ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.707/ ΤΡΙΤΗ 30.10.2018
4
ΤΡΑΠΕΖΕΣ:
ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΤΩΝ, ΟΙ ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΕΣ ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ Η ΣΤΗΡΙΞΗ ΝΤΡΑΓΚΙ
Μ
6
MOTOR OIL
10
ΕΝΔΥΝΑΜΩΝΕΙ ΤΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΧΟΝΤΡΑΙΝΕΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ…
ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ Η ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ε την προσθήκη ολοένα και περισσότερων επιβαρυντικών δεδομένων στην επενδυτική ατμόσφαιρα εξελίσσεται το περιβάλλον στο οποίο κινείται το ελληνικό χρηματιστήριο. Η Ρώμη κατέθεσε τον ελλειμματικό προϋπολογισμό της αγνοώντας τις συστάσεις των Βρυξελλών, με τη Moody’s να υποβαθμίζει την πιστοληπτική της ικανότητα. Αφήνοντας ωστόσο την εκτίμηση για «σταθερή προοπτική», που επέτρεψε μια βραχυχρόνια έκλαμψη στις τιμές των ιταλικών ομολόγων, εξέλιξη που ευεργέτησε και τα ελληνικά. Όμως, η αβεβαιότητα για τις προοπτικές του ιταλικού χρέους παραμένει, με την πιθανότητα επιδείνωσής του να αυξάνεται, επηρεάζοντας και τα του ελληνικού, καθώς οι αγορές θεωρούν ότι οι δύο χώρες διάγουν παράλληλους βίους στον τομέα αυτόν, όπως προκύπτει από τη συμπόρευση των αποδόσεων των 10ετών ομολόγων τους. Στα καθ’ ημάς, η ψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών από τη Βουλή των Σκοπίων επισπεύδει τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας, αυξάνοντας την αβεβαιότητα για τον ακριβή χρόνο των εθνικών εκλογών και εδραιώνοντας την πεποίθηση της επενδυτικής κοινότητας ότι αν και de jure δεν έχει οριστεί ο χρόνος τους, η προεκλογική περίοδος έχει de facto ξεκινήσει. Επιπλέον, η αναγγελία της δημόσιας πρότασης για τον Τιτάνα και τη Nexans, με την προοπτική της διπλής διαπραγμάτευσης για την πρώτη και της διαγραφής για τη δεύτερη, ήταν άλλη μία εξέλιξη-πλήγμα για το βάθος των επενδυτικών επιλογών του ελληνικού χρηματιστήριου. Σε αυτό το συμπέρασμα οδηγούμαστε από τη διαπίστωση ότι τις τελευταίες δεκαετίες 21 εταιρείες που μεταβιβάστηκαν σε ξένους οδηγήθηκαν σε αποχώρηση από το ΧΑ (ανάμεσά του ο Ηρακλής, ο Παπαστράτος, ο Ρόκκας, η Interamerican, η Hellas-Can, o Kωτσόβολος, η ΔΕΛΤΑ κ.ά.), ενώ αναμένεται η έξοδος και άλλων πέντε (Νηρέα, Σελόντα, Περσέα, Μινωικών Γραμμών και Υγεία), χωρίς να συμπεριλαμβάνονται εταιρείες
που οδηγήθηκαν εκτός χρηματιστηρίου από τους Έλληνες μεγαλομετόχους τους! Οι προαναφερόμενες εξελίξεις, διεθνείς και εγχώριες, επιτείνουν την αβεβαιότητα για τις προοπτικές του ελληνικού χρηματιστηρίου εντείνοντας τη ρηχότητά του, όπως προκύπτει από τη συναλλακτική απαξίωση, που θυμίζει πλέον καλοκαιρινούς μήνες. Ευλόγως, είτε λόγω των αυξημένων επιτοκίων είτε λόγω των λοιπών παθογενειών, περιλαμβανομένης και της συντήρησης κλίματος χαμηλού βαθμού εμπιστοσύνης λόγω της υπόθεσης Folli Follie, η διάθεση ανάληψης επενδυτικών κινδύνων εξαντλείται σε κινήσεις με βραχυπρόθεσμο επενδυτικό ορίζοντα. Επιβαρύνεται έτσι η τεχνική εικόνα, με τον Γενικό Δείκτη να κινείται στα χαμηλά του έτους και τα επίπεδα στήριξης των 600 μονάδων να είναι η πιθανολογούμενη σύντομη δοκιμασία του το επόμενο διάστημα. Στο διεθνές περιβάλλον κλιμακώνεται καθημερινά η αίσθηση ότι η δοκιμασία της συνοχής του ευρωπαϊκού οικοδομήματος σύντομα θα τεσταριστεί. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της σύγκρουσης Ρώμης-Βρυξελλών για τον ιταλικό προϋπολογισμό, της μετάθεσης των αποφάσεων για το Brexit στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ του Δεκεμβρίου, αλλά και των εκλογικών αποτελεσμάτων στη Γερμανία, που συνιστούν πλήγμα για το κυβερνητικό σχήμα της κ. Μέρκελ. Επιπλέον, ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία με τη Ρωσία για τα πυρηνικά όπλα, προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά για τις προθέσεις του. Έτσι, παρά τα δημοσιευόμενα θετικά αποτελέσματα των εταιρειών για το γ’ τρίμηνο, ακόμη και οι δείκτες της Wall Street κινούνται πλέον πτωτικά, καθώς η αισιοδοξία έχει εκτοπιστεί και τη θέση της καταλαμβάνει η στάση αποφυγής επενδυτικών κινδύνων από τους διαχειριστές. ΧW Δημήτρης Τζάνας Διευθυντής Επενδύσεων, Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ
ΧΡΗΜΑ
2
τ.707/ ΤΡΙΤΗ 30.10.2018
WEEK
ΣΤΑ ΟΡΙΑ Η ΦΟΡΟΔΟΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Ο
ι εξαγγελίες για μείωση των φορολογικών βαρών στις επιχειρήσεις στο πιο καλό σενάριο ενεργοποιούνται από το 2020, δηλαδή για τα εισοδήματα
χρήσης 2019. Μόνο που τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας καταδεικνύουν πλέον με αριθμούς αυτό που εδώ και καιρό «φωνάζουν» οι επιχειρηματίες: ότι αρχίζουν να «λυγίζουν» και η φοροδοτική τους ικανότητα εξαντλείται. Έτσι δημιουργείται, πλέον ένας άλλος, επιπλέον, κίνδυνος, όπως εξηγούν πηγές που είναι κοντά στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές: αυτός της αποτυχίας της διασφάλισης των υπερπλεονασμάτων, στα οποία βασίζεται η κυβέρνηση ώστε να προχωρήσει έστω σε αυτές τις μεσοπρόθεσμες φοροπαρεμβάσεις. Ένας κίνδυνος που οδηγεί σε παράταση της φορολογικής ασφυξίας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τους τριμηνιαίους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς της Γενικής Κυβέρνησης, το δεύτε-
λογία που επωμίζονται οι επιχειρήσεις κατά την παραγωγική διαδικασία και κατά τις εισαγωγές τους. Ο δείκτης φόρων στην παραγωγή και στις εισαγωγές (που περιλαμβάνει όλα τα φορολογικά βάρη μιας εταιρείας ή ενός εισαγωγέα από τους έμμεσους φόρους, και τα εργατικά κόστη έως τη δαπάνη για τον ΕΝΦΙΑ της επιχείρησης), διαμορφώθηκε το β’ τρίμηνο του 2018 στα 6,8 δισ., δηλαδή ήταν μειωμένος κατά 194 εκατ. σε σχέση με το 2017. Συνολικά, σε ετήσια βάση, τα φορολογικά βάρη επί της παραγωγής και των εισαγωγών φτάνουν τα 31,2 δισ. Η αξία τους σε αυτήν την περίπτωση –παρά τα αλλεπάλληλα μέτρα των τριών μνημονίων– είναι ουσιαστικά ίση με αυτήν της προ κρίσης περιόδου. Αλλά και στο πεδίο των εργοδοτικών εισφορών συνεχίστηκε και στο β’ τρίμηνο του 2018 η άνοδος σε αξία των εισφορών που πλήρωσαν οι εργοδότες προς το κράτος (λόγω και της αύξησης της
ρο τρίμηνο του 2018 τα έσοδα από ΦΠΑ διαμορ-
απασχόλησης). Το β’ τρίμηνο πλήρωσαν 2,36 δισ.,
φώθηκαν στα 3,58 δισ. και για πρώτη φορά ήταν
δηλαδή κατά 210 εκατ. περισσότερα από πέρσι
μειωμένα σε σχέση με τις επιδόσεις του 2017,
(σε ετήσια βάση πληρώνουν 8,9 δισ. για ασφαλι-
κατά 218 εκατ. λιγότερα. Συνολικά, το τελευταίο
στικές εισφορές των εργαζομένων τους).
διαθέσιμο έτος (περίοδος δεύτερο εξάμηνο
Ωστόσο, και πάλι, συνολικά σε αξία οι εισφορές
2017-πρώτο εξάμηνο 2018), τα έσοδα από ΦΠΑ
αυτές υπολείπονται κατά πολύ του ποσού που
έφτασαν τα 14,67 δισ. Ουσιαστικά, μετά από μια
εισέπραττε το Δημόσιο στα προ κρίσης επίπεδα.
σειρά διαδοχικών αυξήσεων συντελεστών, τα έσο-
Το σήμα κινδύνου εκπέμπεται το τελευταίο διάστη-
δα έχουν επιστρέψει σε επίπεδα χαμηλότερα από
μα από τον επιχειρηματικό κόσμο τόσο μέσα από
αυτά της προ κρίσης περιόδου, το 2008. Δείχνουν,
τις εκθέσεις του ΣΕΒ όσο και του ΙΟΒΕ, ο οποίος
έτσι, ότι οι τριγμοί στην επιχειρηματικότητα έχουν
στην τριμηνιαία έκδοση που δημοσιοποιήθηκε
φτάσει τη φοροδοτική ικανότητα των επιχειρήσεων
πρόσφατα «έκρουσε τον κώδωνα» για την ανάγκη
στα όριά της.
ενίσχυσης της ανάπτυξης και επιτάχυνσης των
Το ίδιο αποτέλεσμα καταγράφεται και στη φορο-
μεταρρυθμίσεων.
ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.707/ ΤΡΙΤΗ 30.10.2018
4
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΤΩΝ, ΟΙ ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΕΣ ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ Η ΣΤΗΡΙΞΗ ΝΤΡΑΓΚΙ
Ό
λες οι πιθανές λύσεις που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη θέση των συστημικών ιδρυμάτων είναι «στο τραπέζι». Διαφορετικές για το καθένα ξεχωριστά, που συναρτώνται είτε με την παρουσία ισχυρών μετόχων μειοψηφίας, την υποστήριξη ξένων επενδυτικών ομίλων, είτε με τη συμμετοχή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Στη Eurobank το καναδικό Fairfax, που ελέγχει ήδη το 17,88% του μετοχικού κεφαλαίου, θα μπορούσε να απευθυνθεί σε άλλους μετόχους μειοψηφίας προκειμένου να αποκτήσει τα ποσοστά τους, ανεβάζοντας τη συμμετοχή του σε πάνω από 22%. Με αυτόν τον τρόπο θα πετύχαινε μείωση της μέσης τιμής κτήσης, δεδομένου του ότι το Fairfax έχει επενδύσει περισσότερα από 900 εκατ. ευρώ, αγοράζοντας σε υψηλότερα επίπεδα. Άλλωστε, το fund, μέσω θυγατρικών του χαρτοφυλακίων, εμφανίζεται αγοραστής μετοχών της τράπεζας σε αρκετές φάσεις διόρθωσης της αγοράς. Στην Πειραιώς, πέραν των προσπαθειών που έγιναν πρόσφατα για να καλυφθεί ομόλογο ύψους 500 εκατ., αλλά δεν προχώρησε, γιατί τα επιτόκια που «τιμολογούσαν» οι αγορές ήταν πολύ «τσιμπημένα» τις τελευταίες εβδομάδες, γίνονται επαφές με υφιστάμενους μετόχους για να διερευνηθεί το ενδεχόμενο συμμετοχής τους στην έκδοση. Στη διοίκηση της Πειραιώς, έχει ανοίξει... παράθυρο από τον SSM για παράταση έως το τέλος Ιουνίου. Βασικός υποστηρικτής της Alpha Bank η BlackRock, που μάλι-
στα φρόντισε να κάνει εμφανή την παρουσία της ανεβάζοντας το ποσοστό της σε πάνω από το όριο του 5% και με συνεχείς αγορές στη διάρκεια της τελευταίας διόρθωσης του κλάδου να το ενισχύσει έως το 6%. Η BlackRock, όπως και ακόμη ορισμένα αμερικανικά funds, ήταν κύριοι αγοραστές στη συνεδρίαση της Τετάρτης. Funds και ισχυρά ξένα επενδυτικά σχήματα θα μπορούσαν να υποστηρίξουν μια προσπάθεια αντίδρασης του τραπεζικού κλάδου, έχοντας «χτίσει» θέσεις σε χαμηλές τιμές σχεδόν τριετών, δηλαδή όταν η συνολική αποτίμηση και των 4 συστημικών ομίλων περιοριζόταν στα 4,5 δισ. ευρώ. Αν διαφανεί προοπτική βελτίωσης της καθαρής θέσης των τραπεζών και αν προχωρήσουν ενεργά οι εκκαθαρίσεις/ διαχείριση των NPLs/NPEs, οι υφιστάμενοι μέτοχοι θα προτιμήσουν να στηρίξουν τις μετοχικές θέσεις τους (μειώνοντας τη μέση τιμή κτήσης) παρά να βρεθούν αντιμέτωποι με τον κίνδυνο ολοκληρωτικής αραίωσης της συμμετοχής τους (dilution) ή με ακόμη πιο ακραία σενάρια. Πιθανή θεωρείται η συμμετοχή των funds στην περίπτωση έκδοσης ομολογιών Tier II αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχωρήσει σε υποστηρικτές ενέργειες, όπως φάνηκε στη συνεδρίαση του ΔΣ την Πέμπτη. Οι προτάσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, στον επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι (για αναβαλλόμενο φόρο, αύξηση ορίσου για αγορά κρατικών ομολόγων κ.ά.), από τη στιγμή που θα βρουν «ευήκοα ώτα», θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση του κλίματος.
ΧW
διοργάνωση σε συνεργασία με
20.11.18
Divani Caravel
SAVE THE DATE
20.11.18 medtech.ethosevents.eu
#mtc18
ΧΡΗΜΑ
τ.707/ ΤΡΙΤΗ 30.10.2018
WEEK
6
MOTOR OIL
ΔΙΕΥΡYΝΕΙ ΚΑΙ ΕΝΔΥΝΑΜΩΝΕΙ ΤΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Σ
ε διαδοχικές κινήσεις-ματ προχωρά ο στρατηγικός επιχειρηματικός βραχίονας της οικογένειας Βαρδινογιάννη, με στόχο να κατοχυρώσει ισχυρό «παρών» στην ελληνική αγορά, διευρύνοντας τις δραστηριότητές του από την ενέργεια μέχρι τον
τραπεζικό κλάδο και από τα logistics/μεταφορές μέχρι τον
glomerate group, στα πρότυπα των διεθνών mega business, στοχεύοντας να διευρύνει και να ενδυναμώσει την υποστήριξη των δραστηριοτήτων στην Ελλάδα. Η έμφαση που δίνεται στην ελληνική αγορά αποτυπώνεται εύγλωττα στις διαδοχικές κινήσεις που έχει πραγματοποιήσει τα τελευταία χρόνια και που μόνο μέσα στο 2018 αριθμούν: την
χώρο των απορριμμάτων.
απόκτηση της εταιρείας προμήθειας και εμπορίας ηλεκτρικής
Πρακτικά, η Motor Oil, από έναν όμιλο με πρωταγωνιστικό
ενέργειας NRG, τη διάθεση σύγχρονων, αναβαθμισμένων
ρόλο στον κλάδο της διύλισης, μετεξελίσσεται σε ένα con-
και ποιοτικών υπηρεσιών και προϊόντων μέσω του δικτύου
ΧΡΗΜΑ WEEK
8
τ.707/ ΤΡΙΤΗ 30.10.2018
λιανικής Avin και Coral, τις επενδύσεις σε logistics και μετα-
Gas»–, που θα περιλαμβάνει πλωτό τερματικό σταθμό πα-
φορές –όπως η εξαγορά των αποθηκευτικών εγκαταστάσεων
ραλαβής, προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG,
της Revoil στην Καβάλα–, την επέκταση της σιδηροδρομικής
καθώς και αγωγό (υποθαλάσσιο και χερσαίο) για τη διοχέτευ-
γραμμής του ΟΣΕ, μέχρι και τα διυλιστήρια στους Αγίους
ση του αερίου στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς.
Θεοδώρους.
Διεύρυνση σε κλάδους και τομείς που καθιστούσαν επιτα-
Με την εξαγορά της Tallon (Tallon Commodities Ltd με έδρα
κτική την τροποποίηση του καταστατικού προκειμένου να
το Λονδίνο και Tallon PTE Ltd στη Σιγκαπούρη), ο όμιλος θα
υποστηριχθούν νέες δραστηριότητες που καλύπτουν από τον
έχει όφελος από την τεχνογνωσία της εταιρείας στους το-
σχεδιασμό, την κατασκευή και την εγκατάσταση ενεργειακών
μείς διαχείρισης κινδύνων και συναλλαγών με αντικείμενο τα
μονάδων, μέχρι την αξιοποίηση κάθε είδους αποβλήτων και
εμπορεύματα. Μια κίνηση που έρχεται να υποστηρίξει, μεταξύ
απορριμμάτων, με την εισηγμένη να έχει εκφράσει ενδιαφέ-
άλλων, και την απόκτηση των εγκαταστάσεων στην Καβάλα
ρον για μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες της συγκεκριμένης
και να ανοίξει τον δρόμο μέχρι τη μελλοντική λειτουργία του
κατηγορίας.
Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Υπό την ομπρέλα του conglomerate ομίλου και η παρουσία
Έχοντας για χρόνια ως κύρια δραστηριότητα τον κλάδο διύλι-
του, πλέον, και στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό κλάδο (από
σης, με το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής να εξάγεται και
τράπεζες, μετά την απόκτηση της IBG, και Venture Capital,
διαθέτοντας τις πιο σύγχρονες εγκαταστάσεις στη λεκάνη της
μέχρι διαχείριση αξιογράφων, παραγώγων και εταιρείες συμ-
Μεσογείου, ο όμιλος έφτασε τα μεγέθη του σε πρωτοφανή
μετοχών), αλλά και η συμμετοχή του σε επιχειρήσεις μέσων
για τα ελληνικά δεδομένα μεγέθη. Με EBITDA στα 550 εκατ.
ενημέρωσης, ακόμη και σε φιλανθρωπικά ιδρύματα.
ευρώ, περίπου όσα έχει στο ταμείο του, με δύο ομολογιακά ύψους 415 εκατ., έχει ξεπεράσει εδώ και καιρό το όριο των 2
Η είσοδος στον δείκτη MSCI, οι συζητήσεις με funds στο
δισ. σε όρους χρηματιστηριακής αξίας, ανερχόμενος στην τέ-
Άμστερνταμ και το roadshow της Goldman Sachs
ταρτη θέση της σχετικής κατάταξης, πίσω από την Coca-Cola,
Με απόδοση 8,89% από την αρχή του έτους (έναντι απωλειών
τον ΟΤΕ και τον ΟΠΑΠ.
21,16% του Γενικού Δείκτη), η μετοχή της Motor Oil έχει ανα-
Οι κινήσεις της Motor Oil που έχουν γίνει μόνο φέτος έρχο-
δειχθεί σε μία από τις πέντε προτιμητέες επενδυτικές επιλο-
νται να δικαιώσουν πλήρως το Bloomberg, οι αναλυτές του
γές των ξένων funds.
οποίου τη συμπεριέλαβαν το 2017 μέσα στις 50 εταιρείες που
Η διαχρονικά γενναιόδωρη μερισματική πολιτική που ακολου-
παρουσιάζουν το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον και που
θεί η διοίκηση –στη διάρκεια της κρίσης– έχει λειτουργήσει
θα πρέπει κανείς να παρακολουθήσει το 2018. Το Bloomberg
έτσι ώστε στο free float του μετοχικού κεφαλαίου να επενδύ-
αξιολόγησε τη ΜΟΗ μέσα από έναν μακρύ κατάλογο 6.000
ουν κυρίως μεσομακροπρόθεσμα (long term) χαρτοφυλάκια
εισηγμένων και την κατέταξε στην 32η θέση της λίστας, και ως
και πρόσφατα, με την ένταξη της μετοχής στον MSCI Greece,
τη μόνη εκπροσώπηση με τα «γαλανόλευκα χρώματα».
να τοποθετηθούν και αρκετά passive funds, ανεβάζοντας τις
Οι αναλυτές του ξένου οίκου σημείωναν πως «(...) η ελληνική
θέσεις των ξένων σε πάνω από το 70% (επί του free float).
εταιρεία θα συνεχίσει να αυξάνει τα περιθώρια κέρδους της,
Η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών αποτυπώνεται αφενός
καθώς το διυλιστήριό της έχει υψηλότερο βαθμό συνθετότη-
στην υπερκάλυψη των ομολογιακών εκδόσεων στις οποίες
τας στη Μεσόγειο, γεγονός που επιτρέπει τη διύλιση φθηνό-
έχει προχωρήσει ο όμιλος (κυρίως για τα 350 εκατ. της ΜΟΗ
τερου βαρέος αργού. Δυνατότητα που ανοίγει τον δρόμο για
στο Global Exchange Market του χρηματιστηρίου της Ιρλαν-
υψηλότερο από τον μέσο όρο περιθώριο αγοράς».
δίας με κουπόνι 3,25%, το χαμηλότερο που έχει εξασφαλίσει
Τρίμηνο-«κλειδί» για τη θεαματική διεύρυνση των δραστηριο-
ελληνική εταιρεία στο εξωτερικό, και για 90 εκατ. που εξέδωσε
τήτων του ομίλου στην ελληνική αγορά ήταν το τρίτο, καθώς
η Coral στην ελληνική αγορά εταιρικών ομολόγων, με 3%. Αμ-
χαρακτηρίστηκε από την εξαγορά της NRG, αποκτώντας και
φότερες οι εκδόσεις «τιμολογούνταν» την Τετάρτη στα 2,55%
δεύτερη εταιρεία στην αγορά ρεύματος, μπαίνοντας γερά και
και 2,80% αντίστοιχα).
στη λιανική φυσικού αερίου.
Μάλιστα, η ένταξή της στον διεθνή δείκτη ήταν ο λόγος που η
Έτσι, η Motor Oil διαμόρφωσε ένα «χαρτοφυλάκιο» με άδειες
Motor Oil παρουσιάστηκε την τελευταία εβδομάδα σε Ολλαν-
φυσικού αερίου που επιτρέπουν την παροχή προϊόντων και
δούς θεσμικούς στο Άμστερνταμ. Θα είναι, επίσης, ένα από τα
πακέτων υπηρεσιών για όλες τις κατηγορίες οικιακών και
γερά χαρτιά του Πέτρου Τζαννετάκη –αναπληρωτή διευθύνο-
επαγγελματικών πελατών. Το παλμαρέ των κινήσεων στο
ντος συμβούλου– στη διάρκεια της παρουσίασης του ομίλου
αέριο συμπληρώνει το σχέδιο για FSRU στον Κορινθιακό –έχει
στο roadshow της Goldman Sachs για Natural Resources (Oil
κατατεθεί σχετική αίτηση στη ΡΑΕ από τη θυγατρική «Διώρυγα
& Gas) στις 16-17 Νοεμβρίου, στο Λονδίνο.
ΧW
ΧΡΗΜΑ
10
τ.707/ ΤΡΙΤΗ 30.10.2018
WEEK
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA >ΧΟΝΤΡΑΙΝΕΙ
ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ…<
Μετά τις καταγγελίες στις οποίες έχουν προβεί στη Financial Conduct Authority οι εγχώριοι συστημικοί τραπεζικοί όμιλοι για διασπορά ψευδών ειδήσεων από τα funds OceanWood και Lansdowne, μεγάλο fund έχει έτοιμο φάκελο με αποκαλυπτικά στοιχεία για να τον καταθέσει στη ρυθμιστική αρχή του Ηνωμένου Βασιλείου, στο Λονδίνο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το fund, το ανεξήγητο ράλι για τον τραπεζικό κλάδο στη συνεδρίαση της 24ης Οκτωβρίου αποδίδεται κυρίως στο κλείσιμο short θέσεων, λόγω των ελέγχων που διενεργούσε η FCA. Ο φάκελος περιλαμβάνει από ηχογραφήσεις στελεχών του Lansdowne σε διάφορες παρουσιάσεις, μέχρι εξελάκια συναλλαγών. Προφανώς και το θέμα αυτό δεν αναιρεί τα μεγάλα προβλήματα που όντως αντιμετωπίζει το εγχώριο banking ή τον υψηλό βαθμό ευπάθειας που έχει στις έξωθεν πιέσεις, ωστόσο δείχνει το πόσο εύκολο είναι σε μια αγορά «ρηχή», όπως αυτή του ΧΑ, δύο-τρία μεσαίου (για τα διεθνή δεδομένα) βεληνεκούς χαρτοφυλάκια να κάνουν επιθετικό παιχνίδι.
>ΟΜΟΛΟΓΑ<
Όλο και μειώνεται η διαφορά στην απόδοση των 10ετών Ιταλίας και Ελλάδας. Στο 3,62% το ιταλικό benchmark, στο 4,30% το αντίστοιχο ελληνικό. Η διαφορά στις 68 μονάδες βάσης ή στο 0,68%, που είναι από τις πιο «κλειστές» που έχουν καταγραφεί. Τι συμβαίνει, θα πείτε, βελτιώνεται η θέση της ελληνικής οικονομίας και αποτυπώνεται αυτό στην απόδοση των κρατικών τίτλων; Προφανώς και όχι. Επιδεινώνεται η εικόνα, το outlook της ιταλικής και επιβαρύνεται το country risk, με συνέπεια να «τιμολογείται» και στους κρατικούς τίτλους της γείτονος. Άραγε, αυτό είχαν στο μυαλό τους οι του Μαξίμου όταν προ εβδομάδος έλεγαν πως η απόδοση του ελληνικού αποσυνδέεται από αυτήν του ιταλικού και από τις 110 μονάδες βάσης ή 1,10% η διαφορά μειώνεται; Σε αυτό το ευφυολόγημα είχαν βασίσει και το αφήγημά τους για ενδεχόμενη δυνατότητα της Αθήνας να προχωρήσει στην έκδοση ενός ομολόγου διάρκειας 5,5 ετών για 2,5-3 δισ. ευρώ. Ωστόσο, από ό,τι έμαθα, έφτασαν όλα αυτά στα «αυτιά» και του ESM, και αναγκάστηκε να βγει ο Κλάους να βάλει τον απαραίτητο «πάγο». Ας είμαστε σοβαροί, με απόδοση στο 4,30% (για το 10ετές) δεν μπορείς να πας πουθενά, όταν μάλιστα έχεις εκδώσει πρόσφατα 7ετές με πολύ πιο εμφανές «κουπόνι».
>FOLLI
FOLLIE<
Η καταγγελία οφειλής από τη Schulschein SA συνιστά πιστωτικό γεγονός και για τα ομόλογα ύψους 150 ελβετικών φράγκων και 249,5 εκατ. ευρώ της FF Group Finance Luxemburg. Εξέλιξη που έρχεται στο φως της δημοσιότητας μετά από σχετικό ερώτημα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και επισπεύδει τις, ούτως ή άλλως, αναπόφευκτες προσπάθειες αναδιοργάνωσης και του θέματος που αφορά στις καλύψεις των δύο ομολογιακών εκδόσεων. Και κυρίως αυτής που λήγει το καλοκαίρι του 2019. Και εδώ αρχίζουν τα πραγματικά δύσκολα για τους βασικούς μετόχους, την οικογένεια Κουτσολιούτσου, και δη τον Τζώρτζη, ο οποίος από την Αθήνα επιχειρεί να… συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα. Δεν θέλω να υποδυθώ την «Κασσάνδρα» σκεπτόμενος κυρίως τους δεκάδες εργαζομέ-
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Ε ύλογη η προσπάθεια διαχείρισης του εκλογικού αποτελέσματος στην Έσση, στο χρηματιστήριο της Φραγκφούρτης. Βάση (;) για τον DAX οι 11.050 μονάδες για το «κλείσιμο» Οκτωβρίου. Δεν υποβάθμισε η S&P την πιστοληπτική ικανότητα της Ιταλίας και «ανάσαναν» μετοχές και ομόλογα στο Μιλάνο. Στο 3,42% το ιταλικό 10ετές, περί τις 75 μονάδες βάσης υψηλότερα το αντίστοιχο ελληνικό. Συνεχίζονται οι κινήσεις μόχλευσης traders και funds στον τραπεζικό κλάδο. Αποτελεσματικό για τους long το short covering που υποχρεώθηκαν να κάνουν funds με μεγάλο αριθμό ανοιχτών θέσεων. Σηματωρός για τον κλάδο –σε αυτήν τη φάση– η μετοχή της Alpha Bank. Αντίδρασης συνέχεια για μετοχές Εθνικής, Πειραιώς και Eurobank. Ανοδική διόρθωση προς τα 1,28 ευρώ για τη μετοχή της ΔΕΗ. Κινητικότητα στην Attica Bank. Με αγοραστές στα 7,757,80 ευρώ για τον Μυτιληναίο. Νέος γύρος παρουσίασης της Motor Oil σε ξένους θεσμικούς στις 16-17 Νοεμβρίου. Όπως αποκάλυπτε χθες, Δευτέρα, το banks.com.gr, ο αναπληρωτής CEO του ομίλου, Πέτρος Τζαννετάκης, θα παρουσιάσει τις προοπτικές της ΜΟΗ στο ειδικό Roadshow της Goldman Sachs, στις 16-17 Νοεμβρίου, στο Λονδίνο. Προσεκτικές κινήσεις από την πλευρά των αγοραστών στη μετοχή της Aegean. Στα 6,70-6,80 χθες, Δευτέρα. Κινητικότητα και στις θυγατρικές του ομίλου Viohalco. Ειδικότερα στην ΕλβαλΧαλκόρ.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Head of Content ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ kaloumenos.g@ethosmedia.eu
Συντάκτης Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ mich1957@hotmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.hrima.gr, info@hrima.gr
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.707/ ΤΡΙΤΗ 30.10.2018
11
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA νους της εταιρείας, αλλά δυστυχώς το banks.com.gr είχε προϊδεάσει και για αυτήν την εξέλιξη. Ήταν 16 Αυγούστου, την επομένη της Παναγίας, που σας εξηγούσα γιατί «τα ομόλογα θα γκρεμίσουν τους Κουτσολιούτσους». Στη σχετική ανάρτηση μου, τότε, σας είχα εξηγήσει πως θα λειτουργούσε σαν credit event της καταγγελίας ενός μικρού δανείου 20 εκατ. ευρώ μεταξύ αντισυμβαλλομένων, με βάση το γερμανικό δίκαιο.
>ΤΡΑΠΕΖΕΣ<
Δυναμική στον χώρο του microbanking δημιουργεί η αναμενόμενη απόκτηση της Επενδυτικής Τράπεζας Ελλάδος (από την πλευρά Βαρδινογιάννη), σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην Aegean Baltic Bank (όπου το fund Chenavari θα αυξήσει το ποσοστό του αποκτώντας τα μερίδια των Ν. Τσάκου-Γ. Κούστα) και τη διαφαινόμενη περαιτέρω κεφαλαιακή ενίσχυση της Praxia Bank (από το Atlas Merchant Capital του Bob Diamond). Δεδομένων των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι συστημικοί όμιλοι και των αυξημένων υποχρεώσεων που έχουν αναλάβει (όσον αφορά στα NPLs μέχρι και το 2019), φαίνεται πως υπάρχει χώρος για μικρότερα σχήματα, που, ξεκινώντας με υγιή κεφαλαιακή διάρθρωση, θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ρόλο στο εγχώριο banking και να διεκδικήσουν μερίδια σε μια αγορά που αλλάζει, δίνοντας έμφαση στην τεχνολογία, την εξειδίκευση, τη διαχείριση «κόκκινων» δανείων. Αυτό εξηγεί και τις επαφές που (ξανά) γίνονται το τελευταίο διάστημα μεταξύ επιχειρηματικών και επενδυτικών κύκλων προκειμένου να διερευνηθεί το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός εξειδικευμένου σχήματος που θα δραστηριοποιηθεί κυρίως στα NPLs. Στο περιθώριο των επαφών αυτών, εγκρίθηκε η άδεια διαχείρισης στην APS Recovery Greece (Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις), ανεβάζοντας σε 15 τον αριθμό των funds/σχημάτων που έχουν αδειοδοτηθεί. Την ίδια ώρα, στον «προθάλαμο» της ΤτΕ περιμένουν άλλα πέντε σχήματα, ενώ η τράπεζα επεκτείνει την άδεια που είχε χορηγήσει στη θυγατρική της Τράπεζας Πειραιώς με την επωνυμία Special Financial Solutions, προκειμένου να μπορεί να αναλάβει τη διαχείριση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις και από μη εποπτευόμενα από αυτήν ιδρύματα.
>ΣΑΡΑΚΑΚΗΣ<
Θεωρητικό, προς ώρας, είναι το ενδιαφέρον της εισηγμένης «Πετρόπουλος» για την προβληματική εταιρεία Σαρακάκη, αλλά οι δηλώσεις του Κωνσταντίνου Πετρόπουλου (βασικού μετόχου της φερώνυμης εταιρείας) σε θεσμικούς επενδυτές αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν εξελίξεις στο συγκεκριμένο μέτωπο. Η εξιστόρηση του οράματός του να δημιουργήσει έναν όμιλο με τζίρο που θα ξεπερνά τα 500 εκατ. (όταν ο κύκλος εργασιών της εισηγμένης ήταν 73,2 εκατ.), αναφέροντας ρητά πως στα σχέδιά του είναι να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στο πεδίο των εξαγορών και συγχωνεύσεων, δεν αφήνει και πολλά περιθώρια παρερμηνειών. Το μειονέκτημα του Σαρακάκη, δηλαδή οι υψηλότατες δανειακές υποχρεώσεις (μόνο η Eurobank έχει βγάλει στο σφυρί δάνεια ύψους 65 εκατ.), είναι το πλεονέκτημα του Πετρόπουλου, που μεθοδικά χτίζει συμμαχίες με funds, ενισχύοντας σημαντικά την κεφαλαιακή του βάση. Δεν είναι μόνο το Brevan Howard (του Τρύφωνα Νάτση) που σταδιακά «έχτισε» μια θέση στο μετοχικό κεφάλαιο της εισηγμένης, πλησιάζοντας πλέον το 10%, αλλά και οι συζητήσεις, που βρίσκονται σε εξέλιξη, και με άλλα επενδυτικά σχήματα, σε μια κομβική περίοδο, καθώς δρομολογείται η αποχώρηση βασικών μετόχων από το διοικητικό συμβούλιο και η μεταβίβαση του ποσοστού (51%) που κατέχουν σήμερα οι Κωνσταντίνος και Ιωάννης Πετρόπουλος σε ίδρυμα με έδρα την Ολλανδία.
>ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ<
Δεύτερη καλή χρονιά για τα μεγάλα ονόματα του hoteling που δραστηριοποιούνται στην Αθήνα, καθώς η ραγδαία ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος στην πρωτεύουσα οδηγεί στα ύψη πληρότητες, τιμές και έσοδα. Η επιστροφή στην κερδοφορία της Ιονικής Ξενοδοχειακής –στην οποία ανήκει το Hilton Αθηνών– είναι ενδεικτική μιας τάσης που αφορά στην πλειονότητα των μονάδων πολυτελείας (5 αστέρων) και προς ώρας επιβραβεύει όσους διορατικούς επιχειρηματίες έσπευσαν να επενδύσουν σε αυτά τα πρότζεκτ. H Home Holdings (των ΤΕΜΕΣ/Κωνσταντακόπουλου-Dogus/Σαχένκ), που από τον Οκτώβριο του 2016 έχει αγοράσει το εμβληματικό Hilton Αθηνών, «βλέπει» τα έσοδα και τα καθαρά αποτελέσματα να αυξάνονται θεαματικά, ενώ οι εκτιμήσεις για το πρώτο 6μηνο του 2018 ξεπερνούν τις αρχικές προβλέψεις. Ισχυρός παράγων του κλάδου μάς έλεγε ότι για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου η μέση πληρότητα μονάδων όπως το Hilton, η Μεγάλη Βρετανία, το King George κ.ά. έφτασε στο 72,5%, κάτι που αποτυπώθηκε στην αύξηση της μέσης τιμής δωματίου στα 164,56 από 149,95 ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο του 2017. Κατά 9,7% η αύξηση, που είναι το μεγαλύτερο ποσοστό από το 2010, με την τάση να είναι αυξητική.
ΧΡΗΜΑ
12
τ.707/ ΤΡΙΤΗ 30.10.2018
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ Η Wall Street ανέβαινε για, σχε-
του 7,2% σε διάστημα εβδομάδας.
δόν, μία δεκαετία –η μακροβιότερη bull market στην ιστορία του
Νίκος Καραμούζης και Φαίδων Ταμβακάκης
αμερικανικού χρηματιστηρίου.
προχωρούν με fund που θα επικεντρωθεί
Εύλογες ήταν οι αναταράξεις των
στην αναδιάρθρωση εταιρειών. Είχε προ-
τελευταίων ημερών, αλλά ακόμη
ηγηθεί ένας άλλος σημαντικός τραπεζικός
χωρίς τελικό σήμα για αλλαγή τά-
παράγων, ο Νίκος Νανόπουλος. «Έχει
σης, τουλάχιστον όσο ο S&P 500
ψωμί» η διαχείριση επιχειρηματικών NPLs…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚO ΑΜΥΝΤΙΚO ΧΑΡΤΟΦΥΛAΚΙΟ
παραμένει υψηλότερα των 2.640 μονάδων.
Καλά, η διοίκηση του Υπερταμείου (ΕΕΣΥΠ) τι στο καλό εποπτεύει όταν «κάτω από τη
Πάντως, η Morgan Stanley θεωρεί
μύτη της» το ΤΑΙΠΕΔ προχωρούσε σε επέ-
κάθε ανοδική αντίδραση ευκαιρία
κταση της σύμβασης για το «Ελευθέριος Βε-
για πωλήσεις σε υψηλές τιμές.
νιζέλος» σε τιμή κατά 613 εκατ. χαμηλότερη από αυτήν που τελικά συμφώνησε; Μετά την
Μόλις 102 εκατ. αυξήθηκαν οι κα-
παρέμβαση της DG Comp, η αντικατάσταση
ταθέσεις των ιδιωτών τον Σεπτέμ-
της ICS από την Nomura.
βριο. «Με το σταγονόμετρο»…. Όμως, έτσι, δεν βελτιώνεται η
Κεσάτια στις χρηματιστηριακές: το 50%
θέση των τραπεζών…
του ΧΑ, ούτως ή άλλως, πάει σε μόλις 4 ΑΧΕΠΕΥ. Το άλλο 50% στις υπόλοιπες 45
Αγγλικό fund που παραπέμπει
εταιρείες. Δύσκολοι οι καιροί για τους επαγ-
στην… ελληνική μυθολογία είναι ο
γελματίες της αγοράς…
κύριος αγοραστής σε τραπεζικές μετοχές το τριήμερο Τρίτης-Πέ-
Βελτίωση μεγεθών για τις εισηγμένες που
μπτης. Απόδοση στο 12% κατά
δραστηριοποιούνται στις ΑΠΕ. Πάντως, τα
μέσο όρο.
μεγέθη της Τέρνα Ενεργειακής είναι καλύτερα από αυτά της ΕΛΤΕΧ Άνεμος. Αυξημένες
Οι εποπτικές αρχές του Λονδί-
οι ταμειακές ροές, επιτρέπουν στη διοίκηση
νου (FCA) ελέγχουν καταγγελίες
της ΤΕΝΕΡΓ να προχωρήσει σε επιστροφή
για short παιχνίδι από τα funds
κεφαλαίου.
OceanWood και Lansdowne στις τραπεζικές μετοχές. Το short
Αθόρυβα και μεθοδικά, η Quest ενισχύει την
covering, στο οποίο υποχρεώ-
αποτίμησή της στα 172,75 εκατ. ευρώ. Υπό
θηκε να προχωρήσει το πρώτο
προϋποθέσεις, η μετοχή της εταιρείας του
fund, έφερε το εντυπωσιακό έως
Θ. Φέσσα θα μπορούσε να ενταχθεί στον
12,04% για τον τραπεζικό δείκτη,
FTMid Cap.
στη συνεδρίαση της 24 Οκτωβρίης
ου.
Όλο και «τσιμπάει» στο ταμπλό η μετοχή της Attica Group (SuperFast Ferries, Blue Star,
Σταθερό το fund Marshall στο «χτί-
HSW). Όλο και μαζεύει από την αγορά τα
σιμο» short θέσεων στη μετοχή της
ελάχιστα που έχουν απομείνει σε μετοχές
Πειραιώς. Πάντως, προς ώρας,
της Minoan Lines, θυγατρικό χαρτοφυλάκιο
γράφει (λογιστική) ζημιά της τάξης
του Gruppo Grimaldi.
ALPHA BANK, η σηματωρός και για τον κλάδο και τη μεγάλη κεφαλαιοποίηση ΟΤΕ, αντίδραση 2,44% σε διάστημα εβδομάδας, απώλειες 6,48% σε μηνιαίο VIOHALCO, εμφανής η προσπάθεια αντίδρασης, από τα 2,45 έως τα 2,60 ευρώ ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ακολουθεί από τα χαμηλά των 4,30 ευρώ PROFILE, μεθοδική η επέκταση των δραστηριοτήτων της και εκτός συνόρων ΙΚΤΙΝΟΣ, προσπάθεια επανάκαμψης ATTICA ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ, όλο και «τσιμπάει» η τιμή της μετοχής