ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.773/ ΤΡΙΤΗ 31.03.2020
3
NPLS
ΔΙΕΥΡΥΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ
4
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
«ΕΞΑΕΡΩΘΗΚΑΝ» ΠΑΝΩ ΑΠΟ 20 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ
6
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ
ΚΥΜΑ ΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Η «ΜΑΧΗ» ΓΙΑ ΤΟ «ΚΟΡΩΝΟ-ΟΜΟΛΟΓΟ»
«Ε
Τα «στρατόπεδα», η διορία, το μήνυμα Κόντε
ίναι απαραίτητο να αποφύγουμε τα τραγικά λάθη. Η Ευρώπη να σταθεί στο ύψος της. Η αδράνεια θα παραδώσει στα παιδιά μας μια οικονομία καταστροφική. Η ΕΕ θα πρέπει να καταδείξει τον ρόλο ύπαρξής της». Σε δραματικό τόνο ήταν η προειδοποίηση του πρωθυπουργού της Ιταλίας, Τζουζέπε Κόντε (*), μόλις δύο 24ωρα μετά το γερμανικό “nein” στην έκκληση των 9 (**) για την από κοινού αντιμετώπιση της πρωτοφανούς κρίσεως, απόρροια της επέλασης του κορωνοϊού και των συντριπτικών επιπτώσεών του στην κοινωνία και την οικονομία. Είχαν προηγηθεί τρεις παρεμβάσεις (με συνεντεύξεις) του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, Εμανουέλ Μακρόν, αλλά και έτερες δύο του πρωθυπουργού της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, σε ανάλογο μήκος κύματος. Ο λόγος; Ο ίδιος, σε μια προσπάθεια να αμοιβαιοποιηθούν οι δυνατότητες (υπό) στήριξης των πληττόμενων οικονομιών, των
τριών μεγαλύτερων μετά από αυτήν της Γερμανίας. Η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία είναι οι μεγαλύτερες (και βάσει ΑΕΠ 2019) της ευρωζώνης και της ΕΕ, με τη νεότερη ιστορία της «γηραιάς ηπείρου», ως δαμόκλειος σπάθη, να «θυμίζει» στο Βερολίνο πως το «γερμανικό θαύμα» δημιουργήθηκε από τα συντρίμμια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με την κοινή βοήθεια –τεράστια και σε όρους οικονομικούς– των συμμάχων-νικητών, προεξαρχουσών των ΗΠΑ. Μέχρι και η «μικρή», οικονομικά, πλην όμως ηρωική, Ελλάδα δέχτηκε το «πάγωμα» των πολεμικών αποζημιώσεων. Το ζήτημα ενός, κάποιας μορφής, “coronabond” προφανώς και είναι πρωτίστως οικονομικό, αδιαμφισβήτητα. Ωστόσο, επί της ουσίας, είναι πολιτικό και βαθιά ιστορικό, καθώς διατρέχει την ποτισμένη με αίμα δεκάδων πολέμων μνήμη αυτής της ηπείρου. Και αυτήν την παράμετρο –ουσιώδη, κατά την ταπεινή εκτίμησή μου– ξεχνά ή θέλει/κάνει πως ξεχνά το Βερολίνο και η Άγκελα Μέρκελ. Της οποίας της δι-
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.773/ ΤΡΙΤΗ 31.03.2020
αφεύγει, επιπλέον, το ότι το κόστος του Deutsche Einheit (της ενοποίησης των δύο Γερμανιών το 1990) το επιβαρύνθηκε (αναλογικά) η «ενιαία Ευρώπη», στην οποία τώρα η γερμανική ελίτ «γυρίζει την πλάτη».
2
εμπλεκόμενες πλευρές να επιδιώξουν την εξεύρεση μιας λύσης, να προχωρήσουν σε έναν ιστορικό συμβιβασμό. Σε έναν Compromesso Storico (***), όπως προχώρησαν οι Ιταλοί. Ειδάλλως... ΧW (*) Σε συνέντευξή του στην Il Sole 24 Ore: Giuseppe
Η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα (σε τάξη μεγέθους) και επιπλέον διαθέτει παράλληλο σύστημα λειτουργίας των δομών της (από τη σικελιάνικη Mafia, την nDrangheta της Καλαβρίας, μέχρι τις «δομές» της Γένοβας, αλλά και του Βατικανού/Banco di Santo Spirito κ.λπ.) και, καλώς ή κακώς, με τον θηριώδη (δημοσκοπικά) Ματέο Σαλβίνι να καραδοκεί, δεν έχει περιθώρια για πολλά βήματα πίσω. Το πιθανότερο είναι όλη αυτήν την εβδομάδα οι
Conte: “Occorre evitare errori tragici. L’ Europa sia all’ altezza. L’ inerzia consegnerebbe ai nostri figli una società devastata. L’ Unione Europea deve dimostrare la sua ragion d’ essere”. (**) Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Σλοβενία, Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ελλάδα. (***) Ιστορικός Συμβιβασμός: Η περίφημη συμφωνία Ενρίκο Μπερλινγκουέρ/PCI-Άλντο Μόρο/DC, στις 28 Ιουνίου 1977.
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.773/ ΤΡΙΤΗ 31.03.2020
3
NPLS
ΔΙΕΥΡΥΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ
Μ
Ζητούμενη η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων
ε σειρά μικρών, αλλά και μεγάλων, δράσεων επιχειρεί το οικονομικό επιτελείο, για να κρατήσει «όρθια» την επιχειρηματικότητα και τα νοικοκυριά. Σε αγαστή συνεργασία με τις διοικήσεις των συστημικών τραπεζών, με την αμέριστη συνδρομή της Τραπέζης της Ελλάδος και με «ορθάνοιχτους» τους διαύλους με τη Φραγκφούρτη, η Αθήνα έχει αρχίσει και συγκεκριμενοποιεί τα μέτρα που θα ανακουφίσουν –όσο αυτό είναι δυνατόν– την κατάσταση. Η επιβεβαίωση –και τυπικά– της ΕΚΤ να διευρύνει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, συμπεριλαμβάνοντας τα ελληνικά, έρχεται να «λύσει τα χέρια» του εγχώριου banking. Παράλληλα, η χαλάρωση του πλαισίου για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από τον Μηχανισμό Σταθερότητας δίνει τη δυνατότητα στους συστημικούς ομίλους να διαχειριστούν ευρύτερα θέματα δανειοδότησης/χρηματοδότησης, όπως και το «βάρος» των μη εξυπηρετούμενων δανείων/ανοιγμάτων χωρίς να επηρεάζεται αρνητικά η καθαρή τους θέση. Έτσι, σε πρώτη φάση, θα συγκεκριμενοποιηθούν άμεσα τα χρονικά όρια χαρακτηρισμού ενός δανείου σε NPL, επεκτείνοντας σημαντικά το τρίμηνο, που ισχύει σήμερα. Παράλληλα, θα διευρυνθεί και το όριο του ενός μηνός, που χαρακτηρίζει εκ νέου «κόκκινο» ένα δάνειο που είχε μπει σε ρύθμιση, αλλά συν τω χρόνω εξέπεσε. Επιδίωξη των τραπεζών είναι αφενός να παράσχουν κάθε δυνατό περιθώριο ώστε να μην «κοκκινίσουν» ακόμη περισσό-
τερο ήδη προβληματικές επιχειρήσεις, αλλά σε συνδυασμό με τις πρόνοιες του Δημοσίου να προχωρήσουν παραπέρα. Αφετέρου να μην επιβαρυνθούν οι ίδιες περαιτέρω, από τη στιγμή μάλιστα που οι στοχοθεσίες για τη μείωση των NPLs, ουσιαστικά, είναι «νεκρές» περιεχομένου. Ωστόσο, κύριο μέλημα των τραπεζών με το νέο πλαίσιο θα είναι η συντήρηση επιχειρήσεων που μέχρι πριν την κρίση κατέβαλλαν εμπρόθεσμα τις υποχρεώσεις τους. Πολύ πιθανόν να τεθεί ένα περιθώριο αναστολής των καταβολών μέρους του δανείου (και των βαρών που το συνοδεύουν) κλιμακωτά, ακόμη και για περίοδο έως 12 μηνών. Η δήλωση του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, με το που έγινε γνωστή η απόφαση της ΕΚΤ για άρση του ορίου 33% στις αγορές της από την τραπεζική αγορά των μελών της ευρωζώνης για «χαλάρωση και ευελιξία» του συστήματος –στην επιβεβλημένη προσπάθειά τους να στηρίξουν τους συνεπείς δανειολήπτες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά– είναι ενδεικτική του μηνύματος που περνά και προς τις τράπεζες και προς τις επιχειρήσεις. Ήδη, με την ανακοίνωση της χαλάρωσης, και οι 4 συστημικοί όμιλοι ανακοίνωσαν αναστολή καταβολής δόσεων κεφαλαίου μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου για επιχειρήσεις κλάδων που πλήττονται άμεσα και βαρύτερα από την κρίση. Τουρισμός, μεταφορές, εστίαση, εμπόριο, ψυχαγωγία είναι οι πρώτοι που θα τύχουν της πρόνοιας των μέτρων που εξειδικεύονται ήδη. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.773/ ΤΡΙΤΗ 31.03.2020
4
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
«ΦΤΕΡΟ ΣΤΟΝ ΑΝΕΜΟ»
Σ
Μετά τις γιορτές οι συνομιλίες για σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία
το ασταθές διεθνές περιβάλλον, στη δική μας αγορά (μετοχών, κρατικών/εταιρικών ομολόγων), εν μέσω αυξημένου volatility και μεγάλης αβεβαιότητας για τη συνέχεια, το «ρηχό» ΧΑ παρουσιάζει εικόνα «φτερού στον άνεμο». Χάνοντας, περισσότερα από 30 δισ. –σε όρους χρηματιστηριακής αξίας– σε διάστημα ενός μηνός, δοκιμάστηκαν όλοι, ανεξαιρέτως, οι κλάδοι. Περισσότερο ο –ούτως ή άλλως ευάλωτος– τραπεζικός, αλλά και η πλειονότητα των blue chips που την τελευταία πενταετία είχαν ακολουθήσει έναν ευρύ ανοδικό κύκλο, που ανέβασε τις τιμές τους σε επίπεδα αντίστοιχα των 2.000 και των 2.500 του Γενικού Δείκτη. Ακραία διόρθωση, που διαμόρφωσε τη συνολική αποτίμηση των εισηγμένων στο 25% του ΑΕΠ (ο χαμηλότερος
λόγος από κάθε άλλο χρηματιστήριο χώρας μέλους της ευρωζώνης) και, όπως φάνηκε στις συνεδριάσεις της Δευτέρας-Τρίτης, αποτέλεσε αφορμή για επανατοποθετήσεις. Και από την πλευρά των traders, δηλαδή όσων προσβλέπουν σε μια γρήγορη απόδοση, αναλαμβάνοντας το σχετικό ρίσκο, και από επενδυτές οι οποίοι θεωρούν fair value τα τρέχοντα επίπεδα αποτιμήσεων. Χωρίς να μπορεί κάποιος να διαβεβαιώσει τους δεύτερους πως οι μετοχές που αγοράζουν σε αυτές τις χαμηλές τιμές (με κλείσιμο Τρίτης, για τον Γενικό Δείκτη κατά 39,73% χαμηλότερα από την αρχή του έτους, για τον FTSE25 κατά 42,02% και με απώλειες 66,34% για τον ΔΤΡ) δεν θα υποχωρήσουν χαμηλότερα, το ενδεχόμενο να εμφανίσουν θετική απόδοση σε διάστημα 9-12 μηνών συγκεντρώνει, υπό προϋποθέσεις, μεγάλες πιθανότητες. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.773/ ΤΡΙΤΗ 31.03.2020
5
ΕΠΙΤΟΚΙΑ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΕΙ Η ΑΝΟΔΟΣ
Μ
Κίνδυνοι από την επιβάρυνση στο κόστος χρήματος
εταξύ σφύρας και άκμονος βρίσκονται το τραπεζικό σύστημα και το εγχώριο επιχειρείν, καθώς η βίαιη διόρθωση στις αγορές έχει επαναφέρει σε ανοδική φορά τα επιτόκια, συνακόλουθα το κόστος δανεισμού. Ούτως ή άλλως, το μεγαλύτερο μέρος της επιχειρηματικότητας και των νοικοκυριών δεν πρόλαβαν να επωφεληθούν σημαντικά από τη μείωση του κόστους χρήματος το 2019, καθώς η αποκλιμάκωσή του ήταν αργή, ενώ και στα χαμηλά επίπεδα (του τέταρτου τριμήνου) οι χρηματοδοτήσεις επιβαρύνονταν με επιτόκια διπλάσια σε σχέση με τα μέσα επίπεδα της ευρωζώνης. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως το μέσο επιτόκιο για δάνεια έως 250.000 ευρώ διαμορφωνόταν στο 4,40%, έναντι 1,95% στην ευρωζώνη. Μάλιστα το επιτόκιο για δάνεια τακτής λήξης προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις αυξανόταν στο 3,90% από 3,70%, παρότι μέρος των νέων χορηγήσεων προερχόταν από ευρωπαϊκά προγράμματα (π.χ. COSME) των οποίων η τιμολόγηση, λόγω της εγγύησης μέρους του δανείου, καθίσταται φθηνότερη. Συγκριτικά, πάντα, γιατί για την ελληνική οικονομία η περίοδος «φθηνού χρήματος» ήταν εξαιρετικά βραχύβια, ως απόρροια και των country risk, non investment grade κ.λπ. Ήδη οι αναταράξεις στις αγορές αποτυπώνονται στα ομόλογα, με ενδεικτική τη διακύμανση του 10ετούς, που από το 0,919% (αρχές Φεβρουαρίου) εκτινάχθηκε έως το 3,795% (18 Μαρτίου), για να «γυρίσει» πάλι στο 2,383% (24 Μαρτίου). Μεταβλητότητα που σε αυτήν τη φάση επηρεάζει τόσο τη διαμόρφωση της επιτοκιακής πολιτικής που θα ακολουθήσουν για τους πελάτες τους όσο και την τακτική που θα ακολουθή-
σουν οι επιχειρήσεις. Ευχής έργον και για τις δύο πλευρές να εξισορροπηθούν σε ένα επίπεδο επιτόκια/αποδόσεις, ώστε να ξεπαγώσει η διαδικασία χρηματοδότησης/δανεισμού. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως μόνο μέσα στον Μάρτιο ανεστάλη η έκδοση δύο ομολογιακών εκδόσεων ύψους 850 εκατ. ενώ δύο ισχυροί εισηγμένοι όμιλοι δεν πρόλαβαν να προχωρήσουν στην αναχρηματοδότηση μέρους του δανεισμού τους, καθώς τα νέα υψηλότερα επιτόκια/κόστη θα βάραιναν τις υφιστάμενες εκδόσεις/γραμμές χρηματοδότησης. Συνεπώς, η στάση αναμονής των μεν και των δε είναι αναπόφευκτη, παρά το ότι κεντρικά έχει δοθεί η παραίνεση προς τις τράπεζες να ενεργοποιήσουν εμπροσθοβαρή προγράμματα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας. Μέχρι τώρα, ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος μπορεί να είναι περισσότερο συμπληρωματικός των κρατικών ενισχύσεων, της χρηματοδότησης από το Δημόσιο, στο πλαίσιο της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων/βοήθειας. Λογικά, το εγχώριο banking θα βρίσκεται σε “alert” μέχρις ότου οριστικοποιηθεί το συνολικό ύψος της ευρωπαϊκής βοήθειας, συγκεκριμενοποιηθούν οι εγγυήσεις που θα δίνονται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό ή το ελληνικό Δημόσιο. Βέβαια, για την επανεκκίνηση των χρηματοδοτήσεων επείγονται εξίσου οι τράπεζες, που εύλογα θέλουν να αυξήσουν τα καθαρά έσοδά τους από τόκους. Για αυτό και μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα αναληφθούν πρωτοβουλίες και από την Ελληνική Ένωση Τραπεζών και από την ΤτΕ και τις 4 συστημικές προκειμένου να αρχίσουν να ενεργοποιούνται ροές χρηματοδότησης. Ωστόσο, προϋπόθεση είναι να επέλθει σχετική εξισορρόπηση στις διεθνείς αγορές και, συνακόλουθα, στην εγχώρια. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.773/ ΤΡΙΤΗ 31.03.2020
6
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ
ΚΥΜΑ ΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Σ
Θα φτάσει και στην Ελλάδα;
τη Γερμανία, η κυβέρνηση εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο κρατικοποίησης, μεταξύ των άλλων, της Lufthansa, ενώ στη Γαλλία ο υπουργός Οικονομικών (Μπρουνό Λε Μερ), με δηλώσεις του (στο Reuters), έχει ανοίξει τη συζήτηση για την κρατικοποίηση μεγάλων ομίλων, αν αυτό χρειαστεί. Ανάλογες σκέψεις και σχεδιασμοί γίνονται και στην Ισπανία και την Ιταλία. Δηλαδή και στις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης. Εύλογο είναι το ερώτημα αν μια τέτοια πολιτική θα μπορούσε να φτάσει μέχρι τη χώρα μας. Η δραματική μείωση της αποτίμησης εισηγμένων «ανοίγει ένα παράθυρο» και για αυτό το ενδεχόμενο. Η συνέχεια θα δείξει. Μάλιστα η Αθήνα φαίνεται να έχει διερευνήσει τις προθέσεις των Ευρωπαίων εταίρων (κυρίως του ESM) όσον αφορά στη δυνατότητα χρήσης ενός μέρους από το «μαξιλάρι ρευστότητας». Η “off the record” απάντηση της Φραγκφούρτης ήταν “whatever it takes” για μια άντληση/«ένεση» ρευστότητας 8-10 δισεκατομμυρίων. «Χρυσές δουλειές» Για όλες, ανεξαιρέτως, τις εισηγμένες στο ΧΑ εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της πληροφορικής, των e-sales και των fintech εφαρμογών. Οι δραματικές εξελίξεις, λόγω της πανδημίας, επισπεύδουν όλες αυτές τις πρακτικές συναλλαγών και στη χώρα μας, που είχε μείνει αρκετά πίσω από την Ευρώπη. Παράλληλα, οι περισσότερες έχουν ήδη παρουσία σε ξένες (κυρίως ευρωπαϊκές) αγορές με γερά συμβόλαια, που κατά πάσα πιθανότητα θα ενισχύσουν περαιτέρω.
QUIZ:
Αναβολή
Profile, Entersoft, Space, Epsilon Net έχουν έρθει στο προσκήνιο τις τελευταίες εβδομάδες, και το γεγονός αυτό προοιωνίζεται μια ακόμη καλύτερη συνέχεια. Ελληνικά Πετρέλαια: Οι εξελίξεις σχετικά με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας ευνοούν τον όμιλο, καθώς ελέγχει το 35% του μετοχικού κεφαλαίου της. Ενδιαφέρον από κοινού με την Edison (μέσω της Elpedison), τον εταίρο της στην παραγωγή και προμήθεια ρεύματος-φυσικού αερίου. Παράλληλα, για την επόμενη δεκαετία προσανατολίζεται και στις ΑΠΕ. Ισχυρό χαρτί για την εισηγμένη Quest η θυγατρική της ACS, που σε διάστημα μηνός παρουσιάζει διψήφια αύξηση παραγγελιών/κύκλου εργασιών. Ταυτόχρονα, η άλλη θυγατρική –συμφερόντων Φέσσα– η εισηγμένη BriQ Properties, έχει στο monitoring της ορισμένες περιπτώσεις ακινήτων/ξενοδοχείων πόλης οι τιμές των οποίων έχουν «προσγειωθεί» κατακόρυφα και οι κάτοχοί τους έχουν μεγάλη ανάγκη άμεσης ρευστότητας. Πολλά γράφτηκαν το τελευταίο διάστημα για τις «ανοιχτές πωλήσεις» και την υποτιμητική κερδοσκοπία που αποδόθηκε στο short selling. Καλό θα ήταν οι έχοντες και από μία γνώμη επί παντός επιστητού να γνωρίζουν πως η αναστολή της διαδικασίας του short selling αφορά μεν όλους τους συναλλασσομένους του ΧΑ, πλην όμως των ειδικών διαπραγματευτών. Και, όπως είναι γνωστό, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των συναλλαγών το πραγματοποιούν ακριβώς οι ειδικοί διαπραγματευτές. Συνεπώς, «δώρον άδωρον» και πολλή φασαρία για μικρό αποτέλεσμα… ΧW
Ποιες (δύο) επιχειρηματικές συμφωνίες –μάλιστα για τη μία έχει υπογραφεί σχετικό MoU– ήταν, μέχρι πρόσφατα, στο στάδιο των ανακοινώσεων, με τις εμπλεκόμενες πλευρές να κάνουν πίσω λόγω κορωνοϊού; Και όταν λέμε πίσω, δεν εννοούμε πως ακυρώνονται, αλλά ότι μετατίθενται σε εύθετο χρόνο, καθώς αμφότερες αφορούν σε εισηγμένες στο ΧΑ. Φυσιολογική κίνηση, καθώς μέσα στο κλίμα των ημερών και οι δύο καλές ειδήσεις θα «καίγονταν» μέσα σε μία συνεδρίαση.
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.773/ ΤΡΙΤΗ 31.03.2020
7
ΕΙΝΑΙ (ΚΑΙ) ΘΕΜΑ ΧΡΕΟΥΣ
Σ
Η προειδοποίηση του “Μr. Bridgewater”
το ύψος-ρεκόρ των 253 τρισ. δολ. ανήλθε το παγκόσμιο χρέος (στο τρίτο τρίμηνο του 2019), αφήνοντας ελάχιστες επιλογές στο διεθνές σύστημα, προκειμένου να υπάρξει η «επόμενη ημέρα». Εντελώς διαφορετική από αυτήν, που, μέσω χαμηλού κόστους δανεισμού, οδήγησε τις αγορές στη δημιουργία «φουσκών», συνακόλουθα σε εταιρείες-«ζόμπι» στην Κίνα, ασήκωτους φοιτητικούς λογαριασμούς στις ΗΠΑ, μέγιστα επίπεδα στεγαστικών στην Αυστραλία, φόβους για νέες χρεοκοπίες κρατών. Και όλα αυτά μετά από μια δεκαετία φθηνού χρήματος, του μακροβιότερου “bull market” στην ιστορία της Wall Street, στη δημιουργία ενός χρέους που αντιστοιχεί σε 3 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ ή σε περίπου 32.500 δολ. κατά κεφαλήν παγκοσμίως. Μεγάλο μέρος αυτού του βάρους προέρχεται από τη συνειδητή προσπάθεια της ελίτ να χρησιμοποιηθεί ο δανεισμός για να διατηρηθεί η παγκόσμια οικονομία εν ζωή μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση. Δεν είναι τυχαίο πως, με αφορμή την τελευταία, η Γερμανία προχώρησε, από το 2009, στην πολιτική του «μαύρου μηδέν» (Schwarze Null), δηλαδή του απόλυτα ισοσκελισμένου προϋπολογισμού (όταν οι φορολογικές εισπράξεις πρέπει να
είναι απόλυτα ισοσκελισμένες με τις δημοσιονομικές δαπάνες), ενώ σταδιακά, η μία μετά την άλλη, κυρίως οι μεγάλες χώρες επαναπάτρισαν το μεγαλύτερο μέρος ή το σύνολο του αποθέματός τους σε χρυσό. Συν τω χρόνω, τα αλλεπάλληλα προγράμματα αγοράς ιδίων μετοχών, τα χαμηλά επιτόκια, ο ασύμμετρος δανεισμός, εξάντλησαν τις κεντρικές τράπεζες, προκάλεσαν ένα «ντόμινο» με τη δημιουργία ακόμη μεγαλύτερου χρέους και την απαίτηση όλο και μεγαλύτερων δημοσιονομικών δαπανών, προκειμένου να είναι εξυπηρετήσιμα τα κρατικά, εταιρικά και ιδιωτικά χρέη. Στο Φόρουμ του Νταβός, τέθηκε για πρώτη φορά σε «δημόσιο διάλογο» το ερώτημα/δίλημμα για ανάληψη ακόμη μεγαλύτερου χρέους ή για έμμεση διαχείρισή του. Το “cash is the king”, διά στόματος Ρέι Ντάλιο (ιδρυτή και επικεφαλής του Bridgewater Associates/του μεγαλύτερου hedge fund με υπό διαχείριση assets 160 δισ. δολ.) και οι προειδοποιήσεις των πανίσχυρων επενδυτικών οίκων για τέλος του ράλι στη Wall Street ήταν οι προειδοποιητικές βολές προς κάθε κατεύθυνση πως οι αγορές θα εισέρχονταν στη μεγαλύτερη περιδίνηση στη σύγχρονη ιστορία τους, ξεπερνώντας και αυτήν της Lehman (2008) και της 11ης Σεπτεμβρίου (2001). ΧW
ΧΡΗΜΑ
8
τ.773/ ΤΡΙΤΗ 31.03.2020
WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ > Μικρή, αλλά εμφανής, η απόκλιση των ευρωπαϊκών αγορών από τη Wall Street. Κι αυτό γιατί στην Ευρώπη η κρίση είναι προς την κορύφωση (με δραματικές συνέπειες), ενώ στις ΗΠΑ είναι, ακόμη, σε αρχικά στάδια. > «Και με τη βούλα» η διευρυμένη ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ. Η συμπερίληψη των ελληνικών ομολόγων ενεργοποίησε ένα βραχύβιο ράλι την Πέμπτη. Στο 1,888% το benchmark 10ετές. > Ισχυρή ανοδική διόρθωση για τον πολύπαθο τραπεζικό κλάδο. Με 12,35% στις 335 μονάδες και αυξημένες συναλλαγές σε Εθνική και Eurobank. Αυτά την Πέμπτη, γιατί την Παρασκευή «ξαναβούτηξε» στο 4,33%, στις 335,94 μονάδες. Αυξημένο volatility και χθες. > Μας αποχαιρετά ο «Μάρτης γδάρτης». Πιο «γδάρτης» δεν γινόταν. Πάντως, όσοι αναφέρονται στον... κίνδυνο κρατικοποίησης των τραπεζών ή δεν έχουν γνώση των στοιχειωδών ή διευκολύνουν αλλότρια συμφέροντα. > Σε διόρθωση η μετοχή του ΟΤΕ. Με τις, συγκριτικά, μικρότερες απώλειες από τις μετοχές του 25άρη. > Ανάλογη τάση και για τη μετοχή της Mytilineos. Επίσης με, συγκριτικά, καλύτερη συμπεριφορά. > Lamda Development: Ισχυρές χρηματιστηριακές τοποθετούν, επενδυτικά, πελάτες τους από τα 5 ευρώ. Δόθηκε το “ok” από τον ΚΑΣ για το Ελληνικό. > Autohellas: Με ισχυρές χρηματικές ροές, με ηγετική θέση στους κλάδους στους οποίους δραστηριοποιείται (μισθώσεις, αντιπροσωπείες κ.λπ.), «βλέπει» πάνω από τα 4,20 ευρώ.
> Αγορές από ισχυρά funds στη μετοχή του ΟΠΑΠ. Περιθώριο και για βραχυπρόθεσμο, αλλά και για (κυρίως) μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα. Χαμηλού ρίσκου επενδυτική επιλογή. > Υποστηρικτική προς την Αθήνα η JP Morgan. Πρόσφατα με contrarian ανάλυσή της για το εγχώριο banking, και χθες, καθώς δεν βλέπει πρόβλημα ρευστότητας. Ειδική αναφορά στο «μαξιλάρι ρευστότητας». Υπολογίζει σε 12 δισ. το ύψος των ομολόγων που μπορεί να απορροφήσει η ΕΚΤ. > Ενθαρρυντική ένδειξη η αύξηση των καταθέσεων κατά 1 δισ. τον Φεβρουάριο. > Από τις μετοχές του δείκτη που αντέχουν στην κρίση είναι η ΕΥΔΑΠ. Σταθερή η θέση του Τζον Πόλσον στο 9,98% του μετοχικού κεφαλαίου. > Newsphone: Βάζει «ζεστό χρήμα» στο ταμείο της, εισπράττοντας αποζημίωση για διαφορά που είχε με το Δημόσιο. > Αυξημένες πωλήσεις, μέσω e-commerce, για τον Νάκα. Ικανοποιητικά τα αποτελέσματα εξαμήνου, ικανές ταμειακές ροές και χαμηλός δανεισμός. > Με νέα ονομαστική αξία, από την Παρασκευή, οι μετοχές της Q&R. Την Πέμπτη τέθηκαν σε διαπραγμάτευση οι νέες μετοχές (από ΑΜΚ) της Audiovisual. Αύριο, Τετάρτη 1η Απριλίου, στο ταμπλό οι νέες μετοχές (μετά από το reverse split) της Pasal.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΤΕ, «χρωστά» αντίδραση από τα 11 ευρώ ΕΥΔΑΠ, ασφαλή τα 6,60 ευρώ ΚΡΙ ΚΡΙ, σταθερή αξία QUEST, και λόγω ACS TITAN C, δεν μπορεί να χάσει τα 10 ευρώ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ, μακράν η υγιέστερη του κλάδου
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Τ Ο “NEIN” ΤΟΥ ΒΕΡΟΛΊΝΟΥ ΓΚΡΈΜΙΣΕ ΤΙΣ ΑΓΟΡΈΣ Το “nein” του Βερολίνου στο «κοινό ομόλογο» έριξε τις αγορές την Παρασκευή. Στις 9.628, με απώλειες 3,73% ο DAX. Σημαντικές απώλειες για Deutsche Bank (6,67%), Deutsche Post (7,41%), Daimler (8,01%), Lufthansa (6,17%). Νευρικότητα και στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις του Μαρτίου. ΧΑ: Παραμένει «αδύναμος κρίκος» ο τραπεζικός κλάδος. Στο 0,65 η Alpha Bank. EXAE: Ευνοημένη των ημερών. ΕΥΔΑΠ: Αμυντική αυτήν την περίοδο. Motor Oil: Βάση στα 11 ευρώ. Διορθώνει η Deutsche Telekom, ενεργοποιούνται επιθετικές πωλήσεις στη μετοχή του ΟΤΕ. Διορθώνει η εισηγμένη στο Λονδίνο Coca-Cola/HBC, «χτυπιέται» η μετοχή της Coca-Cola στο ελληνικό χρηματιστήριο. Sarantis: Από τα ανθεκτικά «χαρτιά» των ημερών. Τεχνική Ολυμπιακή: Πηγαίνει πίσω το deal με τον Σαββίδη. Θα δοθούν διευκρινίσεις στο επενδυτικό κοινό; Κρι Κρι: Μαθημένο στα... κακοτράχαλα. ΑΝΕΚ: Τεράστιο το discount σε σχέση με την Attica Συμμετοχών.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu
Διευθυντής Σύνταξης ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ konstaschris@yahoo.com
Αρχισυντάκτης ΚΥΡΈΛΑ ΠΈΤΡΟΥ petrou.k@ethosmedia.eu
Συντάκτης Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ gelantalisk@gmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.banks.com.gr banks-press@ethosmedia.eu