ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
4
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Η «ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ
6
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΕΠΩΔΥΝΕΣ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ
8
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΑΠΟ «ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ», ΟΥΡΑΓΟΣ
ΟΜΟΛΟΓΑ: ΓΙΑΤΙ ΤΩΡΑ
«Τ
Ωφελημένη η Αθήνα
ρέχουν να προλάβουν» θα μπορούσε να είναι το μότο όσων το τελευταίο διάστημα αντλούν τεράστια κεφάλαια μέσω της αγοράς ομολόγων. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως σε έκδοση χρέους 4 χωρών η συνολική προσφορά προσέγγισε τα 240 δισ., με τα 70 δισ. για τίτλους που εξέδωσε το Ηνωμένο Βασίλειο, άλλα 70 δισ. για χρέος της Ιρλανδίας, περί τα 78 για χρέος της Ισπανίας και πάνω από 17 δισ. στην τελευταία έκδοση, στην οποία προχώρησε πρόσφατα η Αθήνα για 7ετούς διάρκειας ομόλογο. Με επιτόκιο κοντά στο 1,55%, αντλώντας τελικά 3 δισ., με την πλειονότητα των αγοραστών να αφορά σε θεσμικά χαρτοφυλάκια, συντηρητικά funds, τραπεζικά «καλάθια» με περιορισμένη τη συμμετοχή των hedge funds. Τηρουμένων των αναλογιών, είναι ίδια η εικόνα, με ίδια σύνθεση από την πλευρά των αγοραστών, που πρακτικά σημαίνει ότι κυρίως «συντηρητικό χρήμα» τοποθετείται σε αυτές τις εκδόσεις. Γιατί όμως αυτή η «βροχή» εκδόσεων, όπως χαρακτηριστικά την αναφέρει το Bloomberg, συνεκτιμώντας τη γνώμη κορυφαίων οικονομολόγων και αναλυτών. H κύρια παράμετρος είναι η υπερβάλλουσα ρευστότητα διεθνώς, που, λόγω της διόρθωσης των χρηματιστηρίων και του lockdown που προκά-
λεσε ο Covid-19, σε συνδυασμό με τα ενισχυμένα προγράμματα στήριξης των Κεντρικών Τραπεζών, δημιούργησαν μια τεράστια «φούσκα ρευστότητας» τρισ. δολ., που αργά ή γρήγορα θα αναζητούσε επενδυτική διέξοδο. Γιατί τώρα; Γιατί τρέχουν να προλάβουν κράτη, αλλά και πολυεθνικοί επιχειρηματικοί κολοσσοί; Καταρχάς, επειδή από το φθινόπωρο σχεδιάζουν να βγουν στις αγορές για να αντλήσουν «φθηνό» χρήμα η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενδεχομένως ο ίδιος ο Μηχανισμός Σταθερότητας. Υπολογίζεται πως μόνο αυτοί οι τρεις φορείς, αν βγουν συντονισμένα στο διάστημα μέσα Σεπτεμβρίου-μέσα Νοεμβρίου, θα μπορούσαν να ζητήσουν ακόμη και περισσότερα των 300 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, οι Βρυξέλλες σχεδιάζουν να χρηματοδοτήσουν ένα μεγάλο μέρος του περιβόητου Ταμείου Ανάκαμψης μέσω προσφυγής της ΕΕ στις αγορές. Θα πρόκειται για κάποιας μορφής «κοινό χρέος» έναντι μελλοντικών αποδόσεων σε βάθος χρόνου, θυμίζοντας το επενδυτικό παράδοξο πως πρόσφατα η Βιέννη βγήκε στις αγορές με τίτλο χρέους 100ετούς διάρκειας, δηλαδή αυστριακό χρέος που λήγει το 2120 (!). Μία επιπλέον παράμετρος αποδίδεται στην πανδημία, σχετίζεται με την πάγια –για χρόνια– τακτική των κάθε λογής funds να επενδύουν/τοποθε-
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
τούν το 70% plus των προς διάθεση κεφαλαίων τους το αργότερο μέχρι τον Απρίλιο. Με την παγκόσμια κοινότητα σε lockdown, το επίμαχο διάστημα συν τα προγράμματα ΡΕΡΡ κ.λπ. των Κεντρικών Τραπεζών, σωρεύθηκε ρευστότητα ιστορικά πρωτοφανής, που μέχρι τον Ιούλιο πρέπει να στραφεί κάπου. Πού; Προσώρας, κυρίως στα ομόλογα, τώρα που οι τιμές τους είναι ψηλά και οι αποδόσεις τους φθίνουν. Η ζυγαριά θα αρχίσει να κλίνει προς άλλες αγορές, λ.χ. «μετοχών», όταν θα φανεί πως θα αρχίσει η πτώση στις τιμές και η επιβάρυνση στην απόδοσή τους. Αν και όταν έρθει αυτή η στιγμή, θα σημάνει το έναυσμα της στροφής προς τα χρηματιστήρια. Προφανώς, η συγκυρία «έρχεται γάντι» τόσο στο ελληνικό Δημόσιο όσο στους μεγάλους επιχειρηματικούς όμιλους της χώρας. Ήδη η Αθήνα,
2
μέσω τριών εκδόσεων του ΟΔΔΗΧ (σε διάστημα 6 μηνών!), άντλησε περί τα 7,5 δισ., με την προσφορά να πλησιάζει συνολικά τα 40 δισ. Δηλαδή ένα 22% του ΑΕΠ της χώρας προσφέρθηκε από τις «αγορές» για την αγορά ελληνικού χρέους, και μάλιστα με τις δύο τελευταίες να επιχειρούνται εν μέσω πανδημίας και των πρώτων βημάτων προς τη νέα πραγματικότητα και να στέφονται δε από απόλυτη επιτυχία. Μάλιστα, πρόσφατα (Τετάρτη 2 Ιουλίου), ο ΟΔΔΗΧ προχώρησε στην έκδοση εντόκου 6μηνης διάρκειας, απορροφώντας περί τα 825 (αντί των 615) εκατ., λόγω της αυξημένης ζήτησης. Αυτό το κλίμα, εύλογα, σπεύδουν να εκμεταλλευτούν και ισχυρά ονόματα του εγχώριου επιχειρείν, είτε απευθυνόμενα στην εγχώρια αγορά (εταιρικών ομολόγων) είτε στη διεθνή. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
4
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ
Μ
Ο μετασχηματισμός και η «επόμενη μέρα»
έρα-σταθμός για την ιστορία της Παγκρήτιας Τράπεζας ήταν η Κυριακή 28 Ιουνίου, όταν η γενική συνέλευση των μελών της ψήφισε τον μετασχηματισμό της από Συνεταιριστική Τράπεζα σε Ανώνυμη Εταιρεία. «Στόχος είναι η Παγκρήτια Τράπεζα να γίνει ένα σύγχρονο ανταγωνιστικό πιστωτικό ίδρυμα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο στρατηγικός επενδυτής της τράπεζας, Μιχάλης Σάλλας. Σε μια περίοδο δύσκολη για την οικονομία της χώρας, της Κρήτης, ενός νησιού που συνδέεται άρρηκτα με τον τουρισμό, η τράπεζα, με ευέλικτη εταιρική μορφή και τεχνογνωσία, είναι προετοιμασμένη να στηρίξει ενεργά τους πελάτες της και τη συνολικότερη προσπάθεια να οδηγηθεί η οικονομία σε ανάκαμψη. Κατεξοχήν μηχανισμός χορήγησης ρευστότητας στην επιχειρηματικότητα και την πραγματική οικονομία, ο τραπεζικός κλάδος λειτουργεί στη χώρα μας, πολύ πριν την κρίση λόγω Covid-19, με ρυθμό που δεν συμβάλλει επαρκώς στην ανάταξή της. Λίγο έως πολύ, είναι γνωστά τα ζητήματα και οι συνέπειες της φειδωλής πιστωτικής επέκτασης, και είναι προφανές πως ο κλάδος χρειάζεται όλες τις δυνάμεις που θα μπορούσαν να συστρατευθούν, να ενισχύσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα, να επανακαθορίσουν τη θέση του ως «καρδιά» της εθνικής οικονομίας. Για αυτό, ο μετασχηματισμός της Παγκρήτιας, 26 χρόνια μετά τη λειτουργία της –αρχικά ως πιστωτικό ίδρυμα του Νομού Ηρακλείου, στη συνέχεια κατάφερε να μεγεθυνθεί, αποτελώντας μια επιχείρηση της κοινωνικής οικονομίας χρήσιμη και απαραίτητη για την ανάπτυξη της Κρήτης–, θα οδηγούσε σε ένα επόμενο στάδιο, αυτό της τραπεζικής ολοκλήρωσης. Από τον Ιανουάριο του 2017, η Lyktos Participations συμμετέχει ως στρατηγικός επενδυτής στην Παγκρήτια μέσω κεφαλαιακής εισφοράς σε ΑΜΚ. Ήταν το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς όταν η Παγκρήτια ήταν η πρώτη από το εγχώριο banking (συστημικό και μη) που αποπλήρωσε τις υποχρεώσεις/ανοίγματα προς τον μηχανισμό παροχής ρευστότητας (ELA), γεγονός που της έδωσε συγκριτικό πλεονέκτημα στο να
λειτουργήσει με liquidity της ελεύθερης αγοράς. Με σταθερή αύξηση των καταθέσεών της (στο 1,3 δισ., στο τέλος του 2019), σύνολο ενεργητικού 1,65 δισ., χορηγήσεις 1,48 δισ., «γράφει» κερδοφορία προ φόρων στα 6,3 εκατ. ευρώ. Με συσσωρευμένες προβλέψεις στα 339,99 εκατ. και δείκτη καθυστερήσεων (άνω των 90 ημερών) σε 46,47%, η Παγκρήτια είχε τη δυνατότητα να ενεργήσει αποτελεσματικά με το ξέσπασμα της πανδημίας και την επιβολή του lockdown: πλήρης αξιοποίηση των εργαλείων που παρείχε η Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, ενεργότατη συμμετοχή σε όλα τα χρηματοδοτικά προγράμματα υποστήριξης της δοκιμαζόμενης επιχειρηματικότητας, συμμετείχε στα πρότζεκτ τόσο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας όσο και στις υπόλοιπες πρόνοιες που ενεργοποιήθηκαν με εγγύηση του Δημοσίου, λόγω κορωνοϊού. Είναι ενδεικτικό το ότι συμμετείχε στο ΤΕΠΙΧ ΙΙ και στο Πρόγραμμα Εγγυοδοσίας, εγκρίνοντας περισσότερα από 225 δάνεια σε κρητικές επιχειρήσεις, ενώ στο πλαίσιο της εγγυοδοσίας κάλυψε άμεσα τον διαθέσιμο αριθμό δανείων που είχε συμφωνηθεί με την ΕΑΤ. Το ύψος των κεφαλαίων έφθασε στα συνολικά 29,5 εκατ., αποδεικνύοντας έμπρακτα τη στήριξή της στην επιχειρηματικότητα. Είναι προφανές πως η Παγκρήτια Τράπεζα ΑΕ πληροί, πλέον, τα εχέγγυα για να επεκταθεί σε υπηρεσίες Treasury και Χρηματοοικονομικών Αγορών, Leasing, Factoring, Transaction Banking, παρέχοντας στους πελάτες/καταθέτες της σημαντικές διεξόδους, που δεν είχαν στη διάθεσή τους μέχρι πρόσφατα. Για τη διοίκηση της τράπεζας ο στόχος είναι διττός: διεύρυνση των πηγών εσόδων, βελτίωση των εποπτικών δεικτών (σε επίπεδο κεφαλαίου και σταθμισμένου ενεργητικού) για τον υπερδιπλασιασμό των μεγεθών, και για την προσεχή τριετία ο διπλασιασμός του ενεργητικού (μέσω της αύξησης των χορηγήσεων), στην επέκταση σε νέες γεωγραφικές περιοχές (και μέσω αναδιάρθρωσης του υφιστάμενου δικτύου καταστημάτων), στην πλήρη εξυγίανση του δανειακού χαρτοφυλακίου, στην ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Παγκρήτιας. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
5
ΧΡΗΜΑ
6
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
WEEK
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΕΠΩΔΥΝΕΣ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ
Η
δημοσίευση των στοιχείων, πρώτον του δείκτη όγκου στο λιανικό εμπόριο τον Απρίλιο 2020 και, δεύτερον, των δεικτών οικονομικού κλίματος και PMI μεταποίησης τον Ιούνιο 2020, προοιωνίζονται την επιτάχυνση της μείωσης του πραγ-
ματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) το δεύτερο τρίμηνο του 2020 και την πιθανή αναστροφή –σε τριμηνιαία βάση– της προαναφερθείσας πτωτικής πορείας από το τρίτο τρίμηνο και έπειτα. Λόγω της φύσης της διαταραχής από την πανδημία του κορωνοϊού Covid-19, ο βαθμός αβεβαιότητας των προβλέψεων είναι πολύ υψηλός. Σχήμα 1: Ελλάδα - Δείκτης Όγκου Λιανικού Εμπορίου και Δείκτης Παραγωγής στη Μεταποίηση, Εποχικά Διορθωμένα
Σχήμα 2: Ελλάδα και ΕΕ-28 - Δείκτης Όγκου Λιανικού Εμπορίου, Εποχικά Διορθωμένα Στοιχεία. ΧW
-19
-20
-17
-18
-15
-16
-13
-25% -25.5% -30%
-14
4.2
-11
4.3
-12
-20%
-10
4.4
-09
4.5
-07
4.6
-08
4.7
-05
4.8
-06
4.9
-03
5.0
-04
5.1
-01
5.2
-02
5.3
-00
µ
5% ,%
µ
Στοιχεία.
στις χώρες της ΕΕ-28 (βλέπε Σχήμα 2)– ήταν αναμενομένη, δεδομένου του ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια του Απριλίου 2020, εφαρμόστηκαν αυστηρά μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, με αποτέλεσμα τη δημιουργία τεχνητών περιορισμών για την πραγματοποίηση αγορών. Επιπρόσθετος ερμηνευτικός παράγοντας μπορεί να θεωρηθεί η πιθανή αύξηση της αποταμίευσης για σκοπούς προφύλαξης από μια ενδεχόμενη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών στο μέλλον. Σε όρους εθνικών λογαριασμών, η προαναφερθείσα συρρίκνωση του δείκτη όγκου λιανικού εμπορίου αναμένεται να αποτυπωθεί κυρίως στη μεταβλητή της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ο ρυθμός μεταβολής της τελευταίας κινείται ήδη σε αρνητικό έδαφος από το πρώτο τρίμηνο 2020 (-0,9% QoQ, -0,7% YoY).
0% -5% -10% -7.2% -15%
-7.2% -11. 7% % M oM -
vs
-
-
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), ο δείκτης όγκου λιανικού εμπορίου σημείωσε ραγδαία επιδείνωση τον Απρίλιο 2020. Συρρικνώθηκε σε μηνιαία βάση κατά -25,5% (-24,6% σε ετήσια βάση), από -0,3% τον Μάρτιο 2020 (βλέπε Σχήμα 1). Η εν λόγω πτώση –η υψηλότερη ανάμεσα
-28
Με τη ματιά της Eurobank, από το τελευταίο τεύχος 7 Ημέρες Οικονομία - Συγγραφείς: Δρ. Στυλιανός Γ. Γώγος, οικονομικός αναλυτής, Ευαγγελία Τσιαμπάου, οικονομική αναλύτρια
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
confidential
the insider’s guide Ignore it, at your peril!
an subscription portal, the ultimate resource for news, analysis, opinions, data and exclusive behind-the-scenes content regarding the Greek NPLs and NPEs market
www.nplconfidential.com
7
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
8
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΑΠΟ «ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ» ΤΟ 2019, ΟΥΡΑΓΟΣ ΤΟ 2020
Έ
να διάστημα 12+6 μηνών ήταν αρκετό για να επιβεβαιωθεί ο χαρακτήρας του ελληνικού χρηματιστηρίου. Στους μεν 12 μήνες, δηλαδή το 2019, για να καταγραφεί η μεγαλύτερη απόδοση από κάθε άλλη αγορά διεθνώς, στους δε πρώτους 6 μήνες του 2020 για να αναδειχθεί η «ρηχότητά» του, καθώς ήταν το χρηματιστήριο με τις μεγαλύτερες απώλειες από κάθε άλλη χώρα της ευρωζώνης και με την αναλογική εκτενέστερη «εξαέρωση» σε όρους κεφαλαιοποίησης ως ποσοστό στο ΑΕΠ. Περισσότερα από 17 δισ. χάθηκαν το πρώτο εξάμηνο, σχεδόν το 8% του ελληνικού ΑΕΠ, με τον τραπεζικό κλάδο να «μετρά» διόρθωση σχεδόν 60% στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου. Επί της ουσίας, το ελληνικό χρηματιστήριο ουδέποτε ακολούθησε το μακροβιότερο bull market στην ιστορία της Wall Street, παρέμεινε σε τεράστιο discount σε σχέση με τα ευρωπαϊκά, ακόμη και χωρών με σημαντικά οικονομικά προβλήματα (Μιλάνο), ενώ ήταν η αγορά με τη μεγαλύτερη πτώση στη διάρκεια της κρίσης λόγω Covid-19, για να ακολουθήσει με ισχνή αντίδραση την (σχεδόν) ολική επαναφορά των S&P 500 και Nasdaq ή την ανάκτηση μεγάλου μέρους των απωλειών (λόγω κορωνοϊού) που είχε ο DAX στη Φραγκφούρτη. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως την ώρα που ο S&P 500 διαμορφωνόταν στις 3.115,86 μονάδες (Τετάρτη 1 Ιουλίου), σε κοντινή απόσταση από το all year high των 3.393,52 μονάδων, και ο DAX στις 12.259,19 (με ιστορικό υψηλό τις 13.795,52 μονάδες), στο Χρηματιστήριο Αθηνών ο Γενικός Δείκτης μετά βίας έφτανε τις 641,43 μονάδες. Με τον τραπεζικό κλαδικό δείκτη στις 370, σε απόσταση μόλις 100 μονάδων από το all year low. Το πρόβλημα της χρηματιστηριακής αγοράς μας είναι η απουσία συγκροτημένου εγχώριου επενδυτικού πόλου, με ενδεικτικό το γεγονός ότι το σύνολο του ενεργητικού όλων των αμοιβαίων κεφαλαίων μόλις που ξεπερνά τα 7 δισ., όταν η έκθεση των ξένων (και... ξένων) funds, traders κ.λπ. στις εισηγμένες υπολογίζεται στα 27 δισ. (στο 63,5% της συνολικής αποτίμησης, τον Μάιο του 2020). Συνεπώς, οι ξένοι (και... ξένοι) έχουν τον «πρώτο και τελευταίο λόγο», επί της ουσίας, «χειραγωγούν» τη διακύμανση των διεθνών δεικτών (FTSE, MSCI) και μέσω αυτών διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην επενδυτική θέση μιας εισηγμένης. Πρόβλημα αποτελεί και η «ρηχότητά» της, καθώς μόλις 13 ει-
σηγμένες αποτιμώνται από 1 δισ. και πάνω, δηλαδή έχουν κάποια θέση στα χαρτοφυλάκια των hyper funds. Coca-Cola, OTE, ΟΠΑΠ, Jumbo, Prodea, ΕΛΠΕ, Eurobank, Motor Oil, Εθνική, Τέρνα Ενεργειακή, Lamda Development, Mytilineos και Alpha Bank. Από αυτήν την άποψη, εξηγείται η στάση των ξένων, που έχουν επενδυμένο ένα μεγάλο μέρος σε μία (το πολύ) 15άδα εισηγμένων με μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, που κατά κύριο λόγο είναι μετοχές με θετική απόδοση όχι τόσο σε βραχύβιες «αναλαμπές» της αγοράς, αλλά σε μεγαλύτερης διάρκειας κύκλους. Και ένα μικρότερο, κυρίως για trading κινήσεις, με το ήμισυ αυτού να «παίζεται» στις τραπεζικές μετοχές. Υπολογίζοντας μια αναλογία 80/20, περί τα 20 με 22 δισ. (σε τρέχουσες τιμές), είναι τοποθετημένο σε μετοχές με long τάση για διαστήματα 1-5 ετών. Από ΟΤΕ και Coca-Cola μέχρι Motor Oil, Mytilineos, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΟΠΑΠ και Jumbo, ΟΛΠ, Τέρνα Ενεργειακή, Sarantis, και από το 2019 σε Lamda Development, ΔΕΗ, Viohalco.
ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ Η ΣΧΕΣΗ ΕΥΡΩ/ΔΟΛΑΡΙΟΥ Με το «μοιρογνωμόνιο» του Ηλία Ζαχαράκη
Τις 100 μονάδες από το 112 τις έδωσε. Το 11.247 είναι στήριξη βραχυπρόθεσμα. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
9
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
10
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Απόλυτα επιτυχές είναι το εγχείρημα του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, καθώς η έκδοση του 7ετούς εταιρικού ομολόγου καλύφθηκε κατά μιάμιση φορά. Το ύψος της έκδοσης ήταν 500 εκατ. ευρώ, με κύριο χαρακτηριστικό το ότι το ποσό καλύφθηκε εξολοκλήρου από ιδιώτες επενδυτές, η δε υπερκάλυψη προήλθε το μεσημέρι της Τετάρτης (1ης Ιουλίου), όταν πέρασαν στο σύστημα οι εγγραφές των θεσμικών επενδυτών. Το banks.com.gr από την αρχή είχε προδικάσει την έκβαση του εγχειρήματος, προτάσσοντας τη σχέση εμπιστοσύνης που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ της εταιρείας και των μικροεπενδυτών, μικροκαταθετών. Μάλιστα θυμίζαμε πως το λεγόμενο retail ήταν αυτό που είχε καλύψει τα 120 εκατ. της παλαιότερης έκδοσης, κάτι που παρατηρείται σπάνια στην εγχώρια επενδυτική κοινότητα. Το αρχικό επιτόκιο, όπως αυτό διαμορφώθηκε με τη συμμετοχή των ιδιωτών, ήταν λίγο πάνω από το 2,50%, για να ανέβει στο 2,75% με τις εγγραφές των θεσμικών (οι οποίοι συνήθως παίρνουν μεγαλύτερη απόδοση). Το επενδυτικό πρόγραμμα του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, μέρος του οποίου θα χρηματοδοτηθεί μέσω του νέου ομολόγου, φθάνει τα 3 δισ. και υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί στα 4 δισ. από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί η διαδικασία παραχώρησης της άδειας για τουριστικό συγκρότημα με καζίνο στο Ελληνικό. ΒΑΡΑΓΚΗΣ Έναν ανηφορικό «αγώνα δρόμου», προκειμένου να πεισθούν οι πιστωτές για το σχέδιο διάσωσης της εταιρείας «Βαράγκης», έχουν μπροστά τους ο Δημήτρης Βαράγκης και ο Μάριος Κυριάκου μέχρι την κρίσιμη 17η Σεπτεμβρίου, όταν και θα εκδικαστεί το νέο αίτημα εξυγίανσης. Κι αυτό ενόσω η διοίκηση διεξάγει τεράστιο αγώνα προκειμένου να παραμείνουν ενήμερες οι υποχρεώσεις της εταιρείας. Όπως έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενο θέμα μας του NPL Confidential, η απόρριψη του αιτήματος εξυγίανσης της
ιστορικής βιομηχανίας από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Θηβών δυσχεραίνει το εγχείρημα διάσωσης. «Εάν η απόφαση στην εκδίκαση της 17ης Σεπτεμβρίου είναι, εκ νέου, αρνητική, τότε θα είναι μονόδρομος η υποβολή αίτησης πτώχευσης την αμέσως επομένη...» διευκρινίζει ο Μάριος Κυριάκου, ο οποίος, από τη θέση του στρατηγικού επενδυτή και διάδοχης κατάστασης στην εταιρεία, επιχειρεί να την επαναφέρει σε τροχιά ανάκαμψης. Ο πρώην επικεφαλής της KPMG σημειώνει πως «(...) ήδη το 2019 διαφάνηκαν οι πρώτες ενθαρρυντικές ενδείξεις επαναφοράς, με την εταιρεία να κλείνει ορισμένα σημαντικά συμβόλαια παραγγελιών, ύψους 6 εκατ. –κυρίως για την αγορά των ΗΑΕ– και να ξαναγυρίζει στην εγχώρια παραγωγή, με ενδεικτικό το ότι έφτασε να απασχολεί 30 άτομα σε σχέση με το 2018, οπότε ουσιαστικά υπολειτουργούσε...». Το παράδοξο; Σε μια περίοδο που γίνεται αγώνας να προσελκυσθούν επενδύσεις, να διασωθούν θέσεις εργασίας και να υπάρξει ελληνική παραγωγή, ένα σχέδιο διάσωσης (από την πρώτη φάση του, εδώ και δύο χρόνια) δεν τυγχάνει ευρύτερης υποστήριξης προκειμένου να συνεχιστεί μια ιστορία 120 και πλέον χρόνων. Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Βαράγκης διαγράφει απαιτήσεις εκατομμυρίων της οικογένειάς του από την εισηγμένη –κεφάλαια 9,1 εκατ. που εισφέρθηκαν κατά το παρελθόν προκειμένου να μην καταρρεύσει η εταιρεία–, ο δε Μάριος Κυριάκου θεωρεί πως ο μόνος τρόπος για να μπορέσει η βιομηχανία να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της είναι να παραμείνει σε λειτουργία. Σε αυτό το ενδεχόμενο, και με τη συνδρομή των Eurobank και Alpha Bank, που (υπό)στηρίζουν το εγχείρημα, ένας λειτουργικός Βαράγκης με έσοδα θα μπορέσει να ικανοποιήσει το μεγαλύτερο μέρος των απαιτήσεων από την πλευρά των προμηθευτών (600 χιλ.) και εξολοκλήρου οφειλές προς ΙΚΑ, εφορία κ.λπ. (1.800 εκατ.). Στην αντίθετη περίπτωση, είναι ζήτημα αν οι πιστωτές θα μπορέσουν να διεκδικήσουν το πολύ το 20% των οφειλομένων.
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
11
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
ΣΕ «ΑΡΑΒΙΚΑ ΧΕΡΙΑ» ΤΟ «ΠΑΛΑΤΙ» ΤΖΙΒΕΛΗ Μετά από μια «Οδύσσεια» άγονων πλειστηριασμών, ένα από τα πλέον προνομιακά νεοκλασικά των Αθηνών πέρασε, πρόσφατα, σε «αραβικά χέρια». Το ακίνητο, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Μακρυγιάννη, με απεριόριστη θέα στην Ακρόπολη και συνολική επιφάνεια 2.900 τ.μ., ανήκε επί σειρά ετών στην οικογένεια Τζιβέλη. Λόγω των γνωστών δυσχερειών που αντιμετώπισε ο πρώην επιχειρηματίας και πάλαι ποτέ μεγαλοεπενδυτής του ελληνικού χρηματιστηρίου, με συνέπεια την εκποίηση του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων του, μεταξύ αυτών και του «παλατιού» στην αρχή της Αρεοπαγίτου. Η διαδικασία είχε εκκινηθεί με επισπεύδουσα την Alpha Bank, λόγω κατάπτωσης ενεχύρου. Η πρώτη τιμή, που είχε βγει στα τέλη Ιουλίου 2017, ήταν τα 40 εκατ. ευρώ. Το νεοκλασικό κτήριο είχε αγοραστεί στα τέλη της δεκαετίας του 1970 για να ανακατασκευαστεί πλήρως στα μέσα της δεκαετίας του 2010. Σε μοναδική θέση, λίγο πριν το Μουσείο της Ακρόπολης, με εκπληκτική θέα, είχε αποτελέσει επί σειρά ετών «μήλον της έριδος» για να καταλήξει σε Άραβα μεγαλοεπενδυτή. Το αξιοπερίεργο; Σύμφωνα με το πληρεξούσιο συμφωνητικό, στο τίμημα αγοράς αναφέρεται το ποσό των 15 εκατ. ευρώ. Τιμή, κατά γενική εκτίμηση, πολύ χαμηλή, και
μάλιστα σε μια περιοχή στην οποία προ μηνών είχε πουληθεί ιδιοκτησία του Vangelis Παπαθανασίου πολύ μικρότερης επιφάνειας σε σχεδόν διπλάσιο τίμημα. ΤΟ «ΣΗΡΙΑΛ» ΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΟΥΤΣΟΛΙΟΥΤΣΟΥ Εμπλοκή με το πωλητήριο του Phalarope; Δεν υπάρχει αμφιβολία πως, μέχρις ότου ξετυλιχθεί όλο το «κουβάρι» του σκανδάλου FF Group-οικογένειας Κουτσολιούτσου, θα «παιχτούν πολλά επεισόδια». Πολλά εξ αυτών με ισχυρές δόσεις μυστηρίου. Αυτήν τη φορά σχετικά με το υπερπολυτελές γιοτ Phalarope, από τα «διαμάντια» των περιουσιακών στοιχείων που κατείχε η οικογένεια. Το μυστήριο; Το συγκεκριμένο σκάφος είναι δεσμευμένο με δικαστική απόφαση, αλλά στο Πρωτοδικείο Πειραιά εμφανίστηκε σαν να έχει μεταβιβαστεί. Το πώς είναι δυνατόν να μεταβιβάζεται δεσμευμένο πολυτελές asset είναι ένα εύλογο ερώτημα. Έτσι σκέφτηκαν οι άνθρωποι της «νέας Folli Follie», οι οποίοι επιχειρούν να κρατήσουν σε λειτουργία την πολύπαθη εταιρεία και να αποφύγουν το «κοκκίνισμα» μέρους των υποχρεώσεών της. Για αυτό και προσφεύγουν άμεσα και απευθείας κατά της μεταβίβασης, αφήνοντας να εννοηθεί πως ο νέος ιδιοκτήτης ενδεχομένως να είναι «αχυράνθρωπος» της οικογένειας. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
12
τ.786/ ΤΡΙΤΗ 07.07.2020
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ > Όσο κρατά η στήριξη των 2.990 μονάδων, η τάση για τον S&P 500 «δείχνει» προς τις 3.180-3.220 μονάδες. > Εκ των ων ουκ άνευ η πειστική υπέρβαση των 405 μονάδων (για τον Δείκτη Τραπεζών), προκειμένου να αποκτήσει long τάση, σε μηνιαίο, ο κλάδος. > Θέση στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής «χτίζει» ο Αριστοτέλης Μυστακίδης, σύμφωνα με όσα υποστηρίζει το bankingnews. Αν όντως ισχύει, θα πρόκειται για καθαρά επενδυτικού χαρακτήρα κίνηση και τίποτε περισσότερο. > Μετοχές των οποίων η τιμή διόρθωσε, λόγω αποκοπής δικαιώματος (σε μέρισμα), επανέκτησαν ή και υπερκάλυψαν το discount σε εύλογο επενδυτικό χρόνο. Ενδεικτικές είναι οι περιπτώσεις των Motor Oil, Jumbo, Mytilineos, το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με την Coca-Cola/HBC. Στα 0,62/μτχ. και κατά 0,26% η επίδραση στη διαμόρφωση του δείκτη. > Σύνθετη η υπόθεση της Wirecard. Το Βερολίνο επιχειρεί να δημιουργήσει έναν fintech όμιλο-πυλώνα και αντίβαρο στους αμερικανικούς κολοσσούς, λ.χ Visa-Mastercard, αλλά το εγχείρημα «μπάζει». Για ανεπαρκή έλεγχο βάλλεται η ΕΥ. Επίσημος συνεργάτης στην Ελλάδα για την Wirecard Hellas η Εθνική. > ΟΛΘ: Σε 1,17 ευρώ/μτχ. το μέρισμα χρήσης 2019, καθαρό μετά το 5% (φόρος) το 1,1115 ευρώ. Δηλαδή μερισματική απόδοση 5,2%. Ημερομηνία αποκοπής, θυμίζει ο «Μικρομέτοχος», η Δευτέρα 6 Ιουλίου.
νουνεχείς σκαπανείς του χρηματιστηριακού κλάδου. Οι γιοί, του Παύλος και Κωνσταντίνος, στη φερώνυμη χρηματιστηριακή. > Κάτι κινείται και χρηματιστηριακά στον ευρύτερο κλάδο της πληροφορικής. Πρόσφατα ήταν με αφορμή την ένταξη/αναβάθμιση της Entersoft στην Κύρια Αγορά. Τώρα ακολουθεί η EpsilonNet. Είναι και οι εξελίξεις στη SingularLogic, η αναμονή για τον διαγωνισμό για τις «νέες ταυτότητες». Κινητικότητα για Space, Ίλυδα, αλλά και για Quest, Performance. > Εξελίξεις που θα μπορούσαν να αποτυπωθούν και χρηματιστηριακά, με άνοδο της τιμής, κυοφορούνται στην Avax. Ενδιαφέρων και με «κρυμμένες» υπεραξίες ο ισολογισμός 2019. Εφικτή η κίνηση προς το 0,50 ευρώ. > Μάσκες για την ελληνική αγορά, μάσκες για την αγορά της Σκωτίας. Πρώτη ύλη και συνδρομή στη Lariplast κ.λπ., πώς να μείνει χαμηλότερα των 2 ευρώ η μετοχή των Πλαστικών Θράκης. Στόχος τα 2,43 ευρώ, δηλαδή το υψηλό 52 εβδομάδων. > Η εικόνα του ισολογισμού της Autohellas φανερώνει αρκετές αδυναμίες, αλλά και ισχυρά αμυντικά χαρακτηριστικά. Αποτιμάται στα 175 εκατ. Αν στρώσει λίγο η κατάσταση, έχει ένα upside 20% με 30%.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ
MOTOR OIL, επαναφορά υψηλότερα των 14 ευρώ ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, χθες το ομόλογο, σήμερα η μετοχή AVAX, η ώρα της επαναφοράς προς το 0,495 ευρώ ΚΡΙ ΚΡΙ, μην επαναλαμβάνομαι… ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ, «βλέπει» το υψηλό 52 εβδομάδων στα 2,43 ευρώ ENTERSOFT, τώρα που την πλησίασε η Epsilon Net, ώρα να ξεφύγει και πάλι OPTRONICS, επειδή αρέσει στον φίλο Βασίλη/«Μικρομέτοχο» > «Έφυγε», την προηγούμενη εβδοΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ, για την υπέρβαση των 4 ευρώ μάδα, ο Λέων Δεπόλας, από τους
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Κ λειστή η Wall Street την Παρασκευή, «κάθισαν» οι συναλλαγές στα περισσότερα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Άλλη μία απόδειξη πως αγορά-γεννήτρια των διεθνών χρηματιστηρίων παραμένει η Νέα Υόρκη. Συνεχίζει να «ταλαιπωρεί» τη Φραγκφούρτη το σκάνδαλο Wirecard. Δεν θέλω να ακούω... σαχλαμάρες πως οι Γερμανοί είναι άμεμπτοι, γιατί θα ανατρέξω σε Siemens, Volkswagen κ.λπ., κ.λπ. Υπό γερμανική προεδρία η ΕΕ για το δεύτερο εξάμηνο. Για να δούμε, καθώς το Ταμείο Ανάκαμψης θα το διαχειριστεί, επί της ουσίας, το Βερολίνο. Σε απεργιακές κινητοποιήσεις οι εργαζόμενοι στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Συνεχίζονται, μαθαίνω, οι απολύσεις. Όπως, επίσης, ότι ο μέσος μισθός των 14 μελών της ΕΧΑΕ είναι 94.000 ευρώ; Και του διευθύνοντος συμβούλου 185.000 ετησίως; Δηλαδή ο CEO της ΕΧΑΕ αμείβεται όσο και ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος; Όνειρο είναι, μη με ξυπνάτε… Motor Oil, Mytilineos, Jumbo και άλλες εισηγμένες της πρώτης γραμμής ό,τι έχασαν με την αποκοπή μερίσματος το επανέκτησαν (το πολύ) σε μία εβδομάδα. Στα 13,30 η ΜΟΗ, την Παρασκευή, με συνοπτικές διαδικασίες. Στα 7,70 η Mytilineos. Απώλειες 2,56%, στα 6,08 ευρώ, για τη μετοχή της Lamda Development, την Παρασκευή. Την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξήρε το mega project, η μετοχή έπεφτε. Profit taking, να υποθέσω.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής Αρχισυντάκτης Συντάκτης Διευθυντής Σύνταξης ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ ΚΥΡΈΛΑ ΠΈΤΡΟΥ Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu konstaschris@yahoo.com petrou.k@ethosmedia.eu gelantalisk@gmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.banks.com.gr, banks-press@ethosmedia.eu