ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.763/ ΤΡΙΤΗ 21.01.2020
3
7
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
«ΑΓΚΑΘΙ» ΟΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ
ΘΑ «ΣΗΚΩΣΟΥΝ» 2 PLUS ΔΙΣ. ΠΟΙΟΙ ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ
11
ΑΠΟΨΗ
«ΚΟΛΛΗΤΙΚΟΣ ΙΟΣ»… ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ
KΑΛΟ ΤΟ ΦΘΗΝΟΤΕΡΟ ΧΡΗΜΑ ΌΜΩΣ ΝΑ ΔΟΎΜΕ ΝΈΕΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΚΑΙ ΘΈΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ
«Σ
υνωστισμός» επικρατεί στην έξοδο προς τις αγορές για αρκετούς από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας. Αξιοποιώντας την ευνοϊκή συγκυρία, ετοιμάζονται εκδόσεις εταιρικών ομολόγων που θα απευθυνθούν κυρίως σε ξένες αγορές και δευτερευόντως στην εγχώρια, σε μια προσπάθεια να αντληθεί φθηνότερο χρήμα. Και ορθώς, με το Χρήμα Week να αναφέρεται εκτενώς στις εισηγμένες που έχουν στα σκαριά εκδόσεις που θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμη και τα 2,5 δισ. ευρώ. Τεράστια κεφάλαια για τους 5-6 ομίλους που σχεδιάζουν, με προφανείς τις θετικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητά τους, στην αύξηση της παραγωγής, στη μεγέθυνση των οικονομικών μεγεθών τους. Θετικά είναι αυτά, που αν συνδυαστούν με τα ευνοϊκά φορομέτρα της κυβέρνησης, θα ενισχύουν περαιτέρω την κερδοφορία τους. Σημαντικά ενισχυμένα θα είναι και τα έσοδα από μερίσματα που θα διανεμηθούν καταρχάς στους βασικούς μετόχους, επιχειρηματίες, αλλά και στο ευρύτερο επενδυτικό κοινό. Έσοδα που θα φορολογηθούν 50% χαμηλότερα από ό,τι αυτά της προηγούμενης χρήσης. Μέχρι εδώ καλά, καθώς αφορούν σε ομίλους που εισφέρουν στην παραγωγή, στα έσοδα του Δημοσίου, ένα πολύ σημαντικό μερίδιο. Το ζητούμενο, κατά την εκτίμησή μου, και το είχα πρωτοθίξει με αφορμή τα δύο σημαντικά φορομέτρα της κυβέρνησης
(μείωση εταιρικού φόρου, μείωση φόρου στα έσοδα από κέρδη/μερίσματα), είναι αυτή η αλλαγή κλίματος σε επιχειρηματικό επίπεδο να αρχίσει να διαχέεται σταδιακά και προς την πραγματική οικονομία. Νέες επενδύσεις, νέες θέσεις εργασίας, αύξηση παραγωγής, εξαγωγών, εσωτερικής κατανάλωσης, που αρχίζει να «τσιμπάει» λίγο, ούτως ώστε αυτό το 2,5% της ανάπτυξης που «βλέπουν» οι αναλυτές να μπορεί να μετουσιωθεί σε όρους οικονομίας/ΑΕΠ/ κατά κεφαλήν εισόδημα. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα μπορούσε να έχει πιέσει το ίδιο το κράτος, η κυβέρνηση, θεσπίζοντας μέτρα αυτονόητα. Για παράδειγμα, φορολογικά κίνητρα/μείωση συντελεστών για επιχειρήσεις που μέσω της επανεπένδυσης κερδών θα αυξάνουν τις θέσεις εργασίας. Περαιτέρω μείωση του φόρου ή και μηδενισμό του για τα έσοδα από μερίσματα, με την προϋπόθεση πως ένα μέρος θα περάσει στην απασχόληση. Κίνητρα για επιχειρήσεις που συμβάλλουν στην ουσιαστική σύνδεση εκπαίδευσης-παραγωγής-τεχνογνωσίας και νέων εφαρμογών. Ας καθίσουν κυβέρνηση-επιχειρηματίες-φορείς γύρω από ένα τραπέζι και ας προσπαθήσουν να βρουν τρόπους που θα μεγιστοποιούν το όφελος από τον υψηλότερο (έναντι του μέσου ευρωπαϊκού) ρυθμό ανάπτυξης και την πιθανολογούμενη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αυτά με τη βεβαιότητα πως θα επανέλθουμε. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.763/ ΤΡΙΤΗ 21.01.2020
3
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
«ΑΓΚΑΘΙ» ΟΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Σ
υνεχίζονταν μέχρι και την τελευταία στιγμή οι συζητήσεις ξένων και Ελλήνων τραπεζιτών προκειμένου να εξευρεθεί κοινός τόπος στο θέμα των εγγυήσεων του Δημοσίου, που αποτελεί και το μεγαλύτερο «αγκάθι» στην προσπάθεια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αντικρουόμενες αναφορές στα κείμενα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχουν προκαλέσει από τον Νοέμβριο μια διελκυστίνδα μεταξύ των δύο πλευρών, από την έκβαση της οποίας θα κριθούν αρκετά για τη συνέχεια. Κι αυτό σε μια περίοδο κατά τη οποία το εγχώριο banking βρίσκεται υπό την πιεστική εποπτεία των ξένων, αναμένοντας την επισημοποίηση των τελικών οικονομικών μεγεθών για τη χρήση του 2019, κι ενώ «τρέχει» η διαδικασία προσομοίωσης των αντοχών των τραπεζών στο βασικό και δυσμενές σενάριο. Θεωρητικά, και σύμφωνα με τον σχεδιασμό στον οποίο κατέληξαν Αθήνα και Φραγκφούρτη, οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι θα μπορέσουν να κάνουν χρήση εγγυήσεων που θα τους χορηγήσει το ελληνικό Δημόσιο προκειμένου να εντάξουν χαρτοφυλάκια «κόκκινων» δανείων στο πλαίσιο διαχείρισης/ εκκαθάρισης του «Ηρακλή». Το σύνολο των εγγυήσεων θα
μπορεί να φτάσει έως τα 12 δισ., ποσό ικανό να συνδράμει στην πρώτη φάση της συντονισμένης μείωσης των NPLs. Ωστόσο, σύμφωνα με διατάξεις της Φραγκφούρτης, «οι εγγυήσεις που χορηγούνται από το Δημόσιο χώρας μέλους είναι καλυμμένες σε απόλυτο ποσοστό», αλλά και «για να αξιολογηθούν στο ακέραιο οι εγγυήσεις, θα πρέπει ο εκδότης να έχει την επενδυτική βαθμίδα». Διαμετρικά αντίθετες διατάξεις και ως προς τον τύπο, αλλά και –κυρίως– ως προς την ουσία, καθώς η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν πιστοποιείται με “investment grade”. Αυτή η διαφορά κρατά για σχεδόν τρεις μήνες σε εκκρεμότητα τον οριστικό υπολογισμό των καλύψεων που θα δικαιούται να λάβει ξεχωριστά καθεμία εκ των τραπεζών Εθνική, Alpha Bank, Eurobank και Πειραιώς. Τις προηγούμενες ημέρες, κλιμάκια και εκπρόσωποι της ΕΚΤ και της Εποπτικής Αρχής είχαν σειρά επαφών και ανάλυσης δεδομένων με τις διοικήσεις και των τεσσάρων ομίλων. Το ερωτηματολόγιο, σε αυτήν την πρώτη φάση, είναι κοινό και για τους τέσσερις, με επικέντρωση σε 5, κυρίως, σημεία: σύνθεση χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων, εγγυήσεις που έχουν δοθεί για τη χορήγησή τους, εισπραξιμότητα, σχέση
διοργάνωση
τελετή απονομής
σε συνεργασία με
21.02.2020 Divani Caravel
hrima.ethosawards.eu
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.763/ ΤΡΙΤΗ 21.01.2020
5
NPLs ως προς το σύνολο των δανείων που έχουν δοθεί και
(από τη στιγμή που θα αρχίσει να λειτουργεί ουσιαστικά) στη
σχέση προς τα διαθέσιμα, ίδια κεφάλαια των τραπεζών.
Φραγκφούρτη, αναζητούν το επόμενο σχέδιο, αυτό που θα
Κατά γενική εκτίμηση τραπεζικών στελεχών, η επιφύλαξη
συμπληρώσει και θα διευρύνει την εκκαθάριση των NPLs.
των ξένων έχει να κάνει με την εισπραξιμότητα (για αυτό και
Θα είναι με βάση το σχέδιο της ΤτΕ, θα είναι ένας... «Ηρα-
εξετάστηκαν στοιχεία που αφορούν στο ιδιωτικό χρέος), την
κλής» ΙΙ, ένας συνδυασμός ή κάτι άλλο που θα διαμορφωθεί
ποιότητα των εγγυήσεων και την επάρκεια των καθαρών λει-
στην πορεία της εφαρμογής/υλοποίησης του «Ηρακλή», κα-
τουργικών κεφαλαίων, καθώς το σύστημα μετά βίας παρήγαγε
θώς ήδη εκφράζονται επιφυλάξεις για το ύψος των «κόκκινων»
σχεδόν 1 δισ., αλλά με αρκετούς αστερίσκους.
που τελικά θα εκκαθαριστεί.
Η ελληνική πλευρά –οι τραπεζίτες και βεβαίως η Τράπεζα της
Παρότι κάτι τέτοιο αφορά σε μέλλοντα χρόνο (κατά πολύ μετά
Ελλάδος– προσπαθεί να πείσει τους ξένους πως οι εγγυήσεις θα
την ανακοίνωση των συμπερασμάτων των stress tests), το
πρέπει να δοθούν με βάση των πρώτη διάταξη. Μάλιστα, προς
θέμα τέθηκε και στους τραπεζίτες, αλλά και σε κεντρικό επίπε-
επίρρωση αυτής της θέσης, η ΤτΕ έχει εκθέσει σειρά επιχειρημάτων, με κυριότερο αυτό της αξιολόγησης των εγγυήσεων για πάμπολλες περιπτώσεις δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού (αγρότες, πλημμυροπαθείς, παθόντες από καταστροφές κ.λπ.). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, όπως βεβαιώνει πηγή της ΤτΕ στο Xρήμα Week, η αξιολόγηση του Δημοσίου κάλυπτε το σύνολο του δανείου. «Εχθρός» ο χρόνος Όμως τα εμπόδια δεν σταματούν στο θέμα της αξιολόγησης των εγγυήσεων, κάτι που επισημάνθηκε και στην τελευταία συνάντηση των CEO των τεσσάρων συστημικών με τους δανειστές, τη Δευτέρα. «Εχθρός» είναι ο χρόνος, καθώς, από τη στιγμή που θα αρθεί η εκκρεμότητα, θα πρέπει κάθε τράπεζα να υποβάλει αναλυτικά το πλάνο των «κόκκινων», προκειμένου να αιτηθεί (και να της χορηγηθεί) το ύψος των εγγυήσεων που θα της αναλογούν. Στην ανάλυση αυτή θα πρέπει να παρουσιάζονται όλα τα στοιχεία που αφορούν στα NPLs: από το ποιος είναι ο εκκαθαριστής (servicer) στον οποίο έχει ανατεθεί το χαρτοφυλάκιο δανείων, η κατηγοριοποίηση των δανείων (senior, mezzanine, junior), οι εγγυήσεις, μέχρι στοιχεία που αφορούν στη βιωσιμότητα μιας προβληματικής επιχείρησης, την αντικειμενική αξία παγίων, κατοικιών, εγκαταστάσεων (που έχουν υποθηκευτεί). Μάλιστα, στην «εξίσωση» οι ξένοι συνεκτιμούν την πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ της χώρας, το
δο, ΤτΕ. Ενδεικτικό τόσο του μεγέθους του προβλήματος όσο και της σημασίας που δίνεται από ΕΚΤ και ΤτΕ. Εκτιμήσεις τραπεζικών πηγών θέλουν αυτήν τη συζήτηση να μπαίνει στην ουσία από τον Ιούλιο και μετά, και ανάλογα με το κλίμα που θα επικρατεί τότε εντός και εκτός συνόρων. Τier II-Τιτλοποιήσεις Έτοιμη να βγει στις αγορές με έκδοση ομολογιών μειωμένης εξασφάλισης είναι η διοίκηση της Alpha Bank. Ήδη το σχήμα των αναδόχων (JP Morgan, Goldman Sachs, Citigroup, HSBC και RBS) έχει ολοκληρώσει την απαιτούμενη διαδικασία και περιμένει το “ok” της τράπεζας προκειμένου να προχωρήσει στην έκδοση. Ο χρόνος θα συνεκτιμηθεί με το κρατικό ομόλογο του ΟΔΔΗΧ και τις ανάλογες κινήσεις χωρών όπως η Ιταλία, η Γερμανία, η Ισπανία κ.ά., που θα σηκώσουν το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων που θα επενδυθούν σε χρέος. Οδηγός για την Alpha Bank είναι η Εθνική και η επιτυχής έκδοση Tier II, με πρόβλεψη για άντληση 500 εκατ., ίσως και μεγαλύτερου ποσού, αν βοηθήσει η διεθνής συγκυρία. Η τράπεζα επιχειρεί συνδυαστικά (τιτλοποιήσεις, Tier II) να ενισχύσει την «καθαρή θέση» του ισολογισμού της και να ενισχύσει την ποιότητα των κεφαλαίων της. Το κύριο σχέδιο τιτλοποίησης (Galaxy) σε ορίζοντα τριετίας (2020-2022) προβλέπει τη μείωση NPLs έως και 12 δισ.
χρέος των ιδιωτών κ.ά., που δυσχεραίνουν την όλη διαδικασία
Από την πλευρά της η Πειραιώς έχει ανακοινώσει τη συμ-
της τεκμηρίωσης των στοιχείων που θα πρέπει να υποβλη-
μετοχή της στο πρόγραμμα κρατικών εγγυήσεων με δύο
θούν. Σύμφωνα με εκτίμηση της ίδιας τραπεζικής πηγής, με
τιτλοποιήσεις ύψους, συνολικά, 3 δισ., ενώ δεν θα πρέπει να
το καλό σενάριο η διαδικασία θα μπορούσε να ολοκληρωθεί
αποκλειστεί το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε συμπληρωματι-
Μάρτιο-αρχές Απριλίου. Καθίσταται σαφές πως ο δρόμος και
κές ενέργειες.
μετ’ εμποδίων είναι, αλλά και μακρύς, μέχρις ότου φθάσει ο
H τράπεζα προχώρησε τον Ιούνιο του 2019 σε έκδοση Tier II,
κλάδος στην ενεργητική διαχείριση του μείζονος προβλήμα-
αντλώντας 400 εκατ., με την προσφορά να ξεπερνά τα 850
τος των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
εκατ., ενδεικτική του ενδιαφέροντος, που πιθανότατα θα είναι μεγαλύτερο. Δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στη διοίκηση της
Ζητείται... «Ηρακλής» ΙΙ
Πειραιώς να εξετάσει και να υλοποιήσει λύσεις ενίσχυσης της
Δεδομένων των δυνατοτήτων που έχει το σχέδιο «Ηρακλής»
θέσης της.
ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.763/ ΤΡΙΤΗ 21.01.2020
7
ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ
ΘΑ «ΣΗΚΩΣΟΥΝ» 2 PLUS ΔΙΣ. - ΠΟΙΟΙ ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ
Τ
η θετική συγκυρία που διαμορφώνεται για την ελληνική οικονομία και την προοπτική αναβαθμίσεων από τους ξένους οίκους επιδιώκουν να αξιοποιήσουν οι διοικήσεις των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων της χώρας, προκειμένου να αντλήσουν κεφάλαια φθηνότερα από αυτά που συγκέντρωναν την περίοδο της κρίσης. Έτσι, στα επιτελεία τουλάχιστον 6 ομίλων οι σχεδιασμοί προχωρούν με σκοπό την έκδοση ομολόγου στις διεθνείς αγορές, δηλαδή στον δρόμο που άνοιξαν ο ΟΤΕ και ο Μυτιληναίος, διαμορφώνοντας μια νέα τάση, που θέλει τους μεγάλους «παίκτες» να απευθύνονται στα ξένα funds, αφήνοντας περισσότερο χώρο για τις μεσαίου μεγέθους εταιρείες να προσανατολιστούν στην εγχώρια αγορά εταιρικών ομολόγων. Σε περισσότερα από 2 δισ. ευρώ υπολογίζουν επενδυτικοί παράγοντες το ύψος των κεφαλαίων που θα μπορούσαν να
αντλήσουν η ΔΕΗ, ο ΟΠΑΠ, ο ΤΙΤΑΝ, η Lamda Development, η MOH και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, σε μια περίοδο κατά τη οποία η απόδοση του benchmark 10ετούς έχει σταθεροποιηθεί χαμηλότερα του 1,5% και η τρέχουσα απόδοση/yield ομολόγων που έχουν εκδοθεί και είναι σε διαπραγμάτευση έχουν επιτόκιο ακόμη και 200 μονάδες βάσης χαμηλότερο από το αρχικό. Ήδη ο ΟΤΕ και ο Mytilineos έχουν προλειάνει το έδαφος, καθώς οι εκδόσεις τους είχαν θεαματική ανταπόκριση από τις αγορές, τα δε κεφάλαια αντλήθηκαν με ιστορικά χαμηλά κόστη. Αρχικά ο ΟΤΕ, που προχώρησε τον Σεπτέμβριο σε έκδοση 7ετούς διάρκειας για 500 εκατ., με το επιτόκιο στο 0,875% και την προσφορά να ξεπερνά τα 2,5 δισ., κι αυτά μέσα σε μόλις δύο ώρες! Στο «παιχνίδι» μπαίνουν και τα ξένα σπίτια, καθώς κύριοι ανάδοχοι ήταν η Goldman Sachs και η BNP Paribas, ενώ joint book runners ήταν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες της
ΧΡΗΜΑ WEEK
9
τ.763/ ΤΡΙΤΗ 21.01.2020
χώρας.
ομολόγου είχαν αποκαλύψει οι επιτελείς του ΟΠΑΠ σε road-
Το θετικό κλίμα που δημιούργησε ο ΟΤΕ ήρθε να ενισχύσει ο
show στο Λονδίνο, πέρσι το φθινόπωρο. Όπως και με τον Τι-
Μυτιληναίος δύο μήνες αργότερα, με την ανταπόκριση ακόμη
τάνα, ο ΟΠΑΠ «θα φέρει πιο κοντά» την αποπληρωμή έκδοσης
πιο θερμή. Έκδοση 5ετούς διάρκειας, για 500 εκατ., με την
που λήγει τον Μάρτιο του 2022, ενώ στον σχεδιασμό περιλαμ-
προσφορά στα 1,919 δισ. και το τελικό επιτόκιο στο 2,5%, από
βάνεται και η μείωση του δανεισμού του Οργανισμού.
2,75% που ήταν η αρχική εκτίμηση.
Σε σχεδιασμό για εταιρικό ομόλογο προχωρά και η Lamda
Είναι προφανές πως, μέσω των ισχυρών ομίλων-εκπροσώ-
Development στην ελληνική αγορά, όμως με ελάχιστο όριο τα
πων, η Ελλάδα «γύριζε σελίδα» και ότι οι προοπτικές διανοίγο-
300 εκατ.
νταν ευοίωνες και για άλλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Αυτά από το «στρατόπεδο» των μεγάλων του ΧΑ, καθώς τον
Παράλληλα, προς την αποκατάσταση του κλίματος εμπιστο-
χώρο που θα αφήσουν στην αγορά εταιρικών ομολόγων της
σύνης συνέβαλαν και οι ενέργειες του ΟΔΔΗΧ, που μεθοδικά
Αθήνας εξετάζεται σχετικό σχέδιο επανεργοποίησης και ενί-
διαμόρφωνε έναν «οδικό χάρτη», παρουσιάζοντας, για πρώτη
σχυσής της, προκειμένου να καταστεί ελκυστική για εταιρείες
φορά, ένα πρόγραμμα εκδόσεων κρατικών τίτλων για το 2020.
(κυρίως εισηγμένες) η κεφαλαιοποίηση των οποίων δεν θα
Πλέον, σε προχωρημένο στάδιο της σχετικής διαδικασίας
ξεπερνά τα 500 με 600 εκατ., καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα,
βρίσκονται η ΔΕΗ και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, με τη διοίκηση Στάσση να
ξεκινώντας από τα 80-100 εκατ.
προγραμματίζει μια “Investors’ Day”, πιθανότατα στο Λονδίνο,
Με βάση αυτήν την κλιμάκωση, εταιρείες μεσαίου μεγέθους
μέχρι το τέλος Μαρτίου. Με γνώμονα την τρέχουσα αποτί-
θα μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια έως 150 εκατ. Πολλαπλό
μηση της ΔΕΗ (στα 985 εκατ.), η επιχείρηση θα μπορούσε
είναι το όφελος, καθώς έτσι και η συγκεκριμένη αγορά θα
να «σηκώσει» ακόμη και 500 εκατ. ευρώ, με ένα αρκούντως
αναθερμανθεί, με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση κεφαλαίων με
ανταγωνιστικό επιτόκιο.
κόστος πολύ φθηνότερο από ό,τι στη διάρκεια της κρίσης και
Συν τω χρόνω θα ακολουθήσει και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, με τη διοί-
ύψος που δύσκολα θα έδινε ένας τραπεζικός όμιλος.
κησή της να κάνει στροφή και, αυτήν τη φορά, να απευθύνεται
Προς αυτήν την κατεύθυνση ενεργούν ήδη οι εμπλεκόμενοι
προς τις διεθνείς αγορές. Στα βήματα του ΟΤΕ και του Μυτι-
φορείς, με σκοπό την παρουσίαση της σχετικής αγοράς σε
ληναίου κινείται ο όμιλος, που μετά από τρεις εκδόσεις στην
επιχειρηματίες και βασικούς μετόχους (κυρίως) εισηγμένων
ελληνική αγορά (οι δύο από την Τέρνα Ενεργειακή) στρέφεται
που υλοποιούν ή σχεδιάζουν να υλοποιήσουν επενδυτικά
εκτός συνόρων, στο πλαίσο της διεθνοποίησής του. Εκτιμή-
προγράμματα.
σεις αναλυτών υπολογίζουν σε κεφάλαια ύψους 500 εκατ.,
Με όρους κόστους χρήματος 2-4%, εύλογα θα μπορούσε να
που άνετα θα μπορούσε να συγκεντρώσει η εισηγμένη.
υπάρξει ενδιαφέρον από τουλάχιστον 20 εταιρείες εισηγμένες
Προς την έκδοση νέου ομολόγου καταλήγει η διοίκηση της
στο χρηματιστήριο, ακολουθώντας το παράδειγμα της Τέρνα
ΤΙΤΑΝ, που θέλει να φέρει πιο κοντά μία από τις δύο εκδόσεις
Ενεργειακής, που συγκέντρωσε 150 εκατ. μέσω έκδοσης
που «τρέχουν» ήδη. Πρόκειται για σειρά 300 εκατ. που λήγει
7ετούς διάρκειας. Με την εκτίμηση πως με τις κατάλληλες
το καλοκαίρι του 2021 και είχε εκδοθεί με επιτόκιο 3,5%. Οι
προϋποθέσεις (ξένες αγορές) το 2020 θα αποτελέσει έτος-ο-
εκτιμήσεις των ανθρώπων της τσιμεντοβιομηχανίας κάνουν
ρόσημο όσον αφορά στην άντληση κεφαλαίων τόσο από τις
λόγο για ένα επιτόκιο αισθητά χαμηλότερο του 2%, ενώ θα
διεθνείς όσο από την εγχώρια αγορά. Προσφέροντας τη δέου-
μπορούσαν να αντληθούν περισσότερα από τα 300 εκατ. της
σα κεφαλαιακή ενίσχυση στο εγχώριο επιχειρείν, το οποίο,
υφιστάμενης έκδοσης.
δανειζόμενο σημαντικά φθηνότερα, θα καταφέρει να κλείσει
Την πρόθεσή τους να προχωρήσουν σε έκδοση διεθνούς
την «ψαλίδα» σε σχέση με τους ξένους ανταγωνιστές.
ΧW
ΧΡΗΜΑ
10
τ.763/ ΤΡΙΤΗ 21.01.2020
WEEK
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
Η ΑΓΟΡΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΙΚΑΝΗ ΝΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙ ΤΟ ΟΡΟΣΗΜΟ ΤΩΝ 1.000 ΜΟΝΑΔΩΝ
Μ
ε μικρότερο ρυθμό και με συνεχή θετικά κλεισίματα συνεχίστηκε για ακόμη μία εβδομάδα η ανοδική κίνηση των τιμών στο ΧΑ. Η αγορά δείχνει δυνατή και ικανή να συνεχίσει την προσέγγιση του ορόσημου των
Τεχνικές ενδείξεις Τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης έφθασε στο τελευταίο οχυρό αντίστασης πριν τις 1.000 μονάδες, όπου τα πράγματα θα δυσκολέψουν από την αύξηση της προσφοράς και θα απαιτήσουν περισσότερες συναλλαγές. Όλο το σύστημα δεικτών
1.000 μονάδων με εφεδρείες από τη μεσαία κεφαλαιοποίηση,
που παρακολουθούν την τάση του Γενικού Δείκτη παραμένει
η οποία στις τρεις πρώτες εβδομάδες του 2020 ξαναπήρε
προσκείμενο υπέρ της συνέχισης της ανόδου. Η μόνη ένδειξη
το προβάδισμα στις αποδόσεις των δεικτών, φθάνοντας σε
που μπορεί να δώσει μια αφορμή διόρθωσης είναι η εβδομα-
σύντομο χρονικό διάστημα σε κέρδη 7,5%.
διαία εικόνα του MACD, ο οποίος βρίσκεται σε υπερτιμημένες
Οι εισροές συνεχίζονται με πολύ ικανοποιητικό ρυθμό, καθώς
ζώνες διαπραγμάτευσης. Στο πρόσφατο παρελθόν, η δεύτερη
ήδη τα μετοχικά αμοιβαία εσωτερικού έφθασαν τα 12 εκατ.
εβδομάδα υπερτίμησης του MACD είχε συμπέσει με υπερτι-
ευρώ. Το μέγεθος μπορεί να φαίνεται μικρό, αποτελεί ωστόσο
μημένες ζώνες του RSI, δίνοντας μια γρήγορη διόρθωση η
μια άριστη ένδειξη από τις ροές προς τη διαχείριση κεφαλαί-
οποία αποφόρτισε το εβδομαδιαίο διάγραμμα. Η σύνοδος των
ων, καθώς ανάλογες –αν όχι υπέρτερες– κινήσεις γίνονται και
δύο δεικτών είναι εκ νέου κοντά και, εφόσον συνεχίσει ανοδικά
σε επενδυτικά κεφάλαια κλειστού τύπου ή είναι υπό διαχείριση
ο Γενικός Δείκτης, οι πιθανότητες μιας διόρθωσης προς το
από χρηματιστηριακές εταιρείες, ασφαλιστικές εταιρείες κ.λπ.
τέλος της επόμενης εβδομάδας θα αυξηθούν σημαντικά.
Οι εισροές αποτελούν τη «μεγάλη πλάτη» της αγοράς και τον λόγο που το ΧΑ παραμένει αλώβητο από την ένταση στα γεω-
Ημερολόγιο
πολιτικά και τη μεταβλητότητα των ξένων αγορών.
Ο πρώτος μήνας της χρονιάς ολοκληρώνεται αυτήν την
Η διπλή αναβάθμιση από τον οίκο Fitch, οι ενέργειες του
εβδομάδα, με την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΑΒΑΞ
ΟΔΔΗΧ προοιωνίζονται σημαντικές σε μέγεθος και προέλευ-
να συνεχίζεται με τη διαπραγμάτευση του δικαιώματος από
ση ομολογιακές εκδόσεις που θα ενεργοποιήσουν περισσό-
χθες, τη Δευτέρα. Αύριο, Τετάρτη, ο πρωθυπουργός, Κ.
τερους εμπλεκομένους και θα «ξεδιψάσουν» τη ζήτηση για
Μητσοτάκης, θα συναντηθεί στο Παρίσι με τον Γάλλο πρόε-
ελληνικές αποδόσεις. Η Ελληνική Δημοκρατία ανοίγει βιβλίο
δρο, Εμμανουέλ Μακρόν. Επισημαίνεται ότι οι αγορές της
προσφορών για νέα έκδοση, με την Αlpha Bank και την Τράπε-
Κίνας θα παραμείνουν κλειστές έως την Πέμπτη 30 Ιανουαρί-
ζα Πειραιώς να ακολουθούν με εκδόσεις Tier II.
ου, λόγω της έλευσης του νέου έτους, σύμφωνα με το κινέζικο
Την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου αναμένεται η ανα-
ημερολόγιο. Τέλος, η τελευταία ημέρα του μήνα σηματοδοτεί
χρηματοδότηση των ομολογιακών εκδόσεων της Frigoglass,
την έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης του Ην. Βασιλείου
ενώ σε προχωρημένο στάδιο, σύμφωνα με δημοσιεύματα,
από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ την ίδια ημέρα λήγει η
βρίσκονται η Lamda Development, η ΔΕΗ και η Motor Oil. Η κι-
προθεσμία υποβολής δεσμευτικών προσφορών για το 30%
νητικότητα αυτή συνάδει με την αισιοδοξία που καταγράφεται
του ΔΑΑ Ελευθέριος Βενιζέλος.
στη δευτερογενή αγορά και το ισχυρό ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές για ελληνικό ρίσκο.
ΧW
του Μάνου Χατζηδάκη (υπεύθυνου του Τμήματος Ανάλυσης της ΒΕΤΑ Χρηματιστηριακής)
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.763/ ΤΡΙΤΗ 21.01.2020
11
AΠΟΨΗ
«ΚΟΛΛΗΤΙΚΟΣ ΙΟΣ»… ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ
Η
έξαρση του νέου ιού στην Ασία, οι συγκεχυμένες πληροφορίες για τον αριθμό των θυμάτων και οι αμφιβολίες για τον τρόπο αντιμετώπισής του (καραντίνα σε μεγαλουπόλεις) δημιουργούν ανησυχία στις διεθνείς αγορές. Σε συνδυασμό με τις δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ για τους εκτιμώμενους κινδύνους της παγκόσμιας οικονομίας τα επόμενα χρόνια, λόγω κλιματικών και γεωπολιτικών αλλαγών, αλλά και οικονομικών κινδύνων, οδηγεί το σύνολο σχεδόν των χρηματιστηριακών αγορών στο να παρουσιάζουν ελαφρώς πτωτικές τάσεις, μετά τα πρόσφατα υψηλά. Ειδικά για την ελληνική οικονομία, η ομιλία του πρωθυπουργού στο συνέδριο του Νταβός επανέφερε τη συζήτηση στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων και στην επιτάχυνση των διαρθρωτικών αλλαγών, επαναλαμβάνοντας τις θετικές μακροοικονομικές προβλέψεις, το βελτιούμενο οικονομικό κλίμα, αλλά και τις αναμενόμενες αναβαθμίσεις πιστοληπτικών οίκων. Αν και αναφέρθηκε στο μεταναστευτικό πρόβλημα και στην προκλητικά εντεινόμενη γεωπολιτική αστάθεια στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν έπεισε ότι βρισκόμαστε κοντά σε λύση για κανένα από τα δύο φλέγοντα θέματα. Έτσι, οι «ταύροι», μετά από 7 ημέρες ανοδικών συνεδριάσεων, αποσύρθηκαν, μειώνοντας και τους όγκους συναλλαγών σημαντικά. Παρ’ όλα αυτά, οι αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων συνεχίζουν να παραμένουν κοντά στα πρόσφατα ιστορικά χαμηλά επίπεδα σε όλη την καμπύλη, χαμηλότερα ακόμη και από τα ιταλικά. Η έκδοση 15ετούς διαρκείας, αλλά και η πρόσθετη έκδοση 50 εκατ. ευρώ του Ελλάκτωρα, εκτιμούμε ότι διατηρούν το θετικό κλίμα που υπάρχει στην αγορά ελληνικού κρατικού χρέους. Το ελληνικό χρηματιστήριο, με πρωταγωνίστριες τρεις τράπεζες
(ΕΥΡΩΒ, ΕΤΕ, ΑΛΦΑ), που συγκέντρωσαν το 37% των συναλλαγών, μείωσε σημαντικά τους όγκους του. Η αρνητική σχέση ανοδικών(46)/ καθοδικών(66) τίτλων θεωρείται φυσιολογική, μετά το ανοδικό σερί των τελευταίων ημερών, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά ότι δεν μπορεί να αποδεσμευτεί πλήρως από το διεθνές περιβάλλον. Στον Γενικό Δείκτη, τα πρώτα σημεία στήριξης οριοθετούνται στις 938 μονάδες, με επόμενες γραμμές αμύνης τις 927, 907, 900 και 862 μονάδες. Όσο διακρατούνται τα επίπεδα των 930 παραμένουν οι υψηλότεροι στόχοι στα επίπεδα των 945 και 970 μονάδων. Αντίστοιχα, για τον FTSE25 η κοντινή στήριξη εντοπίζεται στις 2.338 μονάδες. Επόμενες στηρίξεις δημιουργούνται στις 2.322, 2.300 και 2.282 μονάδες. Ημερήσια διάσπαση των 2.360 μονάδων οδηγεί στον επόμενο επιθυμητό τεχνικό στόχο των 2.385 μονάδων, με την προϋπόθεση ότι θα κρατηθεί απαραβίαστη σε κλείσιμο η σημαντική στήριξη των 2.322 μονάδων. Συμπερασματικά, η σημερινή πτωτική εικόνα με τους χαμηλούς όγκους συναλλαγών θεωρείται απολύτως φυσιολογική, λαμβάνοντας υπόψη την πρόσφατη εξελισσόμενη ανοδική κίνηση της αγοράς, αλλά και τις διεθνείς ανησυχίες για όλους τους «μαύρους κύκνους» που, όσο προσχωρούμε προς το τέλος τριμήνου, πιθανόν να σχηματίσουν «σμήνος». Παραμένουμε μεσοπρόθεσμα αισιόδοξοι για μετοχές με καλά θεμελιώδη στοιχεία, υψηλές μερισματικές αποδόσεις και εξωστρέφεια, ακολουθώντας την ανοδική τάση. Διατηρούμε όμως σε επιφυλακή τα αντανακλαστικά μας και τις stop-loss στρατηγικές μας, προσπαθώντας να προστατεύσουμε τα κεκτημένα. ΧW του Λουκά Β. Παπαϊωάννου, Οικονομολόγου/Corporate Advisor
ΧΡΗΜΑ
12
τ.763/ ΤΡΙΤΗ 21.01.2020
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ > Κλειστές είναι από σήμερα μέχρι Βασιλικής Λαζαράκου, Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, αποτράπηκε η διά της πλαγίας επιτις 31 Ιανουαρίου οι αγορές στην στροφή της οικογένειας Κουτσολιούτσου. Κίνα. Εξ ου και οι ισχυρές πιέσεις τα > Λάθος ο αποκλεισμός από τη διαγωνιστική διαξημερώματα της Πέμπτης. δικασία του καζίνου του Ελληνικού, λέει η Hard > Συνεχίζεται η ανακοίνωση αποτελεRock. Και προαναγγέλλει «δράσεις». Πάντως, σμάτων 2019, στο NYSE. Σημαντική, αυτήν την εβδομάδα, ψηφίζεται το νομικό πλαίλόγω της έκθεσής της στην κινεζική σιο για να «μπουν μπουλντόζες», προκειμένου αγορά, η Caterpillar, χθες, Δευτέρα. να αρχίσει ο καθαρισμός του χώρου. Σήμερα, Τρίτη, είναι η σειρά των Apple, Harley Davidson, e-Bay κ.λπ. > Διψήφιο growth και εξαγορά μέσα στο 2020 «βλέπει» η Profile. Δίνει έμφαση στην ασιατική > Μπόνους 346 εκατ. δολ. θα εισπράαγορά. ξει ο Ίλον Μασκ αν η κεφαλαιοποί> Το «καλύτερο ever» ξεκίνημα νέου έτους για ηση της Tesla υπερβεί τα 100 δισ. την Aegean και την Autohellas. Με αυξημένες (σε χρημ. αξία) και διατηρηθεί πάνω συναλλαγές, αγορές από «ισχυρά χέρια» στη από αυτό το όριο για 6 μήνες. leader του κλάδου ενοικίασης/μίσθωσης αυ> Ο ΟΔΔΗΧ «βγαίνει» στις αγορές, τοκινήτων. Και νέα υψηλά: για τη μεν Aegean ενώ ακολουθούν η Alpha Bank και στα 9,05 ευρώ (στη συνεδρίαση της Πέμπτης η Πειραιώς με την έκδοση Tier ΙΙ. 22 Ιανουαρίου), για τη δε Autohellas στα 8,06 «Αέρα» έδωσε και η διπλή αναβάθμιτην ίδια ημέρα. Στα 638,47 και τα 391,82 ση από τον οίκο Fitch, το βράδυ της εκατ. ευρώ, αντίστοιχα, οι αποτιμήσεις. Πάνω Παρασκευής. από το όριο του 1 δισ. ευρώ αθροιστικά. Στο > Συνεδριάζει αύριο, Τετάρτη, η FeD, banks.com.gr για τα σχέδια Βασιλάκη με έκακολουθεί την Πέμπτη η BoE. Την θεση στην κεφαλαιοποίηση των δύο εταιρειών Παρασκευή ξεκινά η διαδικασία για προς το μισό δισ. ευρώ. το Brexit. > Θα πουλήσει ακριβά τις μετοχές του ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ η μειοψηφία του 5% του Καράτζη. Ο λόγος; Θεωρούν πως το fair value ΕΘΝΙΚΗ, για σιγουριά, ΠΕΙΡΑΙΩΣ είναι πολύ πάνω από τα 10 ευρώ, για ταχύτητα της δημόσιας πρότασης του βασικού μετόχου. Ποιος θα ακολουθήσει «ΓΕΚΑΡΑ», αγορές και στο μπαούλο. τον Καράτζη; Ονόματα ακούγονται Πουλάμε, πάνω από τα 10 ευρώ διάφορα… > Και μια νέα εισαγωγή, επιτέλους! VIOHALCO ή CENERGY; Εδώ μάς θέλω… Η ασφαλιστική Interlife από το ΧΑ ΕΛΛΑΚΤΩΡ vs ΑΒΑΞ, κι εδώ… Κύπρου στο ΧΑ Αθηνών. ΟΠΑΠ, για την υπέρβαση των 12 ευρώ > Από τις 26 Νοεμβρίου η προκαταρκτική συμφωνία του FF Group ΔΕΗ, δείχνει να έληξε η συσσώρευση. με τους πιστωτές. Μέχρι χθες, δεν Μπορεί τα 5 μέχρι το “Investors’ Day” είχε γίνει το παραμικρό. Σχεδόν δύο χρόνια πέρασαν από το «σκάσιμο» ΙNTRAKAT, «έδειξε χαρακτήρα» του σκανδάλου, και ελάχιστα έχουν στο 1,80 ευρώ γίνει. Τουλάχιστον με ενέργειες της
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Π ΟΛΛΑ ΘΑ ΚΡΙΘΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΓΙΑ ΤΗ MIG Ερωτηματικό για τη συμπεριφορά των αγορών στον κινεζικό... ιό. Συνεκτιμώντας τις αργίες, λόγω νέου έτους. Προσοχή στο ενδεχόμενο arbitrage μεταξύ Coca-Cola (ΧΑ) και CC/HBC (City), λόγω Brexit. Πιο πειστική η Εθνική από τις τραπεζικές. Πιο επιθετική η Πειραιώς. «Βλέπει» τα 10 ευρώ η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Προσεχώς με αποτίμηση στο 1 δισ. ευρώ. Reggeborgh και CVC Capital: Δύο ισχυρά funds με πραγματικές επενδυτικές θέσεις στην αγορά. Άλλα 3-5 funds θέλει η μεγάλη κεφαλαιοποίηση. Σε ελκυστικά επίπεδα διαμορφώθηκε η μέση τιμή της μετοχής για όσους θα την προτιμήσουν, αντί για το μέρισμα. Από χθες η διαπραγμάτευση των δικαιωμάτων για την ΑΜΚ της ΑΒΑΞ. Για «μεγάλα παιδιά» το bet. Quest: Εξαρχής είχαμε πει πως και φέτος θα «βγάλει μάτια». Autohellas: Απλά… μπλουτσιπάρα! “Stay firm”. Συνεχίζουν να μαζεύουν ΟΛΠ οι Νορβηγοί. Και πολύ καλά κάνουν! Frigoglass: «Του μπει ή νοτ του μπει» κανείς... Το ’χει πάρει προσωπικά το Δαυιδέικο. Για να δούμε... Doppler: Αυτός είναι «ανελκυστήρας». Στα 0,85 ευρώ. Πολλά θα κριθούν στο πρώτο τρίμηνο για τη MIG. Άλλο risky bet, για «γερά στομάχια». Flexopack: Ετοιμάζουν κάτι οι Γκινοσάτηδες; Έξοδο, μήπως; Θα δείξει…
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Διευθυντής Σύνταξης ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΚΥΡΈΛΑ ΠΈΤΡΟΥ petrou.k@ethosmedia.eu
Συντάκτης Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ gelantalisk@gmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.banks.com.gr banks-press@ethosmedia.eu