ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.766/ ΤΡΙΤΗ 11.02.2020
3
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΤΙ «ΠΑΙΖΕΙ» ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
9
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΑΠΕΤΥΧΕ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΤΑΣΗ
12
ΣΤΑ ΕΝΔΟΤΕΡΑ
ΤΑ LOGISTICS ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΚΑΙ ΦΕΤΟΣ
ΑΡΓΟΥΝ ΟΙ «ΑΘΛΟΙ» ΤΟΥ «ΗΡΑΚΛΗ»
Ή
ταν επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όταν για πρώτη φορά είχα αναφερθεί στις συνέπειες που θα υποστεί ο τραπεζικός κλάδος λόγω της κωλυσιεργίας στο μείζον πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων/ανοιγμάτων. Έκτοτε ακολούθησαν πολλά, με την αγορά να προσβλέπει στην προοπτική επίσπευσης της σχετικής διαδικασίας μέσω του σχεδίου «Ηρακλής», σε πρώτη φάση, από τη νέα κυβέρνηση. Έχουν παρέλθει σχεδόν οκτώ μήνες και είμαστε –πλέον, Τρίτη 11 Φεβρουαρίου– ακόμη σε «νεκρό σημείο», καθώς η διελκυστίνδα Αθηνών-Φραγκφούρτης για τη διαφορά του “zero risk” καλά κρατεί. Ορθά εκτιμά ο Μάνος Χατζηδάκης, στην ανάλυσή του για το ΧΑ, πως η εκκρεμότητα στο συγκεριμένο θέμα/πρόβλημα αφήνει το αποτύπωμά της και στο χρηματιστηριακό ταμπλό. Άλλωστε, το πρόβλημα των NPLs επικαλέστηκε η Goldman Sachs στην έκθεσή της για το εγχώριο banking, για να χαμηλώσει τον πήχη/τιμές-στόχους για τις 4 συστημικές τραπεζικές. Τον προβληματισμό του εκφράζει και ο Αντρέα Ενρία, βάζοντας μάλιστα στην «εξίσωση» άλλη μία παράμετρο, αυτήν του τεράστιου ιδιωτικού χρέους. Πώς θα πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους οι «κόκκινοι» όταν τα ανοίγματά τους προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, φορείς του Δημοσίου κ.λπ., κ.λπ., έχουν ξεπεράσει –προ πολλού– τις εισοδηματικές αντοχές τους; Το σίγουρο είναι πως η έλευση του επικεφαλής του
SSM στην Αθήνα μόνο «υγιεινός περίπατος» δεν θα είναι για το εγχώριο σύστημα. Και δεν γνωρίζω αν η «Πυθία» θα του δώσει κάποιον «χρησμό» στο περιθώριο του Φόρουμ των Δελφών, αυτό όμως που θεωρώ σίγουρο είναι η αυστηρότητα των προειδοποιήσεών του για το μείζον πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων/ανοιγμάτων. Και μέσα σε όλα αυτά, ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος θυμίζει, με κάθε ευκαιρία που του δίνεται, πως το σχέδιο «Ηρακλής» είναι ένα αναγκαίο και πολύ χρήσιμο βήμα προς την επίλυση του προβλήματος. Και έχει τα χίλια δίκια ο Γιάννης Στουρνάρας όσον αφορά στη συμπληρωματική (υπό) στήριξη του «Ηρακλή». Αρκεί να «πάρει μπροστά» το σχέδιο και να αρχίσει ο «ημίθεος», επιτέλους, τους «άθλους» του… Για να δούμε, γιατί η κατάσταση δεν επιτρέπει καθησυχασμό. Παράλληλα, να συμπληρώσω πως τόσο οι δανειστές όσο και οι τραπεζίτες γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι συστημικοί όμιλοι ούτε μαντράδες αυτοκινήτων ούτε και μεσίτες ακινήτων μπορούν να γίνουν. Κι αυτό γιατί, τελευταία, πολλά λέγονται για τους πλειστηριασμούς, την πρώτη κατοικία, πυροδοτώντας έντονη πολιτική αντιπαράθεση. Και είναι άξιον απορίας –ας μου επιτραπεί να ρωτήσω– πώς η αντιπολίτευση επιμένει να θεωρεί πως στο στόχαστρο θα βρεθεί το... δυαράκι στα υποβαθμισμένα Κάτω Πατήσια μαζί με την πολυτελή βίλα του «πτωχευμένου» επιχειρηματία στα βόρεια προάστια. «Πομφόλυγες», λέω ’γω και το κλείνω εδώ το θέμα. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.766/ ΤΡΙΤΗ 11.02.2020
3
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΤΙ «ΠΑΙΖΕΙ» ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Τ
ην Παρασκευή 31 Ιανουαρίου ξεκίνησε –και τυπικά– το τεστ αντοχής των ευρωπαϊκών τραπεζών η European Bank Authority. Είναι η πέμπτη άσκηση προσομοίωσης σε σενάρια κινδύνου που διενεργεί η ΕΒΑ στη δεκαετή λειτουργία της –περιλαμβάνει 51 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, 35 από χώρες που υπάγονται στη δικαιοδοσία του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας (ESM). Δείγμα που καλύπτει το 70% των περιουσιακών στοιχείων του ευρωσυστήματος και εξετάζει, για ακόμη μία φορά, τις τέσσερις συστημικές τράπεζες της χώρας. Από τα τέλη Δεκεμβρίου-αρχές Ιανουαρίου, η ΕΒΑ προχώρησε σε έναν πρώτο κύκλο εξέτασης των στοιχείων που είχαν υποβάλει οι τράπεζες, για να προχωρήσει προ ημερών στην καταρχήν παραδοχή πως σε ό,τι αφορά στο εγχώριο banking πληρούνται οι βασικές προϋποθέσεις/κριτήρια και με το δυσμενές ενδεχόμενο (diverse scenario).
Η εικόνα θα συμπληρώνεται, σταδιακά, με την υποβολή και εξέταση των συνολικών αποτελεσμάτων χρήσεως 2019, τις προβλέψεις σχετικά με τη στοχοθεσία μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων/ανοιγμάτων, τα αποτελέσματα και το όποιο όφελος (ως προς την κεφαλαιακή ενίσχυση των ισολογισμών), απόρροια τιτλοποιήσεων, ανάλογων ενεργειών ενδυνάμωσης της καθαρής θέσης. Σε αυτά θα συνεκτιμηθούν ο ρυθμός ανάπτυξης του ελληνικού ΑΕΠ, η προβολή για την αντικειμενική αξία των ακινήτων, δύο παράμετροι σημαντικές, καθώς αφορούν στη δυνατότητα παραγωγής θετικού αποτελέσματος και την αύξηση της αποτίμησης των χαρτοφυλακίων ακινήτων που κατέχουν ή έχουν παραχωρήσει οι τράπεζες για διαχείριση/εκκαθάριση στα funds. Άλλη μία παράμετρος σχετίζεται με το υπέρογκο ιδιωτικό χρέος, κάτι που επεσήμαναν τα τεχνικά κλιμάκια στην πρόσφατη
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.766/ ΤΡΙΤΗ 11.02.2020
επίσκεψή τους στην Αθήνα, στα τέλη Ιανουαρίου. Με επίμονες ερωτήσεις ζήτησαν αναλυτικά στοιχεία για το έτερο «βουνό» (των σχεδόν 200 δισ.), καθότι από τη δυνατότητα αποπληρωμής κόκκινων δανείων (ιδιωτικών, επαγγελματικών) θα κριθεί, σε σημαντικό βαθμό, ο ρυθμός μείωσής τους, όταν η διαχείρισή τους θα φτάσει στην «καρδιά» του προβλήματος. Δηλαδή στον σκληρό πυρήνα NPLs/NPEs (μετά την αξιοποίηση των ρυθμίσεων του σχεδίου «Ηρακλής» και του όποιου ή όποιων άλλων θα ακολουθήσουν συμπληρωματικά). Η εκτίμηση που αποκόμισε κορυφαίος παράγων μίας εκ των τεσσάρων συστημικών στις επαφές του με τα τεχνικά κλιμάκια ήταν πως η τράπεζά του μπορεί να επιτύχει τις προϋποθέσεις του diverse scenario και να προχωρήσει –αν αυτό κριθεί– σε μια αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, μέσα στο δεύτερο εξάμηνο, προκειμένου να ενισχυθεί κεφαλαιακά με «ζεστό χρήμα». Όμως για το 2021 η στοχοθεσία για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια/ανοίγματα δείχνει φιλόδοξη, καθώς ο ρυθμός εκκαθάρισης θα είναι πολύ πιο βραδύς και το όφελος από πωλήσεις, πλειστηριασμούς, χαμηλότερο του μέσου όρου διετίας (20192020). Ωστόσο, αυτή η επισήμανση/προειδοποίηση αφορά τη μετά από τον Ιούλιο περίοδο και κυρίως την επόμενη οικονομική χρήση, κι αυτό που προέχει τώρα είναι το “pass” στα stress tests. Το βασικό σενάριο της ΕΒΑ βασίζεται –όπως είναι γνωστό– στην πρόβλεψη της Τραπέζης της Ελλάδος (Δεκέμβριος 2019) για την τρέχουσα χρήση, ενώ το αρνητικό θέτει ως κύρια προϋπόθεση την υλοποίηση των κύριων κινδύνων χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, όπως αυτοί έχουν καταγραφεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRΒ). Παρατεταμένο καθεστώς χαμηλών ή και μηδενικών επιτοκίων, περιορισμένος ρυθμός ανάπτυξης του Εθνικού Προϊόντος, πτώση στις τιμές των ακινήτων και σημαντική υποχώρηση των αγορών μετοχών και ομολόγων είναι στοιχεία που εξετάζονται στο Παρίσι, στην έδρα της ΕΒΑ. Το συγκριτικό πλεονέκτημα για το εγχώριο banking σε σχέση με άλλων χωρών είναι τριπλό. Καταρχάς, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας προεξοφλείται πως θα είναι λίγο έως πολύ πάνω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Με τον πήχη στο 0,90% για τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, ακόμη και με ένα 1,8%, η χώρα θα έχει διπλάσια αύξηση. Το ύψος των επιτοκίων είναι μεν πολύ χαμηλό, πλην όμως κι αυτό πάνω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Ανάλογη είναι η πρόβλεψη για την αγορά ακινήτων, τις αντικειμενικές αξίες κ.λπ., καθώς η εγχώρια αγορά μόλις βγαίνει από μια μακροχρόνια ύφεση, με συντριπτικές συνέπειες, ενώ οι ευρωπαϊκές, σχεδόν στο σύνολό τους, διορθώνουν, μετά την κορύφωση του 2018-2019. Όσον αφορά σε μετοχές και ομόλογα, το ποσοστό που προβλέπεται για τα αναπτυσσόμενα χρηματιστήρια (διόρθωση 40%) δείχνει λιγότερο πιθανό από άλλων χωρών που ενισχύο-
5
νταν όταν «βούλιαζε» το ΧΑ. Για τα ομόλογα ούτε κουβέντα, με το ελληνικό χρέος «κλειδωμένο» (ως προς την εποπτεία/εγγύησή του) μέχρι το 2032 και με τον ΟΔΔΗΧ να έχει προχωρήσει, τελευταία, σε έκδοση 15ετούς διάρκειας (λήξη το 2035). Με αυτές τις παραδοχές και τον πήχη των κριτηρίων να έχει χαλαρώσει (προκειμένου να αποφευχθεί κάποιο «ατύχημα» με ιταλική ή άλλης χώρας τράπεζα). Προσοχή στα NPLs/NPEs Μπορεί το εγχώριο banking να πληροί τις προϋποθέσεις για να ξεπεράσει με επιτυχία και αυτά τα stress tests, χωρίς «αστερίσκους και υποσημειώσεις», όπως την τρίτη και τέταρτη φορά –κάτι που προφανώς θα δευκολύνει τις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών να αναζητήσουν με δικούς τους όρους «ζεστό ρευστό»–, ωστόσο το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει ισχυρό «αγκάθι». Και το σημαντικό ο κυριότερος ανασταλτικός παράγων για την επαναλειτουργία των ομίλων ως μοχλού ενίσχυσης του εγχώριου επιχειρείν και ανάπτυξης της πραγματικής οικονομίας. Μόνο τυχαία δεν ήταν η επίμονη διατύπωση (ή μήπως προειδοποίηση) του αντιπροέδρου της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκιντός, για τα κόκκινα δάνεια, με τον Ισπανό τραπεζίτη να έχει ενδελεχή γνώση του ζητήματος, λόγω των προβλημάτων που είχε αντιμετωπίσει και το σύστημα της χώρας του. Καθησυχαστικός εμφανίζεται ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, αφενός γιατί εκτιμά πως το ΑΕΠ θα εμφανιστεί αυξημένο στο 2,2% για το 2019 και στο 2,5% για το 2020 και 2021, αφετέρου γιατί τα «κόκκινα» θα καταγραφούν μειωμένα, στα 71 δισ., δηλαδή στο 42,1% του συνόλου και, σύμφωνα με υπολογισμούς της τράπεζας, θα υποχωρήσουν κάτω από το 20% στο τέλος του 2021. Για να συμπληρώσει πως ναι μεν το σχέδιο «Ηρακλής» συνιστά ένα πολύ σημαντικό βήμα, όμως θα πρέπει να συμπληρωθεί και με άλλα μέσα/εργαλεία, όπως αυτό που έχει προτείνει η ΤτΕ. Πάγιο αίτημα και υπενθύμιση του κεντρικού τραπεζίτη της χώρας και προς την προηγούμενη και προς τη νέα κυβέρνηση. Ο χαρακτηρισμός του «έτους αβεβαιότητας» που προσέδωσαν οι διεθνείς αναλυτές στο 2020, με την ύπαρξη γεγονότων που θα οδηγούν σε υψηλή μεταβλητότητα τις μετοχικές και ομολογιακές αγορές, δείχνει να επαληθεύεται. Το δυσάρεστο παγκόσμιο γεγονός του ιού της γρίπης (που δυστυχώς έχει οδηγήσει σε πολλούς νεκρούς) έχει ήδη υπερκαλύψει γεγονότα όπως το Brexit στις 31 Ιανουαρίου, την ομόφωνη απόφαση της FED για διατήρηση των επιτοκίων στο 1,5% με 1,75, την παρατήρησή της για σημάδια σταθεροποίησης της παγκόσμιας ανάπτυξης, την περίοδο ανακοινώσεων εταιρικών αποτελεσμάτων, τη δίκη Τραμπ, το αμερικανικό εκλογικό έτος, και πολλά άλλα… Οι διεθνείς μετοχικοί τίτλοι «υποφέρουν» τις τελευταίες
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.766/ ΤΡΙΤΗ 11.02.2020
ημέρες –περισσότερο οι ασιατικοί (βλέπε π.χ. Ταϊβάν, Κίνα) και στη συνέχεια οι ευρωπαϊκοί. Προσωπική μας γνώμη είναι ότι ο ιός ήταν η αφορμή διόρθωσης των αγορών μετά από τα αλλεπάλληλα ρεκόρ τους, αλλά στη σκέψη μας να μπει σε δεύτερη μοίρα και να εστιάσουμε περισσότερο στα υπόλοιπα γεγονότα. Σε αυτό το περιβάλλον, ενώ ο ΟΔΔΗΧ πέτυχε την έκδοση του 15ετούς ομολόγου (το πρώτο μακροπρόθεσμο από την αρχή της κρίσης) με χαμηλό επιτόκιο και ρεκόρ προσφορών, το ΧΑ αντιθέτως χαρακτηρίστηκε από καθίζηση τζίρου, γεγονός που το καθιστά ευάλωτο. Ο θεσμός των αμοιβαίων κεφαλαίων δείχνει να είναι ο πραγματικά «κερδισμένος» με το κλείσιμο του πρώτου μήνα του έτους. Διατηρώντας τον «εντυπωσιακό» ρυθμό εισροών του, το ενεργητικό διαμορφώθηκε σε 8,131 δισ. ευρώ, με άνοδο που αγγίζει το 3,46%. Ομοίως, τα μερίδια ενισχύθηκαν κατά 2,69%, με θετικό ισοζύγιο εισροών/εκροών της τάξης των 157,241 εκατ. ευρώ. Η συμβολή της θετικής επενδυτικής διάθεσης των μεριδιούχων, την εβδομάδα που διανύσαμε, πέτυχε τα μέγιστα: οι εισροές, αξίας 56,759 εκατ. ευρώ, απορρόφησαν εξολοκλήρου τόσο το αρνητικό πρόσημο -0,36% μέσης απόδοσης της αγοράς όσο και τη μέση πτώση των καθαρών τιμών κατηγοριών με σημαντικό μερίδιο αγοράς. Αποτέλεσμα ήταν η εβδομαδιαία άνοδος του ενεργητικού και των μεριδίων κατά 0,79% και 1,10%, αντιστοίχως.
7
Οι συμμετοχές κεφαλαίων σε κατηγορίες που δραστηριοποιούνται άμεσα ή έμμεσα σε ελληνικούς τίτλους παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα. Οι εβδομαδιαίες εισροές στα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας ανήλθαν σε 22,583 εκατ. ευρώ, στα Ομολογιακά Α/Κ Ελλάδας σε 22,317 εκατ. ευρώ και στα Μικτά σε 17,839 εκατ. ευρώ. Επίσης, μεγάλος όγκος εισροών υπήρξε στα Σύνθετα Α/Κ Absolute Return με 6,248 εκατ. ευρώ και στα Funds of Funds Μικτά με 3,063 εκατ. ευρώ. Στον αντίποδα, ξεχώρισαν οι εκροές, αξίας 17,331 εκατ. ευρώ, στα Ομολογιακά Α/Κ Διεθνή (με τα κεφάλαια να παραμένουν εντός της αγοράς των Α/Κ, λόγω μεταφοράς τους σε άλλες κατηγορίες). Σε επίπεδο μέσης απόδοσης, από τις 19 κατηγορίες των Α/Κ, οι 10 έκλεισαν με ζημιές, οι 8 με κέρδη και μία χωρίς μεταβολή (ΑΚΧΑ Κυμαινόμενης ΚΑΕ). Σε μέσο πρόσημο αρνητικής απόδοσης ξεχώρισαν τα Μετοχικά Α/Κ Αναπτυσσομένων Αγορών με -2,90%, τα Μετοχικά Α/Κ Ευρωζώνης με -2,11% και τα Funds of Funds Μετοχικά με -1,42%. Τα Μετοχικά Α/Κ Δείκτη και τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας υπέστησαν απώλειες -1,17% και -0,87%. Οι κατηγορίες ομολογιακού τύπου λειτούργησαν ως επενδυτικό καταφύγιο και το υψηλότερο πρόσημο μέσης θετικής απόδοσης σημείωσαν τα Ομολογιακά Α/Κ Αναπτυγμένων Χωρών με 1,10%, τα Ομολογιακά Α/Κ Ελλάδας με 0,97% και τα Funds of Funds Ομολογιακά με 0,76%. ΧW
LEA GUE CUP 2020
ΕΝΑΡΞΗ
9.3.2020
ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΠΑΡΕ ΜΕΡΟΣ! ∆ΗΛΩΣΕ από τώρα συµµετοχή στο
CREATED BY SHAPE, WWW.SHAPE.COM.GR
League Cup Ποδοσφαίρου Ασφαλιστικών Εταιρειών (ΠΑΣΦΕ)! ∆ΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ την οµάδα σου, συµπεριλαµβανοµένων 2 φίλων σου και ετοιµάσου για παιχνίδι! 6X6 LEAGUE CUP 2020 Γήπεδα 6x6 εγκεκριµένων προδιαγραφών UEFA µε φωτισµό 200LUX Επαγγελµατική ∆ιοργάνωση Πρωταθλήµατος από Τεχνικό Υπεύθυνο ∆ιαιτησία και Ιατρική κάλυψη σε κάθε αγώνα Τελετή απονοµής κυπέλλου
FACEBOOK PASFEOFFICIAL
∆ΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: SHAPE, Τ: 2102723628, 2102718583
ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ 2020 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ αλλάζουμε / τα δεδομένα
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ:
ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:
PASFE.GR
ΧΡΗΜΑ WEEK
9
τ.766/ ΤΡΙΤΗ 11.02.2020
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΑΠΕΤΥΧΕ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΤΑΣΗ
Η
μεγάλη υπερκάλυψη της Alpha Βank στην έκδοση ομολόγου Tier II οδήγησε τα επιτόκια σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα, αλλά αυτό δεν στάθηκε αρκετό για να αλλάξει δραματικά η εικόνα της αγοράς. Η παραδοξότητα των χαμηλότερων κρατικών επιτοκίων δανεισμού, με τη σχετική αδράνεια που επικράτησε στο χρηματιστήριο, προβλημάτισε τους εμπλεκομένους, αφού, για μία ακόμη φορά, το ΧΑ απέτυχε να ακολουθήσει τη διεθνή τάση ή να κεφαλαιοποιήσει αποτελεσματικά ένα καλό νέο. Μάλιστα, την εβδομάδα που πέρασε, υπήρχε ένας ακόμη λόγος αισιοδοξίας, μετά την παρουσίαση του πλάνου της Τράπεζας Πειραιώς και τις νέες, πιο θετικές κατευθυντήριες γραμμές που δόθηκαν από τη διοίκηση. Η εξήγηση πίσω από αυτήν την αδυναμία βρίσκεται πίσω από τον «συνήθη ύποπτο», που δεν είναι άλλος από τον τραπεζικό κλάδο. Φαίνεται ότι η εκκρεμότητα της ολοκλήρωσης του σχεδίου μείωσης των προβληματικών δανείων («Ηρακλής»), που αφορά τη μηδενική στάθμιση στα έντοκα στοιχεία ενεργητικού που μπαίνουν κάτω από την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, είναι μια αναγκαία και ικανή συνθήκη για την επιστροφή του ισχυρού ενδιαφέροντος στον κλάδο. Η έλλειψη, επίσης, ορατού άμεσου χρονοδιαγράμματος για τις τελικές αποφάσεις της εποπτικής αρχής δεν βοηθά στην αλλαγή του κλίματος. Ενώ, λοιπόν, οι ξένες αγορές έδειξαν ικανές να ξεπεράσουν τους φόβους του κορωνοϊού, η ελληνική αγορά έμεινε σε χαμηλή πτήση, παρά το σταθερό αγοραστικό ενδιαφέρον που παρουσίασε μέρος των μη χρηματοοικονομικών εταίρων (ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Jumbo).
Με τεχνική ματιά Τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης «τίμησε» την περιοχή στήριξης των 900 μονάδων, επιχειρώντας μια μετριοπαθή αντίδραση, που εκτονώθηκε λίγο χαμηλότερα από τις 930 μονάδες, καλύπτοντας σχεδόν το μέσον της απόστασης από τα τοπικά ακραία σημεία του 2020. Οι τζίροι που υποστήριξαν την αντίδραση κάθε άλλο παρά πειστικοί μπορούν να θεωρηθούν, καθώς έδειξαν σημαντική αποκλιμάκωση στη διάρκεια της εβδομάδας, αδυνατώντας να ακολουθήσουν την τάση των ξένων αγορών, η οποία αρχικά έδωσε και το έναυσμα της αντίδρασης. Οι επτά συνεχόμενες πτωτικές συνεδριάσεις γύρισαν τη βραχυπρόθεσμη τεχνική εικόνα σε πτωτική και, πλέον, ο δείκτης κινείται μέσα στο εύρος (929-909 μονάδες) που ορίζουν οι κινητοί μέσοι των 30 και 50 ημερών. Με βάση τη διαγραμματική συμπεριφορά της αγοράς, η ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να τεστάρει εκ νέου τις 900 μονάδες, με πιο πιθανή την καταγραφή νεότερου φετινού χαμηλού μεταξύ 900 και 890 μονάδων. Η υποχώρηση κάτω από τις 900 μονάδες δεν θέτει σε αμφισβήτηση το ανοδικό σενάριο της χρονιάς, η κλίση της καμπύλης του Γενικού Δείκτη παραμένει ανοδική και υποστηρίζεται από το πλαγιοανοδικό κανάλι που έχει δοκιμαστεί επιτυχώς τον Αύγουστο, τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριου του 2019.
ΧW
του Μάνου Χατζηδάκη, υπεύθυνου του Τμήματος Ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακής
ΧΡΗΜΑ
τ.766/ ΤΡΙΤΗ 11.02.2020
WEEK
10
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA >ΑΣΤΕΡΑΣ<
Ζήτημα χρόνου και τιμήματος θεωρείται η αποχώρηση της Dogus από την κοινοπραξία AGC (Άραβες, βασιλική οικογένεια του Κουβέιτ, αμερικανικά επενδυτικά κεφάλαια), με dealer του hoteling να θεωρεί πιθανό ακόμη κι ένα ενδεχόμενο προσφοράς για το σύνολο της επένδυσης. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε, πρακτικά, ή την αλλαγή μετόχου ή τη μεμονωμένη είσοδο στρατηγικού επενδυτή ο οποίος θα αποκτούσε το ποσοστό που έχει στο σχήμα ο Φερίτ Σαχένκ. Δεδομένου του ότι το λογιστικό κόστος συμμετοχής του Τούρκου μεγαλοεπενδυτή-επιχειρηματία και του στενού κύκλου συνεργατών της οικογένειας Ερντογάν ήταν στα 60 εκατ. (η Jermyn Street Real Estate Fund που διαχειρίζεται η AGC Partners είχε εξαγοράσει το 90% του μετοχικού κεφαλαίου, έναντι 380 εκατ.), αλλά το πραγματικό δεν ξεπέρασε τα 18 εκατ. (!) –καθώς το 70% των επενδυτικών κινήσεων, εκείνη την περίοδο, καλυπτόταν από εγγυήσεις και κεφάλαια του τουρκικού Δημοσίου–, δεν αποκλείεται να υπάρξει πρόταση ακόμη και από Έλληνα επιχειρηματία του κλάδου. Τα «μυστήρια» όμως του Αστέρα δεν τελειώνουν εδώ, καθώς η καθυστέρηση που παρατηρείται και στην υλοποίηση του όλου πρότζεκτ, που αρχικά είχε παρουσιαστεί μέσω της Four Seasons, κυρίως όμως με την κατασκευή των πολυτελών βιλών, έχει κεντρίσει την προσοχή ισχυρών ξένων ομίλων. Για αυτό και δεν θα πρέπει να αποκλειστεί ακόμη και το ενδεχόμενο συνολικής αλλαγής βασικού μετόχου. Άλλωστε, στην εφοπλιστική κοινότητα είναι κοινό μυστικό πως ένας μεγαλοξενοδόχος κι ένας από τους ισχυρούς του greek shipping, με ναυτιλιακή εισηγμένη στη Νέα Υόρκη (NYSE), πήραν πίσω τις γενναίες προκαταβολές που είχαν δώσει για την αγορά μίας και δύο βιλών, αντίστοιχα. Παράλληλα, ενδιαφέρον φέρεται να έδειξε ο γαλλικός κολοσός Αccor, που ενισχύει σταθερά την παρουσία του στην ελληνική αγορά (τελευταία «άφιξη» το Athens Capital-MGallery Collection, στην πλατεία Συντάγματος), όπως αυτό διατυπώθηκε στην πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού και ομάδας υπουργών στο Παρίσι. Για την ιστορία, στη διαδικασία διεκδίκησης του Αστέρα Βουλιαγμένης, εκτός από το fund AGC, είχαν συμμετάσχει ο Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος με την οικογένεια Olayan και η Dolphin Capital (του Μίλτου Καμπουρίδη) με το fund Colony. Αυτά, μεταξύ άλλων, έχουμε παρουσιάσει στο banks.com.gr σχετικά με τις εξελίξεις στο «καυτό» μέτωπο του Αστέρα.
>ΚΑΡΑΤΖΗ:
20 ΧΡΟΝΙΑ... ΔΑΝΕΙΟ ΜΕΣΩ ΧΑ<
Με την ολοκλήρωση της εικοσαετούς παρουσίας της Καράτζη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ο βασικός μέτοχος και επικεφαλής της, Αντώνης Καράτζης, προχωρά σε “squeeze out” και έξοδο της κρητικής εταιρείας από το ΧΑ. Η εισαγωγή της Καράτζη έγινε το 2000, λίγο μετά την κορύφωση της χρηματιστηριακής «τρέλας» (του 1999), στην τιμή των 10,27 ευρώ/μετοχή. Στη διάρκεια της παραμονής στο ΧΑ, ο Αντώνης Καράτζης αξιοποίησε στο έπακρο τα κεφάλαια της δημόσιας εγγραφής/ εισαγωγής, δηλαδή τα χρήματα που του εμπιστεύτηκαν οι μικρομέτοχοι για να την καταστήσει έναν πολυεθνικό όμιλο, με παρουσία πέραν των «διχτυών» στον ξενοδοχειακό κλάδο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ως βασικός μέτοχος εισέπραξε, μέσω του χρηματιστηρίου, σημαντικά έσοδα από μερίσματα, που αύξησαν την προσωπική περιουσία του. Είκοσι χρόνια μετά, προχώρησε σε δημόσια πρόταση, στην τιμή των 10 ευρώ/μετοχή, με τους μετόχους μειοψηφίας να ενίστανται για το εύλογο του τιμήματος. Και κρίνοντας από τα μεγέθη της εταιρείας, το 2020 με το 2000 «απέχουν παρασάγγας». Πρακτικά, οι μέτοχοι χρηματοδότησαν τη γιγάντωση της εταιρείας, παρέχοντας κεφάλαια, και μάλιστα χωρίς τόκο. Η «Καράτζη» μπορεί να προβάλλει το γεγονός ότι είναι «περήφανος εργοδότης 900 εργαζομένων», κρίνοντας όμως από το αποτέλεσμα δεν μπορεί να ισχυριστούν το ίδιο και οι δεκάδες μικροεπενδυτές, οι οποίοι μέχρι και την τελευταία στιγμή επέμεναν πως τα 146 εκατ. ευρώ χρηματιστηριακή αξία είναι λίγα.
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.766/ ΤΡΙΤΗ 11.02.2020
11
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA
>FLEXOPACK<
Αυξημένες συναλλαγές, αγορές πακέτων από τους βασικούς μετόχους και «τρέξιμο» της μετοχής στο ταμπλό, φουντώνουν τα σενάρια που θέλουν την οικογένεια Γκινοσάτη να προετοιμάζει την έξοδο της Flexopack από το ΧΑ. Επί σειρά ετών, στη μετοχή της εισηγμένης πραγματοποιούνταν ελάχιστες ή ακόμη και καθόλου πράξεις. Υπήρχαν συνεδριάσεις που η μετοχή δεν «άνοιγε» καν –όπως συνηθίζεται στη χρηματιστηριακή ορολογία για τίτλους που δεν κάνουν καν μία πράξη. Μέχρις ότου, προ τριών-τεσσάρων εβδομάδων, ενεργοποιήθηκαν εντολές αγοράς από τα μέλη της οικογένειας Γκινοσάτη (Σταμάτη, Γεώργιο και Νικόλαο) που κέντρισαν την προσοχή των χρηματιστών. Οι φήμες έγιναν εντονότερες όταν οι βασικοί μέτοχοι απέκτησαν το 5,01% του μετοχικού κεφαλαίου που έλεγχε, μέχρι πρόσφατα, η Competrol Establishment (της οικογένειας Olayan). Συν τω χρόνω η μετοχή κατακτούσε το ένα υψηλό μετά το άλλο, ξεπερνώντας τα 8,10 ευρώ. Στα 100 εκατ. πλησιάζει η χρηματιστηριακή αξία, και η οικογένεια Γκινοσάτη ελέγχει, πλέον, το 62,2% του μετοχικού κεφαλαίου. Στην περίπτωση που αποκτήσει και το 5,107% της Collins Stewart, θα πρέπει να αναμένεται και η γνωστοποίηση της πρόθεσης για έξοδο από το ΧΑ.
>LAMDA
MALLS<
Μπορεί με την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ να αίρεται η εκκρεμότητα για την εισφορά και του The Mall Athens στη Lamda Malls (θυγατρική της Lamda Development) και να «ανάβει» το «πράσινο φως» για την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο, το καίριο ερώτημα όμως αφορά στο fair value της δημόσιας εγγραφής. Χρηματιστές υπολογίζουν ως εύλογο ένα τίμημα με βάση τα 61,3 εκατ. ευρώ, που είχε διαθέσει η Varde Partners για να αποκτήσει το 31,7% της θυγατρικής, τα 25 εκατ. της επένδυσης για την επέκταση του Golden Hall, μέσω της ανακατασκευής και αξιοποίησης του γειτονικού κτηρίου του πρώην Διεθνούς Κέντρου Ραδιοτηλεόρασης (IBC). Στη Lamda Malls ανήκουν η Lamda ΔΟΜΗ και η Πυλαία ΑΕ (έχει το Mediterranean Cosmos/Πυλαία Θεσσαλονίκης). Δεδομένης της αύξησης των τιμών των ακινήτων στην ευρύτερη περιοχή, όπου εδρεύουν τα εμπορικά κέντρα της Lamda Malls, η εταιρεία θα μπορούσε να αντλήσει άνετα (τουλάχιστον) 300 με 350 εκατ. ευρώ. Σημειωτέον πως η Varde Partners, μέσω της Wredd LLC, ελέγχει και το 56,57% του μετοχικού κεφαλαίου της Trastor, θυγατρικής του ομίλου Πειραιώς. Το αμερικανικό mega fund (εδρεύει στη Μινεάπολη), αλλά με σουηδικές καταβολές (Vaerde = αξία στα σουηδικά), με υπό διαχείριση assets 15 δισ. δολ., είχε κατά το παρελθόν δείξει ενδιαφέρον για NPLs του κλάδου real estate.
ΧΡΗΜΑ
12
τ.766/ ΤΡΙΤΗ 11.02.2020
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ > Από υψηλό σε υψηλότερο κινείται η Wall Street, που ξεπέρασε την «κινεζική κρίση» σε μόλις μία συνεδρίαση. Στα 55 δισ. δολ. ανέρχεται η αξία των συναλλαγών στη μετοχή της Tesla, την Τρίτη 4 Φεβρουαρίου. Αποτελέσματα η Cisco (13 Φεβρουαρίου) και η Pepsico (14 Φεβρουαρίου), μεταξύ άλλων. > Ωστόσο, η UBS και η BlackRock προειδοποιούν για λήξη του μεγαλύτερου “bull run” στην ιστορία της Wall Street. Σε προεκλογική χρονιά, στις ΗΠΑ; Λίγο δύσκολο να φανταστώ σημαντική υποχώρηση για το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. > Προχώρησε στην έκδοση του Tier II η Alpha Bank. Ωστόσο, παρά τη θεαματική υπερκάλυψη, δεν αποφεύχθηκε το μείον 3,39% στα 1,71 ευρώ. Ακολουθεί η Πειραιώς, πιθανότατα μέσα στην εβδομάδα. > Η Κριστίν Λαγκάρντ εκτίμησε (στην οικονομική επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου) πως η Ελλάδα θα μπορούσε να ενταχθεί στο νέο QE. Εκτίμηση που «κουμπώνει» με όσους –λίγους– υποστηρίζουν πως η ελληνική οικονομία μπορεί να αναβαθμιστεί στην επενδυτική βαθμίδα μέχρι το τέλος του έτους. > Σήμερα, Τρίτη, πραγματοποιείται το roadshow της ΕΧΑΕ για τις ΑΕΕΑΠ. Συμμετέχει η μη εισηγμένη Μπλε Κέδρος/CocoMat. > Αύριο βράδυ θα ανακοινωθούν οι αλλαγές στους δείκτες του MSCI. Ακούγονται σενάρια για μία τραπεζική και μία βιομηχανική. Θα ήταν θετική έκπληξη η επιβεβαίωσή τους. > Την Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου «ανοίγει η αυλαία» της ανακοίνωσης οικονομικών αποτελεσμάτων 2019 για τις εισηγμένες στο ΧΑ. Πρώτη η Coca-Cola, που όλο και πλησιάζει την Deutsche Bank σε όρους χρηματιστηριακής αξίας. Σχετικό θέμα για Coca-Cola/HBC vs Deutsche Bank υπήρξε, τελευταία, στο banks. com.gr.
> Επανεμφάνιση Δημ. Κουτσολιούτσου. Απαιτεί (;) αντικατάσταση μελών του διοικητικού συμβουλίου. Θυμίζω πως έχουν απαγγελθεί καταγγελίες για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, χειραγώγηση και πλαστογραφία. Τι να πει κανείς… > Μπορεί να ευνοηθεί η ElvalHalcor λόγω της «κινεζικής κρίσης»; Οι γνώστες του κλάδου υποστηρίζουν πως «ναι». Αυξημένες είναι οι παραγγελίες για τον πρωτοπόρο/καινοτόμο όμιλο. > Προμέρισμα 11 εκατ. διένειμε η Lamda Malls στους βασικούς μετόχους Lamda Development και Varde. Όταν θα εισαχθεί στο χρηματιστήριο, θα... ζωγραφίσει. > Έληξε η περίοδος διαπραγμάτευσης του δικαιώματος συμμετοχής στην ΑΜΚ της AVAX. Τα 16 από τα 20 εκατ. είχαν εκ προοιμίου καλυφθεί από Ιωάννου και Μιτζάλη, Κουβαρά. > Doppler: «ανελκυστήρας ταχείας ανόδου». Από τα παρατημένα χαρτιά της μικρής κατηγορίας ήθελε το επενδυτικό σχήμα του. > «Ράλι» για τα ομόλογα Tier II της Εθνικής (3,95%) και Πειραιώς (5,95%). Ωστόσο, ανεπηρέαστες μένουν οι αντίστοιχες μετοχές, «βαλτωμένες» –όπως και ο κλάδος– στα «ρηχά». > Βγήκε αντίδραση για τη μετοχή της Motor Oil, μετά από ένα βραχύβιο πτωτικό σερί. Αγοραστής και η Fidelity.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ AEGEAN, και λόγω της εκδήλωσης αύριο, Τετάρτη. ΟΤΕ, γιατί τα θέλει τα 7 δισ. Ακολουθεί νέο πρόγραμμα αγοράς μετοχών. FLEXOPACK, μαζεύουν οι βασικοί μέτοχοι. Η αγορά εκτιμά πως θα ακολουθήσουν τον Καράτζη. MODA BAGNO, θα μπορούσε να αποτελέσει ιδανικό «όχημα» εισαγωγής στο χρηματιστήριο. ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ, σε χαμηλότερη κατηγορία συγκριτικά με την ΚΡΙ ΚΡΙ, πλην όμως αξίζει μεγαλύτερη αποτίμηση. AVAX, στοίχημα για τους βραχυπρόθεσμους ενόψει της εισαγωγής των νέων μετοχών.
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Τ Α LOGISTICS ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΚΑΙ ΦΕΤΟΣ Γράφω για την προειδοποίηση των UBS και BlackRock. Ωστόσο, το ΧΑ στάθηκε αδύναμο να ακολουθήσει την τελευταία ανοδική κίνηση της Wall Street και της Φραγκφούρτης. Τράπεζες: Ο «αδύναμος κρίκος», από την αρχή του έτους. Χαμήλωσε τον πήχη και η Goldman Sachs. Κύριο θέμα μας στο Xρήμα Week η κωλυσιεργία όσον αφορά στην υλοποίηση του σχεδίου «Ηρακλής». Όμως, η αδυναμία των τραπεζικών δεν φάνηκε να επηρέασε αρνητικά τον ΟΤΕ. Τουναντίον, νέες υψηλές τιμές σημειώθηκαν την Παρασκευή και “hold” χθες, Δευτέρα. Είναι εφικτή η καταγραφή νέου υψηλού 52 εβδομάδων. Και αποτίμηση μεγαλύτερη των 7 δισεκατομμυρίων. Στο όριο του 1 δισ. ευρώ πλησιάζει η Τέρνα Ενεργειακή. Τη μεγαλύτερη στη χρηματιστηριακή ιστορία της εταιρείας. Ισχυρά χέρια απορροφούν την προσφορά στην ΕΛΓΕΚΑ. Τα logistics θα έχουν ενδιαφέρον και φέτος. Για να δούμε, θα βγει κάτι ουσιαστικό από την ημερίδα-παρουσίαση των 10 ΑΕΕΑΠ; Ενδεχομένως, κάποια νέα εισαγωγή. Με τον Μπλε Κέδρο (CocoMat) θα ξεμπλέξει η κατάσταση; Θα μπορούσε να ευνοηθεί, λόγω της «κινεζικής κρίσης» η ElvalHalcor. Autohellas vs Quest για είσοδο/ αναβάθμιση στον δείκτη FTSE25. Για να δούμε, σε δεύτερο χρόνο, ποιος θα έχει το προβάδισμα…
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Διευθυντής Σύνταξης ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΚΥΡΈΛΑ ΠΈΤΡΟΥ petrou.k@ethosmedia.eu
Συντάκτης Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ gelantalisk@gmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.banks.com.gr banks-press@ethosmedia.eu