ΧΡΗΜΑ Week #553, 27/04/2015

Page 1

ΧΡΗΜΑ WEEK

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.553 / ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

10

ΟΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΟΛΟΣΣΟΙ ΕΠΕΝΔΥΟΥΝ ΣΤΙΣ «ΕΞΥΠΝΕΣ» ΠΟΛΕΙΣ

13

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ

14

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ-ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ, ΟΛΘ, OΛΠ

ΧΑ: ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑ ΣΕ «ΝΑΡΚΟΠΕΔΙΟ»

Πορεία σε «ναρκοπέδιο», όπου ακόμη κι ένα ανεπαίσθητο στραβοπάτημα μπορεί να οδηγήσει σε ακούσιο ατύχημα, διανύουν πλέον η χώρα και η χρηματιστηριακή αγορά.

Ο

λοένα και πιο κοντά στις κομβικές ημερομηνίες, πλησιάζει και η ημερομηνία της διαπραγμάτευσης, αυξάνοντας τη νευρικότητα και τη μεταβλητότητα στη χρηματιστηριακή και στην ομολογια-

κή αγορά. Εβδομάδα έντονων διακυμάνσεων και συγκινήσεων ήταν η προηγούμενη, με καθημερινές ανατροπές στην ψυχολογία και στις προσδοκίες των επενδυτών. Δευτέρα και Τρίτη σημειώθηκε πτώση, με αναφορές σε έξοδο από το ευρώ, σε ατύχημα και σε αύξηση του haircut των collaterals των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ. Τετάρτη και Πέμπτη δημιουργήθηκαν προσδοκίες από τη συνάντηση Τσίπρα-Μέρκελ και πιο αισιόδοξες δηλώσεις από Ευρωπαίους αξιωματούχους για συμφωνία σύντομα. Με σημαντικά κέρδη κατά 4,35% έκλεισε λοιπόν η χρηματιστηριακή αγορά την περασμένη εβδομάδα, που χαρακτηρίστηκε από υψηλή μεταβλητότητα και διακυμάνσεις στην ψυχολογία των επενδυτών. Στις δύο πρώτες συνεδριάσεις επικράτησε αρνητικό κλίμα εν μέσω αρνητικών δημοσιευμάτων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, για να επικρατήσει θετικό κλίμα στις επόμενες συνεδριάσεις, μετά τη συνάντηση του πρωθυπουργού με τη Γερμανίδα καγκελάριο, με τους επενδυτές να παίζουν το παιχνίδι της προεξόφλησης συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών, με μοχλό την ανάκαμψη των τραπεζικών μετοχών, ο δείκτης των οποίων κατέγραψε εβδομαδιαία κέρδη 24%.

Τεχνικά, η επόμενη αντίσταση στην ανοδική κίνηση της αγοράς εντοπίζεται στις 780 μονάδες και υψηλότερα, στις 850 μονάδες, ενώ στηρίξεις υπάρχουν στις 720 και χαμηλότερα, στις 640 μονάδες. Η αγορά στη συνεδρίαση της Τετάρτης υποχώρησε έως τα επίπεδα των 691,43 μονάδων, στα χαμηλότερα επίπεδα από τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012, για να αντιδράσει έντονα ανοδικά στις τρεις τελευταίες συνεδριάσεις της εβδομάδας, προς τις 760 μονάδες. Ακόμη, ωστόσο, η αγορά δεν έχει δώσει πειστικές αποδείξεις ότι η αντίδραση από τις 691 μονάδες δεν είναι τεχνητής φύσεως. Η καθοδική διάσπαση των 720 μονάδων θα οδηγήσει την αγορά σε χαμηλότερα επίπεδα, ενώ είναι ορατοί οι στόχοι για τους short οι 680-650 έως τις 580 μονάδες. Στο κακό σενάριο της μη συμφωνίας, η αγορά θα διολισθήσει για εβδομάδες προς τις 650 μονάδες αρχικά. Αν υπάρξει συμφωνία, θα σημειωθεί ισχυρότατο ράλι από τα τρέχοντα επίπεδα προς τις 900-950 μονάδες. Η τρέχουσα εβδομάδα αναμένεται να συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο μεταβλητότητας, δεδομένης της συμπίεσης των προθεσμιών και των δεδομένων σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα. Η μεταβλητότητα θα παραμείνει στο ΧΑ, που θα κινείται με βάση από τη μία τις δηλώσεις για δημοψήφισμα, εκλογές, μηδενική ρευστότητα, και από την άλλη για πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, νέο Eurogroup, νέες συναντήσεις. ΧW


ΧΡΗΜΑ

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

WEEK

2

ΝΕΟ ΘΡΙΛΕΡ ΕΩΣ ΤΙΣ 11 ΜΑΪΟΥ

Μάχη σκοπιμοτήτων, μάχη της μπλόφας και τακτικών ελιγμών από Ελλάδα και ΕΕ, λίγο πριν τη συμφωνία;

Τ

ο μπραντεφέρ με τους δανειστές συνεχίζεται, χωρίς ενδείξεις διαλλακτικότητας από καμία πλευρά. Αρνητικό για τη χώρα μας ήταν το κλίμα στη συνεδρίαση του Eurogroup στη Ρίγα, μία μόλις μέρα μετά τη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με την Άγκελα Μέρκελ. Ο Ντάισελμπλουμ και ο Μοσκοβισί είπαν μετά τη συνεδρίαση ότι δεν έχει γίνει επαρκής πρόοδος στις διαπραγματεύσεις, επισημαίνοντας ότι εκταμιεύσεις δεν μπορούν να γίνουν χωρίς να υπάρχει εγκεκριμένος και αξιολογημένος κατάλογος μεταρρυθμίσεων. Χωρίς να αποκλείσουν το ενδεχόμενο έκτακτης συνεδρίασης του Eurogroup, οι δύο αξιωματούχοι της ευρωζώνης προσδιόρισαν ως χρονικό ορόσημο για την επίτευξη συμφωνίας την επόμενη προγραμματισμένη συνεδρίαση της 11ης Μαΐου. Οι δανειστές αφήνουν να διαρρεύσει ότι «έσπασε το ταμπού η ΕΕ και συζητά πλέον την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ ως plan B». Την ίδια ώρα, το περιοδικό Der Spiegel υποστηρίζει ότι οι δανειστές έχουν διερευνήσει τις συνέπειες μιας ενδεχόμενης εξόδου της Ελλάδας και μάλιστα κάνει λόγο για σχετικό non paper του ΔΝΤ, εκτιμώντας ότι μια αποχώρηση της Ελλάδας από το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα θα ήταν «διαχειρίσιμη». Ολική επαναφορά της κινδυνολογίας είχαμε και από τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος επαναφέρει τα σενάρια ύπαρξης plan B σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί

συμφωνία της Ελλάδας με τους πιστωτές της. Η Ελλάδα θα είναι στα σκοινιά μέχρι και τις 11 Μαΐου. Μέχρι τότε η χώρα θα «ξεροψήνεται», αφού πρέπει να πληρώσει συνολικά 2,5 δισ. για μισθούς και συντάξεις και περίπου άλλο 1 δισ. στο ΔΝΤ, χωρίς να υπολογίσει κανείς τις πληρωμές οφειλών σε ιδιώτες, προμηθευτές του Δημοσίου, φορολογουμένους κ.λπ. Το θρίλερ παρατείνεται έως το Eurogroup της 11ης Μαΐου, μία μέρα δηλαδή πριν την ώρα-μηδέν, όταν θα πρέπει ταυτόχρονα το Υπουργείο Οικονομικών να πληρώσει 700+700 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ και για μισθούς του Δημοσίου αντίστοιχα. Αλλά και νωρίτερα –στις προσεχείς 10 μέρες– θα πρέπει να εξασφαλίσει επιπλέον 1,7 δισ. ευρώ, για να καταβάλει μισθούς και συντάξεις, αλλά και επιπλέον 200 εκατ. στο ΔΝΤ. Για να περάσει τον κάβο, ο υπουργός Οικονομικών ενημέρωσε τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για τις εναλλακτικές που έχει. Υπολογίζει να μαζέψει έως 1 δισ. στον κοινό λογαριασμό του Δημοσίου από όλα τα ταμειακά διαθέσιμα των κρατικών φορέων (η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου δείχνει πως αυτό ξεκίνησε να συμβαίνει ήδη από την περασμένη εβδομάδα), για να μην ψάχνεται την τελευταία στιγμή για μερικά εκατομμύρια ευρώ, που πιθανότατα θα χρειαστεί για να πληρώσει, ενώ ποντάρει πολλά και στη νέα ρύθμιση χρεών.. ΧW



ΧΡΗΜΑ WEEK

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

4

ΤΟ «ΠΑΙΧΝΙΔΙ» ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΤΑΣΗ

Κυβέρνηση και δανειστές πάνε το «παιχνίδι» στην παράταση με μπλόφες για εκλογές και δημοψήφισμα

Α

πόδειξη αποτελεί και η απόφαση της ΕΚΤ για την τελευταία αύξηση, κατά 1,5 δισ. ευρώ, του ELA. Η ΕΚΤ και ο Ντράγκι ουσιαστικά κάνουν «τα στραβά μάτια» και ενισχύουν τις τράπεζες, προκειμένου να καλύψουν τα κενά καταθέσεων που προκύπτουν από την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και τη μεταφορά των καταθέσεων των φορέων Αυτοδιοίκησης και των Ταμείων στην Τράπεζα της Ελλάδος. Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι η κυβέρνηση θέλει να οδηγήσει τη χώρα σε τελική συμφωνία με μεταρρυθμίσεις, ελάφρυνση του χρέους και νέο δάνειο ύψους 30-40 δισ. ευρώ και εκτιμούν ότι είναι μπλόφα οι διαρροές περί δημοψηφίσματος και πρόωρων εκλογών. Αν η κυβέρνηση είχε συμφωνήσει στις μεταρρυθμίσεις πριν έναν μήνα, όταν τον Ιούνιο θα ξεκινούσε η διαπραγμάτευση για το νέο δάνειο, η ΕΕ θα ζητούσε υποχρεωτικά νέα μέτρα και νέο Μνημόνιο. Η κυβέρνηση λοιπόν θέλει η τωρινή διαπραγμάτευση για τις μεταρρυθμίσεις να κουμπώσει με το νέο δάνειο, το τρίτο Μνημόνιο του Ιουνίου και όχι με την τετράμηνη παράταση. Οι δανειστές θα μας δίνουν με διάφορους τρόπους την «ένεση» ρευστότητας την παραμονή που είναι να «πτωχεύσουμε» και όλα θα κριθούν τον Ιούνιο, με το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό πρόγραμμα (έτσι το ονομάζει η κυβέρνηση) ή με το νέο

Μνημόνιο που θα υπογράψουμε. Την ίδια ώρα στη Βουλή, η κυρίαρχη αντίληψη των βουλευτών όλων των κομμάτων είναι ότι η κυβέρνηση πολύ σύντομα θα προσφύγει σε πρόωρες κάλπες και μάλιστα δίνουν δύο ημερομηνίες, τις 17 ή τις 24 Μαΐου, για πιθανές εκλογές, και αυτό γιατί, υπό τις παρούσες συνθήκες, το Δημόσιο δεν θα μπορέσει να πληρώσει τις συντάξεις και τη μισθοδοσία του Ιουνίου. Τα λεφτά του Μαΐου τα έχουν βρει, αλλά τον Ιούνιο οι συνολικές υποχρεώσεις υπερβαίνουν τα 4 δισ. ευρώ. Επομένως, αν δεν υπάρξει εκταμίευση του συνόλου της τελευταίας δόσης περίπου 7 δισ. ευρώ, τότε ο πρωθυπουργός ίσως να προσφύγει σε εκλογές πριν εκδηλωθεί στάση πληρωμών. Αλλά η κυβέρνηση κρατά στην επικαιρότητα το δημοψήφισμα. Το δημοψήφισμα, αν θα γίνει, θα απαντά «ναι» στη νέα συμφωνία, πριν αυτή υπογραφεί. Έτσι, τις υποχωρήσεις, τις ρήτρες, τα μέτρα, δεν θα τις χρεωθεί το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ο «σοφός» λαός που θέλει μια συμφωνία για να αρχίσει κάτι να κινείται στη χώρα και στην αγορά που ζουν σε απόλυτο «πάγο». Το αν η συμφωνία του Ιουνίου θα χρειαστεί την έγκριση του λαού με δημοψήφισμα, είναι ένα θέμα που θα εξαρτηθεί από το μέγεθος των υποχωρήσεων της ελληνικής πλευράς. Όσο μεγαλύτερες υποχωρήσεις χρειαστεί να γίνουν, τόσο πιο πιθανό είναι το δημοψήφισμα. ΧW



ΧΡΗΜΑ WEEK

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

6

GREXIT, GRACCIDENT, GRIMBO, GREXHAUSTION, GREDGE…

Η ελληνική κρίση έχει περάσει από διάφορα στάδια. Από τα περί Grexit μέχρι τα περί Graccident. Ένα έργο χωρίς τέλος…

O

αναλυτής της Citigroup Ebrahim Rahbari δοκιμάζει και πάλι την τύχη του στους νεολογισμούς. Το 2012 δημιούργησε τον πασίγνωστο όρο Grexit. Τότε έδινε 50% πιθανότητα για Grexit στους επόμενους 18 μήνες, ενώ για το 2014 η πιθανότητα αυξανόταν στο 90%. Είναι 2015 και η Ελλάδα είναι ακόμα στην ευρωζώνη. Τώρα βρήκε έναν άλλο όρο για να χαρακτηρίσει την πιο πιθανή και άμεση εξέλιξη του ελληνικού ζητήματος: Grimbo, έναν συνδυασμό των λέξεων Greece και limbo (διαρκής κατάσταση εκκρεμότητας/αναμονής). Ακόμη μία ορολογία για την Ελλάδα εφηύρε και η Bank of America Merrill Lynch. Εγκαινίασε την ορολογία Grexhaustion από τα αρχικά της Ελλάδας Gr και τη λέξη exhaustion, η οποία μεταφράζεται ως εξάντληση. Σύντομα το Grexit θα καταστεί αναπόφευκτο προειδοποιεί ο Economist, τονίζοντας πως η Αθήνα βρίσκεται στην Gredge (Gr + edge = άκρη). Αθέτηση πληρωμών δεν σημαίνει Grexit Όμως ακόμη και μια χρεοκοπία, μια αθέτηση πληρωμών εκ μέρους της Ελλάδας, δεν σημαίνει αυτόματα και Grexit. Αν μια χώρα χρεοκοπήσει, οι ευρωπαϊκές συνθήκες δεν επιτρέπουν την εκδίωξή της από το ευρώ δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Βίτορ Κονστάντσιο. Ο ίδιος διευκρίνισε πως κεφαλαιακοί έλεγχοι μπορεί να επιβληθούν μόνο αν το ζητήσει η ελληνική

κυβέρνηση. Αλλά, όπως τόνισε, στην περίπτωση της Κύπρου οι κεφαλαιακοί έλεγχοι δεν οδήγησαν σε έξοδο από το ευρώ. Ο κύριος Κονστάντσιο σημείωσε ακόμη πως μια χρεοκοπία μέλους της ευρωζώνης δεν έχει άμεσες επιπτώσεις για τις τράπεζες. «Αν το κράτος χρεοκοπήσει, αυτό δεν έχει άμεση επίπτωση όσον αφορά τις τράπεζες, εφόσον οι τράπεζες δεν έχουν χρεοκοπήσει, εφόσον οι τράπεζες είναι φερέγγυες και εφόσον έχουν collateral που γίνεται αποδεκτό» υπογράμμισε. Μια ελληνική χρεοκοπία δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη και έξοδο της χώρας από το ευρώ. Αυτό είναι τουλάχιστον το συμπέρασμα από δημοσκόπηση του Bloomberg σε 29 οικονομικούς αναλυτές για το ελληνικό ζήτημα. Ο σύνδεσμος μεταξύ χρεοκοπίας και εξόδου είναι έμμεσος. Αν μια χώρα χρεοκοπήσει, τα πτωχευμένα χρεόγραφά της δεν θα είναι πλέον αποδεκτά ως υποσχετικά πληρωμών, προκειμένου οι ελληνικές τράπεζες να υποβάλουν προσφορές στις δημοπρασίες της ΕΚΤ. Το ίδιο ισχύει και για κάθε άλλο χρέος που εγγυάται η Αθήνα. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν στα χέρια τους αρκετά μεγάλο ποσοστό τέτοιου χρέους και θα τα βρουν σκούρα να εξασφαλίσουν ρευστότητα αν η κυβέρνησή τους παραπαίει. Συνεπώς, το να πτωχεύσεις «εντός της ευρωζώνης» απαιτεί απλώς την εξεύρεση ενός άλλου τρόπου να κρατήσεις το τραπεζικό σύστημα στην επιφάνεια. ΧW



ΧΡΗΜΑ WEEK

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

8

Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΚΙΑ ΤΗΣ «ΣΤΙΓΜΗ LEHMAN»;

Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αντιμετωπίζει τη δικιά της «στιγμή Lehman», καθώς πλησιάζει στη χρεοκοπία και στο χρηματοοικονομικό χάος.

Κ

ορυφαία στελέχη στη Wall Street και πολιτικοί στην Ουάσιγκτον προειδοποιούν τους ομολόγους τους στην Ευρώπη να μην αφήσουν την Ελλάδα να χρεοκοπήσει και να εγκαταλείψει την ευρωζώνη, καθώς φοβούνται την αντίδραση της αγοράς σε μια περίοδο αργής ανάπτυξης στις ΗΠΑ και αστάθειας στην παγκόσμια οικονομία. Κάποιοι βέβαια αναφέρουν ότι δεν είναι τόσο τρομοκρατημένοι όσο ήταν το 2012 μπροστά στην πιθανότητα η Ελλάδα να εκδιωχθεί από την ευρωζώνη. Σε αυτήν την περίπτωση, όμως, αναφέρουν τη Lehman Brothers. Και τη χρεοκοπία της Ρωσίας. Και τότε υπήρχε θεωρητική συζήτηση για το πόσο καλά είναι προετοιμασμένος ο κόσμος. Σε τελική ανάλυση, η Wall Street και η Ουάσιγκτον θέλουν να κρατήσουν την Ελλάδα στην ευρωζώνη, γιατί κανείς δεν ξέρει τι θα μπορούσε να συμβεί σε αντίθετη περίπτωση. Είμαστε σίγουρα σε πολύ καλύτερη θέση από ό,τι τρία ή τέσσερα χρόνια πριν που συνέβαινε το ίδιο, είπε ο Larry Summers, πρώην γραμματέας του αμερικανικού Υπ. Οικονομικών. «Αλλά ο κόσμος είχε υποτιμήσει σε μεγάλο βαθμό τις επιπτώσεις της ρωσικής χρεοκοπίας, την κρίση με τα δάνεια υψηλού κινδύνου (subprime) και τον κίνδυνο να αφήσουμε τη Lehman να καταρρεύσει. Είναι σαν να τραβάς μια κλωστή από ένα πουλόβερ. Θα μπορούσε

να κοπεί δίχως καμία συνέπεια. Ή θα μπορούσε να ξετυλίγεται συνεχώς δίνοντας αφορμή σε κάτι πολύ μεγάλο». Στα πιο υψηλά κλιμάκια της κυβέρνησης Ομπάμα πιστεύουν ότι μια ενδεχόμενη ελληνική χρεοκοπία και έξοδος από την ευρωζώνη θα προκαλούσε πανικό στις αγορές, που θα ήταν ικανός να καταστρέψει την ίδια τη νομισματική ένωση και να ταρακουνήσει ολόκληρη την υφήλιο. Μοιράζονται την άποψη του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean-Claude Juncker, o οποίος δήλωσε αυτήν την εβδομάδα ότι η ελληνική έξοδος «θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε συνέπειες των οποίων το μέγεθος δεν γνωρίζουμε». Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι μπορεί να εκτιμούν ότι μια χρεοκοπία της Ελλάδας ή ακόμη και μια έξοδος της χώρας από τη ζώνη του ευρώ δεν θα ήταν καταστροφική. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το κλίμα που επικρατεί δεν είναι τόσο αισιόδοξο. Όπως σημειώνεται, αυτό που φοβούνται οι ΗΠΑ είναι επιπτώσεις τύπου Lehman Brothers, που θα μπορούσαν να προκύψουν από ένα Grexit. Όταν κατέρρευσε πριν από επτά χρόνια η Lehman Brothers, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έμαθαν ένα πολύ επίπονο μάθημα, πως μικρά σοκ μπορούν να βγουν εκτός ελέγχου, μια κρίση άλλωστε που βίωσαν και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι. ΧW



ΧΡΗΜΑ

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

WEEK

10

SMART CITIES

ΟΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΟΛΟΣΣΟΙ ΕΠΕΝΔΥΟΥΝ ΣΤΙΣ «ΕΞΥΠΝΕΣ» ΠΟΛΕΙΣ

Η τεχνολογική επανάσταση στις μεγαλουπόλεις του κόσμου βασίζεται στο τρίπτυχο cloud- mobilityευρυζωνικότητα ✒ από τον

Γιώργο Καλούμενο

Π

ώς θα σας φαινόταν αν ζούσατε σε μία πόλη όπου οι χώροι πρασίνου της θα ποτίζονταν, σε χρόνους και ποσότητες που θα «αποφάσιζαν» ιδανικά ειδικοί αισθητήρες, ο φωτισμός θα ήταν «έξυπνος» ώστε το κόστος του να μην επιβαρύνει τόσο δυσανάλογα τους δημοτικούς ισολογισμούς όσο σήμερα, τα φανάρια θα αποφάσιζαν μόνα τους, ανάλογα με την κυκλοφορία, πότε θα ανάψει πράσινο ή κόκκινο, τα απορριμματοφόρα θα μπορούσαν να ακολουθήσουν τις καλύτερες δυνατές διαδρομές ώστε να καίνε λιγότερα καύσιμα και να μην εμποδίζουν την κίνηση, τα ι.χ. αυτοκίνητα θα είναι ενεργειακά αυτόνομα, τα σπίτια και οι χώροι εργασίας «έξυπνοι» και αυτοί και «συνδεδεμένοι» ώστε να είναι ζεστοί ή δροσεροί όταν πρέπει με τη λιγότερη δυνατή ενέργεια, κλπ Για να συμβούν όλα αυτά όμως, όπως και πολλά περισσότερα οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις πρέπει να αντιμετωπίσουν μεγάλες τεχνολογικές προκλήσεις ώστε να μετασχηματιστούν σε smart cities. Τις προκλήσεις αυτές οι οποίες αφορούν σχεδόν σε όλες τις πτυχές της καθη-

μερινότητας μίας μητρόπολης, όπως είναι οι υποδομές της, οι συγκοινωνίες, οι επικοινωνίες, η ποιότητα ζωής και οι υπηρεσίες προς τους πολίτες ανέλυσαν ομιλητές σε πρόσφατο συνέδριο. Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει σε όλες τις παραπάνω παραμέτρους καθώς δίνει τη δυνατότητα βελτίωσης των διαδικασιών, άμεσης παρακολούθησης των στοιχείων και παροχή αναβαθμισμένων υπηρεσιών. Μία σημαντικότατη παράμετρος όλων των παραπάνω είναι ότι η υλοποίηση τους πρέπει να γίνει με το ελάχιστο δυνατό κόστος. Κι αυτό γιατί η αναβάθμιση και η συντήρηση των υποδομών μία μεγαλούπολη έχει συνήθως τεράστιο κόστος. Επίσης χρειάζεται πολύ χρόνο υλοποίησης τα αποτελέσματα του οποίου δεν φαίνονται άμεσα ενώ ένα θέμα είναι και η εκπαίδευση των πολιτών οι οποίοι έχουν διαφορετικό οικονομικό, μορφωτικό και τεχνολογικό backround στο να χρησιμοποιούν τις νέες «έξυπνες» εφαρμογές και δυνατότητες. Γενικά ζούμε σε μία εποχή όπου θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε ακόμα και επαναστατική τεχνολογικά αν σκεφτεί κανείς τις διαφορές


ΧΡΗΜΑ WEEK

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

Το ηλεκτρονικό σας

"παράθυρο" στο χώρο της Υγείας!

an

property

11


ΧΡΗΜΑ WEEK

Όπως συμφωνούν σχεδόν όλα τα αρμόδια στελέχη των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας (Microsoft, Ericsson, Cisco, Google, IBM, Oracle κλπ.) η πορεία των πόλεων προς την τεχνητή ευφυία θα στηριχτεί στο τετράπτυχο ευρυζωνικότητα-mobilitycloud platform-social productivity.

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

που υπάρχουν σήμερα σε σχέση με την όχι και τόσο μακρινή δεκαετία του 1990. Χαρακτηριστικό της σημερινής εποχής είναι ουσιαστικά ότι φεύγουμέ από την απλή υλοποίηση ενός τεχνολογικού μοντέλου καθώς βιώνουμε συνεχείς τεχνολογικές αλλαγές, σε σημείο να είναι πολύ δύσκολο να υπολογίσουμε όχι που θα είμαστε για παράδειγμα το 2050 αλλά σε 5-10 χρόνια. Όπως συμφωνούν σχεδόν όλα τα αρμόδια στελέχη των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας (Microsoft, Ericsson, Cisco, Google, IBM, Oracle κλπ.) η πορεία των πόλεων προς την τεχνητή ευφυία θα στηριχτεί στο τετράπτυχο ευρυζωνικότητα-mobility-cloud platform-social productivity. Οι εταιρείες έχουν δημιουργήσει ήδη πλατφόρμες τόσο για την διαχείριση των Data Analytics τα οποία είναι ο θησαυρός κάθε πόλης, όσο και για την παροχή αποτελεσματικότερων υπηρεσιών προς τους πολίτες. Για παράδειγμα η Microsoft έχει δημιουργήσει το Citynext που απλουστεύει τις επιχειρηματικές λειτουργίες, μειώνει το κόστος και διαχειρίζεται γρηγορότερα και χωρίς κόστος επιχειρησιακές μονάδες. Το έξυπνο σπίτι είναι ήδη πραγματικότητα Το «έξυπνο σπίτι», ως έννοια είναι τόσο παλιό όσο και η παρουσία των ηλεκτρονικών υπολογιστών στην αγορά. Το έξυπνο σπίτι είναι πλέον μια πραγματικότητα που έχει μπει στις ζωές μας και όχι κάτι ιδανικό που θα φθάσουμε στο μέλλον. Παράγοντες που το έχουν ενσωματώσει στην καθημερινότητα των ανθρώπων είναι: α) οι διευκολύνσεις και β) η πολυτέλεια που προσφέρει. Υπάρχουν πολλές εφαρμογές που μπορούν να κάνουν ένα σπίτι λειτουργικό, χρήσιμο και ασφαλές για παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες. Στον 21ο αιώνα η λίστα για τις δυνατότητες που παρέχει πλέον η τεχνολογία για την υποστήριξη των σύγχρονων κατοικιών τελειώνει εκεί που τελειώνει και η φαντασία. Το Διαδίκτυο και οι ασύρματες εφαρμογές αυτοματοποιούν τα πάντα, από τον φωτισμό έως τον έλεγχο του κλίματος. Από τις μικροσυσκευές έως την κεντρική εγκατάσταση θέρμανσης-ψύξης, τα συστήματα νοημοσύνης και διαλειτουργικότητας αλλά και οι αισθητήρες υψηλής τεχνολογίας καθορίζουν πλέον τον τρόπο ζωής όλο και περισσότερων ανθρώπων. Τα βασικά στοιχεία του έξυπνου σπιτιού περιλαμβάνουν το δίκτυο LΑΝ του σπιτιού, την καλωδίωση, την ασφάλεια, τον φωτισμό, τις εξωτερικές ανάγκες, την ψυχαγωγία και τις υπηρεσίες. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η επόμενη γενιά των έξυπνων συσκευών θα κάνουν την εμ-

12

φάνισή τους στα σπίτια μας σε σύντομο χρονικό διάστημα. Έλεγχος από μακριά των εγκαταστάσεων Οι αυτοματισμοί που αφορούν την κεντρική διαχείριση διαφόρων συστημάτων μιας κατοικίας ονομάζονται συνήθως «έξυπνο σπίτι». Το έξυπνο σπίτι ελέγχει τις εγκαταστάσεις μιας κατοικίας, με στόχο την ομαδοποίηση κάποιων λειτουργιών και την αυτοματοποίηση κάποιων άλλων. Χαρακτηρίζεται μάλιστα από την ολοκλήρωση των υπηρεσιών του, δηλαδή χρησιμοποιεί τα ίδια περιφερειακά για πολλές χρήσεις (π.χ. τα αισθητήρια του συναγερμού χρησιμοποιούνται και για τον έλεγχο του φωτισμού, οι οθόνες των τηλεοράσεων για να δέχονται και την εικόνα της θυροτηλεόρασης, το τηλέφωνο για να μας στέλνει μήνυμα ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα ή ότι κάποιος βρίσκεται μπροστά στην εξώπορτα κ.λπ.). Για νέες κατοικίες ή κατοικίες που είναι υπό γενική επισκευή, η σωστή λύση μπορεί να προκύψει μόνο από σοβαρή μελέτη, η οποία θα τεκμηριώνει γραπτώς και όλη την προτεινόμενη καλωδίωση. Αν κάποιος είναι στη φάση της μελέτης των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων της κατοικίας του, μπορεί να ζητήσει από τον μηχανικό του να τον ενημερώσει για τα συστήματα smart home και να τα εντάξει στη μελέτη. Επίσης, η ασύρματη τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει λύση-κλειδί για τις υπάρχουσες κατοικίες των οποίων οι ιδιοκτήτες επιθυμούν να περάσουν σε νέο ψηφιακό περιβάλλον. Είναι γεγονός πως οι μεγάλοι τεχνολογικοί κατασκευαστές σχεδιάζουν τη δημιουργία ενός ανοιχτού οικοσυστήματος που μπορεί να «αγκαλιάσει» τις διαφορετικές ανάγκες διαφόρων εταιρειών. Θα υπάρξουν πολλές δυνατότητες για συνεργασία για τους προγραμματιστές που αναπτύσσουν εφαρμογές, για τους κατασκευαστές συσκευών και για τους παρόχους service μέσα στους επόμενους μήνες, ενώ κάποια πρώτα δείγματα θα παρουσιαστούν σε μεγάλα συνέδρια του χώρου της τεχνολογίας που έχουν προγραμματιστεί για το προσεχές διάστημα. Υπολογιστές αφής, έξυπνοι εκτυπωτές που λειτουργούν ως πολυμηχανήματα που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες ενός σαρωτή και fax, ασύρματος εξωτερικός σκληρός δίσκος χωρητικότητας πολλών terrabytes, ασύρματες κάμερες για οπτική επαφή μέσω κινητού ή tablet και διάφορες άλλες φορητές μικροσυσκευές συμπληρώνουν τα αξεσουάρ εξοπλισμού ενός έξυπνου σπιτιού. ΧW


ΧΡΗΜΑ

13

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

WEEK

ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA >

ΤΡΑΠΕΖΕΣ <

Το σύστημα διψάει για ρευστότητα και οι διοικήσεις των τραπεζών δηλώνουν ότι η κατάσταση έχει περάσει στο κόκκινο, δεδομένου του διπλού χτυπήματος: αφενός της αιμορραγίας στις καταθέσεις, αφετέρου του συνεχόμενου περιορισμού της δεξαμενής των collaterals. Στα 5 δισ. ευρώ –αντί για αρχικό στόχο 10 δισ.– ανήλθαν οι συνολικές χορηγήσεις το 2015, σύμφωνα με συγκλίνουσες τραπεζικές εκτιμήσεις που διατυπώθηκαν στο τραπεζικό συνέδριο της ΕΕΔΕ. Στο συνέδριο επισημάνθηκε ότι φεύγουν περίπου 100 εκατ. από το τραπεζικό σύστημα στη διάρκεια των τελευταίων ημερών, ποσό απόλυτα διαχειρίσιμο για το τραπεζικό σύστημα λόγω της στήριξής του και από το ELA. Το 80% των εκροών αυτών έχει παραμείνει στη χώρα και εκτιμάται ότι από τα συνολικά 27 δισ. που έχουν φύγει πρόσφατα το 50% θα επιστρέψει στις τράπεζες μέχρι το τέλος του χρόνου. Αναφορικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα διευθυντικά στελέχη επισήμαναν ότι στο α’ τρίμηνο του 2015 παρατηρήθηκε μια αύξησή τους, μετά από μια περίοδο 1,5 έτους αποκλιμάκωσης του ρυθμού αύξησής τους. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προσεγγίζουν τα 75 δισ. ευρώ και αποτελούν το 35% του χαρτοφυλακίου των τραπεζών, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 5%.

>

ΠΕΙΡΑΙΩΣ <

Σημαντική πρωτοβουλία για την ανακούφιση των οφειλετών-πελατών της που διαθέτουν πλέον πολύ χαμηλό εισόδημα ανακοίνωσε η Τράπεζα Πειραιώς. Συγκεκριμένα: Διαγράφει το 100% των συνολικών οφειλών μέχρι 20.000 ευρώ, για όλα τα καταναλωτικά και τις πιστωτικές κάρτες.Παγώνει τα στεγαστικά και διαγράφει τους τόκους για όσο διάστημα οι δικαιούχοι υπάγονται στις διατάξεις του Νόμου 4320/2015. Πληροφορίες από τον τραπεζικό κλάδο άφηναν ανοικτό το ενδεχόμενο να προχωρήσουν και άλλες τράπεζες σε ανάλογες κινήσεις για τους οφειλέτες που έχουν αντικειμενική αδυναμία να πληρώσουν τα χρέη τους.

>

ΔΕΗ <

Στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ΔΕΗ κατά μία βαθμίδα (σε CCC+ από Β-) προχώρησε ο οίκος Standard & Poor’s, διατηρώντας την σε καθεστώς “credit wach”, με αρνητικές προοπτικές. Σύμφωνα με την S&P, τα επίπεδα ρευστότητας ενδέχεται να συνεχίσουν να αποδυναμώνονται σημαντικά τους επόμενους μήνες. Οι πελάτες της ΔΕΗ εμφανίζονται πιο απρόθυμοι να πληρώσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης, προσθέτοντας ότι η ΔΕΗ πρέπει να καλύπτει τις λειτουργικές της δαπάνες και να πληρώνει φόρους που βασίζονται σε τιμολογημένα έσοδα που δεν εισπράττει.

>

ΟΠΑΠ <

Τη σταθερή προσήλωση του ΟΠΑΠ στην υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού που επικεντρώνεται στην έναρξη λειτουργίας των πρώτων VLTs τους αμέσως προσεχείς μήνες επιβεβαίωσε η διοίκηση του οργανισμού στην ετήσια τακτική γενική συνέλευση των μετόχων. Η Γενική Συνέλευση ενέκρινε μέρισμα 0,70 ευρώ ανά μετοχή, αυξημένο κατά 180% σε σχέση με την περσινή χρονιά. Εν τω μεταξύ, υπογράφτηκε μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και της Ιπποδρομίες ΑΕ (100% θυγατρικής της ΟΠΑΠ Investments Ltd) η σύμβαση παραχώρησης του αποκλειστικού δικαιώματος διοργάνωσης αμοιβαίου ιπποδρομιακού στοιχήματος για 20 χρόνια με προσφορά ύψους 40,5 εκατ. ευρώ.

Στα Ενδότερα του Χ.Α >Ο ι ξένοι επενδυτές έχουν παγιδευτεί στις τράπεζες. Επένδυσαν το 2013 και το 2014 συνολικά 9 δισ. ευρώ στις μετοχές των τραπεζών και η τρέχουσα αξία τους είναι 3,9 δισ. ευρώ. Έχουν χάσει, λογιστικά, και σε ορισμένες περιπτώσεις πραγματικά 5 δισ. ευρώ. >Η κυρία Λούκα Κατσέλη ανέλαβε πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. Επίσης, το ΔΣ της Ένωσης εξέλεξε αντιπροέδρους τον κύριο Άνθιμο Θωμόπουλο, διευθύνοντα σύμβουλο της Τράπεζας Πειραιώς, τον κύριο Β. Ράπανο, πρόεδρο του ΔΣ της Alpha Bank, και τον κύριο Ν. Καραμούζη, πρόεδρο του ΔΣ της Eurobank. >Δ εν επιβεβαιώνουν κύκλοι της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες o Γ. Βαρουφάκης ζήτησε την παραίτηση του προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Κώστα Μποτόπουλου, μετά τις δηλώσεις του τελευταίου ότι «λεφτά στα ταμεία υπάρχουν για ακόμη δύο βδομάδες, δηλαδή έως τις αρχές Μαΐου», μιλώντας στον γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό Europe 1, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια της κυβέρνησης. >Α γορές ιδίων μετοχών έως του 5% του μετοχικού κεφαλαίου αποφάσισε ο ΟΠΑΠ. Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί σε 24 μήνες και θα πραγματοποιηθεί με ανώτατη τιμή αγοράς το ποσό των 13 ευρώ και κατώτατη τιμή αγοράς ίση με την ονομαστική της αξία, ήτοι 0,30 ευρώ. >Τ ην επιστροφή κεφαλαίου 0,10 ευρώ με μετρητά στους μετόχους ενέκρινε η τακτική γενική συνέλευση των μετόχων της εταιρείας Πέτρος Πετρόπουλος, με μείωση του μετοχικού κεφαλαίου και αντίστοιχη μείωση της ονομαστικής αξίας της μετοχής. >Σ τις 30 Απριλίου θα γίνει η έναρξη καταβολής της επιστροφής κεφαλαίου 0,50 ευρώ ανά μετοχή από την Πλαίσιο Computers. Δικαιούχοι της επιστροφής κεφαλαίου είναι οι μέτοχοι που θα είναι εγγεγραμμένοι στα αρχεία του ΣΑΤ στις 28 Απριλίου του 2015.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ CEO ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

Αρχισυντάκτης ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ kaloumenos.g@ethosmedia.eu

Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953

www.hrima.gr www.ethosmedia.eu hrima@hrima.gr


ΧΡΗΜΑ

14

τ.553/ ΤΡΙΤΗ 28.04.2015

WEEK

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Η ΕΚΤ θα επανεξετάσει το ύψος του haircut στα collaterals των ελληνικών τραπεζών αν δεν υπάρξει συμφωνία Ελλάδας-πιστωτών, προειδοποίησε ο διοικητής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup στη Ρίγα της Λετονίας. Ο Ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης επανέλαβε ότι η ΕΚΤ θα παρέχει στήριξη στις ελληνικές τράπεζες όσο αυτές είναι φερέγγυες. Ο ELA θα συνεχίσει όσο οι ελληνικές τράπεζες είναι φερέγγυες είπε. Την άποψη ότι οι ελληνικές τράπεζες ενδέχεται σύντομα να μην έχουν πλέον επαρκή ενέχυρα ώστε να εξασφαλίζουν την αναχρηματοδότησή τους από την EKT εξέφρασε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Γαλλίας και μέλος της ΕΚΤ, Christian Noyer.

ΤΡΑΠΕΖΕΣ-ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ Μόνο το τελευταίο εξάμηνο μέχρι και τα τέλη Μαρτίου, έκαναν φτερά από τις ελληνικές τράπεζες περίπου 62 δισ. ευρώ, με το ιλιγγιώδες ποσό να αντιστοιχεί στο 1/4 του εγχώριου ΑΕΠ. Είναι δύσκολο να προσδιορίσει κανείς πότε θα σταματήσει η φυγή των κεφαλαίων. Ακόμη κι αν η Ελλάδα και οι δανειστές της ξεπεράσουν το τρέχον αδιέξοδο, θα πρέπει σίγουρα να αρχίσουν συζητήσεις για ένα πιο μακρόπνοο πρόγραμμα, ώστε να αντιμετωπιστεί το βάρος του χρέους, που εξακολουθεί να είναι δυσβάσταχτο, στο 175% του ΑΕΠ.

ΟΛΘ Στο στόχαστρο της κυβέρνησης βρίσκονται τα ταμειακά διαθέσιμα

των εισηγμένων ΔΕΚΟ. Καθώς, ως εισηγμένες, εξαιρούνται από την υποχρεωτική μεταφορά διαθεσίμων όλων των φορέων του Δημοσίου στην ΤτΕ, επιλέγεται η μεταφορά μέρους των διαθεσίμων τους μέσω της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης αύξησης των μερισμάτων. Το πρώτο δείγμα γραφής δόθηκε στην ετήσια τακτική γενική συνέλευση του ΟΛΘ, καθώς ο εκπρόσωπος του ΤΑΙΠΕΔ (το Δημόσιο έχει μεταβιβάσει το 74,25%) ζήτησε να αυξηθεί το προς διανομή μέρισμα, από τα 0,70 ευρώ που ήταν η πρόταση του διοικητικού συμβουλίου, σε 1,95 ανά μετοχή. Με δεδομένο το ότι το ελληνικό Δημόσιο ελέγχει κατά 100% το ΤΑΙΠΕΔ και συνεπώς ελέγχει έμμεσα τα δικαιώματα ψήφου, η νέα πρόταση έγινε αποδεκτή. Αυτό σημαίνει ότι από το ταμείο του ΟΛΘ θα βγουν προς διανομή στους μετόχους 19,7 εκατ., από τα οποία τα 14,6 εκατ. (αντί 5,2 εκατ., βάσει της πρότασης του ΔΣ) θα κατευθυνθούν στο ΤΑΙΠΕΔ. Η μερισματική απόδοση της μετοχής του ΟΛΘ ανέρχεται σε 11,5%, με βάση την τρέχουσα τιμή της μετοχής.

ΠΕΙΡΑΙΩΣ Έγραψε νέο ιστορικό χαμηλό, στα 0,196 ευρώ, η μετοχή της Πειραιώς, εν μέσω φημών για αποχώρηση του fund του Paulson, ενώ το capital έχει πλήρως ρευστοποιήσει προ εβδομάδων. Μια τράπεζα με 89 δισ. ενεργητικό δεν μπορεί να αποτιμάται κοντά στο 1 δισ. ευρώ. Στη συνέχεια ανέκαμψε, για να κλείσει την Παρασκευή σε 0,320, με την κεφαλαιοποίησή της να βρίσκεται στα 1,9 δισ. ευρώ.

OΛΠ Στα 20,7 ευρώ –από 21,1 προηγουμένως– μειώνει την τιμή-στόχο για τη μετοχή του ΟΛΠ η Alpha Finance και διατηρεί σύσταση “outperform”. Η χρηματιστηριακή επισημαίνει πως οι αντικρουόμενες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού του Πειραιά έχουν επί της ουσίας

σταματήσει τη διαδικασία. Αν και η κυβέρνηση αναμένεται τελικά να προχωρήσει κάποια στιγμή τη διαδικασία, λόγω έλλειψης ρευστότητας ή απαίτησης από τους δανειστές, οι λεπτομέρειες και η χρονική στιγμή δεν είναι γνωστές, κάτι που αυξάνει τις αβεβαιότητες και το ρίσκο για τη μετοχή.

AEGEAN AIRLINES Στα 9,6 ευρώ, από 9,5 πριν, αυξάνει την τιμή-στόχο για τη μετοχή της Aegean η Eurobank Equities και διατηρεί τη σύσταση “buy”. H χρηματιστηριακή προβλέπει ότι τα έσοδα θα ανέλθουν στα 989,6 εκατ. και τα καθαρά κέρδη στα 70,4 εκατ. ευρώ. Η Eurobank Equities αναφέρεται στον ισχυρό ισολογισμό της εταιρείας αλλά και στις κεφαλαιακές ροές της εισηγμένης.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚO ΑΜΥΝΤΙΚO ΧΑΡΤΟΦΥΛAΚΙΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Alpha Bank, Πειραιώς, Εθνική, Eurobank, Attica ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΛ.ΠΕ., Motor Oil ΤΥΧΕΡΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΟΠΑΠ, Intralot ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ ΔΕΗ, Τέρνα Ενεργειακή ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΟΤΕ OΡΥΚΤΑ- ΜΕΤΑΛΛΑ Τιτάν, Βιοχάλκο, Μυτιληναίος, Μέτκα ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ Ελλάκτωρ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, J&P Άβαξ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ Jumbo, Fourlis, Σαράντης ΛΟΙΠΕΣ Coca Cola HBC, Frigoglass, ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΕΧΑΕ, ΕΒΖ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.