Werkingsverslag EROV 2017

WERKINGSVERSLAG EROV 2017

Economische Raad voor Oost-Vlaanderen vzw

ECONOMISCHE RAAD VOOR OOST-VLAANDEREN

INHOUDSOPGAVE Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Jong ondernemerschap stimuleren . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Mini-Ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Economische Raad voor Oost-Vlaanderen . . . . . . . . . . . . 6

Eureka, ik onderneem! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

Missie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Samenwerking met scholen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

Waardenkader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Sensibilisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

Vier activiteitendomeinen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Platform jonge Oost-Vlaamse ondernemers . . . . . . . 23

Provinciaal extern v­ erzelfstandigd agentschap in privaatrechterlijke vorm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Nieuwsbrief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Streekproducten promoten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

­Oost-Vlaamse ­ondernemers ­inspireren en ­inzetten op ­samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Promotiecentrum voor Oost-Vlaamse streekproducten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Oost-Vlaamse ondernemers inspireren, wakker en alert houden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Samen­werking met publieksgerichte ­activiteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

Nieuwe beheertechieken en de begeleiding van ­bedrijfsoverdracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Lekker Oost-Vlaams . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Aandacht voor nieuwe ­ondernemingsvormen en ­maatschappelijk verantwoord ­ondernemen . . . . . . . . 13 Inzetten op samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Toegepast studiewerk rond actuele thema’s . . . . . . . 17

Promoten van streekproducten in de Oost-Vlaamse regio’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Korte keten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Vlam-label: Erkenning voor producenten . . . . . . . . . . 33 Smaakklassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Handelskernen versterken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Reglement ter promotie van streekproducten . . . . . . 34

Gemeentebesturen begeleiden bij centrummanagement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Streekproducten in de horeca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Subsidiereglement ‘detailhandel versterken’ . . . . . . . 18 Ondersteuning lokaal netwerk detailhandelaars . . . . 19 Nieuwe marktstrategieën voor ondernemers . . . . . . . 19 Uitdagingen voor de middenstand in Oost-Vlaanderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Ambachten in Oost-Vlaanderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

ECONOMISCHE RAAD VOOR OOST-VLAANDEREN

Distributie van streekproducten: Reframe . . . . . . . . . 35 Internationaal kennisnetwerk uitbouwen . . . . . . . . . . 36 Inzetten op professionalisering van streekproducten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Onderzoek naar implementatie nieuwe tendensen . . 36 O’de Flander, Oost-Vlaamse graanjenever . . . . . . . . . 37

3

VOORWOORD De Economische Raad voor Oost-Vlaanderen zet zich in voor de duurzame sociaal-economische ontwikkeling van de Provincie Oost-Vlaanderen. EROV neemt initiatieven in samenwerking met tal van sociaal-economische actoren en treedt hierbij op als ontmoetingsplatform en gedocumenteerde gesprekstafel voor de Oost-Vlaamse economie.

De activiteiten die EROV hiervoor op touw zet, tonen - ook in 2017 - een grote diversiteit: 1. EROV inspireert ondernemers. Niet alleen de uitdagingen voor ondernemen in 2030 komen aan bod, ook het leiderschap en strategisch denkvermogen bij kmo’s krijgt de nodige aandacht. EROV zet tegelijk in op samenwerking: het Platform Oost-Vlaamse ziekenhuizen illustreert dit, met mooie resultaten tot gevolg.

2. EROV versterkt handelskernen. We bieden de gemeenten onder meer inzicht in de wensen van de middenstanders, via een handelaarsenquête die samen met de Universiteit Gent werd ontwikkeld.

3. EROV stimuleert jong ondernemerschap. We zetten in op een positieve beeldvorming rond ondernemerschap bij de jongeren. Zo ontving mini-onderneming Creazy Cure de EROV-mini-ster-award. Meer dan 1800 leerlingen namen deel aan de interactieve voorstelling ‘Eureka, ik onderneem!’.

4. EROV promoot de streekproducten. ‘Lekker Oost-Vlaams’ geldt als dé koepel voor promotie van onze streek- en hoeveproducten. De wijnbouw in OostVlaanderen werd als groeiende sector mooi gedocumenteerd. In het Kasteel van Laarne stond de Gentse azalea centraal.

EROV blikt in dit werkingsverslag alvast enthousiast terug op 2017 en kijkt de toekomst vol vertrouwen tegemoet. Ik dank dan ook graag alle middenstanders, bedrijven, organisaties en besturen voor hun positieve medewerking en steun. Mijn speciale dank gaat naar de deputatie en provincieraad voor het vertrouwen, en naar de algemene vergadering en raad van bestuur van EROV, en het personeel van EROV, inclusief de medewerkers van het Groot Vleeshuis, promotiecentrum voor Oost-Vlaamse streekproducten, voor de constructieve inbreng en dagelijkse inzet.

Namens de Raad van Bestuur, De voorzitter, Jozef Dauwe gedeputeerde

5

WERKINGSVERSLAG | EROV 2017

ECONOMISCHE RAAD VOOR OOSTVLAANDEREN

MISSIE De Economische Raad voor Oost-Vlaanderen vzw heeft als missie de verbetering van de sociaal-economische structuur en de ondersteuning van een duurzame sociaal-economische ontwikkeling van de provincie OostVlaanderen.

EROV vzw is een Provinciaal Extern Verzelfstandigd Agentschap met privaatrechtelijke vorm en ontwikkelt acties afgelijnd binnen de grenzen van het Provinciaal Beleid. EROV speelt hierbij flexibel in op provinciale noden en vragen, binnen de vastgelegde budgettaire grenzen.

EROV is een ontmoetingscentrum en gedocumenteerde gesprekstafel voor ondernemers en ondernemerschap in Oost-Vlaanderen en voelt hiermee de polsslag van de Oost-Vlaamse sociaal-economische ontwikkeling.

EROV wil een bijdrage leveren tot een gedegen sociaaleconomisch beleid in nauwe samenwerking met alle belanghebbenden. Het behoort tot de opdracht van de EROV vzw om vooruit te blikken en nu reeds te zien waar de aandachtspunten van de toekomst liggen en hoe hierop tijdig kan worden ingespeeld met maximale betrokkenheid van alle belanghebbenden.

6

WAARDENKADER EROV stelt steeds volgende vijf waarden centraal in de werking.

1 EROV zet in op het inspireren van ondernemers. De term ‘ondernemers’ wordt hierbij breed geïnterpreteerd: - het omvat alle mogelijke sectoren (voeding, sierteelt, bouw, diensten,…), - maar bijvoorbeeld ook zowel jong en startend ondernemerschap, als bedrijfsleiders die denken aan de overdracht van hun zaak, - en de ‘sociale’ ondernemers uit de socialprofitsector.

EROV zorgt ervoor dat deze Oost-Vlaamse ondernemers wakker en alert zijn en blijven, zodat ze zich kunnen aanpassen aan de steeds sneller veranderende omgeving. EROV reikt de Oost-Vlaamse ondernemers nieuwe beheerstechnieken aan en biedt hen inzicht in de wijzigende context.

2 EROV zoekt hierbij steeds naar meerwaarde door samenwerking.

Vanuit zijn neutrale en overkoepelende insteek, slaagt EROV er in samenwerkingsverbanden op poten te zetten die er wellicht anders niet of toch moeilijk zouden gekomen zijn. Het komt er steeds op neer organisaties en bedrijven samen te brengen, op een beheersbare provinciale schaal, waarbij een win-win door samenwerking wordt gerealiseerd, met EROV als motor en stuwende kracht.

3 EROV werkt steeds proactief en nichegericht. Het is voor EROV zaak de polsslag van de Oost-Vlaamse economie te voelen en de noden van de ondernemers te detecteren. Het is hier dat EROV zijn rol ten volle kan spelen: vernieuwend uit de hoek komen en als pionier zaken realiseren. Tegelijk ook, met de nodige trots, eens een idee volgroeid is en door andere partners wordt overgenomen, het durven loslaten.

4 EROV werkt vanuit een flexibele ingesteldheid. De vzw-structuur en het open karakter van EROV laten toe snel en doelgericht partnerschappen te ontwikkelen en projecten te lanceren.

Deze voeling met het sociaal-economisch weefsel is voor EROV cruciaal. Het uit zich bijvoorbeeld ook in de vertegenwoordiging van het sociaal-economisch middenveld en bedrijfsleven in de bestuursorganen van de EROV vzw, wat een grote meerwaarde vormt voor de werking van EROV.

5 EROV gaat steeds goed gedocumenteerd te werk. Dit uit zich in heel wat toegepast studiewerk ter ondersteuning van de te nemen initiatieven. EROV werkt steeds nauw samen met de collega’s van de Dienst Economie bij de Provincie Oost-Vlaanderen en de POM Oost-Vlaanderen. Een constante is eveneens de goede relatie en samenwerking met de rijke academische wereld in Oost-Vlaanderen. Hiermee realiseert EROV meerwaarde door de te nemen acties steeds te funderen vanuit een theoretisch academisch kader, wat structuur en houvast biedt en tegelijk ideeën voor verdere ontwikkeling aanreikt.

ECONOMISCHE RAAD VOOR OOST-VLAANDEREN

VIER ACTIVITEITENDOMEINEN In 2017 ontwikkelde EROV activiteiten in vier domeinen. Deze gelden als leidraad voor dit werkingsverslag.

1. Ondernemers inspireren en inzetten op samenwerking: uitbouw van een overlegplatform en gedocumenteerde gesprekstafel voor het bedrijfsleven/ondernemers.

2. Handelskernen versterken: begeleiding detailhandelsbeleid, centrummanagement en kernversterking van de gemeenten.

3. Jong Oost-Vlaams ondernemerschap stimuleren: stimuleren van ondernemerschap en de relatie onderwijs-ondernemerschap.

4. Streekproducten promoten: promotie- en imago-ondersteuning van Oost-Vlaamse streekproducten.

PROVINCIAAL EXTERN ­VERZELFSTANDIGD AGENTSCHAP IN PRIVAATRECHTELIJKE VORM In het kader van de uitvoering van het Provinciedecreet, besliste de Deputatie van de Provincie Oost-Vlaanderen in zitting van 13 juni 2013 om de vzw EROV om te vormen tot een Provinciaal Extern Verzelfstandigd Agentschap (PEVA) in privaatrechtelijke vorm. Zo’n PEVA in privaatrechtelijke vorm is nog steeds een vzw (en als dusdanig ook onderworpen aan de vzw-wet), maar daarnaast worden de structuur en de werking van EROV ook beheerst door de artikelen 219-224 en 238-240bis van het Provinciedecreet.

De omvorming en bijhorende statutenwijziging werd op 18 december 2013 door de Provincieraad goedgekeurd. Op 10 april 2014 keurde ook Vlaams minister van Bestuurszaken en Binnenlands bestuur, Geert Bourgeois, deze provincieraadbeslissing goed.

Als laatste stap in de omvorming, bekrachtigde de Algemene Vergadering van EROV op 24 april 2014 de statutenwijziging die EROV als vzw en PEVA in privaatrechtelijke vorm definieert.

NIEUWSBRIEF EROV verspreidt zesmaandelijks een nieuwsbrief met een overzicht van recente en geplande activiteiten. Wie deze nieuwsbrief wil ontvangen kan zich aanmelden op de website www.erov.be.

ECONOMISCHE RAAD VOOR OOST-VLAANDEREN

7

WERKINGSVERSLAG WERKINGSVERSLAG | EROV | EROV 2016 2017

OOST-VLAAMSE ­ONDERNEMERS ­INSPIREREN EN ­INZETTEN OP ­SAMENWERKING

EROV brengt ondernemers uit zowel de profit- als de socialprofitsector samen in een ontmoetingsplatform, zodat ze van elkaar leren op een dynamische manier.

Via een gedocumenteerde gesprekstafel nemen deze ondernemers eveneens deel aan inspirerende seminaries in dialoog met experten. Zo blijven de Oost-Vlaamse ondernemers alert voor onder meer nieuwe beheertechnieken en motiveren ze elkaar om zich snel aan te passen aan de evoluerende wereld, steeds met aandacht voor het maatschappelijk verantwoord ondernemen.

OOST-VLAAMSE ­ONDERNEMERS INSPIREREN WAKKER EN ALERT HOUDEN

Niet alleen het samenbrengen van, maar ook het samenwerken tussen ondernemingen, zelfstandigen, social profit, culturele en creatieve sector loopt als een rode draad doorheen de werking van EROV. Samenwerken om schaalvoordelen te creëren, zoals in het Platform OostVlaamse ziekenhuizen.

INSPIRATIEPLATFORM OOST-VLAAMSE ­SOCIAL PROFIT MEETS PROFIT Een gezond economisch weefsel leeft dankzij bedrijven en socialprofitorganisaties die zich constant aanpassen aan de gewijzigde omstandigheden en die voortdurend mee evolueren om zo hun concurrentiekracht te optimaliseren. EROV biedt met zijn Netwerk Ondernemen een platform aan voor de Oost-Vlaamse profit en social profit om hun management- en ondernemersvaardigheden permanent bij te spijkeren.

Met dit doel brengt EROV binnen het Inspiratieplatform Oost-Vlaamse Social profit meets profit ondernemers en socialprofitmanagers samen. Zo voorziet EROV een forum voor ervaringsuitwisseling en netwerking en biedt ze een kader voor interactie met experten, zowel uit de bedrijfs- als uit de academische wereld.

liteits- en procesbeheer, financiële analyse, kostprijscalculatie en personeelsmanagement.

De deelnemers evalueerden het programma in groep en onafhankelijk van EROV op de slotsessie van 23 maart 2017. Zij beoordeelden het programma in zijn geheel als zeer positief. Bij aanvang van de sessie besprak Tim Maenhout, zorgdirecteur van DVC De Triangel uit Lovendegem en lid van het EROV Netwerk ondernemen, op welke manier hij binnen De deelnemers aan het Inspiratieplatform 2016-2017 bij ontvangst van hun getuigschrift.

INSPIRATIEPLATFORM VOOR DE OOST-VLAAMSE ONDERNEMER EN SOCIALPROFITMANAGERS 2016-2017 Veertien deelnemers uit twaalf bedrijven en negen deelnemers uit vijf socialprofitorganisaties volgden de vierde editie van het Inspiratieplatform voor de OostVlaamse ondernemer en socialprofitmanager. Het managementprogramma werd officieel geopend op 21 oktober 2016 met een introductiedag.

Van 25 oktober 2016 tot 16 maart 2017 werden vijf verschillende bedrijfskundige thema’s behandeld: strategisch management, innovatiemanagement, kwa-

8

OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS INSPIREREN EN INZETTEN OP SAMENWERKING

zijn organisatie een krachtige impuls geeft aan strategieontwikkeling en aan processen.

Tijdens deze slotsessie kozen de deelnemers van de social profit Guy Tindemans om hen als kernlid te vertegenwoordigen in het EROV Netwerk Ondernemen. Guy Tindemans is algemeen directeur van DC Hof Ter Welle uit Beveren. Voor de profit kozen de deelnemers Olivier Vandecasteele, CEO van Nyobe NV uit Kruishoutem.

INSPIRATIEPLATFORM VOOR DE OOST-VLAAMSE ONDERNEMER EN SOCIALPROFITMANAGER 2017-2018 Het vijfde inspiratieplatform werd op 20 oktober 2017 officieel geopend met een introductiedag waar deelnemers en docenten elkaar voor het eerst ontmoetten. Het behandelt sinds 24 oktober 2017 - tot 15 maart 2018 - verschillende bedrijfskundige onderwerpen. Een balans tussen theorie en praktijk en ervaringsuitwisseling tussen deelnemers onderling, maar ook met de docenten en projectcoördinatoren staan opnieuw centraal.

Acht deelnemers uit evenveel bedrijven en dertien deelnemers uit negen socialprofitorganisaties volgen deze vijfde editie van het Inspiratieplatform voor de Oost-Vlaamse ondernemer en socialprofitmanager.

Op 7 juni 2018 zullen zij die het programma met succes hebben doorlopen op de slotsessie het getuigschrift ontvangen en toetreden tot de alumnivereniging EROV Netwerk Ondernemen. Dit tijdstip valt - voor het eerst - samen met de netwerkdag 2018.

Prof. dr. Herman Van den Broeck inspireert de ondernemers rond leiderschap en positieve energie.

OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS INSPIREREN EN INZETTEN OP SAMENWERKING

INSPIREREND NATRAJECT SOCIAL PROFIT MEETS PROFIT LEIDERSCHAP, EEN VEELEISENDE UITDAGING: DE VISIE VAN DRIE TOPSPREKERS Met het natraject omtrent ‘leiderschap’ speelt EROV in op de komst van nieuwe business- en organisatiemodellen. Organisaties staan voor meervoudige en complexe uitdagingen. Een andere manier van denken en handelen, dringt zich op. Als leider kun je vandaag de dag niet meer terugvallen op een vast repertoire aan kennis en vaardigheden, opgedaan door studie en ervaring. Je moet jezelf en je aanpak op regelmatige basis opnieuw uitvinden. Wendbaar zijn, daar gaat het om.

In een kortlopend traject van drie sessies deelden drie topsprekers hun visie en expertise over hedendaags leiderschap.

Aan dit kortlopend traject namen 32 ondernemers deel: 7 uit de profit- en 25 uit de social profit. Tijdens de drie sessies telkens van 3 uur behandelden de verschillende gastsprekers het thema ‘Leiderschap’ telkens vanuit een andere invalshoek.

Op 4 mei vond de eerste sessie plaats. Els De Geyter, zaakvoerder Human Reef, sprak over wendbaar leiderschap. In een snelgroeiende organisatie is het niet evident om dezelfde dynamiek aan te houden. Groei gaat samen met nieuwe uitdagingen voor je organisatie: aanwerven en behouden van talent voor het uitbouwen van sterke teams, investeren in (nieuwe) technologie,

9

nieuwe klanten vinden en de huidige klanten behouden zijn van vitaal belang. Je hebt dus nood aan een wendbare organisatie en dito leiderschap. Aansluitend getuigde Sam Furnier, bedrijfsleider Maes Compressoren (Deinze), op welke manier hij leiderschap binnen zijn organisatie invult.

De tweede sessie met als thema ‘Omgaan met emoties: creëer je positieve of negatieve energie?’ vond plaats op 11 mei. Prof. dr. Herman Van den Broeck, Vlerick Business School (Gent), benadrukte in zijn causerie dat excellente leiders een energiebron zijn die de batterijen van de medewerkers kunnen opladen. Een positieve sfeer heeft een gunstig effect op samenwerking, groepsprestaties en effectiviteit. Negatieve gevoelens ontnemen ons die energie. Maar niet alleen de werkgevers, ook emotioneel intelligente medewerkers, maken het verschil.

Op 18 mei, de laatste sessie, stond het thema ‘Leiderschap … een thriller?’ centraal. Volgens prof. dr. Marc Buelens, professor emeritus aan de Vlerick Business School, maken leiders het verschil door wie ze zijn, niet door de rol die ze vervullen. Zij die ondanks tegenslagen toch doorzetten en uiteindelijk succes boeken, worden als de sterkste leiders beschouwd. Leiders hebben sneller dan anderen door dat er iets aan de hand is, dat er zich een opportuniteit voordoet of dat er een ernstige bedreiging op til is. Een leider speelt een hoofdrol in een drama waarvan het script gedeeltelijk door de regisseur

(de sector, de uitdagingen, de raden van bestuur), gedeeltelijk door de leider zelf, en gedeeltelijk door de medewerkers wordt geschreven.

De deelnemers waren bijzonder enthousiast over dit natraject en we noteerden uitzonderlijk hoge scores bij het evalueren van de afzonderlijke sessies. De deelnemers waardeerden de inspirerende voorbeelden en de aangeleerde vaardigheden die ze binnen de eigen organisatie kunnen toepassen.

EROV NETWERK ONDERNEMEN Via het EROV Netwerk Ondernemen, de vereniging van alumni van de vormings- en begeleidingsprogramma’s (profit en social profit), creëert EROV d.m.v. bedrijfsbezoeken en kortlopende programma’s een platform voor ruime netwerking en continue vorming.

Het EROV Netwerk Ondernemen, is een platform en klankbord waar de leden informele en zakelijke contacten leggen. Het is eveneens een bron van ideeën en voorstellen voor nieuwe EROV-activiteiten.

Eind 2017 telde het netwerk 538 leden, van wie 178 uit de socialprofitsector en 360 uit de profitsector.

In 2017 vergaderde de kern van EROV Netwerk, de stuurgroep van de alumnivereniging, op 9 maart, 15 juni en 19 oktober. De kern tekent samen met EROV de krijtlijnen uit voor de werking van het netwerk, met als doel het ontwikkelen van nieuwe initiatieven voor de versterking van het Oost-Vlaamse sociaaleconomische weefsel.

Zaakvoerder Ann Vancoillie leidt de aanwezige ondernemers rond in haar bedrijf Aluvision.

10

OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS INSPIREREN EN INZETTEN OP SAMENWERKING

De activiteiten die we hieronder opsommen en waarop alle netwerkleden werden uitgenodigd, kaderen specifiek in de netwerking.

NETWERKDAG Dé dag waarop alle netwerkleden elkaar kunnen ontmoeten is de Netwerkdag. Dit jaar vond de Netwerkdag plaats in Deinze op donderdag 12 oktober. Zaakvoerder Ann Vancoillie gunde ons een blik achter de schermen van Aluvision - een innovatief familiebedrijf dat zich specialiseert in duurzame standenbouw. Burgemeester Jan Vermeulen stelde de raadzaal ter beschikking in dienstencentrum ‘Leiespiegel’.

Toonaangevende Deinzenaars brachten er hun verhaal: lokale ondernemers Dimitri Ornelis van Via Vélo en Iris Decreus van House of Weddings en Frank Lippens, directeur van het Sint-Vincentiusziekenhuis.

De netwerkdag werd afgesloten met een netwerkdiner in restaurant D’hulhaege.

NIEUWJAARSRECEPTIE EROV en het EROV Netwerk Ondernemen zetten op woensdag 18 januari 2017 het nieuwe jaar in met de nieuwjaarsreceptie in het Groot Vleeshuis, Promotiecentrum voor Oost-Vlaamse streekproducten. Gedeputeerde Jozef Dauwe, voorzitter EROV, opende de feestelijke bijeenkomst voor circa 100 genodigden. Nadien sprak Mgr. Luc Van Looy, bisschop van Gent, over de transitie die de Kerk vandaag de dag ondergaat en hoe ze strategisch omgaat met deze structurele veranderingen. Tot slot stelde Rony Heymans, voorzitter van het EROV Netwerk Ondernemen, het jaarprogramma 2017 voor. Er waren 96 aanwezigen.

NETWERKEVENEMENTEN Op zondag 23 april namen 20 netwerkleden deel aan de lentewandeling in de landelijke grensgemeente Assenede. Tijdens de wandeling langs polders en kreken hielden de leden van het netwerk een culinaire tussenstop waar iedereen genoot van een streekbiertje.

NIEUWSBRIEF In de ‘Nieuwsbrief’ komen alle activiteiten van EROV aan bod. Een oplage van 1.000 exemplaren wordt verspreid aan Oost-Vlaamse ondernemers, beleidsmakers en middenveldorganisaties.

In de nieuwsbrief die in juni verscheen, besprak prof. dr.

Sebastian Desmidt, professor Strategisch Management aan de faculteit Economie en bedrijfskunde (UGent), de bedrijfsstrategie van de Oost-Vlaamse bedrijven en organisaties. Verder kwamen aan bod: de winnaar van de Gouden EROV-Mini-Ster-award voor mini-ondernemingen, het succes van de smaakklassen, de voordelen van het investeren in webshops en de activiteitenagenda.

In de nieuwsbrief van december gaf Koen Deryckere, hoofdapotheker van AZ Maria Middelares Gent, zijn visie op het belang van samenwerking en de voordelen van het Platform Oost-Vlaamse Ziekenhuizen. We hernamen ook de belangrijkste conclusies van het seminarie rond websites, webshops en accountancy, dat op 23 november doorging bij Filliers in Deinze. Verder zetten we streekproducten in de grootkeukens in de kijker en maakten we lezers warm voor het studierapport rond ‘Toekomstkansen voor de horeca in Oost-Vlaanderen’.

Die publicatie wordt in het voorjaar 2018 voorgesteld.

ACTUELE MANAGEMENTUITDAGINGEN IN SOCIAL PROFIT Op 16 maart 2017 organiseerde EROV de studienamiddag ‘Actuele managementuitdagingen in social profit’ met 20 aanwezigen. Op deze studienamiddag lieten vier gastsprekers hun licht schijnen op de uitdagingen van de socialprofitsector en brachten ze nieuwe ideeën en technieken aan om een socialprofitorganisatie performanter te maken. Als eerste spreker legde professor Ignaas Devisch, professor filosofie, medische filosofie en ethiek (UGent), uit hoe technologie de toekomst van de zorg grondig zal veranderen. Daarna belichtte professor Alex Vanderstraeten, vakgroepvoorzitter Faculteit Economie en Bedrijfskunde (UGent), de rol van performantiemanagement in de social profit. Na de koffie onderschreef Suzy Costers, directeur De Lijn West-Vlaanderen, het belang van strategisch aankopen en total cost of ownership in de zorgsector. Tot slot ging Luc De Muynck, managing partner Moore Stephens, dieper in op de voordelen die lean management biedt voor zorgorganisaties.

OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS INSPIREREN EN INZETTEN OP SAMENWERKING

11

NIEUWE BEHEERTECHNIEKEN EN DE BEGELEIDING VAN ­BEDRIJFSOVERDRACHT BEBEO: ONDERSTEUNING IN ORIËNTERENDE EN VOORBEREIDENDE FASE VAN BEDRIJFSOVERDRACHT EN -OPVOLGING ‘DENKT U AAN OVERLATEN OF OVERNEMEN? WIJ ZETTEN U OP WEG’ EROV organiseerde op 26 oktober 2017, tijdens de Week van de Bedrijfsoverdracht, opnieuw een seminarie voor Oost-Vlaamse overnemers en overlaters en voor geïnteresseerde intermediairen. Het fiscale advocatenkantoor Tiberghien zorgde hier voor de invulling. De modaliteiten en voorwaarden om je familiebedrijf belastingvrij te schenken kwamen aan bod. Ook de brandend actuele hervorming van het erfrecht, dat de ambitie heeft om meer beschikkingsvrijheid te creëren voor de erflater, werd tegen het licht gehouden. Er waren 18 aanwezigen.

INFORMATIE- EN COMMUNICATIE­ TECHNOLOGIE: PROJECT SCHERP Op 16 februari organiseerde EROV opnieuw een seminarie om bedrijfsleiders te sensibiliseren rond nieuwe beheerstechnieken op het vlak van ICT. Thema was ‘Is jouw organisatie klaar voor de digitale toekomst’?

Het bedrijf van de toekomst werkt digitaal. Het bedrijfsleven bevindt zich dan ook volop in transitie: traditioneel ondernemen en managen volstaan niet meer. Maar hoe integreer je nu die nieuwe digitale trends optimaal in je bestaande werking?

An Vermeulen, zaakvoerder Yarlini, reikte de 35 aanwezigen tips en tools aan om de digitale trends te integreren in je kmo en er zo een opportuniteit van te maken. Kristoff Van Rattinghe, zaakvoerder Sensolus uit Gent, illustreerde de mogelijkheden van ‘Internet of things’ met een aantal praktijkvoorbeelden.

CONGRES ‘ONDERNEMEN IN 2030’ Op 30 augustus ging de eerste editie door van het congres ‘Ondernemen in 2030’. Vijf topsprekers gunden de aanwezigen een blik in de toekomst, elk vanuit hun eigen expertise en vakgebied. Er waren 130 aanwezigen.

Prof. Frank Goethals, professor informatiesystemen, IESEG School of Management France ging dieper in op de trends in digitalisering: welke impact heeft het toenemend gebruik van zintuigen, het reduceren van complexiteit, het beter coördineren van acties en het nesten van functionaliteit op ons winkelgedrag?

Mario Fleurinck, stichterInnoCrowd en Scientific Board Member, Fraunhofer (Duitsland) en Coleman Research (US), keek vooruit naar de technologische (r)evoluties: wat betekenen artificiële intelligentie, machine learning, co-bots, 3/4D printen, generatief design, urban mining, circulaire economie en blockchain voor jou en je zaak?

Petra De Sutter, afdelingshoofd reproductieve geneeskunde, UZ Gent, sprak over demografie en gezondheidszorg: planten we ons allemaal voort in 2030 via IVF-en embryoselectie?

Stephan Bostoen, CEO Pebble - ex-CEO Bostoen, nam het klimaat onder de loep: biedt vertical farming een oplossing om de CO2-uitstoot naar beneden te halen?

Björn Soenens, VRT-correspondent in de Verenigde staten, liet zijn licht schijnen op de nieuwe wereldorde: wie houdt de touwtjes in handen in 2030 en wat blijft er nog over van Europa?

Vijf gastsprekers blikken vooruit naar ‘ondernemen in 2030’ en gaan in interactie met de zaal.

12

Peter Desmyttere duidt de belangrijkste elementen van een goed strategisch plan.

We kregen veel enthousiaste reacties op wat er die namiddag gebracht werd! We plannen een volgende editie van het congres ‘Ondernemen in 2030’ op 30 augustus 2018.

AANDACHT VOOR NIEUWE ­ONDERNEMINGSVORMEN EN ­MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN VOORSTELLING STUDIE STRATEGISCH ONDERNEMEN ‘WELKE STRATEGISCHE KOERS VAART U?’ EROV sloot op 20 april 2017 het vierde inspiratieplatform voor de OostVlaamse Social profit meets profit af met de voorstelling van de studie ‘Welke strategische koers vaart u?’ in de Banketzaal van het Provinciehuis. Sofie Papeleu, coördinator ondernemerschap, presenteerde de resultaten van de studie en lichtte de gebruikte methodiek toe. Nadien hield Peter Desmyttere, zaakvoerder Desmyttere Marketingadvies, een pleidooi voor het gebruik van toekomstscenario’s bij het nemen van strategische beslissingen.

Na deze boeiende uiteenzetting namen 13 bedrijfsleiders (en / of medewerkers) en 9 directie- en kaderleden uit de socialprofitsector hun getuigschrift in ontvangst voor hun succesvolle deelname aan het vierde inspiratieplatform. Op deze namiddag waren 60 personen aanwezig.

DE IMPACT VAN BLAUW LICHT EN SLAAPTEKORT OP UW PRESTATIES ALS ONDERNEMER EROV zet in op sensibilisering over beweging en gezondheid bij OostVlaamse ondernemers. Op 16 november organiseerde EROV een sessie met Dr. Luc Swinnen over het nefaste effect van blauw licht, afkomstig van tablets en smartphones, en de negatieve effecten hiervan op onze slaap en prestaties. Er waren 30 aanwezigen. Nadien was er een geslaagde netwerkreceptie in de KBC-toren in Sint-Denijs-Westrem.

OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS INSPIREREN EN INZETTEN OP SAMENWERKING

DUURZAAM ONDERNEMEN Op 21 juni 2017 zette EROV, als lid van de jury, de laureaten van het Charter Duurzaam Ondernemen in de bloemetjes. Het Charter Duurzaam Ondernemen, een initiatief van Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen, biedt bedrijven de mogelijkheid om duurzaam ondernemen concreet vorm te geven. Gedurende het jaar werken de deelnemers op een resultaatgerichte manier aan het continue verbeteren van de prestaties met een focus op milieu, sociale en economische thema’s. Ondernemingen die zich inzetten om de milieu-, welzijnsen sociale wetgeving te respecteren én daarbij extra inspanningen leveren, leggen aan het einde van het jaar hun realisaties voor aan een team van onafhankelijke deskundigen en ontvangen bij een positieve evaluatie het charter Duurzaam Ondernemen. De acties passen in het universele kader van de ‘Sustainable Development Goals’ van de Verenigde Naties. Deze duurzame ontwikkelingsdoelstellingen hebben een duurzame wereld in 2030 als horizon, aan de hand van 17 hoofddoelstellingen en 169 subdoelstellingen. EROV zetelt hier in de jury.

INZETTEN OP SAMENWERKING SAMENWERKING OP VERSCHILLENDE ­DOMEINEN EROV wil bruggen bouwen en samenwerking op de rails zetten als stuwende kracht. De provinciegrenzen bieden een beheersbare schaal. EROV coördineert samenwerking op diverse vlakken vanuit een trekkende, motiverende en neutrale insteek.

Als publiek-private samenwerking is het Groot Vleeshuis, promotiecentrum voor Oost-Vlaamse streekpro-

13

ducten een mooi voorbeeld. Wij laten er 50 producenten samenwerken uit alle hoeken van de provincie OostVlaanderen. Ook O’de Flander en Lekker Oost-Vlaams (zie verder) zijn voorbeelden van samenwerking door EROV op touw gezet met als doel de promotie van de lokale producten.

In het Platform Jonge Ondernemers zet EROV net gestarte Oost-Vlaamse ondernemers aan tot samenwerking.

Het Platform Oost-Vlaamse Ziekenhuizen brengt alle veertien algemene Oost-Vlaamse ziekenhuizen en drie West-Vlaamse ziekenhuizen samen. De ziekenhuizen streven naar het samen aankopen van goederen en diensten. EROV coördineert dit platform.

PLATFORM OOST-VLAAMSE ZIEKENHUIZEN Het Platform Oost-Vlaamse Ziekenhuizen ondersteunt de veertien algemene Oost-Vlaamse ziekenhuizen bij de toepassing van de wetgeving voor overheidsopdrachten en werkt tegelijk de opportuniteiten qua aankoopbeleid uit die in dit samenwerkingsverband vervat liggen.

Het Platform Oost-Vlaamse Ziekenhuizen werd opgericht door het provinciebestuur op vraag van de Oost-Vlaamse ziekenhuizen. Om de werking van het platform verder te concretiseren werd door de deputatie aan EROV gevraagd de coördinatie van dit project verder op zich te nemen.

EROV nam die coördinerende, stimulerende, coachende en ondernemende rol op met ingang van 1 januari 2012.

INTENSIVEREN VAN DE SAMENWERKING: OPRICHTING OPDRACHTENCENTRALE Gezien de vruchtbare samenwerking in het Platform Oost-Vlaamse Ziekenhuizen in 2012 en 2013 was het intensiveren van de samenwerking een logische volgende stap. Op 12 februari 2014 verklaarden de directeurs van de veertien Oost-Vlaamse ziekenhuizen zich dan ook akkoord met de oprichting van een opdrachtencentrale. Een samenwerkingsprotocol werd getekend.

Een opdrachtencentrale laat toe dat de Oost-Vlaamse ziekenhuizen samen de markt benaderen. Dit leidt tot grote schaalvoordelen wat prijs, kwaliteit of levervoorwaarden betreft. Tegelijk wordt ook de administratieve last beperkt.

Concreet treedt afhankelijk van het dossier, telkens één ziekenhuis als trekker op. Dat ziekenhuis maakt in overleg met andere geïnteresseerde ziekenhuizen een lastenboek op. De opdrachtencentrale publiceert het lastenboek en gunt de opdracht. Elk ziekenhuis contracteert nadien afzonderlijk met de leverancier.

STUURGROEP Het samenwerkingsprotocol tussen de zeventien ziekenhuizen regelt eveneens de verderzetting van de stuurgroep. In de stuurgroep zijn de veertien deelnemende Oost-Vlaamse ziekenhuizen en de drie West-Vlaamse vertegenwoordigd, de Economische Raad voor OostVlaanderen is opgenomen als secretaris. Doel van de stuurgroep is in consensus richting te geven aan de strategische beslissingen en de inhoudelijke invulling van het samenwerkingsverband. De stuurgroep kwam samen op 6 februari en op 16 oktober.

De directeurs van de Oost-Vlaamse ziekenhuizen en hun collega’s van drie West-Vlaamse ziekenhuizen tijdens de stuurgroepvergadering van het Platform Oost-Vlaamse Ziekenhuizen in februari.

14

TOETREDING NIEUWE LEDEN In het ziekenhuislandschap vormen ziekenhuizen noodgedwongen clusters. Deze clusters brengen ziekenhuizen samen om regionaal een sterk zorgaanbod te garanderen, ook het budgettaire aspect speelt een belangrijke rol. Een aantal Oost-Vlaamse ziekenhuizen kijkt hierbij ook over de provinciegrenzen heen. Dit opent perspectieven om niet alleen qua zorgaanbod, maar ook qua samenaankoop samen te werken met de West-Vlaamse partnerziekenhuizen.

Op maandag 6 februari traden drie West-Vlaamse ziekenhuizen (AZ Groeninge Kortrijk, Sint-Jozefskliniek Izegem en het O.L.V van Lourdes Ziekenhuis Waregem) toe tot de samenwerkingsovereenkomst. Om nog meer synergie te creëren scharen zij zich voor aankoop achter het bestaande en succesvolle initiatief binnen Oost-Vlaanderen.

COMPETENTIEONTWIKKELING EN ERVARINGSUITWISSELING Het platform zet in op de overdracht van kennis en vaardigheden. De competenties in aankoopmanagement en overheidsopdrachten in de ziekenhuizen worden aangescherpt door ervaringsuitwisseling met experten uit de praktijk.

Binnen het traject ‘Overheidsopdrachten in de praktijk’ behandelen vertegenwoordigers (hoofdzakelijk aankopers) uit de Oost-Vlaamse ziekenhuizen praktijkgericht en interactief de toepassing van de wet voor overheidsopdrachten.

– Op 13 februari lichtte Constant De Koninck, eerste auditeur bij het Rekenhof, de rechtspraak op overheidsopdrachten van het Hof van Justitie, de Raad van State en de hoven van beroep toe.

Constant De Koninck is raadgevend lid van de Geschillencommissie Overheidsopdrachten Mobiliteit. Hij is auteur van diverse boeken en artikelen over de theorie en de praktijk van het overheidsopdrachtenrecht. Twaalf deelnemers woonden de sessie bij.

– Mieke Pieters, sustainable procurement expert bij The Global Picture, ging op maandag 13 maart dieper in op het concept van de Total Cost of Ownership (TCO). Tijdens deze halve dag legde ze de theoretische concepten en de methodiek uit aan de hand van een aantal cases, zodat de 24 aanwezige aankopers zelf aan de slag kunnen gaan voor de opbouw van TCO-modellen.

– Op maandag 12 juni gaf Christian Geldhof, diensthoofd aankoop Federale Politie, een volledig overzicht van de nieuwe wet overheidsopdrachten van 17 juni 2016 en de KB’s, met nadruk op de praktische toepassing van de wetgeving overheidsopdrachten. Voor deze opleiding was er veel interesse: 39 ziekenhuismedewerkers woonden de sessie bij.

– Kathleen de Hornois, advocaat-vennoot bij Laga, focuste tijdens de opleidingssessie op 18 september op de verruimde flexibiliteit die in de nieuwe regelgeving werd ingebouwd. Ze had het o.m. over de nieuwe plaatsingsprocedures en drempelbedragen, verkorting van indieningstermijnen en meer flexibiliteit bij raamovereenkomsten. Er waren 15 aanwezigen.

OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS INSPIREREN EN INZETTEN OP SAMENWERKING

– Op maandag 9 oktober ging Bart Gheysens, juridisch adviseur overheidsopdrachten bij de Vlaamse overheid, dieper in op het regelmatigheidsonderzoek van offertes en stond stil bij de problematiek van abnormale prijzen. Hij besprak ook de evaluatie van offertes binnen het kader van de nieuwe wetgeving.

27 aankopers en ziekenhuismedewerkers woonden dit seminarie bij.

– Tijdens de uiteenzetting op 7 november van jurist Johan Geerts, zaakvoeder Bureau Geerts, stond de optimalisering van bestekken centraal. Hij gaf tips en tricks over hoe men een bestek best voorbereidt en hoe men de opmaak van opdrachtdocumenten best aanpakt. Hij gaf de 25 aanwezigen ook inzicht in hoe een firma een bestek leest.

– Tijdens twee halve dagsessies in november en december gaf Sabine De Smit, aankoopverantwoordelijke provincie Oost-Vlaanderen, een basisopleiding rond de wetgeving overheidsopdrachten. De opleiding werd ingericht voor 24 nieuwe ziekenhuismedewerkers die de wetgeving nog onder de knie moeten krijgen en voor aankopers met ervaring die een opfrissing wensten.

– De focus van de opleiding van Peter Allaert, senior trainer & consultant Imerius vzw, lag op de uitvoeringsfase. Welke wijzigingen kunnen aangebracht worden aan de initiële overeenkomst en welke grenzen worden hieraan gesteld? Wat zijn de sancties en verantwoordelijkheden bij de uitvoering van overheidsoverdrachten? 26 deelnemers luisterden geboeid op 4 december.

In 2018 wordt verder ingezet op ervaringsuitwisseling en competentieontwikkeling. Hierbij wordt steeds complementair gewerkt met andere initiatieven.

AANKOOPWERKGROEPEN In 2017 werd in verschillende aankoopwerkgroepen aan de volgende overheidsopdrachten gewerkt: vaste en mobiele telefonie en data, papier en kantoorbenodigdheden, elektrische keuringen, infusievloeistoffen, voriconazol, antibiotica, groeifactoren, ongefractioneerde heparines, operatiesets, validatie van was- en desinfectietoestellen centrale sterilisatie, infusievloeistoffen, contraststoffen, paracetamol, medische gassen, gipsen, oplos- en verdunningsmiddelen voor injectie, ropi- en levobupivacaïne, endoscopisch en viscerosynthesemateriaal, meshen en bijhorende fixeersystemen, handontsmettingsalcohol, medicatie fertiliteit, babyverzorgingstasjes.

15

Voor 2018 staan volgende dossiers op de agenda: oncologie, narcosegas, steriel wondverband, intraveneuze veiligheidskatheters, stents en ballonnen voor vaatheelkunde, trousses, shavers, bloedglucosestrips, klinische voeding, operatiejassen, botcement, diverse medicijnen, incontintentiemateriaal, griepvaccins, immunoglobulines, EPO, incontinentiemateriaal, medisch meubilair en medicatiekarren, gipsen, niet-steriele verbanden en windels, zuurstofbenodigdheden, groeifactoren en hogedrukbestendige poortkatheter veiligheidsnaalden.

De aankoopwerkgroepen kennen telkens een sterk multidisciplinaire samenstelling (deelnemers van dienst aankoop, juridische dienst, verpleegkundig departement, apotheek, financiële dienst, ICT,…).

De samenwerking rond de dossiers samenaankoop en de uitwisseling van informatie wordt gefaciliteerd door een elektronisch platform dat toegankelijk is via www. aankoop-poz.be. De applicatie komt tegemoet aan een aantal tekorten van de vroegere manier van werken. Zo kan per dossier toegang worden gegeven aan die ziekenhuizen die deelnemen aan de opdrachtencentrale in kwestie. Per dossier is er een afgeschermde ruimte waarop documenten kunnen worden uitgewisseld en is er een forum.

SAMENWERKING OP KRUISSNELHEID We zijn in 2014 en 2015 gestart met een aantal dossiers waar weinig discussie rond was, namelijk bureaustoelen, kantoormateriaal en dergelijke. Vorig jaar maakten we de beleidskeuze om in te zetten op samenaankoop van de economisch belangrijkste dossiers. Dat is de reden waarom de nadruk ligt op samenaankoop van geneesmiddelen.

Vandaag zijn 90% van de samenaankopen apotheekdossiers. De geneesmiddelen op de Belgische markt voldoen aan de geldende kwaliteitsvereisten en praktisch alle farmaceutische bedrijven bieden een gelijkwaardige service aan. Dit maakt dat er over deze apotheekdossiers vaak snel een consensus kan gevonden worden, wat de doorlooptijd van een aankoopdossier beperkt.

We komen nu op kruissnelheid en samen realiseerden de zeventien ziekenhuizen al een besparing van 2 miljoen euro per jaar.

TEXTIEL- EN KLEDINGSECTOR Ondanks de vele innovaties en positieve dynamiek bij de maakbedrijven, wordt vastgesteld dat de sector vaak negatief gepercipieerd wordt door de publieke opinie. EROV wil, samen met Fedustria en Creamoda, dit beeld bijstellen. Sinds 2002 brengen wij op regelmatige tijdstippen samen de sector positief in beeld.

SAMENWERKINGSVERBAND MOTIV EROV maakt deel uit van het samenwerkingsverband Motiv en zetelt in de stuurgroep. Dit Mode Technologisch Innovatieplatform Vlaanderen werd opgericht om de competitieve voordelen van de Belgische textielen kledingsector die zich binnen deze context aandienen te verhogen.

Vergaderingen van de stuurgroep gingen door op 16 februari, 6 juni en 9 november.

Een laattijdige afzegging van één van de sprekers zorgde voor afgelasting van het geplande event ‘Circulaire economie: van modewoord tot vaste waarde!’

Er zal ingegaan worden op de oproep Vlaanderen circulair/ Green Deal met een gezamenlijk project rond ‘Circulair aankopen van textiel en kleding’ waarbij een wegwijzer voor aankopers zal gemaakt worden.

Deze geeft bevattelijk informatie over 7 pijlers : – De structuur van de textielkolom en de actoren/sector­ organisaties – Grondstoffen – Verwerkingstechnieken en veredeling – Confectie – Textielverzorging en onderhoud – End of life – Lastenboeken Op basis van input door alle betrokken organisaties en gesprekken met aankopers zal tegen de zomer 2018 een wegwijzer klaar zijn.

Volgende project is het inrichten van infosessies voor de aankopers.

EROV werkt mee aan het project en zal de aankopers uit de ziekenhuizen informeren.

SAMENWERKING MET FEDUSTRIA EN CREAMODA Er wordt een reportagereeks voorbereid rond textiel en kleding. Deze is consumentgericht en heeft als doelstelling om de textielsector in Oost-Vlaanderen in zijn verschillende facetten aan bod te laten komen op een positieve en verrassende wijze.

Aan de hand van 7 thema’s zullen filmpjes gemaakt worden die uitgezonden worden op TV Oost en door alle textielactoren kunnen gebruikt worden.

Einddoelstelling is het imago van de sector positief in het daglicht te zetten. De gekozen bedrijven (2 per thema) dienen hiertoe als voorbeeld, waarbij vooral de eindtoepassingen en/of producten de kijker zullen aanspreken. De thema’s zijn veiligheid, design, personalisering, milieubewust, innovatief, verrassend en interieurtextiel.

16

OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS INSPIREREN EN INZETTEN OP SAMENWERKING

BOUWSECTOR Voor de bouwsector ligt de klemtoon op duurzaam wonen in de acties die zullen ontwikkeld worden binnen het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen, waarvan EROV kernpartner is.

Het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen is een initiatief van de provincie Oost-Vlaanderen in samenwerking met EROV, Confederatie Bouw Oost-Vlaanderen, Bouwunie Oost-Vlaanderen, de Vlaamse architectenorganisatie NAV, Eandis, Bond Beter Leefmilieu (BBL), Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en Woonwijzer Meetjesland, met de steun van de Vlaamse overheid.

Een imago-ondersteunend initiatief met het Steunpunt en de sector, wordt onderzocht. Op 26 juni vond hiervoor een brainstormsessie plaats met Goedele De Vos van het steunpunt. Onder meer de realisatie van imago-ondersteunende filmpjes en/of bedrijfsbezoeken werden er voorgesteld. EROV nam hiervoor contact op met de sectorfederatie Confederatie Bouw. Op 22 september was er overleg met de algemeen directeur Johan Wauman. De verdere realisatie van deze initiatieven, eveneens i.s.m. de Bouwunie, vindt plaats in 2018.

TOEGEPAST STUDIEWERK ROND ACTUELE THEMA’S STUDIE OVER HUIDIGE UITDAGINGEN VOOR OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS EROV heeft een lange traditie in het voeren van grondig praktijkgericht studiewerk ter ondersteuning van de operationele werking. In deze studie presenteerden we de resultaten van een bevraging rond de visie van OostVlaamse ondernemers en directieleden van socialprofitorganisaties op strategie en het strategieproces.

Een goed onderbouwde strategische visie opzetten, is voor een bedrijf of organisatie de beste manier om de uitdagingen van vandaag en morgen het hoofd te bieden. Dit rapport bracht de strategische kijk van OostVlaamse ondernemers in beeld. 118 ondernemers werden hiertoe bevraagd. Daarnaast wil het rapport ook een bron van inspiratie zijn, door onder meer zeven ondernemers aan het woord te laten over de thematiek.

Dit studierapport en de uitgestuurde bevraging werden ontwikkeld in samenwerking met prof. dr. Sebastian Desmidt, professor strategisch management aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Universiteit Gent.

De studie werd voorgesteld op 20 april in het Provinciehuis.

Studie strategisch ondernemen ‘Welke strategische koers vaart u?’

OOST-VLAAMSE ONDERNEMERS INSPIREREN EN INZETTEN OP SAMENWERKING

17

WERKINGSVERSLAG | EROV 2017

HANDELSKERNEN VERSTERKEN

­GEMEENTEBESTUREN ­BEGELEIDEN BIJ ­CENTRUMMANAGEMENT

Om te komen tot een bloeiende handel in de Oost-Vlaamse gemeenten begeleidt en ondersteunt EROV zowel de lokale detailhandel als de gemeentebesturen.

Zo stelt EROV haar expertise ter beschikking van de gemeenten bij het opmaken van een strategisch commercieel plan en moedigt ze het gebruik van het subsidiereglement ‘detailhandel versterken’ aan. EROV ondersteunt inhoudelijk lokale netwerken van detailhandelaars, brengt handelaars en ambachtslieden samen om ervaringen uit te wisselen en te leren van experten en onderzoekt nieuwe marktstrategieën. Evenementen voor het groot publiek die de middenstand en de ambachten een positieve uitstraling geven, kunnen rekenen op de medewerking van EROV.

BEGELEIDING Voor het uitwerken van een detailhandelsbeleid kunnen steden en gemeenten beroep doen op de expertise van EROV. EROV is door het provinciebestuur aangeduid om gemeenten te begeleiden bij de opmaak van o.a. een commercieel strategisch plan en om advies te geven in centrummanagement. Informatie en cijfermateriaal over het gemeentelijk handelsapparaat en bezoekersstromen worden door EROV i.s.m. de Dienst Economie van het provinciebestuur ter beschikking gesteld en toegelicht. Op vraag van de gemeentebesturen voert EROV, in samenwerking met de Universiteit Gent, een online handelaarsenquête uit. In 2017 werd een handelaarsenquête uitgevoerd in Waarschoot.

EROV contacteerde de gemeentebesturen die tot op heden nog geen subsidieaanvraag hebben ingediend en reikte hen inspirerende ideeën aan voor acties ter ondersteuning van de middenstand. Zo werd er samengewerkt met de gemeentebesturen van Zwalm, De Pinte, Lierde, Kluisbergen, Laarne, Kaprijke, Waasmunster en Buggenhout.

EROV begeleidt ook Nazareth bij de opmaak van een kleinhandelsvisie. Op 18 oktober heeft EROV een panelgesprek gemodereerd over “Ontwikkelingskansen voor detailhandel in een verdicht weefsel” in Nazareth.

In Zuid-Oost-Vlaanderen werd een samenwerking opgezet tussen SOLVA, Unizo, Streekoverleg Zuid-OostVlaanderen en het Provinciebestuur/EROV voor de begeleiding van gemeentebesturen. Op 19 oktober werd deze samenwerking voorgesteld.

18

DEELNAME AAN OVERLEGPLATFORMEN PWO-PROJECT ‘EEN ONDERZOEK NAAR ACTIVATIE VAN AANLOOPSTRATEN EN B-LOCATIES’ EROV zetelt in de stuurgroep van het PWO-project ‘Een onderzoek naar activatie van de aanloopstraten en B-locaties’, waarvan de Vakgroep Commerciële Economie en Ondernemerschap van HoGent projectleider is. (PWO is de afkorting van Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek).

Op 23 maart nam EROV deel aan de afsluitende stuurgroepvergadering.

REGIONALE OVERLEGTAFEL VVSG EROV nam op 17 februari deel aan de Regionale overlegtafel van VVSG in Deinze over gemeentelijke premies voor detailhandel en het platform Centrummanagement op 24 maart in Brussel. Deze initiatieven brengen steden en gemeenten samen om kennis en ervaringen met betrekking tot het detailhandelsbeleid te delen.

SUBSIDIEREGLEMENT ­‘DETAILHANDEL VERSTERKEN’ BEKENDMAKING REGLEMENT De Oost-Vlaamse provincieraad keurde op 22 januari 2014 twee subsidiereglementen goed om de lokale handel en middenstand te ondersteunen. Met de subsidies wil de provincie Oost-Vlaanderen ge-

HANDELSKERNEN VERSTERKEN

meenten en steden ondersteunen voor de ontwikkeling van een eigen middenstands- en handelsbeleid. Maar ook lokale handels- en middenstandsverenigingen kunnen een subsidie aanvragen voor projecten die betrekking hebben op de imagovorming, de professionalisering en de promotie van de lokale handel en middenstand.

EROV geeft toelichting bij het subsidiereglement en ondersteunt gemeentebesturen en middenstand- en handelsverenigingen bij het uitwerken van een subsidie aanvraag.

Voor het werkingsjaar 2017 werden 30 projecten betoelaagd, goed voor 129.382,33 euro.

ONDERSTEUNING ­LOKAAL NETWERK DETAIL­HANDELAARS Unizo voert met de steun van EROV en de Dienst Economie van de provincie Oost-Vlaanderen het Mercatorproject uit. Naast de organisatie van inspiratiesessies voor individuele handelaars, houdt Unizo ‘inspiratiecafés’ om ervaringsuitwisseling rond lokale commerciële initiatieven te stimuleren.

NIEUWE MARKTSTRATEGIEËN VOOR ONDERNEMERS POP-UP LEKKER OOST-VLAAMS ALS TESTCASE Er gebeurde onderzoek naar het opstarten van een popup-zaak. Verschillende pistes werden onderzocht en een eerste begroting opgesteld. Op basis hiervan stippelden we een eerste stappenplan uit.

Bij de organisatie van een pop-up winkel bleek al snel dat dit concept niet aansluit bij de ambitie van Lekker Oost-Vlaams. Immers, het is onze ambitie om van Lekker Oost-Vlaams een sterk merk te maken; een begrip dat bij de consument een belletje doet rinkelen. We willen ook rechtstreeks de consument aanspreken en dit in heel Oost-Vlaanderen. Daarom gingen we voor de eerste keer tijdens de kerstperiode 2016 op pad met onze eigen pop-up foodtruck. De pop-up foodtruck kreeg een vervolg in 2017. De nadruk lag deze keer niet op markten, maar wel op unieke of éénmalige evenementen.

De foodtruck Lekker Oost-Vlaams werd ingezet in verschillende streken en telkens werd met producten uit de regio gewerkt. Met de mobiele pop-up, in vorm van

De foodtruck ‘Lekker Oost-Vlaams’ trok de provincie rond om promotie te voeren voor de Oost-Vlaamse streekproducten.

HANDELSKERNEN VERSTERKEN

19

een foodtruck, trok Lekker Oost-Vlaams ook in de zomermaanden en tijdens het eindejaar de provincie rond om de streek- en hoeveproducten te promoten bij de consument. De consumenten krijgen de kans om Lekker Oost-Vlaams te leren kennen op een leuke en speelse manier. Ons geluksrad Lekker Oost-Vlaams bepaalt welk proevertje je krijgt: een Oost-Vlaamse jenever, een biertje, iets zoets of iets hartigs. Op elk evenement stonden er verschillende streekproducten in de kijker die ook in de foodtruck te koop waren.

telkens met producten en producenten uit de regio gewerkt. Steeds werd de foodtruck door de consument hartelijk onthaald en reageerde het publiek enthousiast omdat we rechtstreeks de consument aanspreken en dit in heel de provincie Oost-Vlaanderen.

Op 31 maart in Herzele (doortocht Ronde van Vlaanderen) waarbij journalist Ruben Van Gucht, gedurende een volledige dag de uitzending op Canvas vulde. Van 12 tot en met 14 mei werd deelgenomen aan de tuin­dagen van Beervelde. Dit gebeurde in samenwerking met Toerisme Oost-Vlaanderen die er een nieuw project ­b(l)oeiend Oost-Vlaanderen voorstelde. Op 21 mei stond de foodtruck in Deinze naar aanleiding van de stoet van Canteclaer die slechts om de 5 jaar doorgaat. Op 27 mei was de foodtruck in Moerzeke te gast tijdens Hamme culinair en op 28 juni op Popeiland in provinciaal domein Puyenbroeck te Wachtebeke. De foodtruck stond op zaterdag 5 augustus op de Euromarkt, ter ere van het 800-jarig bestaan van Sint-Niklaas. Tijdens het weekend van 2 en 3 september trok de foodtruck naar Eke, waar het jaarlijkse straattheaterfestival Brouwsels op Straat duizenden mensen trekt. Ook in de week voor Kerstmis kreeg de foodtruck Lekker Oost-Vlaams een plaatsje.

Op zaterdag 16 december in Waasmunster, op zondag 17 december in Aalter en op zaterdag 23 december in Oudenaarde. In de verschillende regio’s en steden werd

EROV werkte mee aan de publicatie ‘Detailhandel in uw gemeente: Inspiratieboek’. Deze provinciale publicatie biedt gemeentebesturen inspiratie om een coherent en actief detailhandelsbeleid te voeren.

Naast de kerncijfers en de provinciale visie detailhandel, worden best practices van acties ter ondersteuning van de detailhandel in het kader van het subsidiereglement uitgelicht. Trends en tendensen in de detailhandel worden beschreven naar aanleiding van de resultaten van de handelaarsenquête, uitgevoerd in diverse steden en gemeenten in Oost-Vlaanderen. Het Inspiratieboek werd voorgesteld op 23 mei in de Leopoldskazerne in Gent.

UITDAGINGEN VOOR DE MIDDENSTAND IN OOST-VLAANDEREN

EROV publiceert het boek: ‘Horeca in Oost-Vlaanderen, Inspirerende verhalen in beeld’. De horeca geeft kleur aan de Oost-Vlaamse economie. De horeca is creatief en speelt gewillig in op veranderend consumentengedrag en maatschappelijke evoluties. De sector toont aan dat ze zich flexibel aanpast aan nieuwe trends en aan veranderende wetgeving. Bedreigingen zoals de witte kassa en het rookverbod, worden omgezet in opportuniteiten. Het vraagt heel wat doorzettingsvermogen en zakelijk instinct van de horecaondernemer. Met deze publicatie brengt EROV, in samenwerking met Horeca Oost-Vlaanderen, een portret van verschillende types horecazaken in de provincie. Experten geven inzicht in trends en succesvolle horecaconcepten. Het boek wordt voorgesteld op 19 maart 2018.

AMBACHTEN IN OOST-VLAANDEREN Het Mercatorproject voorziet de versterking van handelaars en hun onderling netwerk in een stedelijke context. Ambacht wordt als troef voor kleinschalig ondernemerschap in de kijker gezet. De ambachtssector wint aan belang in de Oost-Vlaamse economie en samenleving.

Creatief vakmanschap komt tegemoet aan de toenemende vraag naar kwaliteit, creativiteit en authenticiteit. EROV neemt samen met Unizo het initiatief om creatief vakmanschap beter in beeld te brengen en heeft een netwerk uitgebouwd voor Oost-Vlaamse ambachtslieden.

Tijdens netwerkmomenten wordt het authenticiteitslabel Handmade in Belgium (HIB) overhandigd aan de nieuwe leden. Het HIB-label werd aan de makers van ambachtelijke kwaliteitsproducten uitgereikt op 25 september bij Decca Custom Sportwear in Zottegem.

In 2018 plant EROV een bevraging met publicatie over het belang en de uitdagingen voor de ambacht in Oost-Vlaanderen.

20

HANDELSKERNEN VERSTERKEN

WERKINGSVERSLAG | EROV 2017

JONG ­ONDERNEMERSCHAP ­STIMULEREN

MINI-ONDERNEMINGEN Met het project Mini-ondernemingen wil de initiatiefnemer vzw Vlaamse Jonge Ondernemingen (Vlajo) de zin voor persoonlijk initiatief en het verantwoordelijkheidsgevoel van de jongeren aanwakkeren en hen in staat stellen om relevante ervaring op te doen, vooraleer ze in het reële bedrijfsleven starten. EROV werkt actief mee aan dit project, samen met Voka-Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen.

Zonder twijfel heeft het onderwijs een sterke impact op hoe de jeugd later in het leven zal staan. Willen we in de toekomst sterke ondernemers, dan is dit de omgeving om hen ‘goesting’ te laten krijgen.

EROV speelt hierop in en haalt de band onderwijs- ondernemerschap aan. Een sterk eigen initiatief voor het onderwijs is ‘Eureka, ik onderneem!’ Een toneelstuk met begeleiding en getuigenissen, die bij de Oost-Vlaamse leerlingen de zin voor ondernemen aanwakkert, hen zelfbewust in het leven wil laten staan, hen leert ‘ervoor te gaan’. Samen met diverse organisaties werkt EROV ook nog mee aan andere dergelijke initiatieven.

Via het Platform Jong Ondernemerschap ondersteunt EROV jonge ondernemers in de volgende fase. In dit ontmoetingsplatform leren ze van elkaar en van experten en treden ze naar voor als rolmodel voor de jongeren.

Gedurende een schooljaar richten jongeren van het laatste jaar secundair onderwijs een proefonderneming op en commercialiseren ze een

Mini-onderneming Creazy Cure van het Sint-Paulusinstituut uit Gent won de de gouden mini-ster-award.

JONG ONDERNEMERSCHAP STIMULEREN

21

zelfgekozen product of productengamma. Op die manier krijgen ze binnen de praktijk van deze mini-onderneming te maken met alle aspecten van het ondernemerschap: van het opstellen van een ondernemingsplan, het verzamelen van startkapitaal tot het commercialiseren van een product en het opmaken van de jaarrekening.

De scholen in Oost-Vlaanderen die deelnamen aan het project Mini-ondernemingen, richtten tijdens het schooljaar 2016-2017 83 Mini-ondernemingen op.

De Mini-ondernemers organiseren in de loop van het schooljaar allerhande activiteiten zoals seminaries, bedrijfsbezoeken en verkoopdagen. Op 15 februari en op 18 februari waren er regionale verkoopdagen voor Oost-Vlaanderen, respectievelijk in het Shoppingcenter Gent Zuid en in het Waasland Shopping Center te SintNiklaas. Op 15 maart vond de provinciale finale plaats in het Provinciaal Administratief Centrum te Gent.

Tijdens de feestelijke slothappening op 19 april in het Provinciaal Administratief Centrum te Gent waren meer dan honderdvijftig enthousiaste Mini-ondernemers, leerkrachten, directies en ouders samengekomen om de winnaars van de verschillende categorieën te lauweren.

Gedeputeerde en tevens voorzitter van EROV Jozef Dauwe, overhandigde de Gouden Mini*Ster*Award aan de Oost-Vlaamse finalist Creazy Cure van het Sint-Paulusinstituut te Gent. De jonge en enthousiaste verkooptalenten veroverden de harten van de jury met hun boekje voor chronisch zieke kinderen. Ook het olifantje Zimo was een meer dan geslaagde mascotte.

Daarnaast reikte voorzitter Jozef Dauwe nog vier andere EROV-Awards uit. Zo onder meer voor de ‘beste samenwerking met het bedrijfsleven’ aan mini-onderneming Dulcini – Ideaal Leiepoort Campus Sint-Vincentius Deinze. Deze Mini*Sterren zijn een waardering en appreciatie voor het jonge ondernemerstalent dat de provincie Oost-Vlaanderen rijk is.

Op 14 november werd de ‘collectieve aandeelhoudersvergadering’ georganiseerd voor een nieuwe lichting mini-ondernemers in het Provinciaal Administratief Centrum te Gent. De leerlingen van de mini-ondernemingen krijgen op dit evenement de kans om zichzelf en hun product voor te stellen aan ouders, leerkrachten en aandeelhouders.

Ook via deze weg blijft EROV inzetten op ondernemerschapseducatie en de relatie onderwijs-ondernemen ter stimulering van duurzaam ondernemerschap via de gezamenlijke organisatie van activiteiten.

EUREKA, IK ONDERNEEM! Het initiatief tot ondernemen bij jongeren stimuleren, blijft belangrijk om ook in de toekomst een gezond economisch weefsel in Oost-Vlaanderen te waarborgen. De Economische Raad voor Oost-Vlaanderen moedigt jongeren aan om ondernemend in het leven te staan: maak iets van je leven, geloof in je eigen kunnen. Voor wie wil slagen in het beroepsleven is dat de juiste instelling en zeker indien men een eigen bedrijf wenst op te starten. Meer jongeren laten geloven in de eigen mogelijkheden kan indirect leiden tot een hoger aantal startende bedrijven in onze provincie.

Hoe jongeren tegen ondernemen aankijken, wordt deels bepaald door het beeld dat ze al dan niet aangereikt krijgen tijdens hun opvoeding en op school. Het project Eureka, ik onderneem! speelt hierop in.

EROV liet in het voorjaar van 2014 een toneelstuk ontwikkelen door Uitgezonderd. Theater! uit Lokeren. Dit theatergezelschap heeft zich de laatste jaren gespecialiseerd in educatieve voorstellingen die op school gespeeld kunnen worden. Zonder al te belerend te zijn worden leerlingen rechtstreeks aangesproken en gestimuleerd na te denken en onderling te praten over breedmaatschappelijke onderwerpen.

Jaarlijks maken meer dan 80.000 leerlingen kennis met hun producties.

De focus van het nieuwe toneelstuk ligt op de vorming en het aanwakkeren van verschillende attitudes en vaardigheden zoals lef, risico’s durven nemen, verantwoordelijkheid dragen, zelfvertrouwen ontwikkelen,...

De voorstelling ‘Eureka, ik onderneem!’ kadert binnen een bredere werking met een educatief pakket dat gekoppeld wordt aan het toneelstuk, een focusgroep met jonge Oost-Vlaamse ondernemers als klankbord voor deze actie en nabespreking in de scholen over de thematiek van het ondernemerschap.

Alle Oost-Vlaamse scholen kregen de kans om in het najaar 2017 één van de negen voorstellingen bij te wonen. De voorstellingen vonden plaats op 20 september in het Arjaantheater in Geraardsbergen, op 21 september in het College Onze Lieve Vrouw Ten Doorn en PTI Eeklo, op 26 september in Onze Lieve Vrouw Presentatie in Sint-Niklaas, op 3 oktober in CC De Werf in Aalst en op 5 oktober in theater Scala te Gent.

1.800 laatstejaars uit het secundair onderwijs woonden één van de voorstellingen bij.

De opvoeringen werden gevolgd door praktijkgetuigenissen van jonge ondernemers die veel enthousiasme voor het ondernemerschap losweekten bij de jongeren!

SAMENWERKING MET SCHOLEN Vanuit haar rol het stimuleren van het ondernemerschap, ondersteunt EROV ook scholen in de initiatieven die ze nemen.

EROV zetelde op 2 juni in de jury die de geïntegreerde proef van laatstejaarsstudenten uit het Bernardustechnicum in Oudenaarde beoordeelde. De leerlingen lichtten daarbij de opdrachten toe die ze uitvoerden in een onderneming waar ze stage liepen. Nadien volgde een plenaire zitting waarin diverse ondernemers en actoren uit het middenveld hun

22

JONG ONDERNEMERSCHAP STIMULEREN

verhaal deden en probeerden de studenten warm te maken voor ondernemerschap.

Op 8 juni stuurde EROV één van de door Arteveldehogeschool gevraagde experten voor de beoordeling van concrete businessplannen waaraan laatstejaarsstudenten werkten. De start-ups brachten een boeiend verhaal over hoe zij er vandaag tegenaan gaan.

SENSIBILISERING Twaalf ondernemers werden de voorbije jaren door een professionele opnameploeg in beeld gebracht. De ondernemers getuigen in een positieve sfeer over de voordelen en uitdagingen van zelfstandig ondernemerschap. Op die manier fungeren ze als rolmodel voor de OostVlaamse jongeren. Dit dient als bijkomende sensibilisering naar de Oost-Vlaamse jongeren en het groot publiek.

EROV brengt in het voorjaar van 2018 opnieuw vier jonge Oost-Vlaamse ondernemersverhalen in beeld.

EROV ondersteunde (inhoudelijk en logistiek) de uitreiking van de JCI award voor de jonge Oost-Vlaamse ondernemer op dinsdag 21 maart in Gent. Dit initiatief zet het jong ondernemerschap in onze provincie in de kijker.

PLATFORM JONGE OOSTVLAAMSE ONDERNEMERS EROV is een ontmoetingsplatform en gedocumenteerde gesprekstafel voor ondernemers en ondernemerschap in Oost-Vlaanderen en volgt hiermee op de voet de Oost-Vlaamse sociaal-economische ontwikkeling. Eén van de initiatieven die EROV in dit verband neemt is het Platform Jonge Oost-Vlaamse ondernemers.

Het Platform Jonge Oost-Vlaamse ondernemers verenigt jonge Oost-Vlaamse ondernemers uit verschillende sectoren. EROV zet in op ervaringsuitwisseling tussen jong Oost-Vlaams ondernemerstalent, met inbreng van experten. Deze kruisbestuiving is grensoverschrijdend tussen diverse sectoren en actoren (bv. bedrijfswereld, middenstand, detailhandel, middenveld,...).

Op 28 april sloegen EROV en Syntra Midden-Vlaanderen de handen in mekaar voor het seminarie ‘Hou je hoofd erbij! Dé niet te missen infoavond over verzekeringen en btw-vrijstelling voor starters’. Naast een uiteenzetting over de ‘btw-vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen’ door Filip De Scheemaeker, BTW-specialist SBB en Lieven Ott, kantoordirecteur SBB Lochristi, was er ook een rubriek over ‘verzekeringen, verplicht en aan te raden’ door Pedro Van Troye, kantoordirecteur SBB Gent, gevolgd door een getuigenis door jonge

Vijftig jonge ondernemers luisteren aandachtig naar tips rond digitaal ondernemen in graanstokerij Filliers.

JONG ONDERNEMERSCHAP STIMULEREN

23

ondernemer Frauke Hamerijck van Ginger Ceramics.

Dat het thema leeft, bewezen de 98 aanwezigen.

SAMENWERKING MET DE UNIVERSITEIT GENT

Op 23 november organiseerde EROV, i.s.m. Syntra Midden-Vlaanderen een interactieve sessie voor 50 jonge ondernemers bij graanstokerij Filliers. Mathieu Voet, zaakvoerder van Newance uit Nazareth, wees op het belang van een flitsende website. Joris Van Hoecke, zaakvoerder van digital marketing agency Bulbz uit Gent, gaf als ervaringsdeskundige tips op het vlak van webshops.

Luc Coopman, zaakvoerder Cobofisk uit Aalter, schudde de aanwezigen wakker met een aantal kritische vragen over de traditionele manier van boekhouden en voerde een pleidooi voor boekhouden in the cloud.

EROV SCHENKT PRIJS AAN JONG TALENT Op 28 september werden de nieuwe masters van de faculteit Economie en bedrijfskunde van UGent gevierd in het Universitair forum (UFO) van Gent. EROV reikte bij die gelegenheid een prijs uit - gelinkt aan haar activiteit van promotie van Oost-Vlaamse streekproducten, aan de beste student handelswetenschappen voor de volledige 4 jaar, afstudeerrichting Strategisch management.

TOETSCOMMISSIE EROV maakt deel uit van de toetscommissie ‘Handelswetenschappen’ van de faculteit Economie en Bedrijfskunde aan de UGent. EROV gaat er na in hoeverre de gedoceerde lesinhouden voeling hebben met de praktijk van het ondernemen. Op 12 mei vond hiervoor een overleg met beoordelingsfase plaats.

SAMENWERKING ONDERNEMEND AALST De stad Aalst en de hogescholen HoGent en Odisee startten in oktober 2016 het project Ondernemend Aalst op. Daarmee willen ze de stad en het hoger onderwijs nog nauwer laten samenwerken met lokale bedrijven, (werkgevers)organisaties, jeugdverenigingen en studentenverenigingen. De HoGent neemt het initiatief en is verantwoordelijk voor de coördinatie. Behalve de bijdragen van de partners ontvangt het project subsidies van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), van het Hermesfonds van de Vlaamse overheid en van de provincie Oost-Vlaanderen. Ook in acht andere Vlaamse studentensteden ging zo’n ondernemend ecosysteem van start. Het ecosysteem daagt jongeren tussen 18 en 25 jaar uit om meer ondernemend te worden en biedt een context waarin ze ondernemerschap ervaren. In Aalst gebeurt dat door het opzetten van een platform dat jongerenteams verbindt met mentoren (bedrijfsleiders, docenten, jeugdwerkers) om ondernemende ideeën uit te werken. Ook de jaarlijkse Ondernemersaward voor de meest gebeten ondernemer uit de regio wordt dieper verankerd.

EROV zetelt in de stuurgroep van dit project en fungeert als klankbord. De eerste bijeenkomst ging door op 30 januari.

24

SAMENWERKING MET INSTITUTE FOR PROFESSIONAL CARE (IFPC) Het Institute for Professional Care vzw leidt gediplomeerde schoonheidsspecialistes op om beter om te gaan met mensen getroffen door kanker. Binnen de ziekenhuismuren is een beperkt aanbod aan verzorging maar éénmaal buiten het ziekenhuis is er nauwelijks tot geen aanbod. Dit is de ontstaansreden van deze opleiding.

In het ziekenhuis volgen studenten bij het oncologisch team een opleidingstraject van 20 lesdagen en 120u ervaringsperiode met toetsen, examens en eindwerk. Dit stelt hen in staat om met kennis van zaken en op een professionele manier verzorgingen en massages aan te bieden. Op 12 december 2017 werden tijdens een plechtige zitting in het Provinciehuis de kwaliteitslabels uitgereikt.

JONG ONDERNEMERSCHAP STIMULEREN

WERKINGSVERSLAG | EROV 2017

Een belangrijk initiatief is de realisatie van het platform Lekker Oost-Vlaams. Via een nieuwe website krijgt de consument een overzicht van alle streek- en hoeveproducten in Oost-Vlaanderen.

Onder de vlag Lekker Oost-Vlaams organiseert EROV heel wat activiteiten ter promotie van de Oost-Vlaamse lokale producten.

Het Groot Vleeshuis blijft als Promotiecentrum voor de Oost-Vlaamse streekproducten een belangrijk uithangbord voor deze werking.

STREEK­PRODUCTEN PROMOTEN

PROMOTIECENTRUM VOOR OOSTVLAAMSE STREEKPRODUCTEN De activiteiten van de vorige jaren worden voortgezet en verder uitgebouwd. Het Groot Vleeshuis is geopend alle dagen (behalve op maandag), telkens van 10 tot 18 uur. ‘s Avonds zijn eveneens activiteiten mogelijk (tegen betaling van zaalhuur), zoals recepties en wandelbuffetten.

MARKETINGACTIES 2017 De website www.grootvleeshuis.be is volledig vernieuwd en aangepast aan de huisstijl Lekker Oost-Vlaams. Tevens staat op de site onze nieuwe webwinkel, waar we bij een bestelling van pakketten vanaf 50 euro gratis

Het Groot Vleeshuis als Promotiecentrum voor Oost-Vlaamse streekproducten.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

25

thuis leveren. De website wordt continu aangepast aan de activiteiten. Naast de website zijn we ook actief op Facebook en Twitter. Social media zijn bij de promotie van streekproducten uiterst belangrijk en worden breder ingeschakeld. De belangrijkste acties krijgen ook opvolging via een AVS-spot.

PROMOTIE-ACTIVITEITEN: • In januari gingen de gebruikelijke nieuwjaarsrecepties door (Netwerk Ondernemen op 18/1 en Toerisme & Middenstand op 25/1).

• Op dinsdag 17 januari werden de jenevercursisten van de voorbije cursus in het Groot Vleeshuis geïntroniseerd, waardoor zij behoren tot de grote groep van O’de Flander ambassadeurs.

• Van 11 tot 19 februari was er de week van de Geutelingen. De Geuteling is een traditioneel streekproduct uit de regio rond Elst en slechts te koop in de maanden januari en februari. Klanten konden de Geutelingen kopen in de winkel of ter plaatse nuttigen met een kop koffie. Deze actie kon op veel belangstelling rekenen.

• Valentijn mag zeker niet ontbreken in Het Groot Vleeshuis, het was de geschikte locatie om een peperkoeken hart te proeven en een gepast valentijnscadeau uit te kiezen.

• Tussen 20 en 26 februari was het Groot Vleeshuis uitzonderlijk gesloten voor grondig onderhoud van de houten vloer.

• Het weekend van 25 en 26 maart vierden we 15 jaar Groot Vleeshuis. Talrijke proeverijen en acties werden gesmaakt door de vele bezoekers.

glaasje Deus bovenop, ook de ‘bottle to share’ was een succes. De actie liep dan ook verder tot aan de Gentse Feesten in juli.

• Van 14 tot en met 23 juli zette het Groot Vleeshuis zijn poorten en gezellige binnenterras open voor de 174ste editie van de Gentse Feesten. Tijdens de Gentse Feesten was het Groot Vleeshuis alle dagen open van 11 tot 23 uur.

Voor de Gentse-Feestengangers met een honger en dorst creëerden we een aangepaste kaart. Naast een broodje Breydelspek was er nu ook een bordje met vers gesneden Gandaham. Naast de gebruikelijke Oost-Vlaamse streekbieren kon men ook Gentse Strop van het vat bestellen.

In de winkel was het typische Gentse Feesten pakket te koop. Gedurende de weekdagen hebben enkele producenten de mogelijkheid gekregen om zelf hun producten te promoten met een stand.

Wallabieke (honing), Noyen (witte en bloedworst), de IJsster (ambachtelijk ijs) en RoomeR (vlierbloesemaperitief) maakten hiervan gebruik.

• In augustus stonden de Patersholfeesten op het programma (1113 augustus). Brouwerij Roman stelde de Gentse Strop extra in de kijker met allerlei promoties en gadgets.

• In september kwam RoomeR uit Gent aan de beurt en liet de klanten zijn typische vlierbloesemaperitief ontdekken.

• In oktober zette Larmuseau (sneeuwballen) zijn product in de kijker. Ideaal bij het begin van de aankomende frisse en koude dagen.

• Het jaarlijkse jeneverfestival ging door tijdens het weekend van 25 en 26 november. Er was terug veel belangstelling voor de OostVlaamse stokerijen die naast de O’de Flander ook fruit- en creamjenevers lieten proeven. Ook de advocaat en zelfgestookte gin konden de nieuwsgierigen bekoren. Grega stond er met een degustatiestand van Superanoham en Pata Grega. Deze gedroogde ham smaakte lekker bij de ingeschonken druppels. In de namiddag was er dagelijks een druk bijgewoonde workshop ‘cocktails’ en ‘koken’ met jenever.

• Voor de jaarlijkse secretaressedag op 20 april werd een speciaal pakketje voorzien. Een mailing naar bedrijven en organisaties zorgde voor de verkoop van de secretaressepakketjes.

• Tijdens de week van de smaak van 16 tot 26 november konden de klanten proeven van de Gentse Waterzooi in een nieuw jasje. Het thema was namelijk ‘de smaak van morgen’.

• Voor Pasen (zondag 16 april) was er een heerlijk paasontbijt. Smakelijke chocolade eitjes maakten deel uit van deze speciale dag.

• Op 18 november deed de Sint zijn intrede in het Groot Vleeshuis. Een wervelende disco-show van Raf Violi warmde de kinderen op tot de komst van de lieve Sint.

• Op Moederdag (14 mei) kon men genieten van een brunch in buffetvorm met zelfbediening. Wie wou kon er nog een aangepast moederdagpakket bijkopen.

• December vormde de feestmaand bij uitstek voor het nuttigen van een Kerstpater van brouwerij Van Den Bossche. Een lekker bruin bier voor tijdens de koude winter.

• Op Vaderdag (11 juni) werkten we ­samen met brouwerij Bosteels uit Buggenhout.

De dag stond in het teken van Deus (champagnebier): iedere klant die een ontbijt nam kreeg er een

26

• Ook de eindejaarspakketten werden vooral in de laatste week heel goed verkocht, in de winkel en op de webshop.

• De laatstejaarsstudenten Humaniora met een mini-onderneming konden het Groot Vleeshuis omtoveren tot een heuse mini-Kerstmarkt die doorging op zondag 17 december.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

SAMENWERKING GENTSE AZALEA De Gentse azalea, een Europees erkend streekproduct, kan in een hedendaags interieur schitterende accenten leggen. Het komt er op aan om ook de consument - en dan vooral de jongere consument - hiervan te overtuigen. Omdat voorbeelden inspireren, nam EROV het initiatief om dit Oost-Vlaams streekproduct permanent in de schijnwerpers te zetten in het Groot Vleeshuis, Promotiecentrum voor Oost-Vlaamse streekproducten. Vier organisaties uit de sierteeltsector zetten mee hun schouders onder deze langlopende promotieactie.

De stand ‘Gentse azalea kleurt het Groot Vleeshuis’ krijgt nog steeds enorm veel bijval, zowel van de bezoekers als uit de sector.

EROV maakt ook deel uit van de werkgroep Gentse azalea geleid door Vlam en nam deel aan de vergadering op 10 januari en 18 september in PCS te Destelbergen. Hierbij werd onder meer de inrichting voorbereid van de promotionele actie ‘Gentse azalea siert Kasteel van Laarne’ op 30 september en 1 oktober.

CULTUREEL Het Groot Vleeshuis biedt door zijn centrale ligging en prachtig middeleeuws kader een uniek platform voor een cultureel programma. De locatie wordt gratis aangeboden en staat vermeld als tentoonstellingsruimte op de website ‘Kunst Werkt’. Op deze manier kunnen kunstenaars hun werk gratis aan een breed publiek voorstellen. Er wordt steeds een overeenkomst met de kunstenaar opgemaakt.

Tentoonstellingen 2017: • 1 januari – 21 april: eigen panelen van Lekker Oost-Vlaams (14 panelen met foto’s over streekproducten) • 22 – 30 april: het Gents Openluchtatelier. De opening van het Gents Openluchtatelier op de Groentenmarkt te Gent gebeurt traditioneel met een tentoonstelling door de artiesten van het atelier in het Groot Vleeshuis. Het is een mix van schilderijen, tekeningen en beeldhouwwerken. Daarna stellen de kunstenaars hun werken elke zondag voor op de Groentenmarkt.

In samenwerking met het Caermersklooster liep er opnieuw een samenwerking i.k.v. de tentoonstelling “OER. De wortels van Vlaanderen” (15/3-6/8). Bezoekers konden met een kortingsbon na de tentoonstelling genieten van een kop koffie in het Groot Vleeshuis. De bon werd veelvuldig gebruikt.

SOCIAAL: SAMENWERKING MET UCBO EN COMPAAN Er werd met Compaan samengewerkt voor een brug­ project in het Groot Vleeshuis, meer bepaald voor de winkel. Een stageovereenkomst werd op 2 ­februari op­ gemaakt met als doel de cursiste een g ­ especialiseerde oriënterende stage aan te b ­ ieden die kadert in haar opleiding. De cursiste b ­ eëindigde de stage op 22/3. De evaluatie was positief.

De samenwerking met UCBO (werkplekleren) wordt verder gezet, hiertoe werd een intentieverklaring getekend op 30 oktober.

SAMENWERKING MET ­PUBLIEKSGERICHTE ­ACTIVITEITEN MARKTEN STREEKPRODUCTEN Op zaterdag 15 april ging de derde editie van de streekproductenmarkt Lekker Oost-Vlaams door. Zoals de vorige edities vond deze plaats op de Groentenmarkt, hartje Gent, pal voor het Groot Vleeshuis.

Op de groentenmarkt in Gent kon men heel wat streek- en hoeveproducten proeven en kopen.

• 16 tot 28 mei: tentoonstelling ‘Analoge renaissance’ toonde een selectie van werken van de fotografen bij Artchapel.

• 23 september tot 1 oktober: Philippe Verdickt pakte uit met een privé tentoonstelling van kleurrijke schilderijen die het Groot Vleeshuis opfleurden.

• De vriendenkring Sidmar, onder de naam Sikufoto was van 2 tot 10 december het decor van een tentoonstelling met foto’s.

• Het beeld ‘De Klaproos’ het symbool van de oorlogsherdenking WOI stond eind december voor 2 weken aan de zaalingang van het Groot Vleeshuis.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

27

Twintig streek- en hoeveproducenten uit verschillende regio’s van Oost-Vlaanderen herschiepen deze markt tot een plaats waar men kon proeven en genieten van Oost-Vlaamse streek- en hoeveproducten. Volgende producenten schreven in: Bakkerij Nevens Pascal (Geraardsbergse mattentaarten); Antonio (Breydelham en -spek); SOS-stefan voor Noyen (Gentse paardenlookworsten); RoomeR (vlierbloesemaperitief); Brouwerij Van Steenberge (streekbier); De Nil Vleeswaren (droge worst paardenvlees); Azaleakwekerij Geert De Waele (Gentse azalea); Brouwerij L’arogante (streekbier); Candy (Cuberdons Confiserie 2000); Mobiele fruitpers (appelsap en notenolie); Du Barry (chocolade); Bakkerij Pede (brood en patisserie); Amandino (koekjes en speculoos); Bijenhuis Lekens (honing); Verhofstede (fruitsappen); Brouwerij Van Den Bossche (streekbier); ‘t Pauwenhof (vers vlees); De Draak (koffie); De Klok (advocaat) en Tilly’s (Gentse vlaaien). Een dj zorgde voor de nodige muzikale ambiance.

De markt gaat steeds samen met de Gentse ambachtenmarkt.

SAMENWERKING MET ANDERE PUBLIEKS­ GERICHTE ACTIVITEITEN Verschillende activiteiten hebben we samen met Lekker Oost-Vlaams gepromoot, zoals bijvoorbeeld Gent Smaakt (24-28 mei). Dit is een culinair event waarbij lokale producten op een eigenzinnige manier in een aangenaam kader aan het publiek worden voorgesteld. De consument komt op deze manier in aanraking met producten uit de eigen streek.

Ook tijdens de 63ste editie van de Gulden Eifeesten te Kruishoutem (14-18 april) werd Lekker Oost-Vlaams gepromoot. Aan de winnaars van de verkiezing Eikoningin en Eierboer werden o.m. pakketten met Oost-Vlaamse streekproducten uitgereikt.

Met Lady Chef of the year 2016, Julie Baekelandt, uitbater van C-Jules uit Zottegem, werd een recept met enkel lokale producten uitgewerkt. Op de Ronde van Vlaanderen in Herzele op zondag 2 april 2017 werd deze stoverij met frieten aan het grote publiek aangeboden en dit was een overweldigend succes. Het recept is beschikbaar op de website van Lekker Oost-Vlaams.

Op 7 mei werd een promostand Lekker Oost-Vlaams opgesteld onder de stadshal in Gent waar de Europadag plaats vond. Het kraam kende veel succes dankzij de vele proevers, een gepaste uitleg werd aan de geïnteresseerden gegeven.

Op zondag 9 juli was er prijsuitreiking van de wedstrijden ingericht op de bloemenmarkt Kouter te Gent. Samenwerking werd aangeboden door levering streekproducten voor de receptie en een pakket voor de winnende handelaar.

28

Tijdens de Gentse Feesten werd op 16 en 17 juli, na het aperitiefconcert Deneys&Denys, de receptie in de ambtswoning van de gouverneur uitgebreid met streekproducten.

Tijdens het praatprogramma ‘Bij Edwin op de koffie’ van 15 tot 23 juli (Gentse Feesten periode) werd in het Marriott hotel elke dag een ander streekproduct in de kijker gesteld. Lekker Oost-Vlaams en het Groot Vleeshuis kwamen eveneens aan bod tijdens de uitzendingen. Nieuw was de samenwerking voor bebloeming van het podium met de soort “Petunia Queen of hearts” in kleur donkerroze-wit, om op die manier te verwijzen naar het Goede doel ‘Rode Kruis’.

In het kader van The Belgian Journey tijdens Tomorrowland, werden cuberdons aangeboden. Elke provincie werkte mee om op die manier de bourgondische rijkdom van België extra in de verf te zetten. Dit gebeurde op 20 en 27 juli in hartje Brussel.

Radio 2 Oost-Vlaanderen richtte als afsluiter voor ‘Thuis voor een beeld’ een zomertoer in. Alle winnende gemeenten kwamen aan bod in een live uitzending gedurende de maand augustus. Toerisme OostVlaanderen bood wekelijks een verblijfsarrangement aan en EROV zorgde voor 17 grote en 5 kleinere pakketten. In ruil werd de Toer Lekker Oost-Vlaams aangekondigd in een radiospot.

In kader van een verbroederingstreffen in Zelzate werd op 12 augustus een ontvangst georganiseerd in het Groot Vleeshuis. Delegaties uit Italië, Frankrijk, Duitsland en Zwitserland werden er samen met de afvaardiging uit Zelzate verwelkomd en proefden de Gentse waterzooi. Op zondag 13 augustus was er een markt met kramen van elke verbroederingsgemeente en van Lekker Oost-Vlaams in Zelzate om de inwoners te laten kennismaken met de streekproducten van elke regio.

Met de Zesdaagse Vlaanderen-Gent (14 tem 19 november in het Kuipke) is er een samenwerking ter promotie van Lekker Oost-Vlaams. Er wordt samengewerkt met de firma Grega (Superanoham) uit Buggenhout en de Gentse azalea wordt in de VIP-ruimte gepromoot. Ook de boeketten voor de winnaars zijn gemaakt met Oost-Vlaamse snijbloemen. Er is jaarlijks een grote prijs EROV.

GENTSE AZALEA SIERT KASTEEL VAN LAARNE Op 30 september en 1 oktober werd voor het eerst een initiatief georganiseerd om streekproducten, bloemen en cultuur samen te brengen.

‘Gentse azalea siert het Kasteel van Laarne’ was een voltreffer. 3.223 bezoekers kwamen genieten van azalea-opstellingen in en rond het kasteel en proefden nadien van Lekker Oost-Vlaams op een streekproductenmarkt in de tuinen van het kasteel. Voor 5 euro (kinderen gratis) kon men het Kasteel ontdekken en in de mooie zalen verschillende creatieve opstellingen van de Gentse azalea bewonderen. Zowel buiten als binnen waren hedendaagse opstellingen voorzien met de Gentse azalea in de hoofdrol. De versiering gebeurde in samenwerking met de Vereniging van Vlaamse Azaleatelers. Er was ook één zaal van het Kasteel ingevuld door leerlingen van de Tuinbouwschool Melle. Een decoratief element werd gecreëerd door Julie De Cock, inwoonster Kalken en oud-leerlinge van de Tuinbouwschool. Ze omschreef het zelf als een soort ‘dromenvanger’.

Ook de tuinen werden opengesteld voor de bezoekers. Hier stond een markt Lekker Oost-Vlaams met kraampjes van streek- en hoeveprodu-

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

centen en ook een teler van Gentse azalea’s. Proeven van al het Lekker Oost-Vlaams (18 kramen en 2 infostanden) en een Gentse azalea kopen voor thuis was hier mogelijk.

Als inwoner van Laarne, kreeg men een gratis ticket geldig voor 2 personen. Hiervoor was een bon voorzien in het Gemeentelijk Informatieblad.

In het restaurant Kasteel van Laarne werd een Oost-Vlaams streekmenu aangeboden en dit zowel voor lunch als diner.

Ten eerste namen we met geïnteresseerde streek- en hoeveproducenten deel aan de Jaarbeurs in Gent.

Van 16 tot en met 24 september tekende Lekker OostVlaams terug present. Met 7 kramen en 5 producenten aan de toog kon de bezoeker genieten van Lekker Oost-Vlaams, een vaste en geapprecieerde waarde op de beurs.

VAKBEURZEN

Ten tweede bemanden we van 1 tot en met 5 november een stand op Countryside in Gent. Consumenten konden genieten van een proevertje en kregen de nodige promotie en uitleg. We ondersteunden ook drie kookworkshops. Een chef-kok maakte via showcooking enkele gerechtjes klaar, waarbij hij gebruikt maakte van een aantal Lekker Oost-Vlaamse streekproducten.

In het najaar organiseerden we verschillende activiteiten die zich rechtstreeks naar de consument richtten. We namen deel aan diverse markten en beurzen.

Als derde verleenden we onze medewerking aan de streekproductenmarkt in Sint-Lievens-Houtem. Deze jaarlijks terugkerende tweedaagse staat in het teken

Het initiatief werd genomen door de Economische Raad voor OostVlaanderen. Er werd samengewerkt met de Vereniging van Vlaamse Azaleatelers, Gentse Floraliën, AVBS, PCS, Toerisme Oost-Vlaanderen, Vlam, Tuinbouwschool Melle, het Kasteel van Laarne en de gemeente Laarne.

Het Kasteel van Laarne vormde het prachtige decor voor creaties met Gentse azalea’s.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

29

van streek- en hoeveproducten, telkens uit een andere gastregio. Dit jaar tekenden 15 producenten uit Gent en wijde omgeving en Sint-Lievens-Houtem present.

En ten vierde voerden we promotie voor de Oost-Vlaamse producten op een stand in hal 4 tijdens de grootste horecabeurs van Vlaanderen Horeca Expo. Van 19 tot en met 23 november 2017 bouwden we samen met het provinciaal proefcentrum voor de groenteteelt een stand op die de lokale producten in de kijker zet.

EROV zit op geregelde tijdstippen samen met dienst Landbouw en Platteland van de provincie Oost-Vlaanderen, alsook met het plattelandscentrum Meetjesland.

SAMENWERKEN MET ZEELAND EN WESTVLAANDEREN Samen met stad Brugge, de gemeente Sluis en plattelandscentrum Meetjesland zet EROV met het project ‘Grenzeloze Foodregio’ slim in op de gedeelde troeven op vlak van gastronomie en streekproducten. Er zijn weinig streken te vinden waar zoveel gelauwerde horecazaken en streekproducten te vinden zijn. We kunnen zonder aarzelen spreken over een ‘foodregio’. Bovendien is er de toenemende vraag naar ambachtelijk, authentiek, lokaal en eerlijk voedsel. Deze regio heeft het potentieel om zich te ontwikkelen tot een topregio als het gaat over voedselbeleving en het onderkennen van de kracht van voedsel in herkomst, bereiding, presentatie en manier van eten.

Met het project ‘Grenzeloze Foodregio’ willen we ervaringen en kennis uitwisselen rond lokale initiatieven om voedselbeleving binnen de foodregio op de kaart te zetten. Daarnaast bieden de projectpartners kansen aan de lokale voedselproducenten en gebruikers om elkaar te leren kennen. De link wordt gelegd tussen producenten, telers en kwekers enerzijds en horeca en detailhandel anderzijds, in de volledige foodregio, over de lands- en provinciegrenzen heen. Grenzeloze foodregio inspireert en verbindt ondernemers in de hele keten rond lokaal geproduceerd voedsel. Food tours, waarbij horeca-uitbaters grensoverschrijdend op bezoek gaan bij lokale producenten, en de aanwezigheid op de verschillende voedselfestivals zijn concrete acties binnen het project.

Op zondag 7 mei 2017 verzamelden tal van streek- en hoeveproducenten uit de regio op de Huysmanhoeve in Eeklo. De hele dag kon men genieten van proevertjes en uitleg bij de verschillende standhouders. Naast de hoeve- en streekproductenmarkt kon men tussen 12u en 14u aanschuiven voor een gastronomisch streekproductendiner. Tussen 14u en 18u gingen 3 chefs aan de slag met lokale producten in kookdemonstraties. Sven Hamelijnck (regio Zeeuws-Vlaanderen), Tony Brysse (regio Brugge) en Pieter-Jan Lint (regio Meetjesland) toverden tijdens de showcooking ware pareltjes op het bord.

30

Om de link te leggen tussen producenten en horeca, organiseerden we twee grensoverschrijdende foodtours. De eerste ging door op dinsdag 28 maart 2017. Samen met zo’n 30-tal horeca-ondernemers bezochten we de bedrijven Pomme Charelle in Maldegem, biobedrijf Philip Vermeulen in Ruddervoorde en Biosfeer Groede. Een leuke manier om eens kennis te maken met inspirerende producten en producenten aan deze én de andere kant van de grens.

Door het enthousiasme van zowel producenten als horeca-ondernemers herhaalden we dit concept op dinsdag 24 oktober 2017. Samen met meer dan 40 chef-koks startten we de de foodtour bij wijngaard ‘t Biezenhof in Eede, waar we ook een presentatie van de asperge- en blauwe bessenkwekerij Spitsbroek kregen. Met een rondleiding in de Oostpolderkreek in Sint-Laureins kwam men alles te weten over de Sentse Paling. ‘s Middags werd deze ook geproefd, met daarbij enkele bijpassende biertjes en uitleg van brouwerij Van Steenberge. Eindigen deden we in Brugge, bij The Chocolate Line Factory van Dominique Persoone.

LEKKER OOST-VLAAMS Lekker Oost-Vlaams is een platform dat aan de consument een globaal overzicht geeft van alle streek- en hoeveproducten in onze provincie.

Promotie voeren voor de Lekker Oost-Vlaamse streek- en hoeveproducten is één van de vier pijlers binnen Lekker Oost-Vlaams. Via sociale media, Facebook en Twitter trachten we de consument te bereiken. Hiervoor kregen we op 20 januari tips en tricks aangereikt door de dienst communicatie van de provincie Oost-Vlaanderen. Ook via nieuwsbrieven willen we zoveel mogelijk mensen bereiken.

PROMOTIE Naast deze kanalen beschikken we ook over de website www.lekkeroostvlaams.be. Een constante update van de website is noodzakelijk, zodat de consument over de gepaste informatie beschikt. Ook foto’s, informatie, nieuwe producenten die zich aanmelden, … dienen snel aangepast te worden. Er worden nu reeds meer dan 200 producenten vermeld. Enkele aanpassingen werden aan de webbouwer gevraagd om nog functioneler te werken. We bekeken waar er nog mogelijkheid is om uit te breiden en waar de hiaten zitten. Zo werden er enkele functies toegevoegd of aangepast. Op die manier kunnen we onze doelstellingen en acties breed communiceren naar een groot publiek. Binnenkort kan men opzoeken hoeveel en welke streek- en hoeveproducten een gemeente telt.

Om de vele promotionele acties te ondersteunen werden servetten, extra postkaartjes, beachflags, labels, banners, magneten, balpennen, ... bijgekocht. Ook lieten we zes nieuwe generieke beelden van lokale producten aanmaken, met de bijhorende postkaartjes. Deze zijn ook ter beschikking voor producenten/verenigingen die een actie inrichten. Producenten kunnen ten allen tijde bijkomend promotiemateriaal aanvragen. Hiervoor werd een bestelformulier opgemaakt en uitgestuurd. Een tiental aanvragen kwam reeds binnen.

De vernieuwde nieuwsbrief werd uitgezonden op 7 april, 18 mei en 24 augustus. Regelmatige posts op de social media zorgen voor dynamiek.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

Op 18 maart organiseerde Toerisme Oost-Vlaanderen in Sint-Niklaas haar 15e Infodag groepsuitstappen. 95 standhouders presenteerden er hun groepsaanbod aan ± 500 groepsverantwoordelijken uit Vlaanderen. Uit de eerste evaluaties blijkt dat het vernieuwde concept positief werd onthaald. De stand van Lekker Oost-Vlaams werd dan ook druk bezocht.

TOER LEKKER OOST-VLAAMS Op zondag 27 augustus 2017 organiseerden we, na een geslaagde editie in 2016, een tweede Toer Lekker Oost-Vlaams. Voor deze opendeurdag bij bedrijven en hoeves in Oost-Vlaanderen tekenden 26 streek- en hoeveproducenten present. Van 10 tot 18 uur kon men de bedrijven en hoeves vrij bezoeken. De bezoekers kregen een rondleiding met een woordje uitleg; hier en daar kreeg men ook inkijk in het productieproces of kon men proeven van het lekkers dat daar gemaakt werd. Net als bij de eerste editie werd ruim promotie gevoerd. Zo werd er een passend beeld gemaakt om de toer en de producten in beeld te brengen.

Met dit als basis maakten we flyers aan om te verspreiden bij de toeristische diensten, de deelnemende producenten, provinciale domeinen.

Elke deelnemende producent kreeg een uithangbord om het evenement aan te kondigen. Toerisme Oost-Vlaanderen stippelde verschillende fietsroutes uit tussen de deelnemers. Men kon de fietsroutes op voorhand afdrukken om mee te nemen onderweg. Een advertentie in De Zondag, een facebookactie en radiospots op Radio 2 vooraf en een filmpje en een fotoreportage achteraf moesten de Toer Lekker OostVlaams nog gekender maken. Een goede 6.000 mensen bezochten één of meerdere bedrijven en/of hoeves. Zowel de lokale producenten als

consumenten zijn overtuigd van dit leuke initiatief. We willen dit in de toekomst zeker herhalen, wellicht in kader van de Week van de Korte Keten. In 2018 richten we op zondag 26 augustus een wijntoer in waarbij enkel de Oost-Vlaamse wijnbouwers hun deuren openen.

STUURGROEP De stuurgroep Lekker Oost-Vlaams kwam driemaal bij elkaar, op 26 januari, op 1 juni en op 13 november 2017.

Telkenmale werd met de belangrijkste stakeholders (Boerenbond, Toerisme Oost-Vlaanderen, ABS, Ugent, horeca Oost-Vlaanderen, Landelijke Gilden, …) een stand van zaken overlopen en wierpen we een blik op de toekomst. Aanvullingen en ideeën door de stuurgroepleden worden meegenomen met de geplande activiteiten. De stuurgroep wordt interessant bevonden en men zal deze ook in de toekomst op regelmatige basis laten doorgaan, zo’n 2 à 3 keer per jaar. In het voorjaar van 2018 wordt een volgende stuurgroep vastgelegd.

SLOTEVENEMENT Dinsdag 5 december 2017 organiseerden we een slotevenement van het PDPO-project Lekker Oost-Vlaams.

De uitnodiging hiervoor werd ruim verspreid naar lokale streek- en hoeveproducenten, partners, de stuurgroep, belanghebbenden, … We mochten zo’n 80-tal perso-

Tijdens de toer Lekker Oost-Vlaams openden heel wat streekproducenten de deuren.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

31

Joris Van Duffel, zaakvoerder van Wijndomein Nobel, vertelt hoe hij de Oost-Vlaamse wijn op de kaart zet.

nen ontvangen. We verzamelden op wijndomein Nobel in Lochristi. Starten deden we met een verwelkoming door gedeputeerde Jozef Dauwe, eveneens voorzitter van EROV. Vervolgens lichtten we de acties toe die we ondernomen hebben gedurende de voorbije 2,5 jaar van het project. Zowel de publieksevenementen als promotionele acties werden toegelicht. In primeur stelden we de nieuwe publicatie ‘Wijnbouw in Oost-Vlaanderen’ voor. Hiervoor verrichtten we bij 11 Oost-Vlaamse wijnbouwers en 8 toekomstige een onderzoek en verzamelden we gegevens. Tenslotte blikten we ook vooruit naar de toekomst, waarbij we enkele succesvolle activiteiten ter promotie van de Oost-Vlaamse producten verder zullen zetten. Als afsluiter kon een receptie met OostVlaamse streekproducten, bereid door de kersverse Lekker Oost-Vlaamse ambassadeur Sir Catering, niet ontbreken. De genodigden kregen allen een goodiebag mee, met daarin onder andere een Oost-Vlaamse lekkernij en een exemplaar van de publicatie over de wijnbouw in Oost-Vlaanderen.

PROMOTEN VAN STREEKPRODUCTEN IN DE OOST-VLAAMSE REGIO’S Via verschillende activiteiten tracht EROV de aandacht voor lokale streekproducten te vergroten.

VLAAMSE ARDENNEN Het Leaderproject ‘Vlapas, distributie en promotie’ wil inspelen op de noden van zowel producenten uit de Vlaamse Ardennen als van de coöperatie Vlapas. Dit gebeurt via 5 acties, namelijk de ontwikkeling van een webshop en onderzoek naar mogelijke logistieke oplossingen, stimulatie van productuitwisseling en productcombinaties, het opstellen van een marketingplan, een gerichte doelgroepanalyse en tenslotte ook training en vorming op maat.

Op maandag 27 februari 2017 gingen we, samen met producenten uit de 3 coöperaties, op studiedag naar Lichtaart bij geitenboerderij De Polle. Zij zijn voorzitter van Distrikempen, een collectief van 8 producenten die hun streek- en hoeveproducenten samen aan de man brengen en laten bezorgen door een professionele distributeur.

MEETJESLAND Gelijkaardig met de acties in de Vlaamse Ardennen willen we in het Leaderproject in het Meetjesland ‘Webshop voor korte keten 2.0 en de relatie producent-consument’ een gebruiksvriendelijke webshop opstarten en een bijhorend logistiek systeem.

32

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

Een webshop is in ontwikkeling. Momenteel doorloopt de website enkele testfases. Ook het leadergebied in Grensregio Waasland wordt hierbij betrokken; zij kunnen dit meenemen voor hun vermarkting en communicatie en ook gebruik maken van diezelfde webshop, indien hiervoor interesse is.

De coöperatie mmm...eetjesland bestaat ondertussen 10 jaar. Dit werd gevierd op 27 april. Sinds 2007 verenigen tal van hoeve- en streekproducenten zich in de coöperatie mmm...eetjesland. Dit zorgt voor een serieuze meerwaarde voor zowel de producenten als de lokale economie in de regio. Men ging van start met een korte toelichting over het belang van de samenwerking, de evolutie van de coöperatie en een vooruitblik op de komende periode. Het programma voor het foodfestival dat plaatsvond op 7 mei lichtte men ook toe.

WAASLAND Het project ‘Korte keten Waasland, een duurzame samenwerking’ wil hoeve- en streekproducenten in de grensregio Waasland ondersteunen door het organiseren van samenwerking, welke verankerd wordt in een op te richten samenwerkingsverband. Er zal ook een consumentenonderzoek (B2B & B2C) gebeuren. Het project wil ook nagaan of bedrijven die momenteel nog niet actief zijn in de korte keten interesse hebben om deze stap te zetten en hen hierin begeleiden. Dit leidt tot een versterking van de lokale economie, een hoger gemeenschappelijk streekgevoel en tal van gezamenlijke acties.

Op 7 maart, 10 april, 15 mei en 12 juni 2017 werd er met de geïnteresseerde producenten nagedacht over promotie, eerstkomende activiteiten en de financiën, alsook over de vormingen die men wil volgen naar aanleiding van de op te richten coöperatie. Daarnaast werden ook de statuten en het huishoudelijk reglement onder de loep genomen.

Op 9 augustus werd de nieuwe coöperatie van streek- en hoeveproducenten, ondertussen de derde in Oost-Vlaanderen, aan de pers voorgesteld. ‘Smaak van Waas’ kende een schitterende start en plant nu zijn activiteiten voor het komende jaar.

KORTE KETEN Op woensdag 7 juni hadden we een overleg met de dienst ontwikkelingssamenwerking van de provincie Oost-Vlaanderen omtrent fairtrade gemeenten. We bekeken de stand van zaken: welke gemeenten zijn reeds fairtrade, welke gemeenten zijn op weg om deze titel te behalen en kunnen we bijstaan met de nodige hulp om op korte termijn de titel te behalen, en welke gemeenten kunnen we alsnog overtuigen om in dit project te stappen.

In 2018 organiseren de Vlaamse provincies een Week van de Korte Keten (van 26 mei tot en met 3 juni). In Oost-Vlaanderen organiseert Lekker Oost-Vlaams verschillende initiatieven in het kader van deze week. Op maandag 28 mei worden chef-koks uitgenodigd om langs te gaan bij verschillende streek- en hoeveproducenten uit de buurt van Temse. Bedoeling is dat de chef-koks op die manier het product en de producent beter leren kennen zodat deze lokale producten ook in de toekomst op het bord in de restaurants komen te liggen.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

Op zondag 3 juni 2018 plannen we opnieuw een Toer Lekker Oost-Vlaams in kader van de Week van de Korte Keten.

VLAM-LABEL: ERKENNING VOOR PRODUCENTEN De vergaderingen van de sectorgroep Streekproducten, waarin EROV zetelt, vonden plaats op 24 januari, 30 mei en 26 september. Vandaag zijn reeds 237 producten als Vlaams streekproduct erkend, waarvan 66 OostVlaamse (=28%). EROV zorgt voor de begeleiding van de Oost-Vlaamse dossiers. Er werden dit jaar 9 nieuwe producten uit Oost-Vlaanderen erkend: Geutelingen van bvba De Koek en van het Geutelingencomité uit Elst, Geraardsbergse mattentaarten uit Lierde, Tilly’s Gentse vlaai uit Wondelgem, Adriaan Brouwertaart uit Oudenaarde, advocaat en graanjenever van Filliers, Gentse mosterd van Tierenteyn-Verlent en Belgische speculaas van La Confiance.

Er zijn ook 9 Europese erkenningen, met voor Oost-Vlaanderen de Geraardsbergse mattentaart, de Oost-Vlaamse graanjenever O’de Flander en de Gentse azalea en Vlaamse laurier met een beschermde geografische aanduiding.

Op 24 april ging de jaarvergadering van de vzw Vlaamse streekproducten door samen met alle licentiehouders in cc Vredeberg te Lier, het Lierse vlaaike stond centraal.

Een Europees project werd door Vlam op 20 april ingediend met als titel : promotiecampagne BOB/BGA/GTS 2018-2020. Doelstelling is de bekendheid en erkenning van kwaliteitsregelingen van de Unie te verhogen en de veelheid, kwaliteit en diversiteit van deze producten in de kijker te zetten.

De idee is uitgewerkt met een generieke campagne rond het EU label (blauwe vlag met gele sterren), dit via producten illustreren, de consument het verhaal leren kennen, de consument nieuwsgierig maken. Het project werd in het najaar door de EU afgekeurd.

SMAAKKLASSEN Om kinderen en jongeren te sensibiliseren voor streeken hoeveproducten, richtte EROV smaakklassen in.

Deze driedaagse schooluitstap staat in het teken van gezonde, smaakvolle en streekgebonden voeding.

Smaakklassen dragen ertoe bij dat kinderen thuis meer willen koken, dat ze meer openstaan om te proeven en meer aandacht hebben voor gezonde streekgebonden voeding.

In 2017 konden leerlingen opnieuw kans maken op een gratis smaakklas. Een opdracht en wedstrijd wer-

33

den uitgeschreven in het najaar van 2016. De opdracht luidde dat de klas een verslag (foto’s, video, collage, reportage, tekening, ...) maakt van een activiteit over het thema Lekker Oost-Vlaams (Oost-Vlaamse streek- en hoeveproducten). Het initiatief en de uitwerking moeten steeds door de leerlingen klassikaal genomen en uitgevoerd worden. Hoe dit verslag van het initiatief gemaakt wordt, is helemaal vrij te kiezen. Zowel het idee, de uitvoering als de wijze waarop de reportage gemaakt werd, zijn belangrijke criteria. De klas kon, indien gewenst, gebruik maken van promotiemateriaal Lekker Oost-Vlaams.

Uit de evaluatie is gebleken dat zowel de school, de leerkrachten als de leerlingen dit een heel aangename en leerrijke ervaring vonden.

Er werden 6 inzendingen ingestuurd die een vijfkoppige jury beoordeelde op 3 criteria. Als winnaars kwamen het vijfde en zesde leerjaar van de vrije basisschool Beke uit Zomergem uit de bus. Zij mochten van 3 tot 5 mei op smaakklas in de Vlaamse Ardennen, met overnachting in CJT Ten Berg in Merelbeke. Starten deden de kinderen met een bezoek aan het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, in de namiddag gevolgd met een bezoek aan Kruiden Claus, beiden gelegen in Kruishoutem.

Op donderdag 4 mei maakten de leerlingen - onder begeleiding- hun eigen middagmaal klaar, aan de hand van streek- en hoeveproducten. In de namiddag speelden ze een smaakspel waarbij men meer te weten kwam over streekproducten, smaak, seizoensgroenten, … Op vrijdag brachten de leerlingen eerst nog een bezoek aan de mobiele fruitpers in Zevergem, om daarna af te sluiten met een kookworkshop bij Breydel in Gavere.

Met het Provinciaal Reglement met betrekking tot de subsidiëring van initiatieven voor de promotie van Oost-Vlaamse streekproducten steunt de provincie Oost-Vlaanderen verenigingen die op evenementen de Oost-Vlaamse streekproducten promoten. Voor het budgetjaar 2017 kregen 9 dossiers een betoelaging. Voor 5 dossiers kan pas in 2018 beoordeeld worden.

Tijdens de smaakklas gaan de leerlingen enthousiast zelf aan de slag met de lokale producten.

34

Van 30 mei tot en met 1 juni 2018, tijdens de Week van de Korte Keten, organiseren we een smaakklas voor leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar.

REGLEMENT TER PROMOTIE VAN STREEKPRODUCTEN

STREEKPRODUCTEN IN DE HORECA De stuurgroep Lekker Oost-Vlaams legde de criteria vast waaraan een zaak moet voldoen om als ambassadeur opgenomen te worden. Reglementen werden opgesteld. De terugkoppeling met en feedback van partners is essentieel. De bedoeling is om traiteurs, winkels, B&B’s en horecazaken die met Oost-Vlaamse streekproducten werken, te promoten als ambassadeur Lekker Oost-Vlaams.

Op woensdag 23 november 2016 organiseerden we voor de eerste keer een officiële huldiging van de ambassadeurs Lekker Oost-Vlaams. Afgelopen voorjaar gingen we na of deze ambassadeurs de Oost-Vlaamse

De nieuwe ambassadeurs Lekker Oost-Vlaams bij de huldiging in Flanders Expo.

streek- en hoeveproducten nog steeds hoog in het vaandel droegen, en gingen we tevens op zoek naar mogelijke nieuwe ambassadeurs.

Voor de tweede maal organiseerden we tijdens Horeca Expo, deze keer op dinsdag 21 november 2017, de officiële huldiging van de ambassadeurs Lekker Oost-Vlaams. We maken onderscheid tussen vier categorieën van ambassadeurs die zich dagdagelijks inzetten voor de promotie van de Oost-Vlaamse streek- en hoeveproducten. De reglementen stonden al op punt; het was dus uitkijken naar ondernemers die hiervoor in aanmerking komen. Meer bepaald zijn dit horecazaken die een Oost-Vlaams menu op de kaart zetten, of B&B’s en hotels die een Oost-Vlaams ontbijt of welkomstpakket aanbieden aan hun klanten, cateraars die een receptie met Oost-Vlaamse producten aanbieden, winkels met een ruim assortiment Oost-Vlaamse streek- en hoeveproducten of gemeentebesturen die met plaatselijke producenten samenwerken bv. op een receptie. Tijdens de speciale huldiging in Flanders Expo ontvingen zij de officiële titel van ambassadeur Lekker Oost-Vlaams en een bijhorend plaket. De ambassadeurs die we in 2017 huldigden zijn drie traiteurs (Very Food Catering uit Deinze, De Lage Vuurse uit Gent en Sir Catering uit Drongen), één streekwinkel (Sophie’s sweets & chocolates uit Gent), drie horecazaken (De Bokmolenhoeve uit Lokeren, De Huysmanhoeve uit Eeklo en C-Jules uit Zottegem) en twee Bed & Breakfasts (La Clé du Sud uit Merelbeke en Stokerij Van Damme uit Balegem). Vóór de huldiging gaf Philip Peeters, zaakvoerder van Randori Training, in zijn workshop nog inspiratie aan de aanwezigen mee omtrent “de kritische consument van vandaag”.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

DISTRIBUTIE VAN STREEKPRODUCTEN: REFRAME EROV is projectpartner in het Europees project REFRAME. Dit Interreg-project is een samenwerkingsverband tussen België, Nederland, Duitsland, Zweden en Denemarken met als doel nieuwe korte keten-initiatieven in de voedingssector uit te werken. Er worden regionale voedselketens uitgebouwd, waarbij producenten van streek- en hoeveproducten, verwerkers, distributeurs en grote consumenten met elkaar samenwerken. Dit betekent zoveel mogelijk producten in de regio produceren, meerwaarde creëren, verhandelen en consumeren.

In België worden de steden Oudenaarde en Roeselare uitgekozen om zo’n regionale voedselketen te lanceren.

In Oudenaarde en omgeving Vlaamse Ardennen werden alle producenten van streek- en hoeveproducten in kaart gebracht. Daarnaast werden de grootkeukens van woon-zorgcentra, scholen, bedrijven en het ziekenhuis in de stad Oudenaarde bevraagd naar hun bereidheid om te werken met lokale streek- en hoeveproducten.

In de eerste helft van 2017 werden de voedingsbedrijven uit de regio bevraagd naar hun interesse, capaciteit en mogelijkheid om grootkeukens te beleveren. Vraag en aanbod worden via een softwareprogramma op elkaar afgestemd en de noden en behoeften van beide partijen worden geïnventariseerd en aangepakt.

35

Er werd een stappenplan uitgewerkt waarbij lokale producenten van streek- en hoeveproducten uit Oost- en West-Vlaanderen de mogelijkheid krijgen om samen te werken met Bidfood. Op 20 december vond een meeting plaats met Bidfood en producenten van streek- en hoeveproducten in Brouwerij Liefmans in Oudenaarde.

Met een communicatiecampagne en website onder het motto “Lekker.Lokaal.Natuurlijk!” worden grootkeukens in de regio Oudenaarde en Roeselare geïnformeerd en gesensibiliseerd om te werken met streek- en hoeveproducten. Sodexo is alvast bereid om hieraan deel te nemen. Het doel is de betrokkenheid en motivatie om te werken met lokale producten in menu’s te vergroten.

De Economische Raad voor Oost-Vlaanderen werkt hiervoor samen met het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG). In Roeselare zijn Katholieke Hogeschool Vives en Inagro de stuwende krachten achter dit project.

INTERNATIONAAL KENNISNETWERK UITBOUWEN PISTOIA In het kader van de samenwerking met de provincie Pistoia werd op het druk bijgewoonde internationale congres Vestire il Paesaggio (14-15 juni) een presentatie gegeven over de sierteeltsector in Oost-Vlaanderen, met specifieke aandacht voor de Gentse azalea, een Europees erkend streekproduct. Op 15 juni vond bovendien een overleg plaats met de Leader-groep GAL Montagnappennino over Europees samenwerkingsproject rond landschap en streekproducten. Dit samenwerkingsproject wordt momenteel geconcretiseerd. Als gevolg van dit gesprek werd de dienst Landbouw en Platteland bovendien opgenomen in een Erasmus+ project dat door deze Leader-groep getrokken wordt.

In het najaar vonden twee meetings plaats waar good practices uitgewisseld werden. In de Balearen bracht Oost-Vlaanderen de case Homeland of Cycling naar voor (24-25 oktober). In Zuid-Limburg werd de communicatiestrategie StapAf voorgesteld (12-13 december).

INZETTEN OP PROFESSIONALISERING VAN STREEKPRODUCTEN EROV wil de Oost-Vlaamse kenniscluster rond voeding en de streekproducenten bij elkaar brengen. Op dinsdag 23 mei vond hiervoor een overlegvergadering plaats bij ILVO. Op woensdag 24 mei bij Ugent en Food2Know. In het voorjaar van 2018 wordt de samenwerking verder uitgewerkt en vinden seminaries plaats.

Tijdens diverse events (zoals de uitreiking van de labels aan de Lekker Oost-Vlaams ambassadeurs en de voorstelling van de publicatie Wijnbouw in Oost-Vlaanderen) werd een inhoudelijk luik met gastspreker gekoppeld aan het event. Om via deze weg ook in te zetten op de verdere professionalisering.

ONDERZOEK NAAR IMPLEMENTATIE NIEUWE TENDENSEN PUBLICATIE ‘DE WIJNBOUW IN OOST-VLAANDEREN’ In april 2014 werd een eerste publicatie ‘Wijnbouw in Oost-Vlaanderen’ uitgegeven. Het is een sector in volle evolutie en deze editie is ach-

BRANDTOUR Het project wisselt internationaal ervaringen uit over economische ontwikkeling en innovatie in de toeristische sector. EROV kan specifiek zijn expertise rond streekproducten inbrengen. Andere partners: Toscane (IT, trekker), Kreta (GR), Letland, Zuid-Limburg (NL), Balearen (SP).

Het project werd gelanceerd tijdens een meeting met de partners op 9 en 10 mei in Firenze.

Op 27 en 28 juni vond een meeting met de partners plaats in Gent. Elke regio stelde zijn SWOT- en sectoranalyse voor rond de toeristische en horeca-sector.

36

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

terhaald. In het voorjaar 2017 zijn verkennende gesprekken gevoerd over de evolutie in de sector en ook met nieuwe wijnbouwers in OostVlaanderen. Een geactualiseerde brochure werd in het najaar 2017 uitgebracht. De voorstelling van de brochure liep samen met het slotevenement van het PDPO-project Lekker Oost-Vlaams. Een grote groep belangstellenden was aanwezig in wijndomein Nobel op 5 december.

Acties in de Oost-Vlaamse wijnsector volgen.

O’DE FLANDER, OOST-VLAAMSE GRAANJENEVER De Orde van de Oost-Vlaamse Meester-Distillateurs vzw bundelt de krachten van tien Oost-Vlaamse jeneverproducenten en zet zich sinds 1990 in voor de erkenning van de verschillende Oost-Vlaamse graanjenevers. Deze erkenning wordt nagestreefd bij de officiële instanties op Vlaams niveau en op Europees vlak, thans een feit, maar vooral ook bij het publiek: de consument.

Voor de erkenning bij de consument is het maken van een authentieke en kwaliteitsvolle Oost-Vlaamse graanjenever een eerste basisvereiste. Hiervoor werd het kwaliteits- en herkomstlabel O’de Flander gecreëerd. Draagt een jenever dit O’de Flander label, dan is de consument er zeker van dat het gaat om een authentieke Oost-Vlaamse graanjenever.

De statutaire algemene vergadering van de Orde van de Oost-Vlaamse Meester-Distillateurs vzw werd gehouden op 17 januari in het Groot Vleeshuis, de raad van bestuur vergaderde op 17 januari, 1 juni en 4 oktober.

INRICHTEN VAN PROMOTIONELE ACTIVITEITEN JENEVERCURSUS De Economische Raad voor Oost-Vlaanderen en Syntra Midden-Vlaanderen organiseerden, in samenwerking met de Orde van de OostVlaamse Meester-Distillateurs en de Vlaamse Wijnacademie, voor het eerst een cursus Jeneverkenner in het najaar van 2005.

EROV nam als sociaaleconomische paraprovinciale instelling van het provinciebestuur het initiatief. Daarbij is samenwerking met Syntra Midden-Vlaanderen noodzakelijk gezien het doel en de werking van Syntra zowel naar een vakpubliek als naar het grote publiek toe en gezien het bestaan van de Wijnacademie.

Het grote succes van de vorige edities leidde tot de inrichting van een dertiende cursus in het voorjaar van 2017. Verschillende lesgevers werden ingezet om de cursus praktijkgericht te organiseren.

Er werden vier sessies gegeven met aansluitend een proef voor de deelnemers die alle sessies bijwoonden. Een officiële slotsessie met overhandiging van de getuigschriften en opname van de geslaagden is voorzien na de algemene vergadering van de Orde in 2018 tijdens een buitengewoon kapittel.

STREEKPRODUCTEN PROMOTEN

Een aparte folder met programma werd opgemaakt en ruim verspreid. Er namen in totaal 23 personen deel aan deze cursus Jeneverkenner. Deze grote groep bestond uit heel enthousiaste deelnemers. Zij legden met succes de proef af die bestaat uit een theoretisch en een praktisch deel.

Het programma was als volgt : • les 1: geschiedenis van jenever (16 maart -19.30 uur, te Balegem, stokerij Van Damme), docent Patrick Van Schandevijl van stokerij De Moor • les 2: productieproces van jenever (22 maart -19.30 uur, te SYNTRA Midden-Vlaanderen campus Gent), docent Filip Sax van graanstokerij Filliers • les 3: degustatietechnieken (30 maart –19.30 uur, te SYNTRA Midden-Vlaanderen campus Gent), docent Dominique Van de Velde (docent aan de Vlaamse Wijnacademie en expert in degustatietechnieken).

• les 4: jenevercocktails (20 april -19.30 uur, in Stokerij Bruggeman, Wiedauwkaai 56, Gent), door Shake&Serve Belgium : aanmaak van cocktails, rondleiding in het bedrijf en degustatie.

• Theoretische proef (27 april - 19.30 uur, bij Braeckman Graanstokerij in Oudenaarde) • Uitreiking certificaten deelname en Bijzonder Kapittel na de algemene vergadering begin 2018 De totale groep cursisten bestaat vandaag uit 225 enthousiaste ambassadeurs voor de graanjenever. Zij worden op de hoogte gehouden van alle O‘de Flander activiteiten.

Er wordt een volgende jenevercursus voorzien in het voorjaar 2018; de lessen worden op maandagavond ingepland om werknemers uit de horecasector beter te bereiken.

PROMOTIE OOST-VLAAMSE GRAANJENEVER O’DE FLANDER Golftornooi Vlaanderen-Nederland. Van 21 tot 23 juli vond het golftornooi Vlaanderen-Nederland plaats in Melsele.

Er werd gewerkt met O’de Flander graanjenever bij de kar met maatjes, voordien werd er steeds met Bols gewerkt.

Toer Lekker Oost-Vlaams. Op 27 augustus namen 2 leden van O’de Flander deel aan de toer namelijk Rubbens uit Wichelen en Mertens uit Zottegem.

Deelname Jaarbeurs Gent. Van 16 tot 24 september was O’de Flander aanwezig op de stand Lekker OostVlaams, volgens het vernieuwd concept. Er werd geen aparte stand voorzien maar alle O’de Flander graanjenevers stonden op de kaart en konden ook aangekocht worden. Een filmpje over O’de Flander werd op een scherm afgespeeld en zorgde voor extra promotie.

Kapittel van de Orde. De Orde van de Oost-Vlaamse Meester-Distillateurs organiseerde op 19 november

37

zijn 27ste Kapittel. Op deze editie lauwerde de Orde verschillende persoonlijkheden en horecazaken voor hun bijzondere verdiensten in het erkennen en promoten van O’de Flander, de Oost-Vlaamse graanjenever.

De intronisanten waren: Karel De Gucht, Minister van staat, Martine Verhoeve, gedeputeerde provincie OostVlaanderen, Tomas Legrand, algemeen directeur Artevelde Hogeschool, Jos Vermeiren, directeur Unizo OostVlaanderen, Sofie Vanrafelghem, biersommelier, Marc de Bel, jeugdauteur, Kurt Burgelman, zanger, componist, Dirk Borremans, jenever De Stoop, Danny De Vetter, organisator Europees schutterstreffen, Stijn Van Snick, Confrerie van de Geraardsbergse mattentaart, Jan Vanderghote, Confrerie van de tantes en nonkels van Valeir, Olivier Verlinden, Confrerie van de Hasseltse jenever en Antoine Janssens, Confrerie van de Roze Olifant.

Zeven horecazaken die minstens 2 verschillende O’de Flander jenevers op hun kaart zetten, ontvangen een plaket O’de Flander ambassadeur en een getuigschrift.

Uilenspiegel eetcafé te Gent, Trefpunt te Gent , Hotelschool Gent, Brugse ginclub te Brugge , ‘t Oud Liefken te Zomergem, De zoete zonde te Merelbeke en De Waterlijn te Knokke-Heist.

De Hotelschool Gent verzorgde de receptie. Alle aanwezigen konden proeven van de O’de Flander praline, gemaakt door Balerdon, en ontvingen een O’de Flander pin.

Jeneverfestival. In het weekend van 25 en 26 november was elke jeneverliefhebber welkom in het Groot Vleeshuis te Gent op de zevende editie van het Jeneverfestival. Voor slechts 5 euro inkom, kreeg de bezoeker drie bonnetjes De intronisanten op het 27ste kapittel van O’de Flander.

38

voor proevers en een O’de Flander druppelglaasje extra als aandenken.

Volgende producenten van het kwaliteitslabel O’de Flander waren aanwezig met hun Balegemse, De Stoop, Dirk Martens, Filliers, Hertekamp, Mertens, Peterman Platinum, Rubbens en Thyssen.

Zij presenteerden de O’de Flander Oost-Vlaamse graanjenever samen met hun rijke gamma andere jenevers: zoals fruitjenevers, creamjenevers en jeneverkoffie. Opnieuw stelden de producenten ook hun eigengemaakte Oost-Vlaamse gin voor, maar steeds werd het verhaal vervolledigd over de oorsprong van gin, zijnde jenever.

Er waren eveneens twee gratis workshop: ‘Cocktails met jenever’ door Rolf Schollaert van The Cocktail Nation en ‘Koken met jenever’ door Mia Ackaert van ‘Sur Mesure’. Er werd opnieuw samengewerkt met gidsenvereniging Gandante, die een geleide wandeling over ‘stoken en brouwen in Gent’ op het Jeneverfestival afsloot.

BELANGENBEHARTIGING De Europese Commissie gaf aan dat er een problematiek rond de aanpassing van de technische fiches voor jenever is. De commissie verwacht een verduidelijking van de ingediende technische fiches en stelde hiertoe diverse vragen die betrekking hadden op hetzij de productiewijze, hetzij de organoleptische kenmerken, hetzij de culturele, reputationele achtergrond of tradities. Een dossier voor de Europese erkenning van O’de Flander werd door Vinum&Spiritus op 8 juni opnieuw opgemaakt en ingediend teneinde de definitie te verlengen en het verschil met Hasseltse jenever vast te leggen. De diverse jeneverdossiers worden bekeken door de juridische dienst van DG AGRI. Dat is een vast deel van de te volgen procedure binnen AGRI voor de validatie. Vervolgens moeten de dossiers richting directie van AGRI voor finaal akkoord, dit wordt verwacht tegen het voorjaar 2018. Voor de toekomst is O’de Flander zeker bereid constructief mee te werken aan de oprichting van een soort “Belgische jeneverassociatie”, hetgeen het belang van ons streekproduct graanjenever zeker ten goede zal komen.

ALGEMENE VERGADERING EN RAAD VAN BESTUUR Samenstelling van de algemene vergadering van EROV op 31 december 2017. Leden van de raad van bestuur zijn aangeduid met een *.

Alici Dursun * Belon Dirk * Boels Alfred * Borms Jan * Buysse Marc * Coppens Mario * Cornelis Dirk Dauwe Jozef, gedeputeerde, voorzitter * Deconinck Marlies * De Bie Yvan * De Maere Kris *

De Roo Stijn * De Sutter Hilde * Denis RenĂŠ * Eeman Geert Gillis Riet * Hertog Peter, gedeputeerde * Maenhout Marleen * Muylaert Gerrit * Otte Dirk * Paermentier Kristof Turcksin Jean Benoit, tweede ondervoorzitter *

ECONOMISCHE RAAD VOOR OOST-VLAANDEREN

Van Boven Lena * Van Wiemeersch Dirk* Vandersteene Marjolein * Vanhaecke Arnold * Vercamer Alexander, eerste gedeputeerde Verhoeve Martine eerste ondervoorzitter * Willems Annick * Abbeloos Arie, ere-gedeputeerde en ere-voorzitter, raadgevende stem *

39

PAC Het Zuid • Woodrow Wilsonplein 2 • 9000 Gent T +32 9 267 86 10 • info@erov.be • www.erov.be