ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.682/ ΤΡΙΤΗ 03.04.2018
4
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΑΠΟ 70-80 ΟΜΙΛΟΥΣ ΠΕΡΝΑ Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΩΝ NPL
9
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ
AUTOHELLAS: ΤΡΕΙΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ
10
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΟΠΑΠ, ΙΝΤΡΑΚΑΤ
ΤΟ «ΠΤΩΤΙΚΟ ΜΕΙΓΜΑ» ΠΟΥ ΕΡΙΞΕ ΤΟ ΧΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΙΣ 800 ΜΟΝΑΔΕΣ
Δ
ιεθνείς αγορές και τέταρτη αξιολόγηση, stress tests, εθνικά θέματα, πολιτικές εξελίξεις συνθέτουν το πτωτικό μείγμα που οδήγησε το ΧΑ χαμηλότερα και των 800 μονάδων και αρκετά ξένα σπίτια σε αναθεώρηση προς το χειρότερο των εκτιμήσεών τους. Μόνο τον Μάρτιο, που ολοκληρώθηκε (χρηματιστηριακά), την Πέμπτη, με απώλειες μεγαλύτερες του 5% (για τον Γενικό Δείκτη) καταγράφηκε το μεγαλύτερο αρνητικό σερί (εννέα συνεχόμενα πτωτικών συνεδριάσεων) των τελευταίων περίπου 4 χρόνων, έγιναν «καπνός» περίπου 5 δισ. από την αποτίμηση των εισηγμένων εταιρειών, ενώ ισχυρά ξένα funds προχώρησαν σε μείωση των θέσεών τους και σε blue chips. Συγχρονισμένο με τις διεθνείς αγορές, το ελληνικό χρηματιστήριο υποχωρεί σταθερά από τις αρχές Φεβρουαρίου (από τις 895,64 μονάδες της 1ης Φεβρουαρίου), περνώντας, εδώ και μέρες, σε αρνητικό έδαφος όσον αφορά στην απόδοση του Γενικού Δείκτη από την αρχή του έτους.
Τι μέλλει γενέσθαι; θα εξαρτηθεί αφενός από την πορεία των ξένων χρηματιστηρίων, και δη της Wall Street (ο S&P 500 υποχωρεί 2,97% από την αρχή του έτους), αφετέρου από τις εξελίξεις στο «εσωτερικό μέτωπο». Στις διεθνείς αγορές, είναι εμφανές πως με τη Wall Street να έχει εισέλθει σε new era, μεγαλύτερης μεταβλητότητας και αυξημένου ρίσκου, η συνέχεια θα χαρακτηρίζεται από έντονες διακυμάνσεις και μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα, λόγω της επιτοκιακής πολιτικής της Fed, των δασμολογικών μέτρων Τραμπ, των αναταράξεων στις αγορές ομολόγων. Παρότι δύο πανίσχυρα σπίτια (BofA/Merrill Lynch, Blackstone) θεωρούν πως αν και έχει αυξηθεί ο κίνδυνος στις αγορές διεθνώς, είναι νωρίς να γίνει λόγος για bear market, οι πωλητές υπερισχύουν των αγοραστών, ο δε δείκτης φόβου (VIX) παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, το πρόβλημα του ΧΑ δεν είναι μόνο η διεθνής συγκυρία, που έχει δυσχεράνει, αλλά και οι εξελίξεις στα πολλά ανοιχτά εσωτερικά μέτωπα. To «δίπτυχο» υποχώ-
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.682/ ΤΡΙΤΗ 03.04.2018
ρηση μετοχών-επιβάρυνση απόδοσης 10 ετούς ομολόγου είναι ενδεικτικό του αρνητικού κλίματος που έχει δημιουργηθεί, ως συνέπεια των επιφυλάξεων των ξένων από τα αποτελέσματα των stress tests, το αν θα «κλείσει στην ώρα της» η τέταρτη αξιολόγηση μέχρι την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις όποιες πιθανές πολιτικές εξελίξεις, με τη Handelsblatt να προσθέτει στο μείγμα και το ενδεχόμενο ενός εκλογικού αιφνιδιασμού. Δεδομένου του ότι τα ξένα (και... ξένα) funds ελέγχουν περισσότερα από 38 δισ. της συνολικής αποτίμησης των εισηγμένων, με ένα μικρό μέρος από αυτά (περί τα 4 δισ.) στον τραπεζικό κλάδο, πολλά θα εξαρτηθούν από τη στάση τους το επόμενο διάστημα. Εάν δηλαδή θα συνεχίσουν να μειώνουν τις θέσεις τους ή θα αρχίσουν να υπερισχύουν και πάλι οι αγοραστές. Μέχρι τώρα, οι πωλητές υπερισχύουν, καθώς, όπως φαίνεται στον σχετικό πίνακα, από τις 25 μετοχές του δείκτη της μεγάλης κεφαλαιοποίησης για τις 16 η απόδοση από την αρχή του χρόνου είναι αρνητική, έναντι 9 που είναι θετική. Ωστόσο, στη συγκεκριμένη ομάδα μετοχών (όπου είναι επενδεδυμένο το 92% των ξένων κεφαλαίων), η εικόνα δεν είναι... ενιαία, καθώς οι τράπεζες έχουν υποστεί dilution σε αντίθεση με τα περισσότερα blue chips, που είτε μετρούν πολύ μικρότερες απώλειες είτε γράφουν κέρδη. Για να γίνει κατανοητή η «μεγάλη εικόνα», από τις 23/4/2010 (Γ. Παπανδρέου στο Καστελόριζο) ο τραπεζικός δείκτης έχει χάσει το 98,9% όταν ο
2
γενικός δείκτης έχασε το 57,7%. Συνεπώς, σε άλλα επίπεδα τιμών είναι φερ’ ειπείν οι τραπεζικές μετοχές και σε άλλα πολλά από τα blue chips, που σε όρους Γενικού Δείκτη αντιστοιχούν σε υψηλές τιμές 3-8 ετών. Αυτή η διαφοροποίηση είναι σημαντική και οφείλεται κυρίως στις επενδυτικές θέσεις που έχουν «χτίσει» τα ξένα funds σε μετοχές ισχυρών ομίλων, εξαγωγικών εταιρειών, καινοτόμων επιχειρήσεων και... new entries μικρομεσαίων εισηγμένων, που διεκδικούν μια θέση στην «επόμενη ημέρα». Δεν είναι τυχαίο πως ο δείκτης ΑΡΙxB, που βασίζεται σε 30 μη τραπεζικές εισηγμένες/μετοχές, έχει στη διάρκεια της κρίσης κέρδη 14%, σε μια περίοδο κατά την οποία ο Γενικός Δείκτης εμφάνιζε ζημιές πάνω από 35%. Από αυτήν την άποψη η διαφοροποίηση στη σύνθεση των ξένων χαρτοφυλακίων θα συνεχιστεί και τις επόμενες εβδομάδες/μήνες, φθάνοντας στα τέλη Αυγούστου με αρκετά ενδιάμεσα ορόσημα, οπότε θα κριθεί είτε η άνοδος είτε η πτώση για δείκτες και μετοχές. Από την εξέλιξη και τα αποτελέσματα των stress tests θα εξαρτηθεί το αν τα ξένα funds θα βγουν αγοραστές στον τραπεζικό κλάδο, δημιουργώντας και την ανάλογη τάση για μεγαλύτερο τμήμα της αγοράς. Παράλληλα, για τα ξένα funds, από την έκβαση των ελέγχων αντοχής θα κριθεί αν θα επιτευχθεί συμφωνία-πακέτο στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου, οπότε θα κινηθούν ανάλογα.
ΧW
ΧΡΗΜΑ
τ.682/ ΤΡΙΤΗ 03.04.2018
WEEK
4
ΑΠΟ 70-80 ΟΜΙΛΟΥΣ ΠΕΡΝΑ Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΩΝ NPL
Τ
ο στοίχημα για την επίτευξη του στόχου της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων για το 2018 περνά μέσα από την εκκαθάριση μιας μικρής ομάδας
Μάλιστα, για τον σκοπό αυτό, έχουν συγκροτήσει το NPL Forum, δηλαδή μια κοινή πλατφόρμα διατραπεζικής συνεργασίας, για τη διαχείριση αυτών των προβληματικών επιχειρήσεων.
70-80 ομίλων με μεγάλα «ανοίγματα». Οι βασικές προϋποθέσεις για να ενταχθεί μια Οι 4 συστημικοί όμιλοι έχουν την υποχρέωση
εταιρεία σε αυτήν την πλατφόρμα είναι να έχει
να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια κατά 13,7 δισ.,
οφειλές σε περισσότερες από δύο τράπεζες, να
ποσό σχεδόν διπλάσιο από ό,τι το 2017, με το
έχει «ανοίγματα» τουλάχιστον 10 εκατ. (και άνω),
20% από αυτά να αφορά στα NPLs της συγκε-
να μπορεί να εκκαθαριστεί ή αναδιαρθρωθεί σε
κριμένης ομάδας επιχειρήσεων. Αυτό εξηγεί
εύλογο χρόνο και να καλύπτεται σε μικρότερο ή
το βάρος που ρίχνουν τα αρμόδια τμήματα των
μεγαλύτερο βαθμό από ελάχιστες εγγυήσεις.
τραπεζών στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων, καθώς υπολογίζουν πως
Το 2017 εκκαθαρίστηκαν, αναδιαρθρώθηκαν ή
θα μπορούσαν να «βγάλουν» 2 με 2,5 δισ. ευρώ.
πέρασαν σε νέους μετόχους περί τις 25 εταιρεί-
ΧΡΗΜΑ
6
τ.682/ ΤΡΙΤΗ 03.04.2018
WEEK
ες, συμβάλλοντας στην ελάφρυνση των χαρ-
Συντονιστικό και «οργανωτικό» ρόλο σε όλο αυτό
τοφυλακίων «κόκκινων» δανείων κατά 2,5 δισ.
το εγχείρημα έχει η Τράπεζα Πειραιώς. Τραπε-
σε ένα σύνολο περίπου 7 δισ. Ονόματα όπως
ζικές πηγές εμφανίζονται συγκρατημένα αισιό-
Μαρινόπουλος, Hyundai, Mamidoil, αλλά και
δοξες από τη λειτουργία του NPL Forum, καθώς
Πήγασος, ΔΟΛ, Ατλάντικ, Glou, Λεμονή (Καλο-
μετά τις πρώτες εύλογες αρρυθμίες που εμ-
γήρου) πέρασαν, μέσω αυτής της πλατφόρμας,
φανίζονταν μεταξύ των αρμόδιων τμημάτων, το
είτε στον επιχειρηματικό «θάνατό» τους είτε σε
πρώτο 9μηνο του 2017, στο τέταρτο τρίμηνο ση-
άλλα χέρια.
μειώθηκε θεαματική βελτίωση. Το γεγονός πως τουλάχιστον δύο τράπεζες (ενίοτε τρεις, ακόμη
Ο αριθμός των 70-80 επιχειρήσεων είναι στα-
και τέσσερις) κατάφεραν να συγχρονιστούν,
θερός, αλλά τα ονόματα εναλλάσσονται, καθώς
να συμφωνήσουν λ.χ. στον τρόπο εκποίησης
τη θέση της μίας που θα «βγει» καταλαμβάνει μία καινούργια, διατηρώντας έτσι σταθερά μια κρίσιμη μάζα «κόκκινων» δανείων στο ύψος των 6 με 8 δισ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της διαχείρισης που έγινε πέρυσι, φαίνεται πως περίπου οι μισές από τις εταιρείες που εντάσσονται στην πλατφόρμα μπορεί να διασωθούν, ενώ από τις υπόλοιπες ένα ποσοστό 50% δύσκολα αποφεύγει το καθεστώς εκκαθάρισης ή ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων. Υπολογίζεται πως ξεπερνούν τις 500 οι εταιρείες που δυνητικά μπορεί να ενταχθούν στην κοινή πλατφόρμα, εξασφαλίζοντας συνεχή ροή προς εκκαθάριση για την κρίσιμη διετία 20182019, οπότε οι τράπεζες θα πρέπει να πετύχουν τους υψηλούς στόχους που έχουν τεθεί. Εταιρείες από τους κλάδους τουρισμού/ξενοδοχείων, λιανικού εμπορίου, τροφίμων-ποτών, βιομηχανίας καλύπτουν περισσότερο από το 60% των περιπτώσεων που είναι ενταγμένες στην πλατφόρμα. Τουλάχιστον 3 όμιλοι είναι από τον τουριστικό κλάδο (με «κόκκινες» υποχρεώσεις που ξεπερνούν τα 200 εκατ. η καθεμία),
περιουσιακών στοιχείων, στη διαγραφή οφειλών, στον χρονικό ορίζοντα αναδιάρθρωσης, στο να βρουν από κοινού ενδιαφερόμενους δυνητικούς αγοραστές που θα βάλουν τα κεφάλαιά τους στην προβληματική επιχείρηση έμοιαζε με... κατόρθωμα, καθώς για δεκαετίες οι τράπεζες λειτουργούσαν ανταγωνιστικά μεταξύ τους, ακολουθώντας πολύ συχνά επιθετικές πρακτικές, για να βρουν πελάτες να χρηματοδοτήσουν. Είναι ενδεικτικό το ότι η ίδια η Τράπεζα της Ελλάδος θεωρεί σωτήρια τη δημιουργία και τη λειτουργία αυτής της κοινής πλατφόρμας, καθώς έτσι συντονίζονται οι τράπεζες, μεγιστοποιούν το όφελος, έχουν περισσότερες πιθανότητες να πιάσουν τους στόχους του 2018. Τα αποτελέσματα έχουν αρχίσει και αποτυπώνονται ήδη στα οικονομικά στοιχεία των τραπεζών, με το τέταρτο τρίμηνο του 2017 να «έχουν» τρέξει με διπλάσιο ρυθμό, φτάνοντας στο 4,5-5% των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με τον ίδιο, και ακόμη λίγο καλύτερο, ρυθμό «τρέχει» η διαχείριση/εκκαθάριση στο πρώτο
2 γνωστά ονόματα από τον κλάδο της λιανικής
τρίμηνο του 2018 (η πηγή της ΤτΕ τον υπολογίζει
(ένδυσης-υπόδησης, ειδών σπιτιού με ανοίγματα
σε τουλάχιστον 5% και πλέον).
μεγαλύτερα των 100 εκατ.) ενώ μία ομάδα 10-12 επιχειρήσεων είναι από τους κλάδους κατασκευ-
Τα στοιχεία που θα ανακοινωθούν αυτές τις
ών, χημικών προϊόντων και τηλεπικοινωνιών.
ημέρες, θα έρθουν να επιβεβαιώσουν την καλή δουλειά που γίνεται σε αυτόν τον τομέα.
Οι επικεφαλής των αρμόδιων τμημάτων έχουν
Αναλυτικά, οι τέσσερις όμιλοι πρέπει για το 2018
ανοιχτή και συνεχή επικοινωνία μεταξύ τους
να μειώσουν: η Πειραιώς τα μη εξυπηρετούμενα
(κάτι σαν «κόκκινο τηλέφωνο») και σε τακτά δια-
ανοίγματα κατά 5,5 (στα 25,9 δισ.), η Alpha Bank
στήματα δημοσιοποιούν τα σχετικά στοιχεία στην
κατά 3,4 (στα 21,4), η Eurobank κατά 2,5 (στα
υπηρεσία της ΤτΕ.
15,6) και η Εθνική κατά 2,5 (στα 15,8 δισ).
ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.682/ ΤΡΙΤΗ 03.04.2018
7
AUTOHELLAS
ΤΡΕΙΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ
Σ
ε τρεις κινήσεις στρατηγικού χαρακτήρα σχεδιάζει να προχωρήσει η πλευρά Βασιλάκη, προκειμένου να προσελκύσει ξένους επενδυτές και να αποκαταστήσει την αποτίμηση της Autohellas. Έχοντας σημειώσει το 2017 αποτελέσματα-ρεκόρ, τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης των τελευταίων 10ετών και με τον όμιλο (Aegean, Autohellas) σε ένα κομβικό σημείο για την «επόμενη ημέρα» οι Θεόδωρος και Ευτύχης Βασιλάκης εξετάζουν προτάσεις που θα αλλάξουν ριζικά τη μορφή της θυγατρικής εταιρείας. Το placement που έγινε την Παρασκευή 23 Μαρτίου ήρθε να καταδείξει το ζωηρό ενδιαφέρον που υπάρχει από ξένα funds για το growth story του μεγαλύτερου δικαιοδόχου (franchisee) της Hertz International παγκοσμίως. Απέφερε δε 39,550 εκατ. ευρώ στον Θεόδωρο Βασιλάκη και «άνοιξε» τη μετοχική βάση κατά 14,3%, με τη συμμετοχή του επιχειρηματία να μειώνεται στο 60,6%. Ήταν η πρώτη από μια σειρά τεσσάρων κινήσεων που έχουν σχεδιαστεί στα κεντρικά της Βιλτανιώτη 31, στην Κηφισιά. Το επόμενο βήμα μετά τη διάθεση του μειοψηφικού ποσοστού είναι ο... πολλαπλασιασμός του αριθμού μετοχών της εταιρείας (είναι εισηγμένες 12.213.750 μετοχές), προϋπόθεση απαραίτητη για να διευρυνθεί κι άλλο το free float και να μπουν στο μ.κ. ξένα κεφάλαια. Σε αυτήν την περίπτωση, η εταιρεία προχωρά σε ένα split (μία μετοχή διαιρείται σε περισσότερες και μειώνεται η τιμή τους αναλογικά, ώστε να μην αλλάξει η συνολική αξία που έχει στα χέρια του ο μέτοχος), με πιθανότερο αυτό να γίνει με τέσσερις νέες για καθεμία παλιά. Σε ένα
τέτοιο ενδεχόμενο, ο αριθμός των μετοχών πολλαπλασιάζεται σε 48.855.000 (με την τιμή της μετοχής στα 5,75 ευρώ, με βάση την τρέχουσα τιμή των 23 ευρώ). Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η διασπορά του μ.κ., δημιουργείται μόχλευση της συναλλακτικότητας και η εταιρεία αναβαθμίζεται όσον αφορά στην κατηγορία εμπορευσιμότητας. Να σημειωθεί πως η διοίκηση Βασιλάκη είχε προχωρήσει σε split το 2005 και στη συνέχεια έκανε δύο reverse splits, για να μαζέψει την εταιρεία. Με το 2017 να σηματοδοτείται ως χρονιά-ρεκόρ (στα 340,6 εκατ. ο τζίρος, αυξημένος κατά 28,6%, στα 31,6 εκατ. τα κέρδη, κατά 39% υψηλότερα από το 2016), η τρέχουσα αποτίμηση των 283,36 εκατ. φαντάζει χαμηλή, με τους αναλυτές να την εκτιμούν σε περισσότερα από 380-400 εκατ. ευρώ. Μια τέτοια ενίσχυση (της αποτίμησης) μπορεί να έρθει με την είσοδο νέων επενδυτών στη μετοχή και την ενίσχυση της τιμής από τη χαμηλότερη τιμή (που θα προκύψει μέσω του split) σε υψηλότερα επίπεδα. Ήδη, για το εγχείρημα αυτό ζωηρό είναι το ενδιαφέρον από μεγάλους παίκτες του εξωτερικού, επενδυτές και funds. H τρίτη κίνηση στρατηγικού χαρακτήρα είναι προς την κατεύθυνση της χρηματοδοτικής ενίσχυσης της εισηγμένης και προς αυτήν εξετάζεται (μεταξύ άλλων) το ενδεχόμενο έκδοσης ενός εταιρικού ομολόγου. Χρηματιστές εκτιμούν πως αν η πλευρά Βασιλάκη προχωρούσε στην έκδοση εταιρικού, θα μπορούσε να αντλήσει από την αγορά (τουλάχιστον) 150 εκατ. ευρώ.
ΧW
ΧΡΗΜΑ
τ.682/ ΤΡΙΤΗ 03.04.2018
WEEK
8
WIND
Tech news ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΟ 2018 ΜΕ ΑΙΧΜΉ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΨΗΦΙΑΚΌ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌ
Σ
τα 105 εκατ. ευρώ επενδύσεων στην ελληνική αγορά στοχεύει η Wind to 2018, μετά τα 95 εκατ. που διέθεσε για τον σκοπό αυτό
το 2017. Οι επενδύσεις αυτές, σύμφωνα με τον επικεφαλής της εταιρείας, κ. Νάσο Ζαρκαλή, θα αφορούν κυρίως στη βελτίωση και επέκταση δικτύων 4G, σταθερής τη-
της Forthnet είπε χαρακτηριστικά: «Ακολουθούμε τις διαδικασίες των τραπεζών». Σε ό,τι αφορά το σύνολο της αγοράς τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα, ο κύριος Ζαρκαλής είπε ότι το 2017 ήταν η πρώτη χρονιά που έδειξε σημάδια ανάκαμψης μετά από 8 συνεχόμενα χρόνια πτώσης. Το σύνολο της αγοράς υπολογίζεται στα
λεφωνίας κ.λπ., αλλά και στη νέα πλατφόρ-
4,2 δισ. ευρώ, είναι σε αυτά τα επίπεδα
μα διαδικτυακής τηλεόρασης που ετοιμάζει
από το 2015 και έχει υποχωρήσει κατά 43%
η Wind να προσφέρει στους πελάτες της,
από το 2008.
ίσως και μέσα στο 2018.
Σε ό,τι αφορά την πορεία της Wind για το
Ο κύριος Ζαρκαλής χαρακτήρισε το 2017
2018, ο κύριος Ζαρκαλής δήλωσε ότι «δεν
μια εξαιρετική χρονιά για τη Wind, καθώς
υπάρχει η αισιοδοξία, αλλά η βεβαιότητα
ο τζίρος της άγγιξε τα 500 εκατ. ευρώ (τα
ότι θα είναι ακόμα καλύτερο», με ανάπτυξη
494 εκατ., για την ακρίβεια), με ανάπτυξη
που θα είναι πάνω από 1%. Την αισιοδοξία
της τάξης του 3,9%. Επίσης, οι συνδρομη-
αυτή τη βασίζει στην ανάπτυξη των Data,
τές της ξεπέρασαν τους 800.000 χιλιάδες,
την εξάπλωση των δικτύων και την παροχή
ενώ η ρευστότητά της ξεπερνά τα 150
συνεχώς πιο ολοκληρωμένων και σύγχρο-
εκατ. ευρώ.
νων υπηρεσιών στον καταναλωτή. Στόχος,
Τη ρευστότητα αυτή η εταιρεία προτίθεται
μεταξύ άλλων, είναι η κάλυψη του 95% της
να τη χρησιμοποιήσει για την εκμετάλλευση
χώρας με δίκτυο 4G μέχρι τον Σεπτέμβριο,
τυχόν ευκαιριών που μπορεί να προκύ-
ενώ ευρύτερος στόχος είναι ο ψηφιακός
ψουν, ενώ το πιο μεγάλο ενδιαφέρον σε
μετασχηματισμός της εταιρείας τόσο στο
εξαγορά υπάρχει αυτή τη στιγμή για τη
εσωτερικό όσο και στις υπηρεσίες προς
Forthnet. Για τις εξελίξεις στην υπόθεση
τον Έλληνα καταναλωτή.
ΧW
Όμιλος ΟΤΕ Φέρνει την οπτική ίνα σε 1 εκατομμύριο σπίτια Δίκτυο αρχιτεκτονικής «οπτικής ίνας μέχρι το σπίτι» (Fiber to the HomeFTTH) θα φέρει ο Όμιλος ΟΤΕ σε 1 εκατομμύριο σπίτια και επιχειρήσεις μέχρι το 2022. Στο επενδυτικό πλάνο του ομίλου περιλαμβάνεται, επίσης, η κάλυψη με οπτική ίνα εγκαταστάσεων μεγάλης κοινωνικής σημασίας, όπως πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, κέντρων μεταφορών, βιομηχανικών πάρκων και δημόσιων κτηρίων. Το πλάνο επενδύσεων του Ομίλου ΟΤΕ σε FTTH για ταχύτητες έως 1 Gbps στο 25% των συνδέσεων της χώρας ανακοίνωσαν στον πρωθυπουργό, κ. Αλέξη Τσίπρα, και στον υπουργό ΨΗΠΤΕ, κ. Νίκο Παππά, ο CEO του ομίλου Deutsche Telekom, κ. Tim Höttges, ο επικεφαλής της Deutsche Telekom για την Ευρώπη, κ. Srini Gopalan, και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΟΤΕ, κ. Μιχάλης Τσαμάζ, στο πλαίσιο ενημερωτικής συνάντησης στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο Όμιλος ΟΤΕ επανέλαβε επίσης τη δέσμευσή του να επενδύσει δυναμικά και για την ανάπτυξη δικτύου κινητής 5ης γενιάς (5G), ως προϋπόθεση για την Κοινωνία του Gigabit. Οι συνολικές επενδύσεις του ομίλου, κυρίως για υποδομές και δίκτυα νέας γενιάς, θα φτάσουν μέχρι τα 2 δισ. ευρώ έως το 2022. Μετά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό, ο κύριος Höttges δήλωσε: «H επένδυση της Deutsche Telekom στην Ελλάδα είναι στρατηγικής σημασίας. Επενδύουμε με μακροπρόθεσμο ορίζοντα και στηρίζουμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας στον δρόμο για την Κοινωνία του Gigabit. Είμαστε πολύ υπερήφανοι για όσα έχει πετύχει η διοικητική ομάδα του Ομίλου ΟΤΕ τα τελευταία χρόνια. Ο Όμιλος ΟΤΕ έχει το καλύτερο δίκτυο κινητής στη χώρα. Τώρα, αυξάνει τις επενδύσεις του, για να φτάσει η οπτική ίνα στο σπίτι. Μαζί θα συμβάλουμε στην ταχύτερη μετάβαση της Ευρώπης στη νέα ψηφιακή εποχή».
ΧΡΗΜΑ
9
τ.682/ ΤΡΙΤΗ 03.04.2018
WEEK
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA >ΓΕΚ ΤΈΡΝΑ: ΑΠΌΛΥΤΑ ΕΠΙΤΥΧΉΣ Η ΈΚΔΟΣΗ<
Η ΓΕΚ Τέρνα άνοιξε την αυλαία του δεύτερου γύρου έκδοσης εταιρικών ομολόγων, που εισάγονται στη «νέα ελληνική αγορά», με την έκδοση να στέφεται με απόλυτη επιτυχία. Εγγραφές 245 εκατ., με την ανώτατη κάλυψη για 120 εκατ., με τους εκατοντάδες μικροκαταθέτες, επενδυτές, ιδιώτες να καλύπτουν από μόνοι τους το μέγιστο εύρος της έκδοσης, με επιπλέον εγγυήσεις και διάρκεια 7ετίας, με επιτόκιο 3,95%, σε μια δυσχερή συγκυρία –στοιχεία που μιλούν από μόνα τους. Το ομόλογο της ΓΕΚ Τέρνα ακολούθησε και ξεπέρασε την επιτυχημένη έκδοση του πρώτου για την ελληνική αγορά «πράσινου» ομολόγου που εξέδωσε πέρυσι το καλοκαίρι η θυγατρική Τέρνα Ενεργειακή, αντλώντας 60 εκατ. ευρώ από δεκάδες ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές. Η Coral είναι η εταιρεία που, κατά πάσα πιθανότητα, θα κάνει το επόμενο βήμα, με στόχο του προέδρου της, Γιάννη Βαρδή Βαρδινογιάννη, να αντλήσει κεφάλαια ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ. Η εξολοκλήρου θυγατρική του ομίλου Motor Oil είναι η εξέλιξη της πρώην Shell Hellas, στην οποία περιήλθαν περί τα 720 πρατήρια (τα 300 και πλέον είναι ιδιοχρησιμοποιούμενα), ελέγχοντας ένα μερίδιο πάνω από το 20% στην εγχώρια αγορά καυσίμων. Η Coral, ως κατεξοχήν εσωστρεφής εταιρεία (παρότι διαθέτει παρουσία και εκτός συνόρων, κυρίως μέσω της εξαγοράς της κυπριακής Lukoil), σε αντίθεση με τη Motor Oil, που «βλέπει» προς τις διεθνείς αγορές (τα ξένα funds ελέγχουν το 70% του free float), προχωρά στην έκδοση εταιρικού ομολόγου στη «νέα ελληνική αγορά». Στόχος η διεύρυνση ακόμη περισσότερο του καλού ονόματος (goodwill) που έχει στην εγχώρια αγορά και σε χιλιάδες οδηγούς/καταναλωτές. Δεδομένου του ότι η Coral έχει ένα χαρτοφυλάκιο δανείων στα περίπου 120 εκατ. ευρώ, με την έκδοση ενός εταιρικού ύψους 100 + εκατ., θα το καλύψει ή και θα το μηδενίσει ακόμη. Σε δεύτερο χρόνο, καθώς για να κλείσουν οι φάκελοι χρειάζεται η συμπλήρωση αρκετών στοιχείων και διευκρινίσεις σε ερωτήματα της αρμόδιας υπηρεσίας της κεφαλαιαγοράς, σε έκδοση εταιρικού ομολόγου θα προχωρήσουν η B&F (της οικογένειας Μπιθαρά, η οποία έχει τα σήματα BSB και Lynne) ενώ φαίνεται πως ο Δικέφαλος 1924 θα πάει (μάλλον) για ΑΜΚ. Παράλληλα με αυτές τις εκδόσεις, στα γραφεία της Κολοκοτρώνη 1, δουλεύουν αυτήν την περίοδο άλλους (τουλάχιστον) 1+4 φακέλους εταιρειών με διαφορετικό βαθμό «ωρίμανσης», όπως διευκρινίζουν σχετικά. Σε πιο προχωρημένη φάση επεξεργασίας στοιχείων είναι ο φάκελος ισχυρού ομίλου στον χώρο των ΜΜΕ, που εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε μια μεγάλη έκδοση. Όνομα-«έκπληξη», σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς, που από τη στιγμή που θα προχωρήσει στην έκδοση, θα σηματοδοτεί την επιστροφή εταιρείας του κλάδου στη χρηματιστηριακή αγορά μετά την είσοδο-κατάρρευση των παλιών παραδοσιακών ομίλων του χώρου των μίντια. Σε πρώιμη φάση βρίσκονται οι φάκελοι άλλων 4 εταιρειών (από τις οποίες οι 2 είναι εισηγμένες στο ΧΑ), για τις οποίες ο χρόνος υλοποίησης του σχεδιασμού μπορεί να κρατήσει από 3 έως 6 μήνες. Πάντως, τα απαραίτητα πρώτα βήματα έχουν γίνει, με την αρμόδια υπηρεσία της ΕΚ να έχει αναλάβει ήδη τη σύνταξη στοιχείων. Η Τέρνα Ενεργειακή δρέπει οφέλη Τα οφέλη από μια σειρά διορατικών κινήσεων, με σημαντική αυτήν της έκδοσης του πρώτου «πράσινου» ομολόγου από την Τέρνα Ενεργειακή, δρέπει ήδη η διοίκηση του ομίλου. Μέσω του ομολόγου, και δευτερευόντως με το placement (για 12.000.000 μετοχές στα 4,35 ευρώ), ενισχύθηκαν η πιστοληπτική ικανότητα και η εμπορευσιμότητα για τη μετοχή της εταιρείας. Αποτέλεσμα είναι η αύξηση κατά 36% της χρηματιστηριακής αποτίμησης (σε διάστημα 6 μηνών, φθάνοντας στα 593 εκατ.) και της διεύρυνσης του free float με ισχυρά ξένα ονόματα. Το τελευταίο διάστημα. στο μ.κ. της Τέρνα Ενεργειακής λαμβάνουν θέσεις το Connor Clark & Lunn Financial Group (με υπό διαχείριση κεφάλαια 48 δισ.), το σουηδικό fund Hendelsbanken που επενδύει στον κλάδο της ενέργειας (με AUM 56 δισ.), το First Trust Global Wind Energy, που μέσω ETF έχει θέσεις σε εταιρείες του κλάδου και άλλα εξειδικευμένα funds με συμμετοχές σε ΑΠΕ/αιολική ενέργεια, αλλά και διαχείριση απορριμμάτων.
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Σ τα επίπεδα της 20ής Δεκεμβρίου το ΧΑ, μετά και το «κλείσιμο» μηνός Μαρτίου. Για πολλοστή φορά, ο τραπεζικός κλάδος έκανε –προς το χειρότερο– τη διαφορά. Μόνο που σε αυτόν τον κύκλο διόρθωσης, που ξεκίνησε από τις 12 Μαρτίου (με τον Γενικό Δείκτη στις 831,74 μονάδες) ταλαιπωρήθηκαν εξίσου και τα blue chips. Αρνητικός ήταν ο μήνας για την πλειονότητα των μετοχών της μεγάλης κεφαλαιοποίησης, με μόλις δύο εξαιρέσεις: την Coca Cola, που με μηνιαία απόδοση 11,61% «έβαλε πλάτη» για την αγορά, και την Jumbo. Χωρίς τον «καλλωπισμό» της Coca Cola, η αγορά (σε επίπεδο Γενικού Δείκτη) θα ήταν προς τις 850 μονάδες. ΤΡΑΠΕΖΕΣ Στα δύο είναι χωρισμένοι οι τραπεζίτες, οι μεν (προσ)βλέπουν σε πολιτικού χαρακτήρα λύση/αντιμετώπιση από την ΕΚΤ/Ντράγκι, οι δε ανησυχούν για τα χειρότερα. Κι αυτό γιατί οι εν δυνάμει νέοι επενδυτές θέλουν ακόμη χαμηλότερες τιμές. Μα πόσο χαμηλότερες; Ούτε 7,5 δισ. δεν είναι η συνολική αποτίμηση και των 4 συστημικών ομίλων. MIG/ΥΓΕΙΑ Για τις εξελίξεις στον ευρύτερο όμιλο ενημερώνεστε έγκαιρα (και έγκυρα) από το banks.com. gr, που σας δίνει «στο πιάτο» όλο το παρασκήνιο από τον όμιλο, το ΥΓΕΙΑ, την Attica Συμμετοχών. Παράπονα δεν πρέπει να έχετε… J&P ΑΒΑΞ Τι «μεγαλοπρεπές» άδειασμα ήταν αυτό; Με αυξημένες συναλλαγές/ανάλογο τζίρο στα 0,696 ευρώ. ΕΛΛΑΚΤΩΡ Να περιμένουμε τη Γενική Συνέλευση του Ιουνίου για να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα στον όμιλο ή μήπως θα έχουμε εξελίξεις νωρίτερα; Λογικά, η εισηγμένη θα πάει με αυτήν τη διοίκηση στη Γενική Συνέλευση.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Head of Content ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ kaloumenos.g@ethosmedia.eu
Συντάκτης ΜΙΧΑΉΛ ΓΕΛΑΝΤΆΛΙΣ mich1957@hotmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.hrima.gr, info@hrima.gr
ΧΡΗΜΑ
10
τ.682/ ΤΡΙΤΗ 03.04.2018
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Δεν «άκουσε» η αγορά τα οικονομικά αποτελέσματα χρήσεως 2017 των 4 συστημικών τραπεζών. Κοινό μυστικό στην αγορά είναι πως μόνο με την αποσαφήνιση των συμπερασμάτων για τα stress tests θα αποσαφηνιστεί η τάση. Είτε προς τη μία είτε προς την άλλη κατεύθυνση. Πάντως, είναι δύσκολοι καιροί για bankers. Τέλος Ιουνίου οι διοικητικές αλλαγές.
ΟΠΑΠ Με απώλειες 8,02% έκλεισε ο Μάρτιος για τη μετοχή του ΟΠΑΠ. Σταθερές οι πωλήσεις από τις πρώτες κιόλας συνεδριάσεις του Φεβρουαρίου, δεν περιορίστηκαν τον Μάρτιο. Είναι προφανές πως ισχυρά ξένα χέρια μειώνουν τις θέσεις τους στη μετοχή του Οργανισμού, που από την αρχή του έτους πιέζεται 11,52% χαμηλότερα. Πάντως, οι Τσέχοι τα λεφτά τους τα έχουν βγάλει. Άλλη μία γύρα με καλό μέρισμα και θα αρχίσουν να μετρούν και κέρδη. Αυτές είναι δουλειές!
ASCO Ιδρύει νέα θυγατρική στη Ρουμανία, στα 400 χιλ. ευρώ το μετοχικό κεφάλαιο. Η μετοχή είχε «τρέξει» το τελευταίο διάστημα με ένα 5,94% σε εβδομαδιαίο και με 3,88% σε μηνιαίο. Με απόδοση 35,44% από την αρχή του έτους, στα 28,09 εκατ. είναι η αποτίμηση της εισηγμένης. Από τα safe χαρτιά του πρώτου τριμήνου. Έχει τα εχέγγυα για ένα καλό δεύτερο.
ΑΡΑΙΓ Καλά τα όσα ανακοίνωσε ο Ευτύχης Βασιλάκης, αλλά η αγορά δεν... άκουσε. Στο μείον 1,43% καταγρά-
φεται η εβδομαδιαία απόδοση. Σύμφωνοι υπήρξαν ορισμένοι –οι λιγότεροι–, οι οποίοι περίμεναν κάτι πιο θεαματικό, πιο “sexy”, από τον «πιλότο» της εισηγμένης. Η έκπληξη δεν ήρθε, η συμφωνία με την Airbus ήταν το safe scenario, το πιο συντηρητικό. Στα 637,75 εκατ. η αποτίμηση της εισηγμένης.
ΙΝΤΡΑΚΑΤ Ανακατατάξεις προκαλεί η αποχώρηση της μετοχής του Κορρέ από τους δείκτες. Η πιο ενδιαφέρουσα; Μα, η είσοδος της μετοχής της Ιντρακάτ στον δείκτη μετοχών/εταιρειών της μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Έτσι, ο ευρύτερος όμιλος Κόκκαλη θα εκπροσωπείται στον FTSEM και με τρίτη εισηγμένη, μετά την Ιντραλότ και την Ιντρακόμ. Αν θυμάμαι καλά, κάτι τέτοιο έχει να συμβεί χρόνια, πολλά χρόνια, από την εποχή που ο όμιλος Βιοχάλκο είχε εισαγάγει στο ΧΑ σωρεία θυγατρικών του. Και πού να διευρυνθεί λίγο η μετοχική βάση του Κέκροπα, με τη... φόρα που έχει πάρει θα μπορούσαμε να δούμε κάποια στιγμή και τέταρτη μετοχή στον δείκτη. Το απόλυτο καρέ για την πλευρά Κόκκαλη. Για την ολική επαναφορά του (με τη δεύτερη γενιά να αποδεικνύεται αξιόμαχη) σας έχουμε προϊδεάσει έγκαιρα.
ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Βγαίνουν για πρώτη φορά από την ύφεση οι ιχθυοκαλλιέργειες. Φιλόδοξα τα σχέδια της Amera για Νηρέα και Σελόντα. Πάντως, στο… ταμπλό έχει προεξοφληθεί και (απο) τιμηθεί δεόντως το όλο project διάσωσης. Με 6,26% σε εβδομαδιαία η μετοχή του Νηρέα, που ενισχύεται κατά 12,26% από την αρχή του έτους. Στο 1,99% για τη μετοχή των Σελόντα, στο 13,89% από την αρχή του έτους.
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Η έκδοση του ομολογιακού προκάλεσε ρευστοποιήσεις σε θέσεις και στις δύο μετοχές του ομίλου. Εύλογη η υποχώρηση της μετοχής της ΓΕΚ, καθώς αντλήθηκαν κεφάλαια για να «μπουν» στην έκδοση. Στο μείον 3,93% οι εβδομαδιαίες απώλειες για τον τίτλο, στο μείον
2,16% για την ΤΕΝΕΡΓ. Για αρκετούς στην αγορά η υποχώρηση και των δύο μετοχών –ειδικότερα όμως της ΓΕΚ– θεωρείται μια καλή αφορμή για επανατοποθετήσεις. Θυμίζω για τη μετοχή της ΓΕΚ Τέρνα το υψηλό 52 εβδομάδων είναι στα 5,64 ευρώ από τη συνεδρίαση της 1ης Φεβρουαρίου. Για την ΤΕΝΕΡΓ τα 5,35 από τη συνεδρίαση της 15ης Μαρτίου.
ΠΤΩΣΗ Από την επομένη κιόλας του μεγάλου συλλαλητηρίου για τη Μακεδονία, στην Αθήνα, και αμέσως μετά τη Δευτέρα, που η κυβέρνηση «άνοιξε» (με τον τρόπο που το άνοιξε...) την υπόθεση του σκανδάλου της Novartis, συγκεκριμένα ισχυρά ξένα funds μειώνουν μεθοδικά θέσεις τους. Και όχι μόνο σε τραπεζικές μετοχές. Εμφανής είναι η αποχώρησή τους και από συγκεκριμένα blue chips.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚO ΑΜΥΝΤΙΚO ΧΑΡΤΟΦΥΛAΚΙΟ Όπως και στο προηγούμενο τεύχος του Χρήμα Week, έτσι και σε αυτό, σύνθημά μας είναι: «Ομάδα που κερδίζει ΔΕΝ αλλάζει». Εστίαση σε εισηγμένες/μετοχές της μεσαίας-χαμηλότερης κατηγορίας, που έχουν ελάχιστη ή και μηδενική έκθεση σε «ξένα κεφάλαια». Σταθερά Κέκροψ, πλήρης εμπιστοσύνη στο Κρι Κρι, εστίαση στα χαρτιά του ομίλου MIG για όσο είναι σε μόχλευση, MIG, ΥΓΕΙΑ. Attica Συμμετοχών, Ιντρακάτ, λόγω της επικείμενης εισόδου/αναβάθμισης του FTSEM, Πλαστικά Κρήτης όσο ο Λεμπιδάκης ελέγχει το παιχνίδι. Από τα μεγάλα, ΓΕΚ μετά τη σημαντική υποχώρηση, ΕΛΠΕ καθώς θα «ανέβει» το θερμόμετρο, με στόχο την όσο το δυνατόν καλύτερη/υψηλότερη αποτίμηση.