ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
4
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΑΛΛΑΓΗ ΣΚΗΝΙΚΟΥ ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ;
6
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
8
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΑΜΚ ΕΙΝΑΙ «ΤΑΜΠΟΥ»
ATTICA ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ
ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
NΕΑ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣΑΥΤΗ ΤΗ ΦΟΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ FITCH
Ξ
άφνιασε τη χρηματιστηριακή κοινότητα η απόφαση του οίκου Fitch, το βράδυ της Παρασκευής, να αφήσει αμετάβλητη την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, των προοπτικών της, δηλαδή, που, παρά τα όσα είχαν προεξοφληθεί, έμεινε ουδέτερη. Με πολλούς αστερίσκους και επισημάνσεις και με μια σαφή προειδοποίηση, που αφορά στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, στη δυνατότητα του εγχώριου banking να ξαναλειτουργήσει σαν χρηματοπιστωτικός μηχανισμός. Η κίνηση του οίκου μπορεί να ξάφνιασε όσους είχαν προεξοφλήσει την αναβάθμιση (και ήταν η πλειονότητα), ωστόσο έρχεται να προστεθεί στη σωρεία ενστάσεων, αιτιάσεων των ξένων πως στο μείζον πρόβλημα των NPLs πρέπει να γίνει πολλή, πάρα πολλή δουλειά. Οι ξένοι προειδοποιούν, καθώς βλέπουν πως μέχρι και πρόσφατα η κυβέρνηση, προκειμένου να «αδειά-
σει» την ΤτΕ προωθούσε το σχέδιο του ΤΧΣ, που η αλήθεια είναι ότι στην πρωτόλεια μορφή του δεν έτυχε και της καλύτερης υποδοχής στη Φραγκφούρτη. Επιστρατεύθηκαν πολλοί παράγοντες για να αναλάβει, επί της ουσίας, το συγκεκριμένο σχέδιο η JP Morgan, που και know-how διαθέτει και πρόσβαση σε αγορές/κεφάλαια και funds μπορεί να φέρει που θα «αγοράσουν» μέρος των NPLs. Η κυβέρνηση υποχρεώθηκε (μετά από πίεση του SSM) να εντάξει υπό τη σκέπη της και το σχέδιο της ΤτΕ, το οποίο η ΕΚΤ, ακριβώς λόγω της μεγαλύτερης «κάλυψης» (διπλάσιας από τα έως 20 δισ. του ΤΧΣ) και της εμπεριστατωμένης δουλειάς που έχει γίνει, δείχνει να προτιμά περισσότερο. Τέλος πάντων, τα δύο σχέδια θα παρουσιαστούν στις Βρυξέλλες (DG Comp) σαν ενιαίος μηχανισμός (συμπληρωματικό το ένα του άλλου), προκειμένου να προχωρήσει το ταχύτερο δυνατόν η διαδικασία. Επιδίωξη των δανειστών, το αργότερο αρχές Μαρ-
ΧΡΗΜΑ
τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
WEEK
2
τίου, να δίνεται το “ok” στην Αθήνα. Από τη στιγμή
τη σοβαρότητα της κατάστασης. Και για ορισμέ-
εκείνη, θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να απο-
νους να προετοιμάσει το έδαφος για σκληρότε-
δυθούν σε έναν «μαραθώνιο ταχύτητος», προκει-
ρη πολιτική στο θέμα λ.χ. των πλειστηριασμών.
μένου να ενεργοποιηθεί/λειτουργήσει σε εύλογο χρόνο ο μηχανισμός.
Το ερώτημα εύλογο, καθότι απλό. Το εγχώριο
Ωστόσο, η ανησυχία των ξένων παραμένει έκδηλη,
banking έχει δεσμευθεί για 30.000 πλειστηρια-
καθώς βλέπουν πως στην Αθήνα, στην κυβέρνηση, διαγράφονται δύο τάσεις: 1. Η μεν... φιλολαϊκή, που, κυρίως λόγω των εκλογών, θέλει να βάλει ψηλά τον πήχη (στις 200 χιλ. ευρώ;), να συμπεριλάβει στην προστασία της πρώτης κατοικίας ευρείες ομάδες επαγγελματιών, να διασφαλίσει τη συνδρομή του Δημοσίου στη μερική χρηματοδότηση της αποπληρωμής των «κουρεμένων» δανείων. Για τη Φραγκφούρτη αυτή η συλλογιστική οδηγεί μία ώρα αρχύτερα σε υποχρεωτικές ανακεφαλαιοποιήσεις, νέο γύρο σορταρίσματος των μετοχών, «έκρηξη» των νέων κόκκινων δανείων. 2. Η άλλη, σαφώς πιο ρεαλιστική, φαίνεται πως εί-
σμούς μέσα στο 2019, που πρακτικά σημαίνει ότι μέχρι το τέλος Μαΐου θα πρέπει να έχουν γίνει (κατά μέσο όρο) 3.000 κάθε μήνα (δεδομένου ότι τον Ιανουάριο ο αριθμός ήταν αρκετά χαμηλός). Μέχρι τότε το προεκλογικό κλίμα θα έχει «πάρει φωτιά» και το θέμα των πλειστηριασμών θα απειλεί να «δυναμιτίσει» περαιτέρω την κατάσταση. Διάφορες διαρροές που διακινούνται τις τελευταίες ημέρες, πως δηλαδή η κυβέρνηση θα επιδιώξει να «παίξει καθυστερήσεις», να προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες, άσχετα από το ποια στάση θα δείξουν οι δανειστές, καθόλου δεν αφοπλίζει τη «βόμβα» των NPLs –απεναντίας. Για να μη σκεφτούμε τι μπορεί να γίνει στο τραπεζικό σύστημα
ναι περισσότερο κοντά στη γραμμή των τραπε-
αν η κυβέρνηση θέλει να το τραβήξει μέχρι τον
ζιτών, της Φραγκφούρτης, παρά σε αυτήν του
Οκτώβριο… Αυτά ακούν, αυτά συνεκτιμούν στη
Μαξίμου. Η δις προειδοποίηση Δραγασάκη, η
Φραγκφούρτη και τις Βρυξέλλες και «κρατούν την
προειδοποίηση Τσακαλώτου ήρθε να καταδείξει
αναπνοή τους»... ΧW
διοργάνωση
σε συνεργασία με
21.03.19 Aθήνα
SAVE THE DATE 21.03.19
digitalbanking.ethosevents.eu
#dbf19
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
4
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΑΛΛΑΓΗ ΣΚΗΝΙΚΟΥ ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ;
Ο
τραπεζοκεντρικός χαρακτήρας του ελληνικού χρηματιστηρίου, όπως το σύνολο της επενδυτικής κοινότητας γνωρίζει, ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος των απωλειών που έχει υποστεί ο Γενικός Δείκτης τα τελευταία έτη, καθώς οι τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις της περιόδου 2013-15 οδήγησαν σε εξαΰλωση των κεφαλαιοποιήσεων. Οφείλουν, επομένως, οι πάντες –συμπεριλαμβανομένων των κυβερνητικών αξιωματούχων– να αναφέρονται στο τραπεζικό ζήτημα, δηλαδή τη διαδικασία απομείωσης των κόκκινων δανείων από το ενεργητικό τους, με αυξημένη προσοχή, αφού οι συνέπειες μιας τέταρτης ανακεφαλαιοποίησης θα είναι πολλαπλά δυσάρεστες για την ελληνική οικονομία, που προσβλέπει σε επάνοδο της θετικής πιστωτικής επέκτασης προκειμένου να επιταχυνθεί ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ. Είναι, επομένως, θετική εξέλιξη η κινητικότητα των τελευταίων ημερών σε σχέση με την επιτάχυνση των διαδικασιών που πρέπει να δρομολογηθούν για τη μείωση των NPLs, ενόψει της εκπλήρωσης των προαπαιτουμένων για την καταβολή ποσού ύψους 650 εκατ. ευρώ από τα κέρδη ομολόγων, ποσό διόλου ευκαταφρόνητο για τα δημοσιονομικά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας, που παραμένουν δύσκολα. Είτε με τη διαδικασία της τιτλοποίησης των στεγαστικών κυρίως δανείων και την επιδότηση των δανειοληπτών με κρατικά κεφάλαια είτε με τη μεταφορά δανείων σε φορέα ειδικού σκοπού (SPV), σύμφωνα με το σχέδιο της ΤτΕ, που διαφαίνεται να το επιλέγουν 2 από τις 4 συστημικές τράπεζες. Παράλληλα, ο ευρωπαϊκός εποπτικός μηχανισμός αποδέχεται κεφαλαιακά όρια για την Πειραιώς, διευκολύνοντας τη δρομολόγηση έκδοσης ομολόγου, για την περαιτέρω θωράκιση των ιδίων κεφαλαίων της. Ενόψει των παραπάνω, ο Φεβρουάριος έχει ξεκινήσει με ανοδικές διαθέσεις, με τις τράπεζες να διαφοροποιούν τη συμπεριφορά τους, κινούμενες με μειωμένη μεταβλητότητα σε
σχέση με το προηγούμενο διάστημα και την υπερπουλημένη Πειραιώς να οδηγεί την ανοδική κίνηση του τραπεζικού δείκτη, χωρίς ωστόσο να συνδυάζεται με ουσιαστική συναλλακτική αναβάθμιση. Έτσι, ο Γενικός Δείκτης, που συνεχίζει να επικουρείται και από τις λοιπές δεικτοβαρείς μετοχές, ιδιαίτερα της ΕΕΕ αλλά όχι και του ΟΤΕ, επιδιώκει την υπέρβαση των 650 μονάδων, ζώνη στην οποία οι δυσκολίες είναι ήδη αρκετές, ενώ ακόμη περισσότερες θα υπάρξουν στην περιοχή των 660-665 μονάδων. Θα χρειαστούν, επομένως, νέοι καταλύτες και οριστικοποίηση των μεθοδεύσεων μείωσης των κόκκινων δάνειων, ώστε να διατηρηθεί το κλίμα επανόδου της εμπιστοσύνης στο χρηματιστήριο. Η έκθεση του οίκου Fitch για την ελληνική οικονομία, που αναμένεται την Παρασκευή, είναι κρίσιμη, αφού το περιεχόμενό της θα αποτελέσει οδηγό για αρκετούς επενδυτικούς οίκους σε σχέση με τις ελληνικές θέσεις τους. Από την άλλη πλευρά, οι διεθνείς αγορές διατηρούν το ίδιο σκηνικό. Ο κίνδυνος ενός άτακτου Brexit είναι ακόμη υπαρκτός και ενδεχομένως πιο πιθανός από ποτέ. Οι διαπραγματεύσεις των ΗΠΑ με την Κίνα δεν διαφαίνεται να οδηγούν σε συμφωνία και μια χρονική παράταση είναι πιθανή. Η επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας συνιστά τη νέα πραγματικότητα (μόλις στο +1,2% το ΑΕΠ στο τέλος του δ’ τριμήνου) και η Ιταλία (-0,2% ο ρυθμός μεγέθυνσης στο τέλος του 2018) ίσως εισέρχεται σε ύφεση, με τον Μάριο Ντράγκι να εκστομίζει το ενδεχόμενο επανόδου της ποσοτικής χαλάρωσης. Δεδομένα που οδηγούν τους διαχειριστές κινητών αξιών σε συντηρητικές επενδυτικές στρατηγικές, με τα ομόλογα να είναι οι βασικές επιλογές τους και τη διατήρηση αυξημένων μετρητών να συνιστά την κύρια επιλογή… ΧW Δημήτρης Τζάνας, Διευθυντής Επενδύσεων, Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
5
ΧΡΗΜΑ
τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
WEEK
6
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΑΜΚ ΕΙΝΑΙ «ΤΑΜΠΟΥ»
H
δήλωση Δραγασάκη, ανεξάρτητα από τη σκοπιμότητα για την οποία έγινε, επανέφερε στο τραπέζι το «καυτό» θέμα των κεφαλαιακών αναγκών που αντιμετωπίζει το εγχώριο banking. Για το θέμα
που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δραματικό περιορισμό τη θέση των υφιστάμενων μετόχων/επενδυτών και όσων συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο των ομίλων.
αυτό ξεχωριστή αναφορά έχουμε στην αρχή του newsletter,
Στην ίδια λογική κινείται και η Αθήνα, καθώς κοινή είναι η
με αφορμή την ενέργεια του Fitch να αφήσει αμετάβλητο το
πεποίθηση τραπεζιτών και επενδυτικών κύκλων πως το θέμα
outlook της ελληνικής οικονομίας.
της ενίσχυσης με «φρέσκα κεφάλαια» των συστημικών ομίλων
Το ζήτημα των ΑΜΚ είναι «ταμπού», όπως εξελίσσεται η κατά-
είναι ελάχιστη προϋπόθεση για να γίνουν βήματα προς την
σταση ευρύτερα στο ευρωπαϊκό, και ειδικότερα στο εγχώριο
κατεύθυνση της επιστροφής στην κανονικότητα. Πολύ περισ-
τραπεζικό σύστημα, με τη Φραγκφούρτη να «ξορκίζει» λύσεις
σότερο από τη στιγμή που το τραπεζικό σύστημα «στενάζει»
ΧΡΗΜΑ WEEK
7
τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
υπό το βάρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ανεπίσημες
Εύλογα η Φραγκφούρτη το τελευταίο που θα ήθελε είναι
εκτιμήσεις τα ανεβάζουν στα 88 δισ. στο τέλος χρήσης 2018/
το εγχώριο (αλλά όχι μόνο) banking να υποχρεωνόταν να
στοιχεία 31 Δεκεμβρίου) και ο χρόνος ενεργοποίησης του
προσφύγει σε αναγκαστικές ΑΜΚ μόλις 8 μήνες μετά τους
σχετικού πρότζεκτ αργεί ακόμη πολύ.
ελέγχους αντοχής stress tests για τις ελληνικές και ούτε
Την ίδια στιγμή, στο χρηματιστηριακό ταμπλό η πρωτοφανής
καν 4 για τις ευρωπαϊκές. Πόσο δε μάλλον όταν η ΕΚΤ από
απαξίωση της αποτίμησης των συστημικών ομίλων από τη μία
το φθινόπωρο θα αρχίσει να ετοιμάζεται για τους ελέγχους
αποτυπώνει την προεξόφληση συγκεκριμένων funds πως οι
του 2020 (με νέα διοίκηση από τις αρχές Νοεμβρίου), με τον
ΑΜΚ είναι μονόδρομος, άρα και το dilution των υφιστάμενων
Μάριο Ντράγκι να έχει διαχειριστεί το πρόβλημα του χαμηλού
μετόχων αναπόφευκτο, από την άλλη περιορίζει σημαντικά
πληθωρισμού, την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της
τις εναλλακτικές που έχουν στα χέρια τους οι διοικήσεις των
ευρωπαϊκής οικονομίας, τη «βόμβα» του 1 τρισ. μη εξυπηρε-
τραπεζών.
τούμενων δανείων. Σε σημείο που ο ίδιος στο τελευταίο ΔΣ
«Όταν η συνολική αποτίμηση και των τεσσάρων δεν ξεπερνά
της τράπεζας να αφήσει να εννοηθεί πως, αν χρειαστεί, θα
τα 3,8 δισ. στη συνεδρίαση της 8ης Φεβρουαρίου, πώς θα μπο-
επαναφέρει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
ρέσει μια τράπεζα να διεκδικήσει με ανταγωνιστικούς όρους να απευθυνθεί στις αγορές, λ.χ. βγαίνοντας για ένα ομόλογο μερικών εκατοντάδων εκατ. ευρώ; Το επιχείρησε (τουλάχιστον) δύο φορές (το 2018) η Πειραιώς και τα επιτόκια που ζητήθηκαν (για 500 και 300/250 εκατ.) ξεπερνούσαν τη λογική, με συνέπεια να “παγώσει” κάθε σκέψη» διευκρινίζει τραπεζική πηγή η οποία συμμετείχε στην τελευταία ενημέρωση που έγινε στη Φραγκφούρτη (30-31 Ιανουαρίου). Δεδομένου του ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι συμφωνούν στο ότι χρειάζονται «νέα κεφάλαια», ασχέτως του ύψους που κάθε πλευρά υπολογίζει ως αναγκαίο, το ερώτημα αφορά στον χρόνο, στον τρόπο και στην τακτική. Είναι ενδεικτικό πως ενώ οι διοικήσεις των τραπεζών θεωρούν πως συνολικά θα χρειαστούν περί τα 2 δισ., τίμημα που βρίσκεται κοντά και στις εκτιμήσεις της Φραγκφούρτης, το ΔΝΤ κρατά ψηλά τον πήχη (παρότι δεν επιμένει για... 7-9 δισ., για τα οποία πίεζε πέρσι πριν τη διενέργεια των stress tests),
Από την άλλη πλευρά, funds που ανεβάζουν σε πάνω από 5 δισ. τις κεφαλαιακές ανάγκες προεξοφλούν πως, λόγω του αργού ρυθμού μείωσης των κόκκινων δανείων, της εφαρμογής εμπροσθοβαρών προγραμμάτων που θα αναγκαστούν να εφαρμόσουν, της ποιότητας των υφιστάμενων κεφαλαίων, της μη επενδυτικής βαθμολόγησης της οικονομίας, της δυσκολίας να αντληθούν κεφάλαια από τις αγορές, το τραπεζικό σύστημα θα υποχρεωθεί να πάει σε ΑΜΚ και αυτές θα γίνουν σε πολύ-πολύ χαμηλές τιμές. Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως μόλις τη Δευτέρα το OceanWood ενίσχυσε τις θέσεις short στην Εθνική (στο 0,60% από 0,51%) και στη Eurobank (στο 1,20% από το 1,02%) ενώ και το Lansdowne διατηρεί ανοιχτές θέσεις πώλησης στην Alpha Bank (στο 0,83%), στη Eurobank (στο 1,81%) και στην Πειραιώς (στο 2,74%). Παράλληλα, το σορτάρισμα των τραπεζικών μετοχών εξυπη-
με μια ομάδα 4-8 επιθετικών funds να συμμερίζονται τη θέση
ρετεί όσα funds προσβλέπουν σε «εκβιασμό» των διοικήσεων
του Ταμείου και κατά κάποιον τρόπο να «εκβιάζουν» για ακόμη
προκειμένου να πάρουν για ένα «κομμάτι ψωμί» χαρτοφυλάκια
χαμηλότερες αποτιμήσεις.
μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ διευκολύνει και εκείνους
Φραγκφούρτη και Αθήνα θεωρούν ότι μια ΑΜΚ θα αποτελούσε
τους επενδυτικούς τίτλους που θέλουν να μπουν στο μετοχικό
την έσχατη λύση, και για αυτό προκρίνουν 2-3 εναλλακτικές,
κεφάλαιο των τραπεζών σε όσο πιο ευτελείς τιμές πετύχουν.
έτσι ώστε ούτε οι υφιστάμενοι μέτοχοι να χάσουν ακόμη μεγα-
Για την ΕΚΤ ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθούν
λύτερο μέρος της θέσης τους ούτε να απαξιωθούν οι μετοχές.
«αναγκαστικές αυξήσεις κεφαλαίου» είναι η όσο το δυνατόν
Με αυτόν τον τρόπο ένας υφιστάμενος μέτοχος θα μπορούσε
ταχύτερη ενεργοποίηση του μηχανισμού που θα αναλάβει να
να υποστηρίξει ενισχύοντας περαιτέρω τη συμμετοχή του,
«εγγυηθεί» για ένα μεγάλο μέρος των NPLs, αλλά και η
ένας εν δυνάμει ενδιαφερόμενος να τοποθετηθεί επενδυτι-
εφαρμογή επιθετικών μορφών διαχείρισης (όπως λ.χ. η
κά, ένα fund θα είχε λόγους για να καλύψει μια ομολογιακή
συγχώνευση/απορρόφηση της Grivalia από τη Eurobank, μια
έκδοση και το σύστημα (ευρύτερα) να αποφύγει αναγκαστικές
πιθανή συμφωνία της Πειραιώς με funds, για παράδειγμα το
λύσεις που θα αμφισβητούσαν τον ρόλο του.
Cerberus ή το Pimco).
ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
8
ATTICA ΣΥΜΜΕΤΟΧΏΝ
ΤΑ ΣΧΈΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΉ ΠΕΡΊΟΔΟ
«Π
ρόσω», αργά και σταθερά, είναι η εντολή «πλεύσης» της διοίκησης του Attica Group προκειμένου να φτάσει με ασφάλεια σε «απάνεμο λιμάνι» στο τέλος του 2019. Στα κεντρικά του ακτοπλοϊκού ομίλου, στη Λυσικράτους και Ευριπίδου, κοντά στο Δέλτα, μπορεί να μην επικρατεί το κλίμα προσδοκιών για στρατηγικές συνεργασίες, που είχε καλλιεργηθεί λόγω του πολύχρονου φλερτ του αμερικανικού fund Fortress, ωστόσο, όπως τονίστηκε στις αρχές της εβδομάδας (με αφορμή τον θάνατο του ιδρυτή, Περικλή Παναγόπουλου), η Attica, εδώ και 27 χρόνια, έχει περάσει μόνη δυσκολότερες «φουρτούνες», φτάνοντας να είναι το μεγαλύτερο μέγεθος στην ελληνική ακτοπλοΐα. Με συνολικά 30 πλοία σε τρεις θάλασσες, δραστηριοποιείται στο Αιγαίο, την Αδριατική και σε Μαρόκο-Ισπανία, μετρώντας κύκλο εργασιών 292,8 εκατ. και EBITDA 53,8 εκατ. στο εννεάμηνο του 2018, με το δίδυμο Μάγειρα-Πασχάλη να έχει θέσει ως προτεραιότητα για φέτος μοναχικό μεν, ασφαλή δε «πλου», και από το 2020 βλέπουν... Το «ναυάγιο» του deal με το Fortress και το «όπισθεν ολοταχώς» της Goldman Sachs οδήγησαν τη διοίκηση της εισηγμένης σε δυο-τρεις κύκλους προσπαθειών στο να αναζητήσει συμμαχίες με Έλληνες επιχειρηματίες του κλάδου (σε Αθήνα/ Πειραιά και Λονδίνο), με άλλα funds (σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη). Προσπάθειες που, ωστόσο, δεν τελεσφόρησαν και οδήγησαν τον Κυριάκο Μάγειρα στο να «ανακρούσει πρύμναν» προχωρώντας στο plan b. Εναλλακτικό σχεδιασμό, που προβλέπει την αναδιάρθρωση δρομολογίων και σύνθεσης στόλου/ προορισμών (ο όμιλος διαθέτει 3 Superfast χωρητικότητας
3.697 επιβατών, 9 της Blue Star χωρητικότητας 15.505 επιβατών και 17 μονάδων της Hellenic Seaways με τετραψήφια μεταφορική δυναμικότητα σε ΙΧ και φορτηγά). Ένα πλοίο (το Morocco Star, ναυπήγησης 1980, μήκους 152 μέτρων, μεταφοράς 935 επιβατών και 755 γραμμών φόρτωσης αυτοκινήτων), δρομολογημένο στη γραμμή Μαρόκου (Ταγγέρη Med) - Ισπανίας (Αλγκεθίρας) με 8 δρομολόγια ημερησίως με τα χρώματα της Africa Morocco Lines. Στην τελευταία γραμμή, η Attica δεν κατάφερε να δρομολογήσει τελικά και δεύτερο πλοίο (ή σε παραπλήσια γραμμή ή προς Μασσαλία), όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, με συνέπεια τα έσοδα να παραμείνουν στάσιμα και το 2018. Πλέον, στα σχέδια της διοίκησης προέχει στη μεν Αδριατική (Μπάρι, Ανκόνα, Βενετία) να περιοριστούν οι επιπτώσεις από την επιθετική πολιτική που ακολουθεί η πλευρά Γκριμάλντι, στις δε ελληνικές θάλασσες η μικρή έστω αύξηση μεριδίων/ τζίρων στις γραμμές Κυκλάδων, Δωδεκανήσου και νήσων Ανατ. Αιγαίου, ενώ στην Κρήτη έχει να αντιμετωπίσει και τη «σφήνα» της Minoan στη γραμμή Πειραιάς-Χανιά. Κόστος ναυτιλιακού καυσίμου, τουρισμός και ανταγωνισμός θα κρίνουν, σε σημαντικό βαθμό, το πώς θα πλεύσει η Attica, με άγνωστη την τελευταία παράμετρο. Κι αυτό γιατί για φέτος καταγράφεται σημαντική αύξηση του αριθμού των πλοίων που προγραμματίζεται (από το ΣΑΣ) να δρομολογηθούν μέχρι τον Οκτώβριο. Ενδεικτικά, στις χρυσοφόρες γραμμές των Κυκλάδων δρομολογούνται επιπλέον 4 πλοία (42), ενώ επιθετικές διαθέσεις δείχνουν η Sea Jets (δρομολογεί 21 από 15 πλοία σχεδόν σε όλο το Αιγαίο) και η Golden Star Ferries (5 αντί για 3 πλοία πέρσι). ΧW
ΧΡΗΜΑ
9
τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
WEEK
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA >ΝΗΡΕΑΣ-ΣΕΛΟΝΤΑ<
Μαθαίνω πως ίσως αυτήν την εβδομάδα η DG Comp θα δώσει το «πράσινο φως» για να προχωρήσει το deal Νηρέα-Σελόντα. Αυτό, ενδεχομένως, να εξηγεί την κινητικότητα που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα στο ταμπλό για τις μετοχές των δύο εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας. Στη συνεδρίαση της Παρασκευής, η μετοχή της Σελόντα «χτύπησε» μέχρι limit up, με αυξημένες συναλλαγές. Ο σχετικός φάκελος έχει κατατεθεί στη γενική διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τα μέσα Σεπτεμβρίου και η λήψη των απαιτούμενων εγκρίσεων από τις αρμόδιες αρχές περί ελέγχου συγκεντρώσεων αποτελεί μία από τις βασικές αιρέσεις για την ολοκλήρωση του Project Nemo, δηλαδή της παραχώρησης από τις τράπεζες του 73,34% και του 79,62% των Νηρέα και Σελόντα, αντίστοιχα, στην Andromeda Seafood Ltd, μέλος του ομίλου Andromeda που πλειοδότησε στον διεθνή διαγωνισμό. Η αίτηση έγκρισης της συναλλαγής κρίθηκε απαραίτητη, λόγω των συμμετοχών που διαθέτει η Amera και σε άλλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Για να δούμε, λοιπόν, θα επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες μας;
>ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ
Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΥΓΕΙΑ<
Έληξε η περίοδος αποδοχής για τη Δημόσια Πρόταση του CVC Capital (μέσω του Hellenic Healthcare) για τη συγκέντρωση του συνόλου των μετοχών του ΥΓΕΙΑ. Όλες οι συναλλαγές που έγιναν στο διάστημα των προηγούμενων εβδομάδων (από το 70,3% που είχε αποκτήσει το fund) πραγματοποιήθηκαν, όπως ήταν λογικό, στην τιμή της πρότασης, δηλαδή στα 0,95 ευρώ. Με βάση και τις τελευταίες συναλλαγές, το τίμημα που κατέβαλε το CVC Capital διαμορφώθηκε στις 12,5 φορές του EBITDA, με την αντιστοιχούσα αποτίμηση του ΥΓΕΙΑ να ανεβαίνει στα 420 εκατ. ευρώ. Έχουμε και λέμε, λοιπόν: το όλον του ΥΓΕΙΑ στα 420, το ΙΑΣΩ είχε «τρέξει» μέχρι πρόσφατα ένα 83,33% σε διάστημα τριμήνου, με την αποτίμησή του να ανέρχεται στα 165 εκατ. ευρώ. Το Ιατρικό, που είχε «ξεμείνει» στα 90 εκατ. ευρώ, θα έμενε ανεπηρέαστο; Προφανώς όχι. Γι’ αυτό κι όταν ήρθε η ώρα, σας έδωσα σήμα για το Ιατρικό –τη μετοχή την είδατε πώς «ζωγραφίζει» τις τελευταίες συνεδριάσεις. Το χθεσινό 9,30% στο 1,41 ευρώ σε μια συνεδρίαση που το ΧΑ διόρθωσε 1,41% αντιστοιχεί σε αποτίμηση 122,3 εκατ. Τώρα που θα βγει από το χρηματιστήριο το ΥΓΕΙΑ, οι εκπρόσωποι του κλάδου στο ΧΑ θα μείνουν ΙΑΣΩ και Ιατρικό. Και με το Oaktree να διεκδικεί το ΙΑΣΩ, έχουμε να δούμε πολλά και ενδιαφέροντα «επεισόδια» το 2019…
>ΤΙ
«ΠΑΙΖΕΙ» ΜΕ ΤΟΝ ΟΛΠ<
Εταιρεία/μετοχή για συντηρητικούς, με εξαιρετικά θεμελιώδη και προοπτικές. Ωστόσο, το θέμα της εμπορευσιμότητας είναι ένα από τα μειονεκτήματα για το ευρύτερο επενδυτικό κοινό. Ενθαρρυντικό είναι το ότι ανέλαβε (από την προηγούμενη Τετάρτη) ρόλο ειδικού διαπραγματευτή η Eurobank Securities (καταρχάς τουλάχιστον για έναν χρόνο), γεγονός που ενδεχομένως να συμβάλει στη βελτίωση της εμπορευσιμότητας. Στο 26% το free float, γενναία μερισματική απόδοση, με την Cosco να έχει αγοράσει πάνω από τα 21 ευρώ, με την αποτίμηση στα 388 εκατ. –μάλλον φθηνή. Τεχνικά, η ζώνη 15,40-16,00 είναι αντίσταση, ενώ τα 15 στήριξη. Stop για τις long θέσεις και πολύ σημαντική στήριξη τα 14,50 ευρώ. Με διαδοχικά θετικά «κλεισίματα» για τη μετοχή, μέχρι και τη συνεδρίαση της Παρασκευής. Ισχυρός αγοραστής, φέρεται να είναι νορβηγικό ασφαλιστικό fund.
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Σ τις 642 και 636 μονάδες οι στηρίξεις για τον Γενικό Δείκτη. Αντίστοιχα, στις 388-385 για τον Δείκτη Τραπεζών. Χθες, Δευτέρα, οι traders είχαν να αποτιμήσουν και την αρνητική έκπληξη του οίκου Fitch. Πλέον, η προσοχή στρέφεται στην 1η Μαρτίου, όταν η Moody’s θα βαθμολογήσει την προοπτική της ελληνικής οικονομίας. Αρκετά θα εξαρτηθούν από την αξιολόγησή της, ενδεχομένως και μια επόμενη έκδοση ομολόγου. Συνεχείς είναι οι προειδοποιήσεις των ξένων για τον τραπεζικό κλάδο. Τα πιο εμπροσθοβαρή προγράμματα μείωσης μη εξυπηρετούμενων δανείων ενισχύουν τον κίνδυνο να «καούν» ζωτικά για τις τράπεζες κεφάλαια. Πρωταγωνίστησαν τον Ιανουάριο ΟΤΕ και Coca-Cola, εύλογες οι ρευστοποιήσεις στις πρώτες συνεδριάσεις του Φεβρουαρίου. Τα funds πρέπει να «κλειδώσουν» βραχυπρόθεσμες υπεραξίες. Που δεν είναι δα και αμελητέες… Από τη μεγάλη κεφαλαιοποίηση σειρά έχουν Μυτιληναίος, Viohalco, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ενεργειακή κ.ά., που την προηγούμενη εβδομάδα έδωσαν κέρδη. Περιμένω Motor Oil, Jumbo, ΤΙΤΑΝ, ΕΛΠΕ. Η Intralot έδωσε την υψηλότερη απόδοση σε διάστημα εβδομάδας. Ακολούθησαν και οι άλλες του ομίλου, Ιντρακάτ, Ιντρακόμ. Καλή η εβδομάδα και για τη MIG, που δείχνει να έχει αντανακλαστικά. Κινητικότητα στην Attica Συμμετοχών (ξεχωριστά εκτενέστερη αναφορά για τον ακτοπλοϊκό όμιλο). Προς την έξοδο του ΧΑ το ΥΓΕΙΑ, πλέον ΙΑΣΩ και Ιατρικό θα εκπροσωπούν τον κλάδο. Με το 2019 να προοιωνίζεται «καυτό». Cenergy και ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ με αγοραστές, σε μια καλή συγκυρία για τον όμιλο. Για τη μεγάλη εντολή στη Viohalco σάς γράφω σε άλλη στήλη του xrima week. Profile: Από τις υγιείς της μικρής κατηγορίας, εξωστρεφής και άκρως εξειδικευμένη. Μπορεί ακόμη καλύτερα.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Head of Content ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ kaloumenos.g@ethosmedia.eu
Συντάκτης Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ mich1957@hotmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.hrima.gr, info@hrima.gr
ΧΡΗΜΑ
10
τ.720/ ΤΡΙΤΗ 12.02.2019
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ Όσο ο S&P 500 συντηρείται πάνω
προσφορές για το αθλητικό στοίχημα στην
Πακέτα την Πέμπτη σε ΟΤΕ (για
από τις 2.650 μονάδες τόσο οι όπου
Τουρκία. Στον όμιλο επικρατεί συγκρατημένη
91.160 στα 10,66 ευρώ), σε ΟΠΑΠ
γης long μπορούν να προσβλέπουν
αισιοδοξία, ενώ απ’ ό,τι φαίνεται εξασφαλίζει
(για 100.000 στα 8,555), σε ΓΕΚ
σε κάτι καλύτερο. Την Παρασκευή
10ετή σύμβαση για τη Λοταρία της Ουάσι-
ανακοίνωσαν, μεταξύ άλλων, οικο-
γκτον.
ΤΕΡΝΑ (για 80.000 στα 4,88 ευρώ).
νομικά αποτελέσματα Goodyear και Hasbro.
Σύμπραξη Τέρνα και J&P Άβαξ για το πρότζεκτ του καζίνο City of Dreams στη Λεμεσό.
Χθες, Δευτέρα, έγιναν οι αλλαγές
Σύμφωνα με εκτίμηση παράγοντα του κλά-
(τριμηνιαίες) των δεικτών MSCI. Μια
δου, οι δύο πλευρές (με τη δεύτερη ως Άβαξ
πρώτη αποτίμηση των νέων δεδο-
πλέον) θα αναπτύξουν συνέργειες και σε άλλα
μένων θα πρέπει να περιμένουμε
μέτωπα. Εξαιρετικές οι σχέσεις Γ. Περιστέ-
σήμερα, Τρίτη 12 Φεβρουαρίου.
ρη-Χρ. Ιωάννου.
Πληροφορίες θέλουν να αυξάνεται η βαρύτητα της στάθμισης της αγο-
Έληξε χθες, Πέμπτη, η διαδικασία της δημό-
ράς της Κίνας, το οποίο αν επιβε-
σιας πρότασης για το ΥΓΕΙΑ. Προς την έξοδο
βαιωθεί, θα λειτουργήσει εις βάρος
του ΧΑ οδεύει το θεραπευτήριο, που πρακτικά
άλλων αγορών, όπως λ.χ. της ελλη-
σημαίνει ότι ο κλάδος θα εκπροσωπείται (κυρί-
νικής. Οι αλλαγές θα ισχύσουν από
ως) από το ΙΑΣΩ και το Ιατρικό. Με τις εξελί-
τη συνεδρίαση της 1 Μαρτίου.
ξεις να προοιωνίζονται εξίσου ενδιαφέρουσες
ης
όπως και με τη διεκδίκηση του ΥΓΕΙΑ από το Σε έκτακτο ΔΣ της ΔΕΗ (απόγευμα
CVC Capital.
Δεν επιβεβαιώνεται η πληροφορία πως η Alpha Finance έχει για δημοπρασία ένα μεγάλο πακέτο μετοχών του ΙΑΣΩ (λέγεται για περίπου 800 χιλιάδες κομμάτια).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚO ΧΑΡΤΟΦΥΛAΚΙΟ
Θα ρισκάρω με τη δεύτερη ταχύτητα του 25άρη
Παρασκευής) θα δοθεί η απάντηση στη βελτιωμένη πρόταση της ΜΥΤΙ-
Από τα ελάχιστα, αλλά ουσιώδη, μειονεκτή-
ΛΗΝΑΙΟΣ για τη μονάδα της ΜΕΛΙ-
ματα της μετοχής του ΟΛΠ η περιορισμένη
ΤΗΣ. Πάντως, η αγορά «κρατά μικρό
εμπορευσιμότητά της. Η αγορά εκτιμά πως η
καλάθι», κάτι που φάνηκε με τη
ανάληψη της ειδικής διαπραγμάτευσης των
«βουτιά» της μετοχής την Πέμπτη.
μετοχών του Οργανισμού από τη Eurobank Securities (από τις 6 Φεβρουαρίου και καταρ-
Ενδεχομένως, την επόμενη εβδομά-
χάς για ένα έτος) θα βελτιώσει την κατάσταση.
δα, να έχουμε την απάντηση της DG
Πάντως, την Τετάρτη (με συναλλαγές 43.210
Comp για το deal Σελόντα-Νηρέα.
κομμάτια), έγινε μια πρώτη προσπάθεια να
Από τη στιγμή που θα κοινοποιηθεί
«ανοίξει» κάπως το χαρτί. Στο 26% το free float
(και θα είναι θετική), ενεργοποιείται
θέλει διεύρυνση.
η διαδικασία της δημόσιας προσφοράς. Το «Ταμπλό», πάντως, σπεύδει
Για πολλοστή φορά διευκρινίζουν από την
να προεξοφλήσει την απάντηση των
πλευρά της Viohalco πως θέμα ΑΕΕΑΠ
Βρυξελλών. Εκτενέστερο ρεπορτάζ
δεν υφίσταται, ούτε καν σε δεύτερο χρόνο.
«ανέβηκε» στο banks.com.gr.
Μεγάλη εντολή αγοράς (από Λονδίνο και Βρυξέλλες) για 180 χιλιάδες μετοχές έκανε
«Τρέξιμο» των long στη μετοχή της
τη διαφορά. Αγορές και σε ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ
Intralot, με απόδοση 16,85% σε
και Cenergy. Την ενεργοποίηση της μεγάλης
διάστημα εβδομάδας, καθώς χθες,
εντολής αποκάλυψε το banks.com.gr (στους
Δευτέρα, κατατέθηκαν, εκ νέου, οι
«Ψιθύρους»).
VIOHALCO: Αν υπερβεί τα 3 ευρώ MOTOR OIL: Γιατί έχει μείνει πίσω τις τελευταίες δύο εβδομάδες ΙΝΤΡΑΚΑΤ: Από τη στιγμή που η Intralot απέδωσε διψήφια αντίδραση ΠΛΑΙΣΙΟ: Αργά, σταθερά, για συντηρητικούς ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ: Από τη στιγμή που υπάρχει ουσιαστικό ενδιαφέρον για το Porto Carras ΙΑΣΩ: Γιατί την προηγούμενη εβδομάδα «έβγαλε μάτια» το Ιατρικό. Εναλλάξ οι θέσεις...