ΧΡΗΜΑ #456, Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022 by ethosMEDIA

ΧΡΗΜΑ

www.banks.com.gr

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Στον «αστερισμό» των επενδύσεων ΧΡΗΜΑ τ.456/ 01-02.2022

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Το “last mile” σηματοδοτεί τη νέα τηλεπικοινωνιακή «μάχη»

Γιώργος Μυλωνογιάννης Πρόεδρος ΔΣ, ΕΛΛΑΚΤΩΡ

X+7 R

563

SS POS RE

ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ P

ISSN 1105-0470

Οι προκλήσεις που άλλαξαν καθοριστικά τον τρόπο που λειτουργούν οι κατασκευαστικοί όμιλοι

S PO

21-0117

Με νέα μετοχική σύνθεση, νέα ηγεσία και κυρίως νέα εταιρική κουλτούρα, ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ αναζητά καινούργιες εμπειρίες και επενδυτικές ευκαιρίες στην καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες και την ενέργεια.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.456 / 01-02.2022 / € 6,00

Χρηματιστηριακές εταιρείες: Οι «πρωταγωνίστριες» στο Χρηματιστήριο της Αθήνας

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ E-MAIL ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ/ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ* ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ* ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘ. ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΑΦΜ ΔΟΥ E-MAIL ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ* ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ (ΟΔΟΣ, ΑΡΙΘΜΟΣ) ΠΟΛΗ/ΠΕΡΙΟΧΗ Τ.Κ. ΧΩΡΑ * ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά... οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ☐ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (6 ΤΕΥΧΗ) 30,00€

☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 50,00€

☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 80,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ☐ ΚΥΠΡΟΣ (6 ΤΕΥΧΗ) 100,00€

☐ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (6 ΤΕΥΧΗ) 150,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 60,00€

☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 110,00€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 15,00€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ Με τραπεζική κατάθεση ☐ ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ: Αρ. Λογαριασμού 089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192 ☐ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: Αρ. Λογαριασμού 5028-041137-461/ ΙΒΑΝ: GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461 Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το ονοματεπώνυμό σας στο καταθετήριο ή την επωνυμία της εταιρείας, σε περίπτωση εταιρικής συνδρομής. Για την κατοχύρωση της συνδρομής σας, παρακαλείστε όπως αποστείλετε το αποδεικτικό κατάθεσης στο e-mail: vassilikou.p@ethosmedia.eu

☐ ΜΕ ΕΠΙΤΑΓΗ *Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA Α.Ε., Λυσικράτους 64, 17674 Καλλιθέα Υπεύθυνη Συνδρομών: Βούλα Βασιλικού, 210 998 4908, vassilikou.p@ethosmedia.eu Αποδέχομαι πως τα προσωπικά μου στοιχεία θα τηρηθούν από την ethosMEDIA μόνο για τις ανάγκες αποστολής του περιοδικού ΧΡΗΜΑ, στο οποίο είμαι συνδρομητής. Η έντυπη έκδοση αποστέλλεται μέσω συνεργαζόμενης εταιρείας διανομής Τύπου. Η ψηφιακή έκδοση του περιοδικού, σε μορφή e-book, αποστέλλεται στο email που ορίστηκε στη φόρμα συνδρομής. Σε περίπτωση που έχετε ερωτήσεις σχετικά με την προστασία των δεδομένων σας και τα δικαιώματά σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κ. Γαλάτεια Μπασέα, στο τηλ. 210 998 4919, στο e-mail bassea.g@ethosmedia.eu ή εγγράφως στην ταχυδρομική διεύθυνση: Λυσικράτους 64, 17674, Καλλιθέα.

ΧΡΗΜΑ 1

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

εν αρχή...

Η Fed, η ECB και το νέο περιβάλλον

υνεδρίαση από την έκβαση της οποίας θα κριθούν πολλά και από τα καθ’ ημάς είναι αυτή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις 10 Μαρτίου. Εύλογη είναι η προσοχή που δίνει η Αθήνα, καθώς το ρευστό διεθνές περιβάλλον περιορίζει σημαντικά τα όποια περιθώρια ελιγμών έχει το οικονομικό επιτελείο. Στα κεντρικά της πλατείας Συντάγματος έχουν «κυκλώσει», μέρες τώρα, τη συγκεκριμένη ημερομηνία, καθώς οι πιέσεις στα ομόλογα τείνουν να παγιώσουν την αυξητική τάση στα κόστη χρήματος. Τα νέα μεγέθη αποδόσεων (υψηλότερα του 2%) ήρθαν για να μείνουν –και θα μείνουν– για το σύνολο του έτους, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα στις αγορές, με ό,τι αυτό θα σημαίνει για την οικονομία, την επιχειρηματικότητα και, προφανώς, την ίδια την κοινωνία. «Κυρία Λαγκάρντ, πηγαίνετε ακόμη για ψώνια;» ήταν η πρώτη ερώτηση που είχαν θέσει δημοσιογράφοι αμέσως μετά τη συνεδρίαση του Φεβρουαρίου. «Φυσικά, αγοράζω μόνη μου τα ψώνια και πληρώνω τους λογαριασμούς ρεύματος, φυσικού αερίου...» είχε απαντήσει η πρόεδρος της ΕΚΤ, επιχειρώντας να δείξει πως έχει συναίσθηση της κατάστασης, κυρίως όμως για να εστιάσει, για μία ακόμη φορά, σε ένα από τα καίρια αίτια που θεωρεί επιβαρυντικά. Η εκρηκτική άνοδος των τιμών της ενέργειας συνδυαστικά με την απορρύθμιση της εφοδιαστικής αλυσίδας πυροδοτούν την αύξηση των τιμών. Προφανώς, η Γαλλίδα αναφέρεται σε «πληθωρισμό κόστους», που ωστόσο επενεργεί τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Επιχειρεί να δικαιολογήσει τη θέση της όσον αφορά και στην επιτοκιακή πολιτική σε μια συγκυρία κατά την οποία ο ομόλογός της στη Fed «υποχρεώνεται» να ακολουθήσει ακόμη πιο επιθετική πολιτική. Μας αφορά το θέμα, προφανώς, για αυτό και η εκτίμηση της επικεφαλής της ΕΚΤ πως ο πληθωρισμός δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με την αύξηση των επιτοκίων ακούγεται με ανακούφιση στην Αθήνα. Έστω μέσω μόνο μιας ανάλογης τακτικής. «Εάν ενεργήσουμε βιαστικά τώρα, οι οικονομίες μας δεν θα ανέκαμπταν και οι θέσεις εργασίας θα κινδύνευαν...» συμπλήρωνε η Κριστίν Λαγκάρντ στην προσπάθειά της να προσδώσει και κοινωνικό πρόσημο στην πολιτική της Φραγκφούρτης. Προσώρας, η ΕΚΤ περιορίζεται σε σταδιακή μείωση στις καθαρές

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

αγορές ομολόγων, σε επιβεβαίωση της ολοκλήρωσης του έκτακτου προγράμματος τον Μάρτιο και της προσπάθειας διαχείρισης ενός πληθωρισμού που θα παραμείνει υψηλός για περισσότερο χρόνο από ό,τι είχε εκτιμηθεί. Λύνεται έτσι το πρόβλημα; Όταν, λόγου χάριν, η υψηλή τιμή της ενέργειας πυροδοτεί ντόμινο αυξήσεων στο λίπασμα, στα τρόφιμα κ.λπ. σε ολόκληρη την αλυσίδα, που, φτάνοντας στον καταναλωτή, μειώνει δραστικά την αγοραστική δύναμή του. Και μέσω αυτής στην κατανάλωση, τη ζήτηση και την παραγωγή. Σε κάθε περίπτωση, τόσο το οικονομικό επιτελείο όσο και η επιχειρηματικότητα αναγκάζονται να προσαρμόσουν την πολιτική τους στα νέα δεδομένα, με το «ακριβότερο κόστος χρήματος». Ήδη η καταρχήν «τιμολόγηση», με το 10ετές να ξεπερνά το 2,6%, «φλερτάροντας» με το 3%, είναι η νέα πραγματικότητα. Και σε αυτήν θα πρέπει να προσαρμοστεί η αγορά. Πρακτικά, υπάρχει κάποιος χρόνος προσαρμογής για την επιχειρηματικότητα και την οικονομία προτού περάσει και στην Ευρώπη η επιθετική πολιτική της Fed. Πόσος; Συνήθως 6-9 μήνες. Διάστημα που θα πρέπει να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η Αθήνα. Γι’ αυτό ο Μάρτιος προοιωνίζεται «θερμός», με την ΕΚΤ να συνεδριάζει στις 10 του μηνός, με τη Moody’s και την DBRS να βαθμολογούν την προοπτική της ελληνικής οικονομίας στις 18 Μαρτίου, διάστημα στο οποίο και ο ΟΔΔΗΧ έχει προγραμματισμένη τη δεύτερη «έξοδο» στις αγορές. • • •

Κ.Μ. Γελαντάλις

ΧΡΗΜΑ 3

06 INVESTOR’S GUIDE

Αλλαγή κατεύθυνσης στις αγορές

14 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Στον «αστερισμό» των επενδύσεων

26 ΑΠΟΝΟΜΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΧΡΗΜΑ 2021

Για 19η χρονιά αναδεικνύουν τους κορυφαίους του ελληνικού χρηματιστηρίου 4

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Χρηματιστηριακές εταιρείες: Οι «πρωταγωνίστριες» στο Χρηματιστήριο της Αθήνας

ΧΡΗΜΑ

www.banks.com.gr

τ.456/1-2.2022

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.456 / 01-02.2022 / € 6,00

περιεχόμενα

Στον «αστερισμό» των επενδύσεων ΧΡΗΜΑ τ.456/ 01-02.2022

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Το “last mile” σηματοδοτεί τη νέα τηλεπικοινωνιακή «μάχη»

Γιώργος Μυλωνογιάννης Πρόεδρος ΔΣ, ΕΛΛΑΚΤΩΡ

36 ~ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

SS POS RE

X+7

ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ 563

ISSN 1105-0470

Το “last mile” σηματοδοτεί τη νέα τηλεπικοινωνιακή «μάχη»

Οι προκλήσεις που άλλαξαν καθοριστικά το τρόπο που λειτουργούν οι κατασκευαστικοί όμιλοι

S PO

21-0117

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟY

50 ~ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ COFFEE BUSINESS AWARDS 2021

«Τεκτονικές» αλλαγές στην αγορά του καφέ έφεραν πανδημία και αύξηση κόστους

64 ~ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Οι «πρωταγωνίστριες» στο Χρηματιστήριο της Αθήνας

02 ~ ΕΝ ΑΡΧΗ: Η Fed, η ECB και το νέο περιβάλλον 78 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRS: Riot Blockchain 80 ~ ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ: Η ώρα των τραπεζών

ΧΡΗΜΑ

τεύχος Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2022 ISSN 1105-0470

Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

Κωνσταντίνος Ουζούνης CEO, ethosGROUP ouzounis.k@ethosmedia.eu Χρήστος Κώνστας Διευθυντής Σύνταξης konstas.c@ethosmedia.eu Κυρέλα Πέτρου Αρχισυντάκτρια petrou.k@ethosmedia.eu Συντάκτες Κ.Μ. Γελαντάλις banks-press@ethosmedia.eu

ιδιοκτησία

Νίκος Κωτσικόπουλος kotsikopoulos.n@ethosmedia.eu

Λυσικράτους 64, Καλλιθέα, Τ.Κ. 17674 T: 210 998 4950 E: banks-press@ethosmedia.eu www.ethosmedia.eu

Γιάννης Λεοντάρης john.leondaris@gmail.com Κώστας Παπαγρηγόρης kostasp76@gmail.com

www.ethosevents.eu

www.banks.com.gr

Στεφανία Σούκη stefaniasouki@gmail.com Ράντω Μανώλογλου Key Account Manager manologlou.r@ethosmedia.eu Δέσποινα Ροπόδη Advertising Executive ropodi.d@ethosmedia.eu Νίκος Αθανασίου Database Marketing athanasiou.n@ethosmedia.eu Βούλα Βασιλικού Υπεύθυνη Συνδρομών vassilikou.p@ethosmedia.eu

Νατάσσα Λαζαράκου Υπεύθυνη Λογιστηρίου lazarakou.n@ethosmedia.eu Φωτογραφία Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock Έλενα Χαραλάμπους Δημιουργικό zoegraph@gmx.net Αμαλία Λούβαρη Επιμέλεια - Διόρθωση louvari.a@ethosmedia.eu Εκτύπωση-ΒιβλιοδεσίαΣυσκευασία-Ένθεση Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

Γιούλη Μουτεβελή Διοικητική Υποστήριξη mouteveli.g@ethosmedia.eu

www.insuranceworld.gr

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Γιώργος Μυλωνογιάννης

www.virus.com.gr

Intelligence, not just news.

Πρόεδρος ΔΣ, ΕΛΛΑΚΤΩΡ

Οι προκλήσεις σε κατασκευές, ενέργεια, ακίνητα και διαχείριση απορριμμάτων άλλαξαν καθοριστικά τον τρόπο που λειτουργούν οι κατασκευαστικοί όμιλοι. ΧΡΗΜΑ 5

[φάκελος] Investor's Guide

Αλλαγή κατεύθυνσης στις αγορές Στροφή σε τράπεζες και εταιρείες με γεμάτο «ταμείο» Εναλλακτικές αναζητούν funds και επενδυτές

του Κ.Μ. Γελαντάλι

ε ανατροπές οδηγεί η αύξηση των επιτοκίων και το νέο επενδυτικό περιβάλλον, όπως αυτό διαμορφώνεται διεθνώς. Εμφανής, τις τελευταίες εβδομάδες, είναι η αλλαγή πλεύσης των κάθε λογής πανίσχυρων funds, καθώς προχωρούν σε αναδιάταξη των χαρτοφυλακίων τους, αναπροσαρμόζοντας τη σύνθεσή τους, με συνέπεια να έχει αυξηθεί η μεταβλητότητα των αγορών. Αλλαγή που φτάνει μέχρι την ελληνική αγορά και αποτυπώνεται ήδη στον χρηματιστηριακό «καθρέφτη», φέρνοντας σε θέση «οδηγού» τον τραπεζικό κλάδο. Ανοδικά κινείται ο κλάδος πανευρωπαϊκά, σε μια περίοδο κατά την οποία μετοχές εταιρειών τεχνολογίας, εισηγμένων με υψηλό δανεισμό και χαμηλή μόχλευση ιδίων κεφαλαίων έχουν βρεθεί στο στόχαστρο των πωλητών. Ενδεικτική είναι η άνοδος των «χρηματοοικονομικών» από την αρχή του έτους σε σχέση με

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

τη διόρθωση άλλων κλάδων (μείον ο δείκτης αναφοράς EuroStoxx 600), διαφοροποίηση που οφείλεται στη μεταφορά κεφαλαίων προς τον τραπεζικό κλάδο. Εύλογες είναι οι προσδοκίες των επενδυτικών οίκων πως το νέο επιτοκιακό περιβάλλον θα συμβάλει στην ενίσχυση των λειτουργικών εσόδων των τραπεζών και, συνακόλουθα, των καθαρών κερδών τους. Η προοπτική διεύρυνσης της πιστωτικής επέκτασης, και λόγω των σημαντικών επενδυτικών προγραμμάτων που θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν, συνδυαστικά με το ακριβότερο κόστος που θα δανείζουν οι τράπεζες, πυροδοτεί την ομοβροντία αγορών στα λεγόμενα financials. Στροφή σε διεθνές, πανευρωπαϊκό, επίπεδο, που έχει φτάσει ήδη και στην εγχώρια αγορά. Στο πλαίσιο των συστάσεων των επενδυτικών οίκων προς τους πελάτες τους, ο τραπεζικός κλάδος συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των κορυφαίων επιλογών, τάση που αφορά και τις μετοχές της Eurobank, της Εθνικής, της Alpha Bank και της Πειραιώς. Το χαμηλό σημείο εκκίνησης (τέλη Δεκεμβρίου-αρχές Ιανουαρίου), οι «ρηχές» αποτιμήσεις, τα σημαντικά βήματα προς την επενδυσιμότητα, η στήριξη των δανειστών –όπως για παράδειγμα η τελευταία παρέμβαση της ΕΚΤ με

σύσταση για την «επενδυτική βαθμίδα»– προσέλκυσαν σημαντικά επενδυτικά κεφάλαια. Εισροές σχεδόν 150 εκατομμυρίων μέχρι τις αρχές της εβδομάδας, που, πλέον, στο πλαίσιο της αναδιάταξης των χαρτοφυλακίων, τοποθετούνται και προς άλλες εισηγμένες. Άμεσης προτεραιότητας επιλογές αποτελούν όμιλοι με γεμάτο «ταμείο», εταιρείες με ισχυρό συντελεστή ιδίων κεφαλαίων/υποχρεώσεων-δανείων, γενικά εισηγμένες που δεν θα επιβαρυνθούν αισθητά από την αύξηση του κόστους χρήματος. Παράλληλα, εισροές καταγράφονται προς μετοχές εταιρειών κλάδων που ευνοούνται από τη διεθνή συγκυρία, όπου καλλιεργούνται προσδοκίες για μελλοντικά κέρδη, όπου προεξοφλείται το ενδεχόμενο επαναφοράς κλάδων κ.λπ. Ενδεικτικές είναι οι περιπτώσεις των ΟΤΕ, Mytilineos, Motor Oil, Aegean κ.ά. που, για διαφορετικούς λόγους η καθεμία μετοχή, βρίσκονται στο monitoring των ξένων funds. Αναλυτικότερα: ΟΤΕ: Με ισχυρές θετικές ελεύθερες ταμειακές ροές, ο όμιλος του ΟΤΕ αποτελεί επενδυτική σταθερά των ξένων, με τις πρόσφατες αγορές

τους να ανεβάζουν την τιμή της μετοχής στα υψηλά 14ετίας και την αποτίμηση πάνω από τα 18 δισεκατομμύρια. MYTILINEOS: Με γεμάτο «ταμείο», θετική σχέση υποχρεώσεων/κεφαλαίων, η εταιρεία Mytilineos ευνοείται και από το «ράλι» των τιμών στη διεθνή αγορά του αλουμινίου. Στις 3.500-4.000 δολ./τόνο η τιμή του μετάλλου, με την Goldman Sachs να δίνει τιμές-στόχο ακόμη και στις 5.000 δολ. και τον κλάδο να ενισχύεται διεθνώς, με ενδεικτικά τα νέα υψηλά της Alcoa πάνω από τα 70 δολάρια. Τάση που συμπεριλαμβάνει τη Mytilineos, όπως και άλλες εταιρείες του κλάδου, που μέσω αντιστάθμισης κινδύνου δεν επηρεάζονται τόσο από την επιβάρυνση του ενεργειακού κόστους. MOTOR OIL: Με θετικούς ποιοτικούς δείκτες και με το πετρέλαιο προς τα 100 δολ./βαρέλι, μόνο τυχαίες δεν είναι οι εισροές στη μετοχή της Motor Oil. Με συντελεστές όπως λ.χ. καθαρός δανεισμός/EBITDA και καθαρός δανεισμός/ίδια κεφάλαια, ο τίτλος του ομίλου έχει ανέβει πάνω από τα 14 ευρώ, καθώς ισχυροποιείται η ανοδική (long) τάση. AEGEAN: Σε «νέο τοπικό υψηλό» βρίσκεται η μετοχή της Aegean, ως απόρροια των εισροών funds που προσβλέπουν σε σταδιακό άνοιγμα της τουριστικής αγοράς. Καταλυτική για εται-

Στο πλαίσιο των συστάσεων των επενδυτικών οίκων προς τους πελάτες τους, ο τραπεζικός κλάδος συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των κορυφαίων επιλογών.

Για τις ελληνικές εταιρείες (εισηγμένες στο ΧΑ) συγκριτικό πλεονέκτημα αποτελεί η υγιής κεφαλαιακή τους διάρθρωση, καθώς για 35 από αυτές στα οικονομικά αποτελέσματά τους (εννεαμήνου 2021) καταγράφεται αρνητικός καθαρός δανεισμός (δηλαδή με τα μετρητά, τα χρηματοοικονομικά και άλλα ταμειακά στοιχεία μπορούσαν να αποπληρώσουν το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεών τους και να περισσέψουν χρήματα). Καρέλιας, ΕΥΔΑΠ, Πλαστικά Θράκης, Κρήτης, ΕΥΑΘ, Μουζάκης, Profile, Quest Holdings, Jumbo, Alpha Trust κ.ά. είναι περιπτώσεις ενδεικτικές αυτής της κατηγορίας. Οι αντοχές των ελληνικών εταιρειών αποτυπώνονται και σε άλλα επενδυτικά προϊόντα, όπως για παράδειγμα στα μετοχικά, μικτά αμοιβαία κεφάλαια. Κατηγορία που έχει ήδη αρχίσει να ενισχύεται με νέες εισροές σε ομολογιακά, χρηματοοικονομικά Α/Κ, με περιθώρια τοποθέ-

τησης από χαμηλότερα επίπεδα σε εταιρικά ομόλογα, που τις τελευταίες μέρες δέχθηκαν πιεστικές πωλήσεις. Σε περιόδους ακραίων μεταβολών, δημιουργούνται παγίδες/εγκλωβισμοί, αλλά και μεγάλες ευκαιρίες, για όποιον τοποθετηθεί στη διόρθωση. Ενδεικτική είναι η περίπτωση του εταιρικού ομολόγου της Aegean, που με την ανακοίνωση του πρώτου lockdown «προσγειώθηκε ανώμαλα» σε «βάθος» 58 μονάδων, από το οποίο «αναδύθηκε» για να ξαναφτάσει προς τις 95-98 σε σχετικά σύντομο διάστημα. Επίσης, συγκριτικό πλεονέκτημα για τις ελληνικές εταιρείες, όπου την περίοδο της “bull market” δεν ακολούθησαν την πρωτοφανή άνοδο τα χαμηλά σημεία εκκίνησης συνδυαστικά με την προοπτική επενδυτικών projects, που είτε υλοποιήθηκαν εσπευσμένα, λόγω της πανδημίας, είτε προγραμματίζονται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο κλάδος της πληροφορικής, που μπορεί να «έτρεξε» με τριψήφιο ποσοστό από τα χαμηλά Μαρτίου-Απριλίου 2020, αλλά ακόμη υπολείπεται αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Στον κλάδο προγραμματίζονται επενδύσεις δισεκατομμυρίων την τετραετία 2022-2025, που προφανώς θα ενισχύσουν τα οικονομικά αποτελέσματα εισηγμένων όπως η Quest Holdings, η Profile, η Space Hellas, η Byte, η Entersoft και άλλες του κλάδου. • • •

Για τις εισηγμένες στο ΧΑ συγκριτικό πλεονέκτημα αποτελεί η υγιής κεφαλαιακή τους διάρθρωση, καθώς για 35 από αυτές στα οικονομικά αποτελέσματα καταγράφεται αρνητικός καθαρός δανεισμός.

ΧΡΗΜΑ 7

φάκελος - Investor's Guide

ρείες του κλάδου –περιλαμβανομένης και της Aegean– ήταν αφενός οι προβλέψεις του επικεφαλής της TUI για επιστροφή στα μεγέθη του 2019 από φέτος (έναντι πρότερης για το 2023), αφετέρου η αποτίμηση της συμφωνίας Frontier-Spirit Airlines στις ΗΠΑ. Η δεύτερη, εταιρεία low cost, με ποιοτικούς δείκτες χειρότερους της ελληνικής αεροπορικής, «τιμολογήθηκε» στα 3,3 δισ. δολ., δίνοντας ένα μέτρο σύγκρισης (αναλογικότητας) για τον κλάδο, κυρίως για τις προοπτικές του, εάν και εφόσον «ξαναπετάξουν» αερομεταφορές και τουρισμός.

φάκελος - Investor's Guide

Οι προκλήσεις των διεθνών κεφαλαιαγορών για το 2022

ο 2021 αποδείχθηκε μία ακόμη εξαιρετική χρονιά για το σύνολο σχεδόν των διεθνών μετοχικών αγορών. Η παροχή ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες και η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική από τις κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων χωρών είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα τόσο στην τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης όσο και στις αποτιμήσεις των μετοχικών αξιών. Το 2022, το νέο επενδυτικό τοπίο μάς επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι, παράλληλα όμως μας υποχρεώνει στον επανακαθορισμό των δεδομένων και των κινδύνων που συνθέτουν την οικονομική πραγματικότητα. Οι έντονες διακυμάνσεις στις διεθνείς μετοχικές αγορές κατά τον πρώτο μήνα του έτους και οι πτωτικές τάσεις που επικράτησαν στους περισσότερους κλάδους, με σημαντική εξαίρεση αυτούς των εταιρειών ενέργειας και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, επιβεβαιώνουν (τουλάχιστον μέχρι στιγμής) τις εκτιμήσεις ότι το 2022 δεν θα αποτελέσει μια γραμμική συνέχεια του 2021. Οι εκτιμήσεις για ύφεση της πανδημίας και σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα βρίσκονται στην πρώτη θέση μεταξύ των θετικών παραγόντων για το τρέχον έτος. Χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν κάποιες αρνητικές εξελίξεις, η μετάλλαξη Όμικρον, με την υψηλή μεταδοτικότητα, αλλά και την ηπιότερη

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

στηριότητας στην Κίνα, που επιβάλλει το “zero covid policy”. Οι αρρυθμίες στην παραγωγική δραστηριότητα –απόρροια των μέτρων κατά της πανδημίας– συντηρούν χρονικά τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, με προφανείς επιπτώσεις στις τιμές των αγαθών, ωθώντας το επίπεδο του πληθωρισμού διεθνώς στα υψηλά δεκαετιών. Οι διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις ενισχύονται ακόμα περισσότερο από την αύξηση του κόστους ενέργειας, που έρχεται, μεταξύ άλλων, ως αποτέλεσμα των γεωπολιτικών εντάσεων, αλλά και πιθανών σφαλμάτων και παραλείψεων των ευρωπαϊκών, κυρίως, κυβερνήσεων στη διαδικασία της μετάβασης στην πράσινη οικονομία.

Υπό αυτές τις εξελίξεις, οι Κεντρικές Τράπεζες (πρωτίστως η FED των ΗΠΑ και δευτερευόντως η ΕCB των χωρών της ευρωζώνης) προχωρούν σε αναθεώρηση των αρχικών τους εκτιμήσεων περί «μεταβατικού» πληθωρισμού, με συνέπεια τη σημαντική αλλαγή στην πολιτική τους. Το κέντρο βάρους της νομισματικής πολιτικής μετατοπίζεται. Βασική προτεραιότητα αποτελεί, πλέον, ο έλεγχος των πληθωριστικών πιέσεων, που συνεπάγεται την παύση της πολιτικής «ποσοτικής χαλάρωσης»,

αλλά και τη σταδιακή μεταβολή του επιπέδου των παρεμβατικών επιτοκίων. Με την ταχύτητα και το τελικό μέγεθος της αλλαγής της νομισματικής πολιτικής να παραμένουν σε σημαντικό βαθμό ασαφή και τις πληθωριστικές προσδοκίες να ενισχύονται, οι αποδόσεις (yields) των κρατικών ομολόγων ενισχύονται (δηλαδή οι τιμές των ομολόγων υποχωρούν). Στοιχείο που, με τη σειρά του, πιέζει τις αποτιμήσεις των μετοχικών αξίων και αυξάνει τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις,

Πηγή: Bloomberg

του Ιωσήφ Παπαδογιάννη Διευθυντή Επενδύσεων, ALPHA TRUST

νόσηση από τη Δέλτα, αναμένεται να μετατοπίσει λίγο μόνο χρονικά την πλήρη λειτουργία των οικονομιών και κατ’ αυτόν τον τρόπο την οικονομική ανάπτυξη διεθνώς. Ανάπτυξη που αναμένεται να στηριχθεί σε σημαντικό βαθμό στην ισχυρή καταναλωτική δαπάνη (συνεπεία και του υψηλού επιπέδου ιδιωτικής αποταμίευσης στις ανεπτυγμένες οικονομίες) και, δευτερευόντως, στις σημαντικά χαμηλότερες από πέρσι, πλην όμως συνεχιζόμενες δημοσιονομικές παρεμβάσεις. Ωστόσο, αναμένεται να είναι αρκετά χαμηλότερη από εκείνη του 2021, τόσο εξαιτίας των προαναφερόμενων χαμηλότερων δημοσιονομικών δαπανών (στις ΗΠΑ κυρίως) όσο και λόγω του περιορισμού της οικονομικής δρα-

ΧΡΗΜΑ 9

φάκελος - Investor's Guide Οι θετικές εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η κεφαλαιακή ενίσχυση των ελληνικών τραπεζών μετά τις επιτυχείς αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και ο περιορισμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε μονοψήφια επίπεδα συνηγορούν στη διαμόρφωση αισιόδοξων επενδυτικών προσδοκιών. • • •

καθώς οι διεθνείς επενδυτές αναπροσαρμόζουν τα χαρτοφυλάκιά τους, κατευθυνόμενοι κυρίως προς τα ασφαλέστερα “value stocks”, που έχουν υστερήσει τα προηγούμενα χρόνια σε αποδόσεις. Με τα παραπάνω δεδομένα, η εξέλιξη στην κερδοφορία των εταιρειών (που, πάρα τις αβεβαιότητες και τους κινδύνους, εκτιμάται ότι θα είναι θετική από τους διεθνείς οίκους) θα είναι καθοριστική για την πορεία των αγορών. Στην Ευρώπη, που αυτήν τη στιγμή πλήττεται από τις υψηλές τιμές ενέργειας και τους σχετικούς με την Ουκρανία γεωπολιτικούς κινδύνους, η αναμενόμενη βελτίωση στους τομείς των υπηρεσιών, οι επενδύσεις στην πράσινη οικονομία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, που θα χρηματοδοτηθούν και από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς και η κλαδική διάρθρωση των οικονομιών και των αγορών που βασίζονται περισσότερο στους παραδοσιακούς τομείς και λιγότερο σε τομείς νέας τεχνολογίας, δημιουργούν κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα στην τρέχουσα συγκυρία. Στην Ελλάδα, η ισχυρή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας το 2021, στηριζόμενη στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης αλλά στην ανάκαμψη του τουρισμού, είχε ως αποτέλεσμα την ανάκτηση σημαντικού μέρους των απωλειών που προκάλεσε η πανδημία. Για το 2022 η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να είναι, για μία ακόμα χρονιά, ισχυρή. Η ανάκαμψη του τομέα των υπηρεσιών, και κυρίως των κλάδων που σχετίζονται με τον τουρισμό, αναμένεται να συνδράμει θετικά. Σημαντική επίδραση στο εγχώριο ΑΕΠ αναμένεται να έχει η αύξηση των επενδύσεων, που, μεταξύ άλλων, θα τροφοδοτηθούν και από τα κεφάλαια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης. 10

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Η ALPHA TRUST ιδρύθηκε το 1987 και δραστηριοποιείται σε Ελλάδα και Λουξεμβούργο. Εποπτεύεται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και είναι εισηγμένη στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών από την 1η Αυγούστου 2008. Το 2020 εντάχθηκε στην πρωτοβουλία “Principles for Responsible Investment” (PRI) με την ιδιότητα του “Investment Manager Signatory”.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ: Οι πληροφορίες και τα στοιχεία του παρόντος έχουν αντληθεί από αξιόπιστες πηγές, χωρίς να παρέχεται καμία εγγύηση για την ακρίβεια και την εγκυρότητά τους, οι δε εκτιμήσεις που τυχόν περιέχονται δεν συνιστούν καθ’ οιονδήποτε τρόπο ανάλυση, προτροπή (ή το αντίθετο) ή επενδυτική συμβουλή για πραγματοποίηση συναλλαγών. Η ALPHA TRUST δεν φέρει καμία ευθύνη για οποιαδήποτε επενδυτική κίνηση που ενδεχομένως πραγματοποιηθεί βάσει των εκτιμήσεων που δημοσιεύονται στο παρόν, καθώς η απόδοση των επενδύσεων είναι πιθανόν να αποβεί ζημιογόνος ή κερδοφόρος και συνεπώς σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι εγγυημένη.

Η αύξηση επιτοκίων ήδη τιμολογείται στα υφιστάμενα ομόλογα του Ηλία Ζαχαράκη, Chief Executive Officer, Fast Finance

ο τελευταίο διάστημα, σε ένα περιβάλλον μηδενικών επιτοκίων, «έχει γίνει της μόδας» η έκδοση νέων ομολογιακών εκδόσεων. Ακόμα και ξένες ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων έχουν βρει ευκαιρία και βρίσκουν χαμηλό δανεισμό στο ελληνικό χρηματιστήριο. Όπως όλα δείχνουν, όποιος πρόλαβε πρόλαβε… Πλέον, η αγορά έχει αρχίσει να προεξοφλεί την αύξηση επιτοκίων, με αποτέλεσμα αυτό να τιμολογείται ήδη στις υφιστάμενες εκδόσεις. Αν παρατηρήσει κάποιος τον πίνακα, θα δει ότι από τις αρχές του έτους οι απώλειες είναι από 0,5 έως 5%. Η περίπτωση της πρόσφατης εισαγωγής της Prodea είναι χαρακτηριστική, με την τιμή στο ταμπλό να πιάνει το 93. Το τελευταίο διάστημα, δεν έχει κανένα λόγο κάποιος να τοποθετήσει χρήματα σε νέες εκδόσεις με τόσο χαμηλό επιτόκιο.

Ήδη οι τιμολογήσεις σε αρκετές περιπτώσεις είναι αισθητά χαμηλές και στηρίζονται στη μεγάλη ζήτηση. Το ταμπλό προσφέρει πλουσιοπάροχα τιμές με πολύ καλύτερες αποδόσεις. Εντύπωση προκάλεσε η εισαγωγή του νέου ομολόγου της ΓΕΚ Τέρνα, που έδινε μικρότερη απόδοση στη νέα έκδοση από την τιμή διαπραγμάτευσης του παλαιού της ομολόγου. Άλλη μία περίπτωση,

Είναι λογικό, λοιπόν, απόπειρες νέων εκδόσεων να μην έχουν επιτυχία εύκολα με χαμηλό

επιτόκιο: α) γιατί οι επενδυτές μπορούν να βρουν καλύτερες αποδόσεις στο ταμπλό και β) γιατί με υπομονή λίγων μηνών, θα υπάρξουν εκδόσεις με υψηλότερα επιτόκια. Να σημειωθεί ότι αν κάποιος έχει τοποθετηθεί σε ένα ομόλογο στο 100 και διαπραγματεύεται στο 95 ή στο 97, αυτό δεν σημαίνει ότι η

εταιρεία έχει πρόβλημα, αλλά ότι η αγορά ήδη τιμολογεί μελλοντικές αυξήσεις επιτοκίων. Ο επενδυτής, παρ’ όλα αυτά, θα συνεχίσει να πληρώνεται το κουπόνι όπου και συμφώνησε, αν όμως για κάποιον λόγο πουλήσει, θα χάσει μέρος του αρχικού κεφαλαίου, λόγω της αλλαγής επιτοκίων. • • •

Αμοιβαία κεφάλαια: H μεταβλητότητα «δείχνει τα δόντια της» του Κώστα Σιαμπράκου, KS Meizon Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες

ιανύοντας ήδη το έτος 2022, η έντονη μεταβλητότητά του μας κάνει να αναπολούμε την προηγούμενη χρονιά, την οποία όχι μόνο χαρακτηρίζουμε «χρυσοφόρα» για τον ελληνικό θεσμό των αμοιβαίων κεφαλαίων, αλλά και «σταθμό» για τη σύγχρονη ιστορία του θεσμού. Όταν μιλάμε για «χρυσοφόρο» 2021, δεν αναφερόμαστε στις υψηλές αποδόσεις που πρόσφεραν αρκετές κατηγορίες Α/Κ. Αναφερόμαστε, πρωτίστως, στην επιβράβευση των επίμονων προσπαθειών που έκαναν οι ΑΕΔΑΚ στα χρόνια της κρίσης για την όσο το δυνατόν υψηλότερη διατήρηση ενεργητικού και την επιστροφή των μεριδιούχων προς τα Α/Κ όταν θα το επέτρεπαν οι συνθήκες. Ποιος μπορεί να ξεχάσει έναν τόσο σημαντικό τομέα θεσμικών επενδυτών, που κάθε οικονομία, όταν θέλει να λέγεται ανεπτυγμένη, πρέπει να τον διατηρεί σε υψηλά επίπεδα και όχι να τον αφήνει να «χαροπαλεύει». Ας μη λησμονούμε αξίες ενεργητικού της τάξεως των 6 δισ. ευρώ (π.χ. την τριετία 2016-2018), όταν μάλιστα στη δεκαετία του 2000 τα μεγέθη ήταν τριπλάσια ή και πενταπλάσια. Αυτό άρχισε να αλλάζει από το 2019, που ήταν έτος εκλογών και αλλαγής κυβέρνησης. Οι μεριδιούχοι άρχισαν να πιστεύουν ότι έρχονται καλύτερες ημέρες στην ελληνική οικονομία, παρακολουθώντας παράλληλα την πολύ καλή συνεχιζόμενη πορεία των ξένων επενδυτικών τίτλων. Το αποτέλεσμα ήταν η έναρξη των εισροών στον θεσμό, οι οποίες

μάλιστα δεν έγιναν μονόπλευρα σε κατηγορίες που δραστηριοποιούνται μόνο σε ελληνικούς τίτλους (όπως γινόταν στο παρελθόν), αλλά και σε ξένους. Οι επιθυμητές, λοιπόν, εισροές άρχισαν να γίνονται πραγματικότητα και να δημιουργούν διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια μεριδιούχων σε Α/Κ, τόσο με κατανομή επενδυτικού κινδύνου όσο και γεωγραφικού. Αν μη τι άλλο, ο καλύτερος χαρακτηρισμός για αυτήν τη συμπεριφορά είναι η λέξη «ωρίμανση». Σε μεγέθη εισροών, τα παραπάνω μεταφράζονται σε 583 εκατ. ευρώ για το 2019, 185 εκατ. ευρώ για το 2020 (παρότι η εμφάνιση της πανδημίας ενδιάμεσα τρομοκράτησε τους μεριδιούχους) και 2,5 δισ. ευρώ για το «χρυσοφόρο» έτος 2021. Οι εισροές, σε συνδυασμό με τις υψηλές αποδόσεις των περισσότερων κατηγοριών των Α/Κ οδήγησαν σε σχεδόν διπλασιασμό το μέγεθος του ενεργητικού από το 2016 (6,4 δισ. ευρώ) μέχρι το 2021 (11,2 δισ. ευρώ). Βέβαια, ο θεσμός έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει για να ανακτήσει τα χαμένα επενδυτικά κεφάλαια της δεκαετούς ελληνικής χρηματοοικονομικής κρίσης –τα σημερινά του μεγέθη, απλώς, βρίσκονται στα επίπεδα του 2009. Ή πόσες ακόμη προσπάθειες πρέπει να καταβληθούν και πόσες μακροοικονομικές συνθήκες να ικανοποιηθούν για να αγγίξει την κεφαλαιοποίηση των 25 δισ. ευρώ του 2005… Για την ιστορία, να αναφέρουμε ότι η μέση απόδοση της αγοράς των Α/Κ το 2021 ανήλθε

σε 8,61%, στην τριετία 2018-2021 σε 27,40%, στην πενταετία σε 26,81%, στην επταετία σε 34% και στη δεκαετία σε 92,20%. Ειδικότερα ως προς τις επιμέρους αποδόσεις, θα θέλαμε να κάνουμε μια μικρή αναφορά στους μεριδιούχους που πίστεψαν ότι δεν θα υπάρξει Grexit και τοποθετήθηκαν σε Α/Κ που επενδύουν άμεσα ή έμμεσα σε ελληνικούς τίτλους (άλλωστε στην πενταετία οι κατηγορίες που δραστηριοποιούνταν σε τίτλους του εξωτερικού απέφεραν σημαντικά κέρδη, ξεχωρίζοντας το ΑΚ ALPHA FOF COSMOS STARS USA METOXIKO Classic με απόδοση πενταετίας 84,95% και δεκαετίας 263,58%). Στην πενταετία, λοιπόν: Μέση απόδοση Ομολογιακών Α/Κ Ελλάδας 55,70% με πρώτο Α/Κ το ALPHA ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ Classic με 106,92%, Μικτά Α/Κ μέση απόδοση 41,35% με πρώτο το ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Euroinvest Μικτό Εσωτ. με 103,14% και Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας με μέση απόδοση 51,20% και πρώτο το 3K Α/Κ Greek Value Μετοχικό Εσωτ. με 103,14%. Αν, βέβαια, ανατρέξουμε στη δεκαετία, οι αποδόσεις βρίσκονται στη «στρατόσφαιρα»: Μέση απόδοση Ομολογιακών Α/Κ Ελλάδας 422,41% με πρώτο το EUROBANK (LF) Greek Government Bond Fund με 686,39%, Μικτά Α/Κ μέση απόδοση 118,16% ξεχωρίζοντας το ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Euroinvest Μικτό Εσωτ. με 339,21% και Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας μέση απόδοση 82,77% με πρώτο το ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτ. (R) με 258,96%. ΧΡΗΜΑ 11

φάκελος - Investor's Guide

αυτήν τη φορά σε over the counter ομόλογο, αυτό του Ελλάκτορα, που διαπραγματεύεται σε τιμές κοντά στο 85 με ένα κουπόνι 6,375%, εκτοξεύοντας την απόδοση στο 12%, σήμερα.

φάκελος - Investor's Guide Επειδή όμως οι παρελθοντικές αποδόσεις δεν διασφαλίζουν τις μελλοντικές, οι μεριδιούχοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί για το τρέχον έτος (και όχι μόνο), με κύριο γνώμονα των τοποθετήσεών τους το επενδυτικό τους προφίλ και τη μέγιστη δυνατή διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου τους. Ήδη, μέχρι τις 8 Φεβρουαρίου 2022, με τη μεταβλητότητα να «δείχνει τα δόντια της», το ενεργητικό παλινδρομεί πέριξ των 11,100 δισ. ευρώ και οι περισσότερες κατηγορίες καταγράφουν αρνητικές μέσες αποδόσεις –με ευχάρι-

στη θετική έκπληξη τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας. Όμως, η επενδυτική διάθεση των μεριδιούχων παραμένει εδώ, με εισροές 131,877 εκατ. ευρώ. Η πρόβλεψή μας είναι ότι οι φετινές εισροές θα κινηθούν προς το ήμισυ της αξίας του 2021. Μέχρι στιγμής, επαληθευόμαστε, καθώς στο ανάλογο περσινό διάστημα (8 Φεβρουαρίου) η αξία είχε αγγίξει τα 228,145 δισ. ευρώ. Θεωρούμε ότι σε ένταση εισροών θα ξεχωρίσουν τα Μικτά Α/Κ, τα FoF Μικτά, τα FoF Μετοχικά και τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας (παρότι ξεκίνησαν τη χρονιά με εκροές 26 εκατ. ευρώ).

Στον αντίποδα, τις μεγαλύτερες εκροές, μάλλον, θα υποστούν τα Ομολογιακά Α/Κ Ελλάδας και λοιπές ομολογιακές κατηγορίες (τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του έτους). Παρά τα, πλέον, γνωστά τεράστια ζητήματα του 2022, όπως η έκβαση πανδημίας, ο πληθωρισμός, οι αυξήσεις των επιτοκίων, τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας και της Ρωσίας-Ουκρανίας κ.λπ., ευελπιστούμε ότι το τέλος της χρονιάς θα κλείσει με «χαμόγελα» για τον ελληνικό θεσμό των αμοιβαίων κεφαλαίων. • • •

ΜΕΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΟΣΕΚΑ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 2011 - 2021

ΜΕΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΑΓΟΡΑΣ

Funds of Funds Μετοχικά Funds of Funds Μικτά Funds of Funds Ομολογιακά ΑΚΧΑ Κυμαινόμενης ΚΑΕ Μετοχικά ΑΚ Αμερικής Μετοχικά ΑΚ Αναπτυγμένων Αγορών Μετοχικά ΑΚ Αναπτυσσομένων Αγορών Μετοχικά ΑΚ Δείκτη Μετοχικά ΑΚ Διεθνή Μετοχικά ΑΚ Ελλάδας Μετοχικά ΑΚ Ευρωζώνης Μικτά Αμοιβαία Κεφάλαια Ομολογιακά ΑΚ Διεθνή Ομολογιακά ΑΚ Ελλάδας Ομολογιακά ΑΚ Κρατικά - Αναπτυγμένων Χωρών Ομολογιακά ΑΚ Κρατικά - Αναπτυσσόμενων Χωρών Ομολογιακά ΑΚ μη Κρατικά Επενδυτικής Διαβάθμισης Σύνθετα ΑΚ Absolute Return Σύνθετα ΑΚ Ειδικού Τύπου ΜΕΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΑΓΟΡΑΣ

Μέση Απόδοση ΕΤΟΣ 31/12/20 31/12/21 16,20 % 8,98 % 0,09 % -0,52 % 24,56 % 23,46 % 19,34 % 13,65 % 18,19 % 16,66 % 17,93 % 8,22 % 1,64 % -0,15 % -0,09 % -3,62 % 0,07 % 0,14 % -1,14 % 8,61 %

Μέση Απόδοση 3ΕΤΙΑΣ 31/12/18 31/12/21 49,54 % 22,81 % 5,91 % -0,66 % 74,56 % 55,30 % 24,48 % 39,29 % 57,63 % 50,47 % 38,57 % 32,15 % 5,64 % 29,47 % 7,53 % 4,04 % 4,72 % 4,66 % 14,49 % 27,40 %

Μέση Απόδοση 5ΕΤΙΑΣ 31/12/16 31/12/21 45,70 % 21,26 % 2,16 % 1,03 % 63,90 % 50,53 % 17,75 % 29,78 % 59,55 % 51,20 % 24,32 % 41,35 % 5,98 % 55,70 % 9,84 % 1,82 % -0,36 % 7,17 % 20,76 % 26,81 %

ΟΙ ΟΣΕΚΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ Η κατηγοριοποίηση των ΟΣΕΚΑ διαφοροποιήθηκε από τις 11/7/2011 Πηγή: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών. Επεξεργασία στοιχείων: Κώστας Σιαμπράκος 12

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Μέση Απόδοση 7ΕΤΙΑΣ 31/12/14 31/12/21 60,01 % 30,96 % 4,43 % 3,25 % 92,06 % 75,87 % 28,15 % -3,21 % 82,82 % 28,60 % 29,30 % 45,72 % 8,93 % 97,46 % 20,24 % 1,69 % 2,18 % 9,32 % 28,14 % 34,00 %

Μέση Απόδοση 10ΕΤΙΑΣ 31/12/11 31/12/21 124,77 % 95,69 % 17,35 % 13,75 % 198,99 % 151,74 % 16,73 % -0,66 % 128,84 % 82,77 % 80,02 % 118,16 % 28,41 % 422,41 % 24,16 % 14,75 % 17,80 % 29,03 % 188,68 % 92,28 %

ΧΡΗΜΑ 13

[φάκελος] Επενδύσεις

Στον «αστερισμό» των επενδύσεων

του Νίκου Κωτσικόπουλου

ο 2021 ήταν η πρώτη χρονιά αποκάλυψης για τις δυνατότητες που έχει η Ελλάδα να προσελκύσει νέες, σοβαρές, μεγάλες και μικρές επενδύσεις, που θα αλλάξουν άρδην την εικόνα της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια, καθώς και το 2022 μπήκε δυναμικά, με πλήθος deals, και το κλίμα παραμένει θερμό. Οι επενδύσεις, είτε αφορούν σε εκσυγχρονισμό και εμπλουτισμό των υποδομών είτε σε κλάδους αιχμής που δημιουργούν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, είναι μονόδρομος. Είναι το «κλειδί» για να γυρίσει σελίδα η χώρα, να αφήσει πίσω της ένα τεράστιο επενδυτικό κενό, που σχετίζεται τόσο με τον παραγόμενο πλούτο και το ΑΕΠ της χώρας όσο και με τη βελτίωση των εισοδημάτων και της οικονομικής θέσης κάθε Έλληνα πολίτη, αλλά και με τη δημιουργία νέων και καλύτερων θέσεων εργασίας. 14

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

H πληθώρα των συμφωνιών που κλείστηκαν πέρσι υπολογίζεται πως αντιστοιχούν στο 6% του ΑΕΠ

Ήδη, το 2021, η Ελλάδα έκανε αυτό το αποφασιστικό πρώτο βήμα: Από την ανυπαρξία του επενδυτικού κενού ετών και τον «βάλτο» της πανδημίας, που προστέθηκε στα χρόνια της κρίσης, έφθασε να είναι πρωταθλήτρια στην ανάπτυξη στην Ευρώπη, με αύξηση-ρεκόρ στην άνοδο του ΑΕΠ. Αυτό έγινε φανερό ακόμη και από τις εισροές στις άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ). Οι ΑΞΕ, μάλιστα, μετρούν μόνο τα ποσά που καταβάλλονται για τη δημιουργία μιας επένδυσης και όχι, για παράδειγμα, για την αγορά μετοχών ή ομολόγων, με τα οποία οι ξένοι επενδυτές

δανείζουν επιχειρήσεις ή το Δημόσιο. Το εντυπωσιακό άλμα στις άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) της τάξης του 74,3% που σημείωσε η Ελλάδα το 2021, με καθαρές εισροές άμεσων επενδύσεων οι οποίες ξεπέρασαν τα 5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, έχει, λοιπόν, μεγάλη σημασία. Γιατί αν ένας επενδυτής αποκτά μερίδιο σε μια εισηγμένη εταιρεία, αυτό δεν είναι άμεση επένδυση, αλλά υποχρεωτικά θα συνοδευτεί και από άλλες επενδύσεις που πρέπει να κάνει σε προσωπικό και γραφεία, για να μπορεί να παρακολουθεί την πορεία

όσο το δυνατόν ταχύτερα όλα εκείνα που θα έφερναν τη χώρα σε επίπεδο να ανταγωνιστεί τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παρά τις αντιξοότητες που προκάλεσε η πανδημία, η Enterprise Greece συνέχισε το σημαντικό έργο που επιτελείται το τελευταίο διάστημα στον συγκεκριμένο τομέα, με τη διοργάνωση στοχευμένων εκδηλώσεων προώθησης των επενδυτικών ευκαιριών της χώρας, διαδικτυακών συναντήσεων εργασίας, επιχειρηματικών αποστολών, παρεμβάσεων και ομιλιών σε διεθνή φόρουμ. Αναφερόμενος στην εντυπωσιακή αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα, ο διευθύνων σύμβουλος της Enterprise Greece, Γιώργος Φιλιόπουλος, δήλωσε: «Η εικόνα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού έχει αλλάξει σε εντυπωσιακό βαθμό και πλέον βρίσκεται ανάμεσα στους πιο ελκυστικούς προορισμούς επενδύσεων στην Ευρώπη. Ως Enterprise Greece, παρακολουθούμε σε ετήσια βάση τις διεθνείς τάσεις, αλλά και τις

Οι επενδύσεις, είτε αφορούν σε εκσυγχρονισμό και εμπλουτισμό των υποδομών είτε σε κλάδους αιχμής, είναι μονόδρομος. Πρόκειται για επίπεδα-ρεκόρ. Είναι οι μεγαλύτερες καθαρές εισροές ΑΞΕ από το έτος 2002 και, σύμφωνα με την Enterprise Greece, «επιβεβαιώνουν την ανοδική πορεία της ελληνικής οικονομίας και την επιτυχημένη προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία χρόνια για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα». Μάλιστα η αύξηση αγγίζει το 13% συγκρινόμενη με την προ Covid χρονιά 2019, η οποία ήταν επίσης ένα έτος-ρεκόρ, με πάνω από 4 δισ. ευρώ (4.472,9 εκατ. ευρώ) ΑΞΕ. Ο ρόλος της Ελληνικής Εταιρείας Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου (Enterprise Greece) ήταν καταλυτικός. Καταλυτική ήταν επίσης η αλλαγή νοοτροπίας, με τις προσπάθειες να συντονίζονται και να κατευθύνονται ώστε να παραμερίζονται κάθε είδους γραφειοκρατικά εμπόδια, ενώ στο βάθος έτρεχε παράλληλα και αδιάκοπα η δουλειά από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το επιτελείο του υπουργού Κυριάκου Πιερρακάκη για να γίνουν

φάκελος - Eπενδύσεις

της επένδυσής του. Αυτά είναι κεφάλαια που μπαίνουν στην οικονομία και δαπανώνται, δημιουργώντας τζίρους, φορολογία και ΑΕΠ, ενώ δημιουργούν θέσεις εργασίας. Κι ενώ, από μόνο του, το στοιχείο αυτό των 5 δισ. ευρώ είναι εντυπωσιακό, δεν αποδίδει καν δικαιοσύνη, καθώς υπάρχουν επενδύσεις σε προκαταρκτικά στάδια κι άλλες που έχουν ξεκινήσει ή «τρέχουν» για τις οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εισροές κεφαλαίων και δεν έχουν μετρηθεί ακόμη, αν και ασφαλώς η υποδομή της δουλειάς που έχει γίνει είναι σημαντική και θα φανεί. Όπως υπογραμμίζεται σε ανακοίνωση της Ελληνικής Εταιρείας Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου (Enterprise Greece), σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε η Τράπεζα της Ελλάδος, οι καθαρές εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα για το σύνολο του 2021 ξεπέρασαν τα 5 δισ. ευρώ (5.055,9 εκατ. ευρώ), έναντι 2,9 δισ. (2.900,9 εκατ. ευρώ) το ίδιο διάστημα του 2020.

εγχώριες εξελίξεις, και βάσει αυτών διαμορφώνουμε τη στρατηγική μας στην προέλκυση νέων, παραγωγικών επενδύσεων, εστιάζοντας στους τομείς όπου παρατηρείται πιο έντονο ενδιαφέρον και σημαντικές προοπτικές». Ονόματα-«μαγνήτες» Οι επιχειρηματικές συμφωνίες του 2021, τα πρώτα deals του 2022, η λειτουργία μόνιμων γραφείων σε μερικά από τα πανίσχυρα επενδυτικά σπίτια, η έλευση στην Ελλάδα κορυφαίων παραγόντων, όπως οι επικεφαλής της JP Morgan, της Pfizer και της Deutsche Telekom, μεγάλων deal makers και ανθρώπων του «διεθνούς κεφαλαίου», είναι στοιχεία ενδεικτικά της δυναμικής που έχει αρχίσει να αποκτά η εγχώρια οικονομία και επιχειρηματικότητα. H πληθώρα των συμφωνιών που κλείστηκαν πέρσι με συγκεκριμένες εμβληματικές περιπτώσεις υπολογίζεται πως αντιστοιχούν στο 6% του ΑΕΠ, με 9 πιο μεγάλες να ξεπερνούν σε αξία τα 10,3 δισ. ευρώ αν συνυπολογιστούν και οι χρηματιστηριακές επενδύσεις. Πρωταγωνιστές είναι μερικά από τα ισχυρά ονόματα της διεθνούς κοινότητας των equity funds, με το CVC Capital να αποκτά, μετά την Εθνική Ασφαλιστική, και τη Vivartia, στον κλάδο τροφίμων και ειδών διατροφής, αλλά να γίνεται και στρατηγικός εταίρος της ΔΕΗ. Η BC Partners συνεχίζει να κλείνει deals εξαγοράζοντας την Wind και βέβαια το αυστραλιανό Macquarie παίρνει το 49% του ΔΕΔΔΗΕ, η ItalGas εξαγοράζει τη ΔΕΠΑ Υποδομών, η Mondelez την Chipita, το Partners Group τη Pharmathen, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την Egis αναλαμβάνουν την «Εγνατία Οδό», το ΝΝ Group εξαγοράζει την ασφαλιστική MetLife και στη συνέχεια η Allianz την Ευρωπαϊκή Πίστη. Πολλές και σημαντικές είναι οι συμφωνίες σε όλους τους κλάδους αιχμής, με επίκεντρο την ενέργεια, την πληροφορική και τον τουρισμό. Δεν είναι τυχαίο πως, το 2021, σύμφωνα με ΧΡΗΜΑ 15

φάκελος - Επενδύσεις «Η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον Όμιλο Deutsche Telekom. Πιστεύουμε στις αναπτυξιακές της προοπτικές και επενδύουμε δυναμικά στο μέλλον της. Αξιοποιούμε την τεχνογνωσία και το ειδικό βάρος ενός ομίλου παγκόσμιου βεληνεκούς, για να στηρίξουμε το όραμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Αυτό επιβεβαιώνουμε έμπρακτα με την παρουσία μας σήμερα εδώ» δήλωσε ο Tim Höttges. στοιχεία μελέτης της ΕΥ, η Ελλάδα ανέβηκε στην 8η θέση μεταξύ των 10 πιο ελκυστικών προορισμών, για πρώτη φορά, και στη σειρά μετά από χώρες όπως το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο και πάνω από χώρες όπως η Φινλανδία ή η Βουλγαρία, που, λόγω μικρού κόστους, είναι ελκυστικός προορισμός. Κι είναι εντυπωσιακό το ότι το 10% των ερωτηθέντων στην έρευνα κατατάσσουν την Ελλάδα μεταξύ των πιο ελκυστικών προορισμών, μετά τις έξι ισχυρότερες οικονομίες της Ευρώπης, με ελκυστικότερους φορολογικούς συντελεστές. Η Deutsche Telekom, τα 3 δισ. ευρώ των επενδύσεων και ο Tim Höttges Οι επενδύσεις 3 δισ. ευρώ της DT είχαν ανακοινωθεί από τον Δεκέμβριο. Ο ισχυρός άνδρας του ομίλου ήρθε στην Αθήνα για να περάσει το μήνυμα πόσο «καυτός» επενδυτικός προορισμός είναι αυτήν την περίοδο η Ελλάδα. Ο CEO του Ομίλου Deutsche Telekom, Tim Höttges, σε συνέχεια της ανακοίνωσης του στρατηγικού πλάνου του Ομίλου ΟΤΕ, που θα φέρει το FTTH σε 3 εκατομμύρια σπίτια και επιχειρήσεις, πραγματοποίησε επίσκεψη σε έργα εγκατάστασης δικτύου οπτικών ινών (FTTH) στην Ελλάδα. Το πλάνο για το ψηφιακό μέλλον της χώρας είχε γίνει γνωστό τον περασμένο Δεκέμβριο. Ο ΟΤΕ ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε σημαντική αύξηση των συνολικών επενδύσεων πάνω από 3 δισ. ευρώ μέχρι το 2027, για να καλύψει περίπου τα δύο τρίτα των γραμμών της Ελλάδας με οπτική ίνα μέχρι κάθε σπίτι. Σήμερα, οι γραμμές FTTH του Ομίλου ΟΤΕ ανέρχονται σε περίπου 560 χιλιάδες. 16

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Μαζί με τον Tim Höttges, στα έργα εγκατάστασης δικτύου οπτικών ινών βρέθηκαν η επικεφαλής της Deutsche Telekom για την Ευρώπη, Dominique Leroy, και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΟΤΕ, Μιχάλης Τσαμάζ. «Η ταχεία ανάπτυξη του δικτύου FTTH στην Ελλάδα από τον Όμιλο ΟΤΕ είναι στην καρδιά της πελατοκεντρικής μας φιλοσοφίας. Είναι προϋπόθεση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, της κοινωνίας και των επιχειρήσεων και έχει αναμφισβήτητη θετική επίδραση στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Το FTTH θα συμβάλει στην ψηφιακή ανάπτυξη της χώρας και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της στην Ευρώπη» δήλωσε η Dominique Leroy.

Οι καθαρές εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα για το σύνολο του 2021 ξεπέρασαν τα 5 δισ. ευρώ. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΟΤΕ, Μιχάλης Τσαμάζ, δήλωσε σχετικά: «Συνεπείς στη δέσμευσή μας, επιταχύνουμε την υλοποίηση του δικτύου οπτικών ινών μέχρι το σπίτι και την επιχείρηση, δημιουργώντας τις υποδομές που θα καλύψουν τις ψηφιακές ανάγκες της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες. Είναι ένα δύσκολο έργο, με τεράστια σημασία για τη χώρα, και συνάμα μια μεγάλη πρόκληση για τον Όμιλο ΟΤΕ. Είμαι σίγουρος ότι θα επιτύχουμε». Ο Jamie Dimon, η JP Morgan και η Viva Πάταγο έκανε το μεγάλο deal εξαγοράς του 48,5% της Viva Wallet από την JP Morgan, με τίμημα σχεδόν 1 δισ. δολ., που ανακοινώθηκε τις τελευταίες ημέρες του Ιανουαρίου. Το deal έκανε τον γύρο του κόσμου, έβαλε την Ελλάδα στον χάρτη των μεγάλων deals του δισεκατομμυρίου, στην τεχνολογία και στις fintech και δεν είναι τυχαίο που αποτέλεσε τον προάγγελο άλλων τεχνολογικών deals. Τα οποία μάλιστα είναι απλά «το πρώτο κύμα», γιατί θα ακολουθήσουν κι άλλα. Μόλις δύο μέρες μετά, πέρασε το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου ο ισχυρότερος τραπεζίτης του κόσμου, ο ελληνικής καταγωγής «δαιμόνιος Jamie Dimon», για να μιλήσει με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να του πει πως ενδιαφέρεται να συνεχίσει να επενδύει στην Ελλάδα και να δηλώσει ενθουσιασμένος που βρίσκεται στην Ελλάδα. Ο Jamie Dimon ενημέρωσε τον Κ. Μητσοτά-

MIA ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΕΧΕΙ ΑΞΙΑ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΤΥΧΗ!

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ EUROXX XΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ. Με περισσότερους από 55.000 πελάτες Με εξελιγμένη ηλεκτρονική πλατφόρμα συναλλαγών Μέλος των: Χ.Α., Χ.A.K Πρόσβαση σε διεθνείς αγορές ΕUROXX Xρηματιστηριακή Α.Ε.Π.Ε.Υ., ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ 7, 15232 - ΧΑΛΑΝΔΡΙ - ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210-6879400, FAX: 210-6879401 Web site: www.euroxx.gr, email: info@euroxx.gr Eισηγμένη στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών

ΧΡΗΜΑ 17

φάκελος - Επενδύσεις κη ότι η JP Morgan προτίθεται να επεκτείνει το γραφείο της στην Ελλάδα, να επενδύσει περαιτέρω στη Viva Wallet και να προσελκύσει υψηλού επιπέδου προσωπικό στη χώρα. «Όπως γνωρίζετε, έχουμε σχέδια να επεκταθούμε με την πάροδο του χρόνου, επομένως αυτό μπορεί να αποτελέσει κόμβο τεχνολογίας για την JP Morgan Chase σε όλο τον κόσμο» είπε ο επικεφαλής του τραπεζικού κολοσσού. Ο πρωθυπουργός σημείωσε πως η απόφαση της JP Morgan αποτελεί «ψήφο εμπιστοσύνης προς τη χώρα και την οικονομία» και παράλληλα «επιβεβαιώνει τη νέα κουλτούρα των startups που έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα». «Η Viva είναι μια σπουδαία ένδειξη του ταλέντου στον τομέα της μηχανικής», που διαθέτει η Ελλάδα, είπε από την πλευρά του ο J. Dimon, προσθέτοντας ότι πρόκειται για πεδίο που προσφέρει έναν «εξαιρετικό τρόπο» για την ανάπτυξη της οικονομίας. «Είμαι ενθουσιασμένος με την πρόοδο που έχετε πετύχει στην Ελλάδα και είμαστε επίσης ενθουσιασμένοι που αγοράζουμε το 49% της Viva» συμπλήρωσε. «Βουτιά» στις ελληνικές startups Τελικά, το deal της Viva έγινε προπομπός μικρότερων μεν αλλά πολύ σημαντικών επιχειρηματικών συμφωνιών, γιατί αφορούν εταιρείες της τεχνολογίας στις οποίες δικαιολογημένα έχει πέσει αρκετό βάρος. Αυτή είναι άλλωστε η τάση και στο εξωτερικό. Αλλά είναι άλλο να το λες κι άλλο να βλέπεις ότι η Silicon Valley ανακαλύπτει τις ελληνικές startups… Έτσι, κι ενώ αναμενόταν ήδη εξαγορά άλλης ελληνικής τεχνολογικής εταιρείας από τη Meta, δηλαδή το Facebook (της Accusonus), μια άλλη εξαγορά ανακοινώθηκε πρώτη εκείνες τις ημέρες, αυτή της Pollfish, ελληνικής εταιρείας που μετοίκησε στις ΗΠΑ και εξαγοράστηκε με περίπου 80-85 εκατ. δολ. από την αμερικανική Prodege. Στην ελληνική εταιρεία Pollfish μετέχει venture capital το οποίο έχει συστήσει η Τράπεζα Πειραιώς, ενώ στο venture capital συμμετέχει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Στο πελατολόγιο της ελληνικής εταιρείας εντάσσονται πλέον κορυφαίες διεθνείς εταιρείες, μεταξύ των οποίων η Apple, το Spotify, η NFL, το Netflix, η Samsung κ.ά., καθώς και κράτη 18

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

αλλά και διεθνείς οργανισμοί. Ιδρυτές της είναι ο Γιάννης Παπαδάκης, ο Ανδρέας Βούρκος, ο Γιάννης Ζαούδης και ο Ζήσης Μπέλλας. Αγοραστής της ελληνικής εταιρείας ήταν η αμερικανική εταιρεία Prodege, με έσοδα 350 εκατ. δολ. ετησίως. Η Pollfish είναι μια ολοκληρωμένη διαδικτυακή πλατφόρμα, που επιτρέπει σε εταιρείες και ιδιώτες να κάνουν έρευνες αγοράς χρησιμοποιώντας ένα εύχρηστο διαδικτυακό ερωτηματολόγιο. Οι υπηρεσίες της Pollfish επιτρέπουν σε μικρές αλλά και σε μεγάλες εταιρείες της λίστας Fortune 500 να κάνουν έρευνες αγοράς άμεσα χωρίς εξειδικευμένο προσωπικό. Με γραφεία

σε Αθήνα και Νέα Υόρκη, η εταιρεία έχει εδραιωθεί στην αγορά της Αμερικής, ενώ διαθέτει πελάτες σε περισσότερες από 30 χώρες. Η Prodege είναι μια μεγάλη αμερικανική εταιρεία διαδικτυακού μάρκετινγκ, δημοσκοπήσεων καταναλωτών και έρευνας αγοράς με έδρα την Καλιφόρνια. Μέσω της δυναμικής πλατφόρμας της μεγάλες εταιρείες καταναλωτικών προϊόντων και διαφημιστικές εταιρείες μπορούν να αντλούν στοιχεία που αφορούν το προφίλ των καταναλωτών τους, έτσι ώστε να δημιουργούν στοχευμένες δράσεις μάρκετινγκ και να σχεδιάζουν καταναλωτικά προϊόντα που έχουν απήχηση στο κοινό τους.

Μέσα στο 2022 αναμένονται διαδοχικά οι δημοπρατήσεις για τα υπόλοιπα έργα εντός του Ελληνικού από τη Lamda Development.

Το Facebook εξαγοράζει την Accusonus Άμεσα ακολούθησε η εξαγορά της ελληνικής εταιρείας Accusonus από τη μητρική της Facebook, τη Meta. Η εξαγορά του 100% της Accusonus από τους ιδρυτές και μετόχους της, Αλέξανδρο Τσιλφίδη, Ηλία Κοκκίνη και Μιχάλη Τζάννε, το κεφάλαιο επιχειρηματικών συμμετοχών Big Pi Ventures, συμφερόντων Μάρκου Βερέμη, υπολογίζεται ότι έγινε με αποτίμηση πέριξ των 100 εκατ. ευρώ. Η Accusonus δραστηριοποιείται στην παραγωγή καινοτόμων τεχνολογιών ψηφιακού ήχου και ιδρύθηκε το 2013 από τον Αλέξανδρο Τσιλφίδη και τον Ηλία Κοκκίνη στην Πάτρα. Τα προϊόντα της εταιρείας είναι βασισμένα σε καινοτόμους αλγορίθμους επεξεργασίας ήχου και τεχνητής νοημοσύνης και βρίσκονται σε περισσότερες από 100 χώρες, με γραφεία στην Ελλάδα και έδρα τη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ. Η εταιρεία απασχολεί πάνω από 50 άτομα και πρόσφατα είχε αντλήσει περίπου 3,9 εκατ. δολ. από την αγορά, αφού είχε ενημερώσει πως το 2019 είχε εξασφαλίσει κι άλλη επένδυση ύψους 3,3 εκατ. δολαρίων. Η Microsoft και ο αναπτυξιακός νόμος Ένα εργαλείο για επενδύσεις είναι ο αναπτυξιακός νόμος και η ευελιξία με την οποία αντιμετωπίζονται στρατηγικές επενδύσεις. Η εταιρεία τρέχει αναπτυξιακό πλάνο που σε

βάθος χρόνου θα φθάσει τα 100 εκατ. ευρώ, αλλά ξεκινά με 75 εκατ. ευρώ, για να υπαχθεί στον νόμο. Να υπαχθεί, δηλαδή, στις στρατηγικές επενδύσεις στις οποίες θα ενταχθεί το Data Center Region της Microsoft, όπως αναφέρεται στον σχετικό επενδυτικό φάκελο που κατέθεσε στην Εnterprise Greece. Τα τρία data centers θα κατασκευαστούν στα Σπάτα και στο Κορωπί, ενώ ο φορέας που θα υλοποιήσει την επένδυση είναι η θυγατρική εταιρεία Microsoft Operations 4733 ΑΕ. Η εταιρεία κινείται με στόχο να τρέξει τις διαδικασίες για την αδειοδότηση της επένδυσης. Το γήπεδο εγκατάστασης με την ονομασία Site 6 θα κατασκευαστεί στον Δήμο Σπάτων-Αρτέμιδος, ενώ τα γήπεδα με τις ονομασίες Site 27 & Site 28 στον Δήμο Κρωπίας. Τα εν λόγω γήπεδα δεν χωροθετούνται εντός περιοχών που εμπίπτουν σε καθεστώτα περιβαλλοντικής ή αρχαιολογικής δέσμευσης και δεν αποτελούν δασικές εκτάσεις στο σύνολό τους. Το έργο αφορά στη δημιουργία ενός Συγκροτήματος Κέντρων Δεδομένων και Τεχνολογικής Υποστήριξης Επιχειρήσεων αποτελούμενου από τρία (3) Κέντρα Δεδομένων (Data Centers), με σκοπό την ανάπτυξη και παροχή υπηρεσιών Υπολογιστικού Νέφους (Microsoft Cloud) στην Ελλάδα. Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 75 εκατ. ευρώ και παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως σε βάθος χρόνου θα ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ, καθώς η αξία της επένδυσης είναι πολλαπλασιαστική. Όπως αναφέρεται στον εν λόγω φάκελο που κατατέθηκε, η επένδυση είναι απολύτου αειφορικής προσέγγισης, καθώς ενσωματώνει τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Επίσης, υιοθετεί τη στρατηγική “Carbon Negative, Water Positive and Zero Waste by 2030”. Σύμφωνα με αυτήν, η εταιρεία θα καλύψει το 100% της ενέργειας που απαιτείται για τη λειτουργία του data center μέσω της αγοράς ενέργειας μηδενικού άνθρακα, θα προχωρήσει στην ψύξη των συστημάτων με αέρα αντί νερού και σε ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των μηχανημάτων.

μέχρι το τέλος του 2023, στο πλαίσιο επενδύσεων σε data centers, και η Ελλάδα θέλει το δικό της μερίδιο σε αυτές τις επενδύσεις, δικαιωματικά. Η δραστηριότητα στον κλάδο των data centers έχει πολλαπλασιαστεί θεαματικά, λόγω και της πανδημίας, με τον σχεδιασμό και την ανέγερση καινούργιων εγκαταστάσεων να εμφανίζουν αύξηση κατά 60% για το διάστημα 2021-2022 σε σχέση με τη διετία 2019-2020. Αν και η χώρα μας είναι ακόμη μικρός «παίκτης» στη συγκεκριμένη αγορά, βλέπουμε τις εταιρείες του κλάδου να ανταγωνίζονται ήδη μεταξύ τους. Ονόματα όπως Lamda Hellix, Microsoft, Amazon Web Services προχωρούν σε επενδύσεις ακόμη κι αν δεν αφορούν όλες τους data centers. Η Lamda Hellix είναι μία από τις εταιρείες που κινούνται πολύ δυναμικά. Το “Athens 3” έρχεται να συμπληρώσει τα δύο προηγούμενα data centers της εταιρείας, η οποία έχει εξαγοραστεί από την αμερικανική Digital Realty. Η εταιρεία ήδη σχεδιάζει το τέταρτο κέντρο, το οποίο θα φιλοξενηθεί κι αυτό στο Athens Data Center Campus, στο Κορωπί. Εκεί που θα επενδύσει και ο ανταγωνιστής, η Microsoft, η οποία θα δημιουργήσει επίσης τρία data centers.

Σημαντικές επενδύσεις σε data centers Δεν είναι όμως μόνο η Microsoft. Στην Ευρώπη, υπολογίζεται ότι θα επενδυθούν 15 δισ. ευρώ ΧΡΗΜΑ 19

φάκελος - Eπενδύσεις

«Είμαστε πολύ χαρούμενοι για την εξαγορά της Pollfish από την Prodege, μια κορυφαία αμερικανική εταιρεία διαδικτυακού μάρκετινγκ και παροχής δεδομένων αγοράς σε μεγάλες εταιρείες και διαφημιστικές. Συγχαρητήρια στην ομάδα της Pollfish!» δήλωσε ο Νίκος Αντωνίου, διευθύνων σύμβουλος του Piraeus JEREMIE Tech Catalyst Fund (www. pjtechcatalyst.com). «Η εξαγορά της Pollfish αποτελεί επιβράβευση της σκληρής και επίμονης δουλειάς πρωτίστως των ανθρώπων της εταιρείας, αλλά και σε έναν βαθμό των επενδυτών της, που οδήγησε στην ανάπτυξη και ανάδειξή της από μια μικρή, ελληνική τεχνολογική startup σε μια καινοτόμο εταιρεία με παγκόσμια δραστηριότητα» δήλωσε ο Βασίλης Θεοχαράκης, που εκπροσωπούσε το PJ Τech Catalyst στο διοικητικό συμβούλιο της Pollfish.

φάκελος - Επενδύσεις Η Pfizer Μια κομβική επένδυση για την Ελλάδα μέλλει να αποδειχθεί αυτή που κάνει η Pfizer στη Θεσσαλονίκη. Ειδική μελέτη του ΙΟΒΕ αναφέρει ότι η εταιρεία θα υποστηρίξει περίπου 2.600 θέσεις εργασίας ενώ 1.139 επιπλέον θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης. Η Pfizer έχει κεντρικό ρόλο στον φαρμακευτικό κλάδο στην Ελλάδα από το 1960, αλλά πρόσφατα δημιούργησε στη Θεσσαλονίκη δύο παγκόσμια κέντρα: Το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας (CDI) και το Κέντρο Επιχειρησιακών Λειτουργιών & Υπηρεσιών. Με αυτά η Pfizer αναδεικνύει τον σημαντικό ρόλο της Ελλάδας, και ειδικότερα της Θεσσαλονίκης, ως παγκόσμιου κέντρου καινοτομίας και διεθνώς ελκυστικού προορισμού για σημαντικές διεθνείς επενδύσεις. Σύμφωνα με τα βασικά ευρήματα της μελέτης του ΙΟΒΕ, η συνολική συνεισφορά της Pfizer στην ελληνική οικονομία (2020-2030) είναι: 1,6 δισ. ευρώ η συνολική συνεισφορά στο ΑΕΠ. 550 εκατ. ευρώ η συνολική συνεισφορά σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές (χωρίς να περιλαμβάνονται οι εισφορές μέσω των μηχανισμών clawback και rebate, οι οποίες αναμένεται να ξεπεράσουν τα 670 εκατ. ευρώ). Για κάθε ευρώ άμεσης συνεισφοράς της εταιρείας δημιουργούνται συνολικά 2,18 ευρώ προστιθέμενης αξίας στην ελληνική οικονομία. 730 εκατ. ευρώ είναι η συνολική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία που θα δημιουργηθεί απευθείας από την Pfizer. Ελληνικό Θέμα εβδομάδων θέλουν οι δημοσιογραφικές πληροφορίες να είναι η ανακήρυξη αναδόχων τόσο για τα έργα υποδομών στο Ελληνικό όσο και για το κατασκευαστικό σχήμα που θα αναλάβει τη δημιουργία του 20

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Marina Tower, του Πύργου κατοικιών με θέα τη μαρίνα του Αγίου Κοσμά. Για τις υποδομές, η Lamda Development αξιολογεί τώρα τις τέσσερις προσφορές για τον διαγωνισμό του πακέτου έργων υποδομών ύψους 250-300 εκατ. ευρώ, με στόχο την ανάδειξη αναδόχου πολύ σύντομα. Αυτά τα έργα περιλαμβάνουν δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, ηλεκτρισμού, οδικά δίκτυα και πεζοδρόμια, αντιπλημμυρικά και, φυσικά, την υπογειοποίηση της Λεωφόρου Ποσειδώνος, για τα οποία προσφορές φέρονται να έχουν καταθέσει οι εταιρείες ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Άβαξ, Άκτωρ σε συνεργασία με την Αρχιρόδον-Intrakat, σε συνεργασία με τη διεθνή κατασκευαστική Wade Adams, καθώς και ο όμιλος Μυτιληναίος (πιθανότατα συμμετέχοντας σε κάποιο από τα παραπάνω σχήματα). Στο μεταξύ, η Lamda Development προχωρά τον σχεδιασμό της για τα κτηριακά έργα, στα οποία, πέραν των άλλων, ανέθεσε το project management στην εξειδικευμένη κοινοπραξία των εταιρειών Mace και Jacobs. Το επόμενο διάστημα, αναμένεται να ανακηρυχθεί ο ανάδοχος για το Marina Tower, για το οποίο ενδιαφέρον έχουν εκφράσει οι εταιρείες Τέρνα και ACC, Άβαξ και Rizzani de Eccher, Intrakat και Bouygues, καθώς και

οι Archirodon και Besix. Σημειώνεται ότι το κόστος επένδυσης για το έργο Marina Tower υπολογίζεται σε 250 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία ολοκλήρωσε τη συμφωνία με την Brook Lane για τη δημιουργία του δεύτερου Πύργου στο Ελληνικό. Η συνεργασία αφορά στη δημιουργία ενός πύργου μικτής χρήσης (Mixed Use Tower), που αποτελείται από χώρους γραφείων, πολυτελές ξενοδοχείο και κατοικίες και προορίζεται να αποτελέσει τοπόσημο της όλης περιοχής. O σχεδιασμός του Mixed Use Tower έχει ανατεθεί στο κορυφαίο διεθνές αρχιτεκτονικό γραφείο AEDAS, ενώ η διαχείριση του ξενοδοχείου και των κατοικιών θα ανατεθεί σε διεθνούς φήμης εταιρεία διαχείρισης (hotel operator). Η συνολική επένδυση για τη δημιουργία του Mixed Use Tower εκτιμάται σε 200 εκατ. ευρώ, ενώ στην κοινοπραξία η Brook Lane θα κατέχει το 70% και το 30% η Lamda Development. Προσεχώς, αναμένεται επίσης και η εκκίνηση των διαδικασιών για την ανάπτυξη του Ολοκληρωμένου Τουριστικού Συγκροτήματος και Καζίνο στο Ελληνικό. Αναμένεται η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης της ΕΕΕΠ με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, αλλά και η κύρωσή της με νόμο από τη Βουλή. Η επένδυση υπολογίζεται ότι μπορεί να φθάσει το 1 δισ. ευρώ, που θα αναλάβει εξ ολοκλήρου η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Επιπλέον, μέσα στο 2022 αναμένονται διαδοχικά οι δημοπρατήσεις για τα υπόλοιπα έργα εντός του Ελληνικού. Η Lamda έχει αποφασίσει να πωλήσει τα οικόπεδα των 17 βιλών και να αναθέσει σε τρίτους την κατασκευή αυτών, οπότε με τις προπωλήσεις να «τρέχουν» αναμένεται σύντομα και η ανάδειξη αρχιτεκτόνων και κατασκευαστών για αυτές. Στο μοντέλο αποστολής προσκλήσεων ενδιαφέροντος αναμένεται να κινηθεί η Lamda Development και για τα υπόλοιπα κτηριακά έργα της πρώτης πενταετίας. Προτεραιότητα φαίνεται να έχει πάρει το εμπορικό κέντρο επί της οδού Βουλιαγμένης, αλλά και η Marina Galleria, ενώ ακολουθούν τα ψηλά κτήρια γραφείων που έχει χωροθετήσει η Lamda προς την πλευρά της Λεωφόρου Βουλιαγμένης που αφορούν σε αναπτύξεις κτηρίων γραφείων (ο ένας αφορά την ήδη γνωστή συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς). • • •

confidential

the insider’s guide Ignore it, at your peril!

an subscription portal, the ultimate resource for news, analysis, opinions, data and exclusive behind-the-scenes content regarding the Greek NPLs and NPEs market

www.nplconfidential.com

συνέντευξη Για περισσότερα από 70 χρόνια, ο Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ πρωταγωνιστεί στην Ελλάδα σε όλα σχεδόν τα σύγχρονα έργα υποδομής, περιβάλλοντος και ενέργειας. Φέτος, με νέα μετοχική σύνθεση, νέα ηγεσία και κυρίως νέα εταιρική κουλτούρα, ο όμιλος μοιάζει να αναζητά καινούργιες εμπειρίες και επενδυτικές ευκαιρίες στην καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες και την ενέργεια. Κεντρικός εκφραστής της νέας αυτής φιλοσοφίας και καθοδηγητής των εξελίξεων είναι ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, Γιώργος Μυλωνογιάννης, ένας δικηγόρος με εντυπωσιακή, πολυετή, διοικητική εμπειρία σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας.

Γιώργος Μυλωνογιάννης Πρόεδρος ΔΣ ΕΛΛΑΚΤΩΡ

Οι προκλήσεις στον κλάδο των κατασκευών, στην ενέργεια, στη διαχείριση απορριμμάτων και στα ακίνητα, άλλαξαν καθοριστικά τον τρόπο που λειτουργούν οι κατασκευαστικοί όμιλοι» 22

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Ο Γιώργος Μυλωνογιάννης, σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του, δίνει το στίγμα των μεγάλων αλλαγών που συντελούνται στον κλάδο των κατασκευών, αλλά και στις παρεμφερείς δραστηριότητες προστιθέμενης αξίας.

Στον Χρήστο Ν. Κώνστα Κύριε πρόεδρε, η νέα εποχή για τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους της χώρας μας έχει ήδη ξεκινήσει. Το βλέπουμε παντού, στα σχέδια, τις δημοπρατήσεις, τους προϋπολογισμούς. Ο κατασκευαστικός κλάδος ξαναπήρε πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομία… Δεν είναι μόνο θέμα οικονομικών μεγεθών. Υπάρχουν σημαντικές ποιοτικές αλλαγές, κύριε Κώνστα. Είναι προφανές πως οι κατασκευαστικές εταιρείες καλούνται σήμερα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο τόσο στη δημιουργία νέων υποδομών συμμορφούμενων προς τη βιώσιμη ανάπτυξη όσο και στην κατασκευή ενεργειακών πόλων που θα τροφοδοτούν την παραγωγική διαδικασία με φιλικές προς το περιβάλλον μορφές ενέργειας. Ο ρόλος αυτός απαιτεί σημαντική διαφοροποίηση του τεχνολογικού εξοπλισμού και των ανθρώπινων πόρων εις τρόπον ώστε να διασφαλιστεί η αναγκαία τεχνογνωσία για την υλοποίηση των παραπάνω στοχεύσεων. Ποια είναι η κοινή συνισταμένη αυτών των αλλαγών, των διαφοροποιήσεων που περιγράφετε; Η βιώσιμη ανάπτυξη (sustainable growth) βρίσκεται πια στην κορυφή των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κατασκευαστικός τομέας είναι υποχρεωμένος να προσαρμόσει τις δεξιότητές του για την εξυπηρέτηση της «νέας οικονομίας». Είναι βέβαιο ότι η επιτυχία θα εξαρτηθεί από την ικανότητα και την ταχύτητα προσαρμογής στην εποχή των μηδενικών ρύπων. Είμαστε, κατά συνέπεια, υποχρεωμένοι, όλοι εμείς που βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή αυτών των αλλαγών, να δραστηριοποιούμαστε σε τομείς που εξυπηρετούν τη μετάβαση στην πράσινη εποχή, συνιστά προτεραιότητα, θα έλεγα πως πρόκειται για conditio sine qua non για την επιχειρηματική μας επιτυχία. Ας περιγράψουμε αυτές τις νέες προτεραιότητες, παρακαλώ… Για τον κλάδο της βιομηχανίας και ειδικότερα των κατασκευών και υποδομών, η μετά-Covid εποχή συνέπεσε με την υλοποίηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενός νέου, πράσινου σχεδίου. Κεντρικοί στόχοι αυτού του σχεδίου είναι η μείωση

των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το 2030 και η ουδέτερη κλιματική αλλαγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2050 (το λεγόμενο “Fit for 55”). Δεν πρέπει, φυσικά, να ξεχνούμε ότι οι επιχειρήσεις, μετά την οδυνηρή πανδημική περιπέτεια, καλούνται επίσης να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα, υιοθετώντας τα κατάλληλα μέτρα και πρωτόκολλα υγιεινής. Η κεντρική στόχευση όμως δεν αλλάζει. Όλοι μαζί οι Ευρωπαίοι, επιχειρήσεις, στελέχη, διοίκηση και πολίτες, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση της κλιματικής αλλαγής, προσαρμόζοντας τις διαδικασίες και τις πολιτικές των επιχειρηματικών μας δραστηριοτήτων με γνώμονα την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και τη μείωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Αυτό το “Fit for 55”, που αναφέρατε, τι ακριβώς αλλαγές προκαλεί; Είναι κοινός τόπος ότι το “Fit for 55” αποτελεί στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η δέσμη προτάσεών της για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το 2030. Απώτερος στόχος είναι ο εκμηδενισμός των ρύπων και η επικράτηση των καθαρών εκπομπών μέχρι το 2050. Για τον σκοπό αυτό, οι επιχειρήσεις έχουν ήδη αρχίσει να στρέφονται σε νέες στρατηγικές βιωσιμότητας, οι οποίες περιλαμβάνουν την αύξηση της χρήσης των ανανεώσιμων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας (η παραγωγή και η χρήση ενέργειας ευθύνονται για το 75% των εκπομπών της ΕΕ), τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία και την ταχύτερη ανάπτυξη των μέσων μεταφοράς χαμηλών εκπομπών, καθώς και των υποδομών και των καυσίμων για τη στήριξή τους. Άρα αλλάζουν τα πάντα γύρω μας. Τα κτήρια, τα γραφεία, οι κατοικίες, οι υποδομές… Είναι πια σίγουρο. Με τα δεδομένα αυτά, κανένα αεροδρόμιο, κανένα λιμάνι, κανένας αυτοκινητόδρομος δεν μπορεί να είναι ίδιος με την αντίστοιχη κατασκευή της δεκαετίας του ‘90. Η φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων, η αντικατάσταση των παραδοσιακών καυσίμων από εναλλακτικές μορφές ενέργειας και η αποθή-

«Για τον κλάδο της βιομηχανίας, και ειδικότερα των κατασκευών και υποδομών, η μετάCovid εποχή συνέπεσε με την υλοποίηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενός νέου, πράσινου σχεδίου».

κευση των τελευταίων αποτελούν προκλήσεις στις οποίες πρέπει να απαντούν οι νέες υποδομές. Αυτονόητο είναι πως αυτή καθεαυτή η παραγωγή νέων εναλλακτικών μορφών ενέργειας απαιτεί υποδομές και κατασκευές σε μεγαλύτερη έκταση από αυτό που έχει συμβεί μέχρι τώρα. Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, τα “mega projects” για την αποθήκευση υδρογόνου και ηλιακής ενέργειας, αποτελούν τις καινούργιες υποδομές που οι κατασκευαστικές εταιρείες πρέπει να δημιουργήσουν. Η πρόσφατη ενεργειακή κρίση, η εκρηκτική αύξηση των τιμών, αλλάζει όχι μόνο τις εθνικές προτεραιότητες, αλλά και τις προδιαγραφές των έργων υποδομής… Μιλώντας με όρους ποσοτικής στόχευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να επισημάνουμε ότι, σύμφωνα με την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στόχος είναι η παραγωγή του 40% της ενέργειάς μας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030. Ο δημόσιος τομέας θα υποχρεωθεί να ανακαινίζει το 3% των κτηρίων του κάθε χρόνο, ώστε να δοθεί ώθηση στο κύμα ανακαίνισης, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη μείωση της χρήσης ενέργειας και του κόστους για τους φορολογούμενους. ΧΡΗΜΑ 23

συνέντευξη

«Είναι σαφές ότι η επόμενη δεκαετία φέρνει τους κλάδους των υποδομών, της ενέργειας και του περιβάλλοντος σε πρωταγωνιστικό πλάνο και στο επίκεντρο κάθε επενδυτικής δραστηριότητας».

Η ανάγκη για φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων δημιουργεί την ανάγκη για νέου τύπου σχεδιασμό των αυτοκινητοδρόμων… Τα θέματα αυτά είναι πολύ συγκεκριμένα. Η αυστηροποίηση των προτύπων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά θα επιταχύνει τη μετάβαση στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών, απαιτώντας μείωση των μέσων εκπομπών των καινούργιων αυτοκινήτων κατά 55% από το 2030 και κατά 100% από το 2035 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021. Το αποτέλεσμα είναι ότι όλα τα καινούργια αυτοκίνητα που θα ταξινομηθούν από το 2035 θα έχουν μηδενικές εκπομπές. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι οδηγοί είναι σε θέση να φορτίζουν ή να τροφοδοτούν τα οχήματά τους σε ένα αξιόπιστο δίκτυο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο αναθεωρημένος κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων θα απαιτεί από τα κράτη μέλη να επεκτείνουν την ικανότητα φόρτισης ανάλογα με τις πωλήσεις αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών και να εγκαθιστούν σημεία φόρτισης και ανεφοδιασμού καυσίμων ανά τακτά διαστήματα σε μεγάλους αυτοκινητόδρομους: κάθε 60 χιλιόμετρα για ηλεκτρική φόρτιση και κάθε 150 24

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

χιλιόμετρα για ανεφοδιασμό με υδρογόνο. Αποθήκευση ενέργειας και δίκτυα διανομής σχεδιάζονται πλέον με νέες προδιαγραφές… Έχετε δίκιο, κοιτάξτε γύρω μας: τα καύσιμα της αεροπορίας και της ναυτιλίας προκαλούν σημαντική ρύπανση και απαιτούνται και γι’ αυτά ειδικές δράσεις, συμπληρωματικές στην εμπορία εκπομπών. Σύμφωνα με τον κανονισμό για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, τα αεροσκάφη και τα πλοία πρέπει να έχουν πρόσβαση σε παροχή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλους λιμένες και αερολιμένες. Στον κτηριακό τομέα (έναν από τους μεγαλύτερους καταναλωτές ενέργειας στην Ευρώπη), ο οποίος ευθύνεται για περισσότερο από το ένα τρίτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στόχος είναι η οικοδόμηση και ανακαίνιση κτηρίων με αποδοτικό τρόπο ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων.

επιχειρησιακής και επενδυτικής στρατηγικής και δέσμευσης της εταιρείας για ένα βιώσιμο και πράσινο μέλλον. Ο Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ καταλαμβάνει την 192η θέση και είναι μία από τις 57 εταιρείες του βιομηχανικού κλάδου που διακρίθηκαν, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η κατάταξη στη λίστα γίνεται μετά από αξιολόγηση 8.480 εταιρειών παγκοσμίως. Η λίστα Carbon Clean200 καθιερώθηκε το 2016 και από τότε αξιολογεί και κατατάσσει ετησίως τις 200 μεγαλύτερες εταιρείες με βάση τα έσοδα της καθαρής οικονομίας. Για να είναι επιλέξιμη μια εταιρεία θα πρέπει να έχει έσοδα τουλάχιστον 1 δισ. δολαρίων και πάνω από το 10% των συνολικών της εσόδων να προέρχεται από πράσινες δραστηριότητες.

Η στρατηγική σχετικά με ένα κύμα ανακαινίσεων αποσκοπεί στην εντατικοποίηση των προσπαθειών ανακαίνισης σε ολόκληρη την ΕΕ για την υλοποίηση της αναγκαίας συμβολής του κατασκευαστικού τομέα στον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας της ΕΕ έως το 2050 και την επίτευξη μιας δίκαιης πράσινης μετάβασης. Η προώθηση των ανακαινίσεων είναι καίριας σημασίας για την αποανθρακοποίηση του κτηριακού τομέα, την ανάκαμψη της οικονομίας και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.

Θέλω, τώρα, να μιλήσουμε για τις προοπτικές και τις στρατηγικές προτεραιότητες του ομίλου που διοικείτε… Είναι σαφές ότι η επόμενη δεκαετία φέρνει τους κλάδους των υποδομών, της ενέργειας και του περιβάλλοντος σε πρωταγωνιστικό πλάνο και στο επίκεντρο κάθε επενδυτικής δραστηριότητας, όπως εξάλλου διαφαίνεται και από τη θέση που αυτά κατέχουν στη λίστα των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης. Είναι έργα εκσυγχρονισμού των υποδομών της χώρας, βελτίωσης των διασυνδέσεων και οδικών αξόνων της, τουριστικής ανάπτυξης, που θα απαντήσουν στην ανάγκη της πράσινης μετάβασης και στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας.

Ο Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ είναι φέτος η μοναδική ελληνική εταιρεία της λίστας Carbon Clean200, η οποία περιλαμβάνει τις 200 εταιρείες με τα μεγαλύτερα έσοδα από πράσινες δραστηριότητες, σε διεθνές επίπεδο. Αυτός ο κατάλογος δημοσιεύεται κάθε χρόνο από την Corporate Knights, εταιρεία που εξειδικεύεται στην ανάλυση θεμάτων υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και βιώσιμης ανάπτυξης, και την As You Sow, οργάνωση που παρεμβαίνει ως activist investor σε γενικές συνελεύσεις μετόχων για θέματα ESG, αποτελεί μια ξεχωριστής σημασίας διάκριση για την περιβαλλοντική και εταιρική υπευθυνότητα. Η διάκριση αυτή έρχεται ως μία ακόμα αναγνώριση της

Και για τον Όμιλο ΕΛΛΑΚΤΩΡ όλα τα παραπάνω είναι ευκαιρίες και προκλήσεις που έχουν μελετηθεί και συμπεριληφθεί στην επιχειρησιακή του στρατηγική. Έχοντας ήδη καταγράψει σταθερά βήματα ανάκαμψης του κατασκευαστικού του βραχίονα και προσβλέποντας στην επαναφορά πρωτογενούς κερδοφορίας μέσα στο επόμενο διάστημα, ο όμιλος στοχεύει να αξιοποιήσει την εμπειρία των ανθρώπων του, καινοτόμες τεχνολογίες και την τεχνογνωσία των εταιρειών του, ώστε να δημιουργήσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που χρειάζεται για να απαντήσει στα παραπάνω, να οδηγήσει τις εξελίξεις στους κλάδους δραστηριότητάς του και να δημιουργήσει αξία για την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία της χώρας. • • •

Πριν την ένταξή του στην εταιρεία, εργάστηκε: Στο Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών-ΙΟΒΕ (1987-1988) Ως Σύμβουλος του Γενικού Διευθυντή του Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος-ΟΤΕ (1989-1990) Ως Σύμβουλος Επενδύσεων του πρωθυπουργού της Ελλάδας (1990-1993) Ως Νομικός Σύμβουλος του Ομίλου Airbus (πρώην EADS) στην Ελλάδα (1997-2005)

Έχει εκπροσωπήσει τον διεθνή όμιλο MBDA σε συμβάσεις. Έχει εκπροσωπήσει την L-3 SPAR Aerospace σε συμβάσεις και διαιτησίες του ICC. Έχει συνεργαστεί με τις εταιρείες του Ομίλου ΔΕΠΑ σε ενεργειακά θέματα. Έχει εκπροσωπήσει ως πληρεξούσιος δικηγόρος σημαντικές πολυεθνικές εταιρείες ενώπιον του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου. Έχει εκπροσωπήσει ως πληρεξούσιος δικηγόρος σημαντικές εταιρείες τηλεπικοινωνιών ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων.

Πρόσφατες δραστηριότητές του: Από το 2021 έως σήμερα είναι πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΑΕ.

Ποιος είναι ο Γιώργος Μυλωνογιάννης Ο Γιώργος Μυλωνογιάννης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Είναι παντρεμένος με την Έφη Μαραθάκη και έχουν δύο παιδιά, τη Μελίνα και τον Σταμάτη. Είναι εκ των ιδρυτών εταίρων της Δικηγορικής Εταιρείας Φορτσάκης, Διακόπουλος, Μυλωνογιάννης και Συνεργάτες (FDM & A Law Firm) και επικεφαλής του τμήματος Διαιτησίας και Δημόσιων Συμβάσεων της εταιρείας. Οι τομείς δραστηριότητάς του επικεντρώνονται στο εμπορικό δίκαιο, το φορολογικό δίκαιο, το δίκαιο της ΕΕ, τις δημόσιες συμβάσεις και τη διαιτησία. Στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων, παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες και εκπροσωπεί ημεδαπούς και διεθνείς πελάτες σε διαπραγματεύσεις συμβάσεων, καθώς και σε δικαστικές διαμάχες και διαιτησία. Η εμπειρία του περιλαμβάνει την προετοιμασία των διαπραγματεύσεων, τη σύνταξη και τον έλεγχο των συμβάσεων, την υποβολή αιτήσεων διαιτησίας.

Ομιλεί άπταιστα την αγγλική και τη γαλλική γλώσσα.

Από το 2019 έως το 2021 διετέλεσε νομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού. Είναι επικεφαλής Νομικών Υπηρεσιών στην Εταιρεία Διανομής Αερίου Αττικής (ΕΔΑ Αττικής) από το 2003. Παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε διεθνείς πελάτες σχετικά με τη διαπραγμάτευση και υλοποίηση δημόσιων συμβάσεων. Παρείχε συμβουλευτικές υπηρεσίες στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), στο πλαίσιο της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του πρώην Αερολιμένα Αθηνών (Ελληνικό). Παρείχε νομικές υπηρεσίες στον Όμιλο COSCO κατά τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης του ΟΛΠ. Παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στην εταιρεία ανάπτυξης του Ομίλου Γκολφ Αφάντου Ρόδου. Παρέχει νομικές υπηρεσίες σε υποθέσεις της Γαλλικής Πρεσβείας στην Ελλάδα. Έχει εκπροσωπήσει τον Γαλλικό Όμιλο Thales σε συμβάσεις και διεθνείς διαιτησίες.

Εκπαίδευση Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Οικονομικών Επιστημών (1982-1987) Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νομική Σχολή (1989-1992)

Δημοσιεύσεις Δελτίο Νομοθεσίας Δημοσίων Συμβάσεων Αμυντικού Εξοπλισμού (2004-2007) Η αγορά εργασίας στην Ευρώπη, 1988 (ΙΟΒΕ) Αρθρογραφία στο Δελτίο Φορολογικής Νομοθεσίας Αρθρογραφία στη Θεωρία & Πράξη Διοικητικού Δικαίου Είναι μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών από το 1993. Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω. ΧΡΗΜΑ 25

απολογισμός - Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ

Για 19η συνεχή χρονιά τα

«Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ» αναδεικνύουν τους κορυφαίους του ελληνικού χρηματιστηρίου

Κορυφαία εταιρεία η Lamda Development, “Manager of the Year” ο κ. Γεώργιος Στάσσης

ήνυμα αισιοδοξίας για την πορεία της χρηματιστηριακής αγοράς και της ελληνικής οικονομίας κατά το 2022, παρά την παρούσα δύσκολη συγκυρία, που δημιουργεί πιέσεις τόσο στην εγχώρια όσο και στις διεθνείς αγορές, έστειλαν οι κυβερνητικοί, θεσμικοί και επιχειρηματικοί φορείς που συμμετείχαν στη 19η απονομή των Επιχειρηματικών Βραβείων ΧΡΗΜΑ 2021. Η τελετή απονομής πραγματοποιήθηκε ψηφιακά μέσα από το LiveOn

Expo Complex, το τρισδιάστατο ψηφιακό εκθεσιακό κέντρο της LiveOn. Για 19η συνεχόμενη χρονιά, το περιοδικό ΧΡΗΜΑ διοργάνωσε τα Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ, σε συνεργασία με την ethosEVENTS και το οικονομικό και επιχειρηματικό portal banks. com.gr, με στόχο την ανάδειξη των επιχειρήσεων που στηρίζουν την ελληνική οικονομία και συμβάλλουν στην ανάπτυξη του χρηματιστηριακού θεσμού. Στην εκδήλωση, με κεντρικούς ομιλητές τον υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα, και την πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, κ. Βασιλική Λαζαράκου, βραβεύθηκε ως Καλύτερη Εταιρεία-2021 η Lamda Development.

Οι παρουσιαστές της εκδήλωσης, Χρήστος Κώνστας, δημοσιογράφος, Head of Content, ethosMEDIA, και Σταυρούλα Οικονομάκη, Key Account Executive, ethosMEDIA.

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Την κορυφαία διάκριση του “Manager of the Year” έλαβε ο κ. Γεώργιος Στάσσης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ. Την τιμητική διάκριση «Εμβληματική Προσωπικότητα του Χρηματιστηρίου Αθηνών» έλαβαν ο κ. Θεόδωρος Φέσσας, πρόεδρος του ΔΣ της Quest Συμμετοχών ΑΕ, και η κ. Έφη Κουτσουρέλη, αντιπρόεδρος του ΔΣ της Quest Συμμετοχών ΑΕ. Στην κεντρική του ομιλία ο υπουργός Οικονομικών, κ. Χρήστος Σταϊκούρας, χαρακτήρισε τα Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ μια εμβληματική πρωτοβουλία, από την οποία αναδεικνύεται η υγιής επιχειρηματικότητα, που άντεξε και αντέχει στην κρίση και καθοδηγεί το μέλλον της χώρας.

Βασιλική Λαζαράκου, διδ. Νομικής, πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου (Management Board) της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA).

Κρις Αίσωπος, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαχειριστών Συλλογικών Επενδύσεων και Περιουσίας (ΕΘΕ) & διευθύνων σύμβουλος της ALPHA TRUST.

Η κ. Βασιλική Λαζαράκου, πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου (Management Board) της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), επεσήμανε στην ομιλία της ότι το 2021 ήταν μια πολύ καλή (αναπτυξιακά) χρονιά για τα ελληνικά κεφάλαια, καθώς μέσα από το ΧΑ αντλήθηκαν περί τα 6 δισ. ευρώ, ένα πενταπλάσιο ποσό σε σχέση με το 2019 και το 2020. Για το 2022 ανέφερε ότι «θα μας απασχολήσει το ESG, κατά κόρον, όχι μόνο εμάς, αλλά και την Ευρώπη, καθώς με την πράσινη συμφωνία όλες οι εταιρείες θα πρέπει να ενσωματώνουν τα κριτήρια αυτά σε μια καθαρή κυκλική οικονομία. Πρέπει οι εταιρείες να χαράξουν στρατηγική και να κάνουν βήματα για να καταστούν ανταγωνιστικές, καθώς και οι επενδυτές πλέον ζητούν την ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG. H Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είναι αποφασισμένη να συμβάλει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο στην ενημέρωση, για να δείξει πόσο σημαντική είναι η ενσωμάτωση από τις εισηγμένες των κριτηρίων». Επεσήμανε ακόμη ότι οι προκλήσεις για το 2022 αφορούν σε νέα θέματα, σχετικά με νέα προϊόντα, όπως τα κρυπτονομίσματα, ενώ προκλήσεις θα συνεχίσουν να αποτελούν το ενεργειακό κόστος και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι.

Ο κ. Κρις Αίσωπος, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαχειριστών Συλλογικών Επενδύσεων και Περιουσίας (ΕΘΕ) και διευθύνων σύμβουλος της Alpha Trust, ανέφερε ότι «το 2021 ήταν ένα δύσκολο έτος και το μονοπάτι δεν ήταν στρωμένο με ροδοπέταλα. Ως ένωση, απαριθμήσαμε 9 μέλη που ήρθαν κοντά μας, μετράμε νέα μέλη ΑΕΕΑΠ και τα μεγαλύτερα ενεργητικά. Το χαμηλό περιβάλλον επιτοκίων βοηθάει. Η Ευρώπη είναι σε άλλη φάση της οικονομίας, δεν προβλέπουμε αυξητική τάση των επιτοκίων όσο η FED». Τόνισε δε: «Εμείς, ως επαγγελματίες με πιστοποιημένο προσωπικό, με περγαμηνές, με επαγρύπνηση 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα, είμαστε οι κατάλληλοι άνθρωποι για να οδηγήσουν τις περιουσίες των πελατών προς το μέλλον. Ως ένωση, δίνουμε βαρύτητα στην εξωστρέφεια και τις πιστοποιήσεις ESG. Θα ασκήσουμε θεσμική επιρροή». ΧΡΗΜΑ 27

απολογισμός - Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ

Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας.

«Η οικονομία ανέκαμψε ισχυρότατα το 2021 και υπάρχουν θετικές προοπτικές το 2022, με την ανεργία να μειώνεται κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες, η καλύτερη επίδοση τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Το εισόδημα έχει ενισχυθεί με τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης, ενώ η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε την ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγής» είπε ο υπουργός. «Συνεκτιμούμε όλες τις προκλήσεις όταν ασκούμε πολιτική και έχουμε στόχους που έχουν καθοριστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο και δεν έχουν μεταβληθεί καθόλου, παρά τις εξωγενείς κρίσεις» τόνισε ο κ. Σταϊκούρας απαριθμώντας τους: υψηλή ανάπτυξη, με σωρευτικά ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης, διατηρήσιμη ανάπτυξη με επιδόσεις στην εξωστρέφεια και τις επενδύσεις, να βγει η χώρα το 2022 από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, να μειώσουμε τον όγκο των κόκκινων δανείων, με μεγάλο στόχο την επενδυτική βαθμίδα το 2023, με απαραίτητη προϋπόθεση την εκπλήρωση όλων των παραπάνω. Ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε ρεαλιστικά αισιόδοξος ότι το 2022 θα είναι μια πολύ καλή χρονιά για την οικονομία, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

απολογισμός - Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ

Χαρίκλεια Απαλαγάκη, γενική γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.

Η κ. Χαρίκλεια Απαλαγάκη, γενική γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, τόνισε στην ομιλία της: «Καταφέραμε και είχαμε μια θετική πιστωτική επέκταση τα τελευταία δύο χρόνια και θα είναι έντονη και το 2022. Ο τραπεζικός τομέας, βάσει στοιχείων, κατάφερε να στηρίξει την οικονομία και ένα σημαντικό μερίδιο διοχετεύτηκε σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς οι μεγάλες έχουν πρόσβαση και σε άλλες πηγές χρηματοδότησης. Πλέον, το τραπεζικό σύστημα είναι έτοιμο να διαθέσει τους πρώτους πόρους και οι τράπεζες προχώρησαν ήδη στη σύνταξη και δημοσιοποίηση πρόσκλησης στις επιχειρήσεις για την υποβολή φακέλων με φόντο το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα χρηματοδοτήσει 5 πυλώνες που δεν είναι περιοριστικοί. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις εκτιμούμε ότι θα ενισχυθούν, σε συνδυασμό με τη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών».

Η κ. Κωνσταντίνα Καρατοπούζη, chief operating officer (COO) της Lamda Development, ανέφερε ότι το 2021 ήταν μια χρονιά-ορόσημο για τη Lamda Development, γιατί ξεκίνησε και επίσημα το εμβληματικό έργο στο Ελληνικό. «Θέλουμε να δώσουμε όλες τις δυνάμεις μας ώστε το Ελληνικό να αποτελέσει βασικό μοχλό τουριστικής και οικονομικής ανάπτυξης, συμβάλλοντας στη συλλογική προσπάθεια της χώρας» τόνισε, παρουσιάζοντας, στη συνέχεια, την πορεία και το χρονοδιάγραμμα του έργου. Ταυτόχρονα, επεσήμανε ότι τα εμπορικά κέντρα της Lamda εμφανίζουν πορεία ανάκαμψης σε σχέση με τα έτη της πανδημίας, παρουσιάζοντας πληρότητα 100%. Κωνσταντίνα Καρατοπούζη, Chief Operating Officer, Lamda Development SA.

Ο κ. Αλέξανδρος Αργυρός, managing director & head of Investment Banking της Axia Ventures Group, ανέφερε στην τοποθέτησή του ότι το 2021 ήταν μια έντονα μεταβατική χρονιά. «Εμείς πραγματοποιήσαμε πάνω 30 επιχειρηματικές συναλλαγές σε πολλούς διαφορετικούς τομείς και όχι μόνο στον τραπεζικό χώρο. Πέραν της διασποράς, επρόκειτο για πολύ διαφορετικά ήδη συναλλαγών. Εξίσου σημαντικό ότι είδαμε να εμφανίζονται και πολλοί ξένοι παίκτες». Εκτιμά ακόμη ότι έχουμε να δούμε πολλά παραπάνω στην Ελλάδα το 2022 και αργότερα. Ωστόσο υπάρχει μεταβλητότητα και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και σε σχέση με τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον. Το 2022 μπορούμε να δούμε ευκαιρίες σε μια ευρεία γκάμα.

Αλέξανδρος Αργυρός, Managing Director, Head of the Investment Banking, AXIA Ventures Group.

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Όπως επεσήμανε ο κ. Αργυρός, οι παραδοσιακοί πυλώνες (τουρισμός, κατασκευές, ενέργεια) της οικονομίας θα συνεχίσουν να δίνουν τροφή. «Πλέον, έχουμε πείσει τη διεθνή κοινότητα για την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό. Αυτό που μένει είναι να αποδείξουμε πού αξίζει να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους. Σίγουρα υπάρχουν πολλές ευκαιρίες και μέσω των εισηγμένων. Πιστεύω ότι θα υπάρξει δραστηριότητα και με νέες εισαγωγές. Θα υπάρξει ωστόσο μεγάλη δραστηριότητα εξωχρηματιστηριακά» επεσήμανε.

publi

Υλοποιώντας διεθνώς έργα αιχμής δηλώνει παρούσα στη νέα εποχή της ενεργειακής μετάβασης Δυναμικά παρούσα στη νέα πράσινη τάση της παγκόσμιας οικονομίας δηλώνει η Cenergy Holdings, η εταιρεία που δραστηριοποιείται σε τομείς που βρίσκονται στο επίκεντρο της ενεργειακής μετάβασης, όπως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, η νέα τεχνολογία του υδρογόνου αλλά και τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου. Ουσιαστικά, μέσω των δύο βασικών πυλώνων της, τη Σωληνουργεία Κορίνθου και τη Hellenic Cables, η Cenergy Holdings συμμετέχει ως διεθνής παίκτης ενεργά στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη παρέχοντας τα δίκτυα μέσω των οποίων διακινούνται από την παραγωγή στην κατανάλωση τα δύο βασικά «καύσιμα» για την οικονομία παγκοσμίως: η ενέργεια και η πληροφορία. Αποστολή της εταιρείας είναι να προσφέρει στους πελάτες της ανώτερης ποιότητας υποδομές μεταφοράς και διανομής ενέργειας, να δημιουργεί καινοτόμα προϊόντα και λύσεις τελευταίας τεχνολογίας, να διακρίνεται στην εκτέλεση έργων υψηλών απαιτήσεων και να αναπτύσσεται βιώσιμα προς όφελος των συμμετόχων της.

Έργα αιχμής Οι δύο εταιρείες της Cenergy Holdings, Σωληνουργεία Κορίνθου και Hellenic Cables, διαθέτουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και ισχυρή τεχνογνωσία, όπως αποδεικνύουν και τα έργα υψηλών απαιτήσεων και τεχνολογικής αιχμής που αναλαμβάνουν και εκτελούν. Χαρακτηριστικό είναι το έργο που ανέλαβε η Σωληνουργεία Κορίνθου για την κατασκευή του αγωγού μήκους που συνδέει το θαλάσσιο κοίτασμα Karish με το σύστημα φυσικού αερίου του Ισραήλ. Ο αγωγός υψηλών απαιτήσεων έχει μήκος 90 χιλιόμετρα, διάμετρο 24 και 30 ίντσες και φτάνει μέγιστο βάθος εγκατάστασης τα 1.750 μέτρα. Αντίστοιχα, η Hellenic Cables ολοκλήρωσε την κατασκευή και εγκατάσταση μίας από τις δυσκολότερες διασυνδέσεις δικτύου διεθνώς, αυτής της Κρήτης με την Πελοπόννησο. Το καλώδιο εναλλασσόμενου ρεύματος υπερυψηλής τάσης έχει μήκος 135 χιλιομέτρων και ποντίστηκε κοντά στα 1.000 μέτρα βάθος, που είναι το μεγαλύτερο βάθος που έχει ποτέ τοποθετηθεί ηλεκτρικό καλώδιο διεθνώς.

Ηλεκτρικές διασυνδέσεις Η Cenergy Holdings, μέσω της Hellenic Cables, προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις «με το κλειδί στο χέρι» στον τομέα των ηλεκτρικών και τηλεπικοινωνιακών διασυνδέσεων, που ξεκινούν από την παραγωγή, περιλαμβάνουν τη μεταφορά και φτάνουν μέχρι την τοποθέτηση-πό-

ντιση και την προστασία των καλωδίων. Αξιοποιώντας τη στροφή που υπάρχει παγκοσμίως στην «πράσινη ενέργεια», η εταιρεία έχει να επιδείξει σημαντικές επιδόσεις στην ανάληψη έργων στον τομέα της διασύνδεσης αιολικών πάρκων, τόσο επίγειων όσο και υπεράκτιων, με συνεργάτες τους μεγαλύτερους παραγωγούς και διαχειριστές δικτύων μεταφοράς, όπως οι Ørsted, Tennet, E-ΟΝ, Equinor, RWE, SSE, Subsea 7, Energinet, SSEN, ΑΔΜΗΕ, Shell New Energies, EDPR και άλλες.

Ενεργειακοί αγωγοί Ταυτόχρονα, η Cenergy Holdings, μέσω της Σωληνουργεία Κορίνθου, συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων παραγωγών σωλήνων μεταφοράς φυσικού αερίου, υδρογονανθράκων, αλλά και άλλων ρευστών. Χαρακτηριστικό είναι το έργο που ανέλαβε η εταιρεία από τη Snam Ιταλίας για την παραγωγή σωλήνων πιστοποιημένων για τη μεταφορά έως και 100% υδρογόνου. Σημειώνεται ότι καθώς το φυσικό αέριο αποτελεί το καύσιμο της ενεργειακής μετάβασης, η ζήτηση για νέες υποδομές αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, με τη Σωληνουργεία Κορίνθου να πρωταγωνιστεί ως ένας από τους βασικούς προμηθευτές για όλες τις μεγάλες ενεργειακές εταιρείες, μεταξύ των οποίων οι BP, Shell, OMV, Eni, Snam, Chevron, Total, Wintershall, Subsea 7, TechnipFMC, Allseas και Energinet.

Στρατηγική επιλογή η βιώσιμη ανάπτυξη H Cenergy Holdings έχει ενσωματώσει στη στρατηγική της ένα σύνολο από απαιτούμενες δράσεις που διασφαλίζουν τη βιώσιμη αναπτυξιακή προοπτική της εταιρείας. Δεσμεύεται για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και παράλληλα εστιάζει στον σχεδιασμό τεχνολογικών λύσεων που θα συμβάλλουν στον συνολικό μετασχηματισμό της οικονομίας σε μια οικονομία κλιματικής ουδετερότητας, πάντα σε συνεργασία με τους προμηθευτές και τους πελάτες της. • • • www.cenergyholdings.com ΧΡΗΜΑ 29

απολογισμός - Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ

Αθανάσιος Κουλορίδας, πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (ΕΝΕΙΣΕΤ), επίκουρος καθηγητής Δικαίου Εταιρειών και Κεφαλαιαγοράς, Οικονομικό Πανεπιστήμιο.

Σπυρίδων Κυρίτσης, πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ).

Ο κ. Αθανάσιος Στ. Κουλορίδας, πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών, επίκουρος καθηγητής Δικαίου Εταιρειών και Κεφαλαιαγοράς στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ανέφερε κατά την ομιλία του ότι η προηγούμενη χρονιά ήταν μια χρονιά πρωτόγνωρης εμφάνισης μεγεθών, όπως ο πληθωρισμός. Άλλα, επίσης, σημαντικά ζητήματα, όπως γεωπολιτικά ζητήματα και το υψηλό ενεργειακό κόστος, συνεχίζονται και το 2022. «Το ΧΑ φαίνεται να πηγαίνει καλά, πιστεύουμε ότι θα φτάσει τις 2.000 μονάδες. Δεν παύει όμως να αποτελεί ένα περιφερειακό χρηματιστήριο, με τον κίνδυνο να δεχθεί περισσότερες πιέσεις. Πολύ σημαντικό, στο πλαίσιο αυτό, να δούμε μια στρατηγική και ένα μακροπρόθεσμο πλάνο για την τοποθέτηση της αγοράς στη βιώσιμη ανάπτυξη και την εταιρική και κοινωνική ευθύνη. Οι επενδυτές ενδιαφέρονται, πλέον, για βιώσιμα χαρακτηριστικά στις επενδύσεις τους. Το ΧΑ πρέπει να είναι ένα κλαμπ των αρίστων της ελληνικής οικονομίας» τόνισε ο κ. Κουλορίδας.

Ο κ. Σπυρίδων Κυρίτσης, πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), εξήρε τη σημασία των Επιχειρηματικών Βραβείων ΧΡΗΜΑ, σημειώνοντας ότι βοηθούν να κρατηθεί ο σφυγμός της αγοράς ζωντανός. Όπως ανέφερε, η χρονιά ξεκίνησε θετικά. Ο ίδιος πιστεύει ότι θα είναι μια χρονιά έντονης μεταβλητότητας, που επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες (ενεργειακά, γεωπολιτικά, πληθωρισμό, πανδημία, επιτόκια). «Όλοι έχουμε μεγάλη προσμονή να δούμε πώς θα κινηθούν οι επενδύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μεγάλο κεφάλαιο, επίσης, αποτελεί το ESG. Αυτή η πρόκληση θα ενδυναμώσει εταιρείες που θα αναδειχθούν στον τομέα αυτό» ανέφερε, εκτιμώντας παράλληλα ότι «η αλλαγή στη διοίκηση της ΕΧΑΕ θα δώσει έναν άλλο τόνο στην αγορά και τα δρώμενα. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νέες εισαγωγές εταιρειών. Είναι ένα μεγάλο στοίχημα, το οποίο πρέπει να υποστηρίξει και η Πολιτεία».

Ο κ. Γιάννης Νεοκοσμίδης, επικεφαλής Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου της Euroxx Χρηματιστηριακής ΑΕΠΕΥ, ανέφερε ότι πέρσι ήταν πολύ δύσκολες οι συνθήκες, γιατί δεν αντιμετωπίζαμε μια συνηθισμένη χρηματοπιστωτική κρίση. «Φέτος, ασχολούμαστε κυρίως με τα “απόνερα”, τα οποία ωστόσο δημιουργούν συγκεκριμένα προβλήματα. Μεγάλο ζήτημα αποτελεί ο πληθωρισμός και η περαιτέρω διαμόρφωσή του μέσα στη χρονιά. Παρακολουθούμε στενά τις τράπεζες, οι οποίες ωστόσο πιστεύουμε ότι αυτήν τη φορά θα είναι πολύ προσεκτικές και δεν θα προχωρήσουν σε άκρατη αύξηση επιτοκίων, ώστε να μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος και να υπάρξει υγιής ανάπτυξη» κατέληξε. Γιάννης Νεοκοσμίδης, επικεφαλής Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου, Euroxx Χρηματιστηριακή ΑΕΠΕΥ. 30

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι θα πρέπει να βασίζονται στην καινοτομία και τη βιωσιμότητα, να υπάρχουν υποδομές διαφάνειας, πληροφόρησης και εταιρικής διακυβέρνησης, ενώ τόνισε ότι η εκπλήρωση των κριτηρίων ESG αποτελεί προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδύσεων.

Η διεξαγωγή της εκδήλωσης έγινε μέσα από τη LiveOn, την ψηφιακή πλατφόρμα επιχειρηματικής επικοινωνίας που ανέπτυξε ο όμιλος ethosGROUP. Ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO του ethosGROUP, παρουσίασε την καινοτόμο online υπηρεσία, που καλύπτει αποτελεσματικά τις αυστηρές οργανωτικές προδιαγραφές και ανάγκες των εκδηλώσεων του ομίλου, αλλά και τις απαιτητικές ανάγκες επιχειρηματικής επικοινωνίας (εκδηλώσεις, εκθέσεις, συναντήσεις, παρουσιάσεις, γενικές συνελεύσεις κ.λπ.). Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO, ethosGROUP.

Απονομή τιμητικών διακρίσεων

Γεώργιος Στάσσης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΔΕΗ.

Ο κ. Γεώργιος Στάσσης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΔΕΗ, κατά τη βράβευσή του ως “Manager of the Year”, ανέφερε: «Η ΔΕΗ είχε, έχει και θα συνεχίσει να έχει μεγάλη συνεισφορά στην οικονομία της χώρας. Έχουμε βεβαίως ακόμα πολλή δουλειά μπροστά μας ώστε η ΔΕΗ να πετύχει να συμβάλει πιο δυναμικά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας. Η πρόσφατη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και οι ομολογιακές εκδόσεις μάς δίνουν τη δυνατότητα να προχωρήσουμε στις επενδύσεις σε ΑΠΕ και να ενισχύσουμε το μείγμα της παραγωγής, ώστε να αποφύγουμε μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα. Χρειαζόμαστε μια ισχυρή κεφαλαιακά ΔΕΗ, ώστε να μπορέσει να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Πρόκειται για στόχο πρωταρχικής σημασίας και θα είμαστε όλοι πολύ ικανοποιημένοι αν σε λίγα χρόνια έχουμε καταφέρει να συμβάλουμε στην ενεργειακή αυτονομία της χώρας». Σε ό,τι αφορά την παρούσα κρίση, ανέφερε ότι η ΔΕΗ εργάζεται σκληρά ώστε να βοηθήσει, στον βαθμό που μπορεί, τους πελάτες της. ΧΡΗΜΑ 31

απολογισμός - Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ

Αλέξανδρος Χατζόπουλος, γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ).

Ο κ. Αλέξανδρος Χατζόπουλος, γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), ανέφερε ότι η φετινή χρονιά αποτελεί μια ιδιαίτερη καμπή για τη χώρα μας, με τη διαφαινόμενη έξοδο από μια παρατεταμένη κρίση (οικονομική και πανδημία). Η θετική πλευρά είναι ότι η κρίση επιτάχυνε τις τεχνολογικές εξελίξεις, αναβαθμίζοντας το επενδυτικό προφίλ της χώρας, με αποτέλεσμα πλέον να δημιουργούνται σημαντικές ευκαιρίες για επενδύσεις. «Θέλουμε να βλέπουμε το μέλλον περισσότερο ως ευκαιρία παρά ως απειλή» επεσήμανε ο κ. Χατζόπουλος, σημειώνοντας ότι το ΧΑ μπορεί να αποτελέσει πηγή ενδυνάμωσης της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας στη χώρα. Υπάρχουν όμως βασικές προϋποθέσεις, όπως τόνισε.

απολογισμός - Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ Ο κ. Θεόδωρος Φέσσας, πρόεδρος του ΔΣ της Quest Συμμετοχών ΑΕ, κατά τη βράβευσή του ως «Εμβληματική Προσωπικότητα του Χρηματιστηρίου Αθηνών», ανέφερε: «Η βράβευση συμπίπτει με πολλά ορόσημα για την εταιρεία, αρχής γενομένης της επετείου των 40 χρόνων από την ίδρυσή της, των 24 ετών από την είσοδό της στο Χρηματιστήριο Αθηνών, αλλά και της πρόσφατης ένταξης της μετοχής στον δείκτη FTSE25 Large Cap. Είμαι γεμάτος αισιοδοξία ότι μπορούμε να πάμε ακόμα καλύτερα».

Θεόδωρος Φέσσας, πρόεδρος ΔΣ, Quest Συμμετοχών ΑΕ.

Η κ. Έφη Κουτσουρέλη, αντιπρόεδρος του ΔΣ της Quest Συμμετοχών ΑΕ, κατά τη βράβευσή της ως «Εμβληματική Προσωπικότητα του Χρηματιστηρίου Αθηνών», ανέφερε: «Τον τελευταίο χρόνο, κάναμε μια κούρσα ταχύτητας, έχοντας επιτύχει πλέον πολύ εντυπωσιακά νούμερα. Έχουμε δεκαπλασιάσει την αξία μας τα τελευταία πέντε χρόνια. Η πανδημία επιτάχυνε τις εξελίξεις και ανέδειξε ακόμα περισσότερο τις εταιρείες του ομίλου μας, οι οποίες πρωτοστατούν στον τεχνολογικό και ψηφιακό μετασχηματισμό. Βλέπουμε με αισιοδοξία το μέλλον και πιστεύουμε ότι τα καλύτερα για τον όμιλό μας είναι εμπρός μας». Έφη Κουτσουρέλη, αντιπρόεδρος ΔΣ, Quest Συμμετοχών ΑΕ.

Οι αιγίδες της διοργάνωσης Στη φετινή διοργάνωση Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2021 παρείχαν την αιγίδα τους ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, η Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, η Ένωση Εισηγμένων Εταιρειών, ο Σύνδεσμος Μελών Χρηματιστηρίων Αθηνών.

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

publi

Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ:

Πρωτοπόρος στην εφαρμογή αρχών υπεύθυνων επενδύσεων

ε κεφάλαια υπό διαχείριση της τάξης των 3 δισ. ευρώ και πολυετή παρουσία στον χώρο της διαχείρισης συλλογικών και ατομικών χαρτοφυλακίων, η Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ, μέλος του Ομίλου Τράπεζας Πειραιώς, συγκαταλέγεται ανάμεσα στις κορυφαίες εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων στην Ελλάδα και αποτελεί αδιαμφισβήτητα την πιο δυναμική εταιρεία του κλάδου τα τελευταία χρόνια. H Πειραιώς Asset Management AΕΔΑΚ, στο πλαίσιο της ευρύτερης πολιτικής του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, επιδεικνύει έμπρακτα τη στρατηγική επιλογή της να υποστηρίζει σύγχρονες πρωτοβουλίες αναφορικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προώθηση υπεύθυνης επενδυτικής πολιτικής, συμμετέχοντας από το 2019 στην παγκόσμια πρωτοβουλία Principles for Responsible Investments (PRI). Έχει δε ενσωματώσει στη στρατηγική της την εφαρμογή των αρχών υπεύθυνων επενδύσεων, που ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντα του περιβάλλοντος και της κοινωνίας. Ως μέλος του PRI, έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από πρωτοπόρες κινήσεις: To 2017 δημιούργησε το πρώτο Αμοιβαίο Κεφάλαιο στην ελληνική αγορά το οποίο επενδύει σε εταιρείες που τηρούν τις αρχές της Περιβαλλοντικής, Κοινωνικής & Εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG). Το Πειραιώς ESG Responsible Investing Fund of Funds Μικτό (άδεια σύστασης ΕΚ: 37/23.01.2007) είναι A/K τύπου Fund of Funds και επενδύει κυρίως σε διεθνή Α/Κ των μεγαλύτερων επενδυτικών οίκων του εξωτερικού που υιοθετούν τις αρχές ESG.

To 2020, σε συνεργασία με το Private Banking της Τράπεζας Πειραιώς, δημιούργησε το Piraeus Private Banking ESG World Sustainability Balanced Fund (άδεια σύστασης ΕΚ: 347/08.01.2020), το πρώτο private label Αμοιβαίο Κεφάλαιο της ελληνικής αγοράς που επενδύει απευθείας σε εταιρείες που έχουν αξιολογηθεί με βάση την υιοθέτηση και εφαρμογή των αρχών ESG και απευθύνεται σε πελάτες Private Banking. Οι επενδύσεις του συγκεκριμένου Α/Κ υλοποιούνται σε επιλεγμένες μετοχές και ομόλογα εταιρειών μεγάλης και μεσαίας κεφαλαιοποίησης των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας), οι οποίες εφαρμόζουν τις αρχές βιωσιμότητας στη λειτουργία τους. Το 2021, πάλι σε συνεργασία με το Private Banking της Τράπεζας Πειραιώς, δημιούργησε το Piraeus Private Banking ESG Greece Equity Fund (άδεια σύστασης ΕΚ: 394/02.11.2021), το πρώτο Αμοιβαίο Κεφάλαιο της ελληνικής αγοράς που επενδύει σε μετοχές εταιρειών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών και ειδικότερα στον Δείκτη ATHEX ESG του ΧΑ, για τις οποίες, εκτός των χρηματοοικονομικών επιδόσεών τους, λαμβάνεται υπόψη και αξιολογείται ο βαθμός συμμόρφωσης και υιοθέτησης των Αρχών ESG, προάγοντας έτσι τις Υπεύθυνες Επενδύσεις. Οι παραπάνω ενέργειες αποδεικνύουν έμπρακτα την προσήλωση της Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ στην υιοθέτηση των αρχών ESG στη διαχείριση κεφαλαίων. Ως επακόλουθο της ανωτέρω στρατηγικής, η εταιρεία διαχειρίζεται σήμερα άνω των 330 εκατ. ευρώ [μεγέθη 31.12.2021] σε Αμοιβαία Κεφάλαια με χαρακτηριστικά ESG, αποδεικνύοντας έμπρακτα την ηγετική της θέση στην ελληνική αγορά. • • •

ΟΙ ΟΣΕΚΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑ 33

απολογισμός - Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ

Ακολουθούν όλες οι βραβεύσεις:

10. Βραβείο υψηλών επενδύσεων-2021 1ο Βραβείο: ΟΤΕ 2ο Βραβείο: ΟΛΠ 3ο Βραβείο: Ελληνικά Πετρέλαια

1. Βραβείο καλύτερης εταιρείας-2021 1ο Βραβείο: Lamda Development 2ο Βραβείο: Eurobank 3ο Βραβείο: ΓΕΚ Τέρνα

11. Βραβείο επιχειρηματικής καινοτομίας-2021 1ο Βραβείο: Epsilon Net 2ο Βραβείο: Entersoft 3ο Βραβείο: Profile Software

2. Βραβείο καλύτερης εταιρείας FTSE Large Cap-2021 1ο Βραβείο: Eurobank 2ο Βραβείο: Coca-Cola HBC AG 3ο Βραβείο: ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ

12. Βραβείο επενδυτικών σχέσεων-2021 1ο Βραβείο: Motor Oil 2ο Βραβείο: Fourlis Συμμετοχών 3ο Βραβείο: Αεροπορία Αιγαίου

3. Βραβείο καλύτερης εταιρείας διεθνούς δραστηριοποίησης-2021 1ο Βραβείο: Cenergy Holdings 2ο Βραβείο: Αλουμύλ Μυλωνάς 3ο Βραβείο: Ικτίνος Ελλάς

13. Βραβείο εταιρικής διακυβέρνησης-2021 1ο Βραβείο: Μυτιληναίος 2ο Βραβείο: ΟΤΕ 3ο Βραβείο: Ευρωπαϊκή Πίστη

4. Βραβείο καλύτερης εταιρείας μεσαίας-μικρής κεφαλαιοποίησης-2021 1ο Βραβείο: Ευρωπαϊκή Πίστη 2ο Βραβείο: Έλτον 3ο Βραβείο: Κτήμα Κώστας Λαζαρίδης ΑΕ 5. Βραβείο καλύτερης εταιρείας του Δημοσίου-2021 1ο Βραβείο: ΔΕΗ ΑΕ 2ο Βραβείο: ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών 3ο Βραβείο: ΕΥΔΑΠ 6. Βραβείο καλύτερης τράπεζας-2021 1ο Βραβείο: Εθνική Τράπεζα 2ο Βραβείο: Alpha Bank 3ο Βραβείο: Eurobank 7. Βραβείο ανάκαμψης αποτελεσμάτων-2021 1ο Βραβείο: ΑΒΑΞ 2ο Βραβείο: AVE 3ο Βραβείο: Τζιρακιάν 8. Βραβείο υψηλών ρυθμών ανάπτυξης-2021 1ο Βραβείο: Πλαίσιο 2ο Βραβείο: Πέτρος Πετρόπουλος ΑΕΒΕ 3ο Βραβείο: Space Hellas 9. Βραβείο διεθνοποίησης-2021 1ο Βραβείο: Παπουτσάνης 2ο Βραβείο: Μοτοδυναμική 3ο Βραβείο: Καρέλιας 34

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

14. Βραβείο εταιρικής κοινωνικής ευθύνης-2021 1ο Βραβείο: Alpha Bank 2ο Βραβείο: Ιατρικό Αθηνών 3ο Βραβείο: Quest Συμμετοχών 15. Βραβείο καλύτερης εταιρείας εναλλακτικής αγοράς-2021 1ο Βραβείο: Alpha Trust 2ο Βραβείο: Performance 3ο Βραβείο: Real Consulting 16. Βραβείο καλύτερης χρηματιστηριακής-2021 1ο Βραβείο: Πειραιώς Χρηματιστηριακή ΑΕΠΕΥ 2ο Βραβείο: Eurobank Equities ΑΕΠΕΥ 3ο Βραβείο: Euroxx Χρηματιστηριακή ΑΕΠΕΥ 17. Βραβείο καλύτερης εταιρείας διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων-2021 1ο Βραβείο: Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ 2ο Βραβείο: 3Κ Investment Partners ΑΕΔΑΚ 3ο Βραβείο: Εθνική Asset Management ΑΕΔΑΚ 18. Βραβείο καλύτερης ΑΕΕΑΠ-2021 1ο Βραβείο: Prodea 2ο Βραβείο: Trastor ΑΕΕΑΠ 3ο Βραβείο: Intercontinental International REIC-ICI 19. Βραβείο καλύτερης εταιρείας Asset & Wealth Management-2021 1ο Βραβείο: HSBC Retail Banking and Wealth Management 2ο Βραβείο: Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ 3ο Βραβείο: Iolcus Investments ΑΕΔΟΕΕ

Αποτελεσµατικά εργαλεία δουλειάς για τους επαγγελµατίες της ασφάλισης

Ασφάλιση. « » Από το A ... Πολύπλευρη ενηµέρωση από την αγορά Ανάλυση των εξελίξεων και τάσεων στον ασφαλιστικό κλάδο Εξειδικευµένο, πρωτότυπο και αποκλειστικό περιεχόµενο

www.ethosmedia.eu

info@ethosmedia.eu

ΧΡΗΜΑ 35

[φάκελος] ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

Το “last mile” σηματοδοτεί τη νέα τηλεπικοινωνιακή «μάχη»

του Γιάννη Λεοντάρη

Η εξέλιξη της τεχνολογίας φέρνει όλο και περισσότερες εφαρμογές και υπηρεσίες στον τελικό χρήστη. Είτε πρόκειται για εφαρμογές και υπηρεσίες που απευθύνονται στην καθημερινότητα του απλού χρήστη, είτε απευθύνονται σε ένα πλήθος πολιτών (όπως οι εφαρμογές των «έξυπνων» πόλεων), είτε πρόκειται για επιχειρησιακές εφαρμογές που απευθύνονται σε εταιρικά περιβάλλοντα και χρήστες, όλα τα παραπάνω έχουν έναν κοινό παρονομαστή: απαιτούν όσο το δυνατόν πιο εκτεταμένα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα υψηλής ταχύτητας σε ό,τι αφορά στη μεταγωγή δεδομένων, τα οποία να φτάνουν σε κάθε άκρη της επικράτειας, και όχι μόνο στα αστικά κέντρα. Η παραπάνω ανάγκη για τέτοιες υποδομές υπήρχε εδώ και χρόνια, όμως έγινε «απότομα» πιο επιτακτική με την έλευση της πανδημίας, η οποία υποχρέωσε εκατομμύρια πολίτες να κλειστούν στα σπίτια τους, χωρίς όμως να εκλείψει η ανάγκη να συνεχίσουν να εργάζονται, καθώς από την εργασία τους εξαρτιόταν η συνέχεια της λειτουργίας –έστω και σε μικρότερο βαθμό– του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Η πανδημία ξεσκέπασε τις «χάλκινες αδυναμίες»

Ένα μεγάλο μέρος των πολιτών εξυπηρετούνται, ακόμα και σήμερα, στο επίπεδο του “last mile”, από απαρχαιωμένα δίκτυα χαλκού, που μετρούν αρκετές δεκαετίες ζωής. 36

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Οι ανάγκες που προέκυψαν για τη χρήση εφαρμογών που απαιτούσαν τη γρήγορη μεταγωγή μεγάλου όγκου δεδομένων (όπως οι εφαρμογές cloud και τηλεδιάσκεψης τόσο για επιχειρησιακές ανάγκες όσο και για τις ανάγκες της τηλεκπαίδευσης των μαθητών) μέσα από οικιακά δίκτυα που δεν είχαν σχεδι-

αστεί για τέτοια χρήση ανέδειξαν το «τηλεπικοινωνιακό έλλειμμα» υποδομών στο επίπεδο του “last mile” ή, αλλιώς, στο κομμάτι του δικτύου από τα τηλεπικοινωνιακά ΚΑΦΑΟ μέχρι το σπίτι του τελικού χρήστη. Και μαζί με αυτό αναδείχθηκε και το γεγονός ότι το κομμάτι αυτό του δικτύου είχε για δεκαετίες αφεθεί στην τύχη του, καθώς η αναβάθμισή του ήταν ουσιαστικά μηδενική. Το αποτέλεσμα ήταν ένα μεγάλο μέρος των πολιτών να εξυπηρετούνται, ακόμα και σήμερα, στο επίπεδο του “last mile”, από απαρχαιωμένα δίκτυα χαλκού, που μετράνε κάμποσες δεκαετίες ζωής και φυσικά αδυνατούν να μεταφέρουν δεδομένα με την ταχύτητα και την αξιοπιστία που απαιτείται από τα σημερινά δεδομένα.

Οι αναβαθμίσεις δεν μείωσαν αισθητά τα προβλήματα Οι ενέργειες των τηλεπικοινωνιακών παρόχων, κυρίως την τελευταία δεκαετία, για τη δημιουργία νέων δικτύων οπτικών ινών βελτίωσαν σε έναν βαθμό την κατάσταση, καθώς σταδιακά αντικαταστάθηκε σχεδόν όλο το τμήμα των δικτύων χαλκού που ένωναν τα αστικά τηλεπικοινωνιακά κέντρα με τα ΚΑΦΑΟ (παρότι το τμήμα αυτό των δικτύων χαλκού δεν έπαψε να χρησιμοποιείται) και έτσι έπαψαν να υφίστανται οι απώλειες ταχύτητας που οφείλονταν στο συγκεκριμένο τμήμα των δικτύων χαλκού. Ωστόσο, το τμήμα του “last mile” παρέμεινε εκτός των παραπάνω επενδύσεων όχι τόσο λόγω του πολύ μεγάλου κόστους της αναβάθμισης των συγκεκριμένων υποδομών, όσο λόγω της απουσίας σχετικού θεσμι-

φάκελος - τηλεπικοινωνίες κού πλαισίου που θα έλυνε πρακτικά προβλήματα που αφορούσαν στην κατανομή του κόστους των υποδομών και στον τρόπο με τον οποίο τα δίκτυα νέας γενιάς θα έφταναν στον τελικό χρήστη (καθώς, σε πολλές περιπτώσεις, απαιτείται το πέρασμά τους από σημεία που ανήκουν σε άλλους χρήστες, με ό,τι συνεπάγεται αυτό).

Το έργο “Superfast Broadband” Ένα σημαντικό μέρος των παραπάνω προβλημάτων (αυτό που αφορά στο κόστος και την κατανομή του) επιδιώχθηκε να ξεπεραστεί μέσα από τη δράση “Superfast Broadband”, που αφορά στην παροχή σύνδεσης στο Διαδίκτυο σε υπερυψηλή ταχύτητα στους πολίτες και στις επιχειρήσεις που κατοικούν σε περιοχές όπου αναπτύσσονται, με ιδιωτικές επενδύσεις, υποδομές ικανές να προσφέρουν τέτοιες υπηρεσίες. Για να μπορέσει όμως ο πολίτης ή η επιχείρηση να χρησιμοποιήσει αυτήν τη δράση, το κτήριο του ιδιώτη ή της επιχείρησης θα πρέπει να βρίσκεται σε περιοχή όπου έστω κι ένας τηλεπικοινωνιακός πάροχος θα έχει περάσει μπροστά από το κτήριο δίκτυο οπτικών ινών. Ουσιαστικά, δηλαδή, το όφελος από μια δράση της Πολιτείας εξαρ-

τάται από την επάρκεια των επενδύσεων των ιδιωτικών παρόχων.

Ανοίγοντας τη συζήτηση για το FTTH Ωστόσο, η παραπάνω δράση έφερε στο προσκήνιο τη χρήση οπτικής ίνας μέχρι το σπίτι (Fiber to the home-FTTH) και συνέβαλε (μαζί βέβαια με τις ανάγκες που δημιούργησε η πανδημία) στο να «ανοίξει» η σχετική κουβέντα και να βγουν στο προσκήνιο τα σχετικά προβλήματα, που κατά βάση έχουν να κάνουν με το σημαντικό κόστος της ανάπτυξης δικτύων οπτικών ινών, καθώς αυτά γίνονται «υπόγεια», με σκάψιμο των δρόμων, κάτι που συνεπάγεται μεγάλο κόστος. Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι από τη μια βλέπουν το μεγάλο κόστος (και τη μακρά περίοδο απόσβεσης) της ανάπτυξης δικτύων FTTH, και από την άλλη το γεγονός ότι η μη έγκαιρη ανάπτυξη τέτοιων δικτύων δημιουργεί πρόβλημα στην παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας (δηλαδή υπηρεσιών που δεν σχετίζονται με την παροχή σταθερής τηλεφωνίας και πρόσβασης στο ίντερνετ) από τους ίδιους, που στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους από τις «βασικές» τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες.

Η ΔΕΗ ταράζει (πάλι) τα τηλεπικοινωνιακά «νερά» Τα δεδομένα στο FTTH έρχεται να αλλάξει μια εταιρεία το βασικό αντικείμενο της οποίας δεν είναι η παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Πρόκειται για τη ΔΕΗ, η οποία δεν είναι η πρώτη φορά που εισέρχεται στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, καθώς πριν από 20 χρόνια είχε εισέλθει στην ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών με την εταιρεία Tellas, που αποτελούσε σύμπραξη (50%-50%) με την ιταλική Wind. Αν και η εταιρεία ξεκίνησε ιδιαίτερα δυναμικά, το εγχείρημα κατέληξε άδοξα. Είκοσι χρόνια μετά, η ΔΕΗ επανέρχεται με το ίδιο πρότζεκτ, αλλά αυτήν τη φορά χωρίς την παράλληλη δημιουργία θυγατρικής. Οι πρώτες πληροφορίες για αυτό το σχέδιο είχαν κυκλοφορήσει τον Απρίλιο του 2021, και ανέφεραν ότι η ΔΕΗ, στο πλαίσιο του επιχειρησιακού της σχεδίου, όπως αυτό είχε παρουσιαστεί τον Δεκέμβρη του 2020, θα υλοποιήσει ένα πλάνο πενταετίας που θα προβλέπει την τοποθέτηση «πιλοτικού» δικτύου οπτικών ινών επάνω στο υπέργειο δίκτυο ηλεκτρισμού και θα κοστίσει 680 εκατ. ευρώ έως το 2026, με εκκίνηση το 2022, ενώ για τη χρηματοδότηση του πρότζεκτ οι πληροφορίες ανέφεραν ότι η ΔΕΗ ήταν σε επαφές με τις τράπεζες Πειραιώς και Alpha. ΧΡΗΜΑ 37

φάκελος - τηλεπικοινωνίες Σημειώνεται ότι, αυτήν τη φορά, η ΔΕΗ δεν στοχεύει απευθείας στους πελάτες λιανικής, αλλά μόνο στους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, οι οποίοι μπορούν να επωφεληθούν όχι μόνο με την πολύ πιο οικονομική και με μεγαλύτερες ταχύτητες πρόσβασή τους στον τελικό χρήστη σε ό,τι αφορά στην παροχή σταθερής τηλεφωνίας και ίντερνετ, αλλά και με τη χρήση του εν λόγω δικτύου για την επέκταση των δικών τους δικτύων κινητής, όπως τα δίκτυα 5G, τα οποία απαιτούν πολύ πιο πυκνό δίκτυο κεραιών, οι οποίες με τη σειρά τους απαιτούν σταθερές συνδέσεις οπτικών ινών, λόγω του πολύ μεγάλου όγκου δεδομένων που καλούνται να διαχειριστούν. Σημειώνεται ότι, και με βάση τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν στη μεταβίβαση σε ιδιώτες του 49% του ΔΕΔΔΗΕ (στον οποίο έχει μεταβιβαστεί και η κυριότητα του δικτύου διανομής ρεύματος), έχει προβλεφθεί στη σχετική συμφωνία ότι η ΔΕΗ θα έχει αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης του συγκεκριμένου δικτύου για την ανάπτυξη τηλεπικοινωνιακών υποδομών.

Οι ανάγκες που προέκυψαν για τη χρήση εφαρμογών που απαιτούσαν τη γρήγορη μεταγωγή μεγάλου όγκου δεδομένων μέσα από οικιακά δίκτυα ανέδειξαν το «τηλεπικοινωνιακό έλλειμμα» υποδομών στο επίπεδο του “last mile”.

Ο «χρυσός» χαλκός Αυτήν τη φορά, η ΔΕΗ θα βρει απέναντί της τον, εδώ και καιρό, ιδιωτικό ΟΤΕ, ο οποίος μάλλον δεν πρέπει να «χάρηκε» ιδιαίτερα με τα σχέδια της ΔΕΗ, καθώς το δίκτυο χαλκού που αντιπροσωπεύει το “last mile” αποτελεί ένα από τα πιο κερδοφόρα περιουσιακά του στοιχεία, αφού για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών και επιχειρήσεων το συγκεκριμένο δίκτυο είναι ο μοναδικός (ή ο πιο προσιτός) τρόπος πρόσβασης σε τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, αφού τα δίκτυα οπτικών ινών είτε δεν έχουν φτάσει ακόμα σε «ικανό» αριθμό σε σχέση με το σύνολο των τηλεπικοινωνιακών γραμμών (4,8 εκατομμύρια, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης) είτε οι πολίτες δεν κρίνουν συμφέροντες τους οικονομικούς όρους με τους οποίους παρέχονται οι συνδέσεις οπτικών ινών (καθώς η πρόσβαση σε αυτές συνδυάζεται, προς το παρόν, με πιο «ακριβά» τηλεπικοινωνιακά πακέτα). Επιχειρώντας μάλιστα ο ΟΤΕ να προλάβει τους ανταγωνιστές του και στην ανάπτυξη 38

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

των δικτύων οπτικών ινών, πρόσφατα ανακοίνωσε ότι αυξάνει τις επενδύσεις στα 3 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη εξαετία, με στόχο να φτάσει την οπτική ίνα σε 3 εκατομμύρια σπίτια και επιχειρήσεις. Αντίθετα, η ΔΕΗ με τη χρήση του υπέργειου δικτύου ρεύματος μπορεί να πετύχει το ίδιο σε πολύ μικρότερο διάστημα και με πολύ μικρότερο κόστος.

Το θέμα των OTT παρόχων Η ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών για την παροχή υψηλότερων και πιο αξιόπιστων και σταθερών ταχυτήτων στους τελικούς χρήστες έχει άμεση σχέση με την παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας, οι οποίες σταδιακά αντιπροσωπεύουν όλο και μεγαλύτερο μέρος των εσόδων των τηλεπικοινωνιακών παρόχων. Υπηρεσίες όπως η συνδρομητική τηλεόραση και πλήθος cloud υπηρεσιών για επιχειρήσεις βασίζονται στις γρήγορες και αξιόπιστες συνδέσεις, ενώ σε αυτά τα δίκτυα βασίζονται και δεκάδες άλλες υπηρεσίες που αφορούν τομείς όπως οι «έξυπνες» πόλεις, τα «έξυπνα» σπίτια, αλλά και υπηρεσίες όπως η τηλεϊατρι-

κή, η τηλεκπαίδευση κ.ά. Παράλληλα, παγκόσμιες εταιρείες κολοσσοί, όπως η Google, η Netflix, η Microsoft, η Amazon κ.ά. βασίζουν τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών τους στα δίκτυα υπερυψηλών ταχυτήτων, λειτουργώντας ως Over The Top (OTT) πάροχοι, χωρίς όμως μέχρι σήμερα να έχουν συμβάλει καθόλου οικονομικά στην ανάπτυξη των εν λόγω δικτύων. Αυτό έχει προκαλέσει, κατά καιρούς, πολλές «γκρίνιες» από τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, που βλέπουν εταιρείες οι οποίες, σε αρκετές περιπτώσεις, είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτούς να έχουν σημαντικά έσοδα από τα δίκτυα που εκείνοι αναπτύσσουν, χωρίς όμως να δίνουν ούτε ένα ευρώ για την ανάπτυξή τους, παρότι σε αυτή βασίζεται και η δική τους λειτουργία. Το θέμα δεν είναι καινούργιο και αναμένεται να τεθεί ξανά, σύντομα, σε ανώτατο επίπεδο, καθώς η ΕΕ δήλωσε πρόσφατα ότι όλες οι εταιρείες που ωφελούνται από τον ψηφιακό μετασχηματισμό θα πρέπει να συμμετάσχουν αναλογικά στο κόστος λειτουργίας και συντήρησης δημόσιων αγαθών, υπηρεσιών και υποδομών.

άρθρο

Δίκτυα νέας γενιάς: Απαραίτητη προϋπόθεση για την ψηφιακή ανάπτυξη

ίναι κοινώς αποδεκτό πως η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχει κάνει σημαντικά βήματα για τον ψηφιακό της μετασχηματισμό. Για να σταθεί όμως ισάξια στη διεθνή αγορά και να παραμείνει σε τροχιά ψηφιακής ανάπτυξης, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη σύγχρονων τεχνολογικών υποδομών. Αναγνωρίζοντας τη σημασία τους στη νέα, ψηφιακή εποχή, ο Όμιλος ΟΤΕ επενδύει εντατικά, εδώ και χρόνια, στην ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς. Χάρη στο νέο του επενδυτικό πλάνο, προχωρά στη μεγαλύτερη αναβάθμιση τηλεπικοινωνιακών υποδομών των τελευταίων δεκαετιών, δημιουργώντας τα θεμέλια της νέας, ψηφιακής εποχής. Την τελευταία δεκαετία, η μεγαλύτερη εταιρεία τεχνολογίας της χώρας έχει επενδύσει στην Ελλάδα περισσότερα από 5 δισ. ευρώ. Πρόσφατα, ανακοίνωσε την αύξηση των συνολικών επενδύσεων για τα επόμενα χρόνια, οι οποίες θα ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ μέχρι το 2027, κυρίως για δίκτυα νέας γενιάς, με έμφαση στις συνδέσεις οπτικής ίνας μέχρι το σπίτι (FTTH) και στο 5G. Χάρη στο νέο του επενδυτικό πλάνο, ο Όμιλος ΟΤΕ θα υλοποιήσει το δίκτυο σταθερής που θα καλύψει τις ψηφιακές ανάγκες της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες, φέρνοντας την οπτική ίνα (FTTH) σε 3 εκατομμύρια σπίτια και επιχειρήσεις. Σήμερα, ο Όμιλος ΟΤΕ διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο οπτικών ινών στην Ελλάδα, το COSMOTE Fiber, ενώ προσφέρει πρόσβαση σε υποδομή Fiber-ToThe-Home σε πάνω από 560.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Αντιλαμβανόμενος τη σημασία που έχουν οι υψηλές ταχύτητες Internet στη νέα, ψηφιακή

εποχή, ο Όμιλος έλαβε τη στρατηγική απόφαση να αναβαθμίσει, εντελώς δωρεάν, τις ταχύτητες του σταθερού ευρυζωνικού Internet που απολαμβάνουν σήμερα οι συνδρομητές COSMOTE, όπου αυτό είναι τεχνολογικά εφικτό, αυξάνοντας εντυπωσιακά τη διείσδυση των υπερυψηλών ταχυτήτων. Το δίκτυο κινητής COSMOTE είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα, ενώ έχει αποσπάσει 5 συνεχόμενες χρονιές βραβείο ως «το πιο γρήγορο δίκτυο κινητής στην Ελλάδα» στα Speedtest AwardsTM της Ookla και έχει λάβει 7 συνεχόμενες φορές την πιστοποίηση “Best in Test” για τις υπηρεσίες Mobile Internet και φωνής από την umlaut. Η COSMOTE έφερε πρώτη στην Ελλάδα το μέλλον των τηλεπικοινωνιών, το 5G. Μόλις

έναν χρόνο μετά το επίσημο λανσάρισμα, η πανελλαδική πληθυσμιακή κάλυψη του COSMOTE 5G, του μεγαλύτερου δικτύου 5ης γενιάς στη χώρα, έφθασε το 60%, με την κάλυψη σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη να έχει ήδη ξεπεράσει το 97% και το 90%, αντίστοιχα. Οι μέγιστες ταχύτητες του δικτύου ξεπερνούν το 1 Gbps σε συγκεκριμένες περιοχές. Πέρα από τη δημιουργία δικτυακών υποδομών, ο Όμιλος ΟΤΕ συμβάλλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό κράτους και επιχειρήσεων μέσα από τις προηγμένες λύσεις τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής (ICT) που διαθέτει. Αξιοποιώντας την τεχνογνωσία του, ο Όμιλος ΟΤΕ έχει υλοποιήσει µια σειρά από μεγάλα και σύνθετα έργα, που τον καθιστούν συνεργάτη επιλογής κάθε Οργανισμού στην ψηφιακή εποχή. • • • ΧΡΗΜΑ 39

φάκελος - τηλεπικοινωνίες

Intracom Telecom:

Η σταθερή ασύρματη πρόσβαση είναι η απάντηση για την Gigabit Society του Ιωάννη Τενίδη, επικεφαλής Μάρκετινγκ του επιχειρησιακού τομέα ασύρματων λύσεων της Intracom Telecom

Η διαθεσιμότητα εξαιρετικά γρήγορης ευρυζωνικής σύνδεσης έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας πολύ κρίσιμος παράγοντας, που επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη και ευημερία ενός έθνους. Η εξαιρετικά γρήγορη συνδεσιμότητα δημιουργεί εκτεταμένες θετικές αλλαγές στην τοπική οικονομία. Ομοίως, επηρεάζει την καινοτομία σε πολλούς άλλους τομείς, όπως η υγεία, οι μεταφορές και η διακυβέρνηση. Το Διαδίκτυο συνδέει ανθρώπους και μηχανές σε όλο τον κόσμο και έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι επικοινωνούν, αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους και με μηχανές, οργανώνουν την καθημερινή τους ζωή, εκπαιδεύουν, παρέχουν και λαμβάνουν υγειονομική περίθαλψη, καθώς και αγοραπωλησίες αγαθών. Το ηλεκτρονικό εμπόριο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι επικοινωνίες βίντεο, τα διαδικτυακά παιχνίδια και η διαδικτυακή τηλεόραση θεωρούνται δεδομένα σήμερα. Παρ’ όλο που τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι από τα πιο προηγμένα στον κόσμο όσον αφορά την υιοθέτηση γρήγορων και εξαιρετικά γρήγορων ευρυζωνικών υπηρεσιών, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές 40

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, καθώς και μεγάλες ανισότητες όσον αφορά το χάσμα υπαίθρου και αστικών κέντρων εντός της χώρας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει στόχους για συνδεσιμότητα 100 Mbps, με δυνατότητα αναβάθμισης σε 1 Gbps, έως το 2025, για όλα τα νοικοκυριά. Αν και το FTTH μπορεί να είναι η προφανής λύση στο ερώτημα ποια τεχνολογία να χρησιμοποιηθεί, δεν είναι η σωστή, λαμβάνοντας υπόψη τους πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν την υλοποίηση της σύνδεσης με τον συνδρομητή. Το 5G μπορεί να αντιπροσωπεύει μια ουσιαστική πρόοδο στις τεχνολογίες ασύρματης συνδεσιμότητας, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της υπηρεσίας κινητής τηλεφωνίας, ωστόσο δεν αποτελεί ακόμη πανάκεια στο πρόβλημα της σύνδεσης περιοχών και συνδρομητών μακριά από το FTTH. Το 5G στοχεύει κυρίως σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές και δεν είναι η απάντηση στην επίτευξη των στόχων της Gigabit Society σε αγροτικές και ημιαγροτικές περιοχές. Πρέπει να ληφθούν υπόψη και άλλες τεχνολογίες, που θα είναι σε θέση να ξεπεράσουν

τις διάφορες προκλήσεις, όπως η χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού και η μεγάλη κάλυψη. Η εξαιρετικά γρήγορη ευρυζωνική σύνδεση σε αγροτικές και ημιαγροτικές περιοχές παραμένει μια πρόκληση και όλα τα γεγονότα οδηγούν στην ιδέα ότι απαιτείται μια ειδικά κατασκευασμένη τεχνολογία για την αντιμετώπιση των περιοχών με χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού. Αυτές οι δημογραφικές προκλήσεις συχνά επιδεινώνονται από γεωγραφικές προκλήσεις: απομακρυσμένη απόσταση, σκληρό έδαφος, όπως σε ορεινές περιοχές, νησιά ή δυσπρόσιτες περιοχές. Η χρήση τεχνολογιών FWA είναι ο μόνος τρόπος για να επιταχυνθεί η διαδικασία γεφύρωσης του ψηφιακού χάσματος στις αγροτικές περιοχές. Η ερώτηση έχει τρεις διαστάσεις: την εμβέλεια, την ταχύτητα και τον χρόνο παροχής της σύνδεσης. Η κάλυψη απομακρυσμένων, δυσπρόσιτων και αραιοκατοικημένων περιοχών είναι δυνατή με τα δίκτυα σταθερής ασύρματης πρόσβασης (FWA). Όλες οι τεχνολογίες σταθερής ασύρματης πρόσβασης στοχεύουν στη μεγιστοποίηση της χωρητικότητας της απόστασης και της απόδοσης με χαμηλό κόστος.

εκατοντάδες Mbps ανά χρήστη, με εκτεταμένη κάλυψη-ακτίνα κυψέλης έως 11 χιλιόμετρα, και εξυπηρετεί τις μακρινές προαστιακές και αγροτικές κατοικίες. Το WiBAS απευθύνεται σε διάφορα τμήματα της αγοράς FWA, από απλή καθαρή οικιακή συνδεσιμότητα υπερευρυζωνικότητας έως και backhauling δικτύων επιτήρησης υψηλής ευκρίνειας. Το WiBAS G5 μπορεί να ανταποκριθεί και στις τρεις μεγάλες προκλήσεις. Μπορεί να παρέχει διάφορα μήκη μορφής πλαισίου αέρα, που ταιριάζουν ακριβώς με όλες τις διαθέσιμες περιοδικότητες μετάδοσης 5G που προκύπτουν από την αριθμολογία που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης 3GPP σε εθνικό επίπεδο. Επιπλέον, μπορεί επίσης να υποσχεθεί κοινή αναφορά έναρξης πλαισίου χρησιμοποιώντας

μια εξωτερική μονάδα GNSS, επιτυγχάνοντας, με αυτόν τον τρόπο, συγχρονισμό συχνότητας και φάσης μεταξύ όλων των συνυπαρχουσών τοποθεσιών σταθμών βάσης. Και, τέλος, μπορεί να χωρίσει τους πόρους του πλαισίου αέρα του με τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί να ταιριάζει με τις διάφορες αναλογίες διαχωρισμού Downlink/Uplink που χρησιμοποιούνται στα δίκτυα 5G. Η ικανότητα της Intracom Telecom να εκπληρώσει την ανάγκη για υψηλής ποιότητας ευρυζωνική FWA και το επιτυχημένο ιστορικό της στην εφαρμογή δικτύων FWA σε ολόκληρο τον κόσμο συνιστούν τον τέλειο συνδυασμό, βοηθώντας τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους να πλησιάσουν την εποχή του 1 Gbps ανά συνδρομητή.

FTTH:

Επένδυση στο μέλλον από τον όμιλο ΟΤΕ Η επέκταση του δικτύου οπτικής ίνας μέχρι το σπίτι (FTTH), καθώς και η διείσδυσή του σε ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αποτελούν το μεγάλο στοίχημα ώστε η Ελλάδα να εξελιχθεί σε μια πραγματικά ψηφιακή χώρα. Ο όμιλος ΟΤΕ, αφού έφερε την οπτική ίνα στις γειτονιές, δίνοντας υψηλές ταχύτητες broadband σε μεγάλο φάσμα του πληθυσμού σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, προχωρά στο επόμενο βήμα του στρατηγικού

του πλάνου για να σταθεί η Ελλάδα ισάξια στη διεθνή αγορά: υλοποιεί το δίκτυο σταθερής που θα καλύψει τις ψηφιακές ανάγκες της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες, φέρνοντας την οπτική ίνα (FTTH) σε 3 εκατομμύρια σπίτια και επιχειρήσεις. Με αυτόν τον τρόπο, θα καλύψει περίπου τα 2/3 των γραμμών της Ελλάδας με οπτική ίνα μέχρι το σπίτι, δημιουργώντας νέες προοπτικές για ψηφιακή ανάπτυξη. Για τον σκοπό αυτό, ο όμιλος αυξάνει τις επεν-

δύσεις του σε άνω των 3 δισ. ευρώ μέχρι το 2027. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επένδυση σε τηλεπικοινωνιακές υποδομές που έχει γίνει τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα.

Το πλάνο ανάπτυξης του δικτύου Σήμερα, οι γραμμές FTTH του ομίλου ΟΤΕ έχουν ξεπεράσει τις 560.000. Για να επιτευχθεί ο φιλόδοξος στόχος των 3 εκατομμυρίων γραμμών μέχρι τα τέλη του 2027, ο όμιλος ΧΡΗΜΑ 41

φάκελος - τηλεπικοινωνίες

Για να επιτευχθεί αυτή η χαμηλότερη δυνατή οικονομία «κόστους ανά bit», διάφορες σταθερές ασύρματες τεχνολογίες και ιδιόκτητες λύσεις προμηθευτών ενσωματώνουν διαφορετικές στρατηγικές μετριασμού φάσματος και παρεμβολών για να προσφέρουν σύστημα πρόσβασης χαμηλού «κόστους ανά GB» στους παρόχους υπηρεσιών. Από τα παραπάνω, μόνο αυτά που μπορούν να λειτουργήσουν στο φάσμα mmW έχουν αρκετά μεγάλο εύρος ζώνης καναλιών, που τους δίνουν τη δυνατότητα να παρέχουν εξαιρετικά γρήγορη ευρυζωνική σύνδεση στους τελικούς χρήστες. Η πλατφόρμα WiBAS G5 PtMP είναι η πιο πρόσφατη προσθήκη στην προσφορά προϊόντων υπερευρυζωνικής FWA της Intracom Telecom. Λειτουργεί στην αδειοδοτημένη ζώνη συχνοτήτων 24,25-29,5 GHz, μπορεί να αποδώσει

φάκελος - τηλεπικοινωνίες επιταχύνει το roll out. Μέχρι το τέλος του 2022, ο όμιλος αναμένεται να καλύψει με FTTH 1 εκατομμύριο σπίτια και επιχειρήσεις. Μέχρι το 2027 και τον στόχο των 3 εκατομμυρίων, το ετήσιο roll out θα κυμαίνεται μεταξύ 300.000 και 500.000 γραμμών, ανάλογα με τις περιοχές κάλυψης και την ταχύτητα αδειοδότησης από την πλευρά των δήμων.

Αναγκαία η συμβολή όλων Το FTTH θα αλλάξει τις ψηφιακές υποδομές της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες και θα την οδηγήσει στην Κοινωνία των Gigabit. Τόσο για την υλοποίησή του όσο και για την ενίσχυση της διείσδυσης χρειάζεται η πολύτιμη συνδρομή και συνεργασία όλων των stakeholders στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, είναι πολύ σημαντική η υλοποίηση έργων ΣΔΙΤ σε περιοχές μειωμένης διαθεσιμότητας και ζήτησης ευρυζωνικών συνδέσεων, με στόχο τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος. Τέτοια έργα είναι το Rural Broadband, που έφερε το γρήγορο ίντερνετ σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές, αλλά και το Ultrafast Broadband (UFBB), ένα από τα μεγαλύτερα τηλεπικοινωνιακά έργα ΣΔΙΤ στην Ευρώπη, που θα φέρει την οπτική ίνα κυρίως σε ημιαστικές και απομακρυσμένες περιοχές. Και στα δύο έργα η συμβολή του ομίλου ΟΤΕ ήταν και θα είναι καθοριστική. Τέλος, σε ό,τι αφορά τη διείσδυση, είναι σημαντική η συμβολή της Πολιτείας με δράσεις όπως το επιδοτούμενο «Κουπόνι Υπερυψηλής Ευρυζωνικότητας» (SFBB).

Τα δίκτυα του ομίλου ΟΤΕ οδηγούν την ανάπτυξη Επιπλέον της δυναμικής επέκτασης της υποδομής FTTH, ο όμιλος ενισχύει τη διείσδυση των υψηλών ταχυτήτων, αναβαθμίζοντας, εντελώς δωρεάν, μέσα στο 2022, τις ταχύτητες του σταθερού ίντερνετ που απολαμβάνουν σήμερα οι συνδρομητές COSMOTE στις περιοχές που δεν έχει φτάσει ακόμη η οπτική ίνα στο σπίτι, όπου αυτό είναι τεχνολογικά εφικτό. Έτσι, οι δύο πρωτοβουλίες του ομίλου ΟΤΕ για την επέκταση του FTTH και την άμεση αναβάθμιση των ταχυτήτων, θα συμβάλουν καθοριστικά στην επιτυχία της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 και του Εθνικού Πλάνου Ευρυζωνικότητας 20212027, αλλά και στη σημαντική βελτίωση της 42

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

απόκλισης της Ελλάδας από τον μέσο όρο του ευρωπαϊκού δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας, DESI. Η κάλυψη της χώρας με FTTH αποτελεί “game changer” για την Ελλάδα, μια κίνηση που αλλάζει τα δεδομένα, δημιουργώντας τις βάσεις για βιώσιμη ανάπτυξη και ποιότητα ζωής, όπου εκπαίδευση, υπηρεσίες υγείας και ψυχαγωγία διαρκώς αναβαθμίζονται. Τα υπερσύγχρονα δίκτυα οπτικών ινών είναι προϋπόθεση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, της κοινωνίας και των επιχειρήσεων,

με αναμφισβήτητη θετική επίδραση στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Οι δικτυακές υποδομές αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την άνθηση και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων, αλλά και για την προσέλκυση επενδύσεων, που με τη σειρά τους θα συμβάλουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Επίσης, είναι προϋπόθεση για την προσέλκυση των “digital nomads”, μιας δυναμικής τάσης που αναδείχθηκε μέσα στην πανδημία, αλλά και για το “brain regain” που τόσο χρειάζεται η χώρα.

Vodafone:

Η Ελλάδα καθυστέρησε στα δίκτυα, αλλά βαδίζει στον σωστό δρόμο Η διαθεσιμότητα συνδέσεων FTTH στην Ελλάδα σταδιακά μεγαλώνει, χάρη τόσο στις δικές μας επενδύσεις όσο και στις επενδύσεις των άλλων παρόχων. Είναι γεγονός ότι, για μια σειρά από λόγους, όπως η οικονομική ύφεση και το χαμηλότερο σημείο εκκίνησης της ψηφιακής οικονομίας, η ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς στην Ελλάδα καθυστέρησε σημαντικά σε σχέση με άλλες χώρες, όμως πλέον βλέπουμε ότι αυτή η τάση αλλάζει. Ήδη, βλέπουμε ότι η διαθεσιμότητα ευρυζωνικών γραμμών υψηλών διευρύνεται και

πιστεύουμε ότι το μερίδιό τους θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο στο κοντινό μέλλον. Άλλωστε, οι ανάγκες της κοινωνίας σε ευρυζωνικότητα και ψηφιακούς πόρους, και για αυτόν τον λόγο, θεωρούμε ότι σταδιακά θα οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερη διείσδυση και χρήση των γραμμών FTTH στον πληθυσμό. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι στην υπόθεση αυτή οι επιχειρήσεις προηγούνται, καθώς για λογαριασμό χιλιάδων πελατών μας, που έχουν αυξημένες δικτυακές ανάγκες, έχουμε κατασκευάσει αυτοτελή

υποδομές οπτικών ινών. Έτσι, στο τέλος του επενδυτικού προγράμματος, η Vodafone θα διαθέτει πάνω από 650.000 γραμμές νέας γενιάς, εκ των οποίων οι 300.000 θα είναι FTTH. Πιστεύουμε ότι με αυτόν τον τρόπο θα συμβάλουμε κι εμείς στην ψηφιακή μετάβαση της Ελλάδας, προσφέροντας πρόσβαση σε υπηρεσίες και τεχνολογίες αιχμής και μέσα από ένα επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 600 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη υπηρεσιών και δικτύων νέας γενιάς σε όλη την Ελλάδα. Η Vodafone παρέχει εμπορικά πρόσβαση σε υπηρεσίες FTTH μέσα από το Vodafone Giga Network τόσο σε Double Play όσο και σε Triple Play, που συνδυάζεται με το Vodafone TV. Οι υπηρεσίες FTTH συνοδεύονται από αποκλειστικά προνόμια και υπηρεσίες, όπως η ρεζέρβα επικοινωνίας, το Ask Once, το Vodafone Thank you. Επιπλέον, σε όλες τις συνδέσεις Vodafone Home Giga Fiber/Giga Fiber FTTH με ταχύ-

τητες 100 Mbps ή 200 Mbps παρέχεται δωρεάν η υπηρεσία Secure Net Family, που βοηθά όλους τους καταναλωτές να προστατεύουν τις συσκευές τους μέσα από το δίκτυο κινητής και σταθερής της Vodafone, προσφέροντας, με απλό και εύκολο τρόπο, ψηφιακή ασφάλεια και γονικό έλεγχο σε όλο το Vodafone Giga Network, προκειμένου όλοι να απολαμβάνουν ένα ακόμη πιο συναρπαστικό και ασφαλές Διαδίκτυο.

Vodafone και FTTH Για τη Vodafone, η πρόσβαση σε σύγχρονες ψηφιακές υποδομές μπορεί να επιταχύνει και να διευρύνει την ισότιμη λειτουργία της κοινωνίας μας. Άλλωστε, η Vodafone υπήρξε καταλύτης, τα προηγούμενα χρόνια, ως η πρώτη εταιρεία που ανέπτυξε σε μεγάλη κλίμακα οπτική ίνα μέχρι το σπίτι του τελικού χρήστη (FTTH) και είναι περήφανη για αυτήν την εξέλιξη, η οποία έδωσε μια γενικότερη ώθηση στην αγορά για δίκτυα FTTH σε μεγάλη κλίμακα. Πρόσφατα, η Vodafone ξεκίνησε την επέκταση του δικτύου οπτικών ινών στη σταθερή, με στόχο την κατασκευή 150.000 νέων γραμμών Fiber to the home (FTTH) την επόμενη τριετία, επεκτείνοντας το Vodafone Giga Network σε νέες περιοχές, που μέχρι σήμερα δεν διέθεταν ΧΡΗΜΑ 43

φάκελος - τηλεπικοινωνίες

δίκτυα οπτικών ινών έως τις εγκαταστάσεις τους (Fiber to the premises), τα οποία συνυπάρχουν με τα υφιστάμενα δίκτυα οπτικών ινών. Επιπλέον, σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή διαδραματίζουν και θα συνεχίζουν να διαδραματίζουν οι δημόσιες πολιτικές μετάβασης σε δίκτυα νέας γενιάς υψηλών ταχυτήτων. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα “Superfast Broadband” έχει βοηθήσει, στο μέτρο του εφικτού, στην υιοθέτηση γραμμών FTTH από τους πολίτες όλα τα τελευταία αυτά χρόνια και έχει συμβάλει θετικά στη διείσδυση των δικτύων νέας γενιάς. Επιπλέον, η Vodafone θεωρεί ότι θα είναι πολύ θετική η συμβολή του επερχόμενου προγράμματος “Fiber Readiness”, που έχει σχεδιάσει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και αναμένεται να υλοποιηθεί μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, παρέχοντας κουπόνια διασύνδεσης με οπτική ίνα έως το σπίτι σε περίπου 120.000 κτήρια ανά την Ελλάδα. Η Vodafone, από την πρώτη στιγμή που άνοιξε η συζήτηση για το Ταμείο Ανάκαμψης, είχε εγκαίρως ταχθεί υπέρ μιας πολιτικής στήριξης της κατασκευής κάθετων δικτύων οπτικών ινών σε ιδιωτικά κτήρια, καθώς η διεθνής εμπειρία του ομίλου έχει δείξει ότι θα μπορούσε να επιτύχει την ανάπτυξη και τη ζήτηση υπηρεσιών νέας γενιάς. Η Vodafone πιστεύει ότι πρωτοβουλία αυτή θα προσφέρει περισσότερες δυνατότητες τηλεργασίας, τηλεκπαίδευσης, ψυχαγωγίας και επιχειρηματικότητας, συμβάλλοντας στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.

φάκελος - τηλεπικοινωνίες

Wind Hellas:

Το ψηφιακό χάσμα είναι άβολη αλήθεια, αλλά και μεγάλη ευκαιρία Η έλευση της «ψηφιακής εποχής» συμπίπτει τα τελευταία χρόνια με μια ιδιαίτερη περίοδο: την οικονομική κρίση και την έλευση της πανδημίας. Η υιοθέτηση και η αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών δεν αποτελούν, πλέον, προαιρετική δράση, αλλά βασικό παράγοντα επιβίωσης για τις επιχειρήσεις. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, σε παγκόσμιο επίπεδο, κυρίως λόγω της πανδημίας, έχει γίνει ένα άλμα. Επιχειρήσεις που παραδοσιακά έκαναν βραχυπρόθεσμα σχέδια για την ενσωμάτωση της τεχνολογίας στις καθημερινές λειτουργίες τους, τώρα όχι μόνο την υιοθετούν σε μεγαλύτερο βαθμό, αλλά αποτελεί και μέρος του στρατηγικού τους σχεδιασμού. Η χώρα μας απέχει σημαντικά από την υπόλοιπη Ευρώπη σε υποδομές, εγκαταστάσεις, υπηρεσίες. Το λεγόμενο «ψηφιακό χάσμα» αποτελεί μια άβολη αλήθεια για την ελληνική κοινωνία, που, υπό το σωστό πρίσμα, μπορεί να αποτελέσει και μια μεγάλη ευκαιρία.

Wind Hellas και FTTH Η Wind Hellas ανήκει στην ομάδα των επιχειρήσεων που δημιουργούν το εθνικό κεφάλαιο για να επενδύσουμε στο μέλλον της χώρας, στα δίκτυα και στις νέες τεχνολογίες. Εκεί, άλλωστε, επενδύει ένα σημαντικό ποσοστό των εσόδων της, από τα υψηλότερα στην ευρωπαϊκή αγορά τηλεπικοινωνιών. Ως εταιρεία και ως κλάδος, εστιάζει στη 44

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

μόνιμη και σταθερή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας μέσα από μεγάλα έργα και ώριμα σχήματα, που είναι έτοιμα να απορροφήσουν τους ευρωπαϊκούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Η Wind Hellas δημιουργεί την Hellenic Open Fiber (HOF), με στόχο την επιτάχυνση της ανάπτυξης υποδομών οπτικών ινών. Η σύσταση της Hellenic Open Fiber τον Νοέμβριο του 2021 υπηρετεί τον στόχο της Wind να είναι στρατηγικός εταίρος του Εθνικού Σχεδίου για την Ανάκαμψη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Η δημιουργία της Hellenic Open Fiber στοχεύει να συμβάλει καθοριστικά στην επιτάχυνση της ψηφιακής ατζέντας της Πολιτείας και στη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος με τη Δυτική Ευρώπη, όντας σε πλήρη ευθυγράμμιση με τους άξονες του σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Μέσα από τη λειτουργία της, η νέα εταιρεία θα δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες για ίντερνετ υψηλών ταχυτήτων, το οποίο θα είναι διαθέσιμο σε πολλές περιοχές της ελληνικής επικράτειας, συνεισφέροντας ενεργά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σκοπός της νέας εταιρείας είναι να διαθέσει την τεχνολογία των οπτικών ινών σε περισσότερα από 600 χιλιάδες σπίτια μέσα στα επόμενα 5 χρόνια, αναβαθμίζοντας σημαντικά τις ήδη υπάρχουσες ευρυζωνικές υποδο-

μές της χώρας. Το σύνολο της επένδυσης της Hellenic Open Fiber πρόκειται να ξεπεράσει τα 150 εκατ. ευρώ (μέχρι το 2026), ενώ ο πολλαπλασιαστικός αντίκτυπος στην οικονομία υπολογίζεται σε περίπου 500 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας την ελληνική οικονομία με 600 νέες θέσεις εργασίας (άμεσες και έμμεσες) και υποστηρίζοντας ενεργά τις τοπικές οικονομίες της χώρας.

Τα οφέλη για την κοινωνία Τα πρακτικά οφέλη που θα αποκομίσει η ελληνική κοινωνία από τη σύσταση της νέας εταιρείας είναι πολλά και σημαντικά. Η τεχνολογία εγγυάται υψηλότερες και σταθερές ταχύτητες ίντερνετ, με στόχο να στηρίξει τον νέο τρόπο διαβίωσης των καταναλωτών, που απαιτεί περισσότερες ώρες συνδεσιμότητας από το σπίτι. Παράλληλα εξαλείφει τα προβλήματα ποιότητας και εξυπηρέτησης που εμφανίζονται συχνά στα υφιστάμενα δίκτυα, ενώ δίνει στους καταναλωτές τη δυνατότητα επιλογής οποιουδήποτε παρόχου υπηρεσίας FTTH. Η Wind, αποφασισμένη να συμβάλει ενεργά στη διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της χώρας ως ένας από τους μεγαλύτερους τηλεπικοινωνιακούς οργανισμούς, κάνει το πρώτο αποφασιστικό βήμα προς ένα μέλλον που μέχρι πριν λίγο καιρό έμοιαζε μακρινό. • • •

άρθρο

Profile: O όμιλος υψηλής τεχνολογίας που πρωτοστατεί στις εξελίξεις Όλες οι εφαρμογές διαθέτουν mobile-first λειτουργικότητα ενώ είναι διαθέσιμες σε cloud περιβάλλον. Ο όμιλος επενδύει πλέον το 20% των εσόδων του σε έρευνα και ανάπτυξη, δημιουργώντας νέες, καινοτόμες εφαρμογές, που αξιοποιούν τεχνολογίες αιχμής για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών του. Ο Όμιλος Profile κατέχει ηγετική θέση στην ανάπτυξη λογισμικού για τον χρηματοοικονομικό και τον ευρύτερο επιχειρηματικό χώρο, με ταυτόχρονη εξειδίκευση στην υλοποίηση απαιτητικών έργων πληροφορικής και για τον δημόσιο τομέα. Η μητρική εταιρεία του ομίλου ιδρύθηκε το 1990 και είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών από το 2003. Την τελευταία δεκαετία, ο όμιλος αναπτύχθηκε σε νέες γεωγραφικές περιοχές, διαθέτοντας παρουσία σε 45 χώρες. Οι πλατφόρμες που αναπτύσσει για τον τραπεζικό και επενδυτικό τομέα έχουν λάβει διεθνείς αναγνωρίσεις από καταξιωμένους οίκους αξιολόγησης. Επιπροσθέτως, πραγματοποιήθηκαν σημαντικές επενδύσεις και εξαγορές, που ενίσχυσαν το εύρος των λύσεων που προσφέρει, τη διεθνή παρουσία και το ανθρώπινο δυναμικό του. Το 2021, ο όμιλος παρουσίασε σημαντική άνοδο πωλήσεων, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις για κύκλο εργασιών 20 εκατ. ευρώ, γεγονός που, μεταξύ άλλων, οδήγησε και στην άνοδο της τιμής της μετοχής. Οι λύσεις που διαθέτει για τον χρηματοοικονομικό τομέα περιλαμβάνουν: Κορυφαίες τραπεζικές πλατφόρμες για core & digital banking Διεθνώς βραβευμένες πλατφόρμες για διαχείριση επενδύσεων και θεματοφυλακής Λύσεις για αυτοματοποιημένη διαχείριση διαθεσίμων και πιστωτικού κινδύνου

Ευάγγελος Αγγελίδης CEO όμιλος υλοποίησε επιτυχώς την πρωτοποριακή εφαρμογή ηλεκτρονικού πινακίου για το Υπουργείο Δικαιοσύνης, που προσφέρει online παρακολούθηση της πορείας κάθε δίκης, με απόλυτη ασφάλεια στη διαχείριση των δεδομένων.

Προοπτικές

Διεθνείς εγκαταστάσεις και νέες τε- Με γνώμονα την ευελιξία και την προσαρχνολογίες μοστικότητα, ο όμιλος κινείται σε έναν ιδιαίΟ όμιλος έχει γραφεία σε μεγάλα χρηματοοικονομικά κέντρα, όπως Λονδίνο, Παρίσι, Ντουμπάι, Μαϊάμι, Όσλο, Στοκχόλμη, Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λευκωσία και Σιγκαπούρη, και περισσότερους από 200 εργαζομένους. Οι λύσεις που αναπτύσσει αξιοποιούνται από μεγάλους και σύγχρονους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς διεθνώς. Την προηγούμενη χρονιά, προστέθηκαν 10 και πλέον νέα έργα στο χαρτοφυλάκιό του, από οργανισμούς όπως οι First Abu Dhabi Bank, Bank of Valletta, Central Bank of Egypt, Al Masraf κ.ά. Οι συγκεκριμένες συμφωνίες διευρύνουν το πελατολόγιο και την παρουσία του ομίλου σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αμερική. Οι πλατφόρμες του ομίλου αξιοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες με σκοπό την προηγμένη διαχείριση επενδύσεων, κινδύνου και διαθεσίμων, καλύπτοντας πλήρως την κανονιστική συμμόρφωση, με αυτοματοποίηση και προηγμένη λειτουργικότητα για τομείς όπως τα αμοιβαία κεφάλαια. Ενδεικτικά, τη χρονιά που πέρασε, αναπτύχθηκε η νέα λύση Finuevo Digital για digital banking. Η συγκεκριμένη λύση αποτελεί την τελευταία εξέλιξη στις τραπεζικές πλατφόρμες, προσφέροντας μια “mobile-first digital banking in-abox” προσέγγιση, ιδανική τόσο για παραδοσιακές τράπεζες όσο και για neo banks. Σε ό,τι αφορά τον ευρύτερο τομέα της ψηφιακής μεταρρύθμισης, μεταξύ άλλων, ο

τερα ανταγωνιστικό αλλά και ενδιαφέροντα τομέα, που εξελίσσεται διαρκώς. Οι προοπτικές του για το επόμενο διάστημα προδιαγράφονται ευοίωνες, καθώς η στρατηγική των τελευταίων ετών αποδίδει, ενώ ο σχεδιασμός των επόμενων ετών προβλέπεται εξίσου αποτελεσματικός. Απόρροια της επιτυχημένης στρατηγικής είναι η αύξηση των μεγεθών του ομίλου όχι μόνο σε οικονομικά μεγέθη, αλλά κυρίως σε πελάτες, προϊόντα, προσωπικό και μετόχους. Σημειώνεται ότι η νέα θυγατρική του ομίλου στη Θεσσαλονίκη, Profile Technologies, αποτελεί το development hub του ομίλου, το οποίο αναπτύσσει λύσεις αξιοποιώντας τεχνολογίες AI (Artificial Intelligence), ML (Machine Learning), RPA (Robotic Process Automation) κ.ά. Επιπλέον, ο όμιλος μεγαλώνει μέσω συνεργασιών, νέων εξαγορών και υλοποιήσεων, γεγονός που θα ενισχύσει περαιτέρω τις προοπτικές του. Η μετοχική σύνθεση αποτελείται σε ποσοστό 25% από θεσμικούς επενδυτές, που στην πλειονότητά τους εδρεύουν στο εξωτερικό. Η δυναμική αυτή αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω το 2022, με βάση τις εκτιμήσεις για την πορεία της τιμής της μετοχής, αλλά και του κλάδου. Η Profile, πρωτοπόρος εταιρεία στον χώρο, αναμένεται να πρωτοστατήσει στις επερχόμενες εξελίξεις στηριζόμενη στην τεχνογνωσία, την εμπειρία και την αναγνώριση που έχει κατακτήσει στη διεθνή αγορά. • • • ΧΡΗΜΑ 45

συνέντευξη

IIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIII I I I I IIII IIII III IIII

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII I I I I IIII III II IIII

IIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIII I I I I IIII IIIII I IIII

Το “success storye”e της Choco Coμffε τώρα και franchise IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIII I I I I IIII IIII IIII

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

ρόκειται για το απόλυτο “success story”: Πώς ένας νέος άνθρωπος κατάφερε να φτιάξει από το μηδέν μια ταχύτατα αναπτυσσόμενη αλυσίδα café στην Κρήτη, που πλέον «ανοίγει τα φτερά της» για να εξαπλωθεί εντός και εκτός συνόρων μέσω franchise. Ο Βασίλης Σαλούστρος είναι ένας νέος, αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας, που, ξεκινώντας από χαμηλά, κατάφερε με πολύ κόπο, προσωπική εργασία, πάθος και όραμα, να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία. To δημιούργημά του, το Choco Coffee, είναι μια δυναμικά αναπτυσσόμενη αλυσίδα café, που προσφέρει ένα concept με έντονα στοιχεία διαφοροποίησης και απευθύνεται σε μια αγορά που συνεχώς μεγαλώνει, ως αποτέλεσμα των τάσεων που επικρατούν στο post-Covid περιβάλλον. Πρόκειται για μια νέα, φρέσκια πρόταση, που αμέσως γίνεται viral, προσελκύοντας όλο και περισσότερο κοινό. Η ευελιξία του επιχειρηματικού μοντέλου καθώς και η δυνατότητα διείσδυσης σε νέες αγορές έχουν οδηγήσει σε μια ταχεία ανάπτυξη.

Τα «πέτρινα» χρόνια Πώς ξεκίνησε όμως αυτό το “success story”; Από μια... αποτυχία, όπως αναφέρει ο κ. Σαλούστρος, διευθύνων σύμβουλος της Choco Coffee. Μετά από μια αποτυχημένη πρώτη απόπειρα με ένα κατάστημα ψιλικών το 2009, o ίδιος αναφέρει ότι βρέθηκε χωρίς καθόλου χρήματα και αναγκάστηκε να κάνει ό,τι δουλειά έβρισκε (κυρίως σε οικοδομές) για να ζήσει την οικογένειά του. Το πρώτο επιχειρηματικό βήμα έγινε το 2014. Συγκεκριμένα, έκανε την πρώτη απόπειρα στον χώρο της εστίασης, λαμβάνοντας μέρος σε έναν διαγωνισμό για κυλικείο δημοτικού σχολείου. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, για να λάβει μέρος στον διαγωνισμό χρειαζόταν 300 ευρώ ως εγγύηση, τα οποία δεν είχε και συνέβαλε συγγενικό του πρόσωπο. Όταν επιλέχθηκε η προσφορά του, χρειαζόταν να καταβάλει το ποσό των 6.000 ευρώ, τα οποία κατάφερε να βρει αναλαμβάνοντας μια οικοδομική εργασία. Κατ’ αυτό τον τρόπο ανέλαβε, τελικά, το κυλικείο. Επειδή γνώριζε από οικοδομικές εργασίες, γκρέμισε πλήρως το υφιστάμενο κυλικείο και το έφτιαξε από την αρχή. «Ως αποτέλεσμα, μαζί με τη σύζυγό μου, Ελένη –πολύτιμο συνεργάτη και συνοδοιπόρο σε όλη αυτήν την πορεία–, δημιουργήσαμε ένα κυλικείο που δεν υπήρχε σε κανένα σχολείο

της Ελλάδας. Η δουλειά μας εκτοξεύθηκε και το κυλικείο έγινε πρότυπο και θέμα συζήτησης στα συνέδρια της Ομοσπονδίας Σχολικών Κυλικείων. Η αναβάθμιση του χώρου ήταν εντυπωσιακή» αναφέρει ο κ. Σαλούστρος. Όπως ο ίδιος σημειώνει: «Φτάσαμε σε ένα σημείο όπου οι γονείς το πρωί σχημάτιζαν ουρές όχι μόνο για να αγοράσουν κάτι για τα παιδιά τους, αλλά και για να πάρουν καφέ, που αρχικά είχαμε μόνο για τους δασκάλους. Από κάποια στιγμή και μετά, η ουρά έφθανε τα 50 άτομα και δεν προλαβαίναμε να τους εξυπηρετήσουμε πριν χτυπήσει το κουδούνι. Οπότε οι ίδιοι οι γονείς άρχισαν να μας παρατρύνουν να ανοίξουμε ένα κατάστημα ώστε να μπορούν να προμηθεύονται από εκεί τον καφέ της προτίμησής τους. Τότε μπήκε στο μυαλό μου η σκέψη για πρώτη φορά, αλλά οι συνθήκες δεν ήταν ώριμες και η οικονομική μου κατάσταση δεν επέτρεπε το ρίσκο μιας νέας επένδυσης». Μετά από έναν χρόνο και αφού η δουλειά πήγαινε εξαιρετικά καλά, ανέλαβε ένα ακόμη κυλικείο, το οποίο επίσης ανακαίνισε εκ βάθρων, όπως στην πρώτη περίπτωση, δημιουργώντας ένα καλαίσθητο και μοντέρνο περιβάλλον, που απέχει από τη συνηθισμένη εικόνα των κυλικείων. Αφού και το δεύτερο κυλικείο ακολούθησε την πολύ καλή πορεία του πρώτου, πάρθηκε η απόφαση να ανοίξει το πρώτο κατάστημα.

Βασίλης Σαλούστρος Διευθύνων Σύμβουλος Choco Coffee

Έτσι στις 30 Μαΐου 2017 λειτούργησε το πρώτο κατάστημα Choco Coffee σε έναν χώρο 17 τ.μ. στην περιοχή των ΤΕΙ Ηρακλείου. Ξεκίνησαν, και πάλι, με πολλή προσωπική εργασία ο ίδιος και η σύζυγός του σε ένα συνεχές ωράριο, κυλικείο-κατάστημα-κυλικείο. «Επειδή όμως το κάναμε με πολύ πάθος και όρεξη όλο αυτό, μέσα στους δύο πρώτους μήνες που είχαμε ανοίξει, φάνηκε ότι ο χώρος δεν ήταν αρκετός και χρειαζόμασταν νέα επέκταση. Μέσα σε τέσσερις μήνες, τα 17 τ.μ. έγιναν 34 τ.μ. Βάλαμε δεύτερη μηχανή και φτιάξαμε ένα μίνι εργοστάσιο» αναφέρει ο κ. Σαλούστρος. Το μυστικό της επιτυχίας Η «ατμομηχανή» όμως είχε πάρει για τα καλά εμπρός και γρήγορα η ομάδα των Choco Coffee συνειδητοποίησε ότι χρειάζεται και δεύτερο σημείο πώλησης, ξεκινώντας την αναζήτηση του κατάλληλου χώρου. Αυτός βρέθηκε μετά από έναν χρόνο, όταν έκλεισε κατάστημα γνωστής αλυσίδας, το οποίο τελικά πέρασε στα χέρια της Choco Coffee. Όπως επισημαίνει ο κ. Σαλούστρος: «Πλέον, μας είχε μάθει ο κόσμος και από την πρώτη μέρα πιάσαμε τους τζίρους του πρώτου καταστήματος». Ο ίδιος εκτιμά ότι βασικό συστατικό της επιτυχίας αποτελεί η ομάδα που είχε συσταθεί ΧΡΗΜΑ 47

συνέντευξη στο μεταξύ, μια ομάδα γεμάτη πάθος και όρεξη για το εγχείρημά τους. Βέβαια, εκτός από αυτό το βασικό συστατικό, η εταιρεία παρουσιάζει σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Καταρχάς, το ίδιο το λογότυπο, με τον χαρούμενο Κρητικό, που καθιστά το concept πολύ αναγνωρίσιμο και αγαπητό. Επίσης, το προϊοντικό μείγμα, που προσελκύει πελάτες καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, όπως και τα ιδιωτικής μάρκας προϊόντα που πλέον διαθέτει.

υποδομές, που μέχρι τότε δεν υπήρχαν. Το franchise «Από το πρώτο κατάστημα των 17 τ.μ. είχα οραματιστεί το “σήμερα”. Μια αλυσίδα franchise με όλες τις υποδομές και το σύστημα υποστήριξης που μπορούμε να παρέχουμε σήμερα. Αυτήν τη στιγμή, έχουμε 150 άτομα προσωπικό και συνεχίζουμε την

Και η ανάπτυξη συνεχίζεται… Τα παραπάνω συμβάλλουν στην προσέλκυση μιας μεγάλης και πιστής πελατείας, με αποτέλεσμα, σήμερα, με 8 μόλις σημεία, η εταιρεία να καταναλώνει 30 τόνους καφέ! Ένα πολύ μεγάλο νούμερο για τον συγκεκριμένο αριθμό καταστημάτων. Σημειώνεται ότι το 2021 ο τζίρος έφθασε τα 3 εκατ. ευρώ, με τα δύο τελευταία καταστήματα να έχουν ανοίξει μόλις στο δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς! Αναφερόμενος στη συνεχή πορεία ανάπτυξης, ο κ. Σαλούστρος λέει: «Το 2019, ανοίξαμε άλλα δύο καταστήματα στο Ηράκλειο, φθάνοντας τα τέσσερα. Όχι μεγάλα καταστήματα, όπως τα δύο πρώτα, αλλά ήταν στο κέντρο του Ηρακλείου. Τα συγκεκριμένα καταστήματα συνέβαλαν πάρα πολύ στην αναγνωρισιμότητά μας. Το 2020, ανοίξαμε ακόμα ένα κατάστημα στο Ηράκλειο, στο οποίο αναπτύξαμε μια άλλη προσέγγιση, φτιάχνοντας και έναν παιδότοπο. Την ίδια χρονιά, βγήκαμε εκτός νομού, πηγαίνοντας στο Ρέθυμνο, όπου με χαρά διαπιστώσαμε ότι ήδη γνώριζαν το brand». Τον Φεβρουάριο του 2021, δημιουργήθηκε το κεντρικό πλέον κατάστημα και τον επόμενο μήνα λειτούργησε ακόμη ένα σημείο. Στις εγκαταστάσεις όπου βρίσκεται το κεντρικό κατάστημα δημιουργήθηκαν κεντρικά γραφεία, όπως και ακαδημία εκπαίδευσης και όλες οι απαραίτητες σύγχρονες 48

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

που δεν το επιτρέπω σ’ εμάς, στη δική μου ομάδα. Το να έρθει δηλαδή κάποιος σ’ εμάς και να χάσει τα χρήματά του. Γι’ αυτό θέλω να προχωράμε σταθερά και με ασφάλεια για όλες τις πλευρές». Το πρώτο κατάστημα franchise θα τεσταριστεί για ένα δίμηνο στην Κρήτη, και εκτιμάται ότι μέχρι το καλοκαίρι το concept θα «ταξιδέψει» και εκτός Κρήτης, ενδεχομένως και εκτός Ελλάδας, δεδομένου του ότι υπάρχει ήδη ζήτηση από Λονδίνο και Κύπρο. Σημειώνεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2021 έγινε μια πολύτιμη προσθήκη στην εταιρεία με την είσοδο ενός ακόμη εταίρου. Πρόκειται για τον Γιώργο Σαλούστρο, σύμβουλο επιχειρήσεων με πολυετή δραστηριότητα στη Γερμανία, ο οποίος επέστρεψε στην Ελλάδα, αφήνοντας μια πολύ επιτυχημένη καριέρα, «επειδή πιστεύει πολύ στη δυναμική και την προοπτική του συγκεκριμένου concept» τονίζει ο κ. Β. Σαλούστρος. Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα

ανάπτυξή μας με franchise, από εδώ και πέρα, και με ήδη μεγάλη ζήτηση» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Σαλούστρος. Μέσα στους επόμενους δύο μήνες θα ανοίξουν τα πρώτα καταστήματα franchise (και αυτά εντός Κρήτης), ενώ υπάρχουν ήδη 55 προσύμφωνα για επέκταση σε όλη την Ελλάδα. «Προσπαθούμε να προχωράμε με αργά βήματα, γιατί θέλουμε να γίνουν σωστές επιλογές, να υπάρχει σταθερή ανάπτυξη και η κατάλληλη υποστήριξη στους συνεργάτες μας» αναφέρει ο κ. Σαλούστρος, τονίζοντας: «Απαγορεύεται η αποτυχία! Οι επιχειρηματίες που θα μπουν στο δίκτυό μας απαγορεύεται να αποτύχουν! Είναι κάτι

Η Choco Coffee παρέχει ένα πλήρες προϊοντικό μείγμα στον κατάλογό της, που καλύπτει όλες τις ώρες της ημέρας. Η δυνατότητα αυτή εκτιμάται ότι κάνει τη διαφορά και φέρνει τόσο μεγάλους τζίρους. «Δεν επιτυγχάνονται εισπράξεις των 2.500 και 3.000 ευρώ την ημέρα μόνο με τον καφέ. Διαθέτουμε ένα concept που δουλεύει όλες τις ώρες της ημέρας, ενώ άλλα concepts δουλεύουν κυρίως το πρωί και λίγο το απόγευμα. Εμείς προσφέρουμε πολλές επιλογές στον πελάτη και συνεχώς το εξελίσσουμε, ανάλογα με τη ζήτηση και τις νέες τάσεις» αναφέρει ο κ. Σαλούστρος και συμπληρώνει: «Προσπαθούμε να πρωτοπορούμε, προλαμβάνοντας τη ζήτηση και τοποθετώντας προϊόντα πριν ακόμα τα ζητήσει ο πελάτης». Η Choco Coffee διαθέτει σήμερα ένα μοναδικό χαρμάνι καφέ, που παρασκευάζεται ειδικά για τα καταστήματά της από την Kafea Terra. Επίσης, τα περισσότερα προϊόντα της, και ειδικά όσα διατίθενται μέσα από τα κατα-

στήματα franchise, είναι πλέον private label, με το δικό της brand δηλαδή τυπωμένο στη συσκευασία. Χαρακτηριστικά, αναφέρεται ότι στα καταστήματα καταναλώνονταν 15-17 τόνοι καφέ και όταν άλλαξε το χαρμάνι, με το προϊόν ιδιωτικής ετικέτας, η κατανάλωση διπλασιάστηκε. «Προσπαθούμε να έχουμε κάποια πράγματα “μοναδικά”, που να ξεχωρίζουν και να εντυπώνονται στον καταναλωτή, ακόμα και σε λεπτομέρειες (π.χ. πώμα χρυσού χρώματος στα μπουκαλάκια νερού). Προσπαθούμε όλα τα πράγματα να είναι ιδιαίτερα. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ιστοσελίδα μας. Φτιάξαμε μια ιστοσελίδα και προσπαθούσαμε να βρούμε τρόπους για να προσελκύσουμε επισκεψιμότητα. Η ιδέα που βρήκαμε είναι να τυπώσουμε κόκκινο QR code και τη φράση “μη σκανάρεις εδώ”, αντί για το αντίθετο, που συνήθως βλέπουμε. Με το “τρικ” αυτό αυξήθηκε η επισκεψιμότητα κατακόρυφα». Οι παροχές Σημειώνεται ότι η εταιρεία αξιοποίησε την περίοδο της πανδημίας και των lockdown για να ανακαινίσει περαιτέρω τα καταστήματά της και να ανανεώσει το design. Τα καταστήματα Choco Coffee απευθύνονται στον σύγχρονο καταναλωτή, τον εργαζόμενο, τον φοιτητή. Διαμορφώνουν τη δυνατότητα ενδιάμεσης στάσης, παραγγελιών delivery, παραγγελιών μέσω aggregators και take away, προσφέροντας ευκολία στον πελάτη και διεισδύοντας ταυτόχρονα στις αγορές του coffee & snack και του ελεύθερου χρόνου. Το Choco Coffee έχει σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να εξυπηρετεί ταυτόχρονα και take away/delivery και sit-in, χωρίς να υπάρχει κάποια σύγκρουση στις ροές των πελατών. Η ευελιξία του επιχειρηματικού μοντέλου καθώς και η δυνατότητα διείσδυσης σε αγορές που μεγαλώνουν εν μέσω Covid-19 συνέβαλαν στη δημιουργία καταστημάτων που πετυχαίνουν ταχεία ανάπτυξη στις τρέχουσες συνθήκες. Εκτός όμως από το ολοκληρωμένο concept, η ομάδα της Choco Coffee έχει σχεδιάσει ένα δομημένο σύστημα franchise για τους νέους συνεργάτες της, διαθέτοντας μια ευέλικτη επιχειρηματική πρόταση, που περιλαμβάνει 4 υπερσύγχρονους τύπους καταστημάτων (προ-

σαρμόζοντας για παράδειγμα την έμφαση που δίνεται σε sit-in/take away/delivery, ανάλογα με τις ανάγκες της περιοχής και του σημείου), ώστε ο franchisee να επιλέξει εκείνον που ταιριάζει στην περιοχή του.

Οι συγκεκριμένες διακρίσεις αποτελούν μεγάλη επιβράβευση για την πορεία της εταιρείας, ενώ επιβεβαιώνουν την αναγνωρισιμότητα και την εμπιστοσύνη του κοινού. Η αγορά

Παράλληλα, η εξειδικευμένη εταιρεία συμβούλων The Franchise Co. αναλαμβάνει να καθοδηγήσει τον franchisee στη βέλτιστη επιλογή (περιοχής-format-σημείου) με βάση το επιχειρηματικό του προφίλ. Επίσης, υπάρχει και η επιλογή του μετασχηματισμού. Δηλαδή η δυνατότητα να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και τα αποτελέσματα μιας εν λειτουργία επιχείρησης μέσω της εφαρμογής του concept Choco Coffee, επιτρέποντας στους επιχειρηματίες του χώρου να αποκτήσουν εργαλεία επίτευξης πωλήσεων στο τρέχον περιβάλλον. Η επιχειρηματική πρόταση υποστηρίζεται από ένα ολοκληρωμένο σύστημα αρχικής ένθεσης και συνεχούς υποστήριξης. Παρέχεται ολοκληρωμένη και συνεχής εκπαίδευση για όλο το φάσμα των λειτουργιών και επίσης μέσω της Training Academy διασφαλίζεται η άριστη εκπαίδευση του προσωπικού. Ακόμα, παρέχεται η τεχνογνωσία, η στρατηγική και το branding του Choco Coffee, προσαρμόζοντας τα διαθέσιμα εργαλεία για την ανάπτυξη, προβολή και προώθηση των καταστημάτων του δικτύου, ενώ δημιουργούνται συνεχώς νέες εμπειρίες για τους πελάτες του brand. Σημειώνεται ότι η Choco Coffee «σάρωσε» στα φετινά Coffee Business Awards, αποσπώντας τρία gold awards στις κατηγορίες Top New Chain, Top Coffee Chain Client Service και Top Local Coffee Chain, ένα silver award στην κατηγορία Top Coffee Chain Franchise κι ένα bronze στην κατηγορία Top Coffee Chain.

Παρά το γεγονός ότι η Choco Coffee «τρέχει» αυτήν τη στιγμή με διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης, ο κ. Σαλούστρος δεν κρύβει την ανησυχία του για τη συνολική πορεία της αγοράς καφέ. «Η αγορά, αυτήν τη στιγμή, έχει μια πολύ μεγάλη καθίζηση, πανελλαδικά, παγκοσμίως θα έλεγα. Με ανησυχεί η κατάσταση που επικρατεί γενικότερα και εκτιμώ ότι ακόμα δεν έχουμε δει τις επιπτώσεις αυτής της κατάστασης. Η αγορά έχει πολυφορτωθεί και φοβάμαι ότι οι μικροί, μεμονωμένοι επιχειρηματίες θα είναι τα πρώτα θύματα» αναφέρει, επισημαίνοντας: «Υπάρχουν τεράστιες ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες και μεγάλη αστάθεια. Οι τιμές αλλάζουν κάθε μέρα. Απαιτεί χειρουργικούς χειρισμούς αυτήν τη στιγμή η διαχείριση κάθε τομέα». Ο ίδιος εκτιμά ότι «πρόκειται για τη χειρότερη κρίση που έχουμε βιώσει και πραγματικά πιστεύω πως ούτε η οικονομική κρίση ούτε τα capital controls συγκρίνονται με αυτό που συμβαίνει τώρα. Η ακρίβεια που χτυπάει την αγορά είναι κάτι φοβερό. Δεν μπορούμε να μετακυλίσουμε τα κόστη στον πελάτη (παρά ένα μέρος μόνο), καθώς και ο πελάτης δεν έχει τη δυνατότητα να πληρώσει παραπάνω. Δεν αντέχει άλλο. Εμείς έχουμε τη φιλοσοφία να προσφέρουμε ποιοτικά και ταυτόχρονα προσιτά προϊόντα στον καταναλωτή». Αντιλαμβανόμενη μάλιστα πλήρως τη δύσκολη συγκυρία, η διοίκηση της εταιρείας δεν ξεχνάει τις ευπαθείς ομάδες και πραγματοποιεί συνεχείς δράσεις στήριξης. • • • ΧΡΗΜΑ 49

απολογισμός - Coffee Business Awards 2021

Τα

Δεν έχουν τέλος τα «βάσανα» για την αγορά του καφέ και της καφεστίασης ευρύτερα. Μετά την υψηλή φορολόγηση, τα lockdown και τα περιοριστικά μέτρα λόγω πανδημίας, ο κλάδος έρχεται αντιμέτωπος με υπέρογκα κόστη, λόγω των συνεχόμενων αυξήσεων στην τιμή της πρώτης ύλης. Τα αποθέματα καφέ παγκοσμίως βρίσκονται στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 22 ετών, με τις διεθνείς τιμές να καταγράφουν υψηλό δεκαετίας. Σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία, η διοργάνωση-θεσμός των επαγγελματιών του καφέ και της καφεστίασης, τα Coffee Business Awards, επέστρεψαν για τρίτη χρονιά, για να αναδείξουν και να επιβραβεύσουν τους κορυφαίους του κλάδου, δίνοντας ταυτόχρονα σε όλους κίνητρα για να αντεπεξέλθουν στις παρούσες δυσκολίες της αγοράς. 50

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Στιγμιότυπο από τη λαμπερή γιορτή του καφέ.

επιβράβευσαν τις κορυφαίες επιχειρήσεις καφέ «Τεκτονικές» αλλαγές στην αγορά του καφέ λόγω της πανδημίας και της αύξησης του κόστους

ε μια λαμπερή εκδήλωση, που διοργανώθηκε από την ethosEVENTS, εταιρεία του ομίλου ethosGROUP, σε συνεργασία με το ειδικευμένο portal coffeemag.gr και το περιοδικό Coffee+Brunch, και έλαβε χώρα στο ξενοδοχείο Divani Apollon Palace & Thalasso, με όλα τα μέτρα προστασίας, λόγω της πανδημίας, σχεδόν τριακόσιοι ομιλητές και καλεσμένοι απόλαυσαν μια τελετή απονομής πλούσια σε θέαμα και περιεχόμενο. Μια πραγματική γιορτή για τον κλάδο του καφέ, η οποία είχε λείψει την προηγούμενη χρονιά, λόγω των υγειονομικών περιορισμών, που επηρέα-

σαν σημαντικά και τον κλάδο του καφέ. Παράλληλα, όλη η εκδήλωση μεταδόθηκε και ψηφιακά μέσα από τη LiveOn, την πρώτη πλήρη, all-in-one, ψηφιακή πλατφόρμα για την επιχειρηματική επικοινωνία και τα events, και το τρισδιάστατο ψηφιακό εκθεσιακό της κέντρο, το LiveOn Expo Complex: μία από τις σημαντικές καινοτομίες της βραδιάς, που σχολιάστηκε θετικά τόσο από τα στελέχη των επιχειρήσεων που συμμετείχαν διά ζώσης όσο και από το πολυπληθές κοινό, τους λάτρεις του καφέ, οι οποίοι παρέμειναν συνδεδεμένοι ώς το τέλος της βραδιάς.

Η ηθοποιός Έλενα Ασημακοπούλου και ο fashion designer Γιώργος Ασημακόπουλος ήταν οι παρουσιαστές της εκδήλωσης.

Οι παρουσιαστές της εκδήλωσης, η ηθοποιός Έλενα Ασημακοπούλου και ο fashion designer Γιώργος Ασημακόπουλος, καλωσόρισαν «το ανφάν γκατέ» του καφέ και της καφεστίασης μαζί και τους σημαντικούς εκπροσώπους της κυβέρνησης και θεσμικών φορέων του κλάδου που τίμησαν την εκδήλωση. Σε ένα πρόγραμμα που κράτησε τέσσερις και πλέον ώρες, στη διάρκεια του οποίου απονεμήθηκαν 15 τιμητικές διακρίσεις σε πρόσωπα της αγοράς που ξεχώρισαν τη φετινή χρονιά, αλλά και 128 βραβεία στους κορυφαίους του κλάδου, σε 85 κατηγορίες, μοιρασμένες σε 7 θεματικές ενότητες.

Ο κ. Κώστας Καπερώνης, εμπνευστής των βραβείων και sales director coffee business της ethosMEDIA, καλωσόρισε την «αγορά» και τους ανθρώπους της σε αυτήν τη μεγάλη συνάντηση και αναφέρθηκε με έντονα συναισθηματικά λόγια στη μεγάλη προσμονή όλων, μετά από έναν χρόνο δύσκολο για τον κλάδο, να βρεθούν ξανά από κοντά.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός.

Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO, ethosGROUP.

Στην εναρκτήρια προσφώνησή του, ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO του ethosGROUP, ανέφερε ότι «ο κόσμος του καφέ και της καφεστίασης έχει πολύ σημαντικό ρόλο στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Ταυτόχρονα, πρόκειται για ένα προϊόν που αποτελεί πρεσβευτή της Ελλάδας στο εξωτερικό».

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Σπήλιος Λιβανός, χαιρέτισε τη σημαντική αυτή διοργάνωση αναφέροντας πως «ο θεσμός των Coffee Business Awards προσφέρει μία παραπάνω ώθηση στον πολύ ανταγωνιστικό κλάδο της καφεστίασης, ο οποίος έχει βρεθεί αντιμέτωπος με μεγάλες κρίσεις» και τονίζοντας πως «η κυβέρνηση στηρίζει τον συγκεκριμένο κλάδο με στοχευμένα μέτρα, αλλά και ο κλάδος από την πλευρά του θα πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, παρέχοντας νέες υπηρεσίες και προϊόντα».

ΧΡΗΜΑ 51

απολογισμός - Coffee Business Awards 2021

Κώστας Καπερώνης, εμπνευστής των βραβείων και sales director Coffee Business της ethosMEDIA.

απολογισμός - Coffee Business Awards 2021

Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης.

Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, στον δικό του χαιρετισμό, χαρακτήρισε την καφεστίαση έναν σημαντικό κλάδο της οικονομίας, ο οποίος, όπως τόνισε, «πέρασε πολλά προβλήματα μέσα στην πανδημία, κάποια από τα οποία επιλύσαμε [ως κυβέρνηση] και είμαστε εδώ για να δώσουμε λύσεις και στα υπόλοιπα, μέσα στο 2022, το οποίο θα αποτελέσει μια συνολικά καλύτερη χρονιά». Επεσήμανε δε ότι η συμμόρφωση του κλάδου στα υγειονομικά μέτρα και πρωτόκολλα είναι εντυπωσιακή.

Η ΑΕ Πρέσβειρα Demitu Hambisa Bonsa (Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary and Permanent Representative of Ethiopia to FAO, IFAD and WFP, Ambassador of Italy).

Τιμώμενη χώρα της φετινής εκδήλωσης ήταν η Αιθιοπία, με την Αυτής Εξοχότητα Πρέσβειρα Demitu Hambisa Bonsa (Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary and Permanent Representative of Ethiopia to FAO, IFAD and WFP, Ambassador of Italy) να δίνει το «παρών», να εκφράζει τη χαρά της για το γεγονός και να επισημαίνει τη μακρόχρονη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών. «Η Αιθιοπία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες χώρες παραγωγής καφέ παγκοσμίως και ο καφές είναι συνδεδεμένος με την κουλτούρα και τις παραδόσεις της χώρας. Αποτελεί το σημαντικότερο προϊόν για την οικονομία της χώρας» είπε. Τόνισε ότι υπάρχουν πολλές ευκαιρίες στην Αιθιοπία για επενδύσεις στην αγορά του καφέ. Την ομιλία της πρέσβειρας ακολούθησε προβολή δύο χαρακτηριστικών μικρών βίντεο για την πολιτιστική παράδοση της Αιθιοπίας και τον παραδοσιακό τρόπο παρασκευής καφέ στη χώρα, μέρος από το πλούσιο υλικό που έφεραν μαζί τους οι εκπρόσωποι της διοργάνωσης που επισκέφθηκαν πρόσφατα την όμορφη αυτή χώρα της Αφρικής.

Ιωάννης Σμυρλής, γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του Υπουργείου Εξωτερικών και πρόεδρος του ΔΣ της Enterprise Greece.

Ανεβαίνοντας στο βήμα των φετινών Coffee Business Awards, στη συνέχεια, ο κ. Ιωάννης Σμυρλής, γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του Υπουργείου Εξωτερικών και πρόεδρος του ΔΣ της Enterprise Greece, στάθηκε ιδιαίτερα στη φετινή δύσκολη χρονιά και τόνισε: «Περάσαμε μια δύσκολη χρονιά. Αντέξαμε όμως. Τα lockdowns πέρασαν οριστικά. Το 2022 τα καταστήματα θα είναι ανοιχτά και όλοι μαζί προχωρούμε στην επόμενη μέρα. Ο καφές στη χώρα μας σημαίνει διασκέδαση, αποτελεί μέσο κοινωνικοποίησης. Ο χώρος του καφέ αποτελεί έναν εξωστρεφή τομέα της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος, όπως και οι υπόλοιποι, σύντομα θα μπορεί να ωφεληθεί και από τα νέα ψηφιακά εργαλεία που δημιουργούμε για την ενίσχυση των εξαγωγών μας». 52

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Γιάννος Β. Μπενόπουλος, ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (ΕΕΚ).

Σε καθαρά επιχειρηματικό τόνο, στη συνέχεια, ανέβηκε στο βήμα ο κ. Γιάννος Β. Μπενόπουλος, ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (ΕΕΚ), ο οποίος τόνισε ότι πάγιο αίτημα της ΕΕΚ αποτελεί η κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ). Όπως

Απονομή τιμητικών διακρίσεων Ιδιαίτερη ενότητα της λαμπερής βραδιάς των Coffee Business Awards 2021 αποτέλεσε η απονομή τιμητικών διακρίσεων σε ξεχωριστές προσωπικότητες του κλάδου, οι οποίες καταχειροκροτήθηκαν από το ενθουσιώδες ακροατήριο που είχε κατακλύσει την αίθουσα της εκδήλωσης. Πρώτος μεταξύ αυτών ανακοινώθηκε ότι είναι ο κ. Γιάννης Ταλούμης, CEO και head of Quality της Taf Coffee, στον οποίο απονεμήθηκε η διάκριση Coffee Industry Lifetime Achievement Award. «Είναι καθήκον μας να συνεισφέρουμε ό,τι καλύτερο μπορεί ο καθένας μας, καθώς δεν φτάνει μόνο το επιχειρείν, αλλά και η παρακαταθήκη που πρέπει να αφήνουμε σε αυτό που κάνουμε» τόνισε ο κ. Ταλούμης.

Τα φετινά Coffee Business Awards.

Τα κορυφαία COFFEE BUSINESS AWARDS Τα κορυφαία βραβεία της βραδιάς απονεμήθηκαν: Στην κατηγορία Top Coffee Chain, GOLD στην εταιρεία CoffeeLab, SILVER στις εταιρείες Coffee Island και Γρηγόρης και BROΝΖΕ στην εταιρεία Choco Coffee.

Ο Παναγιώτης Χάσκος, managing partner της Caffe’ Luigi-Haskos, με τον γιο του παρέλαβαν από τον Κώστα Καπερώνη την τιμητική διάκριση Top Coffee Manager για την εταιρεία Caffe’ Luigi-Haskos.

Η διάκριση Τop Coffee Entrepreneur απονεμήθηκε στους κυρίους Ηλία Γούλα, αντιπρόεδρο & διευθύνοντα σύμβουλο της Gentracom SA, και Πέτρο Γούλα, διευθύνοντα σύμβουλο της Gentracom SA, και η διάκριση Top Coffee Manager στον κ. Παναγιώτη Χάσκο, managing partner της Caffe’ Luigi-Haskos.

Στην κατηγορία Top Independent Coffee Shop, GOLD στην εταιρεία Yard Tales of Flavors. Στην κατηγορία Top Coffee Roaster, GOLD στην εταιρεία Coffee Island, SILVER στην εταιρεία Rossetti Coffee Roasters και BRONZE στην εταιρεία Artisti Caffe. Στην κατηγορία Top Coffee Importer, GOLD στην εταιρεία ΑΒΕΚ Βεκράκος ΑΕ και SILVER στις εταιρείες Cafés Richard και Εspresse SA-Portioli Espresso. Η Νιόβη Καλλέργη, αντιπρόεδρος & CMO, Kafea Terra SA, παρέλαβε από τον Κωνσταντίνο Ουζούνη, CEO του ethosGROUP, την τιμητική διάκριση Coffee Creative Marketing Director.

Η διάκριση Τop Coffee Society Influencer απονεμήθηκε στον κ. Νίκο Παπά, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Espresse SA-Portioli Espresso, η διάκριση Top Coffee Creative Marketing Director στην κ. Νιόβη Καλλέργη, αντιπρόεδρο και CMO της Kafea Terra SA, και η διάκριση Top Barista στον κ. Δημήτρη Καραμπά, head barista της ΑΒΕΚ Βεκράκος ΑΕ. ΧΡΗΜΑ 53

απολογισμός - Coffee Business Awards 2021

ανέφερε, ο ΕΦΚ δημιουργεί στην αγορά συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού και αύξηση του λαθρεμπορίου και ευελπιστεί ότι με τους τακτικούς ελέγχους που έχουν αρχίσει να πραγματοποιούνται στα σημεία εισόδου της χώρας, θα περιοριστεί το πρόβλημα. Στις θετικές εξελίξεις ο κ. Μπενόπουλος πρόσθεσε και την επιστροφή του ΕΦΚ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις πρωτοφανείς αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών και των ναύλων κατά τους τελευταίους μήνες, επισημαίνοντας ότι η εστίαση βρίσκεται στην πρώτη γραμμή και ότι θα επηρεαστεί περισσότερο από τις αυξήσεις. Για τον λόγο αυτό, και σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις της πανδημίας, ζήτησε να συνεχιστούν τα μέτρα στήριξης από την πλευρά τις Πολιτείας για τις επιχειρήσεις του κλάδου.

συνέντευξη

Άνθιμος Δημητριάδης Πρόεδρος του ομίλου Resoul

«Πάντα προσπαθούμε να καινοτομούμε, να στηρίζουμε τα καθημερινά διαλείμματα των καταναλωτών και των καταναλωτριών μας με αξιόπιστα και λειτουργικά προϊόντα. Την εμπιστοσύνη των Ελλήνων και των Ελληνίδων την έχουμε κερδίσει σε πολλά μας εγχειρήματα. Παραμείναμε δημιουργικοί, αξιόπιστοι και καινοτόμοι. Αυτές έχουμε ορίσει ως τις βασικές μας αξίες». Αυτά επισημαίνει, ανάμεσα σε πολλά άλλα και ενδιαφέροντα, στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο κ. Άνθιμος Δημητριάδης, πρόεδρος του ομίλου Resoul, αναφερόμενος στη μακρόχρονη, επιτυχημένη πορεία του ομίλου στην αγορά και τα νέα, καινοτόμα προϊόντα που κυκλοφορεί.

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Η Resoul και η ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ «αλλάζουν το παιχνίδι» στον καφέ Στη φετινή έκθεση HORECA η εταιρεία σας είχε σημαντική παρουσία. Τι ακριβώς παρουσιάσατε; Πράγματι, η Ε.R. Coffee Experiences, μέλος του ομίλου Resoul, συμμετείχε στη HORECA για να παρουσιάσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα το πρωτοποριακό καφεσύστημα ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ. Το καινοτόμο καφεσύστημα ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ σχεδιάστηκε για να αλλάξει τον κόσμο του ελληνικού καφέ. Αποτελεί την πρώτη αυτοματοποιημένη διαδικασία για την παρασκευή του τέλειου ελληνικού καφέ, με το πάτημα ενός κουμπιού σε μόλις 45 δευτερόλεπτα. Είμαστε περήφανοι γι’ αυτή μας την πρόταση προς τους επαγγελματίες της εστίασης, καθώς, πρόσφατα, το καφεσύστημα ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ βραβεύτηκε με το βραβείο Innovation and Greek Coffee Experience System, στο πλαίσιο των Coffee Business Awards 2021 (COBA 21). Γιατί αποτελεί καινοτομία το καφεσύστημα σε σχέση με τις ήδη γνωστές λύσεις για άλλου τύπου καφέδες που κυκλοφορούν πολλά χρόνια στην αγορά; Το καφεσύστημα ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ περιλαμβάνει τρεις

διεθνείς πατέντες. Είναι το μοναδικό σύστημα που παρασκευάζει ελληνικό καφέ χρησιμοποιώντας κάψουλες προστατευτικής ατμόσφαιρας και ηλεκτρονικό μπρίκι με αναδευτήρα και αισθητήρες, για να πετύχει το τέλειο καϊμάκι και πλούσιο άρωμα. Είναι το πρώτο σύστημα που πετυχαίνει εύκολα, γρήγορα και με συνέπεια το τέλειο αποτέλεσμα. Οι σφραγισμένες καφεκάψουλες ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ μονού και διπλού ελληνικού καφέ που χρησιμοποιεί το καφεσύστημα ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ εγγυώνται τη διατήρηση της φρεσκάδας και του αρώματος, την πάντα σωστή δοσολογία και τη σταθερή ποιότητα, για την απόλυτη εμπειρία ελληνικού καφέ. Αυτό βοηθά τον επαγγελματία να γνωρίζει το απόθεμά του, να υπολογίζει τις καταναλώσεις και να φροντίζει για τις κατάλληλες παραγγελίες, ώστε να μην ξεμείνει ποτέ από καφέ. Απελευθερώνει τον barista από την ανάγκη να είναι πάνω από ένα μπρίκι ηλεκτρικό ή υγραερίου. Τέλος, προσφέρει στον καταναλωτή του ελληνικού καφέ σταθερή γεύση και ποιότητα, που δεν αλλάζει ανάλογα με τη μέρα, την όρεξη και το κέφι του παρασκευαστή. Το καφεσύστημα προσφέρει την ίδια φροντί-

δα σε όλους τους καταναλωτές και δεν κάνει διακρίσεις. Εκτός από τις επιχειρήσεις εστίασης, η Resoul παραμένει δραστήρια στον χώρο του ελληνικού καφέ και με άλλα προϊόντα; Εμάς μας ενδιαφέρει ο κόσμος του ελληνικού καφέ, δηλαδή ο κόσμος του ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ, και τον φανταζόμαστε από την αρχή. Έχουμε αλλάξει τις συνθήκες παρασκευής του στο σπίτι με την Εστία ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ, τον καφέ πλούσιο σε ποικιλίες Arabica ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ, που λανσάραμε πριν από τρία χρόνια, και τα ιδανικά και καλομελετημένα σκεύη και λειτουργικά εργαλεία για την παρασκευή του σωστού ελληνικού. Πρόσφατα, λανσάραμε το μπρίκι ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ για δεξιόχειρες και αριστερόχειρες, τον αναδευτήρα που είναι και δοσομετρητής, ένα ιδανικό σκεύος φύλαξης κενού αέρος που διατηρεί το άρωμα και τη φρεσκάδα του καφέ και, βέβαια, τα καλαίσθητα φλιτζάνια μας, που κάνουν ευχάριστη την κατανάλωση του καλοφτιαγμένου ελληνικού καφέ. Πάντα προσπαθούμε να καινοτομούμε, να στηρίζουμε τα καθημερινά διαλείμματα των καταναλωτών και των καταναλωτριών μας με αξιόπιστα και λειτουργικά προϊόντα. Την εμπιστοσύνη των Ελλήνων και των Ελληνίδων την έχουμε κερδίσει σε πολλά μας εγχειρήματα. Μην ξεχνάτε πως η εταιρεία μας έχει παρουσία στο ελληνικό επιχειρηματικό γίγνεσθαι και ξεκίνησε από τον χώρο του camping, σε μια εποχή που το camping ήταν παρεξηγημένο. Εμείς του δώσαμε αξία και το προσφέραμε αναμορφωμένο στο ελληνικό κοινό με τα προϊόντα της Terra, που, ακόμη και σήμερα, παραμένει η περισσότερο αξιόπιστη πρόταση στο θερινό camping. Το 2013, συνδυάστηκε με τη νέα μας πρόταση για προϊόντα παραθαλάσσιας ψυχαγωγίας, την Terra Nation, που δημιούργησε μια νέα κατηγορία προϊόντων στις υπαίθριες δραστηριότητες. Πιστέψτε με, είναι πάρα πολλοί αυτοί που νομίζουν πως δεν είναι καν ελληνική ως εταιρεία. Να επιστρέψουμε στον χώρο της εστίασης. Πώς σχετιστήκατε με τον χώρο της εστίασης (επιτόπιας κατανάλωσης), δεδομένου του ότι προέρχεστε από την κατηγορία του λιανεμπορίου; Η Resoul Hellas είναι η εταιρεία που προσφέρει σε 1,5 εκατομμύριο ελληνικά νοικοκυριά τη βάση EΛ ΓΚΡΕΚΟ, η οποία, μεταξύ των άλλων χρήσεων, χρησιμοποιείται για την παρασκευή

του ελληνικού καφέ. Όταν μπήκαμε σε αυτήν την κατηγορία πριν 20 χρόνια, οι βάσεις του υγραερίου, τα λεγόμενα «γκαζάκια», ήταν κρυμμένα κάτω από τον νεροχύτη και ήταν παραγκωνισμένα, κανείς δεν τα εκτιμούσε με τον τρόπο που τα εκτιμά σήμερα, εξαιτίας μας. Τους δώσαμε χρώμα και τα συνδυάσαμε με την απόλυτη βαλβίδα ασφαλείας, τα βάλαμε μέσα στο ελληνικό νοικοκυριό και τα τοποθετήσαμε στον πάγκο του κάθε νοικοκυριού. Κάποιος δημοσιογράφος, στο παρελθόν, γράφοντας γι’ αυτές τις αλλαγές, που συνοδεύονται από εξαιρετικά νούμερα και μεγέθη, μας είχε χαρακτηρίσει “game changers”. Αυτό που κάναμε μου φαινόταν φυσικό, δεν είχα επίγνωση της αλλαγής που πετύχαμε. Το μόνο που με ενδιέφερε ήταν να δημιουργήσω ένα προϊόν που, με αξιοπιστία και ασφάλεια, θα κερδίσει την εμπιστοσύνη 1,5 εκατομμυρίου νοικοκυριών. Η επιτυχία ήρθε γιατί δεν χρειάστηκε να αλλάξουμε τον εαυτό μας ή τον οργανισμό μας για να πετύχουμε. Παραμείναμε δημιουργικοί, αξιόπιστοι και καινοτόμοι. Αυτές έχουμε ορίσει ως τις βασικές μας αξίες. Βέβαια, αυτήν την επιτυχία δεν τη φέραμε μόνοι μας. Είχαμε στο πλευρό μας την Campingaz του παγκόσμιου ομίλου της Coleman, που μας εμπιστεύτηκε και χτίσαμε από κοινού μια επιτυχία που κρατά 20 χρόνια. Πρόσφατα, μάλιστα, γιορτάσαμε την επέτειο της συνεργασίας μας με πολύ συγκινητικό τρόπο. Η οικογένεια Δημητριάδη της Resoul έχει ήδη παρουσία 30 ετών στο ελληνικό επιχειρηματικό γίγνεσθαι. Πόσο εύκολο είναι να είσαι δημιουργικός και καινοτόμος σε ένα πλαίσιο που συχνά είναι εχθρικό προς την επιχειρηματικότητα; Στο εξωτερικό υπάρχει μια διάκριση μεταξύ του “businessman” και του “entrepreneur”. Στη δική μου κατανόηση, ο πρώτος ασχολείται με επιχειρήσεις κυρίως για να αποκτήσει μια δύναμη που βασίζεται στα νούμερα και στους δείκτες και με αυτήν την έννοια είναι περισσότερο προσανατολισμένος στην αγορά και τον ανταγωνισμό. Ενώ ο δεύτερος θέλει η όποια ισχύς αποκτήσει να προέρχεται από την ποιοτική και καταλυτική

του παρουσία, από το πόσο καινοτόμος είναι ο τρόπος που αντιλαμβάνεται αυτό που κάνει. Γι’ αυτό στρέφεται όχι μόνο στο συνάφι, τον ανταγωνισμό και την αγορά, αλλά προς όλη την κοινωνία και επιδιώκει να κερδίσει την καρδιά και την εκτίμησή της με τα προϊόντα, την αξιοπιστία τους και την καινοτομία τους. Εγώ θέλω να ανήκω στη δεύτερη κατηγορία, αν και ξέρω πως αυτός ο δρόμος είναι δύσκολος στη χώρα μας. Ωστόσο, δεν γνωρίζω και κάποιον άλλον. Η ισχύς που έχουμε στις κατηγορίες που δραστηριοποιούμαστε δεν αποκτήθηκε ούτε τυχαία ούτε με παράδοξους τρόπους. Η μεγαλύτερή μας επιτυχία δεν είναι τα νούμερα, αλλά το ότι καταφέραμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του κοινού, παρά το γεγονός πως στο ράφι, φαινομενικά, είμαστε η ακριβότερη λύση. Αυτή η επιτυχία δεν ανταλλάσσεται, ούτε μπορεί να αμβλυνθεί, όσες λάθος εκτιμήσεις και αποφάσεις κι αν έχουν ληφθεί εις βάρος μας. Τα τελευταία χρόνια, αποδείξαμε πως όσα εμπόδια κι αν προκύψουν, εμείς γινόμαστε όλο και πιο δυνατοί, δημιουργικοί και επίμονοι. Δύναμή μας είναι το 1,5 εκατομμύριο των νοικοκυριών που μας εμπιστεύονται για δεκαετίες, και αυτή η εμπιστοσύνη είναι ό,τι πολυτιμότερο διαθέτουμε. • • • ΧΡΗΜΑ 55

απολογισμός - Coffee Business Awards 2021

Η ΑΕ Πρέσβειρα Demitu Hambisa Bonsa (Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary and Permanent Representative of Ethiopia to FAO, IFAD and WFP, Ambassador of Italy) παρέδωσε στον Παναγιώτη Νίκα, εκπαιδευτή Baristi, την τιμητική διάκριση Top Coffee Publishing Award για τη συγγραφή του βιβλίου «Οδοιπορικό στην Αιθιοπία».

Ο κ. Παναγιώτης Νίκας, εκπαιδευτής Baristi-συγγραφέας του βιβλίου «Οδοιπορικό στην Αιθιοπία», παρέλαβε τη διάκριση Top Coffee Publishing Award, η εταιρεία Γρηγόρης τη διάκριση Τοp Traditional Family Business, η CoffeeLab τη διάκριση Top Coffee Company Outwork Orientation Award και η Coffee Planet Ltd για το brandPuro Fairtrade Coffee τη διάκριση Top Coffee Bio Brand. Ο κ. Ρουμελιώτης, μάλιστα, της CoffeeLab, μέσω βίντεο, έστειλε το δικό του μήνυμα λέγοντας: «Θα ήθελα να συγχαρώ την ethosMEDIA και τον Κώστα Καπερώνη για την άρτια διοργάνωση. Η εταιρεία μας έχει παρουσία σε επτά χώρες του εξωτερικού, με 25 καταστήματα, ενώ είναι προ των πυλών άλλες δύο χώρες, η Σαουδική Αραβία και η Αμερική. Η επιτυχία μας οφείλεται στην αναπτυξιακή στρατηγική που ακολουθούμε, που έχει ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Είμαστε υπερήφανοι που εξάγουμε τη φιλοσοφία της CoffeeLab στο εξωτερικό, ενώ στόχος μας είναι η διάδοση του ποιοτικού καφέ παγκοσμίως». Ακολούθησε η διάκριση Top Product Except Coffee στην Barista Pro για το προϊόν Gia…giamas, η μηχανή καφέ Trireme τιμήθηκε με τη διάκριση Top Coffee Machine Manufacturing and Design, ο κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντινόπουλος, CEO της Coffee Island, παρέλαβε τη δική του τιμητική διάκριση ως Greek Coffee Ambassador, ενώ δύο σημαντικές τιμητικές διακρίσεις απονεμήθηκαν στη σειρά, η Top Quality Control Services στην El Cafe για το εργαστήριο Q.Lab και η Innovation and Greek Coffee Experience System στην Ελ Γκρέκο για το καφεσύστημα παρασκευής ελληνικού καφέ. 56

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Ο κ. Γιώργος Αραούζος, διευθυντής Λειτουργίας και Ανάπτυξης Δικτύου της εταιρείας Γρηγόρης, παρέλαβε την τιμητική διάκριση Top Traditional Family Business.

Ξεχωριστές τιμητικές διακρίσεις απένειμαν οι διοργανωτές στη διεθνούς κύρους και εμβέλειας τριμελή επιτροπή κριτών, που έκανε και φέτος τη γευστική δοκιμή Blind Taste και ξεχώρισε τους κορυφαίους Roasters καφέ της χρονιάς. Σε μια σπουδαία στιγμή για τη διοργάνωση, στη σκηνή ανέβηκαν για να παραλάβουν τις διακρίσεις τους ο Head Judge, κ. Σταύρος Λαμπρινίδης (AST authorised SCA trainer, WSE certified judge, SCA coffee diploma, education coordinator SCA Greece), και η Judge κ. Renata Malyszko (Senior business development manager at McCabe’s Coffee Roastery, AST authorized specialty coffee trainer, WCE certified WLAC, WBRC, WBC, WCRC, WCIGS judge, SCA Ireland judging coordinator), ενώ μαζί τους συνδέθηκε online από τη Ρουμανία και ο Judge κ. Alexandru Niculae (World Coffee Roasting champion 2016, Q Grader, Bob Coffee Lab co-owner & head roaster, Giesen Romania, AST 2018-2021 Barista, brewing, roasting).

Κωνσταντίνος Αγαδάκης, Chief Commercial Officer, Barista Pro.

Από τη μεριά του, ο κ. Κωνσταντίνος Αγαδάκης, chief commercial officer της Barista Pro, αναφέρθηκε στη σύσταση και την καρδιά της οικογενειακής αυτής επιχείρησης. «Είμαστε μια οικογενειακή επιχείΆνθιμος Δημητριάδης, πρόεδρος των εταιρειών Resoul Hellas & E.R. Εμπειρίες Καφέ ΑΕ. ρηση από τρία αδέρφια, που στηρίζεται από μια ολόκληρη οικογένεια ανθρώπων που μας έχει αγκαλιάσει. Οι άνθρωποι αυτοί με αγάπη οδήΤα Coffee Business Awards 2021 πραγματοποιήθηκαν με τους κορυ- γησαν αυτήν την εταιρεία στο να εξελιχθεί γρήγορα σε ένα δίκτυο 36 φαίους της καφεστίασης να χορηγούν την εκδήλωση. Μιλώντας από συνεργατών, ενώ συνεργαζόμαστε με 13 χώρες του εξωτερικού» είπε. το βήμα της διοργάνωσης, ο κ. Άνθιμος Δημητριάδης, πρόεδρος των εταιρειών Resoul Hellas & E.R. Εμπειρίες Καφέ ΑΕ, δήλωσε παθιασμένος με τον ελληνικό καφέ. Όπως είπε, στόχος του είναι να αλλάξει την αντίληψη και τα στερεότυπα για τον ελληνικό καφέ, «να μην αφορά μόνο την ιστορία». Ο ελληνικός καφές, σύμφωνα με τον κ. Δημητριάδη, «πρέπει να έρθει στο σήμερα, να είναι μοντέρνος, σύγχρονος, ευγενικός, αγαπησιάρικος, όπως πρέπει… Ο ελληνικός καφές οφείλει να είναι σχεδιασμένος όμορφα και λειτουργικά. Να περιέχει ποιοτικά ανώτερες ποικιλίες, τέλεια επεξεργασμένες. Ο καφές αφορά το παρόν και το μέλλον μας. Μπορεί να συμμετέχει στη σύγχρονη εποχή. Στην Ελ Γκρέκο, δημιουργήσαμε έναν ολόκληρο κόσμο για τον ελληνικό καφέ». Για τον πρόεδρο των Resoul Hellas & E.R. Εμπειρίες Καφέ ΑΕ ο ελληνικός καφές στη σύγχρονη εποχή θα πρέπει να γίνει συνήθεια, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, να συνοδεύεται κι από άλλες ελληνικές γαστρονομικές απολαύσεις. «Να δημιουργήσουμε αυτό που λέμε ελληνικό πρωινό, που θα απολαμβάνουν οι άνθρωποι και στο εξωτερικό, ένα πρωινό με άρωμα Eλλάδας» τόνισε ο κ. Δημητριάδης, καταλήγοντας στις ισχυρές σχέσεις που διατηρεί η Ελ Γκρέκο με 1,5 εκατομμύριο ελληνικά νοικοκυριά.

Δημήτρης Καρυοφύλλης, Coffee Executive-R&D Manager, Kafea Terra SA.

Για την επιστροφή του από την Ολλανδία, όπου σπούδασε και εργάστηκε, μίλησε ο κ. Δημήτρης Καρυοφύλλης, coffee executiveR&D manager της Kafea Terra SA. Ο τελευταίος αναφέρθηκε στις στρατηγικές κινήσεις της εταιρείας, που συμπεριλάμβαναν την είσοδό της στο retail, οι οποίες στέφθηκαν, όπως ανέφερε, με απόλυτη επιτυχία. «Στην Kafea Terra SA, βρέθηκα σε ένα περιβάλλον που μου δόθηκαν πολλά εργαλεία, μου δόθηκε πρόκληση και ελευθερία κινήσεων. Μία πρόκληση ήταν η εισαγωγή του Dimello στον χώρο των σουπερμάρκετ. Επρόκειτο για μια ιδιαιτέρως επιτυχημένη κίνηση. Η επιτυχία όμως δεν οφείλεται μόνο στη δουλειά μας, αλλά στη στρατηγική της εταιρείας να εμπιστεύεται τους ανθρώπους της και να τους δίνει την ελευθερία να δράσουν. Το σημαντικό είναι να γνωρίζουν όλοι πως αν μπορέσεις να βοηθήσεις κάποιον συνεργάτη ή εργαζόμενό σου, θα σε βοηθήσει κι αυτός να εκτοξευθείς. Οι άνθρωποι που δουλεύουν χρειάζονται εμπιστοσύνη από τους διευθυντές τους, από επιχειρηματίες και τους εργοδότες τους, για να μπορέσουν να δράσουν και να τους βοηθήσουν» ανέφερε. ΧΡΗΜΑ 57

απολογισμός - Coffee Business Awards 2021

Οι άνθρωποι πίσω από τον επιτυχημένο κλάδο της καφεστίασης

άρθρο

Baristi: Speciality καφές στις γειτονιές της πόλης Η Baristi έχει ξεχωρίσει στην προτίμηση του κοινού και έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη του επαγγελματία παρέχοντας ανταγωνιστικά πακέτα συνεργασίας franchise

ε κύριο γνώμονα και στόχο την ανάπτυξη, την εξέλιξη και την παροχή προϊόντων που ξεχωρίζουν τόσο γευστικά όσο και ποιοτικά, η Baristi Speciality Coffee ξεκίνησε το 2013 και συνεχίζει να αναπτύσσεται καθημερινά, μέχρι και σήμερα. Εννέα χρόνια μετά, ο Παναγιώτης Ανδρεσάκης 58

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

συνεχίζει να παραμένει πιστός στον στόχο του όπως και στη φιλοσοφία του. «Όλη η φιλοσοφία της αλυσίδας Baristi περιστρέφεται γύρω από την ανάγκη μας να παρέχουμε μοναδικές υπηρεσίες και προϊόντα, όπως επίσης και από τον ανθρωποκεντρικό και πελατοκεντρικό μας χαρακτήρα. Ποιότητα προϊόντων, ποικιλία μοναδικών γεύσεων, χαμηλές τιμές και ιδανική

εξυπηρέτηση αποτελούν, πλέον, για εμάς τρόπο ζωής» εξηγεί ο ίδιος. Βελτιώνοντας καθημερινά την ποιότητα των προϊόντων και έχοντας στη διάθεση του κοινού πιστοποιημένο, ανώτερης ποιότητας speciality καφέ, σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές, η Baristi Speciality Coffee αποτελεί ένα από τα

πιο δυνατά και ευρέως αναγνωρισμένα brands. Η Baristi δεν έχει μόνο ξεχωρίσει στην προτίμηση του κοινού, έχοντας μεγάλη προϊοντική γκάμα σε όλα τα είδη καφέ, αλλά και αλμυρά ή γλυκά snacks, έχει επίσης κερδίσει την εμπιστοσύνη του επαγγελματία, παρέχοντας, πλέον, ανταγωνιστικά πακέτα συνεργασίας franchise. Οι υπεύθυνοι εκπρόσωποι της Baristi Speciality Coffee βρίσκονται δίπλα στον επαγγελματία από τα πρώτα του κιόλας βήματα, την επιλογή του καταστήματος, την υποστήριξη, τον σχεδιασμό, την εκπαίδευση των baristas έως και, τελικώς, την «παράδοση του κλειδιού στο χέρι». Μετά την παράδοση-ολοκλήρωση του νέου καταστήματος, ένας σύμβουλος είναι πάντα δίπλα στον επιχειρηματία, ώστε κάθε του νέα ημέρα στην οικογένεια της Baristi να κυλάει απροβλημάτιστα, χωρίς καμία έλλειψη γνώσεων, εγγυώμενοι την κερδοφορία. Το κορυφαίο design των χώρων, οι γιγαντιαίες και με πιστοποίηση (HACCP & ISO) εγκαταστάσεις αποθήκευσης, ο ταχύτατος στόλος της

Baristi, αλλά και οι εξειδικευμένοι εκπρόσωποι της εταιρείας, είναι σε θέση να παρέχουν στον συνεργάτη «ταχύτητα, ευελιξία, ευκολία, εμπιστοσύνη και ασφάλεια» στις προκλήσεις που εμφανίζονται καθημερινά. Η Baristi, έχοντας δημιουργήσει μια δυνατή ομάδα στο κομμάτι των media και της προώθησης, έχει καθημερινά ενεργή παρουσία σε αυτά, διατηρώντας τη «συνέπεια» και τη «συνέχεια» στην επικοινωνία της με το κοινό. Κύριος σκοπός της είναι η συνεχής ανατροφοδότηση κάθε πληροφορίας, διαφημιστικής και ενημερωτικής, σε όλο το δίκτυο συνεργατών και πελατών της. Συγκεκριμένα, οι διαφημιστικές καμπάνιες στα social media, την Google, αλλά και η καθημερινή ανάπτυξη του περιεχομένου στο επίσημο website είναι ικανές να παρέχουν σε όλους ένα κανάλι επικοινωνίας, ανάλογα με τη σχέση του εκάστοτε δέκτη με την εταιρεία. Μέσα στα επόμενα πλάνα της εταιρείας είναι η δημιουργία ενός εξειδικευμένου ενημερωτικού portal, όπου ο καταναλωτής θα μπορεί να ενημερώνεται για ό,τι σχετίζεται με την εταιρική κοινωνική ευθύνη, τα προϊόντα της εταιρείας, τα νέα για το δίκτυο καταστημάτων, ακόμα και τις πληροφορίες σχετικά με τις αγαπημένες του ποικιλίες καφέ. Ο ενδιαφερόμενος επιχειρηματίας, πάλι, θα μπορεί να λάβει κάθε πληροφορία για την ένταξή του στο δίκτυο, επιχειρηματικά tips και tricks. Όλες οι επικοινωνίες μεταξύ της Baristi και του κοινού γίνονται με απόλυτη εχεμύθεια, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τον κανονισμό περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων (GDPR). Κύριο μέλημα της Baristi Speciality Coffee είναι η ικανοποίηση του τελικού καταναλωτή. Έχοντας δεσμεύσει στο μέγιστο την ποιότητα των προϊόντων της, αλλά και τη γευστική εμπειρία για όλες τις απαιτήσεις, οι άνθρωποι της εταιρείας εργάζονται σκληρά, ακούγοντας με προσοχή τις ανάγκες των ανθρώπων που τους εμπιστεύονται καθημερινά και ξεκινούν τη μέρα τους μαζί. Κάθε βήμα της εταιρείας ολοκληρώνεται μετά από πολλή μελέτη. Όλοι οι χώροι είναι εύκολα προσβάσιμοι από ΑμεΑ, είναι ασφαλείς για όλες τις ηλικίες και τηρούνται όλα τα πρωτόκολλα καθαριότητας και υγιεινής. Τηρώντας στο μέγιστο όσα προβλέπει ο κανονισμός περί προστασίας προσωπικών δεδομένων (GDPR),

εκτελώντας μεθόδους “Mystery” και μετρήσεις NPS (Net Promoter Score), οι άνθρωποι της εταιρείας ακούν όσα χρειάζεται, επισημαίνει και επιθυμεί ο πελάτης. Με μια σειρά από ερωτήσεις σε κάθε έρευνά της μπορεί εύκολα να εντοπίσει θέματα που χρήζουν διόρθωσης, να αναπτύξει περισσότερο τις υπηρεσίες της και, τελικώς, να κάνει τον πελάτη «οπαδό» της. Η Baristi Speciality Coffee, εκτός από μια ταχέως αναπτυσσόμενη σε κερδοφορία εταιρεία, είναι κατά κύριο λόγο μια ομάδα ανθρώπων με ανθρωποκεντρική φιλοσοφία και κουλτούρα. Απώτερος σκοπός της είναι να βρίσκεται δίπλα στον καταναλωτή, παρέχοντάς του την ιδανική εμπειρία. Μετά από πολλές συζητήσεις, μελετώντας ψυχολογία χρωμάτων, παρακολουθώντας τις τάσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις προτιμήσεις του κοινού σε όλο τον κόσμο, η εταιρεία έχει δημιουργήσει το τελικό design της αλυσίδας των καταστημάτων της Baristi. Ένας ζεστός και «χωρίς υπερβολές» σχεδιασμός έρχεται να δώσει μια πινελιά προηγμένης αισθητικής στα καταστήματα της Baristi Speciality Coffee. Κάνοντας χρήση του ξύλου και με γήινα χρώματα στο μεγαλύτερο μέρος των επιφανειών των καταστημάτων, δημιουργήθηκε ένα φιλικό και ζεστό περιβάλλον, το οποίο δένει αρμονικά με τις μίνιμαλ ευθείες γραμμές μετάλλου και γυαλιού. Κάθε κατάστημα ακολουθεί συγκεκριμένα πρότυπα και προσαρμόζεται κατάλληλα ανάλογα με τις ανάγκες του χώρου, χωρίς να παρεκκλίνει από τα guidelines του brand της Baristi. Στο σύνολό τους τα καταστήματα διατηρούν θετικό το πρόσημο στην αξιολόγηση των πελατών, αφού τα σχόλια των περισσότερων είναι ενθαρρυντικά και με στοιχεία θαυμασμού για το περιβάλλον μέσα σε αυτά. • • • ΧΡΗΜΑ 59

απολογισμός - Coffee Business Awards 2021

Ιωάννης Βρέντζος, δημιουργός, σχεδιαστής & ιδιοκτήτης της εταιρείας Trireme.

Στην επιτυχημένη πορεία της Trireme αναφέρθηκε ο κ. Ιωάννης Βρέντζος, δημιουργός, σχεδιαστής και ιδιοκτήτης της. «Η εταιρεία έχει καταφέρει να βγει σε τρεις ηπείρους. Έχουμε να σας δείξουμε πολλά μοντέλα, έχουμε να σας δείξουμε πολλές καινούργιες, φοβερές ιδέες» είπε.

Γιώργος Αλανιάδης, διευθυντής Ποιοτικού Ελέγχου-Q.Lab Manager, El Cafe SA.

Aισιόδοξο μήνυμα εξέπεμψε και ο κ. Γιώργος Αλανιάδης, διευθυντής Ποιοτικού Ελέγχου-Q.Lab manager της El Cafe SA: «Η βιομηχανία μας περνά μια δύσκολη φάση, όπως άλλωστε και η κοινωνία μας. Αυτά τα εμπόδια όμως δεν μας αποτρέπουν από το να προσπαθούμε να βελτιωθούμε, αντιθέτως μας πεισμώνουν. Για αυτό συνεχίζουμε σταθερά την αναπυξιακή μας πορεία. Σε αυτό το κομμάτι έχει συμβάλει σημαντικά το Q.Lab, που δημιουργήθηκε πριν τρία χρόνια. Πρόκειται για την περαιτέρω ανάπτυξη του εργαστηρίου ποιοτικού ελέγχου που υπήρχε μέχρι τότε στην εταιρεία». Στις αρμοδιότητες του Q.Lab συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, μελέτες για τον πράσινο καφέ, για τη μεταφορά, συσκευασία και την αποθήκευση του καφέ, αλλά και συνεργασία με πανεπιστήμια ανά την Ευρώπη. «Παράλληλα, συντηρούμε δεσμούς με τους προμηθευτές μας μέσα από ταξίδια που κάνουμε. Καταλαβαίνουμε έτσι καλύτερα τις ανάγκες τους, ανταλλάσσουμε ιδέες, τεχνολογία και τεχνογνωσία. Η τιμητική διάκριση μας προσθέτει παραπάνω ευθύνη. Σας ευχαριστώ για την εμπιστοσύνη που μας δείχνετε, υποσχόμαστε πως θα συνεχίσουμε να βελτιωνόμαστε». 60

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Στέφανος Δωματιώτης, Co-Founder of Create, Coffee Business Consultant, on behalf of Aqua Carpatica.

Στην εκδήλωση, εκ μέρους της Aqua Carpatica, μίλησε και ο κ. Στέφανος Δωματιώτης, co-founder της Create, coffee business consultant, επισημαίνοντας πως «το νερό παίζει έναν καθοριστικό ρόλο στον καφέ αλλά και στα πιο πολλά πράγματα που υπάρχουν γύρω μας». «Αν υπάρχει μαγεία σε αυτόν τον πλανήτη, σίγουρα βρίσκεται στο νερό και στο Aqua Carpatica. Το νερό στον καφέ παίζει πρωταρχικό ρόλο, έχει μια τέλεια γεύση, και με το Aqua Carpatica δημιουργείται ένα αποτέλεσμα γευστικό, με τέλεια ισορροπία, αναδεικνύοντας καλύτερα τα γευστικά χαρακτηριστικά του καφέ» κατέληξε ο κ. Δωματιώτης. Από τις χαλαρές και ταυτόχρονα ενδιαφέρουσες στιγμές της βραδιάς ήταν η ενότητα “Coffee with celebrities”, στην οποία ο εμπνευστής των βραβείων, κ. Κώστας Καπερώνης, ήπιε τον καφέ του με τον παρουσιαστή Χρήστο Φερεντίνο και τη δημοσιογράφο Ελένη Βουλγαράκη, ρωτώντας και μαθαίνοντας πώς πίνουν κι εκείνοι τον καφέ τους. Επίσης, και η ενότητα “All star barista”, στην οποία ο Χρήστος Κλουβάτος, ο Δημήτρης Μπαϊγκούσης και ο Δημήτρης Χρονόπουλος έδειξαν σε προσκεκλημένους και κοινό μοναδικές τεχνικές παρασκευής του αγαπημένου μας ροφήματος.

άρθρο

Μια ελληνική εταιρεία καφέ κατακτά την κορυφαία πιστοποίηση Great Place to Work¨

την Ελλάδα, ο καφές δεν είναι απλώς ένα ρόφημα ή μια καθημερινή συνήθεια. Ο καφές είναι μυσταγωγία. Είναι το άρωμα που τρυπώνει στο υπνοδωμάτιο το πρωί και μας ξυπνάει, είναι ο σύμμαχός μας σε μια γεμάτη ημέρα στο γραφείο, είναι η αγαπημένη αφορμή για να συναντηθούμε με έναν καλό φίλο. Και υπάρχει μια ελληνική εταιρεία που, έχοντας θέσει στο επίκεντρο της φιλοσοφίας της αυτήν ακριβώς τη «μαγεία» του καφέ, καταφέρνει να αναπτύσσεται συνεχώς. Επειδή ωστόσο το όραμα και η αφοσίωση των ανθρώπων συνιστούν θεμελιώδη συστατικά ενός επιτυχημένου επιχειρηματικού μοντέλου, αξίζει να αναδείξουμε το παράδειγμα της Kafea Terra, που αποτελεί πρότυπο για την ελληνική αγορά. H Kafea Terra είναι μια 100% ελληνική βιομηχανία επεξεργασίας και εμπορίας καφέ και μόλις απέκτησε μία ακόμα απόδειξη του εργασιακού ήθους και του σεβασμού που τη διακρίνει μέσα από την Πιστοποίηση Great Place to Work®. Τι είναι ωστόσο αυτό που κάνει μια εταιρεία «εξαιρετική» για έναν εργαζόμενο; Ο οργανισμός Great Place to Work® Hellas βασίστηκε στους πλέον υπεύθυνους για να το κρίνουν: στο ίδιο το εργατικό δυναμικό της εταιρείας. Μέσα από μια ανώνυμη και εμπιστευτική αξιολόγηση, που επικεντρώθηκε στους άξονες της Αξιοπιστίας, του Σεβασμού, της Δικαιοσύνης, της Υπερηφάνειας και της Συντροφικότητας, οι εργαζόμενοι αξιολόγησαν την εμπειρία στο εργασιακό περιβάλλον, την οποία και βαθμολόγησαν με εξαιρετικά υψηλά σκορ, επιβεβαιώνοντας την ικανοποί-

ηση που νιώθουν ως μέλη της μεγάλης οικογένειας της Kafea Terra. Κι ενώ η πιστοποίηση αποτελεί μια νέα κατάκτηση, δεν εκπλήσσει καθόλου όσους ήδη τη γνωρίζουν. Η Kafea Terra δίνει, διαχρονικά, έμφαση στη δημιουργία και διατήρηση ενός ασφαλούς και ποιοτικού εργασιακού περιβάλλοντος με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, που προάγει την αξιοκρατία, τη συλλογικότητα και την εμπιστοσύνη. Η εταιρεία, το 1988, πρωτοσυστήνεται με τον κορυφαίο καφέ illy στο ελληνικό κοινό και συνεχίζει να αναπτύσσει διαρκώς την τεχνογνωσία της πάνω στην κουλτούρα του καφέ και τις μεθόδους παρασκευής του. Το 2006 λανσάρει τον καφέ Dimello, τον οποίο διανέμει στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Μέσα από την αφοσίωσή της στον μαγικό κόσμο του καφέ και προσδοκώντας να μεταλαμπαδεύσει τη βαθιά της γνώση, η Kafea Terra προχωρά το 2016 στη δημιουργία του Area 51 Artisan Coffee Roasters project, μιας ξεχωριστής μονάδας παραγωγής specialty coffee, που εξειδικεύεται στην έρευνα και την ανάπτυξή του. Σημαντικό πρόσφατο λανσάρισμα στην αγορά

των επαγγελματιών HO.RE.CA. είναι η σειρά χαρμανιών RFA Dimello “Three Continents”. Στο προϊοντικό της χαρτοφυλάκιο συναντάμε επίσης τις κορυφαίες μάρκες αποκλειστικής διανομής Dammann Frères, Monbana, Chocolanelle, 1883, La Marzocco & Faema. Μέσα από κάθε της δραστηριότητα η Kafea Terra διαμορφώνει την κουλτούρα του καφέ στην Ελλάδα, αναδεικνύοντας τις αξίες του ποιοτικού καφέ, επιλέγοντας τις καλύτερες ποικιλίες καφέ που μπορεί η φύση να προσφέρει. Με σύμμαχό της μια άριστα εκπαιδευμένη και αφοσιωμένη ομάδα πωλήσεων, μια δυναμική στρατηγική μάρκετινγκ και παρέχοντας τεχνικές υπηρεσίες και εκπαίδευση υψηλών προτύπων, η εταιρεία αποτελεί ηγέτη της ελληνικής αγοράς, διαθέτοντας το μεγαλύτερο εθνικό δίκτυο εμπορικών συνεργατών στον κλάδο HO.RE.CA. Πυρήνας της φιλοσοφίας της κάθε γουλιά καφέ να μετουσιώνεται σε μια ευχάριστη εμπειρία, που εξυμνεί τη σπουδαιότητα κάθε στιγμής για τον επιχειρηματία και τον τελικό καταναλωτή. • • • ΧΡΗΜΑ 61

Τελετή Απονομής:

17.12.2021

απολογισμός - Coffee Business Awards 2021

a LiveOn Hybrid Event Οι αιγίδες και οι χορηγοί της διοργάνωσης

Gold Sponsor

Water Sponsor

Silver Sponsor

Wine Sponsor

Bronze Sponsors

Υπό την Αιγίδα

Corporate Participations

Επιστημονικός Συνεργάτης

Χορηγοί Επικοινωνίας

διοργάνωση

Στη φετινή διοργάνωση Coffee Business Awards 2021 παρείχαν την αιγίδα τους το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, η Ελληνική Ένωση Καφέ, το Ελληνο-Αφρικανικό Επιμελητήριο Εμπορίου και Ανάπτυξης, το Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο, η Ελληνική Ένωση Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατόρων και Συναφών Επαγγελμάτων, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επεξεργασίας Καφέ.

ethosevents.eu

σε συνεργασία με

Coffee & Brunch Magazine coffeemag.gr

Χορηγοί της διοργάνωσης, με την πολύτιμη υποστήριξη των οποίων πραγματοποιήθηκε η λαμπρή τελετή απονομής της 17ης Δεκεμβρίου, ήταν οι εταιρείες: GOLD SPONSOR: ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ SILVER SPONSOR: BARISTA PRO BRONZE SPONSORS: ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ-EL CAFE, KAFEA TERRA, ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ, TRIREME WATER SPONSOR: AQUA CARPATICA WINE SPONSOR: ΣΤΡΟΦΙΛΙΑ CORPORATE PARTICIPATIONS: INNEWS, ΛΑΚΙΩΤΗΣ, OGILVY, STEVIAPARANÁ 62

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Η φετινή διοργάνωση είχε ως επιστημονικό συνεργάτη της το εργαστήριο ανάλυσης αγορών και καταναλωτικής συμπεριφοράς ΑΓΟΡΑ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο εκπροσώπησε ο διευθυντής του, καθηγητής Γιώργος Σιώμκος. • • •

ΧΡΗΜΑ 63

[φάκελος] ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Χρηματιστηριακές εταιρείες:

Οι «πρωταγωνίστριες» στο Χρηματιστήριο της Αθήνας Η επιβεβαίωση των επαγγελματιών της αγοράς και τα νέα «στοιχήματα» του Κ.Μ. Γελαντάλι

ταν πέρσι, τέτοια εποχή, που στο αντίστοιχο τεύχος του περιοδικού ΧΡΗΜΑ κάναμε λόγο για ένα «φως» που διέκριναν «στην άκρη του τούνελ» οι επαγγελματίες της αγοράς. Σε μια δύσκολη τότε συγκυρία, «βαριά», κυρίως λόγω Covid19, οι χρηματιστές έκαναν τα πλάνα τους για μια χρονιά που προοιωνιζόταν καλύτερη από εκείνη του 2020. Συγκριτικά πάντα. Εκ του αποτελέσματος, οι χρηματιστές, οι άνθρωποι της αγοράς, επιβεβαιώθηκαν (μαζί και το ΧΡΗΜΑ, που φιλόξενα παρουσίασε τις εκτιμήσεις τους για την πορεία του ελληνικού και ξένων χρηματιστηρίων, των ομολόγων, των αμοιβαίων κεφαλαίων και των περισσότερων από αυτά με τα οποία ασχολούμαστε και μας ενδιαφέρουν). Έναν χρόνο μετά, το ΧΡΗΜΑ ξανανοίγει τις σελίδες του με την ίδια, συγκρατημένα αισιόδοξη, προσέγγιση όσων διαδραματίζονται στην καθημερινότητά μας και σχετίζονται με 64

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

το πορτοφόλι μας, αλλά όχι μόνο. Μια νέα σελίδα για τις αγορές, με νέα δεδομένα από τα γεωπολιτικά, την οικονομία, την κοινωνία. Νέα δεδομένα για τις αγορές και τους επενδυτές, που καλούνται να διαχειριστούν τα χαρτοφυλάκιά τους σε ένα εξίσου ασταθές με πέρσι περιβάλλον (για διαφορετικούς ωστόσο λόγους), αλλά πιο ελπιδοφόρο όσον αφορά στα του κορωνοϊού. Ένα οικονομικό περιβάλλον στο οποίο επιχειρήσεις και επαγγελματίες αποτιμούν τη ζημιά λόγω της πανδημίας, σχεδιάζουν τα επόμενα βήματά τους, διαχειρίζονται νέες παραμέτρους. Η παρόξυνση του πληθωρισμού –απόρροια και της δραματικής επιβάρυνσης σε καίριους κλάδους, όπως της ενέργειας, της παραγωγής, των μεταφορών–, η μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, τα χαμηλά, παρά την άνοδό τους, επιτόκια, τα γεωπολιτικά και άλλα ζητήματα συνθέτουν ένα περιβάλλον πολύ (και ουσιαστικά) διαφορετικό σε σχέση

με πέρσι. Αλλά και με το 2020. Σε αυτό, η προσαρμογή απαιτεί γνώση και πληροφόρηση, με ενδεικτικές τις απόψεις των ανθρώπων της αγοράς που συμμετέχουν σε αυτό το τεύχος. Απαντήσεις σε ερωτήματα εύλογα, όπως λ.χ. επενδύεις σε ξένες αγορές, στην Wall Street, μετά από 12-13 χρόνια της μακροβιότερης bull market; Και αν ναι, ποιοι κλάδοι είναι προτιμητέοι μετά τον μερικό εξορθολογισμό των «τεχνολογικών»;

Το 2022 είναι χρονιά αλλαγής. Είναι η χρονιά που μπαίνουν οι βάσεις για την έξοδο από την κατηγορία “junk”, με προοπτική απόκτησης του investment grade.

επαναφορά προς την πραγματικότητα. Η προοπτική διανομής μερίσματος (Μάρτιος 2023) σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός 12ετούς αρνητικού κύκλου, που ταλαιπώρησε τον κλάδο, την οικονομία και την κοινωνία. Το 2022 είναι χρονιά αλλαγής για τον κλάδο και την επιχειρηματικότητα και λόγω των σημαντικών επενδύσεων που δρομολογούνται με τη χρηματοδότηση των εταίρων. Είναι η χρονιά που μπαίνουν οι βάσεις για την έξοδο από την κατηγορία “junk”, με προοπτική απόκτησης του investment grade, πιθανά στο εξάμηνο του 2023. Είναι η χρονιά που οι επιχειρήσεις θα παράξουν κύκλο εργασιών μεγαλύτερο του 2019, θα διανείμουν μερίσματα πάνω από 2 δισ., θα ωφεληθούν στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για μια τουριστική περίοδο καλύτερη της διετίας του κορωνοϊού. Η αγορά μας μπορεί να πάει μερικά βήματα παραπέρα, και το ΧΡΗΜΑ, ως αναπόσπαστο κομμάτι της, «ανοίγει» αυτόν τον φάκελο, με την προσδοκία για ένα καλύτερο… φέτος.

Είναι η χρονιά που οι επιχειρήσεις θα παράξουν κύκλο εργασιών μεγαλύτερο του 2019 και θα διανείμουν μερίσματα πάνω από 2 δισ. ευρώ.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ - ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Υπηρεσία Στατιστικής Πληροφόρησης

ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ "ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ - ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ" (ΑΓΟΡΕΣ ΜΕΤΟΧΩΝ & ΟΜΟΛΟΓΩΝ) (ΠΕΡΙΟΔΟΣ 01.01.2021 - 31.12.2021) (ποσά σε ευρώ)

ΘΕΣΗ

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΜΕΛΟΥΣ

ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΧΡΕΟΓΡΑΦΩΝ ΜΕ ΠΑΚΕΤΑ ΜΕΘΟΔΟΥ 6-1

% ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ

ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε.Π.Ε.Υ.

7,043,854,531.32

20.16

98,203,396.54

EUROBANK EQUITIES Α.Ε.Π.Ε.Υ.

6,406,804,172.56

18.33

90,833,552.55

EUROXX ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ.

4,012,032,364.88

11.48

51,674,386.86

ΕΘΝΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕΠΕΥ

3,479,818,064.31

9.96

34,827,678.42

ΑΛΦΑ FINANCE ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕΠΕΥ

2,475,192,490.26

7.08

96,522,853.32

UBS EUROPE SE

1,964,232,257.55

5.62

0.00

ΤΡΑΠΕΖΑ OPTIMA BANK A.E.

1,804,253,549.34

5.16

107,042,991.93

ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ

1,143,333,195.00

3.27

10,859,353.78

ΛΕΩΝ ΔΕΠΟΛΑΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ.

1,013,542,822.55

2.90

4,513,290.36

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

CITIGROUP GLOBAL MARKETS EUROPE AG

848,777,791.38

2.43

0.00

CREDIT SUISSE BANK (EUROPE), S.A.

735,117,821.29

2.10

0.00

MERIT ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ.

649,087,916.33

1.86

1,486,287.57

BOFA SECURITIES EUROPE SA

541,748,459.14

1.55

0.00

SOLIDUS SECURITIES Α.Ε.Π.Ε.Υ.

471,293,767.67

1.35

5,001,387.97

BETA ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ.

377,617,169.41

1.08

11,724,789.32

ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΕΠΕΥ

376,619,835.51

1.08

561,562.79

Ν. ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ

300,747,203.73

0.86

124,891.63

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ

169,356,092.83

0.48

165,123.27

0.46

ΧΡΗΜΑ 65

φάκελος - χρηματιστηριακές εταιρείες

Τα λεγόμενα value stocks βρίσκονται ξανά στο επίκεντρο, η Ευρώπη είναι πιο «επενδύσιμη» από τις ΗΠΑ, το θετικό ξεκίνημα του Χρηματιστηρίου Αθηνών θα έχει συνέχεια, η επάνοδος των τραπεζών είναι αιτιολογημένη, τα «βαριά» χαρτιά (σταθερές επιλογές των funds), τα mid caps που φιλοδοξούν να μεγαλώσουν, οι εισηγμένες που διευρύνουν τον εξαγωγικό προσανατολισμό τους, όλα αυτά αποτελούν ψηφίδες μιας μεγάλης εικόνας. Μιας εικόνας που συμπληρώνεται με την αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων (ομολογιακά ή μετοχικά;), τα ομόλογα (συμφέρουν τώρα που ανεβαίνουν τα επιτόκια), αλλά και ευρύτερα τις μεταφορές, τη ναυλαγορά (καθώς το 90% του παγκόσμιου εμπορίου πραγματοποιείται μέσω θαλάσσης). Στα καθ’ ημάς, ο τραπεζικός κλάδος έχει επανέλθει θεαματικά στο προσκήνιο, με πολύ λιγότερα βάρη (NPLs), με σημαντική εξυγίανση των ισολογισμών του, με νέο ρόλο για το ΤΧΣ, που οδηγεί στην είσοδο σημαντικών κεφαλαίων, σε συνεργασίες και σταδιακά στην

φάκελος - χρηματιστηριακές εταιρείες

Χρονιά έντονης μεταβλητότητας και ώρα αποφάσεων και ενεργειών για το Χρηματιστήριο Αθηνών

του Σπύρου Κυρίτση Προέδρου του ΣΜΕΧΑ

Έχοντας εισέλθει στον δεύτερο μήνα του 2022, οι εκτιμήσεις για την πορεία του ελληνικού χρηματιστηρίου την τρέχουσα χρονιά εξακολουθούν να έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους συμμετέχοντες σε αυτήν. Ιδιαίτερα όταν το 2022 αναμένεται να αποτελέσει μια «διαφορετική» χρονιά από τις προηγούμενες. Η τάση, λοιπόν, της αγοράς μας, όπως άλλωστε συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, θα καθορισθεί και εν τέλει διαμορφωθεί από τις διεθνείς εξελίξεις. Η παρουσία των ξένων επενδυτών στην καθημερινή συναλλακτική δραστηριότητα και στη μετοχική σύνθεση εξακολουθεί και ανέρχεται σε υψηλά επίπεδα, άνω του 50%. Ως εκ τούτου, οι όποιες εξελίξεις –θετικές ή αρνητικές– στις διεθνείς αγορές επηρεάζουν και την επενδυτική συμπεριφορά αυτών των επενδυτών όσον αφορά το ελληνικό χρηματιστήριο. Αν μάλιστα συνυπολογισθεί η ιδιαιτερότητα του ΧΑ, ότι περίπου 10 μετοχές αντιπροσωπεύουν άνω του 80% του ημερήσιου τζίρου, με τις τέσσερις τραπεζικές μετοχές να συγκεντρώνουν περίπου το 40% από αυτόν, η συγκέντρωση αυτή ενισχύει ακόμα περισσότερο τις επιπτώσεις από την παρουσία των ξένων επενδυτών στην αγορά μας. Οι εξελίξεις όμως στον υπόλοιπο κόσμο την τρέχουσα χρονιά δεν περιορίζονται μόνο σε μακροοικονομικές ειδήσεις, αλλά και σε τυχόν γεωστρατηγικές, η εξέλιξη των οποίων δύναται, λόγω της σημαντικότητάς τους, να έχει άμεσες επιπτώσεις και στο ελληνικό χρηματιστήριο. Ένας άλλος παράγοντας ο οποίος θα επηρεάσει τις διεθνείς αγορές είναι η εξέλιξη των επιτοκίων, σύμφωνα με τις αποφάσεις της FED και της EKT. 66

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Η εμφάνιση πληθωριστικών πιέσεων, μετά από αρκετά χρόνια, αποτελεί έναν ακόμη νεοεμφανιζόμενο παράγοντα διαμόρφωσης της πορείας της αγοράς. Και επιπροσθέτως των προηγούμενων παραγόντων, η εξέλιξη της πανδημίας θα συνεχίσει να έχει «συμμετοχή» στη γενικότερη τάση και πορεία. Όλοι οι προαναφερόμενοι παράγοντες, ο καθένας από μόνος του αλλά και οι επιμέρους συνδυασμοί τους, είναι βέβαιο ότι θα ανεβάσουν σε υψηλά επίπεδα τη μεταβλητότητα της αγοράς μας και την κατεύθυνση που αυτή θα έχει κατά το τρέχον έτος. Καθόσον οι προαναφερόμενοι παράγοντες επηρεάζουν και τα μακροοικονομικά στοιχεία της χώρας, αναμένεται να επηρεασθούν αντιστοίχως και οι χρηματοοικονομικές επιδόσεις των εισηγμένων εταιρειών, όσον αφορά τζίρους, κερδοφορία, επενδυτικά πλάνα κ.λπ. Βεβαίως, όσον αφορά το «δικό μας οικονομικό περιβάλλον», θετική επίπτωση θα έχει η έναρξη λειτουργίας του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου, μέσω των πρώτων εκταμιεύσεων το 2022 και της έναρξης υλοποίησης συγκεκριμένων έργων, θα υπάρχει θετική επίπτωση στα μεγέθη της χώρας. Αν μάλιστα στα έργα αυτά συμμετάσχουν και εισηγμένες εταιρείες –άμεσα ή έμμεσα–, η επίπτωση στα μεγέθη τους θα είναι ορατή και στην αγορά. Ένα άλλο στοιχείο κρίσιμο για την ελκυστικότητα του ΧΑ είναι η επανεκκίνηση νέων δημόσιων εγγραφών εταιρειών για εισαγωγή των μετοχών τους. Τα τελευταία έτη, το ΧΑ πέτυχε να προσελκύσει πολλές εταιρείες –εισηγμένες και μη– για έκδοση και εισαγωγή εταιρικών

ομολόγων. Πλέον, οι συμμετέχοντες στην αγορά αναμένουν αυτή η επιτυχία να επεκταθεί και σε νέες εισαγωγές. Η επίτευξη αυτού του στόχου προφανώς και δεν είναι ούτε εύκολη ούτε απλή. Απαιτείται σχεδιασμός, ανάληψη πρωτοβουλιών, υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων, προβολή και ανάδειξη του ρόλου, της σημαντικότητας και των πλεονεκτημάτων του χρηματιστηριακού θεσμού ως μιας αξιόπιστης εναλλακτικής επιλογής άντλησης φθηνών κεφαλαίων, συμμετοχή και συνδρομή όλων των θεσμικών φορέων, υιοθέτηση συγκεκριμένων μέτρων από την Πολιτεία. Ήδη από την προηγούμενη χρονιά, το σύνολο των θεσμικών φορέων, υπό τον συντονισμό του αρμόδιου υφυπουργού, διαμόρφωσε συγκεκριμένες προτάσεις, που στόχο έχουν την ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς ως ενός σύγχρονου, διάφανου και αποτελεσματικού εργαλείου ενίσχυσης των ημεδαπών εταιρειών. Η υλοποίηση αυτών των προτάσεων είναι βέβαιο ότι θα έχει άμεσα και ορατά αποτελέσματα στην ελκυστικότητα της χρηματιστηριακής αγοράς. Πρόσφατα, ανακοινώθηκαν διοικητικές αλλαγές στην ΕΧΑΕ, τον διαχειριστή της χρηματιστηριακής αγοράς. O ΣΜΕΧΑ, ως ο πλέον ιστορικός και ένας εκ των σημαντικών θεσμικών φορέων, θα συνδράμει τη νέα διοίκηση ώστε το χρηματιστήριο να αποκτήσει ξανά τη σημαντικότητα και το επενδυτικό ενδιαφέρον που του αναλογεί και παρουσιάζεται αντίστοιχα σε όλες τις ανεπτυγμένες κεφαλαιαγορές. Μία ακόμη εξέλιξη στον χώρο των εισηγμένων εταιρειών, η οποία θα ενισχύει χρόνο με τον χρόνο το επενδυτικό ενδιαφέρον για αυτές,

εταιρικής διακυβέρνησης. Η ανάδειξη των εισηγμένων που ακολουθούν πολιτικές και δράσεις για την πλήρωση των ESG κριτηρίων θα συγκεντρώσει το τρέχον έτος ακόμη εντονότερο επενδυτικό ενδιαφέρον από επενδυτές που θέτουν ως προτεραιότητα τα εν

λόγω κριτήρια. Συνοψίζοντας τα ανωτέρω, το βέβαιο είναι ότι η φετινή χρηματιστηριακή χρονιά θα είναι άκρως ενδιαφέρουσα, τόσο από πλευράς μεταβλητότητας όσο και από πλευράς νέων πρωτοβουλιών και δράσεων.

Ελληνικό χρηματιστήριο: Οι προοπτικές για το 2022

του Δημήτρη Τζάνα Διευθυντή Επενδύσεων, Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ Οι προοπτικές για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά το 2022 διαγράφονται ευοίωνες. Η εκτίμηση αυτή προκύπτει από τα παρακάτω στοιχεία: Το ΑΕΠ θα εξακολουθήσει να αναπτύσσεται το 2022, σε συνέχεια μιας επίδοσης που πιθανολογείται ότι θα ξεπεράσει το +9%, διαμορφούμενο πάνω από τα 180 δισ. ευρώ, όπως εκτιμούν ξένοι επενδυτικοί οίκοι αλλά και το ΚΕΠΕ με το ΙΟΒΕ. Για το 2022 προβλέπεται ρυθμός μεγέθυνσης μεταξύ 4% και 5%, με ορισμένους οίκους, αλλά και τους ΙΟΒΕ-ΚΕΠΕ, να είναι ακόμη πιο αισιόδοξοι. Τέσσερις συνιστώσες αναμένεται να τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη: α) οι επενδύσεις, δημόσιες και ιδιωτικές: εκείνες που θα δρομολογηθούν από το ΠΔΕ, τα ευρωπαϊκά κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και πλήθος ιδιωτικών που ήδη σχεδιάζονται, παρά το γεγονός ότι το θεσμικό πλαίσιο ελάχιστα έχει βελτιωθεί, πέραν των μικρών φορολογικών ελαφρύνσεων, β) η ιδιωτική κατανάλωση που, υπό συνθήκες αποκλιμάκωσης των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας, αναμένεται να καταγράψει άνοδο, καθώς θα τροφοδοτηθεί αν βελτιωθεί η ψυχολογία των πολιτών. Σε αυτό θα συμβάλουν και οι αυξημένες αποταμιεύσεις, καθώς οι καταθέσεις των ιδιωτών έφτασαν τον Δεκέμβριο τα 180 δισ. ευρώ (+9,9% έναντι του Δεκεμβρίου 2020), γ) οι ταξιδιωτικές εισπράξεις,

που αναμένεται να αυξηθούν στον βαθμό που ο αριθμός των επισκεπτών προσεγγίσει εκείνον του 2019 και δ) οι εξαγωγικές επιδόσεις, που αναμένεται να σημειώσουν σημαντική αύξηση εξαιτίας της κλιμακούμενης εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων. Ωστόσο, η συνέχιση της ενεργειακής κρίσης, με τις υψηλές τιμές στο φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, απειλεί με περαιτέρω διαρροή μέρους του εθνικού εισοδήματος προς τις χώρες από τις οποίες εισάγουμε. Με τα δεδομένα αυτά, η κερδοφορία των μη τραπεζικών εταιρειών, που στο εννεάμηνο του 2021 ήταν δεκαπλάσια εκείνης του 2020, μπορεί να συνεχίσει να αυξάνεται. Με οδηγούς τις εταιρείες πληροφορικής, ενόψει των διαγωνιστικών διαδικασιών για τα κονδύλια του ψηφιακού μετασχηματισμού, τις εταιρείες του ενεργειακού και κατασκευαστικού κλάδου, ενόψει του ενεργειακού μετασχηματισμού και των προς εκτέλεση έργων υποδομών, τις εξαγωγικές εταιρείες διαφόρων κλάδων (της μεταλλουργίας, των τροφίμων, των δομικών υλικών, των πλαστικών, των χημικών), τα διυλιστήρια, λόγω της εξωστρέφειας και της ανατίμησης του πετρελαίου, τις ηγέτιδες εταιρείες των τηλεπικοινωνιών και του στοιχηματισμού, τις εταιρείες αξιοποίησης ακίνητης περιουσίας αλλά και του τραπεζικού κλάδου, που μετά την ολοκλήρωση της εξυγίανσης των δανεια-

κών χαρτοφυλακίων σχεδιάζει την προσεκτική, αλλά ευμεγέθη, πιστωτική επέκτασή του. Οι μετοχές του Μυτιληναίου, της Entersoft, της Εθνικής Τράπεζας, των ΕΛΠΕ, της Cenergy και του Φουρλή θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια «παλέτα» εταιρειών με ελπιδοφόρες προοπτικές για τα μεγέθη τους. Την ίδια ώρα, σημαντικός αριθμός εταιρειών από τη μεσαία και μικρή κεφαλαιοποίηση έχουν τις προϋποθέσεις να αποτελέσουν ελπιδοφόρα “turnaround stories”, με τη λειτουργική κερδοφορία να επεκτείνεται και στα τελικά αποτελέσματα, συχνά εξαιτίας της δραστικής μείωσης των χρηματοοικονομικών εξόδων τους. Παράλληλα, το 2022 αναμένονται αναβαθμίσεις από τους επενδυτικούς οίκους, με το αξιόχρεο της ελληνικής οικονομίας να προσεγγίζει την επενδυτική βαθμίδα και την ΕΚΤ να έχει φροντίσει να καθησυχάσει τις αγορές με το τείχος προστασίας που προσέφερε για τα ελληνικά ομόλογα. Ακόμη, η εκπροσώπηση ελληνικών μετοχών στον δείκτη MSCI Standard Greece, που τώρα περιλαμβάνει 6 τίτλους (ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, Jumbo, ΔΕΗ, Alpha και Eurobank), αναμένεται να διευρυνθεί με άλλες δύο-τρεις εντός του πρώτου εξαμήνου του 2022. Ήδη, το ελληνικό χρηματιστήριο κατέγραψε θετικές επιδόσεις τον Ιανουάριο, σε αντιδιαΧΡΗΜΑ 67

φάκελος - χρηματιστηριακές εταιρείες

είναι η εφαρμογή των κριτηρίων ESG. Ειδικότερα το σκέλος της εταιρικής διακυβέρνησης (G) έχει αποκτήσει συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο και όλες οι εισηγμένες έχουν προβεί, από την περσινή χρονιά, στην εκπλήρωση των σχετικών προϋποθέσεων όσον αφορά το πλαίσιο της

φάκελος - χρηματιστηριακές εταιρείες στολή με τις αγορές του εξωτερικού, που επηρεάζονται αρνητικά από τους υφιστάμενους διαταρακτικούς παράγοντες: α) τον επίμονο πληθωρισμό, που ήδη οδηγεί τη Federal σε αλλαγή πλεύσης, με αυξήσεις επιτοκίων από τον Μάρτιο, πιθανόν δε αργότερα και την ΕΚΤ, β) τον κλιμακούμενο γεωπολιτικό κίνδυνο λόγω της κρίσης στην Ουκρανία. Παράλληλα, η πανδημία συνεχίζει να παρεμποδίζει

την επάνοδο στην κανονικότητα σε όλο τον πλανήτη. Καταληκτικά, παρά τον ελπιδοφόρο χαρακτήρα του ελληνικού αφηγήματος και τη μερική αυτονόμηση της συμπεριφοράς του, η ανοδική κίνηση του ελληνικού χρηματιστηρίου με στόχο την υπέρβαση των 1.000 μονάδων του Γενικού Δείκτη δεν θα συντελεστεί αν η κίνηση των διεθνών αγορών είναι συστημα-

τικά αντίρροπη, αφού πάνω από το 60% των συναλλαγών διενεργούνται από επενδυτές εξωτερικού. Προσβλέπουμε, επομένως, σε σταθεροποίηση του διεθνούς περιβάλλοντος για να καταστεί δυνατή μια δεύτερη συνεχόμενη ανοδική χρονιά για τους δείκτες του ελληνικού χρηματιστηρίου.

Η αναζήτηση της «επόμενης ημέρας»

του Σπύρου Κ. Αλεξανδρόπουλου ITCM Management Κινούμαστε στο διάστημα αμέσως μετά τις διακοπές για τον εορτασμό του κινεζικού νέου έτους και παραδοσιακά αυτή η περίοδος σηματοδοτεί μια επανεκκίνηση των αγορών με «φρέσκο αέρα» τόσο στις ναυλαγορές όσο και στον τομέα των αγοραπωλησιών. Το ίδιο μοτίβο δείχνει να επαληθεύεται και φέτος, αφού έπειτα από μια κάθοδο 1.000 μονάδων, ο δείκτης BDI παρουσιάζει σημάδια ανάκαμψης, και όχι μόνο στην αγορά των Capesizes, που έχει και τη μεγαλύτερη βαρύτητα στον υπολογισμό των μέσων όρων, αλλά και στα μεγέθη των Panamax, των Supramax, αλλά και των Handysizes. “Dead cat bounce”; Η ιδιαιτερότητα που παρουσιάζει η φετινή χρονιά όμως, που στις αρχές της εμφανίζει ένα κατά τα άλλα συνηθισμένο μοτίβο, έχει να κάνει με το όταν αυτή αντιπαραβάλλεται με την περσινή χρονιά, που έμοιαζε με «ράλι». Πολλοί αναλυτές φοβούνται, λοιπόν, πως ο τρόπος με τον οποίο κινείται η αγορά σήμερα δεν έχει να κάνει με το σύνηθες μοτίβο που ακολουθεί 68

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

μετά τα Χριστούγεννα και την κινεζική πρωτοχρονιά, αλλά με το φαινόμενο που λέγεται “dead cat bounce” και έχει να κάνει με μια υποτυπώδη άνοδο των αγορών για ένα μικρό διάστημα σε μια κατά τα άλλα εκθετικά μειούμενη δυναμική των αγορών. Είναι ένας συλλογισμός που στέκει αν αναλογιστεί κάνεις τα επίπεδα και των δεικτών αλλά και των τιμών των πλοίων που άλλαξαν χέρια το 2021. Συγκεκριμένα, για το κομμάτι των αγοραπωλησιών, κι ενώ από την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021 οι τιμές των πλοίων υπερδιπλασιάστηκαν, ακόμη δεν έχει συμβεί το αντίστροφο, δεδομένης της πτώσης της ναυλαγοράς, με αποτέλεσμα ο όγκος των αγοραπωλησιών για το πρώτο δίμηνο του 2022 να είναι περιορισμένος. Στο γεγονός αυτό βέβαια συνηγορεί και το κλίμα που παρατηρείται αφενός στις δευτερογενείς αγορές των FFAs, όπου είναι έκδηλη η αισιοδοξία για τη διαμόρφωση των ναύλων σε υψηλότερα επίπεδα από αυτά των τωρινών για τα επόμενα τρίμηνα, αλλά και στις χρονοναυλώσεις με διάρκεια από

ένα έτος και πάνω, όπου βλέπουμε προσφερόμενες τιμές ανά ημέρα μεγαλύτερες από αυτές ναύλωσης ανά ταξίδι. Το τι θα γίνει τελικά και το ποιο σενάριο θα επιβεβαιωθεί δεν το ξέρει κανείς. Η πραγματικότητα είναι όμως πως, ακόμη και πριν τη μικρή άνοδο που παρατηρείται τις τελευταίες εβδομάδες στις ναυλαγορές, η κερδοφορία των πλοίων βρισκόταν σε υγιή επίπεδα, που καμία σχέση δεν έχουν με εκείνα που βλέπαμε την ίδια περίοδο για το 2021, όταν αρκετά πλοία παρουσίαζαν χαμηλά έως και αρνητικά αποτελέσματα. Μην ξεχνάμε, επίσης, πως αρκετοί πλοιοκτήτες προχώρησαν σε ναυλώσεις μακράς διαρκείας (Time Charter) για τα πλοία τους, την περίοδο που οι ναυλαγορές βρίσκονταν σε πολύ υψηλά επίπεδα και σήμερα απολαμβάνουν κέρδη πολλαπλάσια της αγοράς. Ακριβό καύσιμο Είναι προφανές, ακόμη και για αυτούς που δεν βρίσκονται στον χώρο της ναυτιλίας, πως στο κομμάτι των καυσίμων υπάρχει πρόβλημα

τανάλωση 27 τόνους καυσίμου ανά ημέρα κι ενός νέας τεχνολογίας Kamsarmax (με περίπου 8.000 τόνους μεγαλύτερη χωρητικότητα) με μέση κατανάλωση 16 τόνους ανά ημέρα, όταν τη στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο η τιμή του VLSFO ήταν 716 δολάρια ανά τόνο στη Σιγκαπούρη. Με βάση τα παραπάνω, βλέπουμε πως σε περίπτωση που συνεχιστεί αυτό το τιμολογιακό πλαίσιο στα καύσιμα, τα πλοία παλιότερης τεχνολογίας θα είναι ασύμφορα για τους

ναυλωτές, κάτι που θα οδηγήσει και στη διακοπή της χρήσης τους. Αυτό ναι μεν μεσοπρόθεσμα θα φέρει θετικά αποτελέσματα, λόγω της μείωσης του παρεχόμενου τονάζ, όμως το βασικό ερώτημα έχει να κάνει με το αν και κατά πόσο θα έχουν αφενός οι πλοιοκτήτες και αφετέρου, όπου χρειάζεται, τα χρηματοπιστωτικά τους ιδρύματα τη δυνατότητα να ανανεώσουν τους στόλους τους.

Merit: “Bullish” σε μακροπρόθεσμη βάση του Νίκου Πετροπουλάκη Προέδρου της Merit ΑΧΕΠΕΥ “Bullish” εμφανίζεται η Merit Securities για την πορεία του χρηματιστηρίου σε μακροπρόθεσμη βάση, καθώς η οικονομία ανακάμπτει, τα EPS αναμένεται να αυξηθούν και οι οίκοι αξιολόγησης έχουν αρχίσει να αναβαθμίζουν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας.

ετήσια βάση το 2022 και κατά 13% σε ετήσια βάση το 2023, κυρίως λόγω του “turnaround story” του τραπεζικού κλάδου.

Ωστόσο, σε βραχυπρόθεσμη βάση, διατηρεί μια ουδέτερη θέση μετά το «ράλι», λόγω της χαμηλής ορατότητας στο μακροοικονομικό περιβάλλον και της αυξημένης μεταβλητότητας στις διεθνείς αγορές, ακολουθώντας την τακτική του “buy the dip”. Σύμφωνα με τη χρηματιστηριακή, το ΧΑ αποσυνδέθηκε από τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και κατέγραψε κέρδη 4,9% τον Ιανουάριο.

Αρνητικό σενάριο Η Merit πραγματοποίησε ένα stess test, λόγω της χαμηλής ορατότητας στην αρνητική επίδραση των πληθωριστικών πιέσεων στην ανάπτυξη του ΑΕΠ και της ενίσχυσης των EPS, και υποθέτει ότι τα EPS θα μειωθούν κατά 20% σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις του βασικού της σεναρίου. Ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, τα EPS αναμένεται να αυξηθούν κατά 34% σε ετήσια βάση και επομένως ο στόχος για τον Γενικό Δείκτη βγαίνει στις 878 μονάδες, υποδηλώνοντας μια πτώση 8%.

Στο βασικό της σενάριο, η Merit θέτει στόχο για τον δείκτη της εγχώριας αγοράς στις 1.037 μονάδες, που συνεπάγεται ένα upside της τάξεως του 9% και βασίζεται σε έναν συνδυασμό μεθοδολογιών DCF και RV. Το consensus εκτιμά ότι τα EPS θα αυξηθούν κατά 66% σε

“Tailwinds” Η οικονομία θα συνεχίσει να ανακάμπτει το 2022 και το 2023, λόγω του τουρισμού και των πόρων του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης. Οι οίκοι αξιολόγησης αναμένεται επίσης να αναβαθμίσουν την ελληνική οικονομία σε επενδυτική

βαθμίδα μετά τις εκλογές του Ιουνίου 2023. “Headwinds” Οι επίμονες πληθωριστικές πιέσεις, η κακή δημοσιονομική κατάσταση, το υψηλό δημόσιο χρέος, το υψηλό ποσοστό ανεργίας, οι αυξήσεις των επιτοκίων και η διόρθωση στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ενέχουν σημαντικούς καθοδικούς κινδύνους. “Best buy ideas” Δεδομένης της χαμηλής ορατότητας στο μακροοικονομικό περιβάλλον, η Merit προτιμά να εστιάζει σε ανθεκτικούς κλάδους και σε εταιρείες που παράγουν ελεύθερες ταμειακές ροές, προσφέροντας έτσι υψηλές μερισματικές αποδόσεις. Σε αυτό το φάσμα, οι ιδέες της Merit εστιάζουν στον ΟΠΑΠ (τιμή-στόχος στα 17,20 ευρώ), την Τέρνα Ενεργειακή (15,25 ευρώ τιμή-στόχος για το 2022) και την Jumbo (17,20 ευρώ τιμή-στόχος για το 2022). Η Eurobank (1,19 ευρώ τιμή-στόχος) αποτελεί επίσης την καλύτερα ιδέα για αγορά στον τραπεζικό κλάδο. • • • ΧΡΗΜΑ 69

φάκελος - χρηματιστηριακές εταιρείες

ακρίβειας, που είναι ενδεχομένως και παρακλάδι της γενικής ενεργειακής κρίσης που πλήττει τον πλανήτη τον τελευταίο καιρό. Πίσω στη ναυτιλία, όμως, αυτό το γεγονός έχει ως αποτέλεσμα κάποια πλοία με χαμηλές καταναλώσεις να είναι απείρως πιο ανταγωνιστικά σε σχέση με άλλα, ίδιου μεγέθους αλλά παλαιότερης τεχνολογίας. Για παράδειγμα, είναι απλό για κάποιον να υπολογίσει τη διαφορά ανταγωνιστικότητας ενός Panamax δεκαπέντε ετών με μέση κα-

έρευνα εξαγορές

Ρεκόρ στις αποτιμήσεις εξαγορών και συγχωνεύσεων το 2021 σε παγκόσμιο επίπεδο Θετικές προοπτικές για τις συναλλαγές και το 2022

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

Πρωτοφανής αύξηση παρατηρήθηκε στην αξία και τον όγκο των συναλλαγών το 2021, σύμφωνα με την έρευνα της PwC “Global M&A Industry Trends Outlook 2022”. Το 2022 αναμένεται μια εξίσου δυναμική χρονιά για εξαγορές και συγχωνεύσεις, λόγω των ήδη προγραμματισμένων συναλλαγών, της διαθεσιμότητας κεφαλαίων, καθώς και της συνεχιζόμενης ζήτησης για επενδύσεις στους τομείς της πράσινης ενέργειας, των υποδομών, της ψηφιακής τεχνολογίας και των τροφίμων. Η μελέτη εξετάζει την τρέχουσα δραστηριότητα συναλλαγών σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ περιλαμβάνει και τις απόψεις εξειδικευμένων

στελεχών της PwC στα deals, με στόχο τον εντοπισμό των κύριων τάσεων που προσδιορίζουν την αξία και τον όγκο των εξαγορών και συγχωνεύσεων. Το 2021 αποτέλεσε χρονιά-ρεκόρ για τις εξαγορές και συγχωνεύσεις όσον αφορά στον όγκο και την αξία τους. Ο αριθμός των συναλλαγών που ανακοινώθηκαν ξεπέρασε τις 62.000 παγκοσμίως, σημειώνοντας πρωτόγνωρη άνοδο της τάξης του 24% έναντι του 2020. Αντίστοιχα, οι αξίες των συναλλαγών ανήλθαν στα 5,1 τρισ. δολ. ΗΠΑ, καταγράφοντας τα υψηλότερα επίπεδα όλων των

εποχών. Ανάμεσά τους, περιλαμβάνονται 130 μέγα-deals με αξία συναλλαγής 5 δισ. δολ. ΗΠΑ ή άνω, κατά 57% υψηλότερα από το 2020, καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ των 4,2 τρισ. δολ. ΗΠΑ, που σημειώθηκε το 2007. Ο Brian Levy, Global Deals Industries Leader & Partner, PwC, ΗΠΑ, σχολιάζει: «Μετά από μια χρονιά-ρεκόρ για τις εξαγορές και συγχωνεύσεις, όλοι αναρωτιούνται τι επιφυλάσσει το μέλλον. Το κλείσιμο επιχειρηματικών συμφωνιών φαίνεται ότι θα παραμείνει ισχυρό το 2022, με δυνατό ανταγωνισμό μεταξύ εταιρειών διαχείρισης κεφαλαίων προς επένδυση σε μετοχές (Private Equity) και εταιρειών εξαγορών ειδικού σκοπού (SPAC). Ωστόσο, είναι πιθανό τα αυξανόμενα μακροοικονομικά και ρυθμιστικά εμπόδια να οδηγήσουν σε ατονία της αγοράς». Ενώ η αισιοδοξία για το 2022 παραμένει υψηλή, τα υψηλά επιτόκια και οι φόροι, ο διογκούμενος πληθωρισμός και οι αυξανόμενες κανονιστικές ρυθμίσεις ενδεχομένως να δημιουργήσουν διαρθρωτικά ή οικονομικά εμπόδια για τις συναλλαγές το 2022. Ήδη, σε παγκόσμιο επίπεδο, παρατηρείται μεγαλύτερη αστάθεια στις χρηματοοικονομικές αγορές, περαιτέρω διάσπαση στις εφοδιαστικές αλυσίδες και αυξημένα επίπεδα δημοσιονομικού χρέους, λόγω των επιπτώσεων της συνεχιζόμενης πανδημίας. Συνεπώς, απαιτείται εγρήγορση, καθώς οι ταχύτεροι ρυθμοί των αλλαγών ενδέχεται να ενεργοποιήσουν τις προαναφερόμενες ή άλλες εξελίξεις νωρίτερα και με μεγαλύτερο αντίκτυπο. Οι εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων προς επένδυση σε μετοχές (Private Equity) επιδεικνύουν τη δυνατότητά τους για άντληση κεφαλαίων και αυξάνουν το μερίδιο αγοράς στις συναλλαγές Τέτοιου τύπου διαχειριστές κεφαλαίων συνεχίζουν να πραγματοποιούν περισσότερες και μεγαλύτερες συναλλαγές. Το 2021, περίπου το 40% των συναλλαγών περιλάμβαναν ένα Private Equity, σημειώνοντας άνοδο από μόλις 25% τα τελευταία πέντε χρόνια. Παράλληλα, τα Private Equity πραγματοποίησαν μεγαλύτερες συναλλαγές, που αντιστοιχούν στο 45% της συνολικής αξίας, σε σύγκριση με το 30% τα προηγούμενα πέντε χρόνια. Οδεύοντας προς το 2022, έχουν ενισχύσει τη

δυνατότητά τους να συναλλαχθούν, αντλώντας διαθέσιμα κεφάλαια σε επίπεδα-ρεκόρ (dry powder). Τα παγκόσμια Private Equity έκλεισαν το 2021 με διαθέσιμα κεφάλαια στα 2,3 τρισ. δολ. ΗΠΑ, κατά 14% υψηλότερα σε σχέση με την αρχή του έτους, τροφοδοτώντας σημαντικά τη δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων για το 2022. Ενώ η διαθέσιμη χρηματοδότηση κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα, εκτιμάται ότι θα υπάρξουν αυξανόμενες πιέσεις, ώστε να βρεθούν τρόποι δημιουργίας αξίας σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων επιτοκίων, υψηλότερων πολλαπλασιαστών και πιέσεων λόγω κριτηρίων ESG. Αναμένεται ότι οι SPAC θα συνεχίσουν να παίζουν σημαντικό ρόλο το 2022, μετά κι από την επανεμφάνιση των SPAC IPOs στα τέλη του 2021, που οδήγησε στην αύξηση των διαθέσιμων κεφαλαίων για εξαγορές και συγχωνεύσεις. Καθώς σχεδόν 500 SPAC δεν έχουν ανακοινώσει ακόμα κάποια συγχώνευση, το σύντομο χρονικό πλαίσιο (συνήθως δύο χρόνια) που απαιτείται για την ολοκλήρωση μιας συναλλαγής θα οδηγήσει σε ανταγωνισμό των SPAC με Private Equity και στρατηγικούς επενδυτές με συναλλακτικές διαθέσεις για τις ίδιες εταιρείες-στόχους το 2022 και το 2023. Ο σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ εταιρειών, Private Equity και SPAC θα διατηρήσει υψηλά τους πολλαπλασιαστές για τις πιο θελκτικές επενδύσεις. Ως εκ τούτου, ένα ισχυρό πλάνο για τη δημιουργία αξίας εξαγορών και συγχωνεύσεων καθίσταται πιο σημαντικό από ποτέ. H εξέταση χαρτοφυλακίων οδηγεί σε αποεπενδύσεις και εξαγορές σε διάφορους κλάδους Σε επίπεδο εταιρειών, η στρατηγική στροφή σε νέα, ψηφιακά, καινοτόμα και ανατρεπτικά επιχειρηματικά μοντέλα θα συνεχίσει να διαμορφώνει το τοπίο των εξαγορών και συγχωνεύσεων. Καθώς οι συνθήκες της αγοράς αναγκάζουν τα διοικητικά συμβούλια να επικεντρωθούν στη δημιουργία μεγαλύτερης αξίας, οι CEO πιθανόν να στραφούν σε αποεπενδύσεις, με στόχο να επαναφέρουν την ισορροπία στα χαρτοφυλάκιά τους, για την επίτευξη μιας πιο μακροπρόθεσμης ανάπτυξης και κερδοφορίας. Οι παράγοντες ESG αναμένεται επίσης να επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο τις στρατηγικές εξαγορών και συγχωνεύσεων κατά τη διάρκεια του 2022.

Στους βασικούς κλάδους διαμορφώνονται οι εξής τάσεις: Καταναλωτικές αγορές: Οι προτιμήσεις των καταναλωτών θα συνεχίσουν να ενεργούν καταλυτικά στη δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων το 2022, καθώς εταιρικά σχήματα και εταιρείες Private Equity αναδιαρθρώνουν τα χαρτοφυλάκιά τους, με στόχο την αξιοποίηση τάσεων όπως η «συνειδητή κατανάλωση», που δημιουργούν ζήτηση για νέα προϊόντα και υπηρεσίες και εντελώς νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Ενέργεια, υπηρεσίες κοινής ωφελείας και πόροι: Τα κριτήρια ESG αποτελούν σημαντικό παράγοντα στη χάραξη στρατηγικής στον κλάδο. Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις θα αποκαταστήσουν την ισορροπία των χαρτοφυλακίων και θα διευκολύνουν τον εντοπισμό ευκαιριών για τη δημιουργία αξίας σε τομείς ανάπτυξης όπως οι ΑΠΕ, η δέσμευση άνθρακα, η αποθήκευση σε μπαταρίες, το υδρογόνο, οι υποδομές μεταφοράς και άλλες καθαρές τεχνολογίες. ΧΡΗΜΑ 71

έρευνα εξαγορές Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες: Ο ανταγωνισμός για την επίτευξη στρατηγικού πλεονεκτήματος στην αγορά εξακολουθεί να κινητοποιεί τις εξαγορές και συγχωνεύσεις, με κυρίαρχες τις συναλλαγές που επικεντρώνονται στην τεχνολογία και την καινοτομία. Η συνεχιζόμενη προσπάθεια βελτιστοποίησης των χαρτοφυλακίων αναμένεται να οδηγήσει σε δραστηριότητα αποεπενδύσεων και ταυτόχρονα στην υλοποίηση συναλλαγών βάσει δυνατοτήτων, καθώς οι εταιρείες επιδιώκουν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία και να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητά τους. Τα επισφαλή στοιχεία ενεργητικού στον τραπεζικό και ασφαλιστικό τομέα θα μπορούσαν επίσης να προκαλέσουν ένα κύμα συναλλαγών. Κλάδος υγείας: Οι φαρμακευτικές εταιρείες επιδιώκουν να ενισχύσουν τα χαρτοφυλάκιά τους μέσω συναλλαγών που παρέχουν πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες, όπως το mRNA και οι κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες. Στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, οι πλατφόρμες εξειδικευμένης φροντίδας, η τηλεϋγεία, το healthtech και οι εταιρείες δεδομένων και ανάλυσης προσελκύουν το ενδιαφέρον των επενδυτών. Βιομηχανική παραγωγή και αυτοκινητοβιομηχανία: Οι στρατηγικές αναθεωρήσεις χαρτοφυλακίου και οι παράγοντες ESG δίνουν ώθηση στη δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων και συγκεκριμένα σε συναλλαγές που επιταχύνουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Τέτοιες συναλλαγές αφορούν σε ηλεκτρικά και αυτόνομα οχήματα, μπαταρίες και τεχνολογίες φόρτισης, παρασκευή πρόσθετων, υλικά επόμενης γενιάς και παραγωγή με μη ορυκτούς ενεργειακούς πόρους. Τεχνολογία, ΜΜΕ και τηλεπικοινωνίες: Καθώς οι παραδοσιακοί κλάδοι αντιμετωπίζουν υψηλά επίπεδα disruption και οι καινοτόμες τεχνολογίες γίνονται ευρέως διαθέσιμες με ταχύτατο ρυθμό, ο κλάδος της τεχνολογίας θα συ72

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

νεχίσει να καταγράφει πρωτοφανή επίπεδα δραστηριότητας και αξίας συναλλαγών. Παράλληλα, οι εταιρείες όλων των κλάδων επιδιώκουν να αποκτήσουν κρίσιμη τεχνολογία ή ψηφιακές δυνατότητες.

Ο Γιώργος Μακρυπίδης, Partner, Head of Corporate Finance, PwC Ελλάδας, σχολιάζει: «Το 2021, η δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων στην Ελλάδα τροφοδοτήθηκε από μερικές από τις μεγαλύτερες συναλλαγές που έχουν γίνει ποτέ στη χώρα μας. Πρωταγωνιστές ήταν οι κλάδοι της πράσινης ενέργειας, οι υποδομές, οι τηλεπικοινωνίες, τα τρόφιμα καθώς και οι νέες τεχνολογίες. Φαίνεται ότι αυτή η τάση θα παραμείνει και το 2022. Οι διεθνείς εξελίξεις, που έχουν αρχίσει να επηρεάζουν και τη χώρα μας, με τις υψηλές τιμές των πρώτων υλών, της ενέργειας και τις επιπτώσεις τους στην αύξηση του πληθωρισμού, η διάσπαση της εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω Covid και τέλος οι τάσεις αύξησης των επιτοκίων, ασκούν πιέσεις στα επιχειρηματικά σχέδια και είναι στο μυαλό όλων. Η δημιουργία αξίας από τις συναλλαγές στις υψηλές σημερινές αποτιμήσεις, λαμβάνοντας υπόψη τους παραπάνω παράγοντες, αρχίζει

να απασχολεί πιο έντονα τους λήπτες αποφάσεων. Η οικονομική δραστηριότητα και ως αποτέλεσμα και οι εταιρικές συναλλαγές ευελπιστούν να απορροφήσουν τις πιέσεις, λόγω της χαμηλής βάσης στην οποία εξακολουθεί να βρίσκεται η οικονομία, μετά από μια παρατεταμένη περίοδο χρηματοοικονομικής κρίσης. Το συγκριτικό αυτό πλεονέκτημα δίνει στις εταιρείες-στόχους τη δυνατότητα να επιτυγχάνουν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα και στους αγοραστές τους να επιδιώκουν συναλλαγές στο ευμετάβλητο σημερινό περιβάλλον, επιτυγχάνοντας υψηλές αποδόσεις». Σημειώνεται ότι η έρευνα “Global M&A Industry Trends” αποτελεί μια διετή ανάλυση της παγκόσμιας δραστηριότητας συναλλαγών σε έξι κλάδους-καταναλωτικές αγορές: ενέργεια/ υπηρεσίες κοινής ωφέλειας/πόροι, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, υπηρεσίες υγείας, βιομηχανική παραγωγή/αυτοκινητοβιομηχανία και τεχνολογία/ΜΜΕ/τηλεπικοινωνίες. • • •

Οικονοµική και επιχειρηµατική ενηµέρωση για απαιτητικούς αναγνώστες. Ουσιαστική και αξιόπιστη πληροφορία

Έµπειρη ανάλυση και αναζήτηση µέσα στην είδηση

∆ιεισδυτική, αλλά ψύχραιµη µατιά στα γεγονότα

banks.com.gr nplconﬁdential.com www.ethosmedia.eu

info@ethosmedia.eu

έρευνα CEOs

πανδημία, η κλιματική αλλαγή και τα γεωπολιτικά γεγονότα οδηγούν τα στελέχη του μεταποιητικού κλάδου παγκοσμίως στο να επικεντρώνονται περισσότερο από ποτέ σε έναν διπλό μετασχηματισμό: στην έξυπνη ψηφιοποίηση και στους στόχους που αφορούν το Περιβάλλον, την Κοινωνία και τη Διακυβέρνηση (ESG), σύμφωνα με την έρευνα της KPMG.

Οι CEOs της παγκόσμιας βιομηχανίας μεταποίησης εστιάζουν σε ανθεκτικές εφοδιαστικές αλυσίδες και στον τεχνολογικό μετασχηματισμό Ως απάντηση στον Covid-19 και τη γεωπολιτική αβεβαιότητα

Τα ευρήματα βασίζονται στην παγκόσμια έρευνα “Global Manufacturing Prospects 2022” της KPMG International μεταξύ 150 CEOs εταιρειών μεταποίησης σε 11 χώρες στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Τα τρία τέταρτα από αυτούς προέρχονται από εταιρείες με ετήσια έσοδα 1 δισ. δολ. ή περισσότερο. Οι CEOs των μεταποιητικών εταιρειών έχουν αντλήσει δύο σημαντικά διδάγματα από την πανδημία: τη ζωτική σημασία μιας ανθεκτικής εφοδιαστικής αλυσίδας και την ανάγκη για επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, τόσο αποφεύγοντας τα disruptions για τις επιχειρήσεις όσο και αξιοποιώντας τα. Εφόσον οι μεταποιητικές επιχειρήσεις αναλάβουν εγκαίρως δράση για τη διασφάλιση μιας υγιούς εφοδιαστικής αλυσίδας, αυτό μπορεί να ενισχύσει τις εταιρείες προκειμένου να αντέξουν οικονομικά «σοκ» στο μέλλον και να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους. «Η ανάγκη για ανθεκτικότητα αναγκάζει τις εταιρείες να είναι πιο ευέλικτες και να λαμβάνουν καλύτερες και ταχύτερες αποφάσεις. Η ψηφιοποίηση παίζει ζωτικό ρόλο σε αυτήν την κατεύθυνση» αναφέρει ο Grant McDonald, Global Sector Leader, Aerospace & Defense, KPMG International. Ο Αλέξανδρος Βελδέκης, Γενικός Διευθυντής, Ελεγκτικές Υπηρεσίες, KPMG στην Ελλάδα, με αφορμή τα αποτελέσματα της έρευνας, σχολίασε: «Αναμφίβολα, μια υγιής και ανθεκτική εφοδιαστική αλυσίδα συμβάλλει, εκτός των άλλων, σε ένα υγιές περιβάλλον μιας εταιρείας μεταποίησης, καθώς τη θωρακίζει απέναντι στις δύσκολες οικονο74

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

μικές συνθήκες. Είναι επίσης γεγονός πως η επιτυχής υλοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού, που δεν αφορά μόνο στην υιοθέτηση και εφαρμογή των νέων τεχνολογιών, αλλά και στην επιτυχή αλλαγή στην εταιρική κουλτούρα, σε συνδυασμό με την ένταξη στη στρατηγική και τη σταδιακή υλοποίηση μιας πλήρους ατζέντας σε θέματα ESG, εξασφαλίζουν ένα βιώσιμο μέλλον για τις εταιρείες μεταποίησης. Την ίδια στιγμή, είναι προφανές πως το ενδιαφέρον όλων, καταναλωτών, αρχών, υπαλλήλων, μετόχων και επενδυτών, στρέφεται ολοένα και περισσότερο σε εταιρείες μεταποίησης οι οποίες είναι εναρμονισμένες με τις ψηφιακές τεχνολογίες και τα κριτήρια βιωσιμότητας, στοιχεία που αναμένεται να δημιουργήσουν αξία και να συμβάλουν μακροπρόθεσμα στην κερδοφορία».

Η βασική λειτουργική προτεραιότητα για την επίτευξη των στόχων ανάπτυξης τα επόμενα τρία χρόνια είναι η επένδυση στην ψηφιοποίηση και τη συνδεσιμότητα όλων των λειτουργικών τομέων.

Μεταξύ των βασικών ευρημάτων της έρευνας: Ο κίνδυνος της εφοδιαστικής αλυσίδας θεωρείται ο σημαντικότερος για την ανάπτυξη της επιχείρησης. Περισσότεροι από τα δύο τρίτα (68%) των CEOs αναφέρουν ότι έχουν στόχο να διασφαλίσουν την ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας τους στην περίπτωση ενός σημαντικού παγκόσμιου disruption κάποια στιγμή στο μέλλον. Ο κύριος τρόπος για τον περιορισμό της πίεσης στην εφοδιαστική αλυσίδα είναι ο βαθύτερος έλεγχος της εφοδιαστικής αλυσίδας από την εταιρεία, προκειμένου να προβλέπονται οι αλλαγές πριν οι επιπτώσεις τους καταστούν σημαντικές. Η βασική λειτουργική προτεραιότητα για την επίτευξη των στόχων ανάπτυξης τα επόμενα τρία χρόνια είναι η επένδυση στην ψηφιοποίηση και τη διασυνδεσιμότητα όλων των λειτουργικών τομέων. Η πανδημία οδήγησε τους CEOs στο να θέσουν βαθύτερα ερωτήματα: Σε ποσοστό 77% αναφέρουν ότι νιώθουν πιο ισχυρή συναισθηματική σύνδεση με την εταιρεία τους μετά την έναρξη της πανδημίας. Επιπλέον, το 67% των CEOs

Σε ποσοστό 67% αναφέρουν ότι ο γενικός στόχος της επιχείρησής τους είναι η προσφορά μακροπρόθεσμης αξίας στους μετόχους, σχεδόν πενταπλάσιοι από όσους εστιάζουν στις οικονομικές αποδόσεις.

δηλώνουν ότι ο γενικός σκοπός της επιχείρησής τους είναι η παροχή μακροπρόθεσμης αξίας στους μετόχους, σχεδόν πενταπλάσιοι από όσους εστιάζουν στις οικονομικές αποδόσεις. Οι στόχοι ESG ωστόσο δεν αντιμετωπίζονται κυρίως ως εργαλείο ανάπτυξης από τους CEOs που ερωτήθηκαν. Μια αξιοσημείωτη μειοψηφία (31%) αναφέρει ότι η προσήλωση στο ESG βελτιώνει τις οικονομικές επιδόσεις, αλλά σε ποσοστό 54% υποστηρίζουν ότι έχει ουδέτερη επίδραση. Πρωτίστως, το 92% πιστεύει ότι η επικοινωνία μιας αίσθησης του σκοπού θα έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στις σχέσεις με τους πελάτες. Σχετικά με τα ζητήματα Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Διακυβέρνησης, οι CEOs εστιάζουν περισσότερο στον δεύτερο παράγοντα όσον αφορά στην πανδημία. Δεν αγνοούν ωστόσο και τους περιβαλλοντικούς στόχους: το 71% αντιμετωπίζει τις «παγκόσμιες προκλήσεις», όπως την εισοδηματική ισότητα και την κλιματική αλλαγή, ως τις μεγαλύτερες απειλές για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.

Συνοψίζοντας, ο συνδυασμός της πανδημίας και της κλιματικής αλλαγής επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό, καθώς οι εταιρείες αναζητούν εργαλεία για τον περιορισμό των νέων κινδύνων και τη μεγιστοποίηση των νέων ευκαιριών. Η έρευνα δείχνει ότι οι CEOs δεν είχαν ακόμα τον χρόνο για να αξιολογήσουν πλήρως τη σχέση μεταξύ του ψηφιακού μετασχηματισμού και του ESG. «Οι επιχειρήσεις μεταποίησης θα πρέπει πλέον να εστιάσουν σε έναν διπλό μετασχηματισμό: την έξυπνη ψηφιοποίηση και τους φιλόδοξους στόχους σε σχέση με τα ESG. Εφόσον υλοποιηθούν αποτελεσματικά, οι δύο αυτοί μετασχηματισμοί είναι πιθανόν

Περισσότεροι από τα δύο τρίτα των CEOs αναφέρουν ότι έχουν στόχο να διασφαλίσουν την ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας τους στην περίπτωση ενός σημαντικού παγκόσμιου disruption κάποια στιγμή στο μέλλον. να αλληλοενισχύονται για τη δημιουργία μιας πιο ανταγωνιστικής επιχείρησης και ενός βιωσιμότερου πλανήτη» υποστηρίζει ο Stéphane Souchet, Global Head of Industrial Manufacturing, KPMG International. Σημειώνεται ότι η KPMG International πραγματοποίησε έρευνα με τη συμμετοχή 146 CEOs εταιρειών μεταποίησης στα μέσα του 2021. Το 47% από αυτές είναι εταιρείες με έσοδα από 1 έως 10 δισ. δολ. και το 29% με έσοδα άνω των 10 δισ. δολαρίων. Από αυτές τις εταιρείες το 18% έχουν έδρα στη Γερμανία, το 17% στις ΗΠΑ και το 15% στην Κίνα. Οι υπόλοιπες βρίσκονται στην Ασία, την Ευρώπη, την Αυστραλία και τον Καναδά. • • • ΧΡΗΜΑ 75

po rt al

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΤΟ

Piraeus Tower ΑΕ-ΤΕΡΝΑ ΑΕ: Υπογραφή σύμβασης εργασιών Β’ φάσης Υπογράφηκε μεταξύ της Piraeus Tower ΑΕ και της ΤΕΡΝΑ ΑΕ η σύμβαση για τη Β’ φάση των οικοδομικών και Η/Μ εργασιών αποπεράτωσης κοινόχρηστων εγκαταστάσεων, υπογείων, δώματος και περιβάλλοντα χώρου του «Πύργου Πειραιά». Το έργο αφορά την αποπεράτωση του ημιτελούς κτηρίου του Εμποροναυτιλιακού Κέντρου Πειραιά, που είναι γνωστό και ως «Πύργος Πειραιά». Η συμφωνία αυτή αποτελεί επέκταση της από 6 Αυγούστου 2021 υπάρχουσας σύμβασης με την ΤΕΡΝΑ ΑΕ και προβλέ-

Στις σελίδες αυτές θα βρείτε τους τίτλους ειδήσεων και άρθρων που έχουν δημοσιευθεί τον τελευταίο μήνα στο portal

▶▶▶ Συμμαχία Ελληνικής Ανα-

πτυξιακής Τράπεζας-ΣΕΒ Πελοποννήσου για την εξωστρέφεια

Μνημόνιο Συνεργασίας υπέγραψαν η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (HDB) και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος (ΣΕΒΠΕΔΕ), με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της εξωστρέφειας και της υποστήριξης των επιχειρήσεων της περιοχής της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας, δίνοντας έμφαση στον κλάδο της μεταποίησης, αξιοποιώντας τα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία της HDB. Οι δύο Οργανισμοί θα διερευνήσουν το ενδεχόμενο συμπράξεων, στο πλαίσιο στήριξης της καινοτόμου επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης των εξαγωγών, μέσα από ανταλλαγή γνώσης. Μέσα από τη συνεργασία αυτή θα προσδιορι-

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

πει επιπλέον κατασκευαστικό αντικείμενο προϋπολογισμού 26.187.673,55 ευρώ και παράδοση την 30ή Ιουνίου 2023. Ο «Πύργος του Πειραιά», με 22 ορόφους και ύψος 88 μέτρα, θα είναι ο πρώτος ψηφιακός και βιοκλιματικός ουρανοξύστης της Ελλάδας που θα λάβει την ανώτατη πιστοποίηση Platinum, κατά το διεθνές πρότυπο αειφόρου ανάπτυξης LEED (Leadership in Energy and Environmental Design). Το έργο προορίζεται για χρήση γραφείων, εμπορικών καταστημάτων και χώρων εστίασης σε συνολική δομημένη επιφάνεια 34.623,74 τ.μ.

στούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι ανάγκες της αγοράς και τα χρηματοδοτικά κενά ανά κλάδο. Παράλληλα, θα αναδειχθούν «καλές πρακτικές» μέσα από ανταλλαγή επιτυχημένων παραδειγμάτων και δράσεων καινοτομίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Από την πλευρά της HDB, θα δοθεί πρόσβαση στην πλατφόρμα δικτύωσης InnoAgora στα μέλη του ΣΕΒΠΕΔΕ, με στόχο τη διασύνδεση με διεθνή οικοσυστήματα, την ενίσχυση της εξωστρέφειας, την άντληση επενδυτικών κεφαλαίων, καθώς και την εύρεση εμπορικών εταίρων. ▶▶▶ Έσοδα 10,65 δισ. για τον

τουρισμό το 2021

Στα 10,65 δισ. ευρώ έφτασε η είσπραξη του 2021 για τον ελληνικό τουρισμό, σύμφωνα με τον απολογισμό δωδεκαμήνου της Τραπέζης της Ελλάδος. Η

Intelligence, not just news.

επίδοση είναι υπερδιπλάσια του «καταστροφικού» 2020, όταν είχαν μπει στο ταμείο 4,31 δισ. ευρώ, αλλά υπολείπεται σημαντικά του ρεκόρ του 2019, όταν εισπράχθηκαν 18,18 δισ. ευρώ. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 99,4% το 2021 και οι σχετικές εισπράξεις κατά 146,7% σε σχέση με το 2020, αντιπροσωπεύοντας όμως το 46,9% και το 58,6% των αντίστοιχων επιπέδων του 2019. Τον Δεκέμβριο του 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020, λόγω της επιδείνωσης του ισοζυγίου αγαθών και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη βελτίωση των ισοζυγίων υπηρεσιών και δευτερογενών εισοδημάτων. Το 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σχέση με το 2020, λόγω της αύξησης του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών και της βελτίωσης των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων, οι οποίες αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την επιδείνωση του ισοζυγίου αγαθών. ▶▶▶ Volton: Νέα είσοδος στην

κινητή

Ως ένας ολοκληρωμένος πάροχος κινητής τηλεφωνίας θα λειτουργεί η Votlon προσεχώς, μια εξέλιξη που έρχεται ως αποτέλεσμα της πρόσφατης εμπορικής συμφωνίας του ομίλου με τη Vodafone Ελλάδος. Ειδικότερα, η Volton θα δραστηριοποιηθεί ως εικονικός πάροχος (Mobile Virtual Network Operator-MVNO) “Full MVNO”, με πλήρη έλεγχο των προϊόντων και των υπηρεσιών που θα προσφέρει στους πελάτες της. Στο πλαίσιο αυτό, o ενεργειακός όμιλος πρόκειται να αναπτύξει ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο με την παροχή καινοτόμων συνδυαστικών υπηρεσιών ενέργειας

και τηλεπικοινωνιών (κινητή, σταθερή τηλεφωνία και ίντερνετ, περιλαμβανομένου και του 5G) με ιδιαίτερα ανταγωνιστικά τιμολόγια. Στόχος είναι η εταιρεία να προσφέρει ακόμη περισσότερη οικονομία στο σύνολο των δαπανών των οικιακών και επαγγελματιών πελατών της, που αυτήν τη στιγμή ξεπερνούν τις 200 χιλιάδες. ▶▶▶ O Σπ. Θεοδωρόπουλος «χτίζει» μια νέα διατροφική μικρή αυτοκρατορία

Η αποτυχία των διαπραγματεύσεων με τη μεγάλη σοκολατοβιομηχανία ΙΟΝ (επισήμως διαψεύδεται κάθε επαφή και συζήτηση) δεν τον σταμάτησε. Ο επιχειρηματίας επενδυτής Σπύρος Θεοδωρόπουλος συνεχίζει να αξιοποιεί τα έσοδά του από την πώληση της Chipita στη Mondelez για να χτίσει έναν νέο μεγάλο όμιλο τροφίμων. Την περασμένη Πέμπτη, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος μαζί με το fund EOS Capital Partners, που διαχειρίζεται ο Απόστολος Ταμβακάκης, ήρθαν σε καταρχήν συμφωνία για την εξαγορά πλειοψηφικού ποσοστού της εταιρείας Ελληνικοί Χυμοί ΑΕ, που βρίσκεται στη Λάρισα. Στην αλλαντοβιομηχανία ΝΙΚΑΣ ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος είναι πλέον ο απόλυτος κυρίαρχος. Έχει αποκτήσει το 21,5% της ΜΕΒΓΑΛ. Από το 2012 δραστηριοποιείται και στην υδροπονική καλλιέργεια ντομάτας μέσω της Wonderplant. Επόμενη επενδυτική κίνηση είναι η συμμετοχή του Σπ. Θεοδωρόπουλου στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών ΕΔΕΣΜΑ και ΑΜΒΡΟΣΙΑ. Η βιομηχανία ΕΔΕΣΜΑ παράγει αλλαντικά, έτοιμα φαγητά, σαλάτες και τυροκομικά προϊόντα.

▶▶▶ Μια «χρυσή» μετεγγραφή στη Lamda Την επιλογή της Ελένης Βρεττού για τη θέση της Chief Strategy & IR Officer στη Lamda Development από την 1η

Μαΐου 2022 ανακοίνωσε η Lamda Development. Η Ελένη Βρεττού διαθέτει πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας στον τραπεζικό τομέα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Έως σήμερα ήταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Τράπεζας Πειραιώς ως Ανώτερη Γενική Διευθύντρια, Chief of Corporate and Investment Banking. Προηγουμένως, είχε επιτελικές θέσεις στον πολυεθνικό όμιλο της HSBC στην Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ έχει εργαστεί παλαιότερα και στους τομείς του Risk και M&A στην Αμερική. Έχει πτυχίο Bachelor of Science in Economics από το The Wharton School του University of Pennsylvania. ▶▶▶ Πέμπτη στον κόσμο η

Ελλάδα στις επιθέσεις phishing

Ψηλά στις προτιμήσεις του ψηφιακού εγκλήματος βρίσκεται η Ελλάδα και οι εγχώριες επιχειρήσεις και οργανισμοί, όπως και οι πολίτες. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πέμπτη θέση παγκοσμίως μεταξύ των χωρών με τις περισσότερες ψηφιακές επιθέσεις «ηλεκτρονικού ψαρέματος» (phishing). Σύμφωνα με την έκθεση “Outseer Fraud and Payments Report Q4 2021”, που δημοσιοποίησε η ομάδα του Atlas VPN, οι κυβερνοεγκληματίες κατευθύνουν το 7% των απειλών phishing σε ελληνικές επιχειρήσεις και οργανισμούς. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι ο «νούμερο ένα» στόχος για τις επιθέσεις phishing παγκοσμίως είναι οι ΗΠΑ. Οι κυβερνοεγκληματίες κατεύθυναν στις ΗΠΑ το 21% όλων των επιθέσεων phishing το τρίτο τρίμηνο του 2021. Οι ΗΠΑ απειλούνται περισσότερο από το phishing, καθώς οι εισβολείς ελπίζουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε εταιρικούς λογαριασμούς, διαδίδοντας περαιτέρω το κακόβουλο λογισμικό. Στη δεύτερη θέση της λίστας με τις πλέον πληττόμενες από το phishing χώρες βρίσκεται η Ισπανία. • • • ΧΡΗΜΑ 77

ανάλυση

RIOT BLOCKCHAIN, INC. Εταιρεία Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Nasdaq, ΗΠΑ [Bloomberg Ticker: RIOT:US] [Reuters Ticker: RIOT.A] Κλάδος Δραστηριότητας: Υψηλή Τεχνολογία, Λογισμικό & Υπηρεσίες

Τιμή Μετοχής 6 Δεκεμβρίου 2021 Χρηματιστήριο (σε $)

Πορεία Τιμής Μετοχής (Τελευταίο Έτος, σε $) 90.000.000

28,14

Αρ. Μετοχών (σε εκατ.) Χρ. Αξία (σε εκατ. CA$) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. (52 εβδ.) Συντελεστής Beta

115,94 3.263 19.832.814 1,692

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 55

67.500.000

45.000.000

77,90 8,51 -11,79% 3,72% 230,67%

Μέγ. 52 εβδ. ($) Χαμ. 52 εβδ. ($) Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

Πηγή: Η Εταιρεία, Χρηματιστήριο

22.500.000

0 12/2/20

1/14/21

2/26/21

4/9/21

5/20/21

7/1/21

8/12/21

9/23/21

11/3/21

Πηγή: Χρηματιστήριο, Yahoo Finance. Τιμή Μετοχής (σε $)

Όγκος συν/γών

Πορεία Τιμής Μετοχής & Δείκτη (Τελευταία 5 Έτη, Βάση = 100)

Η Riot Blockchain Inc. (NASDAQ: RIOT) είναι μία από τις κορυφαίες εταιρείες εξόρυξης κρυπτονομισμάτων που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο Nasdaq και οι οποίες δραστηριοποιούνται στη Βόρεια Αμερική. Η Εταιρεία έχει λάβει τη στρατηγική απόφαση να επικεντρώσει τις προσπάθειές της στην εξόρυξη bitcoin με την ανάπτυξη ειδικών υπολογιστών εξόρυξης κρυπτονομισμάτων. Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2021 & 2020 (Όμιλος, σε εκατ. $)

2.000

1.500

9M 2021

9M 2020

122

1701,96%

Μικτό Κέρδος

2783,11%

EBITDA

-358,12%

-14

Κέρδη προ Φόρων

-191,98%

-17

Καθαρά Κέρδη μφδμ

-169,49%

-17

Κύκλος Εργασιών

1.000

500

0 6/12/16 8/6/17 6/12/17 8/6/18 7/12/18 11/6/19 9/12/19 10/6/20 8/12/20 10/6/21 DJIA

ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ

Μετοχή

Σημείωση: Το οικονομικό έτος της Εταιρείας ολοκληρώνεται στις 31 Δεκεμβρίου.

Πηγή: Χρηματιστήριο, Yahoo Finance.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιριών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ & ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ www.vrs.gr - Έτος Ίδρυσης: 2002 Αθήνα - Λουξεμβούργο, Τηλ. +30 210 321 95 57, +30 6945 851 420, +352 661 337 023 Email: info@vrs.gr ; info@valueinvest.gr

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

• Για τις ανάγκες σύνταξης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων • Για την εξεύρεση της αξίας μιας επιχείρησης σε θέματα εξαγορών, συγχωνεύσεων και συμμετοχής στρατηγικού επενδυτή • Για θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και για την ανάγκη ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίων

Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη & Δείκτες, Περίοδος 2014-2020 (Όμιλος, σε εκατ. $)

Πωλήσεις

EBITDA

ΚΠΦ

ΚΜΦΔΜ

P/Ε (x)

P/BV (x)

EV / EBITDA (x)

ΔΑΝΕΙΑ / ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x)

ROE %

2014

0,2

-10

-312,4

137,7

-324,9

0,1

-44,09%

2015

0,1

-8

-9

-372,5

203,0

-388,2

0,1

-54,49%

2016

0,0

-4

-3

-4

-763,6

218,7

-901,2

0,0

-28,64%

2017

0,3

-14

-18

-20

-163,4

66,8

-225,7

0,0

-40,87%

2018

7,8

-55

-61

-60

-54,2

563,8

-59,5

0,3

-1040,49%

2019

6,8

-20

-160,7

124,3

-162,3

0,0

-77,37%

2020

12,1

-8

-13

-257,6

11,8

-368,0

0,0

-4,57%

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

Δείκτες Κεφαλαίου Κίνησης, Περίοδος 2017-2020 (Όμιλος, σε εκατ. $) 2017

2018

2019

2020

Πωλήσεις

Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.)

90,66%

25,81%

10,82%

48,26%

-20

-60

-20

-13

-7406,05%

-767,53%

-296,96%

-104,85%

223

5.942

240

0,41

3,83

0,72

Μικτό Περιθώριο Κέρδους

Καθαρά Κέρδη μφδμ Καθαρό Περιθώριο Κέρδους

Ταμειακά Διαθέσιμα

Ημέρες Αποθεμάτων

Ημέρες

Αποθέματα Ημέρες Πελατών

Ημέρες

Πελάτες Ημέρες Προμηθευτών

Ημέρες

Προμηθευτές Operating Cycle

Ημέρες

Cash Cycle (Ταμειακός Κύκλος)

Ημέρες

-5.942

-240

-43

-42

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

www.vrs.gr - Έτος Ίδρυσης: 2002 Αθήνα - Λουξεμβούργο, Τηλ. +30 210 321 95 57, +30 6945 851 420, +352 661 337 023 Email: info@vrs.gr ; info@valueinvest.gr

Εξειδικευμένοι Χρηματοοικονομικοί Σύμβουλοι στη Δημιουργία Εταιρικής Αξίας και στους Τομείς των Εξαγορών & Συγχωνεύσεων. Έτος Ίδρυσης: 2002 ΧΡΗΜΑ 79

διά ταύτα .

ν ώ ζ ε π α ρ τ ν ω τ α Η ώρ Το καλύτερο δυνατό ξεκίνημα των τελευταίων ετών κάνει, φέτος, ο τραπεζικός κλάδος. Υπεραπόδοση που οφείλεται στην υστέρηση έναντι των ευρωπαϊκών κατά τη διετία 2020-2021, ως απόρροια των πολύ σοβαρότερων προβλημάτων, λόγω μη εξυπηρετούμενων δανείων, ασθενών λειτουργικών εσόδων και αρνητικής πιστωτικής επέκτασης. Έγιναν αρκετά και σημαντικά βήματα στη διετία, πρέπει να γίνουν περισσότερα, πλην όμως η κατάσταση έχει βελτιωθεί αρκετά, προεξοφλείται δε πως μπορεί να γίνει καλύτερη. Ακριβώς σε αυτήν την προοπτική προεξόφλησης πόνταραν τα ξένα χαρτοφυλάκια, κυρίως τα αμερικανικά, που από τις αρχές Ιανουαρίου έκαναν αισθητή την παρουσία τους στη χρηματιστηριακή αγορά. Σε αυτό συνέτειναν οι χαμηλές αποτιμήσεις των συστημικών τραπεζών, η ρηχότητα του ΧΑ και η πολλαπλασιαστική ισχύς μόχλευσης που έχουν τα funds. Με αποτέλεσμα την αύξηση της αποτίμησης της Eurobank, της Εθνικής, της Alpha Bank και της Πειραιώς κατά 2,5 δισ. μέσω καθαρών εισροών της τάξεως των 130-150 εκατομμυρίων. Τα «νέα τοπικά υψηλά» για τον κλαδικό δείκτη αποτυπώνουν αυτήν την παράλληλη βελτίωση των τραπεζικών ισολογισμών και επενδυόμενων κεφαλαίων στον κλάδο. Με «τιμή προς ενσώματη λογιστική αξία» χαμηλότερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ο κλάδος έχει περιθώρια περαιτέρω χρηματιστηριακής ενίσχυσης. Με την προϋπόθεση πως θα βελτιώνονται σε σχέση με τους συντελεστές των ευρωπαϊκών τραπεζών που αφορούν στα μη 80

Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022

εξυπηρετούμενα δάνεια, την ποιότητα στοιχείων ενεργητικού, την παραγωγή λειτουργικών κερδών κ.λπ., που θα ενισχύουν την επιστροφή προς την κανονικότητα. Το εγχώριο banking έχει να αντιμετωπίσει πολλές εκκρεμότητες και να διαχειριστεί παθογένειες δέκα και πλέον χρόνων. Πρέπει να πείσει ότι μπορεί να επιτύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, πρακτικά υψηλή παραγωγή νέων δανείων από φέτος και για τα επόμενα χρόνια. Σε αυτήν την προοπτική επενδύουν τα funds, με εμφανές το αποτέλεσμα και στο χρηματιστηριακό ταμπλό. Κοινός τόπος είναι πως όσο αυτή η προοπτική είναι ενεργή και πείθει τις αγορές τόσο οι εισροές κεφαλαίων προς τον κλάδο, το χρηματιστήριο και ευρύτερα την επιχειρηματικότητα θα συνεχίζονται. Προσπάθεια που ευνοείται μέσω της αύξησης των επιτοκίων, της βελτιούμενης πιστωτικής επέκτασης, της μόχλευσης των επιδοτήσεων/δανείων που χορηγούνται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, της μεγαλύτερης ενίσχυσης του ΑΕΠ (το 2021), των προσδοκιών για μια τουριστική χρονιά που θα πλησιάζει το 2019. Σε αυτήν τη συγκυρία, λοιπόν, η σταδιακή επιστροφή του τραπεζικού συστήματος προς την κανονικότητα είναι εκ των ων ουκ άνευ για την εύρυθμη χρηματοδότηση της οικονομίας, των επιχειρήσεων, της κοινωνίας. Επαναφορά προς την επενδυσιμότητα, που έχει ήδη χρηματιστηριακό/επενδυτικό αποτέλεσμα, θετικό πρόσημο. Αναμφίβολα, θα είναι δύσκολη η συνέχεια, ιδιαίτερα τώρα, σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον, πλην όμως έχει γίνει η αρχή και επίσης έχουν γίνει αρκετά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Μακάρι να συνεχιστούν.

ΧΡΗΜΑ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ☐ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (6 ΤΕΥΧΗ) 30,00€

☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 50,00€

☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 80,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ☐ ΚΥΠΡΟΣ (6 ΤΕΥΧΗ) 100,00€

☐ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (6 ΤΕΥΧΗ) 150,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 60,00€

☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 110,00€

ΧΡΗΜΑ

www.banks.com.gr

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Στον «αστερισμό» των επενδύσεων ΧΡΗΜΑ τ.456/ 01-02.2022

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Το “last mile” σηματοδοτεί τη νέα τηλεπικοινωνιακή «μάχη»

Γιώργος Μυλωνογιάννης Πρόεδρος ΔΣ, ΕΛΛΑΚΤΩΡ

X+7 R

563

SS POS RE

ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ P

ISSN 1105-0470

Οι προκλήσεις που άλλαξαν καθοριστικά τον τρόπο που λειτουργούν οι κατασκευαστικοί όμιλοι

S PO

21-0117

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.456 / 01-02.2022 / € 6,00

Χρηματιστηριακές εταιρείες: Οι «πρωταγωνίστριες» στο Χρηματιστήριο της Αθήνας