem ergens wil wonen. Ik vind het ook fijn om samen met andere mensen aan mijn eigen woonomgeving te werken. Bijvoorbeeld door mee te praten over hoe we het dakterras kunnen inrichten of door gezamenlijke activiteiten te ondernemen. Het uitzicht vanaf het dakterras is fantastisch. Nijmegen-Oost is echt een wijk waar gewoond wordt, geen grote bedrijven of hoogbouw. Ook wordt de wijk niet doorsneden door een grote weg, het is een eenheid. Ik voel me hier thuis vanwege de kleinschaligheid en diversiteit van straten en mensen. Het voelt iedere keer weer als thuiskomen.”
117
118
ondernemers van het eerste uur
Opticien Geerling Daalseweg zweert bij zijn meetapparaat uit het leger
“Mensen leerden de letters uit hun hoofd” Tekst: Karin Veldkamp. Foto: Marc van Kempen
Geerling Optiek viert dit jaar net als de Wijkkrant zijn 40-jarig jubileum. In 1963 namen de heer en mevrouw Geerling de zaak over. Korte tijd later trokken ze in de bovenwoning waar Paul werd geboren. “Ik wist als kind al dat ik de zaak zou overnemen.”
Op school hield hij spreekbeurten over brillen. “Mijn vader kwam naar school met de materialen en ik kreeg een acht”. In 2000 werd Paul eigenaar. Ondertussen woont ook hij nu boven de winkel.” Een bordje met openingstijden hing altijd op de deur. Maar in de beginjaren kwam het niet zo nauw. “De winkel ging wel dicht tussen de middag maar pa had altijd de sleutel naast zijn bord liggen. Toen ik werd geboren, ging om 16.00 uur de winkel dicht. Vijf kwartier later bleek dat ‘alles eraan zat’. Mijn vader nam een borrel met de huisarts en opende de winkeldeur weer. Zo ging dat in die tijd”, lacht Paul.
Mechanisch meten
Recept van de oogarts
Maar natuurlijk is niet alles hetzelfde gebleven. “Ik slijp de brillenglazen op maat. Mijn vader deed dat met een gasfles en dat was zeer precies werk. Alles lag klaar zodat hij zijn handen vrij had voor het gebruik van de gasfles. Stootte hij ergens tegenaan, dan was het huis te klein. Tegenwoordig werk ik een apparaatje waar een heel mooi vlammetje uitkomt. Een stuk makkelijker.” Als ik wat verder om me heen kijk, zie ik dat ook de letterbak een metamorfose heeft ondergaan. “Die is tegenwoordig computergestuurd. Mensen leerden gewoon de letters uit hun hoofd. Nu wisselen de letters steeds.” Voor de gek houden is dus passé.
We zitten in de werkplaats. Paul achter zijn bureau en ik in een comfortabele stoel. Diverse diploma’s sieren de wand. Geerling senior volgde in 1959 de brillenopleiding en haalde tevens zijn diploma Vakbekwaamheid voor het optiekbedrijf. In ’61 volgde het getuigschrift Oogmeetkunde en in ’68 Contactlenzenspecialist. “Als pa op cursus was, lette mijn moeder op de winkel. Die wist in die tijd van niets. Maar de winkel kon natuurlijk niet dicht. Mijn moeder bekeek samen met de klanten de monturen en nam de recepten aan.” In die tijd kreeg de klant alleen zijn geld terug van de verzekering met een recept van de oogarts. Begin jaren negentig kwam er een omslag. Er waren steeds minder oogartsen en de wachtlijsten liepen op. “Nu doet de opticien 90% van de oogmetingen. Maar als wij gekke dingen meten, sturen we de klant door naar de oogarts.”
De ontwikkelingen van de laatste decennia hebben uiteraard ook invloed op het werk van de opticien. Toch oogt het kolossale meetapparaat in de werkplaats, naast indrukwekkend nogal ouderwets. Paul zijn ogen beginnen te schitteren als ik ernaar vraag. “Deze phoropter heb ik meegenomen uit dienst. Tegenwoordig gaat het opmeten meestal elektronisch, maar die apparaten zijn snel stuk en duur. Deze is mechanisch en doet het nog steeds goed”, vertelt hij trots.
Gasfles
119
120
de stijl van oost
foto’s: Marc van Kempen. productie: Anna Bakker.
foto: Fien Kraanen. productie: Loes Wijffels.
verschil moet er zijn: bewoners op nr. 40
“Ons huishouden in één woord?
Samengesteld!”
Daklozen
Beethovenstraat 40 Wilmy Seykens 41 jaar Isis 2 jaar Wim 46 jaar Iva 11 jaar
121
122
TIJDGEEST
TIJDGEEST
In de Wijkkrant: afgelopen vijf jaar
Over Greenwheels en massage
Selectie: Marleen de Jong en Simone Kiekebosch.
123
124
foto: Fien Kraanen. productie: Loes Wijffels.
verschil moet er zijn: bewoners op nr. 40
“Ons huishouden in één woord?
Muzikaal”
Jan Willem Passtraat 40 Pieter van Diemen 51 jaar Carli 14 jaar
125
126
ondernemers van het eerste uur
Werk in fotowinkel Verheijen blijft arbeidsintensief
“We hangen niet meer boven de chemicaliën” Tekst: Karin Veldkamp. Foto: Marc van Kempen
In 1948 begon vader Verheijen een fotowinkel op de Daalseweg. Sinds 42 jaar runt zijn zoon René, samen met zijn vrouw Thea, de winkel. De tijd heeft ook hier niet stilgestaan: Van de donkere kamer naar computertechniek: Verheijen gaat met zijn tijd mee.
Op zijn veertiende stond René al in de winkel. “Op woensdagmiddag hielp ik mee met het ontwikkelen en afdrukken van foto’s. Toen ik in dienst moest, ben ik er een jaartje tussenuit geweest, maar ik mocht mijn diensttijd afbreken omdat mijn vader me nodig had in de zaak.” René gaat naar de fotovakschool en leert de kneepjes van het vak. “Ik heb alle diploma’s; persfotografie, reportages en studiofotografie. Maar het liefst sta ik in de winkel”, lacht René wat verlegen. “Trouwreportages waren niet zijn sterkte kant”, mengt Thea zich in het gesprek. “Uiteraard heeft iedereen zijn eigen kwaliteiten. Ik vond reportages juist leuk en ging meestal naar trouwerijen, recepties en jubilea.”
Op het gevoel
René en Thea ontmoetten elkaar op de ijsbaan. Een paar jaar later trouwden ze en betrokken de woning boven hun winkel op de Daalseweg. “We hebben hier veel zien veranderen in veertig jaar”, vervolgt Thea enigszins spijtig. “Veel mensen zijn vertrokken of overleden.” Thea en René zijn met hun tijd mee gegaan. Hun business onderging een metamorfose. “Vroeger deden we alles zelf. Het ontwikkelen van filmrolletjes, het afdrukken van foto’s, alles. Dat ontwikkelen moest in volledige duisternis. In een doka komt nog wat licht binnen maar dat kan met rolletjes absoluut niet. Alles ging op het gevoel”, herinnert René zich.
Rolletjes ophangen
“Ja”, gaat Thea verder. “Als we van een verjaardag afkwamen, moesten van ’s avonds laat nog de rolletjes ophangen. De volgende dag werden de foto’s afgedrukt en het drogen ging via een droogmachine. Het was arbeidsintensief. Maar het was leuk werk en niet echt zwaar. En het grote verschil met nu? We hangen niet meer boven de chemicaliën.”
Kiekjes bijwerken
Wie denkt dat het in de loop der jaren een stuk rustiger is geworden bij Verheijen, heeft het mis. Het is één van de weinige fotozaken waar de klant nog terecht kan voor pasfoto’s, alle soorten batterijen (zoals voor een weegschaal) en fotorolletjes. Want deze zijn de wereld niet uit. En arbeidsintensief is het werk nog steeds. Klanten komen met jeugdfoto’s of oude kiekjes van (o)ma of (o)pa. René haalt beschadigingen weg en werkt de foto’s bij door bijvoorbeeld schaduwen weg te werken. Ook kan hij uit een groepsfoto één persoon uitlichten. Thea laat een aantal exemplaren zien. Het resultaat is frappant. De foto’s zien er bijna uit als nieuw. Nog steeds een vakman dus. “Wat dat betreft is er niet veel veranderd”, lacht René. “Nu repareer ik beschadigingen aan foto’s. Vroeger bewerkte ik de negatieven met een potlood. Op die manier kon ik wimpers wegtoveren.”
127
128
129
COLOFON Met deze feestelijke uitgave viert de Wijkkrant voor Nijmegen-Oost haar 40-jarig bestaan. Vele enthousiaste mensen met hart voor NijmegenOost werkten belangeloos mee, onder wie de redactieleden en vormgever van de Wijkkrant. Uitgave: mei 2013 Redactie: Anna Bakker, Alex Holderbusch, Erik van Huizen, Marleen de Jong, Simone Kiekebosch, Anne-Marie Kirch, Karin Veldkamp, Loes Wijffels. Hoofdredactie Eric Hendriks Eindredactie en productiecoĂśrdinatie Lucy Holl, www.lucyholltekstenredactie.nl Fotografie: Bert Beelen, www.bertbeelen.nl Jet van Gaal, www.jetphotography.nl Marc van Kempen, www.photographernl.com (incl. coverfoto) Fien Kraanen, fkraanen@gmail.com Ron Moes, www.ronmoesfotograaf.nl Verder: Alex Holderbusch, Anne-Marie Kirch, Eric Hendriks, Nicky Lameijn, Carolien van der Linden, Arnoud Pollmann, Gerard Verschooten. En materiaal uit diverse privĂŠ-collecties. Illustraties Gabi Rets, www.gabirets.nl Maikel Verkoelen, www.studiomik.nl Advertentieacquisitie en marketing: Anna Bakker en Jikke Marek Ontwerp en vormgeving: Eugene Arts, www.eugenearts.nl Opmaak advertenties: Ton Burgers, www.a-formaat.nl Druk: PreVision, Eindhoven Redactieadres Stichting De Wijkkrant voor Nijmegen-Oost, Hengstdalseweg 78, 6523 EM Nijmegen, www.dewijkwebsite.nl
Nieuwe redactieleden zijn altijd welkom bij de Wijkkrant! Kijk op onze site: www.dewijkwebsite.nl In de Digitale Studiezaal van het Regionaal Archief Nijmegen zijn alle oude nummers van de Wijkkrant te lezen en te doorzoeken. Kijk op http://studiezaal. nijmegen.nl > Kranten. Met veel dank aan: Alle wijkbewoners, ondernemers, wijkwerkers, dagloners, daklozen, muzikanten, ouders met bakfietsen, vrouwen met King Louie-jurkjes, (oud-)wijkkrantmedewerkers, schoolkinderen en hun meesters en juffen van basisschool De Buut, koks, foodies, wijnschenker Gil, Cas en Linn Melchers (en hun ouders), Cor en Chris Smitjes, Sammie en Merlijn Tarenskeen en Annemiek Cleijne. Kortom, dank aan iedereen die we mochten interviewen en fotograferen voor deze glossy. Verder dank aan gastschrijvers Helen Arenz en Karin Giesen, astrologe Jopie Tillema, wijkdichteres Saskia van Leendert, de medewerkers van het Regionaal Archief Nijmegen, Marijn van Gelder en Bas Hollander van F&L Publishing Group, bewoners Limos-appartement en natuurlijk alle adverteerders. Nummers bestellen Meer exemplaren van deze speciale uitgave van de Wijkkrant voor Nijmegen-Oost bestellen? Ga naar www.dewijkwebsite.nl/40.
130
131