ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.711/ ΤΡΙΤΗ 27.11.2018
4
OIKONOMIA
H ΕΠΟΜΕΝΗ ΗΜΕΡΑ
8
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΤΟ 2018
9
ΙΑΣΩ
ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΕΜΑΤΑ
ΠΑΝΩ ΑΠΟ 4,5 ΔΙΣ. «ΕΓΙΝΑΝ ΑΕΡΑΣ» ΑΠΟ ΤΙΣ 21 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Π
άνω από 4,5 δισ. «έγιναν αέρας» από την αποτίμηση των εισηγμένων στο ΧΑ από τη συνεδρίαση της Τρίτης 21 Αυγούστου, όταν η χώρα βγήκε από τα μνημόνια και, σύμφωνα με το κυβερνητικό αφήγημα, θα δοκίμαζε, πλέον, μόνη της τις δυνάμεις της στις αγορές, με μόνο «μαξιλάρι» προστασίας τα 30 plus δισ. ευρώ. Στο τρίμηνο που ακολούθησε, χάθηκε σχεδόν το 45% της αξίας των συστημικών τραπεζών, δηλαδή περίπου 3,5 δισ. σε όρους αποτίμησης, παρασύροντας και την πλειονότητα των blue chips σε χαμηλότερα επίπεδα τιμών. Για το εγχώριο banking οι απώλειες τριμήνου ήταν οι μεγαλύτερες από κάθε άλλο τραπεζικό κλάδο χώρας-μέλους της ευρωζώνης, σημαίνοντας συναγερμό σε Αθήνα και Φραγκφούρτη. Ούτως ή άλλως, η χρονιά είναι από τις αρνητικές για το χρηματιστήριο, που από την αρχή του έτους χάνει πάνω από 25% (ο Γενικός Δείκτης περίπου όσο και ο δείκτης μεγάλης κεφαλαιοποίησης FTSE25), με τον τραπεζικό να φτάνει το 52,5% από τη συνεδρίαση της 2ας Ιανουαρίου μέχρι και την Παρασκευή 23 Νοεμβρίου. Σε αυτό το διάστημα των (σχεδόν) 11 μηνών, «εξαερώθηκαν» περισσότερα από 7,5 δισ. ευρώ, καθώς το χρηματιστήριο βρέθηκε υπό πίεση και λόγω της αναταραχής στις διεθνείς αγορές, της κρίσης σε αναδυόμενες, Τουρκία, της κόντρας Ρώμης-Βρυξελλών, της αύξησης των επιτοκίων από τη Fed κ.λπ. Ωστόσο, ειδικότερα για το ΧΑ, σειρά εγγενών προβλημάτων, αρνητικών εξελίξεων συνέβαλαν στην επιβάρυνση του κλίματος και οδήγησαν traders και επενδυτές σε μείωση των θέσεών τους. Τις πωλήσεις στον τραπεζικό κλάδο ακολούθησαν ρευστοποιήσεις και σε μετοχές εισηγμένων της μεγάλης κεφαλαιοποίησης, ως απόρροια των επιφυλάξεων των ξένων για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας, της δυνατότητας των τραπεζών να πετύχουν τους φιλόδοξους στόχους για μείωση των NPLs από το 2019 (μέχρι και το 2021), της αδυναμίας της ελληνικής οικονομίας να βγει στις αγορές
(λ.χ. με την έκδοση ενός 10ετούς ομολόγου, όπως αρχικά σχεδιαζόταν), των ρευστοποιήσεων funds που ήταν επενδεδυμένα σε emerging markets, της bearish εικόνας που είχαν αρχίσει να αποκτούν τα περιφερειακά χρηματιστήρια και ορισμένα ανεπτυγμένα ευρωπαϊκά. Η υποβάθμιση των τριών τραπεζών από τον MSCI ήταν το αποτέλεσμα (και όχι το αίτιο) ενός ιδιότυπου αποκλεισμού της ελληνικής οικονομίας από τις αγορές (έχουν περάσει σχεδόν 8 μήνες από την τελευταία έκδοση ομολόγου), της επιφυλακτικότητάς τους για το κατά πόσον είναι επιτεύξιμοι ρυθμοί ανάπτυξης 2% και 2,5% (όταν μειώνεται μέχρι και το ΠΔΕ) μέσα σε ασφυκτικό περιβάλλον υπερπλεονασμάτων 3,5% και πάνω, της μη αύξησης ούτε των ΑΞΕ ούτε των εγχώριων σε περιφερειακό/τοπικό επίπεδο. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τη ρευστότητα που δημιουργεί η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, οδήγησαν σε επιβάρυνση του επενδυτικού κλίματος. Ειδικότερα, στο διάστημα 21 Αυγούστου-23 Νοεμβρίου, τα yields των κρατικών τίτλων «τσίμπησαν» ακόμη και 75 μ.β. (κατά μέσο όρο, στα 4,65% το 10ετές), στο ΧΑ μειώθηκαν σημαντικά οι ενεργοί κωδικοί, ο μέσος ημερήσιος τζίρος από τα 60 υποχώρησε στα 40 εκατ., οι εκροές επενδυτικών κεφαλαίων έναντι των εισροών αυξήθηκαν σε απειλητικό βαθμό, ενώ υπερίσχυσαν οι πωλητές στα 18 από τα 21 blue chips του δείκτη FTSE25. Το βάρος των πωλητών μπορεί να έπεσε στις τράπεζες, ωστόσο σχεδόν για τις μισές από τις μη τραπεζικές του δείκτη οι απώλειες στο τρίμηνο ξεπέρασαν το 10% (όπως φαίνεται στον πίνακα), με την κατάσταση να μην αλλάζει θεαματικά μέχρι τις τελευταίες συνεδριάσεις. Ο Γενικός Δείκτης είναι καθηλωμένος στις 600 μονάδες (υποχώρησε και χαμηλότερα την Τετάρτη-Πέμπτη), οι συναλλαγές μειώθηκαν ακόμη περισσότερο (ούτε καν 30 εκατ. την Τετάρτη), οι ξένοι επενδυτές εξακολουθούν να απέχουν (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων σε 4-6 εισηγμένες/ μετοχές). ΧW
ΧΡΗΜΑ
τ.711/ ΤΡΙΤΗ 27.11.2018
WEEK
Σ
2
ΙΤΑΛΙΑ: TOO BIG TO FAIL (*)
την τελική ευθεία για το Eurogroup της προσεχούς Δευτέρας Ρώμη-Βρυξέλλες, όπου πιθανότατα θα τεθεί θέμα ενεργοποίησης της διαδικασίας επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Ιταλίας, λόγω της γνωστής παρέκκλισης του ορίου 2,4% για το έλλειμμα του προϋπολογισμού 2019. Μέχρι και σήμερα, οι δύο πλευρές δεν έχουν βρει εκείνο το σημείο που θα επέτρεπε έναν win-win συμβιβασμό, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη συνέχεια. Κατ’ αρχάς, να διευκρινίσουμε δύο λεπτομέρειες ουσιαστικές για την καλύτερη κατανόηση του πού βρίσκεται το θέμα. Από τη στιγμή που, έστω τη Δευτέρα, οι Βρυξέλλες προχωρήσουν στην υλοποίηση της απειλής τους (κάτι που θα συμβαίνει για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ για χώρα που είναι κράτος-μέλος της Eurozone), θα απαιτηθεί ένα εύλογο διάστημα (μπορεί και έξι μήνες) για να αρχίσει στην πράξη η απόδοσή τους. Θυμίζω πως στις 23-26 Μαΐου είναι οι Ευρωεκλογές 2019. Η δεύτερη σχετίζεται με τη μέχρι τώρα στάση των πανίσχυρων «αγορών», δηλαδή του «διεθνούς συστήματος» που μπορεί να σύρει μια οικονομία σε χρεοκοπία «εκβιάζοντας» με εκτίναξη των yields των ομολόγων, με κατάρρευση των τραπεζών στο χρηματιστήριο, με οικονομική/νομισματική ασφυξία κ.λπ. Μέχρι και χθες, Δευτέρα, ούτε η εικόνα των ιταλικών κρατικών τίτλων (ειδικά του benchmark 10ετούς) ούτε του χρηματιστηρίου του Μιλάνου παρέπεμπαν σε ακραία παρόξυνση της αντιπαράθεσης Ρώμης-Βρυξελλών. Ενδεχομένως να ενταθεί στο αμέσως επόμενο διάστημα, αλλά ο Miles Johnson επιχειρεί μια πειστική προσέγγιση του θέματος με άρθρο του στους Financial Times, με τον εύγλωττο τίτλο «Τι κρύβει η... σιωπή των λαϊκιστών στην Ιταλία». Ο αρθρογράφος εξηγεί γιατί οι ηγέτες του κυβερνητικού συνασπισμού έχουν κατεβάσει τους τόνους σε ένα καλοσχεδιασμένο παιχνίδι στρατηγικής. Μέχρι τώρα, η Ρώμη παίζει έξυπνα, άλλωστε οι Italiani ανακάλυψαν και εφάρμοσαν το “catenaccio”, και το πολύ σημαντικό για Lega-M5S: κερδίζει χρόνο. Η Ρώμη παίζει άμυνα γνωρίζοντας το «ειδικό βάρος» της οικονομίας της, γνωρίζοντας επίσης πως δεν είναι μικρή όπως η Αθήνα και εκεί, ενδεχομένως, να κρύβεται το μυστικό τής μέχρι
τώρα αποτελεσματικής τακτικής. Κρατά το παιχνίδι στο μηδέν, γνωρίζοντας ωστόσο πολύ καλά τον ποδοσφαιρικό κανόνα πως «το ποδόσφαιρο είναι ένα απλό παιχνίδι, που διαρκεί 90’ και στο τέλος κερδίζουν οι Γερμανοί». Το κατά πόσον η μυθική ατάκα του Γκάρι Λίνεκερ θα ισχύσει και σε αυτήν την περίπτωση ή θα καταρρεύσει, όπως συνέβη τον Μάρτιο του 2016 (**), θα το παρακολουθήσουμε στη συνέχεια. Ωστόσο, η Ρώμη έχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα και αυτό είναι το μέγεθός της: ΑΕΠ κοντά στο 1,8 τρισ., χρέος στα περίπου 2,4 τρισ., με τις διεθνείς τράπεζες να έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους 790 δισ. ιταλικό χρέος, η δε ΕΚΤ να κατέχει 380 δισ. (κυρίως μέσω του προγράμματος αγοράς ομολόγων/QE). Όμως έχει και σαν «αχίλλειο πτέρνα» το γεγονός πως το 2019 πρέπει να αναχρηματοδοτήσει 200 δισ. κρατικό και ιδιωτικό χρέος, συνεπώς η εξέλιξη του «πολέμου» προοιωνίζεται εξίσου αμφίρροπη. Μια άλλη, παράπλευρη όψη του προβλήματος: το ευρωπαϊκό banking έχει σωρεύσει 1 και κάτι τρισ. «κόκκινα» δάνεια που επιβαρύνουν τους ισολογισμούς τους. Οι ιταλικές έχουν περί τα 210 δισ., οι γαλλικές 130 δισ., οι ισπανικές 115 και οι ελληνικές σχεδόν 105. Ακολουθούν οι αγγλικές με 58 και οι γερμανικές με 50 δισ. Και δύο λεπτομέρειες επί του τελευταίου: σε ιστορικά χαμηλά κατρακύλησε η μετοχή της Deutsche Bank την προηγούμενη εβδομάδα, όταν φάνηκε πως εμπλέκεται (ως ανταποκριτής) στο σκάνδαλο του εσθονικού υποκαταστήματος της Danske Bank (παράνομες δραστηριότητες ύψους 250 δισ. δολ. κυρίως στη Ρωσία) και πανίσχυρα επενδυτικά σπίτια (BofA/Merrill Lynch, JP Morgan κ.ά.) «βλέπουν»... έκρηξη στις αγορές ομολόγων/χρέους αν η Fed ακολουθήσει επιθετική επιτοκιακή πολιτική το 2019. ΧW (*) Όσοι έχουν δει την ταινία (του 2011) που αναφέρεται στην κατάρρευση (meltdown) του 2008 και το Inside Story της Wall, που βασίζεται στο βιβλίο του Andrew Ross Sorkin, θα θυμούνται και το τέλος της... (**) Στο θρυλικό παιχνίδι της 26ης Μαρτίου, όταν στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου η Εθνική Αγγλίας βρέθηκε να χάνει 2-0 για να επιτύχει μια ιστορική ανατροπή στο τέλος με νίκη των «λιονταριών».
ΧΡΗΜΑ
τ.711/ ΤΡΙΤΗ 27.11.2018
WEEK
4
OIKONOMIA
Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΗΜΕΡΑ
Η
επόμενη ημέρα σε ένα καθημαγμένο χρηματιστήριο δεν είναι εύκολη για κανέναν. Ωστόσο, οι λιγοστοί ενεργοί επενδυτές και traders θεωρούν το XA ευκαιρία στα επίπεδα των 600 μονάδων, πριν ακόμα ενεργοποιηθούν αυτοί που κινούνται
βάσει δεικτών (index funds) και αναβαθμίσεων (ελέω MSCI).
Την ώρα, λοιπόν, που ένα ολόκληρο σύστημα (τράπεζες, ΤΧΣ, ΤτΕ, κυβέρνηση) αναζητά τρόπους δραστικής μείωσης των «κόκκινων» δανείων και περιορίστηκαν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι, οι τράπεζες θα κινδύνευαν να βρεθούν σε δίνη κεφαλαιακών προβλημάτων; Η απάντηση που δίνουν σε αυτό το ερώτημα οι long επενδυτές είναι «όχι», καθώς όταν αναζητείται λύση,
Στις 602,60 μονάδες έκλεισε την Παρασκευή, με μικρή αντί-
συνήθως εξευρίσκεται μια λύση η οποία και υλοποιείται.
δραση 0,65% και τζίρο μόλις 16,154 εκατ., λόγω και της «Ημέ-
Αντίθετα, αρκεί ένα «πράσινο φως» του επόπτη SSM σε μία
ρας Ευχαριστιών» στις ΗΠΑ.
από τις προτάσεις της Αθήνας για τα «κόκκινα» δάνεια για να
organized by in cooperation with
SAVE THE DATE
12.12.18
clinical.ethosevents.eu
#crc18
ΧΡΗΜΑ WEEK
6
τ.711/ ΤΡΙΤΗ 27.11.2018
αντιδράσει δυναμικά από τα «Τάρταρα», όπου βρίσκεται, ο
από 27% σε μόλις λίγες συνεδριάσεις, αφού οι εν δυνάμει
τραπεζικός κλάδος.
αγοραστές είτε είχαν τρομοκρατηθεί είτε ήταν λίγοι μπροστά
Το δεύτερο ερώτημα στο οποίο απαντούν μονίμως οι ίδιοι
στα κύματα των πωλητών.
επενδυτές είναι ότι ο SSM δεν έχει ζητήσει την αύξηση κεφα-
Επί πέντε συνεχείς συνεδριάσεις, το ΧΑ βρέθηκε υπό ασφυ-
λαίου των ελληνικών τραπεζών και οποιαδήποτε ενίσχυση με
κτική πίεση ρευστοποιήσεων, με συνέπεια οι τραπεζικές μετο-
διάφορες μορφές και εργαλεία έχει τη σύμφωνη γνώμη της
χές να υποχωρήσουν σε διαδοχικά ιστορικά χαμηλά.
Φραγκφούρτης. Γιατί, όμως, οι τιμές των τραπεζών δεν αποτι-
Πλέον, στη συνεδρίαση-«μίνι κραχ» της Τρίτης, ο δείκτης
μούν ακόμη τα παραπάνω δεδομένα;
τιμή προς λογιστική αξία (p/bv) διαμορφωνόταν μεταξύ 0,04
Τα νέα χαμηλά επίπεδα τιμών στις αποτιμήσεις των ελληνικών
και 0,19, δηλαδή σε ένα από τα χαμηλότερα της ευρωπαϊκής
τραπεζών αποτύπωσαν τον κίνδυνο πως θα αντιμετωπίσουν
αγοράς.
κεφαλαιακά προβλήματα, όπως άλλωστε διατυμπάνιζαν οι short παίκτες, όπως το Lansdowne Partners ή το Oceanwood.
Τα σχέδια των αγοραστών για την Ελλάδα-Οι short οδη-
Αυτό, όμως, όπως εξηγεί έμπειρος διαχειριστής, αποτελεί
γούνται σε κλείσιμο των θέσεών τους
διαπρύσια επιθυμία των short από τον Μάιο, όταν οι τέσσε-
Μετά την αντίδραση της αγοράς την περασμένη Τετάρτη, οι
ρις συστημικές τράπεζες πέρασαν τα stress tests και με το
short περιόρισαν οριακά τις θέσεις τους, αλλά οι πληροφορί-
δυσμενές σενάριο. Έκτοτε η κεφαλαιοποίησή τους συρρικνώθηκε κατά 5,4 δισ. ευρώ και τρεις τράπεζες (Εθνική, Eurobank, Πειραιώς) είδαν την αποτίμησή τους να πέφτει χαμηλότερα και του ορίου του 1 δισ. ευρώ. Η «επίθεση» των short funds, όπως θα δούμε, δεν κορυφώθηκε την περασμένη εβδομάδα, αλλά όταν η Ελλάδα ανακοίνωσε την έξοδο από τα capital controls. Τότε, ενάντια σε κάθε λογική, τα funds κορύφωσαν τις επιθέσεις και το Lansdowne προχώρησε στην παρουσίαση της δισέλιδης έκθεσης, όπου με λανθασμένες παραδοχές γινόταν η εκτίμηση ότι οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν κεφάλαια 6 έως 7 δισ. ευρώ. Οι long επενδυτές δεν μπορούσαν να κατανοήσουν πώς οι ελληνικές τράπεζες θα έκλειναν, την ώρα που η Φραγκφούρτη έδινε την έγκριση για να χαλαρώσουν ακόμη περισσότερο τα capital controls. O πραγματικός στόχος των short ήταν οι καταθέσεις, δηλαδή η μαζική εκροή τους, αλλά δεν επιτεύχθηκε. Με δεδομένο το πρόβλημα των τραπεζικών ανοιγμάτων στα 88,5 δισ. ευρώ, ο στόχος των short funds ήταν να δημιουργηθεί σημαντικό πρόβλημα με εκροή καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες. Αυτό, όμως, δεν συνέβη, έτσι ο επόμενος στόχος
ες αναφέρουν ότι θα προχωρήσουν σε κλείσιμο των θέσεων, καθώς δεν θέλουν να περιμένουν αιφνιδιασμό από τον SSM με την έγκριση ενός από τα σχέδια της Αθήνας για τα «κόκκινα» δάνεια. Από τη στιγμή που το εγχώριο banking δέχεται τις ασφυκτικές πιέσεις της τελευταίας περιόδου και ο Γενικός Δείκτης υποχωρεί, τα ξένα funds θα καθορίσουν τη νέα στρατηγική τους. Σύμφωνα με αυτή, οι επενδυτές που δραστηριοποιήθηκαν στην ελληνική αγορά προχώρησαν σε αγορές σε λάθος χρόνο (2015), όπου αγόραζαν στις αυξήσεις κεφαλαίου. Τώρα –και ενώ έχει επιτευχθεί πρόοδος στα NPEs–, οι ίδιοι επενδυτές προχωρούν σε υπερβολικές ρευστοποιήσεις. Εκτίμηση αναλυτών είναι πως η αναθεώρηση του Δείκτη MSCI είναι από τις τελευταίες ευκαιρίες πριν από τις επερχόμενες βουλευτικές, όποτε κι αν πραγματοποιηθούν. Το ισχυρό επιχείρημα αυτής της άποψης, που έχει συγκεντρώσει κεφάλαια κυρίως από τις ΗΠΑ, είναι τα επίπεδα των αγορών διεθνώς. Η Ελλάδα προβάλλει ως προοπτική απέναντι στα ιστορικά υψηλά σε Ευρώπη-ΗΠΑ-Ασία, ειδικά όταν επίκειται αύξηση
τους είχε ως επίκεντρο την εξαμηνιαία αναδιάρθρωση των
των επιτοκίων. Άλλωστε, αν ένας διαχειριστής δεν τοποθετή-
δεικτών MSCI.
σει κεφάλαια στις 580-600 μονάδες στην Ελλάδα, πότε θα το
Πράγματι, η έξοδος των 3 από τις 4 συστημικών τραπεζικών
πραγματοποιήσει;
μετοχών (Εθνική, Eurobank, Πειραιώς) από τον δείκτη MSCI
Οι απόψεις αυτές ανήκουν σε διαχειριστές που θεωρούν ότι η
Greece πυροδότησε ομοβροντία ρευστοποιήσεων, πιέζοντας
Ελλάδα με μια πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις κυβέρνηση, θα
αφόρητα τον κλάδο. Τα short funds είχαν... προνοήσει να
μπορέσει να κινητοποιήσει επενδύσεις και κεφάλαια, απαραί-
ενισχύσουν τις «ανοιχτές θέσεις πώλησης», συμβάλλοντας στη
τητα για την ανάπτυξη. Οι αγοραστές, λοιπόν, από funds των
δημιουργία και υποτιμητικής κερδοσκοπίας. Όμως, υπό κανο-
ΗΠΑ σχεδιάζουν να τοποθετήσουν κεφάλαια τώρα, ώστε να
νικές συνθήκες, η διαγραφή των τριών τραπεζών δεν θα είχε
βρίσκονται στην Ελλάδα 6-8 μήνες πριν έχουμε δραστική
λάβει τις δραματικές διαστάσεις, με τον κλάδο να χάνει πάνω
στροφή ως προς την οικονομική πολιτική.
ΧW
ΧΡΗΜΑ
τ.711/ ΤΡΙΤΗ 27.11.2018
WEEK
8
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΤΟ 2018
Μ
ε τον ορισμό διευθύνοντος συμβούλου στην Alpha Bank και την πλήρωση της θέσης της Γενικής Διεύθυνσης Λιανικής Τραπεζικής στην Εθνική θα κλείσει για το 2018 ο κύκλος διοικητικών αλλαγών στο εγχώριο συστημικό
τραπεζικό σύστημα. Αλλαγές που για το 2019 προοιωνίζονται εντονότερες, καθώς στην αγορά θα ενταχθούν (λειτουργικά και στο κομμάτι της λιανικής τραπεζικής) η «νέα Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος», με τον Γιώργο Τανισκίδη στο τιμόνι της τράπεζας (βρίσκεται ήδη σε επαφές με παράγοντες του κλάδου για τη στελέχωση νευραλγικών θέσεων στην IBG), θα φανεί αν και πώς θα ξεκινήσει η Praxia, ενώ διοικητικές αλλαγές δεν θα πρέπει να αποκλειστούν στην περίπτωση που κάποια συστημική τράπεζα χρειαστεί να προχωρήσει σε ΑΜΚ ή αλλάξουν οι μετοχικές συνθέσεις μεταξύ των ισχυρών μετόχων μειοψηφίας. Το 2018 ήταν η χρονιά που χαρακτηρίστηκε από την αποχώρηση του Νικόλα Καραμούζη από την προεδρία του ΔΣ της Eurobank, την… αιφνίδια παραίτηση του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Εθνικής (μετά από διακριτική παρέμβαση του Ενιαίου Εποπτικού Μη-
«παίζουν» είναι λίγο έως πολύ γνωστά (Ζαννιάς, Τσιτσιρίγκος, Προβόπουλος, Χαρδούβελης) και θεωρείται αρκετά πρώιμο να θεωρηθεί κάποιο (ή ένα πέμπτο ή και έκτο όνομα) ως επικρατέστερο, θυμίζοντας πως πολύ σημαντικό ρόλο για την τελική απόφαση έχει ο Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ (καθώς θα πρέπει να πληρούνται τα κριτήρια/προϋποθέσεις που έχει θέσει). Ωστόσο, αρκετά νωρίτερα, και συγκεκριμένα μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, θα έχει λήξει το θέμα του CEO της Alpha Bank, με τις διεργασίες στο εσωτερικό του ομίλου να γίνονται εργώδεις, προκειμένου την επόμενη Παρασκευή να ανακοινωθεί μία (και μόνη υποψηφιότητα). Ο αγώνας της διαδοχής για τη νευραλγική θέση μπορεί να ξεκίνησε με τέσσερις υποψηφιότητες (Αρώνης, Φιλάρετος, Ψάλτης, Θεοδωρίδης) για να αποχωρήσει ο ένας (Θεοδωρίδης) και να καταλήξει σε μάχη για δύο (Αρώνης vs Ψάλτης). Στο inside της Alpha πηγές θέλουν τα, τουλάχιστον, πέντε από τα δέκα μέλη του ΔΣ (Ράπανος, Μαντζούνης, Θεοδωρίδης, Βιδάλης, Umbgrove-εκπρόσωπος του ΤΧΣ) να κλίνουν υπέρ της μίας υποψηφιότητας.
χανισμού και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας),
Σε τελευταία ενημέρωση του SSM (15 Νοεμβρίου) γνωστο-
τις αναταράξεις στην πλατεία Κοτζιά με αφορμή το «ναυάγιο»
ποιήθηκε πως οι Αρώνης και Φιλάρετος δεν θα ψηφίσουν.
της πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής και, πρόσφατα, την
Πρακτικά, από τα 13 μέλη του ΔΣ τα τρία (περιλαμβανομένου
«έξοδο» της Νέλλη Τζάκου από τη νευραλγική θέση της λιανι-
και του επίτιμου προέδρου Κωστόπουλου) δεν θα ψηφίσουν,
κής τραπεζικής της ΕΤΕ.
οπότε το αποτέλεσμα θα κρινόταν είτε στο νήμα είτε με την...
Για τη Eurobank η διοικητική δομή (Φωκίων Καραβίας-διευθύ-
προεδρική ψήφο.
νων σύμβουλος, Σταύρος Ιωάννου, Θεόδωρος Καλαντώνης)
Παράλληλα, «τρέχουν» οι επαφές προκειμένου να πληρωθεί
παραμένει ισχυρή, έχοντας τη στήριξη του βασικού μετόχου
–αν είναι δυνατόν πριν τις γιορτές– η νευραλγική θέση που
μειοψηφίας, ενώ μέχρι το τέλος Μαρτίου θα έχει ολοκληρωθεί
κατείχε η Νέλλη Τζάκου, με δύο-τρία ονόματα να ακούγονται
η διαδικασία ορισμού του νέου προέδρου. Τα ονόματα που
στην αγορά.
ΧW
ΧΡΗΜΑ
9
τ.711/ ΤΡΙΤΗ 27.11.2018
WEEK
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA >ΙΑΣΩ:
ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΕΜΑΤΑ<
Χαμός έγινε πριν μερικές μέρες στο ΧΑ και το θέμα συζήτησης στα χρηματιστηριακά γραφεία ήταν η «έκρηξη» με τη μετοχή του ΙΑΣΩ. Εντυπωσιακή άνοδος για το χαρτί έως τα 1,205 ευρώ (29%) στα μισά της συνεδρίασης (13.45’), κλείσιμο στο 1,07 ευρώ (13,59%) με τον τρίτο μεγαλύτερο τζίρο, καθώς έγιναν συναλλαγές αξίας 1,238 εκατ. ευρώ. Κάτω από Motor Oil και Μυτιληναίο και πάνω από Jumbo ΟΠΑΠ και Alpha, όταν ο συνολικός τζίρος στη συνεδρίαση περιορίστηκε στα 16,272 εκατ. Μάλιστα, η μετοχή ερχόταν από ένα εβδομαδιαίο μίνι ράλι, που είχε ανεβάσει την τιμή κατά 20%, ενόψει και της διάθεσης τη Δευτέρα του πακέτου των 496.045 τεμαχίων, όπως σας είχα αποκαλύψει από τις 16 Νοεμβρίου και είχα μιλήσει ξεκάθαρα για fair value στο 1,20 ευρώ (τιμή χαμηλότερη της οποίας δεν συζητούν καν οι μεγαλογιατροί). Τεντωμένες οι κεραίες μας στο banks, και επανήλθα χθες από νωρίς το πρωί μιλώντας σας για το μικρό και μεγάλο μυστικό του ΙΑΣΩ, παρακολουθώντας μέχρι αργά το βράδυ όσα φημολογούνταν δεξιά και αριστερά και αναφέρονταν σκόρπια στην πιάτσα. Τα γεγονότα: Η είσοδος του CVC Capital στον κλάδο της υγείας δημιούργησε έναν μεγάλο πόλο με θεραπευτήρια, κλινικές και με «καρδιά» το ΥΓΕΙΑ είναι πλέον ο ένας μεγάλος παίκτης στον ευρύτερο κλάδο, από τη στιγμή που οι σχεδιασμοί Σπυρίδη προβλέπουν την είσοδο και στον ασφαλιστικό κλάδο. Ήταν θέμα χρόνου να κινηθούν δυνάμεις ελληνικές αλλά και ξένες που θα επιχειρούσαν να συσπειρωθούν γύρω από το ΙΑΣΩ. Ωστόσο, υπάρχουν ομοιότητες και διαφορές με την περίπτωση του ΥΓΕΙΑ. Θα επικεντρωθώ στις διαφορές, γιατί εκεί είναι η ουσία. Το ΙΑΣΩ είναι πολυμετοχικό, καθώς αν εξαιρεθεί η Euromedica (άρα Farallon;), μέτοχοι είναι η πληθώρα γιατρών κ.λπ. (περίπου 1.000), χωρίς κανείς να έχει είτε μεμονωμένα είτε on group ποσοστό μεγαλύτερο του 5%. Η πολυδιάσπαση της μετοχικής βάσης καθιστά αυτόματα το ΙΑΣΩ αντικείμενο δημόσιας πρότασης πιθανότατα για ένα fund που θα επεδίωκε να λειτουργήσει όπως το CVC. Θα μπορούσε να είναι το Farallon, το Oaktree ή ακόμη και ο George Elliott ή οποιοσδήποτε θα πόνταρε απλά στην παραγωγή υπεραξιών. Και για παιχνίδι μόνο, μια χαρά είναι το χαρτί, καθώς μέσα σε 10 μέρες η αποτίμησή του έχει εκτιναχθεί από τα 90 στα 135 εκατ. “Not bad”, όταν λ.χ. στην κατάρρευση του ΧΑ την Τρίτη η μετοχή υποχώρησε μόλις 0,23%... Θα μπορούσε ένα fund να προχωρήσει σε ΔΠ χωρίς να έχει διενεργήσει έναν στοιχειώδη έλεγχο; Απίθανο για μεγέθη ενός Oaktree (με AUM 122 δισ. δολ.). Θα είχε λόγο ένα fund να «τρέξει» τη μετοχή μόνο και μόνο για να γράψει τρελές υπεραξίες σε χρόνο dt; Άνετα. Όμως, πέρα από αυτά, θα ήταν πολύ λογικό, από τη στιγμή που έχει διαμορφωθεί ήδη ένας mega πόλος γύρω από το ΥΓΕΙΑ/CVC, να επιδιωχθεί η δημιουργία ενός άλλου, δεύτερου και αντίπαλου. Θα μπορούσαν να είναι μέχρι και Έλληνες επιχειρηματίες του κλάδου (λ.χ. Σπανός, Πλακόπητας, Αποστολόπουλος κ.λπ.), οι οποίοι θα επεδίωκαν να δημιουργήσουν τον άλλο πόλο. Και αυτό μέσα στο παιχνίδι είναι… Η ουσία είναι πως το big game στον κλάδο της υγείας-ιδιωτικής ασφάλισης έχει ανοίξει για τα καλά. Και το σίγουρο είναι πως θα συνεχίσει να παράγει ειδήσεις επιχειρηματικού ενδιαφέροντος (Βιοϊατρική, Ευρωκλινική κ.ά.), παράλληλα και χρηματιστηριακού, με τα χαρτιά των εισηγμένων. Δείτε για παράδειγμα τι έγινε πριν μερικές μέρες λόγω του ΙΑΣΩ, ακολούθησε και το Ιατρικό με άνοδο 6,06% στο 1,05 ευρώ, αλλά με συναλλαγές λίγες, στα 19.909 ευρώ. Ο δεύτερος γύρος στο big game της υγείας-ιδιωτικής ασφάλισης μόλις ξεκίνησε. Ποντάρετε και παρακολουθήστε μέσα από το banks με αποκλειστικούς «Ψιθύρους» την εξέλιξή του. “Bets on great odds”, που θα έλεγαν και οι παίκτες…
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Αν η Ρώμη, όντως, κάνει λίγο πίσω και χαμηλώσει τον στόχο για το έλλειμμα του προϋπολογισμού (2019), έστω στο 2%, εξοικονομεί ένα όφελος σχεδόν 9 δισ., για να υλοποιήσει ένα μέρος των προεκλογικών εξαγγελιών της. Από ό,τι φάνηκε χθες, οι αγορές θέλουν έναν win-win συμβιβασμό (όπως γράφουμε και στο κεντρικό θέμα μας). «Ανάσα» για τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, θεαματική υποχώρηση για την απόδοση του ιταλικού 10ετούς στο 3,190%. Στο 4,497% το αντίστοιχο ελληνικό. Κίνηση-ματ για τη Eurobank η απορρόφηση (μέσω συγχώνευσης) της Grivalia. Ενισχύεται μεν η θέση του βασικού μετόχου (Fairfax/ Prem Watsa), αλλά αδυνατίζει των άλλων μετόχων. Εξ ου και οι χλιαρές αντιδράσεις. Πάντως, προ διετίας, η διοίκηση είχε επιχειρήσει να βγάλει την Grivalia από το ΧΑ μέσω δημόσιας πρότασης, αλλά... ΟΤΕ: Πάνω-κάτω από το όριο των 10 ευρώ. Πάντως, μέχρι και χθες, Δευτέρα, εισροές άξιες αναφοράς, λόγω MSCI, δεν είχαν καταγραφεί στη μετοχή του Οργανισμού. Αντιθέτως, εισροές σημειώνονται στη μετοχή της Motor Oil και δευτερευόντως στις μετοχές των Jumbo και Τιτάνα. Ενισχύεται η μετοχή της Trastor, καθώς ορισμένοι επιχείρησαν να προεξοφλήσουν κίνηση αλά Grivalia. Και η Alpha Bank, αν θέλει, μπορεί να φέρει «μπροστά» τα Αστικά Ακίνητα. Ονομαστική αξία διπλάσια της χρηματιστηριακής. Έχουμε να δούμε αρκετά «επεισόδια» σε αυτό το «μέτωπο». Κινητικότητα στα μικρομεσαία. Μετά το ΙΑΣΩ, που έβγαλε κίνηση προς το 1,20 ευρώ, ακολούθησε η ΕΚΤΕΡ. Από τις μικρές του κατασκευαστικού κλάδου, με καλή οικονομική διάρθρωση και δραστηριότητες πέραν του κλάδου. Για παράδειγμα, έχει σημαντική παρουσία στον τουριστικό τομέα.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Head of Content ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ kaloumenos.g@ethosmedia.eu
Συντάκτης Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ mich1957@hotmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.hrima.gr, info@hrima.gr
ΧΡΗΜΑ
10
τ.711/ ΤΡΙΤΗ 27.11.2018
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ EUROBANK
Σημαντική συνεισφορά από τις διεθνείς δραστηριότητες στα καθαρά κέρδη του ομίλου. Για πρώτη φορά χαμηλότερα του 40% ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs). Ξεκίνησε η πρώτη τιτλοποίηση «κόκκινων» δανείων στην Ελλάδα. Υποστήριξη των επιχειρήσεων με εκταμιεύσεις/χορηγήσεις 2,5 δισ. ευρώ το 2018. Καθαρά κέρδη αυξημένα κατά 6,1% το γ’ τρίμηνο (59 εκατ.) και 29,6% στο εννεάμηνο (172 εκατ.) κατέγραψε ο όμιλος της Eurobank. Ενθαρρυντικές είναι οι ενδείξεις από την ενίσχυση των καθαρών κερδών πριν από τις μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες και έκτακτα αποτελέσματα μετά από φόρους, από την αύξηση των καθαρών εσόδων από έσοδα και προμήθειες σε συνδυασμό με τη μείωση των λειτουργικών δαπανών. Ωστόσο, πολύ σημαντικό ποιοτικό στοιχείο είναι η συντήρηση των νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPE formation) σε αρνητικό έδαφος, τόσο για το γ’ τρίμηνο όσο και συνολικά για το εννεάμηνο του 2018. Σταθερά κερδοφόρες ήταν οι δραστηριότητες στο εξωτερικό (40 εκατ. στο τρίμηνο και 113 εκατ. στο εννεάμηνο), ενώ ο δείκτης κεφαλαίων κοινών μετοχών της κατηγορίας (CET1) διαμορφώθηκε σε 14,6% (επί του σταθμισμένου ενεργητικού) και η χρηματοδότηση από τον ακριβό ELA περιορίζεται σε 1,2 δισ., μειωμένη κατά 6,7 δισ. σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2017. Αύξηση σημείωσαν και οι καταθέσεις, σε επίπεδο ομίλου 1,2 (γ’ τρίμηνο) και 3,7 δισ. (εννεάμηνο) και στην ελληνική αγορά 700 εκατ. και 3 δισ., αντίστοιχα.
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
«Μηδενίζει το κοντέρ» για Watsa, Paulson, funds και όσους (κυρίως) ξένους κάλυψαν τις ΑΜΚ των συστημικών τραπεζών. Τα κόστη
συμμετοχής των μεγαλοεπενδυτών είναι τεράστια σε σχέση με τις τρέχουσες τιμές που διαμορφώνονται το τελευταίο διάστημα. Στα 950 εκατ. ευρώ υπολογίζεται πως επένδυσε το Fairfax (Prem Watsa) στη Eurobank, με την τρέχουσα συμμετοχή του να διαμορφώνεται στο 17,3% του μ.κ., που αντιστοιχεί σε 168 εκατ. Σημαντικά ήταν τα κεφάλαια που έριξε ο John Paulson σε Alpha Bank και Πειραιώς, καθώς στην ΑΜΚ της πρώτης έβαλε 330 και στης δεύτερης 470 εκατ. ευρώ. Έχοντας το 7,32% και το 6,82%, αντίστοιχα, του μ.κ. των δύο συστημικών ομίλων, η τρέχουσα συμμετοχή του περιορίζεται σε 135 και 30 εκατ. ευρώ. Τεράστιες είναι οι απώλειες που γράφουν και όσα επενδυτικά χαρτοφυλάκια συμμετείχαν στις ΑΜΚ και διατηρούν ακόμη τις θέσεις τους. Στο 5,07% ανέρχεται η συμμετοχή της BlackRock στην Alpha Bank (αποτιμάται περίπου 85 εκατ.) του Capital στη Eurobank (σχεδόν 90 εκατ.). Για την κατάσταση των συστημικών ομίλων ενδεικτικό είναι το γεγονός πως από τις 30 Απριλίου (υψηλά έτους για τον τραπεζικό κλάδο) έχει εξαερωθεί χρηματιστηριακή αξία 6 και... δισ., ενώ από τις 21 Αυγούστου (την καθαρή έξοδο της χώρας...) έχουν χαθεί 3,5 δισ.
QCM
Κάτω από τα «ραντάρ» των εποπτικών αρχών των ΗΠΑ κινείται το περιβόητο Quintessential Capital Management, το fund που διά χειρός… Gabriel Grego «ξεσκέπασε» τα πλαστά στοιχεία των ισολογισμών της Folli Follie, αναδεικνύοντας το μεγαλύτερο, ίσως, σκάνδαλο στη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού χρηματιστηρίου. Το QCM είναι ένα μικρό fund, με υπό διαχείριση κεφάλαια/περιουσιακά στοιχεία που δεν ξεπερνούν τα 50 εκατ. Το ότι κινείται μεθοδικά διαφυλάσσοντας «ως κόρην οφθαλμού» την ιδιωτικότητά του, προκειμένου να μη φανερώνει όλα τα «μυστικά» του στη Sec, είναι προφανές, καθώς φροντίζει οι συναλλαγές που διενεργεί να περιορίζονται σε λιγότερα από 5 εκατ. Γεγονός που του επιτρέπει να μη γνωστοποιεί στην εποπτική αρχή λεπτομερή στοιχεία που ενδεχομένως να... αποκάλυπταν τον τρόπο δράσης του και τον ακτιβιστικό χαρακτήρα που του αποδίδεται. Άλλωστε, το QCM δεν απασχολεί περισσό-
τερα από 15 άτομα προσωπικό, και είναι άξιον απορίας πώς μπόρεσε να πραγματοποιήσει μια τόσο ενδελεχή έρευνα που απαιτούσε το... ξεσκέπασμα της λειτουργίας της Folli Follie στην αχανή αγορά της Κίνας.
GRIVALIA
Και σε δεύτερο πρότζεκτ, μετά από αυτό –το πρώτο– που αφορούσε στο κτήριο της παλιάς Ελευθεροτυπίας, προχωρούν Grivalia και Dimand. Αυτή τη φορά, η εταιρεία του Δημήτρη Ανδριόπουλου (πρόσφατα άνοιξε τα χαρτιά του στην Deal) συνεργάζεται με την εισηγμένη εταιρεία προκειμένου να διεκδικήσουν το ακίνητο όπου στεγαζόταν ο κινηματογράφος Ελληνίς (στο 29-31 της Λ. Κηφισίας). Το ακίνητο το είχε βγάλει σε πλειστηρίαση η Τράπεζα της Ελλάδος, με την κοινοπραξία Grivalia/ Dimand να είναι ο ένας από τους δύο ενδιαφερομένους. Στα σχέδια των δύο συνεργατών είναι η κατασκευή κτηρίου γραφείων και η μεταφορά του κινηματογράφου. Ωστόσο, η τελευταία δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση, καθώς εκκρεμεί απόφαση του ΣτΕ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚO ΑΜΥΝΤΙΚO ΧΑΡΤΟΦΥΛAΚΙΟ Full επίθεση: ALPHA BANK από τράπεζες, καθώς θα «παίξουν» τα Αστικά Ακίνητα TRASTOR, επειδή οι insiders έκαναν χθες τις πρώτες αγορές τους ΙΑΣΩ, έως το 1,10 η υποχώρηση μετά τη φρενήρη άνοδο, στόχος το 1,50 ευρώ J&P ΑΒΑΞ, η διόρθωση έφτασε στο 88,6%, λογικά θα πρέπει να βγάλει αντίδραση PROFILE, από τις σταθερές του μεσαιομικρού χώρου