Insurance World #003 by ethosMEDIA

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

04/2009

τεύχος 3|απρίλιος 2009| a 6.00

τεύχος#3

Eric Kleinjen

AΦΙΕΡΩΜΑ

Διευθύνων Σύμβουλος AXA Ασφαλιστική

Σε δύο κλάδους εντοπίζεται το κέρδος

Χάθηκε (;) το «στοίχημα» για την ελληνική ναυτασφαλιστική αγορά Το 2009 φέρνει νέες μεταβολές στην παραγωγή

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

IW_03_COVER_Final.indd 1

Αλλάζουν στρατηγική στις επενδύσεις τους οι ασφαλιστικές | 10 Τεχνικές κινήσεις στα ασφάλιστρα αυτοκινήτων | 56 Η διεθνής ανάπτυξη των Επαγγελματικών Ταμείων | | 68 Ο απολογισμός του Bancassurance | 50 Σε αδράνεια οι υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου | | 44 «Μαύρη τρύπα» a300 εκατ. στις ασφαλιστικές | 8 Π. Ψωμιάδης: «Οι στόχοι δεν έχουν τέλος» |

4/28/09 5:18:18 PM

γίνετε συνδρομητές!

Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Εγγραφείτε τώρα στο Insurance World! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 20€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)

Το Insurance World καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 995 5230, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς, Fax: 210 995 5230

IW_03_COVER_Final.indd 2

4/28/09 5:18:22 PM

18_IW_EDITORIAL_T03_Final.indd 1

4/27/09 7:21:50 PM

editorial

Στην εξόντωση της διαφοροποίησης «παίζεται» ο ανταγωνισμός;

ανταγωνισμός ως λέξη, έννοια και πρακτική συμπεριφορά είναι συνυφασμένος με την ζωή, την καθημερινότητα, τους ανθρώπους, τις επιχειρήσεις και τις αγορές. Ιδιαίτερα στις αγορές τα τελευταία χρόνια ο ανταγωνισμός βρίσκεται στην κορυφή του ενδιαφέροντος καθώς έχει ανακηρυχθεί σε εργαλείο αιχμής για την λειτουργία των επιχειρήσεων, την ανάπτυξή τους, την εδραίωσή τους στο περιβάλλον που λειτουργούν. Και φυσικά αυτός ελέγχει ή θα έπρεπε να ελέγχει τον ανταγωνισμό είναι ο καταναλωτής, ο πελάτης, ο αποδέκτης του προϊόντος που προσφέρει κάθε κλάδος. Στην ασφαλιστική αγορά, έτη πολλά, οι άνθρωποι των εταιρειών αναφέρουν για το «απόστημα» του αθέμιτου ανταγωνισμού που έχει δημιουργηθεί στον κλάδο εξαιτίας κάποιων εταιρειών που πουλάνε φθηνά. Μάλιστα, όταν κάποιος ασφαλισμένος σε τέτοια εταιρεία προβάλει το επιχείρημα του φθηνού ασφαλίστρου τότε ο αντίλογος από αυτούς που δυσφορούν για τον αθέμιτο ανταγωνισμό, είναι ότι μπορεί να κλείσει, δε θα σε εξυπηρετήσει την κατάλληλη στιγμή και γενικά μαζί με την φθήνια επιχειρούν να συνδυάσουν και την πλημμελή παροχή υπηρεσιών. Καλά μέχρι εδώ. Ας υποθέσουμε όμως ότι οι καταναλωτές θέλουν να επιλέξουν μεταξύ των μεγάλων των ελληνικών και των πολυεθνικών εταιρειών τότε ποια θα είναι τα κριτήρια της επιλογής τους; Οι παροχές περίπου ίδιες, οι αποδόσεις περίπου ίδιες, η εξυπηρέτηση του ασφαλισμένου άμεση και σε καλό επίπεδο και η τιμή του ασφαλίστρου επίσης περίπου ίδια. Αυτό μου ανέφερε προσφάτως ένα επιχειρηματίας του λιανεμπορίου αναρωτώμενος γιατί ενώ σε όλους του κλάδους της αγοράς γίνεται μάχη τιμών- με εξαίρεση όσους υπάρχουν ολιγοπώλια ή μονοπώλια- στην ασφαλιστική αγορά επικρατεί νηνεμία. Και αυτό το σκέφτηκε διότι επιχείρησε να πάρει προσφορές από ασφαλιστικές εταιρείες για να ασφαλίσει ένα «κίνδυνο» και μετά από αρκετές επαφές με διάφορες εταιρείες διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε λόγος να αναζητά μεταξύ των γνωστών «επώνυμων» εταιρειών καλύτερο ασφάλιστρο. Οι διαφορές ήταν μηδαμινές, ασήμαντες. Με βάση αυτά συμπέρανε ο επιχειρηματίας ότι στην ασφαλιστική αγορά η επιλογή δεν γίνεται με βάση την τιμή διότι είναι μια παράμετρος σχεδόν σταθερή και όσοι «σπάνε» τις τιμές προς τα κάτω κάνουν αθέμιτο ανταγωνισμό. Δεν είναι ολιγοπώλιο, δεν είναι «συμφωνίες», δεν είναι δεσπόζουσα θέση –όπως σε όλες τις άλλες αγορές-. Που παίζεται λοιπόν ο ανταγωνισμός; Στην εξόντωση της διαφοροποίησης;

»Γιάννης Βερμισσώ

Η ηλεκτρονική ασφαλιστική εφημερίδα κάθε Τετάρτη στον Υπολογιστή σας εντελώς δωρεάν!

Επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο για συνεχή, σφαιρική & έγκυρη ενημέρωση! Aποκλειστικά θέματα από το

Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

Σύμβουλος Έκδοσης ANΔΡΕΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ anastasiou.a@ethosmedia.eu

Λογιστήριο ΝΑΤΑΣΣΑ ΛΑΖΑΡΑΚΟΥ lazarakou.n@ethosmedia.eu

Εκδότης MΑΡΚΟΣ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ vakalopoulos.m@ethosmedia.eu

Διεθνής Θεματογραφία Αποκλειστικότητα Insurance Age

Διεκπεραίωση ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΩΥΣΗΣ moisis.s@ethosmedia

Διευθυντής Σύνταξης ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΜΙΣΣΩ vermisso.j@ethosmedia.eu Αρχισυντάκτης ΝΙΚΟΣ ΚΟΝΔΥΛΟΠΟΥΛΟΣ kondylopoulos.n@ethosmedia.eu Συντακτική Ομάδα ΜΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ apostolou.m@ethosmedia.eu ΕΛΕΝΑ ΕΡΜΕΙΔΟΥ ermidou.e@ethosmedia.eu ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΤΖΑΜΑΝΗΣ kotzamanis.s@ethosmedia.eu

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΜΠΑΣΕΑ bassea.g@ethosmedia.eu NIKOΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ sakellariou.n@ethosmedia.eu

Σεβόμαστε τον πλανήτη, αντισταθμίζουμε το CO . 2

EYΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ tzortzi.e@ethosmedia.eu ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ tsoulos.p@ethosmedia.eu

Φωτογραφία ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ PHOTOPRESS

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία MEDIA PRESS

Αrt Direction ethos media creative team

Συσκευασία - Ένθεση ΑΛΟΙΜΟΝΟΣ & ΣΙΑ

Eπιμέλεια-διόρθωση ΕΛΠΙΔΑ ΜHΝΑΔΑΚΗ minadaki.e@ethosmedia.eu

Ιδιοκτησία

Διευθυντής Διαφήμισης ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ apostolopoulos.g@ethosmedia.eu Υπεύθυνη Διαφήμισης ΡΑΝΤΩ ΜΑΝΩΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu Υπεύθυνος Marketing ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΟΛΙΔΗΣ tolidis.v@ethosmedia.eu Υπεύθυνος Συνδρομών ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ savarlis.k@ethosmedia.eu Γραμματεία Εμπορικού ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΡΟΠΟΔΗ ropodi.d@ethosmedia.eu

ETHOS MEDIA S.A. Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:insuranceworld@ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά

η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ISSN 1791-8480

2 insurance w*rld

18_IW_EDITORIAL_T03_Final.indd 2

4/28/09 5:20:21 PM

18_IW_EDITORIAL_T03_Final.indd 3

4/27/09 7:21:54 PM

περιεχόμενα

θέμα Εργαζόμενοι και ιδιωτική ασφάλιση

προφίλ ΠΑΥΛΟΣ ΨΩΜΙΑΔΗΣ ΑΣΠΙΣ: «Αγώνας ζωής επάνω στον ίδιο στόχο»

έρευνα Διστακτικές κινήσεις στα ασφάλιστρα αυτοκινήτων

16 συνέντευξη ERIC KLEINJEN ΑΧΑ Ασφαλιστική «Δύο τομείς είναι κερδοφόροι στην Ελλάδα»

τεύχος 3 | απρίλιος 2009

αποκλειστικό INSURANCE AGE • Οι μεσίτες θα πρέπει να αναδείξουν τον ρόλο τους στη σύγχρονη οικονομία • Κερδίζουν έδαφος οι ασφάλειες μέσω ίντερνετ

48 Asset Management Money Conferences Απαραίτητοι και συμπληρωματικοί οι τρεις πυλώνες ασφάλισης 50 άρθρο ΜΑΝΩΛΗΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ Γιατί καθυστερούν οι υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου 53

72 εκπαίδευση Προγράμματα για οικονομικούς συμβούλους

74 Νέα της αγοράς

Ο αιρετικός Με τις ευλογίες(;) των αρμοδίων οι προβληματικές ασφαλιστικές

συνέντευξη

Βιβλιοπαρουσίαση

24 αφιέρωμα Το χαμένο (;) στοίχημα της ναυτασφαλιστικής αγοράς 34

θέμα Αλλάζουν στρατηγική στις επενδύσεις οι ασφαλιστικές εταιρίες

39 παρουσίαση Τομέας αιχμής το bancassurance για την Εθνική Ασφαλιστική 40

η στήλη του ειδικού ΝΙΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΟΓΛΟΥ Οι κατηγορίες ομαδικής ασφάλισης και τι προσφέρουν

συνέντευξη ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΣΑΣ πρόεδρος της Επ.Ε.Ι.Α Μαύρη τρύπα 300 εκατ. ευρώ στις ασφαλιστικές

54 άρθρο ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΟΛΑΚΙΔΗΣ Σε ανάπτυξη η ασφαλιστική κάλυψη των ΑΠΕ 56 άρθρο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΕΣΣΑΡΟΜΑΤΗΣ Τα Επαγγελματικά Ταμεία στην παγκόσμια αγορά 60

θέμα Πρόταση της Ε.Ε για μείωση της γραφειοκρατίας

ERIC KLEINJEN «Δύο τομείς είναι κερδοφόροι στην Ελλάδα»

οικονομία Κρατικός προϋπολογισμός....λάστιχο

νομικά θέματα Μη καταβολή ασφαλίστρου και καταγγελία της σύμβασης ζωής

68 άρθρο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΛΗΜΗΣ Αλήθειες και ψέματα για τα προϊόντα Bancassurance

θέμα Αλλάζουν στρατηγική στις επενδύσεις οι ασφαλιστικές εταιρίες

“Editorial items appearing on page 47 were originally published in the UK edition of Insurance Age, or on www.insuranceage.com and are the copyrighted property of Incisive Media. Copyright © 2009 Incisive Media. All Rights Reserved.”

4 insurance w*rld

26_PERIEXOMENA_T03_final.indd 4

4/28/09 5:21:45 PM

26_PERIEXOMENA_T03_final.indd 5

4/27/09 7:29:11 PM

θέμα

Οι εργαζόμενοι επιλέγουν: ιδιωτική ασφάλεια υγείας και εκπαίδευση

ι εταιρικές παροχές που προτιμούν οι εργαζόμενοι είναι η ιδιωτική ασφάλεια υγείας και η εκπαίδευση, όπως προκύπτει από την έρευνα Best Workplaces σχετικά με την αξιολόγηση 45 εταιρικών παροχών, και συγκεκριμένα από τις απαντήσεις περισσότερων από 16.000 εργαζομένων σε 109 εταιρίες, οι οποίες έλαβαν μέρος στην έρευνα τα τελευταία 3 χρόνια. Οι εργαζόμενοι σε πολυεθνικές επιχειρήσεις εμφανίζονται περισσότερο ικανοποιημένοι από τις παροχές που λαμβάνουν συγκριτικά με τους εργαζόμενους στις υπηρεσίες, οι οποίοι εμφανίζονται λιγότερο ικανοποιημένοι. Οι γυναίκες και οι εργαζόμενοι κάτω των 35 χρόνων είναι συστηματικά λιγότερο ικανοποιημένοι από τις παροχές που λαμβάνουν, ενώ τα διευθυντικά στελέχη είναι συστηματικά περισσότερο ικανοποι-

ημένα από τις παροχές που σχετίζονται με θέματα αμοιβών, ανάπτυξης καριέρας και αδειών. Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι στη διαμόρφωση ενός εξαιρετικού περιβάλλοντος εργασίας συμβάλλει ο βαθμός ικανοποίησης των εργαζομένων για παροχές που απολαμβάνουν, όπως: > Αμοιβές και πριμ απόδοσης > Ανάπτυξη καριέρας > Αναγνώριση και επιβράβευση > Ευελιξία και εξισορρόπηση εργασιακής-προσωπικής ζωής Οι διεθνείς τάσεις στο θέμα των παροχών, τόνισαν οι ομιλητές, αναδεικνύουν την ανάγκη αποτελεσματικής διαχείρισης του κόστους των παροχών, ιδιαίτερα εκείνων που αφορούν στην ασφάλεια υγείας και σε συνταξιοδοτικά προγράμματα και παράλληλα την ανάγκη για εξατομικευμένη προσέγγιση καθώς η διαφορετικότητα του εργατικού δυναμικού εντείνεται. Επίσης, η παροχή κινήτρων σε εργαζόμενους άνω των 65 χρόνων για να παραμείνουν στην εργασία καταγράφεται ως σημαντική, ενώ παράλληλα καταγράφεται αύξηση της ζήτησης παροχών όπως:

> Ευελιξία και εξισορρόπηση εργασιακής/προσωπικής ζωής, > Έ μφαση σε παροχές που αφορούν σε εκπαίδευση και ανά>

πτυξη (π.χ. χρηματοδότηση σπουδών), έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να γίνουν ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας Έμφαση σε προγράμματα βελτίωσης υγείας

Ως γενικό συμπέρασμα της έρευνας προκύπτει ότι η ανεύρεση κοινής λύσης για όλους τους οργανισμούς δεν είναι δυνατή ενώ παράλληλα είναι καλό να πραγματοποιείται συχνή επανεξέταση των προσφερόμενων παροχών και κατανόηση των αναγκών και ιδιαιτεροτήτων του προσωπικού κάθε εταιρίας.

Ερευνα Best Workplaces από το Great Place to Work® Institute Hellas και το ALBA Graduate Business School Η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας πραγματοποιήθηκε στην εκδήλωση «Παροχές και benefits: Προστιθέμενη Αξία ή χαμένος κόπος;» του Συνδέσμου Στελεχών Διοίκησης Προσωπικού σε συνεργασία με το Great Place to Work® Institute Hellas και το ALBA Graduate Business School και με την υποστήριξη της Our World Group, στις 16 Μαρτίου 2009. Η παρουσίαση

έγινε από τους Δημήτρη Γκανούδη, Γενικό Διευθυντή του Great Place to Work® Institute Hellas και Όλγα Επιτροπάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού στο ALBA Graduate Business School, με τη συμμετοχή 170 και πλέον στελεχών και επαγγελματιών στον τομέα του Ανθρώπινου Δυναμικού.

6 insurance w*rld

01_ARTHRO_T03_Final.indd 6

4/27/09 7:09:06 PM

01_ARTHRO_T03_Final.indd 7

4/27/09 7:09:08 PM

προφίλ

Παύλος Ψωμιάδης | Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΣΠΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ | » του Γιάννη Βερμισσώ

Αγώνας ζωής πάνω στον ίδιο στόχο...

ο όραμα της μεγάλης Ευρωπαϊκής Ασφαλιστικής Εταιρείας παραμένει άσβεστο στην ψυχή του Παύλου Ψωμιάδη και όπως υποστηρίζει ο ίδιος θα συνεχίσει να το υπηρετεί μέχρι τέλους…

Με διάχυτη την αισιοδοξία του μαχητή, την βεβαιότητα που παλιού αθλητή και την φλογερή επιθυμία του αυτοδημιούργητου επιχειρηματία ο κ. Ψωμιάδης συνεχίζει να γράφει μέσα από εύκολες αλλά και συχνά δύσκολες στιγμές την προσωπική του ιστορία στην ελληνική ασφαλιστική αγορά την οποία και υπηρέτησε από όλες τις θέσεις της διοικητικής ιεραρχίας. Στην καθημερινότητά του, στην ψυχή του, μόνιμοι σύντροφοι η γυναίκα του η Μάρω και τα δύο του παιδιά. Μάλιστα υποστηρίζει ότι «αυτό είναι το παν» εκπέμποντας τις αξίες του για την οικογένεια. Πειραιώτης γέννημα θρέμμα, μεγάλωσε και ανδρώθηκε μέσα στις δύσκολες συνθήκες που επικρατούσαν τις δεκαετίες του 40 και το 50 στην Ελλάδα. Τα χρόνια εκείνα της συνεχούς προσπάθειας για την επιβίωση, της αγόγγυστης εργασίας, της εμμονής στην αξιοπρέπεια της καθημερινότητας, δόμησαν στον τότε νεαρό Παύλο τις βασικές αξίες και την στάση ζωής απέναντι στους συνεργάτες, τους φίλους, του ανθρώπους. Μια στάση ζωής που διατηρεί μέχρι σήμερα όπου ενταγμένος σε περιβάλλον ανάπτυξης ευημερίας και άλλων οικονομικών δυνατοτήτων αυτός εκπέμπει «θρησκευτική» λιτότητα, επιδεικνύει καθημερινή απλότητα, και κοινωνικό ενδιαφέρον μεσοαστού πολίτη για τα συμβαίνοντα στην πολιτική, της νεολαία, την εργα-

σία, την εξέλιξη της ζωής. Αγανακτεί για τα όσα κακώς συμβαίνουν, για τα φαινόμενα σήψης σε όλα τα επίπεδα της ζωής, για την έλλειψη οράματος στην νεολαία, για τα κρούσματα βίας, του άδικους πολέμους, την βαρβαρότητα των ισχυρών. Και συμπαρίσταται σε κάθε ανάγκη, σε κάθε προσπάθεια του διπλανού του. Είναι ανοικτός στη ζωή… Και αυτό όπως λέει ο ίδιος το οφείλει στους πρόσφυγες γονείς του από την Μικρά Ασία όπου το 1922 ήλθαν και εγκαταστάθηκαν στον Πειραιά έχοντας βαθιές ρίζες πολιτισμού, ανθρωπιάς, ηθικής, και αρχών συμπεριφοράς που ο Παύλος Ψωμιάδης βίωσε, ενστερνίστηκε και μεταδίδει σήμερα εκτός από την οικογένειά του και προς κάθε κατεύθυνση. Η εργασία, η αέναη προσπάθεια ήταν από τα πρώτα μαθήματα ζωής που πήρε. Εργάστηκε σε ταξιδιωτικό πρακτορείο, στην Ολυμπιακή, στην Hellascan, ως πωλητής αλλά και σε διάφορες άλλες δουλειές. Αθλητής, σφαιροβόλος, μέλος της Εθνικής Ομάδας «έχτιζε» νίκες και σταδιακώς ωρίμαζε μέσα του η σκέψη να δημιουργήσει κάτι που θα έχει μέλλον, θα είναι διακριτό στα επαγγέλματα της εποχής, και ταυτόχρονα πρωτοπόρο, αναπτυξιακό. Ετσι, με τα γνωστικά εφόδια της Παντείου και τις μεταπτυχιακές του σπουδές κάπου σε ηλικία 28 ετών έβαλε τέλος στην εργασιακή περιπλάνηση και δρομολόγησε μια αρχή που κρατά δεκαετίες… Ηταν το 1967 όπου μπήκε στις ασφάλειες καθώς εντάχθηκε στο δυναμικό της American Life. Και ο κύβος ερρίφθη. Ακολούθησε η Ιντεραμέρικαν και μετά ήλθε η αγορά της Ασπίδας (μητρική

8 insurance w*rld

16_IW_PROFIL_T_03_Final.indd 8

4/27/09 7:20:28 PM

προφίλ

τότε της Ιντεραμέρικαν) καθώς ο κ. Ψωμιάδης πήρε το ποσοστό των μετοχών του κ. Αλέξανδρου Ταμπουρά. Από τότε η δράση του Παύλου Ψωμιάδη απαράμιλλη. Ποτέ δεν έβαλε τέλος στους στόχους. Δεκάδες κινήσεις, εξαγορές εταιρειών, συνεργασίες, επεκτάσεις στο εξωτερικό διακρίνουν την ιστορία του. Ανάλογα με τα «ανοίγματα» και τα προβλήματα που αντιμετώπισε και κλήθηκε –και ακόμη καλείται- να λύσει. Από το 1986 εμμένει στην ανάπτυξη υπηρετώντας το διαχρονικό του όραμα και εκτάθηκε προς κάθε κατεύθυνση με την ίδρυση ανεξάρτητων εταιρειών του ευρύτερου χρηματοοικονομικού τομέα, την διεύρυνση εκτός εθνικών συνόρων με δραστηριότητες στα Βαλκάνια, την Κύπρο, τη Γερμανία την Σουηδία.

Σήμερα έχοντας μπροστά του τις πρόσφατες αποφάσεις της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης ο κ. Ψωμιάδης παραμένει νηφάλιος. Εμμένει στον δρόμο της ανάπτυξης και πιστεύει ότι η Ασπίς, ο όμιλος, οι επιχειρήσεις που δημιουργεί, τα εταιρικά σχήματα που «στήνει», και αυτά που έχει στο νου του να βάλει σε εφαρμογή θα προχωρήσουν μαζί με τους όλους του συνεργάτες στην νέα εποχή που δημιουργείται, με τις αυξημένες απαιτήσεις, με τον σκληρό ανταγωνισμό, με τις δυσκολίες της οικονομίας και με ότι συνιστά την εξέλιξη και απαιτεί αδιάκοπη εργασία, πίστη, όραμα και «βεβαιότητα στην αβεβαιότητα της ζωής».

απρίλιος 2009 9

16_IW_PROFIL_T_03_Final.indd 9

4/27/09 7:20:30 PM

Η εξάλειψη έστω και μερικώς του ανοίγματος στον κλάδο, θα εξισορροπήσει τα ασφάλιστρα με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται μικρές αποκλίσεις στα τιμολόγια

10 insurance w*rld

10_EREYNA_T_03_Final.indd 10

4/28/09 5:24:51 PM

έρευνα

∆ιστακτικές κινήσεις στα ασφάλιστρα αυτοκινήτων Στο 1 δισ. ευρώ το άνοιγµα του κλάδου

» του Πλάτωνα Τσούλου

εκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ φερέγγυων και αφερέγγυων ασφαλιστικών εταιρειών αναμένεται φέτος στον κλάδο Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης Οχημάτων, με τις φερέγγυες εταιρείες να επιδεικνύουν αυτοσυγκράτηση στην τιμολογιακή τους πολιτική και τις αφερέγγυες να υποχρεώνονται σε γενναίες αυξήσεις ασφαλίστρων προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους ελέγχους του επόπτη για την κάλυψη των αποθεμάτων τους, αλλά και τα νέα αυξημένα υποχρεωτικά όρια ασφάλισης που θα ισχύσουν από το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Όπως αναφέρουν στο Insurance World παράγοντες της ασφαλιστικής αγοράς, φέτος, όσες εταιρείες διαθέτουν υψηλά αποθέματα -ουσιαστικά υψηλότερα των προβλεπόμενων από το νόμο- θα τα χρησιμοποιήσουν ως… μαξιλάρι προκειμένου να μην υποχρεωθούν να ανατιμήσουν υπερβολικά τα ασφάλιστρά τους. Θα επιχειρήσουν δηλαδή να κρατήσουν χαμηλά τα τιμολόγιά τους, κάνοντας χρήση μέρους των αποθεμάτων τους ή αλλιώς μειώνοντας την υπεραποθεματοποίηση που παρουσιάζουν, διατηρώντας όμως τα αποθέματά τους σε επίπεδα ανώτερα αυτών που προβλέπονται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Στην αντίπερα… όχθη, οι «συνήθεις ύποπτοι» της αγο-

ράς, όσοι δηλαδή ευθύνονται να το χρόνιο πρόβλημα της υποαποθεματοποίησης, θα υποχρεωθούν σε υπέρογκες αυξήσεις, σε αυξήσεις δηλαδή με τις οποίες να μπορούν να αντέξουν τις αυξημένες υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν από τα νέα όρια ασφάλισης στον κλάδο Αυτοκινήτου, και ταυτόχρονα να είναι πάντα σε θέση να παρουσιάζουν στον Επόπτη ορθά συμπληρωμένα τα αποθέματά τους. «Η εξάλειψη έστω και μερικώς του ανοίγματος στον κλάδο, που κατά τους πιο αισιόδοξους φθάνει το 1 δισ. ευρώ και κατά τους απαισιόδοξους το ξεπερνά, θα εξισορροπήσει τα ασφάλιστρα στην αγορά Αυτοκινήτου, με αποτέλεσμα μικροί και μεγάλοι, εθνικοί και πολυεθνικοί, φερέγγυοι και αφερέγγυοι, να παρουσιάζουν στα τιμολόγιά τους μικρές αποκλίσεις» επισημαίνει στο Insurance World γνωστός παράγοντας του κλάδου, προσθέτοντας ότι, φέτος, μετά από πολλά χρόνια οι εταιρείες θα κληθούν να αναπτυχθούν με βάση τις αρχές του marketing, μακριά από αθέμιτες πρακτικές, που μέχρι και πρότινος καθιστούσαν τις εταιρείες χαμηλού κόστους… μαγνήτες για τους ασφαλισμένους. Ο ίδιος παράγοντας διατυπώνοντας προβλέψεις για το τι θα συμβεί τελικά, δήλωσε ότι έως το τέλος του 2009 ή

απρίλιος 2009 11

10_EREYNA_T_03_Final.indd 11

4/28/09 5:24:54 PM

έρευνα

έστω τους πρώτους μήνες του 2010 τα μερίδια αγοράς στον κλάδο Αυτοκινήτου θα έχουν ανατραπεί σε μεγάλο βαθμό, με ένα σημαντικό μέρος των ασφαλισμένων να αλλάζει εταιρείες δίνοντας έμφαση πλέον σε κριτήρια διαφορετικά από ότι στο παρελθόν. Με δεδομένο ότι ο παράγοντας τιμή δεν θα παίζει ιδιαίτερο ρόλο, οι ασφαλισμένοι θα ασφαλίζουν τα οχήματά τους επιλέγοντας εταιρείες που θα χαρακτηρίζονται από ισχυρή φερεγγυότητα και την παροχή υψηλού επιπέδου σέρβις, που θα ελέγχουν διευρυμένα δίκτυα πωλήσεων και που θα είναι σε θέση να καλύψουν άμεσα και αποτελεσματικά τις ευθύνες που θα απορρέουν από τα συμβόλαιά τους. Ήδη πάντως στην αγορά έχουν καταγραφεί οι πρώτες ανατιμήσεις, που για κάποιες εταιρείες δεν θα έχουν συνέχεια, ενώ για κάποιες άλλες θα συνοδευθούν και από νέο κύκλο ανατιμήσεων που θα εκτοξεύσει τα τιμολόγιά τους στα ύψη, ή, όπως επισημαίνεται, που θα τα διαμορφώσει στα επίπεδα που θα έπρεπε να βρίσκονται για τους κινδύνους που αναλαμβάνουν να καλύψουν.

Πιθανό ενδεχόμενο η πολιτική κλιμακούμενων αντασφαλίστρων για τον κλάδο Αστικής Ευθύνης Οχημάτων Το Insurance World έκανε μια πρώτη… βόλτα στην ασφαλιστική αγορά, προκειμένου να συγκεντρώσει όλες τις ανατιμήσεις που καταγράφονται μέχρι σήμερα στον κλάδο Αστικής Ευθύνης Αυτοκινήτων και να τι αποκόμισε:

ΑΤΕ Ασφαλιστική Ανακοίνωσε στο δίκτυό της αυξήσεις 6% σε μέσα επίπεδα στην Αστική Ευθύνη Οχημάτων, ορίζοντας ως ημερομηνία εφαρμογής την 1η Φεβρουαρίου 2009.

στο 8% για όλα τα οχήματα και τις κατηγορίες τους και ισχύει από 1η Φεβρουαρίου 2009.

International Life Η απόφαση της εταιρείας για τις αυξήσεις ασφαλίστρων προβλέπει την επιβάρυνση όλων των ετήσιων τιμολογίων κατά 35 ευρώ, από την 1ηΦεβρουαρίου 2009.

Ασπίς Πρόνοια Η διοίκηση της εταιρείας αποφάσισε να αυξήσει τα τιμολόγιά της κατά 8%, ορίζοντας όμως διαφορετικές ημερομηνίες εφαρμογής του νέου τιμοκαταλόγου για τα νέα συμβόλαια και για τις ανανεώσεις. Για τα μεν πρώτα η αύξηση ισχύει από την 1η Μαρτίου 2009 και για τα δε δεύτερα από 1η Απριλίου 2009.

Εθνική Ασφαλιστική Μέχρι και την έκδοση του τεύχους δεν είχε ανακοινώσει στο δίκτυό της αυξήσεις ασφαλίστρων με την κλασική έννοια του όρου. Ωστόσο, επιβαρύνει τα συμβόλαιά της κατά 0,5% για κάθε μήνα με αυξημένα όρια ασφάλισης, ενώ έλαβε την απόφαση να αναγνωρίσει έκπτωση 15% στα ασφαλιστήρια από μεταφορά.

Commercial Value Μέχρι και το Πάσχα δεν είχε αποφασίσει αυξήσεις στα ασφάλιστρά της.

Ευρώπη Προχώρησε σε αυξήσεις ασφαλίστρων κατά 5%. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κλάδος Αυτοκινήτου δεν αποτελεί προτεραιότητα για την ανάπτυξή της. Η εταιρεία δραστηριοποιείται κατά κύριο λόγο στους μεγάλους Εμπορικούς και Βιομηχανικούς κινδύνους.

Interamerican Οι αυξήσεις ασφαλίστρων κυμαίνονται στα επίπεδα του πληθωρισμού, εκτός από τις καλύψεις αυξημένου ρί-

Allianz Αποφάσισε να εφαρμόσει τα νέα – αυξημένα υποχρεωτικά όρια ασφάλισης Αστικής Ευθύνης Οχημάτων από την 1η Απριλίου 2009, δύο μήνες νωρίτερα δηλαδή από την προθεσμία του νόμου, και να προβεί σε μεσοσταμικές αυξήσεις ασφαλίστρων 4,5%, βελτιώνοντας ταυτόχρονα για πολλές περιοχές της Αττικής τα τιμολόγιά της.

Groupama Φοίνιξ Οι αυξήσεις της διαμορφώνονται στο 5%, ισχύουν για το σύνολο των οχημάτων, εκτός των μοτοποδηλάτων, όπου οι αυξήσεις ανέχονται στο 10%. Το νέο τιμολόγιο της εταιρείας ισχύει από 1η Μαρτίου 2009.

Ασφάλειες Σκούρτης Το ποσοστό αύξησης των ασφαλίστρων αποφασίσθηκε

12 insurance w*rld

10_EREYNA_T_03_Final.indd 12

4/28/09 5:24:56 PM

έρευνα

σκου. Η πιο μεγάλη επιβάρυνση δεν ξεπερνά τα 20 ευρώ το εξάμηνο και αφορά σε επιβατικά ΙΧ άνω των 10 ετών. Όλες οι αλλαγές ισχύουν για τα πρωτασφαλιστήρια από 1η Απριλίου 2009 και για τις ανανεώσεις, από τα ανανεωτήρια Απριλίου.

AIG Greece Δεν προχώρησε σε αυξήσεις ασφαλίστρων από τις αρχές του έτους.

AXA έχοντας για αρκετά χρόνια κρατήσει σταθερά τα ασφάλιστρά της, φέτος, αποφάσισε να προχωρήσει σε αυξήσεις 14% στην Αστική Ευθύνη Οχημάτων, μέρος των οποίων αποδίδονται στα νέα αυξημένα όρια υποχρεωτικής ασφάλισης που θα ισχύσουν από το β΄ εξάμηνο του έτους.

Victoria Τελευταία αύξηση τιμοκαταλόγου αποφασίσθηκε το Νοέμβριο του 2008. Η εταιρεία προγραμματίζει να επανέλθει στα τέλη Μαΐου προκειμένου να συμπεριλάβει και τις επιβαρύνσεις που θα έχει από τα νέα όρια ασφάλισης.

Activa

Ήδη αποφάσισε αύξηση 0,5% στα ασφαλιστήρια συμβόλαια για κάθε μήνα μετά την 1η Ιουνίου 2009, οπότε θα ισχύσουν τα αυξημένα κατώτατα όρια ασφάλισης. Επίσης, σε σύντομο διάστημα δρομολογείται επιπλέον αύξηση 3% σε ετήσια βάση.

οι ασφαλισμένοι θα ασφαλίζουν τα οχήματά τους επιλέγοντας εταιρείες που θα χαρακτηρίζονται από ισχυρή φερεγγυότητα και την παροχή υψηλού επιπέδου σέρβις, που θα έχουν διευρυμένα δίκτυα πωλήσεων και που θα είναι σε θέση να καλύψουν άμεσα και αποτελεσματικά τις ευθύνες που θα απορρέουν από τα συμβόλαιά τους Μένει τώρα να δούμε ποιες από τις προαναφερόμενες εταιρείες θα ανακοινώσουν και νέες ανατιμήσεις στο προσεχές διάστημα. Όπως και να έχει πάντως, εξελίξεις αναμένονται έως και το τέλος του α΄ εξαμήνου του 2009, καθότι αμέσως μετά αρχίζει η εφαρμογή των νέων ορίων ασφάλισης για τον κίνδυνο της Αστικής Ευθύνης Οχημάτων. Ωστόσο, μέχρι και την έκδοση του τεύχους, οι αντασφαλιστές από τους οποίους άπαντες ανέμεναν το στίγμα τους για να αποφασίσουν το πώς θα κινηθούν σε ότι αφορά τις αναπροσαρμογές των ασφαλίστρων, δεν είχαν δώσει

σημεία… ζωής, με αποτέλεσμα στο σύνολό τους σχεδόν οι ασφαλιστικές εταιρείες να βαδίζουν στα… τυφλά στην προσπάθειά τους να προσδιορίσουν την τιμολογιακή τους πολιτική. Μάλιστα, στέλεχος του κλάδου δήλωσε στο Insurance World ότι οι αυξητικές μεταβολές που θα υπάρξουν στα τιμολόγια των ασφαλιστικών εταιρειών δεν πρόκειται να σταματήσουν την 1η Ιουνίου 2009 οπότε θα ισχύσουν τα νέα όρια, αλλά και συνεχιστούν και το 2010, καθότι στην πορεία ο κλάδος θα διαπιστώσει την πραγματική επίδραση των νέων ορίων, μελετώντας την αντίδραση δικηγόρων και δικαστών και πολύ περισσότερο τις πρώτες δικαστικές αποφάσεις που θα βασίζονται στα νέα όρια. Όσο για τους αντασφαλιστές, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο φέτος να ακολουθήσουν την πολιτική του κλιμακούμενου αντασφαλίστρου για τον κλάδο Αστικής Ευθύνης Οχημάτων, μη έχοντας διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία ώστε να προσδιορίσουν το μέγεθος του κινδύνου που θα κληθούν να αναλάβουν. Επί της ουσίας δηλαδή θα τιμολογήσουν τον κίνδυνο απολογιστικά στο τέλος του έτους, και αφού πρώτα σταθμίσουν την εμπειρία που θα έχουν από τις καταβαλλόμενες αποζημιώσεις. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι, όσες ασφαλιστικές εταιρείες καταφέρουν να ελέγξουν το μέγεθος των ζημιών τους, θα πέσουν στο τέλος του έτους στα… μαλακά απολαμβάνοντας χαμηλά ή έστω λογικά αντασφάλιστρα, ενώ εταιρείες οι οποίες θα παρουσιάσουν υψηλό δείκτη ζημιών θα υποστούν τις… συνέπειες των αντασφαλιστών τους. Ποια θα είναι όμως τα νέα όρια ασφάλισης στον κλάδο Αστικής Ευθύνης οχημάτων, για τα οποία τόσος λόγος γί-

απρίλιος 2009 13

10_EREYNA_T_03_Final.indd 13

4/27/09 7:39:25 PM

έρευνα

νεται; Βάσει των όσων προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία, από την 1η Ιουνίου 2009 τα υποχρεωτικά όρια ασφάλισης από τα 500.000 ευρώ για τις σωματικές βλάβες και τα 100.000 ευρώ για τις υλικές ζημιές ανά ατύχημα θα αυξηθούν σε 500.000 ευρώ για τις σωματικές βλάβες ανά θύμα και 500.000 ευρώ για τις υλικές ζημιές ανά ατύχημα. Από την 1η Δεκεμβρίου του 2010 θα αυξηθούν περαιτέρω στα 750.000 ευρώ και οι δύο κατηγορίες κινδύνων, επίσης ανά θύμα η πρώτη και ανά ατύχημα η δεύτερη και από την 1η Ιουνίου 2012 θα διαμορφωθούν τελικά στο 1 εκατ. ευρώ ο κάθε κίνδυνος. Πάντως, κάποιες πρώτες εκτιμήσεις κύκλων της αγοράς αναφέρουν ότι υπό φυσιολογικές συνθήκες σε αυτή τη φάση τα ασφάλιστρα θα πρέπει να αυξηθούν κατά περίπου 10 με 15% λόγω των νέων ορίων, είτε άμεσα, με επίσημες δηλαδή αναπροσαρμογές τιμολογίων, είτε έμμεσα με μεταβολές στον τρόπο κάλυψης των ασφαλισμένων. Μάλιστα λέγεται ότι η περίοδος αυτή προσφέρεται για ανά-

λογες πρακτικές. Ήδη, κάποιες εκ των ασφαλιστικών εταιρειών τις εφαρμόζουν προκειμένου να φανούν δελεαστικές στους πελάτες τους. Μεταξύ άλλων, πράττουν τα εξής: Κρατούν χαμηλά τις αυξήσεις στις υποχρεωτικές καλύψεις (σωματικές βλάβες και υλικές ζημιές) και αυξάνουν κάποιες από τις συμπληρωματικές. Μεταβάλλουν τις καλύψεις στα πακέτα ασφάλισης, ώστε να τα καταστήσουν αποτελεσματικότερα για τον πελάτη και ταυτόχρονα ακριβότερα. Αλλάζουν τις παραμέτρους στο σύστημα υπολογισμού των ασφαλίστρων ώστε τα ασφάλιστρα να αυξάνονται όταν ο επίσημος τιμοκατάλογος διατηρείται σταθερός ή αυξάνεται οριακά. Βέβαια, υπάρχουν και εταιρείες οι οποίες σέβονται τον πελάτη τους και όπου μπορούν παρεμβαίνουν στο σύστημα προκειμένου να μειώσουν το κόστος των ασφαλίστρων. Περνούν στα συμβόλαια λάθη που δεν εντοπίζονται εύκολα από τον ασφαλισμένο με μια πρώτη «ανάγνωση» του ασφαλιστηρίου. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά.

Τι στάση κρατά η Επ.Ε.Ι.Α Το ζήτημα των ασφαλίστρων απασχολεί και την Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης. Ο Επόπτης παρακολουθεί διακριτικά τις κινήσεις των ασφαλιστικών εταιρειών, μη μπορώντας ουσιαστικά να παρέμβει καθότι η αγορά είναι ελεύθερη και η Επιτροπή Ανταγωνισμού σε κάθε περίπτωση δεν θα επέτρεπε πρακτικές αυτού του τύπου. Εξάλλου, η Επιτροπή έχει δείξει ότι δεν διστάζει να τιμωρήσει ακόμη και το δημόσιο εφόσον διαπιστώσει αντιανταγωνιστές συμπεριφορές. Έτσι λοιπόν, ο Επόπτης καταγράφει όλα όσα συμβαίνουν στην αγορά παραμένοντας σε απόσταση… ασφαλείας. Πηγές του Insurance World αναφέρουν ότι μετρά τις μεταβολές ασφαλίστρων προκειμένου να διαπιστώσει αν κάποιες εταιρείες επιμένουν στην εφαρμογή πτωχευτικών τιμολογίων. Όπως λέγεται, έχει ήδη διαμηνύσει στην αγορά ότι ο έλεγχος των τιμολογίων θα γίνεται έμμεσα, δια της τήρησης δηλαδή των αποθεμάτων. Ο Επόπτης παρεμβαίνει και θα παρεμβαίνει σε θέματα τιμών εφόσον διαπιστώνει ανοίγματα στα αποθέματα εταιρειών. Στις περιπτώσεις αυτές θα ζητά την κάλυψή τους, είτε με αυξήσεις ασφαλίστρων, είτε με αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Εξάλλου, θα πρέπει να τονιστεί ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, κ. Γ. Πέτσας, σε

ημερίδα της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος είχε επιστήσει την προσοχή των ασφαλιστών στο ζήτημα των ασφαλίστρων, δηλώνοντας, όπως ανέφεραν τότε γνωστοί ασφαλιστές, ότι τα τιμολόγια των εταιρειών θα πρέπει να διαμορφώνονται ανάλογα με τους κινδύνους που αναλαμβάνουν και τις υποχρεώσεις τους σε αποθέματα. Έκτοτε, ο Επόπτης παρακολουθεί το όλο θέμα, ενώ στην αγορά φαίνεται πως έχει υπάρξει άτυπη συμφωνία για την εγκατάλειψη των πτωχευτικών τιμολογίων, γεγονός που θα σημάνει και την αύξηση των χαμηλών ασφαλίστρων στα όρια του μέσου ασφαλίστρου για τον κλάδο Ασφάλισης Οχημάτων. Όλα φαίνεται ότι θα κριθούν το καλοκαίρι, οπότε τα νέα όρια Ασφάλισης θα έχουν τεθεί σε εφαρμογή και αντασφαλιστές και ασφαλιστές θα έχουν κάνει τις κινήσεις που θα επιβάλλει τότε ο ανταγωνισμός. Εν μέσω υψηλών θερμοκρασιών οι ασφαλιστές θα κάνουν… ταμείο, άπαντες θα ελέγχουν τους ανταγωνιστές τους και από το Σεπτέμβριο αναμένεται να ανάψουν και πάλι τα… αίματα, διότι… πώς να το κάνουμε, οι κακές συνήθειες δύσκολα αποβάλλονται. Μακάρι βέβαια να διαψευσθούμε !!!

14 insurance w*rld

10_EREYNA_T_03_Final.indd 14

4/27/09 7:39:25 PM

10_EREYNA_T_03_Final.indd 15

4/27/09 7:39:28 PM

συνέντευξη

Eric Kleinjen | Διευθύνων Σύμβουλος της AXA Ασφαλιστική | » συνέντευξη στην Ευγενία Τζώρτζη

Οι τομείς περιουσίας και ζωής είναι οι μόνες κερδοφόρες δραστηριότητες στην ελληνική αγορά

τον κλάδο ασφάλισης περιουσίας και των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, επικεντρώνει την πολιτική της η διοίκηση της AXA Ασφαλιστικής για το 2009 όπως δηλώνει ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας κ.Eric Kleijnen στο Insurance World. Αναλύοντας τον τρόπο λειτουργίας της ελληνικής

αγοράς υπογραμμίζει ότι η πολιτική του ομίλου είναι η ανάπτυξη σε κερδοφόρους τομείς. Ο κ. Kleijnen εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η

προς τη σωστή κατεύθυνση. Επισημαίνει με έμφαση ότι

AXA έχει επιλέξει να μην διεκδικήσει ισχυρή παρου-

ο ρόλος της είναι να διασφαλίσει ότι οι ασφαλιστικές

σία στον κλάδο υγείας και στον κλάδο αυτοκινήτου

εταιρείες, θα είναι σε θέση να καταβάλλουν αποζημιώ-

και επιμένει στην ορθολογική και βιώσιμη ανάπτυξη

σεις την κρίσιμη στιγμή και εξηγεί τους λόγους για τους

της αγοράς. Στην πορεία αυτή καθοριστικό ρόλο έχει

οποίους πιστεύει ότι, η χαλάρωση των εποπτικών κρι-

η εποπτική αρχή, για το έργο της οποίας ο διευθύνων

τηρίων σε ότι αφορά τα ακίνητα και την αποτίμηση των

σύμβουλος της AXA, δηλώνει πεπεισμένος πως είναι

μετοχών, δεν υπηρετούν αυτό το στόχο.

16 insurance w*rld

14_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T03_Final.indd 16

4/28/09 5:28:30 PM

iw? Κατά πόσο οι επιπτώσεις της κρίσης συνεχίστηκαν το πρώτο τρίμηνο και στο επίπεδο των εργασιών; E.K: Είναι αλήθεια ότι η ασφαλιστική βιομηχανία αντιμετωπίζει – ως επακόλουθο της κρίσης - εκτός από την υποτίμηση των μετοχών και τη μείωση των εργασιών. Οι άνθρωποι αγοράζουν λιγότερο και η ασφαλιστική δραστηριότητα ίσως όχι το ίδιο με κάποιες άλλες, θα υποφέρει αναλογικά με τη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό αποτυπώθηκε και στα παραγωγικά αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου ειδικά στον κλάδο ζωής, ο οποίος επηρεάστηκε περισσότερο. Αντίθετα στον κλάδο περιουσίας είχαμε αύξηση των εργασιών κατά 12% και σε συνδυασμό με τη βελτίωση του δείκτη ζημιών σε σχέση με το περσινό τρίμηνο, είμαστε ικανοποιημένοι. Για τον κλάδο ζωής αν και δεν μπορώ να αναφερθώ σε ακριβή στοιχεία είχαμε μείωση των εργασιών και αυτό για τρεις βασικούς λόγους. Ο βασικότερος είναι ότι αυξήθηκαν οι ακυρώσεις και εξαγορές. Αν και το φαινόμενο δεν πήρε δραματικές διαστάσεις, η αλήθεια είναι υπάρχει σαν τάση. Η ερμηνεία πίσω από αυτό δεν είναι τόσο ότι ο κόσμος δεν έχει χρήματα. Η ελληνική οικονομία υποφέρει βεβαίως, αλλά πολύ λιγότερο από άλλες. Ο πιο βασικός λόγος είναι ότι η ασφαλιστική βιομηχανία στην Ελλάδα δεν είναι τόσο εκλεπτυσμένη και ο δεύτερος είναι ότι υπάρχει πολύ παραοικονομία. Οι άνθρωποι δεν είναι ότι είναι φτωχότεροι αλλά νοιώθουν φτωχότεροι και ανησυχούν περισσότερο και έτσι οδηγούνται στο να ζητούν τα χρήματά τους πίσω. iw? Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και σε άλλες αγορές, π.χ. και στη Γαλλία και κατά πόσο αυτό, είναι παράδοξο ως αντίδραση; E.K: Στη Γαλλία τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, γιατί εκτός των φοροαπαλλαγών που έχει κάποιος για τη δαπάνη για ασφάλιστρα, το σπάσιμο του συμβολαίου νωρίτερα από τον προβλεπόμενο χρόνο, συνοδεύεται από υψηλό κόστος. Στην περίπτωση αυτή το ποσό που εισπράττεται θεωρείται εισόδημα και φορολογείται με υψηλό συντελεστή. Αυτό υπακούει σε συγκεκριμένη λογική, η οποία λέει ότι, όταν το κράτος σου αναγνωρίζει τη φοροαπαλλαγή από το εισόδημα για τα ασφάλιστρα ζωής, απαλλάσσεται εμμέσως το ίδιο από τη σχετική υποχρέωση στο μέλλον, στο βαθμό που το άτομο δεν θα βασίζεται μόνο στην κρατική συνδρομή. Αυτός είναι και ο λόγος που το κράτος δημιουργεί τις προϋποθέσεις που εμποδίζουν την έξοδο από το σύστημα, η οποία επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπως η αγορά σπιτιού. Εξαιτίας αυτής της παραμέτρου η αγορά των συντάξεων είναι σχετικά σταθερή. Αυτό που παρατηρείται σε περιόδους κρίσης είναι ότι ο πελάτης δεν τοποθετεί επιπλέον χρήματα στο συμβόλαιό του. Έτσι οι περισσότεροι μένουν στο σύστημα αλλά χωρίς πρόσθετες καταβολές. Η αλήθεια είναι ότι η αναμενόμενη αντίδραση θα έπρεπε να είναι αντίθετη, εξαιτίας και του γεγονότος ότι το κόστος εξαγοράς και οι προμήθειες στις περιπτώσεις ακύρωσης ενός συμβολαίου είναι εξαιρετικά υψηλές. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μέση διάρκεια ενός ασφαλιστηρίου συμβολαίου ζωής στην Ελλάδα είναι μεταξύ 5 και 7 χρόνων, ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η μέση διάρκεια είναι 15 έως 20 χρόνια. Εξαιτίας ακριβώς αυτής της μεγαλύτερης διάρκειας το κόστος εξαγοράς στην Ευρώπη είναι κατά πολύ μικρότερο.

απρίλιος 2009 17

14_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T03_Final.indd 17

4/28/09 5:28:31 PM

συνέντευξη

iw? Πως εξελίσσεται η συνεργασία σας με την Alpha Bank; E.K: Στη συνεργασία μας με την τράπεζα, υπάρχουν θέματα που χρήζουν βελτίωσης. Το καλό είναι ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχει υπάρξει συμφωνία για μια σειρά κρίσιμα θέματα, όπως το cross selling και αυτό που απομένει είναι ο τρόπος εφαρμογής των συμφωνηθέντων και η προσαρμογή ενός μεγάλου οργανισμού, όπως είναι η Alpha Bank. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε το χαμηλό επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των δύο εταιρειών, τόσο σε όρους στόχων όσο και σε όρους συστημάτων. Δουλεύουμε προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης κοινών συστημάτων, αλλά και της εμπέδωσης της συνεργασίας σε καθημερινή βάση, στο βαθμό που τα περιθώρια εργασιών σε τομείς, όπως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είναι μεγάλα. Οι πωλήσεις το πρώτο τρίμηνο ήταν μειωμένες, αλλά αυτό οφείλεται σε ένα βαθμό στο γεγονός ότι, πέρυσι είχαμε την πώληση προϊόντων unit linked μέσω της τράπεζας κάτι που δεν είχαμε το πρώτο τρίμηνο. Θα πρέπει όμως να επισημάνω ότι η δραστηριότητα με την τράπεζα συνεχίζει να είναι κερδοφόρα, με αποτέλεσμα παρά τη μείωση σε όρους μεγέθους εργασιών, η προστιθέμενη αξία της δουλειάς μας να είναι θετική, γεγονός που μας κάνει να μην ανησυχούμε.

Η μέση διάρκεια ενός ασφαλιστηρίου συμβολαίου ζωής στην Ελλάδα είναι μεταξύ 5 και 7 χρόνων, ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η μέση διάρκεια είναι 15 έως 20 χρόνια

iw? Εξετάζεται την προοπτική προώθησης νέων προϊόντων και σε ποιους τομείς; E.K: Προς το παρόν σχεδιάζουμε την προώθηση κλασικών προγραμμάτων με εγγυημένη απόδοση. Δεν προσανατολιζόμαστε σε επενδυτικά προγράμματα. Η εγγυημένη απόδοση του 3,35% είναι πολύ υψηλή και θα έλεγα ότι η επίτευξή της με βάση τα σημερινά δε-

δομένα είναι ένα είδος στοιχήματος. Δεν πιστεύω ότι αυτό το ύψος του επιτοκίου, μπορεί να υποστηριχθεί από τα οικονομικά δεδομένα και ειδικά σε μια περίοδο, που τα ευρωπαϊκά επιτόκια τείνουν να μηδενιστούν και το spread των ελληνικών ομολόγων διατηρείται στα σημερινά επίπεδα. Φανταστείτε το επιτόκιο της ΕΚΤ να μειωθεί στη μισή μονάδα και το ελληνικό spread στις 2,5 μονάδες, δηλαδή συνολικά στο 3%, χωρίς σε αυτό να υπολογίσεις το διοικητικό κόστος. Νομίζω ότι με αυτά τα δεδομένα το να υπόσχεσαι εγγυημένη απόδοση 3,35% είναι σχεδόν καταστροφικό. iw? Ποια είναι η θέση σας σε σχέση με τον κλάδο υγείας; E.K: Ο κλάδος υγείας είναι και ένας από τους λόγους που είχαμε μείωση της παραγωγής μας το πρώτο τρίμηνο, καθώς έχουμε αποφασίσει να κάνουμε προς το παρόν «πίσω» στο συγκεκριμένο τομέα. Αυτό γιατί έχουμε διαπιστώσει ότι αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα με αυτά στον τομέα του αυτοκινήτου και τα οποία θα πρέπει να πω ότι αντιμετωπίσαμε πολλά χρόνια, πριν σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Η ανάπτυξη του κλάδου υγείας, έγινε κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες που στερούν από τον ασφαλιστή το δικαίωμα να παραιτηθεί από το συμβόλαιο. Έτσι ο μόνος τρόπος για να διαχειριστείς αυτή τη δραστηριότητα είναι να αυξήσεις τα ασφάλιστρα. Όταν λοιπόν ο ιατρικός πληθωρισμός είναι χαμηλός, τα πράγματα είναι λίγο έως πολύ εντάξει γιατί οι αυξήσεις που πρέπει να κάνεις είναι κοντά στο 3% και όλοι το βρίσκουν αυτό φυσιολογικό. Όταν όμως ο ιατρικός πληθωρισμός αυξάνεται κάθε χρόνο ραγδαία και υποχρεωθείς να προσαρμόσεις αυτή την εξέλιξη στα ασφάλιστρα κάνοντας αυξήσεις έως και 15%, τότε θα έρθει η στιγμή που οι πελάτες σου θα διαμαρτυρηθούν για το συμβόλαιό τους. Οι αντιδράσεις προκαλούν κυβερνητικές παρεμβάσεις και τελικώς οδηγούμαστε σε περιορισμούς ως προς τη δυνατότητα της εταιρείας να αυξάνει τα ασφάλιστρα. Το παράδοξο είναι ότι αντί η παρέμβαση να εκδηλωθεί στο επίπεδο της αποτροπής των αυξήσεων του ιατρικού πληθωρισμού, εκδηλώνεται στο επίπεδο των ασφαλίστρων, με αποτέλεσμα να στραγγαλίζεται τελικώς η ασφαλιστική δραστηριότητα. Ο ασφαλιστής λοιπόν βρίσκεται αντιμέτωπος με την αδυναμία να υπαναχωρήσει από το συμβόλαιο, αλλά και με την αδυναμία του καθορίσει την τιμολογιακή πολιτική και έτσι αυτό που συμβαίνει είναι ότι, αποσύρεται σταδιακά από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Το δεύτερο βασικό θέμα στην Ελλάδα είναι ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες καλύπτουν το σύνολο της δαπάνης από το πρώτο ευρώ, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει έξω, όπου οι ασφαλιστικές εταιρείες έρχονται να καλύψουν το τμήμα της δαπάνης μετά την κοινωνική ασφάλιση. Αυτό που πρέπει να παραδεχθούμε είναι ότι στην

18 insurance w*rld

14_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T03_Final.indd 18

4/28/09 5:28:31 PM

Eric Kleijnen

Ελλάδα ο ιατρικός τομέας είναι μια βιομηχανία και οι υπηρεσίες που πληρώνει ο Έλληνας προς το γιατρό είναι τουλάχιστον διπλάσιες σε σχέση με αυτά που πληρώνει ο ευρωπαίος, ενώ αυτά που πληρώνει στο νοσοκομείο είναι ακόμα και δεκαπλάσια. Το πρόβλημα δεν μπορεί λοιπόν να επιλυθεί χωρίς τη συνεργασία με τις δημόσιες αρχές, έτσι ώστε να υπάρξει έλεγχος του κόστους. iw? Αυτό σημαίνει ότι αποσύρεστε από τον κλάδο; E.K: Αυτό που κάνουμε είναι να επικεντρωθούμε στον τομέα της περιουσίας και στον τομέα της ζωής, οι οποίες ουσιαστικά είναι οι μόνες κερδοφόρες δραστηριότητες στην ελληνική αγορά. Δεν παραιτούμαστε από τους άλλους τομείς, αλλά δεν επιταχύνουμε κιόλας γιατί οι συνθήκες στην αγορά δεν είναι καλές. Βεβαίως όλα αυτά θα αλλάξουν ενόψει των κανόνων του Solvency και για αυτό η εποπτική αρχή θα πρέπει να επιβάλλει την εφαρμογή των κανόνων. Αυτό που κάνουμε εμείς είναι να περιμένουμε να αλλάξουν οι συνθήκες, κάτι που συμβεί νομοτελειακά και όχι γιατί υπάρχουν συγκεκριμένες προθεσμίες ή χρονοδιαγράμματα. Προς το παρόν επικεντρωνόμαστε στην προσπάθεια ριζικής ανανέωσης της εταιρείας σε επίπεδο τεχνολογικών συστημάτων και διαδικασιών, κάτι που θα απαιτήσει 2 έως 2,5 χρόνια και θα μας δώσει τη δυνατότητα να λειτουργήσουμε με τον τρόπο που λειτουργεί ο όμιλος της AXA και στις άλλες χώρες. Πρόκειται για το ίδιο μηχανογραφικό σύστημα, με βάση τα εργαλεία, τις διαδικασίες, την αρχιτεκτονική, αλλά και τα προϊόντα κάτι που είναι πολύ βασικό στον έλεγχο του κόστους επένδυσης. Επίσης δίνει τη δυνατότητα ιδιαίτερα για τις μικρές θυγατρικές μας να ωφεληθούν από τις εξελίξεις στις μεγαλύτερες χώρες. Εάν δεν έχεις την ίδια αρχιτεκτονική, τα ίδια συστήματα δεν μπορείς να αξιοποιήσεις την εμπειρία και υποχρεώνεσαι να ξανακάνεις όλη τη δουλειά από την αρχή. Όταν έχεις το ίδιο IT περιβάλλον μπορείς να πάρεις τα δεδομένα και να το εισάγεις στο σύστημά σου, εξοικονομώντας χρόνο και προσπάθεια. iw? Τι σημαίνει αυτό για τον καταναλωτή; E.K: Σημαίνει κατ’ αρχήν ότι μπορείς να εισάγεις προϊόντα που υπάρχουν σε άλλες χώρες κάτι που μεταφράζεται σε πιο αναβαθμισμένες υπηρεσίες. Αξιοποιώντας τα ίδια εργαλεία έχεις τη δυνατότητα να εφαρμόσεις μοντέλα τιμολόγησης, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για να έχεις αξιόπιστη τιμολόγηση σε βάθος χρόνου. Μας επιτρέπει επίσης να έχουμε ευελιξία γιατί σε τελική ανάλυση η ασφάλιση, είναι υπόθεση επικοινωνίας. Αυτό που στην πραγματικότητα κάνουμε είναι να επικοινωνούμε με τους ανθρώπους, αλλά εάν δείτε το επίπεδο επικοινωνίας δεν είναι πάντα το καλύτερο. Για να το αλλάξεις λοιπόν αυτό θα πρέπει να έχεις εκτός από τα τυπικά χαρακτηριστικά, πολύ περισσότερη ευελιξία από ότι τα συστήματα σου

Ο ιατρικός τομέας είναι μια βιομηχανία και οι υπηρεσίες που πληρώνει ο Έλληνας προς το γιατρό είναι τουλάχιστον διπλάσιες σε σχέση με αυτά που πληρώνει ο ευρωπαίος επιτρέπουν. Η επικοινωνία αποκτά νόημα, μόνο στην περίπτωση που έχεις ευελιξία ώστε να δώσεις προστιθέμενη αξία στις ανάγκες του πελάτη σου, παρέχοντας εξατομικευμένες υπηρεσίες. Η ευελιξία προϋποθέτει να αντλείς επαρκή και αξιόπιστα στοιχεία από τα συστήματά σου, έτσι ώστε να μπορείς να επιτύχεις προσωπική εξυπηρέτηση, κάτι που είναι εξαιρετικά φτωχό στην Ελλάδα. Τα συστήματα σου δίνουν επίσης τη δυνατότητα να μπορείς να προσφέρεις πιο ευέλικτες λύσεις. Όταν έχεις απαιτήσεις μπορείς να απαντήσεις ναι ή όχι, δεν υπάρχει κάτι ενδιάμεσο παρά γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις οι ανάγκες είναι ενδιάμεσες. Η δουλειά του ασφαλιστή δεν είναι να λέει ναι ή όχι, αλλά να βρει τη λύση και να απαντήσει σε αυτή την ανάγκη, κάτι για το οποίο απαιτεί ευέλικτα συστήματα και πρόσβαση σε στοιχεία και δεδομένα, που σου επιτρέπουν να αναπτύξεις προτάσεις και λύσεις. iw? - Είναι τόσο χρονοβόρα αυτή η δουλειά, ώστε να απαιτεί δύο χρόνια και που εντοπίζεται τις βασικές διαφορές στον τρόπο λειτουργίας της ελληνικής και της γαλλικής αγοράς; E.K: Πράγματι γιατί τα συστήματα δεν είναι τελικά ένα κουτί που το εγκαθιστάς και δουλεύει. Πρέπει να τα προσαρμόσεις με βάση το υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο και να δεις ουσιαστικά ποια είναι τα κενά που υπάρχουν σε σχέση με το υφιστάμενο και το μελλοντικό σύστημα. Με βάση τις διαφορές που θα εντοπίσεις θα πρέπει να πάρεις και συγκεκριμένα μέτρα σε ότι αφορά τα προϊόντα, τις διαδικασίες και πάνω από όλα τα δεδομένα σου, κάτι που απαιτεί πολύ δουλειά. Θα μπορούσα να πω ότι πηγαίνουμε ουσιαστικά από την εποχή του Zastava στην εποχή της Ferrari και τα δεδομένα είναι το καύσιμο. Πρέπει επίσης να επισημάνω ότι όσο πηγαίνεις σε πιο αναβαθμισμένα συστήματα, τόσο πιο πολλά στοιχεία χρειάζεσαι, και τα δεδομένα που διαθέτουμε στην Ελ-

απρίλιος 2009 19

14_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T03_Final.indd 19

4/28/09 5:28:31 PM

συνέντευξη

λάδα δεν είναι προς το παρόν σύμφωνα με τις ανάγκες μας και θα πρέπει να τα εμπλουτίσουμε. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον τομέα του αυτοκινήτου. Τα συστήματα που υπάρχουν στην Ελλάδα, αξιοποιούν παραδείγματος χάριν πέντε παραμέτρους, όπως το φύλλο, την ηλικία, το επάγγελμα ή τον τόπο διαμονής. Εάν τα συγκρίνεις με τα αντίστοιχα μοντέλα τιμολόγησης στη Γαλλία ή το Βέλγιο, θα διαπιστώσουμε ότι χρησιμοποιούν κατ΄ ελάχιστο 15 παραμέτρους. Για να έχεις λοιπόν καλύτερα προϊόντα, απαιτούνται καλύτερα συστήματα τιμολόγηση και καλύτερη βάση δεδομένων, κάτι που είναι αλήθεια ότι δεν αρέσει πάντα στους διανομείς και είναι επίσης κάτι που θα πρέπει να αλλάξουμε.

Επικεντρωνόμαστε στην προσπάθεια ριζικής ανανέωσης της εταιρείας σε επίπεδο τεχνολογικών συστημάτων και διαδικασιών, κάτι που θα απαιτήσει 2 έως 2,5 χρόνια iw? Έχετε χαρακτηρίσει την ελληνική αγορά αυτοκινήτου ως soft market. Τι σημαίνει αυτό για τη δουλειά σας; E.K: Η αιτία που η ελληνική αγορά είναι ήπια (soft), έχει κυρίως να κάνει με την εποπτεία. Ο όμιλος της AXA έχει παρουσία αν όχι σε όλες τις αγορές, αλλά στις σημαντικότερες και αντιμετωπίζει τεράστιο ανταγωνισμό. Είναι αλήθεια ότι μερικές φορές οι αγορές λειτουργούν με τα χαρακτηριστικά μιας soft market, ανάλογα με τη φάση του κύκλου που βρίσκονται και ακόμη και τότε μπορείς όταν είσαι πραγματικά καλός σε όρους τιμολόγησης, προϊόντων, συστημάτων, διαδικασιών κλπ, να εισπράξεις τη διαφορά. Το ερώτημα είναι που σταματά η ήπια αγορά και πλέον μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι, η ελληνική εκδοχή της soft αγοράς, είναι ουσιαστικά μια αγορά, που σε όρους τιμολόγησης δεν καλύπτει το κόστος της. Το κόστος των αποζημιώσεων, το κόστος πρόσκτησης και το διαχειριστικό κόστος. Αυτό είναι σαφές ότι πρέπει να σταματήσει. Μόνο σε αυτή την περίπτωση μπορείς να έχεις μια αγορά που έχει νόημα και που μπορεί να είναι ανταγωνιστική. Αν έχεις εργαλεία, προϊόντα, παραγωγικότητα, αποτελεσματικότητα και να μπορείς σε τελική ανάλυση να κάνεις τη δουλειά σου, κάτι που δεν νομίζω ότι μπορείς να κάνεις εδώ.

iw? Αυτός είναι και ο λόγος της μικρής παρουσίας που έχετε στον κλάδο του αυτοκινήτου; E.K: Πράγματι έχουμε ασφαλισμένα μόλις 25.000 αυτοκίνητα περίπου και η αλήθεια είναι ότι προς το παρόν το ενδιαφέρον μας δεν στρέφεται σε αυτό τον τομέα. Αυτό όμως είναι κάτι που θα αλλάξει πιστεύω ενόψει και των εξελίξεων στο επίπεδο του Solvency. Η δυναμική της ελληνικής αγοράς είναι το retail τμήμα της, γιατί χαρακτηρίζεται από μικρότερους κύκλους σε σχέση με το βιομηχανικό και υπό αυτή την έννοια είναι και πιο σταθερή αγορά. Κατανέμοντας ένα μεγάλο μέρος του χαρτοφυλακίου σου στο λιανικό τμήμα, μπορείς να διαχειρίζεσαι καλύτερα τους κύκλους στο βιομηχανικό κομμάτι και αυτός είναι και ο λόγος που ο όμιλος της AXA, δραστηριοποιείται με μεγαλύτερη έμφαση στο τμήμα λιανικής, που σε γενικές αντιπροσωπεύει το 65% έως 75% των εργασιών του έναντι 25% - 35% που είναι το ποσοστό των βιομηχανικών εργασιών. Στην Ελλάδα τα ποσοστά αυτά είναι αντίστροφα και δεν σας κρύβω ότι αυτό ήταν κάτι που μας εντυπωσίασε από την πρώτη στιγμή που ήρθαμε εδώ. Στόχος μας είναι να αναπτύξουμε την παρουσία μας σε αυτό τον τομέα, τόσο σε ότι αφορά τον κλάδο ζωής όσο και σε ότι αφορά τον κλάδο περιουσίας. Η αλήθεια είναι επίσης ότι εδώ στην Ελλάδα, υπάρχει μια παρεξήγηση σε ότι αφορά τον τομέα της ζωής, που σε μεγάλο βαθμό συγχέεται με τον τομέα της υγείας. Όταν εμείς αναφερόμαστε στον κλάδο ζωής μιλάμε αποκλειστικά για μακροχρόνια συμβόλαια, κεφαλαιοποίηση και συντάξεις, ότι δηλαδή έχει να κάνει με πίνακες θνησιμότητας, μακροβιότητα κλπ. Αυτό γιατί ο κλάδος υγείας σε τεχνικούς όρους, δεν έχει σε τίποτε να κάνει με τη ζωή και προσιδιάζει ουσιαστικά στον κλάδο αυτοκινήτου. Αυτός είναι και ο λόγος, που σε άλλες χώρες, κατατάσσουμε την υγεία στον κλάδο περιουσίας. Στην υγεία έχεις ασφάλιστρα και απαιτήσεις, όπως ακριβώς συμβαίνει στον κλάδο αυτοκινήτου και στον κλάδο περιουσίας. Στην Ελλάδα είναι επίσης αλήθεια ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο και αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό, που μας κάνει να διαφοροποιούμαστε. iw? Το τελευταίο διάστημα εντείνεται η συζήτηση για τις επιπτώσεις της κρίσης και τον τρόπο αποτίμησης των τίτλων. Εκτός από το νέο τρόπο υπολογισμού των τεχνικών αποθεμάτων προς το αυστηρότερο, πρόσφατα είχαμε και μια τροπολογία που δίνει τη δυνατότητα στην ΕΠΕΙΑ να χαλαρώσει τα κριτήρια για τον τρόπο υπολογισμού τους. Υπάρχει αντίστοιχη συζήτηση στη Γαλλία και πως αντιμετωπίζεται εσείς αυτό το θέμα; E.K: Στην πραγματικότητα όχι με αυτή τη διάσταση που υπάρχει εδώ γιατί ξεκινήσαμε από ένα πολύ καλύτερο σημείο σε ότι αφορά όρους κεφαλαιακής επάρκειας. Με βάση τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, οι δείκτες κεφαλαι-

20 insurance w*rld

14_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T03_Final.indd 20

4/28/09 5:28:32 PM

Eric Kleijnen

ακής επάρκειας είναι πράγματι χαμηλότεροι φέτος, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι ανώτεροι του 100% και υπερκαλύπτουν το περιθώριο φερεγγυότητας. Αυτό που πρέπει πάντα να έχουμε στο νου μας είναι ότι, όταν ο κόσμος αγοράζει ασφάλιση, αγοράζει ουσιαστικά τη σιγουριά του ότι, την ημέρα που θα συνταξιοδοτηθεί ή την ημέρα που θα του συμβεί ένα ατύχημα, η εταιρεία θα είναι σε θέση να πληρώσει. Ενισχύοντας άρα την κεφαλαιακή επάρκεια είναι κρίσιμο θέμα και με αυτή την έννοια η ρύθμιση επί τω αυστηρότερο έχει νόημα. Είναι σημαντικό όλη αυτή η πληροφόρηση που θα μεταφερθεί στην εποπτική αρχή να της δώσει τη δυνατότητα να καταλάβει πως ακριβώς οι ασφαλιστικές εταιρείες χειρίζονται τις προβλέψεις τους. Εάν λοιπόν μέχρι τώρα η εποπτεία ήταν τυφλή, η παροχή όλης αυτής της πληροφόρησης θα πρέπει να της ανοίξει τα μάτια και να πάρει τα αναγκαία μέτρα σε ότι αφορά τα θέματα της υποαποθεματοποίησης, της υποτιμολόγησης και του αθέμιτου ανταγωνισμού. Ίσως αυτή να είναι και η απάντηση στην κριτική που διατυπώνεται για το κατά πόσο οι γαλλικοί όμιλοι, έχουν εισάγει καινοτομίες στην ελληνική αγορά. Δεν μπορείς να αναπτυχθείς εάν δεν υπάρχουν υγιείς συνθήκες στην αγορά και υπό αυτή την έννοια δεν έχουμε παρά να συγχαρούμε την εποπτική αρχή, που κινείται προς την κατεύθυνση της επιβολής των ευρωπαϊκών κανόνων για τα τεχνικά αποθέματα. iw? Κατά πόσο η προσπάθεια αυτή δεν αποτελεί αντίφαση όταν συνοδεύεται και με κριτήρια χαλάρωσης; E.K: Πρέπει να παραδεχθούμε ότι, σε ότι αφορά το θέμα του υπολογισμού των κεφαλαιακών απαιτήσεων εγείρονται θέματα για την αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων, όπως τα ομόλογα. Σε περιβάλλον ΔΛΠ, μπορείς να αποτιμάς π.χ. τα κρατικά ομόλογα, για τα οποία έχεις τη βεβαιότητα ότι τα κράτη

που τα εξέδωσαν δεν θα πτωχεύσουν, στην τιμή που θα έχουν κατά τη λήξη τους. Πρόκειται για μια δυνατότητα για την οποία δεν έχω αντίρρηση, φτάνει να πληρείται η εξής βασική προϋπόθεση ότι, κατά το χρόνο ωρίμανσης, η εταιρεία θα συνεχίσει να είναι εκεί και φυσικά ότι μιλάμε πάντα για κρατικά ομόλογα ευρωπαϊκών χωρών και όχι για ομόλογα χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης ή εταιρικά ομόλογα. Ένα δεύτερο βασικό θέμα που η εποπτεία θα πρέπει να εξασφαλίζει είναι ότι, η επιχείρηση πρέπει να έχει θετικές ταμειακές ροές. Στην περίπτωση που το κρίσιμο αυτό μέγεθος είναι αρνητικό, αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι η επιχείρηση θα πρέπει να πληρώνει περισσότερα από αυτά που εισπράττει και ο μόνος τρόπος για να καλύψει το κενό είναι να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία, προσφεύγοντας δηλαδή ξανά στην αγορά. Ο λόγος άλλωστε για τον οποίο θέλεις να αποφύγεις να ρευστοποιήσεις ομόλογα πριν τη λήψη τους, είναι ακριβώς το να αποφύγεις να απευθυνθείς στην αγορά σε μια στιγμή που οι τρέχουσες τιμές μπορεί να υπολείπονται των πραγματικών. Με αυτή την έννοια θα πρέπει στο επίκεντρο της προσπάθειας να είναι το να έχεις θετικές ταμειακές ροές. Η τρίτη προϋπόθεση είναι οι υποχρεώσεις σου να έχουν

Η αιτία που η ελληνική αγορά ασφάλισης αυτοκινήτου είναι ήπια (soft), έχει κυρίως να κάνει με την εποπτεία μια ικανοποιητική διάρκεια, έτσι ώστε όλη αυτή η συζήτηση της διακράτησης των ομολόγων μέχρι τη λήξη, να έχει νόημα. Ανέφερα προηγουμένως ως παράδειγμα τη Γαλλία, στην οποία η διάρκεια των συμβολαίων ζωής κυμαίνεται κατά μέσο όρο μεταξύ 15ετίας και 20ετίας, οπότε σε αυτή την περίπτωση μπορείς να θεωρήσεις ότι, είσαι σε θέση να διακρατήσεις το ομολογιακό σου χαρτοφυλάκιο. Είναι προφανές ότι αυτή η συζήτηση δεν μπορεί να γίνει για εταιρείες που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στον κλάδο του αυτοκινήτου, οι απαιτήσεις του οποίου, είναι βραχυπρόθεσμης διάρκειας. Μπορεί βεβαίως η σύνθεση του χαρτοφυλακίου σου να είναι τέτοια που σου επιτρέπει μια έστω μεσομακροπρόθεσμη πρόβλεψη, αλλά σε καμιά περίπτωση, όλα αυτά που συζητάμε δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται απο-

απρίλιος 2009 21

14_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T03_Final.indd 21

4/28/09 5:28:35 PM

συνέντευξη

κλειστικά σε έναν τομέα. Πρέπει όμως να σημειώσω ότι αν οι εταιρείες ζητήσουν από την ΕΠΕΙΑ την αποτίμηση των στοιχείων του ενεργητικού σε τιμές λήξης, θα πρέπει παράλληλα να υποχρεωθούν στην κατάταξη των στοιχείων αυτών με βάση τα ΔΛΠ κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδεχθούν ότι δεν θα είναι σε θέση να ρευστοποιήσουν αυτά τα στοιχεία στην περίπτωση θετικής πορείας των αγορών.

Αναμένεται σημαντική πτώση στις τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα, καθώς οι τιμές είναι εκτός πραγματικότητας iw? Η προοπτική διακράτησης των ομολόγων μέχρι τη λήψη τους, δεν συνιστά όμως μια τελείως διαφορετική προσέγγιση στην ίδια τη φύση της ασφαλιστικής δραστηριότητας, που είναι ουσιαστικά η διαχείριση των επενδύσεων; E.K: Κατά ένα μέρος είναι αλήθεια αυτό. Εάν π.χ. δεις τον κλάδο περιουσίας, είναι σαφές ότι πρόκειται για δραστηριότητα βραχυπρόθεσμης προοπτικής. Εάν υποθέταμε ότι όλες οι απαιτήσεις θα έπρεπε να είχαν πληρωθεί εντός μιας χρονιάς, δεν θα υπήρχε λόγος για να κάνεις προβλέψεις. Ο λόγος για τον οποίο όμως υποχρεώνεσαι να κάνεις προβλέψεις είναι στην ουσία γιατί υπάρχουν τελικώς απαιτήσεις ακόμη και σε αυτό τον κλάδο, που είναι μπορεί να διαρκέσουν ακόμη και 10 χρόνια. Ουσιαστικά όμως όλη αυτή η συζήτηση για τις επενδύσεις αφορά κατά κύριο λόγο τον κλάδο ζωής. Εν κατακλείδι θέλω να πιστεύω ότι οι εταιρείες δεν θα επιλέξουν να «μπλοκάρουν» όλο το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων τους μέχρι τη λήξη. Εάν έχεις μια κανονική δραστηριότητα, με ικανοποιητικά αποτελέσματα, αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να δεσμεύσεις ένα μέρος του χαρτοφυλακίου σου. Εάν αντίθετα επιλέξεις τη συνολική δέσμευση, αυτό μάλλον είναι μια ένδειξη που πρέπει να προκαλέσει την παρέμβαση της ΕΠΕΙΑ, ζητώντας από τη συγκεκριμένη επιχείρηση να αυξήσει τα κεφάλαιά της. iw? Ένα αίτημα μερίδας εταιρειών του κλάδου είναι η αποτίμηση των ακινήτων σε ότι αφορά τον συνυπολογισμό τους στα τεχνικά αποθέματα. Προτείνεται

η αύξηση του ποσοστού που λαμβάνεται υπόψη πάνω από την αντικειμενική αξία, από το σημερινό 30%, στο 40% ή ακόμα και στο 60%. Σας βρίσκει σύμφωνο αυτή η πρακτική; E.K: Απολύτως όχι. Αν το ποσοστό που έχεις τοποθετήσει σε ακίνητα είναι σχετικά χαμηλό, δεν φαίνεται να δημιουργείται πρόβλημα. Εάν όμως είναι υψηλό, τότε μπορεί να υπάρξει πρόβλημα, γιατί οι τιμές των ακινήτων είναι πολύ ευμετάβλητες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι τιμές των ακινήτων στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία που έχασαν μέσα σε δύο χρόνια το 50% της αξίας τους. Προσωπικά έχω την αίσθηση ότι θα ζήσουμε κάτι ανάλογο και στην Ελλάδα, στην οποία οι τιμές των ακινήτων είναι εκτός πραγματικότητας. Αν η παγκόσμια οικονομία ταρακουνηθεί περισσότερο, η τοπική αγορά δεν είναι σε θέση να αντέξει μια μεγάλη μεταβλητότητα στις τιμές των ακινήτων και για αυτό το λόγο η ασφαλιστική βιομηχανία, θα πρέπει να στηρίζεται σε παράγοντες λιγότερο ευμετάβλητους. Ένας δεύτερος βασικός λόγος που δεν θα πρέπει να εξαρτάσαι από τα ακίνητα, είναι το γεγονός ότι, το real estate είναι ουσιαστικά οι τιμές των εμπορικών ακινήτων, το επίπεδο των οποίων εξαρτάται από το επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας. Καταλήγουμε λοιπόν στο ότι, τα πράγματα σε ότι αφορά τα ομόλογα είναι αρκετά σαφή και γι’ αυτό η πρόταση για αλλαγή του τρόπου αποτίμησης με βρίσκει σύμφωνο. Αντίθετα τα πράγματα σε ότι αφορά τις τιμές των ακινήτων κάθε άλλο παρά σαφή είναι, οπότε οποιαδήποτε αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού τους για τα τεχνικά αποθέματα, με βρίσκει αντίθετο. iw? Ποια είναι η γνώμη σας για τις μετοχές; E.K: Σε αυτό δεν μπορεί να γίνει πραγματικά καμιά κουβέντα. Οι τιμές των μετοχών αποτιμώνται σε τιμές αγοράς και εκεί τελειώνει και το θέμα. iw? Πως αντιμετωπίζετε την προοπτική των εξαγορών στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία; E.K: Οι εξαγορές στο παρελθόν χρηματοδοτούνταν από την υπερεπάρκεια κεφαλαίων, τα οποία πλέον έχουν μειωθεί ακριβώς εξαιτίας της κρίσης, η οποία εν τέλει περιορίζει τα περιθώρια για ανάληψη επιπλέον κινδύνων. Η αλήθεια είναι ότι οι τιμές έχουν πέσει πολύ χαμηλά, αλλά αυτό που ισχύει είναι ότι, δεν υπάρχει ούτε προσφορά ούτε ζήτηση υποψήφιων πωλητών. Το παράδειγμα της AIG είναι πολύ χαρακτηριστική περίπτωση κεφαλαιακής ενίσχυσης από το κράτος, το οποίο όταν υποχρεώθηκε να αποφασίσει να πουλήσει στοιχεία του ενεργητικού, συνειδητοποίησε ότι αυτά που είχε να λαμβάνειν ήταν εξαιρετικά λίγα. Είμαστε λοιπόν μπροστά στο φαινόμενο της διστακτικότητας των πωλητών από τη μία και της απροθυμίας των υποψήφιων πωλητών λόγω των περιορισμένων κεφαλαίων που διαθέτουν. Έτσι η διαδικασία είναι προς το παρόν μπλοκαρισμένη και οτιδήποτε μπορεί να εξεταστεί, θα είναι μόνον κατά περίπτωση.

22 insurance w*rld

14_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T03_Final.indd 22

4/28/09 5:28:35 PM

14_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T03_Final.indd 23

4/27/09 7:37:54 PM

αφιέρωμα

Για το 2009, προβλέπεται μεταβολή στην παραγωγή καθώς η αγοραστική κίνηση για νέα σκάφη έχει καθηλωθεί σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα.

24 insurance w*rld

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 24

4/28/09 5:32:22 PM

ναυτασφάλιση

Το χαμένο (;) στοίχημα της ελληνικής ναυτασφαλιστικής αγοράς Τα ασφάλιστρα που πληρώνουν οι ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων ανέρχονται στα 5 δισ. δολάρια, εκ των οποίων ελάχιστα από τα κεφάλαια αυτά έρχονται στην Ελλάδα

» του Νίκου Σακελλαρίου

μεγάλη χαμένη ευκαιρία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς μπορεί να θεωρεί η χαμηλή παρουσία των ναυτασφαλίσεων και των ασφαλίσεων μικρότερων στην Ελλάδα. Το γεγονός ότι η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα κατέχει την 1η θέση παγκοσμίως σε αριθμό σκαφών και ότι τα ασφάλιστρα που πληρώθηκαν το 2007 ανήλθαν σε περίπου 5 δισ. δολάρια δείχνει ότι η αγορά αυτή μπορεί να γίνει η πλέον προσοδοφόρα για τον ασφαλιστικό κλάδο, αρκεί βέβαια να ασχοληθεί σοβαρά κανείς μαζί τους.

Σε ότι αφορά τις ασφαλίσεις μικρών σκαφών αυτές κυμαίνονται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα καθώς οι αριθμοί των σκαφών άνω των 6 μέτρων είναι χαμηλοί στην Ελλάδα Συνεπώς τα ασφάλιστρα που πληρώνονται αποτελούν ένα ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό ως προς την συνολική εγχώρια ασφαλιστική παραγωγή. Επιπλέον η ασφάλιση μικρών σκαφών εξαρτάται ιδιαίτερα από την συγκυρία. Σε δύσκολες οικονομικές συγκυρίες όπως είναι αυτές που διανύουμε πολλά μικρά κότερα και γιώτ, δένονται στις μαρίνες και οι ιδιοκτήτες τους αποφεύγουν να πληρώσουν ασφάλιστρα. Επίσης είναι γνωστό ότι οι ιδιοκτήτες των γιώτ είτε συμφωνούν να πληρώσουν «πακέτο» τα ασφάλιστρα των σκαφών τους μαζί με τις επιχειρηματικές τους ασφαλίσεις στις εγχώριες εταιρείες είτε στρέφονται απευθείας στο εξωτερικό.

Ο διευθύνων σύμβουλος της μεσιτικής BRITANNIA, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου που εξειδικεύεται στις ναυτασφαλίσεις και στις ασφαλίσεις σκαφών, κ. Θεοφάνης Παπανικήτας μας είπε χαρακτηριστικά: «Η ελληνική ναυτιλία είναι μία από τις ισχυρότερες βιομηχανίες της χώρας μας. Συνεισφέρει με πάνω από 10% στο ΑΕΠ και τα ασφάλιστρα που πληρώνουν οι ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων ανέρχονται στα 5 δισ. δολάρια. Δυστυχώς ελάχιστα από τα κεφάλαια αυτά έρχονται στην Ελλάδα. Το 80% περίπου κατευθύνεται προς την Αγγλία (Lloyd’s και αλλού) και τα υπόλοιπα σε Γαλλία, Ιταλία και ΗΠΑ. Πρόκειται ίσως για τη μεγαλύτερη χαμένη ευκαιρία για την ελληνική ασφαλιστική αγορά και δυστυχώς δεν έχει γίνει τίποτε ούτε από την πλευρά του κράτους παρά τις προεκλογικές διακηρύξεις από τα περισσότερα κόμματα. Αν είχε φτιαχτεί μία μεγάλη εταιρεία με κρατική εγγύηση, τα οφέλη από τα εισπραχθέντα ασφάλιστρα θα ήταν τεράστια. Χρειάζεται ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο κλάδος απ’ όλες τις πλευρές. Πρέπει να γίνουν μεταγραφές εμπείρων στελεχών από το εξωτερικό οι οποίοι θα φέρουν τεχνογνωσία και χαρτοφυλάκια μαζί τους. Επίσης θα πρέπει να μπει σε πειθαρχία το marine underwriting προκειμένου ο κλάδος να γίνει ακόμη πιο φερέγγυος και να τραβήξει εφοπλιστικά κεφάλαια. Για δημιουργηθεί μία ακμάζουσα αγορά χρειάζεται σωστό στήσιμο και να ενδιαφερθούν και άλλοι πολλοί εξειδικευμένοι brokers του χώρου. Θεωρώ ότι πρέπει οπωσδήποτε να δοθεί σημασία στο να φτιαχτεί ισχυρή ελληνική ναυτασφαλιστική αγορά η οποία θα προσελκύσει μέρος απ’ τα ασφάλιστρα που πληρώνουν οι ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων.»

απρίλιος 2009 25

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 25

4/28/09 5:32:27 PM

αφιέρωμα

Καχεκτική και αδύναμη η ελληνική ασφαλιστική αγορά στα σκάφη Αν για την ποντοπόρο ναυτιλία θεωρείται ότι η μεγάλη ευκαιρία έχει χαθεί στις εγχώριες ασφαλίσεις αστικής ευθύνης σκαφών, η κατάσταση είναι υποτονική.

Τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει είναι η έλλειψη ουσιαστικής τεχνογνωσίας και ενδιαφέροντος από τις εγχώριες ασφαλιστικές εταιρείες που θεωρούν την συγκεκριμένη αγορά ως υποδεέστερη σε σχέση με την αγορά του αυτοκινήτου ή την αγορά προϊόντων ζωής Ταυτόχρονα υπάρχουν προβλήματα έλλειψη έμπειρων στελεχών που θα προσεγγίσουν τους πλοιοκτήτες. Το πρό-

βλημα είναι καθαρά οικονομικό, αφού τα έμπειρα στελέχη συνεργάζονται με μεγάλους ξένους οίκους και έχουν δεκαπλάσιες απολαβές σε σχέση μ’ αυτές που τους προσφέρουν οι ελληνικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις.

Η εικόνα της αγοράς στον κλάδο Αστικής Ευθύνης Σκαφών Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του 2008 της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών για την αγορά αστικής ευθύνης σκαφών, την πρώτη θέση σε παραγωγή ασφαλίστρων έχει η Αγροτική Ασφαλιστική με 1,5 εκατ. ευρώ περίπου, ακολουθεί η Αιγαίον Ασφαλιστική με παραγωγή 1,420 εκατ. ευρώ, η Εθνική Ασφαλιστική με 713 χιλ. ευρώ , η Commercial Value με 507 χιλ. ευρώ , η Ιντεραμερικαν με 451 εκατ. ευρώ , η Groupama με 287 χιλ. ευρώ και η Generali με 283 χιλ. ευρώ. Για το 2009, οι προβλέψεις είναι ότι θα υπάρξουν μεταβολές στην παραγωγή καθώς η αγοραστική κίνηση για νέα σκάφη έχει καθηλωθεί σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Επίσης όπως προαναφέραμε πολλοί από τους ιδιοκτήτες σκαφών στρέφονται προς μεγάλους ξένους οίκους.

Ασφάλιση σκαφών αναψυχής Στατιστικά στοιχεία έτους 2007 Η Επιτροπή Μεταφορών & Σκαφών της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος στα πλαίσια της διαρκούς προσπάθειάς της για συνεχή παροχή πληροφοριών, ολοκλήρωσε για δέκατη τρίτη συνεχή χρονιά τη συλλογή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων, που αφορούν την ασφάλιση των σκαφών αναψυχής, µε αποτέλεσµα να παρουσιάσει, στην παρούσα αναφορά, τα µεγέθη του Κλάδου. Αξίζει να τονισθεί ότι για το 2008 η Επιτροπή Μεταφορών και Αστικής Ευθύνης Σκαφών επεξεργάστηκε τα στοιχεία του 2007 που παραθέτουμε παρακάτω. Αυτό ανέφερε στην έκθεση της Επιτροπής ο πρόεδρός της κ. Δούκας Παλαιολόγος στην παρουσίασή του τον Φεβρουάριο 2009. Πιο συγκεκριµένα, µε ερωτηµατολόγιο που εστάλη σε όλες τις Εταιρίες-Μέλη της Ενώσεως, ζητήθηκαν στοιχεία του κλάδου σκαφών και αφορούσαν : > τ α εκδοθέντα συµβόλαια έτους 2007 για κάθε µία από τις τρεις κατηγορίες σκαφών αναψυχής ξεχωριστά (Προσωπική Αναψυχή - Ενοικίαση µε πλήρωµα - Ενοικίαση χωρίς πλήρωµα), > τ α ασφάλιστρα από πρωτασφαλίσεις αυτών των συµβολαίων, > τ ο πλήθος των ζηµιών που ανηγγέλθησαν µέσα στο 2007, τόσο για τις τρεις κατηγορίες σκαφών ξεχωριστά, όσο και για κάθε κατηγορία (αιτία) ζηµίας (προσάραξη, φωτιά, κλοπή κ.λπ.), > τ ο σύνολο των αποζηµιώσεων (πληρωθεισών και εκκρεµών ξεχωριστά) των ζηµιών που προανεφέρθησαν, τόσο για τις τρεις κατηγορίες σκαφών ξεχωριστά, όσο και

για κάθε κατηγορία ζηµίας,

> τ ο πλήθος των απορριφθεισών ζηµιών µέσα στο 2007, > τ ο σύνολο των απαιτήσεων των ανωτέρω απορριφθεισών ζηµιών. Επίσης για µια ακόµη χρονιά, η Επιτροπή ζήτησε παράλληλα και τα εξής στοιχεία : > τ ο πλήθος και τη συνολική ασφαλιζόµενη αξία των σκαφών αναλόγως του τύπου κινήσεώς τους (ιστιοπλοϊκά – µηχανοκίνητα) > τ ο πλήθος και τη συνολική ασφαλιζόµενη αξία των σκαφών µε πλήρωµα αναλόγως του τύπου κινήσεώς τους (ιστιοπλοϊκά – µηχανοκίνητα) > τ ο µέγιστο ύψος ασφαλιζόµενης αξίας ενός µεµονωµένου συµβολαίου, µόνο για σκάφη µε πλήρωµα, αναλόγως του τύπου κινήσεώς τους (ιστιοπλοϊκά – µηχανοκίνητα). Τέλος για πέµπτη χρονιά, η Επιτροπή αποφάσισε να συµπεριλάβει στα στοιχεία που ζητούνται κι ένα γενικό πίνακα που θα καταγράφονται τα οικονοµικά στοιχεία των εργασιών του κλάδου σκαφών αναψυχής (ασφάλιστρα, δικαιώµατα, αποζηµιώσεις, αποθέµατα, προµήθειες) µε στόχο την εξαγωγή δεικτών αναφορικά µε τη συνολική λειτουργία του κλάδου. Στο ερωτηµατολόγιο της Ενώσεως, απάντησαν, αποστέλλοντας τα σχετικά στοιχεία, 23 Εταιρίες-Μέλη. Οι Εταιρίες αυτές σύµφωνα µε εκτιµήσεις µας κατέχουν το σύνολο σχεδόν της παραγωγής, όσον αφορά στην ασφάλιση σκαφών αναψυχής, των µελών της Ένωσης στα οποία απευθύνθηκε το σχετικό ερωτηµατολόγιο. Τα δε συγκεντρωτικά στοιχεία των απαντήσεων καταγράφονται στην αναφορά που ακολουθεί.

26 insurance w*rld

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 26

4/28/09 5:32:27 PM

ναυτασφάλιση

Γενικά στοιχεία οικονομικού έτους 2007 του κλάδου ασφάλισης σκαφών αναψυχής Μεγέθη του κλάδου Σύµφωνα µε τις απαντήσεις των Εταιριών – Μελών που ανταποκρίθηκαν στο ερωτηµατολόγιο, το 2007 το σύνολο των εγγεγραµµένων ασφαλίστρων από πρωτασφαλίσεις για την ασφάλιση σκαφών αναψυχής ανήλθε στο ύψος των 13,92 εκατ. ευρώ. Σηµειώνεται ότι η καταγραφείσα παραγωγή αποτελεί το µεγαλύτερο µέρος (65,89%) του συνόλου της παραγωγής του κλάδου ασφάλισης πλοίων (αναψυχής, εµπορικών κ.ά.) των ιδίων Εταιριών, η οποία το 2007 ήταν 21,13 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα το ποσό των πληρωθεισών αποζηµιώσεων γι’ αυτές τις Εταιρίες - Μέλη εντός της περιόδου, ανεξαρτήτως του έτους που δηλώθηκε η ζηµιά και ανεξαρτήτως αν ήταν µερική ή ολική καταβολή, ανήλθε στα 8,76 εκατ. ευρώ, ενώ το πλήθος των ζηµιών για τις οποίες έγιναν αυτές οι καταβολές, ήταν 999. Στο τέλος του 2007, το πλήθος των εκκρεµών ζηµιών ήταν 779 µε αντίστοιχο ποσό εκκρεµών αποζηµιώσεων ύψους 11,14 εκατ. ευρώ. Τα δικαιώµατα συµβολαίων του κλάδου έφθασαν τα 1,73 εκατ. ευρώ, ενώ οι εγγεγραµµένες προµήθειες του έτους ανήλθαν σε 2,37 εκατ. ευρώ.

Εξαγόμενοι δείκτες οικονομικού έτους 2007 • L oss Ratio (επί ασφαλίστρων & δικαιωµάτων συµβολαίων) 60,2% • Μέση Πληρωθείσα Ζηµία (ανεξαρτήτως έτους δηλώσεως της ζηµιάς) 8.772,98 ευρώ • Μέση Εκκρεµής Ζηµία τρέχοντος έτους (ανεξαρτήτως έτους δηλώσεως της ζηµιάς) 14.309,82 ευρώ • Μέση Εκκρεµής Ζηµία προηγουµένου έτους (ανεξαρτήτως έτους δηλώσεως της ζηµιάς) 15.187,07 ευρώ • Ποσοστό ∆ικαιώµατος Συµβολαίου επί εγγεγραµένων ασφαλίστρων 12,4% • Ποσοστό εγγεγραµµένων προµηθειών επί εγγεγραµµένων ασφαλίστρων 17,1%

Αναλυτικά τα μεγέθη του κλάδου Ασφάλισης Σκαφών Αναψ υχής Πλήθη συμβολαίων και ζημιών Ποσά Ασφάλιστρων και αποζημιώσεων Σύµφωνα µε τις απαντήσεις των Εταιριών-Μελών, το 2007 εκδόθησαν 27.448 συµβόλαια ασφάλισης σκαφών αναψυχής µε αναλογούντα συνολικά ασφάλιστρα 13, 92 εκατ. ευρώ. Το πλήθος αναγγελθεισών ζηµιών το 2007 έφθασε τις 861, οι πληρωθείσες αποζηµιώσεις γι’ αυτές τις ζηµίες έφθασαν στο ύψος των 4,93 εκατ. ευρώ, ενώ οι εκκρεµείς ζηµίες τέλους χρήσεως ανέρχονταν στα 4,41 εκατ. ευρώ. Οι εκκρεµείς ζηµίες που αναφέρονται στους πίνακες εµφανίζουν τις συνολικές εκκρεµείς αποζηµιώσεις στο τέλος του έτους 2007, για τις ζηµιές που δηλώθηκαν εντός του 2007.

Παρατηρήσεις-Συμπεράσματα Παρατηρούµε ότι τα σκάφη προσωπικής αναψυχής συγκεντρώνουν την πλειοψηφία των µεγεθών που εξετάζονται : αποτελούν το 87,68% των συµβολαίων, το 68,92% των ασφαλίστρων, το 71,2% του πλήθους των αναγγελθεισών ζηµιών, το 66,55% των πληρωθεισών αποζηµιώσεων και το 66,44% των εκκρεµών αποζηµιώσεων. Αντίστοιχα τα σκάφη για ενοικίαση µε πλήρωµα αποτελούν ποσοστό 6,68% των συµβολαίων και συγκεντρώνουν το 19,32% των ασφαλίστρων και το 18,86% των πληρωθεισών αποζηµιώσεων, ενώ τα σκάφη για ενοικίαση χωρίς πλήρωµα αποτελούν το 5,64% των συµβολαίων και συγκεντρώνουν το 11,76% των ασφαλίστρων και το 14,59% των πληρωθεισών αποζηµιώσεων. Το πλήθος των απορριφθεισών ζηµιών µέσα στο 2007 ανήλθε στις 22, και το σύνολο των απαιτήσεων αυτών των ζηµιών ήταν 186.710 ευρώ. Το αντίστοιχο πλήθος των απορριφθεισών ζηµιών το 2006 ήταν 32, ενώ το σύνολο των απαιτήσεών τους 150.620 Ευρώ. Οι πληρωθείσες αποζηµιώσεις αντιστοιχούν στο σύνολό τους στο 35,45% των συνολικών ασφαλίστρων της χρονιάς, ενώ το µέγεθος των εκκρεµών αποζηµιώσεων (τέλους χρήσεως) φθάνει το 31,68% επί των ασφαλίστρων. Μεγαλύτερο ποσοστό πληρωθεισών ζηµιών επί ασφαλίστρων παρουσιάζει η κατηγορία των σκαφών ενοικίασης χωρίς πλήρωµα (43,99%), ενώ αντίθετα η κατηγορία σκαφών προσωπικής αναψυχής παρουσιάζει το µικρότερο ποσοστό πληρωθεισών ζηµιών επί ασφαλίστρων (34,23%). Αντίστοιχα το µεγαλύτερο ποσοστό εκκρεµών ζηµιών επί ασφαλίστρων το παρουσιάζει η κατηγορία σκαφών ενοικίασης χωρίς πλήρωµα (72,83%), ενώ η κατηγορία σκαφών ενοικίασης µε πλήρωµα παρουσιάζει το µικρότερο ποσοστό (10,72%).

απρίλιος 2009 27

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 27

4/28/09 5:32:27 PM

αφιέρωμα

ευρώ για το σύνολο των σκαφών (ανεξαρτήτως τύπου), η οποία διαµορφώνεται ξεχωριστά σε 349.853,23 Ευρώ για τα µηχανοκίνητα σκάφη και 184.493,46 ευρώ για τα ιστιοπλοϊκά. Το µέγιστο ύψος ασφαλιζόµενης αξίας ενός µεµονωµένου συµβολαίου, µόνο για σκάφη µε πλήρωµα, δηλώθηκε ως : • 10 εκατ. ευρώ για τα µηχανοκίνητα σκάφη • 2 εκατ. ευρώ για τα ιστιοπλοϊκά. Τα ποσοστά µεταβολής των στοιχείων του πίνακα 1, έναντι των αντιστοίχων µεγεθών του 2006, παρουσιάζονται στον πίνακα 2:

Εκκρεμείς ζημίες Το µέσο καθαρό ασφάλιστρο για το σύνολο των σκαφών φθάνει τα 507,47 ευρώ. Χαµηλότερο µέσο ασφάλιστρο παρουσιάζει η κατηγορία σκαφών προσωπικής αναψυχής (398,90 ευρώ), ενώ η κατηγορία ενοικίασης µε πλήρωµα παρουσιάζει το υψηλότερο µέσο ασφάλιστρο (1.467,16 ευρώ). Το µέσο κόστος ζηµίας φθάνει τα 10.860,73 ευρώ για το σύνολο των σκαφών. Η κατηγορία σκαφών ενοικίασης µε πλήρωµα παρουσιάζει το υψηλότερο µέσο κόστος (19.060,74 ευρώ), ενώ η κατηγορία σκαφών προσωπικής αναψυχής το χαµηλότερο (10.143,44 ευρώ).

Πίνακας 1 Πλήθος και ασφαλιζόμενη αξία για σκάφη με πλήρωμα

Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή

ΕΤΟΣ 2007

Παρατηρούµε ότι ενώ το συνολικό µέσο καθαρό ασφάλιστρο µειώθηκε κατά 2,45% έναντι του 2006, αντίθετα το µέσο κόστος ζηµίας αυξήθηκε κατά 33,28%.

Ιστιοπλοϊκά

Σύνολο

Μηχανοκίνητα

(Ποσά σε ευρώ) ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΚΑΦΩΝ

160

1.614

9,02%

90,98%

29.518.953

564.663.108

4,97%

95,03%

184.493

349.853

2.000.000

10.000.000

(Ποσοστά επί του συνόλου)

Ασφαλιζόμενη άξια

ΑΣΦΑΛΙΖΟΜΕΝΗ ΑΞΙΑ

Επί συνόλου 24.769 ασφαλιζοµένων σκαφών, τα 21.997 (ποσοστό 88,81%) ανήκουν στην κατηγορία των µηχανοκίνητων, µε συνολική ασφαλιζόµενη αξία 3,85 δισ. Ευρώ (88,93% της συνολικής ασφαλιζόµενης αξίας). Τα υπόλοιπα 2.772 σκάφη ανήκουν στην κατηγορία των ιστιοπλοϊκών (ποσοστό 11,19% του συνόλου) µε συνολική ασφαλιζόµενη αξία 479,4 εκατ. Ευρώ. Η προσέγγιση εποµένως της µέσης ασφαλιζόµενης αξίας υπολογίζεται σε 174.781.77 Ευρώ για το σύνολο των σκαφών (ανεξαρτήτως τύπου), η οποία διαµορφώνεται ξεχωριστά σε 175.014,59 Ευρώ µέση αξία για τα µηχανοκίνητα σκάφη και 172.934,22 Ευρώ για τα ιστιοπλοϊκά.

(Ποσοστά επί του συνόλου) Μέση Ασφαλιζόμενη Αξία ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΣΦΑΛ. ΑΞΙΑ

1.774

594.182.062

334.939

Αναλογία αποζημιώσεων/ Ασφάλιστρα (Loss Ratio) Θα πρέπει επίσης να σηµειωθεί ότι στον ανωτέρω υπολογισµό δεν έχουν ληφθεί υπόψη προµήθειες και γενικά έξοδα του κλάδου, τα οποία όπως είναι φυσικό επιβαρύνουν το οικονοµικό αποτέλεσµα εκµεταλλεύσεως του κλάδου. Το υψηλό ποσοστό ζηµίας του 1999 (86,81%) χειροτέρευσε το 2000 (91,21%) και ξεπέρασε το 100% το 2001 (109,22%), ενώ το 2002 παρουσιάζεται αισθητά βελτιωµένο σε σχέση µε τα προηγούµενα χρόνια (61,62%). Το 2003 όµως χειροτέρευσε ξανά (74,89%), ενώ το 2004 βελτιώθηκε οριακά (72,77%). Το 2005 (84,63%) καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό ζηµίας των τελευταίων έξι ετών, αφού το 2006 παρουσιάζει αισθητή βελτίωση (51,36%), ενώ το 2007 παρουσίασε µικρή µόνο αύξηση (67,13%)

Πλήθος και ασφαλιζόμενη άξια για σκάφη με πλήρωμα Επί συνόλου 1.774 ασφαλιζοµένων σκαφών µε πλήρωµα, τα 1.614 (ποσοστό 90,98%) ανήκουν στην κατηγορία των µηχανοκίνητων, µε συνολική ασφαλιζόµενη αξία 564,7 εκατ. ευρώ (95,03% της συνολικής ασφαλιζόµενης αξίας). Τα υπόλοιπα 160 σκάφη (ποσοστό 9,02%) ανήκουν στην κατηγορία των ιστιοπλοϊκών, µε συνολική ασφαλιζόµενη αξία 29,5 εκατ. ευρώ (4,97% της συνολικής ασφαλιζόµενης αξίας). Η προσέγγιση εποµένως της µέσης ασφαλιζόµενης αξίας σκαφών µε πλήρωµα, υπολογίζεται σε 334.939,16

Πίνακας 2 Πλήθος και ασφαλιζόμενη αξία για σκάφη με πλήρωμα και Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή (Ποσά σε ευρώ) ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΚΑΦΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΖΟΜΕΝΗ ΑΞΙΑ Μέση Ασφαλιζόμενη Αξία

Ιστιοπλοϊκά 2007

2006

Μηχανοκίνητα %

2007

2006

Σύνολο %

2007

2006

160

264

-39,39%

1.614

3.257

-50,45%

1.774

3.521

-49,62%

29.518.953

45.568.176

-35,22%

564.663.108

637.571.015

-11,44%

594.182.062

683.139.192

-13,02%

184.493

172.606

6,89%

349.853

195.754

78,72%

334.939

194.018

72,63%

28 insurance w*rld

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 28

4/28/09 5:32:27 PM

ναυτασφάλιση

Ένα παράδειγμα συμβολαίου ναυτασφαλίσεων από την Marfin Laiki Bank Τι καλύπτει το Ναυτασφαλιστήριο Aπώλεια ή ζημιά σε εμπορεύματα κατά τη διάρκεια της μεταφοράς τους συνεπεία ασφαλισμένων κινδύνων, οι οποίοι αναγράφονται πιο κάτω (οι ασφαλισμένοι κίνδυνοι προσφέρονται με τη μορφή πακέτων καλύψεων (Ρήτρες κάλυψης) τις γνωστές ως Institute Cargo Clauses A, B και C)

Ρήτρες του Ινστιτούτου για Φορτία Γ – 1.1.82 (Institute Cargo Clauses (C) – 1.1.82)

Η Ρήτρα καλύπτει απώλεια ή ζημιά συνεπεία: > Π υρκαγιάς ή Εκρηξης > Π ροσάραξης, πρόσκρουσης, βύθισης ή ανατροπής του πλοίου

Προαιρετικά προσφέρεται κάλυψη:

> Α νατροπής ή εκτροχιασμού του χερσαίου μεταφορι-

> γ ια απώλεια ή ζημιά συνεπεία πολέμου > γ ια απώλεια ή ζημιά συνεπεία οχλαγωγίας ή απεργίας

> Σ ύγκρουσης ή επαφής πλοίου ή άλλου μεταφορικού

Τι εξαιρεί το Ναυτασφαλιστήριο Το Ασφαλιστήριο υπόκειται σε εξαιρέσεις, μερικές από τις οποίες είναι:

• πόλεμος, τρομοκρατικές ενέργειες, πυρηνικές ακτινοβολίες και μόλυνση περιβάλλοντος

• ακατάλληλη συσκευασία ή ακατάλληλο στοίβαγμα σε εμπορευματοκιβώτιο

• απώλεια ή ζημιά συνεπεία καθυστέρησης • απώλεια ή ζημιά συνεπεία πτώχευσης των πλοιοκτη-

κού μέσου

μέσου με άλλο αντικείμενο εκτός από νερό

> Ε κφόρτωσης του εμπορεύματος σε λιμάνι καταφυγής > Θ υσίας Γενικής Αβαρίας (General Average Sacrifice) > Α ναγκαστικής / θεληματικής ρίψης εμπορεύματος στην θάλασσα (Jettison)

Επίσης καλύπτεται συνεισφορά για: > Ε ξοδα Γενικής Αβαρίας και διάσωσης > ( General Average Contribution and Salvage Charges) > Σ ύγκρουση κοινής υπαιτιότητας (Both to Blame Collision Clause) Ρήτρες του Ινστιτούτου για Φορτία Β – 1.1.82 (Institute Cargo Clauses (B) – 1.1.82)

τών, διαχειριστών ή ναυλωτών

• απώλεια ή ζημιά που οφείλεται στην ακαταλληλότητα του πλοίου ή εμπορευματοκιβωτίου

Σε ποιούς απευθύνεται το Ναυτασφαλιστήριο Σε ιδιώτες, εισαγωγείς ή εξαγωγείς εμπορευμάτων ή σε εκείνους που ασχολούνται με το διαμετακομιστικό εμπόριο

Μερικά πλεονεκτήματα του Ναυτασφαλιστηρίου Οι ρήτρες κάλυψης είναι διεθνείς και ισχύουν για τις περισσότερες χώρες του κόσμου Κάλυψη Τεχνικής ή Τεκμαρτής Ολικής Ζημιάς (Constructive Total Loss)

Η Ρήτρα καλύπτει απώλεια ή ζημιά συνεπεία όλων των πιο πάνω κινδύνων και επί πλέον

> Σ εισμού, ηφαιστειακής έκρηξης ή κεραυνού > Ε ισροής νερού θάλασσας, λίμνης ή ποταμού στο πλοίο, εμπορευματοκιβώτιο ή χώρο αποθήκευσης

> Α ρπαγής από κύματα (Washing overboard) > Ολική απώλεια δέματος λόγω διαφυγής του από

το κατάστρωμα του πλοίου ή πτώσης του κατά τη διάρκεια της φόρτωσης του σε ή εκφόρτωσης του από πλοίο. Ρήτρες του Ινστιτούτου για Φορτία Α – 1.1.82 (Institute Cargo Clauses (Α) – 1.1.82) Η Ρήτρα καλύπτει απώλεια ή ζημιά συνεπεία όλων των πιο πάνω κινδύνων και επί πλέον οποιαδήποτε άλλη απώλεια ή ζημιά συνεπεία ξαφνικού και απρόβλεπτου περιστατικού (All Risks) που δεν εξαιρείται. Το προϊόν αυτό εμπίπτει στον Κλάδο Θαλάσσης και Μεταφορών.

απρίλιος 2009 29

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 29

4/28/09 5:32:28 PM

αφιέρωμα

Ανάλυση ζημιών κατά αιτία Η αιτία «Έλικας - Προπέλα» αποτελεί και για το έτος 2007 (όπως και το 2006), την συχνότερα απαντώµενη αιτία ζηµίας (16,49% του συνόλου δηλωθεισών ζηµιών το 2007), η οποία συγκεντρώνει το 12,98% των πληρωθεισών αποζηµιώσεων και το 7,91% των εκκρεµών ζηµιών τέλους χρήσεως. Το µέσο κόστος ζηµίας της αιτίας αυτής ανέρχεται στο ποσό των 6.974,16 Ευρώ. ∆εύτερη κατά σειρά αιτία ζηµίας, όσον αφορά το πλήθος ζηµιών, είναι η αιτία «Προσάραξη - Σύγκρουση» (13,12% του συνόλου δηλωθεισών ζηµιών), η οποία συγκεντρώνει το 27,17% των πληρωθεισών αποζηµιώσεων και το 9,67% των εκκρεµών αποζηµιώσεων. Το µέσο κόστος ζηµίας φθάνει τα 15.647,07 ευρώ. Τρίτη κατά σειρά αιτία ζηµίας, όσον αφορά το πλήθος ζηµιών, είναι η αιτία «Μηχανικές Βλάβες» (12,08% του συνόλου δηλωθεισών ζηµιών), η οποία συγκεντρώνει το 15,87% των πληρωθεισών αποζηµιώσεων και το 15,82% των εκκρεµών. Το µέσο κόστος ζηµίας φθάνει τα 14.248,69 ευρώ. Τέλος, αρκετές ζηµιές συγκεντρώνονται και στις «Άσχηµες καιρικές συνθήκες» (8,94% του συνόλου δηλωθεισών ζηµιών), οι οποίες συγκεντρώνουν το 3,19% των πληρωθεισών αποζηµιώσεων και το 7,4% των εκκρεµών. Το µέσο κόστος ζηµιάς φθάνει τα 6.282,15 Ευρώ. Το µεγαλύτερο µέσο κόστος ζηµίας παρουσίασε για µια ακόµη χρονιά η «Φωτιά» φθάνοντας τα 17.536,51 ευρώ (αντιστοίχως 17.454,27 Ευρώ το 2006). Σχετικά υψηλό µέσο κόστος ζηµίας παρουσιάζει και η κάλυψη Σωµατικών Βλαβών της «Αστικής Ευθύνης έναντι τρίτων» (8.435,56 Ευρώ το 2007 έναντι 33.508,29 Ευρώ το 2006), χωρίς ωστόσο να είναι δυνατόν αυτό να οριστικοποιηθεί ακόµη, δεδοµένης της µακρόχρονης διαδικασίας που απαιτείται για την ολοσχερή εξόφληση τέτοιας φύσεως αποζηµιώσεων. Θα πρέπει δε να διευκρινιστεί ότι οι καταγραφείσες στην παρούσα ανάλυση ζηµίες «Αστικής Ευθύνης έναντι τρίτων» είναι εκείνες µόνο που αναφέρονται σε ασφαλιστήρια «Ιδίων Ζηµιών και Αστικής Ευθύνης (Hull & Machinery –Third Party Liabilities cover)» που περιέχουν και την ανωτέρω κάλυψη. ∆εν έχουν εποµένως καταγραφεί (αποτελούν αντικείµενο ξεχωριστής έρευνας) οι ζηµιές αυτής της κάλυψης που αναφέρονται στα αυτόνοµα συµβόλαια «Αστικής Ευθύνης έναντι τρίτων» και οι οποίες είναι πολυπληθέστερες.

ΑΙΓΑΙΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

Πρωτοβουλίες στον κλάδο των ναυτασφαλισεων Μεγάλο μερίδιο στις ναυτασφαλίσεις στην Eλλάδα έχει η «Aigaion ΑΙΓΑΙΟΝ Aσφαλιστική» AE ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της οποίας Nίκος Bελλιάδης πρωτοστατεί σε μια σημαντικότατη ελληνική προσπάθεια: να δημιουργηθεί, επιτέλους, στη χώρα μας ναυτασφαλιστική αγορά -αντάξια του μεγάλου εμπορικού μας στόλου. Σήμερα η εταιρεία «ΑΙΓΑΙΟΝ» έχει αυξημένα μερίδια σε καλύψεις Hull & Machinery, είτε καλύπτοντας σχεδόν κάθε τύπο πλοίου της εμπορικής και επιβατηγού ναυτιλίας, είτε συμμετέχοντας με ποσοστό (follow up) σε κάλυψη singletons, ή στόλων. Eξάλλου, είναι μία από τις πρώτες ελληνικές ασφαλιστικές εταιρεία που παρέχει πλήρη κάλυψη αστικής ευθύνης (P&I) και νομικής προστασίας πλοιοκτήτη (FDD). H αντασφαλιστική κάλυψη επιτρέπει στην εταιρεία να δέχεται προς ασφάλιση οποιοδήποτε μέγεθος και τύπο πλοίου, χωρίς περιορισμούς ναυσιπλοϊας, με αντασφάλειες που παρέχονται από διεθνώς αναγνωρισμένους και A’ Tάξεως ασφαλιστές της αγοράς του Λονδίνου. Στον χώρο της ασφάλισης σκαφών αναψυχής η εταιρεία έχει έντονη παρουσία ασφαλίζοντας σήμερα έναν στόλο με περισσότερα από 2.000 σκάφη.

Ασφαλίζουμε σχεδόν κάθε τύπο πλοίου της εμπορικής και επιβατηγού ναυτιλίας, είτε συμμετέχοντας με ποσοστό (follow up) σε κάλυψη singletons, ή στόλων Σε ομιλία του σχετικά με την εταιρία του, ο κ.Bελλιάδης τόνισε τα εξής: “Στον Kλάδο Πλοίων και Σκαφών αυξήσαμε σημαντικά τα όρια αποδοχής κινδύνου και έχουμε εξασφαλίσει τη δυνατότητα να φτάνουμε μέχρι και 10 εκατομμύρια ευρώ σε ασφαλιζόμενα κεφάλαια με συνεργασία που αναπτύξαμε με τα Lloyds και άλλες ασφαλιστικές εταιρείες του Λονδίνου. H αναγνώριση της εταιρείας μας από τον ασφαλιστικό κύκλο του Λονδίνου είναι γεγονός. Στο αντασφαλιστικό μας slip καταγράψαμε αντασφαλιστική αποδοχή 170%, δηλαδή 70 εκατοστιαίες μονάδες προσφέρθηκαν περισσότερες από το 100% του αντασφαλιστικού μας προγράμματος. H υπέρβαση αυτή μας υποχρέωσε, δυστυχώς, να περιορίσουμε δραστικά τη συμμετοχή ισχυρών αντασφαλιστικών εταιρεών που κατατάσσονται βάσει των διεθνών αξιολογήσεων στις κατηγορίες AA και AA+. Eπίσης το γεγονός ότι τα μεγαλύτερα ασφαλιστικά συνδικάτα των Lloyds έσπευσαν να μετάσχουν στην αντασφαλιστική κάλυψη της αστικής ευθύνης του πλοιοκτήτη, δηλαδή το γνωστό μας P&I, χωρίς να υπάρχουν περιορισμοί ή δεσμεύσεις, αποδεικνύει ότι οι διεθνείς ασφαλιστικοί Oργανισμοί αποδέχονται πλέον την ύπαρξη σύγχρονης Nαυτασφαλιστικής Aγοράς στην Eλλάδα, στην οποία αναγνωρίζουν την ηγετική θέση της «ΑΙΓΑΙΟΝ».

30 insurance w*rld

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 30

4/28/09 5:32:29 PM

ναυτασφάλιση

Οι Συνέπειες της Οικονοµικής Κρίσης στις Ναυτασφαλίσεις Οµιλία του Ηλία Τσακίρη Hellenic Hull Management (HMA) Limited σε Ηµερίδα της WISTA Hellas Σε δύο άξονες στηρίζονται η ναυτιλιακή επένδυση και η ανάπτυξή της. Αυτοι είναι οι εξής: Οι ναυτιλιακές τράπεζες, οι οποίες ουσιαστικά χρηµατοδοτούν το όραµα της ανάπτυξης της ναυτιλιακής επιχείρησης και από την άλλη, η ασφαλιστική αγορά, που παρέχει την δυνατότητα στον πλοιοκτήτη να ορθοποδήσει εάν του συµβεί το οποιοδήποτε απευκταίο συµβάν στο πλοίο/επένδυση του. Αυτό αναφέρει ο κ. Ηλίας Τσακίρης σε ομιλία του που έχει ως εξής: «Είναι πολλαπλές οι ιδιαιτερότητες αυτής της κρίσης και συνάµα ιδιαιτέρως αδιευκρίνιστες, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτό όµως που παρατηρούµε είναι ότι ο κλοιός της κρίσης στο παγκόσµιο χρηµατοπιστωτικό σύστηµα γίνεται ολοένα και ασφυκτικότερος για την ελληνική ναυτιλία. Πολλοί κάνουν λόγο για επικείµενη είσοδο του κλάδου σε µια φάση ύφεσης ανάλογη µε εκείνη της περιόδου της δεκαετίας του ’80 αλλά και πάλι δεν είναι σίγουροι, µπορεί να είναι χειρότερη ή µπορεί να είναι πιο ήπια. Ο λόγος είναι απλός, δεν πρόκειται για ναυτιλιακή κρίση αλλά για µια παγκόσµια κρίση η οποία δεν κάνει διακρίσεις. Στον τραπεζικό αντίποδα βρίσκεται η ναυτασφαλιστή αγορά και ο συγκεκριµένος κλάδος έχει περιέλθει σε σοβαρότατη κρίση µε τις συνέπειες της ήδη να είναι ορατές στους αγοραστές τέτοιων προϊόντων. Το 2008 ήταν µια χρονιά στη οποία οι εφοπλιστές απόλαυσαν πραγµατικά χαµηλά ασφάλιστρα, για τους µη µυηµένους στα της αγοράς ναυτασφαλίσεων, ήταν η συνέχεια µιας 4ετίας κατά την οποία τα προσφερόµένα ασφάλιστρα έπεφταν συνεχώς. Όχι άδικα, αφού η τάση των δυτικών εφοπλιστών ήταν να απαλλαγούν από τα παλιά τους πλοία και να τα αντικαταστήσουν µε νεώτερα. Εύλογα λοιπόν ο ασφαλιστικός κίνδυνος µειωνόταν και άρα το κόστος ασφάλισης έπεφτε. Ταυτόχρονα, η ναυλαγορά εκινείτο σε υψηλούς ρυθµούς, προσφέροντας περισσότερα έσοδα στις πλοιοκτησίες και άρα ο προϋπολογισµός συντήρησης των πλοίων τους ήταν υψηλός. Πράγµα που στην ουσία απέτρεπε την ύπαρξη απαιτήσεων

έναντι των ασφαλιστών. Δηλαδή είχαµε λιγότερα claims. Όλα λοιπόν συνηγορούσαν ότι ο ασφαλιστικός κίνδυνος µειωνόταν σηµαντικά. Ταυτόχρονα παραδοσιακά «ακριβές» ναυτασφαλιστικές αγορές, είδαν το «πάρτι» και θεώρησαν σωστό να µπουν και αυτές. Τι έκαναν λοιπόν; Άρχισαν να προσφέρουν πραγµατικά φτηνά ασφάλιστρα, για παράδειγµα νεόκτιστο πλοίο αξίας 60 εκατ. δολαρίων µπορεί να πλήρωνε και 60 χιλ. δολάρια ασφάλιστρα, για συµβόλαιο παντός κίνδυνου και µε µια απαλλαγή που δεν είναι άξια αναφοράς. Άρα µια απλή γρατζουνιά στο πλοίο θα µπορούσε να εξανεµίσει το ασφάλιστρο. Οι ναυτασφαλιστικες εταιρείες δεν νοιαζόντουσαν γι’ αυτό διότι ότι έχαναν από το ασφάλιστρο και από τον κίνδυνο που αναλάµβαναν το έπαιρναν πολλαπλάσια από τα επενδυµένα κεφάλαια τους. Κοινώς, έπαιρναν τα ασφάλιστρα, τα επένδυαν στις αγορές χρήµατος και απολάµβαναν τις υψηλές αποδόσεις. Διεύρυναν την πελατειακή τους βάση, νοµίζοντας ότι αυτή η συγκυρία θα κρατήσει για πάντα.

Με τα ναύλα σε ελεύθερη πτώση οι αξίες των πλοίων θα υποχωρήσουν δραµατικά. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσµα την αντίστοιχη πτώση της ασφαλιστικής τους αξίας και άρα τη µείωση του ασφαλίστρου που θα πρέπει να πληρώνουν Τα αποτελέσµατα όµως αυτού το αλόγιστου Underwriting άρχισαν να γίνονται ορατά πριν αρχίσει η µεγάλη κρίση. Οι παραγγελίες νεόκτιστων πλοίων είχαν φτάσει σε τέτοιο βαθµό που πλέον δεν υπήρχαν επισκευαστικές µονάδες, άρα όποιες αναλάµβαναν να κάνουν επισκευές χρέωναν κατά το δοκούν, τα κόστη των πρώτων υλών είχαν φτάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα και δυστυχώς εκεί παραµένουν ακόµη και βεβαία οι χρόνοι αναµονής ήταν δυσβάστακτοι για τους πλοιοκτήτες. Το συµπέρασµα, τα claims παρότι ήταν λιγότερα σε συχνότητα ήταν όµως κατά πολύ ακριβότερα. Άρα όποια ωφέλεια και αν απολάµβαναν οι ασφαλιστές, αυτή γρήγορα εξαφανίστηκε λόγω του υψηλότερου κόστους ζηµιών. Σ’ αυτό το ήδη διαµορφωµένο κλίµα ήρθε να προστεθεί και η χρηµατοπιστωτική κρίση και ειδικότερα τα προβλήµατα που προέκυψαν µε την AIG, ενός , αν όχι του µεγαλύτερου αλλά σίγουρα ενός από τους τρείς µεγαλύτερους ασφαλιστικούς οργανισµούς διεθνώς. Αυτό το γεγονός από µόνο του σηµατοδότησε την «νοµιµοποίηση» των όποιων αυξήσεων έπρεπε να αποδοθούν στους αγοραστές ασφαλιστικών προϊόντων.

απρίλιος 2009 31

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 31

4/28/09 5:32:31 PM

αφιέρωμα

Οι ναυτασφαλιστικές εταιρείες είναι αντασφαλισµένες σε κάποιες άλλες ασφαλιστικές εταιρείες και ως φυσικό επακόλουθο θα υποστούν και αυτές αυξήσεις τις οποίες θα πρέπει να τις µετακυλήσουν στους πελάτες τους. Η αγορά, λέει ότι για φέτος και µετά τις ανανεώσεις των αντασφαλιστικών συµβάσεων, θα κυµανθεί σε επίπεδα αυξήσεων 10% µε 20% . Αυτή η πρόβλεψη είναι σε επίπεδο µέσου όρου. Επίσης µετά τις εξελίξεις στην AIG η αντασφαλιστική χωρητικότητα/ επάρκεια στους marine underwriters έχει ήδη συρρικνωθεί στο ήµισυ. Γεγονός που καταδεικνύει ότι µπορεί οι αυξήσεις στα ασφάλιστρα θα κυµανθούν στα πιο πάνω επίπεδα. Ασφαλιστές και ασφαλειοµεσίτες στην ναυτασφαλιστική αγορά για πλοίο και µηχανή Hull & Machinery, έχουν αρχίσει και επαναδιαπραγµατεύονται τις ασφαλιστικές αξίες των πλοίων. Ο Παγκόσµιος στόλος πριν λίγο καιρό είχε µια αξία περίπου US$1,3 τρις, αυτή τη στιγµή που µιλάµε αυτή η αξία δεν υφίσταται.

Ο παγκόσµιος στόλος είναι υπερασφαλισµένος, δίνοντας τροφή σε όλους εµάς τους ασφαλιστές να λέµε ότι είναι τέτοια η διαφορά της ασφαλιστικής αξίας των πλοίων έναντι της πραγµατικής, που πλέον προκύπτει ένας άλλος κίνδυνος, ο ηθικός κίνδυνος, ο αποκαλούµενος moral risk Πριν λίγους µήνες, ένα capesize είχε µια εµπορική αξία 150 εκατ. και αυτή τη στιγµή µπορεί να κάνει 80 και 50 εκατ., και αυτά τα χρήµατα θα τα πάρει ο πωλητής αν είναι τυχερός και υπάρχει αγοραστής βέβαια. Στις ναυτασφάλειες όµως το ύψος της αποζηµίωσης είναι προσυµφωνηµένο, άρα αυτός που αγόρασε το capesize πριν λίγους µήνες στην περίπτωση που αυτό χαθεί θα εισπράξει ακριβώς αυτό το ποσό για το οποίο το ασφάλισε, που συνήθως αντιπροσωπεύει το 100% µε 125% της αξίας που το αγόρασε. Η αξία του πλοίου είναι σε άµεση συνάρτηση µε την κερδοφορία του και το scrap value του. Το ερώτημα είναι τι γίνεται στις περιπτώσεις που η δανειοδότρια τράπεζα δεν επιτρέπει στον πλοιοκτήτη να ασφαλίσει το πλοίο του για λιγότερη αξία, διότι αν πράξει τούτο θα είναι αιτία διάρρηξης της δανειακής σύµβασης; Εµείς ως ασφαλιστές από την άλλη δεν είµαστε διατεθειµένοι να αναλάβουµε ένα κίνδυνο που είναι υπερτιµηµένος, άρα δεν θα µπορούµε να παρέχουµε καλύψεις σε αυτά τα επίπεδα. Σ’ αυτό τον προβληµατισµό προσθέστε και το γεγονός ότι παρότι οι αξίες των πλοίων υποχωρούν, το κόστος επισκευής τους παραµένει υψηλότατο, οι δαπάνες για συντήρηση θα µειωθούν και οι αναζήτηση τρόπων να µειωθούν τα λειτουργικά έξοδα θα είναι επιβεβληµένη. Όλα αυτά είναι ένας συνδυασµός που προµηνύει αύξηση

των claims, διότι οι διαχρονικές στατιστικές δείχνουν ότι όταν τα ναύλα υποχωρούν οι ζηµίες αυξάνονται. Και σαν να µην έφτανε αυτή η παγκόσµια κρίση, έχουµε και ένα νέο, τρόπος του λέγειν νέο, κίνδυνο για τον οποίο πρέπει να προφυλαχτούν οι εφοπλιστές. Την πειρατεία στα στενά του Aden . Οι πειρατές της Σοµαλίας, ζουν το χρυσό τους αιώνα. Μόνο πέρυσι από λύτρα εισέπραξαν το ποσό των US$25 εκατ. και για φέτος υπολογίζεται ότι το σύνολο από λύτρα θα είναι γύρω στα US$150 εκατ. Η Παγκόσµια κοινότητα δεν µπορεί να κάνει τίποτα προς το παρόν, ή δεν δείχνει διατεθειµένη να αναλάβει ουσιαστική δράση. Ο Συµµαχικός στόλος περιπολεί την περιοχή αλλά δεν επαρκεί για την πλήρη αστυνόµευση της περιοχής. Την αναφορά στη πειρατεία δεν την κάνω τυχαία. Μια πειρατεία µπορεί να στοιχήσει σε έναν εφοπλιστή πάνω από US$2 εκατ., και µιλώ για τρέχουσες τιµές. Το χειρότερο είναι ότι µια τέτοιου είδους περιπέτεια διαρκεί από 60 µε 90 ήµερες. Ανάλογα µε το ποσό γρήγορα ο εφοπλιστής επιθυµεί να επαναφέρει στην κατοχή του το πλοίο του. Βεβαία εδώ θέλω να διαφοροποιήσω τη θέση του Hellenic Hull Mutual Plc., εδώ και 15 χρόνια που δραστηριοποιούµαστε στις ναυτασφαλίσεις Hull and Machinery δεν έχουµε αφήσει κανένα µέλος µας χωρίς υποστήριξη. Και η πειρατεία είναι ένα γεγονός ιδιαίτερα επαχθές, διότι απαιτεί από τον πλοιοκτήτη να έχει άµεσα διαθέσιµο ένα πολύ σηµαντικό ποσό σε ρευστό έτοιµο να πάει σε µια συµµορία Σοµαλών µε την προϋπόθεση ότι αυτοί οι κακοποιοί θα κρατήσουν την υπόσχεση τους ότι θα αφήσουν το πλοίο να φύγει. Σε τέτοιου είδους περιπτώσεις το Hellenic συνδράµει άµεσα και παρέχει ότι δυνατόν µέσον µπορεί να υπάρχει για την ταχύτερη απελευθέρωση του πλοίου. Αλλοίµονο άλλωστε αφού το Hellenic είναι ο µοναδικός παγκοσµίως ναυτασφαλιστικός φορέας που ασφαλίζει αποκλειστικά Έλληνες και Κύπριους εφοπλιστές. Ήδη αριθµούµε σχεδόν 1.000 ασφαλισµένα πλοία που εκπροσωπούνται από τουλάχιστον 150 πλοιοκτήτες.»

32 insurance w*rld

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 32

4/28/09 5:32:33 PM

12_IW_AFIEROMA_T03_Final.indd 33

4/28/09 5:32:34 PM

έρευνα

34 insurance w*rld

17_EREYNA EPENDISEIS_T_03_Final.indd 34

4/27/09 7:21:08 PM

έρευνα

Σε νέα στρατηγική επενδύσεων οι ασφαλιστικές Τίτλοι σταθερής απόδοσης και ακίνητα στις πρώτες επιλογές

» της Ευγενίας Τζώρτζη

Τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια μειώθηκαν κατά 4% στα 8,9 δις ευρώ στο τέλος του 2008, χωρίς στο ποσό αυτό, να περιλαμβάνονται οι επενδύσεις για λογαριασμό των ασφαλισμένων. Μεγάλος χαμένος οι μετοχές και τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων

ε αναζήτηση αποτελεσματικής πολιτικής στον τομέα των επενδύσεων έχει επιδοθεί ο κλάδος των ασφαλιστικών εταιρειών, ο οποίος βρέθηκε το 2008, αντιμέτωπος με ζημιές ύψους 174,5 εκατ. ευρώ από τις επενδύσεις του. Η πτώση των τιμών των μετοχών του χρηματιστηρίου σε ποσοστό 65%, σε συνδυασμό με την πτώση των τιμών των ομολόγων, δημιούργησαν ένα εκρηκτικό μείγμα για την ασφαλιστική αγορά, που είδε ένα σημαντικό μέρος του χαρτοφυλακίου των επενδύσεών της, να απομειώνεται δραματικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία των συνοπτικών καταστάσεων 64 εταιρειών του κλάδου, το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο μειώθηκε κατά 4% περίπου και από τα 9,3 δις ευρώ το 2007, διαμορφώθηκε στα 8,9 δις ευρώ στο τέλος του 2008, χωρίς στο ποσό αυτό, να περιλαμβάνονται οι επενδύσεις για λογαριασμό των ασφαλισμένων. Μεγάλος χαμένος οι μετοχές και τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, που από 1,58 δις ευρώ το 2007, υποχώρησαν στο 1,15 δις εκατ. ευρώ, ενώ αντίθετα κυρίαρχος του παιχνιδιού αναδείχθηκαν οι τίτλοι σταθερής απόδοσης (κρατικά και εταιρικά ομόλογα), το χαρτοφυλάκιο των οποίων ξεπέρασε τα 5 δις ευρώ έναντι 4,8 δις ευρώ ο 2007.

Κόντρα στην υποτιμητική ψ υχολογία των χρηματοοικονομικών τίτλων, ήταν οι προθεσμιακές καταθέσεις, των οποίων οι αποδόσεις τους άγγιξαν κατά τη διάρκεια του χρόνου ακόμα και το 8% Κόντρα στην υποτιμητική ψυχολογία των χρηματοοικονομικών τίτλων, ήταν οι προθεσμιακές καταθέσεις, που αποτέλεσαν ασφαλές καταφύγιο, ειδικά για όσες εταιρείες, είχαν έγκαιρα προβλέψει τις αρνητικές εξελίξεις. Οι αποδόσεις τους άγγιξαν κατά τη διάρκεια του χρόνου ακόμα και το 8%, ενώ δεν έλειψαν και οι περιπτώσεις του 10% για συγκεκριμένες διάρκειες ειδικά την περίοδο κορύφωσης της κρίσης ρευστότητας από την πλευρά των τραπεζών. Χαρακτηριστική περίπτωση ομίλου που αξιοποίησε αυτή τη δυνατότητα ήταν οι δύο θυγατρικές του ομίλου της Ergo, η Victoria Ζωής και η Victoria Γενικών, που βρέθηκαν στο τέλος του 2008, με το 96,1% και το 85,3% του επενδυτικού τους χαρτοφυλακίου σε προθεσμιακές τοποθετήσεις. Θα πρέπει πάντως να σημει-

απρίλιος 2009 35

17_EREYNA EPENDISEIS_T_03_Final.indd 35

4/27/09 7:21:11 PM

έρευνα

ωθεί ότι ένα μέρος των τοποθετήσεων σε προθεσμιακές καταθέσεις, τηρείται και στο λογαριασμό των χρηματικών διαθεσίμων, που δεν περιλαμβάνεται στις επενδύσεις. Η επενδυτική πολιτική των εταιρειών του κλάδου, διαφοροποιείται κατά περίπτωση, χωρίς ο κλάδος να χαρακτηρίζεται από ενιαία πολιτική στις τοποθετήσεις του χαρτοφυλακίου του. Έτσι μεταξύ των 64 εταιρειών του κλάδου, υπάρχουν εκείνες που επέλεξαν τη σιγουριά των κρατικών ομολόγων, τοποθετώντας έως και το 99% των επενδύσεών τους σε ομόλογα ευρωπαϊκών κρατών και άλλες που το αντίστοιχο ποσοστό είναι μονοψήφιο ή ακόμη και μηδενικό. Πιο χαρακτηριστική περίπτωση, οι εταιρείες του ομίλου της Ασπίς Πρόνοια, ΑΕΑΖ και ΑΕΓΑ, ενώ σε αντίστοιχο μήκος κύματος κινείται και η Commercial Value. Η ανάλυση της επενδυτικής πολιτικής του κλάδου, όπως αυτή αποτυπώνεται στις συνοπτικές καταστάσεις που δημοσίευσαν οι εταιρείες, δείχνει πάντως τη σαφή προτίμηση σε ποσοστό 39,3% σε τίτλους σταθερής απόδοσης, ενώ μόλις 12,9% είναι το ποσοστό των τοποθετήσεων σε τίτλους μεταβλητής απόδοσης. Σε κάθε περίπτωση οι χρηματοοικονομικές επενδύσεις, είτε πρόκειται για τίτλους σταθερής είτε μεταβλητής απόδοσης, αποτελούν το 83,9% των επενδύσεων του ασφαλιστικού κλάδου, ενώ ακολουθούν τα ακίνητα με ποσοστό 13,5%.

Από το σύνολο των 7,5 δις ευρώ που είναι οι συνολικές χρηματοοικονομικές επενδύσεις, μόλις το 7,2% είναι τοποθετημένο σε μετοχές, το 5,1% σε αμοιβαία κεφάλαια, ενώ οι λοιπές επενδύσεις, που είναι κατά κύριο λόγο, προθεσμιακές καταθέσεις συγκεντρώνουν το 14,6% των τοποθετήσεων Από το σύνολο των 7,5 δις ευρώ που είναι οι συνολικές χρηματοοικονομικές επενδύσεις, μόλις το 7,2% είναι τοποθετημένο σε μετοχές, το 5,1% σε αμοιβαία κεφάλαια, ενώ οι λοιπές επενδύσεις, που είναι κατά κύριο λόγο, προθεσμιακές καταθέσεις συγκεντρώνουν στο τέλος του 2008, το 14,6% των τοποθετήσεων. Σημαντική μείωση εμφανίζουν τέλος οι επενδύσεις σε συμμετοχές των εταιρειών, οι οποίες υποχώρησαν από 316,5 εκατ. ευρώ το 2007 σε 230,5 εκατ. ευρώ και αποτελούν το 2,5% των συνολικών επενδύσεων του κλάδου. Αναζητώντας κοινά χαρακτηριστικά στην επενδυτική πολιτική του ασφαλιστικού κλάδου, διαπιστώνεται ότι πιο ομοιογενής είναι η πολιτική των εταιρειών σε ότι αφορά τα ακίνητα, τα οποία αποτελούν ένα σημαντικό μέρος του χαρτοφυλακίου των επενδύσεων για την πλειοψηφία του

κλάδου. Ενδεικτική περίπτωση ο όμιλος της International Life, που έχει τοποθετημένο το 39,1% και το 65,9% των επενδύσεων των δύο εταιρειών ζωής και γενικών αντίστοιχα σε ακίνητα, ενώ συναφή πολιτική έχουν και οι εταιρείες, Ασπίς Πρόνοια ΑΕΓΑ, Commercial Value, Γενική Ένωση, Direkta, Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρωπαϊκή Πρόνοια, Ιμπέριαλ, Interlife, Ιντερσαλόνικα Γενικών, Σκούρτης και Υδρόγειος.

Πιο ομοιογενής είναι η πολιτική των εταιρειών σε ότι αφορά τα ακίνητα, τα οποία αποτελούν ένα σημαντικό μέρος του χαρτοφυλακίου των επενδύσεων για την πλειοψηφία του κλάδου Το χαρακτηριστικό αυτό διακρίνει κατά κύριο λόγο τις ελληνικές ασφαλιστικές εταιρείες, σε αντίθεση με τους πολυεθνικούς ομίλους, η επενδυτική πολιτική των οποίων παρουσιάζει σαφή προτίμηση στους τίτλους σταθερού εισοδήματος και δη στα κρατικά ομόλογα. Είναι ενδεικτικό ότι οι δύο θυγατρικές του ομίλου του AIG, Alico και η Aig Greece, είναι τοποθετημένες κατά 89,5% και το 99,5% σε τίτλους σταθερού εισοδήματος, από το χαρτοφυλάκιο των οποίων ,το 84,7% και το 99,5% είναι σε κρατικά ομόλογα. Ανάλογη πολιτική έχει επιλέξει και ο όμιλος της ING, ο οποίος λίγο πριν την εκπνοή του 2008, ρευστοποίησε το σύνολο του μετοχικού του χαρτοφυλακίου, εγγράφοντας σημαντικές ζημιές και στράφηκε στα κρατικά ομόλογα, που αποτελούν πλέον το 85,4% και το 90% των επενδύσεων για την εταιρεία ζωής και γενικών αντίστοιχα. Στο 84,7% ανέρχεται η συμμετοχή των κρατικών ομολόγων στο χαρτοφυλάκιο της Allianz, ενώ στο 58% φθάνει το αντίστοιχο ποσοστό της AXA Ασφαλιστικής, που είναι επίσης τοποθετημένη σε ποσοστό 16,7% σε εταιρικά ομόλογα και σε ποσοστό 20,2% σε προθεσμιακές καταθέσεις. Σε ποσοστό άνω του 60% είναι τοποθετημένος σε κρατικά ομόλογα, ο όμιλος της Interamerican, διατηρώντας επίσης ένα μερίδιο εταιρικών ομολόγων, προθεσμιακών καταθέσεων και ακινήτων, ενώ μεγαλύτερη διασπορά χαρτοφυλακίου εμφανίζει ο όμιλος της Groupama, που είναι τοποθετημένος κατά 37,6% σε κρατικά ομόλογα, κατά 13,8% σε εταιρικά ομόλογα, 17,2% σε προθεσμιακές καταθέσεις, 22,5% σε αμοιβαία κεφάλαια, 6,9% σε ακίνητα και μόλις 1,6% σε μετοχές. Διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο εμφανίζει τέλος και η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου, η Εθνική Ασφαλιστική, η οποία από το σύνολο των επενδύσεων του 1,5 δις ευρώ, διατηρεί το 15,6% σε ακίνητα, το 16,5% σε μετοχές και μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, το 44,4% σε τίτλους σταθερής απόδοσης, από το οποίο το 22,3% σε κρατικά ομόλογα %, ενώ τέλος ποσοστό 22,2% είναι τοποθετημένο σε προθεσμιακές καταθέσεις.

36 insurance w*rld

17_EREYNA EPENDISEIS_T_03_Final.indd 36

4/28/09 5:33:19 PM

έρευνα

Χρηματοοικονομικές Επενδύσεις ΕΤΑΙΡΙΕΣ

Συνολικές Επενδύσεις

Ακίνητα %

Συμμετοχές %

Μετοχές %

Ομόλογα %

Α/Κ %

Προθεσμιακές & Λοιπές Επενδύσεις %

Σύνολο Χρημ/ων Επενδύσεων %

42,489,172

5.77

0.00

4.17

44.36

0.91

44.79

94.23

500,613,088

13.69

3.26

0.37

60.17

10.28

12.23

83.05

16,547,740

29.69

0.00

8.34

12.72

1.12

48.12

70.31

366,998,000

7.02

5.05

0.07

84.82

2.85

0.20

87.93

1,078,889,060

0.66

0.94

1.45

89.56

7.12

0.28

98.40

ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΑΖ

122,981,893

24.11

0.00

63.27

5.21

0.00

7.41

75.89

ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ

455,160,610

49.80

8.54

36.38

3.11

1.57

0.60

41.66

88,896,017

19.31

0.64

0.65

30.92

0.65

47.82

80.05

AXA ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

282,117,812

3.04

0.00

74.58

2.11

20.27

96.96

COMMERCIAL VALUE

286,750,164

52.41

0.00

14.61

7.14

0.17

25.66

47.59

ΓΕΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΕΓΑ

15,041,181

36.09

1.63

0.00

36.89

3.77

21.62

62.28

ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΕΕΓΑ

58,392,535

53.48

8.69

0.26

17.47

2.53

17.57

37.84

50,000

0.00

100.00

0.00

100.00

D.A.S. - HELLAS

7,302,142

0.00

90.41

0.00

9.59

100.00

DIREKTA ΑΑΕΓΑ

835,302

68.78

0.00

2.39

0.00

28.82

0.00

31.22

39,096,182

19.82

0.08

15.45

23.39

4.86

36.40

80.10

9,597,983

17.75

0.00

14.29

42.21

0.00

25.74

82.25

1,563,939,445

15.63

1.16

4.06

44.41

12.55

22.19

83.22

394,294,669

0.03

0.00

9.30

84.62

6.04

0.01

99.97

65,261,665

0.10

0.00

65.48

33.48

0.95

0.00

99.90

450,239

0.00

100.00

0.00

100.00

149,010,172

0.00

79.12

4.26

16.62

100.00

EOS AEAZ

16,806,803

58.80

0.00

1.17

39.85

0.18

0.00

41.20

EULER HERMES EMPORIKI

15,089,487

1.39

1.22

0.00

72.13

0.00

25.26

97.39

ΕΥΡΩΠΑ’Ι’ΚΗ ΕΝΩΣΙΣ ΜΙΝΕΤΤΑ

46,276,038

59.35

0.04

6.87

10.34

5.96

17.45

40.62

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΓΑ.

88,090,459

19.49

8.33

0.00

20.09

34.60

17.48

72.18

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ

23,953,026

70.46

0.00

0.66

3.89

0.47

24.52

29.54

EUROSTAR Ε.Α.Ε.Α.Ζ.

15,840,213

17.54

2.71

3.15

6.48

0.19

69.94

79.75

ΕΥΡΩΠΗ Α.Ε.Γ.Α.

7,903,779

38.55

0.00

9.48

38.05

3.80

10.12

61.45

GENERALI HELLAS

57,306,506

7.77

0.00

0.87

29.07

31.44

30.84

92.23

GENERALI LIFE

100,558,203

6.53

0.00

0.06

51.80

16.48

25.13

93.47

GROUPAMA ΦΟΙΝΙΞ

493,411,820

6.95

0.22

1.67

51.46

22.50

17.20

92.83

ACTIVA INSURANCE ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΙΓΑΙΟΝ ΑΑΕ ALLIANZ ΕΛΛΑΣ ALICO

ΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΕΓΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ & ΥΓΕΙΑΣ

ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΝΩΣΗ ΑΑΕ ΔΥΝΑΜΙΣ Α.Ε.Γ.Α. ΕΘΝΙΚΗ ΑΕΕΓΑ EFG EUROLIFE AEAZ EFG EUROLIFE ΑΕΓΑ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ΑΕΓΑ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΖΩΗΣ ΑΑΕΖ

απρίλιος 2009 37

17_EREYNA EPENDISEIS_T_03_Final.indd 37

4/27/09 7:21:11 PM

έρευνα

Χρηματοοικονομικές Επενδύσεις ΕΤΑΙΡΙΕΣ

Συνολικές Επενδύσεις

Ακίνητα %

Συμμετοχές %

Μετοχές %

Ομόλογα %

Α/Κ %

Προθεσμιακές & Λοιπές Επενδύσεις %

Σύνολο Χρημ/ων Επενδύσεων %

ΙΜΠΕΡΙΑΛ ΕΛΛΑΣ ΑΕΓΑ.

3,557,302

48.27

0.00

7.20

39.35

5.17

0.00

51.73

INCHCAPE ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ

27,910,171

0.00

63.84

0.00

36.16

100.00

ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ ΖΩΗΣ

935,808,886

5.82

4.51

3.49

76.96

1.87

7.35

89.67

ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ ΖΗΜΙΩΝ

219,518,682

4.00

7.49

3.16

68.81

0.00

16.53

88.50

ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ ΟΔΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

2,854,581

0.00

8.76

56.10

10.51

0.00

24.52

91.24

IΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΕΙΑΣ

16,089,181

0.00

54.89

9.51

34.18

0.00

1.41

45.11

505,774,833

2.24

0.01

0.00

85.45

0.00

12.30

97.76

ING ΑΕ ΟΑΑΖ (ΟΜΑΔΙΚΩΝ)

69,719,593

0.00

100.00

0.00

100.00

ING ΕΑΕΓΑ (ΓΕΝΙΚΩΝ)

34,595,879

2.32

2.97

0.00

90.11

0.00

4.60

94.71

INTERASCO Α.Ε.Γ.Α.

14,111,028

0.00

25.45

74.55

0.00

100.00

INTERLIFE Α.Α.Ε.Γ.Α.

36,661,214

47.43

0.00

4.08

17.75

9.72

21.01

52.57

INTERNATIONAL LIFE ΖΩΗΣ

63,754,623

39.15

28.86

2.88

7.16

18.33

3.62

31.99

INTERNATIONAL LIFE ΓΕΝΙΚΩΝ

18,158,362

65.90

9.19

4.67

4.46

11.90

3.87

24.91

ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ ΑΕΓΑΖ

77,941,903

48.81

7.00

0.00

11.96

1.74

30.48

44.18

ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ ΖΩΗΣ

20,911,165

8.05

79.17

0.00

1.42

4.78

6.58

12.78

2,559,421

15.65

0.00

31.30

53.05

0.00

84.35

MARFIN ΖΩΗΣ AAE

12,063,675

0.04

0.00

2.68

28.33

8.37

60.59

99.96

NATIONAL UNION (AIG)

22,200,639

0.45

0.00

99.55

0.00

8.11

107.65

NP INSURANCE - ΝΕΟΣ ΠΟΣΕΙΔΩΝ

24,384,298

7.99

0.00

4.78

18.30

10.39

58.13

92.01

ΟΡΙΖΩΝ Α.Ε.Γ.Α.

26,573,052

24.41

0.31

11.89

34.73

0.02

28.63

75.28

ΠΕΡΣΟΝΑΛ ΙΝΣΟΥΡΑΝΣ ΑΕΓΑ

13,543,590

28.18

0.00

3.52

39.24

0.00

29.06

71.82

PROTON A.A.E.

23,338,698

9.48

0.00

3.56

9.01

31.74

46.19

90.52

ΑΕΓΑ ΑΣΦ.Γ.ΣΙΔΕΡΗΣ

14,895,763

1.89

0.00

0.30

97.81

98.11

Γ.Η.ΣΚΟΥΡΤΗΣ ΑΕΓΑ

6,690,138

83.06

0.00

7.90

0.00

6.51

2.54

16.94

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕΕΓΑ

45,003,465

11.68

0.00

1.05

45.49

0.00

41.77

88.32

ΥΔΡΟΓΕΙΟΣ ΑΑΑΕ

96,133,024

39.21

2.46

1.06

20.23

0.55

36.50

58.33

V.D.V. LEBEN INTERNATIONAL

52,107,965

0.33

0.22

0.90

73.09

22.07

3.39

99.46

VICTORIA A.A.E. ΖΩΗΣ

14,649,703

3.90

0.00

96.10

129,934,595

14.71

0.15

0.00

85.29

13,688,282

18.17

0.00

73.94

5.29

2.60

81.83

8,960,085,117

13.53

2.57

5.92

56.35

7.00

14.65

83.92

ING EAAEΖ (ΖΩΗΣ)

LA VIE A.E.A.E.Y.

VICTORIA Α.Α.Ε.Ζ UNIVERSAL LIFE ΕΛΛΑΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΑΓΟΡΑΣ

38 insurance w*rld

17_EREYNA EPENDISEIS_T_03_Final.indd 38

4/27/09 7:21:11 PM

bancassurance

Τομέας αιχμής το bancassurance για την Εθνική Ασφαλιστική

Η ταχύτατη ανάπτυξη της συνεργασίας της με την Εθνική Τράπεζα από το καλοκαίρι του 2004 και οι υποδομές που δημιουργήθηκαν έδωσαν τη δυνατότητα να δημιουργούνται και να προωθούνται με επιτυχία ολο και περισσότερα τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα.

ο bancassurance είναι ένας τομέας ραγδαίας εξέλιξης που ήδη από το 2004 όπου η Εθνική Ασφαλιστική αναπτύχθηκε σε αυτόν έχει αποδώσει σημαντικά οφέλη και θεωρείται βέβαιο οτι θα συνεχίσει να προσφέρει και στο μέλλον. Αυτό αναφέρει στο IW ο γενικός διευθυντής της Εθνικής Ασφαλιστικής κ. Τάσος Παγώνης διακρίνοντας ως «μυστικό» της επιτυχίας τον τρόπο που η εταιρεία δόμησε την ανάπτυξή της στο B-A, και την στρατηγική προώθησης των προϊόντων. Παράλληλα επισημαίνει ότι σχεδιάζονται και νέα προϊόντα, προσαρμοσμένα στις σύγχρονες ανάγκες και σαφώς αποτελεί μεγάλο πλεονέκτημα το να τα βρίσκει ο καταναλωτής μέσα σε μία τράπεζα. Η δραστηριοποίηση της Εθνικής στον τομέα αυτό ξεκίνησε το 2004 όπου η ασφαλιστική σε συνεργασία με την τράπεζα προσέφεραν σε όσους είχαν στεγαστικό δάνειο μια σημαντική ασφαλιστική κάλυψη η οποία σε περίπτωση απώλειας ζωής ή μόνιμης ή μερικής ανικανότητας του δανειολήπτη διασφάλιζε τους κληρονόμους την εξόφληση του δανείου. Σταδιακώς η συνεργασία μεταξύ ασφαλιστικής και τράπεζας διευρύνθηκε και σε άλλους κινδύνους, όπως επενδυτικά προϊόντα, εμπορικούς κινδύνους και γενικά σε τομείς αιχμής που βρίσκουν αντίκρυσμα στους καταναλωτές. Ετσι σήμερα στην Εθνική το μερίδιο που κατέχει το bancassurance στην παραγωγή ασφαλίστρων της ανέρχεται σε 27,5% ενώ το σύνολο των ασφαλίστρων το 2008 ανήλθε στα 234 εκατομμύρια ευρώ σημειώνοντας αύξηση 19% σε σχέση με το 2007. Η ταχύτατη ανάπτυξη της συνεργασίας της με την Εθνική Τράπεζα από το καλοκαίρι του 2004 και οι υποδομές που δημιουργήθηκαν και από τα δύο μέρη, έδωσαν τη δυνατότητα να δημιουργηθούν, σε μικρό χρονικό διάστημα, και να προωθούνται με επιτυχία από τα καταστήματα της

ΕΤΕ τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα. Στην ανάπτυξη αυτή συνέβαλαν η σαφής στρατηγική της ηγεσίας του Ομίλου για την αξιοποίηση συνεργιών και στη συνέχεια το υψηλό επίπεδο επικοινωνίας που έχει επιτευχθεί μεταξύ των στελεχών των δύο Εταιριών. Το 2005 ήταν η χρονιά των προγραμμάτων ζωής που συνδέονται με τη στεγαστική πίστη (αποπληρωμή δανείου) και των πρώτων επενδυτικών προγραμμάτων. Το 2006 ήταν η χρονιά των πρώτων συνταξιοδοτικών - επενδυτικών προγραμμάτων εφάπαξ καταβολής ασφαλίστρου, των αποταμιευτικών για την παιδική και νεανική ηλικία και αυτών που συνδέονται με την καταναλωτική πίστη (προστασίας πληρωμών). Το 2007 ήταν η χρονιά των πρώτων συνταξιοδοτικών - επενδυτικών προγραμμάτων και αποταμιευτικών περιοδικών καταβολών ασφαλίστρου (μηνιαία). Για όλα τα προγράμματα η διαδικασία της ασφάλισης από την πώληση και την καταβολή του ασφαλίστρου έως την εκτύπωση και παράδοση των συμβολαίων ή πιστοποιητικού ασφάλισης ολοκληρώνεται στο κατάστημα της Εθνικής Τράπεζας. Το 2006 αναπτύχθηκαν και οι πρώτες κινήσεις της Εταιρίας στο assurebanking. Τo δίκτυο συνεργατών διαθέτει στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια και προετοιμάζεται και για τη διάθεση επιχειρηματικών δανείων. Η οργάνωση στον τομέα αυτό υπήρξε πολύ επιτυχής, με απλές και αποτελεσματικές δομές. Το δίκτυο συνεργατών της Εθνικής Ασφαλιστικής αποτελεί πλέον για την ΕΤΕ ένα σημαντικό δίκτυο προώθησης δανείων. Το bancassurance έχει επεκταθεί σε όλο το φάσμα των πιστοδοτήσεων της Τράπεζας (στεγαστική, καταναλωτική, επιχειρηματική πίστη). Το τελευταίο business plan που καταρτίσθηκε για το διάστημα έως και το 2011, που προβλέπει μέση ετήσια αύξηση νέων τραπεζασφαλιστικών εργασιών κατά 50% με 55%. απρίλιος 2009 39

19_BANCASSURRANCE_T_03_Final.indd 39

4/27/09 7:22:39 PM

η στήλη του ειδικού

Οι κατηγορίες Ομαδικής Ασφάλισης και τι προσφέρουν

» γράφει ο Νίκος Κεχαγιαογλου Διευθύνων Σύμβουλος της Κ2 Insurance risk management consultans

40 insurance w*rld

11_IW_EIDIKOS_T03_Final.indd 40

4/28/09 5:34:59 PM

η στήλη του ειδικού

ναφερθήκαμε στο προηγούμενο άρθρο για την πολύτιμη συνεισφορά των ομαδικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων σε όλους τους άμεσα και έμμεσα συμμετέχοντες σε αυτά: τους εργαζόμενους, τον επιχειρηματία και την επιχείρηση, την ασφαλιστική επιχείρηση και την πολιτεία. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι αυτού του είδους τα ασφαλιστήρια, αφού αναφέρονται στην κάλυψη των αναγκών μιας μεγάλης ομάδας, η οποία έχει φυσιολογικά μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη από μια μονάδα, προσφέρουν τελικά τελειοποιημένο προϊόν, τελειοποιημένη εξυπηρέτηση και φυσικά τελειοποιημένη τιμή. Οι ομαδικές ασφαλίσεις διαχωρίζονται και ταξινομούνται ανάλογα με το είδος της ασφαλιζόμενης ομάδας σε τρεις κατηγορίες:

> Ομαδικές ασφαλίσεις εργαζομένων στον ίδιο εργοδότη >Ο μαδικές ασφαλίσεις μελών Σωματείων, Ομάδων, Συλλόγων, Συνδικάτων κλπ

>Ο μαδικές ασφαλίσεις χρεωστών τραπεζών, δανειοληπτών πιστωτικών ιδρυμάτων μέσω καρτών κλπ

Σκοπός των ομαδικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων είναι να καλύψουν ανάγκες οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν από την κοινωνική ασφάλιση, καθώς επίσης και να βελτιώσουν το επίπεδο των υφιστάμενων παροχών. Πολλά προγράμματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν γι αυτόν τον σκοπό Ομαδική ασφάλιση ζωής περιορισμένης διάρκειας Η ασφάλεια ζωής αυτού του τύπου δίνει την δυνατότητα στην οικογένεια του θανόντος, εφόσον αυτός πεθάνει στο περιορισμένο διάστημα του εργασιακού του βίου, ή σε άλλο περιορισμένο διάστημα που θα συμφωνηθεί, να λάβει ένα σημαντικό επίδομα έτσι ώστε να συνέλθει πιο γρήγορα από την τραγωδία. Είναι δεδομένο ότι το εισόδημα κάθε μέλους της οικογένειας δημιουργεί ένα επίπεδο ζωής το οποίο συνηθίζεται να θεωρείται μόνιμο και κεκτημένο. Οι συνέπειες της απώλειας του εισοδήματος αυτού μπορούν να αλλοιώσουν δραματικά το επίπεδο ζωής μιας οικογένειας και να αναστείλουν σημαντικά μελλοντικά σχέδια των εναπομεινάντων μελών, είτε αυτά αφορούν καταναλωτικές ανάγκες ή απολαύσεις, είτε σπουδές των παιδιών. Το εισόδημα αυτό δεν μπορεί να αναπληρωθεί με κανένα άλλο μέσο εκτός από την ασφάλιση. Η ασφάλιση αυτού του τύπου μπορεί να δοθεί μόνη της

σαν αυτοδύναμο πρόγραμμα ή σε συνδυασμό με άλλες καλύψεις υγείας.

Ομαδική ασφάλεια θανάτου και ανικανότητας από ατύχημα Μπορεί να δοθεί μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με την ασφάλιση ζωής περιορισμένης διάρκειας. Παρέχει το ασφαλισμένο κεφάλαιο που θα συμφωνηθεί σε περίπτωση θανάτου από ατύχημα εντός ή εκτός εργασιακού χώρου. Επίσης προσφέρει πολύ σημαντικά κεφάλαια σε περίπτωση μόνιμης αναπηρίας από ατύχημα και μεγάλα επιδόματα σε περίπτωση που η ανικανότητα είναι μεν μόνιμη, αλλά δεν είναι απαγορευτική για την εξάσκηση κάποιου επαγγέλματος. Η φύση των κινδύνων που καλύπτονται από αυτό το ασφαλιστήριο έχουν τα χαρακτηριστικά της σπανιότητας αλλά και της μεγάλης δραματικότητας και του πόνου. Ενώ οι ίδιοι κίνδυνοι στατιστικά συμβαίνουν πέντε φορές περισσότερο από παθολογικά αίτια, οι ατυχηματικοί κίνδυνοι δημιουργούν μεγάλη αίσθηση και δραματικές μνήμες. Λόγω της σπανιότητάς τους είναι ιδιαίτερα οικονομικοί και προτείνεται σε κάθε επιχείρηση ή οργανισμό να αγοράζουν μεγάλα κεφάλαια ασφάλισης για τους εργαζόμενους που απασχολούν, έτσι ώστε να καλυφθούν με τον καλύτερο δυνατό ανθρωπίνως τρόπο οι συνέπειες και τα επακόλουθα ενός απρόβλεπτου γεγονότος.

Μικτή ομαδική ασφάλιση ζωής και συνταξιοδότησης Αυτού του είδους η ομαδική ασφάλεια καλύπτει τις πιο κεφαλαιώδεις ανάγκες του ανθρώπου: Την κάλυψη του θανάτου και την κάλυψη της συνταξιοδότησης. Προηγείται αναλογιστική μελέτη έτσι ώστε να διαπιστωθεί το ακριβές ποσό που θα απολεσθεί από τον μισθό των εργαζομένων όταν αυτοί θα συνταξιοδοτηθούν. Το κοινωνικό σύστημα ασφάλισης θα καλύψει ένα ποσοστό επί των μισθών που λαμβάνονται τα τελευταία πέντε έτη. Το ποσό που θα λείπει θα σημαίνει αυτόματη πτώση του επιπέδου ζωής που έχει εξασφαλισθεί. Εφόσον δεν έχει δημιουργηθεί ένας σίγουρος και μόνιμος μηχανισμός εξασφάλισης αυτού του υπολειπόμενου εισοδήματος, τότε οι συνέπειες θα είναι δυσάρεστες και οι συμβιβασμοί επώδυνοι, πολύ περισσότερο σε μια ηλικία που τα περιθώρια ελιγμών θα είναι ανελαστικά. Η ασφάλιση μέσω προγράμματος συνταξιοδότησης είναι η πιο δημοφιλής, η πιο σίγουρη και η πιο ασφαλής λύση παγκοσμίως. Οι εισφορές αυτών των προγραμμάτων μοιράζονται ανάμεσα στον εργοδότη και τον εργαζόμενο. Ο εργοδότης πληρώνει για την κάλυψη της ασφάλειας ζωής και ο εργαζόμενος για τις συνταξιοδοτικές παροχές. Εφόσον ο εργαζόμενος αποχωρήσει για οποιοδήποτε λόγο από την επιχείρηση λαμβάνει την αξία εξαγοράς ή του δίνεται η δυνατότητα να συνεχίσει την πληρωμή των εισφορών μόνος του.

απρίλιος 2009 41

11_IW_EIDIKOS_T03_Final.indd 41

4/28/09 5:35:02 PM

η στήλη του ειδικού

Μικτή εθελοντική ομαδική ασφάλιση ζωής και συνταξιοδότησης με αναδοχή Είναι η ίδια ασφάλιση με την προηγούμενη αλλά με κάποιες ουσιαστικές διαφορές: Την πληρωμή των ασφαλίστρων την αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι εργαζόμενοι και η συμμετοχή είναι εθελοντική. Η επιχείρηση έχει το ρόλο του αναδόχου, δηλαδή αποτελεί το κέλυφος και το σημείο αναφοράς που νομιμοποιεί την ύπαρξη ενός ομαδικού ασφαλιστηρίου. Αποτελεί το καλύτερο εργαλείο για την κάλυψη των πολυτιμότερων αναγκών και ταυτόχρονα παρακάμπτει το ουσιαστικότερο εμπόδιο προς την δημιουργία ενός ομαδικού προγράμματος που είναι η καθολική συμμετοχή. Έτσι επωφελούνται μόνο όσοι έχουν την πρόθεση και την δυνατότητα να το κάνουν ενώ οι μη συμμετέχοντες αφενός δεν παρακωλύουν την διαδικασία και αφετέρου μπορούν να εισέλθουν στο πρόγραμμα σε ευνοϊκότερο γι αυτούς χρόνο.

Τα ασφάλιστρα των ομαδικών ασφαλιστηρίων ζωής εκπίπτουν μέχρι 1500 ευρώ ανά εργαζόμενο Ομαδική ασφάλεια ιατρικής περίθαλψης Αποτελεί την πιο διαδεδομένη μορφή ομαδικής ασφάλισης στην Ελλάδα. Οι ατέλειες του Εθνικού Συστήματος Υγείας και η ανάγκη για ελευθερία επιλογών και αναζήτηση ποιοτικότερων υπηρεσιών υγείας ωθούν τους εργοδότες στην επιλογή αυτών των ασφαλιστηρίων. Τα σημαντικότερα προγράμματα που αποτελούν αυτά τα συμβόλαια είναι τα εξής:

>Κ άλυψη εξόδων νοσηλείας Π εριλαμβάνει κάλυψη για νοσοκομειακά έξοδα, αμοιβές γιατρών χειρουργών και αναισθησιολόγων, διαγνωστικές εξετάσεις, φάρμακα, χημειοθεραπείες, ακτινοβολίες, φυσιοθεραπείες, αποκλειστική νοσοκόμα. Το ποσοστό κάλυψης είναι συνήθως 80%.

>Κ άλυψη εξωνοσοκομειακών δαπανών Π αρέχεται για έξοδα που θα πραγματοποιηθούν εκτός νοσοκομείου και αφορούν επισκέψεις σε γιατρούς, διαγνωστικές εξετάσεις, φάρμακα, φυσιοθεραπείες. Το ποσοστό κάλυψης είναι συνήθως 80%.

>Π αροχές μητρότητας Σ υνήθως δίνεται ένα επίδομα τοκετού το οποίο είναι κατά 50% αυξημένο σε περίπτωση καισαρικής τομής ή κατά 50% μειωμένο σε περίπτωση αποβολής. Πολύ σπάνια πλέον συναντώνται προγράμματα

που καλύπτουν τον τοκετό σαν οποιαδήποτε άλλη νοσηλεία.

>Κ άλυψη ετήσιου προληπτικού ελέγχου Δίνεται για συγκεκριμένο αριθμό εξετάσεων και μπορεί να διενεργηθεί μία ή δύο φορές το χρόνο.

>Κ άλυψη ιατροφαρμακευτικών εξόδων από ατύχημα Επεκτείνουν την κάλυψη των εξόδων από ατύχημα και εκτός νοσοκομείου. Η κάλυψη των εξόδων είναι 100%.

> Ε πίδομα σοβαρών ασθενειών Παρέχεται ένα μεγάλο επίδομα σε περίπτωση επέλευσης πολύ σοβαρών ασθενειών όπως: καρκίνος, μεταμόσχευση ζωτικών οργάνων, τετραπληγία, AIDS, εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, έμφραγμα, εγκεφαλικό, νεφρική ανεπάρκεια, σκλήρυνση κατά πλάκας, τύφλωση κλπ

>Η μερήσιο επίδομα νοσηλείας Δίνει στον νοσηλευόμενο ένα ημερήσιο επίδομα νοσηλείας καθώς και ένα επίδομα ανάρρωσης στο σπίτι

>Χ ειρουργικό επίδομα Δίνει μια πρόσθετη αμοιβή εφόσον πραγματοποιηθεί χειρουργική επέμβαση, το ύψος της οποίας καθορίζεται από την σοβαρότητα της χειρουργικής επέμβασης.

>Ο δοντιατρική περίθαλψη Αρχίζει να γίνεται της μόδας τα τελευταία χρόνια. Οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν συμβεβλημένες κλινικές με τις οποίες συνεργάζονται και παρέχουν στους δικαιούχους υψηλές υπηρεσίες σε πολύ χαμηλές τιμές.

>Ο φθαλμολογική περίθαλψη Κατά την ίδια λογική παρέχονται υπηρεσίες οφθαλμολογικών εξετάσεων και διόρθωσης διαθλαστικών ανωμαλιών σε πολύ χαμηλό κόστος.

>Κ ατ ’οίκον νοσηλεία Επειδή η δυνατότητα ανάρρωσης είναι πιο αξιόπιστη στο ζεστό και γνώριμο περιβάλλον του σπιτιού, ειδικά κινητά συνεργεία εξασφαλίζουν πλήρη φαρμακευτική και ειδικευμένη φροντίδα κατ ‘οίκον εφόσον βέβαια κάτι τέτοιο επιτρέπεται από την φύση της νοσηλείας.

Οι ατέλειες του Ε.Σ.Υ. και η αναγκη ποιοτικότερων υπηρεσιών υγείας ωθούν τους εργοδότες στην επιλογή ομαδικών ασφαλειών ιατρικής περίθαλψης

42 insurance w*rld

11_IW_EIDIKOS_T03_Final.indd 42

4/28/09 5:35:02 PM

η στήλη του ειδικού

Ομαδική κάλυψη ανικανότητας Υπάρχουν δύο ειδών κίνδυνοι ανικανότητας. Οι βραχυχρόνιοι και οι μακροχρόνιοι. Οι συνέπειες εφόσον συμβούν είναι από σοβαρές μέχρι καταστροφικές. Στην απλή περίπτωση ο παθών θα λείψει από την εργασία του λίγο καιρό και οι επιπτώσεις στην καθημερινότητά του δεν πρόκειται να είναι δραματικές. Στην περίπτωση όμως που κάποιος μείνει μόνιμα ανίκανος οι συνέπειες ίσως είναι μεγαλύτερες από ενός θανάτου, αφού εκτός από την απώλεια της ικανότητας να εργάζεται και την συνεπαγόμενη απώλεια εισοδήματος της οικογένειάς του, ταυτόχρονα θα πρέπει να συντηρεί και τον εαυτό του ο οποίος φυσικά θα παραμείνει καταναλωτής.

Εάν ο εργαζόμενος αποχωρήσει για οποιοδήποτε λόγο από την επιχείρηση λαμβάνει την αξία εξαγοράς ή του δίνεται η δυνατότητα να συνεχίσει την πληρωμή των εισφορών μόνος του >Ο ι καλύψεις βραχυχρόνιες ανικανότητας καλύπτουν από ατύχημα ή ασθένεια τον εργαζόμενο μετά από ένα περιστατικό το οποίο κρίνεται ιάσιμο εντός των επομένων 2 ετών. Σκοπός της ασφάλισης αυτής είναι να καλύψει το απολεσθέν εισόδημα του εργαζομένου και γι ’αυτό συνήθως αυτή η κάλυψη τίθεται σε εφαρμογή μετά την 31η ημέρα του συμβάντος. Αυτό γίνεται διότι αφενός τον πρώτο μήνα ο εργοδότης και ο ασφαλιστικός φορέας καλύπτουν την απώλεια του μισθού, αφετέρου το κόστος της ασφάλισης μειώνεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό.

>Ο ι καλύψεις μακροχρόνιας ανικανότητας ενεργοποιούνται όταν ένα περιστατικό κριθεί μόνιμο και μη ιάσιμο. Μπορούν να προσφέρουν κάλυψη μέχρι την ηλικία της συνταξιοδότησης. Οι παροχές που δίνει αυτό το πρόγραμμα είναι είτε εφάπαξ είτε μηνιαίες.

Ομαδική ασφάλιση group δανειοληπτών Αυτού του είδους ασφάλιση καλύπτει όλους τους οφειλέτες έναντι ενός πιστωτή. Αν ο ασφαλισμένος οφειλέτης πεθάνει ή καταστεί ανίκανος προς εργασία, τότε η ασφαλιστική εταιρεία πληρώνει το εκκρεμές υπόλοιπο του δανείου στο πιστωτή. Συχνά συναντάμε τελευταία τέτοιου είδους προγράμματα στις τράπεζες αλλά και σε πολυκαταστήματα που καλύπτουν τις αγορές μέσω πιστωτικών καρτών

Συμπληρωματικές πληροφορίες Κάλυψη εξαρτώμενων μελών οικογένειας

Στα ομαδικά ασφαλιστήρια ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μπορούν να συμπεριληφθούν και τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας, δηλαδή ο/η σύζυγος μέχρι την ηλικία των 65 ετών και τα παιδιά μέχρι τα 18 ή τα 25 έτη αν σπουδάζουν. Οι παροχές οι οποίες μπορούν να δοθούν στα μέλη αυτά είναι: νοσηλευτικά και εξωνοσοκομειακά έξοδα, καλύψεις μητρότητας και ιατροφαρμακευτικά έξοδα από ατύχημα.

> Δικαίωμα μετατροπής Ένας πολύ σημαντικός όρος που μπορεί να συμπεριληφθεί στην ομαδική ασφάλιση και δίνει το δικαίωμα στον δικαιούχο να συνεχίσει την ασφάλισή του εφ όρου ζωής όταν αποχωρήσει για οποιοδήποτε λόγο από την επιχείρηση που εργάζεται (συνταξιοδότηση, απόλυση, οικειοθελή αποχώρηση, λήξη σύμβασης)

> Σ υμμετοχή στα κέρδη Η ρήτρα συμμετοχής στα κέρδη έχει την έννοια της επιστροφής μέρους των ασφαλίστρων εφόσον το πρόγραμμα εντός του έτους εμφανίσει κερδοφόρο αποτέλεσμα για την ασφαλιστική εταιρεία. Συνήθως ο λόγος αυτός είναι το άθροισμα των αποζημιώσεων που πληρώθηκαν και αυτών που εκκρεμούν προς το σύνολο των καθαρών ασφαλίστρων. Η επιστροφή μπορεί να φτάσει μέχρι 70% του ποσού αυτού ή να μείνει για συμψηφισμό στα επόμενα έτη. >Κ άλυψη ώρων εργασίας ροκειμένου να μειωθεί το κόστος της ασφάλισης, μποΠ ρεί να γίνει συμφωνία έτσι ώστε η κάλυψη να ισχύει μόνο κατά τις ώρες εργασίας και κατά την διάρκεια μετάβασης στην εργασία. Συνήθως αυτό γίνεται για τις ατυχηματικές καλύψεις (Θάνατος, αναπηρία, έξοδα ατυχήματος).

> Γ εωγραφικό εύρος καλύψεων και περίοδος αναμονής Τα ομαδικά ασφαλιστήρια καλύπτουν σε όλο τον κόσμο τα μέλη τους αλλά συνήθως έχουν μια περίοδο αναμονής προκειμένου να τεθούν σε πλήρη εφαρμογή. Η περίοδος αυτή είναι 30 μέρες για την Ελλάδα και 180 μέρες για το εξωτερικό εκτός αν συμφωνηθεί διαφορετικά.

απρίλιος 2009 43

11_IW_EIDIKOS_T03_Final.indd 43

4/28/09 5:35:04 PM

συνέντευξη

έως το καλοκαίρι θα έχει ολοκληρωθεί η κατάρτιση του Κανονισμού Ζωής

44 insurance w*rld

03_IW_INTERVIEW_PETSAS_T_03_Final.indd 44

4/27/09 7:10:14 PM

συνέντευξη

Γιώργος Πέτσας | Πρόεδρος της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης | » συνέντευξη στον Πλάτωνα Τσούλο

«Μαύρη τρύπα» 300 εκατ. ευρώ από τις ασφαλιστικές Πλάνο διετίας για την πλήρη εξυγίανση της ασφαλιστικής αγοράς καταστρώνει ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, κ. Γιώργος Πέτσας, ο οποίος άμα της αναλήψεως των καθηκόντων του για δεύτερη τριετία, μίλησε στο Insurance World, αποκαλύπτοντας ποιες είναι οι προθέσεις του, οι επόμενες κινήσεις του, οι αποφάσεις που προτίθεται να λάβει, αλλά και οι ανησυχίες του.

χοντας στο γραφείο του μια μακροσκελή λίστα με όλες τις ασφαλιστικές εταιρείες, όπου καταγράφονται σε πλήρη ανάλυση τα αποθεματικά και τα περιθώρια φερεγγυότητας, της ρίχνει μια γρήγορη – τελευταία ματιά και αρχίζει την κουβέντα του, μπαίνοντας αμέσως στην ουσία του θέματος. «Κοιτώντας τα στοιχεία του 2007 διαπιστώνω ότι 10 ασφαλιστικές εταιρείες έχουν ακάλυπτα αποθέματα που υπερβαίνουν σε αξία, για την κάθε μια, τα 2 εκατ. ευρώ. Αναμένω από αυτές έως τον ερχόμενο Μάιο να καλύψουν το 40% των ανοιγμάτων τους όπως προβλέπει σχετική ρύθμιση» αναφέρει, για να προσθέσει ότι «στη λίστα διαπιστώνονται μεγάλες διακυμάνσεις στα ανοίγματα, αφού υπάρχουν και εταιρείες

με υποχρεώσεις της τάξης των 50 εκατ. ευρώ ή και άνω των 100 εκατ. ευρώ». Όσο για το συνολικό άνοιγμα υπολογίζει ότι πρέπει να ξεπερνάει τα 300 εκατ. ευρώ. Ο ίδιος πάντως διευκρινίζει ότι αν κάποιες εταιρείες τον ανησυχούν «δεν είναι αυτές που εφαρμόζουν Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα και ενδεχομένως παρουσιάζουν μεγάλες λογιστικές υποχρεώσεις, αλλά, άλλες, μικρότερες εταιρείες». Υπογραμμίζει δε με έμφαση ότι, η θέσπιση των τριών δόσεων για την κάλυψη των αποθεματικών δεν αφορά μόνο στη χρήση 2007, αλλά και κάθε ανάλογη υποχρέωση που θα ανακύψει στη συνέχεια. «Ο σχηματισμός των αποθεματικών λειτουργεί ως ένας «ζωντανός οργανισμός», ο οποίος μεταλλάσσεται συνεχώς, οπότε κάθε φορά που οι εταιρείες θα καλούνται να κατα-

βάλλουν μια δόση, το ύψος της θα καθορίζεται από το άνοιγμα της περιόδου εκείνης» διευκρινίζει με έμφαση. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι φέτος το Μάιο όσες εταιρείες αποφασίσουν να καλύψουν τα αποθέματά τους κάνοντας χρήση της ευνοϊκής ρύθμισης, θα κληθούν να καταβάλλουν το 40% του ανοίγματος χρήσης 2007. Αντίστοιχα το Μάιο του 2010 θα υποχρεωθούν στην κάλυψη του 70% του ανοίγματος που θα έχουν σχηματίσει τότε και το Μάιο του 2011 θα είναι υποχρεωμένες να ανταποκριθούν στο 100% των υποχρεώσεών τους.

Συνέχεια λίστας.. Από τα ανωτέρω συνάγεται ένα ακόμη ενδιαφέρον συμπέρασμα. Του χρόνου τέτοια εποχή δεν αποκλείεται η λίστα με τις προβληματικές εταιρείες να έχει

απρίλιος 2009 45

03_IW_INTERVIEW_PETSAS_T_03_Final.indd 45

4/27/09 7:10:16 PM

συνέντευξη

μεγαλώσει. Οι αντίξοες συνθήκες που επικρατούν στη χρηματαγορά, η αύξηση των ακυρώσεων, η περιορισμένη ρευστότητα, οι απώλειες των μετοχικών χαρτοφυλακίων, οι μειωμένοι ρυθμοί ανάπτυξης, δημιουργούν δυσφορία στον κλάδο που αντανακλάται στα οικονομικά του, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο αριθμός των εταιρειών που αδυνατούν να καλύψουν τα αποθεματικά τους. Αυτός ήταν και ο λόγος που η Επ.Ε.Ι.Α. επέμεινε στον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών να παρέμβει εκ νέου νομοθετικά. «Εξηγήσαμε στον κ. Παπαθανασίου το πώς ακριβώς σκοπεύαμε να δράσουμε κατά παρέκκλιση του νόμου και το γιατί θέλαμε να ισχύει μια ανάλογη διάταξη» αναφέρει ο κ. Πέτσας στο Insurance World, διευκρινίζοντας ότι «ο υπουργός, αφού αξιολόγησε τις παρατηρήσεις μας έκρινε σκόπιμο να επιδείξει κοινωνικό πρόσωπο, παρεμβαίνοντας ευνοϊκά για την ασφαλιστική αγορά, με δύο ρυθμίσεις για τον υπολογισμό των περιουσιακών στοιχείων και τη διετή παράταση σε ότι αφορά την αύξηση των εγγυητικών κεφαλαίων». Μάλιστα, ο κ. Πέτσας αποκάλυψε στο Insurance World ότι η Επ.Ε.Ι.Α. ήταν αυτή που συνέταξε τις δύο κρίσιμες διατάξεις, όταν έπεισε τον υπουργό για τις προθέσεις της.

ο χρόνος εφαρμογής της δύναται να μην είναι ενιαίος, και υπογράμμισε ότι προϋπόθεση για την υπαγωγή κάθε εταιρείας στη ρύθμιση θα είναι η ένταξή της σε πρόγραμμα εξυγίανσης και η δημοσιοποίηση της σχετικής απόφασης. Κατά τον κ. Πέτσα, δημοσιότητα θα υπάρχει και για την κάλυψη των αποθεμάτων σε τρεις δόσεις.

Ελεγχος στα χαρτοφυλάκια «Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να καταγράψουμε τα μετοχικά χαρτοφυλάκια των ασφαλιστικών εταιρειών προκειμένου να διαπιστώσουμε το πότε υπέστησαν τη μεγαλύτερη καθίζηση, και με βάση αυτό το στοιχείο να προσδιορίζουμε, ανά περίπτωση, πότε θα αρχίσει η εφαρμογή της ρύθμισης». Βέβαια, ο κ. Πέτσας εξηγεί ότι θα πρέπει να δει καταρχήν τη ρύθμιση στην τελική της μορφή, όπως δηλαδή θα ψηφιστεί από τη Βουλή και ερμηνεύοντάς την να αποφασίσει αν θα υπάρχει όντος το περιθώριο να ορίσει ελεύθερα την ημερομηνία εφαρμογής της, ενώ δηλώνει με ιδιαίτερη προσοχή ότι «σκοπός της νομοθετικής παρέμβασης δεν είναι να σκεπαστούν προβλήματα της αγοράς που προκλήθηκαν από την κακοδαιμονία της, αλλά να αντιμετωπιστούν οι έκτακτες και απρόβλεπτες καταστάσεις

Οι εταιρείες που τον ανησυχούν δεν είναι αυτές που εφαρμόζουν τα ΔΛΠ και παρουσιάζουν μεγάλες λογιστικές υποχρεώσεις, αλλά οι μικρότερες Ο Πρόεδρος της Επιτροπής έκανε μια ακόμη αποκάλυψη. Όπως είπε «το Διοικητικό Συμβούλιο της Επιτροπής δεν έχει ακόμη αποφασίσει από πότε θα αρχίσει να ισχύει η ρύθμιση για τον κατά παρέκκλιση του νόμου υπολογισμό των περιουσιακών στοιχειών των ασφαλιστικών εταιρειών». Δεν απέκλεισε δηλαδή το ενδεχόμενο η εφαρμογή της να ισχύει από τα μέσα του 2008. Διευκρινίζει δε ότι, η διάταξη προβλέπει ως διάρκεια εφαρμογής τα δύο έτη για όποια εταιρεία ζητήσει να υπαχθεί στο ειδικό αυτό καθεστώς, ξεκαθάρισε ότι

τις οποίες γέννησε η διεθνής κρίση». Σε ότι αφορά τον Κανονισμό Ζωής, ο Πρόεδρος της Επ.Ε.Ι.Α. αποκαλύπτει ότι «έως το καλοκαίρι του 2009 θα ολοκληρωθεί η κατάρτισή του. Αμέσως μετά θα δοθεί σε δημόσια διαβούλευση, ώστε στη συνέχεια να γίνουν όλες οι αναγκαίες προσαρμογές και να τεθεί σε εφαρμογή από το 2010». Πάντως, έλεγχοι στον κλάδο γίνονται φέτος, θα ολοκληρωθούν το καλοκαίρι και υλοποιούνται με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Ενδιαφέρον έχουν και οι παρατηρήσεις

του Επόπτη για το δικαίωμα που έχει από το νόμο να επιβάλλει πρόστιμα σε βάρος όσων αφήνουν ακάλυπτα αποθέματα. Όπως επισημαίνει, «αρχικά θα επιδεικνύεται αυτοσυγκράτηση στην επιβολή κυρώσεων, σε δεύτερο χρόνο η Επιτροπή θα επανέρχεται με ποινές κατά πολύ αυστηρότερες και εφόσον η εταιρεία θα επιμένει στο να μην συμμορφώνεται το Διοικητικό Συμβούλιο θα προχωρά σε ανάκληση της άδειας λειτουργίας της. Όποιος επιδεικνύει καλή θέληση, όποιος αποδεικνύει εμπράκτως ότι όντος επιθυμεί την εξυγίανσή του θα έχει δίπλα του την Επ.Ε.Ι.Α.. Όποιος όμως, άλλα δηλώνει και άλλα πράττει, θα μας βρει απέναντί του» αναφέρει ο κ. Πέτσας. Στο μεταξύ, η Επιτροπή, πρόσφατα, προχώρησε σε μια ακόμη κίνηση καλής θέλησης έναντι των ασφαλιστικών εταιρειών. Αποφάσισε να δοθεί η δυνατότητα κατάθεσης συμπληρωματικών - διευκρινιστικών στοιχειών κάλυψης των αποθεμάτων χρήσης 2007, εφόσον αυτά βελτιώνουν τη θέση της εταιρείας. Ως καταληκτική ημερομηνία ορίσθηκε η 30η Απριλίου, ώστε αμέσως μετά η αρμόδια διεύθυνση να μελετήσει τα σχετικά στοιχεία και να αποφασίσει αν θα τα κάνει αποδεκτά ή αν θα τα απορρίψει. «Η Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης επέδειξε, λαμβάνοντας μια ακόμη απόφαση, ότι διαθέτει κοινωνικό πρόσωπο. Μένει πλέον στις ίδιες τις εταιρείες να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν και να πράξουν όπως οι ίδιες θεωρούν ότι έχουν χρέος» δηλώνει στο Insurance World ο κ. Πέτσας. Μένει πλέον να φανεί αν οι 10 στοχοποιημένες εταιρείες θα… τραβήξουν το σκοινί προκαλώντας και πάλι με τη στάση τους, αν θα παίξουν με τα νεύρα της αγοράς, των ασφαλισμένων και του Επόπτη και αν ο Πρόεδρος της Επ.Ε.Ι.Α. θα υπομείνει εκτός νόμου συμπεριφορές. Όπως τουλάχιστον ο ίδιος δηλώνει, «οι επόμενες κρίσιμες αποφάσεις θα ληφθούν το Μάιο. Τότε θα κριθεί ποιος θα μπει σε πρόγραμμα ανασυγκρότησης, ποιος θα καλύψει την πρώτη δόση για τα αποθέματα, ποιος θα ρισκάρει με τη στάση του και πόσες άδειες θα ανακληθούν». Όλα καταδεικνύουν ότι στο τέλος Μαΐου οι ασφαλιστικές εταιρείες θα είναι λιγότερες. Μάλλον κατά δύο !

46 insurance w*rld

03_IW_INTERVIEW_PETSAS_T_03_Final.indd 46

4/27/09 7:10:16 PM

αποκλειστική συνεργασία

» Απόδοση της Έλενας Ερμείδου

Oι μεσίτες θα πρέπει να αναδείξουν τον ρόλο τους στην σύγχρονη οικονομία Oι μεσίτες ασφαλίσεων θα χρειαστεί να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να αναδείξουν την αξία των υπηρεσιών τους στις μικρές επιχειρήσεις ιδιαίτερα στην περίοδο της ύφεσης αναφέρει ο Βρεταννικός Σύνδεσμος Μεσιτών (British Insurance Brokers Association’s) γνωστός ως BIBA. Τελευταίες έρευνες που διοργανώθηκαν από το εμπορικό επιμελητήριο κατέδειξαν ότι το ένα τρίτο των μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) μη χρησιμοποιώντας κάποιον μεσίτη ασφαλίσεων δεν αντιλαμβάνονται ότι η μέθοδός τους για να ασφαλιστούν είτε μέσω μίας τράπεζας ή οργανισμού είτε μέσω διαδικτύου δεν ενδείκνυται και ότι ουσιαστικά αγοράζουν ένα μόνο απλό προιόν. Επιπροσθέτως , το 63% των ΜΜΕ απ’ αυτές που δεν χρησιμοποιούν μεσίτες αποκρίθηκαν ότι έλαβαν ενημέρωση από ειδικό για την κατάλληλη γι’ αυτούς ασφαλιστική πολιτική η οποία σε μεγάλο βαθμό όμως ήταν λανθασμένη. Ο διευθύνων σύμβουλος της BIBA κ. Eric Galbrath, δή-

λωσε ότι « είναι σημαντικό ότι οι μεσίτες διαδραματίζουν ένα ρόλο-κλειδί στην ενημέρωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με τον τρόπο που δρουν και με τις δυνατότητες που έχουν για να τις βοηθήσουν. Οι μεσίτες χρειάζεται να διαφοροποιηθούν από άλλους επαγγελματίες της αγοράς δείχνοντας την προστιθέμενη αξία τους τόσο σε θέματα συμβουλών όσο και σε θέματα ενίσχυσης και συμπαράστασης των επιχειρήσεων όταν εμφανιστούν ζημιές. Όπως και να έχει, η έρευνα απέδειξε ότι ανάμεσα στις ΜΜΕ που αγόρασαν την ασφάλειά τους μέσω των μεσιτών, το 96% δήλωσε ότι η συμβουλή τους ήταν σημαντική , το 94% δήλωσε ότι οι μεσίτες τους επιβεβαίωσαν ότι αγόρασαν το σωστό προιόν, το 89% χρησιμοποιώντας έναν μεσίτη τους επέτρεψε να εστιαστούν στη δουλειά τους, το 85% δήλωσε ότι χρησιμοποιώντας έναν μεσίτη θα έχουν πάντα ένα ανταγωνιστικό ασφάλιστρο, το 81% είπε ότι οι μεσίτες τους εξήγησαν γιατί η επιλεγμένη πολιτική ήταν η κατάλληλη για την επιχείρησή τους.

Κερδίζουν έδαφος οι ασφάλειες μέσω ίντερνετ Oι πελάτες δείχνουν σημαντικό ενδιαφέρον για την αύξηση της χρήσης του Internet για τις καθημερινές συναλλαγές τους με τις ασφαλιστικές εταιρείες αναφέρει μία τελευταία έκθεση. Ωστόσο το Ινστιτούτο IBM ανέφερε ότι για την Επιχειρηματική Αξία σημαντικά είναι η Εμπιστοσύνη, η Διαφάνεια και η Τεχνολογία. Όμως επισημάνθηκε ότι οι πελάτες των ασφαλιστικών εταιρειών δίνουν αξία στην διαπροσωπική σχέση με τους ασφαλιστές τους. Η μελέτη έδειξε ότι καθώς οι ασφαλιστές αν και πρέπει να θεωρούν το Internet ένα ζωτικό κανάλι για ενημέρωση ή για την διεκπεραίωση καθημερινών ερωτημάτων πελατών, θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν και να στηρίξουν το τμήμα εξυπηρέτησης πελατών και το δίκτυο τους για να διατηρήσουν την εμπιστοσύνη των πελατών τους. Η τιμή είναι ένας

παράγοντας που δεν πρέπει να αγνοηθεί αλλά ούτε και να θεωρηθεί ως το μοναδικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η έρευνα έδειξε ότι οι ασφαλιστές θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν το δίκτυο με τους πελάτες τους με έναν εξυπνότερο τρόπο. Η ροή πληροφοριών και συμβουλών από συγκεκριμένες ομάδες είναι σημαντικές για όλες τις κατηγορίες των πελατών αν και οι ασφαλιστές εξακολουθούν να φοβούνται να μιλήσουν οι πελάτες μεταξύ τους. Ενισχύοντας και ενθαρρύνοντας την κοινωνική διαδικτυακή επικοινωνία θα βοηθήσει να κλείσει το κενό επικοινωνίας, αναφέρει η έρευνα. Αυτός ο συνδυασμός, της βέλτιστης αποτελεσματικότητας , η διανομή των πληροφοριών και της εμπιστοσύνης, παράγοντες οι οποίοι έχουν ιδιαίτερη σημασία.

Οι online επαφές αποκτούν όλο και περισσότερους οπαδούς. Οι Online εμπορικές πράξεις σε ό,τι αφορά τις ασφάλειες φαίνεται να τραβούν όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον των πελατών, σύμφωνα με νέα έρευνα που διηξήχθη πάνω στο θέμα αυτό. Tο Ινστιτούτο IBM ανέφερε ότι για την Επιχειρηματική Αξία σημαντικά είναι η Εμπιστοσύνη, η Διαφάνεια και η Τεχνολογία, παρά ταύτα η μελέτη έδειξε ότι ακόμα και τώρα οι πελάτες επιζητούν την διαπροσωπική επαφή με τους ασφαλιστές τους. Τα αποτελέσματα της εν λόγω μελέτης έδειξαν ότι ενώ οι ασφαλιστικές μπορούν να θεωρούν το διαδίκτυο ως ένα βιώσιμο μέσο για πληροφόρηση ή ένα τρόπο για την διαχείριση αιτημάτων ρουτίνας, θα πρέπει ωστόσο να χρηματοδοτούν και να στηρίζουν τα τμήματα εξυπηρέτησης πελατών

και τα εμπορικά δίκτυα των πρακτόρων τους με σκοπό να διατηρήσουν όλη την πελατεία τους. Ως παράγων επιλογής χαρακτηρίστηκε η τιμή, αλλά και όχι ως το μοναδικό στοιχείο ανταγωνιστικότητας. Η πληροφορία καθώς και οι συμβουλές από συγγενείς ομάδες χαρακτηρίστηκαν πολύ σημαντικές, παρά ταύτα οι ασφαλιστικές δείχνουν να φοβούνται τους πελάτες που ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους. Η υποστήριξη και προαγωγή των διαδικτυακών κοινωνικών φόρουμ, μπορεί να κλείσει την ψαλίδα αυτή, σύμφωνα με την ίδια έρευνα. Ο συνδυασμός αποτελεσματικότητας και διανομής πληροφορίας καθώς και η εμπιστοσύνη είναι οι πλέον σημαντικοί παράγοντες.

απρίλιος 2009 47

08_IW_INSURANCE_AGE_T_03_Final.indd 47

4/27/09 7:12:28 PM

Asset Management Money Conference 2009

Απαραίτητοι και συμπληρωματικοί οι τρεις πυλώνες ασφάλισης Από τη θεσμική διαχείριση διέρχεται η λύση του προβλήματος βιωσιμότητας των φορέων κοινωνικής ασφάλισης

ους τρόπους και τις προοπτικές εμπλοκής των θεσμικών επενδυτών στην διαχείριση των ασφαλιστικών ταμείων και τις προϋποθέσεις αυτές εξέτασαν οι παράγοντες της αγοράς κατά την διάρκεια του συνεδρίου Asset Management Money Conference 2009, που συνδιοργάνωσαν η Ένωση Θεσμικών Επενδυτών (ΕΘΕ) και η Money Conferences, υπό την αιγίδα της Ένωσης Εισηγμένων Εταιριών, του ΣΜΕΧΑ και του Συνδέσμου Επενδυτών & Διαδικτύου που διεξήχθη στις 8 Απριλίου 2009 στο ξενοδοχείο Athenaeum Intercontinental. Χορηγοί του Asset Management Money Conference 2009 ήταν οι: Εθνική Asset Management, Alapis, Creta Farm, Motor Oil, Finvent. Η έναρξη του συνεδρίου έγινε από τον κ. Άρη Ξενόφο, Πρόεδρο της ΕΘΕ, και τον Πρόεδρο της Money Conferences, κ. Κωνσταντίνο Ουζούνη, ενώ στην συνέχεια ο απερχόμενος Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς κ. Αλέξιος Πιλάβιος τόνισε την ανάγκη να αναλάβουν οι ΑΕΔΑΚ κυρίαρχο ρόλο στην διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, προκρίνοντας τις επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια ως την καλύτερη λύση διαχείρισης των αποθεματικών, κάτι που ήδη έχει εφαρμοστεί από το ΙΚΑ με μεγάλη επιτυχία.

«Αποδόσεις καλύτερες των χρηματιστηριακών δεικτών είχαν τα ελληνικά αμοιβαία κεφάλαια, τα οποία - αλώβητα από την κρίση - ανταποκρίθηκαν στο ακέραιο σε κάθε αίτηση ρευστοποίησης επενδύσεων ή άλλη υποχρέωσή τους» Ο γενικός τίτλος του συνεδρίου ήταν «Θεσμική Διαχείριση & Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης». Αναφερόταν, δηλαδή, σε δύο θεμελιώδεις τομείς της ελληνικής οικονομικής πραγματικότητας, την επαγγελματική διαχείριση κεφαλαίων και το σύστημα των κοινωνικών ασφαλίσεων, και σκοπό είχε να διερευνήσει αν και πώς αυτοί μπορούν να συνδυασθούν αρμονικά και να ωφελήσουν αλλήλους. Εξέχοντες και κατά τεκμήριο επιτυχημένοι παράγοντες από τους δύο αυτούς τομείς κατέθεσαν την εμπειρία, τις απόψεις και την εποικοδομητική διαφωνία τους. Μαζί με τους εκ-

προσώπους των δύο πλευρών, τη συζήτηση εμπλούτισαν με την πολύτιμη εμπειρία τους θεσμικοί παράγοντες και στελέχη του ακαδημαϊκού και του επιχειρηματικού κόσμου. Οι ομιλητές συνέβαλαν ώστε το συνέδριο να παράσχει απαντήσεις σε επίκαιρα ζητήματα που απασχολούν την αγορά, την Πολιτεία, και το κοινό - επενδυτές και ασφαλιζόμενους. Φιλοδοξία δε των διοργανωτών είναι, πλέον: > οι απαντήσεις που προέκυψαν από την πλούσια συζήτηση να καταστούν χρήσιμα εργαλεία στα χέρια κάθε ενδιαφερομένου, για τη λήψη σημαντικών οικονομικών αποφάσεων, > καθώς επίσης στα χέρια των ανθρώπων που μεσολαβήσουν προκειμένου τα πορίσματα του προβληματισμού που αναπτύχθηκε να φθάσουν στους τελικούς ενδιαφερομένους. Ο λόγος για τους ανθρώπους του δικτύου διάθεσης των προϊόντων της θεσμικής διαχείρισης, οι οποίοι κατέχουν κομβικό ρόλο στο όλο σύστημα των επενδύσεων και ευχής έργον είναι οι γνώσεις τους επί όλο και περισσότερων ζητημάτων της αγοράς να εμπλουτίζονται και να αναβαθμίζονται καθημερινά. Τις τέσσερις συνεδρίες στις οποίες εξειδικεύθηκε το γενικό θέμα του συνεδρίου συντόνισαν οι δημοσιογράφοι: Νίκος Σακελλαρίου, Ανδρέας Αναστασίου, Γιώργος Παπανικολάου και Δημήτρης Κοντογιάννης.

Φορείς κοινωνικής ασφάλισης & επαγγελματική διαχείριση

Στην πρώτη ενότητα, ο κ. Κ. Παπαθανασίου, Πρόεδρος του Οργανισμού Ασφαλίσεως Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), έδωσε έμφαση στην πρόσφατο νόμο 3586/2007 και στην άμεση ενεργοποίηση αυτού, τονίζοντας ότι ο νόμος αυτός παρέχει ευκαιρίες αξιοποίησης της περιουσίας των ταμείων. Εν αντιθέσει με τον κ. Α. Πιλάβιο, που υπογράμμισε πως η ευθύνη διαχείρισης δεν πρέπει να μείνει στα διοικητικά συμβούλια των ασφαλιστικών οργανισμών, ο κ. Παπαθανασίου τόνισε ότι οι τελευταίοι πρέπει να αναθέσουν την διαχείριση της περιουσίας τους σε ΑΕΔΑΚ. Ο κ Φ. Ταμβακάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Trust, συμφώνησε με τον προηγούμενο ομιλητή, τονίζοντας ότι πρέπει άμεσα να δοθεί η διαχείριση των αποθεματικών σε ΑΕΔΑΚ. Ο κ. Ι. Κυριακόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΕΔΑΚ των ασφαλιστικών ταμείων, υπογράμμισε στην ομιλία του ότι η εταιρεία του έχει επιτύχει τις υψηλότερες αποδόσεις μεταξύ όλων των ΑΕΔΑΚ, και ότι γι’ αυτό οι ασφαλισμένοι θα

48 insurance w*rld

24_IW_ASSET_T_03_Final.indd 48

4/28/09 5:40:43 PM

Asset Management Money Conference 2009

πρέπει να αισθάνονται ικανοποιημένοι. Συνεχίζοντας, υπογράμμισε ότι υπό έκδοση υπουργική απόφαση θα δώσει την δυνατότητα επιλογής και νέων αμοιβαίων κεφαλαίων, όπως τη σύσταση ενός αμοιβαίου κεφαλαίου Ευρωζώνης. Σχετικά με το θέμα της ακίνητης περιουσίας, υπογραμμίστηκε από τους ομιλητές ότι τα ταμεία πρέπει να εκμεταλλευτούν την μεγάλη ακίνητη περιουσία μέσω συνεργασιών με ΑΕΔΑΚ εκμετάλλευσης ακίνητης περιουσίας ή με την ίδρυση δικής τους ΑΕΔΑΚ.

1ος και 2ος πυλώνας ασφάλισης: η εμπειρία της Ελλάδας

Στη δεύτερη ενότητα, ο Δρ Μ. Νεκτάριος, Αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, τόνισε ότι στην Ελλάδα δεν έχει ολοκληρωθεί η ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ότι ακόμα και αν κάνουμε καλή διαχείριση το ασφαλιστικό πρόβλημα δεν θα λυθεί παντελώς, επειδή διακυβεύονται μεγάλα συμφέροντα, υπογραμμίζοντας ότι τα επαγγελματικά ταμεία δεν δημιουργήθηκαν για να λύσουν το όλο πρόβλημα, αλλά για να λειτουργήσουν συμπληρωματικά. Ο κ. Κ. Τζινιέρης, Πρόεδρος Δ.Σ. Επαγγελματικού Ταμείου Οικονομολόγων (Ε.ΤΑ.Ο), τόνισε ότι αποτελεί αδήριτη ανάγκη να γίνει η διαχείριση των αποθεματικών ταμείων από εταιρείες διαχειριστών και όχι να αφήνεται στην διοίκηση, συμπληρώνοντας ότι ο ρόλος της πολιτείας στα επαγγελματικά ταμεία είναι ανύπαρκτος, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα το θεσμικό πλαίσιο. Από την πλευρά του ο κ. Γ. Ρωμανιάς, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος του Παρατηρητηρίου Απασχόλησης και επιστημονικός σύμβουλος του Ινστιτούτου Εργασίας ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ, μίλησε για την ανάγκη της θεσμικής ολοκλήρωσης του φορολογικού καθεστώτος και των επαγγελματικών ταμείων στο σύνολό τους, υπογραμμίζοντας ότι αν παραμείνει το παρόν θεσμικό πλαίσιο ο θεσμός αυτός δεν έχει μέλλον. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Ρωμανιάς τόνισε ότι τα επαγγελματικά ταμεία με καμιά μορφή δεν υποκαθιστούν τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης.

Η αγορά των Αμοιβαίων Κεφαλαίων Στην τρίτη ενότητα, όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν ότι τα αμοιβαία κεφάλαια σε περίοδο κρίσης παρέχουν προοπτικές κερδοφορίας στους επενδυτές, τονίζοντας ωστόσο ομόφωνα την ανάγκη επαγγελματικής διαχείρισης, υπογραμμίζοντας ότι οι επαγγελματίες διαχειριστές τηρούν συ-

Οι κ.κ Κ.Ουζούνης Πρόεδρος της Money Conferences, Α.Πιλάβιος Πρόεδρος της Επ. Κεφαλαιαγοράς, Α.Ξενόφος Πρόεδρος της ΕΘΕ.

γκεκριμένους κανόνες διαφάνειας και υπόκειται σε αυστηρό θεσμικό έλεγχο. Στην συνέχεια της συζήτησης τονίστηκε ότι οι διαχειριστές στην Ελλάδα τα πήγαν καλύτερα του διεθνούς μέσου όρου, αναφέροντας ότι κατά την περίοδο της κρίσης των ημερών μας, τα αμοιβαία κεφάλαια στην Ελλάδα είχαν εκροές κεφαλαίων της τάξης του 60%. Ωστόσο, οι Έλληνες επενδυτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από τις (καλύτερες του δείκτη) αποδόσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων, καθώς και από τη συνεπή ανταπόκρισή τους σε κάθε αίτηση ρευστοποίησης και κάθε άλλη υποχρέωσή τους. Ο κ. Δ. Λιναράς, Γενικός Διευθυντής της ΑΤΕ ΑΕΔΑΚ, υποστηρίζοντας τις επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια, τόνισε ότι ο επενδυτής δεν είναι εύκολο να χάσει από αυτά, καθώς τα εν λόγω επενδυτικά προϊόντα διαθέτουν αυστηρή εποπτεία της κεφαλαιαγοράς. Κλείνοντας το τρίτο πάνελ, ο κ. Π. Καράσσο, Γενικός Διευθυντής Alpha Asset Management ΑΕΔΑΚ, έκανε αναφορά στα ETFs, υπογραμμίζοντας πλεονεκτήματά τους, όπως διαφάνεια, χαμηλό κόστος και ευκολία συναλλαγής.

Η διαχείριση περιουσίας στην Ελλάδα

Στην τέταρτη ενότητα, οι ομιλητές του πάνελ, Άρης Ξενόφος, Πρόεδρος της ΕΘΕ και Διευθύνων Σύμβουλος της EFG Eurobank ΑΕΔΑΚ, Α. Καρυτινός, Γενικός Διευθυντής Ακίνητης Περιουσίας της Εθνικής Τράπεζας, Κ. Πέππας, Διευθ. Διαχείρισης & Επενδυτικών Συμβουλών Θεσμικών & Ιδιωτών, Εθνική Asset Management, και Δ. Τσοπανάκος, Διευθ. Διεθνών Δραστηριοτήτων & Ανάπτυξης Εργασιών της Finvent, υπογράμμισαν ότι η δομή σε συνδυασμό με την συντηρητικότητα αποτέλεσαν τους παράγοντες για τους οποίους η αγορά του asset management κινήθηκε ικανοποιητικά στην Ελλάδα, προσθέτοντας ότι η εν λόγω αγορά έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. Ωστόσο, τόνισαν ότι πρέπει να καλλιεργηθεί κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης μεταξύ των επενδυτών. Οι ομιλητές αναφέρθηκαν, επίσης, στην αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, συμφωνώντας ότι βρισκόμαστε εν αναμονή στοιχείων του πρώτου τριμήνου, για να πάρουμε μια έστω ενδεικτική εικόνα της αγοράς, και υπογραμμίζοντας ότι ναι μεν υπάρχουν τάσεις για μειώσεις ενοικίων, αλλά οι αποδόσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων επενδύσεων σε ακίνητα έχουν τάσεις ανοδικές. Ως αποτέλεσμα υπάρχει διάσταση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης που καθιστά την αγορά στάσιμη. Συγκεκριμένα, τονίστηκε ότι η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα περιμένει την «επομένη ημέρα» και ότι το μέλλον στην αγορά ακινήτων είναι το leasing.

Μ. Νεκτάριος Αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Α. Αναστασίου Διευθυντής Σύνταξης στο περιοδκό ΧΡΗΜΑ, Κ. Τζινιέρης Πρόεδρος του Ε.ΤΑ.Ο, Γ. Ρωμανιάς Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος του Παρατηρητηρίου Απασχόλησης

απρίλιος 2009 49

24_IW_ASSET_T_03_Final.indd 49

4/28/09 5:40:45 PM

άρθρο

Γιατί καθυστέρησαν οι υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου στην ασφαλιστική αγορά Στις ασφαλιστικές εταιρείες καθιερώθηκε από το 2002 και αφορούσε µόνο τις εισηγµένες

» γράφει ο Μανώλης Βαµβακάρης*

50 insurance w*rld

13_IW_ARTHRO_BAMBAKARHS_T03_Final.indd 50

4/28/09 5:42:40 PM

άρθρο

θεσμός του Εσωτερικού Ελέγχου στην ελληνική αγορά άργησε να εφαρμοστεί, με εξαίρεση τον Τραπεζικό Τομέα και ορισμένες πολυεθνικές επιχειρήσεις. Η επίσημη εμφάνισή του και κατά συνέπεια και η συστηματική καθιέρωσή του άρχισε περίπου το 2000 με την απόφαση 5/204 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και το 2002 με τον νόμο 3016 και αφορούσε αποκλειστικά και μόνο όλες τις εισηγμένες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Επιπλέον λειτουργούσε οργανωμένα από το 1997 σε όλες τις Τράπεζες, τις ΕΛΔΕ, τις ΑΕΔΑΚ (εισηγμένες και μη) με νομοθεσίες των αρμοδίων εποπτικών τους αρχών. Στις Ασφαλιστικές εταιρίες κατά τον ίδιο τρόπο εμφανίστηκε και καθιερώθηκε από το 2002 και αφορούσε μόνο τις εισηγμένες εταιρίες, δηλαδή τις 4-5 τότε εισηγμένες ασφαλιστικές εταιρίες. Παράλληλα τον θεσμό του εσωτερικού ελέγχου είχαν ήδη εφαρμόσει και καθιερώσει στην λειτουργία τους αρκετές πολυεθνικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις με εντολή της έδρας της κάθε εταιρίας. Από την εμπειρία μου στο αντικείμενο του εσωτερικού ελέγχου τα τελευταία 30 χρόνια , η οποία πηγάζει τόσο από τις συνεργασίες μου σε θέση Δ/ντού Εσωτερικού Ελέγχου σε μεγάλες ελληνικές και πολυεθνικές ασφαλιστικές Εταιρίες (13 χρόνια στην ALICO, 9 χρόνια στον όμιλο METROLIFE ΕΜΠΟΡΙΚΗ και 9 χρόνια στον όμιλο ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ), όσο και από την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών με άλλα καταξιωμένα στελέχη εσωτερικού ελέγχου ασφαλιστικών και μη εταιριών και τη συμμετοχή μου στα Δ.Σ. του Ελληνικού Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών και στην Επιτροπή Ελέγχου της ΕΑΕΕ, εκτιμώ ότι ορισμένες από τις σημαντικότερες αιτίες που υπήρξε αυτή η μεγάλη καθυστέρηση της καθιέρωσης και λειτουργίας υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου, κυρίως στις Ελληνικές ασφαλιστικές εταιρίες, ήταν οι παρακάτω:

Ο εσωτερικός έλεγχος είναι πρόληψη και όχι καταστολή. Συμβάλλει στη βελτιώσει την λειτουργία των διαδικασιών Αιτίες καθυστέρησης >Η μη κατανόηση ορισμένων μελών

σπουδαιότητα που μπορούσε να προσφέρει ο εσωτερικός έλεγχος στην επιχείρησή τους. Κυρίως η μη κατανόησή τους ότι ο έλεγχος είναι ΠΡΟΛΗΨΗ και όχι ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ.

> Η εκτίμηση ορισμένων Διοικήσεων ότι το κόστος μιας υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου είναι υψηλό και τα οφέλη ελάχιστα. Αυτή η εκτίμηση είναι τελείως λανθασμένη διότι τα οφέλη από την λειτουργία μιας καλά στελεχωμένης υπηρεσίας ελέγχου είναι πολλά και σημαντικά και προέρχονται μέσα από την καλύτερη οργάνωση, από την εξάλειψη οικονομικών υπερβάσεων και ατασθαλιών, από την βελτίωση της λειτουργίας των διαδικασιών, από την μείωση του λειτουργικού κόστους και του κόστους προώθησης πωλήσεων, κλπ. Για να έχετε ένα δείγμα της προσφοράς του εσωτερικού ελέγχου και του κέρδους μια εταιρίας από την ύπαρξή του, θα αναφερθώ σε ένα γεγονός που συνέβη προ λίγων ετών, με την εμπλοκή της Δ/νσης Εσωτερικού Ελέγχου που είχα την ευθύνη, στην εξαγορά μεγάλης πολυεθνικής ασφαλιστικής από την οποία το τίμημα της εξαγοράς ψαλιδίστηκε κατά περίπου 5 δις δραχμές από το αρχικά συμφωνηθέν με βάση τη μελέτη μεγάλης πολυεθνικής ελεγκτικής εταιρίας συμβούλων.

>Η άγνοια ορισμένων Διοικητικών Στελεχών και Στελεχών Πωλήσεων για το έργο και το ρόλο του εσωτερικού ελέγχου και για την βοήθεια που μπορούσε να προσφέρει στο έργο τους.

>Ο «φόβος» ορισμένων Διοικητικών Στελεχών, Στελεχών Πωλήσεων και μελών των Διοικήσεων για την πιθανότητα αποκάλυψης οικονομικών υπερβάσεων/ ατασθαλιών (fraud audit) από τον εσωτερικό έλεγχο, καθώς επίσης για την επισήμανση πιθανών λειτουργικών αδυναμιών στις υπηρεσίες /τμήματα τους (operating audit) και διοικητικών αδυναμιών(administration audit).

> Η μη ύπαρξη σημαντικού αριθμού εσωτερικών

των Διοικήσεων ασφαλιστικών εταιριών για το ρόλο, το έργο και τη

ελεγκτών με γνώση τόσο του ελεγκτικού, όσο και του ασφαλιστικού αντικείμένου το οποίο είναι πολύπλοκο και περιλαμβάνει πολυσύνθετους κινδύνους.

>Ο ελλιπής, αντικειμενικός και συστηματικός έλεγχος των ασφαλιστικών εταιριών από τους εκάστοτε ελεγκτι-

απρίλιος 2009 51

13_IW_ARTHRO_BAMBAKARHS_T03_Final.indd 51

4/28/09 5:42:50 PM

άρθρο

κούς φορείς των αρμοδίων Υπουργείων. Ήδη όμως με την λειτουργία της ΕΠΕΙΑ, η οποία πρόσφατα ανέλαβε την ευθύνη του ελέγχου των ασφαλιστικών εταιριών, είναι εμφανής η αλλαγή στον τρόπο του ελέγχου των ασφαλιστικών εταιριών και τα πρώτα θετικά αποτελέσματα είναι ορατά άμεσα σε όλους. Επίσης ορατά είναι και θέματα που έχουν σχέση με την αναγνώριση και την ανάδειξη του έργου του εσωτερικού ελέγχου και των εσωτερικών ελεγκτών. Και αυτό έγινε μέσα από την πρόσφατη τροποποίηση του νόμου 400 των ασφαλιστικών εταιριών.

μία και μοναδική : Να αντιληφθούν οι Διοικήσεις των ασφαλιστικών Εταιριών, τα Διοικητικά Στελέχη και τα Στελέχη Πωλήσεων τους την προσφορά του εσωτερικού ελέγχου και του εσωτερικού ελεγκτή στο έργο τους και ότι ο σκοπός του ελέγχου και του ελεγκτή είναι μία και μοναδική ….. η βοήθεια στο έργο τους μέσα από την ΠΡΟΛΗΨΗ και τίποτε άλλο. Η δε συνταγή για καλά αποτελέσματα από τη λειτουργία υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου περιλαμβάνει συγκεκριμένα υλικά ορισμένα από τα οποία είναι :

Όλες οι ασφαλιστικές εταιρίες, ελληνικές και πολυεθνικές, ζωής και γενικών κλάδων, έχουν πλέον την υποχρέωση ύπαρξης Υπευθύνου Εσωτερικού Ελέγχου και κατ’ επέκταση λειτουργίας Υπηρεσιών Εσωτερικού Ελέγχου και της δημιουργίας επαρκούς Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου

> Αποδοχή της από τη Διοίκηση,

Αναγκαιότητα εσωτερικού ελένχου

> Χ ορήγηση όλων των απαραίτητων στοιχείων και πλη-

Επίσης θα ήθελα να επισημάνω ότι όλες αυτές οι αλλαγές που γίνονται και επιβάλλονται τόσο από την μελλοντική εφαρμογή του SOLVENCY II - στον 2ο πυλώνα αναφέρεται εκτενώς στο ρόλο και το έργο των υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου - όσο και από την τροποποίηση του νόμου 400 από την ΕΠΕΙΑ σχετικά με τον εσωτερικό έλεγχο δεν πρέπει να αποτελούν τον κύριο λόγο και παράγοντα που οι Διοικήσεις των ασφαλιστικών εταιριών θα δημιουργήσουν και θα λειτουργήσουν υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου. Ο κύριος λόγος κατά την ταπεινή μου άποψη, που πηγάζει τόσο από την ελεγκτική μου εμπειρία όσο και από τη εμπειρία της λειτουργίας της ασφαλιστικής εταιρίας, είναι

> Επιτροπή Ελέγχου με γνώση του αντικειμένου, >Α νεξαρτησία , με την αναφορά της στο Δ.Σ. ή στην Επιτροπή Ελέγχου,

> Στελέχωση με ικανούς και έμπειρους εσωτερικούς ελεγκτές,

> Κ αλή επικοινωνία και συνεργασία με τους

ελεγχόμε-

νους,

ροφοριών από τους ελεγχόμενους για την ομαλή και αντικειμενική διεξαγωγή των ελέγχων,

> Ε φαρμογή όλων των συμφωνηθέντων προτάσεων βελτίωσης των διαδικασιών και λειτουργίας των υπηρεσιών από τους ελεγχόμενους.

Στόχος κάθε ασφαλιστικής είναι η διασφάλιση των μελλοντικών υποχρεώσεων προς τους ασφαλισμένους Κλείνοντας θέλω να παρατηρήσω ότι ο σημαντικότερος στόχος κάθε ασφαλιστικής εταιρίας είναι η διασφάλιση των μελλοντικών υποχρεώσεων προς τους ασφαλισμένους, των μετόχων και των εργαζομένων και αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την δημιουργία υψηλού επιπέδου φερεγγυότητας, η οποία διασφαλίζεται μέσα από ασφαλείς διαδικασίες, από αξιόπιστα Συστήματα Εσωτερικού Ελέγχου και από αντικειμενικό, σωστό και συνεχή εσωτερικό έλεγχο που μπορούν να διεκπεραιώνουν καλά οργανωμένες και στελεχωμένες Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου. * Ο κ. Μανώλης Βαμβακάρης έχει διατελέσει Διευθυντής Εσωτερικού Ελέγχου στις εταιρίες: ALICO 1979-1991, METROLIFE Εμπορική 1992-2000, ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ 2001-2009

52 insurance w*rld

13_IW_ARTHRO_BAMBAKARHS_T03_Final.indd 52

4/28/09 5:42:52 PM

βιβλιοπαρουσίαση

» από την

Έλενα Ερμείδου

ΠΡΟΤΑΣΗ 1

«ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΑ MΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΏΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ» του Αλέξανδρου Ζυμπίδη Το παρόν βιβλίο είναι βασισμένο στην Επιστήμη της Αναλογιστικής. Η Επιστήμη της Αναλογιστικής κατά τα τελευταία χρόνια έχει επιδείξει τεράστια πρόοδο στην συστηματική ανάλυση και μελέτη των ασφαλιστικών προβλημάτων που συνδέονται με τους κλάδους των «Γενικών Ασφαλίσεων». Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πλήθος των προτύπων (μαθηματικών μοντέλων) που έχουν αναπτυχθεί για τον κλάδο ασφάλισης των αυτοκινήτων. Ο συγγραφέας Α. Ζυμπίδης στο παρόν σύγγραμμα προσεγγίζει το θέμα των Γενικών Ασφαλίσεων ή Ασφαλίσεων Ατυχημάτων με μαθηματικές μεθόδους, κυρίως στατιστικές και πιθανοθεωρητικές. Παρά τ΄ ότι το βιβλίο συντάχθηκε στα πλαίσια πανεπιστημιακών παραδόσεων του αντιστοίχου μαθήματος που διδάσκεται στο Τμήμα Στατιστικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, αποτελεί χρήσιμο εγχειρίδιο για όσους θέλουν να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους πάνω στις Γενικές Ασφάλειες από επιστημονικής πλευράς. Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αλέξανδρος Ζυμπίδης σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ πήρε το μεταπτυχιακό με ειδική διάκριση και το Διδακτορικό Δίπλωμα (PhD) στην Αναλογιστική Επιστήμη. Ο κ. Α. Ζυμπίδης κατέχει Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος Αναλογιστή του ΥπουργείΕκδόσεις Ο.Π.Α. Α.Ε. ου Ανάπτυξης και είναι μέλος της Ένωσης Αναλογιστών Ελλάδας. Έχει εργάστει Διάθεση: Βιβλιοπωλείο «Λεμόνι» ως αναλογιστής και διευθυντικό στέλεχος σε γνωστή πολυεθνική ασφαλιστική www.lemoni.gr εταιρεία. Τ.2103451390

ΠΡΟΤΑΣΗ 2

«ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΌ ΜΕ ΑΠΛΑ ΛΟΓΙΑ» του Παναγιώτη Βουρλούμη Ανάμεσα στις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία, καθώς αναζητεί μια στρατηγική μεταρρυθμίσεων του κρατικού της μηχανισμού είναι και το θέμα του Ασφαλιστικού, χρόνιο πρόβλημα στην Ελλάδα. Το σύγγραμμα κατανοεί σε βάθος το πρόβλημα του ασφαλιστικού, εστιάζοντας σε ηθικά διλήμματα που προκύπτουν από τον τρέχοντα τρόπο διαχείρισης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα, του οποίου οι συνέπειες αντανακλώνται στην αγορά εργασίας. Στο βιβλίο του, ο κ. Π. Βουρλούμης προτείνει μια ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος μέσα από την χάραξη μιας νέας δημόσιας πολιτικής με προσαρμοσμένες θεωρητικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις από πλευράς κρατικού μηχανισμού, οι οποίες θα επιφέρουν ριζική βελτίωση στην δημόσια διοίκηση. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, ο συγγραφέας θεωρεί απαραίτητη την σύμπραξη πολιτικών δυνάμεων, καθώς και την διασφάλιση των συνθηκών που θα επιτρέψουν την ουσιαστική προσέγγιση του θέματος. Η ιδιαίτερη προσφορά του βιβλίου αυτού έγκειται στο γεγονός ότι αναγνωρίζει τη σημασία αυτής της πορείας και αναδεικνύει ένα τόσο τεχνικό θέμα μεθοδικά, απλά και κατανοητά. Λίγα λόγια για το συγγραφέα: aπόφοιτος του London School of Economics. Διετέλεσε Επικεφαλής στον Όμιλο της Εμπορικής Τράπεζας , Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος της ΑLPHA Finance, της ALPHA Aμοιβαίων και της ΑLPHA BANK ROMANIA, καθώς και Εντεταλμένος ΣύμΕκδόσεις ΠΟΤΑΜΟΣ βουλος της Τράπεζας ALPHA, Πρόεδρος της FRIGOGLASS και της AΕGEAN BALTIC www.stamoulis.gr 2105238305 BANK. Επίσης διετέλεσς Πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, μέλος του Δ.Σ. του Σ.Ε.Β.. Τέλος διετέλεσε Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος του ΟΤΕ.

απρίλιος 2009 53

06_IW_BIBLIOPAROUSIASI_T_03_Final.indd 53

4/27/09 7:11:26 PM

άρθρο

54 insurance w*rld

09_IW_ARTHRO_TSOLAKIDIS_Τ03_Final.indd 54

4/27/09 7:13:04 PM

άρθρο

Σε ανάπτυξη η ασφαλιστική κάλυψη των ΑΠΕ

» γράφει ο Κώστας Τσολακίδης Υποδιευθυντής Περιβαλλοντικών Ασφαλίσεων & Α.Π.Ε. της INTERAMERICAN

α τελευταία χρόνια είμαστε όλοι κοινωνοί της ανάπτυξης βιώσιμων τεχνολογιών αιχμής για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και στη χώρα μας. Ημέρα με την ημέρα, οι ανανεώσιμες εναλλακτικές μορφές παραγωγής ενέργειας (ΑΠΕ) αποκτούν όλο και μεγαλύτερο ποσοστό στο παραγόμενο δυναμικό ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας με την παράλληλη αντιμετώπιση από την ελληνική πολιτεία σειράς θεσμικών κωλυμάτων, τα οποία αποθάρρυναν εως σήμερα την απρόσκοπτη ανάπτυξη των εγκαταστάσεων ΑΠΕ. Στις 12 Νοεμβρίου 2008 η Κυβερνητική Επιτροπή ενέκρινε το τελικό σχέδιο του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, μέσω του οποίου ρυθμίζονται οι κανόνες και τα κριτήρια για την χωροθέτηση των ΑΠΕ στη χώρα μας. Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας συνιστούν πηγές ενέργειας φιλικές προς το περιβάλλον και αποτελούν ειδικότερη έκφανση, αλλά και βασική συνιστώσα της βιώσιμης ανάπτυξης. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι οι μη ορυκτές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική ενέργεια, η ηλιακή ενέργεια, η ενέργεια των κυμάτων, η παλιρροϊκή ενέργεια, η βιομάζα, τα αέρια που εκλύονται από χώρους υγειονομικής ταφής και από εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού, τα βιοαέρια, η γεωθερμική ενέργεια και η υδραυλική ενέργεια που αξιοποιείται από υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Σε εφαρμογή της κοινοτικής πολιτικής για την ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα που αποφασίστηκε το 2007, ο στόχος ανάπτυξης των ΑΠΕ ανέρχεται σε 20% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης μέχρι το 2020. Κατά το ΥΠΕΧΩΔΕ, οι εθνικοί στόχοι είναι το ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας να ανέλθει, από 11% που είναι σήμερα, σε 20,1% μέχρι το 2010 και σε 29% μέχρι το 2020. Για την επίτευξη του στόχου για το έτος 2010 η ποσοστιαία συμμετοχή ανά τύπο ΑΠΕ, πλην μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων, διαμορφώνεται ως εξής: > Αιολικά πάρκα 77,7% > Μικρά υδροηλ/κά έργα 11,07%

> Βιομάζα 8,23% > Φωτοβολταϊκά 2,03% > Γεωθερμία 1,01%. Υλοποιώντας με συνέπεια το πλαίσιο των δεδομένων δεσμεύσεων της INTERAMERICAN για τη βιώσιμη ανάπτυξη και στο προϊοντικό επίπεδο, η Εταιρεία Γενικών Ασφαλίσεων προσφέρει ασφαλιστικές καλύψεις σε επενδυτές που υλοποιούν έργα ΑΠΕ. Με σαφή τεχνογνωσία στο θέμα η οποία προκρίνει την INTERAMERICAN από τον ευκαιριακό ανταγωνισμό και με δεδομένη την εμπλοκή του Ομίλου EUREKO στον αναδυόμενο αυτό επιχειρηματικό τομέα, προσφέρονται ασφαλιστικές λύσεις για κάθε ενεργειακή επένδυση. Ήδη, παρουσιάζεται αξιοσημείωτη αύξηση στις εκδόσεις ασφαλιστηρίων συμβολαίων για εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών σταθμών.

«Πράσινη» εξασφάλιση από την INTERAMERICAN Η INTERAMERICAN δραστηριοποιείται εδώ και πολλά χρόνια, με σοβαρότητα και αξιοπιστία, στον τομέα της ολοκληρωμένης ασφάλισης των επιχειρήσεων. Παρέχει “πράσινα” προγράμματα για την κάλυψη των επιχειρηματικών αναγκών στους τεχνολογικά απαιτητικούς τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας, τα οποία είναι προσαρμοσμένα στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία κάθε επιχείρησης. Η Ασφάλιση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας “Εnergy Line” παρέχει με αρτιότητα, εξειδικευμένες καλύψεις, σε επενδυτές και επιχειρηματίες που εγκαθιστούν: > Φωτοβολταϊκές μονάδες > Αιολικά Πάρκα > Γεωθερμικά συστήματα > Θερμικά ηλιακά συστήματα, συστήματα ηλιακού κλιματισμού > Βιομηχανικές εγκαταστάσεις ψύξης > Παθητικά ηλιακά συστήματα > Τεχνολογίες βιομάζας.

απρίλιος 2009 55

09_IW_ARTHRO_TSOLAKIDIS_Τ03_Final.indd 55

4/27/09 7:13:06 PM

άρθρο

Τα «Επαγγελματικά Ταμεία» στην παγκόσμια αγορά Προοπτικές και Επιπτώσεις από την Χρηματοπιστωτική Κρίση

» γράφει ο Νικόλαος Τεσσαρομάτης Καθηγητής χρηματοοικονομικής ALBA Graduate Business School και γενικός διευθυντής ΕΔΕΚΤ-ΑΕΠΕΥ

Για την εξασφάλιση της βιωσιµότητας- επάρκειας των συνταξιοδοτικών τους συστηµάτων, γίνονται µεταρρυθµίσεις που περιλαµβάνουν αύξηση εισφορών, αλλαγές στους κανόνες τιµαριθµοποίησης των συντάξεων, µικρότερη αναπλήρωση του προ της συνταξιοδότησης µισθού, κίνητρα µε στόχο την επιµήκυνση του χρόνου εργασίας

56 insurance w*rld

07_ARTHRO_ALBA_T_03_Final.indd 56

4/28/09 5:44:50 PM

άρθρο

τις ερχόμενες δεκαετίες αναμένεται σημαντική αύξηση των κρατικών δαπανών για συντάξεις εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ορίου ζωής της υπογεννητικότητας και της συνταξιοδότησης της γενιάς των baby boomers. Για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας και της επάρκειας των συνταξιοδοτικών τους συστημάτων, σε πολλές χώρες έγιναν και συνεχίζονται μέχρι σήμερα εκτενείς μεταρρυθμίσεις που εστιάζονται σε βασικές ενέργειες, οι οποίες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων αύξηση εισφορών, αλλαγές στους κανόνες τιμαριθμοποίησης των συντάξεων, μικρότερη αναπλήρωση του προ της συνταξιοδότησης μισθού, κίνητρα με στόχο την επιμήκυνση του χρόνου εργασίας, προχρηματοδότηση μελλοντικών ελλειμμάτων, και γενικώς κίνητρα για την περαιτέρω ανάπτυξη ή για την δηµιουργία επαγγελµατικών ταµείων. Ποιοι είναι όμως οι τύποι επαγγελματικών ταμείων; Με βάση τα μέχρι σήμερα ισχύοντα θα μπορούσαμε να τους διακρίνουμε με βάση τα χαρακτηριστικά τους σε τρεις κατηγορίες που είναι: 1. Τα παραδοσιακά ταμεία καθορισμένων παροχών (defined benefit) όπου η σύνταξη που δίνεται στους ασφαλισμένους είναι συνήθως εγγυημένη από τον εργοδότη και εξαρτάται από τον μισθό με τον οποίο θα συνταξιοδοτηθεί ο εργαζόμενος. 2. Τα Ταμεία καθορισμένων εισφορών (defined contribution) όπου η σύνταξη εξαρτάται από το υψος των μηνιαίων εισφορών και την απόδοση της περιουσίας των ταμείων. 3. Τα Υβριδικά ταμεία (hybrid plans) -στα οποία επιχειρείται ο συνδυασμός των πλεονεκτημάτων των προηγούμενων δύο ταμείων - και διακρίνονται σε • εξαρτημένα ταμεία παροχών (conditional benefit plans) • average career pension plans • cash balance plans.

Τάσεις και προοπτικές επαγγελματικών ταμείων διεθνώς Σε διεθνές επίπεδο η κινητικότητα που παρουσιάζεται γύρω από το θέμα των επαγγελματικών ταμείων είναι σημαντική και καταδεικνύει τον προσανατολισμό των κοινωνιών, των πολιτικών που εφαρμόζονται και των κυβερνητικών κινήσεων που γίνονται για την ενίσχυση του θεσμού αυτού. Στο πλαίσιο αυτό μπορούμε να καταγράψουμε τις «αποδεικτικές» ενέργειες που είναι: Δόθηκαν κίνητρα για την δημιουργία ή ανάπτυξη επαγγελματικών ταμείων καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι την περίοδο 2000-2006 θεσμοθετήθηκαν επαγγελματικά ταμεία σε 15 χώρες και παράλληλα προωθήθηκαν κλαδικά ταμεία σε Βέλγιο και Γερμανία ενώ απλοποιήθηκε η διαδικασία λειτουργίας και μειώθηκε το λειτουργικό κόστος των

Ταμείων καθορισμένων εισφορών στην Ιρλανδία, τη Μ. Βρετανία και τη Σουηδία. Καταγράφηκε στροφή από Ταμεία καθορισμένων παροχών σε υβριδικά και ταμεία καθορισμένων παροχών και ειδικότερα: στη Μ. Βρετανία εμφανίζεται περιορισμός της συμμετοχής νέων εργαζομένων σε ταμεία καθορισμένων παροχών, στις ΗΠΑ επίσης υπάρχει εμφανής στροφή σε cash balance plans και ταμεία καθορισμένων εισφορών και στην Ολλανδία προσανατολισμός σε σε average career pension plans

∆ιακυβέρνηση Αναμφισβήτητα, απαραίτητη προϋπόθεση για την δημιουργία αποτελεσματικού ιδιωτικού τομέα συντάξεων είναι η καλή διακυβέρνηση των ταμείων με στόχο την ελαχιστοποίηση των «συγκρούσεων» μεταξύ ασφαλισμένων και διοίκησης των ταμείων. Πρόσφατα κάποιες χώρες υιοθέτησαν κανονισμούς χρηστής διακυβέρνησης ενώ σε άλλες οι ενώσεις επαγγελματικών ταμείων πρωτοστατούν στην δημιουργία κώδικα καλής διακυβέρνησης.

Ακόμα σε ένα αυξανόμενο αριθμό χωρών παρατηρείται η δημιουργία ταμείων προστασίας συντάξεων Αυτά έχουν ως ρόλο την κάλυψη υποχρεώσεων μελλοντικών συντάξεων που τυχόν δεν μπορεί να καλύψει η εταιρεία που δημιούργησε το Ταμείο όπως σε περίπτωση πτώχευσης Εποπτεία Επίσης, παρατηρείται ότι στο πλαίσιο της λήψης μέτρων για την καλύτερη εποπτεία των ταμείων υιοθετούνται νέοι λογιστικοί κανόνες που αφορούν την αποτίμηση των υποχρεώσεων (ΙFRS 17/IAS19/FAS87) και την αποτύπωση τους στον ισολογισμό των επιχειρήσεων, οι οποίοι όμως έχουν μεγεθύνει το κόστος και τους κινδύνους για τις εταιρίες που καταβάλουν για τους εργαζόμενούς τους τις εισφορές ή δίνουν την εγγύηση για το ύψος της σύνταξης. Επίσης δημιουργούνται κανονιστικά πλαίσια με βάση τους κινδύνους (risk based regulation) που αντιμετωπίζουν τα ταμεία. Ακόμα σε ένα αυξανόμενο αριθμό χωρών παρατηρείται η δημιουργία ταμείων προστασίας συντάξεων (π.χ. PBGCΗΠΑ, PPF-Μ. Βρετανία). Αυτά έχουν ως ρόλο την κάλυψη υποχρεώσεων μελλοντικών συντάξεων που δεν μπορεί να καλύψει η εταιρεία που δημιούργησε το Ταμείο όπως σε περίπτωση πτώχευσης.

Νέα χρηματο-οικονομικά προϊόντα για την διαχείριση κινδύνων Έχοντας αναγνωριστεί από τους διαχειριστές των ταμείων ότι οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν μοιάζουν με την φιλοσοφία των μακροχρόνιων κρατικών ομολόγων, έχουν

απρίλιος 2009 57

07_ARTHRO_ALBA_T_03_Final.indd 57

4/28/09 5:44:53 PM

άρθρο

ήταν στην Σουηδία 8,5% και στις ΗΠΑ και την Μ. Βρετανία 6,1% (ΟΟΣΑ, Pension Markets in Focus, Dec. 2008). Αυτό σημαίνει ότι ως μακροχρόνιοι επενδυτές δεν πρέπει να βλέπουμε κοντόφθαλμα αλλά σε βάθος χρόνου. Ως προς τις επιπτώσεις από την μείωση της περιουσίας, αυτές εξαρτώνται από τον τύπο του επαγγελματικού ταμείου και συγκεκριμένα είναι: * Στα Ταμεία καθορισμένων εισφορών Οι Επιπτώσεις εξαρτώνται από την κατανομή επενδύσεων (% σε μετοχές) και την ηλικία του ασφαλισμένου. Οσο λιγότερο εκτεθειμένα είναι σε μετοχές τόσο ελαχιστοποιείται η ζημία από την πτώση. * Στα Ταμεία καθορισμένων παροχών Αναφύεται ο κίνδυνος μειωμένων συντάξεων σε περίπτωση πτώχευσης του εργοδότη και σε όσες χώρες δεν έχουν αναπτυχθεί τα ταμεία προστασίας συντάξεων. αυξήσει την ζήτηση από τα ταμεία για καλύτερη διαχείριση κινδύνων τους. Και αυτό επιτυγχάνεται όπως αποδεικνύεται στην καθημερινή πρακτική των ταμείων με το να προσανατολίζονται σε μακροχρόνια κρατικά ομόλογα, ομόλογα συνδεδεμένα με τον πληθωρισμό, παράγωγα (συμβόλαια ανταλλαγής επιτοκίων και πληθωρισμού) και τέλος στα annuities που είναι προϊόντα που πουλάνε οι ασφαλιστικές εταιρείες διασφαλίζοντας στον συνταξιούχο διαχείριση του ποσού που πήρε από το ταμείο του και εγγύηση ότι θα το εισπράττει μέχρι το τέλος της ζωής του.

Χρηματοπιστωτική κρίση και επιπτώσεις στα Ταμεία Η έλευση της χρηματοπιστωτικής κρίσης στην παγκόσμια οικονομία σαφώς δεν μπορεί να μην μετρηθεί ως προς τις πραγματικές αλλά και τις δυνητικές συνέπειες που έχει στα ταμεία. Ετσι, μπορούμε να αναφέρουμε σε μια πρώτη προσέγγιση τις επιπτώσεις ως εξής:

Μείωση περιουσίας Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, μέχρι τον Οκτώβριο του 2008, η συνολική περιουσία των ταμείων του δευτέρου πυλώνα είχε μειωθεί κατά 20%.. Ενώ μέχρι το τέλος του έτους οι απώλειες των ταμείων υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν το 25%.

Παρά την μεγάλη πτώση του 2008, η μέση ετήσια πραγματική απόδοση ταμείων την τελευταία δεκαπενταετία ήταν στην Σουηδία 8,5% και στις ΗΠΑ και την Μ. Βρετανία 6,1% Παρά την μεγάλη πτώση του 2008, η μέση ετήσια πραγματική απόδοση ταμείων την τελευταία δεκαπενταετία

Αύξηση υποχρεώσεων Η κρίση είχε σαν συνέπεια την μείωση της περιουσίας και παράλληλα την αύξηση των υποχρεώσεων των ταμείων εξαιτίας της πτώσης των επιτοκίων. Συγκεκριμένα την περίοδο 1998-2008 ο λόγος περιουσίας/ υποχρεώσεων επιδεινώθηκε κατά 36,3% (29% επιδείνωση το 2008)

Μικρότερη ανοχή στον κίνδυνο Αναμφισβήτητα, η κρίση δημιουργεί επιφυλάξεις και αυτές έχουν ως συνέπεια την μείωση των επενδύσεων σε μετοχές, αύξηση των ομολόγων, διασπορά επενδυτικού κινδύνου. Επίσης οδηγεί σε αναθεώρηση της απόφασης για επενδύσεις σε προϊόντα υψηλού κινδύνου (hedge funds, private equity, structured products, commodities) και δημιουργεί τάση για λιγότερη χρήση παραγώγων για αντιστάθμιση κινδύνων(μετοχών, επιτοκίων, πληθωρισμού, μακροζωίας) – ελαχιστοποίηση κινδύνου αντισυμβαλλομένου (counterparty risk). Τέλος, κατατείνει στην ελαστικότερη εφαρμογή κανόνων για την αποτίμηση των υποχρεώσεων και την διατήρηση του λόγου περιουσίας υποχρεώσεων.

Επαγγελματικά ταμεία – τάσεις και προοπτικές συμπεράσματα Η μέχρι σήμερα εμπειρία σχετικά με την λειτουργία των Ταμείων, οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στην εργασία, και οι οικονομικές εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά οδηγούν στον σχεδιασμό νέων τύπων ταμείων τα οποία θα μοιράζουν τους κινδύνους, θα προσαρμόζουν τις παροχές στις επικρατούσες χρηματο-οικονομικές συνθήκες και θα εγγυώνται ένα ελάχιστο επίπεδο παροχών. Ταυτόχρονα όμως δημιουργούνται ανάγκες και νέα δεδομένα που οδηγούν στην αποτελεσματικότερη εποπτεία, διακυβέρνηση και προστασία των Ταμείων. Εν κατακλείδι θα λέγαμε ότι η χρηματοοικονομική κρίση αναδεικνύει την αξία του συστήματος πολλών πυλώνων στην ασφάλιση.

58 insurance w*rld

07_ARTHRO_ALBA_T_03_Final.indd 58

4/28/09 5:44:53 PM

άρθρο

Βασικοί τύποι επαγγελματικών ταμείων σε επιλεγμένες χώρες του ΟΟΣΑ, 2006 (% συνολικής περιουσίας σε ταμεία Καθορισμένων Εισφορών και Καθορισμένων Παροχών)

Περιουσία επαγγελματικών ταμείων στις χώρες του ΟΟΣΑ, 2007 (% ΑΕΠ)

Περιουσία ιδιωτικών ασφαλιστικών ταμείων και ποσοστό αναπλήρωσης από δημόσιες συντάξεις

Αποδόσεις επαγγελματικών ταμείων στις ΗΠΑ και την Μ. Βρετανία (1982-2008)

απρίλιος 2009 59

07_ARTHRO_ALBA_T_03_Final.indd 59

4/28/09 5:44:55 PM

θέμα

Κερδίζει έδαφος η ηλεκτρονική τιμολόγηση. Οι επιχειρήσεις βελτιώνουν την αποδοσή τους και μειώνουν τα κόστη λειτουργίας τους.

60 insurance w*rld

02_IW_THEMA_T_03_Final.indd 60

4/27/09 7:09:49 PM

θέμα

Εξοικονόμηση 18 δισ. ευρώ Πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μείωση της γραφειοκρατίας στις επιχειρήσεις.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ένα φιλόδοξο σχέδιο για μείωση κατά 25% μέχρι το 2012 της γραφειοκρατίας που αντιμετωπίζουν μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, η Επιτροπή έβαλε σε εφαρμογή μία πρόταση για τη προώθηση της χρήσης της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και αρχειοθέτησης εναρμονίζοντας και απλοποιώντας τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς ΦΠΑ. Η πρότασή της βασίζεται κυρίως σε συστάσεις από την PricewaterhouseCoopers (PwC), στα αποτελέσματα μίας δημόσιας διαβούλευσης που διεξήχθη το 2008, καθώς και στις γνώμες των εθνικών φορολογικών αρχών. Ως τμήμα μίας ανεξάρτητης μελέτης που διεξήχθη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η PwC ασχολήθηκε με τις τέσσερις πιο σημαντικές κατηγορίες τιμολόγησης: την έκδοση τιμολογίων, τις λεπτομέρειες των τιμολογίων, την ηλεκτρονική τιμολόγηση και τα ηλεκτρονικά αρχεία. Επιπλέον, διεξήγαγε μία έρευνα σε 121 επιχειρηματίες σχετικά με τη χρήση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και της ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης σε κάθε ένα από τα κράτη - μέλη. Τα αποτελέσματα παρουσιάζουν σημαντική αύξηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Οι επιχειρήσεις έχουν τα πιο σημαντικά οφέλη, όπως η αποδοτικότητα και η εξοικονόμηση των δαπανών. Τα κυριότερα εμπόδια συνεχίζουν να είναι η συμβατότητα με τα συστήματα πληροφορικής του πελάτη και του παρόχου και η θέληση για κοινούς κανόνες σε όλη την Ευρώπη. Το αποτέλεσμα είναι οι επιχειρήσεις να μην έχουν σαφή εικόνα για τους κανόνες που εφαρμόζονται σε τοπικό επίπεδο.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει μία σειρά αποτελεσμάτων 1. Οι ηλεκτρονικές ανταλλαγές τιμολογίων υπό τους υπάρχοντες Ευρωπαϊκούς κανόνες είναι δυνατές με τη βοήθεια του EDI (Electronic Data Interchange) ή της

χρήσης ηλεκτρονικής υπογραφής. Τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν επίσης να επιτρέψουν άλλα μέσα επικοινωνίας εάν η αυθεντικότητα και η ακεραιότητα των τιμολογίων είναι εγγυημένες. Παρόλο που αυτή η τελευταία εναλλακτική λύση δεν έχει υιοθετηθεί ή αναπτυχθεί σε όλα τα κράτη - μέλη (π.χ. υπάρχει ανεπαρκές κανονιστικό πλαίσιο για να επιτραπεί κάτι τέτοιο στο Βέλγιο) φαίνεται ότι είναι πολύ σημαντική μέθοδος τιμολόγησης μεταξύ των επιχειρήσεων. 2. Πάνω από τις μισές από αυτές τις επιχειρήσεις που στέλνουν τα τιμολόγιά τους ηλεκτρονικά έχουν μία παράλληλη διαδικασία παραγωγής αντιγράφου, επειδή δεν είναι βέβαιοι ότι η ηλεκτρονική λύση είναι σύμφωνη με την τοπική νομοθεσία. Για τους προμηθευτές αυτό περιλαμβάνει ένα ρίσκο, καθώς ο ΦΠΑ ενδεχομένως να καταβληθεί εις διπλούν. Και ο παράγοντας εξοικονόμησης δεν επιτυγχάνεται ως αποτέλεσμα. Για τους πελάτες, επίσης, η δυνατότητα παρακράτησης του ΦΠΑ ενδεχομένως να τεθεί σε κίνδυνο. Τέλος, ο πελάτης μπορεί να είναι από κοινού υπεύθυνος για να καταβάλει το ΦΠΑ, το οποίο πρέπει να καταβληθεί, εάν ο προμηθευτής δεν το πράξει. Η Ine Lejeune, συνεργάτης της PwC Belgium και Leader του τμήματος Global Indirect Taxes Network της PwC, η οποία είναι επικεφαλής της μελέτης, βλέπει μεγάλες δυνατότητες στην ηλεκτρονική τιμολόγηση. «Μία πλήρης μετάβαση στην ηλεκτρονική τιμολόγηση θα έφερνε έσοδα 18 δισ. ευρώ στις Ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ως συνέπεια της απλοποίησης των διαδικασιών. Αυτό σημαίνει κυρίως να απαλλαγούμε από τους κανόνες που κατά την άποψή μας δεν προσφέρουν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία για τις αρχές και οι οποίες δημιουργούν στις επιχειρήσεις σημαντικές δυσκολίες. Η αποδοχή των συστάσεών μας θα ήταν πολύ καλά νέα για τις επιχειρήσεις μας: η Ετήσια Παγκόσμια Έρευνα για τα Ανώτατα Διευθυντικά

απρίλιος 2009 61

02_IW_THEMA_T_03_Final.indd 61

4/27/09 7:09:54 PM

θέμα

Στελέχη της PwC απεκάλυψε ότι το 55% των Ανώτατων Στελεχών ανησυχούν πολύ για την υπερρύθμιση, ιδιαίτερα εν όψει της επισφαλούς οικονομικής κατάστασης», συμπεραίνει η Lejeune.

πρέπει να είναι ίσες. Για παράδειγμα, οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν εκ των προτέρων συμφωνήσει να λαμβάνουν τιμολόγια ηλεκτρονικά. Η PwC προτείνει τη διαγραφή αυτής της προϋπόθεσης.

Η PwC συνέταξε μία λίστα των δυσκολιών που οι επιχειρήσεις θεωρούν μεγαλύτερες όσον αφορά στους

Η εναρμόνιση ηλεκτρονικών και έντυπων τιμολογίων απομακρύνει την ανάγκη για «παράλληλη έκδοση τιμολογίων», γεγονός που οδηγεί σε σημαντική περικοπή δαπανών. Για την αποστολή ηλεκτρονικών τιμολογίων η PwC προτείνει ότι πρέπει να διακόψουμε τις τρεις μεθόδους ηλεκτρονικής ανταλλαγής, αλλά να εγγυηθούμε την αυθεντικότητα και ακεραιότητα των τιμολογίων μέσω της καλής τεκμηρίωσης των διαδικασιών. Αυτό θα μπορούσε να βασιστεί είτε σε τεχνολογικές λύσεις είτε σε άλλους αποδεκτούς εσωτερικούς ελέγχους. Και τα δύο θα ήσαν δυνατά είτε χρησιμοποιώντας τις λύσεις τιμολόγησης της εταιρείας είτε χρησιμοποιώντας μία πλατφόρμα τιμολόγησης από τρίτους παρόχους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν υιοθέτησε αυτή τη λύση για την τεκμηρίωση των διαδικασιών έτσι ώστε να εγγυηθεί την αυστηρή ισότητα μεταξύ ηλεκτρονικών και έντυπων τιμολογίων, γεγονός που δεν απαιτεί τέτοια τεκμηρίωση. Εάν τα παραπάνω μέτρα υλοποιηθούν βάσει των συστάσεων της PwC θα μπορούσαν να συμβάλουν σημαντικά στην απλοποίηση των διοικητικών στόχων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η σύγχρονη νομοθεσία ΦΠΑ πρέπει να είναι σαφής Στόχος η εναρμόνιση των τοπικών νόμων για τον ΦΠΑ. Σχετικά με τις διασυνοριακές συναλλαγές θα πρέπει να εφαρμόζεται η νομοθεσία ΦΠΑ στη χώρα στην οποία είναι εγκατεστημένος ο προμηθευτής και από την οποία πραγματοποιείται η προμήθεια. Αυτό απομακρύνει μεγάλο μέρος της αβεβαιότητας. κανόνες ΦΠΑ σχετικά με την τιμολόγηση, καθώς και όσον αφορά στις ανάγκες των τοπικών αρχών ΦΠΑ, οι οποίες θέλουν να μπορούν να κάνουν αποδοτικό έλεγχο σχετικά με τη συμβατότητα της νομοθεσίας ΦΠΑ. Η PwC κάνει συστάσεις σχετικά με την εναρμόνιση και απλοποίηση της υπάρχουσας νομοθεσίας έτσι ώστε να ενθαρρύνει την πλήρη μετάβαση στην ηλεκτρονική τιμολόγηση.

Εναρμόνιση των ηλεκτρονικών και των έντυπων τιμολογίων Σε αυτό το πλαίσιο η PwC προτείνει ότι οι ευκαιρίες τόσο για έκδοση ηλεκτρονικών όσο και έντυπων τιμολογίων

Για έναν προμηθευτή έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εφαρμόζεται η νομοθεσία της χώρας στην οποία είναι εγγεγραμμένος για ΦΠΑ Ηλεκτρονική αρχειοθέτηση στη χώρα επιλογής Η PwC προτείνει επίσης να είναι οι επιχειρήσεις υπεύθυνες να κρατάνε τα αρχεία τιμολόγησής τους και άλλα σχετικά έγγραφα όπου θέλουν. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι υπεύθυνες να κοινοποιούν οτιδήποτε σε έναν τρίτο πάροχο έτσι ώστε να επεξεργάζεται τα αρχεία στη χώρα της επιλογής τους. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να υπάρχει γρήγορη πρόσβαση στην τεκμηρίωση.

Περισσότερες προτάσεις… Μία πρόταση για εναρμόνιση της τελευταίας ημερομηνίας

62 insurance w*rld

02_IW_THEMA_T_03_Final.indd 62

4/27/09 7:09:55 PM

θέμα

για την έκδοση ενός τιμολογίου. Η PwC προτείνει ότι τα αγαθά και οι υπηρεσίες που παρέχονται θα πρέπει να τιμολογηθούν μέχρι τις 15 του μηνός μετά την παροχή της υπηρεσίας ή την παραλαβή τους. Για τις προμήθειες σε ιδιώτες η PwC αποκαλύπτει ότι τα τιμολόγια δεν θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν υιοθέτησε την πρόταση αυτή, αλλά πρότεινε ως εναλλακτική λύση την υιοθέτηση ενός απλοποιημένου εγγράφου (όπως η απαίτηση της πληρωμής), η οποία υπόκειται σε λιγότερη γραφειοκρατία και ως εκ τούτου συμβάλλει στην περικοπή των δαπανών.

Ένα συνοπτικό τιμολόγιο που καλύπτει τις υπηρεσίες ή τα αγαθά που παρέχονται σε διάφορες ημερομηνίες πρέπει να υπόκειται στους ίδιους όρους όπως και ένα κανονικό τιμολόγιο ΦΠΑ Αυτή τη στιγμή δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο, γεγονός που καθιστά αναγκαία την ύπαρξη επιπρόσθετων συστημάτων. Η ομαδοποίηση πολλών υπηρεσιών που προσφέρονται σε ένα μήνα, για παράδειγμα, μειώνει τον αριθμό των τιμολογίων και ως εκ τούτου των δαπανών επεξεργασίας. Η PwC προτείνει την εναρμόνιση της χρονικής διάρκειας για την οποία πρέπει να τηρούνται τα αρχεία τιμολόγησης.

Έργο IDABC για ηλεκτρονική τιμολόγηση και ηλεκτρονική παραγγελία Η PwC βοηθάει το πιλοτικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής στην υλοποίηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και στην ηλεκτρονική παραγγελία. Έχει δημιουργηθεί ένα πρωτότυπο και σύντομα θα μπει σε δοκιμαστική φάση με έναν αριθμό προμηθευτών της Επιτροπής. Ο πιο σημαντικός στόχος του συγκεκριμένου έργου είναι να συλλέξουμε εμπειρίες και να τις μοιραστούμε με τον υπόλοιπο κόσμο έτσι ώστε να προωθήσουμε τη χρήση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Μεγαλύτερη προσοχή δίνεται στην εκ νέου χρήση των προδιαγραφών και στην προτυποποίηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης.

Σχετικά με το Φορολογικό Τμήμα της PricewaterhouseCoopers στην Ελλάδα Η PricewaterhouseCoopers στην Ελλάδα είναι κορυφαία στον τομέα των επιχειρηματικών υπηρεσιών. Αποτελείται από 3 εταιρείες με γραφεία σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη και πάνω από 750 εργαζόμενους. Το Φορολογικό Τμήμα της PricewaterhouseCoopers στην Ελλάδα συνεχίζει τον εντυπωσιακό ρυθμό ανάπτυξης των τελευταίων ετών και έχει ηγετική θέση στον συγκεκριμένο χώρο με περισσότερους από 150 επαγγελματίες ειδικούς σε φορολογικά θέματα. Με πρόσβαση στη γνώση και στην εμπειρία του παγκόσμιου δικτύου της PwC σε 149 χώρες μπορούν να προσθέσουν αξία στις επιχειρήσεις των πελατών και να βελτιώσουν σημαντικά την φορολογική εικόνα της ελληνικής επιχείρησης και γενικότερα της χώρας μας στη διεθνή αγορά. Το Φορολογικό Τμήμα της PwC αποτελείται από τρία τμήματα - Φορολογικό, Λογιστικό και Νομικών

Υπηρεσιών - στα οποία απασχολούνται ειδικοί επί εταιρικών φορολογικών θεμάτων, καθώς και ειδικοί σε θέματα δασμών, φόρου προστιθέμενης αξίας και εμμέσων φόρων γενικά, προσωπικής φορολογίας και φορολογικών ζητημάτων ανθρωπίνων πόρων γενικά. Οι ειδικοί της PwC στην Ελλάδα, που παρακολουθούν τη νομοθεσία και τις πρακτικές της φορολογίας, παρέχουν τις εξειδικευμένες υπηρεσίες τους τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στα φυσικά πρόσωπα, με εξέταση των υποθέσεων που αναλαμβάνουν η οποία στηρίζεται στην ενδελεχή ερμηνεία των φορολογικών διατάξεων από διαφορετικές οπτικές γωνίες και εξεύρεση της καλύτερης δυνατής λύσης προς όφελος του πελάτη. Τα οφέλη που επέρχονται για τους πελάτες ως αποτέλεσμα της παραπάνω διαδικασίας και του εν γένει σωστού φορολογικού σχεδιασμού είναι σημαντικά.

απρίλιος 2009 63

02_IW_THEMA_T_03_Final.indd 63

4/27/09 7:09:57 PM

οικονογραφήματα

Κρατικός προϋπολογισμός... «λάστιχο» «Aναξιόπιστα» θεωρούν οι Βρυξέλλες τα στοιχεία των Αθηνών

» του Ανδρέα Αναστασίου «Το γεγονός ότι η Ελλάδα τέθηκε υπό επιτήρηση δύο φορές μέσα σε πέντε χρόνια, δείχνει ξεκάθαρα ότι η οικονομία της χρειάζεται κι άλλες διορθωτικές ενέργειες. Τα μέτρα που θα εφαρμόσει πρέπει να είναι πολύ σκληρά». (Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, Πρόεδρος Eurogroup)

ιέξοδο αναζητά η ελληνική κυβέρνηση, νιώθοντας «στριμωγμένη» ανάμεσα στις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις δημοσκοπήσεις περί της πολιτικής της απήχησης, τα αιτήματα των επιχειρηματιών και αυτά των εργαζομένων. Ο κρατικός προϋπολογισμός αναθεωρείται ξανά και ξανά, με τις αναπροσαρμογές (πάντα προς τα πάνω) του κρατικού ελλείμματος να έχουν ήδη φθάσει τις πέντε και με τις δικαιολογίες, ότι για όλα φταίει η παγκόσμια κρίση και η εξ αυτής έκτακτη κατάσταση, να απευθύνονται μόνο σε αδαείς! Το διυπουργικό επιτελείο εισηγείται δέσμες μέτρων αντιμετώπισης της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης, τις οποίες επανειλημμένως απορρίπτει η ΕΕ ως ανεπαρκείς. Οι μακροοικονομικοί δείκτες δεν λένε να τιθασευθούν. Εμπεριστατωμένες μελέτες δείχνουν ότι οι μελλοντικές συντάξεις των σημερινών εργαζομένων είναι πολύ πιθανό ότι θα κινδυνεύσουν. Ενώ το φάσμα της διόγκωσης της ανεργίας προβάλλει όλο και πιο απειλητικά. Δεδομένα που συνθέτουν το υφιστάμενο στην Ελλάδα οικονομικό σκηνικό είναι: Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας, που αναφέρει ότι ο πληθωριστικός κίνδυνος εξακολουθεί να είναι παρών, παρά την τάση για λιτότητα που έχει ήδη σαφώς εκδηλωθεί σε πολλούς τομείς οικονομικής δραστηριότητας. Προτάσεις της διυπουργικής επιτροπής για την οικονομία, που περιλαμβάνουν την πεπατημένη της πώλησης κρατικών επιχειρήσεων, της νομιμοποίησης αυθαιρέτων κτισμάτων ή καταπατημένων δημόσιων εκτάσεων, της επανανομιμοποίησης των καταστημάτων ηλεκτρονικού τζόγου («φρουτάκια»), της αύξησης των εμμέσων φόρων στα ποτά και στα

τσιγάρα, και άλλα μέτρα ουδεμία ή μικρή σχέση έχοντα με την τόνωση της παραγωγικότητας, της ανταγωνιστικότητας, της κατανάλωσης και γενικά της ανάπτυξης. Ενδεχόμενο ακύρωσης της επιβολής έκτακτης εισφοράς στα υψηλά εισοδήματα, λόγω αντισυνταγματικότητας. Αναλογιστικές μελέτες, που δείχνουν ότι η (διά πυρός και σιδήρου) επιβληθείσα μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης απλώς δεν λύνει το πρόβλημα βιωσιμότητας των ταμείων, τα οποία εξακολουθούν να επιβαρύνουν όλο και περισσότερο το δημόσιο έλλειμμα, γεγονός απαράδεκτο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οικονομικοί στόχοι, πολιτικό κόστος Οι εικασίες, περί πρόωρων βουλευτικών εκλογών, στον Τύπο και στο πολιτικό προσκήνιο, έχουν μάλλον υποχωρήσει, καθώς τα χρονικά περιθώρια που θα επέτρεπαν τη διεξαγωγή τους ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές στενεύουν. Παρ’ όλα αυτά, κινήσεις που εκδηλώνονται στο παρασκήνιο, όπως αυτές ερμηνεύονται, τις διατηρούν ζωντανές. Στις κινήσεις αυτές εντάσσονται μάλλον κάποιες παρασκηνιακές ενδοκυβερνητικές διαφωνίες, που προκύπτουν από τις αντικρουόμενες επιδιώξεις διαφορετικών κυβερνητικών στελεχών, των οποίων η καλή εικόνα συναρτάται από την ικανοποίηση διαφορετικών τμημάτων της κοινωνίας, κάθε ένα από τα οποία διαθέτει τη δική του εκλογική επιρροή. Μέγα ζητούμενο, λοιπόν, η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ των στόχων που ορίζουν οι κοινοτικές κατευθύνσεις και του εσωτερικού πολιτικού κόστους, το οποίο οι πάντες αποτάσσονται. Όταν αυτά συμβαίνουν, όμως, η εμπειρία διδάσκει ότι οι πολιτικοί νιώθουν πως οι εκλογές είναι κοντά...

64 insurance w*rld

20_IW_OIKONOGRAFHMATA_T03_Final.indd 64

4/27/09 7:23:19 PM

οικονογραφήματα

Δύο ζητήματα που αφορούν άμεσα στο εργατικό δυναμικό της χώρας, τείνουν ίσως να καταστούν τα σημαντικότερα που αντιμετωπίζει η παρούσα ελληνική κυβέρνηση και θα αντιμετωπίσει και η επόμενη. Το ένα είναι το ασφαλιστικό, που φαίνεται ικανό για να τινάξει στον αέρα κάθε απόπειρα δημοσιονομικής τακτοποίησης. Είναι, μάλιστα, αυτό ακριβώς το πρόβλημα που σήμερα κάνει την εξασφάλιση ρευστότητας (μέσω δανεισμού) εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου, να είναι τόσο ακριβή, αφού το μέλλον του κρατικού ταμείου της Ελλάδας κρίνεται εξαιρετικά αβέβαιο. Το άλλο είναι το πρόβλημα της ανεργίας, αφού η ελληνική οικονομία δεν φαίνεται ικανή να αναπτυχθεί παραγωγικά, παρά μόνο με περιστασιακές, τακτικές κινήσεις, τύπου Ολυμπιακών Αγώνων, έργων υποδομής με κοινοτική χρηματοδότηση κ.λπ.

Μείωση θέσεων εργασίας στο δημόσιο τομέα, σοβαρές αυξήσεις στους άμεσους και έμμεσους φόρους και σημαντική περιστολή δημόσιων δαπανών συνιστά στην ελληνική κυβέρνηση η Κριστίν Λαγκάρντ, υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Αύξηση ανεργίας κάμψη επενδύσεων Προς τον κίνδυνο αυτό δείχνει και έρευνα που διεξήγαγε η εταιρεία Κάππα Research για λογαριασμό του Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ). Από τα ευρήματα της εν λόγω έρευνας προκύπτει ότι 200.000 θέσεις εργασίας βρίσκονται σε κίνδυνο στην Ελλάδα, εξ αιτίας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν 192.708 επιχειρήσεις από την κρίση και βλέπουν τις απολύσεις ως διέξοδο, ενώ οι 60.000 θέσεις, εάν δεν ληφθούν μέτρα άμεσα, θεωρούνται ήδη χαμένες, καθώς 38.110 επιχειρήσεις δηλώνουν ότι βρίσκονται στα πρόθυρα του κλεισίματος. Από την έρευνα προκύπτει, επίσης, ότι η μεγάλη πλειονότητα των επιχειρήσεων συνεχίζει να βλέπει ότι θα χρειαστούν 2-3 χρόνια για την έξοδο από την κρίση και σε σχέση με μέτρηση που είχε γίνει τον περασμένο Δεκέμβριο δεν σημειώνεται σημαντική αλλαγή στις προσδοκίες. Ποσοστό 12% πιστεύει ότι η κρίση θα κρατήσει πάνω από τέσσερα χρόνια. Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κωνσταντίνος Μίχαλος ανέφερε ότι οι επιχειρηματίες είναι διστακτικοί στην πραγματοποίηση επενδύσεων για τα προσεχή χρόνια λόγω της κρίσης και σημείωσε ότι για να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας πρόταση του Επιμελητηρίου αποτελεί ένα μέρος των κονδυλίων από το ΕΣΠΑ (Δ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης) να διατεθούν για τη δημιουργία Ταμείου Αλληλεγγύησης που θα καλύπτει μέρος των ασφαλιστικών εισφορών και των αποδοχών των εργαζομένων που κινδυνεύουν να

χαθούν οι θέσεις τους. Σημειώνεται ότι σε σύγκριση με τη μέτρηση της έρευνας το Δεκέμβριο προκύπτει ότι η εκτίμηση για τις επιπτώσεις της κρίσης στην αγορά εργασίας, κινείται προς το δυσμενέστερο: από 38% που ήταν το Δεκέμβριο ανήλθε σε 41,7% στην έρευνα του Μαρτίου. Κατασκευές, εμπόριο, τουρισμός είναι οι κλάδοι που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιχειρηματιών πλήττονται περισσότερο από την κρίση. Ακολουθεί με σημαντικό ποσοστό η βιομηχανία, ενώ οι τράπεζες και οι υπηρεσίες κατατάσσονται στις τελευταίες θέσεις. Ο τουρισμός, οι υπηρεσίες και οι τράπεζες είναι οι τρεις κλάδοι που συγκεντρώνουν τις υψηλότερες προσδοκίες για ανάκαμψη και οι επιχειρηματίες στην πλειοψηφία τους δηλώνουν ότι στους τρεις αυτούς κλάδους θα επένδυε μακροπρόθεσμα.

Αναξιοπιστία ενώπιον της ΕΕ «Φωτιά στα μπατζάκια», λοιπόν, της (όποιας) κυβέρνησης της Ελλάδας, η οποία θα πρέπει να συμβιβάσει τα... ασυμβίβαστα. Ήτοι να βρει διέξοδο σε μια κατάσταση που δεν μπορεί πλέον να αντιμετωπισθεί με «μπαλώματα». Ο πρωθυπουργός, Κωνσταντίνος Καραμανλής, είχε δικαιολογηθεί για την αναθεώρηση του προϋπολογισμού σε ελάχιστο διάστημα από την ψήφισή του, καθώς και για τις σκέψεις περί επιβολής έκτακτης εισφοράς και άλλων μέτρων παρόμοιου χαρακτήρα. «Οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν έκτακτα μέτρα», είπε ο κ. Καραμανλής, για να διαψευσθεί όμως από παράγοντες της ΕΕ, οι οποίοι διευκρίνισαν ότι το έντονο δημοσιονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα δεν οφείλεται στη διεθνή κρίση, αλλά αντιθέτως στην οικονομική πολιτική που η Ελλάδα ακολουθούσε εδώ και αρκετά χρόνια, όταν δηλαδή η οικονομία «αναπτυσσόταν», το χρηματιστήριο ανέβαινε και οι αριθμοί ευημερούσαν. Έτσι, ενώ η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει περί του ότι η «μεταρρυθμιστική» πολιτική της ήταν η ενδεδειγμένη, οι Ευρωπαίοι «προϊστάμενοί» της απλώς την διαψεύδουν. Κύκλοι της Κομισιόν χαρακτηρίζουν τα στατιστικά στοιχεία που υποβάλλει η ελληνική κυβέρνηση «αναξιόπιστα», ενώ ο πρόεδρος του Eurogroup και προωθυπουργός του Λουξεμβούργου, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, δηλώνει: «Το γεγονός ότι η Ελλάδα μπήκε υπό επιτήρηση δύο φορές μέσα σε πέντε χρόνια, δείχνει ξεκάθαρα ότι η οικονομία της χρειάζεται κι άλλες διορθωτικές ενέργειες. Τα μέτρα που θα εφαρμόσει πρέπει να είναι πολύ σκληρά». Η υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Κριστίν Λαγκάρντ, εξ άλλου, συνιστά στην Ελλάδα να ακολουθήσει το τολμηρό παράδειγμα της Ιρλανδίας, η οποία - προκειμένου να αντιμετωπίσει την κρίση - προχώρησε στη λήψη σκληρών μέτρων, που περιλαμβάνουν μείωση των θέσεων εργασίας στο δημόσιο τομέα, σοβαρές αυξήσεις στους άμεσους και έμμεσους φόρους, και σημαντική περιστολή των δημόσιων δαπανών. Σε ό,τι αφορά την άποψή της για τις μέχρι τώρα προσπάθειες της Ελλάδας να νοικοκυρέψει τα δημόσια οικονομικά της, η Γαλλίδα υπουργός απαντά: «Θα τα ξαναπούμε τον Ιούνιο, οπότε θα εξετασθεί και πάλι η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού»...

απρίλιος 2009 65

20_IW_OIKONOGRAFHMATA_T03_Final.indd 65

4/27/09 7:23:19 PM

νομικά θέματα

66 insurance w*rld

22_IW_NOMIKA_THEMATA_T_03_Final.indd 66

4/27/09 7:24:44 PM

νομικά θέματα

Πόσο εξαγοράζεται η καταγγελία συμβολαίου ζωής » γράφει η Άλκηστις Χριστοφίλου LL.M., L.S.E. Εταίρος IKRP I. K. Ρόκας & Συνεργάτες Δικηγορική Εταιρία

να θέμα σημαντικό που απασχολεί στην πράξη τους ασφαλιστές, είναι αυτό της καταγγελίας της ασφαλιστικής σύμβασης όταν ο ασφαλιστής δεν θέλει να συνεχίσει την κάλυψη επειδή ο ασφαλισμένος δεν πληρώνει τα ασφάλιστρα. Για να είναι έγκυρη η καταγγελία εκ μέρους του ασφαλιστή, πρέπει να καλυφθούν συγκεκριμένα ζητήματα που έχουν δημιουργήσει ερωτηματικά, όπως πότε ακριβώς και με ποιες προϋποθέσεις περιέρχεται στον παραλήπτη η καταγγελία, αν πρέπει να λάβει γνώση του περιεχομένου της ή αν αρκεί να την παραλάβει, αν απαιτείται ο ασφαλιστής να καλεί τον λήπτη να εισπράξει το ποσό της εξαγοράς, ή έστω να τον ενημερώνει για το ποσό αυτό, και άλλα. Ο Άρειος Πάγος με την απόφασή του 1488/2008, ασχολήθηκε με αρκετά από τα πιο πάνω ζητήματα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η ασφαλιστική επιχείρηση κατήγγειλε τη σύμβαση ασφάλισης ζωής όταν ο λήπτης δεν κατέβαλε τη ληξιπρόθεσμη δόση του ασφαλίστρου. Στην περίπτωση αυτή, ο ασφαλιστής πρέπει να καταβάλει την αξία της εξαγοράς του συμβολαίου, όπως προβλέπει ο νόμος 2496/1997 για την ασφαλιστική σύμβαση. Τα νομικά αποτελέσματα της καταγγελίας της ασφαλιστικής σύμβασης επέρχονται ένα μήνα μετά την κοινοποίησή της, μετά δηλαδή τη στιγμή που το έγγραφο της καταγγελίας περιήλθε στο λήπτη της ασφάλισης. Δεν χρειάζεται όμως να αποδεικνύεται και ότι ο λήπτης έλαβε και γνώση του περιεχομένου της καταγγελίας. Ούτε και απαιτείται, ο ασφαλιστής να καταβάλει το ποσό της εξαγοράς προκειμένου η καταγγελία να παράγει τα έννομα αποτελέσματά της.

Παραθέτουμε εδώ το κείμενο της απόφασης του Αρείου Πάγου, το οποίο με αρκετή λεπτομέρεια αναφέρεται στα ζητήματα αυτά. «... Στο αρ. 6 § 1 εδ. α΄ του ν. 2496/1997, το οποίο ισχύει μετά την κατάργηση του αρ. 33 ν.δ. 400/1970 από το αρ. 33 § 3 ν. 2496/1997, ορίζεται ότι ο «λήπτης της ασφάλισης υποχρεούται να καταβάλλει τα ασφάλιστρα σε μετρητά, είτε εφάπαξ, είτε με τμηματικές καταβολές» και στην παράγραφο 2 ότι «Η καθυστέρηση της καταβολής ληξιπρόθεσμης δόσης ασφαλίστρου δίνει το δικαίωμα στον ασφαλιστή να καταγγείλει τη σύμβαση. Η καταγγελία γίνεται με γραπτή δήλωση στον λήπτη της ασφάλισης, στην οποία γνωστοποιείται ότι η περαιτέρω καθυστέρηση καταβολής ασφα-

λίστρου επιφέρει, μετά πάροδο ενός (1) μηνός από την κοινοποίησης της δήλωσης, τη λύση της σύμβασης.» Από τις παρατεθείσες διατάξεις συνάγονται τα εξής: 1) Η καταβολή του ασφαλίστρου βαρύνει τον αντισυμβαλλόμενο στη σύμβαση ασφαλίσεως και αποτελεί την κύρια αυτού υποχρέωση από τη σύμβαση. Η καταβολή του ασφαλίστρου γίνεται είτε εφάπαξ είτε με τμηματικές καταβολές. 2) Η καθυστέρηση περί την καταβολή ληξιπρόθεσμης δόσεως ασφαλίστρου και ανεξάρτητα από το χρόνο της καθυστερήσεως, παρέχει στον ασφαλιστή το δικαίωμα να καταγγείλει την ασφαλιστική σύμβαση. Η καταγγελία αυτή αποτελεί άσκηση διαπλαστικού δικαιώματος του ασφαλιστού, και η περί αυτής δήλωση βουλήσεως, απευθυντέα προς τον αντισυμβαλλόμενο στη σύμβαση ασφαλίσεως, για να είναι έγκυρη πρέπει: α) ν α περιέχεται σε γραπτό κείμενο, στο οποίο να διατυπώνεται σαφώς η βούληση του ασφαλιστού για τη λύση της συμβάσεως, χωρίς να είναι αναγκαία και η χρησιμοποίηση πανηγυρικών εκφράσεων, β) ν α αναφέρεται ότι περαιτέρω καθυστέρηση καταβολής ασφαλίστρου θα επιφέρει μετά πάροδο ενός μηνός από την κοινοποίηση της δηλώσεως τη λύση της συμβάσεως. Η του ανωτέρω περιεχομένου έγγραφη δήλωση του ασφαλιστού επιφέρει τα νομικά αποτελέσματα από τότε που θα περιέλθει στον αντισυμβαλλόμενο (αρ. 167 ΑΚ), ανεξάρτητα πότε αυτός θα λάβει γνώση του περιεχομένου του. Αν δεν καταβληθούν τα ληξιπρόθεσμα ασφάλιστρα εντός του μηνός από την κοινοποίηση της εγγράφου καταγγελίας, τότε με την συμπλήρωση αυτού επέρχεται η λύση της συμβάσεως. Κατά το αρ. 29 § 4 εδ.γ’ του νόμου 2496/1997 ο ασφαλιστής σε κάθε περίπτωση λύσης της ασφαλιστικής συμβάσεως έχει υποχρέωση έναντι του λήπτου της ασφάλισης να του καταβάλει την αξία της αγοράς που συμφωνήθηκε. Η υποχρέωση αυτή του ασφαλιστή υπάρχει μεν και στην περίπτωση της λύσεως της ασφαλιστικής συμβάσεως με καταγγελία από αυτόν κατά το αρ. 6 § 2 του ν. 2496/1997 πλην όμως η εκπλήρωσή της δεν συνιστά ουσιαστική προϋπόθεση του κύρους της γενομένης καταγγελίας. Ο λήπτης της ασφαλίσεως διατηρεί την αξίωσή του κατά του ασφαλιστού προς απόδοση της αξίας εξαγοράς. ….»

απρίλιος 2009 67

22_IW_NOMIKA_THEMATA_T_03_Final.indd 67

4/27/09 7:24:45 PM

άρθρο

Αλήθειες και ψέματα για τα προϊόντα Bancassurance Το Bancassurance «απελευθερώνει» δυνάμεις και δημιουργεί συνέργιες σε όφελος του καταναλωτή

» γράφει ο Νικόλας Κλήμης Οικονομολόγος - Σύμβουλος Επιχειρήσεων

68 insurance w*rld

23_IW_ARTHRO_KLHMHS_T03_Final.indd 68

4/28/09 5:47:17 PM

άρθρο

την καθημερινή πρακτική το σύνολο των εμπλεκομένων στελεχών σε τραπεζοασφαλιστικές εφαρμογές, συναθροίζουν όλα τα προϊόντα, δηλαδή τόσο τα «προϊόντα bancassurance», όσο και τα ασφαλιστικά προϊόντα, και τα αναφέρουν ως «προϊόντα bancassurance».

ντων, ενός τραπεζικού και ενός ασφαλιστικού, τότε δεν θα υπήρχε ανάγκη αναζήτησης μοντέλων εφαρμογής και αποφάσεων επένδυσης σε νέες δομές και σε νέες επιχειρηματικές κινήσεις. Αν πάλι, προσεγγίζαμε το bancassurance, ως την προώθηση ενός ασφαλιστικού προϊόντος στο πελατολόγιο μιας Τράπεζας, μέσω των καταστημάτων της και των υπαλλήλων της, τότε θα είχαμε ένα απλό κανάλι διανομής.

Υπάρχουν “Προϊόντα Bancassurance”;

Με αυτή την έννοια, υπάρχουν “προϊόντα bancassurance”, τα οποία πραγματικά διαφέρουν από τα αντίστοιχα «καθαρά» προϊόντα των δύο αγορών, της τραπεζικής και της ασφαλιστικής

Η έννοια “προϊόντα bancassurance” (τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα) είναι μια από τις πλέον παρεξηγημένες έννοιες, τόσο στα πλαίσια του θεσμού, όσο και γενικότερα στην αγορά. Το γεγονός έχει, βέβαια, άμεση σχέση και με όσα, στο προηγούμενο τεύχος, αναπτύξαμε σχετικά με την έννοια των “εργασιών bancassurance” και των στατιστικών που δημιουργούνται. Θα προσπαθήσουμε να καταθέσουμε την άποψή μας και να συμβάλλουμε στην αποσαφήνιση των όρων. Καταρχήν τίθεται το ερώτημα, αν υπάρχουν “προϊόντα bancassurance” (τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα). Και αν υπάρχουν, ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους, σε τι διαφέρουν από τα ασφαλιστικά προϊόντα; Γιατί, π.χ., ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα, όταν προωθείται από το δίκτυο μιας ασφαλιστικής Εταιρίας να είναι «ασφαλιστικό προϊόν» και όταν προωθείται από το κατάστημα μιας Τράπεζας να είναι «προϊόν bancassurance»; Η προσέγγισή μας είναι η εξής: • από πλευράς εταιρίας παραγωγής του προϊόντος, από πλευράς νομοθετικού πλαισίου, από πλευράς εποπτικής αρχής και τέλος από πλευράς υποχρεώσεων και δικαιωμάτων των συμβαλλομένων μερών, το κάθε προϊόν ανήκει σε μία αγορά (ή την τραπεζική ή την ασφαλιστική), εγγράφεται στις εργασίας μιας εταιρίας (ή της τράπεζας ή της ασφαλιστικής) και δημιουργεί συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις για τον παραγωγό, τον διαμεσολαβούντα και τον καταναλωτήαγοραστή. Με αυτή την έννοια, δεν υπάρχουν “προϊόντα bancassurance”, το κάθε προϊόν είναι ανεξάρτητο, ή τραπεζικό ή ασφαλιστικό. • από πλευράς έρευνας αγοράς, σχεδιασμού προϊόντων, κάλυψης αναγκών, παρουσίασης στον πελάτη, διαδικασιών προώθησης, τεχνικής υποστήριξης της πώλησης και εξυπηρέτησης, ένα προϊόν μπορεί να είναι “προϊόν bancassurance” (τραπεζοασφαλιστικό προϊόν) και να σχεδιάζεται, δημιουργείται, αναφέρεται, διαφημίζεται, προωθείται και υποστηρίζεται, ως τέτοιο. Η τοποθέτησή μας αυτή, όχι μόνο δεν αποδυναμώνει το θεσμό του bancassurance, αλλά, αντίθετα, θέτει εξαρχής τα σημεία εκείνα, πάνω στα οποία δομείται μια ολόκληρη αγορά. Συγκεκριμένα, αν προσεγγίζαμε το bancassurance, ως την ταυτόχρονη, με οποιονδήποτε τρόπο, προώθηση στον πελάτη της τράπεζας δύο ανεξάρτητων προϊό-

Έχουμε ήδη διατυπώσει την άποψή μας, ότι το bancassurance είναι μια νέα αγορά, με τα δικά της χαρακτηριστικά και τους δικούς της κανόνες. Μια αγορά που συνδέει, αξιοποιεί και αναπτύσσει δυνάμεις, οι οποίες ούτως ή άλλως υφίστανται, ενεργές ή σε λανθάνουσα κατάσταση, στα πλαίσια των δύο επί μέρους αγορών, της τραπεζικής και της ασφαλιστικής. Κατά την άποψή μας, το bancassurance απελευθερώνει δυνάμεις και δημιουργεί συνέργιες, σε όφελος των δύο αγορών και, τελικά, σε όφελος του καταναλωτή. Άλλωστε, τα ίδια ακριβώς κριτήρια αμφισβήτησης και προβληματισμού, σχετικά με την ύπαρξη ή όχι “προϊόντων bancassurance”, θα οδηγούσαν και σε αμφισβήτηση της ύπαρξης τραπεζοασφαλιστικής αγοράς, με αποδεκτές μόνο, την ανεξάρτητη τραπεζική και την ανεξάρτητη ασφαλιστική αγορά. Για την αποφυγή δε, οποιασδήποτε παρανόησης, σχετικά με το όφελος του καταναλωτή, τονίζουμε ότι η, πολλές φορές εν αγνοία τους, επιβάρυνση πελατών Τραπεζών, με άχρηστες ασφαλιστικές καλύψεις ή ο εξαναγκασμός τους σε αγορά συγκεκριμένων ασφαλιστικών προϊόντων, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, πρακτική που εφάρμοσαν αρκετές τράπεζες, δεν έχει σχέση με τη σύγχρονη μορφή του bancassurance και τα περισσότερα από τα εφαρμοζόμενα, πλέον, Μοντέλα και Συστήματα. Δεν έχει αλλάξει, απλώς, το περιβάλλον της τραπεζικής αγοράς, έχει αλλάξει και ο ίδιος ο καταναλωτής, είναι ενημερωμένος, δεν εξαρτάται από μονοπωλιακές καταστάσεις, έχει αποκτήσει συνείδηση των δικαιωμάτων του. Συνεπώς, όταν αναφερόμαστε σε “προϊόντα bancassurance” θα πρέπει να έχουμε, ήδη, αποδεχθεί την ύπαρξη αγοράς bancassurance, να έχουμε, ήδη, αποδεχθεί σειρά κανόνων λειτουργίας της αγοράς αυτής και να αναζητούμε πλέον, τα χαρακτηριστικά των προϊόντων και τα σημεία αναγνώρισής τους.

Περί των “Προϊόντων Bancassurance”

Η φιλοσοφία κάθε “προϊόντος bancassurance” στηρίζεται στην βασική αρχή, ότι το προϊόν αυτό σχεδιάζεται για

μάρτιος 2009 69

23_IW_ARTHRO_KLHMHS_T03_Final.indd 69

4/28/09 5:47:19 PM

άρθρο

την συγκεκριμένη αγορά. Μόνο τα ειδικώς σχεδιασμένα για τον θεσμό προϊόντα, κάθε κατηγορίας (είτε ατομικά, είτε ομαδικά, είτε κατά ζημιών, είτε ζωής και υγείας, είτε…, είτε…) είναι, με την πραγματική έννοια του όρου, “προϊόντα bancassurance”. Αντίθετα πολλά ασφαλιστικά προϊόντα, τα οποία απλώς εντάσσονται στις σχεδιασμένες διαδικασίες διαφόρων Μοντέλων και Συστημάτων τραπεζοασφαλιστικής συνεργασίας, δεν θεωρούμε ότι είναι “προϊόντα bancassurance”, αλλά ασφαλιστικά προϊόντα, για την προώθηση των οποίων αξιοποιείται η δικτυακή πλευρά της τραπεζοασφαλιστικής συνεργασίας. Η κρατούσα άποψη στην αγορά όμως, είναι διαφορετική. Στην καθημερινή πρακτική, στην κλαδική ορολογία και στις σχεδιασμένες ροές εργασιών, το σύνολο σχεδόν των εμπλεκομένων στελεχών σε τραπεζοασφαλιστικές εφαρμογές, συναθροίζουν όλα τα προϊόντα, δηλαδή τόσο τα “προϊόντα bancassurance”, όσο και τα ασφαλιστικά προϊόντα, τα οποία εντάσσονται σε διαδικασίες bancassurance και τα αναφέρουν ως “προϊόντα bancassurance”. Άλλωστε και τα στατιστικά στοιχεία, όπου υπάρχουν, αναφέρουν τις τράπεζες, ως εναλλακτικό δίκτυο διανομής προϊόντων και δεν εστιάζουν στα χαρακτηριστικά των προϊόντων, γεγονός που, έτσι κι’ αλλιώς, θα ήταν πολύ δύσκολο με τις σημερινές συνθήκες. Η άποψή μας άλλωστε, είναι ότι η προσμέτρηση μιας παραγωγής, ως παραγωγής bancassurance, δεν εξαρτάται μονοδιάστατα από τα “προϊόντα bancassurance”, αλλά και από τον χώρο, στον οποίο γεννιέται, αναζητείται ή ικανοποιείται η ασφαλιστική ανάγκη.

Tα ασφαλιστικά προϊόντα πρέπει να είναι τα ίδια, ανεξάρτητα μέσω ποιού δικτύου της Ασφαλιστικής Εταιρίας προωθούνται (θεωρώντας το bancassurance, ως ένα ακόμα δίκτυο της Ασφαλιστικής Εταιρίας), άποψη την οποία δεν υιοθετούμε Η προσπάθεια διάκρισης των προϊόντων σε αυτό τον βαθμό και με τέτοια κριτήρια, δεν αποτελεί, άχρηστη υπερβολή, αλλά αναγκαία ενέργεια για κάθε πραγματικά ενδιαφερόμενο για τον θεσμό, ακόμα και για τους επικριτές του. Κατά την άποψή μας, κρισιμότερο σημείο είναι η γνώση των κριτηρίων διάκρισης των προϊόντων, παρά αυτός ο ίδιος ο διαχωρισμός τους, γιατί, σε συνδυασμό με τις εναλλακτικές μορφές συνεργασιών, μεταξύ Τραπεζών και Ασφαλιστικών Εταιριών, οδηγούν σε ουσιαστικά θέματα σχεδιασμού και ανάπτυξης. Διαφέρει ριζικά, η απόφαση προώθησης ασφαλιστικών προϊόντων από μία Τράπεζα, από την απόφαση για ανάπτυξη Μοντέλου bancassurance, μέσω του οποίου

αναπτύσσει καταρχήν “προϊόντα bancassurance” και συμπληρωματικά πρόσθετες εργασίες. Η σύγχυση επιτείνεται, από την γνωστή άποψη αρκετών στελεχών Ασφαλιστικών Εταιριών (αλλά όχι στελεχών Τραπεζών), ότι τα ασφαλιστικά προϊόντα πρέπει να είναι τα ίδια, ανεξάρτητα μέσω ποιού δικτύου της Ασφαλιστικής Εταιρίας προωθούνται (θεωρώντας το bancassurance, ως ένα ακόμα δίκτυο της Ασφαλιστικής Εταιρίας), άποψη την οποία δεν υιοθετούμε. Για την Τράπεζα, αποτελεί (ή πρέπει να αποτελεί) στρατηγικό σχεδιασμό, το αν θα λειτουργήσει ως απλό δίκτυο διανομής ή αν θα αναπτύξει προϊόντα bancassurance, στα πλαίσια Μοντέλου bancassurance. Και στις δύο περιπτώσεις δημιουργείται ασφαλιστική παραγωγή και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν εκατέρωθεν οφέλη και στις δύο περιπτώσεις σχεδιάζονται διαδικασίες. Αυτό, το οποίο διαφέρει, είναι ο στρατηγικός στόχος, ο σκοπός του εγχειρήματος, το είδος των αναμενόμενων ωφελειών, η ποιότητα και η ποσότητα της προβλεπόμενης ανάπτυξης, ακόμα και τα πλαίσια της συνεργασίας μεταξύ Τράπεζας και Ασφαλιστικής.

Χαρακτηριστικά των “Προϊόντων Bancassurance”

Επόμενη αναγκαία κίνηση είναι η καταγραφή των κριτηρίων, με βάση τα οποία ένα προϊόν, μπορεί να χαρακτηρισθεί ως πραγματικό “προϊόν bancassurance” (τραπεζοασφαλιστικό προϊόν). Κατά την άποψή μας, πρέπει να συνυπάρχουν οι εξής έξι προϋποθέσεις: 1. ν α έχει σχεδιασθεί ειδικώς για την προώθησή του, μέσω Μοντέλου Bancassurance, 2. ν α ανήκει σε ομάδα προϊόντων, με συγκεκριμένα (κοινά μεταξύ τους) χαρακτηριστικά marketing, 3. να μην διακινείται εκτός δικτύου τράπεζας,και παράλληλα, σε σχέση με παρεμφερή προϊόντα, τα οποία διακινούνται από τα υπόλοιπα, αν υπάρχουν, δίκτυα διαμεσολαβούντων προσώπων της Ασφαλιστικής Εταιρίας: 4. να μην ταυτίζεται, ως προς τα τεχνικά χαρακτηριστικά, 5. ν α διαφοροποιείται, ως προς το κόστος πρόσκτησης (προμήθειες και έξοδα) της Ασφαλιστικής Εταιρίας, το οποίο θα πρέπει να είναι σημαντικά χαμηλότερο, 6. ν α διαφοροποιείται, ως προς το κόστος διάθεσης (τιμή πώλησης) προς τον πελάτη, το οποίο θα πρέπει επίσης να είναι χαμηλότερο. Θεωρούμε ότι και οι έξι προϋποθέσεις είναι ουσιαστικές και θα πρέπει να συνυπάρχουν για τον χαρακτηρισμό ενός προϊόντος, ως πραγματικού “προϊόντος bancassurance” (τραπεζοασφαλιστικού προϊόντος), με μοναδική εξαίρεση την προϋπόθεση (4), η οποία θα μπορούσε να μην υφίσταται, αν αυτό επιλεγεί και επικρατήσει, ως άποψη, κατά τον σχεδιασμό.

Ο διαχωρισμός των προϊόντων

Στη συνέχεια, το κάθε προϊόν θα πρέπει να κατηγοριοποιείται και να δημιουργείται, ακολουθώντας βήματα και

70 insurance w*rld

23_IW_ARTHRO_KLHMHS_T03_Final.indd 70

4/28/09 5:47:19 PM

άρθρο

διαδικασίες, οι οποίες, κατά ένα ποσοστό ταυτίζονται με τα βήματα σχεδιασμού ενός ασφαλιστικού προϊόντος και κατά ένα ποσοστό διαφοροποιούνται από αυτά, ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της ειδικής αγοράς bancassurance. Τα βήματα-στάδια δημιουργίας των προϊόντων bancassurance είναι πολυπλοκότερα των βημάτωνσταδίων δημιουργίας των ασφαλιστικών προϊόντων, αφού θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι παράμετροι της τραπεζικής αγοράς, ανάλογα βέβαια με το είδος του προϊόντος, το οποίο σχεδιάζεται. Για παράδειγμα, η συνύπαρξη τραπεζικού και ασφαλιστικού προϊόντος, κατά την στιγμή της προώθησής στον πελάτη ή, αντίθετα, η απουσία τραπεζικού προϊόντος, αποτελεί σημαντική παράμετρο σχεδιασμού του αντίστοιχου “προϊόντος bancassurance”.

Τα βήματα-στάδια δημιουργίας των προϊόντων bancassurance είναι πολυπλοκότερα των βημάτων-σταδίων δημιουργίας των ασφαλιστικών προϊόντων, αφού θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι παράμετροι της τραπεζικής αγοράς Mε την μεθοδολογία αυτή, κάθε “προϊόν bancassurance”, το οποίο αναγκαστικά εντάσσεται σε περισσότερες από μία κατηγορίες, γιατί την κάθε φορά εξετάζεται με διαφορετικό κριτήριο, αποκτά τα χαρακτηριστικά του, τα οποία το συνοδεύουν καθ’ όλο τον χρόνο της ζωής του και τα οποία, αφενός το διαφοροποιούν από παρεμφερή προϊόντα και αφετέρου το καθιστούν άμεσα συγκρίσιμο με προϊόντα του ανταγωνισμού και εύκολα ελεγχόμενο, ως προς την πορεία του. Συνεπώς, κάθε προϊόν, το οποίο δημιουργείται ως “προϊόν bancassurance”, αλλά και κάθε ασφαλιστικό προϊόν, το οποίο εντάσσεται σε διαδικασίες bancassurance, αποκτά την ταυτότητά του. Η πληθώρα και η διαφορετικότητα των εφαρμοζόμενων τραπεζοασφαλιστικών συνεργασιών, τόσο σε βασικές επιλεγμένες δομές (Μοντέλα bancassurance, Συστήματα bancassurance ή Απλά Τραπεζικά Δίκτυα), όσο και σε ειδικότερους τομείς, στα πλαίσια του κάθε ομίλου ή της κάθε συνεργασίας, οδηγεί σε διαφορετική ταυτοποίηση του κάθε προϊόντος, αφού, για παράδειγμα, το πελατολόγιο μιας Τράπεζας μπορεί να είναι «ώριμο» για συγκεκριμένο προϊόν, σε αντίθεση με το πελατολόγιο μιας άλλης Τράπεζας ή το επίπεδο της τεχνολογικής υποστήριξης μιας τράπεζας να δέχεται την προώθηση συγκεκριμένων προϊόντων, σε αντίθεση με άλλη Τράπεζα. Τα κριτήρια δηλαδή, διαχωρίζονται στα γενικά κριτήρια, τα

οποία είναι αποδεκτά (είτε λόγω νομοθεσίας, είτε λόγω πολύχρονης πρακτικής) από όλη την αγορά και στα ειδικά κριτήρια, τα οποία ισχύουν στα πλαίσια της κάθε συνεργασίας.

Μοντέλο bancassurance χωρίς «προϊόντα bancassurance» δεν υφίσταται. Η έλλειψή τους, οδηγεί σε άλλες μορφές συνεργασίας, πιθανότατα σε εργασίες παραγωγικές και κερδοφόρες, αλλά όχι σε εργασίες bancassurance. Συνεπώς, θα καταλήξουμε και πάλι στην διαπίστωση, ότι ο σχεδιασμός, η δόμηση, η λειτουργία, η ανάπτυξη και η εποπτεία μιας τραπεζοασφαλιστικής συνεργασίας, σε όποιο επίπεδο και αν αποφασισθεί να υλοποιηθεί, απαιτεί ειδική προσέγγιση, με βάση πληθώρα παραμέτρων. Δεν υπάρχει, ούτε ενιαία προσέγγιση για όλη την αγορά, ούτε ενιαίο μοντέλο. Είναι θέμα μελέτης και επιλογής.

μάρτιος 2009 71

23_IW_ARTHRO_KLHMHS_T03_Final.indd 71

4/28/09 5:47:22 PM

εκπαίδευση

Προγράμματα από την

Axeon για Οικονομικούς Συμβούλους

» γράφει ο Κώστας Καραγιάννης Πρόεδρος της AXEON Financial Services

Διανύοντας μια εποχή με έντονες αλλαγές, η ανταγωνιστικότητα του επαγγελματία Οικονομικού Συμβούλου που δραστηριοποιείται στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες [σε ασφάλειες, χρηματοδοτήσεις και επενδύσεις] εξαρτάται κατά πολύ από το πόσο μπορεί να παραμείνει επίκαιρος και να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες.

ε αυτές τις νέες συνθήκες, ο πελάτης αναζητά «ολιστική», συνολική συμβουλή και όχι πώληση αποσπασματικών προϊόντων. Πώς μπορεί ο Σύμβουλος να ανταποκριθεί στην ανάγκη των πελατών του για συνολική συμβουλή; Δύο βασικές έννοιες εδώ κάνουν τη διαφορά: η πρακτική της ανοιχτής αρχιτεκτονικής και η συνεχής εκπαίδευση τόσο σε βασικές έννοιες που αφορούν τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και το financial planning [χρηματοδοτήσεις, ασφάλειες, επενδύσεις], όσο και στις νέες έννοιες και λειτουργίες που προκύπτουν από τις αλλαγές της αγοράς. Η πρακτική της ανοιχτής αρχιτεκτονικής επιτρέπει στον Οικονομικό Σύμβουλο να συνδυάσει υπηρεσίες και προϊόντα από διαφορετικούς παρόχους με μόνο κριτήριο την καλύτερη εξυ-

72 insurance w*rld

15_IW_EKPAIDEYSH_T_03_Final.indd 72

4/27/09 7:19:54 PM

εκπαίδευση

πηρέτηση των αναγκών του πελάτη του. Αυτή η πρακτική είναι που οδηγεί σε μακρόχρονες σχέσεις εμπιστοσύνης και δίνει στον διαμεσολαβητή τα εργαλεία που του επιτρέπουν να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πελατών του. Το δεύτερο, εξίσου σημαντικό στοιχείο στην προσπάθεια του Οικονομικού Συμβούλου να παραμείνει ανταγωνιστικός, είναι η συνεχής εκπαίδευσή του. Εκπαίδευση σε επίπεδο νέων προϊόντων και νέων συνθηκών της ασφαλιστικής και χρηματοδοτικής αγοράς, αλλά εκπαίδευση και σε μεθόδους που του επιτρέπουν να αναπτύξει το πελατολόγιό του, να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που γεννούν οι αλλαγές στην αγορά, να εξελιχθεί και να προσφέρει ποιοτική συμβουλή σαν ανεξάρτητος φορέας. Και στις δύο αυτές έννοιες η Axeon βρίσκεται στο πλευρό των Συμβούλων. Αναγνωρίζοντας τις θεμελιώδεις ανάγκες του Συμβούλου για πρόσβαση σε συνεχώς ανανεούμενη πληροφόρηση, για επαγγελματική εξέλιξη και εδραίωση, η εταιρία έχει αναπτύξει ιντερνετικά εργαλεία που επιτρέπουν στον Σύμβουλο να καλύψει αυτές του τις ανάγκες.

Η πρακτική της ανοιχτής αρχιτεκτονικής επιτρέπει στον Οικονομικό Σύμβουλο να συνδυάσει υπηρεσίες και προϊόντα από διαφορετικούς παρόχους με μόνο κριτήριο την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών του πελάτη του

Μέσω του εκπαιδευτικού της κέντρου, η Axeon έχει προσφέρει μόνο το 2008 περισσότερες από 400 ώρες εκπαίδευσης σε σεμινάρια που επιτρέπουν στον Οικονομικό Σύμβουλο να πετύχει τους στόχους του αποτελεσματικά και γρήγορα. Σε αυτές τις ώρες εκπαίδευσης, ο Σύμβουλος παίρνει τη γνώση και τα εργαλεία που του ανοίγουν το δρόμο για εξέλιξη στο χώρο της διαμεσολάβησης, εδραίωση και ανάπτυξη του πελατολογίου του, πρόσβαση σε πολλαπλούς παροχείς χρηματοδοτικών και ασφαλιστικών προϊόντων, χρήσης μοναδικών ιντερνετικών εφαρμογών στην ελληνική αγορά. Με αυτές τις ώρες της εκπαίδευσης ο Οικονομικός Σύμβουλος, μεταβαίνει σε ένα νέο επίπεδο προσφοράς ουσιαστικής συμβουλής και υπηρεσιών διαμεσολάβησης προς τους πελάτες του. Στο επόμενο διάστημα, η Axeon θα είναι σε θέση να προσφέρει στους Συνεργάτες της-Οικονομικούς Συμβούλους, Ευρωπαϊκές Πιστοποιήσεις εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης που θα ισχυροποιήσουν τη θέση τους και θα τους εδραιώσουν. Σήμερα, η εταιρία επενδύει αφιερώνει σημαντικό μέρος των πόρων της στην προσαρμογή των προγραμμάτων της EFPA [European Financial Planning Association] και της FECIF [European Federation of Financial Advisοrs and Financial Intermediaries] με πρωταρχικό στόχο την εξίσωση του έλληνα Οικονομικού Συμβούλου με τους ευρωπαίους συναδέλφους του, σε επίπεδο γνώσης, ποιότητας εξυπηρέτησης και ισχύος στην ενοποιημένη Ευρωπαϊκή αγορά.

απρίλιος 2009 73

15_IW_EKPAIDEYSH_T_03_Final.indd 73

4/27/09 7:20:00 PM

νέα της αγοράς

Νέo πρόγραμμα

Έρχονται υπέρογκες

προστασίας από την ΑΧΑ

αυξήσεις στα ασφάλιστρα

Η ΑΧΑ Ασφαλιστική τηρώντας τη δέσμευσή της να βρίσκεται δίπλα στους ασφαλισμένους της κάθε στιγμή, ενδυναμώνει τις ασφαλιστικές τις προτάσεις με το πρόγραμμα Προστασία. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε όσους διανύουν την παραγωγική περίοδο των 30 έως 50 ετών, με σκοπό να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές επιπτώσεις ενός απρόοπτου γεγονότος που μπορεί, σε κάποια στιγμή, να απειλήσει τη ζωή τους και την ποιότητα ζωής της οικογένειάς τους. Διατίθεται σε δύο επίπεδα – ανάλογα με το ύψος των παρεχομένων καλύψεων – και υπάρχει διαφορετική προσέγγιση ανάλογα με το φύλο του πελάτη (άνδρας, γυναίκα), σύμφωνα πάντα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του καθένα.

Χαρακτηριστικά προγράμματος • Παρέχει κάλυψη σε τρεις διαστάσεις: Κάλυψη Ζωής, Προσωπικό Ατύχημα και Σοβαρές Ασθένειες και με δύο επίπεδα καλύψεων. Συγκεκριμένα: Επίπεδο Προστασίας Α: > Απώλεια Ζωής από ασθένεια € 10.000 > Απώλεια Ζωής από ατύχημα € 20.000 > Απώλεια Ζωής από τροχαίο ατύχημα € 30.000 > Σοβαρές Ασθένειες € 10.000 > Καρκίνος ή by-pass € 15.000 Επίπεδο Προστασίας Β: > Απώλεια Ζωής από ασθένεια € 20.000 > Απώλεια Ζωής από ατύχημα € 40.000 > Απώλεια Ζωής από τροχαίο ατύχημα € 60.000 > Σοβαρές Ασθένειες € 15.000 > Καρκίνος ή by-pass € 22.500 • Δεν απαιτείται έλεγχος ασφαλισιμότητας • Άμεση έκδοση του Ασφαλιστηρίου Πλεονεκτήματα • Αντιμετώπιση των εξόδων μιας σοβαρής ασθένειας • Προστασία των αγαπημένων προσώπων και της ποιότητας ζωής τους στις δύσκολες στιγμές • Συμπλήρωση του υπάρχοντος Ασφαλιστηρίου ή των παροχών του Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης • Επιλογή μεταξύ δύο επιπέδων προστασίας • Φορολογική απαλλαγή των ασφαλίστρων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία • Δυνατότητα τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των κεφαλαίων κάλυψης • Άμεση αποζημίωση • Χωρίς ιατρικό έλεγχο • Γρήγορη και απλή διαδικασία ασφάλισης.

λόγω κλιματικών αλλαγών Μέχρι και διπλασιασμό των ασφαλίστρων προβλέπουν οι ασφαλιστικές εταιρείες εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών. Επιχειρήσεις οι οποίες λειτουργούν σε περιοχές που πλήττονται από καταστροφές εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων ενδέχεται να δουν το κόστος ασφαλιστικής κάλυψής τους να αυξάνεται έως και 100% τα επόμενα 10 χρόνια, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ένωσης Βρετανών Ασφαλιστών. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, οι καταστροφές που θα επιφέρει τα προσεχή χρόνια η κλιματική αλλαγή είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που παρουσιάζονται στις εκτιμήσεις που μέχρι πρόσφατα έβγαιναν στη δημοσιότητα. Ο κ. Σ. Παπαγιαννόπουλος, CEO της Aon Hellas εξηγεί: “Οι επιστήμονες φαίνεται να αντιλαμβάνονται όλο και περισσότερο ότι οι έως τώρα εκτιμήσεις τους για τις κλιματικές αλλαγές υπήρξαν εξαιρετικά επιφυλακτικές και ότι η υφήλιος αντιμετωπίζει απειλές πολύ μεγαλύτερης κλίμακας από ότι πίστευαν μέχρι και πέρυσι, γεγονός που θα έχει μεγάλο αντίκτυπο και στην ασφαλιστική αγορά. Σε παγκόσμιο επίπεδο γεγονότα όπως πλημμύρες, θύελλες και τυφώνες καθώς και καταστροφές προκληθείσες από τον ανθρώπινο παράγοντα, όπως εκρήξεις, διαρροές πετρελαίου ή χημικών, οδήγησαν στην απώλεια $269 δις., παραπάνω από τριπλάσια από αυτή του 2007 ($70 δις.), και πενταπλάσια από αυτή του 2006, σύμφωνα με μελέτη της Swiss Re. Ως επακόλουθο, το κόστος που προέκυψε το 2008 για τους ασφαλιστές ζημιών έφτασε στα $52 δισ., το μεγαλύτερο μέρος του οποίου ($44 δις) αφορούσε φυσικές καταστροφές και με την πλειοψηφία των απαιτήσεων να αφορούν καταστροφές από θύελλα. Σύμφωνα με τη Δέσποινα Κρεούζου, Environmental Practice Group Leader της Aon Hellas, «όσο πιο ακραία είναι τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής, τόσο πιό πολύ οι επιχειρήσεις θα αρχίσουν να βιώνουν τις επιπτώσεις τους.

74 insurance w*rld

05_IW_NEA_AGORAS_T03_Final.indd 74

4/27/09 7:10:48 PM

νέα της αγοράς

Τα 466

εκατ. ευρώ έφθασε η ασφαλιστική παραγωγή το 2008 Κερδοφόρο ήταν το 2008 για την Interamerican, παρά την έναρξη μιας δύσκολης περιόδου και για την ελληνική ασφαλιστική αγορά, λόγω των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης. Η Εταιρεία σταθεροποίησε την κερδοφορία της, σημειώνοντας κέρδη 17,5 εκατ. ευρώ προ φόρων. Τα αποτελέσματα αυτά, προσωρινά και σύμφωνα με τα ΔΛΠ, αντικατοπτρίζουν την καλή συνολική απόδοση των ασφαλιστικών εργασιών και ιδιαίτερα του τομέα Υγείας, η οποία αντισταθμίζει με το παραπάνω την αρνητική επίδραση των απομειώσεων των μετοχών, ενώ περιλαμβάνουν και τα κέρδη από την πώληση του μεριδίου της INTERAMERICAN στη Medicom Systems (Ευρωκλινική Αθηνών, Ευρωκλινική Παίδων).

Η ασφαλιστική παραγωγή Τα μεικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα της INTERAMERICAN ανήλθαν σε 466 εκατ. ευρώ έναντι 451 εκατ. ευρώ το 2007, αυξημένα κατά 3,3%, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλίστρων από επενδυτικά συμβόλαια. Ειδικότερα, στον κλάδο Ζωής, παρά το δυσμενές περιβάλλον για τα επενδυτικά προϊόντα και τη συνολική μείωση της παραγωγής του συνόλου της αγοράς στον κλάδο, η Εταιρεία αύξησε οριακά τα μεικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρά της που έφθασαν στα 289,3 εκατ. ευρώ έναντι 287,4 εκατ. το 2007, με το μερίδιο αγοράς να διαμορφώνεται στο 11,6%.

Στον τομέα Υγείας επιτεύχθηκε το 2008 μια εντυπωσιακή αναστροφή σε κερδοφορία, που οφείλεται στην εφαρμογή της νέας πολιτικής στη διαχείριση και βελτίωση των παρεχομένων προϊόντων και υπηρεσιών. Στις Γενικές Ασφαλίσεις τα μεικτά ασφάλιστρα έφθασαν τα 167,4 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 8,7% και υπερβαίνοντας αρκετά τον μέσο όρο αύξησης της αγοράς (4%). Μαζί με την Οδική και Άμεση Ιατρική Βοήθεια, όπου η INTERAMERICAN έχει μοναδική ιδιόκτητη υποδομή και ηγετική παρουσία, το μερίδιο αγοράς στις Γενικές Ασφαλίσεις φθάνει το 6,2%.

Το επιχειρηματικό σχέδιο 2009 Παρ’ ότι η αστάθεια του οικονομικού περιβάλλοντος δεν επιτρέπει προβλέψεις, η INTERAMERICAN, προσαρμοζόμενη στις ιδιαίτερες συνθήκες και με βασικό στόχο τη διατήρηση της κεφαλαιακής ισχύος (235 εκατ. ευρώ ίδια κεφάλαια) που τη χαρακτηρίζουν, θα επιδιώξει και φέτος την κερδοφορία με μέτρα για τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών και υπηρεσιών της, σε συνδυασμό με την καλύτερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού της και τον περαιτέρω εξορθολογισμό των δαπανών. Στους τομείς των δραστηριοτήτων της, η Εταιρεία επικεντρώνεται στην προώθηση της αποταμίευσης και της προστασίας του εισοδήματος στον κλάδο Ζωής, στη βελτίωση του προϊοντικού μείγματος στον κλάδο Γενικών Ασφαλειών με έμφαση στην ανάπτυξη των ασφαλίσεων κατοικίας και επιχειρήσεων και στην είσοδο σε νέες αγορές, όπως π.χ. είναι η αγορά ασφάλισης αστικής ευθύνης περιβάλλοντος και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ο κ. Γ. Κώτσαλος, CEO του Ομίλου δήλωσε: “Θέλουµε να σχηµατοποιήσουµε ένα µοντέλο επιχείρησης απολύτως σύγχρονο, που µπορεί να βλέπει στο µέλλον, να προβλέπει και να τοποθετείται ανάλογα, σχεδιάζοντας µε σιγουριά τα βήµατά της στη διοίκηση, στις υπηρεσίες, στα προϊόντα, στη διανοµή”.

Αύξηση κύκλου εργασιών το 2008 Τα αποτελέσματα του ομίλου δικαιώνουν τη στρατηγική εστίασης στις ασφαλιστικές εργασίες και στην γεωγραφική επέκταση επεσήμανε ο Πρόεδρος της Generali, Antoine Bernheim παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα του Ομίλου για τη χρήση 2008. Η Generali, ανακοίνωσε αύξηση εσόδων από ασφαλιστικές εργασίες, ισχυρή κεφαλαιακή διάρθρωση από τις πιο ισχυρές στην ασφαλιστική βιομηχανία και διανομή μερίσματος, παρά τη μείωση των κερδών λόγω της οικονομικής κρίσης. Ειδικότερα τα συνολικά μικτά ασφάλιστρα αυξήθηκαν κατά 3,9% στα 68,8 δις. ευρώ με τα ασφάλιστρα του κλάδου ζωής να αυξάνονται κατά 3,2% και των γενικών ασφαλίσεων κατά 5,5%. Τα κέρδη του Ομίλου μειώθηκαν στα 860,9 εκατ. ευρώ έναντι 2,92 δισ. ευρώ το 2007. Η μείωση των κερδών οφείλεται στη δραματική πτώση των χρηματοοικονομικών αγορών, η οποία εντάθηκε προς το τέλος του έτους. Η κεφαλαιακή θέση του Ομίλου παραμένει από τις ισχυρότερες του κλάδου (με βάση το Solvency I στο 123% και βάση του Solvency II στο 177% ).

απρίλιος 2009 75

05_IW_NEA_AGORAS_T03_Final.indd 75

4/27/09 7:10:49 PM

νέα της αγοράς

ασφαλίστρων στα νέα

Χωρίζουν οι πορείες AIG και ALICO

Δύο μήνες νωρίτερα από την υποχρεωτική εφαρμογή τους προσφέρει η Allianz Ελλάδος τα νέα, αυξημένα, κατώτατα υποχρεωτικά όρια Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης Αυτοκινήτων, χωρίς στο διάστημα αυτό να επιβαρύνει οικονομικά τους ασφαλισμένους της. Με την απόφαση αυτή η Allianz Ελλάδος βελτιώνει σημαντικά τα οφέλη για τους πελάτες της, προχωρώντας παράλληλα σε αυξήσεις ασφαλίστρων για τον κλάδο Ασφάλισης Αυτοκινήτων, που σε μέσα επίπεδα το 2009 διαμορφώνονται στο 4,5%, συμπεριλαμβάνοντας στο ποσοστό αυτό και την όποια επιβάρυνση θα έχει από την κάλυψη των νέων ορίων Ασφάλισης. Ο Διευθύνων Σύμβουλος και CEO της Allianz Ελλάδος, κ. Πέτρος Παπανικολάου, σχολιάζοντας την τιμολογιακή πολιτική του 2009, τη χαρακτηρίζει δίκαιη, επισημαίνοντας ότι επιβραβεύει το συνετό οδηγό, καθώς και ότι δρα ανταγωνιστικά έναντι της υπόλοιπης αγοράς, αποτυπώνοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη σχέση τιμών/υπηρεσιών. Για τον υπολογισμό των ασφαλίστρων στον κλάδο Αστικής Ευθύνης Αυτοκινήτων η Allianz Ελλάδος διατηρεί την παραμετρική τιμολόγηση, επανεκτιμώντας ορισμένες εκ των παραμέτρων της, με σκοπό την περαιτέρω εξατομίκευση του ασφαλίστρου.

Με γνώμονα την προάσπιση των συμφερόντων των ασφαλισμένων και των συνεργατών της, η ALICO (American Life Insurance Company), θα συνεχίσει την διεθνή αναπτυξιακή πορεία της ως εταιρία ανεξάρτητη από τον μητρικό Ομιλο AIG, προκειμένου να παραμείνει ανεπηρέαστη από τις όποιες διεργασίες συντελούνται στη μητρική εταιρία. Όπως ανακοινώθηκε η AIG θα δώσει τη δυνατότητα σε σημαντικές και επιτυχημένες εταιρίες του Ομίλου, όπως είναι η ALICO, να συνεχίσουν την λειτουργία τους ως ανεξάρτητες πλέον εταιρίες. Οι σχετικές διαδικασίες ξεκινούν άμεσα, ενώ δεν θα υπάρξουν κενά στην ασφαλιστική κάλυψη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανεξαρτητοποίησης από την μητρική εταιρία. Μέσω των Υποκαταστημάτων και των θυγατρικών της εταιριών, η ALICO παρέχει ένα ευρύ πλέγμα ασφαλιστικών προγραμμάτων Ζωής, Προσωπικών Ατυχημάτων, Υγείας και Συνταξιοδότησης σε περισσότερες από 55 χώρες και περιφέρειες στον κόσμο. Διακρίνεται για την πολύ ισχυρή οικονομική της βάση, την ισχυρή ρευστότητά της, για τους δείκτες αξιολόγησης της οικονομικής της ισχύος, οι οποίοι περιλαμβάνονται στους υψηλότερους της ασφαλιστικής αγοράς, καθώς και για το υψηλό επίπεδο των υπηρεσιών της.

Έγκαιρη προσαρμογή δεδομένα

Έπαθλο φήμης για την Η TRADELINK Reputation Research, που διενεργεί στην Ελλάδα την έρευνα Global Pulse, διεθνή μεθοδολογία για τη διερεύνηση και διαχείριση της εταιρικής φήμης, επέδωσε στην INTERAMERICAN το έπαθλο των αποτελεσμάτων της έρευνας Famous Brands 2008, σύμφωνα με τα οποία η εταιρεία κατετάγη πρώτη σε φήμη στον ασφαλιστικό κλάδο. Από τα στοιχεία της έρευνας, που διεξήχθη κατά το διάστημα Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου 2008, είναι αξιοσημείωτο ότι η πλειοψηφία του κοινού (79%) θεωρεί ότι επηρεάζει καθοριστικά την καλή φήμη μιας εταιρείας η κοινωνική υπευθυνότητά της. Ειδικότερα, εκτιμάται ως πιο σημαντικός παράγοντας η παροχή προϊόντων και υπηρεσιών που σέβονται την υγεία και ασφάλεια του καταναλωτή (41%). Ο τομέας της υγείας αναδείχθηκε ως ο πλέον ευαίσθητος στην κοινωνική συνεισφορά των εταιρειών από το 36% του κοινού. Η INTERAMERICAN, σε συνάφεια με την επιχειρησιακή δραστηριότητά της στην υγεία -ασφαλιστικά προγράμματα, σύστημα υγείας Medisystem και νοσηλευτικές υπηρεσίες- όπου έχει να παρουσιάσει υψηλό επίπεδο προϊόντων, υπηρεσιών και υποδομής, εστιάζει στον τομέα και με κοινωνικές πρωτοβουλίες μέσω συνεργασιών με οργανισμούς, κυρίως στο ζήτημα της πρόληψης. Έχει αναπτύξει ενέργειες με το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, τους Γιατρούς του Κόσμου, την Ελληνική Εταιρεία Μαστολογίας κ.ά. στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης “Πράξεις Ζωής”, ενώ αξιοποιεί στην ίδια κατεύθυνση τις δυνατότητες της Άμεσης Ιατρικής Βοήθειας της εταιρείας. Το έπαθλο της διάκρισης παρέλαβε εκ μέρους της INTERAMERICAN ο Διευθύνων Σύμβουλος κ. Γ. Κώτσαλος .

76 insurance w*rld

05_IW_NEA_AGORAS_T03_Final.indd 76

4/27/09 7:10:49 PM

νέα της αγοράς

Θετικό ξεκίνημα στο πρώτο τρίμηνο του 2009 Παραγωγή ασφαλίστρων €16.7 εκ. κατέγραψαν οι εταιρίες της AIG Greece κατά το πρώτο τρίμηνο του 2009 (Δεκέμβριος 2008 - Φεβρουάριος 2009). Σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008, η ποσοστιαία αύξηση διαμορφώθηκε στο 8,44% για το σύνολο των κλάδων επιχειρηματικών και προσωπικών ασφαλίσεων, εκτός αυτοκινήτου. Ο δείκτης Ζημιών κινήθηκε στα επίπεδα του 56,6% των καθαρών δεδουλευμένων (και όχι ως ευνοϊκότερα συνηθίζεται, εγγεγραμμένων) ασφαλίστρων, ενώ ο δείκτης Γενικών Εξόδων, αφαιρουμένων των δικαιωμάτων συμβολαίων, συγκρατήθηκε στο 6,3% των καθαρών εγγεγραμμένων ασφαλίστρων, καταδεικνύοντας, για μία ακόμη φορά τη λειτουργική αποτελεσματικότητα του εταιρικού μοντέλου διαχείρισης. Σε ό,τι αφορά την πηγή παραγωγής ασφαλίστρων, προκύπτει ένα απόλυτα ισορροπημένο ασφαλιστικό χαρτοφυλάκιο: AIG Business Solutions (τομέας εμπορικών και βιομηχανικών ασφαλίσεων): 49% AIG Personal Solutions (τομέας προσωπικών ασφαλίσεων): 51% Στον τομέα των επιχειρηματικών ασφαλίσεων (AIG Business Solutions), κατεγράφη αύξηση παραγωγής 11,85%, με τους Κλάδους Αστικής Ευθύνης & Διαχείρισης Κρίσεων και Χρηματικών Απωλειών να σημειώνουν τα υψηλότερα ποσοστά. Στον τομέα των προσωπικών ασφαλίσεων (AIG Personal Solutions), o Κλάδος Αυτοκινήτου συνέχισε την κερδοφόρα πορεία του, με το Μικτό Δείκτη (Combined Ratio) να βρίσκεται στο 82%, χάρη στην προσεκτική εμπορική πολιτική και συνετή διαχείριση του χαρτοφυλακίου. Παράλληλα με την αύξηση των μεγεθών της, η AIG Greece παραμένει προσηλωμένη στη συνεχή βελτίωση της ποιότητας εξυπηρέτησης και αποζημιώσεων. Πρόσφατα διενεργήθηκε έρευνα μέτρησης του βαθμού ικανοποίησης αποζημιωθέντων, ασφαλιζόμενων στην Εταιρία και τρίτων*, σύμφωνα με την οποία το 88% των αποζημιωθέντων αξιολογεί τη διαδικασία αποζημιώσεων της AIG Greece ως ‘γρήγορη και δίκαιη’. Αναφερόμενος στα αποτελέσματα της Εταιρίας, ο Διευθύνων Σύμβουλος της AIG Greece, κ. Χρήστος Αδαμαντιάδης, σημείωσε τα εξής: «Το ξεκίνημα του 2009 κρίνεται θετικό και μας δημιουργεί αισιοδοξία πως και αυτή τη χρονιά θα επιτύχουμε τους στόχους μας. Μέσα σε ένα ασταθές οικονομικό περιβάλλον, η φερεγγυότητα, η τεχνογνωσία, και η αξιοπιστία της AIG Greece αποτελούν τα ποιοτικά αυτά χαρακτηριστικά που μας επιτρέπουν να βρισκόμαστε σταθερά δίπλα στους Συνεργάτες και Ασφαλισμένους μας».

Η οικονομική ύφεση εμποδίζει την Ευρώπη στους στόχους της Λισσαβόνας Επιδείνωση της απασχόλησης και των δημόσιων οικονομικών προβλέπει το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ανάπτυξης και Απασχόλησης για το 2009, βασιζόμενο στους Δείκτες Επιτυχίας στην Οικονομία της Γνώσης (The 2009 European Growth and Jobs Monitor: Indicators of Success in the Knowledge Economy) και τονίζει ότι η διεθνής κρίση ανακόπτει την πρόοδο της Ευρώπης αναφορικά με τους στόχους της Λισσαβόνας. Πρόκειται για την ετήσια έρευνα ανταγωνιστικότητας που δημοσιεύει και φέτος η Allianz SE σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Λισσαβόνας. Ο Dr. Michael Heise, επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz SE, αναφερόμενος στην πορεία της Ευρώπης σε μέσο ή μακροπρόθεσμο ορίζοντα, τονίζει ότι «τα σχεδιαζόµενα µέτρα στήριξης των οικονοµιών των κρατών µελών της Ε.Ε., οι χαµηλές τιµές των αγαθών και η ελαστικότητα της νοµισµατικής πολιτικής, θα πρέπει να συνδυαστούν ως παράγοντες ώστε να υπάρξει κάποια ανάκαµψη στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του 2009» και υπογραμμίζει ότι «πολλές χώρες υπέστησαν ισχυρό πλήγµα λόγω της οικονοµικής ύφεσης, αλλά οι προοπτικές δεν είναι απολύτως απογοητευτικές. Η Ευρώπη συνεχίζει να διαθέτει πολλά καίρια πλεονεκτήµατα, όπως καλό επίπεδο ανθρώπινου κεφαλαίου, δεξιότητες στις τεχνολογίες αιχµής, ισχυρό κοινωνικό µοντέλο και σχετικά καλή διακυβέρνηση».

Η Ελλάδα Σύμφωνα με τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ανάπτυξης και Απασχόλησης, η Ελλάδα βελτίωσε το 2008 κατά δύο θέσεις την εικόνα της σε ότι αφορά την ανάπτυξη της οικονομίας της και βρέθηκε δεύτερη στις 14 υπό εξέταση χώρες, από τέταρτη που ήταν ένα χρόνο πριν. Σε ότι αφορά το δείκτη Παραγωγής η Ελλάδα ήταν και παρέμεινε στην πρώτη θέση, στην απασχόληση βρέθηκε χαμηλά στην κατάταξη και συγκεκριμένα στην 11η θέση, όπως και σε ότι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, στον τομέα των επενδύσεων υποβαθμίσθηκε κατά δύο θέσεις και κατατάχθηκε 10η από 8η το 2007, και στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών -αν και χαμηλά στην κατάταξη- βελτίωσε κατά δύο βαθμίδες τη θέση της. Βρέθηκε στη 12η από τη 14η το 2007. Τέλος, το 2008 και για τις επιδόσεις της στο σύνολο των υπό εξέταση τομέων, η Ελλάδα βελτίωσε κατά μια βαθμίδα την εικόνα της σε σχέση με το 2007, καταλαμβάνοντας την 4η θέση.

απρίλιος 2009 77

05_IW_NEA_AGORAS_T03_Final.indd 77

4/27/09 7:10:50 PM

νέα της αγοράς

Στήριγμα για τις Ελληνικές Εξαγωγικές Επιχειρήσεις, ο ΟΑΕΠ Λόγω του σκληρού ανταγωνισμού οι περισσότεροι εξαγωγείς πωλούν τα προϊόντα τους «επί πιστώσει» στους ξένους αγοραστές, διακινδυνεύοντας να μην εισπράξουν τις απαιτήσεις τους λόγω εμπορικών κινδύνων (πτώχευση, υπερημερία, κλπ.). Είναι προφανές ότι, οι παραπάνω κίνδυνοι είναι σήμερα πολύ μεγαλύτεροι λόγω της Διεθνούς Οικονομικής Κρίσης. Στην Ελλάδα το σημαντικό αυτό ρόλο παίζει ο «Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων» (ΟΑΕΠ), ο οποίος προστατεύει αποτελεσματικά τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, και κυρίως τις ΜΜΕ, ασφαλίζοντας όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων που συνθέτουν τη λεγόμενη «εξωστρέφεια» της Ελληνικής Οικονομίας. Ειδικά τονίζεται ότι, ο ΟΑΕΠ ασφαλίζει ΜΜΕ ή και Μικρές Εξαγωγικές Επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από το μέγεθος του ετήσιου εξαγωγικού τους τζίρου, δηλ. ακόμα και για μία μεμονωμένη φόρτωση.

Αύξηση

εργασιών στις Ομαδικές και νέα Ομαδικά προγράμματα υγείας

MEDISYSTEM Σταθερά ανοδική πορεία παρουσιάζουν οι εργασίες και τα ασφάλιστρα των Ομαδικών Ασφαλίσεων της INTERAMERICAN και κατά το α΄ τρίμηνο του 2009, συνεχίζοντας την πορεία του 2008. Στο τέλος Μαρτίου η παραγωγή βρισκόταν στο 179% του επιχειρησιακού πλάνου α΄ τριμήνου 2009 της εταιρείας για τις Ομαδικές Ασφαλίσεις. Ήδη, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής της πολιτικής η INTERAMERICAN ξεκίνησε τη διάθεση των νέων Ομαδικών πρωτοποριακών προγραμμάτων MEDISYSTEM Group.

• Ο ΟΑΕΠ προσφέρει Προγράμματα Ασφάλισης Βραχυπρόθεσμων και Μεσο-μακροπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων για εξαγωγές προϊόντων, τεχνικά έργα εξωτερικού, καθώς και επενδύσεις εξωτερικού. Επίσης, ασφαλίζει τις παραπάνω δραστηριότητες προς όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου, ακόμα και εκείνες για τις οποίες οι εμπορικοί κίνδυνοι θεωρείται ότι είναι υψηλοί αυτή την περίοδο, όπως π.χ. Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουκρανία, κλπ. • Ο ΟΑΕΠ συμβάλει στη διευκόλυνση της τραπεζικής χρηματοδότησης των ασφαλισμένων εξαγωγέων-πελατών του, επιτρέποντας σε όσους ασφαλισμένους το ζητήσουν, να εκχωρήσουν το δικαίωμά τους για αποζημίωση προς τις τράπεζες ή τις εταιρίες factoring που τους χρηματοδοτούν σαν «εγγύηση» (collateral). • Για τους παραπάνω λόγους, η Διοίκηση του Οργανισμού καλεί τους εξαγωγείς να κάνουν χρήση της «προστατευτικής ομπρέλας» του Οργανισμού, είτε τηλεφωνώντας στον ΟΑΕΠ (Κεντρικά Αθηνών 210-3310017, Υποκ/μα Θεσσαλονίκης 2310-548718), είτε με επίσκεψή τους στις ιστοσελίδες του Οργανισμού

Με +25% «έτρεξε» η αύξηση

παραγωγής το 2008 Ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα κατέγραψε για το 2008 η Εταιρία Μεσιτείας Ασφαλίσεων EXECUTIVE INSURANCE BROKERS Α.Ε., μέλος του Ομίλου Εταιριών Σφακιανάκη, παρουσιάζοντας αύξηση παραγωγής κατά 25% σε σχέση με το 2007. Η EXECUTIVE INSURANCE BROKERS, που φέτος συμπληρώνει 10 χρόνια επιτυχημένης πορείας στην αγορά, προσφέρει ασφαλιστικά προϊόντα και υπηρεσίες κατ’ αρχήν στους πελάτες του Ομίλου. Πέραν αυτών, δραστηριοποιείται με επιτυχία σαν μεσίτης ασφαλίσεων στην ανταγωνιστική αγορά των εμπορικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων. Με την εμπορική αυτή πολιτική η εταιρία έχει δημιουργήσει ένα ισορροπημένο ασφαλιστικό χαρτοφυλάκιο 23 εκ ευρώ, που αποτελείται κατά 55% από ασφαλίσεις αυτοκινήτων και άλλων προϊόντων λιανικής και κατά 45% από ασφαλίσεις επιχειρηματικών κινδύνων μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων.

78 insurance w*rld

05_IW_NEA_AGORAS_T03_Final.indd 78

4/27/09 7:10:50 PM

νέα της αγοράς

Διεθνής

Η Marsh, βραβεύτηκε

βράβευση της Aon

ως ο

ως «καλύτερος

μεσίτης ασφαλίσεων» Η Aon Corp., ο μεγαλύτερος οργανισμός συμβούλων διαχείρισης κινδύνων και μεσιτείας ασφαλίσεων, βραβεύτηκε ως «Καλύτερος μεσίτης ασφαλίσεων» από τους αναγνώστες του Euromoney magazine, στην ετήσια έρευνα ασφαλιστικής αγοράς που διεξήγαγε το περιοδικό. Μεταξύ των κατηγοριών στις οποίες διακρίθηκε είναι αυτή της «Αποδοτικότητας» και «Συμβολαίων με ευνοϊκούς όρους». Ο Σ. Παπαγιαννόπουλος, CEO της Aon Hellas, δήλωσε σχετικά: «Είναι τιμή για την Aon να βραβεύεται για μία ακόμη φορά ως καλύτερος μεσίτης ασφαλίσεων από τους αναγνώστες του περιοδικού Εuromoney. Στη δυσμενή κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η οικονομία, η σωστή διάγνωση των κινδύνων οι οποίοι απειλούν μία επιχείρηση είναι πιο σημαντική από ποτέ».

καλύτερος Μεσίτης Ασφαλίσεων σε 17 χώρες

Η Μarsh ο μεγαλύτερος μεσίτης ασφαλίσεων και σύμβουλος διαχείρισης κινδύνων στον κόσμο, κατέκτησε μία ακόμη αναγνώριση αυτή του καλύτερου Μεσίτη Ασφαλίσεων, σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε το διακεκριμένο περιοδικό Euromoney. Στην έρευνα μεταξύ άλλων συμμετείχαν risk managers μεγάλων εταιριών στον κόσμο, οικονομικοί διευθυντές και διευθυντές ασφαλίσεων. Ο Dan Glaser, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Marsh Inc. είπε: «Είμαστε περήφανοι που λάβαμε αυτή τη διάκριση από το Euromoney. Η διάκριση αυτή, αποδεικνύει την ενιαία μας παρουσία στους πελάτες μας σε όλο τον κόσμο, προσφέροντας τους, υπηρεσίες και λύσεις που κυριαρχούν στην αγορά. Οι άνθρωποι της Marsh ιδιαίτερα την εποχή αυτή εργάζονται για να εξερευνήσουν περαιτέρω τις προκλήσεις που παρουσιάζονται στα πλαίσια της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης». Οι βραβεύσεις που κέρδισε η Marsh ως ο Καλύτερος Μεσίτης Ασφαλίσεων είναι για τις περιοχές της Δυτικής Ευρώπης, των Σκανδιναβικών χωρών και χωρών της Βαλτικής, της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής. Ενώ, στις χώρες που βραβεύθηκε περιλαμβάνονται το Βέλγιο, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Λετονία, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Σλοβενία, η Δημοκρατία της Τσεχίας, η Αγγλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η Βραζιλία, η Χιλή , η Αυστραλία, η Μαλαισία και η Ταϊλάνδη.

Υψηλές επιδόσεις από το δίκτυο της Το εταιρικό δίκτυο πωλήσεων της Εθνικής Ασφαλιστικής επιβεβαιώνει το χαρακτηρισμό του ως «Δίκτυο παντός καιρού» και φέρνει όλο και περισσότερους ανθρώπους στην εταιρεία. Εν μέσω κρίσης, σε εποχή που οι δαπάνες για ασφάλειες ζωής μειώνονται σε εθνικό επίπεδο και οι εταιρίες προβληματίζονται για το μέλλον τους, το Agency της Εθνικής κάνει την καλύτερη επίδοση Φεβρουαρίου όλων των εποχών. Συγκεκριμένα η παραγωγή έφθασε στα 3,04 εκατ. ευρώ έναντι 2,84 εκατ. ευρώ. Σε μήνυμά του προς το δίκτυο πωλήσεων ο Συντονιστής Διευθυντής Πωλήσεων και Marketing κ. Κ. Ταραβίρας συγχαίρει τους ανθρώπους της εταιρίας γιατί κατάφεραν να βρουν την ευκαιρία εκεί που οι άλλοι βλέπουν κρίση.

απρίλιος 2009 79

05_IW_NEA_AGORAS_T03_Final.indd 79

4/27/09 7:10:50 PM

ο αιρετικός

Με τις ευλογίες(;) των αρμοδίων οι προβληματικές ασφαλιστικές

ε κάθε δημοσίευμα περί πιθανών ανακλήσεων, ή αναφορά σε εταιρείες στο… κόκκινο, είτε πρόκειται για τρεις, πέντε, δέκα ή και δεκαπέντε, ο νους και ο λογισμός όλων στρέφεται σε συγκεκριμένους τίτλους, σε εταιρείες οι οποίες μονίμως βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Σε εταιρείες των οποίων τα business plan έχουν διάρκεια ζωής το πολύ έξι μηνών και η υλοποίησή τους εξαρτάται από την πολιτική βούληση αυτών που εποπτεύουν τον κλάδο. Κάποια στιγμή λοιπόν, όταν η κατάσταση ξεφεύγει των ορίων της λογικής, ή όταν η κυβέρνηση καλείται να κινηθεί προκειμένου να διασκεδάσει τις εντυπώσεις ότι ελέγχει την αγορά, λαμβάνεται η πρώτη εξυγιαντική απόφαση. Δεσμεύονται τα περιουσιακά στοιχεία της ύποπτης εταιρείας και η διοίκησή της καλείται σε εύλογο χρόνο να κάνει τις δέουσες ενέργειες ώστε να ανακάμψει οικονομικά. Μόνο που τους επόμενους έξι μήνες συνήθως δεν

ακολουθεί άλλη εξυγιαντική απόφαση. Στο ίδιο διάστημα, οι διεργασίες γύρω από το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας είναι κάτι περισσότερο από έντονες. Οι συμφωνίες για τη μεταφορά των ασφαλιστηρίων συμβολαίων δίνουν και παίρνουν. Έδωσαν και πήραν και με την Εγνατία και με την EOS. Και ως δια μαγείας σε διάστημα έξι μηνών τα συμβόλαια «χάθηκαν» σε άλλες εταιρείες και όταν ελήφθησαν οι αποφάσεις ανάκλησης των αδειών λειτουργίας, το μόνο που απέμεινε από τα… κελύφη αυτών των εταιρειών ήταν υποχρεώσεις και κάποια πενιχρά περιουσιακά στοιχεία. Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται ο καθένας. Ο Επόπτης, όποιος κι αν είναι, δεν οφείλει να έχει τη διορατικότητα, την οξυδέρκεια, ακόμη και την αναγκαία πληροφόρηση ώστε να προλαμβάνει καταστάσεις; Γιατί δηλαδή να επιτρέπεται σε όσους ετοιμάζονται να αποχωρήσουν… ηρωικά από τον κλάδο, να κάνουν μια ακόμη γερή μπάζα; Μήπως δεν εξυπηρετεί μόνον τους ίδιους, αλλά και τους συναλλασσόμενους με αυτούς;

ο αιρετικός 80 insurance w*rld

21_IW_AIRAITIKOS_T_03_Final.indd 80

4/27/09 7:24:13 PM

γίνετε συνδρομητές!

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

IW_03_COVER_Final.indd 2

4/28/09 5:18:22 PM

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

04/2009

τεύχος 3|απρίλιος 2009| a 6.00

τεύχος#3

Eric Kleinjen

AΦΙΕΡΩΜΑ

Διευθύνων Σύμβουλος AXA Ασφαλιστική

Σε δύο κλάδους εντοπίζεται το κέρδος

Χάθηκε (;) το «στοίχημα» για την ελληνική ναυτασφαλιστική αγορά Το 2009 φέρνει νέες μεταβολές στην παραγωγή

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

IW_03_COVER_Final.indd 1

4/28/09 5:18:18 PM