ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.772/ ΤΡΙΤΗ 24.03.2020
3
ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ Η ΦΡΑΓΚΦΟΥΡΤΗ
5
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΚΕΡΔΙΣΑΜΕ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΜΑΧΗ, ΑΛΛΑ ΟΧΙ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
8
ΣΤΑ ΕΝΔΟΤΕΡΑ ΣΕ ΑΝΑΜΟΝΗ ΤΟΥ EUROGROUP
«ΤΡΙΤΩΣΕ ΤΟ ΚΑΛΟ» (*)
Μ
πορεί η αγορά να αιφνιδιάστηκε θετικά από την απόφαση της ΕΚΤ να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα-«μαμούθ» ύψους 750 δισ., πλην όμως τρεις άνθρωποι γνώριζαν ήδη από το απόγευμα της Τετάρτης την κίνηση-ματ που θα δώσει βαθιές ανάσες σε τράπεζες και επιχειρηματικότητα: ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου, Αλέξης Πατέλης, και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας. Είχαν προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με την επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, το πρωί της Τετάρτης, αλλά και μεθοδικές ενέργειες της ελληνικής πλευράς, που εδώ και τρεις-τέσσερις εβδομάδες ήταν σε ανοιχτή γραμμή με τη Φραγκφούρτη προκειμένου να υλοποιηθούν δραστικές παρεμβάσεις του ευρωσυστήματος. Έτσι, στις 6 Μαρτίου, η ΕΚΤ αποφάσισε να άρει την επιβολή ορίων στη διακράτηση κρατικών ομολόγων από τους 4 συστημικούς ομίλους, πρακτικά δίνοντας τη δυνατότητα σε Εθνική, Eurobank, Alpha Bank και Πειραιώς να διακρατούν, δίχως όρια και περιορισμούς. Σημειώνεται πως το συγκεκριμένο μέτρο –το πλαφόν δηλαδή– είχε επιβληθεί στις 23 Μαρτίου 2015, σε μια προσπάθεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, εν μέσω του θυελλώδους πρώτου εξαμήνου
εκείνης της χρονιάς. Κίνηση επωφελής τόσο για το εγχώριο banking όσο για το Δημόσιο. Ακολούθησε και δεύτερη ενέργεια, επ’ ωφελεία της Αθήνας, με τη θετική απάντηση που έδωσε ο Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ για το zero risk στον φάκελο «μη εξυπηρετούμενων δανείων», που είχε υποβάλει στη Φραγκφούρτη η Eurobank. Απόφαση που έπρεπε να περάσουν σχεδόν πέντε μήνες για να εγκριθεί, με τις δραματικές εξελίξεις στις αγορές να διευκολύνουν το «πράσινο φως». Πρακτικά, με το “ok” αυτό, όλες οι εγγυήσεις που παρέχει το ελληνικό Δημόσιο προς την Eurobank, προκειμένου να ρυθμίσει μέρος των NPLs, θα υπολογιστούν στο ακέραιο, δηλαδή δεν θα χρειαστεί να συμπληρώσει από δικά της κεφάλαια η τράπεζα για να προχωρήσει στην εκκαθάρισή τους στο πλαίσιο του «Ηρακλή». Μάλιστα, το μήνυμα που έμμεσα πέρασε η Φραγκφούρτη στην Αθήνα ήταν πως ανάλογη θετική απόφαση θα λαμβανόταν και για τους σχετικούς φακέλους της Εθνικής, της Πειραιώς και της Alpha Bank, όταν αυτοί υποβληθούν. Και «το καλό τρίτωσε» με την απόφαση της ΕΚΤ για τη συμπερίληψη των ομολόγων στο πρόγραμμα αγοράς, που αντιστοιχεί σε περίπου 12 δισ. ευρώ. ΧW (*) Δεδομένης της κατάστασης, και συγκριτικά πάντα.
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.772/ ΤΡΙΤΗ 24.03.2020
3
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ Η ΦΡΑΓΚΦΟΥΡΤΗ
Σ
ε κατάσταση συναγερμού βρίσκεται η Φραγκφούρτη, λόγω των τεραστίων διαστάσεων που προσλαμβάνει η κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και τον επιχειρηματικό ιστό της ευρωζώνης. Σε “alert” είναι και στην Αθήνα, όπου οικονομικό επιτελείο, Τράπεζα της Ελλάδος και τραπεζίτες αναζητούν τρόπους διαχείρισης των εξελίξεων, ώστε αυτές να επηρεάσουν αρνητικά όσο λιγότερο γίνεται τις επιχειρήσεις, τους εργαζομένους, την πραγματική οικονομία. Συνεχείς είναι οι συσκέψεις των παραγόντων του εγχώριου banking, από το απόγευμα κιόλας της Πέμπτης 12 Μαρτίου, όταν φάνηκε η ανεπάρκεια των άτολμων μέτρων που εξήγγειλε η Λαγκάρντ, με αποτέλεσμα από την επομένη κιόλας να μπαίνει στη «μάχη» το «ιππικό» με τον Ρέγκλινγκ στο «τιμόνι» του Μηχανισμού Σταθερότητας. Και, προς το τέλος της εβδομάδας, η επικεφαλής της ΕΚΤ να επανέρχεται διευκρινίζοντας πως θα διευρύνει κι άλλο –για όσο χρειαστεί– το εύρος αγορών. Οικονομικό επιτελείο και τράπεζες καλούνται να (υπό) στηρίξουν τη δοκιμαζόμενη επιχειρηματικότητα και απασχόληση. Τα μεν κυβερνητικά μέτρα αφορούν, σε αυτήν τη φάση, 220.000 επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με 660.000 εργαζομένους και άλλες 100.000 με 200.000 εργαζόμενους που
δοκιμάζονται. Το δε τραπεζικό αναλαμβάνει τον ρόλο χρηματοδότη επιχειρήσεων με καταρχάς 2 δισ. από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ σε συνεργασία με την ΕΤΕπ δημιουργείται εγγυοδοτικός μηχανισμός για δάνεια επενδυτικού σκοπού έως 500 εκατ. Σε αυτήν την πρώτη «μάχη» προστρέχει και το Ταμείο Επιχειρηματικότητας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, με τα διαθέσιμά του να ενισχύονται κατά 250 εκατ. για τη χορήγηση νέων δανείων σε επιχειρήσεις που πλήττονται με επιδότηση επιτοκίου κατά 100% για μία διετία. Συνολικά, η άμεση συνεισφορά του τραπεζικού “whatever it takes” ανέρχεται, καταρχάς, σε 2,750 δισ. ευρώ. Συν τω χρόνω, θα προσμετρηθούν: Η ακύρωση των stress tests, εκ των ων ουκ άνευ έτσι όπως διαμορφωνόταν η κατάσταση, πλην όμως συνέβαλε στο να επισπευσθεί η έγκριση του zero risk για τις εγγυήσεις του Δημοσίου που θα χρησιμοποιήσει η Εurobank στη διαχείριση/εκκαθάριση μέρους των μη εξυπηρετούμενων δανείων, στο να δοθεί χρόνος στην ΤτΕ να «οπλίσει». Σε δεύτερο χρόνο, να γίνουν επιπλέον σχεδιασμοί στην περίπτωση που η Φραγκφούρτη προχωρήσει σε πιο δραστικά μέτρα. Ήδη η προοπτική έκδοσης ευρωομολόγου είναι στο τραπέζι και ήδη γίνεται λόγος για έναν πρώτο γύρο εκδόσεων
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.772/ ΤΡΙΤΗ 24.03.2020
ύψους 200 δισ. ευρώ. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η Αθήνα θα μπορούσε να προσβλέπει ακόμη και σε έως 8 δισ. σε πρώτη φάση, αλλά και στην –έμμεση– ένταξη της χώρας στα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης, που κατά πάσα βεβαιότητα θα διευρυνθούν. Ήδη, την Τετάρτη το μεσημέρι, ο υπουργός Οικονομικών εξειδίκευσε τα πρώτα μέτρα που αφορούν στην άμεση τόνωση της ρευστότητας της αγοράς, του επιχειρείν, ενώ η Ελληνική Ενωση Τραπεζών ανακοίνωνε κάλυψη του κόστους των επιτοκίων δανεισμού (μέσω κρατικής επιχορήγησης), συνακόλουθα των χρεολυσίων, έως τουλάχιστον τις 30 Σεπτεμβρίου. Επιδίωξη η διασφάλιση όσο το δυνατόν περισσότερων θέσεων εργασίας, προκειμένου να μην «εκραγεί» η ανεργία, για αυτό και προβλέπεται «ρήτρα απασχόλησης». Παράλληλα, μέσα στα επόμενα 24ωρα, θα εξειδικευθούν δράσεις των συστημικών ομίλων, ώστε να ενεργοποιηθεί διαδικασία εμπροσθοβαρούς χρηματοδότησης επιχειρήσεων και δανειοληπτών. Σύμφωνα με τα αρχικά πλάνα της Eurobank, της Alpha Bank, της Εθνικής και της Πειραιώς, προοριζόταν να ρίξουν στην αγορά 12-15 δισ. (ανάλογα με την πορεία εκκαθάρισης των NPLs). Προφανώς, τα κεφάλαια που μπορεί να χορηγήσει το εγχώριο banking θα είναι λιγότερα, παρ’ όλα αυτά τους έχει ζητηθεί να έχουν προς διάθεση ένα σημαντικό μέρος για μέχρι και τον Μάιο. Επιπλέον, έχει γίνει η καταρχήν αξιοποίηση μέρους της ρευστότητας που «άνοιξε» η ΕΚΤ με αρνητικά επιτόκια 0,75%, κεφάλαια που την Τετάρτη είχαν ξεπεράσει τα 100 εκατ. ευρώ. Η κεντρική τακτική του εγχώριου συστήματος είναι η όσο το δυνατόν ταχύτερη άντληση όσο το δυνατόν περισσότερων κεφαλαίων από τη Φραγκφούρτη, ώστε να υπάρχει συνεχής ροή στο «ταμείο» και από εκεί στις επιχειρήσεις, τους επαγγελματίες, ενώ για τους δανειολήπτες οι τράπεζες ετοιμάζουν λύσεις που θα αρχίσουν να «τρέχουν» άμεσα. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα που έχει η χώρα, μπορεί να αντέξει μια ικανή περίοδο αναστολής πληρωμών οφειλών προς το Δημόσιο, υπό προϋποθέσεις και για 3-4 μήνες όμως το πρόβλημα έγκειται στη διαχείριση της πολύ δύσκολης εξίσωσης «υπέρογκα κόκκινα δάνεια/αναπόφευκτη δημιουργία νέων-κατακόρυφη αύξηση επιτοκίων-κίνδυνοι που κρύβονται στη χρηματιστηριακή απαξίωση των συστημικών τραπεζών». Για τη μεν διαχείριση υφιστάμενων «κόκκινων δανείων» το «πράσινο φως» του SSM στην Eurobank θεωρείται πρόκριμα ανάλογης αντιμετώπισης των αιτημάτων που θα υποβάλουν Alpha Bank, Εθνική και Πειραιώς, ελαφρύνοντάς τες από τον κίνδυνο συμπλήρωσης της διαφοράς από δικά τους κεφάλαια. Κρίσιμη παράμετρος η αναπόφευκτη δημιουργία «νέας γενιάς» μη εξυπηρετούμενων δανείων, που αναπόφευκτα θα επιβαρυνθεί επιπλέον από το… σιωπηρό «πάγωμα» πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας πέραν και του Μαΐου, αν επιδεινωθεί η κατάσταση. Υπενθυμίζεται πως το 2019 ολοκληρώθηκαν
4
29.109 πλειστηριασμοί, φέτος είχαν γίνει 1.419 μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου, ενώ μέχρι το 2021 υπολογιζόταν πως θα ξεπεράσουν τις 50.000. Πλέον, οι περισσότεροι στόχοι τελούν υπό την αίρεση της χρονικής διάρκειας και την ένταση/έκταση της κρίσης. Επίσης, πρόσφατα, η ΕΚΤ προχώρησε στην άρση του ορίου αγοράς ομολόγων από τις τράπεζες, εξέλιξη που ανοίγει ένα παράθυρο μελλοντικής ενίσχυσης των τραπεζών. Αυτό γιατί σε διάστημα μηνός όλες οι σειρές ομολόγων «εκτινάχθηκαν», με ενδεικτικό το 3,812% του ομολόγου αναφοράς 10ετούς διάρκειας από το 0,919%. «Άλμα» που ναι μεν επιβαρύνει το κόστος χρήματος, ωστόσο αφήνει περιθώριο για μεγάλες αποδόσεις αν, στη συνέχεια του έτους, αναστραφεί η καμπύλη επιτοκίων/απόδοσης. Αδιευκρίνιστο, ωστόσο, παρέμενε το μέσο επιτόκιο, δηλαδή το μέσο κόστος χρήματος που θα χορηγηθεί από το σύστημα, αν και πιθανότατα αυτό θα διαμορφώνεται ανάλογα με τον κλάδο, τον τομέα δραστηριότητας, τη γεωγραφική περιοχή την επιμέρους περίπτωση μιας επιχείρησης, ενός δανειολήπτη. Ωστόσο, η ραγδαία ενίσχυση των επιτοκίων έχει ανεβάσει το ελάχιστο όριο επιτοκίου με το οποίο θα δανειοδοτείται η επιχειρηματικότητα, η πραγματική οικονομία. Η χρηματιστηριακή κατάρρευση, ο κίνδυνος ΑΜΚ και ο ρόλος του «μαξιλαριού» ρευστότητας Εύλογο προβληματισμό προκαλεί η χρηματιστηριακή κατάρρευση των τραπεζών, που πλέον με απώλειες 68% από την αρχή του έτους (μέχρι και την Τετάρτη, με τον ΔΤΡ στο νέο ιστορικό χαμηλό των 272,72 μονάδων) είναι μακράν ο κλάδος με τη βιαιότερη διόρθωση από οποιονδήποτε άλλον. Ήδη οι τιμές είναι 30% χαμηλότερα και από τα επίπεδα του 2015, δηλαδή όταν επιβάλλονταν τα capital controls, με τη συνολική αποτίμηση των 4 ομίλων στα όρια των 3 δισ., όταν 3,5 δισ. ήταν μόνο της Eurobank στα μέσα Ιανουαρίου. Για ορισμένους αναλυτές η εικόνα των τραπεζών, όπως αποτυπώνεται στο χρηματιστηριακό ταμπλό, παραπέμπει σε προεξόφληση νέων αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου που θα μπορούσαν να γίνουν δεδομένης της χαμηλής θέσης τους. Στα 1,20 δισ. η Eurobank, στα 910 εκατ. η Alpha Bank, στα 810 εκατ. η Εθνική και στα 415 εκατ. ανέρχεται η αποτίμηση της Πειραιώς. Δεδομένου του ότι στις χαμηλές τιμές του 2015 είχαν γίνει οι αναγκαστικές κεφαλαιοποίησεις, στα τρέχοντα ακόμη χαμηλότερα επίπεδα θα μπορούσαν, σύμφωνα με μερίδα αναλυτών, να προχωρήσουν ΑΜΚ που θα ενίσχυαν κεφαλαιακά τη θέση τους. Με αφορμή τις ιστορικά χαμηλές αποτιμήσεις, άλλοι παράγοντες της αγοράς επαναφέρουν στη σεναριολογία των ημερών μέχρι και υποχρεωτική συνένωση δυνάμεων, σχέδια που παλαιότερα είχαν τεθεί υπόψη και της DG Comp και βεβαίως δεν προχώρησαν. ΧW
ΧΡΗΜΑ
τ.772/ ΤΡΙΤΗ 24.03.2020
WEEK
5
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΚΕΡΔΙΣΑΜΕ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΜΑΧΗ, ΟΧΙ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
Η
διακοπή στο κτηνώδες sell-off των τελευταίων ημερών τόσο στο Ελληνικό όσο και στα διεθνή χρηματιστήρια ήταν αναμενόμενη, μετά τα χθεσινά οικονομικά μέτρα-«μπαζούκα» της δεύτερης φάσης από την ΕΚΤ. Σε συνδυασμό με
τα έκτακτα μέτρα των εθνικών κυβερνήσεων, για υποβοήθηση των βαριά πληττόμενων οικονομιών, γίνεται προσπάθεια η ασθενής παγκόσμια οικονομία να κρατηθεί σε καταστολή με «αναπνευστήρα απεριόριστης ρευστότητας». Όμως, δεν πρέπει να εφησυχάζουμε, γιατί τα δύσκολα είναι μπροστά και για την ελληνική οικονομία και για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Η παύση της οικονομικής δραστηριότητας είναι κάτι πρωτόγνωρο για όλους μας και κανείς δεν θα
βγει αλώβητος από το διαφαινόμενο οικονομικό «σοκ» που βιώνουμε, πολίτες, επιχειρήσεις και κράτη. Κάθε μέρα που περνά δεν ξαναγυρνά, αυξάνοντας τις παρενέργειες και ο πρωταρχικός στόχος, εκτός της προστασίας ανθρώπινων ζωών, είναι η όσο το δυνατόν γρηγορότερη έξοδος από τον εφιάλτη. Η επίδραση τόσο στα μακροοικονομικά όσο και στα μικροοικονομικά μεγέθη παγκοσμίως θα είναι καταλυτικά αρνητικές και θα απαιτηθεί χρόνος για να επανέλθει το σύστημα σε ισορροπία. Η Ελλάδα, δυστυχώς, πλήττεται από τη νέα υγειονομική-οικονομική κρίση, μετά από 10 εφιαλτικά χρόνια κρίσης χρέους, την ώρα που επούλωνε τις πληγές της τόσο σε κοινωνικό όσο
ΧΡΗΜΑ WEEK
6
τ.772/ ΤΡΙΤΗ 24.03.2020
σε οικονομικό επίπεδο. Επιπλέον, εκτός από τον εξελισσόμε-
πτώσης αυξάνουν τη μεταβλητότητα των τιμών. Έτσι, στηρί-
νο παγκόσμιο πανικό, λόγω της πανδημίας του COVID-19, η
ξεις και αντιστάσεις απέχουν πολύ μεταξύ τους, αυξάνοντας
Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει και τη συνεχιζόμενη τουρκική
τη δυσκολία της ανάλυσης.
προκλητικότητα σε όλα τα επίπεδα.
Παρά ταύτα, στον Γενικό Δείκτη, τα πρώτα σημεία στήριξης
Λαμβάνοντας υπόψη τις εκτιμήσεις των ειδικών, είμαστε ακό-
οριοθετούνται στις 450 μονάδες, με επόμενες γραμμές αμύ-
μα σε αρχικό στάδιο στην εξέλιξη της επιδημίας στην ελληνική
νης τις 440 και 425 μονάδες. Οι κοντινές αντιστάσεις εντοπίζο-
κοινωνία. Συνεπώς, οι βλάβες στην πραγματική οικονομία είναι
νται στα επίπεδα των 550, 574 και 595 μονάδων. Κίνηση μέχρι
νωρίς ακόμα να αποτυπωθούν, αλλά το σίγουρο είναι ότι θα
τις 600 μονάδες πρέπει να εκλαμβάνεται ως τεχνική αντίδρα-
είναι μεγάλη, κυρίως αν η πανδημία επεκταθεί χρονικά πέραν
ση και δεν αλλάζει την αρνητική εικόνα.
του Μαΐου. Με δεδομένη τη σχετικά γρήγορη λήψη μέτρων
Αντίστοιχα, για τον FTSE25 η πρώτη κοντινή στήριξη εντοπί-
από την κυβέρνηση, ελπίζουμε ότι οι απώλειες ανθρώπων θα
ζεται επίσης στη ζώνη των 1340 μονάδων. Επόμενες στηρί-
ελαχιστοποιηθούν, υπό την προϋπόθεση ότι ο ελληνικός λαός
ξεις εμφανίζονται στις 1.200 και 1.145 μονάδες. Οι κοντινές
θα συμμορφωθεί απόλυτα και άνευ εξαιρέσεων στις οδηγίες
αντιστάσεις εντοπίζονται στα επίπεδα των 1.345, 1.392, 1.450
των ειδικών.
και 1.555 μονάδων. Μόνο κίνηση άνω των 1.555 μονάδων αντι-
Όσον αφορά στη σημερινή ανοδική αντίδραση, κερδίσαμε μια μικρή «μάχη» και όχι τον «πόλεμο», ο οποίος θα είναι πολύμηνος και δύσκολος. Ο τραπεζικός κλάδος αντέδρασε μεν, νωχελικά δε, και όσο ο ΔΤΡ βρίσκεται κάτω από το επίπεδο των 370 μονάδων, δεν αλλάζει κάτι στην άκρως αρνητική τεχνική εικόνα του. Είναι πρόωρο να αποτιμηθεί σε τι βαθμό τα παλαιά προβλήματά του θα επανέλθουν δριμύτερα, κυρίως όσον αφορά στη δημιουργία νέων κόκκινων δανείων από κλάδους που θα υποστούν συντριπτικά πλήγματα από την πανδημία (τουρισμός-ναυτιλία-μεταφορές, καταναλωτικές αλυσίδες κ.ά.). Ο πανικός δεν άφησε αλώβητα και τα ελληνικά ομόλογα, κρατικά και εταιρικά, που αρχίζουν να παρουσιάζουν σοβαρές αρνητικές παρενέργειες από την αύξηση των αποδόσεών τους. Το 10ετές ελληνικό κρατικό ομόλογο, μετά το χθεσινό 3,80% που κατέγραψε, κινείται σήμερα πέριξ του 2,37%, κυρίως λόγω της ένταξης και των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, γεγονός
στρέφει το αρνητικό momentum, και οποιαδήποτε αντίδραση μέχρι εκεί θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως ευκαιρία δημιουργίας ρευστότητας, τουλάχιστον για τις επόμενες 2 εβδομάδες. Συμπερασματικά, η καταστροφική εικόνα της ελληνικής αγοράς δεν αλλάζει από μια τεχνική αντίδραση έστω και μερικών ημερών. Η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ μετρά απώλειες δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ και θα χρειαστεί χρόνος και υπομονή για να πλησιάσουν οι γρήγοροι κινητοί μέσοι όροι τις τρέχουσες τιμές. Εκτιμούμε ότι η ταλαιπωρία και η μεταβλητότητα θα έχουν συνέχεια για τις ελληνικές μετοχές, όσο βρισκόμαστε στην αρχή της έξαρσης του COVID-19, και το ίδιο ισχύει και για τις ξένες αγορές, παρά τα θηριώδη μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι τέτοιου είδους και μεγέθους πτώσεις δημιουργούν σημαντικές ευκαιρίες, αλλά πρέπει να επικεντρωθεί το ενδιαφέρον μας μόνο σε μετοχές με υψηλή ρευστότητα, καλά θεμελιώδη στοιχεία και υψηλές μερισματικές αποδόσεις, έστω και με στοιχεία 2019. Η υπομονή και η
εξαιρετικά θετικό, στην παρούσα φάση.
πειθαρχία είναι προαπαιτούμενα, αφού θα απαιτηθεί χρόνος
Τα εταιρικά ομόλογα συνεχίζουν όλα να εμφανίζουν τιμές χα-
για να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
μηλότερες του 100, αποτυπώνοντας την ανησυχία που επικρα-
Συνεπώς, προτεραιότητά σας πρέπει να είναι η προστασία
τεί στην αγορά εταιρικού χρέους.
σας τόσο σε προσωπικό όσο και σε επενδυτικό επίπεδο. Ευχό-
Παρά τη σημερινή αντίδραση, ο πανικός είναι διάχυτος, γιατί
μαστε (οι εμπλεκόμενοι στις αγορές και όχι μόνο) να μην
αναλυτές και επενδυτές δεν μπορούν να προσδιορίσουν τη
αναφωνήσουμε ξανά την κλασική φράση του Ν. Κούρκουλου
διάρκεια της πανδημίας, αλλά και τις επιπτώσεις στα αποτελέ-
«Όχι άλλο κάρβουνο», αν και δεν είμαστε τόσο σίγουροι…
ΧW
σματα των εταιρειών το 2020. Σε αγορές «ακραίου αγελαίου πανικού», οι επενδυτικές αποφάσεις χρειάζονται χρόνο και η ταχύτητα και το εύρος της
του Λουκά Β. Παπαϊωάννου, Οικονομολόγου/Corporate Advisor Mc Banking & Finance
ΧΡΗΜΑ
τ.772/ ΤΡΙΤΗ 24.03.2020
WEEK
7
ΕΠΙΧΕΙΡΗMATIKA NEA >ΝΕΟΙ
ΔΕΙΚΤΕΣ<
Με τη δημιουργία δύο νέων δεικτών, την κατάργηση τριών και την αντιπροσωπευτικότερη διαμόρφωση του κύριου δείκτη εταιρειών μεγάλης κεφαλαιοποίησης, το ΧΑ επιδιώκει να δημιουργήσει νέα προϊόντα, ικανά να προσελκύσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον. Σε μια συγκυρία, κατά την οποία οι αγορές μετοχών «στενάζουν» και οι αποτιμήσεις εξαερώνονται, με συνέπεια να αυξάνεται το ρίσκο, προτεραιότητα δίνεται στην ανάδειξη εταιρειών με ικανοποιητική ρευστότητα, ποιοτικά χαρακτηριστικά στοιχείων ισολογισμού και προοπτικών εύρυθμης λειτουργίας σε χρονικό ορίζοντα. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργείται ο δείκτης FTSE Υψηλής Μερισματικής Απόδοσης, που πρακτικά θα αναδεικνύει τις κερδοφόρες εταιρείες και θα φέρνει στο προσκήνιο εκείνες τις διοικήσεις που μεριμνούν για τον επενδυτή/μέτοχο. Δεδομένου του ότι για σταθερή υψηλή μερισματική απόδοση απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διαχρονική καθαρή κερδοφορία μιας επιχείρησης, με τη σχετική διαδικασία θα αναδειχθεί η εμπροσθοφυλακή των υγιών εισηγμένων. Ένας δεύτερος δείκτης είναι ο ATHEX Select Plus, που θα περιλμβάνει εταιρείες με βασικά κριτήρια επιλογής την ελάχιστη ευρεία διασπορά μεγαλύτερη από 15%, με μέγιστη συμμετοχή 10% στη σύνθεση του δείκτη. Ο δείκτης ATHEX Select Plus με τον ΑΤΗΕΧ Select τέθηκαν σε λειτουργία από τη συνεδρίαση της Δευτέρας 23 Μαρτίου. Ο δείκτης Υψηλής Μερισματικής Απόδοσης, από τη συνεδρίαση της 22ας Ιουνίου, ημέρας κατά την οποία θα τεθεί σε λειτουργία και ο αναθεωρημένος FTSELarge Cap. Για τον τελευταίο, προκειμένου να γίνει πιο αντιπροσωπευτικός, θεσπίζεται το όριο του 10% ως μέγιστο για τη στάθμιση βαρύτητας μιας μετοχής. Δηλαδή μετοχές με «βαρύτητα» σήμερα μεγαλύτερη του 10% (Coca-Cola, OTE) θα γίνουν... ελαφρύτερες, καθώς ο συντελεστής θα μειωθεί στο 10%. Αυτό, πρακτικά, θα δημιουργήσει αναλογο χώρο για να αυξηθεί η «βαρύτητα» άλλων, που σήμερα είναι μικρότερη.
>“CASH
IS THE KING”<
Mytilineos: “Cash is the king” σημείωνε η Euroxx ΑΧΕΠΕΥ για τη μετοχή της φερώνυμης εταιρείας. Σε ανάλυσή της (13 Μαρτίου), η έμπειρη ομάδα ανάλυσης της χρηματιστηριακής εκτιμούσε ως υπερβολικό το ξεπούλημα της μετοχής, ως συνέπεια του sell-off στις αγορές. Η Euroxx μπορεί να χαμήλωνε τον πήχη στα 12,6 από τα 13,4 ευρώ, όμως έβλεπε πως τα επίπεδα της μετοχής δεν αντανακλούν το ισορροπημένο και με ισχυρές ταμειακές ροές επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο, αλλά και τις αναπτυξιακές προοπτικές. Η εισηγμένη ανακοίνωσε, την Πέμπτη, τα οικονομικά αποτελέσματα του έτους 2019. Κύκλος εργασιών στα 2.256,1, από 1.526,5, κυρίως λόγω της ισχυρής ανάπτυξης του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας & εμπορίας φυσικού αερίου. Κέρδη μετά από φόρους και δικαιωμάτων μειοψηφίας στα 144,9, από 141,2, επηρεασμένα αρνητικά από την αύξηση του κόστους αποσβέσεων και λόγω της εφαρμογής του IFRS 16. Λειτουργικές ταμειακές ροές στα 244,4, έναντι 162 εκατ. το 2018. Προτεινόμενο μέρισμα για τη χρήση 2019, στα 0,36/μετοχή. Και για το τέλος, το μήνυμα του Ευάγγελου Μυτιληναίου πως «πρώτη φορά η γενιά του βιώνει τέτοια κρίση», απευθυνόμενος στους αναλυτές. Διαβεβαίωσε ότι η Mytilineos διαθέτει και plan b και plan c στο ενδεχόμενο που υπάρξει μείωση της ζήτησης. Η εταιρεία έχει ισχυρό ισολογισμό, χωρίς δανειακές υποχρεώσεις μέχρι το 2022 και ρευστότητα άνω του 1 δισ. “Cash is the king”, λοιπόν, και επιπλέον πρόγραμμα αγοράς ιδίων μετοχών στο «οπλοστάσιο».
ΧΡΗΜΑ
8
τ.772/ ΤΡΙΤΗ 24.03.2020
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ > «Τρενάκι του τρόμου» οι αγορές. Από Νέα Υόρκη μέχρι Τόκιο και Φραγκφούρτη. Όμως το σοβαρότερο πρόβλημα κινδυνεύει να το έχει η οικονομία της Γερμανίας. Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο του IfO, θα μπορούσε να πληγεί με ύφεση ακόμη και 6% (!) το 2020. > «Αχίλλειος πτέρνα» η αυτοκινητοβιομηχανία, κάτι που προεξοφλητικά αποτυπώνεται στην κατάρρευση των μετοχών των ΒΜW, Daimler, VW. Με άμεση επίπτωση στο τραπεζικό σύστημα. Σύστημα που, κρίνοντας από τη χρηματιστηριακή εικόνα της Deutsche Bank και των λοιπών ήταν προβληματική πολύ πριν πάρει διαστάσεις η πανδημία. > Μέσα στον γενικότερο χαμό, η Αθήνα βγαίνει, μέχρι τώρα, από τις δράσεις ΕΚΤ και Κομισιόν. Η συμπερίληψη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα-«μαμούθ» των 750 δισ. (επί της ουσίας φθάνει το 1 τρισ.), που αντιστοιχεί σε 12 δισ. (και βλέπουμε), δίνει ανάσα στο εγχώριο banking. Επείγουσα προτεραιότητα όλα αυτά να περάσουν σε επιχειρήσεις, θέσεις εργασίας, πραγματική οικονομία. > Τα εύσημα στη διοίκηση του ΟΤΕ, που έγκαιρα ενέκρινε πρόγραμμα αγοράς ιδίων μετοχών. Και όταν χρειάστηκε, ο Μιχάλης Τσαμάζ «όπλισε» το «μπαζούκα» του. Μέχρι και 28% σε μόλις δύο συνεδριάσεις για τη μετοχή της δεύτερης «βαρύτερης» εισηγμένης του χρηματιστηρίου. > Ισχυρή αντίδραση για τις μετοχές των Cenergy και Viohalco, με αφορμή και την ανακοίνωση οικονομικών αποτελεσμάτων 2019. Είχε προηγηθεί η ElvalHalcor. Χθες, Δευτέρα, όμως; > Ανάλογη κίνηση και από τη Mytilineos. Ισχυρά τα μεγέθη της εταιρείας, πειστικά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και για μετόχους/επενδυτές πρόγραμμα αγοράς ιδίων μετοχών. Euroxx για Mytilineos: “Cash is the king”. > Εμφανής είναι η ενεργή συμμετοχή και hedge funds στη ΔΕΗ. Αυξημένο volatility, υψηλές συναλλαγές και απο-
τίμηση στα 455 εκατ. > Σχεδόν 6 δισ. –σε χρηματιστηριακή αξία– εξαερώθηκαν από την Coca-Cola. Μέσα σε μόλις έναν μήνα χάθηκε αποτίμηση που για να κερδηθεί χρειάστηκαν 6 χρόνια. > Πλέον, Coca-Cola vs OTE για την πρώτη θέση στη σχετική κατάταξη, με βάση τη χρηματιστηριακή αξία. > Βγήκε μπροστά η διοίκηση της Τέρνα Ενεργειακής, επιβεβαιώνοντας για το επενδυτικό πρόγραμμα άνω των 550 εκατ. στις ΑΠΕ. Κίνηση που εκτιμήθηκε από την αγορά. > Από τις εταιρείες της μεσαίας κατηγορίας, που εν μέσω και αυτής της καταιγίδας σεβάστηκε τους μετόχους/επενδυτές της. Ο λόγος για την Κρι Κρι, που θα έχει διψήφια αύξηση πωλήσεων στην ελληνική αγορά. Καλύπτοντας ένα σημαντικό μερίδιο των απωλειών που θα παρουσιάσει σε Ηνωμένο Βασίλειο και Ιταλία. Ανθεκτικό το «αγριοκάτσικο». Από τους “survivors” και αυτής της κρίσης. Ικανοποιητικά τα αποτελέσματα 2019, δείχνει πως θα αντέξει το 2020. > Έπρεπε να εξαερωθούν σχεδόν 30 δισ. από τη χρηματιστηριακή αξία των εισηγμένων για να απαγορευτεί το short selling. > Από τις ανθεκτικές στα δύσκολα, και αυτής της εβδομάδας, η Fieratex. > Θα ενισχυθεί η δραστηριότητα των Profile, Space, Entersoft, Epislon Net κ.ά. από την ταχύτερη στροφή της οικονομίας σε πρακτικές e-συναλλαγών. > Χρήσιμο «εργαλείο» ο δείκτης FTSE/XA-Yψηλής Μερισματικής Απόδοσης. Σε τέτοιους καιρούς, το μέρισμα είναι σημαντικός δείκτης της πραγματικής κατάστασης μιας εισηγμένης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΤΕ, επιλογή που αποδίδει δεν την «πουλάς» ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, δικαιολογεί περαιτέρω αντίδραση και λόγω προγράμματος αγοράς μετοχών MOTOR OIL, και τεχνικά έχει περιθώρια για τα 12,10 ευρώ ΤΕΝΕΡΓ, ομοίως προς τα 7,40 ευρώ ΚΡΙ ΚΡΙ, παντός καιρού το «αγριοκάτσικο» QUEST, επειδή «σκίζει» η ACS-Από τους “survivors” ο βασικός μέτοχος
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Σ Ε ΑΝΑΜΟΝΗ ΤΟΥ EUROGROUP Διόρθωσε, εκ νέου, η Wall με αφορμή τη μη έγκριση του πακέτου Τραμπ από τους Δημοκρατικούς. Επειδή κάποιο πακέτο θα εγκριθεί, η Νέα Υόρκη θα βγάλει αντίδραση. Στο χθεσινό Ecofin έγινε η προεργασία. Σήμερα, στο Eurogroup της Τρίτης θα συζητηθεί η ουσία. Έκδοση «ευρωομολόγου» και «νέος ρόλος» του ESM. Επιεικώς ρεζίλι, χθες, το ΧΑ. Και δεν το προχωρώ περισσότερο. Ας αναλάβει, κάποιος αρμόδιος τις ευθύνες του. Τι μας είπε, τώρα, η Morgan Stanley: ύφεση στο 5,3% βλέπει για την ελληνική οικονομία το 2020. Καιρό έχω να θυμηθώ έκθεση του οίκου που να έχει επιβεβαιωθεί. Μην ξεχαστείτε, αργία αύριο, Τετάρτη 25 Μαρτίου. Ενδεχομένως καλύτερα, θα συγγχρονισθούμε με την αντίδραση της Wall. «Έβγαλε μάτια» ο ΟΤΕ. Τα εύσημα και από εδώ στη διορατικότητα της διοίκησης. Στα υπόψη για την «επόμενη ημέρα» επιχειρηματίες και βασικοί μέτοχοι που σεβάστηκαν το μετοχικό/επενδυτικό κοινό τους. Ικανοποιητικά τα μεγέθη 2019 για τη Viohalco και τις θυγατρικές του ομίλου. Αδιαμφισβήτητα, πολλά και ουσιαστικά τα προβλήματα για την Aegean, όπως και για το σύνολο του κλάδου. Ωστόσο, απόλυτα υπεύθυνη και υποστηρικτική είναι η στάση της διοίκησης. Θα βρει τα πατήματά του ο Ευτύχης Βασιλάκης, ο οποίος «έβαλε πλάτη» όλο αυτό το διάστημα. Από τους επιχειρηματίες/βασικούς μετόχους που δεν «πούλησαν» το κοινό τους Παναγιώτης Τσινάβος και Κρι Κρι. Quest: «Χρυσές δουλειές» κάνει αυτήν την περίοδο η θυγατρική ACS. Σχετική ανάλυση, σήμερα, στο banks.com.gr.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Διευθυντής Σύνταξης ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΚΥΡΈΛΑ ΠΈΤΡΟΥ petrou.k@ethosmedia.eu
Συντάκτης Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ gelantalisk@gmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.banks.com.gr banks-press@ethosmedia.eu