ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.700/ ΤΡΙΤΗ 11.09.2018
4
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
«ΠΟΝΟΚΈΦΑΛΟΣ» Ο ΤΡΌΠΟΣ ΕΝΊΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΉΣ ΤΟΥΣ ΘΈΣΗΣ
7
MOTOR OIL
ΣΤΑ TOP PICKS ΤΗΣ GOLDMAN SACHS
8
EΛΛΑΚΤΩΡ
ΤΟ ΜΈΓΑ ΣΤΟΊΧΗΜΑ ΤΗΣ ΝΈΑΣ ΔΙΟΊΚΗΣΗΣ
ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΟΔΗΓΟΥΝ ΤΗΝ ΠΤΩΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ
Η
συναλλακτική ολοκλήρωση του προηγούμενου μήνα προκάλεσε μελαγχολικές σκέψεις στην επενδυτική κοινότητα. O Γενικός Δείκτης κατέγραψε απώλειες κατά 4,15% και οι τράπεζες κατά 13,39% τον Αύγουστο. Όμως, και οι πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου δείχνουν ότι το έργο των αθρόων πωλήσεων στον τραπεζικό κλάδο συνεχίζεται, με τις αντιστάσεις των λοιπών δεικτοβαρών τίτλων να αδυνατούν να αποτρέψουν την πλαγιοκαθοδική κίνηση στο ΧΑ, που παραμένει μια τραπεζοκεντρική αγορά από συναλλακτικής πλευράς. Εύλογα προκύπτει το ερώτημα αν η συμπεριφορά αυτή είναι δικαιολογημένη. Ως έναν βαθμό, η αναταραχή των αναδυόμενων αγορών, που έχει συμβάλει στην αναρρίχηση των αποδόσεων των 10ετών ομολόγων στην περιοχή του 4,40%-4,50%, εξηγεί την αποεπένδυση από ελληνικούς τραπεζικούς τίτλους, καθώς σημαντικό μέρος του ενεργητικού τους περιλαμβάνει ελληνικά ομόλογα. Όμως, τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν ενδείξεις σταθεροποίησης των αναδυόμενων αγορών, καθώς το ΔΝΤ ετοιμάζεται να εκταμιεύσει τη βοήθεια στην Αργεντινή, ενώ στην Τουρκία η αβεβαιότητα συνεχίζεται, αλλά δεν επιδεινώνεται. Παράλληλα, η Ιταλία αποδέχεται να πειθαρχήσει στα δημοσιονομικά της μεγέθη, φοβούμενη τις κινήσεις των αγορών από τυχόν υποβάθμισή της. Όμως, υπάρχουν και τα εσωτερικά θέματα. Ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι χαμηλός (κάτω του 2%) για το 2ο τρίμηνο, με τις επενδύσεις να μειώνονται, την κατανάλωση να είναι στάσιμη και τις εισπράξεις από εξαγωγές-υπηρεσίες να δίνουν μόνο μια ώθηση στα μεγέθη του ΑΕΠ. Οι τραπεζικοί ισολογισμοί του 1ου εξαμήνου πείθουν για την κεφαλαιακή επάρκεια και τη μεθοδική προσπάθεια μείωσης των «κόκκινων δανείων». Όμως, η υστέρηση που σημειώνεται στο βασικό τραπεζικό μέγεθος, των καθαρών τόκων, προβληματίζει, ιδιαίτερα στην
Εθνική, στην οποία η υστέρηση σε ετήσια βάση ξεπερνά το 20%! Έτσι, η έλευση των δανειστών, και ειδικά των εκπροσώπων του SSM, μετά τα εγκαίνια της ΔΕΘ παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε σχέση με τη διαμόρφωση του σχεδιασμού απομείωσης των NPLs τα επόμενα έτη, οπότε θα εκτιμηθεί και το ενδεχόμενο για πιθανές νέες κεφαλαιακές ανάγκες στο προσεχές μέλλον. Τα δεδομένα αυτά διαμορφώνουν σκηνικό αύξησης της αβεβαιότητας στο ελληνικό χρηματιστήριο και περαιτέρω μείωσης της διάθεσης ανάληψης επενδυτικών κινδύνων. Επομένως, οι αυξημένες ρευστοποιήσεις τραπεζικών τίτλων αλλά και άλλων τίτλων με το σκεπτικό του αυξημένου country risk, όπως υποδηλώνουν τα αυξημένα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων, είναι εξηγήσιμες. Έτσι, η κίνηση του Γενικού Δείκτη προς την περιοχή των 700 μονάδων είναι το πιθανότερο σενάριο. Αν δε δεν προκύψουν οι κατάλληλοι καταλύτες στις επόμενες ημέρες και οι εξαγγελίες από τη ΔΕΘ δεν περιέχουν στοιχεία που να βελτιώνουν το αναπτυξιακό αφήγημα, η διάσπαση του κομβικού ορίου των 700 μονάδων δύσκολα θα αποφευχθεί. Ταυτόχρονα, οι κινήσεις Τραμπ στα ζητήματα του εμπορίου προβληματίζουν. Η ένταση στις σχέσεις με την Κίνα παραμένει, ενώ η συμφωνία με το Μεξικό δεν έχει οδηγήσει ακόμη και σε συμφωνία με τον Καναδά ώστε να ολοκληρωθεί μια νέα NAFTA. Από την άλλη πλευρά, η Morgan Stanley αναγνωρίζει ότι οι αποτιμήσεις των κινητών αξιών στις ευρωπαϊκές αγορές και η Pimco στις αναδυόμενες έχουν καταστεί πλέον ελκυστικές σε συνέχεια των μαζικών εκροών από αυτές, εξέλιξη που ίσως οδηγήσει στην εξέταση των ενδεχομένου νέων τοποθετήσεων σε αυτές. Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να συμπεριλάβει και το πολύπαθο ελληνικό χρηματιστήριο… ΧW Δημήτρης Τζάνας, Διευθυντής Επενδύσεων, Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ
ΧΡΗΜΑ
τ.700/ ΤΡΙΤΗ 11.09.2018
WEEK
2
ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΙ ΤΡΙΓΜΟΙ ΣΕ ΕΝΑ ΔΥΣΚΟΛΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Ο
ι χρηματιστηριακοί τριγμοί των τελευταίων ημερών στον τραπεζικό κλάδο ήρθαν να διαψεύσουν όσους (λίγους) περίμεναν πως με το «τέλος του μνημονίου» οι επενδυτές θα κάνουν... ουρά για τα ελληνικά assets. Πέρα από το γεγονός ότι γενικά το διεθνές κλίμα δεν βοηθάει λόγω της αβεβαιότητας σε Ιταλία, Τουρκία/αναδυόμενες, ΗΠΑ-εμπορικούς εταίρους, αλλά και λόγω των εσωτερικών εκκρεμοτήτων, τα κρατικά ομόλογα επιβαρύνονται δραματικά βάζοντας φραγή, μέχρι τώρα, στα όποια σχέδια για έξοδο στις αγορές. Τα μηνύματα για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας δεν είναι και τα πιο ενθαρρυντικά, τα στοιχεία του ΑΕΠ για το δεύτερο τρίμηνο προβλημάτισαν τους γνωρίζοντες, η υπερφορολόγηση παραμένει «βαρίδι» για την όποια προσπάθεια ανάταξης του επιχειρείν, της πραγματικής οικονομίας. Τα στοιχεία δείχνουν επιβράδυνση της, ούτως ή άλλως, ισχνής ανάπτυξης, οι άμεσες ξένες επενδύσεις είναι κολλημένες στο ναδίρ και, σαν να μην έφταναν αυτά, ο ρυθμός αύξησης των εισαγωγών είναι σχεδόν διπλάσιος από εκείνον των εξαγωγών. Οι αναλυτές και τα επενδυτικά σπίτια εμφανίζονται επιφυλακτικοί για την «επόμενη ημέρα», καθώς η χώρα κινδυνεύει να βρεθεί στη δίνη μιας διεθνούς κρίσης και υποχώρησης των αγορών. Τα funds είναι επιφυλακτικά έως ανήσυχα και αυτό αποτυπώθηκε το τελευταίο διάστημα –στη διόρθωση του ΧΑ από τις 750 χαμηλότερα των 700 μονάδων– πέραν των πωλήσεων που προχώρησαν σε μετοχές του
τραπεζικού κλάδου σε ρευστοποιήσεις σε τίτλους ισχυρών ομίλων-κορμού της ελληνικής οικονομίας. Επιπροσθέτως, στοιχείο που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο θα λέγαμε πως είναι η «χαλαρότητα» με την οποία αντιμετωπίζεται η όλη υπόθεση της Folli Follie, καθώς 4 μήνες μετά τη «βόμβα QCM» εκατοντάδες επενδυτές και funds παραμένουν εγκλωβισμένοι στη μετοχή και στο ομόλογο της πολύπαθης εταιρείας. Και, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, επιστροφή στο χρηματιστηριακό ταμπλό δεν διαφαίνεται για το 2018. Καλές... απόκριες 2019, και βλέπουμε, σημειώναμε τελευταία στο banks.com.gr, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τον, ούτως ή άλλως, χαμηλό βαθμό αξιοπιστίας των ελληνικών θεσμών. Τι μέλλει γενέσθαι; Θα δείξει… Ωστόσο, το σίγουρο είναι πως θα απαιτηθεί προσπάθεια –μεγάλη προσπάθεια– και στοιχειώδης συναίνεση σε πολιτικό επίπεδο (για το οποίο και οι αγορές έχουν ισχυρές αμφιβολίες), για να ισχυροποιηθεί αυτή η έστω ισχνή ανάπτυξη. Αυτό που προέχει είναι να (ξανά) γίνει λειτουργικό το εγχώριο banking, να μπορέσει να διαδραματίσει τον υποστηρικτικό ρόλο της αναπτυξιακής προσπάθειας και τα μηνύματα από αυτό το μέτωπο δεν είναι και τα πλέον ενθαρρυντικά. Στο μέτωπο των NPEs πρέπει να γίνουν τεράστια βήματα προκειμένου να (ξανά) σταθεί στα πόδια του το σύστημα. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην άμβλυνση της υπερφορολόγησης, και οι πρώτες εξαγγελίες του Αλέξη Τσίπρα είναι προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά θα πρέπει να διανυθούν... χιλιόμετρα. ΧW
διοργάνωση σε συνεργασία με
SAVE THE DATE 04.10.18
pharma.ethosevents.eu
#phc18
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.700/ ΤΡΙΤΗ 11.09.2018
4
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, «Η ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΔΕΝ ΕΣΤΙ ΜΗΤΗΡ ΜΑΘΗΣΕΩΣ»
Η
πόλωση στην ελληνική πολιτική σκηνή, η πίεση σε όλο το εύρος των αναδυόμενων αγορών, η Ιταλία με τα ανοιχτά θέματά της, αλλά και οι επικείμενες νέες κυρώσεις των ΗΠΑ στον εμπορικό πόλεμο που έχει ξεσπάσει με την Κίνα, συντηρούν την ανησυχία και εντείνουν τις πιέσεις στην ελληνική αγορά, με πρωτοστάτη τον τραπεζικό κλάδο. Η καμπύλη των επιτοκίων του ελληνικού χρέους, ακόμη και μετά την πολυδιαφημισμένη λήξη των μνημονίων, δεν άλλαξε τη μεσοχρόνια εικόνα της, συντηρώντας το 10ετές ομόλογο άνω του 4,40%. Στην ελληνική οικονομία, οι «αχτίδες φωτός» που αρχίζουν να φαίνονται από πρόδρομους οικονομικούς δείκτες δεν ήταν αρκετές να συντηρήσουν τον Γενικό Δείκτη πάνω από την τεχνική στήριξη των 700 μονάδων. Οι ξένοι επενδυτές έχουν αρχίσει να πυροβολούν (κυρίως) τον τραπεζικό κλάδο και περιμένουν τι θα ειπωθεί στη ΔΕΘ (κυρίως το ύψος της παροχολογίας) για να αυξομειώσουν τις πιέσεις τους. Προς το παρόν, η ανάπτυξη κινείται σε επίπεδα χαμηλότερα των στόχων, τα ληξιπρόθεσμα χρέη των ιδιωτών συνεχίζουν να γράφουν νέα ιστορικά υψηλά (εξαιτίας της υπερφορολόγησης) και τα υπε πλεονάσματα στερούν πολύτιμη ρευστότητα από την ελληνική οικονομία. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι εισηγμένες προσπαθούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματά τους και το πρώτο δείγμα του πόσο και ποιες το πέτυχαν θα το δούμε από την ανακοίνωση των 6μηνιαίων αποτελεσμάτων, αν και τα πρώτα δείγματα είναι ενθαρρυντικά, παρ’ όλο που από τον τραπεζικό κλάδο περιμέναμε κάτι καλύτερο. Ο δείκτης τραπεζών συνεχίζει να αποτελεί ταυτόχρονα «Λυδία Λίθο» & «Πίθο των Δαναΐδων» για την ελληνική χρηματαγορά. Ταλαιπωρείται από τη φημολογία περί νέων, αναγκαίων αυξήσεων κεφαλαίου, υποτιθέμενων συγχωνεύσεων, και η πορεία της ΕΤΕ, μετά το reverse split της, απογοήτευσε, ακλουθώντας για άλλη μια φορά τη γνωστή πτωτική πορεία αποτιμήσεων
του κλάδου. O Γενικός Δείκτης διέσπασε με ευκολία τις 700 μονάδες σε ημερήσιο γράφημα, επιδεινώνοντας την τεχνική αρνητική εικόνα του, κάνοντας τον στόχο των 660 μονάδων να φαίνεται εύκολος. Τα επίπεδα των 700 και 740 μονάδων φαντάζουν δύσκολα να διασπαστούν τη δεδομένη χρονική περίοδο και καθίστανται ισχυρές αντιστάσεις. Αντίστοιχα, η έγκυρη διάσπαση των 1.830 μονάδων στον δείκτη μεγάλης κεφαλαιοποίησης FTSE25 μεγαλώνει τις πιθανότητες για προσέγγιση αρχικά των 1780-1770 μονάδων και στη συνέχεια των 1.690 μονάδων. Οι 1.860 μονάδες αποτελούν το πρώτο ισχυρό επίπεδο αντίστασης για τον δείκτη. Συμπερασματικά –όπως είχαμε επισημάνει επανειλημμένως και σε προηγούμενες επικοινωνίες μας–, είναι προτιμότερο οι επενδυτές στην παρούσα συγκυρία να αναμείνουν την ανακοίνωση των κυβερνητικών εξαγγελιών από τη ΔΕΘ και τον αντίκτυπο που θα έχουν αυτές στους διεθνείς επενδυτές και τους δανειστές. Η μελέτη των εξαμηνιαίων αποτελεσμάτων θα μας βοηθήσει στην επανεκτίμηση των υφιστάμενων επενδυτικών μας θέσεων, αλλά και στην επιλογή νέων τοποθετήσεων. Επιλέγουμε μετοχές και όχι δείκτες και η βοήθεια των επενδυτικών μας συμβούλων, αλλά και τεχνικών εργαλείων, είναι μονόδρομος. Όλες οι αγορές, αλλά κυρίως η ελληνική αγορά, επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από το πολιτικό σκηνικό. Δυστυχώς, φαίνεται ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν έχει πειστεί ακόμη πως: «Ό,τι συνέβη μία φορά μπορεί και να μη συμβεί ποτέ ξανά. Αλλά αυτό που έχει γίνει δύο φορές σίγουρα θα γίνει και τρίτη» (Paulo Coelho de Souza). Και, στην Ελλάδα, για το πολιτικό σύστημα «η επανάληψη δεν αποτελεί μήτηρ μαθήσεως», δυστυχώς… Μέχρι τότε, υπομονή, μελέτη και σωστή επιλογή εταιρειών… ΧW Λουκάς Β. Παπαϊωάννου, Οικονομολόγος/Corporate Advisor, Msc Banking & Finance
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.699/ ΤΡΙΤΗ 04.09.2018
5
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.700/ ΤΡΙΤΗ 11.09.2018
5
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
«ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ» Ο ΤΡΟΠΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΤΟΥΣ ΘΕΣΗΣ
Σ
τενεύουν τα περιθώρια ελιγμών των τραπεζιτών, καθώς, με βάση την εικόνα του πρώτου εξαμήνου, κυρίως όμως του αυξημένου επενδυτικού ρίσκου διεθνώς, το εγχώριο banking κινδυνεύει να βρεθεί μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις όταν στο πρώτο 6μηνο του 2019 θα βγει στις αγορές σε αναζήτηση «νέων κεφαλαίων». Οι επιδόσεις των συστημικών ομίλων (κυρίως στο δεύτερο τρίμηνο) δεν ήταν αυτές που θα έδιναν τη δυνατότητα επιλογής στις διοικήσεις να μην αναζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της κεφαλαιακής θέσης τους, παρά τα σημαντικά βήματα που έγιναν στο μέτωπο των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Ούτως ή άλλως, με την ολοκλήρωση των stress tests από τον SSM είχαν βεβαιωθεί ανάγκες για «νέα κεφάλαια» ύψους 6 έως 10 δισ. ευρώ, που θα μπορούσαν να καλύψουν είτε χρησιμοποιώντας διάφορα χρηματοοικονομικά εργαλεία/προϊόντα είτε προχωρώντας σε αυξήσεις κεφαλαίου. Αυτά προ ολοκλήρωσης του τρίτου μνημονίου και επιβάρυνσης του κλίματος στις αναδυόμενες αγορές, όταν το investment risk αποτυπωνόταν στην κατά 160 μονάδες βάσης χαμηλότερη απόδοση του benchmark 10ετούς. Πλέον, οι συνθήκες διεθνώς έχουν αλλάξει προς το χειρότερο, ο βαθμός του επενδυτικού κινδύνου για τις αγορές της ευρωζώνης έχει επιβαρυνθεί και η μεταμνημονιακή περίοδος θα είναι μια συνεχής αυστηρή παρακολούθηση των πανίσχυρων αγορών. Δεν θα είναι ευκολότερος ο διάλογος με τους επενδυτές από εκείνον με τους δανειστές διαμηνύει ο Μπενουά Κερέ, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, προειδοποιώντας την Αθήνα πως τη μνημονιακή εποπτεία έχει διαδεχθεί η επιτήρηση/κρησάρα των αγορών που παρακολουθούν και δεν συγχωρούν. Ουσιαστικά, το πρώτο crash test για οικονομία και banking αποτελεί η ομιλία Τσίπρα στη ΔΕΘ, με τα funds όλο το τελευταίο διάστημα να προειδοποιούν την ελληνική πλευρά να μην παρεκκλίνει των δεσμεύσεών της και να προχωρήσει σε ακραία παροχολογία. Για αυτό η συνεδρίαση της Δευτέρας, η πρώτη μετά την ομιλία του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονί-
κη, προεξοφλείται πως θα αποτελέσει το critical point για τη συνέχεια. Παράγοντες των συστημικών ομίλων παραδέχονται πως σε αυτό το επενδυτικό περιβάλλον φαίνεται να απομακρύνεται (σχεδόν μηδενίζεται) η προοπτική να ενισχυθούν κεφαλαιακά μέσω λ.χ. έκδοσης ομολογιακών δανείων μειωμένης εξασφάλισης. Η εκτίναξη του 10ετούς πάνω από το 4,6% εξανεμίζει κάθε σκέψη για μια τέτοια κίνηση. Συνεπώς, θα πρέπει να αναζητήσουν κεφάλαια μέσω ΑΜΚ προσφεύγοντας στα ξένα funds, στους υφιστάμενους ισχυρούς μετόχους, στις αγορές. Για να μείνει ανοιχτή αυτή η... διέξοδος θα πρέπει μέχρι το τέλος του 2018: > να έχουν «τρέξει» με ταχύτερους ρυθμούς η εκκαθάριση επιχειρηματικών NPEs και οι πλειστηριασμοί, > να μην έχουν επιβαρυνθεί περαιτέρω τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα και > λόγω της καλής τουριστικής περιόδου, να έχει επιταχυνθεί ο ρυθμός επιστροφής καταθέσεων. Ήδη, στα τραπεζικά επιτελεία περιμένουν τον έλεγχο του SSM που μετά τα stress tests επανέρχεται δριμύτερος, ζητώντας εκ νέου επικαιροποιημένα στοιχεία για τα χαρτοφυλάκια «κόκκινων δανείων»/ανοιγμάτων. Το τελευταίο διάστημα, οι τράπεζες ψάχνουν να δείξουν φακέλους με χορηγήσεις σε επιχειρήσεις που είναι σχετικά υγιείς και καλύπτονται από εγγυήσεις, όμως τα κλιμάκια του SSM δεν θα αρκεστούν σε ό,τι θα τους δείξουν. Ήδη, έχουν ζητήσει επιπλέον στοιχεία για χαριστικά δάνεια της περιόδου 20102015, για «κόκκινα» προβληματικών επιχειρήσεων που τύποις εξυπηρετούνται, αλλά και για NPLs που δεν καλύπτονται από επαρκείς εμπράγματες εγγυήσεις. Από τα ευρήματα των ελέγχων του SSM τον Οκτώβριο θα εξαρτηθεί ποια θα είναι η τράπεζα που θα ανοίξει την αυλαία των ΑΜΚ το 2019. ΧW Λουκάς Β. Παπαϊωάννου, Οικονομολόγος/Corporate Advisor, Msc Banking & Finance
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.699/ ΤΡΙΤΗ 04.09.2018
7
ΧΡΗΜΑ
6
τ.700/ ΤΡΙΤΗ 11.09.2018
WEEK
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA >MOTOR
OIL<
Στα top picks της Goldman Sachs Στις κορυφαίες επιλογές του επενδυτικού portfolio της συμπεριλαμβάνει τη μετοχή της Motor Oil η Goldman Sachs. Το πανίσχυρο αμερικανικό επενδυτικό σπίτι προβλέπει ότι ο ελληνικός όμιλος θα εμφανίσει ισχυρή παραγωγή ελεύθερων ταμειακών ροών, με μέση απόδοση FCF στο 17% έως το 2020 έναντι μέσου όρου 10% για τον κλάδο. Πρόκειται για την υψηλότερη απόδοση ομίλου διύλισης στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, γεγονός που καταδεικνύει τη δυναμική και ισχυρή παρουσία της MOH στον κλάδο. Η Goldman Sachs δίνει σύσταση buy/αγοράς για τη μετοχή, επικεντρώνεται σε ένα από τα ισχυρά πλεονεκτήματα που την καθιστούν διαχρονική επιλογή για τα ξένα funds, την υψηλή μερισματική πολιτική που με συνέπεια ακολουθεί η διοίκηση στη διάρκεια της κρίσης. Γεγονός που σταδιακά προσέλκυσε στη Motor Oil πληθώρα επενδυτικών χαρτοφυλακίων (με πολύ μικρή τη συμμετοχή hedge funds), που σε ποσοστό φτάνουν πλέον στο 72% του free float. Προς επίρρωσιν της δυναμικής του ομίλου εντάχθηκε (από τη Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου) στον διεθνή δείκτη MSCI Greece.
>LAMDA
DEVELOPMENT<
EBITDA 26 εκατ. στο εξάμηνο Το σχεδόν απόλυτο, 99%, πλησίασε η μέση πληρότητα των εμπορικών κέντρων της Lamda Development στο πρώτο εξάμηνο του 2018. Στην ίδια περίοδο, ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 4,3% (σε ετήσια βάση), τα EBITDA διαμορφώθηκαν σε 26 εκατ., ενισχυμένα 39,8%, ως αποτέλεσμα αφενός της εξαγοράς του 50% του The Mall Athens, αφετέρου της συνέχισης της εξαιρετικής επίδοσης των εμπορικών κέντρων. Η επιτυχία στη διαφοροποίηση της δραστηριότητα σε σύγκριση με τη λοιπή αγορά λιανικής επιβεβαιώνεται από την προτίμηση που σταθερά επιδεικνύει το καταναλωτικό κοινό. Οι συνεργάτες, έμποροι λιανικής, τυγχάνουν συνεχούς υποστήριξης σε προωθητικές ενέργειες διαφήμισης και επικοινωνίας, προσβλέποντας στα οφέλη των υψηλών ποσοστών επισκεψιμότητας. Σε ό,τι αφορά το Golden Hall, η λειτουργική του κερδοφορία στο πρώτο εξάμηνο του 2018 ανήλθε σε 8,6 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση 7,5%. Ο συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων κινήθηκε ανοδικά, καταγράφοντας σημαντική αύξηση 6,6%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών κινήθηκε ανοδικά με αύξηση 9,3%.
>ΙΝΤRACOM< Προχωρά σε reverse split Από αύριο Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου παύει προσωρινά η διαπραγμάτευση των μετοχών της Intracom, λόγω του reverse split που υλοποιεί η διοίκηση της εισηγμένης. Η σχετική διαδικασία θα γίνει με τη σχέση 2 παλιές για 1 νέα μετοχή, με αύξηση της ονομαστικής
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Α πώλειες μεγαλύτερες του 6% για τον Γενικό Δείκτη και πάνω από 16% για τον ΔΤΡ στην τρίτη χειρότερη εβδομάδα του 2018. Εκροές περίπου 80 εκατ. ευρώ από ελληνικά assets. Πωλήσεις σε μετοχές και ομόλογα. Μόλις 3 από τις 25 του δείκτη μεγάλης κεφαλαιοποίησης εμφανίστηκαν με θετικό πρόσημο σε διάστημα εβδομάδος. Motor Oil, Sarantis και ΤΙΤΑΝ οι διασωθέντες. Πρώτη ημέρα αναστροφής στα ομόλογα η Πέμπτη, με αποκλιμάκωση της απόδοσης του 10ετούς στα 4,436%. Ενδείξεις για... ανάσες στις υπερπιεσμένες τραπεζικές μετοχές. Στη μετοχή της Motor Oil συνεχίστηκαν και μετά τη ένταξη στον δείκτη MSCI Greece οι τοποθετήσεις passive funds. Με άνοδο 2,23% σε διάστημα εβδομάδος και αγορές έως τα 20,70 ευρώ, την Πέμπτη. Μέσα στον γενικότερο χαμό των ημερών για τη μετοχή της Ικτίνος σημειώθηκαν διαδοχικά ιστορικά υψηλά. Στα 6,48 ευρώ η μετοχή, προς τα 200 εκατ. η αποτίμηση της εταιρείας. Εισαγόμενες, από το Λονδίνο, πιέσεις στη μετοχή της CocaCola. Η παρουσία του ομίλου σε αναδυόμενες αγορές (κυρίως Ρωσία), που τελευταία είναι στο στόχαστρο των funds, εξηγούν τις πωλήσεις που βγήκαν στο χρηματιστήριο του City. Λόγω arbitrage, οι πωλήσεις/ πιέσεις μεταφέρθηκαν και στο χρηματιστήριο της Αθήνας. Για ακόμη μία εβδομάδα, η μετοχή της Κρι Κρι ήταν από τις λίγες ανθεκτικές της μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Τα μεγέθη, και δη οι εξαγωγές του «αγριοκάτσικου» «τρέχουν» με διψήφιο ποσοστό σε Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Head of Content ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ kaloumenos.g@ethosmedia.eu
Συντάκτης Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ mich1957@hotmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.hrima.gr, info@hrima.gr
ΧΡΗΜΑ
τ.700/ ΤΡΙΤΗ 11.09.2018
WEEK
7
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA αξίας από τα 0,50 στο 1,00 ευρώ, ενώ ημέρα τελευταίας διαπραγμάτευσης είναι η συνεδρίαση της Δευτέρας. Η μετοχή (με νέα τιμή) θα επανέλθει στο χρηματιστηριακό ταμπλό την Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου.
>ΕΞΑΓΟΡΑ-ΜΑΤ
ΤΗΣ TRASTOR<
Με μια λιτή ανακοίνωση η Trastor ενημέρωσε το επενδυτικό κοινό πως προχώρησε στην απόκτηση του 7ου ορόφου, επιφανείας 781,67 τ.μ., έναντι του ποσού των 965.000 ευρώ. Το συγκεκριμένο ακίνητο βρίσκεται στη Μεσογείων στον αριθμό 109-111. Μου κίνησε την περιέργεια το υψηλό τίμημα και το ότι στη διαδικασία πλειστηρίασης δόθηκαν επίσης υψηλές τιμές από άλλους ενδιαφερομένους. Και είπα να το ψάξω λίγο. Λοιπόν, πρόκειται για τον χώρο που κατά το παρελθόν φιλοξενούσε την έδρα της Αττικάτ, αν θυμάστε, της κατασκευαστικής του Παναγιώτη Πανούση. Ο γραφειακός χώρος βρίσκεται στο κτήριο καταστημάτων και γραφείων Πολιτεία Business Center, όπου παλαιότερα είχαν γραφεία και το MEGA και η Geniki Bank, ενώ σήμερα στεγάζονται ο Zaharias και η HSBC. Τα ενδιαφέροντα της διαδικασίας; Επισπεύδουσα ήταν η Τράπεζα Πειραιώς, η ιδιοκτησία συνοδεύεται με μεγάλα βάρη, υποθήκη ύψους 84,5 εκατ. υπέρ του Κέντρου Μεγάλων Επιχειρήσεων (ΚΕΜΕΕΠ), αναγκαστική κατάσχεση 6,9 εκατ. υπέρ της ΔΟΥ ΚΕΜΕΕΠ, προσημειώσεις και κατασχέσεις υπέρ των συστημικών τραπεζών. Αυτή ήταν η τρίτη φορά που έβγαινε «στο σφυρί» –αρχικά, είχε προγραμματιστεί να εκπλειστηριαστεί τον Ιανουάριο του 2017, αλλά η διαδικασία είχε ματαιωθεί, λόγω αποχής των συμβολαιογράφων. Για την ιστορία, θυμίζω πως το Πολιτεία Business Center είχε κατασκευαστεί από την Αττικάτ το 1994-2000 σε αντάλλαγμα της αντιπαροχής με την οποία η εταιρεία υλοποίησε το παρακείμενο νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν. Αρχιτέκτονας ήταν το γραφείο Αγιοστρατίτη. Η εταιρεία εμφάνιζε συσσωρευμένο άνοιγμα, που υπολογίζεται ότι έφτανε (τέλος 2017) τα 230 εκατ., δανεισμός που είχε χορηγηθεί από την εποχή της Αγροτικής Τράπεζας. Ένα-ένα «δένουν» τα κομμάτια και σε αυτήν την περίπτωση.
>ΚΑΙ
ΣΤΑ MALLS ΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ ΛΑΣΚΑΡΙΔΗ;<
Θα «χτυπήσουν» τη Lamda Development του Σπύρου Λάτση; Από ό,τι μου «ψιθυρίζει» έγκυρη πηγή μου, οι αδελφοί Λασκαρίδη εξετάζουν το ενδεχόμενο να αφήσουν το κέντρο και το hoteling της πλατείας Συντάγματος και να ανηφορίσουν προς Μεταμόρφωση μεριά και συγκεκριμένα προς την περιοχή του Κτήματος Δηλαβέρη. Στα 60 στρέμματα της έκτασής του, με πλούσιο πράσινο, περιλαμβάνεται ένα γραφικό εκκλησάκι, μια παιδική χαρά, αλλά και το εξαιρετικό εστιατόριο «Θέα Δηλαβέρη». Η συγκεκριμένη περιοχή, με μαγευτική θέα, «βλέποντας» το αττικό λεκανοπέδιο από ψηλά, είναι γνωστό πως εξετάζεται ως μία από τις πιθανές περιοχές για τη μετεγκατάσταση του Καζίνου Πάρνηθας. Προς αυτήν την προοπτική εναντιώνεται ήδη εδώ και σχεδόν έναν χρόνο η Συμμαχία Πολιτών για τη Μεταμόρφωση, με επικεφαλής τον Βασίλη Καραβάκο. Κοιτάζοντας τον χάρτη, βλέπει κάποιος πως η απόσταση του Κτήματος Δηλαβέρη από την περιοχή των δύο Malls της Lamda Development (στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας) δεν είναι παρά λίγα χιλιόμετρα, δηλαδή για κάποιον που χρησιμοποιεί αυτοκίνητο ούτε 10λεπτά δρόμος. Οι Λασκαρίδηδες διαθέτουν έκταση πολύ κοντά στο Κτήμα Δηλαβέρη και εξετάζουν, μεταξύ άλλων, το ενδεχόμενο της δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου, πρότυπου ψυχαγωγικού κέντρου στην ιδιόκτητη έκτασή τους που διαθέτουν «κολλητά» με το Κτήμα Δηλαβέρη. Αν προχωρήσει το project, θα περιλαμβάνει 7 εστιατόρια, 6 κέντρα διασκέδασης, εμπορικά καταστήματα κ.ά. χρήσεις, ενώ πιθανότατα προς τα εκεί θα κατηφορίσει και το Καζίνο, βασικός μέτοχος του οποίου είναι οι αδελφοί Λασκαρίδη και από την αρχή του έτους και ο Σωκράτης Κόκκαλης (ο οποίος απέκτησε το ποσοστό που είχε ο Ελλάκτορας). Η όλη υπόθεση παρουσιάζει ενδιαφέρον και, από ό,τι υποθέτω, θα παρουσιάσει μεγαλύτερο από τη στιγμή που οι αδελφοί Λασκαρίδη δώσουν το ok για να προχωρήσει το project τους. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο προβλέπω... «ομορφιές».
ΧΡΗΜΑ
8
τ.700/ ΤΡΙΤΗ 11.09.2018
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ EΛΛΑΚΤΩΡ
Το μέγα στοίχημα για τη νέα διοίκηση Καλλιτσάντση είναι η αναδιάρθρωση του πολυσχιδούς ομίλου προκειμένου, σε δεύτερο χρόνο, να μετασχηματισθεί σε ένα πιο απλό σχήμα (στη λογική της «Μυτιληναίος»). Απαραίτητη προϋπόθεση η αναδιάρθρωση του υψηλού δανειακού χαρτοφυλακίου, με τον πρόεδρο, Γιώργο Προβόπουλο, να έχει αναλάβει το δύσκολο έργο των επαφών με τις πιστώτριες τράπεζες, έργο που έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Επιμήκυνση χρόνου αποπληρωμής μέρους του δανεισμού, χαμηλότερα επιτόκια είναι τα πρώτα από μια σειρά απαραίτητων βημάτων που πρέπει να γίνουν στην κατεύθυνση του εξορθολογισμού του κόστους εξυπηρέτησης. Σε αυτό το διάστημα, η διοίκηση δεν αναμένεται να προχωρήσει σε δραστικές πωλήσεις (λ.χ. πώληση δραστηριοτήτων), καθώς ως κύριο μέλημά της έχει να κλείσει ανοιχτά μέτωπα και να συμμαζέψει άλλα, με κυριότερο αυτό που έχει στα ΗΑΕ. Στον τρέχοντα χρόνο, το βάρος της διοίκησης πέφτει στις νέες συμβάσεις (οδικός άξονας Πάτρα-Πύργος) και βεβαίως στις big business στον κλάδο της ενέργειας.
FOURLIS
Το να αποσαφηνίσει πλήρως τις όποιες επιπτώσεις έχει ο όμιλος από τη δραστηριοποίησή του στην αγορά της Τουρκίας επιχειρεί, τελευταία, η διοίκηση της Fourlis. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών (την Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου), ο εκτελεστικός πρόεδρος του ΔΣ, Βασίλειος Φουρλής, χαρακτήρισε μη ουσιώδη την επίδραση της διολίσθησης της τουρκικής λίρας στα αποτελέσματα, λόγω της δραστηριότητας αθλητικών ειδών, ενώ επεσήμανε ότι η τουρκική αγορά μπορεί να κρύβει και ευκαιρίες για την Intersport. Ο Βασίλειος Φουρλής αναφέρθηκε στην επένδυση ύψους 8
εκατ. ευρώ σε logistics, αλλά και στην περαιτέρω ανάπτυξη των ηλεκτρικών πωλήσεων της δραστηριότητας αθλητικών ειδών, με ορίζοντα υλοποίησης το τέλος του 2020.
JUMBO
Η σταθεροποίηση της ελληνικής αγοράς και οι διψήφιες επιδόσεις του δικτύου καταστημάτων στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία οδήγησαν τον όμιλο σε μια ακόμη θετική χρονιά, παρά τα πολλά και απροσδόκητα οικονομικά γεγονότα που μεσολάβησαν, όπως ανακοίνωσε η εταιρεία. Οι πωλήσεις της Jumbο αυξήθηκαν με ρυθμό 10,55% κατά τη διάρκεια της 12μηνης χρήσης Ιουλίου 2017-Ιουνίου 2018. Έφτασαν τα 753,31 εκατ. ευρώ, από 681,43 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρονιά. Η περσινή χρονιά ξεκίνησε θετικά, σημειώνοντας κατά το πρώτο εξάμηνο της χρήσης (Ιούλιος-Δεκέμβριος 2017) αύξηση πωλήσεων κατά 10,22%. Όπως σημειώνει η Jumbο, «παρόλο που τα “μούσκεψε” ο Ιούνιος του 2018 στην Ελλάδα, το δεύτερο εξάμηνο του έτους διατηρήθηκε σε θετική τροχιά, με αποτέλεσμα οι συνολικές πωλήσεις του ομίλου να ξεπεράσουν την αρχική εκτίμηση για αύξηση των πωλήσεων με ρυθμό μεταξύ 6% έως 9%». Το δίκτυο καταστημάτων Jumbο σήμερα αριθμεί 75 καταστήματα. Από αυτά, τα 51 βρίσκονται στην Ελλάδα, 5 στην Κύπρο, 9 στη Βουλγαρία και 10 στη Ρουμανία, ενώ ο όμιλος διαθέτει και το ηλεκτρονικό κατάστημα www.e-jumbo.gr. Η εταιρεία, μέσω συνεργασιών, έχει παρουσία με καταστήματα που φέρουν το σήμα της Jumbο σε πέντε χώρες (ΠΓΔΜ, Αλβανία, Κόσοβο, Σερβία και Βοσνία). Ο Όμιλος Jumbο συνεχίζει τις επενδύσεις του στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα. Μέχρι τον Ιούνιο του 2019 αναμένεται να λειτουργήσουν 3 νέα ιδιόκτητα υπερκαταστήματα στη Ρουμανία ενώ κατά το ίδιο διάστημα αναμένεται να λειτουργήσει και ένα υπερκατάστημα στη Βόρεια Ελλάδα.
SARANTIS
Η ελληνική πολυεθνική έκανε ένα δυνατό ξεκίνημα, σημειώνοντας σημαντική αύξηση κύκλου εργασιών/καθαρών κερδών στο πρώτο τρίμηνο, ενώ τις αμέσως επόμενες ημέρες θα προχωρήσει στην ανακοίνωση δευτέρου τριμήνου (εξαμήνου). Έχοντας μια σημαντική δυναμική τα τελευταία χρόνια, ο όμιλος συνεχίζει την πορεία
του σε ακόμη ισχυρότερη βάση. Το συνεχώς αυξανόμενο προϊοντικό χαρτοφυλάκιο, που διευρύνεται ολοένα και περισσότερο με εξαγορές αναγνωρισμένων εμπορικών σημάτων, σε συνδυασμό με την αποτελεσματική στρατηγική, υποστηρίζει την περαιτέρω επέκταση του ομίλου στην περιοχή όπου δραστηριοποιείται, καθώς και σε νέες αγορές. Σε καθεμία από τις αγορές του, ο Sarantis είναι σωστά τοποθετημένος, με προγραμματισμένα νέα προϊοντικά λανσαρίσματα και έτοιμος να αξιοποιήσει τις δυνατότητές του πίσω από την εμπορική στρατηγική, την αποδοτικότητα της παραγωγής και την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα. Παράλληλα, αναπτύσσει το πλάνο του για να εκμεταλλευθεί τις νέες ευκαιρίες που παρουσιάζουν οι νέες εξαγορές, τόσο στις υπάρχουσες χώρες όσο και σε νέες αγορές, οδηγώντας έτσι σε μια νέα, πολλά υποσχόμενη εποχή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚO ΑΜΥΝΤΙΚO ΧΑΡΤΟΦΥΛAΚΙΟ Επιλογές για... ριψοκίνδυνους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Η επαναφορά υψηλότερα των 5 ευρώ «βλέπει» προς την αντίσταση των 5,20 ευρώ. EUROBANK: Ο κλάδος παραμένει μη επενδύσιμος, αλλά αν υπάρξει ανοδική διόρθωση, η Eurobank πληροί τις προϋποθέσεις να «τρέξει» περισσότερο. ΟΤΕ: Χωρίς τον βαρύτερο όμιλο του ΧΑ αντίδραση δεν γίνεται. Στόχος η επαναφορά προς τα 10,80-11,00 ευρώ. ΕΛΛΑΚΤΩΡ: Πιέστηκε σημαντικά την προηγούμενη εβδομάδα, «χρωστά»... ανάσες. ΒΙΟΤΕΡ: Θα έρθει να «κολλήσει» σε κάποιο από τα υπό διαμόρφωση νέα σχήματα; Αν ναι, έχει δρόμο. PAPERPACK-ΤΣΟΥΚΑΡΙΔΗΣ: Αν είχε καλύτερη εμπορευσιμότητα, αν..., το ίδιο ισχύει και για την ΕΛΒΕ.