Insurance World #004 by ethosMEDIA

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

05/2009

τεύχος 4|μάιος 2009| a 6.00

τεύχος#4

AΦΙΕΡΩΜΑ

Μάχη μέχρι τέλους στην αγορά αυτοκινήτου Ο κλάδος παραμένει ζημιογόνος και προβληματικός

Θεόδωρος Κοκκάλας Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Victoria

Ανοιχτή σε εξαγορές η Victoria με στόχο την αύξηση του μεριδίου αγοράς

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

IW_04_COVER_Final.indd 1

Μιλτιάδης Νεκτάριος : «Χάνει το τρένο η ελληνική ασφαλιστική αγορά» | 62 O AIU ανεδείχθη από το Euromoney Magazine ως o Κορυφαίος Ασφαλιστικός Οργανισμός παγκοσμίως | | 10 Ανατροπές στην αγορά από τη συνθήκη SOLVENCY II | 30 Σε εκποιήσεις ακινήτων προχωρά το Επικουρικό | | 42 Σπύρος Λευθεριώτης: Με διαχρονικές αξίες στην νέα εποχή η Εθνική Ασφαλιστική | | 46 Πως διασφαλίζονται οι επιχειρήσεις από την αποχώρηση ηγετικών στελεχών τους |

5/22/09 6:54:48 PM

γίνετε συνδρομητές!

Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Εγγραφείτε τώρα στο Insurance World! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 20€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)

Το Insurance World καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 995 5230, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς, Fax: 210 995 5230

IW_04_COVER_Final.indd 2

5/22/09 6:54:53 PM

27_IW_EDITORIAL_T04_FINAL.indd 1

5/22/09 6:54:09 PM

editorial

Αρκεί να γίνουν πραγματικές επιχειρηματικές κινήσεις

χεδόν δέκα χρόνια πέρασαν-ίσως και περισσότερα - από τότε που οι εκπρόσωποι της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς μιλούσαν για τα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης του κλάδου. Ηταν η εποχή της ευφορίας, που η Ελλάδα έμπαινε σταδιακά σε περίοδο οικονομικής ανάκαμψης και οι προσδοκίες για τις επιχειρήσεις ήταν μεγάλες. Και πράγματι η χώρα «έτρεξε», η βιομηχανία έκανε άλματα, το λιανεμπόριο έγινε πρωταγωνιστής της αγοράς με την υπερκατανάλωση των ελλήνων να αγγίζει ποσοστά ρεκόρ, οι κατασκευές έγιναν κινητήριος δύναμη της οικονομίας. Οι τράπεζες εκτίναξαν τις εργασίες τους και «μπήκαν» σε όλα τα σπίτια και όλες τις επιχειρήσεις. Για πολλά χρόνια οι επιτυχίες σε αυτούς αλλά και πολλούς άλλους διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας ήταν διακριτές, ουσιαστικές και έβαζαν τις βάσεις για την μετάβαση της ελληνικής κοινωνίας σε μια νέα εποχή. Η ασφαλιστική αγορά, έκανε και αυτή τα βήματά της. Δημιούργησε νέα προϊόντα, έδωσε λύσεις στην «ανασφάλεια» πολιτών και επιχειρήσεων, «δικτυώθηκε» με τον τραπεζικό τομέα, εισχώρησε στον επενδυτικό τομέα, και γενικά επιχείρησε να πάρει ενεργό μέρος στην ανάπτυξη διεκδικώντας ταυτόχρονα και μια καλύτερη θέση στην οικονομία. Οι κινήσεις όμως αυτές αποδείχθηκαν στην πράξη εσωστρεφείς. Ετσι, σήμερα οι ειδικοί μιλούν για υποανάπτυξη του κλάδου κάνοντας σαφές ότι τα χρόνια πέρασαν, οι ευκαιρίες που πολλαπλώς δημιουργήθηκαν και προσφέρθηκαν απλόχερα δεν αξιοποιήθηκαν και η ασφαλιστική αγορά δεν έκανε τα βήματα που ονειρευόταν. Μια δεκαετία πίσω οι ασφαλιστές έλεγαν: «η ασφαλιστική βιομηχανία είναι ένας κλάδος με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης καθώς τα ασφάλιστρα της αγοράς αντιστοιχούν στο 2% του ΑΕΠ όταν στις άλλες χώρες το ποσοστό είναι τριπλάσιο». Σήμερα δέκα χρόνια μετά το ποσοστό αυτό έμεινε στο 2% του ΑΕΠ όταν στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες αυξήθηκε και ανέρχεται σε περίπου 10% του ΑΕΠ. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους και σαφώς δημιουργούν προβληματισμό για το μέλλον. Εύλογα μπορεί να αναρωτηθούμε: ποιες είναι σήμερα οι ελπίδες των ασφαλιστικών εταιρειών για μια κερδοφόρο ανάπτυξη; Πόσο ελκυστικές είναι οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις για να προσελκύσουν επενδυτές; Οι απαντήσεις δεν είναι ευοίωνες. Και μάλλον ήλθε η ώρα η αγορά και οι συντελεστές της να σταματήσουν να κοιτούν πίσω…. Η κατάσταση παραμένει οριακά αντιστρέψιμη. Αρκεί να γίνουν πραγματικές επιχειρηματικές κινήσεις.

»Γιάννης Βερμισσώ

Η ηλεκτρονική ασφαλιστική εφημερίδα κάθε Τετάρτη στον Υπολογιστή σας εντελώς δωρεάν!

Επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο για συνεχή, σφαιρική & έγκυρη ενημέρωση! Aποκλειστικά θέματα από το

Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

Σύμβουλος Έκδοσης ANΔΡΕΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ anastasiou.a@ethosmedia.eu

Εκδότης MΑΡΚΟΣ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ vakalopoulos.m@ethosmedia.eu

Διεθνής Θεματογραφία Αποκλειστικότητα Insurance Age

Διευθυντής Σύνταξης ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΜΙΣΣΩ vermisso.j@ethosmedia.eu Αρχισυντάκτης ΝΙΚΟΣ ΚΟΝΔΥΛΟΠΟΥΛΟΣ kondylopoulos.n@ethosmedia.eu Συντακτική Ομάδα ΜΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ apostolou.m@ethosmedia.eu ΕΛΕΝΑ ΕΡΜΕΙΔΟΥ ermidou.e@ethosmedia.eu ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΤΖΑΜΑΝΗΣ kotzamanis.s@ethosmedia.eu ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΜΠΑΣΕΑ bassea.g@ethosmedia.eu

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

NIKOΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ sakellariou.n@ethosmedia.eu EYΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ tzortzi.e@ethosmedia.eu

Σεβόμαστε τον πλανήτη, αντισταθμίζουμε το CO . 2

ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ tsoulos.p@ethosmedia.eu ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

Σχεδιασμός

Φωτογραφία ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ PHOTOPRESS

Σελιδοποίηση Επιμέλεια Εξωφύλλου ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΖΟΣ

Διευθυντής Διαφήμισης ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ apostolopoulos.g@ethosmedia.eu

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία MEDIA PRESS

Υπεύθυνη Διαφήμισης ΡΑΝΤΩ ΜΑΝΩΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu

Συσκευασία - Ένθεση ΑΛΟΙΜΟΝΟΣ & ΣΙΑ Ιδιοκτησία

Υπεύθυνος Marketing ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΟΛΙΔΗΣ tolidis.v@ethosmedia.eu Υπεύθυνος Συνδρομών ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ savarlis.k@ethosmedia.eu Γραμματεία Εμπορικού ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΡΟΠΟΔΗ ropodi.d@ethosmedia.eu Λογιστήριο ΝΑΤΑΣΣΑ ΛΑΖΑΡΑΚΟΥ lazarakou.n@ethosmedia.eu Διεκπεραίωση ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΩΥΣΗΣ moisis.s@ethosmedia

ETHOS MEDIA S.A. Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:insuranceworld@ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά

η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ISSN 1791-8480

2 insurance w*rld

27_IW_EDITORIAL_T04_FINAL.indd 2

5/26/09 11:19:06 AM

27_IW_EDITORIAL_T04_FINAL.indd 3

5/22/09 6:54:13 PM

περιεχόμενα

θέμα Καταργείται η «τήρηση βιβλίων» για σφαλιστές και συντονιστές

προφίλ BRAΜ BOON ING Οπαδός του δόγματος «όλοι άμυνα, όλοι επίθεση»

θέμα Ανατροπές στην ασφαλιστική αγορά με την επικύρωση της συνθήκης Solvency II

16 συνέντευξη ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΚΚΑΛΑΣ VICTORIA: Ενδιαφέρον για εξαγορές και αύξηση μεριδίων 20

αφιέρωμα Μάχη μέχρι τέλους στην αγορά αυτοκινήτου

τεύχος 4 | μάιος 2009

42 συνέντευξη ΣΠΥΡΟΣ ΛΕΥΘΕΡΙΩΤΗΣ Με διαχρονικές αξίες στην νέα εποχή η Εθνικη Ασφαλιστική 45 Βιβλιοπαρουσίαση

η στήλη του ειδικού ΝΙΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΟΓΛΟΥ Πως διασφαλίζονται οι επιχειρήσεις από την αποχώρηση ηγετικών στελεχών

αποκλειστικό INSURANCE AGE • Με τις λιγότερες ζημίες από την κρίση ο κλάδος ασφάλισης • Οι μεσίτες ζητούν καλύτερες υπηρεσίες για τους πελάτες μεγάλων συμβολαίων • Αυξήθηκαν οι ιδιώτες ασφαλισμένοι σύμφωνα με την Βρετανική Ένωση Ασφαλιστών

θέμα Σε εκποιήσεις ακινήτων για απόκτηση ρευστότητας προχωρά το Επικουρικό Κεφάλαιο

52 EUROMONEY θέμα Οι κινήσεις των ασφαλιστικών εταιριών εν μέσω της οικονομικής κρίσης

άρθρο Από τις δύσκολες μέρες στην νέα εποχή το Επικουρικό

συνέντευξη ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ «Χάνει το τρένο η ελληνική ασφαλιστική αγορά»

38 άρθρο ΠΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Η οικονομική κρίση πιέζει την ασφαλιστική αγορά 40

θέμα Με αισιοδοξία ατενίζει το 2009 η Emporiki LIfe

CEO & CSR Money Conference 2009 Επιχειρήσεις και Κράτος Σφυρηλατούν το Πράσινο «Νew Deal»

οικονομία Στη δίνη χρόνιων προβλημάτων η ελληνική οικονομία

74 άρθρο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΛΗΜΗΣ Ο ρόλος και η σημασία του «Κέντρου» Bancassurance στις τράπεζες 77 Νέα της αγοράς

Ο αιρετικός Δύο κόσμοι αντίθετοι συμβιώνουν στο παρασκήνιο...

συνέντευξη

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΚΚΑΛΑΣ Στόχος η αύξηση του μεριδίου αγοράς μέσω εξαγορών

EUROMONEY θέμα Κορυφαίος Ασφαλιστικός Οργανισμός Η AIU στην έρευνα του Euromoney Magazine

66 άρθρο ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΝΟΣ Τα Δεκεμβριάνα του 2008: ένα ή πολλά γεγονότα για σκοπούς αντασφαλιστικής κάλυψης;

θέμα Ανατροπές με την επικύρωση της συνθήκης Solvency II

νομικά θέματα Πως αντιμετωπίζει ο νόμος τις ψευδείς δηλώσεις για ζημίες

“Editorial items appearing on page 51 were originally published in the UK edition of Insurance Age, or on www.insuranceage.com and are the copyrighted property of Incisive Media. Copyright © 2009 Incisive Media. All Rights Reserved.”

4 insurance w*rld

26_PERIEXOMENA_T04_FINAL.indd 4

5/26/09 11:19:25 AM

26_PERIEXOMENA_T04_FINAL.indd 5

5/22/09 7:16:32 PM

θέμα

Καταργείται η «τήρηση βιβλίων» για ασφαλιστές και συντονιστές Εξαιρούνται οι ασφαλιστές που διατηρούν επαγγελματική στέγη

» του Νίκου Σακελλαρίου

την επίλυση των χρόνιων φορολογικών προβλημάτων τους οδεύει η ασφαλιστική αγορά μετά την κατάθεση προς ψήφιση νομοσχεδίου με το οποίο ο κλάδος των ασφαλιστών και των συντονιστών απαλλάσσονται από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων όσων δεν δηλώνουν επαγγελματική στέγη ενώ σύμφωνα με πληροφορίες θα υπάρξει στο άμεσο μέλλον συνάντηση των στελεχών του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ασφαλιστικών Συμβούλων (ΠΣΑΣ) και του Πανελλήνιου Συνδέσμου Συντονιστών (ΠΣΣΑΣ) με τον υπουργό οικονομίας κ. Παπαθανασίου για να οριστεί ο φορολογικός συντελεστής με τον οποίο θα φορολογούνται οι ασφαλιστές και οι συντονιστές.

Καθοριστική η συνάντηση του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ασφαλιστικών Συμβούλων και του Πανελλήνιου Συνδέσμου Συντονιστών με τον υπουργό οικονομίας κ. Παπαθανασίου Το μόνιμο πρόβλημα που αντιμετώπιζε ο κλάδος των ασφαλιστών τα προηγούμενα χρόνια ήταν ότι τα πραγματοποιoύμενα έξοδα για την άσκηση της δραστηριότητας , στην πλειονότητά τους αμφισβητούνται από τον έλεγχο και σχεδόν πάντα απορρίπτονταν. Οι εκπρόσωποι του κλάδου θεωρούν τα έξοδα ως επαγγελματικής φύσεως με συντελεστή καθαρού κέρδους τον ν. 8014 που αναφέρεται σε παραγωγό ή μεσίτη ασφαλειών γενικά (χωρίς επαγγελματική εγκατάσταση) και ανέρχεται σε 60%. Μέχρι σήμερα, οι ασφαλιστές που συνεργάζονταν με ασφα-

λιστικές εταιρείες δεν ανέφεραν επαγγελματική στέγη. Στις Δ.Ο.Υ. κατά την έναρξη του επαγγέλματός τους δήλωναν ως έδρα την κατοικία τους. Η κατάσταση ρυθμίζονταν με την παλαιότερη εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών με την οποία δίνονταν η δυνατότητα στους ασφαλιστές να μην εκδίδουν στοιχεία για την αμοιβή τους αλλά να εκδίδουν οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις εκκαθαρίσεις για τις προμήθειες που καταβάλλουν και το αντίγραφο αυτό να αποστέλλεται στον προιστάμενο Δ.Ο.Υ.

Μέχρι σήμερα, οι ασφαλιστές που συνεργάζονταν με ασφαλιστικές εταιρείες δεν ανέφεραν επαγγελματική στέγη και στις Δ.Ο.Υ. κατά την έναρξη του επαγγέλματός τους δήλωναν ως έδρα την κατοικία τους Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Συμβούλων προτείνει μεταξύ άλλων την αναδρομική ισχύ για να αποφευχθούν προβλήματα κατά τους μελλοντικούς ελέγχους από τις φορολογικές αρχές. Ωστόσο όσοι ασφαλιστές διατηρούν δική τους επαγγελματική στέγη (γραφείο) θα είναι υποχρεωμένοι να τηρούν τα βιβλία αυτά. Η κατάθεση του νομοσχεδίου έγινε κατά την τελευταία ημέρα πριν κλείσει η βουλή και σύμφωνα με παράγοντες της ασφαλιστικής αγοράς, στην κατάθεση συνετέλεσε το γεγονός ότι ο κ. Παπαθανασίου είναι γνώστης της ασφαλιστικής αγοράς αλλά και ότι ο Γεν. Γραμματέας Φορολογικών και Τελωνειακών Υποθέσεων κ. Αθ. Σκορδάς ήταν πρώην πρόεδρος του ΠΣΑΣ.

6 insurance w*rld

12_FOROLOGIKO_T_04_FIANL.indd 6

5/27/09 11:28:57 AM

12_FOROLOGIKO_T_04_FIANL.indd 7

5/27/09 11:29:02 AM

προφίλ

Bram Boon | Διευθύνων Σύμβουλος της ING Ελλάδος | » του Νίκου Σακελλαρίου

«Όλοι άμυνα, όλοι επίθεση»

οπαδός του ολλανδικού ποδοσφαιρικού δόγματος

κ. Bram Boon, πρώην CEO ING Insurance Ρουμανίας, διαδέχτηκε τον Cornelis den Boer, ως CEO της ING Ελλάδος από την 1η Οκτωβρίου 2008. Ο κύριος Boon αναφέρεται στον Tom Kliphuis, CEO Insurance Central Europe, ενώ ξεκίνησε την πορεία του στο ING το 1983 και συγκεκριμένα από την Nationale-Nederlanden Life στο Rotterdam. Ακολούθησε πορεία σε ανώτερα κλιμάκια στην Ινδονησία απ’ όπου αποκόμισε σημαντικές εμπειρίες ζωής και επιχειρηματικής φιλοσοφίας που ήταν εντελώς διαφορετικές από τα δυτικά επιχειρηματικά πρότυπα. Το 2004 ανέλαβε τη θέση του CEO στην ΙΝG Ρουμανίας, από όπου υποστήριξε και επέβλεψε την ανάπτυξη των Ασφαλειών Ζωής. Παράλληλα προώθησε με μεγάλη επιτυχία την επιτυχή είσοδο της ING στον δεύτερο πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας, αυτού των επαγγελματικών ταμείων. Ο κ. Boon θεωρείται από τους πλέον ικανούς τεχνοκράτες στον κλάδο Συντάξεων και Υγείας στην Ευρώπη. Μάλιστα στην αρχή της καριέρας του (το 1984) είχε δημιουργήσει και προωθήσει νέα προϊόντα υγείας στην Ολλανδία, τα οποία διατηρήθηκαν για πάνω από 20 χρόνια. Ο κ. Boon έχοντας θητεύσει σε τόσο διαφορετικές χώρες με σημαντικές αλλαγές τόσο στην κουλτούρα όσο και στα έθιμα έχει μάθει να προσαρμόζεται γρήγορα στις εκάστοτε καταστάσεις και δεν φοβάται καθόλου τις προκλήσεις. Δεν φοβάται να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες και από τα μεγάλα πιστεύω του είναι η ειλικρινής επικοινωνία τόσο με τους συνεργάτες όσο και με την πελατειακή βάση. Στην

Ινδονησία είχε να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι η τεράστια πλειονότητα του πληθυσμού είναι Μουσουλμάνοι, βαθιά θρησκευόμενοι, οι οποίοι θεωρούν ότι καλό ή κακό τους συμβαίνει είναι θεόσταλτο οπότε δεν έχει την ίδια απήχηση το να μιλά κανείς για τις ασφάλειες κατά διαφόρων κινδύνων καθώς δεν προκαλεί την ίδια εντύπωση όπως στις ώριμες αγορές. Ιδιαίτερα ευμετάβλητες όμως ήταν και οι συνθήκες που αντιμετώπισε στη Ρουμανία καθώς με την προηγούμενη πολιτική κατάσταση η κοινωνία είχε τεράστιες διαφορές σε σχέση με τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Με την αλλαγή της πολιτικής κατάσταση άλλαξαν άρδην οι συνθήκες καθώς απελευθερώθηκαν τεράστιες ποσότητες κοινωνικής ενέργειας, ιδιαίτερα από τους νέους, καθιστώντας την ρουμανική κοινωνία ιδιαιτέρως δυναμική. Στην Ελλάδα, η παρουσία του συνέπεσε με την μεγαλύτερη κρίση που πέρασε η ING στην Ολλανδία και είχε επιπτώσεις και στις διεθνείς της δραστηριότητες. Φίλος της Ελλάδας και θαυμαστής της αρχαίας ελληνικής κουλτούρας ο κ. Boom μετά τις αρχικές δυσκολίες προσαρμογής σε ένα δύσκολο ασφαλιστικό περιβάλλον για τον ίδιο και την εταιρεία λόγω των γνωστών εξελίξεων, κατάφερε να προσαρμοστεί στις ελληνικές ιδιαιτερότητες και δείχνει ότι μπορεί να «εξελιχθεί» σε καλό καπετάνιο μέσα στην φουρτούνα που δημιούργησε η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση. Άνθρωπος ήπιων τόνων και ξεκάθαρων απόψεων πάνω στις ασφαλιστικές εξελίξεις διαθέτει και οικολογικές ευαισθησίες. Με την έλευσή του στην Ελλάδα προτίμησε να κατοικήσει με την οικογένειά του στην περιοχή της

8 insurance w*rld

19_IW_PROFIL_T_04_FINAL.indd 8

5/22/09 6:48:29 PM

προφίλ

Πεντέλης διαφοροποιούμενος από την κοσμοπολίτικη παραλιακή που προτιμούσαν οι προκάτοχοί του. Η ανάληψη των καθηκόντων του στην ING τον Οκτώβριο του κληροδότησε δύο μόλις μήνες αργότερα τον άχαρο ρόλο να προχωρήσει σε μείωση του προσωπικού της εταιρείας και διακοπή του underwriting σε νέα νοσοκομειακά προϊόντα. Προτίμησε να υιοθετήσει το ρόλο του ισορροπιστή ανάμεσα στη διοίκηση και το δίκτυο ενώ έδωσε μεγαλύτερη έμφαση στην προώθηση του πετυχημένου μοντέλου bancassurance με την Τράπεζα Πειραιώς. Η επιχειρηματική του φιλοσοφία στην διαχείριση της κρίσης, εντάσσεται στο ευρύτερο πρότυπο αντιμετώπισης

που έχει υιοθετήσει η ING. Σε παλαιότερη συνέντευξή του στο περιοδικό «ΧΡΗΜΑ» , ανέφερε ότι η αντιμετώπιση της κρίσης δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στην διασφάλιση κεφαλαιακής επάρκειας για τις χρηματοπιστωτικές εταιρείες. Απαιτείται προσεκτική αντιμετώπιση των κινδύνων που πρέπει να ξεκινά από τη διοίκηση και να επεκτείνεται σε όλες τις διοικητικές βαθμίδες. «Στην ING υπάρχουν 3 γραμμές άμυνας, ανέφερε. Η πρώτη σε επίπεδο ανώτατης διοίκησης, η δεύτερη σε επίπεδο ανώτερων στελεχών και η 3η σε επίπεδο μεσαίων και χαμηλότερων στελεχών. Η αντίληψη και η νοοτροπία εκτίμησης του κινδύνου οφείλει να διαπνέει ολόκληρη την εταιρεία και τη δομή της».

μάιος 2009 9

19_IW_PROFIL_T_04_FINAL.indd 9

5/22/09 6:48:36 PM

Οι επιπτώσεις θα είναι δραματικές για όσες εταιρίες δεν έχουν επαρκή αποθέματα στο βαθμό που θα δώσει οριστικό τέλος στο φαινόμενο της υποαποθεματοποίησης

10 insurance w*rld

08_IW_Solvency II_T_04_FINAL.indd 10

5/26/09 11:20:03 AM

θέμα

Ανατροπές στην ασφαλιστική αγορά με την επικύρωση της συνθήκης SOLVENCΥ II Τα θέματα κεφαλαιακής επάρκειας αφορούν στις απαιτήσεις φερεγγυότητας, που πρέπει να πληρούν οι ασφαλιστές-αντασφαλιστές

» της Ευγενίας Τζώρτζη

έα δεδομένα για την ασφαλιστική αγορά δημιουργεί η επικύρωση της οδηγίας για το Solvency II από το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας της ευρωζώνης, που ανοίγει το δρόμο για την αύξηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων από την ασφαλιστική βιομηχανία. Η ανατροπή της δυνατότητας υποστήριξης των πολυεθνικών ομίλων (Group Support) που απετράπη την τελευταία στιγμή, δεν μειώνει τις ανάγκες σε νέα κεφάλαια, ιδιαίτερα μετά από μια περίοδο πτώσης των τιμών των μετοχών, που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες. Σημειώνεται ότι το επίμαχο θέμα αποτέλεσε το μεγαλύτερο κεφάλαιο των διαπραγματεύσεων, γιατί θα έδινε το δικαίωμα στους ομίλους να μεταφέρουν ίδια κεφάλαια προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες για SCR (Solvency Capital Requirement) δηλαδή του κεφαλαίου φερεγγυότητας , των θυγατρικών τους εταιριών ανά την Ευρώπη. Η δυνατότητα αυτή σύμφωνα με τις διαφωνούντες χώρες, έδινε συγκριτικό πλεονέκτημα στις θυγατρικές ομίλων σε σχέση με τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται μόνο σε μια χώρα και αυτό γιατί οι τοπικές εταιρίες θα έπρεπε από μόνες τους να προχωρήσουν σε άμεση εξεύρεση των αναγκαίων κεφαλαίων για να καλύψουν το απαιτούμενο κεφάλαιο φερεγγυότητας, ενώ οι θυγατρικές ομίλων θα μπορούσαν να φτάσουν το κεφά-

λαιο φερεγγυότητας με τη βεβαίωση-δήλωση της μητρικής εταιρίας για την κάλυψη του. Τα θέματα κεφαλαιακής επάρκειας που ρυθμίζει η οδηγία αφορούν στις απαιτήσεις φερεγγυότητας, που πρέπει να πληρούν οι ασφαλιστές και οι αντασφαλιστές, έτσι ώστε να είναι σε θέση να καλύπτουν τις απαιτήσεις των κατόχων ασφαλιστηρίων συμβολαίων σε περιπτώσεις έλευσης του ασφαλιζόμενου κινδύνου.

Οι ισχύοντες κανόνες φερεγγυότητας είναι παρωχημένοι στο βαθμό που δεν είναι ευαίσθητοι στους κινδύνους ενώ παράλληλα αφήνουν μεγάλο περιθώριο στα κράτη-μέλη για αποκλίσεις σε εθνικό επίπεδο Οι ισχύοντες κανόνες φερεγγυότητας είναι παρωχημένοι στο βαθμό που δεν είναι ευαίσθητοι στους κινδύνους ενώ παράλληλα αφήνουν μεγάλο περιθώριο στα κράτη-μέλη για αποκλίσεις σε εθνικό επίπεδο. Το νέο καθεστώς Solvency II αποσκοπεί στο να αντικατοπτρίσει τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις στην προληπτική εποπτεία, την αναλογιστική επιστήμη και την διαχείριση κινδύνων.

μάιος 2009 11

08_IW_Solvency II_T_04_FINAL.indd 11

5/26/09 11:20:09 AM

θέμα

Σύμφωνα με το κείμενο της οδηγίας, που τίθεται σε ισχύ από το 2012, το Solvency II ισχύει για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις του κλάδου ζωής, ζημιών και αντασφαλίσεων, τα ετήσια έσοδα των οποίων από ασφάλιστρα, δεν υπερβαίνουν τα 5 εκατ. ευρώ. Εάν το ποσό των 5 εκατ. ευρώ, υπερκαλυφθεί επί τρία συνεχή έτη, η οδηγία εφαρμόζεται από το τέταρτο έτος. Το Solvency II, δεν εφαρμόζεται επίσης για τις επιχειρήσεις αλληλασφαλίσεως που ασκούν δραστηριότητες ασφάλισης ζημιών, τις εργασίες κεφαλαιοποιήσεως, τις εργασίες των οργανισμών προνοίας και βοηθείας και τις εργασίες που πραγματοποιούνται από οργανισμό ο οποίος δεν έχει νομική προσωπικότητα και που έχει ως αντικείμενο την αλληλασφάλιση των μελών του άνευ πληρωμής ασφαλίστρων και άνευ δημιουργίας τεχνικών αποθεμάτων.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της οδηγίας Η επίπτωση των κανόνων του Solvency, δεν έχει επίσης μετρηθεί στο περιβάλλον υποτιμητικής ψυχολογίας που κυριάρχησε στις αγορές ειδικά το 2008, αλλά σύμφωνα με τα συμπεράσματα της 4ης μελέτης ποσοτικών επιπτώσεων που δημοσιεύθηκαν στο τέλος του 2008, οι νέοι κανόνες θα επηρεάσουν τα διαθέσιμα αλλά και τα απαιτούμενα κεφάλαια των ασφαλιστικών εταιριών στην ευρωπαϊκή αγορά. Η καταγραφή αυτή δεν αφορά την ελληνική ασφαλιστική βιομηχανία, η ανταπόκριση της οποίας στο σχετικό ερωτηματολόγιο ήταν μικρή καθώς μόνο δύο εταιρείες συμμετείχαν και ως εκ τούτου, δεν υπάρχουν ασφαλή συμπεράσματα για τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα επιφέρει το νέο κανονιστικό πλαίσιο. Εκτιμήσεις πάντως κάνουν λόγο για ανάγκη τετραπλασιασμού των υφιστάμενων ιδίων κεφαλαίων, προκειμένου να καλυφθούν οι απαιτήσεις είτε σε κεφάλαια είτε στα αποθέματα του κλάδου. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, οι επιπτώσεις θα είναι δραματικές για όσες εταιρείες δεν έχουν επαρκή αποθέματα στο βαθμό που θα δώσει οριστικό τέλος στο φαινόμενο της υποαποθεματοποίησης, που αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς.

Οι εταιρίες που επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν εσωτερικά μοντέλα φαίνεται να επωφελούνται όσον αφορά τα απαιτούμενα κεφάλαια αλλά τα μοντέλα αυτά δεν μπορούν να θεωρηθούν «έγκυρα» δεδομένου ότι δεν έχουν λάβει ακόμα εποπτική έγκριση Σε ότι αφορά στις ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες, το 98,8% των συμμετεχόντων στην έρευνα καλύπτει το ελάχιστο επιθυμητό κεφάλαιο (MCR - Minimum Capital Requirement), αλλά την ίδια στιγμή το 11% των συμμετεχόντων στην έρευνα, αδυνατεί να καλύψει το επιθυμητό κεφάλαιο φερεγγυότητας (SCR - Solvency Capital Requirement). Με βάση τα συμπεράσματα της έρευνας

στην πλειοψηφία τους, οι περισσότερες εταιρίες στην Ευρώπη έχουν αρκετά αποθέματα για να καλύψουν την απαίτηση του MCR - του Ελάχιστου Κεφαλαίου Φερεγγυότητας. Η απαίτηση του SCR είναι σαφώς αυξανόμενη σε σχέση με την τρέχουσα νομοθετική απαίτηση και το σημαντικότερο μέρος της αύξησης αυτής προκύπτει από τις εταιρείες ζημιών, που έλαβαν μέρος στη μελέτη. Οι τεχνικές μείωσης κινδύνων κατάφεραν να περιορίσουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις από 10 – 30 % για τις εταιρίες ζωής και 15-35 % για τις λοιπές εταιρίες. Οι εταιρίες που επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν εσωτερικά μοντέλα φαίνεται να επωφελούνται όσον αφορά τα απαιτούμενα κεφάλαια αλλά στην παρούσα φάση τα μοντέλα τους αυτά δεν μπορούν να θεωρηθούν ως «έγκυρα» δεδομένου ότι δεν έχουν λάβει ακόμα εποπτική έγκριση. Σύμφωνα με την CEIOPS, η διασπορά των κινδύνων που προκύπτει σε επίπεδο ομίλων μπορεί να φτάσει σε ελαφρύνσεις της τάξεως του 26%. Ένας μεγάλος αριθμός μικρομεσαίων ασφαλιστικών επιχειρήσεων δεν έχουν τα απαραίτητα στοιχεία και τα απαραίτητα ιστορικά δεδομένα προκειμένου να προχωρήσουν στους απαιτούμενους αναλογιστικούς υπολογισμούς και η έλλειψη επαρκών στοιχείων θεωρείται το μεγαλύτερο πρόβλημα σε αυτή την κατηγορία επιχειρήσεων. Σημειώνεται ότι το MCR αντανακλά το ελάχιστο επιθυμητό κεφάλαιο που πρέπει να διατηρεί μια ασφαλιστική εταιρεία για να διασφαλίζει την φερεγγυότητα της. Οποιοδήποτε κεφάλαιο κάτω του ελάχιστου, δίνει την δυνατότητα στην Εποπτική Αρχή να επέμβει και να ανακαλέσει την άδεια της ασφαλιστικής εταιρείας μεταφέροντας το σύνολο των συμβολαίων της σε μια άλλη ασφαλιστική εταιρεία. Αντίστοιχα το SCR αντανακλά το κεφάλαιο φερεγγυότητας, δηλαδή το επιθυμητό κεφάλαιο το οποίο θα πρέπει να κατέχει μια ασφαλιστική εταιρεία λαμβάνοντας υπόψη όλους τους πιθανούς κινδύνους για την φερεγγυότητα της σύμφωνα με την οδηγία Solvency II. Το απαιτούμενο κεφάλαιο φερεγγυότητας SCR αντιστοιχεί σε ένα επίπεδο κεφαλαίου το οποίο επιτρέπει στην επιχείρηση να απορροφήσει σημαντικές απρόβλεπτες ζημίες και να παρέχει εύλογη κάλυψη στους ασφαλισμένους και τους δικαιούχους. Όταν μία επιχείρηση δεν πληρεί το SCR, θα πρέπει να αποκαταστήσει σε εύλογο χρόνο το απαραίτητο κεφάλαιο για την κάλυψη της απαίτησης αυτής, με βάση ένα συγκεκριμένο και εφικτό σχέδιο που θα υποβάλλεται προς έγκριση στην εποπτική αρχή. Παρά το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά έχει δείξει αντοχή στις μέχρι τώρα διακυμάνσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, επιδεικνύοντας γερά θεμέλια κοινός τόπος είναι το Solvency II κινείται προς ένα καθεστώς καθορισμού της φερεγγυότητας που βασίζεται σε ολοκληρωμένη αξιολόγηση κινδύνων-άρα και του χρηματοπιστωτικού κινδύνου, καθώς προβλέπει τους κινδύνους που ελλοχεύει μια παγκόσμια οικονομική κρίση σε όλους τους τομείς. Το Solvency II με την εισαγωγή της εύλογης αξίας αποτίμησης των στοιχείων του ισολογισμού και δίνει στην εποπτεία

12 insurance w*rld

08_IW_Solvency II_T_04_FINAL.indd 12

5/26/09 11:20:09 AM

θέμα

τα κατάλληλα εργαλεία για να αντιμετωπιστεί η κρίση και διασφαλίζει την αγορά αυξάνοντας την διαφάνεια και την πειθαρχία. Οι κίνδυνοι, όπως επισημαίνει ο CEIOPS, πηγάζουν κυρίως από το γεγονός ότι ο αυξημένος ανταγωνισμός θα επιφέρει ανεπιθύμητες επιπτώσεις στον κλάδο δεδομένου ότι εταιρίες πιθανό να επιλέξουν πρακτικές υψηλού κινδύνου που θα οδηγήσουν σε χρεοκοπίες. Η Ευρωπαϊκή επιτροπή, παράλληλα με την αναθεώρηση του ισχύοντος καθεστώτος φερεγγυότητας προχώρησε στην αναδιατύπωση των 14 οδηγιών ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων σε ένα ενιαίο κείμενο στο οποίο έχουν ενσωματωθεί και οι νέοι κανόνες φερεγγυότητας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Solvency I παρέχει μια σχετική ομοιομορφία στον υπολογισμό της φερεγγυότητας των ασφαλιστικών εταιρειών που βασίζεται κυρίως σε χρηματοοικονομικούς παράγοντες, χωρίς κάποια ιδιαίτερη πολυπλοκότητα και χωρίς να δίνει έμφαση στους επιμέρους κινδύνους που πιθανό να διαταράξουν και να επηρεάσουν σημαντικά την φερεγγυότητα μιας ασφαλιστικής επιχείρησης. Αυτός άλλωστε είναι και ο βασικός λόγος που κρίθηκε απαραίτητη η αναπροσαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας και η δημιουργία του Solvency II. Οι μέθοδοι αποτίμησης των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού και κυρίως των τεχνικών προβλέψεων διαφέρουν από χώρα σε χώρα όπως διαφέρουν και οι ανά χώρα προϋποθέσεις για τον υπολογισμό των μαθηματικών αποθεμάτων, γεγονός που στην πάροδο των ετών κρίθηκε ως εμπόδιο για την αξιολόγηση των κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι ασφαλιστικές εταιρείες σε σχέση με την ενιαία αγορά. Αυτός ήταν και ο λόγος που το Solvency I κρίθηκε ότι δεν εξυπηρετεί επαρκώς τις ανάγκες της εναρμόνισης της Ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγορά και είχε ως επακόλουθο, την αναθεώρηση του υπολογισμού της φερεγγυότητας των ασφαλιστικών εταιρειών και στη δημιουργία του Solvency II. Η οδηγία Solvency II, αποτελεί βάση για περαιτέρω ενοποίηση της κοινοτικής αγοράς ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων, με απώτερο σκοπό την ενίσχυση της προστασίας των αντισυμβαλλομένων και των δικαιούχων ασφαλιστηρίων συμβολαίων, τη βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των ασφαλιστών και των αντασφαλιστών της Ευρώπης και την βελτίωση της υπάρχουσας νομοθεσίας, μέσο ενός συστήματος ορθών αρχών οικονομικής αξιολόγησης και διαφάνειας. Η οδηγία εμπεριέχει στοιχεία από την τρέχουσα νομοθεσία αλλά και καινούργια στοιχεία που αφορούν την αξιολόγηση πολλαπλών κινδύνων σε διάφορα επίπεδα των ασφαλιστικών εργασιών. Τα 3/4 του Solvency ΙΙ αποτελούνται από την κωδικοποίηση των μέχρι τώρα υπαρχουσών 14 οδηγιών για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις τα οποία προσαρμόστηκαν ώστε να αντικατοπτρίζουν τις επιθυμητές αλλαγές. Οι κεφαλαιουχικές απαιτήσεις θα αντικατοπτρίζουν το ιδιαίτερο προφίλ κινδύνου κάθε επιχείρησης και οι ασφαλιστές που θα διαχειρίζονται αποτελεσματικά τους κινδύνους τους θα ανταμείβονται και θα τους δίδεται η δυνατότητα να διατηρούν μικρότερο κεφάλαιο σε σχέση με αυτό που θα διατηρούσαν υπό το ισχύον καθεστώς φερεγγυότητας.

Το Solvency II, θα έχει ως αποτέλεσμα να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην ορθή διαχείριση κινδύνων και στους αυστηρούς εσωτερικούς ελέγχους όπου με αυτό τον τρόπο η ευθύνη για την χρηματοπιστωτική ευρωστία της ασφαλιστικής βιομηχανίας, θα μεταβιβαστεί και πάλι στους διαχειριστές. Ωστόσο, η θέσπιση της νέας οικονομικής προσέγγισης με βάση τον κίνδυνο ενδέχεται να συνοδεύεται από κάποιες βραχυχρόνιες αρνητικές συνέπειες όπως την μείωση κάλυψης για ορισμένους τύπους ασφάλισης, την τροποποίηση προϊόντων υψηλού κινδύνου και την αύξηση των τιμών σε ορισμένους τομείς της αγοράς.

Το Solvency II , θα έχει ως αποτέλεσμα να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην ορθή διαχείριση κινδύνων και στους αυστηρούς εσωτερικούς ελέγχους Οι πυλώνες Το Solvency IΙ βασίστηκε στο πλαίσιο του Basel II - της αντίστοιχης δηλαδή κοινοτικής οδηγίας για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζικών ιδρυμάτων , που είχε επίσης στόχο την εδραίωση ενός ενιαίου και σταθερού πλαισίου διαχείρισης κινδύνου στο τραπεζικό χώρο, μέσα σε πλαίσιο διαφάνειας και ολοκληρωμένης χαρτογράφησης των διαδικασιών. Το ίδιο φιλοδοξεί να πετύχει και το Solvency II για την ασφαλιστική αγορά βασισμένο στην μέθοδο των «τριών πυλώνων» που ακολουθήθηκε και στον σχεδιασμό του Basel II με επιτυχία. Ο Πρώτος Πυλώνας, θέτει τις Ποσοτικές Προδιαγραφές, για: > Τ ον υπολογισμό του εγγυητικού κεφαλαίου, των τεχνικών προβλέψεων και των κεφαλαιακών απαιτήσεων > Την αποτίμηση των στοιχείων ενεργητικού – παθητικού. > Τ ον καθορισμό των κινδύνων προς αξιολόγηση και τους τρόπους επιμέτρησης τους (εσωτερικά μοντέλα risk management). > Τ ον υπολογισμό του ελάχιστου επιθυμητού κεφαλαίου που πρέπει να διατηρεί μια ασφαλιστική εταιρεία για να διασφαλίζει την φερεγγυότητα της (MCR). Ο Δεύτερος Πυλώνας, θέτει τις Ποιοτικές Προδιαγραφές, για: > Τ ον καθορισμό των αρχών εσωτερικού ελέγχου πάνω στις οποίες θα βασίζεται η αξιολόγηση και η διαχείριση του ασφαλιστικού κινδύνου (governance). > Τ ην ανασκόπηση της εποπτικής διαδικασίας ελέγχου των εσωτερικών μοντέλων και συνολικού ελέγχου της εταιρικής φερεγγυότητας. Ο Τρίτος Πυλώνας, αφορά στην Εφαρμογή (Market discipline), για: > Τ ις τρέχουσες απαιτήσεις δημοσίευσης και παρουσίασης σύμφωνα με τις κρατικές διατάξεις σε συνδυασμό με τα IAS και τα IFRS. Τις μελλοντικές απαιτήσεις δημοσίευσης και παρουσίασης

μάιος 2009 13

08_IW_Solvency II_T_04_FINAL.indd 13

5/26/09 11:20:09 AM

θέμα

σύμφωνα με την εξέλιξη της Β’ Φάσης του IFRS7 και την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. Αναλυτικά, ο πρώτος πυλώνας περιλαμβάνει τον καθορισμό των κανόνων πάνω στους οποίους θα υπολογιστούν τα τεχνικά αποθεματικά, οι επενδύσεις σε κεφάλαια, η διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων καθώς και το κεφάλαιο που θα εξασφαλίζει την επιθυμητή φερεγγυότητα στις ασφαλιστικές εταιρείες. Επίσης, στο στάδιο αυτό αναλύονται οι έννοιες του MCR (Minimum Capital Requirement) και SCR ( Solvency Capital requirement). Το SCR θα υπολογίζεται με μια σχετικά απλή φόρμουλα η οποία θα ονομάζεται Standard Approach (Τυποποιημένη μέθοδος - προσέγγιση) και η οποία θα αντικατοπτρίζει τους πιθανούς κινδύνους σε όλα τα επίπεδα των εργασιών της ασφαλιστικής εταιρείας. Το SCR θα μπορεί επίσης να υπολογιστεί με την χρήση κάποιου εσωτερικού μοντέλου της εταιρείας το οποίο θα πρέπει όμως πρώτα να πιστοποιηθεί και να εγκριθεί από την Εποπτική Αρχή. Τέλος, θα υπάρχει και η δυνατότητα το SCR να υπολογίζεται με ένα συνδυασμό του Standard Approach και του εσωτερικού μοντέλου της εταιρείας γεγονός που θα επιτρέπει στην εταιρεία να προσαρμόσει το Standard Approach στα δικά της δεδομένα αλλά χωρίς να χρειάζεται να επενδύσει μεγάλα κεφάλαια για την ανάπτυξη ενός εσωτερικού μοντέλου. To MCR (Minimum Capital Requirement) αντιπροσωπεύει το ελάχιστο κεφάλαιο το οποίο θα πρέπει να διαθέτει μια ασφαλιστική εταιρεία για να θεωρείται οριακά φερέγγυα. Ο σκοπός ύπαρξης του MCR είναι να αποτελέσει ένα όριο στο οποίο η εποπτική αρχή μπορεί να επέμβει, όσο ακόμα η εταιρεία διαθέτει αρκετά στοιχεία ενεργητικού για να καλύψει τις υποχρεώσεις της απέναντι στους κατόχους ασφαλιστηρίων συμβολαίων. Η ύπαρξη του MCR δίνει το χρονικό περιθώριο στην εποπτική αρχή για να δράσει και να προλάβει την απαξίωση των στοιχείων του ενεργητικού της εταιρείας πριν πέσουν κάτω από την αγοραία τους αξία (market value), προλαμβάνοντας τις ενδεχόμενες συνέπειες για τους κατόχους ασφαλιστηρίων αλλά και την αγορά.

Σε ποιούς κινδύνους εκτίθεται μια ασφαλιστική εταιρία Οι βασικοί κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται μια ασφαλιστική εταιρεία και στους οποίους καλείται να αντεπεξέλθει ο υπολογισμός του SCR και που μέχρι σήμερα δεν λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της φερεγγυότητας των ασφαλιστικών εταιρειών, είναι ο κίνδυνος underwriting, ρευστότητας, αγοράς, πιστωτικός, συστημικός και επιχειρηματικός. Σύμφωνα με το Solvency II, οι κίνδυνοι αυτοί θα αξιολογούνται ξεχωριστά και τα αποτελέσματα αυτά θα αθροίζονται δίνοντας έτσι το σωστό SCR. Τα εσωτερικά μοντέλα η συνολική ζημιά που πιθανό να προκύψει από κάθε κίνδυνο θα περιγράφεται μέσω μιας κατανομής πιθανοτήτων εκτιμώντας όλα τα πιθανά αποτελέσματα. Η τελική μορφή της τυποποιημένης προσέγγισης δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί. Μέχρι τώρα, η μέθοδος που χρησιμοποιείται κυρίως στον τραπεζικό χώρο για την εκτίμηση δυνητικής ζημίας που προκύπτει

από συγκεκριμένη κατηγορία κινδύνου είναι η Value at Risk. Η εφαρμογή τόσο του Standard Approach αλλά και η χρήση των εσωτερικών μοντέλων, είναι μια ευκαιρία για την αναδιάρθρωση των εργασιών των ασφαλιστικών εταιρειών που θα τις οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγικότητας αλλά και στην προσφορά υπηρεσιών υψηλότερης ποιότητας προς τους πελάτες τους. Η υιοθέτηση των εσωτερικών μοντέλων προϋποθέτει την επένδυση των ασφαλιστικών εταιρειών στα ανάλογα συστήματα ή στην αναβάθμιση των υπαρχόντων συστημάτων και στην δημιουργία ανεξάρτητων μονάδων ελέγχου του κινδύνου. Επίσης ένα άλλο θέμα πρωτεύουσας σημασίας είναι η εναρμόνιση των μεθόδων υπολογισμού των τεχνικών αποθεμάτων και της αποτίμησης των στοιχείων του Ενεργητικού και του Παθητικού, ούτως ώστε τα αποτελέσματα που θα προκύπτουν να είναι άμεσα συγκρίσιμα μεταξύ των ασφαλιστικών εταιρειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ολοκλήρωση της Β’ Φάσης της υιοθέτησης των Δ.Λ.Π.) Ο δεύτερος πυλώνας περιλαμβάνει την δημιουργία των αρχών πάνω στις οποίες θα βασιστεί η εποπτεία για την επάρκεια των κεφαλαίων που θα αφορούν την φερεγγυότητα των ασφαλιστικών εταιρειών καθώς και την εποπτεία και έγκριση των εσωτερικών μοντέλων υπολογισμού του SCR. Επίσης θα δοθούν οι προδιαγραφές και οι αρχές πάνω στις οποίες θα λειτουργήσουν οι ίδιες οι εποπτικές αρχές. Ο τρίτος πυλώνας , αφορά αποκλειστικά την ενίσχυση της πειθαρχίας της αγοράς (market discipline) και στην οριοθέτηση των κανονισμών δημοσίευσης οικονομικών στοιχείων τα οποία θα είναι ομοιόμορφα σε όλη την ενιαία ασφαλιστική αγορά. Μέσω του τρίτου πυλώνα, ο οποίος δεν έχει αναλυθεί ιδιαίτερα μέχρι την παρούσα φάση, θα εξασφαλιστεί η διαφάνεια και η ομοιομορφία τόσο σε επίπεδο αξιολόγησης κινδύνων αλλά και σε επίπεδο λογιστικού χειρισμού και δημοσίευσης, στον ασφαλιστικό κλάδο.

14 insurance w*rld

08_IW_Solvency II_T_04_FINAL.indd 14

5/26/09 11:20:12 AM

08_IW_Solvency II_T_04_FINAL.indd 15

5/22/09 7:19:04 PM

συνέντευξη

Θεόδωρος Κοκκάλας | Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Victoria | » συνέντευξη

στον Πλάτωνα Τσούλο

Ενδιαφέρον για εξαγορές και αύξηση του μεριδίου αγοράς η Victoria

ρησιμοποιώντας σκληρή γλώσσα για όσους επιμένουν σε εφήμερες στρατηγικές, όπως και σε πολιτικές dumping στο χώρο της ιδιωτικής ασφάλισης, ο Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Victoria, κ. Θ. Κοκκάλας, επιμένει στη σημασία της εξυγίανσης, ενώ δεν

διστάζει να μιλήσει και για άλλες παθογένειες του συστήματος, όπως η διαφθορά και η γραφειοκρατία.

Σε συνέντευξή του στο Insurance World, δηλώνει

η διατήρηση και βελτίωση του υψηλού επιπέδου

ότι η Victoria παραμένει ανοικτή σε θέματα εξαγο-

υπηρεσιών σε πελάτες και συνεργάτες, η υγιής ορ-

ρών, χωρίς όμως να αποδέχεται τις υπερβολικές

γανική ανάπτυξη, η αύξηση του μεριδίου της αγο-

απαιτήσεις στη διαπραγμάτευση, ενώ παρουσιάζε-

ράς, η περαιτέρω ανάπτυξη των λοιπών κλάδων, η

ται βέβαιος ότι παρά την κρίση η εταιρεία θα συνε-

βελτίωση όλων των παραμέτρων που καθορίζουν

χίσει την ανοδική της πορεία. Ο κ. Κοκκάλας κάνει

το ανταγωνιστικό προφίλ της εταιρίας και φυσικά η

ιδιαίτερη αναφορά στους στόχους που έχουν τεθεί

πλήρης εναρμόνιση με τους κανόνες φερεγγυότητας

για το 2009 και στους οποίους περιλαμβάνονται

και τις προδιαγραφές που καθορίζει η Solvency II.

16 insurance w*rld

17_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T04_final.indd 16

5/22/09 7:17:09 PM

iw? Πως έκλεισε το 2008 για τη Victoria και πως κύλησε ειδικότερα το τελευταίο τετράμηνο του έτους, οπότε ξέσπασε η διεθνής κρίση; Θ.K: Tα αποτελέσματα της χρονιάς που πέρασε με δεδομένες τις οικονομικές δυσκολίες της αγοράς ήταν κάτι παραπάνω από ικανοποιητικά και δεν κρύβουμε ότι νιώθουμε όλοι μας υπερήφανοι για αυτό. Επειδή κάθε χρονιά όμως είναι συνάμα αφετηρία νέων προσπαθειών αλλά και ενδιάμεσος σταθμός απολογισμού των όσων προηγήθηκαν θα πρέπει να τονίσουμε ότι τα καλά αποτελέσματα δεν ήρθαν τυχαία. Τα τελευταία χρόνια υπήρξαν πολύ σοβαρά βήματα που είχαν να κάνουν με την καθολική αναδιοργάνωση της εταιρίας, την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας του ομίλου ERGO, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας με τον καλύτερο καταμερισμό, την επένδυση στις σύγχρονες τεχνολογίες, τον εκσυγχρονισμό του underwriting, την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας, την ανάπτυξη καινοτομιών στα προϊόντα και τους κανονισμός μας με αποτέλεσμα την βελτίωση της αποτελεσματικότητας και την επίτευξη service υψηλών προδιαγραφών σε Πελάτες και Συνεργάτες. Κατόπιν όλων αυτών το ανταγωνιστικό μας προφίλ ισχυροποιήθηκε και βρήκε μεγαλύτερη ανταπόκριση από την ασφαλιστική αγορά. Όλα αυτά αριθμητικά μεταφράστηκαν σε θετικά πρόσημα. Συγκεκριμένα, το 2008 η συνολική παραγωγή της Victoria έφτασε τα 72,45 εκατ. ευρώ έναντι 64,41 εκατ. ευρώ το 2007 παρουσιάζοντας αύξηση 12%, με την παραγωγή στους λοιπούς κλάδους να φθάνει τα 22,15 εκατ. ευρώ έναντι 15,34 εκατ. ευρώ το 2007 καταγράφοντας αύξηση 44,4%. Τα αποθέματα εκκρεμών ζημιών ενισχύθηκαν ακόμη περισσότερο και ανήλθαν στα 121,76 εκατ. ευρώ έναντι 106,16 εκατ. ευρώ σημειώνοντας άνοδο 14,7% και τα προ φόρων κέρδη ανήλθαν στα 5,5 εκατ. ευρώ έναντι 5,24 εκατ. ευρώ το 2007 κινούμενα και αυτά ανοδικά κατά 5%. Τέλος, το δίκτυο πωλήσεων της εταιρίας ενισχύθηκε σημαντικά σε όλη την Ελλάδα και ο συνολικός αριθμός των Συνεργατών μας ξεπέρασε τους 1.300. iw? Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το 2009; Σε τι ανάπτυξη προσβλέπετε και ποιο εκτιμάτε ότι θα είναι το καθαρό αποτέλεσμα έτους; Θ.K: Στους στόχους μας περιλαμβάνονται η διατήρηση και βελτίωση του υψηλού επιπέδου υπηρεσιών σε πελάτες και συνεργάτες μας, η υγιής οργανική ανάπτυξη που θα βελτιώσει ακόμη περισσότερο τη θέση μας και την κερδοφορία μας, η αύξηση του μεριδίου της αγοράς, η περαιτέρω ανάπτυξη των λοιπών κλάδων, η βελτίωση όλων των παραμέτρων που καθορίζουν το ανταγωνιστικό μας προφίλ και φυσικά η πλήρης εναρμόνιση μας με τους κανόνες φερεγγυότητας και τις προδιαγραφές που καθορίζει το Solvency II. Όσο για τα αποτελέσματα έτους που με ρωτάτε, θα έλεγα ότι η νέα χρονιά ξεκίνησε εξαιρετικά και εκτιμούμε ότι αυτή η δυναμική όχι μόνο θα διατηρηθεί, αλλά θα εμφανίσει ακόμη μεγαλύτερη ένταση έως το τέλος του 2009.

µάιος 2009 17

17_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T04_final.indd 17

5/22/09 7:17:10 PM

συνέντευξη

iw? Σε μια περίοδο αλλαγών και ανακατατάξεων

iw? Ενώ άπαντες παραδέχονται ότι η ελληνική

όπως η παρούσα, η Victoria διεκδικεί αύξηση των

αγορά δεν αντέχει τόσες πολλές ασφαλιστικές

μεριδίων της στην ασφαλιστική αγορά μέσω εξα-

εταιρείες, για ποιο λόγο πιστεύετε ότι δεν υπάρχει

γορών;

μεγάλη κινητικότητα σε θέματα εξαγορών και συγ-

Θ.K: Ο όμιλος της ERGO στον οποίο ανήκουμε, ο

χωνεύσεων;

οποίος εκπροσωπείται σε περισσότερες από 30 χώρες

Θ.K: Πιστεύω ότι υπάρχει κινητικότητα και ενδιαφέρον

και εξυπηρετεί πάνω από 34 εκατ. πελάτες, έχει θέσει

από την πλευρά των εταιριών που αναζητούν υποψήφιο

σαν στόχο έως το 2012 το ένα τρίτο της αξίας της εται-

αγοραστή χωρίς όμως να συμβαίνει το ίδιο και από την

ρίας να προέρχεται από διεθνείς εργασίες και έχει κατα-

μεριά των υποψηφίων αγοραστών. Με απλά λόγια οι

στήσει σαφές ότι ενδιαφέρεται να αυξήσει δραστικά τα

οικονομικές συγκυρίες αλλά και το εποπτικό και θεσμικό

μερίδια αγοράς του στην Ελλάδα και μέσω εξαγορών.

πλαίσιο που διαμορφώνεται και είναι διαρκώς σε εξέλιξη

Αυτό αποδείχτηκε άλλωστε και στο πρόσφατο παρελθόν

και προς την σωστή κατεύθυνση, αναγκάζουν ολοένα και

από το ενδιαφέρον που επιδείξαμε σε ανάλογες περι-

περισσότερες εταιρίες να αναζητήσουν υποψήφιους αγο-

πτώσεις. Πέρα λοιπόν της επιδίωξης μας για αύξηση του

ραστές ή συμμαχίες.

μεριδίου της αγοράς μέσω της οργανική μας ανάπτυξης,

Από την άλλη πλευρά, οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης

παραμένουμε ανοιχτοί σε θέματα εξαγορών δεδομένου

στην Ελλάδα και η ανασφάλεια που γεννά η οικονομική

πάντοτε και τους ενδιαφέροντος που θα προκληθεί από

κρίση σαφέστατα κάνουν τους υποψήφιους αγοραστές

τον υποψήφιο προς πώληση ασφαλιστικό οργανισμό, ο

ακόμη πιο επιφυλακτικούς. Το χαμηλό όμως ενδιαφέρον

οποίος θα πρέπει να πληροί τις σταθερές που έχει θέσει

οφείλεται και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής

η προσεκτική πολιτική του ομίλου ERGO. Δεν πρέπει να

ασφαλιστικής αγοράς που παρουσιάζει σε αρκετά θέματα

ξεχνάμε ότι αυτή η πολιτική της σταθερότητας επέτρεψε

δυστυχώς ακόμη και σήμερα μια παθογένεια.

στον όμιλο ERGO να προσπεράσει τις δυσάρεστες συνέ-

Η έλλειψη πολιτικής βούλησης τουλάχιστον στο παρελ-

πειες και τους κλυδωνισμούς που επέφερε η παγκόσμια

θόν για εξυγίανση της αγοράς, ο συνεχιζόμενος αθέμιτος

οικονομική κρίση. Σε αυτό λοιπόν τον άξονα θα κινη-

ανταγωνισμός, το φαινόμενο της διαφθοράς, τα εμπόδια

θούν και οι μελλοντικές μας κινήσεις.

που προκαλεί η γραφειοκρατία και οι υπερβολικές κατά βάση απαιτήσεις σε μια διαπραγμάτευση, αποτελούν σοβαρούς και ανασχετικούς λόγους σε θέματα εξαγορών

Οι οικονομικές συγκυρίες αλλά και το εποπτικό και θεσμικό πλαίσιο που διαμορφώνεται και είναι διαρκώς σε εξέλιξη και προς την σωστή κατεύθυνση, αναγκάζουν ολοένα και περισσότερες εταιρίες να αναζητήσουν υποψήφιους αγοραστές ή συμμαχίες

και συγxωνεύσεων. iw? Μετά τα όσα έχουν συμβεί στον κλάδο Αυτοκινήτου τα τελευταία χρόνια, θεωρείτε ότι ο Έλληνας καταναλωτής όντως ενδιαφέρεται για το καλό σέρβις των ασφαλιστικών εταιρειών ή μήπως τον απασχολεί το πώς να ασφαλίσει με χαμηλό κόστος το αυτοκίνητό του; Θ.K: Ο έλληνας καταναλωτής σαφέστατα ενδιαφέρεται για το καλό σέρβις της ασφαλιστικής του εταιρίας όπως και για το χαμηλό κόστος της ασφάλισης του. Όμως δεν μπορούμε να τον κατηγορήσουμε για αυτό. Είναι φυσιολογικό να ψάχνουμε πάντοτε το πιο ανταγωνιστικό ασφάλιστρο σαν καταναλωτές ή αν θέλετε τη χρυσή τομή. Οι έλληνες δεν νομίζω ότι διαφέρουν πολύ από τον μέσο ευρωπαίο καταναλωτή και δεν παραγνωρίζουν τον πιο παλιό κανόνα του εμπορίου του «ότι δώσεις θα πάρεις». Σε αυτόν τον κανόνα ανταποκρίνονται αρκετοί αγοραστές που ενδιαφέρονται για υψηλή ποιότητα στο προϊόν που επιλέγουν. Όμως όλοι μας, διαμορφώνουμε με βάση το περιβάλλον μας μία νοοτροπία και αντίληψη που κατευ-

18 insurance w*rld

17_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T04_final.indd 18

5/22/09 7:17:10 PM

Θεόδωρος Κοκκάλας

θύνει πολλές φορές τις αγοραστικές μας προτιμήσεις. Τη

σήμερα λόγω των οικονομικών συγκυριών είναι βέβαιο

συμπεριφορά μας τη συνδιαμορφώνουν όλοι οι παράγο-

ότι θα ανακάμψει και θα διεκδικήσει και πάλι υψηλούς

ντες της αγοράς και όλοι έχουμε μερίδιο ευθύνης όταν η

ρυθμούς ανάπτυξης και ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον

συμπεριφορά μας αυτή μετατρέπεται σε υποκουλτούρα

στην ελληνική ασφαλιστική αγορά. Εμείς σαν Victoria

που μπορεί να μας οδηγήσει σε λάθος επιλογές ή και σε

έχουμε πάντοτε το βλέμμα μας στραμμένο παντού. Δεν

οικονομικά επικίνδυνες αποφάσεις.

έχουμε να ζηλέψουμε τίποτα σε επίπεδο τεχνογνωσίας,

Όταν επί χρόνια στο παρελθόν δεν επιχειρείται η εξυγίανση

προϊόντων και κανονισμών, αντιθέτως μάλιστα. Όμως,

της αγοράς, όταν υπάρχουν επιχειρηματίες που λειτουρ-

θεωρούμε ότι η στάση αναμονής που επιδεικνύουμε

γούν με παράδοξη και εφήμερη στρατηγική στηριζόμενοι

στο θέμα της στρατηγικής μας είναι αυτή τη στιγμή η πιο

σε ένα διαρκές dubbing και φυσικά όταν υπάρχουν ασφα-

σοφή επιλογή. Το μέλλον είναι ανοιχτό όπως και εμείς.

λιστικοί διαμεσολαβητές που παρότι γνωρίζουν την αλήθεια

iw? Από το νέο σας πόστο στην Ένωση, ποια στρα-

κάνουν πως δεν την βλέπουν, τότε είναι πολύ πιθανόν η

τηγική θα ασκήσετε και με τι επιδιώξεις;

προσοχή του έλληνα καταναλωτή να στρέφεται μόνο προς

Θ.K: Έχοντας συγκεκριμένα και σχετικά μειωμένα διαθέ-

στο ύψος του ασφαλίστρου και όχι προς στα ποιοτικά χα-

σιμα κονδύλια για την επικοινωνιακή στρατηγική μας θα

ρακτηριστικά του προϊόντος. Αυτό όμως στην αγορά μας

επιδιώξουμε να επιτύχουμε τους βασικούς στόχους που

αλλάζει. Η ευρωπαϊκή μας πορεία και στο ζήτημα αυτό είναι

έχει θέσει το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης στους

δεδομένη. Κάθε μέρα ολοένα και περισσότεροι αγοραστές

οποίους περιλαμβάνονται η συνέχιση της προσπάθειας

συνειδητοποιούν ότι χρειάζονται περισσότερα του ενός κρι-

προώθησης του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης στο

τήρια για να αποφασίσουν σωστά και ολοκληρωμένα.

ευρύ κοινό, η στήριξη της εξυγίανσης του κλάδου μας, η προώθηση του συμπληρωματικού ρόλου μας στο συνταξιοδοτικό ζήτημα, ο περιορισμός των ανασφάλιστων οχη-

Αποτελεί στρατηγική απόφαση μας τα τελευταία χρόνια το core business των εργασιών μας να προέρχεται από τους κλάδους γενικών ασφαλειών

μάτων και η αντικειμενικοποίηση του υπολογισμού των μη οικονομικής φύσεως ζημιών από τροχαία ατυχήματα. Παράλληλα θα προωθήσουμε το έργο που παράγει η Ε.Α.Ε.Ε. στις εταιρίες μέλη μας, σε όλη την υπόλοιπη ασφαλιστική αγορά και στους εκπροσώπους των ΜΜΕ. iw? Θεωρείτε ότι κατά το παρελθόν η Ένωση έπαιξε ορθά το «χαρτί» της Επικοινωνίας; Θ.K: Τα τελευταία χρόνια έγιναν σοβαρά και αξιόλογα βήματα με στόχο την αναβάθμιση της ασφαλιστικής αγοράς. Με δεδομένο την ύπαρξη σοβαρών προβλημάτων που ταλανίζουν την ελληνική ασφαλιστική αγορά επί χρόνια, θα πρέπει να είμαστε σε γενικές γραμμές ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα της επικοινωνίας μας με το σύνολο των παραγόντων, την πολιτική εξουσία, τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τους Διεθνείς Ασφα-

iw? Κατά το παρελθόν είχατε αναφερθεί στο ενδι-

λιστικούς Οργανισμούς και φυσικά το ευρύ κοινό για το

αφέρον της Victoria για τον κλάδο Ζωής – Υγείας.

οποίο έγινε μια μεθοδευμένη προσπάθεια ενημέρωσης

Πόσο υλοποιήσιμοι είναι οι στόχοι σας;

και ευαισθητοποίησης του σε θέματα ασφαλιστικής συ-

Θ.K: Η Victoria ασφαλιστική εταιρία ζωής και υγείας

νείδησης, πρόληψης και προστασίας από τους κινδύνους

παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, ολοκληρωμένες

που απειλούν τη ζωή, την υγεία και την περιουσία μας.

και καινοτόμες ασφαλιστικές επιλογές στους ασφαλι-

Πάντοτε βέβαια θα υπάρχουν πολλά περισσότερα για

σμένους της. Διατηρεί ένα συμμαζεμένο και υγιές χαρ-

να γίνουν σε επίπεδο δράσης και επικοινωνίας όμως

τοφυλάκιο. Αποτελεί δε στρατηγική απόφαση μας τα

θα πρέπει να κοιτάμε συχνά πίσω και να συγκρίνουμε

τελευταία χρόνια το core business των εργασιών μας να

με αυτά που είχαμε και επιτυγχάναμε στο παρελθόν. Η

προέρχεται από τους κλάδους γενικών ασφαλειών. Ο

φωνή της Ε.Α.Ε.Ε. τα τελευταία χρόνια έγινε πιο δυνατή,

κλάδος ζωής και υγείας παρά τις δυσκολίες που περνά

πιο ουσιαστική και πιο αναγνωρίσιμη.

µάιος 2009 19

17_IW_INTERVIEW_KENTRIKI_T04_final.indd 19

5/22/09 7:17:11 PM

αφιέρωμα

Ο κλάδος αυτοκινήτου παραμένει προβληματικός καθώς διακρίνεται από αθέμιτες πρακτικές και τεχνικές εκτός ανταγωνισμού

20 insurance w*rld

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 20

5/22/09 7:21:27 PM

κλάδος αυτοκινήτου

Μάχη μέχρι τέλους για τα μερίδια στο αυτοκίνητο Αδικαιολόγητες αποκλίσεις στις τιμές των τιμολογίων

» του Πλάτωνα Τσούλου

ολιτική πλειοδοσίας παροχών ακολουθεί ένας σημαντικός αριθμός ασφαλιστικών εταιρειών στον κλάδο Αυτοκινήτου, έχοντας οδηγήσει τις προμήθειες σε επίπεδα που ξεφεύγουν κάθε λογικής. Από στοιχεία που ήλθαν σε γνώση του Insurance World και που αφορούν στις προμήθειες 15 ασφαλιστικών εταιρειών με σημαντική δραστηριότητα στον κλάδο, προκύπτει ότι η ψαλίδα μεταξύ μικρότερης και μεγαλύτερης παροχής στην Αστική Ευθύνη Αυτοκινήτου διαμορφώνεται από 13% έως και 28% (!). Πρόκειται για απόκλιση που σε κάθε περίπτωση δεν δικαιολογείται από τις αρχές του ανταγωνισμού - ελεύθερου και αθέμιτου, από τα κοστολογικά στοιχεία του κλάδου, πολύ δε περισσότερο από τις αναλογιστικές μελέτες. Ανάλογες αποκλίσεις παρατηρούνται και στις προμήθειες των συμπληρωματικών καλύψεων, όπου η χαμηλότερη είναι της τάξης του 15% και η υψηλότερη του 28%. Όσο για το δικαίωμα συμβολαίου, έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αφού διαμορφώνεται στο 20%, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις εταιρειών οι οποίες κρατούν για το ταμείο τους και το 30% (!) του ασφαλίστρου. Από τα ίδια στοιχεία, που το Insurance World τα έχει με ονοματεπώνυμο και που για λόγους αρχής δεν αναφέρεται σε τίτλους εταιρειών, προκύπτει επίσης ότι σε πλειοδοσία προμηθειών επιδίδονται κυρίως οι συνήθεις ύποπτοι του κλάδου, αποβλέποντας στη γρήγορη αύξηση της παραγωγής τους, αλλά και πολύ μεγάλες εταιρείες οι οποίες λόγω του όγκου τους και της δυναμική τους,

αποφασίσουν να ξεφύγουν του υγιούς ανταγωνισμού προτείνοντας υψηλές προμήθειες ώστε να βάλουν… χέρι στα πελατολόγια εταιρειών των οποίων οι μέρες είναι… μετρημένες. Ορισμένες πάλι από τις εταιρίες οι οποίες χορηγούν προμήθειες άνω του 24% είναι σταθερές στην πολιτική τους, εξασφαλίζοντας τα ποσοστά αυτά στο σύνολο των συνεργατών τους, είτε πρόκειται για παραδοσιακούς, είτε για νέους οι οποίοι υπόσχονται μεταγραφές χαρτοφυλακίων εταιρειών που κινδυνεύουν να χάσουν την άδειά τους. Στη λίστα με τις εταιρείες υψηλών προμηθειών εντοπίζονται και κάποιες, πολύ λίγες σε αριθμό, που κατά το παρελθόν ασκούσαν λελογισμένη πολιτική παροχών και που από τις συνθήκες της αγοράς υποχρεώθηκαν σε κάθετη αλλαγή της στάσης τους.

Σε πλειοδοσία προμηθειών επιδίδονται κυρίως οι συνήθεις ύποπτοι του κλάδου, αποβλέποντας στη γρήγορη αύξηση της παραγωγής τους Όλες αυτές οι εταιρίες, όπως εξάλλου και το σύνολο της ασφαλιστικής αγοράς, έχουν απέναντί τους περίπου 14.000 διαμεσολαβούντες, εκ των οποίων 6.000 από τις τράπεζες, που από κοινού μοιράζονται την πίτα των ασφαλίσεων Οχημάτων, η οποία σε ετήσια βάση υπολογίζεται

μάιος 2009 21

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 21

5/22/09 7:21:31 PM

αφιέρωμα

στα 250 με 300 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για Μεσίτες Ασφαλίσεων, Πράκτορες, Ασφαλιστικούς Συμβούλους και Συντονιστές Ασφαλιστικών Συμβούλων, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, διαμεσολαβούν προκειμένου η οδήγηση των περίπου 4 εκατομμυρίων αυτοκινήτων, παντός τύπου, να καταστεί οικονομικά ασφαλέστερη. Στην προσπάθειά τους αυτή καλούνται να αντιμετωπίσουν, πέρα από τον πελάτη και τις ανάγκες του, πέρα από τις ασφαλιστικές εταιρείες - τους προμηθευτές δηλαδή των προϊόντων που πωλούν και μια σειρά από ζητήματα τα οποία το Insurance World επιχειρεί να κωδικοποιήσει και να αναλύσει.

δεχθούν το ποσό της αποζημίωσης που τους προτείνεται προκειμένου να εξασφαλίσουν έστω και ένα μέρος της ζημιάς που υπέστησαν σε άμεσο χρόνο, αποφεύγοντας έτσι τη δικαστική οδό, που μπορεί να αποφέρει περισσότερα, όμως οι χρόνοι αποζημίωσης δεν υπολογίζονται σε εβδομάδες ή σε μήνες, αλλά σε χρόνια. «Η στάση των συγκεκριμένων εταιρειών δυσφημεί τον κλάδο, το θεσμό της ιδιωτικής ασφάλισης» αναφέρει ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων, κ. Γ. Καραββίας, ο οποίος δηλώνει στο Insurance World ότι η προσπάθεια της Επ.Ε.Ι.Α. να καθιερώσει νέες διαδικασίες διακανονισμού των αποζημιώσεων θα δώσει λύσεις σε χρόνια προβλήματα του κλάδου.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ασφαλισμένων οι οποίοι αναγκάζονται να δεχθούν το ποσό της αποζημίωσης που τους προτείνεται προκειμένου να εξασφαλίσουν έστω και ένα μέρος της ζημιάς που υπέστησαν άμεσα

Το… γύρισμα των ασφαλίστρων

Δύο «ταχύτητες» στις αποζημιώσεις Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα λοιπόν στη διαμεσολάβηση είναι οι χρόνοι πληρωμών, τόσο στις αποζημιώσεων προς τους ασφαλισμένους, όσο και στις απόδοσης των ασφαλίστρων στις ασφαλιστικές εταιρείες. Σε ότι αφορά τις αποζημιώσεις, παράγοντες της αγοράς αναφέρουν στο Insurance World ότι οι χρόνοι καταβολής τους έχουν δύο ταχύτητες. Η πρώτη και πιο γρήγορη αφορά όσες εταιρείες αποζημιώνουν εντός προθεσμιών, και πολλές φορές πολύ πριν την εκπνοή της όποιας προθεσμίας, σε πραγματικά άμεσο χρόνο, καλύπτοντας κυρίως μικροζημιές, ενώ για αποζημιώσεις μεγαλύτερης αξίας τις περισσότερες φορές εξαντλούν τα περιθώρια που ορίζει ο νόμος, προκειμένου να μελετήσουν το φάκελο σε βάθος, πριν καταλήξουν στο ποσό της αποζημίωσης. Η δεύτερη όμως και πιο αργή ταχύτητα στους χρόνους των αποζημιώσεων αφορά εταιρείες οι οποίες επιλέγουν να αναπτύσσονται στηριζόμενες σε πτωχευτικά ασφάλιστρα, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να καλύψουν οικονομικά τους πελάτες τους. Πρόκειται για εταιρείες οι οποίες για την καταβολή της αποζημίωσης δίνουν… ραντεβού στον ασφαλισμένου μετά από δύο, τρεις, ή και τέσσερις μήνες. Μάλιστα, ορισμένες καταβάλλουν αποζημιώσεις με μεταχρονολογημένες επιταγές, στην πλειονότητά τους άλλων εταιρειών και όχι δικές τους. Βέβαια, ούτε λόγος να γίνεται για τον τρόπο υπολογισμού των αποζημιώσεων. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ασφαλισμένων στις εν λόγω εταιρείες οι οποίοι αναγκάζονται να

Όμως θέμα τίθεται και με τις αποδόσεις των ασφαλίστρων. Ο κανόνας θέλει σήμερα τους διαμεσολαβούντες να αποδίδουν τα ασφάλιστρα που συγκεντρώνουν από τις πωλήσεις συμβολαίων σε διάστημα ενός, δύο ή και τριών μηνών. Πρόκειται για καθυστερήσεις πληρωμών για τις οποίες έχουν συνάψει συμβάσεις με τις ασφαλιστικές εταιρείες. Ωστόσο, πρόβλημα στην αγορά έχει δημιουργηθεί με ορισμένα, όχι λίγα σε αριθμό, διαμεσολαβούντα, φυσικά και όχι νομικά, πρόσωπα ή οργανωμένα γραφεία, τα οποία ενώ συγκεντρώνουν σημαντικά ποσά από τις εισπράξεις ασφαλίστρων, τα αποδίδουν σε χρόνους εκτός συμφωνιών. Σκοπός τους είναι να… γυρίσουν, όπως λέγεται το χρήμα που εισπράττουν για λογαριασμό των ασφαλιστικών εταιρειών, προς εξασφάλιση υπεραξιών από τη διαχείρισή του. Πολλοί δε εξ αυτών, στην προσπάθειά τους να κερδίσουν τα μέγιστα, χάνουν και τα ελάχιστα, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να καταβάλλουν τα οφειλόμενα στους προμηθευτές τους, τις ασφαλιστικές εταιρείες. Γνωστός παράγοντας της διαμεσολάβησης, που θέλησε ν τηρήσει την ανωνυμία του, δήλωσε στο Insurance World ότι «είναι χρέος του Επόπτη να απομονώσει τα άτομα αυτά από την αγορά, καθότι πέρα από την οικονομική ζημία που προκαλούν στις ασφαλιστικές εταιρείες, αμαυρώνουν το θεσμό της διαμεσολάβησης, καθώς και το κύρος όσων πρακτόρων, μεσιτών, ασφαλιστικών συμβούλων και συντονιστών ασφαλιστικών συμβούλων επιμένουν να δραστηριοποιούνται στον κλάδο εφαρμόζοντας το γράμμα του νόμου».

Χάνονται προμήθειες Πάντως αν υπάρχει κάποιο ζήτημα το οποίο πραγματικά καιει τους διαμοεσολαβούντες όλων των κατηγοριών είναι οι προμήθειες που λαμβάνουν από την πώληση ασφαλιστικών προγραμμάτων, που λόγω και της κρίσης ακολουθούν πτωτική πορεία. Σήμερα, οι προμήθειες, όπως προαναφέρθηκε, κυμαίνονται μεταξύ 13 και 28%, και διαμορφώνονται ανάλογα με την ασφαλιστική εταιρεία, τον τύπο διαμεσολάβησης, καθώς και το ύψος της παραγωγής που εξασφαλίζει κάθε διαμεσολαβών πρόσωπο, όπως

22 insurance w*rld

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 22

5/22/09 7:21:31 PM

κλάδος αυτοκινήτου

επίσης και από το ύψος των ετήσιων ζημιών του χαρτοφυλακίου κάθε διαμεσολαβητή. Η τάση θέλει τις προμήθειες των διαμεσολαβούντων να συμπιέζονται χρόνο με το χρόνο, γεγονός το οποίο προκαλεί αντιδράσεις στους κόλπους τους. Τόσο η προσπάθειες των εταιρειών να μαζέψουν το κόστος τους, όσο όμως και η κρίση που προκαλεί πολυποίκιλα προβλήματα στην αγορά, έχουν περιορίσει αισθητά τις προμήθειες σε πολλά από τα δίκτυα πωλήσεων. Μένει να φανεί σε τι ύψος θα ισορροπήσουν τελικά, αν και όπως δηλώνουν στελέχη ασφαλιστικών εταιρειών, η συγκέντρωση του κλάδου που εντείνεται λόγω και της εξυγίανσης, αναμένεται να οδηγήσει σε λιγότερα, μεγαλύτερα, άρα και ισχυρότερα εταιρικά σχήματα, που θα είναι σε θέση να διαπραγματευθούν αποτελεσματικότερα για τα ίδια τις προμήθειες των δικτύων πώλησης.

Η τάση θέλει τις προμήθειες των διαμεσολαβούντων να συμπιέζονται χρόνο με το χρόνο, γεγονός το οποίο προκαλεί αντιδράσεις στους κόλπους τους Ασφάλειες από το γκισέ Όμως ο πραγματικός πονοκέφαλος όλων των διαμεσολαβούντων είναι τα εναλλακτικά δίκτυα πώλησης, το internet και το bancassurance. Σε ότι αφορά ειδικότερα τις τραπεζασφάλειες, παρά τα όσα θεσπίσθηκαν περί εκπαίδευσης των προσώπων που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο κανάλι πωλήσεων, παρά τις διαδικασίες που καθιερώθηκαν για την πιστοποίησή τους, οι ασφαλιστές, με την… κλασική έννοια του όρου, συνεχίζουν να ισχυρίζονται ότι πρόκειται για ένα κανάλι αυτόματης διάθεσης ασφαλιστικών προϊόντων, που δεν εμπεριέχει κανένα στοιχείο σέρβις ή υποστήριξης του ασφαλισμένου. Βέβαια, από την αντίπερα όχθη οι τράπεζες υπεραμύνονται της θέσης που έλαβαν στην ασφαλιστική αγορά, ισχυριζόμενες ότι πληρούν απόλυτα τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, οπότε συνεχίζουν να αναπτύσσονται βάσει των συμφωνηθέντων. Παράγοντες προερχόμενοι από τον τραπεζικό τομέα επισημαίνουν ότι, το bancassurance στον κλάδο Αυτοκινήτου θα αναπτύσσεται όσο θα υπάρχει η χρηματοδότηση και ως δραστηριότητα ήδη κατέχει σημαντικά μερίδια στην κατηγορία. Πάντως, άπαντες παραδέχονται ότι η πρακτική της υποχρεωτικής ασφάλισης στην εταιρεία με την οποία συνεργάζεται η αντιπροσωπεία αυτοκινήτων έχει περιοριστεί σημαντικά. Πλέον η πλειοψηφία των αντιπροσωπειών διαθέτει, μέσο μεσιτικών γραφείων που ελέγχων οι ίδιες, συνεργασίες με πολλές ασφαλιστικές εταιρείες, οπότε

κάθε αγοραστής οχήματος έχει τη δυνατότητα της επιλογής χωρίς να χρειαστεί να προσφύγει σε τρίτους.

Το internet «βραχυκύκλωσε» τις πωλήσεις Όσο για το δεύτερο εναλλακτικό κανάλι, το διαδίκτυο, φαίνεται ότι η ανάπτυξη δεν πρόκειται να σταματήσει παρά τις αντιδράσεις των διαμεσολαβούντων. Πολύ απλά διότι το internet καθιερώνεται όλο και περισσότερο στη συνείδηση του Έλληνα καταναλωτή. Έτσι λοιπόν και στο αυτοκίνητο έχουν ήδη υπάρξει επιθετικές πρωτοβουλίες ασφαλιστικών εταιρειών για την πώληση ασφαλιστηρίων από απόσταση, που, όπως μαρτυρούν οι επιδώσεις τους, θα έχουν μέλλον. Βέβαια, η αγορά αυτή παραμένει πολύ χαμηλά ως προς τη συμμετοχή της στο σύνολο των ετήσιων ασφαλίστρων του κλάδου, όμως το γεγονός και μόνο ότι αναπτύσσεται με ρυθμούς της τάξης του 30 ή και του 40%, καταδεικνύει ότι υπάρχει μέλλον. Εξάλλου για τις ασφαλιστικές εταιρείες το internet σημαίνει μηδενικές προμήθειες, άρα και πιο ανταγωνιστικά, αλλά και λιγότερο κοστοβόρα για τις ίδιες ασφάλιστρα. Από αυτό και μόνο γίνεται αντιληπτό ότι οι εταιρείες σε κάθε περίπτωση δεν θα εγκαταλείψουν το… σπορ των ηλεκτρονικών πωλήσεων. Εξάλλου είναι ξεκάθαρό ότι επενδύουν στις επόμενες γενιές ασφαλισμένων, αυτές που ήδη μεγαλώνουν μέσο διαδικτύου. Από την πλευρά τους οι διαμεσολαβούντες, που βλέπουν να χάνουν από το internet μερίδια, προμήθειες, άρα και μέρος της δύναμής τους, δηλώνουν ότι όποιος αγοράζει από απόσταση στερείται γνώσεων για το προϊόν, σέρβις, αλλά και υποστήριξη σε περίπτωση ατυχήματος.

μάιος 2009 23

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 23

5/22/09 7:21:33 PM

αφιέρωμα

Σωρεία ανακατατάξεων στην αγορά Αλλαγές μεριδίων, μετακινήσεις χαρτοφυλακίωνκαι «επιθετικές» τακτικές μεταξύ εταιριών » της Ευγενίας Τζώρτζη

σχυρές ανακατατάξεις σημειώνονται στον κλάδο αυτοκινήτου, μετά την ανάκληση της άδειας λειτουργίας της εταιρείας EOS, αλλά και τη δέσμευση περιουσίας των δύο εταιρειών του ομίλου της General Union, Γενική Ένωση και Γενική Πίστη. Η αβεβαιότητα που επικρατεί στον κλάδο, εντείνει την ανησυχία και εκδηλώνεται μέσα από μετακινήσεις χαρτοφυλακίων στις οποίες προχωρεί σημαντική μερίδα των διαμεσολαβούντων σε μια προσπάθεια αναζήτησης ασφαλών επιλογών για τους ασφαλισμένους. Μεγάλοι ωφελημένοι που φέρονται να καρπούνται το στόλο των οχημάτων των 250.000 οχημάτων, που απελευθέρωσε το κλείσιμο της EOS, είναι αρκετές από τις μεγάλες εταιρείες του κλάδου, ενώ ανάλογη κινητικότητα δημιουργεί και η δέσμευση της περιουσίας των εταιρειών Γενική Ένωση και Γενική Πίστη, η αβεβαιότητα για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των οποίων δεν έχει ακόμη λήξει.

Στη λογική της μείωση του ασφαλισμένου στόλου κινήθηκαν και αρκετές εταιρείες, προκειμένου να μειώσουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις που δημιουργεί το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο, αλλά και να αντεπεξέλθουν στις πιέσεις που ασκούνται από την Επ.Ε.Ι.Α. Στοιχεία του πρώτου τριμήνου Τα στοιχεία του πρώτου 3μήνου, που δημοσίευσε η Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, αν και δεν αναφέρονται στο στόλο των οχημάτων που ασφαλίζει κάθε εταιρεία, αλλά στο πλήθος των συμβολαίων που έχει εκδώσει, επιβεβαιώνουν την τάση ενίσχυσης συγκεκριμένων εταιρειών. Μεταξύ αυτών η Εθνική Ασφαλιστική, η Interamerican, η Proton, η Victoria, η Αγροτική Ασφαλιστική, ενώ χαμένοι σε όρους πλήθους συμβολαίων, φέρονται να είναι εταιρείες όπως η Ευρωπαϊκή Πρόνοια, η Διεθνής Ένωση και η Ευρωπαϊκή Πίστη. Αν και ασφαλή συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν μόνο μέσα από την εξέλιξη του στόλου παραγωγής κάθε εταιρείας, που επεξεργάζεται η ΥΣΑΕ, τα στοιχεία της ΕΠΕΙΑ, αποτυπώνουν την ανακατανομή των μεριδίων αγοράς και την αναδιάταξη των δυνάμεων που παρατηρείται στο χώρο. Οι αιτίες δεν εξαντλούνται στην ανάκληση της άδειας λειτουργία της EOS, καθώς αρκετές εταιρείες , που τιμολογούσαν μέχρι σήμερα φθηνά τα ασφάλιστρα, υποχρεώθηκαν σε αλλαγή

της τιμολογιακής τους πολιτικής και σε σημαντικές αυξήσεις στα ασφάλιστρα ενόψει της αύξησης των ορίων για αποζημιώσεις, με συνέπεια τη μείωση του στόλου των ασφαλισμένων οχημάτων τους και την απώλεια μεριδίου αγοράς. Στη λογική της μείωση του ασφαλισμένου στόλου κινήθηκαν και αρκετές εταιρείες, προκειμένου να μειώσουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις που δημιουργεί το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο, αλλά και να αντεπεξέλθουν στις πιέσεις που ασκούνται από την ΕΠΕΙΑ, για την κάλυψη των ελλειμμάτων στα αποθέματα του κλάδου.

Αλλαγές λόγω Solvency II Οι αντοχές του κλάδου δοκιμάζονται άλλωστε από την κακή πορεία του 2008, που οδήγησαν τον κλάδο σε αρνητικό τεχνικό αποτέλεσμα ύψους 138,4 εκατ. ευρώ έναντι θετικού 40,2 εκατ. ευρώ το 2007 και 60,5 εκατ. ευρώ το 2006, ανοίγοντας εκ νέου τη συζήτηση για τη ζημιογόνο πορεία του κλάδου. Ρυθμιστικό παράγοντα στις εξελίξεις θα αποτελέσει η ενεργοποίηση της 5ης κοινοτικής οδηγίας που ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο και προβλέπει την αύξηση των ανώτατων ορίων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις, σταδιακά αρχής γενομένης από την προσεχή Ιούνιο, αλλά και η προοπτική προσαρμογής στους κανόνες της Solvency, που θα οδηγήσουν τον κλάδο σε σημαντικές αυξήσεις κεφαλαίων. Οι τάσεις αυτές αποτυπώνονται στις απαιτήσεις από την πλευρά της εποπτικής αρχής, που φέρεται να σκληραίνει τη στάση της απέναντι σε φαινόμενα ελλιπούς αποθεματοποίησης, αλλά και πλημμελούς τήρησης των υποχρεώσεων έναντι των ασφαλισμένων. Οι αυστηροί κανόνες για την υποβολή στοιχείων σε τριμηνιαία βάση, αλλά και το νέο θεσμικό πλαίσιο που έχει δώσει για διαβούλευση για τις διαδικασίες αποζημίωσης των ασφαλισμένων, κίνηση που αποτελεί και την πρώτη οργανωμένη προσπάθεια οριοθέτησης κανόνων για την προστασία των ασφαλισμένων, αναμένεται να εξορθολογίσουν τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς, αλλά και να αυξήσουν το κόστος διαχείρισης ζημιών. Με δεδομένη την προοπτική εκτίναξης του κόστους των αποζημιώσεων ενόψει της αύξησης των ορίων σταδιακά έως το 2012, επανέρχεται στη συζήτηση η ανάγκη για μείωση του κόστους και των αυξημένων προμηθειών που καταβάλλουν οι εταιρείες για την πρόσκτηση εργασιών. Το κόστος της πρόσκτησης εργασιών επιβαρύνει δυσανάλογα, το κόστος λειτουργίας των εταιρειών, καθώς αντιπροσωπεύει ποσοστό άνω του 20% των συνολικών εξόδων του κλάδου, με ανοδική μάλιστα τάση τα τελευταία χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2007 οι προμήθειες παραγωγής αυξήθηκαν ως ποσοστό στη σύνθεση των εξόδων από 21,6% σε 23%, εξέλιξη που συνδέεται κυρίως με τον πόλεμο μεριδίων που έχει ξεσπάσει στον κλάδο.

24 insurance w*rld

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 24

5/22/09 7:21:33 PM

κλάδος αυτοκινήτου

Τεχνικό Αποτέλεσμα Κλάδου Αυτοκινήτου 2008 (€ εκατ.)

Πλήθος Συμβολαίων 2008 (χιλ.)

Πλήθος Συμβολαίων Α 3μηνο 2009 (χιλ.)

ACTIVA INSURANCE Α.Α.Ε.

7.000.019

17.701

18.356

655

ALLIANZ ΕΛΛΑΣ Α.Α.Ε.

1.987.000

129.527

133.643

4.116

AXA ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

3.047.955

48.869

COMMERCIAL VALUE A.A.E

2.037.540

363.511

351.447

-12.064

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

EFG EUROLIFE ΑΕΓΑ EOS AEAZ EUROSTAR Ε.Α.Ε.Α.Ζ. GENERALI HELLAS A.E.A.Z. GROUPAMA ΦΟΙΝΙΞ Α.Ε.Α.Ε

Διαφορά

72.870

245

804

559

-4.414.969

254.166

63.009

103.282

102.017

-1.265

-2.658.040

77.560

57.125

-20.435

-24.617.558

136.835

141.179

4.344

ING ΕΑΕΓΑ

1.328.589

19.049

17.424

-1.625

INTERASCO Α.Ε.Γ.Α.

2.660.878

18.213

19.764

1.551

INTERLIFE Α.Α.Ε.Γ.Α.

-2.093.816

92.480

112.589

20.109

INTERNATIONAL LIFE Α.Ε.Γ.Α

-2.429.934

85.427

100.095

14.668

NP INSURANCE - ΝΕΟΣ ΠΟΣΕΙΔΩΝ PROTON A.A.E. VICTORIA Α.Α.Ε.Ζ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Α.Ε. ΑΕΓΑ ΑΣΦ.Γ.ΣΙΔΕΡΗΣ ΑΕ ΑΙΓΑΙΟΝ ΑΑΕ

1.540.926

96.802

95.834

-968

718.022

120.464

146.158

25.694

4.321.436

168.409

190.308

21.899

-3.671.641

300.014

309.003

8.989

746.093

2.370

2.423

3.752.916

100.837

91.853

-8.984

ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΑΖ

18.936.000

299.796

306.499

6.703

ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ

461.197

5.522

4.990

-532

1.071.463

107.995

109.210

1.215

-3.280.018

48.779

48.329

-450

ΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΕΓΑ Γ.Η.ΣΚΟΥΡΤΗΣ ΑΕΓΑ

-36.993.275

445.308

449.113

3.805

ΓΕΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΕΓΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ Α.Ε.Ε.Γ.Α.

-9.083.231

115.456

117.473

2.017

ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΝΩΣΙΣ Α.Α.Ε

-7.364.213

270.372

245.554

-24.818

-501.517

39.597

44.190

4.593

ΕΘΝΙΚΗ ΑΕΕΓΑ

-48.578.003

480.821

501.670

20.849

ΕΥΠΩΠΑΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ

-13.961.385

152.023

64.662

-87.361

ΕΥΡΩΠΑ’Ι’ΚΗ ΕΝΩΣΙΣ ΑΕΕΓΑ

3.002.605

242.087

254.050

11.963

-11.896.569

192.378

174.193

-18.185

139.714

1.863

2.141

278

ΔΥΝΑΜΙΣ Α.Ε.Γ.Α.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Α.Ε.Γ.Α. ΕΥΡΩΠΗ Α.Ε.Γ.Α. ΙΜΠΕΡΙΑΛ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.Γ.Α.

1.179.613

8.031

ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ Ε.Ε.Α.Ζ. Α.Ε.

8.949.230

341.190

356.398

15.208

-170.423

601.020

600.992

-28

587.884

6.669

6.882

213

-756.274

60.819

58.142

-2.677

ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ ΑΕΓΑΖ ΟΡΙΖΩΝ Α.Ε.Γ.Α. ΠΕΡΣΟΝΑΛ ΙΝΣΟΥΡΑΝΣ ΑΕΓΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕΕΓΑ ΥΔΡΟΓΕΙΟΣ ΑΑΑΕ ΣΥΝΟΛΟ

-200.072

105.942

107.534

1.592

-10.399.458

397.394

393.156

-4.238

-138.401.435

6.009.954

5.784.069

-12.557

Πηγές: Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης & Ισολογισμοί Εταιρειών μάιος 2009 25

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 25

5/25/09 3:27:00 PM

αφιέρωμα

Στους 3 μήνες αυξήθηκε ο χρόνος αποζημίωσης των συνεργείων αυτοκίνητων από τις ασφαλιστικές » του Νίκου Σακελλαρίου

ροβληματισμός επικρατεί στις τάξεις των μηχανικών και τεχνικών αυτοκινήτων ιδιαίτερα των φαναρτζήδων απέναντι στις ασφαλιστικές εταιρείες λόγω της αύξησης καθυστέρησης της απευθείας πληρωμής από τις ασφαλιστικές των αποζημιώσεων των ζημιών πελατών τους σε περίπου 3 μήνες. Το θέμα απασχολεί έντονα τον κλάδο των φαναρτζήδων καθώς ουσιαστικά μεταβάλλει τα πλεονεκτήματα που είχε για την άμεση συνεργασία με τις ασφαλιστικές. Πιο συγκεκριμένα, ενώ μέχρι πέρυσι ο μέσος χρόνος αποζημίωσης των εταιρειών του κλάδου δεν ξεπερνούσε τον 1 μήνα, από τις αρχές του χρόνου και σταδιακά έχει διαμορφωθεί πλέον σε περίπου 3 μήνες. Το γεγονός έχει άμεσες επιδράσεις και στην ρευστότητα των συνεργείων αφού έχουν αυξημένα πάγια κόστη ειδικά σε ότι αφορά τις εργατοώρες, το ηλεκτρικό και τα ενοίκια με αποτέλεσμα να μειώνεται το περιθώριο κέρδους τους. Αυξήσεις της τάξης του 5-20% υπάρχουν και στα ανταλλακτικά των αυτοκινήτων οι προμηθευτές των οποίων τις περισσότερες φορές πληρώνονται με επιταγές άμεσης λήξης. Η καθυστέρηση πληρωμής αποτελεί ένα ακόμη δείγμα μειωμένης ρευστότητας στον ασφαλιστικό κλάδο και ουσιαστικά επιβεβαιώνει την κρίση που επικρατεί. Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν ασφαλιστικές εταιρείες που αποζημιώνουν άμεσα τα συνεργεία αυτοκινήτων για τις αποκαταστάσεις των ζημιών ενώ υπάρχουν και εταιρείες που αποζημιώνουν σε ορίζοντα εξαμήνου. Σε ότι αφορά τις τιμολογιακές αυξήσεις στις αποκαταστάσεις ζημιών αυτές ανέρχονται σε μέσο επίπεδο σε 8-10% το χρόνο.

Η καθυστέρηση πληρωμής αποτελεί ένα ακόμη δείγμα μειωμένης ρευστότητας στον ασφαλιστικό κλάδο και επιβεβαιώνει την κρίση που επικρατεί Το αξιοσημείωτο είναι ότι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες συνεργείων δεν επιθυμούν να διακόψουν τις συνεργασίες τους με τις ασφαλιστικές αφού στους δύσκολους καιρούς που υπάρχουν για τον κλάδο των μηχανικών αυτοκινήτων λόγω του ανταγωνισμού με τα εξουσιοδοτημένα συνεργεία και τις καθετοποιημένες μονάδες, οι ασφαλιστικές εταιρείες εξασφαλίζουν κατά μέσο όρο το 25-30% του συνολικού όγκου εργασιών τους που διαμορφώνεται σε περίπου 600.000 ευρώ το χρόνο. Μάλιστα αρκετοί αναφέρουν ότι χορηγούν

στις ασφαλιστικές και εκπτώσεις της τάξης του 10-15% προκειμένου να συνεχίσουν τις συνεργασίες τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις εκπροσώπων των συνεργείων, η μέση ζημιά που καλύπτουν οι ασφαλιστικές ανέρχεται σε περίπου 1.500 ευρώ ανά αυτοκίνητο. Αναγκαστικά, τα συνεργεία είτε αποδέχονται την καθυστέρηση πληρωμών τους και μεταθέτουν το πρόβλημα σε δικούς τους προμηθευτές, είτε αλλάζουν σταδιακά το σύστημα και ζητούν από τους πελάτες την άμεση πληρωμή και αυτοί να αποζημιωθούν από τις ασφαλιστικές με τα τιμολόγια. Οι ασφαλιστικές εταιρείες με έμφαση στον κλάδο αυτοκινήτου, ουσιαστικά θεωρούν ότι η καθυστέρηση αυτή στις πληρωμές των συνεργείων όπου αυτές παρατηρούνται (γιατί υπάρχουν και οι εταιρείες που αποζημιώνουν άμεσα), είναι αποτέλεσμα της αυξημένης καθυστέρησης στις εισπράξεις ασφαλίστρων που πραγματοποιούνται από τους πράκτορες τους. Επίσης θεωρούν ότι ετησιοποιημένες αυξήσεις της τάξης του 10-20% στα τιμολόγια των συνεργείων δημιουργούν σε συνδυασμό με την καθήλωση των ασφαλίστρων σημαντικές «μαύρες τρύπες» στις εκκρεμείς ζημιές. Για τον περιορισμό του κόστους αποκατάστασης ζημιών έχουν συμβληθεί με δικά τους συνεργεία στα οποία μπορούν να ελέγξουν άμεσα και τα κόστη. Γενικότερα, θεωρούν ότι το πρόβλημα -όπου αυτό προκύπτει- οφείλεται στα αλυσιδωτά προβλήματα του συστήματος και ουσιαστικά οι εταιρείες είναι θύματα αρκετές φορές αφού καλούνται να πληρώσουν άμεσα και μετά να εισπράξουν. Επίσης, εκπρόσωποι ασφαλιστικών εταιρειών αναφέρουν ότι αρκετές φορές υπάρχουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στον τρόπο που οι πραγματογνώμονες αξιολογούν τις ζημιές και στον τρόπο που αυτές τιμολογούνται. Η αύξηση των ανταλλακτικών και της τιμολόγησης εργασιών αναμένεται να επηρεάσουν - σε κάποιο μικρό βαθμό- και την αύξηση των ασφαλίστρων από τον Ιούνιο. Πάντως και από τις δύο πλευρές (συνεργεία και ασφαλιστικές) εκτιμούν ότι όταν βελτιωθεί η κατάσταση ρευστότητας στην δύσκολη επιχειρηματική πραγματικότητα οι χρόνοι πληρωμών θα μειωθούν και θα επανέλθουν στσ προηγούμενα επίπεδα.

26 insurance w*rld

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 26

5/22/09 7:21:35 PM

κλάδος αυτοκινήτου

Κώστας Μπερτσιάς | Πρόεδρος της Επιτροπής Αυτοκινήτου της ΕΑΕΕ | » συνέντευξη στον Πλάτωνα Τσούλο

«Το μέσο ασφάλιστρο στην Ελλάδα υπολείπεται τουλάχιστον κατά 40% του μέσου ευρωπαϊκού» «Ελπίζω να έχουν γνώση οι φύλακες» δηλώνει ο Πρόεδρος της Επιτροπής Αυτοκινήτου της ΕΑΕΕ, κ. Κώστας Μπερτσιάς, σχετικά με το ενδεχόμενο η διάταξη για τον κατά παρέκκλιση του νόμου υπολογισμό των περιουσιακών στοιχείων των ασφαλιστικών εταιρειών να ανοίξει την… όρεξη ορισμένων για ειδική μεταχείριση από τον Επόπτη.

άντως, ο κ. Μπερτσιάς σε συνέντευξή του στο IW τοποθετείται υπέρ της επίμαχης ρύθμισης, επισημαίνει ότι η ασφαλιστική αγορά έχει «αισθανθεί» τις πρωτοβουλίες που παίρνει η Εποπτική Αρχή για την εξυγίανση του κλάδου, ενώ εκτιμά ότι το μέσο ασφάλιστρο στην Ελλάδα υπολείπεται τουλάχιστον κατά 40% του μέσου ευρωπαϊκού, περιγράφοντας έτσι τις μελλοντικές αυξήσεις στην Αστική Ευθύνη Οχημάτων. Όσο για τις πολυεθνικές ασφαλιστικές εταιρείες, τονίζει πως «η εθνικότητα μιας επιχείρησης καμιά σημασία δεν έχει στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον».

Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Κ. Μπερτσιά στο IW: iw? Ποια είναι η στρατηγική της νέας διοίκησης της Ένωσης για τις Ασφαλίσεις Αυτοκινήτων; Κ.Μ.: H νέα διοίκηση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδας, έχει θέσει σε υψηλή προτεραιότητα την επίλυση διαφόρων θεμάτων που αφορούν στην ασφάλιση αυτοκινήτου. Μετά, μάλιστα, από τις εξελίξεις που ήδη έχουν δρομολογηθεί για τα κατώτερα όρια ασφάλισης, είναι ανάγκη να γίνουν και πολλά και πολύ σύντομα. Οι άξονες των δράσεών μας, θα επικεντρωθούν την επόμενη διετία σε μια σειρά από επιμέρους δραστηριότητες, που έχουν ήδη προσδιοριστεί και σταδιακά αρχίζει η υλοποίησή τους. Συγκεκριμένα αναφέρω ότι, θα δρομολογηθούν πρωτοβουλίες για την μείωση του φαινομένου των ανασφαλίστων οχημάτων, που είναι αρκετά υψηλό στη χώρα μας

και που επιβαρύνει μέσο του Επικουρικού τις ζημιές που προκαλούν αυτά τα οχήματα. Θα δοθεί επίσης ιδιαίτερο βάρος στη δόμηση ενός μοντέλου διαχείρισης των ζημιών και κυρίως των αποζημιώσεων για ψυχικές οδύνες και ηθικές βλάβες βασισμένο σε αντικειμενικά κριτήρια. Ακόμη, θα εντείνουμε τις δράσεις μας σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς, για την μείωση των τροχαίων ατυχημάτων στη χώρα μας, που δυστυχώς έχει τους χειρότερους δείκτες σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για την μείωση του κόστους των αποζημιώσεων, θα σχεδιάσουμε συστήματα ευκολότερου εντοπισμού περιπτώσεων ασφαλιστικής απάτης, για τις οποίες εκτιμούμε ότι επιβαρύνουν υπέρμετρα το σύνολο των αποζημιώσεων. Tέλος, για την περαιτέρω μείωση του χρόνου αποζημίωσης, θα κινηθούμε αρκετά δυναμικά, ώστε να γίνεται μεγαλύτερη χρήση του Φιλικού Διακανονισμού, που οδηγεί σε γρήγορες και σωστές αποζημιώσεις. iw? Θεωρείτε ότι οι ρυθμοί με τους οποίους κινείται ο Επόπτης για την εξυγίανση του κλάδου ανταποκρίνονται στις προσδοκίες της αγοράς; Κ.Μ.:Πιστεύω ότι όλη η Αγορά, έχει «αισθανθεί» τις πρωτοβουλίες που παίρνει η Εποπτική Αρχή για την εξυγίανση του κλάδου. Νομίζω ότι η Εποπτική Αρχή λειτουργεί και κινείται σωστά και κυρίως οι πρωτοβουλίες της, μας επιτρέπουν να αισιοδοξούμε βάσιμα, ότι πολύ γρήγορα ο προληπτικός της ρόλος θα είναι το κυρίαρχο στοιχείο, ώστε να εκλείψει το απαράδεκτο φαινόμενο των ανακλήσεων αδειών ασφαλιστικών εταιριών, που τελικά επιβαρύνει όλη την Αγορά.

μάιος 2009 27

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 27

5/22/09 7:21:36 PM

αφιέρωμα

iw? Πως σχολιάζετε τις τελευταίες νομοθετικές παρεμβάσεις του υπουργείου Οικονομίας;

Κώστας Μπερτσιάς Πρόεδρος της Επιτροπής Αυτοκινήτου της ΕΑΕΕ

Κ.Μ.:Θεωρώ ότι το Υπουργείο Οικονομικών έχει μια ευρύτερη γνώση για τα τεκταινόμενα και στο δικό μας χώρο, αλλά και γενικότερα σε όλο το φάσμα της οικονομικής μας ζωής και επομένως οι νομοθετικές αυτές παρεμβάσεις, μάλλον είναι αναγκαίες. iw? Εκτιμάτε ότι η κατά παρέκκλιση του νόμου παρέμβαση του Επόπτη για ζητήματα που αφορούν στα περιουσιακά των ασφαλιστικών εταιρειών, μπορεί να ανοίξει την «όρεξη» σε… ορισμένους για ειδικού τύπου ρυθμίσεις; Κ.Μ.:Πιστεύω ότι αυτό που ονομάσατε κατά παρέκκλιση του νόμου, γίνεται με τις προϋποθέσεις και τις προδιαγραφές που νόμος ορίζει. Βέβαια στην Ελλάδα ζούμε και ελπίζω να έχουν γνώση οι φύλακες. iw? Πολλά λέγονται και γράφονται για τις αυξήσεις στα ασφάλιστρα αυτοκινήτων. Θα μπορούσαμε να ακούσουμε από επίσημα χείλη της Ένωσης σε τι επίπεδα πρέπει να αυξηθούν τα τιμολόγια του κλάδου ώστε να επιτρέψουν στις εταιρείες να αντιμετωπίσουν τα νέα όρια ασφάλισης, αλλά και τις αυξημένες απαιτήσεις του επόπτη για αποθέματα; Κ.Μ.:Είναι γεγονός ότι στη χώρα μας, για πολλά χρόνια, είχαμε καταφέρει το ακατόρθωτο. Να έχουμε αποζημιώσεις Βρυξελών και ασφάλιστρα Ελληνικά. Το πώς τα καταφέρναμε και αυτό επίσης είναι γνωστό. Είναι επίσης αυτονόητο, ότι θα πρέπει να εισπράξουν οι ασφαλιστικές εταιρίες το σωστό ασφάλιστρο, για να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Έχοντας υπόψη ποιο είναι το μέσο ασφάλιστρο στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, νομίζω ότι το σημερινό ελληνικό ασφάλιστρο υπολείπεται τουλάχιστον κατά 40%. iw? Πιστεύετε ότι ο Έλληνας καταναλωτής θα σταματήσει να δίνει τόση έμφαση στα ασφάλιστρα των αυτοκινήτων; Ότι δηλαδή θα αρχίσει να προσέχει και τον παράγοντα υπηρεσία; Κ.Μ.:Ο Έλληνας καταναλωτής εκτιμά και επιζητά τις καλές και σωστές υπηρεσίες, το

διαθέσιμο εισόδημά του όμως, τον αναγκάζει αρκετές φορές να συμβιβάζεται και να «αποδέχεται» μια πραγματικότητα όχι ευχάριστη. Το θετικό είναι ότι τα τελευταία χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, βάζει το επίπεδο υπηρεσιών σε πρώτη προτεραιότητα κατά την επιλογή του. iw? Πως αντιμετωπίζει η Ένωση την πρόταση του Επόπτη για το διακανονισμό των Ζημιών από τροχαία ατυχήματα; Κ.Μ.:Πάρα πολύ θετικά και να σας θυμίσω εδώ, ότι και η Ένωσή μας πριν μερικά χρόνια, είχε επεξεργαστεί ένα κώδικα δεοντολογίας, με στόχο την συντόμευση του χρόνου των αποζημιώσεων, που τελικά για διάφορους λόγους δεν εφαρμόσθηκε. Ο φιλικός διακανονισμός, μέσο του οποίου σήμερα διεκπεραιώνεται το 50% του συνόλου των ζημιών, είναι ένα σύστημα που πράγματι έχει βοηθήσει και έχει ορίσει στη πράξη κανόνες και διαδικασίες, που οδηγούν στην έγκαιρη και σωστή εξόφληση των ζημιών. iw? Πόσο θα ενταθεί η τάση συγκέντρωσης του κλάδου λόγω της κρίσης, αλλά και των γενικότερων πιέσεων για «συμμάζεμα» στα οικονομικά των ασφαλιστικών εταιρειών; Κ.Μ.:Υπάρχει μια τέτοια τάση, που κυρίως προέρχεται από τις πιέσεις για την εξυγίανση του χώρου, αλλά εξετάζοντας και την ευρωπαϊκή εμπειρία, νομίζω πως δεν θα είναι τόσο έντονη. iw? Εκτιμάτε ότι η ουσία των εξελίξεων βρίσκεται στη στάση των πολυεθνικών και τα όσα λέγονται περί κόντρας με τα μικρά ελληνικά ασφαλιστικά σχήματα; Κ.Μ.:Στη χώρα μας υπάρχει μια τάση υπερβολής και όλα τα δεινά να τα φορτώνουμε σε κάποιους ξένους. Στην ουσία υπάρχουν δύο πλευρές, οι σωστές και νοικοκυρεμένες επιχειρήσεις που φροντίζουν για το παρόν και προνοούν έγκαιρα για το μέλλον και οι άλλες επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να κατανοήσουν το επιχειρηματικό περιβάλλον και τις εξελίξεις που έρχονται. Η εθνικότητα μιας επιχείρησης, κατά την προσωπική μου άποψη, καμιά σημασία δεν έχει στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.

28 insurance w*rld

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 28

5/26/09 2:44:19 PM

20_IW_AFIEROMA_T04_FINAL.indd 29

5/25/09 4:14:06 PM

επικουρικό κεφάλαιο

Σε εκποιήσεις ακινήτων για απόκτηση ρευστότητας προχωρά το Επικουρικό Οι ανακλήσεις αδειών λειτουργίας ασφαλιστικών εταιριών αυξάνουν τις ανάγκες για κεφάλαια » της Ευγενίας Τζώρτζη

μφαση στην προσπάθεια ρευστοποίησης της περιουσίας των εταιρειών των οποίων ανακαλείται η άδεια λειτουργίας και στις διαδικασίες εκποίησης των ακινήτων που έρχονται στην κατοχή του, θα δώσει η διοίκηση του Επικουρικού Κεφαλαίου, σε μια προσπάθεια να μεγιστοποιήσει τα έσοδα του φορέα και να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις που θα προκύψουν το τρέχον έτος μετά την ανάκληση της άδειας λειτουργίας της εταιρείας EOS. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, το κλείσιμο της EOS, θα επιβαρύνει το Επικουρικό Κεφάλαιο, με 18.000 περιπτώσεις ζημιών, το κόστος των οποίων υπολογίζεται στα 40 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για την 6η ασφαλιστική εταιρεία της οποίας ανακαλείται η άδεια λειτουργία τα τελευταία χρόνια και που έχουν δημιουργήσει στην ασφαλιστική αγορά ένα πρόσθετο κόστος άνω των 152 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα. Εκτός από τα τακτικά έσοδα του φορέα, που φθάνουν σε ετήσια βάση τα 60 εκατ. ευρώ και την επιτάχυνση των διαδικασιών για τη ρευστοποίηση των αποθεματικών των εταιρειών που κλείνουν, ο πρόεδρος του Επικουρικού Κεφαλαίου κ. Σπύρος Λευθεριώτης προσδοκά στη συγκράτηση των εξόδων του φορέα από την ένταξή του στο Σύστημα Άμεσης Πληρωμής. Η εκκαθάριση όλων των ζημιών της EOS, μέσα από το ΣΑΠ, μειώνει το μέσο κόστος των αποζημιώσεων που πληρώνει το Επικουρικό Κεφάλαιο, ενώ πολύτιμος χρόνος και χρήμα εξοικονομείται μέσα από την αποφυγή προσφυγής στη δικαιοσύνη για την εξασφάλιση των απαιτήσεων. Στα θέματα της ρευστοποίησης των ακινήτων που έρχονται στην κατοχή του Επικουρικού Κεφαλαίου, η υποχρέωση που προβλέπει ότι, η τιμή εκκίνησης δεν μπορεί να υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, δυσκολεύει την πώλησή τους, με συνέπεια μεγάλος αριθμός αυτών των ακινήτων να μένει αναξιοποίητος. Σημειώνεται πάντως ότι οι εισπράξεις του Επικουρικού Κεφαλαίου από τη ρευστοποίηση των αποθεματικών των εταιρειών που έχουν μέχρι σήμερα κλείσει δεν ξεπερνά το 10% των αποζημιώσεων που καταβάλλει. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το σύνολο των 336,1 εκατ. ευρώ, που έχει μέχρι σήμερα

καταβάλει για αποζημιώσεις στα θύματα των εταιρειών που έκλεισαν, οι εισπράξεις από τη ρευστοποίηση της ασφαλιστικής τοποθέτησης περιορίζονται στα 30 εκατ. ευρώ, ενώ πρόσθετα 35,7 εκατ. ευρώ εκκρεμούν προς ρευστοποίηση.

Το κόστος από την πλημμελή εποπτεία του κλάδου τα τελευταία χρόνια, φθάνει το μισό δισεκατομμύριο Σε αυτό το ύψος έχουν φτάσει οι αποζημιώσεις που έχει πληρώσει το Επικουρικό Κεφάλαιο την τελευταία δεκαετία, αναλαμβάνοντας τις ζημιές των εταιρειών που έκλεισαν, αλλά και τις ζημιές που προκάλεσαν τα ανασφάλιστα αυτοκίνητα. Τα απολογιστικά στοιχεία για την προηγούμενη οικονομική χρήση, ανεβάζουν το ύψος των ζημιών που πληρώθηκαν μόνο για λογαριασμό των εταιρειών ASTRA, Αργοναυτική, Γαλαξία, Οικονομική, Εγνατία και Le Monde - αυτών δηλαδή που ανακλήθηκαν από το 2006 και μετά - στα 152,7 εκατ. ευρώ, ενώ το πλήθος των ζημιών που τακτοποιήθηκε, φθάνει τις 1.406. Ο μεγαλύτερος όγκος των ζημιών προήλθε όπως είναι φυσικό από την Εγνατία, η άδεια της οποίας ανακλήθηκε τον Απρίλιο του 2007 και έχει συσσωρεύσει μέχρι στιγμής ζημιές 54,2 εκατ. ευρώ και 9.789 περιπτώσεις αποζημιώσεων. Η διοίκηση του Επικουρικού Κεφαλαίου, εμφανίζεται καθησυχαστική για την ικανότητα του φορέα να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του απέναντι στους ασφαλισμένους, επιτυγχάνοντας μέχρι σήμερα τον ισοσκελισμό των εξόδων, που πληρώνονται με τη μορφή αποζημιώσεων και των εσόδων της. Σημειώνεται ότι τα κύρια έσοδα του φορέα, προέρχονται από την εισφορά που καταβάλλουν οι ασφαλιστικές εταιρείες και η οποία επιβαρύνει σε ποσοστό 5‰ τα ασφάλιστρα του αυτοκινήτου, ενώ ένα μέρος προέρχεται από την ασφαλιστική τοποθέτηση των εταιρειών, των οποίων ανακαλείται ή άδεια. Το γεγονός ότι το ποσοστό των επανεισπράξεων από την εκκαθάριση της ασφαλιστικής τοποθέτησης, υπολείπεται του

30 insurance w*rld

16_IW_EPIKOURIKO_T_04_FINAL.indd 30

5/22/09 6:46:28 PM

επικουρικό κεφάλαιο

10%, επιβεβαιώνει την υπο-αποθεματοποίηση των εταιρειών που έκλεισαν και οι οποίες, σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία, από το 1995 μέχρι σήμερα, έχουν επιβαρύνει το Επικουρικό Κεφάλαιο, με 521,5 εκατ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επανεισπράξεις την ίδια περίοδο, ήταν μόλις 33,6 εκατ. ευρώ, ενώ πρόσθετα έξοδα της τάξης των 26 εκατ. ευρώ, καταβλήθηκαν με τη μορφή αμοιβών και υπέρ τρίτων.

Οι εισπράξεις του Επικουρικού από τη ρευστοποίηση των αποθεματικών των εταιρειών που έκλεισαν δεν ξεπερνά το 10% των αποζημιώσεων που καταβάλλει

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Καταβληθείσες Αποζημιώσεις

Ασφαλιστική Εταιρεία

Ημ/νια Ανάκλησης

ASTRA

1/4/2006

3,575

28,071,033.73

7,852 €

ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ

7/25/2006

4,873

29,473,707.16

6,048 €

ΓΑΛΑΞΙΑΣ

7/25/2006

3,017

13,989,255.75

4,637 €

Πλήθος Ζημιών

Μέσο Κόστος Αποζημιώσεων

Σύνολο

ECON

10/19/2006

3,577

18,940,296.77

5,295 €

ΕΓΝΑΤΙΑ

2/5/2007

9,789

54,283,532.70

5,545 €

LE MONDE

2/5/2007

ΣΥΝΟΛΟ

1,406

8,013,461.76

5,699 €

26,237

152,771,287.87

5,823 €

ΕΠΑΝΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ

Τα ανασφάλιστα αυτοκίνητα αποτελούν επίσης σταθερή πηγή αιμορραγίας, καθώς σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία, οι ζημιές που προκάλεσαν μαζί με τα άγνωστα αυτοκίνητα, το 2008 έφτασαν τις 1.974, ενώ το κόστος τους ανήλθε σε 16,8 εκατ. ευρώ. Οι ζημιές από τα άγνωστα αυτοκίνητα, έχουν μάλιστα το υψηλότερο μέσο κόστος αποζημιώσεων, που το 2008 έφτασε τα 31.127 ευρώ, ενώ στα 7.585 ευρώ ήταν το μέσο κόστος των αποζημιώσεων από τα ανασφάλιστα οχήματα. Η απουσία συγκροτημένης πολιτικής από την πλευρά της πολιτείας για τον έλεγχο των ανασφάλιστων αυτοκινήτων, έχει πάντως μέχρι στιγμής επιβαρύνει το Επικουρικό Κεφάλαιο, με κόστος 156,3 εκατ. ευρώ από το 2004 μέχρι σήμερα, ενώ στα 31 εκατ. ευρώ, ανέρχεται το κόστος από τις ζημιές που έχουν προκαλέσει την τελευταία 15ετία, τα άγνωστα αυτοκίνητα. Η μεγαλύτερη πληγή παραμένει φυσικά η αφερεγγυότητα των εταιρειών, που οδηγούνται σε κλείσιμο και η οποία έχει στοιχίσει 334,1 εκατ. ευρώ την ίδια περίοδο. Αν μάλιστα επαληθευθούν και οι εκτιμήσεις για επιπλέον έλλειμμα της τάξης των 500 εκατ. ευρώ, γίνεται σαφές ότι το κόστος της πλημμελούς εποπτείας, προσεγγίζει πλέον το 1 δις. ευρώ.

Επικουρικού Κεφάλαιου

Λογαριασμού Αρωγής

Σύνολο

Έτος Χρήσης

Πλήθος Ζημιών

1995

311

652,242.68

2,113.76

315

654,356.44

1996

472

1,046,058.49

6,450.04

482

1,052,508.53

1997

410

1,000,247.99

361

128,422.44

771

1,128,670.43

1998

412

1,035,549.33

148,032.11

489

1,183,581.44

1999

528

1,251,535.45

1,220

283,166.78

1,748

1,534,702.23

2000

709

1,796,375.27

569

242,274.17

1,278

2,038,649.44

2001

772

1,937,144.66

202,291.78

819

2,139,436.44

2002

852

1,704,580.76

208,303.36

922

1,912,884.12

2003

1,007

2,254,855.15

247,568.39

1,092

2,502,423.54

2004

1,074

2,769,451.27

441,004.50

1,161

3,210,455.77

2005

1,143

3,175,005.13

102

416,036.91

1,245

3,591,042.04

2006

1,271

3,510,884.20

101

403,999.33

1,372

3,914,883.53

2007

1,196

3,239,792.90

332

853,027.49

1,528

4,092,820.39

2008

943

3,367,811.19

386

1,274,697.97

1,329

4,642,509.16

28,741,534.47

3,232

4,857,389.03

11,220

33,598,923.50

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 7,988

Ποσό

Πλήθος Ζημιών

Ποσό

ΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΙΣΩΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ Ν.Π.Ι.Δ. ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Έτος Καταβολής

Άγνωστα Πλήθος Ζημιών

Αποζημιώσεις

Ανασφάλιστα Πλήθος Ζημιών

Αποζημιώσεις

Επικουρικού Κεφαλαίου Πλήθος Ζημιών

Αποζημιώσεις

Λογαριασμού Αρωγής Πλήθος Ζημιών

Αποζημιώσεις

Σύνολα Έτους Πλήθος Ζημιών

Αποζημιώσεις

1995

576,656.77

1,462

4,925,298.65

1,516

5,501,955.42

2,226

4,603,797.20

3,742

10,105,752.62

1996

556,394.65

1,817

5,980,055.70

1,871

6,536,450.35

3,684

11,281,776.17

5,555

17,818,226.52

1997

1,028,088.41

1,743

7,065,181.74

1,805

8,093,270.15

7,121

27,199,698.80

8,926

35,292,968.95

1998

1,200,241.65

1,981

9,056,528.14

2,036

10,256,769.79

8,022

27,540,650.26

10,058

37,797,420.05

1999

1,387,361.09

1,911

10,316,667.60

1,975

11,704,028.69

5,540

20,832,887.49

7,515

32,536,916.18

2000

1,746,869.61

1,795

10,986,183.69

1,862

12,733,053.30

3,694

17,056,783.81

5,556

29,789,837.11

2001

1,221,005.35

1,766

12,613,289.70

1,827

13,834,295.05

3,017

17,226,353.42

4,844

31,060,648.47

2002

2,422,868.65

1,856

15,464,693.89

1,942

17,887,562.54

2,860

22,240,174.29

4,802

40,127,736.83

2003

2,849,420.23

1,930

14,830,024.62

2,015

17,679,444.85

2,054

17,996,726.74

4,069

35,676,171.59

2004

3,278,223.17

1,633

11,347,485.36

1,724

14,625,708.53

846

7,058,537.69

2,570

21,684,246.22

2005

107

4,190,799.11

1,864

13,502,355.19

1,971

17,693,154.30

493

6,642,805.92

2,464

24,335,960.22

2006

3,272,909.94

1,970

13,852,291.88

2,051

17,125,201.82

2,694

17,569,712.55

4,745

34,694,914.37

2007

4,739,892.58

1,696

12,055,471.63

1,791

16,795,364.21

13,923

62,470,160.16

15,714

79,265,524.37

2008

2,521,274.74

1,893

14,357,921.38

1,974

16,879,196.12

9,811

74,440,595.83

11,787

91,321,758.21

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ

777

30,992,005.95

22,527

156,353,449.17

23,304

187,345,455.12

61,498

334,160,660.33

84,802

521,508,081.71

Πηγή: Επικουρικό Κεφάλαιο μάιος 2009 31

16_IW_EPIKOURIKO_T_04_FINAL.indd 31

5/26/09 11:18:06 AM

άρθρο

30 χρόνια Επικουρικό Κεφαλαίο Από τις δύσκολες μέρες στη νέα εποχή

» γράφει ο Σπύρος Λευθεριώτης Πρόεδρος Επικουρικού Κεφαλαίου Τροχαίων Ατυχημάτων

ο Επικουρικό Κεφάλαιο Ασφάλισης Ευθύνης από Ατυχήματα Αυτοκινήτων είναι ένας Οργανισμός (Ν.Π.Ι.Δ.) και μέλη του είναι όλες οι ασφαλιστικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο Αυτοκινήτων. Σκοπός του Ε.Κ. είναι να καταβάλει αποζημίωση σε παθόντες από τροχαία ατυχήματα όταν : 1. Α υτός που υπέχει ευθύνη παραμένει άγνωστος. Στην περίπτωση αυτή όμως δεν υπάρχει υποχρέωση αποζημίωσης λόγω υλικών ζημιών, εκτός αν προκλήθηκαν συγχρόνως και σωματικές βλάβες που απαιτούν νοσοκομειακή περίθαλψη, εφόσον έχει επιληφθεί αστυνομική αρχή και η περίθαλψη αυτή διήρκησε τουλάχιστον για χρονικό διάστημα πέντε ημερών σε δημόσιο νοσοκομείο ή ιδιωτικό θεραπευτήριο. 2. Τ ο ατύχημα προήλθε από ανασφάλιστα αυτοκίνητα. Εξαιρούνται της υποχρέωσης τα πρόσωπα που επιβιβάσθηκαν με τη θέληση τους στο όχημα που προκάλεσε τη ζημιά, εφόσον το Επικουρικό Κεφάλαιο αποδείξει ότι γνώριζαν ότι το όχημα δεν ήταν ασφαλισμένο. 3. Τ ο ατύχημα προήλθε από αυτοκίνητο οδηγούμενο από πρόσωπο που προκάλεσε από πρόθεση το ατύχημα. 4. Ο ασφαλιστής πτώχευσε ή σε βάρος του εκτέλεση απέβη άκαρπη ή ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας ασφαλιστικής επιχείρησης ένεκα παραβάσεως νόμου.

5. Τ ο ατύχημα προήλθε από ορισμένους τύπων οχημάτων ή ορισμένα οχήματα με ειδική πινακίδα κυκλοφορίας και των οποίων η ευθύνη δεν είχε καλυφθεί σύμφωνα με το άρθρο 2 του παρόντος. Στην περίπτωση αυτή το Επικουρικό Κεφάλαιο, το οποίο αποζημίωσε ζημία που προκλήθηκε από όχημα ειδικού τύπου ή με ειδική πινακίδα κυκλοφορίας άλλου κράτους-μέλους, έχει δικαίωμα αναγωγής κατά του αντίστοιχου Επικουρικού Κεφαλαίου του τόπου συνήθους στάθμευσης του οχήματος. Το Επικουρικό Κεφάλαιο έκλεισε πέρυσι τριάντα χρόνια ζωής, τα τελευταία χρόνια ωστόσο ο ρόλος του έγινε ακόμα πιο σημαντικός καθώς ανακλήθηκαν οι άδειες αρκετών εταιριών. Η δράση του θα είχε φθάσει σε αδιέξοδα, αν δεν είχε γίνει μια μεγάλη προσπάθεια εκσυγχρονισμού και ορθολογικής λειτουργίας. Κατά την τελευταία τετραετία καταβλήθηκε μια μεγάλη και συνεχής προσπάθεια ώστε να τακτοποιηθούν χιλιάδες υποθέσεις που ήταν σε εκκρεμότητα και να μετεξελιχθεί το Επικουρικό με ραγδαίους ρυθμούς σε έναν ευέλικτο οργανισμό που εξυπηρετεί γρήγορα και σωστά τις ανάγκες των πολιτών που χρειάζεται να καταφύγουν σε αυτό. Ειδικά το 2008 υπήρξε ένα καθοριστικό έτος για τη λειτουργία του καθώς οι αλλαγές αυτές έχουν αρχίσει να ωριμάζουν και με βάση το νέο πλαίσιο ο Οργανισμός βελτιώνεται όλο και περισσότερο. Ο ρυθμός της γραφειοκρατικής διεκπεραίωσης δικαστικών αποφάσεων, η ραστώνη των πάντοτε ανολοκλήρωτων εκκαθαρίσεων και η μεγάλη χρονική καθυστέρηση στις αποζημιώσεις, είναι πλέον

32 insurance w*rld

18_IW_ARTHO_LEFTERIOTI_T_04_FINAL.indd 32

5/22/09 6:47:53 PM

άρθρο

μακρινό παρελθόν. Το βασικό «κλειδί» που άλλαξε τον τρόπο αντιμετώπισης των ζητημάτων ήταν η απόφαση να μην αφήνονται πλέον οι υποθέσεις να φθάσουν στο δικαστήριο, αλλά να επιδιώκεται ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, όταν αυτός είναι εφικτός. Με αυτόν τον τρόπο οι δικαιούχοι πληρώνονται αμέσως και το Επικουρικό απαλλάσσεται από τις μεγάλες οικονομικές επιβαρύνσεις που προκαλούν μακροχρόνιοι δικαστικοί αγώνες. Ίσως ακούγεται απλό, αλλά στην πράξη δεν είναι τόσο. Χρειάστηκε, ουσιαστικά, στη θέση ενός διεκπεραιωτικού ταμείου να δημιουργηθεί ένας Οργανισμός που θα έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας ασφαλιστικής εταιρίας. Οι εμπειρογνώμονες, η διαπραγμάτευση, η μηχανοργάνωση είναι κάποια από τα απαραίτητα στοιχεία για να γίνουν τα πρώτα βήματα. Τα πρώτα βήματα έγιναν και ακολούθησαν και άλλα. Το Επικουρικό εντάχθηκε στο σύστημα του φιλικού διακανονισμού και έτσι ένας μεγάλος όγκος υποθέσεων τακτοποιήθηκε σε μηδενικό χρόνο. Ο δικαιούχος αποζημιώθηκε από την εταιρία του και το Επικουρικό κατέβαλε σε αυτήν το τίμημα σύμφωνα με τους όρους του φιλικού διακανονισμού. Το ευτύχημα είναι ότι στην περίπτωση του Επικουρικού Κεφαλαίου οι εταιρίεςμέλη και οι παράγοντες της ασφαλιστικής αγοράς συνέβαλαν στο να ξεπεραστούν πολλά εμπόδια, ανέπτυξαν πνεύμα ειλικρινούς συνεργασίας και έτσι κατόρθωσαν να βελτιώνουν την εικόνα που έχουν οι συναλλασσόμενοι, τόσο για το Επικουρικό, όσο και γενικότερα για την ασφαλιστική αγορά.

Το Επικουρικό έχει μετεξελιχθεί με ραγδαίους ρυθμούς σε έναν ευέλικτο οργανισμό που εξυπηρετεί γρήγορα και σωστά τις ανάγκες των πολιτών που χρειάζεται να καταφύγουν σε αυτό Η επιτυχία έχει και την οικονομική της διάσταση καθώς με αυτόν τον τρόπο το Επικουρικό αντεπεξήλθε σε πολύ δύσκολες συνθήκες (με τις ανακλήσεις αδειών ασφαλιστικών εταιριών με μεγάλο στόλο αυτοκινήτων) χωρίς να χρειαστεί η έκτακτη ενίσχυσή του ή η σύναψη νέου δανείου. Η αξιοποίηση των πόρων του Επικουρικού έγινε με ουσιαστικό τρόπο, καθώς πλέον έχει βαρύνοντα λόγο για τις εκκαθαρίσεις των εταιριών, πιέζει και ελέγχει τα έξοδα και τους χρόνους, βρίσκει λύσεις και έτσι ολοκληρώνονται οι εκκαθαρίσεις όσο το δυνατόν πιο σύντομα. Παράλληλα, τηρώντας τη σχετική νομοθεσία το Επικουρικό με τις ενέργειες του, φρόντισε να εκποιηθούν πολλά ακίνητα των υπό εκκαθάριση εταιριών που για χρόνια παρέμεναν στην διάθεσή του ανεκμετάλλευτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ μέχρι πριν λίγα χρόνια εκποιούνταν δύο ακίνητα ανά έτος κατά μέσο όρο, μέσα στο 2008 εκποιήθηκαν δεκαπέντε ακίνητα από τα οποία το Επικου-

ρικό εισέπραξε περισσότερα από 2 εκατ. ευρώ. Με τον ίδιο συστηματικό τρόπο γίνονται και οι επανεισπράξεις από ζημιές ανασφάλιστων οχημάτων. Παρά την κρίση ο ρυθμός αύξησης ξεπέρασε το 13% το 2008 σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο, ενώ όλα τα τελευταία χρόνια έχουμε συνεχώς ετήσια αύξηση πάνω από 10%. Για να γίνουν αυτές οι αλλαγές (και να σταθεί γερά στα πόδια του ένα σύστημα που βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης), το Επικουρικό στηρίχθηκε κυρίως στους ανθρώπους του. Η ανταπόκριση του ανθρώπινου δυναμικού στις απαιτήσεις της νέας πραγματικότητας ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων. Ο συνδυασμός έμπειρων στελεχών με νέους ανθρώπους που έχουν διάθεση για ουσιαστική προσφορά αποτελεί ένα σπουδαίο «μείγμα» που έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Οι άνθρωποι αυτοί υποστηρίχθηκαν με βελτιωμένη μηχανογράφηση, καλύτερες συνθήκες εργασίας στο νέο κτήριο που στεγάζει το Επικουρικό στην οδό Υπατίας 5, σειρά σεμιναρίων για την επικοινωνία, το management και τη διαπραγμάτευση, και έτσι έδωσαν και αυτοί με τη σειρά τους τον καλύτερό τους εαυτό για την επιτυχία του στόχου. Το αύριο είναι κιόλας εδώ, στην πόρτα του Επικουρικού Κεφαλαίου! Το αύριο είναι η ενημέρωση και η πρόληψη. Για το σκοπό αυτό ο Οργανισμός στην περσινή Γενική Συνέλευση των μελών του πήρε την απόφαση να δράσει για πρώτη φορά και προληπτικά. Η μεγάλη ενημερωτική εκστρατεία για τα ανασφάλιστα οχήματα «τρέχει» ήδη σε τηλεόραση και ραδιόφωνο. Τα προβλήματα του παρελθόντος έχουν ξεπεραστεί. Η ανάκληση της άδειας λειτουργίας της EOS, μιας εταιρίας με στόλο γύρω στα 200.000 οχήματα, δεν έφερε αυτή τη φορά απίστευτες ουρές στα γραφεία του Οργανισμού. Η πρόσθετη δουλειά γίνεται με τάξη, ηρεμία και σιγουριά. Όλα δείχνουν ότι το Επικουρικό δεν κατόρθωσε απλώς με την πορεία του τα τέσσερα τελευταία χρόνια, να ξεπεράσει κάποιες συγκυριακές δυσκολίες, αλλά πέτυχε να δημιουργήσει νέες, σύγχρονες δομές που θα επιτρέψουν τη διαχρονική ομαλή λειτουργία του.

μάιος 2009 33

18_IW_ARTHO_LEFTERIOTI_T_04_FINAL.indd 33

5/22/09 6:47:54 PM

συνέντευξη

Μιλτιάδης Νεκτάριος | Αναπληρωτής Καθηγητής Ασφαλιστικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς | » συνέντευξη στον Γιάννη

Βερμισσώ

«Χάνει το τρένο η ελληνική ασφαλιστική αγορά» Υπό κατάρρευση το σύστημα συντάξεων

κτός αγοράς οδεύουν πολλές ασφαλιστικές εταιρείες που δεν έχουν αναπτύξει εφόδια για να αντεπεξέλθουν τον ανταγωνισμό της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς καθώς οι επενδυτές ή και οι μέτοχοι δεν είναι πρόθυμοι να βάλουν κεφάλαια σε μη ανταγωνιστικές εταιρείες. Μάλιστα εάν δεν υπάρξει κινητοποίηση των εταιρειών, το μέλλον θα είναι οι εγχώριες ασφαλιστικές δυνάμεις να περιοριστούν στην ασφαλιστική διαμεσολάβηση. Αυτό εκτιμά ο καθηγητής Ασφαλιστικής Επιστήμης κ. Μιλτιάδης Νεκτάριος ο οποίος έχει διατελέσει για 6 χρόνια διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Ασφαλιστικής και 5 χρόνια διοικητής του ΙΚΑ. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο IW αναφέρεται:

> Σ το μέλλον της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς > Σ την ανάγκη να υπάρξει ένα κύμα συγχωνεύσεων συγχωνεύσεων στις εταιρείες

> Σ την δημιουργία δύο εγγυητικών κεφαλαίων που θα προστατεύουν τους ασφαλισμένους από τις πτωχεύσεις.

> Σ την αδυναμία ανάπτυξης Επαγγελματικών Ταμείων > κ αι στην κατάρρευση του συστήματος συντάξεων αν μέχρι το 2012 δεν γίνουν γρήγορες ενέργειες

iw? Πως εκτιμάτε την εξέλιξη της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς; Τι την χαρακτηρίζει; έχει παθογένειες; κινείται ομαλά; μοιάζει με τις άλλες ασφαλιστικές

αγορές της Ευρώπης ή έχει δικά της γνωρίσματα. Πως θα την περιγράφατε; Μ.Ν.: Οι τρέχουσες εξελίξεις στην ασφαλιστική αγορά είναι απόρροια του νέου νομοθετικού πλαισίου του 1994, με το οποίο δημιουργήθηκε η Ενιαία Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Αγορά. Το καθεστώς προστασίας που απολάμβανε η εγχώρια αγορά μέχρι τότε, αντικαταστάθηκε από το καθεστώς της ελεύθερης λειτουργίας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων σε όλο το εύρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτω από ομοιόμορφους κανόνες Να επισημανθεί ότι η ισορροπία δυνάμεων στις ασφαλιστικές αγορές εξαρτάται από τρεις παράγοντες που είναι το Know-How (Τεχνογνωσία), τα Κεφάλαια και τα Δίκτυα Πωλήσεων. Ο καθοριστικός παράγοντας για την εδραίωση και την ανάπτυξη των ασφαλιστικών επιχειρήσεων μίας χώρας είναι η συγκέντρωση επαρκούς τεχνογνωσίας για την οργάνωση και την λειτουργία των επιχειρήσεων αυτών. Η τεχνογνωσία πρέπει να ξεκινάει από τις πανεπιστημιακές σχολές και να διαχέεται σε όλη την κοινωνία, με την ανάπτυξη της ασφαλιστικής συνειδητοποίησης του πληθυσμού. Η ασφαλιστική βιομηχανία είναι τομέας έντασης εργασίας υψηλής ειδίκευσης και επομένως προϋποθέτει την ύπαρξη επαρκούς αριθμού στελεχών εξειδικευμένων τόσο στο ασφαλιστικό μάνατζμεντ όσο και στο στρατηγικό σχεδιασμό. Το υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας ερμηνεύει τον καίριο ρόλο ορισμένων χωρών στα ασφαλιστικά πράγματα (π.χ., Μεγάλη Βρετανία) ή την ξεχωριστή παρουσία ορισμένων μικρών χωρών (Ελβετία,

34 insurance w*rld

22_IW_INTERVIEW_NEKTARIOU_T_04_FINAL.indd 34

5/22/09 7:03:50 PM

συνέντευξη

Σουηδία, κλπ.). Επίσης, η τεχνογνωσία πρέπει να αντανακλάται στο υψηλό επίπεδο λειτουργίας της Εποπτικής Αρχής, η οποία όχι μόνο πρέπει να εποπτεύει την τρέχουσα δραστηριότητα της ασφαλιστικής αγοράς, αλλά, κυρίως, να προβλέπει τις μελλοντικές ασφαλιστικές ανάγκες της κοινωνίας και να προετοιμάζει την αποτελεσματική κάλυψή τους. Η ασφαλιστική τεχνογνωσία είναι ακόμα πιο απαραίτητη στις απελευθερωμένες (μη-προστατευμένες) ασφαλιστικές αγορές, όπως είναι η Ενιαία Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Αγορά. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, ο αδήριτος ανταγωνισμός θα οδηγήσει εκτός αγοράς ή θα αποδυναμώσει τις εταιρίες εκείνες που δεν έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για να βελτιώσουν την αποδοτικότητά τους στο επίπεδο του καθημερινού μάνατζμεντ (technical efficiency), ή που δεν είναι σε θέση να εντοπίσουν και να υλοποιήσουν νέες και καινοτόμες ασφαλιστικές διαδικασίες και προϊόντα (technological efficiency). Σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα εμφανιστεί απροθυμία των επενδυτών, ακόμα και των υφιστάμενων μετόχων, να προσφέρουν πρόσθετα κεφάλαια στις μη-ανταγωνιστικές ασφαλιστικές εταιρίες. Το γεγονός αυτό οφείλεται όχι μόνο στα συσσωρευμένα προβλήματα του παρελθόντος, όσο κυρίως στις μηδαμινές ελπίδες κερδοφόρου ανάπτυξης στο μέλλον. Σε μία ασφαλιστική αγορά με αυτά τα χαρακτηριστικά, οι εγχώριες ασφαλιστικές δυνάμεις θα περιοριστούν, μακροπρόθεσμα, μόνο στην ασφαλιστική διαμεσολάβηση. Η παραπάνω ανάλυση περιγράφει αρκετά παραστατικά την τρέχουσα συγκυρία και το μέλλον της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς. Όπως σε πολλούς άλλους τομείς, φαίνεται ότι χάνουμε το τραίνο και στην ασφαλιστική αγορά. Για μια ακόμα φορά πληρώνουμε το τίμημα της έλλειψης προγραμματισμού καθώς και την αδυναμία συνεργασίας των παραγωγικών δυνάμεων. iw? Έχει δείξει η αγορά τα τελευταία χρόνια ικανοποιητικά δείγματα ανάπτυξης ή δείχνει να σκαλώνει κάπου και τι είναι αυτό; Μ.Ν.: Η ελληνική ασφαλιστική αγορά κινείται σε επίπεδα υποανάπτυξης, με σύνολο ασφαλίστρων/ΑΕΠ περίπου 2% για την τελευταία

δεκαετία, όταν ο μέσος όρος των αναπτυγμένων ασφαλιστικών αγορών της Δυτικής Ευρώπης είναι περίπου 10%. Επομένως, το κύριο ζητούμενο είναι η δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέψουν την σύγκλιση της ελληνικής προς τις αναπτυγμένες ασφαλιστικές αγορές της Ευρώπης. Η απάντηση πρέπει να αναζητηθεί σε δύο κατευθύνσεις.

Η Εποπτική Αρχή πρέπει να εποπτεύει την τρέχουσα δραστηριότητα της ασφαλιστικής αγοράς, αλλά, κυρίως, να προβλέπει τις μελλοντικές ασφαλιστικές ανάγκες της κοινωνίας και να προετοιμάζει την αποτελεσματική κάλυψή τους

Μιλτιάδης Νεκτάριος Αναπληρωτής Καθηγητής Ασφαλιστικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς

Πρώτον, στη δημιουργία μεγάλων εθνικών ασφαλιστικών επιχειρήσεων που θα προκύψουν από ευρύτατες «συγχωνεύσεις δι’ απορροφήσεως» των μικρο-μεσαίων ασφαλιστικών εταιριών από συγκεκριμένους «Εθνικούς Πρωταθλητές», οι οποίοι θα είναι σε θέση να συγκεντρώσουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και τα αναγκαία κεφάλαια : (α) για να αναλάβουν την συστηματική ανάπτυξη της αγοράς, και (β) για να ανταγωνιστούν επαρκώς τις μεγάλες ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Πρέπει να επισημανθεί οτι οι ξένες ασφαλιστικές εταιρίες από μόνες του δεν πρόκειται να αναπτύξουν συστηματική και μακροχρόνια στρατηγική για την ανάπτυξη της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, διότι το μέγεθος της αγοράς είναι περιορισμένο και οι προτεραιότητες των μεγάλων ασφαλιστικών συγκροτημάτων βρίσκονται στην Ανατ. Ευρώπη, την Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία. Η δεύτερη προϋπόθεση για την ανάπτυξη της αγοράς είναι η επαρκής εποπτεία. Το νέο εποπτικό πλαίσιο του SOLVENCY II, που μόλις εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα επιταχύνει τις προαναφερόμενες τάσεις για συγχωνεύσεις, καθώς και τις πτωχεύσεις.

μάιος 2009 35

22_IW_INTERVIEW_NEKTARIOU_T_04_FINAL.indd 35

5/22/09 7:03:50 PM

συνέντευξη

iw? Προσφάτως στην ημερίδα που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Πειραιώς με την ΕΑΕΕ ο εκπρόσωπος του Πασοκ κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης αναφέρθηκε στην δημιουργία 2 Επικουρικών (Εγγυητικών) Κεφαλαίων από την πολιτεία ώστε να αποτελέσουν «ασπίδα» προστασίας των ασφαλισμένων σε περίπτωση πτώχευσης ασφαλιστικών εταιρειών. Μπορείτε να μας αναλύσετε το πώς θα λειτουργούν και αν τελικά μπορούν να δημιουργηθούν ή όχι στην ελληνική αγορά; Μ.Ν.: Τα Εγγυητικά Κεφάλαια προστατεύουν τους ασφαλισμένους σε περιπτώσεις πτώχευσης ασφαλιστικής εταιρίας. Με την λειτουργία τους θωρακίζουν την ασφαλιστική διαδικασία και αναβαθμίζουν το κύρος της «ασφαλιστικής υπόσχεσης» που αντιπροσωπεύει το ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Ο ασφαλισμένος έχει την διαβεβαίωση ότι η αποζημίωσή του δεν εξαρτάται μόνο από την φερεγγυότητα της ασφαλιστικής του εταιρίας, αλλά από την φερεγγυότητα ολόκληρης της ασφαλιστικής αγοράς. Το Επικουρικό Κεφάλαιο Ασφάλισης Αυτοκινήτων, το οποίο από το 1985 καλύπτει και τις απαιτήσεις ζημιωθέντων από ασφαλιστικές εταιρίες που έχουν πτωχεύσει, έχει αποδειχθεί ένας εξαιρετικά αποτελεσματικός μηχανισμός για την προστασία εκατοντάδων χιλιάδων ζημιωθέντων, και κατ΄ επέκταση έχει συμβάλλει στη διατήρηση του κύρους της ασφαλιστικής αγοράς. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι περισσότερες χώρες διαθέτουν Εγγυητικά Κεφάλαια τόσο για τις Ασφαλίσεις Ζωής όσο και για τις Γενικές Ασφαλίσεις. Στις ΗΠΑ, όλες οι Πολιτείες έχουν θεσπίσει την υποχρεωτική λειτουργία Εγγυητικών Κεφαλαίων για τις Ασφαλίσεις Ζωής και τις Γενικές Ασφαλίσεις. Για την Ελλάδα, προτείνεται η άμεση θέσπιση δύο Εγγυητικών Κεφαλαίων για τους τομείς των Ασφαλίσεων Ζωής και Γενικών Ασφαλίσεων αντίστοιχα (το δεύτερο Εγγυητικό Κεφάλαιο δεν θα καλύπτει τον Κλάδο Αυτοκινήτου, ο οποίος θα συνεχίσει να έχει το υφιστάμενο Επικουρικό Κεφάλαιο).

Το κύριο ζητούμενο είναι η δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέψουν την σύγκλιση της ελληνικής προς τις αναπτυγμένες ασφαλιστικές αγορές της Ευρώπης iw? Πιστεύετε ότι μπορεί να λειτουργεί μια ασφαλιστική αγορά με τις πολυεθνικές και ποια τα τυχόν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα ή οι τυχόν κίνδυνοι που αυτό συνεπάγεται. Μ.Ν.: Οι μεγάλες πολυεθνικές ασφαλιστικές εταιρίες μόνο

πλεονεκτήματα έχουν για τις υπό-ανάπτυξη ασφαλιστικές αγορές, διότι προσφέρουν την τεχνογνωσία τους , η οποία αποτελεί τον κύριο περιοριστικό παράγοντα για τις αγορές αυτές. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για την Ελλάδα, με την επισήμανση οτι, λόγω του σχετικά μικρού μεγέθους της αγοράς δεν πρέπει να περιμένουμε οι ξένες πολυεθνικές να επενδύσουν τους πόρους που απαιτούνται για την ανάπτυξη της εγχώριας αγοράς σε επίπεδα εφάμιλλα της Ε.Ε. iw? Ποια είναι η άποψή σας για τα Επαγγελματικά Ταμεία που ως θεσμός δεν έχουν αναπτυχθεί ιδιαίτερα στην ελληνική επικράτεια. Πιστεύετε σε αυτόν τον θεσμό; Γιατί εμφανίζει υστέρηση στην Ελλάδα; Τελικώς υπάρχει πλαίσιο τεχνοκρατικό, και υφίστανται ανάγκες κοινωνικές ώστε τελικά να αναπτυχθούν και εδώ τα Επ. Ταμεία; Μ.Ν.: Όπως γνωρίζετε είμαστε η μόνη χώρα της Ε.Ε. που δεν έχει ολοκληρώσει την ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Μέχρι να γίνει αυτό και μέχρι να γίνει ανακατανομή των ρόλων μεταξύ των τεσσάρων πυλώνων του ασφαλιστικού συστήματος, δεν υπάρχουν οι ουσιαστκές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη είτε των Επαγγελματικών Ταμείων, είτε των ομαδικών και των ατομικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων. iw? Από την επαγγελματική σας εμπειρία ως διοικητής στο ΙΚΑ πείτε μας την άποψή σας για την κοινωνική ασφάλιση, το συνταξιοδοτικό πρόβλημα, τα Ταμεία, την βιωσιμότητα του συστήματος. Μ.Ν.: Στο πρόσφατο βιβλίο μου για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση παρουσιάζω την μόνη λύση επίλυσης του ασφαλιστικού προβλήματος της χώρας η οποία εγγυάται τις σημερινές συντάξεις. Υπογραμμίζω, όμως, οτι η τελευταία προθεσμία για την υλοποίηση της λύσης αυτής είναι η περίοδος 2009-2012. Εάν χαθεί και αυτή η ευκαιρία, όπως χάθηκαν όλες οι ευκαιρίες της τελευταίας δεκαπενταετίας, τότε μετά το 2015 θα γίνουμε μάρτυρες της πλήρους κατάρρευσης του συστήματος συντάξεων της χώρας, με αντίστοιχη κατάρρευση των δημόσιων οικονομικών. Φαίνεται, όμως, οτι το πολιτικό προσωπικό της χώρας έχει σοβαρότερα προβλήματα να ασχοληθεί και συνεχίζει να αγνοεί το ασφαλιστικό πρόβλημα. iw? Πώς κρίνετε την ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Είναι αποτελεσματική ή έχει κενά; Μ.Ν.: Η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση στοχεύει στην συγχώνευση των ασφαλιστικών ταμείων, κύριων και επικουρικών. Αυτός είναι σημαντικός στόχος. Αλλά οι συγχωνεύσεις για να κριθούν επιτυχείς πρέπει να ολοκληρωθούν σε λειτουργικό επίπεδο, και όχι μόνο στο νομικό. Εύχομαι να δούμε γρήγορα την ολοκλήρωση των λειτουργικών συγχωνεύσεων των Ταμείων.

36 insurance w*rld

22_IW_INTERVIEW_NEKTARIOU_T_04_FINAL.indd 36

5/26/09 11:18:40 AM

22_IW_INTERVIEW_NEKTARIOU_T_04_FINAL.indd 37

5/22/09 7:03:53 PM

άρθρο

Η οικονομική κρίση πιέζει την ασφαλιστική αγορά Αναμένονται μειωμένοι ή και αρνητικοί ρυθμοί αύξησης της παραγωγής ασφαλίστρων ανάλογα την περιοχή

» γράφει ο Πάνος Δημητρίου Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Generali

αρά τις πρώτες αισιόδοξες εκτιμήσεις που αναφέρουν ότι προς το τέλος του 2009 θα αρχίσουν να φαίνονται τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης, η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται ακόμη στη δίνη της ύφεσης. Ενδεικτικές είναι οι εαρινές εκτιμήσεις που ανακοίνωσε πρόσφατα για την πορεία της οικονομίας στη «Γηραιά Ήπειρο» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το ΑΕΠ στις χώρες της Ε.Ε. αναμένεται να μειωθεί κατά 4% το τρέχον έτος και γενικά να σταθεροποιηθεί το 2010. Οι αγορές εργασίας θα πληγούν σοβαρά και το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να αυξηθεί στο 11% στην Ε.Ε. το 2010. Όλα τα κράτη μέλη επηρεάζονται από την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης, παρόλο που οι προοπτικές τους διαφέρουν ανάλογα με τον σχετικό βαθμό έκθεσής τους στη χρηματοπιστωτική κρίση, τη δυναμική της στεγαστικής αγοράς και τον βαθμό ανοίγματος των οικονομιών τους, σημειώνει η Ε.Ε.. Η ύφεση επηρεάζει όχι μόνο όλα τα κράτη μέλη αλλά επίσης όλες σχεδόν τις συνιστώσες της ζήτησης. Οι ιδιωτικές επενδύσεις πλήττονται ιδιαίτερα, όπως προκύπτει από τις προβλέψεις για συρρίκνωση της ζήτησης, από την απότομη μείωση της χρήσης της παραγωγικής ικανότητας και από τις δυσχερείς συνθήκες χρηματοδότησης. Παρομοίως, οι εξαγωγές μειώθηκαν σημαντικά λόγω της αισθητής κάμψης του παγκόσμιου εμπορίου. Ενώ η ιδιωτική κατανάλωση αντιστέκεται σχετικά καλά χάρη στις χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου και στα χαμηλότερα επίπεδα πληθωρισμού, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα είναι πιθανόν ότι θα μει-

ωθεί λόγω της σταδιακής επιδείνωσης των συνθηκών στην αγορά εργασίας, μέχρι το τέλος του έτους και πριν αρχίσει η ανάκαμψη.

Παρατηρείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μία σημαντική πτώση της παραγωγής σε προϊόντα τύπου unit linked ενώ αντιθέτως κερδίζουν έδαφος τα παραδοσιακά ασφαλιστικά προϊόντα που προσφέρουν εγγυημένες αποδόσεις στη λήξη Οι επιπτώσεις στον ασφαλιστικό κλάδο Η ασφαλιστική βιομηχανία αναπόφευκτα δεν μένει ανεπηρέαστη από την κρίση. Σε διεθνές επίπεδο αλλά και στη χώρα μας, με τις ιδιομορφίες της κάθε αγοράς να χρωματίζουν ιδιαίτερα την εικόνα, αναμένεται να ασκηθεί πίεση στους ρυθμούς ανάπτυξης της ασφαλιστικής αγοράς ενώ σε ορισμένες περιοχές ανάλογα με την επίπτωση που θα έχει η γενικότερη οικονομική κρίση σε αυτές μπορεί να διαμορφωθούν και αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης για το επόμενο διάστημα. Ανά κλάδο παραγωγής παρατηρείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μία σημαντική πτώση της παραγωγής σε προϊόντα τύπου unit linked ενώ αντιθέτως κερδίζουν έδαφος τα παραδοσιακά ασφαλιστικά προϊόντα που προσφέρουν

38 insurance w*rld

10_IW_ARTHRO_DIMITRIOU_Τ04_FINAL.indd 38

5/22/09 6:42:24 PM

άρθρο

εγγυημένες αποδόσεις στη λήξη και συνδέονται με την αποταμίευση επηρεάζοντας ανάλογα και τις εταιρείες ή τα κανάλια διανομής που είχαν «επενδύσει» σημαντικό μέρος της ανάπτυξης τους στα συγκεκριμένα προϊόντα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η παραγωγή ασφαλίστρων στα συγκεκριμένα προϊόντα μειώθηκε πάνω από 50% στο πρώτο τρίμηνο του 2009 και στη χώρα μας. Θετική εικόνα αναμένεται να έχουν και τα συνταξιοδοτικά συμβόλαια κυρίως σε αγορές που λειτουργούν συμπληρωματικά με τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Στο κλάδο γενικών ασφαλίσεων, η σημαντική πτώση των πωλήσεων σε νέα αυτοκίνητα θα επηρεάσει τον κλάδο ασφάλισης αυτοκινήτων όπου ήδη ο ανταγωνισμός είναι ιδιαίτερα έντονος και στο επίπεδο των ασφαλίστρων. Στους κλάδους περιουσίας η ανάγκη μείωσης του κόστους αναμένεται να πιέσει τους ρυθμούς ανάπτυξης στο τομέα των επιχειρήσεων, αφενός λόγω της ύφεσης που πλήττει τις

οικονομίες της Δυτικής Ευρώπης και τους μειωμένους ρυθμούς ανάπτυξης που παρουσιάζουν οι οικονομίες της Ανατολικής Ευρώπης. Τέλος οι ασφαλίσεις

υγείας παρουσιάζουν μία καλύτερη εικόνα καθώς και σε περιόδους κρίσης η ασφάλιση υγείας παραμένει σε πρώτη ζήτηση ιδιαίτερα σε χώρες που το δημόσιο σύστημα υγείας αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Παράλληλα με τα παραπάνω αναμένεται έξαρση των ακυρώσεων συμβολαίων. Μία τάση που έχει ήδη εμφανισθεί σε αγορές όπου ο βαθμός της ασφαλιστικής συνείδησης δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος, και αναμένεται να διατηρηθεί για ένα ακόμη διάστημα. Σταδιακά βέβαια το φαινόμενο αυτό θα μειώνεται. Όμως οι ακυρώσεις και εξαγορές συμβολαίων θα εντείνουν τις πιέσεις ρευστότητας που δέχονται ήδη οι ασφαλιστικές εταιρείες, από την μείωση των ασφαλιστικών εργασιών. Η έλλειψη ρευστότητας συνιστά την μεγαλύτερη απειλή για πολλές ασφαλιστικές εταιρείες. Επιπλέον ανεπηρέαστες δεν θα μείνουν και οι επενδύσεις των ασφαλιστικών εταιρειών στο βαθμό που δεν θα αλλάξει το επενδυτικό κλίμα.

Οι ακυρώσεις και εξαγορές συμβολαίων θα εντείνουν τις πιέσεις ρευστότητας που δέχονται ήδη οι ασφαλιστικές εταιρείες, από την μείωση των ασφαλιστικών εργασιών

Οι επιπτώσεις δεν είναι βέβαια ίδιες σε όλες τις αγορές και σε όλους τους ασφαλιστικούς ομίλους, όπως έδειξε και η πρόσφατη εμπειρία. Εταιρείες που ήταν εκτεθειμένες σε «τοξικά» προϊόντα κλυδωνίσθηκαν χωρίς να έχουν καταφέρει ακόμη να βρουν τον δρόμο τους. Επιπλέον, άλλοι ασφαλιστικοί όμιλοι θα χρειασθούν κεφαλαιακή ενίσχυση ενώ σταδιακά αναμένεται ένα νέο κύμα εξαγορών και συγχωνεύσεων ενόψει και των σημαντικών μεταβολών που θα επιφέρει το νέο θεσμικό πλαίσιο (Solvency II). Ο Όμιλος Generali επηρεάσθηκε αναπόφευκτα και αυτός από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Επικεντρώνοντας ωστόσο στις βασικές ασφαλιστικές εργασίες ενίσχυσε την παραγωγή ασφαλίστρων κατά 3,9% στα 69 δισ. ευρώ. Ο κλάδος ζωής αύξησε την παραγωγή κατά 3,2% στα 46,8 δις. ευρώ. Η παραγωγή των γενικών ασφαλίσεων αυξήθηκε κατά 5,5% στα 22 δισ. Ευρώ. Στηριζόμενος σε τέσσερις επιχειρηματικούς άξονες (πολυκαναλικό δίκτυο πωλήσεων με ιδιαίτερη βαρύτητα στο ιδιόκτητο δίκτυο συνεργατών, χαρτοφυλάκιο με έμφαση στα παραδοσιακά ασφαλιστικά προϊόντα και στις ασφαλίσεις περιουσίας, ικανή γεωγραφική διασπορά δραστηριοτήτων, συνετή επενδυτική πολιτική με μηδενική έκθεση σε τοξικά προϊόντα) ο όμιλος αναπτύσσεται προς όφελος των ασφαλισμένων, των συνεργατών, των εργαζόμενων και των μετόχων της εταιρείας, με σκοπό να καθορίσει τις εξελίξεις και να βγει ακόμη πιο δυνατός από την κρίση.

μάιος 2009 38

10_IW_ARTHRO_DIMITRIOU_Τ04_FINAL.indd 38

5/22/09 6:42:24 PM

θέμα

Με αισιοδοξία ατενίζει το 2009 η Emporiki Life Τομέας αιχμής το bankassurance για τον όμιλο » της Ευγενίας Τζώρτζη

40 insurance w*rld

11_IW_EmporikiLife_Τ_04_FINAL.indd 40

5/22/09 7:05:05 PM

θέμα

ισιόδοξο είναι το ξεκίνημα του 2009 για την Emporiki Life, οι εργασίες της οποίας, σύμφωνα με τα στοιχεία του πρώτου 3μήνου άγγιξαν τα 22,5 εκατ. ευρώ, οδηγώντας σε υπερδιπλασιασμό του μεριδίου αγοράς της εταιρείας. Η εξέλιξη αυτή συνέβαλε ώστε η εταιρεία να καλύψει από το πρώτο 3μηνο μεγάλο μέρος των εργασιών του 2008, χρονιά κατά την οποία η παραγωγή ασφαλίστρων είχε ανέλθει σε 43,6 εκατ. ευρώ, περιορίζοντας το μερίδιο αγοράς της στο 1,7% από 2% το 2007. Το 2008 η εταιρεία παρουσίασε αρνητικό αποτέλεσμα 1,2 εκατ. ευρώ. Στα θετικά ωστόσο είναι το γεγονός ότι, εμφανίζει θετικό τεχνικό αποτέλεσμα ύψους 2 εκατ. ευρώ. Η Emporiki Life, προσδοκά στην περαιτέρω διεύρυνση των εργασιών της, μέσα από τη διάθεση στην αγορά το Μάιο, δύο νέων προγραμμάτων unit linked, ένα τακτικών και ένα εφάπαξ καταβολής, τα οποία εντάσσονται κάτω από την ομπρέλα του brand Invest Life. Το 2008 η συνολική απόδοση των προγραμμάτων Invest Life, που περιλαμβάνει επενδυτικά, αποταμιευτικά και προγράμματα προστασίας για ιδιώτες και ΜμΕ επιχειρήσεις, ανήλθε στο 4,6%.

Η αγορά μπορεί να αυξηθεί με διψήφιο ποσοστό τα επόμενα 10 χρόνια αν η κυβέρνηση ενθαρρύνει την ανάπτυξη του δεύτερου και τρίτου πυλώνα ενός μοντέρνου και βιώσιμου συνταξιοδοτικού συστήματος Όπως εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος κ. Bernard Chauvel, «η εταιρεία, ενσωμάτωσε την εξειδίκευση και την εμπειρία των 20 χρόνων της μητρικής εταιρίας, χωρίς όμως να αντιγράψει το γαλλικό μοντέλο. Η στρατηγική της εταιρείας, προσαρμόστηκε στην τοπική αγορά και τις δυνατότητες του δικτύου της Εμπορικής Τράπεζας και χωρίς να στοχεύει αποκλειστικά στο μερίδιο αγοράς. Εστίασε στην προοδευτική ενσωμάτωσή της, στην επιλεκτική και συνετή διαχείριση κινδύνου και στη δημιουργία προϊόντων προσαρμοσμένων στις απαιτήσεις της τοπικής αγοράς. Παρά το συντηρητικό ξεκίνημα, τα στρατηγικά μας σχέδια έχουν πλήρως δικαιωθεί, όπως αποδεικνύεται από το σύνολο των ασφαλιστηρίων συμβολαίων μας που το 2008έφτασε τις 195.000». Το «φαινόμενο» των τραπεζοασφαλιστικών προγραμμάτων ζωής, εξηγεί ο κ.Bernard, «εμφανίστηκε στη Γαλλία πριν 20 χρόνια και είχε ως αποτέλεσμα από το 1985 έως το 2005, το μέγεθος της αγοράς να πολλαπλασιαστεί 11 φορές, από τα 10 δις ευρώ στα 110 δις ευρώ μολονότι η αγορά των παραδοσιακών ασφαλίσεων να συρρικνωθεί από το 80% στο 40% περίπου. Αυτό που συνέβη πραγματικά ήταν ότι μέσα από τη συνεχή προβολή και επικοινωνία και τα εκτενή δίκτυα πωλήσε-

ών τους, οι τράπεζες πέτυχαν να αυξήσουν τη διείσδυση της ασφάλιση ζωής σε μία μεγάλη μερίδα του γαλλικού κοινού, για το οποίο οι παραδοσιακοί ασφαλιστές είτε δεν ενδιαφέρονταν, είτε δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν. Οι τραπεζοασφαλιστικές με τις παραδοσιακές ασφαλιστικές εταιρίες δεν είναι ανταγωνιστές, αλλά έχουν συμπληρωματική δράση και κάθε μια επικεντρώνεται στον τομέα της. Η ικανοποίηση σύνθετων χρηματοασφαλιστικών αναγκών μπορεί να γίνει από τους ειδικούς, ενώ τα απλά τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα (επενδυτικά, αποταμιευτικά, πρόσκαιρη ασφάλιση ζωής), μπορούν να πωληθούν από το δίκτυο των τραπεζών. Η ελληνική ασφαλιστική αγορά ζωής σήμερα είναι σε νηπιακό στάδιο και σε δραματικά χαμηλά επίπεδα, με μέσο ασφάλιστρο κατά κεφαλή που φτάνει στο 20% του μέσου όρου που επικρατεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπολογίζουμε ότι η αγορά μπορεί να αυξηθεί με διψήφιο ποσοστό τα επόμενα 10 χρόνια, ειδικότερα τώρα μετά την κατάργηση του χαρτοσήμου από την αρχή του χρόνου και βεβαίως αν η Ελληνική Κυβέρνηση ενθαρρύνει αποτελεσματικά την ήδη καθυστερημένη ανάπτυξη του δεύτερου και τρίτου πυλώνα ενός μοντέρνου και βιώσιμου συνταξιοδοτικού συστήματος».

Πρόγραμμα Invest Life Το Invest Life «Βήμα Βήμα» συνδέεται με 2 Αμοιβαία Κεφάλαια και συνδυάζει την επένδυση με ασφαλιστική κάλυψη που προστατεύει το σύνολο της αξίας του λογαριασμού σας σε περίπτωση απώλειας ζωής. Το πρόγραμμα ανάλογα με το επενδυτικό προφίλ του πελάτη, το μελλοντικό στόχο και το στάδιο της ζωής, επιτρέπει στον πελάτη να αποφασίσει για το είδος επένδυσης που επιθυμεί (συντηρητική - δυναμική), να επιλέξει το βαθμό έκθεσής σας σε δυναμικότερες αποδόσεις, να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες στις αγορές χρήματος με ασφάλιστρο που ξεκινά από μόλις 100 ευρώ το μήνα και αρχική καταβολή από 500 ευρώ. Το πρόγραμμα παρέχει τη δυνατότητα στον πελάτη να επιλέξει στη λήξη εάν θα λάβει εφάπαξ την αξία της επένδυσής τους ή θα τη μετατρέψει σε ισόβια σύνταξη. Τα οφέλη του προγράμματος εξασφαλίζουν δύο μοναδικά στην ελληνική αγορά Αμοιβαία Κεφάλαια υπό την εξειδικευμένη διαχείριση της CAAM: Euro Reserve C - Atout Prem’s Actions (A.P.A.), τα οποία συνδυάζουν τις χαμηλές διακυμάνσεις στην τιμή του Euro Reserve C με την προστασία του 90% της υψηλότερης τιμής εντός του έτους για το A.P.A. (σε περίπτωση εξαγοράς ή/και αλλαγής).

> Ε λεύθερη τοποθέτηση της επένδυσης μεταξύ των 2 Αμοιβαίων Κεφαλαίων και αλλαγή της τοποθέτησης κατά βούληση του πελάτη και δωρεάν δύο φορές ετησίως > Ε νίσχυση της αποταμίευσης / επένδυσης με έκτακτες καταβολές >Δ υνατότητα ρευστοποίησης από τον 3ο μήνα (με ποινή), μολονότι το πρόγραμμα γίνεται αποδοτικότερο αν διατηρηθεί μέχρι τη λήξη του.

μάιος 2009 41

11_IW_EmporikiLife_Τ_04_FINAL.indd 41

5/22/09 7:05:07 PM

συνέντευξη

Η Εθνική Ασφαλιστική συνεχίζει να ενισχύει τα µερίδια της στην αγορά, ο ανταγωνισµός δεν µας προβληµατίζει αρκεί να είναι υγιής. 42 insurance w*rld

13_IW_INTERVIEW_LEFTERIOTI_T_04_final.indd 42

5/25/09 3:25:42 PM

συνέντευξη

Σπύρος Λευθεριώτης | Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Ασφαλιστικής | » συνέντευξη στον Γιάννη Βερμισσώ

Με διαχρονικές αξίες στην νέα εποχή η Εθνική Ασφαλιστική Ο Σπύρος Λευθεριώτης μιλά για την Εθνική Ασφαλιστική, το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, το «στοίχημα» της εταιρείας, τον ανταγωνισμό, την ιστορία των διοικητικών υποκαταστημάτων και τα 4 εκατομμύρια ευρώ όφελος από την μείωσή τους.

ε «χειρουργικές» κινήσεις η Εθνική Ασφαλιστική κατόρθωσε να προχωρήσει το πρόγραμμα μείωσης των διοικητικών υποκαταστημάτων της και βρίσκεται πλέον σε αναζήτηση νέων ισορροπιών στην λειτουργία της απαλλαγμένη πλέον από κόστη και διαδικασίες που μέχρι πρότινος αποτελούσαν βάρος στην εξέλιξή της. Δεκαετίες πριν ο κυρίαρχος της ασφαλιστικής αγοράς είχε στήσει τα περίπου 80 διοικητικά υποκαταστήματα εκ των οποίων τα 50 στην περιφέρεια και τα 30 στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Τότε ο ρόλος τους ήταν καθοριστικά σημαντικός για την εξέλιξη της εταιρείας με τις ανάγκες

της εποχής οπότε και επί σειρά ετών εξυπηρέτησαν την επέκταση της εταιρείας και τους πελάτες της. Σταδιακά όμως ήλθε η ανάπτυξη των δικτύων πωλήσεων και ταυτόχρονα άρχισαν να δημιουργούνται και τα παραγωγικά υποκαταστήματα της εταιρείας που πραγματοποιούσαν πωλήσεις. Για πρώτη φορά τα διοικητικά κέντρα είδαν να χάνουν τον ρόλο τους ενώ προς την ίδια κατεύθυνση συνέτεινε και η πρόοδος της τεχνολογίας όπου τα στοιχεία των πελατών ηλεκτρονικά πλέον έφθαναν ταχύτατα στα κεντρικά γραφεία της Εθνικής από τα γραφεία Ζωής και τα συνεργαζόμενα πρακτορεία. Τότε έγινε πραγματικά εμφανές ότι τα διοικητικά υποκαταστήματα δεν μπορούσαν να συμ-

βάλλουν στην νέα εποχή οπότε και άρχισαν να θεωρούνται βάρος οικονομικό και λειτουργικό για τα σχέδια της εταιρείας. Έτσι και σταδιακώς ξεκίνησε η προσπάθεια μείωσής τους η οποία και κορυφώθηκε πρόσφατα. Ο Γενικός Διευθυντής της Εθνικής κ. Σπύρος Λευθεριώτης ανέλαβε να «τρέξει» το πρόγραμμα της αναδιάρθρωσης και αναφέρει στο IW το πώς εξελίχθηκε το εγχείρημα. iw? Πόσα διοικητικά υποκαταστήματα έμειναν σε λειτουργία; Σ.Λ.: Δώδεκα σε όλη την Ελλάδα, δύο στο λεκανοπέδιο ενώ και από τις αρχές του έτους μέχρι σήμερα έκλεισαν είκοαι επτά.

μάιος 2009 43

13_IW_INTERVIEW_LEFTERIOTI_T_04_final.indd 43

5/22/09 6:44:18 PM

συνέντευξη

iw? Οι εργαζόμενοι αντέδρασαν στο πρόγραμμα μείωσης των διοικητικών υποκαταστημάτων; Σ.Λ.: Όχι διότι από των πρώτη στιγμή μεριμνήσαμε να μη θιγούν οι εργαζόμενοι που είναι χρόνια στελέχη της εταιρείας και έχουν προσφέρει πολλά μέχρι σήμερα.

iw? Η εθελουσία που έχετε ξεκινήσει θα συνεχιστεί; Σ.Λ.: Ναι και θα ολοκληρωθεί το 2010 όπου υπολογίζουμε ότι μέχρι τότε θα έχουν αποχωρήσει ακόμα περίπου 200 άτομα. Στοχεύουμε η εταιρεία να λειτουργεί από εκεί και ύστερα με περίπου 1000 άτομα προσωπικό.

iw? Και πώς έγινε η διαδικασία; Σ.Λ.: Αξιοποιήθηκε το πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου στο οποίο εντάχθηκαν περίπου 60 εργαζόμενοι. Επίσης δώσαμε την εναλλακτική λύση σε όσους δεν επέλεξαν την λύση της εθελουσίας να μετακινηθούν και να ενταχθούν στο δυναμικό υποκαταστημάτων εν λειτουργία στις περιοχές που διαμένουν και παράλληλα θα λαμβάνουν εφ΄όρου ζωής ένα ποσό το οποίο θα αναπροσαρμόζεται με βάση τον ετήσιο πληθωρισμό. Αυτή την λύση την επέλεξαν περίπου 25 άτομα. Ακόμα δώσαμε και τρίτη λύση όπου όποιος ήθελε μπορούσε να μετακινηθεί σε υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας που βρίσκεται κοντά στην περιοχή που μέχρι σήμερα εργάζονταν στελεχώνοντας πλέον την τράπεζα.

iw? Μέσα από τις κινήσεις των τελευταίων ετών τι έχετε κερδίσει; Σ.Λ.: Η παραγωγικότητα στην εταιρεία την τελευταία τετραετία ανά υπάλληλο αυξήθηκε κατά 60%. iw? Πώς φάνηκε αυτό στην παραγωγή; Σ.Λ.: Ισχυροποιήσαμε τον κλάδο ζωής και το μερίδιο μας στην αγορά ανέβηκε αισθητά από 14,6% το 2004 σε 17.7% το 2008 και συνεχίζουμε δίδοντας έμφαση και στον κλάδο αυτοκινήτων προκειμένου να ανακτήσουμε τον στόλο των οχημάτων που είχαμε στο παρελθόν. Σήμερα στο αυτοκίνητο έχουμε σταθεροποιήσει τη θέση μας και προχωράμε δυναμικά. iw? Πως βλέπετε τον ανταγωνισμό στην αγορά; Σ.Λ.: Υπάρχει ακόμα ανισορροπία

της παραγωγής και στους γενικούς κλάδους κάτι που θα το πετύχουμε με τον διευρυμένο αριθμό των συνεργαζόμενων πρακτορείων και τον προσανατολισμό του εταιρικού δικτύου και σε πωλήσεις προϊόντων εκτός της Ζωής. Έχουμε ένα πρόγραμμα ανάπτυξης των συνεργατών και στους άλλους κλάδους με σύστημα «σταυροειδών» πωλήσεων. iw? Σχετικά με τις σχέσεις που έχετε αναπτύξει με την τράπεζα που βρίσκονται; Σ.Λ.: Προχωράμε πολύ καλά και δημιουργούμε στενότερους δεσμούς καθώς η τράπεζα είναι ένα ακόμα κανάλι πωλήσεων. Το 2004 η ασφαλιστική παραγωγή της τράπεζας ήταν κάτω από 120 εκατ. ευρώ και σχεδόν αποκλειστικά στον κλάδο πυρός. Σήμερα το 30% της παραγωγής της Εθνικής δηλαδή περίπου 240 εκατομμύρια ευρώ προέρχεται από την τράπεζα. iw? Ποιο είναι το άμεσο στοίχημα που βάζετε για το επόμενο διάστημα; Σ.Λ.: Η σταθεροποίηση της ηγετικής θέσης στον κλάδο Ζωής και η ενίσχυση του μεριδίου αγοράς στον κλάδο αυτοκινήτου.

Πετύχαμε σημαντική μείωση στο κόστος λειτουργίας της εταιρείας καθώς το ποσό που υπολογίζεται ότι κερδίζεται από το κλείσιμο των υποκαταστημάτων ανέρχεται σε περίπου 4 εκατομμύρια ευρώ ετησίως

iw? Διακρίνετε αλλαγές στην Εθνική με το πέρασμα του χρόνου και ποιες; Σ.Λ.: Η εταιρεία έχει περισσότερο πελατοκεντρικό προσανατολισμό και αναπτύσσεται και σε νέες εργασίες ωστόσο δεν έχει χάσει τα χαρακτηριστικά της που είναι το «ανθρώπινο πρόσωπο», οι συνεργάτες, η φιλοσοφία προσέγγισης των πελατών, οι άμεσες αποζημιώσεις, συνιστούν το «πακέτο» προνομίων της Εθνικής.

iw? Ποια τα οφέλη από την μείωση των διοικητικών υποκαταστημάτων σας; Σ.Λ.: Πετύχαμε σημαντική μείωση στο κόστος λειτουργίας της εταιρείας καθώς το ποσό που υπολογίζεται ότι κερδίζεται από το κλείσιμο των υποκαταστημάτων ανέρχεται σε περίπου 4 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

iw? Πιστεύετε ότι μέσα σε ένα τόσο σκληρό ανταγωνισμό η εταιρεία χάνει κάτι από το ισχυρό της προφίλ; Σ.Λ.: Όχι καθόλου. Αντίθετα ενισχύει το μερίδιό της δείχνει καθημερινά τη διαφορά της, δεν ανησυχούμε από τον ανταγωνισμό αλλά θέλουμε αυτός να είναι υγιής και όχι όπως σήμερα με τα πολλαπλά προβλήματα.

στον κλάδο αυτοκινήτου, σε πολλές εταιρείες θέλουν αναπροσαρμογή τα ασφάλιστρα, βελτίωση τα αποθεματικά τους και γενικώς απαιτείται να προχωρήσει η εξυγίανση. iw? Ποια είναι τα επόμενα βήματα που σχεδιάζετε για την εταιρεία; Σ.Λ.: Έχουμε βάλει στόχο την άνοδο

44 insurance w*rld

13_IW_INTERVIEW_LEFTERIOTI_T_04_final.indd 44

5/26/09 11:17:44 AM

βιβλιοπαρουσίαση

» από την

Έλενα Ερμείδου

ΠΡΟΤΑΣΗ 1

«ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» της Ράνιας Χατζηνικολάου – Αγγελίδου Το βιβλίο είναι προσαρμοσμένο στις νέες τροποποιήσεις σύμφωνα με το Ν. 3587/2007 και Ν. 3557/2007, παρουσιάζει τις αρχές του Ιδιωτικού Ασφαλιστικού Δικαίου, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί από την εφαρμογή του Ν.2496/1997 για την ασφαλιστική σύμβαση. Στην εισαγωγή του βιβλίου αναλύεται η έννοια της ασφάλισης και οι προστατευτικές αρχές που την διέπουν. Στο γενικό μέρος αναλύεται η διαμόρφωση της ασφαλιστικής σύμβασης μεταξύ του ασφαλιστή και του ασφαλισμένου, δίδεται το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, και της δραστηριότητας των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών. Στο ειδικό μέρος αναλύονται, αφ’ ενός μεν οι γενικές αρχές των ασφαλίσεων ζημιών και κατ’ ιδίαν μορφές των ασφαλίσεων ζημιών, και αφ’ ετέρου οι βασικές αρχές των ασφαλίσεων ποσού και οι κατ’ ιδίαν μορφές ασφαλίσεων ποσού. Λίγα λόγια για την συγγραφέα: η Ρ. Χ. Αγγελίδου είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, ενώ η διδακτορική της διατριβή αναφέρεται «στην Ασφάλιση Αστικής Ευθύνη». Έχει συγγράψει μελέτες στο χώρο του Εμπορικού Δικαίου, κυρίως στο τομέα του Ασφαλιστικού Δικαίου και της εξυγίανσης των προβληματικών επιχειρήσεων και του τομέα των αεροπορικών μεταφορών. Από το χώρο του ασφαλιστικού δικαίου έχει Εκδόσεις: συγγράψει την μελέτη «η Ασφαλιστική Σύμβαση και η Προστασία του Ασφαλισμένου ΣΑΚΚΟΥΛΑ ΑΕ ως Καταναλωτή». Είναι καθηγήτρια του τμήματος Νομικής του ΑΠΘ, ενώ συμμετείχε www.sakkoulas.gr Αθήνα Τ.2103387500 σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές του Υπουργείου Ανάπτυξης σε θέματα Ιδιωτικής Θεσ/νίκη Τ.2310244228 Ασφάλισης.

ΠΡΟΤΑΣΗ 2

«ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ» Επιμέλεια: Μιχαήλ Ι. Σπυριδάκης Το παρόν, σύγγραμμα, έκδοση 2009, αναφέρεται στην ιδιωτική κωδικοποίηση του Ν. 3557/2007, περιλαμβάνοντας όλες τις μέχρι τώρα τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του νόμου, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με μια σειρά νομοθετημάτων, ιδίως για την εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με το κοινοτικό δίκαιο, βάσει του νόμου Ν.489/1976, «Περί υποχρεωτικής ασφαλίσεως της εξ ατυχημάτων αυτοκινήτων αστικής ευθύνης». Η ασφάλιση της αστικής ευθύνης για τα ατυχήματα αυτοκινήτων αποτελεί σημαντικό κλάδο της ιδιωτικής ασφαλίσεως και του δικαίου της και ενδιαφέρει όλο σχεδόν το σύνολο της κοινωνίας, ενώ η ιδιωτική κωδικοποίηση του δικαίου ασφαλίσεως αυτοκινήτου συμβάλει ουσιαστικά στην καλύτερη κατανόηση και εφαρμογή του νόμου. Να σημειωθεί ότι σε παράρτημα του βιβλίου περιέχεται και η Υπουργική Απόφαση για τους γενικούς όρους του ασφαλιστηρίου, ενώ με το αλφαβητικό ευρετήριο και τον πίνακα περιεχομένων το Εκδόσεις: έργο καθίσταται περισσότερο εύχρηστο για τον αναγνώστη ή τον μη ειδικό. Αντ. Ν. ΣΑΚΚΟΥΛΑΣ Περιζήτητο – www.perizitito.gr Τ.2103808652

μάιος 2009 45

01_IW_BIBLIOPAROUSIASI_T_01_FINAL.indd 45

5/22/09 6:35:03 PM

η στήλη του ειδικού

Πώς διασφαλίζονται οι επιχειρήσεις από την αποχώρηση ηγετικών στελεχών τους «KEY-MAN INSURANCE»

» γράφει ο Νίκος Κεχαγιάογλου Διευθύνων Σύµβουλος της Κ2 Insurance risk management consultans

46 insurance w*rld

21_IW_EIDIKOS_T04_FINAL.indd 46

5/26/09 11:21:28 AM

η στήλη του ειδικού

Σ > > > > > > >

τέλεχος-κλειδί (key-man) είναι κάθε εργαζόμενος που συνεισφέρει ουσιαστικά και καθοριστικά στην οικονομική ευημερία μιας επιχειρήσεως. Είναι αυτός που η απουσία του θα: δ ημιουργούσε ένα κενό που δε θα μπορούσε να αναπληρωθεί από το τωρινό προσωπικό δ ιατάρασσε τις φυσιολογικές λειτουργίες, τον οικονομικό έλεγχο και την διαχείριση της επιχείρησης έ βλαπτε την πιστωτική θέση και την πιστοληπτική ικανότητα της επιχείρησης π ροκαλούσε απώλεια πελατειακής βάσης σ ήμαινε μια απώλεια εξειδικευμένης δεξιότητας ματαίωνε ή θα καθυστερούσε μια εκστρατεία πωλήσεων ή ένα πρόγραμμα επέκτασης ή κάποιο άλλο στρατηγικό σχέδιο ε υνοούσε τις ανταγωνιστικές επιχειρήσεις

Γιατί πτωχεύουν οι επιχειρήσεις; Θα χρησιμοποιήσω μια μελέτη που έγινε στην Αμερική διότι στάθηκε αδύνατο να βρεθεί κάτι πιο έγκυρο και πιο μαζικό από την εγχώρια στατιστική υπηρεσία (Πίνακας 1). Από τις επιχειρήσεις της έρευνας το 97,7% πτώχευσαν από παράγοντες που περιλαμβάνουν το ανθρώπινο στοιχείο. Από θάνατο ή ανικανότητα, απειρία ή ανθρώπινες αδυναμίες. Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι αν οι πτωχεύσεις εταιρειών οφείλονται κυρίως σε κακή διαχείριση, τότε η επιτυχία οφείλεται σε επιδέξια διαχείριση. Καμία επιχείρηση στον κόσμο δεν θα αποφέρει κέρδη αν δεν υπάρχουν ικανοί άνθρωποι να την διευθύνουν. Συνεπώς η πραγματική πηγή κερδών δεν είναι το κεφάλαιο ή το πάγιο ενεργητικό, αλλά τα στελέχη με την ικανότητα, την εμπειρία και την καλή κρίση για να διευθύνουν την επιχείρηση επιτυχημένα. Κάθε επιχείρηση έχει έναν ή περισσότερους ανθρώπους που ευθύνονται για την επιτυχία (ή την αποτυχία) της. Συνήθως το κυριότερο στέλεχος κλειδί σε μια τυπική μικρομεσαία Ελληνική εταιρεία είναι ο ίδιος ο ιδιοκτήτης. Μεγαλύτερες επιχειρήσεις στηρίζονται σε περισσότερα στελέχη. Στο παρόν άρθρο αναφερόμαστε και στις δύο περιπτώσεις ταυτόχρονα.

Ποια η συνεισφορά της ασφάλισης;

επιφέρει σοβαρές δυσλειτουργίες στην ροή παραγωγής μιας επιχείρησης. Η απώλεια ενός σημαντικού στελέχους όμως ή του ίδιου του ιδιοκτήτη μπορεί να προκαλέσει την καταστροφή της επιχείρησης ή να δημιουργήσει τεράστια προβλήματα. Τα συνηθέστερα προβλήματα είναι τα εξής:

Αποδιοργάνωση Το στέλεχος ήταν υπεύθυνο για ένα τομέα λειτουργίας της επιχείρησης, ένας ειδικός στα ιδιαίτερα καθήκοντά του. Τώρα κάποιος άλλος θα πρέπει να πάρει αυτή τη διευθυντική θέση. Συνήθως αυτή η διαδικασία είναι αργή, δαπανηρή και πολλές φορές σκληρή, ιδιαίτερα αν η απώλεια συμβεί στη διάρκεια εκτέλεσης κάποιου μεγάλου project επέκτασης, ή στη διάρκεια μιας οικονομικής κάμψης ή σε κάποια άλλη κατάσταση η οποία να απαιτεί την ιδιαίτερη ικανότητα και προσήλωση του στελέχους. Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, καμιά ζωντανή επιχείρηση δεν απολαμβάνει ποτέ την πολυτέλεια να στερηθεί κάποιο πολύτιμο στέλεχός της.

Καμία επιχείρηση στον κόσμο δεν θα αποφέρει κέρδη αν δεν υπάρχουν ικανοί άνθρωποι να την διευθύνουν Απώλεια κερδών Η απώλεια ενός στελέχους-κλειδί νομοτελειακά θα επηρεάσει αρνητικά τα κέρδη της επιχείρησης. Αυτό θα γίνει γιατί θα μειωθούν τα έσοδα ή θα αυξηθούν τα έξοδα, μπορεί και τα δύο μαζί. Διαρροές στα έσοδα και στα κέρδη μπορούν να προκύψουν από την απώλεια των ιδιαίτερων ικανοτήτων και της φήμης αυτού του ατόμου και από την απώλεια πελατών ‘’ελεγχόμενων’’ από αυτό. Τα έξοδα θα αυξηθούν από το κόστος πρόσληψης και εκπαίδευσης κάποιου αντικαταστάτη. Σε πολλές περιπτώσεις η απώλεια ενός στελέχους καταλήγει στην απώλεια πολύτιμων πελατών οι οποίοι μπορούν να παρασυρθούν εξαιτίας της αβεβαιότητας, της αποδιοργάνωσης ή της σύγχυσης που θα έχει δημιουργηθεί, με συνέπεια να δελεαστούν από τους επιθετικούς ανταγωνιστές.

Υπάρχουν δύο πολυτιμότατες καλύψεις που μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να ξεπεράσουν τα σημαντικότατα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν από την απώλεια ενός στελέχους-κλειδί: >Η κάλυψη θανάτου και μόνιμης ανικανότητας > Η κάλυψη από τις αστικές ευθύνες, την κακοπιστία και την αποχώρηση ενός στελέχους. (Directors & Officers Liability) Σήμερα θα ασχοληθούμε με την πρώτη περίπτωση η οποία είναι και η συχνότερη.

Μείωση πιστώσεων

ΤΙ προβλήματα δημιουργούνται από την απώλεια ενός στελέχους-κλειδί

Απώλεια εμπιστοσύνης

Η καταστροφή ενός πολύτιμου μηχανήματος μπορεί να

Μια επιχείρηση η οποία εξαρτάται από την φήμη και την ικανότητα ενός ατόμου, θα έχει πολύ σοβαρά προβλήματα στην εξασφάλιση νέων πιστώσεων. Δίκαια οι πιστωτές θα αναρωτιούνται εάν η επιχείρηση μπορεί να συνεχίσει να εξοφλεί τα χρέη της. Έτσι θα πιέσουν για τις πληρωμές και θα τηρήσουν μια στάση αναμονής για μελλοντικές πιστώσεις. Σαν συνέπεια η επιχείρηση θα στερηθεί ζωτικά κεφάλαια την ώρα ακριβώς που τα χρειάζεται περισσότερο.

Η απώλεια ενός στελέχους μπορεί να προκαλέσει απώλεια της εμπιστοσύνης στην επιχείρηση από τους πελάτες τους

μάιος 2009 47

21_IW_EIDIKOS_T04_FINAL.indd 47

5/22/09 6:50:56 PM

η στήλη του ειδικού

προμηθευτές και τους εργαζόμενους. Οι πελάτες θα ανησυχούν -δικαίως ή αδίκως- για την ικανότητα της επιχείρησης να συνεχίσει να παράγει τα προϊόντα ή να διοχετεύει ικανοποιητικά τις υπηρεσίες της. Έτσι είναι πολύ πιθανό να ψάξουν αλλού για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους. Οι προμηθευτές θα ανησυχήσουν για την μελλοντική ικανότητα της επιχείρησης να πληρώνει τα χρέη της. Οι εργαζόμενοι μπορεί να ανησυχήσουν για το μέλλον της επιχείρησης. Σαν αποτέλεσμα μερικοί μπορεί να ψάξουν για νέες δουλειές στους ανταγωνιστές ή να ξεκινήσουν δικές τους δουλειές παίρνοντας πιθανότατα αρκετούς πελάτες μαζί τους. Αυτοί που θα παραμείνουν μπορεί να έχουν μειωμένο ηθικό και αφοσίωση όντως ανασφαλείς μπροστά στο μέλλον της επιχείρησης. Αυτό μπορεί να επηρεάσει καίρια την παραγωγικότητά τους.

Αντικατάσταση του στελέχους Πολλές επιχειρήσεις είναι τόσο μικρές ώστε δεν υπάρχει κανένας αντικαταστάτης του στελέχους που χάθηκε. Αν αντικατασταθεί από άτομο εντός της επιχείρησης αυτό θα πρέπει να οργανώνεται για πολύ καιρό ώστε να αντεπεξέλθει με επιτυχία, ενώ η θέση του ιδίου θα χρειάζεται άμεση αναπλήρωση. Συχνά είναι απαραίτητο να ψάξει κάποιος έξω από την εταιρεία για να βρει έναν αντικαταστάτη. Αυτό σημαίνει δαπάνες όπως έξοδα συμβούλων εργασίας, υψηλότερο μισθό και έξοδα εκπαίδευσης. Επιπλέον η εταιρεία πρέπει να απορροφήσει την δαπάνη των λαθών που αναπόφευκτα το νέο στέλεχος θα κάνει, σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις την αποδιοργάνωση και την μειωμένη αποτελεσματικότητα της περιόδου προσαρμογής.

Η απώλεια ενός σημαντικού στελέχους όμως ή του ίδιου του ιδιοκτήτη μπορεί να προκαλέσει την καταστροφή της επιχείρησης ή να δημιουργήσει τεράστια προβλήματα Ποια είναι η λύση του προβλήματος; Η μαγική λέξη είναι: ΜΕΤΡΗΤΑ! Γιατί; > Γ ια να σταθεί η επιχείρηση στην διάρκεια της περιόδου όπου το εισόδημα συρρικνώνεται και τα έξοδα μεγαλώνουν > Γ ια να πληρωθούν οι λογαριασμοί ώστε οι πιστωτές να καθησυχαστούν > Γ ια να πληρωθούν μισθοί και ασφαλιστικές εισφορές ώστε να βεβαιωθούν οι εργαζόμενοι ότι η δουλειά τους είναι διασφαλισμένη > Γ ια να αναζητηθεί, προσληφθεί και εκπαιδευτεί κάποιος αντικαταστάτης > Γ ια να καλυφθούν οι δαπάνες των λαθών που θα κάνει ένας αντικαταστάτης ώσπου να μάθει καλά την δουλειά

Οι πήγες των μετρητών Υπάρχουν τέσσερις πιθανές πηγές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παροχή των μετρητών που χρειάζονται για την αντιστάθμιση της οικονομικής απώλειας που προκύπτει από τον θάνατο ή την ανικανότητα.

Κέρδη Είναι πολύ πιθανό μια οικονομική απώλεια κάποιου μεγέθους να μπορεί να απορροφηθεί από τα κέρδη μιας επιχείρησης. Θα ήταν συνετή όμως η χρήση των κερδών για την αντικατάσταση ενός στελέχους; Ίσως δεν θα είναι η πιο συνετή και αξιόπιστη λύση. Ολόκληρη η επιχείρηση διακινδυνεύει. Ένας μικρός λογαριασμός μπορεί να απορροφηθεί από την επιχείρηση. Ένας μεγάλος όμως μπορεί να απορροφήσει την επιχείρηση.

Δανεισμός Μια επιχείρηση μπορεί να δανειστεί χρήματα για να αντισταθμίσει τα οικονομικά προβλήματα που θα προκληθούν. Ωστόσο αυτό συνήθως δεν είναι τόσο εύκολο για την τράπεζα ή την επιχείρηση. Η επιχείρηση έχει χάσει μόλις έναν σημαντικό δημιουργό κέρδους, έτσι δεν είναι ο κατάλληλος καιρός να δημιουργηθεί νέο χρέος. Η τράπεζα το γνωρίζει αυτό και είναι πολύ πιθανό να μη δώσει το δάνειο μέχρι η επιχείρηση να δείξει ισχυρά σημάδια ότι είναι οικονομικά σταθερή. Ακόμα όμως και χωρίς αυτές τις ανησυχίες ο δανεισμός δεν είναι η πιο επιθυμητή λύση γιατί είναι μια ακριβή λύση.

Αποταμίευση Οι προσδοκώμενες οικονομικές απώλειες μπορεί να χρηματοδοτηθούν με τη χρήση ενός κεφαλαίου που σταδιακά θα αποταμιεύεται. Θα μπορούσε π.χ. η επιχείρηση να αποταμιεύει ένα ποσοστό από τα κέρδη της για μια περίοδο ετών στη διάρκεια ζωής των στελεχών της. Αυτό όμως εμπεριέχει ένα μειονέκτημα. Ο θάνατος ή η ανικανότητα θα μπορούσαν να χτυπήσουν σύντομα και τα χρήματα θα ήταν ανεπαρκή για να λύσουν τα προβλήματα που θα δημιουργούνταν.

Ασφάλιση Η ασφάλιση είναι αναντίρρητα η επωφελέστερη λύση: > Γ ιατί προσφέρει ένα νέο λειτουργικό κεφάλαιο τότε ακριβώς που χρειάζεται επειγόντως > Γ ιατί θα προμηθεύσει μετρητά αφορολόγητα για την πρόσληψη διαδόχου, πληρωμή οφειλόμενων επιταγών, χρεογράφων, δανείων και λοιπών υποχρεώσεων > Γ ιατί προσφέρει μετρητά τα οποία έχουν αγοραστεί με έκπτωση > Γ ιατί είναι ένας αποθεματικός λογαριασμός που δεν αδειάζει ποτέ > Γ ιατί ενισχύει την πίστωση. Η ύπαρξη και μόνο της ασφάλισης ζωής είναι μια έμμεση ενίσχυση της γενικής πιστοληπτικής θέσης μιας επιχείρησης. Το γεγονός ότι η επιχείρηση είχε την προνοητικότητα να ασφαλιστεί για τον κίνδυνο απώλειας ενός στελέχους της, επιβεβαιώνει

48 insurance w*rld

21_IW_EIDIKOS_T04_FINAL.indd 48

5/22/09 6:50:56 PM

η στήλη του ειδικού

> > >

στους τραπεζίτες και στους άλλους πιστωτές τον χαρακτήρα και την σταθερότητα της επιχείρησης. Τους δείχνει την αποφασιστικότητά της να προστατευτεί από την απώλεια του πιο πολύτιμου ενεργητικού της. Έτσι ενισχύεται η διάθεσή τους για επέκταση της πίστωσης διότι αισθάνονται ότι το δάνειό τους είναι σε σταθερό έδαφος. Γ ιατί το καθαρό λειτουργικό κεφάλαιο της επιχείρησης αυξάνεται λόγω της εισροής των μετρητών σε περίπτωση απώλειας ζωής του στελέχους Γ ιατί θα φέρει ένα φορολογικά ευνοημένο κεφάλαιο από το οποίο μπορούν να καταβληθούν μερίσματα Γ ιατί θα αυξηθεί η αφοσίωση, η αποδοτικότητα και η εσωτερική γαλήνη των στελεχών και των εργαζομένων εξαιτίας της εγγυημένης συνέχισης της εταιρείας ακόμα και μετά την μεγαλύτερη τραγωδία

Πως αποτιμάται η άξια ενός στελέχους-κλειδί; Είναι αρκετά δύσκολο να γίνει ακριβής αποτίμηση, τη στιγμή μάλιστα που αναφερόμαστε σε άνθρωπο που δημιουργεί κέρδος και όχι σε κάποιο άψυχο μηχάνημα. Το ανθρώπινο δυναμικό θεωρείται ανεκτίμητο περιουσιακό στοιχείο. Παρ’ όλα αυτά σαν βάση υπολογισμού μπορεί να θεωρηθεί το εισόδημα το οποίο αποφέρει στην επιχείρηση. Έτσι ο κάθε λογικός επιχειρηματίας θα πρέπει να αναρωτηθεί: >Π οιο το εύρος της οικονομικής απώλειας θα είχε η επιχείρηση αν χθες το βράδυ ένα στέλεχος χανόταν; >Π οια είναι η γενική εκτίμηση για την αξία ενός στελέχους στην επιχείρηση μου; >Π όσα μετρητά θα έπρεπε να εισρεύσουν στην επιχείρηση για να αντικαταστήσουν αυτό το στέλεχος για ένα χρόνο ή και για περισσότερο; Με δύο βασικούς τρόπους μπορούμε να προσεγγίσουμε την αξία ενός στελέχους: > Σ υμβολή στα κέρδη >Κ όστος αντικατάστασης

Συμβολή στα κέρδη Ο υπολογισμός της συμβολής στα καθαρά κέρδη ενός στελέχους εξαρτάται κατά πολύ από την θέση που αυτό κατέχει. Αν το άτομο αυτό βρίσκεται σε μια θέση που σχετίζεται με τις άμεσες πωλήσεις, τα ιστορικά αρχεία πωλήσεων μπορούν να βοηθήσουν στον υπολογισμό. Αν το άτομο αυτό βρίσκεται σε μια θέση με ποικίλα καθήκοντα θα είναι πιο δύσκολη η αποτίμησή του. Οι περισσότερες ασφαλίσεις γίνονται για τους ίδιους τους ιδιοκτήτες. Έτσι αυτοί μπορούν μόνοι τους να υπολογίσουν την αξία του εαυτού τους. Ας δούμε μια μέθοδο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να βρούμε την συμβολή του στελέχους στα κέρδη. (Πίνακας 2) Καθορίζουμε τον μέσο όρο καθαρών προ φόρων κερδών της εταιρείας των τελευταίων πέντε ετών.

Υπολογίζουμε την απόδοση που θα είχαν αυτά τα κέρδη αν είχαν επενδυθεί με ένα λογικό επιτόκιο. Αφαιρούμε το κέρδος από την απόδοση του κεφαλαίου αυτού. Το αποτέλεσμα αντιπροσωπεύει τα κέρδη που αποδίδονται στην διαχείριση. Πολλαπλασιάζουμε με το ποσοστό συμβολής % στα κέρδη που μπορεί να αποδοθεί στο στέλεχος. Πολλαπλασιάζουμε το αποτέλεσμα με τον αριθμό των ετών που απαιτούνται για την εκπαίδευση και την πλήρη ενσωμάτωση ενός αντικαταστάτη.

Σε πολλές περιπτώσεις η απώλεια ενός στελέχους καταλήγει στην απώλεια πολύτιμων πελατών οι οποίοι μπορούν να παρασυρθούν εξαιτίας της αβεβαιότητας, της αποδιοργάνωσης ή της σύγχυσης που θα έχει δημιουργηθεί, με συνέπεια να δελεαστούν από τους επιθετικούς ανταγωνιστές Κόστος αντικατάστασης Μεταχειριζόμενοι την μέθοδο αυτή ακολουθούμε μια διαφορετική προσέγγιση του ζητήματος (πίνακας 3): Χρησιμοποιούμε το αποτέλεσμα της προηγούμενης μεθόδου για να υπολογίσουμε το ποσό του ετήσιου χαμένου κέρδους λόγω της απώλειας του στελέχους. Προσθέτουμε το κόστος πρόσληψης ενός αντικαταστάτη Αφαιρούμε το ποσόν του μισθού που εξοικονομήθηκε από την απώλεια του στελέχους. Πολλαπλασιάζουμε τον αριθμό των ετών που χρειάζονται για να επανέλθουν τα κέρδη στο φυσιολογικό.

Πόσο κοστίζει η ασφάλιση ενός στελέχους; Η ασφάλιση είναι το απόλυτο εργαλείο επίλυσης αυτού τόσο σημαντικού προβλήματος για οποιαδήποτε επιχείρηση ασχέτως αν απασχολεί ένα ή περισσότερα στελέχη ή αν το στέλεχος αυτό είναι ο ίδιος ο ιδιοκτήτης. Το κόστος της είναι αστείο μπροστά στο μέγεθος των προβλημάτων που λύνει. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν δύο είδη ασφαλειών για την επίλυση του προβλήματος: Η απλή και η ισόβιος. > Με την απλή ασφάλεια πληρώνεται μόνο το ασφάλιστρο του κινδύνου που αντιστοιχεί στην ηλικία του στελέχους. Δεν υπάρχει επιστροφή ασφαλίστρου σε περίπτωση μη επέλευσης του κινδύνου. Ενδεικτικά ασφάλιστρα αναφέρονται στον πίνακα 4. Μπορούμε να δούμε ότι ένας άντρας 40 ετών ασφαλίζεται για 100.000€ με ασφάλιστρο 400€ τον χρόνο. Δηλαδή το κόστος για την επιχείρηση είναι 0,4% του κεφαλαίου που θα έπρεπε να κρατάει σαν απόθεμα για να καλύψει αυτή την περίπτωση.

μάιος 2009 49

21_IW_EIDIKOS_T04_FINAL.indd 49

5/22/09 6:50:56 PM

η στήλη του ειδικού

>Μ ε την ισόβια ασφάλεια το κόστος ανεβαίνει για την ίδια περίπτωση στα 1900€ (1,9% του κεφαλαίου). Αυτού του είδους η ασφάλεια όμως έχει αρκετές ιδιότητες οι οποίες μπορούν να γίνουν σημαντικά εργαλεία για την επιχείρηση: Το ασφάλιστρο επενδύεται και οι αξίες εξαγοράς μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν επιστροφή των ασφαλίστρων στην επιχείρηση μετά από μερικά χρόνια. Το απόθεμα μπορεί να δοθεί σαν δώρο στο στέλεχος για να συμπληρώσει το συνταξιοδοτικό του εισόδημα. Η ασφάλιση μπορεί να εκχωρηθεί στο στέλεχος προκειμένου να καλυφθούν μελλοντικές του ανάγκες Το απόθεμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν έσοδο της επιχείρησης σε κάποια μελλοντική χρονική στιγμή που θα χρειαστεί Το ασφαλιστήριο συμβόλαιο είναι περιουσία της επιχείρησης και είναι ακατάσχετο Σε κάθε περίπτωση το κόστος της ασφάλισης είναι πολύ χαμηλό σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη επιλογή συγκρότησης ενός τέτοιου αποθεματικού. Φτάνει να σκεφτεί κάποιος ότι το κόστος αυτό είναι πολύ μικρότερο από το επιτόκιο που θα εισέπραττε κάποιος σε μια απλή κατάθεση ταμιευτηρίου.

Πίνακας 3 Εκτίμηση του στελέχους με τη μέθοδο του κόστους αντικατάστασης Ετήσιο απολεσθέν κέρδος λόγω απώλειας στελέχους

190.000€

Κόστος πρόσληψης αντικαταστάτη

100.000€

Μείον κόστος μισθού που εξοικονομήθηκε

80.000€

Ετήσιο κόστος αντικατάστασης

210.000€

Αριθμός ετών που χρειάζονται για την αντικατάσταση ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ

210.000€Χ3=630.000€

Πίνακας 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 100.000€ Ηλικία

Φύλλο

Απλή

Ισόβιος

300€

1370€

240€

1160€

330€

1620€

250€

1360€

Πίνακας 1

390€

1900€

Κατανομή Πτωχεύσεων

280€

1620€

480€

2350€

340€

1950€

Πτώχευση λόγω θανάτου ή ανικανότητας

42,7%

Εξαιτίας ανεπαρκούς εμπειρίας

18,2%

640€

2920€

Εξαιτίας έλλειψης διαχειριστικής εμπειρίας

17,1%

420€

2390€

Εξαιτίας έλλειψης εμπειρίας σε έναν συγκεκριμένο τομέα

13,3%

960€

3690€

560€

3000€

Εξαιτίας παραμέλησης

4,3%

* Η έρευνα έγινε από την εταιρεία Dan and Brandstreet με δείγμα 12.000 επιχειρήσεων.

Εξαιτίας απάτης

2,1%

Εξαιτίας καταστροφής (πυρκαϊά - πλημμύρα – διάρρηξη)

1,4%

Εξαιτίας αγνώστου λόγου

0,9%

1. H επιχείρηση κάνει αίτηση για συμβόλαιο και πληρώνει ασφάλιστρα στην

Πίνακας 2 Εκτίμηση του στελέχους με τη μέθοδο συμβολής στα κέρδη Μέσος όρος προ φόρων κερδών τελευταίας 5ετίας Μείον απόδοση κεφαλαίου με επιτόκιο 5%

1.000.000€ 50.000€

Ετήσια κέρδη που αποδίδονται στη διαχείριση

950.000€

Ποσοστό συμβολής στελέχους στα κέρδη (20%)

190.000€

Αριθμός ετών που χρειάζονται για την αντικατάστασή του ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Εταιρεία Ασφάλισης Ζωής

Επιχείρηση

190.000€Χ3=570.000€

Συμβόλαιο Στελέχους (Η επιχείρηση είναι κάτοχος και δικαιούχος του συμβο-λαίου)

3. Στον θάνατο ή στην ανικανότητα το συμβόλαιο καταβάλλει το ασφαλιζόμενο κεφάλαιο στην επιχείρηση

2. Η ασφαλιστική εταιρεία εκδίδει

50 insurance w*rld

21_IW_EIDIKOS_T04_FINAL.indd 50

5/22/09 6:50:57 PM

αποκλειστική συνεργασία

» Απόδοση της Έλενας Ερμείδου

Με τις λιγότερες ζημιές από την κρίση ο κλάδος ιδιωτικής ασφάλισης Τα συμπεράσματα της έρευνας που διεξήχθη από την εταιρεία HAYS, η οποία δραστηριοποιείται στον κλάδο διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού, ανέδειξαν ότι το ένα τρίτο (33%) των εργοδοτών πιστεύει ότι ο οι ασφαλιστικές εταιρίες δεν αντιμετώπισαν τόσα προβλήματα λόγω της οικονομικής κρίσης όσο άλλοι κλάδοι. Χαρακτηριστικό είναι ότι η παραγωγή του 34% των εταιρειών παρέμεινε στα ίδια επίπεδα ενώ οριακή μείωση κατέγραψε το 55%. Παρά το γεγονός ότι τα τρία τέταρτα των εταιρειών μείωσαν τα κόστη τους (73%), το ένα τρίτο των εργοδοτών δεν πάγωσαν τις διαδικασίες των προσλήψεων ενώ το 15% των ασφαλιστικών εταιρειών μελετά νέα επιχειρηματικά σχέδια. Ζωτικός στόχος για τις ασφαλιστικές είναι να διατηρήσουν τους πελάτες με τα ήδη υπάρχοντα τιμολόγια της αγοράς, με τα δύο τρίτα των εταιρειών, (67%) να προβλέπει ότι η καθο-

δική πορεία θα κρατήσει για τους επόμενους 18-24 μήνες. Ο περιφερειακός Διευθυντής της HAYS, David Carr, τόνισε: «η έρευνα δείχνει ότι η οικονομική ύφεση δεν είχε μεγάλο αντίκτυπο στο κλάδο εν συγκρίσει με άλλους κλάδους, αυτό μας δείχνει ο κλάδος είναι εύκαμπτος. Όπως αναμένονταν, η διαχείριση του κόστους αποτελεί προτεραιότητα για την περισσότερες εταιρείες ωστόσο οι μισοί από τους ερωτηθέντες δεν αντιμετώπισαν πτώση στην παραγωγή τους, σύμφωνα με την έρευνα». Το γεγονός ότι οι περισσότεροι εργοδότες δεν επιχείρησαν να αλλάξουν την πολιτική των προσλήψεων τους παρά την ύφεση μας δείχνει ότι οι συγκεκριμένες εταιρείες που επιχειρούν να επενδύουν σε μακροπρόθεσμους στόχους, βρισκόμενοι σε πλεονεκτική θέση, έχουν την δυνατότητα να εκμεταλλεύονται πολλές επιχειρηματικές ευκαιρίες».

Οι μεσίτες ασφαλειών ζητούν καλύτερες υπηρεσίες για τους πελάτες μεγάλων συμβολαίων Οι μεσίτες που προσφέρουν υπηρεσίες σε πελάτες μεγάλων συμβολαίων (HNW) ζητούν καλύτερες υπηρεσίες από τις ασφαλιστικές εταιρείες καθώς επίσης και μια μεγαλύτερη γκάμα ασφαλιστικής κάλυψης σύμφωνα με έρευνα που έγινε από την AIG, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Συμπεράσματα από τις ασφαλιστικές εταιρείες έδειξαν ότι κατά την διάρκεια την οικονομικής ύφεσης το τμήμα πελατών μεγάλων συμβολαίων κατέγραψε ανοδικές τάσεις με πρόβλεψη ότι ο αριθμός των εκατομμυριούχων στο Ηνωμένο Βασίλειο θα αυξηθεί κατά δύο εκατομμύρια μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Επίσης σύμφωνα με τα ίδια συμπεράσματα, θα συνεχιστεί η αύξηση στις αξίες σε ό,τι αφορά τα αντικείμενα έργων τέχνης, πολύτιμους λίθους και για στις συλλογές οίνου. Κάποιοι άλλοι μεσίτες ζητούν προϊόντα που έχουν

σχέση με τις εγκληματικές δράσεις (απαγωγές, ληστείες) που προκύπτουν από το πρόβλημα της οικονομικής ύφεσης και κατά προτίμηση όλοι οι κίνδυνοι να ενσωματωθούν σε μια πολιτική. Η Αντιπρόεδρος της AIG του Ηνωμένου Βασιλείου, κα. Ann Owen, σχετικά με τους ιδιώτες πελάτες, δήλωσε: «για κάποιο χρονικό διάστημα οι απαιτήσεις των μεσιτών και των πελατών προκαλούσαν μεταβολές στην αγορά έτσι θεωρήσαμε ότι ήταν σωστό να επανεκτιμήσουμε τι πραγματικά θέλουν οι πελάτες από τις ασφαλιστικές εταιρείες παίρνοντας τις συμβουλές των μεσιτών οι οποίοι βρίσκονται κοντά στην αγορά. Αυτό μας βοήθησε να κάνουμε εκ νέου προτάσεις σύμφωνα με τις ενδείξεις αυτής της συγκεκριμένης αγοράς, δίνοντας έμφαση στο TCF, διαβεβαιώνοντας ότι τα προϊόντα μας καλύπτουν τις ανάγκες των πελατών μας».

Αυξήθηκαν οι ιδιώτες ασφαλισμένοι σύμφωνα με την Βρετανική Ένωση Ασφαλιστών Η BUPA, εταιρεία ιατρικής φροντίδας ανακοίνωσε ότι οι ιδιώτες ασφαλισμένοι σε ιδιωτικές εταιρείες αυξήθηκαν το τελευταίο χρόνο, αποτυπώνοντας τα αποτελέσματα της έρευνας της Βρετανικής ένωσης Ασφαλιστών (Association of British nsurers). H έρευνα της ABI, κατέγραψε αύξηση 2,7% στο PMI (δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών) κατά το 2008, με περισσότερους από 7,3 εκατομμύρια πολίτες να έχουν συνάψει συμβόλαιο ιδιωτικής ασφάλισης. Η διευθύντρια των ασφαλειών της BUPA Ηνωμένου Βασιλείου, κα. Fiona Harris, δήλωσε ότι τα νούμερα της ABI ταυτίζονταν με αυτά της δικής της εταιρείας. Συγκεκριμένα,

«τα τελευταία νούμερα που δόθηκαν από την ΑΒΙ επιβεβαιώνουν την εμπειρία μας – την αύξηση του αριθμού των πολιτών με κάλυψη PMI, παρά την οικονομική ύφεση των ημερών μας. Η κα. Harris συμπλήρωσε, «σε μια κοινωνία που καταγράφει ραγδαίες αλλαγές όπου μπορείς να πραγματοποιήσεις τις αγορές ηλεκτρονικά και με παράδοση την ίδια ημέρα, το να περιμένεις 18 εβδομάδες – ή σχεδόν τεσσεράμισι μήνες για μια θεραπεία, είναι πολύ». Σύμφωνα με την έρευνα της BUPA, το 80% των ερωτηθέντων θεωρούν ότι το να βρίσκεται κάποιος σε αναμονή 18 μηνών για να κάνει μια εγχείριση είναι πολύ.

μάιος 2009 51

06_IW_INSURANCE_AGE_T_04_FINAL.indd 51

5/22/09 6:38:37 PM

θέμα

Ακόμα και εάν η AIG προχωρούσε σε πτώχευση, πάλι ο ασφαλιστικός της βραχίονας θα ήταν σε θέση να ανταποκριθεί στις οικονομικές του υποχρεώσεις

52 insurance w*rld

05_IW_Insurers EUROMONEY_T_04_FINAL.indd 52

5/26/09 11:20:47 AM

αποκλειστικότητα

Κινήσεις για την αποφυγή της κεφαλαιακής «σύνθλιψης» Η πτώση της AIG δημιούργησε κρίση ταυτότητας στον κλάδο, ωστόσο οι ασφαλιστικές θεωρούν ότι θα αποφύγουν την μοίρα των τραπεζών

αρά το γεγονός ότι οι μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρίες παγκοσμίως αναφέρουν ότι δεν έχουν καμία σχέση με την αποτυχία της AIG, το γεγονός είναι ότι θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικές στη διαφοροποίηση που κάνουν από τον τραπεζικό κλάδο εν μέσω της κρίσης. Τον περασμένο Φεβρουάριο δύο επενδυτικά funds από τη Μεγάλη Βρετανία, το Lansdowne και το Odey Asset Management, πήραν θέση short σε ασφαλιστικές μετοχές. Συγκεκριμένα το Lansdowne πήρε θέση short 10,5 εκατ. στερλίνες στην Prudential και 26,2 εκατ. στερλίνες στην Aviva. Η Asset Management παράλληλα πήρε θέση short 7,1 εκατ. στερλινών στην Legal & General. Πριν από την απαγόρευση του short selling από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου για μετοχές του χρηματοπιστωτικού τομέα οι κινήσεις αυτές θα είχαν περάσει απαρατήρητες. Ωστόσο σε ένα ιδιαίτερα ευμετάβλητο περιβάλλον, όπου οι επενδυτές εκλαμβάνουν τις κινήσεις short από τις εταιρίες ως πρόβλεψη για το ποίες εταιρίες θα αντιμετωπίσουν προβλήματα στο άμεσο μέλλον, οι επενδυτικές κινήσεις των δύο επενδυτικών κεφαλαίων προκάλεσαν έντονη νευρικότητα στην επενδυτική κοινότητα. Η AIG και σε κάποιο βαθμό η Swiss Re, προκάλεσαν μεγάλα προβλήματα στον ασφαλιστικό κλάδο καθώς είναι οι κύριες υπαίτιες για την ταύτισή του με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες. Η μέχρι πρότινος μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία παγκοσμίως η AIG, μέχρι τώρα έχει λάβει περισσότερα από 170 δισ. δολάρια από την κυβέρνηση των ΗΠΑ προκειμένου να αποφύγει την κατάρρευση. Η επενδυτική εταιρεία Berkshire Hathaway του γνωστού μεγαλοεπενδυτή Γουόρεν Μπάφετ προχώρησε στην εξαγορά του 3% της Swiss Re έναντι 2,65 δισ. δολαρίων, ενισχύοντας έτσι την ρευστότητα του ομίλου. Οι επενδυτές γνωρίζουν πολύ καλά πλέον ότι έτσι ξεκίνησαν και τα προβλήματα στον τραπεζικό κλάδο. Η Bear Sterns χρηματοδοτήθηκε από τη Fed την ώρα που οι επενδυτικές τράπεζες απευθύνονταν στην επενδυτική κοινότητα προκειμένου να αντλήσουν ρευστότητα. Αυτό βέβαια λάμβανε χώρα

πριν από την κατάρρευση της Lehman, η οποία άνοιξε τον «ασκό του Αιόλου» με αποτέλεσμα να «χαθούν» δισεκατομμύρια δολάρια των φορολογουμένων.

Ωστόσο υπάρχουν θεμελιώδη στοιχεία που αφορούν στον ασφαλιστικό κλάδο. Το κέρδος των ασφαλιστικών εταιριών προέρχεται από τις πληρωμές των συμβολαίων από τους πελάτες και από τις επενδυτικές τοποθετήσεις των διαθεσίμων σε μετοχές, ομόλογα, ακίνητα κτλ. Οι αποτιμήσεις των τελευταίων έχουν υποχωρήσει αρκετά μειώνοντας τα αποθεματικά των εταιριών Ωστόσο υπάρχουν θεμελιώδη στοιχεία που αφορούν στον ασφαλιστικό κλάδο. Το κέρδος των ασφαλιστικών εταιριών προέρχεται από τις πληρωμές των συμβολαίων από τους πελάτες και από τις επενδυτικές τοποθετήσεις των διαθεσίμων σε μετοχές, ομόλογα, ακίνητα κτλ. Οι αποτιμήσεις των τελευταίων έχουν υποχωρήσει αρκετά μειώνοντας τα αποθεματικά των εταιριών. Η ρευστότητα είναι περιορισμένη, καθώς οι τράπεζες έχουν αντλήσει την πλειοψηφία των κεφαλαίων τόσο από τις κυβερνήσεις όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Όπως αναφέρει ο κ. Ρόμπερτ Χάρτγουικ, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ασφαλιστικής Ενημέρωσης, ο ασφαλιστικός κλάδος δεν θα πρέπει να συγχέεται με τον τραπεζικό. Τα προβλήματα της AIG δεν προήλθαν από αμιγώς ασφαλιστικές εργασίες αλλά από τοποθετήσεις σε «τοξικά» προϊόντα. Εξάλλου το άνοιγμα της AIG τόσο σε CDOs όσο και CDS είναι πραγματικά εντυπωσιακό καθώς ξεπερνάει κατά πολύ τις τοποθετήσεις άλλων ασφαλιστικών εταιριών σε τραπεζικά προϊόντα υψηλού ρίσκου. Όπως επισημαίνει ο κ. Χάρτγουικ ακόμα και εάν η AIG προχωρούσε σε πτώχευση, πάλι ο

μάιος 2009 53

05_IW_Insurers EUROMONEY_T_04_FINAL.indd 53

5/26/09 11:20:49 AM

θέμα

ασφαλιστικός της βραχίονας θα ήταν σε θέση να ανταποκριθεί στις οικονομικές του υποχρεώσεις. Συνεχίζοντας επισημαίνει ότι το ρίσκο των ασφαλιστικών εταιριών είναι κατά πολύ μικρότερο από αυτό των τραπεζών. Για αυτό το λόγο και 41 τράπεζες έχουν καταρρεύσει, ενώ αντίθετα καμία ασφαλιστική εταιρία δεν έχει πτωχεύσει.

Οι ασφαλιστικές εταιρίες λόγω του γεγονότος ότι έχουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις δεν αναγκάζονται να προχωρήσουν σε αθρόες ρευστοποιήσεις των επενδύσεων τους καταγράφοντας ουσιαστικά μόνο λογιστικές απώλειες Ο κ. Γιόσι Καγουάι γραμματέας της Διεθνούς Επιτροπής Εποπτείας Ασφαλιστικών Εταιριών συμφωνεί ότι δεν έχει ξεκαθαριστεί σαφέστατα προς το κοινό η διαφορά μεταξύ τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «ο ασφαλιστικός κλάδος παραμένει σταθερός. Στην περίπτωση της AIG ο ασφαλιστικός κλάδος δεν παρουσίασε προβλήματα. Εξάλλου για τους ασφαλιστές που έχουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις η μείωση της ρευστότητας λόγω της κρίσης δεν είναι τόσο βασικός παράγοντας όσο για τις τράπεζες». Η έκθεση της Swiss Re σε CDS ανέρχεται σε 6 δισ. ελβετικά φράγκα σε τιμές αγοράς για το 2008. Η Ολλανδική ασφαλιστική Aegon κατέγραψε μείωση της αξίας του επενδυτικού της χαρτοφυλακίου κατά 770 εκατ. ευρώ στο τέταρτο τρίμηνο. Η εταιρία χρηματοδοτήθηκε με 3 δισ. ευρώ από την Ολλανδική κυβέρνηση. Η ING επίσης κατέγραψε απώλειες 533 εκατ. ευρώ στις επενδύσεις της στο τέταρτο τρίμηνο.

Επενδυτικές απώλειες, όχι διαγραφές Οι ασφαλιστικές εταιρίες αντιπαραθέτουν ότι οι απώλειες που καταγράφουν από τις επενδύσεις τους είναι συγκυριακές λόγω της κρίσης και σίγουρα δεν έχουν καμία σχέση με τις διαγραφές επισφαλών απαιτήσεων στις οποίες έχουν προχωρήσει αρκετές τράπεζες. Από την άλλη οι ασφαλιστικές εταιρίες λόγω του γεγονότος ότι έχουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις δεν αναγκάζονται να προχωρήσουν σε αθρόες ρευστοποιήσεις των επενδύσεών τους καταγράφοντας ουσιαστικά μόνο λογιστικές απώλειες. Το αποτέλεσμα της mark-to-market αποτίμησης των επενδύσεων είναι αρκετά χαρακτηριστικό στα αποτελέσματα της βρετανικής ασφαλιστικής AVIVA για το 2008. Η εταιρία ανακοίνωσε αποτελέσματα βάση των προτύπων MCEV (market consistent embedded value) που έχει προωθήσει η Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Επιτροπή Οικονομικών Διευθυντών, στην προσπάθεια της τα αποτελέσματα που ανακοινώνουν οι εταιρίες να είναι πιο ακριβή. Η κίνηση αυτή της AVIVA είχε ως αποτέλεσμα σε ζημίες 7,71 δις. στερλινών για το 2008 κυρίως λόγω της μείωσης της αποτίμησης του χαρτοφυλακίου κατά 12,4 δισ. στερλινών.

Οι απώλειες αυτές ταρακούνησαν την αγορά με αποτέλεσμα η τιμή της μετοχής της εταιρίας να υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά. Παράλληλα προκάλεσε και αθρόες ρευστοποιήσεις σε όλο το φάσμα των ασφαλιστικών εταιριών. Η εφαρμογή των προτύπων MCEV προκάλεσε έντονες αντιδράσεις λόγω της έντονης μεταβλητότητας που επικρατεί στις χρηματιστηριακές αγορές η οποία προκαλεί συχνά έντονες διακυμάνσεις στις αποτιμήσεις. Όπως αναφέρει ο κ. Χάρλιν οικονομικός διευθυντής της ΑΧΑ Ασφαλιστική «σε τόσο έντονα ευμετάβλητο περιβάλλον ο συγκεκριμένος δείκτης δεν μπορεί να είναι ακριβής». Στο ίδιο μήκος κύματος αναφέρεται και ο κ. Καγουάι ο οποίος - παρά το γεγονός ότι συμφωνεί με τη δημιουργία των προτύπων - δεν συμφωνεί ότι είναι η κατάλληλη περίοδος για να εφαρμοστούν. Η μεγάλη πλειονότητα των στελεχών του κλάδου συμφωνούν ότι η εφαρμογή των προτύπων είναι απαραίτητη (διαφωνούν για την περίοδο), έτσι ώστε οι επενδυτές να έχουν όσο το δυνατό καλύτερη ενημέρωση για τα οικονομικά των εταιριών. Δύο βασικοί παράγοντες παίζουν ρόλο. Ο πρώτος είναι εάν έχει μειωθεί η αποτίμηση των χαρτοφυλακίων, τότε είναι πιθανό να χρειαστούν περαιτέρω κεφάλαια για να είναι σε θέση οι ασφαλιστικές να καλύψουν τις απαιτήσεις του Επόπτη. Ωστόσο το μεγάλο ερώτημα που παραμένει είναι πού θα βρεθούν αυτά τα κεφάλαια; Δεύτερον οι αποδόσεις επί των επενδύσεων (ROE) είναι απαραίτητες προκειμένου να καλυφθούν οι μελλοντικές υποχρεώσεις και να παραχθεί κέρδος. Ωστόσο με βάση τα τωρινά δεδομένα των αγορών είναι πολύ δύσκολο να αυξηθούν οι αποτιμήσεις των χαρτοφυλακίων. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά αναλυτές του κλάδου το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες δεν έχουν διέξοδο στο πού να επενδύσουν τα κεφάλαια τους, καθώς ακόμα και τα πιο ασφαλή προϊόντα δεν είναι ελκυστικά. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων βρίσκονται πολύ χαμηλά, ενώ παράλληλα κάποια ομόλογα αναμένεται να δημιουργήσουν απώλειες εάν η χώρα εκδότης αντιμετωπίσει το φάσμα της χρεοκοπίας.

Η «βόμβα» των ασφαλίσεων ζωής Οι μειώσεις των αποτιμήσεων των επενδυτικών χαρτοφυλακίων λόγω της κρίσης επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις ασφαλιστικές εταιρίες στον τομέα των ασφαλιστηρίων ζωής. Tα προϊόντα σταθερής προσόδου (annuities) αποτελούν τη βασική προιοντική γκάμα των ασφαλιστικών εταιριών καθώς συνεισφέρουν σε σημαντικό ποσοστό στα έσοδα. Στο προϊόν αυτό, ο ασφαλιζόμενος καταθέτει ένα συγκεκριμένο ποσό σε τακτά χρονικά διαστήματα. Το ποσόν αυτό ανατοκίζεται με συγκεκριμένο επιτόκιο και στο τέλος του συμβολαίου ο ασφαλιζόμενος εισπράττει εγγυημένη απόδοση είτε εφάπαξ, είτε με συγκεκριμένο ποσό κάθε μήνα. Τα προϊόντα αυτά που είναι συνδεδεμένα με συγκεκριμένους χρηματιστηριακούς δείκτες ή μετοχές, δεν είναι τόσο διαδεδομένα στην Ευρώπη. Στην ώριμη αγορά των ΗΠΑ οι ασφαλιστικές εταιρίες αντι-

54 insurance w*rld

05_IW_Insurers EUROMONEY_T_04_FINAL.indd 54

5/26/09 11:20:49 AM

αποκλειστικότητα

μετωπίζουν προβλήματα λόγω του σκληρού ανταγωνισμού καθώς αναγκάζονται να προσφέρουν υπέρογκες εγγυήσεις για προϊόντα annuities με υποτιμημένες τιμές για τον ασφαλιζόμενο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του σκληρού ανταγωνισμού είναι ότι με 100 χιλ. δολάρια οι εταιρίες εγγυώνται για την προστασία του συνόλου του ποσού. Εκτός αυτού εάν για παράδειγμα το πρώτο χρόνο του συμβολαίου η απόδοση ανέλθει στο 6% τότε το ποσό αυτό κλειδώνει σε σταθερή απόδοση 106% για όλα τα υπόλοιπα χρόνια του συμβολαίου. Όπως είναι εύκολα κατανοητό, το κόστος που επιβαρύνει τους ασφαλιζόμενους για τέτοια προϊόντα είναι αρκετά υποτιμημένο με αποτέλεσμα ένα σημαντικό μέρος να επιβαρύνει την εταιρία. Όπως αναφέρουν αναλυτές του κλάδου είναι σαφές ότι οι εταιρίες είχαν υποτιμήσει το ρίσκο και με τις αποτιμήσεις των χαρτοφυλακίων να έχουν μειωθεί κατά πολύ αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν μέρος των αποθεματικών τους. Είναι βέβαιο ότι οι εταιρίες θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίων προκειμένου να καλύψουν τις διευρυμένες ανάγκες ρευστότητας που δημιουργούνται.

Από πού θα προέλθουν τα επιπλέον κεφάλαια; Παρά το γεγονός ότι η αγορά είναι «παγωμένη» λόγω της κρίσης οι ασφαλιστικές εταιρίες έχουν κάποιες διεξόδους προκειμένου να βρουν τα απαραίτητα κεφάλαια. Η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου είναι μια ενδεχόμενη λύση ωστόσο με την κατάσταση που επικρατεί στις διεθνείς χρηματαγορές θα είναι αρκετά δύσκολο για τις εταιρίες να αντλήσουν κεφάλαια από τα χρηματιστήρια. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός είναι το γεγονός ότι ο δείκτης KBW που απαρτίζεται από 24 ασφαλιστικές αμερικανικές εταιρίες έχει καταγράψει απώλειες 35% μέσα στο 2009. Από την άλλη μεγάλοι ιδιώτες επενδυτές (όπως ο Γουόρεν Μπάφετ) δεν είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε τοποθετήσεις δισεκατομμυρίων αυτήν την περίοδο. Τα μεγάλα sovereign wealth funds μετά τις απώλειες που έχουν καταγράψει από τις επενδυτικές τράπεζες δεν είναι διατεθειμένα να αναλάβουν περαιτέρω ρίσκο και κινούνται πιο συντηρητικά. Όπως δείχνουν οι αναλύσεις του 2008 μεγάλο μέρος των αντληθέντων κεφαλαίων προήλθε από τις μητρικές εταιρίες. Ωστόσο μόλις οι μητρικές κλείσουν την κάνουλα της ρευστότητας απομένει μόνο η κυβέρνηση να καλύψει τις ανάγκες χρηματοδότησης. Το γεγονός ότι 12 ασφαλιστικές εταιρίες έχουν ήδη κάνει αίτηση εισαγωγής στο πρόγραμμα TARP που έχει εκπονήσει το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ καταδεικνύει ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες δεν είναι σε τόσο καλή οικονομική κατάσταση όπως ισχυρίζονται. Το κατά πόσο είναι σε θέση η Ουάσιγκτον να εγγυηθεί

περαιτέρω κεφάλαια στις ασφαλιστικές μέσω του Tarp είναι συζητήσιμο. Προς το παρόν οι αμερικανικές ασφαλιστικές εποπτεύονται σε πολιτειακό επίπεδο. Αρκετές ασφαλιστικές εταιρίες έχουν προχωρήσει σε εξαγορά μικρών τραπεζών έτσι ώστε να έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από τη Fed. Στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι οι μεγάλες ασφαλιστικές θα απορροφήσουν ασφαλιστικά συμβόλαια από εταιρίες που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προβλήματα καθώς ενδέχεται κάποια από τα annuities να αποδειχθούν τοξικά. Το Tarp θα πρέπει να συμπεριλάβει στις εγγυήσεις που παρέχει και αυτά τα χαρτοφυλάκια, έτσι ώστε οι ασφαλιστικές να αντεπεξέλθουν στα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η κρίση, αναμένοντας την ανάκαμψη των αγορών προκειμένου να προχωρήσουν σε ρευστοποιήσεις των στοιχείων που κατέχουν. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά παράγοντες της αγοράς τα ασφαλιστικά κεφάλαια είναι από τους μεγαλύτερους θεσμικούς επενδυτές και εάν αφεθεί έστω και ένα να καταρρεύσει, τότε θα δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα και θα εξανεμιστούν και τα οφέλη από τη στήριξη εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχουν δοθεί μέχρι τώρα στις τράπεζες. Την ώρα που οι τράπεζες μειώνουν τις χρηματοδοτήσεις δανείων, οι ασφαλιστικές εταιρίες –ιδιαίτερα αυτές με υψηλή ρευστότητα- ψάχνουν για νέες ευκαιρίες, κυρίως στον κλάδο των επενδύσεων σταθερού εισοδήματος. Παρά το γεγονός ότι τα συγκεκριμένα προϊόντα λόγω του πολέμου των τιμών προς το παρόν δεν αποφέρουν τα προσδοκώμενα οφέλη και θα χρειαστούν αναπροσαρμογές τιμολογίων παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι το μέλλον βρίσκεται στα προϊόντα αυτά. Οι ασφαλιστικές εταιρίες καλύπτουν τις διευρυμένες ανάγκες των πολιτών που σε περιόδους ανησυχίας ψάχνουν για ασφαλή προϊόντα και προχωρούν στη σύναψη νέων συμβολαίων. Έτσι η μεταφορά του ρίσκου από τον ασφαλιζόμενο στις ασφαλιστικές και τις αντασφαλιστικές συνεχίζεται απρόσκοπτα. Εάν οι ασφαλιστικές καταφέρουν, έστω και καταγράφοντας απώλειες στο κεφάλαιό τους, να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους, θα είναι αρκετό για να αποδείξουν ότι το μοντέλο διαχείρησης κινδύνου που ακολουθούν υπερέχει από αυτό των τραπεζών.

μάιος 2009 55

05_IW_Insurers EUROMONEY_T_04_FINAL.indd 55

5/26/09 11:20:50 AM

CEO & CSR Money Conference 2009

O κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, Executive Director της Aldemar, με το βραβείο «THALES Green Award for Excellence». Αριστερά του ο κ. K. Ουζούνης, Γενικός Διευθυντής, Money Conferences και δεξιά ο κ. Σ. Κουβέλης, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ

Οι νικητές των βραβείων CEO & CSR 2009

56 insurance w*rld

15_IW_CEO & CSR_T_04_FINAL.indd 56

5/26/09 11:16:48 AM

CEO & CSR Money Conference 2009

Εφικτή η «πράσινη ανάπτυξη» στην Ελλάδα Απαιτείται συστηματική προσέγγιση, η οποία δεν ενθαρρύνεται ουσιαστικά από την Πολιτεία

ους τρόπους εφαρμογής της Πράσινης Ανάπτυξης εξέτασαν παράγοντες της αγοράς και πολιτικά στελέχη κατά την διάρκεια του συνεδρίου CEO & CSR Money Conference 2009 - Επιχειρήσεις και Κράτος σφυρηλατούν το πράσινο «New Deal» - που διοργάνωσε για 3η συνεχή χρονιά η Money Conferences σε αποκλειστική συνεργασία με τη EuroCharity στις 7 Μαΐου 2009 στο ξενοδοχείο Athenaeum Intercontinental. Ο Υπουργός κ. Κωστής Χατζηδάκης απευθύνοντας χαιρετισμό αναφέρθηκε στις πολιτικές του Υπουργείου Ανάπτυξης προς την κατεύθυνση της Προστασίας του Περιβάλλοντος, τονίζοντας παράλληλα το όφελος που θα έχει το σύνολο της κοινωνίας όταν συμφιλιωθεί το «επιχειρείν» με το Περιβάλλον και την προστασία αυτού, ενώ τις εργασίες του συνεδρίου άνοιξε ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, Γενικός Διευθυντής της Μoney Conferences μαζί με τον πρόεδρο της Eurocharity Peter Michel Heilmann.

Το κράτος πρέπει να άρει τα εμπόδια που θέτει στην ολοκλήρωση των διαδικασιών της Πράσινης Ανάπτυξης Το συνέδριο χαιρέτισε και ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Daniel Speckhard, που έκανε αναφορά στην ανάγκη τις πράσινης ανάπτυξης και στις προεκλογικές εξαγγελίες του Προέδρου Μπ. Ομπάμα σε ό,τι αφορά τις πράσινες επενδύσεις. Επίσης, από την Climate Change Solutions η κα. Μαρίνα Αλωνισιώτη και από την ΓΑΙΑ, η κα. Δάφνη Κόλλα, CSR Director, Environmental Management, όπου ανάφερε ότι το εθνικό μας προϊόν, το ελαιόλαδο πιστοποιείται και γίνεται κλιματικά ουδέτερο, δηλαδή έχει μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα. Η οικονομική κρίση, σημείο των ημερών μας, σηματοδοτεί αλλαγές, νέους τρόπους διαχείρισης και νέα τάξη πραγμάτων. Το Κλειδί της εξόδου από την κρίση και προόδου

σύμφωνα με τον κ. Hussein Abaza, Διευθυντή του United Nations Environment Programme, Economics and Trade Branch είναι η Πράσινη Οικονομία, ενώ ο κ. Hussein Abaza στην διάρκεια της ομιλίας του παρουσίασε εκτενώς το πρόγραμμα και τους στόχους της UNEP. Πώς αυτή η ανάπτυξη μπορεί να είνα βιώσιμη και να έχει και διάρκεια; Με το να στραφούμε στην οικονομία των αναγκών και στον άμεσο εξορθολογισμό της παραγωγής μας λέει ο κ. Peter van Luttervelt, συνιδρυτής & Μέλος Δ.Σ. Global Action Plan. Χαρακτηριστικά ο κ. Peter van Luttervelt ανάφερε για να δημιουργηθούν «Πράσινες Εκστρατείες» πρέπει να υπάρξει η ζήτηση από την ίδια την κοινωνία και τους πολίτες που είναι μέρος αυτής. Τα πέντε βασικά θέματα που συζητήθηκαν και εξετάσθηκαν κατά την διάρκεια του συνεδρίου CEO & CSR Money Conference 2009 – Επιχειρήσεις και Κράτος σφυρηλατούν το πράσινο «New Deal» ήταν.

> Ενότητα Ι: Πράσινη Ανάπτυξη και ο Ρόλος του Κράτους.

> Ε νότητα ΙΙ: Πράσινη Ανάπτυξη και ο Ρόλος των CEO’s. > Ε νότητα ΙΙΙ: Πράσινη Ανάπτυξη και τα κίνητρα χρηματοδότησης.

>Ε νότητα ΙV: Εταιρική Διακυβέρνηση & Διαφάνεια. > Ε νότητα V: Βιώσιμη Διαχείριση Απορριμμάτων & Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ Ο ρόλος του κράτους

Εκπρόσωποι της πολιτείας όπως οι κκ: Κυριάκος Μητσοτάκης, Βουλευτής ΝΔ και Πρόεδρος της ειδικής μόνιμης επιτροπής Προστασίας του Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων, Σπύρος Κουβέλης Βουλευτής ΠΑΣΟΚ και Πολιτικός εκπρόσωπος Περιβάλλοντος και Χωροταξίας του ΠΑΣΟΚ, και Σπύρος Σγουρός εκπρόσωπος Οικολόγων

μάιος 2009 57

15_IW_CEO & CSR_T_04_FINAL.indd 57

5/26/09 11:16:53 AM

CEO & CSR Money Conference 2009

Πράσινων κατέθεσαν τις απόψεις τους για την Πράσινη Ανάπτυξη πάντα σε ό,τι αφορά το ρόλο του κράτους. Η Ελλάδα ως χώρα σε σχέση με τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ είναι ουραγός στην Πράσινη Ανάπτυξη, όχι ελλείψει ευκαιριών, αλλά ελλείψει κατάστρωσης μακροπρόθεσμων προγραμμάτων ανάπτυξης και συντονισμένων προσπαθειών που θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη και στην συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα. Χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι το μοντέλο της πράσινης ανάπτυξης πρέπει να σχεδιαστεί με ορίζοντα 10 ετών», ενώ πρόσθεσε ότι αυτή τη στιγμή γίνονται συζητήσεις για τη δημιουργία Υπουργείου Περιβάλλοντος.

Ο επιχειρηματικός κόσμος οφείλει να εντοπίσει ευκαιρίες που παρουσιάζονται ακόμη και στη διάρκεια της κρίσης Ιδιαίτερο χαρακτήρα και ρόλο στην υλοποίηση των προσπαθειών για την ανάπτυξη των πράσινων πρωτοβουλιών έχουν οι τοπικές κοινωνίες. Στην Ελλάδα, το πλείστο των προσπαθειών για Πράσινη Ανάπτυξη πέφτει στο κενό ή παραμένει στα χαρτιά, καθώς οι τοπικές κοινωνίες, ελλείψει ολοκληρωμένων γνώσεων, αντιδρούν στην καλλίτερη των περιπτώσεων με σκεπτικισμό και στην χειρότερη φοβικά. Εμπόδια στην ανάπτυξη δημιουργεί και η γραφειοκρατία στη χώρα μας, κάτι το οποίο τόνισε ο κ. Σ. Κουβέλης, συμπληρώνοντας ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα Υπουργείο, το οποίο θα διαχέει την πολιτική του και στα υπόλοιπα υπουργεία και το οποίο θα πρέπει να περιορίσει την γραφειοκρατία. Η ανάπτυξη των πράσινων πρωτοβουλιών μπορεί να τονώσει και να εμπλουτίσει σημαντικά το τουριστικό προϊόν της Ελλάδας. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε ο κ. Σγουρός τονίζοντας ότι η Πράσινη Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα μπορεί να εστιάσει στον τομέα του τουρισμού και της γεωργίας, τομείς που σχετίζονται μεταξύ τους, ενώ όλοι οι ομιλητές του πάνελ συμφώνησαν ότι οι επενδύσεις πρέπει να γίνουν σε γερές βάσεις και ότι τα κέρδη για τον επιχειρηματία θα έρθουν μετά από δέκα χρόνια.

Panel I: K. Μητσοτάκης Βουλευτής Νέας Δημοκρατίας, κα. Χριστοφιλίδου Δημοσιογράφος ΣΚΑΙ, Σ. Κουβέλης Βουλευτής ΠΑΣΟΚ, Σ. Σγουρός Μέλος Γραμματείας Οικολόγοι Πράσινοι

Ο κ.OOO Κώστας Χατζηδάκης Υπουργός Ανάπτυξης O

Ο κ. Peter Van Luttervelt Συνιδρυτής & Μέλος Δ.Σ. Global Action Plan

Ο Δρ. Madhav Mehra Πρόεδρος World Council for Corporate Governance

Ο κ. Hussein Abaza Διεθυντής United Nations Environment Programme Economics and Trade Branch

58 insurance w*rld

15_IW_CEO & CSR_T_04_FINAL.indd 58

5/26/09 11:16:58 AM

CEO & CSR Money Conference 2009

Ο ρόλος των CEOs Η δεύτερη θεματική ενότητα ξεκίνησε θέτοντας προς συζήτηση το κέρδος ως κύριο στόχο των επιχειρηματιών. Βασικό συστατικό για την υλοποίηση του στόχου αυτού, σύμφωνα με το κ. Τζιώτη, ο οποίος τόνισε την ανάγκη δημιουργίας ενός Υπουργείου Πράσινης Ανάπτυξης και αφού πρώτα έθεσε το ερώτημα αν η χώρα μας έχει χαράξει στρατηγική και κατεύθυνση προς την πράσινη ανάπτυξη, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η πράσινη ανάπτυξη είναι ένας νέος τρόπος αντίληψης της οικονομίας, όμως χωρίς στρατηγική, η χώρα μας θα αρκεστεί να μείνει καταναλωτής». Από την πλευρά του ο κ. Πολυχρονόπουλος τόνισε ότι χρειάζεται κάποιος να περιμένει για να δει αποτελέσματα, ενώ απαραίτητη είναι η περιβαλλοντική παιδεία στη σωστή κατανόηση της πράσινης ανάπτυξης. Τόνισε επίσης ότι η δομή της τεχνολογίας που έχουν αναπτύξει οι εταιρείες διαχείρισης απορριμμάτων πρέπει να αναβαθμιστεί όπως επίσης και ο τρόπος προσέγγισης των εταιρειών αυτών, καθώς επίσης και ότι οι επιχειρήσεις «θα πρέπει να δαπανήσουν ένα κομμάτι από το προϋπολογισμό τους στην δημιουργία πρασίνου. Ο κ. Κωνσταντέλλος ανέφερε με το κ. Τζιώτη στο ότι οι εταιρείες πρέπει να ακολουθήσουν την κίνηση της περιβαλλοντικής ανάπτυξης, κίνηση η οποία αναμφισβήτητα δημιουργεί οφέλη στους επιχειρηματίες, μίλησε για την δημιουργία πράσινων καταναλωτικών αναγκών, δίνοντας έμφαση στη συμβολή των μάνατζερ, και στην συμβολή των ευχαριστημένων ανθρώπων. Η κορυφή της διοίκησης θα πρέπει να δίνει το μήνυμα, αναφέροντας ότι για να γίνουν παρεμβάσεις, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα, κάτι το οποίο είναι σημαντικό, να τεθούν περιβαλλοντικές αξίες. Υπάρχει «ένα κράτημα προς αυτή την προδιάθεση» είπε ο κος κ. Καζαντζόπουλος, όμως όπως δήλωσε «πρέπει να μετακινηθούμε από τον θεσμό των Golden Boys στο θεσμό των Green Boys». Στην συνέχεια, μιλώντας για το ρόλο του ως εταιρεία υπογράμμισε ότι «εμείς ως σύμβουλοι συζητάμε με τις εταιρείες κάνοντας μια στρατηγική αξιολόγησης, ώστε να προχωρήσει μια εταιρεία σε βιώσιμη ανάπτυξη, όμως οι επιχειρήσεις από την πλευρά τους θα πρέπει να κατανοήσουν πως «η κρίση θα διαρκέσει

Panel II: Γ. Καζαντζόπουλος Δ/νων Σύμβουλος Global Challenges, A. Πολυχρονόπουλος Γενικός Διευθυντής POLYECO, Χ. Κώνστας Δημοσιογράφος Alter, N. Κωνσταντέλλος Δ/νων Σύμβουλος ICAP, Δ. Τζιώτης Δ/νων Σύμβουλος Cleverbank

ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Ο επιχειρηματικός κόσμος από την πλευρά του πρέπει να εντοπίσει τις επιχειρηματικές ευκαιρίες», ενώ το new big deal αφορά όλους μας.

Κίνητρα & Χρηματοδοτήσεις Θέτοντας στο πάνελ θέμα της πράσινης ανάπτυξης και της χρηματοδότησης της, ο κ. Χ. Πίππος τόνισε ότι η χρηματοδότηση αυτή μπορεί να καλυφθεί, είτε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, είτε από τοπικές χρηματοδοτήσεις μέσω για παράδειγμα των προγραμμάτων ΕΣΠΑ, παράλληλα γνωστοποίησε την ύπαρξη εξειδικευμένων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών, όπως της ανάπτυξης των πράσινων σπιτιών. Παίρνοντας το λόγο ο κ. Δόικος, και αφού ο κ. Σπανός έθεσε το θέμα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και το ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν, τόνισε ότι «πράσινη επιχείρηση χωρίς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν μπορεί να υπάρξει», αναφέροντας και αυτός από την πλευρά του, ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν και αυτές να αντλήσουν χρηματικούς πόρους, είτε σε εθνικό επίπεδο μέσω του ΕΣΠΑ και άλλων χρηματοδοτικών προγραμμάτων, είτε από τα διάφορα Ευρωπαϊκά προγράμματα αφού προηγηθεί μια σωστή αξιολόγηση. Από την πλευρά του ο κ. Τζιαμούρτας, γνωστοποίησε την ύπαρξη ενός πράσινου fund που έχει ως στόχο να διευκολύνει τις επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια, ενώ ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος επιχειρηματίας θα πρέπει να προσκομίσει ένα business plan της εταιρείας, αναφέροντας το τρόπο διαχείρισης της, το ρίσκο, όπως επίσης και κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα της εταιρείας. Κατά το τέλος της ομιλίας τους, ο κ. Τζιαμούρτας, ανέφερε ότι ενώ έχει εκδηλωθεί μεγάλο ενδιαφέρον προς αυτές τις επενδύσεις, δυστυχώς οι εν λόγω επενδύσεις δεν πραγματοποιούνται διότι προσκρούουν στην γραφειοκρατία. Συγκεκριμένα ο κ. Τζιαμούρτας είπε «πρέπει να ξεπεραστούν οι αγγιλώσεις», χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της Γερμανίας, η οποία ως χώρα έχει δημιουργήσει 350.000 νέες θέσεις εργασίας στο χώρο της πράσινης οικονομίας.

Panel III: Π. Δόικος Περιβαντολόγος, Μ. Σπανός Δ/νων Εταίρος EuroCharity, Χ. Πίππος Διευθυντής ΑΠΕ στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Μ. Τζιαμούρτας Δ/νων Σύμβουλος New Mellon Asset & Wealth Management

μάιος 2009 59

15_IW_CEO & CSR_T_04_FINAL.indd 59

5/26/09 11:17:02 AM

CEO & CSR Money Conference 2009

Εταιρική διακυβέρνηση & διαφάνεια Θέτοντας το θέμα της εταιρικής διακυβέρνησης και της πράσινης διαφάνειας, ο κ. Μπακούρης τόνισε η πράσινη ανάπτυξη δεν μπορεί να προχωρήσει, αν δεν υπάρξει μείωση της διαφθοράς στην χώρα μας, αφού ανέφερε ότι πρόσφατη έκθεση της ΕΕ σε ό,τι αφορά την διαφάνεια κατατάσσει την Ελλάδα στην 23η θέση ανάμεσα στις 27 χώρες, κράτη-μέλη της ΕΕ. Χαρακτηριστικά, ο κ. Μπακούρης τόνισε ότι «η διαφάνεια φέρνει κέρδη, οι επιχειρήσεις δεν ευδοκιμούν σε μια κοινωνία διεφθαρμένη». Χρειάζεται σύμφωνα με τον κον Μπακούρη πειθώ και κατάλληλη νομοθετική ρύθμιση για να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο κ. J. Wilcox σημείωσε ότι το κλειδί για την ανάπτυξη είναι ο ιδιωτικός φορέας, ωστόσο ο τομέας αυτός, έχει υποχρέωση να λάβει υπόψη την κοινή γνώμη. Ο J. Wilcox επισήμανε ότι πρέπει να αναθεωρηθούν ωστόσο θέματα νοοτροπίας, ο νόμος για τους μετόχους, να επαναπροσδιοριστεί ο ρόλος των διοικητικών στελεχών, να γίνουν αλλαγές στο ρόλο του Διοικητικού Συμβουλίου. Οι θεσμικοί θα πρέπει να απευθύνονται προς τους μετόχους πιο συχνά, ενώ θα πρέπει να δίνουν περισσότερες εξηγήσεις για το τρόπου τον οποίο λειτουργούν Τόνισε επιπροσθέτως ότι η σωστή εταιρική διακυβέρνηση αυξάνει τις ευκαιρίες, ενώ αφορά τόσο τις εταιρείες ιδιωτικού όσο και δημοσίου τομέα. Αναφερόμενος στο καίριο πρόβλημα της Siemens, στην διαφάνεια, o κ. Σικέλλης ανέφερε ότι η εταιρεία έχοντας ως στόχο την διαφάνεια έχει ήδη προχωρήσει σε αλλαγή διοικητικών στελεχών και αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της, η οποία μπορεί να αλλάξει μόνο εκ των άνω υπέρτονίζοντας συγκεκριμένα ότι «το καθαρό επιχειρείν είναι και ο στόχος της εταιρείας». Ο κ. Τσιμπανούλης, παίρνοντας το λόγος ανέφερε ότι η εταιρική διακυβέρνηση συνδέεται και με το περιβάλλον και με τα κέρδη της επιχείρησης όπως επίσης και τον πρωταρχικό ρόλο των κεφαλαιοαγορών. Ο βασικός ομιλητής του πάνελ κ. M. Mehra τόνισε ότι η εταιρική διακυβέρνηση χωρίς διαφάνεια δεν έχει νόημα, χαρακτηριστικά ανέφερε «πρέπει να κοιτάξουμε με διαφορετικό μάτι το κόσμο», συμπληρώνοντας ότι η εταιρική διακυβέρνηση ξεκινά από την τοπική κοινότητα. Σύμφωνα με το κ Mehra ένα από τα χαρακτηριστικά της σωστής εταιρικής διακυβέρνησης είναι η δυναμική της ροής των πληροφοριών, συγκεκριμένα σημαντικό ρόλο παίζει η σωστή εκροή και η σωστή εκροή των πληροφοριών. Συνεχίζοντας την ομιλία του και θέτοντας ισχυρά επιχειρήματα για την θεμελίωση της τοποθέτησης του ο κ. Mehra τόνισε ότι «πολλές εταιρείες δαπανούν λίγα χρήματα για την εταιρική διακυβέρνηση, ενώ δαπανούν πολλά χρήματα σε ότι δεν έχουν κάνει», σημειώνοντας ότι η εταιρική διακυβέρνηση έχει να κάνει με την κατανομή πόρων και την δημιουργία σωστών πραγμάτων για την κοινωνία, υπογραμμίζοντας ότι στα πλαίσια της αναθεώρησης του συστήματος δεν θα πρέπει να δημιουργούμε αξίες μόνο για τους μετόχους,, αλλά και για τους καταναλωτές. Η εταιρική κοινωνική ευ-

Οι κ. Κ. Χατζηδάκης Υπουργός Ανάπτυξης, κ. Κ.Ουζούνης Πρόεδρος της Money Conferences

Ο κ. Daniel Spechard Πρέσβης ΗΠΑ στην Ελλάδα

Panel IV: R. Sikellis General Counsel Siemens, J. Wilcox πρόεδρος Sodali, R. McDonald Ανταποκριτής Economist, Δρ. M. Mehra Πρόεδρος World Council for Corporate Governance, Δρ. Δ. Τσιμπανούλης Δ/νων Εταίρος, Tsibanoulis & Partners Law, K. Μπακούρης Πρόεδρος Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς

Panel V: Π. Παγώνη Διεύντρια Ασφάλειας & Περιβάλλοντος ΕΛΠΕ, Ι. Χαραλαμπίδης Μονάδα ΑΠΕ, ΡΑΕ, Α. Μάρκελος Διευθυντής Περιοδικό Περιβάλλον 21, Δρ. Μιχ. Ρ. Χαριτοπούλου Ελληνική Εταιρεία Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Δρ. Γ. Αγερίδης, Διευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο ΑΠΕ

60 insurance w*rld

15_IW_CEO & CSR_T_04_FINAL.indd 60

5/26/09 11:17:07 AM

CEO & CSR Money Conference 2009

θύνη αποτελεί τρόπο και όχι υποχρέωση, αυτός δε, είναι ο καλλίτερος τρόπος ανάπτυξης μιας εταιρείας, η οποία μπορεί να αποφέρει μόνο θετικά αποτελέσματα. Με αυτή την πρόταση έκλεισε η συνάντηση του συγκεκριμένου πάνελ και την ομιλία του ο κ. Mehra.

Βιώσιμη διαχείριση απορριμμάτων & Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Θέτοντας τη βάση της συζήτησης, η πράσινη ανάπτυξη είναι το New Big Deal, που παρά την κρίση ο τομέας αυτός δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα, ο κ. Χαραλαμπίδης ανέφερε ότι μετά την ψήφιση του νόμου 3734/2009 για τα φωτοβολταϊκά, προχωράει η αξιολόγηση όλων των σχετικών αιτήσεων, τονίζοντας ότι ο νόμος αυτός θα συνεισφέρει στην συντόμευση των διαδικασιών και στην αποκλιμάκωση της τιμής των φωτοβολταϊκών, ανοίγοντας το δρόμο για τους υποψήφιους επενδυτές. Σε ό,τι αφορά τους ξένους επενδυτές στη χώρα μας, συνεχίζοντας την ομιλία τους, ο κ. Χαραλαμπίδης ανέφερε ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο σε συνδυασμό με τα πλεονεκτήματα των επιχορηγήσεων συνιστά ελκυστικό το πακέτο της επένδυσης. Ο κ. Αγερίδης, από την πλευρά του, μιλώντας για το μέλλον των ΑΠΕ, σημείωσε ότι οι τεχνολογίες βελτιώνονται συνεχώς, ενώ συνεχώς αυξάνεται και το μέγεθος των ηλεκτρογεννητριών και μειώνεται το κόστος και τονίζοντας συγχρόνως ότι η «το κόστος θα μειωθεί από την κλιματική αλλαγή, όταν θα αντιμετωπιστούν οι συνέπειες». Συγχρόνως, αναφέρθηκε στην κατασπατάληση ενέργειας που κάνει η Ελλάδα σε σχέση με τις βόρειες χώρες, τονίζοντας ότι ο κόσμος πρέπει να ευαισθητοποιηθεί σε ό,τι αφορά το τρόπο της χρήσης της ενέργειας. Έχοντας ανταλλαχθεί οι σχετικές απόψεις και ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο κ Αγερίδης

σημείωσε ότι ναι μεν στην Ελλάδα υπάρχουν επενδύσεις, όμως όλα τα υλικά είναι εισαγόμενα, καθώς δεν υπάρχει παραγωγή, υπογραμμίζοντας ότι και για αυτό το κομμάτι η πολιτεία δεν έχει χαράξει στρατηγική και τονίζοντας συγχρόνως ότι το θέμα θερμικής επεξεργασίας των απορριμμάτων συνεχίζει να αποσιωπάται στην Ελλάδα. Η κα. Παγώνη αναφερόμενη στη εικόνα που παρουσιάζουν οι επιχειρήσεις, αρνητική στις μέρες, και επιρρίπτοντας σημαντικές ευθύνες στην πολιτεία, χαρακτηριστικά ανέφερε «δεν πάσχουμε από νομοθεσία, αλλά από την εφαρμογή της νομοθεσίας, ενώ υπάρχει παντελής έλλειψη πολιτειακής στρατηγικής». Τόνισε σημαντικό είναι να κατανοήσουμε πόσο θα συμβάλλουν τα φωτοβολταϊκά σε βάθος χρόνου και αυτό μέρος της στρατηγικής, η οποία δεν έχει οριοθετηθεί, κάνοντας αναφορά στην ολιγωρία των μελετών και εγκαταστάσεων, εν τούτοις, τόνισε ότι πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Η κα. Χαριτοπούλου για το θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων βρίσκεται στάσιμο στάδιο δυστυχώς ακόμα παρά το ότι πληρώνουμε πρόστιμα κακής διαχείρισης στην ΕΕ 2 δισ. 360 εκατ. ευρώ.

Οι χορηγοί του συνεδρίου ήταν: GOLD SPONSOR: ALAPIS, BRONZE SPONSORS: GENESIS PHARMA,ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, INTRALOT, SIEMENS, ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ, NEW MELLON ASSET & WEALTH MANAGEMENT, ΕΠΙΤΙΜΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ – ΑΙΓΙΔΕΣ: ΠΡΕΣΒΕΙΑ Η.Π.Α. UNEP/MAP, ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ, ΕΤΑΙΡΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΕΝΩΣΗ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ (Ε.Θ.Ε.) ΕΝΩΣΗ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ (ΕΝ.ΕΙΣ.ΕΤ.) w

Επιβραβεύτηκε η ελληνική «Πράσινη Επιχειρηματικότητα» Στο πλαίσιο του συνεδρίου ολοκληρώθηκε και η απονομή των THALES και CEO & CSR Awards 2009.

Tα βραβεία απενεμήθησαν ως εξής: ΤHALES GREEN AWARD FOR EXCELLENCE 2009 ALDEMAR Βραβείο CEO & CSR 2009: Ηγέτης CEO/Διευθύνων Σύμβουλος στην ΕΚΕ 1. κ. Κωνσταντίνος Μαχαίρας, AB ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ 2. κ. Μιχάλης Τσαμάζ, COSMOTE 3. κ. Μιχάλης Σάλλας, ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Βραβείο CEO & CSR 2009: Καλύτερος Διευθυντής / Υπεύθυνος ΕΚΕ 1. κα. Μαρία Αλεξίου, ΤΙΤΑΝ 2. κ. Παναγιώτης Παπαδημητρίου, ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ 3. κ. Ιωάννης Φρέρης, ΓΕΦΥΡΑ

Βραβείο CEO & CSR 2009: Καλύτερη Εισηγμένη Εταιρεία στην ΕΚΕ 1. ΟΤΕ 2. AB ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ 3. ΤΙΤΑΝ Βραβείο CEO & CSR 2009: Καλύτερος Απολογισμός ΕΚΕ 1. COCA COLA 3E 2. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ 3. ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Βραβείο CEO & CSR 2009: Καλύτερη Καμπάνια/ Επικοινωνία EKE 1. ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ 2. DIXONS 3. ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Τιμητικός Έπαινος για την προσφορά στην ΕΚΕ κα. Λίλη Βενιζέλου, MEDASSET Hellas, Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλασσίων Χελωνών Καλύτερη Πρακτική ΕΚΕ για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

μάιος 2009 61

15_IW_CEO & CSR_T_04_FINAL.indd 61

5/26/09 11:17:08 AM

θέμα

Όσον αφορά τα αποτελέσματα για την ελληνική αγορά η Activa η οποία πλέον αποτελεί μέρος της Eurolife, κατέλαβε την πρώτη θέση σε όλες τις κατηγορίες

62 insurance w*rld

02_IW_BRABEIA_EUROMONEY_T_04_FINAL.indd 62

5/22/09 6:35:59 PM

αποκλειστικότητα

Η AIU αναδείχθηκε ως ο Κορυφαίος Ασφαλιστικός Οργανισμός παγκοσμίως Στην ετήσια έρευνα του Euromoney Magazine Σκληρή μάχη μεταξύ Allianz και Zurich για την δεύτερη θέση » Μετάφραση - Απόδοση Έλενα Ερμείδου

ανταγωνισμός στην ασφαλιστική αγορά γίνεται όλο και πιο δύσκολος, αναγκάζοντας τις εταιρίες να εφαρμόζουν νέες τεχνικές πωλήσεων και να εφευρίσκουν τρόπους για να διατηρήσουν τα μερίδια τους. Οι συσχετισμοί που διαμορφώνονται στο νέο πλαίσιο της αγοράς αποτυπώνονται στην έρευνα του Euromoney magazine. Σύμφωνα με αυτά η AIU (AIG) αν και δέχθηκε ισχυρό χτύπημα στην εταιρική της ταυτότητα λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζει λόγω της έκθεσης σε ασφαλιστικά προϊόντα που την ανάγκασαν να προσφύγει σε κρατική ενίσχυση παραμένει επίσης πρώτη στις επιλογές των ερωτηθέντων. Η αμερικανική εταιρία παραμένει πρώτη στις εξής κατηγορίες: Την κατηγορία καλύτερου ασφαλιστικού φορέα παγκοσμίως, εύρος παρεχόμενων υπηρεσιών, καινοτομία, τιμολογιακή πολιτική και ευελιξία, διαχείριση αποζημιώσεων. Σκληρή είναι η μάχη μεταξύ Allianz και Zurich οι οποίες εναλλάσσονται στις κατηγορίες στη δεύτερη και την τρίτη θέση. Στην κατηγορία καλύτερου ασφαλιστικού φορέα εντυπωσιακή ήταν η άνοδος της Generali που ανέβηκε στην πέμπτη θέση από την ενδέκατη. Η ίδια εταιρία εκτινάχθηκε στην τέταρτη θέση από την 13η στην κατηγορία διαχείρισης αποζημιώσεων. Στην κατηγορία της καινοτομίας η AXA ανέβηκε στην τέταρτη από την έβδομη θέση. Στην τιμολογιακή πολιτική ξεχώρισε η Royal & Sun Alliance, η οποία κέρδισε πέντε θέσεις και βρέθηκε στην τέταρτη θέση. Στους μεσίτες η AON κατέλαβε την πρώτη θέση στις κατηγορίες, καλύτερος μεσίτης παγκοσμίως, υψηλότερης αποδοτικότητας και καλύτερης κάλυψης συμβολαίων. Τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει η Marsh και την τρίτη η Willis. Η έρευνα διενεργήθηκε παράλληλα σε 59 κράτη, όπου περισσότεροι από 400 risk managers, treasurers, CFOs και λοιποί διαμορφωτές ασφαλιστικών επιλογών σε κορυφαίες εταιρίες και οργανισμούς, κλήθηκαν να αναδείξουν τις καλύτερες ασφαλιστικές εταιρίες, τους καλύτερους διαμεσολαβούντες, καθώς και τις καλύτερες εταιρίες παροχής εναλλακτικών υπηρεσιών μετακύλησης κινδύνου.

Όσον αφορά τα αποτελέσματα για την ελληνική αγορά η Activa η οποία πλέον αποτελεί μέρος της Eurolife, κατέλαβε την πρώτη θέση σε όλες τις κατηγορίες: καλύτερου ασφαλιστικού φορέα εύρος παρεχόμενων υπηρεσιών, καινοτομία, τιμολογιακή πολιτική και ευελιξία, διαχείριση αποζημιώσεων. Στην κατηγορία καλύτερου ασφαλιστικού φορέα η H Εθνική Ασφαλιστική κατέλαβε τη δεύτερη θέση, η ΑΧΑ την τρίτη, τέταρτη η Generali, πέμπτη η Allianz, έκτη η Αγροτική Ασφαλιστική, έβδομη η Interamerican και όγδοη η AIG Greece. Στην κατηγορία των μεσιτών στην πρώτη θέση βρέθηκε η Άμυνα Insurance Brokers, και ακολούθησαν στην δεύτερη και τρίτη θέση η EFG Brokers και Παπαδάκης ΑΕ αντίστοιχα.

Η μεθοδολογία της έρευνας Στο πρώτο μέρος, αφού διοχετεύθηκαν στους ερευνητές μας με πληροφορίες για τα δύο βασικά τους κομμάτια στο θέμα της ασφαλιστικής κάλυψης, τα υπό έρευνα αντικείμενα διατύπωσαν την γνώμη τους για την ασφαλιστική εταιρεία που είχαν συνεργαστεί σε επίπεδο πελατειακό. Σε ό,τι αφορά το δεύτερο μέρος, ζητήθηκε να επιλέξουν πρώτη και δεύτερη ασφαλιστική ανάλογα με κατηγορία τιμολόγησης, προϊόντικής γκάμας, εκπλήρωση απαιτήσεων και την καινοτομία προϊόντων. Το τρίτο μέρος επικεντρώθηκε στους μεσίτες ασφαλειών. Εδώ η επιλεχθείσα υπό έρευνα ομάδα επέλεξε τον πρώτο και δεύτερο καλύτερο μεσίτη ασφαλειών σύμφωνα με την εμπειρία για την αποδοτικότητα και την ικανότητα να διαπραγματευτεί συμφέροντες όρους συμβολαίων. Το τέταρτο μέρος εστίασε στη μεταφορά εναλλακτικού ρίσκου. Ζητήθηκε από τους ερωτηθέντες να αναφέρουν, αν χρησιμοποιούν, έναν εναλλακτικό μηχανισμό στην αγορά για την κάλυψη τις ανάγκες μεταφοράς ρίσκου. Αν η απάντηση αυτή καλύπτονταν, τότε οι ερωτηθέντες είχαν να διαλέξουν το μηχανισμό ή να αναφέρουν τον δικό τους. Τους δόθηκε επίσης η επιλογή να δώσουν το όνομα της εταιρείας που συνεργάζονται για την διαχείριση αυτού του μηχανισμού.

μάιος 2009 63

02_IW_BRABEIA_EUROMONEY_T_04_FINAL.indd 63

5/26/09 11:22:10 AM

θέμα

ΒΡΑΒΕΙΑ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ

Μεσίτες

Η Καλύτερη Ασφαλιστική 2009

2008

Εταιρίες

1 2 3 4 5 6 7=

1 3 2 6 11 4 8

9 10

5 7

AIU ALLIANZ ZURICH ACE GENERALI CHUBB AXA ROYAL & SUN ALLIANCE FM GLOBAL MAPFE

2009

2008

Εταιρίες

1 2 3 4

AON MARSH WILLIS JLT LOCKTON INSURANCE BROKERS

Υψηλότερη Αποδοτηκότητα 2009

2008

Εταιρίες

1 2 3

ΑΟΝ MARSH WILLIS

Καλύτερης Καινοτομίας

Καλύτερη Κάλυψη Συμβολαίων

2009

2008

Εταιρίες

2009

2008

Εταιρίες

1 2 3 4 5

1 4 2 7

AIU ALLIANZ ZURICH ΑΧΑ GENERALI

1 2 3

2 1 3

ΑΟΝ MARSH WILLIS

Καλύτερο Τιμολόγιο

Καλύτερος Σύμβουλος για Μεταφορά Ασφαλιστικού Ρίσκου

2009

2008

Εταιρίες

1 2 3

1 2 4

AIU ZURICH ALLIANZ ROYAL & SUN ALLIANCE ACE

Καλύτερη Προϊοντική Γκάμα 2009

2008

Εταιρίες

1 2 3 4 5

1 3 2 5 6

AIU ALLIANZ ZURICH ΑΧΑ ACE

Καλύτερη Επίλυση Απαιτήσεων 2009

2008

Εταιρίες

1 2 3 4 5

1 3 2 13 4

AIU ALLIANZ ZURICH GENERALI CHUBB

1 2 3= 3=

2008 1

Εταιρίες AIU MARSH ALLIANZ ZURICH

ΒΡΑΒΕΙΑ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Καλύτερη Ασφαλιστική για το 2009 1 2 3 4 5 6 7 8

ACTIVA ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΧΑ GENERALI HELLAS ALLIANZ HELLAS ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ INTERAMERICAN AIG ΕΛΛΑΔΟΣ

Καλύτερος Μεσίτης Ασφαλειών 1 2 3

ΑΜΥΝΑ INSURANCE BROKERS EFG BROKERS ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΑΕ

Βραβείο Καινοτόμου Εταιρείας Καλύτερου Τιμολογίου Αρτιότερης Επίλυσης Απαιτήσεων ACTIVA

64 insurance w*rld

02_IW_BRABEIA_EUROMONEY_T_04_FINAL.indd 64

5/26/09 11:22:11 AM

02_IW_BRABEIA_EUROMONEY_T_04_FINAL.indd 65

5/26/09 11:22:12 AM

άρθρο

Τα ∆εκεμβριανά του 2008:

Ένα ή πολλά γεγονότα για σκοπούς αντασφαλιστικής κάλυψης;

» γράφει ο Γιάννης Λινός Εντεταλμένος Συμβούλος της Activa Insurance

66 insurance w*rld

09_IW_ARTHRO_LINOU_T04_FINAL.indd 66

5/26/09 11:23:24 AM

άρθρο

ην 11.3.2009 οργανώθηκε στην Αθήνα από τη μεσιτική εταιρεία Aon Turner ημερίδα με θέμα «Ορισμός ενός γεγονότος στο πλαίσιο των αντασφαλιστικών συμβάσεων». Σκοπός της ημερίδας ήταν να ξεκινήσει μια συζήτηση που θα οδηγήσει στην καλύτερη και ομοιόμορφη κατανόηση του ορισμού του «ενός», δηλαδή του ενιαίου, γεγονότος που ενεργοποιεί την εφαρμογή μιας αντασφαλιστικής σύμβασης προστασίας από συσσώρευση ζημιών καταστροφικού χαρακτήρα. Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στον απόηχο των ζημιών από τα «Δεκεμβριανά του 2008», δηλαδή των εμπρησμών, φθορών και λεηλασιών κατά τις κοινωνικοπολιτικές «ταραχές» της περιόδου 6-22 Δεκεμβρίου 2008, αφορμή των οποίων υπήρξε ο φόνος του 15χρονου Α. Γ. από αστυνομικό όργανο το βράδυ της 6.12.2008 στα Εξάρχεια. Είχαν σχετικά πρόσφατα υπάρξει δύο ακόμη συμβάντα εν δυνάμει καταστροφικού χαρακτήρα, οι πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2007 στην Πελοπόννησο και την Εύβοια και ο σεισμός του Ιουνίου 2008 στη βορειοδυτική Πελοπόννησο. Η προσέγγιση του θέματος στην ημερίδα επιχειρήθηκε κυρίως με βάση τον ορισμό του καταστροφικού γεγονότος συγκεκριμένης αντασφαλιστικής εταιρείας για τον πρακτικό λόγο ότι αυτός απαντάται σήμερα στις περισσότερες τέτοιες συμβάσεις της ελληνικής αγοράς. Όπως ήταν φυσικό, τα Δεκεμβριανά του 2008 χρησίμεψαν ως πρακτικό παράδειγμα εφαρμογής του όρου και αναπτύχθηκαν δύο απόψεις με βάση τον εν λόγω ορισμό. Κατά την πρώτη, τα Δεκεμβριανά του 2008 δεν ήταν ένα ενιαίο γεγονός, αλλά πολλά χωριστά γεγονότα, το καθένα από τα οποία ήταν γεωγραφικά περιορισμένο στα όρια «της πόλης, της κωμόπολης ή του χωριού» όπου εκδηλώθηκε. Κατά τη δεύτερη, την οποία είχα την ευκαιρία να υποστηρίξω στη συζήτηση που ακολούθησε, επρόκειτο για ενιαίο γεγονός τόσο επί της ουσίας όσο και με βάση τον ορισμό. Για λόγους κατανόησης της επιχειρηματολογίας που θα εκθέσω στη συνέχεια, παραθέτω σε μετάφραση το συγκεκριμένο όρο (οι επισημάνσεις με εντονότερα στοιχεία είναι δικές μου): «1 Γ ια τους σκοπούς αυτής της αντασφαλιστικής συμφωνίας, ένα γεγονός θα περιλαμβάνει όλες τις ασφαλισμένες ζημιές οι οποίες προέρχονται άμεσα από την ίδια αιτία και οι οποίες συμβαίνουν κατά την ίδια

χρονική περίοδο και στην ίδια περιοχή. Η εν λόγω αιτία νοείται ως ο κίνδυνος που άμεσα προκαλεί τις ζημιές ή όπου υπάρχουν διάφοροι κίνδυνοι οι οποίοι, σε μη διακοπτόμενη αιτιώδη σειρά, έχουν προκαλέσει τις ζημιές, ο κίνδυνος ο οποίος υπήρξε το έναυσμα της αιτιώδους σειράς. Για παράδειγμα, εφόσον καλύπτονται από αυτήν την αντασφαλιστική συμφωνία, ζημιές που προκλήθηκαν από τους κινδύνους που αναφέρονται πιο κάτω με τα στοιχεία α) έως στ) θα αποτελούν ενιαία γεγονότα: α) θ ύελλα εξαιτίας ατμοσφαιρικής διαταραχής που συνήθως χαρακτηρίζεται έτσι από μετεωρολογικό ίδρυμα, β) χ αλάζι και/ή καταιγίδα και/ή ανεμοστρόβιλους εξαιτίας ατμοσφαιρικής διαταραχής, γ) σεισμό, παλιρροϊκό κύμα, ηφαιστειακή έκρηξη, δ) π λημμύρα από μια και την αυτή περίσταση ύψωσης της στάθμης του νερού που μπορεί να έχει περισσότερες από μια κορυφώσεις και που μπορεί να συμβεί σε περισσότερα από ένα σώματα νερού, ε) εκτεταμένη πυρκαγιά, στ) α περγία, ταραχή, λαϊκή εξέγερση ή βίαιη διαδήλωση που συμβαίνει εντός των ορίων μιας πόλης, μιας κωμόπολης ή ενός χωριού. Εάν ο αριθμός των γεγονότων δεν μπορεί να καθοριστεί σύμφωνα με την παράγραφο 1, θα εφαρμόζεται τότε η ακόλουθη ρήτρα ωρών. Έτσι ένα γεγονός θα περικλείει μια συνεχή χρονική περίοδο που θα αρχίζει με την επέλευση της πρώτης ασφαλισμένης ζημιάς του αντασφαλιζόμενου και θα διαρκεί 24 ώρες για τους κινδύνους που αναφέρονται υπό το στοιχείο 1 (β) 72 ώρες για τους κινδύνους που αναφέρονται υπό το στοιχείο 1 (α), (ε) και (στ) 504 ώρες για τους κινδύνους που αναφέρονται υπό το στοιχείο 1 (δ) 168 ώρες για τους κινδύνους που αναφέρονται υπό το στοιχείο 1 (γ) καθώς και εκείνους τους κινδύνους που δεν μνημονεύονται στην παράγραφο 1 αλλά καλύπτονται από αυτήν την αντασφαλιστική συμφωνία. Σε περίπτωση διαφορετικών κινδύνων που δεν συνδέονται μεταξύ τους με μη διακοπτόμενη αιτιώδη σειρά, ο εφαρμοστέος αριθμός ωρών αντιστοιχεί σε εκείνες του κινδύνου ο οποίος προκάλεσε το μέγιστο ποσό ζημιάς. Στην περίπτωση περισσότερων από ένα γεγονότων, εάν είναι αδύνατο να κατανεμηθούν οποιεσδήποτε ζημιές, ο

μάιος 2009 67

09_IW_ARTHRO_LINOU_T04_FINAL.indd 67

5/26/09 11:23:26 AM

άρθρο

αντασφαλισμένος θα τις κατανείμει στο γεγονός του οποίου η αιτία είναι πλέον πιθανή να τις προκάλεσε. Σε περίπτωση αβεβαιότητας επί επιστημονικών ζητημάτων, τα μέρη συμφωνούν να ζητήσουν συμβουλές ειδικών από ουδέτερο και αναγνωρισμένο οργανισμό». Όπως φαίνεται από τον πιο πάνω ορισμό, το βασικό κριτήριο για να χαρακτηριστεί ένα πλήθος ζημιών ως ενιαίο γεγονός είναι οι ζημιές αυτές να προέρχονται άμεσα από την ίδια αιτία και να συμβαίνουν κατά την ίδια χρονική περίοδο και στην ίδια περιοχή, να έχουν δηλαδή κοινή αφετηρία και να συμπίπτουν χρονικά και τοπικά.

το βασικό κριτήριο για να χαρακτηριστεί ένα πλήθος ζημιών ως ενιαίο γεγονός είναι οι ζημιές αυτές να προέρχονται άμεσα από την ίδια αιτία και να συμβαίνουν κατά την ίδια χρονική περίοδο και στην ίδια περιοχή, να έχουν δηλαδή κοινή αφετηρία και να συμπίπτουν χρονικά και τοπικά Πώς κρίνονται τα Δεκεμβριανά του 2008 ως προς αυτό το κριτήριο αντικειμενικά και χωρίς οποιαδήποτε αξιολογική κρίση; > Τα Δεκεμβριανά του 2008 είχαν ως κοινή αφετηρία και ως κοινό σημείο αναφοράς σε όλη τη διάρκειά τους, όπου κι αν συνέβησαν, το φόνο του Α.Γ. από τον αστυνομικό φρουρό. > Οι συγκεντρώσεις και πορείες ξεκίνησαν στην Αθήνα λίγη ώρα μετά το φόνο και από την επόμενη κιόλας ημέρα επεκτάθηκαν σε πολλές άλλες πόλεις με σημαντικό πληθυσμό φοιτητών και μαθητών. > Οι συγκεντρώσεις και πορείες σταμάτησαν ταυτόχρονα σε όλη τη χώρα την 22.12.2008, όχι από σύμπτωση αλλά γιατί έκλεισαν λόγω εορτών τα σχολεία και τα πανεπιστήμια. > Από το ίδιο το βράδυ της 6.12.2008 καταλυτικό ρόλο στην εξάπλωση και εξέλιξη του φαινομένου έπαιξε το διαδίκτυο (ηλεκτρονικά μηνύματα και blogs). > Κύριο χαρακτηριστικό όλων των εκδηλώσεων, όπου κι αν συνέβησαν, ήταν η διαμαρτυρία κατά του κοινωνικοπολιτικού συστήματος και η αμφισβήτησή του με στοιχεία βίαιου ριζοσπαστισμού. > Κυρίαρχο ρόλο σε όλες τις εκδηλώσεις, όπου κι αν συνέβησαν, είχαν τα νεαρά άτομα (15-25 ετών). > Αξιοσημείωτη ήταν η παρουσία σε όλες τις εκδηλώσεις ειδικά των μαθητών και η ύπαρξη και παρέμβαση πανελλαδικού συντονιστικού οργάνου τους. > Οι εκδηλώσεις καλύφθηκαν και σχολιάστηκαν από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες, διαδικτυακοί τόποι) ως ενιαίο γεγονός

πανελλαδικού χαρακτήρα. > Οι πολιτικοί φορείς αντιμετώπισαν, σχολίασαν και διαχειρίστηκαν τις εκδηλώσεις επίσης ως ενιαίο γεγονός πανελλαδικού χαρακτήρα. > Ολόκληρη η κοινωνία αντιλήφθηκε και απομνημόνευσε τις εκδηλώσεις επίσης ως ενιαίο γεγονός πανελλαδικού χαρακτήρα. Όλα τα πιο πάνω στοιχεία καταδεικνύουν ότι τα Δεκεμβριανά του 2008 είχαν ενιαίο χαρακτήρα και ενιαία δυναμική, όπου κι αν συνέβησαν οι επιμέρους εκδηλώσεις τους. Έτσι ανταποκρίνονται πλήρως στον ορισμό του ενός, δηλαδή ενιαίου, γεγονότος, αφού είχαν την ίδια άμεση αιτία (βίαιες διαδηλώσεις νεαρών ατόμων ως διαμαρτυρία για το φόνο του 15χρονου Α. Γ. από αστυνομικό όργανο) και συνέβησαν κατά την ίδια χρονική περίοδο (6-22 Δεκεμβρίου 2008) και στην ίδια περιοχή (Ελλάδα). Υπάρχει βέβαια ο αντίλογος ότι με βάση τον ορισμό ως «περιοχή» δεν μπορεί να θεωρηθεί μια ολόκληρη χώρα (η Ελλάδα), αλλά χωριστά κάθε πόλη, κωμόπολη ή χωριό. Εδώ θα παρατηρήσω καταρχήν ότι το σχετικό εδάφιο της παραγράφου 1 του ορισμού εισάγεται με τις λέξεις «Για παράδειγμα» και επομένως το περιεχόμενό του δεν είναι δεσμευτικό για τα συμβαλλόμενα μέρη. Η διαφωνία μου όμως είναι κυρίως ως προς την ουσία και αφορά τις ιστορικές καταβολές και τη σημερινή λογική της σχετικής διάταξης περί «πόλης, κωμόπολης ή χωριού». Δεν είναι άμοιρο σημασίας ότι υπό το στοιχείο (στ) της παραγρά-

68 insurance w*rld

09_IW_ARTHRO_LINOU_T04_FINAL.indd 68

5/26/09 11:23:27 AM

άρθρο

φου 1 του ορισμού συνυπάρχουν με την απεργία η ταραχή, η λαϊκή εξέγερση και η βίαιη διαδήλωση. Στην παλαιότερη βιομηχανική Ευρώπη και Βόρεια Αμερική οι κίνδυνοι αυτοί ήταν συχνά αλληλένδετοι. Η εκδήλωση μιας απεργίας σε ένα εργοστάσιο είχε ως αποτέλεσμα την επέκτασή της και σε κάποια γειτονικά, που ενίοτε οδηγούσε και σε γενικότερες ταραχές και βίαιες διαδηλώσεις που μπορούσαν να εξαπλωθούν σε όλη την πόλη. Τέτοια ιστορικά παραδείγματα υπάρχουν πολλά (Σικάγο 1886, Θεσσαλονίκη 1936 κ.ά.). Ωστόσο η ενημέρωση με τα τότε υπάρχοντα μέσα δεν ήταν τόσο γρήγορη και «ζωντανή» ώστε οι εκδηλώσεις να μεταλαμπαδευτούν εύκολα και σε άλλες πόλεις και να πάρουν ευρύτερο γεωγραφικό χαρακτήρα. Υπό αυτό το ιστορικό πρίσμα είναι φανερό ότι η διάταξη του στοιχείου 1 (στ) είχε διασταλτική μάλλον παρά συσταλτική πρόθεση. Δεν είχε δηλαδή σκοπό να περιορίσει το ενιαίο γεγονός στα όρια της πόλης, της κωμόπολης ή του χωριού, αλλά αντίθετα να αναγνωρίσει ότι το ενιαίο γεγονός μπορεί να εκτείνεται μέχρι και σε ολόκληρη πόλη, κωμόπολη ή χωριό. Πόση επαφή έχει όμως με τη σημερινή κοινωνική πραγματικότητα η έννοια της πόλης, της κωμόπολης ή του χωριού για τον ορισμό του ενιαίου γεγονότος; Πόσο συμβατή είναι με την έννοια του «παγκόσμιου χωριού» στο οποίο πλέον ζούμε; Αναφέρθηκα ήδη στο ρόλο της διαδικτυακής ενημέρωσης και επικοινωνίας κατά τα Δεκεμβριανά του 2008. Έχω την απόλυτα εδραιωμένη πεποίθηση ότι για τους σκοπούς της παρούσας συζήτησης η απόσταση της Αθήνας από τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα ή το Ηράκλειο δεν μπορεί να «μετριέται» σε χιλιόμετρα ή χρόνο φυσικής μετάβασης, αλλά σε χρόνο ενημέρωσης. Και αυτός είναι πρακτικά μηδενικός. Θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί αν μετά από αυτά έχει κάποιο σκοπό το στοιχείο 1 (στ) του ορισμού. Βεβαίως και έχει. Είναι αυτό που αναφέρεται στην τελευταία παράγραφο της σελίδας 6 του σχετικού με τον ορισμό του ενιαίου γεγονότος φυλλαδίου: «Ένα από τα παραδείγματα, αυτό για τα γεγονότα που περιλαμβάνουν ζημιές προκαλούμενες από κοινωνικοπολιτικούς κινδύνους (απεργία, ταραχή, λαϊκή εξέγερση ή βίαιη διαδήλωση), κάνει χρήση ορίων πόλης ή τομέα και έτσι αποκλίνει κάπως από το βασικό ορισμό κατά το ότι στην «περιοχή» αποδίδεται ένας συγκεκριμένος περιορισμός. Αυτή η απόκλιση γίνεται από πρόθεση, βασισμένη στην τρέχουσα πρακτική, και αποτρέπει τη διεύρυνση της κάλυψης λόγω ανησυχίας για πιθανή συσσώρευση.» Από την πλευρά μου δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι ακριβώς η πιθανή συσσώρευση είναι ο λόγος για τον οποίο συνάπτονται αυτές οι αντασφαλιστικές συμβάσεις (συμβάσεις προστασίας από συσσώρευση ζημιών καταστροφικού χαρακτήρα). Και πάντως η πιθανή συσσώρευση ασφαλισμένων ζημιών σε όλη την Ελλάδα (που είναι χώρα) είναι μικρότερη από ό,τι στο Λονδίνο (παρόλο που

πρόκειται για πόλη) και αυτό δείχνει ότι ο σκοπούμενος περιορισμός της συσσώρευσης είναι στην πράξη αμφίβολης αποτελεσματικότητας. Υπάρχει, τέλος, και το ζήτημα της «ρήτρας των 72 ωρών» της παραγράφου 2 του ορισμού. Αλλά ο σκοπός της ρήτρας αυτής είναι να χρησιμοποιηθεί επικουρικά και μόνο, εάν ο αριθμός των γεγονότων (κατά πόσο δηλαδή πρόκειται για ένα ή περισσότερα) δεν μπορεί να καθοριστεί σύμφωνα με την παράγραφο 1. Επομένως δεν απαιτείται εν προκειμένω η εφαρμογή της. Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα τρία 24ωρα που θέτει ως χρονικό όριο είναι καταφανώς ανεπαρκής περίοδος για τέτοιας φύσης γεγονότα και πιθανότατα εξυπηρετεί την ίδια λογική αποτροπής πιθανής συσσώρευσης που διέπει τον τοπικό περιορισμό που συζητήσαμε προηγουμένως. Ταυτόχρονα οφείλω να σημειώσω για λόγους πληρότητας και αντικειμενικότητας ότι ο αντίστοιχος ορισμός της άλλης μεγάλης αντασφαλιστικής εταιρείας με ηγετικό ρόλο στην ελληνική αγορά περιέχει τόσο το χρονικό περιορισμό των 72 ωρών όσο και τον τοπικό της πόλης, της κωμόπολης ή του χωριού και μάλιστα με τρόπο που δεν αφήνει καν περιθώρια ερμηνείας με βάση την ουσία και τα πραγματικά χαρακτηριστικά των συμβάντων. Απέχει δηλαδή ακόμη περισσότερο από το να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες. Ελπίζω ότι το παρόν σημείωμα αναδεικνύει ορισμένες σοβαρές αδυναμίες του συγκεκριμένου ορισμού ως προς τους κοινωνικοπολιτικούς κινδύνους που καλύπτουν οι αντασφαλιστικές συμβάσεις προστασίας από συσσώρευση ζημιών καταστροφικού χαρακτήρα. Ευτυχώς οι ανά σύμβαση ασφαλισμένες ζημιές από τα Δεκεμβριανά του 2008 δεν ήταν τέτοιου ύψους ώστε να προκύψει θέμα ενεργοποίησης της αντασφαλιστικής κάλυψης. Διαφορετικά αυτή η συζήτηση μπορεί να μην έμενε σε θεωρητικό επίπεδο. Είναι όμως τώρα η ευκαιρία και η κατάλληλη στιγμή για επανεξέταση και διόρθωση αυτών των αδυναμιών. Η ασφαλιστική και αντασφαλιστική θεωρία και πρακτική έχει αποδείξει την ικανότητά της να εξελίσσεται και να παραμένει συνεχώς σε επαφή με την εκάστοτε τεχνική, οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα. Αυτό ακριβώς καλούμαστε να κάνουμε και τώρα ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα.

μάιος 2009 69

09_IW_ARTHRO_LINOU_T04_FINAL.indd 69

5/26/09 11:23:29 AM

νομικά θέματα

70 insurance w*rld

24_IW_NOMIKA_THEMATA_T_04_FINAL.indd 70

5/22/09 6:52:50 PM

νομικά θέματα

Πως αντιμετωπίζει ο νόμος τις ψευδείς δηλώσεις για ζημιές » γράφει η Άλκηστις Χριστοφίλου LL.M., L.S.E. Εταίρος IKRP I. K. Ρόκας & Συνεργάτες Δικηγορική Εταιρία

ην ποινική αντιμετώπιση της απάτης περί τις ασφάλειες η οποία καθίσταται αυτοτελές έγκλημα που στρέφεται κατά του αγαθού της ασφαλιστικής πίστης, πραγματεύεται η απόφαση του Αρείου Πάγου με αριθμό 915/2007 την οποία και παραθέτουμε. Στην προκειμένη περίπτωση, πολίτης με ασφάλιση πραγμάτων κατά κλοπής υπέβαλε ηθελημένα ψευδή δήλωση προς τον ασφαλιστή του, όσον αφορά την έκταση της ζημιάς που υπέστη. Δήλωσε συγκεκριμένα, ότι είχαν κλαπεί πράγματα που τα είχε κρύψει ο ίδιος. Ο Άρειος Πάγος, επικυρώνοντας την απόφαση του Εφετείου, δέχθηκε ότι η δήλωση αυτή ισοδυναμεί με πρόκληση της ασφαλιστικής περίπτωσης από δόλο και άρα συνιστά το έγκλημα της απάτης περί τις ασφάλειες. Το έγκλημα αυτό έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι στρέφεται όχι κατά της περιουσίας, αλλά κατά της ασφαλιστικής πίστης.

Η απόφαση έχει αναλυτικά ως εξής: «Από τη διάταξη του αρ. 388 παρ. 1 ΠΚ, κατά την οποία όποιος με σκοπό να εισπράξει ο ίδιος ή άλλος το ποσό για το οποίο έχει ασφαλισθεί ένα αντικείμενο κινητό ή ακίνητο, επιφέρει την πραγμάτωση του κινδύνου για τον οποίο έχει γίνει η ασφάλιση τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών, προκύπτει ότι για τη στοιχειοθέτηση του αδικήματος της απάτης σχετική με ασφάλειες, απαιτείται αντικειμενικώς, η πραγμάτωση του κινδύνου για τον οποίο έγινε η ασφάλιση, υποκειμενικώς δε δόλος, συνιστάμενος στη γνώση, ότι το αντικείμενο είναι ασφαλισμένο, και στη θέληση του δράστη να πραγματώσει τον κίνδυνο κατά του οποίου ασφαλίσθηκε το πράγμα, προσέτι δε και σκοπός αυτού να εισπράξει, είτε ο ίδιος, είτε τρίτος, το ποσό για το οποίο έχει ασφαλισθεί το πράγμα. Με την πραγμάτωση του ασφαλιστικού κινδύνου είναι ήδη τετελεσμένη η πράξη, χωρίς να απαιτείται και η πραγμάτωση της περιουσιακής βλάβης του ασφαλιστή. Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι απάτη σχετική με τις ασφάλειες είναι μία επικίνδυνη προπαρασκευαστική πράξη απάτης, η οποία κατ’ εξαίρεση καθίσταται με τη διάταξη του αρ. 386 παρ. 1 ΠΚ αυτοτελές έγκλημα, το οποίο στρέφεται ειδικότερα, κατά του εννόμου

αγαθού της ασφαλιστικής πίστεως. Στην προκείμενη περίπτωση …… προέκυψαν τα ακόλουθα: «Mε σύμβαση που κατάρτισε με την πολιτικώς ενάγουσα ασφαλιστική εταιρία είχε ασφαλίσει την κάλυψη των κινδύνων της επαγγελματικής του εγκατάστασης για 27,5 εκ. δρχ. Το κτίριο, όπου το εν λόγω κατάστημα στεγαζόταν, υπέστη σοβαρές ζημίες από το σεισμό της 7.9.1999. Στις 15.11.1999 ο πρώτος κατηγορούμενος (αναιρεσείων) εισήλθε σ’ αυτό και διαπίστωσε ότι άγνωστα άτομα είχαν αφαιρέσει ορισμένα αντικείμενα. Για το γεγονός αυτό υπέβαλε την ίδια ημέρα μήνυση κατ’ αγνώστων στο Α.Τ. ..., αναφέροντας ότι τα αντικείμενα που εκλάπησαν κατά το ήταν ..., συνολικής αξίας 9 εκ. δρχ. Στις 10.1.2000, μετέβη στο Αστυνομικό Τμήμα ... και δήλωσε στα κινητά πράγματα, που βρίσκονταν στο ανωτέρω φωτογραφικό στούντιο, τα οποία ήταν ασφαλισμένα περιλαμβάνονται, εκτός από εκείνα που ανέφερε κατά την μήνυση που υπέβαλε στις 15.11.1999, και πέντε εργαλεία για ..., συνολικής αξίας 18 εκ. δρχ. Τα ανωτέρω όμως που δήλωσε στις 10.1.2000 ήταν ψευδή, ο ίδιος τελούσε εν γνώσει της αναλήθειας, καθόσον δεν έλαβε χώρα κλοπή αφού στην πραγματικότητα κανένα τρίτο πρόσωπο δεν είχε αφαιρέσει από την επιχείρησή του και τα προαναφερθέντα πράγματα, αντίθετα ο ίδιος τα είχε απομακρύνει από το χώρο του καταστήματος του, προκειμένου να παραστήσει ότι αυτά εκλάπησαν. Στην πράξη του αυτή προέβη με μοναδικό σκοπό να εισπράξει ο ίδιος το ποσό, για το οποίο είχαν ασφαλιστεί τα ανωτέρω πράγματα. Με βάση τα πιο πάνω περιστατικά, το Εφετείο κήρυξε ένοχο τον κατηγορούμενο και ήδη αναιρεσείοντα για απάτη σχετική με τις ασφάλειες (26 παρ. Ια, 27 παρ. 1, 388 παρ. 1 ΠΚ)... Συνεπώς, όπως υποστηρίζει αναιρεσείων, τελέστηκε το (ελαφρότερο) αδίκημα της απάτης. Ο ισχυρισμός αυτός είναι αβάσιμος, καθόσον, σύμφωνα με τις πιο πάνω παραδοχές της προσβαλλόμενης απόφασης, στην πραγματικότητα κανένα τρίτο πρόσωπο δεν είχε αφαιρέσει τα ασφαλισθέντα αντικείμενα, αλλά, αντίθετα, την αφαίρεση των πραγμάτων αυτών από το χώρο της επιχειρήσεώς του είχε κάνει ο ίδιος ο αναιρεσείων, πραγματώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τον κίνδυνο για τον οποίο είχε γίνει η ασφάλιση, και, με την ψευδή αυτή παράσταση, της δήθεν κλοπής, σκόπευε να εισπράξει το ποσό για το οποίο είχαν ασφαλισθεί τα πράγματα αυτά.

μάιος 2009 71

24_IW_NOMIKA_THEMATA_T_04_FINAL.indd 71

5/26/09 11:24:11 AM

οικονογραφήματα

Στη δίνη χρόνιων προβλημάτων η ελληνική οικονομία Σπασμωδικά τα κυβερνητικά μέτρα, δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν αναπτυξιακά

» των Ανδρέα Αναστασίου - Στέφανου Κοτζαμάνη

α «κάστανα απ’ τη φωτιά», «σε αναμμένα κάρβουνα», «φωτιά στα μπατζάκια του», «καυτή πατάτα» ή όπως αλλιώς προτιμάτε να το πείτε, του υπουργού Οικονομίας... «κάηκε η γούνα του». Το έλλειμμα και το χρέος όλο και «ψηλώνουν», η Κομισιόν μας τραβάει το αυτί, τα δημόσια έξοδα (εκλογές έρχονται για...) «ζητούν» να αυξηθούν κι άλλο, ενώ τα φορολογικά έσοδα παραμένουν - σε πολύ μεγάλο ποσοστό - άπιαστα. Τη δικαιολογία που προέβαλλε για κάποιο διάστημα η κυβέρνηση (ότι για την κατάσταση αυτή φταίει η παγκόσμια κρίση) έπαψε να την προβάλλει, αφού τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και εγχώριοι παράγοντες με καλή γνώση της οικονομίας κατέδειξαν το αβάσιμό της. Το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας έχει ελληνική προέλευση, δήλωσε ο πρώην υπουργός της Νέας Δημοκρατίας και νυν υποψήφιος ευρωβουλευτής της Δράσης, Στέφανος Μάνος. Αλλά και ο ίδιος ο υπουργός Οικονομίας, Γιάννης Παπαθανασίου, το χαρακτήρισε «χρονίζον επί δεκαετίες», επεσήμανε ότι «η ελληνική οικονομία έχει μπει σε φάση επιβράδυνσης» και προειδοποίησε ότι το τρέχον αλλά και το επόμενο έτος θα είναι δύσκολα. Ο κ. υπουργός αναφέρθηκε σε συγκροτημένο κυβερνητικό σχέδιο ενίσχυσης της οικονομίας, βασισμένο σε τρεις πυλώνες: 1. εφαρμογή πολιτικής σε κατεύθυνση αναπτυξιακής δυναμικής, 2. μέριμνα μείωσης των δημόσιων ελλειμμάτων και 3. στήριξη του εισοδήματος των οικονομικά ασθενέστερων. Αναφέρθηκε, ακόμη, σε «σημαντική πρόοδο που έγινε από το 2004 μέχρι σήμερα», αφήνοντάς μας να διερωτώμεθα

περί ποίας προόδου ομιλεί, καθώς επίσης γιατί ιδιωτεύει πλέον ο προκάτοχός του στον υπουργικό θώκο, αν ήταν τόσο επιτυχημένος... Ο προαναφερθείς κ. Μάνος, αντιθέτως (με την άνεση του αντιπολιτευόμενου, αλλά και επειδή το συνηθίζει οφείλουμε να πούμε) ήταν πιο ευθύς: «Με αυτά που κάνει σήμερα η Ελλάδα, δεν βλέπω να βγαίνουμε εύκολα από την κρίση. Ο κ. Αλογοσκούφης είπε για απογραφή, αλλά δεν έκανε απογραφή ποτέ. Αυτό που έκανε ήταν μια επιλεκτική χρήση στοιχείων για να χτυπηθεί η προηγούμενη κυβέρνηση, και με την επόμενη το ίδιο θα γίνει».

Έλλειμμα - «μαγική εικόνα» Μιλώντας για απογραφή, φυσικά, εννοούμε την καταγραφή (αποκάλυψη μάλλον) του αληθινού δημόσιου ελλείμματος, αφού η κυβέρνηση, η Κομισιόν, εμείς και οι... πέτρες γνωρίζουν ότι τα ποσά που ανακοινώνονται αναφέρονται εν είδει χιούμορ, αφού είναι γνωστό ότι δεν περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του ελλείμματος που προέρχεται από: 1. τις (τεράστιες) στρατιωτικές δαπάνες, 2. τα χρέη των δημόσιων νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους, 3. τα χρέη των οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η κυβέρνηση, λοιπόν, παρουσιάζει μια μαγική εικόνα του ελλείμματος και του χρέους, προκαλώντας την κρίση των πρωτοετών φοιτητών της οικονομικής επιστήμης, που διερωτώνται πώς γίνεται εδώ και χρόνια να μεγαλώνει η «ψαλίδα» μεταξύ ελλείμματος και χρέους. Να παρουσιάζεται, δηλαδή, ότι το έλλειμμα μειώνεται (είτε παλαιότερα, για να μπούμε στην ΟΝΕ, είτε πιο πρόσφατα, για να βγούμε από

72 insurance w*rld

23_IW_OIKONOGRAFHMATA_T04_FINAL.indd 72

5/22/09 6:52:15 PM

οικονογραφήματα

την επιτήρηση), ενώ την ίδια στιγμή το χρέος μεγαλώνει. Αυτό συμβαίνει, απλούστατα, επειδή τα παλαιότερα χρέη δεν παύουν να «ανακυκλώνονται» (διογκώνοντας και τους τόκους που πληρώνουμε), ενώ όλο και περισσότερα νέα δάνεια προστίθενται σε αυτά, καθιστώντας τη δυνατότητα αποπληρωμής τους όνειρο θερινής νυκτός. Καλά νά ‘μαστε, λοιπόν, να πληρώνουμε (κι εμείς και τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας), γιατί το χρήμα πρέπει να κυκλοφορεί, προκειμένου και η γη να περιστρέφεται. Αυτά πηγαίνουν μαζί, βλέπετε, κι ας μην το έχει εξηγήσει ακριβώς έτσι ο Κοπέρνικος.

Η κυβέρνηση, η Κομισιόν, εμείς και οι... πέτρες γνωρίζουμε ότι τα ποσά που ανακοινώνονται επισήμως ως δημόσιο έλλειμμα αναφέρονται εν είδει χιούμορ Ανάπτυξη... πώς; Κατά τα λοιπά, όσον αφορά στο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο πρώτο τρίμηνο του έτους, η κυβέρνησή μας προέβλεπε 1,1% ενώ η Κομισιόν μας μόνο 0,5%. Φαίνεται, λοιπόν, ότι από τις Βρυξέλλες έχει κανείς καλύτερη θέα της οικονομίας μας απ’ ότι έχει απ’ την Πλατεία Συντάγματος, αφού όλο και περισσότερες στατιστικές δείχνουν προς το 0,5% (και ευχαριστημένοι να είμαστε). Παράλληλα, η ανεργία το Φεβρουάριο του 2009 ανέβηκε στο 9,1% από 8% ένα χρόνο πίσω, μεταβολή που μεταφράζεται σε 57.000 περισσότερους συνανθρώπους μας που ψάχνουν για δουλειά, για να μην ξεχνάμε ότι πίσω από τα στατιστικά μεγέθη βρίσκονται ανθρώπινες ψυχές. Πού πηγαίνουμε, λοιπόν; Πώς θα καταφέρουμε να βελτιώσουμε σταδιακά την κατάσταση; Από πλευράς κυβερνήσεως ακούμε κάποιες ανεκδιήγητες ανακοινώσεις περί εφ’ όλης της ύλης φορολογικών ελέγχων εν μέση οδώ σε οδηγούς ακριβών οχημάτων, αλλά και (ακόμη πιο γουστόζικο) για μετατροπή των αποδείξεων λιανικής πώλησης σε... λαχεία (!!!), τα οποία θα κληρώνουν και θα μας δίνουν τα λεφτά μας πίσω, προκειμένου κι εμείς να ζητάμε απόδειξη και να παταχθεί έτσι η φοροδιαφυγή. Ο κ. Μάνος που λέγαμε και πριν, από την άλλη, υποστηρίζει ότι η χώρα μας διαθέτει τρία εν δυνάμει συγκριτικά πλεονεκτήματα, επί των οποίων θα μπορούσε να επενδύσει και να βασίζει μια αναπτυξιακή πολιτική: 1. περιβάλλον, 2. πολιτισμό, 3. παιδεία. Τα οποία ακούγονται πολύ λογικά, δεν θυμόμαστε, όμως, και οι κυβερνήσεις στις οποίες συμμετείχε ο κ. Μάνος να έχουν επενδύσει μετά μανία (μετά σοβαρότητος έστω) στους ενδιαφέροντες αυτούς τομείς.

Χρηματιστήριο: Όποιος καεί απ’ το χυλό... Για πρώτη ίσως φορά βλέπει κάποιος τις απόψεις των αναλυτών να συμπίπτουν τόσο πολύ μεταξύ τους: αμφισβητούν τόσο έντονα το τελευταίο χρηματιστηριακό ράλι και προμηνύουν διόρθωση. Ας δούμε μερικά ενδιαφέροντα -κατά την άποψή μας- στοιχεία: Πρώτον, οι αναλυτές δεν έχουν αρχίσει να αναθεωρούν τα κέρδη των εισηγμένων εταιρειών προς τα πάνω, σε σχέση πχ με τις προβλέψεις που είχαν μέσα στο Φεβρουάριο ή μέσα στο Μάρτιο. Κάποιες μάλιστα τελευταίες απόψεις στις τράπεζες, μιλούν για ακόμη χαμηλότερες εκτιμήσεις κερδών για φέτος, ενώ όλοι προσδοκούν μετριότατα μεγέθη. Δεύτερον, κανείς από τους αναλυτές δεν διαπιστώνει κάποιο στοιχείο το οποίο είτε να φέρνει το ξεπέρασμα της κρίσης πιο κοντά, είτε να υποθέτει ότι το οικονομικό rebound, όποτε αυτό και αν έρθει, θα είναι έντονο. Και τρίτον, είναι πολύ περιορισμένες οι περιπτώσεις, όπου οι αναλυτές έχουν προχωρήσει σε αναθεωρήσεις των τιμών-στόχων τους προς τα πάνω, με αποτέλεσμα οι τρέχουσες τιμές να υπερβαίνουν τις «δίκαιες» κατά τους αναλυτές, αποτιμήσεις τους. Οι όποιες αναθεωρήσεις μάλιστα τιμών, δεν έγιναν επειδή αναμένεται καλύτερη κερδοφορία, αλλά γιατί μειώθηκε ο βαθμός κινδύνου (το WACC). Από την άλλη πλευρά, δεν μπορεί κάποιος να παραγνωρίσει την πραγματικότητα του ταμπλό. Κανείς δεν αμφισβητεί την ενεργοποίηση ισχυρών εγχώριων χαρτοφυλακίων, την «επιστροφή των ξένων» και κάποιων λόμπι. Επιπρόσθετα, το περιβάλλον που δημιουργείται, δεν ευνοεί τις ανταγωνιστικές επενδύσεις των μετοχών. Η πτώση των επιτοκίων για παράδειγμα αναμένεται να συνεχιστεί στις προθεσμιακές καταθέσεις κατά τους αμέσως επόμενους μήνες, ενώ πολύ πιθανή είναι μια έμμεση υποχώρηση της απόδοσής τους, καθώς ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να προχωρήσει σε αύξηση του ποσοστού φορολόγησης των τόκων, αμέσως μετά τις Ευρωεκλογές. Ανάλογα πτωτικά εμφανίζονται τα πράγματα και στις περιπτώσεις των επιτοκίων των ομολόγων. Στην αγορά ακινήτων επίσης, φαίνεται ότι η υιοθέτηση των κυβερνητικών μέτρων στήριξης δεν αναμένεται να ανεβάσει τις τιμές. Αντίθετα, μετά την ανακοίνωση των μέτρων, είδαμε την κυβέρνηση να πετάει το μπαλάκι στους κατασκευαστές για μειώσεις τιμών, οι τελευταίοι να αντιδρούν, κ.λ.π.. Μπήκαμε δηλαδή σε μια δημόσια συζήτηση για το αν θα πέσουν και πόσο οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα, μετριάζοντας βέβαια ακόμη περισσότερο (σωστά, ή λάθος θα δείξει το μέλλον) τις προσδοκίες της αγοράς. ο ζήτημα λοιπόν είναι ότι οι αναλυτές δεν θεωρούν αυτή την άνοδο των τιμών των μετοχών διατηρήσιμη, αλλά από την άλλη πλευρά στην αγορά υπάρχουν κεφάλαια που τοποθετούνται αγνοώντας επίσης γνωστούς κινδύνους, όπως για παράδειγμα τα αποτελέσματα των λεγόμενων stress tests των διεθνών τραπεζών. Μήπως άραγε οι αναλυτές, όπως δεν προέβλεψαν το 2008 την πτώση, σήμερα αδυνατούν να δουν την άνοδο;

μάιος 2009 73

23_IW_OIKONOGRAFHMATA_T04_FINAL.indd 73

5/26/09 11:24:30 AM

άρθρο

Ο ρόλος και η σημασία του «Κέντρου» Bancassurance στις τράπεζες Για την ανάπτυξη εργασιών bancassurance απαιτείται να υπάρχει θεσμοθετημένη υπηρεσιακή μονάδα

» γράφει ο Νικόλας Κλήμης Οικονομολόγος - Σύμβουλος Επιχειρήσεων

74 insurance w*rld

04_IW_ARTHRO_KLHMHS_T04_Final.indd 74

5/22/09 6:37:03 PM

άρθρο

ρόλος και η συμβολή του ανθρώπινου παράγοντα στην επιτυχία κάθε επιχειρηματικού σχεδίου και κάθε αναπτυξιακής προσπάθειας είναι αυτονόητη και αναντικατάστατη. Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και των επιμέρους εφαρμογών της δεν αντικαθιστά τον άνθρωπο, αντίθετα, του προσφέρει τις δυνατότητες εκείνες, τις οποίες χωρίς την τεχνολογία δεν θα είχε, ώστε να επεκτείνει τις δραστηριότητές του, να οργανώσει τις εφαρμογές του και να απλοποιήσει τις διαδικασίες. Αν βέβαια, στα πλαίσια της επιχειρηματικότητας, προσεγγίσουμε τελείως στατικά την σχέση «τεχνολογία-ανθρώπινη δραστηριότητα», τότε θα διαπιστώσουμε μόνο την απώλεια θέσεων εργασίας λόγω της τεχνολογίας. Διαχρονικά, όμως, ζητούμενο δεν ήταν και δεν είναι η «αντικατάσταση» αλλά η «επέκταση». Σήμερα διεξάγεται ένας ανελέητος πόλεμος ανταγωνισμού για την κατάληψη ή/και διατήρηση των μεριδίων αγοράς. Μια έννοια κυριαρχεί στην οικονομία και μαγνητίζει κάθε επίδοξο επιχειρηματία. Η καινοτομία. Σε κάθε επίπεδο, σε κάθε τομέα, σε κάθε χώρο, σε κάθε αγορά. Η καινοτομία στα προϊόντα, στις υπηρεσίες, στις διαδικασίες. Η καινοτομία, ως ιδέα, ως εφαρμογή, ως σύνθεση, ως νέο προϊόν, ως προώθηση. Η καινοτομία στην προσέγγιση κάθε πτυχής επιχειρηματικής δράσης.

Το bancassurance αποτέλεσε μια καινοτομία, η οποία στα πλαίσια της εξέλιξης της τεχνολογίας και των νομοθετικών αλλαγών, δημιούργησε άλλες δυνατότητες. Σήμερα αποτελεί στην Ελλάδα, μια υπαρκτή, υπολογίσιμη και συνεχώς αναπτυσσόμενη ειδική αγορά Η είσοδος μιας τράπεζας στον θεσμό του bancassurance αποτελεί επιχειρηματική κίνηση της τράπεζας. Κίνηση αξιοποίησης της τεράστιας δεξαμενής υποψήφιων πελατών ασφαλιστικών, κυρίως, προϊόντων, που βρίσκεται στα πελατολόγιά της. Η δεξαμενή αυτή υπήρχε ανέκαθεν και οι τράπεζες, την αξιοποιούσαν στο βαθμό που η κάθε τράπεζα είχε επιλέξει και σύμφωνα με την εκάστοτε στρατηγική της. Ο θεσμός του bancassurance όμως, αποτέλεσε μια καινοτομία, η οποία στα πλαίσια της εξέλιξης της τεχνολογίας και των νομοθετικών αλλαγών, δημιούργησε άλλες δυνατότητες και άλλα αποτελέσματα. Ως νέος θεσμός, διήνυσε την μακρά μεταβατική του περίοδο και σήμερα, αποτελεί και στην Ελλάδα, μια υπαρκτή, υπολογίσιμη και συνεχώς αναπτυσσόμενη ειδική αγορά. Ποιοι στελεχώνουν αυτή την αγορά, ποια εξειδίκευση έχουν, από πού προέρχονται και τι πρεσβεύουν; Ερωτήματα, τα οποία χρήζουν απαντήσεων, που πολλές φορές θεωρούνται αυτονόητες, αλλά ακόμα περισσότερες φορές δεν ανταποκρίνονται σε βασικές αρχές του θεσμού. Ποιος

ο ρόλος των τραπεζικών υπαλλήλων, ποιος ο ρόλος των ασφαλιστικών υπαλλήλων και τέλος ποιος ο ρόλος των παραδοσιακών διαμεσολαβούντων προσώπων;

Η, άνευ όρων και κανονισμών, πώληση ασφαλιστικών προϊόντων από τράπεζες ή από θυγατρικές των τραπεζών διαμεσολαβητικές εταιρίες ή από συνεργαζόμενους διαμεσολαβητές, δεν έχει σχέση με τον θεσμό του bancassurance Καταρχήν θα πρέπει να επιβεβαιώσουμε, ότι εργασίες bancassurance δεν αναπτύσσονται χωρίς κεντρικό σχεδιασμό και κεντρική εποπτεία. Η άνευ όρων και κανονισμών, πώληση ασφαλιστικών προϊόντων από τράπεζες ή από τραπεζικούς υπαλλήλους ή από θυγατρικές των τραπεζών διαμεσολαβητικές εταιρίες ή από συνεργαζόμενους διαμεσολαβητές, δεν έχει σχέση με τον θεσμό του bancassurance. Πέρα από τα πιθανά νομικά προβλήματα, υπάρχουν θέματα υγιούς ανταγωνισμού και τήρησης των ισχυόντων κανόνων δεοντολογίας. Για την ανάπτυξη εργασιών bancassurance, απαιτείται η ύπαρξη θεσμοθετημένης υπηρεσιακής μονάδας, τόσο στην Τράπεζα, όσο και στην (ή στις) ασφαλιστική εταιρία και μάλιστα, υπηρεσιακές μονάδες άμεσα αναφερόμενες στις αντίστοιχες Διοικήσεις. Πρότασή μας, ο χαρακτηρισμός των υπηρεσιακών αυτών μονάδων ως «Κέντρο Bancassurance της Τράπεζας» και αντίστοιχα «Κέντρο Bancassurance της Ασφαλιστικής». Η υπηρεσιακή αυτή μονάδα, πρέπει να λειτουργεί ως επιτελικό σημείο σχεδιασμού και υλοποίησης, τόσο σε επίπεδο διαδικασιών όσο και σε επίπεδο προϊόντων. Σημασία έχει η κατανόηση από κάθε εμπλεκόμενο, ότι η ανάπτυξη εργασιών bancassurance δεν διαχέεται αόριστα σε υπάρχουσες υπηρεσιακές μονάδες, αλλά συντονίζεται και εποπτεύεται κεντρικά, είτε υφίσταται θυγατρική διαμεσολαβητική μονάδα, είτε όχι. Πριν ζητηθεί προώθηση προϊόντων bancassurance ή απλών ασφαλιστικών προϊόντων από το τραπεζικό υπάλληλο και πριν αναζητηθούν τυχόν ευθύνες αποτυχίας του εγχειρήματος, θα πρέπει, αφενός η Διοίκηση της Τράπεζας να έχει σαφώς μεταδώσει την απόφασή της, προς όλο το στελεχιακό και υπαλληλικό δυναμικό της Τράπεζας για την στρατηγική σημασία της ανάπτυξης μοντέλου bancassurance και αφετέρου να έχουν επιλεγεί και εκπαιδευθεί τα ανώτερα στελέχη που θα αναλάβουν την δραστηριότητα αυτή. Αντίστοιχα, στην Ασφαλιστική Εταιρία, το στέλεχος που θα αναλάβει την ευθύνη του αντίστοιχου «Κέντρου Bancassurance της Ασφαλιστικής», θα πρέπει να έχει διαχωρίσει σαφώς την ανάπτυξη αυτή, από την κλασσική ανάπτυξη ασφαλιστικών εργασιών των παραδοσιακών δικτύων.

μάιος 2009 75

04_IW_ARTHRO_KLHMHS_T04_Final.indd 75

5/22/09 6:37:05 PM

άρθρο

Οι καλυπτόμενες ανάγκες, ο σχεδιασμός των προϊόντων, η εκπαίδευση των τραπεζικών, η εποπτεία της ανάπτυξης, ο έλεγχος των εργασιών και τέλος, η επιβράβευση των εμπλεκομένων, δεν ταυτίζεται και δεν πρέπει να συγκρίνεται με τις αντίστοιχες διαδικασίες των παραδοσιακών δικτύων. Η οποιαδήποτε μορφής συνεργασία με την Τράπεζα, δεν μπορεί να είναι αντικείμενο του κάθε κλάδου ασφάλισης χωριστά, ούτε βέβαια των πωλητών ή των οικονομικών υπηρεσιών. Η ενιαία αντιμετώπιση των επιμέρους θεμάτων και η συνεχής ροή πληροφοριών, από και προς την Τράπεζα, απαιτεί συγκεκριμένο και ειδικό κανάλι επικοινωνίας. Η διάχυση αρμοδιοτήτων και ευθυνών, μόνο σύγχυση μπορεί να δημιουργήσει. Η διαφορετική προϋπάρχουσα κουλτούρα, μεταξύ «τραπεζιτών» και «ασφαλιστών» ή θα περιορισθεί στα πλαίσια μελετημένου Μοντέλου bancassurance ή θα διογκωθεί, από τα προβλήματα και τις αντιπαλότητες, λόγω ανυπαρξίας ορθού σχεδιασμού και συμβατού Μοντέλου. Είναι αυτονόητο ότι ο βαθμός ενεργοποίησης και οι αρμοδιότητες των στελεχών των «Κέντρου Bancassurance», σχετίζονται με την μορφή της συνεργασίας και το επιλεγέν Μοντέλο.

Η ύπαρξή του «Κέντρου Bancassurance της Τράπεζας» είναι απαραίτητη και καθοριστική. Αποτελεί τον τελικό ενδιάμεσο συνδετικό κρίκο, μεταξύ των φυσικών σημείων πώλησης, που είναι τα καταστήματα της τράπεζας και των υπηρεσιακών μονάδων των Ασφαλιστικών Εταιριών παραγωγής των προϊόντων Σε κάθε περίπτωση όμως, η ύπαρξή του «Κέντρου Bancassurance της Τράπεζας» είναι απαραίτητη και καθοριστική. Αποτελεί τον τελικό ενδιάμεσο συνδετικό κρίκο, μεταξύ των φυσικών σημείων πώλησης, που είναι τα καταστήματα της τράπεζας και των υπηρεσιακών μονάδων των Ασφαλιστικών Εταιριών παραγωγής των προϊόντων (ασφαλιστικών και τραπεζοασφαλιστικών), τα οποία προωθούνται. Ο ρόλος, αφενός οργανωτικός, δηλαδή, δηλώνει την ύπαρξη ενός κεντρικού, συντονιστικού και εποπτικού κομβικού σημείου λειτουργίας της συνεργασίας μεταξύ τράπεζας και ασφαλιστικής, ανεξάρτητα αν το κομβικό αυτό σημείο είναι μία ολόκληρη υπηρεσιακή μονάδα ή ένα υπεύθυνο Στέλεχος της τράπεζας ή το θυγατρικό νομικό πρόσωπο διαμεσολάβησης (πρακτορείο) της τράπεζας, αφετέρου, ουσιαστικός, δηλαδή δηλώνει την αναγκαιότητα λειτουργίας αρμόδιας εξουσιοδοτημένης Υπηρεσίας της τράπεζας. Οι εργασίες bancassurance δεν μπορεί να επαφίενται, είτε απ’ ευθείας στους τραπεζικούς υπαλλήλους, είτε σε υπηρεσιακές μονάδες (ή πρόσωπα) της ασφαλι-

στικής εταιρίας. Πολύ περισσότερο που σήμερα πλέον, η σχετική νομοθεσία αναγνωρίζει την τράπεζα ως ειδική κατηγορία διαμεσολαβούντος προσώπου και επιβάλει, με συγκεκριμένα κριτήρια, τον ορισμό προσώπων, τόσο στο επίπεδο των κεντρικών υπηρεσιών της τράπεζας, όσο και στο επίπεδο του κάθε καταστήματός της. Ένα σωστά οργανωμένο «Κέντρο Bancassurance» στην τράπεζα, πέραν της ανάπτυξης των εργασιών και της προώθησης των προϊόντων, λειτουργεί πρωταρχικά ως σημείο έρευνας, καταγραφής και επεξεργασίας ασφαλιστικών αναγκών των πελατειακών ομάδων της τράπεζας και ως σημείο επαφής και επίλυσης κάθε προβλήματος μεταξύ τράπεζας και ασφαλιστικής. Ο ρόλος του είναι οργανωτικός, συντονιστικός, αναπτυξιακός, εποπτικός. Σήμερα, οι πιστοποιημένοι τραπεζικοί υπάλληλοι, αποτελούν μία ιδιαίτερη ομάδα της κάθε Τράπεζας και στο σύνολό τους ανέρχονται πλέον σε χιλιάδες. Τα 4.000 περίπου καταστήματα Τραπεζών στην Ελλάδα, παραπέμπουν σε τουλάχιστον ισάριθμο αριθμό πιστοποιημένων υπαλλήλων. Είναι όμως σαφές, ότι η πιστοποίηση αυτή, αποτελεί, πλην ίσως ελάχιστων εξαιρέσεων, εκπαίδευση για την ενασχόλησή τους στην ανάπτυξη εργασιών bancassurance, παράλληλα με τα υπόλοιπα υπαλληλικά τους καθήκοντα. Συνεπώς, σε πρώτη τουλάχιστον φάση, μπορεί να αποκτάται σχετική εξειδίκευση, δεν δημιουργείται όμως, ειδική κατηγορία υπαλλήλων, αλλά «προστίθενται» ειδικά καθήκοντα, σε μερίδα τραπεζικών υπαλλήλων. Στο μέλλον βέβαια, η κάθε Τράπεζα, αξιολογώντας και την μέχρι τότε ανάπτυξη, θα λάβει τις αποφάσεις της, περί της δημιουργίας ή όχι πλήρως εξειδικευμένων υπαλλήλων.

Η αλλαγή νοοτροπίας και η ενσωμάτωση των εργασιών bancassurance στα καθημερινά, φυσιολογικά και αποδεκτά καθήκοντα του τραπεζικού υπαλλήλου, απαιτεί υπομονή, επιμονή, σχεδιασμό, εκπαίδευση και επικοινωνιακές ικανότητες του επικεφαλής του εγχειρήματος Αντίθετα, το στέλεχος, το οποίο κεντρικά πιστοποιείται, στην Διοίκηση της κάθε Τράπεζα, είναι απαραίτητο να έχει ως αποκλειστική ενασχόληση την ανάπτυξη του bancassurance. Είτε προέρχεται από το στελεχιακό δυναμικό της Τράπεζας, είτε από την αγορά, θα πρέπει να έχει τις εξουσιοδοτήσεις, αλλά και την ευθύνη για την ανάπτυξη μοντέλου και εργασιών bancassurance. Κύρια ευθύνη του, όχι μόνο η τεχνοκρατική προσέγγιση και εφαρμογή Μοντέλων, αλλά και η αντιμετώπιση των κάθε είδους αντιδράσεων και ενστάσεων, που ακόμα υφίστανται σε μερίδα τραπεζικών υπαλλήλων, για την ανάπτυξη «ασφαλιστικών εργασιών», όπως συνεχίζουν να τις βλέπουν.

76 insurance w*rld

04_IW_ARTHRO_KLHMHS_T04_Final.indd 76

5/22/09 6:37:05 PM

νέα της αγοράς

Προσανατολισμένη στην ανάπτυξη η Εθνική Ασφαλιστική

Η «φόρμουλα» της επιτυχίας από την ING Πειραιώς

Σε νέα μορφή περιφερειακής οργάνωσης προχωρεί η Εθνική Ασφαλιστική με άμεσο στόχο την αύξηση του μεριδίου αγοράς και την μείωση του λειτουργικού κόστους. Η αλλαγή αυτή συνίσταται στην αντικατάσταση του μεγάλου αριθμού υποκαταστημάτων στην περιφέρεια (40) από 12 ισχυρότερα, σε επίκαιρα γεωγραφικά και παραγωγικά σημεία. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται συγκέντρωση των δυνάμεων υποστήριξης, οικονομίες κλίμακας, βελτίωση της εξυπηρέτησης και καλύτερης αξιοποίησης του μεγάλου αριθμού συνεργατών της Εταιρίας στην περιφέρεια. Το σημαντικό είναι ότι το μεγάλο αυτό βήμα εκσυγχρονισμού γίνεται χωρίς να θιγεί καμία θέση εργασίας. Εκτός από τα τέσσερα καταστήματα Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο, θα διατηρηθούν δύο Υποκαταστήματα στη Βόρεια Ελλάδα (Κοζάνη- Καβάλα), δύο στη Δυτική Ελλάδα – Πελοπόννησο (Αγρίνιο- Κόρινθος), ένα στην Κεντρική Ελλάδα (Λαμία), ένα επιπλέον στην Κρήτη (Χανιά) καθώς και τα υποκαταστήματα σε Ρόδο και Κέρκυρα. Σε συμφωνία με την τράπεζα, εξασφαλίστηκε ή δυνατότητα σε κάθε εργαζόμενο να μετακινηθεί, εάν το επιθυμεί, στην Εθνική στον νομό που εργάζεται, χωρίς να θίγεται κανένα από τα δικαιώματά του.

Σε κλίμα «υψηλών ταχυτήτων» και με κεντρικό σύνθημα «έχουμε τη φόρμουλα της επιτυχίας» δόθηκαν βραβεία στα τριάντα τραπεζικά καταστήματα από ολόκληρη την Ελλάδα, τα οποία συνέβαλαν στην επίτευξη συνολικής ετήσιας νέας παραγωγής 21,7 εκατ. ευρώ κατά το 2008. Τόσο ο CEO της ING Ελλάδος, κ.Bram Boon, όσο και CEO της Τράπεζας Πειραιώς, κ. Σ. Λεκκάκος, αναφέρθηκαν στην επιτυχημένη πορεία της στρατηγικής συμμαχίας των δύο ομίλων. Ο κ. Σ. Κωνσταντάς, Chief Bancassurance Officer, αναφέρθηκε στο δυναμικό ξεκίνημα του Bancassurance στους πρώτους μήνες του 2009, κατά τη διάρκεια του οποίου η συνολική ετησιοποιημένη νέα παραγωγή ξεπέρασε τα 12 εκατ. ευρώ. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Αντιπρόεδρος και Αναπληρωτής CEO της Τράπεζας Πειραιώς κος Θ. Πανταλάκης, καθώς και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας Πειραιώς και οι Γενικοί Δ/ ντές και οι Βοηθοί Γενικοί Δ/ντές Δικτύου Πωλήσεων της Τράπεζας. Το concept της εκδήλωσης βασίστηκε στη χορηγία του ING Group στην Ομάδα Renault Formula 1, δίνοντας έμφαση στην αξία της ομαδικής εργασίας ως κινητήρια δύναμη στην επίτευξη υψηλών στόχων.

Δίκτυο Medisystem για πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας στην Καλαμάτα και τη Ζάκυνθο Η Interamerican ενισχύει την ασφαλιστική της παρουσία και αναπτύσσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες της στον τομέα υγείας στη Μεσσηνία και τη Ζάκυνθο, επεκτείνοντας το δίκτυο Medisystem. Η εταιρεία προχώρησε στη σύναψη συμφωνίας συνεργασίας με 15 ιατρούς και 3 διαγνωστικά κέντρα στην Καλαμάτα και με 9 ιατρούς και 2 διαγνωστικά κέντρα στη Ζάκυνθο, με στόχο να καλύψει τις τοπικές ανάγκες πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας για κάθε ασφαλισμένο της με πρόγραμμα Medisystem. Σήμερα το πρόγραμμα Medisystem στοιχειοθετεί λειτουργία δικτύου σε 51 πόλεις της Ελλάδας με 1.104 συνολικά συνεργαζόμενους ιατρούς όλων των ειδικοτήτων, εκ των οποίων 477 στην Αττική και 187 συμβεβλημένα διαγνωστικά κέντρα. Το καινοτόμο σύστημα υγείας Medisystem βρίσκεται στον ενδέκατο χρόνο λειτουργίας και καλύπτει με ολοκληρωμένο φάσμα υπηρεσιών υγείας, από την ιατρική επίσκεψη και τη διάγνωση μέχρι τη νοσηλεία. Όπως αναφέρει ο κ. Γ. Βελιώτης, Γενικός Διευθυντής Υγείας της εταιρείας «απευθυνόμαστε σε έναν ευρύτερο πληθυσμό υπηρετώντας το δόγμα της εταιρείας, που είναι το δικαίωμα στην υγεία για όλους».

μάιος 2009 77

07_IW_NEA_AGORAS_T04_FINAL.indd 77

5/22/09 6:39:14 PM

νέα της αγοράς

Σηµαντικές επιδόσεις κατέγραψαν το 2008 οι µεσίτες ασφαλίσεων Παρά τη διεθνή κρίση και τις επιπτώσεις της στην εγχώρια χρηµαταγορά, τα µέλη του Συνδέσµου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων (ΣΕΜΑ), κατέγραψαν σηµαντικές επιδώσεις κατέγραψαν και το 2008 πετυχαίνοντας αύξηση των εργασιών τους. Οι πρώτες εκτιµήσεις για την εξέλιξη του κύκλου εργασιών των µεσιτών ασφαλίσεων κατά την περυσινή χρήση δείχνουν αύξηση της τάξης του 9,4% σε σχέση µε το 2007, χρονιά κατά την οποία στο σύνολό του ο κύκλος εργασιών είχε ανήλθε στα 204,651 εκατ. ευρώ. Το ανωτέρω συµπέρασµα προκύπτει από την ανάλυση στοιχειών δηµοσιευµένων ισολογισµών 15 µεγάλων µεσιτικών γραφείων. Τα συγκεκριµένα γραφεία, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, κατά την περυσινή χρήση αύξησαν τα µεγέθη τους από 4% έως και 38% σε σχέση πάντα µε το 2007. Οι εταιρείες που συµµετείχαν στο δείγµα για τη συναγωγή των σχετικών συµπερασµάτων καλύπτουν το 26% του συνολικού κύκλου εργασιών του 2007, µε έσοδα 53,263 εκατ. ευρώ, τα οποία κατά το 2008 διογκώθηκαν στα 58,083 εκατ. ευρώ. > Στον κλάδο Πυρός καταγράφηκε αύξηση του κύκλου εργασιών από 1% έως και 30,1%. > Στον κλάδο Ασφάλισης Αυτοκινήτων σηµειώθηκε άνοδος του κύκλου εργασιών έως και 26,5%. > Άνοδο έως και 28,9% σηµειώθηκε στον κλάδο Αστικής

Πρόγραµµα εκπτώσεων από µονάδες υγείας Πρόγραµµα εκπτώσεων και δωρεάν καλύψεων πρς και δευτεροβάθµιας υγείας ανακοίνωσαν προ ολίγου οι διοικήσεις των EFG Eurolife, Ιατρικό Αθηνών και Βιοιατρικής για τους κατόχους λογαριασµών καταθέσεων της EFG Eurobank. Το πρόγραµµα Ζωή & Υγεία, µε ετήσιο επιπλέον κόστος 100 ευρώ, παρέχει στους κατόχους οποιουδήποτε λογαριασµού καταθέσεων της EFG Eurobank και ανεξαρ-

Ευθύνης (εκτός Αυτοκινήτου), όπου θα πρέπει να σηµειωθεί ότι µια εταιρεία του δείγµατος αύξησε τις επιδώσεις της κατά 100%. > Μικτή ήταν η εξέλιξη των µεγεθών των µεσιτικών εταιρειών στον κλάδο Μεταφορών. > Στον κλάδο Ζωής η ανάπτυξη των εργασιών ήταν κάθετη, αφού κατέγραψε ποσοστά έως και 170% (!). Θα πρέπει επίσης να σηµειωθεί ότι ο κύριος όγκος του κύκλου εργασιών των µεσιτών ασφαλίσεων προήλθε και το 2008 από τους κλάδους Πυρός και Αυτοκινήτου, όπου ως διαµεσολαβούντα πρόσωπα πρωταγωνιστούν στην ασφαλιστική αγορά, έχοντας πολύ υψηλή συµµετοχή στη συνολική παραγωγή των ασφαλιστικών εταιρειών. Ο πρόεδρος του Συνδέσµου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων, κ. Γιώργος Καραβίας, σχολιάζοντας την εξέλιξη των µεγεθών του κλάδου, δήλωσε ότι «οι µεσίτες ασφαλίσεων επιµένουν στην αναπτυξιακή τους πορεία, κόντρα στις αντίξοες διεθνείς χρηµατοοικονοµικές συγκυρίες και τα όσα συνεπάγονται για το Ελληνικό Χρηµατοπιστωτικό Σύστηµα. Ο κλάδος των µεσιτών» πρόσθεσε «δείχνει να αντιδρά µε επιτυχία στην κρίση, κρίνοντας από τα οικονοµικά στοιχεία του 2008, αλλά και από τις πρώτες ενδείξεις του 2009, σύµφωνα µε τις οποίες, τα µεγέθη του κλάδου συνεχίζουν να κινούνται ανοδικά». Ο κ. Καραβίας εξέφρασε την εκτίµηση ότι οι µεσίτες ασφαλίσεων θα κλείσουν και τη φετινή χρήση µε θετικές επιδώσεις, παρά τα όσα συµβαίνουν διεθνώς. Τέλος, ο πρόεδρος του ΣΕΜΑ, για µια ακόµη φορά τόνισε ότι «η κρίση δεν θα πρέπει να φοβίζει την ασφαλιστική βιοµηχανία. Το αντίθετο, ασφαλιστικές εταιρείες και διαµεσολαβούντα πρόσωπα, οφείλουν να εκλάβουν την κρίση ως ευκαιρία ανάπτυξης, ως ευκαιρία ανάδειξης των θετικών στοιχείων µιας αγοράς η οποία σήµερα καλείται να ανακτήσει δυνάµεις, διαδραµατίζοντας το ρόλο που της αρµόζει για την κάλυψη των αυξηµένων αναγκών ασφάλισης της επιχειρηµατικής κοινότητας».

τήτως ποσού κατάθεσης τις εξής καλύψεις: > Δωρεάν απεριόριστες επισκέψεις σε γιατρούς > Δωρεάν διαγνωστικές εξετάσεις έως 200 ευρώ τον χρόνο, µε εκπτώσεις έως 40% για περαιτέρω εξετάσεις > Δωρεάν check up > Εκπτώσεις έως 20% σε περίπτωση νοσηλείας > Εκπτώσεις έως 40% σε οδοντιατρικές εργασίες και οφθαλµολογικές εξετάσεις. Το πρόγραµµα αποσκοπεί κυρίως στην πρόληψη και οι δικαιούχοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάµεσα στους οµίλους του Ιατρικό Αθηνών και Βιοιατρικής. Ο διευθύνων σύµβουλος του οµίλου EFG Eurolife κ. Α. Σαρρηγιωργίου επεσήµανε ότι το πρόγραµµα απευθύνεται σε κάθε ελληνική οικογένεια µε άξονες την πρόληψη, µέσω των δωρεάν διαγνωστικών εξετάσεων, τις συνηθισµένες ιατρικές επισκέψεις που προσφέρονται δωρεάν και την πρόσβαση σε νοσηλεία µέσω εκπτώσεων.

78 insurance w*rld

07_IW_NEA_AGORAS_T04_FINAL.indd 78

5/25/09 3:20:05 PM

νέα της αγοράς

Ποίοι είναι οι κυριότεροι κίνδυνοι που απασχολούν τις εταιρίες

Στη δημοσιότητα βγήκαν τα αποτελέσματα του Global Risk Management Survey 2009 της Aon Corp., του μεγαλύτερου συμβούλου διαχείρισης κινδύνων και μεσιτείας ασφαλίσεων παγκοσμίως. Η έρευνα αυτή, η οποία διεξάγεται κάθε διετία, αναλύει και καταγράφει τις απόψεις κορυφαίων στελεχών διαχείρισης κινδύνων (Risk Managers, Chief Risk Officers, Οικονομικών διευθυντών κα) σχετικά με τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις τους και τις μεθόδους που ακολουθούν για τη διαχείρισή τους. Στο φετινό Global Risk Management Survey, στελέχη 551 κορυφαίων επιχειρήσεων από 31 διαφορετικούς κλάδους σε περισσότερες από 40 χώρες παγκοσμίως, ερωτήθηκαν, μεταξύ άλλων, για το ποιούς θεωρούν ως τους κορυφαίους κινδύνους που αντιμετωπίζουν, κατά πόσο είναι έτοιμοι να τους αντιμετωπίσουν και τι αντίκτυπο πιστέυουν ότι μπορεί να έχουν αυτοί για την επιχείρησή τους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας οι τρεις κορυφαίοι επιχειρηματικοί κίνδυνοι σήμερα είναι κατά σειρά σημαντικότητας: η «Οικονομική κρίση», οι «Ρυθμιστικές και νομοθετικές αλλαγές» και ο «Κίνδυνος Διακοπής εργασιών». Ακολουθούν οι «Νέοι Ανταγωνιστές», οι «Αλλαγές στην τιμολόγηση καταναλωτικών αγαθών», η «Απώλεια φήμης», οι «Κίνδυνοι ταμειακών ροών/ρευστότητας», ο «Κίνδυνος Διακοπής Εφοδιαστικής Αλυσίδας», η «Αστική ευθύνη έναντι τρίτων», και η «Αδυναμία προσέλκυσης/διατήρησης ανθρωπίνου δυναμικού». «Το Global Risk Management Survey 2009 της Aon κρατά τους πελάτες μας ενήμερους για τις νέες προκλήσεις και τους κινδύνους της εποχής μας και για τον τρόπο που άλλες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις τους διαχειρίζονται, βοηθόντας τους έτσι να επιτύχουν αειφόρο ανάπτυξη, σταθερή ευημερία και κερδοφορία,» δήλωσε ο Σταύρος Παπαγιαννόπουλος CEO της Aon Hellas.

Βράβευση της ING Ελλάδος για την υποστήριξη του προγράμματος Ecomobility Η ING Ελλάδος βραβεύτηκε για την υποστήριξη του προγράμματος «Ecomobility, Οικολογική Μετακίνηση. Η ΙΝG Ελλάδος συνεχίζει να είναι υποστηρικτής του προγράμματος για την οικολογική μετακίνηση, στο οποίο συμμετέχουν μαθητικές ομάδες γυμνασίων από όλη την Ελλάδα. Μετά από μια σειρά εκδηλώσεων που ολοκληρώθηκαν το δίμηνο Φεβρουαρίου-Μαρτίου, έφτασε η μεγάλη στιγμή των αποτελεσμάτων από το διαγωνισμό που συμμετείχαν ομάδες μαθητών από 27 πόλεις της Ελλάδας. Με την παρουσία εκπροσώπων της Πολιτείας, των Επιστημονικών Φορέων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συνεργαζόμενων Φορέων, καθηγητών, μαθητών και γονέων έγινε η ανακοίνωση των δέκα καλύτερων εργασιών και η γνωστοποίηση της ομάδας των νικητών που θα ταξιδέψουν στις Βρυξέλλες. Το Βραβείο για την Καλύτερη Εργασία για την οικολογική μετακίνηση στην πόλη είναι ένα ταξίδι στις Βρυξέλλες, όπου η νικήτρια ομάδα και ο καθηγητής της θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον περιβαλλοντικό προσανατολισμό της, να περιηγηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να επισκεφθούν το Γραφείου του Επιτρόπου Περιβάλλοντος. Οι ομάδες μαθητών με τις πιο δημιουργικές προτάσεις παρέλαβαν βραβεία και τιμητικούς επαίνους, ενώ το καλοκαίρι θα φιλοξενηθούν στο ECOCAMP, την Περιβαλλοντική Κατασκήνωση που διοργανώνει κάθε χρόνο το ECOCITY. Η Εκστρατεία, που διοργανώνεται από το ECOCITY για έκτη χρονιά, υλοποιήθηκε στη διάρκεια της σχολικής περιόδου 2008–9 και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, του Υπουργείου Ανάπτυξης, του Υπουργείου Ναυτιλίας και της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα.

μάιος 2009 79

07_IW_NEA_AGORAS_T04_FINAL.indd 79

5/22/09 6:39:14 PM

ο αιρετικός

Δύο κόσμοι αντίθετοι συμβιώνουν στο παρασκήνιο…

αλήθεια βασανίζει την ασφαλιστική αγορά εδώ και πολλά χρόνια. Και την βασανίζει διότι αν και είναι γνωστή αποφεύγει επιμελώς την εμφάνισή της. Πίσω από τα γραφεία, σε φιλικές κουβέντες, σε πηγαδάκια γνώριμων στελεχών της αγοράς ακούγονται και πιο παράδοξα πράγματα. Και λέμε παράδοξα διότι δεν μπορεί να θεωρηθεί φυσιολογικό ένα «ρεπερτόριο» προβλημάτων, αθέμιτων συμπεριφορών, παράνομων πρακτικών, πράξεων που εμπίπτουν στο πεδίο της παραβατικότητας να υφίστανται αρμονικά με την αντίθετη ακριβώς κατάσταση. Δύο κόσμοι, δύο τακτικές, δύο ταχύτητες, δύο συμπεριφορές, να συνυπάρχουν αρμονικά. Και τα στελέχη με την μνημειώδη υποκρισία να συνυπάρχουν και να υπηρετούν πότε τη μία πότε την άλλη πλευρά του ίδιου κόσμου. Το καλό και το κακό σε πρότυπη συμβίωση. Ναι είναι και αυτή μια προέκταση της κοινωνίας μόνο που αυτή την εκδοχή την πληρώνουν πολύ ακριβά οι καταναλωτές, και όπως λένε και οι εκπρόσωποι των καλών εταιρειών την πληρώνουν και οι σωστές και φερέγγυες εταιρείες. Υπεύθυνη πάντα για την κατάσταση η πολιτεία που δεν κάνει σωστούς ελέγχους. Υπεύθυνη όμως και η ανοχή που αξιοπερίεργα επιδεικνύουν και

οι «σωστοί» της αγοράς. Πιθανόν λόγοι ευπρεπείας του κρατούν για να μην καταγγείλουν –καρφώσουν- τους συναδέλφους τους για τα όσα μύρια άνομα κάνουν στην αγορά. Και όμως στο παρασκήνιο μόνο γι΄ αυτά μιλούν. Και τώρα φταιει η Εποπτική Αρχή και ο πρόεδρός της Γιώργος Πέτσας που μέσα σε λίγο διάστημα δεν ξεκαθάρισε το τοπίο. Αγνοούν φαίνεται ηθελημένα ότι αν το τοπίο καθαρίσει σωστά θα χαθούν πολλές εταιρείες και θα κριθούν πολλές διοικήσεις. Διότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο στους λίγους αλλά και σε πολλούς ακόμα. Δεν είναι μόνο το αυτοκίνητο, είναι και οι επενδύσεις, είναι και η Ζωή, είναι και οι αποζημιώσεις είναι και τα κόστη και η διαχείριση. Όταν ελεγχθούν όλα τότε το ξεκαθάρισμα θα είναι ολέθριο. Έτσι και αιτιολογείται γιατί όλοι μιλούν στο παρασκήνιο και κανείς δε πηγαίνει στο εισαγγελέα. Μπορεί να μην υπάρχουν στοιχεία, μπορεί να μην έχουν στοιχεία μπορεί όμως και να μη θέλουν να τα παρουσιάσουν. Η βουή του παρασκηνίου συνεχίζεται διότι υπάρχει άγνοια ως προς το τι έρχεται και για ποιες εταιρείες… Οι πληροφορίες μιλούν για καταιγίδα που θα πλήξει την αγορά ακόμα και αυτούς που νομίζουν ότι φταίνε οι άλλοι. Η ασφαλιστική αγορά ελέγχεται από κάθε πλευρά –εν αγνοία της- και τα στοιχεία που συλλέγονται δεν είναι και τόσο ευνοϊκά και προοιωνίζουν δυναμικές εξελίξεις και απρόοπτα. Αναμένουμε!

ο αιρετικός 80 insurance w*rld

14_IW_AIRAITIKOS_T_04_final.indd 80

5/26/09 11:24:45 AM

γίνετε συνδρομητές!

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

IW_04_COVER_Final.indd 2

5/22/09 6:54:53 PM

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

05/2009

τεύχος 4|μάιος 2009| a 6.00

τεύχος#4

AΦΙΕΡΩΜΑ

Μάχη μέχρι τέλους στην αγορά αυτοκινήτου Ο κλάδος παραμένει ζημιογόνος και προβληματικός

Θεόδωρος Κοκκάλας Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Victoria

Ανοιχτή σε εξαγορές η Victoria με στόχο την αύξηση του μεριδίου αγοράς

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

IW_04_COVER_Final.indd 1

5/22/09 6:54:48 PM